T.C.

SAKARYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

SAKARYA SU VE KANALİZASYON İDARESİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

KARASU (SAKARYA) İLÇESİ İÇME SUYU İNŞAATI

B-BORU VE ÖZEL PARÇALARI TEKNİK ŞARTNAMESİ

Rev No: 2015/B00

 İÇMESUYU HATTINDA KULLANILAN BORU VE ÖZEL PARÇALARI
1. ÇELİK BORU VE ÖZEL PARÇALARI

1.1. Konu ve kapsam

Bu şartname; Saski Genel Müdürlüğü’nün (İdare) ihtiyacı için hamsu ve temiz su isale
hatlarında, pompa istasyonlarında ve arıtma tesislerinde kullanılmak üzere içi ve dışı ilgili
standardlara uygun olarak izole edilmiş, toprağa gömülecek veya açıkta döşenecek olan spiral
ve boyuna kaynaklı alaşımsız çelik boruların teknik özelliklerini, imalat, deney ve muayene
yöntemlerini, kabul, temin ve nakliye şartlarını belirler.
Çelik borular, bu şartname ve eklerinde belirtilen esaslara, özel olarak şartname ve
eklerinde numarası verilmiş olsun veya olmasın, konu ile ilgili TSE, EN, DIN, AWWA veya
İdare’ce kabul edilecek eşdeğer standardlara göre imal edilecek ve deneylere tabi tutulacaktır.
Çeşitli standardlar ve bu şartnamede verilen esasların farklı olması durumunda, hangi esasın
öncelikle tatbik edileceğine dair karar İdareye aittir.
Bu şartnamede ve ilgili projelerde çelişki olması halinde idarenin yazılı talimatları
geçerli olacaktır. Bu talimat ile yeni fiyat yaptırılması gibi hususlar oluşması halinde
yüklenici hiç bir ücret talep etmeden sorumluluğunu yerine getirecektir.
Çelik borular TS EN 10217-1 gereklerine uygun eşdeğer kalite çelikten imal
edileceklerdir. Çelik borulardaki flanşlar TS ISO 7005-1'e göre imal edilecek ve kaynak
yapılacaktır. Sızdırmazlık contaları çelik takviyeli olacaktır ve flanş alanının tamamını
kaplayacaktır.
Kaynaklanacak çelik boruların uçları, önerilen kaynaklı eke uyacak şekilde imalatçı
tarafından hazırlanmış olacaktır. Boru iç ve dış kaplamaları TS EN 10217-1’de belirtildiği
gibi her bir kaynak çizgisinden 100 mm uzakta bitecektir. Borulara, taşıma, depolama ve yer
değiştirme sırasında bozulmayı önlemek için fabrikada uç kapakları veya benzeri tertibat
takılacaktır.
Pompa istasyonları, arıtma tesisleri, depolar ve manevra odalarında kullanılacak
muhtelif çap, basınç ve yapıdaki boru, duvar geçiş parçası dirsek, T vb. özel parçalar TS EN
10217-1 ve TS 9341 EN 10224 standardlarına göre imal edilecektir, korozyona karşı içten ve
dıştan TS EN 10289 standardına uygun epoksi boyalı, kanal ve toprak içinde kalan kısımları
ise içten epoksi boyalı, dıştan TS 4356‘ya uygun elyaf sargılı bitüm kaplamalı olacaktır.
Kaynak, ezilme vs. nedenlerden doğan izolasyon hasarları, aynı izolasyon malzemesi ile
İdare’yi tatmin edecek şekilde içten ve dıştan giderilecektir.
İsale hatlarında kullanılacak boruların izolasyonu ise bu şartnamede belirtilen esaslara
göre yapılacaktır. Alın kaynaklı boru uçları proje esaslarına göre imalatçı tarafından işlenecek
ve kaynak için hazır duruma getirilecektir.
Yüklenici bina giriş ve çıkışlarındaki boruların; ana yapıların derzlerindeki farklı
oturmalara ve tespit kitlelerine iletilmesini önlemek için gereken radyal ve eksenel
gerilmelere karşı esnemesini sağlayacak önlemleri alacaktır. Bunun için Viking-Johnson tipi
esnek kaplinler kullanılacaktır. Sulu ortamlarda kullanılan duvar geçiş parçalarının yaka
ölçüleri boru çapına göre uygun büyüklükte olacak ve yakalar boruya dıştan çepeçevre
kaynatılacaktır.
Boruların, yurtdışı temini durumunda imalatçı firma; TSE, DIN ve AWWA
standardlarından ancak birine göre imalat yapacak ve bu standardlardan hangisini
kullanacağını Yüklenici, İdareye bildirilecektir.

Rev No: 2015/B00

1
 Boru imalatçısını Yüklenici İdareye sunacak ve gerekli olurdan sonra bağlantısını
yapacaktır.

1.2. Tanımlar
Çelik Boru : Özellikleri ve et kalınlığı Özel Teknik Şartname’de belirtilen suyu, alındığı
yerden iletileceği yere taşıyan kaynaklı alaşımsız çelik boru.
Özel Parça : Dirsek, T parçası, flanş, ıstavroz, redüksiyon, pantolon vs. gibi fabrikasyon
boruyla aynı malzemeden oluşturulan özel donanımlar.
İşletme Basıncı : Çelik boru veya özel parçanın işletme sırasında maruz kalacağı en büyük
su basıncı.
İç Kaplama : Çelik boruların ve özel parçaların iç yüzeyine uygulanan ve metali
korozyondan, aşınmadan veya kimyasal maddelerin etkilerinden koruyan
dayanıklı madde.
Dış Kaplama : Çelik boruların ve özel parçaların dış yüzeyine uygulanan ve metali
korozyondan, aşınmadan veya kimyasal maddelerin etkilerinden koruyan
dayanıklı madde.
Boyama : Arıtma tesisleri sahası içerisinde kullanılacak boruların iç ve dış
yüzeylerinin solventsiz epoksi ile kaplanmasıdır.

1.3. Atıf Yapılan Standardlar

TS EN 10217-1 : Çelik borular - Kaynaklı - Basınç amaçları için - Teknik teslim
şartları - Bölüm 1: Belirtilen oda sıcaklık özellikleri olan
alaşımsız çelik borular
TS EN 10220 :Çelik borular-dikişli-dikişsiz-boyutlar ve birim uzunluk kütleleri.
API 5L : Amerikan Petrol Enstitüsü - Boru Hatları Şartnamesi
TS EN ISO 8501-1 : Çelik taban malzeme yüzeylerinin hazırlanması-Boya ile ilgili
malzemelerin uygulanmasından önce - Yüzey temizliğinin gözle
muayenesi - Bölüm 1: Kaplanmamış çelik taban malzeme
yüzeylerinin ve önceki kaplamanın tamamen kaldırılmasından
sonraki çelik taban malzeme yüzeylerinin pas dereceleri ve
hazırlanma dereceleri.
TS EN ISO 8504-2 : Çelik yüzeylerin hazırlanması - Boya ile ilgili malzemelerin
uygulanmasından önce - Yüzey temizleme metodları - Bölüm 2:
Aşındırıcı püskürterek temizleme
TS 3357 : Çelik yapılarda kaynaklı birleşimlerin hesap ve yapım kuralları
TS 550 EN 10 021 : Demir ve çelik mamuller genel teknik teslim şartları
TS 5437 : Kaynak ağızları - Çelik boru ve bağlantı parçaları uçlarının
kaynak için hazırlanması
TS ISO 7005-1 : Flanşlar – Metalik - Bölüm 1: Çelik flanşlar
TS 5139 : Çelik borular-korozyona karşı korumak için polietilen ile
kaplanması kuralları
TS EN 10289 : Kıyıda ve kıyıdan uzaktaki boru hatlarında kullanılan çelik
borular ve bağlantı parçaları - Haricen sıvı epoksi ve değişime
uğramış epoksi kaplamalar
TS EN 196-1 : Çimento deney metodları - Bölüm 1: Dayanım tayini
TS 8590 : Çelik su borularının beton ile kaplanması

Rev No: 2015/B00

2
TS 4356 : Çelik borular - Korozyona karşı korunma-bitüm esaslı maddelerle
sıcak olarak kaplanması kuralları.
TS 9341 EN 10224 : Su ve diğer sulu akışkanların taşınmasında kullanılan alaşımsız
çelik borular ve bağlantı elemanları - Teknik Teslim Şartları
TS 2170 : Su ve gaz borularının yeraltına yerleştirilmesi kuralları
TS 2169 : Yeraltında kullanılan çelik boruların korozyondan korunma
kuralları.
TS 2861 : Basınçlı su ileten boru hatlarına iç basınç deneyi uygulanması
kuralları.
Not : Standartların yürürlükteki son baskıları geçerli kabul edilir.

1.4. Çelik malzemenin özellikleri

Boruların yapımında (şartnamesine bağlı olarak) St-37.2, St-44.2, St-52.3, P235 TR1,
P265 TR1, P235 TR2, P265 TR2, Gr B, X42, X46, X52, X56, X60, X65, X70, X80
kalitesinde alaşımsız çelik bant veya rulo sac kullanılacaktır. Çelik boruların imalatında
kullanılacak çelik bant veya rulo sacın anma et kalınlığı, talep edilen borunun anma et
kalınlığı ile aynı olacaktır.
Çelik boruların biribirlerine birleştirilecekleri uç kısımları TS EN 10217-1’de belirtildiği
şekilde alın kaynaklı birleştirmeye uygun olarak veya projenin özelliklerine göre muflu imal
edilecektir. Boruların imalatında kesinlikle hurda malzeme ve menşei belirsiz çelik malzeme
kullanılmayacaktır.
Kimyasal bileşimleri TS EN 10217-1 Çizelge 2’ye ve mekanik özellikleri de Çizelge 4’e
göre TR1, TR2 kalite sınıfına ve bu standartta bulunmayan çelik kimyasal bileşimleri ve
fiziksel özellikleri de kendi standardındaki çizelgelere uygun olacaktır.

