HUKUK 3

2. DÖNEM

TÜM PRATİK
VE ÇÖZÜMLERİ

EMİRHAN DONBAY
ALEYNA ACAR
 BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER
PRATİK ÇALIŞMA IV (Kira Sözleşmesi -I) / 04.04.2019
OLAY I
Uzun yıllardır ev sahibi olma hayali kuran (A) bu hayaline kavuşmuştur. Aynı apartmanda dördüncü
ve beşinci katları satın alan (A), beşinci katta ailesiyle kendisi oturmaya başlamış dördüncü katı da
15.04.2018 tarihinde 2.000 TL kira bedeli ile (K)’ya kiralamıştır.
(A) yeni aldığı kendi oturduğu dairenin banyosunu tadil etmeye 20.07.2018 tarihinde başlamıştır.
Devam eden tadilatlar sonucu (K)’nın banyosunun tavanın sıvası şişmiş ve (K)’nın evde olmadığı
sırada (K)’nın evini su basmıştır.
Soru 1. Kira sözleşmesinde kira bedelinin ne zaman ödeneceği kararlaştırılmamışsa (K)’nın kira
bedelini ödeme borcu ne zaman muaccel olur?
1)İfa zamanı MADDE 314- Kiracı, aksine sözleşme ve yerel âdet olmadıkça, kira bedelini ve
gerekiyorsa yan giderleri, her ayın sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle
yükümlüdür.
Soru 2. Kira bedelini kira ödeme gününde ödemeyen (K)’ya karşı (A)’nın tahliye ettirebilme
hakkı var mıdır? Açıklayınız.
2) 3. Kiracının temerrüdü MADDE 315- Kiracı, kiralananın tesliminden sonra muaccel olan
kira bedelini veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmezse, kiraya veren kiracıya yazılı olarak
bir süre verip, bu sürede de ifa etmeme durumunda, sözleşmeyi feshedeceğini bildirebilir.
Kiracıya verilecek süre en az on gün, konut ve çatılı işyeri kiralarında ise en az otuz gündür.
Bu süre, kiracıya yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlar.
MADDE 352/2 Kiracı, bir yıldan kısa süreli kira sözleşmelerinde kira süresi içinde; bir
yıl ve daha uzun süreli kira sözleşmelerinde ise bir kira yılı veya bir kira yılını aşan
süre içinde kira bedelini ödemediği için kendisine yazılı olarak iki haklı ihtarda
bulunulmasına sebep olmuşsa kiraya veren, kira süresinin ve bir yıldan uzun süreli
kiralarda ihtarların yapıldığı kira yılının bitiminden başlayarak bir ay içinde, dava
yoluyla kira sözleşmesini sona erdirebilir.(İcraen evden çıkartma)
Soru 3. -“Bir ayın kira bedeli vadesinde ödenmemesi durumunda, o yılın geri kalan bütün kira
bedeli istenebilir”
Hükmünün kira sözleşmesinde olmasının kira sözleşmesine etkisi nasıldır?
3)IV. Kiracı aleyhine düzenleme yasağı MADDE 346- Kiracıya, kira bedeli ve yan giderler
dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemez. Özellikle, kira bedelinin zamanında
ödenmemesi hâlinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel
olacağına ilişkin anlaşmalar geçersizdir
Ek bilgi:Uygulamada daha çok senetler üzerinde yapılır.Sıralı senet denilen bir şey var
bonolarda üzerinde no yazar bunlar sıralanır. 1 nolu 1. ay 3. nolu 5. ayda ödenicek 4.
ödenmezse o muaccel olmuştur.Hangi senetlerin muaccel olduğunu kararlaştırdıklarını
kararlaştırdıkları sözleşme geçerli olur ama kira sözleşmesinde kiracı aleyhine böyle bir şey
yapılamaz.
Soru 4. (K)’nın kirayı ödeyememesi üzerine (A)’nın herhangi bir hapis hakkı var mıdır? Varsa
bu hapis hakkı ne tür eşyaların üzerinde kullanılabilir açıklayınız?
4) H. Kiraya verenin hapis hakkı I. Konusu MADDE 336- Taşınmaz kiralarında kiraya veren,
işlemiş bir yıllık ve işlemekte olan altı aylık kira bedelinin güvencesi olmak üzere, kiralananda
bulunan ve kiralananın döşenmesine veya kullanılmasına yarayan taşınırlar üzerinde hapis
hakkına sahiptir. Kiraya verenin hapis hakkı, alt kiracının asıl kiracıya olan kira borcunu
aşmamak üzere, alt kiracının kiralanana getirdiği aynı nitelikteki taşınırları da kapsar. Hapis
hakkı, kiracının haczedilemeyen malları üzerinde kullanılamaz.
II. Üçüncü kişilere ait olan eşya MADDE 337- Üçüncü kişilerin, kiraya verenin kiracıya
ait olmadığını bildiği veya bilmesi gerektiği eşya ile çalınmış, kaybolmuş veya başka
bir biçimde malikinin elinden iradesi dışında çıkmış eşya üzerindeki hakları, kiraya
verenin hapis hakkından önce gelir. Kiraya veren, kiracı tarafından kiralanana
getirilmiş olan taşınırların kiracının mülkiyetinde olmadığını kira sözleşmesi devam
ederken öğrendiği hâlde, sözleşmeyi en yakın fesih döneminin sonu için
feshetmezse, bu eşya üzerindeki hapis hakkını kaybeder
Soru 5. (A)’nın hapis hakkı hangi miktar kira alacağı için kullanılabilir?
5)Kiralananın hapis hakkı için yapılan masraflarla birlikte yargılama ve takip giderleriyle ilgili
de temerrüd faizi de hapis hakkına eklenebilir.Yani işlemiş 1 yıllık işleyecek 6 aylık kira bedeli
ve bunun yanında yargılama giderleri takip masrafları ve işlemiş olan temerrüd faizi talep
edilebilir.
Soru6. (K)’nın banyosundaki tavanın sıvasının şişmesi ve evi su bozması sonucu (K)’nın sahip
olduğu hukuki imkânlar nelerdir?
6)b. Ayıbın giderilmesini isteme ve fesih MADDE 306-
Kiracı, kiraya verenden kiralanandaki ayıbın uygun bir sürede giderilmesini isteyebilir; bu
sürede ayıp giderilmezse kiracı, ayıbı kiraya veren hesabına gidertebilir ve bundan doğan
alacağını kira bedelinden indirebilir veya kiralananın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini
isteyebilir. Ayıbın, kiralananın öngörülen kullanıma elverişliliğini ortadan kaldırması ya da
önemli ölçüde engellemesi ve verilen sürede giderilmemesi hâlinde kiracı, sözleşmeyi
feshedebilir. Kiraya veren, kiralanandaki ayıbı gidermek yerine, uygun bir süre içinde ayıpsız
benzeriyle değiştirebilir. Kiraya veren, kiracıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen
vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek, onun seçimlik haklarını kullanmasını
önleyebilir.
Burda teslimden sonra çıkan önemli ayıp söz konusudur.
2. Kiralananın sonradan ayıplı hâle gelmesinden sorumluluk a. Genel olarak MADDE 305-
Kiralanan sonradan ayıplı duruma gelirse kiracı, kiraya verenden ayıpların giderilmesini veya
kira bedelinden ayıpla orantılı bir indirim yapılmasını ya da zararının giderilmesini isteyebilir.
Ancak, zararın giderilmesi istemi diğer seçimlik hakların kullanılmasını önlemez. Önemli ayıp
durumunda kiracının sözleşmeyi fesih hakkı saklıdır.
Kiracı bu ayıbı giderirse kira bedelinden indirebilecek.
Soru 7. Kira sözleşmesinde (A)’nın kiralanandaki ayıplardan sorumlu olmayacağı yolunda bir
kayıt olsaydı bir önceki soruya vereceğiniz cevapta bir değişiklik olur mu? Açıklayınız.
7)C. Kiraya verenin borçları I. Teslim borcu MADDE 301- Kiraya veren, kiralananı
kararlaştırılan tarihte, sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim etmek ve
sözleşme süresince bu durumda bulundurmakla yükümlüdür. Bu hüküm, konut ve çatılı işyeri
kiralarında kiracı aleyhine değiştirilemez; diğer kira sözleşmelerinde ise, kiracı aleyhine genel
işlem koşulları yoluyla bu hükme aykırı düzenleme yapılamaz
Olayda konut kirası olduğu için kiracı aleyhine sorumsuzluk anlaşması
yapılamayacaktır.Kiracı yine burda ayıptan doğan haklarını kullanabilecek 301 deki gibi
kiralanın uygun bir şekilde kendisine teslim edilmesini talep edebilecektir.
Soru 8. (K), evi tutmasından henüz 6 ay geçmesine rağmen dairesinin kapı kilidindeki tutukluk
sebebiyle kapı kilidini ve duylardaki eskime sebebiyle de duyları değiştirmiştir. (K)’nın
hukuk fakültesine yeni başlamış oğlu (O) babasının yaptığı bu masrafları talep edip
edemeyeceğini 3. sınıf öğrencisi size sormuştur. Cevabınızı açıklayınız.
8)III. Temizlik ve bakım giderlerini ödeme borcu MADDE 317- Kiracı, kiralananın olağan
kullanımı için gerekli temizlik ve bakım giderlerini ödemekle yükümlüdür. Bu konuda yerel
âdete de bakılır.
Burdaki duyların değişimi vs basit kullanıma bağlı şeylerdir.Bunu kiraya verene
yükletemeyiz.Bunlar olağan temizlik giderleridir.
Soru 9. (K) yaşadığı sıkıntılar sonrası psikolojik destek alan oğlu (O)’ye psikoloğunun tavsiyesi
üzerine evde özel ders veren bir neyzen ile anlaşmıştır. Haftada üç gün devan eden ney
dersleri sonucu apartmandaki rahatsız olan 3.katta oturan komşular durumu (A)’ya
bildirmiştir.
(A)’nın hukuki olarak başvurabileceği herhangi bir yol var mıdır?
9)II. Özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme borcu MADDE 316- Kiracı,
kiralananı, sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmak ve kiralananın bulunduğu
taşınmazda oturan kişiler ile komşulara gerekli saygıyı göstermekle yükümlüdür.
Kiracının bu yükümlülüğüne aykırı davranması durumunda kiraya veren, konut ve
çatılı işyeri kirasında, en az otuz gün süre vererek, aykırılığın giderilmesi, aksi
takdirde sözleşmeyi feshedeceği konusunda yazılı bir ihtarda bulunur. Diğer kira
ilişkilerinde ise, kiraya veren, kiracıya önceden bir ihtarda bulunmaksızın, yazılı bir
bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir. Konut ve çatılı işyeri kirasında, kiracının
kiralanana kasten ağır bir zarar vermesi, kiracıya verilecek sürenin yararsız olacağının
anlaşılması veya kiracının bu yükümlülüğe aykırı davranışının kiraya veren veya aynı
taşınmazda oturan kişiler ile komşular bakımından çekilmez olması durumlarında
kiraya veren, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir.
OLAY II
Uzun zamandır ticarete atılmayı planlayan (A), Çekmeköy’de hızla artan nüfusu görüp Çekmeköy’de
paintball oynanabilecek bir mekan açmak niyetindedir. Kısa bir süre içinde (B)’nin boş arazisini 20.01.
2014 tarihinde 4 yıllığına kiralar. Kira bedeli sözleşme gereği yıllık ödenip kira bedelinin en geç ocak
ayı sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir.
Soru 10. 15.02.2015 tarihinde ofisinize gelip söz konusu arsanın kirasını alamadığını ifade eden
(B)’ye nasıl bir hukuki tavsiye verirsiniz?
10)Kiracı muaccel olan kira bedelini ve yan giderleri ödeme borcu altında.Eğer bunu yerine
getirmezse kiraya veren yazılı olarak bir süre verir.İhtar yollar. Adi kira olduğu için
10 gün süre vericek 11. günde tahliye edebilecek.
Soru 11. Söz konusu araziye 15.03.2016 tarihinde gelen (C), (A)’ya arazinin yeni maliki
olduğunu söylemiştir? (C), (A)’nın araziyi tahliye etmesi ile ilgili en ufacık bir şey
söylememesine rağmen uykuları kaçan (A)’ya oluşan hukuki durumu izah ediniz.
11)a. Kiralananın el değiştirmesi MADDE 310- Sözleşmenin kurulmasından sonra kiralanan
herhangi bir sebeple el değiştirirse, yeni malik kira sözleşmesinin tarafı olur. Kamulaştırmaya
ilişkin hükümler saklıdır.
Eski malikin taleplerine yeni malik devam edebilir.
Soru 12. 11 aydır işletmenin beklediği gibi ciro etmemesi üzerine zararın neresinden dönülürse
kardır düşüncesiyle kira sözleşmesine (A) son vermek istemektedir. (B) ise buna
yanaşmamaktadır. Oluşan problemi bir hukukçu olarak nasıl çözersiniz?
12) 2. Kiralananın sözleşmenin bitiminden önce geri verilmesi MADDE 325- Kiracı, sözleşme
süresine veya fesih dönemine uymaksızın kiralananı geri verdiği takdirde, kira
sözleşmesinden doğan borçları, kiralananın benzer koşullarla kiraya verilebileceği makul bir
süre için devam eder. Kiracının bu sürenin geçmesinden önce kiraya verenden kabul etmesi
beklenebilecek, ödeme gücüne sahip ve kira ilişkisini devralmaya hazır yeni bir kiracı bulması
hâlinde, kiracının kira sözleşmesinden doğan borçları sona erer. Kiraya veren, yapmaktan
kurtulduğu giderler ile kiralananı başka biçimde kullanmakla elde ettiği veya elde etmekten
kasten kaçındığı yararları kira bedelinden indirmekle yükümlüdür.
Şu da uygulanabilir: m323 e göre kiraya veren eğer kiracı başka bir kiracı bulursa kira
ilişkisini ona devredebilir.Eğer devrederse kiraya verenin haklı sebep göstermezse bu kira
sözleşmesine rıza göstermesi gerekir.m325’teki tazminattan kurtulabilir.
Soru 13. Kira sözleşmesi imzalandıktan 10 gün sonra arazinin yarısı üzerinde (Ü)’nün üst hakkı
olduğunu öğrenen (A)’nın hangi hukuki yollara başvurma imkânı vardır?
13)Üst hakkı kiracının kullanımına engel ise kiraya verenin asli edim olan uygun teslim
etmediğinden hareketle hem temerrüd hükümleri hemde kira sözleşmesinin feshi söz konusu
olabilir
BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER
PRATİK ÇALIŞMA V( Kira Sözleşmesi-II)/18.04.2019
Olay I
 Ankara’da ikamet eden(M), Konya’daki evini (A)’ya kiralamış ve (M) ile (A)
arasında 10.05.2018 tarihinde belirli bir süre belirtilmeksizin bir kira sözleşmesi
imzalanmıştır. 23.06.2018 tarihinden itibaren evde iki adet Golden cinsi köpek
beslemeye başlayan (A)’nın komşularının bir kısmı uykuya hasret kalmaya
başlamıştır.
Soru 1) Olaydaki kira sözleşmesi geçerli midir?
Kira sözleşmeleri için sürenin belirli olması şart değildir belirsiz sürede de yapılabilir.Kira
sözleşmesinin 3 unsurunu da barındırır dolayısıyla bu kira sözleşmesi geçerlidir
Soru 2) Konya’ya tayini çıkan (M), (A) aleyhine tahliye davası açabilir
mi?
II. Dava yoluyla
1. Kiraya verenden kaynaklanan sebeplerle
a. Gereksinim, yeniden inşa ve imar MADDE 350-
Kiraya veren, kira sözleşmesini;
1. Kiralananı kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu
diğer kişiler için konut ya da işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa,
2. Kiralananın yeniden inşası veya imarı amacıyla esaslı onarımı, genişletilmesi ya da
değiştirilmesi gerekli ve bu işler sırasında kiralananın kullanımı imkânsız ise, belirli süreli
sözleşmelerde sürenin sonunda, belirsiz süreli sözleşmelerde kiraya ilişkin genel hükümlere
göre fesih dönemine ve fesih bildirimi için öngörülen sürelere uyularak belirlenecek tarihten
başlayarak bir ay içinde açacağı dava ile sona erdirebilir.
Olayımızda kiraya verenden kaynaklanan bir sebep var kiralananın konut olarak
kullanılmasının gerekiyordu.Belirsiz süre dediği için genel hükümlerdeki fesih bildirim
süresine uyarak bildirim yapması gerekir.Bu süre 6 aylık kira döneminin sonu için 3 aydır.
2. Taşınmaz ve taşınır yapı kiralarında MADDE 329- Taraflardan her biri, bir taşınmaza
veya taşınır bir yapıya ilişkin kira sözleşmesini yerel âdette belirlenen kira döneminin sonu
için veya böyle bir âdetin bulunmaması durumunda, altı aylık kira döneminin sonu için, üç
aylık fesih bildirim süresine uyarak feshedebilir.
Örn: Sözleşme Ocakta kuruldu Haziran 6. ayıdır. Bu 3 aylık süre nisanda başlar.(6. ayı da
sayarak başla)
Soru 3) Köpeklerin komşularını rahatsız etmesi üzerine (M), (A)’ya
tahliye davası açabilir mi?
II. Özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme borcu MADDE 316- Kiracı, kiralananı,
sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmak ve kiralananın bulunduğu taşınmazda oturan
kişiler ile komşulara gerekli saygıyı göstermekle yükümlüdür. Kiracının bu yükümlülüğüne
aykırı davranması durumunda kiraya veren, konut ve çatılı işyeri kirasında, en az otuz gün
süre vererek, aykırılığın giderilmesi, aksi takdirde sözleşmeyi feshedeceği konusunda yazılı
bir ihtarda bulunur. Diğer kira ilişkilerinde ise, kiraya veren, kiracıya önceden bir ihtarda
bulunmaksızın, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir. Konut ve çatılı işyeri
kirasında, kiracının kiralanana kasten ağır bir zarar vermesi, kiracıya verilecek sürenin
yararsız olacağının anlaşılması veya kiracının bu yükümlülüğe aykırı davranışının kiraya
veren veya aynı taşınmazda oturan kişiler ile komşular bakımından çekilmez olması
durumlarında kiraya veren, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilir
Olayımızda kiracı kiralananı özenli kullanmalı ve komşuları saygı göstermekle yükümlüdür.
Konut ve çatılı iş yeri ise yazılı ihtarla 30 gün süre veririz.Konut ve çatılı değilse yazılı ihtarda
bulunulur süre verilmesine gerek yoktur.Eğer bir kasıt varsa veya süre vermenin bir fayda
getirmeyeceği aşikarsa,ihtarla hemen boşatılabilir.
Olay II
(M), Ankara Cebeci semtindeki iki katlı bir evini 01.01.2018 tarihinde bir yıl süreyle (K)’ya kiralar.
Sözleşmeye göre, kira bedeli her ayın 5'ine kadar peşin olarak ödenecektir. (K) 2018’in Mayıs ve
Haziran aylarına ait kira bedelini ödemez. Ayrıca (K) oturduğu evin giriş katını 01.04.2018 tarihinde
(C)’ye kiralar. (C) kira paralarını düzenli olarak (K)'ya öder.
Soru 4) (M), kira bedelini ödemeyen (K)’ya karşı tahliye davası açabilir mi? Açabilirse bunun
için gerekli şartlar nelerdir? Tahliye davası ne zaman açılabilir?
4)İlk yol İcra yoluyla tebligat yollayabilir.Örnek 13 yollayabilir burda 30 gün içinde ödemezse
icra mahkemesi yoluyla tahliyeyi talep edebilir
2. yol3. Kiracının temerrüdü MADDE 315- Kiracı, kiralananın tesliminden sonra muaccel
olan kira bedelini veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmezse, kiraya veren kiracıya yazılı
olarak bir süre verip, bu sürede de ifa etmeme durumunda, sözleşmeyi feshedeceğini
bildirebilir. Kiracıya verilecek süre en az on gün, konut ve çatılı işyeri kiralarında ise en az
otuz gündür. Bu süre, kiracıya yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren
işlemeye başlar
Olayımızda daha önceden ihtar yapılmadığı için 2 haklı ihtara gidemez.Örn:1 ocak 2018-1
ocak 2019 arasında 2 farklı aya ait 2 farklı ihtar yapılmalı ve bu ihtardan sonra ödeme
yapılmış olsa bile kiraya veren 1 ocak 2019-1 şubat 2019 arası 2 haklı ihtar sebebiyle tahliye
davası açabilir.
1 haziran 2018 de tuttuk 1 yıllık kiraladık kiracı bu sözleşmenin belirsiz süreli kira sözleşmesi
olmaması için 1 haziran 2019 dan 15 gün önce evden çıkacağını yazılı bildirim yapması
gerekir.
1.1.2014 te 3 yıllık kira söz yaptık 1.1.2017 de bitecek.10 yıllık uzama süresinden itibaren
(1.1.2027) her yılın kira sözleşmesinin bitimi tarihinden 3 ay önce 09.01.2017 itibariyle
bildirim yapmalı. doktrindeki görüş o 10 yıl 1.1.2024 te biter der.
Soru 5) (K), kiraladığı evin giriş katını (C)’ye hangi şartlar gerçekleştiği takdirde kiralayabilir?
5) II. Alt kira ve kullanım hakkının devri MADDE 322- Kiracı, kiraya verene zarar verecek
bir değişikliğe yol açmamak koşuluyla, kiralananı tamamen veya kısmen başkasına kiraya
verebileceği gibi, kullanım hakkını da başkasına devredebilir.
Kiracı, konut ve çatılı işyeri kiralarında, kiraya verenin yazılı rızası olmadıkça, kiralananı
başkasına kiralayamayacağı gibi, kullanım hakkını da devredemez.
Alt kiracı, kiralananı kiracıya tanınandan başka biçimde kullandığı takdirde kiracı, kiraya
verene karşı sorumlu olur. Bu durumda kiraya veren, kiracısına karşı sahip olduğu hakları alt
kiracıya veya kullanım hakkını devralana karşı da kullanabilir
İntifa ve sükna hakkını mirasçıya geçemez.Kullanımı mümkün değil.İntifanın kullanımı
mümkün.
Konut ve çatılı iş yeri kirasıdır.Kiraya verenin yazılı rızası olması gerekir.Olayımızda rıza şartı
yoktur.
Soru 6) (M), alt kira ilişkisi dolayısıyla (K) veya (C)’ye karşı herhangi bir hukukî yola
başvurabilir mi?
6)Alt kiracı, kiralananı kiracıya tanınandan başka biçimde kullandığı takdirde kiracı, kiraya
verene karşı sorumlu olur. Bu durumda kiraya veren, kiracısına karşı sahip olduğu hakları alt
kiracıya veya kullanım hakkını devralana karşı da kullanabilir
Soru 7) (K)’nın kira bedelini düzenli olarak ödediğini, fakat 01.10.2019 tarihinde iflâs ettiğini
varsayarsak (M), kira sözleşmesini feshedebilir mi?
7) 2. Kiracının iflası MADDE 332- Kiracı, kiralananın tesliminden sonra iflas ederse kiraya
veren, işleyecek kira bedelleri için güvence verilmesini isteyebilir. Kiraya veren, güvence
verilmesi için kiracı ve iflas masasına yazılı olarak uygun bir süre verir. Bu süre içinde
kendisine güvence verilmezse kiraya veren, sözleşmeyi herhangi bir fesih bildirim süresine
uymaksızın hemen feshedebilir.
OLAY III
(M), boş olarak teslim ettiği bir daireyi (K)’ya 10.01. 2018 de yapılan sözleşmeyle kiralar. Sözleşmede
kira süresi gösterilmemiştir. (K) Nisan 2018’in ilk günlerinde kendisine bir kat satın aldığından,
(M)’den kiraladığı daireyi tahliye etmesine izin vermesini istemektedir.
Soru 8) (M). (K)’nın hemen çıkmasına razı olmazsa (K) en erken ne zaman sözleşmeden
kurtulabilir?
8)10 nisan 2018 (10 haziran -3 ay) e kadar bildirimde bulunması gerekir. m329
Soru 9) (K), 15 Nisan da (M) nin daireden çıkmaya karar verse, hangi tarih için feshi ihbarda
bulunabilir?
9)10 nisanı kaçırdığı için 3 ay ekle 10 temmuz 3 ay daha ekle 10.10.2018 e kadar bildirimde
bulunması gerekicek.
OLAY IV
(M), evini 01.05 2018’de bir yıl için, aylıklar peşin verilmek üzere kiralar. (K) Temmuz kirasını 3
Temmuz akşamına kadar ödemez.
Soru 10) (M), (K)’yı evden çıkartabilir mi?
10)3 gün olduğu için biraz beklemeli 5 gün olsa bile çıkmaz. m352 ye göre 2 haklı ihtarla
çıkartabilir.Kira döneminin bitmesinden sonrasındaki 1 ay içinde tahliye davası açmak
zorundayız.2 haklı ihtar doğrudan tahliye hakkı oluşturmaz.Kira döneminin bitmesindeki 1 ay
içinde dava açmalıdır.Bu ihtarlar yazılı olmalı.
Soru 11) (K), (M)’nin ihtarı üzerine kirayı 15 Temmuz’da öderse Ocak kirasını da aynı şekilde
ihtar üzerine 15 Ocak’ta öderse, (M), (K)’yı evden çıkarmak için dava açabilir mı? Açabilirse ne
zaman?
11)1 kira yılı kiranın başladığı ayla mayıs 2018-mayıs 2019 arası 2 haklı ihtar olayımızda
yapılmış kiracı ödeme yapsa dahi mayıs-haziran arasındaki 1 ay içinde tahliye davası açıcaz.
OLAY V
(K), 01.05. 2017’de (M)’ye ait daireyi iki yıl süre ile kira parasını her aybaşında peşin ödemek üzere
kiralar. (K)'nın Haziran kirasını ayın beşine kadar ödememesi üzerine (M), sözlü olarak kendisine bir
ay içinde ödemede bulunmasını ihtar eder; (K), 1 Temmuz’da iki aylık kirayı öder. (K), Şubat 2018
kirasını yine geciktirir. (M), 5 Şubat ta kendisine ihtarname çeker, ancak bu ihtarname (K)’ya tebliğ
edilmeden (K), ödemede bulunur.
Soru 12) (M), (K) aleyhine tahliye davası açabilir mi?
Soru 13) (M), ilk ihtarı noter aracılığıyla yapsaydı, durum değişir miydi?
Soru 14) Tahliye davası en erken ne zaman açılabilir?
BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER
PRATİK ÇALIŞMA VI (Eser Sözleşmesi ) / 24.04.2019
OLAY 1
İzmir’de kaplıca tesisleri sahibi olan (K), bu tesislerin cazibesini artırmak için 25 metre
uzunluğunda sportif bir yüzme havuzu yaptırmak ister ve bu amaçla (T) ile bir sözleşme
kurar.
Önemli ölçüde dinamitle kayaların parçalanmasını da içeren geniş kapsamlı yapım çalışmaları
esnasında, havuzun zemin kısmında yer yer çökmeler meydana gelir. (K)'nın yapının
kontrolüyle görevlendirdiği mimar (A), çöken zeminin alt kısmının sıvı çimento enjekte
edilmek suretiyle sağlamlaştırılmasını gerekli görmesi üzerine. (T), daha önce bu tür işlerde
deneyimi olduğunu söyleyerek, bu işin yapılmasını da üstlenir.
Yapılan işlerin tesliminden sonra, havuzun uzunluğunun sözleşmede öngörülen 25 metreden 5 20 yıl
metre kısa olduğu ve sıvı çimento enjeksiyonu sebebiyle havuzun altında bulunan atık su 2 yıl 5 yıl
borularının tıkandığı görülür. (K), havuzun uzunluğundaki eksikliğin, onu sportif yarışmalar (F) Atık su borularının tıkanması sebebiyle uğradığı zarar için (K), (T) ve (A)’ya
açısından elverişsiz kıldığını ve atık su borularının açtırılması için 20.000 TL’lik masraf karşı tazminat talep edebilir mi? Hangi gerekçeyle? Bu soruyu (A) ile (K) arasındaki
yaptığını iddia eder. Bu iddiaya karşı (T), atık su borularının tıkanmasından, bu konuda sözleşmenin niteliğini göz önünde bulundurarak cevaplayınız.
kendisini bilgilendirmeyen mimar (A)’nın sorumlu olduğunu ilen sürer.
c. İşsahibinin sorumluluğu
(B) (K) ile (T) arasındaki sözleşmenin ismini belirtip, tanımını yapınız. MADDE 476- Eserin ayıplı olması, yüklenicinin açıkça yaptığı ihtara karşın, işsahibinin
1)Eser sözleşmesinin esaslı unsurları eser, uyuşan irade beyanı ve bedeldir.Bu sözleşme verdiği talimattan doğmuş bulunur veya herhangi bir sebeple işsahibine yüklenebilecek
sonuç odaklı bir sözleşmedir dolayısıyla olayımızdaki sözleşme eser sözleşmesidir. olursa işsahibi, eserin ayıplı olmasından doğan haklarını kullanamaz
(C) Havuzun uzunluğunun sözleşmede öngörülenden kısa olmasını ne olarak Eser sözleşmesindeki yüklenici işin uzmanıdır.İş sahibi aksi yöndeki talepler etse bile
nitelendirirsiniz? Bu durumda (K)’nın (T)’ye karşı dava açabilmesi için gerekli şartlar yüklenici ihtar etmelidir.
nelerdir?
Ayıp sorumluluğu gündeme gelir.Burda uygulanacak hükümler m474tür.
a. Ayıbın belirlenmesi MADDE 474-
İşsahibi, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz eseri
gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek
zorundadır. Taraflardan her biri, giderini karşılayarak, eserin bilirkişi tarafından gözden
geçirilmesini ve sonucun bir raporla belirlenmesini isteyebilir

