para sa mga Mag-aaral

Filipino 6
Ikalawang Markahan
Ikalimang Linggo (4 na Araw)

Mga Layunin:
1. Nailalarawan ang katangian ng tauhan mula sa binasang kuwento.
2. Nailalarawan ang tauhan batay sa damdamin nito at tagpuan sa
binasang kuwento.
3. Nagagamit nang wasto ang aspekto at pokus ng pandiwa sa
pamamagitan ng pakikipagtalastasan o pakikipag-usap sa iba’t-
ibang sitwasyon.
MELC Code:F6RC-IIa-4

Isinulat nina:

RHODORA LEE C. CASIO, Mababang Paaralan ng Palinta

ADELIA D. SONIDO, Mababang Paaralan ng New Sagay
ABRAHAM L. MANAGBANAG, Mababang Paaralan ng Buluan

0
UNANG ARAW
I. MAIKLING ARALIN
Basahin ang kuwento. Pansinin ang katangian ng bawat tauhan.

Ni Jeanet Lontoc, Mula sa slideshare.com

ANG DAGA AT ANG LEON

Isang magandang araw ang bumungad sa masayahing daga.
Nasa kalagitnaan siya ng pamamasyal at paglalaro nang makita
niyang himbing na natutulog ang isang malaking leon. Natuwa siya sa
malawak na likuran nito na animo’y isang malaking padausdusan
kaya’t naisip niyang umakyat doon at magpadausdos paibaba. Hindi
niya naman namalayan na nagising ang natutulog na Leon. Sa
pagkagising ng Leon ay agad niyang dinakma sa buntot ang
kawawang daga at umaktong isusubo ito, nang malapit na sa bibig ng
Leon ay nagsalita ang Daga at humingi ng paumanhin.
“Kaibigang Leon, ipagpaumanhin mo ang aking
kalapastanganan, hindi ko sinasadyang gisingin ka sa gitna ng iyong
pagtulog, labis lang akong natuwa kung kaya’t naisipan kong maglaro
sa iyong likuran. Nawa’y patawarin mo ako at hayaan akong mabuhay
pa. Huwag mo kong kainin sapagkat ako’y malansa at hindi ka
mabubusog sa kakarampot kong katawan.” Anang Daga. Naawa
naman ang Leon sa Daga kung kaya’t pinakawalan niya ito. “Sa
susunod ay wag mo nang gagambalain ang pagtulog ko. Makakalaya
ka na.” Sabi ng Leon. “Salamat Kaibigan, balang araw ay masusuklian
ko din ang kabutihang loob mo.” Sabi ng daga.
“Ang isang maliit na dagang gaya mo? Ano naman kayang
pabor ang magagawa mo para sa isang malaking hayop na gaya ko.
Nagpapatawa ka Kaibigan.” “Balang araw Kaibigan, matutulungan din
kita. Hanggang sa muli, Paalam!”
Lumipas ang mga araw na masayang namumuhay ang Daga
hanggang sa minsan sumagi sa isip niya kung kamusta na kaya ang

1
kalagayan ng kaibigan niyang Leon. Naisipan niyang dalawin ang
Leon sa tahanan nito pero laking gulat niya nang makitang nasa loob
ng lambat na nakasabit sa isang puno ang malaking Leon. Agad –
agad naming nginatngat ng Daga ang lubid na lambat at matapos ang
ilang minuto ay naputol ang lubid at nakawala ang Leon. “Maraming
Salamat Kaibigang Daga. Minaliit ko ang kakayahan mo, di ko inakala
na ikaw pa ang makapagliligtas sa akin. Utang ko sa’yo ang aking
kalayaan at ang aking buhay. Maraming Salamat Kaibigan!”“Walang
anuman Kaibigan, hindi ba’t sinabi ko sa’yo? Matutulungan din kita
balang araw. Maliit man ako, maabilidad naman ako!”

PABULA

➢ Ang Pabula ay isang uri ng kuwento na kathang –isip na kung

saan ang mga hayop o kaya mga bagay na walang-buhay ang
gumaganap na mga tauhan.
➢ May natatanging kaisipang nahahango mula sa mga pabula
sapagkat nagbibigay ng mga moral na aral para sa mga batang
mambabasa.Tinatawag din itong kathang kuwentong
nagbibigay-aral.
➢ Isa sa mga sangkap ng kuwento ay ang
• tauhan - na tumutukoy sa mga tauhang gumagalaw sa
kuwento na maaaring pangunahing tauhan at pantulong na
tauhan.
• tagpuan – tumutukoy sa lugar at oras ng pinangyarihan ng
kuwento.

