Omnium Mtcicepist00chyt

J
I ^
InEpistolamad Q^Fr. 57
Iamforn«anic|iioqiic Epiilolj: (iconlider,irc
vclimusvidccu' ci conliftcrc priaôin ipiius b-
piiloLr auancintc c]iiam ialhtu! <5c concinnam
efledcbercpaulo aiircmonchanuiSj ira.qui.km
rciipiijdc qiu'i lcribicur , accoru"noda:a, taiua
cilccquantum vcrbornm rcsillirequirerec.
Secnr.doin ciuidem pcripicncarc.Nazijinzc-
nusccrtc iii iniifini ilia ad Nic( b<;kim Epiico-
laoprimam'5: pnkhcrrimam cnltoiam cam ci-
r o (c conîi:irjar,quir «3c rerum 6c ve borum ratione
zv. -cruditoiiim etiam crudip pcrruadeac. I-
ncrudico quidem ^
v t ad populi ivtulntadinc icri-
pca.crudicoverOjVtcaprum ik Ivjqucndiconiuc-
tudincm mukirudinis aliquo nw.lo iiipcransJta
j c tamcn vtiine opcra vUius intcrhrccis pcrfcilia-
timintciliîjairnr. Quod profcdlOonmino nccef-
fc cH:. Cur enimad litteras inr^-prece opusiit?

quasfuiiplius&inprimis animihoftri incerprc-
tcseilcvolumus.
-) 5irameneavriir,tempora h nin-
I
"uant, dequibus qucritur Ci. >0 ad .i^vacum

. jri.cp. ic. hisvcrbisjDcrfpu''). breuiccradte
fcnbam.iam crim chartaipia ne/os prodatpcr-
timeico .•
tum fuie ipfa flagicauc. it ncceilitas , vC
2f verbisadcam rcmidoneis iiue Gra'cis fluebar-
baris arcana vcl prorius occultemus; veiraltem
ailegoriis &: snigmadbus eaidcin obiairemiis.
Quarcauiaeri-^quodCicero (qu camcni TuC-
cul.de rcipfo inquicmcGr.vce loqui in laci-
, Scis
z> norcrmonenonpiusiolerciquimin Gra:cola-
Hne)pr;ciertimin Epiftohsad Acricum, Latinis
C }
i$ C O M M. N A T I-I. C H Y T R >C I. .
tam ir/ulra admifcec grxca. quod alibi mini-*- ^
inefacic. nifiresipfa forte grsce /ignificari ve-

licnc omnibus innotefcac-.aut dilucidius cxpli-
cari, vt plenius iatciligatur . quod aliquando in
'
difputationibus Phiiof^phicis fadum viae-»
mus. Sed de boc paulo ante quoque aliquid

monebamus.
Tertioineiufcem gratia.Quîneoconlidir,
vt nequc arida &:i€iuna3 neque inuenufta inc- &
*'
ptafcribamus: a";que ctiam illepida, inornaraj
inculta^quodtir.cumnullisfententiis, pro' r-
biis , fi<j;aris didtis , falibus &c iocis reconditis fer-
moepiitoL-EConJirur. Inquibijs tamcnipfls vt
pHuio ante moniimus modum eiie oporrcbit,
nehuiufmodi condimcntistcmere abuti vide.i- * '
mur. Sicuti enimhoc cum tsdio §: fitietatc cout

iundtum eflct jita illudiudicio rudicitatis a-
grcflis minime (ircrcr. Modum igitur harum
rerum nob;: ^'^{'.icjir inpratis flores, iiif;vcfti-
hus rufî: rmmjE, in corpore anima- u
liur ira ficuti 6c cxtera in hoc
gcncrcprudciiiiA icdbcntis rcdifiime modcra-

bitur. ProreienMu ip/ias rarione j&vtentisin-
genio eademi:n d<Tcnr,iamdedccent. P^.edif-
iimevcrocpiiv iîvConueniciilaPomponii Atri- i
ci elocutio , d:' \i Ciccro cp. i. hb. 2. hoc fcrt
--]
iadiciuni Tai i la Ubenter led , auar horridula

:
rnihi, atq.incoropLa vifa ftUit*, icd tanieneiant

(•rnara hocipfo,quod ornamcnta ncglexerant,
} locigirariplum, vrdixi, disLâtTnTov, Nazianze- 3
<
no quoque tefle , maxiiTie congruit cpiftolis,,

"vtin
. '
I^J EpIS r O L A M AD Q^F R. 3^

'''"
uc Tt in iis iisfa r.iO iK , iamiliaris,aur ad farniliarcni
[j
" ouaiiiproximcacccacns : icavideiicccvt mhujn
„3" iili^/itafFedlatiim> nihil run\id Ljin;,nilj4ininiii.e-
^''^'-
I
/aboratum , icd omnia citidnoiii , vt quam pro -
S xime ad natiiram accedcix* vidcaiitur. De guo

orationjs gencrc'Lyliano>tGnui nimirum,&:mb-
tiii jidcm Cictro fic alicubi fcribic, Vc ipuliercs
'ODffir,
dicunturcilcnonnulljp inornarx, quasidipfum
incumpca de-
dcceat:iic ha:crL2btiIis oratio ctinm
3j"1*^ lcdrac. Quodautcm Ciccrodcornatuncglcd:o
dicit;id Plautus in Moftc-I-^na clcganccr quoqi
dc vnguentis &: odoribus dixerat.
E caftor mulier nFte olet ^^^^bi riihtl oitt
-''î
j
Aâm ifilMc vetercsyqndfe vngusntii vnrtit^nt ^»-
fe-!| f| terpolesy
con» Fetuk ediiittiUi quA viiio corporis fuce occu^
5
2-
Itm,
M I Vbif(fkdorc^,mvngHsmisconfocia,mtîhco
'fiii-
j
Itidem olent , ^/"/.f/^ ^«(?;» Z'»^ multa ihra confun-^
m-mô ditco-juus.
bc.
j
^HJd okmt nefcins^ nifiid vnum vt male olere irt"
'ii- telltrÔi.
j
in- Cuiaondiflimileeflquoddc bcllariisfcrip/it

j
hf. Varrojvcrcferc Macrobius Sacurn. lib. 2.c. 8»
J
rf ijj W Eellaria ca maximc (imt mcllica , qua^mcllica^
non func. Sic epiilok quoque /acis fuerit or-
naca & ciegafis, in qua nihil erit fucacum, ni-
hil ad fcicicium , ied omnia fimplicia , & a(f
nacuram quam proxime acccdencia. Id cnim
5P pififiac, cpiftoia quoquccum coquiilliusPIau^
o
4© CoMM, Nath. CniTKMT,

confufo iure poterit comparari.
tini varic Ad
quodipfum illuftrandum infignem hanc fabu-
iam afFert NazianzenuSjKi>/jtf6 iKpmvTs meA /2»a<r/-.
êidi o/cpyi9sf , xsfôL>ôi «Mfi)« ^kou £at/70i)^ KO(r/ULy,azt.v-
tli yTiicllTtZ JCCCîgVV i^V y 7B/AHoJ'fca9Bt|!(5tACV«l<Ot/. i.qUO f

tcmporc aues de principatu difceptabant & alix
aliter exornatas venirent*, in aquila formolifli-
mumid erat, quod nihil in eaformofum elfepu-
tarctur.
Artemon quidem 5 qui Aridotelis cpiftolaSj lo
vt Tyro Giceronis jCollegit&edidit, (cripferat
Demetrio Phalereo,epif}:olas in morem &C
refte
modum Dialogi confici <5c (cribi oportere, eo
quod Epiftola, vt fupra quoquc diximus.eHet al-
tera quodammodo pars dialogi. quod ipfum i
j
quidem ahqua ex parte verum eft, Ccd tamen ac-
curatiori aliqua dcclaratione indiget. Epiftolam
enim aliquato accuratius quam dialogum con-
fici oportetjVt ipfe quoq, Phalercus ibidem cen-
{qz, Dialogusenimimitatur extemporcconfa- 2,9
bulantes cpiftola vcro plus ad mcditadum tem-
:
porishabet. Etcumfit quoddam velutimunus,

quodamicusad amicum mittit,plus curx&elc-
gantia:rcquirit. Munus cnimnon negle6bum&
inconcinnumjfedornatum&venuftumeilede- 1 r
bet. Epiftolam igitur, cu muneris limihtudinem

habeatjautcharc^, autatram.entialit compofi-
tionis quoque ratione impolitam efle,minime
decebic.
Qupd vcro alia quoq-, ratio fit epiflola: qiiam 5
dialogij hinc apparet,quodin fermone nemo ita

coram
In Epistolam ad Q^Fr. 41
coramaitcrum compcllcr,vrpcrepiftolam: ftu-

Jio enim maiorc rcribimuSjqiiam loquimur.Vbi
criam hoc tcncndum cft , vt iermo Epiflolic non
* quo plus plebcia: garrulita-
firplane comicns , in
T tis futilium nugarum Sc {currilitatis,viro graui
, ,
indign.?-,incfl. Cum enim Epiftolaiitimago6c

inrcrprcs nnimi noftrij cuicuimodi illafuerit, ta-
lcm Sc fcriptorem eius eile non immerico aiii lii-
fpicabuntur.
'^ A blint etia nimicT dc cxquifitxargutix.quan-
do non argute, Ced ingenue &c candide cum ami^
cisagendumcfl:.
Qu.id,quodepiflola pluiculum quoq;habec
rationum Sc argumentorum , dc fententias quo-
'T qucgrauiorcs,quamdialogus. Pra^terea epiilo-
la- compoiitio quantumuis laxa fif, tamen magis
ail:ricl:a&connexacfl:,quamdialogi,quiiuntdi-
folutiorcsj&aclionibus iccnicis magisfinitimx.
Inhocvcrocongruiat, quod tam epilWa: quam
10 dialogo commune cftTPJiS/HciJjdequopauloan-
tepluribus.Adilrudura: vcroformam &:ratio-
nemquodattinet, epiftolamnequaquam modo
orarorio,periodis connedti opus cfl:. Aliud enim
alibidccet. EthocinEpiflolis planeeiret luipe-
t y (ftum &
ridiculum. Optima enim &
gratiilima
in h oc gencre efb fimplicitas.Et vt flellaru erran-
tium7Bi"5rAavov Nazianzcnus ita
ivotfjucviov dixit :
hic orationis vincula,eriamii no plane nulla iinr>

tamcncalaxiora, &nonfacilecuiuis coniJMCua
jo eiledecet. DeniqueCiceronemhacinparteau-
diamus, cuiusfentcntiam palmamhicobtinwrc
41 CoMM. Nath. Chytk/ei.
«pquillimnni efl:. h igiciir iibro primo Ep. xi,
ad Atticum hoc raodo /cribit Tu;r cpillolcc fue- :
funtornnes rhetorum ,pura;loqi]uncur , cum

humaniLatis ipzvCx iaie , tum iniigiies amoris
not^, Ex quibus verbis (atis perfpicue appa- T
retjfummiim oratoremjisecquatuor epiftolac-

ineflc velie ivUtcw, (p/AceySpoT/flw, {vtî-^kIox', «cs^* (p^-
quam iptam Demetdus JcaMOf epifl»*

AcKppofl-jKHi'.
1« vocare non dubitauit

Decomponcionc autcm epiHoIa: hocinvni- i •
ucrlum tencatur>eam ncqiiaquam e(Ic debcrc
pcriodicam. Cum enim ambitus iiH Oratio-
num&cauflarumfint, quarumadHoadepido
lam non pertiaet ridiculum fuerit orbes hos
;
orarionum in cpillola moliri Periodos equi- i^

^cm non planc exciudit epiftoiaj fed requirit
yz^x^ non Iint crcbrx, ncc iufto produdliorcs
quando ipli quoqueoratores periodos Hnein-
lcrmiHionecontinuarc minimctcncntur. Sim-
pliciilima: autcm funt periodi vnimcmbres lo
& bimembrcs, (
qui i^haiereo funt Moiô'-^-
Mf &
/iic&koi ) exdemque omnium breuiili-
Bixiitavtnonaquouis propcriodis agnofcan-

tar. ideoque etiam cpiftoiê maximas conc^ru-
unt, Sit igitiir in epiftola: compofitione, i
j
ftrudura vcrborum diiTolutior potius ,
quam
pgriodis perpet,uo addrida ,
qaaiis *t:t parne
€,niinium Ciccroiiis ad Atticum. Exempio ik
Ifia lib. V. £p. V. Piane dceil quod fcribam.
Ham nec ûid mandem habcp ; Nii>ii cnim; •
prartcr-
In Epistolam ad Q^Fr. 4}
pr.TiermitTiim cH: : ncc quid narrcm noui eniiu
:
nihil ; nec iocandi lociis cic : ira me mulra sollici-

unt. Tanciim ramen Ccko Scc. Eiuscemodi
yrnim pcriodi affines runt lamiliari rermonij
f^quas tamcn perfodps eiTe vix aparer. Qua-
rum negleclus magis ornat cpiflolam , quam
corum, qui meras pcriodos in epiftolas conii«
ciunt , obicura diligentia. Periodos fanc cpi-
ilolx familiiri inciudcre »non folum ineptum
\P & ridiculum cCc , fed nc quidem amic?tia% cui
maxime lervjire dccet cpiiloias, conuenicns,
Arroganna' enimjt^^ ciVcojv&i-Wa,' ed:, fi^miliari-
tatcmcomitcm& iudicem koneuoicntia* ex e-
pi/lolisexcludere. id quodde Druri.iitcns que-
jy ritur Cicero, ad rttticum c[)iri:oIa tcrtia HbrQ
fexro, his vcrbis. Huius ncbuLionis operatio-
nc li Brurus moueri potcll: , licebit euni fo-
lusames, rnca:mulum non babcbis, Omnina
( foli cnim rumus ) nullas vnquam , ad me ii'
rptcras tuifit Brutus ^ ne proximc quidem d^
Appio , in quibus non incilct arrogans, unjn-
f<w\'»?'?9i' aliquid, Tibi aurern valdê folct iu
ore cire non contemnere fe ,
, regcs o^ &
diiic fuperbos. quo tamcn illc jr.ihi
In
t^rirum magis quam ilomachum niouere fo-
let. Sed plane parum cogitat s q^J<^ fai'
bat autad quem. Hxc Ciccro.
Quicqiiidinlitrerisillis Bruti deridcrarit/ark
liquct,humanitatem rcilicet& beneuolcntiam
fccui adituidlam eilet aliquid maîs m^-f^vim^
44 COMM. NaTH, CUTTKJI.J,
Scd cicamenignofcicCicerOjVCquiamicimorcs
noÎenonodille confueiiiiTet. Parum autema-
mice faciebat Brucus, qui ficadtalem anucum
icriberet. Tametfieum nontam compofirione
cpiftolarum quam rcrum ipfarum de quibus im- f
periofc nimis rcribcbatjindigniratejarroganciam

illam fuam prodidide exiflimandum /it. Eam igi-
turjVt abomnib. aclionibus jta ab epiftolis quo-
queloneillimeremoucbimus. Nihil enimvcri-
tati jqua lirteras virorum bonorum pr.Tditas i ®
c(Iedecef,(5camicitix, cuiuscaedem conciiiatri-
ccs ceiles & confcruacrices elle debenc epiftoia:.
mams conrrarmm.
FigurisporroinEpiftoIapaucisvccmurjiifque
vcreciidiSjquodlitrcrse omnioflencacioncaffe- if
âta, vti lermo quoque noflcr , carere debent.
Oppofitaquoquc& *cqualia xqualibus rcla-
ta, ficiuteriama:qualiamcmbra Sophiilisrelin-
fluenda,Nazianzenuscenfet.Conueniuntenim
magisorationibus &:cau(ls. ideoque fiquando lo
eain epiitola afrumcmus non ferio fQd quafl a-
,
liudagenres idfaciemus. Quandoquidem mo-

ribusquoquc obcfl ilianimisminutadiligentia:
&proinde etiam,qua; morata & fimplex elle de-
bcCjepidoli^noitaaccommodataeft. Cumilru if
fûra illa verborum nimis iollicita,nimium er-
iam affeclationis Sc (iiiS'] pneAjutxpec o-TsuiWf.vTr?
prse fe ferre,atquc adco vltra modum vcrx dc na-
tmx affe<flionis cendcre videacur.
Ex iis iîcur qux hadenus dida func,incelligi- 5 o
tur tenui potiflimum charadlerc fcribendas
cpiflo-
In Epistolam ad Q^Fr. 4f
cpidolas, ncqiie ramcn eas incomptas cflc opor-
tcrcrupinafcribcntisnegligentia. Ncquc vccoi-
dcoomnemciiiigentiam adcas conquirend.im,
/ed nonnihiltamen: qnodnihilvcrcamabilecflc
5 pollit (inc aliqua vcnuftate. Magnificus chara-
d:crnonadhibcbitur,nififit (cribendumadrcf-
pub. ptincipcs, aut rcgcs. Tum cnira fplendoris
piufLulumhabebunti &aftylotenui aliquanto
propiusadmagnificum acccdcntepifloi^. Inv-
10 niuerrumautcm^quantumad clocutioncmfpe-
<5tar, habcant epiflola: prxier notam tcnuem et-
&
iam aliquid cx nota eleganti venufta dc qua- :
rumvtraque confulendus efl Demetrius Pha-

lcrcus. Exgraui charadercnihilforteadrcmc-
I f piflolicamraciat, nifi rariflime. Acria enim quid
'
ad cpiftolas ? quas magna ex parte c5fl:arc cx no-

tis bcneuolentiarântea oflcndimus.In cxpoftu-
locum habeat quxtamcn

lacionibus igiturilla :
humaniracis lcges non cxcedcre , omnibufque

aconuitiis &contumcliis virobono indignis ca-
rcredebent.
rinisEpifloLTpnmarluscfljVthomineSjma-
ximelocoruminrcraailis difiund:i,(quamuis &C
interprarfentes in vfufuillclcgatur )cpifl:olarnm
3^
y benelicionihilominusmuiuofeaudire, &intcr
fcinuiccm colioqui, comrncrciaexercere,& fo:-
pe eciam non muruo fibi innotcjccre vetc-
viii ,
rcmueamiciciam pada , conrradtus &: alia \kx

,
humana:vincuIaconfcruarc,conlirmare<3tlitte-
jo rarum repoficarum indicio ctiam ad poficros
propagarepollint. Cum cciam, vt Ciccro ait , e-
;4cf CoMM. Nath. Chytrî.'
piflola non crubefcat jpofilimus alicui, quod cd*
ram indicare pudor prohiberet per ,
licterasdi-
ferte aperire liue, quid petendum , iudicandum,
colpandam exprobrandum qu^rendumue Cq
,
ofierat.Hinc Ciceroinquadamad Atticum.Ni- j

hilerat noui quod aut fcriberem.aut exte qus-
rereni.
Veriflimum faneeft illud Arillotelis. Mul-
tas amicitias «Vpoo-jtôp/o: diflbluit , fiue inter
pn^fentes mutus conuerfationes & coiloquia,- j^
iiue inter abfentes fcriptiones lirerarumjiurco
diutiasa pra^termittantur. Quo peitinent iiia
Ciceronis ad Att, lib. Mirte tamcn ad

s -cp 1 8.
?ios detuis aliqucm rabeliarium , vt tu quid &

nos agamus,^ nos quid tu agas,quid adurus iisy 'f
{cire pofiimus. Pr*:tcrea fine mucuis commer-
ciisvitaquoquc hominum confiftcrc non pof-
fer.E quibus emnibus fincs dc vdiitatcs cpifi:o-
larum non paucas , vci exiguas efic, per/pici-
tur. ' i<
De quod
cpiflolajvei cc dicillo ad pr.rfentes
îxi^patet id ex Suetonii Augufi:o,de quo
{ciibiêumfermones s^rauiorcs cum Liaianori
Hifi in fcripr''?3& e libtllo habuific. Sub Tiberio
quoque Carf^rc mos fuir^prxfcnrem fcripro adi- 2 f
re. Qupd onginem fumpiillc a lulio C.Tiare
colligi porefi: ex iîurarcho^qui eum priniuni ra-
icquid reperiileinnaic. Eiiedtus epircolx cum
finibus eiiisdem p.rne congruunt. Vnum ta-
i«cn hic pra^termittere non debeo , qaod 5^
VI De-
In Epistolam a» Q^Fr. 47
^t Dcmetrias air , <r^Mj fc;xom t;^^^^ t^;;^ iû-wt/
yp^^^''^^ iTngiXhvinuila cxrCjindoleSjingc-

•y^X*'-
nium,«Sc morcs alicuius tanropcre cluccanc &
peripiciantur , quam ex epilloJa. Ingenia au-
narurascorumjquibus in vira communi
i rcniiSc
vrivolumus benc cognicas haberc, nonpoflre-

niaparscft caurionisj&prudcnria^ ciuilis. Scr-
mo lane,vtin vererivcriu dicirur,Ioqucnris a^
nimum,& mores oprime dercgit inrer prar-
^ fcnccs.quod criam Terenriana Bacchis de An'»
tiphilaloquens iilcrir. Ncmmihi, quale in-
gciiium habcres , fuit fndicio oratio : quod
&c SophiftaAriilides Gra:ce hisvcrbis protu-
lir oioi 6 '7f>07n( y Tticvhv iveu ^' 'nv Aoycv» 111-
f ter abfcnres vcro nihil hominum

îninios cer-
rius &: cuidcnrius aperir &: dcpingir,qu£m epi-
ftohi rcribenris, exqua ille quaiis iic totus ferc
apparet.
Non equidcm ignoro , quam multorum noa

iblum acfhoneSjiedverba quoquc mcntiri folc^
anc rcdidcmegovna cam docliilimis quibul-
:
qucconnrmo , haud facilc qucni ita limulaa-

ter auc diiliniuiinrcr hcccras cxararc , cat
quc ira femper fuco illiaere pofle y vc non
quandoquc inrimus (cnbentis animus, &C ^n-
fusjfuis quibuidam indiciis,aliGubi dcp rehen-
daiur,
Cognati cpiflolx dici pofKint t)iaIogi , ob

eaufas iam ance indicacas » quamuis in-
^8 COMM. Na TH.' ChTTR i*t.
tcrDialogum &:epifl:olam5ruum quoqac,quoJ
Tupra etiam attigimuSjdifcrimen fit. Hoc fanc
commune habent quod in vtroque
,
^ liSiKov re-
quiritur, &quodvtrobique fcrmo fitadquoti-
dianam &
limpliccm loquendi confuetudinem f
quamproximeaccedens. Dialogi tamen elocu-
tio Iblutior efl quam epiftol.T, quas folutiones il-
las crebas non admittit. EpiftoLx enim partes co-
ne obfcuritas oriatur , qus
pulis connedti debct,
in Epiftolalocum habetnullum. Prartereaelo- i<
cutiodillblutiormaeis conuenic adioni, ideo-

que ctiam dialogiSjquiipfi quoq; quandam qua-
fia(5tionemrepra'fentant. Sednon eandem ob
caufamcoucnit Epifl:olis,quibusnihilfere Dra-
maticuminefl.Nonneo-anmtamen Ciceronem n
quandoqueipfumaliquid îeLôyiKov includcrec-
piflolisjmo intcgras quoque orationum partcs.
Ad coUoquia feu dialogos quantum fpedtat , rcs
inanifeica eft ex Epiftola iS.lib.^?. ad Atticum,
qua totum Ciefaris cum Cicerone colloquium n
dcicribitunitem Epidola 42.. lib.i^.quaintegre
narratur colloquiuMarci Ciceronispatruicum
Q. Ciceroue rratris liliorecens cum Csiarcex
Hifpaniareuerfojiabitum. Sicmultum dialogi
habct eiufdcm Ciceronis ad .'\tticum cp;(i:ola z
quac ciUibri ^^.fccunda^dencgotio Scaprii. Simi-
lcctiamquidhabet dialogicaCiceronis alrerca-
tio cum Clodio intcxraEp. 14. lib.i. Ad parrcs
veroOrationumepifloLTincIufas quod ariinet;
cxcmplo nobiseirepollit eadcm iamcitatacpi-;
AoIa,in qu partcm inucdliuXjfeu u-^wm fui cum
1
Clodio,
CoidW. NaTH. CHTTRitt. 4f
Clodio , Atrico fuo recenfct cx qua quia difcri- :
men quoq; elociitionis cpiflolicx 6c oratoiix c-

uidcnriiIimcperlpiLiturjVeibaip(ahicquoq',in-»
texcre non pigebit. Nam, inquit, vt Idib. Maij in
y /enatuni conucnimus, rogatus cgorententiam,
multa dixide fummareipub. atqj iliclocusindu-
dlus cfl: a me diuinirus , ne vna plaga accepta pa-
tres confcripti conciderent,nc dcHcerentivuInus
eflc ciulmodi , quod mihi ncquc diiHmuIandum
^ ncque pcr timcicendumvidcretur:neaunigno-
rindortulcillimijautmetuendopatriamdelcru-
HTq iudicaiemur bisabibIatumcireLentuIum>
:
bis Catilinam hunc tertium iam clle a judicib.in

:
Rempub.immiilum.Et hadlcnus quidcm elocu-

i" tiocpiftolica. Sequitur clyMVi^K^. licenimpcra-
TTo^po^Pnv qualiibidemprxrcntem Clodium com-
pellat ErrasClodi : non te iudices vrbi,{ed carce-
rireferuarunt.i neq-, rctincre in ciuitate,lcd exilid
priuarc voluerunt. Quamobrem patres conlcri-
3 ptijerigiteanimos^retinetevcflram dignitatem.'
manct ilia in rcpubl. bonorum conlenSo dolot :
accellit bonis viris : virtus non eHimminuia t
Hihil eH: damni faclumnoui, fed quoderar, in-

ucntum cft : in vnius homiuis pcrditiiudicio,
r plures Iimiies rcperti funt. Hxc ibi CiccrOj
qucm inteiligcntes,quandp conucnientiilimum
videbitur , fequi poilint. Plura veto excmpla
tamCicerone quam in aliis dodliilimorum
in
Virorum fcriptis obferuare facile eft , imitari isx
> tcmpore,;& cum dccoro,maiorisforte6cartilJ
(k negotii. Regula enim non e fl , fed exceptio,
D
Ô In EprsTOtAM AD Q^. fK,
quarum illam /empcr, hanc vcro raro admodiim
lcqui poiljs.
Finicimi quoqac epiPcoLT funr,ant faltcm olim
ftierunt Codicii[i,ica dictiabarborumcaudici-
bus ime libris : fiue etiamcompluribustabeliis
f
JigaciSjliio, & glucino confutis. Prius teftatur
HicronymusepiiWa
liidoruSjCuius verba citat
4i. ad Niceam,hancinmodum. Rudcsiiii I-
taliar hom ines, quos CalcosEnniusappclbcqui
fibi, vc in i^heroricis aitGicero, ritufcrinovi- i
<5tum qua:rebant , ante chartx Sc membrana-

rumvlum,auc m dedoiitiseiignocodic[lli5,aat
in corticibus arborum mutua epiftoiarum allo-
quia millitabant: vnde&portitorcsearum Ta-
b .liarios j & fcriptores a libris arborum Libra- i
rios vocauere. i-*oi]:erius,detabellis,patetexhis

pro charns vtcbantur antiqui qui-
'jFefH.Tabciiis
, bus vicrocttroq^duepnuarimiiue publice opus
erat , cerriores ablcntes faciebant. Vndc ad-
huc dicuntur:^ t.ibeli.T mi& ablm-
tabcllarii 2
perarorikus. His igitur properanter &c breui-

rer alicmid infcribebanr racmorsae aut Jndicii
g;ratia: vt inter ccEnandum domi , velforis in iti-
nere, naui, vchiculo pr<Tlertim/i charra prsflo

:
non cifet. Has poftea,li opus eiicr amanuenii z
dab,iDt, vt litteraslongiulculasindc conficerer:

vei li res moram non ferretipfiquoquecodicil-
li mittcbantur, quod patet ex epiftoia Seruii,qua
Marcum Marcellom aMagioinrerfedi:um,Cit:c-
ronilibro quarco ad Famiiiares fignificat, in qua 5
cciam
GOMM. NATH. C«YTllitTr ft
«Jtiamh^rcverba Icgimtur. Ciim non longe i

rirxeoabcilem, puerAndimmihiobiiiam vcnit
cuni codiciUis, in quibus (cnptum crau, paulo
anreluccm Marcellum dicmluum obiiHc. Co-
> didlli quoque fuiile vidcnturquibus ic in pra:-
jfcntia&conipe(flumutuoconipeliarunt Augu-
flus pater , &
iulia lilia, dc quibus lic Macrobius^
Sarurnal.libro i. cnpite quinto. Auerterantiu
fe populum in fpcctaculo gladiatorum Liuia dc
j
lulia comitatus dillimilitQdinc. Quippe cin-
gcni:ibusLiuiamgrauibusviris,h^ciuu«nuutis,<S5:
quidcm luxuriola^ 'grcge circumlcdebatur. Ad-
monuit pater icripco , videret, quantum inter
duasfoeminasintereiret.eleganterillarercripfitc
. Ethimccumlenesfient.
Adcognara quoqueepiftola: referrividcntuf
debere pugillares, leuvt CatuUus,&: Gellius Pii-
gillaridjtic di cT:a,quod pugnum quo comprehcn-
duntur impleanr , vel quod ftilo inhispungendo
j
lcribcrctur. PHnius etiam dixit pugillar bipa-
tens,qi!orumitidcm vfus erat,cumresmoram
longiorcm non ferebar. Ircra (chedx^vei vt alii
maluiitfcidce a iandendojvelfi pclrafpirationem
lcriberc mahs, a gtti^co verbo irpî(^«,itadid:a:,qui-
i"
bus ctiam nunc , curn amicis celeriter aliquid fi-
gnihcandum ell:, nonnunquam vtilolemus.Ncc
prstereunda viderurScytaicLaconica,quam his
verbis dcfcribit Aui. Gellius lib. 1;^. cap. p^ Lace-
da:moniiveteres,quudi(limuIarci5coccu]tarcli-
5 teras publicc ad imperatores fjos miilas volcbats
ne fi ab hoftibus oxcept.-e forent , coniiiia (ua
p In Epistolam ad q^Fk.
nofcercnrurjcpiilolas id gcnus f a(5bas mirtcbant.
Surcoii d«o er jii: ter ccc^ oblongiili , pari craili-
|iiento,tjuidem Iongirudinis5dcj.aii ati][ue orna-
ticoalimiliter. V^nusImpcr.*toriin bcilumpio-
ficifcenri dabarur. alreium domi mss/ilratus
cum jure atque cu.n fignofeabebant. ^.^^ndo
\iusvcneratiitetari}miecrcticruir;;circumcum
(Lircaiumlorum modicistenuitatis lonûm au- .
tem,qu2ntum rci (aris erar, co r.plijabacr, yolii-^

minc uorunJo ac/implici. iravtioricsdjundli^
vndiquc<5tCoiia:reiitcslori,qucdplicabaturcoi-
reur. Litcras deiude in eo ioco pertransiierfas
iu :ctararum oras, verfibus afummo ad imum
proticiicentibus inrcrib;.'bant. Idlorum litteris
iti perfcriptis reuolurum cxfiirculolmperarori
coinn-;cntiiIiiiisconrciomittcbant.rei(.>lutioaa-
tcm loci literas truncas atquemarilasreddtbat,
mcmbraque earura&apiccs inpartcsdiuerfiili-
nias Gargcb.u. FroptcTca ii iJ locoruminma-^
tiLis hoil:iumincidcr.it,riihilquicauam conieifia-
ri cx eo icripto quicbar. Scd vbi ilie adqiicm e-
tat miilLim acccpeia:^'u< culo compari,qucm ha-

bcbat,capite ad iincm, proiude vt dobere fieri
{cicbat,circuniplic.ibar:arqueiralittcr3rperam-
bituni cundem rarcuKcoakfccntesrurrumcoi-
banr j inrcTramque Sc incorruptam cpiRolam,
& facilcm Jegi prxreabanr. Hocg-.nui cpiilolae
Lac'.;da:moriii cjTcyTO^wappcllanr, q lad diGatjfiir-^
cuiiimioricarum.de quaeciam vide Plucarclaum

in Lyrandro.
igdem
COMM, NaTH. ChYTRAI. fl
Eodcm prrcincnc Nocx litrerarum, nnllius

alcerinSjprartcr conim qui in eas conltrnlerun-^
intelligcnci.xcxpo(itx : qualibus lulium C^cG-
rcm vlLim ibidcm Gcllius ccil.unr. Ec Ciccro
ipfc libro X i 1 1. Epilt. ^ i. hcccur fc qusedam SfJ.
omtiavy ku pcr nocas ad At::cum icrjpliilc, qu»

illeminusiiiccllcxccic. Teltc eniniPluiai:choiii
Caconenota5qua(damCiccrocxcogicarac,val-
de vciles ffn,afto/pi9«/«{;iiacl:naiiisadvcrbacel'^-
rircj: excipicnda, qiias& nor -riis ceicisin con-
rulacu fuo pr.cic ipiic , vciis C nonis de coniura

tis Cacihna^rcncenciamintegrcexciperenc. Ad
Epiftolam Ciccronis paulo rmcecica am Bofius
quoqueannotac, penesfee(IeP;aIteriumDaui«*
disiisnociscxacacum,quodeti3mIoannesTii-
temius Abbas Spanheimeni^s in Polygraphia
fuade fetei]ûr,hisverbis,ab Andreaquoque
Parritio in fcagmencis M. Tullii repctitis. M. in-
quit TuUius Cicero, facundus Rom. Oracorli-
brumfcripfit nonpai-uêquancicaris nocarumad
filium,qacm S. Cyprianus Carthagmienlnmt
pra:ful hc martyr muicis &
nocis 3c didionibus
ampliauit, in modum fcilicet di(5fcionarii. vbi fe-
cundum ordinem ponunturprimocharaderes
fiue nora:,pollea didione^ per eofdcm chara-
(fleresdeiia^nara:: itavtdidioqu:cuispcrnocam
fibi fignjficarerur prc-epoficam. Rarusedco ?C5^
inquic, & a me femel duncaxat reperrus i vilique
precio empcus. Nam cum anho Dominica: na-
tiuitaris upcs". Bibliothccas pluLes librorum a-
morc perluilraremi rcperimemoracumcodicl
^4 InEpistolam ad (^Fr,
in quodam ordinis noflri monallerio , nrmia ve-
tuftaie ncgicclum,proiedum (ub puluereatque
contcmptum. Interrogaui Abbatein,Do6lorcm
luds, quanti illum a:rtimaret:refpondit S. Anshel
miparua opuiculanuper impreiiaiiii praEferrcm. f
Bibiiopoias adii pollulada Anshelmi opu-
:
fcula^pro lexia iioreniparcecomparaui: Abbati

^ monachis gaudens tradidij&iam propc ad in-
teritum adum codicem, Hberaui. Decreuerat e-
pim Pergameni amore radcndum. Ego autem, i <
inquitTrithemiushbrum eciam hadlenus habeo

integrUiUsqjemnufGiuamvidiaiibi.Hisnotisau
temjtamTullianiSjCjuamaCyprianoadinuentis
biennio poft in bibHothcca maioris eccieii^ Ar-
gentiaen(is,repen totumjDauidis Piakcrium la- i
\
tmum.Tantumdenotis.Eodem rcicrri pollunt

tabella: lignea:,pugiilaribus fortc non dimmiles,
QUarummemiuicTrogiabbrcinatorluftinusfub
iinem libri ii. vbideiTamilcarequodamcxplo-
ratore Carthaginienimm m
caiiris Alexandri ij
MaOTiatênceicribitjeumconfiiiisAlcxandriex-
ploratis,m tabellis iigneis, vacua deluper cera in-
dudajduibusiuis omnia perlaipliile. quodipiu.
loco iam cicato lih. 17. cap. 5». diiucidms narrat
Gellius, eumnimirumepiltolamfcriptamluper 2,
rebus arcanis, hoc mQdoabicondiiie Pugillaria

:
noua, nondum eciam ceraillitaaccepiilejiiteras

iniii7numincidiire;pcil:ear<;buias,vtifoIitumerr,
cera conleuiire i easo[i tabuias tanquam non (cri-
pcas,cui futurum id pra?dixcrat, mirifre, eum de- 3
inde ceram itrdii&y hccrascûeincolumes ligno

incirîsiegiire.
COMM. NaTII. CuJTKJtl, ^J
Cocrnata quoquc cpillolis pcrhibcripoflunt

ili^Mnara licccrarum capitibusicriiorum dcronlis
irnprc/Iaj vc capillicio icerumlucciefccnte ablc-
g/rcntur ad euincui rcsarcanaerac iigniiicanda.
Is rum fcrui Capiibs icerum nouacula dcraiis,
quid capiiieiiis inicriptumcilccjcgercpoccrat.
Clua rationeapud Herodocum libro V.Hifl:ia:us
AnlragorAm M'lciiam âd def cclioncm a Dario
regc Perlarum ibiiicicat , quod repeiic Geliius
lib. » 7. cap. 5>. ^
Pr^ -iarc cum cpidôlisdicipoteftrtV^f^^/^y"'^'^'''''
fjlentiii, &ofEcii,licceras amicisfcribendi,inccr'

miflio.ncc noniiiicribendo iupinaiScfbrdidane-
giigenria fiue etiam A^^ditoc vel K^xcytêix, Scri«
•
bendiicemrationimisfdiluofa, quodinquadaiTi
Epicuri ad amiicos cpiftola repjfchendit i^lutar-
chus aut cura «\o;i'«y»iir/«:coniun£ta , quod vcfu-
;
pradixiin Brutilicteris dciiderabatCiccro, Prx-

terea explicationcs lophifmatum, aut quarflio-
) nunijvel iMachcmmcarum^vclPhyhcarQmcha'
ra(5i;cri cpifliolicononconucniences. Iremnimia
epiil:ola.%nu!la nece{ficatccogente,prolixicas : cd
vidclicet vc Ciceroloquitur,procpifloIafCribi-
turvolumenjaucoracioiniplamepiilolarainclu-
ditur. Infidclcsitemcabclkrii, ôbfcfloresvia-
rum, quilicerasincercipiunc,auiqui aHascJancu-
lum iis infidiantur. SuntaucemCiceronequoq-,
teftccresprxcipuicalusaduerfiliterarum. bis n,
v^rbis vcicurepifl ad Acr.xi.lib.i.Resdiena^lice
>
ris nofcrisjnonfunccomitcendareiuirnodipericu
lQ,vtautintcrire,autaperiri,auclncercipipoiliiic,
D 4
1
f(S In Epistolam Ap q^Fk*

fucruntramcnhomines nonnuliiadeoprudcn*
res & humanijvc hollium quoq^ literis ad interi*
ores amicos fcripriSjetiam beih lemporc parccn-
dum exiftimaucrini. Tefle enim Plutarcho in
pra^ceptis gerendx reipub, Athenienfes captis f
phiiippiregisMacedoni^tabcllaxiis^cpiftolam
Oiympiadivxori eiusinrcriptamferentibus^nQ
reilgnarunt cam , ncque patefacere voiuerunc
iT)ariti,peregre abfentisâd coniugem miiramfa-
lutationcm. Id quodThebanosneqiiaquamfa- H
fturos ftufF^ PlLitarchus ibide ratioci natur. Qao
etiampertinetfadum iilud ilhberalc, fednimis
hodicvfitatum,vtfcihcetvcterumamicorumIi-
terar,offenfioneahquainrerueniente,inpubli-
cum proferantur. Quod M. Anconio expro- l j
brat Cicero. etiam,inquit,htcraSj,cuasme/ibi

niiflfledicerctjrccirauithomohumanitatis ex-
pers>6i vit^ communii: ignarus. ^ûis enim vn-
quam,qui paulum modo bonorum confuetudi-
nem no(Iet,literas ad (e ab amico mij(las,ofFenfi. n
one aiiqua intcrpofita inmcdium protiiht,pa-
lamque recitauit."' Quidhocefiraliadqaamtol- .
lerc e vita vita: f bciecatem ? toliere amicoru col-

loquia abfentium ? Quam muita loient eire in
cpiflolis, quÊfifint prolatajineptaefiTevidean-

tur ?quam inuita feria , neque tamen vHo modo
4iuuig mda Sit hoc inhumanitatis tux,5<:c.
.^"
H tcc de fcription e cpiflola^ ab Ari (l:otele,Dc-

metiio Phalcreo,Cicerone,Nazianzeno Manu
'
tiO(&:aiiisacce^t^,6i:invnuiôcopuiciiiiuTireda 5
COMM. NaTH. CHYTRitl. S7
Cta. in pra^fentu vobis tradcre libuir. Qux fanc
pcrfe(^t-a&omnibusniinicrisablolataciicmini-
nic contcdo.Eil cnimhoc in omaibus difciplinis
&
arduum cum primis longc tiihiciiimuin. klcm
j ramen ii ac arrogancia aliiumdre anlim , eum qui
hitxprobc intciTi^rirj^ccxeacndoIcviarpet,^^
iplumia cpiilolis iciibendis mclius 6ccoinmo-
dius veriaturumi &dcalK:>rum quoquc epifto*
lis iinccrius &redius iudicarurum edc. Quac
hicdciidcrcintur,caexcIemencisRhctoricae Ca-
merarij ,& epiitolica luiti Lipii) , qua: recens
inlucem prodiu , inliicutionc, faciic iuppleuc-
ris.
tN EPISTOLAM M TVL-
LII ClCERONIS AD Q^FRA^
o trcm libri primfj primam commeu-
tarius.
V M tammulca 5^varia (apicnti^

& cloquentiiE pleniiAima Cicc^
ronisextcnt monumcnta-, mir^-
f {K^WJi^QM podct cur aliis omni^
ri alic[uis ,
buspofihabitis^hancpoiiiiimum
Cpiiloiam hoc mihi rempore ii.implerim cxpla-^
nandam. Ei cgopaucis reipcndeo. Boniprarce'»
ptoris eilb in doccndo, non tam pompa: &:os-?
!Q tentarionis,quamvtihtatis^neceiIitatJsdiicen-!'
Uum rarionem habcre. Nccjuc vnp tcmpor« «r*

|S InEpistolamad Q^Fr,
mnia,aut lcctione tumuiruana,m odo hqc m odo
illa Ciccronis lcnptaprxpofterc euoluciida clle,
ide ego cum dodiilimis quibufq; confirmo. Scd
hicbonoporiLis &prudcnri ordinevtcndueile,
ab epillolis,inter quas h.TC,c|ua
ita vt initium liat fj
^
mminibus iam habemus , iocumnonivi:.meata

obiinetprincipem. EpiPcoliv fuccedac orationes,
orationibus ditputar:ones phiiolophica^
Et ctiamfi tota epiitoiarum (cribendaru ratio^
prarccprionibus pucrili profefiione,ieiiis,trad:a- 1 •
rioneperfaciiiseUevulgo videaturitameneadem
dod:iiIimoiu quorumq*, experietia reilantedif-
ficuitatib.fuis non caret,cu vfus cii^s latiilimc pa-
teat:niliiiqiadcoinrebus6cad:ionib.rcperiarur
humanis,quodcpirroiisnonc6mittatur. Etho- if
dicmaior fere epiftolaru quam orationu vfus efl:.
Infunt prxterea epilioiis maxime Ciceronianis
pr2!c4arci: de rebiis variislcntentix inligniairem
:
rerum tam ethicarum, quam politicarum exem-

plajVtiiiiiildicam deeius temporis hiIloria,e qua 2#
non mulrum dciideraucritis>qLii Ciceronis cum
ad Articum, tum adfamiiiarcs epidoias accuratq
lc^Grir &intcllexeric. Quid quod ad Gr^ca: qiio-
quelniguiu fbiidam cognitionem epiilolac pr^-
fertimad Atticum quaiii piurimum conducunt. i y
Scripra ell: lia-c epiilolaanno vrbis 6^4. C.Iu-
^
lip Ca^&re, &M. Caipiirnio Bibiiio C o s s. qui

fiUtannusarirenatuChriflum f
8. Occaiiofcri-
ptionisfuit.QuodCLiCiceronipoftLuciumVa-
iv.riuni Flaccum bicnniumiam minoris Afiarpro 3 9
pr^,\ciri tertio idva anno inilante fucccflbr noii
mitt^-
CoMM. Nath. Chytr>ei, ij»
mitrererur arq; : irailli eriam inuito prouincia ef-

leraianednmjtjnani ipUm cum (quod Frater M.
Ciccro iampridcm mcruerar, qui t. Pomp A m-
cunicomiiem fratxi clle oprarar, nequidinilU
f rcminus commodehererjepil];. 1
5.& i^.lib.i.ad
Arricum)propternarura;fu2!acccrbiratcm,&:i-
racundiam , parum fecunda(vt Sueronius in Au-
gufto cil redatus ell)fama,prioribus duob.aniiis
Quinius adminiftraiiec^fubindc enim cx Aiiaad
M.Fratremquerel^dc Q.afferebantur)c|Uodvc*
hcmentioribus animiconcirationibLss nimium
indulgeret: quodmukos maledidis&c5tume-
liis proicindcicr : qiiod iracundi^c &: inuidiofx
verborum atrocitari eticim foppIiciGrum inufi-
f rarorumminascicerbiiliirjas coniungerer:quod
cxempiaieucnraris nimiscrcbraftatuerct: quod
mulra, qux ad Rempubl. perrinerent, per (er-»
uos &:libcrtos admioiftrrjct: quod den^quein
lirreris publico nominc mictendis nimis le ta-^
.0 cilcmprajberet j cum nullus caruni eifec dele-

