RETRAKSYON NI RIZAL AYON KAY BALAGUER

Ayon sa ilan, si Jose Rizal, na pinaslang ng mga kolonyalistang Espanyol 120

taon na ang nakalipas, December 30, 1896, ay naging bayani dahil sa
kanyang mga sinulat upang wasakin ang ideya ng kolonyalismo at palayain
ang isip natin upang mabuo ang bansa— ang Noli Me Tangere at El
Filibusterismo at ang kanyang mga sanaysay sa La Solidaridad, na
kumuwestiyon sa mga paniniwalang nakabubulag sa atin, lalo na ang
pagsunod sa kagustuhan ng mga prayle bilang sugo ng Diyos.

Ngunit, ilang oras bago siya barilin, pinirmahan daw ni Rizal ang isang
dokumento na nagsasabing siya raw ay isang Katoliko at binabawi niya lahat
ng kanyang mga sinulat laban sa simbahan. Nakilala ang dokumento bilang
ang retraktasyon, “The Retraction.”

 Ang testimonya ni Padre Vicente Balaguer

Kahit natagpuan ang sinasabing dokumento ng retraktasyon noong 1935,

patuloy ang pagdududa. Lalo na sa itinuturing na natatanging eyewitness
account ng pangyayari—ang isinulat ng Heswitang si Padre Vicente Balaguer.

Si Padre Balaguer ang isa sa mga paring bumisita kay Rizal sa mga huling
oras ng kanyang buhay sa piitan sa Fort Santiago. Taong 1917, sa kanyang
pagbabalik sa Espanya, sinabi niyang sya ang nag-udyok kay Rizal upang
gawin ang retraksyon at sya ring nagkasal kay Rizal at Josephine Bracken.

December 29, 1896* 10:00AM– Dinalaw siya ng isa sa mga guro niya sa
Ateneo na si Padre Jose Vilaclara kasama si Vicente Balaguer. Matiim na
yakap ang isinalubong ni Rizal sa kanila.

Villaclara: “Kamusta kana Jose Rizal?”

Rizal: “ Magandang umaga guro. Heto at dinadama ang pighati ng mga huling
oras na nalalabi sa aking buhay?”

Balaguer: “Naparito kami para ikaw ay tulungan na maibsan ang iyong

pagdadalamahti..”
Rizal: “Ano po ang ibig nyong sabihin Father?”

Balaguer: “Isang kautusan galling kay Padre Pio Pi, ang formula para sa
retraksyon sa iyong mga tinuran at pagbabalik loob sa pananampalataya.”

Rizal: “Ngunit ang sinulat ko sa aking mga aklat ay aking pinaninindigang

makatwiran at makakatotohanan!”

Balaguer: “Ano ba ang sadyang totoo? Maipapaliwanag mo ba ang iyong

ideya patungkol sa relihiyon?”

Rizal: “Ako ay isang rasyonalistang malayang mag-isip. Inaamin kong di lubos

ang aking nalalaman sa katotohanan, karunungan lamang ang aking
batayan.”

Balaguer: “Nalalaman mo ba ang lohika at doktrina ng Katolisismo? Ang

pinagmulan ng Banak na Aklat? Ang patungkol sa pangalawang buhay
matapos ang kamatayan…? Nababatid moba ang iyong paroroonan sa oras
na lisanin mo ang mundong ito, haharap ka sa Kanya at paano mo
ipaliliwanag sa Dyos ang lahat ng iyong sinabi laban sa Kanyang simbahan?”

Matapos ang argumento ni Rizal at Padre Balaguer, sinasabing tumulo ang

mga luha sa mga mata ni Rizal.

3:30PM–Bumalik si Padre Balaguer upang kausapin muli si Rizal. Ang

kanyang dahilan ay talakayin ang pagbawi ni Rizal sa mga ideyang anti-
Katoliko sa kanyang sulatin at pagsapi sa Masonerya.

* 4:00PM – Pagkaalis ni Doña Teodora at Trinidad ay dumating naman sila

Padre Vilaclara, Padre March at Padre Rosell.

