Professional Documents
Culture Documents
Στρατηγικές διδασκαλίας
Στρατηγικές διδασκαλίας
Οι διδακτικές προσεγγίσεις που προτείνονται στο νέο ΠΣ δεν εννοούνται ως ένα απλό μέσον
υλοποίησης των στόχων του ΜτΘ, αλλά ως διεργασίες οργανικά και λειτουργικά συνδεδεμένες
τόσο με τα περιεχόμενα και τους στόχους του μαθήματος όσο και με τους ίδιους τους μαθητές.
Αυτή η άμεση σύνδεσή τους με τη διαδικασία της μάθησης, καθώς και ο ισχυρά βιωματικός,
διερευνητικός και συνεργατικός χαρακτήρας τους, τις καθιστά δυναμικές εμπειρίες μάθησης. Η
ευρύτητα και η ευελιξία τους επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να προσαρμόσουν τη διδασκαλία
τους στις συγκεκριμένες συνθήκες της σχολικής τους τάξης. Η ενότητα στοχεύει:
Στην παρουσίαση και περιγραφή μεθόδων, στρατηγικών και τεχνικών που προτείνονται
στη συγκεκριμένη στήλη (Ενδεικτικές Δραστηριότητες) του ΠΣ, έτσι ώστε να
διευκολυνθεί ο εκπαιδευτικός να τις χρησιμοποιήσει.
Στην κατανόηση της λειτουργίας και των αποτελεσμάτων των συγκεκριμένων διδακτικών
προσεγγίσεων, έτσι ώστε να διευκολυνθεί ο εκπαιδευτικός να επιλέξει με κριτήρια ποιες
και γιατί θα χρησιμοποιήσει.
Στη διασαφήνιση διδακτικών όρων.
4.2.2. Ομαδοσυνεργατικές
Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία (ΟΔ) έχει τις αφετηρίες της στο κίνημα της Νέας Αγωγής και
τον κοινωνικό κονστρουκτιβισμό, ενώ το μεγάλο της πλεονέκτημα είναι ότι μπορεί να
εφαρμοστεί σε όλες τις σχολικές βαθμίδες και στα περισσότερα μαθήματα (Χατζηδήμου 2011).
Γενικότερα πλεονεκτήματα της ΟΔ είναι: σε ατομικό επίπεδο οι μαθητές χρησιμοποιούν
πολλαπλές πηγές πληροφόρησης, αναπτύσσονται γλωσσικά (αφού εκφράζονται,
επιχειρηματολογούν, αναλύουν, συνθέτουν και παρουσιάζουν), καλλιεργούν ανώτερες
πνευματικές λειτουργίες (αφού ελέγχουν κριτικά, διερευνούν πολύπλευρα, στοχάζονται,
κρίνουν και ελέγχουν τη διαδικασία της εργασίας τους), απαλλάσσονται από τον εγωκεντρικό
τρόπο σκέψης, καλλιεργούν θετικά συναισθήματα, αποκτούν αυξημένες δυνατότητες
επικοινωνίας και προσωπικής έκφρασης, καλλιεργούν την αυτοεκτίμηση, συνειδητοποιούν την
αλληλεξάρτηση και τη σημασία της συνεργασίας κ.ά. Με λίγα λόγια, η τάξη γίνεται κοινότητα
μάθησης και οικοδομείται μια συμμετοχική σχολική κουλτούρα.
Ειδικά σε πολυπολιτισμικές και πολυεθνικές κοινωνίες αποτελεί ένα ιδανικό πλαίσιο,
καθώς -μέσω αυτής της μεθόδου- το σχολείο μπορεί να διευκολύνει την κοινωνική ένταξη
ατόμων με διαφορετικές δυνατότητες και προέλευση, ενώ ταυτόχρονα αμβλύνει τις
απορριπτικές και ανταγωνιστικές στάσεις και πρακτικές (Ματσαγγούρας 2000). Η σημασία της
ομαδοσυνεργατικής μεθόδου για το σχολικό θρησκευτικό μάθημα είναι περισσότερο από
εμφανής (Βασιλόπουλος 2003). Ειδικότερα από τη στιγμή που το ΜτΘ στο Νέο Σχολείο
προσανατολίζεται προς τη θεώρηση και την καλλιέργεια της σχέσης ανάμεσα στη Θρησκεία και
τον Κόσμο, τίθεται το ζήτημα του μετασχηματισμού της σχολικής τάξης σε ένα πεδίο γόνιμου
διαλόγου, όπου ζητήματα που αφορούν τη σχέση της θρησκείας με τα σύγχρονα κοινωνικά,
ηθικά και περιβαλλοντικά ζητήματα βρίσκονται στο επίκεντρό του (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο
2011:41). Εξάλλου σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε τα τελευταία χρόνια, βρισκόμαστε μπροστά στη
διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής πραγματικότητας με έντονα πολυπολιτισμικά
χαρακτηριστικά και με τα διαφορετικά εθνικά, πολιτισμικά και θρησκευτικά στοιχεία να
δημιουργούν νέες αναγκαιότητες. Σε αυτή, λοιπόν, τη διάσταση, οι μαθητές είναι σπουδαίο να
αναγνωρίσουν τις ετερότητες -τον κοντινό τους «Άλλον»-, ώστε σε ένα πλαίσιο
αλληλοσεβασμού και αλληλοαποδοχής να συνυπάρξουν αρμονικά μαζί του.
Ενδεικτικές φάσεις της ΟΔ: α. Παρουσίαση του προβλήματος / ζητήματος, β. Εργασία των
ομάδων, γ. Παρουσίαση της δουλειάς των Ομάδων, δ. Συζήτηση σε ολομέλεια /
συμπεράσματα / αξιολόγηση της διαδικασίας. Ο εκπαιδευτικός στην ΟΔ αποσύρεται κατά
κάποιο τρόπο από το προσκήνιο της τάξης, κατευθύνει διακριτικά τις δραστηριότητές της,
γνωστοποιεί τους στόχους της εργασίας, συντονίζει τη σύσταση των ομάδων και την κατανομή
των εργασιών, παρέχει βοήθεια όποτε του ζητηθεί και συντονίζει την ανακοίνωση των
αποτελεσμάτων στην ολομέλεια. Οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της αφορούν κυρίως στη
διαμόρφωση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος στο σχολείο, στην οργάνωση και προετοιμασία του
δασκάλου (σε ετήσια και ημερήσια βάση), στη σύναψη «συμβολαίου» με τους μαθητές της
συγκεκριμένης τάξης και στην πρόβλεψη για την αξιολόγηση των μαθητών (και σε ομαδικό και
σε ατομικό επίπεδο).