(î^lus , 6c mult.c icriberentur iniqua , inuiirara^
conrraria, abfurda , Sc nonnunquam in aiios cq-
tumeliofa^&M.Ciccropropccrhofliumiuoruni
mulrirudinemiamglifccnrcmerucfGr,neQuin^
Lf roinlraliampofl dcpoiirum imperiumreuerfo,
vel cauia in iudicio dicenda,vel aiia: obtredlario-
nes&criminationes audienda: îlent , moncre
eum hac epiiloL? de othfij fui partibus ,
quani
accurariiiime & prudenriflime voluir ; ettc-
ô drurumeomodoiefperans ,vtfr;!rerin excrenn^
j)arre hac 6c conciulione , muueiis liii ica ciiU^
ê InEpxstolamadQ.F»..
gcnSjCaurus ac circumfpedus cnfet y vt noua qua-
dam virrutc &prudciitia priorum lapfuum me*
moriam ex animis hominum Romanorum &
prouincialium quam cupiclillim.e aboleret. Qu^
quidfm In rc^quanrum in fe efljperficiendaj nui- f
lifludioautinduftri^fuxparcit. lamenimpru-
«Jentiax 8c iuflitiam fracris laudat iam ciuidem j
dubie Fada accufat: iam culpam nonnullorum

infeipuim confert, iam eundem&radhortatur',
iam gioriam/]uam olim confecuturus fit, mirifi- i#
ce cxcollit : iam amorc plcniilimis , &planefra-
ternis obiurgationibus preces blandifiimasfub-
iungit , ita quidcm , vt ha:c mcditans & fcribens
M. Tulliusin omncsperfuadendi vias^^modos
(econucrtcrevoluiircvideatur, X f
Hfligitur hxc epiflola maxima fui partc mo-
ralis, cum vndâ-ietf « fzi^lîvie-ivfcii admonitioncm,
vcl adhortationcm contincat. Eft cnim vkfîetv
cfriciiadmonercj &:quafiami(Iam mentcmre-

poncrc, vcitai'»5«7-/cd fitquafi amifli mentisre- !•
pofirio. Eodcmqj nomineadgenusdiccndiiTi/ja-
CbAgt/TfKot/referri potefl, etiamfi ioci laudationum
^cvitupcrationumj&MS/^wtqtiamplurimafubin-
deeideminfperganrur, quaômniacohortationi
jiccurariflime coniunda, obteflationc tandem 1 1
fonciuduntur,
Suntautem Epiflola: huius tres partcs: qiu-
rumprimaeflcxordium rs^Gtiuu%7tKov,Kc^ ^^pi-
ifiik.ov y icii confolatorium, & hortaroriura. Pro-
pter enim impcrij prouincialis prorogarionem 3»
«loiciiajiii Fiaqrcm Qiyntam M. CktiQ qqhCq-
COWM. NaTH. CHTTR^r. (Tr
ktiir, &:vthancanni tcrrij addiiospriorcs acccC-

fioneir j(^qiio &
magne animo,eoqj laudi &i^lo-
tfccfiKr uiJgis ierio quanj prioribus iaflum crar,
,
ftudcdr, cuiidcmliorratuc: vbi eciam erroris dc

T pecviui iui confcliionc ia eiuidcm bencvolca-
tiamleinliMuat.
Pais al: era &: prxc ir>ua t(l nfjr^n^^^yj/^ v^SijU
fcu adhorcatio adprouinciatnrcdeiprudcnicr,
laud.ibiliccrquc adminiftraiiaam , iii qua pra:-
to tei uuilra <k uiiiguia pr^ccpta poliiica, qu.c-
dam etiani^ qualiidca, bonuiiagiilratus propo-
nitur.
Par3tertfa &pon:rema im>fjy>i conclu/io efl,
- «t|7^..;\o>Jc>; jc^ ^%iOvivK^. Nam dc caufasmftiruta;

ly cohcrtationis receniCt: Sc ix. oinu hncunm feu non
fineobfccratione, &:obteil:atione fratrcm mo-

net^ vt more poetarumDra naticorum,ad:uni
poltrcmum gubernationis fua? , quam optim^
clau Jat: hoccil, V t honorem & cxillimationemj
to quamhadenusadeptuslir,artiiicioc]uodam be-
ncuolent».r coll'gcndx adliibito.quamdiligen-
tillimc rueatur : Sc ad onHics bcne audiendi par-*
tes ferio ieiprum-cxcitct, vtiine exccptionc d.chx"
ccps ab 6z magidratu tari-
omn-bus iaudctur :
.
f dem abicns , cjuam iucundiillmam iui mcmo-
riamtotlprouinciarreiinquat. Ipiiusautcm -^-

nôfzsm capitapr^cipuafuntoCtOj quorumaliqua
de iis agimt,qu^ ad totam prouincia; adminiflra-
tioncm (pedlant aiiqua de iis , qua: i^giilatim ad
:
d vnumQ.percinercvidebanrur,
Piim o igitur docet^qualis ipfe Quintus in t<i-
c
'^t In EpISTOLAM A35 Q. fR^-

ragubernationefLiaefTedcbeatjvbifimuldeani-»
mi magnitudinc,Iaboru colcrantia & eotincntijl
prxcipit. Secundo exponitjqualcs comit€S,lega-
tosjqu^ftorcs, apparitorcs, accenfbs 6(:li<5lores,
ornncfqêos quoslecii exvrbein prouincia de- f

duxeriCjClIc oporteat.Tertio pr^cipitdcdeled:u
percauto adhibedo,in familiaritate hominu pro-
uinciaiiu. Quarto deferuis agit5graui& honella
difciplina in ofiicio cotinedis.Quinto de ratione
iurildi(flionispr2cipit. SextomonctFratrem,vt H
iubditos iuos vnicG diligar, eofq, qua beatiilimos
c^ velic. Scptimo docct fratr3itar6es fuas infti-
tucrc,vtin prouincia&publicanis cquitib.Rom.
rarisfaciat,&rocios P.R.fubditosfuos prouincia-
lcspcrirc noniinat. Oclauodemodcrandaira- i
\
cundiafratre admonct. Qua: oftiniatalia eileii-

qucc, vtiisalij quoquc, qui bcnc Sc iaudabiiiter
Rcmp. capeicere lludent de vitiis fuis admoneri,
&: de oflicio crudiri pofiinr : maxime vero ij, qui
inlaborib. o-ubernationis fuilinedisiufto ncofi- 2.«
gentiores iualuorumqj negotia, Ixpe no

(anr,(5v:
optima; f.dci cofiliaiiis &

miniftris tcmerc corn-
mittunt iiicj) nimau iidunt qui adulatorib. dela-
, :
toribus, & calum.niatorib. aures (lias nimis facile ,
accomnioclant,quiicemveIamore ecscoveiiu- i>

dicio prauo indiid;! , velaliorum commedatiOne
aatiutcrcedionemoti^minirtros &adiutores nc-
ôtioru paiuia-peidoneos fnpramodu diligur,
,
aiiiia; viris bonis prirferiJit: nec ^raui iatis feuera-

quediicipima in omcio eolde cocuient.prieterca 5
qui (iint Sûo-^s^^ci^Qt (2 JW-wcôTfjisoe/jita vtfubditoru

ûerelas
:
CoMM. Nath. CntTRitn ff^
<|iiei-clas vel plane nunqiia, vcl ccncgr.iuate ad-

jnodum audiant :ke /z&eâzxi-OTAHrrôv ntcendcntcs QC
iped"ances non menracau(aru lcd pcrronarum ,
non iurafed nmneia: nonqnid liceat.led (ûidli-

f bcat: ncc no quiadira <?^ vi(« Jidbuuito funt pro-
niorcs ^&c comoti j in poenis ac (LTppliciis modum
tcnere , &perron.'edecoro farishiCere ncqueunc.
Wis adde auaros , qui Rcmp. habent qua^llui , &
comodfs non {ubdicorum , fcd fuis tancummodc»
^ reruiunt.Addeitcmdedicosvoluptatibus, &lu-
''
xuria?,qui vita? dillolurione, <S:moruiTi prauitate:
feiplos perdunt, & pernicio/is excmplis liibditos
cjuoqj in cxtremum prarcipitant cxicium.Qui fa-
nefiiieexceptioneomnes,
bent^&^c.Iahisaurem jp(iscnodindis,quanul!n
quidempcrDenuitate meamliccbic, operadabo
primu,vra^«:AL'(nf leurciolucione breui indirucai-
pfamautorismenre&rtnrentiainueftigc.Dcin-
3 dc vr ea quoq;, qua: in ipfo conrexru &formulis,
fcudieedimodis,velobfcura,veldiiticilia,veiiin-
gulariacrunt^vei-qucecadhifloriam aliquapo-
terunr rcferri annorem.Pra:rercp, neq; eapr^rcr-
mirrajqua? ad ip^MjrioLv (S it^îniccPc-ij.mr^Xî^î rraclario-
I ne&colieclionc fingularum partium pcrrinere
videbunuir. i^rcTccpraveroadhortacionis huius
fingula quancamipe6rar,hocaga,vt eorumfon-
res 6«:rarioaes , quatum quideaudiroiuurcaprus
fcretjinquiramjeasq; cum iis,qac apud i^kronc,
) Arif}:ordc,Xenophontc,l^lurarchiiir>,A(yaDetu,
&aliosKUius gcncrisreperiuntur,contcram: 8c
«xemplis quoque hiiloriaium infignium iliu-
^4 Ih Epistolam AD Q. Fr.
flrcm. Adhngularum quoque paruLim cxtre-
rnum ,Tr3ei<7^*<»3 (ûx omnia in lis mcmorabilia
cotinc.dit, raiiquam pphorumis ciuiburdam, c5-
pitdar. Pofi:rem6 viunJ c uocjue &
rationem i-
mitationis hoium cmnium, quAmntn cûidem j
fieri poterit 5 in cxeicif.iis fhli fLbindeprcpoiitis,

fideiiicroiiendam. Deus Opt. Max. iacoribus
his noih is affatiui bcne dicat*
CGMMENT ARI VS DE
INSCRiPTlONE E-
pin:oix.
^î^^ti/fK'?^^ aMj vrad propofitae ilGbis epi-

X^g^v^"''^^^'^)^^ llola^ expljcationcm tandem ve-
^-^"^-
\ ^?i niamuG , primo ipfa imy^^^'^ in
fronte polita paucis ^d attingcn^ ^
Pjr/^^rA^-
^fe^-^ da. CGritinc:ca. i. nomcu icri-
ptons cpiltouT. iTima.eajm ie-

quo mifla
gentis cogitatio 6<:deiidcriu cft fcirc i
iit cpilicla. Pra:nomen igitnr Cicerciiis cH Mar-
cus. icaai^tem a M^rte diClos voluut co^ qui z ,
meafc i\Lirdo nati circnt. ^vyomcn vero Tnilij

/jgniiicare dunt eum qui reccns cstus non ex-
,
poncndus aut obi'"ciendus ( quam ieritatcm iit

vctcrum nioribus iuifle,ex hiiloriis&dramati-
bus confta-: ) fed toilendus,iCu cdacandus c^.c vi- J
fiis fuiflet. Cognomen Deni^ûc Ciccroiiis, Ar-
£'in«l
COMM. NaTH, CHTTRitl. tff
©inati alicui in illa familia andquitus tribucuni

putanc,quodiahoc genere leguii)inisciccicni-
niirumrerendo , âd mcflem copiofam curaa-
do &c proJuccndo , pra: aliis felix eHer. Sic c-
nim Piniius, iibr. 18. cap 5. Cognomina pri-
maFabioriun, Lericulorum^ Ciceronum inde,
vcquilquc abquod opcuiie genus ferereL Piu-
cardius tamen in principio Ciccronis ait, gea-
huius autorem iiabuiire in extremo na(i, ii^
tis
>
modum cicecis y^^^Ûv dju&êictv, feu obfcuram
diicretionem reuincifuram, cquaiple &:pofte-
ricius nomen hocacccperint. 2. \:sn)y^<p^.c(\:^
Qujntus CiccrOjIledortum minoris AficC, ad
qucm iia;c epiflola fcnbirur. Is forie lic didusi
I
fuit,quodinordine reli^quorum fratrum quiii*
to loco naruscllcr. cercealiaeius ge »eris nomi-
naconiDlura pailim func obuia vc ni lexu maicu*
^
lo Sexri Pompeijjdecimi Bruci,

In femineo prima: , Iccunda? tertia? , quar-
, &
5 txy ^zismê^.^yM^ TerruU^, &
Quartuilx. 3. A -
ffy.-xiTjxoi (eu lalur^îtio, portiplanominaoiim ad-
iicicbarur,hauddubie ex coiloquiorum more,

quo in occurjli obuios ance omnia (alucamus , vc
hoQ modo noliriim erga ipfos amorem tefte-
S mur, &qi2ambeneipfiscupiamus,qujmqueo-
prima qua:quc a Deo Y\.s precemur, ollendamus.
Sic Gra:ci amicis luis , yôji^HX' ^gui iC^st^^Tav pre-
cabanrur , quorum vcrumque vno hoc verfu ex-
prellic Horacius Celiogaudere & bene rem gc-
,
^ rerc AlbinouaOQ. Qujbusceguacaiuuc ii-ôimf
£
—
tf^ In Epistoiam ad Q^Fr.
Sicati inimicos piorareiubebaiii, addiro ver-^'
bo oi/A^^m. q. d. Abiin maiam crucem. Abi Sc
fulpende tc. In ietHone autem epifloiarum Ci-
ceronis ad Atticum,&Q^Fratremiiancprogc-
nici eius fanuiixparcem,in promptuiiaberenon
fucritinutile.
. Cicero — Maria Gra-

tidia*
€. .î:«/<v TnUia. M. CL —HehiM "^ L.CiceropatruUi

cera iiel Olbia. ]ÂUrci,t^ G}^Ci^
I ceYonum ^cuitU
^9n*io
Teren-. — AL Cicero'—Publia.
Topo '( fi'
niaAtffi^''-^^'^^^^
initi0
^* Ora-
tis repit oratorco- ^Xîcero tidfo- ^ôrcu.
diatn fuUris PrAtorim ror re- I.
pudia- L. Cicero eortm^
ta J dem frater pa~

truelti. CHtiM me^^
Pifa Tullta Af. Ccciroji. 6} Cice' rrtinit s vcrri-
ItUS Ci
Ituscfinfii. r»ftuus. âhis^virhts. Li
frugi Uris CicerofraternO'.
'
Cr^lfpzS^ fier , cognatio-^
DjUbellar ne patruelis, a-s
more germanttit
itcm 6. 'verrinat
êpisl.^.ltb.i,
ad AtticuWjvii
tnortem «iu4 de^
plorat^»
CoMM; NaTH. CHYTRyfl. ^J
^NNA L r S / S.
ETjlntfndfebttahan/] Exoriiiim hoc,aMod in-

iinuationco.:cnpration<3bencaGlcmuX'pr;s-
•
cfpuelibipropoficarn hjbetidocendi gratia.iotii
in tpatuor partes poicii Jinringui. Quaru prima
eil^myj^tA^.TijHcunuGiatoria^ciuadccontinuatio-
nc adminidratioiiis prouincix-tratrem ccrtio-
rcmfacic deinde etiam a>Tioh^yKii , cumckcau-
:
>
fashuius {cnptionis tam diu dilat.r, &C quaread
duos priorcstcrtius iam annus accellerit , expo-
nir,5cc.
Pars fccunda eO: <a9^,^%^JtM , feu confolato-
ria,rationibuspctitis. i. aneccflario^quodfcili-
I
cet nec prartores fuis opibus , nccipfc (uo fludio
<juidqur.m potuerit proficere. i. afacili, quod
diuturna iam excrcitatione inrebus gerendis &
& fuftincndis h^bitum conrraxerit. 3. a caufa
aJienacuipa coiuradafunt jnon videnturnimis

molcilc ferendaj&c.
Tertia pars eR- 'S;^$a:fT>!aJfJiXeudeprecatoria.fa-'
\ tetur enim Marcus imprudend^ fuce culpa li- ,
ce: minime m.:lit!ose5aut abfq-, cettaratione hoc

fadu cfic. Id quod quatuorracionibus ab honc-
flo farapris prc bar,- Aic enim. i . (c fcciorum faluti
hoc modo voluiiie cofulcre.i.NegDtiarotu non-
5 hullorii incalaniadoQuintoimpudcLit^refiflcrei
}. InuilahoGmodototifamilie Ciceronu macu-s

j
^8 In Epistoiam av Q^Fr.
lamdelere. 4. Denicûeglori^ eiufdem ampU«*
hcadoniferuire.
Quarta & portrema eih 'z^Tpi-^.r/JiCîi coh')t-
rarorja , cutus crcs funt rationes. i. fumpta a
laude Sc commendatione fapientia? y 8c huma- H
nitatis C^ndH, quarum huius efl: errorem z^r^ ,
gaofcentibus &deprecantibusbenigneigno(cs-
re :iilius vero , animointrepido,qu^ humanitus
acciuunt lerrc : <k aiiena negiigentia commifla
luadiligentiacorrigere. Alteraafaciii. Qoilau- t
dis &gionx cupkii funtfacjl^ etiam diuturnos,-

prarferrim gubernationis aiiorum, labcxrespol-
iunt Sc iolenr perfcrre : iidemq; non tam cum a-
Jiis , quam ft-'Cum ipfi certant, &: quicquid hacin
parrc agendam ccnfent ad id omiiem mentem , ^ i
curam dc coi?icationem Cu3.in intendunr. Tercia

ab e(Feclu iucundo &: ^loriolo. Lvt-iicia nimirum
^cgioria , exiaudibili proiiiiici.^ ;;idminifl:ratioue
nonlolum prxfenti Ciceronumfamiiia,vcfum
eiuide^m quoq; nodens expe^ftanitila. Et ha: quide
T^^cii coufiftuntpOLiili um ^T&Ac^. Quibusi-
•/
piisn'5j,'c<taiptrguturquamplutima.amorei:i'atGr-
num teftantia, cum nirairummutiium vtriufq;-
deiidetiumîntamdiuturnaablencin,&proptcr
eudlos Qiijnto fratri labores, &moicilicJS,coft-
dolentia : dequc eiufdem qiiietc,ei/'Sv/^/a dc laiutt
foilicitudo , d: communis gloria: Ipcs & ftudium
iucuienter exprimucur.cum itcm aliiduam fuam
contcntionem inmaturo fratris redicil contici-
cndoprardicat: cumanim.um iphus inmaximis

rebus gerendis dc fuflinendis exercitatiun vna ,
cam
a
Comm. Nath. Chytr;«i. 69

cnm c'iilJcm fapicncia , hiimanir.irc diligentia,
virrLitc^ .nodcracionclubindc laudat : cumic-
ipfius molelciarum lociLun parricipem coiifti- &
tuic,liorrati)rq'„vcnoniamcumaIiis,qu6drupc-
S ri6rcs nuUos habcatibd fccum ipreccrtet.
Etharc tcrmc priiniE hiiius epiflola: parti in-
{lintjcuius iam vei ba (juoque vidcamus.
XJerbortfTKdecUrAtio,
y T T ^ncffDrlfoUm ] Sunt qui han<: voccm pcr

JTlv (. "ibcndam ccnfeant:, freti auCtoritarc
librorum &: lapidLun vererum, in quihu.s non-
nunquam C\c re crias. Scd vix anrc tcmpora Vc-
fpafiani. Per6igiturred:ius,& magis fecLmdum
y analoîam fcribcmus, Apud Grarcoscnim rJA-
A«v ci^t mitrere , vnde c(\: ^s^Men; littcras dare,
pcr lictcras colioqui , aut aliquem de re quapiam
ccrtiorcm facere , vel aliquid pcr littcnis altcri
mandare. Hinc 'i^n\^ Sc 'i^hgi>^m voces in Grxc
&Latinalinguavfitara:. Notum enim illudO-
uidii.
Munera tantaqiiidcm promittit cpidola 6.\-
ucs.Nccnon hocCatuili. Confcriptumhoc la-

chrymis mittis epiftolium. S\cQ:i<px.\ua. cil:m.in
y datumper cpiftolamcxpofirum. !<^hfDA*i^ iplc &
epiftolar (criptor.Sicuri cti;im cwi^n^îJ^co c(l per e-
piftolamrclpondeo. EpirtolamipCuii cx Giu:ds
nonnuliidefiniunr qiiod lic .'â/A/a th iyy^.uua.rf,i;
,
^Z$(,T!>') >l7rfXct yivnuu.vyi ^ '/^r/^^êi<ifJ\i(rKi'mv*).i-'r>.y.PiG~:/.,
o ideftêpiftolaeft colloquium ouoddam lirreris
coni1gnacum,inf£icucum,ad ab(cntcm,6c vciiera

jo In Epistolam ad Q^Fr,
quandam intcntionemimplcns. Viiicm autera
hanc intentionem hac ipia epiftola expreflius
hisverbis indicatCicero, cnmaitiepiftoLTpro-

prium eiTe 5 ut is ad q'iem icribitur , de iis rebus,
quas ignorat, cen:ior fiat. vcl, ut in epiftola ad f
Curionem ,'. vt ccrtiores facercnus abfentes , ^
quid elietjquod cos fcircjaut noilra, aut ipforum
intcreilet. Sic Turpilias.Solaepifloiares cft^qug
homines abfentes facit.
«JîPf^/;^?;«»<7J/] quimaximellmt aYjj7inh<;, hic i
accipirur pro tabeilario : paulo pofl: pro re nun-

ciata. Exiftimaviamequoqj tibihuiusmolefliae
nuncium perferri oportere.
F.^w.j?] qua:aGra^cisvocaturrJ}ty:TE7K?. &: alias
Afiatici,animis cupidis in hunc nuncium inrenti, i
quofvis obvios rumufculos de futuro proprxto-

re captabant.Hucillud Vcrs,
Fama mnilHm cjuo no.:i ahud vdochis vllum.
Vbi iilud inter alia quoque memorabiie efl,
quod vires ,
qua* alias inter eundumimminuiio- ^
lentjin fama: itineredicit augeri,t;/ri^'^^//f5inquir,

ac^Hirit eundo.
Piaut.apud feflum..Nullrim cgo rcm cidorera
apudhomines eHcquamfaaiamreor. Ouid.^.
^
Faflo.
Rumorvte[lzHloxÂg:tati<j>crvolMalis , &c.
Prop.Iib. 2. Et terram rumor trArtjiln (^ maria,
Fama pugna: ad Piatxam in Bccoriaêodcm
Qie,ad Greco-i m PaniGniopropcBpheil.unsiater
Cayfcrum &ivixandi-iim3adlvlycale promon- 3
torium , commoranics peruenit,^ eos cofirma-

uit.
CoMM. Nath. Chytrai. Ji
uit.Hcrod.Calliopclculib.p.Sicniuiciusinter^
fed:iMaxirnini,quarto dieAcjtjilcia Rom-i venit,
&flicatrumingrelluscfl::antcquav.aliquidindi^
carerur j omnispopuluscxclamavit, Maximinus
occidis cll. Iple quocj; Cic.ad Atc.lib.i.ep.14. ce-
leritaterumoris arguic, cum de hac IpfaQuindi
provincialcribit : AriaQuinto fuavi/Iimo fratri
obtigilIeaudill:i.Non,n.dubito,quin cclerius tibi
hocrumor^quavlliusnortruliterenuciarint&c,
S^perattira] videlicet, procurrcndoj anrcvcr-
tcndo.
^tjnurK urtifmi\ldq; contralegcm Syllanam,
qua cautumeratj nequis vkra annnumprovin^
cixprarclTet,
Accejfiffs dejtderio r2oflrc]v[dd\cct mutiio,quo
cuin me , 5c cgo in te defidcrando uunus aifecli.
Namvtcrcjjexakerius abfentia doloremiatisa^
crcm priori biennio [enferar , cui tertium quoq;
iam annum accedere,non poteranc n on,grauiter
) ferre. Amorenimjahientisperronceamata^jim-^
patientidimusert.
Lfibort ] Propra:tura;. Siquidem honos iiie
Quintoadmodum oncrofuserat, cumeumribi

nonqua^ftuijrcdiaboriducerct, QuodM. quoq;
'
CicerOjdefua^provinci*;; Cilicixadmihiftradonc:
fcribic,ad Atticumlib. r.cpifl:.:. .Noli putarG,mi-
hi aliam confolationem eile huius ingentismo-
Icftin? 3 quod fpero non longiorem annua
nifi
fore. hoc me ita velle multi non credunt , ex

) confuetudine aliorum fciiicet. qui quxftus <5c
potentia; fua: caufi proviiicias in multos aii-

lios retincrc cupiebanrjvt C ^far Galliam Q uan»
.
'
71 In Epistolam A» Q^Fr#
inuitus quoqj Quindtus Cicero in prouincia cf.
{cr>patei:5Cxepiil.i6.1ib.2»adAtticum vbiMar-
cus cte Quinto ita inquit deplorat maniioncm
ruanijVtquemuismouerepollic.
^
me ijm^^ ] tanquam a fratregermano , qui f
(cilicet ante tibi Ipcm maturse deceilionis fece-
ram.
iJHolelfW\ quem antcalaborem vocaucrar,
iam nominatmolefliam, quamuisinter hasiplas
voces afiquafitdifFerentia. nitenimiplelabor i
quoq*, (eu ^we? , cu nilii , cura & roilicicudinc co-

iundius. Sed molciliam definiunt xvTrvw (/.^^0^^
feu .Tgritudmcm permancncem,habet cnim no-

men a mole quod grauis Ut, & qiiiefcere hoiTM-
,
nem non iinat, quod germanicc dicas ctnc ?23c» , i
fc(>iVCrftcf)dt/ <3^Cft)ric^(td)df. Molellia enima

tn(litiadifFerrevidctur,iicutcaura abeffe6budi-
uerfaefl, virorumauteminReDub. verfantium,
Hua^b^H^fy^sti^/mkâj/ d-^^mv^ )isf.Yjmfjuk^v^ Demofthe- i
nesquoqjdixit.
Dtfpcram] de fucceflione videlicet in hunc
JUinum impetranda.
Matffre,] tuo nimirura tempore exaclro. Ma-
turumpropriedcfrudlibus dicicur.quineqjcru- 2
'
di,neque caduci funr,lcd inter hxc duo intermc-
dij , Ccu verbum maturare , quod cft
&pcLiot, Iijde
neqjpigrari, ncque nimium properare , kd inccr'
ha:cduoquiddammediumobtinere. Verg.
frigidusagricolamflquando courinetimber |
Mtiha quccmoxcaloprcperandaferc-
iiorenc,
tio Maturare datun Decef-
CoMM. Nath. Ch YTR.^ r, 7}
T)ee^Jfi9nis'\ e prouincia, &iavrbcmrcdin-
onis.
l\fon foUm]6ii^'; caufas ponttcur fratri fpcin
fcccricmacurxexprouinciadecellionisjcjuaruni
.pnorcftopiniouisCkipeijquancumuisurjcx^ju-
cundKas-?Jcera, l\.acVpra:corumconccncio,aua?
vidcrccurfucuranon incfticax.
/ucttnd^ optmoftff] paccrerteducifairogaudi-
o, 6c fpc inccmuorcdccedcndi,&breuimoIe-
O ftilS ilbs dcfunjfeudl. k.i.^hi «T cvjytxo?? uyvaaloiy vt
Eurip. apudScobûmloquicuri&vtScnccaaic
inTiiy«ile.i^>onum ui malis efl:,quodmaIaigno-
ras tua huc illud Scratociis recitatum a
lêrcinct
Pliuarchomprajceptisgerendxreipub.quicum
I ^ciuibusfliisl^Kcumparcarvidoriarnunciumfalso
arculiflerêosquem Ixtitiam irncam conjeciflct,
obiurgacus eo nomine popuium mtenogauir,
ecquid iniuri:r pafli Cirent , qui ipdus opcra totu
triduumruauiusvixiircnttkc.
io ^ nohi^] a me M.. Ciceronc, videlicetPpud
ConfuleSjVt ad Senatum deproiiinciarum fbrti-
tionc refcrrenr.
Traitonlffii] Prarror didlus e/lquaflPra:itor,
{lueDux.Fuit cnimpriCturacfHcnjranontancu
ly vrbanum, fed antiquicusetiam bellicr.m, vndc
Grarci Scriptorcs , Prxrorft Romanos vocanc
re^7>»7K«. Sicuri auicm confulibus poih admini-
{lrationemconfuUcusyib.m!,prou!iicia:coii(a-
laresdeccrncbaniuriHaprartoiibusquoq-, vrba-
. Q nisprouincia: prartoria^loricalligjv bcjniur. Fu-
crunc auccm p£a:torcs vrbani otu» ili;* rcmpoti-
74 In Epistolam ad q^Fr.
bus^cx conftirarioncSyiliC diclatoris, quib. po*
duos addidit. C. lul. Carrar. Prjmus iii urbe
ilesL
pr.Tror fuit FuriusCamillLis, Carnillididatoris

hlk\s. A. V. 587. Pr^toii jiiris dicundi nepô-
tiam dacum eftj&fex licloribus ut uterctur^pcr-
iiiiilum. Vndc Polybius & Plutarchus pra;tu-r
ram ii;cizixixw vccant a.pîyj , id eft , (ex fecurium
magillrarum, Primo unus fuit prastor patricius;

cuideinde alter ex plebe addituseflidanecima
cumtemporc corumnumcruseourq;, quojam. j
xiixi, excreyit. de quo vidc Faflos Sigonii , Tub
anno urbis jarn indicato. Alias,qui provinciar

prxcfl" 3 gra:cis efl: tVrtpp^s? .« imyxr^^^, Sicuti ciiSv-
•jrave.PfQConiuieSjaut eorum legati.
Commtio j veiba conrenderc , 3c contcntio i c
Eropric ufijrpancur , cum de re aliqua valdc u-

orarcj &omnibiis viribusconari,& enitinos
voiomos Oilenderc. EO: enim contenrio, ur^
gens importuna , &: quafi intcrmiflionis expers
,
petitio.&labor. Germanis eiIcr,dUCin{?CnbkC^ it

itllfâftcn. Pracrorum autem ncmo non provin-
ci^ aiicuiprarelle cupiebar,ctiamii fortitiopro-

vinciarum a magii^ratibusnegligcretur,
(\>iyf-n 1 iinico anno iccundo dcceflion em ti- '
biimpctiari. ^-
Nûn drjjiderem'^ ubicnim fum^ma ,
& quideiTi
amulcisadhibeturcontenrioj-bi eiiiciquoqjali-
qiiid pollc (jêratur ; alias hujufcemodi conten-
tio intermitrercrur.
Gîhm ] pmnibus fubi^diis, & auxiliis adhibi- ,
^
?ii«
I i\\i\ f;C cl)|i<n Q3crui%iv Sunt cnim opes in
iatina
CoMM. Nath. Chytrî. 7?
Iatlnalingfia,q'ubiisaliquispliuimiim5yalecriv«
id gratia lic , livc notcniia, livc Jivitia:, live
clic:n*
tek fi vc amicijfivc aticl.riras: quo pcrtincnc ilU

ututare, opesuccclarc,ho-
vinLa;lio. Divicia:
i noresuclaudcre. Cic. bpifl:. 7. lib. i. ad Atcic,

1
putavi mihi majores ciuarjam opcs , & tirmiora

pra^fitiia cfle qua:rcnda. &polleaexponir,qua-
lesillx opesiinr,nimirum bcftevolcntia Pom-
peiij & Pompejanorum.
c StîdioWcixdiam grxcc o-TnsS^yiiqux Ciccrone m
dc invcntione iiiterprcte, eil:a;iklua
I, velic- &
niens ad aliquam rpm, msgnacum voluntate ap-
plicatio. /x'^{io-7TyJ«f , id eil, cupide.
*P? cficerepf^Jjhfi^:-f]o.\:rîic ita tibi iaccciTor mi{-
5 fusnoniit, ucitaccrtium quoqiapnum diiobu.s
prior:bus acCC(iere oportcat.
^ynvtterferre] fKini^^Trtrivyjuet^SolQnt,^ Fru-
flra cnini niti,nccdefatigando fefe, qiridquam
efliccie, votorumque fliurtuTi compotcm fieri
ô non polle, admodum grave eft, Sicuri ex ad-

verfo non minima fclicuatis parseflc cenfetur,
polTe votorum fuoruip ficri compotem jmaxime
i\ honefta iint. Nam rdias illud AuionMnum ce-
nendum. efl;, felicem efic, non qui habcac , qu^
|. J cupit, Ced qui non cupiar, qua: habcat.
I^firos animos ]
ad
ut libro quinco epiO:. 1.
Atticum. Idemnon aiTeqiii dcdccus eftno-

ftrum , noftrum , inquam , te conJLmgcns. Se-
ipfum eninl hic, ut tolcrabilior iiz , admonici©
I
o ni unrc includit. Viitatum quoqiie & pondcro-
fumcumiic, in. exhorcarionibus priltma; vixcu-
h
j4 In Epistoiam-ab q^F ,
tismcmoriam alicui in menremrcuocarc:ratii

^^]oqj partem non negligit. itaMnefihcusin V*
itneid.
T^^nc^nHncinpirgiteremU
Hecloreip>C'i<, ii^f7n tiLtspromits vnes^
î^âc arnmas cfHrhm tn (jxtutvs Syrttbm ujt
Huc edam illLid Vlyilis Homerici pertincc. i x. p.
DunsaurL-m hiccaufcafFefr, cur hancmoleftia

(ûintus .t quo snimo debeac ferre: qu^tum pri-
orex eo.degaoiamdixilocOjpeciracn: rakera a
Quintiisinoccni-ra,fcupotius cujpxhacinparce
vacauone,qnam afratrein feipfiim M. Cicero i \
transferr,cAufisquefuiconiiliiallatii,merir6fibi -
igno ccndum arguit.

RthiM iêYendi-i ) Ratiocinatur a maiori ad mi-
nus q. d. Nos enim in atduis&grauibusrebus
prudenicrgercndis,&fortiterfuftinendisitaha- la
d:cnus exercitati fumus, titha:cetiamleuiora&
minus arduaa:quo animodiciiccrimus rolcrare.
'Hucilkid Mimog. FerdifHalia.vtfaciHaleuiusfc
Svfitneiidts ) t/mqua onus $c moleftiam. (ra5.
Fran.^t tSdehhtart) q. d. dcficere, eneruari, ^ j,
piU xqnoaflligi, ciuciatij&deprioriinduftria

aliq-tidremiricre.
Aiohfifa] quaiis molcilia eftinniniminloco
aliquo diutiiis rcrincJKquo i pnofibusifti^longe
eftkiii{Ls,c\ r,inos penculori]m.quamui.sMcna- ^ q
dreum quoq, dlud veium ht ^^^yfM iwiTrvuCj ©^^*
COMM. NATtt. CHYTRy«l4 77
£a moiefttjfime fera ] magis cnim afiimos
malc iiL)i conicius peiceiluni mala^cjuxnodra
imprtidcnti2,tcmcrirai- jvclfcclercnobisatrra-
xinuis. Sicucicxadueiib. CuIpavîCarca^.aximu
eft loiaciumjt?c utPiutarchiislot|uiiur.^>i«VaJ7wr
Ej} aUc]md magr.is crimen uhejjc malU,

^Qffji ipforHm ctilpd. j temcriiat c, imprudcntia»
qus bomincs maiclibi conlciosfaciiuar.
fcelcie,
Nam. jpsrtf zenit r.v mentopcetia doknda vtmu
Mthi TfiuU[liiu ] qui non plan^ CuJpa vaco.
QuAm tiin] qui nulliiis cuipxauc ciroris tibi
hac in parrc conicius es.
^Hea cnlpa ] c]ui v ici<;l!ccr cupiebam tc quam

f laudacinimumcxprouincia redire,memort«Lcr-
racorum primi anni quaiiabolica.
Contra^^Hm ] i^runo enim cmno finiro (latim
miiro luccelIbretereuocaricUp!cbas:.:-<i eg:; lioc
tibi in Afiamproticifcencifuturumpoliiccbar. •
Q Quod cgo dnmfduti jdci&yttm] Tres caufas po-

nic, cur fracrcm poii; primumannumdiunusit»
A/ia voiueric decinerijquarum primaeuraiu-sib-
ciorum iquaii cis ex gubernationeQuiniipIuri-
mum accederecemclumcnci. i. Honor ip-
j
(ius Qu.inti,cuirurnorcs neg«ciacorum, eum rc-
uocari ex prouinciacupicncium noncxiguasig;*
nominismaculasinurebint. 3. Gionavbiqj
communis , cui ex ram diuturna & Idudabiiiad,
minidrarione piurimum acccflbrum vidcbacur
j incrcmenti.
SJ;4tif9emnm1cjÂ, quomm viilitaticuin tor
f
ft InEpistolam ad q. PkI
ta provincix adminircratione fludc s, itailcmeii"
orem pi oprsrorem habcrc viX ponint.
Socmîiim]S'ab impQUoKom. alix urbes erant
Colonr.-e , qux emniajara civitatis Rora. om nia
honorcs una cum ci vibus
privilcgia, iuftragia, 6c
Romanis habebanc. AIkt {v^ci<E inrer Colonias
Sc ve6ligales medfar, qua;nihiirribi.uinumera-
bantj led Romanis quali rG?derejun(fi::r unami-
litare co?iebantur; iraut pacis dc beuiparticioes
ellcnc. ^N'ec]ue iftarum incohs patcbataduus ad ^ ^
honores, njii peculiarirerjuscr/icatisRom. el'

fcnt conlecuti. A1i<t vedliga!ts,qi]a! pecuniam
confcrre, ik ruraptus beln railinere cogebant.ir,
{ed ab armorum traclatione ipii erant immiincs.
ItaCyrus quoque (iit eft apud Xcnophcntem i j
psd. Cyri hbro odavo) intcr {iibjedtosfibidi-

fcrimen obfervabat , pro iingulorum ingenio &
natur?.. Qnps enim cenicbit djgnos , qui rJiiS
praseficntjeosipfeexerciiationeadhocidonfeos
eificere frudebat , dc paulatim aliis prariicicbat. i^JJ
Quos vciodcfliinabatadicrviendun-j horum nc

minem incitabatad traclarionem armoidm, ne-
quearmaillispermittebat: ucuti ncque ahiis li-
berorum &ingenuorum exercitationes.Inrerim

tamen dccibo&potuûtabundeillispro/pcdu if l
cnct^curabit* '
ImpHdenti^ nQnnuUoYwm ncôtidtDrufn 1 prar-

fcrcini Paconii &Tuiccnii5qiiorum(cuuenLic-
piftola ht menriorqui cum inhumanius fc aQuin
totradlatosedeputarcntjrem omncmRom.ad 19\
Senarumdctulerant ;petierantq;5 uteiruceelTor
quam
COMM. NaTH. CllYTKMl, 7^
ouam primum mittcretur. M.auccm Ciccro,ut
ffACcr jliammaculamfacilius ckiercporicr,cffe-
CeratjUt provincia m unum adhuc aunumiili pro
rotârecut : arq^ itaqucrelisifloiumimpudcnti-
busdicicfcrcltitiirc.
enim anno malc au-*
Gioriamar^^£ri]\>n\rio
Jdcommijcnm] occalioacm dederim. (dit rat.
Teytii4mpojraadd:Hêre]pvoTO'âtumcm pro-^
Yinciarin tercium annum. Trir/.Kri^ /lmxûko?.
> Confiteor ] Ignofccrc hii manum efl.ubi pigcr^

ibi ignofcitur.ln eandcm fcrc (cntentiamalibi ad
Qumtum licfcribit Huic j tu epilloia: noa fra-
terne (ciiptar, fratcrnc debes ignofcerc.
///^»?<?K/>^/Afr«jsjfrat'irnc^.lnterfratresauteni
\ omnia cum ilnc communia , ctiam erratorum

quorundam mutuam emeadationem iiiis com*
munem eirc ^QC^t.
Curare r^ pe>ficers\<\\2mdvrci I iboris conflan-
tiam indefafiam fignilicat. Neque enim iacis eft
) curarc & facere y m(i etiam bene CGcpta pleae
perficias.
Mmi44pipsenterprovis ] uc ita mca imprudcn-'
tiaaliquidintuafrtpientiainveniarprsfidii.quod
ipfum quoqi facicad animumlratrisdcmulcen-
du.pius n. eifapicnrioetribair,q!!amiioimccip(i.~
Frovijkns] quod grrecis eil 'iztsyotiv.m quofi
quid negiectum iir j ci, quis Wy^ «TwyatTaj >i/AiAt7)f<
recfiilim-mi adiiibec i-TraUf^rac-iv*

fêhementhi^ adomnesp^rrtes hene audkndi ex-*
•
«#V4nj]utvidciicecdcinccps (inecxceptionelau-»
dariporiisiHucpcitineciiiudepiUolsfcqucnti*,
to 1n Epistolam ad q^ F r.
iûod rariofalusq; omnium eorum quiad Rcnv*
pub. accedunr, nun veritaceibium , lea «ciam fA-
ma nitatur.
'Bsfieaffdiendijhudcm confequendi.Efi: cnim
v^t^QvotKisa-jiAa. i7rcLfvo<.. 5icuti Sc malc audire non tau f\
tum rardaftri eft/ed criam mal5efama: 3c vitupe-
ladoniaiiorumobnoxii: quamlignihcatione ec-
iani apud gra:cos iiabec tb îaKai ^k-^^v^ quod patec
ex diCtO /îexatidn HaaiîiKovi^TiviijTKiiîviuHst-x-^f
a^ciV-Qj^P 'îlliiilCiccronis,quierar,inquir,rur- ii
daRer M; CraUuSi (cd aiiud moleitius,quod ma-

le audiebac.
Exataris] Dorrnienri velfomnolento ftimu- ,
'
los aut faces admonendo. Verum enim efl quod
Silius dixic.Faxgloriamencib honefti" eft.
Aôrt Ht CHm nliis] q. d. quorum nulios Ii ihei
fuperiores. Hacaucernlaudeplane(ingulari,ilc-
uci aljbi quoque denuomoleihamhniusadmo-
nicioais, <5c animum fracris iracundiorcmmici-
garefludeti
, iecs^m €ertsf\ Non loquicur hk propric de 'A* '
Ipc^rcamifie&vitSLoriajdeqaaagMnt hi Yeriiis.
f^''inceam3nosJrama;tHamejt{icjitira vincifi
Icem Eis vincit, qui ie vnigici:. viJlGd.u Sedce-
cuni iarii \î\: certcs, inquir, q. d. cum ii^tcrcm- i
ncs, -Liui nnnctecumviuunr. nullum vircucere

habcas ibperiorem cum quoccrcare poiljs j teip-
{Li-ntanqiiam exemDlariingulare intuerc: tecu
ipfeccrca, vcdeinceps edam ceipfo indiesredda-
rismeiior&prxilantior , &: conerispofthaco-. j
iiirnamelius «^Cprudentius agere, cjuam antehac

EviSTtAIA A9 Q^Pr,
In ti
Tnquam PlaCO Nom. a, to yiK^vdumv tow y/x<vf

vû-mmSl^ ctfiiî^n y Yi^ctidn^ oiurcv v^ loLvrou 7ixi\nuf
m.e^<p>v 7i AfjLoe. i($tjQup accommodari ha:c
>(5t)Ms«v.
quoquc poJ(Iiint.
I
Fortiorefi- , ciUifi j ^/^4/» ûifortifim a vinci$
fJ^tosKia: nee vtrttts alttHs ire potefl,
Tuxm mentem ] ia inrelligendo &" proui-
dendo.
(ûram'] Sollicitudincm & ftudium inlabo-
rando.
Coîtationem ] animi intcntioncm indefeC-
fam,Ln iis qux tuiofEciifunt,meditandisj& erra-
tisjfique funt,corrigendiS;
Excelleutem UusLis cnpiditattm, ] Non cnira
f vnlgaribus cum virtutis infignibus, finc infigni
ftliqua virtutG vult ellc cohtcncumiied ad (iimnu
potius afpirareiqux fi quis non afTequatur^ ta-
raeniladiumin rctam honcftaadhiDicumj ip*
fum quoqi eft iaudabile
^ l-^mss annm addittis labori^k iucundo vtilifif
glorio/bargumeutatur. Hucilia mvw jbttmf^cc^
<»iv7o\, ewtyo? -ÂvKuc, Sophocics npud Stobafum:
Jtem. MeminifTc dulce efl,quod duru fuit pati,vt

ait Seneca Her. far. Tu nc cedc malis,ied coiatra
S audentior infla,vt Verg.cui addo iWudf Ci re(5lc
m?minij Euripidis.
y/^yfrrv^ve/?. Nccnon i'iautinuni iliud. Forti-*

tcrmalumquipatitur, idepoft paticur bonum.
d Sicut<5cTerentianumhoc,Noniicfincpcriculo
^tcinus imagnum,& mcmorabilc. Item,Fcrjw
'
%1 COMU, NaTH* CHYTHjtfr

quodl Ixdit, vc,qiiocl prodeftpcrfcras. Publms.
JFerfcr ^ oydurt^ dolor htc tiit prodertt o^m,
Vcrg. Quis aucem adco moilicuius cil:, vt V-
niusannilabore, mulcorumannorum iscitiairi
& quictem parare fibi recufec?
Gloriam ettar/jp'f/fens.]Tc(ie enim Eurip. ait'

ufîfaixs^^cLvova-i Acd/uTSj.Eiufqucgloriam vt Suiro-
nidcS aicbatj oVS o ^cLvSaf^ctrwp aifxsL\j^l<yn pfpci'«5.
'I acite autcm iiic monec,quod pridem

ipfe locus
dixcratLucilius. Hnnclaboremrumas,laudem '
<|uiribi[acfru6i:um ferat. Fruflra enimnici,ncc

quidquam defatigando fefe, nifi odia iiominum
quxrerc , extrcmas demehtiae eft , vt aic Sa-
luflius.
TRACT ATIO
COLLOCATIO.
SEV ^.c
ipg^(j^^c. XoRD I V M in vniuerAim coftat

fe^^^/-^^)^; in iin uatione, vcpote in c auiia aâî
'"^4«
£ ^^ <)oâ»{cudubia. Impcriicnimpro-
^^^^^^<> roeatio Q. Ciceroni & toci eius <
Kfell^MVv5v4\ famiiix erat qiiide iionorilicaricd i r
ramenculpam rateri& deprccari

non omnino turpitudine carcbat. Piima cius
pars habet propoiitionem conilanccm cxpoii-
nonc cauiarum dcinde rationem,tum
: racionis
approbario;i?ni,continencem cnumerHtionemj •
caufarum Alt cra primo iiabcc a^yx^^p^^'^ ^cu con-
.
ceifio-
In tptSTOLAU AB Q^Fr. ii
ceflioncm & confcflioncm molcftia: -.dcindc c-
iufdcm iTTAvepâciv (eu corre(5lioncm mox c6(o-

;
larionem fuis racionibus confl:antcm.

