You are on page 1of 440

■M

<r
1.32-* .

X-

£/&??&/ &*****'"

/
/

fA^^/^Jp\ ^-c <r, ^CcV^' «"''-'


M- \> >v/ &sh
c........v_ _J\_ y/f*r//<?<< S<-'>s>\
& *> ^-/7^s-^<^>^ ^ X -■,. XI
'--- •£• :_i—---^^
7 >
tttRt

11 WB ■s.

mm
m
iR
II
Jfe
l§ I
oSc
m
wJlllil
Wmm rBII
llitsl tM'raPi^^^ti (w
SKteSsSKSallli
p*2
'■■**? JJBjljji
Ii - ¥ ^■
yi' - i b r -My ■■■■■
llli *as~£^c^;X^ '■"-
?8||PlJ>^w\v^pt
P%
»K^
Iffi
^#lM-i!%'^^^

ni^ / _BIfell p v ■_ iliiiiS


|sbI_.

........__ . . III

"^V*
m w i ' *s>iij s.:W"': "''-M
m y /'1
■_-*
»1

tltl 1BK3

ssst ■;,;; :
tlSSjvi
331 SHHS tBflBlj
,stlt
ife "^l 25* '-^-g.
sts

§*r #¥ SWfflii
illlilllillllill JHHMliM m
sss l| llm

BBS
§mmm
3ii
M18
fc
Tv

ti?'
H

_n I
TH ESAURUS
EX

THESAURO
PALATINO
SELECTTIS.
THESAURUS
EX

THESAURO /%

SELECTUS,
SIVE

QVM
[N ELECTORALI CIMELIARCHIO
CONTINENTVR
ELEGANTIORUM
-<ERE EXPRESSA, ET CONVENIENTI COMMENTARIO
ILLVSTRATA
DISPOSITIO
AVTHORE
L BEGERO
SERENISSIMI ELECTORIS PALATINI
ANTIQVARIO ET BIBLIOTHECARIO.

HEIDELBEKGJE,
Typis PHILIPPI DELBORN.
M. DC. LXXXV.
>W8 FJ 1 GIRATIA COME PALAs
TINVSIHENI . E.. I. A1CHITHE5A L.

ET ELE R, DVX IBAVABJA it


%
frAl/nd cXrxus l)d-/-J»<i
SERENISSIMO PRINCIPI
hG

DOMINO , DOMINO

COMITI PALATINO
RHENL S.R. IMP. ARCHITHESAU-
RARIO ET PRINCIPI ELECTORI,
DUCI BAVARIiE &c &c.
Domino meo Clementtfsimo.

SERENISSIME PRINCEPS ELECTOR,


DOMJNE CLEMENTISSIMEl
Lumina 3 quas ex Mari hauferunt3
in Mare resundunt aquas : Arbores3
qu<e ex terrafuxerunt 3 folia 3 fiores3
sru&w, ea in ejusdem &f decus pro~
peUunt gjs gloriam : Non deeji volu-
■ cribus 3 non animantibus quibus-
cunque grnti fensus five sons ,fme impetus s Etiam
Tirun-
■lHl
. :' : ' ""
■ _. - HMbmhm|h
V

D E D I C A T I O.
Hirundo Conditoris fui iaudes canit. H&c imitarer
&Ego3fiTu3 SERENISSIME PRINCEPS
E L E C T O R, vet minima laudis patiens fores. Se*
reniss/Ms£ Domh TVsE ElecTorali fubditum Na-
turame creavit: Creatum GLORIOSISSIMI TVI 0SAt
PARENTIS Clementia fufcepit: Sufceptum Tua
terra>n
Gratia fiabilivit & fovit. I L LIV S benignitate
uberrimam Cimeliarchii Tui Gazam ticuit contem- 0urnillU
piari3 TVA in confpetium Orbis eam exponere licet: tsbsso
Nec* licet tantum * imb P4 Clementifftmo Jujfu 3 ut id Regj
faciam 3 adducor. Sic luus e§i Gemmarum 3 Tuus liefern
eft hic Numifmatum SeleSus. ^ytquas has ex Tuo rum r>
Oceano haufi $ Inde meritb ad fcaturiginem eas re-
sisffit: S>
sunderem. Frudus hos ex Tua terra suxi3 Ideoju-
gkro devi
re eos in Tuam propellerem Gioriam. Non deef mi-
hiimpetus. EJi £f vox3 Tua3 SERENISSIME
PRINCEPS ELEGTOK,benignitate3 canora. Tur-
get ingenii fons $ at ruentem Tua modefia inhibet. UENIT.
Non prceconio 3 fed utiiitati dare jubes £«s meum
Caiamum £«f Tuos 1 hefmros. Sic Oceanus fiumi-
nibus aquds immittit 3 fed ut terras bumeBent: Ter-
ra arboribus jruBus 3 fed ut animantia nutriant.
Volucres non tam grati fensus aguntur infiinBu 3
qudm amabiii concentus dulcedine* Pojfem SERE-
NISSIME PRINCEPS ELECTOR, raiionibus
his rejpondere 3- fed malo obedientide legibus ajfurgere3
qudm Tu£ obfirepere virtuti. Pareo voluntati: Uti-
litati facrifico^ At non pqfjum 3 quocunque devehor 3
non Tuafmui deferre munera. XJnde Fluminum hu-
mor 3 nifi ex fonte ? Unde Arborum folia 3 fiores3 fru-
£tus,

D E D I C A T I O.
Bus 3 nifi ex Terra ? Si fluminibm fontem neges 3
Ji arboribus terram, nec animantibus perenne nutri-
mentum erit 3 nec telluri vita* Non dubito 3 S E-
RENISSIME PRINCEPS ELECTOR,^
Jplendidijsimo Gratice Tu<£ radio. Qup me haSie-
nus dignatus es 3 dignaberis 3 confido 3 etiam in~
pqfterum $ At fontem ne d flumine feparari patia-
ris 3 ne terram ab arbore 3 id verb e§l3quoddebitd
abs Te humilitate peto. Liceat gratix Tua ju-
bar per orbem Jpargere ! Liceat AvgvsTvm Tvvm
Nomen3 Regios Tvos Vvurvs Thefauro Tuo propofi-
tosjimuldeferre! Sciant Populi3TudexBenignitate
hunc laborum meorum rivulum decurrere ! Sic pe-
rennis erit: Sic utilitati potero litare : Sic teter-
namsixero devoti mei animi Tejseram.

SERENITATIS TUM ELECTORALIS

Humillimus Cliens & Servus,'

L. BEGER , Ele&oralis Antiquarius


& Bibliothecarius.
L E C T O RI.
Vdicia Hominum sunt diversa ; Ad
suum tamen,quas proponuntur, qui-
libet folet exigere, laudare fibi con~
venientia, a fe difcrepantia vitupe-
rare. His ita conftitutis, quis qu$-
_____ so fperet, fe placere polTe omnibus?
quis in omnibus uni ? Hxc scio,
Et tamen infestis committere carbasa ventis
Suftineo ?
Suftineo , AMICE LECTOR 5 Neque
enim detreftatio vel obedientiam Servo excutere, vel
firiceram ptovehendae utilitatis publicae debet fuffocare
cupidinem. Obedientiam debeo SERE NISSI
MO Fortunx mcx STA TORL cujus non indul-
tu tantum , sed & jussu , hoc , quicquid labo-
ris est , aggressus sum. AggrelTus ld sum ? non
ut vanam aucuparer gloriam, sed ut ditissimam Cime-
liarchii Ele&oralis Palatini Gazam publicis usibus con-
fecrarem. An hoc xne conatu dejiciat m.etus iniqui-
oris judicii ? Minime vero. Phoebus, fi fabulosis uti
V7 hcet,
A
PR'iEFATIO.
licet, ut lucem suam impertiatur mundo , non exti- K Vt
meicit reluctantes tenebras 9 non
C qu0C
—— adverji cornua Tauri 3
Htfmoniosque arcus 3 vioientig^ ora Leonis3
Stevaque circuitu curvantem brachia longo i00 *
Scorpion. ^
Hercules, ut genus demereretur humanum , etiam Hy
:^ppe
dns obviasn processit, Geryonem invasit,
Buftrim domuit3favoque alimenta Parenti
r^ytntcso eripuit3
Imo ipsas dicitur descendiiTe Tartarei Regis in specus. (Erudito Or

Ea passim obstrepentium linguarum impudentia est, sptibus paravi

ut ad dispellenda Invidias nubila, ad elidendas Calumi- iiiim k Ap


natorum sagittas, Herculei mihi spiritus, Phcebeasopus 'Jklulgentu
o
essent quadrigae, nisi & Tua iEquitas, AMICE LE- itiora tamei
CTOR, &: ipia causx meas Iustitia vias me redderent 'cnustate; sed
lecurum. His animus meus innititur. Altera alterius «IHistoria::
famula est. Si hanc demonstravero , illam non de-
calami »
negabis.
Iustitiam causx jafto 5 sed ea non in perfe&ione
hujus operis radicatur, sed in imperfe&ione : in im- k8i omne
perfe&ione, sed communi. Etiam Soli sunt sux macu- '" volume
\x > neque inventus est Scriptorum quisquam, cui ali- ldtamen -
quis non potuerit objici error. Si idem & mihi con-
tingat, aliorum imbecillitate muniar , aliorum fatum Crum'»
fato meo erit solatium. Hoc m limine pradico, ne mc
nm- Vtr
communis fortunas in(cium,flucl;uantes undas tentare,ali- '«in 11 ' -t
quis arbitretur. Nolim tamen ob id existimet, nullam
esle calami mei flduciam. Quod scripsi, non tumul- \ labori
tuario k £>ne.
"Ki ■
P R M F A T I O.
tuario impetu scripsi^ sed certo consilio. Ratio mihi
a&orum constat Ratio aftorum altera causx meae
justitia est. Vt & hanc prxnoscas> quid in his , 6c
qua ratione quodlibet actum sit , plenius exequen-
dum est.
Thefaurum e% Thefauro Palatino SeleBum profi-
tetur inscriptio. Cimeliarchium Ele&orale Palati-
num Gazam appellat ILLVSTRIS SPANHEMIVS
Ego Thejaurum. Thesauri nomine elegantiorum quo-
rundam Numismatum farraginem dignatus est Cl.
PATINVS* Ego ubenorem x non Numifmatum
tantum , sed & GemmaruM copiam , qux jam du-
dum Erudito Orbi in votis fuit, quamque immensis
sumptibus paravit, & adhuc sustentat Augusta m
Musarum & Apollinis Artes PALATINI LEO-
NIS indulgentia. Ex utrisque selegi Elegantiora
Elegantiora tamen non ^stiftiavi ex sosa vel Integritate
vel Venustate^sed interdum&rationem habui vel Rari-
tatis velHistorias: Imo, 6c vel prxcipue.Methodi. Me-
thodus calami mei Cynosura fuit ; Cum vastum
THESAURI PALATINI animo metirer
aequor % & omnes ejus divitias , quod constitueram,
unum in volumen compingere consultum non videre-
tur, illud tamen agendum putavi, ut &aliqualem pro-
ponerem earum ideam,& simul futuris meis laboribus
praduderem. Vtrumque hoc in opere repereris. Vt
Idea daretur > Divisio in Gemmas & Numifmatat
qualis in Ele6torali Cimeliarchio est , retinenda fuit.
Vt futuris laboribus praduderetur , certo quaxunque
fuerunt proponenda orduie. Hinc Gemmas duo m
Capita distinxi : Alterum dcDm Gentilihus agit,
akerum
PR^FATIO,
sfSofo
alterum de Hominibus. Quas in illo traclrantur , ■ ple-
raque sub Theologiam Gentilem cadunt : Quse in
Hoc , sub Philosophiam Moralem , quae tamen &
ipia suos Theologiae cogitur submitterc fasces.
Nvmismata tribus Capitibus absolvuntur. In
j?rimo contcmplor Reges quosdam Macedoni^e, Asw, rmi"a tr'
Stri^, ALgtpti, Cari^, Pergami,Bithtni^, Ponti^
Firos Illvstres GicecIsE, Ttrannosqve SiciLisE. In fe- fenenbus d
cundo aliquot Colonias Magnm Gr&ciaeJnsvlarvm,
GrjEcw, Asije & AfricjE. In tertio Avgvstos Roma*
Nl Imperii Rectores, quicunque a Iulio Ca^sare, vel in U - abun
!,ad Exen
Occidente, vel in Onente pratfuerunt, paucis exceptis,
quorum Numismata praesto non erant. Hxc sum- icavi: Deo
ma operis hujus Capita sunt. Nummos , quos vo- M addidi :
cant Confuiares ScExoticos consulto omisi : Illos quod Jualaude <
Cl. PATINUS in restituto &au&o VRSINOhoc labo- 4 Gcnus
ris jam mihi prasripuerit 5 Hos quod minor eorum sit afc jY. j
voluptas,
Qua: hic proponuntur , cum diversas conti-
m.
neant res , ad rerum contentarum genium , diver-
sb etiam modo putavi disponenda. ImperaTORES 'a, utu
<

ordinem servant Chronohgicumt Coloniab Geographi- ,, inguanti


cumt Reges & Viri illvstRES ex utroque mixtum. In Vtea, n
Gemmarum primo Capite a Jove Pnncipium sumsit *>« pau,
ratio , variisque Gentilium Deorum inspectis vel si-
■ •s-

mulacris, vel aftionibus t omnia tandem ad Iovem re-


> Veci
tulit. In fecundo3 temporis quodamodo servato or-
dine, Gr^ecorvm Esfigies &: Actiones prcposuit, Ro-
MaNORVM subjecit , omnia demum ad Deorum me- umisr
tum reduxit. Ad Gemmas uberior est verborum Iu~
^J
»!|

xuna ad Nummos aliquanto remissior. Id eam ob


cau/am
P R M F A T I O.
:% causam sadum , quod ad Gernmas Theologix aliquot
& Moralis Philosophia^ volupe suerit depascere ssores,
ad Numifmata autem Histonas silum properantem ca~
lamum traxent, Plus certe commodi , plus utilitatis
*** 4, me daturum existimavi , si & Gentilis superftitionis
figmenta ad normam veri exigerem, & amoeniora vir-
tutum germina traderem , quam si vel Deorum Ge-
[NSftj [ nealogias t^diosis ambagibus recenserem, vel de Lapi-
dum Generibus disssererem , vel denique Arnficii cx-
tollerem praestantiam ; Quanquam & in his ■> nequid
desideretur , abunde videatur prospedtum. Genera
as except
Hzc k
Lapidum^d Excmplum Gorljei , brevi denominatio-
ne mdicavi : Deorum Genealogias 3 ubi opus fuit,
, quon. succin&e addidi : Artificii prtfstantiam > quando res
Illos s
tulit , sua laude evexi. Idem 6c in Numifmatibus
Qhoc
a6tum. Genus MetaUi his ex Monogrammatibus
eorum agnosces: N° M.- J&* Ex primo scilicet, numiCma.
eiTe Aureum ; ex fecundo Argenteum , ex tertio
:r(as co^ xEneum. r $
n Ss jssLnea s utut in Romanis trina passim magnitu-
rpgjjjlbb dine distinguantur , omnia tamen, non minus ac au«
Qeotfr rea & argentea, majore sub modulo proponere visum
ixt0'' e^- > exceptis paucis, quae magnitudine sua praecellunt.
^ faint Id ea ratione feci , ut res expressae minore curn fasti-
n- $|l dio cognoscerentur. Nec defunt Exempla. Idem ege-
r e0]i runt & Arschotanss&c Alii. Vt tamen scias, qua
r atoc quodqup Numisma magnitudine fit, ternrim illam di-
*e.. l mensionem , qua: vulgQ innotuit,adje£tis ad iErea nu-
?°l j| meris indicavi : Ita, ut ex numero i. a .gnoscas primtf
orU J Magnitudinis Numisma esse : Sub nujrnero 2. fecun-
rb° ( dcc3 sive media: Sub numero 3. terfi^sivc minim£«
ld ^J In
cs
PR^FATIO.
In Argenteis Sc Aureis Romanorum , non minus ac
Grtfcis D numeros hos non adjeci: In illis s quod ejus
dem omnia sint magnitudinis, paucis exceptis, de qui-
bus tamen in Commentario Lectorem edoceo : In
his, quod tantaeorum sit diversitas, ut iis non potuerit
significari.
Meorum laborum rationes dum expendo \ sensim
sine sensu ad alienos devolvor, Artisicis dico, qui ope-
ram suam in Cceli venustate mihi prsestitit. Is est ]0-
HANNES VLRiCVS KRAVS, felicissimusceleberrimi LIARCI"
Melcbioris KuJJelii aemulus. Qui unum novit 3 no~ Sl
verit utrumque. Hic a prototypo omnia sua manu de-
lineavit, delineata asri incidit, incisa examinavit^ut itani-
hilsit,quoddeFideE;us dubites, nihil quod de Peritia.
Ad Tuamy AMICE LECTOR, me jam converto
JEquitatem. Tibi & a6ta, & a&orum rationes exposui:
Nonutomnia laudes, multo tamen minus,ut nihil. Qui
omnialaudat, adulator est: Qui nihil, invidus: Neuter
aequus. iEquitatem mihi a Te promitto, non rigorem.
, s,
Rigor minima quseq^ carpit; sed iEquitas & meritorum
rationem habet, & de erroribus vel blande admonet, vel
tacendo Convivas imitatur, qui, licet eandem ciborum
omnium suavitatem non sentiant, tamen, si quibusdam de~
le&entur, contenti sunt. Pluribus fuit scribendum. Quae
uhi non placent, forsan placebunt alii : Vt omnibus
omnia, neque spero , neque intendo: Si fingulis quse-
dam, voti mei ero compos.
Haec & meo munimini, AMICE LECTOR, &
Tuae notitiae. Tu judica , fed sincere! ludica, fed ra-
tionum mearum memor i Memor &
humanas conditionis!
k

le %
:i

SECTIQ PRIMA CONTINENS

CIMELIARCHII ELECTORALIS PALATINI


SELEGTIORES

GEMMA Caput I.
DE

DIISGENTILIUM
UllaGentiles reChrisiianam magisoffen-
duntfinceritatem,quaminviso plurium,quos vo-
cabant, Deorum cultu. Exercitusadorarunt, rion
Coeli tantiim&Teme, sedMaris etiam&; Insero-
rum: Sidera&Elenienta, Lapides& Ligna, Bruta
denique animantia, aliaque innumera velNaturas
opera, velSuperftitionis fua^sigmenta. Lltnonim-
meritb mireris,HominemDivina: mentispartici-
pem &; animal fanctius, cui os fublime datum, ut conditionis suas memor
incacteradominaretur, nulliquenifi Creatori suose secundumferret, tam
enormi dementiaRegiam deferuiife felicitatem, & prona libidine in fpur-
cimmas fervitutis ergaftula fe dedifte praxipitem. Sed
FACILIS DESCENSVS AVEKNIl
Qux proDiis habuit caxaPofteritas&coluit, eorurnquardam Prudensio-
A res
HHMH0H

2 ' THESAVRVS EX THESAVRO


resab initio non alio fins Divinitatis umbra donara.nt, quam utanimosvul- f ^0
gi a ferinis, quibus utebantur, monbusabitraherent,c^adciviIemvitame- <\c
J iles 1
moliirent.
Nuila res ad coercendam multitiidinern videbatur essicacior, neque cui
^„1
cam facile acceiliiraRatio, quamDivinitatis metus. Hunc cordibus ho-
minum putarunt injiciendum. Conatu laudando,sl Unum & Verum
Deum incnlcaiTent, qualis cst, Inviiibiiem,Omnipotentem,omniu
Creatorem & Reclorem, ubique prxsentem, summumque a-
£Honum perversarum Viridicem.
At dum intemperantius agunt, Deumque, quem sola mente attin-
gere fas est, non una sub figura corporeis sensibus objiciunt, primam
aperuerunt errorum scaturiginem. Simulacra deinceps adoratasunt, non
Divinitas*, Creatura, non Creator, A&iones descriptas, non quales Dei
iov
sunt, (cd quales hominum \ non honestas tantum, sed etiam turpes, furta,
libidines, adukeria, quibus vitiorum agmini repagula laxabantur, o-
mnisque Dei metus in malitiosam abiit licentiam. Hax origo, hic pro-
gressus, hsecratioGentilisTheologiie dicam, an Idololatrix; ?
Qua: licet ita se habeant, negari tamen non poteft, ingeniosam fuisTe
industriam •, convenientem cuique Deo habitum, instrumenta propria, a-
cl;iones,si non ubique dignas,naturalibus tamen, aliisque rebus, ex quibus
deprompta; sunt,respondentes affinxit, omniaqj tam decoro involvitami-
culo, ut &oculis placuerint,& facile ab imprudentibus fuerint admissa, re~
tentaq-, a Prudentioribus, tanquamPolitico rerumstatui maxime necessaria.
Hujus rei veritas Iatius ex idoneis Authoribus deduci posser, nisi ju-
cundiorem semitam sternerent, quse passim cum voluptate contempla-
mur, artificiosaj Anciquitatis monumenta. Quapdam eorum prasenti i»Regimen)siG<
Capite propono, de aliis a&urus sparsim, ubi dabitur occasio. Princi- •o.ptudentilTir
piumsibi vindicat "•«tetnisDeon
IUPPITER REX. f"*inZodia<
J^Fulmini
N&istra:

dcha

"jOvem evincit Authoritas Tristani, Regem Diadema. Diadema Re-


Jgium insigne est. Tristanus eundem profert &c habitu & ornatu Cx™ ^<Wdi4
saris capiti oppositum (a). JovemcognomentoRegeminLebadiaBoeotia3
(a) Tom. III. Comm. hift. p. 336. CUl-

■%t or..
Urtai
PJLJTINO SELECTVS. ,
cultum ex Plutarcho (b) discimus. Tcmpli meminit & Pausanias (c).
Juppiter fuitRexjst historiam consulas, terrestrisj SiTheologiam gentilern,
ccelestis. Historia Regem vel Orientisvel Cretx facit, Theologiallniver-
si Mundi. Rex universi mundi alius non est, quam UIIUS & SCteniUS
DeuS. Gentiles idem &Terrestri & Coelesti nomen dederunt. Idem
nomen confusionem Personarum peperit. Confusio Personarum o-
mnis Idololatrias fons fuit. Homini tributa sunt, qua:Dei erant^ & Deo,
qux Hominis. Hinc humana Jovis Effigies, hinc Diadema, hinc perversa
regiminis ratio. De Effigie videatur Gemma hujus Capicis tertia>, de Dia-
demate Numisma Naxiorum infra adferendum

IOVXS REGIMEN.
V vta

IOvis Regimen, si Gentilium opinionem intuearis,perversum est ^ si verita-


temrei,prudentissimum. UtrumqjinprasentiGemmacontemplamur.
Illudin externisDeorum larvis,hocmreperlarvasDeoruadumbrata. Jup-
pitermedio inZodiaco,sublimiNubium fornici insidet, dextram Hasta ni~
titur, sinistraFulminisignestenet, anteeumAquilaretrospicit, adextracer-
nitur Mars, a sinistraMercurius &C Cupido, infra nubes Neptunus Oceano
innatat, omnes gestaminibus suis sunt insignes, Neptunus Tridentem te-
net, Cupido Facem, Mercurius Caduceum, Mars Hastam & Clypeum,
Jovem universi Mundi Regem diximus. Universi mundi fymbolum est
Zodiacus. ElevatusNubium fornix, quemOlympum vocabant, credeba-
turRegia,in eaque residens Juppiter universum administraremundum 3 non
immediate/edmediante alioruDeorum opera-, habere Consiliarios,hahe-
re Prsfe&os. Consiliarii duodecim erant. Deos Consentes vocabant, pu-
tabantque per Menses & Zodiaci signa distributos. Audi Manilium (d)
A2 - La~
[b) inprinc.amator.narrat. (c) inBoeoticis. (d) Astronormc. a.
/v
(i<
n>

\t P Ini
4 THESAVRVS EX THESAVRO ' ¥ um
pcoiu.
Lankerum PALLAS, Taurum CTTHER/EA tuetur.
Formosos PHOEBVS Geminos, CTLLENIVS Cancrum.
fVPPJTER & cum MATRE DEVM regit tpse Leonem.
Spicifer& eft Virgo CERERIS, fabricata^ Libra
VVLCANO, pugnax MAVORTI Scorpim hxret. h
Venantem DIANA Virum, sed partis Equina
At(L amufta fovet Capricorni fidera VESTA.
Et fOVIS adversum JVNONIS Aquarim aftrum eft,
Aqnofcitcfcfuos NEPTVNVS in aquore Pisces.
Hxc in Zodiaco Universi typo-, Si Machinam Universi lustres, pluri-
mi erunt vel naturalibus praspositi, velhumanis etiam a&ionibus. In natu-
ralibus Apollo iblem credebatur regere, Diana Lunanv, ^Eolus praeesse "itationesvel
Ventis, Vulcanus Igni •, Fruges curare Ceres, Bacchus Vina. In huma- itfestrium, M
nis a&ionibus Mars Bclla volvebat, Venus curabat Amores. Ut alia ta- Smorer
ceamus innumera, quorum vel nomina audire nimis foret 6c longum 8c tx~
diosum.
Tot officia tot provincias Jovem universi Regem aliis cesfisse, Gcnti-
libus creditum est. Nec id mirum* Cum Deum Cum homine confu-
dissent, quidni confunderent & Regna ? Uti Effigiem, ita etiam Regnum iov:
ad terrestris cujusdam composuere genium. Consiliarii Dei &C Prasfe&i
alii non sunt, quamDei attributa,Sapieatia, Potentia,&c. AttributaDei
nihil aliud sunt, quam ipse Deus, qui omnia absque aliorum Deorum ope-
ra & consei-vat & gubernat. Gentiles effe&um videbant, videbant 8C cau~
sam, sed oculis immani prxjudicio offuscatis. Non potet^nt negare vim.
rerum naturalium & conservatricem 3c dire&ricem esse aliquid divinij
Sed omnia ab immediata unius Dei providentia procedere, hoc erat id,
quod comprehendere non poterant. Diversbs igitur fihxerunt. Sic at-
tributa Dei a Deo distin&a, sic in se dwisa, sic peculiaribus officiis prxpo-
sita, humanis formis inclusa, humanis a&ionibus deformata. Inde Gen-
K» Deu„
tilium Dii, inde immensus deviarum opinionumLabyrinthus.
Hoc ut nos expediamusjfilo re^redimur Ariadnaso. Acliones huma- "**.curhluil
nas separamus, formas dejicimus, fixis potentias divinas officiis laxamus,
s conjungimusque & inter se,& cum Deo. Sic omnis Deorum Gentiliuni
':*- , cohors in unum Deum recidit. Ipsi Gentiles filum suppeditant. Omnes
Deos uni Jovi subjecerunt. Id procul dubio necesse erat ob rationem uni-
versalis harmonias; At eo ipso prodiderunt, non plures, sed unum esleDeu
universi Creatorem, Consewatorem &c Re&orem \ Reliquos dum uni sub-
jiciunt, necesse est, ut aut Deos negent, aut Dei attributa fateantur, a Deo
ipso ne hilum distantia.
Simu!-
vi*
PALATINO SELECTVS $
Simulacra nihil nisi cortex sunt, quibus res ipsa occultatur. Evolva-
mus. Mars bellorum prafes quid nisi roboris symbolum sit ? Mercu-
rius Jovis & Deorum Interpres qmd nisi consilii? Cupido quid niil amo-
ris ? Hax cum ita fint, cum ut jam di&um, sub Jove ipfo Deus lateat, tutb
dkimus: DeumConsilio,Robore &Amore unlverfeMundlma-
chlna^ praesldentem hic nobis prasfigurari.

Quid Neptunus? Is qubd non maris tantum dominator, sed terrarum


etiam motor putabatur (<?), procul dubio potentiamDei signisicabit in ma-
ri & terra efficacem. Nec tantum significat, imb etiam dextraCoslum ver-
fus erecB originis Authoremdemonstrat,monetque: Gratias pro Regni
selicitate non Creaturis dandas, sed Deo; Non Regnu coelefte
ad terrestria, sed terrestria ad cceleste componenda, principes-
que vel rationes vel virtutes esse debere, utiDei, ita etiamRe-
gum terrestrium, non ROBUR tantum, fed CONSlLIUiVl e-
tiam & AMOREM.

III.

IOVIS OLYMPICI
E F F I G 1 E S.

CUm lovem Beum Regi terreftri stmilern crediderint Gentiles, jam


conftat, cui- humana eum sacie depinxerint. Unde autem ea, quas
humanae faciei affi&a cernimus, ornamenta desumpserint, altioris indagi-
nis res eft. Tremendi quid Supercilia spirant, Barba quid venerandi, Ca-
pilli quid dulcedinis, Corona oleagina quid pacisici. Barbatum Jovem
ab antiquis ftatuariis sidtum, Lucianus (f) author eftj Oleaginam coro-
namOlympicum geftasse, Pausanias (g)\ Superciliis suisle gravem,Poe*TjE.
Imaginem, si Macrobio (h) sides, delineavit Phidias. E&ypon ex Ho-
A3 mero

(0 Hefiod.inTheogon.adde A GelliumNocT:. AtticJ. z* ct zg» (/) In lib. de sacrisiciis it. ia


Dial, Deorum. (g) Eiiac. prior. (/;) 1. f. Saturnal,

>uV
r-
•tft i£
!,#
£ THESAVRVS EX THESAVRO
mero dcsumpsk. Homeri hxc sunt: (i)
^H, K&l x.va.viy<nv W b<p^v<n vivas Kqoviw.

K&jh kvr' k&avcQoio, pzyow $' ihiXifyv (3'Xv^Ttov.

Dixit, & niwu fuperciliis annuit Saturnides. i'ini


cijin
iti
Ambrofu autem Com& dessuxerunt Regis
Ex capite immortali: ac magnum concufsit Olympum. ^^
Hanc Jovis descriptionem Homerus non ab tlniverii Re&ore de-
sumpsit, (ed cx contemplatione Aeris. Medii scilicet,
in quo consftere nubes
Scimm^ humanas motura tomtrua mentes.
Cum Jovem, ut dictum, Universi Recrorem faterentur, hunc autem
non nisi ex Regimine cognitum haberent, mirum non est, qubd rebus ;;U[plerumque,
Physicis nomen ejus imposuerint. Pro Coelo sumi, dubium non habet Hs, q«^ c
uilum. Pro Aere, vel ex hoc Horatii constat: Bt OleaJ o\
$
Quod latm mundi nebuU malusc^
Juppiter urget.
Pro media Aeris regione, evincunt collatas cum Jove Juno & Miner-
va, quas 6c ipsas Aeris pra^sides novimus. Illam quidem proximi Terra, IUPP
hancproximi Coelo. Ulam medio inferiorem, unde Jovis &C Sorordi&a
est & Conjunx j Hanc superiorem, unde Jovis ex vertice nata. AddeNu-
mismata Antonini Pii, in quibus Juppiter niedius, a clextris Minerva, a si~
nistris autem Juno, vel sedent, vel stant, vel sacratis animalibus prafiguran-
tur*, tlt vel ex ordine Deorum Aeris Prxsidumjovem pro medio positum
agnoscas.
Hunc medium Aerem in descriptione Homerica versari, vel exComis
elucescit 8cSuperciliis. Jovem superciliis Olympum concutere commu-
k
ne Poetarum aiTertum est. Olympum sive montem intelligas, sive cce-
lum, neuter absque vehementi tempestatum impulsu videbitur moveri.
jWctn
Tempestates exnubibus ventorum vi collisis oriri,vulgaris opinio adstruit. genii, cu:
Nubes nigras oculorum acies judicat. Nigra Homerus supercilia Jovis % otcussun
fecit. Idem igitur & nubium, & superciliorum, & color est & eftectus.
Idem color, ideni effe&m alterum sub altero mtellio-i debere demonstrant.
Haud dissimilis ratio in Comis. Dicuntur defluxiise. Defluunt plu-
vias., Pluvia:, licet ex horrendo tempestatum turbine defluant, terris ta-
men ardore nimio exustis omni Nedtare & Ambroiia dulciores sunt.
Hax si Comarum ratio, quid ni & Barbas ? Vejovem imberbcm vide-
mus. Credebatur is Deus noxius. Apollinem siib eo intclligi Gellius
(k) author est. Apollinem Solis Prasidem novimus, imo lpsiim Solem.

(0 \\ia&.&t,5z%, Q0 Noa.Attic.I.s.c.iz.
Sol
V7S
"Sl^ub
c
es.
PJLATJNO SELECTVS 7
Sol, nisl concurrat humido, quid nimio Calorc ? nonne nocebit ? Hinc
Apollinj Sagittar, hinc & Vejovi. Hinc Jovi imberbi apud Heliopo-
lixas non fulmen tantum, sed 6c flagrum. Secus Juppiter barbatus, qui
Juvans Pater Se vastatricem vim temperat, & dessucnte Capillorum Am~
broiia deficientcs rerum siibje&arurn Spiritus, etiam ipsis in tempestatibus,
recreat.
Harc cum ita sint, jam patet & fundamentum Coronac Oleaginx.
Non tam qubd ad Alphei ripas frequentior ruerit, Vicloribusque Oiym-
piorum dabatur, nec ob perpetuum virorem, nec ob pinguedinem vet
utilitatem, nec denique ob coloris glauci genium, qui ccelestein imite-
tur, Olympico Jovi additam credimus. Alia causa subeise videtur. Si
sub imagine medius Aer lateat, sl Superciliis Nubes, Comis Pluvise ad-
umbrentur, qua: vel irato Ccelo Terras felicitatem spondeant •, quid olea ?
nonne, ut plcrumque, ita & hic Pacis erit indicium ? Pacis inquam, sed
Pacis cceleslis, qux, tanquam ex divina constitutione Iridis arcus, pluvias
coerccat, ut Olea Jovis comas*

I V.
IUPPITER FULGU-
RATOR,
%

Qtiytk

cce-
EJusdcm genii, eum praxedente, etiam pracsens esi Juppiter fulmen
irata excussurus dextra, Aquilam prastendit. Eodem habitu, quo &;
in Carciniensium Numismatibus visitur.

Fulminis generatio &Fabulis involuta jacet, &C aPhysicis docetur. Fa-


bulae a Vulcano & Cyclopibus id traduntefHngi •, Phyilci ex Calore a
nubibus ventorum impulsu vehementius collisis, conglobato docent gene-
rari. Sub Vulcano Ignem intelligi Caloris principium, dubium non est.
Quid sub Cyclopibus ? procul dubio vel Venti vel Nubes. Alterutrum
ratio similitudinis suadet. Si Ventos, tunc Nubes malleos haud inepte
dixeris; Si Nubes, ilmul ratio patebit, cur Jovi potissunum tribuatw
SoK fujmen.
S»1
-"

8 THESAVRVS EX THESAVRO Ppn



fulmen. Nubes in medio Aerc subsiitunt, cum igitur Nubium impulsu
fulmen eeneretur, ex eqdem etiam elidi patet, & ad Terras deserri, adeo-
que, quando Juppiter id emitterc fingitur, naturali ratione Acr me-
dius sub Jove intelligi debet, id quod ab antiquis sieri, supra diximus.
Imperitis fulmen non in medio Aere generari, sed Ccelo decidere hodie-
num persuasum eit-, eodem modb, quoHoratius Jovem assatus,
Tu gra<vi curru quaties Olympum,
dixit, cum revcra nihil intelligeret aliud, quam concussas nubes, qui-
bus tonitru excitatur, fulmenque emittitur. Unde 5c subjungit: fh. Adfcr,P
Tu parum cajiis Inimica mittes
W\ Sic
fulmma lucis. velaliundc-
t nA
Quicquid sit, utrinque tamcn radiant primajvas rationis scintillx. Sum-
mo Universi Re&ori non Aerea tantum paret regio, sed Terra etiam &C ^accendit
Ccelorum culmen. Quidni, ut omnia,ita &fulmen hujus ex robore de~ iprsus ^ t»ura
pendeat? Christianum id dogma est, sed quod nec Gentilibus obscumm A0 igimr Jov
fuit, qui,quanquam & aliis quibusdam id tribuerent, Jovi tamen, quem isiiquodvener
univcrsi Rectorem statuebant, potiisimum ejus Arbitrium dederunt.' Hajc JCoeloAvosu
de fulmine, cujus diversa genera qui nosse cupit, videat qux Seneca per-
issiojicisceretiuy
stringit in Natural. z. Nobis de Aquila dicendum.
xercitu-, Erg
Hujus consecrationem qua in causa collocabis, si non in naturali? Jo- klegesAntiquii
vem Aeirem constat.« Aquilam omnium volucrium maxime Aeream es- bvS gesserunt
se, experientia teste jamdudum innotuit. Inde Poetis altivolans &C nnbi-
tsitur, non ta:
<vaga dicitur. Inde alitum Regina Sc Jovisfatelles. Plinius (l) foiiis K Secustai
armigeramy ait, fingi, quod sola omnium A<vium fulmine non tangatur.
Etiam hunc naturalis ratio movit. Lactantio historica placuit. catCoelo:
J^mine, cum
Si ad moralia deftectas, &, quod fieri posle ad Gemmam sequentem
We haber
dicetur, siib Jove Regem, siib Aquila Regis Ministros intelligas, nec sic
forsitan absurda contemplatio erit. Juppiter fulmine vel nubila rumpit <rH^mtitUr. j
vel improbos terret j Rex Viribus Imperii sui surgentes hostium Globos K (o) 4V •
disjicit, Vitiorum agmina coercet. Neuter cceco impetu. IIleAquiJani
praetendit, volucrem oculatulimam; hic prudenti consiliariorum suorum
perspicacitate rem exquirit, antequam vim stringat.
(0 PlinJ.a.c, s^,
%
evo

Jtri"
4> <on '11
Ul
K
^'Htt^
3.
0>) l
2 jiZjA^lIjSKj SJzj^jECjTxJS, 9

IUPPITER OLYMPICUS.

ad*t
Iuppiter hasta niticur, Pateram pra:tendit -, Ad pedes adilat & retroipi-
cLt Aquila j Adicriptas sunt litera? I.O. Litera: Jovem Olympicum a«
perte designant. Sic dittum vblunt, vel ab ejus Magistro, vel a Monte
Olympo, velaliunde.
Pateram prxtendit; An sacrificaturus.? Is cui tota GentiliumNatio
thuricremas accendit aras ? Talem non nostra tantum Gemma exhibet,
sed prorsus aras thura superfundentem Numisma Vespasiani argenteum.
Sacrificasse igitur Jovem palaimestj Neque eriim divinitatis Symbolum
credas id, quod venerationis est snstrumentum. Cui autem sacrificave-
rit, nisi Coelo Avo suo ? Fa&um id esse in InsulaNaxo, cum adversus Ti-
tanas prosicisceretur,LACTANTius tradit (/»). Adversus Rebelles profe&us
eft cum exercitu*, Ergb nonDeus fuit hic Juppiter, sed exercitus Dux, sed
Rex. Reges Antiquitusjoves di£tos, Tzetzes testatur {n). Inde pJurima,
quas Reges geflerunt, Jovi Deorum summo affidta sunt, quas si historice
intelligantur, non tantiim non conveniunt Deo, sed omnem divinitatem
evertunt. Secus tamen in propostta Gemma.
Sacrificat Ccelo-, Etiam Reges Ccelo obnoxii sunt, & deposito Ma-
jeftatis fulmine, cum Patera vel venerationis, vel gratitudinis Deum ac-
cedere necefle hahent. ■fSsjyv
Hafta hititur*, Hasta divinitatis Symbolum creditur, qlibd, atteftan-
te Justino [p)y & ipfa olim divinis honoribus suerit culta. Divinitatis
fundamentum eft Innocentia. Innocentia inane nomen eft, nisi variis
Virtutum ornamentis fulgeat •, sicuti & Jovis Sceptrum, quod omnium
Metallorum varietatediftindum fuisse, ex Pausania {p) acccpimus.
Agnofcite dcvotum Piorum genium, non Regum tantum & Princi-
pumi fed omnium, quicunqueDeo suo perlitare cupiunt! Agnoscite ra-
tionem, qua voti sui fe compotes reddere foleant l Innocentia^ ftudent,
non mutar, fcd charitatis operibus eflicaci; Student virtuti, non uni, sed
omnibus-, Nonmundanis cupiditatibus inquinati,fedinnocentia sua con-
b m
(m) l.i.c, ii. defalf.relig. (») chil. i. hjftor. 9. add.quae diximus adGeram. 1.
:tfP (o) 1. 43.c. 3. (/>) EI. priore.
10 THESAVRVS EX THESJVRO
fiil aras accedunt,
Sicpuras toi/unt adfdera palmasl
Sic grata almis mfundunt muneraslammisl
Hoc officium est Hominum erga Deum. Contemplemur & ministro-
rumin Reo;es suos.
Aquila Jovem relpicit •, Aquilam Jovi, cum in Naxo sacrisicaret, in
Vi&oria; auspicium advolalle LACTANTius{'^y) Author est, ideocuie tutela-
ejus subjugatam &c in signis.bellicis pradatam auream. Sicjovis fadta fatei-
les, eique etiam, si Fabulie fides, fulmen commissum est. Sub Jove hoc WAutho
loco Regem intelligi, jam demonstravij sub Aquila igitur commode. fe max:
oa
intelliguntur Regum Ministri; prxsertim ii, quorum diligentias 6c sidei sul-
men, id est, Imperii vires concredi solent. HiDominorum suorum respi-
ciunt voluntatem, ut Aquila Jovis-, Aquila: sunt, qui sole delectantur,
immundamque Vitiorum colluviem ulciscuntur. ^demtatton
.ipserespondet,
Memoria dignistimum est, quod ^lianus (r) refert: Esse Aquilarum
genus, quod Jovis dicatur j Id carnes non attingere, Nulla rapacitate in~ jlicitatis, cujl
fame essc, Sed herbis contentum vivere. En egregiumMinistrorum Re-
giorum typum! Contenti vivunt ^estinata sibi a Dominis suis portione s Simplicius com
Aliena non attingunr, Vires Imperii administrant, ut reposcenti incor-
ipMinocCi
ruptas restituere possint. Talibus confisi Principes, orituras periculorum
»4 insigne fec<
nubes prasvident j Prasvisas dispellunt ; Malorum Machinas rumpunt\ Vi-
ipij ledAquiU
tiorum agmina coercent; Probis securitatem creantj Improbos terrent,
Bl I iad oblc oena
sublimique meritorum remigioiamam suam a:ternitati inferunt. Tan-
tum pulcherrimus trium Gratiarum, Fidei, Prudentiae & PietatlS in
RegioMinistro nexus! tantum Ccelo dedita Principis dominatio! kt
tamcn, qm
sGanymedi
cosifilw.

IUPPITER AQUILA iktiti

*> Mens j
:^inem Ho*
ET
GANYMEDES. >* Nost,
^Vcna,
*obv
ertit,
Sricitiir
raptU]

p Lura simt & Bona &Mala, quae vel ex Naturalibus defumta, vel ab A-
dionibus hominumJoviDeorum summo afEnxerunt Gentiles. Bono-
rum
(q) L.i.c, u.defall.relig. (r) deanimaliumnatur. lib.g.c. 10, ^id
e^o.
PJLJTINO SELECTVS n
rum exemplum in praeccdentibus vidimus \ Malorum haud minimuin cft
indomita libido, quam ut expleret, varias vel animalium dicitur assum-
sisse siguras. Europam Taurus avexit; Danaen Imber aureus implevit i
LedamCygnus comprefsir, JunoncmCuculus; Et quid non Juppiter ? In
propoiitaGemma GanymediTroisDardanorumRegis silio, Venatori pul-
cherrimo, insidioso gestu adulatur. Qjy
Inventum efi aliquid^quodfuppter esfe,
Quam quod erat, mailet; nutta tamen alite verti
Dignatur, quam qua fosfet fua fulminaferre.

Lucianus (j) Author est, Jovem cum pulchris congressurum eam forma
assumsiise, qua se maxime amabilem fore speraverir, Sic Europae robur
tauri ruentis in Venerem placuiise; sicDanacn divitias adaniaise, facile ad-
ducor ut credam; neque negavero, siquidem Historicam fabulae basin
ponas, eandem rationem etiam in Ganymede locum mereri. Aquilae a-
dulanti ipse respondet, bJanditiis dele&atur, {cd quibus ? procul dubio
Regias felicitatis, cujus Aquila Symbolum est

Simplicius commentuni, veritati tamen forsltan proximum estEo-


rum, qui a Minoe Cretse RegeGanymeden raptum ajunt (/). Hi Aqui-
Jam classis insigne fecerunt. Eo forte nixi fundamento Alii, non Jovem
Aquilam, sed Aqutlas ministerio raptum perpetraise sunt hariolati. Utri-
que rem ad obscoena detorserunt.

Sunt tamen, qui non honestum tantum, sed divinum plane fabuke
senium ex Ganymedis nomine finxerunt. (v) Dicitur &ra £y*vv]cq w f?U,
quodUtetur cohfdio. Consilium prudentia; effe&us est, Prudentiamen-
tis habitus. Mens prudentia prardita pulchritudine reliquas antecellit.
Pulchritudinem Homerus raptus causam posuit. Haud. absurda videtur
interpretatio; Nostra: Gemma^ ex amussi respondet. Cernis pulcherri-
mumjuvenem,Venatorem agnoscis exCaneVenabulis &Lepusculo,quem
Aquilas obvertit, quasi prardam offerret Jovi. Hac Juppiter comitat«
motus dicitur raptum perpetralse.

Bz MARS
0> inCharidemo. (t) AthenaeusDeip.p,6oi. (v) Xenoph.lnSynapof.circ.sin.

i
BKHHHHPH

101

12 THESAVRVS EX THESAVRO
VII.
,!VC*
MARS VICTOR. ■ [ot
f c p0ten
Cli'
1

ib^
&pdei^
•&•

rrefl*01
110 n
^iras,
Pote
eXei'ta;
inckii'
form^
IOvem sequiturMars, Jovis, ut ipse apud Homerum (x) satetur, ex Ju-
«lolola^ gF
none silius •, alii ex sola Junone natum aiserunt, impleta ssorurri vel con- Vii
tacTiu, vel olfa&u. ^erormaruiic
tantum, s<
Duplex originis opinio,ex duplici bellorum genere videtur orta. Mars .stuexAdukeno
Gemina significatione censetur\ vel propria vel impropria. PropriaMar-
jfeuri conunent
tis significatio est, qua pro Numine bellorum Dircctore sumitur \ impro-
pria, quaproipsoBello usurpatur. Bellum, ut diximus, duplex est \ vel
externum, vel internum sive civile. Civile plerumque ex interna Rerum feTropzum gd
publicarum felicitate oritur •, Inde plebis lascivia^ Potentiorumambitioj iianmMartcmVic

ex utraque fa&iones, ex fa&ionibus bella. Regnorum dc Divitiarum livenerabitur Ma


fymbolum Juno estj iascivientis Felicitatis hieroglyphicum Flores. Juno tfta Nosquibi
slorum & conta&u, & olfa&u gravida, cujus, niliReipublica; prae nimia fe- k subMarte hoc
licitate lascivientis ? Ea Martem parit, ideftbellum, civile scilicet, qualc
jWPruuentiai
gesfemnt Marius & Sulla, Pompejus & Cassar, Antonius &Au-
pnatergo rclir
gustus.
k Clypeus Scc
Si ad Jovem reipicias, externorum bellorum origo patebit. Juppiter y&x non a
& ipfe Regise potentias typus eft, non minus ac Juno. SiRex alterius re- ls-piusnonsui
gni cupiditate capiatur, ipfoque fa&o eam explere fatagat, quid nasci-
J J** devia
tur? procul dubio bellum. Maxima bellorum causa eftlmperiorum Cu-
pidoj & quamvis alias plerumque caufas pratendere foleant bella gefturi,
probe tamen diftinguendum inter caufam & prastextum, jam olim mo- *n
ptlVl^em sui
^unQ.n
nuit Polybius (y).

Ha:c impropriaMartis contemplatio ; Propria & ipfa Jovem Patrem


agnofcit. Videbant Gentiles non humanis viribus bella vel geri, vel con~
ficr, videbant divini quid effe,unde pra:liorum fata dependerenr, attamen,
qubd ea in Terris gererentur, Jovem autem univerfi Redorem in fumma
Coeli
(*) Iliad, s. circafin. (;) lib. i. &) II;
'%, 7o.
PALATINO SELECTVS. u
Coeli regione posuiisent, affirniasscntque aliorum ministerio Eum hacc in-
seriora gubemare, non ausi suijt in bellis immediatamEjus potentiam as-
serere. Ad mediatam ergo delapsi sunt. Eam, qubd non in creaturis, sed in
solo Deo invenirent, Jovis silium dixerunt •, humana tamen figura deli-#
nearunt, formam ex officii contemplatione desumserunt. Nuditas cor-
poris aprieos Potentias Martialis effe&us indicat •, Cassis tutelam, quam
prxstat iis, quibus favet; Hasta vulnera, quse infert iis, contra quos depu-
gnat. Sic eadem vertigcvquse Jovis plastas, illa & Maitis egit. (1

Martem credebant bellorum prasfidem. Bellorum pracses, fiquidem


divina requiras, non est alius, quam Potentia Dei in volvendis bellorum
motibus exerta •, Potentia Dei a Deo reapse non diftert; Deum igitur
humanas formx incluserunt. Is primus circa exertam in bellis Dei Po^
tentiam idololatrise gradiis. Sequebatur mox alter-, humanis a&ionibus
eum deformarunt, Viros fortes Martis nomine dignati sunt, eorumque
nonVirtutes tantum, sed &vitiaei affinxerunt•■> eadeiri ratione, qua Scjo-
vi. Vitia ex Adulterio patent in Venerem commisso; Virtutes in propo-
sita Gemma continentur.

MarsTropa:um gestans, Aras appropinquat \ AtergoClypeus cernitur.


TropasumMaitcm Vi&orem indicat-, Ara venerationis instrumentum est.
Quem venerabitur Mars ipseDeus ? an Jovem Patrem ? Id credidit cceca
Gentilitas. Nos quibus, detersis stultissimas superstitionis mibibus, sanior
sensus, sub Marte hoc Hominem, sed Hominem Viitorem, ejusque lauda-
tifsnnam &Prudentiam agnoscimus 8& Pietatem. Tropasum refert, sed
Clypeum a. tergo relinquit. Tropasum non in profanas asdes fert, sed ad
Aram. Clypeus Securitatis instrumentum est^ Ara, ut diclium, Pietatis.
Prudens Vicl:or non ad Tropasa convertitur, nisi omnibus a tergo probe
munitis. Pius non suis Viribus, sedDeo Victoriam refert acceptam. Mul-
ti dum Hoftem devidum contemnunt, etiam fra£to rei gerendas occasio-
nem dederunt. Multi dum Deo sunt ingrati, subitb amisla Vi&orias glo-
ria in captivitatem sunt abftra&i. Deus eft verus bellorum arbiter* Dei
nutu quaecunq; pradiorum momenta vel surgunt, vel concidunt. Jup-
piter apud Homerum {z,) sata exercituum Graecorum & Trojanorum bi-
lance ponderans, claristimum, in tenebris vel Cimmeriis, fpargit veritatis
hujusradium.

B? MAR-
(z) Iliad, g.v,70.
IJh THESAVRVS EX THESAVRO
VIII.

MARTIS ORACULUM.

jAcluit-

MArtem cum lpoliis cernere,insolitum non est-,Fortitudopropria ejus


habeturVirtus. At cultum nieruisse ob vaticinia quis credat? Apol-
linis id ofHcium communiter putabatur-, imb &Jovis,&:Themidis. Apol-
lo Delphis respondebat,plurimisque aliis in locis ; Juppiter inLybia & E-
piro ; de Marte nihil hactenus in vulgus emanavit. Fuit tamen & hujus
Oraculum-,Non in Grascia, sedinltaliaj Non apud Romanos, sed ante
Romanorum in Italiam adventum •, Non in tota Italia, sed in unica Gen-
te, in unica llrbe. Gens dicebatur Aborigines. Eum habitabant Ita-
lia: tractum, qui inter Lirim interjicitur dc Tiberim. tlrbes prascipua;
erant Reate, Trebole, Vesbola, Suna, Mephyla, Oryinium, Corsula,
Maruvium, Vatia, &t Tiora, quas Matiena dicebatur* In Llrbe Suna erat
pervetustum Martis Templum, in Tiora Oraculum. Oraculum in pro-
positis Gemmis agnoscimus. Audi Z)ionysium (a), & fldem habebis:
U^o ^VtieLrn ?*jv Wi Accjivrjv ooov i$<ny,r) ftajia, jttey&ra rg/MXovru, &idiwSrt6)& de "Zxm Tpia,K,oo-'iuv ^t xaA#-

p,£i/»! M«7'W- w rcwry $\ Aeyero/ XPn^etov "Aetus yvicdaj Trcivv ^%cw<jv. o ^e <rsaV(§^ ctbrif mgpvstJi-
e-<o? i\v,a>s (petn ,t2 ttxpjc Aaiouvcuots fiv^Koyay.ivu iroji yvicdus. HAqv cnvi>tessAivdovos 'aea,sxet9i£oitivn
'Si&rioa, ^io"srtad{"v iXiyi\o.Tr&oa, oildtg''A@ootyitn B^iotsi^-uS^' oevts, ov aZrot ftivmxsv, "iXXrjViSoi ogvo-
^oKct,iry,\i xdASnv, cRn x.iov@* ^vxiva tpcuvopiv&lo ahro Xl&. Hoc est,vertentc Sylburgio:
A Reate vcrfm Latinam Viam euntibm occurrit ad trigefmum fladium
Vatia •, ad quadragefmum Tiora, qua dicitur Matiena. In hac ajunt fmjfe
ORACVLVM MARTIS ANTIQVISSIMVM, non abfmikitti
Dodonao, celebrato infabulis j nifi quod ittic infacra quercu fedentem Co-
Inmbam dicunt vaticinari folitam^ apud Aborifines AVIS DIVINI-
TVS MISSA, quem ipf Picum, Gr&ci leyoxox^l^ nominant, idemfacie-
hat IN COLVMNA LIGNEA.
Quid clarius ad Gemmas nostras dici potest? adest Columna-, Inlidet
Picusj Adstant qui reiponsum erpe&anr, Nec adstant tantum,imb dc sa-
cris operantur. Milites ex habitu agnoscis. Credibile est, non de omni-
bus
(J) Antiquit. Rom, 1.1. p. 12. ^

.
i^'r^L
0 QB
■&

f'tffi rcipc
LlC

&**

ERC
i
ali
Artei^
excipi^

i Stacua c ftl

^basi,altam.In
^uik, quiStati

fcuriusplerari
isfaurindaginij
kMercurius. j
mMundisensu
jSfc Quis eit ilk
wNonnek, qm
^mDeus dl, in qn
* Potentiam E
^llexifle den

^nuo, fed6

H^entis
& 8C exe
lWicUm
% Pn
*4 Hi]
PALATJNO SELECTVS. JS

bus causisMartem respondisse, sed de bellicis tantum ; Ne videlicet pote-


ftatissua: limites transgrederetur, aut in alienam ltiessem suam videretur
immittere falcem. Quid de Oraculis judicandum ? commodiore loco, si
dabitur, exponemus latius. Hic paucis dicendum, Sapientiores Genti-
lium,sub plerisque suis Diis, aliquid vere divini intellexinV, sed immundos
Spiritus, ut tenebrose mentium caligini illuderent, Divinitatis locum oc-
cupasse, variisque responsis ad VeriDei imitationem, etiani sibi parasse, dC
C ul tum, & A uthori tatem,

IX.
MERCURII STATUA.

MArtem excipit alius Jovis filius, idem &c Minister Deorum, Mercu-
rius. Statua est Lapidea, indubitata? Antiquitatis, Raritatis non con-
temnendae. Eam in AulaEle&oraliPalatina ere&am cernere licet, tres pe-
des,cum basi,altam.In nomine scribiturMERCURO pro MERCURIO.
Quissit ille, qui Statuam se Mercurio posuisse profitetur, nondum patet.

Mercurius plerarumque artiumDeus credebatur', Artes humanae mefi-.


tis debentur indagini*, Mentis igitur operationes curare & promovere cre-
debatur Mercurius. Ammianus Marc.ellinus (b) Mercurium, inquit,w-
lociorem NLundi senfum> motum mentiumfufcitantem, Theologicjt prodidere
scientU \ Quis est ille velocior Mundi Sensirs ? Quis suscitat motum men-
tium? Nonneis, quiMundum? Nonne is, quimentes creavit? Verus in^
quam Deus est, in quo &C Nos, quanti quanti sumus, &C vivimus & move-
mur. Potentiam Dei in Bellis efficacem sub Marte Prudentiores Genti-
lium intellexisse demonstravi supra, sub Mercurio, quidni eam intellexe-
rint, quas Humanas mentes ad A£tiones &C Scientias idoneas efficit? Ea-
dcm hic ratio, sed 6c eadem contaminatio •, Ulius vidimus, Videamus Sc
hujus.

Esfe&us mentis Artes esse diximus. Artes & vio-ilaniia 6c aeilitate &C
o o
acquiruntur, &C exercentur •, Vigilantia? Symbolum Gallus est, Agilitatis
hieroglyphicum Pennas. Ardbus lucrmn intendimus; Lucri repositorium
Crumena est. Hinc Mercurio gallus, hinc Peiina:, hinc Mariiipium.

Poteris etiam ad species abire. Non in genere tantiim artibusprxfidere


Mercurius •, sed in specie etiam Mercatorum, Eloquenfe Pahnstritaruim
. &
(b) in Juliano,

m
r

ut THESAVRVS EX THESJVRO
& Pastorum Deus credebatur •, Ad omnes has probe colendas, mentis acies
requiritur jObPaftoritiamArietem ei dicatu,PAUSANiAs ait.In lapide hircus
eft •, & hunc in Mercurii tutela suisse noveris: addc sabulam, qua sub hir-
ci figura Penelopen compressisse singituri Eadem sorte ratione, qua supra
Juppiter varia sub figura Varias; Nifi, quod ex eo concubituPanPastorum
Deus fuerit natus, & hic in Prarfe&ura Pastoritias rationem ponas. Ad
^%
Mercaturam pertinet Crumena*, Ad Eloquentiam Caduceus. Caduceus
Serpentcs, vel dividit, vcl conjungit j Eloquentia discordes dividit, quan-
do prohibet, ut alter alteri noccre poisit •, Conjungit, quando concordis
nexu eorum lites componit* Eleganter Virgilius: (r)

In populo cumfpe coortaeji


Seditio, favitt^ ammu ignobile vulgm;
■lsaStatuaevincic:
w& Tum pietate gravem & meritis, ftforte Virum quem
L Dextram c
Con(bexere,ftlent arreclisq, aunbus adftant \
.1 qualis Mariupi
Jlie re<[tt diclis animos, & peclora mulcet.
;KraCaducei part
Fabula, Mercurium ab Apolline Caduceum accepisse, docet, Apollo jimncGermano
Eruditionis Prasses est; Ab eruditione Vires suas mutuaturEloquentia. En stitus, Germanos i
figmenti rationem! Mercurius juvenis est; Juvenis per omnem aetatem (b- ispecicmaiTimila
let esse humana mcns; Nulla {ene&ute frangi, sed Viribus $C pulchritudi-
|ye(pondebimus ?
ne crescere. Mercurius nudus est-, Non obscura verborum caligine, nec
3iis>DeGalli£ (
tenebrofis involucris includantur mentis operationes, sed nativa sermo-
isa(serit:Eosnon
nis pulchritudine fulgeant, (i casta intendatur oratio! Hanc nuditatis cau-
sam crediderim •, Neque enim a divinitate eam accersere licebit, cum ea •*Simukcra. Si
paucissimisj &ne his quidem nuda apparuerit. «Romana conii
frem putasse,
*«. ied hum;
X.
^xEtymo
MERCURIUS GER 1M
■a«em dct
M A N O R U M.
m
IV-

A Lia in Eledorali Cimeliarchio, Statua est, Antiquitatis & Raritatk ve-


nerandas, arrea. Alamannum exhibere, Deum Germanorum a Maxi-
miliano
(0 i./Endd. t,if}t
FJLATINO SELECTVS 17
railiano Imperatore in pagoALMA prope Conftantiam,Annoijo7. inven-
tum, fequens veteris membrana?, qua; juxta asfervatur, inscriptio, fi opinio
vera, teftatumsacit:

2(0man abWt tin t#/


£)ie Seufd^en tren nam sjambt t>urc^ mid) Q^>y
SSon sroffen strettten oer tt>al|>en oi$ Mx(i§
Sllamanna ^eus^lant nent si*
23ei £ojlni& tm ootss alma Iag tes)
^Duvcb funta ^apmtlton sctyitst es std)
3m xvc unb vil. 3aren tn oie lao Iegt er mta)

Quid, inquis, Alamannus cum Mercurio ? Dicam: Alium non esse,


yel ipfa Statua evincit; in Capite Pileum cernimus, non obscuris Alarum
veftigiisj. Dcxtram extensam gerit •, Sinistram deorsum inclinatamj
Plane qualis Marsupium & Caduceum gestare consuevit. Imb & in-
ferioremCaducei partemadhuc superefse videmus; Qux omnia, Mercu-
rium hunc Germanorum fuisse, extra ponerent dubitationis aleam, nisi
Tacitus, Germanos nec cohibere parietibus Deum, nec in ullam huma-
ni oris lpecicm aiTimilare, ex magnitudineCcelestium arbitratos, asfeveraret.
Quid refpondebimus ? AnTACiTUM de Interiore Germania locutum pu-
tabimus? De Gallia? oppolit^ intelligi forte poterit, qubd Ca:sar de ipsis
Gallis afferit:Eosnon tantum coluisse Mercurium, sedplurima etiam ejus
habuifle Simulacra. Sed ne credendumquidem,Germanos, prassertim eos,
quibus Romana consuevitNatio, solos Divinas naturx fbrmam, captu suo
auguftiorem putasfe, cumSapientiores etiam non tantum humana: figurx
incluferint, fed humanas etiam res ad Divina? Potentias faftigium evexe-
rint. Errorem Taciti fatis evincit decantatum Saxonia: Idolum Irmen-
leul, quod ex Etymo vocis & ipsum de Mercurio interpretantur*, Quan-
quam ad Martem detorqueat Spelmannus 5 MUnsterum adi, &C ipsum
videbis.

Vk JVIER-

'^nQ
t

18 THESAVRVS EX THESJVRO
C#
XI. |E*
MERCURIUS & PALLAS.

S£Pb.

Tk ,| Ercurium CemiS &Palladem-, Illum cum Animalib9sacratis, Hanc


JlVIsolito more armatam. Mercurius Marsupium prasert 6c Gallum;
Siniftra Caduceum tenetj Ad pedesHircus adstar, Atergo Scorpius visttur
,te£0»menP:
cum Capite Lepusculi. De Gallo,Caduceo,Hirco, 6c Marsupio, in superiori- Credi
«irent.
bus di&um. Scorpius Calliditatis & Venenata; linguae hieroglyphicumest. ;f
jfccermmus.
Nonsatis erat tenebroseGentilium coecitati,Motoremmentium exHone-
{iis hominum A6tionibus, A&ionumve successu descripsiile j Etiam Inhone-
Ililiebri habitu esl
stis deformaruns, Furem dixerunt & Impostorem, furum & impostorum
Prote£torenv,Rationem ne inDeo qua^rasr,Tn vafritie hominum latet, qua llliliebri habitu B
Proximorum bona etiam sub specierecti sibi vendicanf, Qua subdola in skonitantiam, q
innocentes mendacia procudunt, iisque livido Calumniarum harpagone ijjsmanibus &C vi
& Famam concerpunt, & Vkx subsidia tollunt. lnm tenet,

Audaces sunt, & ne Palladios quidem vultus extimescunt. Pallas ex favore ej


Sapientias Dea est *, Sis sapientissimus, insidias tamen fubdolorum ntGentiles.
non vitabis. Gallum prastendit Mercurius, Crumena: insidentem-, Sic
subdoliLucrijVigilantia acquirendi, Spem objiciunt iis,quos fallere conan- *inioreil|ur
tur. Gallus non Minervam respicit, seci ipsum Mercuriunij Non tibi *k non cscz
lucrum, licet tua Sapientia parandum, sed sibi fubdoli addicunt, Qux a
tergo sunt, Pallas prospicere nequit, obje£toMercuriiCorpore teguntur,
;*„tiammel
Sic ne Sapientissimus quidem Ignes cineri dolofo fuppofitos facile detexe- >compl
rit. Sed struant Fallaces Innocentibus Machinas : Qui male agit, Con- S*l Ipl
scientias stimulis non caret. Ex mala Confcientia Timor; Timor, quem
per Leporis animalis timidissimi caput prasnguratum crediderim. \ ^ar;r'itione
,ll$ M-
%;lt. •°tor c
I ^Urean
MER~ Keft c:
Me
FALATINO SELECTVS
XIL

ERCORIUS & FORTUNA.

JQOrp Mc4-/-

MErcuriusFortunamcoronat.Fortunam si Philosophica stateraper-


pendas, quid aliud est, quam Causa rerum contmgentium,Human&:
Rationiincognita?Gentiles,utut coecisin cognoscendoDeo abriperentur
Erroribus, eb tamen progrejsi sunt, ut hanc incognitam libi Causam Nu-
men putarent. Creditam ejus 6c Naturam, &:Potestatem in Simulacro
expreisas cernimus.

Muliebri habitu effida est, & Cornu copia: tenet, 6c Gubernaculum.


Sub Muliebri habitu Blanditias contemplare Fortuna: ridentis, contenv
plare Inconstantiam, qua passim disfamatur 5 Corpus ubique velatum est,
exceptis manibus & vultu, qubd non agnosci possit, nisi ex esfe&ibus.
Gubernaculum tenet, qubd ejus nutu humana: res regantur 5 Cornu co-
piar, qubd ex favore ejus omnium Rerum abundantia prossuat. Hxc
crediderunt Gentiles.

Nos diviniore illuminati radio, Erfedus, quorum causa: rationi inco-


gnita: sunt, non caxas cuidam Fortuna: adscribimus, sed Deo. Hujus
nonlnconstantiam metuimus jConstantissimus est.Non diffidimusBlandi-
tiisj sincero nos comple&itur Amore. Non effe&us tantum nobis patent,
sed 6C ejus Natura; Ipse se nobis manifestavit.

Deum qua ratione venerabimur ? Mercurius, qui, ut didum,huma-


na: industria: Motor credebatur, imb pro ipsa scpius usiirpatur, viam
monstrabit. Lauream imponit Fortuna:^ Laurea glorias Symbolum est.
Gloria igitur danda Benignisfimo felicitatis nostra: Statdri. Gratitudinis
hoc officium est. Mercurius non sibi Lauream reservat j Illustri exem-
Cz plo
?A
]H
co nc
Vi111 jfan
#
20 THESAVRVS EX THESAVRO cs
plo omnibus, qui Mercurialibus Artibus humance beatitudinis culmen
conscendunt, ne suis Viribus secundiorem votorum suorum Cursiim a<* ii otf
ceptum serant, sedDeo*, Deo, quemnos caufam illam Gentilibus inco- PC Sarui--11
s
gnitam novimus, quem omnium rerum & Rectorem scimus, 6c
Datorem.

XIII. ScmcnP
roducui
s
sophum,c

VENUS. 4
ibia°;
cx

Gentilcsm'
ine

,nu!laturpicudine

IfcsedaPocentia
J^9

VEneriFormam, Voluptatem&Genemtionem subjeclam, Gentiles cre-


diderunt. Qua; formam hominibus impertitj Quje voluptatis sen-
sum creavif, Qux generationernx:urat, GratiosaJDei Potentia est. Gen- VENI
tiles majus quid humanis viribus suspicabantur, quod tanta dulcedine,
tanto dulcedinis fru&u, mortalitatem beasset > Sed qubd nihil visibile oc-
currebat, ipsi sibi tale finxerunt, quale cognitum habebant. Libidine
homines ad generationem videbant adigr, Generationi Voluptatis sensum
videbant admixtum •, Voluptatem in Venustate sive vera, sive apparente
videbant radicatanr, Apicem & Venustatis & Voluptatis inveniebant in
Fcemina; Inde Generationis Prsesidem ex Libidine descripserunr, Inde
Fceminam finxeruntj In Fosmina Sc" Voluptatis & Venustatis expreiserunt
delicias,nontantum honestas,sedetiammeretricias. stnivifkicen

In propositaGemmaNudaest, &Pedibus insidet suis,Linteumque fu-


pra caput elevat, adstante Vasculo. Talis ex mari emersifse, spumamque
capillis expressisse dicitur. Nota cst fabula. Ex refedis a Saturno Coeli
genitalibus Sanguinem; Ex Sanguine, rlucruum jadatione, in spumam
coagulato, Venerem dicunt prognatam. Rationem figmenti evolvit Ful-
gentius; Satis concinne, nisi qubd, adquorundam mentem, pro Coeli Virili- ^upicr
bus, Virilia Saturni exe&a dixit. Ejus nos veftigia fequimur:
Virilia
l'
PALATINO SELECTVS, 2l
Virilia Vim continent Genitalem. Vis Genitalis Coeli in sructibus
Terras efficax est, Non perpetub, sed ad maturitatem tantunv, In ma-
turis fructibus deficit. Maturitas a tempore procedit. Tempus cum Sar-
turnoidem estj Graxis,qui fabula; Consarcinatores sunt, uterque K?o»@.
dicitur. Ex eodem nomine commenti ongo. Saturno affidum, ^uod
Temporis erat. Saturnus Coelum exsccans nihil aliud, quam Tempus
fruges Genitali Coeli Potentiac per Maturitatem subtrahens.
Fructus abscisti, &in liumores visceruin, velutin mare, abiecti, in Ani-
malibus Semen producunt genitale j Semen in Animalibus genitale, se-
cundum Philosophum, estfpumasanguini supematansj Ex Seminis abun-
dantia Libidoj ex Libidine descriptio Veneris-, Quam & ipsam proinde
cumLibidine Gentiles interdum confuderunt. Confuderunt;sedpra:po-
stera rationis caxitate, cum li de Potentia Divina, iive Primo rerum, in
re Venerea concurrentium, sonte quacras, Libido inter esfectus potius il-
Jius Potentia reponenda sit, quam Divini quid putanda. De Hbidine lo-
quor, nulla turpitudine infecta-, Turpitudo enim non a Potentia Divina
procedit, sed a Potentia Infernali,

V E N U S VICTRIX.
% -

tnu/.

Venerem viQxicem contemplare -, Secundam, qualiter sere in TITI


Numismate occurrit, Martis exuvias, Victoriarum an Adulterii pras-
mia ja^tantem. Nudaest, & Meretricii corporis sormam prostituitj ut
Fulgentio videtur, qubd Libidinis crimen nunquam celatum sit j vel,
qubd non nisi Nudis conveniat. Adde si placet, qubd Cultores suos
plerumque Nudos dimittere soleat, qubd idem & causa credi potest, cur
a tergo s^ pracbeat aspiciendam, secundum illud Horatii :

Vulgm infidum & NLeretrix retro


Ter]ura cedit. Diffugiunt cad^
Cum fice siccatk Amici.
C3 Forte
22 THESAVRVS EX THESAVRO
Forte cum Callicratide apud Lucianum {d) ad Praxitelis Artisicium
respicere volupe est, Posterioremque mirari Corporis decorem, Scapula-
rum concinnitatem, Protuberantes Sc" amplexantium manus implentes
Lumbos, Scitistime circumdu&as & incurvatas Clunium pulpas, neq; te-
nues nimis, ipfisve ossibus adftii&as, neque in immensam estusas pingue-
dinem. At vanus eris; Vanior, si cum Syracufanis Veneri KaAAwvyw,
seu pulchras nates habenti, templa ftatuas •, cujus rei originem plunbus
enarrat Athenams (e). Hi digni plane, quibus, ut Marti, & Natura'&
Fortuna^ sacultates surripiantur. Quid Virium habebit miles, ademtis
Gladio, Hafta, Galea, & Clypeo? Haec belli sunt Inftrumenta, sed non
qualia Venus adhibere suevit, Nisi Homericam intelligas, aut ad Cada-
rem respicias, qui in Prseliis, Pharfalico & Cordubensl, Venerem VI-
dvicCW. militibus pro tessera dicitur dedisse.

Rationem Encomii inveneris, vel in muliebribus blanditiis, vel in


ejusdem Cxsaris sortuna, vel in, Martis dicam, an Asseclarum ejus? Li-
bidine. Muliebres Blanditias quid non vincunt ? tlbi ha: dominantur,
etiam Salomonis Sapientia evanescit. Virorum Libido quid non pessun-
dat ? Ubi ha:c incessit, etiam Herculis vigor disnuit. Cassar non indi-
gna Veneris Proles, Romanac libertati frenum injecrnrus, ab hac potifli-
mum vi&oriarum summam sibi promisit j An qubd Libido, noxium Re-
buspublicis virus, Romanis tunc dominabatur ? An ut familia: (xxx cele-
braret originem ? Magnificam sane, qubd per Julum ab iEnea defcende-
ret, quem Venus per Adulterium ex Anchisa dicitur sufcepifle, & vel per
ignominiam Mariti putavit fovendum.

XV.

ENUS VULCANUM
ad Arma ALmx sabricanda inducit

■l

SaTc

ENormis eft MeretriciaMulierum quarundam levitas! Non interSolu-


stas tantum invenias, quse Viros-iuvenes? fed inter Jugatas etiam, quas
Maritos
(d) inamoribus, (/) Dejp, i a, in fin.
rf) sfl.0, t%_
' PALATINO SELECTVS 23

Maritossuos in extremumMiseriarum&Infamise conjiciant barathrum.


In Solutis res levior \ At in Jugatis, quis toleret? Est tamen,& abomni
tempore fuit, perniciosa labes. Diluvio crcderes abolitam-, sed cum I-
dololatria revixit, eoque etiam interGentiles proceslit, ut nec Ratio tace-
re potuerit. Difticile erat Satyras non lcribere, cum non Plebeia: tan-
tum, aut Patricias titubarent •, sed Regii etiam, sed Imperatorii Spiri-
tus, pudendo prosternerentur artisicio. Quis Cleopatram ignorat? Quis
Messalinam ? Plena sunt Historicorum, plena Poctarum scripta. Pleri-
que rem vituperant. Id mirum. Nonne Deum sequebantur ? Vene-
rem Vulcani LTxorem, quarn colebant, cum Marte, Adonide, Anchise,
concubuisse noranf Norant Eam ex Hoc, ut modo diclrum, JEneam sus-
cepisse-, Norant fallaci Blanditiarum palpo eb adegisle Maritum, utSpu-
rio Arma fabricaret, quibus is contra Hostium insultus tutior esfet', Id
agentem in prxsenti Gemma contemplamur, Cernis Venerenr, Cernis
Vulcanum, Veneris Maritum 5 A tergoVulcani, Cupido est, Venerisfi-
lius •, Ad dextram Veneris, Satyrus. VenusNuda visiturj Dextra Colum-
bam praetendit •, SinistraFaciinnititur-, Vulcanus Incudi assidens sinistra
Forcipem tenet, dextra Malleum elevat j Cupido recedit, Arcumque 3c
Sagirtas auffert •, Satyrus Utrem inslat. Cave haec Decrum opera credas 5
Egregia sunt & Perfidia; conjugalis, Sc Poenarum symbola.

Qux subdola persuasione Mariti honorem prodir, Qux inhonesta


vafricie Adulterii frudum foves quis Ccelo dignetur? Conjugium cum
Vulcano in naturalibus ponit D. Augustinus (f). llt Voluptas oria-
tur,IgnemLibidimcooperarinecesse est*, Venus LibidinisDeacredcbatur,
Vulcanus Ignis. Ha^cConjugii ratio. Vulcanus Ignis est, sedSubcce-
lestis •, neque hic omnis, sed impurior tantum, qui vel ex Nubibus elidi»
tur, vel quotidianis inservit usibus, qualis etiam est, qno in fingendo fer-
ro fabri utuntur, Hinc de Vulcano fabula j Hinc ipse fuligine sordidus 8c
Faber. Qj}
Non est, qubd mireris, tam Deformem Formosminia: jungi. For-
mosa est Venus, si externa Corporis intuearis-, Si interna Mentis, vel Vul-
canum praetuleris. Sub Venere contemplare Uxorum quarundam levi-
tatem & nequitiam •, Sub Vulcano, miseram Maritorum aliquot simplici-
tatemj Sub Cupidine, Amorem conjugalem \ sub Satyro, Satanam. Ve-
nusFace nititur &Columbam praetendis, Fax Amoris symbolum est, Co-
liimbaSinceritatis. Amore& Sinceritate se confisas mentiuntur, quariim-
plici Maritorum credulitati illudere satagunt. Vulcanus fallaci palpode-
linitus patienter operam suam Adulterae addicit •, O quot hodienum, du-
rimmo
(/) Contra Fauftum 1. zo.
?si
t<\
P"
\<C&1
24- THESAVRVS EJ THESAVRO
durisTimo laborc, Furcivam LTxorum Prolem nutrire coguntur! LTtut
deje&is Deaftromm agminibus, nondum tamen deferbuit ifta peftis.
Venerem Adulterarum Antiftitcm, nec in CoelisagnolcuntChiiftianorum
Foeminaj, nec in Terra; Purimmam fatentur Dei Eilentiam; & tamen
impurisiimis interdum voluptatibus indulgent, datam Maritis fidem
produnt, omnesque miiellorum iacultates, & sudorem & laborem in-
fandissiiis insumunt cupiditatibus.
r :nePtias, l
Perversitati prsecinit Satanas •, Eodem modo, quo in Geinma no-
ftra Satyrus Veneri. Satyrus Hirci siguram geritj Hirci sub figura
Satanas ut plurimum Hominibus solct apparere *, Inde Satyrorum fig-
^l Illu^
mentum. Utricuiariam Veteribus in usu fuisse , vel ex Neronis histo-
ria patct. Hxc dulcis foriltan videtur Impudicis •, at vindictam trahit j
si nontemporalem, tamen xtcrnam. Temporalis sub Cupidine latetj
******
Matris is astutiam aversatus, recedit ■■> A Vulcano recedit, Caloris Deo.
'v£liagantibus.
Arrigite aures Adulteras ! En fraudum vestrarum exitum ! Conjugalis
^istsradiant.
Maritorum Amor vos aversatur! Abit, & necArcum relinquit nec Te-
lum, quibus reduci posfe speretur ! Abit, & cum eo presentis vitas
corruit felicitas. Admoveat Satanas scelerato conatui tomenta;Ani- fll0aamantium s}

mae vestras insidiatur, &C m *eternam vos tandem praxipites daturus HinceiaPausup
est perniciem. g,&sein amor<
% ac dulcimma
XVI. ;,nec sentientes, i

C U P I D O. at, adversitates inc

lAmorepeisiitunt
^tCcelator. ,
tas;

Achat ■La^jt/ Muficam dc

CUpido Amoris credebatiu* Deus. Amorem, ut omnes Asfectus,


Homini non Prometheus aliquis indidit, sed Llniversi Creator.
Hinc nemini obscurum potest esse, quem amoris nostri debeamus
]>iasuave
agnoscere & Authorem & Normam. Gentiles, qui in cognoscenda ^Ami,
Divinitate tetra turbabantur vertigine, Res Creatas in Creatoris, Re~
gendas in RecLoris, substituerunt Solium. Cupidinem Veneris filium
fecerunf,Non aliam ob causam, quam quod vel ex Libidine nasci soleat,
vel a Venustate excitari sive Vera sive Apparente. Patrem ut plurimum
eidederunt vel Vulcanum, vel Mercurium; illum quodLibido absque
Calo- h.$e,
%do.
PALATINO SELECTVS. *S
Calore nulla sit j Hunc qubd Venustas non muta, sed Eloquentise Spiri-
tu, animata amorem producat. Qui Dianam, vel Martem, vel Chaos
inter Cupidinis Parentes numerant, ii ad vim respexisse videntur, velLu-
narem, vel Igneam, vel denique mixtam quandam Elementorum repu-
gnantiam, ex quibus corporibus vigor & amoris nutrimentum. Mavis
sortasfe vel ad Fortitudinem, vel ad Castitatem, vel denique ad Meretri-
ciam respicere Libidinem ; Qubd illas placeant, Hxc confuso Virtutis &
Vitiorum semine, imb &c fru&u, misellos Amantes interdum decipiat, &
casfibus suis involvat. Puer creditur fingi, qubd Amantes etiam Senes
pueriles affe&ent ineptias; Nudus, qubd animi sui sensa celare nequeat j
Alatus qubd inconstans, Spicula duo habuisfe fertur, Aureum unum,
alterum plumbeum; Illud vi prasditum amorem conciliandi, hoc pellen-
di fugandique. Sed & Pharetram cernimus, ex qua sagittas depromere
perhibeturj Hxc, quid aliud stt, quam vel Anirnus Hominum, vel cor~
pus, quorum dotes stgittis haud inepte comparaveris, Amorem vel exci-
tantibus, vel fugantibus. Arcum Oculos dixeris, vel aliud quid, cujus
ope dotes istar radiant. ,—

Hxc Una amantium species esb, Alteram contemplare sub Cupidinis


Lyra. Hanc ei a Pausia pi&ore datam ex Pausania (g) constat. Sunt,
qui amant, & se in amore felices pnedicant, omnibus rei amatse sibi ap-
parentibus, ac dulcistima qua:dam harmonia, qua delibuti Somno con-
cedunt, nec sentientes, nec relu&antes •, Sunt, qui Amorem suum a-
gnoscunt, adversttatesinde emersuras considerantj amant tamen, &vcl
inviti in Amore persistunt. Illos Lyra, hos sagittis a Cupidine subigi, e-
rudite finxit Coelator. Aliam Lyra interpretationem recipere videturex
illo Euripidis :

Muficam docet Amor quamlibet e]us rudem prius.

Locum allegat Pluttarchus, (h) addita explicatione exAmantium


genio, qui omnia sua vel tristia, vel jucunda carminibus complecti solenr,
Unde nec absurde Antiqui exHeliconeAmorem inGymnasium addu&um
sunt fabulati.

D AMOR
Cf) Corinth.Secundo4 (/;) SympoC i. add. amator*
i

h l
tfa
$
26 THESJVRVS EX THESJVRO '/" riS11'

XVII.
, r^'
AMOR COELESTIS. sifi
aliu

VAria Amantium eft Fortuna y Ex varia Fortuna varius Cupidinis ha- <2x* ta
bitus. In superioribus vel Arcum tendit, vel Citharam pulsat. In
prassenti ad Arborem Clypeo, Arse imposito, incumbit, dextroque pede
Globum calcat. Globus Terrae fymbolum est•, Ara Pietatis Instrumen-
tum; Clypeus Securitatis hieroglyphicum; Cupido Clypeo incumbens, IndeCotonara
quid,nisi Amoris securi?ClypeusAras impositus,SecuritatisPietati innixas;
Cupido Globum calcans, Amoris terrestria spernentis. Ccelesiem cre- gnNomina rece
I
I
diderim, qui non humanarum Voluptatum illecebris ducitur, non fragi- P-
lem corporis Venustatem adorat, non fallaces Divitiarum &: Honoris ra-
dios colit, non turbulentas Potentias vapores venatur •, Sed qui Terrena
conculcat, qui suis contentus bonis Pietatem securitatis suas basin fa- lEtytkzus, £th/.
cit. Huic non Oceani rabies nocet, non Ventorum turbo •, Et ne steri- R&Foeminas divi(
lem arbitreris, vel esfoeta frutex revirescit, novaque fronde securam quie- ■icSteropen, quibi
teminumbrat. En rationem, cur in Veneris Cnidiac luco, Arboresfue- a Numerura alii
rint, non varii tantum generis •, sed &C esfceta: jam actatis, prae vigore ta-
raadrihdo limite Di
men quasi Juvenescentes, 6c novis subinde ramis integras & formosa: (/').
^ubjiciamus3 facii

XVIII. ^Dieipartesn.
* ^figmenti
PHOEBUS&DIANA.
:;»etar,
tpari
^ mcntcem

brtc^ um
iil)HS
fe
f-HM;

APolIinis, ut aliorum etiam Deorum Gentilium, officia plura erant.


Aliud fingebatur obire in Coelo, aliud in Terra , In Coelo Solem re~
gere, in Terra Artibus prassidere •, Non quibusvis, fed quatuor potilfi- iot

(*) Attestante Luciano in Amorib,


mum:
n>M ;A,
■m
SH
PJLATINO SELECTVS 27
mura: Citharcedus eise, & Citharoedorum, imo &Poetarum Deus \ Me-
dicinx Inventor, StMedicusj Jaculator, & denique Vates. Vatis & Me-
dici, ut & Jaculatoris in Gemmis nostris nulla mentio •, Aurio-^ Solis in
proposita illustris, Citharcedi in sequente. De Auriga Solis, qubd inde
reliqua dependeant, primo loco dicendum.

Qui Solem regit, alius non eft, quam qui Solem creavit, ftatunique
Sideribus motum indidit. Motum videbant Gentiles, sed Motorem i-
gnorabant. Quem ignorabant, fibifinxerunt. Finxetunt, nonqualis
eft, sed qualem cx naturali Solis motu sibi imaginabantur. Non vide-
batur Sol tam accurato cursu posse vel ab Oriente ad Occidentem devol-
vi, vel Zodiaci ligna permeare, temporumque dispensare vices, nisiMen-
te quadani regeretur providentissima. Hanc Mentem ad terreftrium Erl
sigiem formarunt, mixtis tamen, cjuas cognitas habebant, Cceleftis So-
lis qualitatibus. Mentem SolisRe£trfcem,HumanasFigurac incluserunf,
Figuram ad habitum Aurigse coniposuerunt-, Aurigam radiis solaribus
ornarunt. Inde Corona radiata, inde Scutica, inde Currus & Equi.

Equorum Nomina recenset Ovidius :


Pjroeu3 & Eom3 & Aithon ^y
Solis Equh quartm^ Phlegon.
Aliis Erythrarus, ^thon, Lampos, & Phlogeus dicuntur. Alii 111
Mares eos & Fceminas dividunt. Hlos Eoum & ^thiopem appellant, hos
Bronten &Steropen, quibus nominibus aliasVulcaniMinistros appellatos
novimus. Numerum alii ex quadripartitis annui Temporis varietatibus,
alii ex quadrifido limite Diei determinatum autumant. His quo minus
calculum subjiciamus, facit, qubd quatuorEqui simul currui adjundi sint,
cum Anni &Diei partes non nisi, ut cum Spartianoi (k) loquar succeiiive
cohasreant. Si figmenti ratio vera, sequeretur, quatuor quidem equis
Apollinem uti, fed per succestiones; Non nisi unum currui adjungere, sed
eum fecundum quadripartitos Limites vel Diei, vel Anni mutare, id quod
contra Poetarum mentem eft.

Tutiorem forteNumeri hujus rationem in praxipuis qualitatibns in-


veneris, quibus ubique & omni tempore Sol instructus eft : Luce sc. Co-
lore, Ardore, & MotU. Conjedurae videntur susfragari & Nomi-
na. Eous ab Aurora appellatur •, Aurora ex Solis Luce prossuit •, Lux
fplendet •, Splendere Grascis dicitur xa^uv^ inde A«^«rss-. Lampos io-itur
& Eous sunt unum & idem, & aliud nihil, quam Solis Lux sive splendor,
ex qtio primus Apollinis Equus. nvgus ignitus dicitur) aiS/o^ uren-
D2 tis
(IQ in Caracalla.
r,f#

2S THESAVRVS EX THESAVRO
tis aspe&us •, Utrumquc Rubore sulgiduni •, A Rubore Erythrams deno-
minaturj Idem igitur Erythra:us, JBthiops &; Pyroeis, nec aliud quid,
quam Igneus Solis Color, ex quo secundus Apollinis Equus. Phlegon 6c
Phlo^eus &rl12 Qtiyw ab inrlammando dicuntur •, B^j^ Tonitru signisi-
Jmc
cat^ Tonitru sulminibus inslammare folet •, Hinc Phlegon &Phlogeus, rica

& Brontes ideni, ncc aliud quid, quam Solis Ardor, 6c tertius Apollinis tbi& 0
Equus. "aAuv proprie quidem & ipsum urens dicitur, Sed apud Ho-
tj
MERLim & Sophoclem, non uno in loco usurpatur, deEquis, Leonibus,
Volucribus, non alia signisicatione, quam pro servido, qui ardente im-
petu fertur •, Ardente impetusertur Fulgur-, Fulgur Graccis Sn^ •, hinc SE
idem Steropes &C JExhony riec aliud quid, quam rapidus Motus, & quar-
tus Apollinis Equus. Hxz de Apolline Auriga. DeDiana dicetur pau-
lo post.

XIX.

APOLLO CITHAROEDUS.
!

APolIo Juvenili Facie, & decoro inslgnis Capillitio, Siniftra Citharam


tenet, Dextra Ple&runi, Corpore Nudus est, nisi quod Crura ambiat
dependens a tergo Pallium. Apollinis Citharoedi hunc habitum effe, finon
aliud, omninb Cithara evinceret. Hanc ApoIIini datam arbitrantur, a~ ^gyptioru
lii ob motum Sphxrarum Coelestium, quo, si Platonicis Fides, dulciffima i^UTARCHUS |
excitatur Harmonia-, Alii ob Universakm, cujus Sol Author eft, rerum
p Jovem, Aiv
Consonantiam. Ratio pofterior satis concinna soret, si & sub hoc Apol-
line Sol intelligeretur , Cum autem, ut diximus, Citharoedus sit & Ci~
tharoedorum creditus Deus, jam non Citharam ja&abit ob Univerfalem f h Serapi,
*Caj
rerum Consonantiam, sed ob Artem 8c Pnefe&uram. Cithara Citharoe- ^tatcmj I,
dorum Inftrumentum est, non Solis. Re&ius Confbnantiam illam Uni- fcntoruiib
versalem dicerent esse causam Prrere&ura:. Iidem videbantur &C Solis efse-
£tus, &Cithara;. Sol deniulcet Corpora, Cithara Animos; Decenti Sol
Radiorum harmonia, Cithara amabili Fidium concentu. Ex hac esfe-
duum Convenientia Ratio asfurrexit ad Caufam. Quem Solis ftatuerat
Re&orem, Eundem &c Citharoedis priefecit, Simulacrum ex contempla-
tione

^Ofc
PALATINO SELECTVS 2Js
tioneArtis desumlit: Juventas indicat ejus pulchritudinem •,• Aurei Ca-
pilli Nobilitatem \ Nuditas coiporis apertamSuavitatenv, InvolutaPaL
lio crura, fundamentorum obscuritateni. Vix est, qui Musices non duca-
tur dulcedinej Pauci tamen ejus penitiora rimantur, Paucissmii Artis inti-
ma norunt. Hinc factum crediderim, ut Apollo Citharoedus in Numis-
matibus Toto Corpore; In nostra Gemma Pedibus tantum te&is ince-
dat. De Longitudine Vestis notum est illud Propertii:
Pythim in longa Carmma Vefle fanat.

SERAPIS.

JkcLt > ejcoij

SErapIdem JEgyptiorum Deum Calathus evincit. Serapidem Pluto-


nem esse Plutarchus {k) Autor est: Macrobius (/) Solem statuit, So-
lem, Ditem, Jovem, Ammonem, ^sculapium, &Nilum eundem cum
Serapide creditum SEGUimis(m) Numismate firmat, in honorem Antoni-
ni Pii percullo. In Serapide Sole per Calathum Sideris Altitudinem intel-
ligunt Sc" Capacitatem j In Jove Mensuram 6c Modum,quo cundta mode-
retur, vitamque mortalibus prasbeat, 6c frugum abundantiam.
V

Kircherus (n) &C ipseSolem interpretatur,sedSolem subterraneum,qui


in ipsis Terras visceribus omnen Terras partum producat & foveat. Sen-
tentiam fulcit authoritate Beroaldi & Miaca Bembi Tabula, quorum ille
D5 ad

(10 lib.de Isid.&Osir. (0 Satur. i. c,2o, (»0 in iele&is. (») in Oedip. ./Egypt. Sync.
3.C. s.
!
r- ii
rCS ['

u'L
]%!
3° THESAVRVS EX THESAVRO #
ad Apulejum caput Serapidis omnibus Metallorum, Lignorum, Radicum
generibus compolitum suille ailcrat j haxBarbam, loco Pilorum, Radi-
cibus Herbarum compofitam •, Oculos autem & Nasum, 6c Aures; variis
Lapidum & Metallorum generibus construcla, exhibeat.

His accedit noftra etiamGemma, in qua Frondes cernis Calatho ap-


pofltas. Quxe in Terra insra srondes sunt, ut plurimum subtcrranea sunt,
Infra srondes m noftra Gemma eft Serapidis Caput •, Serapis credebatur unt, 8
m Min
aixc
Numen •, Numen igitur credebatur subterraneum. Ex Capite enafcun- partim
tur srondes •, Frondes Arborum pars sunt, Arbores ex Terra Germinan- ^ < „■ VC1>
tium Plantarum Species, ponunturque pro genere, & indicant : Sera- (T\\\id\
pidem omnium exTerra nascentiumPlantarumGentilibus creditum fuiffe '**s°lis
Gtic
Procreatorem. Deus Plantarum procreator non eft Sol, quanquam
Gentilium rationi ita visum sit j Sed veri Dei in Radicibus efficax Poten- ,i!livo, in
tia j Hanc qui peculiare Numen slnxerunt, a Deo fepararunt, ex efsecti- ■;liamHic eundc
bus descripferunt, Calathumq-, dederunt ob abundantiam rerum. Si fron- [iverfisBibentiur
des & Calathum separes •, Si humanam Effigiem aboleas, rursus invenies iccnrcs ctiai
ttnum, ut Universi, ita etiam omnium, ex & in Terra: visceribus nafccn-
laribus poteft cc
tium dc Creatorem, &C Conservatorem, undique benignissimum.
^cumdeferb
jnviribuspaulati
bribus, quosVc
XXI. .jimberbis erat, Ii
iaturDioDORus,
BACCHUS INDICUS. !feaIereraoris
•! "on etiam
^invenit, L^

jicL.t. ^CCH
BAcchumVini datorem creditum,omnibus in confeifo eft. Vini dator
eft Causa Vini procreatrix. Caufa Vini procreatrix eft, yel naturalis,
veldivina. Naturalis eft S*ol in humore Teme efficaxj Divina eft ipfc
Deus-, Deusut Parens.est oinnium, ita etiam Vini. Gentiles, cumdul-
cedinem gustaisent, cum mirandas ejus non in Corpora tantum, fed e-
tiam in hominum Mentes intcllcxiffent Vires, religiofa admiratione ta&i,
divinam quandam Potcntiam non potuerunt non fateri •, fed immane *1<k ■
quan-

*l!
to
PALATINO SELECTVS. 31
quantum a vera aberrantes tantis eam vel involveruntTenebris, vel con-
spurcarunt Vitiis, ut nemo hodie sit, qui perversas cogitationes non vel
rideat, veldoleat.
Vinimunus partimSoli adscripsere, partimHominibusj Soli, qubd
ejus in producendo Vino EsHcaciam agnoscerenr, Hominibus, qubd vel
egregia in vitibus colendis excellerent peritia, vel bibacitate prarftarent,
vel denique qubd invento quodam Vini partum jUvissent. Ex his Fon-
tibus tanta & tam absurda, Sc de Simulacris Bacchi, 6v de Gestis. Deum
dixerunt, 6c tamen huic Deo omnes Vini estectus, ctiam turpisilmos, affin-
xerunt. Deum dixerunt, & tamen humanis Adionibus, humanis defor-
marunt Simulacris: Partim puerili astate, partim Juvenili, pra:terea Bar-
bataFacie,senili quoque reperiri,MACROBius (o) testatur, putatque diverst-
tatem ex diversis Solis gradibus ortum traxiile, ut parvulus videatur Sol-
stitio Hiemali, iEquino&io Vernali Adolescens, plenissnna Barba con-
spicuus Solstitio ^Estivo, indeque per diminutionem quasi senescat. So-
lem &C Bacchum Hic eundem facit. Aliam rationem forsan in Vino, aliam
forsan in diversis Bibentium ^Etatibus inveneris > Non senes tantum &c
Viri, sed Adolescentes etiam 6C Pueri Vino dele&antur. Vinum & ipsum
quatuor ^Etatibus potest censeri: Puerili, cum dulcedine sua adhuc blan-
ditur-, Juvenili, cum deferbuir, Virili, cum in masculum robur succrevit j
Senili, cum viribus paulatim deficit. Sed pleraque hsec Ingenii lusus sunt.
In vini Satoribus, quos Veteres ad Divinitatem evexere, tutius substiteris.
Boeoticus imberbis erat, Indicus Barbatus. De Bceotico paulb post. De
Indico testatur Diodorus, (p) additq-, rationem, qubd antiquislimis Tem-
poribus Barbas alere moris fuerit. Intelligitis, hunc Bacchum revera non
Deum fuifse, non etiam ex Naturalibus Effi&um -, sedHominem, qui3
qubd torcular invenit, Lenasus vocatus est, & ad Divinitatem eve6tus.

XXII.
B A kj C H U S cum 1 I Cj K I JJ fc.

%
)fc
/fZttA

B Acchi Barbati Effigiem vidimus, hic ejusdem eft Simulacrum. Va-


fi cuidam &C Ferula: innititur, Tigridi uvas obtendit. Ferulam a Bac-
cho
(0) Saturn. 1, c. 1 g, (jt>) 1.3, Biblioth.
!!■
(H
V (tru«
'V

32 THESAVRVS EX THESAVRO f .if.ttu

cho introdudam Diodorus (q) Author cft, ne suroris Instruinentum le-


thale foret, cum antea ligneos baculosetiam Mors sequeretur. Vasis ra- (t

tionem quilibet intelligit jTigridis,procul dubio in fasyiiTimi Animalis na-


tura consistit *, An ebriosoram rabiem intelligas ? Gestus obstat 5 Non
feviens Baccho assingitur, fed miti lenitate dulciisima respiciens munera •,
Uti & in aliis ejusdem subiens currum •, Hinc potius eft, ut scrociam in-
telligamus ad Munera Bacchi mitescentem, non Animalium, sed Homi-
|A
CCH

I num, quos Bcftiarum more viventes dulcedine Vini Bacchus legitur sub-
cg-isle.
XXIII.

BASSAREUS.

imbctbis Arae
LCoronamgeritP
Oebci
rjlclndicus, Hic
ALiud Bacchi Barbati Simulacrum intuere ! Ferulam gerit & Cantha- fe Differenriai
rum, & longiore Palla indutus incedit. Ferulam gerit & Cantha- Htimbarbatum,
rum, ut vel ex Instrumentis Bacchum agnoscas. Longiore palla indu- kyenuftate Indico
tus incedit, ut eum esse intelligas, qui Horatio Ballareus appellatur:
jpenMulierum hal
- - non ego Te candide Bajsareu Wskllicis&Pani
Invitum quatiam. fc&sseftos celebi
Quamvis enim denominationem alii a Vulpibus, quarum pellibusBac- Corpons, Cv cx 1
chx succingerentur, derivatam putent, quod Ba,o-<r*tp& kXu^nl legatur apud
'c°ntemplamur. <
Herodotum, & Bochartus Bastareum autumet re£te explicari per
jjEliani n^jy^, cum BalTar Ebrxis ftt idem qubd Grxcis T§uy«», njinde- ^invitemmut
miare\ Rursus aliiaGracco /3«£«v clamare Etymon accersanr, a longiore ta- ^ Nuditas Ba<
men Palla, qua; Bastaris dicebatur, tutius deduxeris. Hac enim & ipfe Wuarevela
Bacchus indui solebat, &Bacchi Ministrse, quas proinde & ipfas Baffari- ^Ktoierai
des didas novimus. DeBaccho audi Statium (r)
Decet aurata Bacchum <veftigia Palla
*verrere.
tr:
BassaridummentionemsacitPERsius [s):
Bajfaris, inquit, & Lyncem Menasjlexura corymbis.
Deno-
^uftus
&) lib,4.Biblioth, (0 Achilleid.l.i. (,) Satyra, 1; C0 1*3.E1.^. B>B*cc
C^Cet
ltervet.

•K
PALATINO SELECTVS. ?

Denominationem vestis a Baisareo deducunt, Lydia; loco, quod vel ex


Propektio (/") videtur adstrui:
Candida laxatis onerato colla Corjmbis
Cinget JBaffaricas Ljdia mitra comas.

XXIV.

BACCHUS&CUPIDO.
^

BAcchuS lmberbis Aras insidet, Cupidinique porrigit tlvarn, & in


CapiteCoronam gerit Pampineam. Alius hic est a superiore\ IlleHoc
vetustior, Ille Indicus, HicBceoticus-, Ille Jovis exProserpina,HicJovisex
Semele filius. Difterentiam vel ex Facie colligas. Diodorus (v) Au-
thor est: Illum barbatum, Hunc tenero ac plane delicato fuilse corpore,
formxque venustate Indico instgniorern, studia tamen imitatumj In ex-
ercitu agmen Mulierum habuiste, Hastis Thyrso involutis instrudum j In.
pugna armis bellicis & Pantherarum exuviis usum, in Pace solennes con-
ventus & dies festos celebraise, ssomlentuni & delicata mollitudine ve-
stitum. Corporis, &C ex parte vestitus etiam mollitudinem in proposita
Gemma contemplamur. Corona in Memoriam revocat StaphylenNym-
pham, quarn in vitem mutatam Mythographi tradiderunt, uti in hede-
ramCilsum. Nuditas Bacchi, Ebriorum Genium exprimic, Ebrii vel
maxiineArcana sua revelaresolentj inde verbum: InVinoVeritas. Ha;c
utut damnosa satis, toieranda tamen, cum, qui bona egit, nihil nisi bona
revelare postif, At quis tolerabit Ebrios in quodvis Libidinis genus procli-
ves? quis Bacchum Cupidini Uvas porrigentem? Ara: quidem insidetPie-
tatis Instrumento, sed tamen Uvas porrigit Cupidini. Aras insidet ut Pie-
tatis prastextu facinus defendat -■, Sic Sanitatis voto Iargiores plemmque
excusare solemus haustus •, Ex largiore haustu Ebrietas, ex EbrietateLibi-
do. Intelligitis cur Bacchum Cupidini Ilvas porrigentem finxerit Ccela-
tor. Sine Baccho & Cerere friget Venus 3 At cum Cerere & Baccho, im-
modice sumto, fervet.
E BAC-
(0 1.3.Eleg. 16. (?) ], 3,Biblioth,
r
41. 0

34- THESAVRVS EX THESAVRO


V
XXY."

BACCHUS&PRIAPUS.

Ca4tl£0
leniijl
PRiapuS nesandam libidinem in Bacchum hospitem eslundere tentat, o Pha
Cupido plaudit, sed fruftra ; Expergefa&us Bacchus petulantiam ri-
su dicitur excepiste. Fabulam pluribus apud Lucianum (x) recenset
Bacchus ipse: Ridiculum, inquit interprete Micyllo, Apollinem allocu- liMnudanitc
tus: Ridiculum qmddam narraho tihi, quod cum nuper Lampfaci essem,
mihi accidit. Ego quidem ad Vrhem accejferam, iile autem (Priapus (c.)
me recepit hosbitio apudfeprahito. Pojiedquam igitur qmeti nos dedimmjn
Convivio afsatim madefaBi, circa mediam noBem exfurgit generofus ille \ jGcntilesLunam
Sedpudet dicere. APOLL. soliicitavitne te? BACCH. Hujusmodi quip- Ljarione pleraque
piam esi. APOL. QuidTuautemporroadh&c? BACCH. Quidenima- i|iibuscunque ioco
lmd,qudm rif? H^cGemmam opinor aperte satis explicant. Aftatim ma-
k EstDianx Ll
defa&os, ait, Cubitum concessisse •, Sic vel ex hoc intelligis, deEbriis hic
npaucis:
agi & Libidinosss. Maximus nequitia: fervor est, si vino incaluerif, Opti-
ma Occasio, si temulentos in publico sepositis armis stertere videat. Cul- jwi^inquit, L
pas Baccho damus ebrietatem -y at laudi vigilantiam. Expergefa&us insi- tymincta jacit
dias discussit-, Sic & nos expergiscamur! Machinas Satana: &c exercituum
*s»kixafedet S
ejus in insidiantium retorqueamus ignominiam! Sed ea non pra^teritorum
tantumseculorumdebilitasfuit, sed & hodierni est, utvino, non dicam 'Wera&Profer
repleti in somnos dilabantur homines, sed vel in rabiem a£ti omnibus in- Nontemm c
terdum feris ferociores existant, vel in Libidinem prascipites, nefandis fe
polluant facinoribus. *F*(es eft, j
Ksedargentco
(*) indial.Deor.

Jlf^rad
DIANA. K?nc{n

H
%>,
Videb
ierer
'enrur t
s,
PALATINO SELECTVS SS
XXVI.
D I A N A.
'*:

Mv Ca-stt£0 ■ Cbt/cc~i>

TRIVIjE lenisfyeciesy &* multm in ore


Frater incst, Phoebicfgenas & lumina Phoehi
Efse putes, folm prodit difcrimina sexus.
Brachia nuda nitent: levibus projecit & aurut
Indociles errare comas, arcucf remijfo
Ocia nervm agit3pendent poft tergafagittd. (j)

SUb Diana Gentiles Lunam intellexisse, nemini dubium esl; Ex hujus


contemplatione pleraque illius &£ Siniulacra Sc A£tiones. De A&io-
nibus fuo quibuseunque loco. Simulacra pro triplici officio triplicia po-
tifTimum fiint. Eft Diana: Lucifene, eft- Venatricis, eft Proferpina;. Isi-
dorus rempaucis:
Quando, inquit, LVNA est,sublustrisflendet amiBu.
Cum fuccinBa jacit calamos> LATONIA VIRGO eft\
Cum fubmxa fedet Solio, PLVTONIA CONfVNX,
De Diana Lucifera & Proferpina dicemus, cufti occaslo se obtulerit-, Ve-
natorii habitus foiitem ut eruamus, Gemma monet.

Ut Sol diei prarfes eft, ita Luna nodis, Non in Coelo tantum inter
Sidera regnat, sed argenteo etiam splendore terrcftria illuminat. Ab hoc
fplendore omnis fere Diana: Venatricis habitus.

Apollini fagittas ob radios datas eile, supra diximus ; ob eosdem etiam


datas funt Diana;: Non qubd ipsa radiis suis immcdiate cervos sigat, uti
Apollo Pythonem Teme silium, sub quo nebulas intelligunt; Scd quod
Venatores noclu, nisi Luna splcndente, seras invefligare non possint. Hi
vel emolumento delibuti Deam putarunt, cujus savorcm maximum seli-
cioris pradse caufam videbant; Ut Deam hanc sibi propitiam rcdderent,
meritisque demererentur gratiis, A&iones siiasei acccptas tuierunt : Si
E2 A<5b'o-
0) Claud.inrapt, l, 2»
/'■

ain
«pi^
# ,<**»*■
\%

36 THESAVRVS EX THESAVRO /
A£tiones, quidni & Inftrunienta ? Hinc Luna Dea, hinc Diana Venatrix,,
hinc Arcus, hinc Pharetra.
Cur Foeminani sinxerint, alia ratio eft. Lunam videbant Sc vide-
bant Solein, hunc potentiorem, illam debiliorem •, Hunc proprio, Illara
KVrcf
alieno lumine splendentem-,Hunc, utPLiNius^)loquitur, cun&a torren- *qU ILui
tem, cuncta sorbentem & Sidus maiculum, Illam No&urnum solventem
humorem,Sidus molle & scemineum.OmnisLuna: honos&Potentia aSo- MncW
le, omnis sceminei sexus a virili; HincSol habitu virili, hinc Luna foemi-
neo. Lunam videbant, & videbant Solem, utrumque exTenebris exorien-
tem, utrumq*, pulcherrimo luminis iplendore decorum •, Hinc Apollini Sc ^nir Forsa
Diana: pulchritudo, hinc 5c similitudo facierum & capillorum, hinc idem
ortus ex Latona, hinc fraternae cognationisvinculum. Quis Deam ar-
bitrabitur Fcemineum Creaturae Simulacrum ? Si Divinitatem requiras,
eamnon in Luna invenies, sed in sapientistimo Mundi Architedo, qui
ut Machinam suam contra Tenebras armaret, 6c Solem creavit, & Lu-
nam, & Sidera
Toto dedit ejservescere Ccelo. HEl
XXVII.

' DIANA EPHESIA.

fcBarbatus vcl

5W3.

jcukm plurimi'
Dlana Ephella Calathum gerit, Peplo amida eft, Pluribus Mammis ^» alii Philosi
incin6ta, ex manibus demittit, non, ut solet, veruaj sed, ut viden-
leni- Nonmi
tur, radio insixas vel Corollas, vel Rosas. Adstant utrinque Cervi. In
altera Gemma juxta caput, illinc Lunula est salcata, hinc Stella visitur. % alii
s^ecim lab
Etiam hxc Gentilibus Luna suisse creditur , Ex hujus igitur opera-
tionibus, habitus ratio desumenda. Mammarum Oificium est Nutrirej
Nutriunt alimenta-, Alimenta ex Terra, sed humore calido impra-gnata y
te ****
Calidus humor a LunariPotentia. Luna non humidumSidus tantum, secti
&C calidum eft, caloris tamen temperati, cum Sol stt vehementioris. In-
de Diana Agriculturx prarposita &c Generationi^ Inde quibusdam eadem,
qua: Ceres; Hinc mammis pluribus ornata, creditaque Nutrix viven-J
tium. DiODo-
(i) 1,2,C, IO3.&IO4. S»,r ,noftris D
V sed
(t>)
'•Am
PALJTINO SELECTVS. 37
Diodorus (a) ait:Dianam educationisinvenisferationem, &cibos quos-
dain Nattira: tenellas convenientes, ideoque ^ot^ov scu Puerorum Nu-
tricem appellatam. Ha:c non Deam sapiunt, sed Hominem, qualis 6c
Iils, quam, qubd fruges & alia utilia invenisset, ^gyptii non divinis tan~
tum honoribus asfcceruntj sed etiam cum Luna confuderunt, Inventrici
tribuentes naturaiia Procreatricis opera. Modum nutritionis nobis ima-
ginamur sub iis, quas ex Manibus vel in Cervos, vel in Terram demitti
cernimus. tltrumque adLunarium radiorum vim pertinet, qua humo-
rem Tcnx solvit, eumque in varias & frugum* & fru&uum species pro-
pellit, quibus deinceps animantia nutriuntur. Calathus procul dubio ad
abundantiam pertinct, de qua didum sub Serapide, Ab Iside iEgyptio-
rum desumtus videtur. Forsan & totum Dianas Ephesla; Simulacrum JB~
gyptum sapit-,Ex7£gypto quin pleraq-,Gentilium,etiamGraxorumTheo-
logia manaverit, vix videtur dubium.

XXVIII.

HERCULES.
^

HErcules BarbatUS vel Diademate redimitus est, vel Populea Coro-


na-, In altero frontis aliqua calvities observatur, in utroque Leonis
exuviae. Herculem plurimi Virum fortem arbitrantur fuissse-, Dionysius
(b) Ducem facit, alii Philosbphum •, Physki Tempus sub eo intellexerunt,
Theologi Solem. Non minor lis de incunabulis; Ea vindicant, hinc
Graxi, illinc ^gyptii, alii alibi. Si vel Tempus vel Solem intelligas,
haud inepte duodecim labores, vel duodecim Anni Meniibus, quibus
Temporis revolutio absolvitur, vel duodecim signis Cceleftibus compa-
raveris, quas Sol Annuo spatio permeare solet. Quod alii Heroem, alii
Philofophum dixere, fundamentum in duplici Fortitudinis obje&o repoii-
tum credimus : Non ille tantum Fortitudinis laudem meretur, qui infe-
ftas Corpori belluas profternit, fed & ille, qui Vitia animi^ qui Libidinem
deprimit, qui Avaritiam tollit, qui Iram superat.
In Gemmis noftris Diadema eorum sententiam ftabilire poteft, qui
Herculem non folum, fed exercitu adjutum labores suos suftinuisse arbi-
E$ tran-
(a) \.j. p.ajf. (b) !. i.Antiquit. Rogi,
/ 9Ai
rhc .ii

,<? THESAVRVS EX THESAVRO .1 b^


l<
trantur, Regera enim evincit, qucm 8C Archilochus vocat. Calvitie J> lllai
1

confpicuum suifse,adEsfigiemC#sarisCl. Tristanus observat j A Ceti, in A CW J


0-1
quo per tres nodes latuerit, calore autumant ortam 5 Icl quod ex Jonae &
Hiftoria depromptum ajunt-, unde sorsan, fi opinio vera,&Oraculum, cu-
jus Herodotus (V) meminit. Corona Populea meritum indicat, quo
Populum albam m Grasciam primus Iegitur intulisfe. Omnia hasc homi-
nem sapiunt, non Deum -, Hominem tamen ex Gentilium opinione ad
&■«*-■
•eft
feaitur
Deos relatum, multiplex ejus in orbc teftatui" cultus. \^s$

HERCULES
■ -■I

cum Clava & Leonis exuviis. HEl


cum

HErcules Pellem Leonis gcrit & Clavam. Htraque, pro diverfa con-
sideratione Herculis, diversam sortitur interpretationemjSiHiftoriae
vel Fabulas credas, Clavam apud Saronidem paludem ex Oleaftro abfcif- fcinpradenriGci
sam, Pellem Nemaso Leoni detra&am Pausanias docebit. ptenet Vano
In mystico sensii plura occurrunt, Aliud invenies, si Solem intelligasj Pporisbenignitai
Aliud si Tempusj Aliud si Philosophum. Solis vis in Calore confiftit, de- Nacrefcit, oir
cus in Splendore Calore Sol intemperiem dispellit & Aera purgat-, Splen- ^remerita, 01
dore degenerem Oculorum aciem perstringit, & adverfus audacem Jape- ^vcrfari cardir
ti progeniem se quasi tutatur. Si igitur sub Hercule Solem inteIIigas,con- ^RespubHcas,
sequens eft, ut sub Clava Solis Calorem, sub suIvaLeonis pelle fi^nifi-
ces Splendorem. Jubas si radiis compares Solaribus, haud abs ration.e
seceris. Leonem principaleSolis signum efse eorum sententia firmat, qui
Astrorum&Situs dcscribunt&Meatus. LeonemSoli sacrtim antiquipu-
Slws R, 5
taverunt. Persas mithram cum vultu Leonis effinxerunt, k ., Kon>n
In HercuIeTemporis typo fubexuviisLeonis fpolia latitare judicamus
F** hoc
ea, qua: rerum duratio detrahere solet. Horum, utut crebra fatis, in-
visa tamen recordatio. Gratiora sorfan sub Clava. Robur indigitat. C °'Co
Temporis robur in sluxu consistit. Quod Ratio non poteft, id interdum
Tempus sanat. Imbres dum cadunt, prxtcrfluunt, dolorcs dum pati-
mur, evanefcunt.
De
(0 1.3, c. 38, Cttl1lK & s
%
"«nl al
V ' ee
PALATINO SELECTVS, W
De Hercule Philosopho audiamus: Omnis Dodorum vis confistit in
Eruditione, omne decus & lmmimentum in Prudentia. Quod Clava Sc
Lednis exuvias Herculi, id Eruditio & Prudentia Philosopho. Hasc omnes
Fortunae injurias excipit, Illa surgentia errorum monstra comminuit. O-
leaPacis fyrnbolum est,Clava igitur exOleastro defumta pacisicsc eruditio-
nis indicium. Pellis Leoni exanimato detra&a Prudentia? ortum demon-
ftrat. Hax non paratur, nisi poft acrem periculorum Experientiam, supe-
ratasqueFortunac adversitates •, Illa non irarum fulminibus adverfarios, fed
placida rationis aggredimr efficacisL

XXX.
CULES
cum Cornucopiae.

%
iErcuieS in praesenti Gemina praster Clavam dc Pellem, etiam Cor-
nucopix tenet. Varia rursus interpretatio locum meretur. Liceat
Solis 6c Tehiporis benignitatem laudare, qua siiblunaribus omnium re-
rum abundantia crefcit, omnia ssorent&maturescunt; Liceat Philoso-
phorum extollere merita, quorum in prudentia prsecipuum felicitatis pu-
blica: novimus verfari cardinem. Non abs ratione, qui tunc beatas pro-
nunciavit tore Respublicas, si vel Reges Philofophi eisent, vel Philosophi
imperarent.
Si ad Fabulas revolvaris, Herculem invenies Acheloo, luda cum eo
congreilum, poft varias siguras in Taurum mutato, Cornu avulsisse, idqj
accepifle Nymphas, & omnis generis replevisse, §c sru£tibus, & iioribus.
Alii ab Hefperidibus hoc fadum dicunt. Ovidius Najadibus tnbuit.
Sunt qui non Acheloi, fed Amaltheae Cornu, quodHercules sa&a per-
mutatione pro Acheloi Cornu acceperat, ssoribus repletum & cornuco-
pite appellatum arbitrantur. Horum opinionem vulgaris sulcit appella-
tio, qua Cornu Amaltheas di&uin novimus. Sub Acheloo Acarnanix
fluvium latere, jam duduiri Do&orum Calculo compertum est. Sub va-
riis figuris igitur curfus & flexus riparum & alvei intelligi debent, & cor-
nu avulfum revera nihil aliud fuit, quam Aquuj ex Acheloo ssuvio per a-
gros vicinos dedu&a:, ex cum Terranrirriguani facerent, uberioremque
Vc florum
hlC
lLlinlS' . [n Ji

THESAVRVS EX THESAVRO
40
jlorum & sructuum educerent copiam, in Cornu Nympharum minifterio
r &#
omni venustatis abundantia repleto, pulcherrimum Poetices colorem for-
tita: sunt. Hanc sententiam eorum elfe, qui ex Fabulis verum colligunt
Strabo {d) arbitratur.
XXXI K>one ]
HERCUXES & CUPIDO. W, -nnt al

"iverfi Acns q
;1(0

bAtrc p<
l~a.vt/ ■ Mtftf,
Mbi&here,
iiini)
MUtilet Acheloum Herculeus labor, vincat Leones, evadat Inferni vel fidx
vincula; amorem tamen exuperare nescit. Qui Hydram domne-
[givel Memoriair
rat, Cupidini succumbitj Qui Monftra, insanti.
Sub Marte & VenereVirtutemLibidine corruptam intelligunr, Ean- pproximeafcei
dem & hic sub Hercule. Quid gloriam, quid eruditionem tot laboribus, jfumiummi F1li.11
tot periculis parandam putatis, O Heroes, 6 Philoiophi! fl poftea puti- inmum, ita etiam
dissimo libidinosx Meretricis conspurcanda traditur gremio? UbiFortitu- iPmdenrixhuma
do, ubi Prudentia, quas tot vel Terrartim, vel Animi Monftra debellaffe n; Ex Prudenrias ef
clamatis ? En Monstrum omni Monstro monstrofius ! En immanem co- ■lodenua, vel belli
lubrum multinodis voluminibus, Serpentem veneno noxio colla fangui-
nantem, hiantemque ingluvie profunda ! Hunc conficite, huic fulvam
obtendite pellem, in hunc nodosam vibrate Clavam ! Incaffum labora-
^niincapitcpc
mus. Excusfa est Clava. Nihii juvat Leonis pellis j Et hanc §C illam Joles
* Mentem nifi
nuditas ei extorslt.
:,necmemonaval
XXXII.
sJ°visbipennidii
MINERVA. *** radic
'

'*• InN atural

KeXrwg
KJ
i U°'
pltc
Si i

ec°ntem
:i
>5«3

c Astius,, quam vel Hercules, vel aliusDeorum quicunque, Forritudinis


laudem & merita eft, & conservavitMinerva. Hujus Eftigiem ejus-
dcrrt
(<0 Geogr, 1, 10.
PALATINO SELECTVS 4i
dem magnitudinis, qua hic exhibetur,oftend.it Gemina, Galeataeft-, Pe-
dus /Egide mnnitum^ In iEgidc agnoscimus
Gorgona desessio vertentem lumind collo.
Multas suiise Minervas, Authorum teftimonio compertum eft-, Omnium
tamen A&ionesllni communiter tribuuntur, Jovis sllias. Jovem Gentilib9
Deorum summum suisse constat, constat suijssse Ccelum, miise Aera. Pro
diveril hac consideratione Jovis, diverla etiam eft consideratio Minerva::
Eft Provldentia Divina-, Eft Summa Cceli regio, Eft summa regio Acris.
Alii Memoriam dixerunc, alii Virtutem Solis^ Quidam Lunee, omnes Po-
tentiara aliquam Divinam intellexerunt, vel per se sumrae sapientem, vel
intelieclualis Animas iacultatis &c Datricem, & Conservatricem •, Ingenia
humana pro diversa Aeris qualitate, diversis in iocis, videbanturdiversa.
Qui diveriitatera ab Aere pendere putabant,MinervamAeremdixere',Qui
a Sole, a Luna, ab JEthcrc, quorum efficacia Aer temperatur, Hi vcl So-
lem, vei Lunain, vel ^Etherem putarunt; Qui Hominis id adicribebant
natura;, Hivel Memoriam, vei Intelledum Minervam credidere •, Qui
ad veritatem proxime ascenderunt, Providentiam Divinam dixerunt, &
Jovis Deorum summi Filiam •, Sed nec Hi erroribus fe extricarunr, Uti
Deum summum, ita etiam Dei summi Filiam, variis commentis deiorma-
runt y Ex Prudentia; humanas contemplatione &£ ortum desumserunt, §C
habitum j Ex Prudentias effeetibus cleterminarunt actiones •, Deniq-, quas-
vis vei Prudentiaj vel bellica Virtute praxellentes Foeminas ejus dignati
funt nomine. Q3*^

Mentem in capite potiiTimuni regimen suum exierere, Antiquorum


opinio fuit. Mentem niii ignita ingenii vis agitet, nec intelle&us iliumi-
nabitur, ncc memoria valebit. Ignita vis Vulcanus eft> Vuicanus dici-
tur caput Jovis bipenni diisecuiise, &itaviragini viam patefeciise. Fa-
bulam in Prudentia^ radicatam scaturigine, alii ad fuam poftea hypotheiin
detorferunt. In Naturalibus, ubi Jovem Ccelum, ibi Minervam dixe-
runtCceli Verticem, Ubi Jovem Aereni, ibiMinervam Ccelum-, Ubi
Jovem Mediam Aeris regionem, ibi Minervam regionem summam •, ic,
ut ubique ortus ex capite Jovis fervaretur. Haud disslmilis circa Miner-
vx habitum ratio. Si Aerem, Solem, Lunam, aliave naturaiia respi-
cias, eadem fere contemplatio erit, qua; suitin Hercule-, Sediis reli&is
in fequentibus de Prudentia videbimus»

F MINER-
->1
„ ei^l
a^1
UnP
**
#3

£ THESAVRVS EX THESAVRO
XXXIII.
M I N E R V A.

nlllss11'1 2 .