Malzemeyi yüklenici getiriyorsa bildirim yükümlülüktür.Getirmiyorsa seçimlik haklarını

kullanabilmesi için külfettir.

(D) İkinci sorudaki dava şartlarının gerçekleşmesi halinde. (K) lehine hangi haklar
doğar ve (K), somut olayda bunlardan hangisini veya hangilerini kullanabilir?
3)b. İşsahibinin seçimlik hakları MADDE 475- Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin
sorumlu olduğu hâllerde işsahibi, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Eser işsahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde
ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme.
2. Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere,
eserin ücretsiz onarılmasını isteme.
İşsahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Eser, işsahibinin taşınmazı
üzerinde yapılmış olup, sökülüp kaldırılması aşırı zarar doğuracaksa işsahibi, sözleşmeden
dönme hakkını kullanamaz
(Misliyle değişim olmaz)

(E) Havuzun uzunluğunun kısa olması sebebiyle, (K)’nın (T)’ye karşı açacağı
davanın zamanaşımı süresi ne kadardır?
e. Zamanaşımı
MADDE 478- Yüklenici ayıplı bir eser meydana getirmişse, bu sebeple açılacak davalar,
teslim tarihinden başlayarak, taşınmaz yapılar dışındaki eserlerde iki yılın; taşınmaz
yapılarda ise beş yılın ve yüklenicinin ağır kusuru varsa, ayıplı eserin niteliğine bakılmaksızın
yirmi yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Taşınır
zamanaşım Taşınmaz Taşınmaz
ı zamanaşımı(ağır zamanaşımı (ağır
kusur yoksa) kusur varsa)
 OLAY II
4. şehri Belediyesi, toplam 12.000 metre uzunluğunda ve yedi bölümden oluşan
kanalizasyon hattı yapım işini, 425.000 TL karşılığında (A) şirketine ihale edilir. Taraflar
arasında 5 Mayıs 1995 tarihinde imzalanan sözleşmeye göre, işin tamamlanma süresi 900 gün
olup, bu süre, iş sahibi belediyenin inşaatın yapılacağı alanları müteahhit şirkete tesliminden
ve işe başla bildiriminden itibaren işlemeye başlayacağı kararlaştırılır. İş salibi Belediye,
inşaat hattının iki bölümünde işe başlanması için 22 Haziran 1995 tarihinde müteahhit
firmaya ihbarda bulunur. Bilahare, Belediye, 20 Mayıs 1996 tarihli yazısıyla, yaklaşık olarak
inşaat süresinin % 40'ı geçtiği halde, işin sadece % 2'sinın yapıldığı gerekçesiyle sözleşmeyi
feshettiğini, (A) şirketine bildirir. Bunun üzerine müteahhit firma, feshin haksız olduğu
iddiasıyla, fesih anına kadar yaptığı 20.000 TLlik masraf ile 80.000 TL'lik yoksun kaldığı
kârın tazmini için Belediyeye aleyhine dava açar. Davada, müteahhit firma, mahkemeye
sunduğu belgelerle, kendisine teslim edilen iki alanda kanalizasyonun geçeceği yerlerde
gerekli kamulaştırma işlemlerinin yapılmadığını, diğer kuruluşlardan gerekli müsaadelerin
alınamadığını ve iş sahibinin verdiği projelerin uygulanmasında önemli teknik güçlüklerle
karşılaşıldığını kanıtlar.
7. Taraflar arasındaki sözleşmeyi tanımlayınız ve tâbi olduğu şekli açıklayınız.
(Atladık)
8. İş sahibinin sürenin bitiminden önce sözleşmeyi feshetmesi mümkün mü? Mümkün
ise, bunun için gerekli kanunî şartları belirtiniz.
3. İşe başlama ve yürütme
MADDE 473- Yüklenicinin işe zamanında başlamaması veya sözleşme hükümlerine aykırı
olarak işi geciktirmesi ya da işsahibine yüklenemeyecek bir sebeple ortaya çıkan gecikme
yüzünden bütün tahminlere göre yüklenicinin işi kararlaştırılan zamanda bitiremeyeceği
açıkça anlaşılırsa, işsahibi teslim için belirlenen günü beklemek zorunda olmaksızın
sözleşmeden dönebilir. Meydana getirilmesi sırasında, eserin yüklenicinin kusuru yüzünden
ayıplı veya sözleşmeye aykırı olarak meydana getirileceği açıkça görülüyorsa, işsahibi bunu
önlemek üzere vereceği veya verdireceği uygun bir süre içinde yükleniciye, ayıbın veya
aykırılığın giderilmesi; aksi takdirde hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, onarımın
veya işe devamın bir üçüncü kişiye verileceği konusunda ihtarda bulunabilir.
İş sahibinden kaynaklı kusur olsaydı ve yetişmeyeceği öngörülseydi m484 e giderdik.
OLAY III
(A) kendi arazisi üzerinde 20.05.2016 tarihine kadar beş katlı bir iş merkezi inşa etmesi için
müteahhit (B) ile sözleşme yapmıştır. Taraflar, inşaat bedelini yaklaşık 500.000 TL olarak
belirlemiş, kesin hesabın ise inşaat sonunda çıkartılacağını kararlaştırmışlardır. (B), inşaatı
20.01.2016 tarihinde %70 oranında bitirdiğinde, iş bitiminde bedelin 800.000 TL olacağını
(A)’a bildirmiştir.
8) (B)’nin kendisine bildirdiği bedeli çok fazla bulan (A)’nın, bu bedeli ödememek için
başvurabileceği hukuki bir imkân var mıdır? Gerekçeli olarak cevaplayınız.
Yaklaşık bedelin aşılması
MADDE 482- Başlangıçta yaklaşık olarak belirlenen bedelin, işsahibinin kusuru olmaksızın
aşırı ölçüde aşılacağı anlaşılırsa işsahibi, eser henüz tamamlanmadan veya tamamlandıktan
sonra sözleşmeden dönebilir. Eser, işsahibinin arsası üzerine yapılıyorsa işsahibi, bedelden
uygun bir miktarın indirilmesini isteyebileceği gibi, eser henüz tamamlanmamışsa, yükleniciyi
işe devamdan alıkoyarak, tamamlanan kısım için hakkaniyete uygun bir bedel ödemek
suretiyle sözleşmeyi feshedebilir
9) Sözleşmenin yapıldığı tarih olan 10.01.2014 tarihinden itibaren beş ay geçmiş
olmasına rağmen henüz inşaata başlanmamış olması durumunda (A)’nin
başvurabileceği bir imkan mevcut mudur?
İşe başlama ve yürütme
MADDE 473- Yüklenicinin işe zamanında başlamaması veya sözleşme hükümlerine aykırı
olarak işi geciktirmesi ya da işsahibine yüklenemeyecek bir sebeple ortaya çıkan gecikme
yüzünden bütün tahminlere göre yüklenicinin işi kararlaştırılan zamanda bitiremeyeceği
açıkça anlaşılırsa, işsahibi teslim için belirlenen günü beklemek zorunda olmaksızın
sözleşmeden dönebilir. Meydana getirilmesi sırasında, eserin yüklenicinin kusuru yüzünden
ayıplı veya sözleşmeye aykırı olarak meydana getirileceği açıkça görülüyorsa, işsahibi bunu
önlemek üzere vereceği veya verdireceği uygun bir süre içinde yükleniciye, ayıbın veya
aykırılığın giderilmesi; aksi takdirde hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, onarımın
veya işe devamın bir üçüncü kişiye verileceği konusunda ihtarda bulunabilir.
10) Olayda kaba inşaatın tamamlandığını varsayınız. İşin devamı için çevreden yapmış
olduğu işleri beğenen (Ü) ile anlaşan (A)’nin, (B) ile yapmış olduğu sözleşmeden
kurtulması mümkün müdür? Açıklayınız.
III. Tazminat karşılığı fesih
MADDE 484- İşsahibi, eserin tamamlanmasından önce yapılmış olan kısmın karşılığını
ödemek ve yüklenicinin bütün zararlarını gidermek koşuluyla sözleşmeyi feshedebilir.
11) İnşaat henüz tamamlanmadan (B)’nin öldüğünü varsayınız. Bu durumun taraflar
arasındaki sözleşmenin akıbetine etkisi ne olur? Açıklayınız.
V. Yüklenicinin ölümü veya yeteneğini kaybetmesi
MADDE 486- Yüklenicinin kişisel özellikleri göz önünde tutularak yapılmış olan sözleşme,
onun ölümü veya kusuru olmaksızın eseri tamamlama yeteneğini kaybetmesi durumunda
kendiliğinden sona erer. Bu durumda işsahibi, eserin tamamlanan kısmından
yararlanabilecek ise, onu kabul etmek ve karşılığını vermekle yükümlüdür.
Olayımızda mütehait olduğu için kişisel özelliklerine bakılarak kurulan sözleşme yoktur.
 OLAY IV
(S) sahibi olduğu otomobilin arıza yapması üzerine tamirci (T)’ye götürmüş, yapılan kontrol
neticesinde bir parça değişimi yapılması gerektiği ortaya çıkmıştır. (T)’deki orijinal yedek
parçayı pahalı bulan (S), dışarıdan daha uygun fiyata bir yan sanayi yedek parça satın almış
ve (T)’ye teslim etmiştir. (T) (S)’nin getirdiği yedek parçanın araçta sorunlar meydana
getirebileceğini bilmesine rağmen yine de montajını yapmıştır. Bir süre sonra söz konusu
yedek parçadan kaynaklanan bir yangın sonucunda araç tamamen yanmıştır.
12) Aracın yanmasından dolayı (T) sorumlu mudur? Açıklayınız.
2. Malzeme bakımından
MADDE 472- Malzeme yüklenici tarafından sağlanmışsa yüklenici, bu malzemenin ayıplı
olması yüzünden işsahibine karşı, satıcı gibi sorumludur. Malzeme işsahibi tarafından
sağlanmışsa yüklenici, onları gereken özeni göstererek kullanmakla ve bundan dolayı hesap
ve artanı geri vermekle yükümlüdür.Eser meydana getirilirken, işsahibinin sağladığı
malzemenin veya eserin yapılması için gösterdiği yerin ayıplı olduğu anlaşılır veya eserin
gereği gibi ya da zamanında meydana getirilmesini tehlikeye düşürecek başka bir durum
ortaya çıkarsa, yüklenici bu durumu hemen işsahibine bildirmek zorundadır; bildirmezse
bundan doğacak sonuçlardan sorumlu olur.
Olayımızda malzeme iş sahibi tarafından tedarik ediliyor.Kanun yükleniciye malzeme yanlış
ise bunu bildirme yükümlülüğü vermiştir.Bildirmezse sorumlu olan yüklenicidir.
Not:Yüklenici malzemeyi getirirse yüklenicinin sorumluluğu tıpkı satıcının sorumluluğu gibidir.
OLAY V
Tamirci (T) ile (A), (A)'nın garajında yer alan ve motorunda büyük bir arıza bulunan klasik
otomobilin tamiri hususunda anlaşmıştır. (T) aracın tamiri için, çeşitli aletler ve yedek parça
tedarik etmiş ve arızanın büyüklüğü nedeniyle en az üç gün sürecek tamire başlamıştır. Ancak
ilk günün akşamında komşu evde çıkan yangının (A)'nın garajına da sıçraması sonucunda
otomobil tamamen yanmış ve kullanılamaz hale gelmiştir.
13)Bu durumda (T)'nin (A)'dan herhangi bir talebi olabilir mi? Açıklayınız.
Hasar ve yarar teslimle geçer.Aracın satış bedelini tamirci T karşılamak zorunda değil.Çünkü:
IV. İşsahibi yüzünden ifanın imkânsızlaşması
MADDE 485- Eserin tamamlanması, işsahibi ile ilgili beklenmedik olay dolayısıyla
imkânsızlaşırsa yüklenici, yaptığı işin değerini ve bu değere girmeyen giderlerini isteyebilir.
İfa imkânsızlığının ortaya çıkmasında işsahibi kusurluysa, yüklenicinin ayrıca tazminat isteme
hakkı vardır.
14)Yangının (A)'nın ihmali sonucunda çıkması halinde bir önceki soruya vereceğiniz
cevapta değişiklik olur mu? Açıklayınız.
Tamirci yüklendiği işi bitiremiyor.İş sahininin kusuru ile edim konusu şey yok olduysa
yüklenici ayrıca tazminat isteme hakkı vardır.
BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER
PRATİK ÇALIŞMA VII (Vekalet Sözleşmesi ) / 07.05.2019
OLAY-I
(M), ölümünden önce (V)’yi genel vekil tayin etmiş ve vekâletnamede zikrolunan taşınmazlarını çocukları
Kâzım, İbrahim, Hilmi, Ahmet, Fahrettin, Mustafa. Alı ve Makbule’ye veya gerekirse başka kimselere satmak
için yetki verir, ölümünden sonra dahi vekâletin devam edeceğini öngörür. (M)’nin ölümünden sonra (V) söz
konusu taşınmazları miras bırakanın çocuklarından Ali, Mustafa ve Ahmet’e satar, diğer çocuklar da bu satışın
geçerli olmadığını iddia ederek onlara karşı dava açarlar.
(G) Hâkim olsaydınız açılan bu davayı nasıl karara bağlardınız?
Ölümden sonra geçerli olacak şekilde bir vekalet ilişkisi kurulması geçerlidir fakat mirasçılık hakkı
duruyorsa tıpkı vekalet verenin sahip olduğu azil hakkı da sahip olduğu kabul edilir.
(H) (M), (V)’ye söz konusu taşınmazları Ali, Mustafa ve Ahmet’e bağışlamak hususunda yetki vermiş
olsaydı, durum ne olurdu?
Bağışlama da olsa mirasçıların azil hakkı vardır.
(I) (M), (V)’ye bir davanın takibi için vekâlet vermiş olsa, (M)’nin ölümü üzerine (V) davaya devam
edebilir mi?
Mirasçıların azil hakkı vardır ama mirasçılar davaya devam edebilir.
OLAY-II
Almanya’da çalışan (A), Türkiye’ye tatile geldiğinde, bir bankadaki 300.000 YTL tutarındaki mevduatını çekip,
gelir getiren bir yatırımda kullanmak üzere ticaretle uğraşan (V)’ye teslim eder. (V), bu paralarla kendi adına (X)
yatırım fonu hisse senetleri satın alır. Bir müddet sonra (V)’nin iflâsına karar verilir.
5. (A), bu hisse senetlerinden doğan alacağını iflâs masasına karşı ileri sürebilir mi? Sürebilirse
hangi şartlarla? Her iki ihtimalde de gerekçeli olarak açıklayınız.
4. Edinilen hakların vekâlet verene geçişi MADDE 509- Vekilin, kendi adına
ve vekâlet veren hesabına gördüğü işlerden doğan üçüncü kişilerdeki alacağı,
vekâlet verenin vekile karşı bütün borçlarını ifa ettiği anda, kendiliğinden vekâlet
verene geçer. Vekilin iflası hâlinde vekâlet veren, bu alacağın kendisine geçmiş
olduğunu iflas masasına karşı da ileri sürebilir. Vekâlet veren, vekilin kendi adına
ve vekâlet veren hesabına edinmiş olduğu taşınır eşyanın iflas masasından
ayrılarak kendisine verilmesini isteyebilir. Vekilin sahip olduğu hapis hakkından
iflas masası da yararlanır.
6. (V), bu paralarla bir taşınmaz satın alsaydı sonuç ne olurdu?
Kanuni temlik alacak ve menkul için öngörülmüştür.Tapu siciline güven ilkesi sebebiyle taşınmaz
olmaz.Bu sebeple taşınmaz ilgili bir hak talebi söz konusu olamaz.
7. (V), bu para ile kendi adına bir Ferrari marka araba satın alsaydı sonuç ne olurdu?
M509 hükmü uygulanır.Kanuni temliğe gidilir ancak vekalet sözleşmesinden kaynaklanan borçlarını ifa
ederse kanuni temlik hakkı vardır yoksa yoktur.
OLAY III
Arsa alım-satım işleriyle uğraşan (A) dava işlerini görmesi için avukat (B) ile kendisi adına her türlü davayı
açması ve açılan davalarda kendisini temsil etmesi için sözleşme akdetmiştir. Bunun karşılığında avukat (B)
aylık 5.000 lira ücret alacaktır. Aralarındaki sözleşme gereği (B), işi başkasına tevkil edebilecek ancak bu
kişilerin ve yanında çalışan yardımcı kişilerin davranışlarından sorumlu olmayacaktır. Davaları yürütmeye
başlayan (B), (A)’nın iş yaptığı ancak uyuşmazlık içinde olduğu (C) ile dava dışında sulh olmuştur. Yoğunluğu
nedeniyle (A)’nın işlerine yetişemeyen avukat (B), (A)’ya ait bazı işleri görmesi için avukat (C) ile anlaşmıştır.
Arsa yüzünden çıkan ihtilafa ilişkin baktığı davada (C)’nin yüksek mahkemeye başvurmak için süreyi kaçırması
nedeniyle (A)’nın aleyhine mahkeme kararı kesinleşmiştir. (B)’nin (A) adına yürüttüğü bir davada 2.000 lira
masraf çıkmış ancak (A), (B)’nin talebine rağmen bu ücreti ödememiştir.
9. (A) ile (B) arasındaki sözleşmeyi nitelendirerek ücretin bulunmasının sözleşmeye etkisini Azleden kişinin avukatın kusurlu olduğunu ispatlaması gerekir.
açıklayınız.
Vekalet sözleşmesidir.Eksik iki tarafa borç yükleyen sözleşmedir.Vekil bedel alacağı kararlaştırılırsa
tam iki tarafa borç yükleyen sözleşme olur.Ücret vekalet sözleşmesinin zorunlu unsuru
değildir.Ücretsizse eksik iki tarafa borç yükleyen sözleşmedir Ücretli ise tam iki tarafa borç yükleyen
sözleşmedir.