1.5. Boru İmalatçısının Sahip Olması Gereken Deney Ve Yardımcı Ekipmanlar

1- Borunun hidrostatik deneyini yapacak sistem.
2- X-Ray Kaynak Kontrol Ekipmanı,
3- Fluoroskopi/Radyoskopik Kaynak Kontrol Ekipmanı,
4- Kaynak ağzı açma makinası,
5- İç ve dış kaplama proses ve ekipmanları,
6- Fabrikada boru imalatı yapılırken imalat esnasında otomatik kaynak hatalarını
kontrol eden ve hatalı kaynak yerlerine boya püskürten ultrasonik kaynak kontrol
(NDT Non Destructive Test) sistemi.
7- Boru izolasyon kalınlıklarını ölçmek için elkometre.

1.6. Boru ve Özel Parça İmalatı İle Kaynak İşlemleri

1.6.1. Boru İmalatı

DN300 ve daha büyük anma çaplı borular SAW (spiral kaynaklı tozaltı) kaynağıyla
imal edilecektir. DN300’den daha küçük anma çaplı borular ise ERW (Boyuna kaynaklı) ile
imal edilecektir. Çelik boruların imalatı, boyut ve imalat toleransları TS EN 10217-1 de
belirtilen kriterlere uygun olmalıdır. Ancak eksi tolerans kabul edilmeyecektir.
Boruların kaynağı, kaynak dikişi sürekli olacak şekilde yapılmalı ve kaynak işlemi
kusursuz olmalıdır. İmal edilen tüm boruların kaplanmadan önce fabrikada hidrostatik deneye
tabi tutularak sızdırmazlıkları kanıtlanmalıdır. Uygulanacak deney basıncı; TS EN 10217-1’e

Rev No: 2015/B00

3
uygun olarak seçilmelidir. EW ve BW Borularda kaynak dikişi onarımına izin
verilmeyecektir. SAW borularda ise ancak uygun bir yöntemle yapılan onarım kabul
edilecektir.
Tüm boruların yüzey işleme işleri tamamlanmış olacak, görünür kusurları olmayacak
ve belirlenen tüm deneylere tabi tutularak uygunlukları belirlenmiş olacaktır. Alın kaynaklı,
elektrik rezistans ve indüksiyon kaynaklı boru ve özel parçalarında çelik şeritleri birleştirmek
için kaynak bulunmayacaktır. Spiral kaynaklı çelik borularda gerekli olduğu takdirde şerit
kaynaklar olabildiğince borunun ortasına yakın olacak ve hiçbir zaman borunun uçlarına 300
mm’den daha yakın olmayacaktır. Fabrikada üretilen özel parçalar TS 9341 EN 10224
standardına uygun olarak imal edilecektir.
Tüm boruların proje mahallindeki imalatları alın kaynaklı imalat olacaktır. İmalatta
kullanılacak boru boyları idarenin başkaca bir talimatı yoksa 12 m olacaktır.

1.6.2. Özel Parça İmalatı

Flanşlı ve flanşsız özel parçalar fabrikada imal edilmiş olacaktır. Gereken yerlerde
yumuşak bir kavis vermek için uygun sayıda segmentten meydana gelen "istakoz sırtı" vb. tip
dirsekler imal edilecektir. Tüm dirsekler, dirsek boyunca herhangi bir noktadaki ovallik
nedeniyle oluşan daralma dirsek çapının % 2,5’unu aşmayacağı şekilde yapılacaklardır. İmal
edilen T-parçalarında, uygun takviye nervürleri ve sağlamlaştırıcılar bulunacaktır. T parçası,
flanş, redüksiyon, pantolon ve dirsek parçaları imalatçı firmalardan temin edilebilecektir.
Özel parçalar yüklenici firma tarafından imal ediliyorsa;
1-Özel parça imalat projeleri İdareye sunulacaktır ve İdarenin projeleri tastikinden
sonra imalatlara başlanacaktır. (Dirsekler için 10 derece üzerinde olanlara proje verilecektir.)
2-Özel parçalarda, kaynak yapılacak kısımlardaki kaynak ağızlığı ve alınlığının
hazırlanması TS 5437’ye uygun olarak yapılacaktır.
3- Özel parçalar TS 9341 EN 10224 no’lu standarda uygun olacaklardır. Bu
imalatların tamamı %100 ultrasonik kaynak kontrolüne tabi tutulacaktır. Bu imalatlarda
ultrasonik muayene yapılamayan bölgeler ise radyoskopik yöntem ile kontrol edilecektir.
4- Özel parçalar için mekanik ve kimyasal testler yapılacaktır. Mekanik ve kimyasal
testler akredite laboratuarlarda yapılacaktır, test uygulanmayan özel parçalar iş sahasına
getirilmeyecektir.

1.6.3. Kaynak Dikişi

Kaynak dikişi temiz, düzgün ve homojen yapıda olmalı, dikişte çatlak, kabarcık,
oyuk, yığılma gibi kusurlar bulunmamalıdır. Kaynak malzemesinin ana malzeme ile
bağlantısı tam nufuziyetli olmalıdır. Şerit ve bantların kıvrılması sırasında kaynak dikişi
yakınında borunun daireselliğini bozacak şekil bozuklukları (kırıklık, dent) bulunmamalıdır.
HFI (yüksek frekanslı indüksiyon) metodu ile boyuna kaynaklı olarak imal edilen boruların
dış ve iç kaynak çapakları giderilmiş olmalıdır. Kaynak dikiş yükseklikleri TS EN 10217-1’ye
uygun olmalıdır.
Boru malzemesi ile kaynak malzemesi arasında tam kaynama sağlanmalı ve kaynak
dikişleri içten ve dıştan olmak üzere her iki yüzde de yapılmalıdır. Kaynak dikişlerinin şekli
ve görünümünde TS EN 10217-1’de belirlenen esaslara uyulacaktır.

1.6.4. Kaynak kontrolü

Kaynak kontrolü TS EN 10217-1’e göre yapılacaktır.

Rev No: 2015/B00

4
 Borular boru imalat fabrikasında 2 türlü tahribatsız kaynak kontrolüne tabi tutulacaktır.
1- Ultrasonik muayene: Tüm borular imalat esnasında fabrikada % 100 ultrasonik
kaynak muayenesine tabi tutulacaktır.
2- Floroskopi: Bu tahribatsız kaynak metodu ile;
a. Tamir kaynakları tahribatsız kaynak muayenesine tabi tutulacaktır,
b. Rulo değişim yerlerindeki kaynaklar %100 ultrasonik veya floroskopik kaynak
kontrolüne tabi tutulacaktır.
Tahribatsız kaynak kontrolü sonuçları boru seri numarası da yazılarak kayıt altına
alınmış olacak ve istendiği taktirde muayene heyetine gösterilecek veya sunulacaktır.

1.6.5. Yüzeyler
Borular uygulanan imalat yönteminin gerektirdiği parlaklıkta temiz ve düzgün iç ve
dış yüzeye sahip olmalıdır. Yüzeylerdeki çizik, tufal, çatlak, çapak, katmer, karıncalanma gibi
yüzey kusurları uygun bir işlemle giderilmelidir. Yüzey kusur giderme işlemi uygulanırken
borunun et kalınlığındaki toleranslar aşılmamalıdır.
Yüzey kusur giderme işlemi yapılmış bölgenin kontrolü penetrant boya testi
uygulanarak test edilmeli ve herhangi bir kusur kalmadığı görülmelidir.

1.6.6. Boyutlar, Kütleler ve Toleranslar

Boruların dış çapları ve et kalınlıkları TS EN 10220’den seçilmiş olup TS EN 10217-1
Çizelge 5’te verilmiştir. Boyutlar bu listede verilen değerlere uygun olacaktır. Birim uzunluk
kütle için TS EN 10220’nin hükümleri uygulanır. Boruların boyları ise şartnamesine
(projesine) bağlı olarak belirlenecektir. Borular ile ilgili toleranslar için TS EN 10217-1’de
verilen değerler esas alınacaktır. Eksi tolerans kabul edilmeyecektir.

1.6.7. Boruların işaretlenmesi

Aşağıdaki bilgiler her borunun üzerine okunaklı ve kolayca silinmeyecek şekilde
yazılmalıdır.
Bu markalama işlemi borunun dış kısmına uygulanmalıdır. İç kısmına
markalama yapılmayacaktır.
− İmalatçı firmanın ticari unvanı,
− Standardın işaret ve numarası (TS EN 10217-1’e uygun),
− Borunun imal edildiği malzemenin kısa işareti ve boru numarası,
− Boru dış çapı (mm) ve et kalınlığı (mm),
− Boru boyu (m),
− Boruların dış yüzüne boru anma çapının asgari ¼ büyüklüğünde harflerle İdarenin
kısa gösterilişleri (“SASKİ” gibi).
− Firmanın ticari unvanı (5 cm'den büyük harflerle yazılacaktır).

1.7. Çelik Boruların İzolasyonu

1.7.1.Boru Yüzeylerinin Temizlenmesi

Kaplama yapılmadan önce boru yüzeylerindeki pas, tufal, kir, yağ ve toz gibi
istenmeyen maddeler uygun yöntemler kullanılarak temizlenecek ve borular TS EN ISO
8504-2’ye uygun olarak grit ve/veya bilya kullanılarak kumlanacaktır. Kumlama sonrası boru

Rev No: 2015/B00

5
yüzeylerindeki temizlik derecesi TS EN ISO 8501-1’e uygun olarak en az Sa 2,5
mertebesinde olacaktır.

1.7.2.Çelik Boruların Epoksi Boya İle Kaplanması

Borulara aşağıda belirlenen hususlara uyularak kaplama yapılacaktır. Çelik boruların
epoksi boya ile kaplanması TS EN 10289’a uygun olarak yapılacaktır.