Tcrcia coftat ^fcrat (hcuri tranfitionc & aditu aci
f confcflrione& dcprccationcmidcindcipfa con-
feflione: tcrtiocxcu(ationcfadapcr cnumera^
tionem caufarum quarto reditu ad ingcnuam
:
culpar confeflioncm. oflrcma fcu quarta pari

l^
Exordiibrcuitcr abfoluitur propofltionchorta-

> toria,additaciu(dcmrationc.
Ratiomspmtceptorum ftu locitom-

mHnes.
ATqueitii verbi,Cu fatidne ttidationis pri-

mx huius Epiflolae partis,exp]icata func.Lm
igiturres quoq-,iplasvidearhus. Quarucofidcra-
tionc primofe offerc loctis de jaboribus &
molc-
ftiiseorum quialiisgubernandis pra:(unt. Ncq>
cnim cxiflimandum eft ofliciil magiilracus lcm-
pcrcum volupratc&deliciis coniundcum cflc^
T^n en m fjafi^yneqHeconpfUrts
SHbmeaet Ldior mtjeros thmUni
9,î^€nti(^^ cHrnSyUcjHentii Ct^ cum
rtttu VBlarteSyVtcanit Hordt,
i ISIcq. tamen propcercalabor hic bonis & pru-
dennbas viiisfi.givndus GiKNoh e»im nobis i<>-
Ls,ied aliis quoq, , <5c inpiimis pacrii naci iuniusi
cuicciam, iiopusiit viCamimpendcic ccncmur.
Ecquidcmcum boni ofiicia publicarccuianct-
dicus ad caiit hominibus maiis, magno cum lu-
(lus Rcipub. dctrimcntO.
F %
$4 CouhL, Nath. CHYTRier.
II. Demagiflracusinprouinciis prorogatio*
«ic,<5uamolim Komx proptcr honores &ope$
homincs ambitiofi Sc auari vnice cxpctebant:
modcratiorcs vero moleflifIiraefercbam:.Vndc
oritur h^c qusflio. An przftet habcrc perpe- T
tuos,anveroannuos Magiflratus , dequo Ari-
ftot. 2. politicorum ages,ad perpetuos,tanquara
potiorcs , indinat. Sicuti & Cicerohic , (odis,
& prouincialibus , mutationes proprastorum
crebras parum Quppcrtinct
vtilcs cfleinnuit. i<
fabula ab ^fbpo Samiis recitata , de vulpe cri- &

nacco.
III . D e cupiditatc laudis & glori^, quibus vi-
ri generofi & /A.iyotxc-l^vôt in adminiftrationc
Rcip.verfantcs conteti,pra:tcrbonam confcicn- i
tiam,nihilaliudcxpccunt. Namquiprsterhunc
honorcm aliquid fpe6kant aliud , ii , tcflc Ariilo-
tele in politicis,iniqui fcrc fiunt , & tyranni.
Dc cxiftimationc &:fama bona apud fub-
I V.
<litos confcruanda &ad pofleros quoqucpro-
, z-
paganda , de qua tcnendum cfl illud Platonis.
Minimc committcndumelIe,vteorum qusdc

nobispoftcri didluri fu!it,curam abiiciamus. I-
gnauiflimicnimînquitj&profiigatiflimiingcnii
homincs, nullafuturitcpGriscuxaadfcpcrtinc- i<.
rc ccnfcnt. Optimus autem &

erûiflimus quif-
que,ita omnemvitam fuaminiticuic, vtfeliccm
laudabilcmq-, fui mcmoriam ad pofteros tranf-
mittat.
V. Dcconfblationc, quaE&cilelocumiiiuc- }<
nitin animobcne fibi confcio.Cic.pro Clucn-

rio*
In Efutoiam ad Q^Fa. If
<io. Si opnmorum confiliorum <?cfa(5lorumte-
ihsinomni vitAnobis cll conlcicntia, iiii« vilo
metu,fummacum voluptafc,viuimus.
VI. Dccertamii"je:c]uod homincs gcncrofi
^ /ccum ipfi dcbent fufcipcrc: nc fcmper in codcna
qua/ivelligio{Lib/ifiant,quodc|uifaciunt,rcgrc-
diunturmagisquamprogrcc^.iuntur. In hocau-
tcm ccrtamincindicsfcipfiini vinccrcjhoccftjfo-
ipfb iiicliorem hcri , vidloriaefllongc omnium
^
pulchcrrima. Sic Ciccro,in Ci. Oratoribus,d«
Hortcn/io fcribit, quodin dicendo indicsfeip-
fum vincerct. His alia quoque 'Tsrt^fiejjttLTOL ex iplo
contcxtu pctita fubiungi polfunt.
PORISMATA EX IPSO
C O N T E X T V,
JE p E fit vtepidolas etiam

iideliter curatas,aliinunti7,
& ipfa fama, cclcritate fua
anteuertat.
r ^^* il^^^^ls^ Fama maium qu$ n^» 4--
lius veloctHs vllum
Dum fubito tcrras pcruolat & maria.

In rebiis rcuera aduerfis , quas tamen ignora-
mus, optandum eft,cjuam diutiffimeiucundao-
> pinione [ quamuis falfa] pofTc oblcdrari.
N«nao tam facilis eft , qui diuturni fui labork.
S^ CoMM. Nath. Chytrax.
fludii & contcncionis ci-mnv-xfAATtL non graui-
tcrferat,
V. Mf7rtAo4w;^/«i«cfl:,praE{crtimmaximisinrc-
bus &gcrcndis , &
fuftinendis iampridcm exer-
citataacceflioncnouarummolcftiaru,non fran- ^
gianimpaut debilitati. Quienim grauiorapo-
tuitjCtiam lcuiora forti animo ferct.
VI. Nonimmerito camala& damnamolc-
9 /liflimc hominibus ferenda (unt,quaj ipforu cul-
pafuntcpntradta. Adip(umcnim maludolores ^*
vulneratce confcientisinfuper acccdunt. Quap (i

abfitjgrauiffima quxque feruntur facilius.
VII. Gloria nullaaliarcmagisaugctur^quam
ftudio &incrcmento yirtutis.
VIII. A'yU<ep7avi< te kW flroôJ ot^ttript^»
IX. Que pocnttcc pcccaflfe, pene eft innoccns.

X. Humanitatis eft,confitcntibus peccatum
bcnignc ignofcere. Sicuti fapicntiac eftjminus fa-
pientcr io aliis prouifa , fua diligcntia corrigere,
^^
XI. Non fatis cft aliquid curarc, nifi idipf^m
ctiamperficiatur.
XU« îMTifAW generofe cft ad omncs par-
tcs bcne audicndilciplum vehementer excitare:
codcmquc omncm fuam mcntcm, curam & co -
gitationcmincitarc. ^\\
Quifuperiorcmnonhabetjfecumipfe
XIII.
c^rtaredcbetivtleipfo quotidie fiatmelior.Nam
Qut non fit meltor dejinit ejfe bonm»
Xllll. Animiparumfirmicft,paucorumaa-
•
juprum labores ferrc non pofte: qui tamcn paulo 3
poft
I
In Emstoiam ad Q^Fr. S7
poH: miiiroriim annorumlxtiriamipfi, gloria»
vcrocuampoUcrisipiiusiimtallatiiri.
VSYS E T 1 M TAT
1 I O.
JAmdevfii quoquc& imirarionc huiuspartji
vicieamus.Noniaroîurcmaccidirvthomipci
î«po4,t;vo(,oblaborisautnu)ricnsluivel difncul-
tatcmvcldiururniratcmjaurcriampropccralio-
) rum velcalumnias vcl ingratitudincm ,vclinui-
diam in officio fuo tacicndo fianr rcmiiliorcs 6c
cunjfbaatiores Eosigitur rationibiss&loqucn-
di quoqucformulisexhac.hnius cpillolac parrc
deiumptis , potcrimus cxilimidarc. Qm)d nof
hac epiiloIaconari([]mus,quapuerorum diici-
pliua,(choIailica: imparientcm,ad laboris d(. pa-
ticntia"Conilantiamhorraraur.c]uamcxGcrma"'
nica Latinam facere,Romana? linguacltudiofus,
non inunlirer porerit*
>
^^^'^cc-cr ^Sriiber/ td) ml> bcim ikU '^nt-
>^^^:cr l)aucntt>c(t>crboffct/ Dvtfin>trêinc!t
(3^13?: Sartcn^bcrrcbet/ i[)nbt)ai)!U njoitcn be*

it^Ci^cn habcn / t>a<^ cr btd) auff finifi^tjacn Offeni
fo[tau(5cinvcr ftnDcrfd^niûâuf? fcrt)eren/v>nb
j bavmn-J) auffctneho^c ©cl)u(c abAcfcrttîtet [)a«
ben;53cnii allcr muvjltd^cr jlcts ()tcnniôn^ng tf!
anvJtcrtcnbctroorbcn. ^0 battabcr ntd)f£? U\) jf)m

^ciffcn u^cffcn / t)cnn er fa^t 1 cn>erf?cf)C bcffcr m§
Dtrnu(?efci)/barrt\?irobcrbufci(>f!.!?)ar3ui>ermer
> fceraud)auf5terC6pofiri6b<tne€5lTtcif^/t)a^bu
noa)Ciu ja^r '-^nugf^mtncutt>c;fd)u(aulernen
F 4
|S '^CoMM. Nath. CuirKMu
iaUft. 2(uffbapt)ua(fo5ic angefansmeLcAio-
iics mb
cxercitia aupôrctt / mb
cttbt j^c/ t)ttb at^
mtf <^ropcru[)m \)fi nugmcfnc ()of)crc ©c()ii

J)att i
^
Ic/m%effaDgcfcttbctimDett. S)n)<ttbut)annpe*
ê(f/HcberQ5rut)€r/t)ai^btr^tcmtttie rôffnu^txt^f
ner iegtgcn fl?tt)erfuttfft Scttommctt mtbmb M^
in tCtt 5wei;cttDort(êtt âi)tcn i a\x6) m M^ txiu
ire F)tttju f om^t/ tt)6{lc(Iu ptn^ttttd) mtt t^kfem bct*
ne^ (ic6ctt ^mm tt?f ften fiteDftcf) fojn/ ^n^ btd)
^^
J)tefe fictttc^cttttt(J)t^crt>rtcfKtt/ auc() t)avum6 t)ct* ^
ncttmut^ tttct)t firtcfCtt ot)cr faCctt ia|fctt @ott# :
tttw wollef? titl me^r beêr^t ^nt^ptc^ mmi)^

fei)tt/ \)nbt)tct^6ejl[et(fen/ t)ap;Mtîcmê foburcft
tttfere furBitt ittc^t \)at Umm bctjm ^ckm
<râ{tenn>ert)Ctt/burd)t)eitt flcifî^^ jtubirctt t)ttt) ^;
c^r6ar jud)ti3e^ (e6en moseerffattet t>ttt> êrfcef»
fert werben.
êfcê^ batttt gen>t^(tc{) sefcfic^ctt tcittt
ft5enbuer(?iic(>burc()eittt5îid)e^ <êbctt ©ottc^
fcên erianjen / mi) aiie t)cittc ^cbattcfctt/ ic
fltttt / t)ttb mut^ / tf)utt i)nt) {affen barbin rid^ten

îr(c / aujf t)ap t>u / wi^t aMn m\ bcittCtt tnit»
fd&ttfcren ^nb Magiftris / fonberctt a\xd) "ccnu
bcrmctttti<^(tcô^KC Wbin^m^ ôrbci)a(tmS»3Cfl
§c(obct n^cibctt. ^Ctttt t)u ba^ ixifi:^ thm mp fo x i

fDtrt) btr btefcêittfeiactt3al)re0/ ffcip /mtb ar-
teit îc(cr3al)rfrcub\)ttb (u(!/<i)tth'itt43cn.^ttb
tvtrb bcrfcfbii^c bcitt ^crflanb w^ vêfc()icf (tc^fvit
nt d[)t alicttt bir/foubcrn a\x(i) ^nfcrnt ân^ctt ae=

fc()(ccf)t t)ttb na*fotnettett itui^ \)ttb ru^m(id& 5«
fct)tt. Vale.
In Epistolam ad Q^Fr. 8^
J Ouod latine aUejjMiiJic^ velalto modoformM ItSy
tx lofitui FpiJtUti initto dffHmptts^con'
Hertent.
ETfi ego, &c cariflima matcr noftra , non du-

birarcmus,quin patri blaRdiloqucntia no-
ftrapcrfuaruriellcmuSjVtte.incutevcrCjCxicho-
la vcftr a pueriii domum rcuocarer , & inde pau-
lopoftin Acadcrniam aiiquam ccicbrcm abiega-
rct: tantaenkii adhrbebatur&:ame, &iimatrc
^ contcntio, vt vori nos noftri compotes forcnon
«liffideremus: tandcmtamenaccidit, vt noflro
illo iludio nihil proficere pollemus. Sandte c-
nimconfirmat parer iongemcliusfe, quamvel

tu ipfe 5 vcl nos inteliigcre , quid tibi , (ludii/que
S tuisvtilsaut noxiuranr. Pra:tercaex compoii-
tionc cxercitiorura , & epiflolarum tuarum a-

nimaduertere fe ait , nondum te itafolideprofe-
ciflc, vtplancnihilinrchoIaiIIatibircfl:etaddis-
cendum. Atqueideoconn.iltumfibividcri, vtv-
° nus adhuc annus labori illi tuo , &:defiderio no-
flro mutuo addarur , vtita lcdliones, &cxercitia
felicitcr hadtcnusinchoatajad lincmquoqueo-
ptatum poflis perducere: atquc ita maiori cum
honore, &
emolumcnto tuo, in fcholara ali-
f quam regiam fiio tcraporequcas commigrare.
Cumigitur intclligas, mifrater, fpcm.omnem
reditus ad nos tiii, quo re hacftenus obled:afli»
hocquidem temporctibipra:ci(am cde: &alte-
rum illum annurn , iam etiam tcrtium fecum ad-
o ducerci cft modefi:i.T, atquc humanitatis ttiar,
iiiiudicio, & voluntatc kac cariflimi patris n©*

## COMM. NaTH. CHTTRitJ.
ftri, a:c]uoaninio acq!:iicrcerc:& pcrcxiûi htt-
ius ccniporis moicflia ivjinimc dtbilitarij aut
frtngij^nimumuc adco ruum prorius conrrahcr
here aut dcmittcrc. Scd cum potius crigcre &
obfirmaic, omnibufque h (ûxlunt, mplcftiis j
ykro oc.urrcre &
rcliilere: atc|ncitacuiarc&
pcrficeic, vthoc imcrccllionc noftraapudpa-
rcntcmminusirciicitcrconfeiStunijlludiituidi-
ligentia,&vitjeinuocua:inrtgritatc,corrigatuf,
&compenrctur, Quodcerti)hci,fihcncdi(3:io- 1«
licm dmuiam , piis , ac c]Uoiidianis prccibus tibi
antcomniaconcili.irib: deinac, fi omncmtuani
menton^ curam , cogitationcm eo mcjtaris v|
, ,
npntantum apudtiios condifcipulos,& magi-

ftfos, verum ripudomncs c|uoc|Ue aliosfinccx- i
^
ccptione bcnc audias » <S: iauderis. Qupd qui-
dcm fifaciej.tredcmihi Vi ushicannus, adduus
tiiligcntisp, &Iabprituo, multviium annorum
ia;titiam &
vosupcattm nobis atFcieiiim.o etiam
fict,y;:cruditio& do(5trinaillatua,nontantum x%
tibi , vernrp toti famiha:5<: pofteris quocjuc nq-
ftnsperhonorifica fit,6: fi u(ûofa. Valc,
Ad, eundtm.modum fnrir^tirt ex h^c loco peterit

infftHUA errorii cbnff fi e , ^^ culpa commtj}^ ^ .
diprfcdtio , ifHiUis , exempU Ciûjaf
i?*> efi yjjiri sd p4-
t ^ 1* ft>of / hmikbtx ^smtx i, ntcfit
,^?v«ciffcitc/ ^kX^ <^cmciuc ricfvi)rcn / VK-n $•

mcuKr vbcrtrctun^/ ot)Ct:\?kl mcj)r t>n«
lUiCTC
In Epistoiam ad Q^Fr. %\
%i\it tvurDCj bir ian^ axK^ fur mcmcit brtcfcu 5U

bu lôn vUiDcrcn crfa-
i)cn oi)\xn f ommciuin t>cm
r<n mntciVtiaîd) n\ mmxu},Hn nxit mcincn fû#

bcn(^cfc(ln/ ^cn tumiraum ticifîoij^cn ccmmcn^
f i)irt hatrcfTv^crafcn tvcrc/inri) il;m Uijltd? fcincab-
fcf)Cit)5C<^cbcn l,H'tfc : S)cnnod) l)abic()imcl) Durd>
t)tcfcbcfcni)crcbrtcfcfo(d)cnvniu|lfanl)td)n>o(lcn
f^cfam^cn laiTcn. ^Vnnin cfncl}cn mcincu vcn-
^cn brtcfcn / cbivcf «(bcrctt alkrf)ani>t / tctod)
^,hd)t Mnii mt âx vnucrfcnltd) mt^^Dcrrtant^c
'
^ntcr i^n^ hci)t>in cni|?anbcn/ trarcnn : fo t)ab
id) mtd) tcnncd) n^d)t nimUn iafitn mtm
4(f5 jvcn tttr ()tnfuro aud) adeacit bcijctnanbcr
\)i(\jbcn ivuitcn. ®nD ta^ ntd;((i;Udnbarum^
S taif idC) t)td) tn folcfccn ^cincn (tcb(td}cn n^l)on

auff^ a(icr(cn5C|Ic bcii;fti<^cn m6cfctc / fcnt>m%
l)tctvct(ntd)tafontd) fonfccrnaud)mcinc Con-
difcipuli mt pr«ceprores,C^ f.d) mtt ^nifcrcr V)Cr*
fcnunâ(fcfaurtt<itcn lt€»fcn/ ba^td).^cjtftltci

•<5
Dcrhcftctc/ t)a0fc(d)cr jictii^ ntd)tt)nfmd)tbarab»
^c()n / fcnbcrninti^ tn furB n>tt)crumb n.tt cinan^
tcr wctnif^cn tvurcx. X)tca^ci( ftd) abcr nu ^^
l)cr 5uucrjtd)t juc^ctra^cn ijat i x>a^ tvcbcr tc6
mit mctnci: bctnttttîcn a\)W / ncd> mcitic Con-
.
S difcipuli tntt tl)rcr furbit / tt)tc ban atid) lonfc-*
fcrc pr^tccprores mit trcmanfcl)cn inil»crn|^(<c&
tocrmanunacn nid)t^ bci) thtit l)abcn crlâitcn

fcnncn:tjl c^ mi ûcvacbtcu. tae c^ tut r;am
hcfftt^fTcn ^crbricffcn tvcrbc / funtcnind) Utn
\o mxi c^ tnid) fc(b(l and) nni>t x^m\<\ v>crt>rcuflfcc
i©u obcr/ Dcr t)u btfiE? an()cro fo t^t<l mcrtf itd^;

•i CoMM. Nath. Chttr^ki.
fad)mi>erdcfcfet/i?nDfot^tc(tiMbwmt^fdra«^
gcfJanben (jaf? / mupt t^mS bitftt ^mn^^cn ht*
fc^ftxrft^êtt tt)t(icn / ttn nmt^ tttc&t âng mt^

$av ftncfcn Dnb faifcn fctffcn. Sbcn al^ ivmtc^
(nâcj)tcm t>tcfermctn ftnkn ^ftU a6^c(?anbcn) ^

fetncn anbern jU(})tt<}cn/t)nbp;ctfiJt<5cn ba-mh^
mrbcfomcnfoitcc. 'S^kmiimc aurf) ta^tcmiê
|umi"crMicpli'd)(Icnt)nD0cfmr(tdj(tcnvlc<^fan-
lufommcn/n>a^n^tr mtt iMifcr fc()u(bti>crurfa-
cl)Ct âbcn: fo fc(tc mtr btcfco' hitUd) "cici mi)tx
^^
thun /DannMr. ®annt* mtrti?ibcr bcincnrat^

lDt((cn m^ fd)rctbcn/furncm(td) /Mrd) mtin eu
5cn anf^fftcn mb fcf>u(D Dtfcnmcnfcf)cn txmi)^
(ctV)ni>bct0rad)tâb / Q5nt)tnbcmtd)mctnc-
tti ba^td)f;t>mttmcincftudia ûm fxjlcrt bcfcr- i j
tcrn / bofcr 3cfc(fd)ajfttvtDcrftrcbcn / ^nt)t>onfd-

ncr (3cfd)tcf(tcf)ctt mdncn flct^ inxb frcijbi^fdt
vcrmct-rcn tvo(tc / ()a6 ici) bod)()tcrant>nft)df^-
Itd) ^ttt)an I t)a^ id) mtt btcfcr p(6fjfid)Crt an^
ncmurtf^ affo bafD awd) bicfc trcnnuntj vmbtîcfc n
abfonbcntrtc^ ^crurfad)t f)abc. !?)ctnnad)td)a-
bcrbicfcmdmfunb / iM*»t)fd)uf5 affofrci; ^crau^
t?tc t)u ftncft f/cfcnnc:fo Mf^ t)dncr tt^df?bdt
mt> 4;i\ii<\kit 5cburc/mirt)icfcfMi3C|uiôrid[)cn/
tn\> ûnfTii^fid) 5uucrfd)affcn / ba^ ba^ itn\a,tl i\
fo ^tcrtrt burd) mcinc t^nucrftd)t(>^fdt tcrfd^cn

fdn mod)tc / burd) \)timn c^nttn xa^t tt^dpêit/ I
tfitbfkt!^ triDcmm niJ^c t'Cr6cffcrt/i>n&crfâtfct

iiKrDcn Sanitnbt d) btd) bann/fycrrjftcbcr ^âu
.
itr/iuff^ a(fcr fld j5t$j?c/t)ub infitn^ftt mi gckt^ 3 #

imîkn. Vaic. ^
IDEM EXERCITIVM
Latinc.
ETfi non dubitab.i,chariilimc mi pater,qiii'ii

nundum delidi , feu porius inforrunii mci>
multorum rumulculi.famadcniqueiprajfua ccle-
licate cflct luperarura: tuq',anteabalMsauditu-
o rus ciTcs. mc rixam cum contubernali mco,
in
qui mihiateaccuratiflimc commcndatus cratj
prolaplum, n uper eum am&feiunxiire:tamen c-
xiflimaui^mequoaue per iittcras tibi molelliat
huius nunciuin pcrterri oportere. Nam iupcrio-
f ribus litcris non vnis, Ccd pluribus^cumiam tuni
aliqux intcr nos ofrcn(iones,non tamen prorlus
de(perata?,exortae eiTent^tamcn tibi ego ipe con-
tinua:cum eo man/ionis,<?c cohabitaLionis afte^
rcbarn. Non folum , vt quam diucilime te iu-
<> cundaipe obledtareni^lcd etiaui qaia cantaadhi-
bebaturj&amcipfoj&acondifjipuiis, C^' aprar-
ccptoribusquocjinoitris diligcntiajVtingnuiam
brcuinos rcdituros non difiiciere. Nunc quonia
pr;Etcrcpinioncmita accidit, vt nequccgonica
^ dcprccatione ,ncquecondj(c!puli fuis prccibus,
neque prxccproresipti iua audtoriiate ik colK^r-
tationibus accuratiiiimis , quicquam prohcero
poirent; cft omnino difiicile no grauiccr id icrre:
pr^fcrtim cum cgo ipfe non cxiguura co nomi- ,
c nc (cntiam dolorem.
Sedtanacnauiimumcuum, ha<^cniis ttmva-
^^ CoMMi Natk. ChttaaS
i:ilsinrebus,&gercndis Sc fiiftincndis cxtrdt*-
tjim , frangi , Sc debiiicari tantilia hac molcftii
tiou oporcec. Quaii vcro hoc cotubcrnali ami(-
(o nuiium aiium modeftum,& ftudiolumado-
iciccncem nanciici queam, cuicohabitaredcin-
ccpscommodcpoilim.iicquoniamferrceamo-
ieftidiine homin.csdebent, qu.5 ipforurti cuipa
concradla iunc cft quiddam inhacre mihi mo-
:
ieiluis fcrcadum, quam cibi. Fadtum eft cnim

raea caipa:concra quam cu mecum,6c hinc difcc- i K
denss&poftcaperiitciascgeraSjVthuncpociiU-
miun itudiorum focium mihi coniungcremi
Qupd cgo dum ftudiis meis quam opcime con-
5
fui'wie,dammaiorum{bdalitiorumimpudcncia:
rciiilcre, dum meam diligcntiam, &eruditio- i
\
iicm ipnus indufkia &doctrina augcri cxpctoi

,
f eci iion prudenter 5 prarfertim cum id commifc-

rim, vttemeranaiiiajiiuiustam rixoiihominisj
rcccptio, eiurdem quoque dimi{iioncm,tamci-
lofccum .idducerepoiilt. Quod quoniampcc- u
Catum meumefte , ing^nue, vt vides , coniitcor;
cil Diofc^fly prudenux atqae bonitatis tu^ pa-
terncE Curarc , &
pcriicere, vt hoc minus feiicircr
ameproui&m,coniiIio<!kindaftriatuacor-
rigacur.Idquevtfacias, maiorcmin x\
modam, mi patcr , a te petOi
& concendo.
Vaic.
JPARS
iu EFISTOI.A14 Am Q^Fr. Jf
^PARS EPISTO.
L^ ALTERA.
QVaprofter hoc ti pmmvm]
lncipithicpars<ipiftoi<j'huius(ccuda,quam
'
coiuincrcdiximusadmonuiOiicm,&prarcept4
policicaprorfusiniigniajdcgcrcndoiuagillratu,
âdminillranda hudubihccr prouincia.
^PXj^CEPTfT^RfM! P/tRS "FRIOR

^ eiHjdem %yinaijjir
Pars aurcm ea moncr,quaIii ipfe pfoufnciar
prarltiQjCicero cliedcbcac.mmirii ^v^ptnoi^ ma«
\ gnanimus,&: laborum gubernationistoicrans.
Hiusinhaccditione iniciunicltjpag. 4. ibi vbi ,
iaiii dixi.Redeautcm pr^ccptihuius primi, me-
brfi primu primo ioco ^(1 coliocatu: quia vc piurs

mum amagiilratu peccatur,vcl/^/»p-4*'X^ ^*^ ^'"'
IdcoqueM. Cicctoharcduovitia, quod

707rtv;^.
maximcobitareinftiturohaic luov}drretur,;m-
te OLiuiia cenfuit rcmoucnda.Eius vcro harc icn -
tencia^&rummaeil: Non oportei rctontrahcre
acdcmittcrc animun],aut pati^vt neiôtii magni-
tudinc veluti obriiaris : (tî potius anmnl erjg r^
cicbcs,atc[ietiavitrooccureicnegotiis.Kationcs
f6 COMM. NATHiCHY TEit li
cius tf cs atFeruntur j qua: referri poflunt ai faci-
lc,7(3 ^(fiou: & poilibiie^To ^vvoLttv. [•'rinia pccita cft.
aconditione&ilacuipliusprouinciiEjp. 4. fero
inextreniaNEQV E enim eivsmodi par-
T £ M B. eius talis efl argumcntatio. j
Qiiiprxfunt prouincla: alicui pacatx&tran-

quilicU 5 animo quoque tranquillo &: pacaco efle ,
debciitjimo etiam magno,5êxcei{o.

Tu,6 fratcr^prses minori Aiia:prouincia: iam
pacata.*5&rranquillx.ErgotuquoqueanimoeiIe; j
dcbestranquillo & excelib.

Mîorprobatiiracompatarionebclli&pacis.
Inprouinciis beiio turbans plurimia foriimapo-
re(i:,ncquaquameriam in hominis fapientiilimi
poteilace i>z manu iira. In pacatis vero domi- ^
natur rario5& diligentia^quam magiftracus adhi-

bcre pollimt & debcnt.
1 AlceraratiodefumpraeHcx loco cauiarum,
Scrcmotione eoruni qua: magiflratui prarcipuc
ôAip^^ eilt, ciulq-,animospercurbare, ihidiurc- i
jtardarc,6cconatuspraxIaroslolentimpcdire.In-
cipit cap. f.ibijNullas vt opinor iniidias.Eilq> ta^
lis ratiocinatio. MagiftratuSjCui nihil terribilc
pcrLimclv.cndum ell:, dcbet ellc animo cxcelfo.
Maiorem dilatat cnumcradonc quinq-,rcru ccr-i
ribiluvm,a quibus coi^lirniac ixatri nihil clle pcri-
culi. Ea;uiM,'. iniidia: hoilium, î pra:liorum
dimicationcs.^.dcfcclionesiocioru ^.inopiaiH^
penciii* \ . dc iechis rei irumentaria:. 6. icduio e-
xcrcitus aut lubditoru Jlluihinrtur aute h.Tcpul- \
chiA iinr.iiiudme a rcbusnauticispctita* Que-

admo^
COMM. NaTH. CHYTRitl. pf
admodum enim naiiclcri , ctiam in fua arte cxi-
mii ixpc vim & impetiim tcmpeflatum , pro- &
cellarum vinCere nonpoflunt: itaf-epctitjVtfa-
pientiilimi quoq; Rcrunjp. gubernatores fortu-
f
nxviciilitudincs, Sc iniurias neqiieunt fupcra-
re: atq; idco animum plane abiiciant;
Minoremc6firmataconcrario,mentionc{ci-
iicet pacisjd: liimm^^qu^^ tum in prouincii eUctj
tranquillicatis.
) 3. Tertiaratiociedudtaeflabadiiidis^feucir-
cumftahciis pcrfonarum p. f»
abhis verbis inci-
pienS. CONSTATENIM EAPRO.VINCIA.
& vbi ilc argum entatur.
Quipra:Iuntfociis,&fubdicishumanis5&:mo-^
f rigcrisîiiianimis eiledebentintrepidis. Tu. "Q^
frater prcxes f ibditis bonis & morigeris. Intrepi-
dci ieiruranimo Maior probatione
efle debcs.
non e2;ct. Subditorum enim bonitatem,huma-

nitatem Sc Iludiumobfcquiijlabdremmagiftra-
o tibuslevarc iri cbnfeilo elt ikuti exaduerft) la-
:
bores iifdem ausentur ; cum in fubditis eftinhii-

nianitas,impietas,malitia,&conrumacia. Mino-
rem probatfuiiicisntididtibutione, & enume-
ratione eorumquibusQ. Giceropri£crar; Qui
,
^ C)mnes ^ inquit, lunt aut focij , ailt ciues Romani,

& hi quidem aur pubiicani auc negotiatorcs. fo-
cijautem non futuri videbaritur Qu^ndto ino-
lclli, quia erant omnium humanillimi ncque :
etiam publicani homines eiufdem cum Ciccro-

(o nibus ordinis.nimirum equeftrisjatq-,itafumiTii
ipfis neceflitudinedevin6ti,neq; negotiatores^
Q
& ,
0% InEpistolamaJ) Q^Fiirf
Cjuiconfciarus M.Ciccronis,inqiioCatilinaop«
prtiuiscit bcneiicio,incoiumes lcfortunasiuas
habere arbicrabanrur.
FERBORFM DECLARATIO. ^
l^ftpropts-r^Qîonum hie frudtus longe pul-

iijtrqtnus pra?iearis fcilicec ccmDorjs isti--
tia y oc id pofteros gloria ribipropoiitus eil> iis^
videiiccr,animo f orti & exceilb. i ^
Contr(i.h^s ] Mern piic ra pet ; ta a veliiicatio nc,
,qu3? lit vecis a(iinodum lecuiAdis, L^ qaa& Ho-

raciu: nrtxcipic.
OmtrahM vento ni?nif4mfec>tndo TurgiM vela.
^/V>2rr?^^j^<3^,^7??///^z-/]iz,xrententiaMala(irin^ i r
tI tdgas, oppoiicurn eflyeirboconrrahas. cjuie-

iiim eiigjtaaimnni, isobiiftic eius contradiioni.
To refiitas, verbo dv-^mittas. Qui enim infidic
coniTa cjualiinfurgit isanimum nonpatinur de-
injcci.Sane conrrad:ioanimiacdemiilio,diueriS ia
aifedfionesiunt, quarupo-ierior cxpriorenalci-
tur:vtrac];extimOre,auLdiindentia, Tumenim
maiius damus &
fuccumbimus , cum diSiuimus.,
MarciiS veio Quindam vuit, nonmodo,nou
luGCUiiibGre nc'70':iorum magnicudini fcd iis et- . i c
iam reiiilere ^ arcjÎtrb occurrer ;. In La:lio (}\.i£-

fundere: &contrahereopponuntur:cura vittus,
inquitjcxbo.iis amiciquali diu unditur, 6<:inc6-
modiscontrfihitur.
Aatd^miticti Vtnimis (itfo«vo< velhumiiis.
) f®^
^7r«ô» cnim grammatici dicbum volunt quaiit-

t. O Ji M. NATH . C H T T R it I. «5
iuîVQv. Sicutihiimilis Latinc ab huma dicitur*
Demiflum autcmcundc cum humiii eiredoccc

jilud Ciccronis ex V. Turciilana: Noa dl: auilis
clarc dc ample iocûi, cu humilircr dcmilTeq; fcn-
tir^t Animum demicrcre, &c Ixcitia le efi-crrc op-
pontintura Ciceroiiein V.dcFinibus.Vbiri vin-
cunt, inquic, efeunt lclxtiria Vidi dcbilican- :
tur, animofquc dcmittunc. Cum aurcm ref-

pubi. /imiiis ilc naui , eleganter cum naucicris
confcrri pollunt magiilracus ; cum proccilis,
tempcllatibus o^ iluclibus marinis , ipfius rei-
pjibi.laborcs^cumultusjfcditiciies. Vidc Od.14.
lib.T.Carm.Horat.vbi continuajarcbus nauticif
pctita aliccroria , Brutmii a bello ciuiii dehorta-
tur,
Netieteobriii] Vcnauis in tempcR-ate,6c nau-
frsgio fludibus obruitur.
^ }>'4tra erica4 ] Vt pahna oneri impojfito con^

tra rititur.
l quodam animi prolublo. £x icn»*
'uro]C\xm
tentia autem Plauii, in re mala, animo H bono v-
tare, adiuuar»
'Vhro occMrari Talcs aute ciues piiblice Sc pri-
uatim opdmos & prxrtintidimos efI'c,ctiaTliii-
cydides indicat lih.x. ohn^ ^^; ?«« ^/^ûpcjic ^mjtA^
x<i/5;y;c^ .'J>tf7wv> ptfT/75/ ftiVhDici etiapoflunc ii oc-

currcrc negot!is,qui prudeter caufis dcLdoril Sc
turbarupracciduC , atq; ita magiit.:atib, ncgotia
niinuur. Vtparerfam. h nemine dorni Ciix otio-
«u eire iinac, rnultis deliwlis Qc moicitiis occaiia-
G 3,
166 In EtiistotAM AD Q: FA.
iicm fuftulerir. Sunt autem ha? metaphorar,vt di -
X!,pecita: a velificatione , in qua vela i^m attollu-
turiam clemitcuritQr,^: contrahuntur,iam navis
fiiid:ibusobruitUi , iam contraeosfeiterum eri-
git, &pereos quaii divifoscurfiim {Imm conti- f
nuatjiisq violentiusilicurrentibuscccurrit. Sa-
luilias inquit,maximoimperio maximaili curaiti
ineire. EtSenecademagillratu. Omniiifomnos
illius vigiiantia dcl-cndic.omnium otium iliins la-
bor.- omnium deiicias illius induftria om niil vc-

, t
cadOnem illius occupatioildeo remiilum aliqua-

do animum habebitjnunquam fciutum.
iV(f^^ en/m eiHimodi ] A rgum enratio facili Sc
a.
tuto.Magiflratunm autem eubernatioincidebac

velin provincias beiioturbatas, aucdomandasj ^'\
velinprovinciastranquiilas,&pacatas,quariiiTL
iilatota fere afortunapendcre , ethnicis , crcde-
batur \\xc vero d prudentia
: &
modcranonc f «-
dtorisjita. vt piuriraum in capoiTet j hx^yi^ <2 w/^-
FdYtunadomiHetHr^^Cmwidoi.zvdmoScpmdQ-
tiarefiLli non potefb. Fortuna autem in nuliius
hominis lita eil potefcate, candeq-, de (eipio prar-
fhire nemo potelljvcloquitur Cicero pro L.Ma-
liiiia HecautemdedominisfortuncTîapiutphi-
^
lofophianiEpicuri, toilentis providentiam diW-

iiam: quam tam^n ad minutiilin-ui quoqiie ie ex-
tendere , ^d(dm us ex monunientis iacrarum lite-
tararn, S'i enim neq-, pilus de capiê ncq; pailer-
culus de tecto decidit iine volimtate pattis c(rle- 3«i
His : quaQtomagis totaaliquaregio,inquainnu-

mer«l
COMM, NaTH. CHYTRitr, JOl
incr.n hominum miilciniclo cd Dco ciira: cnr,&:

,
jnbellisqiioqjnihilacciuerci-orniitoporcn:, Scd
h.Tcmireris iilis fucrc ignoca : quamvis luvenali»
ii^f.ro.nimiscpniidcntertiixerir;
Iûilnm t7Hmen ahefififitprHdenfia:fed nosy
TefactmUr-sfortHn.i deam.co^loij^ locamiu,
Iren Sar. 1 3 f^î^rix fortunatfapientiu.
j .
EcSencca in Medea^Forruna opes aufcrrc,no

animuiTi potefl:. Ec Alcmiupn apud Plutarchu d«
'
fortUnaP.Pv. -rUoTvyjW iCvoy.icLe; (^ TTti^î ciA^^^VfJ KS^
nominar. Cum cjuo congruit

/sre^âjiQ^V du)a.7i^t
illud Publij. Sapiensfuisforrunam hnG,irmorib.

FortunanuHipIus quam coiiiium valec. quod &
Plautus inTrinum. Sapiens quidem pol ipic iin-
'
gitforrunamnbi.Etilludin ^.adHerennium. Ei
non muhu porcfi: obeHc forcunajqui fibi lirmius
in virtu-c 5 quam in cafii prc\?(jdium collocavir.
Necramcn defucrunrjvrCicero exTheophrario
cirat,qui ipfam etiam hominis prudcnciam 8c c6-
^ /ilium forcuna:iubiicercnt hoc verfu: viram rcgic
forruna non (apienria. In primis autem 10. ^-Ttohi^
elle pafiim omnes jnculcant. Senec. in
/xy,TV)(^v,v
Thebaide.Forrunabellifemperancipicieftloco,
Siliusjncerrifallax liduciaMartis.Er LiviusDec.
f ^.hb.io.Nufquam minnsquaminbelloeventus
reipondent. itcmDec.vl.i-Martemcommurie
e(Ie, &eventumiucertum bcili. Thucyd.'3>..-JV-'
^ccvx 'T^'S Pro Milonc.
•m>x{ucivj^ voj iô>iy;i -OTMaj.
Addeincertos exituspngnarum, Marreniq',c6-

o munem,quifrpefpoIianccm iam&exultanccm
cvertit. Quibusveibis aliuicreadilludHoiaeri
G }
: '
101 In Epistoiam ad Q^Fh.

uivoi cAvcchio; ^ 70V K^L^yiQv^ KanK^. In cpifcolis ad
Atticum lib. i. Nemini eil exploratum cum ad ,
armavcntiimcrr^quidfuturumiir.Quiieiturhis
opinronibusimbutifuereîisfortunanonpotuk
noncireformidabilis. H
ProYogamm imperu^m]vidcl\cet militare. A li-
bi ctiam pro rogata prouincia: admihiikatione
accipitur. deiplahacvoc,c bscingencre Iiabec
Ciccro in 1 1. A^raria. Grauc efr aomen impcrii
atq;idenam inicui periona pertimeicirurjpro- i
ptereajquodP, Il.nonfuonomine^Ciim hince-

grefli iunijabuaintur.
7 remcrsm ammQ ] Terrore &formidine cor-
rcptus.Tremorcnini proprie cilcorporis Virg.
' Nonne Vida vt tota tremor pertentet equarHm
, i
Corpora.Cic.4 Tufc.PuJorem ruborjterrorem

palior,& tremor 2 ^c dentium crepitus confecui-
tur.
JSTuilas inficVas hcilimi ] Vtmaiorem vim fia-
bcat, &inuidennor£iatoratia, totiiinfuaspar-
tes diuiditiqlii modus ampiiiicandi fludiolis artis
dicendi,nbtusefl.DixeraL-antea>.nulluminpro-
uincia Quinti bellum elle: idipdnn iam dicit ora,-
tion:; copioiiore^qua ea continenturjCiuein bel-
loIiTiperaroribus maximcgrauia& formidabilia :
euenire foient,qualia funt : i . lafidia: holl:ium. 2.

Dimicatiopralij.3.Defcd;io fociorum.^.Inopia
Hipendij y. Defcd;usreifrumentaria:. ^. S^dX'
tio exercitus. Res autem Iioc modo quan in par-
res dilfc6l:2 raai5res videntnr, quam iiintegre 3'
mo intuitu fpeccarenrurâut audirentur;, vt ii d\-

cam
,
CoMM. Nath. CHTTRitr. 105
cam vrbcmcapi, dimrmiiros, incendidomos,

Ipoliarifana, rapi matrcs &c virgincs, libcfosiit.
^îuicucem abripi , viros fenes 8c anus inccrfia,
lamenrationc,&;eialarioneomniac6plcri,idiii-
f quam, dcdud:ia, p!us ed, quam fi bcilurn lolviai-
inodo nomincm,cuitamcn h*^'C umnianihilo-
minusvnainfunt.
Tum atitem temporis , Afia , pofl: bellum Mi-
thridaricum virrure Pompei contcdmn, no mo-
> dopacata ; vcruni ctiam ciibus aliis prouinciis,
quaiiproDugiiaculisciiicl:aer.:r,quo4Cicerode
proumc.coniulanbus aperic tedatur.
'Rerfrumenrarta'] Eodcmmodo diciriir res li-
teraria , naualis, pecuaria, iniiitaris,vxoria,fan"ji-
f liaris,pafloritia,apiarij5pccuniaria,num;irraria.
Sed^tionem exeycin^-^ |Omnia,qua.' ha<f^:cntts e-
numerata {unt,eo (pQffcac, vc Qiiintiis videat fibi ,
ncq-, bellum , lcd ne bcui quidem raeitim, auclii-

fpicionem minimttm formidabiiem cfle dehe-
5 vc.^îvScTriM/Liov. Plato. V. derepubi. itadiitin-
guit, vt illa Cit ^*7 qÛkeiojVyiiiud ^ Ty iV.cê^t^.
GMtpernatores opi(mi)ld cQ: aw.s iuor peritiili-
mi. Redit au. em nd Metaphoras niiuricas. «'Sic-
etiam arcis iux peridilimus.iiroe

uti nauicularius
f propter ventorum rabiem Sc cempeftatem ac

liuciuum vehemcntiam gubernaculum rcl.u-
quere, Sc nauim proceliis comruitctre , noler 5,
volens , cogitur ita gubcrnatores rcrumpuhi,
:
'^quamiiis fapicntillimi j tanro nonnunquam'

3 rerum aducriarum cnmuio obruuatur , vt ckj^;^
^^^
uuni rcipublics lu^ , eciaiii inuiii relinqucr®
^ G 4
:
|04 In Epistolam ad Q^Fr,

cogantur.Verbu autcm gubernare origine Grsc-
cumeftdeducflum a verbo Kvdf^vcca, i.guberno,
navemrego: vnde gubernacor,&)to-
jcoSipvMm
Cipvmii gubernatio, Herodian. dixit. tov Sfo^v nV
iyTTmvxjuCipvav,
^
Summapax] De qua itideîn oratione dc pro-
vinciisconfulanbus. nullagensefl;, quxnonaut
ita fubadta fit, vt vix excet aut ita domita , vt qui-
•,
€fcat j aut ita pacata, vt vidoria noflra impcrioqj

l^tetur. I
Dormientem o^merel Securus eaim impcra-

torautrexj&abomni ofiicio ceilansj etiamin
fumma tr^nquilUtate poteft everti, Sicuti naves
nonnunquam repentijio turbinc, velis expanfis,
quae ita cito contrahinon pofTunt, exorco nihil i^
minus expedtantibus vedtorib. fubito evercun-

tur.Elligitur etiam in fumma tranquillitatc & fe-
retiitate vigiladum.Et quod Cicero cx poeca an-
tiquoretulit vigiiadum eft lemper multx infi-
: ,
diiE fimt bonis Lucem auccm peculiarem huic i

.
locoaftert narratio dcPalinuro, iniinc Qujnti

i^ncid.ubiromnus.afTumpcaimagine Phorbau-
tis, his alloquiturPalinuium
li^fide PalinHreferunt tpfa&ejuorft, clajTern^

JLqi4at£ (pirant anrtZydatur hora ijHmf. %
Pone capHtfeJfoJ^ QCulQSjHrare lahori^
Jpj^ ego paHiifperpro te tua munera tnihoo
Cuiiterum Palinurus.
Jlênejaiis placfdi VHltHm^flHitHj^ ^metos
Jgnorare tuhes ? mcne hutc confidere monfiro ? 5 <
iam ccsli tottes dec&ptninfraHdefersni.