10. Sözleşmeye konulan sorumsuzluk kaydı geçerli midir? Açıklayınız.

Uzmanlık gerektiren meslek gruplarında sorumsuzluk kaydı geçersizdir.
MADDE 116/3: Uzmanlığı gerektiren bir hizmet, meslek veya sanat, ancak kanun
veya yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütülebiliyorsa, borçlunun
yardımcı kişilerin fiillerinden sorumlu olmayacağına ilişkin anlaşma kesin olarak
hükümsüzdür.

11. (B)’nin (A) adına sulh olması mümkün müdür? Açıklayınız.

Özel yetki vermediği sürece sulh olamaz
I. Vekâletin kapsamı MADDE 504- Vekâletin kapsamı, sözleşmede açıkça
gösterilmemişse, görülecek işin niteliğine göre belirlenir. Vekâlet, özellikle vekilin
üstlendiği işin görülmesi için gerekli hukuki işlemlerin yapılması yetkisini de kapsar. Vekil,
özel olarak yetkili kılınmadıkça dava açamaz, sulh olamaz, hakeme başvuramaz, iflas,
iflasın ertelenmesi ve konkordato talep edemez, kambiyo taahhüdünde bulunamaz,
bağışlama yapamaz, kefil olamaz, taşınmazı devredemez ve bir hak ile sınırlandıramaz

12. Avukat (B)’nin (A)’nın bazı işlerini görmesi için (D) ile anlaşması mümkün müdür? Açıklayınız.
Kural olarak vekalet sözleşmesinde şahsen ifa zorunluluğu vardır.Bu sebeple şahsen ifa olması gerekir
bunun istisnaları ise:
1)Sözleşme varsa
2)Zaruret haki varsa
3)Teamül varsa

Olayımızda sözleşme vardır ama olmasa bile avukatlık ilişkilerinde teamül vardır.

13. (C)’nin süreyi kaçırması nedeniyle bir sorumlulu doğar mı? Açıklayınız.

Madde 507/2: Vekil başkasına vekâlet vermeye yetkili ise, sadece seçmede ve
talimat vermede gerekli özeni göstermekle yükümlüdür.A doğrudan alt vekile (d)
başvuracak.

14. (A) masrafları karşılamak zorunda mıdır? Cevabınız olumluysa bu borç ne zaman muaccel olur?
Açıklayınız.
Vekilin yaptığı giderleri ödemekle yükümlüdür.Vekalet sözleşmesi süreç odaklı olduğu için sözleşme
sonunda istenilen amaca ulaşılmasa da bunu ödemekle yükümlüdür.Vekil yaptığı giderleri istediği anda
borç muaccel olur tekrar bir ihtara gerek yoktur.

15. -(A)’nın avukat (B)’yi davaların son aşamasındayken azletmesi halinde- bu azil geçerli midir?
Cevabınız olumluysa (B)’nin (A)’ya karşı yöneltebileceği bir talep var mıdır? Açıklayınız.

Avukatlık kanunu m174: Avukatın işi takipten vazgeçmesi, azli ve ücretin gününde
ödenmemesi: Madde 174 – Üzerine aldığı işi haklı bir sebep olmaksızın takipten
vazgeçen avukat hiçbir ücret istiyemez ve peşin aldığı ücreti geri vermek
zorundadır. Avukatın azli halinde ücretin tamamı verilir. Şu kadar ki, avukat kusur
veya ihmalinden dolayı azledilmiş ise ücretin ödenmesi gerekmez. Anlaşmaya
göre avukata peşin verilmesi gereken ücret ödenmezse, avukat işe başlamakla
zorunlu değildir. Bu sebeple doğabilecek her türlü sorumluluk iş sahibinindir. Yazılı
sözleşmedeki diğer ödeme şartlarının yerine getirilmemesinden dolayı avukat işi
takip etmek ve sonucunu elde etmekten mahrum kalırsa sorumluluk bakımından
aynı hüküm uygulanır.
11.03.2019
İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ / TİCARET HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI
OLAY
Birlikte bir otel işletmeye karar veren üç arkadaş, Datça’da bulunan ve (A)’ya miras
kalan boş bir binanın, masrafları (B)’ye ait olmak üzere mimar (C) tarafından yenilenmesi
hususunda yazılı olarak anlaşmışlardır. Taraflar ayrıca (C)’nin zarardan sorumlu olmayacağı
konusunda mutabakata varmışlardır.
Otelin tadilatı konusunda gerekli işlemlere hemen başlayan (C), ortaklık adına ve
hesabına (X) inşaat şirketi ile anlaşmıştır. Bu anlaşmada tadilat bedeli 800.000 TL olarak
kararlaştırılmıştır. Bu bedeli duyan (B) ise bedelin çok yüksek olduğunu, iddia ederek işleme
itiraz etmiştir.
Otelin yenilenerek, görkemli bir tören ile açılış yapması ve işlerin yolunda gitmesi
sonucu ilk ay 150.000 TL kar elde edilmiş ve bu kar (C) tarafından tüm ortaklara eşit olarak
paylaştırılmıştır. Bunun üzerine (A) ve (B) bu kar dağıtımına itiraz etmiş, bütün masrafların
kendisi tarafından karşılandığını söyleyen (B) ve taşınmazın en başında kendisi tarafından
getirildiğini söyleyen (A), kar payının her ortakça getirilen sermayenin toplam sermayeye
oranına göre dağıtılması gerektiğini söylemiştir.
Ortaklığın içerisindeki kavgalardan ötürü endişelenen (C), ortaklığın defterlerini
incelemek istemiş, ancak (A) ve (B), (C)’nin yalnızca bir mimar olduğunu, otelin restorasyonu
ile ilgilendiğini, defterlere ilişkin inceleme yapmasının mümkün olmadığını söylemişlerdir.
Ekonomik açıdan çok zor günler geçiren (C) artık borçlarını ödeyemez hale gelmiştir.
Bu sebepten ötürü (C)’nin şahsi alacaklısı (K), (C)’nin tasfiyedeki payının cebri icra yoluyla
paraya çevrilmesini sağlamıştır. (K), artık şirketin yeni ortağının kendisi olduğunu söylemişse
de, (A) ve (B) ortaklığa kendi aralarında devam etme kararı almıştır.
1 2
SORULAR VE CEVAPLARI
1-) (A), (B) ve (C) arasındaki anlaşma geçerli midir? Geçerli ise kurulan hukuki ilişkiyi
nitelendiriniz. Bu hukuki ilişkide yer alan unsurları sayınız.
Adi ortaklık, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını, ortak bir amaca erişmek
üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşme ile kurulmaktadır. Her ortak, para, alacak, başka bir
mal ya da emek olarak ortaklığa bir katılım payı koymakla yükümlüdür.
Tarafların iradelerinin uyuşması ile kurulan ve Borçlar Hukukunun genel hükümlerine tabi
olan adi ortaklık sözleşmesi, elbette ki Türk Borçlar Kanunundaki hükümsüzlük sebepleri ile
bağlıdır. Örneğin, burada muvazaa veya gabin hükümleri uygulama alanı bulur. İradelerin
irade sakatlıklarından herhangi biri ile sakatlanmamış olması gerekir.
“Adi ortaklık sözleşmesi, ortaklardan sonuncusunun irade açıklamasının diğer ortaklara
varması ile kurulmuş olur. Ortaklardan birinin bile kabul iradesini açıklamadığı durumda,
iradesini açıklamış ortaklar için bağlayıcı bir ortaklık sözleşmesi meydana gelmez.”
Ortaklık sözleşmesinin kurulması kanunda bir şekle tabi kılınmamıştır. Ancak sermaye olarak
getirilen değerin yani katılma payının devri şekle bağlı ise ortaklık sözleşmesi de şekle bağlı
hale gelir.
Olayımızda adi ortaklık sözleşmesi söz konusudur. Taraflar ister yazılı ister sözlü
yapabilirler. Şekil serbestisi vardır. İspat açısından yazılı olması önerilir.
Unsurlar:
1- Kişi Unsuru: Bir adi ortaklık sözleşmesinin doğabilmesi için en az iki kişinin varlığı gerekir.
Öyle ki, ortak sayısı herhangi bir sebeple bire inerse, ortaklık sona erer. Ortaklar gerçek veya
tüzel kişi olabilir.
2- Sermaye Unsuru: Ortaklar, ortaklık sözleşmesi ile ortak amacın gerçekleştirilmesini
sağlayacak sermayeyi, ortaklığa getirmeyi birbirlerine karşı taahhüt etmiş olurlar. Getirilen
sermaye para, alacak, başka bir mal ya da emek olabilir. Ancak “sözleşmede aksi
kararlaştırılmamışsa katılım payları, ortaklığın amacının gerektirdiği önem ve nitelikte ve
birbirine eşit olmak zorundadır.” Ortakların aynı neviden katılma payı borçlanmaları
zorunluluğu yoktur.
3- Sözleşme Unsuru: Adi ortaklık Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 6202’ye dayanan, iki
veya daha çok kişinin emeğini veya mallarını ortak bir amaca erişmek için birleştirdikleri bir
sözleşmedir. Ortaklık, ortakların birbirlerine uygun irade açıklamaları ile kurulur. Bu sözleşme
ile tüzel kişiliği olmayan bir kişi birliği kurulmuş olur. Bu sebeple TBK’ nın genel hükümleri
uygulama alanı bulur.
4- Ortak Amaç Unsuru: Ortak amaçtan söz edilebilmesi için sözleşme ile ulaşılmak istenen
hedefin bütün ortaklar için ortak olması gerekir. Ortakların amacı tek ve aynı olmalıdır ancak
bu amaç ile ortaklardan birinin kişisel menfaati diğer ortaklarca yerine getiriliyor olmamalıdır.
Belirlenen amaç; iktisadi ya da ideal olabileceği gibi, geçici veya devamlı olabilir. Ancak
imkansız, kanuna, ahlak ve adaba aykırı olamaz.
5. Doktrinde, “affectio societatis” (ortak amacı birlikte gerçekleştirme, amaç uğrunda eşit
temel üzerinde birleşerek çalışma unsuru) denilen bir başka unsurun varlığı da kabul
edilmektedir. “Bu unsur, adi ortaklığın diğer sözleşme ilişkilerinden ayrılmasını sağladığı gibi
rekabet yasağı ve ortağın denetim hakkının da temelini teşkil eder.”
2-) (A)’nın taşınmazın yalnızca kullanım hakkını devretmesi mümkün müdür?
Ttk131/2 Şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa,
sermaye olarak konan ayınların mülkiyeti şirkete ait ve haklar şirkete devredilmiş olur
Aslolan mülkiyetin getirilmesidir.
Mülkiyet getirildiğinde satış sözleşmesi hükümleri hükümleri uygulanır.
Eğer kullandırma ise kira sözleşmesi hükümleri uygulanır.
3-) (C)’nin ortaklığın zararlarına katılmaması yolundaki sözleşme hükmü geçerli midir?
Bu yönde bir muafiyet, sözleşmede belirtilerek diğer ortaklara da tanınabilir mi?
Sermae olarak emek ya da mal getirilebilir. C Burada emeğini getirmiştir. Bir ortağın zarara
katılmaksızın yalnız kazanca katılacağına ilişkin anlaşma ancak katılan payı olarak yalnızca
emeğini komuş olan ortak için geçerlidir. (Aslanpayı)
4-) (X) inşaat şirketi ile yapılan sözleşme geçerli midir, (B)’nin işleme itirazı bir sonuç
doğurur mu? Sözleşme geçerli ise, alacağını elde edememesi durumunda (X) kim ya
da kimlere başvurabilir? Sözleşmede zararlardan sorumlu olmayacağı kararlaştırılan
(C)’nin durumu ne olacaktır?
Burada aslında adi ortaklık yönetimini soruyor.
Tbk 625
Yönetim, sözleşme veya kararla yalnızca bir veya birden çok ortağa ya da
üçüncü bir kişiye bırakılmış olmadıkça, bütün ortaklar ortaklığı yönetme hakkına sahiptir.
Ortaklık, ortakların tümü veya birkaçı tarafından yönetilmekte ise, bunlardan her biri,
diğerleri katılmaksızın işlem yapabilir; ancak ortaklığı yönetmeye yetkili olan her ortak,
tamamlanmasından önce işleme itiraz etmek suretiyle, bu işlemin yapılmasını engelleyebilir.
Ortaklığa genel yetkili bir temsilci atanması ve ortaklığın olağan dışı işlerinin yürütülmesi
3 4
için, bütün ortakların oybirliği gereklidir. Ancak, gecikmesinde sakınca olan hâllerde, bu
konuda yönetici ortaklardan her biri yetkilidir.
B nin itirazı yerindedir. İşlem iç ilişkide duracak bu kesindir fakat dış ilişki bakımından
doktrinde tartışma vardır. Dış ilişkideki 3. Kişi iyiniyetli ise korunur diyen var korunmaz diyen
vardır.
Temsilciler bir faaliyettir bu aksi kararlaştırılmadığı için üçü de yöneticidir.
Peki temsil yetkisine sahip mi ?cevabı 637 Madendedir.
Kendisine yönetim görevi verilen ortağın ortaklığı veya bütün ortakları üçüncü kişilere karşı
temsil etme yetkisi var sayılır. Ancak temsil yetkisine sahip yönetici ortağın yapacağı önemli
tasarruf işlemlerine ilişkin Yetkinin bütün ortakların oybirliğiyle verilmiş olması ve yetki
belgesinde bu hususun açıkça belirtilmiş olması şarttır.
Olayımızda yetki belgesi olmadığı için bir varsayımsal olarak bakalım 800.000 tl olağanüstü
oluyor yetkisiz temsilde ne oluyordu? Yetkisiz temsil sonucunda askıda hükümsüzlük oluyor.
Diğer ortaklar icazet verene kadar askıda hükümsüz icazet verilmezse işlem geçersiz olur ve
işlemi yapan 3. Kişilere karşı sorumlu olur.
Aslan Payı olan kişi ben emek koydum aslan payı anlaşmam var ödemiyorum diyebilir mi?
Burada zarardan kurtulabilir Zarar iç ilişkide geçerlidir. Borçlardan hepsi müteselsil olarak
sınırsız sorumlu oldukları için dış ilişkide sorumsuz olamaz.
Burada hepsi gibi c de bir yöneticidir bu durumda kanun koyucu itiraz hakkı vermiş
5-) (C) tarafından kar dağıtılması mümkün müdür? (A) ve (B)’nin itirazları yerinde
midir?
Madde 623 kazanç ve zarara katılma
Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa her ortağın kazanç ve zarardaki payı , katılım payının
değerine ve niteliğine bakılmaksızın eşittir.
Sözleşmede ortakların kazanç ve zarara katılım paylarından biri belirlenmişse bu belirleme
diğerindeki payı da ifade eder.
Olayda aksi kararlaştırılmamıştır. Kazanç ve zararda eşitlik ilkesi hakimdir. Bu nedenle
itirazlar yerinde değildir. Hepsinin kardan ve zarardan eşit bir şekilde yararlanması gerekir.
Fakat burada C nin zarardan sorumlu olup olmayacağını saklı tutuyoruz.
​6-) (C)’nin defterleri incelemesine ilişkin talebin reddedilmesi halinde (C)’nin elinde bir
imkan var mıdır?