2
II. PINATNUBAYANG GAWAIN
Panuto: Hanapin sa Searchword ang mga katangiang
naglalarawan sa mga tauhan isulat ito sa sagutang papel.

m a p a g m a l i i t w m m a d m m
a d m e t a g h j k d w a s g a a a
p s n r d t n q w e r a t y y f t a
a f c v n a m a a r t e f y h g a w
r g g a g l d a g h j j k l m m t a
a h b a s i l o g a m i g a d a a i
a a e f g n i n n m m n i r i t k n
n v d y y o a s n t t u a n m u u u
x a v o m m c a b w q b i n a l t u
c a b w q b u e a r y h u m t u i w
a s n t t u i t w t a t u b i n n m
g s a a i a e r t y m n i r b g n m
h d m a t f m a a i n n m v a i k e
a u a a t o b s f g f g a a y n l t
t a m s i j a a s a w a h i j n m i
a u u v m m a a b i l i d a d m t e
t h u t a n g n a l o o b m n i r t
m a p a g l a r o l o b u h i o p s
h h m e n r t u n m b i a d w r o p
m m a a l a l a h a n i n g a m l j

III. EBALWASYON
Panuto:Basahin ang bawat tanong mula sa binasang pabula.
Piliin ang letra ng tamang sagot at isulat sa sagutang papel.
1. Ano ang namayani sa isipan at damdamin ng Leon nang humingi
ng kapatawaran ang Daga sa kanyang nagawa?
A. pagiging masunurin C. kabutihang loob
B. pagmamalaki D. pagkamaawain

3
2.
“Kaibigang Leon, ipagpaumanhin mo ang aking
kalapastanganan, hindi ko sinasadyang gisingin ka sa gitna
ng iyong pagtulog, labis lang akong natuwa kung kaya’t
naisipan kong maglaro sa iyong likuran. Nawa’y patawarin
mo ako at hayaan akong mabuhay pa. Huwag mo akong
kainin sapagkat ako’y malansa at hindi ka mabubusog sa
kakarampot kong katawan.” Anang Daga.

Anong katangian ang ipinahiwatig ng daga?

A. mapagmaliit C. mapamaraan
B. mapagmalaki D. matiisin
3. Alin sa mga pahayag ni Leon ang nagpapakita ng kanyang
katangiang mapagmaliit?
A. “Maraming Salamat Kaibigang Daga. Minaliit ko ang kakayahan
mo, di ko inakala na ikaw pa ang makapagliligtas sa akin.
B. “Sa susunod ay wag mo nang gagambalain ang pagtulog ko.
Makakalaya ka na.” Sabi ng Leon.
C. “Ang isang maliit na dagang gaya mo? Ano naman kayang
pabor ang magagawa mo para sa isang malaking hayop na
gaya ko. Nagpapatawa ka Kaibigan.”
D. Utang ko sa’yo ang aking kalayaan at ang aking buhay.
Maraming Salamat Kaibigan!”wika ng Leon.
4. Ano ang iyong gagawin kapag ikaw ang nasa katauhan ng Daga
noong malapit na siyang isubo ng Leon?
A. Hihingi ako ng paumanhin sa Leon at mag makaawa.
B. Sisikapin kong makawala sa kamay ng Leon.
C. Sisigaw ako nang sisigaw hanggang sa marinig ako ng mga
kasama kong hayop sa gubat.
D. Maghintay na lang ako kung ano ang kanyang gagawin sa akin.

4
 5. Anong aral ang makukuha natin sa kuwento?
A. Walang mahirap na gawa kapag dinaan sa tiyaga.
B. Huwag mong gawin sa iba ang ayaw mong gawin sa iyo.
C. Huwag magpaloko sa mga manloloko.
D. Ang pagtanaw ng utang na loob at pagganti sa mabuting
paraan.
IKALAWANG ARAW
I. MAIKLING ARALIN
Tutuklasin natin ngayon ang buhay ni Teresa Magbanua o mas
kilala sa tawag na “ Nay Isa” kung bakit siya tinaguriang “Natatanging
Babaeng Henerala.”