I-\Iverfas hic ejusdem Minervse Essigies agnoscimus *, Omnes tamen, ut


J&L supcriorem, Galeatas, & Pe&orali munitas } Galeas Humana sacie
iniignes vifuntur •, iEgis squamata eft, ad mentem Poeta;:
A&nda - horrificum, turbata PaUadis arma
Certatim fquamis Serpentum, auroq^ polibat. ^ocellis 6C pcrper

OmniaPrudentiac genium sapiunt: Armatam Palladeni.feceruntynon tam ;slonginquo VldC


propter usum Prudentia? in Bellis, quam ex Prudentia: ipsius natura : Ho- ;1Kmfacerenc.
mo prudens omnes fortuna? casus prasvidet, pracvifos antevertit, robur in
peciore gerit, quo Inimicos terreat^ Galeam in capite, qua fe tutetur. Nec «kmDesefignu
proipicit tantuni, fed &C coelum reipicir, ut intelligas, veram Prudentiarn ;?otomm fuorum
res humanas tradare, coeleftium tamen non oblivifci. Criftas ad Pru-
iCalatino confecra
dentiiE decus referimus, qub & fplendorem armorum, qua: non acretan-
bOlitorio ftetiilc
tum, fed &C auro, fulgida Poetee tradunt.
Hasc, nifi Minervam Deam feciffent Gentiles, ingeniofa satis soret %itvetullas, ro
Prudentiae imago. Dum Deam putant, jam deficit venuftas.. Augu- ;;fe, refpcctu no
ftior eft Natura Divina, quam ut sragilibus.humanae imbecillitatis inclu- ''noilKriducia, a
di debeat vel ornamentis, vel munimentis,

w vx? v»
J\.J\.J^

PES. VI

Hllari vultu SPES procedit. Spes nihil aliud est, quam animx, rem
dubiam defiderantis,expecl;atio. Hanc expe&ationem cum impletam x ma
jotc c
cupe- %
^am ul-
*&ib.
cn i.,
FJLATINO SELECTVS y^
cuperent Gentiles, implenientum auteni extra sperantis arbitrium cerne-
rent, ad varia delapsi. siint finem suum assequendi media. Non sufficie-
bathumana industria-, Ut in omnibus, ita & hic ad Potentiam divinam
abire necefse habuit •, Eam qucxi non agnosceret, ex humanae spei con-
templatione 6c effinxit,& denominavit. Rem cvincit Ratio, teftantur
Historia:, firmant Numismata; Numismatibus accedit 5c nostra Gemma»
Juveneulam volunt, non aliam ob causam. quam qubd ea in a^tateSpes
laudetur, non res j Hilarem, qubd omnc, quod homo sperat, hilaritatem af-
ferat^ Herbam prastendit autFlorem, qubd omnis res sperata haud aliter
se habeat ac primum germcn, quod ja£to semine prormnpit, aut Flos
quidam eleganti blanditiarum jubare conspicuus, ex quo Spes quideni,
at dubia est, truges extituras j Vestem gerit Longam, qubd Spes plerun-
que longa praxedat, antequam re potiamur •, Hanc tamen moram, qubd
Spes ipsa tolerabiliorem reddat, vestis Laciniam tollere perhibetur •, Ve-
stem gerit laxam, qubd res spcrata non in nostra sit potestate, sed variis
Fortuna: procellis &perpetuo dubitationis vento adhuc obnoxia •, Rem
speratam ex longinquo videmus, id causam dedit Gentilibus, ut vestem
transparentem facerent.

£11 egregium Deas figmentum! vel habitus impotentiam arguit. Quis


ab hac votorum suorum summam sibi promittat ? Id fecere Gentiles.
Spem a Calatino consecratam meminit Cicero(^). Templum extra por-
tam in foro Olitorio stetisse,Author est Livius (f). Et Templum & Simu-
lacrum dejecit vetustas, nos dejicimus invisa Divinitatis Simulacra. Po-
tentiam rebus, respe&u nostri dubiis, dominantem, Deum asferimus •, In
fioc Spei nostra; fiducia, ab hoc implementum.

XXXV.

ICTORIA.

flt/luJ-

v Ix unquam majore consensu rem dubiam & desiderant, & expe^a^c


Mortales, quam ubi fervente bellorum incendio, hostiles concur-
F2 runt
(0 II.deLegib. (/) ]. 24. c,48,pr.add.l.2i,c,so.
44 THESAVRVS EX THESAVRO
rurit Exercitus. Utrinque Vi&oria fperatur ■■> Utrinque incerta est. Gen-
tiles, neque ex Copiarura numero metiendain, neque ex Militum robore
didicerant exemplis, quibus robustistmios ab invalidss,plurimos a paucifli-
mis, non uno in praclio, conftabat eise devictos. Quid facerent ? Lati-
patentemCreaturarum rimantibus machinam nihil occurrebat,in quo de-
iiderii sui apicem seinventuros considerepossentj Vidoria: igitur Arbi-
trium Divina; Potentia: adscripserunt. Id vel ex lovis Nicii feu ViQo-
ris cultu intclligas j Quaquam in Simulacris non naturam Dei expreife-
rint, fed obviam contemplationem vel Vi&oria;, cujus & nomen gerit,
vel Viclorum.

■ In Gemmis noftris vel Navi insiftit, vel Graditur,vel Bieis vehitur;


in prioribus & Sertum gerit, & Ramum •, Ubique vifitur Alata. Navi
iniistit, ut victoriam navalem intelligas •, Graditur vel currit, ut Celerita-
tem j Bigis vehitur, ut bigis obtentam. Sertum laurea eft-, Ramus vel
lauri, ves palmas. Laurea Vi6tores coronari folitos in vulgus patet. Id a
perpetuo virore prosectnm crediderim, ut fub honore, etiam Votum per-
petua: selicitatis iignisicetiir. Palma suo ex genio recipit interpretatio-
nem-, Submagno pondere emergit, ramosque fuos contra nitendo ex-
plicat; Sic&vi6toria non nisi inter hostiles exurgit impetus. Alarum
ratio varia est : Pars ad Inconstantiam refert, pars ad Velocitatem. Ob
velocitatem vicloriarum & Galea: affixas, in Essigie Rorax agnofcimus.
Ad inconstantiam retulit Pompejus Magnus : Is cum Alas Victorias in
Capitolio fulmen dejeciiset, qubd a Romanis amplius avolare non pof-
set, saustum idinterpretatus estj Eadem ratione, qua Athenienfes N«w
l^oy Involucrem coluere.

Ha;c cum ita ftnt •-, Ciim omnis hic habitus, ut modo vidimus, ex
terrenis descendat, Quis non videt, aut Deam non eife hanc Vi&oriam,
aut, ii Dea, sormis terrenis non suiise involvendam ? Detrahe Veftes,
profterne Simulacra humano effigiataingenio j Adora, non Vi6roriam, fed
Deum, a cujus nutu omnis pradiorum dependet eventus j Sed nec Tibi re-
serva Vi&oriarum gloriam; Authori redde. Id etiam Gentiles obfervaife
& supra didum eft, &C clarius patebit ex fubjun&o indubitatx Antiquita-
tis Lapide,

JL-.irl.ilij
AP>S

m
. Auh

\i^\
^ ,o• TnVl

1 rtl
fasolu»' ,Si

. cum e»l<

^adfcribunt,

|Lapis Sepulchra

jscposo non vk
ibbieruntj lcd 5
ditataarmabell

protclici, q
(juiomnc mcri
plerunquc fie
iLeones m
sssent, qius 1

iir l Vjcm
1 vtl h
um
PJLATJNO SELECTVS 43

XXXVI.
LAPIS VICTORIALIS.

Unc Lapidem, in Aula Ele&orali Palatina erectum, CI. Freherus di_


o gnum judicavit, qui videndi causa vel trans mare adeatur, in Eo
IULIUS IANUARIUS & IULIUS SECUNDUS FRA-
XRES. votum Jovi O. M. Libentes Meritb ie solviise, testantur & In-
scriptione, & Aquila Coronam querceam sustincnte. Vota ha?c pro vi-
doria quadam soluta, Simulacrum Vi&oria: persuadet, Clypeo arbori
arHxo, nescio quam Inscriptura:. Qui iint illi Fratres Julius Januarius'
& Julius Secundus, non adeb patetj Neque enim dicere ausim, hunc Ju-
lium Secundum eum eise, cujus in Dialogo, quem vulgb Tacito, alii
Quintiliano adscribunt, inter claros Oratores extat mentio. Janua-
vujb. MARiNiB, Vivn Mariani, Hadriani per Britanniam legati uxoris
meminit Lapis Sepulchralis mter JVlarmora Qxomenfia n. 14.7. Sed quid
huc facere poiht, non video j Quicunque fuerint, non Jovi tantum ho~
norem hahuerunt, sed & Vulcano & Fortuna:. Vulcano procul dubio
ob suppeditata arma bellica, vel aliud quoddam Ignis benesicium. For-
tuna; autem pro felici, quem experti fuere, rerum succeisu j Unde nec
dubium, qui omne meritum Diis acceptum tulere, moderatius vi&oria u-
sos, quam plerunque fieri solet, dum inflati prostratis iniiiltare pergunt.
Rari sunt, qui Leones imitantur, quibus super ire satis est 5 Inde si &C vi£ri
vindi&am ipirent, quis Paci locus ?

XXXVIL
J
1 A A«

wk

o B utilitatem Gentiles plerosque Deorum suurum, vel ad Divinitateni


evexiise, vel humanis Simulacris involviile, ex hactenus dictis appa-
F3 ret,

W
4* THESAVRVS EX THESAVRO
ret, id sa£tuni & in Pace, Aurea hxc rerum humanarum Nutrix, admo-
/Vnt0
r jiris
ta Face juxta jacentia comburit Arma; Non qua; quietem custodiunt, fed ,fCK
quas Rempublicam turbant & evertunt. Virgo pingitur, non tam qubd
■o-vtn».
virginitatis in Pace fit & honos & securitas -, Quam qubd omnia virginei
inilar decoris & vigeant, & sloreant, Dextra ramum Palma; prjesert $C
Olese, Paimam Paci dari insolitum esb, Victoria: potius, ut di&um, tribui-
tui", Apte tamen cum olea conjun&am arbitror, ut vi&ores offieii fui ad-
moneantur, palmasque suas porrigant Paci, cujus gratia bella debent&
fuscipi, & consici. Oleam ex proprio rursus natura; sua: genio explican-
dam arbitrantur. Ferrum, inqunt, belli symbolum,ut cmolliant sabri, can-
dens oleo intingere consheverunt-, Inde hieroglyphicurn desumtum, inde
0OtO, "
mos, ut per Oleam Pax,quse & ipfa bellum enervat, ligmsicetur, &Paciii-
;isEthnlCo:doc
caturi Olea: ramum prxterant. Ratio haud satis arridet. Mirum,fiPacis
,, Cujus paffini
iymbolum ex oillcina serraria desumserint Antiqui. Quidni in genera-
liore fimul & notiore subsiit.erent01eiNatura? Non serrum tantum emol- Krant non nega

lit, fed omnia, qucecunque contingit, la:vigat & placida pinguedine de- •pterant non ac
mulcet -y Haud aliter Misericordia & Pax. Quodcunque contingit dulcil- ;;jsfaenda ration
sima ha:c Humana: felicitatis Biga, id ex rudi malorum turbine fublevat ,311 errorum
& leniore savoris aura perfundit. Sic, idem est & Olei & Pacis genius •, Ex
IJufarusfylS
eodem genio hieroglyphicum •, Non quidem ut Ole.um prfcferatur, fedO,
iei procreator Ramus, in cujus perpetuitate non minus, ac in Lauro, per- isrim,
petuae selicitatis videtur latitare Votuuu Propria debebat a:

XXXVIII iicollocaretur,

FIDES PUBLFCA. Moris intinio ;


;:™dico3 cujus
^erant3 utra
|% lolo C
Ittinfec
":c[uenn

NEquicquam componiturPax, nisi Fides utrinque servetur. San£timma


hxc tranquilla: selicitatis Conservatrix & ipfa meruit, qua: Numinum
insereretur caetui. Cultum, si Historias credas, debet vel Romanorum Pro-
genitoribus, vel Romanis ipsis; Originem divinitatis, fl Rationi affurgas,
vindicabis Deo, Historia ejus asdem in Capitolino, vel ab ./Enea, vel JE-
nex silia hariolatur a:disicatam.; AliiNuma: id honoris tribuunt, confecra-
tamque ajunt ab Atilio Calatino. Ratio prima:vum, ut omnium Virtu- > C(%tit
tum, ita & Fidei exemplar non in homine, fed in eo, tqui ut omnium re-
rum
PALATINO SELECTVS. ^7
rum, ita hominis etiam, & Creator eft, dc Re&or. Hujus sidem pluribus
in locis exultabundus ebuccinat Regius Propheta : Gentiles, licet eam
ignorarent, ftupicabantur tarnen. Deum ignorantes> qui nossent Virtu-
tem cum Deo eandem? Deum suspicantes, sulpicabantur &Virtutes Di-
vinas-j Suspicionem prodit Silius (g): Fides, ait,
ante Jovemgenerata, decm divumq, hotninnmqs
Decus afserit, non Hominum tantum, sed Divum etiam. Generatam ait
ante Jovem 3 Procul dubio qubd ante Jovis Nativltatem ex Gentilium o~
pinione jam Coeli Terrasque Machina extiterit, Diisque & hominibus
fuerithabitata, Idem Silius Tirynthium dd limina Sdnffis, ait, conten»
diffe FideiyfecretacLpeffiora tentafse , Additque, Deam Utam arcants, Polo
tumforte remoto, Ccelicolum magnas tvolruiffe confciam curas, En alterum
fulpicionis Ethnica: documentum 1 Constantissimam cordis humani sin-
ceritatem, cujus pamm exempla occurrebant, humanarum virium efse,
non poterant non negare , Divinse cuidam Potentise in fidelibus effica-
ci, non poterant non adscribere •, Hanc falsi, quidni in Ccelo locarent ?
Hadenus ferenda rationis operatio, At ubi a reliquis Ccelestibus distin-
guit, jam errorum
Vna Eurm^Notm^ munt, creberq^proceUis
Asricm.
Propria debebat assignari Regia, propria Figura, propriar A&iones,
Regia ubi collocaretur, nisi in remoto Cceli Polo ? uti Fides Virtus habi-
tat in pectoris intimo , Figura qua: daretur, nisi cognitarum nobilistima?
Humanam dico, cujus tamen ornamenta & ipsa ex fidei contemplatione
defumenda erant, ut ratio osficii constaret. Intuere vefteml nullis ea pi-
gmentis fulget, solo Candorecelebratur. Horatio albo dicitur velata
1>anno\ at in sequenti

Velata non est, fed a tergo dependet Chlamis. Fceminam Sc vultus


arguit, 6c colligati Fcemineum in morem Capilli. Nuditas in hac Cor-
poris, ut & in fuperiore brachiorum, evidentem sidei 6c utilitatem indigi-
tant, &c insucatam finceritatem. Ad sinceritatem tendit & vcdis Color.
Actiones ex communi sidem servantium effinguntur genio. Hi quod de
Dea
(g) 1.2. debellopun.fecund.
| :. ■■ ■ BZSSi^^m^Bi
Pji
d<
ilii'1
1 aiu

4.8 THESAVRVS EX THESAVRO


s
ae
Dea cecinit Poeta, volvunt curas; non tam suas, quam eorum, quibus .;< &&
Fidern dedere^ Honcstis dele£tantui^ turpibus amiguntur; La:tantur taci-
y \{£c ■|
turnitate, nulla necessitate ad sallendum coguntur, nullo corrumpuntur
prxniio ; Vre, inquit, qui SanBisfmum hoc Immani j?e££oris posfdet bo~
num, c&de, occide, non prodam 3 Sed quo magis fecreta quxret dolor, hoc il-
la attius condam-
^ ..jurisco
Varia est hominum in Terris Conditio j Ex varia conditione varia $ O^ autt
cognomina Fidci, varius limulacrorum habitus: Eft FIDES MllTUA
AUGllSTORUM in Numismatibus Pupicni & Balbini ■, FIDES
fuasun^ «*
MILITLIM, EXERCITUIIM LEGIONUM; Hsec in Albi- ctttfttni
ni, ista 111 Hadriani & Elagabali,, illa in Gordiani & Macrini. In priore
Gemma eadeni plane, qux in Domitiani Nuramo, cum elogio PU-
BLICJE viiitur j procul dubio ad. dirferentiam Privata: : Quanquam tribuuntui'
11 verum satearis, diiierentia in Dea nulla ilt •, In personis latet, qux B~ dem n
iineriequl'
dem dant \ vel in rebus, de quibus datur •, Ratione publicarum, Publica jjj&Meniura: lu
est; ratione privataruni Privata. Ex utraque utilitasj Ex pubiica tamen >a]uifeadm
major. Regionum ea felicitatem continet, cum Privata singulorum ,utubemmaji
hominum. Intelligis rationem, cur non Spicas tantum teneat Publica,
;kc iquitatcm i
sed & Calathum prasferat variis fructuum generibus repletum. Anto-
iafcendas, quid &
nius Augustinus praeter fru&us vel Aviculas, vel Corda inteJligit, vel e-
tiam Cymbam ipicis refertam iive Tritici mensuram, Oiselius indicium ique. Non al
eorum credere mavult, qua: Fidei Publicas in iacrificio fuerint oblata, ICLES %

Diis quid homines osferant, nisi quas a Diis accepere ? Omnia hax inge-
niose, minus tanien pro dignitate; Fidem non esse Numen per fe, fed uni-
ci Numinis attributum, ii aliud non, certe JUPPITER FIDIUS demon-
strat, qui aliter & FIDEI SPONSOR xlicitur.

J\.VJ\.
V",A.
VT1V.A..

l v2 U I 1 A u(

-W

>3T quitas etsl revera nihil aliudtit, quarn Juftitia, m Antiquis tamen
Monumentis ab hac folet distin<nri An Jure Confulti diveriitatem
iy^
%ur: K
i\
procu-
X
PALJTINO SELECTVS. 49
procuderint, non ausim decernere. Cerrum eft, in Foro Justitiam Legum
rigorem, ^quitatem autem rigoris signisicare Temperamentum.

In Nummis utraque pingitur Virgo, seci Ula Diademate redimita 6£


vultu ievero, Hasc capillis religatis& gratiosa-, quam diversitatem Jure-
coniukorum opinioni subscribere, nemo non videt. Quicquid ftt, si di-
gnitatem excipias, qua per Diadema Rcgium Tribunal asseritur, in vEqui-
tatis etiam Simulacro venerandas videas Justitiae munia. Eorum Tria pras-
cipue recensentur Jurisconsulto : Honefie 'vinjerey Neminem Udere, Suum
cuicL tribuere. Cum autem, qui suum cuique tribuit, ille & honefte vivar,
& a iassione alterius abstineat\ Qui autem priora duo violat, ille nec sibi
tribuat, qua: sua sunt, necProximo, quas sunt Proximi -, Jam conftat, uni-
cum illud Suum cuic^ tribuere omnes Justitias explere gradus.

Res, qua> tribuuntur, tribuuntur vel Pondere, vel Numero, vel Men-
sura. Numeri equidem nullum in nostra Gemma apparet vestigium•, Pon-
deris verb & Mensura; sunt ciarissirna. Bilanx cernitur, Sc~ Pertica menso-
ria, usitata Justitias administranda; Instrumenta. Ex bilance spicas con-
surgunt, ut uberrima Justitiae agnoscas, & ^quitatis emolumenta. O-
mnia hasc iEquitatem sapiunt, qualis ab homine solet exerceri-, Si in
Coelos ascendas, quid JEqukas Dei, nisi Deus ipse ? Si alterum tollis, tol-
lisutrumque. Non abs rationeifiquitatemloviassidentem flnxic
Sophocles [h).

XL,

QjtyucU tyctj -

Q XXb contemplamur virtutes, Matrem autem Deorum ha&enus o-


blivifcimur ? An qubd rugis obsita, minus venuftatis pra;sert? Qua de
G causa
(b) inOedip.
p/1

#" trtl *
s° THESJVRVS EX THESAVRO
causa Poctis grandavam cii&am novimus, & veternofam anum \ At aliis
nominibus fatis commendatur \ Cybele dicitur, a Cybelo Phiygia; montej
in quo ejus facra primo inftituta creduntur, A monte Berecyntho, Bere-
cynthia •, A potentia, NLatermagna; Abenignitate Ops,qubd opem seratj
EcRhea d-zro tS siv a siuendoy qubd ejus munere omnia largiter affluant,
, q111
iJ
omnes pascantun.

idx
Numen, cujus munere omnia afHuunt, omnes pascuntur, aliud non diCup
esie, quam Verum Deum nemo nostriim ignorat. Simulacrum Gen- uodA-
>* cr
tiles, ex contcmplatione Tcrrx desumserunt, cujus ex gremio Numen f dum assun
;iliiinc
illud benignitatis suas munera profert. Veritatem vel ex Cybeles veste aiatil^1'10
colligas, quam variis Sc herbarum & slorum generibus depi&am accepi-
mus. Eodem pertinet Sc Corona Turrita, quar nihil aliud, quam oppi-
da sio-nislcaverit & Arces,
IoDest,qtt^arb

Hasc ingeniose quidem, sed Vulgo Gentilium nimis obscura. Quid ludine etiam imi

Numinis agnoscat sub Vetula, Turribus ornata ? Quid, inquam, nisi i- launiuseiUon
psam Terram ? Hanc Numen putavit, Hanc coluitj Hujus filios Ccelo w.
I
inseruit. Agnoscite quorundum Deorum Gentiliumoriginem! Terrige-
nx suerunt dc mortui. Divinitas a sola Posterorum opinione pependit. i cunciorum t
Mortui sunt &; in annose suae matris gremium redierunt. Ha:c Natis
(inqui
suis quot jam secula supervixit ? Injuste facis> si, unde rugas contraxerit3
mireris.

tsrt
f$Caput i

ANACEPHAL^OSIS. '^tficunclis,

s°y* Rex tfi.


DEorum quorundam Gentilium ha&enus contemplati sumus & Siiiiu-
lacraSc" A&iones-, Pauca, si ad reliquam Cimeliarchii Eledoralis exi- %t^sacro
gas supelle&ilenv, PaucisEma, si immensum sigmentorum agmen. At-
tamen vel ex hoc specimine patebit, quam praspoftere in sabricandisDeo-
rum caetibus incefserit ratio.

Quid S?1;
%

1 Qjid
ADP
PJLJTINO SELECTVS Si
Quid Justitia & Fides ? Virtutes funt 5 Si hominis, extra humanas
imbecillitatis Sphasram non elevandx. QuidPax & Vi£toria? Dona Dei
sunt, a Datore distinch. Sicum Datore easdem arbitreris, quid distin&a
figurarum involucra ? Pallas & Hercules vagabundo judicio varie expli-
cantur, ubique tamen tantis immersi perversarum opinionum sordibus,
ut vix divini quid extorqueas. Diana Lunam arguit, Bacchus, Serapis,
& Apollo Solem. Lunam & Solem cceleftia corpora novimus, non Numi-
na j Si Numina, quid corporeas affingis qualitates ? Venerem cum Pha-
retrato Filiolo impudica Libidinosorum curiositas procudit; Mercurium
devota ditefcendi Cupido 5 Martem religiosus militantium ardor. Nu-
men,quodBella, quod Artes, quod Amoresmoderatur &c fcecundat, Deus
est. Ad hunc dum assurgere Caccitasnescit, Deorum sbmniavit umbras.
Umbras dispellat illustrior rationis Radius, nusquam divini quid inveniet:
nifi in Deo, & llno, Sc Vero.

Non est^ qubd arbitreris, Gentiles Hunc latuiise -, Unum fastl sunt,
in multitudine etiam immensa, Plurimi plerosque confuderunt; Con-
fufio ifta unius est confesslo. Sapientiores rem apertius. Audiatur
Orpheus :

Primus cunBorum eft>


(inquit ille interprete Apulejo,)
Et Juppiter ultimus idem,.

Juppiter & Caput &> Medium eft, funt ex Joue cuntta*


Juppiter eft Terra bafis, & Stellantis Olympi.
Juppiter & NLas eft, efttL idem Nympha perennis.
Spiritus eft cunBis, 'validus^ eft Juppiter Ignis.
Juppiter eft pelagi radix, eft Luna^, Sol^.
Cuntlorum Rex eft, PrincepstL & originis Author \
Namc^fmu occultans dulces in luminis auras
CunGla tulit,sacro verfans fuh pettore curas.

En Jovi tribuit omnia, quaxunque per immensum Deorum agmen diftri-


buit aliorum error -9 Quascunque Deo Vero divinitus illuminata Chri-
flianorum Religio. Primum dicit &c ultimum 5 Quis non ex Propheti-
Co Johannis ore hax crederet pronunciata ? Ignem vocat, qualem &C Sa-
crae Pagina: Deum, Pelagi radicem nominat, nominat Lunam, nomi-
03 nat Solern ; Quid Apollinem crepas ? Quid Dianam aut Neptunum per-
Gz verfa
S2 THESAVRVS EX THESAVRO
versa Gentilitas ? Deus eft, qui Solem creavit &C Lunam 5 Deus est, cu-
jus ad nutum
Inflantur tumidi ftridentia murmura Ponti
Horrifon&cL cadunt} unda metuente, procell&>

Omnia lustra. De nomine litcm invenies*, Et ne de hoc quidem: Quera


Latini a juvando vocant, Eum Graxi a vivendo j Utrique haud.
indigna Deo appellarione.

USTF
U, EX G
NESQU

t
K*8^
%m

\
CT S PRIMLE
Caput II>

CONTINENS
%
ILLUSTRIORES QUORIXN
DAM, EX GEMMIS, EFFIGIES, ACTIO-
NESQUE TUM PROFANAS, TUM
S A C Jl A 6,

Issident, nec olla ratlone vldentur conveni-


re Mars & Apollo. Hic Pace gaudet, IlleBel-
16 j Hic amabili Musices concentu, Ille horrido
Prseliorum Strepitu; Alter Laurea insignis est, Al-
ter Galea. Mars Clypeum jactat, Apollo Citha-
ram 5 Ille Haftani, Hic Plectrum. Diicordiam vel
lex utriusque collisas Asseclis : Qui Martem se-
quuntur, imbelles Apollinis Cultores pras Martio
robore contemnunf, Qm Apollini ftudent, Militarem calumniantur se-
rociam. Si utrosque conferas, vix dixeris, utri vincant ? Vidimus su-
gientes cum
ApoUine ^lufas^
Cum fuafulmineo quateret Mars arma boatu;
Vidimus laneuentem
o

cum belli fulmine Martem,


Dum Phcebm tenera refonaret carmina Chorda.
G5 Do-
s+ THESAVRVS EX THESAVRO
Do&is triumphanribus, Milites dcprimi solenr, Militibus elatis,succum-
#'
bere Dotli. Bilanci similis videturlltrorumque sortuna ; Saepissimc in-
aequali agitatur, raro asrquali libratur.pondere.
AlE'
Hxc, utut experientia vcra, nulla tamen ratione procedunt in iis, qui
vel altioris animi funt, vel xtheream agnofcunt Potentiae sublimioris Ma-
jestatem. Aras accedat iive Miles, sive Philofophus, uterque supercilium
deponat, neceise cft. Qui Cceleiti agitantur Spiritu, indivisum agnofcunt
Sapientias &C ■Fortitudinis Conjugium. Divina has Mundo intulit Sa-
pientia, non ut contrariis motibus se invicem abolerent; Sed ut altera al-
terius ©pe subilfteret. Mars sit Apollinis Propugnator-, Apollo Martia
facinora aeternitati inserat: Sic in Pace Miles, in Bello Philosophi,digno
utrique radiabunt jubare. Quid Pallas, li Prudentiam tollas ? Quid Pal-
las, li Fortitudinem ? Hxc duo in Ilna conjunxere Genriles,ut utriusque
superbiamtemperarentjlaudandasq-, Priliclpum quorundam propone- URoburi
afe i„ Xlno. ^
rentardores,quinon tantum suis in regnis clarissimos hos publicas selicita-
tissontes aperiunr,sed & ipsi in se pulcherrimi nexus oftendunt documen- jgimenfaOner
ta ; Literas colunt, Gladium non abjiciuns, Bellicos se&antur clango- fliulit, laboril
res, non ut Musarum domicilia diruant; Sed publicam ut ftabiliant tran- i^Obfidiones in:
quillitatem. iMeros adeptu
iintueri folebai
Non hic in Exemplum adduco hodiernas felicioris Imperii Colu-
mnas. Modestia adulationis notam impinget, ii vera proferas. Infpice ve-
Projectain cont
nerandos plurium,quos vetuttas reliquit, vel Regum & Imperatorum
PjoLlSHFUS, 2
vel Philosbphorum etiam &Poetarum Vultus-Jnvenies qui exSchola
«emorarur.
in Bellum proruperint: Invenies qui Scholasticas scientias Regali & Im-
peratorio Solio intulerint. Nos prassenti capite quosdam dabimus, ut af- J quibus & a j
serti veritas constet •, Dabimus & alios, variis, sive virtutibus, five vitiis co~ lLegati mirat
gnitos j Et cum omnes, quanti quanti fuerint, Deorum tamen Majeftatt ., ^antali
succubuerint •, Ad rinem quosdam ritus contemplabimur, qui- »atur, Hic I
bus Numina sua devenerari Gentilibus mos suit. Jtentis
animi
Plura occurrcnt in Numismatibus,
Qe

Cam
%

AGME L>*
PALATINO SELECTVS SS

Agmen non Heroum tantum, & Virorum Principum ; Sed


Sapientum etiam optimo Jure ducit

ALEXANDER MAGNUS.

O-c/tai .

SI respicias remotioris do&rinx Thesauros; Si intuearis Martium forti-


tudinis Robur; Si consideres celrisslma; Majestatis Jubar:Omnia depre-
hendes in Tlno. Alexander Bucephalum domuit, sed Sapientia ; Do-
muit immensa Orientis Imperia, scd Prudentum armis, Homeri Scripta
circumtulit, laboribus suis non tam Solatium, quam Oraculum. Pras-
lia & Obsidiones instruxit, Virtutis Palarstram. Sic asternum nomen a-
pud Posteros adeptus est> Gloriam intulit Ccelo, cujus convexa etiam in
terris intueri solebat.

ProjecTam contemplare cervicem, contemplare oculorum lenitatem.


HcecduoLYsippus, a quo solo fingi voluit, adunguem exprestisfe Plutar-
cho memoratur. Projeclia cervix Heroicos commonstrat Alexandri Spi-
ritus, quibus Sc"a juventute inclaruit. Nihil humile perquirentem Per-
farum Legati mirabantur, judiciique veritatem Regni sui in ruina invene-
runt. Ne&ant alii dolos, Artibus tra&ent bella, Hic aperto Marte con-
grediebatiiij Hic Fidem vel hostibus prxftitit, clementiaque temperavit
prxpotentis animi rigorem.
i

Clementiam agnofcis in Oculorum Lenitate ; Hanc si non Theba?


cxperta: funt, non Tyrus, imb nec Ainicorum quidam, quos miscrrima
mortelegitur confeciiTe ; Cogita, non crudelitatis in his, sed Juftitia: ex~
ftare monumenta. QiuRebelles conculTit, qui servos Dominorum san-
guine pollutos fuftulit, qui sua: insidiantes vitas digno aftecit supplicio;
Non crudelitatis notam, fed Jufti meretur encomium. Alexandcr cui
nocuit, nonprovocatus? Quid egit absque ratione ? Intemperantem ais;
at Ethnicus Deum asmulabatur. Superbiam culpas? AtRexerat, atHe-
ros.
J(f THESAVRVS EX THESAVRO
ros. Rccres Dii sunt, Heroes Semidei. Illorarn in culmine Natura Ale-
xandrum collocaverat •, Ad horum merita ducebatur ccelo, ducebatur in-
o-enio. Cum Herculis, cum Bacchi adxquafset sacinora, quid mirum,
quod eosdem expetierit honores ?

Quod de asfumpto devictarum Gentium vestitu objicitur, levius est.


Veftitir, accensetur Ornatus, Ornatui Diadema; Etiam in hoc morofiores
inveniunt, quod sugillent. Persicum Eum alsuinsiife displicet: QuidPer- inge >gn
sicuniaCommuni? Colore, ajunt, diversum erat &Odore-, Praxipuis fc.
mollitiei & luxus insignibus. Commune candidum erat, Perficum au-
tem, quod Aicxander assumsit, purpureum albo diftinctum suiffe Cur-
Uiaai Ale*
tius (/') prodidit. De odore teftabitur Athen^us (k). Infgne, inquit
{[) non rc(
ille, quod RegesPersarum fuis capitibm imponunt, volupwtem eos captafse fi
minime negat •, id enim, uti fcnbit Dinon, ex Alyrrha praparabatur, & 0 Imicatus e
odore illo quem Labyz>on nuncupant \ Suaviter a Labyz^os olet, & multo ■Gloriam hodu

pretwfor efi, quam JVljrrha. plorammomeni


ffitantum, ied 5
Quid odorisLabyzos sit, hic inquirere supersedeo. Stultitiam mi-
bpmculum crc
rari subit eorum, qui Tanto in Rege culpant, quod patrarent ipfi, fi vel
j£[, Inimicos tei
mediocri afHarentur Fortuna. Quid Vi&oria, si rebus Vi<5fcoria partis
non liceat uti? Cui bono Natura; &c Artis opera, si Regibus negentur? Car,

ALEXANDER GALEATUS. 1}

FAciem Alexandri vidimus, sed Regto Infigni confpicuam; Hic intue-


mureandem, sed in bellico apparatu. Caftidem gerit, qualis in pu-
gna comparere solebat-, qualis in Oxydracarum Urbem se solum memo- 'Sn
ratur immisisse. stl fibl
H
Etiam hoc Alexandri sacinus Censorum experitur virguiam. Teme-
ritatem, clamant, non Fortitudinem ; Facinus nemilite quidem di^num
tantum
(0 1-3. 00 1 iu
PALATINO SELECTVS SP

tanturn abeft, ut Regc. Adcbne generoibs Regias Majeftatis Spiritus in~


tra Palatii septa, intra satellitum agniina concludunt, qui modo mollio-
rem in ea cultum damnaverant ? Adebne sui imrnemores, supercilio suo
subje&os arbitrantur, quos Divina Providentia in supremum terrena: po-
testatis culmen evexit? Adebne omnem Principum curam DEO, omnem
in DEUM fiduciam Principibus abjudicant ? Non norunt Aiexandrum,
qui fa&is ejus insultant j Quid dignius erat Rege, qui Orbem Terrarum
animo conceperat, quam suo Exemplo, militibus oftendere, quibus arti-
bus hostilis pervicacia esset frangenda? Noli Alexandrum culpare, sed mi-
litum perstringe ignaviam, qubd non eodem ardore, quo Rex, in moenia,
evaserint, qubd non eadern audacia in hostiles se immiierint exercitus.

Legerat Alexander Homeri Scripta-, Grascorum Principes contem-


platus erat, non resides domi, sed in periculis primos. Hos quidoi imi-
taretur? Imkatus est, & in xternam e6 fado surrexit Gloriam, ostendit-
que: Gloriam hodiernos etiam mansuram Principes, si non Praefe&is suis
pradiorummomenta concredant, sed ipsi prxsentes dirigant, si nonDu-
cum tantum, sed Sc militum exequantur officia •, Neque enim sibi Forti-
tudo periculum creat, sed securitatem eircumponit, exercitus robur ad-
auget, Inimicos terret, fidem subditorum confirmat, sandemque
Candida fublimi vehitur fu^er athera curru.

III.

LYSIMACHUS.
%

AD oftentandam Virtutum Gloriam Plurimi non propriis, sed alienis


utuntur Insignibusj His autem quid aliud innuunt, quam eos, quo-
rum ornatum sibi decorum arbitrantur, longe se suisfe mcliores?

Non insicianda hax imbecillitatis consessio eft-, Inter hominestamen


non toleranda tantum, fed insuper sovenda. Ubi Virtus, si Virtutum
fomitem tollas ? llbi Virtutum somes, si Gloriam? Ubi Gloria, sx huma-
H narum
[111»
s* THESAVRVS EX THESAVRO
narum Dignitatum gradus ? A minimis ad summa enitendum. Non o-
mnes ad culmen pertingunt. Quibusdam vel ad media penetralse pul-'
chrum eft \ Omnes tamen exantlatorum venantur laborum suorum tefti-
monium. ITnde illud ? Non ab iis, qui minores sunt: sic merita sua de-
primerent, sed ab iis qui dignitate Majores, ut extollantur. Exemplum
illustre exhibet renata exAlexandri, Maximi illius Orientalium Regnorum
Domitoris, sunere Regum Soboles. Plurimos horum, ut se & armulos
ostenderent, & legitimos Successores, projedam cervicem imitatos, Plu-
tarchus Author eft. Numismata rem ad oculum demonftrant-, fed
clarius adhuc propolita Gemma.

JLyilmachum cernis, sortissimumThracia:Regem,qui cumAlexan-


drum comitaretur, inter militares ftrepitus Sapientix studia in tantum
non neglexit,ut Calliftheni, vel caveas incluso, operam dederit-

#umVires? Q»
I
En verum Palladis Cultorem i Hunc respiciat tenebrosas Plebecula?
L*es? Undc
cacoethes, & desinat pra? corporeo robore aciem mentis contemnere.
Hunc reipiciat imbelle Do£torum Vulgus, &C desinat corporis yires calu- jpfe hoftiui
mniari. iJonecproftrati

-kgloria.
Consultando opus est j Ubi consulueris, mature fa£to j Illud Sapientia?,
hoc Roboris ofEcium est. Utroque fulsit Lysimachus-, Cum ob porre&ura
Vkutibus opp
Callistheni veneni poculum Leoni obje&us esset, Herculeis viribus, Pal-
ladio invento, feram legitur exanimasse, tantxq; inde existimationis sui{l 1 His (jui vel in

se, ut in sronte vulnerato, ciim sanguis aliter claudi non poffet, demptum pgant, non (1
sibi Diadema Rex ipse imponeret» sosmajorc. 1
Nlgnavis, k
Quod illustriusVirtutum fiiarum monumentum jaclaret Lyfimachus? ^mperimnK
Proje&a Cervix cum pluribus ei communis erat, sed Diadema Filii Am-
monis, quod Regni ei auspicium dederat, erat proprium, Hoc jacla-
vit: Hoc in Numismatibus, hoc in Gemmis ^ Id vel ex cornu cognove-
ris. AudiLucANUM (/)
ftat certior iUic
Juppher, ut memorant; sed non aut fulmina njijyrans,
'Autfimilunoftro; sedTORTIS CORNJBVS AMMON. \
e*Cam 111--

(/) L,9.
HAN-
PALATINO SELECTVS. $9

IV.

HANNIBAL

•w. y*«j-.

Prudentiam & Fortitudinem praxipuas bellicomm Ducum Virtu-


tes esse, vix videtur dubium. Prudentia, quid sibi conducat,quid
hofti noceat, praevidet j Locorum situs rimatur & qualitates; qui Ca-
stris, "quiPrasliis apti? Unde Annona, aliaqueExercituimecessatia? Quas
Hoftium Vires ? Quibus artibus Prselia ? Qui Prasliorum eventus ? Unde
novi milites ? Unde Arma ? Fortitudo pericula contemnit, in Aciem
progreditur, hostiuni agmina rumpit, constantique audacia in Pradiis du-*
rat, donec prostratis, contra quos depugnat, exercitibus, Vi&orias sibi
cedatur gloria.

Virtutibus opponuntur totidem vitia. Irnprudentia sc. &Igna-


Via. His qui vel involvuntur, vel diffluunt, rarb gloriosi quid peragunt;
Si peragant, non suis id ex Viribus, sed ex Potentia procedit humanis
Viribus majore. Divina ea est, quse non Imprudentibus tantum domi-
natur & Ignavis, sed Prudentibus etiam &C fortitudine sua celebratisfimis j
Non femper immediate, sed mediante interdum humanap conditionis
vertigine.

Ignavi fua culpa pereunt: SedFortes, sed Prudentes aliena. Grx-


ciam perluftra! Quot 6C quantos Viros non depressit invidia ? Sed quid
pluribus ? Hannibalem intuere! Si Vires desideres slve Prudentia; bc For-
titudinis, sive Imprudentiae & Ignaviar, slve denique Invidias & Calu-
mnias •-, in Unius Vita invenies quascunque. Hic Odium in Romanos,
non in caxam ultionem erludit, fed prudentissimo Consilio Italiamin Ita-
lia quaffavit. Hic non ignavus intra minas ftetit, sed Alpium clauftra per-
rupit, oppofitos Romanorum exercitus cecidit, ipsamque ad tlrbem sua
posuit Caftra. Teftis Vicloriarum eft Rhodanus-, Teftes sunt Padus, Tre-
bia, Trafimenus. Ut alia taceam, quibus ubique sortimmi juxta &c pru-
$ dentisfimi Imperatoris solertia sulsit. .
Hi At
<(■
'
¥{$&
iii-
6o- THESAVRVS EX THESAVRO lti'»rc
fjytl "b
At eundem non abs re sorsan Impradentias etiam, & Ignavias argueris.
Poft Scipionem fusum, Sempronium devi&um, Flaminium proftratum,
post infe&as Romano sanguine Cannas; inviclum Alpibus, indomitum
armis, Campanise, quis crederet ? Soles, &tepentes sontibus Bajac subege-
runt. Accdsit & alicna vis: Patrias nccessitas, & Civium invidia j Illa,
ut revocarctur, essecit ; Haec ut ab Imperio removeretur, ejicereturque
:Vintu,
irt exilium. Nondum ftetit Fortunae iniquitas. Antiocho, ad quem fuge-
rat, calumnia suspe&um secit. Apud Prusiam, hostium invidia oppref-
sit. Quis Prudentia pofthac, quis Fortitudine gloriabitur ? Si tantum
Invidias, tantum Calumniarum robur ? ******
.kcimen, q«

V.

T HESEUS £uus de.


paterna deposita petiturus saxum attollit.
,;b
•§0ts[ortibH
^> ytmtmpori
k s& mmte, t
;\Ctrtiors)ofea

tSjjgrp
M invmte: 1
Quilas practentant vires, antequam ventorum se committant turbini. stnttm)faciH,
-Leones non emittunt Catulos, nisi suificicnte contra injurias inftru- 'vinttatem
ctos Robore. Hacc in animantibus adumbrata, sanioris Prudenrias prar- vUumad sl\
scripta, tantb juftius ob/ervantHomines,quantb,rationis illuminati mdio, <wn depofit
casteris animantibus prxftant. Omnibus Cura sui innata eft, omnibus ktuFdios, t
Cura suorum. P,-uentes & sovent filios & insorrnanc j FiJii nisi explora- ^ & ita
pera
tis viribus in Publicum non procedunt j Ubi exploraverint, timida etiam
WntiBt'■orurn \
tum Parentum anxietate, pericula aggrediuntur, debellatisque Vitiorum
Monftris, Patriae securitatem pariunt, sibigloriam. Generofiorum ifta
Indoles eft, Aquilas imitantium, imitantium Leones, Illas ne sulmen qui- o:
dem, Hi nec ullas infidiantiuin extimescunt Furias. % ■eret.
ank
■a

In proposita Gemma indubitatum invenies, ex vetuftate, asserti Te-


ftimonium. Non Elegantia tantum sulget, sed &C Argumentd. Ut hoc
majore cum voluptate cognoscas, illius esHciet splendor. Tanto artifi-
cio caclata eft, ut in cxlatura viviis quasi corporis motus appareat, Dul-
cior tamen Historix fuavitas.
Tsie-
PALATINO SELECTVS 61
Thefeum cernis, celebratissimum illum Civilis, in Attica,Con-
cordix Authorcm. Fllius is erat ./Egei & iEthra:, ex conjundione non
satis iusta. Non obflante hac, summa tamen fuit Parentum pro eo solli-
citudo, summa ipfius Generositas, tantusque, ubi Vires suas agnoverat, ar*
dor, ut ipretis, quos Parentes suaserant, tutioribus viis, immani hoftiuui
potentia: obviam proceiserit, devi&isque, quos bonis infestos reperiebat,
non publicam tantum hrmaverit tranquiilitatem, sed in aternam etiam
surrexerk gbriam. Peripheten in finibus Epidauri interfecit: Sinnin Pi-
tyocamptem m Isthmo sustulit: Cromrayoniam suem occidit: Scironem
pro sinibusMegaricis oppreslit: CercyonaArcademLu&asuperavit. Non
Pallantidas memoro, non Minotaurum. Primum intuere Robusta: Forti-
tudmis specimen, quo, ut Patrem requireret, ingeilS laxum sustuMIe,
abditaque sub eo generis indicia legitur abstuiisle. Et Genus, §c
Fa&iun, simul cum Parentum pro Salute ejtis sollicita cura, accipe exPui-
tarcho. JEgens de Sobole foUicitm, cum interrogafset Pythiam, GraculocL
monitus e/ftt, ne ullam Mulierem attingeret, priusquam appulisfet Athenas3
non mtellettisfortibm,Troe^enen profcffim eft3 ad Pittheum, FiliumPelopis
Virum tum temporis doBisfimum juxta & fapientisfimum. Ab hoc, non
conftat qua mente, aut induckus, aut circum^uentus, cum Aithra consue-
njit y Certior pofea fa&us, cum Pitthei Filia fibi Concubitum intercesfijsey
fufricatus^pmgnmtem, ENSEM ET CALCEOS SVB SAXO AB-
DITIT ingente. ET QVI SINVM habebat ad complectenda depofita
congruentem--) facium soli indicavit JEthra, pr&c.epit^fifilium exfe edtdifi
set, & is in atatem ViriUm adultm,fiaxum valeret attolere, & ausserre re-
litta, ut eum ad fe3 confcio nemme, fed quoad fieri pofset, maxime clam o~
mnibus, cum depofitis mitteret. \Pallantidas enimformidabat, quinquagin-
ta PallantisFilios, qui infidiis eum appetebant, defyiciebant^ propter orbita-
tem.] His ita peraBis difcesfit. Edito Filio Nomcn Thefei datum, five
apofitione illorum indiciorum, fiue ob adoptionem, five quod Comas fuas
Apollini facravent. Adolefcenti CONNIDAS adjunBm, Vita & Stu-
diorumRector. Cum adolevisfet, Cf prater Corporis robur tn eo, &* Forti-
tudo eluceret, animmcL folidus, cum Sapientia & Prudentia conjuncim,
jEthra eum adfaxum duxit, edocioc^ de fuo ortu aujserre jusfit Paterna
Infignia, atc^ Athenas navigare. ILLE SAXVAd SVBIIT, ET
FACILE APERVIT, njerum navigare abnmt, quam^uis tuta efsent o-
mma, Aum infuper mftarent & Mater.

Clariorem Gemmae noftrse Interpretationem quis desideret ? Quis


tutius assertiTeftimonium? Sollicitus Pater pro Filio, nedum nato,&ngna
reliquit, quibus agnosceretur ipse, & monita dedit, quibus Filius ab ini-
H5 micis
i;

II
lt:'
<si THESAVRVS EX THESAVRO
micis fervaretur. Mater in Educationeoccupata, Connidam Re&orem
ei adjunxit. Ipfe in axlibus maternis perduravis, Donec pertentatis, ad in-
o-ens illud saxum, viribus ad Majora accenderetur, ablatisque generis indi-
ciis prorumperet. Vides Gladium, vides Calceos, vides &.Saxum vario
sinu tortuosum, &C ipsum Thesea tantis adnixum illud tollere viribus, ut
venti & Chlamidem ventilent, & Pileum auferant. Vr
*4
■M
uo
dint

VI.
fafl*

BELLEROPHON. MiiMon
?' ,ffit irai

^Belleroj
uvomercnt, n
laterenr,
H
1'
m

gcarperent, inj
sEroes seCtan^ ad sabulas devolvimur. Bellerophon avocat, cu~ «sfuribundos 1
Ijus sacinora tantis immersa jacent, Poetici floris dicaro, an mendacii
k, uri Capella J-
tenebris, ut ne Oedipus quidem certi quid inde eliciat. Quis Equum vir
loreticam sa<
dk aJatum? Quis Equitem in aere sublimem ?
iiOrationis fiibl
Qul sieripotuit triplici cum corpore ut una
far, virusque \
Vrima Leo, posirema Draco, media ipfa Chimj,ra>
Ore soras dcrem ssaret de corpore flammam.
»6, puppis;
?mus:Solymi(
Venusina hasc digna putaveris lucerna, adeb
m^ Ifbe,
collatis unditfe membris
Turbantur ijarib Natura smina nexu. Wdiaproca(
Sed audi! Non hic
!l^mulosac
placidis coeunt immitia, non hlc
Serpentes avibus geminantury Tigribm agnu
f^dfit, i
Equo affinguntur alas •, A\x celeritatis hieroglyphicum sunt; Cele-
res equi per aera volare, communiter Poetis dicuntur. Leoni ignivo- ii> confer,
mo & Capra & Serpens jungitur; Tria hasc Animalia hoftmm hic Sym- etaSffe
3 I

bolafunt, nonamicorum. Hostium si conjungantur capita, quisplaci-


dis dicat coire immitia ?

BelJerophon erat Corinthius, filius Glauci, Sifyphi Nepos, Hic


cum antea Hipponm diceretur, ut quidam volunt, ab occifo Bellero, Bel-
lerophon
<s;;;
PALATJNO SELECTVS. 63

lerophon di£tus eft j Inde Patriam excedcre coa&us, cura Argos devenis-
set, nec Scenobex, qua: aliis Antea dicitur, responderet amori, a Prceto
ad Jobatem in Lyciam, & ab hoc ad oppugnandum triplicem hostem,
Chimasram, Solymos &C Amazones, missus est, quos omnes superavit: A-
mazonum 6c Solymorum in Gemmis nostris nulla mentio, Chimxvx in
proposita illustris. Duplex invaluit Opinio, alii Sagittis eani, alii Hasta
dixerunt transiixam j non acutb cuspide, ut in nostra Gemma, iedplum-
bo infesta, quod in faucibus ignivomis Iiquefadum^ viscera combuiserit.

Varia Fabula: interpretatio occurrit: Alii sub Chimsera Mulierem in-


telligunr, Alii Montem Lyciar, AliiFluvios. Natalis Comes, qui &ple-
raque congestit, iram intclligit •, Alii Theoreticam facultatem •, Tres alii
Populos j Alii Iibidinem* Omnes ii non vere, ingeniose tamen: JVlU-
lierem, qubd cum Fratribus Leone & Dracone ar£timm6 Concordias ne-
xu contra Belleropliontem conspirasset j iVlontem, qubd suprema
Ignem vomerent, media pascendis capellis virescerent, radices Serpenti-
bus scaterenf, FluViOS, qubd instar Leonum rugirent, instar Capellae
littora carperent, instar Serpentum iinuarentur •, li am, qubd tanquam
Leones furibundos faciat,oculosque rubro colore, tanquam flammis, per-
fundat, uti Capella herbis, ita facultatibus noceat, uti Serpens sit fugienda.
Xheoreticam facultatem, qubd procemiorum natura sit acris, me-
dium Orationis sublimia se&etur, extremum instar Serpentis ad media re-
jssectatur, virusque habeat 6c acrimoniam-, Navim, qubd prora Leone
ignivomb, puppis autem Dracone fuerit insignita j PopuloS jam supra
attigimus: Solyrni sunt, sunt Amazones & Lycii j Illi qubd Leonum mo-
repugnarent, Ista: qubd loca montosa transcenderent, Hi qubd redeunti
insidias struxissenr, Libidinem, qubd imprudentes Leonina feritate in-
vadat, media procacitatem Capella: sapiant, at finis Draconis instar Con-
scientiae stimulos agitet.

Quicquid sit, in plerisque Heroicum fuit superalse-, neque enimPra>


lia terra tantum sed 6c mari; non tantum adversus homines, sed etiam ad-
versus feras conserere Martium eft,3c ille demum FortitudinisApicemcre-
di debet attigilse, qui non externos tantum Hoftes devicit, sed 6c interna
animi fui monftra domuit-, Non unum, sed omnia; Non semel, sed sem-
per. Monftrum est Libido, sed & Superbia Monftrum eft. Libidinem
superasse, superasse hoftes jBelleropjflonti satis non erat, Ccelum ipsum
petebat, sed Stultitia. Pegasum cum Juppiter impleret Oeftro, IKe excuf-
fus in terram legitur decidisse, brevique & Invidia periisse & penuria. Ell
0 Deum etiam in Heroibus Superbise Vindicem J
# IOLE
nW
fj. THESAVRVS EX THESAVRO
VII.

IOLE.

£lcka,£ tttfa.

NEmo Mortalium, ■& ne Semi-Dei quidem, inculpata fulgent Integrita- Malor


MK®
te. Sunt Soli sua:Macular, Sunt &Heroibus. BellerophontemSuper- y£l0plC
bia pessundedit, Herculem Libido subegit. Amori succumbentem supe- Dum ap
riore Capite vidimus-, Hic Iolen contemplamur, suba&i fpolia jactantem.
' cit, tf
Euryti Ha:c Filia erat, Regis Oechalias, quam certaminis lege fibi debitam,
fflCi
cum non obtineret Hercules, licet jam Dejaniras devin&us, legitur abdu-
I

xisse, exiliique habuisse causam. Audi ZelotypasDejanira? Voces: Etperrum

Proh! pudor, inquit, Hirfuti cofiis exuta Leonis , Iftufh


Afpera texerunt njellera molle latm. A
Falleris, & nescis\ Nonsunt spolia ijia Leonis, flmtrfa excidi
Sed Tua} Tutfefera Vicsor ess Illa Tui. Portas Vir
Fcemina tela tulit Lernais atra venenis, Reges 1
Ferre granjem lana <vixsatis apta colum, S*
Injlruxitcfe manum clava domitrice ferarum,
Vidit & infoeculo Conjugis armafui. aiole, qui & E
Quam apposite ha:c nostra: Gemmas conveniant ipfe vides \ lis motus le' Noveran
Augustinus Senensis Ioteil agnovir, quanquam non videam, cur non
& Omphale putetur, Regina Lydix, de qua ridicula Fauni Delufio Ovr-
dio {m) decantatur, quazque, permutatis cum Hercule Veflibus, cepiffe
dicitur Tn
Clavamtfe gravem fpoliumcf Leonisl
Quicquid sit, Masculam Heroum Virtutem nulla re citius srangi, quam
soemineis Voluptatibus, & ex his patet, & ex Veneris Vifrricis %men-
to, de quo superiore capite vidimus ; Quanquam nec Fcemina? sint im-
Cusi°d(m
munes: Laudetur Amazonum Gens, Thaleftris Alexandrum petiit. Lau-
detur Dianas Chorus, Jovis expertus eft Petulantiam. Fidat Atalanta \ *$^un
Pernicitati pedum, Veneris doios effugere nefcit.

(m) Faftor. II.


ATA*
PALATINO SELECTVS. *s

VIII.
A T A L A N T A»

141C€/ .

OMnium Malorum radix Avaritia eft •, Non aiiis tantum nocet, sed &C
sibi. ^Esopico Cani similes sunt, quos turpissima hac pefte afflavit
Erinnys. Dum appetunt umbram, corpus amittunt. Quas Virtus taiv
ta; skmkatis est, ut ad fulgorem auri non evanescat?
Aurum j?er medios ire fatellites,
Et perrumpere amat faxa, potentius
Iffiufulmineo: Concidit Auguris
Argivi Domus, oh lucrum
Demerfa excidio, Difsidit Vrbium
Portas Vir JVLacedoy & fubruit &mulos
Reges muneribus. IVlunera navium
Sa-vos iliaqueunt Duces.

Ingeniofe, qui &C Deos ex hoc Metallo Majestatis £ux decora tradidit e£
sinxiffe. Noverant ejus usum,
Inclufam Danaen turris ahenea^ N?Y
Robufiac^fores & vigilum Canum
Trifies excuhix munierant fatis
, Noclurnis ab Adulteris.
Sed

\)M Acrifum Virginis abditx,


Cufiodem pavidum jfuppiter 6^ Venus
Riferunt.
QuidDanaen loquor?EtiamAtalant36caftitasAuro legitur suba&a. Hax
cum formofissima effet, cursuque etiam viros superaret, a Patre Schoe-
neo legitur petiifle, ut perpetuam sibi concederet Virginitatem j Pluri-
I bus
vflstt^

u THESAVRVS EX THESAVRO
hus autem eam ambientibus,Pater,ut &piX)missum servaret, nec fuojudi- s>

cio piures osfenderet, Cursus certamen obtulit; Lege conftituta, ut Proci


inermes sugerent, Atalailta CUm Telo insequeretur; Quem intra
terminum confequuta suiilet, interficeret, interfe£tique caput in ftadiofi-
geretj Qui vicisset ut eam haberet conjugem. Plerosque cum occidis-
set Atalanta, novissimc ab Hippomene Megarei &Meropes Filio legi-
tur fuperata. A Venere h Mala aurea acceperat; Ea in Stadio ciim pro-
jecifset, Puellas impetum tardavit: Hxc enim dum mala colligit, aurumq-, Volu}'
miratur, amissa Vi&oria: Gloria in Vi&oris transtit Thalamum. Virgini- [pisi^
tatem servabitis Puellx? Venus ridet Pervicaciam •, Miile vos oppugnant Hincn(
illecebrar, Si Naturse Legibus negatis,
Dclp
Non tamen exiguo fortajfe negabitis auro. Palinodiam <
; 0 Soli
miferia
00*
Quicquid Homines in Terris, id agunt feJicitatis gratia ; At ^eexitJnxitflaiT
quam pauci sunt, qui dum selicitatem qua;fiverunt, non eandem iiiainconceflit,
amiserint? Atalantam sua speilluftrior sulvi metalli fplendor dejecitj
jiefltk, velr
Herculem loles nuditas oppressit •, Bellerophontem elati, poft fortia,
Spiritus pessundederunt. En egregiam vitiosa; Propaginis Trigam. A-
Varitia est, eft Libido, est Superbia. Quos Heroes his monftris op-
pones? Exsurgite Philolbphi! Vestra hsec militia eft

IX.

■m
SOLON.

Solon procedit, Salaminius ille, qui abrogatis Draconis Legibus no-


Kt Nu
vas ipfe condidit, Populoque Athenienfium propofuit servandas; Qui
Pisistrati Tyrannidem aspernatus voluntarium fibi Exilium indixit} Qui ki„ros'
^Egyptum lustravit, Cyprum adiit, pluriumque Populorum& mores vi-
dit, ScUrbes. Calvitiem intuere; Ha^c Pradentia? Mater eft. Oculos
■ observaj Sapientia; radios videbis. Ne dubita! & Calvities, & Oculi Du-
cem spondent vera: selicitatis callentiflimum. Audiamus ejusPraxeptum:
Nemo, inquit, selix ante mortem judicetur ! Itane Hic Solem in no<5te
jubet quxrere ? Jubet, mereturque hoc effat6, fiquidem recle intellexe-
rit
PALATINO SELECTVS. 67
rit ipfe, Sapientum omnium appellari Sapientiiiimus-, Non minus acStra-
to Rex, qubd Solem Orientem oftenderit in occasu.

Ea humanx Natura: conditio eft, ut ad finem aliquem seratuiv, Qtsi


ad optimum, ille verav selicitatis tramiti inststit •, Si reclo pcrgat, nuilis-
que dimoveatur nec illeeebris, nec adversitatibus, dubium non eft5 quin
eam sit consecuturus •, Coniecutum tamen, antequam metani attigerit,
non dices. Omnia redeunt in Ortum. In vitaftabile nihil eft. Opti-
mus finis ille eft, qui est ultimus \ Ultirnus eft, qui & Primus. Laudent
alii Divitias, Voluptates, Natura: Fortunarque Dotes-, Harc vera selicicas
non sunt •, Hinc nec veri Philoiophi, qui in his humana: vitas Cynosurani
agnoscunt. Despexerit Solonem Crcesus \ Acquieverit in thesaurorum
strue, Palinodiam cecinitin strue lignorum, ab igne consumendus, cum
exclamaret: O Solon ! Solon ! Solon ! hlxc vox, uti pocnitentia; signum
ita extrema: miseriae rernedium fuit. Ccelum eam exaudiit^ immisT^que
imbre exstinxit fiammas } Et Cyrus sortis humanae edo&us vices, Crceso
& vitam conceiiit, & vitar tuendse dedit subsidia. "1 ailtum purlorls
Sapientiae, vel robur fijit, velpretium.
A-
X.

CHRYSIPPUS.
%

SUmmam Stoicas Philofophia? gravitatem hodienum ejus dogmata de~


monftrant. Nulla omnium sedta ad contemtum utriusq-, Fortunas hu-
manasmentes hac informavit acrius^ Si rem supersiciarie consideres, hu-
us"0' jus AiTeclas Viros, omnes reliquos prcnunciaveris sceminas; Si penitius,
multum a vera fapientia eos aberraife sateberis. Quid Iram Creator, si
.m non liceat irafci ? Quid gaudium, si non gaudere ? Regit aslecrus Philo-
fophia, non exftirpat. Erroris argumentum sulcit & eorum vita. Ra-
riuima plerosque excelluifieDo&rina, nemo ibit insicias-, Sed aliud utplu-
rimum docuerunt, aliud egerunt •, Si idein, vel gloriamvenati sunt, vel
aliud quid, plerumque ad ipeciem boni.
C?^ 12. Chry-
68 THESAVRVS EX THESAVRO /
ChryilppUS Solensis, cujus effigiem dedimus, Filius Apollonidje,
qui Tharfo commigraverat Solos, tanti Ingenii suit, ut in pluribus £c a iiH
Pra^ceptoribus suis abierk 3 tantac prosunditatis, ut vulgb dicerent, fi a- $>
ti^
pud Deoshaberctur DialeBica, non aliam futuram, quam CHRTSIPPI:
Disputet Carneades, huic tamen Eloquentia; nervum acceptum feret. In
omni hiftoria curiosum suisTe,CiCERo^)teftatur,de rebus Italicis fcripsjsse
Plutarchus (p) de antiquis Physicis Diogenes Lacrtius. Et quid multis ?
Septuaginta & quod excedit volumina sertur edidiise. His tantam slbi
samam conciliavit, utsua; Sedac facile Princeps audierit, Quid in vita?
Vix Dogmatibus eum respondisse credas ; Arroganti supercilio proximos
contemslt *, Ebrietati indulsit ■■, Ebrietate mortuus esl, cum anno astatis
Cux septuagesimo tertio in facrisicio quodam nimium bibisset. Esl egl e- Poctas:
giumStoicaegravitatis exempJumi
Hi i'em
XI. !!»!«•

. Atillivenu
.A L \j Aj li S# iPoetatn
dicit,
de asTecti

stpDucemm

Exdi

'1c/nU .SnofterC;

cjicere j F
Oeseos Excellentiam, qui dign^ se delineaturum sperat, Poeta sit a-
«ppellavit Hoi
portet, aut certe divinis fulgeat ingenii dotibus. Non hasc, ut casterae
vel artes, vel scientiac, certis includitur limitibus, sed per universam Cceli l^lialegitur d
§C Terrae machinam exfpatiatur, omnemq-, fibi vindicat materiem,quam- 'n Viri & Ari
cunque humanis, «Sc sensibus, & mentibus objecit immensa Creatoris Be- fcfufpenderei
nignitas. Naturac asmulam credideris, adeb interdum novas etiam lu-
xuriat in rprmas*, Artium & scientiarumDominam dixeris, adeb selicio-
ribus alis se super omnes extollit, omnia sub iiia jura cogit j Cceli Fi-
liam putaveris, adeb non nisi diviniore incalescit radio.

Norat Ha;c veneranda Antiquitas, tantoque in honore habuit sbller-


tiores ejus Alumnos, quantb vix aliarum scientiarum ullos. In Exem-
plum non Homerum adducimus, de cujus natalibus plures GraxiasPo-
pulos certaste conftat •■, Non eos, qui Regibus Familiares suerunt, Eu~
ripidem, Anacreontem, y£fchylum, Simonidem, aiiosque. Non
ftatuas in Helicone positas. Hxc levia sorent. Plurima vetuftas abolevir,
Scd k
(o) Thufcu], Quxsl i (p) ln parallel.
'K,
'4'°S.
PALATINO SELECTVS 69
Sed nummis impressas, fecl Gemmis insculptas nobis durare eorum Effi-
g-ies, Hxc vei sola Felicitas eft, quam
pauci, quos aquus amavtt.
jfupptter, etiam inter Reges na&i sunt.
ie

AlcXUlYi mtuere! Non Herculis hic Avus eft-, Non Scriptor Cornce-
diarum, qui Suidae celebratur, sed Poeta-, Non heroici Carminis artisex, sed
imbellis Fidicen Lyrar, Mitileneoriundus UrbeLesbi. Intantamlssurrexit
Poetica: laudis Gloriam, ut vel Patria dignum judicaverit, quem xtevni-
tati sacraret. Idem honoris etiam Philosophis habuit. lltris justius ? Abllt
invidia diclo, Poetis arbitror j Neque enim ex hodierna consuetudine ju-
dicium ponendum, qua Poetas vix nomen absque risu excipitur. Rem
considera! Poetas, de veris loquor, Philosophis multb pradtantiores in-
venies. Hi rem absque venusto Verborum minio ut plurimum profe-
runt j At illi venustatem floris Poetici abscp, re proferre non possunr, Sic
qui Poetam dicit, is dicit & Philosophum, non vice versa. Garriat Phi-
losophus de aftectibus, Poeta eos movebit. Non Tyrtamm Lacedaemo-
niorum Ducem memoro, qui recitato Carmine
animos in Martia bella
Exacuit.
AlcaeuS nosterCarminum suorum EfBcacia inimicos suos etiam exllrbe
solebat ejicere 3 Noli minacem ejus mirari vultum^ Minaces & Camoe-
nas appellavit Horatius (q). Non tamen solisCarminibus pugnavit, etiam
in Pradia legitur descendisse \ tanta: ob eam rem venerationis, ut ejus, tan-
quam Viri & Arte, & Marte praestantis, arma in Templo Minervae, vel
hostes sulpenderent,

XII.

PHILEMON.

huw

\ Elegantiam docet Philosophus j In Suggeftu DEI Voluntatem exponit


N Scholis tenellam astatem insormat Pacdagogus 3 In Academia Morum

13 Theo-
(?) 14, Od.9. (
";/;
7o THESAVRVS EX THESAVRO
■ffij Theologus. In soro delinquentium crimina vindicat Judex. Non O-
ratores quiefcunr, NonPoeta:. Omnes corruptam laborant integritati re-
stituere hominis indolem.3 Alii laudando Virtutes, alii vituperando Vitia.

Hax cum ita iint, jureali quis miretur, cur, qui ebdem tendunt, non
eodem etiam inter se cohasreant nexu ? Pxdagogos contemnit Philofo-
phus. Theologus Judices criminatur. Non Oratores calumniis carent.
Miferrima tamen SorsPoetarum eft. Reliquos publicus ofHcii Splendor
desendit j At in hos liberum est cujuscunque Judicium. Urbe pellendos
sanctior fastus imperat. Diiplicet Verborum nativus color, quo vitio-
rum turpia etiam in Theatra deducuntj Tutius ea nesciri perhibentur,
quam vifcoso penicillo juvenilibus inscribi animis. Hasccinc caufa odii ?
■>afaeC
Cave credas ! Philemon, cujus effigiem damus, donec blandiente foc-
tanta cui
co incestit, placuit, At ubi Maga: imperitiam comica iibertate exagita-
■ aependere
vit, non tantum piacere deiiit, sed & menti ejus memorem insixit Injuria?
(jua excok
aculeum, expertusque eiset vindictam, niii naturalis Magar clementia pra>
......l0rat, eriam
valuistet. Plutarchus rem paucis: Magas a PHILEMONE publi-
ce in Theatro comica fcurrilitate exagitatm his "jerhis ,erat: jjfbitradiunt, e
jg, teraeritate
A Rege Ltter& veniunt Tihi, Maga.
Jnsortunate Literas nescis Maga. 1 Demosthen
■ {icRomanae Eloc
Hunc Philemonem Magas Tempefiate adPar&tonium ejeBum cum cepif
set3 militi mandavit, ut ejus Cervicem nudo qladio tantum attingereti ac fc uterque pi
comiter difcederet. Misit deinde Pilam ei ac Talos3 ut Puerulo nnntis ino~ laAntonium.

pi, ac demist. iique

L ■»\

En Poctam quinquaginta quatuor Comoediarum Authorem! Hic


^mosthene ir
mentis inops judicatur ob veritatem -, Hic Mortis adit periculum ob cul-
patam hominis ignorantiam5 Hodiequm ista in Republica labes eft. Poe- ^exhibet.
tas non idebpremit Venerabile Supercilium, qubd vitia nativis coloribus ^ condigt
depingant j Sed quod in fe coloris Edypon agnofcat. Quid ii & nomen Sfcpubl
exprimatur.3 Fateor immodicam in hoc suiise Philemonis Linguam. Im-
„'t0conteml
modica tamen eft & in aliis, qui sub officii ipecie quamcunque animi fui
■WNi& P
paftionem explent. Horum stnis qualis? Sibi placendo pereunt. Ficus 'Hs«s. rP
consumenti Aselio cum merum apponi jufisfet Philemon, urhanitatem^ W u
L.-;
dicti crehro cachinnorum anhelitu profequ£retur> femle Guttur falehris Sj?i-
ritm pragravaviL
<pPu,i<
CICERO.
sm Vfciic
PJLJTINO SELECTVS 71

XIIL

Vj I Vj t K \J*

PtlCsf*

SApientissime Bias Prieneus, cum Amasidi ^gyptiorum Tyranno 8£


optimum & pessimum de vi&ima mittere juberetur, Linguam misit.
Hax minima fere corporis humani portio, sive bona moliatur, sive mala,
utrobique tanta cum efficacia procedit, ut ab ea vel maxima mortalium
videatur dependere Fortuna. Laudandi igitur, qui non indignam puta-
runt, in qua excolenda, & tempus collocarent &c Studium. Quanquam
quis ignorat, etiam eos, qui summum linguas siia: arbitrium se consecu-
tos arbitrati sunt, ejusdem tamen, cujus ope, felicitatis culmen conscen-
derant, temeritate prascipites in extremam miseriarum corruisse squalo-
rem. Demosthenem considera, considera Ciceronem. Illum Grajae,
hunc Roinanas Eloquentiar Parentem! Uterque merito lingua? perhibetur
evectus, uterque pro Libertate Patrise stabar, Ille contra Philippum, hic
contra Antonium. Sic idem quasi fatum utrique. Uterque periit, u-
trumque
Largus & exundans leto dedit ingeniifons.
De Demosthene in Gemmis nostris nihil. Ciceronis Vultum proposita
Gemma exhibet. Mole quidem exigua est j Arte tamen radiat ingenio
Ciceronis condigna. Venerare hoc Latii sermonis Decus, Clientum
Clypeum, Reipubsica^ Romanas contra perfidos Tutorem. Sed & Lin-
guas in eo contemplare, & commoda, & incomoda , Linguas sux remigio
e6 magnitudinis processit, ut amplissimi Terrarum Imperii ei committe-
rentur fasces*, Ejusdem Lingua; Libertate eb infelicitatis devenit, ut in e-
xilio miserrimum tandem lueret supplicium •, Popilio resecante tauces,
quibus ab homicidio fuerat defensus *, Fulvia pungente linguam, cujus E-
loquio salus publica non semel steterat inconcussa, Si linguas Commoda
consideres, Pythagoram damnabis-, Si incommoda, laudabis. Impru-
dentis linguas felicitas buiLx similis est ; Ubi ad apicem magnitudinis Cux
excre-
7t THESAVRVS EX THESAVRO
excrevit, rumpitur. Prxftat Eloquentia inediocris, sed quam Pruden-
tia temperat!
^[' tf o
******
DUm Uliistriores quosdam Musarum & Apollinis meditamur
*;°>,kt
Alumnos non sentientes exGraccia devenimus in Latium. Hic uber-
rimam Martialium Virorum Segetem, Venerandamhic Imperatorum Se-
riem „»»«aat' ^
IVlaxima Tarpejo monHrat de Culmine Roma.

XIV.

CMUTI ^i C.

J/W ■W£<U ■
lJi7-V

FOrtia non sacdre tantum, sed & pati Heroicum eil Nec ja-
ctantiam in fecundis laudaverim, nec ignaviam in adverfis. Quorum
Spiritibus perniciofa hasc Vitiorum dominatur biga, Fumo fimiles funt j tlssumim ht
Extra periculum mssantur, Sc vel maximas fortuna; minas fe clamant con- tllimdatjqui su
culcaturos ; In periculo vel minimo iniquioris auras fubiguntur ftrepitu. fctentoriui
Ventosos eju-smodi Publica; selicitatis helluones dicam, an proditores,
quis non execretur? Quis milites inter Pocula ? In pradio fceminas ? Ab-
Vn patitm
fit hasc e Republica peftis i Agesilai alantur & Mutii, qui non inani ver- ">[*, tmpel
borum vehementia exfurgunt, (ed ubi opus est, ad ulcifcendam Patriam
proruuns, Nec proruunt tantum, imb nec ullis adversitatibus cedunt, &• Hwfevioi-a
vel per ignes demonstrant insra&am Fidei & Fortitudinis Constantiam. * Vel b v
> Alumni
Notiisima simt Heroum sacinora, Idem utriusque est fatum, licet
diverfis pro Civitatibus, diversos contra hostes. Agefilaus pro Athenis
ftetit, Mutius pro Roma ^ Ille contra Xerxem, Hic contra Porsennam*,
Ille Stipatorem obtruncavit, hic Scribam, uterque inseftus regi •, Uterq*, k*eontt!
cruciatum & Mortis minas inje&a in flammas dextra elusit. Heroica harc >CCMisi
generofi pe&oris audacia in propofita Gemma radiat. Eum fi Agesilai Si' °mni>
neges

Dcce
aflli
PJLJTINO SELECTVS 73
neges, at Mutio non abjudicabis. En Dextram ardente super ara mina-
cem ! En Vultum mediis in doloribus laetum ! En Corpus sub immani
adverse tempestatis Pondere ere&um ! Hunc imitetur Martia Nobilitas!
Non Juvenili Hic fervore in discrimen prorupit, sed extrema Patrias id ju~
bente angulria. Non ebuccinavk consilium-, sed Senatui apcruit. Ape-
ruit, non ostentanda: Fortitudinis gratia; sed ne faraa periclitaretur. Non
intra Consilium sletit; sed & facinus aggrefsus est. Adversantibus fatis
non quaisus mente, non vultum instantis Tyranni extimuit, non sunpli-
ccs manus tetendit, non in Genua prolapsus delidri veniani oravit, De-
lictum non erat, quod pro Patriae libertate patrabatur
Dolus an Virtnsftyuis in hofie requirat ?

XV.

C. I U L. CiESA %

tuLti ??u*'/. S.ts? J%/

INfestissimum huma-nae felicitati Virus est Ambitlo. Non eos tanmm


peisundat, qui summa petenti videntur obstare-, sed 6c eos, in quibus mi-
litiae suae tentorium fixit. Perpetuum his inspirat altiorum cupiditatem.
Nunquam patitur in mediocri conquiescere honorum mensura. Si ultra
non poisit, impellit in prascipitium.

Haec leviora forent, s! caetera vitas tranquilla fruerentur animi dul-


cedine. Vel in vultu agnoscas horrendos motus. Plcrumque exangues
sunt ejus Alumni, plerumque Macilenti 6c Pallidi. Aspice Caesarem !
Suetonius hunc ore paulb pleniore facir, Sed Cl.Patino teste, reclamant
Nummi plus mille. Reclamant &Gemmae nostrae, in quibus omnibus ma-
cilentus & contra&is Genis observatur. IJnde illud? Nonne a Furiaruma-
gmine ? a curis inquam, 8£vigi!iis, quibus ut ambitionis iiiae barathrum
impleret, omni, procul dubio, & loco, & tempore exagitabatur. Non
deerat Invidia, non Timor*, Illa, ne superiorem juxta haberet, laborabatj
Hic, ut a minore opprimeretur, cavebat. Non tulit, nec Pompeji Glo-
riam, nec Gassu Brutive pallidam gracilitatem •, Illum vel Patrias cum
K. ruina
(o&
p
THESAVRVS EX THESAVRO ali
■s
/
&
ruina pntavit evertendum, Hos quantuni tirnuerit, vel suo, quod in eos .ftin*
jaculatus est, oftendit effato : Non obefos & opimos fe fufyedos habere di- ,/' 0tW»
6titans, fedgraciles & Fattidos,
m^' i
1*0 *>
Hoc si in ipso Cacfare observasset Roma, ut Csesar in Bruto & Cak
sio, Civi siio servire sortaslis non suisset coa&a. Sed aliter in satis erat.
Nec servitutem Roma, nec Interitum Caefar, licet praediceretur, evitare,
m potuit. Rapiat Sacerdotia, quorum perLituumAuguratiis insigne inGem-
mis noftris mentio sit-, Rapiat honores, qui per Lauream indigitanturj
Tegat hac sive animi,sive srontis vitia j jadet DivinumGenus in materno insscx»» r
Sidere, xrorbisambii
Quod Venm ante alios afirorum diligit ignes •,
Divinitatem ambiat, cujus umbram in Encomio DIVI cernimus -, In Mnc rranc
summo tamen Apice corruit. oibicommur

Enjtartam tantis sudoribus Ambitionis Coronam!


Cumtempus
katerras crat i

iem, qui difsider

XVI. sipacem homin

pferenitatem

AUGUSTIIS. Btimfflundo cc

»4 facrum q
etAlumni
«evcftuseit, i
Wrhomi
^ominus, ir
Cat^t.
ilc<tisHic]
's' Rcsuro-,
DEcreta Cceli, ut nuilis viribus pofsunt vel impediri vel annihilari, ita
manireftis plerumque flgnis Humano annunciantur generi. Intende^ ^tiam,
Prudentia, aciem ! Fatis adversantibus incaslum laborabis. Romanum
Imperium, qubd quingentos serme per annos in libertate fteterat, fub unF
Dominatum reduci poise, quis fperasset? Quis poft Carfarem e medio fub~
latum? Quis ab Adolescente? At sa&um id esfe,Historicorum monumen-
tanos docent,nequicquam ringentibus tot aceiTiniisPatriae libertatis Vin-
dicibus. Julium ad summa graisantem Fortuna in culmine deftituit-, Scd
nobilissimum Gentis Odfcaviac Germen, cujus propofita in Gemma Effi-
giem agnofcimus, Benignitas Cceii evexit.
Id m
PJLATINO SELECTVS. sj
Id nc vcl sortuitb accidiise, vel humanis Viribus effecturn arbitreris,
plus quam naturalibus indiciis praeiiguratum eft. Atia Mater per quie-
tem vidit inteftina sua ad sidera serri, explicarique per omnem tcrrarum
ambitum •, O&avius Pater utero uxoris jubar Solis exortum somniavit:
Eidem in Thracia sacrihcanti tantum flamma: emicuit, ut siipergressa sa-
ftigium Templi ad Coelum usque serretur. Alia tacemus, quas pluribus
ab Authoribus recensentur. Loco omnium sint, qux in vuku deprehen-
dimus, indubitatae magnitudinis ac pacisici regiminis indicia : Quid Na-
sus a summo eminentior ab imo drdudior, nisl Fortunam a Principio an-
gustiorem, in progrefsu & sine eminentissimam ? Quid Capilli subflavi
&leviter inflexi, nisi Imperium leviore flexu temperataque magniflcen-
tia per orbis ambitum sdc insinuans ? Quid Ocilloi UiTl Nitor nisi. pru-
dentiam omnes subje&arum gentiu rationes perscrutantem ? Quid Vlll-
tUS denique tranquillus &c serenus significaverit, quam Pacem toti terra-
rum orbi communicandam ?

Cum tempus appropinquaret, quo Salvator Mundi humana sub


sigura terras erat ingressurus, quid convenientius, quam praemittere ali-
quem, qui dissidentes animos tranquilla serenaret pace, in advcntum ejus,
qui pacem hominibus erat redu&urus cum DEO ? Quid convenientius,
quam serenitatem ssgnis adumbrare, adumbratam in vultu delineare,deli-
neatam mundo communicare, communicata aeternam praefigurare ? Id in
Augusto fa&um quis dubitat ? Quis incceteris quoque Divinae Providen-
tias neget Alumnum ? Exhumili vita in summum terrenas Potestatis api-
cem eve&us est, ut pacem inter homines reduceret •, At ChrisiUS, qui
Pacem inter hominem & Deum reduclurus erat, cum esset Coeli terrx-
que Dominus, in infimum descendit huinanas imbecillitatis squalorem.
Sic cadentis Hic humani generis typum egit, Ille coelefti benignitate re-
furgentis, Resurgentis in immensam gloriam. Cumnon Romani tantum,
sed externi etiam, qua Sol oritur, qua occidit, jubar venerati fuerint Au-
o-uftale,
o

K LIVIA.

m
iiii

76 THESJtVRVS EX THESJVRO

XVII.

L I V I A.

VIx aliquid Foeminea venuftate dulcius*, Vix aliquid eadem fallacius» ^dilsima c
Omnes blandiente corporis ducimur rorma. Pauci latitante sub ea
non petimur veneno. Rara; sunt, in quibus interna animi externis re-
]ieI1aanr, dubm
spondent Faciei. Et licet morum suavitate commendentur, vix tamen est;
«■ Sidiuent
ut infucatum pe&oris ostendant dc Candorem 6c Amorem.
i SuntquiT
Liviam Drusillam, Livii DrusiCalidiani Filiam,in Theatrum ad- imtunturestatc

ducimus. Hujus quid forma pulchrius ? Quid morum Comitate pras-


stantius? Altera O&avianum Cxsarem in sui amorem pellexit, altera pei-
le&um retinuit. Non san&ior Conjugii nexus, quo Tiberio Claudio Ne-
roni devin&a eratj non uterus, quem in sextum jam mensem ferebat, itaplispugn;
Iniqmtareni
impedire potuerunt, qub minus Imperiali fastigio inferretur. Non Au-
gusti Libidines, non iniquior interdum animus, qub minus voluntati it, quanrum

ejus obtemperando perpetuum sibi conciliaret amorem ■> in tantum, ut in- lam prxtuleri
terrogantibus Romanis quibusdam Matronis, qua arte Maritum sibi tam in quibus \
benevolum redderet ? Refponderit: iModestia.
Uiam Augui
Quis hax non infucati pedtoris credat indicia ? Quis non amoris in Urtium exi
Fcemina sinceri? Non fuerunt. Si sublatos cogites Cajum & Lucium Au- ^Wcomir
gusti Nepotes > Si ipsuih Augustum ob exiguum reconciliati cum Agrippa
rumorem; Si A^rippas necem, Tiberiique succeftionem, perfidas potius
^UoIai
ambitionis dixeris involucra. Arrogantiam Cordis, quam Augufto vi- ?****&
vente occultam habuit, eo remoto plenis esfudit imbribus,ubique fere ipfi >^aturi
se proponens Tiberio, qubd Tiberium quidem Imperatorem conftituis- ^dinpj
set, se verb di&itaret Deam. Rem evincunt Divini in Nummis Habi- ** sac
*>H
tus-, In quibusdam Illltitix Encomium prxsert, in quibusdam Sallltis, atur^
eos
in aliis Pietatis. Pietatem etiam in nostra Gemma Velum indicat; E- %
Probiitas
'

gregiam sane,quas, ut Superbiac sua: cristas explicaret, nihil nec Divini nec
Humani juris reliquit intemeratum.
IULIA. k^
FJLJTINO SELECTVS 77

XVIII.
IULIA
AUGUSTI FILIA.

FOecundiillma duo sive Virtutum sive Vitiorum Principia sunt NatU-


ra & Educatio. Illa internis operatur motibusj Hazc externis. Si
consentiantj dubiumnon est, quin facillimeintentionis suae sintfixursetro-
pseunv, Si dissentiant, utra potentior sit?haud abs ratione videtur disce-
ptari. Sunt qui Naturam pradcrant, sunt qui Educationem. Ilii Poe-
tico nituntur esfato:
JSlaturam expelsas furca, tamen ufy recurrit.

Hi Exemplis pugnant, Socratis potissimum & Lycurgi, quorum alterNa-


turar Iniquitatem Educationis sedulitate discusslt, alter in animalibus o-
stendit, quantum Educatio Natura: praevaleat. Si rem ex asquo asstimes,
neutram prastuleris. Suntin quibus Educatio Naturam devicit j Sunt
etiam, in quibus vel maxime sollicita succubuit.

Iuliam Augustus Pater tanta cura legitur foviise, tantisque &; Virtu-
tum Sc" Artium extulisfe ornamentis, ut omnium fceminarum prarstantis-
simam fore communis populi vox aisereret •, At quantum distabat adul-
tior astas ? Eo Iascivias progresla est, ut in ipso etiam foro Sc rostris no-
cturnas commeilationes ageret. Libidini dedita & adulteriis luxuriosie ju-
ventutis utebatur gregibus-, His corporis sui faciebat copiam, non domi
tantum, siedinplateis etiam, aliisque in locis publicis, adeb ut Lupa-
naria pastim faceret, reique venereas diverticula. Ubi Educationis fru-
dus ? Naturas eos malitia siippressit, uti in Socrate Malitiam Naturas Edu-
cationis probitas,

Illud Naturas praxipuum forsan videbitur, qubd motuum suorum


$ indicia plerunque etiam in Vultibus delineataproponat, cum Educatio
Kx non
78 THESAVRVS EX THESAVRO
non nisi in moribus sulgeat. In Julia res aperta. Libidinem produnt O-
culi, amabilemproterviam Gena:, Impuram mollitiem Labra. Si Ca-
pillorum nexus consideres, i.psam putaveris Venerem, adeb cum ea con-
veniunt, quar in Corinthiorum Numismatibus occurrit.

LP V rf1

XIX.
>»*
CLEOPATRA. ' Occabucrat
[■ Quodvi
^omo tetendi

jCoDtinentiariiu:

^nccemcor
m Lfemnlicri ca
;»'. ad*f

EPaminondas, ut Orbitatis Ludibria discuteret, Victoriarum ja£tavit


/Gloriam. Auguslus non vi&orias tantum numeravit, sed & Libe-
ros. Liberorum plerosque cum sustulisset Livia, Epaminondas quin ad-
asquaretur parum abfuit. Intercidit Stemma, nondum tamen intercide-
runt vicTioriar. Earum meminit, quicunque Bruti &C Cassii j Quicunque
Sexti Pompeji j Quicunque M. Antonii. Sic & hostium vultus Augufti
Tropa:a sunt. Sic veniam merebor, sl post Cassareain prolem paululum
in ^gyptum dene6tam, & CleopatXSc* contempler Effigiem-, Quis enim
hujus cogitaverit interitum, nisi simul & Continentiam laudet ejus^ qui
Meretricias calses & esfugit &c rupit?

Reginam Diadema evincit j Reginam JEgypti Calathus. Quid Re-


ginam loquor ? Imb Deam dixeris, nec de plebe Divinitatis, sed Iiidem
Wenda
Maximam Regionis. Cleopatram Antonii arguit Facies. Ha;c cum
sacra Isidis induta Stola legatur m publicum progrejfa, NOVAQVE :>d0
ISIS appellata, mirum non eft, qubd &Calathum usurpaverit. Diade- ln conu
ma Regium Insigne eft, non Regum tantum, sed & Reginarum ; Exem- Ve
erita
%tis
plum habes in Uxore Alexandri Theopatoris, quas iisdem siiperbias agita-
batur fludibus, quibus & noftra, licet non eodem arserit Libidinis a:ftu. Vcft* U

Libidinem hic vel ex Facie eolligas. Faciem Cleopatra habuit non


tam venustam, quam artisiciosis quibusdam amabilem illecebris, qua? in
geftibus Ot U
FJLATINO SELECTVS, 79
geilibus dcmum & fermone radiabant plenius. His duplicem utebatur
in iinem : Et restinguendis impudicitiae flammis, & implendis ambitionis
suriis. Nimia interdum est Reealis saftigii Licentia •, Nihil mediocre
astecvtat, nihil non sperat fe consecuturam 3 Ferenda, (1 ratione modere-
tur cupiditatem, si per iegitimos grailetur tramites ; At ubi in deterius ver-
git, & Injustitia: metam Impietatis telo petit, non modo votis solet exci-
dere, sed dignam meritis reportare mercedem. Cum Orbis Imperium
afsedtaret Cleopatra, non exercituum robore ad id usa eft ; Sed Venereo
lepore, infamique miiitia. Sic Martios Cassaris.Spiritus sregit. Qui
Orbera Romanum in Pompejo domuerat, putido in Reginac sinu requie-
vit. Occubuerat Caeiar, Ipsa tamen nec pudore surlusa eft, nec Spem
abiecit. Quod vivo non potuit., id eo occiso esfe&ui putavit dandum.
M. Antonio tetendit retia. Hic qubd natura luxuriosus, pracdas \ ideba-
turaptior. Succestislet Conatus, nisi Augusti non Vidtoriatantum, sed
&C Continentia filum rupissent. Hic dum Antonium Adiaca clade sau-
citim ad necem compulit, meretriciosque sprevit Cieopatras gemitus, im-
periofas mulieri causa fuit, ut vel per aspidum morsus vitas quasreret
cxitum.
'Turpitudo ipfa fui Vindex!

XX.

TIB E R I U S.
%

Nlhil Mendacio turpius! Nihil Veritate pulchrius ! Optan-


dum ut dogma hoc eadem, qua hic proponitur, simpiicitate & ob-
fervaretur in communi vita j Optandum ut Menclaciorum turpitudo ex-
pelleretur, Veritatis coleretur jubar-, Sed contrarium videas. Exiguus
eft Veritatis honos, ubique vigent mendaciorum sraudes, Ignoscite Phi-
lofophi, veftra harc culpa eft. Dum Curioia nimis fedulitate Veritatis
pulchritudinem, turpitudinemque mendacii diftinguitis, milie rationes
dediftis, quibus utraque negetur. Veftra ex Pharetra mutuatur fa°ittas,
cupiditatumque fuarum miniftras facit omnis Humana Natio. Etiam
$ Tribunai, etiam Imperiaie foiium occupavit denfior hasc slve inscitix, sive
m<
m*1
So THESAVRVS EX THESAVRO

malitix nubes. Pilatus, ubi de veritate incidit mentio, quid, inquit,
efi Veritas ? Tiberius simulata Oratione per omnem vitam utebatur,
Non alium in slnem, quani ut vel innocentibus laqueos poneret, vel cru-
dditatis libidinumque suarum explcret barathrum.

Quid fimulata Oratio ? Mendacium est. Quid Mendacium ? Ex-


ternorum vel oris, vel gestuum, vel etiam calami ab animo dislenfus. Si 0&
externa Tiberii fcruteris, quantum ab Animo distabant ? Etiam in Facie
observes subdolam hominis Naturam. Capillus pone occipitium fub-
miilior est, Facies honefta, Oculi prasgrandes, & qui no&u etiam, &c in
,enilibus t
tenebris viderent, Quid Capillus pone occipitium fubmissior ? Imperii
rationes indicat a Conipe&u fepositas •, Quid Facies honefta ? Operculum
vitiorum. Quid Oculi prsegrandes, & qui nodu etiam viderent ? In-
gentis aftutiae indicium, qua vel maxime arcana sibi videbatur elicere •, LFratre przte
Sibi videbatur, inquam, neque enim certam & duraturam inde confecu- :#rapram prc
tus eft scientiam, uti nec oculi ad longum videbant, fed cum primum a \ Infanscum
somno patuissent, rursum hebescebant. |jit, donec, u
solum. Ec tame
Laudarem tacitam Imperatoris Prudentiam, si fepofitas a confpe-
jjnribus ? Nihi
clu Imperii rationes in Imperii florem derivasset j Laudarem honeftatem
m, quid Hun
vultus, sl animi honestas respondiiset •, Laudarem folertiam mentis, £
Reipublicas naevos inquisivisset, ut iis mederetur.

Regnare nefcit, qui nefcit difimulare-f


At qui simulatam Orationem in Civium suornm perniciem propellit, h
a vero procul Regiarum aberrat Virtutum tramite. Et si boni quid pro-
serat, non minus ac Tiberius perituram ja&at adionum honeftatem.

XXI.

D R U S I L L A.

>m« Ut,-

ajfttt. £xr/f.
v, am<<
Ibeiumr in Imperio excepit Ca)US: Hujus Effigies cum inter Gem-
mas Palatinas non appareat, fubftituimusEffigiem Drufillse, non ra-
nta-
:Vs,§n
PALATINO SELECTVS. ■ 8l
ritate ininus quam eiegantia, commendandam : Caji hasc Soror fuit, Filia
Germanici & Agrippinae, Drusi 6c Agrippa; Neptis. Si stirpem consi-
dereSjhincPatrem intueberis tam rebus gestis, quam iide celebratisiimum •
inde Matrem 6c Fortitudine & Integritate memorandam. Drusum ta-
cemus, tacemus Agrippam. Clarior est Heroica Virorum fama, quam ut
debilis Ingenii culpa mereatur deteri. Ad culmen Virtutis eos pervenisse,
il aliud non, certe vitia Nepotura demonstrarent.

Generosisilma Vina, si degenerent, mordacirllmae in acerbitatis ace-


tum transeunt. Cajus &C Caji Sorores non Principes egerunt, non Prin-
cipes foeminas, sed ignavas libidinis mancipia : Condonanda hasc vide-
retur Juvenilibus annis-, Condonanda Ethnicas Cxcitati •, Condonanda
Imperatorias Magnitudini, niil in cognata peccasset viscera, nisi Natu-
ram pervertisset, nisi sacrosan&as Conjugii Leges turbasfet. Drusillam
cum Fratre pratextato adhuc deprehendit Antonia. Drusillam Frater
marito raptam pro uxore habuit propalam. Quartillas JEmuhm credide-
ris. Infans cum pari inquinata est, & procedentibus annis majori se ap-
plicuit, donec, ut est in proverbio, Taurum ferre posset, quas sustulerat
vitulum. Et tamen hax san&issimis, quibus & Sorores, Vestalium frueba-
tur juribus ? Nihil mirum! Cum nefarius Imperator per ejus Numen de-
jeraret, quid Humani Divinique ei non subjiceret?

XXII.

NERO.

MAli quod a Virtutibus non possunt, id impetrant a Vitiis. jEternitas


nominis utrisqueparatur-, Sed iilis gloriosa, his ignominiosa. Non
Auguftum tantumHistoriarum monumenta celebrant, sed & NeroneiXl»
immanem illam fub figura hominis belluam -, Eum, qui publicis Edi£tis in-
nocentiflimos Chrifti Cultores prascepit excruciandos *, Qui alios beftiis
objecit, alios ignibus addixit. Quid Belluam loquor ? Quidni Draco-
nem ? Qui viperea rabie in materna skviit viscera. Qui Senecam ad mor-
L tem
.82 THESAVRVS EX THESAVRO
tem adegit, sbroribus stuprum intulit, uxores interfecit, Patriam incen- A &pral
dio concussit.

Talis Nero, & tamen acterna ejus durat memoria, durat Effigies
m non tantum in Numismatibus, sed etiam in Gemmis. Vix tamen aliquid
in his laudaveris pra:ter artificium. Cervix obesa immoderatisTima: lu-
xuria? indicium est^ Coma in gradus formata cultus habitusque pudendi*,
Oculis utebatur carsiis, sed hebetioribus, Vultu pulchro magis quam Ve~
nusto •, Laurea utebatur, utebatur Corona radiata •, Quid mirum ? Sacra-
tas Apollini res cur non contaminet is, qui putidissimo Vitiorum con- * «PM '
spurcatus agmine ipsius Apollinis non est veritus mentiri personam > i»«lp«dia

Js. J\. III.


0sXKK,
VITELLIES. gibatur, sed ;

jTikriana sc
Iris; Neroni
gconsuetudin

sUidasinpudt
«rubet. Tib
attur reciper
Ca/t?s# ■

UT Virtutum ita Sc Vitiorum est Catena*, Vix inveneris, qui uno tan^
tum disssuat. In Nerone Crudelitas eminuit, in VitelllO Voraci-
tas-, Neuter tamen caruit, nec Ille voracitate, nec Hic crudelitate. Aspi-
ce vultum adipe plenistimum, Sc collum enormel Aspice Oculorum hor-
rorem ! Aperta habebis utriusque indicia.

Eum quis non Crudelitatis arguat, qui hosiem occifum optime olere di-
xit, melius Civem ? Qui pronus ad cujusque, & quacunque de causa, ne-
cem atq; supplicium ? Qui Nobiles Viros, Condiscipulos suos & iEquales
vario genere sraudis occidit? Qui quondam in ipsa Salutatione supplicio
traditum statimque revocatum, cun6tis clementiam laudantibus, coram
interfici justit, velle se, dicens, pascere oculos ? Qiii alterius pcena; duosfi- >»usn
"'• k Inl
lios adjecit deprecari pro Patre conatos? Qui, ne in quoquamNerOIli ce- %i;luhu
deret, S£ de Matris interitu suspe&us traditur?

Eum quis non Gulx damnaverit, qui per medias Civitates ritu
triumphantium vedus est, perque fiumina delicatissimis navigiis & varia-
rum '%.;ittc
PALATINO SELECTVS $3

rum Coronarum genere redimitis,inter prosulissimos obsbniorum appara-


tus? Qui Epulas trirariam semper, interdum quadrisariam dispertiebat, in
jentacula, & prandia, & ccenas commesTationesque facile omnibus iiim-
ciens vomitandi consuetudine ? Cui duo millia leclifTmiorum piscium,
septem avium appofita traduntur ? Qui Patinam ob immensam magnitu-
dinem Clypeum Minervas dixit & sacravit ? Qui Scarorum in ea Jecino-
ra, Phasianorum & Pavonum cerebella, linguas Phcenicopterorum, Mu-
raenarum Lacles a Carpathio usque sretoque Hispanias per Navarchos ac
triremes petkarum, commiscuit ? Qui ne in facrihcio quidem tinquam
autitinere ullo sibi temperavit, quin inter altaria ibidem ftatim viscus &
sarra pene rapta ex soco manderet, circaque viarum propinas sumantia
obfonia vel pridiana atque semesa.

Noli quaerere, undc adipem contraxerit! Non in Imperio tantum con-


taminabatur, sed a prima etiam pueritia. Adolescentiam in Capreis egit
inter Tiberiana scorta j Cajo per aurigandi, Claudio per alea; studium sa-
miliaris^ Neroni per omnia hax acceptior. Perditissimorum ex Princi-
pum confuetudine quidni perditos traxerit mores ? Quidni inter Au-
la; delicias in pudendum succreverit Corporis tumorem? Facies ex vino-
lcntia rubet. Tiberim rubore infedtam credas,cum spurcissimum cadaver
cogeretur recipere.

xxiv. Q^>

VITELLIUS.

NUllos minus metuendos esse, quam obesos, &£ qui de solo vi&u cogi-
tant, & IuUus Cadar didtitabat, & Sei PIUS Gaiba $ Uterquees-
fato non rejiciendo, nifi VltelllUssl dedisset sive Natura sive Fortuna.

V
Obfcamum hoc Ventris Mancipium, de cujus Voracitate modo vidi-
mus, cum Patrimonium dilapidailet, & contra opinionem in Inferiorern
Germaniam mitteretur, fubitam Imperii spem di^na moribus suis fovit
humanitate: Tota via Caligatorum quosque miiitum obvios exofculatus
Lz est
d
un1
niviss
%
84- THESAVRVS EX THESAVRO prin^r
#
eft, perque ftabula ac diversoria rnulionibus ac viatoribus, praster mo-
dum fuit comis, ut mane singulos, jamne jentaisent ? sciscitaretur, seque
fecisfe ructu quoque oftenderet. Castra ingressus nihil cuiquam poscenti
negavit, atque etiam ultrb ignominiosis notas, reis sordes, damnatis
supplicia demsit. Quid his artibus ? Imperium venabatur. Imperium,
quod densiss mis Sc curarum & laborum vepribus obsepiit Natura.
feliuI1
Aut non norat tanti fastigii tempestates Vitellius; Aut il norat, ex-
tra suam capacitatem positas contemsit. Viam si superaiset, in vertice
sibi omnia tutapromisir, Sed monstra invenit. Qui Privatum in Im-
periale SoKum evexerant, iidem Imperatorem insesto mucrone detraxe-
runt. Quid Lauream ja&as Vitelli J Haud diuturnus est indignas feli-
citatis splendor ! Tui Sirniies
Tolluntur in altum
Vt Lapfu graviore ruant.
\
XXV.

X JL X v* »3« •\Uanta DEI er

/nisardotj C
Aromm durab
Jilexcrat; A
\ W aliter ac
mileiia.

Lachrymol
TUtissima Imperialis fastigii basis est Obedientia Subditorum. Ut hanc •Nohaidimnt
Gentilium Principes vel conciliarent, vel extorquerent, diversas ple-
«ntor. Utri
rumque ingresli suntviasj Pars Clementia; studuerunt, Pars Severitati.
J** ttiam ;r
Utri rectius? vix dixeris. Clementia absque severitate lenitas eft, Subdi-
tisque luxuriandi & vires dat &C otium ; Severitas absque clementia eft
K Palma
tyrannis, qua: miserrimas plebi, si non juftas, necessarias tamen seditio- *teomm
num causas propinat. Utrinque quod quasritur, amittitur. Rari sunt, qui
alterutro felicitatem publicam vel ftabiliverint, vel conservarint. . Nec a~
mor absque authoritate paratur, nec metus absque clementia. Contem-
ptus eft, quod ex lenitate oriturj quod ex nimia severitate, odium. Si
^Z
veram plebis conciliandas rationem desideres,inTiti effigie habebis para-
,.,,.
tisTimam: Forma vel Suetonio tefte, est egregia, continetque noa 1 aJudam
minus authontatis quam Gratise i *°%n u
10 G

En Us?
*&k
!'
s ^• <*£odi cn
111
PALATINO SELECTVS. Sy
En Divinum diveruiTimarum Virtutum temperamentum ! En ratio-
nem, qua Principes quascunque malevolorum turbas exsiiperant! Seve-
ritas mansuetudine lenitun Mansuetudo severitate acuitur. Qui alter-
utra caret, Inimicis aut od um debet aut ludibrium. Qui utramque pos-
sldet, Is demnm Principal dignus eft Solio. Is, quod de XitO fertur, &
honore fruitur absque invidia, & popularis esl absque contemptu, niere-
turque vocari huiiiani generis & Amor &DeIicias!

XXVI.

IUD^A CAPTA,
%

adai-

QUanta DEI erga gratos Benignitas, tanta est in ingratos indignatio-


nis ardor 3 Quantb tardior vindi&a, tantb 8c gravior, & in animis
Posterorum durabilior memoria. Gentem Judasorum haud aliter ac Fi-
lium dilexerat j At eandem postquam Beneficiorum immemor descisce-
ret, haud aliter ac hostem persecutus est, tandemque in extremas conje-
cit miseria.
Lachrymosum Hierosolymarum excidium quis non audiit ? Quis
non Nobilislimum XitiTriuraphum ? Si Josephus taceret, Lapides lo-
)le-
quercntur. Utriusque Simulacra non in Numismatibus tantum, Ted in
Gemmis etiam inveneris. Proposita antiquissimac nota;, artificii non
fpernendi, Palmam exhibet Regionis Judaicac prolem. Palmas adjacent
variajudaicorum armorum genera. Armis hinc insidetFoemina specie lu-
gentis, illinc adftat Vir Paludamento regio indutus. De fcemina conftat
Judaram denotari -, Virum A. Rubenius Captivum facit, sed Oiselius^
quod Paiudamento indutus sit, ipsum Imperatorem arbitratur. Noftra
Gemma Rubenio subfcribit. Virum hunc barbatum facit, qualis nec
TitUS nec Vespasianus. Manus post tergum revin&ae captivnm in-
nuuntj Paludamentum non de plebe hominem, sed Principem. Prin-
ceps Judaeorum in Triumpho Veipasiani occisus, Simon memoratur Jo-
fepho, Giora: silius. Hunc quidni in Gemma & Numismatibus expreilum
dicamus? Eodem Paludamento insignis visitur^ & captivus quidam Par-
thorum Rex in xdibus Caesiis. Indignam Principali safiigio sortem! In-
p L; dignam
Co nc
& THESAVRVS EX THESAVRO te<?
ri
VcJ ln
dignamDEI Populo! At non indignam, si peccara refpicias pertinaciisime
cumulata. Immensa cstJDEI Bcnigrritas, sed in Gratos; In ingratos im- s
onrcmr
mensus eft Justitia: rigor.
XXVII.

M. AURELIUS & FAUSTINA.


¥tali ImP
**
du
Orbis eo *n
sacierum
sunt,
isingit
PLeraque Humanae vitas tempora, vel Pace transiguntur vel Bello. Pax
felicitatis fons estj Bellum fons miseriar. Si Pax cum DEO stetisset,
nihil eiset, de quo quereretur humanum. genus. Ex quo bellum exortum
Dum de Pa
est,
iJsorsitan abs i
NLacies & nova sebrium
Terris incuhuit cohors^ sntorem essinxit

iOrbis; Ettami
:!acemOrbine
Dolenda hxc, toleranda tamen. Dolenda, quoties arniiTa? selicitatis mc-
moria subit *, Toleranda, quoties nostra culpa?, quoties Divina; non Tu- ubc prcserat.
stitias tantum, sed & Misericordia^. At ipsos homines furialibus odiis in
sua fevire viscera, quis asquis oculis aspiciat ? Non Reges tantum dissi- Felices,
dent, non Respublicas, non Llrbesj sed Familije etiam.
Non Hojpes ab Hofyite tutus,
JSIon Socer a Genero,Fratrum quo^gratia rara esi.
Imminet exitio Vir Conjugis, IUa Ivlariti.

'jfantis calamitatibus unde remedium ? Proculdubio ex fonte. Hoc ob-


turato, quidni ceslet &C malorum torrens?Fontes erantBellum Hominuitt
cum DEO, &Bellum, quod ex eo natum eft,Hominum cumHominibus.
Utrique Divina Bonitas opposuit Pacem. Illi redueta cum Pcenitentibus
Concordia ; Huic concelsa poft lapsum Rationis umbra. Hac ducti c-
tiam Gentiles varia excogitarunt media, quibus si non ad coeleftis, tamen
adterrena: resurgerent selicitatis arcem. Non minima sunt Conventiones
& Pa£ta, qux, ut surialem ardentium armorum cohiberent licentiam,
non minus ac Fideles censuerunt interponenda. Ex Padionibus Con~
cordia

t5ntnm
PALATINO SELECTVS S/
cordia^ Ex Concordia Pax, non inter Rcges tantum dc supremas Pote-
ftates, sed interprivatos etiam, imb in ipfo regimine domeftico.

Rem contemplare in proposita Gemma, Concordiam indicant dex-


trac jimstae •, Enasccntem cx Concordia Pacem CaduceuS j Ex Pace
Felicitatem GomucoplX. Cornucopias apposite FceiTlinae datur, Vi-
TO Caduceus j Illi, qubd ejus sit scetibus augere domum, Huic, qubd sa-
miiia^ Pacem dare. Vel ex disferentia sexuum agnoscis de Concordia
iVlaritali hic agi, qua: Regiminis Oeconomici eftj SedPoliticum non
excluditur. Imperatorem imposltum globo gubernaculum evin-
cit, Orbis eo indigitatur Imperium. Marco Aurelio ut adscriberemus
non tam facierum Similitudo fecit, quam du&a ex nummis conje6tura#
Illas minores sunt, quam ut agnosci posslnt, in his Concordia IVlarci &C
Faultinse eiringitur, si non iisdem fignis, quibus in hac Gemma, iisdem
tamen hguris.

Dum de Pace externa & interna nobis sermo; Utra pra^stantior sit,
haud forsitan abs re videbitur quasrendum. Respondet vel Coelator. Im-
peratorem effinxit cum Pacis Insigni. Imperatoris utrumque est, & Uxor
& Orbis j Et tamen Hic Pacis insigne non Orbi obtendit, kd Uxori. An
ut Pacem Orbi neget ? Non dixerim j Potius ut Pacem domesticam Paci
externa? prxferat.

Felices, quibm occlufis foribm omnis excluditur hosiis!

•X..X. VIJ !•

COMMODUS.
^s

i« Cm.

Xternse faciei qualitates, internarum animi vulgb creduntur Indices.


JL-w In tantum invaluit hax opinio, ut quidam dignam putaverint, in
$ quam
THESAVRVS EX THESAVRO
uam, tanquam in rem ccrcam, pleiarumque meditationum suarum &
impenderent ocium, Sc intenderent aciem ■> At vanam interdum, et nisi
res respondeat, incertis subnixam rationibus, non uno patuit exemplo.
Fuerunt, qui sub facie detorta pretiosissimas politioris ingenii dotes serva-
rentj Fuerunt,qui sub vultu sereno immanes vitiorum occultarenthydras.
Illius fidem vel in uno Socrate inveneris, hujus vel in uno Commodo.
Noli Socratis despicere vel Calvitiem, vel Simitatem ! Metus est, ne 6c
Tibi Menippus aliquis respondeat, quod apud Lucianum JEaco insero-
rum judici: Omnessimi fumus, omnes calvL

Corpore simitatem, corpore calvitiem circumtulit Socrates, non ani-


mo. Secus, quem in Gemma contemplamur, CommodllS. Hic faciem
gerit, qualem Herodianus defcribit, suichram ^Virilem, Oculos habet Lpt; Hoi
tranquilla sace micantes, crisfam C&sariem, decentem ubia sorma digni- jcalamicacibus,
tatem. Si ex his cum vulgo Judicium ponas, Divinitatis argumenta pu- jcKlestibus poli
tabis-, Si ex Gestis, Deorum Commodum, hominumque pronunciabis
hostem. A prima statim Pueritia turpis, improbus, crudelis, libidino- ftccumitasi
sus •, Ore quocpie pollutus & constupratus; Ut calices singeret, saitaret, stii EfHgie concc
cantaret, sibilaret, scurram denique & gladiatorem se perfe&um osten-
i! Exempla p;
deret, Artifex. Quos Casdes, etiam nobilisfimorum, peregit ? Quot stu-
anailumserc
pra, non in meretrices tantum, sed in Matronas etiam patravit ? Pudet
meministe. Plena sunt Historicorum commentaria*
Atquis codcr
Commodur
Qtrid Naturam accusas ? Externa Commodi ex AntOIlino effinxit.
ina spolia Hcr
Quod interna non responderint, vel Matris putatur vitium, vel juvenilis,
quam Adulatores perverterunt, summo in fastigio licentia?. Ubique ■nodi miscui
robusta vitiorum radix. Ex adulterio natum haud forsan abs ratione ali- criam. St;
qui putarunt; Nisi forsan fabulas credatur, qua Faustina gladiatoris
sanguine lota dc illiciti amoris a:stum moderasse, & ex Marco concepiise
isi
Commodum, gladiatorisque ita genium infanti inscripsisse perhibetur. K non J£
Quicquid sit, Assentatoribus genii malignitatem juvantibus, ser-
pentina tabie somnium Matris non tantum imple-
vit, sed & supergressus est%

COMMO- KJ^S*
Kh*
'■.,'«
PALATINO SELECTVS, 8?

XXIX.

OMMODUS
siib habitu Herculis.

&Ltt

illplici Principes fulgcnt Imagine. Non Homines tantum, sed &C


Dii sunt j Homines natura, Dii officio. Natura hunianis eos sub-
jecit calaraitatibus, Officium super homines carteros extulit, proximoq-,
Diis coeleslibus posuit in culmjne.

H^c ciim ita sint, quis miretur, Gentiles terrarumDominos huma-


na sui Effigie contentos non fuille ? Quis miretur, divinam insuper mu-
tuatos ? Exempla pailim in Historiis occurrunt; Non equidem culpanda,
fij quam aisumsere siguram, ejus etiam laudes exprimere sategerint.

Atquis eodem sub habitu ferat indigna Principali fastigio Monstra?


Quis Cominodusll, cujus in prassentt Gemma dementiam agnoscimusS
Leonina ipolia Herculem produnt. Herculis Lineamenta Lineamentis
Comiliodi miscuit Artifex. Talis non in nummis tantum occurrit, sed
in ftatuis etiam. Statuas inHerculis habituEum recepisse,HERODiANUS te-
ftatur, teftatur Lampridius. Nec statuas tantum, imb & cultum. Im-
molatum Ei eft ut DEO. Kespondit & Noraen. Hercufes dicebatur
non Tyrius, non ^Egyptius, non Graxus5 sed RoiXiailUS.

Quid Hercule dignum peregit? An triplices Cerberi alicujus fauces


conftrinxit? An feptem capitum domuit hydram ? Nihil minus. Cau-
fa fertur, quod feras in Amphitheatro occiderit. Itane Hercules? Neu-
tiquam. Hic cum Leone, ne clava quidem domito, cominus congref-
fus eft, manibusque nudis apprehensum sufsocavit. Hic non in Capti-
vitate, quas ferociffimorum etiam animantium robur srangit, sed in aper-
tis montium luftris feras devicit.

M Qiud
po THESAVRVS EX THESAVRO

Quid CommodllS ? Ex loco tuto in conclusas tela conjecit •,

Sic jaculandi pottus scientiam ofiendit 3


s r ab i's
quam
sortitudinem*

XXX.

M. AUREL. ANTONINUS |PI>


SEVERI FILIUS-

snJt.

jlliluiii mare,
lietssu&us, q
FRatrum Contentiones & iras acerbisTimas esse, Paracsoxum quidem
■ videtur, fulcitur tamen & ratione &experientia. Si primordia mundi ij Nulla Tigr
■ scruteris, Cain occurrit, cujus ira non nisi per Abelis mortem deferbuit. ^ominandi per

Si primordia Roma: lustres, Romulus est qui Remi interitum Solii sui ba- ^veloinsidi
fln posuit. st vel Servi
Fraterno Primi maduerunt fanguine JVluri, '% "ec dignit<

JSfec pretium tanti Teiius Pontusve furoris l0lisuccumban

Tunc erat3 exiguum Dominos commifit Asylum*


P,ce Propo
Eadem Vesania & AsltOllillum invasit Severi Filium, cujus efEgiem in lc°ntempla
propofka Gemma agnoscimus, ad sidem Numismatum eorum, quar pri- %fW
ma lanugine exhibent conspicuam. Nondum desecit in ea blandior x-
cas •, Ingeniofam diceres radiare jucunditatem, nisi oritune quid misce-
% " f£rVl *
retur & crudelitatis ■& superbix. Hxc duo in perpetuis cura Geta di-
fcordiis ex tenera quasiradice eb legitur produxisse, ut non tantum sra-
trem intersiceret; fcd & Orbem terrarum casdibus repleret. Crevit cum
famtia faciei terror. Cecidit vultus, non minus ac Caini, post patratum
facinusj
PALATINO SELECTVS 9i
tacinus *, Sed non cecidk crudelitas. Qui suis non pepercit, quo modo
parcat alienis ? Ubi semel animum occuparunt Furiae,
Tetrica Contmuum Jpargunt per membra "jenenum.
Non sanguinis,non dignitatis habetur ratio. Imo si in cognata serantur
visccra, tum demum vehementissime exsurgunt 5 A quibus benehcium
exspeeratur, ab iis non solum beneficio privari, sed insuper lasdi intolera-
bile eft: Qub magis conatibus aliquid resistit, eb majore cum impetu &
fervore id oppugnatur j Ab Impiis Pietas,ab Arabitiosis Justitia.

JK..X.X.L

PUPIENUS B A L B I N II S
& GORDIANUS.

