Professional Documents
Culture Documents
Inovatif Kimya Dergisi Sayi 24 PDF
Inovatif Kimya Dergisi Sayi 24 PDF
Dergisi İNOVATİF
Kimya Dergisi
YIL:3 SAYI:24 TEMMUZ 2015
Akış
Şemaları
Kiralite ve
Talidomid Faciası
Gliserol
Çamaşır Suyu
Haberler
Faydalı Linkler
Element Tanıma
Bulmaca
Sözlük(İng-Trk)
Önsöz
Hakkımızda
Eğlenerek ve öğrenerek okumanız, bize yazmanız Instagram Yönetimi : Yavuz Selim Kart
dileğimizle...
Dergi Tasarımı : Yavuz Selim Kart
İNOVATİF KİMYA Dergisi Yönetimi
KURALLAR
Dergimiz Hakkında
1. İnovatif Kimya Dergisi yazılarını herhangi bir dergi ilk kurulduğu andan beri böyledir. Dergi
makalenizde veya yazınızda kullanmak için yazısını ekibinde olan herkes bu kuralı kabul etmiş sayılır.
aldığınız kişiye mail atarak haber vermek durumun- Gelen herkese en başta bu kural söylenir. Görevini
dasınız. Kullanmış olduğunuz bu yazıların yapmayan, dergide anlaşmazlık çıkaran, huzur bo-
kaynağını bu dergi olarak belirtmek zorundasınız. zan, dergi yöneticisini dinlemeyen, ben kafama göre
2. Dergide yazılan yazıların sorumluluğu birinci hareket ederim diyen herkes ekipten çıkarılır.
derece yazara aittir. Bu konu hakkında bir sorun 11. Dergimizde yazabilecceğiniz konular
yaşıyorsanız ilk olarak yazara ulaşmalısınız. aşağıda listelenmiştir.
3. Dergide yer alan bilgileri kullanarak başınıza gel-
ebilecek felaketlerden ya da işlerden dergi sorumlu * Akademik Makaleler
değildir. * Endüstriyel Konular
* Üniversite Hayatındaki Sıkıntılar Sorunlar
4. Dergide yazarların kullanmış olduğu resimlerde
(Kimya üzerine bölümler için)
kesinlikle kaynak belirtilmek zorundadır. Aksi du-
* İş Hayatındaki Sıkıntılar Sorunlar
rum olduğu zaman bunu yazarın kendisine ulaşarak
* Laboratuvar Üzerine Yazılar
hallediniz. Çünkü bizim yazarlarımızdan ricamız
* Kimya Sanayi Uygulamaları
telif haklarına riayet ederek resimlerini döküman-
* Teorik Kimya Üzerine Makaleler
larına eklemeleri. Buradan çıkacak problemlerden
* Ülkemizdeki Kimya ile ilgili Kanunlar Üzerine
doğrudan yazarlar sorumludur. Dergi sorumlu
Yazılar
değildir.
* Kimya Sektöründe Güvenlik Önlemleri ve Dikkat
5. Dergide benim de yazım olsun diyen yazarlarımız Edilecek Husular Üzerine Yazılar
var ise. Yazılarınız için lütfen Yavuz Selim KART ile * Kimya Sektöründe Bilgisayar Uygulamaları
konuşun. Dergi ile iletişim kurmak için Üzerine Yazılar
www.facebook.com/groups/147842018740235/
Grubu aracalığı iletişim kurabilirsiniz. Bu grup temel konular bunlar. Bu konular ile ilgili bize yazıp
aracılığı ile bizimle iletişimde kalabilirsiniz. gönderebilirsiniz. Göndereceğiniz şeyler Kimya
6. Elimize çok yazı gelmediği takdirde her yazıyı Dünyası ile alakalı olmalı yoksa yayımlanmaz.
yayımlamaya gayret edeceğiz. Amacımız hem yazan 12. Dergide dini ve siyasi içerikli yazılar yayıml-
bir kesim sağlamak, hem bilgilerinizi 3. şahıslara anmaz. Herhangi bir dini grubu temsil eden ya da
yaymak hem de sizleri en iyi şekilde tanıtmaktır. herhangi bir siyasi grubu temsil eden söz ve kelime-
7. Sayfamızda yayınlanmasını istediğiniz yazıları ler yazınızda olursa dergi o kısımları değiştirmeniz
inovatifkimyadergisi@gmail.com mail adresine konusunda sizi uyarır. Değiştirmezseniz dergi
göndermeniz rica olunur. Bu mail adresine gönder- yayımlamama hakkını elinde tutar. Bu konuda son
diğiniz yazılarda bir eksiklik var ise editörlerimiz söz dergi yöneticisine aittir.
tarafından incelenecektir. Eksik kısımları var ise size 13. Dergi tasarım ve yönetiminden sorumlu arkadaş
geri dönüş yapılacaktır. Düzeltmeniz için tavsiyel- buraya ek maddeler koyup değiştirme yetkisine
erde bulunulacaktır. Lütfen geri dönüş yapılınca sahiptir.
bunu kendinizi küçümsemek olarak görmeyin.
Amaç daha güzel bir yazı ve daha güzel bir dergi.
14. Dergiyi okuyanlar ve dergi ekibi bu kuralları
kabul etmiş sayılırlar.
8. Dergimize göndereceğiniz yazılar en fazla 6 sayfa
olabilir. 6 Sayfayı geçmemeye çalışın.
9. Dergimize yapacağınız eleştirileri de ark-
adaşlarımıza saygısız bir biçimde değilde ölçülü bir İNOVATİF KİMYA Dergisi Yönetimi
biçimde sayfalarda yapmaya dikkat ediniz. Bu işi
herkes gönüllü yapıyor. Lütfen saygıda kusur etmey-
iniz.