Mula sa Wikipedia, wikipedia.org

Natatanging Babaeng Heneral

Tayong Pilipino, magiting… matapang buhay iaalay sa mahal na

bayan.
Natatandaan mo pa ba si Henerala Nay Isa, isang dakilang
Pilipina na humawak ng sandata upang ipagtanggol ang bayan?
Isang mahalagang papel ang ginampanan niya noong panahon ng
himagsikan ng mga Pilipino laban sa mga Kastila. Tanging babae na
nagtatag at namuno ng isang hukbo sa pulo ng Panay.
Siya si Teresa Magbanua. Kinatatakutan siya ng mga kawal na
Kastila dahil sa kanyang talino, lakas ng loob at tapang. Napabalita rin
ang kanyang mahusay na pamumuno sa hukbo ng mga

5
rebolusyonaryong Pilipino.
Si Teresa Magbanua ay isinilang noong Nobyembre 4, 1871 sa
Pototan , Iloilo. Nakatapos siya ng elementarya at nag-aral sa Maynila
upang ipagpatuloy ang haiskul at kolehiyo. Nang makatapos, nagbalik
siya sa Pototan, nagturo at nagkaasawa ng isang mariwasang
magsasaka.

Nang sumiklab ang himagsikan ay nagtungo siya sa kuta ng

mgaPilipinong Manghihimagsik sa Bundok Batu-bato sa
Capiz.Nagprisinta siya kay hen. Perfecto Poblador na maging bahagi
ng kilusan. Noong una’y tumanggi ang heneral,Ngunit nang lumaon
ay binigyan din siya ng sandata. Simula noon ay nakasama na sa
labanan ang dating guro at namuno pa sa paghihimagsik.
Sunud-sunod na nabawi ng mga rebolusyonaryo ang iba’t-ibang
bayan sa pulo ng Panay. Nakilala bilang matapang na henerala ang
dakilang Pilipina na humawak ng sandata alang-alang sa bayan.
Nang mapasailalim ang buong Pilipinas sa pamamahala ng mga
Amerikano ay nagbalik si Nay isa sa Pototan, Iloilo sa piling ng
kanyang asawa. Pinatunayan ni Teresa Magbanua na ang Pilipino ay
handang magsakripisyo at kung kinakailangan ay magbuwis ng buhay
para sa kalayaan ng bayan. Nananalaytay sa kanyang dugo ang
gitingPINATNUBAYANG
II. at tapang ng isang tunay na Pilipino.
GAWAIN

Panuto: Ilarawan ang katangian na ipinakita ni Teresa Magbanua

sa bawat pahayag. Piliin sa kahon ang tamang sagot at isulat sa
sagutang papel.

malakas ang loob magiting na mandirigma

matapang mahusay mamuno
mapagmahal

6
 1. Nagprisinta siya kay Hen. Perfecto Poblador na maging bahagi
ng kilusan.
___________________________
2. Kinatatakutan siya ng mga kawal na Kastila.
____________________________
3. Binalikan niya ang kanyang asawa nang mapasailalim ang
Pilipinas sa pamamahala ng mga Amerikano.
_____________________________
4. Napabalita ang kanyang mahusay na pamumuno sa hukbo ng
mga rebolusyonaryong Pilipino.
_____________________________
5. Isang dakilang Pilipina na humawak ng sandata alang-alang sa
bayan.

III. EBALWASYON
Panuto: Basahin ang bawat tanong. Piliin ang letra ng tamang
sagot at isulat sa sagutang papel.
1. Ano ang katangiang taglay ni Teresa Magbanua kung bakit siya
tinaguriang natatanging babaeng henerala?
A. kasipagan C. katapatan
B. katapangan D. katalinuhan
2. Alin sa sumusunod ang nagpapahayag na buo ang kanyang
loob na sumama sa pakikipaglaban sa mga Kastila?
A. “Kailanma’y hindi magbabago ang pagmamahal ng isang ina
sa anak.”
B. “Narito po ako, Hen. Poblador upang sumapi sa inyong
samahan;hindi ako natatakot sa mga Kastila.”
C. “Ang tao ang siyang gumawa ng kanyang sariling buhay sa
hinaharap.”
D. “Hindi kailanman magiging hadlang ang kahirapan upang
makatapos ako ng pag-aaral.”
3.
“Mahal kong asawa, nagawa ko ang lahat para sa bayan.
Ngayon naman ay ilalaan ko ang buong buhay ko sa
paglilingkod sa iyo.”