•Ja',1)

NUllum mare, nullum fretum, utut prorundum &C procellosum, tantos


ciet siudus, quantos Multitudo, si exuta Principum veneratione fe-
ratur j Nulla Tigris, nulla Leama tantis furit ausibus, quantis servus ca>
ca dominandi percitus libidine j Nullus hostis nocentior eo, qui sub a-
micitias velo infidiarum laqueos occultat. Si semel insederit vel Amicum
periidia, vel Servum dominandi iibido, vel Multitudinem seditionis pru-
ritus, nec dignitati parcitur, nec aetati, Sint, desint Causae j Omnia
furori fuccumbant necesse eft.

Afpice Proposita in Gemma Principum venerandam Trigam! Impe-


ratores contemplarc, Pupienum. & Balbinum! Contemplare Gor-
dianum Caelarem J Illos Corporis jk animi viribus praftantes, Hunc
Juvenili venuftate amabilem. Illi multitudinis experti sunt rabiemj Hic
perfidam fervi ambitibnem. Cyclopicam Maximini seritatem exosi &
Senatus & Populus Gordianos in Asrica imperiale in saftigium evedos,
fumma cum latitia acceperant. Gordianos cum suftulisset Capeliani sor-
*
tuna, Senatus ut praefenti rerum necestitati consuleret, Imperatores crea-
vit, quos modo diximus, Pupicnum re mjsitari Clarisfimum & Balbi-
num fanctitate verendum. 111 um Prudentia, hunc Eruditione meliorem j
Illum virtutum Conftantia, Hunc generis Nobilitate. Quid Populus ?
in0i
Mi Difssu-
^ THESAVRVS EX THESAVRO
Diffiuxerat ejus erga Principes vcneratio. Priorum eam laxaverat sive
socordia sive skvitia, & licct san&ior quorundam intercelserit moderatio, ' ImPcl"
recens tamen Maximini crudelitas quidvis suadebat metuendum. Se- s
verior Pupieni Genius displicuir, Huic ut obicem opponeret, Gordia-
niim Gordiani senioris, ut quidam volunt, Nepotem Cjesarem petiit, ■ o
nec ante permisit in Capitolium abire sacrisicaturos, quam voti sui se vi-
deret compotem. Peradis sacris Pupienus cum Exercitu profedtus est.
BaiblllUS Romas permansit. Mansit &C seditio ex Populi Praetorianorum-
que discordia, qua: nec ipsa sedari potuit, nisi produdo rursus Gordia-
110 Cassare. Nondum steterunt furiar. Nova: dissensiones exortce. Mi-
lites in Castris a Populo obsessi. Balbisli authoritas exsibilata-, Donec
vincenti Populo Prastoriani palmas traderent. Interim Pupienus, oc- prwsw *■
ciso Maximino, cum exercitu Romam reversus, gaudium quidem Se- ioneDiTcordiai
natus Populique; Militum autem 6c ipse seniit invidiam. Pcenitebat Im- Ubdlollli
peratorem perdidisse, quem elegerant ipsi j recepisse quos elegerat Sena-
;ili0, DignUm
tus. Pcenitentia in vindi&am erupit. Qui Maximini, illi & in Pu-
yiriaffl m luxi
pieni & Baibini cervicibus nefarium mucronem condiderunt. Tantus
senocumabris
est irata; Multitudinis ardor ! tanta licentia!
iiiendi & insid

Gordianus supererar, Hunc communi consensu crearunt Imperai- acjmdem est qi

torem -, Hunc omni cura putarunt fovendum. Sed quem militaris fe- «summi, in
rocia non oppressit, Eum ambitio servi, Eum Amici perfidia. Philip-
pum, quem Pra?torio prarfecerat, quem in locum Parentis asciverat, Eum
acerrimum expertus est hostem. Hujus dolo militibus invisus, nevitam
quidem obtinuit, tantum abest, ut Imperium. Eone Cupido Imperii pro-
euehat Virum infim&jiirpu & Arabem ?

x XXXII.

CONSTANS.

> stup
MUtationes esse periculosas, 6c divisiones ducere ad interitum, schola- "i
* Nif,
ftica quidem effata siint, sed quorum veritas maximorum sarpe cum
Impe-

\ N-Hist
01
PALATINO SELECTVS 93
Imperiorum ruina coilvaluit. Si Conitantinus Regiam sedem non
transtuliiset in Orientem, nunquam Barbari ad occupandum Occiden-
tem suftulillent animos. Si irfter Filios non divisislet Orbcm, nunquam
difHuxillet Imperii vigor.

Fatalis hujus divisionis in prajsenti Gemma mentio eft, illustristima sa-


ne. /EthiopS Constantis Capiti oppoiitus, non aliam ob causam vide-
tur, quam qubd Asrica, cujus ^Ethiopes populi sunt, in divisione ei ces-
serit. Audi Pomponium L^etum (r). CONSTANTINO, inquit il-
le, ob<venere GallU, HifyanU & Alpes CottU, Brittannia, Orcades,
Hibernu Thule: CONSTANTI Italia & AFRICA cum Infults, II-
Ijricum, IVIapedonia, Achaja, Eeloponnefus, Gr&cia •, CONSTAN-
TIO Ortens W Thracia, cujm Caput eji Conflantinopolis. Hac ex di-
visione Difcordiarum semina, & inter Constantinum tk, Constantem bel-
lum j Ex bello Illius interitus, Huic autem extendendi imperii justior oc-
casio. Dignum Imperio diceres fuisse, nisi post laudandam in regimine
Induftriam in luxum procidisset &c socordiam. Exitiali hoc Principibus
veneno cum abriperetur, Magnentio, quem ipse olim servaverat, &C opes
ftabiliendi 6c insidias parandi, 6c viam patefecit, & dedit otium, Gem-
ma ejusdem eft qua hic delineata magnitudinis, artificii pro temporum
xatione fummi, in quo &; colorum vena: rei expresfas famulantur.

XXXIII.
LUCTATORES. *

^afO- Vtrtz?

INgentem tam Graxorum quam Romanorum, quam olim exercebant


potentiam ftupefcit Otbis •, Tanta celeritate surrexit, tanta mobilita-
te duravit. Nihil tamen eft, quod invideas. Sua id consecuti sunt in-
duftria. Cum omnem hominum vim in Animo & Corpore sitam intel-
ligerent, neutrum putarunt negligendum. Utrumque exercuere , sed di~
[cW verfis in Artium 8c Scientiarum generibus, dc ita, ut ingenii Imperio ma-
' c^ • M3 gi$
-p (r) In Comp. Hiftor,
W
.1) riH
isf
pj- THESAVRVS EXTHESJVRO
gis uterentur, corporis servitio. Hinc & Virtute beliica inclaruerunt & z?
artibus Pacis, parique & Fortitudine, 6c Prudentia, & hoftes devicere, &C
deviclos rexerunt. Ingenium probant tot eruditiinma, qua: supersunt, s"\ t C&
Poetarum &Hiftoricorum scripta-,ut reliquos taceam,qui non minoribus r
sulgent remotioris Doctrinas ipcciminibus. Si Corporeas Vires requiras, iss

nihil est, quod Exempla laudes. Gemmam noftram inipice ! Vel Infan-
tes Lu&am cxercentj Non puerili ineptia, sed sub peritistimo cxperti,
qui intentus adftat, Gymnafta; pradidio. His si cum annis creverit &
corporis robur, dc roboris dexteritas, quod honeftis ejusmodi exercitiis
fieri solet, an Generosos Spiritus defuiisecredas? Minime vero ! Neque **Nanu
enim vcl Servorum haec credideris, vel aliorum, qui in Amphitheatris
infelicem profusuri erant sanguincm. Audi Comicum: 4
pofe G
Fac pericuium, inquit apud Terentium (s) Parmeno, in literu,
Fac in PAL AZSTRA, in Muficis> qua Liberum
Scire &quum efi Adokscenttm. ^siRoman;
iobstare posTi

Liberum, inquit, sequum est praeter Literas Musicam etiam &Pal£estram


noise ! Scik ne mollitudine Literarum & Musices corporis vigor diffluat,
nen ferocia corporis, Literarum, qua; politioris vitas baiis sunt, abolean-
tur delicia:.
PA!
Enselix conjugium 1 En sirmisiima &ternatur& reipublic<zfulcra.

XXXIV.

EQUUS TRIUMPH A LIS |0nnobiliora


BlGJE & QUADRIG^ Wura
ixeris,

P<ttern4

Sc

ALia subeunt Prisca; Nobilitatis certamina. Bigas ccrnis & quadrigas, &ec exc
quibus Graxos usos & Romanos in vulgus patet. Romani in ludis A
P,
Cir- 0rH-m
' (s) InEunuchoA&.j. Scen. z:
l
PJLJTlNO SELECTVS. 9S
Circensibus potislimum, Graxi in Olynipicis & Pythiis. Ratio Cursus &
Viclorix alia non erat, quam meta servtdis cvitata rotis \ Fervidis in-
quam, ne scil. a pofteriore vinceretur auriga anterior*, Evitata, ne dum
meta; impingit, \kx iiistineres periculum. Septies in Circo & apud Gra:-
cos duodecies consedfco curriculo obtinebatur Vidtoria, & victoria: prse-
mium, in Circensibus Palma, quam proinde nobilem vocat Lyricus, in
PythiisLaurea, inOlympicisCorona Oleagina.

Palmam non Vi£tores tantum praeferebant, sed iisdem dC Equi inter-


dum ornabantur, ut piurimum tamen in triumpho. Morem plura de-
monstrant Numismata apud Onuphrium Panvinium, qui totam Cir-
censium rationem plenius executus est. Niimismatibus se testes adjun-
gunt & nostrse Gerams, in quarum prima Equus Triumphalis, in se-
cunda Biga aurigante Figura nuda\ in tertia quadrign, auriga palmarn
praferente, in quarta quadrigA cum Laurea, & a Tergo auriga LiteraPy
quam^ il Romanam credas, quin Pythia ut interpretemur, non video
quid obstare postit.

XXXV.
PASTOR&CAPER.

OvscA.

IOn nobiliora tantum in Rebuspublicis vigeant studia, sed & ruris Cul-
18 tura &; Cura pecoris. Hxc uti prima est, &C anriquissima omnium,
ita &C omnium maxime neceisaria fun&io. Si Poetis credas,, & amcenis-
stmam dixeris.
'Beatm itte qui proculnegotiis,
1)t prifca gens mortalium$
M Paterna rura bobm exercet suis^
Solutus omnifcenore\
Nec excitatur clafico miles truch
Nec horret iratum mare:
Forumq^ njitat, & fuperba Civium
Potentiorum Limina.
W
Ergo
tt
,,f THESAVRVS EX THESAVRO
Ergo aut adulta vitium propagine
Altas maritat populos,
Aut in reduBa valle mugientium
ProsbeBat trrantes greges, sP<

II In proposita Gemma non errantes gregcs Pastor, sed Caprum prospe&at*,


non voluptatis gratia, ied necessitatis, ut arbori infestum digna afficiat ssU cA ir
si:.
pcena! Pastorem ex pelle a^noscimus, consueto Pastoribus vestitu. Au-
gustinus Senensis caprum exhibet palma:, Ovidius viti, inhiantem-, Non
viti tantum & palnia;, sed promiscue arboribus animal hoc noxium Pli-
nius dixit. Quicquid iit, Officium hic Pastorum adumbratum con- fac ne a
.aplare. Non sufficit, ut gregcs pascantur j Videndum etiam, rie quid Gentil'
damrii dent. De Vitc in Gemma nulla mentio •, forsan tamen non adeb s^
surde huc transtuleiis versus Ovidii, in eum conscriptos, qui vitem llle Piel
corrupit, Bacchoque ea propter meruit sacrisicari: dlat advc
Palmite debueras abftinuifsc caper ! i, Leclons d
Quem Jpectans aliquis dentes in vite premtnttnh Uoni notami
Talia non tacito verba dolore dedit:
a&occasione
Rode, caper3 'vitem, tamen hinc cumjiabis ad aram
xepimus, eo ir
In tua, quodJj?argi cornua possit, erit.
k sed in Patr
iftrando, fiiit
Ndemus effic

HA&enus Effigies quasdam & A&Iones profanas $ Ascen- ^&monili cir


dimus ad ea, quac sacra ipectare videntur. Fundamentum Sacro- passote alat,
rum est
^cPietas ei
XXXVI. S* non rr
P I E T A S. '^eriint,
^^ituexo
^m iUp|
Druii

ffregl-

Pgnem,
letatlS Estigiem hac in Gemma cernimus eodem plane habitu inii-
quo ex Drusi Numismate a:reo jamdudum innotuit. Caput
eft
PALATINO SELECTVS 97
eft muliebre, Comis procin&um & dependente obte&um Velo. Mu-
liebre eft, ut intelligas non indomitam virilis animi duritiein, sed mulie-
brem cordis contritionem ad sacra adserendam j Comas procinxit, ut
vanas humanae superbias cristas coram DEO fignisicet coerccndas •, Velo
tegitur, ne profanis turbetur aspettibus. Anima hominis Dei Sponfa
eft j Si fincero Sponfum suum amore comple&atur, ejus voluntati omnes
suas submittit & vires & sacukates. Non terrena refpicit, sed Creatorem
fuum unicam vkx Cynofuram veneratur; Non indignam superbias somi-
tem jactat, fed in innocentia reponit omnem elegantioris sormas fplen-
dorem.

Haec ne Christianis quidem aspernanda, ciim in Imagine Pietatis


incluferint Gentiles, meritb quaerendum censeas, an vera Illi Pietate sul-
ferint ? Negat D. Augustinus, Cicero affirmat, suas uterque causse ser-
viens. Ille Pietatem veracem Veri DEI cultum demiit ; Hic Jufti-
tiam appellat adversus Deos, & Cultum erga Majores aut sanguine jun-
6tos. Le&oris de his arbitrium esto! Nos duplex PietatlS objedxim ex
Cicerone notamus, quorum posterius colendae Pietati dedisse fertur 6c lo~
cum & occasionem. Sacellum ejus a M. Attilio Glabrione dicatum
accepimus, eo in loco, quo Mulier habitaverat, quas cultu, non in
Deos, (td in Patrem •, Vel ut alii, qux in Matrem, ubera Captiva; sub-
miniftrando, suit insignis. Hanc Pietatem in Numismatibus absque
velo videmus effidam. Facie casterum eleganti, Capite Comato, inauri-
bus, & monili circa collum, imb 6c cum Ciconia, qu«, qubd Parentes
in fenect.ute alat, Pietati-Cultrix Petronio appellatur.

Haec Pietas eft erga Homines*, Quam supra dedimus, erat ergaDeosj
Utramque, non minus ac alias virtutes, Hlustres inter Romanos Foemina:,
si non coluerunt, at coluisse voluere videri. Inde eft, cuod suas imagines
earum habitu exornatasPofteritati sacrarunt,cujus rei & Nuinismata testi-
monium suppeditant & prarsens Gemma, qux cum Numismate
Druii collata, quin Antoniam exhibeat, ex Do~
cl:orum sententia nulli du-
bitamus.

Mj
VA

OP
4
THESAVRVS EX THESAVRO
XXXVIL
M M N A S.
>). :i
Lll
■■'■;
das, cl
trac

. n<
"ncc
Ratio
PErversa circa Deorum Naturam Gentiles vertiginc correptos ea sa*pe
confinxisse., quac omnem Divinitatem evertunt, superiore capite la~ *****
tius demonftravi. Perversam de Diis Opinionem quid potuit sequi, ni-
Virik
li perverius Cultus ? Pudenda sunt, quas paisim occurrunt, pertinacissime
tamen observata ^ Bacchum cogita, & furentia Bacchantum agmina, |islnstrumenca.
JjrorBacclu
Quacunc^ ingrederis, clamor jwvenilis, & una
Fcemine& voces. plPoetasconj
sfrextorserunt n
Fceminam in proposita Gemma intuere! Bacchi Cultricem innexi capillis
ii, veJ copia di
Corymbi evincunt. Prurientem Ebria: Libidinem nuditas Papillse indi-
jfraxerunt, uc 1
eat. Fuerunt qui Olympiam Alexandri Matrem sub hac Effigie agnosce-
rent. Horum opinio authoritate Plutarchi stabiliri poiset, qui fcemi- ignaspio datis r<

nas Macedonum & nominatim Olympiada Bacchum, ad instituta Or- kkifimo cona
phei, Author est & coluiise, & Coronas gestaise & serpentes. De serpen-
tibusin nostraGemma nihil, Coronaprocul dubio ea est, quasBaccho
sacra. De facie dubitavenm •, Si conjedura: in re obscura locus, potius
Cleopame tribuerem Alexandri Theopatoris uxori, cujusEftigies inNum-
mis iisdem fere Lineamentis conipicua cernitur ; Scd nec hax ex arausll
respondent.
XXXVIIL <

BACCHI CERERISQTIE
M I N I S T R A. (

\
'Muiiji

A Liud Coronas genus in pr^senti vides. Ex Racemis plexum eft 6c


Spicis. Racemos Bacchi, Spicas Cereris geftamina eile, in vulgus
PALATINO SELECTVS. 9p
patec. In plerisque Antiquitatis monumentis Bacdtli & Cereris sacra
feparataoccurruntj Dantur tarnen ctiam, in quibus conjuncra, Exem-
plum nuper ex pretiosissimo Onyche protulit Cl. Eggelingius $ Ei iussra-
gaturhasc noftra Gemma. Ministram exhibet non alterius tantum, fed
utriusque. Non hic impuriisimos ritus reseram, cjiiibtis peragebantur
Orgia. Vel nuditas Papilltc, quam etiam in pracedenti vidimus, insan-
dx Libidinis argumentum prxbet. Mirum ii Cereris Ministram ea con-
ipurcatam credas, ctim ad Eleuiinia nulli, qui alicujus sceleris aut noxa; ft-
biconicii eilent, tradantur admiili.

Sed nec Ratio, necHistorije fides turpitudinem amovent. PleriqueE-


leuiiniorum ritus in adumbsandis parum castis Cereris erroribus volve-
bantur; Et ici quod religiosistimo silentio tegebant, sii Tertuliano cre-
das, Membrum Virile erat, il Theodoreto, Muliebre: Pudenda satianda?
libidinis Instrumenta. Libido exiiirgit ex nimio Vini frumentique usu.
Akerius dator Bacchus credebatur, alterius Ceres, qua: Numina non se-
mel apud Poetas conjungi novimus. Hasc illa sunt, qua: plurimas Genti-
libus & extorserunt religiones, &; suppeditarunt artes. Horum vel inopia
addudi, vel copia delibuti varia ykx necessaria invenerunt, Templa &
Aras ftruxerunt, ut Diis tantorum bonorum Datoribus, vel siupplicarent»
vel dignas pro datis rependerent gratias:
Laudatijiimo conatUy Sedprogrejfu in tantum non honejlo, ut etiam
Katw <vel contemplando erubefcat.

XXXIX.
1 *»-/ V> vt JL Jt\m

jtmetfti/i. 'Jacii

BAcchi Miniftros vidimus; Videamus & Arma ! Arma Bacchi Pocula


sunt. His non Thracum in morem pugnat, sed in Usum laetitias u-
titur. In Gemmis noftris, quas exhibentur, si Bacchi non sunt> erunt
tarrven egregii cujusdam bibulx curiositatis amiuli. Tanta artis praeftan-
tia ea dignatus eil, ut yel inde, quidGenii poisederit, agnoscas. Sed com-
z miuiis

»l>
V*
slsi

THESAVRVS EX THESAVRO
£■'■

II';, TOO

munis ea fuit, uti hodiemi saeculi, ita & Antiquorum labes. Varns or-
nanientis Veteres Pocula exornaise, vel ex uno Virgilio conftat: Ms(0c
pocula, inquitMenalcas, ponam
Fagina, ccelatum Divini opus Alcimidontis^
senta qmbus torno facilisuperaddita <vitisy m
Diffufos edera veftit pallente Corymhos\
In medio duo figna.
Cui Damoetas
Etnobis, reipondet, idem Alcimedon duo Poculasecit,
Et molii circum eft anfas complexus acanthoy
Orphea^ in medio pofuit, jylvas^fequentes.
Nos similia exhibemus pocula, sed diversis ornata siguris, psimo quidem {
Lenta, ut Poeta loquitur, superaddita vitis; sed in Medio duo Sphinges
visuntur, In secundo big« vi£toriales. Biga; vicloriarum Olympica-
rum memoriam renovanr, Sphinges & Thebanorum Fortunam & Bac-
chi Patriam indicant; De Bigis jam supra di&um est-, De Sphingibus di-
cetur ad Numismata Chiorum.
XL.

LARVA ORGICA.
-v

fticdlO Vini pj
W adGen
*nteBaccru
\ } nostra iu
.Rgioium turpitudinem detestati sumus. In proposita Gemma ube- )lnc°gnita lai
rior indi^nationis materies. Caput est Racemis & -Uvis coronatum3 ^mpositij
Barbalargiorehirsutum,Fronte caperataV, Naso in rugas contra&o, Oris ri-
nonC ar
c~tu ad deformitatem aperto. Personam ex ore agnoscis •, Vix enim est, ut Eo

caput alicujus vcl Hominis arbitreris, vel DEI •, In tantam deformitatem


torquetur. Bacchi Consortio addicit Corona. An ad Bacchuitt,
quem supra Barbatum dedimus, refcrre liceat ? vide ! Sileno abjudicat ca-
pillatus vertex. Sileni plerunque occurrunt calvi. Si conje&urx locus,
Satyri alicujus credideris, quos & ipsos Bacchi comites fuiile constat:
JEcce Mimallonides ftarfis in terga capillis!
Ecce leves SATTRI, Pravia Turba DEI.
Quic-

1
PALATINO SELECTVS. m

Quicquid sit,
Perfona paUentis hiatum,
In gremio matris formidat rufiicm infans.

Nec eft, qubd vel Satyros, vel alios ejusdem sarinar turpistimis fimulacris
effidos, vel Perfonas eorum Baccho facratos mireris, Utriusque rei ratio
in detortis Ebriorum gesticulationibus conststit, unde & Theatrales ludos
Baccho sacratos, 6c ftatuar ejus personas scenicas appensas, ex Veteribus
constat.

XLI.

B A C C H I
SACRIFICIUM.

Smar/uj

BAccho Vini primitias oblatas ex Apulejo observat Augustinus Se-


nensis, ad Gemmam, in qua Columna cum Icuncula. & Vite cerni-
tur,adftanteBacchiCado, in eumqueVinitore sacratum eflundente liquo-
rem. In noftra stmilis eft Columna} Arbor non vitis eft, fed alia qua>
dam, incognita tameiT, an Myrtus ? vide ! Assidet juvenis pedibus de-
cuflatim compositis, smiftra haftile tenens,an Pedum, an Thyrsum? Dex-
tra Vinum non Carchesio insiindit, sed Phiala hauftum ori admovet bibi-
turus. Egregium fane Bacchici Satellkis Sacrisicium i Quod Ille devota
mente obtulerat, Hic avida voragine deglutit. Quis melior ? Si Gemma:
credas, Pofterior erit. Cukum omnibus rmmeris absolvit. Bibit, ut in-
calefcat^ Incalefcit, utLibidinem exercear, Libidinem, cujusSacra & Sta-
■& tua fupra Coiumnam Ithyphallica, & lasciva requirit Veneris Arbor.

N PRIA-

(B

II
^02 THESAVRVS EX THESAVRO

XLII.
,-Pan
nt°l
SACRIFICIUM
P R I A P I. $0M
hc
arborc

S0?°fc
sum Faun
\/f Si tener
Lar£a '
Accho sacrificantesadLibidinem devenerunt. Libidinis •z^V^Pria- pina &
^pus erat. Et huic sua sacra dcderc Gentiles •, Sacra iane Priapo di-
gna ! Ea in proposita conteraplare Gemma. Ipse porre&o satis viriliter CitmT
inguine Columna: insistk, a tergo Tibicen, a facie Figura nuda, Asinum
0\ocnsdCtci
auribus apprehensum madfcatura, cernitur. Qujd Asinus adPriapum? In-
^rftisfimum v
guen aspice; Causa patebit, ilterque magnitudine pollet. Rem ne fa-
bula quidem reticet. Priapus a Bacchi ex India reducis Asino hac in par-
te viclus Viclrorein legitur occidiile, indeque consuetudo inansiise, ut A-
sinus ei immolaretur. Recedant, qui clamore proditum ajunt, eum
Vesbe insidiaretur ! Ratio sacrificii satis est manifesta, mirum qubd devo- sOGAl
tos ejusmodi Deorum Cultores non &c ipsos asinina figura efsinxerint
Anriqui!

XLIII.
SACRIFICIUM
F A IT N I.

I
L
Ai

^il ^am si
i. .tale-ed' 'MiJ , lL.,nVenics]
MOnstrum mgenii humani Priapus fuit. Monstra suerunt &C Fauni;
^cer*
Sua tamen etiairiHis apud Gentiles viguere sacra. Si homines desint, ojy
Pict;
Satyri justaperagunt j Eiegantiisimum proposita Gemma creditas verita- voly
tis hujus exhibet monunienmirr, Satyrus & hircinis pedibus & scedo ln %• arn
Verf
gume
PALJTINO SELECTVS I03
guine abominandus hoedum geftat-, Hoedum geftans Ara? appropinauat.
Axx non Faunus tantum astidet, sed Fauna etiam •, Uterque fub arbore,
Ab arbore dependet
Fijiula difparibus feptem compaBa Cicutis.
Fistula: inventor Pan dicitur. Pana cum Fauno eundem,vel ex hoc Ovi-
dii colligas;
Faunm in Arcadia Templa Lyc&us habet.
Faunosub arbore hoedum immolatum Horatius canit;
Nunc - in umbrofis Fauno decet immolare lucis>
Seupofcat agnamfive malit heedum.
Idem ad ipsum Faunum:
Si tenerpleno cadit hcedus anno>
Larga nec defunt Veneris fodali
Vina cratera -vetus Ara multo
Fumat odore
Cum Tibi Nona redeunt Decembres*.
Ex his &C loeus &£ tempus sacrificii pater, Patet 5c ratio adstantis vasis. U-
bique ar&istimum videas &C Ebrietatis & Libidinis Conjugium!

XLIV.
euni
TOGATUS SACRIFICANS.

MAjoris, quam superiora, puritatis Prajsens eft. Quocunque respice^


Nihil invenies Numine indignum. Habitum eontemplare 8>C exter-
nam Ipeciem^imo &C inftrumenta; Omnia cafta simt, omnia exornata, o-
mnia in sincera; pietatis compoiita genium. Figura visitur Togata ] To-
ga caput obvolvit } Caput saciem oftendit modefta humilitate depreisam ,
Facies Dextram versus in:linat. Dextra nuda eft, dc Phialam prstendit >
Phiala
ve:tp'\

<&*
SnH
r

to+ THESAVRVS EX THESAVRO "> ^ rUldu


Phiala essfuso jam in ignem thure conversa cernitur; Ignis Axx superim-
posicus ardet •, Ara & frondium &C fru£tuum ornamentis coronata estj
Retrb aram arbor enascitur. Arbor, quaccunque illa sit, vel Lucos osten-
dit prope templa Deorum consecrari solitos, vel campestrem sacrificii lo-
cum, vel denique ritura eorum, qui non in Templis sacrificabant, sed in inter
,$ (kci
montium jugis. Ornanienta sidiscerni possent, forte &Deum proderentj
Sua enim cujusque fronde vinciri aras consuetum fuiise, ex idoneis Au-
thoribus conilat: Jovis Esculo & Quercu, ApollinisLauro,Minervac01ea,
Veneris Myrto, Herculis Populo, Bacchi Edera, Panis Pinu, Ditis Cu-
presso.

Ignis taeda accendebatur, ne vel hic profani quid misceretur.


mile
Txdam infra ad sacrificiuiii Salutis videbimus. Expatera thura igni in-
fusa, innumera Antiquorum Numismatum Monumenta testantur. De
more Caput velandi supra diximus. Velum in Togatis creditur ipsa To-
ga-, Id vel ex prassenti Gemmaplanum fit. Pedes nudi sunt, hoc in sa-
crificantibus inter alia requisitum Alexander ab Alexandro notat:
Triumphales, inquit, Viriy & qui ampios honores gejferant, in Triumphi
ornatu, aut in pr&texta, lotis manibus, &* sronte coronati,facri & njenera- aore in re E
biles, NVDIS PEDIBVS, & tonfa coma ad rem Di<vinam accedebant. Wihabitu indutu
IdcL a Pythagora traditum Lacedamonii obfervarunt, qui NVDIS PE~ uoigne calesacta-,
DIBVS adorandumsacrificandttmjs cenfuerunt. Batttiim satis ei

Bgerit, Clypeu:
hmh Militis
^osaccederec
XLV*
^tiore Cerc

M U L I E 1 Rie crediden

SACRIFICANS.

v Irum sacrificantem vidimus -, In praientiMuiier visitur,insidensRupi


sepositis Hastilibus & Clypeo. Si Pallam excipias, nuda est, & Ca-
pite
PALATINO SELECTVS. I0S
pite aperto, non Patera thura sundit, sed Manu. Ardct Ara. Ara co-
ronata est, & Arbori apposita. De Ara & Arbore jam diclaim. Aper-
tum pe&us procul dubio ilnceritatis est efte&us-, Ejus scilicet, quas vel in-
tima cordis coram Diis explicare solet. Seposita Hastilia animum a ter-
renis indicant vacuum. JVIanus absquc Patera Sacri teftis est absque
solennitate peradi. Eodem tendit & apertum Caput j Neque enim di-
scrimen hic inter Deos agnoscimus §L Homines, cum nec homines fem-
per velato capite sacris operatos eise, pluribus Numismatibus possit de-
monstrati.

XLVL

MILES SACRIFICANS.

tmli)'/?- nu*s-

Slmpliciore in re Divina genio utitur etiam Hic, quicunque est, MiH-


tari habitu indutus. Caput galeatum est, Ara nulla fronde redimita,
nullo igne calefada^ An Ccelatoris Incuria? Pronus sum ut credam. Fi-
gura cxterum satis est concinna. Dextra Pateram prasfert, Sinistra Cly-
peum gerit. Clypeum gerit 6c Saga indutus est, ut Militare sacriflcium a-
gnofcas, imb Militis in procin&u stantis-, Cum alioquin, ut di&um, To-
gati Deos accedere consueverint. Sic, ut in Civilibus, ita etiam in Divi-
nis accuratiore Ceremoniarum observatione Milites solutos, haud for-
fan abfurde credideris.
XLVIL
SACRIFICIUM
^ J\ JL U Jl 1 ©•

EO five Metus Deorum, five Amor vita^ miseros Mortales adduxit, ut


_fnec fuse quidem abstinuerint contrariantibus Naturx. Fceminam a-
/

106 Thesavrvs ex thesavro


spice & considera (erpentem! Hic horridi quid sonat, Illa quid timidi. Ta-
liaiunt, qux & ipse Crcator mutua damnavit inimicitia ; Attamen Fce- (
mina, timore excuiso, nuda manuSerpentem apprehenditj Nec apprehen-
dit tantum, imb & Salutis su£ fomitem in ejus quasrit vel cultu, vel bene-
volentia. Serpentem smgulis annis abje&o renovari senio, in vulgus pa-
tet j Inde Salutis Genium putavit perversa Gentilitas, inde ^sculapio
sacravit Medicorum DEO, & ex Fabula de reltituto Glauco, & iEscula-
pio Romam adve£to, divinis eum honoribus aftecit. In proposita Gem-
ma Flammis Ara: inje&is obvertitur non cremandus, sed ut fumum hau-
riat, dC vel ad reftituendam vel prolongandam sanitatem dulcedine odo-
ris commoveatur, id quod 6c in Diis ccelestibus ridet Lucianus. Fax
apposita ea eft, qua ignis sacrificii solebat accendi. De Ara reiiquisque isi ^inhaaenus
superioribus dictum. AGemmamc
abl
XLVIIL Vk
jjj coronarii

SACRIFICIUM -sincaputVictir

CUPIDINIS. iinter Cornua fiii

jSeadOrientem
iCornua prima I
;tradere, Adelle

m) Si iponte,
H;rc & aJia ad
*MER ab Alexa
Ptis Puritas ex 1
'^k sinisti-a cei
FOemina Arietem super Aram accensam immolatura praxenditj Facem
a latere ja&at Cupido. Cupido facem ja&at, non ut ardentes super J*cadmovc
Aram Flammas excitet, Sed ut internas Cordis. Credebatur amorem im- ;lexTibiaagnosc
mittere, devotis sui cultoribus honestum, contemptoribus turpem. Fce- *WVcro
mina proposita: Gcmmx Cupidinem veneratur5 Prasmium igitur Pietatis
sua? expe£tat amorem, sed amorem honestum. Considera Naturam ani-
malis, constabit sacrificii ratio*, Animal Libidinosum est, ob Libidinem AN.A
StLaidis tumulo legimus impositum, & Veneris apud Eleos statua: fubftra-
tum. Libidinem si in te dominari patiaris, Perniciera fove- ^tione di
bis tui & Corporis & Animi j Si ad ignem Pieta» Nsa
i tis exigas, erit grata Deo
vi&ima. Nsfe
ntir■es i;
%
\ T^co***,
l^m !)

I
FALATINO SELECTVS. 107

«2vJL> I Aa

SACRIFICIUM
S O L E N N E.

PAuca in hadenus dictis cie sacrisicantium ritu. Plura ut addamus, pro~


posita Gemma monet. Solebat Sacerdos sacris operaturus Venere
abftinere, Corpus abluere,, Alba veste ornari, Caput vel lanea Infula, vel
fronde coronari, Vic^imam ante Aram statuere, Precationem peragere,
Fruges in caputVictima:,aut molam ex farre molito & sale inspergere, Vi-
num inter Cornua fundere, obliquum cultrum a fronte ad caudam du-
cere, Se ad Orientem vertere •> His pera&is ignem jubere accendi, Setas
inter Cornua prima Libamina injicere, Vi£timam Vi&imariis immolan-
dam tradere, Adesse Tibicen., Viclima major auratis Cornibus accede-
re Aranij Si sponte, tunc fausta putari*, Invita tamquam infausta remo-
veri. Hasc & alia ad sacrificia Gentilium spectantia plenius executus est
Alexander ab Alexandro •, Pleraque & in nostra Gemma occurrunt:
Sacerdotis Puritas ex nuditate elucescit j Pateram, qua vinum inter Cor-
nua fudit, sinistra tenet j Cultrum, quem a fronte ad Caudam duxit,
Caudas adhuc admovet^ Vi&ima in pede aras imposito mitis apparer, Ti-
bicen ex Tibia agnoscitur. Si Sacra Veteris Teftamenti conferas, apertum
erit, pleraque ex vero cultu vel desumta esse vel deprayata.

ANACEPHAL^OSIS.
TVjOn abs ratione dixit, qui turpia etiam in terris ad illuftrandam, dixit,
JL^terrarum facere pulchritudinem. Non suspiceres splendorem Solis,
nifi & Noeris nofceres nigredinem. Non Veris juventutem laudares, ni-
fi & Hyemis fentires fenium. Quis Corporis vigorem in pretio habet, ni-
fi qui adverfam valetudinem eft expertus? Quis Divitiarum jubar, nisi qui
Paupertatis incommoda tulit?
Oz Varias
to8 THESAVRVS EX THESJVRO
Varias ha&enus contemplati sumus Uluftrium &C Effigies &A&iones:
AcTiones non honeftas tantiim, sed & turpes : Effigies non placidas tan-
tum, sed etiam tetricas: Iliuftrium non Virtutibus tantum, sed & Vitiis ;
Omnes tamen cjuin ad perslciendam Humani Generis Nobilitatem fa-
ciant,nulli dubitamus. Quis Conftantias Comoda extollat,nisi 6c incom-
m
moda noveritlnconftantiar^cujus in Conflante Exemplum proftat. Quis
insucatam Amicitiam ? Quis Servi, quis Subditorum Fidem digne aeftima-
verit, nisi qui Sc Persldiam, qux Pupienum, Balbinuui & Gordia-
Iium suftulit? Furiarum in AntOllino Terror Fraternac Concordias jubar
extollitj Commodi Vefania Prudentiam acuit, duplicemque ostendit
Principum Naturam. Vitellii Voracitas Temperantise tsedium cft-, Cru-
delitas Neronis Clementia: horror; Simulatus ] iberii sermo Sinceri-
tatis Odium. In Livia fallacem Formam puritas mentis detegit *, In
Iuiia Naturas Malitiam Educationis Probitas deplorat j Nefandam Libi-
dinem in Druillla execratur Caftitas, in lole Fortitudo j In Csesai e &
Cleopatra Ambitionis fru&um agnoscit Humilitas. Lingua: damna
in Cicerone miratur Eloquentia ; In Philemone Philosophorum fu-
cos Simplicitas. In Bellerophonte punitur Superbia •, In Hannibale
Socordia\ Et Ataiantam si intueatis, Auri cavebis illecebras.
En mella ex venwatis etiam decerptajloribpis ! CIMELI

Quantb dulciora ex Neclareis fluent ? Paslorem & Caprum intuere!


Vitac rusticas laudes habebis. Lu&atores & BlgX & Quadrigae ho~
nestissima adumbrant Nobilitatis Studia. Equus T riumphalis Virtu-
tis pollicetur Prarmia. X itUS tutissimam Principalis fastigii baftn in tem-
perato ponit Clementiaj &; Severitatis nexu. Auguitus Regiam Maje- REGI
statem in terris, Majestatis Divinas Imaginem probat. In Mutio Mili- MACEDt
taris Civium Constantia radiat •, In 1 heseo ingenua? Juventutis ardor.
Non Philosophis, non Poetis sua deest Gloria. His in Alcaeo asferitur
dignitas^ Illis in Solone. In Lysimacho Virtutis insignia fulgent. In
Aiexandro PrincipumLibertas. Uterque non Pacis tantum^ fed &
Belli praestitit artibus, uterque inter prelia Sapientiam coluit \ Non hu-
manam tantum, sed 6c Divinam. MinerV32 Alexander templa po«
suit : Minervam Lyiimachus suis impreffit Numifmatibus. Acce-
dite Vos, qui Divinitatem verbis, qui Divinitatem fa&is negatis! Deos
colendos discite ab Ethnicis! Non iis qui impuritate fua Reli-
gionem contaminarunt, sed qui caftis ufl funt
Sacrorum Ritibus.

^U
tl0«ft

:V,

CONTINENS

CIMELIARCHII ELECTQRALIS PALATlNI


SELECTSORA
Caput L

REGIBUS QUIBtlSDAIV
MACEDONIyE, ASL£, SYRlA, jEGYPTI, C
RI^, BITHYNIiE, PONTI, VIRIS ALIQUOT
ILLUSTRIBUS GK ACIJE, TYRANNISQUE
S I C I L I I.

T omnium rerum, ita Regnorum prxci-


]Ssons
pue & Monarchiarum sunt periodi: Oriuntur
& occidunt. Oriuntur a mininiis, & cum ad ma-
ximum Potentia; suae excreverint culmen, rurfus
labascunt, &rsen(im in'anticfuas, ex quibus enata,
redeunt favillas. tlbi vetusta Inachidarum in Pe-
I loponneso Regna -, tlbi Allyriorum,aliorumque
per Orbem Populorum Majeftas ?
Pleraque parca dies jpatiofo abforbuit sfiu.
Rem si Fabulis invoSutam contemplari lubet, aspice Saturnum. L cum
O ex Rhea
no THESJVKVS EX TIIESAVRO
cx Rhea silios procrcasset, eosdem dicitur avido devorasse hiatu. Sub
Saturno Tempus intelligi\,dubium non est. Tcmpus, si Poetis fides, viven-
J): ■■

tibus vitani 6c impertit Sc adimit. Quod nascitur, in tempore nasciturj


Quod crescit, cum tempore crescit 3 Quod interit, interit cum temporc nittf
h«flGen0
Hxc utcunque se habeant, alix tamen & ortiis 6c interitus notari
solent cauife. In origine Regnorum, &c Monarchiarum incremento He- Lr»'pcss
roici occurrunt Regum &c Imperatorum Spiritus j In decremento & oc-
casuIgnavia&PoterttioramDiscordia. Illi hostilem ferociam concutiunt,
suos tutantur j Hi hostilis ferocia; fomes sunt, suos ln perniciem prarcipi-
tant. Nulla Virtus Principe dignior Fortitudine, nulla indignior I^na-
via. Hxc occulta lues est, qux Solium vel Herculeis susrultum column is
exrant c)^ fr;
subruit •, Illa cementum3quod vel arenas in ieternaturam «dificat compa-
r(jnsubjugaro
gem : Ula temporis Vires in Regnorum conservatione juvat & augmento;
Hrc in dissolutione &C interitu : Hxc Coronis spoliatur, & illa donatuti ninfulcrum
■e Valla , 1
Exempla si desideres, Histoncorum Oceanum ingredere. Non deerit fk- s

mandas veritati materies. Vel unica Grarcorurn Monarchia satisfecerit.


Eicum Regum suorum virtute paulatim crevisTet* posteaque sub Alexan- liy$}adornar<
dro ad extremos fere Orienns se extendrsset terminos, subitb per Discor-
diam divisa, se ipsam confecit, tandemque virtuti Romanorum impar in En fa&u
Victorum arbitrium concessit. Reges quosdam , quorum vel Virtute^ lamcerneret
vel Vitio tantum fortunas & surrexit 6c concidit, prassenti Capite intue- selcontra insu
bimur. Intuebimur &C alios quosdam, si non Regali positos m Solio, at- tantura cv arir
tamen eandem sortitos cum Regibus celebritatis famam. Primas tenent
Be

REG S MAGc %
Sec

& inter hos


Spt
ARCHELAUSl

»»;r,nf

ARchelai & Eftigiem cernis & merita. In Effigie Diadema oc-


currit, non obftante JusnNo,qui Alexandrum,subjecta PcrsarumPo-
tentia, Diadema tradk assumsisse, infolitum ante Rejhns Macedjmcis. Si Hcl0(s>
verum '«,,..
''e&;
laP'enti
sl^inis
n
PALJTINO SELECTVS. IIT

Verum dixerit, Perstcum intelligat necelTeestj cujus abotadinario dirreren-


tiam superiore capite vidimus.

Merita Archelal sub Equo latent •, Neque enim ad animalis


hujus in Macedonia abundantiam rcspicicndum putamus, neque ad sorti-
tudinem Gentis,cum 'utraque sub hoc demum Rege iumserit initiuin» In-
justa quidem, quibus Regnura occupavit, media reliquum Imperii tcm-
pus suspectum reddcre pofsent: Ex Concubina natus, quod jure ncn po-
terat, scelere vindicandum existimavit, Patruum Alcetam cum Filio Ale
xandro splendidiiTimo exceptos Cohvivio interfecit^ Fratrem, in quem a
communi Patre tutelam nactus erat, in puteum prxcipitavit, Regia au-
t1ioritate, licet nomen dcerat, subnixoquid arduum videretur ? Sed ali.i
ext/aht ejus prarclara. Non pradia laudo cum Syrrha & Arrhibaso geftr,,
ron subjugatos Pydnaros \ Unicum ThUCydidis testimonium & afserri
hoftri fulcrum erit, & Numismatis interpretatio : Regno, incuit ille, int< r-
p ete Valla , Regno potitus Archelam amplas *vias munikjit, ac ccetera < x
ufu belli EQVISy Armis, alioque apparatu melius, quamfuperiores QBo
Reges3 adornavit» Q^v

En factum vere Regium \ Cum variis hostium ihcursioiiibus exro-


sitam cerneret Macedoniam, nihil antiquius putavit, cuam stcue suosct e
V J contra insultus munire , vel ad ulciicendas arrcare injurias, hcn yii s
tantum 6i armis, sed EqillS etiam.

Belio armantur Equi^ Belium h&c armenta "minantur\


Sed tamen iidem etiam curru fuccedere (ueti
QuadrupedeS & frena jugo concordta ferre,
Spes eji Paczs, ait
apud Virgilium Anchisesb,

Equus ergb & Pacis & Belli fymbolum habetur. Indeque credi-
bile eftjAlchdaum, cum omnia jam ad usum beili inftruxiiset, Equum
hunc eum in sinem absque Ephippio^ nullo seslbre gravatum, nullo jugo,
nuilo curru impeditum signaife, ut se utrique ck Paci & Bello jam para-
tum fignisicaret Certe nonBclli tantum artibus pi£stitit, sed & artibus
Pacis. Non Milites tantum fcvit, sed &' Erjuditos , Herodotum , Hel-
lanicum, Euripidem. Imo &. Ipfe ingenium suum elcgintiiTimis inter-
duma Ci Plutarchum audias, probavic ientehtir. Sst Socrates Oraculi
judicio fapientiflirnus, judicio tamen non satis sirmo Regirnen Al cheiai
ex regiminis initio a:ftimavit. Ignorabat Hunc everlu.um tanaticum
Poiitico
tt^
M&
ni THESAVRVS EX THESAVRO
Politicoruni dogma , quo iisdem mediis, quibus acquiritur , & rctincri
jubeturpotentia. Ignorabat superaturum Antecessores suos prudentia,
superaturum fortitudine!
<&*£
s pau

»' sfetoK»c

AMYNTA8, doni' A
pater a

>liusad
pt,CumAmy

looiiinvirtus?

stoerint- Mili
CAput hoc ILeonin is ornatum spoliis Herculi addicit Nonnius. Equur»
isocordia ctt
vel ad Macedonum virtutem referunt, vel ad Equorum in Macedo-
riia Abundantiam. Si me audias, neutrum re&e. Facies ab Hei CU- j Ilropus M
IlS facie diverstssima^ ipsius quin Amyntae sit, surfragantellRsiNo, nul- jtMiiitarem sus

lus dubito, Barbaprofe&am astateux indicat s cujus apud Justinum ii: Etsivigue]
mentio. Barbas alere Ma.cedonibus moris fuiise, vel inde colligas, qubd isemper obfue
Alexailder sVL ut raderentur, Edi&o praecipere necesse habuit. Leo- ior,Regia subli
nis Exuvia; ad Herculeill respiciunt. Herculem interse&i Leonis Ne- los, quormn ;
masi pellcm gestasfe tntum est. Id imitatos, qui vel genus ab Eo trahe- rfalos Equttat
bant, vel Heroem aernulabantur, Numismata docent. lltrumque in pro- ipognent, nc
posito deprehendimus.
.n
Origincm Reges (Vlacedoniae ab Hercule deduxhse, nemini ch*.
bium esle debet. Stemma ex Idoneis Authoribus co.nficitur tale : Her-n
cules- Hyllus- Cleodeus - Arisromachus - T emenus - Cisus - M e-
don-Theftius-AcQus-Aristomidas-Caranus. Caranum secu-
tus eft CoenUS a Coenum TyrimaS. Justtinus his omissis Carano
Perdiccam subjick, Perdiccam, excepitArgaeus, Argseum PlliiippUS,
6c Hunc ^Eropus, ^Eropum Alcetas, Alcetam Amyntas> & Hunc
Alexander. Alexandri tres Filios numeramus.: Perdiccam SeCUU-
dum, qui in Regno successit^ Alcetam quem cum Filio Alexandro ab
drchelao sublatum diximus^&PlllIippum B-^dMov, cujus filius A-
mynt^s suit, de quo hic agimus, Ad Perdiccam Secundum usque
naturalisdescensu.s a Patrc in Filium fuitjIn sequentibusseries aliquantulum
Xi
interrumpitur. Per<Jic(#S.dups hlios habuit*Archeiaum ?x Simiche HA
serva
e§ant
PALATINO SELECTVS, n3

uia, ierva &aliurii exCleopatra llxorc, quein ab Archelao in puteum prse-


cipitatum meniihimus» Arclielaus successoreni habuit Arcsielaum II.
& Hic Oresten. Oreftes ab yEropO Tutore fiiblatus eft. ^Eropum ex-
cepit Pausanias. Paufania sublato AlliyntaS nofter Imperium in si~
lios protulit. Hxc ratio Gencris, quod Amyntas procul dubio in Pelle
hac Leonina ja&anduni censuit,ut jure videretur avitum repetere soliuni-,
Virtus Heroica ex fequentibiis patebit»
Equumut vel ad Macedonum Virtutem referam, vel ad £quorum
in Macedonia Abundantiam, Historiae series impedit. Cum Philippus
Amyntas Pater a Fratre Perdicca auxiliisDesdse& Atheniensium succincl:o
oppugharetur, re nlihus profpere gefta, llterque & Philippus Pater & A-
myntas Filius ad Sitalceni Odrysiarura Regem consugere neceiTe habue»
runt. Cum Amyntas Paternum regnum repeteret, non tantiim id facili
negotio recepit, fed & facili negotio rursus ejedtus est. Ilbi tum. Mace-
donumvirtus? Exiguafuit, si nec Hostem amovere, nec Regem tueri
.quum
potuerint. Militare robur, qnod invexerat Archelaus, sequentiurn Re~
icedo-
gum focordia crediderim emarcuisse. Archelaus rllius venationibus stu-
leicu-
duit', JEropiis Mensulis & Lucernis fabricandis otium trivit. Quis cre-
3, nul- dat Militarenl fub his viguisse Virtutem ? Quis Equorum ad Militaria Cu-
:inum ram? Et fi viguere, quis credat Regem ea asternitati sacrare voluisse, cum
;, qubd fuis femper obfuerint fortunis ? Aliud ego sub Equo Amyntac latere au-
Lco- guror,Regia fublimitate digriistimum: Gratitudmem scilicet ill Tfie£
nisNe- ialos, quorum auxilio, cum regno ejedus esfet, restitutum legimus.
3 trahe- Theifalos Equkatu valuiise, nemo nescit-, Eorum vim, si turmatim $c jufta
in pro- acie pugnent, non pofse sustineri, Polybius Author eft j Inde Lucanus :
Thejfalicw Sonipes beliu furialibus Omen,

nim du- iii.


, Her- EIUSDEM
%
AMYNTl,
ilipPuS'
&#&
an^°
$ jlfo5
ALiud AmyntX Numisina damus, mole quidem exiguum, at Rarita-
im te & Elegantia fulgentissimum. Caput in adversa imberbe exhibet dc
P Leo-
Stf
i^
II^. THESAVRVS EX THESAVRO l
Leoninis ornatum faucibusj In averfa Aquila eft retrospiciens,Roitro hian- ni
I, ,!|

te, Unguibus vacuis quidem, sed ad raptum apertis. Imberbe hoc &C Leo-
nis exuviis ornatum Caput, quod in Numismatibus occurrit, Alexandri
0
vultus credebatur j Sed Herculi vindicavit Vir omnis Antiquitatis scien- fov:
tissimus Carolus Patinus. Ejus Assertum hoc noftro juvatur. Caput A- krf
ifC
faiic&t
lexandri non potest esse, quod ante Alexandrum suit. Non Alexapder
tantum id signavit, sed & Philippus, ut in sequentibus videbimus, & A-
myritas, ut in proposito ', Omnes non aliam ob causam, quani ut Generis
Regii abHercule oftenderentOriginem, cujus seriem modo dedimus. No-
verant efficacislima ad conciliandos plebis animos esse Nativitatis jura &
merita Majorum. Noverant Juftitiam sacro quodam circumsederi hor-
rore, adeb ut eam oppugnaturi, Deos sibi oppugnaturi videantur. No-
verant Merita Majorum spem facere., eosdem sore & Nepotes. Ubi Spes
& Metus Subditorum animos & ad amorem trahunt, & ab odio arcent,
quis neget tutam fore Majestatem? Utrunque Macedonum Reges expres-
soHerculis capite intenderunt. Cum vulgus Progenitorem Regum suo-
rum cerneret, quid dubitaret de justa successione ? Cum in progenitore
fortitudinis prxmia videret, quidni & talia Regem suum crederet asfe-
ctaturum? Ut Hercules Nemeum Leonem sustulit, detra&amque pellem )Hilippus Al
sui in tutelam convertit j Ita quicunque Herculem expresferunt, Hosti- moveat, Pater
bus suis & vires & facultates se detra&uros, suique conversuros in securi- tirtizprovexi
tatem, eo ipso vidcntur polliciti. Rationem cur imberbis potislimum Leo- cj. Occubu
nis exuvias ja&et Hereules., in xtate habebis paratistimam; Juvenis erat in Pradio ? n
cum Nemeum aggrederetur. Vide omnino qux infra ad Nummos He- Aoncs & 1
raclex dabuntur. Aversam hic evolvere placet.
: Pars injur
«pares, sijm^
Aquilam Regia? dignitatis Symbolum esse, nemini dubium esh
<K impares.
Sub fulmine Regiura robur intelligitur j Aquila igitur Fulmine armata
incepit fpem, r
Regem viribus siiis adhuc succin&um significat, Et in contrario sensu,
Fulmine carens Regem viribus suis dc Imperio spoliatum jSi respiciat, qua- ^ftibexerc
lis in nostro Numisiriate, Regem denotabit ad regnum respicientem •, Si **, Ceise]
ungues ad raptum aperiat, Regem ad rapienda Imperii viscera paratum. ^lio. S
In proposito Numismate ipsum Amyntam denotari vel Nomen evincit.
Susfragatur & Historia. Amyntas non tantum cum Patre Philippo a Pa-
truo Perdicca pulsus regno caruit, sed &, cum jam sublatis Perdiccx filiis tiA^deD
id recuperasset, bis eo dejedlus, bis restitutus est. Primb Thessalorum au-
xilio, quibus prascedenti Nummo gratitudinem suam testatus est. Se-
cundo, cum ingentem rursus ab Ulyriis passus cladem ferme defperaret,
jamque concessa Olynthiis finitima eis agri sui parte in Exilium abiturus
efset.
**>& PALATINO SELECTVS rrj
eiset» Tunc enim a quodam e familiaribus suis, qui di&urn Hellopid^
ad Dyonisium, Honejiifimam Sepulturam Imperium efse, laudaverat, re-
vocatus ad Regnum denub reipexit. Nec reipexit tantum, imb & Ma-
aput 4 cedoniam brevisslmo tempore recepit universam •, Herculeo sane robore,
quod & inPosteris vigebat jHerculeo Genio,qui etiam in rebus ltiaximc
adversis spem fovit, discussisque contrarias fortunas tempestatibus ad pri-
stinam reiurrcxit & dignitatem 6t Potentiam*
mus. ^
IV.
ederih01,

LU"- N0.
P H I L I P P II S.
Ubi Spes

iio aicetit

5es expres

■egumiiioj

togeniJ
:deret afe

ique pelb
PHilippuS Alexandri M. AnteceiTor, &, nisijuppiter Ammoil Htem
mt, Hol moveat, Pater, variis calamitatibus distraCtum Macedonias Rcgnumeb
)S in seci
potentias provexit, ut ab omnibus metueretur, quod antea metuerat o-
lmum Lec mncs. Occubuerant Fratres Alexander & Perdiccas, an fraude Matris
[uvenis a an in Praelio ? nunc non attinet dicere. Illyrii insultabant. Insulta-
immosB bant Paeoncs & Thraces •, Imo & Athenienses hostium cumulo accede-
bant: Pars injurias ulturi, Pars Regiam redu&uri Sobolem •, Macedoni-
bus pares, ii jundis viribus eos oppugnaisent^ Durn hxx quilibet utiiitati
student, impares. Animadvertit Phiiippus morbum, radiantemque ex eo
dubiuffl
concepit spem, poise, si non vi, tamen dortis St" pollicitationibus amo-
aine ass*
veri hostiles exercitus. Spei reipondit eventus. Thracum Rex Muneri-
crario lss
buscessir, Ceiserunt $£ Pxones. Athenienies per insidias devi&i j Illyrii
-spiciat:
aperto Praslio. Sic securitas Macedonibus parta, iic firmatum in vertice
«jetiteioi
Philippi Regium, quod cemimus, Diadema.
era P^
Quas de Diademate dici poisunt, jam supra ad Numisma Archelai
hiUpP0', attigimus. Effigies, cum plures Philippi fuerint, vel Macedonia?, vel Sy-
riae Reges, nec Inscriptio difaentiam arguat, incertum videri posfet,
etfalo1"* cui iit tribuenda, nisi & Golzii authoritas & Numismatis aversa Amynta;
est. filio addicendum clamarent. Fuit Filius Argaei Hoc nostro vetustior. Fuit
tus
AiexandriM. Frater. FuitCaiTandriFilius. FuitFiliusDemetrii tertii,Per-
ab»p Px sei
liuni

»/
I Jl-1

■1 uS THESAVRVS EX sHESAVRO
% sei ul.timi Macedonum Regis Pater. Et si in Syriam tranfeas, invenies Fi-
lium Antiochi Gryp i odem noisiine insignem. Sed omnium vel Effigies &
vel gefta abhorrent a Prxsenti. Argaei Filium vetuftas removet, Philip- phik
Pe
pum Syria: & Demetrii diversitas facierum. Alexandri M, sratrem inertia
suipe&um facit, Filiura Caifandri brevitas Imperii. Sic ulli Horum tri- W0OS,
buendam hanc saciem cum nulla ratio suadeat j Amynta; autem Filio &C C^D»*
res in Numismate contenta: addicartt, &; Eiuditorum Judicia, meritb &C Ulll
don
nobis acquiescendum»

Res in averfa contentas Amyntas Filio quadrare, non ex proposito


tantum elucet Numismate, sed etiam ex sequente. Propofitum Equi-
tem exhibet decurrentem, qualiter in Olympicis ludis fieri solebat. In lu-
dis Olympicis Philippum & Equos habuisse, d>C Vidorias retuliise idoneo
Authorum testimonio conftat. Egregia fuit & Numismati nostro ex a^
muisi respondet, ideoque in do&is eadem judicata est, quam capta mo-
db Potidasa accepit simul cum nato Alexandro & fusis a Parmenione Uly-
riis. Verba Plutarchi hanc in rem talia sunt: 4><a<W&> <5e *s* a-o7''<Wv ^S]t Ufolum qiti
7p«j qnov a,yyi?wbi kcQoL^ov dv\o\ Xfovov, rl' plvy I^v^/ns gVr«a&-«w {Aci%y ^iydK^ Std tiapi*mav(&h, Itkwjer quen
FT Se3 Otosivarielartv tmra jmAj/J» vmMiK&vm. Xg/ji Si Tri£/- Ini 'Ate^dvSpn ymartug. Phi~

lippm capta modo Potid&a eodem die tres nuncios accepit: Fufos a Parme- Adhuc di
nione ingenti pugia IUyrios, ALTERVM OLTMPIIS SE EQVI fatkudo. Non
PERNICITATE VICISSE> tertium natum Alexandmm. Hxc ligdunr, indi
Numisma satis explicant. Apposita Bipennis procul dubio iocuin signa- obrinuir, sed&3
tura? indicat, an Tenedum, qux Numismatibus siiis Bipennera impreult?
Pronus sum ut credam»
f^gnaverit, j
"Httraverat. 1
V.
|iM%iatiiKe, i
EIUSDEM Wnrj Ui
P H I L I P P I.
tee Hcuerit
'^chio Elc
%Q
^tereth
n ^rs Bit
J%,

E Ffigiem Philippi diadematam dedimus^ Hic eadem cft, fed Laurea-


Laurea memoriara servat Vi&ori* de Phocensibus, quam Phi-
Jippus
PALATINO SELECTVS. 1I7
lippus obtinuit milite, non tam armato, quam laureato. Rem accipe ex
justiNO : Phocefifes, inquit ille, Philomelo quodam duce, velut Deo ira-
scentes, templum ipfum Apollinis Delphis occupavere; Inde auro & pecunia
divites condu&o mercenario rnilite belium Thebanis intulerunt. Prima
congrefione Philomelus Thebanos cafiris exuit. Sequente pr&lio primus in~
ter confertifimos cecidit & Sacriiegii pcenas impio fanguine luit. In Hu-
jus locum Dux Onomarchus creatur. Adverfus quem Thebani Thejfa-
li<L non ex Civibus fuis, ne vitfores potentiam ferre non pofsent \ SedPhi-
lippum Macedonm Regem Ducem eligunt, & externa Dominationi, quam
infuis timuerant, fjtonte fuccedunt. Igitur Philippus, quafi facrilegii, non
Thebanorum ultor ejfet, omnes milites CORONAS LAVREAS fu-
mere jubet, atcj^ ita <veluti Deo Duce in prdium pergit. Phocenfes infigni-
huS Dei consbectis confcientia deliBorum territiy abjeEiis armis fugam ca-
pesfunt, pcenastfe njiolat& religionis fanguine & c&dibw fuis pendunt. In-
credibile quantum ea res apud omnesNationes Philippo Gloru dedit. IUum
«vindkem facrilegii, Ilium ultorem religionum, quod orbis viribus expiari
debuityfolumquipiaculaexigeret, exfiitisfe dignum ; Itaq^Diis proximm
baktur,per quem DeorumMajefias vindicata fit.

Adhuc durat gloriosa celebritas, durat Nationum erga Philippum


Gratitudo, Non in adversa tantum hujusNumismatis, sed etiam in aversa:
Bigas sunt, indicantque victorias Curules, quas Philippus non tantum
obtinuit, sed 8c, adstipulante Plutarcho, Nummis impressit: T<*V tv O-
h/p~-U Nxa^wv appasuv iyx^T^uv sts N«p*7**<rsy •, Quanquam propositum non
Ipie signaverit, sed Nationes Gyxcix, ad quas Phocensis Vi&orias Gloria
penetraverat. Plura ex auro visuntur ejusdem magnitudinis, ejusdem-
que signatura;, nisi qubd minutis vel Urbium, vel Populorum signis di-
stinguantur •, Unde palam est, communi quodam Gtxcix Concilio for-
raam Nummi hujus, ut Sc aliorum, prasscriptam fuisse, practer quam nihil
adjicere licuerit, nisi minuta illa signa, quibus loca distinguerentur. In
Cimeliarchio Ele&orali quardam cum LyraThespiensium cernimus, Alia
cum Cratere Thebanorum ; Pars Fulmen proferunt Epirotarum Symbo-
lum, Pars Bipennem, qualem in prascedente de Tenedo interpretati su«
mus. In proposito Tridens est, quem de Teno aliave Neptuno
sacrata vel urbe acceperis vel
Insula.

/
PHI-
»
■-'■■ ■}

II,# THESJVRVS EX THESAVRO


VI.
TERTIUM
PHILIPPL

\\k

Mberbe hoc &:

^HilippI Effigiem vidimus. Prassens Numisma Faciem Jovis exhibet, culis eft, P^in
& Equitem, cum Palma 6c Lauri ramo, adje&a Litera p . Caput Jo-
yis Aliquis de iubmotis Hostibus, Vi&is debellatisqueTyrannis nuper ex- jppuspr^cipue c
plicandum putavit j Qubd scilicet,prout Juppiter Gigantes profanis Coe- ■ Subscripi
lum manibus invadentes stravit, ita Philippus noster Pausaniam, Pardalim, antNumisin;
Lycophronem, Tisiphonem, Onomarchum, Phayllum, Pytholaum, vel
II Sinumeral
Macedonica; potentia:, vel aliorumLibertatigraves disjecerit, fuderit,fu-
Lyra conjun
gaverit, & firmilTimo regnum suum robore adversus quamcunq-, ingruen-
ipretaberis.
tem tempestatem firmaverit. At verius dixeris Philippum, durnjovis vul-
■ tum Numismatibus suis impreslit, etiam in hoc Oraculi mandato paruis-
se, quo monitum legimus, ut hunc Deum prascipue coleret: 4>(A<Wo ^y.
diavTi "Xi&ipuvct 7oV M^sy^AoOToA/x^v «? osAC^Sj, %p^a-s*ov xof/jc&tjvcoi Xiyx<riv ira.^. % -^eS, KiKsuoV"

1& Appuvi Q-ohv £ o-isii&cu sjAxtga, IStov Vv S-Mj, Inquit Plutarchus in Alexan-
dro.

Equitem ad ludos Pythios referimus, quos ut Philippus cum Boeotiis


ederet, in Amphiclyonum senatu decretum legimus apud Diodorum. Id
indicare videtur & Ramus Lauri, & subscripta litera P. Palma, quse
manibus prsefertur, vi£toriatn indicat in Pythiis obtentam ^ Qubd fcili-
cet Theseus ex Creta redux, cum Deli Apollini Ludos saceret, Vi&ores
Palmis coronaverit, qui mos, etsi postea mutatus fuit, mansic
tamen, ut vi&ores ubicunque locorum palmam
prasferrent, Pausania docente iil
Arcadicis.
I

fe*Mi
QUAR-
'%
';!■ l*nH
i
PALATINO SELECTVS. np

VII.
QUARTUM
P H I L I P P I.

IMberbe hoc 6c Leoninis spoliis ornatum Caput, ut supra diximus, Her-


culis est, pertinetcjue ad Regum Macedonicorum Originem, de qua ad
AmyntaE Nummum. Figura averse sedens Juppiter eft, quem ut Phi-
lippus praxipue coleret, ab Oraculo juisum modb ex Plutarcho notavi-
mus. Subscriptam Literam A. libenter de Ammone explicarem, sed «

obstant Numismata Alexandri, in quibus loco Litera? A. Litera B. habe-


tur j Si numeralem putes, annum Regni primum signisicabit ■■, Si autem
cumLyra conjungas, de loco fignati Numifmatis haud sorsitan absurde in-
terpretaberis.
i

VIII.
QUINTUW
P H I L I P P I.

ADversa Palladis caput, averfaVidoriam exhibet. Palladem adCultum


Alcida; in Macedonia celebratifTimar pertinere, Nonniifententia eft.
Verba Livii in hanc rem talia funt: Ipfe (Perfeus) centum hofiiis facrificio
regaliter JS/linernj&y quam Alcidam vocant, confetfo, cum purpuratorum &
fatellitum manuprosettus Citium efi. . Alciden vocarunt ab Aa^ robore
ut&C
»0 THESAVR.VS EX THESAtJRO
\\^oc h
ut & Herculem, nisi vel Hunc ab Alcaso Avo Alcidem appellatum, vel II- rOsss

lam ob fidelein, quamHerculi navaise perhibetur, operam idem cognomi- \W'.j«ssb


nis meruilse contendas. Serpens ih Galea visitur-, Serpentem Minervxsa-
cram fuiise, vei Demosthenis Exclamatio oftendit: O Pallas VrbiumPrx,-
rpi-incipe
ses, cur tribm insefiifmu beslitsdelectaris, NOCTVA, SERPENTE,
m ET POPVLO , Adde Virgilium-:
GEMINI lapsu delubra adfumma DRACONES
Efugiunt, fvv&fy petunt TRITONIDIS arcesy
m Subpedibmd latent, Clypei^fub orbe teguntur.
Victoria Averias Navalis exTridente agnoscitar j Forte ad Pyraticam rese-
rendam censeas, qua, dum in obsidione Byzantii hsereret, septuaginta na-
ves cepiise, distra&isq^ mercibus anhelantem inopiam memoratur recreas.
se. Adjedum Pentagonon & Monogrammon,an conjundim de Ioco iig-
nati Numismatis, an divisim de loco & voto salutis intelligere velis, libe-
rum esto. Pentagonon Salutis Symbolum eise, in libello pro lapsu inter
salutandum Lucianus probat. Sequitur.

IX.

A LEXANDE R M.

^Aput adveri
^mel diximu
Heftorali Citne]

S qua: ac
ALexander M. firmata Gixcix tranquillitate Macedonum robur ad fasium, Leo
evertendam Persarum potentiam in Asiam traduxit, devi6toq-, Dario ^CassisiV
& subacto Oriente, Babylonem regreisus satalem scyathum haufit. Nu-
mifma duo templa exhibet. Sed Alexandri asvo procusum non est, Li-
> Kmint
tera C. pro ]> . qua: in Inscriptione occurrit raram anteDomitianum,ie-
quentium autem a^tatum propriam, &peculiarem fuiise, Uluftris Spanhe- >,Au
mius obfervat. Herodianus CaracaUam^xt, pofiquam milites apud Ifirum
I
ordmaffet, & m Thraciam Macedonibus conterminam difcesffet continuo
Alexandrum fuiffe, memoriam ejus ommbus modis renovaffe, Statuis, I- j Jcs airi
maginibus nulia non in Vrbe ponijufs, Romamtfe ipfi^ Capitolmm^ & ******
Templa refersfe Alexandri Simulacris. Suilai
Jriajc inde
<H
«*».
Ve]|L FALATINO SELECTVS. I2I
°§Ni. Hxc ii accuratius considero, vix mihi posium temperare, quin sub
Caracalla hoc Numiiina percuisum^ Templaque in Alexandri Memoriam
\ & Imperatoris hujus honorem communi Macedonum & consilio 6c
E&T iiimptu exstru&a exislimem •, Quanquam alii Jovi ea & Minervas vindi-
l
care videantur. Forsan & Alexandri Severi temporibus addicas, qubd
& hunc Principem MagniiEmulum prodiderint Historias. Literx sub-
jei\x KHC an numerales sint, an vero locum signaturae indicent, aliis
dijudicandum reJinquo. DeEffigie &Diademate Alexandri supra adGem-
mam ejus di&um. Cornua Diademati affixa Jovem Ammonem arguunt
Alexandri Patrem •, Ejus enim filium se palam fa/sum, Historiae testantur,
Vel qubd Mater, vel qubd ipse Deus id Genus edidiiset.

: loco sig, X,
eto, libe.
EIUSDEiVI
ipstt
ALEXANDRI M..
wtet

CAput advcrsx Herculis ad Originem Regias stirpis pcrtinere, non se-


mel diximus: Aversajovem exhibet 'A>l»<Popv &sedentem. Plures in
Eie&orali Cimeliarchio Alexandri Nummos cernimus, ejusdem typi, nisi
minuta:, quas adjiciuntur, notas diversitatem inducerent: Est Lyra The-
spiensium, Leo Phocensium, Pegasus & Monogramma Amphilochio-
i robu^; rum, Cassis Macedonum, Ancile Bceotorum, aliaque.
oqi W
sit. *| Jovem in his non tam ad Genus rcferimus, quam ad mistum divini-
n eft f ms Vi&orise Auspicium. Plutarchus Author est, Arisiandrum Va-
-ianui^ tem ad Gafimelam, ante pugnam totiuf Afi& I?nperium daturam, supra
is S^j Regis 'vertkem AQVILAM. osiendijse insublimi <volantem> cursuma^ re-
tta in hoftes dirigmtem. Non defuit Eventus. Insecuta est Victoria. Ale-
xander totius A&x Rex fuit proclamatus. Hsec cum ita sint, quis non
credat Aquilam hanc divinitus sibi a Iove millam, Alexandrum cxi-
stimaise, indeque Numismatibus ejus utrumque celebratum ?
0

Q ALIUD
\22 THESAVRVS EX THESJVRO
; ikl

ALIUD
ALEXANDRI M.
&

TErtium succedit Alcxandri Numisma, quod, etsi rarum non sit, ele-
jjdnc Numr
gantia tamen &C diversitate signorum monetalium (complura enim in jjNonnius h
Ele&orali Cimeliarchio iis cernuntur distin&a,] videtur asstimandum. Mi-
Holossi ccmpor*
nervam praefert, cujus Alexandrum singularem cultOrem fuisle,, Hisloria:
jjnsexsorore I
i: docent. Neque enim ad generalem hic Alcides in Macedonia cultum re-
Hegum in pote
spiciendum putamus, cum Commentariis Alexandri post mortem reper-
tis, Diodoro observante, mandatum fuerit,utMinervacTemplum inCyr- lihuicitatim
no slve Corsica exstrueretur, aliudque, quod nulli magnificentia cederet, ot,eiim Molols

in Uio, ubi & ante huic Deas sacriflcaverat, attestante Plutarcho. Aver- iAlexandro M.
sam ad vicTroriam quandam navalem referunt ob tridentem, quem in Jasva Bmlmnis, M
Vidorias cernimus. Ego devi£to Oriente cum Oceanum intraret ab Ur- |imm quoque
bibus & Populis, ad quos fama rei pervenerat, hasc Numifmata cufa Wisfe, nen
crediderim. Qua ratione autem evenerit, ut idem omnium typus minu- "^ammemi]
tis tantum, qax adje&a sunt, Civitatum signis distingueretur, fupra dixi-
^necPalks,
mus. Sic AY Lydos, Monogrammata laurea dc in Smyrnasos populum
lfiteris colligi j
ex Attica Achaeorum regione oriundos novimusj Apis Ephefios, Tridens
ii 11
Tenum vel Byzantios, fulmen Epirotas defignare potefl. lid fit,hai

wiquifn
Nb-
* fuis ha
POft Alexandri excessism divisis inter ejus Duces Regioni-
bus Aridaeo Regni umbra cefsit, penes Antipatrum Macedonici
poteftas mansit. Poft eum Caslander evoluto Polyperclionte rerum
summam obtinuit intersecHque omnibus^ qui hactenus ex Alexandri
C>**e,
Progenie supererant, ad Exemplum Antigoni & Demetrii Regium no-
men assumsit. Cassandro Tres Filii suerunt: PhilippUS, Antipater kS«
& Alexander

XIL
-^nd
; PALATINO SELECTVS /^

ALEXANDER
CASSANDRI.

' fit3 ek.

HUnc Nummum, cum Fulvius tlrsinus Alexandro Molosso tribueret,


■um. Mi-
Nonnius hac de causa Caisandri Filio adjudicandum censuit, qubd
Hiftoiij
Molossi tempore nulli dum in Europa Elephanti visi fuerint \ Hos enim
ulmnu- Ejus ex sorore nepos Alexander M. devi&o Poro primus Europacorum
zm repet- Regum in potestate habuisse memoratur* Sed nescio, an ob hanc cau-
minCji. fam huic statim tribuendus videri debeat? Ha;c enim ratio tantum evin-
ia cedem cit, eum MoloiTo abjudicandum, non etiam CaiTandri Filio dandum. Ni-
io. Aw fi Alexandro M. tribuas, de Pyrrhi Filio poteris dubitare* qui Patris mor-
m in kfl tem ulturus, Macedoniam Antigono ademit, mox a Demetrio pulsus
ret ab 11 Epirum quoque amiiit, brevi tamen restitutus memoratur. Elephantos
mata d Huic fuiife, nemo in dubium vocabit, qui a Patre Pyrrho eas belluas jam
in Italiam meminit translatas. Aquila mpuwo^o^ huic addicendum cla-
pus miol
mat, nec Pallas resragatur, ncc, qubd Heradeas sigttatus, ex adjedis signis
upra <M
& literis colligi poteft ■-, Jam enira diximus, eum Macedoniam tenuiise.
spopul*
Quidquid sit,haud absurde tamen deCaslandri etiamFilio interpretaberis.
>s,T*
Antiquisfimis temporibus Viros fortitudine prasftantes ex belluis, a
moribus fuis haud abludentibus, armaturas sumsiise, Diodorus probat
exemplo Anubidis & Macedonis, quorum Ille Canina ex pelle, Hic ex
corio Lupi tegumen habuifse memoratur. In Elephantis igitur Natura
M caufa erit quxrenda, cur Alexander Probolcidem Elephanti sibi elegent.
vlace1 Video quidem & Cleopatrx Phyfconis Caput eodem geftamine insigne a
)Dtese! Cl. Seguino ad Africam referri, cum autem nofter non Asricx Elephan-
torum Genetrici, fed Macedonix prxsuerit, ea ratio huc detorqueri
0
nefcit. Ex Plinio difcimus, Elephantis cum Draconibus perpetua ef-
ug i# fe diffidia & bella, quos etiam vel interitu suo ulciscantur. Forte huc re-
Antip
fpexerit Alexander. Affiduum ei cum Fratre bellum erat. Fratrem An-
Qz tipatriim
ifcj 124. THESlVKVS EX THESAVRO
tipatrum ut Draconi compares,viperea rabies, qua matrem interfecit,sua-
dere poteft. Hanc Impietatem ulturus Alexander, Pyrrhum &Demetrium
m
II insidiantes Macedonum Imperio Reges evocasse, Pyrrho Nymphasam re-
o-ionem, atque ex Provinciis 'aajectis Ambraciam, Acarnaniam & Am- pa^ tfCia
philochiam auxilii mercedem concessisfe legitur. Imprudens fadum!
Pietatis tamen, cujus & Elephas Symbolunvest, sed intempestivas indi-
'■ w
' ■. ■:■■ cium! Ardor puniendi facinoris fraterni eb Juvenem adegit, ut vel suo
damno, imb periculo & ruina hostem sternendum putaret. Tali odio &C
Thessali olim Boeotiqj laborasse memorantur. Debebat meminisse Phi-
lippi, qui a duobus sratribus Judex controversias ele&us instru6to exer- iVllnerv^c
citu advenit, & utrumque Regno spoliavit. NumPyrrhus & Demetrius
Philippo meliores, quos Regna promiscue rapere constabat >
Sed serb nimis Alexander ipse Imprudentiam suam animadvertit, #queBellic
nec prius, quam exa£to fratre Demetrium adventantem audiret. Tunc ,jQuidemm
periculosum sentiens, Virum authoritate & fama potentem in Regnum
sistoriam quan<
suscepisfe, redu6ta cum Fratre Concordia circa Regni fines occurris, Sed
^referasque a<
dum insidias struit, ipse circumventus confoditur, regnoque simul cum vi-
jiinraon appol
ta amisfo solitas imprudentias poenas persolvit. Huic interpretationi ni-
hil obstat Aquila Ksp*woi$apoe Epirotarum insigne, ebdem enim &' Macedo-
nes usos eorum Numismata testantus, Accedit, quod eb tempore signata
putetur, quo Pyrrhi viribus subnixus Alexander fratrem persequebatur.
ssimachur
^nus abstulic.
ALexandro occisoDemetrius Imperium suscepit, fed brevi a &uit Softhe
suis desertus id PyrrflO cessit. Pyrrhus Lysimachum in societatem
fcMacedon
admisit^ Sed ortis, ex divis!one,ut sblet dissidiis ad ^Edefsam superatur. Sic
^ne cederen
in Epirum rediit, Imperiumque Vi&or suscepit
;i?lt Antigoi
XIII. lereaPer ItaUa

^mtiilerat, ,
>n'
LYSIMACHUS. ^iliario <
lpavir>
H

Ysimachus fortisumus Alexandri M. Commilito, & poft Ejus obi-


m~j tum Populorum circa Pontum serocissimorum, imb & Maccdonia:,

sed

.
PJLATINO SELECTVS. I2J
fed oer breve tempus, Rex fuit. Proje&am cervicem 5c Cornua ideb Suc-
cefsoribus Alexandri usurpata, Illustrisfmius Spanhemius docet, ut se &
oris & habitus similitudine Ejus quasi Neceslarios & legitimos Hxredes
probarent. Prasterhanc rationem satis sane convenientem, cum & A-
Iios iisdem Cornibus usos videamus, sorte tamen & illa de Lyslmacho
dari poiset specialior, qubd sicut Diadema Alexandri, Ammonis, ut cre-
di volebat,Filii, fronti sua: impoiltum primariumRegni auspicium habuit,
ita sa&i ejus memoriam Cornuto hoc Diademate servare voluerit. De
his jam supra inter Gemmas.

MinerVastl Macedonibus cultam ad Numisma Philippi diximus,


& cum inter prascipuas Lyfimachi laudes censeantur jun£ta cum gloria
Militari.Philosophia? studia, non incongrue suas vidorias Deae Sapientiae
rerumque Bellicarum Praesidi Eum accepta tulisse, hic Nuinmus testabi-
turj Quid enim aliud Minerva vidoriolam porrigens ? Tridens rem ad
Vidoriam quandam navalem reducit. Nisi Insiilas signum esse conten-
das, referasque ad Parum Insulam signatiNumismatis locum,cujusMono-
grammon appositum cerniraus.

LYsimachum Seleucus devicit, Seleucum Ptolomeus Cerau-


nus abstulit. Hoc a Gallis casso desperatas Macedonum res paululum
fuftinuit Sosthenes. Sed iterum congredi ausiis succubuit, easque in an-
guftias Macedones deduxit, ut conclusi intra muros vid:ori Brenno agros
impune cederent diripiendos. Gallis Delphos profeclis Regnum occu-
pavit Antlgonus Demetrii Poliorcetas Filius. Hunc Pyrrhus* qui
interea per Italiam & Siciliam arma contra Romanos & Carthaginenses
circumtulerat, qubd ei supplementum militum negasset, reversus simul
cum auxiliario Gallorum exercitu devicit, Macedoniamque denub oc-
cupavit.

Q3 PYR-
;JjW
pp
«^ THESJVRVS BX THESJVRO
XIV,

P Y R R H U S. srrl«>sacq

o0oooooo0o,

10, CUjl
,[slli
g yl sSP
etrius An

DlanSC vultus & PharetrS, & Face confpicuus est. Pharetra Venatn- AN'
cem, FaxLuciferam significat. Hazc duo prxcipuaDianx munia fue-
re, quorum Uhum in Terra, alterum in Ceelo eam obire, Poeta: finxerurtt.
Causam curDianas vultus in Pyrrhi nummrs signatus sit, Nonnius a pecu-
liari ejus apud Epirotas cultu accersit, de quo Justinus testatur, qui Dei-
damiam ad hujus Dea: aram confugisse, Populique concursu interfectam
narrat. Fulmen aversas nummum in Epiro signatum arguit. Vi&oria
gradiens dextra Lauream sinistra Troparuin gestans, pulcherrimus typus
videtur gestorum Pyrrhi. Neq-, enim subsistebat Vi&or, sed ad nova sem-
pertransiens, Macedoniam pervagatus est, <&Gneciam. Magnam Italias LLusbris Spani

partem ipsamque occupavit Siciliam. Romanos terruit. Pcenos cecidit* Cornua ad Re;

Vidoria jam non gradiente, {ed currente, ut novos de hostibus trium- iagestare solitc

phos pararet. Magnificas sunt inscriptiones in Templis Jovis & Palladis 'ifamam & v
Itonia;, affixis Gallorum & Macedonum scutis apposita;. Ita habent; UfeRcgi.ea
T#S 9-vpais o M^iis 'IrmiSt Su^ov 'A$ilv&, jWa; causj
m J> vppog CL7T0 BsAcr(uv iKpi^a,ft 1 #A<*7«f, lW Maced,
II 6ty7* IbV 'Ayjiyovn Kd&iXoov <?pc£\ov. 'Ov yjyct, 3,&v[aci„ ■Amigonur
**■ «atis;
Hos tibi GaUorum Clypeos Rex donat, Ithonh *en usm-pass,

■ Pyrrhus ob audaci rapta Trop&a acie. ^racle.


Viribus JntigonifraBis. fam maxima in armis ;^doniC(
Qu&fuitj JEacidum gloria femper erk*
"^ Darri
J\. iot 7Tol 'A«o« yOAAV e^op&qcrav 7roXo%pvisov,
U an
A.toi ^ E'AA*di 7«V aovAoo-uvav e7ropov.
Vsvv oi £±">S vctu 7T0Tt tLiQVcLg dpCpuvco xettcti

Xots (MyaiXcLvxnrov trzuAa. ^/[ctx,eoovtc(,{.


.?*
JDitibvjm er,
V,,lrati
,'i
111
H
IB
PALATINO SELECTVS. Y2?
Ditibm h&c Afa terris opibm^potita,
jampremere audebant Hellada Servitio:
Sacra Jovis templopendent qu& ajfixa columnis,
Erepta Emathiis fcuta cruenta Viris.

PYrrhus acquirendis Regnis, quam conservandis melior dum


in Peloponnesum, Cleonynio contra Spartanos auxiliaturus, profici-
scitur, Antigonus Macedoniam recepit. AntigQllUS ab Aiexandl O
PyrrhiFilio, cujus supra mentionem fecimus ejedus est. Alexandrum
Demetrius Antigoni Filius regno spoliavit» Demetrio successit

X V.

ANTIGONUS TUTOR.

,1
ILLustris Spanhemius Antigono Tutori vendicat hunc nummum.
Cornua ad Regum antiquorum, variorum animalium cornua Galeis af-
fixagestare solitorum, morem \ Palladem vero ad celebratistimam Anti-
goni famam &C virtutem refert. Alii Antigono, primo post Alexandrum
M. Asiae Regi, eam tribuentes clavam Originis, Medusae Caput Prudentia:
indicandae causa signatutn ajunt j Sed Spanhemii sententiam sublevat &C
Clypeus Macedonicus, &C facies imberbis, virili adhuc ftore conspicua,
cum Antigonum Asix Regem & Barbatum Numismata evincant, &;
LXXX. aetatis anno occisum legamus, postquam paucis annis Regium
nomen usurpasset. Accedit Monogramma signati Numismatis & Cas-
sis, qax Heracleam Macedoniae indicant ■-, ut de Bellona taceamus, quae 6C
ipsa Macedonico Antigono magis, quam Asiatico quadrare videtur •, Hic
cnim saspius adversam in praliis fortunam expertus eft, Ule prospera sem-
per usus Dardanos & Thessalos compeseuit, Seditiosos constantia sua re-
prestit, Acro-Corinthum ab Arato pa&us, Achadsque in auxilium profe-
£tus Argos occupavit, devi&o Cleomene Spartanos liberavit, inde re-
versus Barbaros Macedoniam vaftantes coercuit, omniaque quae susce-
pit, non aliter, ac si Bellona Hoftes Medusaeo capite perterrefa&os fter»
neret, sortunatilsime peregit..
Anti-
pp
u8 THESAVRVS EX THESAVRO
^1
ANtigono mortuo Philippus succeslit Philippum excepit
t* tfttft
I»<

Rex Macedonum ukimus

XVI. s
p&

PERSEUS.
RJ
otantumP
Antigonus
Sforumquep
..„i,m exte

FAciem videtis animi vitia exprimentem, crudelem, avarum, demen-


mii
tem, ignavum. Perseieft ultimi Macedonum regis. CrudelisPer-
seus Fratris Demetrii necem procuravit, ab uxoris ca:de, quam propria
manu peregit, regnum inchoavit, Eumenem Regem obtruncari jussitj
Avarus oblato Illyriorum & Gallorum auxilio, auri cumulum, hostibus
mox in pra:dam ceslurum, pratulit-, Demens pecuniam, qua: Pella: ser-
vabatur, in mare mergi jusfit, ne periret, Classem, qua: Thessalonica: erat,
cremari, ne incenderetur ; Ignavus ad nuncium adventus hostilis tre-
pidavit, mox ex fuga retradus, turpi servitute ignominiosam redesnit
vitain.
Aversa exhibet Aquilam in Corona quercea »tf&wi»Qasn. Aquilam sum-
mi Imperii, adeoque Regurri Symbolum else vulgatum est. Fulmen ex
IBunaparte ^
disperso per refrigeratum Ventis aera, contrariasque natura: viribus in glo-
winfeftum.
bum coardtato, & contra algorem validissime relu&ante calore exfurgit,
%um disferer
quoque magis ingruentibus ventis adstringitur, ar&iufque premitur, eb
validius evadit, & simul ac extremam sibi vim intentari videt, totis erum- ^noftro fic,
pit viribus, & crassiore aere qui circumfusus est difrupto, viam slbi cum Nbaia hjec
strepitu & incendio patefacit, ut Pierius Valerianus loquitur. Hxc ad aliimj
cum ita slnt, quid prohibet, quo minus sub Aquila ipfum Perfeum, fub 0rce^ tribu
fulmine Macedonum vires & potentiam inteliigamus ? Eas fub Philippo
fnult
tam angustis Romani terminis incluserant, ut & Ille damni impatiens bel-
1 prop^ (
ium meditaretur, & Hic licet ignavissimus omnium Romanis inferret. Se- H
caufi
cundis tamen aliquot pradiis foedas hoftibus Pacis conditiones obtulitj scek
Al
Sed Hi accepturos se, nisi in priores Leges, negabant. Quid Perfeus re- ^andri
ilt
bus ita constitutis ? Vi&or erat, & Icges sibi nimium duras nnponi vide- exprefla
bat, qua: etiam ante Pacem rupissent. Credibile eft, Eum h6c nummo
ostendere voluisse, vires ssbi adhuc integras, fe robur Imperii adhuc tenere,
qubd
PJLATINO SELECTVS 129
qubd si nimis urgeretur, erupturum, S>C fulminis instar adversa qua~-que
straturum, sibique querceam Coronam, servatis civibus suis,impositurum.
Sed harc, utut magnifice forte in secundis rebus cogitata 'fuerint, exitus
tamen destituit. Perseus ab JEmilio Paulo captus, Romamque abductus,
Sc ita Macedonico Imperio finis impositus est.

REGES ASI
Duo tantum post MagnumAlexandrum numerantur AsiseRe^
ges, Antigonus & Demetdus •, Sed eorum Dominatio brevi in Seleu-
ci Syrorumque potestatem conceslit. Numisma Antigoni apud 111. Span-
hemium exstat,
XVII.

DEMETRII.
%

AB una parte Vi&oriam navalem exhibet, ab altera Neptunum U'iden^


'0 te infestum. Idem videas apud Golzium sub Filio Gonatar, Hac ta-
men cum disferentia, qubd ibi flos cernatur, qui in nostro abest •. Bipen-
nis in nostro sit, quas apud Golzium non apparet. Diversitas. diver sis
Numismata hsec in locis, iliud Rhodi, hoc Tenedi, signata indicat, non
autem ad alium Regem traducit. Re&ius Golzii interpres Nonnius
Polyorcetse tribuendum ideb suipicatur, qubd nullam Ille Vi&oriam na-
valem, Hic multas obtinuerit •, Et quidem quum ea, quam contra Pto-
lcma^um prope Cyprum reportavit, longe maxima fuerit, & his prasci-
-b* pue de causis celebrata^ qubd Titulum Regis, qui & in Numismate ha-
betur, Alexandri Succejsssoribus dederit, nihil obstare video, cur hic non
credatiu* expreisa.

M iVF
Ptolemasus tunc ingentes habebat pedestres navalesque copias. Ipse
)0^1 centum & quinquaginta navibus hostem petebat, jusseratque Menelao,
,# R ut sexa-
/[
#* THESAVRVS EX THESAVRO
ut scxaginta in ipso pugnas ardore inveheretur. Menelao Demetrius na-
ves decem opposuit, centum & o&oginta in aciem eduxit, pedestres co-
pias per prominentia in Pelagus promontoria eircumfudit. Commisso
pradio Ptolemxus cum solis odo navibus profugit, casterac pars in pras-
1i
lio depreslas, septuaginta cum sociis navalibus & propugnatoribus captacj
i''
Ex turba, quas in navibus onerariis prope littus stationeni habebat, Servi-
I^
tiorum, AniicorumPtolemad, Foeminarum, Armorum, Stipendii, Machi-
narum, nihil elapsum est. Post pradium navale etiam Menelaus manus
dedit, Salaminaque dc naves & pedestres copias tradidit, Equites mille
ducentos, gravis 'armaturas MiHtum duodecim millia. Nunciata in A-
siam Vi6toria vulgus & Antigonum & Demetrium Reges salutavit. An-
tigonum confestim Diademate Amici revinxere. Demetrio Pater id mi-
sit, scriptaque Epistola Eum Regem appellavit. ^Egyptii re comperta,
ne ob cladem animos viderentur abjecisse, etiam Ptolcmaeum Regem di-
xere, omnesque ea res Alexandri Successores pervasit. En fa&i memo-
riam, qualiter fere Plutarcho memoratur ! En laxata superbise repa-
gula!
I

Non tam superstes Alexandri Soboles, quam mutua acmulatio pro- jArs antica F
chorae laure
hibuit, ut Regium usurparetur nomen. Dum vires nondum robusta: sa-
tis erant, ambitionis impetum suspendit metus, ne qui Titulum Regis si- Oriundi Reges

bi vindicasset, & reliquis videretur imperare velle, & ita nomen dignita- tan aeternitati

tis, ceu belli tuba, undique hostes evocaret; At prostratis Ptolemad viri-
bus metus Antigoni & Demetrii in contemptum abiit, contemptus in su- DeAnchoj
"r;|i perbiam excrevit, reliquorum animos invidia inssavit, ubique adspiran- pcPotcntia
te Populorum adulatione, Ptolemaco ^Egyptiorum, Demetrio Grasco- lllleconsentiun
rum. Non satis erat Demetrium Regem nuncupasle, non vi&driam
HtAntwc,
llavalem celebrasse, ut Deum venerati sunt Maris potentem: Neptunum
ll^cubitu A
eninxerunt, qubd Hostiles disjecisset Exercitus,

Haud aliter quam quo rapidum torquente Tridentem } M% do


Frustra tentatis expellitur jEolm undis.

Hax ego credere mavelim, quam datas Neptuno ob Victoriam grates. ^AJSfc

J ofierc
REGES
PALATINO SELECTVS. JJr

REGES SYRI£
Destrucla Antigoni & Demetrii Potentia, Seleucus omnem fe-
re Oricntcm sibi suisque vindicavit Pofteris. Historiam horum exNum-
mis egregie nuper adstruxit Cl. Vaillant Bellovacensis Dodor Me-
dicus 6c Antiquariiis Regis Gallorum. Nos ea tantuin adducemus, quse
aliquam lucem adserre poterunt Nostris.

S t L L U L U S,

n-

PArs antica Palladis Effigicm exhibet Galeatam j Aversa Vi&oriam An-


chorx lauream imponentem. Palladem omnes fere ex JVlacedonia
Oriundi Reges coluere, ebque non minus, quam aliis signis Originem
suam asternitati sacrarunt.

De Anchora varia: Historicomm circumferuntur sen tentias. Omnes


futuroe Potentias prassagium fuisse, notamque genitalem in Posteris man-
sisfe consentiunt. Audiamus Justinum : JVtater Seleuci Laodice cum nu-
pta ejfet Antiocho claro inter Philippi Duces Viro, vifa efl flbiper quietem
ex concubitu APOLLINIS concepsfe, gravidamtffaffam munm concu-
bitus annulum a Deo accepifse, in cujm Gemma ANCHORA fculpta
efset, jufsacidonum filio, quem peperisfet, dare. Admirabilem fecit hunc
vifum & annulm, qui poflera die ejmdem fculptura in Leffio mventm ess,
&flgura ANCHORAL, qu& infemore Seleuci nata cum ipfo parvulosuit.
Quam ob rem Laodice annulum Seleuco, eunti cum Alexandro ad Perfl-
cam militiam, edoBoc^ de Origine fua, dedit. Originis ejm argumentum
etiam in Pofteros manfit, fiquidem Filii Nepotescy ejm ANCHORAM.
IN FEIVLORE velut notam Generis naturalem habuere. Hasc Tu-
stinus. Appianus de Concubitu tacet, Annulum ferreum facit, addit-

$ que : Ibi regnaturum, ubi sorte soituna exciderit, Excidisse autem circa
Euphratem. Quin & illud sertur, quum Babyloniam obiret, Eum osfen-
Rz disse
I

ij2 THESJVRVS EX THESAVRO


disse ad Lapidem, eoque erfodi jusso aperuisse Alichoram, quod cum
J9 tetli
Vates terrcret, quall remoram porterideret, PtokmXum Lagl, qui
Eum comitabatur, dixiste : Secijritatis id, non remorationis signum esse. ~\

Suas ob caufas SeleUCUS etiam Pvegnum adeptus Alichora utebatur i\x nisi &c
J. annulo signatorio.
t KMoi
De Vicl:oriis Seleuci luculenta nobis testimonia ilippeditant Antiqui.
■-rrf P-(
Unus sitinftar omnium, qui rem breviter describit, & quem supra alle-
gavimus, Justinus. Ejus hasc sunt: Seleucm in Oriente, pofl Divifonem in- fnobstr
ter Socios Regm Adacedomci, bella gesit. Prmcipw Babyloniam cepit, in-
de auBis ex ViBoria Viribus BaBrianos expugnavit. Tranfitum demde ^ltineret. ■
in Indiam fecit. Sed nulla clarior fuit, quam contra Lyiimachum ob- *st nec a!llS
tenta, de qua idem Author: Latus tantaviBoria Seleucus, & quodma-
,chumM.tre|
jus 'viBoria putabat, folum fe de cohorte Alexandri remanssfe, njiBo-
U cui tsst
remci viBorum exfiitijfe, non humanum ejfe opus, fcd Divinum gloriatur.
kegioncs cis
Ex his facile perspici potest, pulcherrime Seleucum hoc Numismate tam
licet brevi pc
Originem & Fatum suum, quam Fortitudinem &c Fortunam exprestiile.
firtus & Fic
Originem & Fortitudinem in Pallade •, Fatum in Anchora, Fortunam in
Victoria, quas Fatum coronat.
kfed&, cu
faputarit. <
ko, cujus aus
SEleucum secutus eir Antiochus Soter, cui vivus ck Regnum litet, Numiir
Pater, & Uxorem Stratonicen ceilit. Soterem 1 heos excepitj taffltur advers
Theon IVirile non s
puci, Achad
XIX. ^Successo]

SELEUCUS CERAUNUS.
'

SLleucI cujusdam hunc nummum eise,inscriptio docet ; sed cujus? Ha-


'

£tenus dubium est. Neque Cl. Vaillant ullam airundit lucem, ne-
quecapitum tegumenta sunt, qualia in aliis Syrorum nummis occurrunt.
Castorem & Pollucem diceres, nisi vel sertis redimita eisent, vel ftellis
care- l>ocl
Av cr
PALATINO SELECTVS. i33
& carerent, ufltatis Dioscurorum insignibus. Cerauno adjudicavi non tam
eff, certa du&us ratione, quam conje&ura forsan fragili j Eam tamen expo-
^tur nere operse pretium erit.

Vi6toria Tropasum coronat. Vidoriam hanc adje&um Tropaso


caput, nisi fallit acies, Tauri ad Taurum restrinpit montem Arnie-
nia;, qua; & Monogrammate indigitatur, nisi Harmam locum signati Nu-
mismatis intelligere mavelis. Taurum montem cum exercitu transgredi
foedere inter Romanos &C Antiochum M. Reges Syrix prohibitos legi-
mus. Id observav.it SefellCUS Antiochi M. Filius, cum colle&o exercitu
]i
Pharnaci contra Eumenem auxiliaturus, vel ob solam hanc rationem bel-
lo abstineret. Ha^c cum ita sint, nec huic videtur tribuendum hoc Nu-
misma, ncc aliis, qui post AntiochumM. Syria; prasfuerunt. Ante An-
tiochum M. tres occurrunt hujus nominis, quoruin si gesta conslderes,
vix erit, cui tribuas aptius hunc nummum, quam Cerauno j Hic enim
ut Regiones cis Taurum in Asia recuperaret, Taurum transgreisus legitur,
& licet brevi post Apaturii & Nicanoris dolo occubuerit, tamen Achasi
& Virtus & Fides ab initio tantae fuere, ut non tantum cogitata perfi-
ceret, sed &, cum Diadema offerretur, Antiocho Seleuci Fratri id servan-
dum putarit. Quis dubitet Hunc, quoad sibi temperavit, gesta sua Se-
leuco, cujus auspiciis bellum aggrelsus erat, accepta voluisfe ferre ? Quis
dubitet, Numismate ejus memoriam voluiise asternitati sacrare ? Non re-
fragantur adversc capita > Alterum Seleuci est, alterum an muliebre sit.
An virile non satis discerno •, Si muliebre, forsitan Laodices erit uxoris
Seleuci, Achad Sororis. Si virile, Antiochi credideris, Seleuci &C fira-
tris dc Succesfaris*

.A../V.

ANTIOCHUS M.

T Antiocho M. hunc nummum tribuam, faciei lineamenta sua-


M dcnt, Aversa Apollinem exhibet & Anchoram. Utriusq-, lumen ex al-
«I* R; latis
|D
tct(ed
/•? -T TUESAVRVS EX THESAVRO 0
latis modo Justini verbis exsurgit. Apollo Originis Seleucidaruin crede„ 1

batur Author. Anchora opinionis arrha suit. Hjcc certa generis nota,
per omnem
Nam Soboli* seriem Nativa cucurnt Imago.
IUurn non Pofteri tantum Seleuci agnoverunt,sed &Seleucus ipse; Occu-
pato enim Orientis Regno Llrbem condidit, ibique geminse consecravit
€ Originis memoriam : Urbem ex Antiochi Patris nomine Antiochiam ap-
pellans; Campos autem Llrbi Vicinos Apollini consecrans.
Quid rei sit, cui Apollo insidet, dubitari video j CL Vaillant
machinam opinatur Illain, quas terrac hiatui imposita sacerdotis sedile suit,
cum Oracula petebantur •, At Diodorus machinam illam tres bases ha-
buisse, indeque tripodem appellatam icribit j Sed nihil obstat, cum tri-
podem hunc Corio serpentis ab Apolline obdudram, indeque Cortinam
appellatam constet, quam hic expresfam auguramur. Monogramma A- fJDemetrs
pamias nummum signatum ostendit, cujus nominis curn plures Seleucus inscdptio do(
Nicanor condiderit, de qua intelligendum, non facile est discernere.
,rfa Pegasum

iConditore S(
ANtiochum M. excepit Seleucus Philopaton hunc Antio-
Daphne delicie
xhus Eupator, Eupatorem
[cripsit & delir

XXI. lamDemctrii
isiitn respicerc
DEMETRIUS SOTER. Cedreno mem

)Emetrio

ALtera facies juvenilior est, altera virilem setatem prasfert, quod illud
Numisma Imperii initio, hoc circa ejusdem finem percufsum arguit-,
De posteriore etiam adjedx testantur HteraE numerales, quibus annus Se-
leucidarum 162. designatur, quo Demetrius, postquam duodecim annos
prasfuisset incompletos., vitam siimul cum Regno amifit; Adde & Sote-
ris cognomen, quod in primo abest, procul dubio, qubd eo nondum
hbnoratus fucrit, cum Numisma percuteretur •, A Babyloniis enim, fi Cochi ]
Appiano credas, id accepit, poftquam Roma profugus Lysiaju & Antio-
chum
>

PJLJTINO SELECTVS. T3S


eris chum interfecisset, Heraclidam ejecisset, Timarchum ut RebeJlem occi-
dissec. Figuram adversie sedentem Apollinem interpretatur Cl. Vaillant
muliebri vestitum habitu. De eo jam di&um. Cornucopiac quod te~
)se>Oc
net &£ Sagitta, DEI, an Regis? virtutem, indeque orituram Regni felicita-
tem designant. Lauream ApolJini sacratam nemo nescit.
:onK XXII
xii ^nij
EIUSDEM
D E M E T R 11.
;s^Hi,
-sbases^

:> cunii
: CortinjE

es Seleuci
]N Demetrii Honorem ab Antiochensibus hoc Numisma percussum.,
ernere, inscriptio docet. Pars antica Caput Apollinis Laureatum exhibet, A-
vcrsa Pegasum pleno cursu salientem. Apollini campos circa Antiochiam
ic Ai; a Conditore Seleuco sacratos modo diximus. In memoriam revocetur
Daphne deliciosum Antiochia: suburbium, quod ex variis Authoribus de-
scripsit St delineavit Ortelius. Pegasum an ad Apoilinem, an ad Fa-
mam Demetrii, &C Gloriam referre libeat, liberum esto. Forte dC ad Per-
seum respicere placet, qui Pegaso originem dedisfe, & Syros devicisse
R. Cedreno memoratur.
F^Emetrio occisbRegnum occupavit

XXIII.
ALEXANDER THEOPATOR

rf,
DE Xheopatoris Origine variac sunt Authorum sententiac: Quidani
Antiochi Epiphanis Filium ferunt, quidam incertae stirpis, ideoque
Theopatora di&um, quasi DElIM Patrem haberet, cum vulgb a Matris
^ nomine Balas nominaretur. Quicquid sit, dc in Regnum Syriac contra
Demetrium admisTum,& Ptolemaco, du&a in matrimonium Filia ejus, af-
finitate junctum, vel ex Sacris Paginis constat. In Numismate utriusque
Effigiem & Alexandri & Cleopatra; cernimus. Ha:c quidem honoratior
&loco
itf THESJVRVS EX THESJVRO Ifoft^10
& loco &C ornatu, 'non Diademate tantuni, sed Velo etiam Divinitatis 6c
Calatho insignis eft, cum Ille solo Diademate fulgcat. Quantb ma-
jores Regibus Dii sunt, tantb majore Cleopatra afficitur honore, quam
"!'»' ipse Alexander-, Et ne causa desit, Cornucopia; afH&um eft, tanquam E-
jus beneficio oninis Alexandro rerum abundantia obvetlisset. Litera A.
Alexandria; nummura percusTum ostendit. Idem & artificii a Syriaco
diversitas arguere videtur, Non crediderim Alexandrum tantb in Ptole-
ma^um gratitudinis sensu dudum, ut suam fottunam infra uxoris sortem
deprimeret j Potius iEgyptios & sui Regis Filiam honoralle judicaverim,
& simul Alexandro de felici Conjugio gratulatos, qubd Deas jungeretur,
l quae omni rerum abundantia Regnum ejus esfet beatura.
Averiae Juppiter Vi&oriolam praeferens, ad Vi&oriam refertur con- rjArbatus -
tra Demetrium obtentam. Potius Sc hunc voti taritum indicium credi- Jpcivitatis, V
deris, quasi Juppiter hoc cum Matrimonio etiam Vi&orias Alexandro tforioia supe
esset largiturus. Et quid Ci sub hoc JovePtolomarum intessigas ? lebus suis pro£|

OCciib Alexandro solium recuperavitDemetrius SoterisFi- mactdmc


lius. Hoc fugato AntiocllUS Alexandri Filius in regnum receptus .fflum, cum 01
est, tutorque ei datus Diodotus, qui post Pupilli mortem Rex a militi- arthicaipsius
bus constitutus se T ryphonem vocavit •, Sed Eum, capto a Parthis me geHiiset,
Demetrio Fratrc, & Regno & vita spoliavit
a, propria p(
XXIV.
jndro Protarc
ANTIOCHUS EVERGETES. un dicebat.

ANTI

ANtiochus Evergetes, aiiter ScSoter, &: Pius, &Sidetesvo~


catur, quod posterius cum venatorem sonet, Cl. Vaillant nomen
ludibrii arbitratur. Rvergetem nominatum idem ex Porphyrio, &
consentientibus nummis asterit, arbitraturque, Palladem genus a Ma-
cedonibus ostendere, invocatamque ab Antiocho «5c in vexillis ere&am,
&cin nummis percussam, tanquamServatricem exercitus contraPhraatem
ducendi, quasi ipsius ope vi&oriam relaturo. Suspicionem sirmat adje-
dis literis numeralibus, quae cuni in nostro absint, forte etiam ad bella
^S Ari
contra Tryphonem & Judasos feliciter confecla Pallas harc vi&oriolani Va, he
porrigens referri poterit. Adje&a litera A. & Laurea Antiochia; num-
mum signatum arguunt.
Post
V P°fi«
nit>tk VALATINO SELECTVS, l3?
lnt* Ih
P Oil Antiochum Syriae Regnum recepit
XXV.
LiN
D E M E T R I ir S
lnIH ex Parthis redux.
rrsS

lng^t,

•rtut con.

um crc| BArbatUS creditur vel ob morem Parthorurn, vel in memoriam ca-


Mexaniu ptivitatis, vel propter luctum demortui Fratris. luppiter sedens cum
victoriola superbias index est, qua adversam etiam Syrorum fortunam
oterisE rebus suis proiperam interpretabatur ; Antiocho enim Fratre in Parthis
n rccepi cum exercitu deleto, obsidione Parthorum liberatus ac restitutus in Re-
x a mlii gnum, cum omnis Syria in lu&u propter amissum exercitum eilet, cuass
oa Parthica ipsius & Fratris bella, quibus alter captus, alter occisus erat, pro-
spere geisiiset, ita iEgypto bellum inferre statuit. Sed dum aliena aife-
clatj propria per defedtionem Syrias amiiit, substituto in ejus locum Ale-
xandro Protarchi ncgotiatoris cujusdam Filioj qui se Antiochi adopti-
ES. vum dicebat.
xxvi. b*
ANTIOCHUS EPIPHANES.
vulgo Grypus.

POst Demetrii Nicanoris necem Alter Filiorum ejus Seleucus Re-


gnum iibi vindicans a Matre sagitta percuisus occubuit, Alter An-
tiocilUS Athenis, quo studiorum causa morabatur, accersitus ab eadeni
contra Alexandrum Rex conftitatus eft ha&enus, ut Nomen Regis
penes Filium, jus autem omne Imperii penes Matrem eiset. Id egregie
firmat propofitum ejus Numisma. In eo Mater non tantum honoratio-
rem nummi locum occupat, & velo Divinitatis symbolo insignita ccrni-
tur,fcd etiam in infcriptione Filio prasposita,Dea vocatur,cum interimFi-
iius foloRegis Titulo veniat j Inde palam eft, Eam iisdem Superbire Furiis
agi-
,ui11
tao-
ijS THESAVRVS EX THESAVRO
agitatam fuiise, quibus & Alexandri Theopatoris Uxor, tantbque
Filio fuo fe superiorem putasse, quantb Regibus Dii superiores funt.
Juppiter vidoriolam prarserens, procul dubio ad interitum Alexan-
dri pertinet, de quo idem Justinus. Fit3 inquit, inter Reges prdium3
quo viBm Alexander Antiochiam profugit: Ibi inops pecuni^, cumsiipen-
dia militibm deejfent, Templo sovis folidum ex auro ViBori&fignum tolli
jubet, sacetis, jocis Sacrilegium circumscnbens : Nam Vittoriam commo-
datamfibi a fove ejfe dicebat. Interjeciis deinde diebus, cum ipfim Jovis
A>
aureum Simulacrum infiniti ponderis tacite evelli jufifiet, deprehensmd in
Sacnlegio concurfu multitudmis ejfet insugam verfm, magna vi te?npefia-
tis opprefm ac defertus afuis, a latronibus capitur, perduBm^ adGrjpum
interficitur. Sicvindi&a Jovis rerum summa Alexandro demta & colla-
ta eft Antiocho, qui propterea haud immeritb, quam suis viribus non ob-
tinuit, Vi&oriam a DEO sibi datam hoc in Numismate fatetur. Tam
prospero succeisu cum Antiochi authoritas cresceret, Matris autem mi-
nueretur, indignata imperiosa Mulier venenum Filio propinare confti-
tuit -, Sed Hle rei gnarus, quasi cum niatre pietate certaret, in infidiantem
inudias retorsit. i Vcrfac PalL
XXVII. (lprdio con

EIUSDEM ANTIOCHI. pterhanc ta;


lam prolapsus

imque ab eju:
(pmraaAntio
pollinispertine

:Mpi circa A

Slmilia videas apud Cl. Vaillant, qui contra Scaligerum nguram aver-
Hv! '
ix re&islime Jovem interpretatur Hafta Divinitatis armatum. Is in JBeucum
altero nudus eft, in altero Pallio te£tus apparet. Per Solem & Lunam an- H> fortit
num intelligit idem Author, ex veterum opinione duplicem j Alterum '^Demet
Naturalem seuAftronomicum aut circulari motuSolis terminatum,quem
designet Sol in manu Jovis, in cujus nutu sunt & Dies & Anni -, Alterum ^Husscribi
Lunarem seu Civilcm, teftis celebrandis, magiftratibus ineundis, 5c aliis id
genus rebus accommodatum, cujus Symbolum exhibeat Luna crescens
j;wpart
|1
^Parth
iupra Jovis Caput. Laurea ad Apollinem speclat, de quo supra di&um.
ritus L
Literae IE. A. Vt&^AavPus SacrumAsylum de Arado JittoraliPhoeniciaeUrbe
ex alio
PALATINO SELECTVS. T39
ex alio nummo, in quo AP. expressum legitur, intelligunturCl. Vaillant
* Afc, Litera § . annum Seleucidarum ioo. indicat, quo cum Fratre Philopa-
tore, quem vulgo Cyzicenum vocant, Epiphanes bellum gerebac.

!%^% XXVIII.

ANTIOCHUS PHI
La) \^J L Ji\ A >fc_/ J.

ta fc co|
'^snonc
:ur. J. 2;

autem

^areconi
insidiantjt

Verlac Pallas dextra Vidoriolam praetendit. Ea Vi£toriam secundo


praslio contra Fratrem obtentam designari crediderim •, Nullam enim
praster hanc tantopere memorandam reportavit, sed in luxum & ibcor-
diam prolapsus Fratri Epiphani ad sua redeundi occasionem dedit, tan-
demque ab ejus Filio Seleuco devictus Regnum Vidfcori reliquit. Mono-
gramma Antiochia? nummum signatum ostendit. Laurea ad Cultum A-
pollinis pertinet, cui, quod sacpe didum, utpote Regii generis Authori,
Campi circa Antiochiam sacrati erant.

guram** SEleucum Antiochus Eufebes Patruelis tota Syria expulit,


tum. pariq-, fortitudine Antiochum Philadelphum devicit; Sed ipse po-
r Lun^1 stea a Demetrio & PhilippO Epiphanis Filiis vi&us ad Parthos fuge-
n j AI# re coa£tus eft, ubi & Eum periille, Regnumque penes Vi&ores mansilse,
Josephus scribir, Cuitamen alii contrariantur:Reversum di£titantes, eam-
latum
Altei» que Syriar partem recuperaise, quam Philippus occupaverat. Deme-
ii >
triUS in Parthia captivus obiit. Ejus morte audita, Damasci rerum po-
titus Diadema alTumsit Antiochus Dionylus QuintUS
/Una Epiphanis Filius.
sup^

TIO-
THESAVRVS EX THESAVRO /
XXIX.

ANTIOCHIUS EPIPHANES.
DIONYSUS.

0
co nvivaJ
^
n0stDion
HUnc nummum in politislimo Vaillanth Tra6tatu non invenimus; fchoPio^
m Quanquam typus inter Synx Reges comrnunior sit. AlltiochuiH I)Do«'n Potl
Dionysum inscriptio fatetur. Hederacea Corona cognomenti te- jroMagnoi
stis est. Ea qubd dolorem ebrietatis leniat, Libero Patri sacra putatur.
Epiphanis cognomen Damascenorum ei contulit benevolentia, qua;
tanta fuit, inquit prced. Author, ut qui Liberum Patrem venerabantur, fcbus $]
Eum visibilem Bacchum nominaverinf, quasi DionysilS illis in prafen-
ti rerum suarum adtu Deus apparuislet. Apollo sedens Originem Seleu-
cidarum repetit j Nisi rursus ad Dionysi appellationem respicias,Bacchum
enim cum Sole eundem fuisse conitat. Cui rei in Seleucidarum nummis HERO
insideat Apollo, jam supra di&um. Literas OP. ^ TA ''O/»^* !E^*4>uA"'*
interpretamur. S^Amis Bacchus apud ^Elianum dicitur. Orgia iiberi
:,'-
Patris sacra nemo nescit.

XXX.
EIOSDEM
AJTI O C H I.
1H
HH M""««sinaho

'VdSteu,

; Segiwus
Wsvitio

\ Liud damus Ailtioclli hujus Numisma, quanquam id ex EL Gaza >>cad


/1 jam protulerit Illustris Spanhemius. CapUt Alltiochi exhibct, ut
&superior, radiis inter Hederam emicantibus conspicuum. AversaE- V V c*
lepharitum conunet ex eonim numero, quosGrasci a serendis lampadi-
blis AvXvo(pofns appellant. Eo excrevit Regia; Magnificentise sastus, ut im-
rnani-
PALJTINO SELECTVS. 14.1
manibus Belluis fervorum loco uterentur, non ad Bellum tantum, sed ad
£& delicias etiam & intcr seftivitates & pocula. Id imitatus & Cassar, ad Lu-
mina quadraginta Elephantis dextra & finiftra geftantibus Capitolium le-
gitur afcendisse 3 Attamen in Antiocho, cur iis deledaretur, major ratio.
Baccho sacrum hoc aniraal credebatur, qubd ex India, ubi celebris Bacchi
cultus, ad GrJEcos pervenerit. Bacchus deliciarum Deus erat. Bacchum
a:mulabatur & in proposito etiam Numismate refert Antiochus $ Quidni
ergo & animalis Baecho iacrati sibi vindicaret usura, non tam Bellicum
quam convivalem}

mvcnian
POil Dionysum belligerantibus inter ie Philippo & Antio-
ntiochii! cllO PlO rerum summa in Tigranem devoJuta eft, & ab eo in PvG-
^mentitf manorum Poteftatem conceftlt, poftquam 250. fere annos ab Aiexan-
^a putatm dro Magno in Seleucidaruni familia ftetisfet.
lentia,

nerabant
s in Egibus Syriae commode subjicitur Syrorum Vicinus
rinemSdi

as,Ba.ccW
XXXI.
um numm
H E R O L) E S CjHALCIOENSIS»
Orgial

NUmifma hoc ex Gaza Palatina laudat 3c Illuftris Spanhemius. Idem 6c


apud Seguinum occurrit, nisi quod ejus a?reum sit & numerus variet.
Quintus habetur, cum in noftro Tertius legatur. Quanquam tertium Sc
ipfe Seguinus in Commentario agnoscat., ut ita dubium sit, annon ex
fculptoris vitio hacc differentia defcendat. Alia eft in inscriptione Anti-
cx: BA^IAEYSin Seguiniano plena literarum serie exftatj HPO A
autem truncata. In noftro contra.
Herodes hic Filius Ariftobuli, Herodis Agrippse, qucm Magnum
vocant, & Caefareas ab Angelo percussum D. Lucas memorat, Frater
Regnum Chalcidis adLibanum accepit a Claudio Imperatore. Ab Eo-
dem jus in Templum facrosqueThefauros,&Potestatem conserendi Pon«
tificaturn, aliaque. Pro tantis beneficiis ut animi gratitudinem ostende-
ret, non nummum tantum Eum fignafse feque Philo Claudium appellaise,
t S2 fed
I

14* ', TNESJVRVS EX TMESAVRO


scd & Corona Imperatorem donasse, ex inscriptione intelligimus ,& ex-
pressa laurea. Annus adjedtus procuTdubio Imperii Claudiani est, cujus ioA,Rll0di
fi O&avo mortuus legitur. Vide omnino Josephum, & inter recentiores
pradaudatum Seguinum.

<;:
REGES jEGYPTL Rhodns m t

Etiam Atgypti Regnum post Alexandri M. obitum, donec in


Romanorum Dominatum concederet, Macedones tenucrunt. Primus iA Sicm
ex iis fuit
XXXII.
Aquilan
PTOLEMJUS pusacPtole
Lagi Filius. flmfocure
ftorica iide pai

jtopECcipuun:
BninAfricat
As; Forte o
pAquilam d<
tdicebatur, u
PTolemaeuS Lagl Filius Gregarius ab initio Miles, inter Custodes
jecur de
postea Corporis ab Alexandro cooptatus,in amorem iiii & Regem ra-
qua Prome
puit &C Populum. Tanta erat in Belli 6c in Pacis artibus Ejus peritia, tan-
^que co<
ii! ta Fortitudo, tanta Moderatio. In pradio ad Isson praserat agmini. Iu
Ba&rianis milites adduxit mercede militaturos. In India levi prasfectus ^ si men
Equitatui Porum lacessit, & cum Alexander maximas cepisiet llrbes, huic JV hunc I
plurimas occupaise glorias datur. Traditam sibi post mortem Regis JE- Jlftiiiir, vocati

gyptum contra Perdiccam, Antigonum & Demetrium ca felicitate defen-


(\ity ut, quodnulli ex Alexandri Succeisoribus contigit, solus continuam
poiseilionem ad Posteros transmiserit. Demetnum ad Gazam devi-
cit, captosque Ejus & Amicos &C Suppeilectilem, additis etiam muneribus rviiai
& honore verborum, reddidit.
uu.il, Vidus Cyprum Exemplo Antigoni,
17
Regis cognomen aisumiit. Et ne qua parte laus ejus mutila eiset, Phi-
ladelpho Filio vivus adhuc Regnum dcdit, eique privatus inter Satellites guinc
ofticium fecit: Patrem Regis pulchrius existimans omni Regno.