10. Dergi ekibi gönüllü kişilerden oluşmuştur. Bu
Ekibimiz
BİZ KİMİZ
Yavuz Selim
KART
EBRU Hatile
ÇETINKAYA MOUMINTSA
Kimya
Dergisi
https://www.facebook.com/InovatifKimyaDergisi
https://twitter.com/InovatifKimya
http://www.linkedin.com/profile/view?id=299289606
Instagram http://www.instagram.com/inovatifkimyadergisi
Editörden
Merhaba
İNOVATİF KİMYA Dergisi Okuyucuları
Değerli Okuyucularımız;
Gönüllülük esasına göre işleyen dergimizde sizlerin gönderdiği yazılarla 24. sayıyı çıkar-
manın mutluluğunu yaşıyoruz. 2 sene boyunca e-dergimizi sizlerin bize göndermiş olduğunuz
değerli yazılar sayesinde çıkarttık. Bize yazı gönderen herkese çok teşekkürler.
İnovatif Kimya Dergisi sosyal platformlarda aktif şekilde rol almaya çalışan elektronik dergi
olma yolunda ilerliyor. Web sitemizi, facebook, twitter, instagram sayfalarımızı geliştiriyoruz.
Linkedin ortamı ile iş dünyası bağlantılarımızı artırıyoruz. Bizi bu ortamlarda her zaman takip edip
destekleyebilirsiniz.
Umarız beğenerek okursunuz. Bize yazı gönderen emek harcayan meslektaşlarımıza, takipçil-
erimize, sevenlerimize teşekkürü bir borç biliyoruz. Kimya üzerine bölüm okuyan, çalışan her kesim-
den ve sektörden bilgilendirici ve içerikli yazılar bekliyoruz. Bir sonraki ay görüşmek üzere. Sevgiyle
kalın.
KİRALİTE ve
TALİDOMİD
Kimya
Mühendisi
(Mezun)
FACİASI
E Chiral (kiral)
nantiomer, izomerlik, R-S konfigürasyonu biz
kimyacılar bu terimlere hiçte yabancı değiliz. Bir ayna görüntüsü oluşturabilen veya bu ayna
Peki ya kiralite ? görüntüsüne sahip olan molekülleri tanımlamada
kullanılır. Kimyada bu moleküllere enantiomer veya
kiralite özelliği gösterir denmektedir.
Yazımın devamında; aslında uzak bir kavram ol- Kiral Yunancada “ χειρ“(kheir) kelimesinden türemiş
madığını anlayacağız. olup insan eli anlamına gelmektedir. Bir insanın sağ
ve sol ellerinin aynı fakat zıt olması gibi bir diğerinin
tam ayna görüntüsüdür.
Talidomid İlacı
Üretici firma bu olayı fark edemedi ya da yeterli sebeple ruhsat verilmemesi gerektiğini söylemiştir.
seviyede testler uygulamadığı için bu facia kaçınıl- Sağlık Bakanlığı ise bu uyarıyı ciddiye alarak ilaca
maz oldu. ruhsat vermemiştir.
Böyle bir facianın Türkiye‘yi es geçmesi şanstan
çok bir deneyim becerisiydi. Geçmişte yapılmış hatalar günümüz koşulların-
da daha rahat yaşamamıza sebep olmuş gibi
Prof. Dr. Şükrü Kaymakçalan (Ankara Üniversit- görünüyor. Sağlıklı yaşam için acaba daha ne kadar
esi Tıp Fakültesi Farmakoloji Kürsüsü) talidomid insanın kobay olması gerekiyor, sorgulamak lazım.
ilacı için yapılan deneylerin yeterli olmadığını bu
Kaynaklar :
http://www.tfd.org.tr/uploads/file/bulten/114_2012_4.pdf
https://en.wikipedia.org/?title=Chirality
https://idexposed.wordpress.com/2008/05/14/robert-hazen-origin-of-life-101/
http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2001/popular.html
Haydar GÖKSU
adar_gok@hotmail.com
Gliserol Kimya
Ögretmeni
G
(Düzce Üni
liserol, hidroksil grubu ihtiva eden moleküllerden olan ve pek çok biyolojik Yard. Doç.
aktif moleküller için bir çıkış maddesi olarak kullanılabilecek olan bir yapıdır Dr.)
ve trihidroksi alkoldür.
O O
O R1 O R1
R2 O O R3 R2 O O
O
P
O O O
O OX
t rigliserit f osf ogliserit
X : alkol t ürevi
O R1
OH 3 RCOOH
HO OH R2 O O R3
-
3 H2O
O O
Gliserol R= R1, R2, R3 t rigliserit
Kaynaklar :
1. Marquinai D., Barroso, J., Santos, A., Peinado, J.M. Microbiol. Res., 2001, 156, 387-391.
2. Sacre, M., Hoffmann, W., Turner, M., Tocanne, J., Chapman, D. Chemistry and Physics of Lipids,
10 1979, 25, 69-83.
3. (a) Sacre, M., Hoffmann, W., Turner, M., Tocanne, J., Chapman, D. Chemistry and Physics of Lipids,
1979, 2, 69-83. (b) Damste, J.S.S., Schouten, S., Hopmans, E.C., Van Duin, A.C.T., Geenevasen, J.A.J.
Journal of Lipid Research, 2002.
