Professional Documents
Culture Documents
พหุนาม ม.1
พหุนาม ม.1
พหุนาม
1. เอกนาม
เอกนามเป็ นนิพจน์ทีสามารถเขียนให้ อยูใ่ นรูปการคูณของค่าคงตัวกับตัวแปรตังแต่หนึงตัวขึนไป โดยที
เลขชีกําลังของตัวแปรแต่ละตัวเป็ นศูนย์หรือเป็ นจํานวนเต็มบวก
ดังนันแอกนามจึงประกอบด้ วยสองส่วน
สัมประสิทธิของเอกนาม คือ ส่วนทีเป็ นค่าคงตัว
2. จงบอกสัมประสิทธิและดีกรีของเอกนามต่อไปนี
เอกนาม สัมประสิทธิ ดีกรี เอกนาม สัมประสิทธิ ดีกรี
1. x2y 7. 2p 2q 0r 3
2 2 5 8. 2.5m5n7
2. ab
3
4a 3b 2
3. –7xy z2 3 9.
2ab
4. –6a0bc4 x 2y
10.
1 5 5 x 1
5. xy
3 2 11. –2a2bc3
x 3y 5x 5y 6z 4
6. 12.
7 3xyz
2
2. การบวกและการลบเอกนาม
1. จงหาผลบวกของเอกนามทีกําหนดให้ ในแต่ละข้ อต่อไปนี
1. 3xy + 5xy =……………………………………………………………….……
………………………………………….. …………………………………………………
4 3 2 5 3 2
3. 7ab3c – 4 ab3c – ab3c 4. 5m3n2 + mn + mn
3 3
………………………………………….. …………………………………………………
………………………………………….. …………………………………………………
………………………………………….. …………………………………………………
1 2 4 7
9. 17x4yz3 – (–5x4yz3) – 10x4yz3 10. xy z + xy2z – xy2z
15 3 5
………………………………………….. …………………………………………………
…………………………………………..………………………………………………………….…
…………………………………………..………………………………………………………….…
…………………………………………..………………………………………………………….…
1 2 3 2 3 1
14. x x x2 x2 x
2 2 3 4 6
…………………………………………..………………………………………………………….…
…………………………………………..………………………………………………………….…
…………………………………………..………………………………………………………….…
4
3. การคูณและการหารเอกนาม
Example
1. จงหาผลคูณของเอกนามต่อไปนี
1. (3ab) (–2ab) = …………………………………………………………………….
1
2. xy 2 (2x) = …………………………………………………………………….
2
8. จงหาผลหารของเอกนามต่อไปนี
1. 27a2b3 3ab = …………………………………………………………………….
4 4
7. abc abc = …………………………………………………………………….
5 5
4. พหุนาม
พหุนามเป็ นนิพจน์ทีสามารถเขียนในรูปเอกนามหรือสามารถเขียนในรูปการบวกของเอกนามตังแต่สอง
เอกนามขึนไป เช่น 2x3 + 5x + 9 , 5xy3 – 6xy + 1 เป็ นต้น
เพือความสะดวกจะเรียกเอกนามแต่ละเอกนามในพหุนามว่า พจน์
เรียกพหุนามทีแต่ละพจน์ในพหุนามนันไม่มีพจน์ทีคล้ ายกันเลยว่า พหุนามในรู ปผลสําเร็จ
และเรียกดีกรีทีสูงทีสุดของเอกนามทีปรากฏในพหุนามว่า ดีกรีของพหุนาม
Example
1. จงเขียนพหุนามต่อไปนีให้ เป็ นพหุนามในรูปผลสําเร็จและบอกดีกรีของพหุนาม
พหุนาม พหุนามในรู ปผลสําเร็จ ดีกรี
1. 3r3t2 – 4r2t2 + 5rt5 + 4r3t2
5. การบวกและการลบพหุนาม
Example
1. จงหาผลบวกของพหุนาม
1. (3xy2 – x2y) + (2xy2 – 1) =……………………………………………………..
2. จงหาผลลบของพหุนามในแต่ละข้ อต่อไปนี
1. (4y2 – 5y ) (2y2 + 3y – 4)
=………………………………………………………………………………………..
=……………………………………………………………………..………………..
=……………………………………………………………………..………………..
=………………………………………………………….…………………………..