Facies in antica Numismatum exhibetur Diademate ornata. Aver-


sa Aqudam K*/i*m'a45oVa" exhibet cuminscriptione HroXt^d^ ^«7^o? vel H™-
Aipdix B**Ww5v In alio Gaza; Palatinas nummo adjicitur Lit. P. qua; 6to
denota-
»Us
^^ PALATINO SELECTVS. J4-3

denotarepoteftcusuiri Numistria Imperii anno •, In alio % IKO. M. \n


i.
alio _X-5 Quod ab Achasis fignatuni indicat. Soteris cognomen Ptole-
mafum a Rhodiis accepiise Pausanias teftatur. Cum enim Rhodii a De-
metrio preinerentur, praster CasTandrum & Lysimachum, Ptolemaeus e-
I. tiam auxilio eos levavit, plurimas naves submisit commeatum vehentes.
donec 51 Erant in iis trecenta Artabarum rrumenti millia cum leguminibus. Un-
de Rhodiis in tantum crevere animi, ut Demetrianos ultrb lacefTerent,
t. p nmu
selici plerumque eventu, donec adnitente eodem Ptolemaro Pax composi-
ta eft. Sic non abs ratione cognomen Soteris Rhodii Ptolemaro tribue-
untj Vere enini servat, qui discussis Belli discriminibus Pacem reftituit.
C3T)
Aqoilaill perpetuum Regum iEgyptiorum Symbolum, quod non
minus ac Ptolemaeorum nomen ab hoc ad Pofteros mansilse, ex nummis
palam sit, cur expreiserit Soter, varias pofsemus adducere ratione:, ab Hi-
ftorica side parum abludentes. Forte ob Jovis cultum, quem ra iEgy-
pto praxipuum suiste vel solum Ammonis Oraculum testatur, ad quod
non in Africa tantum, sed & ex Europa & Asia confluxerunt miseri mor-
tales -, Forte ob Regiam Majestatem, quam & apud Romanos aliosque
per Aquilam defignari videmus-, Forte ob Nilum, qui abEruptione Aqui-
la dicebatur, unde $c Fabulam ortam quidam putarunt de Aquila Pro-
er Cuftode
methei jecur depascente, quam Hercules confixerit: Scilicet qubd ea par-
;Regemwt te, qua Prometheus praserat, erumpentis Nili voragines Hercules clausit,
)eritia, ta ssuviumque coercuit, Diodoro narrante. Hax ratio nemini absurda vi-
o-mini. debitur, fi meminerit, maximam JEgypto utilitatem e Nilo provenisse, i-
n pr«: deoque hunc Fluvium Divinis honoribus fuiise cultum, imb Jovem M-
Urbcs> gyptium vocatum esse. Sed aliud Ptolemscum ad Aquiiam nummis suis
mRcgis1 imprimendam permoviise credimus. SeleilCUS Anchoram auspicium
:itate^ Regias Majeftatis signavit, ut supra diximus. Quidni eadem de causa Pto-
contin^ leiruxus Aquilam ? Infans adhuc cum a Matre in ^Eneo Clypeo expositus
esfet, Aquila dicitur accedere solita, ardoremcjue Solis ab Infante prohi-
^azam
bere 8c gregales volucres abigcre, i$C Coturnicibus laceratis fan*
guinem illi pro la&e inftillare. Hoc si verum, jam pa-
6 An<'
pls tet, cur Aquila in Nummis Regum ^Egy-
eflet:
ptiorum occurrat.

rriO-

ata- . s PTOLE-
11 H,
ita n°n

W THESAVRVS EX THESAVRO

XXXIII.

PTOLOM^EI PHILADELPHJ.

1, \k cienl<

**»?
ntransterr
QUatuor Capita exhibet hic Nummus, Ptolemaei Filii & ArsinOCS
Uxoi-b & Sororis, Ptolemsei Patris & Berenices $ Illos cum U c*teraqi
Elogio 'A^A<p^v, Hos cum QtS*. De Patre in praecedentibus di&um. s&Magnif
Berenice Antipatri ex Fratre Cassandro Proneptis, Filia Antigones primb
Macedonis cujusdam, postea Ptolemaei Lagi Filii Uxor, ex priore matri-
<) monio Magam Cyrena:orum Regem, ex posteriore Philadelphum, Arsi-
noen, Argasum & Philoteran genuit.

Philadelphus qubd Sororem Arsinoen in matrimonium recepisset,


id cognomen adeptus est. Persas hac in re imitatum Seguinus putat j
Sed vEgyptia Lege id Eum fecisse, Pausanius Author est. Germanas du-
cere Lege apud iEgyptios constitutum fuisse, ex Diodoro discimus, simul
cum causa, qubd Isidi, quas Gerrnano Osiridi nupserat, ea res bene cessif-
set. Arsllioe Lyslrnacho primum Thracias Regi nupta, Privigno A-
gathocli, cujus amore flagrabat, qubd is amori non reiponderet, necem
conciliavit. Mortuo Lysimacho a Fratre Cerauno infido matrimonii
vinculo decepta, amillis & Filiis & UrbeCassandrea,in exilium abiit. Inde
in ^Egyptum reversa sincerum Philadelphi amorem experta eft. Is tan- f %« huji
tus fuit, ut Arsinoitin Regionem ab ea denominaverit Maritus; ut in Ar-
sinoe Urbe Obeliscum o&oginta cubitorum amoris munus posuerit: Ut N mfufpe(
Templum de Magnete concamerandum Phirocrati mandaverit, in quo
Simulacrum Arsinocs ex ferro pendere in Aere videretur. Hxc cum ita jS^tati.
iint, non mirum est, quod & in Numismatibus suis faciem ejus fux faciei
junxerit Philadelphus 5 Fraternam sane amicitiam ipfo etiam vocabulo
^VelN
'AfaQSv testatus est.

]Lteriora
Sed nec minoris in Parentes pietatis Eum suiife, averf* ostendit in-
scriptio qua Eos Deorum nomine honorat. Pietatehac & fidem & be- %it
nevolentiam subditorum toto Regni tempore sirmam fibi confervaffe k-
N*. ere,
situr,
PALjriNO SELECTVS. I4.J
gitur, ut ita non abs ratione TX*v7' * kv-w B*«Ae* Regem undiquaque opti-
mum appellet Athenasus. Licet enim Fratres interfecerit, id tamen Ju-
Hi. stitias magis, quam crudelitatis facinus fuiste, tam insidia^ quam concita-
ta Cypriorum seditio declarant. Ita & Gallos mercenarios suos, qubd
periculosa agitarent Consilia,in Insulam quandam deportatos fame confe-
cit. Antiochi Terras excursionibus ac populationibus, pra:donum more,
infestos reddidit, sed provocatus. Hoc vitio utrique datur, &C Patri &
Filio, qubd ad Venerem fuerint propensiores j Sed maculam hanc facile
delevcrk Clementia, qua 120000. Judxos libertati restituit, Ita si for-
te & miranda, qux Athenaso prolixe memoratur, pompa luxui propior
videatur, ei, facr.os in Bibliothecam plus quam Regios sumtus, reponi-
' ArsiJ mus: Sacra enimBiblia inGraecum sermonem, variasque Docrrinas inLa-
Illos J tinum transferri jusTit. Tacemus splendida, quaj Hierosolymam mislt, mu-
)us did nera, casteraque omittimus, quibus asternam sibi apud Posteros 6c Vir-
jones pritt tutis & Magnificentiae stabilivit Gloriam.
riore matii

>hum, Ai XXXIV.
EIUSDEM

m recepilt
PTOLEM^EI.
unus puti;
ermanaslj %
cimuSjW
sbeneci
Privignol
leret, M
, matH
nabiit-10 EFfigies hujus Numismatis in libro, quhle Promtuaire des Madailles de
IJI slus IUusires Personnes inscribitur, eidem PhiladelpllO ailignata est 5
il Sed cum suspe&am libri illius sidem in plurimis deprehenderimus, nec ali-
uti»
lS'y
unde lux certior affulgeat, Lccloris judicio stabimus, Faciei a superiore
suei'lt:
o
inl
diversitas aetatis potius differentiam arguere videtur, quam persona?. Cor-
rent?
nueopiae vel Nili fcecunditatem innuit, vel Regni felicitatem.
H#c V
su*
jus
s& ULteriora Africae scrutantibus Regnum Cyrenaeorum oc-
currit, cujus a Conditore Batto plerique Reges insequentes idem no-
men traxere, posterique Battiades di£ti sunt.

T battus.
IH

i^-ts THESAVRVS EX THESAVRO


k<n n
jsi 0'
XXXV.
l>
0re*
«TssM
A 1 1 U S,
$•

Hl
i ccuw

(T BattO cuidam Cyrenamm Regulo tribuamus pulcherrimum hunc


ti
Gazas Palatinx Nummum, facit Inlcriptio K. & B A. Quid enim per A
eam concinnius intelligas ? An Cappadocum, vel Cypriorum, vel Cre-
tensium, vel denique Comagenorum Regem ? Id si verum, quid designa-
bit B A. an ¥><*><nxU ? Atqui revin&um Diademate Caput Regem satis o~
stendit, nec tam necessarium erat, nomen Dignitatis exprimi, quarn Per-
ibnse. '

Caput turritumCyrenesNympha: arbitramur., a quatlrbiNomen. Sub


Eo proximiorem Cyrenarum originem intelligimus, quas JBattUS condi-
diise fertur, & a Cyrene Nympha denominalle. Rem accipe ex Justi-
IOle quicit
no : Cyrene conditafuit ab Anstdo, cui Nomen Battos propter obiigatio-
nem iin^ux fuit. Hujm Pater Cirnm Rex Theramenis InfuU, cum ad scriptiom

Oraculum Delphos, propter dedecm Adolefcentis Filii nondum loquentis, \ Aratum


Deum deprecaturm uenisfet, refbonfum accepit, quo jubebatur Filius ejus Aialiam ex a(

Battus Africam petere & Vrbem Cyrenem condere, ufum lingu<& ibi acce- feicum Initi
pturus. Cum refbenfum Ludibno fimile uideretur propter Solitudinem Wlestiumi
Theramenis InfuU, ex qua Coloni ad Vrbem condendam in Asricam tam *«* Venuil
vaftx Regioms profcifci jubebantur, res omiffa efi. Interjeclo deinde tem- fcverint di
pore, velut contumaces, pefiilentia Deo parere compettuntur : quorum tam
ls> non de p]
infignis paucitas fuit, -ut <vix unam navim complerent. Cum venifent m
Asricam, puifs accolis, montem Cyran &' propter ameenitatem loci, & pro-
«unera
pter fontis ubertatem occupaser^, Ibi Battus Dux eorum, lingu& nodis
taDeme
,Dii celebi
solutis, loqui primum coepit: Qux, res animos eorum, promifiis DEI jam ex
1
parte perceptis, in reliquam fpem condend& Vrbis accendit. Pofitis igitur
cafiris, opinionem veterisfabuL accipiunt, Cyrenem, eximu pulchritudinis
Virginem, a <Thesfali& monte Pelio ab Apottme raptam, perlatamq^ m ejus-
dem montis juga, cujus collem occupaverant, a Deo repktam quatuor
pueros pepenjfe, Nomium, A-rifi&um, Authocum, Argwm j Misfos a
Patre
^ufou,
PALATINO SELECTVS /^7
P^/rc J^<?(9 i£<sgtf Thesfali&, qmperquirerent Virgmem, loci amoenitate ca-
ptos in iisdem tems cum <virgme refedtfse. Ex his Pueris tres adultos tn
Thesfaliam rei/erfos^ Arifi&um in Arcadia late regnafse, eume^ primum &
Apium, & M.ellis ufum, & LaBis ad coagula homimbus tradidtfse, Sol-
fiitialesq^ ortusfideris prtmum innjenife. Qutbus auditis Battus, z>ir?inis
nomine ex resbonfis agnito, Vrbem Cyrenen condidit. Ab hoc Jjasto
cum plerisque Posterorum nomen manserit,difficile est certo cuidam hunc
Nummum addicere.

X vfigypto in Asiam regreili Ciliciae apellimus littora. >o-

Jd/lis occurrit
XXXVI.
Ji velCi,,
lid desi
ARATUS POETA.
^
*em
sm sat

quamst

somenJ
ttUS coni:

pe ex Jusi
MOle quidem exiguum est hoc Numisma,elegantissimum tamen & in-
:er ohlt<0
o scriptione illustre, licet Essigies desit. Poetam arguit & Musa & Ci-
■U, cuw<
thara, Aratum inscriptio. Arati Essigiem dedit Ursinus. Musa, quam
m lof^ Thaliam ex adjeda Litera 0 interpretamur, Poetica Dea est, Cythara
r Filittsi Poeticum Instrumentum, Poesis autem ccelestis Harmonia; Simulacrunv,
nu iti h De ccelestium Corporum qualitatibus, de situ & motuSiderum Aratus tan-
"Solitd* ta cum Venustate scripsit, utPlures ejus Carmina, quce Latio donarent,
judicaverint dignissima. Id secit Cicero, secit 6c Claudius & Germani-
■> dein^ cus, non de plebehomines, ied Imperatoria; Stirpis. Et ne, quod sieri so-
auor^ let, post sunera demum surrexiise credatur, etiam vivus cum Rege Anti-
IveniM gono Demetrii Poliorcetis Filio versatus est, & mortuum vel mira-
, locu tt culo Dii celebrarunt: Ja&a ad Sepulchrum ejus, quod juxta Solos erat, sa-
xadissiluiise Pomponius Mela observat:
Tantane dulcifiono njis esi posl siunera Vati i

PAmphilia & Lycia superatis in Cariam devenimus, ubi ex


Mausoli Familia inter carteros celebratur Hecatomnus.
' isl

T ilJuV»<>tV~

n5
/^ THESAVRVS EX THESAVRO
x xxyn. ■0
J0cs
/ QOJ!
HECAT O M N U S.

Ergami c
f
HEcatOmnus ab Artaxerxe Meninone Bellum Evagora: Cypri Regi
facessere jussus,clam pecunias ad peregrini militis stipendia Hosti sub-
ministrasfe legitur apud Diodorum. Quidni credamus rationem signati
Leonis hic latere ? Leo robusto peclrore & jubis vestitus> contrada in ru-
s:
gas fronte, pedes terras infigit, & cauda se ipsum flagellat. Hunc habi-
1 ;■•• tum excandescentias & pugnaturi Leonis signum esse, nemo nescit. Inde
4i
credibile est, Hecatomiium hoc Nummo ad Bellum contra Evagoram
suscipiendum suis se odiis excitari,& Leonino ad id Robore profe&urum,
Artaxerxi persuadere voluisse, non alium in finem, quam ut securum de
se Regem eb cautius falleret, cum Evagorae potius, ut in progreisu pa-
lam fuit, siiis Viribus consultum vellet. Ut autem Leonis potisnmum )Hiletm
hic uteretur symbolo, nisi ad Regia: dignitatis fastigium respicias, fortas- leucum de
se decantatus Sardianorum Leo in causa fuit, quem Meles, primus Sar- menabstinuit.
dium Rex ex pellice sua natum per muros circumtulisse fertur, promit-
'■■■

fflmdifferent.
tente Oraculo, inexpugnabiles fore, si id fecisset. Lydi certe Carum
A<YIegati
Germani fuerunt, eodemque usi fano memorantur.
k quod Ei
Figuram, qua; in altera Nummi parte Bipenni, & Hasta insignis cer- psufficere ]
nitur, etiam Seguinus, sub Idria:o Hecatomni Filio, exhibet, parum ta- teiimne Dea
men sibi liquere ait, an Deus sit, an Idria^us ipse ? Sed Iovem Carium> '^ratus est i
cujus celebre apud Mylassas delubrum fuit, hac Figura adumbrari, ex Plu-
jiD^oruma
tarcho discimus. Verba hxc sunt in Quasstionibus Grascis : Cur fovif
Labradenfis in Caria Simulacrum non Sceptrum aut fulmen, fed SECV- ^o f0l
RIM ELATAM. TENET? Hercules Hyppolytam cum neeajfet, m- ^atibus •
ter alia arma fecurim oiuo(L ejus captam OmphaU dono dedit. Lydorum m
poft Omphalem Reges eam gefaverunt, ut unam de aliis rebus facris, fuc- m erim Pj
p
cesforic^ itidem traditafuit. Donec Candaules dedignatus cuidam socio- % '0testa^
rumferendam dedit. Pofquam "jero Gyges defeBione mita CandauU bel- Nfcan
lum intuht, <venit a Mylasfenfbm Arfelis, auxiliares Oygi copias addu-
cens, interfecitcsg & Candaulen & Socium, Bipennemcf in Cariam inter
alia
PJLJTINO SELECTVS. 14.P

alia Jpolia pertulit, JOVISQVE JDORNJTO SIMVLACRO


EJMIN MJNVM APTJVIT, LABRJDEVMQVE NO-
MINJVIT JOVEM, Labram enimLydi vocant, quod Latini Se~
curim. Quam expositionem clariorem desideres ? Hinc conficitur, fal-
sa efse Etymologiarum commenta, quas apud Lactantium 6c vElianum
leguntur, quorum alter nomen hoc ideb Jovi datum arbitratur, qubd La-
bradeus ejus Hospes fuerit,& in bello adjutor , Alter, qubd multum plu™
ilTet. Plutarchi Sententia indubitato vetustatis testimonib nititur.

Ergami occurrit Pergameni Regni Conditor


Cypri %
p
XXXVIII.
ncm {y
cra£ta inq
PHILET £RUS.
Hunchi
lefcit. Id(

1 Evagont
ijrofedun
securum!

>rogreilup

; potissimt PHiletaerus Thesaurorum Lysimachi Prxfe&us fuit, ab eoque ad Se~


ciasj U leucum defecit, & Seleuci prassidio Regias firmavit opes, Nomine ta-
primusS men abstinuit. Numisma exhibet &c CL Patinus in Thesauro, hac tamen
rtur, proi cum differentia,, qubd Gladius &c Laurea in aversa desit & loco A *5 K,
;erte Cait A § Y legatur. Titulo Regis.Eum ideb abstinuisse idemCl. Patinus con-
jicit, qubd Eunuchus 8c Servili conditioni proximus Coronam frondeam
; sibi sufficere putaverit. Sed quid vocabulum A ^ K ? Quid Pallas ? Vir-
i insign'51- tutumne Dea Lauream imponatei, qui proditione Domini Thesauros
suffuratus est ? En consuetam hominum versutiam 1 Quascunque sua fa-
,mCan' &a Deorum auxilio sibi ex sententia cessisse fingunt. Attamen PhiletX-
. ,?s
ri defe&io forsitan non omninb damnanda videbitur. Ab Arsinoe falsis
criminatibus apudDominum delatus, quid nisi suae securitati consulere
potuit ? Lysimachum prx caeteris Minervam coluisfe supra diximus. Inde
crediderim Philet32rum ab eadem Dea ideb se Gladium 6c Lauream, id
eft, Poteftatem & Gloriam accepiise, hoc in nummo profiteii, qubd fu-
t... Ucf*\
m giturum Ea non detexerit aut ulta fuerit *, Non enim id tantum Deorum
beneficium eft, quod ipsi nobis dant, sed & id, quod illis conniventibus
nobis obvenit, Per Literas A S K. Asclepia intelligimus, Agones JE-
sculapii Fefto Pergami celebrari solitos.
T^ Ex
IJss

IJl
THESAVRVS EX THESAVRO (1
s>bet
X Pergamo in Bithyniam ascendimus, ibi Prusias occurrit,
E & Nicomedes Prusiae Filius. W
XXXIX.
icus'
w dif1
P R U S I A s. gcftas
sbn

ftdn

ttKstSJl

FAciem Prusiae vides Bithynia: Regis 'A»#/>«V, ut ab Appiano vocatur,


0rcttat.
illiberalem & turpem. Hic Persei Affinis, eo devido Romam venit,
Seriatuique in tantum adulatus elt, ut ipsis Romanis ludibrio haberetur.
Annibali fugitivo refugium dedit, mox deposcenteFlaminio prodidit. Dum 0, p* <\m
Filio necem parat, a Filio interemptus occubuit. Numismatis aversa ftkniit, 1$
Herculem exhibet, non minus ac Numhii Prusiensis apud Golzium, cu- «dit in eo,

jus interpres Nonnius causam Vel aCio accersit Comite Herculis, qui cum
ex Colchis reverteretur, ad Cium siuvium, cui & nomen dedit, consede-
rit; Vel a raptu Hylas, qui circa eundem Fluvium a Nymphis ablatus sit.
Lltriusque opinionis fundamentum conjungit Strabo. Verba ejus inter-
prete Xylandro hasc sunt : Supra Prufadem Mons efi Arganthonius no-
mine. Ibi FabuU tradunt, Hylam Herculis Socium3 qui Argo na*vi cum
eo 'veBmfuity dum aquatum exit3 raptumfmjfe a Nymphis. Cmm vero
ipfum quoci de Sociis Herculis unum, revert-entem a Colchis Vrbemfbi co-
gnommem ifiic condidife. Et nwic quo^ apud Prufenfes sefiivitas qua-
dam celebratury & Nlontes cum Thiaforum Choro confcenduntur, Hy-
las^ vocatur, quafi fi ad Eum requirendum in Sylvas ivijfent.

EIUSDEM PRUSl*. ^noftru


^atura

MI
Vr ei

E Ffigies in mperiore Nummo iuvenilior fuit & imberbis, In hoc pro-


ve&ioris astatis cernitur &c Barbata. Crevit cuni Annis & Tiupitudo,
«qua;
v >a*
nes

ifi
v 3l!>i
gu,
^cnr PALATINO SELECTVS.
^ iji
qtia?, ut dixisnus, in Facie Prulix pcrflringitur. Aversa Numismatis Jo-
vem exhibet sinistra Sceptro innixum, dextra Lauream protendentem. Jo-
vis apud Bithynios Cuitum vel luo interitu ipse PrtlilaS adstruit. In ejus
Templo a Filio interemptum ad Nummum sequentem dicetur. Laurea
Vi&orum &Ornatus est &Pramnum j Laurea igimr a Jove oblata conces-
sum divinitus significabit victoriarum cursiim. Res Prusia; contra Atta-
lum gestas fortassis intellexeris, de quibus Appianus : Infenfus Attalo Re-
ss'i Per<ramem Afu (Pruslas) agros ejus vaflavit. Quod pofiquam Senatus
Komanm didicit, denunciavit ei, ne Attalo Amico Socwcj^ P. R. hellum
inferre pergeret. Quumc^ ille parere gravaretur, legati rigide mandarunt ei,
aut pareret Senatui, aut ad difceptandum vemret cum mille equitihus ad
<° vocatmj
confinia, uhi & Attalum expeclare, ajehant, cum totidem aliis. IUe con-
temta paucitate, qu& erat circa Attalum, Jperans, Eum pojfe a fe oppri-
tnamvqj
mi, pr&mifit Legatos, quafi fecuturus cum miUe fuis , Sedconcitato exer-
naber?titi
citwvenit, tanquam ad Pr&lium. Attalus & Legati pr&momti difsuve-
'didic. Dii:
runt, qua quisc^ poterant : lUe etiam jumenta Romanorum reliffa com-
natis av
prehendit, t$ CafleUum Nicephorium expugna-tum diruit, Templa quoci
olzium, incendit in eo, Attalumts intra Pergamum compulfum oppugnavit*
riis3quki
it, conki XLL
is ablatust

3a ejus t
NICOMED E S.
wthoniffl

ytiwt4

rent.
EFfigiem exhibet ab illis, quas Golzius proponit, diversissimam j Et
nisi nostrum Numisma indubitatsc fidei & alii, penes quos hoc in gc-
nere Dictatura est, agnoscerent, vix id contra Golzium exponere aude-
rem •, Neque vero alii, praster hunc, Epiphanis cognomen datum lego, ne-
que vox haec generalis aliis applicari posse videtur. Forsitan sculptoris
vitium putaveris, cum omnes fere apud Golzium EfKgies eodem filo de-
lineata: sint.Res gestas NicplXlcdis Appianus Alexandrinus pluribus
persecutus est. Cognomen inde ei impositum esse conjicere possumus,
quod subditis Prusia; Patris J&vitia, uti ferebant, opprerTis Roma adve-
niens tanquam salutare Sidus apparuerit , Eosque contra Patrem, ausu
licet impio, nefando exitu, sibi vindiqaverit. Hoc genuina vocabuli si~
gnificatio arguere videtur, & eadem etiam Antiochum ratione Epipha-
nem
,/>.vai
IJ2 THESJVRVS EX THESAVRO r rtil2<
nem cognoinmatum idem Appianus teftatur in Syriacis. Iuppiter Non-
I

nio ideb expressiis videtur, qubdejus Nicomedias praecipuus cultus suerit.


Id ex dicto Appiano colligit, qui Prusiam in Jovis Phanum consugirse Cc
narrat, ut se adversus Filium loci religione tueretur. Hasc ratio ad Prusia? C&
Co
nummum fatis eft appoiita-, At in Hoc aliud adhuc latere putamus. Pa- tt
trem, cum quo de Regno decertabat, Nicomedes in Jovis fano occidit &
folm
ita vi£toriarum suinmam in uno Patris Capite obtinuit. Hinc sortaise 00!
haud sutilis conje&ura siat, Nicomedem hoc Nummo, a Jove iibi victo- tfith
riam adversus Patrem datam, persuadere voluisse j Quid enim Juppiter ftUtA
rchus
Lauream Vicloria: Symbolum porrigens aliud designare polsit ? Qiiid
Aquila sulmini insiftens habitu quieto, quam bellum conse&um, partas Muc C0n\
Imperii Vires, Pacem reftitutam ? funt quibus 5

Sokm rtfpa
Oil Bithynos Pontum ingressbs excipit
p XLIL
inpcnfidedi
«primit Ver

M
MITHRIDATES. jKtam, qui I
videtur.

NAves in

jickt, IIIi
njffl veniunt
HIc est famosiisimus ille Ponti Rex, cujusnomen gesta cum Romanis iiroaliisquc
r I1 bella celeberrimum fecere. Decimus sextus luas Stirpis a Dario ul-
rari infcrip
timo Persarum Rege numeratur •, Octavus autem ab Eo Mithradate, qui
primus, desertis Macedonibus, Ponti Rcgnum condidit. Corpore fuit va-
sto & robusto, equitationibus & jaculationibus exercitatislimus, Grarcis
literis imbutus, Religionis Grascorum haud ignarus, Iaborum patiens, cir-
ca muliebres voluptates intemperantior, & quod maximum eft, Sororum,
Uxorum & Filiorum interfe&or. Duplex habuit cognomen, Dionysii &
HH Eupatoris : Hoc claritatem generis designat, quod ab uno e feptem illis
;•!> U
Persis, qui Magos occiderunt, deducebat -y Illud vel Fortunam vel biba-
citatem cum Baccho eandem indicat. Resert Plutarchus, Eum Regum
bibacissimum, indeque Dionyfii vel Bacchi cognomen reportaffe, quibus-
dam persuasum fuisse. Contra Appianus, Eum plerumque fobrium tefta-
tur, unde re6te Plutarchus priorem rationem explodit, aljamq-, ipfe fub-
jicit, qubd scil. uti Bacchus bis fulminis ignibus involutus, intadtus ta^
men evaserit. Quicquid fit in Nummis Corona Hederaeea cognominis
hujus teftimonium prasbet. Ex Hedera &C baccis Coronam hanc confta-
p
re Seguinus ait. Ex sloribus Eggelinus. Mihi videor &Nuces avella- c«
nas
\ PALATINO SELECTVS iS3
nas observare, quibus Pontica Regio tanta ubertate pollebat & Prsestan-
% tia, ut vulgb PonticA vocata; fuerint. Id ex Statio, Dxoscoride, Galeno
pluribus demonstrat eruditistimus Bochartus.

Cur Cervum signaverit Mithradates, causam ex ./Eliano accersunt,


ubi Eum Corporis fui cujiodiam non tantum Armis & Satelhtibm, fed &
Tauro & Equo & CERVOy quos manfuefattos hac de caufa alebat, com-
mittere solitum fuijfe narratur. Solis typus Etymoiogiam nominis con-
cernit. Mithradatis nomen Perstcuni est : Mithram Persis Solein deslgnare
Plutarchus ait. Soli Cervum, non minus ac Dianx, sacrum fuisie 111.
Spanhemius observat. ilnde & huc forte respexerit Mithradates. Sed
utraque conjedura sua laborat infirrnitate. Alia sunt quas Soli sacra \ Alia
siint quibus Salutem suam credidit Mithradates: Cur ea non stgnavit, si
Solem respexit, si respcxit vitas custodes ? Tutius ad Veiiatlonern cui
impense deditus fuit Mithradates, hunc Cervum referas. Luna Dianam
exprimit Venationis Deam : Sol ad nomen pertinet •, Neque enirn Co-
metam, qui Regni auspicium dedit, ut arbitreris, adjecla Luna permittere
videtur.

NAves ingredimur, Virorum, si quosGazaPalatina nobis oh-


jiciat, Illustrium rimaturi facinora. Pontum navigantibus in meroo-
riam veniunt Argonautae, inter quos & Euphemus quidam Apollo-
doro aliisque memoratur Neptuni Filius, quem sequenti Numismate ce-
lebrari inscriptio docet.

XLIII.

EUPHEMUS.

■ob<
Flguram cernis pubetenus Hominem, rcliqua Piscem, qualiter Trito-
nes pingi consueverunt: Utramque manum elevat, dextra Tridentem
co$
s
■c torquet, pifcique insigit. Hax omnia Neptuni Filio quadrare, qms du-
bitet
tet ?? Hyginus
HyginusTaenarium
Taenarium<V ev Europa
& ex F.nrnnaTityi
TirviFilia
Filia natum
natum ait,
ait, quod
quod idem
idem
V &
rjj. THESJVRVS EX sHESAVRO
& Pindarus canit, locuniq-, in qao natus fit, defignat Cephisi ripas. Hy-
ginus sibi ipfi contrarius alio in loco ex Celxno Ergad Filio natum dicit.
"M Pausani^e sufEcit Paternura Euphemi genus secundum Poetas indicasfe,
interim tamcn Vi&oriam ejus celebrat,quam Bigis in Olympicis obtinue-
rit, &Statuam, quae ipsi in Elicle posita suo adhuc asvo exftiterit. Sic-
co pede super aquas Eum cucurrisse praster Hyginum, Tzetzes aliiq^ af-
sirmant, quod procul dubio ob peritiam Rei Nauticae effictum eft. Draco-
nes, quos Averfa exhibet, adCadmxum &Colchicura reserendos nihil du-
bito, quoruirs alterius a Cadmo iritersedi dentes Jason ArgonautarumDux
i
Aratos fj?ar/it in agros.
11 •
XXnde SegesClypeataPrirorum,aiua.lis &Cadmo enata eft^ Alterum pervigi-
lem aurei velleris cuu-o&cm L ethai gramine succi sopivit. ColchicusOviDio
Crifia Linguis^ tribm frajignis & uncis. pJElideC
Dentibus horrendus suisse dicitur\ Qua; descriptio ad lubitum potius Poe- aoriarum (

tx} quam ad ipfam Draconis hujus Effigiem concepta vrdetur-, neque e-


nim tres lingua: hic apparent, dc dentes, licet acuti satis & horrendi, non mata

tamenunci sunt. De Crifta rem in medio relinquimus, aliquid enim Ve-


tuftate exesum in Numismate adhuc cernitur, quod Crista; vicem supple-
re posfit. Casterum & biflda Cauda & uncum in tergo Cornu & praelon-
gx ad Tempora Aures facile ea supplebunt, qua? ab Ovidio arfl&a [funt.
Sua Poetis, sua est & Ccelatoribus Libertas!
SUperato Helleiponto & Mari i£geo Peloponnesum ingre-
dimur. Argismemoria subit
XLIV.
P H I D O N I S.
IDRimum et
J ^t: Diti

Num Plur(
JlaJ *

c Lypcum 8£ Vas Numismatis hujus eodem plane modo videas apud


'Golzium in Nummis Ismenes & F*?^, de quibus Nominibus dubi-*
N» G
*-'Al,v

tat Nonnius. Clypeum in memoriam Herculis expreffum arbitrantur,


quod is refixis, quas in Templis inveniebantur, armis, Minyarum juguni
excusserit, patriamque in libertatem afseruerit. Vas averfa: Bacchi Can-
tharum arbitratur Idem Author ; Sed noftrum Numisma plus luminis af-
sundit» PslidoneiH inscriptio prodit clarior, quarn ut quemquam du-

'#
Ht PALATINO SELECTVS W
bitare sinat. h decimus ab Hercule, Argivus, Sc omnibus sua? ternpesta-
tis Principibus excellens, non Bello tantuni, indaruit, sed & Inventis iuis*,
obs, Prastcr alia facinora.& eas adortus est Urbes, quas quondam Hercules ce-
t perat, sibique vendicavit, ut ea procuraret certamina, cuas ab HercuJe
%t fuerant instituta. Intelligis cur Clypeo Hercuiis opposituin sit Pliido-
Ilis nomen ? Genus ab Hercuk ducebat, Herculem aemulabatur. Vas
mWldJ inventum ejus est. MENSVRAS invenit, inquit Strabo, qu& PHI-
DONEJE DICVNTVR, at% pondera, & monetam cnm aliam, tum
ARGENTEAM procudtt \ Argenteum est & nostrura Numilma,
quidni ab eo procuium credas ? Uva vaii superposita non tam Vini a-
bundantiam hoc loco, quam Menliirarum usum denotari putaiiius.

otius Poe. INElideOlympicorumcelebritasDiversos exhibet variovi-


nequet
doriarum Genere Nobiles : Horum unicum ex Gaza Palatina darruR,
rendi, noo non tam sua, quam Equae sua: virtute memorandum. Duo sunt NumiC
i enimVfr mata
em suppk-
XLV.
& prak
ffi&ajfc
LYDOLi.
im ingre

PRimum etiam 111. Spanhemius exhibet. Caput Galeatum Mard tri-


buit: Dimidium Equum ad Carthaginenses refcrt, similemque aGoL-
Zio & Paruta inter Dionysii Sicilias Tyranni nummos referri dicit. Se-
cundum Plures Antiquitatis Scientillimi saepe tentarunt, an aisecuti sint,
neicio : Alii, 'AvMmvIos, Alii aliud quid in eo legendum existimarunt. Pri-
mam ad veram Ledionem viam stravit Serenistimus CAROLllS LU~
videas DOVICUS Gloriosa: Memoriae Ele£tor Palatinus, A«Wai legendum decer-
linib^ nens, quae vox integerrima in nummo Palatino habetur •, Quod finem at-
afl*
tinet, alia adhuc literarum vestigia apparent, quas an Casum forment,
an aliud quid dicant, dubium est.

Nequicquam veram crepes LedHonem, nisi & scias, quis ille Lydola
UV fuerit ? Ego ne tardiosis tecum ambagibus agam, dicam quod rem eise exi-
Yi stimo.
iS6 THESAVRVS EX THESAVRO
stimo. Pausanias in Eliacis II. cujusdam Phidofce Corinthii mentionem
facit, cujusEqua,ab ipiis statira carceribus Seisore collapso,c*, cursum pri-
sii^
stinum asquc, ac si redtorem haberet, retinuerit, & circa metam se con- c typ um
verterit j Audito vero tubas sonitu ad cursum concitata sit vehementius, ^ ten"
cumque ad Ludorum Prasteclos antevertisset, jam Vidorix (e quaiicom- *»

potem intelligens constiteris, Quam ob causam Elei ipso Pstidola vi&o-


patra
re renunciato, Ei, ut Equar Simulacrum dedicaret, concesserint. Hasc «ftain

quam eoncinne rem explicent ipse vides. Unicum dubium restat, quod in
Pausania (|)£i^'a*, in nummo autem A«&ua« aperte legatur-, Sed quis nescit
plura in antiquis, prassertim-Grascis Authoribus corrupta eise? quod ii in iStequa
uno, certe in hoc LydoJx nomine quam facillime contingere potuit, A Muinisi
tantum enim Au & <£*' non distant, ut non facile in MSC. aliud pro ujio
irrepere potuerit,

Ex iisdemPAUSANLE verbis constat,Equam hancAuram diclam,a qua


voce nec in primo Numismate Equi collo inscripta: -Literx V PE procul
abeunt, sive A ab initio in Pausania adje&um, iive in monili suppreisum
aut deletum credas. Certe his Numismatibus, quod Elei intenderunt, re
ipsa effe&um est : Simulacrum in stadio consecratum dudum vetustas abo-
levit, nummis impreisum adhuc integerrimum non tantum perstat,sed ad
seram nostra opera transmittitur posteritatem. Caput prioris Numismatis
an Martis, an ipiius Lydofe credere velis, nihil moramur j quanquam
Marti adscribendurmCaput Palladis, quod in altero nummo habetur,sua-
Pfaillimiui
deat. Appoiite scil. bellicis Numinibus dedicasse Equam siiam credi debet
^nc; Alios
Lydola, qubdgenerosa ejus virtus optimi Equitis Peritiam supplevit.
l0> cum inii
Atras ascendentibus in memoriam redit
p Pbarbaca,
I* mimm
XLVI. Wustmri]
*"*Ucin
P A T R M. U S. ,Komni
NesoP].

^tore
I>tbp(

AtXXUm inscriptio hujus Numismatis prodit. Fuit isPrcugenisFilius


P Agenoris Nepos, qui ab Ampyce., Pelia, ./Egineta, Derito, Harpa-
<usc
cej
lo.
PJLJTINO SELECTVS IJZ
lo,Amycla, Lacedannonc, ordinem gentilitatis deducebat. Faciem in ad-
versa agnofciinus, neque enirn ut Apollini tribuatur, integerrima Equitis,
qua: in adversa eft, patitur. Non obftabk Laurea. Ea redimita sunt &
Agesilai & Polydori Capita in Lacedasmoniorum Nummis, qui eundem
plane typum prarferentes, &C Cognationem evincunt, & idem signati Nu-
mismatis tempus. Eques hoftem profternens Herois noftri mcritum in-
dicat : Ad eje6fc>s Jones refertur, occupatamque Aroam, quam poftea
audtain Patra:us de siio nomine Patras dixit. AdiPAUSANiAM & fidem ha-
bebis.

\ Ntequam digredlamur, rarissimurn adhuc inspiciendum


i^Numiima Taurionis»
XLVII.

TAURIOR

Slmillimum huic Paruta exhibet sub Hierone II, sed absque inscriptio-
ne-, Alios itidem numero secundo, tertio & quarto in paucis difteren-
tes, cum inscriptione IE P £1 N & S , quanquam facies, licet utrobi-
que barbata, lineamentis tamen differat. Fateor, me nondum probe in-
spe&o nummo cum Hieronis eundem arbitratum fuisse s Sed postquam
penitius trutino, non Hieroni, sed Taurioni Eum tribuendum inscri-
ptio adhuc integra mihi persuadet. Is, si Polybium audias, discedente An-
tigono, omnium rerum qua; ad Reges Macedoniae spe&abant, in Pelo-
ponnefo Procurator conftitutus, bello Cleomenico a Timoxene Acha:o-
rum Prastore ad expugnandum Clarium comes asfumtus eft, ccgnitaque
non multo poft iEtolorum impressione Demetrium Pharium, quem ex
Infulis Cycladibus Cenchrias appulisse intellexerat, ad serendum Achads
auxilium, iEtolosque invadendos incitavit, sumptumque in Lembos per
Ifthmum trajiciendos in fe suscepit. Ex His Tridentem ideb signatum
credibile eft, ut votaNeptuno pro selici rerum, duce Demetrio contra
iEtolos sufceptarum, succeisu sada teftatum esset.

v5 IN
AtQ,
1

I rjg THESJVRVS EX THESJVRO


N Siciliam transmittimus. Ibi multa Regum dicam, an Ty-
rannorum Seges ? Primus nobis occunit Hiero,

XLVIH.

H I E R O.

) scriptio e;
i0> qui &.
[lero Syracusius Geloni Fratri succedens, undecim Annos & o£to ^ oblcur<
I Menses Imperio prasfuit. Numisma exhibet Caput Hieronis Diade- genus pro ali
mate revin&um in aversa Statuam Equestrem, cum Hasta & inscripcione quodr
IEP,Q,NO S • N. Idem habetur apud Golzium tab. 15. ■& Parut. num. j Pindar
20. hac sola cum differentia, quod loco N ibi A. expressum sit PaUsanias 'tfCUlTUi
hanc de eo in Olympia descriptionem exstare tradit:
pcntior. D<
>| ov Troli vixtsa-eti Zsu "OAUjWft-ie^ cijavov dyuvct
Li&gjlT&U [AiV kt&Cl^ (AOVVOKzAslTl eii Olg^
r\Ucenti<
A«s Viouv 7oi(li troi l-^w^/.cccQo ; 7rdts o d.Vi&tsxs

L±itVopsvt\g. -zrajfios ^vtj^a ^vgptxoctx^

:'.,;|f; juppiter, Eleo rediit qui pulvere ViBor,


I '1
Quadriga^femel, INjVGE his & EQVO,
Voverat h&c Hieron : Natus monumenta Parentu
Dmomenes pofuit clara SyracofiL

Ex hac Inscriptione Hieroneill bis Celete in Olympicis vi&orem exfti^


tisse discimus, qualis Victoiia cum in nostro nummo expresfa sit, figura
haec Equestris ipstus HieroniS decurrentis Statua, & in memoriam u-
nius illarum Vi&oriarum signata,credi debet. Nec fides habenda doctiftl-
mo alias Antonio Pisoni, qui Tarantem Neptuni Filium hunc arbitratur ', AQathoc

A T quomodo conveniet eidem infcriptioni cum Aureo ^xiin

LjI L-
p

1
m^r PALATINO SELECTVS. w

XLIX.
EIUSDEM
H I E R O N I S.

PLurimisque apud Parutam aliis, in quibus Bigae cernuntur, cum In-


scriptio expresfe T«^/»W&> Quadrigis eum vicisse asferat I Imb Sc Pin~
5 &( darus, qui & Hieronis Vi&orias non una celebravit cantilena, Quadrigas
iis Diadc haud obscure innuat. Quid dicemus ? An Poetica Figura unum Currus
icription genus pro alio positum existimabimus ? Atqui inscriptio vix aliud dicet,
RUT, nun, quani quod res ipsa tulit ? Et consensus Testimoniorum Quadrigas expri-
PaUsasuj mit y Pindari tamen Oda? non de Quadrigamm Vi&oria inscribuntur, sed
*Asp*los curms, quod vocabulum dc in nummo apparet. De his judicet
peritior. De Capite spicis redimito in sequenti dicetur.

Ucentis ferme post Hieronem Annis secutus est


D
L.

vo>
AGATHOCLES.

-orem *»

cmori^ AGathocles Patre figulo natus, cum ob vi&us inopiam & ipse siguli-
nam exercuisset, per varios fortunas gradus eb magnitudinis proces-
: arbitf* sit,, ut maximam Insularum, Africas, Italiaeque non spernendas portiones
sibi subje&as viderit. Ejus vitam, res gestas, mores, cmdele in subdi-
tos Imperium practer casteros Diodorus pluribus persequitur. NumiC-
^ure° ma nostrum ex Argento Praefert Caput fcemineum una spica redimitum,
cum Inscriptione KOPA^ . Aversa oftendit Vietoriam pubetenus nu-
dam, siniftram supra Tropseum attollentem, dextra malleum tenentem,
BssJ
ap-
1S0 THEsAVRVS EX THESAVRO
I* apposito Trinacrias signo, & Inscriptione ATAGOKAEIO^ . Ideirs
fere habetur apud Golzium j ex collatione tamen aliqua apparebit diise-
rentia, prassertim in ipsa capitis foeminei Esligie, & velatis Vi&orias cru-
ribus. Accedit, qubd signuni Trinacrise apud Golzium vel absit, vel
aliter positum conlpiciatur.

Caput illud foemineum Proserpinas else, ex Corona spicea & apposi-


ta Inscnptione patet \ Proserpinas iri suis cum Plutotle nuptiis Sicilise In- / t Illi
sulam pro Anacalyptetiis datani, nonnulli Poetarum fabulati sunt. Alii
ea causa ei dicatam arbitrantur, qubd in ea omnium prima cum Matre sc- lllsstr .

se ostenderit, priiriasque exposuerit fruges, unde postea, cum a Plutone


rapta ad orcum descendiiset, solenni quotannis panegyri a Syracusanis ce-
Jiso utl
lebrata sit •, His ita creditis non mirum est, in Agatlioclis nunimo eam
.■
1 esse exprelsam, cum procul dubio Siculi Vi&oriam, qua; in aversa signa-
ta est, Agathocli hujus Dea; sua: auxilio obtigisse, crediderint, grates-
que ei hoc monumento referre voluerint. Pertinet autem hxc Vidfcoria
ad eum quam Agathocles in Africa paulb ante, quam cum Ophella Cy-
renarum Regulo Societatem iniret, adversus Carthaginenses obtinuit.
Videmus enim Vidoriam Tropamm figentem, quod Agathoclem Car-
thaginensibus & Barbaris profligatis fecisse., Diodorus Author est. Ad-
jedum Trinacrias signum in Sicilia, & forte communi Siculorum Decre-
to, hunc nummum cusum esse, ostendit. Carterum uti in pluribus An-
tiquorum Numismatibus, ita & hic Troparum videmus, non e Saxis,
sed e ligno ereclum, quod Nicolaus quidam apud Syracusanos de captivis
Atheniensibus consiiltantes, ideb factura arbitratur, ut si ad exiguum
tempus durarent, brevi Inimieitiarum quoque monumenta exolescerenr.
pmhicfu
%m apU(
LL l^ Eade

ElUSDEM,
AGATHOCL 1%

A KAEO^
Dversa Caput prafertDiana^Pharetratse cumlnfcriptione ALA0O-
BAjEilAEO^ Dianam una cum Proferpina in Siciliam
venisfe,
PJLJTINO SELECTVS. ,*>
venisfr, eique Syracufanam Insulam attributam, & exinde tam Oracu-
lis, quam hominibus Ortygiam vocatam Diodorus prodit. Fulmen Pro-
videntiaeSymboIum eft. Hoc igitur nummo Agathocles Syracusanis
persiiadere videtur, Dianam eos, se Providente sive imperante,servaturam.
Hac enim de causa Dianam ^>|£>TEIPAN vocasse, suum autem nomen
sulmini junxille credi poteft. Casterum notandum, qubd in hoc nummo
Sicili$| Agathocles Rex appelletur, in priore non •, Ideb scilicet hoc faclum est,
qubd ciim supradidam Vidoriam obtineret, Regis titulura nondum u-
surparet •, Illa enim potitus eft, antequam Ophellam Cyrenarum Regu-
u>* lum sraudulenta societate decepisser, hunc autem post demum asfumsit,
■culaniSCj cum Antigonum, Demetrium &c Ptolemseum Diadema ilbi imposmsse
Limmo eaii audisset, uti Diodorus testatur.
s erfa 1]
LII.
int* grata
cc Vicloii TERTllIM
3phelkq
es obtinuii
AGATHOCLIS.
)clemG
rest. Jl $N
runiDeot
>luribus Ar

lon e!
sdecap
ad exigi
sxolesceren ]Dem hic fulmen est, & in adversa Caput Minervae. Etiam Minervaj ce-
lebrem apudSyracusios cultum fuisse, infra ex eorumNumismatibus pa*
tebit. Eadem hujus qux & superioris, est interpretatio. Sequitur

LIIL

H I E R O II.

s/
AsAt
C Aput fcemineum cernis Corona spicea cinctum. A tergo Malum
Punicum eft,cum Inscriptione; S YP AKO S IQN3 In aversaBos
X cornu-
162 THESAVRVS EX THESAVRO
cornupeta cum Inscriptionc IE & Lit, $. Typum exhibet & Paruta,
in paucis tamen diversum.

Hieroili Patre Hierocie, qui genus suum a Gelone primo Syracu-


sarum Rcpe repetebat, & Matre Ancilla prognato varia prodigia Re-
gnuni pnxdixere : Congcftum ab apibus circa caput expositi Insantis
Mel y Lupus ludenti Tabellam eripiens •, Aquila in Clypeo, Noctua inHa-,
ita considens. Nec eventus fesellit. Primb enim Prajtor, mox Impe-
rator, tandem communi susfragio Syracusanorum Rex appeilatus eft. In-
de Romanis ex hoste amicus omni eos Officiorum genere ad mortem us-
que, quani nonagenario major demum oppetiit, constantimme derae-
rjlerony
ruit. Caput fcemineum in nummo Proserpinse eise, appositum a tergo
sJAnno ae
Malum Punicum evincit. Cum Ceres Jovem rogasset, ut Filium sibi resti-
s d Hiero (
tueret, id se facturum juppiter promisit, si nihil eorum adhuc gustasset,
qua: forent apud Inferos-, Sed cum 111 a tria vel, ut alibi, septem granaMals
fflmvitaaiu
Punici edisfet, indice Ascalapho, educi non potuit.
apposite Livi

Taurus aversac fertilitatis Symbolum vulgb creditur. Poterit etiam Ifiirdilem


ad pecorum multitudinem referri, qua de causa Pindarus Siciliam woaJ^- jtrit effent, t

sov divitem pecoris vocat j Nisi, hoc prxsertim in nummo, ex gestu cor- linm, nec v
nupeta: HieroillS fortitudincm intelligas, qua Mamertinos contudit, 6c ssat, consjte

viam ad Regiam sibi Dignitatem stravit. Ratio hieroglyphici vel ex ipso fytio^ etiam
vocabulo, quo hunc gestum Grxci expresserunt, constare potest. Kee^C5" fymni.
ipsis non tantum est cornupetere, sed & invadere, vastare, dissiparc, sci-
licet ut boves infcstis cornibus solent. Hinc idem vocabulum apud Ho- Fulmen
merum & Theocritum de Leone usurpatur, & Achilles Trojanos imfcv fclSpANHEl
xe&u%u, ut ea, qua; in sacris habentur, taceamus. ■ Conjecturam juvat ^tentiam lu
expressa supra bovem Clava, qua? procul dubio priraam Syracusano-
fe bene
rum Originem indicat, quam ab Hercule dedu6tam Thucydides tefta-
WejusTiHe
tur. Hiero scilicetse institutumProserpina: cultum religiose colere.,
§£ in debellandis hostibus antiqu^m stirpis sux Virtutein ob» l)Mronoc
tinere, hoc fortassis numnio mani- ^otuteU
m festare voluit»
^um fa,

ti
•%
\
PALATINO SELECTVS. /^
LIV.
yuai
HIERONYMUS.
30X1

UseMB Qfcs

me dem

umateij
Bsibirei Hseronymus Hieronis II. degenerNepos Syracusarum Tyrannus^
Anno astatis \$. Regnura adeptus superbe imperitavit, violatoque
■c gustist
quod Hiero cum Romanis pepigerat fcedere, Carthaginensium partes se-
granajj
cutus est^ icd brevi conjuratorum factionibus oppresliis Regnum simul
cum vita amisit. Numisma Caput exhibet Diadematum. Ad eam rem
apposite Livius pronunciat ha:c Verba : Hieronymus, ijelut i>itiissuis
xerit ctiai desiderabilem ejsicere njellet Avum, primo siatim confietfu omnia quam di->
iliani «$ sbaria ejfent, ofiendit. Nam quiper tot annosHieronem Filiums^ ejusGe*
ix gestuc lonem3 nec <vesiis habitu, nec uilo alio figno disferentes a cateris civibus vi~
contudit dissent3 consbexere Purpuram ac DIADEJVLA & Satellites armatos} qua-
:i vel exi' drigasci etiam alborum equorum ex Kegia prodeuntium, more Dionyfii
test. & Tyranni.
dissip
Fulmen in adversa expresfum Providentix 6c Imperii Symbolum es.
Lmap^l
jte 111. Spanhemius inter casteros &c de Hieronymi nummo fatetur, quam
rojanos
sententiam lubentes ampleclimur •, Quamquam enim nec sibi nec Rei-
^uraio
publicas bene providerit Hieronymus, verisimile tamen videtur, Eum id
Syracui
signare jullisfe, cui, si non erat, volebat par ad minimum videri. Livius
:YDIdes ait, Andronodorum3 cum Hieronymum Regni Potentem pronunciaJfet3 de-
igio# ponendo tutelam, qu& ipsi cum pluribus communis erat, infe unum omnium
cm °b njires convertiJse3 quod procul dubio de gratia intelligendum, quam apud
Tyrannum ta&o suo iniit Andronodorus j Si gratiam iniit deposita tu~
tela, jam constat, voluisfe Hieronymum &; Imperio 6c Providen-
tias parem videri, licet, ut idem Livius ait, <yix.
Libertatem3 ne dum Dominationem
modiceferrepotcrat»
01
4# X: Ultima
;=. I

/^Ts THESJVRVS EX THESAVRO

ULtima Capitis hujus Fcemina sit. Neque enim vel debili-


tas sexus, vel obscuritas vitas locum huic inter Illuftres Regalesque Vi-
f
ros denegaverit, cum Numismatis iplendor ebuccinet in dignitate Fieta-
tem, in Pietate Triumphos.
!:"

LV. 0fcm'
sua
raW"s

■;

P H I L I S T I S. '•*
fevelpw

coliigenda, i
piortalitatis f

An&Virtu
[jciam. De
nores admisii
PHilistidis nemo Antiquorum meminit. llnicus Suidas eam vel Sici-
chus Dionj
lix vel Magnae Graeeiae Reginam fuisfe existimat. Recentioribus Eam Gente, c^sus
nominasfe sufficit. Nummum Siciliae adscribit Paruta, qua Authoritate,
findicte fufti
Viderit ipse. Reginam fuiise,, dc Victoriam quandam obtinuiise, indeque
tiadebilicavii
Regno suo felicitatem peperisse, Inscriptio Sc Quadrigae cum aurigante
Vi&oria, & adje&um Cornucopiae testantur, additur & Vidtoriae caufa, ^\ Perfei
fceantur.
Velum sive Pietatis sive Divinitatis Symbolum. Pietate Divinitati ap-
Hnertia.
propinquamus. Pietate Deum ssectimus y A Deo Victoria. Haec utut a
Gentili Regina ad posteritatem transmissa, necessaria tamenDo&rina funt stam muiicl
§C iis interdum, qui saniore Religionis jubare se illuminatos hodienum
ja£tant. In Historicis, Le£tor gratum fecerit, fi plura docebit. Quoi
^totn

ANACEPHAL^OSIS.

1 Llustres, quorum hoc Capite & Effigies infpeximus, & Adiones quas-
dam, vario olim sub orbis Chmate p^efevit Graxorurn Natio, fufcepit
For-.
J
;1
PJLATINO SELECTVS. I(ss
Fortuna vel Regia vel Regibus proxima. Hujus Exempla in Euphe-
1110 fulgent, Fulgent in Lydola & Patrseo, IUius in reliquorum pleris-
atep:
\ que. Pars Macedonia; Solium posTederunt, Pars Asia:, Pars Syrise, Pars
^Egypti, Aliialiud: Potentiam omnes, at quam brevi duraturam ? Ma-
cedonia, Syria & vEgyptus, qua^ diutiiiime cum interitu sibi luctatae vi~
dentur, tandem tamen Victrici succubuerunt Aquila:. Asiam Syrorum
absorbuit arstus. Absorbuit & rcvomuit. Inde Regnum Pergainenura,
Bithynicum & Ponticum, qua: tamen nec ipsa fuerunt finniora. Non
Tyrannis sua stetit Potentia : Non Regulis, quos Caria nutrivit, quos Cy-
rene, quos Peloponnesus. Omnia, quod ab initio diximus, parca Dks
abftulit, & &c ne memoria quidem superesset, nisi eam conservassent velHi-
storia, vel prassidium Historia illustrius Numismata.

Hxc quo rariora, eb majore cum diligentia, tanquam ex naufragio,


colligenda, non ut inutile lignum j Sed ut eorum monitu contra eadem
jnortalitatis fata nos muniamus. Neque enim otiosa putaveris aut muta,
cum &C Virtutum &C Vitiorum in Regnis & Rebuspublicis; ostendant Effi-
caciarn. Demetrius PolyorceteS ob Vi&oriam Navalem Divinos ho-
amvelSii
nores admisit, sed Diis vindicibus tandem privatus contabuit \ AntiO-
chus DionysuS Superbise conjunxit Luxum, sed ab Arabibus, luxuriosa
.oribus
Gente, catsus est. Alexandrum Caslandri Fllium imprudens ardot
Authoi
vindi&a? sustulit; Demetrium ex Parthis reducem demens ja&an-
iiue,rf tia debilitavit. Pyrrhus vanas esse vi&orias ostendit, nisi parta custo-
im aurigi dias-, Perfeus debiles Exercitus, nisi Prudentia & Fortitudine Regis su-
dtoris cai stineantur. Hieronymum inanis tumor perdidit, Prusiam crude-
)ivinitati lis Inertia. Vanum in fcemina prassidium Xheopatori fuit. Cleopa-
tram muliebris arrogantia pracipitem egit.

:0s ho^i Quot scopuli, tot decrementi in Imperiis dc interitus causc! Quot
scopuli, tot monita Principibus : Ne Superbia intumcscant, ne luxu dif-
ssuant: Ne crudelitate sanguindntur •, Sed ut prudenter & sobrie subditis
imperent: Prudenter & fortiter inimicos persequantur : Clementer pro-
stratos suscipiant: Suae magis Dexteritati, quam muliebri sidant praesidio:
Artes foveant, ut Antigonus Ar atum : Archelaum respiciant, qui
Regnum suum variis ornamentis evexit: Lysimachum imitentur, imi-
s. tentur Antigonum T Utorem, qui Fortitudine & Prudentia excellue-
re : Hieronem 8C Amyntam, qui paternis meritis merita sua super-
struxere : Ptolemseum Philadelphum, qui jura sanguinis coluit: PtO-
C*(
kmacum Lagi qui benignitate 6c modetatione magnitudinis omen im-
: 0^ X3 P^ev^:
jsUti0<
s
166 THESAVRVS EX THESAVRO
plevit : Philippum, qui Deum coluit, sacrilcgos ultus est : Phllisti
dem, qua: ex Pietate Vi&orias Gloriarn hausit. Hos, ut curarum asstus
solentur, non dedecent Ludi, quales Philippus & Hiero Nummis im-
I pressere : Non Venationes, quibus Mithradates in futura beila corpus
duravit. Horuni ut Alexaildri Magni Virtutem Deus
juvat, Gloria per orbem Terrarum
perennat.

S^^^^SS^

u
•> ■ *

■>ii-s
liH
11,11 <i

n
'eus

»•

T
^CLv^ 1 tv/lil;l'iJ i^jCLv^LI
Cap. II.
CONTINENS,

I TA
QUARUNDAM
^#> x\* MJ W»
QUAS %
PER ITALIAM SICILI
LIQUASQUE MARIS MEDITERRANEl INSU-
LAS, PER GR^CIAM, ASIAM ET AFRICAM,
ANTIQUA COLUIT GRICORUM PQTLSSIMUM
FREQUENTU.

Erumpublicarum selicitas seiicitatis hu~


mafiae culmcn eft. Inde dependet felicitas non
Mao-iftraruum tanmm, fed& Subditomm. Ea-
propter ut culpandi qui privatx utilitatis defiderio
publicam peflimdant, italaudandus videtur cona-
tus eorum, qui curas fuas in exquirenda intendunt
media, quibus publica & elevetur $£ eonfervetur.
Attamen ncc hi omnes probando fatis infiftunt
tramiti. Sunt qui onmera felicitandarum ilrbium racukatem Diis ad-
fcribuns, Sunt, qui omnem hominibus: Zelollli in res Divina^ fed fuper-
ftitiofoj
V

/# THESAVRVS EX THESAVRO P
P''
G**£>
ftitioso, Hi in mundanas, sed ptofaiio •, Utrique erroneo,~cum Alteri fc
,M Deos, Alteri Homines ignavo damnent otio. Prudentius Fabulofa Anti-
ouitas incrementallrbiura & Rerumpublicarum ab utrisque descendere
I oftensura, non tantum in Originibus suis utrosque consecravit& ad Po-
fteritatis cultum provexis, Sed & Trojam -efsinxit, non ab hominibus ex-
ftru&am, sed a Diis, a Diis tamen diversarum Naturas Qualitatum, diver-
larumque Artium Prassidibus, non aliam ob caufam, quam ut selieitatem
ilrbium abope 6c benedidione Divina quidem dependcre, sed humanam
I slmul involvi induftriam signisicarent. Neptunus Humiditatis Author eft,
Apollo Siccitatis. Alter Oceanum temperat, alter Terram sovet. Tei% Gentem & c

ram & Oceanum si in situ Urbium Dii conjungant, sirmissimam suturx fttisdefbrtiti
selicitatis basin credideris j Inde Potentia, sl induftria Humana accedat Oeorum iuo:

Ccelique favor, navalis exurgitj Inde Tcrras sertilitas, Militare Robur 6c (oponiti qu
Pax, Pacisque Ornamentum Pulcherrima variarum Artium Corona, qua- foincubuii
rum prascipuas & samulatrix commendat ApolJinis dextra.
En veram promovendas felicitatis publicx rationem i Eam ut ex- OstMa
plicatiorem reddamus, quasdam hoc Capite contemplabimur tlrbium ea- fnint littus
rum, quas per Maris Mediterranei & Insulas & Littora olim vetufta di- juiasltalicai
iperserat Grscorum Natio.

X Adriatico lonium versiis navigantibus ad dextram jux-


E ta Aternum occurrit Regio Maructinorum, ejusque Caput

■■'',''■■;,
T E A T E.

fgyripf
TEate quam Strabo vocat, hodie vulgb Tieti & frequentius Chie- ,c»>n ob i
ti, in proposito autem Numismate'1 iati dicitur. Numifina vetu- ^onador
ftissimum sapit artificium. Inde nec Teate primxvam appellationem fuif»
se Golligimus. Quamquam nec Maruccinorum nec Urbis Tiatinas ori-
ginem, vel nos, vel operosus in his Philippus Cluveiuus inveftigare po-* {> Nihii
tuerimus. Huic de Marso Maruccinorum nomen detortum ex Priscia- ** Patri
no notasse susEcit. Magnam autem fuifse, &C bellica virtute ftoruilfe
hanc Urbem ex Silio discimus:
Mlaruccina fimul Frentanis amula pubes,
Corfini Popdos MAGNVMQVE TEATE irahehat.
Er
m :,::
PALATINO SELECTVS. w9
Et alibi:
^y
H CeH - * - Nobile nomm
fc Mamccina domus CLARVMQVE TEATE trahebat.
Iti Sc Rcgionem Olearutn feracem Plinius innuit, dum Neronis anno fu-
premo in agro Maruccino Olivetum univerfum <viam publicam transgref
sum MEMORAT3ar<vis inde e contrario in locum Oliveti profeffiis. Cum
igitur Olea Minervse Dex bellica; sacrata C\t, & Maruccini re bellica pras-
stiterint, facilis est mterpretatio, cur Caput hujus Deas Galeatum Numis-
matibus suis imprelserintTcatini ? Scilicet ut testatum facerent, ejus cultu
/et, > '
ler,
se bellicam sibi laudem circuirtposuiise, noinenque suum, exiguam licet
Gentem eb claritatis & magnitudinis produxisle, ut facile cum Vicinis
iliis de fortitudinis fama certare posstnt. Consuetus Populorum mos fuit,
L"e Robur| Deorum suorum amiulari studia, quod ex omnibus vel Una Roma in apri-
orona,J co ponit, qux, qubd Marrem pra:cipue coleret, Martialibus Studiis indc-
fesso incubuit ardore, & ita Terrarum stbi quxsivit Iaiperium.
kamutej.
: Urbiumei POsi Maruccinos Frentani longo trafru maritimum habita-
avetustal runt littus. Hos prartergressis Apuli occurrunt, quorum Urbs interma-
ximas Italicarum olim connumerata haud adeb procul a rnari fuit,

II
stramjip
ie Capw
A R GYRIPP A.

ARgyrippam post Bellum Trojanum Diomedes condidisse fertur,


cum ob Uxoris ^gialea: adulterium Patriam aversatus, eb loci, de*
letis Monadorum Dardorumque gentibus, consideret. Fidem Historia;
ntius
^ue faciunt cum alia qua; Strabo pluribus reccnset, tum ipsum, quod exponi-
[Slu^1 K mus, Numisma ^ Equum cernimus salientem, ad indicandam Urbis Ori-
n^1
ie llatio
ginem. Nihil equidem hic de Rhesi equis, quos a Diomede captos vulga-
tum est. Patriam Diomedis Argos equis abundasfe Horatius testatur:
Plurimus in Junonis honorem
APTVM, diciu EQVIS ARGOS.
tute
Hinc 8c Argos Hippium sive equestre appellatur, quod nomen Sc
ivit Diomeden huic Urbi imposuisfe traduns, Sed id post corruptum Agy-
Y r*PPa

r^
Co*
&
17Q THESAVRVS EX THESAVRO k$
rlppa, & tandem Arpi diciurn est, & Populi Arpani, qua; vox & in no-
ftro Numismate habetur j Huc facere potest & equus albus, quem inter l'lD' 7 retlt
alioshonores a Venetis Diomedi immolatum Straeo prodit.
De Bove Cornupeta, cum Diomedes Rex JEtoMx suerit, conje-
ctura sedit, Eum ad Pylenen JEtolix oppidum rcferendum else, cu-
jus incolas Poeta quidam torvos vocat, quod Tauris tribuit Virgilius..
Certe Inscriptio huic conjeduras surfragari videbatur j Quanquam & Ce-
reris sub ea latitare cognomen aliquando arbitratus sum,. quarn ™A*ys'^
diciam ferunt, quod Pylagoras sive Legati ad Amphidyones prius «V W-
a*w huic Dca; lacrificabant. Tandem ipsum Arpanum quendam Pyla- &***
CIDoNlUS •
goram hoc nomine indigitari mihi persuasum fuit, Taurumque Cornu-
petam Sacriflcium illud fuiise, quod Cereri facere solenne erat. Hanc ut
jlisquidTa
Explicationem pra?feram, facit aversae Inscriptio, qua? non A^cimVy uc in
tiam, quaf
aliis, sed 'Apa-dvov numero singulari legitur, cui si aversam juno-as, concin-
ne Arpani cujusdam Pylagoras nummum eise judicabis. ^temfoy
jymfttbhc*
pubdet, j
IApygium prxtervesti in intimo fere Siniis Tarentini angulo
Celeberrima occurrit totius Meisapia; Urbs
ATar;
III. natam, tride

TARENTUM. ipsura refera,

lionomenU
Htrculei Ta
ipiiimPhaki
hcem mutu
procul dubic
kncreferas.

kneges,
■ Us'»/»»<
^ eJHf3
hl cum 7
1/

^Onata;
>ntlit cra
Neo.

%
Wr es
ic
Leraque Tarentinorum Numifmata Delphino infidentem exhibent
i
PJuvenem. h Taras quibusdam creditur, Neptuni Filius, primus Ta- l]jti m
renti eivi s( )]
N PALATINO SELECTVS. l?l
renti Conditor, a quo & nomen hanc Urbem traxiiTe, opinio fuit \ Quan-
quam alii a Sabina voce Tereno, qua: molle significet, didtam putave-
rint, qubd scilicct ibi nuces & lance mollissimac provenirent \ Quam ta-
men sententiam Philippus Cluverius re£te repudiat, ex Macrobio non
bene intelle&oortam. Sed nec satis scio, an Macrobio in omnibus fides
sit habenda ? Pra?sertim cum Horatilim, quando Tarentum moUe appel-
lat, ad nuces & lanas respexissie credit, quast verb non ad luxum & esfoe-
minatos Tarentinorum Viros hacc pertineant. Certe Horatius se ipsum
explicat, quando asio loco Tarentum imbette vocat\ Et qub pertinent ea,
qua: Juvenalis habet: Coronatum & petulans madidumci Tarentum; &
Sidonius : Trepidaverat unffia Tarentm. Luxum indicant in Numis-
matibus llva & Crater, praxipua mollitiei vel Symbola vel Instrumenta.
His quid Tarentinos prasfigurasse credas, nisi omnium rerum Abundan-
tiam, qua plurima; Civitates esfceminatas Vicinis ludibrio fuere ? Inferio-
ribmtemponbm, inquit Strabo, luxm invaluit ob res fecundas, itaut
plures pubhcas fefiivitates per annum celebrarent Tarentini,quam Dies an-
nm habety qudm ob rem etiam Statm Reipublic&faBm efi deterior.

A Tarailte Neptuni Filio hanc Urbem exstrudfcam eise £c denomi-


natam, tridens passim in Nummis expressus teslatur. Nisi ad Neptunum
ipsum referas Tutelarc Tarentinorum Numen. Alii a Tare Herculis Fi~
lio nomen Urbis descendere putaverunt. Inde mentio apud Virgilium
Herculei Tarenti. Heracleam certe cjus Coloniam novimus, imb Sc
,.|
ipsum Phalantum Partheniatarum Ducem, O&avum ab Hercule. Hinc
lucem mutuatur Clava in Numismate, cui tamen $C tridens adjectus est,
procul dubio ob varias opinionum diversitates, nisi ad navalem Potentiam
hunc referas. Figuram Delphino insidentem, u* Tarantem Neptuni Fi-
lium neges, ad ipsum etiam Phalantum referre licebit, Eum enm Pausa-
nias insinu Crijs&o Naufragum Delphino ad littm e<ve£lum tradit', ideos^
Statu& ejm, quam Delphis Tarentini juxta Opis fapjgum Regis signum
fimul cum Tarantis Simulacro sacrarunt, DELPHINVM appositum-,
Signa Onatam & Calynthum elaborasfe. Inde interpretationem sorte re-
cipiunt litera: KAA. quibus K*Aw3-«y artificem indigitari facile mihi per~
suadeo.

Equestres Statuas Eas crediderim, quas Decimam de Peucetiis a se de-


victis Delphos Tarentini misisfe dicuntur. Sed, quo referemus mulie-
rem Numismatis primi & ultimi Equo iniidentem, & in primo Lauream
porrigentem ? Fceminam esse mamillarum crastities neminem dubitare si-
nit. Rem forte explicat Pausanias: Tarentinorum inquit jEnei Equi &
A ■ Tz CAPTI-
172 THESAVRVS EX THESAVRO
CAPTIV j£ FOEMIN-yE donafunt, qu& Mejseniis vitix miserunt.
Foemina: certe Lauream porrigentis habitum Vi&orias ceila: confesfio-
nem, haud sbrfan absurde interpretabimur. AdjoStuin nomen procul
dubio proprium videtur : Qtianquam, 11 dividas, te admonere poterit Ly-
cini Laceda^monri, cui Statuam positam Pausanias ait. Eques tertii
sorte ad Militare Robur pertinet. Pierius Valerianus ad Equeftrem Mili-
tiam resert. Inde apud Grascos Tarentini ordines ex Equitibus ejusmo-
di constituti, & H*&v]iv'fyv eo miiitia: genese fe exercere. STRaBo, Taren-
tini, inquit, cum Popularem Reipublica adminijirationem tenerent, w-
gentem funt adepti Potentiam, nam & Clafsem habuerunfr3 quantam iu in
locis nemo3 & Exercitum Peditum triginta Millium, ac tria Millia Equi-
tum, & turmarum eque/irium Duces Mille. Caput Foemineum Veneris
eft. Quis fuerit ille Philocles, qui in tertio nummo extat, obscurum I
nobis eft. Per Literam A. in Secundo forte Architas intelligi poteft Ta-
rentinorum Prasfe&us; Vel Archidamas Lacedasmoniorum Rex, qui Ta-
rentinis contra Lucanos cum Claise in auxilium profe&us &; ab hostibus
ad internecionem deletus memoratur \ Quidni Sc Alexander Epirota,
quem Tarentini in sui contra Lucanos defensionem exciverunt ? No&ua
Minerva? vel Cultum indicat, vel Studia, de quibus jam videbimus.

IV.
r:'*1 ALIUD
TARENTINORUM.
/>*

■H EXimium est hoc Numisma non elegantia tantum, fed 8c raritate. Mi-
nervam continetcV: in aversaBigasDelphinorum aurigante figura nu-
da, subscriptisque literis N I K. Sub Minerva Dex cultum intelligimus,
quem iis in locis frequentem fuiise, Fanum Ejus indicat, quod Dives oiim
apud Salentinos fuisse perhibetur. Forfan & ad Martia simul &: Apollinea
Tarentinorum respicias Studia-, neq; enimBello tantum prajftabant, fed 6c
Eruditione. Pythagoricam memorantur amplexi Philofophiam & Archu
tx rerum suarum commissiife fummam: Non futili argumento,&Docl:os
in
sr>
PJLJTINO SELECTVS I73
C0"f< in honore habuisse, & ipsos Doctrina excelluiste. .Hinc Viftoriarum e-
nata est Gioria, quarum in aversa Numismatis hujus mentio per Literas
NIK. Bigas Delphinorum ad Vi&oriam quandam Navalem respiciunt,
qub & aliud in Eledtorali Cimeliarchio Numisma, in quoFigura Delphino
Ir
inildens Vidorioiam prasfeit. Optimus Divinitatis cultus est, quoDivi-
usei nitatis opera imitamur. Id dum in Minerva fecere Tarentini, Potentiam
^T,<% sibi circumposuciunt dc Maritimam 8c Terrestrem,
nnnt.>
c
1%

to» vJ Alesum relinquimus, Bradanoque superato ingredimur

V,

poteftTa,

-x, quiTa,
METAPONT UM.
ab hostibiii

lcr Epirotj,
it? Nodssi

'imus.

VI.

CAput Barbatum &; Galeatum, quod cernitur, an Marti adjudicabk


mus? An Leucippo? An denique Annibali PcenoruniDuci? Cuicun-
'«< quc tribuas, ubiqUe &C Veteres Hiftoria:, & Signa Capiti adje6ta fusFraga-
buntur. Martem hoc habitu 6t cultu singi solitum, nemo Eruditorum
nescit. Cultus Martis pnecipue viguit apud Thraces, JEos etiam, qui
prope Delphos Daulidem habitarunt, 6c sub Terei Regno suere, Martis
Filii, de cujus in Philomelam injuria Ovidius & Poetae passim. Inter a-
lias de Metaponti Origine opiniones 6c illa suit, qiiam Ephorus, tefte
# Y3 Stra-
nto,
i74. THESAVRVS EX THESAVRO
\ ■ ':■'
Strabone recenset : Daulium Crijfe, qua prope Delphos efi, Tyrannum
Metaponti conditorem •, Si igitur Martis hoc Caput arbitreris, haud ab- u%
surde ad hanc Metapontinos rcspexiise Originem, putabis. LeucippO
addicere videtur inscriptio. Is ad Coloniam condendam ab Achads mis-
sus, locum hunc ad Dicm Noftemque a Tarentinis precario obcinuisse,
nec dcinceos repoicentibus voluisse reddere dicitur, respondiiseque in-
terdiu, ad insequcntem etiam se petiisfe nodem •, Nocte, ad insequentem
diem se obtinuiile.

Ad Hanilibalem, quem & ipsum hac facie fuiise, ex aliis monu-


mentis conitat, Metapontinos defecisfe, ejusque prafidio contra Roma- l versis R<
nos olim securos stetiile, tradu£taque Herdonia: multitudine auctos, plu- Hummis ap
ribus a Livio docetur. Huc videtur facere vocabulum AMI \ Id slve
Annibalem, hve Amicum interpreteris, utrinque Alinibali quadrat; Ita, Aininonis {
ut Illud Nomen, Hoc cum Metapoiltinis fcedus indicet -y Quanquam
0,condit<
de Posteriori, qubd Latinum iit, fortaise dubitari poisit, nisi eum in fineni
llatur. N
hoc fa&um arbitreris, ut & hostibus nota res eiset ; Eadem vox in aver-
|uamm ultii
sa primi Numismatis sub clava occurrit, & lucem forte mutuatur ex illo
iram ciedic;
Horatii :
----- Dives amico tantu
Hercule. AMi
nomen
Aversas inspicimus. In omnibus fer£ Spica? apparent \ In adversa
tertii etiam Cereris Caput Corona Spicea cinctum, 8c in quinto incusum
Caput Bovis. Ad Terras foecunditatem hax pertinere palam est •, De \ dc <pio ct

ca Strabo testatur : Metapontum conditum ajunt a Pyliis, hostfe tanto ^mipfm


succefu Terram coluifse,*ut AVREAM MESSEM DELPHIS
DEDICAVERINT. Fulrnen & avicula, quar sunt in secundo &C ul-
timo, in meinoriam rcvocant ampliisima Metapontinorum, quse Jovi
Olympico miserunt, donaria, quibus & Jovis ipsius Simulacrum intersuit,
altera manu. fulmen, altera avem pra; se ferentis. Caput Palladis cultum
ejus apud Metapontinos indicat & celebre Dcx Templum^ in quo fer-
ramentaostendebant, quibus Epeus Equum Trojanum fabricaverat. In
eodem etiam modicas juvenum in Expugnatione Siris inter altaria & am-
plexum Dea: a se cassorum, ex Lapide posuisse Statuas, ipsam»
que Minervam panificiis placasse Justino
rnemorantur.

iiir *no
%
PALATINO S^LECTVS. /7/
VI.
eucj
ALIUD
«nit

METAPONTINORUM.

lliis monfc

itra R0
FAcies hic Junonis visitur, an iofpitae ? An Ammonia: ? Sofpita in di~
versis Romanorum Numismatibus occurrit. Ammonia in Pyliorum
n>Idsij
Nummis apud Golzium : lltraque Cornibus ornata, Illa tamen dc Pelle.
ladrat-,
Hxc cum &C ip nostro appareat, forsitan eandem putabis -, Quanquam
Quanqim
Amrnonias subs cribat Historia. A Pyliis, qui cum Neslore ab Ilio naviva-
iminfoi runt, conditam, ab exeqmis Neleidum probare conatos veteres, Strabo te-
^ox in aveil statur. Nestor autem trium Pylorum Vulgb Dominus fuisse creditur,
uatuv exii quarum ultima Eliaca fuit. Eleos Junoni Ammoniae sacra fecisse, imb
Aram dedicasse, discimus cxPausania in Eliacis : Necj^ illi3 inquit, Gr&-
corum tantum Diis libant, <verum etiam ex omni Lybicorum Deorum nu-
mero AMMONIAM fVNONEM & Parammonem (Mercurii
id cognomen esl) venerantur. Satis enim confiat, ufos olim Grscos Lybico
• Inadvet
Oraculo \ Nam Ara adhuc in Ammonis extant ab Eleis dedicatx, & in il-
[nto incufe
lisy de quo confuluerint, & quid responfiacceperint, £$ quid ab Elidepu-
ianufti1 blice mifii fuerinty mcifis Literis tefiatum efi. ,
VII.
ecundo^ THURIUM,
xumin^

c alt^ia
as, >r

I Hurinos vifitamus, qui & ipsi Originem suam PalladisEffigie sacra-


runt. Eam Athenarum Prxsidem quis ignorat ? Olea? inventricem
quis
/7<s THESJVRVS EX THESAVRO
quis nescit ? Athenienses Thurii Conditores suere •> Curn enim Sybaritas
sedibus suis ejecli ad Grxcos consiigiuent, Spartanis auxilia negantibus,
Atheniecries Lampone & Xenocrito Clalsem dedere, reliquosque perPe-
loponnesum ad Coloniam deducendam inssammarunt. Prose&i igitur,
Oraculi monitu sedibus positis Urbem a sonte Thurium nominarunt,
H
camque obtruncatis antiquis incolis sibi propriam secesunL

Taurus Comupeta an sertilitatem agri ? An vero continua cum vici-


:;>
nis bella ? An denique ipsius appellatioms rationem indicare credi debeat? |0 contra
^
anceps hasreo. De soecunditate Terras testatur Diodorus. £a tanta suit,
-ut Sybaritas, qui ante ea colebant loca, sussicientel" luxum, quo toto
Orbe distamati sunt, inde sustentarent, & simul in exitium praxipitaren- Avcrsi
tur. Belia Xiiurini non incestina tantum, sed & cum externis hoftibus, Originem,
pracsertim Lucanis & Bruttiis gesserunt. Ad appellationem illa sacere VI- HH0DIGINU5
dentur, qua. Strabo Lib. 6. vtrty $1 l£v ©«i-e/W £ v Taoe/^ Xdyc Xtyopevt) $/.c liturum Ur
7«*». Supra Thurios est eciam sica Regio, qux Tauriana vocacur. Quart-
Jldcret, J
quam enim Cluverius hicioci Thuriana legendum existimec, fuamq-, opi*
nera id Orai
nionem ex drversis Scriptbribus demonstrec •, Nescio tamen, an non Sc i-
landi cauia.
pse Fons Thuria, e quo Urbem denominatam diximus, olimTauria, S£
mcenitate E
traftu Temporis, per levem mutationem T. in 0, qua: Grascis haud in-
sueta est, &*&* di&a sit. Sed de his suum cuique placeat. Piscis infra Tau* kim loco

rum Urbis sltum indicat, inter duos fluvios Crathim scilicet & Sybarim, Iponfo reni

H VIII.
C R O T O K. Exl
xlquemflo
toniat^ dec
^s-Vexan
sieatur Ju
^satidic
>pyth
J^aute;
Sko nc
Polli
^m i

c RotOnem Acha^ormn juxta vEsarum Coloniam Myscellus condidit


Numisma primum exhibct Caput, quod Herculis esse Leoninx pellis
ornatus
C°mr
PJLATINO SELECTVS 177
ornatus Sc Htstoria persuadenr, Hercules enim ex Siciliain Italiam redux,
haipitem iuum CrotOlieillper imprudentiam caesum splendido inonu-
menta ornaile, ibique defun&i nomine Oppidum aliquando futurum in-
colis praedixisse, Diodoro memoratur. Ovjdius, quamvis nulla nec No-
minis nec Cxdis fa&a mentione, tamen Herculem non tantum Urbem
futuram promissiise canit, sed&Mysccllo, ut lapidofas /Efaris nndas pete-
ret, per ibmnium jussisle tergiversantemque minis adegiise, tandemque
Patria- deseitse damnatum, verso in album nigro lapillorum colore, Eum
liberaise. Poterit fortassis hoc Caput etiam Milonis esse, qui in bel-
lo contra Sybaritas, Herculis ritu prseterGlavam, Leoninani etiam pellem
gestaise dicitur»

Aversa nummi Facies Tripodem exhibet, quem porisslmum ad Urbis


Originem, vel etiam ad cultum Apollinis pertinere existiino. Coelius
Rhodiginus Author est, Myscello ex adytis, redditam sortem, eum con-
diturum llrbem, ubi in serenitate vidisset pluviam, quod cum fieri posse
dissideret, Italiam ingressb Pellicem assedisse ssehtern, qua conspicata fi-
nem id Oraculi arbitratum Ootonem condidiise-, Strabo ait, specu-
landi causiEum Italiam ingressum, captumquc Sybaritanae Regionis a-
mcenitate Delphos rediiise, & Oraculum interrogaise, concedereturne Sy-
barim loco CrotOllis cortdere? Sed acl condendam ClOtOliem hoc re-
sponso remissum esse:

Cihhofe, incajfum M.yfceRe aliena requiris,


Vanacfe venaris, qu& dantur, dona prohato.
Ex his abunde constat, hanc Urbem Apolline Authore conditam,
ad quem ssorente etiam Republica, ubicunque necessitas ingmeret, Cro-
toniatae decurrerunt: Semel, cum ob irrkatam Dianam peste 6c sedicio-
nibus vexarentur: Deinde cum adversus Locros tenderent. De lltroque
videatur Justinus. Tripos Apollinis machina erat hiatui Terra:,
unde satidicus Spiricus proveniebat, superstru&a, quam conscendens citra
noxamPythia divinoasflatu replebatur, consulencibusque Vaticinia dabatj
Habuit autem tres bases, unde ei Tripodi nomen imposstum, uti jam ex
Diodoro notavimus. Adjedas Tripodi Literas HY Pythium forsan
Apollinem & in Secundo A Delphicum Tripodem deslgnant.

Aquila, altera sedens, volans aIcera,unguibusLauriRamum gestan-


ces Vi£toriani,quandam designant, forte eam, quam contra Sybaritas ob-
tinuerunt. Conjeduram fovet expreslum juxtaTripodem, in certio num-
co^
mo, frumenti granum fertilitatis signunv, cura enim constet, CrotO-«
,110* .z nem
)lll^
0»>
]]M l7S THESAVRV EX THESAVRO
licm fanitate niagis, quam sertilitate excelluisse, Sybarim autem Croto-
nem fertilitate in tantum superaise, .ut &Myscellus eam pratulerit, vix
rint!
eft, ut Crotoniatas sertilitatem suas Regionis laudare potuerint, nisi
Sybaritarum ditionem devictam Imperio tenuissent. Cscterum notamus iui^
s i
hic Figuram Litcra; K. qua? tali modo <p & hic & in Syracusanorum
su^
Nummis visitur.
sule
Con

1 Rogredientibus occurrit
IX.

PETILIA.

r Ocri
PRimaria Lucanorum tlrbs fuit Petilia. Hanc <&*■} 1S ■xlri&&i anjo-
Lbant, at
tando, denominatam arbitrantur, qubd ex voJatu Avium sumto au-
post tres qi
gurio locumfutura; urbi delegerintConditores. Straboni non nsl&t* fed
lnemnt) di
n«7*A«* dicitur, ut 6c in nostro Numismate •, Latini tamen jota constanter
krorum i
retinent. APhiloctete conditam, cum seditione pulsus ex Meliboea fu-
pofiicrat, fe
geretj naturaque locimunitam, satisque frequentem hominibus, idem
vexaret.
Strabo alseritj Quanquam Virgilius Parvam apellet:
Parva Philoffeta fubnixa Petilia muroy
Numii;
Id quod Commentator quidam ad rationem nominis detorquet, cum '0s ponit.
Petilm apud Antiquos fuerit parvus, unde & Gallicum petit defcende-
'"aveifafe
rit. De hoc equidem haud multum laboramus.

m
Numisma nostrum Jovem habet, in adversa Laureatum, in aversa cont
fulmen jaculantem, de quo licet nihil hadenus apud Authores invenerinij
nullus tamen dubito, quin ad illius cultum pertineat; Etquid, fi tempore
Belli Jovis auxilio se hostes straturos sibi polliciti credantur ? Samnites
Castellis aliquando se contra eos tutatos else Strabo teftatur, &Bello
t. %>»>
hinprc
Hannibalico tanta eorum erga Romanos fides fu.it, ut antequam fe dede-
rent,
&fr°fi®
*'»fis&
\ PALATINO SELECTVS. I79
S rent, Coria & Arborum Cortices comederint, tefte Athenjeo •, Cum
mt
jm igitur non a Carthaginensibus tantum, sed & Vicinis suis obfessi, & a Ro-
nota manis auxilia petentes, repulfam paili, obsidionem nihilominus tolerare
iiin.
ifa
% decreverint, in quo prassidii Spem eos posuisse putabimus, nisl in Jove o-
mnium Deorum, quem credebant, potentilsimo ? Sic ubi Vires Humana
dejwiu?it, Divinas exorare homini confuetum efl. Sed Fefilini nullo
siducias suas percepto fru&u, Fame tandem ad deditionem addu&i suns,
A Consule tainen vi poftea recepti, sub Romano Imperio consenuerunt,

' X. N

LOCRORIIM.

$v

LOcri Epizephyrii Locrorum, qui ad Sinum Critfkum habita-


bant, ab Evanthe> brevi post Crotonam conditam, dedu&aColonia
sumto ai
post tres quatuorve annos in Zephyrio exaclis, translata sede Esopin co~
luerunt, diuque salubritate legum suarum, quas Zaleucus ex Cretensium,
, constante
Locrorum & Areopagitarum, expressis insuper delidorum pcenis, com-
/leliboea
posuerat, felices permansere^ donec Dionysius Tyrannica Libidine eos
ibus, ii vexaret.

Numisma nostrum Vi&oriam contra Crotoniatas obtentam ob ocu-


los ponit. Cernimus in eo Castoris & Pollucis capita, Iovem^ue
•quct» in aversa sedentem dtlo^p^ov, cum Cornucopia? a tergo. Rem clare descri-
2 dcsi^ bit Justinus : Indignantes, (Crotoniatas) in oppugnatione Siris au~
xilium contrafea Locrenfius latum^Bellum his intulerunt; Quo metu
territi Locrenfes ad Spartanos decurrunt: Auxiliwm fupplices deprecantur.
in Itti longinqua militia gravati auxilium a CASTORE ET POLL V-
CE petere Eos Jubent •■, JSfeJ^ Legati rejbonjum Socia Vrbis spreverunt, Pro-
sctti<L inproximum Templum, faclo Sacrificio,auxiliumDeorum implorant.
d>< S#ssl Litatishofim, ohtmtod,ut rebantur, quodpetehant,haudfecm Uti, auamfi
Deos ipsos secum avecturi ejfent, Pubvinaria hs in navi componunt, fau-
ftisifc prose&iOminibussolatia Suis, pro auxihis deportant. His cogmtis Cro-
^{e ^ tonienses & ipfi Legatos ad Oraculum Delphos mittunt, Vissorid saculta-
Z2 tem
/^ THESJVRVS EX THESAVRO
tem bellits projheros cventm deprecantes. ReJJponfum, prius votis hojses,
ff /2
quam armis evincendos. Cum vovijsent Apollini Decimas prada, Locrenfes (i
& ■voto hojiinm £s refbonfoDEIcognito, Nonas voverunt, tacitams^ eam V
rem habuerey ne votis vincerenturyftatfe cum in aciem procesijsent 3 &' Cro- u
tonienfes Centum t$ Vigjnti Miilta armatorum conflitijjent, Locrenfes H
paucitatem fuam circumsficientes3{nam fola Quindecim NLillia militum ha- U
bebani) omijfa Spe ViBoria in desiinatam rnortem consfirant, tantmd ar-
dor ex consfiratione fingulos cepit, ut <viBores fe putarmt Ji non inulti
morerentur, fed dum mori honelte quxrunt^ seliciter vicerunt, nec alia
caufa Vissoria suit, quam quoddesferaverant. Pugnantibm LocrisA-
QVILA AB ACIE NVNQVAM RECESSIT, EOSQVE
TAMDIV CIRCVMVOLAVIT, QVOAD VINCERENT.
In Cornibm quos^ DVO IVVENESdiverso a cceteris armorum habitu, peotnnibi
eximia magnitudine, & albis equis & coccineis Paludamentis, pugnare vifi titur: Rheg

sunt, nec ultra apparuerunt3 quampugnatum esl. wtnAPU


awmgrafj
Hax cum ira se habeant, facile apparet, hocNumismate Locros & [kkidenf
a Jove Acjuilam in certam Vi&oria: Spem sibi missam, indeque omnium fitutumfu
rerum abundantiam Civitati sua: & conservatam & au&am confiteri,gra- HESSEl
tiasque Diis immortalibus redderc pro navata in prselio contra potentifli-
vfdtttium _
mos hostes opera.
Mifenii ?.

i N extremum Italiae descendimus Apicem cui praetexitur pitasdefe


jtrunt Delj

XI. titna utift


\u[itum, i
RHEGIUM. wseadju
l0Rlgra
sin una t
^Htrunt
h* de,

iBssil
Ifflil , Ad

*S*
;>la(
hKSju

Hegium a Terra, in qua condita eft, Terram autem «Vak % tfywSw


R di6tam volunt, qubd ea parte Italia: quondam adharens Sicilia Maris
impetn
'*% PALATINO SELECTVS. 1S1
ss
impetu abrupti flt. Hinc illa Virgilii :
R&c loca vi quondam & vasia convulfa ruina
'0,
(Tantum AZvilonginquavaktmutare vetuBas)
Disiiluisfe serunt, cum protinus utracL tellus
Vnaforet, <venit medio <viPontus & undis
Helberium Siculo latus abfcidit, arvacL £$ Vrhes
non n Littore didussias angusio interluit asiu.
AliiRhegium quafi Regiam Urbem ob splendorem ejus nominatam credi-
derunt. In Nummis & Originem & Fortunam expresTas observamus.
CapUt Bifrons, quod in primo habetur, ex duabus Gentibus Civitatem
£#£^ coaluiiTe ostendit, ex Chalcideosibus & Mesleniis. Apollo deducen-
dx Colonia: Author suit. Dianam Apollo Messeniis colendam praxepit.
ugnarti De omnibus audiamus egregium Strabonis locum, qui Xylanciro ita veip
titur: RbegiumaCHALCIDENSIBVSconditumefi, qutcumexdeci^md-
tione APOLLINIproptersierilitatem efsent confecrati, eodeinde a Delphis
e Locrosi eommigrajse seruntur, domosibi etiam aliis adfcitis. Antiochus scnbit
uc omnii Chalcidenfes a ZancUis evocatos', Principemcy Colonix Antimnefium iis con-
)nsiteri,§n
siitutum fuijse. In hujus Colonix focietatem venerunt etiam EXSVLES
d! MESSENII PELOPONNESILqmejcBi erant fatfwne fuorum, re-
a poteni
cusantium poenas- dare Spartanis ob violatas in Limnis Virgines : Quas
Mesfenii mijsas ad rem facrampervim fiupraverant, trucidatis etiam,
qm eas desendere volebant. Exfules ergo cum Macifium recefiifsent, mi-
:exitur
serunt Delphos, exposiulatum cum Apolline f$ Diana, quod ea ipfosfor-
tunautisinerent,vindicare injuriam Diis ifiis fattam volentes; Simulcj^
qu&situm, ecquam rebus perditis falutem invenirent ? tufiit eos Apollo so~
cios fe adjungere Chalcidensibus Rhegium migrantibus, SVAZQVE SO-
RORI gratias agere •, Non enimperiijfe ipsos, fed exitium evitajfe, alio-
quin una cum Patria perituros, quam paulo pofi Spartani ejfent excifuri.
' "V
Paruerunt Oraculo Mejfenii, ideoc^ Reginorum Duces ufcy ad Anaxilaum
semper degenere Mejfeniosuerunt delecJi.

Ad eandem a Mefseniis Rheginorum Originem respicit Iupplter


in aversa Nummi primi. Jovem enim Ithomatam, sic di&um, qubd E~
jus Templum in Ithomes vertice suerit, Mefsenios coluisse, imb &Ejusin-
cunabula sibi vendicasle Pausanias Author eft: Afcendentibus, inquit, ad
Ithomes jugum3 ubi efi Mejfeniorum arx,sons, cui clepsydra nomen, ma-
nat. Longum ejfet & difficile, ut maxime propofitum id quis haberet, Po~
Z3 pulos

ns
iSz THESAlJRVS EX THESAVRO
pulos enumerare, , qui lovem apud fe natum & educatum assir"
mant. Nam & MESSENII sOVIS INCVNABVLA SIBI
VINDICANTy Ejusfe Nutrices nominant Nedam a quafuvius, &
V
Ithomen a quaMons nomen acceperit. De Leonis ri£tu nondum ha-
beo quod dicam, nisi Potentiam Rheginorum hoc Symbolo indigita-
,Sh^f
tamcrederevelisjEtnescio annon exRugientis habituetiam ad iitumRhe-
gini hoc nummo respexerinr, In extremo enim Siciliam versus Italiae api-
tC\
ce hoftibus objecta, quoSymbolo meliuspotentiam suam pradigurarepo-
tuere, quamLeonis ad omnes impetus imperterrita sronteretundendos pa-
qt
rati. Ad rem faciunt, quaeSTRABotradk: Maxima>mop.\ufemperfuitCi-
vitatis Rhegin&potentia^permultasubfe habuit OppidaPROPVGNA-
CVLVMQVE SEMPER SICILIJE OPPOSITVM, cum antiqui-
tusy tum nuper nosira atate, cum Sextus Pompejus Siciliam ad defessionem
0 omniht
pertraxit. v _,.

BR U TTIORUM. Hiic pe«ine

Scilicet omi
ofcndunt, n

Fini,01ei,.F

jcnere credi

ppoliti cer

igiims, qu
m fentit,
sovam tefta

olum cft \

isotiat, Eaq
W Goh
«%, -j
!Wydide c
m ;ic°ntraclu
m Wwur (
llfrumz
m

Ustratis quibusdam in agro Bruttiorum Urbibus, totius


L hic Gentis contemplamur Numifmata. Pleraque decantatam brut-
tiorum
4si PALATINO SELECTVS. 183
tiomm designant Fortitudinem, variaque contra Vicinos Sc externos
Hostes Pra>lia& Vi&orias Diis acijuvantibus obtentas. E6 pertinent Capi-
ta Martis Galeata, eb Bellona, eb luppiter Fulgui ator ck Aquila.
De Militari Audacia & felicitate audi Justinum : Bruttii &* forttpmi tum
& opulentifsimi Agathocli videbantury fimul Gf" ad injurias vicinorum
prompti,n/im wmlt/ts Ciwit/ites Graci Nominis Italia expulerant, Autho-
-po, rcs quoq^ fuos Lucanos belio vicerant, &* Pacem cum his &quis conditioni-
bas fecerant. Tanta feritas animorum erat^ ut nec Origim fua parcerent.
Et paulb post : Primum illis cum Lucanis Originis fua Authoribus bel-
lum fuit, qua vi&oria ere&i, cum Pacem aquo jure fecisfent, cateros f-
nitimos armis fubegerunt 3 tantasq^ opes brevi confecuti funt, ut per-
niciofi etiam Regibus haberentur3 dem^ Alexander Rex Eptri, cum in
auxilium Gr&carum Civitatum magno Exercitu in Italiam venifset,
cum omnibus copiis ab his deletus efi-.

Huc pertinet & Victoria Trophasum coronans,&cornucQpia*-,


Scilicet omnium rerum abundantiam sibi obveniiTe his numismatibus
ostendunt, non minus exVi&oriis,quamexTerra3 Patriasgenio, in divitem
Vini, Olei, Frugumque proventum ex;estuante \ Neque enim cceco belli
genere credideris usos: Serpente & Paguro, qui capiti Dianas
appositi cernuntur., Prudentiam ja&ant. De Serpente res aperta est.
Pagurus, qubd Vere, cum cristam exuit Scaculeis armisq^ suis se spoli-
atum sentit, lateat., viribusque suis diffisus, nullos aggrediatur, donec
novam testam, eamque jam induratam recuperarit, Prudentiae Sym-
bolum est \ Dianas autem sacer putatur, qubd prarcipue vim Lunas
sentiat, Eaque crescente succulentior fiat & melior. Utrumque ob-
servat Goltzius adnummos Cumanorum. Dianamad cultum reft-
rimus. Templum ejus in Bruttiis non procul a Rhegio fuiise, ex
Thucydide constat: Ventum efi Rhegium Italia Promontorium j
ubi contrattis jam copiis extra Vrbem, quoniam intra muros non re-
cipiebantur> caftra communiverunt, AD DIAN/E DELVBRVM. j
Vbi forum venalium eis pr&bitum efi: SubduBiscj^ navibus otium te-
nuere & ad Rheginos verba secrere.

^i
ALIUD
UJ
THESJVRVS EX .THESAVRO arg
184 ,,#
sAutbo
Au
16.
XIII. >$£&

ALI V D
B R U T T I O R U M. M- V£

Mincrvai
bis
nalno

0pi 0Ui
V!

Crudelitater

50BO aln

]N superioribus dejove, Marte & Biana-, In his^Paiias est, eitjuno Re- leritati com

gina & Neptunus. lunonem Regiliam a Bruttiis multa Religione quisfimum (S

& iilentio cultam Golzius observat. Poterit etiam ad Imperii & Poten- tolerunt.Col

tia? magnitudinem respicere, quam foitibus armis sibi BruttlOS paras- iliquem & 1
se, ex supra allatis palam eiV, Juno eninl &C Juppiter Majestatis Symbola, ijcari, qui
& Aquilam avem este Regiam, in vulgus notum est •, De Junone etiam te- Delphi
statur, quod a tergo cernitur, Sceptrum. Vasculum appofitum eandeni nssuper L
cum Cornucopise & spicis sortitur interpretationemj Annonas enim desi-
[ferimum &
gnat abundantiam, agrique fertilitatem, quem in Bruttiis Vini, Olei, Fru-
jsiodsterilitc
gis proventu luxuriasse jam diximus. Neptunus qui in adversa otiosus
fclitatis S)
cum Paguro cernitur, procul dubio ad custodias peitinet? cruas ad utrurn-
%o vel M
que Mare, Jonium 6c Tyrvlienum, disposuerint Bruttii: Scilicet ut inde
tfearbitrei
{ibi quietem creari indicarent, si littora Marium probe observaverins, Et
^mbrabiti
I ita simul limites eorum nobis apparent, quos Phii.CLUVERius ex Strabo-
ke Laum & Sybarim ab Italia definivisse, c&tera man circumdata probat.
kcrioreSi

XIHL
iitus lei

POrtus intramus Velinos, IXrbemcjue Vcliam, quam Alii Heliam, E~


leam &Hclam appellant, cura ante Hyela vocaretur, Incolx Velien-
ses & Hyeletes quas vox & in nostris nummis retenta, antiquitatem
eorm Ppella
tioi
ervat
PJLJTINO SELECTVS. tgj
e6mm arguit*, APhocensibus Jonia: otiundos esle, non minus ac Massili-
enses, Authorum consensus docet j Et cumPhocenses Jonias a Phocenst-
bus Grxcix descenderint, communem hanc Originem utraque Civitas
Leonis, qui fere in omnibus eorum nummis occurrit, signo asternitati
sacrasse credenda est-, Phocenses certe, qui Elatean colebant, Leonis Sym-
bolo usos, vel indc constat, qubd,attestante Pausama, Caslandri obiidione
liberati Apollini Delphico Leonem asneu.n a serinr-.
MinervamGoLZiusadcultumreserr,Sedr. rc dmioreni Gen tis Onginem
simul nobis ob oculos per eam poni, idern Pausanias persuadet, cjuando
itetuftijsimum apud Phocenfes hujus De& Tempjum ah Harpago ex-
ufium narrat in Corinthiacis. Harpagi (cilicet Phocenses fugiebant
Crudelitatem, cum in Jtaliam., Hyeiaiii &C Massiliam condituri, abirent,ut ■

tjunoft Strabo aliique testantur. Non meliore Simukcro suam fortunam Po-
steritati commendare potuere, quam Dea*, cujus cuitum & in Patria anti-
quissimum servarunt, & bello impeditum novas tamen in suas sedestrans-
tulevunt.Colonias condendaz Authorem Phlllstoneill, aut certe strenuum
.103 jffl
5 SymWi
aliquem & laudatum Veliensium Ducem, per literas nominis initiales $ 1
le etiamit
indicari, quibusdam persuasum fuisse,, iclem Golzius tradit.
:m eanda
DelphinilS,qui ut & alia plura in qtiibusdam Gazx Palatinac Num-
mis super Leonem occurrit, vei Situm Ilrbis indicat , vel mare eam
enim
plurimum exercuisle. Hujus asserti Stkabo Author est , Quanquam
, 01ei,Foj
qubd sterilitatem in causa fuisse dicit, contrariari videtur & Spica; & Uvae
crla otioli
fertilitads Symbolis, quae in. propositis visunmr, nisi annonam aliunde ab
; ad utni
aliquo vel Magistratuum vel Civium adveciara. his signis occasioncm de~
icetuti» disse arbitreris. Forsan & Gentls fortitudo sub Minerva & Leone hoc
iverinr, j adumbrabitur : Lucanis restiterunt, 6c vicloriam contra Posidoniates re-
ex StR*: portarunt, quamvis 6c agri amplkudine, & numero Hominum longe iis
iata ft\ inferiores.

iLJtus legentibus aperitur


%
XV.

POSIDONIA.

ppellationem ad na«,fa sive Neptunum refcrri exNumismatibus


C0& ■/! observat Golzius, in quibus & ipse NeptUEUS & sacrata Neptuno
W p^ a Animalia
an m
JH 186 THESAVRVS EX THESAVRO
W "
AnimaliaTaurus visuntur &Equus/T auiTJS etiam innoftroNumismate
eft, raro signatus malleo, id quod tacilius eft videre, quam dicere. A
Doricnsibus conditam hanc tlrbem, Solinus Author eftj Sybaritarum ta-
men opus Strabo (acit. Alii Tarentinorum Coloniam asserunt, quod
Neptunus in Numiimatibus confirmare poteft, quem Tarentinis tutela-
rem fuisse, iliperius demonstravimus.

POsl: BIFERI VICTVRA ROSARIA. PjESTI Picentinos


prasterve&i Campaniam subimus. Hic in mediterraneadeclinantibus,
in lata planicie, crcbris in orbem turribus cingitur

XVI. Jftac mon

smabH
N O L A.

steinfin

nm cogno
[Olam ChalcidenslumColoniam, qualis ScCuma & Neapolis, teftau- Uuit. I
tur &: Authores, & Typus Numismatis nostri cum Neapolitanisjprce* gura, vultu
ter inscriptionem,idem.Caput illud foemineum Dianaseise,appoilta in aliis parum ad i
Pharetra indicat & inscriptio, quam in Golzio adje&am videmus^qui, in SiciliajC
qubd Theseus in Cretam ad Minotaurum abducendum profe&urus Golzius o
A«-oM«y* »a/&> *** Afliiuh *xU pro salute atque reditu suo vota feciise,
Pherecydi apud Macrobium memoratur, Chalcidenses autem Atheni-
cnstumColoni fuerunt,ad hanc suamOriginemNeapolitanos hocDianse
Capitc & IVlinotaiiro reipexisse putat. Adstipulantur in seeundo,
quem in sequentibus damus, Neapolitanorum nummo adscriptas sub Mi-
notauro initiales Thesei literas. Hanc rationem £>C in Nolanorum Nurais-
mate locum habcre, nemo non videt. Quod autem Vi&oria Minotauro
sertum imponat, id m Neapolitanorum Numismatibus ad Gymnicum 6C
Mustcum Certamen quinquennale refertur, quod magna Gra^carum Ur-
bium frequentia & conventu celeberrimo, stngulo quoque luftro,ad Ora-
culimandatum celebrarunt. Quidst 6c Nolanum quendam' Neapoli
Victoriam obtinuiise credas ?
Reli0:a

4 '°Jlin«
^\ PALATINO SELECTVS.

|\ Eli&a Nola ad litus regredimur, ipsbs


XVII.
NE APOLIT ANORUM

INspe&uri nummos. De Diana & Minotauro jam di&um: llnum re-


ftat monendum: Minotaurum scilicet longe aliter in Nummis proponi,
quam ab Hiftoricis describitur.DioDORUs SicuLus,qui obHiftoriac veritatem
nec immeritb laudatur, membracorporis ejus fuperiora ad humerum usque
Tauri, c&tera Uominissuijse, ait : M*v»r*upov U ty&<n htpvij yeyevgW_,**i7*
sttv dvurt^ ptpti tS <rca[*xje>s &XZ/ 7«V co^cov t%uv Td,vp%3 r* Se Xanrd dvSrpcoTrx. EodeiTl

modoSC Hyginus ait : Pasiphae M.inotaurum peperit capite bubulo,


parte inseriore humanaFab.^.o.JLtAvoi.LoDoKus : ('H& {ira.<n$dn) Arte/w
iywn<re3 tsv xtyQ&vja M<v«r*u_3av, irog i%t}cLvQis v^oTUTrov^d ht MiTrd dvfyag. Paflphae Afte-

rium cognomento M.inotaurum peperit, qui 'vultum Tanriy c&tera Viri


habuit. His contradicunt Antiquorum nummi , ubi versa plane fi-
gura, vultu virili Minotaurus, castera bos cernitur. Qubd si superiores
parum ad fidem faciendam efficaces videantur, adde st placet, Gelensium
in Sicilia,Calenorum,Suesanomm,aliorumque in Italia, & quoscunq-, jam
Golzius exposuit. Poetas cautius appellarunt
Semibovemque virum, semwirumque bovem,
XVIII. ^
E O R U N D E M.

ic#'
nnni'

^ollinem in his Numismatlbus Laureatum exhibemus. Alii Hebo-


Aa z nem
THESAVRVS EX THESAVRO
nem arbitrantur Neapolitanorum Deum , qucm pro Baccho colucrc.
Bacchum 5c Apollinem Grxcos confudisse, ex Diodoro docemur,testi-
monio Eumolpi, qui in CarminibusBacchicis
Arpoip&n &tovucrov iv dxjtvicrtri 7rvqa)wov
c^bA
videtur.
Sidereum Dionyfum igni radiante corufcum 0tar.
QtfC
vocat. Incse constat^Eundem Neapolitanis Hebonem di&um , qui aliis
Gentibus dicebatur & Apollo & Bacchus. Opinionem firmant sacrata
Apollini inilrumenta Cithara, Cortina & Tripos. De Baccho testantur scriptas^
Literas A!0 sub Minotauro Dionysii initiales. De Minotauro & Pisce
Sednullib
audivimus, audivimus & de Ludis Gymnicis & Mustcis , qui posteriores?
casCivto
quin per Citharam & Lauri ramum reliquaque intelligi debeant, dubium
non videtur. in V'wx
bus Ci^
N Eapolitanorum Metropolis fuerunt fert, qubd

maniHuic
XIX
cujusinh
minasse.

C U M M.
Laure
Cumanos

hoc versu

Forte etia
CllmasChalcidensiumcx Euboea&Cumarorum Coloniamjomnium-
^Testan
que Sicularum & Italicarum a Graecis dedu&arum antiquiiTimam
Hippocles Cumajus &C Megasthenes Chalcidensis condiderunt. Hi pa&o
convenerant, ut ab altero Originem, ab altero Nomen Urbs recognosce- ^italse (
ret. Inde fadum, ut ab Hippoclis Patria appellaretur, a Chalcidensibus P^muli
autem dedu&a videretur ; Quamvis alii «w» 7«v K«st»T«v a flu&ibus de- Giljo5Pau

nominatam velint. Pausani^ voeatur Cumas Opica;, qubd Opici primo


cam Regionem incoluerint.
4tru
Numisma nostrum in aversaEquum exhibet inLaurea.InfraEquum mir
^iile
Testa apparet cum voce Af«p«7u«v. Equus exprelsus videtur in memoriam me:
vel HippoclisConditorisjVel EquitatusCumani, qui in bello contra Etru- ^iJonem
scos, Umbros, Daunios &c. potentissima Vidoria; causa fuit •, Vel Hip~
pomedontis Magistri Equitum 3 quem Virtutis prasmium Coronam rae,
ruisfe Optimates censucrunt; Fortassis etiam securitatis ea vi&oria parta:
constde-
lcos PALATINO SELECTVS. l$r>

consideratio concurrit : Id sane ex liberiore Ecjui hujus, nullo SesTore,


nullo Ephippio gravati,incessu mihi colligere videor $ Sed quid sibi vult
Inscriptio Amphi&yonis ? An hunc Hippoclem vel Hippomedontem
Amphidyonem putabimus, sive Prsesidem Amplimmi illius Graeciae Con-
cilii ab Amphiclyone Hellenis Filio instituti ? Cave credas , aliud
videtur, Dionysius Halicarnasseus Author est, ad imitationem
Grxcorum,prxter Jones in Asla, etiam Civitatesltalia?,suadente Tullio, in
commune quoddam Concilium, cujus Caput Roma fuerit, consensiise, &
collatis pecuniis Dianx Templum in Aventino xdiiicasse , Leges con-
scriptas,Sc Civitates Concilii participes in xreaColumna incisas fuiilq
Sed nullibi Amphidyones vocatos esfe reperio. Certum tamen est, Gra:-
casCivitates eipSurimas interfuisse,& prxdi&a Columna Grxco sermone
in Dianx TempSo dedicata idipsum evincit, & Tullius inter alias, qui-
bus Civitates in suam sententiam pertrahere conatur, rationes & hanc ad-
fert, qubd Grxcos Barbaris imperare oporteat. Poterant igitur & Cu-
mani huic Concilio interfuisse, & ad imitationem Grxcia^quisquis ille sit,
cujus in honorem hic Nummus signatus fuerit, se Amphidyonemno-
minasse. Q^.

Laurea procul dubio ad Apollinem pertinet, cujus Templum apud


Cumanos fuisse, ex Pausania discimus. Situm ejus ostendit Virgilius
hoc versu :
Arces quibm altm Apolio
pr&fidet.
Forte etiam ad prxdi&am Cumanorum vicloriam referri poterit. Ollam
seu Testam, qux infra Equum apparet, Urnulam crediderim illam, quam
in prxdi&o Apollinis Templo asservatam., & in eaSybillx ossa condita,
di£titasse Cumanos , Pausanias memorat. Facies in adversa Nummi
parte muliebris a Golzio Sybillx Cumanx tribuitur. Ea Deiphobe Vir-
gilio, Pausani^e Demo, aliis aliter vocata, Glauci perhibetur Filia 6c
Phoebi cTrirui&ciue Sacerdos.

Antrum immane prope CumaseamcoIuisle,& inspiranteDelio futura ce-


cinisse memorat Virgilius. Quamquam nullam ejus foeminx prx-
,&)»' didionem Cumanos habuisse Pausanias testetur. Ita etiam,an ea sit,qux
Sibyllinorum Oraculorum libros ad Tarquinium detulisse dicitur , uti
quibusdam persuasum est, Varro in dubium vocat^ & magis Erythrex *
illud tribuendum existimat, apud quem plura de variis Sibyllarum & Nu-
mero 6c Nominibus Vaticiniisque videri pqssunt.
Aa % Rurius
c <f
THESAVRVS EX THEsJvRO i&
11 , '!
ipo

Urfus ad Mediterranea desseaimus. Ultra Clanem 8c


R Vulturnum fluvios habitabant

CALENI
r-
GaUum &
tateMethc

yinttin ge^

Ales memorandum Canipaniae Oppidum, haud procul a Cafilino di-


c stabat. A Calae Boreae & Orithyiae filio extru6tum dicitur;

JN-on parv& Conditor Vrbis3


Id
JANIAS, pl

Vt sama est, Calais, Borea quem rapta per auras Solis Filia

Orithyia vago Geticis nutrivit in antrisi indicac m<

inquit Silius alibi •, Et:


Forsa
Threiciamque Calen vestras, a nomine natt,
videbitur;
Orithyia, domm.
Originem
Numismata ex his Poebe verbis, si non integram, at aliquam Rsgem, \
tamen mutuantur lucem. Minervam in iis videmus Galeatam. Hanc Originem
ad Maternum Calais genus rererendam putamus *, Mater enim Orithyia
Erechthei Athenienfium Regis Filia suit \ Athenas autem Minervas sacra-
Ca
tas conftat. Eodem referre possemus Gallunr, hunc enim Minervse O-
Wimn
peratrici sacrum suiise,&: in ejusGalea ornamenti locopofitum, Pausanias
ciaordina-
Author est •, Forte etiam ad Apollinem spe&at, cui itidem sacer suit;
Hoc suadet Sol, feu, ut Pier. Valerius interpretatur3Phosphorus appo- ^ilenV
m
fitus, cum & ipse Gallus solare animal existimetur. Poterit 8c ad Pugna- S^fta
citatem vel Thracum vel Caleni Militis pertinere, de quo Idem Silius :
:■'■

JSfec cedit Studio <vic'mus fanguine miles,


Quem genuere Cales.

Galiumpugnax Animal,ideoque & Marti facratuim&inAugurali


disciplma Vi6toriac Symbolum fuiise constat. Id praefertim huc , ubi
Gallus cantantis habitu erlldus eft, detorquerem, fi Hiftorici alicujus Vi-
PALATINO SELECTVS. i9i
*neni
ctoria: sc Teftes sislercntj Cum autetn aliquoties vi6tos,& de iis Roinas
Triumphatum legam, nulliusque Vidoria: mentiosiat, vereor iis cum
Poeta fortitudinis laudeui attribuere, tantum abeft, ut in Vi£fcoria2 Sym-
bolumGal!osenici:oscrcdam:EtcerteritantaepugnacitatissuereCa!eni,cur
Sidicinorum viribusadjuti, tamen &quidemhaud memorabili proelio susl
sunt ? Cur cum excussuri essent Romanorum Imperium , timori in tan-
tum cessere., ut vel verbis increpati verecundia magis, quam benevolentia
in Osficio perftiterint ? Tantane in Martia Gentehoneftatis cura & vere-
cundia, ut plus in timore, quam in serro prasfidii ponat ? Sed antecjuam
Gallum deseramus, notandum adhuc pro vinearum incolumitate in Civi-
tateMethona olim mactatum •, Quidni & huc respexerint Caleni,quorum
vinum generosissimum a Poetis paisim celebratur ? Audi Horarium:

aulinoi C&cubum^ PR^ELO domitam CALENO


Tu bibes u^uam.
%>

. Idomenei Clypeum Gallo gallinaceo insignitum fuisse, traditPAU-


sanias, propterea qubd is a Minoe & Pasiphae duceret Originem , quae
Solis Filia fuerit, cui Gallus dedicatur, quia ortum ejus prasentjt, & cantu
indicat mortalibus.

Forsan expressus in numrao IVIinotaurus tale quid & hic suadere


videbitur j Cum autem Caleni non ex Creta, sed ex Thracia, ut di£tiim,
Originem derivent,potius est ut Minotaurum ad Theseum Athenicnsium
at aliqss*
Regem, Minotauri Vi&orem, referamus, &; ita & hic maternam Calais
am. H» Originem intueamur.
tmOritl
Caput Apollinis & Lyram vel ad ejus Cultum, vel ad Orphea
Thracium Apollinis Filium respicere conje&ura est^qui Sc sacra inGra>
cia ordinavit,& multa in Humana Sc Civili Vita utilia invenif,Unde pro-

>j babile sit, Calenos his suis Numismatibus suam & in Belli 6c in Pacis arti-
bus prastantiam propinare voluisse, quas tamenan tantas fuerint, aliis diju-
dicandum relinquimus.
5C*
m
S^i;

XXI.

bc^ w
»11 1/
.j ^
IHB

i i92 THESAVRVS EX THESAVRO


■ i; f
: ,.■■■
XXI.

wm
ROMANORUM. j

ofr
c
f corn

stPj

tolrf L

■itxternos

0tiw4

Dir,loCum
EX Campania Latiimi ingressi, a;ternam propcramus ad Urb'em,qua:
jcCharis
tantum olim inter alias Caput extulit,
IStroio Ti
Quantum lentafolent inter <viburna Cupresji.
scrum, jam
Primum ejus Numisma, ut& secundum., aliaque Romanorum notavit.