Yavuz Selim KART
kim_muhselim@hotmail.com
AKIŞ
ŞEMALARI Kimya
Mühendisi
(Mezun)
11
Yukarıdaki akış şeması özel hazırlanmış bir akış prosesin seçimi ve en uygun proses şartlarının
şemasıdır. Bu akış şemaları bizim tüm süreci saptanması gibi önemli avantajları bulunmak-
görmemizi sağlarlar. Farklı farklı birçok çeşidi tadır. Genellikle bilgisayar destekli akış şeması
mevcuttur. hazırlamada “MATLAB” ve “CHAMCAD” paket
Günümüzde ise akım diyagramları bilgisayar programından yararlanılmaktadır.
destekli olarak hazırlanmaktadır. Dergimizin
daha önceki sayılarında bu konu ile ilgili çeşitli Akış diyagramı, prosesi tanımlayan bir doküman
yazılarım oldu. Onları da inceleyebilirsiniz. olması nedeniyle açık, anlaşılır, doğru ve tam
olmalıdır. Çizimler / dokümanlar ile ilgili farklı
Bilgisayarda akış şeması hazırlamanın alternatif proses tiplerini belirtmek için kullanılan çeşitli
akış diyagramlarının oluşturulması, en uygun tipte akış diyagramları vardır.
Proses akış diyagramı oluşumunu Şekil 2’de görmektesiniz
Blok diyagram, proseslerin en basit gösterim şek- Bu diyagramlar kare, dikdörtgen ve daire gibi
lidir. Çizimde yer alan her bir blok bir ekipmanı şekillerden oluşur. Bu diyagramlar, ön raporların
veya prosesin belirli bir adımını simgeler. Bu hazırlanmasında ve eğitim amacıyla kullanılır. Bu
diyagramlar proses için genel bir fikir vermektedir diyagramlarda oklar kullanılarak kesitler ar-
ve az sayıda ayrıntı içermektedir. asındaki sıra ve ilişki gösterilmektedir.
13
Şekil 4: Blok akış diyagramı
• Basınç, sıcaklık ve akış gibi proses şartları ile birlikte kritik cihazları ve ölçme cihazlarını gösterir.
• Kimyasal bir tesisteki ya da rafinerideki proses akışını izlemek için kullanılır.
• Tüm büyük cihazları, boru hatlarını, kritik noktalardaki sıcaklıkları ve basınç değerlerini ve
proses akışını göstermektedir.
• Akışkan sistemini ve akışkan sistemi ile ilgili cihazları semboller kullanarak göstermektedir.
• Bu diyagramlar proses teknisyenleri için bilgi kaynağıdır. Çünkü prosesin nasıl çalıştığını ve her
birim çalışmayla ilgili adımları göstermektedir.
Proses akış diyagramı oluşturmak için önemli sıcaklıklar, basınçlar, bileşimler ve akış hızları gibi
miktarda bilginin toplanması gerekmektedir. Sa- akım bilgileri akımın yanında küçük bir kutucuk
dece birkaç operatör içeren küçük diyagramlar için içerisinde verilebilir.
14
Bu ve buna benzer birçok şekil bulunmaktadır. olacaktır. Sonuç itibari ile kimya sektöründe yeri
Hepsini eklemek mümkün olmasa da genelde tartışılmaz derecede önemli olan akış diyagramları
görebileceğiniz birkaç sembolü eklemeyi görsel sanayinin her safhasında kimya üzerine bölüm
açıdan anlamanız bakımından uygun buldum. okuyan herkesin karşısına çıkacaktır. Bir dahaki
Bu sembolleri bir anda ezberlemek yerine, pros- sayıda görüşmek üzere sağlıcakla kalın.
es tabloları okumaya çalışarak öğrenmek ya
da Chemcad gibi programlar ile çizim yaparak
öğrenmek, öğrenmenin kalıcılığı açısından faydalı
Kaynaklar :
http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Proses%20Ak%C4%B1%C5%9F%20
%C5%9Eemas%C4%B1%20Kodlama%20Ve%20%C3%87izimi.pdf
http://chem.eng.ankara.edu.tr/files/2013/03/ak%C4%B1m-semalari.pdf
chem.eng.ankara.edu.tr/files/2013/03/PFD-and-PID.ppt
Anıl Yasin AKDOGAN
anil_yasin_akdogan@hotmail.com
ÇAMASIR
(NaClO) SUYU
Kimya
Teknikeri
(Mezun)
Ç
amaşır suyu, (NaClO) bir tür tuztur. Günlük hayatta beya-
zlatıcı çamaşır sularında kullanılmaktadır. Asidin bir canlı
dokusu ile teması, dokularında hasara yol açmaktadır. Çevr-
eye büyük ölçüde zarar veren bu madde oda koşullarındaki klor
ve sabunlardaki sodyum hidroksit ile birleşerek üretilmektedir. Bir
sodyum hipokloritin elde edilme formülü aşağıdaki gibidir:
Sodyum Hipoklorit ( Çamaşır Suyu , Hypo), Hipoklorit, organik bileşiklerle temasında ekzoter-
16 lityum hipoklorit, sodyum hipoklorit ve kalsiyum
hipoklorit gibi yeni kimyasal bileşiklerin oluşturl-
mik tepkimeye girer ve biyolojik olarak yanıklar
oluşturur. Bu nedenle temizlik ürünlerinde seyrel-
masında ana kök olarak kullanılır. Hipokloritler, tik olarak hipoklorit kullanılır.
manganı oksitler ve permanganatı oluşturur.
Yüksek konsantrasyondaki hipoklorit çözeltileri, düşük konsantrasyonda olanlara göre daha hızlı
bozunurlar. Sıcaklık ve ışık, bozunma hızını artırır.
Ürün içindeki safsızlık olarak bulunabilecek bakır, nikel, kobalt, demir gibi metaller oksijen çıkışıyla
sodyum hipokloritin bozunmasını hızlandırırlar.