Yönetim yetkisi olmasa bile her ortağın ortaklığın işleyişi hakkkında bilgi alma defter ve
kayıtlarını inceleme bunlardan örnek ama ve mali durumu hakkında özet çıkarma hakkı
vardır.
Aksine sözleşmeler kesin hükümsüzdür.
Denetleme hakkı mutlak bir hak ve bu hak genişletilebiliyor ama daraltılamıyor. Aksi oy
birliğiyle kararlaştıırlabilir mi ? Ortaklar hep birlikte oybirliğiyle (C Hariç) onay verse
kararlaştırılsa mutlak olarak hükümsüz olur.
Ortaklar müteselsilen ve sınır olarak birinci dereceden sorumludurlar ve hepsinin mutlak
denetim hakkı vardır. Burada C nin incelemesine izin verilmiyor diğer ortaklar engel olmak
istiyor. C BURADA ne yapacak? Madde 637 de bunun yolu yazmıyor burada ne yapmamız
lazım?
1.​ ​Mahkeme kararıyla inceleme isteyebilir.
2. Bu haklı nedenle fesih hakkına neden olabilir.
Sınırsız, müteselsil ve birinci dereceden sorumluluk var (3 tane sorumluluk var)
Mahkeme kararıyla bu dava açılırsa Sizce C bu davayı kime karşı açar ?
C burada ; Adi ortaklık tüzel kişiliğe sahip olmadığı için ortaklara karşı davayı açar.
7-) (A) ve (B)’nin ortaklığa kendi aralarında devam etmesi mümkün müdür?
Güven unsuru çok önemlidir.
Madde 639/3
Sözleşmede ortaklığın devam edeceğine ilişkin bir hüküm yoksa ,bir ortaklığın kısıtlanması
iflası veya tasfiyedeki payının cebri icra yolu ile paraya çevrilmesiyle adi ortaklık ilişkisi sona
erer.
Yine 633 de çıkarmaya ilişkin hüküm vardır.
Bir ortağın fesih bildirimde bulunması kısıtlanması ,iflası ,tasfiyedeki payının beri icra yolu ile
paraya çevrilmesi veya ölmesi halinde sözleşmede ortaklığın diğer ortaklarla devam
edeceğine ilişkin bir hüküm varsa bu durumlardan biri gerçekleştiğinde o ortak veya
temsilcisi ya da ölen ortağın mirasçısı olmaktan çıkabilir. Veya diğer ortaklar tarafından yazılı
olarak yapılacak bir bildirimle ortaklıktan çıkarılabilir.
5
İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TİCARET HUKUKU PRATİK
ÇALIŞMA (22.04.2019)
İstanbul’da gıda sektöründe çalışan (Y) anonim şirketinde, eşit pay oranına sahip pay
sahipleri (P1), (P2), (P3), (P4) ve (P5)’tir. 2015-2017 yılları arasında olağan genel
kurul, yönetim kurulunun toplantıya çağırmaması sebebiyle yapılamamıştır.
01.04.2018 yılında görev süresi sona eren yönetim kurulu, 07.04.2018 tarihinde
geçmiş yıllara ait olağan genel kurul toplantısı yapılacağına dair çağrıda bulunmuştur.
Çağrı mektubunda toplantının 20.04.2018 tarihinde Ankara’da ve saat 14.00’da
gerçekleştirileceğine yer verilmiştir. (P5)’e çağrı mektubu sekreterin dalgınlığı
sebebiyle gönderilmemiştir. Toplantı sırasında (P3), (B)’nin özensiz olduğu
gerekçesiyle yönetim kurulu üyeliğine son verilmesi talebinde bulunmuş, (P1) ve
(P2)’nin de olumlu yönde oy kullanmasıyla (B)’nin azledilmesine karar verilmiştir.
Bunun üzerine (B), toplantı gündeminde yönetim kurulu üyelerine ilişkin madde
bulunmadığı gerekçesiyle dava açmıştır.
Bütün pay sahiplerinin hazır bulunduğu 22.04.2019 tarihinde, şirket yönetim kurulu
üyelerinin rekabet yasağının kaldırılmasıyla ilgili olarak genel kurul toplantısı
yapılmasına karar verilmiştir. Toplantı sırasında (P1) yönetim kurulu üyelerinin
ücretleri ve huzur hakkı hususunun gündeme alınmasını talep etmiştir. (P2) ,(P3) ve
(P4) bu hususun gündeme alınması hususunda olumsuz oy kullanmıştır. Bunun üzerine
(P2), esas sözleşmeye “tüm pay sahiplerinin onayı ile toplantı yapılmaksızın elden
karar dolaştırma yoluyla genel kurul kararı alınabileceği” maddesinin eklenmesi
hususunun gündeme alınmasını talep etmiştir. Talebin gündeme alınması oy birliği ile
kabul edilmiş ve esas sözleşmeye söz konusu maddenin eklenmesine karar verilmiştir.
Rekabet yasağının kaldırılmasına ilişkin gündem maddesinin görüşülmesine
geçilmeden (P4) toplantıyı terk etmiştir.
Yönetim kurulu, 2016 yılında (Y) anonim şirketine ait olan 200 dönüm arsayı nakit
ihtiyacı için (A)’ya satma kararı almıştır ve satış sözleşmesi imzalanmıştır.
1) 20.04.2018 tarihli toplantı için yapılmış olan çağrı usule uygun mudur?
Süresi biten Yönetim kurulu toplantıya çağırmıştır. Yönetim Kurulu süresi dolmuş olsa
dahi, yani 3 yıllık azami görev süresi SONA ERMİŞ OLSA DAHİ genel kurulu
toplantıya çağırabilir.
Toplantı yeri: merkezin bulunduğu yerde yapılması gerekiyor fakat esas sözleşmede
başka bir yer de kararlaştırılabilir. Esas sözleşmede kararlaştırılmadığı için usulüne
uygun değildir.
Gündem de belirlenmemiştir. Gündeme bağlılık ilkesinden dolayı usulsüzlük söz
konusudur.
Olağan Genel Kurul Toplantısı: Anonim şirketlerde olağan genel kurul toplantısı her
faaliyet döneminden itibaren ÜÇ AY içinde yapılır. Olaydaki de olağan toplantıdır.
Bu toplantılarda, organların seçimine, finansal tablolara, yönetim kurulunun yıllık
raporuna, kârın kullanım şekline, dağıtılacak kâr ve kazanç paylarının oranlarının
belirlenmesine, yönetim kurulu üyelerinin ibraları ile faaliyet dönemini ilgilendiren ve
gerekli görülen diğer konulara ilişkin müzakere yapılır, karar alınır.
Genel kurul toplantıya, esas sözleşmede gösterilen şekilde, şirketin internet sitesinde
ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ilanla çağrılır. Bu çağrı, ilan ve
toplantı günleri hariç olmak üzere, toplantı tarihinden en az iki hafta önce yapılır. Pay
defterinde yazılı pay sahipleriyle önceden şirkete pay senedi veya pay sahipliğini
ispatlayıcı belge vererek adreslerini bildiren pay sahiplerine, toplantı günü ile gündem
ve ilanın çıktığı veya çıkacağı gazeteler, iadeli taahhütlü mektupla bildirilir.
Genel kurulun toplanması için kural olarak pay sahiplerine çağrı yapılması zorunludur.
Çağrı yapılmazsa yok hükmünde sayıyoruz.
2) 2015-2017 yılları arasında yapılması gereken olağan genel kurul
toplantılarının 20.04.2018 tarihli tek bir toplantı olarak yapılması mümkün
müdür?
31 aralıkta yapılmış olması gerekirdi bunların tescil edilmiş olması gerekirdi. 3 yıl
sonra yaparsan geçersiz oluyor.
Sorumluluk davası açılabilir. Yk nın sorumluluğu doğar.
Olağan toplantı genel kurul 3 ay içinde yapılır genel olarak uygulamada ilk 3 ay içinde
yapılmaz genelde haziranda yapılır
Ancak 3 yıl içinde yapılmalıdır. Ticaret sicili bunların hepsinin tek seilde yapmasını
yine geçerli kabul ediliyor.
553. maddede düzenlenmiş oluşan sorunlardan yönetim kurulu sorumlu olur.
V - Kurucuların, yönetim kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve tasfiye memurlarının
sorumluluğu
MADDE 553- (1) Kurucular, yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve tasfiye memurları,
kanundan ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kusurlarıyla ihlal ettikleri
takdirde, (…)
(2) hem şirkete hem pay sahiplerine hem de şirket alacaklılarına karşı verdikleri
zarardan sorumludurlar.
(1)(2) (2) Kanundan veya esas sözleşmeden doğan bir görevi veya yetkiyi, kanuna
dayanarak, başkasına devreden organlar veya kişiler, bu görev ve yetkileri devralan
kişilerin seçiminde makul derecede özen göstermediklerinin ispat edilmesi hâli hariç,
bu kişilerin fiil ve kararlarından sorumlu olmazlar.
(3) Hiç kimse kontrolü dışında kalan, kanuna veya esas sözleşmeye aykırılıklar veya
yolsuzluklar sebebiyle sorumlu tutulamaz; bu sorumlu olmama durumu gözetim ve
özen yükümü gerekçe gösterilerek geçersiz kılınamaz
3) (B)’nin yönetim kurulu üyeliğinden azledilmesine ilişkin iddiasını
değerlendiriniz.
Genel kurul toplantısında gündeme bağlılık vardır. yk dahil olmasa bile toplantıda
gündem edebilirler olayda yönetim kurulu ibrasıydı bu sekilde bir durum söz konusu
B nin YÖNEtim kurulundan azledilmesini gösteren sebep nedir? Özensizlik tir ve
özensizlik bir haklı sebep teşkil eder mi?eder Azle ilişkin b nin iddiası yerinde
değildir. Çünkü gündemde yer almasa bile haklı sebep teşkil eder.
Yk üyelerine ilişkin finansal tablo müzakeresi öngörülmüştür. Gündemde bulunmasa
bile yönetim kurulunun azline ilişkin karar verilebiliyor.
4) 22.04.2019 tarihli toplantıda alınan kararlar geçerli midir?
Çağrısız toplantıya bütün pay sahipleri için %100 katılım gerekiyor
Elden dolaşım maddesi geçersiz kılar
Bütün payların sahipleri veya temsilcileri, aralarından biri itirazda bulunmadığı
takdirde, genel kurula katılmaya ve genel kurul toplantılarının yapılmasına ilişkin
hükümler saklı kalmak şartıyla, çağrıya ilişkin usule uyulmaksızın, genel kurul olarak
toplanabilir ve bu toplantı nisabı varolduğu sürece karar alabilirler.
(2) Çağrısız toplanan genel kurulda, gündeme oybirliği ile madde eklenebilir;
aksine esas sözleşme hükmü geçersizdir.
Tbk 27 ye aykırı hükümler var geçersiz olur.
Yönetim kurulu hakkında mali haklar yönetim kurulu üyelerinin ücret ve finans alması
sıkıntı yok gündem belirtmek gerekmiyor.
Olumsuz oy kullanma durumu söz konusu gündeme ekleyemeyiz. Bunun üzerine elden
karar dolaştırılıp karar verlir hükmü ekliyorlar ne olacak
Esas sözleşmeye böyle bir madde eklemek neden geçersiz olur?
Genel kurul toplantısında elden toplama yapılmaz.
Aş nin genel yapısını etkileme durumu söz konusudur. Madde ekleyemeyiz.
Pay ​sahiplerinden​biri son kararda terketmiş çağrısız
Nisaba bakarız 3/5 olması gerekiyordu
2 farklı görüş vardır:
Tümden geçersi diyen görüş var
Nisap var olana kadarki kısım geçerli diyor nisap bozulmasından sonra ise geçersiz
olur.
5) (P3) ve (P4)’ ün bakiye sermaye borcu olması sebebiyle oy hakkına ve kar
hakkına sahip olmadığını iddia eden (P1)’nin iddiası yerinde midir?
Sermaye borcunu ödememiş ne olacak burada ödediğim oranda kardan pay alacağım.
Madde 435
2. Oy hakkının doğumu
MADDE 435- (1) Oy hakkı, payın, kanunen veya esas sözleşmeyle belirlenmiş
bulunan en az miktarının ödenmesiyle doğar.
Pay sahibi var olan borcunun ¼ ödemeli geri kalanını 24 ay içinde öder. 2018/2019 BAHAR YARIYILI EŞYA HUKUKU PRATİK ÇALIŞMA II
Taşınmaz Mülkiyeti-Taşınır Mülkiyeti (02.05.2019)

6) Yönetim kurulu tarafından yapılan satım sözleşmesinin geçerliliğini OLAY I

tartışınız. 200 dönüm bir şirket için önemli miktar mıdır?
​Burda önemli olup olmaması önem teşkil eder. TTK da önemli miktarın ne olduğu
Maddi olarak zor bir dönem geçiren A, bu durumdan kurtulmak için yurtdışında yaşayan
yazmıyor.
Spk 25 annesi D’nin memleketleri Çanakkale Ayvacık’ta bulunan 5 dönümlük arazisini sahte
Pay alım teklifi MADDE 25 – (1) Halka açık ortaklıklarda, gönüllü ya da önemli vekaletname düzenleyerek bu durumdan habersiz olan arkadaşı B’ye satmış ve tapuda gerekli
nitelikteki işlemler nedeniyle zorunlu pay alım teklifi yapılması ile ilgili usul ve
işlemleri yapmıştır. Araziyi satın alır almaz, tarımsal faaliyetlere başlayan B, bir süre sonra C
esaslar Kurulca belirlenir. (2) Pay alım teklifinin Kurul tarafından yasaklandığı
durumlarda, yasaklanan teklife dayanılarak gerçekleştirilen işlemler geçersizdir. ile bu taşınmazı konu alan bir satış vaadi sözleşmesi yapmak ve bu sözleşmeyi tapuda şerh
ettirmeyi düşünmeye başlamıştır.
Spk Önemli olan şeyi ben belirlerim diyor ve iptal davası açarım diyor.
Yönetim kurulu genel kurula ait olan bir görevi yaptı ne olur kanuna aykırılık var.
Butlan vardır.diyoruz maa doktrinde görüş var devredilemez bir yetki alınmış özel Soru-1
çıkarlar dengesine aykırılık varsa tarafların iradesine bakıyoruz iptal edilebilir diyoruz.
391 . maddeye göre cevaplarız.
Taşınmazın B adına tescilinden sonra D taşınmaz üzerindeki mülkiyet hakkını
MADDE 391- (1) Yönetim kurulunun kararının batıl olduğunun tespiti mahkemeden
istenebilir. Özellikle; a) Eşit işlem ilkesine aykırı olan, b) Anonim şirketin temel kaybetmiş sayılır mı? Cevabınız olumsuzsa vekaletnamenin sahte olduğunu bilmeyen
yapısına uymayan veya sermayenin korunması ilkesini gözetmeyen, 11061 c) Pay B’nin, arazinin mülkiyetini kazanabileceği bir yol söz konusu olabilir mi, açıklayınız.
sahiplerinin, özellikle vazgeçilmez nitelikteki haklarını ihlal eden veya bunların sahte vekaletname ile tapuda yapılan bir tescil söz konusudur.taşınmazın kazanımı için bir
kullanılmalarını kısıtlayan ya da güçleştiren, d) Diğer organların devredilemez kazanma sebebinin olması gerekir. bu da genellikle sözleşme ile olur.ayrıca tescil isteminde
yetkilerine giren ve bu yetkilerin devrine ilişkin, kararlar batıldır. de bulunmak gerekiyor. yani bir tasarruf gerekçemiz de olmalıdır.

ayriyeten tapu memuru isterse şüpheli bir durum görürse sağlık raporu da isteyebilir.

olayımızda tapu dışı unsurlara güvenerek bir kazanma söz konusudur. tapu dışı unsur sahte
vekaletnamedir. bu durumda B taşınmazı tescil anında mülkiyetini kazanmıyor.

fakat olağan zamanaşımı yolu ile kazanma durumu söz konusu olabilir.

Madde 712- Geçerli bir hukukî sebep olmaksızın tapu kütüğüne malik olarak yazılan kişi,
taşınmaz üzerindeki zilyetliğini davasız ve aralıksız olarak on yıl süreyle ve iyiniyetle
sürdürürse, onun bu yolla kazanmış olduğu mülkiyet hakkına itiraz edilemez.

1
 1. İddia edilen bir aynî hakkın güvence altına alınması gerekiyorsa,
Soru-2
2. Tasarruf yetkisini belirleyen belgelerdeki noksanlıkların sonradan tamamlanmasına kanun
B’nin arazinin mülkiyetini kazandığı ihtimalinin kabulü halinde B’nin arazinin
olanak tanıyorsa.
mülkiyetini kazandıktan 2 yıl sonra ölmesi durumunda tek çocuğu olan mirasçısı F’nin
arazinin mülkiyetini kazanması için tescil gerekli midir, değerlendiriniz.
Geçici tescil şerhi, bütün ilgililerin razı olmasına veya hâkimin karar vermesine bağlıdır.
Şerhin konusu olan hak sonradan gerçekleşirse, şerh tarihinden başlayarak üçüncü kişilere
burada tescilden önce kazanma durumu söz konusu . tescil yapılmaz ise tapu sicilinde ne
karşı ileri sürülebilir.
görünüyorsa, kişi adına kazanım var ama kişi kendi malı üzerinde işlem yapamadığı için
Geçici tescil şerhi verilmesi istemi üzerine hâkim, tarafları dinleyerek veya dosya üzerinde
üçüncü kişiler bu mal üzerinde işlem yapabilirler. yani kişi adına tapu sicilinde bir işlem
inceleme yaparak şerhe konu olan hakkın varlığının kabul edilebileceği kanaatına varırsa, şerh
yoksa bu durumda o mal üzerinde tasarruf edemez.
kararı verir.
Kararda şerhin etki bakımından süresi ve içeriği belirlenir; gerektiğinde mahkemeye
Madde 705- Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması, tescille olur. Miras, mahkeme kararı, cebrî
başvurulması için bir süre verilir.
icra, işgal, kamulaştırma hâlleri ile kanunda öngörülen diğer hâllerde, mülkiyet tescilden önce
kazanılır. Ancak, bu hâllerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne
Soru-4
tescil edilmiş olmasına bağlıdır.
Olaydaki söz konusu taşınmazın orman arazisi hükmünde olup hazine adına tapuya
kayıtlı iken yanlışlıkla A’nın annesi D adına tescil edilmiş olduğunu varsayımında, D ve
Soru-3
B’nin mülkiyet durumlarını değerlendiriniz. Arazinin devletin hüküm ve tasarrufunda
D’nin, muhtemel hukuki durumunu korumak ve taşınmazın B tarafından üçüncü
bulunan ancak tapuda kayıtlı olmayan 10 dönümlük taşlık bir arazi olması halinde
kişilere devrini engellemek amacıyla başvurabileceği bir hukuki imkân var mıdır?
vereceğiniz cevap değişir miydi, ihtimallere göre cevaplayınız.
Varsa bu imkânın hükmü nedir? Açıklayınız.

orman arazisi kaydedilemeyecek bir taşınmazdır. çünkü kamu yararına açık yerler parklar
burada 2 şekilde hukuki imkana sahibiz yolsuz tescilin düzeltimesi davası açabiliriz veya
bahçeler vs kamu malı olan şeyler tapuya kaydedilemez. ancak taşlık arazi veya bataklık ihya
geçici tescil şerhi ile taşınmazı koruma altına alabilriz.
edilmek suretiyle kişiye tescil edilebilir.

I. Yolsuz tescilde
Kaydedilmeyecek taşınmazlar Madde 999- Özel mülkiyete tâbi olmayan ve kamunun
Madde 1025- Bir aynî hak yolsuz olarak tescil edilmiş veya bir tescil yolsuz olarak terkin
yararlanmasına ayrılan taşınmazlar, bunlara ilişkin tescili gerekli bir aynî hakkın kurulması
olunmuş ya da değiştirilmiş ise, bu yüzden aynî hakkı zedelenen kimse tapu sicilinin
söz konusu olmadıkça kütüğe kaydolunmaz. Tapuya kayıtlı bir taşınmaz, kayda tâbi olmayan
düzeltilmesini dava edebilir.
bir taşınmaza dönüşürse, tapu sicilinden çıkarılır.
İyiniyetli üçüncü kişilerin bu tescile dayanarak kazandıkları aynî haklar ve her türlü tazminat
TAPU KANUNU İLGİLİ MADDELER
istemi saklıdır.
Madde 14 – 8, 9, 10, 11 ve 12 nci maddeler hükmü bataklık olmıyan göl ve nehir kenarlarında
c. Geçici tescil şerhi
da caridir. Şu kadar ki nehrin asıl yatağını ve suların akıntısını bozmadığı ve alt taraflara ve
Madde 1011- Aşağıdaki hâllerde geçici tescil şerhi verilebilir:
başkalarına mazarratı olmıyacağı hakkında fenni rapor aranır. Başlı başına tasarruf

2 3
olunabilecek deniz, göl veya nehir metrukatı bulunan sahipsiz yerler sahipli bir tekrar C’ye devredecektir. İşleri düzelen C ödünç aldığı parayı ödemiş, ancak A taşınmazı
gayrimenkulün önünde veya bitişiğinde bulunursa o gayrimenkul sahibine değer baha ile satın iade etmekten kaçınmıştır.
alması teklif olunur.

Bir yıl içinde talip olmadığı takdirde başkalarına satılır. Bu yerler başlı başına tasarruf
olunmayacak halde ise takdir olunacak değer baha ile bitişiğindeki gayrimenkul sahiplerine
temlik olunarak kendileri borçlandırılır.

Soru-5
Göl veya nehrin istila veya tahrip ettiği yerlerin sahiplerine Kanunu Medeninin 636 ve 637 A ile B arasındaki satış sözleşmesi geçerli midir? Doktrindeki görüşler ve Yargıtay
nci maddeleri hükmü yerinde durmak üzere mukabil tarafta bu sebeplerden meydana gelmiş uygulaması çerçevesinde değerlendiriniz.
arazi var ise muadili parasız verilebilir.

Madde 17 – Erbabı vukufa takdir ettirilen değer bahaların ikinci derecede tasdikı
belediyelerce seçilecek iki zatın da iştirakile mahalli idare heyetlerine aittir.
OLAY II
A’nın, yıllardır çalışmak istediği İngiltere’de bulunan şirkete yaptığı başvuru uzun
görüşmeler sonucunda kabul edilmiş ve A, 10 yıllık bir iş sözleşmesi imzalamıştır. Ailesi ile
birlikte taşınacağı için oradaki masraflarını finanse etmek ve küçük bir ev almak amacıyla
kendilerine büyükbabalarından miras kalan ve kuzeni P ile eşit paylarla paylı malik oldukları
İstanbul Nişantaşı’nda bulunan bir mağazadaki 2.395.000 TL değerindeki hissesini satışa
çıkarır. Patronu B ise A’nın hissesini almayı düşündüğünü satışa ilişkin masrafları da
ödeyeceğini fakat daha az vergi ve harç ödemek için satış bedelinin resmi senette 1.000.000
TL. olarak gösterilmesini ister.
A İngiltere’ye taşındıktan sonra işleri kötüye giden çocukluk arkadaşı C, 200.000 TL’ye
ihtiyacı olduğunu ve kendisine bu parayı ödünç olarak vermesi halinde bunun güvencesini
teşkil etmek amacıyla sahibi olduğu araziyi kendisine tapuda satış gibi göstererek
devredebileceğini söyler. Bu teklifi kabul eden A’ya C taşınmazı devreder ve tapuda adına
tescil ettirir. Aralarındaki anlaşmaya göre C, 1 yıl içerisinde parayı ödeyecek, A da taşınmazı
Burada bedelde muvaza söz konusudur. taraflar daha az vergi ve harç vermek için taşınmazın
bedelini tapuda düşük göstermişlerdir.kamu düzeni ilkesi gereği mülkiyet kazanımı korunur.
ayrıca ortada karşılıklı rızai bir satım sözlemesi mevcuttur.
tartışma vardır.
bir görüş şekle aykırılık var dolayısıyla sözleşme geçersiz ve tescil geçerisiz diyor.
diğer baskın görüş ise sözleşme kamu düzeni ilkesi gereği geçerli olsun muvazaalı bedel
gerçek bedel arasındaki farkın vergisel miktarı hesaplansın ve ödensin diyor. yani yapılan
işlem ek tarhiyattır.
Soru-6
Olaydaki durumu hukuken nitelendiriniz. C’nin taşınmazı dava yoluyla elde etmesi
mümkün müdür? Açıklayınız.
Kanunun emredici hükümlerine aykırı olmamak kaydı ile taraflar arzu ettikleri amaca
ulaşabilmek için, karşılıklı güvene dayanan bir inançlı işlem yapabilirler.
inançlı temlik söz konusudur. arada bir gün ilişkisi söz konusudur. hak kaybı önlensin diye
kesin hükümsüz değil , geçerli olarak ayakta tutulur.