1.7.3.İç İzolasyon

1.7.3.1. Solventsiz Epoksi ile Boru İç Kapla Sistemi:

Tüm boruların içi TS EN 10 289’a uygun olarak, iki komponentli, solvent içermeyen
amin sertleştiricili solventsiz epoksi boya ile kaplanacaktır. Kaplamanın kuru film kalınlığı
asgari 400 mikron olacaktır. Çapı 4,5 inch’in altında olan borularda kaplama kalınlığı
özelliği aranmayacaktır.
Kullanılacak malzeme ile ilgili sağlanacak ilave koşullar/bilgiler şunlardır.
a)Kullanılacak epoksinin DWI, KIWA veya NSF sertifikası olacaktır. İnsan sağlığına
zararlı olmadığına dair labaratuar sonuçları sunulacaktır.
b)Benzilalkol oranı migrasyon testi sonucunda AvrupaBirliği kriterlerinin belirlediği
10 mikrogram/dm² değerini aşmamalıdır.
c)Malzemenin kullanıldığı yurtiçi ve yurtdışı projelere ilişkin referanslar. Boru çapı,
boyu, projeyi uygulayan kurum ve referans alınacak kişiler ile ilgili iletişim bilgileri
sağlanmalıdır.
Boya iki komponentli, solventsiz, tatlı suya, deniz suyuna ve aşınmaya dayanıklı
epoksi boya olacaktır. Standart havasız sprey ekipmanı ile kalın katlar halinde uygulanacaktır.
Maksimum servis sıcaklığı 140 ˚C olacak ve su içerisinde 35 ˚C sıcaklık gradientli
olmamalıdır.
Boru imalatçısı kullanacağı solventsiz epoksi boya üreticisini idareye sunacaktır.
Boya üreticisi onaylanmadan boru imalatına izin verilmeyecektir. İdarenin gerekli
görmesi halinde ilgili boya fabrikası gezilip ürünün kabülü yapılacaktır.

1.7.3.2.Uygulama Şekli:
Sertleştirici ana komponente eklenmeden önce karıştırılacaktır, uygulama havasız
sprey ile yapılacak ve fırça ile de rotüş yapılacaktır. Tiner eklenmeyecektir.

1.7.3.3.Yüzey Hazırlama :
Minimum Sa 2 ½ derecesinde yüzey hazırlama.

1.7.3.4.Uygulama Şartları :
Uygulama ve kürlenme sırasında, kürlenme tamamlana kadar sıcaklık 10 ˚C’nin
üzerinde olması gerekir. Uygun uygulama koşulları için boyanın kendi sıcaklığının 15 ˚C
veya üzerinde olması gerekiri. Boyanın teneke içerisinde sıcaklığı tercihen 25 ˚C’nin altında
olmaması tercih edilmelidir.

1.7.4.Dış İzolasyon

Rev No: 2015/B00

6
 Beton içinden geçen veya açık havaya maruz olan borular TS EN ISO 8501-1
standardında Sa 2,5 mertebesinde kumlanarak temizlenecektir. Boyama işlemlerinde aşağıda
verilenler uygulanacaktır:
(i) İki bileşenli anti-korozif pigment içeren, 50 mikron K.F.K.’ya sahip epoksi astar,
(ii) İki bileşenli 250 mikron toplam K.F.K.’ya sahip epoksi boya.
(iii) Boya sistemi toplam 300 mikron K.F.K’ya sahip olacaktır.
Epoksi kaplanmış borularda kaplamasız bölge uzunlukları 50 mm±10 mm olup, bu
bölge bant ile korunup boyanması engellenecek ve boya kuruduktan sonra bu bölge vernikle
boyanıp geçici koruma sağlanacaktır.
1.7.4.1 Çelik Boruların Polietilen İle Kaplanması

1.7.4.1.1 İmalat Esnasında Uygulanan Polietilen Kaplama

Polietilen (PE) kaplama uygulama işlem sırası;

(i) Elektrastatik metod uygulanarak 80-150 mikron kalınlığında epoksi boya ile
(ii) Ekstruzyon metodu uygulanarak 150-250 mikron kalınlığında yapıştırıcı ile
(iii) Son kat olarak, ekstruzyon metodu uygulanarak TS 5139’a uygun olarak
Polietilen ile kaplanacaktır.
Polietilen kaplama öncesinde borular endüksiyon bobinli ısıtma yöntemi ile epoksi boya
ve PE üreticisinin önerdiği sıcaklık aralığında ısıtılacaktır. Epoksi boya uygulamasından
sonra, boyanın jel süresi içerisinde yapıştırıcı uygulaması gerçekleştirilecektir. Polietilen
kaplamada uygulanacak muayene ve deneyler TS 5139’da belirtilen esaslara göre yapılacak
ve kaplama aşağıdaki özelliklerde olacaktır.
 Etkili bir elektriksel yalıtkan olmalı,
 Kolayca uygulanabilmeli,
 Boru üzerine iyi yapışmalı,
 Zamanla üzerinde delikler oluşmamalı,
 Depolama, nakliye ve döşeme sırasında maruz kalacağı kuvvet ve tesirlere karşı
dayanıklı olmalı,
 Elektriksel direnç özelliğini zamanla kaybetmemeli,
 Tamiri kolaylıkla yapılabilmeli
Boru üzerine yapılmış olan kaplama kalınlığı kalibre edilmiş 0,1 mm duyarlılığa sahip
ölçü aletleri ile ölçülecektir. Borulara PE uygulanacak kaplama kalınlıkları, şartnamesinde
aksi belirtilmediği sürece
TS 5139’a uygun olarak aşağıda belirtilen ölçülerde yapılacaktır.
Minimum Kaplama Kalınlığı
Boru Çapı
(mm)
≤ DN 100 mm 1,8 mm
DN 100 ile DN 250 mm arası 2,0 mm
DN 250 ile DN 500 mm arası 2.2 mm
DN 500 ile DN 800 mm arası 2.5 mm
DN 800 mm ve daha üstü 3,0 mm
Boru ucunda kaplamasız kısım TS 5139’a uygun olarak bırakılmış olacaktır. Kaynak
üstündeki polietilen kalınlığı minimum polietilen kaplama kalınlığının 1/3’ü kadar daha az
olabilecektir.

Rev No: 2015/B00

7
 1.7.4.1.2. Arazide Uygulanan Polietilen Kaplama

Bu yüzeylerdeki kaplama işlemi aşağıdaki gibi yapılacaktır:

a) 80 - 150 mikron kalınlığında epoksi primer astar ile boyanacaktır.
b) Polietilen kaplamalar sıcak sargı (kendinden büzüşen) yöntemiyle yapılacaktır.
Sıcak sargı yöntemiyle yapılan polietilen kaplama kalınlığı, kullanılan boru veya ek
parçası üzerindeki mevcut kaplama kalınlığından daha düşük olmayacaktır. Kaynak
yanlarında borunun kendi pe kaplamasına 15’er cm bindirilecektir. Sıcak sargı eni
bu genişliği sağlayacak şekilde tek parça olacaktır.
Kaplama yapılan tüm yüzeylere TS 5139’a uygun olarak holiday yalıtım deneyi
uygulanacaktır. Hatalı yerlere tekrar yukarıda tariflenen işlemler uygulanarak tamir işlemi
yapılacaktır. Tamir işleminden sonra x-ray cihazı ile kaplamanın testi yapılacaktır.
Borular, bu şartname ve eklerinde verilen esaslara ve ilgili standardlara uygun olarak
yapılacak bir dış izolasyon ile zemin ve yeraltı suyunun zararlı tesirlerine karşı korunacaktır.
Uygulanacak dış kaplama en az aşağıdaki özelliklerde olacaktır:
 Etkili bir elektriksel yalıtkan olmalı,
 Kolayca uygulanabilmeli,
 Boru üzerine iyi yapışmalı,
 Zamanla üzerinde delikler oluşmamalı,
 Depolama, nakliye ve döşeme sırasında maruz kalacağı kuvvet ve tesirlere karşı
dayanıklı olmalı,
 Elektriksel direnç özelliğini zamanla kaybetmemeli,
 Tamiri kolaylıkla yapılabilmeli.

1.7.4.2. Coal-tar Enamel Kaplama

Projelerde önerilmesi halinde, çelik boruların dış yüzeylerinin maden kömürü katranı
epoksi reçinesi ile kaplanması yani Coal-Tar Enamel Kaplama TS EN 10 289’a uygun olarak
yapılacaktır.

1.7.4.3. Bitüm Kaplama

Projelerde önerilmesi halinde, bitüm kaplama TS 4356’ya uygun olarak yapılacaktır.

1.7.4.4. Çelik Boru İç Yüzeylerinin Beton İle Kaplanması

Proje ve şartnameleri Çelik boruların beton ile kaplanmasını kapsaması halinde TS

8590’a göre yapılacaktır ve aşağıdaki özel hususları da karşılayacaktır.
Özel Beton parametreleri:
Karışım oranı: ~2
Su-Çimento Oranı: ~0,4
Yüzey eşdeğer kum pürüzlülüğü Ksmax=0,1 mm
Her türlü topografik farklılıklar: ± 1mm dahilinde olacaktır.
Şantiye şartlarında beton izolasyonu gerekmesi halinde veya tamiratı için içmesuyuna
uygun özel katkılı beton kullanılacaktır. Bu özel katkının sertifikası idareye sunulacaktır.

Rev No: 2015/B00

8
 1.8. Numune Alma, Muayene ve Deneyler

1. Boruların imalinden teslimine kadar geçen her safhada yapılması gereken

deneyler İdare'nin denetimi altında, yapılacak ve deney sonuçları bir rapor halinde İdare’ye
sunulacaktır. Deneyler aşağıda belirlendiği şekilde iki aşamada olacaktır:
− 1. Aşama: Spiral kaynaklı çelik borular fabrikada imal edildikten hemen sonra,
kaplama yapılmadan önce çıplak boru üzerinde yapılması gereken deneyler.
Boru imalatı bittikten sonra SASKİ tarafından oluşturulan heyet, teslimat partisinden
rastgele seçilecek bir borunun ucundan 50 cm’lik bir parça kestirerek mekanik ve kimyasal
deneyler için numuneyi hazırlattıracak ve deneyleri yaptıracaktır. Bu esnada boruların ölçü
kontrol ve hidrostatik deneyleri de yapılacaktır.
− 2. Aşama: Boru iç ve dış yüzeyi kaplandıktan sonra yapılacak deneyler.
Partiyi oluşturan bütün boruların test ve muayenesi için her 50 borudan 1 adet temsili
test TS EN 10 217-1 ve bu şartnamede belirtilen diğer standardlarda belirtilen kabul
kriterlerine göre izolasyon testlerine tabi tutulacaktır.
Yüklenici, imalat ve muayeneler esnasında yapılması gerekli olan bütün muayene ve
deneyleri yaptıracak ve İdare tarafından oluşturulacak heyetin konaklama, ulaşım ve iaşe
giderlerini karşılayacaktır.