Raf Ömrü
Çamaşır suyunun ömrünün uzun veya kısa olmasının
bir numaralı faktörü sıcaklıktır. Clorox™ ‘ e göre; çamaşır
suyuna eklenen hipoklorit miktarı, üretildiği sezona göre
farklılık gösteriyor. Çünkü sıcaklık, sodyum hipokloritin
bozunma oranını etkileyen bir numaralı faktördür. Bu
yüzden yaz sezonunda, kış sezonuna göre üretilen çamaşır
sularına daha fazla hipoklorit ekleniyor. ( Clorox temizlik
maddeleri üreten uluslararası bir firmadır. )
Hipokloröz asit ( HOCL) güçlü bir yükseltgendir. Çamaşır suyunun iyi bir beyazlatıcı ve dezenfektan
olmasının sebebi de budur. Eğer siz çamaşır suyunu yani bu durumda hipokloröz asiti başka bir asit
ile karıştırırsanız zehirli klor gazı açığa çıkar. Örneğin; halk arasında tuz ruhu olarak bilinen HCl ile
17
çamaşır suyunu karıştırdığınız zaman oluşan reaksiyon şu şekildedir :
Klor gazı boğucu kokulu, yeşilimsi sarı renkte bir gazdır ve mukoza
zarınızı, gözlerinizi, boğazınızı ve akciğerinizi etkiler. Başta astım
gibi solunum sorunlarına sebep olur. Eğer uzun süre bu gaza maruz
kalınırsa sonucu ölüm olabilir.Peki biraz daha zayıf bir asit asetik
asit içeren sirke ile çamaşır suyunu karıştırırsak ne olur ? Aslında
tahmin ettiğiniz gibi aynı sonucu alırsınız. Klor gazı !
Klor gazı ile pH arasında bir denge durumu söz göre daha az etkili bir yükseltgendir. Bazı insanlar
konusudur. Eğer siz ortama tuz ruhu, asetik asit yada klor gazının oluşucağını bile bile; çamaşır suyunun
kezzap ( kimyasal adıyla nitrik asit HNO3) vb. asitler yükseltgeme gücünü görmek için başka asitler ekley-
ekleyerek pH’ı düşürürseniz; ortamdaki klor gazını erek pH’ı düşürür.
artırmış olursunuz. Eğer pH’ı artırırsanız; bu sefer
klor gazı miktarı düşecek, hipoklorit iyonu (ClO-) Kendinizi zehirlemeyin!
miktarı artacaktır. Hipoklorit iyonu hipokloröz aside
Dipnot : Çamaşır suyunun bildiğinizden farklı bir kullanım alanı daha var. Kimyasal savaşların zararlı etkil-
erinden korunmak için.
Kimyasal savaşı kısaca, “kimyasal özelliklerinden dolayı öldürücü, yaralayıcı, tahriş edici, ve aynı
zamanda yangın çıkartıcı, insanlara, bitki ve metallere etkisi olan katı, sıvı ve gaz halindeki maddel-
erle yapılan savaş” şeklinde tanımlayabiliriz. Kimyasal savaş uyarısı yapıldığında evlerimizde ve sığınılan
yerlerde alınması gerekli önlemlerden biri de kapatılmış pencere ve kapı aralıklarının, sulandırılmış
çamaşır suyuna batırılmış bez, battaniye vb malzeme ile örtülmesidir. Sızıntı olduğu düşünülen bölge su-
landırılmış çamaşır suyu ile, daha sonra da sabunlu su ile yıkanmalıdır. Kirlenmiş giysiler, çamaşır suyu,
bol su ve sabunla temizlenmeli ya da çift kat poşete sarılıp atılmalıdır.
Kaynaklar :
* http://kimyaca.com/camasir-suyunun-raf-omru/
* http://kimyaca.com/camasir-suyu-ve-asit/
* http://www.hidrojenperoksit.com/camasirsuyu.asp
18
ELEMENT
TANIYALIM Magnezyum
Simgesi: Mg
Grubu: 2A (Toprak alkali metal)
Atom numarası: 12
Bağıl atom kütlesi: 24,305
Oda sıcaklığında: Katı
Erime noktası: 649°C
Kaynama noktası: 1090°C
Yoğunluğu: 1,738 g/cc
Keşfi: 1808 - Sir Humphrey Davy
Atom çapı: 1,72 Å
Elektronegatifliği: 1,31
Elektron dizilimi: 1s 2s p 3s
2 2 6 2
Magnezyum (Mg), gümüş beyazlığında bir metaldir ve genellikle alaşım maddesi olarak, yani başka
metallerle karıştırılarak kullanılır. Kimyasal simgesi Mg, atom numarası 12; atom ağırlığı 24,312
olan bu element en hafif metallerden biridir ve bu özelliğiyle önem kazanmıştır. Toz halindeki mag-
nezyum kolayca tutuşur ve parlak bir alevle yanar. Bu özelliği nedeniyle, elektrikli fotoğraf makinesi
flaşları çıkmadan önce, magnezyum yakılarak flaşlı fotoğraflar çekilmiştir.
