Professional Documents
Culture Documents
Yangının oluşabilmesi için aşağıdaki üçgende gösterilen 3 maddenin de [ısı (heat), yanıcı madde
(fuel) ve oksijen (oxygen)] bir arada bulunması gerekir. Tabii ki bu maddelerin yeterli miktarda ve
doğru oranda birlikte bulunması gereklidir. Aksi halde yangın oluşmaz.
Bazen yangınları yapının içinde bir bölümde saklı tutabiliriz ancak bu kompleks tipteki yapılarda çok
zordur. Kompleks yapılara örnek olarak oteller, AVM ‘ler, kütüphaneler vb sayılabilir.
Çünkü bu yapılarda bir bölümden diğer bir bölüme geçiş sağlayan kapatılamayan kısımlar vardır.
Bu da yangının bir bölümde hapsolmasını engelleyebilecek temel faktörlerden birisidir.
Ayrıca bu kompleks yapılarda çok fazla insan yoğunluğu bulunmaktadır. Herhangi bir yangın
yalnızca yapıyı değil insan hayatını da tehdit etmektedir.
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Ülkemizde
meydana gelen
ve ciddi maddi hasarlar
oluşturan yangınlardan
bazılarını inceleyelim
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Yangınla mücadele sistemleri yangını söndürmek için genellikle geniş su rezervleri, pompa
sistemleri, boru tesisatları, hidrant / yangın dolabı / vana vb ekipmanları içerirler.
Bazı yangınlar su ile söndürülebilirken bazı yangınları söndürebilmek için özel kimyasal ajanlar
kullanmak gerekebilir. Bu yanıcı maddenin özellikleri ve çevresel koşullarla alakalıdır.
Bazen de su ile söndürülebilecek yangını farklı bir sistemle de söndürmek tercih edilebilir.
Tasarımcı bu işi yaparken en verimli ve maliyeti en ideal olan sistemi tercih etmelidir.
Sprinkler & Yangın Dolapları & Hidrant Sistemleri (su bazlı söndürücü sistemler)
Temiz Gazlı Söndürme Sistemleri (kimyasal ya da atmosferik gaz bazlı söndürücü sistemler)
Köpüklü Söndürme Sistemleri (su + köpük bazlı söndürücü sistemler)
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Yangınla mücadele sistemleri ise bu durumdan çok farklıdır. Çünkü bir yangın meydana geldiğinde kısa
sürede müdahale edilmezse yangın büyüyebilir ve kontrolden çıkar. Kontrolden çıkan bir yangın her
şeye zarar verebilir. Bu zarar meydana geldikten sonra klima sistemi gibi tamir edilip eski haline geri
getirilemez. Bu nedenle yangınla mücadele sistemlerine ihtiyaç duyulduğunda bu sistemlerin doğru
zaman doğru şekilde çalışması ve başarılı olması gerekir. Bundan nasıl emin olabilirsiniz?
Eğer güvenilir markalı ve onaylı yangınla mücadele sistemi ekipmanları kullanırsanız ancak emin
olabilirsiniz. Çünkü onayı olmayan ve bilinmeyen marka ürünler kesinlikle kullanıcılara güven vermez.
Onaylı bir ürün o onayı alabilmek için aylarca farklı testlere tabi tutulmaktadır. Bu testeler performans
testleri, korozyon testleri, dayanıklılık testleri, elektriksel iletkenlik testler vb içermektedir.
Sonuç olarak yangınla ilgili bir onayı olan ürün kullanırsanız bu ürün size «Bana Güvenebilirsin!»
demiş olacaktır. Bu çok çok önemli bir noktadır.
FIRE FIGHTING SYSTEMS
FM (Factory Mutual) ve FMI (Factory Mutual Insurance) şirketleri hem sigortacılık, hem
danışmanlık, hem de bağımsız test / sertifikasyon faaliyetlerini yürütmektedir.
Aynı UL gibi ürünlerin güvenilirliğini ilgili standartlar göre test eden bir sertifikasyon kurumudur.
FM ‘in kendi yazmış olduğu onlarca standart bulunmaktadır. (ağırlıklı NFPA ile benzer)
FM ‘den bir ürün için onay almanın UL ve diğer standartlara göre çok daha zor olduğu kabul
edilir. FM ‘in test kriterleri genel olarak daha ağır ve bazen farklı olabilmektedir.
Bu yüzden bazı ürünlerde aynı anda hem FM hem UL onayı olamamaktadır..!
FIRE FIGHTING SYSTEMS
LPCB, BRE (Building Research Establishment) Group adlı grubun bir kuruluşudur.
BRE Grubu, inşaat sektöründe araştırma, danışmanlık ve testlere odaklanmaktadır.
Hizmetlerinin arasında yangından korunma ve güvenlik alanında da sertifikalar ve kabuller
bulunmaktadır.