Grarco efEdta artificio & GolziUs exponit, sed deSinceritate eorum vehc-
menter dubitat, qubd Romani ad Servii Tullii tempora rudi are fue-
rint usi, argentum autem quinque ante Bellum Punicum annis demum
ailifub habi
signatum Plinius testetur > Unde non improbabilis ei conje&ura vifa eft,
[wleris,qui
non minus ingeniose, quain artificiose olim ab aliquo antiquitatisperitio-
re excogitata & procusa, ut Originem quam Romani a Gixcis ducere mentx l
*canico 2
vel credebantur vel videri volebant, iisdem exprimeret. Sed non opinor,
necessariurn, ea vel ex ordine Numismatum movere , vel de eorum inge- tius fufcej
nuitate dubitare •, Quale enim est,quod Anno quinto ante Bellum Puni- «infer
cum demum Romani argentum signavere ? An Artificium Grsecum !%ieft
tum exspiraverat ? Imb vel maxime floruiffe ex ipfis I^Conditc
Numismatibus ostendi potest. Quid venuftius Agathoclis & Pyrrhi h quc
Numismatibus supra allatis ? Ante hoc tempus in Italia bellum kint
gesserunt : Poterunt ergb Romani ante & prater denarios fuos etiam K C(
Gra:co pecuniam percussisTe malleo,& ita,quod hic fa&um videmus,Deo- Sr
rum suorum Cultum Gentisq; consecrafse Originem. Id eos fecifse, fi non
& hi Nummi persuadeant, ncscio quid argumenti valere poffit •■> Non enim
, ^nik
argenteos tantum, sed&xreos Antiquiffimorum fane temporum teftes
habemus, unde Conjedura scdet, a Servii Tullii tempore jam Grxcorum
illud
PJLATINO SELECTVS. VS
illud artificiuni etiam in a:reis observatum, & postea in argenteis reten-
tum', neque enim credibile cst, Romanos inter Graxas Civitates {olos ve-
ntistatem pecuiiia; neglexisse. Claudius Chifletius in Libello post-
humo de Nummo antiquo,pra?sertisrt Romano , Cap.7. Ubi rem latius
deducit, jEqualem inquit 3 ZJrbi fignati&ris authoritatem ideo exifiimo,
quia duofunt tn omni Repubiica JMummorum genera, unum proprium ac
1
peculiare Ci<vitati j Alterum <vero Commune exterts etiam populis , cum
quibus commercia exercentur; Qm & PLATO in fua Republica admit-
tebat, ut falic-et peculiare JSJumifma quotidiani ufus gratia inter Cives
comparatumft, ex eoque mercenariis opifcibus mercedes perfol<vantur3
qubd apud ipfos quidem m pretio ft3apud alios autem homines reprobatum}
Commurle autem lUud <valeat in Expeditionibus beliicis , 0° ProfeBionibus
adexternos Homines 3fi<ve Legationis 3 fi<ve Commerrii aut rei alterius Ci-
iiitati necejfariagratia:cujusmodipotefi ejfe imtio Ci<vitatis Romana JsJu-
mifma Gracum. Hasc ita., & Plinii assertio, quam plurimi secuti viden-
i<p tur, locum mereatur. At Varr o in Annalibus (teste Isidorq I.15.&17.
& Charisio L.i. Gramm.) ait : Nummum argenteum confiatumprimo
a Ser<vio Tuliio, quatuor fcrupulis majorem, quam JSJummum. Hoc si
verum, jam constat, quid Plinio tribuendum, qui alias nec annnmrede
notavit.

Herculem , cujus cla^a in nummo quarto apparet,


nisi sub habitu Herculis Regum quendam tibi imagineris , recte ad eum
retuleris., qui ob Caci cxdem in Judicium.pertradus, Divinos a Judice, ex
Carmentas Evandri MatrisOraculo,Honores tulille memoratur,quos diu
Grsecanico Sacrificii ritu a Potitiis & Pinariis administratos tandem Ro-
mulus suscepit, utlatiusa Livio dedudum novimus. Lllpam ac
duos infantes ad decantatam Romuli & Remi nutritiam pertinere,
paiam est. Martis Caput Galeatum llix Vestalis Adulterum prodit, ex
quo Conditor tlrbis conccptus dicitur. In asreis quibusdam & PaiiaS
visitur , quod Pallade monente Arcadcs in Palatino Vidoria:Fanum con-
ex 1,:
stituerint. Equum autem ad Ludos Neptuno Hippio sive Equestri sa-
is K ^ cros, sive Consualia referimus, quamquam,quod in secundo Nummo ha-
betur, CapUt Apollinis Circi Apollinaris nos admonere postlt in Pra-
; kj tis Flaminiis, ubi postea Apollinis acdes xdificatx sunt; Ejus meminit Li-
aefj vms, 1.3. c.63. His plura addere supersedemus,cum vastissima de Roma-
norum rebus cuivisprassto sint volumina.

Bb In
l9+ THESAVRVS EX THESAVKO

1N Hetruria haud ,'procul a litore


y^
\s<
XXII. >sslU

COSI sc>>n°

vcrit^Hl
^ihuji
vindiccm i

jupcrbi D
SUnt, Vulsiniensium opus. Numisma, quod & Golzius exhibet, &C
Clarissimus Patinus sub familia Junia extra ordinem apposuit, decies
pllens Pi
sexies in Ele&os ali Cimeliarchio aureum exstat. AquiJam cum Sceptro
HHr» <&«&
&C Laurea ad Jovcm Vicelinum referunt , cujus in Cosano agro
vidctur.-fo
Templum fuit. Tres averfe figuras Triumviros Colonia? de-
ducendas quidam existimant-, Aliiad profe<5tionem quandam Soricum Ni
metu institutam referunt j Sed uti Hi non absque causa Rutilio ridentur, tum testari
ita nec IlHs fidem habendam ipse Nummi Typus cvincit , in quo Phocenses

aperte Mcdius Consulari habitu, Reliqui cum securibus li&orum more


pceperat
incedunf, unde meritb eorum praferimus sententiam, qui ad quendara
condita jar
?;*! Coianorum Magistratum hax pertinere, existimant. Opinio ex Livio Coloniiscc
stabiliri potest, ubi Romulus se augustiorem feciise dicitur, cum ccetero
JamprjEce'
habitu, tum maxime Li&oribus duodecim, non tam ab numero avkira
Maffliensii
desumtis,quamabEtruscis finitimis,qui duodecimPopuli,Regi coramuni*
Golzius ac
ter creato singuli singulos Lictores dare consueverintj Si enim Li&ores
fcnlium dc
dederuntRegi, quidni &C ipsi habuisse Credantur, qui Regis creandi ha*
buere potestatem?
EX Hetruria per mare LiguiTicum in Gallicum delatis
sinum occurrit
XXIII.

MASSILIA.

■ ;■:
M Assiliam Maritimam Gallise Narbonenfis llrbem, Cumarumque
Germa-
PALATINO SELECTVS. iq<
Germanam a Phocensibus conditani esse > Authorum consensus testatur.
Causam profectionis Justinus in exiguitate & macic terrac natalis qu&rit,
quem tamcn Phocenses dxxcix cum Phocensibus Jonia? confundere pu-
tat Vossius, qubd illorum sterilis, horum foecunda extiterit Regio -, Alii
in Harpagi crudelitate eam ponunt, cujus metu Phocenses, navibus con-
scensis,novas sedes quassterint. Fadum hoc eise tempore Tarquinii Ju-
stinus Author est; tlbi Priscum intelligendum Elisebius putat, cui ta-
men refragantur alii/qui a Superbo Masliliam acdificatam putant, id quod
ventati Historicx congruere yidetur, modb verum sit, qubd ab Harpago
exacti hujus Urbis prima fundamenta jecerint •, Eum enim Cyro Regni
vindicem fuisse, ccrtum est, &ex ratione Chronologica discimus,Tarquinii
Superbi Dominatum subCyro incepisse, subDario desiisse.Appellationem
hujus Urbis inde enatam putat Stephanus, qubd Gubernator Navem ap-
pellens Piscatorem juxta littus oberrantem projeclro fune inclamaverit
M«"-« dxnvs, alliga piscator ? Sed a mollitie deductam, Florus innuere
videtur: forte dml r* pdovetv > vel ob vicinitatem Soni cum voce/w*a<*x»«.
Numismata fere omnia ab una parte Dianam exhibentia cul-
tum testari, Golzius ait. Idem Historicorum monumenta coYifirmant*,
Phocenses enim non tantum DianaE Ephesiae Beneficio , ut Oraculum
praxeperat, itineris Comitem habuisfe •, Scd & in Gratitudinis Tesieram,
conditi jamlIrbe,ejusdemDea:Fanuminarce exstruxisie3eaniq}in reliquis
ColoniiscompositisadEphesiorum Imitationem ritibus primo ]ococolen-
dam prascepisse Strabo docet. Quid,quod Romani etiam desumptuma
MassiliensiDUs Dianse Simulacrum in Aventino dedicaverint? LtOliem
Golzius ad eum pertinere putat, quem non procul ab ApOlMne Masfi,
liensium dono, seneum Phocenses Eleatas posuisse, Pausanias mcminic»
XXIV.
ALIUD
MASSILIENSIUM.

CAput, quod in hoc Numismate occurrit, si eo modo effictum efsct,


quo apudGoLZiiiM visitur,plane ad Apollinem Delphicum referrem,
cujus etiam Fanum in arce Massiliensi fuiise, ex Strabone constat.
J3b z Justinus
dsi f
II
196 THESAVRVS EX THESAVRO
\ Justinus ait : Capta a Gallis Roma Legatos Massiliensium, qui promijfa
munera Apollini tulerant , a Delphis reverfosesfe j Et Pausanias
meminit, in Templo Mwerva Proncea, pnmo aditu, signum areum posuisse
Massilienfes 3 Ec alibi : Signum Masfliense Apolimis suife ait, ex deci- <

mis vi&oria contra Carthaginenfes obtenta conssatum.


Hax ita, si numisma eo modo essictum esset, quo a Golzio
publici Juris fa&um ccrnimus •, Cum autem in noftro nulla plane Apol-
c>fcGal]
linis facies, nec laureatuin, fed muliebre caput, contortis in soemineum
nitessi sua
morem capilIis,appareat,omninb Ariftarcham eo exhiberi cumGoLZio
arbitror, quam a DIANA Ephefa, per quietem monitam Phoc&ensibus
navigationis Comitem, &pojlea extrudto Masfliensi DEy£ Templo Sa-
crorum Antiftitem,fummoque in honore habitamfuijfe, ex Strabone
discimus. tft. Sed 1
Bovem Colonias signum eise Golzius arbitratur, & sane five
Massiliam ipsam , sive Colonias a Mastiliensibus dedu&as, Rhoen, A- Barbaris 1

gatham, Taurentium, Olbiam, AntipoJin & Nicaeam intelligas, sispro Ai


utrobique aptisTimum Schema Dianas Sacerdoti appositum videbis. Eam His art
enim ritusDiana: Ephesia:Massiliensibus, Hos postea Coloniis suis tradidisfe
Urbe Spo.
exPAusANiA jamdictum est. ks Cacfai
XXV. matc potc

TERTIUM que Dea: i

k Pallas

MASSILIENSIUM.

m
B
mm
PAUadlS Caput galeatum Golzius ad Minervam Pronoeam refert, de
m
qua supra. J u s t i n u s arcem Mafsilienfium vocat Arcem Minerva:
Et memorabilis est Historia de Catamundo Regulo •, Hic enirn, cum
Massilia & fama rerum gestarum, & abundantia opum, & virium gloria
floreret,concurrentis undique,ad delendum Maffilienfium nomen,multi-
tudinisDux, in obsidione per quietem,fpecie torva; mulieris,qua: feDearrt v\
dicebat, exterritus, ultro pacem cum MafTilienfibus fecit, petitoque ut in-
trare illi Llrbem, & Deos eorum adorare liceret, cum in arcem Minerva?
venisset, conspeclx) in porticibus Simulacro Dea:, quam per quietem vi-
derat,
S"
VALATINO SELECTVS. * /^
derat, repente exclamavit, illam esfe, quas se nocte exterruisset: Illam,qua;
recedere ab obsidione jussiilet, gratulatusqj Massiliens ibus est3qubd animad-
verteret,eos ad curam immortaliumDeomm pertinere., torque aureo do-
nataDea iri perpetuum amicitiam cum Masliliensibus junxit.

Cuminaversa Aquila exhibeatur, avis Regia, indubitatum


Potentia: Symbolum, alia adhuc nobis sedet conjedtura. Constat Mas-
silienses bellicis artibus excelluilTe, Carthaginenses vicisse , Ligures reje-
cisse, Gallos debellasse, superatis Hostibus agrum ademisse, gloriam & vir-
tutem suam celebrem inter finitimos reddidisle , Amicitiam Romanorum
meruisse, & omni auxilio amicos juvisse. Justinus tradit : Habuijfe
navalia, & armamentarium. Copia navium^ armorum ac machinarumi
ad navigationes & opj?ugnationes %)rbium infiruclos fui$e,SrRABO Author
est. Sed nec Sapientia? Studia defuere : Elegantiora ingenia se ad dicen-
dum & philosbphandum tanto ardore contulerunt, ut non tantuni Urbs
Barbaris loco ludi literarii fuerit, sed & Nobilislimis Romanorum Studio-
ig
sispro Atheniensi Peregrinatione Mamliensem suscipiendam suaserit.
His artibus. eb potentiae pervenere Massilienses , utpermultain
Urbe Spolia diverso tempore ab Hostibus relata viderint, solique victrici-
bus Carsaris armis sese opponere aust sint. Quis non videt, hoc Numis-
mate potentiam Masiiliensium indigitari Minervae artibus partam,eidem-
que Dex acceptam referri ? Quid enim aliud Aquila potentias Symbolum
&; Pallas belli 6c sapientia: Praeses ?

X Sinu Gallico per iVsare Ligusticum regredimur,


mZj Taphroque superato & emenso mari Tyrrheno ■

XXVI.

LIPARiEORUM

IU*' 4
vfi s Ubimus Insulas. Septem sunt numero, quarum maxima Lipara reliquis
a se nomen imposuit. Numismata exhibent ex una parte Caput bar-
Bb 3 batum
j9S THESAVRVS EX THESAVRO
bacum &pileotedum,ex altera inscriptionem&duo vel triapun&a^quibus 'spss
valor monetx indigitatur. CaputiHud Vulcani esse, non dubitabit, qui
JLiparxoriim naturam ex Strabone cognoverit. Metalli feraces
erant, ignemque ipirabant, prssertim ea, qux Siciliam Versus jacet, inde-
que Vulcani Templum nominata eft j Nisi Liparum Regem, qui ante
jEolum in hac Insula regnasse dicitur, intelligere mavelis, a quo & Insula
denominata eft. Si de Vulcano intcrpreteris , poterit huc fabula Poeta-
rum pertinere, qua Veneris maritum fingunt; Ututenim aliaeplerunque
ejus explicationes adferri sbleant, haud absurde tamen & de Colonis e
Gnido deductis intelligi poterit. Gnidus Veneri sacra erat, Lipara Vul-
canojColonis eGnido in Liparam concedentibus,quidniLiccntiaVatum
Venerem flngeret in Vulcani gremium abeuntem ?
Rbei
CVLPHVREOS FVGIMVS VERTICIS IGNES D Norr
Velaque Trinacrias Borea pellente per undas Golzius j
Fertiiium calidis ab H*w>
Numism-
XXVII. Cicada vi

THERMARUM ejusvertic

apud Par

probatur
ft^nandu
inAsrica
bolo denc

mus36cin
ALlabimur oris. Egregium hic Numisma, quod & Paruta exhibet\ sidentes a
Primasvam non tam tlrbis Originem, quam loci vetustatem celebrat,
Ie^ui caj
Urbem post Himeras excisas demum conditam Cicero satis indicat, Ver- in cxercit
rina 4. Himera, inquit, deleta, quos Cives belli calamitas reliquos fecerat, tabile esl
hifefe Thermis collocarunt, in iisdem agri finibus,neque longe ab antiquo
Oppido. Locus autem ipse jucundis Thermarum , a quibus & nomen /*Siv
accepit, usibus, antiquistimis jam temporibus nobilis erat •, In eo enim SC ^compc

Herculem a Peloro Erycem versus, Sicilia: litus perambulantem, Nymphis Wpotl


■ calidos ei aperientibus fontes,lavasse creditum., Diodorus Author est. In-. Vm. c
dubitatum rei testem & Prassens Numisma se sistit , & simul suam s^UnqU(
S
inde mutuatur lucem. Qiiid tFCS feuras aliud interpreteris,
quam Nymphas illas, quasHerculi, quem & ipsum in adverso latere
leoninapelle & Qava inslgnem cernimus , feflo Balnca paraise nie-
morantur?
Trans-
PALATINO SELECTVS. m

icet% X Ransmissb Himera ssuvio cognominem videmus

XXVIII.

HIMER^ORUM

%
k!
URbem, Thcrmarum Mctropolim. Hanc Zanclaei condiderunt»
Nomen a slumine,&: ssumen «nrl 72 ipip&M, a fovendo traxisse, ait
Golzius-, quanquam Bochartus omnia fere ad Syros ScPhcenicesreferens
ab Hamar, quod Syris est incalefcere, hoc nominis deducere videatur,
Numisma in adversa habet Capr&gmus comutum cum Sejfore : Infra
Ckada visitur: Aversa Vi&oriam exhibet palmam deXtra cum religata in
cjus vertice lausea pratendir, Sinistra stolam levat. Idem plane habetur
apud Parutam & III. Spanhemium In Exercitatione tertia, ubi late H1
probatur: Ejusmodi cornutas capras ad currendum pernices, 'validas ad
pugnandum3SeJforumquepatientes non tantum in India & Syria,fed etiam
in Africasuijse. Hinc patet Africanum quendam Equitatum hoc Sym-
bolo denotari. Quid si Theronis temporibus hunc nummum adscriba-
rnus, 8c" in memoriam victoria? cusum stupicemur, qua Pceni Himeras ob-
sidentes a Gelone Theronis genero, cxCo Amilcare, trucidatisque ijoooo.
reliqui capti, & in servitutem divenditi sunt ? Pcenos certe, sive revera
in exercitu suo ejusmodi capris equorum ]oco uterentur, quod ex eopro-
babile est, quod Spanhemius ex Oppiano ait : Validas adpugnandum
suijse\ Sive impedimenta iis veherentur,sive in Africa infantiumEquitatus
iis componerentur,utrobique sane nonmagis proprio &C Juxta viliorinota
Poeni potuere depingi-, Nec voluiste Hiraerenses nobiliore typo devictam
Gentem dignari 3 facile mihi persuadeo , cum insolita Victores superbia
plerunque csferri., & debellatos omni contumelia afficere solere , cogito,
,thot* Secundum hanc interpretationem prima nummi facies Himeram aPcenis
obselsam, hostilesqueEquites in campis eorum debacchan tes j Averfa autem
. Gelo-

s
pa^

1n
,200 THESAVRVS EX THESAVRO
ijs.il
Gelonis vidtoriam exhibebit ; Conjeduram adverse juvat expressa sub
Equite Cicada. Hae enim omnium animalium maxime indigense, in
Campis degunt, eademque Regione,qua genitx surit, creduntur &vivere sni

& mori.

1 Ost Himeras subimus Mcenia


V

XXIX.
componeI

PANORMITANORUM videmus /"-

Caputacc
siciasibic

Caprina £

Opinione
Illustris S]

exNumrr
tritum est

rum serie

deor:

PAnormum a Chaldads, Damascenis &C Phoenicibus conditam Ran-


I I zanus Lucerinus Episcopus fide duarum inscriptionum docet, atte-
stante Fazello, priore de rebus Siculis -y A litoris pulchritudine di&am,
Diodorus Author est. Alii & Situm & Regionis venustatem denomi-
nationi causam dedisse arbitrantur j Scilicet quod op^os & hortum & por- Q
tum designet, 6c utrumque cum terrae natura & dotibus conveniat •, Bo~ ^am Sol,
chartus miratur, & non immerito, quomodo Graxum nomen habuerit
¥s ipfe
Urbs, a Phoenicibus condita , cum Graxi multis poft Phcenices feculis tr^uamu5
in Siciliam venerint? Qua; ratio &Philippum Cluverium permovit,ut de-
**&pu
tv.
rogata allegatis inicriptionibus fide,Graecos hujus Urbis Authores faceret;
*dnt, &
Sed quod movit dubium Clariisimus Bochartus, illud & verisimili conje-
ctura diluit, alio hanc Urbeni olim a Phcenicibus nomine Leptin, quod ^pofl
vocabulum y^ sive Stationem signincat, dictam fuilfe exiftimans,qubd
eadem ratione & vicinus Urbi sluvius Grsccis 'EW&?«? di&us sit,qui Pu-
niceOrethusappellatus fuerit;IItut autem antiquilfinia hujusUrbisOrigo
Pofteritati
PALATINO SELECTVS. 201
f«C
Posteritati innotUerit, non eadem tanien sortunse ejus ante Punica Bella
viv
^ 'claritas. HermocratesSyracusanus A^ros vailasle legitur. Primo bello
Punico Romanis captam Polybius memorat. Ciceronis xvo liberam
fuiife ex Quinta in Verrem docemur. Inde Impcratoribus eam paruisse,
non infcriptiones tantum, quas Fazellus plures cxhibet, sed §c noftra
Numismata teftantur, in quorum tertio& quarto Capita Aueufti &Li-
via^Peritioresagnoscunt. Qv

Primum a Triftano PaniPaftorumDeo adscribitur j Alii Panormo


id vindicant, Pani abjudicant. Mihi, qux dividunt Vlli magni,
componenda videntur, ita ut hic Nummus a Panormitanis quidem sit cu-
sus, led juxta qua?dam Panos habita videatur ratio, quod&a Pansa fa&um
videmus insecundo VibU Familia j Quanquam enim pro Persona illud
Caputaccipiatur, eadem tamen figura&PanaAntiquis effi&urmnemo in-
sicias ibit, qui monumenta Vetuftatis paulb accuratius peripecta habet.
Caprina sacie , quali hic viiitur y pi&um Herodotus Author est,
Opinionem confirmat Gryphus Aversie, quem Apollini sacrum
Illustris Spanhemius non tam ex Philostrato Heliodoro, aliisquejquam
ex Nummorum monumentis probat. Per Apollinem Solem intelligi
tritum est \ Pana autem univerii typum, an cornibus an hirsuta capillo-
rum serie ? radios solares praefigurasse, ex illo Orphei mihi colligere vi-
deor:
Pana voco magnum, qui totum continet orbem,
:am Ra* Qut Mare, qui Ccelum, qui terrassrugiferentes
ocet.at» jETERNVMQVE IGNEM. H&c Panossuns omnia
membra.
ie diss^
n denoi*
Quid per Ignem immortalem aliud intellexerit Orpheus,
jm&r* quam Solem ? Cum igitur Gryphus soli sacerfuerit, Sol autem An-
niat j tiquis ipse Pan , nihil video obstare, qub minus & vultum hunc Pani
n b** tribuamus, 8t in ejus honorem Gryphum efE&um putemus: Ut ita eo-
ces s<* dem & pulcherrirno typo Panormitani & Urbis sux Etymologiani indica-
ovit>utl" verint, &C Soli iimul retulerint gratias pro concessa iibi amoenioris agri,
rcsH quem poisidebant, fertihtate. Aliud adhuc concurrere videtur. Panor-
mum forma 'virilifacie prolixa, barba acuminata,capite Regio &diademate
• <# redimito Panormitanis pingi solitum^azellus teftatur. Regium Dia-
dema & in superiore Numismate apparet •, In secundo autem ejus loco
Cc laurea
202 THESAVRVS EX THESAVRO I i#s
laurca cernitur, quod forte ob vi&oriam quandam sa£tum cft. Equum
certe, qui in aversa habetur, sessbre vacuum, & effuso cursu salientem, li-
bertatem denotare, neminidubium esse debet. Feftivus St:esichori Hi-
merensis Poetas Apologus id abunde testatur. Eum vide sub numero V.
Syracusanorum.

XXX.

SEGESTANORUM

AScendimus prasrupta. Hanc Urbem supra Crinisi ostium condi-


disse fertur ^Egestus. Occasionis duplex fama est: Alii cujusdam no-
bilitate Clari, a Laomedonte autem lassa: Majestatis condemnati Filias in
.Siciliam deportatas memorant, earumque unam ab Adolescente Phrygio
vitiatam ^gestum peperisse, qui in avitas quidem sedes redux fuerit, sed iis
destru£tis Siciliam repetere coa&us sit, 6c ^Enea suadente cognominem
Urbern condiderit. Ab his diversus Strabo, interTrojanos a Philo&ete
ad Erycem mistos 6c JEgestuui fuiste, & mcenia condidisse aflirmat. Quic-
quid sit, Nomen ab Authore & accepit& retinuit, donec sub Romanos
concederet. His infausta vocabula aversannbus prarposita litera S. pro
./Egestanis Segestani memorantur appellati. In Numismate tres figura:
occurrunt. De omnibus dubitatur. Nonnius in adversaHerculem agno- 0,
scit. Cl. Patinus in aversa duas fceminas luctantes conjicit. In Pa-
latinis Viros evincit, quod in altero ad oculum patet indubitatum virilita-
tis signum. Inscriptio adhuc integerrima eft, sed ob insolitos Chara-
£teres legi disficilis. Utramque faciem Ludatores referre,certum eft, sed
Figurain antica non gladium vibrat,sed aliud quiddam inprotensadextra
retrb caput elevata tenet. Certe nec haftile eft. Coriumcrediderim illud
bubulum^ quod manui circumvolutum ceftum dixere. Hxc opinio st
fidem inveniat, ipsam siguram sacile ad Erycem Veneris Filium retuleris,
quem in agro Segeftano jam ante conditam Urbem cestibus advenas se-
cum contendere coceisse
o
tandem autem ab Hercule superatum accepi-
mus.
PALATINO SELECTVS. ^J
s mus Apud Lycophronem tres Pheenodamantis Filu Matri Ludtatoris
Zerinthu Templum exjhuxijse memorantur^donum Dea. Isacius Tzetzes
Veneri Erycis interpretatur. Quidni & Paleita folennia tam Viris quam
Foeminis communia inftituiisecredantur iEgeftani, in honorem 6c Matris
&c Filii ? Ut Authores taceant, Numismata loquuntur.

XXXI.

L ILY B M I

ium conJ PRomontorium Poenos verfus extensumPoenos na&um est habitatores.


ljusdanu Hi cognominem Promontorio condiderunt Urbem,cum Himeram &C
laci FiliasL Selinontem,Duce Hannibale Gifconis Filio, deleviifent. Urbs ea tantum
:nte Phiygi brevi furrexit in robur, ut Romanis nonnili poft duriflimam ceilerit obii-
fuerit,fedi dionem. Numifma noftrum Apollinis effigiem continet & facratum A-
Dgnorain
pollini Tripodem. Ratio in FatidicaPutei, qui apud Lilybxos erat, effi-
a Philoat: cacia ponitur: Qui^ex ejus aqua bibebantPythico furore afflatos Oracula
tmat.Qi
&C refponfa dediile,ex Diodoro & Macrobio Goltzius obfervat.
h Rora»
tera S. f1

e tres ff Rientem versus per Lybicum mare progreffi


culemf
:it. I"s; XXXII.
ituffl^
3litOS# SELINONTIORUM
rtuff*;
aten^
aiaer^1
cCof10
iumre
Fsendimus Urbem. Hanc Megarenfes ab Hybla prose&os^expuliis
Poenis, occupaise constat. Nomen traxit a fluvio, fluvius a Selino,
Cc 2 quod

&
20js. THESAVRVS EX THESAVRO
liv.
quod Latinis apium slgnificat, cujus abundantia & vicinus ager & ripa
s>
Fluvii luxuriabant.Hujus Etymologiie testemNumisma nostrum adducit
Goltzius, qubd in eo Selinifoliumexpressurnsit. ApudPlutarchumlegitur
Timoleonti, fuperato ad Crimifum amnem (quinon procul a Selmunte A-
W i
grigentum verfm per mediterranea defcendtt,) colIe,Mulos apiumferentes 14M
occurrisfe,quomtlites omme cum confiernarentur,quodmortuorum idcorona
efset, Ducem plunbm demonftrafse, victortam portendere, qiiod Corinthii
Vittores Ifthmwrum eo coronarent. Flguram sacrificaJltem Gol-
tjtfy*1"
zius ad Empedoclem refert, qui Stagnum pestilenti exhalatione pernitio-
sum, immilTis Selinunte & Hypsa diluiise, indeque Divinos honores, tan-
quam alter JEscuIapius,corisecutus memoratur, Nisi sit Hercules 'AAe#*«-
xas. ^Esculapii sacrificium & GailllS, qui Ara: adsculptus esf, & serpens,

quem simili modo Goltzii Numismataexhibent, sacrata iEsculapio anima- ]

lia testantur. Eodem pertinet & Lauri ramus, quem figura hxc sa-
niilesvkL
crificans sinistra tenet, Apollini sacer, Medicinx Inventori, ^risculapii, ut
pulchritui
fingitur, Parenti. Hunc iri aversa cum sagittario bigis insistentem Qol-
dam Cim
zius agnoscit cum filio Galeote, a quo Hybla^i ad disferentiam reliquorum
infra expc
Galeotas di&i iunt, quemque instituto Galeotarum Sacerdotum Collegio
mnibusH
pro Numine tutelari coluerint*
Barbatus.

kberrimo

iTLGrigentum versus Navigantibus latHerci


18. erat, ai
XXXIII. Nummis

HERACLEA Constat, I

tonem o<

ut aJii, tot
Sed tres le

^referri,

m
MM UorCs
PRastereunda non est. Eam Cretenses Minoe, cujus Dxdalum perse-
quentis ductu inSsciliam venerant,a Coccali filiabus occiso conditam, ^ ^epo
Regis sui nomine Miiioam vocarant ; Sed Dorieus Spartanus ex Posteri- £Nt.
tate Herculis Heracleam appellavit, postquam ex pado, quod Hercules, *****
devido Eryce., cum mcolis Regionis fecerat, debitum Heraclidis Impe-
rium recepisset. Rem Jatius narrat Diodorus his verbis : Pofiquam teefTus
Hercules fubjeBos Eryci agros contigit, Eryx , Venere ac Buta loci Regulo
natm, ad luB& certamen Heroem provocat. Depofto utrinque contenttonis
Vrc
Sd iflfc
ec
pignore,
er sis ■
PALATINO SELECTVS. 20J
pignore-» ab Eryce quidem agris, ab Hercule vero bobm. Primo quidem
indignatm Erjx3 quod iniqua boum cum Regione comparatio fiat --, Sed cum
Hercules contrafe deperditis his immortalitatis jaBuram fimulsa&pirum
sbonderet 3 accepta tandem conditione in certamen defcendit : Sed vissus
Regionis pojsesfione exuitur. Quam Hercules interim ut depofitum incolis
ad usumfruBum conceditydum ex se natorum aliquis eam repetat.Id^pofi-
modum evenit. Posi multas enim Mates Doriem Lacedamonius in Siciliam
proseausyrecuperataditiotavita HERACLEAM IBIEXSTRVXIT
Qu& subitis incrementis amplisicata^n^uidiaCarthagmenfibus injecit &' me-
tum3 ne quando supra Carthaginem innjalefcens3prmcipatum Pcenis adime-

lerpe.
ret. Ideo magnis eam copiis aggresfi 3 tandem captam funditus dirue-
runt.

Harc narratio susficientem Ksummo nostro iucem aftundit. Si-


miles videas apud Parutam & Goltzium, sed noster 6c magnitudine dC
pulchritudine prx cacteris erfulget* & aurea notatus Aquila , Regii cujus-
dam Cimeliarchii Civem aliquando se fuisfe prodit. Idem signum in aliis
insra exponendis expreisum conject-urai huic suffragatur. In nostris o-
mnibusHercules conspicitur imberbis-,Apud Gqltzium &Parutam contra
Barbatus. Id an Nummi ita habuerint, an vetustate exesi fefellerint Ce-
leberrimos Viros_, haud satis discerno. Imberbem sane rei veritas postu-
lat. Hercules, cum Leonem Nemasunl conficeret, anrtorum 16. vel ut alii
18. erat, adeoque vix prima lanugine conspicuus. Accedit, qubd in aliis
Nummis Herculis Caput imberbe jam Leoninis spoliis tectum occurrat.
Constat, Hereulem leoninam peliem non gestasse , antequam Nemacum
leonem occidissetj Cum enimhujus pellem nullo ferropenetrabilem,vel
ut alii, totam ferream videret, ea pro scuto & Castide deinceps usus est.
Sed tres leones Hercules debellavit, poterit ergb ad aliud certamen Barba-
tus referri.
' ^)
Carterum Leonem Nemarum, cujus hic interitum cernimus,
Authorcs ex spuma Lunar natum, & ab Iride in montem Ophel-
tam deportatum tradunt , ubi statim Apassamtum pastorem inter-
emerit. Hercules, cum in pugnam desccnderet, multas sagittas in
eum frustra conjecisse memoratur. Hinc arcum ab Herculis tergo
c%
po« efti&um videmus 3 Postquam sagittas non penetrarent, Clava eum
aggressus cst, quam & ipsam a tergo adhuc cernimus. Sed cuni
dchxc crebris i&ibus comminueretur,tandem nudis manibus constrictum.
non dissecuit, sed suffocavit, uti ex nostro Numismate cuilibet ad oculum
Pt
d Cc 3 patet.
2o6 TH&SAVRVS ex thesavro
'.'„

patet. De iVlinerva sortc Arjstophanes lucemassfusidit, qui3 rete-


rente Pausania, Heraclidas, cum propter paupertatem Athenis & aliis
Grxcix partibus habitare non poisent, & nobilrsfima essent samilia, in $i-
ciliamvenisse, ait,& Heracleam condidisse. En qui Athenis subsiitcre
abi
non poterant, Athenarum tamen Prsesidem Numniis suis celebrare non ribus

desiftunt ! Idque ob pradtitura auxilium non tam sibi, quam Herculi,


quiejusprrecipue opera imiiioitalkatemconsecutus fingitun jerivatu

1
,v • ln
OEquitur Numisma

XXXIV. nivitias^
Luxuriei

AGRIGENTINORUM, jrnmerio

tjifcare,
secuta ei
adversis

Syracusa

vissima c

Quis noi

pofle, qu:
inPictur;
AKRATA^ , quam Latini Agrigentum vocant, ITrbs fuit totius
Sicilias post Syracusas maxima. iEdificatam ferunt a Gelensibus Agrigent

Centesimo oclavo prope posfc Gelas anno. Coloniam deduxerunt Arisfcon midinem

& Pistillus. Nomen,ut plures aliae, a vicino flumine traxit,quod & ipsum riculis lit
'Ajcpu.ya.vla. didfcum novimus. Numisrna& Situm exprimere videtur &Hi~ 'psiscrcai

storiam: Situm in CailCro', Historiam fortunas adverfe in LcpOFC duabus cuic|ue o


Aquilis succLimbente, fortunae reflorescentis in QuadilglS sub Aquila eradicaj
volante triumphalibus. Cancrum maritimarum Urbium Symbolum efsc ^tem n
insinita fere Numismata testantur. Agrigentum maritima proprie non
fuit, oerx>decini enim Stadia ab Ora maris Lybici distabat ', Aquis tamen
undique fere inciusa , quin eodem Symboio uti potuerit, nulli dubitamus»
Jverfaru,
Austrinum latus claudebatflumen Acragasj AbOccidente & Asrico Hypfas
labebatur •, Tacemus Emporium, quod Straboni ''Eww sive Navale V (
dicitur, omniaque,qua: mari adserri poteranr,suppeditabat. Forteetiam
Piscinam recorderis 7.Stadiorum ambitu,viginti cubitorum profunditatc, ^or]a]
erlofTani, variotum fiiiviorum &fontium insluxu agitatam,pifciumqne li-
bertate $t Cygnorum copia cclebratissimam. Wcul]
Sub
PJLJTINO SELECTVS. 20~/

Sub Lepore Agrigentum.intelligimus. Leporem foecunditatis,


ila ■ '*«
essoeminationis& trepidationis signum esse quis ignorat ? Agrig-entinos
omni rerum abundantia, Civium nutnero, vEdificiorum Templorumque
\ magnitudine venustam, soli foecunditate nobilem, luxu postea effcemina-
tam fuisse, & in adversts trepidasse, ex antiquis rerum Sicularum Scripto-
ribus abunde constat. De foecunditate ipsum nomen loquitur ^o %
<**/)*, *«* y£s a summa,quam fluvius Acragas irrigabat, terraspradt.ant.ia
derivatum. Agrum vitibus, olivis variisque arbonbus consitum, tantos
fru&us peperisse, Diodqrus Author est, ut etiain oppositis Afris suftece-
rit j Indeimmensa: Divitia:, hominum concursus, Urbis incrementum,
6c invidenda felicitas. Contemplare Templa, Theatra, Aquasdu&us,
Sepulchrorum admirandas moles, & magnitudinem Porticuurn , Gefe

Divitias, & Antisthenis magniflcentiam ! Non felicitatis tantum , sed 8c


Luxuriei invenies indicia. Utroque eb processcre Agrigentini, ut non
M immeritb dixerit Empedocles , vel secundum ./Elianum Plato : Eos
&dificare3 ut femper vicJuroSjgenio indulgere, ut po/iruiie morituros. Hinc
secuta enervatio corporum, animorumque uti in secundis fastus, ita in
adversis trepidatio ; Egregium hujus specimen est, qubd regnante apud,
Syracusanos Agathocle, pluribus Civitatibus in libertatem jam afctis, le-
visslma clade deterriti apulcherrimo liberanda: Sicilias propostto destitere.
Quis non videt, hasc omnia sub Lepore , perquam commode intelligi
posse, qui ob lascivam foecunditatem Veneri sacer, & apud Philostratum
in Pi&uris sub arbore inter Amores fugitivus cernitur. Objicere poteris:
.sfuittotii
Agrigentinos hac ratione propriam infamiam, luxum sbjlicet suum 3c for-
Gelensil
midinem publicasTe;Sedhoc adeb mirum videri non debet,postquam pe-
■unt Aril
riculis liberati causas procul dubio scrutabantur,quibus tantum malorum
ipsis creatum fuerat, monetasque eo fine illas inipreslas esse, credibile est,ut
idetur 6C cuique ob oculos poneretur i Luxum fugiendum, formidineni
m
eradicandam, otium ejurandum, nisi in Pristinam calami-
subAf tatem recidere velint. ,-

proP^C Aquilas aversas duos exercitus hostiles interpretamur , non


diversarum gentium, sed unius •, Non Romanorum, sed Carthaginen-
Aquis^;
i dV sium. Quamquam enim Romanorum etiam arma senserint Agrigentini,
tamen qubd sub eorum tandem Imperio ressoruerint,beneficiorum potius
memoriam coluisse credi debent, quam injuriarum. Accedit Aquilarum
gestus, qui non inter se digladiantur, sed concordi crudelitate miserrimum
lepusculi cadaver concerpunt. Diodorus Author est: Carthaginenfes
cum
(&t>1
m jtoS THESAVRVS EX THESAVRO co*
otr.
iif, cum obsderent, BINA in diversis locis CASTRA secisse, aitera in Col- s< aa<
1
libm quibmdam, ubi Hifpanos & Afrorum manum ad quadraginta millid 0
coUoca<verint;altera nonproculab Vrbefofsa prosunda vailoque munivisfe.
Pr&tores suife IMILCAREM & ANNIBALEM. Hos
DVOS PRsETORES DVAS Stupenda magmtudinis TVRRES
Vrbi applicafe. Omnia hxc duarum Aquilarum numero
respondent. $lici
Cicacte,quod animalium maxime sint indigcna?, Cives de-
signare poterunt •, Quod a tergo Aquilarum recedunt, ad miserandam
emigrationem referri, qua fadfca Poeni moenia ingressl leguntur, 6c onlnia
ferro devaiHsse & igne. Hiantes alterius Aquilas sauces Hoftis fugientes
retracturi indicium arbitramur.

In aversa ressorescentem sub Romanorum Dominaru Agrigen-


tinorum felicitatem contemplamur. Urbem sub puero aungante,
Romanos sub Aquila Volante. Laudanda sane Senams Romani
cura! Tito ManlioPrastori S. Cto jussit, ut de Oppidis Siculorum
Colonos Agrigentum deduceret. Publii Scipionis legibus cautum, ne Umii
plures essent ex Colonorum, quam ex Veteri Agrigentinorum numeroi
Item, ne quis minor triginta annis natu,neve quisqui turpem quasstum fe-
$ Per

pimone c
cisset, legendus esset» His Legibus Agrigentini deinceps usi sunt, &c us-
Phalaridij
quc ad Verris rapinas felices permansere, &C quasi de fortuna? injuriis tri-
Ducetii a
umpharunt. Ut autem Agrigentini felicitatem suam per quadrigas ex-
Dominat
primerent, fortasse celebratisTimac Exeneti Magnificentise recordatio fecit,
qui cum Olympiade 91. Vi£tor reverteretur, trecentis cum quadrigis;, Ronianoi

quibus omnibus albos equos junxerat, magno cum Agrigentinorum ap- beni tracli

plausu in Urbem inve&us legitur. , :m ac


fenos.fiC(
XXXV. li,

ALIUD
AGRIGENTINORUM.
A

H Oc Numisma Paruta acl ssuvium refert. Procul dubio Capite


puerili motus, qua forma Agrigencinos in praesigurando fluvio ufos
conftat, I1 *Wer
PALATINO SELECTVS. t09
constat, neque objeceris Diadema , Diademate & Panormitanos Urbem
suam ornaise jam diximus. Si tamen urgeas,non gravabimur ve! Tyranno
alicui addicere, modb doceatur cui ? Aquila certc ab aversa partc conje-
&urx susfragari videtur, qux CoJumna; insidens retrospicit, tanquam in
Regio fastigio minus secura., & ab aliarum avium invasione sibi metuens,
Meminimus, Aquilam respicientem^ sub Amynta Nos Regis adRegnum
respicientisSymbolum putaste.St&hanc interpretationemhuc detorquere
velis, liceat.
XXXVI.
A L I II D
AGRIGENTINORUM,

NUmisma unam Aquilam exhibet lepori exitium machinantem.


Per Leporem Agrigentinorum Urbem designari supra probabili o-
pinione ostensum est. Quid Aquila hic designet, dubius sum ', An
Phalaridis Tyrannidem ? An Thrasidad injustam Dominationem ? An
Ducetii arma? An Pcenorum Copias,quibus paulb ante DionysiiSenioris
Dominatum Agrigentini oppressi, Civitasque eversa est ? An denique
Romanos, qui, fusis ad Agrigentum Poenorum Exercitibus, militi suo Ur-
bem traclidere diripiendam ? Latissimus hic est conjeclurarum Campus.
Piscem ad Piscinam referimus, in qua pisces non ad usus tantum quoti-
dianos, sed ad voluptatem etiam alebantur. De Ea, ut 6c de Cancro jam
di£tum<.
XXXVII.
ALIUD
AGRIGENTINORIIM. ■
■r

}Raster Cancrum hic Aquilam cernimus pacifice stantem. Ad ea tem-


pora referri posssunt haec Niimismata, ( plura enim in Cimeliarchio
w<5 Dd Elefto-
IIO THESAVRVS EX THESAVRO
Eie&orali asfervantur,) quibus poft eje&os e Sicilia Carthaginenses $M°]
tranqutssae Agrigentinorumres per Romanos Practores adminiftrabantur.
In Inscriptione Lit. S. pet sotmam Latini C. exprimitur, quod sieri so-
lere IUuftris Spanhemius m Nummis Gelensium oblervavit.
XXXVI.
ALIUD

AGRIGENTINORBM.

GElar

Sia
LlUmisma Caput jovis exhibet, & in aversa Aquilam K^v^ipav. Jup-
Aliinom
^pitcrhic est vel Atabyriusvel Olympicus ; tltriusque enimTempla
Agrigenti fuerunt. Atabyrius Jupiter dicitur a monte Rhodi Atabyro, in AliijAlii
quo Jovis Templum fuiile Strabo meminit. Et quum remote Rhodio- conditair

rum Colonia fuerit Agrigentum,meritb eodem ibi nomine Jovcm cultuni ganturN

fuilse,PoLYBius ait. Quod autem ad Jovis Olympici Templum attjner,


ejus stupendamStrucluram ex Diodoro Siculo hic proponere opera; pre- Min<
tium erit. Sic autem ille : Olympico,cum jam prope ejfet, ut teBum fed fere it

induceretur3 belium impedimentosuit. Ab eo deinceps tempore excijfo Op- Cretenfit


pido, nunquam poftea Colophonem ddiftciu imponert Acragantini volue- geritjtam
runt. Fanum illud ^o.pedum longttudine porreBum eft, ad 60. njero in la- Urbemqi
titudinem patet, & ad 12.0. in altitudinem^fundamento tamen excepto>at- fefiiper
toUitur, NLaximum hoc omnium efi qu& per Infulam habentur 3 & ma~ ¥0 Thu
gnitudine Substirncbionum cum exteris quoque comparari meretur. JSfam
apeite co
etftmoles iUa adftnem perduBa non fuerit, prifiina tamen deformatioadhuc
in consbeBu efi. Cum enim alii adparietes mque templa educant, aut co-
^odo &
lumnis &des compleclantur, utrimquefiruclur.x, genus huic Fano commune
efi. Nam una cum parietibm columna afsurgunt> rotund& extrinfecmsed ^run
quadrataintmfiorma. Ambitm harum ab exteriore parte zo.pedesha- Vydtc
bet, tanta ftrigum amplitudine, ut corpm humanum inferere fe apte queat$
intrinsecm vero n.pedes contimt. Hnc
Sequun-
FALATINO SELECTVS. 311

S Equuntur Numumata
XXXIX.

GELENSIIIM %

GElam Agrigentinorum Metropoliin a vicino Flumine, ut pletasqj


Sicilias Urbes, Flumena vorticibus dictnm, Bochartus Author est,
Alii nomen a subito Antiphemi risu y A GeloneiEthnce & Hymari filio
Alii•, Alii aliunde deducunt. Ab Antiphemo Rhodio & Entymo Cretensi
conditam Thucydides testatur, cui, quod Cretenses attinet, nostra sussra-
gantur Numismata.

iVlinotaurus consuetum Coloniarum Cretensium Symbolu non semel,


sed fere inonmibus,quos&PARUTA exhibet, impreslus est. Ilndepraxipuas
Cretensium partes in hac Ilrbe fuisse, haud forsitan abs ratione quis colle-
gerit-,tantumabest,utFazellofideshabenda sit, qui Rhodios in Sicilia fuisse,
Urbemque muro cinxiise somniat, antequam Entymus cum Cretensibus
suis superveniret, cujus aslertum eb minus ferendum est, qub audacius ex
ipso Thucydidis contextu hoc affirmare nititur; Cum tamen Thucydides
aperte contrarium dicat, cujus verba hxc sutit : Ti^v U 'AvTt(p*is*es i*
T«^a'ttebi^JEJltsMs ix. K^tjj? iiretKXs dya,yov\is xotvy sK%o~av. Gelam A^tibhemMS eX

Rhodo & Entjmus ex Creta Colonias ducentes COMAIVNITER


adificarunt. Verum quidem est Lindios ex Rhodo fuisle , icd nullibi
Thucydides eos ante Cretenses in Sicilia fuisse statuit •, Id tantum dicit,
Campos., ubi suo aevo Urbs adhuc fuerit, &C cui primum muri inasdificati
tti* sint, Lyndios vocari. Verba hasc sunt : T<> & x^e}°v 2 vSv $ voMs sV«
kou o 7rs>uTov iretzt&y Atvhoi j4«a«t*«. Locusyubi nunc Vrbs fita esi,quique
primusmunitusmurofuit,Ljndii vocabatur. Lyndii autem illi ipsi erants
qui cum Antiphemo ex Rhodo advenerant, uti ex Herodoto videre est.
Dd z rs
Stfm
!.>:,.!

212 THESAVKVS EX THESAVRO


t>; i:

lS $t Ti^novos Treoyavog k%£optvtis TeA^? "Vo Atvdtuv % luv Ik 'Po&j Kcti Avh<pq/jm £k iXqtyQn*
::Mi
Celonis Progenitora Lyndw> qui ex Rhodo prosetfi erant3 & Antiphemo non
ajsumptusest. DeMinorauro nota eft fabula_,& supra,quid monendum sir,
attigimus.Bigas ad Vi&oriam quandam Olympicam reserunt. ForteHie-
ronis contendas, de quibus superiore Capite di&um.

EX Africo mari in Siculum ascendimus , superatoque


Pachyno, pluribusque &C Urbibus &C Fluviis prastermisfis maximz to-
tius Sicilias

XL. W

SYRACUSARUM

DElibamus &C Situm dc Historiam. Propositum carumNumisma


Colonix Originem indicat & Urbis partes. Colonia: Originem
in Capite Herculis, Urbis partes in quatuor angulis caput Muliebre inclu-
dentibus. Colonia: Dux fuit Archia Corinthius. Archiam Herculis cx
Alcseo Posteros generis sui Authores recognovisse.,ex Thucydide difcimus.
Proximior tamen est ratio, si ad cultum respicias, Herculisque prasfentiam.
Herculem devi£to Eryce reducem Anniversarium Syracufis docuisfe, in-
deque per mediterranea in Leontinos abiisse, Diodorus Author eft. Urbis
partes seu potius Urbe$ Syracusarum quatuor fuisse, Cicero teftatur. Ci-
ceroni adstipulantur Silius & Ausonius, quorum ille quatuor arces, hic
quadruplices Syracufas appellat ; Sed his contrariantur Strabo & Flo-
rus. Strabo TiivldTToXiv vocat^FLORUS tres tantum arces facit •, Sicquod «efq,

ille in excessu, hic in dete&u peccafse videtur •, Sed palam efl, Strabo-
nem Epipolas pro Urbe censere,qua: tamen nec muro a Tyche & Neapoli
discretae erant, nec frequenter habitabantur , proinde Urbs non fuerunt.
Florum excusat Ph. Cluverius , quod is per vocem arcis locum intelligi
voluerit, qui continuo muro undique inclufus fit •, Talis Infula,talis A- M°ci.
cradina, talis Tycha , Neapolis Qc Acradina fimul, unde & unam rantum
arcem *d
yem
PALATINO SELECTVS. 213

S\ arccmFIoro constituunt.Caputquod inmedioquatuor horum angulorum


visitur, cujus Dea; sit, non satis discerno j Nisi vel Urbis genium dicas,vet
ad Arethusam referas.

XLI.

*raH
ALIA
S Y R A C U S A R U M.

SYracusarumvidimusOriginem, vidimus Partes. Origo dc in pvx-


a sentibus versatur. Pegaius eam demonstrat commune Symbolum
e Origintf Corinthiorum , a quibus Coloniam deductam diximus. DelphislUS
iebre inck vel maritimum Colonorum iter,vel Urbis alterutrius Situm ostendit.HLG
HercuM ut credam pronior sum, neque enim prius ut indicetur, necesse videtur,
DE disci* cum terrestri Sicilia adire non postit. Caput galeatum an Marti,an Ar-
chias tribuas Colonia: Duci, liberum esto. Ad Archiam videtur aversa
przsen^
locuA"' reducere. De Hercule jam di&urn.

Ol'C
0 Tertium Numisma idem fere apud Parutam occurrit, cum
estatur.
inscriptione S^*W«v, Nobis basin inscriptionis hujus injuria subtraxit,
nescio cujus-, Ut tamert huc referamus,adversas Monogramma facit. Ml-
B.AB0 # nervam continet, sacratamque MinervarNo&uam. Noctua praeter oleas
Sic£
ramum & clavam tener, Clava ad Herculem pertinet, & ex superioribus
interpretationem mutuatur. Palias etiam insecundo,sed habitu bella-
& tricis cernitur. Duplex hic observatio,6c Minervas Cultus, & Antiqui-
non tas loci. Cultum MinerVX & Templum plenis faucibus ebuccinat
Cicero. Antiquitas loci patebit, si Dianae adventum conferas cum
Adventu MinerV3C. Xnsulam primam habitatam, Strabo Authoreft.
Dd 5 Diodo-
xJfL. THESAVRVS EX THESAVRO
Diodorlis Ortygiam di&am asierit. Habitatores primos^EtoIos facit,
aitque, Ortygias nomen a Diana descendere,sive qubd iEtoIi a Delo ilnt
prosecli, sive quod Alpheum sugiens Diana his in Iocis perfecutionis fen-
ferint sinem. Quicquid sit,ubique antiquistimum hac in Insula Di&stX
cultum agnosciinus; &tamen antiquior adhuc Veneratio Minervae suir,
Audi Ciceronem: In ea Infula,mqmzy funt AZdesfacrs complures,feddu£,
qu& longe cdtemantecei/unt, DIANAl VNA, a* ALTERA, QVyE
FVITANTE ISTIVS ADVENTVM ornatisfima Minerv*.
Hoc si verum, jam constat & ante ^Etolos hanc Insulam habitatam suisse-
Ad quid enim Templum Minervx, nisi & Minervas sint Cukores?

/\.Llud contemplare Numisma

XLII.

SYRACUSANORUM

I-iXiguum illud quidem sedElegantia prastantissimum.Caputinadverfa


^Bifrons exhibet, utrinque fceminea facie, quarum alteri DelphiriUS
alludit, ab altera parte Equus saliens cernitur cum aftro. Indubitatum
Delphinus Oceani Symbolum facit,ut Situm Syracufarum hic nobis ima~
ginemur. Ad Orientem Insula & Acradina refpiciebant mare j Oc-
cidentem versus Tycha & Neapolis continenti oppofita: erant. Hinc
Ciceroni, Situ, dicuntur, cum mumto, tum ex omni aditu^el TERRA
'vel MARI, praclaroadAfyeffum. Aftrum averfas Solem interpretor,
cujus auriga Ethnicis credebatur Phcebus. Phcebo interaliaanimalia
& Equus sacererat. Idem libero curfu faliens Libertatis habetur
Symbolum. Inde Libertatem auxilio Phcebi Syracufanis reftitutain,
hoc typo crediderim prafigurari. Ea hac in Urbe Pietas fuit, ut Majora
beneficia non sibi adscriberent, fed Diis referrent acccpta, id quod paulb
poft exemplo Jovis 6c DiailX demonftratum dabitur.
ALIA

\ 1.1
ollii
TALATINO SELECTVS. 21J
H)i
XLIIL

SYRACUSANORUM. %>
Mi*nih

DE Phoebo niodb diximus. Phoebus idem qui Apollo. Ejws


honori duo hssc Numismata pcrcussa sunt, aureo Deo aurea. Quas
de Instrumentis Apollinis <Sc ossiciis sabula docet, trita sunt. Instrumenta
vidcs Xripodem & Citharam, alterum Vaticinii, alterum Musica?.
So! ccelesteni Aurigam arguit. Lanrea Sc Daphnes Metamorphosin &C
Heliconis prasidium. De cultu Apollinis apud Syracusanos testisnobis
est Cicero : Quarta, inquit ille, Vrbsy quiapofirema adificata efiyNea- 1 ^

■polis nominatur : Quam ad fummam Theatrum efi maximum, praterea


duoTempla sunt egregia,Cereris unum3alterumLiber^^, SIGNV NIQVE
JPOLLINIS, QVI TEMENITIS vocatur, pulcberrimum &
maximum. Id idem est, quod Tibcrius natali suo adveclum Syracusis,
in Bibliotheca novi Templi positurus, per somnium fatale irriti conatus
vaticinium ex ipsius ore memoratur audivirse,
xliv.
laM
ALIA
SYRACUSANORIM.
$

y.
Js
APollinem scquitur Dlana Soror, & Jnoiter Pater, uterque singu-
$ lari,ob smgulare beneficium,decorus encomio •, Illa %»?<*&■ cicitur
Servatrix,
hk 216 THESAVR VS EX THESAVRO
Sernjatrix, Hic 'E^t«S4e/»e, Liberator. Liberaverat Jupltes, ut creditum
ueft, Syracusanos a Tyrannide Hieroois & Fratris ejus Thrasibuli \ Hoc
eje&o, iilo per mortem ablato. Eo beneficio & statuam meruit auream S
&C sacfa quotanhis Libamina. Libertatis Symbolum EtJUtim esse, ntillo
Ephippio, nuilo freno., nullo seslore gravatum., sed liberrimo cursuquaii
tripudiantem, jam diximus. Audi Stesichori Apologum, quo Hime-
renses ad abrogandam Phalaridi Tyrannidem libertatemque suam tutan-
darn permovit. 0//#?Jinquiebat, Equm l&tifimu inpafcim folus exfuU
tabat & lafctviebat \ irrumpente deinde Cervo pabulinjafatorej, Equus
ultionis studio exardefcens hominis confilio ufus eft\ Is,sfremm,mqak,^
me sessorem- patieris, tunc equidem Te de Cervi petulantia uicifci pajero,
4 Hetht
Accepit conditionem, admifit sejforem, &*ftmulin servitutem incidit, dum /VeadeiT
mmio ultionis ftudio animi impotentiam fequitur. Haec Stesichorus. fu:
tacuiis
Cxterum & servos Syracusanorum equi nota signatos iegimus, quod ob
ext
eandem libertatis considerationem fa&um crediderim , ut sciiicet Libera:
Gentis Inslgne praeferrent.,qui Liberis lervirent, eodem modo, quo hodie
facinorosis Civitatuminsigniainuri solent. iitme $
Dianse 1
■Arethusan
Ne autem unico fadtojovem sibi adjutorem, sed & in posterum
propitium testarentur, Libertatisque custodeni, ejusdem in tertioNummo ioamnem

fuimen apposueruntj&spicam.Fuimen nonjovis tantumtelum est,sedetiam ssiatore, <

Providentix Symbolum,Spicaabundantia:jAbundantia exprovidetia fluit \ tindem

Quis meiius provideat , quam Deorum summus? Quis melius servet? At ortum tra:
Gentiliumnugas conteniplare, inspice Numisma primum. Fulmen provi- tibus (Ibi i
dentia2SymboiumnonJoviopponitur3sedJovisFilias.Diananiexpharetra Arethusat
agnoscis.Eam apud Authores Lyenam didam novimus,qubd Siciliam gravi conjecislet
solvisset morbo. Scd latius SerVatricis disfunditur honor* Syracusani,qui fo his i
Epulis & Vino hanc Deam quotannis per triduum venerabantur, ejuscu-
^tinArc
stodia &ProvidentiaSe Urbemq;suam incoiumes futuros sibipersuasiise,vel fAZELLUs,
exhocNummo credipomintj Quanquam infelici spe,cum fragileNumen
nonpotuerit impedircqub minus suo in festo Romani muros transcende-
rent, Urbemque occuparent &C diriperent.
■R
r
XLV.
h

"r.
cNi PALATINO SELECTVS.
uli. X j/7
ut
l esse
N XLV. • . "
ALIA
^UOH,;
uim
SYRACUSANORUM.

^SICHoJ ARethufe fupra mcntionem secimus-, Tn prxfentibusNumismatibus


eademest, sed Piscibus eircumdata ♦, Fontem hujus nominis 5y-
s j quodjj
icet Life
racusls suisse, raris dotibus prasditum, doeet Cice&o :, Inhac inquit,
Infula extrema esisons aqu& dulcis, cui nomen ARETHVSA efi, incre^
> quo b
dibili mapnitudme? plenifiimuspifcium, quifiuBu totus operiretur^ nifi mu~
tiitione &* mole lapidum a mari disjunBus ejfet. Hunc a Nymphis in
DiaffX honorem excitatum, Diodorus narrat» At Poetac fabulantur, m
in posten Arethusam Nympham Atphei complexus fugientcm DiailX misericordia
tioNumc in amnem conversam eise, & per occultas viarum latebras, insequente A-
eltyedetii stiatore, ex Elide per tanta Marium spatia fugitivam in hoc Insulas loco
videtia M tandem stetisse. Fabula ex concepta Antiquorum opinione
asiervetil, ortum traxit , qua crediderunt, Alpheum & Arethusam occultis mea-
ilmenpro
tibus iibi invicem correspondere , quod Olympiorum statis temporibus
nexpharel Arethusaturbaretur,&Phialaaliquando in ea inventa sit,cmam jn Alpheum
tfciliamss
conjeciiset quidam Olympiorum Vi&or. Pausanias ex Oraculi Delphici
estato his 6c ipse subscribit, in Eliacis •, Quamquam aliam opinionem fo~
veat in Arcadicis jSed haxoppugnat SrRABoLibro sextOjProbabiliacenset
ntur,ssC
Fazellus.
oerfual*
Non nosirum inter <vos tantas componere lites!
■agiie^
st>"s De Piscibus audiamus Diodorum. i^inquit, nonprifcis modo
temporibus magna PISCIVM copiam tulit. Sed ht noflra quoque atate
sacri, & hommibus intaBipermanent. De quibus fi qm, betto grasfante,
^ in Ctborum altquid usum vertere aufi fuiffent, hos repente Numen, mani-
sesto ir& indicio, in mavnas calamitates conjecit. Per Numen intellio-e
iaiiarrij de qua in anteeedentibus sermo erat,& hinc sorsan eft, qubd
Pindarus eam sluvialem appellaverit:

Hor«pUs U& A&tufc. FLVVIALIS sedem DIANAZ.


Ee Notetur
2IS THESAVRVS EX THESAVRO
Notetur in his dcnub, quam & supra in Crotoniatarum Nummo
notavimus, infolita Literas K. sigura Y * Eques & BigX cum vicloria
supervolante procul dubio Certaminum & Vi&oriarum Olympicarum
tcftes sunt, quarum plures a Syracusanorum iive Civibus, sive Tyrannis
obtentas novimus. grbi-
!

Uf S Yracusis reliffis in
XLVI.

LEONTIIORUM

AScendimus agros. In Numismatibus Leo &C appellationis &


Originis altius deducendas, nobis ansam porrigit. Apud Grsecos nam

&C Latinos omnes, Leoritinorum tum Urbem tum incohs Leontinos


vocari,latiusprobarenititur Ph. Cluverius \ Unicum excipit Ptolo-
M^uM>qui Leontium habeat. Ciceroni Leontina Civkas>&; Leon-
tinus Ager dicitur. Inde coristat, vocabulum Leoiltini, quo tum Ur-
bem,tum incolas denominari contendunt,non esse substantivum, sed sub-
intelligi Cives,vel campos, vel aliud quid, & consequenter vocabulum
Leontini,siUrbem designet,perMetonomiam intelligendum,uti apudPLi-
nium, quando dicit, Oppidum LeontinL

Hxc cum ita sint, non video, cur Philippus Cluverius Pto-
loma:um in voce Leontium corruptum exiftimct, neque qua necestitate
ada&us Fazellus pro eo Leontinum subjiciat. Leontium asqueacLeon-
tinum ex Graxanica formatione locum habere , & *»■« tS Al«v\®> defcen-
dere indubitatum est apud Authores, quamquam Fazellus reje&a hac
Etymologia aliam subjiciat , a populi extenfione Leontinos
appellatos di&itam, Sedcave subfcribas! Leo, quem in utroque Numk-
mate expressum|vides,contrarium aperteevincit,necHiftorias fidescontra-
riatur. Diodorus Siclilus ex antiqua Gentis perfuaftoncrefert, Her-
culem
^N PALATINO SELECTVS.
um
S ^/j?
?/£&#? *w# de<viBo Eryce, Syracufs Anrivverfarium docuijfet, aBis per me~
diterranea bobm^Sicanis^ prdio fufs,per Leontinum perrexisfe agrum,pul-
chritudmem^ ejus admiratum ob honores sbi exhibitos 4ETERNA fu& iliic
prdfentia MONVMENTA reliquiffe.Hxc monumenta Goltzius Leo-
nisin Numniis expressi Symbolum conjicit, unde&noiiienlIrbi.Qmdsi&
Urbi auspicium dederit Hercules? Qualiter & in Crotone supra observavi-
mus •, Neque enim sides habenda est Fazello , qui ex Lxstrigonum
vailis specubus omnium hanc Urbem-Siciiia: vetustissirnam contendif,
Inde enim facilius colligas, La^strigonas Urbem nondum habuisse •, nam
si habuissent, ad quid habitaslent specus ? Numismata certc totam Urbis
Originem ad Herculem referre videntur-, quid enira Leonis riclus inter
spicas, nisi cognominem Urbem in campis fertilitate sua celebradssirnis
deslgnare potest ? Hos centefmo grano fruBus fundere3 Plinius Authoj:
cst^ 6c Ciceroni, Leontinorum Vrbs reifrumentan& Caput vocatur.

Praster Herculeum Leonem Apollinis etiam Effigiem qcrnimus,


Hanc Goltzius ad Cultum Dei refert, quanquam etiam Originis inco-
larum nos admonere poterit. Chalcidenfes e Naxo 3 Siculos ejecise,
Vrbemque Leontinam incoluiffe, Thucydides Author est •, Apud Naxios
autem Apollinem Archagetam in honore fuisse, in sequentibus ad Cata*
ellationis nensiumnummosostendemus. Figura Equestris procul dubio ad victOr.
pud Gra riam quandam pertinet, sed cui tribuenda, mihi ha&enus obsciirurn est,
Leontii
cipit Pwi
:as#Leoi
XLVIL
,auotW
ALIA
r vocab^:
#
LEONTINORUM.
,utiap

r Pl

': .
CAput hic ApollMs intuemur, 3c sacrata Apollini inftrumenta
rej T ripodem, & in ejus basi Citharam, adje&is utrinque spicis, In
is titf
secundo dimidiatus Leo visitur. Omnia ha?c in modb di&is sunt expli-
CvciXcle Amphora Leontinos Baccho deditos evincit: Scilicet Phala-
Ee 1 ndcs 1

fc(V
'iC vei
220 THESAVRVS EX THESAVRO
rades Agrigentinorum Tyrannus eos vi&os armis exuisse, Sc ne deinceps
res novas molirentur, conviviis,commeisationibus vinoque enervaise legi- trib^
tur, eodenr inftituto, quo & Cyrus in Lydos fertur usus.

uLterius progredieiitibus
XLVIII.

CATANENSIUM
nis ■

iCcurrunt Numismata. Primumhabet ex una parte Caput barba-


-^tiim, cornutum & laureatum, cum inscriptione KATANAI jQ N,
in aversa Figura stosata visttur > dextra Bilartcem, sinistra Cornucopia: su-
stinens. Idem habetur apud Parutam. Caput illud cornutuin, an
Charondie, an Jovis Ammonis ? Arietinum cornu Deum videturarguere,
sed signata in aversa ^Equitas ad Legislatorem traducit., cujus egregium in
Catanenses meritum hoc Symbolo expreisum efse credibile est; Quamquam
enim cornua Divini quid inferre videantur, Legislatores tamen Divinis
honoribus antiquitus asfe&os fuisse, Eruditiisimus Raphael Trichtetiut du>
Frefne in Epistola ad CI. Seguinum exemplo Zaleuci probat,imb nomi-
natim de Charonda ex Jamblicho de vita Pythag. id obfervat Uluftris
*fe
Spanhemius jUtita non videam,quid obstet,qub minus Charondasfaciem
hic exhiberi statuamus.
%0K (
Notistimum yfiquitatis typum Goltzius ad Hieronem re-
fert, qui etiam jEtneis suis sive CatanensibusLeges,& ajquiffimas quidem
dedisse, easque ad normam ftve lancem Lycurgi Legum examinafle perhi-
betuiy
PALATINO SELECTVS.* 221
betur 5 cui opinioni libentissime accederem, si inscriptio 'Ai7v*««v haberer,
Cura autem expresse K*7*v*W inscriptus sit Nummus, omninb Charondae
tribuendum haud abs ratione forte aliquis contendere possit. Notum
esfc, & Goltzius ipse agnoscit, qubd Hiero nomen Catana: in iEtnas
mutaverit, tanto sludio & ambitione, ut & in Oiympicis Vi&or se ipsum
JEtnasum per Prasconem pronunciari jusserit, expulsisque Civibus, novos
Colonos in eam deduxerit j Notum itidem est ex eodem , quod mortuo
Hierone Cives expulsi redierint, novos Colonos ejecerint, Urbi nomen
suum restituerint, tumulumque Hieronis, quod ei publice exstru&um fue-
rat, everterint ; Ilt ita nec ratio nominis, quod eo tempore, quo Hie-
ronis in hac tlrbe nomen colebatur, non Catana, icd JEtna fuit,necodium
Civium, quo in mortuum etiam skviebant,permittere videacur,utHiero-
nis Leges hoc nummo desienari credamus. ~

Nummus secundus habet Caput imberbe hedera cin&um cum


inscriptione AASIO. In aversa visuntur Amphinomus & Anapias,
quales parentes suos ex JEtnx incendio exportaile memorantur. Eundem "*i

exhibet Paruta No. 16. CapUt illud imbeibe Bacchiest,quodex


corona hederacea corymbis foliisque frontem decorante apparet •, Eani
cnimBaccho sacramesse, dubium non habet ullum, Cujus rei prsci-
puam causam refert Athen^us , qubd Hedera citra odoris gravitatem.
refrigeret, coronaque inde fa&a capkique irnposita pro methcina serviat
iis, quinimium bibissent ; Bacchum enim non tantum invenisle potum,
Zaputbaib sed etiam mahs inde nascentibus succurrere. Imberbem fuiise Bacchutn
•ANAltf ex Ovidio patet :
rnucopi^
Tibi inconfumta jwventa efi.
ornutf»1 Tu Puer &temm, tu formosifiimm alto
leturasf Consbiceris Ccelo.
; egrefllir Qiibd autem in Catanensium Numismatibus non semel occurrat
.Qu> Bacchus,oculatus testisIIIust.SpANHEMius causam exlocisituaccersit,totum-
men 0' que agrum Cereri & Libero Patri sacrum fuisse asfirmat,qubdegregiovini
&C segetis luxuriaret proventu.

Vocabulum a*'™? apud Graccos hirfutum, & de homine ani-


mofum, de agro herbidum, &C Arboribm confitum significat, apud Ho-
merum Acla-tov k%(>, 6c apud Philonem de vita Mosis a*V«s x^e/* dicitur,
quo sensu itidem vel terram vini feracistimam, & vitibus consitam, vel a-
ein nimositatem intelligimus,quas ex larga vini potatione plerumquenascitur:
Quis pofivina gravem militiam aut pauperiem crepat?
Ee 5 Igitur
ii tji^ f
i, zzz THESAVRVS EX THESAVRO
15

Igittir hoc numnio Catanenses se sortunasque suas Baccho cora.


mendaste palam eft, idque ob singularem suam pietatem , quam in aversa
per Amphinomum & Anapiam Parentes suosgeslantes exprestere,id enim
inscriptio docet k&mmw. Cacterum de Amphinomo & Anapia,qui hic
cernuntur, memoriasproditurn eft,eos,curn ^Etna ssammis suis longe late-
que grassaretur, ipsamque CatanensiumUrbem cineribus mvolveret, alte-
rum patri, matri alterum senio consectis humeros supposuisle, eosque per
medios ignes, cedentibus etiam tam pio fado ssammis , extulisse j Loca
poftea PiorillT! CampUIll vocata , Fratribusque desun&is solennes
ludos dedicatos, maximoque totius Sicilia; conventu celebratos fuisse.
XLIX.

.■*
CATANENSIUM.

CApUt Laureatum,quod in utroty nummo occurrit,ApollinisesUn


aversa uterq, Bigas habet,sedaltercumsupervolante Vi&oriaaurigam-
que coronante. Similes sunt apud Parutam cum inscriptione K*?*y*7«v,
typo tamen a nostro dirTerunt •, Apollinis faciem & Bigas ad Hieronis
originem 6c victoriam Olympicam referunt, quod mihi ex iis , quas in
nummo Catanensium a^reo allata sunt, haud arridet. Probabilior forte
conje&ura erit, si caput illud Apollinis ad Catanenslum e Naxo originem
referamus j Naxii quippe Apollini Archageta: Aram templumque coridi-
dere, ad quam, qui e Sicilia solvebant, sacris operabantur , & de eventi-
bus vanis Deum consulebant* Ad hanc Originern indicandam non
Catanenses solum, sed & Tauromenitani &Leontini ex eadem Urbe pro-
fecri nummos suos Apollinis capite signarunt. Hax cum ita sint, fa.cilc
nunc apparet, qub refcrendae sint BlgX in his nummisJoccurrentesjNon
sane ad Olympica., sed ad Pythica pertinent certamina.
His Jwvenum quicunque JVIanu Pedibwve R.OTAVE
Vicerat, Efculea capiebat frondis honorem.
JSlondum laurm erah
Vidoriani itaque in Pythiis aliquemCatanensium na&um esfe,hoc nmnmo
racile
PALATINO SELECTVS. X2J
in avCvs
facile inducor,ut credam ■, Quis autem ille sit, aliis scrutandum relinquo.
Certenon est Chromius ille, quem ob singularem rnodeftiam, probitatera
ac roftitudinem ab HieroneCatanensibus imposttum exHistoriadiscimus',
Quaniquam enimHic in Pythiis Vi&ot suerit, tamen,qubd eotempore vi-
xit, quo Catana non Catana , Ccd JEtnz di£ta eft, ipseque Chromius
JEtnxus proclamatus fuerir, Inscriptio verb, K»7*y*T^ habeat, aliipvocuj
isse /'
dubio adjudicandaerit, qua: in nummo exprimitur, vi&oria»

s feiifc

sUpra Catanam habitabant


L.
-

CENTURIPINI.
pollinisestJi

^riaaurig»1

one K*H
ad Hieromi

CEnturipinorum Urbs olim &c Civibus &: Opulentia tanta fuit, ut


: iis, fl disertiiTtmus Romuli Nepotum non dubitaverit totius SicilU multQ
jabilio^
maximam vocare ; Sed fuo tempore raris habkatam Colonis,&ne um-
axo origH
bram quidcm antiquas magnitudinis tulilfe FazeLlus Authoreft. Jovis
apud eos cuitum prxcipuum fuiife prassens numisma evineit,
& de ^ Vix cnim alib ejus taciem & expreisum in aversa
icand*»' fulmen alatum referre licebit.

itaTiot
:rentesi Ch RdSlI'"
ui"

hoc^
fc
THESAVRVS EX THESAVRO P

CERNsMVS AETN^IS FLAMMAM SFIRARE $ceW


CAMINIS ssUO

En fcopulos tormenta rotant3 expresfa cavernas


Vis vlomerat, dirumque fremit Vulcanim ignis*
Tutius aquoreas iterum sulcahimus undas. p.
D naves segressi' Htora legendo Naxum provehimur,
supra quam in vertice Tauri eminet

LL

TAUROMEN-IUM.
xm
&

TAuromeniorum Numisma ex una parte Apollinem Archage-


tam, in aversa Xripodem exhibet,quibus in Catanensium nummis
m
di£tum est, nihil aliud designari, quam Coloniam ex Naxo dedu6tam, de
qua Diodorus: Dum h£cinqak3geruntur,Andromachus Tauromenie,nfiss
Timd Hiftorici Farens, uir opibus & claritate animi exceliens, quicquid
exfulum Naxi, quam Dionyfius exfciderat, reliquum erat, hinc inde con-
oregavit, & coliem, qui Naxo Tauri nomine imminet, habitandum illisde-
dit. Et quia ad longum temporis sfatium illicfubftiterat, a manfione hac
in Tauro Tauromenium nuncupavit ; Quamquam idem aliter fen-
tire videatur alibi: Occuparant, inquit, hunc (Collem, qui TauriappeU
Utionem habet) Siculi magno qmdem Numero,fed abs certo Duce. His
pridem Naxiorum terram Dionyfius concefferat ■: Sed tunc Imilconisad- Potius

duGti promifis CoUem hunc infederant. Quem quod natura munitus esfety
non modo tunc, fed etiam poft bellum , muro circumdatum inhabitarunt9
Vrbemque a manfione circa Taurum Tauromenium nuncuparunt. Quem
proinde Ph. Cluverius sui oblitum arbitratus pofteriorem opinionem e-
ligif, Sed nescio an aliqua hicagnoscenda fit contradiciioj Dua? enim e
Naxo Tauromenkini fuerunt migrationes, Altera Naxiorum, cum Naxus
exscinderetur a Dionysio,de qua loquitur Diodorus loco priorej Altera tnd
^lTl
Siculorum, quibus Dionysius, Naxiis ejedis, Naxum concerserat, & de
vici
hac
PALATINO SELECTVS 22S
Vlk hac loquitur locus ultirnus: nec obftat, quod Dionysius illud sub Olym-
4k\
piade 105. hoc sub Olympiade 96. narret',Quod enim sub Olympiade 103.
recenset, non dicit, id eo tempore fa&um -, sed brevi narratione indicat, a
quo initio Tauromenium nomen acceperit & creverit. .

vehi Hlii pElorum versiis navigantibus occurrit


LII.

M E S S A N A. %
L

UTrumque Numisma Leporem exhibet currentem,cum inscriptione


ME^^ANION. In aversa prioris Currus est unica Mula vectus,
aurigante hgura,infra quam folium apparet. Idem plane apud Parutam
i Archajj
N0.5. habetur. Goltzius eum Anaxike Rheginorum Tyranno ad-
ium nuiw
scribit, qui pofiquam eversa Zancla miHe ab ea pasiibm difiantem Mesfa-
eduflam^
nam condidisset, traditadservo Micyto Rheginorum Repubiica novam
uromd\ Vrbem Consilio & opibvts juvisset, Muiabm in Oiympicis ViBor evafit,
is i reuersmque NVMISMA CVM MVLABVS fignari jufiit,
hinc cujuspars aversa LEPOREM osiendit, quod idem Anaxilas primus
in Sicilia Lepores importatos nutrierit, cum antea ibi non gignerentur.

:m aliter fe| In secundo Mestaniorum Numismate praeter Leporem Poly-


pUS & Cicada,qu^apparent,iitum denotare videnturmaritimum,niri
potius potentiam navalem arbitreris non minus, quam terrestrem. De
• V»ct- 2
Cicada tamen alia forsan disquisitio locum meretur. Vel ad Jones spe-
Irnik
dare potest, vel ad Rheginos, quorum Anaxilas Tyrannus fuit. Si ad
Jones referas, Originem ab Atheniensibus indicabit, quos aureis in seriem
cicadis usos ex Thucydide constat •, Jones autem Zanclam occupaile,
ab Anaxila instigatos, ex Historia discimus •, Sed cum hoc factum sit,
antequam Messana conderetur, potius ad Rheginos hanc Cieadam refe-
rendam existimo,in quorum agro mutas fuisse Pausanias Author est,cum
in vicino Locrorum Campo vocales eisent. \
Ff Ad
1Z6 THESAVRVS EX THESAVRO

/\D eandem Messaiiensium Urbem pertinet Numisma


LII.

MAMERTINO
tiW*
ufc
natum j

Tk M Amertini Gens Campana suere, qlii sub Agathocle merentes sub-


XVJdole Meilanam occuparunt, indeque Mamertinos se nuncuparunt.
Polybius, Mamertini', inquit^ ( hoc namque Jibi nomen Campani occupata
Mejfana indiderunt,) Scc. A Mamerte dedecitur appellatio , quo vo-
cabulo Oscorum lingua Mai 3 incligitabatur, sive ob fortitudinem &C ar-
morum peritiam, slve ob Origincm ab hoc Deo. Etymologias sane 6c
Numisma nostrum siiifragatur, In aversa Martem gradivum cernimus
Galea, Clypeo & Hasta armatum ; In adversa CapUt JOVIS est,apcrto,
argumentOjCultum hujusDei,quemMesfanenses ob Originema Messeniis
non minus, acRhegini coluere, subMamertinis,gente licetBarbara, non
omninb exolevisse. Dvt
A Bo-
SCTLLA TREMENDA FVRIT, FVRIT IMPLACATA
CHARTBDIS, Jovis in

Mobilis & Barathri profundo Gurgite vajios cjus cele

Sorbet in abruptum Jluclm^rurfmque sub auras Ciiltum


Ejicit alternas3 & Sidera verberat unda. Telum a

Heufuge latrantes, metuenda tonitrua, riftus \ knc ca


Praftat aperta V-agi perfiagna incedere Pontu
VEla versus Oitum-dirigimus, emenfoque jonio Cretae mifmate

subimus litora ; Ea scilicet, quas sinuofo nobis in Borealibus Infula;


extremitatibus pandit Cjdonia traBu.
p£r i
LIII.

CYDONIATARUM.

D Iversum hoc Numisma eft ab iis, qua? Goltzius proponit, non tamen
G
diverfe
0r
KUsr PALATINO SELECTVS. ■z7
%
diverCx in eo rcs. Adversa Bacchi capite hedera cin&o insignis est ; A-
VersaLunam falcatam habet j Utriusque intelie&um suppedkat Gqltzii
/1 tnterpres Nonnius. Llinam ad Dlan^ cultum refert, de quo Ovidius
MINOIA CRETA DIANAM
Vulcanum telim HypfipyUa colit.
BaCchi CapUt generosiiTiiiii Vini hanc Insulam feracem ostendit. Hinc
Catullus: V-va inquit, quales jlava non legit Creta. Et hodie adhuc
palmam casteris prasripere vina Cretica, haud invitus fatebitur, qui Malva-
sia gustavit: ut ita non absque ratione, Diodoro tcste, Bacchum apud se
natum ja&averint Cretenses.

/jlD veiperam Cydoniatarum vicini fuerunt


HM ssfflj
LIV.
°> C|UO vo.

JinemfcJ

>gi* sanel
POLYRHENIL
m cernimt

IS cst,apci
.1 a Melscui

brbarajK

ADversa Numismatis Jovis CapUt Laureatum , Aversa Caput


iBoVlS Tridentibus utrinq; appensis, & in basi telum continet. De
X^C^
Jovis in Creta Nativitate& educationepleni sunt Poetarum Libri,&tanta
ejus celebritas est, ut nec Historici calamum cohibere potuerint, Aversam
Cultam concernere credibile est, vel Dianx vel Neptuni. Dianae
Telum addicit,Neptuno I lidentes. Quid si Dianac favore Bovem
hunc captum, Neptuno autem immolatum contendas ? Eum ex ecv
rum numero esfe,qui Bisbntes vocantur, simile caput in AndriorumNu-
mismate apud Illustrem Spanhemium evincit.

1 Er mediterranea procedentibus occurrit


■ealibus
LV.

GORTINE.
I.

G Oltlnen a Tauro Creta; Rege conditam,Matrisque ejus Nomine


Fs z di&anr,
o'1
228 THESAVKVS EX THESAVRO jsio1*
3'n " Cedrenus Authorest. Numisma Jovis & MinerVX cultum
:. Dc illo haaenus. Hanc in Creta ad Tritonis fontes ex Jove a'
esfe Diodorus ait. Miratur Nonnius in Cretensium Nurnrais
Itesobservarijcum tamen nullum animal venenatum in hac Insula
Solinus asserat. Ille quidem in suoNumismate adHerculemhunc
lerpentem refert jSed in nostro^uti jam supra diximus,MinerV36 sacrum
agnoscimus.

MEtropols totius Insulae fuit -i^JiuJa

sjti
LVI.

G N O S S U S.

Nllmisma Regis effigiem continet & decantatum Poetamm sa-


bulis Labyrinthum. Ex Labyrintho agnoscas Regem: Minos
est,celeberrimus ille, qui primus Dominium Maris tenuisse, Insulasoccu-
passe, submotisque Piratis tutam perhibetur prastitisse navigationem.
Quanquam enim duos hujus nominis recenseat Diodorus : Alteium
Jovis ex Europa Filium,, Rhadamanti fratrem, Alteium Primi exFi-
lio Lycasto Nepotem, quem & ipsum aliquijovis esse putaverinr, Quan-
quam etiam ad hunc posteriorem referat matrimonium Pasiphaes,vindi£tam
mortis Androgei contra Athenienses,& alia, quaxunque fabulosa de Mi- \
notauro sparguntur, Eundemque & Maris Imperium memorabili Claise
obtinuisfe dicat j Depriore autem Cretenses pradicasfe, memoret, Gnosfi,
Phacsti &c Cydonia: structuram, Leges latas^ & itidem,subadis Insulis, Ma-
ris Imperium,&: tandem expeditionem in Siciliarn Dxdalum perscquentis,
ubi dum Coccalo bellum facesfit, ejus stratagemate suffocatus interierit*,
VeQit,
Quanquam, inquam, DiODORUshascita distinguere conetur,tamenexipsa
narratione patet, antiquitus etiam hos dups Minoes confusos, unique %a,
tributum, quod alterius erat •, Quis enim non videt, si primus Dxdalum
persecutus sit, eidem etiam adscribi debere Matrimonium Pasiphaes , vin- Sic
di&am Androgei,& quascunque de Minotauro alia , utpote tempore S°K
priora.*
PALATINO SELECTVS. 22$
priora ? Quicquid sit, Jovis Filium vel ex ipsa faciei Majestate aojnoscas.
% Fere convenit cum Effigie JOVIS Rcgis, quam in principio hujus operis
ex Gemma dedimus»

Labyrinthum ad Exempluni^Bgyptii exstruchim quidam apud


eundem Diodorum asserunt. iEgyptium describit Mela : Pfammetkhi,
inquit, Opm Labyrinthus Domos ter milie, Regias duodecim perpetuo pa-
rietis ambitu amplextts, marmore exJiruBm,ac tectm,unum in fe defcenfum
habet, intusfere innumerabiles "vias, multis ambagibus huc & illuc remean-
tibus, fedcontinuo anfradtu, ?S) f&pe revocatis porticthus ancipites: Qmbus
fuhinde alium fuper alios orbem agentibpis, & fuhinde tantum redeunte
flexu, quantum procejferat, magno & inexplicabiii tamen errore perplexus
eft. Aliis Quatuor memorantur Labyrinthi : /EgypliUS, CretenslS,
Lemilius & ItalictJS. De jEgyptio audivimus j Lemnius Columnis
splendidislimus erat-, Italicum Porsenna Hetruscorum Rex exstruxerat*,
Cretensis, de quo hic nobis sermo, plus Numismatibus debet,quam Das-
dalo. Horum subsidio perstat, qui, ut Diodorus ait, vel a Regum quo-
dam destrudus est» vel longinquitate temporis variatus intcrcidit.

PQst Cretam rursus Vela damus ventis Carpathumque pra;-


Poetarumf; terve&i ad Rhodum appellimus.

rem:
LVII.
Insulasocc

avigationff
RHODIORU M.
: Alterur
x Primi ex^-

eriDf, Qf

^Mnia rere Rhodiorum Numismata CapUt Solis exhibent,&itt


.Gii£
mot'et: av^rsa Florem. Soli Insulam hanc sacram,celeberrimumque ejus
-is Inf* in ea Cultum fuisle, cuivis notum est, ad quem ColosTi Rhodii fama per-
venit. Florem Balauftio vindicat 111. Spanhemius *, Alii Rosam
af ittfe! arbitrantur, a qua Rhodi Nomen quibusdam deducitur. Quanquam
atus
alii a Rhodo Solis filia, alii a Draconibus, quorum hsec Insula ferax ruerit,
Phoenicio Idiomate denominationem derivent. Diqdorus Rhodum
fufos 4 Solis non Filiam sacit, sed si ita loqui liceat, Arnasiam, adjecta fabute ex
naturalibus interpretatione , qubd fuhprimam rerum omnium Conftitu-
Fs 5 tionem*
239 THESAVRVS EX THESAVRO i&
tionem, cum Insula coenofa efset, Sol humore desiccatoterram soecundaverit,
Pyndarus in divisione terrarum inter Deos, & Rhodum latuilse canit SC $a
Solem absuisTe , cumque de reibrtitione ageretur, crescentem e sundo
•H.
maris Rhodum Soli & vifam & obtentam. Quicquid sit,Rhodios So,
lem Generis sui Authorem ja&asTe, Diodorus Author eft. $i Solino ii-
des, nulla in hac Insula dies tam nubila, in qua Sol non oriatur ; Inde
Poetis, nec immeritb s CLARA vocatur. of
LVIII.
ALIA
RHODIORUM,

^:

Nlhil in his Numiimatibus novum, practer infcriptiones,&minuta,qua5


adjkiuntur signa. Ddphinus eft, eftllva, Cantharus, Ca-
duceus & Lyra. Lyra ad Apollinem pertinet, Caduceus, niil
Urbis cujusdam nota putetur, vel Dei hujus apud Rhodios Cultum pote-
rit teftari, vei laudandam eorum in vario Doclrinarum genere iblertiam,
DelphissUS & Situm indicat & Potentiarmqua Rhodii celebrantur,Na-
valem. Llva apud Plinium Rhodia nomen gerit, quale & Vinum k
nominatur, diciturque Coo fimile > Coa autem Uva nullius fuavitati
pr*-
PALATINO SELECTVS. 2y
T ^
prasferenda censepatun CantliarilS ex vino interprctationem sumit.
falscriptiones an Magistratuum nominaprxferant, an Viros celebrent
h •^
meritis in Patriam pracftantes, dubium eft. Dexicrates quidam suit
5%, Atheniensis Poeta Comicus} cujus sragmenta extant apud Athen^um &
Suidam. Damas Historicus Euderai Rhodii vitam scripsit. Arte-
monis nomine plures insignes suere:HistoricusPatria Pergamenus,Alter
ClazomeniusTestudinis& Arietis inventor : Fuit & Pi£tor nobilis, cujus
opera enumerat Plinius, aliique plures j Sed an & quis horum a Rho-
diis celebretur,sirniliter qub pertineant reliqua, nobis ha&enus obscurum
est. Judicet peritior!
LIX.
ALIUD
RHODIORUM,
%
•v-I
"4

IDem Numifma videas apud Goltzium, Solem pr&sert, Tutelarem


Rhodiorum Deum. Facies eft imberbis & radiata, adje&o, ne Solem
neges, Sole. Averfa Serapidem exhibet iEgyptiorum Numen?quod
cum Sole idem Macrobius aiserir. De Calatho aliisque ad Serapiderq.
pertinentibus di£tum eft fupra.

EX mari Carpathio in ^gaeum afcendimus. Ibi praeter-r


navigata Cnido Coos aperitur
LX.
C O O R U M.

Umisma ab una parte Caput barbatum , ab altera Serpentem


N bacillo circumvolutum continens ./Efculapium celebrat, quemCoi
tanta
232 THESAVRVS EX THESAVRO
tanta veneratione coluemnt, ut&delubrum ejus antiquitus Asylumcon-
itituerint. Ne tamen abs ratione icl sa&um credas, iEsculapius ipse c\x\® $
tus occasionemdedissesertur, qubd primus medicandi artem Infulas in-
tulisset. Ab vEsculapio genus traxit & HippOCTates Cous Me^

dicorum facile Princeps, cujus a Meritis sorte & ^Esculapii Gloria crevit.
De Serpente Hyginus ait : ^Efculapium, cum Glaucum cogtretur fa-
nare conclufusque loco quodam fecreto, quid ageret, cogitaret, adrepentem
ad BACVLVM ANGVEM iteratis ittibus ad mortem adegisse\
paulopoft alterum advenifse, herbaque, quam ore attulerat3occisi capiti im-
posta eum refuscitafse, fimulque ausugisfe ; Ea herba & JEfculapium in
Glauco refufcitando ufum. SERPENTEM autem & in A5SCV-
LAPII TVTELAM datum, & in Afiris collocatum. Inseriptio
Numismatis integra non apparet, ex literis tamen superiHtibus K$ IQN
KAEOS Coorum doria leo-.endum auguror.

LXI.

ALIUD
C O O R U M.

Dlximus Hippocratem genus ab ^Esculapio traxiue : Id Paternum


erat. Maternum ab Hercule deducebat. Coi tanta. hominem
xstimatione colebant, ut non tantum utDeum venerarentur, sed & ab
Hercule ejus Progenitore se oriundos ja&arent. Rem Numisinate hoc
firmaveris j Nisi cum Nonnio faciem hancLeoninis Spoliis ornatam^vel
i
..•>•..■
Alexandro Magno vel Cassandro tribuendam existimes.
Cancer hve Pagurus & ipse ex Herculis Hisloria, ut cxplicetur,
adjundta. Cla.va jubet. Cum Hercules contra Hydram Lernaam de~
Hs
pugnaret, CANCRVM ex palude pedem ejus mordicus arripuifse, ideo-
que ab HERCVLE INTERFECTVM, a junone autem mter Si-
deracoUocatum, Hyginus ait. Fabulam an ad Sophiitarum oppremo-
nem referas, quorum nugas disciplina Herculis,quem Philofophum quibus
dam creditum, supra diximus, obtriverit, per me licebit.
Reli&a
N PALATINO SELECTVS. 233

£li&a Coo, Samoque praeternavigata Chium tendimus


R celeberrimam Jonum Coloniam.
LXII.
C H I O R U M.

1 Ascm,
Inseripti[

s KflKft
NUmisma Homerum exhibet sedentem , & in aversa Sphingrem
cum Lyra. , De Hoitiero noti sunt Versus, quos Latio donatos
subjicimus:
Septem Vrbes certant de Sede Infi%nu HOMEkl
Smirna, Rhodus, Colophon, Salamis, CHIOS, Argos, Athena.
Sed certent ! Chium omnibus palmam praripere, & hoc Numi-
fma evincit, & rationum testimonia , quorum non minimum est, quod
Straboni refertur, a Chiis ipsis allcgatum : qubd scilicet Homeridas stve ■
Homeri Posteri diu post Homerum apud se floruerint j Et quo pertinet
ipfius Homeri erfatum in Hymno Apollinis:
Tu£|>Ao? eivtj^ 3 eix.ei Oi ~X.ica £vt TrctnrctXazTch}

Ccecns Vir, habitat autem Chium faxojam.


Vox tmeiv certe Homero sxpius non habitare significat, sed Oriundum effe,
Has & alias rationes adducit Vir cekberrimus Joan. Ogilbius m An-
iJPatetf
glicana Homeri versione, ubi & Homeri Statuam & noftrum Nurnisma
laudat, illam quidem cceci, qualem & ipse in allato carmine fe vocat •, In
hac autem Iliada relegentem , quod cceco minus convenit. De cceci-
ir, ^ tate Homeri diversa; funtfententias. Quidam ccecum genitum perhi-
bent, fed hos omnibus fensibus orbos esse Paterclilus ait •, Alii in'Se-
neclute ccecitatelaboraste., indeque nomen sortituui, cum antea Melesi-
genes vocaretur •, Alii ex oculis eum laboraslejat opera Mentoris Itha-
cenfis reftitutum. Ha:c ut mitior fententia sorsan locum meruerit, nisi
**r- totam de ccecitate Homeri sabulam ex ipso nomine deducatur, qubd
Poetis infolitum non eft.
'rrifl'2
Sphinx averfas cum Lyra, Chiorum ftudium sigo isicat in vin-
dicanda Homeri Gloria. Nonnius miratur, cur Chn Sphinges Numif-
Ge matibus
^4 THESAVRVS EX THESAVRO
ih
matibus suis impresserint , cum tamen nihil cum Thebanis habuerint
commune ? Tristanus Sphingem peculiarem Chiorum notam arbi-
tratur, doliis impressam', aut vassbus illis, quibus vina Mareotica ab JE-
gypto delata continebantur j Sed hunc rejicit 111. Spanhemius, putatquc
aut fortitudinis & Induftriae, aut amigniaticas cujusdam & Oraculis alle-
o-oriiscue involuta: sapientia: hoc Symbolum esse, curn Chii utraque cele-
bres olim fuerint. Sphinges graphice depingit Ausonius :
\)
Terruit Aoniam Volucris, Leo, virgo, triformis
Sphinx, Volucris pennis, pedibus ferayfronte puella.
A\x in Sphinge Graxonim apponuntur ad dirferentiam A±>-
Gypti&CX, quas alis carebat, & Capite Stola velato pingebatur, ut pluri-
bus docet Athanasius Kircherus. Plinius in iEthiopia Sphinees
exstitisfe scribit, fufcopilo, mammis in peffore gemmis, Solinus inter
Simias censet, Comis viilofas, mammis pronunulis & profundis, dociles ad
seritatis oblivionem. Sed haec figura neque-/Egyptiacas, neque Graecas
Sphingi quadrat, quas proinde re£tissime ingeniosas vetustatis figmentum
putatur. De ^gyptia Prarlaudatus Athanasius Kircherus ait; Eam
Nili inundationem denotare,cujus incrementa cum totojulio & Augusto
durent, Sol autem iis mensibus maxima ex parte Leonem & Virginem
peragret, inde ficrioni Originem exstitisse.

LXIII.
A L I II D
CHIORUM.

niU

DE Sphinge modo di&um. In prxsenti Numismate eadem est; Sed


adjeda est Amphora & Uva : Utramque ad Vini prxstantiam re-
ferunt, cujus hax Insula feracisslma fertur, praesertim in Arvisso, unde Vina
ArvifaXiKGiLio. Amphoram,qua: Diota dicebatur,indicio efle Non-
nius arbitratur, vel quod optima vasa hic sigulina fuerint parata, vel quod
Vina sua Chii disfuderint, & in similibus amphoris servarint.
Quo CHIVM precw CADVM metcemur l
Inquit Horatius. Aversa dislicilis est explicatu 3 Neque enim quid no-
mmis
t

,S hal

not;
PALATINO SELECTVS. 23J
^ itt minis HPIAANO^ in Chiorum nummis sir, neque quid fibi velint
3tlCa ab
4 linexquaternoin quadroducl;&\,hacrenus notum eft; Nisi vineas iis prcesi-
guratas arbitreris, eodem modo , quo similem sere typum in Dyrrachu
&; Apolloni/e Nummis insra adserendis ad hortos Alcmoi reserimus.
^
LEsbo praeternavigata aperitur
u
LXIV,
•tur^tpll
?la SphlD|
TENEDUS. %
0LINUs i{

»eque Giii
is sigmento

RUsait;B

io&Augl TElieduS appellari putatUr quasi T«va V©-, Tenis Sedes, Ejus scilicet
. &Virgrc quem Pater Cycnus a Noverca concitatus arca incluium in roare
projecit, ejedumque in Insulam Leucophrin b (sic Tenedos antea voca- \

batur,) incola: Regem creaverunt, & post mortem pro Deo coluere. CI.
Bochartus mavultPhcenicia Etymologia a Luti rubedine derivare , quod
celebres ibi sigulinas fuerint,unde & Tenedia vafa in pretio, In Nurai-
smate nostro Caput bifrons est,& in aversa SecuriS inter Uvam &
Lyram. De Securi, quae & ipsa Tenedia vocabatur, tres sententias
prasd. Bochartus adfert. Prima est, Tenedi Regulum Legem de A-
dulteris Securi seriendis in proprium Filium strinxisie •, SeCUllcia}almm
pro tribunali Securinl gcstasse, qua reos statim feriret •, i ei tia, ipium
Tenem Patris iiii Navem ab arbore aut saxo religatam > praxisis securi fu-
nibus repulisse. Sed primam opinionem rlrmat Numisma noftruuv,
Quid enim per CapUtBisxons aliud intellexeris, quani Conjugum
unitatem exMari & Fcemina conglutinatam ? Mas barbatus eft,foeiui-
na imberbis. Scio Bacchum Bllxontem alicui creditum •, Cui tamen
Ldemelt'.
subscribere vereor., quanquam Llva aversae non minus in hac , quam in
cseteris Maris JEqxi Insuiis vini &Cukuram indicet&Prreftantiam. Lyra
ad Apoliinem Smintheum pertinet., cujus in Tenedo Templum tuiise, ex
Strabone docemur.
Gg 2. Chersb-
236 THESAVRVS EX THESAVRO
0>&

c hersonesb superata , reliQisque Imbro & Samothrace


inter Stryraonis & Nessi Ostia occurrit
LXV.

T H A S U S. h*c

patratc

sipyle
THasus, an a Thaso sive Neptuni Filio, sive Cadmi Socio •, An
autemPhoenicio icliomate ab AuriBracteis dicatur,aliis dijudicandum
rclinquimus. Numifrna nostrum altera parte CapUt Bacchi Hedera
cin&um pra:fert, altera Herculem exhibet cnm clava & pelle Leonis
stantem j Addita inscriptione, qua: Hercukm Thaforum Servatorem
evincit. Bacclli CapUt ad optimum, quo Thasus nobilitatur, vinum
pertinere,jamdudum viderunt,quibus antiquitatis suppelle&ilem paulbac-
curatiuscontemplari libuit.DeEoVLimus-.ApudThafoSiinquhsduogenera
Vini diverfa facere prodiderunt, unum quo fomnus concilietur 3 alterum
vero, quo fugetur. Apud eosdem & vitis Thenace vocatur, cujus & yi*
num & Vva contra ferpentum ittus medetur. De Hercule Thasiorum
testatur Herodotus , se & Tyn Herculis Templum njidifse, cognomme
THASIhET THAsr ALIVD A PHOENICIBVS CONDL
TVM, qui ad inveftigandum Europam navigantes Thafum condiderint,

ATliaso regressi ad Lemnum appeliimus, InsulamVul-


xano sacratam.
LXVI.
L E M N U S.
:"%i
-.v.;

v.

vAi
CAput bifrons-quod in Numismate est, ad duas Urbes referri possfct,
Hephxstiam &Myrinam, unde A"»'^ didam accepimusjNisi
expedi-
PALATINO SELECTVS. 237
110S
expedmoreni totius Nuinismatis explicandi viam historia: suppeditarent.
Constat, Lemnias mulieres inita Conjuratione omnc, qucd in Insula erat,
virile hominum genus trucidaste, prarter unamHypsipylen, quas Thoanta
Patrem servatum navigio imposuit, tempestatumque clcmentias permiilt.
Conjuratio in Luco MinerVSC facla est. Id ex Statio docemur, cujus
hase sunt :

Tunc <viridis late LVCVS juga celfa MINERVsE


Propter opacat humum^ niger igfefed infuper invens
Ivlons premit & gemina pereunt caligjne Soles.
Hic fanxere fidem.
Patrato facinore Usldique exstitcre FOEMIN Al. Fatetur hoc Hyp-
Socio^. sipyle
Cuntta ruhent tabo,magnaque in nioeriwm Vrbls
xhiHdd NOS TANTVM.
pelle Leoni

1 Semtm
Hinc facilis est conjectura , Palladis Caput, & Caput Bifrons,
undique foemineum, quaein Numismate nostro apparent,, &c locum con-
catur3vi«
jurationis denotare , & Statum , in quo post csedetn fuere Lemniades.
em pauloK-
Neque est,qubd putes nefandam hanc crudelitatem Lemnios potius ab~
litj^op olituros, quam in memoriara revocaturos credi debere s Prarter enim
qubd incertum , a quo & quo tempore harc Numismata cusa sintj sub Ju-
,CUjW$<> dice adhuc Lisest, annon abominandum facinus eo sine expreilerint, ut
ie ThasiomJ
ejus memoria crelcentes foeminarum Spiritus cohiberentur. Quicquid
se,co£0 sit, Nos Eubceum petituri funefiti excedimm oris.
js com
LXVII.
4
niulamW
EOBOEA. %

Vkux sunt de Eubce^ appellatione sententia^Nulla tamen verior,


quam qua: a Bubus denominatam asferit •, Huic enim & Numis-
mata susfragantur,qux omnia Caput Bovis exhibent, & ipsa Regionis
qualitas,quas anteTrojana jam tempora boum pascuis celebrabatur. S\ rei
sidem desideres, Apollodorum damus& Thucydidem dehisconsulendcs.
CapUt femiiieum,quod in adversa primi eodem sere modo esEdum est,
o- quo
I

n THESAVRVS EX THESAVRO
Z]\

qiio supra in Syracusarum Numismatibus, Arethuse in memoriam re-


s
ducit cognominem in Euboea fontem , ciijus & Strabo meminit.
CapUt Apollinis secundi, sive Marmarmo tribuas, sive Seiinuntio, ubi-
que ejus cultum contemplaberis. Illius Tcmplum laudatur Straboni,
Hujus & Oraculum,additoEncomio, quod sit *\Jw&V*7ov.

■I* ,i
Uarum adhue i\\ Euboea Urbium Numismata inipicere
libct. Prima sunc

LXVIII.

ISTIM

VEtustiiTimam hanc Urbem esse ex Homero discimus, ex quo stmul


tota Numismatis nostri interpretatio dependet. CapUt Muliebre
pampineis VlttlS COronatlim, qubreferas,sinon ad vi-tium Cultii-
ram,& dulcissima Bacchi rnunera ? Figuram navi insldentem qub,si
non ad potentiam navalem, qua Isti&enses Ttojanis jam temporibus in-
claruerant ? Audi vatum Pnncipem:
AOs $' ''Ev&otav txov, yAnce, 7rvliov%s, ''' k$*v\i?i

X*tet%*Tt'Ey3v*VTs3 HOAYSTAd)YAON $•' ISTIAIAN.


Qui autem Eubceam habitabant, rohora Fbiranles, Abantes,
Chalcidaque,Eretriamque, ABVNDANTEMQVE VVIS
LSTIALAM.
En Istiacam enumerat inter eas tlrbes,quarum naves ad expeditio-
nem Trojanam conveneruns, Nec enumerat tantum, imb & no^dtpvMv
vocat, Vvis abundantem \ Illud aversam Numismatis nostri explicat,
hoc adversam. Nonnilis aversam ad secundam Isfeensium fortunam re-
fert, quod &c ipsum forte placebit. Potentiafme Fortuna fragilis efi, ne
dicam nulia!
uun-

tri.
hyiq
-m0
s PALATINO SELEGTVS. 239
%
o J
ijequuntur Numifmata
°l
LXIX.

infc ERETRIENSIUM.

"^llTllum, Eretriensium Numisma apud Goltzium habetur. Nos


Jt ^Tria egregiae & Sculpturae & Raritatis exponimus. Primum Cl. du
Choul in Tractatu de la Religion des Anciens Komains ad Tauropolia
exquoli refert, Sacrificia in Dianas honorem celebrari solita, cui facile subscribi-
it M# musjcum assixas Cornibus,Vitta?Taurum hunc rei sacradestinatum evin-
d-tiumCi
cantj& in adversa ipsum Numen, cui debebatur, apposltuni sit. Tauro-
mtemqM polon Dianam appellatam, & Livius Author est, & Diodorus. Sacrificia
oribus
np nominabantur Tauropolia, & Templum T^^oa-aAw^ id quod ex Strabone
adstruxeris. Scd duplex hic incidit qua:stio, quarum tamen secunda ex
prima deciditur. Prima est, unde Diana Tauropolos dida sit ? Se-
CUnda, cur Eretrienses ejus sacrificium Nummis suis imprefterint, cum
tamen constet, Authores citatos partim de Afla , partim de Insula Afia:
propinqua loqui ? Quod primum attinet, tres potissimum opiniones
QVl invenimus •, Prima est^ qubd Diaiia apud Tauros Scythias Gentem
colatur •, Secunda,qubd Taurdrum gregibus prasfit •, 1 es tia, cubd
eadem fit cum Luna, quam Tauris vehi Authorum monumenta paftim
obvia teftantur. Primas sussraeatur Diodorus. Secundam & 1*1
1 ertiam noftro scopo consentaneas arbitramur,cum supra di&um sit,
ioft* Euboeam bobus abundasse : Inde simul secundas quxftionis fblutionem
/ in tuto putamus. De Dian?C in Eubcea, imb in ipfa,de qua agimus,
Urbe, Cultu commodenobis assistit Strabo : PotentU, inqak, Ere-
trienfmm, aua suerunt olim pr&diti, tejiimonium perhibet columna, quam in
$• Fano Amarynthia DIAN JE dedicavemnt. Laurea, in qua Bovem.
sacrihcio
Ife

24.0 THESAVRVS EX THESAVRO


sacrisicio deftinatum videmus, ad Dianx FratremApollinemprocul dubio
I!
pertinet, de quo idem Strabo : In Eretrica Ditione Vrbs fuit Tamym p&
nomine^ FANVM APOLLINIS condituiutperhibetur) ab Admeto,
cui Dem ille fervivijfe dicitur.sreto vicinum. Secundi NumiimatisBos
humi procumbens, quae hadtenus dicta sunt, consirmare videtur. No-
mina A*^«r«W ec $*****, an Magistratuum an Sacerdotum sint, alii vide-
ant. Tertii Numismatis Uvx terra: scecunditatem designant,& Uberta-
tem vini, in qua votorum suorum complementum quin posuerint Eretri-
enses,ex Inscriptione vix videtur dubium.

REJiclaEubcea, Icarium Pelagus intramus. Plurima hic


Insularum Segcs descendentibus occurrit! Nos earum tantumrationem
habcbimus, quarum Numismata in Ele&orali Cimeliarchio nobis preftb
sunt> Prinia est

LXX.

T E N U S.

NUmisma ab una parte praefert Caput imberbe & cornutum,eodem


fere modo,quo infra ad Cyrenarorum Nummos visuri sumus, Aversa
Uvam & tridentem habet. Caput illud cornutum ad Heroem Callista-
goram quis referat, cujus apud Tenios cultum Clemens Alexandrinus te-
ftatur. Heroum enim capita cornuta ab Antiquis essidta fuiise , non
minus acDeorum& Fluviorum, jam dudum patet •-, Nisi Baccho propter
oppositas partis uvam tiibuere mavelis. At at ! quid Tridens Aquatici
DEI Inftrumentum cum uva? cum tamen, ut Athenjeus ait, fons hoc in
loco suerit, cujus aqua vino non permiscebatur ? Ad Cultum Neptuni
pertinere crediderim, quem sub nomine 'larpS Medici, hac in Insula hono Ute
ratum, ex diclo Clemente Triftanus observat. Adde 8c Nonnium,
qui ex Strabone plura docebit,
In
,l'°CUl
'*it 7-
PALATJNO SELECTVS. U{
1_N Naxum descendimus dedicatam Baccho, quam a Sa-
-lcrisicio, quod Syris Nicsa,^o quo Phcenices Nacfa scripserint, di6tam
Bochartus contendit.
LXXI.
NAXIORUM,

unma

nobisJ NUmismata Bacchum barbatum praferunt, & imberbem. Huc


faciunt verba Macrobii, quas jam supra attulimus : Liberi Patris
fimulacra partimpuerili &tate 3 partim fwvenili finrunt 3 pr&terea barhata
sseciefemli quoque, Barbatus etiam DiadematUS est, de quo piilcher-
rime Diodorus : Ad retundendum , inquit, ex nimio "vinipotu dolorem
caput obvelavit, hinc cognomen adeptus efi\quin & Dtndematis pofimodum H
gefiandi exemplum Regibm fubminifiravit. En egregiam Sacrosan&i ■;►-.

Diadematis Originem ! Aversa utriusque Bacchum cum Thyrso &


Cantharo ebrium juxta hederam crescentem exhibet, quem habitum apte
describit Pausanias in Eliacis. Bacchm, inquit, in antro cubat barba-
tm &poculum aureum tenet, circumfiant eum <vites & mala Punica. Et
iterum in Arcadieis : Allera Poculum & altera Thjrfum tenet. Ex
his clariilime patet, Bacchi hanc figuram esse, non Herculis ebrii, quan-
quam enim ejus in Anthologia mentio iiat, hoc Epigrammate:
utum^
Heros hic3 qui nunc fomno ejl3 <vinoquesej?ultm ,£\
oem C* Centauros madidos fobrius obiverat.
Quod Nonnio dubitationis causa exstitit, cum tamen nec facies, nec
■afui&>*' habitus Herculis sit, sed ut modo diximus, Bacchi.
tcchoff
lens A< Cur Naxus huic Deo sacrata sit 3 yarias apud Authores invenio
sententias, vel qubd Libero hospita fuerit, vel qubd cacteras Insulas fertili-
tate vitium vicerit, unde & antequam nomen hoc acciperet, Dionysia
dicta est. Alii fabulosos Bacchi & Ariadnes amores adducunt. Alii
|<o#
qubd in ea Bacchus educatus ilt •, Alii aha, de quibus luc plura scri-
& Hh bere
z42 THESJVKVS EX THESJVRO
m bere supersedcrnus. Omnia ex pracstantia & abundantia Vini Naxii ori-
untur, quam Diodorus slngularem appellat. Caput imberbe Lau-
reatum eft, quod Bacchum cumApollineeundemesse,teftatur.In aversa.
Hermes eft cum adfculpto membro virili, quales, apucl Gentes bellicofas,
H Sesoftremerexiste,DioDORUsmemorat. Nos Libidinem intelligimus,
cujus pruritus nulla re facilius accenditur, quam largiore Bacchici liquo~
ris abusu.

LXXII.

P A R U S.

SUb Naxo ParuS est, quxan a Paro quodam, Parrhasu filio,Ar-


cade di&a slt, an ab Hebraeo Pera^qabd Cuniculis scateat,utBocHAR-
tus contendit, aliorum Judicium esto. Numisma prasfert Caput Me-
duse in anteriore parte , in aversa Vaccam. Cur Meduse Caput
Pariorum nummis appositum sit., se prorsus fugere ingenue fatetur Non-
nius, arbitraturque Seriphios potius sua illo inslgnire debuisse. Forte ad
Coloniam aliquam retuleris, nisi potius ad Lapides respicias •, Lapides
aspectus Capitis Medusan dabat s Lapides hasc Insula fuo de nomine
iniignitos per totum Orbem terrarum mittebat.

Vacca aversas an ad ligneam Pasiphaes respiciat dubitari poteft,


cum Minos hanc Insulam suo olim Imperio tenuerit. Ex quo tempore,
cum antea Pactia di£ta eiTet, quoad Cretenfium Legibus vixit, ab ejus no-
mine Minoia dicta est. Forte etiam sacrisicii memoriam renovat, quod
cum Minos Gratiis faceret, nunciusque de Androgei nece arserretur, co-
ronam & tibias eum abjecisse ferunt. Laurea certe, quse infra Vaceam
conspicitur, tale quid suadere videtur, cum Apollodoro narrantei ex hoc
Minois fa&o mos ortus fuerit, ut in Paro Gratiis facrificatiui, ftne TiBiis
&C Coronis Aram accederenf.
LXAIll.
A
A,
SfeJ PALATINO SELECTVS. ^i
LXXIIL

SERIPHIORUM.

■i

DE Chimarra supra ad Gemmani Bellcrophontis paulo luculentius


disseruimus. Causam cur Seriphii eani signarint, ignorant Erudii,
lasii filio,! non minusac in superiore causam (ignatx Medufe. 111. tamen Spanhemius
at,utBocB!
adColoniam quandam exCorintho dedu&am refert. Aquilarn credi-
rt Caputl bile est ad Jovem pertinere, Persei Parentem, cujus jussu ranas in hac In-
[eduss 0: sula obmutuisse, fabula est.
e fateturK

ise. fo^ LOcum relinquimus Exsulum & Relegatorum poenis non


as i Lf; secus ac Gyarosdestinatum,Suniumque prasterve&iPeloponnesum in-
;Uo de n°ssi
gredimur. Ibi per Mediterranea iter facientibus occurrit

LXXIV.
aubitarij A R G O S.
tessf
xq^°

3 rcstfrt™

sra
v#
iaein

RgOS Antiquissimi Argivorum Regni Metropolis a Rege Argo


Apis Filio di&a fertur : Numismata nostra prarter inscriptionem,
^ quae nomen Urbis indicat, Clavam, Delphinum , & in altera parte Lu-
pum exhibct dimidiatum. Clava ad Heraclidamm in Peloponnesum
redicum. pertinet, dc quo Apollodorus : Pdo^onneso, inquit, potiU
Hh z tlera-
24-4- THESAVRVS EX THESAVRO
Heraclidd, tres Aras sovi Patrio excitarunt3 in quibus3peraciis Sacrisy ¥
Vrbes fortiti inter fe partiuntur j PRIMA itaque SORTITIO
suit ARGOS, secunda Laced&mon3 Tertia demum Meffene. Sed h«ec
Heraclidarum Dominatio Argis diuturnahaud fuit •, Posteris cnim Te-
merii regnandi libidinc corruptis Argivi Regiam Regibus suis potestatem
circumscripsere, donec & ipii labente Graxia: libertate in servitutem ab
externis reda&i sunt.

Delphilium Nonnius in honorem Neptuni npooxhvrb , cui


Delphinus sacer habebatur, efHitum putat. Ejus ad Argos Templum
exstabat ; Rem explicat Pausanias in Corinthiacis : Exfiat eodem
in loco3 inquit, NEPTVNI Cognomento Proscljftii (idest, Inundato-
ris) Templum. Diluiffe enim maximam partem agri eo temppre Neptu-
num memoranti quo Inachus, quique ei in Confilio adfuerunt 3 terram eam
funonis3 non Neptuni effe debere3pronunciarunt \ At deinde cum Juno
eum exoraffet, ut mare deduceret, per quem locum unda refiuxit3 in eo Pro-
sclyftio Neptuno Templum Argivos erexiffe.

LllpUS ad Apollinem Lycium pertinet, cujus St ipsms Argis


Templum visebatur. • Occasionem exstructi audi ex eodem Pausania :
Apud Argivos, inquit,, longe omnium Templorum eft nobilifiimum
APOLLINIS LTCIs in quo, quodatate noftra extat, DEI ftgnum, Ti
Attalisuit Athenienfts opus. Antiquiftimum e ligno Danaus dedicavit
^umipsa &de. ..Fuiffe vero iilis temporibus ftgna omnia e Ugno0 inprimis3
qu& Aigyptiifecifsent3crediderim. AcLycium quidem APOLLINEM
hujusmodi de causa dedicavit Danaus : Cum Argos veniffet3 de Regno
cum Gelanore StheneU Filio contendit 3 ac cum eorum uterque adpopulum
multa,& ea maxime probabilia, &juri confentanea dixiffet, nequeomnino3
qu& Gelanor afferebat, minus aqua viderentur3 caufa ampliata eft in cra-
stinum 3 Poftero die prima luce, in boumgregem inpomcerio pafcentium
LVPVS impetumfecit *, Atque is Taurum ipftus gregis Ducem ad~
ortus eft : Vifum eft Argivis Gelanori cum Tauro3 cum Lupo effe Da-
nao aptifimam convenienti& rationem : Quodfcilicet3ut, Lupus animaleft
homini minime familtare, ficpropemodum ad id temporis nulla fuiffet Da~ 0!
naus Argi<vorum ufus confuetudine. Ouare cum Taurum Lupus con-
k
seciffet, e renata Argtvi Danao Imperium adjudicarunt. Tunc Danaus l'am0

LVPVM AB APOLLINE IMMISSVM mterpntatus 3 LT~


Veli
CII APOLLINIS «dem dicavit.
ln
PALATINO SELECTVS. *4-r

1N Confinio Argivorum & Arcadum aperitur


LXXV.
:vitut,eiii E V A.

; Tem

AD tltros pertineat hxc Urbs,observante Nonnio , divexCx Autho»


rum sententias in incerto ponunt. Stephanus Byzantinus Arca-
dix Urbem ex Theopompo refert , Pausanias Argivorum permagoum
vicum, Polybius collem non procul a Sellasia 3 qux Laconum fuit, ex-
it»intok
istimant. Numisma CapUt Palladisgaleatum exhibet, & CapUt
an Cybeles turritum, an ipsius loci ? Nihil hic apud Authores, ouod Lu-
cem aftundat jnon dubito tamen posterius asterere, dC in adversa Minervas
; ipsiusAij Cultum agnoscere.
l Pausaij
nohilip» t
X Ransmisia Arcadia, in Elidem properamug. Hic eminet

LXXVI.
0110' O L Y M P I A.
ifitJtM tk

necpt
00

nof^.j
.Lympla nulla. re, quam ludis Tovi sacratis per orbem celebrior est.
Numisma Pailadem exhibet, &, in aversa No&liam cum oleas
§£ramo & Corona. Miratur Nonnius., quid No£hia cum Jove ? Remquc
stbi videtur tetigiste,si vel ab Atheniensibus numisma percustum existimet,
0 vel in Patris Templo filia: locum tribuat; Sed pluribus utique rem absol-
vit Pausanias, qui inter aras Oljmpiacas non unam mumcrat M.INER-
tftt Hh 3 VjE.
Ist.J!
zAt THESJVRVS EX THESAVRO
VjE. Nec abs rationc Cultum Minervas Olynipia: viguisfe, olea! ramus
declarat sacrata Minervas frons, solita Vi&oribus Olympiorum Corona.
Niii forte ad Olympia Atheniensium respicias, quamquam id qua neces-
sitate fiat, non videam.