1755 yılında İngiltere’de Joseph Black tarafından keşfedilmiştir. 1808 yılında Humphrey Davey
tarafından saf olarak, magnezya ve civa-II-oksit (HgO) karışımından izole edilmiştir. 19
Magnezyum’un Elde Edilmesi
Başlıca mineralleri dolomit, brusit [Mg (OH)2] ve manyezittir. Birçok başka mineralde de ve ayrıca deniz
suyunda çözünmüş olarak (hacim olarak % 0,3, MgSO4 ve % 0,5 MgCl2) bulunur. Bir metreküp deniz
suyundan 1,8 kg. magnezyum çıkarılabilir. Ergimiş magnezyum klorürün (MgCl2) elektroliziyle ya da
silikotermik yöntemle (dolomitin ısıtılarak kurutulmasıyla elde edilen oksitler karışımının, ferrosilisyum
ile yüksek sıcaklıkta indirgenip magnezyum kristallerinin oluşması) elde edilir. Elektroliz yönteminde
magnezyum klorür deniz suyundan elde edilebilir. Bunun için deniz suyuna sönmüş kireç karıştırılarak
Mg(OH)2 çöktürülür ve çökelek ısıtılarak magnezyum oksite (MgO), bu da kok ve klor gazıyla mag-
nezyum klorüre çevrilir. Yapım işlerinde kullanılan en hafif metal, magnezyumdur. Havada koruyucu
bir oksit ve karbonat katmanıyla örtülerek donuklaşır. Havada bir oksijenle birlikte göz kamaştırıcı bir
ışık vererek yanar. Bu özelliğiyle flaş lambalarında kullanılır. Magnezyum alaşımları otomotiv, uçak ve
uzay araçları sanayiinde büyük önem taşır. Magnezyum oksit, ateşe dayanıklı tuğla yapımında kullanılır.
Manyezi adıyla da bilinen bu oksit, magnezyum klorür çözeltisiyle karıştırıldığında dayanıklı bir çimen-
to oluşturduğundan sıva olarak kullanılır. Magnezyum, insan vücudunun % 0,05’ini oluşturur. Birçok
enzimin, ayrıca klorofilin de bileşiminde bulunduğundan yaşam için zorunlu bir elementtir.
Kullanım Alanları
Fotoğraf makinelerinin gövde ve flaş kaplamalarında, işaret fişeklerinde ve yangın bombaları başta
olmak üzere pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır. Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif
olması nedeniyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır. Eczacılık alanında önem taşıyan
bileşikleri de vardır. İtici özellikteki bileşiklerin yapısına katılır. Döküm demir yapımında ve uranyum
başta olmak üzere çeşitli metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır. Şömine tuğlalarının,
aydınlatma ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır. Yeşil bitkilerde bulu-
nan klorofil yapısında da yer alır.
SÖZLÜK
Ingilizce-Türkçe
Enameled Sırlanmış
Emit Yaymak
Energy Balance Enerji Denkliği
Feed Beslemek
Fan Vantilatör
Flash Point Parlama Noktası
Fixed Carbon Sabit Karbon
Gas Bubble Gaz Kabarcığı
Galvanostat Akım Düzenleyici
20 Halogen
Heat Balance
Halojen
Isı Denkliği
Inert Cell Kuru Pil
Influent İçe Akan
Irritant Tahriş Edici
Iron Ore Demir Filizi
Kerosene Gaz Yağı
Latex Lateks
Mine Fire Ocak Yangını
Molasses Melas
Moist Nemli
Mirror Ayna
Molality Molalite
Mover Taşıyıcı
HABERLER
PLASFED, Türkiye’nin en İSO 500 listesindeki plastik ve kaydedildi. Buna karşılık, plastik
büyük 500 sanayi kuruluşunun kauçuk firmalarının ihracatları, firmalarının bu yönüyle, genel
sıralandığı listede yer alan plas- bir önceki yıla göre yüzde 4,3 imalat sanayisi ortalamasının
tik ve kauçuk firmaları değerlen- oranında azalarak 2 milyar 264 rekabet gücünün altında kaldığı
Türkiye plastik sanayisinin sektöründe net işletme sermaye “İmalat sanayimize destek
şemsiye örgütü Plastik Sanay- yeterliliği ve kısa vadeli borç olmakta geç kalınmaması
icileri Federasyonu (PLASFED), ödeme kabiliyeti, 2013 yılına
gerekiyor”
İstanbul Sanayi Odası tarafından kıyasla 2 puan arttı ve genel im-
her yıl yayınlanan ve Türkiye’nin alat sanayisinin 500 büyük firma
“İSO 500 – Plastik ve Kauçuk
en büyük 500 sanayi kuru- ortalamasının bir puan üstüne
Firmaları” raporunu değerlen-
luşunun sıralandığı listede yer çıktı. 2014 yılında, plastik ve
diren PLASFED Yönetim Kurulu
alan plastik ve kauçuk firmaları kauçuk sektöründe ilk 500 firma
Başkanı Selçuk Aksoy, İSO 500
değerlendiren bir analiz raporu içine giren firmaların kısa vadeli
listesinin Türkiye imalat sanay-
hazırladı. borç ödeme güçleri (cari oran-
isinin sorunlarına işaret eden bir
ları) yüzde 157 oldu.
sonuç ortaya koyduğunu belirtti.