Ano ang ipinaiiral sa damdamin ni Nay Isa sa panahong sinabi

niya ito sa kanyang butihing asawa?
A. pagiging matiisin
B. pagmamahal sa asawa

7
 C. pagiging mahusay na pinuno
D. pagiging matapang at magiting na lider
4. Alin sa sumusunod ang nagpapakita na si Nay Isa ay isang
magiting na mandirigma?
A. Humanga ang bawat Kastila na nakausap niya sa lansangan.
B. Naipakita niya na handa siyang magbuwis ng buhay alang-
alang sa bayan.
C. Nakatapos siya ng pag-aaral sa kabila ng mga sagabal na
dumating sa kanyang buhay.
D. Sa kabila ng kanyang pagiging mahusay na kawal ay
napanatili pa rin niya ang pagpapahalaga sa kapayapaan.
5. Kung ikaw si Nay Isa, gagawin mo rin ba ang kanyang ginawa?
Bakit?
A. Hindi,dahil ayokong iiwanan ang aking pamilya.
B. Oo, upang masanay pa akong humawak ng sandata.
C. Hindi,dahil gusto kong ipagpatuloy ang aking pagtuturo.
D. Oo, upang matulungan ko ang aking kapwa Pilipino sa
pakikipagdigma laban sa mga Kastila.

IKATLONG ARAW
I. MAIKLING ARALIN

PANDIWA
Ang Pandiwa ay salitang nagsasaad ng kilos o galaw.
Halimbawa:
Ang bata ay naglalaro.

Aspektong Pandiwa
Ang kilos na isinasaad ng pandiwa ay maaaring naganap o
nangyari,nagaganap o nangyayari at magaganap o mangyayari.
Halimbawa:
Sumayaw si Gina sa entablado. ( nangyari na )
Sumasayaw si Gina sa entablado. (nangyayari pa lamang)
Sasayaw si Gina sa entablado. (mangyayari pa lamang

1. Pokus sa tagaganap o actor – kung pokus ng paksa ang

gumaganap ng kilos sa pangungusap.
Halimbawa: Nabusog kami sa dami ng pagkain.

2. Pokus sa ganapan o lugar – kung ang pokus ng pandiwa ay

ang lugar na pinangyarihan ng kilos.

8
 Halimbawa: Pinaglalaruan ng mga bata ang parke.

3. Pokus sa direksyon– ang paksa ang nagsasaad ng direksyon

ng kilos ng pandiwa sa pangungusap;sumasagot sa tanong na
tungo saan/kanino.
Halimbawa: Pinasyalan namin ang parke. .

4. Pokus sa gamit – kung ang pokus ay ang kagamitang ginamit

sa kilos.
Halimbawa: Ipinanungkit nila ng bayabas ang patpat.

II. PINATNUBAYANG GAWAIN

Panuto: Ibigay ang nawawalang pandiwa sa talahanayan.
Kopyahin ang pormat at isulat sa sagutang papel.

Naganap Ginaganap Gaganapin

1. naliligo maliligo

2. nagluluto magluluto

3. nag-aaral mag-aaral

4. umiiyak iiyak

5. nakikita makikita

6. humiga hihiga

7. lumipad lilipad

8. tumawa tatawa

9. naglaba maglalaba
1
sumigaw sisigaw
0.
III. EBALWASYON
Panuto: Kopyahin ang pangungusap sa sagutang papel. Bilugan ang
pandiwa at salungguhitan ang pokus nito. Kopyahin ang pormat at isulat
sa sagutang papel.

9
 Halimbawa: Natuwa kami sa magandang palabas.

1. Ipinampalo ni Jose ang kawayan sa ahas.

2. Pinuntahan ng aming pamilya ang Mt. Mayon.

3. Ang mga bata ay sumasayaw ng budots.

4. Bininyagan si Hesus sa ilog ng Jordan.

5. Pinagkaguluhan ng mga tao ang artistang dumating sa plasa.

IKAAPAT NA ARAW
LINGGUHANG PAGSUSULIT

Unang bahagi ng Pagsusulit

Panuto: Kilalanin ang wastong anyo ng pandiwa sa bawat

pangungusap . Piliin ang tamang letra at isulat sa sagutang papel.

_____1. Ang Pangulo ng Pilipinas ay ___________ sa Amerika noon.

A. dumalaw C. nagdadalaw
B. dumadalaw D.dadalawin

_____2. Ikaw ba ay _________ ng leksyon araw-araw?

A. nag-aral C. umaaral
B. aaral D. nag-aaral

_____3. Ang matiyagang bata ay_________ sa hinaharap.

A. Tatagumpay C. tumatagumpay
B. nagtatagumpay D. magtatagumpay

_____4. ___________ ka sa utos ng iyong ama’t ina.

A. Magsunod C. Sunod
B. Sumunod D. Magsunod

_____5. Ikinulong nila ang ibon at pagkatapos ito ay kanilang ______.

A. pinakain C. ipinakakain
B. ipakain D. kumain

10
Ikalawang Bahagi ng Pagsusulit
Panuto: Kopyahin ang mga pangungusap sa ibaba sa sagutang
papel.Salungguhitan ang pandiwa at tukuyin ang letra ng tamang sagot.
Isulat ito sa sagutang papel.