4 5
Mülkiyet hakkının teminat amacıyla devri sözleşmesi, borçlunun (inanan) alacaklıya
(inanılan) bir taşınırın, emre veya hamiline yazılı senedin veya taşınmazın mülkiyetini,
alacağı garanti altına almak amacıyla devretmeyi; alacaklı inanılanın da bu mülkiyeti garanti
kapsamının dışına çıkmayacak şekilde kullanmayı ve alacak ödenince de mülkiyeti geri
döndürmeyi yükümlendikleri sözleşmedir.
Durumu öğrenen şirketin sahibi Z, hangi hukuki sebebe dayanarak, ne talep edebilir?
olayda haksız yapı söz konusudur. Arsa kendinin ama malzeme başkasınındır.
“Haksız yapı” ​ya da diğer adıyla “haksız inşaat”​; “​başkasının arazisine kendi malıyla​”
veya “​başkasının malzemesiyle kendi arazisine​” veyahut da “​başkasının malzemesiyle

Yargıtay uygulamasına baktığımızda; yüksek mahkemenin önceleri teminat amacıyla başkasının arazisine​” inşaat yapılması halinde kendini gösterir. Türk Medeni Kanununda

taşınmazların devrini muvazaalı kabul ederek geçersiz saydığı, sonraki kararlarında ise bu “haksız yapı” kavram olarak yer almamakla birlikte haksız inşaata ilişkin hükümler ​4721

görüşten vazgeçerek bu sözleşmelerin geçerli olduğu yönünde içtihat geliştirdiğini Sayılı Türk Medeni Kanunu​’nun 722, 723 ve 724. maddelerinde düzenlenmiştir.

görmekteyiz. Yargıtay bugün genellikle tapuda satış olarak kendini gösteren teminat amaçlı
taşınmaz devirlerini geçerli kabul etmektedir.
Yine mahkeme kararlarında teminat olarak mülkiyeti inanılana geçirilmiş olan taşınmazların
iadesi için açılan davalarda, alacağın ödendiği hallerde taşınmazın iadesine karar verilirken;
alacağın ödenmemiş olduğu hallerde, TBK md. 97 gereği önel verilerek alacağın ödenmesi ve
sonrasında taşınmazın teminat verene iadesi istenmektedir.
“​Haksız yapının unsurları​“, ilk olarak bir yapının bulunması, ikinci olarak taşınmaz ile
taşınmaz üzerine inşaa edilen yapının farklı kişilere ait olması ve son olarak haksız yapının
geçerli bir hukuki ilişkiye dayanmaksızın yapılması gerekir. Bu unsurların bir arada
bulunmadığı durumlarda haksız yapı ya da haksız inşaattan söz edilemez.
HAKSIZ İNŞAAT DURUMUNDA HANGİ YOLLARA BAŞVURULABİLİR?

Böylelikle Yargıtay’ın taşınmazlar bakımından inançlı teminat sözleşmelerini, tapuda açıkça

Normal şartlarda başkasının arazisine inşaat yapılmaya başlandığında “​haksız elatmanın
hukuki sebep olarak bu sözleşme görünmese bile, mülkiyeti devir borcu yükleyen bir
önlenmesi​” veya “​istihkak davası​” açılabilir.
sözleşme olarak kabul ettiğini söylemek mümkündür.

Teminat amaçlı devralınan taşınmazın inanılan tarafından üçüncü kişiye devri halinde ise,
üçüncü kişinin iyi niyeti aranmaksızın yapılan devir geçerli olur ve mülkiyet üçüncü kişi Eğer ki bir ​başkasının arazisi üzerine inşaat yapılırsa bu durumda “​üst arza tabidir ilkesi​”
tarafından kesin olarak kazanılır. Ancak belirtmek gerekir ki, üçüncü kişiye yapılan devir
gündeme gelir. Yapılan bir inşaat, yani bir yapı, arazinin bütünleyici parçası haline gelir.
muvazaalı ise, taşınmaz adına tescilli olan üçüncü kişiye karşı muvazaaya dayanarak kaydın
iptali davası açmak mümkündür. Böyle bir durumda (istisnai durumlar hariç) arazi ve arazi üstündeki yapı, tek bir mülkiyet

hakkının konusunu oluştururlar. Bütünleyici parça üzerinde ayrı bir mülkiyet hakkı

kurulamaz. Peki nasıl bir hesaplaşma olacak? Üst arza tabidir ilkesi söz konusu olduğuna göre
OLAY III

Z İnşaat Şirketi’nde çalışan ustabaşı B, şirketin şantiye deposunda bulunan şirketin bir önceki bu yapıyı kaldır, götür denilemez.

projesinden kalan hazır betonların bir kısmını kullanarak kendisine babasından miras kalan bir
arazi üzerinde mesleki birikim ve becerisini de kullanarak iki katlı bir yapı inşa eder.
İnşaat daha ortaya çıkmadan “​haksız elatmanın önlenmesi davası​” açılabilir. Ama inşaat

tamamlandıktan sonra haksız elatmanın önlenmesi davası değil, 4721 Sayılı Türk Medeni
Soru-7

6 7
Kanunun’daki “​haksız inşaat hükümleri​
” uygulanır. Böyle bir durumda “​başkasının sökülmesi) isteyebilir. Ancak sökülme talebinde bulunulabilmesi için aşağıda belirtilen

malzemesiyle kendi arazisine inşaat yapılması​

” halinde malzeme sahibi fakirleşir. Akıllara şartların oluşması gerekir.

“​
sebepsiz zenginleşme​” hükümleri gelse de bilindiği gibi sebepsiz zenginleşme hükümleri

zayıf etkisi olan hükümler olup son çare olarak kullanılmalıdır. “​İstihkak davası​” bu ● Malzeme sahibinin zımni ya da açık bir rızası olmamalıdır. Eğer bu rıza bir şekilde

durumda akıllara gelen çarelerden biri gibi görünse de burada haksız inşaat hükümleri özel ispatlanabiliyorsa bu talep ileri sürülemez.
● Malzemenin sökülmesi aşırı bir zarara yol açmayacak olmalıdır. Bu durumda ise,
hüküm niteliğinde olduğu için çözüm yoluna 4721 Sayılı Türk Medeni Kanun’un 722, 723 ve
yani aşırı zarar noktasında, malzeme sahibinin malzemeye kavuşmasındaki
724. maddeleri üzerinden gidilmelidir. menfaatiyle malzeme söküldüğünde arazinin ve malzemenin genel olarak
uğrayacağı değer kaybı miktarları önemlidir. Yani, aynen iade talebi için
malzemenin sökülmesi aşırı bir zarar vermemelidir.

Haksız inşaat ya da diğer adıyla haksız yapıda zımni ya da açık bir rızası olmayan arazi

sahibi, rızası olmaksızın yapılan yapıda kullanılan malzemenin, gideri yapıyı yaptırana ait

olmak üzere sökülüp kaldırılmasını isteyebilir. Burada arazi sahibinin zımni ya da açık rızası
HAKSIZ YAPI DURUMUNDA İLERİ SÜRÜLEBİLECEK TALEPLER
bulunmamalıdır.
Haksız inşaat (haksız yapı) yapılması durumunda T.M.K. 722, 723 ve 724 sayılı maddeleri

uyarıca 3 talepte bulunabilir. Bunlar;

2. Haksız İnşaatta Parasal Talep

1. Sökülme talebi (T.M.K. 722) Haksız inşaat ya da diğer adıyla haksız yapı yapıldığında malzeme sahibi, Türk Medeni

2. Parasal talep (T.M.K. 723) Kanunu 723. madde uyarınca tazminat talebinde bulunabilir. Bu talep malzemenin sökülüp
3. Taşınmaz mülkiyetinin devrini talep (T.M.K. 724)
alınması mümkün ya da makul olmadığı durumlarda söz konusu olur.

1. Haksız İnşaatta Sökülme Talebi

Haksız inşaat ya da diğer adıyla haksız yapıda zımni ya da açık bir rızası olmayan malzeme

sahibi, Türk Medeni Kanunu 722. madde uyarınca malzemesinin aynen iadesini (malzemenin

8 9
Kanun parasal talebi tazminat başlığı altında düzenlemiş olmakla birlikte zarar haksız fiil Haksız yapı ya da diğer adıyla haksız inşaat yapıldığında malzeme sahibi, Türk Medeni

kaynaklı olmayıp daha çok sebepsiz zenginleşme ile alakalıdır. Bu nedenle haksız fiilden Kanunu 724. madde uyarınca haksız inşaatın yapılığı taşınmazın mülkiyetinin devri talebinde

kaynaklı başkaca zararların oluşması halinde ayrıca tazminat davası açılabilir. bulunabilir.

T.M.K. 723. maddesinde iyiniyet/kötüniyet ayrımı yapılmıştır. Buna göre; yapıyı yaptıran Kanun burada açıkça iyiniyetli olma şartı aramaktadır. Malzeme sahibi uygun bir bedel

arazi maliki iyiniyetli değilse hâkim, malzeme sahibinin uğradığı zararın tamamının tazmin karşılığında taşınmazın mülkiyetinin kendisine devrini talep edebileceği gibi, taşınmaz sahibi

edilmesine karar verebilir. Yapıyı yaptıran malzeme sahibi iyiniyetli değilse, hâkimin de uygun bir bedel karşılığından kendi adına ait taşınmazın malzeme sahibine devrini talep

hükmedeceği miktar bu malzemenin arazi maliki için taşıdığı en az değeri geçmeyebilir. edebilir. Bunun için talepte bulunan tarafın iyiniyetli olması şarttır. Bununla birlikte haksız

İyiniyet/kötüniyet ayrımı parasal talepte kendini gösterir. inşa edilen yapının değerinin taşınmazın değerinden yüksek olması gerekir.

İyiniyet; bir hakkın veya hukuki etkinin doğumunu bilmiyor veya bilebilecek durumda Soru-8
Aynı olayda söz konusu arazi A’nın değil de C’nin olsaydı vereceğiniz cevap değişir
olmama halidir. İyiniyetin varlığı halinde iyiniyetin kendisini gösterebilmesi için kanun
miydi, değerlendiriniz.
iyiniyeti açıkça referans göstermelidir. Yargıtay burada iyiniyeti, meşru bilinçle hareket etme

olarak değerlendirmiştir. cevap değişmez bunlar kıyas yolu ile talep edilir.
Haksız inşaat (haksız yapı) yapılması durumunda T.M.K. 722, 723 ve 724 sayılı maddeleri

uyarıca 3 talepte bulunabilir. Bunlar;

Eğer ki, arazi sahibi kötüniyetli ise malzemenin subjektif değerini iade edecektir. Ancak arazi

sahibi iyiniyetli ise yani meşru bir iş için hareket ettiğinin bilincinde ise söz konusu

malzemenin objektif değerini iade edecektir. 4. Sökülme talebi (T.M.K. 722)

5. Parasal talep (T.M.K. 723)
6. Taşınmaz mülkiyetinin devrini talep (T.M.K. 724)

3. Haksız İnşaatta Taşınmaz Mülkiyetinin Devri Talebi

Burada arsa başkasının bu durumda haksız yapı üçüncü kişiye satılsa bu kişiye karşı ileri
sürülemez diyor. fakat akrabalık veya yakınlık durumu varsa ileri sürülebilir diyor.

OLAY IV

10 11
A’nın ve B’nin Kayseri’de Ali Dağı’nın eteğinde birbirine komşu olan üzüm bağları
bulunmaktadır. B yaşamını Almanya’da sürdürmekte ve yalnızca yaz aylarında memleketi
Kayseri’ye gelmektedir. Yıllar yılı aralarındaki dostluk ilişkisi gelişen A’nın ve B’nin
dolayısıyla komşuluk ilişkileri de son derece güçlüdür. Fakat oğlunun Almanya’da
gerçekleşecek olan düğün hazırlıkları nedeniyle B, 2018 yazında ülkesine ve dolayısıyla
bağına gelemeyeceğini söylemiştir. Bu sırada A’nın da kızı yaz sonunda evlenecektir ve şehir
dışından
gelecek çok sayıda misafirin konaklayabilmesi için ise üzüm bağının üzerindeki lüks villasını
restore ettirerek bir misafirhane ekletmiştir. Fakat söz konusu misafirhanenin bir kısmı B’nin
arazisine taşmış, aralarındaki güçlü bağ nedeniyle ise A, her halükarda izin vereceğini
düşünerek düğün hazırlıklarıyla uğraşan B’yi meşgul etmek istememiş dolayısıyla da taşmayı
haber vermemiştir. Oğlunun düğünü bittikten sonra A’ya jest yapmak için yaz sonunda
kızının düğünü için Kayseri’ye gelen B, taşırılan kısmı gördüğünde bu durumu saygısızlık
olarak addederek çok sinirlenir ve A ile arkadaşlığını sona erdirir.
Soru-9
A ile arkadaşlığını sona erdiren B taşırılan kısmın derhal kaldırılmasını istemektedir.
Başvurabileceği hukuki bir imkan mevcut mudur?
Taşkın yapılar
Madde 725- Bir yapının başkasına ait araziye taşırılan kısmı, eğer yapıyı yapan malik taşırılan
arazi üzerinde bir irtifak hakkına sahip bulunuyorsa, ona ait taşınmazın bütünleyici parçası
olur.
Böyle bir irtifak hakkı yoksa, zarar gören malik taşmayı öğrendiği tarihten başlayarak onbeş
gün içinde itiraz etmediği, aynı zamanda durum ve koşullar da haklı gösterdiği takdirde,
taşkın yapıyı iyiniyetle yapan kimse, uygun bir bedel karşılığında taşan kısım için bir irtifak
hakkı kurulmasını veya bu kısmın bulunduğu arazi parçasının mülkiyetinin kendisine
devredilmesini isteyebilir.
12
Soru-10
Yaşanan olaylardan sonra aralarına husumet giren A ve B’nin birbirlerine karşı
komşuluk hukukuna dair sorumlulukları yerine getirmemeleri halinde
başvurabilecekleri hukuki imkan/imkanlar var mıdır, açıklayınız.
olayda komşuluk hukukundan doğan yükümlülük yerine getirilmemiştir. gürültü çıkarılmıştır.
III. Komşu hakkı 1. Kullanma biçimi Madde 737- Herkes, taşınmaz mülkiyetinden doğan
yetkileri kullanırken ve özellikle işletme faaliyetini sürdürürken, komşularını olumsuz şekilde
etkileyecek taşkınlıktan kaçınmakla yükümlüdür. Özellikle, taşınmazın durumuna, niteliğine
ve yerel âdete göre komşular arasında hoş görülebilecek dereceyi aşan duman, buğu, kurum,
toz, koku çıkartarak, gürültü veya sarsıntı yaparak rahatsızlık vermek yasaktır. Yerel âdete
uygun ve kaçınılmaz taşkınlıklardan doğan denkleştirmeye ilişkin haklar saklıdır.
talepler:
1. eski hale getirme davası
2. tehlikenin önlenmesi davası
3. tazminat davası
OLAY V
A ders çalışmak üzere Galata’da bulunan bir kamu kütüphanesine gitmiştir. Uzun saatler final
sınavlarına çalışan A, hava almak için çok kısa bir süre dışarı çıkar. Döndüğünde ise çıkarken
masada bıraktığı son model masaüstü bilgisayarının ve annesinin doğum gününde hediye
ettiği antika bilekliğin yerinde olmadığını görür. Kütüphaneye salt hırsızlık amacıyla gelen ve
fırsat kollayan B, bilekliği cebine atıp, bilgisayarı ise kucaklayıp kapıdan çıkarken güvenlik
görevlisi durumu farkeder. Panikleyip kaçarken yüzük B’nin cebinden düşer.
Soru-11
B bilgisayarı fiyatının çok altında yeraltı çarşısında bulunan D’ye ait bir elektronik
mağazasına satmıştır. B’nin bilgisayarın iadesi için başvurabileceği hukuki bir yol var
mıdır, değerlendiriniz.
13
zilyetliğin iadesi davası açabilir. Bu dava ile Eşyanın tekrar zilyede iadesini sağlar. Eşya
üzerindeki fiili hakimiyete son verilmiş, taşınmaz ise işgal edilmiş, taşınır ise gasp edilmişse
bu dava açılır. Bu dava zilyetliği gasp edene karşı açabileceği gibi, onun külli haleflerine karşı
da açabilir. Davacının zilyetliğinin haksız olması bu davanın açılması için engel değildir. 3. Mülkiyetin kazanılması, geri verme
Bu dava 3. kişi olan Dye karşı açlamaz. Madde 771- Bulunan şeyin maliki, ilân veya kolluk kuvvetlerine ya da muhtara bildirme
taşınır davası bakımından elden rıza dışı çıkmasına bakılır.ve bu olayda mal elden rıza dışı tarihinden başlayarak beş yıl içinde ortaya çıkmazsa; bulan kimse, yükümlülüklerini yerine
çıkmıştır. iyiniyetli ise 5 yıl içinde , kötüniyetli ise her zaman bu dava açılabilir. getirmiş olmak koşuluyla o şeyin mülkiyetini kazanır. Bulunan şey malikine geri verilirse,
mal rızası dışı elden çıkan malik bu davayı açar. bulan kimse yaptığı giderlerin ödenmesini ve uygun bir ödül verilmesini isteyebilir.
Kaybedilmiş şey oturulan bir evde veya işyerinde ya da kamu hizmeti görülen yerde
Soru-12 bulunmuşsa; o yerin sahibi, kiracı veya kurum, o şeyi bulan sayılır. Ancak bunlar ödül
Düşen bilekliği yolda bulan F, değerli olduğunu düşündüğü bilekliği bir müzayede isteyemezler.
merkezine verir orada ise bileklik açık arttırma ile çok yüksek bir fiyata satılır. Bu
durumda A’nın bilekliğin iadesi için başvurabileceği hukuki bir imkan mevcut mudur?
F’nin hukuken bulunmuş eşya konumunda olan bileklik hususunda nasıl hareket
etmesini önerirdiniz?

burada iyiniyetin korunduğu haller tam korumadır.

Bulunmuş eşya
1. Arama ve ilân
Madde 769- Kaybedilmiş bir şeyi bulan kimse, malın sahibine, sahibini bilmiyorsa kolluk
kuvvetlerine, köylerde muhtara bildirmek veya araştırma yapmak ve gerektiğinde ilân etmek
zorundadır.
Bulunan şey önemli ölçüde değerli ise, her hâlde kolluk kuvvetlerine veya muhtara bildirmek
gerekir.
Oturulan bir evde veya işyerinde ya da kamu hizmeti görülen yerde bir şey bulan kimse, bunu
o yer sahibine veya kiracıya ya da kamu hizmeti görülen yerde denetim ve gözetim ile görevli
olanlara teslim etmek zorundadır.
2. Koruma ve satma
Madde 770- Bulunan şeyin özenle korunması gerekir. Korunması aşırı gideri gerektirir veya
çabuk bozulabilir bir nitelik taşır ya da kolluk kuvvetleri veya kamu kurumu tarafından bir
yıldan fazla saklanmış olursa, bulunan şey satılabilir. Satış, gerektiğinde önceden ilân edilerek
açık artırma yoluyla yapılır.Satış bedeli, bulunan şeyin yerine geçer.

14 15
 MEDENİ USUL HUKUKU (PRATİK 1) MEDENİ USUL HUKUKU (PRATİK 1)

İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ

MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMA-1
OLAY
Murat İşlet, Kadıköy Moda’da açtığı yeni kafesinde kullanmak için, Kerem Satar’ın
Bursa’da bulunan mobilya mağazasından, 14 Aralık 2018 tarihinde, 20.000 tutarında mobilya
almıştır. Murat İşlet, mobilyaları aldığı gün 10.000 TL’yi ödemiş, geri kalan 10.000 TL ise 30
Aralık 2018 vadeli adi senede bağlanmıştır. Vade tarihi geldiğinde, işleri iyi gitmeyen Murat
İşlet borcunu ödeyememiştir. Bunun üzerine Kerem Satar, 2 Ocak 2019 tarihinde ödeme
yapması için Murat İşlet’e ihtar çekmiştir. İhtarın sonuçsuz kalması üzerine Kerem Satar, Murat
İşlet’ e karşı dava açmak üzere, 15 Ocak 2019 tarihinde, avukat arkadaşı Güven İnan ’a
başvurmuştur.
 Hukuki sebepler zorunlu unsur değildir ve hakim resen uygular.
 Verilen bu kesin süre içinde eksikliğin tamamlanmaması hâlinde dava açılmamış sayılır.
Usulden red olmaz.
SORU 2: Davacı Kerem Satar, davayı geri almak istemektedir. Davacının davayı geri
alması mümkün müdür? Mümkünse nasıl, mümkün değilse neden?
Davanın geri alınması
MADDE 123- (1) Davacı, hüküm kesinleşinceye kadar, ancak davalının açık rızası ile davasını
geri alabilir.
Kanun yoluna gitmeden de kesinleşebilir. Dava hüküm kesinleşinceye kadar geri alınabilir.
Bu durumda davacı kerem satar açmış olduğu davayı hüküm kesinleşinceye kadar davalının da
rızasıyla geri alabilir.

SORU 1: Avukat Güven İnan, davalının adresini bilmediği için dava dilekçesine SORU 3: Dava dilekçesinin davalı Murat İşlet’e tebliğ edilmesi halinde, davalının tutumunu
yazamamıştır. Hâkim Hayri Kesin, dava dilekçesindeki bu eksikliği görmüş ve davayı çeşitli ihtimallere göre değerlendiriniz.
reddetmiştir. Hâkim Hayri Kesin’in bu hareketi doğru mudur? Değerlendiriniz.

Dava dilekçesinin içeriği

MADDE 119- (1) Dava dilekçesinde aşağıdaki hususlar bulunur:

 Mahkemenin adı.
 Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri
 Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası.
 Varsa tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresleri.
 Davanın konusu ve malvarlığı haklarına ilişkin davalarda, dava konusunun değeri.
 Davacının iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri.
 İddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği.
 Dayanılan hukuki sebepler.
 Açık bir şekilde talep sonucu.
 Davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası.

(2) Birinci fıkranın (a), (d), (e), (f) ve (g) bentleri dışında kalan hususların eksik olması hâlinde,
hâkim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir.