Plastik ve kauçuk sek- Plastik sektörünün sadece son
töründen 21 firma İSO 500 Mali göstergelerde İSO 500 tüketiciye ulaşan ürünleri değil,
içindeki plastik ve kauçuk
listesinde! havacılık ve uzay sanayisin-
sektörü firmaları, İSO 500
den inşaata, gıda sektöründen
ortalamalarına benzer sonuçlar
PLASFED raporuna göre; İSO otomotive kadar hemen he-
gösterirken, geçen yıla göre
500 listesinde, 21 plastik-kauçuk men bütün sektörlere ara ürün
karlılıklarında kısmi bir iyileşme
ürün ve hammadde imalatçı sağladığını hatırlatan Aksoy,
sağlandı. PLASFED analizinde;
firması yer aldı. Bir önceki yıl “Plastik sektörüne bakarak
2014 yılında imalat sanayi ilk
23 firmanın bulunduğu list- imalat sanayisinin durumunu
500 büyük firmanın ortalama
eye bu yıl 14 plastik, 7 kauçuk görebilirsiniz. Elbette, imalat
satış karlılığının yüzde 4,9’dan
imalatçısı firma girdi. Bir önceki sanayinin bir parçasıdır ve
yüzde 5,7’ye çıktığı, plastik ve
listede 16 plastik firması var bu alandaki sorunların-iyi
kauçuk firmalarının da benzer
iken, kauçuk firması sayısı bu yıl gelişmelerin hepsi doğrudan
şekilde satış karlılığını yüzde
değişmedi. yansır.
3’ten yüzde 5,6’ya çıkardığı
İSO 500 listesine baktığımızda, özellikle mali ve yatırımları artırmak gerektiğine dikkat çeken
göstergeler, karlılık ve üretimden satışlar Selçuk Aksoy, “Türkiye olarak, plastik sektörü
bakımından imalat sanayimizin sorunlar ve imalat sanayisine odaklanma zamanı geldi
yaşadığını görüyoruz. Listeye giren en son san- diyebiliriz. Geç kaldığımızda, çözmemiz gerek-
ayi şirketinin üretimden satışları, ortalama bir en sorunların boyutu büyüyecek ve çözüm de
toplu konut projesinin büyüklüğü kadar. San- zorlaşacak. Bunun için atılması gereken adım-
ayicilik meşakkatli bir iş. Buna karşılık karlar ları her platformda belirtiyoruz” diyerek ülke
sürekli düşüyor ve iş ortamını bozucu etkiler ekonomisinin kaynak tahsisinde imalat sanayisine
görülüyor” dedi. dönülerek ihracatın daha fazla desteklenmesi ve
haksız rekabeti önlemek için yerli üreticinin daha
Bir an önce başta plastik ve kauçuk sektörü olmak fazla korunması gerektiğini kaydetti.
üzere, imalat sanayisine odaklanarak, karlılığı
23
24
Enerji çeşitliliği üzerine proje ortaya koydu. ganik Kimya Anabilim Dalı
geliştiren YYÜ’lü bilim adam- Öğretim Üyesi Doç. Dr. Me-
ları, birçok bitkinin yapısında Bu yöndeki projelere destek hmet Zahmakıran, projesine
bulunan “lignin” maddesini veren Türkiye Bilimsel ve Te- TÜBİTAK’tan destek aldı.
kullanarak bioyakıt üretmeyi knolojik Araştırmalar Kurumu
hedefliyor. (TÜBİTAK), ulusal kaynak- Zahmakıran, AA muhabirine
larla desteklenmiş araştırma yaptığı açıklamada, hazır-
Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) projelerinin Avrupa düzeyinde ladıkları proje ile lignin ve
Fen Fakültesi Kimya Bölümü koordinasyonunu sağlamak model bileşiklerinin katalitik
Anorganik Kimya Anabilim Dalı ve Avrupa bilim adamlarının oksitlenme tepkimesini sağlaya-
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet ortak çalışmalarını destekle- cak yeni heterojen katalizörlerin
Zahmakıran, birçok bitkinin mek amacıyla kurulan Bilim ve geliştirmesini amaçladıklarını
yapısında bulunan “lignin” mad- Teknolojide Avrupa İşbirliği’ne söyledi.
desinden enerji üretmek için (COST) sunulan projelere
proje hazırladı. önemli destekler veriyor. Ligninin, bitkilerde selülozla
birlikte hücre çeperi içerisinde
Dünya nüfusunun hızla artması, COST’un 2015 yılı içerisinde bulunduğunu ve bitkinin
fosil yakıtların giderek azalması yaptığı “Akıllı Enerji Taşıyıcı dayanıklılığıyla odunsu yapısını
ve teknolojide enerji gereksin- Malzemelerin Kimyası” oluşturan bir malzeme olduğunu
imine duyulan ihtiyaç nedeniyle çağrısına, hazırladığı “Lignin anlatan Zahmakıran, şöyle
yeni kaynaklar arayan bilim Model Bileşiklerinin Katalitik konuştu:
adamları, bitkilerin yapısındaki Yükseltgenme Tepkimeleri”
“lignin” biopolimerinden yola Projesi ile başvuran YYÜ Fen “Lignin, ağaçlarda, toplam
çıkarak yakıt üretilebileceğini Fakültesi Kimya Bölümü Anor- ağaç ağırlının yüzde 18 ile
30’unu oluşturmakta. Aynı alkol grupları veya yanma kalitesi “Yani atık malzeme olarak biz
zamanda bazı ot ve çimenlerde yüksek organik grupların bulun- bunu atıyoruz. Eğer projenin
de bulunabilen kimyasal bir duğuna dikkati çekti. sonucunda olumlu sonuçlar elde
yapı. Lignin bir biyopolimer, edersek, normalde Türkiye ekon-
polimerik bir yapı. İçerisinde Zahmakıran, yakıt dışında özel- omisinde atık olarak sarf edilen
çok fazla sayıda fonksiyonel olan likle ilaç veya plastik kimyasında bu lignin biyopolimerinin birinci
veya olmayan karbon gruplarını kullanılabilen önemli fonksiyonel olarak bioyakıt üretiminde, ikin-
içeren malzeme var. Lignin yakıt grupları da lignin molekülünden ci olarak da sadece lignini göze
üretiminde ve değerli organik geliştirilecek heterojen katal- aldığımızda bile önemli fonksi-
yapıların üretiminde kullanıldı. izörlerin sağlayacağı ayrıştırma yonel gruplar içererek ilaç sanay-
Tepkimenin ilk başında çok tepkimeleri sayesinde özümseye- isinden tutun da kauçuk, plastik
büyük bir organik veya polim- ceklerini vurguladı. Zahmakıran, endüstrisi ve benzeri çok farklı
erik yapıyla başladığınızda iste- katalitik yükseltgenme tepkim- alanlarda kullanım alanı yarata-
nilen hedef moleküle ilerlemenin esi sayesinde ligninden önemli cağı aşikardır” diye konuştu.