HjX Elide ascendimus m Regionem

LXXVIL

ACHIORUM.

AChaSOS Origine Phthiotas, S£ ab Acharo Xuthi Filio denominatosj


ejedis Jonibus Regioni a se nomen imposuisse , Strabo Author est',
Numismata Jovis CapUt Laureatlim exhibent, &in aversa MoriO-
gramma in olea, nisi Lauream mavelis, cum quibusdarn literis, quas an
Prastorum vel Damiurgorum, sub quibus Numirii cusi sint, nomina deno-
tent, aliis dijudicandum damus. Olea communem & Jonum &C
Achseorum Originem patefacirj Oleam enim Minerva; sacram & Miner-
vam Athenarum Pracsidem modb diximus *, Ab Atheniensibus autem
utriusque Gentis,quae hanc Regionem coluere, Origo deducitur. Xuthus
Jonis & Aclixi Pater Erechthei Atheniensium Regis Filiam duxit.Major
Filiorum Achreus Achasis, Minor |on Jonibus nomen dedit, postquam
Athenarum gubernacula suscepiiset. Ille cajdis, haud tamen voluntariar,
reus in Laconiam concessit '•, H'ic aucla multitudine Coloniam in
^Egialeam emisit, quas inde Jonia dicla est •, Sed Achazi postea ex La-
conia pulsi, cum a Cognatis Jonibus non admitterentur , eos pepulerunt,
Regionemque a se Achajam nominarunt, utlatius prxdidto loco Strabq
testarar, cujus verba hic recoquere superscdemtis»
Jupiter
PALATINO SELECTVS. 24.7
Jupiter adversa: honorem hujus DEI apud Acharos pracipuum faiile
\
% testatur, ut re6te vidit NoNNius,qubd ei lucus ALnarium dictus consecra-
tusfuerit, in quo Achasi de Republica consultaturi conventum agitare
consuevilsent. Ejus meminit Strabo : Hxc, inquit, Algienfium funt
& Helice, AHnariumque Jovis Lucus, Ach&orum defiinatus Comitiis.

LXXVIII.

PATRENSIUM.

HOC Patrensium Numisma & Goltzius exhibet,alia tamen.jin cor-


rupta cum inscriptione?Loco Msvsjsa.»? M*v«**<W legit. De Capite
barbato dubitat Nonnius., an Hercules an Patraius Heros sit ? Sed 0-
mnem dubitationem amovere videtur Numisma ipsius Patran, quod supe^
riore Capite dedimus : Imberbis is est tam in adversa, ubi ejus Caput,
quam in aversa, ubi Eques peditem prosternit, cum Hercules in Goltzii
Nummis,ut & in nostro barbatus exhibeatur', Nisi illam effigiem Pamei
denoffli^ Juvenis censeas, quali &c statuam positam ex Pausania constat > Hanc au-
50 Authott tem senis. Hercuiem certe qua ratione in Numismatibus suis exhibeant
,Versa r* Patrenses, non video •, Cum enimexsupra didtis palam sit, A-
chacos ab Heraclidis ejecros has sedes occupasle 3 constabit procul dubio,
Hteris,f:
diversos fuille ab HeraclidisPatrenses-, Nec magis: apparet,quis ille Mene-
nomin^
cles sit, qui hic aeternitati sacratur. Palladem hac in llrbe ab universo
,&w Achasorum genere cultam , indeque Panachaida diclam,
-ratn# ejusque simulacrum ex auro & ebore ejus in
sibus 4
ieni Templo visendum fuiste, Nonnius
p ex Pausania observat.

:dit Post

oft^:
rciP
eo5 r; <m

]i
il
THESAVRVS ex thesavro
■: ■'
s
Oft Patras litora legentibus occurrit

LXXIX.

>E G I ir M.
-

NUmismatis adversa Testudinem prasfert, aversa quadratum in


quinque partes secat, in quarum una dc Delphinus occurrit. Testu-
dinem in Peloponnensi-um Nummis signatam esle, ex Livio observant
ViriDo&i •, Ubi Titus Quintius, cum Achasi expeditionem adversus
Zazy.nthios meditarentur, eos admonuisse dicitur, caverent,ne teftudmum
Caput extra Peloponnefum proferentes in periculum aliquod mcidant. Ejus
rei meminit & Plutarchus in Vita Flaminii : Aversa? Partis qua-
dratum in qilinque partes divisum quinquc ^eloponnesi partes indi-
Cat, de quibus ThUCYDIDES, K<*< rot (A a,x.t^a,ifjbov6s) HeXo7rovvjerii tuv 7riv\t rag

$vo (Myac; vi[Mvlai. Et quanquam (Laced&monii) ex QVINQVE PE~


LOPONNESI PARTIBVS duas colunt. Nec mirandum,in ^Egio
totius Peloponnesi statum celebrari, cum labentibus Macedonum rebus
commune ibi non ■Achasorum tantum, ut supramonuimus, fed omnium
fere PeloponnesiacorumConcilium convenerir, & in commune confulta-
verit. Pausanhas., Tunc quidem, air, conventum omnium Civitatum
jEvmm edici placuit, quod deleta elwvionihus Helice jam tum ab initio fcr
c&teris Achaicis Ciuitatibus h&c dignationeitf opibm pr&ftabat. Ex aliis
'vero Gr&cis primi omnium in ejus Concilii censum venere Sicyonii. Post
eosif alii e Peloponnefovel jiatim 'velcerte aliquandiu cunEZati fe Achivis
contribuerunt. Multos etiam ex iis, qui extra Ifthmum erant, in
Concilii focietatem acciveruni fecundi Ach&orum
l
progrejfus, cnm eos indies <viderent
meliore uti Fortuna,
Superato ^ hic
WUo;
PALATINO SELECTVS. ■H
Uperato Peloponnesb mare rursus ingresli Echinadasque
s pra?terve£ti in Leucadiam pervenimus.
LXXX.

LEU C ADIO

quadratum

urrit. Te!
:Vio obsen;

Dnem adra
NUmismata Navalis rei indicant usum, nec est, qubd vel cum Nonnio
dubites, vel ad iitum respicias. Thucydides litem decidit: Adh&c,
linci/kntl wquit, rogarunt Aylegarenfes , ut fuis nanj'ihus Comitatumprsfiarent^fi
£ Partis | forte a Corcyrenfihm interpeliarentur. Jlli infiruBas commodarunt oBo,
iesi partesi O Pale Vrhs Cephaleniorum quatuor *, Rogati quoque Epidaurii prx-
-yijVa twv m huerunt quinque, Hermiones unam, Trcez^enii duas , LEVCADII
DECEM. In aversa Parte Dianam agnoscit Cl. Patinus , dubitare
mJmM pergitNonnius, qubd hxc Figura seminuda., nec habitu convenientecon-
spicua sit •, Sed habitus nihil obstabit, qub minus Dianam putemus,
cedonut^
cum falcata lunain ejus Capite , & astistens cervus Dianam clarissime
testentur. Accedit qubd non venantem hic, sedquietam videamus : Id
quoddextra prafert, ad piscem , qui in nummisUrbium maritimarum
100 frequensest, referri posle Cl. Patinus arbitratur. In nostris Nummis
0 cernitur Acrostilii figura. Cur autem Dianam cxpreiTerint Leucadri,
t causam ab Origine arcessendam arbitror. Erat Dorica gens & a Co-
Skf0 rintho oriunda, utitestatur Herodotus. Corinthios autem Dianam E-
phesiam coluisse., ejusque signum in foro posuisse ex ligno deauratum , ex
Pausania discimus : Oraculo monente, ut arbori, in cuo Pentheus sa-
cra Baccharum speculatus esset, divinos honores haberent. Non obstat,
,oT0
qubd hic Dianas habitus Dianas Ephesia; minus conveniat, credibile
enim eft, Leucadios, ut Dea sua: Patrix propria agnosceretur, eain pro lu-
bitu fuo veftivifse.
w
Ii Laurea
2s0 THESAVRVS EX THESAVRO
Laurea Apollini propria est,quem Leucatam di&um., cujus-
cue Templum in Leucata Petra fuisle, Strabo Author est , qui simul mi-
randam hujus Petrx vim & annuum, Apollinis sacrisicium pluribus per-
sequitur. Aqulla vcl fulmini vel haste insistens, an Jovis Cultum dc-
notet, an hieroglyphicam interpretationem rccipiat, alii videant \ At qua:
in quarto Numismate occurrit, prarter Aquilam hasta? insistcntem, volu-r
cris longiiis collum extoI!it,quam ut Aquila credi possit. PaVOIiem esfe,
non dubito arfirmare, & in mcmoriam ejus expressum^ qui in hac Insula
tam perdite virginem quandam amasse dicitur, ut illa e vivis sublata&ipse
mortuus fuerit. Athekmeiis alserti testis est.

XN Corcyram provehlmur*

LXXXI.

CORCYRiORUM,

HAnc Insulam Homero £#«/<*/ & $«'^'W, Callimacho AgsWw,


aliis alitcr dicram, Nonnius observat. Corcyram a Corcyra A-
sopi Filia, quam eb transtulerit Neptunus, denominatam, Diodorus Au-
thor est. CapUt Leonilia pelle ornatum, quod in Numismate vidc-r
mus, Nonnius Philippo attribuit ^ Sed Herculi vindicat, qua; in omnibus
fere eadem est,Iineamentorum qualitas, Cultum ejus apud Corcyraos
pra^ipuum fuisse, hoc testimonio non absurde forsan quis contendat.
Aversa Navalem Gentis potentiam, vel si placet, Vi&oriam denotat : Ex
Thucydide utrumque adstruimus : Corcjrenfes, ait, elati erant, &pro~
■ pterrem Navalem, qua aliquando multo prx/iantiores fuerant, itf propter
Ph&acum, qui prius Corcyram incoluerant;, nauticamgloriam. Quomagis
paranda Clafi incumbehant : Nec erant parum <validi. Quippe CEN-
TVM EIS AC VIGINTI NAVES fuerunt, quum beiium ince-
pere. Et iterum : Pofiquam Caduceator nihil aCorjnthiispacatum
renunciat, & Nanjes ipforum expleU funt,numero ocloginta (nam Epida-
mnum -
h% PALATINO SELECTVS. 2JI
% mnum quadraginta oppugnabant) obviam itur , PVGNAQVE NA-
)Iuiik VALI commifa CORCTRENSES EGREGIE VINCVNT ac
qumdecim Corinthiorum Naves corrumpunt.

/0<
n ha
Lxxxn.
ubi A L I LI D

CORCYRIOROM,

■1

lOvem hujus Numismatis dimidiatum Nonnius ad eum refert, qui


treli&o eastero armento, assuetis pascuis egrersus ad rnare, ob Thynno- 'mk
rum copiam quotidie mugitum edidisse, & Oraculi jussuNeptuno inimo-
latus fertur, Rem accipe ex Pausania : Proditum memorix, esl,
Corcyra aliquando aliis bobus reliclis, Taurum e pajiu abeuntem , contra
pelagus mugitus edidijfe : Cumque idfingulis diebusfaceret, bubulcum ad
cho bm mare defcendife \ Consbexiffe vero infnitum prope Thunnorum numerum.
a Corcyrai Quod cum indicasfet Corcyrais, illi (quod 1- hunnos capere conati operam
IIODORUS
/>,
luferant) fcifcitatum Delphos mifere \ Ex Apollinis vero resf?onfb tau~
misitftt* rum Neptuno mactant, confectoque mox facro pijces capiunt. Donum e
l* in oflH Decimaprada in Olympiam & Delphos mittunt. Aversa dllO Cjua-
iJ Corcf:
drata ut supra jam diximus, in memoriam revocant hortOS Alcinoi
Justimrni Phasacum in Corcyra Regis, de quibus Poeta; passim. U 731TI
lis contcn^
& Cantharam in hanorem Bacchi exhiberi NoNNiusputat,qubd &
denot^' ejus in hac Insula Templum fuerit,& vinum nobile.
; er0t$i De Templo Thucydides teftatur >
De Vino Athen^us.
0. XS
QBtl li LXXXIII.

it
(<
2.JZ THESJVRVS EX THESAVRO
LXXXIII.
A L I II D
corcyriorum,
sccss(

o!
Nlhil in hoc Numismate novum, praster Stellam,qua? tamen nec ips^
teras
interpretatione videtur egere: ad Bacchum refert Nonnius. Bacchum
cum Sole eundem esTc, jam sa^pius est di&um.

POst Insulas terrestre deinceps Iter fa&uri ad litus ap~


p
i ellimus
LXXXIV.

D Y R R A C H I I,

DYrrachio cum antea Epidamnum diceretur, Romani hoc nominis


■ dedisse putantur, qubd incongrua videretur inauspicata appellatio
loci, quem primum abltalia navigantes contingere suefTent. Vaccam.
cum la&ante vitulo, frumenti spica &Uva Cl. Nonnius ad A-
griculturae studium resert agrique fertilitatem. Aquila an Romanorum
Potentiam, an proprias Imperii vires signisicat, an denique Jovis honores?
Ultimum prasserimus, eb qubd crebra in Dyrrachiorum Nummis Jovis
mentio. Corona Popuka & ilVX Bacchi & savorem indicant &
cultum.
PALATINO SELECTVS. 2J\
cultunl. 1 npOS Apollini Delphico tribuendus est, cujus juslu Epi-
M. damnenses sive Dyrrachienses Corinthiorum poteftati se permisere. uode
ingens iilud bellum , cjuod Iatius persecutus est Thucydides, Aclversam
horum Numismatum Alcinoi hdrtOS interpretamur, de quibus paulb
ante 5 Hos enim non Corcyrenses tantum, sed & Dyrrachienses & A-
polioniata: signarunt,non aSium in finem3quam ut se a Corcyrensibus de-
scendere signisicarent *, Id quod ex eodem Thucydide docemur.

imen |Rtum versus Dyrrachio Vicina fuit Apollonia, Urbs


us, Bacch,
tanta^ celebritatis, ut Augustus in ea non dubitaverit addiscere & li-
teras & disciplinam militarem.

d litus
LXXXV.
%
APOLLONIA.

Apolloniatarum a Corcyrais Originem his ex Numismatibus per


hortos Alcinoi, qui in aversa habentur,adstrui> modb diximus; quan-
quam enim Corinthiorum Coloniam faciat Plinius3 tamen quas ita divi-
nihoc»u duntur conjungenda docet Strabo : a Corinthiis & Corcyrads dedu&am
memorans. Vacca CUm la&ante vitulo fertilitatis indicium est,
ica» <
quam etiam vel inde collegeris, qubd in vicinitate voraginis
ssammas eructantis herbida & viridante arbore
consita fuisse perhibcatur
hax Regio.
Ii Pro-
2S4 THESAVRVS EX THESAVRO

JTRogredientibus' occurrit
LXXXVI.

E P I R U S.

EPiruS Donca Diale&o in nummis dicitur ^Kvu^t s, Ratio nomi-


nis in fitu putatur, quali totam continentem diceres. Utrumque ob*
fervat Nonnius , apud quem & indubitata habetur Numismatum nostro-
rum interpretatio. Jovis vultum ad Dodonasi honorem resert,cujusin
illa Regione celebre suit Oracukim, sacrataque Jovi sylva,& in ea arbores,
;-«; vocales & columbas fatidica?, quas ad mulieres satidicas nonnulli referuntj
quas Thessalis dicebantur itt^dUi id -eft columba. Rem notam pluri-
bus adftruere fupervacaneum ducimus. In tertio & quarto Jovis Capiti
adjun&um Caput Junonis eft. Ad eundem Jovem pertinet Aquila&C
Fulmen. "1 aurus primi Numismatis & Pafcuorum fertilitatem & ar^
mentorum venuftatem exprimit. Ovidius dum inufitatam Calydonii
apri magnitudinem exaggerat

QuantQ) inquit, majores herbida TAVROS


Nonhabet EPIRVS. "

Unde &C "LTlyslis armenta Hgmerus in Epiri Campis ponit,& Ari~


ftdteles ibi tam proceras fuifse testatur, Ut qui emulgere volebat, erecium
oportuerit efse, aut corpore parum inclinato.
Per
«ic
recc

M
PJLJTINO SELECTVS. >$5

pEr Acanianiam defcendentibus occurrit


LXXXVIL

A C T I U M.
%

ACtiorum hoc esse persuadet , quod & in Goltzianis cum in-


Ratio 1101 scriptione akti£n habetur, Apri Caput; Quanquam,quicl sibi
Itrumquel velit hoc Symbolum, incertus slt Goltzii interpres. Ego ad Calydo-
latutn nolj nium pertinere mihi facile persuadeo % Ab Argonautis cnim conditum
rcfertjcuji accepimus celeberrimum , quod in hac Urbe erat, Apollinis Templum;
in ca aib Argonautarum autem plerique venationis hujus fuere participes. Utrum-
que ex Hygino haud difficulter adstruxeris.
inullirefe
notara p LXXXVIII.
:o JovisOf
inct Aqu*
MTOHA.
zilicatem^
tam Cat"1"

y¥?Xollam ingredimu& qux Iljantis prius 6c Cuvetis di&a ab iEtolo


/£Z>Endymionis Filio hoc nominis traxisfe dicitur. Caput, quod m
adversa cernitur, Mercurio tribuit Nonnius. Aversa ad eundem A-
onlt:
erc"
prum Calydonium pertinet j Calydonia enim ^Etolias Civitas fuit.
at
3 leb Ipsius venationisseriem., cum in omnibus fere Mythographis recenseatur,
hic recoquere superiedeo.
LXXA.IX.
zj£ THESAVRVS EX THESAVRO
LXXXIX.
THESPIENSIUM. rs-

I^Oft Locros & Phocenfes Boeotia jacet. In hac Thespia; sunt, tlrbs
satis amptaj Musis,qua; inde Thespiades di£te sunt,consecrata j quod sl
non Hiftoricorum monumentamoftrum teftaretur Numisma, cujus in ad-
versa Musc ctijusdam caput velo tcdum 3 in aversa Lyra cernitur,
&Laurea cum Inscriptione 0EST1IEQN. Forte ipsius Thespia?, rus;
Asopi Filias^ a qua Ilrbi nomen, hoc Simulacrum contendas 5 quanquam
alii a Thespio Erechthei Filio appellationem deducant. Ad Musanr
revocare videtur aversa? Lyra & Laurea? ubi iimul Urbis situm cogno-
scere licet, quem sub Helicone fuisfe accepimus. Pausanias, Vrbs, ait,
insra HELICONEM montem condita, a THESPIA Asopi filia vo-
cata sertur. Sunt, qui dicant 3 Thessnum Athenis ProseBum Vrbi no-
mendedisfe. Et paulo post : Ibi poflta efi Hefiodi ex areftatua, &
non longe aforo, ViBoria ex are, & MVSARVM DELVBRVM3non
utique magnum : Signa in eo e lapide parva,

JL HEBAS concedimus Bceotise Metropolin

X(_>,

THEBANORUM.

Umismata interpretatur Nonnius. Vel HercullS celebrant na-


tales, quemThebis vel genitum vel educatum, indeque Thebanum di-
c^tum
PALATINO* SELECTVS. *S7
<stum accepimus j Vel Bacclli Custum, cujus totis memorabile Thebis no-
men erat, Bacchum prima fronte arbitraberis, cui & Popillus sacra 6c
Crater, solitum bibentium instrumentum; quanquam eadem & Herculi
sufrragaripossint, De Populo Herculis Cap.i.Se&.i. di&um. Crater,
Athenxo tcstc,Hercu!em appellatus est nominatim apud Boeotios : Prin-
cipio, inquk,ficltiles fuerunt Scyphi, ad quorum imitatwnem argenteos pofiea
sunt fabricati, BOEOTII prtmum, rnagmx, claritatis & dtgnttatis, prxfer-
ttm eos,quos HERCVLEOS ideo vocarunt, quia primm genere hceo-
i* sUlltj ticm in expeditionibm Hercules illis ufus fit , qu& appettationis caufa est.
Difserunt hi nonnihil ab aliis, quodauribus infit NODVS, quem HER~
:rata.)so|j
CVLEVM vocant.
XiQXxP'H
^ra cerniti
De Clava res clara est. Scuta in memoriam liberatae
aMinyarum Tyrannide Patrias appi&a creduntUr -y De qua re Diodo-
rus Siculus : Accidit, incp\it,posl h&c, ut e Tirynthe expulfm Amphi-
Ad M4 truo Thebas fe conferret. Hic educatur Hercules , hlc tnfiituitur, &
situm c«
in Gymnafis maxime exercitatur \ Htnc viribm corporis prs omnibm
iAs, Vrhn excettens & pr&clara mentis indole percelebris evafit , jamque annos
Asopiflh pubertatis attingens initio Thebis in Itbertatem afsertis, dignam Patru
%um Vrk gratiam exfolvit. Ergino enim Minyarum Regi tum Thebani parebant,
qui quotannis,non fine contumelia, tributum fibi paffum exigebat. Her-
)BRVM> ' cules igitur magmtudine jugi fervilis nequaquam abfierritm, facinm lau-
' de dignum aggreditur; Mifsos enim, qui fiipendia efsagitarent, cum petu-
' lanter iliud agerent, iruncatis membns ex Vrbe expetttL Mox Ergino
AuBorem adfupplicium expofcente,Creon Thebanorum Princeps, [dum
adverfaria molem pqtentu reformidat) ad dedendum reum paratus erat •,
At Hercules ad recuperandam Patria Itbertatem Juvenes exhortatus
ARMA TEMPLIS AFFIXA,qua de sfioliis hofitum majoribusDiis
confecrarant, DETRAHIT •, Nihil enim usquam prtvats arma^
tura inveniebatur. Ita Civitatem Minya exarmaverant, ut nec Co-
gitatio Defeclioms Thebanis effet reliqua. Audito tgitur, Ergmum cum
M. Exercitu adventare,in angufto quodam tranfitu, ubi nuttus magni agminis
ufus, hofii occurfat, Erginumque ipfum proslio viBum occidit, & univerfts
sere copias ejus delet. Subtto Orchomeniorum quoque Vrbem invadtt,
& per portas ittapfus Regiam Minyarum incendit, Oppidumque folo a-
quat: Fama ret per totam mox Graciam divulgata\ dum omnes tam inopi-
ndti facinoris admiratione capti tenentur : Ipfe etiam Creon, Juvenis
virtutem suspiciens, filiam ei Megaram Conjugio Jociat, Vrbisque curam
ceufilw genuino permittit.
IS ceM/ Kk(^) Integrae
2j8 THESAVRVS EX THESJVRO m[

Ntegrae Gentis Numisma inipiciamus


XCI.
OEOTIORUM. stcr.

CAput imberbe Nonnius tribuit Apoilini Ismenio, qui apud


Bceotos sumnro colebatur honore j Si eodem modo se habcret
Numilma noftrum, quo sculpta sunt Goltziana, eodem id referrem ; Sed
Corona spicea luce meridiana clarior CereriS hoc Caput eise evincit,
cujus &Lucus in Bceotia erat Cabyrix dictus36c Fanum Micalessix,
imb 6c Legifei3C,de quibus omnibus Pausanias. Aversa Neptunum
exhibet, qui dexcra Delphinum, sinistra Tridentem pracfcrt. Neptunum
Onchestium Bceotos coluiste , ejus Fanum testatur apud eundem
Pausaniam. Onchefti quondam habitaffe dicunt Oncheslum Neptuni
silium. JEtate quidem mea Delubrum ^ftgnum extat Neptuni Onche-
ftii, & lucWy quemfuis Homerus Carminibus ornavih Idem paulb post:
Cljmenum ipfumydumfefti dies Oncheftii Neptuni agitarentur, Thebani
homines ex causa admodum levi vehementi ira concitati occiderunt. Tri-
densNeptuni Sceptrum est, in his tamen Ntimisinatibus sub eo tria > qui-
bus Bceotia alluebatur, & a quibus Ts/3-*/mtIov di&am accepimus, agnove-
ris iViaria* Ephorus apud Strabonem Bceotiam finitimis praftare Gen-*
tibus ait, quodfola TRIJVURIS ftt, copiaque portuum majorepr&dita<
Delphinum Neptuno sacrum esse, supra diximus. Scutum quod juxta
apparet, Thebishuncnummum percuflum oftendit.
Ardua Cytheronis juga tranfcendimus, Atticum ingrefluri
cujus Metropolis fuerunt
XCII.
ATHENI,

.THenaS quid celebrent aliud.quani fuam Protedricem Minervam, k


ClljLlS
PALATINO SELECTVS. W
tujus non liomcn tantuim assusnserc, sed &in dominatuin conceilerunt,
poftquam duodecim Deorum judicio huic Dea: adjudicarentur, qubd Q-
leam, quam & ipsam liic cernimus, ea produxisset. Apqllodorus rem
paucis, ut solet : NEPTVNVS, inquit, in Atticam qjenit, ac per~
cufa tridente admediam arcem terra, fretum repente exiluit : Idloci E-
rechteidem vocant. Post hunc autem MINERVA comparuit : Qu&
kcto afc Cecr^ope occupationis fu& tes~be , oleam e terra produxit , qu&
nojira etiam &tate njifitur in Pandrofo. Coorta deinde inter utrumque
contentione ac lite de Vrbe,fufiter MINERVAM NEPTVNVM-
QVE inter fepacanjtt, ikque nen, ut quidam memorant, Cecropem Cra~
[0 » quiJsf naumque, necEnchtheumfed duodecimDeos hujmce Controverfm Judices
do sc hakf dedit: quorum fententia Vrhs ATHEN JE MINERV' JE adjudicata
fuit j quando primum ah ea Oleam Cecropis tefiimonio produBam suifse
lt eiTeevit perceperunt. Mmerva itaque de fe ipsa Athenis nomen impofuit,
MicakH
XCIII.
i Neptm
Ncpnnt
ALIUD
ipud euni ATHENIEISIUM,
lum Ntft
Jeptuni U
em paulof.

nderunl »
ib eo tria.f
Nlhil hoc in Numismate novum, nisiqubd utrinque Minervas exmv
pimus5f' beat, illinc Effigiem,hinc Simulacrum, utrinque cum Galea, in averst
simul cum Hasta & Clypeo, qualis vel in Bella prorumpit, vel ad Tutelam
mijtrtf Patrias vigilat.
XCIV.
ALIUD
ATHENI E NSIUM.
jieB
um^

Oc Numisma elepantissimutn sane , sive materiam consideres, sive


artinciofamantiquitatem,qub reserendum sit,diu dubius haesi: tandem
Kk z ex
^ THESAVRVS EX THESAVRO r»f
i«:
ex Capite A/liliervX & adjun&o Monograrnmate Athenienslbus
■'■is. "!

" ...
addixi, an redlc, Peritiores judicent. Averia Herculem exhibet dex-
fi ;:ii

tra elata,siniftraixiClaV3e innixum,adjun<aoCornucopiae & Inscriptione


SYW*. Herculem Athcnis in honore suifle, delubrum Cynosarges
.
apnd Pausaniam teftatur. Neque id immeritb, cum Minervas suerit
Alumnus, &C quod jam saepe dictum,praecipuas ejus auxilio debuerit vi-
ftorias. De voce 'Ya*« eadem,qu« de toto Numismate,incertitudo,
Nullibi id cognominis Herculi datum lego. Fuit quidem HylaCUS
■t.r Centauras, de quo Poeta :
Et magno HTLjEVM. Lapithis cratereminantem--,
Sed quid huc faciat, non video. Forte «Ya* legas, explicesque de
Hyllo Herculis ex Dejanira filio. Forte etiam nudam vocabuli signi-
ficationem rimeris : cYa^ Materiem sonat aut ftyham, imb &c ea
quibm Corpus alitur3 & vitafuftentatur : Inde cYa*Tos fyfaeftris iive
frondibus luxurians3 an etiam <vit & necesfaria fubminifirans ? Si priore sl~
gnificatione censeas., haud absurde forsan ad clavam retuleris, quam a£tis
radicibus aliquando regerminasse, &in Oleastrum excrevisse , Pausanias
refert •, Si posteriore, rationem in adje£to Cornucopiae inveneris, qi!od&
ipsum Herculi Originem debet , uti jam supra di&um -est.

IjOeotis superatis occurrit Regio


XCV.

OPllNTIORUM.

OPuntiorum tlrbs primaria OpUS,in memoriam Deucalionis,


qui & ipse ita vocabatur, nominata dicitur. Numismatis adverfa
Caput DeX cujusdam pradiitarundineacindramCoronaimoniliex
aure dependente,eodem plane modo,quo apudSyracusanos Aretliusam
vidimus. Nonnius V enerem interpretatur, & paulb poft in Locrorum
Nummis Junonem Pharygxam, cujus inter Epicnemidios celebre sue-
ric
»eni
% PALATINO SELECTVS. 2^
rit Templum a Pharygjea llrbe appellatum. Prius praeferendum puta-
mus, pradertim si de Venere marilia intelligas, cui Effigies hax haud
'Hfc niale quadrare videtur. Aversa Gladiatorem nudum exhibet clypeo,sa-
lea & pugione., pugnantis gestu, conspicuum \ Infra cujus pedes galea cer-
nitur, in testimoniuiii.quodLocrenses gladiatoria fortitudine praestkerint:
ItaNoNNius.

JN Phthiotidern ad Oetae radices ascendentibus aperitur


XCVI.

HERACLEA.

NUmisma hoc ut hoc loco exponerem aliud Gaza; Palatinar fecit cum
Inscriptione HPAKAEI ARAXENIQN, quod licet genuinum
non arbitrer, aftabre tamen fa£lum est , Herculemque continet, ut S>C
propositum tam barbatum, quam imberbem,

1 Ost Heracleam confinia tangimus


XCVII.

LAPITHARUM.

peuc
LApithaS ad Pindum & Othryn montes habitasTe, antiqui Scriptores
testantur. Numisma nostrum exposuit Illust. Spanhemius , cujus
propterea Verba inserimus : Egregie, inquit, illufirat id, quod a Pri-
Aret» Kk 3 Cas
uc

tW
iUi Thesavrvs ex thesavro *° c.
scu Grdmmaticis tradttur, ac inter alios ab erudito Apollonit Rhodti Scho-
liasie : Hos Laptthas dictos a&ro ££<&&* *«i St-iX/^s- vJp^ } # Lapitho A-
poUinu filw ac Stilbe Njmpha. Hmc emm ApoUo cum fiella, qua ad Stil-
ben aUudit, illmc Apolimis Ljra. Neque aliter ab hoc Apollmu silio eos-
dem Lapithasdeducebat Diqdorw > Non vero a Lapitho Periphantk
filto, ut apud Stephanum ex Epaphrodito traditur. Dubium de cluplici
II, quod movetur,diluitidem Spanhemius, asserens interdum duplici li-
tera in Nummis scribi, quod alias fimplici.
i1

p Ost Lapithas, Sperchio superato recordamur


XCVIII.

LAMIi

LAmia mcditerranea Thessalias Urbs, a qua sinus Lamiacus , imb 8£


bellum, quod Antipater cum Atheniensibus ge(Tit,nomen traxisse petv
hibetur •, Ea vel ab Lamio Hcrculis filio, vel ab Lamia Mmiere di&a suit •,
NumismataBacchum celebrat,qubdcrebraejusper Thesfaliam munera,
quidni &cultus ? Sic apud pensilem Larilsam vites abundasfe Strabo
testatur, cui ea Urbs 'A/mtsAo^v?©- dicitur.

XCIX.
L A R I S S A.

L Arissam ascendimus Urbem adPeneum sitam,quam Pausanias non


minus ac aliam ejusdem nominis a Larisia Pelasgi filia conditam & de-
nomi-
*l
"°\ T PALATINO SELECTVS.
nominatam fcribit. In Numismate Solem exhiberi, Nonntus Author eft,
2t3

cui sacile fubscribi-mus. Ecjuum averfe ad Thesfalos peitinere dubium


non habet ullum. De his ita Lucanus :

Primm ab aquorea percusfis cufiide faxis


1,11 < ^TheJfalicus Sompes bellisferaltbus omen
Exiluit.
De Equitatu vide & Polybium &C PausaNiam, aliosque. Equum Soli fa-
crum apud Perfas canit Ovidius :
Placat EQVO PERSIS radm Hjberiona cincium-,
Ne detur CELERI viBmatarda DEO.

Idem &C de Gracis notat Pausanias s 'Taygeti vertex fupra Bryseas


Taletum fusiinet,facrum Soli appe/Iant: Ibicy 6s alias hofiias £<? EQVQS
SOLIc&dunt. Hxc cum ita sint,cum Thessali equitatu prxftiterinr,Equi
autem Soli fuerint sacrati; mirum non est, si Princeps Thessalorum Urbs
&C Equum & Solem suis in Numismatibus signarit.

C, ^
THESSALORUM,
acus, lmot
n traxiW
erc didafc

liam rnunei^

idassc W TOtius etiam Gentis Numini inspiciendi sunt i Theisalorum dico,


quos a Thefsalo vel Hercuiis vel Jasonis & Medeas Filio diclros , Au~
thores referunt. Numismata Jovem exhibent & Palladem, De Jove
notandum, qubd Solino teste in Olympo ejus Ara fuerit nubes cacumine
superans,cujus si cineribus quid inscriberetur,ad revertentis anni ipatium
durabat. Sed 5e Larissaii Jovis subit memoria, cujus Strabo meminit.
Minerva &C ItOlliae cultum denotat,& populi sortitudinem.
CL
264- THESAVRVS EX THESAVRO
'

CI.

MACEDONUM

]N Macedoniam afcendimus, quam a Macedone Osyiidis Filio nun-*


cupatam^DioDORiis Authoreft j Alii a Jovis exThyaDeucalionisfilio no-
menderivant.QuatUOr olim inRegioneS divisa erat,quarum in prima
hunc nummum cusum ex inscriptione poft Nonnium conjicit CL Pati-
nus ., qui & ipse eum, prater Goltzium, in Thesauro exhibet. Clava ad
Herculem pertinet, quod ejus in Macedonia Nepotes habitaverint,Reges-
que Regioni dederint. Diana Dea; cultum 6c Gentem Deas amiulara.
testatur.Corona quercea,qua: & ipsa supra sub Perseo exprella cernitur,
cum simili utriusque sculptura, iisdem fere temporibus hunc Nummum
adjudicandum suadet, &C ad Herculis patrem pertinere videtur, de quo su~
pra plura disseruimus. Dianae facie clypeoS Macedonum insignitos
observat Patinus, quodSc hic cernimus.

v=j JL1«

M A G N E S I A.

o Rientem versus Magnetes cernimus Maritimam Thesfalorum


rgentem. Antonius Augustinus nummum noftrum Meandro tri-
buit, Tauroque vicinum Magncsia: Fluyium denotari arbitratur j Sed eo
rejecto Nonnilis & studium alendorum Equorum hic agnofcit^ & terrse
fcrtilitatem, unde Lucanus;

Et Magnetes Equis.
Thraciam
PALATfNO SELECTVS, 2<sj

;'

THraciam ingredimiir, Neibque Fluvio , qui Thraciam


a Macedonia di-fterminat , siiperato Oceani Iitora legimus, Hic
prascipua, qua: nobis occurrit, Urbs Maronea eft. Hanc Alii cum Ismaro
Homen consundunt, Alii ab ea diftinguunt.

CIIL

MARONEA
:nminpri,
icit CI,pJ
* ClJ
ivcrintjRc»

MAroneam aMaro'tieO{iridis,quemBacchumintcrpretantur,sbcio
pressacerniJ
conditam, Diodorus Author esL Secutifunt, inquit, ettam "dsricul-
,nc Niimi
tur&perithMAROplantand&vitis. Et paulo post : Tum Maronem
tur, de quol jamsenetta &tate plantatorum in ea terra curam agere, & Vrbem condere
lUm in%i! sui nominis Maroneamjussit. Quibus ex verbis simul tota Numismatis
nostri explicatio dependet5 Ut ita non opus sit plura de vini pra:stantia ad-
dere , qua vcl ab Homeri tempore Marcnitas inclaruisse , ex Odyssea dc
Plinio Nonnius observat,qui & explicat,cur BacchusSoter dic,atur:qubd
scilicet Graccos in Mysia servasset ^ Quanquam & aliud bic forsitan credi-
deris, magis huic ilrbi proprium: scilicet.cum salus Civitatis utplurimum
dependeat ex facultatibus ejusdem, Maronea autem praccipuas partes de- ss

derit vini Culturx,crediible est , Bacchtim hic Servatorem dici M^mUw,


qubd servando vindemiam procuret felidtatem publicam : indeque effe
crediderim, qubd dextra uvam, sinislra spicula teneat3 & pellem. Spicula
enim (Nonnius falsb Thyrsum interpretatur) radios Soiares denotare
certum est ei, qui Bacchum & Solem idem efle novit. De pelle audiamus
eundcm Diodqrum : Nonnulii quoquepelie hinnulea (qu&
Nebris dicitur) ideo Bacchum arniffium ejfe dicunt,
ut Afirorum 'varietas
fgnificetur.

fcfc ^: Ll Ad
no

stf:
afr THESAVRVS EX THESAVRO
Ad Bosphori sauces occurrit
CIV.

BYZANTIUM.

i Yzantii de Originc varias siint Authorum sententia:,quas vide apud


^Nonnilim. Nurnmus nofter primus eam ftabilirc videtur, qux a By-
zante Neptuni filio appellationem deducit. HincNeptuniCaputvidemus,
amatumq-, Ncptuno Delphinum tridenti circumvolutum j Nisi ad siturn hec
vel ad Pelamydes pisces referas,quos cclebres ibi fuiise, Patinus ex Stra-
bone observat, vel ad Capturam Thynnoruin, quam hoc in litore nobi-
lem testatur Plinius. Nonnius ad navalem potentiam harc pertinerc
statuit, quas tanta fuit,ut quingentas olim naves Byzantini habuisse fetan-
tur,observante eodem Nonnio.

Primum Numisma DiailX Orthosiae memoriam resuscitat,cujus


in hac Urbe aram fuisse ex Herodoto discimus. Luclfer^ Templum
agnoscit Dionysius Byzantinus apud Petrum Gyllium , quod Lunas &
Stella:, qua: in aversa cernuntur, proprium est.

Ollpra Byzantium Istria aperitur Milesiorum Colonia


CV.
N

"I btnanorum hocNumismaelse,GoLTZii Authoritas adftruit,apudquem


J I!^TPIH Q N legitur,cum in noftro I £ PIH,& infra Delphinum A
legatur. I .^TPIH dicitur 6c Appiano , cui tria in Eledorali Gaza Numi-
finata
C°rdi;
PJLATINO SELECTVS. »$T
I :•
-I
smata susfragantus *> Neciue tamen ad Istriam extremam Italise, Illyricum
versus, Regionem retuleris , cum res expressae Thracias potius conveniant
llrbi, qua; in Europas extremis posita situm suum eleganter duplici vultu,
altero ortum , altero Occasum versus spectante prxfigurafse c-redi potest.
Aversa ad potentiam navalem, qua mari vicina procuS dubio praestitit, re-
ferenda videtur •, Aquila enim potentia: fymbolum Delphino Maris incolej
& rostrum & ungues insigens quid aliud designet ? Unde potius est., ut
PliniO & Ammiano Marcellino subscribamus, quo-rum ille pulcherri*
mam ejm traBus.Hicpotentifimam Vrbem appellat-, quam SrRABONi,qui
UasvidCapt
jjoPJzvov Oppidulum vocat '■> Quanquam Strabo ex diversitate temporum,
sari poslit j Sunt enim & llrbibus sua fata: Quas olim magnas erant, earum
^putvidj
permultas fa£fce sunt parva; : Rursus quas mea memoria magna» fuerunt,
siadsitunit
prius fuerant parvap, inquit Herodotus.
iNUsexSit:
in litorcnj Yzantium retrogressi felicibus Auspiciis Bosporum transr
harc pertij ^mittimus, Asiaticarum tlrbiumNumismata contemplaturi, Primam
labuissefo
se nobis exhibet
CVI.

'esuscitat,a;
CHALCEDON. ^
d Lun;
quo

Colonia

T^|Umisma indubitatae antiquitatis est \ In eo aperte XAAKHA&N,


JL^I(Kin medio,X autem ab initio) exftat. Idem <3c" m Goltzianis
observare est. In aliis KA AXHAON legitur. Inde palam est, utro-
que modo hoc nominis scribi. Apollo, quem cernimus, LaureatUS, $C
ejus in aversa parte Lyra, vetuftimmum hujus Dei apud Chalcedonen-
ses cultum indicant, de quo Lucianus in Alexandro : Profetti, inquit,
Chalcedonem in Apollinis Tempio, qnod esi apud Chalcedonios <vetufiisii-
mum, dreas defodiunt tabellulas •, Sed illustriorem reddidir hanc Urbem
celebratum in ea a 630. Patribus Concilium,quo ab erroneis Eutychi &
Dioscuri & Neftorii opihionibus Domino rioftro JESlI CHRISTO per-
- feda & hominis & DEI natura, absque ulla vel divisione vel consusione,
vindicata suit: Vide Cedren. Ita Civitas, qua: ante animarum Solem fi-
«stitio Solis Deo honorem habuit, immensaDEI Omnipotentis miseri-
cordia eb claritatis pervenit, ut gratissima rerractione surgentes contra -x-
Lz ternum
26$ THESAVRVS EX THESAVRO
ternum illum Solcm errorum dispellerc posset nebulas j Quanquam ho-
die eodem cum reliquis Orientis Urbibus sato densimma rursus supersti-
tionis involuta no&e sub jugoTurcico nihil antiquas magnitudinis,pra*ter
nomen retineat, castera. exiguus vicus, ut Petrus Gyllius tcstatur.

Ropontidem navigantibus inter alias maritimas Urbes


Poccurrit
CVIT.

C Y Z I C U M.

: i.\
CYziCUm & magnitudine & pulchritudine Principibus Asiae
Civitatibus par, Nomen a Cyzico accepit,quem Jason in Colchum
navigans occidiste legitur , cujusque efBgiem ex nummo exhibct CL
Sequinus in sele&is. Leonis rictus fronte in rugas contracH, qui in
nostro est, ad fortitudincm &potentiam Cyzicenorum pcrtinere potestj
Tribus enim armamentariis arma, machinas' & frumentum,prxcipua bellt
asservabat subsidia. Maximum sui roboris documentum dedit, cum
Mithradatem maximis Asix viribus succin6tuni terra marique sustineret.
Pierius Valerianus Leonem proprium Cyzicenorum Symbolum facers
videtur, dum monetam Leone & Cybeles Capite insignitam eam putat,
qux ob sculpturac elegantiam sub nomine Stateris Cyziceni celebris ad-
modum fuit. Sed nescio an non aptius Leonem hunc ad Luculli hono-
res, totumque nummum ad liberatam obsidione Mithradatica Cyzicum
transferre debeam. Liberatam Urbem indicat Elogium Prolerpina^, quo
^OTEIPA in numismate nostro audit. Et ex historia constat, hanc
Deam non tantumUrbis Dominam,quod eam in dotem a Jove accepisset,
& pracipue ibi cultam ; Sed & solvendas obsidionis, miisa ad sacrificium
vaccajprxnunciam jLucullum autem, fugato Mithradatc,liberataqueCy-
zico etiam in Somnis Leonem vocatum este :
Quiddormu ANIMOSE LEO, quum ^roximm adfo
Hinnulm ecce srequens?
Inquit Venus, cujus erfato conjecturam nostram haudparum stabiliri cre-
diniiis.
PALATINO SELECTVS. *$
35 dirnus. Pisccm vel ad Situm, cum in cervice peninsulas conditam Mela
fcn testetur, vel ad Mithradatem devi&um referre licebit, pra*sertim cum ap«.
Hr. pi&us globus sit. Mithradatem enim non Terra tantum,sed & Mari TJr-
bem hanc obsedislc, indcquc pulsum legimus.

,as h. Eileipontum emensi celebratissima Homeri carminibus


Troja; subimus litora, in quibus

CVIIL

ALEXANDRIA.
%

ALexandriam a Paride dicrarn acccpimus, qubd co in loco Dea<?


:ipibu$ Al judicaverit. Numisma nostrum Imperatorum astate cusum In-
i in Colcto scriptio testatur \ Ab Augusto Coloniam factam Cl. Patinus observat,
o cxhibct C qui & Equum vel ad libertatem refert,vel ad Equorum feracitatem &praa-
:ra&a,s stantiam^ addu&is Claudiani veriibus :
rtincrc potcl

praecipuabs Delectw Equorum,


i dedit, i Quos Phrygia matresyArgaaque gramina paj$$
suitinsH
Semine Cappadocum sacris prafepibw edunt,
que
nbolum^
X Troade descendendo in mediterranea deflessimus.
ai gele^
E Hic ad Caycum est
LucuBiW
CIX
aticacy^';
>ro(efH PERGAMUS,
•A rOflst^

,/^ brgamum \ Pergamo AchillisNepote appellavit AntiquitasjRegio-


l> nem olim Teutraniam dicram Cabiri incoluiiseperhibentur, circa
|t;1
rui*1 Ll j Trojani
279 THESJVRVS EX THESAtiRO
m
Trojani autembelli tempora, cuni Arcadeseb pervenifsent, mutata Urbis
appellarione Pergameni appellati iunt ', Nummus nofter MlnerVSS
Capiit galeatum, •& in avetsa yifculapium exhibct. Utrumque ad
cultum reseriinus. MinervaOl eriim Pergami in honore fuiife Vel
i

Prusias apud Polybium docet, qui inter alias causas, cur Byzantiis irafce-
retur,&-hancposuk, ejucd ad Attalum. PERGAMI REGEM MI-
NERVjE LVDICRVM CELEBRANTEM fros mtfisfent, rem
divinam simulfaBuros \ Adse <uero Soteriorum Solenne agitantem nemo
missmsuerit. De itfculapio legatur AppiANUs^ubi ad crudelisfimas
Mithradatis, qutbus omnes Jtalici generis intersici jubebantur,per Asiam
emilsas literas , coepta jam laniena, eos , qui Pergami degebant, i]\
1 emplum Afculapii se conjecilse, sed nequicquam salute apud Salu-
tis Deum quavsita, a Pergamenis confossos memorar. Lucianus j£scu-
lapiiyn in hac UrbeMedicinam exercuisTe, & Officinam habuisse tradit,
Barbatus pingitur iEsculapius, qualis & Epidauriensis fuit, cui Dionysilis
barbam auream ademissc legitur, causatus, cum Apollo Pater ejus imber-
bis conspiciatur, incongruum esle filio barbam relinqui, Sed & imberbis
^Esculapii sigillum prosert Laur. Pignorius in Symb. Epist.
De Bacuio & Serpente vide qua; supra ad Coorum Nummos
diximus: Aliiideb baculuni huic DEO tribui existimant,qubdmedicina
sit fulcimentum humanx vitx sensim labantis,& anguis multis remediisilt
accommodatus •, Aliialiter.

XN y£olidem defcendimus, ubi

M Y R I N A.

;*
Irina maritima Urbs, quam ab Amazone conditam, iricleque dc-
nomjnatam Diodorus &Strabo affirmant. Goltzius Numisiria
primum ad Lemni IJrbera refert*,sed non video rationem, curLemno po-
tius tribuendum sit quam Asiae , prsesertim curn hac via ejus explicatio
planior sit. Ad Apollinis cultum pertinere & Caput laureatum & Co-
ronaramusqjlauri cumvittis dependentibus indicant^quasomnia lucemex UfU

Strabone mutuantur,haud procul a Myrina XII.Deorum & confequen-


ter **<u
*uta
PALATINO SELECTVS. 2?i
s* ^er Apollinis etiam Aras, & paulo post apud Grynium 3 Apolhnis sanum
& Oraculum vetustislinium mcmorante. Si a fmus faucibus in fnu
rc
i\ naviges LX fiadia , ad Ivlyrinam venks , Vrbem JEolicam portu ap-
lntiis lr i&m. Inde Ach&orum portm , ubi Arafunt XII Deorum. Qppidulum
deinae JSdyrin&orum Grynium, &1 Fanum ApoUinis> vetmque Oraculum,
m G^ Templum fiumptuofum ex albo lapide, eomque fiadia funt XL. Fuit
tantm hic celebratifitmus ille APOLL 03 qui fub Grynd notnine innotuit. Apud
:r Virgilium iEneas :
- - Jtaliam magnam GRTNAZVS APOLLO,
Jtaliam Lycia jusfere capejfere Sortes»
egebantJ
Et Silenus Ecloga 6.
His tibi GRTN.ALI nemoris dicatur Origo,
Ne quisfit lucus, quo feplus jaclet APOLLQ,
tbuisse trai
Secundum Numiilna Palladem & iVsiilOtaUTUlll prasfert,
ui Diom
aperto testimonio, vel in Atheniensium honorem , vel ab Atheniensibus
* ejus irntj,
Myrina; Dominis cusum esse •, Hos enim a Ponto ad mare Pamphylium.
d & imbn
usque, omnem maritimam oram per annos duo de septuaginta tenuisle
t. ; Dionysius Halicarnass^us testatur.
um Nu»
ubdraedias p Ost Cumam aperitur C X1.
tis remediii ^

PHocaea a Phoccnsibus Parnassi accolis condita, ingeniosam magis,


quam veram nominis sui ratiohem, simul cum tlrbis fato, hoc Numi-
smatis typo propinatura videtur. PllOCa Dclphino simillimum animal
cxprimituri Lupi,an alius seras, injuriis exposita. Lupum animal rapax
esse & injuriosum satis conftat. Phocas in terra genitas undis ex disci-
plina asluefieri, easdem in terra spirare & dormire, Authores memorant:
Ita Phocenses curn maritimam Asix Regionem occupassent, in terraquasl
geniti, Llrbecondita, in eampaulatim aiiurrexerepotentiam, ut& maris
usu potirentur. Id apparet ex descriptione , quam apud Livium hujus
Urbis exftantem huc transponimus. Clafiis Romana ab Chio Phocaam
trajecit. Infinu maris intimo pofita hxc Vrbs efi, oblongaforma •> duum
millmm
272 THESAVAVS EX THESAVRO ;
miUlum & quihventorum passuumsiatium murm ampleciitur ) Coit deindt
exutraque parte in arMiorem velut cuneum , Lamptera ipsi appellant.
'\\'i I Milie & ducentos pafsus ibi latitudo patet. Inde m altum Lmgua millepassu-
um excurrens mediumsere sinumvelut nbta distirigmt .Vbi coharetsaucibus
anguslis, duos in utramque Regionem verfos portus tutiftimos habet. Qui
1 !+t|?'i in meridiem vergit, Naustathmos ab re appettatur, quia ingentem vim na-
vmm capit: Alter prope ipfum Lamptera eft. Hos portustuttssimoscum
occupafsetRomana Ctafsis&c. En duos portus^qui ingentem vim navium
capiunt / Ad quid portus, nisi & re navali potentes suiiTent ? Secl anti-
quitiis jain rei navalis se peritos ostenderunt, quando abHarpago sugati
Jtaliam per tanta slu£tuum spatia petere ausi sunt. Hinc palam est, noh \Ji
nomen tantum cum nomine, sed & fortunam Phocxeniium cum hujus
animalis natura convenire, apteque sub eo intelligi.

His ita adstruclis 6c cum pra:senti Numismate collatis, consequens


est, ut Phocseenses hoc typo crudelitatem 6c injustitiam alicui vel Populo
vel Regi, cujus superbiam experti erant, exprobrare dicamus. Quid
enim Lupus Phocam pede conculcans & avidis appetens faucibus aliud
designet ? Duas potissimum Phocasensium clades apud Historicos in-
venimus: alteram Cyri tempore, quar crudelitatis, alteram Romanorumj
qua? injustitia^ notam prae se fert. De posteriore ne Romanus quidem
"%
Scriptor tacere potest •> quicquid etiam ad excusandum facinus adferat,
Audiamus Livium : Tuminc^xK, portas aperuerunt., pacti ne quid
hofiile paterentur. Cumfigna in Vrbem inferrentur, &pronunciafset Pra~
tor, parcise deditis vetle, clamor undique est sublatm : Indignum facinm
esfe, Phoazenfes nunquamfidos focios, femperinfeftos hosles,impune eludere.
Ab hac voce , velut ftgno a Pratore dato , ad diripiendam Vrbem pafsim
' difcurrerunt. yEmilius primo resistere &' revocare,dicendo: Captas,non
dedttas^dtripiVrbes \ Et in his tamen arbitrium efse Imperatoris,non mi-
litum. Pofteaquam ira o avaritia Imperio potentiora erant , Pr&coriibus
per Vrbem mifsis , liberos omnes inforum adfe convenire jubet, ne viola-
rentur. En Romanorum in Phocasenses injurias ! Quis Romanos fub
Lupo non intelligat ? Martium hoc animal primarws eorum Condi-
toribus ubera prxbuit : tlt ita haud absque ratione Lupinam cum La&e
crudelitatem 6c Posteris instillatanij Phocasenfes hoc typo videantur cavil-
lati.
CXIL

m
•c PJLATINO SELECTVS. *73

CXII.
htntM
hM SMYRNiEORUM.
**l
«#**
v,ms

Clt)iie SMyma nosvocat 1 Hanc Ltrbeixj quiclam aTahtalo Jovc orto, Alii
a Theseo & ipso divina; stirpis, Alii ab Amazonum una, teste Tacito,
conclitam perhibent Amazonem prasfert Numisma nostrum. Idem
&C Seguinus rn Seledtis exponit, Amazonique vindicat, &Leonemad
> conseijiKi bellicam Amazonum virtutem refert, quse tanta fuit, ut Herculi, Justino
uivelPopi narrante, Rex, cui XII. stipendia debebat, quali impossibile imperaverit,
mus. ut arma Reginx Amazonum afferret. Notandus mos Amazonum, quo
aucibusali Securim5qualis & in nummo hoc conipicitur,portaEunt. Talem&Hercu-
distoricosn
lem Hippolytas abstuliise,supraad Hecatomni nummum ex Plutarcho
diximus.
ilomanori
CXIII.
anus quidss

cinus adtei
ALIUD
paftintm
mmsih
SMYRNiEORUM,

Vrl/mm

]N numiimatis hujus parte anteriore ZEYSAKPAIOS JVPPITER,


) s nA qui arci pr&fidebat, exhibetur, cujus in honorem procul dubio Olympia
facla sunt,qua^; Smyrna; ab Jonibus celebrata,Albertus Rubenius de Urbi-
bus Neocoris ex Philostratq aliisque observat. De Jove AdXO videa-
tur TiusTANUS,ubi Smyrnaeorum tutelarem fuisfe,latius probat. Pallas
qua; dextra pateram super ara litantis habitu,sinistra hastam tenet,pro-
cul du.bio ad Athenienses Jonum Authores respicit^ quorum peculiare fuit
d Numen. Crebra ccrte apud Jonia; Civitates hujusDeas veneratio: Ejus
Tcmplum apud Phoca^enses erat mirandum aspectu, apud Prienenses visu
Mm volupe

':'1
$7+ THESAVRVS EX THESAVRO
volupe propter signum. Erythrasi-sede Mineme Poiiadis gloriabantur, cu-
jus e ligno simulacrum eximia iiiagnitudine., in Solio sedens, utraq-, manu
colum, capite polum gestabat, opus Endxi, uti ex Pausania conftat ",Nec
dubium est, quin 8c reliquas Joniae Civitates eodem cultu Metropolis sux
Prxsidemdignatx sint.


TERTIUM
SMYRNIORUM,

NUmisma hoc &C magnitudine & Elegantia reliqua superat, quanquam


nihiladeb memorandum eo exhibeatur. De Capitc turrito jam
di&um. Corona an ex Smyrnio plexa sit, de quo tanta intei' Botanicos
rixa,videant quibus hasc cxaminandi 6c otium suppetit &; acies.

01
]N mediterranea digressi Lydiam intramus, cujus incolas
primb Mejonas,post Ma:onas,a Masone Rege, Cybeles patre, appellatos,
ex Strabone^C Diodoro constat*
cxv,

MIONUM.

LYdia ante Mermnadas paruit Heraclidis, quorum Rex primus Argon


suit,Herculis ex Alcaso Pronepote abnepos.Sedad hosHercules,qui in
nummo noftro habetur^ respicere non poteft, cum eorum tempore non
amplius Masonia, ut inscriptio habetjsed Lydia di&a fuerit hasc Regio.Potiiis
eft»
:ris
PALATINO SELECTVS. 27S
cst, ut ad Herculis & Omphales amores referainus, prasertim cum in°a-
aetr0pr.. versa figuram videamus clava quidem Herculis conspicuarn & Leonis
pelle, sed artus tenuiores habentem, quam ut Herculis credi possint, pel-
lucida ainittam tunica, fere qualiter Omphalem describit Ovidius Fafio-
rum i.
Ibat odoratis humeros perfufa capillis
M&onis, aurato consficienda fnu*
Etpaulbpost:
Ipfa capit clavamque gravem sfoliumque Leonis*
%
R Egia Lydorum fuere
4

CXVL

SARDES
:at, quan^
tc turrito|i
nterBotai
cies.

SEcundum Sardianorum Numisma figuram palliatam & barbatam ex-


;ujus inrf
hibet, quam Jovem Carium. arbitramur, de quo supra •, Ex Hero-
doto enim, ut ad Hecatomni nummum monuimus, Lydos Carum Ger-
atre,appdl»
manos fuisfe, eodemquejovis fano usos discirnus. Primum numisma ab

una parte Venerem exhibet,refricatque memoriam Iibidinis Sardianorum,
quos & filias siias prostituisse, foeminas castrasse, Smyrnarorum tlxorcs ad
concubitum postulasfe legimus» De filiabus prostitutis yide Hergdotum ,
De Uxoribus SmyrnatorumPLUTARCHUM. In aversa parte figura nuda vasi
insidet,dextra vasculura,&sinistra puerulum sinistro pediinsidentem tenet.
AdBacchum hasc pertmereduplexvas abunde testatur.Crcdiderim figurani
illam, quam senilem ex Calvicie &C barba agnoscimus, Silenum c&> a quo
Bacchum educatum Poetarum figmenta tradunt •, Nisi ipsum Bacchum
coiitendas, ut hac ratione Lydi se Bacchi benesicio nutritos testati cre-
dantur. Quicquid fit,Vini&pra:ftantiam & abundantiam hoc typopras-'
figurari facile persuadebitur, cui illud Virgilii cogrtitumest:
M Cape M&onii Carchefia Bacchi.
<P
rir^ Scilicet in Tmolo monte Sardibus vicino celeberrima Vina fuisle , refta-
*#* tur Strabo. Qmn/mopxvL, & Ephefmm & JMetropolites 'v/ma pmflantia
r*^# sunt, & Mefogis , TMOLVS', Catacecaumene, Cnidm, Smjma, al-ac^
Mm z ofrjctt-
276 THESAVRVS EX THESAVRO
obficuriora loca vino excellunt, five ad jucunditatem, fi<vc dd ufm Medkos
reqmras» Inde & Ovidius :
Jam Bacchea^ nemm TMOLI, vineta tenebat
Hejberm.

Rope Sardes occurrit


CXVII.
I PHILADELPHIA.

►HiladelphiaS hoc numisma explicat Cl. P^riNUs.EffigiemDiadema-


tam Populum existirnat non Philadelphensem, sed Romanmii. Idem
& ait, Aversas Dianam prsecipuuni Lydorum Numen eise, quod facilc
danius, cum non tantum Deas signum numismatibus inipreiserint, sed 6c
Neocororurn appellatione veniant, ex qua palam est, Philadelphenses non
tantum Deam hanc coluilse, sed &C ejus templum in terris eorum Solenni
Lydorum cultu frequentatum extitisle^hoc enim vocemNeocororumiibi
velle, latius probat Alberttus Rubenius in doctissinia diatribe de Urbibus
' F| Neocoris.

D mare regressis prope Caystrum occurrit


CXVIII.
E P H E S U S.

EPhesus celeberrimum olim totiusAslx citeriorisEmporiumfuit, cul-


tuq-,& templo Dianae imprimis nobile^ quod posterius inter orbis mi-
randa connumeratum Herostratus quidam eodem diey qu6 Alexander M*
natus est, ut iibi famam hoc fado conciliaret, incendiise legitur.Numisma
nostrum in Symbolis Epistolicis DodKsT Laur. Pignorius exposuit, (ed
cum diversa inscriptione, quse ibi APlSTATOPH.S habet, cum in
nostro
*H PALATINO SELECTVS. 277
iiostro legatur MENESIJIPOS, quae voces vel ad Magislratuum
quosdam pertinent, vei ad Androcli posteros , quos Jonum Reges fuiile,
Regiamque suani Ephesi habuisse, purpura & scipione usos, primumque
in conventibus locurn obtinuisse , Strabo testatur. Paima & Cervus
Dianas Symbola sun-t •, Dc Cervo res clara est; De Palma verb obscurior.
Lucem forte commodabitHoMERUs,cujus,in Hymno Apollinis,interprete
Didyi 10, hasc lunt;
Sal<ve o beata Latona, quoniam peperifii pr&claros liberos,
Apollinemque Regem, &" Dianam fagittis Utam;
Hanc quidem Ortygia, ittum vero afpera in Delo
Inclinata ad lonvum montem & Cynthium coilem, "0k
/ Proxime PALMAM fub Inopi fiuentis.
■Etpaulb post :

;iemDiadft
Circa autem PALMAM ejecit manm.genua autemfxit
Prato in molli,fubrisit autem Terra fubtus.
inum. |
le> quod&d
Epheiii apud Tac'itum memorant: Non,ut vulgm crederet, ~DIA~
eslerintjcl
ISsAIvIatque APOLLINEM Delo genitos: Apud fe Cenchriumamnem
lelphenbi &locum Ortygiam, ubi Latonam partu gravidam^ Ole<z^qu& tum etiam
eoramSoltt, mamat, adnifam edidife ea JSfumina: Deorumcj^ monitu facratum nemm.
eocororiil Haec narratio nobis favorabilior foret, nist Latonam pro Palma Oleae ad-
ribe deUrbi nixam assereret. Strabq omnis generis arbores in luco Ephesio fuiile
testaturj Quidni fuerit & Palma ? Credibile sane est, Ephesios^utad
Claritatem Templo & Ilrbi siias conciliandam fabulam deLatona? partu a
fc
Delo in suas terras traducerent,Posterisque fidem facerent, pleraqueobser- m
vasle, quibus fabulas series constabat ; neque enim Jupiter Amphitruonis
felicitate faciiius potiri poterat, quam Personam ejus induendo»

Aversa Numismatis Apein exhibet, quam erudite, ut solet.expiicat


pradaudatus Pignortus Epistola 48. cujus propterea verba hic adscn-
benda ducimus. Athena Attica, ill&frugum & hmnanitatis parentes, ex
resbonfis Apoilinis Delphici tredecim Colonias uno timpore in Afiam dedu-
xerunt, Duce Jone Xuthi & Creufz filio, uti Vitruvim Lib. 4.. cap. r.
Jiatum reliquit, cui adsiipulatur & Vellejm Paterculm hb. r. Hifi, C1- i I ■
autem Ducesfuerunt MVSAi SVB APVM SPECIE , ut mq-,
Philofiratm in Melete. Coloniarum vero iliarum primaria fuit Ep \ i \
Vitruvio & Paterculo teflibus, celeberrima illa Chrifiianorumprin, Hvo
conventu AB. Aposl. xx. CT* Johannis Evangelifia mora &" morte •,
iO«P'
mum illud Afu Emporium , ut ait L.xiv. Strabo , quod attingere i ■
consuliin Afiam proficiscenti necejfarium snit, ut fcribit Vlpianus L.; v.,
IVlm 3 •
«i w.

>Ci'ii
THFSAVRVS EX THESAVRO
Ossic. Proc. &* Ler. quodque srequens ess apud Icios insaffi, ut appellant*
ibeciebus. Ideo Ephefii Apis imagine nummos suos signarunt, & celeberri-
mis Dian& Symbolis. Voluerunt quippe rependere beneficmm Musis il-
luslri hac& diu manfiura teftisicatione. Qmnam vcrofuerit h&c sfecies
Apum, neminem *vidi, qui expltcaret. Ego fane arbitror,fuisse examen,ut
euocabant,quod contra Harufpicum vanitatem prosherum etiam aliquando
suisse teftatus eft Plinius Lib.xi. cap.xvn. Erant enim apes Coloniarum e~
.V|,'!|, i
mifarum not&, ut ex Platone (_tf vEliang a Viris eruditis pridem annota-
tum eft. Et paulb post : Verum hxc vmnia connifius eft oppugnare njir
doBiftimus & accuratisimms f. Lipsius •■> Is enim in notis ad Veilejum Pa-
terculumnegat dJsirtefijonem Xuthi siuiffie conditorem Vrbium somcarum.
Hanc enim migrationem Fbeciare ad Nileum & Codridas. Hoc ille pro-
bat authoritate Strabonis, Paufiani&,Plutarchi, crertuliani,Ammiani,quos
ego fiane omnes pr& Nummis veteribus,HerodotosVitruvio &Vellefo,parcvi-
facio.

EPhesiorum vicini fuere


CXIX.

v HIERAPOLITANI.

Ntlmisma primum an huic, an alii cognomini tribuendum Urbi,du-


bium est ■, Neque enim vel ex Capite,quod Veneris auguror e&, ne-
que ex impresso raptu Proserpina? certi quid apparet* Secundum Hiera-
:**■ politanorum cum Ephesiis concordiam celebrat, Caput velatum&Iau-
reatum fcederis sanditatem indicat, Aversa speratam ex concordia Vi£to-
riara, nisi mavelis ad Vidorix cultum respicere,quem vocabulo NEft^
KOPQN Sibi vindicentHieropolitani.
Ht PALATINO SELECTVS. m
CAria ad Dextram reli&a, Lyciaque transmisTa in Pam-
m
% phyliam pervenimus^cujus Oppidum inter Ceftmm&Carara&enflu-
% yios fuit
'« h
icl %
CXX.

P-ERGA. %

Dlanae vides hinc Simulacrum, illinc Effigiem, utrinque venatricis,


non tamen qualis feras solet insedari, sed qualis veiiatione pej>
acta Vi&oriam ja&are. Additum est &Nomen,&: ex Cultoribus hono$t
Perga^a dicitur, quam Vossius ex Stephano etiam Pergasiam vocatam
ajssserit.Hanc Pergas singulis annis sacro celebratam Conventu,STR.ABO aitr
Templum san&issimum pone Urbem in loco sublimi sitamJCiCER.ONiste-
stimonio patet.

Cllicia peragrata Syriam ingredimur > ubi ad Orontfc


(Ostium occurrit
<

CXXI.

SELEUCIA.

SEleucia a Conditore Seleuco denominata eft > CUJUS & cineres ibi-
dem consecraste legitur Antiochus Filius. Numisma noftrum etiam
Choulius dedit, sed absque inscriptione-, Aversa tamen clara nobis eft,sed
dia averfanl circa Cybeles Caput, aut Ci mavis ilrbis typum, nondum assequi-
ncot'
ibul° # mur ; Illa talis eft SEAEYKEQN TH2 IEPAS KAI AYTO-
NOMOY SeleucU Sanssa & fuis legibui viventis. Alia apud Spanhemium
'Exivn^v Liberam vocant ; Sed hasc diversa esse, inde colligitur, qubdSe-
C* leucia K^lw^ fa&a sit 45. sere annis antequam Libera. Utrmnque
notat Cl. Vaillant de Keqibus SjYia\ Illius tempus annum 4.01ymp.i67.
slve Z04. Seleucidarum determinando hujus annum Seleucid. 2,49.
,, Fulmen
2Ko THESAVRVS EX THESAVRO
Fulmen, qiiod sella: impositum cernimus , primam Urbis consecra-
tioncm nobis in memoriam revocat, qua Seleucus Fulmini,cujus in corr-
denda auguriurn secutus erat, eam dedicasle legitur. Testatur id Appia-
nus : Ajunt in condenda ad mare Seleucta, fecutum augurium fulminisy
ideofy IBI FVLMEN TANQVAM NVMEN CONSECRA-
.
TV Alhodied, coli hymnis ^rofriis sc ceremoniis.

nw
/\p eundem FJiivium sita eft
CXXII.

A N TIO C HI A.

ANtiochiam praccipuam Syriac tlrbem, unde 6c in Nummis nostris


MnrsaVoAiss dicitur , tertium in Romano Orbe locum obtinume
Patinus ad Nummum Vespasiani arreum, ex Egesippo & Jofepho docet.
Ara procul dubioSeleuci Nicatoris conditoris sui cultum defignat,dequo
Str abo : Antiochenfes Seleucum ut Heroem colunt,&> in Cafw Monte apud
Seleuciamsefium ei diem agunt» Literas adjecta; annum asras Seleucida-
rumdesignant, sic ET. EP. 105 ET AIP. 114. ET AKP. 121. anno
cusum Numisma ostenduim ;
CXXIII.
ALIUD
A N TIO C H IJE.

1 Qppiter secundi Numismatis ejus DEI cultum defignat, qucm Antio-


chia;
h- ^
PALATINO SELECTVS. 281

chias summum suisse,ex Justino colligimus, cujus haec funt : Fit denique
inier Reges prdium, quo vissiw Alexander Antiochiam persugit: Ibi inops
pecunu,cumfiipendia militibw deesfent, TEMPLO sOVIS solidum ex
au.ro VICTORIAE SIGNVM tolBjubetfacetisJocisfacrilegium circum-
fcnbenssNam VICTORIAM COMMODATAM SIBIABsOVE
effe dicebat: Interjettis deinde diebm, cum IPSIVS sOVIS SIMVLA-
CRVM infnitiponderis tacite evelli jufiisset ^deprehensusque in sacrilegio,
concurfu multitudmis effetjnfugam versm, magna nji tempefiatis opprefkr,
acdefertw afuis, alatrombm capitur,perduBmque ad Grypum interficitur.
Quidconcinnius ad Numraura dici poteft, JoViS Statuam CUJIl vi&O-
liola exhibenteni,

mare regressis occurrit


CXXIV.
B E R Y T U S. %

sUjus Urbis parva admodum ante Imperatores in Hisloricis memoria,


.quanquam antiquislmias. Nomen vel a puteo, vel a robore dedu-
ummisnol <5hirn arbitratur Bochartus. Nummus noster vexillo inslgnis est, inter
um obOBP duos pileos eredto, quod procul dubio ad libertatem ilrbis pertinet *, Sed.
josepho^ in tanta historiae caligine difficile est certis eam temporibus addicere.
lcsigpftW
fc jfcfrH cxxv.

.KP.Il1
-1'''
SIDON.

Idonem in sacris ob amplitudinem Magnam appellari scimus. No-


ixienJusTiNUsai^jaW/ ubertate deducit: Alii \Sidom Chanaanis Fiho,
Nn cujiis

Jls
0ci"
*A
2§2 THESAVRVS EX THESAVRO
cujus Gen.io. >f.ij» mentio eixtat. Sed Justini sententiam praeferendam
censet Bochartus. Nummus praster Caput turritum Cybeles, aut Ur-
bispotius,Aquilam in aversahabeti Navis proras & Fulmini insistentem,
ex quibus Palmx ramus excrescit. Procul dubio hazc Imperium & po-
tentiamnavalemSidoniorum>indeque'orientem vel ortam vi&oriarum st-
gnificant gloriam. Constat Phcenices antiquitus omnia Maris Mediter-
ranes Iitora pervagatos , & non Insulas tahtum Coloniis suis implevine,
sed & Asiam, Europam Africamque vallaiTe: Vide do&issinium Bocharti
Tradatum , quem Chanaan sive de Goloniis & fermone Phcenkum in-
scripsit. De potentia navali testatur &; Diodorus : Phoenices 3 inquit,
a ^vetufiifimis tnde temporihus frequenter crebras mercatur& qratia navi-
gationes infiituerunt , Quo faffium, ut multarum in Africa Coloniarum,
nec paucarum in his Europa partihus',qu<z ad occidentem ^jergunt, auBores
ferent. Cum^ incepta ex animi fententia cederent, magnis ditati opibus,
extra quo^ Columnas Herculis in' JS/lare, quod Oceani nomen habet, excur-
rerunt. Ac primum juxta ipfptm ad Columnasfretum, in Europs penin-
sula Vrhem pofuere, Gades nuncupatam.

CXXVL

ALIUD
■■:
SI ONIORUM.

CApUtfesillneiim hic est,Coronacindum nobis haclenus incognita.


Aversa eandem Coronam exhibet, & in ea aram cum subicriptione
^IAONOS QEAS. Astarte apud Sidonioscolebatur.Ea aliisVenuspu-
tabatur, aliisjuno, aliis alia: Vide latius Seldenum in Trattatu abfolutisimo
deDiis Syris. Europam hoc nomine eis cultam Lucianus ait , quod
Nummo etiam Trajani confirmatur apud Cl. Patinlim. Eandem huic
Numismati impreisam credi debere , quidam arbitratus est;
Sed dubium movet inscriptio, quas potius Urbem
ipsam divinis honoribus innuit cultam.
- In
PALATINO SELECTVS. *£?

:N ^Cgyptum trajicimus Cyrenen revisuri

CXXVL

C Y R E N E.
%

ABatto hanc Urbcm & conditam.,& aCyrene Nympha denominatam


supra acl Caput, quod etiam in hocNummo apparet, turritum di-
ximus. Aversa Caput, non Regis cujusdam exhibet, sed IVtinerVX.
Minerva remotiorem Urbis hujus Originem ostenditjUti Caput turritum
proximiorem. Audi Pausaniam : Esl ejusdem Minerva &des alterajn
*via, qu& e Drxsmo ad Uvamfert. Dicatam tradunt a Thera Autefionis -

'■■fc

Filio, Tifameni Nepote, Pronepote Therfandri, quo tempore Coloniam de-


duxit in eam Infulam^quA de ipfius nomine Thera nuncupatur* prifcis vero
temporibus Caliifiefuit, En ! Minervae ^dem condidit Thera in Calli-
sten naVigaturus. Minervat,cujusCaputin CyrenaeorumNummo. Quis
cx his non colligit, Minervae cultum a Thera in Theram, a Batto autem
ex Thera in Cyrenaicam simul cum Colonis translatum, 8& ita utramquc
Cyrenasorum Originem hoc Nummo prafiguratam eile ?

CXXVII.

ALIA

aenus
incoj
CYRENiEORUM,
im

Ltrb £01
c ApUt imberbe & COmutum , quod his in Numismatibus est
Cl. Le Pois Jovis Ammonis interpretatur , quem barbatum & im-
Nn z berbem
284- thMsavrvs ex thesavro
berbem.finxerint Antiqui. Alii Batto tribuunt Conditori. Aversa Syl
phliOl exhibet, quod Laferpiaum dici & in CyrenaicaRegione tantum,
& sponte crescere, magnificunique in -usu medicamentisque esse, Patinus
cx Plinio probat. C atullus :
Quam magnus numerus Lybifsa arena
LASERPJTIFERIS jacet CTRENIS
In prinio dllO Soles appositi sunt, quos ad Apollinis cultuni
referimus, cujus Sacerdotes fieri nec Reges aspernati sunt. De Ptolomxo
Evergete testatur Athenjeus. Concurrit & Urbis Origo^ cum Cyrenen
ApOllo, ThessaliasMonte Pelio raptam^perlatamque in ejus montis juga,
quem postea Battus occupavit,dicatur replevisse. SerpeilS secundi Nu-
mismatis Lybiam his abundasse innuit. Fabulosam eorum generationem
a guttis Medusad Capitis a Perseo resecrl confinxit Ovidius : Cum,
inquit:
Super Lybicas Victor penderet arenas
Gorgonei capitis gutt&cecidere cruent&>
Quas humus exceptas <vanos animavit in anguts^
Vnde frequens illa efi3 infefiaque terra colubris.

CXXVIII.
ALIUD
CYREN^ORUM, I.

EXiguum est hoc Cyrenseorum numisma, sedelegantia & raritateprae-


stantissimum. De Sylphio modb diximus. Diximus & de Sole,
■ Eques Regionem hanc Equitatu nobilem indicat* Juvat assertum Pin-
darus, qui Cyrenen Evwttov appellat
^dsAi^av [azv %{>n Ti ir&'a dvog/ <^«Xw

S; t»[aw ^mTTTni /3*o-<A?/t J\.vgpva>£.

Hodie quidem oportet te apud virum Amicum


Siftere, EQVESTRIS Regem CTRENES.
6 CXXIX.
A
H PALATINO SELEGTVS. *<s/
ione
^U'
e^3 p CXXIX.
%
CARTHAGINENSIUM.
Q*N

*0nSg
lecundi^ s Unc Nuramura eundem videas apud CI.Patinum, nisi qubd ille Fi*
-Igurain stanteni JaCuJo innixam prasserat, hic autem ClaVSC. Vat
»enerati0tle!
tinus virtutem Militarem agnoscit, Nos fi non Herculem, certe egregiurr*
quendam Carthaginenslum Ducem, Herculis asmulum,auguramur, Her*
culem Tyriorun^a quibus Carthago, peculiare numen suisTe, nerrio igno-r
rat. Caput Equi ex notis Virgilii verlibus lucem rnutuatur :

Lucm m Vrbesuit media,htifimus Vmbray


Quo primum jaBati undis &* turbine Poeni
Efsodere loco fgnum, quod Regia Juno
Mons1rarat>CAPVT ACRIS EQVIj Sie mm sm btfo
Egregiam 3 &'sacilem viffuper s&cula gentem,

lN Hispaniam trajicimus \ Hic in Sinii Gaditano aperitur

cxxx.

T A R S IS.
K t-aritarep1

(fcrtum1
•a

H JEc creditur illa Tariis, per quam ClalTis Salomonis deserebatur in


Ophir, &c cujus apud jonam mentio eft-, Qrianquam Alii aliter. Nu-
Nn 5 mifma.

C ^
jU THESAVRVS EX THESAVRO
mifma c|uid asnigmatis contineat,nondum perspicio. Conjec-turatamen
eft, Capionis T urrim & Oraculum Menefthei hk nobis reprafen-
■■

tari.Id ex'] uril saxo impositivqua: secundo inNumifmate est, videtur


adstrui poste, cum Strabo apertis verbis dicat : His inlocis (scilicct
Bartis sluvii Oftiis) ORACVLVM MENESTHEI est &
. CAPIONIS TVRRIS SAXO IMP0SITA3
quod mari cingitur, opus mirabik, Phari
m instar, falutis navigantium
gratia sadum*

ANACEPHAL^OSIS.

PEraGum est iter. Plurium cum UlyrTe Populorum ck


Mores vidimus & Urbes. Quid iiide commodi ? Ne fteriles nos
arenas legiste arbitreris. Ex his nasckur ubcrrima Seges, quam Summa
cum utilitate hodienum protuleris. BoeOtii Situm Regionis Cux per
Tridentem indigitarunt > Urbes maritimae fuum per Cancros
& Pisoes , Aiii aliter. Syracusani observarunt Urbis fuas Par-
tes, itgienses partes Regionis. Struduras celebrarunt Corcy-
renses> Dyrrhachienses , Apolloniatx , Gnoslii & Tar~
senfes : Tarsenfes Capionis Turrim , Gnoffil Labyrinthum,
Corcyrenses , Dyrrhachienses & Apolloniatas Hortos Alci-
noi. Temperiem cceli laudarunt Rhodii , Fertilitatem teirras Me-
tapontim\ &; Leontini , Cyrenad Sylphium , Euboei Sc Epi-
TOtX Tauros , Insufe Maris JEgxi pracftantiam vini y Legum
San&itatem Tenedii , Magistratuum Majeftatem Cofani , Fce-
dera cum vicinis Herapolitani. Agrigentini iniquiorc vitiorum
eventu subditos correxere. Meflanenfes ScThebani asterna sama:
celebritate virtutem remuneravere. Omnia hxc Prudentise opera
sunt!
n*
^bls S
PJLATINO SELECTVS. 2%7
i'e
H t|
sunt! Prudentige se famulam adjungit Fortitudo. Hinc Segefta-
ni Palseftram ja&ant , Cyrenxi hL ' i heilali Equitatum, Potentiam
°cis
navalem Sidonii, Corcyrenses, Leucadii., Iltrii. Ex sortitudine
vi&oria exsurgit , qualem Hlmereilfes numismatibus suis imprerTere.
Vidoriam lequitur Reipublicx Libcrtas, qua gloriaritur Panormitaili.

Quisquis es, qui Patrix felicitati curas tuas clevoves, sive Prin-
CCpS, sive PrinciplS pars , xmulare Prudentiam Antiquitatis •, Sivc !

Dux sive JVliles, aemulare Fortitudinem. PrincepS Urbis Regionisque


& Situm contempletur & Partes , non ut fterili contemplatione oculos
pascat, sed ut in hoslilem terrorem convertat, Civiumque custodiara,
quodcunqjvelnatura munitum vel munitionibus aptumesLPrincepsLe-
gumSanclitatemtueatur^Magiftratuumq', Majeftatem: Vitioruni turjpitu-
dinem oftendat, virtutumque venuftatem, Ut utrisque & a malitia abster*
>.
reantur homines &ad virtutem alliciahtur. PrincepS Regioriis suae de-
cora celebret, Elegantiores stru&uras erigat , Temperiem cceli laudet,
Terrasque fertilitatem, ut suos earum dulcedine & permulceat & augeat,
Contra hostes,si & hi earum cupidine capiantur, se &c Foederibus muniat,
& propriis viribus. Dux Militares instituat Palazstras, Copias foveat 8c
)pulorum; Navales & Terrestres, non Eelli tantum tempore,sed8£temporePacis-,H6c
!^e sterib custodias Civium, 1116 & osiensas Hostium.
quam Sui

•gionis k\ CrotonlafcS, inquis, licet ingenti exercitu in aciern pergerent,


i per Caoo
apaucioribus tamen victi sunt, Quid his vel Prudentia vel Fortitudo?
Urbissus!. Vel ex uno hoc palam est, quod ab initio hujus Capitis diximus, a sola ho*
irunt Cois
minum solicitudine felicitatem humanam non dependere. Vana enira
cst mortalis cura, nisi Divina benedidtione juvetur '■> Prout nec Iaudave-
ssii & T
rim eos, qui contra Creatoris intentionem omnem rerum humanarum
Labyrin^.
administrationem ccditus exspectant, ipst interim otiosi.
Hort°s A|
II
Locri Crotoniatas vicere Diis adjuvantibus-, at Petellni cum
humanis viribus carerent,vanam experti sunt vel in Jove rlduciam.Quanto
melius Xeatini & Brutii qui Deas asmulantes illustrem sibi & Pru-
dentix & Fortitudinis circumposuere gloriam : iVIailllienieS, qui Mi-
nervas cultu dc bellicas artes didicerunt & Eruditionis saniam mcruere.
, Qiiid
$18 THESAVRVS EX THESAVRO
QuidPaucos? ciim Pleriquc ex primis Gentis sux incunabulis Numina sua
ad seram posteritatem produxerint, Horumque venerationi suam super-
rtnrxerint industriani. Sic veS ab Ethnicis discas, ad felicitatem publicam
jun&is opus elle &c Coeli & Terrac viribus, optimamq-, ejus & procurandar
& conservanda; viam non in Prudentia & Fortitudine con-
sistere, sed in Prudentia, Foititudine &
Pietate»

,-
I
m

*efr
SsJ
E>c
p%H
' cons

SECTIONIS SECUND£
Cap. III.
CONTINENS

NUMMOS
QUOSDAM
IMPERATORIOS HISTORICA SERIE
INTER SE rwl

CONNEXOS.
Minimis creverunt , quae Maxima in
orbe sunt j Qua: maxima sunt, sua mole ruunt,
donec ad minima reducantur Sc' evanescant *, A-
spke Romam Triumphantem i Haxeaeft
Terrarum Domina, Gentiumque Dea , qux mo-
dicis ab initiis eb potentia; surrexit, ut omne fere
Regnorum robur, quodcunque Ortus, quodcun-
que vidit Occasus, Vicloriis suis contereret. Ha*c
eaeft, cujus benignitate Artes tanturn excreVere in iplendorem,ut Deo-
rum putares Opera , qua: Triumphans Roma adspexit. Noli spiritus
attollere scecundiore selicitatis inrlatos aura ! Eadem hasc Roma,
socordia dicam, an discordia ? quorundam Imperatorum eb calamitatis
Oo reci dir,
29o THESJVRVS EX THESAVRO
recidit, ut non tantum pretiomlima quasque hostilibus armis in pradam

cederet,sed&iplaBarbaiis serviret. Ejusdem hujus cum ruina omnis
Artium evanuit nitor; adeb utRomam in ipsaRoma quasreres,nec tamen
invenires. Utriusque Sortis & testes & monumenta antiquis in Numi-
smatibus pnestb sunt : Eorum Sele&a hic dare, instituti ratio postular,
Parebimus, sed duplici cum moderatione,quam Benevolo Le&ori arbitra-
mur haud fore ingratam. Cum tantus sit in Ele&orali Cimeliarchio
Romanorum Numismatum ex omni metallo numerus, ut historicam ex
iis seriem publicas utilitati paret indufiria, haud opus erit, quod in Grascis
a&um, ut omnia hic proponantur, quaxunque vel elegantiora videntur,
vel rariora. Cum Romanum Splendorem intueri placeat, p]aceat 8e"
illaciymari ruinar, id nobis juxta cordi erit, ut, stnon copioso Numisma-
tum fastu, continuo tamen procedamus filo. Hoc facientibus} Si com-
munia quasdam irrepant, Ea ut arena; vicem sustineant aut calcis precor^
qux compagem strucrura:}si non ornant,at conglutinant. Solas elegan-
tioris notas statuas qui coacervat, Archite&us non est. Non omnium
idem potest else pretium. Ego continuam Imperatorum seriem plus e-
molumenti daturam confido , quam interrupta: decora} qax tamen nec
ipsa hic negamusPeritioribus. Habebit LeQor,quo interim,donec reliqua
prodeant, & oculos pascat & animum. Habebimus 6c nos , quo certos
huic volumini statuamus limites.
''■S<

COncuiTa Romanorum Libertate Imperatorigc Majestati


praslusit

C. IUL. C^ESAE.

■ 'i

Hoc CiESARIS Numisma elegantissimum sane&rarifiimum NobiJiss.


Monconys , qui perperam in eo duos captivos agnofcit, Serenissimo
CAROLO LUDOVICO GloriosieMemoria; Eledori Palatino quatuor
millibus Thalerorum xstimatum asserit j Id pretium aifecrionis quibus-
dam videtur •, Sunt tamen prater elegantiam & alia^qua; raritatem in-
tendunt. Constat, non aliud Ca;sarem aut recepiife aut ufurpafse liben-
xms3(]a)Lm Jm Laureaperpetuogefkanda ; At in noftro Nummo Laurea
abeft;
is
^
PALATINO SELECTVS. 2?i
abcst j DefbrmltaS Calvitld , quam iniquissime tulisse dicitur, ad
uis s oculum patet. Aversa Vi&oriaruni testis est. Ipse sedet, juxta sedentem
111 x
•atio
& Hasta & ClypCUS & Galea Visuntur, bellicorum sudorum indices.
SedentiBarbarus aRomano milite vin&us adducitur-,Barbaronescio
quid exprobraturus dextram versus frontem attollit An haec de Gallis,
an de aliisGentibus deviclis intelligere velis,libcrum esto. Senatus Con-
hlstoS sulto cusum, subjeda: Litcrx S. C. indicant.* Ex Calvitie & Inscriptione
Jodin^ DIVI post ejus mortem id faclum forsan coljegeris, quanquam&constet
10ra vi^ DIVI nomen non tantiim ob consecrationem, sed adulatorio stylo etiam
ob res gestas datum esse. Eo sensu Horatius de Augusto ;
■-----Pr&fens DIVVS hahehitur
AVGVSTVS, AdjttMsBritannii
Imperio9 gravihusque Ptrfs*
calcis pij
Solas elJ
II.
^on ornos
ALIA
ieriem pfe^

[UstamenG
jdonec rditi
CIULC^ESARlSe
s, quocar

£ Maje:

NUmmi propositi, si non raritate fulgeant , fulgent tamen elegantia,


Alter exhibet Caput Csesaris laureatum •, Alter prasfert idem
Caput, cum Stella & Inscriptione C^ESAR IMP. De Laurea jam.
di&um est. Stella Veneris putatur, de qua supra ad Gemhias. Aversa
primi felix Caesaris Imperium propinat. Globus Mundi Symbolum est,
TeniOlmperii,ApexReIigionis; Exreligioso mundilmperioPax exsur-
git, cujus Hieroglyphicum est Caduceus ; Ex Pace rerum ubertas, quatn
indicat Cornucopiac globo circumvolutum. Ita L. Hic MllSSIDIUS
quicunque ille fuerit, egregio in vulgus monumento Cassaris partes fovit;
Quid enim publica felicitate gratius ? Si haec coniervetur Tyrami is, non
Tyrannis est , sed dulcis quasdam adumbratio Magnitudinis Divina;, ex
quaCaesar&Origincmdeduxit&vidoriarumGloriam. Id quod in
alteroNumismate effinxit P.SEPULLIUS MACER,dum non nudam
Venerem Numismati impressit, a qua Cassar per Julum repetebat Genus,
sed Venerem Vidlicem, quasi ejus favore suis in bellis & felix fuislet,
& superasset.
• Oo x Cacsaris

si
29 THESAVRVS EX THESAVRO

C^Saris Fortunse Imperiale fastigium superstruxit


III.
A U G U S T U S.

AUGUSTI ex plurimis Numismatibusquatuor hic exponimus:Tria


quidem,nisi metalli pretium consideres, notiora •, Ultimum autem ra-
V* & riusculum : In primo contemplamur Gajum, Augusti Nepotem, in Ar-
meiiiam proficiscentem. In secundo Vi&oriam Orbis Terrarum, quam
m Augustus variis pradiorum conatibus obtinuit : In tertio Statuam
Equestrem Augusti honori posltam: In quarto Pacem. Pacem sub
Augusto cum Figura stante & Caduceum tenente describit CL Vail-
lant j Sed nostra prxter Caduceum etiam CapUt Papaveris & duas
SpicaS habet. Ea in hoc Nummo singularia videntur, licec eandem
interpretationem recipiant cum Comucopiae 3 cujus locum occupant.
Rerum Abundantia iis indigitatur. Rerum Abundantia ex Pace Uni-
versali exoritur>qualem AuguftumMundointulerat,cum Janum clauderet.
Hanc prassenti Numismate celebrari, nihil dubitem asserere, quamquam
post mortem Numisma cusum,oftendat & Inscriptio DIV U S & Corona
radiata •, Nisi vel illam, ut modb di&um, adulatorias servitutis
stylum arbitreris,velhanc ad Apollinem referas,
cujus se silium Auguftus ambitiose
jadabat.
Partam
ruxjt PAIATINO SELECTVS, *93

PArtam bellicis Augusti Sudoribus Majestatem,e6 defundd,


sf uscepit
IV.

TI B E R I TJ S. %

TIBERH in Augustum Pietatem & Oratio mentitur, qua mortuum


publice prosequutus esi, & primum,quod hic proponimus,Numisma,
TXtrinque sideribus Eum asserit : Utrinque ejus se filium vocat, Filius
crat Augusti,ut Augustus Cadaris, jure scilicet Adoptionis, non genera-
tionis. Adoptio Beneficium est omni Gratitudinis sensu demerendunv,
Unde non cuipanda hax gratitudinis demonstratio., si fuisset sincera. In

ponimus;!;
Tiberio suspeetam facit subdoia animi simulatio, qua pleraque Imperii
mra autemi
peregit, qua pleraque vitac. Imperii arcanis hic abstinemus $ At vitac ut
spotcm,inA inquiramus, secundum Numisma jubet. Id inscriptione quidem caret,
;rrarum,(|ii cx collato tamen Cupidine cum secessu Capreensi, quo Sellariam excogi-
tio Statuai tavit, Cubiculaque plurifariam disposita tabellis & sigillis lascivislimarum
r«+i
Paceini1 pi&urarum & Figurarum adornavit, facile collegeris? lascivum hunc Cu-
ibit a| pidinem figurarum earum septimam fuisse , qui numerus intra Lauream
iveris, adscriptus est , fbrte qubd strenuas hxc niilitiac brabeum fuisset iis, quos
licet cai
Spintrias appellavit,& eum in finem conquisiverat,ut triplici serie connexi
coram ipso, ut Suetonius loquitur, se invicem incestarent, En egregium
cum occf
perditissimorum in secessu facinorum monumentuml
! ex P^l,(i
numcl^;
:re,qH
TIberii Frater erat V.

s serv* D R U S 11 S.
is,
A

s/

D RUSI Numaium sereum^prima: magnitudinis,cumFigura Sella?,globo


Oo 3 inter i
*94- THESAVRVS EX THESAVRO
intcr arma impofitx* insidente, adSuetonium exhibet Cl.pATiNUsJdem in
Thefauro etiam aureum,qucm hic damus, cum Arcu de (jeimanis
Triumpliall. Non obvium judicat Cl. Vaillant •, In Ele&orati tamen
Cimeliarchio ter vifaur,ejusdem & mallei & metalli. De Germanica Drusi
Expeditione & Arcu poft mortcm cum tropazis in via Appia posito^datoq-,
&ipsl & Pofteris Geilliailici cognomine, nota sunt Suetonii verba:
Dmsm, inquitille in Claudio, in Qu&fiur& Pr&tur&que honoreDux Rlu~
tici3 deinde Germanici betii, Oceanum Septentrionalem primm Romanorum
Ducum navigavit, transque Rhenumfojfas novi & immenfi operis effecit3
qua nunc adhuc DRVSINJE vocaniur. Hofiem etiam frequenter csfum3
ac penitm in intimas folitudines aBum^non prius deBitit infequuquamsbecies
Barbar^ mulieris humana amplior viBorem tendere ultra fermone latino
prohibuisset, quas ob res ovandi jm & Triumphalia ornamenta percepit'}ac
posi Praturam confesiimsmito Confulatu atque Expeditione rcpetita,fupre-
mum Diem morbo obiit m dstivis Cafiris,qu& ex eo fcekrata funt appellata.
Corpm ejm per Municipiomm Coloniarumque Primores, fufcipientibm
obviis scribarum decuriis, adVrbem deve&um 3 sepultum efi in Martib
Campo. Caterum Exercitm honorarium eiTumulum excitavit, circa
quem demceps fiato Die quotannis miles decurreret, Galliarumque Civita^
tespublice supplicarent. Praterea Senatm inter alia plura , MARMO-
REVM ARCVM CVM TROP./EIS via Appia decrevit} $*
GERMANICI cognomen fpfi3 Pofierisque ejm.

t. Iberium fequutus est


VI.

T Res hi Caji Nummi & raritate excellunt, Sc elegantil Primus


Aueuftum
o
e n '' PALATINO SELECTVS. 29S
Augusium celebrat jam inter (idera radiantem. Secundlus Patrem
^torati
\ Caji Germanicum ? Tertius Matrem Agrippinam. De Pietate
'^ani
Ic4 Caji in Patrem 6c Matrem audiatur Suetonius : Matri, inquit, Circen-
apoS ses in/iituit, Carpe?itumque, quo in Pompa traduceresur \ At in memoriam
uec< Patris Septembrem Menfem GERMANICVM appellavit. DeAu-
noreK{ guito aliquis dubitareposfet. Dio Cassius a.k,Cajum ab Antonio potius,
quam ab AVGVSTO, genus trahere voluijfe videri. Id cum verum,
k
si operii mirari posTes , quid Augusti facies iideribus illata in Caji Numismate?
Tempora distingue, ratio constabit. Posteriorum ea insania fuit, qua? &
'^% Matris Agrippinse &C Patris Germailici honores evertnv Ab; initio
Imperiij qubd Augustum coluerit, vel colere voluerit videri, hoc solo testi»
lfirmonc[
monio constat, qubd non tanttim Aviam Augustam vacavit, Augustiquc
enta
fecit Sacerdotem., sed & ipse Templum ejuf3 ut idem Dio ait, dedicavit,
nobilisimispueris^ virgmibus ejusdem ordinis, hymnum concinentibus.

> pscipm V^Aji & Patruus Sc in Imperio Succeslbr fuit


* ess «...
mtavit, n VII. m

CLAUDIim
5 kcm\

PRimus eorum , quos hic proponere libuit, Agrippinam celebrat


Claudii & Uxorcm, & ex fratre Germanico Neptem. Alter Ne-
ronem Claudii Privignum, quem Agrippina ex Domitio natum,fatali
sibi ambitione, Imperatorio intulit fastigio. Tertius Arcum de Bri-
tannis. Quartus Arcum Triumphalem de Germanis. * De hoc
Nummo ob erosum Nomen dubitat Cl. Patinus, cui tribuendus ? Drusb
anCallgute.ClaudioanGermanico?Pra:sentemGAZ^ Palatin^e ideb
potistimum inlerendum putavimus,qubd omnc diibium dispellit. Claudio
tribuen-
p
2($ THESAVRVS EX THESAVRO
tribuendum clamat Inscriptio clarior, quam ut lis moveri possit. Fateos
saciem vix Claudio convenire, sed suba^latus est , omniaquc genuinas an*
:■', i
tiquitatis *e/Wg/* prarsert* Eundem descripsic & Occo p. 109. Ed. Au-
gustana?. Bellum contra Germanos Qaudius nullum geffitjSed Senatus
propter res, non modb ab ipso non gestas^ sed ne sub ipsius quidem Impe-
rio gestas, ut Triumphales honores acciperet, ei persuasit. Poterit igitut
ArcusTnumplialis ad Sulpitii Galbae vi&oriam deGhattis,vel ad
PubJ. Gabinii deMartis pertinere, qui inter alia & militarem Aquilam
recuperavit,qux sola a Variana Clade adhuc desiderabatur. Ab utrisque
Claudio verum Imperatoris Nomen partmn, Dio testatur.

c Laudium excepit VIIL


N E R O.

^klFRQNlS Numismata trita sunt ex omni metallo,Sc" nifi typi elegan-


k ^ua raritatem inducat, vix intcf Sele&a numerabis. In propofitorum.
pnmo exhibetur Coilgiarium j non quidem illudprimum aut tertium*
qux raritatc pracstant, sed fecundum, cujus typus. licet pluribus vulga-
tus, a plerisque tamen disfert. Proximus cft quem dedit Archotanus,nec
tamen in omnibus respondet. Omnes fceminam quandam Neroili
adstantempingunt ; In nostro Numifmate aperte Pallas ex JEgidc
agnofci-'
o
PALATINO SELECTVS. 297
agnoscitur, & rioctua quam praetendit. De Congiario Neronis jam-
dudum observata sunt ve-rba Taciti : Pkbi, inquit, CONGIARIVM
quadringeni Nummi viritim dati, & seftertium quadringenties arario illa-
tum3 ad retinendam P opuii fidem-. In secundo Numismate PoitUS O-
lHeniis est, de quo verba Suetonii haec sunt : Portum inquit ille , Oftia
exftruxit (Claudius) circumdato dcxtrafinifiraque brachio,& adintroi-
tum.profundo jam fbioy mole objcsia, quam quoftabiiwsfiundaret, navem
Ab ante demerfit. qua magnus Obelificus ex sEgypto fuerat advectus, congefiis-
%t
L\
que oiiisfuperpofuit altifiimam Turrim in exemplum Aiexandrini Phar'h
ut adnociurnos ignes curfum navigia dtrigerent'. Figura jacens PortU-
millts eii. Statua Colurrinae lmposita JNeronis'; Ideoque Numraus si-
gnatus creditur, qubd ipse Portum a Claudio rfficatum sua effigiefue-
rit dignatus exornare. Tertiurii Numisma in omnia Collefria Sacerdotum
extra ordinem cooptatum asserit. Quartum fictam Pietatem in Matrem
ostendit, cum quaEum leBica fizpe per pnbiwum veBum, Suetonius ait.
Quintum Eidem susfragatur, cui Jannm ciaufisse memoraturjam nullQy
quam refiduo bello. Sextum QVINQVENNALE CERTAMEN
in memoriam revocat, quod primus• Roma more Graco tripiex MVSE
CVM, GTMNICVM, EQVESTRE} legitur mmtuisse^ppeUasqm
NERONIA,
'I-

Eionem ad mortem adegit


IX.

GALBA

Pi»tlbV
TRia hic GalbaB Numifmata i Primum Hispaniam, secundum
Galliam continet. Galiise treserant :Belgica,Celtica &c Aqui- VI
tanica.Ea; laureatis capitibus prxsigurarttur,obslorentem,quacelebres
erant,vicTtoriarum Gloriam. Sic & Hlspania fertilitatem ja&at & sorti-
Pp tudinem.
29$ THESJVRVS EX THESAVRO
tudinem in Spicis, Cetra Sc Jaculis. Fertilitatem ? Cum tamcnjxt Patini
yerbis mai;hadiesterilem ejse nemo sit, qui dubitet. Caufam cur & Hi-
spania& Galliae in Galbae Numismatibus occurrant, in primisEjus
inveneris motibus. In Hispania erat natus, Hispariiseque prseerat, cum
contra Neronem insurgeret.Gallias adminiftrabat Vindex.HicGalbam
literis hortatus eft , ut fe Asscrtvrcm Ducemque humano generi accom-
modaret, id quod tertium Numisma explicat.. Nec hortatus eft tantum,
imb & Gallicas pollicitus eft vires. Lltilia hec Galbe suere, sed damnofa
Populis. Galba, quid contra Imperiale faftigium ssorentissime. Nationes
possent, vel suo exemplo edoctus, gravioribus eas tributis vexasse, inter-
dum dC deftru&ione murorum legiturpunivissew

£ Rucidato Galba Imperio potitus est

OTHa

CUm asrei Othonis desint, Argenteos damus: Aureos dediffemus,nifi


hos elegantia suipedtos redderet. In propofltis abfolutiftimum
Schema cernis graduum, quibus ad felicitatem afcenditur. Primus Vi~
storiam exhibet: Ex Vi&oria Pax, que_ in fecundo : Ex Pace Rerum
Abundantia &Securitas,que, in reliquis. Vicit Otho VitelJium tri~
bus, sed mediocribus pracliis. Inde nec Pacem teme dedit, nec sibi securi-
tatem, Apud Betriacum vidus 6c impetum moriendi cepit ipse,
Stpoft Ejus mortem adhuc civilibus bellis disfeditTerra»
Qiiis inter hec rerumabundantiam
suifse credat?
Qthone
"**»>.
PJLJTINO SELECTVS ^i?
IXhonedejeQo Imperiale culraen conscenc
XI.
kJ«

*%
'cxasse,

Xlod n-ullum Vltellli NummuTn cum Cblohiarum Insigni pulcher-


rirao suo Operi inseraerit CI.Patinus, causam in brevitate Imperii SC
hnperatoris Incuria ponit : Eas tantas, ait, ut mirum videri posiit, ali-
C|sJos hodieque supereste. Noster indubitata: Antiquitatis est 3 sed In-
fcssptionem vetustas vel abstulit vel mutilavit. ALaodicenslbus percus-
sum aperta ledio evincit. Vitelllum, cujus nomen serugo suppre-sssit,
,oO°000«Oo,
prodit sacies clarior, quam ut dubitari possit.
■XII.

s dedi(s*,!

,r-

di ccfitf"

0(|i«

'Eptem hic Vkeliil Nummi sunt. Prirnus celebrat Imperatoris Fa~


Pp 2 rentcm
^ THESAVRVS EX THESAVRO
rentem»iqucm Ceniorem suissfe ex Suetonio constat : Secundus Jose-
PHUMrejicit,qui Vitellium "&™t* difcestilfe niemorat : Tettius Cives
sei vatOS mentitur, cum tamen omni cruciatuum genere sub Vitellio
perierint : Quartus Confensum • Quiiitus Ficlem Exercituum
celebrat.
nn Quin consenserint in Vltellium Exercitus, dubium noneft-,
At sldes quam sragilis suerit, exitus docuit. Jovem Vi&orem ad Be-
triacensem Vicfcoriam reserimus, dc qua Vitellius audiit, cum adhuc in
'!' "!
Gallia elset. Eam qubd ipse non quassivit, pie Jovi adscripsiise videri
polTet^nisi&perverla ejus impietas asquius judicium cohiberet,& Septimi
typus Ipu" vindicaret,quod in Sexto adscribitur Jovi

VItellium> ut Crudelitate & Sordibus meruerat,fcrdida morte


suflulit

VESPASIANUS,

<3**D

Rarcus ex Majofi modulo Vespasiani Nummus ClariflimoPAf ino


^omnes alios 8c raritate &C dignitatc superare videtur. Alium exhibet
CI.Sequinus ejusdem typi.Hic ejusdemquidemeft moduli,fedtypi diversi.
Dlijprarter laureatam Vespasiani Effigiem, Jovem oftendunt. Hic Aqui-
lam Jovis Ministram; Aquila Ke&wvo<pi£& eft: Roftro lauream prsefert: In-
scriptio Annum noviTempli primum indkat. De jovis Capitolinl
Templo^quod Vespasianus exstruxit,cam intelligi debere, contra Erizzum
pulchre deducit Cl. SEQuiNUS.Quidni ex hac fua in JovemPiecate
Veipasianum siduciam Divina: Potenti*, dc
cx Potentia Vi&orias sperafte
credideris i

XIV
PJLJTINO SELECTVS. i<*'

XIV.
ALIA
Aimi,

VESPASIANI.
„OOOOUiXJuo0o

scripsiiTt(1

>rdida i

SPeravit Veipallanus Vi&orias suas a Potentia Divina, & a Potentia


Divina accepit. Vi£boria judaica, quani in prirao Numismate
prodit Palma Palestinx filia, rem extra dubium ponit. Ex Vidoriis M-
ternitas Nominis pullulat, non Imperii. ^EternitateiTi Imperii per Libe-
ros asse&ant miscri mortales. Hinc TitUlTl & Doillitianum in se-
cundo Numismate vides Capiti oppositos Veipasiani, qui aliam ALtCF-
eitatem esfinxit in TertiOiin quoFigura stolata CapUtSoIlS &Luil3S
ansslmoP"'
praesert,

.sedtypi* Sol Sc Luna temporis Periodos describunt. Tempus iEternitate


int. H.c/1 continetur. Hxc i£ternkas nec Nominis est, nec Imperii j Sed ea, qua:
absque vel principio vel flne,omnem intelledlum superat. Eam homines
visCafl pietate consequuntur •> Inde est, qubd &C Ethnici, jucundiore Metamor-
conB^ pSiosi, sepost mortemDeos induere crediderunt. Id in quarto Nu-
,vefflPie""'
mismate Ejusdem hujus Vespaiiani, ITxorisque Ejus Do^
Elitillx exemplo adstruitur,cum uterque DIVI cum
Encomio, Alter 6c radiatus
appareat.

pP , Poft
H 30Z THESJVRVS EX THESJVRO
l,'l:.s
Ipasianum Imperii habenas rexit Fillus Vespasiani
XV.
T I T II S.

GEneris humani delicias in TitO veneratur Orbis* Ncs non Vidorias


tantum,sed 8c Pacem, deliciaruni in Populo Vi&ore fontein. Ter-
tius Numraus Quinarius est, & vel hac dexausa memoranchis. De Vl-
€tOT13. nihil addimus > Notior est,quarxi ut pluribus eam inculcare operas
pretium sit. Primus Nummus Columnam rostratam exhibet cum
imposita Statua. Hxc ob Vscioriam quandatn Navalem, quae & ipsa in
Nummis occurrit, 1 JtO decreta putatur. De pugna in Lacu Gennesa-
reth intelligunt Do6ti,quod tamen Arschotani Interpreti non satisfacitj
Quamquam dtibium haud videatur ex adductis Tristano Apollonii
verlibus, qui ita habent -:
jam de tot lemhis nullum fuperejfe videres,
Tartem ignis, partem gurges abfumferat alttk)
Romanaplaufit VOLITJNS VICTORIA Clafii
Secundum Numimia Pacem exhibet cuni Cadiiceo & Olivse
ramo, ante Tripodem,, cui, nescio quid , inipoiitum est. Tristanus
partem Hostias arbitratur, exprestanique ait ob morem tam Graccis,quam
Romanis observatum, quo nesas erat, aras hujus Dea: sanguine contami-
nare, sed solitum, vi&iinas extra Templum ma&are, ex iisque folaCrura
Altaribus imponere. Id Tristanus latius probat ex Ethnicis Scriptori-
bus,demonstratque ex ipso {acro Codice, morem a Judazis ortum : Nec
tantuminSacrisicioPacis observatum ait, sed in Fluviorum etiam,
eo quodnorum tranquillitas cum tranquillitate temporum
conveniret aptiflime.
Titum
;%lH PALATINO SELECTVS. 303

X Itum excepit Frater


XVI..
D O M I T I A N U S.

sos non Vicloii;


AUrei Domitiaili , ut & Reliquoruni pierosunique , in Ek&O-
:>re fontem. 1
rali Gimeliarchio abundanr. Statua Equeitns, quas apud Ar-
randus. Dcl
schotahum irrscriptioriem habet, in nostro inscriptione omninb caret.
n inculcareosssj
PRINCIPIS JUVENTUTIS Spes , & COS IIII.Cornucopix,
;aiTl exhibetci JOVIS item CONSERVATORIS Aquila, & alia. Argentei ad
:m,qux&ipsii septuaginta exsurgunt, nec parvus est numerus iEreorum. Ex omnibus
inLacuGd hos Tres seligere placuit, quorum Primus ex auro Vestam exhibet
eri nonsrf Palladium porrigentem , cum inscriptiorie : PRINCEPS Jll-
StANO ApO^ VENTUTIS. Procul dubio ad Palladis hxc cultum pertinent,
qubd in Ea selicitatis sua^ fiduciani poheret DomitianUS 5 ut Roma
in PalladlO , quod Imperii pignus fuisse , nemo nescit. Secundus
Nummus Sc Tertius Quinarii sunt. Alter SoCCuIarium memo-
riam revocat, quas secisse memoratur 3 rion ab anno , quo ClaudlUS
proxime, sed quo olim AllgultilS cdiderat ", Alter exhibet Vl&oriam
gradientem, qualem & superior ] iti Cl. Patinus in Thef. itidem ex
Caduceo
Quinario Vict-oriam Domitiani protulit, sed fedentem. Si rem ad ve-
1e ritatem arftimes, Vi&oria Domitiani nec sedit, nec eradum
o
ad ulteriora
tulit •, Nulla enim suit. Expeditionem in Gailiam Germaniasque^neque
{anguin^0 necejfariam &' dijsuadentibmPaternis amicts inchoavit, inquit Suetonius.
ex a*s L Inchbavit, at quomodo persecit ? Auro redemit non Vi£toriam,fed Pacem.
Si Vi&oriam redemiilet, excusandus sorsitan eisct Triumphus,
excufandaLaurea-, Quid enim interest quibus armis
a-xis oltU tj#|
vincas? At Pacera redimere non Violorisestj
sed Vi&ie
ctcrnFoia
Perdi-
sii
rUdci
3°£ TIIESJVRVS EX THESAVRO #0 F
tfi ^'

p ErditiiTimo Imperatori succedit Nobilissimos ,


Virtutum genere ipe&abilis
ue

XVII.
NERVA.
>s'CL

hm C°nil
^ioveliuoac

Pletatem & Jfllsritiam vel proposita Numismata teftantur. Al- )lsUmte<taja


teram Nerva in Deum, alteram in homines exercuit, tum maxinse,
^oaia radian
cum acerrimas, quibus Chriiliana Cohors lacerabatur, inhiberet persecu-*
itur, velinJC
tiones. Hxc duo Numismata ex pluribus utriusque Metalii susficiant,
:onTyranni ali
neque enim iis immorari convenit, quas Peritioribus nota.
•nuxDivinx i
J^iErvx & ex adoptione silius,& in Imperio Successor suit Irvatore suo tot

jturus Paccm.
XVIII.
r
T R A 1 A N U S. jani U

!t] T via^-on

L JEtmima j rajani sacies , oris dignitas 5C ornata cassaries longe


Iateque Principem oftentant. Hic domi fanclus, in bello fort s, u-
trobiqj
PALJTINO SELECTVS. 3oj
trobique prudens eb mcritorum suorum subvcdus eft alis , ut non facile
Romano in faftigio inveneris, quem prasferas. Trophads onuftum re-
prasentant Numismata, tanquam Martem aut Romulum quendam Jovi
Feretrio opima ab hoftibus reportantem spolia. In Titulis Germaillcus
■SJ
audit, audit DaciCUS &■ PaithlcUS, a ferocissimisj quas domuit, Genti-
bus. Gradieiltem Vltlorlam agnoveris in fa&is, quam contempla-
ris in Nummo eorurn, quos exponere libuit, Quinto. Quintus est, & est
Ouinarius > cujus .seiicris intcr rariores solent numerari. Vidlorias se-
quuntur Victoriamm Pr&iTiia, & rerum conservandarum Curce. Qua-
drig3SQuarti'J riumphalessunt, forte de DaciS, quos a Trajano
Quintum Coniule devicfcos,aliis ex monunientis constat:Enpr&miuml In
Teitio vel subaclum bellica virtute orbem tanquam alter stveHercules sive
tefbntist, 1
Atlas sustinet,vel Clypeum, qui verius arbitroi*,captivo impoiitum^Vi6to-
riarum testem jacl:at: En Curasl In Primo & Secundo Numismate Pletatls
ihibcret perfeq
Prasconia radiant, vel in Patrem , cujus eftigies in primo aeternitati sa-
^talli sufc.
cratur, velinjovem, qui Confervator dicitur. Dicitur Confervator-,
1.
non Tyranni alicuius, icd Patris Patru, qui togatus fulminij id est,Provi-
dentiae Divina; se submittit, Oleamque praetendit,tanquam sub hoc Con-
ucceifeftt servatore suo toti terrarum Orbi Pater futurus, ssorentemque communi-
caturus Paceiru

i Uxor fuit
XIX.
P L O T I N A,

Pktatem Trajanus in Patrem exercuit, in Maritum Plotina^ eo-


dem uterquemodoadPosteros eam testatus. Trajani modb vidimuss
Pk>tin«£ contemplamur in praesenti. Hax singulare Matronarum decus
singulare Matronis dedit hoc in Numismate &Exemplum 8c Documen-
tum. Ipsa Vidua nonTitulorum tumore superbit,non ornatuum fastuj
In Titulis vix Augustam agnoscis 3 in ornatu vix elevatos Capillorum
ordines -, Si Aversam specfces, hon vel Venerem, vel Hilaritatem,aliaves
quibus Viduarum plebecula Maritorum Cineres prosequi ibles, Sed quem
in vivis unicum habuit, Eum desideratissimum etiani inter Divos vene-*
raturs
Qa tlxori
iata c* s(I:i,
3°* THESJVRVS EX THESAVRO

Ls^ori subjicitur Soror Trajani


XX.

MARCIANA,
$
ttfior,
,lo vel
0&?
atus est

ciavic
Qj
'(dcbwtAvc
AQuilam inConsecmtionibusImperatorum, in Augustarum autem s,t,Statua;
Pavonem signari, in vulguspatet.Causam a Jove &Junone deducunt: culmine :
Jovi Aquilajunoni Pavo datur. Ut Juppiter Rex Coeli, sic Imperatores nentem, &
Terrx. Ut Juno Regis coelestis Conjux, ita & Augusta: Conjuges Regum
gooscas, 6C J
Terrestrium. Haec eleganti ratione nixa,, minus tamen observata sunt in
Consulatu
praescnti Numismate. Hic Aquila non Imperatoris consecrationem tlt: Cfcsan
denotat, sed Auguste \ Imperialis non Conjugis, sed Sororis. Imperiosae
hoc Symbolum ambitionis diceres, nisi suspicionem amoveret Historia.
Trajani amiulam se gessit, non in Imperio,sedin virtutibus. Concordiam
cumPlotinaservavit tam constantemjUt^quod rarumhoc in genere,ne mi-
nAdriaj
nima quidem disfensionis umbra difflueret. His moribus utrinq-, &, amo-
rem meruit & honores. Augusta vocatur in Numismate •, ab ejus no-
mine Marcianopolis Urbs condita est in Mysia. Quidni & mortua*
decerneretur Aquila ? Majore id fa&um Fceminas hujus merito, quam
Junioris Faustinas •> Huic adulteriis famosae Dos Aquilam obstririxit a-
nimx Ministram , at Marcianae Virtutis Splendor. In vultu legitur
circumtulisse Trajani simplicitatem, Ventatem3 Candorenu
TCvf£\
Rajanum secutus eil
XXI.
m
H A D R I A N U S.

^uic.
A

pr<

Rimum Numisma elegantisslmum eft, fed pluribus jam vulgatum.


P Parentes Hadriaili eo celebrari, ex infcriptione patet. Dubitari
tamen
0

PALATINO SELECTVS. 3q7


tanien jpoteft, an Adoptivi an Narurales ? Hos Hadrianum SenatOrli
Ordiiiis virum, & Domitiam Paulinam,IllosT rajanum novimus;
& Plotinam. Pro Naturalibus ftat sententia Tristani j Pro Adoptivis
CI. Vaillant &AHi. In facierumlineamentis eadem incertirudo: Virilis
■M
Trajano favet, at muliebris succulentior est, quam ut Plotinae tribuatur
jam inter sidera sulgenti. Si hiricargumenturh ducas, sorsan Tristano
non deeris. Quicquid sit,Rara virtus Filialis in Parentes Amor j Qub ta-
men rarior^ eb illuftrior, & majore studio colenda. Stimulum animis fuo
exeraplo vel Imperator addit, dum non viventes tantum honore debito
dignatus esl, sed & mortuorum Effigies sideribus addidit,& arternitati sa-
cravit. Quis ex tam pio fadto filii, non Patrem speret Patl las? Talera
^§usbarUmaili.
celebrat Aversa secundi : Tali, quascunque fuit Urbs,quaeNumismasigna-
Junonededuoi
vit, StatLiam posuit, non in convallibus, sed juxta stelias in MoiltiS
li^siclmpenn
CUlmine : Non vacuam, sed dextra Globum, id eft Mundum» sustl-
ConjugesRfs
lientem, siniftraque Hastae innitentem, ut & potentiam tanti fastigii ar
i observatasi;
gnoscas, &potentia; ftabilitatem. Additur cusi Nuraismatis tempus,
s consccrautt ConiulatUS scilicet III. De Monte certi quid statuere nostrum non
ororis. Imjti cft : Caesarea: in aliis addicitur, de quo paulb post dicemus plura.
amoveret Hii
tibus. Concoic

dc in genere,K
Adriano iubjicitur Uxor
>us ucrinqi&t
XXII
smate-, abejus

^uidni & mr
ABINA
ujus merito.s
[Uilam obP .-i5*f|

In vulrt

DLIo ha:c Sabinae Kumismata ab AlTliso ftontl Civitate signata


eise, inscnptio testatur. Non SabinX tantum, sed cc Hadnano
& Hadriani CatamitO id Honoris Amisenos habuiise, indubitatis ex
monumentis conftat. Causam in libertate collocant, quarn a Llicullo
primum, Scdeinde ab Augusto Amisenis concelsam T rajanUS resti-
tuit. MerCUriUS qub pertineat haud facile dixerim. Juno
procul dubio ipsam Sabinaril refert, quas Regina
. . T errsc> ut juno GcelL • .
Qq z Sub-

^ )# f:
nc s^
THESJVRVS EX THESAVRO
& rii*
tfO*
dix
s Ubjiciatur &
XXIIL

ANTINOIFS,
ri«s>utu

tritum i
$
■!
ttAte?