* 10:00PM – Muling bumalik si Padre Balaguer dala kay Rizal ang burador ng
pagbawi na ipinadala ng Arsobispong anti-Pilipino na si Bernardino Nozaleda,
ngunit hindi ito nilagdaan ni Rizal dahil hindi niya ito nagustuhan.* -

Rizal: “Paunmanhin Padre ang istilong iyan ay naiiba sa akin. Hindi ko

maaaring lagdaan iyan ng aking pangalan, mababatid ng lahat na hindi galling
sakin ang paraan ng pagsulat na iyan.”
Balaguer: “Narito, tignan mo ang mas maiksi at mas pulidong
pamamaraan..Ano sa iyong palagay?”

Rizal: “Ang pamamaraang iyan ay katulad ng sa akin. Pakibasa Padre, at

pakisulat ang aking saloobin, gayundin naman ako’y susulat ng sakin..”

Ayon naman kay Padre Balaguer, nagpakita siya ng mas maikling burador na
inihanda ni Padre Pio Pi. At makaraan ng ilang pagbabago ay isinulat ni Rizal
ang kanyang retraksiyon, na kung saan itinatakwil na niya ang Masonerya at
mga relihiyosong ideyang anti-Katoliko

“I declare myself a catholic church and in this religion in which I was born and
educated I wish to live and die”

I retract with all my heart whatever in words, writings, or publications and

conduct has been contrary to my character as a son of the Catholic church. I
believe and I confess whatever she teaches and I submit to whatever she
demands, I abominate Masonry, as the enemy of which is the church….
Manila ,29th of December of 1896, Jose Rizal

Sinasabing natapos isulat ni Rizal ang kanyang retraksyon ay lagpas na ng

alas onse ng umaga, nilagdaan ito ng mga saksi na sina Senyor Fresno at
Senyor Moure, kapwa gwardyang bantay sa piitan ni Rizal. Sinabi rin ni
Balaguer na matapos ng pag lagda ay lumuhod si Rizal sa harap ng altar ni
Birheng Maria na nasa chapel ng selda.

Sinabi ring ang isa sa patunay ng pagbabalik loob ni rizal sa simbahang

katoliko ay ang pagpapaksal nya sa kanyang huling pag-ibig na si Josephine
Bracken.

(ipapakitang magkahawak kamay si Rizal at Josephine habang sila ay

kinakasal)

Father Balaguer: “ Sa pangalan ng simbahang Katoliko at sa kapangyarihang

isinalin sa akin ng Katolisismo, kayo ay mag-asawa na.”

Josephine: “ Mahal ko, paano ako mabubuhay ng wala ka?”

Rizal: “ Maging matatag ka aking mahal, ako ay lilisan sa mundo ngunit iiwan
ko sayo ang aking pag –ibig.”

Ayon sa ilan, mas lalong naging dakila si Rizal sa pagkilala ng kanyang mga
kamalian laban sa pananampalataya. Ngunit para naman sa marami, hindi
kapanipaniwala na sa huling sandali ng kanyang buhay, babawiin niya ang
kanyang mga sinulat, ang dahilan ng kanya mismong pagkabayani. Para na
rin niyang itinapon ang kanyang kabayanihan.

Mga nagsasabing hindi totoo ang pagreretract ni Rizal: * Sulat ni Rizal kay
Blumentritt (Paris 1890) -“bakit hindi ko kakalabanin ng buo kong lakas ang
relihiyon gayong ito ang unang unang dahilan ng lahat ng kahirapan at
hinagpis” * Letter to be opened after my death (Hongkong 1892) -”hindi ako
nagsisisi sa lahat ng aking nagawa. Dapat itaya ng tao ang kanyang buhay sa
para kanyang tungkulin at paniniwala. Pinaninindigan ko ang lahat ng mga
ideang pinahayag ko tungkol sa kinabukasan ng aking bayan” * Trining
-“ipakita nila ang dokumento upang paniwalaan namen”
Maraming nagsasabing hindi totoo ang tungkol sa retraksyon ni Rizal, ang
sinasabing pagpapakasal nya kay Josephine Bracken ay hindi napatunayang
ng walang maipakitang marriage contract.

At magpahanggang ngayon, ang debate patungkol sa retraksyon ni Rizal ay

hindi natatapos.. Nasa inyo na ang paghusga kung ito ba ay kapanipaniwala o
hindi…