güç olduğu görüldü. Çünkü bu yapıların safsızlaştırılıp, arındırıla-
yöntemde kimyasal bir kontrol bileceğini bildirdi. En yüksek yakıt “ısırgan”
sağlayamıyorsunuz. İşte bizim otunda
projede getirdiğimiz yenilik, Zahmakıran, enerji alanından İç Anadolu Bölgesi ve çevresinde
hedef moleküllere gidilmesi için bakıldığında yanma kalitesi yoğun olarak görülen, tarlalarda
gereken ayrışmaları seçici olarak yüksek organik grupların, lignin çiftçilerin zararlı olduğu için temi-
oksidasyon tepkimeler yoluyla molekülünden elde edilmesini zlediği ısırganın birim miktarında
sağlayabilecek heterojen katal- sağlayacaklarına işaret ederek, “Bu en fazla lignin barındıran bitkil-
izörler geliştirmek. Bu sayede o tür biyoyakıt yapıları lignin mole- erden biri olduğunu kaydeden
büyük molekülden isteğimiz ve külünden sağlayabilirsek, birincisi Zahmakıran, ısırgan otunun diğer
bizim için önemli olan değerli lignin doğada en fazla bulunan bitkilere göre yüzde oranında 27,8
kısımları tek tek kontrollü bir organik yapılardan bir tanesi ve lignin molekülü içerdiğini dile
şekilde, kimyasal bir yöntemle kolaylıkla elde edilebilir. İkincisi getirdi.
elde etmeye çalışacağız. Projem-
izin dayandığı temel esas budur.”
kağıt endüstrisinde oldukça fazla
miktarda atık yan ürün olarak üre- Zahmakıran, yaprak üzerindeki
25
timi sağlanıyor” dedi. kılcal çeperlerin hepsinin liginin
Zahmakıran, projenin bitkilerden ve selüloz yapısından oluştuğunu,
yakıt üretimi ile kısıtlanmaması Türkiye’de bu yan ürünlerin uygu- ısırgan bitkisinin, projenin olum-
gerektiğine değinerek, bazı bit- lama ve kullanım alanının ol- lu sonuçlanmasıyla büyük önem
kilerin içerisinde çok fonksiyonel madığını ifade eden Zahmakıran, taşıyacağını sözlerine ekledi.
Dünyadan Kimya Haberleri
ULTRA-İNCE VE ESNEK GÜNEŞ ENERJİSİ HÜCRESİ
1.3 MİLYAR İNSANA UMUT OLACAK
26
Güneş enerjisinin yükselen trendi ile birlikte Kyung-In Synthetic Kore Firması’ndan Scott Wat-
üretim maliyetleri de aşağı iniyor. Bu da gelişmiş kins “Şebekeden bağımsız elektriğe erişmek için
ülkelerin karbon salımını azaltması adına önemli Hindistan’da yoksul topluluğun teknolojiyi nasıl
bir gelişme ancak bu trend gelişmekte olan ülkelere sağladığına ilk elden tanıklık ettim. 10 x 10 cm
henüz yayılmış değil. Yeni geliştirilen ultra-ince ebatlarındaki güneş enerjisi hücresi, metrekare
baskılı güneş enerjisi hücresi ise halen karanlıkta başına 10 ile 50 watt arası enerji üretmek için
olan 1,3 milyar insana umut olacak gibi. yeterli olabilir”dedi.
Baskılı güneş enerjisi hücreleri kağıt kalınlığın- Bu hücreler yoksullukla mücadelede inanılmaz
da, esnek ve endüstriyel baskı cihazıyla kolaylıkla bir araç olma potansiyeline sahip. Yine de bir çok
üretilebiliyor. Bu da onları ucuz ve taşınması kolay gelişmekte olan teknolojide olduğu gibi bunda da
hale getiriyor. bazı aşılması gereken sorunlar var. Baskı cihazı
hala biraz karmaşık ve üretim sürecini artırmak
için önemli sermayeye ihtiyaç duyuluyor.
ULTRA-İNCE VE ESNEK GÜNEŞ ENERJİSİ HÜCRESİ
1.3 MİLYAR İNSANA UMUT OLACAK
Goodyear, pirinç çeltiği kulla- ile ilgili görüşlerini paylaşan hasat ediliyor ve bu süreçte
narak çevre dostu, yakıt tasar- Goodyear Teknoloji Bölümü ortaya çıkan pirinç çeltiğinin
rufu sağlayan lastikler üretecek. Başkan Vekili Joseph Zekoski,“- ortadan kaldırılması ise çevre
Goodyear, daha önce arazi Goodyear, pirinç çeltiğinin açısından oldukça zorlu bir du-
Binghampton Üniversite- görevli Sekheun Choi’den geldi. kağıt maddesi sayesinde pis
si’nde geliştirilen katlanabilme Bakterilerin basit sensörlerle suyu herhangi bir pompaya
özelliğine sahip bir pil, enerjisini kontrol edilebilmesini ve en- gerek kalmadan emilim yoluyla
bakterilerden alıyor! erjiye dönüştürülebilmesini içe alabildiği paylaşıldı. Kirli
mümkün kılan Choi, kirli su suyun içinde bulunan bak-
Binghampton Üniversite- içerisinde bol sayıda organik teriler, yanarak biyosensörler
si’nde geliştirilen katlanabilme maddelerin bulunduğu ve bu tarafından milivolt değerinde
özelliğine sahip bir pil, enerjisini kirli sudaki bakterilerin enerji enerji ortaya çıkarıyor. Sekheun
bakterilerden alıyor! Teknoloji
gelişmeye devam ediyor ve her
üretebileceğini paylaştı. Choi tarafından geliştirilen kağıt
pil, ABD Milli Bilim Vakfı’ndan
29
ne kadar akıllı teknolojiler, sosy- Katlanabilir özelliğe sahip ve 100 bin dolar olmak üzere 3 yıl
al medya özellik güncellemeleri boyutu oldukça küçük –ebat- sürecek yatırıma layık görülmüş.