1.8.1. Muayene ve Deneyler

Çelik boru malzeme özellikleri ve imal edilmiş çelik boru deneyleri TS EN 10217-1’e
uygun olarak yapılacaktır: Polietilen kaplama deneyleri TS 5139’a uygun olarak
yapılacaktır.
Coal-tar epoxy kaplama deneyleri TS EN 10289’a uygun olarak yapılacaktır.
Bitüm kaplama deneyleri 4356’ya uygun olarak yapılacaktır.
Epoxy kaplama deneyleri TS EN 10289’a uygun olarak yapılacaktır.

1.8.2. Muayene ve Deney Raporu

Muayene ve deney raporunda en az aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:

Deneylerin yapıldığı yerin ve laboratuvarın adı, deneyi yapanların adı ve imzası ve
raporu imzalayan yetkililerin adı, görev ve meslekleri,
Muayene ve deney tarihi,
Muayene ve deneylerde uygulanan standardların numaraları,
Ölçüm sonuçları,
Standarda uygun olup olmadığı,
Rapor tarih ve numarası.

1.8.3. Kabul - Red İşlemleri

Teslimi yapılacak olan partiden alınan deney parçalarında ya da boru üzerinde yapılan
muayene ve deneyler sonucu teknik şartname ve TS 550 EN 10 021 standardında istenen
şartları sağlayan deney parçalarının temsil ettiği parti kabul edilir. İstenen şartların
sağlanmadığı deney parçalarının yerine aynı partiyi temsilen 2 deney numunesi daha alınır.
Her iki numunede şartlar yerine getirilir ise deney birimi kabul edilir. Her iki numunede
şartlar yerine getirilmez ise deney birimi red edilir.

Rev No: 2015/B00

9
 1.8.4. Boruların Genel Teslim Şartları

1.8.4.1. Boruların Teslimi ve Kalite Garantisi

İmalatçı ve Yüklenici boru imalatında kullanılan malzeme ve boruların istenen şartlara
ve ilgili standardlara uygun olmasından sorumludur. Özellikle imal edilen borular, bu
şartnamede ve ilgili standardlarda öngörülen bütün deney şartlarını sağlayacaktır. Boruların
teslim yeri de İdarenin şantiyede göstereceği bir yer olacaktır.

1.8.4.2. Boruların Taşınması

Yükleme, şantiyeye veya depolama yerine nakliye ve boşaltma ile ilgili tüm gerekli
ekipman Yüklenici tarafından temin edilecektir. Tüm borular nakliye ve depolama esnasında
olumsuz hava şartlarına (güneş ışığı dahil) ve kirlenmeye karşı korunacaktır. Kirlenen borular
yerleştirilmeden önce temizlenecektir.
Boruların nakliyesi için gereken tüm izinlerin alınması Yüklenici’nin sorumluluğunda
olacaktır. Yollarda oluşan hasarların giderilmesinden Yüklenici sorumlu olacaktır. Boruların
ve özel parçaların herhangi bir tahribata uğramasını önlemek için yükleme ve boşaltma özel
önlemleri alınacak, inşaat yerine nakliye sırasında borular arasında ara tabakalar yerleştirmek
suretiyle üst üste gelen borular birbirinden ayrılmış olacak ve yuvarlanmaya, kaymaya,
eğilmeye ve titreşime karşı borular emniyete alınacaklardır. Dış izolasyonlu boruların
yüklenmesinde ve boşaltılmasında geniş bantlar ve benzeri düzenekler kullanılmak suretiyle
izolasyon tabakasının bozulmasının önüne geçilecektir. İzolasyonlu borular hava sıcaklığı -7
o
C’nin altına düştüğü zaman taşınmayarak bekletilecektir.
Borular hasar oluşmayacak şekilde indirilip kaldırılacaktır. Sadece boruların ve
kaplamaların zarar görmesini önleyecek bir malzemeden yapılan ve böyle bir forma sahip
sapanlarla kaldırılacaktır. Yüklenici, gözle görülür kusur ve hasarları saptamak için boruları
inceleyecek ve böyle bir durum varsa Kontrol Mühendisini haberdar edecektir. Yüklenici,
Kontrol Mühendisinin onayına tabi olarak herhangi bir kusur veya hasarın giderilmesinden
sorumlu olacaktır. Borular çarpma sebebiyle hasara karşı itinayla korunacaktır.

1.8.4.3. Boruların Depolanması

Bütün borular içlerine toprak, çamur, pis su, vb. kirletici unsurların girmesini önleyecek
şekilde depolanacaktır. Boru izolasyon tabakası, izolasyona zarar verici maddelerle kesinlikle
temas etmeyecektir. İstiflenen borularda mesnetleme ve istif yüksekliği, boruların zarara
uğraması veya kalıcı deformasyona uğramalarına engel olacak, özellikle dış izolasyona zarar
verilmeyecek şekilde olacaktır. Boru istifi, boruların yuvarlanmasını önleyecek şekilde
olacak, noktasal temaslar kesinlikle önlenecektir. Borular çaprazlama yığılmayacak, boruların
birbiri ile teması üniform ve boydan boya olacaktır.
Bitkisel sürgünler bitüm bazlı dış izolasyonu tahriş ettiğinden borular kesinlikle bitkisel
toprak üzerine doğrudan doğruya yığılmayacaktır. Boruların don tehlikesi olan yerlerde
depolanması zorunlu olursa, borularla donan zemin kesinlikle birbirinden ayrılacak ve zemine
yapışmaları önlenecektir. İzolasyonlu borular, sıcak aylarda güneş ışınlarına karşı örtülmek
suretiyle korunacaktır.
Borular bir depolama sahasından alındığında, Yüklenici kalan boruların kaymalarını
önleyecek tedbirler olacaktır. Yüklenici, depolama sahasındaki malzemeler boşaltıldığında

Rev No: 2015/B00

10
sahayı ve tüm giriş çıkış yollarını temizleyecek ve eski durumlarına getirecektir. Borular
kereste veya benzeri bir malzeme üzerinde dizileceklerdir.
Boruların nakli, yükleme, boşaltma istif, depolama ve emniyet işleri Yüklenici’ye ait
olup bununla ilgili her türlü alet edevat ve işçiliği temin etmekten Yüklenici sorumludur.
Hasara uğramış herhangi bir kaplama kısmı kırılıp temizlenerek yeniden yapılacaktır. Taşıma
sırasında borular takviye elemanları ile desteklenecek, kayma ve bükülmesine karşı önlemler
Yüklenici tarafından alınacak ve kaplamaya verilmesi muhtemel zarar ve hasarlar önlenmiş
olacaktır. Bu işlemler TS 2170'e uygun olarak yapılacaktır.

1.8.4.5 Boruların İsale Hattındaki Montajı

1.8.4.5.1. Kaynak ve Kaynakçı Vasıflandırma

İsale hatlarında boruların kaynakla montajı için Kaynak Talimatı (WPS) ve Kaynak
Yöntem Testi Onay Raporu (WPQR) Yüklenici Firma tarafından, akredite bağımsız gözetim
kuruluşlarına yaptırılacak ve sonuçları İdareye sunulacaktır.
Her kaynakçının proje standardına uygun olarak ASME SEC. IX veya EN 287-1
standardına uygun şekilde test edilecek ve yapacağı kaynak özelliklerini kapsayan bir
sertifikaya ve yaka kartına sahip olacaktır.
Kaynakçıların testleri TÜRKAK onaylı Bağımsız Kontrol kuruluşları nezaretinde
yapılıp, sertifikalar bu kuruluşlar tarafından verilmiş olması gerekir.
ve kaynakçı vasıflandırma testleri Yüklenici Firma tarafından, akredite bağımsız
gözetim kuruluşlarına yaptırılacak ve sonuçları İdareye sunulacaktır.
WPS ve WPQR Rapor Sonuçları ve Kaynakçı Sertifikaları İdare tarafından
onaylandıktan sonra montaj işine başlanacaktır.

1.8.4.5.2 Arazide Kaynak

TS 3357’ye uygun olarak alın kaynak yöntemi ile birleştirilen boruların % 100’ü
ultrasonik kaynak kontrolüne, yerini işveren kontrol mühendisinin belirlemesi koşuluyla her
50 boruda 1 boru olmak üzere radyografik röntgen kontrolüne tabi tutulacaktır. Boru kaynak
kontrollerinde et kalınlığı < 8mm olan çelik boruların kontrolleri, % 100’ü visual kaynak
kontrolü yöntemine, %10 u Radyografik (X-ray) kaynak kontrolü yöntemine tabi
tutulacaktır. Elde edilen kontrol sonuçlarının tamamı kayıt altına alınacaktır.
Kaynak kontrolleri ile ilgili olarak Türk standartlarının uygulanamadığı yerlerde, diğer
uluslararası standartlar idarenin onayı alınarak kullanılabilir.
Kaynak yapılan mahal sıcaklığı +5°C 'nin altına indiği zaman kesinlikle kaynak
yapılmayacaktır.

1.8.4.6. Yeraltına Döşenmiş Çelik Boru Hattının Korozyondan Korunma Kuralları

Yeraltına döşenmiş boru hattının korozyondan korunması işlemlerinde İller Bankası
Katodik Koruma Şartnamesi ve TS 2169’da belirtilen hususlara uyulacaktır.

1.8.4.7. Döşenmiş Boru Hattındaki Hidrostatik ve Sızdırmazlık Deneyleri

1.8.4.7.1.Boruların Temizlenmesi

Rev No: 2015/B00

11
 Boru hattı döşendikten sonra bütün boruların ve özel parçaların temizlik işleri yapılacak,
yabancı maddeler uzaklaştırılacak, bütün vanalar ve diğer ekipmanlar temizlenecek ve çalışır
vaziyette olması sağlanacaktır.