Pofl-
COMM. NaTH. Ch Y TRyt I. lO^
Poftquam vcro rorclechco afpciTustandem

pbdormilcit Palinurus.
f^fXpnmostnopina cjtties laxauerat artnsy
EtjnpertnctimhensjCitT^fp^pptspartereKiilfit
Camq^ ffMhernaclo Itcjmdûprot^ctt in vndas
TrdictpuemâcfoctosneqHicqnamfditevocanie^
Poftca ^£neas c.ifu Paljnun co^nico
his cumdepjorar.
O nimium cxlo ^peUgo conpfefcreno,
3 Ntidiu m tmota Paltnare iaceUs arcna,
Qua: omniaeopcrtinenr ucgubernacori et- ,
iam in rebus maximc fecundis conitituto , vigi-

lantia commendecur.
Ftgilanier^^] accuratum , 6cinprvrftaado ofii-?
r,cio(edulum.
Deletlare] ratione pacis & tranquillitatis. Sl
cnim, ut Alexander dixit, ^caAov^fatuA iîu ivâ.T-
icc^ (T)i.\6i:qurinto magis bonogiibcrnatorinul-
lum ipeClaculum accidere poccric iucnndius,
Q quamiitocamruamRempaSl. afpiciatilorente.
Scitum etiam &
ab hoc loco non alienum eft , ii-
iudj t)Seia.o-\.ii 7n<ôg iv >cp«.Jto7; cliiy,pyXi>ei(rffm yxK^.vvii vclO"
rihoKxiv eis-opa^. Comparat enim interuentumfidi

amici, in rebus aduerds, ferenitaci & traquillitati
j maris,po/l:grauem aliquam cempellatem ingru-
*
cnti, quorum utroqjnihileftdekdabiiius/
£A:^(7^f«frtf/(?«(//^«<^]SubJitiQuinriCiccro-
nis in mmori A(ia, erancindupiicidificLentia :
aut cnim eranc focii popuii Rornani , hoc cft ip-

Q fius Aiiorincoix, quos a]ibigrxcos& prouincia-
iesnominabit. Aiii ciuesKpmuniinAliacom-
,
lo^ InEpistolam ad Q:_Fr.

nacrciafuahabentes : &kiiterum cranr, aut nc-
gociaiorrs in tiiercaiura &c foenorc cxercendo
^
cccupari, aut publcani, vectig. exigendis dediti.'
Hrimmtjjimnm ] vtpore non-tancum ratione '•-
îxsid}M7riaA , icd iiteraruin cjuocjuc graecarum

qu^bus crar cxtiilti &rA quibus ad aiios perucne-
:
rarhamanitds.vtportcadirit. Innuitigiturcum
fint licniiiics liumaniilinn, eos eiiamfGretra-
iâbiies , d>c baneitis rationibus vitro obicquen-
tcs. Sicmi aurcm £uropa:orum acritiis , Africa- 1
noruniq; p rrhcis it?i Aiianorum luxus

: moiii- &
tits,qa;x;hiimanicatisqLiafides;en£rar.ns6cmo-
A'ax0i cxcedcLtis iadicia iunt, hiftoriis &ore vuigi
cclcbrantur, Infraautem hac ipia epiil olaAfros,
Hiip.Uios, (ScGaiios vocatnati0ne£,immancs&ri
barbaras»
Pî^Âir^K^JConfuetudo Romxfuit.vt cenib-
resfmguiislurtris vc(5liga[iapop.ilom<ioc^rent:
ad qii^ conducenda equeUris rantum ordinis
homincs adniitcebantur. In quo &i
ipfo muita:
diuerfe (ocietaccs crant , qua: pecuniis & opibus
fuisconiuniSlis , antequam veciiivilia prouincia:
ahcuius conducerent prjcdibus &prcTdiis Rci-
publ. dcilmima certa, cxaiiqua prouiccia,certo
teraporc ioiaenda,cauerecogcbanrnr. Vc^li- i
galia autem nue tributa pop. Rom.tripiicia erant
I. Portoria graece teah: vnde pubiicani tihZvcv^
,
qua: in pOiCubus ad mare aut i\ raiiina erant: coit

iiiiebantq; n n egoti itoium rcbus venalibus aut
i
promercaiibus rcilim andis. quod ipfum qui fici- ^^
^bîc &: eiigebant portitores vocabantur. I \.

Pccamx, quas cx agris coUigcbantur habentes
COMM. NaTH. CrYTR.Î. 107
nonienarcipia: cjaiadccimam paitimfrumciiti
.
Kom.dcbebnnt: qnod ipfamfrLi-
aratoreSjPop.
inenrum dccumanam &:eir.s exadl;oreSjD.-^ciT-
:
niani quo^q; diccbantur. III. Proiicntus cx fyl-
^ uis Sc palcuis pablicis, pro pecorc in iis pa(tcn[c.

quos ip(bs colligcnteSjpecaariiâppellabantur.
Porcitorum autcm cftpecuariorur.itiojfcriptu-
ra :&id vecliffildcfcribentcs aut'coilircntcs ma-
giflri quoqj lcriptiiras veKciiptuauii nominaban
o tur.Omniumtriam meminii:CiceroinManilia^
nahis vcrbis.Neq-,ex porrn^ncn; eMde:umis,ne-
quc cx icriptura vecftigal conieriia d potcft. Hxc
vero vecl:i;7alia omnia faopcriculodccenforib^
redempta, quia lociis exigebanc, aut cxigi cnra-
5 bant per (aos &: certarn inde iiunmam Reipub.
,
reprarff ntabanr,[fuis camea inrerim in redempti

onc 6c exa6cioneconimodis,quodintciH?;tur,
non negleccisjco quod pablicum curarcj&luam
pecunia in nfiis publicqs impecder^D-vidererjair,
to vocabulo iane lôiieuo , publicani anLiqui:us di-
£ti funt. quod ipimn ramen riomen propcer co-
rum auaritiam tii'rapinas,plurimum pofiea.prae-
iertimapu.dProuincia!es5Corfrraxitir;famia:.Te-
ftatur id hiil:oria EaaniTelica, in qaapublicanis
i.
y
peccatoresfere adiunguntur. F.rarit cnimhipcc-
cacorespublicanoru locii &miniibi,quili;da:a,
informam prouiaci.e redacâjOperarn iiiamRo-
manis ad exadionem ved:i^.iiium.nibutorum,
&:perconfequens adopprcdionemhbcr.tatispu
jc blica:Iocaba]U,& ideo a reliquis Iad;t'is pcccaco-
res,quafi fceieratc pcrdiri,voc2banLUf. Pubii-
Canorum principcs quoqi Mancipcsilint vocaq
joS In Epistolam ad q^Fr,
quid a populo emit conducitve, qui manu fubla-e
t^ (ignificat, fcaudorememptionisefle, (icdi-?
d:us quod manu capiat. Prxtetca ipfis etiam pu-
tlicaHis, a provinciis, quarum vecligaliaperci-
piebant , varins appellationes funt tribucap ut alii ,
J
AfianijaliiAfricanijaliialiternominarentur^vi-^
ie Alconium. in diuinationc. 8c Cic cpift. if.
)ib. I. ad Atticam. Quod autcm hic Cicero fuae
cum publicanis neccflitudinis memimtjid primo
rationc ordmisequeftrisEidlum cfl:,quiCicero- if
pibus cum publicanis communis erat : deinde

rationc patiocinii &c defe n (io nis, quam Qtdo c-
quefl:risproCiceroneconfule,(Scip{eCiceropro
ordine equeftd (iepi(|imc , & prîettim publicis
mnlccon{li:uiis,infenacufu(cepit. Inptimisau- ^
lcmhucpertincntea,qu.T in orationepro Plan- •

cio inter alialeguntur, ubi Flos, inquit, equitum'
Romanorum, ornamcntum ciuitatis, iirmamcn j
tum Reipubl publicanorum ordinccontinetur. •
Necnon inManiliana. Si vedligalia neruoselle î^

Reipubl. fempcr diximus, cumcerteordinem,
qui eêrcet illa , firmamentum cxterorum ordi-
num,rc(St:edicemus.Quodautemorddillcapud
ludôs 5 ut dixi , tanto odio &
infamia f]agrauit, *
caufa cciam hxc fuit,q!Jod mhil magis indignum i

putabant, quamanteaiibcrrimos, lamlubjugo
Romanorum ede vccligales, feu tributario£,at^
que ideo pubiicanos , feruicutis illius exercendx .
adminiikoSjfcrrenopotcrant, Nuncmiroquo
dam Dei indi'. io facîum e(l iir publicjinornm
. }<
RonnulliS in legnuin Deiingref]is,ip(ilud3î ho-

îe
^
COMM. NaTH. CHYTRytl. to^
dic intcr Turcas finc piiblicani.

Nes] qui iph cjiioqiie cquites Romanifamus,
& ordinis equeftris patroni.
NeceJ[itHdtr:e]lAca:îVJô capirur pro vincu-i
IpquodamanaturanobisinjeclOiquodncccHc
cfi:kruarc,nifi ab iphnaturavclimus deficcrc;
taJe vinculiim cfc inrcrfratreSsConrangiiindoSi
axlii^.es 5 tribules, patrono5, clientcs, benefaclo-
rcs 5c bcncficiarios aiiosqucintimos amicos prac
fertim ejurdcm famiiiar,orînis &: officii.in quos
brxcer cj:tcros neccfrarid ofHci.i conferunrurj
6c qui alias miiruis bene^ciis quafi ncceO^rio in-
terferlcuincli funt.Hi <!c Fcfco fjnt neccllarii^ <Sc
Cra:cis a.vccy}<jxjst. Kocrat. oaoi juyia' ovQMd 0-vy^mlti4
ApudH(;rodocum quoq;fubuan-
•y^ja>v^ptV;)^6y,
tive ^m-^Kc^m iVp(^t;pwf5 (it mcntio. Sic enim in Cli-

One eLViv >t> ia^yci/,; cvuCcict 'U i<jyj.^ci «;c iSe-
ci\)oiyiicfjf\ii
A^cr/ {m/:^//r'Hy,pro iirma neceOirudinc.

Ncc-octantii^hXfHGMOiVitozcs intcllieic rncrci-
J)us Importandis & exporrandis, item colly bo &
ufuris cxcrcendis occupatos.
L}c^p/etes]Hi propric diiîmtur , quilocis , ii
agris & fundisabundant, reuquipoiiidcntlati-

fiindiaiindefit, urpoileade aliis quoquediiiiciis
vox lia:c ufurpetur. Optima cnim^&ccrtiilima
eIl,Fe':rilibus fundaca pccunia viliis.-
N^dflrtconpyiUtm^lw qUci CatilinacLim fuis ('o-^'
ciis forcunisopulcntorumimminensjOppreirus
c(l:,sf^ direptioncs ac;)(^pf ojwprla/, feu, ut Cicero ali-
bi nominat -j^jîuv "^Ha-â^j , id eft , nova: tabula:
fio 1n Epistolam ac q^F^-
fcriptiones opulentorum impedirx atque ifi ;
Tua boaa omnibus conleruaca , ^f: commcrcia^

ipfa non fiim: inrerrupta. Pro quo bcnchcio pu-
,
blico,mento iibiiuisqi gratijm cieberiM*Cicero
aubirraharur. quamuisineiusetâmintempefti- f
-
uacclcbratione nimiscrebcr eilevideretur*
TRACTATIO SEV
COLLOGATIO. \
I <
PPvOpoiitio huins pattis conflat non^porpo-^TM^

cohortatiorie, non^^fe^^-jmanuatOjfcd ^tj/-
6?r«5prccati6nc.l\op;at cnim frarrem ivi. Cicero',

ne animum concrnhat. Q.\x^ orationis forma
tencnda cfr, cum aliquid quod vel viru 5 vei audi- i
tuingratumforcvideturêrrprpponendum-.vel
quando is, quo cum agimus bonarum admoniti-
onumcilimpatiens. AlrcraDarsrraclarioniseft .
«uSjfca, icu dirc''l::r. quo eniiti loco & ordine pr:e-

ccptum propofuir jCodem & confirmat &iilu- 2f
flrat: qux
maximeiis, quialiquiddocere
rarip
volunc, acccmmGdaefl. Tcftiajiiof habercon-
ueDiensvirisprudennbuSjCumloGuunrurdcre-
bus futuris quarum non cit dctcrminata vcritaSi
,
I raq; eio(fc:cm odi •-zr.oOeaô/, diitinaUoncs,;'^^) ^s-^ 2-

\
«ci)i'ei>'5 pr.Tdicîones cautefuntproppnenda'5&

quidem cum aliquo ov/ox/erâJjleiiparviculis dubi- \
tationcm ligniiicantibus , qualcs hic (uar, ut opi-

nor, &aiibj, ni(i fallor. (Jî enim de ii ccrto ali^ :
quidaliercreaudcnt, fuipicionem temcrit?.tis& 33*

ftuiriti.x vix elKjg-.uut
9w-^^
CoiiM* Nath. CnnxAt. ut
Quiirco nocancfacfi: ôp^pTwocai/*^'^*^»?*,^'^!!^-
ranonisveiociusdicieaiicciSjat^Jjirt-tlciiainpiifica
uoiiilcruicns. Briiuitcr CHim6cccicntcrom-
nia ,
qua:magiilratui occurrunt <foCipa, omnia
iremiiomiiiLimgeneraquibusiraterinAliapras-
erar,pcicurrit. Cui parci linjuliniunc cvmlfoif-
uch conglobationes, t;TOvo(poptf^,iterationcs,item
Qujnco obfcruanda cd concinna 3c dccora

ratio -fvp/a^7?M>;*i:. Non cnim ipfi* benciicia con-
Xilatus iln commcndar , Ccd id iicri oitendic a nc-
ôriatoribus Afiaticis, qui intcT alio3,a Plutar-
:hopeculiaj-i lihroindicntos , njocius eiircipfura
inejiliorum ofleniione &iniiiciiaiaudandi.
R A T rO N E S P R /£ C E-
P T G R V M.
tAm quanrum adres quoqac ipfas ipc(5l-ai\ pri-

^mo obieruandus ell locus ds cp.trrantu dC
giiicudine animiîn pcîfcrcnaissofHLii cuiul-
uiiquc,l.iboribus fTic vpis vcl ob rnacrriirudi-^
cn & maltitudincm ncp.oaorurnaoiiriura dv=!-
jirâr, vei iis fe tanquam Hudu obrui iinat, ied
orius vitroiis occiu:ra-t : mcmoriilius Virg-ili-^
fji. Tu tteceds w^-hUs , ied cciura sudcnrior
o. Magiilratus cnim ignauia&/^/3cp)4t-'j:^/« iub-
in.s no jcc, & iplos pcrdir m.agil]ratiis. Quam
b cauiara Traianus imperatordictbat, Tyran-
fri In Epistolam ad q^Fr.
hos quietem qiia^rere , principes vero bonosjla^
boribus deditos pro communi faluce vigilare.
Sicuti Platoqtioque 3. dcRepubL Magiltratus
comparat canibus , qui $C infomnes funt, acu- & -
tiilime vident&audiunt. Etreprehenditurhoc

nomine Tiberius Imp.quod continuo poll; arrc-
ptumimperium bienniopcdemporranonextu-
liiIer.nccnonSergiusGaiba,quiariteimperiuni
dili 9 ens fuerat j& accepto eo totum fe tradiderat
ignavia^. /
. i
1 1. Sicut in agricultura rion fatis efl: lappas,
5c herbas Inutilcs cx {cgetibus evellere,&:
aiias
'
combutcre, nilieciam ager paulatimitapr^pa-

retur, ur hujulmodi zizaniis locus relinquatur
nullus boni &:prudentis magiflratus ell^non i
.' ita
tancum litesfubditotumdirimerei&rceleratos
punire j verurriita qiioque negotiis^ Sc fceierum \
cccafio nib. dccurrere ,ut utraque paulatim ma-
gis mogisque minuantur,ncctamcrebrisanim-
advcrdonibus &
fapplicii!; opus /it.
H
I. DeditpiiciKeipubl.daru^pacatonimi-
fuin&tiirbulenco:inquorumiliaplurimumpo-
ted: eubetnatoris ratio , diligentia , virtus anuri ,
niodcFatio : inhocautemdominarivideturfor-
itunn. , ;
I V. Deiis quxctiam fapientibus in Repub.

gubernatoribus funt ferribili;i5.&Konefl;is eoru
conatibus adverfijqua: funcinlidia:, prslia,defe-
<flione!5 liibdiroium, inopia iiipcndiij-penuria
frumenci,feditiones, &cc,
V, De bcnevoicntiafubditorum^pr^ metu,a,
ma-
COMM. NaTH. CHTTJlill. H^
jnagiftracucxpctenda. quonomincinprima Phi
lippica rcprehcndicur Antonius, quod verum ad
glori.am iter ignoraret , malens lcilicet mctuii
quam amari. Sicuti ncqjdiuturnumcflcpoteft
idimperiumcjuodractu,nonbeneuoleniiarub-
ditorum concinctur. Eft enira , uc Gyrus mori-
ens Silios monet , bcnevolentia fubditorum, rc-
gni fceptrum lirmiihmum. Et Antigonus inex-
pugnabile principum munimentum eflc dixit;,
lubditorum amorem &: bencuolentiani.
V. Devitandaam3gifl:ratibusncgligcntia&
/ccuriraterplerumc]*, in rebus fecundis,obrcpen««
cc.cum,uc Q._Curtius lib. p.inquit,rar6c|uiser-'
ga bonafuacautus iit. Quocirca &iilud Home-
ricum hic efl; tencndum,oi/p^PH /arawt^j^^/oy h^m Ccw^
V I. Dc fpedlaculo bonis gubernatorib. lon-

ge omnium jucundiflimo , quod eflflibditorum
6c r€ipub];ru.Tpax,tranqiuiiitas&feIicit^. Sic-
uti etiani bono pr^^ceptori nullum fpe(^?.culum
cfl oprabilius, quam li auditores fuos videatin
pictate , modefl:ia, bonis moribus, 6c crudiciona
indies quampiurimum proficcre. Sicuti (X
'. advcrfo , nuilum eidem Uoluol efl;acerbiusi quam
eofdem videat impios, fupcrbos, immodeflos,
ii
male moratos , in iuto ignorancia: perperuo hx-
rcnres, & bonis admoniiionibus ac doClrinis rc-
fradlirios, Quprum nonnuila etiamin decla»
ratione vcrborum attigunus.
H
n o r I 2 M A T A
€x csntextu,
?. Botii magiflratus eftnegotiis noncciicrej S
auciHdemobruii^fed contraca animumerigerc,

iifqiievltro occurcre. Nonenim fatiscflvrgcn-
tianfgotiaprobcexpeciire, nifi cria corum nu-
mcrus & molcs paolatira prudentec minuatur.
QîcA 'jtiaiTi in occafionibus pcccatorum, ea & '
coiiiiranribas ttjppliciis mature avcrtendis,lo-

cumhabet
2.. BelfiTm m.ignumcx::pericuIorum admini-
flranti , non mirumadraodum gravcm cfTe,
eft
imperii proroârionein. Nemo enimtam cfi: a- ^
nimoras^quiprarliLuninituruSjnonaliquomodo
trcDidct.
s. Qua: anodraratione, diligent-ia^virturc,
6c modcr.iLionependcnt, faciiioravidenturiis,
qucr pcndcnt a iolafortuna.
•i',utdixicPhiio.
>-. Qucmadmodum Cxpc iltur optimi quo- ,
que gubcmatorcs vim tempcflaris vinccrcnon

poilinr : irac-primiquoqucprincipes,G:peciu£- .-
modi c-ifiUis oC diiKculratibns i.inpljcantur , ut

fortunÊ ndverLr impctumncqjcintrnpcrare.
•
6. In lonji.ncshumnnosj&neccdirudine 3C
bcnciiciis La-iagirtratui drvincl-os, faciliusimperi*
um cil- quam barb^^ros &: 3 [ienos.
,
7. Ncgori jtorcs nihiifereallud fpcdlant,qua

»tl.<^
. _ 1 .. - ,
»-^^* ^**'^^^'-
> ^ iôrtuua^ luas habcaiit in*
columcs.
rsrS ET l M IT 4T 10,
V(v^^ huius partis, (i imiradonc aliqUa cxpri-
menda /jr, enr, cuni aiicuius animus propcer ma-
gnituclinem&: mulrirudinemlaborimi oiHciifui
dcn)il1?js,& fradbus c* it erigcn us-&dd conftan-
o tiam &
irortTudi! em cxcit jndus. Qiiod nos,fidi
juvcnturis lcholaflica? moderatuHs laboribas,6^
moltfhis, huncin modum accomniodare iumus
conati.
\ T\ (f inen ^tfcff/ in n?cfd)cn û ntm kfitiafTert

-Lî^bcraScrlet) ^lrbcitVnD ^cfci)ivcrim(^cn bcto
nc£? '&c{)u(rcîmcnf6^ ffdvjcf?/ âl) id)am x IIL
Novcmb.5uQ3remciHt?ofcmpfttn(\cn/^nb^cnfcU
bc aucr ntci)t cnc hcr^jiicC) mirfcit)? iTucfcn Scnit
i(!=bcr©d)ufl)cnt'Cli)ni>(;^cfrfccfftnt(i)tvncrfa[)rctt
\jmm {&' ntcl)t tt)t jTcn fcltc/aHt^ btcfcfbc fur mul)C

vn^ arbcir xwn ftd) [)nnvK'>?lbcrn(d)t tcjlo tvcni^^ct
faa {d> barncbcn/b3 bicfcibcn bcnnod) (x{\<^ ^cfdâf^»
fcafci)n/â?;fie(>ilird)n(d)t(5anft^n()iarfurrnfcit#
M> obcr vnfrcafi(t> foHcn vii f onncn achaltcn nêr#
t»cn/font)cr[!d) nxnrn bic operaE vntcr allc coilcgas
vcdu^mbbequcmaiifi^Cihcnlc^/ vn^ a(p bann mtf
vcrnuufftinibi)orft{)fi^fcitcinl)Cl{i(3(:d)an(^cfan^
<^cn vnb vcrnd)tcttvcr&c Q^crmanc W<^, Dcrtvcjcm
/ bvif tu fnr bcinc ^nnfon
anfcncÎ td) alicin ntd)f /
mclyr arbcif aujt t^td; ncmcf? / \>c^\v^ bu nari)ma(^-

II(^ In EpiSTaXAM a» Q. FjR.
crmia,cu fonncfr/ fonbern t>a^ bu D;c ©a)ui<ii v<.rr
i^nrcr dcmc Coliegaswrmnfftti3[tc{)v»nt)cr^cnt^
lici) buvd) aHc cMes au^tcilcf! / bo(i) aifc â^ bu i
nkttDîit.jcnniîCc'^:!;^!;! i>on Derfc(bu3cn fc(bfran«'

ncincff / *^n& a u Dcm ct)cr D?c okrflc 2(uff^'c&t f bcr
flc 6c[>»[tcjt/iM'it)aU a(cui)mttacbur(ici)crfrcunt>*
livfctr i>nt) crnjl an(Ht(fcft/ Mi jic j^r6cfo^(cm^
7^'a)>t HCiiTi^ 'ûnt) trctv(tc() ^crricotcn m^mi
\>ni?i\?trjTt)u ji)ncn fc(b(!in fo(c{)cr^v6citinii) flcip
allc^cit mitcincm gutcit c;rcntpc(ôrc^cj;cn.5Scnn r

t>a^ a(fo 3cfci)c;)C!t anrt> / fo tvir jtu in i)cr ^l)at cr
fa!)rcn/bdî)t:!)aH(3cma^(tc() Dicfc^ Mn^dyui*
tc»3imcnt t)C}lo ictd)tcr anfommcn mb. ©c(f
t)cnnoc&t)on a^cacn Dcf^ tHfd)n?cr(tc0cn2infan<5^/
Dcincn ^Tau\^nidn (ânii vmb <âr ftncfcn in\nt> i
failcn/ oDcr t)id) bnxd) bic iajltîcfc^bcft^tvcrî*»

d)cn 3(m).n07 (^lcid) a(ll mit ciii6n ^înfckxml*
ti^cn / ^nb 1 6crfd)u{tcn lafim / fonbcr t>cnfc(()ii3cu
i)fc( nKi)V bax^c^yn auffrid)tcn tnnb ofci^cmcitcr
7iiU\)t cntac^cn acl)cn / mb tvîcbcrilanb tfviut. 2
®ann c^ tvn vicl vSnijcfcacnhcit/ vQniuf? ^nD'

îtcf 5Cit(tc1) abv3cn)cnbct iDcrj^cn / vann man
}nn^n ^cutcn fcinc©c(C3cnhcit5u junbi^cn^bri^
(cgif / l>nt) f^nbcriici)/ ivcnn mviUn if)ttcn allm
itm^ «3uri^ 5u v'('Un iHnfd)ajTct / au jf Da-^ ffc burd) 1
9}iii jfiâni^ bcfc0 û timn l ntd)t ^Gifad) wbîw^

ic^ Y)abt @uticma( burc^ 3)?uffi3an(5 fd)icr
jcbcrman m k'fcn Q:f)atcn an;3crcifjctût)(^ctric^
kn ivcrt), ©0 vcrl)offc icl) bod) <^cnMid) /
lfC^$ t)tc ivcttlHTilmbtc @ci)ui/ bic t)tr ûrcgicrcn 5
frcfol)(cn ifl/nod^ nuc^t a(fo gan^ vnDjjarbcfd^c^

^t^cf
COMM. NaTfJ. CHTTRifl. II7
f)Cit ini^ ^cr t3?Hmni(C/ îc i^bcrhant foitc acncrn*

mcnl)<t^cn/ viffo and) M^ turcf/nap fcin '^Xnjct'
(ûn^ ^cr i^crlacn Stfv*ivltu/ 3ac(}r / ^nb (Srbar*

icitifc\l<n i^bxid) s:^nbsuf\nmnfct)n. Q3nb5n>ar/
ivcnntcf) tt>u(tc/ M$ i)u jciitc^cr gcif / v>nb bci;fo
wDcrbncr/ rua)iofcr ûvjcn&ctnc ©cf)u( an,)U^
nd)tcn/ n?t((cn wcrc(?/^n^ Dae' biv haib tm anfan^;
t)C|Tc(l?t^cn giirhabcn^ fc(cr)C ûD Dcr$(ctd) ^cr'^
()tnt)cnmd^ V)ni) ^cfd)n?cr(t^fcttfurfcmcn/nnlrb
tcf) mtd) kfc^tn/ ba^
bariibcr crfttrccfcn/ i>n5
fc ctn bcfcr \mb / awd)

iMtf];(iicf I)atffiacr 7lnf<va<t,
ctncn bcfcn gcrf();an5 / 93ttftc(t)nD CSnbc mtr fid}

brin^cnnîlrbc- i)iuni(tbtrabcrba^fXcc^(mcn<
t>bcr fc(c()C <S<ifnU bcfc()(cn / barg^t hif> anbcro
t)ic i)bcrmcfft(^c (tccn^ / mt> fttaD(id)c grcj;i)cif/
fcincrfVaum (^cbabf /intb fn iK(d)cr t)urd)t)ctnc
^ci^hcitl ©cfcfcicf(t(^fcif /intt) 9?c(Tiiûit^/i>tc(

(\ufc^ fan acfd)afTcf intt) i-^crrid^tcf n>crDcn. o S
haftn t)id) aud) ni($f $n bcfonjcn ba^ bn bctne /
&d)u(Î)crrn mif bcincm ()crr(ic()cn 5t'tr!)abcit

tt^crtn mcd)fc(? craurncn / cbcr i^cn hcn j\ird)cn^
ticncrn i>bc( auj^.^cruiTcn / cbcr aocr iuvn bcr ac^
mcincn 'Surt^crfttafrt/ oDcr ivn bcincn CoIK gis,
; fc(fc(T i)cr(atmbt)Cf mxbm / bcinc diicipuli nuT^

t)cn fid) aud) f>a(!Tam''.UT n^Cij? ntd)f nn'cbcr tic^
autf(c(>ncn/bcfnc ^Txfolbnnî nîvD birnftttVLnv

cnfl^ârtcnnHTbcn/ bcr^cmciiteÛatnnn-crb fcmc
93^'utcrci; it>tt)cr DiduTi-ccKn^Q^^Jc^dK ît:YTc<x*
5 it^fc^fcn Ocv^ incfcnanDcrnhod)rsc(cnrtcnêucm
'
J^5
5
f " ,
fi8 In Epistolam ad ^Fh,

t» )f)rcm €d)u(rci3tmcnf nm
olJmn t^ktcn
falncn |c;n/ Dap/ [(t^kid) mcandj cinn^cicrtar^
licr Qmmnan i ton w<:<{m bcp ^xo\\'tn9Sncj,t<^
toutcv^ I tk Dvc4j;'crun(^ t)cp <8d-iffc^ auff^^cbcit
mup) arfo ftc audi fo ticfc ^rcffc Q3crl)tn^crun^/
^lMct>crf?anD/ init) 2(nf?og nic(}tf)abcni>krivin>
tscn fcnncn. S^^Kfc t-ctnc Sd)t;(arbcit ijt ôit
2t[tcr^ (;crn^c[bc|tc[lct/ru[;'t<5 Wih ftili/&od)a(fo
Da^ fo(d)c @ttl%fcitdncnt)nad;tfamcnt>nni>
fd)(cfrcn.3cn RectQf em an^ ft>o( in tcr ci;(c t>l?cr^ ^
(alEcn/ clncn pcifTi^cn abcr mnh iiâcfcrn tianc*

iBcn/aud)n>o( juut {}cc!)ftcn bcin^^m fon^tc.
'£)am\ m^ fcnbcc ctncn trcti^cn / twn^ u^ ac^»
litct;ncn QjafcrfanDc^ (tcbâlcnDcn Pra^ceproii,

fur c!n ©d)(ni^fpic( furiomirvcn/ âj5 v^m (tc6cr
iMti)' c5cfcilt\3cr fcrin mcd)rc/ bannttanncrfptVv*cn
tnnD fcljcn tna-j / t)ai> fctnc @cl)a(cr tn n-ai^rcr
/autcn JtiutfTcn minb ^'prad)cn/
©otffciiitfcif
i^nD auîciQ auil) mit (obfid^cn ittcn (^caicccr C
fci;cn/ intut' in ^cnfe(bia,cn tcn "ia^, û '4a(^/jc i
(cni3cr |c ntchr û nc[}mcn. (J^ ifl a6cr tcinc
&d)i\{ nur "ihOy^^ mit ©un^crfmt-crn/
lcfciit
tt5C(d)c / tr(cti^ct(fictn cincv \c 'A^ci ccMIcrcn (^m
(^cbcrcn viiD craor^cn fci;n / pd^ avA) in bcr @d)u(

iô( ivcvt^cn nacl^ ©ccur ivificn 511 tcri)a(tcn /
^
t)arnad) aud) ntiict(id)cn?uip[antcrnintb ^m>

fomMtnacn/ rcc(d)c/.t)tca*ci(itc mcfcr ^tf^crf^cb^
(cr tnt ti>if(hal^(nt)cr ccutc ^vinDcr {Cmt/ ^nba,n
^^dâuffDag cHix v^rfd)ncbcn / aud)

flcijBjjIc
indjt ckc un tvt in ^cnicdHcipliiungcnommcn y^
/' ^ n?ct:^
COMM. NaTH. ChTTRÎ. II^"
*kâ*bcn/)tc i)cSm t)irt)am;3i^^pri^cf)crflxm/^nl>

tvi[fcrn(]ifc(t in atUn bilHdxn ©aif^cit ana.cto^
hcti fo hafhi muJ) Dtcfct^fafi) ntd)t6^ fontjcrlicl^cjj

ju ^cfc-ri^^cn. ©ic ©vtttcu pitt) cbrlicfccr ^:5ur#
<5cr Pa:dagogi , vcM)t HKbrcr 'i:f)C];fi^ kt'cnucrt
inutTcn/ bO.^ fcÛVcVoCincCommcndadcn^îtb
©cfortcrunt^, m fofcftc j^ûtc ^cfcîcnhctt \>nnt)
QJntcrhaff f cmmcn fciin. ^^tc foftcn iTc DiUtii
in fofd)c i^n\)orfd)c*invtc Q3nDancfbarfctt ^cra*

5 ttn M^ ftc auci) tm <yain<^^xn mtc Sôrtcn ^n^
^^crcfcn t)tr I)cfcl)n>arftrf) ot)cr ^crt)ruf (tcf} 5«
fci;n / ficl) imtcrf!cf)cn it)oftcn ipabc &crivci5C!i
ctncn <>utcn i>nD ftarcfcn Svutf) i bcjtcilTiac i\d)
t)cr ^rcti) / QJfaubcn^ / t)nl) cinci? <ûtcn @c<t?if«'
fcn^, "^^jn fo ^tcf aff? Du vcrfrc^/ i>nb v>cr#
ma<»,j! M^ i?bn,3C bcfcfjfc tiifi^m ^crrn 0ctt/

/
ivcf ct)cr î itôf ntaC^h hn imb xoiU

fci^ S)umit
"'
©ottf)cfol;;cn*
5 "r Iteras tuas5querctiraii>,cledifiiculcate5cla-

X-^ boribus gubernacionis fciioIa{lica:,picniiii-
mas jBrcmoÎdib. Novembris accepi, i^CaHoa
fine commiferatione aliqua , legi. Neq-, cnim
ulquc adco ncgociorura (choiailicorum impe-
f
ricus fum , ut quafnamoccupacioncs dc nio-
ieiliias fecum afierant , plaae nefciam. Scd ca- ^
men idcm ego con£rmo , tales eas cire . ut

non protfus iint intolerabiies , G. temporibus
ccrcis commode dividantur, 6»: cum jucucio ac
prudencia quadam fufcipiantiir &c fuilineanrur.
H 4
II© In EpIStOIAM AD <^FlL.
Quaproptcr hoc tc primum moneo , nc tibi un{
plus oneris imponi ii nas quam humeri tuifcrrc
,
qucant, fed ut operas iilas inter collegas tuos bo-

no ordine diilribuas , earundemq-, parte non mi-
nimam ipfe fhbeas ita tamen ut y eiuri fupremus
.-
f
operarumcxa6lor,omnes &:fingulos, inofficio
fidtrles &c fedalijUt (int,moneas, bonoqueiliis
prêas exemplo. ita futurum efl: , ut in hac rei
omnia tibi ii-
ichoiaftica: adminiftrationc indies
antfaciUora. Nequaquamigitur.propternon- i
nullorumjquaj in principio horum laborum for-

poiFmt difficultatem con-
te graviora videri tibi ,
trahes aut demittes anjmum , neque te obrui

tanquam flud:u fic magnitudine&molenego-
cii huius fines , fed contra potius criges animum i
ac refiftes , Hve etiam ukro occurres negotiis.

Multa enim incommoda, lurbae 6c contentio- ,
nesmuitae, tempellive averii polTunc , florane$

peccandi occaflbacsîmprovido: huicxcati,pru-
denterprtElcin Jantar,imprimisque caveatur, nc i
unquam fit otiofa, Ni bil enim agendo ad ma-
le agendum,omnes fereincitari 6c aliici incon-
feiFo efl:. • Spero eciam nobiiem iliam , ad cuius
gubernacula lam fedcs (cholam non ita planc
,
depravacani &
corrupiam eire, nequeineapla- i
ne ita domiaari petulantiam improbitatera, &
ut veteris difciplins , modefi-i.-^ , & honeftatis
morum nulla amplius in ea appareant veftigia.
Qu.od li tibi, his moribus, hacjuventutc novum
aUv-ûem iudum Uter. apedciu^has '$c imiles mo- j
lcttus
(3)
COMM. NaTH. CHTTRifl, Il|
Jeftias ftatim inicio incumbcrc trcmcrcm

vidcre-,
animcquodmalumilluci &omino{iim princi-

pium , progrelliim & fincm quoq; curbulcntum
cxiftimarem portendere. Nunc vcro huiulcc-
f modi fchoU tibi commilla eftjin qua aut nullam,

aut perexiguam parccm licentia tenec : & qux
mihitotaintua rapientia,induflria, acmoder*-
.tione animi pofita ellc videatut. NuUas , vt opi-
nor 5 (cholarcharum offendones: nullas concio-
o natoruminfeclationes nulias ciuiuni obtreda-
:
tionesjnullas collegarum dclationes nullam di- :
fcipulorum rebeUionem:nullam flipendij dila-

tionem, nullum hominum plebeiorimiin(cho-
lam impetum pertimefcis: quasperfrpedodif-
f fimis fcholarum redoribus accideriic^ût, quem-
admodum naucleriopcimi,quoq-,vim Lcmpeila-
tis,lkiUi toc rerum aduerfarum fluaas 6i:pro-
cellas fuperare non poilenc. Tibi dara efl fchola

iam anciquicus bene confticuta,&traiiqaiila: ita
.o tamcn.uccacranquiliicasdonnicntemredorem
vclobruere, vigilanccm cnam del^^Clarc poilit.
Quodnam enim Ipedacuium iido,& publicx u-

tilitatis amanri prjL c.prori offeni poiiit iucun-
dius, quam ii fcholaflicos fuos videatin vera pic-
,
j tacc,bonis litceris, & moribus probe excuicos^<?i
in iiidem in dies flrenue proiiciences f Conftat
autccuafcholaprimamexcopcncvedifcipulorii,
qui e-us Kcip.lunc, qaa' amuiti^ iamfeculis bcne
conilirutasfunr. deindecxeogcaereadvcnaium
jO 6w inquiiinorum , qui auc quod i.obilium dc iror-
tuna:orum hominurn libcri iunc , quam acct^ra-

121 In Epistolam ad Qi F^.'
ciilimca parenrtibus , auc cognatis tibi commen-

fiian tur , fuam q; antcquam recipiantur, data fidc,
obcdietiamtibipromittut: aucC|aod picdagogo-
rum ofHcio fungentcs in honeftorumciuium fa-
commendationeadiuiiviuunt, iifquc
miliis tua T
comoditatibusirauntur, quasfe>flne tuainter-;

ccilioncobtinercira facileno potuiflearbitran-
tur.Q uis autcm horum ornaium fineinfic^niim-
pudcntia &c animi ingrati m.icula tibi vUo modo
molcfnam minimam ^
auGcat aducruri , aur vel ^
di£to.^s.uzfad:o viioindeccnritibicrcars? Sisiî-

turbono&fortiaiiimo^&fideijbonxqjconici-
cntio: lludiofus : fac quantufris oipotes. reliqua
piis oC quotidianis prccibus Deo commenda,qui
fempcr bciiefecit, 5chicquoc[uejbciiefacieto- ^ 1
nini2..VaIe.
ALTE RVM MEMBRFM V%AE-

cepi i p nmteuijg^ ana hjis»
Tenim. tmer hos ip'os] Altcrum hoc mcm.bru i9
Ai -pra:cep'd ptimia/;"i'de intc^ritate «Viei^/oTnî-

feu iy)ce^-r6icc ,
quci^Quindlo ffatri inefle capit.
Qux quidc iplie virtutes omaium prxclararum

adionu quodda quafi fundamccu llmt. Occafio .
auteeiuslumituratacitaobied:ione.Obiicere.n. i
poterat Quindus , graues ede prouinciaHu con-

troucrfias,magaas cotentioncs, raultasiuiurias,
aiuv ada:iiiii(lrauone prouinci^ difhcile mole- &
fiarcddenc. Prf^cipir igimr fratriii ia ofHcio fub-
dicos &c prouiuciales rede 5: comode continerc x ©
veii; j vc am c oiiuiia ie ipilim pr o be c5cmcat,tcqi

ûoddi^m
COMM. NatH. CHYTRiÎ. Ilj
«nodda cjuaii fpcculu aut exemplarcon/liriiatjad
cuius idca iubdici fe coformct.Facicinitt hoc cllc,
tnbusprobatargamentis.quorijpLimum dadii
cilacaafisadiuuan-io.ieuafacib. ibi Idaarciic
f magnuj^diiiicii^ dc p.Â!J^natura<!>:.dodhi-
na ad modcratione tachis 3C exculcus eil, is con-
tincrc tjuot^; & (eipf um Sc aiiosf acile poted. Ti-
bi>6 Qujntc, &c natura,£\: dodtrina taiis contigit.
trgotc ipium &:al:os inofliciocondnere lacilc
o potcs. ^
Maior probatur, quod , /icut ad ceteras virtu -

rcs, itaadconcinentiaqaoqjdtio iint neceilaria:
qûTii leu nature bonitas,& .mJe^tc (eu dodlrinaSc
inrticutio accuiata , in philorophiu& itudiisha-
manitatis.H^c aticc dao in frairc inquiccocurriv-
ie.igii ur expecf ari ab ipfo Sc preitari criam pofle.
Quod auce tantam muderacionefratri rribait,id
prorfus eil v'Szxw;aIiquid eximiuni. Aliiuidc enim
notum eftQjjintuni narurafaiifeiracundumjS^
o qiiodammodc aiiitcrum.
Arcerumarguincncam petitura comparatfs,
itide,p.(S'. Ibi, rucumpecania:,6vc. ^qaide tale
eCl.QV pecunix,voluptati,ommiimq5 adeorerii
cupidicaci poceifreiidere , isf.ibdicos quoq-, iibi
^
ncgotiatores palîCanos5&:aiios proainciaies fi-
ne ncgqcio poteft cc j.;nmcrc.Tu fracer pecanix,

vol'ij5caci,6<;.iliiscupidir4tib,pocesreiiilere.£rgo
lubditos quoqj tuos c5primere,&:inoitkio poc.s
c5tmere. Vis argunicci^cx eo pedet. (û^^d pccu-
o ni!^,qua omnia naratur^reii[tere,volapta:i 6c ca-
pkliracibusquib. i^^pctorrillimi qu;q; moiliucur,
feiui3:ari.ieipfum deniq^ vir.ccrc; ioê iic di£kjii%
|24 In Epistolam ad Qi Fr.
quam aiia, q-^ceciinq; ca fiot, {iiperare. Qui igi-
tur 5 qu od d Jificilius cfc , potefl poterit etiam id,
:
quodcftfaciliiis.
Tertium argiim.entum efldefiimptum ab cf"
&
fcdujlaude fciiicet gloria, ipf^m continentiam f
fequentCs&incipitaiamp. 6. Ibi, Nr4iiGra:ci
quidemj&c. cftqj talis ratiocinatio. Idquodcxi-
miam Istitiam vokiptatem , laudem dc gloriam
,
parit 5 merito (inguiari (ludio eft excolcndam.

Taleeflcontineiuia. Ergocontinentiafingulari n
ftudio eft: excolenda. Minorera probat cx laudc
&:gloriaipiius Quiadî, in omnium oculos in-
currente: eannqaeillu{lratcongcrie<r«/i««y, feu
fignorum Scefreclorumcontinentia!, quicilint,
nullofigxiOjpJd-urajpecuniaacontinentiaabdu-
cijitinerjbus fubditos nonterrcri, rumiptunon
cxhaurfri prafidis
: advcntunoncommoveri. Et
quiJemha:coiTmianonoccultariintcnebris,(cd
&auribusnontantum fubdito-
inluce, ocuiis,
rum,verum omnium quoquegentium,& natio- i»
Mumpofitaeflc.
rERBORTM DECLARATIO.
Tenim] Occurrit, utdixi tacita? obiedio- ^
vlu
Intgrhosipfoi] Publicanos , focios, &negotia-

torcs,partim ve&igal exigentes,p irtim exad:io-
ni jliiGbnoxios, Interquos, utinteriupiim&o-
vea) nadiralc dinidinm cfle nccclle eft. Nam,ut 3
infra Jica > diiiiciic eit ca, qux commodisaicili-

tare.
CoMM. Nath. Chytrî, Il^
tate,& prope nacuta diucrfa funt, voluntatc con-
iun^cre.
Exijl^ffnt ] Oriunrur^nafcunrurjCrefcunt.Exi-
ficrccnim, fere cum Emphaii ufurpatur dciis,
f quardliquo modoraoveri <5caugerividencur5&:
quidem dcfcbus magnis,6c fmguIaribus.To fum
verojdcrebus quiccis,& commumb*s finedi-
(criminc. Sic Cic.i. dc oratorc, incjuirjplures in
aliis artibus , quam m dicendo mirabiles exftitii^
> fc. IteminarteMathcmaticamulciperfefdho-
niines extitcrc, Item minimam copiam poeta-

rum egrcgiorum extiriile. Item pro Ro(cio Am.
Exluxuria exflitauaritia. &adAttic. VIIExvi-
dloriacxillit Tyrannis.
-(ontro verji<£ , :ni.^:t ix , conten tiQnes ] fccutus c ft
ordincm naturalcm, Ex conrroverhis cnim na-
kk\xr:v'ihzji< S^'^ iniuria,quas poftea «T.yjxf, lcu con-
tentiones &akercarioncsinforo5&:aiibirubl»-
quuntur.
»
Ofi^jivero ] Rcfponfio ad obiedbionem.
^Ty^» ie aiiapiam^jm]^ VerLim&coulideratio-
ncdignum cfl: illud Xenoph. TrvjS. a, Tiv «fôum i
^sf^voeivîc') îhoTTtveiv ^^^^/iiifûivov. lclco Diociena-

n us quoqi Imp. dicebar, niliii QiTc diiKciiias , qua
bsneimperare.
Sf/Jhnerc] b/lcu^hoia a bairJis, quorumefl
'
verfare dia quid ferrerecufant , quid valeanc hu-
meri,UuHoracius.
Ccnjiliimagis) Vcpote in gubernatioric paci-
£ca.
li^ In Epistolam ad Q. Fr.
QHAmforttim^Qnx m bcllis Sc tamultibii*^
preapueciominaricrcdebami^vcpauioanieplu
ribusdidumeri:.
îdefi-neôtn^Qujd clifHcaitans,aiir fnolc-
fli3e>p£aio poit. triccrcdopericuium neimpro-
bum negotiatorem comprinicre non pofii^.
Si ce tpfe ccntineas^ videliCCt caîfcvy i-y^pccrî
.iyqa//€/-:7r7E?fJi/. Princc|?s enim fuos bonos t^dc

voiens prius ipfe fit:
.
& vt Vtlleius ait , Rt (5tc fa-
cerc ciucs Tuos faciendo docear. iHiis cnim e- i
xcmplo qiiaptarceptis docctur. Er, iMuris efl: rc-
gcrrcis vixa quam (cnrentia. Conrra mhil eft mi-
*
nu-s xerendum,q'>aniriirioncm abakero vitrsre-
porcerceumjquiiu-enon poifitredderc. Vclvt
in quad^m epilloia ad Acricum dicicur. QuO' i
rno JQ ii proamcias &
rerap.rcgtnrjquorum ne-
mo duosmeics potuit patiimoniu ruumguber-
nare.^ Itc quod pro legc Maml aflcritur. Neq; e-
:
nifnpotcUexcrcinlis cojuintre impcratcr,qui

fe tpfum non conti uct , neqj^êueriis effe in iudi ^
cando » ?|u: alios in (c feticros cfFe iudices n5 vult.