 SOMUT OLAYDA YARGITAY ŞUNU KABUL EDİYOR: DAVACI, DAVALININ TC’Sİ

BİLİNİYORSA BU DURUMDA ADRESİN YAZILMAMASI VEYA BİLİNMEMESİ ÖNEMLİ
DEĞİLDİR. DAVALININ TC SİNDEN ÇIKAN MERNİS ADRESİ ARAŞTIRMA YÜKÜ
MAHKEMEYE GEÇER. YANİ BU DURUMDA DAVA AÇILMAMIŞ SAYILMAZ ,

Olaydan da anlaşılacağı üzere davalı MURAT İŞLET yukarıdaki şekilde savunmada bulunabilir.
 malvarlığı haklarına ilişkin davalarda, dava konusunun değeri ZORUNLU UNSUR değil
kanunen kesin süre vermek gerekmez. Harçlar kanunu hükümlerine göre tespit edilir.
 MEDENİ USUL HUKUKU (PRATİK 1)
SORU 4: Davalı Murat İşlet’in cevap dilekçesi verdiği varsayımında;
a) Cevap dilekçesiyle beraber, Kerem Satar’ın da kendisine 5.000 TL borcu olduğu
gerekçesiyle karşı dava açmayı düşünmektedir. Murat İşlet’ in böyle bir karşı dava
açabilmesi mümkün müdür? Açabilirse hangi süre içerisinde, nasıl? Açamazsa
neden?
KARŞI DAVA (m. 132- m.134)
Davalının aynı mahkemede ve aynı dosyada, kendi hakkının da hüküm altına alınmasını
isteyerek davacıya karşı bir dava açmasına karşı dava denir.
ŞARTLARI=
1)Asıl davanın açılmış ve hâlen görülmekte olması,
2)Karşı davada ileri sürülecek olan talep ile asıl davada ileri sürülen talep arasında takas veya
mahsup ilişkisinin bulunması yahut bu davalar arasında bağlantının mevcut olması
Bu şartlar gerçekleşmeden karşı dava açılacak olursa, mahkeme, talep üzerine yahut resen, karşı
davanın asıl davadan ayrılmasına; gerekiyorsa dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine
karar verir.
 Karşı dava, cevap dilekçesiyle veya esasa cevap süresi içinde ayrı bir dilekçe verilmek
suretiyle açılır. Süresinden sonra karşı dava açılması hâlinde, mahkeme davaların
ayrılmasına karar verir.
 Karşılık dava asıl dava ile birlikte incelenir, tahkikat birlikte yürütülür.
 Asıl davanın veya karşılık davanın herhangi bir şekilde sona ermesi kural olarak diğerini
etkilemez.
 Asıl dava ve karşılık dava hakkında tek bir hüküm verilmesine rağmen, bu iki dava
hakkındaki kararlar hükümde ayrı ayrı belirtilir.
 Asıl dava ile karşılık dava, temyiz bakımından birbirinden bağımsız olduğundan, temyiz
sınırı her ikisi için ayrı ayrı değerlendirilir ve her biri yalnız başına temyiz edilebilir
b) Davalı dava dilekçesinin kendisine tebliğinden bir hafta sonra cevap dilekçesi vermiştir.
Cevap dilekçesini verdikten sonra, yetkisiz mahkemede dava açıldığı yönündeki
savunmasını yazmadığını hatırlamıştır. Henüz cevap süresinin dolmadığını hatırlayan
davalı Murat İşlet, mahkemeye yetkisizlik savunmasını içeren bir dilekçe daha vermiştir.
Davalı Murat İşlet’ in eylemi yerinde midir? Neden? Anlatınız.
MEDENİ USUL HUKUKU (PRATİK 1)
TARAFLARIN İKİNCİ DİLEKÇELERİ
(m. 136)
Davacı, cevap dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içinde cevaba cevap
dilekçesi; davalı da davacının cevabının kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içinde
ikinci cevap dilekçesi verebilir.
Davacının cevaba cevap, davalının da ikinci cevap dilekçesi hakkında, dava ve cevap
dilekçelerine ilişkin hükümler, niteliğine aykırı düşmediği sürece kıyasen uygulanır.
İDDİA VE SAVUNMANIN GENİŞLETİLMESİ VEYA DEĞİŞTİRİLMESİ YASAĞI DURUMU
MADDE 141-
(1) Taraflar, cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçeleri ile serbestçe; ön inceleme
aşamasında ise ancak karşı tarafın açık muvafakati ile iddia veya savunmalarını
genişletebilir yahut değiştirebilirler.
Ön inceleme duruşmasına taraflardan biri mazeretsiz olarak gelmezse, gelen taraf onun
muvafakati aranmaksızın iddia veya savunmasını genişletebilir yahut değiştirebilir.
Ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra iddia veya savunma genişletilemez
yahut değiştirilemez.
(2) İddia ve savunmanın genişletilip değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık
muvafakati hükümleri saklıdır.
SORU 5 : Davacı vekili Güven İnan, dava dilekçesinde faiz talep etmeyi unutmuş; cevaba
cevap dilekçesinde 2.000 TL faiz talep etmiştir. Bunun üzerine davalı Murat İşlet,
davacının, cevaba cevap dilekçesinde faiz talebinde bulunamayacağı, dava dilekçesinde
faiz talep etmemekle faizden feragat etmiş sayılacağı savunmasında bulunmuştur.
Davalının ikinci cevap dilekçesindeki savunması yerinde midir? Değerlendiriniz.
Taraflar, cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçeleri ile serbestçe; iddia veya savunmalarını genişletebilir
yahut değiştirebilirler.
İddia ve savunmanın genişletilip değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık muvafakati
hükümleri saklıdır.
SORU 6 : Davalı cevap dilekçesinde ‘’İddia edilen borç ödenmiştir.” savunmasında
bulunmamıştır. Dilekçeler teatisi aşaması tamamlandıktan sonra, davalının bu
savunmada bulunması mümkün müdür? Çeşitli ihtimallere göre açıklayınız.
İtirazlar: Dava dosyasına girmiş ve dava malzemeleri arasında bulunan itiraz sebeplerinin
sonradan ileri sürülmesi yasak olan savunmayı genişletme değildir. Çünkü hâkim, dava
dosyasından anlaşılan itiraz sebeplerini kendiliğinden gözetmekle yükümlüdür.
 MEDENİ USUL HUKUKU (PRATİK 1) MEDENİ USUL HUKUKU (PRATİK 1)

Bununla birlikte, davacının dilekçelerinden anlaşılmayan itiraz sebepleri, davalı tarafından

cevap süresi içinde verilmiş olan cevap dilekçesinde bildirilmemiş ise, bu itiraz sebeplerinin
sonradan ileri sürülmesi savunmayı genişletme yasağına tâbidir. Çünkü, bu itiraz sebeplerinin
sonradan ileri sürülmesi yeni vakıaların bildirilmesi demektir.

SORU 7: Davacı Murat İşlet, duruşmaya gelmemiş, herhangi bir mazeret de

sunmamıştır.Bu durumda mahkemenin tutumu nasıl olmalıdır?

MADDE 150- (1) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri
veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden
kaldırılmasına karar verilir.

(2) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse,
gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir

veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf,
yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez.

(3) Duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hâllerde gün tespit
ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay geçmekle dosya işlemden kaldırılır.
(4) Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde
taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün,
saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak
bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen
tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın
devamı sayılır.
SORU 9: Hakim Hayri Kesin, ön inceleme duruşmasında, davacı Kerem Satar’a, davada
talep ettiği alacağın varlığını ispata yarayan senedi getirmesi için iki haftalık kesin süre
vermiştir. Bu süre içerisinde delilin getirilmemesi durumunda akıbeti ne olacaktır? HMK’
da, davacı Kerem Satar’ın, davanın daha sonraki aşamalarında bu delili ileri sürmesine
imkan verecek bir imkan var mıdır? Açıklayınız.
Sonradan delil gösterilmesi

DOSYA İŞLEMDEN KALDIRILIRA DAVA DERSTTİR BAŞKA YERDE AYNI DAVA AÇILSA USULDEN
RED
SORU 8: Hakim Hayri Kesin, dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra, tahkikat için gün
tayin etmiştir. Hakim Hayri Kesin’in davranışı yerinde midir? Açıklayınız.
MADDE 145- (1) Taraflar, Kanunda belirtilen süreden sonra delil gösteremezler. Ancak bir
delilin sonradan ileri sürülmesi yargılamayı geciktirme amacı taşımıyorsa veya süresinde ileri
sürülememesi ilgili tarafın kusurundan kaynaklanmıyorsa, mahkeme o delilin sonradan
gösterilmesine izin verebilir.
 ● OLAYDAKİ SUÇLAR
● 1) Bahri ……. Ayşegül = Cinsel taciz suçu (Cinsel içerikli mail atılması)
06.03.2019 Ceza Özel

OLAY 1 ● 2)Bahri …….. Ayşegül = Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçu

Özel bir şirkette çalışan Bahri, aynı işyerinde çalışan Ayşegül’ün mail adresini
(Kilitlenmesi)
öğrenir ve Ayşegül’e cinsel içerikli bir mail atar. Ayşegül’ün bir tepki vermemesinden
cesaret bulan Bahri birkaç gün sonra depo olarak kullanılan bir odada Ayşegül’ü
yalnız yakalar ve birlikte olmak istediğini söyler. Ayşegül’ün karşı çıkması üzerine ● 3)Bahri ………Ayşegül = Cinsel Saldırı Suçu
Bahri deponun kapısını kilitler ve “bağırırsan boğazını keserim” diyerek Ayşegül’ün
üzerine yürür. Bu esnada kapının önünde ayak sesleri duyulması üzerine Bahri
panikler ve hemen odayı terk eder. Ayşegül olayı ağabeyi Vedat’a anlatır. Çok ● 4)Bahri ……...Ayşegül = Tehdit (Konuşursan boğazını keserim demesi)
sinirlenen Vedat, Bahri’ye “ulan ahlaksız şerefsiz, senin anan bacın yok mu! Sen
bittin!” şeklinde bir mail atar. Ertesi gün arkadaşı Necati’yi de yanına alarak
Ayşegül’ün çalıştığı işyerine giden Vedat, güvenlik görevlisinin engellemesine ● 5)Vedat……..Bahri = Hakaret (Ahlaksız,Şerefsiz demesi)
rağmen “O namussuzu korumayın” diye bağırarak güvenlik görevlisini kenara iter ve
Necati’yle birlikte içeri girerler. Necati kaçmaya çalışan Bahri’yi yakalayarak tutar ve
Vedat eline geçirdiği bir demir sandalyeyle Bahri’ye vurmaya başlar, Bahri’nin burnu ● 6)Vedat ……. Bahri = Tehdit (Sen bittin demesi)
kırılır. Vedat’ın hızla savurduğu sandalye Bahri’yi tutan Necati’nin de eline denk
gelerek kırılmasına neden olur. O esnada arkadan yetişen güvenlik görevlisi biber
gazıyla Vedat ve Necati’ye müdahale eder. ● 7)Vedat,Necati ……… İşyeri sahibi = Konut Dokunulmazlığını İhlal (İşyerine
girmesi)
OLAY 2

Rasim isimli hasta ve ihtiyar bir zenginin yaşadığı lüks bir villada hizmetçi ● 8)Vedat…...Bahri = Hakaret
olarak çalışan ve burada yaşayan Cemile, evdeki kıymetli eşyaları çalmak için bir
plan yapar. Arkadaşı Sadık’a evdeki değerli eşyalardan bahseden Cemile, Sadık ve
17 yaşındaki oğlu Cenk’i bir gece vakti arka kapıdan içeri alır. Sadık ve Cenk evdeki ● 9)Vedat…..Güvenlik Görevlisi,Necati = Sövme suçu (o namussuzu korumayın)
değerli eşyaları alıp ayrılırlar. Rasim’in konuşmalarından kendisinden şüphelendiğini
anlayan Cemile, Rasim'in düzenli olarak alması gereken kalp ilacını bir başka ilaçla
değiştirir. Bu surette bir süre kalp ilacını almayan Rasim kalp krizi geçirerek hayatını ● 10)Vedat ….Güvenlik Görevlisi,Necati = Eğer 3. kişi varsa gıyapta hakaret suçu
kaybeder. oluşur.Ama yoksa suç oluşmaz.

● 11)Vedat…..Bahri = Kasten Yaralama (Sandalye ile vuruyor)

● 12)Vedat …Necati = (Bilinçli)Taksirle Yaralama (Sandalye ile yanlışlıkla

vurması)

● 13)Vedat…. İşyeri Sahibi = Mala zarar verme suçu (Sandalyenin kırılması)

● 14)Güvenlik Görevlisi… Vedat,Necati = Kasten Yaralama (Biber gazı sıkması)

● DİPNOT:
● Somut fiil isnadı:Örneğin benim malımı çalan şudur demektir.Bu da
hakarettir.İsnad ettiğimiz fiil gerçekse hakaret suçu oluşmaz. ● Vedat…..Necati taksirle yaralama sonucu kemik kırılması (89/2/b) (NSAS)
● Gıyapta hakaret suçunun gerçekleşmesi için mağdur dışında 3 kişinin olması
gerekir.Bu 3 kişi için 2 görüş vardır:
● 1.GÖRÜŞ:Objektif cezalandırılabilme şartıdır kasta dahil değildir ● Güvenlik…..Necati,Vedat Kasten yaralamanın silahla (biber gazı ) ile işlenmesi
● 2.GÖRÜŞ:Suçun unsurudur ***Baskın görüş daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hal.
● Bu 3 kişinin hakareti duyduklarında algılayabiliyor olması gerekir.Örneğin akıl
hastası bu 3 kişi içinde olamaz.Eğer olursa suç oluşmaz.
● Vedat,Necati...İşyeri sahibi Konut Dokunulmazlığı suçunun cebir ile işlenmesi
● Sınıfta ispanyolca küfür etti birisi biz algılayamadığımız için suç oluşmaz.
ağırlaştırıcı nitelikli hal,işyeri hakkında yapılması hafifletici nitelikli hal
● Mikrofon açık kalmış kişi küfretmiş ceza almaz çünkü hakaret suçu taksirle
oluşmaz.
● Kişinin hakaretten alınıp alınmaması önemli değil
● Bahri….Ayşegül:Cinsel saldırının organ sokularak işlenmesi ağırlaştırıcı
● Akıl hastasına hakaret edildiğinde kişi anlamasa dahi suç oluşur.Çünkü
nitelikli hal
onunda korunacak şerefi vardır.O sebeple suçun mağduru olabilir.
● TEŞEBBÜŞ,İŞTİRAK,İÇTİMA
● M170>Kişi yangın çıkarttı ama tehlike oluşmadı.Suç oluşur ama objektif
● Bahri...Ayşegül Cinsel saldırı teşebbüs aşamasında kalmıştır.102/2
cezalandırabilme şartı sebebi ile ceza almaz..Ama tehlike oluşursa ceza alır.
●
● HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ ● Vedat,Necati Kasten yaralama ve Konut dokunulmazlığını ihlal suçlarında
● 1)Vedat…...Bahri Hakaret suçunda haksız tahrik vardır.(m129) Bu durumda müşterek faildir.(Fiil üzerinde ortak hakimiyet kurmuşlardır)
Vedat’a ceza verilmez yada cezası indirilir.

● Bahri...Ayşegül Tehdit ve kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçlarının

● Vedat…..Bahri Tehdit suçunda haksız tahrik vardır (m29) Vedatın cezası işlenmesi bileşik suçtur.Faile sadece kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma
indirilir. suçunun nitelikli halinden ceza verilir.

● Güvenlik görevlisinin biber gazı sıkması 3. kişi lehine meşru müdafadır.Hukuka Hakaret ve tehdit suçlarında gerçek içtima söz konusudur.
uygunluk sebebidir.
● Güvenlik Görevlisinin 2 kişiye biber gazı sıkması normalde aynı neviden fikri
içtimadır ama kasten yaralama bu kapsamda olmadığından gerçek içtima
● Vedat ….. Bahri Kasten yaralama suçunda haksız tahrik vardır
hükümleri uygulanır.
● NİTELİKLİ HALLER VE NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ SUÇ
● Bahri….Ayşegül Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçunun işlenmesi daha
ağır cezayı gerektiren nitelikli haldir. (109/5) ·​ Olay
​ 2
·​ 1
​ )Suç tiplerinin tesipiti

·
● Bahri…..Ayşegül Kişiyi Hürriyetinden yoksun bırakma suçunu işlemek için Sadık, Cenk ……… Rasim: Konut dokunulmazlığını ihlal suçu (Eve izinsiz girme)
tehdit etmesi daha ağır cezayı gerektiren nitelikli haldir. ·
Sadık,Cenk,Cemile ….. Rasim: Hırsızlık suçu
·
● Bahri….Ayşegül Cinsel taciz suçunun elektronik haberleşme yoluyla,aynı Cemile …….. Rasim : Kasten Öldürme
işyerinde çalışmanın kolaylığıyla işlenmiş olması.
2)Kusurluluğu kaldıran veya azaltan haller
·
● Vedat,Necati….Bahri Kasten yaralama suçunun silahla (sandalye) ile işlenmesi 17 yaşındaki Cenk’in cezası yaş küçüklüğünden dolayı iner.
sonucu burun kırılması (Kemik,87/3) (NSAS)
3)Nitelikli Haller
·
Konut dokunulmazlığını ihlal suçunun gece vakti işlenmiş olması. 12.03.2019 Ceza Özel Pratik
·​​Hırsızlık suçunun gece vakti işlenmiş olması.
· OLAY
Hırsızlık suçunun kendini savunamayacak kişiye karşı işlenmiş olması.
· Bir eğlence mekânında arkadaşlarıyla birlikte çok miktarda alkol alan Serkan,
Bina içinde muhafaza altına alınmış eşyanın çalınması iyice kontrolünü kaybettiği gecenin ilerleyen vakitlerinde aynı mekânda eğlenen
·
Şeyma ve Serpil isimli iki bayanı fark eder ve hemen yanlarına gider. Bayanlara
Öldürme suçunun kendini savunamayacak kişiye karşı,tasarlayarak ve bir suçu
hitaben “ateş gibi yanıyorsunuz, ben sizin ateşinizi söndürebilirim” der ve Şeyma’nın
gizlemek amacıyla işlenmiş olması.
·
bacaklarına dokunur. Serkan’a karşılık vermez ise hareketlerinin devam edeceğini
Konut dokunulmazlığını ihlal suçunun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hal ve tavırlarından anlayan Şeyma, elindeki cam bardakla Serkan’ın kafasına vurur.
ağırlatıcı nitelikli hallerdir. Zaten ileri seviyede sarhoş olan Serkan bu darbenin etkisiyle yere yığılır ve kısa süre
·​ ​4)Teşebbüs,iştirak,içtima sonra hayatını kaybeder. Olanları ve Serkan’ın yerde hareketsiz yattığı gören
· arkadaşı Metin, “ulan o…..lar, öldürdünüz kardeşimi, ben de sizi öldüreceğim”
Teşebbüs ve içtima yoktur. şeklinde herkesin duyabileceği bir şekilde bağırarak Şeyma ve Serpil’in üzerine yürür.
· Bu esnada olay yerine gelen güvenlik görevlisi Davut, Metin’i kollarından yakalayarak
Müşterek faillik ve azmettirme suçları olayda vardır. zapt eder ve polis gelene kadar boş bir odaya kilitler. Olay yerine gelen polis
DİPNOT​:Hizmetçiye anahtar verilip dahi eşya çalınsa emniyeti su istimal değil hırsızlık suçu
memurları Şemsi ve Zeynep; Metin ve Şeyma’yı gözaltına alarak polis merkezine
oluşur
götürmek isterler. Direnen Metin, polis memuru Şemsi’nin elini ısırır ve parmağını
koparır.

Geceleyin polis merkezinde gözaltında tutulan Şeyma’yı gören polis memuru

Kasım, tahrik olduğu Şeyma’yla birlikte olmak ister. Şeyma’nın karşı çıkması ve
bağırması üzerine copuyla vurarak ve ağzına yastık tıkıp bantlayarak hareket
etmesini ve bağırmasını önleyen Kasım, zorla Şeyma ile birlikte olur. Nefessiz
kalmasının sonucunda Şeyma bayılarak yere yığılır. O anda aklı başına gelen Kasım
çok kötü bir şey yaptığını ve yakalanırsa çok kötü şeyler olacağını fark ederek kaçar.
Ağzı yastık tıkılı olan Şeyma, bir süre sonra nefessiz kalarak hayatını kaybeder.

Kendi evinde saklanamayacağını bilen Kasım, babaannesinin köy evine gider

ve bir süreliğine ziyaretine geldiğini söyleyerek içeri girer. Babaannesi Cevriye
Hanım, akşam haberlerinde karakolda tecavüz haberini izleyip, Kasım’ın anormal
hareketlerini de görünce olanları anlar ve kızarak Kasım’ı kovar. Ancak, yakalanmaya
niyeti olmayan Kasım, babaannesini odalardan birisine kilitler ve bağırır veya
kaçmaya çalışırsa onu da öldüreceğini söyler. Bu şekilde iki gün babaannesinin
evinde saklanan Kasım, yurtdışına kaçmaya karar verir ve babaannesinin
çekmecede sakladığı kefen parasını alır. Babaannesini serbest bırakmaya karar
veren Kasım, kilitli tuttuğu odanın kapısının kilidini çaktırmadan açarak evi terk eder.
Bir süre sonra kapıyı bir kez daha zorlamaya karar veren Cevriye Hanım, kapının
açılmış olduğunu fark eder, hemen evin dışına çıkar ama yaşlılığın ve günlerdir
yaşadıklarının tesiriyle kapının önünde kalbi sıkışır ve yere yığılır. Yan komşu Saide
bu durumu görmesine rağmen, Cevriye Hanımı pek sevmediğinden görmezlikten
gelmeyi tercih eder ve Cevriye Hanım bir kaç saat sonra hayatını kaybeder.

Yurtdışına kaçmak isteyen Kasım, bu işleri ayarlayan Haşmet’ten yardım ister.

Haşmet 10.000 TL karşılığı kaçmasına yardım edeceğini söyler. Haşmet, işi yapması

Sayfa 1 / 2
için Mustafa’yı ikna eder, Namık’tan da kamyonuyla Kasım’ı Mersin’e kadar 12.03.2019 Ceza Özel Pratik
götürmesini ister. Namık’ın kullandığı kamyonla Mersin’e kadar gelen Kasım, burada
Mustafa’nın düzenlemeleriyle yurtdışında giden bir yük gemisine binmeye çalışırken 1)OLAYDAKİ SUÇLAR
deniz polisi tarafından fark edilir ve yakalanır.

SORULAR 1)Serkan….Serpil ve Şeyma: Cinsel Taciz suçu (Ateş gibi yanıyorsunuz….)