1.8.4.7.2. İsale Hatları İç Basınç Deneyi

Bütün boru hattı kısımları hidrostatik ve sızdırmazlık deneyine tabi tutulacaktır.
Deneyden sonra su kaçağı olan yerlerde tamir işlemleri ve gerekirse boru değiştirme işleri
yapılarak gerekli sızdırmazlık sağlanacaktır. Deneyler başarılı oluncaya kadar basınç ve
sızdırmazlık deneylerine devam edilecektir. Hidrostatik deneyde kullanılan ve borunun içinde
kalan su kontrol mühendisi aksini söyleyinceye kadar boşaltılmayacaktır. Deney işlemi TS
2861’e uygun olarak yapılacaktır. Hidrostatik deneyi yapılmayan hiçbir borunun üstü
kapatılmayacaktır. Hidrostatik deneyler boru hattına en az 200 m- en fazla 5 km’de bir
kontrol mühendisinin uygun gördüğü aralıklarda uygulanacaktır. Bu mesafelere; hattın
geçtiği güzergahtaki trafik, geçiş durumu vb. fiili zorluklara göre kontrol teşkilatı karar
verecektir.
Deneyler hat vanası kullanılarak yapılmayacaktır. Hidrostatik test için ayrılan kısımların
birleştirilmesi iki hattın testinden sonra yapılacaktır. Bağlantı boru parçası ile bu iki kısım
birleştirilecektir. Bu parçanın kaynaklı bağlantıları %100 radyografik kaynak muayenesine
tabi tutulacaktır ve kaynak bağlantısı alın kaynaklı olacaktır.
Hidrostatik deneyler boru uçları kör flanşla (bombeli) kapatılarak yapılacaktır. Test için
kullanılacak bombeli kör flanşlar Ø 300 lük küresel vana ve 100 barlık manometre ile
donatılacaktır. Küresel vana kör flanşın en alt kısmında bulunacaktır. Deney aparatları ve
flanşlar için imalat projeleri idareye sunulduktan sonra bu parçaların imalatına başlanacaktır.
Boru hatlarında uygulanacak hidrostatik deney basınçları:
İşletme basıncı Deney basıncı
(bar)
0-16 En büyük İşletme Basıncı + 5 Bar
>16 En büyük İşletme Basıncı + 5 Bar
Bu basınç değerinde minimum 12 saat boyunca düşme olmazsa deney başarı ile
sonuçlanmış sayılacaktır. Deney süresi en az 12 saat ile sınırlandırılmıştır. İdarenin talebi
doğrultusunda bu süre arttırılabilir.
İsale Hattı Deney Ekipmanları:
Dalgıç pompa ve jeneratör,
100 bar kadranlı manometre,
Flanşlar,
Kör flanş (bombeli),
Deney için bölünmüş iki boru hattının testten sonra kaynaklı bağlantısı için bağlantı
boru parçası.
2. PVC Boru ve Özel Parçaları
2.1. Genel
PVC borular TS 274-2 EN 1452-2, özel parçalan TS 274-3 EN 1452-3 standartlarına
uygun olacaktır.
Boru ve özel parçalarının hammaddesi güneş ışınlarına karşı dayanıklılığı artırmak için
UV katkılı olacaktır.
Borular lastik contalı ve geçme mutlu olacak, muf kısmının et kalınlığı boru anma et
kalınlığından az olmayacaktır.

Rev No: 2015/B00

12
 Boruların birleştirilmesinde kullanılacak contaların özellikleri TS EN 681-1 standardına
uygun olacaktır.
Boruların üzerine "SASKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ" yazısı, TSE damgası, anma çapı ve
basıncı ile imalat tarihi kolayca okunabilecek ve silinmeyecek şekilde yazılacaktır.
Boru ve özel parçalarının kabulünde sızdırmazlık deneyi, en az 3 tam boru ve bir kayar
manşon (GMMU) bağlanmak suretiyle teşkil edilecek ano üzerinde yapılacaktır.
Boru ve özel parçaları hijyenik ve toksikolojik bakımdan Sağlık Bakanlığı Gıda
Maddeleri Tüzüğü'ne uygun olacaktır. Boruların içmesuyunda kullanılabilirliğine dair Sağlık
Bakanlığı veya yetkili bir kurumdan alınmış raporu fabrika kabulü esnasında verilecektir.
3. HDPE (PE 100) Boru ve Özel Parçaları
3.1. Genel
PE 100 borular; EN 12107, TS 418-1 EN 12201-1, TS 418-2 EN 12201-2 veya ISO
4427 standartlarına, PE 100 den üretilen boru ekleme parçaları TS 418-3 EN 12201,TS 418-3
EN 12201-3 standardına uygun olmalıdır. İçmesuyu hatlarında kullanılmaya uygun olacaktır.
3.2. Hammadde
Boru üretiminde kullanılan PE100 hammaddenin yoğun
kg/m3'den büyük olacaktır.
Boru ve özel parçalarının hammaddesi güneş ışınlarına karşı dayanıklılığı artırmak için
UV katkılı olacaktır.
Granül halindeki hammadde içine imalat sırasında hiçbir yabancı madde
katılmayacaktır. Hammaddeye sadece antioksidanfar, ultraviyole ışın stabilizatörleri ve
pigmentler ilave edilecektir.
Boru ve özel parçalarının imalatında kullanılan hammadde mavi veya siyah renkli
olabilir. Renk dağılımı borunun her yerinde homojen olacak, sonradan renklendirilmiş
olmayacaktır.
Yüklenici boru üretimine başlamadan önce boru rengi için idareden görüş almasına
müteakip boru üretimine başlayacaktır. Kullanılan hammaddelerin menşeini ve tüm
özelliklerini belirten bilgi ve belgeler fabrika kabulü sırasında verilecektir.
Kullanılan hammaddelerin menşeini ve tüm özelliklerini belirten bilgi ve belgeler
fabrika kabulü sırasında verilecektir.
Kullanılan hammadde fizyolojik ve toksikolojik bakımdan Sağlık Bakanlığı Gıda
Maddeleri Tüzüğü'ne uygun olacak, ayrıca içinden geçecek içme suyuna koku ve kötü tat
vermeyecektir.
Buruların içme suyunda kullanılabileceğine dair Sağlık Bakanlığı veya yetkili bir
kurumdan alınmış rapor fabrika kabulü esnasında verilecektir.
Boruların üzerine "SAKARYA SASKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ" yazısı, standart
damgası, anma çapları, basınçları ve Sağlık Bakanlığı Gıda Maddeleri Tüzüğüne uygunluğu
kolayca okunabilecek ve silinmeyecek şekilde yazılacaktır.
Bağlantılarda; Çapı Ø 125'e kadar (0 125 dahil) boruların birleşimi elektrofüzyon
metodu ile, 0 125'den büyük olan boruların birleşimi ise alın kaynağıyla yapılacaktır.
İthal malzemeler için ithalat yapılan ülkenin ilgili standart kuruluşlarının sertifikası
fabrika kabulü sırasında kabul heyetine ibraz edilecektir.
3.3. Özel Parçalar
Kullanılan hammadde PE 100 olacaktır. Kullanılan hammaddenin gerekli mukavemeti
(MRS) minimum 10 N/mm2 olacaktır.
Özel parçalar boru anma basıncında olacaktır.

Rev No: 2015/B00

13
 Özel parçaların imalatı enjeksiyon/konfeksiyon yöntemi ile olabilecektir.
Özel parçalarla ilgili test, boyut ve tolerans Ölçümleri TS 418-3 EN 12201-3, DİN
16963' e göre yapılacaktır.
Abone bağlantılarında semer (Taping tee) türü özel parçalar kullanılacak ve
elektrofüzyon birleşim metodu için kuşak İçerecektir.
Elektrofüzyon tipi özel parçaların üzerinde kaynak bilgilerini içeren barkod etiket
olacaktır.
Elektrofüzyon türü birleşimlerde farklı et kalınlıkları kullanılabilir. Ancak alın
kaynağında aynı et kalınlığı aranacaktır.
TE, 45° ve 90° dirsek, flanş adaptörü, kör flanş, redüksiyon gibi parçalar birleştirme
yöntemine uygun olarak veya kendinden elektrofüzyon kuşaklı olacaktır.
Manşonlar ve semerler kendinden elektrofüzyon kuşak içerecek ve spigot ek parçaların
çıkış uçlarına veya ana boru hatlarına kaynak yapmaya uygun olacaktır.
Özel parçaların üzerinde imalatçı adı, çapı ve basıncı, polimer tipi, imalat yılı, standart
boyut oranı (SDR) okunaklı ve silinmeyecek şekilde yazılacaktır.
Çelik flanşlar, su hatlarında kullanılacak vanaların flanşlarına uygun PN sınıfında ve
uygun cıvata delikli olacaktır.
Flanş adaptörlerinde kullanılacak çelik flanşlar ihtiyaca göre galvanizli çelik veya
korozyona karşı uygun bir kaplama ile kaplı olacaktır.
4. CTP Boru ve Özel Parçaları
4.1 Genel
CTP borular ve özel parçalan TS EN 1796 standardına veya muadili uluslararası
standartlara uygun olarak üretilecek ve içmesuyu hatlarında kullanılmaya uygun olacaktır.
4.2. Tarifler
Cam Fitil: E camından mamul, üzeri uygun haşıl ye bağlayıcı ile kaplanmış devamlı
cam elyaflarının birbirine paralel olarak biraraya getirilerek bobin halinde sarılması ile
oluşturulan cam takviye malzemesidir.
Cam Dokuma: Cam fitillerin aralıklı olarak hasır şeklinde dokunmasından meydana
gelen takviye malzemesidir.
Yüzey Tülü: Yüzeylerdeki kimyasal dayanımı artıran astar tabakalarının (gerektiğinde)
takviye edilmesi İçin kullanılan metrekare ağırlığı 30-50 gram olan cam elyaflarından yapılan
bir takviye malzemesidir.
Astar Tabakası: CTP boru ve özel parçalarının akışkan veya korozif ortam ile temas
eden yüzeylerinde uygulanan kimyasal dayanıklılığı artıran reçine yönünden zengin bir
tabakadır.
Cam Keçe: Uzunlukları 60 mm'ye kadar kırpılan cam elyaflarının bir yüzey teşkil
edecek şekilde homojen dağıtılıp uygun bir bağlayıcı ile preslenmesinden meydana gelen
takviye tabakasıdır.
Püskürtme Fitili: Kırpılarak takviye malzemesi olarak kullanılmaya uygun cam fitildir.
Reçine: Termoset ortaftalik polyester reçinedir.
Agrega:CTP boru ve özel parçalarının yapımında, performans artırmak ve/veya
maliyeti düşürmek amacı ile kullanılan inert madde silisli kumdur.
Bağlantı Yerleri: Boru, istenen servis şartlarını karşılayacak şekilde sızdırmaz bir
bağlantı yerine sahip olmalıdır.
Manşonlu Bağlantı: Düz uçlu boruların bir manşon içinde esnek olarak birleştirilmesi
ile oluşan bağlantıdır.