Lii v.
INcredibilis venustatis hoc Numisma judicat Illustris Spanhemius. No
bilissimus Monconnys in Itinerario id Aureo Cadaris praferendum
putavit. Quid de eo statuendum sit, nondum convenit Eruditis •, Duplex
i explevi

controversia est, vel de artificio , vel de esfigie. Sunt quibus ex veteri


gemma expresium videtur. In esfigie Alios Cxsarionem agnoscere Julii
& Cleopatra: filium, Alios Antmoum, Alios quem fingunt aut volunt,
jam 111. Spanhemio memoratumest. Antinoo ut tribuatur,ipsa lineamen-
torum convenientia suadere poterit. Figura aversie&ipsa conje&uram fir-
mare videtur. Vi&oriam Mx demonstrant. In aV*icula> quam manu
pratendit, Columbam agnoscimus. Columbam Veneri sacram etiam ex
Nummis constat. Quidni igitur sub Columba Antinoum, sub Vietoria
Hadrianum, siib utroque nefandos intelligamus amores, quibus laudatisst-
mus aliaslmperatorpost vi&orias se dele&are dicam,an inquinare solebat?

c ^saris dignitate sednbe£ragi]i,subHadrianofu]Iit


XXIV.

L. MLIUS.
m

c Oncordiam celebrat hoc J£}ii Numisma.


in orbe maximarum &c fons est & Columna.
Concordia rerum
Cornucopia?, cui in*
laititur,
—w^m

PALATINO SELECTVS. 3°9


"riitkur, id ad oculum demonftrat. Patera,quam praetendit,8c Originem
Concordia; & sidem oftendit. Deus omnia
C&ncordi Pace ligavit.
Ad Deum respiciunt, quibuscunque dulcisslma ha:c virtus cordi eft.
Qu«s sruclus ? Rerum Abundantia 6c secura Tranquillitas. Illam iub
Cornucopia: expreflam diximus, haschabku sedentis prcesiguratur. L.
j4iiius, utut Concordiam coleret, tam mature tamen &C Abundantias 8c
Quieti terreftri exemptus eft, ut Hadrianus, qui eum succesfioni destinave-
rat, tritum illud non femel protulerk : In Caducum parietem inclinavi-
mus, quater milties Sejiertium ^erdidimm*
Spanhemius,|

iris prsfeieni
Lii vices in siibeunda poft Hadrianum Imperii mole
explevit
£niditis-,D^
XXV.
quibusexi-
rtl agnofcctc|, ANTONINUS PIUS.
ngunt aunolt
tur,ipfalineai
(a conjeftroam!

icul&quanii
:ri facrametii
ioum,fubB
s, quibuslantf
, inquinarei

sulft
-iano

ANtoninus PlUS Pietatem Genii non fa&is tantum demonstravk, sed


& vultu prastulk. Eam in utrisque cum voluptate hodienum con-
templamur \ Favor Numismatum tantum nobis, ut & in reliquis, bene -
slcium indulget. Eorum pauca hic protulimus> sed quorum vel elegan-
tia vel raritas locum intet sele&a meretur. In primo exhiberi creditur
((f! Arg^US Mons Cappadocia;, juxta quem Mazaca sive Cacsarea jacebat.
Q^Jl % Hunc

il
jsO THESAVRVS EX THESAVRO
Hunc omniumexccttentisiimum, nhmlihm jugis ard"uum,ne tsftivo otuidcm
torrenteprumis carmffe, Deoque hahitatum, Authores teftantur. SiOpinio
vera, forte sub Deo hoc Urbis custode ipsum Imperatorem intelligas. Nifi
propter exstantes utrinque radios Vesuvllim agnoscere mavelis, id >kcu
quod per nos licet, qiium c\C ipse passim in Numismatibus dccursat. ]Pro-
positorum secundum,ut rarissimum,ita propter subtra&as vetuliate iiteias
&*T
maxima ex parte ignotum est. DeCapite Ailtonini & Palkdis coustar,
ReliquaintegriorNummus explicet necesseest. In Tertio Auielii e£
^gies est, Antonini Adoptivi, qui post eum Imperiale fastigium tenuit. Iri
Quarto Genius SenatUS & sceptruni tenet■, & ramnm protend.it , ad at Ule, ut rxiJ
indicandum paciflcum Senatus Imperium. Idem typus in Ele&orali
Ignatusest..
Cimeliarchio etiam ex ^Ere Magno visitur. In quinto est Apollo
CAPIroLiNU
Augustus, autsimavis Antoninus AUglistus, sub Apollinis habj&j
Pateram prxtendit ad exprimendum sacriiicii ritum, qno de patera cfsun-
debat liquorem Sacerdos, secundum illud Horatii:
ro eju
Qgid dedicatum pofcit -JPOLLINEM
VatesfQmdorat de PATERA NOVVM JlNtonir.
FVNDENS LIQVOREM?
Nisi cuin aliis ad Clementiam hanc Pateram referas, quod supplicibus
Antoninus facilis fuerit. Lyra universalis Harmonias 5ymbolum,quidni
1 Pacem OrbisRomani designct hoc sub Principe ssarentissimam.

LsXor Antonini Pil fuk c^


XXVI.

|P f«ies

5iPaii
Uatuor hic Fauss inae Numifmata damus. Praeter effigiem, qux
ique venuftifsimis Capillorum nexibus ornata radiat , in aversa
primi cn d Oll
atn
)

PALATINO SELECTVS 3u
primi ipsa Augufta visitur , Capite vclato , quod Vefta: insigne eft:
Dextra Faceill protendens, quod vel LuilX vel Ccreris : 5inistra
SceptTUm, quod Junoilis. En Ternas Deitatis attributa Faufhnse
°Cq*at
lS v«tr,!„ ,.*
vindtcantur: An jure? De eo videant Alii. Illud conftat,genium Veneris,
^liadS1' quas in secundo exprimitur, eam abunde explevisfe. Nimia libertas &C
sacilitas vivendi, qua: & suo tempore carpebant Romani, quid Judicii ex-
primunt ? Et tamen haec cum Marito concors suit ? Fuit, quanquam
non suo,fed ipfsus Ailtooisli merito. Hic Prudentia dicam,an bonitate?
Conjugis vitia & supprestit & tulit: In eo selix, qubd poft ftabilitum Im-
perium5EjusCoiisuetudinem Dii adememnt. Dii ademerunt Conjugem,
at Ille, ut mimum transigeret, omni Eam honorum cumulo poft mortem
Apollinis dignatusest.^Edes in quartoNumismateaisertu teftatur-, teftatur&Juuus
ode CAPiTOLiNUs:TVr//(7,inquir, Imperii fui anno FAVSTINAM Vxorem
perdidit,qu& a Senatu confecrata esi,deldtis Circenfhus atque TEMPL O &
Flaminicis & Statuis aureis atque argenteis.quum stiam ipfe hoc comejferit,
ut imago ejw cunclis Circensihusponeretun

An—Plum exccpit '


XXVII.
quod sopplicl

Symbolumj^
iilimam.
M, AURELIUS,

A <•

UT series conftet, &hos Nummos interspergere liceat. In iis per-


sectaPrincipalium Virtutum idea sulget* sulget Virtutum Principalium
sru&us. PaliaS quas Nocluam prcetendk & Hasta nititur^robore militari
nitendum monet, monet Prudentiam suturis casibus esse opponendam. 1
Hax duo tanto ftudio fervavit Aurelius, ut non dubitaverit in SchoJis
beliicas meditari expeditiones, in bellis Philosophorum disquirere placita.
Inde non domi tantum selix, sed &C soris suit : Vittorias Parthicam &
Germankam Numismata hoftra prositentur.
r efe^V M. Aurelii

i& &si%
4i2 THESAVKVS EX THESJVRO

M.AureloUxorfuit
XXVIII. sl V
r Tui
FAUSTI P^ i
»* ' „,

PLures Grxcarum llrbium Fauitinam Numismatibus suis celebra- Vfiri U


runtj Nullas tamen pluribus, quam Amaftriailurn,Qppidum Paphla-
gonias, Colonia Smyrnxorum. Septem diverfa jam vulgavit Cl. Patinus.
Iis accedit hoc noftrum, integritate iua commendatiifirnum. In adversa
praster effigiem Inscriptio consideranda venit,quasnon ^EBA^THN, fed
NEAN SEBASTHN Novam Auguftam appellat. Aversa Vencrem
exhibet cum pomo. Pomum Veneri sacrum else,nemo dubitat. Quod
a Paride accepit, venustatis ei adjudicavit Gloriam : Gloriam venuftatis
Faustinas tribuendo5nonneegregie adulatur Amaftrianum? Venus inNumi-
smatibus Faustina: frequentissima, Genium Augushe exprimit. Famosifsi-
mam hujus Dex non seme! descendit in militiam, tantaque militavit cum
■?:
audacia, ut & Maritus ultncem armasset Zelotypiam, nifi Dos cohibuifset
SEguinus
surre&urum.
dara Ara

A Marco Aurelio ascitus» Romanum


XXIX.
participavit Imperium velNepore,
vocatus ad ]

L. V E R U S. tonis,exac
^jorem in
a°minc Ger

NRegon
^ns datu
^Volc

N bitiofas ftoliditatis essatum eft.


Ec Mundum duobw Solibm.nec Orbem duobm Kegibm regiposfe3a.m-*
Prius Naturse genio negavit Condi-
tor,ar
'0

PALAriNO SELECTVS. SA
tor, at pofterius humana: permisit five fortuna: five voluntati, Concordia
cft, qua; Duos non in Orbe tantum , sed in uno Solio collocat. Exem-
plum exhibet Numifma propofitorum Primum,in quo M. AurelillS &
Lucius VerUS Uterque AugultUS pacisica declaratione dextras jun-
gunt. JunguntDextras in tutelam fuorum & osFensam hostmm •, Id jn
Nummo fecundo exprimitur per Herculem , qui Dextra Oleam elevat,
Pacis SymboIum,Siniftra Clavam tenet & Leonis Pellem, fatalia Pacis turv
batoribus arma. ArmenicilS Tropaso astidens effati testis eft, Teftes sunt
Parthi, quos dcvi&os in quarto Numismate asExo palmas clypeo ipsa ad-
ftruit Vi&oria.
Kcd

javit Cl pj
v Eri Llxor suit ^vys. .A.,

*vcrfa Venei^
LUCILLA.
mo dubitat. Q[:

jloriamvemi:
n?VenusinNi
primit. Famoi:

ique militavk
isi Dos cohik:
SEguinus , qui hunc Nummulum in Sele&is vulgavit, a ManUQ quo«
dam Arabiae Regulo, arbitratur cusum : Ejus scilicet Manni vel Filjo
velNepote, quem, Dione tefle, TrajanilS suspedtum habuit, tum qubd
>avit Impem vocatus ad Imperatorem non acceftislet, tum qubd auxiliares copias A-r
diabenasRegi Mibarlapi, Romanorum hofti, suppeditaffet. tlltra Euphra-
tem is, ex adverso Comagenes inter Osrhoenos seu Edefsam & Armeuiam.
Majorem imperitabat.Dio Manumvocat'■,InNummo MailiiUS dicitur,
nomine Gentili, ut in plerisque Orientis Regibus. Ceres spicas porri-,
gensRegem oftendit Annonam suppeditaturum, eoque Romanis finceri
amoris daturum documenta. Id appofite, curn L* VerUS, dimisfo con-
txa Vologcsum Avidio Caftio , Antiochia: cum Lucilla subfti-
terit, eo in speciem sine, ut Exercitui commeatum
compararet •, licet revera, ut otio &;
Genio indulgeret.
1
Rr Marcum

o ^
3*+ . THESAVliVS EX THESAVRO
lArcuih Aurelium excepit- Filios
XXXI.
L. jkttR* CO

0ora.
NObilitaS sulgentisiima res eiV, Imagines praeselt,non suas rantunV
sed & Majorum, quicunque supra vulgus eminuere. Imagines prsc- Ccisc
fert & harum phaleris merita sua elevat, tacitamque plebi incutit venera-
tionem. Utrumque ad honefta: ratiohis normam, modb virtus Nobili»
0 rum n

tatis basis sit, & Majorum merita Nepotum faclis extollantur •, Si depri-
mantur., jam Nobilitas non Nobilitas eft 3 fed vanum quoddam indo&ae
plebecula: phantafma, cujus omnis umbra ad Dodiorum fulgetra evane*
fcit. Veritatem erfati contemplare in Commodoj HlC nobili prosapia,
utvidebatur, prognatus Nobllltatem etiam in Nummis jaclavit. Ex
Nobilitate fibi fecuritatern fpopondit 3 At Virtutem paternam dum de-
ferit, eo contemtus & inildiarum devolutus est, ut tanquam vile ftramen-
tiim per medios Prastorianos exportaretur. En Iacrymandum vana^No-;
bilitatis Exitum!
plianus C1
ijilblato Commodo Imperium adeptus eft 'curas veJ 1

XXXII. ^gnitudir,]

P. HELV. PERTINAX. .«isinateexr

Kignavc

^nOcci.

rAudatistimusImperatorPertinax , in Numismatibus quid aliud ex-


k
■atii
tti
vm,
hibeat,
PALATMO SELECTVS. 3^
Jiibeat \ quam eas virtutes quibus praeftitit ipse ? vEcjuitatem dico 8£
H
Pietatem. ^qoltatem, cujus adeb tenax suit, ut quaecunque corri-
geret, qua: sine ordine sierent aut modo. Pietatem, qua & Imperii fui
momenta,& selicitatem Subditorum Diis accepta tulit. lllam in primo
Numismate contemplamur, hanc in secundo : lllam sub asquitatis Si~
mulacro,hanc sub Cerere ipicas protendente,inscriptaqj OPI DIVIN^.
Quisprotali Imperatore non VOta conciperet ? Id in deceiinium elTe
faclum, exNumismate tertio patet. Factum,sed a Bonis. Malitia mi-
litum, quibus sub Commodo largior poteftas, & iEquitatem Pertinacis
exoia & Pietatem, in Palatio eum confodit, exemplum Pofteris futurum;
non su;:>s Civiles Rerumpublicarum morbos non rigide\jamtri>nec JlmulyjedRatione

ImagineS!,
0MorA
3i mcutit vcm
Ccisb Pertinace/venalis Imperii molem mole pecunia-
Jo virtus N rum mercatus est
antur ; Sidepi XXXIII
]iioddam indcd

imsulgetraevjj
M.DID. 1ULIANBS.
iC nobili proli
itiis jachvir. I
>aternam duml

uam vilestrai
undumva nsi
^y
lUlianus cumneclegitima via Solium ascenderct,ncc alias ad Jmperiales
-lcuras vel (obrius accederet, vel sufficientibus instrucljus virtutibus; ubi
magnitudinis suas collocaret basin? 11 non in Fortuna, quam & in Nu- 1

mismate expressit. Stulte ! Fortuna Dei Pi ovidentia eir. Non


juvat ignavos in Imperio, qui ignavos Imperio subdidit. Juliani Socor-
diagraves in Imperio motus dedit, Nlger in Oriente Mcqs rapuit, Albl-
nus in Occidente, utrumque devicit SeveruS»
XXXIV.
D. CLOD. ALBINUS.

natum vulgare quidem,sed sutile non eft:


Regti ad Exemplum totm componitur Orbu*
Rr 1 Veri

iti
3iS THESAVRVS EX THESAVRO ll
ifili51
Veritatem non exemplo Regis Martii, non Pacifici, nonLiterati demon- P
stramus : Alius est, non Rex equidem, sed Imperator; Imperator,quem
Agricolam re&ius Aiccvcs,adeo enim, si Julium Capitolinum audis,^Vn-
cultura peritus fmt,ut & Georgicaconfcnpferit. Hic in Numismatibusnon
tam Vi&orias ja&ar , quam Foecuilditatem Ssecoli, quain Sxculum
fru^iferum jNoverac Albinus Annorae largitione Divinos quondam ho- tt&Q l
$
nores obtentos ? Sperabat sui asmulum sore vulgus : Irrde & Sxculum siicrii
W>
fruoiferum prxsuinebac, ejusque ostentatione tutum sibi Imperium pol-
licebatur. Exstat Nummus apudTrusTANUM, in quoDeus quidam attri-
butis Mercurii, Solis& Neptuni ornatus, eadem inscriptione insignitur,
In nostro Cybele est, sellas insitlens, inter duos Sphynges j Per Cybelem speraret ? «
terram intelligi tritum est. Sphynges Solis sunt acnigmata, id quod jam in3pietatis fc
supra demonstratum dedimus. Terra Solari vi ab intemperie ingruentis ^ondubicc
aeris defenia fruges producit, a quarum ubettate sigculi seecunditas de- 'JainbellicaB
pendet. tfrexerit.
DEjeclis Juliano, Pescennio5& Albino, prisrinam in militia
disciplinam reduxit
XXXV.
L. S E P T. S E V E R 0 S.

wbat fir

^ndo J
ty,y0r. nai
Oh^erus Imperium, quod mensibus Pra:decelTores metiebantur, Filio-
Orum ssore sibi xternum spopondit; Forsitan non absque ratione. Vir- %S
tunc
tutem in iis Patris xmulam jadat Numisma secundum. Pater Militari
Laude
0
t iter;
Uvi
Per3
H PALATINO SELECTVS. #7
Laude claruit, &si nosi in omnibus laudandus, in plerisque taraen Rciou-
blica: utilis suir. ReftltUtorem Urbis Numisma tertmm celeirrat. Id . .-■

cle reftitutis axlibus publicis > quas vitio temporum corrucrant, intelligit
***$*% Archotani Interpres. Illdulgensjam ill Carthaginem meniorat )»».i
nos
Nummus quartus per Goeleitem Deam,quam describit Apuleius. Car-
thaginensibnsplurima eum indulsijfe, Staktianus Author eft. Et tanta
suit rerum geftarum Gloria , ut & Asiatica Civitas venerationem Severo
teftata suerit. Ea Oaesarea eft Cappadociae, qu« montem Argseum
cum ftella exprcsfit, signinxatura : Severum in Imperiali Cujmine, vclut
:s P. in akissimo Monte Solem quendam aut Phosphorum, Romani Territorii
molem illuftrare. Quis inter hxc merita & laudes non eadem & de filiis
speraret? in castiim 1 j£ternitatem discovdia discussit : Getam sraternas
impietatis facinus turbavit: AntORinum Crudelitas transversum rapuit.
1 tacunditaji
Non dubiro, quin Nummus secundus in memoriam expeditionis cujus-
dam bellicas cusus iit, cumSeverus ubique rere Filiis suis comitatus in eas
inam in ml perrexerit. ^^

iXor Severi fuit


XXXVI.
us.
I U L I A.

7J7Ternitatem Imperii Severus in Filiis posuit: Julia in Filio majore


/ILponit & Marito. Id cx primo Numismatepatet •, Est tamen Sc
aliud, in quo non Severi, sed u'triusque Filii capita spe&antur. tlnde
simul dilucidatur error eorum , qui Caracallam non JullX, sed Mar-
cix > quam Severus ante Juliam in Matrimonio, privatus adhuc, ha-
bebat, silium arbitrantur, quod tamen nec Herodiano nec Dioni placet.
In secundo Numismate ambitiosa titulorum serie Mater AuguBorumy
Mater Senatm, Mater Patria vocatur. Quid mirum ? cum & Mater
Castrorum, &c Mater Deum non tantum di&a lit^ sed §c ii&a» Eo Adu-
lationis tunc Romana devenerat Ratio!
Rt '$ Major
[!i"
icb*1
:si ioHf'
afl

r^^ j>
3i8 THESAVRVS EX THESAVRO

jyiAjor Severi Filiorum suit


XXXVIL

M, AUR. ANTONINUS.

■jLautilla
jaftar, sed(
Sm,quod ex r

anodioperst
CEcidisse videbatur Romanorum felicitas sub Commodo: Omnia imque cum e
csedibus tunc inquinabat Principis vesania. Commodo sublato Mtidie, occ
Militaris furor quid reliquit intemeratum? Consenuerat Roma, nisl sub ilset, Cre'
Severo disciplina militaris resurrexiiTet,& Augustum Imperatoris Solium Itoribus succ
firmasset. It&fub hoc Principe, ut Florus de Trajano loquitur, Imperium «erat.exitiui
denuo movit lacertos> (!? quajl reddita fwventute revifuit. Heroici Pe- r«npus securi
ftoris eaFortuna fuit jSed encomium in primo propositorum Numismate
nonSevero tribuitur, sed SeveriFillO. Procul dubio spe Futurorum, iVJlnor Fil
quibus blanda AntOIlini juventa nihil non optati spondebat.Spondebat,
sed exitu dolendo : Naturalem mutationis secutus rationem ex optimo
pessimus evasitjparumque fecit ad normam honefti,licet interdum honefti
speciem , sacinoribus operculum, induxerit adulatio. Exempla sunt in
Numismatibus Secundo 6c Tertio. Utrumque Vicloriam ja&at,Tertiuni
Germanicam, quod vel ex adje&o Germanici cognomine agnoscasj
Secundum Parthicam, quod ex ilrbis Cxiareae situ patet. At a Ger-
\ manis nudum Vidori^Nomen ingenti redemitauro-, AtPartllOS
fucata deceptos amicitia in suas casses pertraxit>
&perside necavit!

Antonini

A^us n
0

PALATINO SELECTVS. #9
Ntonini Uxor & Plautiani silia suit
XXXVIII.
PLAUTILLA

PLautiisa his in Numisinatibus Concordiam cum Marito non


ja&at, sed optat. Optat J^elicem, optat ^kternam. Addit& cau^
fam,qubd ex hac Propago Imperii dependeat. In cassum! Maritustanto
eam odio persecuutus est „ ut si Herodiano fides, ne Thorum quidem la-
immodo:(k remque cum eacommunem pateretur •, adeb aversabatur, utminaretur
ommodo tt quotidie , occisurum & ipsara &z ipsius Patrem, simul ac Imperium obti-
rat Romajsil nuilset. Crevit simultaSj postquam Plautianus, proditione patefa&a, Diis
jnpcratorisSol Ultoribus succubuit. Tunc misera?,quibus maxime artibus aut machinis
loqmtur,iW poterat.exitium intendebat, & statim prascipitalset fatum, nisi Severus ad
mt. Heroici! Tempus securitati ejus relegationc consuluifset.
itorumNuraiN
>io fpe F*"H
M Inor Filioi um Severi siiit
XXXIX.
acionemexop P. SEPT. GETA.
■ct intf^
' Exe^fct;

,gnomine^

tuPtPar*!
aro-,^1

y
Ristanus aureum GetX exhibet,cujus in adversa Caesaris Caput
iiiscri»
•tiatfe>*
320 THESAVRVS EX THESAVRO
inscriptum P SEPT GETA CiESAR, & in averfa ejusdem fiinu-.
lacrum ante Tropasum, dextra protensa , iinistra haslam tenente, Capitc f-
radiato, inscriptione : SEVERI INVICTI AUG. P. FIL. Numifma
expositorum primum,venustissimum sane,inplurimis huic convenit: Dex- \f<"°'
tra protensa eit,Caput eft radiatuiT},Inscriptio,nisi qubd auclior, eadem,6c
si non simulacrum cum Tropaso, camen ejus loco Effigies eft,qux Nummi
venuftatem non deprimit,sed adauget. Orientem Csefaris virtutemcon- Uener
templare,qui in adversa Pontifex nominatur, in averfa autem inviGi
Augufli se &C Filium oftendit & Xmullini : Filium infcriptionc, X*
mulum Geftu. Cum Pater Imperii sui metam prope abfolviftet,ejusqu$ jpessl cm
in veftigia succrescerent Filii,quo Symbolo virtutumPaternarum fpem ex-
citare potuerunt aptius, quam Solis Orientis, qui easdem quotidie ex~
urgit in semitas, lucemquc mundo impertit undiquaque gratiftimam. Ex-
M.C
citavit virtutum paternarum spem, & implevisset, niii satalis cum fratrc
obftitisset discordia. JEmxAx Virtutis specimen Numifma fecundum
exhibet •, Discordia: tertium : in illo Imperator Eques Barbarum pro^
fternit, in hoc Janus eft , quem in memoriam drviu inter duos fratrcs Im-
perii cusum cum Occone arbitmmur, C^T)

/\Ntoniiio sublato Imperium occupavit


.^
Vadumerj
M. OPEL. SEV. MACRINUS. 'tumhocm
|MMafb'gii
^nncipem Ti
^rarnia colj
Sfvocar
^temporc

FRagilis favor, qui donis paratur. Animi militaris plebeculas infatia-


!Knon
biles sunt. Fertiliorem fpem vel perjuriis emunc. Id si quisquanr,
certe Macrinus expertus eft. Occubuerat AntoniflUS : Ipfe sufceperat
Imperium;Sed sldei exercituum disEdebat,diffidebat Senatuidiffide-
batPopulo. Populo,ne Castrensis homo Pacis dulcedini contrarius
videretur : SenatUl, ne ob ignobilitatem generis contemneretur : E-
Xercitibus, ne ob interempti Antonini sufpicionem odio foret. His ut
obviam procederet, fusceptumque ftabiliret Imperium, fblitis ufus eft Im-
peratorum artibus. Senatui Verba dedit : Populum annonademulfit:
MiHteS largitionibus inescavit. AnnonX abundantiaiB primo in
Numi-
0

PALATINO SELECTVS 32i


FlL H* Numismate,Liberalitatem insecundocontemplamur. Verba lenatui
data,Epiftoia continet apud Julium Capxtolinum ', Idem& de Cauia Li-
beralitatlS teftatur: Ad dekndum, inquit, Militum motumjljpendmm &
JCst ,cs Legionanis £5* Pratorianis dedit folito uberim, ut,pote qui extenuare cupe- 1
ret smperatoris ocafcrimen yprosuit<^pecunia,ut foletiCuiinnocentia prodelfe
nonpoterat. Prosuit, sed quousque ? Donfcc redempti a Parthis Pace An-
tiochiam recederet. Ibi, orailla Roraa, dum barbam nutrit, omnique
luxus generediissuit,pristinam militum indignati®nem& iibi&siiio exper-
tus eft fataiem.
ablolviSi
:ernarumsp^;
Dem cum Patresatum subijt& Filius
sdem quoti^
XLII.
c gratissimanj
fi tatalis cumk; . O P E L. A N T. D I A D II-
umiima secml
E N 1 A N U S.
les Barbanic
ter duos fratrcsL

5S

ladumenianumdidumabAvoMaterno voluntjQuamvis nonmul-


RINUS, tum hoc nomen abeat a DiadematCquocl inter cxtera huic juveni Jm-
perialistastigii omenfuit.Numismata,qua:proponimus,inter armaPnncipe
&PrincipemJuventutis exhibent, InExereitu cum Patre eleclus, ouidni
inter arma collocaretur ? juvenis in Principali fastigio, quidni Juventutis
Princeps vocaretur? Inadversa & AntOslilli Nomen gerit:Boc cum tan-
tx, eo tempore, dignationis eiset, ut Romanum culmen, niii in Antonini
Potestate, non videretur salvum,ingentibus Pater & largitionibus & pro-
miisis ab Exercitu mercatus est.
■ nlebec*'
XLII.
IULIA o Jx*

^lo > Ntequam deElagabalonobissermo,meritb eius & Aviam prasmit-


timus &Matrem. AviasuitMaefa» Soror jukae, uxorisSeveri,cu-
Ss jus
322 THESJVRVS EX THESAVKO
jus,ut &C filiorum ejus, fub Principatu in Aula Irriperatoria vixit *, tkciso
BaflianoEam ejecitMacrmus-, scdsatali sibi Severitate 5 Eje&ami-
litibus perfuafic,Elagabalum CaracaiiSS Fliium etfe,tantumq-, largiti-
\ quem
onibus perfecit,ut Nepotem Jmperiali Solioin serrent,& con tra MacrinUttl
tuerentur. Elagabalo ob libidinosani Luxuriam inviso,ambkiosa Mu-
lier,utmagnitudini suae denub prospiceret,a!terumNepotem exFilia Ma~
maea Alexianum,quem poftea Alexandi um dixere, Elagabalo ad*
optandum persuasit, quod & sa<5tum. Ex his Numismatum noftrorum tf.
interpretatio dependet. Omnes suas curas intendit Maeia, ut se iri Im-
peratoriadignitatetuerctur. IiTiperatoriac Dignitatis Praefes eft Juno.JU-
noni in primo Numismate M$(a supplicat : junonem suam ConseT-
vatricem jadtat. Diis conservantibus Felicitas Publica sloret. Pu-
blicus imperij Status Navi similis eft. Isvel bellicis motibus concutiturj
vel tranquilla Pace recreatur •, Illum Navem inter procellas dixeris jacta-
tam,huncNavem inter placida sluctuum oscula gestientem *,Quam proin-
deiVlaela, ut Felicitatem publicam sub Nepotibus doceret resurre&uram*
invento non vituperando inscripsit: L^ETITIA TEMPORUMy iDventu
/lquo Elas
XLIII. jcduxit Temj

IULIA SO^MIAS. nam,siHER(

hbitu, sed pe:

pmiferat &
s Quod habitur

fornmprimi
Wno. F
^nianum at
*m Aquil
lla %ura Aq
'H quem
wmsitii'j

Sed in
IUnonem Reglnam jadat Soaemias, jadat Venerem Ccefeftem.
CavePietatis haic Idola credas: Sunt supcrbiae. Ipsa Soarmias sub Dea~
rum habitu latet : Ipia fe Junonem Reglliam vocat: Ipia se Ccele-
ItemVenerem. Junonem vocat, fed meliusdjxiifet,fi jovem. Juppiter
ccelum regit, Haec rexit Imperium Romanum. Rexit, lcd muliebri verti-
gine,nihil verita vel Senatumingredi, consulumq, occtipare iubsellia. Eo-
dem modo fe & Venerem vocat. Venerem sane, nam & Fiiium Irtt-
peratorem ex probro genuerat. Venus hxc non Pomum prazfert, fed
Qlo-
*&
^i-iu
% PALATINO SELECTVS. V*
ut ejus in arbitrio Romani Imperii molcm agnoscas. In tertio
Puerulus alludit : Sic Elagabalus FiliuS , <mm ipfa Orbis negotia
tra&aret, per varia ludicrorum debacchatus eft genera. Dignus Puer tali
Matre ! Digna Mater tali Puero ! Dignus uterque violento, imb & pro-
exk4J
brofo, CjUem nacli sunt, vitas exitu !
.e>Eia

XLIV,

M. A U R. ANTONIHUS
;Illu^ ELAGABALUS.
bllca Horet, [
^otibus coi^
:ell*s dixerijJ
tem)QuainiJ
ei"et refurre^
MPORUH
ADventUin hic Augusti contemplamur: Contemplamur Currum,
quo Eiagabali Simuiacrum in exstru&umaseMagnisicentiinmum
deduxit Templum. Veniebat AuguitUS hic e Syria: Adveniebat Ro-
AS. mam, si Herodiano fides, non, ut carteri Imperatores, Romano indutus
habitu, sed peregrino & Barbarico. Ei ut populus adsuesceret, Imaginem
prasmiserat Sc" Suam 6c Dei sui, quem & ante alios prascepit colendum.
Quod habitum attinet, Herodiano contrariari videtur Numisma Propo-
sitorum primum, quo Imperator Eques non barbarico exprimitur, sed
Romano. Forte de Adventu in Castra hasc intelligas,quod hastili arma-
tus manum attollit, alloquentis gestu. Idper me licebit. Currui im-
positam Aquilam cum quatuor vexillis agnoscit Cl. VaillanT. In no-
slra sigura Aquilac tam clare exprefla non est , ut non ipfius JDEI Ela-
gabali, quem inscriptio arguit, potiusSimulacrum credas. Lapidem id
maximum suisse> ab imo Kotundum, & fenfim safligiatum-, propemodum ad
/'
Coni siguram, Nigri coloris , qui ccelo deciderit, sormatque aliquas obtinue-
rit, Herodianus Author eft. Idem a Sejugibm traclum rerert j
Sed in Nummo Quadrijuges sunt. De Vesana Impe*
ratoris hujus & luxuria Sc libidine plena
sunt Historicorum
commenta.

S 2, Prima
Js

l?
324- THESAVRVS EX THESAVRO
Rima Antonini hujus Uxor fuit
XLV.
IU L I A PAULA.

FReguens est in Auguiiarum Numismatibus Veneris cultus: Julia sVquidem:


Paula Genetricem celebrat, idque ideo, qubd Eam non aliam ob ^sibi&FlL
causam Imperator duxerat, quam ut ipse di6titare solebat, quo sieret Pater brac Felicit
cslerms •, Neque enim subscribimus Tristano, qui ex his verbis Juliam fclicitaten
Pauiam viduam fuiise colligit 3 quasi fcecunditatis ejus specimma jam nem Reipub
tunc exstitiilent. Vanum hoc est. Potius ad Juvenilem suani aetatem Imperatoris
respexiise dixeris AntOilinum , Matrimoniique maturitatem cupiditate Hincdepenc
Sobolis excusasse. Eam Cupiditatem ut expleret Pauia, Veneri Gene- torna, nisi &
tnci supplicavir, Sed sterili voto : Qui Mater iieret ex eo, qui ne vir Mamaea Ji
quidem erat ? Mariti sterilitas sterilitatis causa erat j Sed Uxor sterilitatis causa necis e:
poenam subivit : Haud multb post repudiata, ademptis honoribus,inpri*
Ivi! idicitatem.
vatam sortem recidit.

/\Ltera Eiagabali Uxor fiiit


XLVI. ML
IUL. AQUIUA SEVERA.

DUplicem hic Virtutem ostenditSevera, Pietatem & Concordiani*


Pietas San&itatem indicat,qua ante Matrimonium Diis devotaintet r'uJ>orar
Vestales degebat. Concordia mobilem Matrimonii Fortunam. Mantus
eam post repudiatam Paulam ex templo rapuif, Raptam sibi sociavit,quod
diceret : Sacerdoti Sacerdotem convenire ; Sociatam •brevi repudiavitj
Repudiatam recepit. Ex his apertum est, Severam hanc praesenti Nu-
mismate,ob restitutam cumMaritoConcordiamJDiis gratiasreserrejQuid
enim Concordia cum duplici Cornucopias &Patera super Aram aliud ii-
°ti n
enificer ? XLVii
'0

FALATINO SELECTVS, iv
XLVII.
\.
I U L IA MAMIA.

-riS CUltUS.
ALexandro praemittimus Matrem Mamseam, Foeminam san&am.
Etlmn°naiy
quidem , Sc qua: filium sobiie educaret, sed ob nimiam Avaritiam
at3 cjnosss^ 6c sibi & Filio funeftam. Haec FceCUnditatem suam celebrat, cele-
:hisVesbis)J brat Felicitatem pubiicam. Fcecunditatem in Impei-atore filio:
eJLIS ipeciinitui; Felicitatem in secura Pace. Sat fcecunda eft, quac unum frugi homi-
»icm fuam $1 nem Reipublicas dedit. Felicitatem publicam promovet, qux Juveniles
urkatem cupfc Imperatoris Mores ad omnem Sc Justitiam &c Temperantiam cfformat.
LUla,YeneriGi Hinc dependet Civium Quies & Rerum abundantia j Non tamen diu-
ret ex eo, qum
turna, nisi £>C Militarium animorum foveatur ardor. Erga hunc dum
5ed Uxorsterik
Mamaea liberalitatis exercenda: materiem filio subtrahit, Sc sibi Sc Filio
causa necis exstitit, publicamque simul non procuravit , sed pessundedit
tis hononbup,
selicitatem.

XLVIIL
M. AtlR. ALEX ANDER
SEVERtlS.

TEmporaria hactenus plerorumq) suit Imperatorum Majeftas. Hinc ni-


hil mirum,qubd Alexander primo in NumismatcSecuram (ibi &
conftantem optaverit Perpetuitatem: Perpetuitate imperatoriae
Majeftatis intelligi, ex Globo patet,OrbisRornani Symbolo, patetex
Sceptro,quod in siniitra transVcrsum tenet. ConstantCm intelligt Per-
petuitatem&Securam, patet exCo!umna,cui innititur. Aiexander
hoc voti non tantum Numifmatibus impreftit, fed 6v ftudiose allaboravit,
ut eo rcipsa srueretur. Id estecturum se speravit Fiumaii-itate & Pru-
n
iis S
/l
>^
tf^
lup
, /S s i dmtid
3tf THESAVRVS EX THESAVRO
dmtik E*e Humanitate sasfus est ipse ; Cum hanc Ei niniiam ob-
0o&
jiccrent Sc Mater Mamaea, & Uxor Memmia, Molliorcm, dicen-
tes, pote&atem W contemstibiliorum Eum sibi secijse , respondit: SED
SECVRIOREM ET DIVTVRNIOREM. Providentiae E-
xemplum Numisma secundum exhibet. AfinonX elt,quam, ut ^Elius
Lampridius dt, diligenter infpexit ; Qui providet Annonae,& Plebi 6c
Proceribus solet eile gratus -, Gratus &; Civibus & Militibus. Horum
favorem quis non perpetua? felicitatis basin credat ? Alexandro non
fuit. Cum res adversus Persas prospere gessisset, & jam Germanorum
cervicibus inhasreret, dubium, an ex omnium sententia^ certe a suis,occi»
sus est.

XLIX.

SAL BARB. ORBIANA.


MAximir
rudimen

jiparricidim
»Niimismat(

«nun Fluvio
SAllustia Barbia Orbiana (verbis utor Cl. Vaillan* , ha&enus
liniprosperit.
I rajani Decii tixor credita est j Sed in eleganti Alexandri Se«
!tTyranno:
veri avcrsas partis Nummo,GazseBuoncompagnian^,observata,pro
legitima ipslUS Alexandri Uxore ab Antiquariis pronunciata est, de ^Rcges,
^elitatcm v
qua licet altiilimum apud Scriptores iilentium, Nummi tamen certisllma
sunt Veritatis monumenta : Quod confirmatNummus Trajani Decii in Nam, m;
Thesauro Regio, in quo llxor Etruscilla ex adversa parte sculpta reftitui-
tur. Ha&enus Vaillant. Ejus nos Authoritati lubentes arsurgimus. Sdincn
Propositum Numisma CoilCOidiam exhibet,proculdubioMaritalem. '^os edu,
Id exalio Nummo constat, in quo eadem fub infcriptione cum Marito
Dextram jungit. Cacterum dua: adhuc apud Scriptores Alexan- >^
>se tnct
dri Uxores memorantur, Martia una, altera Memmiae
hlnMude}
Quarum primam Mammxa in Africam
dicitur relegafTe»
lK
nec
ccr

,!>rctc
*H
Xdriu»

M
cui,
nc£i •
PALATINO -SELECTVS. S'27

OCciso Alexandro Imperium arripuit


^atn,
%
Htibu,
H
%
MAXIMINUS,
Alex
jam G

ccrte^,

VNA,

MAximinus sordido ex Thracum genere, prima sub SevetO Militiac


rudimenta subiit:IndeCyclopici roboris merito suiTexit,tandemque
per parricidium Romano se immiiit Solio. Hunc Imperatorem primo
in Numismate venerantur Samii , expresso Imbrasb sive Parthenio
eorum Fluvib , cujus Sc fertilitatem & gloriam hoc monumento Maxi-
rriini proiperitati devoviise videntur. Ea miserse imbecillitatis Sors est^
nci Alexandni ut Tyrannos majore dignari neceise habeat veneratione 3 ne noceant,
iaIlS,obser*ii quam Reges, ut benefaciant. Maximinus severitatem Alexandri in
s pronunci»*
crudelitatem verterat : Omnis eum Romanorum Orbis, ut Antasum
mi ta»"01 «»l quendam, aut Busirem, horrebat : Sola fulciebatur Militum side, quas
in secundo Nurnismate celebratur , quamque &, largitionibus & longa :, H
,usTraj>
consuetudine meruerat. Hac fretus,bellicos Alexandri apparatus contra
,arte fa^ Germanos eduxit, tantumque agri, ii ipsi credis, pervagatm efi , M non
tantum potuerit ioqui, quantum fecerat. CCCC. millia Germanorum
<vicos, ait, fe mcendijfe, greges ahduxiffe, captivos ahsiraxijfe, armatos occi-
riptione difse, in palude pugnlfse, solaque paludum aliitudine prohihitum,quo nimus
cl-iptores
ad Sylvas penetraret. Yixc de Germanis Victoria variis in Numismati-
Me^13' bus prostat, nec dubium, quin 61 eodem spe£tet,qua; in propofitorum ter-
•a
tio gradiehs cernkur ; Neque eniin subilitit Maximmus, sed tanta
icam Vicloriarum selicitate usus eft y ut ipse Senatui denub jactare potuerir,
Brevi temporetot bellase gefiffe,quot nemo Velerum : Tantum br&d&in
Romanum Solum attulifse, quantum sperari non potuerit: Tantum capti-
ijorum adduxijfe, ut <vix sola Romanasuffciant. ,.-.■ Qubrsum hxc* si cnu-
delitate interim non Cives tantum, sed 6c Milites iibi insei|os reddit? Ho-
rum perridia emarcuit^oceisus ad Aquilejam, c.um inTenrc&io quiescerec.
LT
THESJVRVS EX THESAVRQ
LI. u
MAXIMUS.

MAximi Nummosex aurojiaclenus non inspetlos ait CI.Vaillant.


Ejus ajGsertum facit, ut propositum adjicere neceste habeamus. XJc
faciei pulchritudinem laudes, qux passim amata dicitur a procacioribus
fceminis, per nos equidem licebit, quamquam projecta menti extensioini-
nus videatur amabilis y Certe Patri deformitatis nota fuit. De Pietate
qax in Numismate per Instrunienta Pontisicalia notatur , niiiiJ apud Au-
thores^ sedsuperbias sufficiens mentio. Cum Patre in Tentorio occisum DENutr
constat, conclamantibus cundis : Expesimo gemn ne Catulmn quidem eadem
servandum. Ciissriiarchi

Primus Vir
LII. tius Viflo

M. ANT. GORDIANUS AFR. I. fcd Votoru:


Nummis lai

Jul.Capito
scilicet) Du
Envotum
ItarisVirtu
Ccn(ulRoi]

Allreos Gordiani Senioris se non inspexisse, idem ait CJ.VaillaImt. concilier; ^:

Quem hic exponimusjindubitat^ antiquitatis est. Imperator To-


gatus ramuni protendit, hnistra Parazonium tenet. Idem typus & m % VIR
Argenteo occurrit, exhibeturque apud Arschotanum , sed absque me- J?votum
talli determinatione. Interpres in ramo laurum agnoscit 3 nos oleam
putamus,credimusque Gordianum hoc Nummo futuri sui Imperii Ge^ >^est
nium adumbrare voluisTe> tanquam Orbi Romano Paciiicum,contra ho- Hntia
stiles autem incurJiones munitum-, sed utrumque fefellit optimum Senem.
P°tentii
Parazonium in sinistra cxstirpandis Patria; hostibus impar erat •, Llnde
Gordianus & vitam pesiundedit,& promisiam Imperii Pacem. pali

LIII.
0

PALATINO SELECTVS. i^

M, ANT.A GORDIANUS
F R. I 1,

ura Proc^tij
nicnti ex%.
liit De
;ut, nilril a
Tentotiood
^ Catuktnm DENummis aureis Gordiani Filii, qualis proppsitorum secundus eft,
eadem obtinet ratio, qua; $c in Patre. Negat Cl, Vaillant eos in
Cirrieliarchiis observari •, At Nos de sinceritate Nostri nihil dubitarnus.
Primus V ii tutem Militarem exhibet, Secundus Providentiam, Ter-
tius ViQoriam. Ex Vitloria patet omnia ha?c non veritatis indicia,
AK sed Votorum esse. Vi&oriam Gordiani nullam obtinuere, §C tamen m
Numrnis lauream Victoria Eis impositura festinat. Noli mirari l Apud
Jlil. Capitolinum Senatus inter alia exclamat : Imperatores (Gordianos
scilicet) Dii conservent! Imperatores nobiles VICTORES vidcamusl
En votum! Idemjudicium & de Virtute est>& de ProvIdentia.Mi-
litaris Virtutis encomium qua meruerint in militia, non video \ Attamen
ConfulRomanus apud eundem JuL,CAPiTOLiNUM,ut Senatiis favoremeis
conciliet: HofitSyino^mtyeslMaximmw, Diifaciant.ut ejfe jam defmat£$
GORDIAN/ SENIS seliatatem & PRVDENTIAM, JWE-
NIS VIRTVTEM atqus CONSTANTIAM Uti experiamur.
•ft. Imperrr" En VOtum \ Votum tamen,quod in VirtUte & Prudentia radicatur.
' Idem «y p Mirum,quanta sibi de GordianiS promiserint Romani l Sed omnia
TUM)(eaabs; eventus deftituit. Quazris causam ? Eam inNumismate iecurtdo invenies:
moC* »°s Prudentia Augultorum securior erat, quampto illis temporibus. Ubi
potentifsimus hoftis adhuc spirat, nec adhuc sirmata sunt Princi-
lituvafiitW#i
palis sastigii limina, ibi ferro ad protegendum orbem o-
Pacifc^1
ic
pus eft, non imbeili virgula*
bllit op
r £«[
5 ii*P ,ai
Tt Audito
33 o THESAVRVS EX THESAVRO *» Vifl
Lldito GORDIANORUM interitu, MAXIMINO Senatiis
PllPIENUM opposuic & BALBINllM
LIV.

M. CLOD. PUPIENIIS
M A X I M U S.
peorum <
obcn°

VEneranda Pupieni Sencdus, si sola in Numismatibus i*adiaret3jain


sufficiens materies eiset., in qua Juventuti Honoris Idolum ostendeie-.
mus y At Virtutes ejus &merita, Senedutis gloriam extollunt. Con-
cordia,quam cumBalbinO in Republica administrandacoluit,encomium
exprestlt Caritatis mutm. Utriusque in communem securitatem studi-
um Patres Senatus probavit. Vere PatreSs qui a Maximini metu Rem- llEmini,
iT-*OPANH
publicam liberarunt, qui quasfatam restituerant 6c Pacem & Felicitatem.
Restituerunt, sed durn conservare nituntur, exasperata; militum licentiae ^senrat
■ pra^da fuerunt. AlAN. Av

LV. ne ciA
D. CML BALBINUS. nimC
bni in c
^neam: I

fcerv^

E Tiam Balbini Numiimata Augustorrim Concorciiam cele^


brant > si non explicite} attamen implicite. S Concordia^
vin culum
PALATINO SELECTVS. W
vinculum est : Qui sidus eft, concors sit, necesfe est. In fecundo Numi-
smate Vi&oria Lauream porrigit, an Balbino ? Atqui Balbinus Ro-
m£ remanserat, cum Pupienus contra Maximinum abiret. Infcriptio
rcm declarat : VI0:oria Auguilorum eft j Pveipublicx in Commune
consuIebant^Optimi PrincipeS , & ex lege Concordise, quod Unus
secit, id & alterius faraae cessit, reservata tamen DilS selicions administra,
tionis Gloria. Id ex tertio Numismate patet , in quo PlOVldentia
DeOrum exprimitur, & radio Orbem protegens, & mftinens Cornuco-
piae,_ uberioris rerum abundantiaeSymbolum.

LVI. Qjjs

ANT. GORDIANUS.

macibus radlaie

isIdoluraostK
m extollunt. (
idacoluit,encoi
:m securitatrai
JEminit hujus Numismatis, clari sane & memomndi , Illustris
[aximini imm ISpanhemius Dijfertatwne Nona. Parsantica Gordiani esKgiem
^acem&FdicE reprasentat laureatam, cum Inscriptione AYT. KAI. M. ANT. TOP-
zzx milicum I Aian. Aversa duas siguras super aram dextras jungentes cum inscri-
ptione ci£ht&n nErrAi£N omonoia. Sidetanorum & Per-
pacorum Concordia. Utrosque Pamphyliac incolas novimus. Si-
detani in Cilicia: confiniis maritimam habitabat Urbem , PergSti medi-
us. terraneam: Illi Orientem versus, Hi Occidentem. Figuras in Numisrnate
expreslae Diana sunt & Minerva. Diana Pergaeorum est, Minei va
Sidetanorum. De Diana Pergsea in superioribus dictum. De
MinervaSidetanorum testatur Strabo : Side, inquit, Cum&orum
Colonia, uhi MlNERVuE esl /Edes. Sldetanorum Etymon per Mar
ium PuniCUm, quod interjicitur, expreflum agnoscimus:
glAHN id Graecisdici,
quis ignorat ?

Tt LVII.
3V THESAVRVS EX THESAVRO iutf1 i
jsi l
r

Lva
AL1A
GORDIANI,
/t&S^

QUod in auro Gordiani Numismata rariora sint, quasdam eorum


adhuc fubjicere vifum eft. Primum VirtUtem Augulli exprimic
per Hercufem, Secundum Providentiam per Figuram ftantem, dex-
tra globum , finiftra Sceptrum tenentem. Quid in Principe deftde-
ves3 fi fubjeclo Orbi profpiciat, Hoftes Herculea virtute terreat ? Id Gor-
dianus ut faceret, non juvenili ardore, fed Socen fui Miiithei, Viri
prudentiftimi,Conriliis ufuseft:Tanta felicitate,ut &Persas pmftraveritcv
asternam, fi non Vicloriam, at Vi£toriae retulerit Gloriam .-Felicior futurus,
fi &C Phiiippi infidias Providentii fua difpellere potuiffet.

LVIIL sU.Vir,
"cum Fil
TRANQUILLINA. Nttad E
T,
.1*,SI*Nus i

ltv«'iNum

?**■

TRanquillinam in omnibus Nummis, quos quidem viderit ipse,


<|> POYe/*v vocari, CI, Patini assertum eft. In noftro aperte $OYP«*
legitur^ qualiter & apud Occonem & Tristanum , Qiii pofterior proinde
ex nuda conje&ura.quodFuria fueritnomenaRomanisfajpe usiirpatum, Cutnift
judieium Ceftatu
0

PALATINO SELECTVS. m
judiciuin posuisfe, non videtur.Inaversa Samfi sortunam suam Auguiix
commendant, procul dubio ejus savore conciliaturi 6c Gordianum
Augustum & Mifttheum Praefecsum Praetorio 3 quorum ille
Tranquillinx MaritUS, Hic Parens siiitiUterqj omni Iaudum genere
memorahdus j Unde nec dubium,quin eadem Sanctitas & Auguftam de-
coraverit.
LIX.
M. IUL. PHILIPPUS.

nt, qusdam eor.'

lAuguiicxji
guram ftanftm,!

d in Principedi
.te cerrcat? M
foiMMtheU
Perfas proftravco:

am:FelicioriiiE

Tet. 4
DE.,Virtutemilitali Philippi PatTlS, in secuhdo Numismate simul
cum Filii eXpressa, non dubitabit, qui hac Eum conciliante ab insimo
gradu ad Dignitatem Prate&i Prcetorio ascehdisse,, ex Historicis norit.

NA. Tristanus insolitum ejus typum miratur. Id non secislet., si eundem in


Severi Numismate, supra allato, observasset. Tertium Numisma Pacem
CUm Persis sundatam ja&at: Sacramentis, inquit ZosiUhslmtesVMien-
tihm^amicitia cum SAPORE conftitut aJieUdi^sopto, Romam prbftcijcitur.
Faftum id eft ftatim initio Imperii, cum Gordianus in Persias confiniis
occubuisset. PrimumNumisma, quod &c Tristanus vulgavit,8cCl.PA~
tinus ab AntiochienilbuS cusum, fi TrisTano fides, fub Capite turrito,
Urbis alias Symbolo, effigiem OttacillX exhibet, Uxoris Philippi. Quar-
tumNumifmaSxcuIum,poft exa&os, ab Urbecondita^MilleanhosJNQ-
Vum teftatur.Quas sigura inTempli medio sit., non satis discetno: Ipfum
Imperatorem arbitratur Arschotani Interpres , cui tamen subfcnbere
au- po11 >': Tt 3 vereor,
THESAVRVS EX THESAVRO gVS
334-
vcreor,cumVeftis Foeminam arguat-, In QuintoSaecularium mehtio est,
d
sett>c0
qxxx FhilippUS omni Ludorum generc celcbravit: Innumerabiles, inquit
Cassiodqrus in Chronico} Philtppm cum Filiosuo bejiias in Circo magno
interfecit. Varije adhuc in Nummis proftant. Nos Leoiiem dedimus* 0tibt:i
«
qui ut omnium Rex creditur, ita & omnium vices sacile fuppleverit»

LX. ve

M. OTTACILlA SEVERA, tf#iflTia


Gordian
c0lumbas

Annorj^

QUx Ottacilla quibusdam Vocatur, QttaciJiam revera di&ani, ex


ri Nummis constat. Christianam iui/fc, non magis crediderim, quam
de Marito Ejus. Pudicitiam ja6tac; At hasc Virtus etiam Gentilium eft.
Pietate fiilsir, In quem Deum ? Numisma Tertium rem decidit. In eo
Junonem Conservatricem suam veneratur. Quas junonem vene-
ratur,certeChristiana non fuit: NisiNumisma vel anteEjus conversionem,
Vel ab aliis cusum statuas, quod posterius tamen vixcrediderim, cum non
honori fuiiset, sed orsense. Primum Numisma HippOpOtamum exhi-
bet, &pertinet ad Saeculares, de quibus modo dicrum.
TRaja;
LXI.
'fe in P)
M. IIIL. PHILIPPUS FIL. *nnoce
*sVirtut
uPerior(

0rnuCOl
G

PErfidum Pflilippi Patris strategema, quo Gordianum subvertit, Ail-


nonx cantas suit. Cum MJLJTAREM ANNONAM PHI- Cpmii
LIPPVS Kitpc
v.

sj,
PALATINO SELECTVS. W
1 Cfrc0 s LIPPVS abunde cvnvehi cerneret, inquit Zosimus, Imperatore propter
b CarrM^s Nisbin cum Exercitu adhuc lurente, na<ves, qu& commeatum mi-
litarem continebant, ad interiora penetrare jufiit', ut fame prejfim 0"' irwpia
rerum necejsariarum Exercitm adfeditionem impelieretur. Eventm Conflio
refondit-.arrepta de penuria commeatus occafione GORDIANVM.nulia
decori ratione habita, circumventum, <veluti cujm culpa periret Exercitmt
Ra, intersiciunt3&> PHILIPPVM, ceu con<venerat, Purpura <vefiiunt. Ex his
Zosimi verbis abunde conftat ratio, cur Nicomedienfes in propofito
Nuniisrnate Cererem expresserint. Cum Pliliippus impedita Annona
(jOrdianum suftulerit, quis dubitat, quin adulatio Gentium corvos in
columbasmutaverit^ tamquam unictim Philippi Donum efles, quod
Annona: copia Exercitui rediisset»

LXII,

TRAIANUS DECIU8, %

evera ditai
;ediderim,qiffl
n Gentiliuraci

decidit. k
urioneirp*
sConvosi««

,otamum«* TRajanus Decius a Philippo in Mysiarn Pannoniamque adLegio,


nes cum miisus elset, ab his Imperator dictus, commilsum sibi robur
ipsius in Philippi cervicem retorsit. VirT rajailO similis, & laudandus,
nisi innocenti Christianorum sanguini crudelitcr inhiasset. Nomismata
cjus Virtutem ad oculos demonftrant : Primum Paimonias exprimit,
Flk Superiorem & Illfeiiorem, acuibus Imperii sasces primum accepit.
ferl
In sinistra alterius, Clavam agnofcit Arschotani Interpres j At nos
CornuCOplX, quod de Regionis sertilitate interpretamur, non minus ac
Genii lllyriciani Calathum. Sccundum Numisma Augusti Advcn-
tum celebrat, an in Castra ? Pronus sum, ut credam. Pacisicatoris ha-
bitus opinioni sussragatur. Tertium Numisma Oberitatem Augusti
m exprimitpcr sigurani Dextra Crumenam 3 ftnistra Cornucopix tenen-
tem.
33^ THESAVKVS EX tHESAVRO
teni) quam de Liberalitate iri Milites explicanclam auguramur. Quartutii
VlrtUtis Mllitaris teftis eft, qua freti Trajani Milites, cum adversus
Philippum pergerent,'licet pauciores, certam tamen Vi&oriam sibi pro-* Roffl
misere. At! At! QuidVirtus contra proditionem ? Cum Decius con-
tra Gothos Mcesiam &; Thraciam devaftantes, audacius quam consultius
depugnaret,a Gallo Mcesix LimitisPrxfe£to deceptus^simul cumFilio 1#»
gitur interiiise.
LXIit. c.
ETRUSCILLA,

HErennia Etruscilla hadenusTraianiFilia^&Uxor Volusiani


creditaest-, Sedl rajani non Filiamjsedllxoremjoco ereptasBar-
biae Orbiana^asterit CI.Vaillant: Idq4, fideNummi in Thefauro REGIS
GALLOKVM, in quo, ex adverso Decii Conjugis, signata sit Etru-
scilla. De moribus, si Authores taceant^Numismata loquuntur^loquitur
Mariti Genius, Quem ex se non novens, noveris ex socio. TrajanUS
Decius omni laudum genere cumulatur, quidni & Etrufcilla Uxor ?
Pudicafuit: Velum faciei obtendit. Imo &Magnifica: Junonem Re- Osti]
HI
ginam veneratur. Utrumque in Numismatibus, quaej etli rara non sint3 cum
Seriei tamen ornandas serviunt. ^TlNUM,i
^ QLII^
LXIV. ^um, q
Q. HER. ETR. MES. DECIUS.
%. Sect
edKeniJ

fdr/ L°n
HErennius EtrulcuS Decii Filius a Patre Captr, poft & Augufim
di&us,in primo Numismate Spem signavit. In secundo Pietatem:
t •(
Pietatem non suam tantum , sed & Patris. Id ex Infcriptione patet,
l
in qua Pietas non Augufti, fed Auguftorum habetur. Pietas
hxc

>Ur.
PALATINO SELECTVS „7
,cll,H, hax pei" Mercunum exprirni creditur, qubd ipse primus Religiones in-
isi
venerit. Ubi Pietati Princeps regimen suum superftruit, ibi & de Prin-
DecCs cipis Filio suturosum temporum selicitatenl iibi promittit Orbis. Hax
Spes eft Publica,quam in primo Numismate etiam de Etrusco teftan-
tur Romani.

JL/Eciis sublatis, in Imperio remansit


LXV.
■GVAL HOSTILIANUS
MES. QUINTUS.

Uxor Vot
,locoere
"hesauro IB
signatasitEtl1

.quuntur,lo()iii
)Cio. Trajan
truscilla* HOstilianum Decii Alii Gerierum faeiunt, Alii filiUm, 3ub eo
a: Junonerf cum Etrusco Caesarem fuiise,ceLTaamestexNumismate,apudCl,,
etfii-aranon' PATiNUM,ih quo utriusqUe ErEgies conjuri&a inscribitur ETRUS CUS
&; QlIINTUS C^ESS. Eadem C&faris appellatio §£ arguit,Numi-
smatum, quse proponimus, Primum & Secundum sub DeCiO adhuc eise
percuisa. Idem & ex aversa Primi collegeris, in qua Pannonise, qua? &;
in Decii Numiiio, qubd iis in Orbis partibus Impesiale culmen is ascen-
diiTet. SecundumNumrsma PudlCltiam exhibec,qualeni alias fceminx;
Sed Juvenilis hasc a:tatis Virtus est, cua; & in Masculis laudanda.Tertium
dC Quartum, Au^ulii Honores prasferentia, post Decium sublatum cusa
videncur t & alterum quidem, ciim jam & Gallus AugussllS vocatus
eiset. ConCOrdiam utriusque, in Tertio per Dextl as jmiOas agno-
scimus. Cullodiam Securitatis Hostilianus in Quarto per Mar-
tem PropUgnatorem expreisit : An quod inisida Imperii Societas?
Facile adducos?ut credam. Sed metum ademit non Mai S, scd Mors.
Ademit metum, sed ademit & metus causas, & vitam & Imperium. Me-
lius fccisses3 Hosiiliane 3 si contra peftiferum virus non Maitem co~
luiises, sed Hyge)am,
. Uu LXVL
338 THESAVRVS EX THESAVRO
LXVI.

C. VIB. TREB, GALLUS»

QUomodo GallllS ad Imperium pervenerit, in pracedentibus est di* trOlus


dum. In Nummis his S^culum llOVUm ja&at, ja&at Juiionem V morti
Martialem 5c Vistorlam? omnia slne Historia; fulcro. Sacculum sub nines tunc
PhilippO novum erat. Sub Gallo post exa&os aliquot annos novitas cundo Ni
jam deserbuerat. Juiionis Martialis Templum m Odava Urbis Re- Calamitati
gione fuisfe, Sexti Rufi assertum est , At quo merito haec Dea a Gallo
mali vim c
sjgnetur,non video. Ei., qui Principem suum prodidit, Pacem a Barbaris
gnstoruir
emit, a Successore proelio cassus est, certe nec Juppiter nec Juno Mar-
& Gcnius
tiales adfuermt. Hinc dc subit mirari, quid in Tertio Numismate Vi-
Qoria ? Adulationis certe monumentum est, vel falsb prsesagientis ves j ^ morbid

impudenter mentientis. Quartum Numisma majorem in Historia basin se%atn.


agnoscit. Cum Galli tempore, tanto pestilentia veneno sasvierit, ut & Qalloproj
Hostilianus ea periret, cui Deo ad mitigandum malum potuit supplicare colebat Ma

homoEthnicus? Cui potuit referre gratias servatus, si noii Apollilli, Re- ■kflolm
ctori Solis, cujus radii corruptum aerem temperant, & a noxiis exhalatio-
nibus Terra? purgant ? Id Eum secisse, hoc Numisma Teftimonio eft, in
quo Apoililiem Salutam Encomio decorat , Felicior forfan, ft &
Martem Salutarem expertus esset. Hunc dum contra isfimilianuill
consistit, sibi contrarium sensit. Cassus a fuis, & Vitam c
amisit,& raaximum vitas decus
Imperium,

LXVIL

\ ^i
tlr,
A
eos

qui
0

PALJTINO SELECTVS 33 j>


LUs^ ....

LXVII.
C, VIB. VOLUSIANTIS
L

raecedcntibusts

at, ja&atjuno VOlusiahUS GalJi, ut creditur, Fihus, sub Holliliano Casar, & E6
cro. Saxuln mortuo, cum Patrc Augussus, nulla re notior est, quam peste, quas o^
iquot annosno. mnes tunc Romani Imperii ditiones corripuit. En causam , cur in se-
n Oftava Uttei cundo Numismate Pietas Auguslorum ante aram manus attollat.
6 haecDeaat
Calamitatem Publicim deplorat, Coelumque precibus tatigat, Ut tanti
mali vim comminuat. En causani., cur in tertio Numismate Salus Au-
lit, PacemaBac
gUiloriim serpenti pateram protendat, escam captaturo. Serpens Sanita-
ternecjunol tis Genius credebatur \ Hic si probe curetur, ex erronea persuasione* nul-
mo NumisoiK lus morbida: contagionis est metus. Quicquid sit, Voluiiano pepercit
falso pws& pestis, at non pepercit ferrum. Dum y^imilianum debellaturus cum
Gallo progreditur, cum eodem a suis cassus est, Id mirum ! Junonem
colebat Majestatis Prassidem, imb Junonem colebat Maitialem,quae&:
sa
alumpotuits;iV in bello Imperatorios Spiritus defendit. Id Gentilibus creditum est, sed
sinonAp quam vere vel unius Volusiani docuit exitus.

&inp*^ LXVIII.
C. 1UL JEMIL1.ANU&
:0ntra
suisj

Ureos ifimiliani haclrnusnoninspe&os^CLVAiLLANTait. Noster


A Antiquitatis indubitatse est, typi elegantistimi. Herculem Vl&O-
Uu% rem
34-0 THESAVRVS EX THESAVRO
rem celebrat curn Clava, Leonis Pellc, & Arcu; CumArcu,sed absque
telo : Procul dubio,qubd tela jam m hostiles acies emisiilet. Cum sub
Valer|as
Gallo & Voluiiano Scythx Romanum Tmperium liberiore motu in-
cursarent, j£milianUS Ordinum PannonicorumDux,militibus iuis con- : Jcip»on£

firmatis, eos aggressus eft , magnamque partem occidit, & in hosticum


transiens, quicquid occurreret, obtruncavit, eoque sa&6 prxter omnem ! p, <Ja11

spem Romanum Imperium liberavit, 6c a militibus Imperator diclus est. Fatre cf


Ell fa&um fere Hercuieum! Hercuks Patriam suam aTyrarinorum linei» L
insultibus vindicavit, yEmiliailUS ab insultibus Scytharum. Sic toeritb
vocatur in Inscriptione HERCVLES CONSERVATOR, in Numi-
smate HERCVLES VICTOR. Et tamen suorum Insidias evitare non provident
potuit. Gallus, audito ^miliani Adventu, Valerianum ablegave- Id a Insc
rat, ut Gallicas Germanicasque adduceret Legiones •, Cum Hic Gallo
dicante.
Volusianoque occisis appropinquaret, ^Emilianus, qubd militarima-
gis, quam Imperatorio more res aggrederetur, a suis cxsus est, Imperium-
que communi omnium sententia Valeriano traditum;

LXIX.

P. LIC. VALERIANUS.

UArin
X"eifc fi
Ve^Impe:
crationem
IMperator Valerianus , acceptis fascibus, ut ingruentes undique Caud
Romana^ Ditionis hostes submoveret, Filium Gallienum primb C&-
sarem, deinde etiam Imperii Confortem fecit. Hinc, partitis Provinciis,
Filius contra Germanos ad Rhenum properavit, Pater autem Orientem
vetsus abiit, vexatusque &C pefte &; iniquo prasliorum eventu a Sapore
Persarum Rege in vincula conjectus eft, cumquc, maximo cum Romani
Nominis
'JR<0

l"ciu;.
lct. t PALATINO SELECTVS. 3+i
o
1 %^ Nominis dcdecore7Equura ascensuro diutius pro scabello suisset, tandem
detracM a Capite ad pcdes cute, indigno tanta Majeftate sato periit, In
Numismate primo Pietatem Auguisorum cernis. UterqUe eft, Pater
Valerianus & Filius Gallienus ? Aras adftant, alter Aquilam, alter
Scipionem tenet. An hasc Pietas mutua sit, qua alter alterum fuerit
aniplexus, an verb Pietas in Deos., de eo jam non disquirimus. Id con-
ftat, Gailieni, Pietatem in Patrem sragili pependisse sllo , utpote qua;
:harum, 71
Patre capto non lu&um Filip suasit, sed hilaritatem 6c lastitiam. Apol-
linem Conservatorem, ut&insuperioribus, contra peftis s^vitiam
crediderim invocatum,tunc, cum, ut Zosimus ait, in Orjente ea VALE-
RIANI Exercitum invafjfet. Vulcanus & Vi&oria bellicam §C
Providentiam mentiuntur & Gloriam, non Valeriani, fed &GalHeni*
i UmHicj
Muod militaj] Id ex Inscriptione Vi&orias patet, non Augufto sed Augustis eam vin-
dicante.
*&s eft, Inis£!l
n,

LXX.

M A R I N I A N A.

MArinianam, Alteram Valeriani Uxovem» CLPAtiwm conjicit


esse Filiam Marini, Ejus, qui Philipporum temporibus degusta»
verat Imperium. De moribus nihil apud Authores. Numisma conse-
crationem testatur, expressa volucre JunQDia, gestu fat arrogante;
Caudam explicat,ckcoIium protendit, qualiter superbiae
solet esse index. Si hinc Cortje&uram eslormes, sorsitan
u^l
incrruen^ idem vitii & in Manniaaa
inveneris.

Uu 3 LXXl*
34-z THESAVRVS EX THESAVRO
LXXl.
P. LIG. GALLIEKUS.

observac^ I

pjgoicatis.
Cognomer
qot COR
antur,pr*
coaluiiTet.

num occur.
men sive PJ

Metropo
qubd, ante
SEx Kk exponimus Gallieni Nummos, duos aureos, duos argentcos, Cornuco
duos asreos. Aurei Fidem Militum celebrant & ifiquitatem LIENI
Augusti. Fidem iVlilitum in laurea, qubd inde Vi&oriam spcrarct > CIS (
yfcquitatem cum Cornucopiae , qubd inde Rerum abundantiarm lienum in;
Neutrum si cvenerit, mirum non est j Neque enim fidus miles, neque to Salo
asquus Imperator. Is asquus non est, qui illatam Patri injuriam oon tan- cudendi hi
tum non vindicavit, sed & lucro apposuit. Fidi non sunt, qui periido
ausu Imperiale faltigium pro lubitu vendiderunt. Triginta hujus
temporis I yranni rem in aprico ponunt, utita non opus sit} pluribus
eam demonstrare •, Nisi ad eos Milites hoc Numisma reiiringas, qui cum p.i
Gallieno in Expeditionibus erant. Argentei Nummi jactant Germa-
niam & Galliam. In priore 'I ropaeum eft de Germanis, m postc-
nore Imperator Galliam reihtUlt. Hunc Nummum post cxdem
Poilumorum, qui Gallias obtinuetant, cusum, Occonis conje&ura est.
Ad utrumq-,Numisma Aurelii VicroRisTestimonium placet,qui GAL-
LIENVM GERMANOS A GALLIA ftrenueait arcuifi. iErea
Numismata Grasca sunt: Prius £pheslOFUm,secundum Gordenorum
LydiX, tltrorumque Foituna subGallienO rerum abundantiam ja&atj SAlo«in
Altera & Aras thura supersundens^ob conciliatam iibi selicitatem Divinis
Ei honoribusdebitas videtur perfolvere gratias.
LXXII.
jHq

FALATINO SELECTVS. i4i.


LXXII. m

CORIMELIA SAt A.

COrneliam Saloninam,AttaIi Filiam,male cum Pipa (ive Pipara


Marcomannorum Resis Filia quibusdara confundi, CL Tristanus
observat. Pipara Gallieni Concubina erat,Sal6nina eratllxor. Uxor
Dignitatis Nomen est., at Concubina Voluptatis. In Numiimatis adversa
Cognomen observatur XPYCO FONH , quod Graxum est, cum reli-
qua CORNELIA SALONINA Romam sapiant, impositaque vide-
antur, prasertim prius , postquam Imperiali Conjugio cum Gallieno
coaluisTet. Aversaeadem.fere in Gallieni Numismate apud Cl. Patj-
num occurrit. , Is siguram stantem Cybelen arbitratur, Peculiare Nu-
men sive Phrygije sive Ionia?, cujus, ut ex Inscriptione patet , in Urbe
Metropoli Numisma cusum est. Forsan & Urbis Typum auguraberis,
qubd ante Aram non Gallieni tantum Statuam protendati led & sinistra
os, duos nrgcntco: CorilUCOpia^ HaxMulierteneat,indicatura procul dubio3PartesGAL*
: $c£<\ LIENI fanfte sovendo, omnem fe rerum abundantiam pofidere. Ex
^icloriaraspc: Historicis constat, cum omnes fere Orbis Romani ditiones contra GaJ-
rum abund; lienuminsurgerent, Joniam eifidam perstitisse. Id ope Attali efte-
ifidusmfene?;
dura Salonina? Patris, conje&ura Tristani est^ quod si verum, eb major
cudendi hujus Numismatis ratio fuin
iinjuriamnon*
nsunt,quip^ LXXIIL &i

P. LIC CORN. SALONINUS


>opusW» VALERIANUS. A
m

«nu* P^
3NlS^s
.lacefc^ J
Aloninus Gallieni exSalonina Filius^aMatrepotiusid nominis
>P
,^<> s accepir, quam ab Urbe Salona. Cdfar secundum quosdam ab Avo
um
(jor* Valeriano
-i^l
bun^Jr
&t&1 :l

P0
S-H- THESsWRVS EX THESAVRO 1 m blC

VaJeriano, secundum alios a Patre GallieilO appellatus eft. Quicquid


sit, caro conftitit Paternus Airior : Poitumo coiitra Barbards in Gal-
Jiaiii proficiscenti credkus, cum^Colonise moraretur, a Gallis, Poilumo
poft devidtos hostes Imperium deserentibus, occisus eft. Gallienus, ut
necem intellexit, m Deorum numerum Eum retulit & consecravit, vindi-
clamque spirans contra Poitumum in Gallias progressus eft. Confe-
crationis Testem se sistit Numisma secundum , in quo prarter aversam
^cibus
& DIVUS appellatur. In aliisConsecratio non perAquilam solam,se&
per Aquilam anima: in Coelum deferendas Ministram prjefiguratur. U-
trumque in Numismatibus receptum est. Notanda hic dirserentia inter
Saloninum Gallieni Filium, & Valerianum Juniorem, Gallieni rGreg
Fratrem, quam non observavit Occo, Uterque in Nummis Valeria-
nus vocatur : Sed ille vel ex HiHona, vel Pronomimhm LIC. COkN.
ncrc diffli
SAL. vel etiam Confecratwne & appellatione Dl VI distinguitur. Gal-
lieni Frater inter Divos relatus non est. Ex Historia Salonino addi- Quietun
fem, He
citur Numisma primum. Rationes adducit Cl. Tristanus. In Numi-
smate Cafar vocatur, facies puerilis admodum est &c pueritias tantae, ut biam. ^
etiam in aversa sub infantis sinmlacro jovi comparetur •, At ValerianUS beliianun

Junior tunc demum Czfaris nomen accepit, cum Gailienus vocaretut ricum Is

I>: Augujim. Accedit qubd Imperialis infans fragili ratione Jovi crescehti norem.
comparetur, nisi qui & ih Imperii sipem prognatus educatur : Talis Sa- Marius &

I lonillUS Gallieni Imperatoris Filius, non V alerianus Junior. Joveni


Capras beneficio educatum ex Mythographis constat»

LXXIV.
P. LIC. VALERIANUa

V
fNgant
VAlerianuS a Patre Valeriano Cafar, a Fratre Gallieno Augufius
di&us eft. Utraque Dignitas in Numismate primo habetur 5 Illa in conti
adversa, hasc in aversa, nisi sub voce AllGG. non Gallienum & Vale-
rianum Fratres, fed Gallienum & Valerianum Patrem intelligas.
Pletatem certe, qua; hic per Infirumenta Pontificalia exprimitur,m Va- ^lns
leriani Patris Nummo, ipsius Valeriani & Gallieni Filii, Ar« adftan-
tium simulacris prarsigmatam modo dedimus. Secundo in Numismatc
idem
% dep \
PALATINO SELECTVS 34*S

i. Idem hic Gallieni Fiacer iub Elogio PRINCIPIS JUVENTVTIS stans,


dextra radium renec, sinistrahastile,qualiteriii bello Imperatores solebant.
JmperatoreiU ftiisse ex Trebellio Pollione constat, qui,capto jam Va-
cil uscst( leriano Patre, in Fastis scripmm memoiat: VALERIANO IMPERA-
TORE CONSVLE. Ad bellicam quandam expeditionem hunc typum
4v&t
pertinere, facile adducor, ut credam ', quanquam eam determmare difti-
cile sit. Cum Fratre contra Ciaudium progressus, aMilitibus Claudio
faventibus snrsul cum Fratre occisus est: Eodem exitu, dilsimilis moribus,
ic di^a qui & alia, quam Gallienus prognatus legitur Matre,

/Zw Lic. EGregia sub Gallieno fuit Tyrannorum Seges, plerique


^istingmtur, $ 'tamen Viri fortissimi, cum Gallienus interimomni deliciarum ge-
& Saloniao tf nere difssueret. Oriens Cyriadem dedit , dedit MacrianOS &
Quietum, dedit Odenatum, Herodianum, Maeomum, Bali-
^tanus. ln^ ilam, Herennianum Timoiaum : Et ne Feemina: deestent, /eno-
^fueritktanti,;
biam. Afrwa Cellum vidit, ASgyptm yEmiiianum, Ifaurka I re-
wrjAtValeni bdli&numy Achaja Valentem, Thejfalia Plsonem, Pannoma^II-
jallienusvocaa
lyricum Ingenuum, Regillianum, Aureolum & Valentem supe-
irione Jovicrese riorem. His mistis in Galliam abimus. Ibi PoiiUmi, Vl&ormi,
.ucatur : TalisS: Marius&Tetrici.
isjunior. p LXXV. %
M. CASS. LAT. POSTUMUS.
NU&

ELegantissima juxta & rarissima sunt aurea, qux damus Pollumi Nu-
mismata. Primum ab utroque latere utriuscue & Patris & Filii
facies continet, illinc laureatas, cum inscriptione : POSTUMVS PIVS
Galiie"0 FELIX AVG. hinc Patris laureatam , Filii galeatain, cum verbis
VIRTVTI AVG. In secundo Patris Effigiem ccrnimus Gaseatsm
i»ohabSv
cum Inscriptione : POSTllMUS AilG. in aversa Vidtorialmperatori
Globum 6c Sceptrum tenenti Lauream imponit. Causam rei aperit In-
scriptio: VIC. GERM. P. M. TR. P.V. COS. III. P. P. Si
&< sj,.. «#', nulla de PostumiS apud Historicos mentio extaret,hasc Numismata suf-
Xx licientes,
M<°
P*
34j* THESAVRVS EX THESAVRO
coiv
ficientes & rerum gestarum, & Virtutum testes essent. Virtlltem ex- pcc
sua
tC&
hibent non alio schemate , quam utriusque Imperatoris Essigie. Audia- [l!
u'
mus Valeriaiium : Trans-Rhenani, inquit Ille in Epistola ad Gallum, Qaar^q
voN£
Trans-Rhenani limitis Ducem & GaliU Prasidern POSTVMVM
fecimus, Virum dignisiimum feveritate GALLORVM,prafente quo non
miles in Cafiris, nonjura insoro, non in Tribunalibm iites , non m Curia
Dignitas pereat: Quj unicuique proprium t&fetumfervet; Virum, quem
ego pr& cceteris fiupeo, & qui locum Principis mereatur jure, de quo sjcro,
quodmihi gratias agetis. Quodsimesefeilent opinio, quam de ilio habeo> o

sciatis, nmquam gentium reperiri3 qui posiit penitm approbari Hujus filio> xores, noi
PO^TVAIO nomine, Tribunatum Vocontiorum dedi, Adolefcenti, qui
se dignum Patris moribus reddet. Hxc Valerianus Imperator. De
ViSoria Germanica Trebellius Pollio, Nimim Amor, inquit, erga p Ostui
POSTVMVM omnium erat m Gallica Gente Populorum, quod SVB-
MOTIS OMNIBVS GERMANICIS GENTIBVS , Roma-
num inprifiinam Securitatem revocajfet Imperium. Qux post "tam aperta
Authorum verba testimonia desidercs ?

\ Poitumo, contra Gallienum aliosque, in Imperii Consbr-


tium ascitus est
LXXVI.

M. PIAVVONIUS VICTORINUS.
lArii
auidi
ritinterfes
pluraEjus;
gutnenti.
Vlstorinum hunc Piawonium norninatum, ex Numismatibus f°tuerit fe
constat. Duo eorum produxitTRjstANUs, qui & contra Trebeluum m^ntb c
Pollionem latius probat, Eum Poslumo superstitem non fuisse, sed qua- obfcry.
tuor ante Ejus caedem annis occubuiise. Numismata nostra praster Essih !ritai
giem etiam Virtutem ostendunt & Pacem. Virtutern per Figuram
sl
stantem,dextraHastam, sinistra Clypeum tenentem, id quod iVlars
Confervator solet. Ipium Imperatorem hac sigura adumbrari, ex
dependenteChlamyde conjicimus. QuietUS eft,non tamen absq, armis»
CjUietUS est, ut Imperii sui dukedinenl propinet', ArmatUS,ut contra
hostiles Insultus se paratum ostendat. Altero Pacis CUiiodia innuitur,
altero
0
Virc
PALATINO SELECTVS. 34,7
altero Pax, quae& in secundo Numismate Oleam pratendit. Sic in '
postS Pacc conservanda, Hostibusque Pacis turbatoribus propulsandis,quin Vir-
tutcm suam posuerit, vel ponere voluerit videri,ex his dubitari non debef,
Quamquam & aliis excelluerit : JVLIVS ATE RsANVS, rcfetentc
■■'4

V< Pollxone, Ei neminem prdferettdumfiripfit, non in Virtute T^AIA-


NVMy non ANTONINVM in Clementia, non in Gravitate NER~
VAM, non m Gubernando jErano VESPASIANVM, nonin
cenfura totim vita ac feveritate militari PERTINACEM <vel SE-
obart P. ■
VERVM. Quis in tali credat fuilse maculam ? At fuit, & tanta, quaj
omnia reliqua oftuscavit: Dum Libidinj vacat, alienasque contre£tat II-
lmperator, J xores, non tantum Virtutum Prajconium amisit, sed 2cVitam* ■>m

I Oslumis sublatis,ab Exercitu ele&us est


[« post tam LXXVII.

M. AUR. MARIUS.
Imperii Confc

3RINUS
]k JArium Trebellius Pollio tres dies imperaise scribit ; Etriehos
XV-I quidem, cum Primo fuerit eledhis., Secundo regnaverit, Tertio fue-
rit interfe&us. Id Tristano verisiixiile non videtur , cum non tantum
plura Ejus Numismata exstent, (cd dc Typus propositi, Historici sit ar*
gumenti. ViGoriam exhibet, quam an tam brevi Imperii spatio vel
potuerit reportare, vel publico ad Posteros celebrare monumento , haud
immeritb dubitatur. Camdenus ex Mameshurienfi', ut idem Trista-
nus observat, Infcriptionem ckat , ViQorise cujusdam a IVIai io iii
Britannia obtentas Testem. Huicsi fides,& Numiimatis no-
non ^"''rerfi stri ratio constabit, & extendetur non tempus tantura
tfterJ
nostra s*J Imperii, sed & Imperii
-utem P Magnitudo*
id q»°ss

II

X x % Mario
cUitod^
I;
34g THESAVRVS EX THESAVRO

WlARlO sublato, suadente VICTORIA Imperium fuscepit


LXXVIII.
C PESUVIUS. TETRICUS.

GAlsiei

tinent
TEtriCUS non Gallias tantum, sed & Partem Hiipaniae tenuit, seli^- rium Kom
citerjuxta&; constanter., donec Miiiturn impudentia? pertassus Au*
reliano, devi&a. Zenobia redeunti se dederet. Ab hoc in Triumpho
du&us est. Postea tamen inter amicissimos habitus Italiam regendam ac-
cepit,& in honore consenuit. C. PESVVIVM vocatum & cogno-
mento PIVES V VIV M> Tristanus fide duorumNumismatumasserit.
Proposita Vi&oriam Augusti Comitem jadant, jaclant Hilarita-
tem. An per Vidtoriam Augusti Comitem ad Vi&oriam alluserint,
qua hortante,' ut modo diclum, Imperii habenas accepit, Peritiorum ju-
dicium esto ! Illud constat, tanta Hominem tam contra Barbaros, quam
alios Reipublicse Hostes gessiise, ut Occidens, nisi Hunc Protedtorem na-
dus fuiiset , Romano Imperio procul dubio excidiiset. Inde planum
est, non abs re Vi&oriam in Numismate primo Augufii Comitem ap-
pellari. Vidorias sequitur Hilaritas & Reipublicae & Augustorum.
H.9SC in secundo Nummo, solito Hilaritatis typo, dextra Palmam tenet
Vi&oriae Symbolum , slnistra CorilUCOpiae", Scilicet, qubd ex Vido-
ria Rerum abundantia, ex rerum abundantia Hilaritas exsurgat.

TEtrico ad Imperium progresso Caslar appellatus est Filius PUudj


Ejus ^exhibe
LXXIX.
^dem JVl
CPIVES. TETRICUS ^mmAl|

featurn
aci
Qde,
l"ath
feb £c

Uod Agnomen in Patre erat,id in Filio Praenomen eft. PIVE-


Q S V VIVS vocatur,non exFamilia naturali, fed, utTmsTANUs augu-
ratur
:o

FJLATINO SELECTVS. 349

ratur, ex adoptiva. Hunc non Cxiaiis tantum fulsisse dignitate, sed &
Auguftum vocatuin, &expra:cedentibus conftat, (in quibus HilaritaS
Augustorum celebratur, quod de utroque & PatTe & Pilio intelligen-
dum,) & ex horum Secundo, in quo Vi&oria ComeS Augusti non Pa~
tris Capiti apponitur, sed Filii. Adde Nurhismata Occonis, in quibus
Inscriptio IMP. TETRICVS PIVS AVG. De Vlttoria idem
Judicium eft, quod in Patre. De Prilicipe JUVentUtlS idem, quod in
Valeriano jumore.

GAllieno prope Mediolanum interemtOj Gallias adhuc ob-


:1« pcrtxsn
tinente Tetrico, Ulyricurri Aureolo, Orientcm Zenobia, Impe-
rium Romanum accepit
,hoc in H JL.X.-X.X.
llam «gendaiBjJ

ocatum&co!
umismatumaipi
M.AUR. CLAHDIITS. $
jastant Hilari
ioriam allusn,
pit, Pcririorumj»
:raBarbaros,(jEi
qc Proteftorcm»

set. Inde pl«:


'wujli Comwy
e&Augutai
[tra Pataam*
icet,qubdex#
exsui'gat«
CLaudii, qua: proponimusjNumismata nonEjus VirtUtem tantura
exhibent & Conceptam de ea Spem, sed 6c ViQoriaS: Vir tUtem
quidem Militarem, Spem pubiicam, ViO:orias subMarte& Jove, h
quorum Alter opima de hostibus spolia refert, Alter its devictis hasta? in- 1
SP

nititur,& fulmen tenet. Virtutem hic militarem intelligi,SirTlLlacrumi


galeatum ostendit, additur 8c finis ejus QJea, quam protendit, Sym-
bolum Pacis, quam a Virtute Claudll sibi pollicebantur Romari. Con-
ciderat hax sub Gailieno. Plerasque Orbis partes Tyrannis adhuc pa-
rebant. Instabant & Barbari. QuidPopulUs? In Claudli Virtute
Spem collocavit. Audito Imperatorem sacT;urn,solehniter ac< !amatum
est : AVGVSTE CLAVDI, DuTenobt*pmtient ! ClAVDI
A VGVSTE, Principem Te , aut qudlis Tu es, femper ofp* <vim*ts!
Xx 3 CladS

,UC *
3p THESAVRVS EX THESAVR®
?i,H°c
CLAVDI AVGVSTE , Te Relpubiica requirebat •, CLJVDI
AVGVSTE, Tu Frater, Tu Pater, Tu amicus -, Tu honus Senator s
Tu *vere Princeps , CLAVDI AVGVSTE, Tu nos ab Aureolo <viri+- WCC'
dica ! CLAVDI AVGVSTE-, Tu nos a Palmyrenis vindica!
CLAVDI AVGVSTE , Tu nos a Zenobia '& aVtBeria libera, l^CW
CLAVDI AVGVSTE* Tetricusmhilsuit. NonsesellitPopulum
Romanum hxc Spes. Claudius, tanquam aiter JVlars Aureolum wcilt \
a Reipublica: Gubernaculis depulit, Gothorum, ut ipse scripsit, CCCXX, QuicquU
miilia delevit, II millia Navium mersit. TeBa funt Flumina fcutia tfst)
operta Ibathis & lanceolis litora , Campi osibns tecli, Tantum mulie-
rum captum, ut binas & ternas Vi$or miles fbisotuerit adjungere. Non
juJicavent
stetisfet Martialis Virtus, nisl invida satorum series fortisiimo Imperatori
mittens :
Spiritum ademisset. Stabat ClaudlUS, tanquam alter Jupplter deje-
0ione, j
6tis Gigantibus : Stabat & Vi&rici fulmine lnstrudus, reliquas Cceli sui
GAl
partes dispidiebat, si qui devoto obseqiiio se redderent, Eos psote&urus}
11 qui refractario ausu rebelles persisterent, Eos oppugnaturiis. Reddide-
runt se ^Egyptii, Reliquos qub minus oppugnaret, gravistimus morbus
effecit, qui non in Exercitu tantum invaluit, sed & ipsum Claudium mor-
talibus exemit, &, ut Pollio loquitur, samilian Virtutibus ejus Ccsb
reddidit.

VjLaudii Sc Frater, skin Isnperio successbrerat


L X. X .XI.

M.AUR. QVINTILLU&

QUintllU Numistnata quid veritatis contineant, non video. Primus


Vi&Oriam jacftat, at quam ? Nifi Barbaros , qui cladi Superftites
Anchialo '""•Di,;
'*t>

) Ql.
PALATINO SELECTVS i51
°s «b a \ Anchialo vastata, Nicopoiin obtinere conabantur, Provincialium virtute
sub Hoc obtritos intelligas, vix habebis, qub eam referas. IVlars Paci-
fer Secundi, quid in Principe,qui ob brevitatem Imperii n-ec Martem gu- isl
stavit, nec Pacem dedit ? Nec enim ultra septendecim dies pracfuit. Pl o-
:
* U tlli, videiltla> quam in tertio Numismate Terrarum Orbi pollicetur, quam
ars ^e fragilis, cum ne libi quidem potuerit providere ? Lastltia Quarti quam
infausta,cum primordia Imperii fatalis Nuntius de eledo Auieliano tur-
baverit ? In externis Claudli Frater erat Quiiltillus , non in internis.
Quicquid contra Trebellius Pollio, quifancsum nominat & fratris fui
****** <vere fratrem , Delatumque omnium judicio ait, Eum fufcepiffe Imperium
nonhereditarmm^fedmeritoVirtutum^ Cum tamen ipse CiaudlUS alium
judicaverit5Exercitum Ei nomine tantum,revera autem Aureliano com-
erJ«ppiteris
3 rdiquas CaSS
mittens : Unde &£ verior sententia Eorum,qui Audita AVRELIANI
, Eos ptoteSi
Elettione,Ip>fum fibi venas folvijfe, ajunt, quam Pollionxs, qui eo genere,
itursis. quo GALBA, quo PERTINAX, mteremptum mm~\Gm>quodfalicet
segraWem &ferium contra Milites oslenderit^ Z$ verum Principem poili-
ravissimus
ceretun
m Claudiumui
"tutibus tjiu Ui LXXXII.
L. DOM. AURELIANIIS. ^
rcrat

LUS,

1 Mperator AurelianUS tanta fortitudinisedidrtspecimina,totseVe-


rioris Disciplinx exempla, ut haud facile inveneris, cujus virtutcm prar-
,n»!

ponas.

CW
lU ^
351 THESAVRVS EX THESAVKO
ponas. Privatus emmpentes Sarmatas, cum trecentis Prsesldiariis, solus
attrivit. Sarmatarum quadraginta odk» die uno, chversis ultra nongen-
tos & quinquaginta, sua manu intcrsccit : Apud Moguntiacum Tribu-
ssiusiiiy
nus sextae Legionis Gallicana! , Francos per totam Galliam vagantes ita
affiixit, ut scptingentis captis3 trecentos sub corona vendiderit : A Va-
Serapid(
leriano Liberator lUjrici & GaUiarum Reftitutor appcllatus est: Coronas
quatuorMurales,Vallaresquinque,Nava!es duas,Civicas duas,Ha(tasPuras
decem,Tunicas Ducales rustas quatuor, Pallia Proconsularia duo, TogaiTi 0 ffly1
pre,textam,Tunicam palmatam,Togam pidam, sub-armalem prosuhdum,
sellam eboratam ab Imperatore , a Senatu scipionem & i^Xczs meruit.
iNterfe
Sub Claudlo denub Gothos a Thraciis submovit^Rempublicam restituit,
J-ccrtano
Legionumque consensu Imperator est fadus, iisdemque temporibus Sc
contra Suevos 6c Sarmatas pugnavit, nobilislimamque retulit Vicloriam. saiidjuri
ISAarcomannis aegrc rejedis, compressaque , quae Romas fervebat , sedi- audebat n

tione, &C constitutis rebus ilrbanis, in Orieritem contra Zenobiam profi- exitU moi
ciscens, in Thraciis 6c IHyrico Gothorum t)ucem Cannabum sive Can- tcmporibi
nabaudem cum quinque mislibus hominum transDanubium interemiti
I
'i
Inde occupata Tyana & Antiochia apud Emeslam de rerum summa con-
traZenoblam & Zabam decertans , Elagabali ope., quem tota
vita omnium Deorum maxime colebat-, Victor exsritit, captaque paulb
post Palmyra, ipsam Zenobiam in potestatem redegit. Dum rebellan-
tes Palmyrenos denub contudilset, & in Europam redux, per Thraciam
alibique ingentia patrastet, Firmum in ^Egypto nova molientem solita
felicitate dicam, an Virtute superavit, Tetlicum in Galliis perterruit,
indeque Triumphura duxit, non de Oriente tantum , sed de toto ferme
Terrarum Orbe,

Hxc succinda est reriim ab Aureliano gestarum narratio. Ea


cognita , nemini, opinor , obscurum erit, cur in Numismatibus VlltUS
Ejus per Maiteill ViOiorem adumbratasit, cur Viftoria imprelsa, cur
Genius Illyricianus, cur deniqj SollS typus cum Inscriptione RESTI-
m
TVTOR ORIENTIS. Ambiguam hanc eise, nemo non videt. Ad
lmperatorem pertinere potest, potest etiam ad Elagaballim. Credi-
bile est, Aurelianum qubd inclinantem Exercitum hujus ope restitu-
tum agnosceret, hoc Numismate gratias Deo habiturum fuisse : Cum :*tU<
AVRELIANI Equites, inquit Fl.Vonscus, fatigati jam pene difee-
derent, ac terga darent3 fubito vi Numinis, quodpoBea prodttum,hortante
quodam Divinaforma,fer pedites etiam Equites reftitutifunt. Fngata,
esl ZENOBIA cum ZABA, &flemftime fartaVittona, Recepta
igiturOrientisftatUyEmefim ViBor AVRELIANVS mgreffm eft, &
ftatim
«0

ii iltt, :V.i, PALATINO- SELECTVS. m


siatim adTemplum E LAGA BALI tetendit,quasi communi ossicio vota
soluturm *, Verum illic eam formam Numinis reperit, Cjuam in bello sibifa-
"&"*, 'ventem njidit: Quare& illicTempla fundanjit^donarm ingentibus pofitis,
,d'defit'. . .
&Roms SOLI Templum pofuit, majore honorificentia confecratum, Ge-
niUS lllyriciailllS non tantuin res in Ulyria geftas in memoriam revocac,
sed& accepturn ab Exercitu Imperium. Rationem Calatili,quam supra in
Serapide dedimus, huc noninconcinne transserri arbitramur : Abun-
dantia: Symbolum eft. Rcrum abundantiam, ut audivimus,' Aureila-
^ hlcesmo IIUS IllyrilS peperit, Reliqua ex superioribus patenti

Ue tei*P°% INterseQo AVRELlANO &x fVIenses Interregnum firit.,


rctul*Via0I„ certante cum Milite Senatu, uter Imperatorem diceret, Senatus,Hcet
x tcrvebat, fui id Juris & agnosceret& exercere averet, toties tamen temeratum non
i Zenobiamsi;, audebat refumere *, Miles infausto, quem sepius jam senserat, audaciae suas
iabumfiveC| exitU motus , Senatui Jus suum remittebat. Tandem , quod rarum fris
temporibus,Senatus judicio Imperatorfacl:us,a Militibus aiTumpcus est
lubium interci.
erum furamaa
LXXXIII.
ope, quemi
, captaquepi.
Dumrebefc
M.CL. TACITUS. %>

ux^ per Tbraci;


a molientemfoli

Galliis pertenn
fed de totitotf
to

,rum n^atl0'

-riptione
idet-
o n°n vl q#|
TAcitUS primx fententiarConsuIaris, vir a?tate gravis, curil a diffi-
dente adhuc Exercitui Seiiatu Augufius appellatus esset, suumque in
Senatum ftudium milkibus invifum metueret, omni eos cura demeren-
dos, conceptamque de fe opinionem putavit abolendam. Tria ad hoc
media prselentibus in Nummis occurrunr. In primo VirtUtem Mlli-
tarem ja&at: Ne scilicet fe,hominem togatum,despiceretExercitus j fed
Yy crederet
jX4 THESAVRVS EX THESAVRO $&
crederet, occasione data & sibi Martium esse pe&us. Id sane demonftra-
Vi*<
vit, si Zosimo sides, cuni Gothi trajedH Palude Maeotide per Pontum ad w eti
Ciliciam usque sita incursionibus vexarent •, Hos enim aggressus I ati- 0S
tUS partimipse debellatos ad internecionem dedit, partim HoriailO de- tia tem
signato Prsetorii Prsesecto debellandos tradidit. Secundus Nummus Fi~
dem Mllitum celebrat : Ut scilicet laudum palpocaperentur, qui tot ^vitam
Imperatoribus suis non Milites exstitere, sed Hoftes. Tertius Nummus
efsicaciisimum oftendit conciliandi favoris Inftrumentum : Ubertatem
dieo, quas, quamdiu spem prxmiorum avidx plebecula^ objicit, tamdiu
venerationem sui conciliat. TaOtUS cum pauca verba ad Exercitum
fecisfet, Stipendium promisit, 6c de more donativum: Verba sua ad f;aSen
captandum favorem non existimans aptiora, quam Liberalitatem. Nec
promisit tantum, imb 6c Patrimonium suum publicayit, quod habuit in
reditibus LLS. bis milleOclingenties. Pecuniam,quam domi collegerat,
in stipendium militum vertit. His Pacem '& privatam &publicam,
qus in Nummo quarto habetur, procuraise sibi visus est. Et fuit Pax, si
non externa, tamen interna. Fuit Pax, sed publica Orbis Romani, non
privata Imperatoris ^ quanquam incertum, quibus turbatoribus ? Alii in-
K* sidias militares accusant, Alii morbum» Quicunque fuerint, non impletis V*
adhuc septem Imperii mensibus T acitum rebus humanis ereptum con-
stat. Sic incassum in quibusdam Nummis ejus & Salus occurrk & §e-
curitas.

T Acito in Imperio successit Frater

LXXXIV.
M. ANN. FLORIANUS.

I^Lorianus Xaciti Frater erat, non ex Patre, sedexMatre : Hic PRobu«


R. Imperium arripuit, non judicio Senatus, non voluntate Exercitus,non
ha^reditarium,, sed fuo motu* Plerique Praxedentium alterutrum Maje-
statis iux fulcrum habuere •■> At FlorianuS habuit neutrum : Unde nec
mirum, quod brevi conciderit. Duobus mensibus prassuit, tolerante u- i
troque. His exa&is, cum de Probo Nuncius advolaret, vel ab Exercitu
mcer-
;o
d ^h 4
PALATINO SELECTVS. 3SS
iiiteiremtus est , vel ipse sibi vebas solvit. Quid Virtutem jaclras Flo-
c"n F)0r, J)i riane, Orbem Terrarum bellico hastili tuendo ? Male parta male dila- v
buntur. In Te respice ! Te tuere ! Custodiaz Orbis Terrarum impar es,
lpercntUr ^ Alius exsurgit vel sola fama tibi globum extorsurus, Quid in CJemen-
tia temporum securitatem tuam ponis ? Tcmpora,- qua* cltmentia di-r
cisj feviente turbine tibi quietem adimunt, Quid dico quietem ? Imo
&; vitam
->, EnfruBm 3 Regni quos tmmaturs cupido
•rbaadEx, Procreat I

Um:>K< Lorianolmperii habenas vindicante.abExercitibus ele&uSj


,eralltatem,K;
F a ScnatuAugu/im dielus est

n donii«%,' LXXXV.
ta« & publ,ai
M. AVR. PROBUS,
'rbis Rossiani,!
atoribus ? ffl
enntj non impfe
laniscrcptumssi
lus occurrit&Sfr

PRobuS Impcrator quinquennio , quo prazfuit, tantas res gessit, 11


quantas anteEum nemo. Conferat cuiplacet^iginti TRAIAN7,
HADRIANIQVE annos; Conferat propeiotidem ANTQNINO-
RVM., inquit Vopiscus : Omnihm quifortes, qui clementes, quipru- 1
dentes, qui mirabiles exjiiterunt, Ilicpar fuit,aut f non repuqnat innjidia,
melior : Virtutem ejus & acTta^ partosque bellicis sudoribus rruclus ex I
propoiitis Numismatibus delibarnus. In primo JVlinei va Comes A O-
guiti
^6 THESAVRVS EX THESAVRO
gusli dicitur. Milierva Prudentix & sortitudinis Dea est: Prudentia f&°
& Fortitudine inftru&us ProbuS totum Romanum Orbem Vi&oriis suis
implevit, Barbaros contudit, Tyrannos dejecit. Minerva Hasiam & si^
4& &
Clypeum sinistra tenet -, Dextra Oleam protendit: An qubd ante praj-
hp* r*
lia Pacem pcenitentibus obtulerit ? An qubd Pacem Vi&oriis seOrbi da^
turum polliceretur ? In secundo Numismate , quod venustilsimiim est,
Ipse MiliteS lilOS alloquitur. Id Imperatores Cespititio Tribu-nali in-
sistentes solebant. Sub Imperii finem hoc factuni, sorte cum ad Bellum
Persicum se pararet, Vi&oria gbbo, quem protendit, imposlta per- dem cur

suadet j Quid enim sub ea intelligas aliud 3 quam Orbem Romanum Vi^ bet, per:

ctoriis jam ad obedientiam reda&um? In Tertio Adveiliens AugustUS speciem

proterit vel Barbarum, vel Tyrannum aliquem. Tyrannos Sa- | Secundc


turninum in Oriente devicit, in Occidente Proculum & Bonoslum. iecumbc
Inter Barbaros numerantur&Germani, Germanorum Vidoria.qu^ Augusto
omnium maxima fuit , in quarto per Tropasum inter duos captivos; in- Mtarun
dicatur. De hac ipse : Subacsa, inquit3 ejt omnis3 qua tenditurhtt} vichis pu
GERMANIA: Novem Reges,Gentium diverfarum^admeospedessup- & Vi&o:
plices ftratique jacuerunt. In Quinto Hercuii PaCifero comparatur, invasuro
quod, ut Hercuies Orbem Terrarum, sic ProbuS OrbemRomanum a
rium, cuj
Tyrannis omnique hostili repurgarit immanitat& Noli culpare typi iu-
ncre, ne <
perbiam ! Veritate nititur. Eb progrestus est laudatistimus Imperator,
ad hos vc
ut ipse ja&are potuerit : Brevi MHites necejfarios nonfuturos. Ex quo
stante vai
di&o & sextum Numisma, quod Sisciae cusum est, interpretationem mu-
tuatur. Quid enim aliud volebat innuere,quam securam Rempubli- tercepere

cam Romanam, securam Sxculi felicitatem futuram ? Nulla bella, ratos fata

nullam captivitatem : Ubique Pacem $c liberrimam vita^ dulcedinem.


LXXXVI,"
MJVR. CAROS.

Arus Exercitui infigniter, Populo & Senatui carior, nifi Carinum


PALATINO SLECTVS. . 3jr7
reliquiriet,post Probum occisum Imperiale fastigium conscendit3statim-
que ferocientes Sarmatas ita contudit , ut paucistimis diebus Pannonias
:luiuoda S
liberaverit, & adversus hostiles impetus munierit. Inde adversus Perfas
profectus Mesopotarniam subegit,. Persidem nullo obsistente vastavit, Cc-
'cnuftiir„„ '*> chen 6c Ctesiphontem Ilrbes nobilissimas cepit ," tandemque cum castra
super Tigridem posuiiset, fatorum invidia sublatus est. Ex his Vonsct
&SextiRuh r^umismatum nostrorum interpretationem facile inveneris.
Aurea sunt, in Antica ipsius Cari Eisigiem exhibent laureatam,cum
TitulisImperatoris,C&faris Sc Augufli, Nominibus Nlarci &cAurelii. Taiv
dem cum elogiisPietatis&CPelicitatis. Adversa primi adventumEjus exhi»
menTsSii bet,per figuraniEquestrem,habitu Imperatoris militari^dextra protensa in
speciem vel alioquentis Exercitum, vel militaria distribuentis mandata, Iii
Secundo VirtUS Augusti cum invitli elogio per Herculem Clava <jm
recumbentem prafiguratur. In Tertio Vicloria Bigis vccla Vi£tori
Augusto Lauream fert, Pax in Quarto Oleam. Venit CaiUS Sar-r ■

matarum impetum fra£turus, venit ptignaturus. Herculea Virtute in*
fdmeosptks^ vi&us pugnavit &£ vicit, sedecim millia occidie, viginti millia cepit, Vicit
ero comparai & Victoria sua Pannonias securitate donavit * quidni $C Jtaliam ^ quatti
rbem Romanui invasuros se Sarmata; minati fuerant ? Quidni totum Romanum Irope*
rium, cujus hostes, accepta Sarmatarum clade, ne impetum quidem susti-
*li culpare typisi
issimus Imperato;
nere, ne dicam, Eum lacessere audebant ? Documento sunt Persi. Etiam 1
ad hos venit. Venit Herculea Virtute. Venit invi£tus. Persidem nullo ob-
sutUTQS. Eii stante vastavit. Pacem Occidenti reliquit. Etiam Orienti daturum fata in*
rpretationemii tcrcepere. Morbo correptus interiit. Orta tempestas Divina3,ob supe*
_____-l~ 'DoivinllM
ratos fatales limites, vindicta^ speciern praetulit.

1 LXXXVIL

M. AVR. CARINUS. %

HMc Numismata qui contemplatur, immeriram egregii Imperatoris


laudem siCarino tribuat,vix eft ut culpetur. In iis Viltutem jactat, i■
■n i
'! ' ,1

ja&atVirtutis pr^miaTriumpliUm.VirtutemjaclatjCum tamen scelesta j i

vitiorum turbasueritinquinatissimus. Virtutem Hlercuhs jadat, quid


-* Yy 5 autem


>2>
3SS THESAVR.VS EX THESAVRO
autem ex Herculis vita retulit, si non ftupra & Adulteria ? Quid dicain
retulit ? iino superavit. Forsan tamen Virtutem hic Bellicam intelligas,
im1
cum, ut Fl. Vopiscus ait, ad viridicandum Imperium vigor mentisEi nori
defueriu

LXXXVIII.

M. AVHNVMERIANIIS.

NUmeriarius, alter Cari Filius, simul cum Carino Fratre, cui mo*
ribus dissimilis erat, a Patre Cdfar, dcindc^cAugufim di£tiis est. Hane
utriusque felicitatem primo in Numismate expressam cernimus. Oliens
Augg. qui mundum gubernat, quid aliud significet, quam Isnperatores
recens creatos ? Quid aliud spondeat>quam felicissimum perCceli dicam,
an Imperii, convexa decursum ? Spopondit., sed non implevit. Hilarior
primo mane Solis facies pluvias plerumque trahit; Ita & Oriens Ca-
rini & Numenani. Numerianus, cum duos post Patrem menfes cum
Fratre felicisfime exegisset, Apri soceri insidiis succubuit. Carinus, cum tJloclc
Diocletiani armis impar esset, a Tribuno, cujus Uxorem polluerat, cxfus
^ dem,
cst. Sic Oriens Augustorum evanuit, casusque Numeriani lacrymas Wm;
traxit,quas tamen fato leniore detersit Successor. Fides fVlilitUJll, *cititf n<
quas in SecUndo habetur, adCarini & Numeriani felicitatem pertinet; tl
^tiam
Tanta enim fuit,ut Car6 sublato, rioh, ut hactenus folebant, ad res novas T,
*tz que
animos appellerent, sed Imperatoribus fuis contenti, quascunque cum iis
erra
pericula aggrederentur, si non omnes, faltem qui fub Numerjano mili- tor es
tabant. Hi etiam post Imperatoris mortemr, fidem fuam teftati,occifum acer
non tantum anxie requisiverunt, fcd & fcetore proditum, acerfime vindi-
carunt. Tertium Numifma Viftoriam exhibet & Pietatem. Vi&or
Nume- rov
\ '*tm
:cmi^
^V;S PALATINO SELECTVS.
NumerianuS contraPerfas exftitit, Vi&oriam tamen hocin monumento
m
1
nonfibiadscribit^ sed Jovi Deorum lummo acceptam sert. IJltimum
Consecrationem celebrat 3 quam a Vindice suo & Succelsore sadtam
accepimus.

[Imerianum iri Imperio secutus eft


LXXXDC, h

C. VAL. DIOCLETIANUS. ^

:um Carino F«

•xprcilam cerni»(
(ignlficet, qu™*
tChcHlimumF*

: tranit, j Dlocletianus devidto Carino Maximianum primb Ctfarem,


duospost^ deinde & Imperii Confortem fecit, Ejus rei mentionem habes in
Numismate propositorum secundo , in quo Prbvidentid Deorum Quj^es
dicitur non Augusti, sed Augustorum. Nihil verius est, quam PrQvi-
cujusUNS^J dentiam Dei Augustorum esse quietero : Ubi ille providet, qui Cocli
Cusquc J>"' ^ Terrxque Dominus est, quidni securus sit, quidni quiescat ille,qui Domi-
nus Terrae ? Diocletianus, licet vcrum D.eurn igrioraret, ejusque Cul-
tores acerrime petseqUeretur, dogma tameri hie exhibetj Cx multitudinem
,<tcnucl° Deorum tollas, omnibus Terrae Principibus servandum : Omnibus fer-
vandum, quibus vitas tranquillitas cosdi eft. Duas figuras ftantes, ake-
ram Providentiam auguror, alteram Quietem. Quietem Sceptro
innixam 3 cum Olea Pacis Symbolo j Providentiam dextra protensa,
nescio

*****
i6o thesavrvs ex thesavro
nescio quid tenentqm. Hxc aliter se habet apiidTiusTANUM in Nummd (mp°
Maximiani. Qui in Tucela Deorum cjuietein suam posuit, quid mirum
cii.qubd is selicisiwm dicatur i Felicifllmus revera suit Diocletianus,
si secundior rerum humarum succelTus Felicitas dici mereatur. Imperium
Augurio sibi praediclum, Augurio in carde Apri impleto, consensu Mili-
tum accepit 3 devi&o i^arino ilabiiivit, Tyrannis deje&is, vidtisque ho*
stibus restituit, &, ado magnificentiisimo Triumpho illustravit , tandem-
que post exaclos in eo viginti Annos^gloriose deposuit. Sic meritb Lau-
ream capiti circumdedit, merito Lauri ramum dextii prietulit, iinistra
Sceptrum '■> tfbique enim Vidoriis suis Impeni fortunam evexit.Idem
8c Senior vocatur, an ob Aurel Val. Maximianum, quem in Digni-
tatis Consortium admiserat? An ob Galerium Maximianum&Con-
iiantium Chlorum ? Illum a Diodetiano, Hos a Diocletiano tte,
Valerio iVlaximiailO adoptatos, & itidera in Imperii partes asfumtos,
ex historia discimus*

Prinium Numisma pvseter Simulacrum togati, dextra globum^


sinistra autem Parazonium tenentis , inscriptionem ja&at : CONSVL
dicitur VII. Pleno literarum ordine. Id in hoc,& Maximiani Nummis
singulare est,cum in omnibus reliquis non CONSVL, sed COS legatuiv PRiorc

Ex Consulatu VII. annum signati Numismatis coliegeris. Novum vide* gcnt,


tur in Nummis Imperatoriis & PrQCQllsulis nomen, nec tantum nomenj quai dedi
imb&res. Quid ? An idem Consul 6c Proconsul iimul ? Reipondet lcm VIII
latius Illustris Spanhemius, ExerJ. p.781 In tertio Numismate Juppiter HercuL
Vi&oriam globo impositam prasfert^cuin Inscriptione: JOVI CON- jara dixir
SERVATORI ORBIS. An Pietas hk Diodetiani adumbrata sit, Hercul<
dubitari potest. Potius crediderim sub Jove ipsum Imperatorem latere, sternit.
&C ambitioio encomio fovem Confervatorem Orbis dici, qui in Inscri-
tfcrendu
ptipnibuspastlm fo<v'pm vocatur. Eadem est Interpretatio Numismatis
| retulerit 1
quarti, in quo Juppiter fulgerator hominem fulmine prosternit: For-
! ^rrexei
iitan de devi&o Achilleo hunc typum intelligas, qui in iEgypto Majesta-
tem sibi vindicat&rus Diocletiani armis succubuit, quamquam 6c alia
sint ejus gesta. Quintum Numisma Herculi Confervatori facrum
est. TJt se fovem, ita Maximianum Herculem appellabat > tlnde
certum videtur, utrumque hic Imperatorem coli : Diocletianum per JfuiNc
adversam, ubi ejus facies eft, Maximianum per averfam?
ubi Hercules, devicto Terrarum Orbe, clavas ^arb'it
innixus quiefcit. 01
6J

W
Imperii
IT,,

TALATW6 SELECTVS. 361

IMperii sub Diocletiano Conlbrs fuit


^c o.

dePosuit, cj1! . AVR. VAL. MAXIMIANUS.

111 Ma*»N
iano'HoSiDloJ
m m Imperii pltt6i"

icrum togati.Jemi;
iprionem jacht :(i
n hoG,&Maximia!
CONSVL.sedCa PRiora duo,qu& cixpohimus 3 Maximiani Numismata, eadem ful-
lOS collcgtris. tfc gent,vel Inscriptionis vel Typi elegantia,qua & Primum 6c Quintum,
IS nonien, ncctffl» quai dedimus, Diocletiani. Primum pleno literarum Qrdine Consu-
Proconsuirmiulitlem VIII. jadlat, ja&at Patrem Patri^ & Pro-Coosulem. Secundum
Herculem Coniervatorem, sub quo ipsumMaximianum intelligi,
n tcrtio NumiW
jam diximus* Idem di&um velim, & de Tertio &£ Quarto : In Tertio
[nfaiprione: P Hercules Hydram Clava appctit $ In Quarto cervam cornibus pro-
Diocletiani * sternit. Utrumquc licet ad prostratos Maximiani Hostes procul dubio
ve ipsum Infl referendum sit, fortassis tamen adpersecutionem etiarn ChristiaBOl um
r«» 0rto< dia't retuierit homo Ethnicus. Chriiliani, utPalma nobilis,ipsa in calamitate
resurrexere,& ex cladibus suis numeroiiores prodierejld inimicosHydra?,
quas&ipsa post clades numerosiore capiturn luxuria surrexissememoratur,
comparasse, verisimile videtur. Sed ut Hercules incassum in hydra debel-
landa clavam vibravit 3 ita & in Cerva occurrit, quod Gloriam Chsl-
jstiani Nominis adaugeat : Aureis ea dicitur fuisse cornibus. Itane
Maxliniane Cervam aureis cornibus insignem prosternere tantas Vir-
rctili L»^> tutis arbitraris ? Cervam, cujus robur aureum ? Si Cliristiaiium No-
**?. M
-■'llC° ',t1pc1',V
men sugillas, vana est tua Virtus, vana Gloria! VivUnt,quos tu prostratos
ja&as. Nort tibi Virtutis Faina^ sed cnidelkatis & libidinis
deddcus superesh
uunt 0**
z Brit an~
lU
36z THESJVRVS EX THESJVRO P
ORitannias sub Diocletiano & Maximiano sibi vindicavit

XCI. j-eru^ a

c A K A v s I U s. raru^
cletian

I
DUo Carausii Numismata damus, quorum altcrum Ulustri Spanhet
mio jam vulgatum prostat. In primo,'quod aureum est,praterlpsi*
us effigiem, Militum Concordia celebratur, in Secundo Imperatoris
Viftoria. Concordia Togato dextram jungens, Eum de militum fide
videtur reddere certiorem. Non clasfem tantum abduxit CaraullUS,
sed &Legionem RomananVqux Insiila: custos crat, suam traxit inxlien-
telam, tantaque gavisus est Imperii firmitate, ut nec MaxisTlianus, licet
integro anno apparatus bellkos moliretur, ejus Solium destruere potue-
pOr
vitrc
rit. De Vistoria Carauili, cum plures obtinuerit, Navales plerasquei
erat, a
certi quid statuere nostrum non est.
necabeu

Armtnti

EOdem tempore & in Italia purpuram sumsit Impcrii j


vcni/sc c

XCII. contemr
est.Sini
I V L I A N U S. 'gnobilis
tate fple.

rarum Oj

H Unc Nummum Juliani Tyranni cste, qui fub Diodetiano fur-


rexit, & non Apostat3^, fatis evincit diverfitas facierum,& confueta
lobum f

nmc a^vo & artisicii & habitus convenientia, ut taceam Lauream, quam
sub Aposlata rarissimam inveneris. Alter Victor Julianum Ty-
rannumin Africa ftatuit, Alter autem in Italia. Inde duos fuifte con-
jicitur.
y^
PAlATlNO SELECTV& ^
jicitur, prassertim cum Goltzius diverfa iis nomina tribuat, alterum M.
AVREL. vocando, alterum Q^TREB. Hazc observavit Tristanus,
Cxterum hic Julianus, ut Impermm stabiliret, prudenti coniilio hoc in
Numisinatc Libeitatem publlcam jadtat , orientemque ex Libertate
rerum abundantiam j Nihi! enim ad inescandos vulgi animos efficacius
est, quam dulce Libertatis nomen : Nihil optabilius, quam abundans re-
rum affluenria •, Quanquam JuliaHO eventus non responderit, a Dio-
cletiani Ducibus vi&us, ada&o per costas pugione, in ignem se abjecit.

XCIIL
fum akcrum FL.VAL. CONSTANTIUS.
quod aureumeft)pi;

r*ln Sccundolmp % ';■■■■

^gens, Eumdenil
mtum abduxit Ci
ds erat, suam trait
ut ncc Maximii
GOnstahtius, qucm cognomento Chlorum vocant, Filius Flori Eu«
:jus Solium destrE
tropii & Claudiae Filias Crispi,qui Frater Claudii Imperatons
bctnuerk, Navalcs^
crat, a jMaximiano Herculeo adoptatus C&faris dignitate fulsit > do-
necabeuntibusDiocletiano &iVlaximiano cum iVlaximiano,quem
'Armentarium appellant , Augussi cognomen accepit. Tum divisa
Imperii mole, Gailia, Italia & Afnca Constantio '■> Oriens GaleriO ob-
iram sumsit venisse dicitur. Quicquid sit, ConCordiam in proposito Numismate
contemplamur,undiquaque illustrissimo. Si materiem rcCpici£s,aureum
est: Si modulum, maximiiSi locum slgnaturas, SifciaUvbs Pannoniae non
ignobilis : Sires contentas., hinc Constantii facies modesta amabili-
tate splendida, tempora Lauro redimita, Sceptrum, quod manu prazfert,
Aquila Clobo infdente fulgiduni. Illinc, ut diximus, Concordia est Au-
guskorum '6c Cafarum, Laurea item Vidioiiarum Symbolum, cum votis
Vicennalihus, &: quod caput rei est3 junBa. utriusque in sustinendo Ter-
rarum Orbe Dextera. Juri£be?Imb potius jungenda;,au.t si mavis,altera
globum porrigentis,altera recepturi , id quod ad cessum GaleriO Italias
&£ Africje Imperium aliquando retuli., de quo Eutrqpiiis,
quanquam aslertum oppugnet
Baronius*

facK

Zz XCIV.