A. NAGANAP O PERPEKTIBO
B. NAGAGANAP O IMPERPEKTIBO
C. MAGAGANAP O KONTEMPLATIBO

_____1. Nagbigay ang guro ng premyo noong Lunes.

_____2. Ang mga nanalo ay binabati ni Carlo ngayon.
_____3. Magbibigay ang guro ng premyo sa Lunes.
_____4. Ang mga mananalo ay babatiin ni Carlo mamaya.
_____5. Naliligo ang mga bata sa ilog.
_____6. Maliligo ang mga bata sa ilog sa susunod na araw.
_____7. Lumipad ang ibon sa kalawakan.
_____8. Lumilipad ang ibon sa kalawakan.
_____9. Lilipad ang ibon sa kalawakan.
_____10.Ang bata ay nahulog sa duyan.

Ikatlong Bahagi ng Pagsusulit

Basahin ang teksto.

BATIBAT
Isa itong Malaki,mataba at matandang babae na dumadagan sa
dibdib ng kanyang biktima habang natutulog, at nagdadala ng
bangungot sa mga tao. Kilala ang halimaw na ito sa Ilocos.
Naninirahan ang mga Batibat sa puno. Kapag pinutol ang
punong tirahan nila at ginamit na haligi ng bahay,bibiktimahin nila ang
sinumang matulog malapit dito. Kailangang kagatin ng biktima ang
kanyang hinlalaki o pagalawin ang kanyang mga daliri sa paa upang
magising mula sa bangungot.

Nangangahulugan ang batibat ng bangungot.

11
Panuto: Tukuyin ang letra ng tamang sagot batay sa tekstong binasa at
isulat sa sagutang .

1. Saang bahagi ng Pilipinas kilala ang halimaw na batibat?

A. Sibugay C. Ilocos
B. Albay D. Davao
2. Saan naninirahan ang mga Batibat?
A. sa tubig C. sa bato
B. sa puno D. sa kuweba
3. Sino ang binibiktima ng halimaw na ito?
A. mga taong maiingay at tsismosa
B. mga taong nangangaso sa kagubatan
C. mga taong natutulog
D. mga taong may maraming utang
4. Ano ang magiging kahihinatnan kapag ang Batibat ay dumadagan
sa dibdib ng kanyang biktima?
A. kati sa katawan C. mahimbing na pagtulog
B. bangungot D. maingay na gabi
5. Ano ang kahulugan ng Batibat?
A. bangungot B. matandang babae
B. malaki at mataba C. halimaw sa banga

12
SANGGUNIAN

Lydia B. Liwanag, Landas Sa Wika 6 Batayang aklat sa Filipino Ikaanim na Baitang, Dane
Publishing House, Inc., 1999, 167-173
“Pagsasanay sa Filipino: Pagtukoy ng Uri ng Pang-abay”, Samut-samot Free Worksheets for
Filipino Kids, 2012 Pia, www.samutsamot.wordpress.com

“Pagsasanay sa Filipino: Pagkilala sa Pang-abay”, Samut-samot Free Worksheets for Filipino

Kids, 2014, www.samutsamot.wordpress.com

Paupau Retuta, “Ang Daga at Ang Leon”, Scribd Inc., Uploaded January 7, 2011,
www.scribd.com

“Teresa Magbanua”, Wikipedia Ang Malayang Ensiklopedya, Huling pagbabago December 2,

2018, wikipedia.org

“BATIBAT”, Tagalog Lang, Accessed October 11, 2020, www.tagaloglang.com

Ang Leon at ang Daga, Jeanet Lontoc, August 22, 2019, slideshare.net

Teresa Magbanua, Wikipedia, wikipedia.org

Tiniyak ang Antas ng Kalidad nina:

Arlyn A. Visitacion, MT- 2

Bonna Mae N. Dalguntas, T-1
Abraham L. Managbanag, T-1
Ann-Ann J. Santos, IT

Rosario V. Tagotilla
Education Program Supervisor

Reviewed By:

Evelyn F. Importante
OIC- CID Chief EPS

Jerry C. Bokingkito
OIC- Assistant Schools Division Superintendent

Aurelio A. Santisas
OIC- Assistant Schools Division Superintendent

Dr. Jeanelyn A. Aleman, CESE

OIC-Schools Division Superintendent

13