=………………………………………………………………………….…………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………
7
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
6.5 (A – B) – (A – C) 6.6 (A – B) + (A – C)
6.7 (A + B) – (A – C) 6.8 (A + B) – (A + C)
6.9 (A – B) – C 6.10 A – (B – C)
8
6. การคูณพหุนาม
การคูณพหุนามจะใช้ สมบัติของเลขยกกําลังมาช่วยในการคํานวณ ดังนี
an
an am = an + m, = an – m , (an)m = anm , a0 = 1
am
a an 1
(ab)n = an bn, ( )n = , a–n =
b bn an
การคูณพหุนามและทฤษฎีบทวินาม
การหาผลลัพธ์ของพหุนามในรูป (a + b)n เมือ n เป็ นจํานวนเต็มศูนย์หรือจํานวนเต็มบวกสัมประสิทธิ
ของผลลัพธ์จะสอดคล้ องกับการแสดงสัมประสิทธิในรูปสามเหลียมปาสคาลดังนี
(a + b)0 = 1 1
(a + b)1 = a+b 1 1
2 2 2
(a + b) = a + 2ab + b 1 2 1
(a + b)3 = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3 1 3 3 1
4 4 3 2 2 3 4
(a + b) = a + 4a b + 6a b + 4ab + b 1 4 6 4 1
(a + b)5 = a5 + 5a4b + 10a3b2 + 10a2b3 + 5ab4 + b5 1 5 10 10 5 1
(a + b)2 = ……………………………
2
(a – b) = ……………………………
(a + b)(a – b) = ……………………………
2 2
(a + b)(a – ab + b ) = ……………………………
(a – b)(a2 + ab + b2) = ……………………………
3
(a + b) = ……………………………
(a – b)3 = ……………………………
2
(a + b + c) = ……………………………
9
Example
1. จงหาผลคูณของพหุนามในแต่ละข้ อต่อไปนี
1.1 (3x – 4y)(5x) =…………………………………………………………………
=………………………………………………………………………………………………
=………………………………………………………………………………………………
=………………………………………………………………………………………………
=………………………………………………………………………………..……………
=……………………………………………………………………..………………………
10
2. (A B) + (A C)
2x + 3
B C
x2 + 2x + 1
5.2 A
4x – 3
B C
5x + 6
11
7. การหารพหุนาม
การหารพหุนามจะใช้ สมบัติของเลขยกกําลังมาช่วยในการคํานวณ
6x 6 5x 5 x 3 x 2 3x 5 16x 4 2x 3 20
(3) (4)
2x 3 4x 2
15m 3 25m 2 5 a 4 2a 3 a 2 a 5
(5) (6)
5m 2a 2
8 การแยกตัวประกอบของพหุนาม
การแยกตัวประกอบของพหุนาม เป็ นการแยกตัวประกอบของพหุนามนันในรูปการคูณของพหุนามทีมีดีกรี
ตํากว่า
ตัวอย่ าง จงแยกตัวประกอบของพหุนามต่อไปนี
1. 5x + 15 2. x3 + x2 + x
9. การแยกตัวประกอบของพหุนามดีกรี สองตัวแปรเดียว
ข้ อ พหุนาม ตัวแปร a b c
1. 3x2 + 4x + 5 x 3 4 5
2. 4x2 – 6x + 9 x 4 -6 9
3. 5y – 4y2 – 1
4. 7y – 8y2
5. 9a2 – 4
6. –2b2 + 3b
7. 6z2 + 1
8. –m2 + m – 1
9. –4p +3 – 5p2
2. –5x2 + 2x = ………………………………………………………………….
5. 9x – 6x2 = ………………………………………………………………….
15
3. x2 + 8x + 15 4. x2 + 13x + 22
5. x2 – 9x +20 6. x2 – 2x – 15
7. x2 + 7x – 18 8. x2 – 7x – 10
9. x2 – x – 12 10. x2 – 15
ตัวอย่ าง 1 จงแยกตัวประกอบของพหุนาม
1. x2 + 2x + 1 2. x2 – 4x + 4
3. x2 + 6x + 9 4. x2 – 8x + 16
ตัวอย่ าง 1 แยกตัวประกอบของพหุนามต่อไปนี
1. x2 – 9 2. x2 – 16
3. x2 – 100 4. x2 – 3
5. x2 – 5 6. 9x2 – 25
……………………………………………………………….......…………. อ. รังสรรค์