:aha.
364 THESAVRVS EX THESAVRO
Plo d
XCIV.

GAL. VAL. MAXIMIANUS.

FRequ
neris
seconvci

guat. J
Lauream
TRia priora Maximiaili Numismata sola Cafaris dignitate radiant* adjecta: q
Eam slmul cum Coristantio , ut modo diximus , sub Augustis Nummi c
Diocletiano & Maximiano obtinuit. Quartum AuguBi honores nerem \
prasfert, arguitquc cusum esse, postquam Seniores jam Imperio abierant. mur, qub
In primo PROVIDENTIA AVGVSTORVM celcbratur pcr aedificium terum M;
quoddam turritum, quod tlrbis alicujus typum putamus, interpretainur-
que de Diocktiaili 6c Maximiaili Senn. Augg. in felicitandis Ur- CUbC
bibus cura. Forsitan ad Romam respicias, Imperii Caput,ubiNumisma
UFL. >
hoc percussum, ex subscriptis literis P. R. collegeris. Secundum itidem
locumSe1
Sacram Monetam celebrat, utin ConstantiiNummo. Sacram fuiise
deinceps;
monetam, vel ex Imperatorum de ea legibus patet. Moneta praxipuus
Reipublicx nervus est, unde non immeritb san&ionibus munita. Moneta
mensura rerum cxterarum est, & samula ^quitatis, inde aquis bilancibus
instruda prodit. Ex sobrio monetae usu rerum abundantia surgit, inde
Cornucopia affingitur : Ultiina Numismata Genium effingunt vel
POPVLI ROMANI vel IMPERATORIS. Per Genium impera-
tons sanctissinie olim juratum in vulgus patet. Geflium Populi Ro-
mani omnes hujus asvi Auguftos, omnes Casfares fefe jaelaffe, Cl. Pati-
nus ait. Alii Genio Populi Eos hoc typo fefe commendasfe arbitrantur.
Quicquid sit,exSanctitate Genii five Populi, five Imperatoris Publicam
felicitatem exfurgere ex Cornucopias patet. Merum Genio ex patera
fundebatur, non fanguis, idque praxipue die natali, quanquam hoc fuc- S?Vem
cesfn temporis inveniatur mutatum.
Diocle- k\at
^Cir
-X*
%
PALATINO SELECTVS. tfs-

L/Iocletiani Filia, & Uxor Galerii fuit


I
xcv.

GAtERIA VALERIA.
^b

FRequens,nedicam unicus estin Galeriae Valerias Nummis Ve-


neris ViQxicis typus : Frequens inquam, fcd vix inveneris, qui inter
ie conveniant. Semper aliquid adjecluni rcpereris, quod diversitatem ar-
guat. Tristanus interdum Serpentem in Imperatricis Capite,interdum
Lauream agnoscit. Neutrum in nostro. Sunt tamen V Clieri ViQxici
C^wdignitatj
adje&a: qusedam literas, quas in aliis non apparent. Et tanta prasterea est
diximus, sub Ant
Nummi elegantia, ut vel hasc sola ei locum inter selecla conciliet. Ve-
Juartum AwMk nerem Vi5ricem ideb Valerias expreiTam cum CL Patino arbitra*.
orcs jam Imperioak mur, qubd vel Comes Vi&oriarum Mariti eiset,vel ipsa Maritum velut al«
1 celebraturpci* terum Martem vicisfet*
1 putamus, interp
SUb Constantio & Galerio Maximiano Caeiares fatti iimt
Augg. in '*'*
ipcrii Caput,ubife
FL. VAL. SEVERVS & MAXIMINVS cognomine Daza. In
locumSeveri aMaxentio admortem adi,susfcc"tus est Licinius.Dehis
geris. Secu*1
deinceps agendunu
XCVI.
,atet. Mon«>r
FL. VAL SEVERUS.

srseia* i
:sat« ^ SEverum Italiac & Arricas , quas Conilantius ceiserat* pra*positum
legimus. Numisma prarter Effigiem Ejus, etiam Fidem iVlilltum
imp

'^.^
jivc jaclat, &c ipsum Impcratprem non Cafarem tantum, sed & Augnfium sa-
Zz 3 clum
<j
u^u
1;
n atf
$66 THESAVRVS EX THESAVRO
\ss$e
&um aiserit. Hoc cx adversas inscriptione patet} illud ex aversa, in qua
Dea Fides utraque manu signum militare apprehendit : Concordi sci-
licet hexu jun&ura Exercitus,non Casiarum tantum, sed & Auguftorum,
Id si prseftitisTet, seliciore sorsan Impcrii sortuna usus suiiset Sevei US j At
Prctoriani-dum desecereyMaxentiumcjue Impcratorcm crearunt, ipse
perterritus, & sugit, &C captus eft,satalemque seniit Vicloris superbiam»

XCVII. sh

M.A.VAL.MAXENTIUS. <? <

MAxeiltium contra SeVerum a Prastorianis ele&um, modo dixi-


mus. Judicium militum ratum habuit Senatus. Rei memoria
m
prinio in Numismate ad oculum patet. Ipsius in adversaest esfigies cum
dignitate Auguiii ; In aVersa Roma in Templo sedens Maxentio N"ram
captiviiproterenti globum,idest Imperium Terras, porrigit: Addito honore A ^ bccw
vcrborum, quasi CONSERVATOR fuiiset VRBIS SV^E. Romam barus qui<

per hanc Urbem intelligi, non tantuni consuetum evincit Amazonis si- xilio obtei
mulacrum : Non tantum Hiltoria^cujusaisertum est, Roma Maxentwm i>it Fort;
& electum & ^jiBum \ Sed ipse etiam Nummi typus, cum in templi r£snovasr
frontispicio Lupa occurrat,Romulo&Remo porrectisubenbus omciosa. <N sit,ve
Per captivum ipsum Severum intellexeris, cujus ruina MaxentlO Im- Juppiter;
perii sulcrum suit. Secuhdum Numisma nativitatem adftruit. Qui Ma-' ^eus Vi£
ximianiHerculeiFiliuseratJsf/^Ct;/,^/ COMITEM jadat. P'sabeosi
Ja&at, Ccd inani superbia •, Licet enim ad omne Virtutis genus educatus
Asian
memoretur,nihil tamen Herculis habuit, prxter ftupra & mollitiem. Ab-
jice clavam, abjice pellem & arcum Hercules! Non hoc habitu
Maxentii Comes crederis. Mollitiem Omphales
indue,consortio dignus

In
PALATINQ SELEZTVS, \H
IN Severi, a Maxentio sublati, locum subiit

XCVIII.

C.VAL.LICIN.LICINIUS. m
1

-'

nis ckdluni, moii


enitus. Rci m
in adversacltilgf
s
Ummus Licinii Primus Jovem exhibet cum fuhpine sedentcm:
aplo sedcns
;, porrigit:Additok
N Secundus Eundum cum globo & vi£toriola stantemj ante quemBar-
barus quidem inclinato corpore visitur. De Vidoria quadam, Jovis au-
R.B/J' WJ. S»
xilio obtenta, secundi Nurnismatis typum intelligi dehere, nemo lnficias
am evincit Am« ibit. FortalTe de oppreiso Maximino sumseris , qui rupto foedere cum
nest, &«*'«• res novasmoliretur,aLiciniopradio superatus/eTarsi strangulavit.Quic-
quid sit?vere Conservatotf est, qui Viclorias contra hostes tribuit * Sed rd
orreai^j Juppiter non fecit. Licinius Corsltantino M, cui Conservator
Deus Vi&orias dedit, resiiterenon potuit. Primum in Pannonix catr-
pis ab eo fusus, cumque vires repararet,incredibili celeritate ex Europa in
***° aast;S Asiam expulsus, tandemqueThessalonica; occisus memoratur.
Ubijuppiter vires tux ? Quis frudtus
Votorum 2

!rs ' ^0"


tielnOn'Pha'

us

Diximus

/
08 TBESAVRVS EX THESlVRO
r0i
\jCo
Iximus sub Gonllantio & Galerio Gassares sa&os esTe $s»
verum& Maximinum. DeSevero ejusque & hofte
tio & Successbre LidniO hadenus : Sequitur
/

aL IX..
Fi
MAXIMINUS,

/iOni
IN primo Maximini DaZ^ Numismate Ipse cum. Princifu fo Vjsuan
ventutis elogio, dextra globum protendit, sinistra hastx innititur, ad- cedentim
stantibus militia? signis. In Secundo Juppiter Confervator fulmen proclairia
protendit, Tertium Solem invistum Comltem ja&at > Quartum Vir- militari
tutem Augustorum & Cxsarum per Maitem Vi&orem celebrat., frvator
Quis hasc aipiciens non egregia Maximini conjiciat merita ? Quis non ^ ob eac
Virtutem militaretn $C Vidorias '? Quis non longasvitatem vita;.& diu-
turnitatem Imperii. Qui A4artiam Virtutem jactat, procul dubio tro-
pads fuerit onustus. Qui Solem invittum Comitem: Qui Jovem Confer-
Mani
^ttum dc
evatoremi^ocu\ dubio felicissima "Imperii stabilitate donatus. At! atlquam
^guntur
fragilis fuit &C Comitk 6c Confervatoris favor, quam imbellis Virtus? eJe;

Cum Maximinus& Luxuria & crudelitate per aliquot annos debaccha-


tus estet, dignas tandem eftu.il Christiani sanguihis pccnas
daturus, a Licinio vidus est, & in Cilicia
contabuit.
^ratc

%kty
k tn
Coiistan-
<r0c
*v* 0

PALATINO SELECTVS. 369

GOnstantio mortuo Regnum Galliarum,Hispaniarum &


Cottiarum, sub Caesaris nomine testameiito sibi reli£tum suscepit,de-
V
vi&oque Maxentio 3c Licinio Augustam Imperii Majestatem firmavit
I
C

FL VAL CONSTANTINUS M>

COnstantinus M. in tribus posterioribus Nummis & Virtutem


suam ja&at, & Viclorias, idque majore suo cum merito, quam pra>
Ipse cud P»f
cedentium plerique. In Secundo publica vox Principem Juventutis
«strahateinniw
proclamat s, Huic tamen Principi Juventutis Orbem Terrarum
r Constrvatort militari hasta tuendum commisit. Tertius Eum sub Martis Con-
■mjactaf,^1 fervatoris Effigie veneratur, non tantum ob eandem utriusque Patriamj,
tcmViaoreiB^ sed ob eadem studia, eandemqiie Fortunam. De Quarto paulo latius di-
sQ!1
niciatmcnw cendum. Exstant apud Carolum du Fres^e, in familiisBys^antinis, duo
itacem^ Constantini M. Numismata , alterum de deviStis Gentibw barbaris^
ongsv citl1 alterum de Vitioria CONSTJNTINI Gothtcl Qux in his dis-
i ia aat,ps°
junguntur, ea in nostro conjuncra cernimus: Pleniore Inscnptione, typo
Qui
elegantiilimo. Capllt est iaureatum cum Inscriptione IMP. CON-
STANTINVS MAX. AVG. Iri aversa Miles Romanus captivurri
ad Imperatorem militari habitu adstantem trahit. Inscriprio talis est : DE-

cr^<> BELLATORI GENTIVM BARBARARVM. GOTHIA : scilicet


Imperatori Maximo Oentium Baibararum Debellatdri, nec
Cilicia Gothi resistere potuere. Tametfi BARBARI 0J GOTHI, inquit
glP Socrates, in ayros Romanos irruptionem fiacerent, tamen Imperatoris in~
fiitutum in Ecctesiis conslruendis neutiquam pr&pedttum eft , sied utroque
negotio pwvide ab eo j>ro{pe£tumi~ Nam isios Crucis vexiilo, quod esi
Aaa Christia-

</
S7o THESAVRVS EX THESAVRO \09 *

CHRISTIANORVM propriumjn prxliofretm.tamfortiter devicit>ut )cCi r


nonfolum tributum.quodab antiquis Imperatoribm darisolebat BARBA-
RISy ipfe illis penitm ademerit •, Sed illi etiam, quod incredibile 9 vittoria
obftupefatti, tunc primum Chriftiana Religioni colend&> cujm pr&fidio viri^aI
CONSTANTINVS incolumis evaferat,fe totos traderent. Hasc dc
Nuraismate quarto. Primum ex Gaza Palatina exhibet St Illustris
Spanhemius, indeque probat, Cassarum Capita Constantini M. tempore
Laurea redimiri nondum desiisse, id quod etiam ex Tertio patet j Quan-
quam Sculptor Spanhemh in capitibus Crispi 6cConstantini Junions
Diadema exprelserit, cum tamen Laurea utrinque ad oculum pateat.
Prxter Patris Constantini &L Filiorum Emgies , in hoc Nummo nihil
aliud occurrit memoria tantopere dignum, niil eorum fata in memoriam
revocare placeat. Patrem Crudelitas infelicem reddidit, cum Uxoris
adultera; criminationibus filium sacrificaret : Crispum Castitas evertit, riRtij
cum illegitimos Novercae negaret amores : Constantinum JUUlorem
Imperii cupido sustulit,cum non contentus sua,portioni inhiaret fraterna^ ejus laud
Sed de his paulb post. hventu
Provid*
Ub Constantino M. praeteralios CaesaresfuereLiciniusJuni-
s or, Criipus & Deimatius.
obveneri
Ethnicis,
CI. spus. }
ravit,Li(
LICINIUS IUNIOFJ. Hxc arm
sius. q
niulieris a
'ibidini
eJ

LldniUS Licinii ex Conitantia Filius vigesimo aetatis Mense a


Conitantino M. simul cum Crilpo 6c Conirantino Juniore F
Cafar renuntiatus, duodecimo, aut, si mavis, decimo quarto aetatis anno
fraudibus Fattfta occubuit. Primi Numismatis facies juveniliorest,unde
nec dubium, quin Vota in eo expressa complementum suum attigerint2
cum in secundo Licinius hlC non tantum Galeatus appareat, sed & m
aversa jadet Jovis dicam , an Patris fui ViBoriam, de qua supra ad ejus
Numismata diaum. Non crediderim sub hoc Jove Licinium JuniO-
rem intelligi, quanquam tale quid armata ejus sacies suadere possit. Bar«
batus imberbi non convenit. Satest, si sub armato habitu MartiosLlCinil D
hujus
^
%
PALATINO SELECTVS 371

hujus spiritus contempleris, in quos cum excresceret, Fausbe metum in-


coi'»dt CS jecit, ne suis obstando liberis, tam matura virtus obesset. Mctum inje-
cit, & simul fatum suum praccipitavit. Quid Vota contra insidias pro-
fuere ? Si pondus habuerunt, tamen minora fuere, quam ut Infantem ad
viriles annos potuerint producere.

CII.
.n lIl0patet.
■Co<ii
xluc ad
FL IUL CRISPUS. %
oculu,

,n h* <
01'u^fcain
n veddidit,
cum|
riipumCaabsa, r

nstantinum)icl; CRIipus Constantini M. ex Minervina Filius,simul cum Licinio


^rtioni inhiaretfat &; Consfantino Junioribus, a Patre C&pir di&us est\ Bellicam
ejus laudem vel ex Numismatibus nostris agnoveris. In Primo Princeps
Jwventutis Clypeum tenet & hastam, Tn Secundo Jovem, seu Patrem,
rs fuere Liciniu Providentiam soam facit± tanquam ab Eo sibi & Palma Sc Vi&oria
obvenerit. Ex Simulacro Jovis inrelligis, cusum hoc Numisma vel ab
Ethnicis, vel antequam adhuc sacro Baptismatis fonte ablutus esset Cri-
spus. Vi&oriae ejus plures fuerunt: Francos & Germanos supe-
ravit, Licinium navali prselio profligavit. Inde Palma, inde Laurea J
sJIOR. Hxc armati Principis Virtus, hic Providentise & Fortitudims sru-
<5tus. Quid fru&um dico ? Qui tot milha hostium prostraverat, unius
mulieris astum superare non potuit. Novercas, ut modo di&uin, qubd
libidini ejus non responderet insldiis succubuit»

CIIL

FL.VAL. DELMATIUS.
igesimo
stantmoF
Con ,ji>»

*li»<"
!

D9* tu"1
^J, Elmatius Delmatii Hanniballiani Filius, a Patruo Constan-
D tino M. & ipse Gefar dictus varias Expeditiones bellicas sustinuit.
Aaa 1 In
372. THESJVRVS EX THESAVRO
In Mesopotamia Persarum raotibus sc opposuit •, In Cypro Caloce-
rum Tyrannum cepit, Thraciamexinde & Macedoniam& Acha-
jam Ripamque Gothicam rexit : ItaiTMrumnonest,quodJuvenis
hic Heros Glonam ExercitUS in Numismatc jactet, quam ipse splen-
dori suo, rara virtutis felicitate, reddidit.

Ntequam ad Constantini M. Filios progrediamur, prae-


A mittenda est eorum Mater
CIV.
,1*

FL MAXIMIANA FAVSTA.

\
.

FpAustam Galerii Maximiani 8c~ Eutropia? Filiam , Constantinus


' post Minervinam duxit, ex eaque sex liberos tulit,tres masculos&
tresFoeminas. Horum duos ad numerum sexuum ulnis amplexa pra>
scnti in Numismate ReipublicX Salutem ja&at. Salutem Reipublic^
Principum libercte interdum esTe,ncmo inficias ibit. Magna sane Fauste
hasc Laus foret, nisi 6c Salutem Reipublicas abolendo, tantum fere nocuis
sct^quantum profuit.LiciniumJuniorem obFortitudinem sustulit, Cri-
Ipum ob Castitatem. Sustulit insidiis,&: insidiarum mercedem
nacta est. Constantinus ubi de innocentia Juvenum
rescivit, in ardentes balneas conje-
cl:am nccavit.

NVs

ht>

iU
Poft
PALATINO SELECTVS. 375

POst obitum Constantini M. divisa Imperii nioles quatuor


Augustis paruit. Quatuor inquam, neque enim Delmatium ex-
cluseris, quem in Partes venisse dubium non est. Firmissimum rei argu-
mentum suppeditat
CV.
Pro&ediaitll '*,!
4,
CONSTA NTINUS IUNIOR.
%

FAVS]

z Filiam, lc |N tertio Numismate IJoma sedens, dextra globum cum insistejate


bcros tuKwH lViaoriolapr«ferens,infcribitur VICTORIA AAAAVGGGG. qua-
cxuum ulnis* ternis in voce Augustoruni sst^rjs A. & G. quibus dubitari nonpotest,
i&at quin quatuor Augusti deWnt intelligi. Tres Constantino Filii
sancW
superfuere, Conllantinus Junior, Conilantius & Constans ; Super- n
51 bic Ma§«"
fuit & Cxsar Ddmatius. Hic enim fa&ione militari, incertum an
Patruelis Conilailtis jussu,post demum oppressus memoratur. At,inquis,
in divisione nulla ejus mentio. Imb est, bc Iliustris. Aurelius Victor.
ubi hancDivisionem Imperii inter Constantini Magni Successores descri-
|nno< bit , Singuli, inquit, fuas Partes regerldas habuemnt, CONSTANTI-
NVS fVNIOR cunBa trans Alpes, CONSTANTIVS cuncta a
cas conj^
sreto PropontidisyAfiam & Orientem, CONSTANS Ittyricum, staliam-
que & Afncam, Dalmatiam, Thraciam, Macedoniamque &* Achajam.
HJNNIBALLIANVS DELMATII CJESARIS Con-
sangumeus Armeniam, Nationesque circumfocias. Hunc locum corru-
ptum esse, nemo non videt. Vidit id jairi ante nos Tristanus : Non
Dalmatiam legendum, sed Dalmatius, quem Thraciam., Macedoniamsic
Achajam accepiste credendum, cum Auguftum dictum ex hoc Nummo
Aaa 3 planum
THESAVRVS EX THESAVRO
%7A
s0
planum sit. Sic Augustorum numerus hoc temporc quatcrnarius suit,
nec obstat Hanniballianus > Hic enim non sub Augussi nomine, sed
sub nomine Regis Regum portionem fuam obtinuit. Carterum ex hac
Augustoram conjunclione sacilis est conje&ura, statiiti post Constan-
tiniiVI. obitum hoc Numisma percuilum eiTe,cumdiscordir€ seminanon*
dum prorumperent. Ex Concordia Roniam & Vidorias spcraise, 8c
securam Paceni, ex typo collegeris. Duo priora Numismata Coilstan-
tlno M* adhuc in vivis existente signata, 8c Juveniiis sacies evincit, &C
Cafkris appellatio. Horum Vota Decennalla inprimohabentur;
Providentia inSecundo. Quartum Vi&oriam trium Augustorum
communem jac~tat, quanquain sblus Constantius hostem in eo proterat.
Ex tribus AUGGG. constat, post Delmatium sublatum Numisma
cusum esse»

CQnstantinus Junior, quod assignata sibi Imperii portione


contentus non esset, ad exemplum -/Esopici canis & vitam amisit6C
Imperium. Ita Paternse hasreditati Fraternam adjunxit tertlUS Coil-
liantini M. Fiiius
CVL

FL. IUL. CONSTANS.

rc

TRia signa militaria prmii Numismatis, non minus ac tres Pal-


mae,quar sub Constantio occurrunt,de tribus Fratribus Conftan-
tino Juniore, ConstantlO & Conslante communiterexplicantur;
Secundi typus ex mente Cl. PArrNi, vel ad immortalitatem Gentis Fla-
vix seu Constantinianas pertinet,vel adReligionem Chriftianam,
quam
IL
^-'o «0
lpoVc

PALATINO SELECTVS. 37J

quam ConstantillUS M. propagaverat, Filiique omni cultu proseque-


bantur, vel quod verius arbitror, ad Expeditionem Britannicam 3
quam Constans felicislime suscepit,quamque Jul. Firmicus Maternus,
1 Sc V* observante & Tristano, utrumque & Constantium alloquens 6c Coil-
QviaS|
aN umis ilantem, his verbis adumbravit : Viciftis hoftes3 inquit, Propagaftis Im-
perium, & ut Virtutibus 'veftris major Gloria accederet-, mutatp temporum
ordme,hieme, (quodnec factumeftaliquando,necftet,) tumentesacfkvi-
entes undascalcaftis, O CEANI BRITANNICI fub remisveftris,
incoqniti jam nobis pene maris, unda contremuit, & insberatam Imperato-
rissaciem BRITANN VS expavit. Quidamplius "jultis? Virtu-
;iUm UfamiT tibus veftris uiBa Elementa cejferunt! Ex his verbis & 'T rajetTUS Im-
peratoris in rJntannianl adstruitur,& ratio ViQorige temonem gu-
bernantis manifestatur. Ad Rcligionem Christianam pertinet Laba-

iibi lmper rum, in quo duplicata Crux, cum in aliis vulgare Christianorum
Monogramma occurrat, an diversitas ab errore ca:li surrexerit, alio-
□ canis 5c vitan^
rum judicium esto I Phcenix,qui ex cineribus creditur resurgere, Fcli-
l adjunxit tertin
cis temporum raparationis indicium est» ViQorise, triumphalis
tertii Numismatis, &, Constantis iri Quarto, quarum illa Vota X.
Mult. XV. Hasc autem Vota XV. exhibet, de qua intelligi debeant,
dubium est. Duae pracipue numeirantur, una de Fratre Constantino,
ut modo diximuS, altera de Francis : Iltraque Constanti$ fuit, sed al-
tera Triumphalis non fuit. Vota Constans Decennalia iiTlplevit V
At reliqua ne impleret,animata per ejus socordiam eifecit persidia.

c Onstante sublato omnes,quas ille habuerat, Occidentis


Provincias occupavit

MAGNENTIUS.

U Ltima duo Magnentii Numismata cxponic Tristanus. Inde


lucem
yjG THESJVRVS EX T&ESAVRO
lucem mutuatur & Secunduni. Imperator hostem prosternit, proftratum
pede conculcat,de prostrato tropasum celebrat. Magnentius cum Im-
pcriale faftigium ConilantlS nece sibi sirmatum putaret, subitb Nepo-
tianum expertusest hostem.Hic arda Constanti propinquicate jun&us,
cum aliter se ialvum sore diffideret, Romas purpuram assumsit, condudfca-
o<
queGladiatoruni manu Magnentii partes in tlrbe oppreilit. Magijen-
tius ubi defe&ioriis nuncium accepit, Marcellinum,fussiciehtibus instru-
dum copiis,contra NepOtianuiH emiiit. h captaRoma& hosteni tru- Uqncc
cidavit, & Urbem diripuit. Haec Vi£toria quin his in Numismatibus nx im
adumbretur,dubium non est, Quanquam quid veritatis eorum inscriptio
contineat, non videam. In primo Gloria, in reliquis Libertas Roma-
0
norum dicitur5qua;fuit Romanorum 6c pudor& captivitas.Figurarumin
Quarto altera Viclorla est, altera Libertas. Labarum in Secundo
c c

non Benedi&um CHRISTI nomeri, ut alia hujus ternporis, sed Aqui- fcipst
lam prassert, unde Tristanus propensuni iri Gentiles Magnentii ani-
mum conjicit > quem alias & no&urna eis Sacrificia permisilse constati
qux Coniiantius rursus prohibuit , quanquam aiserto refragari
videatur Nunimus primus. Credibile est, non tam sincero Magnen-
tium animo CHRISTVM coluiise, quam Nomine Ejus ad-inescandos-
Christianos abusum. Ita & Ramus Olea* Romanis Pacem videtur pro-
mittere, cum tamen 5c ipia hasc Pax plurimo sanguine legatur infeda;

Magnentio Octideritis Imperium usurpante ad Caesaris


A dignitatem evectus est ejus Fratcs
QtHi
cvnii ^Nun
°btinui
DECENTIUS. Gratia (
aitinfcr
aubio 1>
de Socie

^elli ful

T^jttmiihiata ha;c, practer Decentii effigiem,Vicl:oriaSexhibent. In nic


1 ^l Pnmo duae simt, Eaeque Vota in baccato Diademate, cui Cfiriill
Monogramma impositum est, elevant, cum Infcriptione VICTORIA
D.D. N.N. AVG. & CJES. InSecundo UnaLaureamporrigit,inicripta
VICTORIA D. N. CJES. Vel ex Infcriptionibus patet, cujus Jiic
Viaorias celebrentur. In pnmo fcilicet Aususti Maonentli & Cx~
ians
'■■II
«0

PALAT/NO SELECTVS. m
0 s«CN iaris Decentii. In Sccundo Caeiaris Decentii tantum. De Vi&o-
riaMagnentii contra NepOtianum modo diximus. Eiadde, si lu- 1
bet, cajfos Constantli, quos prasmiserat, rnanipulos» Decentii Vi- I
cloria, vereor, ut in Hiftoria appareat. Memorabilis potius eft clades, a
Chnodomario Germanorum Rege accepta, quam secutaest Galliarum
devaftatio , inftigante prascipue Constantio, qui ut Magnentio Gallia-
-]um h! rum viribus inviclo, potentias fomitem subtraheret ^ eo stratagenlate uti
sm^
necestc habuit. SucceiTit conatus. Succubuit Tyrannus. Decentius
Jaqueo vitam iinivit. Quis vota conciperet, si tam diro sasvientis Fortu-
nx intercludantur hiatu ?

CUm Magnentius Imperium invasiilet m Galiia, ab Exer-


tahujustcmporis,^ citibus Ulyricianis 6c Pannonicis, ne minoris authoritatis viderentut
Gcntiies Magneni & ipsi, in Augustale Solium eve&us est
iacrificu pdnrijj&g
CIX
uanquam afatoL
ori cara iinccro |; V E T R A N I O, %
NomincEjusaiiE'.
onunts Paccim
) sanguinc lcgatuti

m ulurpantc
*
SI Historia taceret, de Vetranionis Pietate abunde teitaretur hoc ejus
Numisma. Vi&oria stantem coronat, non quod Victoriam jsmtum
obtinuisset, sed quod eam speraret : Speraret non a viribus suis , sed a
Gratia Chnsti, cujus nomen in Labaro prxtendit. In Hoc Signo,,
ait inscriptio, Victor eris ! Eris Viclor, 6 Vetranio, sed cujus ? Procu1
dubio Magnentii. Cum ab utroque & Magnentio & Constantio
de Societate sollicitaretur Vets aniO, ConstailtlUm praetulit, omniaquc
belli subiidia contra Magneritium paravit* ImprudenterlConstan-
tiuS)Ut utrumque opprimeret, hoc stratagemate eos divulsit : yttltl-
nionem ademtis & Exercitibus & Imperii Insignibus , pnva-
tam vitam degere jussit, Magnentium autem aliquoties
vtctum ad mortem adegit.

at0
ini
w*A Bbb Dejecl-Jb

U'1

<W
|ij
378 THESAVRVS EX THESAVRO

DEje&is Tyrannis totius Romam Orbis Imperium, quod


inter Constantini M. Filios divisum diximus, recepit,qui extribus
superftes erat,
CX.

FL.IUL. CONSTANTIUS. '?,

0 \r

FUlgidiiTimum est hoc in Eledtorali Cimeliarchio Conitantii Numi-


sma, non metallo tantum, sed 8c magnitudine & typo. Ipsius Impe~
ratoris exhibet effigiem, maximi moduli, aurea* impressam laminac,& dia-
demate baccato insignem. Aversa GLORIAM ROMANORVM effin-
git, qualem in nullo adhuc videre contigit alio. Figura muliebris sedet,
sedet in Solio, sinistra Sceptrum tenet, dextra Globum. Globo insistit
Vi&oria, Vi&oria Lauream imponit sedenti. Majestatem Conilantii,
post devi&um Magnentium, h6c typo prasfigurari crediderim. Vidoria
Globo insistens quid designet, nisi Orbem Terrarum Victoriarum felici-
tate domitum ? Eum pacifice se redurum sperans Constantius, pacifi-
cum mulieris habitum Solio imposuit, sinistras Sceptrum tradidit. Sed
eventus non respondit votis : In Occidente Vi£tor,ad Orientem aPerfis
infelicibus saepe pracliis fatigatusest,tandemq,desiciente Juliano,
morbo consumtus interiit. Literac S M A N T
Monetam ANTiochise indicant
Signatam.

Me

CXI.
rbis l
PALATINO SELECTVS, 379
'' VcctD;
H2 CXI.
ALIA
a
K^1\\\
ONSTANTIL C^

\\\\\XT

_I.\RCHI0U IXatuor adhuc subjiccre pfacet Conitantii Numismata. Primum


adinc & cypo. minoris moduli est. Effigiem exprimit, non Augufthsed C&faris,ah$-
rcje imprelTarnlaw
que capitis insigni. In aversa Gloriam Reipublic;e Vicloria sedens fi-
gurat. Ea Clypeum uttique tenet, Stella insignem, quem puer alatus su*
AM ROMANO»
stinet. Non dubito., quin per steliam in clypeo Sol, per Solem intelligi
dio. FigUB"*
debeat ipsa Antiochenorum Civitas, cujus caropos Apollini sacratos
x[ra Globum. » fuiste constat. Figuram nudam & alatam Genium interpretantur, an
llsbis, an Conilantii ? Hoc ut credam, facit Juvenilis Cacsaris facies,
n crcdi^ quarSc Vicloriam adConilailtinum M. potius referendam suadet,quam
ad Constantium. Harcsiplaceant, Antiochenos Gloriam Reipu-*
Co blica: suae in securitate, Vidtoriis Conilantini Patris, & vegeta Filii Ju-
m spcrans ventute subnixa, posuilse,Numisma testabitur. Secundum tl CS PalmaS
3tr#
Distr* Sf ?; ,0ri^ exhibet, quarum media; Stelia irradiat. Palmas, ut supra diximus, tres
Constantini M. Filios interpretantur. Earum prima & ultima incli-
X nata:, media Creda, stellaeque splendore fulgida nobis videtut,quod ex tri-
bus Fratribus solus medius, Const'£r±tius scilicet, Cceli favore in Imperio
perstiterit, reliqui autem post exiguum fortuna; blandientis decursum nu-
taverint, tandemque fuerint depreisi. Id ex inscriptione videtur adstrui
poise, in qua non Fratrum, sed solius Gonslantii habetur mentio. Hoc
Numisma Sifci2£* perculTum est, Urbe Pannonia; j At Tertium 1 reviris
signatum,vel sola hac confestione docet,perduos captivosLabaro assiden-
Bbb z tes, alios
38o THESAVRVS EX THESAVRO
tcs alios intelligi non debere, quam Vetramonem Impcrio dejedum,&:
Magnentium devi<aum:Nisi loco VetranionisDecentium mavelis,
de quo modo didum. Hoc Gaudium Romanorum fuit , quod
Constailtil armis Tyranni dejecti essent. Hoc persusi gaudio, quid po~
tucre Constantio deferre, nisi laudes Sc vota ? Idem agunt & in quarto
Numismate, in quo armati Imperatoris dire&a sacies, 6c in aversa non
Roma tanmm, sed & Gonstantinopolis. Utraque Gloriam Rei-
publicae in Conftantii fortitudineponit>utraque Vota concipit, non,
utinPriore, XX Mult. XXX j Sed XXX Mult, XXXX.

SUb Constantio, post Gallum sublatum, Caefer, postea &


Auguftus, sed contra Gonstantium, ab Exercitibus Trans-Alpinis di-
<5tus est

CXII.

FL C L. I U L I A N U S.
i1

DUo hic Juliani Numismata sunt , utrumque cum Augufii cognq-


mine, alterum tamen Gonstantio adhuc superstite cUsurn, alterum,
post Gonstantii mortem, DisTerentiam vel ex barba agnoscas \ Cum
enim Julianus GoilstantlO inimicitias declaraifet , omnia Ei con-
traria arfecTavit, dc inter ea etiam Barbam , qubd Conftantius mento
la;vi soleret incedere. Hxc barba in primo Numifmate nondum t ut in
Secundo,proniista,sedrotunda adhuc erfulgensasperitate,fatis indicat,non
diu post assumta Imperii insignia cusum efse. Id factum , cum contra
Constantium in Orientem progrederetur, forsitan ex adjunclo loco con-
jicias, qui Sirmium est, Urbs Pannoniae: Conjicias &C ex aversa^ubi Im-
perator Tropaso onustus progreditur. Progreditur,& tamen retrofpicit: «)«■:
Nec retrospicit tantum., imb 5c manu captivum deprimit. JHax ad de-
vi<5tum Occidentem pertinere, nemo non videt. An ad omnem ? Ger~
mani praxipui hoftes erant, Germanos JuIiailUS aliquoties cecidit, imb V
&C Regem eorum Chnodomai ium cepit. An hunc fub captivo hoc
intelligere velis, liberum efto , Difiiiadet temporis drverfitas., fuadent Ju- JSu,
liani querela? 9 quas, cum Conftantius de Chnodomario triumpharet,
*Ul* ob,
tamquani
PALATINO SELECTVS. :8i

tamquam de injuria sevit <j Inde credibile eft, poftquam Conftantio de-
[xm* clarailet inimicitias , ut hanc Chnodoma.ru captivitatem sibi vindicaiet,
ejusque memoria etiam Nationes ineicarer, & militibus blandiretur, non
tantum eam expressisseinNuniismatibus,sed & VistUti ExercItUS Ro-
manl adscripftsse , cum revera suam hoc sado au£tam vellet & Gloriam
dc Potentiam. Secundum Numisma poft Constantii mortem Coil-
co% itantinopoli percussum esse, itidem ex Barbaconstat, qua: jam in juftana
Miilt.
longitudinem excrevit, constat & ex duabus ftellis tauro imrninentibus,
quibus duorum Imperiorum/Occidentis & Orientis conjun£tio desgna-
tur. Taurus detestandum Jullani a Chlistiaiia fade ad Ethnicas
superstitiones transitum designat, quem Sacrificiorum ritu patefecit, cum K\
crcinbusTrans-Al, primum Constantinopolim ingressus esset. Sacrificasse Tauros & ali-
quoties centenos, imo albos & Jovi, partim ex Ammiano, partim ex Ipso
discimus. Ad Jovem ipe&at& Aquila, qua: Diademati infistens rostro
lauream porrigit, qubd, cum Imperium a Jove accepisset, ab eodem ex-
spedaret 6c Vidorias i En Egregiam Reipubhcae secui itatem! .
ANUS,
Uliano extin&o, Exercitum Romanum, Persarum armis
I succumbentem, communi consensu Imperator creatus, fa$:a Pace, ser-
vavit
CXIII.

IO V I A N U S.

HIC ob egregium corporis robur^ raramque militia; peritiam , licet


' cAfl0>> J sidus CHRISTI servus esset, insldo tamen Imperatori charus, inte-
meratum inter impietatis alleclas servaverat animum. Imperator fadus
omnem Gentilium Deorum Cultum suftulit, Chriftianas Religionis puri*
tatem reftituit. Numisma Antiochiae percussiim, qub poft fadam cum
Persis Pacem redux erat 3 ipsum Imperatorem exhibet Dextra tenentem
Labarum, siniftra Vidoriolam Orbi impositam. Vidloriolam? ciim ta-
men morte prasventus nullam Vidoriain obtinuerit ? At ego egregiam
\\° fr 1 :/iU°v'.,. <s Eum obtinuisse dico, non tantum cum Pace Persica Romanos servaret
Bbb 3 Exercitus,
[82, THESAVRVS EX THESAVRO
Exercitus,quod faduni omniViaoriagloriosius suit •, Sed etiam, cum ab-
ominandas Gentilium superstitiones dejiceret. Hcec Vi&oria fuit, non
tam ipsius Joviani, quam Romanorum, non tam Romanorivra, quam
omnium pUb)K
Quos jwvat a GHRISTO nomen habere suo>

pOst Obitum Joviani Imperator declaratus est $ Ub


CXIV.

VALENTINIANUS,

Mnia hasc Valentiniani Numismata Vicl:orias celebrant, sed di-


/versis typis, diversis inscriptionibus. In primo Vi&rix LlrbiS Romae VJlh.1

& Tranquilhtas adumbratur Sc solertia. Tranquillitas in figura sedente,


quim cai
Solertia in eadem armata. In secundo Numismate Imperator depreilb
Culmine
captivo Romanorum Gloria dicitur •, In Tertio idem Imperator sub en-
comio Refiitutom Reipublics , sacratum Christianorum insigne jadtat, ^tlitiu,
ja&at Orbem Terrarum Vi&oriis suis domitum j In Quarto Vi&oria htorem
non ValentinianO tantum, sed & Fratri ejus Valenti adfcribitur, quem salen:
ValentinianUS in Imperii assumserat consortium. Omniahxc Va~ uii
lentiniani temporibus apprime conveniunt. Sub Eo hostes oriebantur ls eft,
complures : Aiamanill Gallias & Rhetias populabantur, Sarmatae & ^bat
G
Quadl Pannonias, Piftl, & Saxones, & Scoti Britannos, MaUTl &
alias Gentes Africam, Peisse Armeniam, Gothi Thraciam. Nondtirn
stetit malum. Etiam Procopius affumtis Imperii infignibus Conftantino-
evi^
polin L *e<
o*0
s.

•^
" **•»*
PALATINO SELECTVS.
polin contendit, & Regiam occupavit. Sic externo malo, quod multi-
plex erat,etiam internum jungebatur ; Sed pleraque Augustorum & Du-
ih

cum sive Fortuna sive Fortitudo variis Victoriis vel ainovit vel concussit,
Roma interimquieta, gloriantibus Romanis, ressorenteRe- 11
:|arat\K publica.
usest ■_

S Ub Valentiniano Imperium participavit Frater Valentinianl


^ AKUS. cxv.
VALENS. %

Nlhil fere in his Valentis Numismatibus novum est. Duo priora


praeter Effigiem, eadem plane sunt,quas §C V alentiniani. Unde patet,
toprimoVi&> quam cauti olim Monetarii fuerinr, quoties plures Auguftos Romano in
wllit** Culmine adorarent. Ne alterum celebrantes, alterum osfenderent, non
ajio tutius uti potuerunt medio, quam eadem omnibus dedicando. Re-
lJnII«slO»te
ftitutorem Reipublica modo Valentinianum vocarant, hic talem vocant
,T«o°' rf^ & Valentem. Ht taceam Typum secundi , in quo utriusque dextris
istian<^,
Chi»1 glohus impositus a Vi&oria inumbratur. Hic utrique Imperatori com-
lo % munis est, at illc divisim & Vaientmiano debebatur & Valenti. Ille
restituebat Rempublicam in Occidente , Hic in Onente : Ille debellatis
Germanis, aliisque , Hic sublato Procopio, direpta Maesia 3 Gothis &c
devidis, &C ad Pacem ada&is. An tamen ex omnibus his Vidoriis Rei-
publica; securitas data fuerit, de eo dubitaverim ; Potius est, ut revixerit
ni
Romanorum dc GloriaSc Pietas! Tanta delibuti rerum gestarum magni-
tudine,
384 THESJVRVS EX THESJVRO
tudine, quidni pi"o Imperatoribus suis vota susciperent ? Quidni fuscepta
persolverent ? Utrumque eos secisse, ultimum Numisma teftatur , in quo
dax Figuras sedentes vulgaria Urbium, RomaD scilicet & Confiantino»
pollS, simulacra Vota Soluta X. Multiplicata, idest, denub fufcepta
XX extollunt, idque sub auspicatisfimo primitivas Ecclefise signo,quo,ut
£epius di&um, Christi Nomen tunc temporis praesigurari solebat.

VAlentiniani, diversis licet ex Conjugibus, Filii fuere Gra-


tianus & Valentinianus Junior. Alterum Pater, pmer Valen-
tem, in Imperii Consortium admisit, alterum Frater, post Patris obitum.
De utroque agendum.
CXVI.

GRATIANUS.

Slmilia hujus temporis Imperatoribus dicataesseNumismata, Cl. Pa-


tInus observat. Primum, quod exponimus, aisertife teftem fiftit.
Idem aspeximus & sub Valentiniano, & sub Valente. Afpicimus
etiam sub Valentiniano Juniore. DisFerentia fola in interpretatiorte
consistit. In superioribus Valentillianum & Valentem agnovimus, in
u
hisautem agnoscimus Gratianum & Valentinianum Juniorem,
utrinque tamen Fratres,nisi forte pro ValentinianoJunioreSeniorem,
vel etiam Xheodosium subftituere placeat, quod equidem per nos licer
bit. In Secundo Gratianus finiftra Vic~boriolam globo impofitam
tenens, dextra Rempublicam procumbentem fublevando reparat. Me-
dium reparationis VittUS ExercitUS eft , quas 6C ipfa per Imperatorem k
exprimitur in tertio Numifmate -, Exercitus fine Imperatore quid fit,
agnovit
^m.
PJLATINO SELECTVS. 3»,
agnovit Gratianus, cum Bello Gothico urgeretur, & Germani Roma-
nos fines incurrerent, Augustos safces Theodofio conceftit, non aliam
magisobcausam,quarm,ne alterum bellum peritolmperatore deftitueretur.
Salutare Romano Imperio id sa&um suit. Germanis pulrls, Gothis debel-
latis,id quod Numismatibus celebratur , labantem Rempublicam
reparaVlt. Magna hsec Gratiani Gloiia! Sed major credenda eft,qubd
URlbus>F'H« Gloriam novi SsCCuli in elata Chriitiani NominisMajeftate ponit,
qubd Eam Gloriam dicit, qubd etiam Imperatores Chnsium eircum-
pttirt
1 Fr««, podp serant, &C sub ejus vexillis niilitent.
»«
Ratianum ex BritanniaprogrefTus,novaque dominandi
G percitus libidine, pcr Andragatium sustulit
NU5, CXVII.

FL. MAG. MAXIMU& %

ii^''
7 UT Injuftitia Juftitias phaleris opcnamr, ut perfldia fidei, uno verbo,
-xFon,nll\Mle# ; ut vitia Virtutis, novi nihil eft. Exemplis & Antiquitas scatet. En
V.ubV 1 ,»ttr Maximum ! Hic cum nesario ausu contra Dominum insurrexisset,
u pejoreque successu eundem trucidasset, Reparationem ReipubllC33
crcpat. Reipublicae se ReflitUtorcrn jaftat. Jaitat Vi&oriam com-
muni nominc, & suo & Filii Viftoiis, additque &, Vidtoria; medium,
Virtutem Romanorum. Si corticem aspicis,Giatianum Reipu-
[ blicae Romanas pestem judicabis, Maximum falutem : Secus5sirei ve-
;>4 . ritatem. Fuerit Giatianus in Pace remistior, suerit Ma>~ mius Britan-
iaCVi^ norum Vi&or, nullibi tamen jus adftruxeris Imperatorios convellendi fa-
Ccc sces, nul-
M TMESAVRVS EX THESAVRO

sces, nullibi Jus cretlitas vires in Domini retorquendi cerviceni. Cki
Vi&ricem Excrcitum in Reipublic£ viscera vertit, non Restitutor est, sed
tebellis, nonreparat, sed turbat, & licet vincat, non tamen Vidoriam
?C
ja&are potest, sed plus quam latrocinium3 quod suo tempore Divina ca-
stigat ultio. MaxilBUS cum Dominorum alterum sustulisset, alterum
fugasset, tertium tamen Theodosium, a Beo scilicet datum, superare
non potuit. Ab hoc bis vidus est , post & Aquileja: obseisus, porrb a
propnis militibusViclori adsupplicium traditus,tandemque,cumHicpro
innata clementia parciturus videretur, ab Exercitu necatus est, ne scilicet
vindicta ceisaret»

JVlAximi Filius fuit.-, & ab eodem Ai3gusti Nomen accepk


CXVIIl.

FL. VICTOR.

VIctOF a Patre Galliis prarpositus temporarium & ipse Imperium


habuitj Patre enim ca^so interfectus est.Quas ad Numisma pertinent,
ex superioribus constant. Typus idem plane est s qui & inter legitimos
Constantini Succestbres frequens, quod ideb a Maximo fa&um,con«
jicit Cl. Patinus, qubd ex Constantini M, prosapia is originem suam s

derivaret, indeque iibi Gloriam qua:reref

Uos diximus Imperiali in Solio Valentiniani fuisse Filios.


D De Gratiano hacTcnus, Sequitur
CXIX
VALENTINIANUS IUN. Q'

]lls bcne

VAlentiniani Junioris Numisma aureum; eximia; magnitudinis,


quod nullibi hadenus vulgatum novimus, faciem exhibet gemmato
Diademat®
PJLJTIND SELECryS. $87

>d<s' Piademate coronatum. Aversa exprimit duas figuras sedentes, & dextrjs
Globum tenentes , cum insistente Vidfcoriola. Altera Roma est,
altera Consrantinopolis. Roma sinistra hastam , Conrlantino-
pollS Cornucopias tenet. Hxc &C navis rostro insistit. Navis rostrum
dc situmConstantinopolis &c Navalempotentiam indicat, Galea &; hasta :ws.

C
Imperii Occidentalis robur , Cornucopia: 8t~ Corona gemmata Orientis
cxcellentiam. Treviris signatum Numisma,subsaiptio docet. ExRoma
Ss Constantinopoli in eo conjunctis pacificam utriusque Imperii, quam
Imperatores hujus temporis servabant, agnoveris Concordiam. Hacc
Romanorum Gloria fuit, Hsecnon Gloria tantum Romanorum, sed&
Augusti N
terror hostium,
CXX.
ALIA

VALENTINIANI IUN. ^

ipoiarium & ip'1


J Qu« adNumta?

QUod dc Concordia utriusque Impcrii modo diximus , id primo


propositorum adstruitur Numismate. In Eo Concordia 1 ilim
Augustorum celebratur, Gratiani scilicet, Valentiniani, de quo hic
sermoj & Xheodosli, quem Gratianus Imperio Orientali pracfecerat.
Ha:c Concordia per Romam exprimitur, qubd primas hax,utpote cu-
jus beneficioOrientis Imperator di&us est,in ordine tenuerit. Exprimitur
per Romam sedentem, qubd Concordia Augustorum rlorente., tranquillo
ha:c regimine Terrarum Orbem fuerit beatura. Ex loco signatura, qui
Conftanrinopolis est, agnoscis, sub Tiieodosio hoc Numisma in gratitu-
dinis Tt*rf&uv percusium esse, prscsertim ciim ejusdem fere typus .& iub
Ccc z Gratiano
•M
$
5gg THESJVRVS EX THESAVRO
Gratiano occurrat. Licet autem vox Junkris Valentiniani hujus
nomini adfcripta non fit, tamen Junioris efte hoc Numisma,facilc ex Ju-
venili facie collegeris. In Securido idem typus eft, qui & fupra in Patrc
& Fratre fuit. Tertius Romanorum Viltutcm celebrat. Quartus
1 num Augustoriim Vistoriam. Virtus Romanorum in quieto
Orbis reeiminc consiftit. Orbis Regimen quietum esse non poteft, niu*
armato fulciatur brachio. HincRomam in hoc Nummo non sedentem
tantum, sed 8c Galeatam, 6c haftili inftrudam contemplamur. Idem seri
hic habitus est, qui & in Concordia trium Auguftorum. Ex Con-
cordia trium Augustorum, trium Auguftorum exsurgit Vi&oria. Hanc vel
de Germanis, vel de Gothis forsitan intellexeris., cum quod unius eft, ut &-
alii tribuatur, Concordia facile permittat.

Gsatiano, ut supra diximus, cum Valentinianusjunior


/i Imperator jam efset, Augusim appellatus eft &

CXXI.

FL. THEODOSIU

/^°°°2> \

HIC cum a Trajano descenderet, Trajano Jimilu fertur Sc* moribus


Sc rerum succeMu. Numisma primurn CoslCOldiam exhibet
trium Auguitoruin, Gratiani scilicet, Valentmiani Junions 8c
Tiieodosn, aut si mavis, j heodosii, Arcadii & Honoi ii. Idem
sere typus in superioribus fuit, nisi quod lllic Roma, hic autem Con-
ita" ntinopolis exhibeatur : Secundum Numisma minutulum Vi&oriam
gradientem exhibet,quam an ad devi&os Gothos referas, an ad Maximl
aut
PALATINO SELECTVS 389
autEugenii interitum, quos TheodoslUS sustuW, liberum esto. Ubi-
que Rempublicam reparavit, quod meritum clarius exprimicur in Numi-
k01^n
0rum smate tertio, in quo Imperator prostratam Rempublicam porreda dextra
Ume(Ten sublevat.
N
Ugenii mocio mentionem fecimus. Enlpsum dupliciex t*

S«orUm S Numismate!
C X X11.

E TI G E N I U S. Q^

(lJkntU,ia^

HUlC Arbogastes Francus gcncre&Exui, sublato per laqueum


Vakntiniano Juniore, Romanorum detulit Imperium, Viro ob-
»SIU& scuro antea, & qui, cum Grammaticam docuisset,, solo lingua? remigioad
honores adspiraverat. Numismata Romam ostendunt, utrinque Vi-
dricem. Alterum & Romanorum celebrat VirtUtem. ViCrorias ad spem
potius contra T heodosiutn retulerim, quam ad AJamsnilOS j Hos
enim rebellantes Eugenius ad renovanda fcedera legicur adegisse , ance-
quam in Jtaliam descenderet. Quicquid sit, spes eum fefellit. Cum in
Jtaliam descendissetj a 1 heodosio superveniente victus est, non quidem
Virtute ExercitUS, (eS Virtute Dci, qui precibus piiisuni Imperatoris
exoratus, immissa tempestate &£ aima hostium 3 & spicula non impediit
lantum^ sed & retorstt:

--- Aquilo de Monte froceUis


Obruit adverfat acies, revolutaque tela
Vertit in Authores, &? turbine reppulit haftdi*
O nimium dilecle DEO! cui fundit ab antrii,
AEolus armatas hyemes , Cui militat &thers

•tf^
Et conjurati njeniunt ad clapca venti.

Ccc 5 Duos

J*1
p{ THESJVKVS EX THESAVKO
DUos Theodosius Imperiali in saitigio post se reliquit Filios,
Arcadium scilicet& Honorium. Arcadio Oricns obvenit,
Honorio Occidens. lltrique Tutor additus, Illi Rusinus, Huic Sti-
iico > Sed neuter fidem servavit. Rufini virus statim emanavit, Stiji*
COnis nonnisi post Arcadii mortem.

CXXIII.
A R C A D I U S.

'/#

PRimo in Numismate Vi&oria trium Augustorum vivente ad-


huc XheodoslO Patre id percusTum arguit. TheodoslO mortuo
vel tres Augusti non fuerunt, vel ghscente discordia non fuit commune
bellorum impendium. Quis hostium sub Triumphantis Imperatoris pe-
dibus jaceat,ex supradi&is petendumest. Si Eugenium arbitreris,haud
forsan aberraveris. Secundum Numisma duorum Augustorum,Ar*
cadii scilicet & Honorii Concordiam praferens, post Theodoili
obitum id signatum ostendit, ante tamen.,quam StiiiconiS artibus Con-
cordia hasc difftuxisset, nisi forsan Arcadium hoc monumento difsen-
tienti Fratri Concordiam suasisse, ideoque Urbis Romas Simulacrum im-
pressissecontendas. In tertio Numismate Urbem Romam felicem
prasdicat. Felix erat Roma Stiliconis Providentia, dum Conltanti-
nopolis perfidia Rufini, fraudibus Eutropii, Tribigildi & Gainse
minis, in profiindum infelicitatis barathrum conjecta fudaret. Superavk
tamen lachrymabilem fortunam fortuna Arcadii Rufinum milites*
mille vulneribusconfossum,in frufta redegerunt. EutlOplUS Chalce-
done interfe&us 3 Gaina a Fravita viclus, ab Hulde Hunnorum Prin-
t>
cipe tnc
5ta 0
10 v-

ArCl/reli PALATINO SELECTVS, 39i


cipe obtruncatus eft , rese&um caput Conftantinopolis doloris sui ha-
buit solatium. An hunc in Numismate quarto sub Cruce jacentem vi-
^im ctoriosb Imperatori obtulerint Antiochenses, an verb Galnam, aliumve
%
\ publicx tranquillitatis hoftem, aliorum judicium efto. Quicquid.credas,
Antiochensium tamen elucefcit Pietas. Imperatoris sui virtutemRama-
nomm Gloriam appellantes, Virtutem tamen iftam solii Dei benedi&io-
ne efficacem asseruere, Id sibi vult manus coelitus demisFa,&: Vi&ricem,
Imperatori impositura lauream.

cxxiy.
HONORIUS. ^b

, Ausustorum^
-uit Theo
J.iscordii non
g# PRiora duo Hpnorii Numismata vivetite adhuc Theodosio per-
cussa esse,ex trium Augusiorum mentione intclligimus. Rationem
rriumph^18
asserti videbis sub ArcadlO. In typis nihil est, quod non di&um sit
;i Eugeni* ante. Concordes tunc fuisse Augustos, &C ob eorundem Concordiam
*»?Bf§ Romanos & quietum Regimen possedisse , & Victoriarum Gloriam obti-
nuisse, ex historiis testatum dederis. Tertium Numisma nullis tempo-
ribus adstri&um latius evagandi libertatem concedit. VirtUS in eo
moi. Romanorum consueto Roms sedentis, &c dextra Globum cum super-
hoc
ium""" cinini» . imposita Vi&oriola, sinistra autem hastam tenentis,exprimitur simulacro.
Romanorum Virtus in Bello GlldoniCO eximia suit •, Tunc enim sub
Mazelcele,quem septuaginta millium Exercitu Honorius instruxerat,
Fratrem Ducis sui Glldonem, annonam Jtalias negantem , in Asrica ag-

,,111
T" gressi sunt, St everterunt. Eximia suit, cum Alai ICUS Jtaliam invadissetj
Tunc enim StillCOnis du&u inseftislimum hofteni,aliquoties devi&um,
1I «a non

it::/'
i9i THESAVRVS EX THESAVRO
nonjtalia tantum ejecere, sed& inglorium inlllyricum usque repuleruhtl
Exirnia fuit cum RadagaisuS Jta^ insultaret , Tunc enim denub fub
Stiliconis auspiciis ducenta millia Gothorum, Sarmatarum & Germano-
rum vel ceciderunt, vel in deditionem acceperunt, tanto numero, ut fin-
gulos singulis aureis Vendere rtecesse haberent. Sequente tempore eva-
nuiile videbatur hxc Virtus. Gallias a Barbaris vastabantur, vaftabantur
Hispania"» Vandali, Alani, Gothi Romanas grassabantur per Provin-
cias, &C passim novi surgebant Imperatores dicam, an Tyranni ? Accede-
bat & furor Alarici,qui non Provincias, sed ipsam Jtaliam,ipsamRomam
petiit, vastavit, dirripuit. Ubi tunc Romanorum Virtus ? Sopitasuerat,
sed resurrexit, tantoque Gloriam suam restituit cum successu, ut justuni
brevi Imperatori HonoriO instriixerit Triumphum. QuartumNumi-
sma, decimo Imperii anno signatum, Vota Decennalia foluta continet,
Continet Vicennalia fufcepta, quas & ipsa Honorius implevit, $C trice-
simo Imperii anno solenni cum celebritate solvit.

Ub Honorio Tyrannos siirrexisle, modo diximus. Horum


s duos hic proponere institutum postulat. Primus est
CXXV.
PRISCUS ATTALUS.

ATtalus ab Aiarico, cum Romam occupasset, Honorjoque Im-


perium abrogasset^ Majestatis insignibus donatus, umbra potius Im-
perialis magnitudinis fuit, quam Imperator. Cum nihil suo ex arbitrio
facere posset, & quascunque faciebat, fortuna destituerentur, ab eodem A-
lariCO rursus spoliatus est dignitate , quam ab eo acceperat. Interjedis
aliquot annis, cum ab Athaulpho ad resumendum Augustale nomen
impelleretur,captumHonorius in Triumpho duxit, tandemque truncadl
dextra in Liparam relegavit. Numisma, quod Gothicam artis impeririam
sapit, Romam lnvidam celebrat&ifiternam. Invi&am? cum tamen
paulo ante Gothorum furiis succubuerat : iEternam ? Cum tamen inter
terrena? fragilitatis turbines jamjam casura videbatur. Quid Vi&onam
jadas, Barbarica: immanitatis serva ? Quid asternam Tibi promittis?Non
Attalus hujus vel Author eise potest, vel iponsor. Non cx funt vires,
non in^eniura, non fortuna
1!
Tyran-
&ALATINO SELECTVS. m
TYrannorurn iub Honorio , quorum Numismata promi- ;I
simus, altcr fuit ■

''"^'..iu e\ CXXVI.

I O V I N U S.
10''umVirJ

IOvinus hic in Gallia Tyrannidem assumsit, sed post aliquot Menses


nononusiBjkj occisus, quam reportaverit Vi&oriam, (aui Reipublic^ ReifltUtO-
lolvit.
rem se potuerit ja&are, non video : Nisi eum in finem id fa&um arbi-
treris,, ut vulgi animos, inani spe impletos, sui m favorem traheret, eoque
', modo diximus. H
medio Solium suum firmaret \ Quod tamen quam inanis fuerit humanas
Primus ell
prudentia: conatus, tunc vidit,cuni ipse captivus HonorilT licennalia
Augustiora faceret,&: ab eo,quem, ut in Nummo est, contriturus videba-
tur,in justissima; vindi&as Ipecimen occideretur.
[TALOS,
Vldimus de Arcadio & Honorio. Arcadii FiJius, ejusdemqi
& Collega& Successor fuit
cxxvn.
THEODOSIUS IUN.

::i>' niliii

un» d*
accep

M#

111 iGo*</

1NCumtamenTiAeodoiiUm
tribus prioribus Nummis Romae sedentis typus est. Rcma^
Constantinopoli sedem habuisseconstet?
Ddd Si
W

;i\ \
■^ 1!
?94 THESAVRVS EX THESAVRO
Si lianc sub sigura. galeata agnoscas, per me licebit, quanquam ea sit ve-
tuftas Majeftatis veneratio, ut non facile ab ejusCultu mortales difcedant,
prarsertim amicae. Amicam Romam ConftantillOpoli, si non ab
initio Tmperii Theodosiani, at in progressu, Hiftoria docet. Concordia,
quam Stlliconis ambitio turbaverat, turbatoris morte redu£fca eft , 8c
prascipue viguit Honorlo mortuo , cum non tantum Valentiniano
1 heodoilUS Occidends Imperium vindicasset, sed & ipsum Imperato-
rem, dcsponfata fiiia, sibi Generum sumsiiset. Primum RomaS simula*
crum Vi&oriam pratendit,quam ad Gotflicam,& captum Attalum
referre incongruum non eft, cum conftet, ea de causa Conftantinopoli
edita esse spe&acula. Crux globo imposita Chriftianam Religionem
superOrbemTerrarum explicatam, imb & Orbi Imperantem indicau Se<
cundum NUmisma Vota continet, 6c soluta & suscepta. Tertium ho-
nores simul &tempus signaturas. Imperator, ob rem feliciter geftam, tunc
dictus etztQuadragies l?is, CONSVL deaes fepties, imb &c Pater PatrU,
Vere Pater Patrix fuit,qiu contra subditorum famem plus quam sexcentas
auri libras exposuit , qui jura Populi in ordinem redegit , qui devi&is
hostibus Patria: Pacem stabilivit, Hostesq-, devicit : Id in quarto Numi-
smate per Vi&oriam sedentem 3 clypeoque Vota Decennalia soluta, Tri-
cennalia suscepta inscribentem praeflguratur. Vidorias T heodosli plures
fuere. Contra Wararanem Regem Persarum insigni potitus est,Eum~
que tandem Cceli favore ad Pacem adegit: lit taceam devi&os Tyrannos,
aliosque.

MOrtuo Honorio Imperium Occidentis adjunftis sibi


Castino & AMo Ducibus invasit

CXXVIII.

I O H A N N E S.

TRia in Johannis Numifmate Hiftorias videbuntur contraria, Vi- siii


&oria, & tres Augulli, &c Locus fignaturx. Locus fignatuix
per literas COMOB exprimitur, ut & fupra fub Attalo, & plerisque Ori-
entis Imperatoribus. In his communiter CoilflailtinopollS intelligitur5
Cum
Vic\
N, PALATJNO SELECTVS. 595

10Poli Cum autem nec Attalus necjohaiines Constantiriopolitanis Impera-


;stot,»S - toribus Amicus fuerit,ea huc quadrare non pOtest. Conje&ura est, in alia
quadam Occidentis ITrbe, a literis CO inchoante, Monetam obsignatam
indigitari, quam tarnen determinare dissicile est. VltloriaiXi Johannls
libenter ad captum Ardaborium,"! heodosii Ducem, referrem.nisi Vi-
cloria hasc non tam Augusti esset, quam trium Auguflorum. Trium Au-
Wcam^ gustorum ? Cum tamen hujus tempore duo tantum fuerint ? Ipse, si
credere fas est, & Theodoslus. Palam est sub Tertio Augusto Placi-
£ cssUst» dium Valentinianum intelligi, cui Imperium Occidentis debebatur.
JohanneS proinde, cum & a iegitimis Augustis consirmari, & in Imperii
societatem assumi cuperet, hoc Numismate Societatis frudum adumbra-
a«Wcepta. tt[I1| verit. Fruclus societatis Imperatoriai qui potest esse, si non gloriosa de-
vidis hostibusVicloria?
yobrcmfelidttigj,:

Lacidii Valentiniani modo mentionem fecimus. Valenti-


nifamcmplusijiamy
nianum ex ordineNatura: prascedit Mater ejus
>rdinem redcgit, cnar]

devicit : Idinpi!
i
CXXIX.
c Vota Decennaliaioy

ir. ViftorisP^ GALLA PLACIDIA.


■riaruminiignipotii

:Unaceam
deviaoil ^>

Qccidentis
GAlla Pladdia Honorii Soror, variis fortuna? adversitatibus ja-
data, suprcmum tandem Romani Imperii fastigium obtinuit. Post
captam Romam ab Alarico abdudta est. Abduda in Ataulpill
II.
matrimonium conceisit. Ataulpho mortuo Slgerici inhumanitatem
sustinuit. Sigerico sublato a Wahia Fratri reddita, indeque Constantio
in Uxorem est collocata, Nondum stetit fortunce lusus. Hujus post obi-
tum Mariti, cum Fratre famiiiariter vixit, sed orta ex calumniis discordia
cum Filio Valentmiano, quem ex Constantio pepererat, Constanti-
nopolim abiit. Honorio mortuo ipsa Augulfa, Filius Cafar declarati
sunt,8c contra Johannem in Occidentis Imperium restituti. Quis inter
tot ludibria Divinam non imploraret opem ? Id Piacidiam fecisse,vel ex
Numismate colligas. Manus.Ccelo exerta lauream ejus capiti imponit. Vi-
doria Crucem prasfert, intermedio Sole* Quid haec sunt, nisi Symbola
\\ Vi&orias a Deo spetantis, Cceli Domino ? A Deo animarum Sole ? A
ifto* \i
* a^ V
59^ THESAVRVS EX THESAVRO
Deo Crucis sanclirlcatore ? Ab hoc non Vi&orias tantum speravit Galla
Placidia, sed & Vi&oriarum Gloriam ei acceptam tulit. Vota Vicen-
nalia foluta, gratias indicant, quas supremo huic humanarum rerum Re-
ctori, ob concefsam ha&enus 6c vitas & Imperii Gloriam, reddidit. Vota
Tricennalia fafcepta indicant eas, quas tot annis exa&is redditura erat.

C YYY

PLACIDIUS VALENTINIANUS.

t
PRiinum, quod hic proponimus, Numisma Carolus du Fresne, in
Hilioria Byz>antina > Valentiniano pnmo tribuit. Qua id ratione
faciat, non video. Fateor, ut ab eo dissentiam, neque me fortailis flrma
subnixum ratione. Harret dubium, quod si quis eximat, gratum feceiit.
ConslllatUS in aversa decimus septimus occurrir,At nullusex Valen-
tinianis eousq-, progresfus est. Quid dicemus ? An Numisma spurium ju-
dicabimus ? At sasculi artiflcium sapit, indubitatxque antiquitatis vel
Peritisfimis judicatur. Ego cum eundem typum sub TiieodoilO Ju-
Iliore videam, plane Tertii in aversa agnoscendam Effigiem, aversam
autem ad Theodosium referendam existimo , qui expressum numerum
non tantum implevit, sed &C supergresfus est. Si conjun&ionem errori
Monetariorum imputes,per me licebit. Plura id generis etiam sub libera
Republica exhibet Cl. Patinus in Thefauro. Secundum Numisma
aliud dubium videtur movere. ViQoria in' eo trium Augustorum
dicitur., cum tamen constet, tantum duos tunc temporis fuisse, Theo-
doilum in Oriente, dc Valentillianum in Occidente. Sed nodi hujus
facilis solutio eft. Galla Placidia Valentiniani Mater, qux, ut supra
dithim, a Theodosio Augufta renunciataeft,Filiique tutelam egit, ter-
tium locum suppleverit. Casterum VaJentinianus hic pedeDraconem
conculcans, dextra Crucem tenet, finiftra Vidtoriolam, ut innuat, inquit
Archotani Interpres, se virtute Crucis Diabolum superasse:
Imitatione fcilicet Conftantini, cujus ftatua eo
fchemate pofita legitur,
% «M

PALATINO SELECTVS. 197

1N Orientem regredimur. Theodosio fatis fun&o, Pulcheriae


Sororis ejus}qua.m Attgujlam renunciaverat, beneficio Imperiale.-Solium
ascendit
CXXXI.

MARCIANUS.

IDcm ad hoc Numisma dicendum , quod mocso diclum e{l ad Va-


lentiniani secundum. Vi&oria trium Auguilorum exprimitur,
lumiima Cakmk
cum tamen duo tantum fuerint, Valentinianus scilicet & Marcianus.
Neque enim Maximum hic intellexeris 6c Avitum , cum his, utpote
pnmo mbuu (V;
Tyrannis Marcianus infestus fuerit. Potius est, ut sub tertio Pulche-
Venuam, nequcraet
ria significetur. Cujus Beneficio., ut diximus, MarciaUUS ad supremum
lod ii quis exim. in Orbe fastigium pervenit^ cuique^licet ei matrimonio jungeretur,tamen
IIUS occurritjAi &: Augustali honore & marcida Virginitate fruendi, inter conditionatas
!Cemus?AnNuii*::' Leges jubebatur libertatem concedere. Vi&oria cum Cruce Gemmataj,
llt)maubitacxque* piislimam Imperatoris hujus pro Orthodoxa fide zelum adumbrat, cujus
&; Chalcedonense Concilium testis est, & edi£rum ad Alexandrinos, quo
B cypum ttW
autTheophilum &CynlIum audire,aut pcenam eos hereticis dignam
scendapESf
jubebat exipe&are. Ad Vi&oriarri railitarem ne referas, pacifica ingenii
tarditas prohibet, quamquam id armatus in adversa Imperator suadere vi-
: « si conr- deatur.

Secuna MArciano successit


tn^i C XaaI 1,
tona ip *
LE O.
uini in jiaDi
Valcn[in
•,f.loseI>
-irf/
*'

:>p>' H
bo^ IC, ut omnes fere hujus temporis Imperatores, galeatus est, hasta
humeris imposita, gemmato thorace, & clypeo armatus. Dextram
Ddd 5 armilla
^s THESAVRVS EX THESJVRO
armilla decoratus. Armillam gestare Imperatoribus confuetum,ad ipsuni
hoc Leonis Numisma obsetvat Ar.schotani Interpres. Infcriptfo
Augustum hunc non, ut in aliis , Pmm &cfelkemy sed perpetuum vocat,
procul dubio ad difterentiam Tyrannorum , qui temporarii plerumque
sunt. Aversa Vicloriain cum Cruce exhibet, non unius, fed trium
AugUitorum. Typus hic sat vulgaris est, qui autem sub tribus Auguftis
intelligi debeant, incertum est, cum tres simul, durante Leoilis Imperio,
tam Concordes vix repereris,ut communis eorum Vi&oria dici pomt,ni(l
vel Ricimerum, penes quem Qccidentis arbitrium suit, quemque misto
& Imperatore fado AnthemiO in fcedus Leo recepit, Augusium arbi-
treris, vel Leonem Juniorem conjicias , cui Pater insanti vivus adhuc
id honoris tribuit*

]N Occideritem revolvimur, ^gonizantis Iniperii Spiritum


extremos comitaturi ad halitus. Vaientiniano ob Adulteratam pro-
ximi Tixorem, Zelotypia vindice, sublato, succestit sceleris ultor AniciuS
'Maximus *, Maximo ob violatam Majestatem trucidato, AvitUS} A-
vito remoto Interregnum 5 Post Interiegnum Majoranus \ Majorano
suba&o
CXXXIII.

LIBIUS SEVERUS,

HIC Ravennas Imperium cum arripuistct, JBlorgO Rege Alartorunr,


ut PomponiiisLastus ait, superato, Lauream meruit. Inde forfttan
averse dependet explicatio. Ipse Imperator Serpentem conculcat. Ser-
pentem supra de Satana interpretati sumus. Quid impedit, qub minus
&hominem intelligamus, sed hominem inimicum, non equidem hominij,
sed toti cuidam Reipublicse? Non nudum, fed ingenti alfeclarum numero
succinctum ? Talis erat BlorgUS, Alanorum Rex. Talis tanquam no-
civus quidam serpens in Imperii vifcera Mt infinuavit, peftiferumque ef-
fudit virus. Hunc cum fuperaifet Severus, quidni proposito typo Vi-
doriam suara adumbraret ? In eo laudandus, qubd non tantum fux Vir-
tuti cam adscripstt,, fed virtuti Dei cujus & Cruci, ferpentem hunc con-
culcans?
J /

FJLATINO SELECTVS. 399

culcans, innkitur. Per tres AugustoS forsan intellexerit Se, Leonem


Thracem Orientis, dc quem Orienti Leo praefccerat, Zenonem.

*Ute
111 o SEvero interfe&o Interregnum fuit. Inde Leonis Auspiciis
succeisit
CXXXIV.
, eor,
******
'H ANTHEMIUS.

>mztotis Impernv
^tinianoob^ ANthemius Ricimed, pcncs quem Occidentis tunc vires erant,
rccssit scc\oisultotj
suam cum collocaiset Filiam, pacificum aliquandju tenuit Imperium.
ttcm trudao,^ Inde Generi ambitione turbatusjejusdem brevi furiis succubuit. In Nu •
ium Niajoraras S mismate duae Figura:, globum cum Cruce in medio tenentes , S AL V S
REIPVBLIC^E inseribuntur. Qux istas figurae sint,ambiguum est : An
ll. ' Zeno &c Anthemius ? Dignkas suadet : Anthemius & Ricimer?
Monogramma, quod medium visitur. Forsitan reconciliatam per £pi-
phanium,Episcopum Trevirensem, utriusque affinitatem hoc typo prar-
iVERUS, figuratam credideris, cum spes tunc fuerit, ex ea salutem Reipublicae ex-
orituram.

k Nthemio sublato Anicius Olybrius succeilit, inde post


brevc Interregnum Glycerius, quem Imperio exuit

CXXXV.

w.
IULIUS NEPOS.
Blorg1Q^
,PlU^['
iv^111
L&
CssB1

[£111

:£(ii[»

iti QTJiE ad Julii NepOtis Numismata dici poisunt, pleraque in supe-


rioribus tetigimus. Ipse C&saris nomcn, &c spem Occidentalis Im-
perii a Leone acceperat. Imperator fa&us, ut Galliam Gothorum &
in
lcic»- Francorum
& ,\0
00
(V
vs
4feo THESAVRVS EX THESAVRO
Francorum possessioni eriperet 3 Orestem Exercitui prasfecit Orestcs
perfido ausu creditas sibi Imperii vires in Dominum retorsit , Filiumquc
Momyllum Auguftum vocavit •, Sed Odoacer , Herculorum Rex,
Illo occisb, Hoc in exilium acto se Regem Jtalia: tulit, & ita Imperio
Occidentali sinis impositus est.

IN Oriente Leo, cujus Numisma supra contemplati sumus,


Leonem ex Filia NepOtem Imperii consortem fecit. LeoNepos
post Avi Obitiimj quod ille neglexerat, Patrem assumsit. Pater erat

CXXXVI.

ZENQ

2^Eno in Nummis his perpetuus dicitut, sed perpetuam imperii for-


J tunam expertus non est : A Basillfco Constantinopoli ejeclus, ali-
quandiu exul in Isauria latuit. Inde redux diadema 3 quod 6c in primo
Numismate Vidtoria pracfert, recepit. In aversa Secundi Vidloriam ja-
c~tat: An contra Basilifcum ? An contraalios vel hostes vel lnfidosCo-
ronce (ux ? Plures ei devictos Hiftoria docet. Vi£toriam hanc in Virtute
Crucis ponit, Is qui a Synodo Chalcedonensi defecit ? Qui non minus
in Ecclesia, quam in Republica regnasse memoratur, non ut Augustus, sed
ut Tyrannus ? An Ei Vota XXXX clypeo inscribat Vi&oria ? Quid
mirum ? Ut Tyrannum Basilifcum Populus ejiceret, Tyrannum Zeno-
nem reftituit. Pro restituto quidni Vota conciperet ? Per tres AugusloS
quos intelligas, vix habebis, nisi connumeres Zenonis & Socium siC
Conjugem. Socrum Zenonis & Conjugem, sed utramque perfidam.
Illius Auspiciis Basilllcus surrexit, Hujus jussu,cum Zeno per Errorem
sepultus
4\
1-cto
Hir
<*
PALJTlNO $ELECrV£ 4oI
°acer
sepultus reipiraret, miserrimequc sub saxo vociferaretur^ exauditus non est,
sed fame contabuit.
CXXXVIL

supi 15 A 5 1 1-^ 1 Cj vj L4 3»
ra conte

Urcm assiaasi %

K,
BAslliscum depoiito Zerione Imperiale Solium ascendiiTe^sec) russHS
ab eo dejectum, modo diximus. Wic perpetuum se non vocat., nec
perpetuus fuit. Piumvocituvoc^tfelicem ! Id mirum esset, nisi impie-
tatis genius aburtde innotuisset. Tyranrti CtudeliiTimas persecutionel
Pietaris Velo muniunt. Basiliscus cum ad Imperium pcrveni0et,prtho-
dpxos ejecit,Eutychiarios revocavit, Concilium Chalcedanense sustulitT
Sub eo Constantinopolis incensa , pjus quam centum millia librcruri}
combusta. Hiccine Pius ? Hiccine Felix ? At ClUCem prafert Vi&o-
ria x ViQoria non unius, sed trium rursus Augustorum. Forsitan
& hic fceminas admiscere liberum est. Soroi em, qua? Jugufta erar,
cum ejus favore Imperium obtinuerit, ptocul dubio non excluserit: Non
excluserk Uxorem ZeilO! idam, quain Auguftam corona donavit, nisi
forsan &Filium Marcum inseras, quem Cafarem fuisse, ex Historia con-
stat* Adje&am literam B. vel annisecundi Numeralem arbitramurjVel^
ut & in aliis alia , notam Monetarii , qtias opiniones suggerit SJocljss,
du Frehne tn Disscrt* de inferioris avi Numifinatibus>

jctm^
1 Ost Zenonis obitum annitente Ariadna Imperium obrinu J:
CXXXVIII.
iiWcoCon^J:
aNastasihs,
ln s^*
ho<
Vi aori^

%
IN altero r^uraismate Pietas & Felicitas, in altera PerpetUltas Au-
gusti exprimitur. Pietas Anastasll, plerisque,sed fequioris Sa^culi
&Ww$
W°WJ]
Eee Scripto-

4* pstf>
Bd*
4oz THESAVRVS EX THESAVRO
Scriptoribus iniquiore perstringitur calamo. Si Antiquos consulas,Grac-
cos praesertim, apparabit & Imperaroris Genius, & caufa famae. Ana-
ftaiiUS,ut Ecclesiae, variis difcordiarum slu&ibus lacerat£,fubveniret,Im-
peratoria authoritate omnem contentionem&discordiam prohibuit.Inde
variiEpiscoporummotus.Pars ejusEpiftolac paruere,parseandem repudia-
runt: Illos Anaftasius sovit, Hos exturbavit. Asscrti Author est Eva-
(Grius, qui &C *pv*7«v, P acis studidfum vocat. Eodem zelo videtur &;
rejecifse Hormiscl<B Legatos, indeque odium meruisse Latinorum.
Grarci certe adeb Pium asserunt , ut summo mane ante Galii cantum
quotidie in templum iverit, neque nisi absoiuta concione inde recesserit,
fidem etiam suam jejuniis Deo, Populo eleemosynis probaverit. IdadNu-
mismatis noftri lucem pertinet, in quo Pim dicitur. A pietate Felicitas
dependet, qua: nec ipsa Anastasio omninb videtur abjudicanda j Licet
eninvplures habuerit Imperii hostes: Aliquot etiam pastus sit subditorum
seditiones \ Omnes tamen, felici plerunque evenai>-dispulit,& italmperii
sui PerpetUItatem adstruxit. Adstruxit Perpexuit;atem, sed quaiem hu-
mana patitur imbecillitas. Cum viginti septem annos, &t quodexcedit^
imperasset, dubium, an fulminis idu ? certe mortuus est»

ilLNastasio, Consentientibus & Senatu & Prxtoriani&succesfit

CXXXIX.

IUSTINUS THRAX.

HIC, quod contra fidei puri-tatem invenit, id omne memoratur fu»


stulisse, Hxreticos ejccisse^ Orthodoxos revocasse, Concilium Chal-
cidonense defendisse, 8e licet 'Av*a4>*)8«t®-,& rerum gerendarum nonadeb
peritus,vera: tamen pietatis studiosus fuifse. Quicquid fit, ab infima ftirpe
ad Curopalatas dignitatem per omnes militias gradus afcenderat, cum
Anastasuis occumberet. Inde cum Imperium pro Xiieocritiano
mercaretur,rara fortuna sibi delatum fufcepit. Imperator infidias dif-
cussit, cum Persis Pacem firmavit, tandemquejuftinianum ex Sorore
Nepotem cum in Imperii confortium accepiffet, obiit. Inteiligitis tdi-
citatem I Intelligitisrationem&Crucik&Vi&oriae!
PALATINO SELECTVS 405

CXL.
r
A X IUSTINIANUS.
1
^
fe^*3
videtui jL
liqttOt itiam pfcyj IUstinianUS non bellicos tantum sudores, sedrepuvgatumetiamjurts
&C fontem ja£tat, 8c asquor. Numiima maximi moduli est, CyZjici per-
cuisum subfcriptas litera; KYZ indicunt. Annum Imperii XVIIII. ad-
uxitPcrpauk^sJ
jc&ideterminantnumeri. Facies integerrima est. Dextra globum cum
tcm an imposita Cruce elevat. Id Imperatoribus Christianis jam olim consuetum*
xrtc raortuusd laudatissxma asmulatione adhuc observari scimus.

Vj .X..L 1.
5enatu & tJraetoii

ALIA

> THRAI
IU S TINIA NI.

Vldoriam cumCruce in pluribus hac^enus Numismatibus vidimusj


Ll01 ■ r r0»c' stissl Vidimus & Vi&oriani pra;ter globum crucigerum Diadema pra:ten-
Eee % dentem.
111 k^ •[>
,,:^
,\/la
Cv
4o4 tHESAVRVS EX THESAVRO
dentem.Nisi Hiftoriam conseras, sacilis omnium estlnterpretatio.Sednec
Historiam conferre necessarium •, Cum tanta horum temporum claritas
iit,ut nemo, etiamsi primis tantum labris vetusta deIibarit,Gloriam gesto-
rum ignorarepossit.Persas Justinianus perBelisarium transEuphraternre-
jecit : Ex Asrica Vandalos, ex Italia Gothos expulit^ Veteresque Imperii
iimites restituit & strmavit. Nec mirum : Ab initio statim Imperii Or-
bem Romanum ab Haereticis purgavit, contra Gilknerem Exercitum
parans neminem nisi Christianum 6c Orthodoxum legit. Illud rationem
Crucis in globo suppeditat: Hoc rationern Vi&orias, vel Crucem pracse-
rcntis, vel sacratum Christi Monogramma.

u T Justinianus Justini ex Sorore Nepos erat & Successbn


Ita Justiniahi ex Sorore Nepos,6c Successor fuitjunior

CXLII.

IUSTINU&

Illstinus ingenti Liberalitate cum anifflos & Populi & militum coh»
ciliaiset,Perpetuitati dignitatis Irnperatoriar ajbunde sibi visus est prospe-
xisfe j Sed quod Liberalitas dederat, debilior mentis operatio sustulit: Et
corruisset Majestas, nisi Sophix tlxoris prudentia eam sustinuisset. Hax
Imperii Pacem ab inimico Perla obtinuit, & promoto in Caesaream di~
gnitatem Tiberio fulcivit. Fulcivit, inquam 3 non ftabilivit. Perfa
fcedifragus eam quassavit •, Sed 8c perfidia? pcenas dedit. TiberiUS col-
ledis ex Occidente militibus,per Justinianum Ducem Eum adeb concuC»
sit, ut amistis & Castris & Thesauris., Sc" pluribus Urbibus vix elaberetur
Ipse. Hanc Vidoriam per Viiioriam avcrfas ut intelligas, diadema fos>
sitan persuaserit, cum Tiberium ea obtenta coronatum, qui-
busdam proditum fit.
•s:

PALATINO SELECTVS. 405

**2N ATiberio extrema agente, collocata in MatrimohiumFilia


***^ Constantina. ad Imperiale fastigium eve£tus est

*» GikN CXLIII.

M A V RITIU S.
r<5
FL. Mauritius Tiberius , quod cognomentum etiam in Numi-
II. smate est a Vi&oriarum suarum gloriam secunda fortuna propagavit:
Propagavit,& absolviiset, nisi avaritia triumphantem pra^cipitaiTet, Perias
NU& &; Armenios per Legatos fudit, Moesia Scythas repulit, in Italia Longo-
bardos repressit. DeindeAuipiciisTheodosii Filii sui ScGermani Soceri,
viclosHunnos,Pannoniisque exa£tos,adriblitudines fugavit3§£ Chaganum
afflixit eorum Ducem. Ha?c Magnifica sunt, & Numisma abunde ex-
plicant; Sed, ut diximus,Vicl:oiiarum curiiim avaritia intercepit. Ea ir-
ritatus, qui Sarmatico limiti prarerat, Exercitus Phocani Imperatorem
renunciavit. PhocaS Domino cum omni familia sublato, Jmperiale
Solium ascenditi -

bunaeUbi^;
CXLIV.

ios menos( PHOCAS. \ -I

a*»»»^.

**j IUse summo Mauritius Victoriam Numismatibus suis impressit, at


nullo Phocas. Huic cum antea miles fuisset, occupato Imperiali So-
co
lio, nec militia: cura , nec Nominis CHRISTI veneratio. Undiqj fer-
vebant Imperii Romani hostes. Conspiraise eos credideris ad petendas
occisi MaUritli pcenas , adeb communi consensu jacentem Aquilam
carpsere. Desidia &C Ignavia Imperatoris, Romanorum hostes potentio-
Eee 3 res
4-o6 THESAVRVS EX THESAVRO
res facUOccidentis Dioecesi Germanias cum Insulis, Gallias, Hispanias &
bonam partem Italix, Pannoniasque &.Massiam abstulerunt, & magnam
partem Asrica? : Orientis verb Iberos, Arrnenias, Arabas, & hinc Darda-
nos & Mediterranea Macedonia; & Thracias. Chaganus Thrax, Hun-
norum Rex,modo huc,modoilluc,undiq; discurrebat. Mesopotamiam §C
Assyriam Persa? occupaverunt. Jigyptum Safaceni vastaverunt. Proh
dedecus! Nosta vires adeb desecerunt per luxum &; libidinem,ut Imperium
Romanum solo tantum nomine conftaret.

IlNterempto, ut meruerat, Phoca, Imperator declaratus est


CXLV.

ERACLIUS.

Ntlmismata HeracJii Vicioriam exhibent & Crucem, procul dubio


ob memorandas omni a^vo Vidtorjas, quibus Cosroem Persarum Re*
gem, omne Romanum in Oriente vastantem Imperium, tanto succcssu
repulit, ut non tantum superstitem prxdam receperit, sed& Tigrim ho-
stile prxsidium excederc coegerit. Eoque major fuit Vi£torias hujus 6c
Triumphi Gloria,qubd salutifera^ut Pomponio Lacto vocatur, a Persisab-
latum Crucis Lignum reduxit. Rei memoriam in Numismatibus ex~
positis servari quis dubitat ?
CXLVI.
HERACLIUS ET HER ACLIUS
CONSTANTINUS.
Ag»*

H Eraclius Constantinus Heraclii Filius fuit« Huneinfantem


adhuc Pater Casarem , inde & Consulem3 tandemque cum Fratre
Heiacleo-
**
r, %
'alH,
<s»
^K
^
PJLJTINO SELECTVS. 407
Heracleona Successorem fecit •, Sed brevi post Patris obitum excessit.
I
Crux gradibus imposita ex modo dictis interpretationem sumit. Hera-
clius enim Triumpho eam , occurrentibus Sacerdotibus, Regio ornatu 1
insignibus, pompaque admirabili, prazeunte Pontisice , in Sacratissimo
templo posuisse memoratur.
\
HEraclio Constantino sublato, penes Heracleonam Imperii
111
umbra stetit, penes Matrem ejusMartinam ejusdem summa > Sed
Perator de parta per nefas dignitas diuturna haucl fuit. Parricidii pccnas exegitCon-
dari
l, stans, cujusFilius fuit Constantinus Pogonatus.

LIU S, CXLVII.
CONSTANS ET CONSTAN
TINUS POGONATUS.
^b

>cnt & Crucem,)


uibus Cosroeral
COnstantinO , qui & Constans dicitur , Heraclii Conslantini
Inipcnum.tMst
Filio, hoc Numisma, ut & alia plura, adscribenda esse, non obstante.
ircceperit,fel&T Barba, aliisque, satis accurata dediidione ostendit Cl. du Frehne in Disss
majoi foit v»»* de inserioris S&culi Numifmdtibm. Ei assentitur & Illust. Spanhemiu-
BioLatovoato,*1 adjuliani C&sares. Barba ingens est, & bene compta, cum nullus has
denus vel parvam ostenderit. Hunc morem ab Heraclii Temporibu-
initium sumsisse, observat idem Cl. du Frehne, ^j* 67. Figura altera im
berbis quin Constantinus PogonatUS sit,nulli dubitamus \ Hic enim
ante expeditionem, quam ad ulciscendam Patris necemin Siciliam susce-
ACUOS pit, imberbis erat. Ab expeditione demum illa cum barbatus rediret,
Pogonati nomen meruit. In aversa reliquiConstantisFiliiHeracliUS
ScTTiberiuS exhibentur. Crux ad superiorem Heraclii
Triumphum pertinet, indicatque samiliam Constantis
abEo descendentem.

v^ A J—i Y A A .1. e

can<-

: 1
408 THESAVRVS EX THESAVRO
CXLVIII.

CONSTANTINll
POGONATUS»

QUem modo imberbem juxta Patrem conspeximus, Eundem hfe


intuemur barbatum. Inde vel durante expeditione, Vel post redfcum
ex Sicilia,cuni Patrera jam, interfe&o Mizzizio, ultus esset, hxc Numi-
smata procusa collegeris. Alterum forte de priore placebit, in quo lnili-
taris habitus: Alterum de posteriore, in quo habitus Imperatoris pacisicus
visitun Quicquid sit, post reditum a barbi Pogonatum diclum, ex Au-
thoribus constat. Duas Figuras Fratrum ejus arbitramur, quos dc supra
in Patris Numismate vidimus. Hos a Pogonato in Imperii Partes admiisoss
post autem ab adininistratione rerum publicarum submotos,idonio testi~
monio probari potest, Posterius causa esse potest, cur in secundoNumi*
smate fuerint omitfi. CrilX .genuinam ab Heraclio originem ostendit,
Per Vlftoriam intelligimiis eam pdtulirnum, qua Patrem ultus est, for-
san&deSaracenis,coritra quos vario mcceisu, exitu tamen felici,pugnaile
legitur.
COnstantino Fogonato suecessit Filius Justinianus Rhino*
tmetUS didus, quod Naso Eum rautilaverit
"C'\X. L,I -X:s

LEONTlUa

LEontius dejeao Justiniano Imperator fadus, tres annos prafuk:


Cum Saracenos,Asricam vastantes,per Johannem Fratrem mum,ex-
pulisfet, totamque Provinciam recuperaiset, Vi&orix, qua: 6c in Nurni-
smate
■-;

IS PALATINO SELECTVS, 4o9


Imate signata eft, eximiam meruir gloriam. Eximiam dico, sed non diu-
turnam. Qui Glorias materies fuerant, iidem &c igrtominite fuerunt, 6c
interitus. Redeuntibus Saracenis, cum minus prolpere pugnaret, Exer»

m

citus Apsimaruni elegit, qui ex Lege talioriis Leontium, ut ipse Jusll-


niaiiO fecerat, Naso truncavit, & Monafterio inclusit. Sed nec Apsi- :-
mari felicior dominatio. • JustiniassUS post decem Exilii Annos^erba- :
lis,Bulgarorum Rcgis,auxilio in Solium resticutus,utrumq-, £cLeontiuJXl
& Aplimarum non naso ttuncavk, sed capite.

CRudelitas Justiniano iiiteritum maturavit. Cum redux


novem annos graisatus erset, &C horrendam in Chersoneso edjclinef
shagem, devi&um capite multavit
/1/l0'ul™»«w C Lo
%
ibitus Imperaorisp
PHILIPPICU&
VMtlMJHm
O ]

:jus arb>Ltraraur3quou,

in Impcrii Pancsc

iCanim iubraotosjii::

t potctl, cur in kwi


ab Hcraclio origincm^
HIC varic in Nummis scribitur, Philippicus $£ filippicns «pucj.
i, quaPacremfc Cl. duFRESNE j In nostro expresse FILEPICVS, Consularis ha~
ja,exitutamenfc bitus ex Loro & Sceptro agnoscitur. De eo latius pradaudatus du
Fresne in Dijf. $. 4-. 6c seq. Sub Aquila forsitan & Somnium ejus tibi
imaginaberisjlmperii prasnuncium,quo Aquilam caput ejus inumbrantem
sibi visus est aspicere. Ea de causa ab Apllmaro in Chersonesum rele-
..nt gatus, post autem contra Justinianum Imperator didus, Imperium ob-
tinuit,quod perGlobum Crucigerum indigitatur. Aversa? Crux eadem.
est, quam HeracilUS a Persis recuperavit, &c in templo subiimen posuit.
Hujus virtutesibi Phillppicus vel pollicebatur Vi£toriam,vel Vi&oriam
contra Justinianum obtinuille, volebat videri, cum tamen
diltum Crucifixi magis turbaverit,
quam foverit.

Fff 11
4IQ THESJVRVS EX THESAVRO

OHilippico oculis orbato , imperator di&us est Artemiuss


I Artemium dejecitTheodoslUS *, Theodosium Leo liauricuSj
Leoni mccernt Coniiailtinus CopronyniUS •, Constantino Leo :
Uterq-, servato descendentisNaume ordine. Leo Conftantinum Filium
in Imperii confortium admisit 3 Fratrem Nicephorum Tyrannidis da-
mnavit; Sed mortuo,Conftantini nomine successitMaterejusIrene.Hax:
dejecl:a,post autem in Imperii partes recepta, erutis Filio oculis,cum fola
tandem tanti faftigii potentiam obtinuisfet, Nicephorum & Cfiristo
phorum, Mariti sratres,intersecit ; Sed tandem a Nicephoro PatritiQ
deposita3&; in Lesbum relegata eft. Nicephori Filius erat StauratiUS,
Utriusque Effigies sequenti habentur in Numismate.

CLI.

NICEPHORUS ET STAVRATIUS,

COntra Nicephorum in Solium evedium Bardanes in Oriente


Imperator proclamatus est, sed invitus , Unde Sc, ne civile bellum
subire cogeretur, Christianoque sanguini parccret, Majeftatem depofuit.
Nicephorus hocmetu soiutus , per Xarailum Patriarcham,Filium
suum Stauratium proclamari jussit Augustum ., indeque fociam cum
Filio potestatem habuit. Rei fides ex pracsenti Numifmate roboratur.
Pater Crucem, Filiusglobum crucigetum dextra, uterque Volumen fini-
ftra tenet. De Volumine vide saspe Laud. du Frehne , Dijf. $.12. ubi
edendorum Circensium id Symbolum qmbusdam suifse, latius aiferit. Idem
etiam §.■$$. in Deipotae Tltulo^Submistlorem quandam Filii in Patrem
reverentiam agnoscit, quamquam poftea St Augufti e6 fuerint ufi. Quic-
quidsit, Mali Corvi malum ovum. NlCCphorus avaritia, im*
pietate & persidia passim a Scriptoribus disfamatur. Staura-
tius & ingenio & moribus desormis
suit.

Nicephoro
4\
ator
T
PALATINO SELECTVS 4i i
«fcte>La 80

c Nlcephoro a Bulgaris occiso, Stauratioque, quod ad res


-omt gerendas ineptus esset, submoto , Imperator eledus est Michael. r
HicFilium Xheophyiadum Imperii consortem cum fecisset, urgente
FortunaS injuria, Leoni Armeiio cessit. Leone per insidias sublato,ex
carcere in Solium eve&us est Michael Balbus. Michael T heophi-
•■Nicn, £S lum Augustum renunciavit, id quod sequente Numismate adstruitur»

MICHAEL ET THEOPHILU8,

QtL#i ad habitum & titulos pertinent, de iis in superiore di&um.


Tlieophllus MichaeiisFilius erat exT hecla, prima Ejusllxore,
quam Michaeli in ipem Imperii collocaverat Centurio, sub quo privatus
adhuc militabat. Adeptus Tmperium variis cladibus maxima sustinuit
damna. Cretam Saraceni occupaverunt, Siciliam Africani. Jugum ex-
cussit Dalmatia. Tyrannidem arsipuit Thomas quidani, fugitivus sub
Irene Servus : Et, utut hunc ope Bulgarorum devicerit Micliael, aliis
■uaumBardansi' tamen par omninb non fuit. Mortuo successit FiliusT heophllus. Is va-
Unde & ria saipe, tandem tamen adversa cum Saracenis congressius est Fortuna.
vitus i
Imperii Columnas Eum, Sc Succestores sibi substituisse Filios , Michae-
iniparccrct,^
lem &C Constantinum,ex sequenti Numismate conjicit Cl. duFREHNE.
CLIII.
VnaNu^;. THEOPHILUS
MICHAEL ET CONSLANTINUS.

c ONSTANTINI {Theophili scilicetFilii.Michaelis Fratris) inquit


prajdi&us Author , nulJa apud Scrsptores occurrit mentio,fed twmen
Fss z defcri-
412- TFIESAVRVS EX THESAVRO
descriptum le^itus in Nummis aureis Theophili 3 in cujus antica pastt
THEOPHILVS ipfe cum hifce charatfenbus : 0EOFILO BASILEO,
in postica cueroy duoperinde Imperatores cum hac Inscriptione: MIX A H L
& CONSTANTINVS. Ex quo quidem Numifmate licet conjeciars
Adichaelem & Constantinum', a Parente supersttte Imperatores diBos,
JSfcque enim ad Constantinum, Nlichaelis Filium, is reserri poteft, cujus
Pater adhuc puer erat Matris tuteUfubditus poft Theophtli excejsum,po&
quem nuptias iniijfe conftat. Ha6tenus Cl. clu Fresne , qui rem solli-
cite aggrestus, non tamen (olvit. Gbftat Michaelis Barba. lidichaehut
ipse Du Fresne fatetur, Poft Theophili>excefsum adhuc Puer erat, JMatris
tuteU fuhdttm. Si hoc verum , verum item sit, Theophilo vivo adhuc
Numisma cusum esse, planum eft, Mlchaelem> utpote infantem, tunc
barbam habere non potuilse \ At ha:c clarior est, quam ut de ea dubkari
possit. Fatendum igitur,aut a 'X heophilo Patrem Michaelem BaL
bilin & Filiuni Coilstantinum Michaele Filio majorem, aut a Mi-
chaeleTheophillim mortuum, &; Constahtinum Filium celebratqs
esfe, aut denique ipsum Michaelem Patrem Xlieophilo moriente
non infantem fuiise, sed plena jam pubertate virum. Eligat Le£tor,qUQ(i
ilbi sequendum judicabit.

T|,|Ichael a Basilio, quem inlmperium assumptum insidii^


I ¥ J appetebat, occisus est. Basijius, ut sua: familia: perpetuitatem So*
lii astereret, Constantinum ex Maria priore Conjuge Filium Impera»
torem £cck, Utrumque exhibet sequensNumisma.

CLIV.

BASILIUSETCQNSTAN
TINUS.

BAsilius &C Conilantinus ejus Filius Crucem in medio extollunt,


ut intelligas,pra£cipuam Imperatorum curam in extollenda falutiferas
Pafsionis
u%
k.i-"*»
PJLATINO SELECTVS. 413
itm \
Passlonis gloria consiftere debere. lidem & Chilfti ErFgiem in aversa
»tt exprcsserunt, dextra. elata quasi Impcratoribus benedicentem, siniftra Li-

S Psum Evangeliorum tenentem,cum Inscriptione IHS XRS REX RE-


GNANTIVM. Vere Rex Regnantium dicitui\cujus Regniim nonter-
restre est, non periturum, sed ccdefte Sc" asternum. Nihil hic de adoran-
darum Imaginum 'licentia, cujus controversia horrendos in Orientali Ec-
ciesiamotusdeditjcum pro diversis opinionibusPrincipum,nuncHi»nunc
Illi perfecutioncs paterentur. Juftimaiius RslinotmetUS primus Effi-
«fr.
n (it T giem Chrifti etiam in Numismatibus protulisse putatur. Jujlinianus,
atquam injuftus?
,rPa
^lltkl 1;
BAsilium, cum Constantinus ante Patrem obiisset, excene*
runtFilii, Leo & Alexander. Alexander Fratri superstes
Conliantinum, Leonis Filium, & Collegam habuit &, Successbrem»
itinumFu^iJ Constantinus Romanum Lacapenum & Chnstophorum ejus
em The filium ad Imperialem dignitatem protulit. En Esfigies!
: viium. ": CLV.

ROMANOS LACAPENUS
[ipenum ET
,uriaxtimi!n
1 priorcConjis* CHRISTOPHORHS. _
nsNuanim^

CONST
Ikllhil in hoc Numismate novum, prseter CHRISTI sedentis slmu-
%S lacrum & Christophori Effigiem, cuam apud Cl. du Fresne non
invenerisj licet sedulus Is deliciarum nostrarum fuerit indagator,
& plura de his 5c de reliquis Orienus Impera-
toribus notaverit,

Fff Roma-
C<%r
p
cu» ^0
rtt^
4H TNESJVRVS EX THESJVR6
ROmanus Lacapenus, qui accepta Imperiali potentia Con«
stantinum depresserat, Filiosque suos evexerat, jufta vindi&a a Filio
Stephano deje&us eft. Sed nec Huic pepercit Nemesis: ConstantinUS
cum Lacapenum amotum cerneret, Filios ejus paridolo ultus, velmMo»
nafteria detrusit, vel relegatione punivit. Inde soium imperitaste, Au»
thores ftatuunt, Filium tamen Romanum, quem ad Lacapeni dirTe-
rentiam, Tuniorem vocant, Solio illatum, ex Numismatibus collegerisj
Unum damus»
CLVL
CONSTANTTNUS ET ROMANUS.

ROmanum hic inteiiigi, Constantini Filium, non Lacapeiium»


imberbis facies evincit. LacapenuS antequam Imperator fierec
B*«Aeo5r*T«f, Pater Imperatoris dicebatur, quod non convenit imberbi5
cum his temporibus barbam alere decorum fuerit. De Imagine Christi
jam diclum est supra. Imperatores, qui in aliis Crucem ilmplicem pra?-
ferunt, in hoc, ut & prsecedente, clevantduplicem s An ut Pietatem suam
ostendant, & zelum pro Christiana Religione ? Nisi hypocrisin involvas^
non dixeriso Quod Christiana in Relsgione san&ius dogma, quam verie*
ratio Parentum ? At Romanus hic Parentem veneno sustulit»

MOrtuo Romano successit Nicephorus Phocas. Nicepho*


rum cum occidisset, Imperium adeptus est
CLVII.
IOHANNES ZIMISCES.
CRI 5 i TJ S
bA5 IlCWs
bASjiey,
s
kK.
> °ooooooO°

z Imiscae foa?c Numismata eise, conjicit CL duFiiESNE in Bijf.§.iyl


eb jpotissimum, qubd Scylitzes de ZimiseO narrat: Eumpr<ecepife,
etiam
PALATINO SELECTVS. 4ij
etiam in Numifmatibm, &" in Obolis imaginem effingi S(?r<yato.rif, cum id
antea nunquam faSkum effet. Hasc posteriora verba, qubd,si de imagine
intelligantur, ex superioribus falsa sint, pra?di£tus Author de prioreNum-
mi facie intelligi debere ait, non autem de posteriore. In posterioreNum-
miparte etiam superiores Imperatores CHRISTI effigiem signarunt •, At
in priore Zimisces. Inde probabili ratione confkitur, Numismata quje
priore facie CHRISTVM pra;feruntj quale & propoiitum, Zimisc^ eise,

POst Zimiscem sublatum in Imperio succesTit BasiKus,


Filius Romani Junioris. Basilium excepit Frater Cpns^antinUsB,
Constantinum Romanus Agyrus, Romanum Michael, Michaeletn
Constantinus Monomachus, Constantinum I heodora $ Hanc
Michael StratioticuSj & tandem

CLVIIL

.ntLniHiun^notili;
CIIUS antequamk
ISAACIUS COMNENUS,
itur, quod non coili
oium fucrit Detaf
cui m aliis Crucemii::

udupliccm : Anl* %
,nc1 Nisibypoa*

;;uncianaiusaos
enenoi'-
. Parenteffl ^ ISaacius non Imperatorio, (ed a capite ad pedes militari habitu arma-
pho^ tus est, dextra Narthecem, sinistra gladium gestat. Armatum Cl. du
Nlcephorus Fresne observat ideb pingi, qubd belli peritissimus in Augustale Solium
evectus, id iux fortitudini acceptum tulerit. Idem & Narthe-
cem,Labari genus, 5C Imperatorum gestamen
Vll- fuiise , latius docet in
^lMiSc DisiS.zi.

s^-c
1*
V«7**5
Isaacius

0K
ac

4i* THESAVRVS EX THESAVRO

Saacius cum Imperio decederet, Successbrem secit Constaa-


i tinum Ducam. Constantinum secuta est Eudocia , Ejus Gort-
jux,quam simul cum Imperio adeptus est
s
CLIX.

ROMANUS DIOGENES»

ROmanilS in hoc Numismate a virgine Maria coronatur. Maria


QioVxos dicitur, 6c Mater Dei. 0eo7aW per literas inscriptionis in~
itiales 0KE. Mater Dei! per literas M. Q. Nec id tantum, imb &S
invocatur : IWSw. P«/t**x«, auxiliare Romane l En Cultum san&islimae
Virginis, quem nec appetit ipsa, nec DEVS homini cesslt unquam ! En
devios a primitiva Ecclesia tramites ! Auxiliare Romano ! An contra
Turcas ? Id forlitan haud absque ratione credideris. Hi ab Heraclii
temporibus exservili gcncre, bellorum aisiduitate eb jam creverant poten-
tiae,ut nulli se viribus inferiores putarent > Cum Romano tamen de Pace
egerunt, quam cum non daret, proditioile Andronici captus memoratur,
Zonaras aslerti Author est»

Ost Diogenem Michael Ducas Imperiale Solium afcendit*


p Michaelem aUxilio Tuscasum dejecit Nicephorus, Nicephotum \
CLX.

ALEXIUS COMNENUS,

A Lexii res gestas pluribus confcripfit Anna Ejus Filia. Vir fuit
bellica virtute clarilsimus, ob pcrfidiam tamen paffim infamatus.
Variai
hHo

tZLj&riNO SELECTVS. 4i7


E
H Varla formn^ cumRobertoNormanno,Michaelem redu6hiro>pr«-
liarus est. Expeditioni, quani ad recuperandara Terram sandtam molic-
bantur, & tandem duchi Gotliofredl Bullionei efFedfcui dabant Plurimi
Occidentis & Pnncipes & Populijcontrarius fuit. Et quamvis in pro-
*% grefTupcrcuslo foedere ei favere videretur, subdoie tamen egit, 5c non,nisl
vi ad iidem prxstandarh potuit adduci. Hsec, utut sint, CHRISTVM Ei
I
invocatum,in Nuinismatis aversa videmus ; Neque enim aliter interpre-
tanda inscriptio, qu-am Kv&t Bc^Stt, ad Clamorem occurre, vel auxiliare
Domine!

/xLexio siiccessit Filius


CLXI

la coron«ur, m
IOHANNES.
Ktcras insia^jj
STccid tantum.boi

-n Cultum sanii
ii cessit unquam!B
Romano ! Ancots

ris. Hi ab M
:b jam creverantp
Etomano tamendtfc

mci captus memotai

iale Solium
norus,^ IOhannes, quem Nicetas Calo-Johannem vocat, Antistiti Tyrio
Vir inclytWy iiberalis, pius, clemens & mijericors audit. In Numisma-
tum ejus primo 8c secundo, praster Christum, ipse Imperator a Maria
coronatur. In Tertio Georgius, quem in San&orum numero recensent,
sjE^US^ Crucem duplicatam simul cum Imperatore elevans, sinistra gladium te^
net. Ex gladio Heroem agnoscis, agnoscis dc ex armato pe&ore. Nomen
Gedrgii ex adje&is literis colligimus. Mariam indicant adscripta.
Monogrammata MP. ®Y. Johannem literas initiales 1«. Etnedubi-
tes, quis ille Johannes sit, adjicitur W«rs» 8c ?$ m^v^ytwijTa f qui fuit
ipse, de quo hie loquimur, Calo-JohanneS.

% Ggg Johan-
fiii3.
f
t
4i8 THESJVRVS EX THESAVRO

lOhannem excepit Filiorum ultimus


CLXIL

MANUEL

IN omnibus Numismatibus, quse haclenus cum CHRISTI Effigie


inspeximus , CHRISTVS barbatus fuit; at in *pra?senti est imberbis,
Adscripta Monogrammata IC. XC. JESVM CHRISTVM deno-
tare, cuilibet patet. Reliqua KE BO. K«g/i B»4&* legimus. De
significatione jam didum. Adversa MANOYHA AECHOTH
nOP^YPOEENNETA habet. Ipsum Imperatorem manus ex cruce
duplici, qux globo imposita est, protensa coronat} ut intelligas Christia-
nam Imperialis animi humilitatem5qui non suis viribus supremam inOrbe
potestatem adscripsit, sed Deo, cujus nutu reguntUr, quascunqucin ter-
ris vel minuta sunt, vel grandia.

*Kls Anuelem secutus est Filius Alexius. Alexio sublato Solium


XV1 sibi vindicavit Andronicus. De Andronico pcenas sumsit suc-
ceisor IfeciUS AngellJS. Isaciumlmperioexuitfrater Aiexius. Inde
imperavit Ducas AlexrUS, qui Murz^ufli dicitur. Eo deje&o Baldui-
nus ex Latinis. Balduino a Walachis capto, duo potisiimum rami ex«
orti sunt. Ex Gra^cis Theodoi us Laicares, David Comnenus Sc
Emanuel , extra Constantinopolim se Imperatores Orientis scripsere >
Latini qui Constantinopolim obtinebant HenriCUm elegere Balduini
Fratrem: Henricum secutus est Petrus. Petro a Theodoro Lafcare ca~
pto, Imperium administravit Jolanta Uxor, succeflit RobeitUS Filius.
Ex altera parte Theodorum excepit Josianiies Ducas , qui & Roberto
gravis fuit. Roberto mortuo fuccefllt Filius JBalduinus •, At Johanni
Tiieodorus, Theodoro Miciiael PalxologUS, qui Conftantinopo-
lin re-
<4tl^O

PALATINO SELECTVS. 4t9


lin recuperavir» Mkhaelem excipit Filius AndroniCUS. Andronicum
evolvit AndsOilicus NepOS. Huic suceessit Johannes, Johanni An-
L droniCUS , Andronico Emanuel, & huic JohanneS,quem fecutus est
ultimusomniumConftantinus, sub quoiVluhamedTurcarum Im-
perator, capta Conftantinopoli, Imperatorix Chriftianomm in Oriente
Dominationi sinem imposuit.

ANACEPHAL£OSIS.
TAndem Romanae Hiftoriae aequor emensus sum s Si non
cum CHRISTIH,
toturn, atplurimam ejus partem : Si non totum, at continuam ju-
cunda? navigationis seriem.Imperatorum Effigies dedi,sed non omnium:
W CHRISTVMi
Imperatorum Actiones tetigi, sed quasdam. Noli damnare titubantem
fa* B*«9m legi^ j
induftriam ; Etiam linea interdum Corpus adumbrat. Fatum potentiar,
3YHA A£Ciic; potentias pi&ura est. Si akerutrum noveris, noveris utrumque. Fatum
eratorcm manustiJ Romanorum erat,exRepublka Unius sub Dominatu recidere j Fatum
iat, ut intelligasQt erat, bonis Principibus evehi, malis pessundari •, Fatum erat,Occidentem
viribus iupremannc: Gothis, Orientem Turcis succumbere. Ha;c si contemplaris , Amice
LeO:or,contemplaberis Causas,quibus Aquila Xriumphans Terrarum
untur, qfflxnnp
Orbem subjugavit, quibus fugitiva eundem amisit. Dum causas con-.
templaris, simul nosces , quid Tua: Reipublka: utile , quid damnosum,
truid sequendum, quid fugiendum sit.
Alexio sublatoSo^
Assuetos Libertati Populos vi bellica posse subjugari, subjugatos £1
konicopcen^ obje£ta felicitatis spe retineri^ Caciaris erat opinio-, Sed quod violentum
est, id diuturnum non esfe, &C oppressos promiisis la&ari 3 non autem sa-
tiari, id exitus docuit. Meliore consilio asfulgentem fortunam sustenta-
vit Augustus. Hic Populum offendit, motuum suorum perpetuitate,
Libertatis jam pertassum : Hunc suba&um non vana spe la&avit, sed gra-
M tissima Pacis dulccdine implevit, &C ita ftabile Imperium naclus eft. Sta-
bile id suit, ctiam sequentibus, sed non ubique fioridum. Quod Au-
r guftus firmavit, id Tiberii sucus &c libido , Caji rabies, Claudii ftul-
titia, Neronis crudelieas, Galbae avaritia, Othonis mollities, Viteilii
ii^xJt*,.
voracitas, adeb concusserunt , ut vix in Vefpasiano 6C TitO potuerit
JC* 10'
tespirare. Vix inquam > Quod enim laudatissima horum cxftruxit vir-
Ggg z tus,id
4io THESAVRVS EXTHESAVRO
rus, id destruxit Domitiani vcsania. Diuturna tamen Huic suriarum
licentia non fuit. Antiquum Iniperif spiendorem asfe&avit Juftitia Ner-
Vae, restituit Trajani Vigilantia., propagavit Hadriani Patientia, con~
servarunt Antonini Pietas, & Prudentia Marci. Felicitatis fuas cul-
nien videbatur attigisle Roma , cum Philosophus imperaret j Sedju-
venilis Commodi ardor triumphantem rursus prsecipitavit. Praeci-
pitata: manus porrexit 3 sed incassum., Imprudens PertinaclS Rigor.
Sic jacuit sub temeraria Juliani socordia. Jacuit & simul in partes dis-
ssuxit, periiisetque, nisi Martius Severi Spiritus, sublatis Nigro & Al-
bino Ianguentem refocill&sfet. Post Severum sub discordibus AntO-
nini 3c GetSS Animis gemuit: Sub Macrino inter spem & metumha:-
sit: Sub ElagabaJo infaniia; serva fuit. Catenas has cum vix detraxiiset
prudentior Aiexandri humanitas , MaximinuS surrexit, durissimus
tanti Imperii Vitricus. Hujus furori non Ienitas Gordianorum metam
posuit, ild posuit fortuna Pupieni 6c Balbini. Sic sub Gordiano pio
refloruit Augusta Majestas , sub Philippis, Deciis,' sequentibusque,
diversis rursus ja&ata fiudibus trepidavit, donec sub Gallieno undique
dissolveretur. Tabulas ex naufragio collegerunt Claudius &
Aurelianus. T acitus eas fovit : Sub Floriano fatiscentes
firmarunt Probus &c Carus. In Carino vitia, in Numeriano
Virtutes Majestatis emicuere. Diocletianus Maximiani 6c Con-
slantius futura divisioni prduserunt. Divisionem firmavit Constan-
tinus. Hic Maximta ob resgestas vocatur, sed maximum etiam,si
verum fatearis, Reipublicce damnum dedit, Translata sedes Orientem
ab Occidente divulsit. Imperium , quod jundis ha&enus viribus tem-
pestates dissipabat, id divisis, plerunque etiam contrariis, utrinque se attri-
vit, tandemquc emarcuit.

En lachrymabilem Maximi terrarum Imperii cafum ! La-


chrymabilem sane,ferendum tamen,nisi &Artiumfplendor interitum fen-
sisset. A Csdare ad Commodum usq-, venuftas Numifmatum fumma
cst. Inde paulatim desicit, tandemque cum Imperio eam degenerat in
deformitatcm, ut sub hominum figuris vix homines agnofcas. Siccis
Oculis tantam barbariem non aspicerem, nifi Germanis potifsimum res
a&a fuisset. Carolus M. Generofus illeTeutonici fanguinis Heros ex
cineribus conslagrati Occidentis,tamquam alter Phcenix, furrexit, prima-
que rursus &c Artium &c felicioris Impcrii fundamentajecit. Cadareus
Vigor eam excrevit in Gloriam, ut adhuc duret &C MajeftaS Aqufe,&:
Palladis Ingenium, dc Auguitae ftirpis veneranda Propago.
Fatales
'-li
\
PALATINO SELECTVS 4zl
-1
Fatales esse rerum terrestrium Periodos, ex superioribus patet ; At fata ■
piis precibus ssecti, Christiana ratio fatetur. Ego nec lu&ibus, nec lau-
Us Vr it ilibus diutius inhanebo. Vota concipere sinceras pietatis est. Supre-
mus rerum humanarum arbiter Augustam Majestatem in
cerris foveat! Mirandam Artium venustatem tueatur I Propaginem
erS I

Caroli frondibus beet ! Sic nostra vigebit Salus : Sic Teutonicse


Gentis durabit felicitas : Sic a^terna erit, quam Ille intendit

lntcr ipcm fr
RESTITVT^E REIPVBLICjE GLORIA.

CUnu<

s^rdianorUmi;
s^ iub Gordiano:.

6b Gailieno;,
te^mnt Qaiifc
ib tloriano fe
vitia, in NumOE

MaximianUt
onem firmavitCc

r, ied maximumeffi
Transiata sedes Onar

ftu haclenus *■
ontrariis>nq«

ustasNu<^:
eass> *s
irnp"10
qsSt*. u
'onlinC^is<:

tct J*<A ccic-


E R R A t Ao
Jnprxsat.pro Calumistatorum iege Calumniatorum. p.f. Lf. ipso kgeipse. p.is. l.if. cum
feasi lege absque basi. p.22.1.16. potentia lege potentiac. Ead.p. I.22. secundam lege primam. p^j.
I.10. Deum lege Deam. p.2,7. L22. hos lege has. p.jo. I.26. ii immensum lege si ad immensum. p.j4-
l.is. Laudandasque lege Laudandosque. #.£2./..2^.quondam /<gr quendam. p.&J.i£. propinas lege
popinas. p.8j.l.i6. Miseria lege Miserias. p.88.l.2o. quos lege quot. p.p4- L19. nen lege neu. p,p7.l.4-
procinxit iege prascinxit. p. 116. i.?. Gryp i odem iege Grypi eodem. /. ij. in Doftis iege a Doftis.
p.m.l.ip. Monogrammata indicat,& Laurea lege Monogrammata propositi & Laurea, fmyrnajos
indicant. p. 132. l.j. suas lege quas. p. 137.1.22. quo lege ubi. p.ipj. I.22, in nuntmo quarto lege in
nummo primo & quarto. p. ip8.1.14. verticis lege Saxosi verticis. p. ipp. i.p. palmam iege Vi&oria
palmam. P.203.L14. Tripodem. lege Citharam. p.208.1.2. cum obsiderent lege cum Agrigentini ob-
siderent. p.217.1.24. Magna lege magrtam. p. 230. i.ij. Dei hujus iege Mercurii. p.233. I.28. totam
sabulam iege tota fabula. p.243.1.11. Gyaros lege Gyaron. p.246. L21. Hic lege Hic. p. 266.1.6. primus
lege Secundus. p.267. L12. sari lege excusari. p.280. l.uit. secundi lege hujus. p.292. i.16. Auguftum
lege Augustus. p.296.1.9. Martis lege Marsis. p.jof. Li4- qui lege quod. p.jjs. L16. Mysiam lege Mce-
siam. p.360.1.26. pro 78. lege 708. p.374.1.12. Conftantius lege Conftantinus.
Hac obiter relegenti objervatafunt; Reiiqua, Ji' qu& occurrant, beneVoU Leftorit htisnanitati pcr.
Wtttuntur,

-I

You might also like