Rev No: 2015/B00

14
 Anma Basıncı: Üretici tarafından 50 yıllık kullanım Ömrü baz alınarak hesaplanan,
cam takviyeli plastik borunun kullanılabileceği maksimum işletme basıncı seviyesidir.
4.3. Boru Yapımı ve Özellikleri
TS EN 1796' da belirtilen üretim yöntemlerine uygun olarak
üretilecektir. Boru imalatında üç ana tabaka oluşturulacaktır.
1-Astar Tabakası: Boru iç yüzeyinde minimum 0,5 mm kalınlığında reçine yönünden
zengin bir tabaka oluşturulacaktır.
2-Mukavemet Tabakaları: İmalatçının tasarımına uygun olarak mukavemet tabakaları
yer alacaktır.
3-Dış Yüzey Tabakası: Boru dış yüzeyinde minimum 0,5 mm kalınlığında reçine
yönünden zengin bir tabaka oluşturulacaktır.
4.4. Teknik Özellikler
Yüzey Kalitesi: Boruların iç yüzeyinde yabancı madde, delik, buruşukluk, çatlak
olmayacaktır. İç yüzeyin her m2'sinde 20'den çok sayıda ve çapı 3,2 mm'den büyük
çukurluklar ve reçine ile örtülmemiş cam elyafları bulunmayacaktır.
Et Kalınlığı: En ince noktasında ölçülen et kalınlığı, boru et kalınlığı değerinin %
87,5'inden az olmayacaktır.
Cam Takviye Oranı: CTP boru imalatında cam takviye oranı, boru ağırlığının minimum
%15'İ olacaktır.
Sızdırmazlık: Bütün CTP borular ve bağlantı manşonları fabrikasında tek tek Çizelge-
1'de belirtilen iç basınç değerleri altında sızdırmazlık testine tabi tutulacak ve sızdırma veya
hasar olup olmadığı gözlenecektir.
Numuneye Çizelge-2'deki A düzeyine kadar sehim uygulanınca, yüzeysel kırıklar
şeklinde göz ile farkedilebilecek bir hasar oluşmayacaktır. B düzeyinde sehim uygulanınca
laminatlann birbirinden ayrılması iç tabakanın mukavemet tabakalarından ayrılması,
mukavemet tabakasının kopması, flambajı şeklinde yapısal bir hasar oluşmayacaktır.
Yüzey Sertliği: CTP boru iç yüzey sertliği TS EN 1796' da gösterilen minimum değeri
sağlayacaktır.
Çember Çekme Mukavemeti: CTP boru çember çekme mukavemet değerleri TS EN
1796' da gösterilen minimum değerleri sağlayacaktır.
Boyuna Çekme Mukavemeti: CTP boru boyuna çekme mukavemet değerleri TS EN
1796' da gösterilen değerleri sağlayacaktır.
4.5. Numune Alma
Deneyler için aynı çaptaki her 100 boru bîr parti olarak kabul edilir ve her partiden bir
örnek alınır. Bu örnek borudan;
- Sızdırmazlık ve rijitlik deneyi için birer numune,
-Çevresel çekme dayanım deneyi için 3 numune,
-Boyuna çekme dayanım deneyi için 3 numune alınır.
Çevresel çekme dayanım ve boyuna çekme dayanım mukavemetleri, alınan deney
sonuçlarının ortalaması alınarak bulunur. Deneyler sonucunda istenen mukavemet değerleri
sağlanıyorsa parti kabul edilir. Eğer istenen mukavemet değerleri sağlanmıyorsa yeni bir
örnek boru alınır ve bu örnek borudan olumsuz çıkan deney için gerekli sayıda numuneler
tekrar alınır. Yeni numuneler olumlu sonuç verirse parti kabul edilir. Tekrar olumsuz sonuç
alınırsa o parti reddedilir.
4.6. Muayene ve Deneyler

Rev No: 2015/B00

15
 Sızdırmazlık Deneyi: TS EN 1796' ya uygun olarak yapılan sızdırmazlık testinde CTP
borular eksenel yönde yük getirmeyecek şekilde hidrostatik basınç testi cihazına yerleştirilir.
Daha sonra su ile doldurularak hava tahliye edilir ve iç basınç saniyede 1 Atm hızını
geçmemek üzere Çizelge-1'de belirtilen test basıncına ulaşıncaya kadar artırılır ve bu seviyede
3 dakika bekletilir. Boru üzerinde damlama, sızıntı ve hasar görülmeyecektir.
Yüzey Sertliği Deneyi: İç yüzey sertliği deneyi alınan örnek borulara uygulanır. TS EN
1796'ya göre yapılacak yüzey sertliği deney sonuçlan TS EN 1796'ya uygun olmalıdır.
Çember Çekme Dayanım Deneyi: TS EN 1796'ya uygun olarak yapılacak çember
çekme dayanım deneyi sonucunda bulunan değerler TS EN 1796'ya uygun olmalıdır.
Rijitlik Deneyi: TS EN 1796'ya uygun olarak yapılacak rijitlik deneyi sonucunda
bulunan değerler Çizelge-2' ve TS EN 1796'ya uygun olmalıdır.
Çizelge-1
Cam Takviyeli Plastik Boru Sızdırmazlık Test Basınç Değerleri
Basınç Sınıfı Sızdırmazlık Test Basıncı
Atm. Atm.
10 20
16 32
25 50
30 60
Çizelge-2
Hasar veya Yapısal Bozukluk Olmaksızın Sehim

Anma Boru Rijitlik Sınıfları (psi)

5. DUKTİL Boru ve Özel Parçaları

5.1. Genel
Boruların üretimi TS EN 545 standardına uygun olacaktır. Bu standartta ve şartnamede
belirtilmemiş konularda, imalatçının kendi imalat prensiplerinin uluslararası kabul görmüş
standartlara uyması şarttır. İmalatçının ISO 9001 kalite sertifikası ve TSE belgesi olacaktır.
5.2.Teknik Özellikler
Boruların imalatında kullanılacak malzeme TS EN 545 standardına uygun küresel grafitli
nodüler yapıya sahip duktil dökme demir malzeme olacaktır.
İmalatta kullanılacak malzeme, pik dökümde kullanılan malzeme ile mukayese
edildiğinde; çekme mukavemeti daha yüksek, kaynak kabiliyeti fazla, kırılganlığı az (daha
esnek) olan malzeme olmalıdır.
İmalatta kullanılacak olan malzemenin kimyasal analiz limit değerleri:
C % 3.88 - 3.27
Si % 3.38 - 2.05
Mn % 0.33 - 0.09

Rev No: 2015/B00

16
 P % 0.143-0.012
S % 0.036 - 0.005
Mg % 0.065 - 0.028
Mikro yapıdaki nodüler dağılım borular için en az 200 adet/mm 2, bağlantı
parçalan
(fittings) için en az 80 adet/mm2 olacaktır.
Malzeme sertliği maksimum HB 250 olacaktır.
Malzemenin Temizlenmesi: İmalattan çıkan malzemenin imalatçı tarafından
temizlenip, varsa çapaktan arındırılacaktır.
Et Kalınlığı: Duktil boruların her noktasında homojenlik gösterecektir. Et kalınlıkları
TS EN 545'te verilen ölçülere uygun olacaktır.

Boruların imalat boyutları TS EN 545'deki tablo değerlerine uygun olacaktır. Ancak DN1600
çapa kadar olan boruların uzunlukları minimum 5m olmalıdır. DN1600 çaptan büyük
boruların uzunlukları idare onayı ile 6-7-8,15 mt olabilir. Boruların standart uzunlukları 5m
den kısa olamaz (Muf hariç).
Tüm borular projesindeki işletme basıncına dayanıklı olacaktır.
Ağırlıklar TS EN 545'te belirtilen değerlere uygun olacaktır.
5.3. Ağırlıklar
Kullanılacak boruların ödemeye esas teşkil edecek birim ağırlıkları aşağıda belirtilmiştir.
Sevk edilen malzemeler ile ilgili sevkiyattan önce fabrikada alınan numuneler yapılan tartı ile
kontrol edilecek, tartı sonucu hesaplanan birim ağırlıklar idarece verilen birim ağırlıklardan
küçük çıkması halinde kantar tartısı ödemeye esas teşkil edecek, fazla çıkması halinde ise
verilen birim ağırlıklara göre yapılan hesap sonucu belirlenen hakediş ödemesi yapılacaktır.