1. Fail ve mağdurlarını göstererek olaydaki suçları belirleyiniz. (Olayda 2)Serkan….Şeyma: Cinsel saldırı (Bacaklarına dokunma)
somut olarak hangi hareketin hangi suçun oluşumuna sebebiyet verdiğini
gösteriniz.) 3)Şeyma….Serkan: Kasten yaralama(NSAS Yaralama cam bardakla vurmuş)
2. Varsa hukuka uygunluk nedenlerini ve ceza sorumluluğuna etki eden
halleri belirtiniz. 4)Metin...Serpil ve Şeyma: Hakaret (o……)
3. Olayda yer alan suçlarda daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli
unsurları ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış halleri belirleyiniz. 5)Metin...Serpil ve Şeyma: Tehdit (Sizi öldüreceğim)

4. Olayda yer alan suçları teşebbüs, iştirak ve içtima bakımından inceleyiniz.

6)Davut...Metin : Kişiyi Hürriyetinden Yoksun bırakma (Odaya kilitleme)

7)Şemsi,Zeynep...Metin,Şeyma:Kişiyi Hürriyetinden Yoksun bırakma(Gözaltına alma)

8)Metin...Şemsi ve Zeynep: Görevi yaptırmamak için direnme m265

9)Metin...Şemsi: Kasten yaralama (parmağının kopması)

10)Kasım...Şeyma: Cinsel Saldırı (Zorla ilişkiye girme)

GÖRÜNÜŞTE NSAS GERÇEK NSAS

Temel suç+Temel suçun Temel suç+Başka bir ağır netice

ağır neticesi (Aynı suç)
Kast+kast neticesi oluştu
Birisinin kolunu doğrudan
koparttım
Kast+Taksir de olur
Birisini öyle dövdümki kolu
işlevsiz hale geldi
87/4 teki bir yaralamanın ölümle
sonuçlanması :Yaralama
bakımından kastım var öldürme
bakımından taksir.
Kast + Taksirle olur ancak
Kast+Kast ile olmaz.
102/5>Gerçek NSAS

Bu olayda 102/5 uygulamıyoruz çünkü taksirden daha ağır kastı var dolayısıyla
uygulanmaz.

11)Kasım...Şeyma : Kasten öldürme (boğması) (icraidir/doğrudan kast)

Sayfa 2 / 2
Bir kişinin ağzını yastıkla kapatıp onu bıraktığınızda kişi öldü önce icrai sonra ihmali 15)Kasım...Cevriye: Bilinçli Taksirle Öldürme (Odaya kilitleyerek kadının ölümüne
fiil var ama her icrai fiil bünyesinde ihmali fiil barındırdığı için burada kişi kasten sebebiyet verme) (Burdaki suç icrai işlenmiştir.İhmali işlenmesi için kapıyı taksirle
yaraladı kızı kurtarması ondan beklenmez.Öngelen tehlikeli eylem olmaz.Kişinin kapalı unutması gerekirdi.Burda bilerek kapalı)
nefessiz kaldığını görüyor bilip istiyor dolayısıyla doğrudan kast
Not:Öngelen tehlikeler taksirle gerçekleşirse ihmal suretiyle gerçekleşir.
Taksirle birine çarpıp sonra kaçmak ve adamın ölmesi:İhmal
suretiyle kasten öldürme (Kişi garantör durumunda, öngelen
16)Saide….Cevriye: Yardım ve bildirim yükümlülüğünün ihlali m98
tehlike)

Muhtemel neticeleri kabullenme : Olası kast 17)Mustafa...Kasım,Kamu(uluslarası toplum): Göçmen Kaçakçılığı suçu

2)Kusurluluğu kaldıran veya azaltan haller

Bilmek ve istemek: 1. Dereceden doğrudan kast(Bir kişiyi
öldürmek için ateş etmek) 1)Serkan…… :İradi olarak alınan alkol ceza sorumluluğunu etkilemez.(m34/2)
Muhakkak neticelerin bilinmesi : 2. Derece doğrudan kast (uçağı
düşürürsem diğer insanlar da ölecek) 2)Şeyma...Serkan:Kasten yaralama suçu bakımından meşru müdafa sınırı
aşılmıştır.(m27/1 , 27/2 savunulabilir)
m87’lik bir yaralama varsa M86’lık yaralama varsa Cinsel Eğer orantılılık kasten aşılıyorsa meşru müdafa yoktur.
Cinsel saldırı suçunda saldırı suçunda Eğer orantılılık taksirle aşılıyorsa cezada azalma olur
Gerçek içtima Bileşik suç
copla vurması bileşik suç 3)Metin...Şeyma,Serpil: Hakaret suçunda kasten yaralamaya karşı yapıldığı için ceza
verilmez m129/2 bu durum sadece Şeyma’ya olan hakaret suçu için geçerli.
Serpil’e karşı yapılan hakaret suçu mevcudiyetini korur.Tam olarak cezalandırılır.

Bir fiili kasten gerçekleştiren kişilerin gerçekleştirdiği fiilin doğurduğu neticeleri geri DİPNOT:Sınırı aşan meşru müdafaya karşı meşru müdafa yapılabilir.
alması beklenmez.Örn:Kasten yaraladın, adamı kurtarman senden beklenmez garantör
olmazsın. 4)Kasım….Cevriye:Hırsızlık suçunun üst soya karşı işlenmesi şahsi cezasızlık
sebebidir.
12)Kasım...Cevriye : Konut Dokunulmazlığını İhlal (Evden çıkmıyor)
5)Metin...Şeyma,Serpil: Tehdit suçunda Şeyma’ya karşı m29 gereği indirim
13)Kasım….Cevriye: Kişiyi Hürriyetinden yoksun bırakma (Odaya kilitlemesi) yapılır.Serpil’e karşı tehditten tam sorumludur.

14)Kasım….Cevriye: Hırsızlık (Malın alınması) 6)Davut….Metin:Hürriyeti tahditte meşru müdafa söz konusudur.Kanun hükmünü icra
CMK m90/1 gereği hukuka uygundur.

7)Şemsi ve Zeynep…...Metin ve Şeyma: CMK m90/2 gereği hukuka uygunluk nedeni

Adamı dövdüm ertesi gün Hırsızlık suçu
var.(Kanun hükmünü icra)
dükkanına gittim adam tekerlekli
sandalyeye düşmüş , mallarını
3)Nitelikli haller ve NSAS
aldım

Adamı dövdüm bayıldı , mallarını Hırsızlık suçu 1)Serkan...Şeyma: Cinsel saldırı sarkıntılık aşamasında kaldığı için daha az cezayı
aldım (Yağma olabilmesi için malın gerektiren nitelikli haldir.
alınması için cebir uygulanmalıydı
burda kast sonradan oluşmuş) 2)Şeyma...Serkan: Kasten yaralama sonucunda ölüm m87/4 Nsas var.

3)Metin...Şeyma ve Serpil:Hakaretin alenen yapılması daha ağır cezayı gerektiren

nitelikli haldir.
 4)Kasım...Cevriye : Hürriyeti tahdit suçu sırasında tehdit uygulanması bileşik
4)Metin...Şemsi : Parmak koparma NSAS m87/2-b m87/3 suçtur.Tehdit nitelikli hali olduğu için ayrıyetten tehditten ceza verilmez.

5)Kasım...Şeyma: Cinsel saldırının organ sokmak suretiyle işlenmesi, kamu görevinin
sağladığı nufus ile işlenmesi m102/2 ve 120/3-d
6)Kasım...Cevriye: Hürriyeti Tahditin üst soya karşı yapılması m109 ve tehdit ve
cebirle işlenmesi
5)Kasım….Kız:Cinsel saldırıda copla vurulması m87 kapsamındaki (Nsas yaralama)
değilse ayrıyetten ceza almaz.(m102/4)
Burada bileşik suç vardır.m87 ye varmayan yaralama vardır ayrıyetten
cezalandırılmaz.

7)Kasım...Cevriye: Hırsızlık m102/2-a nitelikli hal kişi malını koruyamayacak halde Dipnot:
Şerefsiz seni öldürürüm :Hakaret ve tehdit gerçek içtima var.
8)Saide...Cevriye: Yardım veya bildirim yükümlülüğünün ihmali sonucu ölüm m98/2
sebebiyle NSAS

4)Teşebbüs, İştirak , İçtima

Teşebbüs:

1)Kasım….Cevriye :Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçunda etkin pişmanlık

uygulanmaz (m110) çünkü şahsına zarar vermiş malına değil

2)Mustafa….Kamu,Göçmenler: Göçmen Kaçakçılığı suçu teşebbüs aşamasındadır

ama tamamlanmış suç gibi cezalandırılır çünkü kanun böyle öngörmüş

İştirak:

1)Göçmen kaçakçılığı suçunda haşmet azmettirendir (Şunları kaçır diyen) Namık ise
yardım edendir. (Kamyonet kullanan)

İçtima:

1)Serkan….Şeyma,Serpil:Cinsel saldırı suçunda aynı neviden fikri içtima vardır.Tek fiil

ile aynı suçun birden fazla kişiye karşı işlenmesi aynı neviden fikri içtimadır.Tek fiil
(söz) ile 2 kişiye karşı cinsel taciz işleniyor.Tek bir suçun cezası arttırılarak verilir.

2)Metin...Kızlar: Hakaret suçu kasten yaralama suçuna karşı işlendiği için bu suç
cezalandırılmaz.Bu suçun fikri içtima kapsamına girebilmesi için suçun
cezalandırılabilir olması gerekir.Dolayısıyla burda aynı neviden fikri içtima
uygulanmaz.Şeyma’ya karşı 129/2 den yararlanır. 129/2 uyarınca cezalandırılmayan
hakaret fiili içtima ilişkisine girmez.

3)Metin….Kızlar:Tehdir 129/1 uygulanacağından cezalandırılabilir ancak cezası

azalır.Dolayısıyla aynı neviden fikri içtima uygulanır.
 03.04.2019 Ceza Özel Pratik
Burak kahvehanede batak oynarken arkadaşlarına, sadece onların duyabileceği şekilde
“Bu Egelilerin alayı toptur kardeşim top. Bana kimse hikaye anlatmasın. Ben az sinkaf etmedim
bu Egelileri” der. O sırada masaya çay bırakmakta olan Mustafa, duyduğu sözler üzerine “Ben
Aydın efesiyim. S****r it burdan, pe****. Bir daha Egelilere laf ettiğini görürsem seni
öldürürüm” diye bağırır. Burak ve arkadaşları masadan sinirle kalkarak hesabı ödemeden
uzaklaşırlar. Burak, bu sırada kendi telefonu sanarak arkadaşı Serhat’ın telefonunu cebine
koymuştur. Bir süre sonra Serhat, telefonunun cebinde olmadığını fark eder. Telefonunun telaşe
sırasında kahvehanede çalışan Mustafa tarafından çalındığını düşünüp, kahvehaneye geri
dönerek “Görüyor musunuz gitti telefon? Bu Egeliler yalnızca top değil. Aynı zamanda hırsız
bu herifler, hırsız!” diye bağırır. Lise hazırlık öğrencisi olan Mustafa cevaben “Kırdın beni
God damn it! You little motherf*cker. Get the f*ck out of here you f*cking bast*rd” diye bağırır.
İngilizce bilmeyen Serhat, kendisine söylenen sözlerin mahiyetini anlamaz. Aksine, genç yaşta
bir öğrencinin bu denli seri ve akıcı İngilizce konuşmasından etkilenerek, “yeni nesil bomba
gibi geliyor maşallah. Aferin evlat biz okumadık siz okuyun” der.
Serhat tam çıkmak üzereyken kahvehanedeki masalardan birinin üzerinde piyasa değeri
300 TL olan eski model bir telefon görür. O telefonun işine yarayacağını düşündüğü için gizlice
cebine atar ve aldığı yere “helal et” yazılı bir kağıtla beraber 500 TL iliştirerek kahvehaneden
uzaklaşır. Metrobüs turnikelerinden atlayarak geçen Serhat, çalmış olduğu telefonun başka bir
kimseye ait olan bir alt modelini metrobüs durağında görür. Elindeki telefonu duraktakiyle
değiştirerek yoluna devam eder.
SORULAR
1. Fail ve mağdurlarını göstererek olaydaki suçları belirleyiniz. (Olayda somut olarak
hangi hareketin hangi suçun oluşumuna sebebiyet verdiğini gösteriniz.)
2. Varsa hukuka uygunluk nedenlerini ve ceza sorumluluğuna etki eden halleri
belirtiniz.
3. Olayda yer alan suçlarda daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli
unsurları ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış halleri belirleyiniz.
4. Olayda yer alan suçları teşebbüs, iştirak ve içtima bakımından inceleyiniz.
1)OLAYDAKİ SUÇLAR
● Egelilere karşı söylenen sözler hakaret suçunu oluşturmaz çünkü mağdur belli
veya belirlenebilir değildir.
● m216 (Halkı kin ve düşmanlığa sevk etme) de olmaz. çünkü aleniyet
gerçekleşmemiş oluyor.Bir bölge başka bir bölgeye karşı alenen kin ve
düşmanlığa sevk edilmemiş.Belirli olmayan kişiler tarafından duyulacak şekilde
söylenmemiş aleniyet yoktur.
● 1)Mustafa…...Burak: Hakaret TCK m125 (Sövmüş)
● Mustafa …….Burak : Tehdit suçu gerçekleşmemiş.Tehditle korunan hukuki
değer kişinin hürriyetidir ama bir kimsenin haksız fiil şartı konularak bende
sana şunu yaparım demek (Hırsızlık yaparsan seni öldürürüm) karşı tarafın bir
hürriyetini kısıtlamıyor çünkü kişinin sövme hürriyeti yoktur.Burada ağır bir
uyarı var. Şarta bağlı tehdit olmaz. Bu sert uyarı olur.
● Hesabı ödememesi suç değildir.Haksız fiil olmasına rağmen tipiklik unsuru
gerçekleşmemiştir.Buna karşı hakaret olsa haksız tahrikten yararlanır sonuçta
haksız fiildir.Borçlar kanunu kapsamındadır.
● Burak kendi telefonu sanarak başkasının telefonunu almış.Suçun maddi
unsurlarını bilmeyen kişi kasten hareket etmiş sayılmaz. m31 burda hatanın
kaçınabilir olup olmadığına bakılmaz.Hırsızlık suçu da taksirle işlenemediğine
göre suç yoktur.m 30/3’te hatanın kaçınılır yada kaçınılamaz olduğuna
bakıyoruz örneğin vapurda gidiyorum karşımdaki adam kulaklıkla telefonla
konuşuyor arada bana bakıyor ben bana hakaret ettiğini düşünerek adama
saldırıyorum burda şu inceleme yapılır benim karşı tarafın bana hakaret ettiğini
sanmam da kaçınılır bir hatam var mı yok mu. Eğer hatam kaçınılmaz ise haksız
tahrik varmış gibi benim cezam iner.Benim hatam kaçınabilir ise cezam
inmez.Burak maddi unsurları bilmeden yaptığı için hatası kaçınabilir olsa bile
kastı ortadan kalkıyor.Burak arkadaşının telefonu olduğunu fark etti ama
vermedi bu sefer m160’taki suç oluşur.
● 2)Serhat…...Mustafa: Hakaret
Her ne kadar Egeliler dese de Mustafaya söylediği açık olduğu için hakaret
suçu işlenmiş olur çünkü mağdur belirlenebilirdir.
● 3)Mustafa…..Serhat : Hakaret (God Damn it)
Doktrine göre iç şeref ve dış şeref vardır.Dış şeref saygınlıktır.Burda kendisi
bilmese bile onun saygınlığını zedeleyici sözlerdir.İç şerefi zedelenmese de dış
şerefi zedelenmiştir.Bu sebeple suç oluşmuştur.Kimsenin konuşmadığı yapay
 dille veya kuş diliyle hakaret edilirse o hakaret sayılmayabilir.Ama herkesin ● 1)Mustafa’nın lise öğrencisi olması nedeniyle yaşı küçüktür cezası azalır (TCK
anlayabileceği dilse suç oluşur.Kişinin alınıp alınmaması önemli değildir. m31)

● 4)Serhat……..Kahvedeki telefonun sahibi Hırsızlık suçu (Rızası hilafında

telefon alması) Kişinin rızası olmaksızın telefonu alıyor.Burda korunan hukuki
değer mülkiyettir.Bıraktığı para gönlünden kopmuştur.Suçun oluşumunu
etkilemez.
● Metrobüs turnikelerinden atlaması hizmet otomatı ücretsiz kullanması suç
oluşturur. m163 (Karşılıksız yararlanma suçu) kaçak elektrik kullanma da bu
madde kapsamındadır.Netflix üyeliği olmadan izlemek bu kapsamda
değildir.Netflix otomat değil elektrik suç değil.
● 5)Serhat …….. Kamu (Karşılıksız Yararlanma Suçu) (Turnikeden atlaması)
Hizmet otomatını ücretsiz kullanıyor.Mal otomatı örneğin su veren otomat bu
kapsama girer mi tartışmalıdır çünkü kanunda belirtilmemiştir.
Terk edilmiş Kaybolmuş eşya Unutulmuş eşya
eşya
● 2)Burak’ın haksız sözlerine karşı Mustafa’nın hakareti, haksız fiile karşı
işlenmesi m129/1 gereği cezası iner veya kalkar. m129/3(Karşılıklı hakaret)
oluşmaz çünkü Burak’ın sözleri hakaret değil haksız fiildir.
● 3)Burak’ın telefonu alması esaslı hatadır. (m30/1) ceza almaz çünkü hırsızlık
taksirle işlenemez.
● Biri annesini öldürmek isterken babasını öldürmesi kasten öldürmedir çünkü
amaç insan öldürmektir.Buradaki hata suçun nitelikli halinde vardır.Suçun
maddi unsurlarında hata yoktur çünkü amacı insan öldürmektir.Dolayısıyla
suçun temel halinden ceza alır nitelikli halinden almaz çünkü babasını
öldürdüğünü bilmiyor.
● 4)Serhat…..Mustafa hakaret suçunda haksız tahrikte hata (m30/3) vardır.Serhat
telefonunu Mustafa’nın çaldığını düşünerek ona hakaret etmiş.Burada hata
eğer kaçınılmazsa m129/1 e gideriz.Burda hatanın kaçınabilirse haksız tahrik
yoktur.

Terk edilmiş Kaybolmuş eşya Unutulmuş eşya ● 5)Mustafa…...Serhat : Hakarete karşı hakaret vardır. m129/3 uygulanır ceza
eşyayı üzerinde malikin üzerinde malikin verilmez yada cezası indirilir.
almak zilyetliği söz hala hakimiyeti
hırsızlık konusu olmadığı vardır.Zilyedinden
suçunu için hırsızlık almış sayılır ve 3)NİTELİKLİ HALLER
oluşturmaz suçu değil hırsızlık suçu
örneğin Kaybolmuş oluşur. ● 1)Mustafa…...Burak: Hakaret alenen işlenmiş.Cezayı arttıran nitelikli
çöpten eşyanın haldir.m125/4 Kahvehane belirsiz sayıda kişinin gireceği yerdir dolayısıyla
bisiklet tasarrufu suçu hakaret alenen işlenir.
almak oluşur.
● 2)Serhat…….Telefon sahibi (Durak) :m142/1/c metrobüs durağındaki telefonu
çaldığı için bu nitelikli hal uygulanır.Şirket servisleri olmaz çünkü halka açık
değil.Taksi de olmaz.Otobüs vs olur
Otomatta sıkışmış yiyecekleri başkasının alması bir suç oluşturmaz çünkü terk
edilmiş eşyanın alınması söz konusudur.
● 3)Serhat…...Mustafa: Hakaret alenen işlenmiş.Cezası artar.
● 6)Serhat…….Duraktaki telefon sahibi Hırsızlık suçu (Rızası hilafıyla telefonu
alıyor)
● 4)Mustafa…...Serhat: Hakaret alenen işlenmiş.Cezası artar.

2)HUKUKA UYGUNLUK VEYA CEZA SORUMLULUĞUNA ETKİ EDEN HALLER

4)TEŞEBBÜS,İŞTİRAK,İÇTİMA
● Teşebbüs ve iştirak yoktur.
● Serhat…..Mustafa hakaret suçunda m216/2 suçu da gerçekleşmiştir dolayısıyla Yargıtay 6 CD, 17.04.2008, 1604/9010
farklı neviden fikri içtima söz konusudur. “Sanık M’nin işyeri dışında sokakta park halindeki araç içerisinde yakalandığı, tüm
aşamalarda da işyeri içerisine girmediğini savunması ve işyerinin içerisine girdiğine ilişkin de
kanıt bulunmaması karşısında; 5237 sayılı TCK’nin 142/1-b maddesinde belirtilen, kilitlenmek
suretiyle bina ve eklentilerinde muhafaza altına alınan eşyanın çalınması için, işyeri veya
konuta girilmesi eyleminin hırsızlık suçundan ayrı ve bağımsız bir suç oluşturduğu, anılan
maddedeki suçun işlenmesi amacıyla bina veya eklentisine girilmesi eyleminin hırsızlık suçunun
içinde eriyen unsur olarak kabul edilemeyeceği, hırsızlık suçlarında her bir sanığın işlemiş
olduğu eylemden sorumlu olacağı gözetilmeden, sanığın işyerine girmeyip dışarıda gözcü
olarak beklediği kabul edildiği halde, ayrıca işyeri dokunulmazlığını bozmak suçundan da
cezalandırılması bozmayı gerektirir.”