Quiburctiam in rebus confiltat ;IIa continoitia
in eader^ Orationc infignibas hiure verbis cxpii-
catur.Eriamfi, inquit, qucm habetis, qui colbr is
/ignis cxercitus regios luperare p(>{Ie videatur: i'
tamen, nifi eritidem, Quiih apecuniis fociorum,
qi}i.ab comm coniugibus aciibcris , qui ab auro,
2;az.iqiieregia,mHmis,ocu]os,?nimum. cohibcrc'
poiiirjncneriricioneiis, qucm ad bclJiim /^liati-
cnm rri:;iumciie mictaris. In quam ieuicntiam 3«
«eiam Ciaudianus iH^.coiiCHonorii,
; .
COM ^4. N ^T H. C H T T Pv A. T. ^
J2f
'2^n /»«^ i^^jfî fi*Lii:tiinc o ^fiyuariiio r ^ .t Jii
fit ôpn!:c6:nfcferrf} zetntyCwm 'rjrderit ipfum

'
AHUorimparsrefihi. kcmtjaulopoft »
^
—
ISIi. n fjc t vfl-dirreiiffiu
H^manoi ad^ch. Vidi-nfêtUAm vuti Wf ftf/f

Similc crrillncl Pitt.ici:Pareto lcgKcuifquisIe-J
gciTJ (anxerij.Echoc Scr.ec^s inThyeitCi Rex vc-

lichon^îlrjnemo hon esHcrn volct. AdJfi^Sclioc
o Ifocratis , c[iii dicebat kj»'''??!' «tpPC*^^ H}->^^ ^PC^^'*
^*'
SicHt.icftdff[icili?'i^m ] AgnofcithocipdTm in
^nadam orario ne Ly/las , ciim ait. Incer publica
muncra hcc uborioRim efr: vtpcrpetuo omni :
S temporemodeitamaliquis & tempcrantcm (z^

fe prcTbcat , vc ncHyae Vi^luptntibus fnfrrior iit,
neqOelucri cupidicatc efl^-ratLir: fcd eamic prsc-

jftct, qacmnequc culpafc , ncqueiniiTS vocarc
filtcrcxciaibus qiifcunquc audckt, &c. E:hanc

II D ipGmdifticukarcminadminiilratioaeCiiicixa-
gncicir Ciccro ad Attdjb.T.cp.i. cumcefamili;e
iu3:contincn:ir./icfcribit,Om.niaiiIaprima,q!ux
ctiam cu lirtcris in ca:lcm ferebas,'^'7T^'?S futi iir.
Qîm non cR- faciiis virtus quam vero diiHcilis,
: ciusdiuturnafirnuktio!
Nattsra^ doFtrma ] cjux ooo 2pud Gr.TCOS
qu oq; celcbrb (bn.: niniirum £j;)i--at }-:^cj A5?;>«/i/.«ia»
xiyy. Hucperr'iiet IocusCice^'onis proArchia.

Ciim ad natur.im cx^miam atque iiludrem ac-
y celTcrit ratio qu^Tdam cojitirmatioc-, dodlrin^r,
,tum iilud nefcio ûid pr^clarum ac Imgulare
iii Ih Epistolam ad Q^ Fr.;
folcre cxiftcrc. Plucarchus quoqueinpnncipi®

libeili de educarione liberorum docec , ad virtu-
tis pcrfe<5liGnem tria oportcreconcurrere.-natu-
ramjrationcm , ^callucfaclionein. Subrationc
autemintelligitdGdlrinamifubairuefadionecx- ^
crcitationem.itaj utinitia hoc in gcnere debcan-
tur difciplinx:ufus exercitationi;pcrfed:io omni-
bus 6c fingulis fimul. Vc, ubi horiim unum vel
pluradefnit, abcaparte mahcam fieri virtutcni
necefle iir. Natura enim dilciplina fi careat coc- •, ii
caell : difciplina lianatura deftituatur*, mutilai

cxercitario quoque prioribus ducbus demptis,
impGrfecfta elf Sicuri in agriculcur a nihil prodeft
,
folum fertile,ni{iperitus quoquccolonus, 6c{e-

ttiinaquoquebona,6clecfaaccellerinc. Quod ]
igicur in .igriculcura terra cfk bona , id in hominc

inilituendoeitnacuravclingenium,autbonum,
jiut malum Quod ibi clt peritus vclimperitus a-
.
gricoia, id hic ell pra:ceptor,&: difciplina re6ta ac

comn oda,vciminus. Quodibibonaveicorru-
ptalemina,idhicraiio, velbonxdo<5trinsEvcl &
male,<SvC.
^K: Fii-iofljfimam »^^«r^?»]q.d.qnant6igitur ma-
giscxcoicredebuitoptimam. Huciilud Plutar-
chidc EdllC. (pvsidi^ '^biYiv apjThv Sjg.<^êif(i foAvfjLia..,
PecHnidi\ fcu iludio lucri , de quo aHcubi Thu-

C^«ldeS,7r-5^ l/iJ^^t A^^>;i/A<r/,:5n5ur!2> (S p>!Topo«,© -TrBAlTK,
® /i/fyVic, «E W^fiVTo^ v'^77)» ^'^cufiî^» Cui conlentic

Cicero i.ofHc. Nuilumeftviciumtetriusquam
tvariiii pra?krtim in principibus,
j
Rerump. &
gwber-
eoMM. Nath. Chytr/ei. ii^
gubernantibiis. Habere cnim qua:ftui Rem-

pub.non modo turpc QG^^kd fceleratum 3c nefa-
rium. X
Pauio cupidiorem] AmTwvjfignificansmaxime

auarum.
gr£ctIncolx minoris Afix y qui omnes
]
Gr.rce loquebanturi &, vt Cicero in oratione

pro Flacco reil;atur,Grax-i vocabatur. Apud Pau-
lum quoc]-, Apoftolum Grecorum nominc quo-
>
ties oopcniinair Iuda:is , omncs gentiles fignifi-
^
cantur. Maxima eniiii pars orientis Gr^ce lo-
quebarur.
/ta vitîentem te.fic intHehuntfir ] Tan quam Ai-^
uinum continencia: exemplum^qnaleluum quo-
f GueNicocle iubeteflb Ifocratcs. ty^v aicujT'^ (m-^^Q"
euvUxi ri^Pîa eiyjuut Tr/votMc/^ xuii^. yi\io(mo>v ct/tctt^?
wcAtft); oAK« «60? o/uoi^Tzij{ Sk ci^yycn, Hoc autcm 11 ra-
ciat rcx bonus non potcrit nonilii qitoq*, codn-

,
gete iilud dequo Homerus, i^yj^^^m di aû ct^v

o 6£oi; ai Srga quem vero fubditi ita funt af-
eiavpodf^ri.
fedi ;abeo'feqaam libeirciilirne inofiicio con-

tineri natiun tur,eique refragati vcl in re minima
hefas eilcarbitrantur.
AnnaUum mar.oria ] TanquamaliqueFabri-
y cium, Curium, Scipionem, aut Quintum Fa-
bium Maximum vel Paulmn /£milium. Erant
,
dutcni arinales, rerum pluribus annis geflarum

•U3n),uv«;uaia , feu confequcns qua:dam narratio^-
quid quouis anno faclum aur geflum Cilet , bre-
fo iiiter iummatimque perftringcp.s. Erantque
ûafi prima materia hifloriarum i qua: pofl-
.f
no COMM. Na.tk. CHfTRitr;

€a b<f?uamencione j peifonarum , caalarnrri , lo«
coruiii teniporum inftrui eniorumârfccbio'*
nui!ij, coiiiiiiorum, <Sv:accio;:um, ^rniOci^>runi
agtiidi 3 oiuni Kplcfiiiis vhenus 6c rpiendidus
,
pei!:eq4]cbai'in\ V i^g.|#/£ncid»eti.'iui pru hiftoria
Si 'jaeM ana ^(s$ rofirortiw aHtitre la h&nim,

Sicudcxi-^' ' ^"'^•.tide
Si^cra ê ' ?; .?///>^<f erfftapriht, de Ei»

flfs aur nlV' u^cum vd .^liarunihi-
ftonaru;;; yv>tc inimic iatrk Gonfidfrare locuui
C iccro n :: . .1 c o i : or c: di icjik d e a n n a li bus a^
.i
ecneem j hoc mocio, _Gra:ci ipii iic nitio icri- i
pncprunr vu noiUT Cato vc P;dor, c Piio e

, , ^ :
r^r enim hillotia nih:i aliud, nifianfaliunj con-

fcdlio. cuiusrei,memori»vquepabiica: retinen-
dx caiila , ab in!cio rerum Romanorum vRiUC
ad 1"
uii poiitincem Max. res omnes (in-
guloruai.aniôrum mandabat lirtcris ponrifex
M ix. cfFGrcbatquc m album ; propouei at ra-
Cv
buiam doini ,
potcilis , vt crict de popoJo co-
gnoicendi nunc arjjalcs uiaximi
: iicjuc eii.:m
nominanrur. hancltmfli udinem lci ib.: d: mul-

ornamenri;!^ monu-
tiiec-.ciliiilT; :iui iineviiis
mcnrarolu;n temporuni homirium ii^corum, , ,
rcilarumc-ue rerum reiiqucrunt idem l. de lc-

V"ib. inquu , anr.anDUS pontih u!"u iv.iix. umil
pocefi: eile nudms 8cc SL uri entin apud Perlns :
mac's , ^pad ;£o;vpriosyr.tibus .. apud I'jfia.'os /a*
ccrdotibus:ijcapuaAîUiiiaiÔi A OwiiiCi r. nx.i' u- ;
'
. beiid*
COMM. NaTM. CHYTKifl. IJI
[ NciKâ: hiilorix curaincumbtbat, cjuo fandior
Dimnuf/j hvminem ] lis virtutibus prxdicum)

cjua^noncaduntinquoslibctterrarfilios^quidi-
uinis iliis oppDmuuuro Anftotelis 7* Ethico-
rum vocat ^.Tvy \:7B-i^ vjuai; ffpinv ^ tip&uvji' nvu yj^
Oh(X«' ) qnod huiufinodi homihes , qua(i enthu-
(lafmo eiiodam , diuinirus afilaii vidcanturi
Htiiuimcdi enim virrutis prafftantia , magis
:> nafcirur ,
quam fingirur. Hebraôrum quo-
qnc idiociilno drciLiir Dev s eile cum illis , ia
ouibusdiuiuf» qua-dam e!acetexceilentia,quo$
fimili psn.T ratione Grs^ci voCcinc , Siiovi Ksf^
eL^v%ovcy id cfi:, diuinos^, &quaii Deo vTcjuipa-
jrandos^.
In V II. Ethiccrum citatar ctiam loais Ho^
mericuS; vbi Priamum de HecSboLcloquenteni
ly./jii-ffji fO,\x dici?o. ibidem de Laconibus fcribiturj

3 qiiij (ialiqu^r-m veMe admirenmr, dfcant o-ô^j
teir.i a.\r/p. Plato quoquc iii fine Mcnonis £ribir.
f^ ci)yi yiwa^rjki tv? cl^cLi^QVi cwSftM êiovg i(sf.hova'i , ;(_cJf"
Mv\^-rÂorii7o;. ^\<i Scipio Afri':anuslctT,ationefun-

f njcns dum inibicit vibem /ViexandiiamjirfisAic-
xandrinis 'anqurdit vir diuinus ipcdlaculo fuit*
TciieIu(linol:b.^;<;.
'Dt{:<jelddvbf(%7fu'\ QuiGrxciscfi: ano^^.^m^-i
}<,fc.'?i7r?TO' , «/>or7^7Tif , quaii diuirdrus excinirus,

c & ex iniperato fe oflcndcns ^ opcmque homini*
I i
iji In Epistolam ad Q. Fi(.
bns ferens.Iuuenalis Satyra i. Tertius e ccElok-^

p(i]S,Cato.Talemin Maniliana Ciceroprxdicac
Pompeium.EumonineSjinquitjinhislocis.Cn.
Pompeium licut aliquem non exhac vrbemif^
llim,ieddeccE]ode]ap(i]mintuentur. EPtqiharc {
locaiio petitaaTragoediJs in quibus ^' âji^^âvJif

fabiio apparebantcertar quajdam perfonar, qux,
reb. oiDnibasiam perturbatis ocdefpcratis , quid
ad iil u i e m opus c (Ic t o(l e ii d c b an t.
yj^ttf^ ^;*!^;] iiimirum oiiicia tibi indicatai t|
non quod
S^dfscijfeâiiiide^^ ] q. d.fcribo h^rc, .
jiliqiiid in te dedder^rn (ed potius vt tuam in-

^ ,
daitriam meo elogio comprobem. In exci- .
t.mdoenim âcueado plurimum valetj lilau-

descaniquenicohorteie. Cic.Trebonio. Non ^
autem obfcure ha:c 6c multa fcquentia , fapi-

\ . / > . « ' /
f,
de quo erudite<&: eleganter sgitOemetrius PJia-

lereas in tibro, -s^t u/.i)md4 , vbi intef alia hoc I
quoque roonet. Si quic( redre Sc commodc -'
orliu) fui admonerc vtltt hominem potenttm

£c fortuflatum is aliquando eum , rum etiam
,
cum larliis^fl:, laudabit, nonobea, qua: malc

fecit (hoc enim non ellet viri bnni ) ied ob ea^
qux in eodem illo genere rede aliquando &
laudabiiiterfccit. Vc Ii ira commotus in pcenis
fumendis modum excedaf, fubiicietci hic^^rti-
iiciorus orator,m.:ignam eu n nuper laudem dc

celebrationcm coniccutnm efie , ciiiti alteri
cuipiam , etiam in maiori deiiclo deprehenfoi I
parcerec. Nam y inquit , Demetrius, (inguli ii-
benter
.
CoMM. Nath. CnYTRvtr. ijj
tefitcr imiranriir fc ipfos , cupiunrque prioribus

fuislauclibusaliqucm cumulam aciiicerc. Ideo-
quehic quoque,iracundus dcinceps huic afle-

dluimodcrariftudebir, Qupd ipfumdicendiar-
\ tiiiciumCiccroncm hic fccurum efle liquec.Lau-
des aute qu^s fratri hoc loco tribuit funt, lcnitas
«<9iActpyjeicf,moderatio voluptatum Sc cupiditatu
temperantiajclemctia,ftudio(a(r<mY.9^''»*5^niabi-
Iiras,gracia,magnanimitas,(apicntia,humanitas,
•
cxperientia,6c wius rerum* diururnus.
SHmmo cnm imperio ] a cuius mahdatis & iu-
rifdicftione appellarc non Hceret. Tale aurem
imperium kge iurata tam propr^tores , quam
proconfulcs in prouinciis habebant, Empha-
ticum autem clt, quod fummi hoc loco impe-
rii mentioncm facit. Eo enim altius ûidcn- &
virtutem Quinti conatur extollere.
rius Qup
cnimmaiorpeccandi hcentia alicui conccfla eft,
eomaior eiulHem continenti;i^f<moderaiionis
,
Jauscfbjquandonimirum cxkuj^/uuôg defiKeiv fAahi-
sa ,
/uiM ciJ)Kei. Hinc illud Claudiani de quar-
to corifulatu Honorij
—— Se4 comprimemotM/^
êctthiyi^Hid liceat^fid <futdfeafle dccebit
Occttrrat ^mentema^ donetrefpeU^f^s honefli.
Sicuti&: Senecain Troad. Id faccre laus cH:,
quoddecet,non c|uodiicet. Item,minimura dc-
Cetlibere,cuimuitumlicer. Exaduerfo Q^^pd
non porcfl.vultpoire^qui nimium poteil.Sencc,
'
HippoL EtBiasiile Au(Qnianus,iiieandcmien-
tentiam,pcrinterrogationes 6c re»VorJioncs aic^
JJ4 l^ Epistolam ad Q^ Fr^
Qtiidjhdtipropmmi^ nonpojjh^ vcllenccsre^

fn ^f/F*«] opukiitiiliiiia (Sclaiuilliraa rorius or^
bis prouincla 5 vbi raiium iUecebiaruni tanra erac
copia. Loquicurauremde Aua.miaore-,qu,rc5' ^
tincbat regiones, lonia, Lydiam.My fiam/Troa-r
dam, Doridem Phrygiam & vrbesnobiles , B-
, :
pheiumjMiierum, Haiicarnairum, &c. eamautc

iicdiciaab A(ia vxoroPromstheifvribicHerod.
lib.^.EcIuilifmsiiboS. Neq; C(sio,inquit,A(i2: i
cHe rcmpeâtius aiiud , nec tolo fertiiius, iiec vr-

bium muiricudine amcenius. Sub iijmmo autem
imperio.quod Quincus Cicero hicin A/ia habu-
ilTe peLhibetnr irir clligsre aHquis poiler, eu fuiir^
e<:*-wp;./^(qua: voxcxLac Acl.iy.v.î.Hcut 6iaiibi i
ôx Syriarchcs.) Sic aurcm vocabantu.r,non qui

Aiia; aut Syrie , cum impetio praeilent : (td. certi
quidam faccrdotes ,
quorum munus erat Ludos
Thearralcs \i\ tionoremDeQiiim cdcrc, qui,aiiis
erancmuncfarij.
S^nam] ayiKAA vel limutacrum. marmoreum
veleburncumja PraxirelcMyroncaut iôlycieta
oiim cIaborarum:auc ectam Herma:, Hermache-
r e,de ciuib.us libr.i.epTtolarani,ad
*- -i » Atticum icr-
'..--.
mo efl:. Primas autem L.Mi?mmius deuiCta Co-
linrho vrbc haiuirYiodi b^-i '6c cabulis r^pleinc.
Et Verres nmka eius.gcaeris abltuLerac ex Siciiia,,

Deaua ledu d'enum efi iniLium Qtiinrxa-
dionis lib. 4.in Vtrrem, qaod qu-a nuic Ûe-
qucnti parti aliouidlncis aii crc aliquot cius ver-
:
hahic^dicrib^re nanpjgc')ir. E:^prcbrat autem

iH
CoMM. Nath. Chttrî. 15^
ibiCicero Vcsri aircpnoiicni {ignorum iii 'îci'
lu.,a .mibus in Aiia QuJ: rum Frat. hic aic abrd^

iiLiilic. Sk igitiu ibi pnuccps otacorum. Negoiti
Siciiiati^t 'jCan) lociipK tc, cam vctcre pioLuncia,
tor oppiciis,toc FamilnSjCam copiohs,vllimi nrgc-
rcum vas vUum Connthium,aiit eiiacumiuif- 1
fc; ncgo vliam gcmmam , .nu magaritamfuiirs,

&: quidquam cx auru dc cborefadhiinjiignL.m
illud a-ncuui marmiircum cbunieum ncgo vl- , :
Lui. pi ::tuiam, ncq in abnlis, ncq; rcxriicm fihC

; f
fe , cjum <ûa;licric , infpexcfii: cjuodplacituu. (ic
abiliuleric.
Apelhs auc Prorogenis.
Pi^Hr^ ]
Sirnilis
laustri&uirur lômpeio iti Manihana,vbi/iga-!„

inquir , 6c cabulas , ca:ccra^]ac ornamcuta eo-
rum oppidorum ,
qiur cxrcti tohcnda clle arbi-
trabnncur, eahbuliene virenda quidsrii exiiU-
mauir.
N'4itim i/^.f]qurth'a fuerc vaia Samia,i£gincti-
ca Corinchia , Deliaca , de quibu.s vidc Piui.hb,
% 4. cap. i. iccm torc umataoc pocuhi aure,i ar- &
gencca, figiliacaieuinhgaibas embhemjids con-
Ipicua.
iêftis ] Phrygia, Acrahca, BabyIonica,Tyn'a,
Damafcena, Parpureaj proqua noilri maenatcs
iam vruniur hoioku-ios deexcremencis vermiu
conk'dis, Qiio iplo quam vihs iit Y)to iupcruia
in vcilicu, perlpicuedcchaacur.
Aianctpm] Seruus velancili.iTerer. Eunuch,
A6t i.Sce. i. Quidvidecnrhoctibi mancipium,
Par. Nonmaiumhercicde Pamphila. Vlpiauus
1 -v
15^ In Epistolam ad Q^ Fr.
nicminitmancipij nouitijjCui opponitur vetera?
Bum,^: tritum. '
NulUforma cmufqfiAm) vcl virginis, vel pueri,

yelmatrona?.
NtilUconditiopecmi<z) velmagn2e,velexigus ^
quacunqjConditioneaccipiendx.Eodcmmodo
loquitur HoratiuSolib.i.od.i.
CAndentempiitnosfinderefarculo
u4^roSy AttAlicvs conditionihttSy
NanqHJkm dirnoHeas^vt trabe Cypria t
tJ^Cyrtomn pitmdm namafecet mare.
QHthm rebns abundst) Ideoq, maior tua^ abs-
tinentia' laus elljquo plures & maiores funt, «xa-
KcL<s-'m &: luxuricX' occaiiones & oportunitates.
^/faproum(.ia)ciua,eo nommeinfracorrnptri- i
cem nominabit. N on aute Aliam nunqua vidille,

fedin Aliacontinenter vixidelaudandii edjdixit
CiceroproMurena. Qupd Philemondeiuftitia
'^
dixic,id etiam ad continentia poLeil: accomodari*
d?^'oîcl(PiKm<huJCCjUiVOi//.ilOiJ)KCt>Vj
i^civ SûjuccûJbVOi (^ K^reiv (tîi/Aio;.

Qupd enim quis egeftaiie &C inopia coac51:u§ 2
hacinpartcprxftatjidmagna: (ibi iaudi ducere

nonporeft.
Non iatere] Quod multis fxpc clari0imis viris
contigir. Vnde illxquerelx Pkut.capt.vtficpc
fumma ingenia in occulto latent &:iliaHoratij.'
!
3
4.cai:.od.5>.
P^xere
pOMM. NaTH. CHYTRiir. l^y
Vixerefurtes arti^^ Agdmemnona

t^{/Cii.'ui 5 (ed omnes tllacrjmabilcs
Vrgenturîignoticj^ long^
NoEie caren^ qma vateficrff.
Pind. od. 7. Olymp.

Et uc Theocnpus r) kxmiov Mfl kIv «m o^Clca tji
Quocirca Alexandcr M. cum in Sigaô ad A-

3 chiilis camulumajflicidec: 6 fortunacc, fnqiiirâ-
dolefcens^qui vircucis tuarpriEConemHomeru

inveneris. Nam paulum fepultx diftat inetciie,
ca.*lara vircus : uc Romanie fidicen lyra?, canic od.
p. hb. 4. Apparen aucem ex his omnibus c]uid in
i
cukuofficii&vircurisqualicumquepotillimum
Ipcclraverint gentileSjfuam nimirum,non Dei
gloiiam (Sccelebrationem.
JVon Utere m tenebrti\ A tq^ ita nulli ufui e(Ie.
In Itice in ochIqs :in
: aHribii-s ] MecaphorsCjper
D Anaphoram.
Eadem Mecaphora ufus eft pro L. Maniha.ac-
quein veftris vedigahbus, hoceftinAfixiuce
verfari, \ . quanti inioco orbiscerrarum maxime!
celebri&frecjuenti. Eitautem Metaphoraha-
j bens civotKoyour, QuemadmQdum enim ignis aut
facula in monte vei arce collocata clarius & a pki-
ribus con{picitur,quam, (1 akcubi firaellctinioce?
depreffo <^ obfcuro; itamagiftratuumqUcrque
yirtutes & res gefla? ioco ceko & illuftri coUoca-
o taâpluribus con{piciuntur,quam yirtuces hQ-
minum privatorum.Etharc cdamcaufacdjquo^
yitia quoque m.igiftiatus deprehendancur- ^
|
1^8 In Epistolam ad Q^Fr.

eitius&:vehemcnu^,jiixcaiiL.icl.omiieaniniiviti
um canto conipecliuis in rccrimenhabetjquanto
rrjaior qiii [.;cccar,habetur.
Ocuivs cU: tjjpat^p roHHtdd] Quafi dicar omncs
provinciaks ciim admiraiione vircutis Quinti
excellendamiuipicereCiProvinci^proprovnicix
iriColisiMerenyn-jiaedvclSinech. Sicepift ieq.
Fumo jiiqjcmcouibarere,plaudencetori prov.
Gen[iiir,i^ t> n.tnonHm] Qux' ii c>pus fitteiii-
moni ^m de Ci^ feqepoflint cum ranquam
, «Jtm- j
Kôi fiiis omnia ^jwiibus hauierinr.
Irincnht^ perW\ ] Dilrcrc eniu} ad/cntus tuus

abadvvncuhoiiijm.Tu beiieiivUs&amicus ;illi
rapacjs 6^ nceibi. '
Non adue?2< ii cQmmov!^rt\hi\^m'\n M^niliana j
Cicero quxriiur.,^la:*peeiu!inodi homincs cnm
imperio in provinci^.m mitti, quieciamfi fubdi'
losabhoitcdcrendanr, cainenipfoium advencu
in urbes io:iorum, non umleiim abhoftiliexpu- k
gni.cione difF. rrc- Ec mox in eadeu), diiiiciiedi- 2..
i\u eft, uiqait,Quirites, quanroin odio (imiis a-

pudexreras nacioiies propter coru,quosadeos;
hoc anno cum imperio milimus iniurins, aclibi-
dines, Qupderi.ju>£inumpuiatisin iliis tetns,
iiolh-is m.»girtrac:bus rciigioiumtcâamcivitate i
lauClam , qu.midoruum (ansclaummacmunira
tuiirc Vrbes iamjocuplctcs ac copiols: requiruii
:
tur, quibus c<iuG belli propcer dinpiendi cupidi-

'
tnte uîterarur. qiôd hodie , dc milicibusin auxi-

l:um vocarisclic!,rc(iarurexpcii.':ntia. ^.|
Stiti^ptH ^xb4iinri\ Mcrapbora a fontibus,r,r\t

xtSiu ac doiiis pcdta. AlibiGc. iuitiRam aibi^
COMM. NaHT, CnYT\,tU ^^
exhaurii-c,ii.lcft,hauricnclo evaCuarc ita cxhauri-
i-c xrariuiii , orJtores, civirarts.
Ejfeqiiocnriq, vsnt^ns] Quod ccrtc (ignum eft
egre^îa: cuiuiciain iux racca.iiads 5c ^^QpuH cui
,
iute benevolc.itix &c amoris. Nainur Livius air,

f irmiilimum id impcniuii .quo obc-ciir^ntei g.ui^
deuc.velut lUiu.in iâucr.Harcar.i inacccua,hoc
uiexpugnabile munimenrum clt ^ ninn mrnto
non egerc. Conrra dc Scn jca dixic Jnviia cui^ . i\
impcna retinuic diu. Huc pertinct cap. ô.iib. 7. ;
.Variar. lect, %m
Viclorii cît^s cumikulodiQ
ha'c (unr verba.*Quj:mrariunc .n lcculi!'? efl; M,
Cic.inQii.rr.Liudanuo[poiir..-n?mCpV''rturibus
ipfii's,(ca-.un contfnria earuu» viria •uilahcj :ande
,• liocr.inceicbrandis i^ri(cis A htn. ten:iiil*.Idcqi
pene abambob.dictii ciT^. Poftea pr2*cLirLur.,in«?>
quit i ^ravemc]; tcntcJU. a Cic. in cpift. ill?- ^jd Q^
Fr. inclusa, c]u.-r ijbriinlt .r cCti&c i]uh longiriuna
e(l,(5tquiaopcimorumprxccpi' pL?nitiima,con-
3 f-otmaraarbitrorad rimilirud.Ifocr.vocis.pr^ter
•n.qunniquod noriojvisc}; ambarufJ^llUis^dmo-
dum cft par quoq, velîdem poti^ oinatiis ac for
,
ma dicendiin ucracijCGnfpicitur. M. TuIL igitur

cum mnituramulca QJ;t.udaiIer,dixiiIerq; ad c»
^ tremu, eilequocunc], ille vencrit,&pubiice5C
privatim maximaia:tit.q?mui£um vaiait adiiluni
ornandu iigaumq', cfl: cgiegix cuiuici iincegrit.
:
gaudji illi^ juita clFe vcr;uTKi'j LMdic.oHcndens,i'4-

quic : Cum luhs coll:od:3,nonrvr.ainddom^ ho-
.0 ipire non cxpiLuore reccpiirc videatur. Gra:c^ a,
. icripc poIit,inprirnisocnadeq;pat, ftudios^lau-
îifc». antiâoriiiithcn. fua^^tai.homiA^^s adiilu^
J4» In Epistolam AD Qi^FR.
imicandos excitare ftudensîca in Panegyrico los
ClirUS eit : ^(^q/xaMoyfcTT-^SyyUiu^TijM^t/x.ovi? ^ inrTrimi
^. VcigiturfimiJes admoduminterfelocjfacile
confcranturj& vt vera redlaque ratio regendi ci- r
uirates priuaroruracûefortunas adminiftrandi,
ccUbrata a duobus prudentiffini's fcriptoribus
niaiîs peruiilgetur,h^-c adiiotaui . nam nimis
mukosopulenrosbomincSjContrafegercrejma
gnopriuarorummalofarpemtcIJigitur.quodex- j
probrauit ipfe atrociillmis verbis C. Vcrri^di-

cens. Cum in oppidis &ciuitatibus amicorum no
legatum popuii Romani , fed tyrannum libidi-
nofum crudeiemq ue pra'bueris.
PHhtice ^ pnpiatimmaximAm Utiiiam^j Huc l
pertinet ilJud Agapeti adIu{linianum5N6/xi{€W7E

/, ' ' I < t I > r " 'ft ' *
pot<riMV^V CCff^pCtkOf^ O-WV tKOVTOV OtVOiaceii TUV OtJl/OproTrGfV 7»
ybuKai.<riOi '^jwvrpCTTOjuiVcv ?a.aicL(6i x^pov hcijuQ,ci,vcju,iVQV
7» Si 70?« di(rjuo7i Tw? imoie^ K^70i>juim ^tCoLjcu 'iyj nsOi '
7t ^.(^ptrOVVTllViUTTeilj^^CW. 2
Et taliiniiuiminprouinciamaduentum, fu-
amque adeo Cilicia: gubernationem fuifie glo-
riatur Cic. ad Atticum Jib. 6. epift. i. 2. 3 quas .
-hac occafione ftudicfi rccognofcant.

(}im vrhs CHftôdem ] i< efcrtur hoc ad ro publi- ^^
Ce eft enim bonus magiilracuSjficutiprsfens fir,
ô>.no'ivh4t^ leu cuftos quietis & tranquillitatis

publica:. cui congruit vulgatum iliud. {mcres
Qiitd honiis eslprttjceps ? canu; efi^^cuftosgregi^^
Qutfpifr,atw.de!ifpos.qmdr}i--ilpi>'i ipfelfipm,
Cfim ?^r6v) vrbanivelciues,Metonyniiacon~

înentis pf o contento. Nm
CoMM, NaTH. CHYTRiÎ. Iî
Non tjranYiHm ] Nomen tyranni inirio in vtra

auelingiiahoncflum fuic: &: rcgem aucpriwci-
pem%niiicMuir. Ariflopharinubibus iplumlo-'
uemTU£5tvvov 9«oy Virgil.
Pars mihipacis et tt dextram titmfje TjraKmA.e^
Regis.Pofteacrefccnceregummaiicia&crudcli-
tacejphi quoqucTyr.mnorumappellado inma-
lam partem acccpra c (1. Et ex hdc fignificatione
naca cd Etymologia.qua^cyrannum didlumait
7i'jc'j,id tiiy vexo , fatigo , vt cyrannus dicarur
quaii Tpu«vi.-. Quod autem fit difcrimen inrer

bonumprincipcm (Scryrannum^docct Anllot.
7. Polito Cap. lOi jUiV IV^^MOi TO lcu/ToZ ffVjAipipo»
<rx.07rfi, o oi ^ctciMviy to hlec Hon Po-

7r.;y v^cju.ivC'J\'.
lybius Tyranniproprium ciljVt afi]igac,&

!ib. 1.
per mecurn violcncam dominationemexerceaCj

cum $c oppf c(k)s porencia ilia ipfc, c< hi iliura,o-
derinc: K-QJs aucem afticcre,bent'ficiiscandi:os
6c eorumob benicrnirarcm «?c humanitacem, iti
:> duclorem <S<:rrxuuem eile vokintariorum. feif
vc ipfe gr.t Cc muii:o elcgantius fhsroiKlcoi hyv '&g: 70
yfruiiJ.K'0'o {Kc\t7ai^ v.-jâ^.A^ ;c<Xf 'm'^<rof?,e.v, EfliffiCUr

tanruni inter ciiiiodcm&tyraanum^ qUrfnCiina
iu. re pecuaria intcr cancm,& lupum.
T)omm hoipnem~\}Xt letznr hoc ad ro priu.ntini.

lura autem hofpitii (ing.iilarem quandain 6c inui-
olabi'em riccellirudincm incer hoip»Tc5,camcx-
cipienrcs quani exccpLos olimfanciebanr.
5 Ex>,iUtorer:i)Qxvîb.cc cft furtiuc depra2dari,&
fiaudare,icavc nepiiumqttiderelinqaas.dequo
vidc
'
J42. ^N Epistoxam ad ^T A.
vidc Nonium in vcrboluppikre, quod ait cffjs
iaw)laie V€l,rapcre5 a piioruni ruptu unde&
, :
Aulcnio cj joque
furc-j Dafii con^pilsri dicuiitur.
ooiiatoresiiu/i: xa^cs arrociorcSj oui ne pilum
quidem iciinqL-antin corporclj.ioiiatorum. £x-
piiatoris opus elt expiktio. AiirsTurnebus Ad-
vcrsdib. • .cap.io. Inlare5iuqaitj& ccmpiiaredii
bium no a eftjqum dedncatur a verbo G rsrcoieu
ôlico ^jirwAJivK' jid eif-jfurjquic/^M-j-âb ricjiodo ,
vocaciir. Nam/Eolum Qil a(pir?.tnsin reiiuesrnu 1
tarc. Quid ^tcxpikreetiampaietexilloHorat.

cpiiL i . lib. 2»
f-^îor permttt» , c^diXi^^pilcs f^ equinA.
irlarum vero om.niumbonon.adftraiui conve-

nicntium viututum coDtrauam Vcrr. cxprobat
Ciceroaaionis V l.lib. V. iiisiniignibusvcrb''^,
-Secura provincia eflj m qttadbi nunqua veniu in
mentLmjnontibiiceircof .fcesScftcureSj&tan
tamimperii vim 5 ranu-mquc ornr^n-.entbrum o-
mnium ciignjrarem dararii , u»: earp.n: r erum vi 6«:
airtorirarcômniarepagaiajiuispucoi 13,62 cfii*
cii pe : fi ing;e i es > u t om ni u m bon 2 p r ac d a m tua m
ducercs ; ritiilius rcs ruta, nullins dcmnsclnufai
nulii^ viLn iicpca 5 nidiiiiSpudidnamiinfratontra
tuam cupiduarem &aijdaciam pofktcile; Acl:.
l.his veii-iiseundem Vevrerr! c ompellatiEadcm-

que v}& mjuuatum pecpniasmaximascop;ere§
pcr oHines p.irces proiincia^ le tarrqiram aliq^jam
calamitofin-rtempeftâtcmspefiemqu-epcrvaftiic
dcmonriro.- I;ttarir5quideai de^^ra^cepto huJus
paitispnmo", IractA'
J
KoMMi NaTH. CuiTK.tl, 14
TR.-idcUio hiiius membriohliqiiaefi:,G.irufti

tnim viinuiiqunsinQninto <''Xq ir.-ticcix-
opt.ibat j «idinoduMi i^hr.Kr^^ picnnr-am quiifi pof^
(i iiiancm ci tribuir, ut (ic adnioaitionisaccimo-
nia miiig/t c qiio t.tmen ip(odekdiini ille uit.-m
zgnofct Le, c^ non t:\ni cjiialis d i' aruv pia:ci'carc-
tur,qtiam<]ii;;iisrevcratiledcbcrcri'Jebi;itcon-
lidcraie. Obferv.tiida ctiam hiceil: rano ab unO
pixcepto i.d aliud rrau(v'undi:c]uo nihil fere iii
orntu> nc eil, diiHcilii^s,iD oua om nia n (lar annu i
lorumcireiixcoh<Kreredcbcnt.hrtiîruruiprin
cipic huius mi-n^bn -aoAjri^sfeu occup. tio> CjUtiS
loivitur prinuim <y^7;j^®cv!ir^ contvfiioijc dcinde
, :
compcnrationc, corrc(5noni<?iadmi?.\:tionc fcu

iôt/S^T^tf-^ 5 Civi jau'desfratrispcr.Triic£t:*qua:adcx-
ciranÛltN: cohort^.ndu phirimruivnfilTiint mo-
mcnti. LaudatiiJ. poridi;r>unaru; alTanis admo^
derar.iai.iinata &c pterea liriCTulari dodrr excaltl.
uhi ordine rcf cni; r, qu;t laudabiiir.fjcerc,frafei*
vidcbatur (ignapiclLiras,v^fa, vcilcs, mancipia:
circa prxc piiacoritinetie obiccla pecnnia,volu-
ptate,cupid;t.^/tC;L] quide cmnia tahacilc ut virru
tc ^rcontineriiti^plineheioier. arÛar. Vuk hH
riir m non tam hs:c faciatj g feiefecifregiLidcjt.
Dcniquelubiiingirar w|w/(i(euampiiticaiio
taru d. .;na, qua' dciunTiiur a circumlhnriis cN:at-
tri'^.uns ipimi rci (cilicrr lunimi impecii,dci«ide
•ioci, Ali:?, tcrtic temporis intcgd vidci. triennii,
iquarto :;;odi. uhifrjtiv.i/li, mquir,ira uc nulluni
tc (ignu aut pidlura a coiinetiadeduxetic Quibr
ticccciunc Aoaphora; ^^^«iJjJCirr^sf^congiobationui,
144 In Epistolam ad Oi^Fk.
6c l^ûovcq commcmorationeSj&antithefesfevi
contentionis c5trariorem&c.Dejebus huc per-
tincntibusinter explicandum quoque nonnulla
tnonuimus.
%4Uoh€spr£ceftorumfeH loct communes,

T. De exemplo magiftratus & quorumcun-
ûe I.'is prarpoHtoramâdquodrubditifcre mo-
ires iiioscomponunt. Siigicurid eorum Liudabi-
le fir, piurimum populo prodc/l.Nam >c«tw5 a'y^\ i
ijuTreiei 70 Ka>âi. {'Triff^:^ : rcditioluni ,initar pcftis '
pub. piuriiKum hocet.Pcriricontincntiiin enim

inagillratus fiiam autlioritatf m perdit qux (inc
,
virtutc diuturna eile non

Idemc* gitur potefl.
efTeiuflo induIgencior.Qiri enim fronte aut con
fcientia dclidtapuinet, quibus te quoqjipfum ob
hoxium ciTe nouit ?
1. Dccon[inentia,qunjnonatTueci3,nihileft
difiiciliiis. Ideoqi.e ailucfailio ilh raencrisin-
chon.nda efi: : ne cbieci-aiila.corj:-ir.enti.Tmulti-
plicia , a curfu inflii uto aliquanuo nos abducant.
3. De cau(is virtutain & adbidnum pra^clara-
rum.quif hic (untnatura &: do(5crinA, quorum u-
traquc (inQ altera fere manca ciT Quocirca o-
rnnibus hominibus &: irapiiniis principibus &
rnsgittraTibuscommcdar;!; circ Jcbentiiterx'. £t
quidem vt prcTclare Vegctiusderemiiitarifcri-
bit.' Nemo pliira vei niaiora fcirc dcbet,qu.nii
princeps , cujus doclrinanon uni autaireri , fed
omnibas prodef!:. Contraprincipes indo(5'ti, te-
fte Plucj.rcho,iunt fimiles (latuis,colofIiS,qui he
roicani
CoMM. Nath. Chytrêi. 14^
loicam prx fe fpcciem fcriint , iariis auccm lapi-
de,pluinbo auc luto pleni lunt.
IV. De bonorum magiflraauirri
di(a-imine
5c tyrannorum quorum hi itineribus fubdi- (i.iis
tos terrent Ihmptu exhauriunt aduentu com-

'
, ,
moucnt ilii vero 5c itineribu-. 6c aducntu fuo

j
rubditosexlHlarant&:difanc:higrcgislupij<i$cdo--
muumexpilatoresjilliverociuirafumcuilodes&
donuium hoipitescire fludct.Illorum infecunda
'
Philippica exemplum efl: Antonius.horumino-
ratione Maniliana Pompeius.
no P I 2 2vl A T A Ex Concextu.
I. Subditorumconrrouer[i.T,iniuria?,conrcn-
tiones vc piurimum magillrariii moleftia creant.
II. Gubcrnarc alioseit negoriu pcr magnum
& maximiconfiiii.
l-II. Qui ic ipfum probe continere, & regerc
^ potefl.is videtur ahos quoque continere ocregc-
repoilcr&contra.
ly. Conriiiencia jdoclrina 3c airuefadlionc
redditurf:^cilior,
V. S^peficutnoafluctis difticilimavideantur
y eajCiuaralfuefaitiisvelfaciiimaeirevidentur.
VI.Nonnullx r!atura;efiam iine dodlrrina ad
moderationem inclinac, quasdocfrina iiaccei-
ierir eo rcdditmodcratiores Si cniij-i pr^clarc do
dljrina etiam vitioiiilimani naturam pottil exco-
lcrCjCur non ctiam excolit minus vltiofam?
YII. ObieclacotinenciiEquibuscuriuseiusf»-
K
i4tf In Epistolam ad Q^Fk.
^pe inhibemr/untpccunix, volnpratesjibidiiics
Itcmfigna,piclure,va(n,vcn:es5mandpia,forma.
Vlir. Continend.vntegritas.&alhi' virtures
hcroicaôpinionem quandam ciiuinirarishomi-
nieencilianr.
IX. Piures femperiunt terrxHlii,quam ho-
minesdiuini.
X. Merirogaudemuspoftrecuefaciaificuti
etiam propter perpera fadrum merito dolemus.
XI. Qupplura& Ipecioiiorafuntcontinen'
vx obieda quo etiam potentiaprincipis maiori
:
&peccandiiilecebrarum abundatia efLvbcrior,

CQipiaquoqiContinentiaefthonefliorjSclauda-
bilior.
XII. PriEclarum efl egregiam vfrtutem non
latere in tenebris/ed longelateque celebrari.
XUL Boni principis itinerib. fubditi noper-
terrentur: fumptu eius non exhauriuntur:ad-
uentunonc6mouentur.Qupcunq-,isveniatpu-
blicepriuatimq^maximaeftla-titia: cuciiiitascu- 3
flodem non tyrannum ; domuum hofpitem, no

expilatorem receperit.
XIIII. Ssê htvtpropter potentiamvelalias
caufasjaudes certa*, viris minime laude dignis tri-
buantur,vtex iisdifcant non quaies reuera finr, 2
fedquales elledcbeat. Laudatiigiturilli,memo-

tesfmtvulgatiiiiius.
^tim te altus landat ifidex tuus effe memento: ^;
^îu^ aliis de te qHam tu tihi credere noli,

VSFS ET IMITATIO, f
Seruirc hoc huius epiflol^ membru iis porcrit
qui
CoMM. Nath. Chytrî. 147
ûi principcm aut modcratorcm rcipnb. qiiem-
cumquecaute&artificiofemonerevolcnCjfirc-
d:c&commodc aliosregerc,&in officioconti-
ncrevclit:vtanre omnia icipfum regac&conri-
ncat:qua(i Athenodorus Oclauianumfuum per
cpiflokm inhunc modum ptimum Germanicc,
dcinde ktine coinpellet.
^rffE7^0T>0 7{rS OCTAVIANO

Cafari'
^ ^tcf) micf) mi l)0Cv[td)CifrcufK/t)a^

^ &unv?d)^c^"(ntcrii; niUxUmum Q-»
G^^^^ krjTcn SvCcîmcnf an iXomtfcf)c 3\ctc&
fcmmcn Mji' îvauci) ^crrccc^cn i-ôn \)mm 4xKt
^ rounfc()c/Knncrf){;al>uf)iu'vi)t ohnc l)cfummcr=
mf£?4)Cincbricifc{5cfcfcu / Davmmnbu^tcl^tcn-
tvcgen Csii^xUi v^nrtd^fi^fcti I>cf fc^jcfr / a^ckt c nacf>
jofan(t^v!r{i5cn()urv;^cr[icfccnfr:c^h/V^nt)crt)cnm=
tvcncrn DC? rcicf)^ / ax\6:i md) crfantjctcfrtct) not-
^, âircn cnffccl)n i^nD nocl) ctji ^clt fangc n^crc mug.
^luftvcf(î5Dan aud)mancl}crici) sivci^cn vni)v^c=
iccf ^ffcaci* jufofac/ âit o[>n .^mcirfcf fonucrftcf;
Mr/aii?t)cr2ifltrl)oc!)cftcc6n^fc:tDctn{^cracfet&^c
fcf)rocr[ic[)imt) Mtric^fid) fcin sx-\xUr^mxchm
•
T afotvcn 4?u vcrmcinifr/ baiîn fo cincr w||cn r^rctt
fcufrujcn DiCiîcriuj nicf tallcrici mrJ^ciîD arbcit

mit v^mcrfauffcn foft^^. â i^!) !;aifc cj^ fcfbcr âfur
t)af? nid)t^ fcl^r^crcr i^rt arbcirfamcr \ti ân m\tc^\\
te Dki)Â>nii^cii5()cifDa0vct3imctin'cranDcrcl'Ute
!
o fu()rcn/6:[aul) abcr t)cnnoc() / ba^ ijt ctucr fricDfa*
mcrcateriiij alfc^ [cii^rcr 3uacht\'nb burci) rûtcn
SvaDr mchrcrs5iC([» bcffcr f(3nnci^crnct)tcttvcrt)cft
•
148 Eptstolam ad Q^Fr.