ÇAP(MM) BİRİM AĞIRLIK

Rev No: 2015/B00

17
 (kg/mt)

DN80 12,80 KG
DN100 15,80 KG
DN125 19,80 KG
DN150 24,00 KG
DN200 32,30 KG
DN250 42,50 KG
DN300 53,80 KG
DN350 67,20 KG
DN400 80,30 KG
DN450 95,70 KG
DN500 111,50 KG
DN600 147,20 KG
DN700 187,20 KG
DN800 232,30 KG
DN900 281,80 KG
DN1000 336,20 KG
DN1200 459,70 KG
DN1400 593,80 KG
DN1600 753,00 KG

NOTLAR:
1)Verilen ağırlıklar muf dahil toplam boru borunun betonsuz toplam ağırlığının bir metreye
tekabül eden ağırlığıdır.
5.3. Kaplamalar
İç kaplamalar (çimento harcı ile)
Kaplama yüzeyi üniform ve düzgün olacak, kaplanmış yüzeyde kabarcık ve çatlaklar
bulunmayacak, yüzey pürüzsüz ve düzgün olacaktır.
Çimento harcı, boru yüzeyine arada hiç boşluk kalmayacak şekilde iyice yapışmış
olacak, kaplama başlamadan önce, çimento kaplanacak yüzeyler döküm kumundan ve
döküm çapaklarından ve diğer bütün yabancı maddelerden arındırılarak kaplama ile
İyice intibak sağlanacaktır.
Çimento harcına ait malzemenin kalitesi ve imalatı TS 6792 ve ISO 4179 standardına
uygun olacaktır.
İç kaplamalarda, katkı malzemelerine ait, yetkili ve bağımsız ulusal veya uluslararası bir
sağlık kuruluşundan alınan, sağlığa Zararlı olmadığına ilişkin belge fabrika kabulünde
kabul heyetine verilecektir.
Duktil boruların dış yüzeyi ISO 8179-1 standardına uygun olarak çinko üzerine bitüm
ile kaplanacaktır. Çinko % 99.9 saflığında olacak ve püskürtme metodu kullanılacaktır.
Dağılımı minimum 200 gr/m2 olacaktır.
Çinkonun üzeri en az 70 mikron kalınlığında siyah bitüm ile kaplanacaktır. Kaplanacak
bitüm her türlü iklim koşullarına dayanıklı olacak, kimyasal bileşimi, kaplama
yöntemini belirten dokümanlar fabrika kabulünde verilecektir.
Dış kaplamalar boruların ambuatlı iç kısmına kadar devam edecektir.

Rev No: 2015/B00

18
 Boruların ambuatlı iç kısmı solventsiz epoksi ile kaplanacaktır.
5.4. Contalar
Contalar Tyton veya Standart tip olmalıdır. Borularda kullanılacak kauçuk contaların
kalitesi ve teknik spesifîkasyonları TS EN 681-1 'e uygun olacaktır.
Ambuatlı ve flanşlı bağlantılarda kullanılacak olan contalar doğal kauçuk veya EPDM
malzemeden oluşacaktır.
Flanşlı bağlantılarda kullanılacak olan contalarda 3 mm kalınlığında fiber takviye veya
çelik takviye bulunacaktır.
5.5. Toleranslar
Boruların et kalınlığı toleransları sınıfına göre standartta belirtilen ölçülerde olacaktır.
İmalat uzunlukları ve uzunluk toleransları; Boruların uzunluk toleransları büzülme ve
genleşme için dökümün kompozisyonuna, termik uygulamasına ve borunun şekline bağlı
olarak TS EN 545' de belirtildiği gibi olacaktır.
Kütle Toleransları: Her çaptaki boruların kütle toleransları TS EN 545'e göre olacaktır.
Kaplama Toleransları: Çimento harcı iç kaplama ISO 4179'da belirtilen boyutlarda
olacak, çimento, kum ve çimento harcında bulunan organik yabancı maddeler ve su
oranı ile ilgili dokümanlar fabrika kabulünde verilecektir.
Contalar: Çekme mukavemeti, kırılma anında uzaması, sertlik (mikro test) sıkıştırma
basıncı giderme, su emme, şişme, düşük sıcaklıkta sertlik değişmesi ve ozon testlerinin
büyütmede görünür çatlak olmadığını gösteren bir cetvel, TS EN 681-1 ile kıyaslanarak
ve kabul edilebilir toleranslar gösterilerek fabrika kabulü esnasında verilecektir.
5.6. Numune Alma, Muayene Ve Deneyler
Teslimata hazır durumdaki her parti içinde TS EN 545'e uygun olarak yeterli sayıda
numune alınacak ve alınan numuneler mekanik, metalografik ve kimyasal testlere tabi
tutulacaktır.
- Kimyasal deney ( elementlerin ölçümü ve nodüler yapının tayini için )
- Hidrostatik test
- Çekme deneyleri
- İç ve dış kaplama deneyleri
- Fiziksel Muayene: Kabul esnasında, ezik, kaplaması dökülen, çatlayan ve gözle
görülebilir bir kusur oluşturan ve bozuk olarak nitelenen boruların kabulü yapılmayacaktır.
Numune için her parti İle beraber İmalatçı firma o partiye ait yeterli sayıda deney
çubuğunu da hazırlayarak verecektir.
Metalografik incelemelerde, mikro yapıdaki nodüllerin yapısına, sayısının uygun olup
olmadığına bakılacaktır. Parçaların mikro yapıları incelenecek, parlatılmış ve dicral ile
dağlanmış olan yüzeylerin nodüler yapisi ile nodul sayısına bakılacaktır. Borular tam küresel
grafitli yapıya haiz olmalı ve minimum 200 adet/mm2 nodul ihtiva etmelidir.
5.6.1. Basınç ve Sızdırmazlık Testi
Numuneler önceden hazırlanmış olan hidrolik devrelerde en az 15 saniye süreyle TS EN
545 standardının öngördüğü basınca ve sızdırmazlık testine tabi tutulurlar. Borularda TS EN
545'te belirtilen basınç altında hiçbir damlama, sızdırma ve terleme olmayacaktır.
5.6.1.1. Çekme Deneyi
Boruların döküm şarjından usulüne uygun olarak dökülmüş ve hazırianmış olan deney
çubukları çekme testine tabi tutulurlar. Çekme mukavemeti değerleri en az 400 - 420 N/mm 2
olacaktır.
5.6.1.2.Sertlik Deneyi

Rev No: 2015/B00

19
 Numuneler sertlik testinden geçirilirler. Test sonucu sertliği maksimum 250 HB'e kadar
olan ürünlerin kabulü yapılacaktır.
5.6.1.3.Kesit Araştırması
Numuneler uygun tezgahlarda kesilerek et kalınlıklarına bakılır. Boruların et kalınlıkları
standartlara uygun ve her noktasında homojen olacaktır.
5.6.1.4.Kaplama ile İlgili Deneyler
İç kaplamada (çimento harcında) meydana gelen çatlakların genişlikleri 0,8 mm'yi
aşmamalıdır. Kaplama kalınlığı standartta belirtilen değerlere uygun olacaktır.
Dış kaplama ve çinko muayenesi de İSO 8179-1'de yer alan metotlarla test edilecektir.

5.7. İşaretlemeler
Boruların üzerine standart damgası, anma çapları, basınçları belirten yazılara
ilaveten kolayca okunabilen ve silinmeyecek şekilde "SASKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ"
yazılacaktır.
İmalatçı firmanın amblemi veya tanıtılmasına yarayacak işareti bulunacaktır.
Boru ve özel parçalarının çapı ve boyu yazılacaktır.
Her döküm şarjına ait özel işaretler yer alacaktır
Boruların muf yerlerinde iç kısmında kabartma olarak en az 2mm kalınlığında “SASKİ”
yazısı üretici firma amblemi ve üretim yılı markalanacaktır. Bu bölgede çakma metodu veya
boya ile yapılan markalama kabul edilmeyecektir.
Ek parçalarının üzerine ek parçasının kodu (EU, MMK, MMA gibi), anma çapı, anma basıncı,
“TS EN 545” yazısı ve üretici firmanın amblemi dökümden kabartma olarak markalanacaktır.
Dökümden sonra çakma, boya, yapıştırma veya vidalı etiket gibi yöntemlerle yapılan
markalama kesinlikle RED edilecektir.
Kazı çalışmaları esnasında kazı hendeğine boru üstüne SASKİ güvenlik bandı çekilecektir.
5.8. Boruların Kabulü
Duktil boruların kimyasal analiz sonuçları
Nodüler dağılımı
Sertliği
Et kalınlığı
Ağırlığı
İç ve dış kaplamaların tüm fiziksel ve kimyasal analizleri
Contaların özellikleri
Çekme deneyleri
Hidrostatik test altındaki sonuçlar
Fabrika kabulü esnasında; bu teknik şartnamede yer alan tüm teknik hususlar için teklif edilen
boru kaplamaları, borular, boru ek parçaları ve contalar detaylı bir şekilde ayrı ayrı ele
alınarak yukarıda belirtilen teknik değerler tablolar halinde verilecektir.

5.9. İsale Hatları İç Basınç Deneyi

Bütün boru hattı kısımları hidrostatik ve sızdırmazlık deneyine tabi tutulacaktır.

Deneyden sonra su kaçağı olan yerlerde tamir işlemleri ve gerekirse boru değiştirme işleri
yapılarak gerekli sızdırmazlık sağlanacaktır. Deneyler başarılı oluncaya kadar basınç ve
sızdırmazlık deneylerine devam edilecektir. Hidrostatik deneyde kullanılan ve borunun içinde

Rev No: 2015/B00

20
kalan su kontrol mühendisi aksini söyleyinceye kadar boşaltılmayacaktır. Deney işlemi TS
2861’e uygun olarak yapılacaktır. Hidrostatik deneyi yapılmayan hiçbir borunun üstü
kapatılmayacaktır. Hidrostatik deneyler boru hattına en az 200 m- en fazla 5 km’de bir
kontrol mühendisinin uygun gördüğü aralıklarda uygulanacaktır. Bu mesafelere; hattın
geçtiği güzergahtaki trafik, geçiş durumu vb. fiili zorluklara göre kontrol teşkilatı karar
verecektir.
Deneyler hat vanası kullanılarak yapılmayacaktır. Hidrostatik test için ayrılan kısımların
birleştirilmesi iki hattın testinden sonra yapılacaktır. Bağlantı boru parçası ile bu iki kısım
birleştirilecektir.
Hidrostatik deneyler boru uçları, boru çeşidine uygun şekilde kör flanşla (bombeli) vb.
parça ile kapatılarak yapılacaktır. Test için kullanılacak bombeli kör flanşlar Ø 300 lük
küresel vana ve 100 barlık manometre ile donatılacaktır. Küresel vana kör flanşın en alt
kısmında bulunacaktır. Deney aparatları ve flanşlar için imalat projeleri idareye sunulduktan
sonra bu parçaların imalatına başlanacaktır.
Boru hatlarında uygulanacak hidrostatik deney basınçları:

İşletme basıncı Deney basıncı

(bar)
0-16 En büyük İşletme Basıncı + 5 Bar
>16 En büyük İşletme Basıncı + 5 Bar

Bu basınç değerinde minimum 12 saat boyunca düşme olmazsa deney başarı ile
sonuçlanmış sayılacaktır. Deney süresi en az 12 saat ile sınırlandırılmıştır. İdarenin talebi
doğrultusunda bu süre arttırılabilir.
İsale Hattı Deney Ekipmanları:
Dalgıç pompa ve jeneratör,
100 bar kadranlı manometre,
Kör flanş (bombeli),
Deney için bölünmüş iki boru hattının testten sonra kaynaklı bağlantısı için bağlantı
boru parçası.