LPCB'nin işareti ve logosu Büyük Britanya, Orta Doğu ve Asya-Pasifik bölgesinde çoğunlukla önemlidir.
Genellikle elektronik cihazların performans testleri ile ilgili tercih edilen bir onaydır.
FIRE FIGHTING SYSTEMS
VdS günümüzde yangından korunma, doğal afetlerle mücadele vb sosyal konularda faaliyet gösteren
bir kuruluştur. VdS tıpkı UL ve FM ‘de olduğu gibi ürünlerin performanslarını ölçer. Kurum sertifikasyon
işlemleri dışında saha test işlemleri, eğitim faaliyetleri ve risk değerlendirme işlemleri yapmaktadır.
Genellikle VDS Almanca konuşan ülkelerde tercih edilmektedir. Ülkemizde nadir de olsa bazı projelerde
tercih edilebilmektedir.
FIRE FIGHTING SYSTEMS
CE – ULUSLARARASI
CE imal edilen ürünlerin Avrupa Direktiflerine uygun, insan ve çevre sağlığına zarar vermeyecek
özellikte olduğu işaret eden bir semboldür. Bu sembol ürünün üretim koşullarının ve ürün üzerindeki
malzemelerin size zarar vermeyeceğini ifade eder. CE sertifikası genelde uluslararası teknik
değerlendirme kuruluşları tarafından verilmektedir.
Bu sertifika kesinlikle ürünlerin performans değerlerini ölçmez..!
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Sprinkler ve Aksesuarları
Sprinkler başlıkları üzerindeki termal eleman ile yangını otomatik olarak algılayıp arkasında
bekleyen basınçlı suyun koruduğu alana homojen olarak dağılımını sağlayan yangın tesisatı
ekipmanıdır.
Kendi içerisinde montaj şekline göre 4 ana kategoride toplanmışlardır;
* Çok yakında
Sprinkler ve Aksesuarları
Sprinklerlerin Özellikleri
K Faktörleri: 80 / 115 / 160 … 400
Sıcaklıkları: 57, 68, 79, 93, 141, 182
Tepkime Türleri (RTI): Standard ya da Hızlı Tepkili
Dış Yüzeyi: Pirinç, Beyaz, Krom ya da özel bir renk kaplama
* Çok yakında
Sprinkler ve Aksesuarları
3/4" (DN20) 115, 160, 200, 240 Çalışma basıncı 1 bar olsun.
1" (DN25) 320, 360, 400 Q: Debi [lpm] Debiyi nasıl hesaplarız?
K: Orifis Faktörü 𝑸=𝑲 × 𝑷
P: Çalışma Basıncı [bar] 𝑸 = 𝟖𝟎 × √𝟏 = 80 lpm
Önemli Not
Sprinkler çalışma basıncı mahalin su
ihtiyacına göre değişkenlik gösterebilir ancak
hiçbir zaman 0.5 bar ‘dan daha düşük
olamaz..!
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Sprinkler ve Aksesuarları
Sprinkler ve Aksesuarları
RTI>50 RTI<50
Sprinkler ve Aksesuarları
Turuncu (Orange)
Kırmızı (Red)
Sarı (Yellow)
Yeşil (Green)
Mavi (Blue)
Mor (Purple)
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Sprinkler ve Aksesuarları
Sprinkler ve Aksesuarları
Tip Tehlike Sınıfı Maks. Koruma Alanı Min. Mesafe Maks. Mesafe
Geniş Düşük Tehlike
Üreticilerin teknik özelliklerine ve onaylarına göre
Korumalı (Light Hazard)
değişkenlik göstermektedir.
Sprinkler Orta Tehlike (It is changable according to suppliers specifications and approvals.)
(Ordinary Hazard)
(Extended
Coverage Yüksek Tehlike N/A
Sprinklers) (Extra Hazard)
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Sprinkler ve Aksesuarları
Sprinkler Aksesuarları
U-Flex (Omega)
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Dikey Tip
Post Indikatör
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Bağlantılar ve Özellikler
1/4’’ NPT dişli bağlantı
100mm ekran çapı
Limits
0-300psi çalışma basınç aralığı
0-80°C akışkan sıcaklık aralığı
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Dişli Yivli
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Dişli Yivli
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Dişli Tip
Yivli Tip
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Yivli Tip
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Wafer
Yivli
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Yivli
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Bina
İçerisinde
İtfaiye Vanası
FHV: DN65 çapında, NPT dişli, 300psi (20.7bar)
Yangın hidrantları binaların dışına monte edilir ve bina ile hidrant arasında
bırakılması gereken mesafelere mutlaka dikkat edilmelidir.