vs. popüler gelişmeler olarak larının küçük olması sizi umut- Belki ilk aşamada milivolt
ilan edilse de bazı haberlerin suzluğa itmesin- bir pilde kağıt, olarak enerji sağlıyor olsa da
geleceği değiştirecek ürünler nikel, balmumu ve karbon yan yana kullanıldığında veya
içerikli olması bizi heyecan- maddeleri kullanılmış. Paper kapsül halinde üretilerek gücü
landırmıyor da değil. Tam da bu Battery 5 Cent’e kadar maliyeti artırılacaktır. Daha doğrusua
konuya örnek olacak bir ürün düşürülen özel pilin, pis su öyle umuyoruz.
Binghampton Üniversitesi’nde içine bırakıldığı ve kullanılan
Kaynaklar :
http://www.mymodernmet.com/profiles/blogs/paper-thin-printed-solar-cells
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/06/150623103611.htm
http://www.inovatifkimyadergisi.com/kimyahaberleri/bu-katlanabilir-pil-enerjisini-bakterilerden-aliyor.html
http://www.inovatifkimyadergisi.com/kimyahaberleri/pirinc-celtiginden-lastik-uretecek.html
http://www.inovatifkimyadergisi.com/kimyahaberleri/bitkilerden-yakit-uretimi-icin-proje.html
http://www.inovatifkimyadergisi.com/kimyahaberleri/sac-dokulmesine-karsi-zerdali-onerisi.html
http://www.inovatifkimyadergisi.com/kimyahaberleri/kizil-egrelti-otu-ilac-kullanimini-onleyecek.html
http://www.inovatifkimyadergisi.com/kimyahaberleri/plastik-sektoru-ve-imalat-sanayisine-odaklanma-zam-
ani-geldi.html
FAYDALI
LINKLER
https://www.learner.org/courses/chemistry/index.html
http://www.seyretogren.com/yazilim/
matlab-gorsel-dersler.html
http://che.metu.edu.tr/tr/videolar
BULMACA
Kimya Bulmacasi
1 2
31
Kimya Bulmacasi
1 2
B U H A R L A S M A
3
A M B
4 5
D R A S I T O K S I T
E O L L
N M G E
6 7
Ç Ö K E L M E A N Y O N S
8
L T A T O M I
E R Y K
S E i
T R
I M
32 M
R A
-- Yazacağınız konuyu belirleyin. (Kimya içeriği olan herhangi bir konu olabilir) Örnek: Polimerden
ya da organikten bir konu ya da sanayide gördüğünüz bir şey ile ilgili bir konu. Kendi cümleleriniz
ile olması şart. Alıntı alıyorsanız kesinlikle kaynak belirtmelisiniz ki aksi durumda yazınız kopya yazı sıfatı
görür yayımlanmaz.
-- Yazıları gönderdikten sonra kendiniz ile ilgili bilgileri de mail ile bize göndermelisiniz. Yoksa yazınız
yayımlanmayacaktır.
--Ad Soyad
Ulaşılabilecek Mail Adresi(Hızlı ulaşılabilecek sık kullanılan bir mail olmalı)
Bitirdiğiniz ya da okumakta olduğunuz üniversite ismi
33
Dergiye koyabileceğimiz türden bir profil resminiz.
-- 2015 Ağustos ayı sayısı için yazılarınızın son teslim tarihi. 20 Temmuz 2015’tir.
Her ayın son yazım tarihi 20. de bitecektir. 20. den sonra göndereceğiniz yazılar bir sonraki ay yayımlanacak-
tır.
-- Kopyala-Yapıştır ile yazıyı ben yazdım gönderiyorum derseniz yazınız kesinlikle yayınlanmaz. Bu şekilde
yazı olmaz. Böyle uyanıklık yapıp kolaya kaçmak fark edilmeyecek bir şey değil. Sonuçta yazılarınızı okunuy-
or ve araştırılıyor.
-- Yazılarınızı word dosyası halinde maile atacaksınız. Yazdığınız yazı en az bir kaç görsel içersin.Fikir
düşünce yazılarında olmayabilir ama diğer konularda en az bir kaç tane olmalı çünkü görsellik yazıya çok şey
katıyor.
-- Herhangi bir sorun olursa yazı gönderen meslektaşımıza ulaşırız. Gerekli düzeltmeleri yapması için
bildirimler yaparız. Gerekli görüldüğü takdirde yazınızın güzel görünmesi adına küçük değişiklikler yaparız
ve sizi bu durumdan haberdar ederiz.
-- İnovatif Kimya Dergisi gönderdiğiniz yazıların yayınlanıp yayınlanmaması hakkını elinde tutar.