Not: Standartların en güncel versiyonları geçerlidir. Yürürlükten kalkan standartlar

için yerine geçen standartlar geçerlidir.

KANALİZASYON VE YAĞMURSUYU HATTINDA KULLANILAN BORU VE

ÖZEL PARÇALARI
1. HDPE ESASLI KORUGE BORULAR
1.1 Satın alınacak tüm malzeme yeni olacak ve herhangi bir şekilde malzeme hatası
ihtiva etmeyecektir.
1.2 HDPE boruların TSE ve TSEK kalite belgesi olacaktır.

Rev No: 2015/B00

21
 1.3 Koruge boru ve ek parçaları TS EN 13476–3+A1, Contalar ise TS EN 681
standardına göre üretilmelidir. Boru ve ekleme parçalarının kabulünde deney ve
testler TSE ve ISO standartları çerçevesinde yapılacaktır.
1.4 Hammadde, siyah renkli, güneş ışınına (UV) dayanıklılığı arttırma için siyah
karbon katkılı, ekstrüzyona hazır granül şeklinde olacaktır.
1.5 Granül halindeki hammadde içine, imalatçı firma tarafından, boru ve ekleme
parçalarının imali sırasında hiçbir yabancı madde katılmayacak ve hammadde
orijinal haliyle kullanılacaktır.
1.6 HDPE borular, güneş ışınlarından, çamur, yağ, boya, benzin gibi maddelerden ve
diğer kirlenmelerden korunacak şekilde depolanmalıdır.
1.7 Boru ve ekleme parçaları kimyasallara karşı yüksek dirence sahip olmalıdır.
1.8 HDPE boru firmaları, ISO 9000 kalite güvence sistemine sahip olmalı ve
belgelendirmelidir.
1.9 Boruların üzerlerine rahatça okunacak şekilde ‘SASKİ’ logosu, üretim standardı,
borunun anma çapı, imalatçı firmanın ismi, imal tarihi asgari ay ve yıl olarak
silinmeyecek şekilde yazılı olacaktır.
1.10 Boru ve manşon ile contalı birleştirme yapılmış numunenin sızdırmazlık
testi TS EN 1277 standardına göre yapılacaktır.
1.11 Boru ve ek parçalarının darbe testi TS EN 744 standardına göre
yapılacaktır.
1.12 Manşonlar enjeksiyon ile imal edilecektir.
1.13 Koruge borulardan alınan numuneler üzerinde Çember rijitliği testi ISO
9969 standardına göre yapıldığında bulunan değer SN: 8 kN/m² ( nominal
Stiffness - anma halka rijitliği ) değerinden küçük olmamalıdır. Çember Rijitliği:
Boruların üzerine gelen yüklere ( Toprak, statik yük, dinamik yük, vakum
basıncı ) karşı mukavemet özelliğidir.
1.14 Boru iş mahalline getirilmeden önce İSO ve TSE belgeleri yüklenici firma
tarafından temin edilerek idareye ibraz edilecek, ibraz edilen belgelerin idarece
uygunluğu ve onayını müteakip üretici firma tarafından imalatına başlanacaktır.
Yüklenici firmanın malzeme üretiminin tamamlandığını ve malzeme kabulünün
yapılmasını idareye yazılı olarak bildirmesi üzerine boruların, İdare’nin
belirleyeceği TÜRKAK akrediteli bir kuruluşta veya İdarenin göstereceği bir
laboratuvarda gerekli test ve muayenesi yapılarak malzeme kabulünün
yapılmasından ve iş yerine sevki için izin verilmesinden sonra işyerine sevk
edilecektir.
1.15 Sızdırmazlık testi DIN 1610’a göre yapılacaktır. Sızdırmazlık testi, iki
baca arasında su doldurulmak suretiyle yapılacaktır. Deney sırasında, su basıncı
baca yüksekliğine kadar, baca yüksekliği müsaitse en çok 5 m olacak ve içinde
hava kalmayacak şekilde doldurulacak ve bu durumda 15 dakika beklenerek
mecra ve ek yerleri incelenecek, su sızdırmadığı görülecektir. Su sızdırma olduğu
tespit edildiğinde deneye derhal son verilecek ve boru tamir edilince deney
tekrarlanacaktır.
1.15.1.1.1.1.1.1 Kaynak testi DIN 16961’e, deformasyon ve
dolgu sıkıştırma testi ise ATV 127’ye göre
yapılacaktır.

Rev No: 2015/B00

22
 1.16 Boru ve ekleme parçalarının kabulünde deney ve testler TSE EN ve ISO
standartları çerçevesinde yapılacaktır.
1.17 Boru ve ekleme parçaları kimyasallara karşı yüksek dirence sahip
olmalıdır.
1.18 Boru boy uzunluğu asgari 6 m olmalıdır. Boruların boyları +50 / -0 mm
tolerasında olacaktır. Borular kendinden muflu veya manşonlu olacaktır.
1.19 Basınç testi manşonla ekli iki parçaya uygulanacaktır. Test TSE EN 9969 a
göre yapılacaktır.
HDPE Koruge boruları birleşimi contalı manşonlu, muflu veya elektrofüzyon
kaynaklı sistemle yapılacaktır. HDPE borular, ek yerlerindeki birleşim şekline uygun
olarak imal edilecektir. Manşonlar, enjeksiyon baskı yöntemi ile üretilmiş olmalı ve
üzerinde halka rijitliğini arttırıcı dikdörtgen kesitli federler bulunmalıdır. Contalar,
Shore A 45±5 sertliğindeki EPDM malzemeden, mantar kesitli ve kalıplı yöntemle
üretilmiş olmalıdır. Boruların halka rijitliği TS 12132’ye uygun olmalıdır.
2. KANALİZASYON / YAĞMURSUYU BETONARME BORULAR VE DİGER
PARÇALARA AİT ŞARTNAME
2.1 Kapsam: Bu şartname, İdarenin kanalizasyon ve yağmursuyu tesislerinde
kullanılmak üzere ihtiyaç duyduğu beton ve betonarmeden mamul boru ve ekleme
parçalarına ait teknik ve özel konuları kapsar.
2.2 TEKNİK ŞARTNAME:
2.2.1 Satın alınacak tüm malzeme yeni olacak ve herhangi bir şekilde
malzeme veya imalat hatasını ihtiva etmeyecektir.
2.2.2 İhale konusu tüm malzemeler ilgili standartlar ve ilgili DIN
normlarına uygun olacaktır.
- TS821 EN 1916 (Beton ve Betonarme Borular ve Özel Parçaları),
- TS3830 (Beton Boru Yapım Kuralları),
2.2.3 Söz konusu malzemelerin imalatında kullanılacak beton harcının
özellikleri (granülometri özelliği, su oranı, çimento dozu vs.) yukarıda
belirtilen kendi şartnamelerine uygun olacaktır.
2.2.4 Tüm elemanlarının üretiminde kullanılan iç ve dış kalıpları son derece
muntazam olacak, şekil değiştirmeyecek sağlam ve sızdırmaz olacaktır.
Beton harcı, kalıbına 15 cm. yi geçmeyen tabakalar halinde dökülecek,
vibratörle iyice sıkıştırılacaktır. İmalat esnasında ovalliklerin meydana
gelmesine izin verilmeyecektir.
2.2.5 İmalattan çıkmış yüzeylerinde çatlaklıklar, köşelerinde kırıklar bulunan
ve deforme olmuş malzemeler kesinlikle teslim alınmayacaktır.
2.2.6 Beton boruların boyları, çapları ve et kalınlıkları, İller Bankası Özel
Rayiç Analizleri – değerlerini sağlayacaktır.
2.2.7 İdare, üretimi her aşamada kontrol edecektir. Kullanılan malzeme
nitelikleri bakımından konuda uzman kuruluşlara masrafları imalatçı
tarafından karşılanmak üzere tetkik ettirilecektir. Kabul işlemleri TS
Standartlarına uygun olarak yapılacaktır.
2.2.8 Tüm elemanların üzerlerine üretim standardı, idaresin kısa adı
(SASKİ), borularda borunun anma çapı, imalatçı firmanın ünvanı yazılı
olmalıdır.
2.3 ÖZEL ŞARTNAME:

Rev No: 2015/B00

23
 2.3.1 Malın teslim alınacağı / edileceği yer: Nakliye yükleniciye aittir.
Malların teslim edileceği yer İdarenin Sakarya Büyükşehir Belediyesi
içinde göstereceği yere yapılacaktır. Yükleme ve boşaltma Yükleniciye
ait olacaktır. Malzemenin istifi standartına uygun olacaktır.
2.3.2 Kontrol ve Kabul : Beton boru ve diğer parçalarının kontrol ve
kabulü; Kamu İhale Kurumu “Mal Alımları Denetim Muayene ve
Kabul İşlemleri Yönetmeliği” ile ilgili TSE ve ISO standartları
çerçevesinde yapılacaktır.
2.3.3 Ø 1000 mm betonarme, Ø 800 mm betonarme kanalizasyon boruları
buhar kürlü beton boru olacaktır.
2.3.4 Beton borular, her 100 metrede 1 adet rekor boru olarak imal
edilecektir.
2.3.5 Ø 1000 – 800 mm borular 2 metre olacak şekilde imal edilecektir.

Rev No: 2015/B00

24