Psikolojide Etik

PSKL 497

Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 1

Eğitim ve Süpervizyonda Etik

Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 2

EĞİTİM İLE İLGİLİ ETİK KURALLAR

• 6.1 Eğitim Programlarının Oluşturulması

(a) Eğitim veren psikolog, TPD’nin öngördüğü koşulları göz önünde tutarak, kendi yetkinliğini
(bkz.Yetkinlik İlkesi ve Kuralları) değerlendirir.
(b) Hedef kitleye uygun, yeterli düzeyde bilgi ve deneyimi sağlayan bir eğitim programı sunar. Ayrıca
uygun kitleye uygun eğitim sağlama sorumluluğunu alır. Yaygın eğitimde T.C. M.E.B’nın
mevzuatlarına uygun hizmet verilir.
(c) Programı eğitim verirken katılımcılara ilişkin en az kişisel bilgiyi almaya uygun şekilde düzenler.
(d) Eğitim sonrası alınacak olan sertifikanın hedeflediği ve belgelendirdiği bilgi ve becerilerin tam
olarak kazandırılmasını amaçlar.
• 6.2 Eğitim Programlarının Tanımı ve Tanıtımı
Eğitim programından sorumlu olan psikolog, program içeriğinin, eğitim amaç ve hedeflerinin,
ücretinin, süresinin ve alınacak olan sertifikanın tüm koşullarını (uygulama, süpervizyon, vb.)
ilgilenenlere sunar. Dolayısı ile, psikolog sunacağı seminer, eğitim çalışmaları ve diğer derece
vermeyen eğitim programlarını tanıtan duyurularda, kataloglarda, broşürlerde ve reklamlarda tam
ve doğru bilgi vermekle yükümlüdür .

Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 3

EĞİTİM İLE İLGİLİ ETİK KURALLAR
• 6.3 Öğretimde Doğruluk ve Nesnellik
(a) Psikolog verdiği dersin içeriğini tanıtırken; derste işlenecek konuları, değerlendirme ölçütlerini ve derste kazanılacak deneyimleri
doğru tanıtmak için tüm çabayı gösterir. Herhangi bir değişiklik yapılacaksa öğrencilere bildirir.
(b) Psikolog, verdiği eğitim ve öğretimde doğru ve güncel psikolojik bilgileri sunar.
• 6.4 Öğrenciyi Kişisel Bilgilerini Açıklamaya Zorlamak
Psikolog öğrencileri, eğitim ve süpervizyon alanları, yazılı ya da sözlü olarak, cinsel geçmişleri, travma ve taciz geçmişleri, almış
oldukları psikolojik tedaviler, yakın ilişkileri ve politik tercihlerine ilişkin kişisel bilgi vermeye zorunlu tutmaz. Bu kural aşağıdaki
durumlarda işletilmez:
(a) Program ya da eğitim kurumu bunu kabul koşulu olarak ya da programa ilişkin belgelerde bunu açık bir koşul olarak belirtmişse
(bkz. II.6.2)
(b) Eğitim alanların sorunları, mesleki çalışmalarını yetkin olarak yapmalarına engel oluyorsa, kendilerine ya da diğer kişilere bir tehdit
unsuru oluşturuyorsa; bu tür bilgilere, onları değerlendirmek ve yönlendirmek ya da yardım sağlamak için başvurulur.
• 6.5 Öğrencinin ve Süpervizyon Alanın Başarısının Değerlendirilmesi
(a) Öğretmen-öğrenci, süpervizyon veren ve alanın ilişkisinde; psikolog başarı ölçütlerini, değerlendirme ve geribildirim sürecinin
koşullarını, ilişkinin en başında ve açık bir biçimde açıklamakla yükümlüdür.
(b) Psikolog, öğrencileri ve süpervizyon alan kişileri katıldıkları program çerçevesinde ve oradaki başarı durumlarına dayanarak
değerlendirir.

Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 4

Süpervizyon
• Bernard ve Goodyear (2004) süpervizyonu,
«Deneyimli meslek elemanlarının (süpervizör), kendilerinden daha az deneyimli
meslek elemanlarını mesleğe hazırlamada ve uygulama yaşantılarını
zenginleştirmede destekleyici, değerlendirici ve zamana yayılan bir süreç» olarak
tanımlamaktadırlar.
Süpervizyonun temel amaçları (aktaran Meydan & Akyiğit, 2016)
a) Psikologları profesyonel ve kişisel olarak geliştirmek (Bernard ve Goodyear,
2004; Bradley ve Ladany, 2001)
b) Danışmanlık yeterliklerini kazandırmak (Bernard, 1979; Bernard ve Goodyear,
2004; Falender ve Shafranske, 2004; Hart, 1982; Haynes, Corey ve Moulton,
2003; Yogev, 1982; Yogev ve Pion, 1984)
c) Danışanla kurulan terapötik ilişkinin niteliğini koruyarak danışanların iyilik halini
artırmak ve sunulan psikolojik danışma hizmetlerinin etkililiğini geliştirmek
(Bernard ve Goodyear, 2004; Blocher, 1983; Haynes ve diğ., 2003)
Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 5
 Süpervizyonda Kritik Durumlar
• Süpervizyon ilişkisi (aktaran Meydan & Akyiğit, 2016)
• Nitelikli ilişki
• Yeterli destek sunan ve kabul duygusunu yaşatan ilişki nitelikli kabul edilebilir
• Nitelikli süpervizyon ilişkisi Bordin’e göre 3 maddeyle özetlenebilir:
• Karşılıklı bir anlayış ve anlaşma
• Bordin’e (1983) göre süpervizyon amaçlarına ilişkin karşılıklı bir anlayış ve anlaşma olmadan
amaçlara ulaşılması mümkün değildir ve söz konusu amaçların açık bir şekilde ifade edilmiş olması
süpervizyon ilişkisini güçlendirmektedir.
• Görevler
• Amaçların gerçekleştirilmesi için her iki tarafın (süpervizör ve süpervizyon alan kişinin) süpervizyon
sürecinde yapması beklenenleri ifade etmektedir
• Süpervizör: Bilgi verme, geribildirim verme ve süpervizyon alan kişinin bilgi, beceri ve farkındalığını
artırma görevleri üstlenir
• Süpervizyon alan kişi: Deşifre yapma, vaka sunumu hazırlama, oturum raporu yazma, sunum
yapma, ses ve/veya görüntü kaydı hazırlama gibi uygulamalarına ilişkin geribildirim almak için çeşitli
görevler
• Duygusal bağ
• Bordin (1983) supervizor ile supervizyon alan kişi arasında duygusal bir bağın oluşması gerekliliğine
vurgu yapıyor
• Profesyönel sınırları koruyarak Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 6
Süpervizyon İlişkisini Etkileyen Değişkenler
• Bernard ve Goodyear (2004), supervizyon ilişkisini etkileyen değişkenleri
süpervizyon alan kişiye ilişkin değişkenler ve süpervizöre ilişkin değişkenler
olarak sınıflamaktadırlar (aktaran Meydan & Akyiğit, 2016).
• Supervizyon alan kişiye ilişkin değişkenler kişinin deneyim duzeyi ve beklentilerini,
bilişsel yapısını (cognitive style), bağlanma stilini, kaygı duzeyini ve transferansı
(aktarımı) icermektedir.
• Supervizore ilişkin değişkenler ise kaygı, bağlanma stili, kişilerarası ilişkilerdeki gucunu
kullanma şekli ve karşıt transferans (karşıt aktarım) olarak belirtilmektedir.
• Bradley ve Ladany (2001) ise supervizyon ilişkisini etkileyen değişkenleri
süpervizyon alan kişiye ilişkin değişkenler, süpervizöre ilişkin değişkenler ve
üçlü (triadic) ilişkideki değişkenler olarak sınıflamaktadırlar.
• Supervizyon alan kişiye ve supervizore ilişkin değişkenler kaygı, aktarım ve karşıt
aktarım; uclu ilişkideki değişken ise paralel surec olarak ifade edilmektedir.

Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 7

Süpervizyonda Çok Kültürlülük
• Holloway’e (1999) gore supervizyon ilişkisini, tarafların kulturel gecmişi,
deneyimleri ve cinsiyeti gibi yönleri de etkilemektedir
• Çok kulturlu supervizyon, supervizor, supervizyon alan kişi ve danışan olmak uzere
uclu bir ilişki icinde olan ve farklı kulturel gecmişleri birbirine karışan uc kişiyi kapsar
• Süpervizyon alan kişinin aile geçmişi ve yaşam öyküsü hem psikolojik
danışma sürecinde hem de süpervizyon sürecinde önemli bir rol oynar.
Süpervizyon sürecinde süpervizyon alan kişinin aile geçmişi ve kendi
kültürel öğeleri konusundaki farkındalığını arttırmak hedeflenir (Bernard &
Goodyear, 2009)
• Kültürel hassasiyet ve kültüre dayalı bir yaklaşım geliştirme
• Çok kültürlülüğü süpervizyonda ele almak
Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 8
Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Derneği Bilişsel
Davranışçı Psikoterapist Düzeyi Eğitim Standartları
http://www.bilisseldavranisci.org/index.php?option=com_content&view=article&id=67:bilisel-davranc-psikoterapi-dernei-
uzmanlk-duezeyi-eitim-standartlar&catid=38:sertfkasyon&Itemid=28

PDF dosyası için MS teams ders kanalının dosyalar kısmını kontrol ediniz

Şerif Türkkal (MSc), PSKL 497 9