In
cd^ in txiê-kn^tcni Wckv ta^ Uinbc (êfacf/
wic man wxint fntnmUd) f)CxfdHn tijnt Sart
tvicfc^tvcr fotuc5 bixvôl fdn ant^crcau rcc^tcrcn
mn bn tcin d(\cnc afFedi: inih bcaixii^kit mii

im m^m haitcn tanfii @o(cf)^ abcxmacfy woi^ ^
anhcxn hcfd}Xi>c'did) fuxmiicnivicc^hcmniuxx^

hcitnicmanb icid)tantmmct. akx tjailc^ ©u
aliyAt fck icidniid) thncn fmncn 1 fo hat c^bir
and) biiiid) nidjt ()Cfc!)ivcr(ic!) fcin foiicn. ^k^
mii c^ ^mo bcin \)latm aifo ^cfiâffcn /ta$ ift
^
t)ic fic^ adc m o:adj oljnc

tonntTai
fcfvr ^^nS ^wanac hat
abcr ju bcvfcibcn aifo iob-'
iiicfîf,cn tft
(tci)cn uamvnocf)fo cin6cfunt)cr 'ituffcraicfûm^

mb \n%tcnvci\funa, ijin m fommcn / xccid^jc
mici)C!ncrt)urd)air^ i^crbcri>tcnat;irf>ct(-c5urcc()rc ^ I
f)cffcn fonucn. S)cr[)afocni^cnû[?crnacf)au^

ivic t)U Dann afbcrcit lobiid) anc^cfan^cn hafT/
l)cma,ci(^/45cr ^Torfucfet aud) an^crcn itôfuiftcn
Q>nb ^catcriicifcit ^3tDcrfIrc6cn tvtrff / nncfaur
foiicc^ ca!tit)ola^crDcn/ ctiracincn 3ancfifd)cn ^^
htravcr/dncn frofecnônaM/c^crvon DcrOvtt»
tcrj\tatft ciucn gCib^^ci^tcjc faufman oDcrnnid)c«
rcr obcraiid) finrftcfncnt^nuerfd^cntptcn €[)?cut*
mad}cr cin,nil)aifcn inibcin aufrofcn. £)ana^cn
bnhcin lcbcnalfo anj^clfcn ivirftfo ivcrbcnanDre
burv3cri^nt),brin^f'i,c;K|f(n bc^ 9vomtfd)(.^niô(cf^
tid) tntti-cntniinbcnnnjinibcntfcf.uni^c aiifdjan^
fcm nid:}t antcx^ ai^ ^cnn ctiva cin fonbcr(t«
d)cr it>uni)crman an$ bcn aftcn fnffoncn ^n^
d)crntt)ict'Cr^.crfurfommcn oDcr cmâ cin &ot=' 31
(t<^crf)C(t au^ bcm[)immv(^crunbcrint)a^ ?Ko=
mtfd)C
COMM. NaTII. ClIYTRv^r. 1
45
mtfd)C Ovcid) i^nb Mc jTa^f THorn acfcn^cr tv^crc/
m\i) Da^ cilico' fd)x<ib icl) au b:d)nici)t Da<> t»uc5

tl)n!i fo( jl fonDcru vicf md)r t)u1) crfrcti>c(T/t)a£^ bu
foid)C^tUli'<vnicbta((cnttbun,fanfiV>nDivi(t/fou#
Dcruaud) brjianhcrolâft i^cchant-nt) rfnicnf 6u-
ncu. ;5n ^CAcrcici^t Ct^Dirnici)? jucittcu (vcrim^cu
icbimb r[)um/ Dai5 Du iôn î»':^.*''*'^ <î»f ^<^î^ ^î><'^t
<»(fo an^T^cj'- c Ikt ha^l i M^ bid) f cn •. c bcfc (u j? / fciu

(âfrmai/fcin fd)mcid)(cr / fcin ntnfeit^Win.3 / fctu
^ ii>mfc(( Ci-cr fartcnf^Mcf/fcin bani;; fcin ^"^fcrt) obcr
lnin^?fcin3afsr oDcr ftfd)crci/fciu(2d:'ar4)ftn'c(/

fan iccfcrb:fk[cin/ fcinc fci)6nc(\cf?a(tobcran^cr
l)cra(cid)cu [id)tcl>rci)t(Dar anc^^^^^^^tTcr (:-cr=«
rcnl)aufcrniiiimcrnmn(rc(f)v»ontcrl;6d)jTcu^tuf^
^ rict)fi^fcit mujîaan<^c / 3itac5o<\cn[)cifvui'tva=
cfcrlvcir(>afabivcn^cnf6nucn/it'a0'nicc{)tcaccrfo
I)cr(td) au|jhnit)ia,e^ inib iox- mc[n* ,$uaniuftt)cu
\)nD5ui'Cvi;(rc!nvcrc/crfi;nt)cu n^r^cn/ tfanwM^
bicfc ^cin ftiacnDc nid)f im nnficrcn ixTôr.K inii)
•^ \^m\xi\i fc(u/font!crn Da^ftccl^cn tnMcfcrfc[ia,at
5Cif mtf ti;rcn eianVi [;crfur (ciutfcu %\\\) nid)f

a((cin va ux <x,0Mmx jTattf iKora \n (^s^n^, "^talia
tc^crnKiim(^(jcf)fnraii<^cnjICi)cn/font)cruaud)m
ai(cnianDcvî:t)bcia[(cnv*i3(cfcrn/an[fDcraanBCrt
'S n^ciDfaurJ^^cmtircr^nDc^cruhmcf jtcrDc/Da0 ncnv
[id^^vct)crM?rii) ^ciuachcff nod?vcrûff btc (cufc
crfu)rccfci/ Durd) Dcinc Htccr^cit nicmant» ju cint=*
<(,m \vit)crrt){ik!%[Kivovtc Diird) t)ciuc f rjcc^ vi^b fti)a
iun^nicmant) anjîKf^^^c t)iird)crn fa^bcrfricf^c?*

10 [cufcnicmanbbcfd)coi;:^s^-tcr^c: @onDcrnit>oic»
mauDicijunDun^ânrjCu \^xwJ{&^tn 3Xcicf)i)iu=
K i
ifo In Epistolam ad q^Fr."
mt> bte f)icau^ cnf!c[)cn pf[c.]f l^ctbc iri^^cmctn/
tnbtnfon^cti)c;fMc5ropcftcfrcn)D;t'tctr)Ct(c6j3;ct)t
(ob/\t}iDcnimI) fb vcm toimn i\ita^ hic wxrnnv
ncu nid)t&ucn(\iaiVii^famcn u>ojff fbnbcrn cincn
<^?;tcnhn'tcn/()tc[nnv^cri^nbcut mlyinv ntd)rci= ^
ncn '&)ninncn vatt) ii?i'tfcnc(:/fon^crn ctncn 'ircu^

!vcuti^ccl)fcrv)ni5 hutcr/ affcfcurc V'ni) iô[cfcrnid)t
ctncu ©ci}inicr/f:Hi)crcincn kf:i}u(Kr/ tn t)a^
oAUi^ 9lDmt)f^f;Dvctc[)/ nici)t cnicn fricfttâtecr/
^^
ionbcrn ctncit vcci)tcn f^ncbu^cn wokhcd^cn ftn=
t)cr iHittcr/Don obcn hcrafc ii?it)crmnl^#ii cincn 'j^c?
gcntcn crfaugci ijm c-tc
ATHENODORyS OCTÂVIANO
TAmetfijcleuicl;oiaxA.ntonio,cesumoc!i iiii-
perio, rcf um poriri vehenienter gaudeam,
tibiq, ex animo gratuler,ranien noniine aliqaa
m jlcftialcgi qua:rclam tuam dcgrauiriimi5,qu9
poil bella viCiiia rain diuturna intcr ciucs iComa- ^
lios etiampofiDacilicationem exftiterCjContro-
exquibus mulca: quoque iniurix m.îgn^
ueriiis,
contcnrioncs cofccui.r;; quas tibi poiiijununi Or
nerQfas & acerbas eire, equidcm non dubico. '
Cauetamenputesin Cudodiatanci imperiifieri ^

poilcvtnon aliquam molctliara iuiliaeas. Quin
etiam iudico rcm maximi iaboris^ bono prudcn-
riqueconiilioaliosregere. Tumetiain hacopi-
nione,faciliori ccprudentiori viaiubtitos in offi .
cioretineri.tumvideiicetcii omnia funtpacata, î
Sc tanquilla q? de bclio,vbi fortunx cnfib.omnia

j
fubiiciuntiirs iperari nohpoteflQuideftn.nc-
CqMM. NaTH. CUYJR/El, lyi
rotii rcgerc eos^quibiis pra^fis fi tc ipfurn 5c affe-

Ctiistuosproberegcis&inofficiocodncas.Idau-
tcm, /ir gniuc &: difiicile aliis, licurireuera &c dif-
hciiimu nc vnquagrauc eiTedebiiir, cuius natura
y taliseftvr etiaiincinftitutione &afluefad:iono
videarur rnoderara efle poruidcjea aurem arenc
vnguicuiis adhibitacilexpraricripro Piiiloio-
Iris
phia:educario,&in(l:imrio,quevclvitioft{Iimam
naruram emcndare Sc colercpoiiir. Tu igitur
o cum dcinccps quoq-, vr ccpifti nuariticT, cum am-
bicionicumluxuriecumvolupraricumomnium
rcrum ciipidirati 6c lihidini rcliftcs, air credc pe-
riculum , ne vel conrenriofum alique ciuc veliu-
floinfolenrioreparriciumjaurequidemvtraba-
j" lam aiiquemimpudenremaurneqoriatoreconi-
primcre non poilis Na alii ciucs &
(ociipory.Ro-
mani,licreiraviuenre fuipicienViSc admirvabun-
tur,vtquondam& vlrima annaliam memoiia,
verum diuinimi in vrbe & im.-
aur criam de coelo
o perium hocReipub.Romana:dclapium purent.
Atquchxcnuncno vtfaciasicd vr rc facerepof-
fe,<5c vellcimoiampridem lcmpcrporuille &fe-
ciilcgaudeas,fcribo.Glorio{umcil n. abineun-
tcxtareita te viram inftirnille vr nullarelibido,
5 nuIL-eepuIa^jnulla fympofia nulla: adulariones,
nuIIuociunulIaalcajnulLTchorearjnulLTvenado
nes nulli iudi nallafpc'fl;acula,nulla: delicia:,nul-
ladeniqjforma, aur iliecebrxcuiusqua (quib. ij-
'
riramerisfamihic magnatufereabundatadfum-
I p ma inrcgrirarc c5dncnaq', deduxerinc. Qujd au-
te repcririra prarclarum dc eximium aur etiam
K 4
n
144 In Epistolam ad Qj^Vk. e
Sc l^ûovcLj conimcmoui:iones,6cantithe(esfe\i
contentionis c5trariorem&c.Deêbus huc pcr-*
tinentibusincer explicandum quoque nonnulia
tnonuimus.
'^tionesprdtceptorumfeH locicommunes.
T.De exeraplo magiftratus & quorumcun-

ûe 4}is pra:poIitoram,ad quodfubditifGre mo-
ires fuos compununc. Siigicur id eorum iaudabi-
le [\Xy piarimum populo prodefLNam k^xtJs a.-ym\
$/x7rGi« 70 xaxeyj i^TTitr^c^ : feditioium jinftar pcftis
pub, plurimumhocet.Pcriricontinentiim enim
'^
'''' "
magillratus (uam audioritatfm perdit qua; finc
'
,
\.
virtuie diuturna eiie non potefl. Idemc» gitur

gi
cfTeiufloindulgencior.QiTienimfronteauccon
{cientiadclidl:apuniet,quibustec|uoq;ipfumob
hoxium effe nouit?
2. Dc coridncntiajquajnonairuecisjnihil cH:
difficilius. Jdeoqi;e allucfadio illa raenerisin-
choanda ne cbiecfaiilaconunentia^muici-
6(1: :
plicia a curfu inflii uto aliquando nos abducant,

,
5 . &
D e cau (i s vi rtut va a^ti 6 r um p raecl a r a
irum.qUcT Iiic (unt natura &
docrmn^, ouorum u-
traque fine altcra fere manca cll:. Quocirca o
ftinibos hominibus bc impiiajis principibus ^
rnsgittratibuscommedata^circ debentliter.i;. f
quidem vt prnsclare Vegttius deremditarifcvi
bit. Nemo plura vel maiora fcire debet,qu.n^
princeps , cuius doclrinanon uni autalreri, f;
omnibnsprodeft. Contraprincipesindodtijtc <j
ht Piut jicho,funt flmiles (latuis^coloflis^qui h<

roican
COMM. NaTH. ChYTRAI. 14^
roicam prx fe fpcciem fcninc , iiuiis auccm lapi-
de,pluinbo aiit luto pleni lUnr.
IV. De diicrimine bonorum magiflrarnuni
tyrannorum quorum hi itincribus iiiis fubdi-
&:
^ rosrerrenr, liuTipcu exhauriunrâduencucom-
inoucnr ilii vero

j &
itineribu:. ik aducnru fuo
rubdirosexlHlaranc&dirantihigrcgislupiî^cdo-
inuumexpilacoresjiiiiverociuirarumcull:odes&
doniuum hofpiteseire fludcr.Illorum infecunda
> Philippica exempkmi efl: Anconius.horumino-
ratione iManiliana Pompeius.
noPisiviATA Ex Concextu.
Subdicorum concrouerGo^*, iniuria?,conrcn-'

I.
liones vc pkirmium magifLratiumoleftia creant.

II. Gubcraarc alioseit negoriu pcr magnum
Sc maximiconîlii.
III. Qui fe ipfum probe concinere, & regerc
^ poreftjs videturaUos quOquecontinercocrege-
repone;&contra.
IV. Conrinencia ,doclrina & airuefadlionc
redditurfacilior.
V. Sicpeticucnoafluccis difiicilimavideancur
f ca,c|ua: alfuefadiis vel facilima ef(e videntur.
VI. Nonnullo.' riatura:eciam iine docftrina ad

moderationcminclinac, quasdocfrina iiaccef-
eo rcJdicmodcratiores Si cniiii pr^clarc do
ierir
dtrina eciam vitioiiflimani naiuram pocti]: cxco-
0» IcrCjCLir non ctiam excolic minus vlciofam?
VII. Obieclacocinencia;Guibuscuriuseius{»-
K
j^6 In Epistolaw ad Q^Fr.
ricntiaipimsOjiinr .Deindediiiidienoellepro-?
barjpriiTrum laudc &
comciidaiionelegatQrum
Quincii.ieciidocnumeratione rJiquot mcdorii
quibus imperii miniflriinoiticio quo-antconti-
nen.Lcgaic.rumlaiis in quinq;ftrereb.c6i]ftes ,'
inc!pirpag.7,Iib.i. Qujinqiialcgatos habescos--

&c, <5^peLiturprimo a promprabenefaciedivo-
lurate iprornm legatorinTi. Facile eit eniaj in of-
ficio contiaere eos , qui ipii per fe accuratam faa:
dignicatishsbenrrationem. Secundoâbeoruni,
loco dc conditione. Qui non fimt obfcuro loco
nati.redljonore&dignitatepra^flat, laborenon
maanom oaicio cotinentur. Tertio ab a^carc.Iu-
fra: homines ad pr^rllandii oHi-
Sc macara: a^tatis
ciri ipfipropcdct. Quartoado(5trina& inprimis
cognitionc hifloriarum. lis .n. qui hi.Q;orias le--^.
gutauc fcributjinillaexemplorii mulritudinefa-

cile eft deiigere, quos ad imiradu fibi proponat.
Quinco,abenevolentia&: amore ergaprefidem

proiiincixQXliccrone.Quiamat&coluntma-
gidratus fuperioresii feipfos quoqjrcgut dilige-
tius ne eos aut offendat,aut deiormet.Modi aute
Icâtos Sz adminiflros fuos in oiiicio contincndi
Qiunto CiccrcniaMarco fratre pia-lcribuntur
oclo. (^40ru primus eftp. S.ibi Qu.Tf]:orern ha-
bes.&c.Qiurilor que ofiiciieruntfaciet,fi fit fua
fpote moderatus,& fiinfiitutis (Sc^pra^ceptis ma-
2if{:ratus obtepeiet. Ideoque ante omnia bonis
infl:irutis6<: pr^ceptisefuinformadus. Secundus
modusefldiilimuiationis.ead.pag. ihiQuoru fi
qiii fe)rtc.&c. Facilius regil ur lcgari &c Qaxflo-

i
res fi pies no ;id viuu omniaîcfecet, fed ad qda p-

,
GoMM. Nath, CfiYTR>er. 1^7
^rda-iacidigniratc rua^prieptincntia prudctcr

coniucar.Huialmodi.n.leniratcpius lirpc cSici-
turcj^niiiiiafeueritarc. &: vnfiqucqj minillru c^.-
curcre , onmcs fordes fcrutari vciie illiberalc efl.
Tertius efb itA' ^lli fcu dcicv5i:us.p.9.ibi.Sed liabes

eos tecLj.Pra:(csprertim in ciiiciofuo aliquandiu
vsrlacus , dc cautior lachis hoc quoq; modo cq,
mitcs dc minidros luus in oi-Iicio c6rinebit,(lpf u
dcnd adhibiro deledluredie facietes penes fe rc-
dneatjminus cofulentes exiftiinationi fucremo-
ueat. Tribiiiturautciiocpfidib. veteranisirece-
tcs.n. ex fuo iniienio ahos iudicantes facile deci-
piuntur.Quartuseil: de iv7rpoa-yof>ta 6c riigiendis
lulurroiium dclationib. p.ig.eadcm ibi,Hunc ve-
ro terti^^^hicana^^^c.vtfciiicetprcfes libcter ahos
ipf'eaudiat,neq; adulationibus velcaluiiiis dccipi
fepaiiiitur. Quintus de cura annuli fcu obfigna-
tionib.ccfubfcriptionib pag ead.ilî.SitannuIus
tuus. li^foleda. n. miiiin rorii plurimu augcturjfi
annulu obflgnatorium principis ip/i in iiuha-
,
,
bearpoccllate.Debetauteannulusilliteftiscile,
no alicn^ vohltads.icd^,ppiie ipiP pnncipiSjC.uo
ip(b facultas infoiefcedi 6z perpera ap-cji, a ulids
.adimitur Sextuscflde Acccli5& Appantonbus
png. eade.ibi. AcceUiS Gteo &c.Hos aute inclfi-
cio c5tineri polTc more m;*ioru libe» ris harc
aic, (;
ipia comcndcntur arq, lu quide vt ea na habcac

locobcneficiijfedlahodsacrauneris.Vil.eildcli
Ccorib.pa.ead.ibijfitiaborj&c.vbilicloresf.iCiic
regi ait h feucritatc quada inccnicnietc aflLieliar,
vtad voiurate &m©rcs pfidis fe rotos c6ponac,ni
hilp feaut indulgetcr aut nimis fcuere agant fcd
lyS In Epistolam ad Q^Fr.
effidant vt faftes & feciires poriiTS (int dignitatis
quam poteftads miignia. Odl.iuus Sc poltremus
tdScrp-^ScKici feii <ie no admictendis
largicionibus
p. lo.ibi, Deniq:,hxcopiniohc&c.Idenim(ih-
at,mini{lri nudiciioreseruntintcgritatis &of-
ficii,vtpotecum inteiligant principeinimicu efle
^'iolcre.npn iis tatum qui acceperintjVcrij iis qiio-
que qui dederinr. Nemo etiafacilealiquid dabit
hoc erir perspedtil pcr eos,qui rau-
miniftrisjvbi
nerum eliciendorum cauia plurimumpolle a-
padmagidratijviderivolutjplancnihilimpetra-
rifolere.His autem Appendicem fubiimgic di
'
vitandainomnibusduiitie, &nimiaadfufpicio-
Kcm propen/ione, quamitaQmntum moderari
Cupit vr \is in quibus iam aliquoties ofienderit
piaue nihii iis vero qui nunquam in llifpicionem
venerunt finedubitatione pieraque omniacrer

dat&committar.
fÊI<^BO\l^^^^ DECL^RATIO.
VS V s ^pje erHdimr]ifU te docuit experieria,vt
exrudifiercsperiiuslincviiiscuiufquepras-
«icpiis.
1\leaâ<juampitis cjf^Cmv\Q quid ctiam ancri-
mrin 3 Verr. his verbis. Si mnocenres exifli-
n\ xi voIumuSjHon folum nos ab(l;inentes,(cd cr
iam no{lroscomitcspra:iLaredebemus. Qiu i\\
rcantcceirore fuum Appium plarimuinCiiicix

gubcrnationepcccaireindicatCiceroEp.iIib.^.
Ad Atticri,vbiinteraIia,Appio,inquicJmperare
exhaufta effe (umptib.& iaclLuis prouinciaJe ve-
ro iaobtinente nummu nuliam ede erogatU;,ncc
pri-
COMM. NaTH. CHTTRi€I. Iff
&riiiarim,necpubIicc.Moxadciic.QiiicUlicamcl«
lliiis pr.cfc(5Lis,comicibu.s,!egatis dccorumeliis/
nciuidemfcntentiam CiccroinL. Pilbncm air.
Ncq;mulrLiminLereil,pra^fcrnminConlLilc,v-
TuiprepcrniciolisiegibuSjimprobisconcionibi
euipub.vexer^ an alios vcxare patiarur.
11 :fe haher^viriutfs]mzc^m3LZem 6c Gonti-
icnriam.
Circfimjpiciendfiml^<:kcuc^\.mc^,m omncs par-
es & in om ncs adminiftros impcrii oculos conii
iciidoj&obleruando quida quolibet re6teauc
ccusfiat.
^/> haccHflodia] adminiflratioriejgubernatio-
ic. in quahdcporiflimum agiturjVtlubdid abo-
iinib. iniunis cuftodiatur. Qupd & boni pafto^
isofHciucdjdequoVirg.^.Georg. dicit. Pecu-
iim cuilodiafollers. qui ipfeaiftus cuftodiedi &
Licdi Graccis quoq;cn:,ni/A£<;(>)j<Sc magiftratusa-
(udGra^cosinligniaepirhetafuntpôpiûAaiJj/fcpa"»
Omnes mimftros imf€rt:\Qm.jl vulgo vocan-

ur ofiiciales \ apublicis quibus prxfunt j ofliciis.
^n^ voce etiam Apuleius & Modcdinus jcli vil

Linrjquibusipfisprincepscarcrenopotclt.NaiTi
^ Xcnopho.Pauca vnus videt,vnus audit.Cum
rontra multos principis oGuIos^multas aures edii
Dporteat.EtvtLiuius.Quidcfuavniusfententici
omnia geret, fupcrbu huc jadicabo magis quara
^pii^nitcm. Eadcm suremNicoclifuoprxcipitl-
lOCrateSj ax.^fhi^î TrîovTUi ScKiuuaiui rm ffiuiwni^:^ ii*
au? 071 Tai/7iJ QtlXYi OTil T^tJfflziîVTK OJHOtiVfflTQIi Xf^J^^^

99tiV0JUOU(,
i6^ In Kpistolam ad Q^ Fr".
Prdflare vtdeare] Prcxflarc aliquc,efl prxdeni

cfie pro aliquO;,&pcriculum autdamnLi Quodex
€0 rimetur m ie recipGre: quah de eius didtis 6cfa
cfcis rationc reddere , ipfius culps delpendialuc-
re,dairwia ab ipfo dvita reiarcire quis velic. Quod

libcratcs fic Nicocli prêccpic Gra:ce 7tiiZ^9v<; '(pkn
loii 'Zifpscy/xtnfTOii dj^ c-y^î^vo^^cfcuo/f ,<y< etvTOi ctiricu: e^«p
m aJ!' tKeivot vrfoL^câi. Sic inquadam Epiflola ad A t-

ticum. Quid debec, inquir, qui coniiliu d.iz mx-
flarCiprxceriidcmPGermanice dicimus gurd=^
Bcn<ûrfcin/ti)n5cn?c[)rcn/af^ cuicn (Jnrftdjcu
lonb nuficn mann vat^ m
anDcr^ bcftini)cn/
cr
tnm f(()aDcn auff f.c!) ncmmcn» Sicdicimus pra:-

/lare damnunijin commodumjCulpam, exicumj
fad:um. Quam autem hoc graue iic^pacec ex po
flrcmaCiccronisepiilola,adBrutiiivbimaxim<;
inquitjaiiiciebsr dolcrc ,
quod cum me pro ado-
iefccntuio refoub. accepiilet vadem^vixvidebar,
quod promiicram;.pra?ibrcpoiIe.Efi:autem gra-
uior & diilicilior animi & fententi^ , maxinii*
prxrcrtim in rebus,pro aItero,quapecun!ie obii
gatio. Iia?c cnim f blui poccil: & cflrcifamiiiarii
iadtura tolcrabilis : reipub. quod fpoponderis
quemadmodumfoluas nifi is dcpendi faciiepa
titur,pro quo fpoponderis.
SociisY^^ prouincia habitantibuside quibu
paulc antepiuradicebamus.
^/^/^«/JPubiicanis <Sc negotiatoribus in pro
uincia tua res fuas agentibus.
LegAtos]côs nos Germani Gallico voeabuL

vocamus Li€menami^^<,X ©tat[)vlftcr q.d.locun
CoMM. Nath. Chytr^t. iî
tencnccs.crantenini pr.Tfidnm Vicarii &: officia-

lcs qnorum illi oper.i &: indufhia in rcbus pcrc-
,
ffrcexpc-Hcndisvcebanrnr. Numcro fucrunco-

clo vcl ad iu m mum quindecim.
Tifhro ] Huius memi nit (ub fincm orationis
pro Placio iiis verbis.Cil ad mc L.Tubero,mcus
nccellarius, quifratris meiicgatusfuiIIet,dcco-
dens cx A fia venifrcr.
O^m llrihat h-/iona] Non in iucundum fore
ai birror ii hic referam , qnx annotauit P. Vido-
riusV.L.Iib.?S.Cap.f.Ybidefru(5i:u,quicapitur
cxhifloriaaireucratide cxiftimaHe Plutarchum
quod fenfcric Cicero.hisverbis.Narrat Plutar-
:hus in vitaip/ius de diiigentia loqucns qu5 ad-
,
libuit Pauius i£milius,quidcuicic Perfen,regcm

Maccdonu,inornandavirafua , &omni virtuto
;xpoIienda;foIitumeumtanquain(pecuIuinfpi-
:ercin;hiftonaatq', itailudiofelemper conatuef-
eimitari vircutes &prieclarafa'5bacoru,quiilIic
audati forcnc. harc aute profe(5cO non parua vcili-
:as eri:,q capitur ex hiftoriaripfiusquc omnes qiii
7o!unc, 6c animo eo c5tedunc parciccps elle pof-

imc.-Expofita.n. hiftoriaellcunclis hominibus:
riec vilos mortalcs afe reiicic. Sed tamen aliqua-
Jo maiores & vberiores indefr u £bus videtur ca-
Dcre po(Ie,qui ip(am fcribunt:fubtilius n.ipfi po-
:erantqlaudcdicTnafunr,&qcontra:omnequc
[ludiu fuij poncre debec in hominib. qui rc6bc a-
liquid fecerinr,& vtiies valde caetcris hierinc,ce-
lebradis: turpcauteipfisforet,ea, q illiccomen-
vita& fadtis no exprimcre. Quare Cicc-
darinc,
t6incpi(l.iJlal6gaadQ^ratrc,plenaoptim®ru
&
i^j^ In Epi%tolam ad Qj.Fr.
prarccprorumj cum de hac re(ennier,ira locucus»
cit. Oileclebataucem ranc.Cîntum mukos (e-
cam haberefociosiliius rauneris,quitoto animo

feruircntiaudij&ônoriipiius. Tubero quee-
goarbitror, pra^fettim cum rcribathiftoriamul-
tos ex fuis annaiib. poiFe deligerc , xûos v elit,
,
poilirimirari. SiirigiturduohiioLevalclerimiies
6c ofl:eMdantnobis,quo animoj&confiliohiflo-
riam manus capere dcbeamus.
in
Etquodhic Vidoriusbx PJutarchode Paulol
/EmiiiO relevt:idem pcne iam pridem ante de Q^
Maximo , £< i\ ScipioneiciipferatSalurtiuSjin
p:incipioIug«.irth:E.Sa:peinquitaud!aiQJyiaxi-
mum- :-'. ScJpionem prarterca, ciuitatis nolka:
praclaros virosiblitosita dicere,ciim maiorum
imagines intuercntur, vehementiflime iibi ani-
mumad virtutem accendi, fcilicet non coram
illamâeque iiguram t:intam vimin fefe haberc,
fedmcmoria rcrum gcftarum vnam flammiae-|
gregiis viris in peCtore cre(cerc neq^prius {'edari;
qiiam virtus eorumfamamatque gloriamadas-
efl; quod 1'lucarchus iii f
quauerit.Et hoc iliud
nioieontcdixit. Tanquarn inipeculo ornare &
comporicrc vitam (uam ad alicnas virtutes.
AiHlios ] egregic ollicio legator um in prouin-
eiis fundos.
Exfpiii Amidihm] qui funt qiiafi primia linca-
metavideii.c-.:t{cioe;r;iDhKr ihteeri^ hiltorictjVt!
paulo ante dixi. HiUoria-C. Tuberonismemi-
jiit A. Gellius iib. ^'.cap. 3 44, & Iib.x*c. 2 S.
ViUt ^ ôjfit'^ Bene ha^c duo coniungic v »•'

iun-
GOMM. NaTH. CHYTRitf. Itfj
luntatem nimirum & faciilcatem , quarumncu-

tra fine altcra quidquam poteft.
Imitari] inhocfuoolficio.
AUitniis j ludcre videcur in vocc alicnus. q. d.
nominc quidc alcnus , reautcm vcra noflcr cft;
lu Uhorare\ A nxium &c follicitum circ. Alibi
nonlaborodenomine. Defenihillaborat. Dc
rcalicuiuslaborare.
Etiam de nofira /aiforat] Amicorum cnim o-
mniafuntcommunia. Signilicafigitur Gratidi-
um ita in oranibus officii partibus accuratum fo-
rc,cumfuac propriae exiftimationis caufajtum ct-
iam ne Quinco i^ropra:tori , fummo amico iir
dcdccdri.
Qtitflorem ] Afconiiin diuin.hxcverbafunt/
Prima fcnatoris adminiflratio crat qua:llorcrri
fieri, &
in prouinciacuiam gererepccuniarpu-
blica: in vfjs aducrfos eroganda: : ciafqj rationci
vbi cx prouinciarcdiiflec , ad a:rarium refcrrc.
Quarflores aurcm comitiis tribntis creabancur:
poitcajunuicnacusprouinciasibrc;cbancur.fbr*
ieigicurh'.jic Afiaobcigerac.
Nontfio'] (icucilcgjtoscuojudicio dclcgifti.
/«////r/m]moribus,cerro coniilio &:ratit)na
fumpcis , nifi mahs acciperc pro-infticucionc.<j<*r-
mauicc diceres, (£r mup ftct) nac& hmiX Voti\i
nci)fcn.
SoKiiidtor) adrcm arcentior,auarior.fordiditas
vclioidicies .
ûixporatfiiTriot Giwcc: uc h quisiiiias
/iî)a.\oî7rn;widcii volens,caiceos vercrcs vcn-
dac. V cluc Caco, fcrvos vetulos. Gcrnii
L
. ,
1^4 J^ EPli5tOLAM AD Q^Fk.

Firres eatentu ] tanci(per conniveres cluni,coA j
trapr^lcriptas legcs aliquidadniitcerct.

,:^«^<;^jpro quai enus
Perfe negligerei)\n partibus olHcii (iii a repub.
coinmiilLq. d. Si prêter communcicgatorum
oiScium & quicllurae munus a Repub. con- ip[i
creditum,tupecu]iaremalic]uampottiLatemilIi,
putajurii(licHoricnicommififIcs,quaturpitcrab
uceretur, diilimulare \d ne ad momentum qui
dcm dtbcres: quia hoc addignitatcm & exifti
mationcm tuam Inalteroadrempubl
pertinct.
pertinentetamdiuconnivcreSjdonecpericne
gligerec easleges quibusa Repub.cR-adilridrus.
rropratoribus autem licuiile lcgatisj&queftori-
bus tale quid fuo arbitrio injungere, patet ex Ci-
ccronig orationibus Verrinis.
Ad(lri^fi4 ] tanquam vincuIis,non temcre rd-
laxandis. eius cniiiipotefl:asnonindeiinita,(cd
quaii iinibus&canccllisquibufdam circumfcri-
pta&aUigataeil.Sicutenimaliaanimaliajvincu-
lis,&loris,itahominesIcgibusafi;ringuntur.
Ea poteflate] pra:ter,vidclicet,oiEcium legat
>auc Qua^lloris a te conceiTum.
Adqmflum ahuteretHr'] ea enim culpa in te re
dundaietjquiipfi eam poteftatcm credidiiliiatq |
iraincutcrentalienatibipeccatapudorem.
Prdfertim cmn hi mores ad nimiam lemutern
SuRCquiI(^gantlenitatem atc, hoc non irnerati
:
one,ut riimiriilcnitasnimia figniiicetinduigcn-

tia^^&difciplinar Irtxationc,cuicum pIeri.q;omnc3l
'
iii icpub. quacunqj indulgentjadmodumdifli-

die
C«MM. NaTH. OMTTRi^f. lif
dflccft paucos aliquam ctiam umbratn difcipliri^

eonicrvare.
Ambiitonem) Nimiaf lenirati adjungit ambiti'-
#uemiC|u:Eftrmcindulgcntixcauraeit. Putaji?
cnim > quantumvis pr.Tpoil:ere,illi dikipiinae pu-
blicc laxatores , (e apud ilultam plcbeciilam 6c ,
imperitamjuventutem.inmaiori authorirate^
gracia futuros , &:quidiibet ab illis impetraturos
cilc more Micionis Tcrentiaui,dcnt pr;rtcr-
, ii :
mittant. cjuafi non necelle habeant omnia pro

luo iurc agcrc. atqjita difcipima: vetcrisncrvos
*
privaticommodicau(aincidunc.
/»^«^«mwr]tanquam parics,& murus ruinam
tninicans, & in unam aliqnam parre, qua cafiirus
c(l, fcinclinans. Plauc. Aulul. Hoc l'î vi olficium
rcor, retificie asl ialutcir;, noa cum, quo incum-
bjt,e6impellerc.
5tr«M?7]i^t.'jt^^''5£f iuu«y,inquirerc in alie^.d,Hor.
icrucariignetÎad.Scrncaritabel.arcaiin,ve{ligia.
^^^^•«/^r^Jquiiiialiquidfurcoiublarumocciii-
Cicero c?iam pro Kofcio , utrumqj hoc vcr-
tet.
bum coniLUigic. nonaic, excanote, (i quidforrc

fcrri habuiili : non (crutor.Innuic aucem maliC &:
invetcfatxconfuerudini per diliimuiarione nos^
nunquam aiiquiddandum clTejne ibli vidcamur
^.KtA^^Qîy-cuîy yjp; aj7t7r\ieiivcayôô-ti quaii omnia vo-
knccs iÂxe/Gbv Ki?i i?£W^:v, Gcrmanicc. bcfudjcn/
icit'tferti>^m / ^ntcrfudH-n.
Qfi^mafitin <^/z(?^^Wfx]Nonjubctplane nulii
crcdcre: elt enim idipfum nimia? >«tw«0«ot4^,cxlLi*
propria gravitate, de omnibus aliis malefuf-u-
caiiris. iiLCiiiii:, quodpaulo pof£diccr,.':ûiiqjeil
\66 In Epistolam ad Q^ FiL,
vir optimus, ita difficilim^ alios efli improbos
{Iiîcatur.exadvcrrojucquikî efl: vir peilimus>
ira difficilime cfle alios probos lufpicatur. V ult i-
gimr,fratrcm,fuorum familiariumingcnia &na-
tuiasdiligcntcrdignofcere,&cantumcuiqifidei,
<]uantummcretur,habere.HucilIudPhocil. Mjf
7n<îvi layjsoL^Sfpiv Itcm Epichar-
drpiKias yneyti o-vj/î.
meum illudNafPfcjV^ /Uijutvcc(/ <x.7nêtv. raZ^viv^ twv

ffivevv, Itcm Euripid» cm^ppovoi UTziÛi ovx. 'Qiv ouSif^
;^pkjfr//xJ7ip6y. Vbi cmphaticum cll: Ephitheton ^0-

<pôvo^,ne nobis fufpicacem iliam dc fub quolibct
,
lapide (corpiumdormicntem ,«t^5?Wtommcn-

dari arbitremur.Nam & Hefiod.dixit ?nV^« /"'«ie^t
UTnêtf 6^M(mvctv^îQ\i^m pattefcquo-
cfjiainsiLj
quemediumtenere,Ciccroepiftolaio.lib.2.ad
Att. aithis verbis. Quia pragmaticihomineso-
mnibus hiftoriis , prseceptis , verf biis deniq^ ca-
vere j ubent , dc vctant crcdere altcrum facio uf:
cavcam alterum ut non credamjfaccrc non pof-

•,
,
fum.Facit&huc illiidTbto-^.^^potffivmrvvoi^/j,i-
ysix , *^^(ip{, juri K^r eu^KiTOVKvfvi ^ccCrii
oaS^poifftvipy
tiM,y:v. Paucisdicirjnonomnibus. Namût Scneca

C^).3.aic5Utrumqiinvicioefl,&omnibuscrcde-
re^^Scnulli.fedalccrum honeftiusâkerum tutius.
Eos cjHos tthicomites ^
adtutores\ Alios cnim,
utcx prioribus quoqiparet,aud:oriratepublica
iibiadjundos habebant provinciaru pr^fides,
0.1 qua'Jl:ores,alios privato fuo conflliofibiad-
junxerant , ut lcgatos & prarfedlos.
AdiHtoresmgotkrutn\Q\jiVCi cnim,utGfcero r.
offic.air, oniuiiratio & inflitutio vita:adjumcn-

raho-
:
COMM. NaTK, CliYTRitl, lCy

ta Iiomitiii Jclivicrcr : m.ix?nio c.i opus (nnt prin-
cipi, qi»i î}'^ lciciuu noi» iwnijii potcflcQiuplc-
dii.cuin, ur raiitiHii).', Uciirj'->np 'ili.,ut uaius
mcns,ranrxn)olis,cap »x(ir.Nc:i.IIci;^tiurt(lîU
princcps. (ir lapicnsT^Môoqp ^. tru^îna ^«^"os m par-
tCincujaruni .uilLnnar.cciro,cuiiicodem Corn.
Tacico kici7s, nv.gn nciôtui ma^,nisadjuroiib*
i
cgcrc
Dunt-^xat f,}nh't'^QO-oJ\. carcnus, , ^(^ fcr!>/ uc
vidcl. (\ porcflaicaddigni^Ârcmateacccprafor-
didcabutAiuur,rum dennim aredn: moracocr-
ccantur. Sin veto m realiq-.is a rcmpub. pcrri- ;
nenrede!inquanc,rumidip uinaliquandiudifli-
milcs, donec nMnifeAisindiciis(cip'am prodat
'{âcuouicc. Hoc cnim rcfpub. illud tu iple prxfta-
rereneris.
IDo,ne(r!ci^ ronviBionfho^^ c mqunm domefti-
cos,i>cfa!:)il!ares,jucundituis<i^(odalitatisgratia
i
tibicon;uncQ:os.'qualcsfucrunradolcfcentesRo
n!ani , q '.n' rct mil*rans aur peregrinationum gra-
riama-;i(bMriisinprovinciisfequ(.bantur. ^Sltt^
befchciui wiKcu. .
.-Mii ns('!l:i fiA app^ritirntbf^ qnod Gcrmani

]
dicuru au^Tirarttin.V d: ii? cnim loquitur, qui
magftiaruinnmpcrioprx('tc)(unr,&:qua(ilvm-
pcr ob oculos verfanres , ad obfcq-.icndu, & juilk
CH|!c!lerid'!m viiîles, prompri & cxpediri {unt.
Gr.icc <>T7y<ofc5
,
quod ad manum pritllo iinc. un
^c vcrb imapp\rcrc,proad obfcqMcndumpra:-
Ito cll..,etiani ufurpat Virg. X 1 1. A.neid. de dirifi
coelcflibusloqucns
L }
tdt Ik Epistolam a» Q^Fr.
H£ h vis adjolium yf^vi^ in iimint regii
Apfarefit,
Ei Gclliuslib. i.Poftefequam Ii6bor,qui appa-
rebarjintcllexerat.
Vocat autem apparitiones neccflarias : cjuia I
talium opera magilkatui non eft fupervacua, fcd

taIis,utcacarerenunquampoffit.Quideftcnina
rn.igin:ratus fmeminiftris ?
Tecum ejfe ateipfonimirum,non for

'i;^/«/yî)
tc, fcd privatojudicioin provinciam ciedud:os.

Cohorte Prdtoris) DocetA(conius,omnem ma
î/lratum, cui exercitus pTcret , prstorcm a vc-
teribusappcllatum cdc. Eratautem cohorspra^-
toriaintimusprxtoriscomitatus, rcum?.nus mi-
luum, partimevocatorum,partimadolc(centiu «
obilium , quas in caftris » 6^ in agminc atq*, aci«,

11
vciimpc:atori,vclproconfuli,autpropra:toriec-
\.\m in provincia ad nutum prxfto eiic foicbat,
irautabea nunquam ciifccdcrct. ^tîa\\t>i^î*
êr^ obcr .Obriflen ©a>art)ta/ obcr iei(>fal)uc. ^
Horum non modofaBa'] quia a tc ipfoprivato

judiciofuntdeledi. Atq-,itafi veldidtovelfad©
delinquanr, eorum crrata non rcipub. fcd libi im
purabuntur, corumqiculpaintcrcdtbit. Mcliiis
i^îtur cil:, utloquitur Tacirus , officiis adraini-& ^
f trationibus non pcccaturos praslicerc,qua daiu-

fiarccum peccarint.
Faîajdi^la] uc non modo nihil inju/lcfici-
?nt, veruni criam a dicbis iniuriis , contumcliofis
«^rimpnrisabllineanr. , :
^•edh^l/eseos) A faciii, quod coniitcs Quinti

-
COMM. NaTH. CHYTRiCI, l6p

fint tradabilcs, (?C in offidocontineri,noniu
diiiicaltcrponinr.
quod minus cH: qiiam amarc.
£>//'/fr^] Sicut
Grxcis f*K6^9 minus efl, quam Tt-^yif.
Dd'g8reyC»erc€re) Argumcnrum afacili. Boni
.jlauccm amaado , (eu pra:mio , improbi coerccn-
€io,ranqu:nii pa;na in officio conriiienniRiraqui
dem, ut poena hxc ad paucos, mctns <k, cmcnda
tio 3i6i omn.s pcrveaiar. Siaic Soion dicebar,
rcmpub. duibus rcbusconcincri^pnTmio 6i pce-
na. Qaaruni hnncnifiadhibcatprince|.7S,uiur-
pari deeo pocericiiJud Senecxin Mcdea.Quj no
vetac peccarc, cumpoflir, jubcr.
"^^^^-l^T^poc, cum nimiram reccnsin provia
ciam venilles , ncque iinûloram ingcnia& na-
turasicacxadepcrfpcxiiies.
hominis ingcnuijlibcrans
Ltberalttai\ idcft &
aperci bonitas, candorjfacilitaSjVcl ctiam iibcra-
licas qucX non ram pecunia,qaam opcra cxcrcc-
:
tur. dequainprimo ofiic.

f^t<^y.tf.jêf{) Etexadvcrfo, utquifquccftvir
peillmuSjicadiSciIimc alios probos cffw fibipcr-
ruadere poteil : quando ca ferefufpicaridealiis
homines confuc vcre , quorum ip/i i?oi fimt con-
icii. &
Vnde vcre ek-ganrer diclum eft ab Arido-
tcle in Ethicis ad Eudcm. lib. 1 1. 'o p^\9i y^ v^- ,
^Dffjictljnjs nifi cauia: manifefbiJTi

\ mx appare-
3 anr, atqueita luo pericuio candem expcriacur n#
omaibus cileiidcndum,
L 4
if& In Epistolam ad q.. Fjr..
\
Sfifpicatur] omncs enim candidos, apcrtos, &

fui fimilcs arbitrantur.
Cautiorem ] alii legunt. Gautioncm etiam dili-

gentioreni quodinmediorelinquo. Vcroq; n.
:
commendatur iv\uîu^%c circumlpedio crefccns

porius, quam aliqnid remittens . Nam hac quoq;
inpartCjqui non fit melior^dcfinitefTebonus.
Vigilandum autem eft remper,quum multx infi-
Aix funtbonis.
Sint Attres ) Id efl jubc omncs palam loqui ia t
,
publicaaudientia,tam miniftrosquam litigantes.