Yivli
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Flanşlı
Yivli
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Dişli
FIRE FIGHTING SYSTEMS
Flanşlı
Dişli
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Ayvaz227
Ayvaz125
Ayvaz Pro-Detect
Novec 1230
Karbondioksit (Co2)
Inert Gazlar;
IG-01 Argon
IG-55 Argonit
IG-100 Nitrojen
IG-541 İnergen
Davlumbaz Söndürme Sistemi
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Temiz ajanlı yangın söndürme sistemi, yangın söndürme işleminden sonra mahale
zarar vermeden hızlı bir şekilde çalışmamızı sağlar.
İnsan dahil her oda için temiz ajanlı gazlı söndürme sistemini kullanabiliriz.
Temiz olmayan ajan sistemleri, yalnızca içeride canlı bulunmayan bazı mahaller için
kullanılabilir..
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Temiz Ajanlı Gazlı Söndürme Sistemi Nasıl Çalışır?
UL Listeli
FM Onaylı
LPCB Onaylı
Ekipman ve Sistem Onayı
Hızlı ve Verimli Performans
Söndürme süresi 6-10 saniye arası
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Ticari markamız olan Ayvaz227 Gazlı Söndürme Sisteminin birden çok ismiyle
karşılaşabiliyoruz;
HFC-227ea !
FM200 !
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Ticari markamız olan Ayvaz125 Gazlı Söndürme Sisteminin birden çok ismiyle karşılaşabiliyoruz;
HFC-125 !
ECARO25 !
FE25 !
* Ayvaz 227’nin Ayvaz125 ten farkı değişen konsantrasyon değerleri ve silindirlerin max ve min gaz
kapasiteleridir.
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Ticari markamız olan Ayvaz227 ve Ayvaz125 Gazlı Söndürme sistemlerimiz sistem olarak UL onayına sahip
olup sistemde kullandığımız ekipmanlar ve söndürücü gaz UL/FM onayına sahiptir.
Kullanılan standartlar;
HFC 227-ea
CLASS FIRE NFPA2001 ISO14520/EN15004
CLASS A 6,7% 7,9%
CLASS B 8,7% 9,0%
CLASS C 7,0% 8,5%
HFC 125
CLASS FIRE NFPA2001 ISO14520/EN15004
CLASS A 8,7% 11,2%
CLASS B 11,3% 12,1%
CLASS C 9,0% 11,5%
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Mahallerin ihtiyacı olan gaz miktarları mahalin cinsine göre yukarıda belirtildiği üzere standartlarca farklılık
göstermektedir.
** Mahalin içinde bulunan gazın konsantrasyon değeri maksimum %9 -%10.5 arasında olmak zorundadır.
Konsantrasyon değerinin fazla olması ölümlere yol açabilmektedir.
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Mekanik + Algılama
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Gazlı Söndürme Sistemleri’ leri mekanik ve algılama olarak iki kısımdan oluşmaktadır.
Çek Vanalar servis / bakım için bir veya daha fazla silindirin
çıkartılması durumunda bir manifoldun ve / veya boru
sisteminin açık ucu tarafından gaz kaybını önlemek için
kullanılır.
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Nozul ( 360° - 180°)
Boşaltma nozulunun işlevi gaz akışını kontrol etmek ve gazı korunan alana
önceden belirlenmiş model ve konsantrasyonunda dağıtmaktır.
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Söndürme Paneli
Büyük server odalarında bulunan fakat az yer kaplayan panolarda, pano içlerine uygulanarak çözüme
gidilmesini sağlayan sistemdir.
Pano içlerine uygulanarak panonun içinde çıkabilecek yangına karşı hızlı bir şekilde söndürme
sağlayarak panonun güvenliğini sağlamaktadır.
2’ye ayrılır;
Direk Sistem
İn-Direk Sistem
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
GAS EXTINGUISHING SYSTEMS
Hesaplanan gaz miktarının %95 ‘nin 10 saniye içerisinde kapalı hacme boşalması gerekir.
Sızdırmazlığın sağlanamadığı panolarda açıklıkları kapatmak için yangın durdurucu özellikte dolgu
malzemeleri kullanılmalıdır.
Novec 1230 gazı 3M Firmasının üretmiş olduğu FK-5-1-12 kimyasal isme sahip gazlı söndürme
sistemlerinde kullandığı gazdır.
3M firması Novec 1230 gazında belirtmiş olduğu gibi eğer 3M Novec 1230 Yangın Söndürme Kimyasalı,
ozona zarar verme veya küresel ısınma konulu ilgili bir yasa ile yasaklanmaya karşı 20 yıl ücret iade
garantisi altında olduğunu ‘’3M Blue Sky Warranty’’ belirtmektedir.
Temiz gazlı söndürme sistemlerinden farklı olarak değişen mahal yapısına göre CO2 Gazlı Söndürme Sistemi
kullanılmaktadır.
Solunduğu zaman ciddi şekilde solunum hastalıklarına hatta ölümlere yol açabilmektedir.
İnert Gazlar;
YUSUF KOÇ
ykoc@ayvaz.com
www.ayvazyangin.com