III.

KLASİK MÜZİK

Klasik kelimesi çoğunlukla zamanın eskitemediği, türünün en değerli ve kalıcı örneklerine

verilen bir sıfattır. Aynı zamanda bu sıfat nitelendirdiği ismi fazlası ile ciddi ve anlaşılması
zor bir şeymiş gibi de gösteriyor. Klasik roman, klasik bale, klasik sinemalardan ya da klasik
Rock ve Caz müziğinden de söz edildiğini duyarız. Yani sadece Klasik Müzik “klasik”
değildir. G,enelde klasikler zaman testinden geçmiş ve eskimemiş olduklarından uluslararası
kültürün de bir parçası haline gelmişlerdir. Başka bir değişle uluslararası olarak tanınır,
bilinirler. Klasiklerin ortak özelliği; zamanın eskitemediği bir niteliğe sahip olmalarından
başka farklı kültürlerin ortak olarak benimsediği evrensel bir kültürü oluşturuyor olmalarıdır.
Klasik müzik bu niteliklere sahip bir müziktir. Avrupa’da doğmuş gelişmiş, tüm dünyaya
yayılmıştır. Klasik müzik çalgısal ya da vokal olarak ikiye ayrılır.

3.1. Neden Klasik Müzik

Türk ulusunun bir parçasıysak ulusal kültürümüzü tanımanın gerekliliğinden daha doğal
bişey olamaz; çünkü bu, bizim dünya üzerinde kimliğimizi oluşturan bir öğedir. Aynı
biçimde Türk ulusu olarak dünya üzerinde yaşadığımıza göre, nasıl ulusal kültürümüzü
tanıyorsak, evrensel kültürün bir parçası olarak bu kültürü de tanımak önemli bir
zorunluluktur. Ancak buy olla Türk ulusunun bir parçası olmanın yanı sıra bir dünya
vatandaşı olmamız mümkün olabilir.

3.2. Klasik Müziğin Temel Öğeleri

Klasik müziğin temel öğeleri ses(perde) ve ritimdir. Ses ancak hareketin ürünüdür. Titreşen
bir nesneden, örneğin bir telden ya da bir davula gerilmiş deriden yükselen hareket ya da
titreşim hava yoluyla kulağımıza kadar iletilen dalgaları doğurur. Titreşimin düzenli olması
durumunda ortaya çıkan ses müzikseldir.Titreşim düzenli değilse sonuç gürültüdür.

Ses: Her ses kendine özgü üç özellik taşır. Bunlar sesin yüksekliği, sesin gürlüğü ve sesin
niteliğidir. Sesin yüksekliği bir müziksel sesin inceliğinin ya da kalınlığının ayırt edilmesi
demektir. Frekans arttıkça ses incelir, azaldıkça ses kalınlaşır. Sesin gürlüğü titreşimin
genişliğine bağlıdır. Titreşimin şiddeti arttıkça ya da azaldıkça sesin gürlüğü de artar ya da
azalır. Sesin niteliği, bir sesin, o sesi çıkartan farklı çalgılara ya da farklı insane seslerine göre
taşıdığı renk farklılığını belirtir. Böylece ses rengi, aynı ezgiyi çalan birkaç çalgıyı
birbirinden ayırt etmemize olanak sağlar.

Melodi: Belki de her çeşit müzik melodiler içerir; örneğin düşündüğünüz zaman Türk halk
müziği, Türk sanat müziği ve pop müzikte aslında melodi ve sözleri takip ederiz, rock
müzikte ise daha çok tınılar ve ritim ön plandadır. Klasik müzikte de çoğu zaman yazıldığı
dönem ve tarza bağlı olarak bir parça içinde melodiler olur.

Ritm: Ritim melodilerin içinde gizlidir. Başka bir deyişle, ritim seslerin uzunluğunu
belirleyerek melodiye şeklini verir. Popüler müzik türlerinde geçen ritimler çoğunlukla
sözcüklerin oluşumunun gölgesinde kaldığından, davul ve zil gibi çalgılar ritim işini
üstlenirler. Klasik müzikte bir melodinin karakteri ve enerjisi farklı ritimlerle önemli ölçüde
değişir.

Çok Seslilik: Klasik müzikte çoğunlukla aynı anda bir melodi çalınırken ona eşlik eden
sesler ya da melodiler duyarız. Tek sesli müzikler aynı melodinin bir ya da birçok çalgı ile
aynı anda çalınmasıdır. Çok sesli müzikte bunun tersine bir melodi çalınırken başka melodi
ya da sesler çalınır.

Armoni: Birden fazla notanın aynı anda çalınmasına, bunların uyumuna bazen de bilerek
uyumsuzluğuna denir. Perspektif bir resme nasıl derinlik katarsa armoni de müziğe öyle bir
derinlik kazandırır.

Nüans: Sesin volümünün artması ya da azalması klasik müziği başka bir çok müzik türünden
ayıran özelliğidir. Birkaç satır müzik içinde ses, çok hafiften çok yükseğe doğru yükselebilir,
alçalabilir ya da bazı seslerde vurgular yapılabilir. Bunlar çalınan parçayı renklendirir,
monotonluğu ortadan kaldırır ve daha da ötesi müziğin içeriğinde önemli yer tutar. Besteciler
yorumculardan bekledikleri ses miktarını belirtmek için İtalyanca terimler kullanırlar.
“piano” hafif, “pianissimo”çok hafif, “forte”güçlü, “fortissimo”çok güçlü gibi..

Aralık: İki nota arasındaki uzaklığa aralık denir. Arka arkaya duyulan iki ses arasındaki
mesafe “melodik aralık” olarak, aynı anda duyulan iki ses arasındaki mesafe “armonik aralık”
olarak tanımlanır.