Su(pc6ti enim eo in loco funt clandeilini fufurri,
&C0nfiliadomen;ica5exaulieferemancipiisco-
(lantia , quibus honcfla atqv inhonefta laudarc
ftios eftjdummodo rem fuam augcant. Sit igi- i
tur , vult diccre , aurcs tuas iis patulx , qui aperte,

quodrcs eft, dicunt Sint vero claufe fufurroni-
:
bus & afTcntatoribus & confiliariis cubiculariis,

;
qui in publicis confultationibus dccreta fepe rc-

tracftant. Velaurcs tuxitafintcomparatx, uto- i
mncs animadvertanr, tc rcvcra &(erio audirc,
attedere,&: ob(ervarc,quod in prxfentia dicitur.
Exijltmentur audirt ] Commendat ipfi (eri-
am attcntioncm,(2tiam in aliorum circumftanti-

um ocuios incurrentcm ; quac animo non pcrc- i
grfnetur, aut aliudagat. Idipfum cnimjudiccm
admodum de negligcUtia
facic & injuriafu(pc-
<?l:um,&contemprura.
FiEie ^
pmuUte] Qupîi faciunt, qui apud
princiêm ^dderi volunc muitum po(Ie idcoq; *, ji
eilentationis gratia in aurem eius aliquid infu-

fiirrarc
CoMM. Nath. Chytrai. 171
iii rrare le /Imulant, intucncibus iis , quo$ co no-

minc argenro ftudentcmungcre.
Huc illud Zcnonis apud Stobxum (îyx* '^'
rev of}( ti , /MH <®eP<
X'*^^ oiK\tiy ttftupa J\ wA«>t<vv «•«!»-
jj
5/r4«?;«/^)Decuftodiaannuli fignatorii,quc
ij accuratc a raagnatibus rcconditum fuidccriam
;| arguitvox <7!|?ec^5,<J'o(pi>Aa>f./^p,i5gnificanspecuiiarc
receptacuJum cuftodix* illi dcftinatum. Deulii

&
I
\ annulorum mulra habet Macrob. (at. 7. c. 15.

,
inter illa ha?c quoq^ . Ncc plus haberc quam unu

nec cuiquam nifi libcro quos (olos fidcs
liccbat : :
deceret,qua'fignaculocontinerur.ldeoiusannu
lorumfamuli nonhabebant. Etpaulo a.itc Vc-
teresnonornatus, (edfignandicaufaannulumrc
cum circuferebant. DeannuIisvidcPiiniumiib.
5^cap. I.
fâsaltûod^ VafaGri^cis (\iv\i axiv}^ yTivyiciA^,
cfl res & fuppellecliiia iiue cciam inliruinenta

I omnisgeneris,qua:et:iaml3t. nonnnnquamiunc
va(a. quib. quam multis modis aliquis abuti poC-
fit notum ert. Talia etiam (unt pocula & va(a cu-
&
familiis magnatum huc ii-
Imaria, quas in aulis
luctcmerea quibuslibet circumferuntur. Ger-
manice,®ujCt)CrfcWcppCf fic&bamtt- Francifcus
tamenRobcrtelluslib. i.Emedationumcap. 17.
I
conrra P. Manutiumcontendit , legendum eile
vas aliquis. Ita vt vas vadis non pro vaie p.ccipia-
tur, (cdprofponfore.q.d. Marcus Ciccix) ,v!den-
dum tibi eft,6Quintc ncannulus tuus fit tanqua
vas , aur(pon(br alia: voluntatis ,idell, ne aliqais
,
i7i Iv Efi^tolam ad Q^ Fa.

tuomm, quacHium hacracione faciar in proain-.
cia dum annulo ruo prscorio multax)b(ignarre
,
infcienrc, corruprus Jargicione alicurusprouin-

cialis. Fuiirerigicurrum anniiluscausvcre/pon-
foVyik v?,s voluncatis ciliena?,id e{leorum,qui pe- f
€unia corrupd ef anr. Nam ficuii crcdirorei^ va-
dem poftuianiîta iili prou(nciaIes,ncremercpc-
cuniani darenr , ils qiiipoiliciti erant (eobiigna-
turos pr.i^roris edi <ûiti,aurintcrdi(ftLl aliquod,
poftulabanr ante vadem,ac veluri iponforcm ali- i
quem.ls aurem eratannulos proprartoris. Ohfi-

gnationcm enim vbi viderant, jfe dccipi poftea
poHe^Rocredebanr. N^mvulcô/ihabemusma-
num Sc fiejilamalicuius tumdicimus nosvade
.
feu fideiuilbrcm fufiicicnrcm habcre. i
V/itaramtrimcn le£lioncm rctinet &:prcbac

Adr.Turncb.aducr.lib. zy.c.i.pr^miilaprms lo-
cihuiuscxpIicartone,hisverbis. Hoc,vcopinor,
(cnrit, nepa(iim(]narannuIum(uumilgnatoriu
a. quouis, vr domcltrca vaf?. rracbari , vulgoque & i
rcmere line deledu quiduis obfignari icd eo (b-

lus vrariir: alms tion abutsrur-^foiusqucquod ius
fasq-,(ir?innnIoiigacr. Vasigirurcft,vr{i Gr*Tc^
ff«£y«fdiccre§. Valorumautemin domcllicorum
famiiiaviiiscrrcomunis. HisadditibideTiurnc- 2
bus> Non dcUi nt, quibus vas aliquis iegedum vi-
«catur.HominesdcvtraQ;iinguabcnemerici:red
cumcam ientcnria quam cxpofui , necinepram,
necin(ul(am,imo vero prudcti^ &: grauitacLs ple-
«amvidci, curabcamihi recciendum ficnon- J
«lum vidcrc poiTum.

CoMJ^. NaTft. Chytrvei. 175
/îy^r^Jcuiuspcrionaabutiquilibetvcretur.lcl
nntihczfi omnia dccrera,diplom ua, tabular,C(>-
ditiUi 6c quxcunq-, ali.i obiign.ida, a tc ipfo accu-
rarillimcautca pcrlcgctur,<S:cxpcdcci2r>^: poft-
€adcm'i obiignabuLur Quam
autChoc ncccira-
num /it,docci- cxcmplu Imp.Theodolii iccundi,
c|Hicuplus iuflo^pdiuis erierad c|uibusiibctol>-
lcquendiKadco vt (a:pe (clicdis no iet:lis ywmvj 6c
ijgiUil addcrer ;Pulchcriaioror eius Bocanuiiao'-
muinis pcLcre (imulans,pcriij:e-
ucrtcSjCailidc fe
raspo(ccbat iibi inrcruitutcrradi Eudoxiani ca-
rifJmin Imp.coniuge.Qi^ka^ cii ilic ligiiio mox c6-
hrmaflctj ibrormonftratis &lccl:is,acritercuiii
reprchendir,arqj vt dcinccps iii re tanti rnomcn-
ti cautior c:Tcr,gran3 ter (Sc amice admonuitjtcfti-
bus hi{toriiseccieiîall:icis,6s: Suida.ln{acr.:quo-
ûehirtorianon obfcure notatur rcx Achabiis>
cjiiod publicu rcqni iigillum , in potcHv-ite vxoris
Iczabelis cllc pacerctLir, cum ilbregis nomincad
) ScniOres populi lircras darer, quibusinnocentis
Nabothica^dcm mandabar.
JVofi mihtjhr alten<?^ vticilicctcuilibcr, quado
velit aut libeat, ipfo vti vei abuti liceat. In iumma
annuius iittanquamipiemagiiTratusxui cafides
j" habeatur,quq magiilrarui coram praricnti. Sic re-
ftis 5 quod ccrro & reucrapropraroriila fici i vc-
lit,qua:aniiio funr obhii;=iara ^îHiod nullafraus,
nulltCcorrup^c!a:interncncrint.
^ccefui^CiKms mun* crat iuilii magifli nr"^ alios
5 accire,('cucitarcad pr^torc ius po{cetrb.&: impor
iimis intcrpcllatoru clamonbias fiie<itiii iHipcrA-
7+ CoMM. Nath. Chttrai.
re>noHris ttX ©crtc^ff IKC&t. Sic infia dicec. Ta-
cuiraccenrus.Did:uscftaccenriisabacciendo,vt
^fi#ncTurncb.Aduerniib,25>.caD.i9.Vbiacccn-
li,incjaic,dicuntur,quodacci3.nt:ur5qua(iacccr(i-
ti.Alijinmilicia accenfi vocibanLur,quali poflea
addicijveladnumerati, qua.m icgioFirjTeccom-
pleca: quos cciam , ne(cio quaii vocabulo, luper-
pumcrarios aliquidixere. Vide Vegctiumlib.5.
cap. 14. Vbi , quibus, inquic , fcuca deeranc, Imc
Japidibusmanuia6liSj{iuemilIilibusinhocoidi'
nedimicabanc quosacccnlus, tanquam iunio-
res dc poftea additos nominabat. Itcm Feftus
invoceacccnii, inquic; accenlidicebancur,qm
inlocum mortuorum milirum fubico lubroga
bantur: didiici, quiaadcenlum adiiciebantur.
Sicuci piopcer inopiam Scnatorij ordinis ex c-
ojjiitibusin fcnatuadiiimpti vocabancur adlcdli.
AiconiusPardianusin 5. Veai. generaliusdixit, |t
accenius nomen ell ordinis &
promotionis in
milicia. Sedhicnonagicurdcmiliraribus,(eddc-
togatis accen(is,qui Pliuio iunt oiliarij.
£0 quecnm maiores riofirtejfe voiMtit)
fisfmero
id eft, (ic minill;er non Dominus.

, Viiracuin
cnim cum c|uoque fuic quod
, ex hpc loco, &
aliunde p.ircr, vcminiftri publici,fac1iopuien-
tiores domis.ium pûlacim affcdarenc,
,
vi- &
caciospodeafuolocoiubilitucrent quodnodro
fcculo quam (itv(icacum,omnes,non carciqui
rimt. videnc. Omnes enim fcre (iia oliicin n on
labori$aucmuneris,fedlucri,ign.mia-5«:(uperbi^
gracia (ibi coilata arbicraniur. £t officia olim px-
nevi-
COMM. NaTH» CHTTRi«r. JJ^
&
n^ villa , imo feruilia quoqi probrofa, lam cri£
ranquam honeftA Sc pnmaria certacim appcti vi-
dcmus. Qupdipfum fatctur Bodinuslik 5. d«
Rcpub.
Cum viacorum,inquir>&::KCcn{bramquon-
dam feruiliafucrc, nunchonertamuneraputan-
tur.
^ NoM in Ifcneficio ] e quo lucrum quarrcrct ,aut

quafftum f acercr.
Z.;t^^«>r]L!!florum,licaligandodi(5lrorum,mU-
nuscrat, fafces&fecures magiflratui praeferrc,
turbam (ubmoucre,{ontes comprehendercviti-
cire, virgis Ciederc, feeuri percutere, ultimouC
quoiibetfupplicionocentesafficerc. Grascc p<jt/i-
Delid:oribusha:chabet A.Gcllius.lib.iz*
/?;!ê/.
cap. ^ Valgius Rufus in fecundo iibrorum, qu9S

.
infcripfitdercbus per cpiilolamquaefitis, lidto-

tem dicitaligando appeliarum eflc quod, cum :
magiftratus l^R.virgis quempiam verberariiuf-

fiiltrnc crura oius , & manus ligari vinciriquc a
viarorefblitafintj ifque^qLiiexcollegioviatoru
oiiicium ligandi haberct , hclor fit appcllatus v- :
ticurquc ad eam rem tcftimonio M. Tullij vcr-

baquc eius refcrtex oratione,qu2diclac[lpr«
C.Kiabirio.Lidlorjinquit^coUiganianus.
7^n /utsf^dtua/imtaus ]Hqc quoquecofpc-
6i:at,vc Quintus fuam audcoricatenuntcgramrc-
tinear,nequeminill:ris nimium fefacilem autfi*-
miiiaicmfaciat.
Naturacnimhocgenustalcefl,vtfipauIulum
conccdas, iempcr lupra modum plus occupcc.
1
17» I^ EnsToLAM A© Ct^fn:

Vndefic,vrmuId{eDominumhabicLirospropl«
tiumconlidant , ii modo miniilros habcant, libi
fauences. Atqueicafauor&beneuolentia,quae
ad dominuus exaiiquo beneiicio &
gratiaredirc
dcbebatjprorius admmiitros transfertur.
Quod eerre auctoritace magiitracus prorfus
cfl: indignurn. Prsetcreahoc quoquc prxcipit,vt
lidtor nonplus aut minus faciat, quam prstor
iuilcric, ncvepcsnam fuo arbicrio vei remiccac,
velintcudac icd exaccam Prscori obedienciam
.
^
onxcife pr.TictT. Inquo ipfb grauiflime pecca-

bvHntli6t©rcs Verris Ad[.6. lib.f . vbi carnifcxpa- 1
renccs eorum, quos iam fjplicio affedlurus eratj '
iicalioquirur. Qji^d, vcvnoidufecurisafferam

morcemiiiiotuo,quiddabis? nediu crucietur-, '
ne (cTpius feriacuc. Vbi addic Cieero, non vicam

libcriim , icd moriis celeritarcm pretio redimere
cogebancur parentes. Vndeapparet iidlorrs&r
carnifices V erris,fuo arbicrio fuppliciaiamintea*
j
diilc, iam miDuiife. ida:,> quo nihiicurpius eil,in- ^y
tcrueniente pecunia.
Lcnnafki \ veieciam feueriracis, cuius umem
expreiTe non meminit,quod fciac fraci^m in erim
aiias,piusiu(i:o,propendere.
AppAYUor] vocabuiuir. gener^lf compk<;leus i
fiib fe hdores &

accenios , vt ex Moc ioco pa-
tet.
F^fcis ^fiCPim'^^n(iop\z magiflr atus R om ani

&inprimisconfu[um&prxcorum,quibusinvr-
bc iz.fafces &c fecures, in prouincia fex tantum a 3
totidcmlicloribuspra:ferebantur.VndeRe(2:or
proiiin-
CoiAU. Na.TH. CHYTRvtt. iff
jiroiiincixa Polybionominarur iâTTÂim. Qiii^
aarciii fafcibus &c fccuribus iignificarum fucric
probabilircrindicat Plurarcbus,in qua^ftionibus
Komanis,Probl.i8.vbitjua:rirur,curPra'rorum
h(ces colligati fcrantur dppcn/is recuribuf? 5c rc-
Ipondctiu: his verbis. Ai\ id iigno criiram magi-
ilratus uon deberc circ in procluii sScfoluram an ?
ibliitio falcium , quarpaularim flt> moi am aliqua
irx iniicir & cund:arione,& nonnunouam fccir,

vtieureciadefupplicioexigcndomutarctur.-^lam
cumvitioruaIiaimtianabilia,aiiainianabiliaivir-
gis corrigebantur , qui emcndaripoterant: iccu-
rib. araputabanrur iaimedicabiles. Ha:c Plurar-
chus.Ex iententia autcm Oui Jij mcrito plane
Enfi rtcidfndtim e(l \ nepanJJncera trahn.tur,

jgAf4n2/7tfrfy/i<i/«J]Seuerc&aceib€faicibusca-
ftigandi (quofii Gra^cis eil âCJ>'{e<v) autfecuribui
fcriendi,quod iifdem eil mxiKtL»iM.
Salutet»] cum modo ^<: iecuiirate coian(3:arft.
quodgcrmanic^dicimus]^ripq)[ivn9lBo(fa-^r(4.
Comendataurem ci pr^cipud ^^îT^wAf^Cf^TncLi' Q 9/Xo-
wAiflifjque duo £rKiiflimii boDO magiilratui func
praîidium. Feaura quidcruciurprincipemjicj
loge redius 6c tutius Mqs , vt Seneca in Odauia
loquitur. Pra:terea n5 obicuredocet hxc verba,
vcru cHcq? Xenophon in memorabiiib.Socratis
lib.5.ailerit,principcautrcge,vcletiamagiiirat5
qucmcunq-, eligi,non vt icic,& llios mollitercu-
> ret,&locupletet;iedvtpcripium,ij quielcgcrur*
bcne bcatcqjaganr.QupdCicero f .dcrcp pluri-
17? In Epistolam ad Q. Fi..
bus explicauir j his vcrbis, planc mcmorabilibusi

quiB inclufit epiftolsE ci.lib. S.ad Atticum. Vt,in-
quit,gubernatori curfus fecundus, medico falus,
imperatorivi<5toria: ficmoderatori Rcip.beata,
ciuium vita propofitaeft, vt opibusfirmajCopiis
locuples , gloriaampla, virtute honeftafit.huius
cnimopcris maximiintcrhominesjatquc opti-
mi illum elle efFedlorem volo. Nonigitur une
caufaHom erus^principem fuum Tntfxim A«a>, vo-
cat-EtXenophonjinquitjbonumPrincipcm^ni-^
hil a bono patrCjdifFcrre. MaximoînquitjSala-
ftiuSjimperio,maximamcuraminefie. EtvtSc-
ncca. O
mnium fomnos boni principis vigilantia
defendit,omnium otium iliiuslabor, omnium
dciicias induftria, omnium vacationem illius oc
cupatio. Ideo rcmi (Tum aliquando animum ha-
bebit folucuiii nunquam.Sciatigicur quifquis a-
:
liis regeadis pra-ell: , ciuium non feruitutcm fibi
tradicam cHe , fcd tucclam nec rcmpubiicam :
fuam cile, fedfcicipubl. Audiatitem Claudia-

num his verbis Honorium Impen compcUan-
tem.
Tâ ciucmpatrfmfjrgerAj^tH confile cunEiisy
Non itht : yiCCtHA te moHeat^fiUpuhhc^ damnn,
Tyrciani cnimpropriuefl;, {uumipiias com-
modum fpcdtarc, & qua:rerc : icd regisjfiibdito*
rum Ec hoc quidcni animo erga (uos f aille , o-
ptmios quofqiie pnncipcs &
rtges in confef-
io cfl;. Xcnopiion ccrte de Agchlao fua itaicri-
bit ; a-^-vLfTii 6&.?tt/iA,iâ. ori Ayy)efi\ccQi oir\t a>m tUv
7rar(yi.ti(3i ct;î\rt(rnvy^-:ni-xv fc^/i70, yxiydouduv <x 9/50.7«,
COMM. NaTH. CHTTRifr. ty^
•< Ti^H5»a!>a.^m.rt^. tr Aiillocelesin quadame-

piilola Alciaaclro prxcipic, «Ai 'Treiparn' cLp^w/uri «c
ergo principiSj vcSenecaaic, magnirucio flabi-

lis irbndataq-, eil: queraomaeSiaiii iupraieeilc^
quamprorci.iunC.
0^1 t:qP6 îia^/^m^.-jA-po^x^/facftijauCcor-
rupcdis munerum implicati.
QnidtdmHt ] Eojîiud parum honorificc d«
tuatuoriu]^ intcgdiate tenierinc: aut ipfidebo-
ni:aceib.JE(:aufede{peraucrint,arq;itadoio(ciu-
dicc quoq;» ad miqiutacen'i pertf aheie fuerint co-
nni. QH.n.vel blaaditiis,velmuneribusi,vcl. li*
quacunq; rationeanimumiudicis cupiuntinile-

(ftere i| ocrinde faciiint ac (i archueclus aliquis
, ,
rcguiiaut noriDamiplf inrorqueretj qua nihilo-

minjLinanguiisaUtcotporum quorumcunq; ^-
qiiaiirareeiaminadavtipoflcavellet.EJlauredi-
gnum obicraatione hocpiatccpcu , modum ma-
giftratui rupericnpr^fcribcns c[uo di»)?ojpoLyictJvm''
tenorum iudicum pollit coercere. Qu^ uis ad id-

iplum plurimum momeati afrerre debeb.it (eue-
j iliiaium iilud vcfi Dci in:crdidlu , quod legituc
Dcuc.c.i(^,v.!p.Nepcrveftitoiudicium,neacci-
pic,n perfbna, neq, {afcipito munus: quia muniis
exca:cat ocQios Upienrum . & pervernt vcrbaiu-
flocum. Vbiobieruationcdignaiiintvcrba, Ne
pervertico iadicium: qujbusmter ahaprohjoe-
jur, nc (îiis miiiicribus iudice audeat corrumpe-
M
te^quod is non mini-s peccer,oj.'a ApfxyiTfiu.Sutt^*
iTiagrium ciimcn efler viol.u,e aut CMrumperei-*
ll>aginepiincip*sariUiiocerrciniigispercabic,iu-*
cHcem aiu magiiitacum^q-.ieil imi:go & vicarius
Deijiiiis muneribusiludcscorrupeic. Erttiuola
cilexcuiiirio,quasmaroresiiiimuneriiru^l ieo-
r.exix pra-ienda!ir : ie iis acceptis nii;*^lominiis
foreinccn:ros Scincornipros.Dcus ciîm ciCdtor
longe melius nouit cc vidiî hgmccum cord:s hii-
maui^quanofmetipfi. Maiorc igicur IôquaiTP
nobis 3c nofhris imaginaiionibus fi Je habeamus.
Congruir cum his ernpharica iil,N infcrîpcio rribu-
nalis i\irauini, omncfcre boniiudicis ofHcium
paucisverbiscomplccftens. Excute manusabo-
iTjnimunere :pra'tesparienterjiudi. Bcnignere-
fpondc: iuile iudica.
A>;r^ -r ero qwjqiiam ] aliquid apud te expcdirc
cupien<;.
T)ahit ] muncra corruproria.vt vocanr. Sub*
lata c nim fpciinis, tollcrur, enamirauiaf efricien-
tis effeduS, Soknt enim A-ttIpsc illi , vr loquirur
Plmius Jn cpiflclis,vifcaris humarifcy, muneiibus
non fua promerc,fed aliena corripere.
"Hocpe^-Jh FtHrr}] ip(i.;m fru ftra dare.Ideo enim
darurmuncr.i, vr maiora bona.;'Ut comodaelici-
antnr.Hac auc lpcipV(Xd'a^nQ;ir].ofa(!/e/hnUff^me
comrttet areKnc Qu\^h3.c in parreno bcDeuoletie,
fcd proprij qua-llus cau(amunera conferuntur.
QtaJtmuUr,t] cum tantum in iidem,vt munc-
:<
raaccipianr. ,
/\î; /^/îf;-/] Corrccflio.

Vhth i^y^tfy. ciojam j ferc fit, vt in vitiil ducaJ
s
COM lUI . N A T H. C H Y T R yf r. lî
•nlp.TFug.i,hcarctartc, vt Horirius noflcrcnnic*

Idem ne Quinro fratri accidat ( vt vi^l. dcfccfl u>
lcucrcdulitarcni rtuJtamvitarccupicnsînahcrii
cxcrcmam,(eu duram nimis Sc fufpiciolam d:fii-
Jdentiamimpingat)hacquoopinpartemcdiocri-
tatcm,idcil: cautioncm circumfpedram (Scptu-
dentcm ilii commendar.
S^^f^rc-ioffm]HonimiVus autcm iRis afperis .'3«
ru(pi4:acibus~a ncminc, qiiantumuis proho &:in-
iullrio, fatistleri poteri: quo ipfo in ma^îmum a-
lioi-fj odium&contcptumkiplospârcipitant.id
qaod Q. Ciccroni, copra:(errimtcporc,minim^
cx vfii crat. Pnircipit idcm Glaudianus dc Hono*'
rij Conlui.l.-^.
IJorrchtr llreptiit.' ,»iifU nnn fir.x:m h&r*.

JVonficevrsik'£)»ff^ circtfr^,'fiAn iiipsU,
QitAtn tutnuram ir^ no>i extorcjuebts 4marL
Hoc Alt:rnafii<f^^hocfimpU'Xgratf'i dofidt^.
Bêufjitlpa .'o]quo iiiiico,putaba!U Cih\ Roml
rcdcuadum. Tcmpus aute certum deii .it,quoci
quodammodo ad explorandiim Sc perlpicicndu
alicuiusingeniumînatura ( fjinciar. Nuilae^
nimfimularioita artiiicioG Sc circumfpedl-aeft-,
qua* hoc ipfo rempori.-S (pacio non cerris quibus-
damindi iis,quailiuih->iius immemor ielcpro-
clTr. Qupd&noilerk.cnonignorac, cumep.r,
lib. i. ad Att.fcribit. (Û-am non cil facilis virtus
quamvero diiticiiis cius diuturna iimulario!

C^^thm] NomiaAh^c^ropn'a sppcUaciveac*
M i
. ^ .
jî IN EpisTOI AM AD Q^Fb^

cepralias (ignihcationes habent Cxfius co!orf>' :
deme{l:5CuiiigIauco,&ca:ruIeo;& homo Celios

Grar£is7Acu/ju5(|)*raAH$^. Chxrippris tfljCjuigaudet
equis.LabeoGra'ce;!^^«?Aa;u,c|ui:iabiahabectumi-
cirt&prominula.
Ofiiato^nout] Noncemerecredulits.
. JVihiijefi] tam ni agnum an lcrium
/? fj;'ô iam ojfend rU ) notas fimulationisjeui-
tatis,mendjcij,vaiiit£tiSjpl£onexia'jautperiidi^
animaduerteris.
jL\(^hdcredi(Jeris] Aiias enim fiituras efies pk-
neinexcufabilis. Improbccnim Neptunumac-
Cu(ar,qui dcnao nauiragium fecir.
Hti^s perfidia? ac mendacij fracciis cdjVt hcmo-
illi ctiani veraci poftea lidC' habcac. Qupd ipfum
ar gute, v t om nia ,i ndicar M mogr^phi lis, -Fidenl
nemo vnqaam perdic,nifi qninohabcr. Etdieni
Hienioria tiinr verfus Ovid.i-dc PonLO,EIeg.7
SedinenmoriiffeinJorumy
i
Sftpefiiper$faa4GS i-f>§^tt ha.bir€7^t:tm,
l)a ventam ^ndfo^ ntwitoa^ tmofs ttmori^
ifrAncfmlljii ctiam ncmfrMga* hcrret aqHM.
Q^Ht (em''î efi Ufs^filiavtpifcy ^h hf^-^Ôy
, O rmtbiu vHca cibis £i'i;i (^haffc p^HîtJ.
Sape cavem Vifu?n lonffe fnitttiena irttj-^mA
(^
rgdit^ fjj' tpf^ fmim n efcia vitai opurf . If a ca- ,
uls /Eôpicus calida aqna perfnrus poflea ctinm ,

\
meiuit pluuiam frigidam. Conrra vfrisintegris

&c bonisjquorum hdcs cerro pcrfpeclta eil:,eciam
iniuraris credirur.quofj deXcnocrate^ «S^ Mei U *
io Numi dico proditiUTi ell.
NuUant
CoMM. Nath. Ch-ttkm 1. iSj
nullam
IVn/ismpdrtiffi extfltm uiortt< ^ftrfjrcm
adhoriorcm»5c cxifcimadonemtiiam, qu.rvicaB
arqiiiparacur^pcrrinenicm. Si cnim homini du-
bi^,auc ruipcCt:^ iidei,non commkcis pccuniam:
qaancomiaus vifoleui&vano exirtimationeni
:uamcredes,qu»T:cibi.liilIcpauIuIummodopec-
raucric, prorilis pcricric. certchuiufmodi pcricu-
,um m rc canci inomcnci faccre , admodu eH- gra-
ae.Qujim aucc ia vniucrfum hxc,dc prudeci dif-
hdcncia, admonicioprincipinecellariafit, patec
z\ iis qu.T Vopifcus,in vita
.
x\ ureliani dc Diocle-
[ianoiam priuato, rcfertcum dixille. Nihileft
difncilius qua bcne imperarc. Nam quatuor vel
quinq-, virifecoil!gunt,acqjvnumconiiliumca-
piuncadimperacorcmdfecipiendum.dicuntquid
probandumficImperAtorjquidomiclaufusefl:,
vera non nouit cogirur hoc
: tanrum fcire quod
illilpquuntur: facitiudicesquosêrinonopor-
tcbat : amoucta Rcpub. quosretineredebebar.
Quid multa ? Bonus, caucus & ©pcimus venditur
Impcrator,
TRACTATIO SEV CO LLOCATIO.

ORdituratranfitione, &prioris membrirc-
ptctione. poflcahuincpartis propofirior.c,
de omnibus impcrij miniftris in officio concinc-
dis,adiungir. Et quomodo \6. ipfum ficri dcbear>
ordine cxplicat , ic& vt padim corredioncs -t^yrj- ,
ôptf} , interrogationcs , &re(poniioacs ad eafde,
ncc nondubitationcs,& necelTaria: dcipitus pr^-

ifidij officioadimoniuones^ cu ciafde laudib.coft-^
M 3
A
fSi CoMM. Nath. ChYTRvTI..

iiiucflc infpergaciir. Infunt ecia lcgatorum nomf-
natim indicacoru breuia elogia, cx adiunciris , (cn
fludio humanif atis , xtace, eruditione, amorc Sc
a:n,vilarionc. Vc Tubcronis hiftorici, Allieni 8c
Gra-tid'j.Iteruggcnionesdc(;fiicioQu<cfloris,
C6vi6l oro m Apparirot ii, cccfiG , Licloris nec
iioncuiiodiaannuliiignatorij.Quibusomnibas.
fuccedic concluii ) pcr occupationem &:pra'C€>-
,
p:orum icun poficorum mingacfionem.

In enurneratione cjuoop moaorum cbferuada^
cii, Tr&i- »Ai« ieu variecas, c^rtx crticir,vt orario non
firiwp *icAi. ieuvnif-ormis. Qjindamcnimcoruni
n;idisconiiant expoiitionibus, (|uidam pcroc-
cup.ciones propoiiuntnr. Nonuuiiis raciunes
(ubnciunturjquibus alia-carcnt.
'EÂTIONES ET BXEMfLA
l T^Hdiligetiaplanc accurarnincligcndismi- <
-Ja^ niilris magiiiratu ^dhibenda. Qu^md(5-

;
quidecoûm. ditta 6c tadVa omnia ipfi magiilra-

tui iunt prxi^Lmda Qvipnominelaudatur Ale-
xander Scuerus Imp. qo.i rcile Lapridio quotics-
cunq-, publicaofficiaconiittercaiiivcliet, eorum
nomuiaprius publice prcponebat,hortabaturqi
populu vc.ii quis quidiiaberet criminis,probarct
manifciiis iudicus i\ non prohiiicr vr pcrna ca-
•, •,
pi:i"stub?rec. camciiexpiorarioneideoneceflaris'
aiebar, quoda.imii-iilinspubl^coiu officjorum, «
fyaunse.i^ capita hoiuinum comicterentur ir
quats
COMM NaTu. ClITTRi^r. llf
juam fciitcntiam cciam Iiocratcs,inqair, pj. ^»i»
B.C iifdcm vcrbis, fed mîgis ChriflianclLiftinrano

Imp, /cribit Ag;^pc£us : jmi f*vi -^ôw 't^ mvt^^wv 'ifOi
II. Dc vitandanimiidiI:gcntia6ccuiiofitare.
Neqj.n decct mag^llraium omncsiordcs (crura-
ri,&: vnumqucmc]j mini{l:ror '
,autGbditorum
excucere.Qujer.im hoc mod«)ad viuum rciccar»
omnia voluc,ij vt Piaco aicbar,quaii caput hydraj
reiccant,hoccfl:,iibiiiboresmai^nos&rnutilcs,
& ixpe et.apcriculofosvna cum inuidia & odiis
hom'num,qujfidedicaopcraacccrranc:idquoci
extremaedementia?c({cSa!u(liuscontirmar. Et
Plutarchus verein I^hilopcemene dixic,7a >/<«(«
I
TWf. Incommuni.n.hacinfirmitarchoiriinumno
4
poccileirccranquillicaSjinlipublica^quiccimulra
condoncmus,mulcadiilimulcm'jif,muk4c5mo-
dirare , 6c dcxceritace nollra lcniamus cC ianc-
mus. Quicnim nimisoditvitia hoinincsquoq;
i fos odiile exiilimatur Ec(vr Plurarchus in pra^-
omnibus rcbus nimis cih
cepcis poHricis aic)qui i i
accuracus & VwhemcMS , nihilq-, concedir aur dii^

limular,is dum vbiq^ fe afpcrum & implacabiic m
gcrit , multitudincm ?.d ccrtamcn mutu^ coten-
cionis dc moroiiraris aduciacir.
III. Dc duobus prarcipuis modis alios ?n ofS-»
cioconcinendi, quiiunr redle facicntes diligcre,
dclinquenres coerccre, Vc igitur a fupcriorib.a^
merisjamabiliscil©. M ^
l|<? InEpistolam ad Q. Tko
Si a pcenis abhortcs j ctiam a deliclis abfiinc^
IV. De cauenda nimia diflidcntia,nec con ec-
am faciiitace5&: crediiliratenimia: vt (cil. ncq',o-
ninibus, neq, nuiiis fides adhibeatur jfedcjuantJt
ildn quoc], {idelicas,ti?ntu cuiqjCommittacur.V-
troqj enim iiiodo facile decipi tur princcps , prac-
feram nouusadliuc^Sc rcru imperirus, kLxo^^ho-
nitati^c facilitati itaindulgcns Trcxiuoingenio ,
iudicetaiios.HuciiludCiiryibflomi. C^Jucmad-
modu no faciie alic]iie fulpicatur maium ,
qui bo-
nus eft ; ita non facile alique fuipicarur bonii, qui
iiiaius eft.Quppcrtinet prjeccptum Ouidij,
JS/e cita cn • ti.r^-^^.^w/i^/f/i*/» ( tto credere Udit,
V, De diiigentia in cognoicendis cauiis dc co-
trouerfiis ab ipfo principe adhibenda , ne fcilicct
cogicariones lilx folis conljiiariiscommittantur:
aut ab ipiopr-ncipe prsfcnte ita vfurpentur, vt
pateatanimum & cogirationes eius interim per-
egri nari, 5^ ali • i
d agere. Pr opterea Thebani pi in-
cipes fuos ca:co3 &C auritos eorumque conii- ,
liarios 6c adeir ires ^*yei?î, feu mancos tinxerunt.
C^cos quidem^ne eilent 'z&t^crajTJcAjj^TOf reipicien-''

dopcrionas.
Auritos vt in caiifas ipfi intenderentj no dor-
,
aitarentinrer audienduni. Aileiroresvero <xp/«-

py< , vt ab accipiendis muneribus , ius omne euer-
tcntibus,plane ahilinerenc.
V I. Defublcripdonib. cauteadhibedis,3cd^
annulis iignatoriis accurarc cuitodiedis. Eft.n.in
princ^pe niagnii hocleiiitatis d^ fupin^ ncgligeti^
indiciiijdipiomatib.no leGlis iubicribere, fint an-
aiilos
COMM. NaTH. CHYTRill», iS/
Uiilos (lanaroriostcmcrcqLiibufvi commirterc^

Qu .iiominclauuatur CarolusV.Imp. quinon
comiitis, nunqu.mi auc iplc voluit iUbfcribcre :
tiLU altis manum fuam c xpcimcntibus, ut id facc-
rent,peraiittcie. Nc dLinccpspermiilioneilla
abuccrcntur.
V i i. De acccnfis Sc lidoribus inrra metas
officii accurate continendis,ut non ruo/ed prin-
cip'S arbicrio exacle omnia faciant quicquid e- :
nimillipeccanc, idinipfumpiinciptm redundac

Et fi hoc non pocefb , quomodo coercebic alios.
X. De cavcnda lufpicione,
1 1 nimiainfa- &
m;liam duriiie. Suipicioficnimiiomincs,utplu-'
rimum iLmc ixvi , malevoli, tyrannici. Vndc Sc-
ncca , Amicitivi' vcnenum efle, aic, fufpicionem:
& iftcer fufoe^â mr<lc dcgi.
IX. De viciind-i Sr.ôJi'o%Uyj^ ^Gnpoht^-llcu Vt
nimiium. non modo ipf? princcps muiicra re-
fpuac fed etfam accurate caveat, ncnaniflriiis
carrumpantiir. Ad principes quantum fpedat
iniigneexemplnm habcmus in Cu!;io cui ad ,
focum fedcntij cum magnum pondus auriSam-

niccs attuliflrcnrjrcpftdiaci func, Non enim au-
ram. habere pr:cclarum fibi videridixit,fedcis,
qui hiberenc aurum , im-perarc ContraState-
nas qaidam(enacor,utcftin i, Verrina,cunaju-
<lex ellct , in codem judicio ab rco pecuniam ac^
ccpic>qu3mjudicibusdiv!iit,&fimulabaccufa-
tore, ut reum daranaret. Eoque nomine etiam
D Verrem, rcprchcndit Cicero, quodfamulos,n6
.fcj muka accepilTe dicerct. Vbi c®mites,inquit.
.
jS5 In Epistolam ad q^Fr.

tui deli<5li manus erant caa::?pix'fv di/cnba^jmo*^.
<iici,pr^cones,nianiiS eranr rus:.Ei; ii Iiancexcu-
ia' ioJiem pr^b ;bitis , iicec amnkt de pccuniis re-
pecundis jadkia loiiitis. tcci de his omnibiism
yerboiu qiioi]*, expiic^rione lioarinlla dixinius.
1. Qj.ii i p (i pe i: fe, h j b e n c rat io n e m d ign iratfs

fn£ 5 & honoix- .rci-eiaLc ahis pra-ilant, iii-acilius
iaoiticio coniinenrur. Er contra.
Hi llorici tTt, ad bonorum 5<: prarfUntium
1.
viromm hi hiilonis celebratorum imiraf ionem,

pro loco &condinoneiui{ecorriponcre,quod
iuiifacijt, juie oriicii ucgL cijaccufatur.
f» Vcilc&poircii conjungantur, piurimiim

in re cjuacunc|ue expcd;endaproiidtur:fiaItc-
r u tr u m
ab li r, n h 1 1 ii f
i
j\. Cliu animo bencvolenria <?c imitariont

,
quoqjvivtndinoderedjeum noncll: veriiinide

exiilimatiom tiollra:labcm alicûam cileadlpcr-
iuLum,
f , k^dc ruaexiilimationelabo
Veri amici cfi:
rare, uc intcrim amici exiftuiic.uonem nonnc-

gligat.
6*.Minircrorum^forte, autalia occafione no-
bis d;ico!um dtlicta, facilius Feruntur, quam
«orum quos aoilro judiiio dcleginuis.
7. Boni miniftneil, <k fua (pontc ciTerriodc-
ratum Sc heri aut prindpis iisimilimti*&: prar-
êptis obtcmpernie.
i^ Q\u pcr ie aegligic cas leges , fjuibus a fu-
peria-
COMM. NaTH. Ch YTP.-EI. tS^
'^*|meriorib. c/ladftriclius, na-n >m cvich niiLi<;po-
'
I nicretur, qiiam alrc r cinas Helid: vdhuc lar.-nr^

.
9. Tarpe cfl, porcfi itc aJ digaic;iuiii per i. iC
fam , ad qu^lKjm abuu'.