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 5.7.2013 tarihli, 2012/1-1570 Esas ve 2013/339 Karar
sayılı kararı
“Ölen bebeğin yapılan otopsisinde kafatasındaki hematom, kafa kırıkları, kaburga
üzerindeki lezyonlar, hiyoiddeki kırık şeklinde yapılan tespitler ile bebeğin bırakıldığı yere göre
canlı olarak bırakılmış olması halinde ağlama seslerinin çevredekiler tarafından duyulması
gerektiği ve bebeğin bir poşet içerisinde bulunması gibi hususlar, maktul bebeğin sanık
tarafından icrai hareketle kasten öldürüldüğü yolunda bir kanaat oluşturmaktadır. Ancak Adli
Tıp Kurumu 1.İhtisas Kurulu raporuna göre otopsi raporunda tespit edilen bulguların ölümden
önce mi, yoksa ölümden sonra mı meydana getirildiğinin ve kesin ölüm sebebinin çürüme
nedeniyle tespitinin mümkün olmadığının belirtilmesi, sanığın tüm aşamalarda değişmeyen ve
dosya içeriğiyle de uyumlu olan savunmasında, bebeği bir beze sarılı ve sağ olarak bıraktığını,
kesinlikle poşete koymadığını beyan etmesi, bahse konu poşetin içinden çıkan şeffaf poşetten
elde edilen 3 adet parmak izinin sanık ile anne babasına ait olmadığının sabit olması hususları
göz önüne alındığında, sanığın bebeği icrai hareketle kasten öldürdükten sonra boş arsaya
bıraktığı ya da poşetin içine koyarak ölmesini sapladığı hususu şüphe boyutunda kalmaktadır.
Bu nedenle sanığın, evlilik dışı ilişki sonucu hamile kaldığı bebeğini evinde doğurduktan
hemen sonra, 4271 sayılı Medeni Kanun hükümleri uyarınca hayatını korumak ve gözetmek
yükümlülüğü altında olmasına karşın, bir beze sararak boş bir arsaya bıraktığı ve hayatını
korumaya yönelik icrai bir davranışta bulunmadığı, böylece kanunda kaynaklanan garantörlük
görevini kasten ihmal ederek ölüm neticesinin meydana gelmesine icrai davranışla eşdeğer
olan bir ihmali davranışla neden olduğunun kabulü gerektiğinden, eyleminin TCK’nın 83.
Maddesi kapsamında değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır”.
Bu itibarla Yargıtay C. Başsavcılığı itirazının reddine karar verilmelidir.
Yerel Mahkeme Kararı
“Sanık D’nin eylemini kasten öldürmenin ihmali davranışla gerçekleştirilmesi olarak
kabul ederek 5237 sayılı TCK’nın 83/3, 62 ve 53. Maddeleri uyarınca 16 yıl 8 ay hapis cezası ile
cezalandırılmasına ve hak yoksunluğuna…”
Yargıtay 1. Ceza Dairesi Kararı
“Oluşa, dosya içeriğine ve gösterilen gerekçeye göre; sanığın eyleminin ihmal suretiyle
öldürme suçunu oluşturduğunu kabul eden mahkemenin takdirinde isabetsizlik
görülmediğinden, bozma isteyen tebliğnamedeki düşünce benimsenmemiştir.”
Cumhuriyet savcısı sanığın eyleminin olası kastla öldürme suçunu oluşturduğundan
bahisle hükmü temyiz etmiştir.
 Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise tebliğnamesinde yeni doğmuş bebeği töre ​ CEZA ÖZEL PRATİK 4
saikiyle öldürme suçundan hüküm kurulması gerektiğini belirterek bozma kararı verilmesini
talep etmiştir.
Bu bilgiler ışığında yukarıda verilen Yargıtay Ceza Genel Kurulu kararını inceleyiniz. Yargıtay Kararı İnceleme 1

1)Maddi olay​: Sanık M hırsızlık yapıyor arabada bekleyen biri var.

2)Hukuki mesele:​Konut dokunulmazlığı ihlal ve hırsızlık suçu arasındaki içtima ilişkisi,

şeriğin (gözcünün) konut dokunulmazlığını ihlal suçuna iştirak edip etmediği

3)Hukuki meseleye uygulanacak dayanaklar:​m142/4 , m39

4)Mercii Kararları:​Yerel mahkeme hem konut dokunulmazlığını ihlal suçundan hemde

hırsızlık suçundan ceza alır der.Yargıtay kararı bozar.Yalnızca hırsızlık suçuna iştirak etmiş
der.Yalnızca hırsızlıktan ceza alır.

5)Kanaatiniz: Hırsızlığa iştirak etmiştir.Konut dokunulmazlığını ihlal suçunu işleyeceğini

bildiği için 2 suça da iştirak etmiştir.İçtimaya baktığımızda aralarında gerçek içtima
vardır.ETCK’da bunu bileşik suç sayardı.YTCK’da hırsızlığın nitelikli hali bina içinde
işlenmesinden bahseder.Her bina konut değildir dolayısıyla kanunda konut demediği için
konut nitelikli hal değildir ve bileşik suç oluşmaz.
m142/2/h ve m116 gerçek içtima olduğunun ispatları:
-Bina:Kullanılmayan eve yapılan hırsızlık suçunda m142/2/h var m116 yok
-Elimi sokarak eşyayı çaldım. m142/2/h var m116 yok.
-m142/4 açık hüküm var

Yargıtay Kararı İnceleme 2

1)Maddi olay:​Evlilik dışı doğan bebeği annesi beze sarıp boş bir araziye bırakıyor.Bebek
adli tıp tarafından tespiti edilemeyen sebeple ölmüştür.

2)Hukuki Mesele:​İhmali hareket mi icrai hareket mi? Doğrudan kastla mı olası kastla mı
işlendi? Töre saiki var mı yok mu?

3)Hukuki Dayanaklar:​m21 , m82/1/k

4)Mecii Kararları:
● 1- Yerel mahkeme : m83’ten hüküm vermiş
● 2- C. savcısı : Olası kast var demiş
● 3- Yargıtay C.Başsavcılığı : tebliğnamede töre saiki var demiş.
● 4- Yargıtay 1. Ceza Dairesi:Kararı onamış, m83 var demiş
● 5- Yargıtay C.Başsavcılığı :İtiraz etmiş , m83 yok m82/1 var der.
● 6- Ceza Genel Kurulu: m83 var diyip onamış
NOT:Pratikte 5 ve 6. kısımlar yazılmamış hoca ekleyin dedi derste.

5)Kanaatiniz:​Namusun temizlenmesi, toplumda saygınlık kazanmak, yapmazsa
saygınlığının azalacağı hissi, görev bilinciyle hareket etmesi töre saikinin
unsurlarıdır.Yargıtaya göre meclis kararı verilmesi artık bu unsurlar içinde değildir.
Olayımızda sanık anne olduğu için annenin çocuğunu öldürmesinde töre saiki yoktur.Babası
anneyi öldürseydi töre saiki olurdu.
Kişinin suçun maddi unsurlarını bilerek isteyerek hareket etmesi doğrudan kasttır. (m30/1)
Olası kast ise neticenin istenmediği ama muhtemel neticelerin kabullenip olursa olsun
denildiği durumdur.
Gerçekleşecek netice muhakkak netice ise o zaman doğrudan kast vardır.Muhakkak
neticenin göze alınması da doğrudan kasttır.Yeni doğmuş bebeğin boş araziye bırakılması
sonucu ölmesi muhakkak neticedir.Doğrudan kast vardır.
Nedenselliği başlatan hareket icrai harekettir ve sonuçta bu sebeple gerçekleşir dolayısıyla
burdaki suç icrai hareketle işlenmiştir.
Örn:Doktorun hastanın fişini çekmesi de icrai harekettir.İhmali değil.
Ceza Özel Pratik 08.05.2019
OLAY
Ferdi, restoranda arkadaşları ile yemek yerken aralarında çıkan tartışma üzerine masayı
hışımla terk eder ve kalkarken telefonunu oturduğu yerde unutur. Bunu gören garsonlardan
birisi telefonu gizlice alır ve cebine atarak restoranı terk eder. Ferdi, metrobüs durağına
geldiğinde akbilini almak üzere elini cebine attığında telefonunun olmadığını fark eder. Koşa
koşa restorana gider fakat telefonunu bulamaz. Üzüntüden dizlerini döverken cüzdanını da
düşürdüğünün farkına varır. Cüzdanı metrobüs durağındaki yolculardan birisi cebine atarak
uzaklaşmıştır. Telefonsuz ve parasız kalan Ferdi, evine yürüyerek gitmeye karar verir. Biraz
ilerledikten sonra, bir kişinin, arkadaşına “Bugün restoranda çalışırken son model bir telefon
buldum. Ama herifin kullandığı kaba bak. Tam bir i*ne kabı. Bu kabı kullanan vurduruyordur.”
dediğini duyar. Ferdi, tavşan şeklinde olan telefon kabını rahatlıkla ayırt eder. Telefonu çalan
kişi, telefonu arabasının camından içeri atarak, geri dönmek üzere evine girer. Ferdi fırsattan
istifade camı açık arabanın içinden telefonu alır ve koşmaya başlar. Sonrasında hızını alamayan
Ferdi, başka bir arabanın da camını kırarak içindeki laptop çantasını alır ve diğer bir arabanın
ise logosunu kopartarak cebine koyar. Hırsızlığın tadını alan Ferdi, evine gelmek üzereyken
kapısı açık bir arabadan 50 liralık banknotu alır. Evine geldiğinde ise aldığı telefonun kendi
telefonu olmadığını fark eder.
SORULAR
1. Fail ve mağdurlarını göstererek olaydaki suçları belirleyiniz. (Olayda somut olarak
hangi hareketin hangi suçun oluşumuna sebebiyet verdiğini gösteriniz).
2. Varsa hukuka uygunluk nedenlerini ve ceza sorumluluğuna etki eden halleri
belirtiniz.
3. Olayda yer alan suçlarda daha ağır veya daha hafif cezayı gerektiren nitelikli halleri
ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış suçları belirleyiniz.
4. Olayda yer alan suçları teşebbüs, iştirak ve içtima bakımından inceleyiniz.
Karar İncelemesi:
Karar 1: Yargıtay 6. Ceza Dairesi, 18.06.2007, 18286/73859 “Hükümlünün yakınan
E’ye ait cep telefonunu masanın üzerinden alarak kaçmaya başladığı sırada, kesintisiz izleme
sonucu kendisini yakalamaya çalışan mağdur Cengiz’den kurtulmak için kuru sıkı tabanca ile
havaya ateş ederek çaldığı cep telefonu ile birlikte kaçmaya çalışması biçiminde gerçekleşen
eyleminde, gösterdiği cebir ve tehdit içeren davranışının, suça konu eşyanın götürülmesini
sağlamaya yönelik olduğu ve eylemin 5237 sayılı TCK’nın 149/1-a-h maddesine uyan nitelikte
yağma suçunu oluşturduğu gözetilmeden…(hırsızlı, cebir ve tehdit suçlarından ayrı ayrı hüküm
kurulması boz sebebidir)”
Karar 2: Yargıtay Ceza Genel Kurulu E. 2015/2-349, K. 2017/23 “Suç tarihinde 11
yaşında olan mağdur YA'ın köyün dışında tek başına yürüdüğü sırada, mağduru gören sanık
Ramazan ve inceleme dışı sanık Erdal'ın, mağdura cinsel istismarda bulunma hususunda

aralarında anlaşıp, sanık Ramazan'ın bıçakla tehdit ettiği mağduru kendileriyle birlikte
gelmeye zorladıkları, köyün dış tarafında bulunan kurumuş dere yatağına götürdükleri
mağdura cinsel istismarda bulundukları, mağdurun direncini kırmak için sanık Ramazan'ın
cinsel istismar eylemini gerçekleştirdiği sırada Erdal'ın, Erdal'ın eylemi esnasında ise sanık
Ramazan'ın mağduru tuttuğu, bu sırada mağdurun üzerinde bulunan cep telefonunun yere
düştüğü, kendisine yönelik cinsel istismar eylemleri sırasında hareket kabiliyeti de engellenmiş
olan ve böylece sanık Ramazan ve Erdal tarafından kendini savunamayacak duruma getirilen
mağdurun telefonunun düştüğünü görmesine rağmen, içinde bulunduğu hâl itibarıyla
telefonunun alınmasına karşı koyabilecek durumda olmadığından müdahale edemediği, sanık
Ramazan'ın ise mağdurun telefonunu yerden alıp cebine koyduğu ve iade etmediği
anlaşılmakla, mağdurun malını koruyamayacak duruma sanık Ramazan ve Erdal tarafından
getirilmiş olması nedeniyle, sanık Ramazan'ın eyleminin hırsızlık suçunu değil, yağma suçunu
oluşturduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla, sanığın eyleminin hırsızlık suçunun TCK'nun 141/1. maddesinde
düzenlenen temel şeklini oluşturduğuna ilişkin yerel mahkeme hükmü ile TCK'nun 142.
maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde düzenlenen nitelikli hâlini oluşturduğuna ilişkin Özel
Daire kararında isabet bulunmamaktadır.”
Karar 3: Yargıtay 6. Ceza Dairesi 8126/8801, 31.03.2008 “Olay tarihinde
mağdurenin cep telefonuna gelen mesajı okumak için telefonu alan ve başka bir erkek
tarafından gönderildiği anlaşılan mesajı okuyan sanığın, bu duruma tepki göstererek yakınana
bir tokat vurup cep telefonunu da mağdurenin babasına göstermek amacıyla alıp götürerek;
sanığın sonradan söz konusu telefonu satması biçimindeki eyleminin, güveni kötüye kullanma
suçunu oluşturup oluşturmadığı, karar yerinde tartışılmadan yapma kabulü ile yazılı biçimde
hüküm kurulması bozmayı gerektirir.”
CEZA PRATİK
1.SORU:
1. Garson…….ferdi: Hırsızlık suçu (Telefonu alma) unutulmuş mal hırsızlık
kapsamındadır
2. Metrobüs durağındaki adam……ferdi: TCK M160 (Cüzdan kaybedilmiş maldır)
3. Garson 2……. Telefon sahibi: hakaret ( ithilat kast obj cezalandırılabilmeyi içermek
zorunda değil, ama suçun unsurunu içermelidir. İtilatın suç unsuru olduğu doktrinde
ağır basan görüştür.
4. Ferdi……….. Garson 2:Hırsızlık suçu (zilyedinden telefonun alınması)
5. Ferdi…………. 2. Araba sahibi : Mala zarar verme (Cam kırma)
6. Ferdi…………..2. Araba sahibi. : Hırsızlık (Laptop çalması)
7. Ferdi…………….. 3. Araba sahibi : (hırsızlık)
8. Ferdi………………3.Araba sahibi : (mala zarar verme)
9. Ferdi………………4.Araba sahibi :hırsızlık 50 TL
2.SORU:
Ferdi………….Garson 2: Hırsızlık suçun nitelikli halinde hata vardır. M 3012 dolayısıyla suçun
nitelikli halinde hata var . Nitelikli hal: 111/1-6 hukuki ilişkiye dayanan alacaktan ötürü
hırsızlık yapıldıüğını zannediyor.
3.SORU:Nitelikli haller
Garson 1……….Ferdi: Hırsızlık, bina içindeki eşya 142/2’4 çünkü restoranda
Ferdi…………..Garson 2: Hırsızlık,M144/1/6 hukuki ilişkiye istinaen yapılan hırsızlık daha hafif
cezayı gerektiren nitelikli hal
Ferdi……….2. Araba: Camı kırıp laptop u çalması M142/2/h kapsamında herkesin girebileceği
bir yerde bırakıp kilitlemek suretiyle korunan eşya
Ferdi………3.araç sahibi: 142/1/c logonun çalınması daha ağır nitelikli hal
Ferdi………………4.Araba sahibine hırsızlık 50 tl çalması M145 hafif nitelikli hal
Teşebbüs Yok ,iştirak yok
4.SORU İÇTİMA
Hırsızlık amacıyla zarar verme gerçek içtima uygulanır.
CEZA ÖZEL DERS
RÜŞVET
Madde 252- (Değişik: 2/7/2012-6352/87 md.)
(1) Görevinin ifasıyla ilgili bir işi yapması veya yapmaması için, doğrudan veya aracılar
vasıtasıyla, bir kamu görevlisine veya göstereceği bir başka kişiye menfaat sağlayan kişi, dört
yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Görevinin ifasıyla ilgili bir işi yapması veya yapmaması için, doğrudan veya aracılar
vasıtasıyla, kendisine veya göstereceği bir başka kişiye menfaat sağlayan kamu görevlisi de
birinci fıkrada belirtilen ceza ile cezalandırılır.
(3) Rüşvet konusunda anlaşmaya varılması halinde, suç tamamlanmış gibi cezaya
hükmolunur.
(4) Kamu görevlisinin rüşvet talebinde bulunması ve fakat bunun kişi tarafından kabul
edilmemesi ya da kişinin kamu görevlisine menfaat temini konusunda teklif veya vaatte
bulunması ve fakat bunun kamu görevlisi tarafından kabul edilmemesi hâllerinde fail
hakkında, birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre verilecek ceza yarı oranında indirilir.
(5) Rüşvet teklif veya talebinin karşı tarafa iletilmesi, rüşvet anlaşmasının sağlanması veya
rüşvetin temini hususlarında aracılık eden kişi, kamu görevlisi sıfatını taşıyıp taşımadığına
bakılmaksızın, müşterek fail olarak cezalandırılır.
(6) Rüşvet ilişkisinde dolaylı olarak kendisine menfaat sağlanan üçüncü kişi veya tüzel kişinin
menfaati kabul eden yetkilisi, kamu görevlisi sıfatını taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın,
müşterek fail olarak cezalandırılır.
(7) Rüşvet alan veya talebinde bulunan ya da bu konuda anlaşmaya varan kişinin; yargı görevi
yapan, hakem, bilirkişi, noter veya yeminli mali müşavir olması halinde, verilecek ceza üçte
birden yarısına kadar artırılır.
(8) Bu madde hükümleri;
a) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
b) Kamu kurum veya kuruluşlarının ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının
iştirakiyle kurulmuş şirketler,
c) Kamu kurum veya kuruluşlarının ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının
bünyesinde faaliyet icra eden vakıflar,
d) Kamu yararına çalışan dernekler,
e) Kooperatifler,
f) Halka açık anonim şirketler, adına hareket eden kişilere, kamu görevlisi sıfatını taşıyıp
taşımadıklarına bakılmaksızın, görevlerinin ifasıyla ilgili bir işin yapılması veya yapılmaması
amacıyla doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, menfaat temin, teklif veya vaat edilmesi; bu
kişiler tarafından talep veya kabul edilmesi; bunlara aracılık edilmesi; bu ilişki dolayısıyla bir
başkasına menfaat temin edilmesi halinde de uygulanır.
(9) Bu madde hükümleri;
a) Yabancı bir devlette seçilmiş veya atanmış olan kamu görevlilerine,
b) Uluslararası veya uluslar üstü mahkemelerde ya da yabancı devlet mahkemelerinde görev
yapan hâkimlere, jüri üyelerine veya diğer görevlilere,
c) Uluslararası veya uluslar üstü parlamento üyelerine,
d) Kamu kurumu ya da kamu işletmeleri de dahil olmak üzere, yabancı bir ülke için kamusal
bir faaliyet yürüten kişilere,
e) Bir hukuki uyuşmazlığın çözümü amacıyla başvurulan tahkim usulü çerçevesinde
görevlendirilen vatandaş veya yabancı hakemlere,
f) Uluslararası bir anlaşmaya dayalı olarak kurulan uluslararası veya uluslar üstü örgütlerin
görevlilerine veya temsilcilerine, görevlerinin ifasıyla ilgili bir işin yapılması veya yapılmaması
ya da uluslararası ticari işlemler nedeniyle bir işin veya haksız bir yararın elde edilmesi yahut
muhafazası amacıyla; doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, menfaat temin, teklif veya vaat
edilmesi ya da bunlar tarafından talep veya kabul edilmesi halinde de uygulanır.
(10) Dokuzuncu fıkra kapsamına giren rüşvet suçunun yurt dışında yabancı tarafından
işlenmekle birlikte;
a) Türkiye’nin,
b) Türkiye’deki bir kamu kurumunun,
c) Türk kanunlarına göre kurulmuş bir özel hukuk tüzel kişisinin,
d) Türk vatandaşının, tarafı olduğu bir uyuşmazlık ya da bu kurum veya kişilerle ilgili bir
işlemin yapılması veya yapılmaması için işlenmesi halinde, rüşvet veren, teklif veya vaat
eden; rüşvet alan, talep eden, teklif veya vaadini kabul eden; bunlara aracılık
eden; rüşvet ilişkisi dolayısıyla kendisine menfaat temin edilen kişiler hakkında, Türkiye’de
bulundukları takdirde, resen soruşturma ve kovuşturma yapılır.
• Çok tailli suçtur. İrtikap çok tailli suç değildir.
• Rüşvet söz mutlaka yazılı olması gerekmez Hukuki anlamda bir söz değildir.Bu söz’i
zımmi olarak yapabiliriz. Hiçbir şekil şart yok
• Hukuki yarar: Kamu idaresinin güvenliği, Kamu idaresine karşı güven sarsılmaması
• Suçun madde unsurları: Kamu görevinin bir işi yapması / yapmaması
Fail: Kamu görevlisii(İrtikapla tek benzerliği) rüşvet vereni kamu h. Kişisi veya özel hukuk
kişisi rüşvette , rüşvet anlaşması tarafların kendi iradesine dayanır zorlama yok irtikapta
kamu görevlisinin zorlanması var.
Rüşvet veren/ alan failidir.İrtikapta ise sadece kamu görevlisi faildir.
Rüşvet veren tüzel kişi /gerçek kişi/kamu görevlisinin kendisi de olabilir.
Mağdur: Kamu idaresi
Menfaat: para dışında , terfi, kurs, cinsel arzu tatmini olabilir.
Suç tamamlanmasa bile anlaşma varsa suç tamamlanmış gibi hükmolunur.
• İrtikap suçunu işleyenin amiri göz yumarsa, müşteraf fail gibi cezalandırılır. Rüşvette
yok
Madde 254- (1) (Değişik: 2/7/2012-6352/88 md.) Rüşvet alan kişinin, durum resmi
makamlarca öğrenilmeden önce, rüşvet konusu şeyi soruşturmaya yetkili makamlara aynen
teslim etmesi halinde, hakkında rüşvet suçundan dolayı cezaya hükmolunmaz. Rüşvet alma
konusunda başkasıyla anlaşan kamu görevlisinin durum resmi makamlarca öğrenilmeden
önce durumu yetkili makamlara haber vermesi halinde de hakkında bu suçtan dolayı cezaya
hükmolunmaz.
(2) (Değişik: 2/7/2012-6352/88 md.) Rüşvet veren veya bu konuda kamu görevlisiyle
anlaşmaya varan kişinin, durum resmi makamlarca öğrenilmeden önce, pişmanlık duyarak
durumdan yetkili makamları haberdar etmesi halinde, hakkında rüşvet suçundan dolayı
cezaya hükmolunmaz.
Görevi kötüye kullanma
Madde 257- (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine
aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya
da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır.
(2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta
ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan
ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası
ile cezalandırılır.
10,00 TL