10. Cummorespublici,ad nimia.iileni aê,
&IiccnciaincubaeiunCjdihkiJceft,unumcju m
quecxcurere & in omniaomnium dciictaicni-.
,
pulosenimisinq mcre.
11. QuantHin quoquc cflHdcSstantum cui*
qiiccfl: coaimirrend .m.
II. Principi domcÂicorum (iirrbim convi-'

Aorum,&: .ipparicoruiu non modofacU, (ed di-
Gl'1 umnia pr.ellands {anr.
15. Bon: principis ert, familiares fuos rcd:Q
f iCicntes d)! gcre.minus iux &
heci cxirtimaiio-
ai coi^fulentcs coerccrc. (cur,
14, RecLimimpe!iri,«\'rudesfacil.:dccipiun-
I V Vir c.indidus &piobus omncs ex luoiu
,
gcniojadicacellc bonos,
16. Viri prudentis ciinoniifdcmfcmperve^
ftigiis in(iftere,fcd jndics hericautiorera<3«: di-
ligentiorcm.
17. Quod laboris, 3c muncrislocodelatutn
cfljintcrbenchcianonertreferendum.
i!^. Sceptra,faiccs,&lecurcs,aiiaq',ade6cins
gcneris magtilracuuni gefl:amina,maiora praff^r
rc dcbebant dignisatis,qu im potcHatis iniignia.
19. Boni principisciljhancdefcopinionciTi
inanimisfubd::orum excitara f.)vcre,Q?omniii
q nb. prslit (alurem,iiberos, fama.tortunasha-
beaccjri(Iimas.Nihil,n.fubditoru benevolenn^
Siaîspiincipiconciliac«& cei^kvac £t quidei^
I^« Im Efistolam ad Q^Fi^.
qimtJorilla,omnibus<'ana mcntepr;sdid$,prjc
onmibus aliis (oicnr effe antiquillima.
zo. Boni 5 & juilicia; {ludiofi pnncipis cfl:,
non modo iis, quiaiiquid maneriscorruptorii,

ut vocant, acccperinr,lcd iis etiam,qui ded erinf,
inimicum elle, cum utroqj hoc modo pluiimum
peccetur.
u, Muncracorruptoria,nondanturfincero
& bcnefaciendi itudioio animo, Tcd tantum ut^
aliquid maius eo modo,eliciatur. Quafpe lubla-
ta om nis cius gcneris ceflat liberalica%
xz, Plurumqj fic in aulis, ut ii, qui plurimum,
apud principcm pofle ie (imulant , plane nihil
poffint.
, 23. Vanaeftexiftimatiovelopinio^niliprx-:
ceffic cognitio,
14. Inguibus{cmeIoiFendimus,autdequi-
bus aliquiainfidciitatis fcnfimus, eis non rcmcrc
quicqua deinccps credendum,nullaq;parscxi-
ftimacionis noftra? committenda eft. ^
FSFS ET IMITATIO.
EXcmploha:cparscfrepotcrit,quomoQobo
n2pr;eceptionescumaliquagratia, &fine
©ffcnfione fint proponendcr, Qupmodo icem
corrigenda &micigandafintca, qua:ahas nimis
Fict autcm hoc, fi
afpcra &: dura yidebantur.
, &
paflim infpergatur laus commendatio eius,
quemoflicii monerevoiumus. Etfiamiceleni-
antur,qu3: fimpliciter propcfita, aceibitacefua
duri-
COMM. NaTH. CHYTRitt.' 1^^
JuriufcTiIa porcrant cxiftimari : oftcndaruf que^

qiiolcnfujcaaccipijînrclligiveijmus. Cuius
rci cxercitaiionis c^ratia,talc exemplum admoni-
rionisad Rectorcm aliqucm Atadcmia: rrccns
cicclum , &
oKicio luo rede Bc commodc fungi
cupiencem, placuitconformarc-,e vernaculo, a4
huius partis imicatioGcra,mlatinumiermoi>em5i
convertcndam.
(t^ :
:"-^
(S.h hiXU nhft c!)ncfonb<rff (f)c ^mib x>n
j^ IMinf^ <xfahrtn' ta^ m 'con ticmn
fC oliegis abcvmabtfurcinenRcdorcm,
^cf furjld)cnt?m ©cmmer^ mljdii^Hd) criJcf^ke

ic;: cf!, grcctffelc o.nci) ni^t/
timtti t)u fcicft Zmpt
(tuvf? fftv:na(b' (obiid) v^crrâltcf \)a]i/t>n ttahtft
nun mcbr aup &<m ©tt>raurfv foifie^cicrnetna^
l\*n/ 'oafy 'mand)Pifnia\)ibaMU2mr^taifob<^

ti''mn anntcfv/ M^Hfftlbic^fmxtmH^nn&cu
hamtavM) aut-etncmivij^nbDcr
u-c 'vTprc/ t^rt^
j?nîercn^cn ^'^<:nt ^vi nu^ a^cfan^cn tixri^^, S)a^
tvctjTu ak-r aud) ohne niente ^Snnnmvt^, ba^ c^ i
nhfcf a.nuvjfci?/i)af; hifur t'C:n pCifonbdnlinvot

(n:[td)^criva(te^ / fon^m tu nuiftCo aiic^ bafsm
bnuaen/ i)a^ ti< mn^
J^dt ^cmc^ ôrcnên
2(r!:;'r^^kr/aud:) aSe êtm coileg;?, inh t>dn<t
C3nfcr(battentn i^rcnSienff vnb 4rkir f c1) alfj)
wha(fcnm6i^cn/âgnici;ta0einM*iJ.anî"fiViii/
fbn^crn audh ûrvêvmcijterû S\,atb / famijr &ci5
giunjcn iani)fc&af?t ^nn^-2>urgcrfc§afft/ i>amif
/
fo({^c(SoUcc^C!t/^h'jr2ttTipt^nt»(Shrcnf?anbfc(bfl
tt)chvr?N:n{nac>;r§uhabcn. ^ntcrtrclc&cufbtîcJ
Chr/^Smtti^faf/iî^tfStffcranfanc^ctffiran^cm
btllJd) t'Cn 93cr,viia habm/ t)tc ^.chrcr ^cr@6i'tfv
<f)cn €Mxi^t ! mhAi(^j tkwtii fic fn bcrhctfivi,ctt.
?5t(>ei/ntdcn2((t^diicrnût) iltrd}cn fitfloricn/!

jm^^ Ivmrr^nalbcn jTcfC^^ mu allcin glcif [cfcn/
t^nn^ t)6cr ta^ tcaltd) tnrc gubcrcr/ t-cn tt-ai.-rcr.
©ottrcit^fctt/ twb (XlknKmcn^m tntcrrtd)tcn/i
mctnc^ cnic1}tcn;^ tn bmf(i'mcn ©crtkntcn wA
vc^rhcx fhxhcn i mb auficrttHi)lcn f\^nnc!t/ nact)
tcncn ftc ftcf) XKv^m i i^nD aifC' jijrcr ciacncn k^t
"cW^ <xm<mmo^n $cI)orf(inTK(n mc j^cn. @o n^^r*
tcn auc!)C[)nc gtidfKfbiCprofciiuresjuii^jircf^
ef^c fttitf nnti)cn ©cfct|pudvcnt\)mb<\cl)cn/^nnt)
ftd) furScd:'tcn^ crfavttc <m|.iCk!i)ivc(d)C5&Ucli/
tcn^ f c jcfM ^rci; ft^rnctnc ^tucf fc^cn / aic^ ncm*
(tct:' cf-»ritcf) ickn/ cm atTbcnuttcf)^ Krlcftcn/cincm
jcc^crn iMn i>i;D ^cl-cn / âaii cr iKftlt^t tf(/vntu rcd}t
i)cit) nic&t ailctn ii-it ^crtcn/fonicm and) tnit
dncm chrltcfccn iMtfTrcpd;cm vCbcn; ncbcni^ fic*
fcr vnt) jlcjffi^^cr ^c[)r 6ci;t)C t)cm<?cn:catcn ann/ ®
t)nt) bann aucS) j()rcn3uf;6rcrnn;c(ivfj;cnfurgtt
|chcn>
p
|<!t ? vcn Dcncn \6^ <^t\^ tvctp r>' f ficfb ^<k\mi

fvcii;)/nacl}tcrni^nt)mcff:f^/ancl)fi!rbcn5cmcincii
f)ii;*^fi^ fbv^fcltta|ci)n/ Da? fic von tvc^cn ^crânil
^<^fcritc!)cn v:tcb / niit ivck^cr \h Um ilu^jiolis Me- ^
iii.mx in i^Ctban jCpU/ (iCt) ^rni) )i)rcr pacitnrrri

:
Couu. Nat «. X^xn-rR At. t<>|
Ccfurc^ficif alfi^ b(f ftmn:crn svci^tn / ^,- e fic rwiu

UvAKil ta^ îutracntiib ©cDa;c:?j:;rir^,uhcvct'
tn fcruniv-rrikcc \\id}t (Âm^cnt) m'Hrc,(\\ax
mrbcn' QSai: rtnn îcl'rok'iIl->res (liilo-To-hiiir
anUu^<t ! fcui &icfcUn.5cn m:t'»?ot\?#cr«Dcr ^^^ftl>(
aiijf i>,ctt>:frc lcgcs init>fl:rin]Litorii5enicn^:crfa*
vcn alfcaiKC]:omnKn / ^nnt? iê,!c:it^cf tvorticm
Symfjcn ^cvi:a('-cn ^cn vvcc^cn )[?rci? iCmrf^ i^nt)
i^ni^d;tfamcrfiint)cnti;urtc/m:r^Cinnoditcf!ufb
fcrnc QkiMiftoakn : Q5t|fo(a.n.farcntnHtcr\rctt
ji.n^T fe[I:*(i itîbcr tic ftarura |i'tb ^fuMDt^W/ bcncrr
crou i^cbcvfvnnm mi'r fnncm <S?;^t V^crpfiicS-tct if?
0^cvulcrfdncechrV^n^4trktf/t>it;tirrtcri)unDctt
ntd)t 5u '^lu^ ^cr v^cnicincn \lvMcr<vMn'Hnmt/
fcntKrntn fctucnci.,cn vSortcil^nb ©d,^ne?em
^tn vnJ) nuf braud)cn tt'mt>C' Âjcnn biX^ a,ar n:d)f
mcfuc ^Cijnma^ \ft (
fon^crfii) jcf^t^cr ^,cit i td
btc ©acnn>tl(!.'fettv^nl>^tbcviVcnm;;fctffo ^H
\\\ ^cr Qi^clt xm\VMt)hoM\^\\^ o.U
vK^hant^
5)Mn^cf 5u OTit;^ ^durna (^cIjch cmcn h^c / ^cn; /
^^nvcrnuabcjltcUn/ vubrccbtfCVtii\cnfolk|t/ fcm

tcvnivcr;ncnKrtnfcincm2(niptatml^cl^fte{f|t|3rS
fcn5fcai4t|? / nu'f tcui miî^flu aud) ti^pltn aubfrtt
:^cr(nvtcnfch[citbi;vd)t;tcf:nacvfc;cn/vn^frictlic5
fcinr. Q?!?i-^nun^C(ncQ3ci;ff:Cr imconiilio,tt?c^
c{)< i)U' ai^ ^clûlfcn tn ^ciucincn faci^n ^cn fccm
t^4 In Episôlam ad ci_¥r»
iant)0tnvtofti^cor^nct fcpn / i)artt?Iu fur tkftii
bt^m nuH^fcrn <int fc^n/n^tc id) t)ii ba^ iôrmafl
in ^c^cMtart fiiroicfcl^ncbcn hab. Sc îc[abcr bcu
mîljCi I mu\ni ntdKailcnicfur aUcjhrc ihaun/
fonbcrn aud) fnr aEejlirctvortbafftcn^nD b\\Xi\t
fci)n. S)u()afl (â/mcif^yô^c/fciditSantcvi
%^fcl)$efclkn m^ 'A)kn<x ^mb bid) xnh btt) bixi

foild^jhn/ t^cnn ftc mijt thnn/kid)tM) ucben i>n&
Uhtnimnn ficabcr tn j[)rcm Zm^ fMi^nb nadj
(aflt(5 fci;ni5?c(fcn/ji)3Kn aud) tt)cltn ©cbur etnrc
J)cn/i)n& ftc ffraff cn roirf? f cnncn.95orKJten ^tiâr
ta û alkr t)tcfcr Dtngcn nc-dîHiCr^^hrcnttârcil/
fd)Ciucf / t)ae^ t)Ctnc ctnfait voci iyM tkmcn bctrcae
tKrAên. Siann <\[cid) J^te cuKr Dcr 6efe tfc / ra'*-
(cict)t{td) alaubenfan/ba^ cfn ant>crfTotttfei):a(fc
fan aud) cinfrcmittcr itlcl^n^^cfcincn 2t<yf^cf)t\
fdôpfitn / tâ^ctn anSercr ôfcfci^ ia$ i)cnr- •cii
tuDtcfcn ^c^jm^n @d)u[rc(^mtcnt ebcn l^fefsl
hw 2uiffiid)ttctfc{t fd;Cincn/ Sic nuinmi^cnfsC;

^d
cn
(td)cn au.t)ten?,/'LniD crfiU-DHUtt.c^ ^cn^crfauf;>- ;c!
€ad)cn/ (a^jebcrmcnnigltd) nicrcfcn t-nt» finii?

tag t)u nttt aKcmcrniqity.rcf?/ \^n^ auff
ftja-^cn/
mcrcfcj? / ût) Da|^ tu fdmm k)i-^rmblafb: V^m'
©un^ c^cr &ck)t^ mllcnKanmacbejr. ®i'f'':
ktn i^ttfcoterSCin^ ntd/tit?tc ctn ^^cmcm^cfcif
cêr 4}C l^îr^ / bamit fid) einer i :ic / t)er an5cv ^ or^
'"•
J)tn fctu^cpp et/ fcndern fci; al^ û f dber/mtt t ^ .^ e
ftr»en aiit^crn naci^ j et ncin ^qa Ucn l>mc l fci :- ^ i
idUil
COMM. NaTH, CHYTRiti; I^^
ilWdn Mmn m^tn hm^c mb SciTcrf^c. '^nt>

ta$ l)aU(<iifo ûatv/ Da^ cfiâud) ^cvunivcrfitcc
Sccrecario nidn ft(\) f[c()e oi)n Mnmuiknuu

Iau^nu^/i>uD kf<\)ilt>tin 'yîtfiiîctanmmcni^n
<rm/i^t>amir5uwfec(rt:t)enupct)cf{crt(aj]cfic^
ni c^f ftxifcr i?nD l)6l)cr (jcrfui* rûn / al^ jl^ncn mx
tmcn ôvfam vor afrcr«?f(! iêraunfti<^cr tt>or*
hi/ n?c(cf)C ba^ ^cDeffmampr ntc^t fo fcl^r fur einc

tc^tmuni^ uitern>o(rât/al^ctn(^cn?iffe^ mb\Zx*
Jieirfamp'2lmpr/(jcmdrt[ic6 jrcn a(ren i>nb numcîi!
h)oli^crDienfcn Stcnern ijai^tn pfit^^cn auffcrfc^cn
^bm bcfci)len.^6crn?e(c6efie aua) mc^r »ic(tt>c*
ni(jcra(i?i>l>crjreci(5enefamuidsau i},thittin l)attt
gu t)cm fo 6e|l[dfft5e Dtc^ auc^ / Da^ Die ©ceprer/
tt)c(cl:ebir trt tjettteu el)renâ^cn ôn bcnêt)c([ett
fur<5Crrav^cntt?ert>en / meljr dn anKi{^nng fcpn &ei#

iter Dtgntfaf ^nt) ef)ren(!anbc^ ^cnn Detner o^tmit
t)nb@c(trcitv3fdr.93erfcf)afeaucf)/t)agbert)cpo-.
fitor, n?enrt <r in dcponir n feirte fanrefei;
^nb (êu>
ctHmfcf mt f jemant) rrcibcf / bem bin^ i mt hi^^
miicn ^(fdjid)ti rttcfjr ju îd rûe : fouterrt ftd)
ûrd)atip itad) bdnem mb Mmv Collegarum
ibilUrt rid)f e: ^cidH^ idj and) un 6erttOecono-
til6men(xcomrauniSi"2Bacf)fmd(!cr^ni)tt?ec&r#'
iit be^ iKercfer^ tt>t( ^crflanbert babcn Jn rummai j
âir^ btcf) irt t)dner (janêtT Dvcgteruitc^ aifoita^
t>ie<^dnêuniver(itec mb tnbcrfe(6ert drtjcbertrt
foni)crhcirbermct)nuu(5î"i()Oftmtn5fet)e/bapt>u
furjbrcrattetJpdf/QSolfarr^tûbfcrcn/juncinciii
t>nb ©urer auffâBcr rrciv(t(5f?fcr(;e(T / aucf) a(fo/
M bir mc&r Mxan t>ann an bdncn eijjncn Ubm
i^^ In EptStOLAM Ab Q^FRo
(t^ci^cn fa;. iaiTc aiic^ jcbcrmcnntc^ftd) in tct ^tfn
t)crfid)r fcpn ^nD bict6cu/ t)ap D« nutt allcfn bk k
nii^cn / fo bic ©cfcr^ \?l'Crtrcfcn / iKun pc t)iv fiml)i
tôYOcni crnftlid) fa*affcn/ fon^crn aud) DtC(^cl)cr
(amcn Ucc init> r<>crti; habcn mlic\Z ©o mivt) |k^
iuid) nid)t (cid)f(id) jcmanD unccr bie Q3e]^^^xr
funOKjcn / rocnn rnan fHr^cnîg ^^^dtcn ivnb/ bai
ntcmau^t "ocn bm icntacu y bk fid) aitftclkn / a(f
iDcnu fiCcki bxivd)]ijvc garMtcri>alrcn fontcn / ct
iva? ^ci; btr a«p5itrtd)tcn vpci^c bbcr fonnc : &on

tcvn bas^ btt onanfchcn ^crpevfdnijietd) j;inbm'4
û^chcn pflCj5f?. ©ufL-ItabcrDicfctiicincrcbcntd)!
aifo atiffncmcn / a\$ mitc td) ba tu ac^^cn bcin<
/ j}
collegasi;)aup5Ciic{|c'n/ Sicncrvut) ©tubcntcr

Ûa f)art^j;barc;troniafct;nfc[tcjr. ©annfcjc
tuant? imter bcnfcôcn tjl/ an bcm m in uincn
iôrij^cn Rectoracu nicmaf^ fcinc '2(n3ctpna ci
niijcr 91ad)(affti3f cit / QSimm/ cbcr aud) ^mD^^

fpcnjTiv3fcit ^^cfpnrct l)aft {mcUh bann mx bctr
Glaiico Philippo imntf Chilinno [}orc/ t^nblVCi
id^înDfrîijatcrfahrcntâbc/auct^t^crn^faubc
benfclbcn imb anDcrn jl^re^ (^tcid^cn maa,^M chn
tvcircr iâd)forf(f)unc3iitôf5{aiu^cn nt^Tcilcn / ^ni
j[)ncn in alUn furfaiicn^cn (£'ad;Cn Dcritanjcn
^$\l abcr micbcrumbcin ot)ermc[>r / Dcr bid) aUU
tcit mirfciitcnt ^latmiicn crauriur / obcr an n>cl
cl)cn Du cinu5clcid)ffcrtmfcit ot)cr >3ntrcroacfpft

tct ha{t I fur "Cnt hutc ^td) / \^n& \^crtratve jhnci
^cniud;maf^ s^ânt^ i-^nbâat ntd^^r*^ / d'umaf}i m
DcncnDin^^cn/ Dk û in acbcim mit ^c'i)aiHnl)<i--
i>m } imb ba bcincv ®)r i>iiD j>utcn ^lamcnctir^rti

anîc^cn fci), V«k, £ A
EADEM LATINE,
NOn ab(c]; ^ngnlari voliiprarecognovijuna-
nimi fcnnruivcflri Acadcmiciconifnlu,!* *
iiiltaniis ienidlris ccftivi RcClorcm dcnuo elle

deiiiinatum nec Jnbiroj c:um
: eodem oîdo an-
. tea quoqiiir l.uidabiliterf unftus iis^re nfuipib e-
ruduum,ic<] jam quocjtiemngi/Vraium huncgeli
{iirumeirv.-,iic Dl o,&t.bic.ires honori,&rei-
pub. l2ca-.inaf cmolumcnrc^rJtfutnra. Hoc ab-
icin eciam tactnre m
,non ignoras,necjU .qu.^m
{aciseile-, retuumillud munus cum laudeadra!-
iiiiLiareJed elfecircum Ipicieridiund^ligenter ut
in hdC cuiU>dia Academix nonreuni>m,iedo-
mncs coileg is, mini(}ros,<!$<: iubditos luibernnti-
onis ruar prncipibus patria: coniulib. Senar-uij .
civibus", tocic|ue -a'cc) reipul: lita? cemmchdcs.

Quanciuam laus Deo coll g.ish bes cos,qui pii
t
pcr ie hobiMiri imt rarior.em digniratis , & ofHc ii
fui, inter c|Uo'. honi re , vS' 'djgnicarc 6c xrar r cjuo

«quepra^rtantTheoIcgi ix\c Ini erpreres (acraruiTl
liceratum, quosego rb?trt>r,pra(iriimcumia-
cra biblia, S. pacres^ 5.. hiftorfam cccleiiailjcutn
r:tione ofiicji iui aiiiducleguriC^&cûoridie ali-
C"^ de vera pict<ire, & cjmnium virtucum ofliciis

cioc nr *, nuiha ex iilis nu^nunêntis polfb cligc-»
rcquo: veiint & itude jnt imitari, ucicaob;em-

perent !pii pC;;eceprisq',par(?anc. lurilconfuiti ail-
> tcmcim! tbti inlegibLisverfcntiir.^'^r(em-jtit/i
t)iuficcautar,cuiuspariesfunchonGilcvivcru>?'*
tpt In Epxstolau ad Q^Fji*f
tcrum non Lcclcrc,ius fuum cuiqj tribucrc ci<i^ :
coscjuoquc,non folum voce, vcruia

dibiic eft
^
ctiam honeflo , laudabili vivendi &c diligencer

doccndi cxcmplo cum impericx muiritudini,
tum icholarticis quoque (uis pracituros efTc. Ec
quid de Medicis dicam f quos cercofcioiiado-
tlos, iidclcsjfobrios, 6claludspublic'efcudio-
quod propccr amorem in ftudiofos me
fos elle j
dcina prorfus paternum, ica de i/aletudine 2>
grotorrm{Liorumlinclaboracuri;ucincerimcc-^
iam utjlicaris &. profcclus auditorum fuorum
non lincfiituri mmcmores. Pliilofophos cpo-
que habes, (ingulari anteccilbrum fuorum ju-
dicio, noh line ihcutfs certis GeIecios,& recc-
ptos, hos opoitet nohfolamrationeprofellio-
nislua; eiTcdiligences dc modcracos,vcfum facuJ
tatis quoque lua: inftitucis&legibusleduloob-
temperare. Quorum /i quis forteJnoriKioef
trnus , quoad vcl per fc
fet negligenriorfe.Tcs ea
negligerec eafrarurajqtiibus juramcnto cllad-
fcrictu3,vell..boriLusc!occndi inccmmunemju
vetitutis ucilicacem f b; injundis ad quctfl um ab-
utcretur* M cq-, ci:im mihi iane placeCjpracfcrrim
cam huius atatis morcstantumjamadnimiam
liccritiam & contumaciam incubuerint , icrutari
teomniadelict:a,exeurereunumquemq;coruir,
fed fi mediocricer^ toleraliliter omniaf ant c^-
tera i^QUO animo diilim.uldrc* QuantLrm ad eo5
quos tibi confiiiarios, alIeiroresik;ncgotiorum
publicoium adjutorcs ipfeprinceps dedit,dunta- f
xathnibus iis pra:fi:abis,quos aliquandQ coram
tibi
COMM. NaTH. CHTTRill. I^f
ibi przfcrip/i. Quos vcro aut cx tc ip{b nacos,
1 iir ex domcfticis convid:ionib aut ex nccciranii
iniltcfiis, domi tua: tecum cflc roluiili,qui qua
':x famjlicircctorisappcllarirolent,horum noa
nodo fad.i, fed criam didla omnia prarftanda ti-
-•jsifunr. Sed habcstcciim,utfpero, coslibcros,

i50Sconvi(5torcs,cosminirtros, quospotesrede
'I facicntcs facile laudarc & diligcrc minus in ofti-
i
•|do accuratosfacilime objurgarc,&: cocrccrc. A

uibus omnibusradis olim cum eflcs vidctur tua
f.
impliciiasdccipi potuillc. Nam utis, nonfacile
liium fufpicatur bonum, qui ipfc malus cft;iu
aon fadlc alium (iiJ[picatur malum, qui ipfeed
bonus. Quarecurahuiusfemeflris magiilratus
habcat irjtegrirate candem , quam fupcrior, cir-
cumfpc;îorem etiam & accuratiorem. In publl-
:aaudienna&cau(arum cognicioncomnibusiti
notelcac ferio tc atccntum &:intentum cde nc- :
:jue locum fu(krronibusfpe liicri ^^favons abs cc

concclfum elle. Sit (igillum officii haius tui, non
L)t vas aliquod omnium manibu cxpofitum ^ , Ccd
tanquamipfetu-,nonfcrvumalicn^,fedtcitinio
onium tua: voluntatis : ita ut nc quidem Acade-
mixNotariolibtrum fic finetuavoluntateper-
miftionc ik juilu iliud attmgerc , uc literas & di"
piomata, afe confignataêo obiigner. Curiores
Hnc eo numero.quo eos anteceilores tuiclle vo-
lucruntjquihocoi5ciumnon ficutibcneficiiad-
miniftrationem, fedlaborisacmunetisfidc irer
ante fufcepti recompcnfationem&non ni fi ve-^
tcranis bcnc mcritis deferebgnt quibusiiliqai-
:
N ,
,
i,eo I N E P I S T OLA M AD Q^ F kI
dcm non mulc6,iecus acfaniulis iiVipcrabanti
Sceptra quoqacj quap ab iis ubi in loknnw
tat*bu!> pubiitis piu4.i:unii,u'dignicatis poriusinr
fjgnia luitquani porcHaCtS.Su a^podior ininiti-
aaonibus iliis 8c ^vitjbLtsiuisinGpns& ridicuiis
lipn tux fedtUxcicoi^Ci^.runjlenitatisveircve-
ri(atisadai»niitcr : &^ nioduni neqoaquani exce^
dai.Oir 'deuam de piaicdto vigiium,6<: cullode
ca,rc cr is di Clum y >i^vii! oti drai^, iit Acadeniis
^
coi/nituni 6c ptit.Luaium .tibi o.mn.ii(n>-5 quibus i*
pra;{iS laiuttin,Jtudva>taaum,io* t.unas unice cu- ,
rfC, ck cjuidem v^r^ qjLiOc^j t uu clle cai iorem. Dc-

niquc bjQC opjnio iu noa modb eos qui concra ,
legcs deiiquv in ,(1 i-^cogaovcris giaviccr rc pa-

i
mrurum y Ld CuS ctiam -qw obt^mperavernic r
iiiiummo praûo eirehabituru,m. Neque vero

quifquam f-aciie conrraleges delinquct, cmn ciic
lioc peripeclum mliil pcr côsj quLlm.iuiantle fua
ciepr ccatione apud tc mult^ potle j,abs.f e rolerp
i-ii etrari:(ed jiis exÊquoomnibus a teadmi-a
ridtraci. Nc(; tame harc oiatio mea eft c iuimodi,
Ui teintuos coiiegas, domellicos, rainilhos, vel

ttiam fchoiaitKoSj ant dntum elTe niiiiiumauc
iiiip i c i o i li m ve m ii
Nani quis eoriim ,qui tibi in fnperioribus

ii 2
tuis mîfnatibusriuhquam \n iuipicionemul-

con-
luis vel ncgligcnti.t vel miidcircatis aut etia
lumacixvciicrinc, quoniodoGiiucum,l^h:lip^ .
pUMi, 6<: Chuunum audjo lciL veniiri:,& h©c ipie

CQmpe^crcdoqjnjhilcft quodibiiiciteineosin 3
qair.u, auc qiiod non & iis 6c fi quis cft aliu.se;u{^.

dtiu modi , oc cv^mauui 6c crcaiicdiihmc pute*
CoMM. Nath. Chytkaj, icf
juJjfdficîiiscll^qujriiarcpetuIanciaJamofFcndc-
litjdequoaiiijLiidicvitausaur pcrhdiarlcnlcris,
ij.j|iuicnonfacile quicquim CiCdideris, auiullam
j l)arcem exillimatioaib vel arcanoiumcuoiuco-

niiLris. Vale.
IrERTIVM PR^CEPTVM
Q^ E ANALYSIS.
£ I V S
[Wpro vinna vere ipfa Tertinm h k pr.rcepru ]
cfl parcshu usepiftolicf cundar,pcrcirgen$

d p.ig. 1 & quidcm ufq-, id illa VLrba. lam qui
1 .
.'iuimodircb ^c AgJtaurcm «%uty>a£f-tfr,(eud€

)riidencii &
CAutione jdhibcndain amfcis 6c fa-
niliaribus cum deledVu admii tcndis ,iive ii cives
lomanicilent m pro vincia ncgoti .ntes;<^'ve et-
am Aiiacici,velGr.Tci{ndrgeniE Atq; itspraxc-

)tum hocipfumduarum parrium qu iru una cii ,
idnegotjatorcs pertinctcivesRomanos,alter4
idGr^cos, iivc A(ia'icos. Ad Romnnoscives,
pantumf'ped:arpra?ceptumtaletraditur.Inpm
nncin ii quis*-ncgotiarorRomanus anreaignotus
nfamiliaritarcm pr^fidis jam pcnitiisintrdrir,vi
icndumcfl:diligcnrer,qa;}nrumeiiitcredendil,
icqj temcre deinccps &
fmedeledÛjquivisin
ntcriorem illam confuerudine ^dmitrendus tit^
|rij(i (ic homo CidQi perfpedt.x & explorara:. Pra^cc
ptirationcsquinq-, adferuntur. Prim3,apcricu-
lofop.io ibiNonquinpoifinr.Ficrin potcll-,in-
quir,utinterprov.quoqjmuIci iinrYiriboni. Sed
hocnoftropericulocxploraregraveed. Ideoq;,
tlt dici folcc, mclius eft prxvenire ^ praevcniri»
N 4^
^•1 Ik Epistolam ad <i. fl^,
Secunda abingenio&naturahominum,cadci||
pag. ibi. Multis cnim fimulationum ^c.quad di-
cat. Dcredlis&occulds ceraaliquidftatuere n$

licec. HominumnatursruntceEtae^&occulc^j
Ergo certo iliis fid cshaberinon poteft:ac proin-
dc videndum , cui fidamus, aut, quibus amiciti*?
noftrarforesaperiamus. Minorcmprobatraen-
tionernembrorum, &aiiamm corporis humani
parcium > in quib^'S iila fimalatio 6^: diffimulati(^
potiHimum confiflic. Nam fronsjinquit^cju^ a-
lias hijaruaris & trifticia£,reveriti}tis,5J^clcmcnti^
index Oculi amoris vel odii
eft , ik-pe f allit. i, ,
indices,f^pedecipiunt, vultus|ionrar6me-
3.
ticur. 4. Oratio^quxanimiinterprcseil^êb?
l>at mentitur fxpiilim.e.

,
Terparatio fumiturabingcnio dc natura at- ,
qnc adeo d^pytt negoriatorum,pag.ii.ibi. Quart

obrem qui potes 6cc. ubinegociatoresînquir,
cupiditate pecuuix addudlos^^quoanimo pati
pofle divulfioncm apatriajCognatis, amicis &a-
liis reb. in vita haccariflimis,a quibus alii viri
ho-
ncftimaximocumdoIoreabe(I'e{efentiut,Veri^
fjmile igitur elTe cos alienos quoq; & cxtraneos,
&• illos magiftratus quoq-, provincia}es , non ex
animo^ (tA potius commodiranrum fui caufa a*
inare, Suosenimfinccrenonamans^ quomodo
amabitalicnos.^ Quarcadefumta eilah ôrunde
provinc.confuetudinepag.cad.ibi.Mihiquidem
pcrmagnum videtur &e. iiprovincialesiilimer-
catores non fui commodi caufajfed vercprovin- aj.
ciarum pr^(idesamarent,eciam eos jam depofi-

to magiflratuprivac^ zmazcm^^Femi .n. amor
COMM. NaTH. ChTTRÎ. IQ^
^nllHm novithaberemodHm. Atqui hoc non faci-

pnt,cumpriEtorcs fincdifcnminc omnes, priua-
fumvcro amentnomincm. Ergononfincere5c
cx animo amant,fedluitantumcommodicau6
amof cm iimulanr.
Quinta ratio pctitur a caula finali , quam nc-»
gotiatores illi vnicc {pcd:ant.Qiu omncs vias pc-
f unia? nojrunt , & omnia pecuniar caufa faciunt,
nccfiix nccaliorum exifiimationi finccrc cupi-
unt confulere •, iis non tcmerc cft fidcndum.
Tales autcm fimtncgotiatorcs.Ergo negotiato-
f ibus non facilc eft fidendum. A tque h^ fi.mt ra-
poncs quinq; , pertincntes ^d Romanos in Afia
negotianres,qui non raro fuis blanditiiSaro6bori->
\>\xs proninciarum, imponcbantj
Alcera huius prxccpti parsincipicns pag. |i,
jbi. Atque eriam e Grascis ipfis. propn^ pertinet

jid Gra;cos,Romanorumfub'^
Afiae jpfius incolas
ditoSjquorumpromifcue omnium nimi^m fa-
iniliaritatem monet vjtandam , ita tamcn , vt o-
ptimi quiq;,& antiqua: fidci, ix qui fint,hominc§
ponplaneexcludantur. R^tioncshuius pra?ce-
pti iunt quatuor. Quarum prima duda cft a na-
tura,&ingenio eius temporisGraecorum, hoc
&
modo. Naturaleuibus , fallacibus non cft ni-
miqm credendum, Gr*Eci iam tales funt. Ergcv
Gra:cis non eft nimium fidendum,
Secunda. Aficntatoribus non eft fidcndum.
Grxci diuturna fcruitute adnimiam aifentatio-
' ncm funt eruditi.Ergo Gr^cis non cft fidcndum.
Tcrcia,iis qui non audentlibcre cum aliis age-
fc,noncft fidcshabeuda. Gricci R©man©rum
f
^04 ^N EPlSTOtAM Ab Q. Fr,

iuhdk^ eorumq-, nietuentcs, non audentlibcrf j
jnagiiiranium volunradaduedari. Ergofidesiis j
aonefthabeiida.
QuaFta. InafdJs non c(l nimis credendum. ',
Grarq non foliim PvOit:anis veram fuis quoque

. f !j
popolaribnx folenr inuidere. Ergo Grascis non

nimiseitcredendinn. fePvq^, hoc quoqucprarce-
ptura,rienvfiicrintum, vcrnm ttiam necclla*
rium.S?curi e^ am m?gnn in prmcipe laus cfl noii
cflemorcilnij^cdifticlemjedpodus iJ'»e?«"'î',
^
xsu ^v-^&fsGfjyopbî itaiii exceilu non raro peccarur,

cumpriocJsKs pr.r porcâ qiiadam faciliratcni-
mk ie qulbtiivis il nc diicrimi ne rcdd unr familia-
tcSySCymxei eci^s erbm iis, qaibus porius,cum aii-
dioriiarcdcfeueritatealiqun pra^cile&imperarc ^
debebaat. Vuk igitur M . Cicero, vr Frater Quin •
rus, vniueribs qmdeitiliberaurer adhibeat; opti-

iTJOsautetantum&perlpcd^srfideihominesho-
ipitio&asBiciriainterioriiibiconiungat. Quod |
ipfum irocrarcs qnoq^ Nicoch fuo iuadet his vcr- 3
d>âim^ SveieA^ rUoTttMv chouviceii, Ncc nonAga-

petus luiKniano Imp.idem (ijggerit his verbis:
Sicfffem rjaBm ] Vlrro

0/i &
quall fbrtuiro, Ii-
nc ruo (1 dio oblaaim vel negotiarorem.vel pu^ 3
Wicaiiuni, qui Pvomsfcili^retnobisfuericigno-

Cqmm. Nath, Chytrai, lo^
ir, , fcd iam reccns (c , ranquam cci i us amicus, ^
.uuam amiciuam cjua hdccjuauc pcihJia, m-

iiui.uir liuic nouo
j
mkjuic ik notidurn la-
, ,
^ pcripcCtP aniico , quaii um crcdcadum ii»;

|'ide.
Petittiu wtrarit ] id eft, clam & quafi percuni-
^ osincuamlefamiiiaminlhuianc. Mctaphori^
udaabiis , cjaifurtim dumum aiiquamingre-
ivuitur.
7'<(7^''?i6 vt/>?.f]ciues fcilicet Romaai,ira!n pro^
;u"(.ts, vcincakdeni acdomiui.um
incici nciTori.i
tunarum fiiarumhabeccncconflicutum. ^
Sp^raêlicet ji^homiTi incercuin&^dubium.
lK.d care] certo&;indubicate>c|ua(i cercpiudi'
io interuenicntc ilatuere, & fibi perfliadere, Sc

uopericiilo ^.xperiri.
propteroccultashominumvo-
Pfric--ihfur^
]
uncatcs, muliiplicefvl nati.Tas.Verum quidem
rt,quod Cic. .d<: orarorc air. Omnis morus a-
•;
limiUium qucndaman.icara habet vu[tam>6<

jnum^geflum.
Animi imagovuIcLjsen:, iudicesoculi.Nani
;(lvna pars corppris , q\ix quod animi motus
unr,tot (ignificationcs & commucaciones poilit
îHcere.Oculienim {unr,quc'rum tumincentio-
le.cumconuidu, cum hiiaritace motus animo-»
•um fignihcemu5apre,&c.
Hct-c inquam.^cii vers itadicanturjramen ex-
Derientiadocct,mukositaveriuto>cile, vtvuliu
fia?ere, &:lat^nccm in animo ef{ecl:uni callid^
poilinc diilimu.iare. D^quibus idem cicgauter.
t
3,%0 Ik Epistoiah ap Q. Fr»

in 7, Ad:. in Vcrrem. Niili^, inquirjunt occol^;
tiorcs infidiar, quam qux lateiit injfimulationt.
pfficiiâucin aliquo ncceflitudinis nomine.

Nam cum^qui palam eft .^dueriarius^facilc ca*
ucndo vitarc potes,Hocvero occukum,inte*-
fiinum ac domefticum maium non modo exi-
fl:it,vcrum eriam opprimitj3ntequamprofpiccr«
arqj cxplorarepotucri?-
Stmnlationem tnttolf^ris ] Cic.pro MarccUo.
In animis hominum multa! iunt latebrce, Sc mul-
tircceflus. Et in EpiftoU quadam ad Brutiim:
Temere affirmare de altero cft pencuiofum,
propter occultas hominum voluncates , multi-
plicesqi naruras. Qup illaetiam. Multafub vultu
odiajmulf a fub oiculo latent,
Q^^fivelis shtenditmr^ vndenon,'prorrusal>-
furde Monnis , inftru6luracorporis humani r©-
prehendiirefcrtur , quod pedlus non cftet fenc-
ftraiUjper quod <^f^ (hvK^tihuiAvovTto') cogitationes
S>C volantates occulta^ poflcnt pcr(pici. Sed quid
ficorde quoque ipio vifo affcclum tamen eius
cerncrenonpoilis Nonautema velis tantum,
r
&
verum eciam a falia moneta , i^re inaurato ii-
miliradine pctita,ingcnia mores & k^îJtvlMKât,
huiuimodi iimiiiacorum repra^rencari poteft,
Mcndai.^. eaim non tantum in verbis verum :
vultUjgt ftu, veftitu, fuco, oftcncatione, fimula-

îonc&r diilimulationeconiiflere alibidocctur.
Vtcciam infequcntibushifce Ciceronis. Excm- I
plume?;cerr\a lpe:cie& guftum.cncientisinfigne i
eft i-auerno xiit Horatiancis, de quo (cribicut
lib.LEpi/h f^^f^
COMM. NaTH. CHYTRiBl. lo^
yirif9nWt0mn$j§rHm fHtmJpcât (j omne
Offandtcnf}^^ Deosvclporio veHfouepUcat^

dtinepatcr iÛrfiClare cum dtxtt ApoUo ,
Labr^n*ot4et metHfnsaHdtrt: pnlcra Laucrnd

Vd rmhtfaliere^da iuiiu7nfwntii*n*^.^, vtderi^
1\q dem p . ccatL* c5 fraudsiffu ohiu e nubem,
Ll ibidem <it /imiliiiypocnca*
^cd uidei hurtc oMttu domus vicintM tota ^
Int ro yfnm tktrpe/n/ptciofî^pelle decorx,
EoJeii] peidueacilla Scncco; in Hippolyto»
O vttaftiU-4Xiabdnos ffnjli^^ etiiy
Attivun ^, piiU rdTi^ turbidiafactem induis,
^tid$Y tnipHd^ntsrK c4t*^t*audiCi?m^nfCi :
Ptsra-i h eftndi^m^wafAilaceîproh^titj ,
Sift^HUnt^,, tiH //^jiArrf^^c.Niiiiiautem iimii-
latiim iftcliiuurnum*
t'r§ns]V iu]t iile,rronti niillaficies* Cic. Len-
tulo.Froiite aiquc vuituiimuiaCiofacilimcrulU-
nt:ur.
Ocnit] Deli!SpauIoantcc3C ^.dcOratorc.
Vuinu ] Qui a voicndo dicitur,quod liominii
afFedus & Voiuntas ex eo fcrc pcripiciarur.
Oratiof(£pf7ir/sa] lii iimuiaforcs autem illos fiC
clegantcr &: grauiter Tiieognis*
O I,
cljMVi yhwKTr, </)p^' iîn wioi» ^joi f TOfft^
Et m eandem (entcntiam prolata cxiecrati#

Aciiiilis Homericijnota eft.
£.v i'i>^«'»<?'? ôKe/>7«» jNcgotiatoruiti videli-
cet.qui coti dcdidlunt,Tp;^/»j^^n*^,ita vcfamar.
.
i€)S In E^tstOLAM AD. Q. FlU'

/
fidei,cffinibus<âdeorcbusc5modiilii fuurh art
tepon3ac.QAiiautevxoresJibe£OS,parri<urjAa
liA.qua: dukniuTi^ 6c caniun&nliniii homiid ell
lokij ,Dreai.Miiaanegligunriiil?)erdli iimuleni
^Hfiiieii nuntûainvc«iCêx aniiiiO amabiitaiiej
n!.»io.i-jiq,îgumenruab'ncrediriiic<v:n5vero
fimili jde c]uo eriani ruprain analjîi .ii(t>um cft.
Pe(nhi<L (/^yiaaate] Qu3e', vt vttus comuu

ait 4 anima dc ianeuis elt mortalibus , 6c maxiu
negotiaroribiTSjCiLiipccuniaîuntrctmcntiliim]
QUibulq; pecuniani adimere, diidQ) t]Uod vitan
Ciipere.in v.juam icntcnti im 6i Hciiodus,;)^p>i^
fe )<) 4 V^VI THAt^rf dffShOiat fh\>6TliCli
(ar^^tati^reifm] patda, coniugibus,lJbcris

cognati^,amicis,nccellari:S5vrbedcaiqueipia,^
honoribiis ac coniinodis vrbanis
AUenifm /^(??»/»^w]Nuliaiiuiulcemodi nccei
fitudineiibiconiupidlum*
Ameni exAntmo] Qu id *I t ex anirho airi af e pa
tct cx iiis verbis Anilocciis^pecitis ex -^
^ Rhciori
KeiVîirrKaîAûi^yiajurd. KSt^jT^KJ^' (fcoju^v <Sf^kUKu
Stii commodtca 'f. f!mHient\ De hac i pfa (\in n
latione quanitur LJcero m draiioiê pto Flacco

Ocondinones rijiferas adminidrandaium ciui
latum & prouineiaf uni. in c|u;biis dihg^-ntia plo

naiiuiuiraHnTiclh nrgijgentiavicuptrationt"!: f
feucritas pericvyiola cit, iiberah"t.asingrsta,(ermt

in(!djo us ,a(le.tatioperniti6l;i. fronsotnniu^
i^miiiaiis, niukoiiiai a*iim us iiaEtts, iracun di*
toMM. NaTPI. CHTTRif'. ZO5
^cculciE , blandiciir apcrtaf. V tenicntcs pntores
expcdanc,prxicmibusinfcruiiTnr,abcantcSik-»
icrunr.Vciiaineosc^ngriutiUiid Thcog.
PtrmagHfim ] pct di[ficiie,rimun,uugni libo*

ris. Um Ep. lcqueMa , ii ce viunis tuis aaicponis,
valde niagnua» ticir.
FnuatHm nQTife' e efmnsftiam ] Auari enim , &:

perpcrua;)/pt/(^ytta>»i'a iaborantes ad culcuram ami-
cirio. non (unt idonci : ciimi enim Ga!ncra curam
Plutoimpcndunr , neceliicacibus amicorum va^
carcnonpoHunt*
PriitOf&ifemêr omnt< atn -nt] amorc videlicct
«flNvoufeva! & Fucato,n61inccro & vero.Sunt enmi
fimulacurs-S&diiiimulatoreSjfuiconimodicau-
(a,non officiis , (cd temporibiis ieruicncG'». Boni-
tatis autem verba,(!<<: inores miicari n>aiormalicia

cfl:. lccm. MaluSjVbibonumiliimuLiCjtunceft
pcdimus*
QuiaVr Ouid.ait,
^»>pfaftih df^Ja mfilt venen-i l^tfnt^*
Siejuem ccgnofif ] proxinio btC nlo qnod tem=*
pusadalicuius ingcniumexpldrandum lufficerc
ilaruic. Vcenimpublius. Cicoadnacuramfiaa
jredierintruam.6<: Menan.
"i iv-ro/jLim i'Wii >-cj,hu\ci 7jiAt;v;^P3vov. Ite Tncog.
T»74J /[ <U (pcifif^ mwTt) ^pcvov wO-'' 6;cst.s'V^,&rC.
Vuicigicur,vcpaucis,nccniiiiis,<ûorumlotv»
go vlu coâitaeiliides^crcdas.
"
4i« tii EflSiOLAU Ati Q^fAl

THiamAMiorem]Qnibus autem indiciishdl
dcprehendcnclumiic,Agaperusliiilirtianumclo-
cuit his vcrbis : »»7^ 7^^«:^ if) iîx^ aA>j.5i5<x7i?^ /kh t«j
dVTiwj d-^^vAstLTH^ îKtan inKvviie-i'nK/u(MeA6v.h.0Cci\i

Summc vcros amicos eiVe eos ducito' non ûi ,
cunCla tua dida colkudant fcd qui omnia abs ie

,
iufto iudido agi ftudenf , &

qui rcbus proiperio j
ribusiseticiaeiocii^ 6caduerfis triftitiieparcicipcs
funt*Hi enim tcucra minime fidam fi amicitiara
colcrc certiflimis argumencisdoccnt.
Tfti amaHtKrrem <jHam timporis } Magis offi-
dis,q,uam tcmporibus feruiencem. Temporarij
enim amici fiii pociflimum commodi racioncni
habcnc : hottiincs leues inftabiles ^ Sc eoc ancipi-
timucacioHe temporum pendentes: quafi tan-
tum, curh fortuna fidem fi:are oporceat, ira vi
cacefiantCj ceflet cciamamicicia, iuxca iiludtri

$um.^
Tempirefoeiiciymulti numerantHr amtei^
Cftmfortunaperit^nHllm amicm ertt^
InnumerHm afcrthito] Ita Horacius.
Scribe tuigregtdhHnc ^f^ fortem crede hnum-
tfue,
P^roptereaûodomnes] ingeriiorum, Sc nacura
jfticrcarorum, infignis defcriptio.
Omti&f vtoipecunid ] quippe in pecuriiis cxcr-
^cndis peipctuo occupaci.Ica Plaucus inTrinunJ
Atquc ipfe axnoris ccnto omnes vias. £t Senca
Thyeft
:
CoMM. NaTH. CHyTRAT. Ui

Thyeft.vtnemodoccacfraudis&icclerumvias^
Rcgnum docebit. Significat aucc hanc Mercurii
prolem , omnes m modos, omnia
î^p^jâa^Ztq/M»^
conipcnclia,omnes -OTpi^^^vt Demofthenes vocar,-

&artiliciacorradenda:pecunia:nofre.Diogcncs
lAterrogatus cur aurum palleret ? (juia, inquit^
fnultoshabetinlidiacorcs.
Omnta pecunidt cau/afacimt] etiaminiimu«
landaobleruantiaj&bcncuolentia, quaEfpepc-
cuniaj fublata, ftatim ceflaCi Et proptcrca nemi-
nemvere&ex animoamant: nequcdignifunt^
quosalij ament.IuxtailludHcratianum
tJ^tram^cum tti argcntopofi omniapondsi ^
Si nemopr<iliit^<jtiem non merearis amorem.

Neque ctiam idoneiiunr adaliquam parterri
gubernarionisinRepub.Quamobcauiamapuct
Thcbanos lex fuit qux vecuir eum^qui decem i-
,
p{bs annos acommerciis nonabllinuiiTetjad gu-v

bernaeula Repub.adhiberi.
PecmitCiinfafaciHnt] <S<:patiuntur quoquc^
dum nimirum^^ rmarefnHpmemfugiunt.psrfa^
xa^pertgnes,
Qm cum viElurinohfmt ] conuerfatione diii-
turniore. alibi. Xenomenes hoipesram te di-
ligit,quain (i vixerit tecum. Sciebanc autem pro*
uincialesannojautbienaio exadlo, Prxtori ccr-
.to Romamellercdeundum , ideoqûe exiftiraa-
tioni eius conlulere noacurabanr.
Cjri,ct4\ Afiaticis prouinciae tuse incoIis,quo-
,
rum in gcnia adfallcndumparata fuillehocloco

innuit Cicero. Dionquoquc Chryioftomusi»
Q
2.11 Jn Epistolam ad Q. Fii.
veteribus Grscisgrauitcitem dciiderat,in libello!
Cui ticulus eit TpoJixeiy-^Trlct IV iKiOVfXYi JA^y ot^jUDI VCf-

ba^feyptii caiusdam r^cicat, qui dixeric 07t«a^^«-
/êrere ^raa^ ri?^«?']quîngeniis5virtute,ho-

porecrimperio Horu}t,nuiiciii {ermtutem rcda-
ctaeft. HxierKmmntYiculuuduiCS; SicoiTjnia
fitis inpeiusruerc.
Seraii u e ad aJpntcitioneTn ] i.e. o ;dTi\unîoeicti/,
Afrentatioenimminimecaduin homines iibc-

ros fcd in fcruoso/ ^k ^x^^'
j
-^-cpncrictf^ vt Eurip'. lo-
quitur in Phoenill! Serui autem prop. iurn eH-^
^ K^-êiv d 775- (ppovei. propterca iiidcm non eraC
teftimonii di^lio . Eft autem pcriodus ouukq-
AOL^Bi. nuila eaini ell aJî^tTnct&Kni ad particulam

fic.
Quos ego vnmerfosl ita vidclicet , vtcxtcrna

(pecic feuironte dcvultu, quibus iimulatio ^
îiTmiulatio facilime fudinentur , omnibus fi-
dcm habere videaris: rc ipfavero pauciflimis.
Namnihilmagis hic cauendum principi, quam
ne duKdere videatur. Qui3,vc Seneca ait , mul-
tifallcredocucrunt, dum timent hWi. Et, vc
Livius loquitur, vult Iibiquifque credi,& ha-
birafides,ipram plerunque obl^gatfidem. Ni-
hiiequidcm opuscdet hac difnde'kia,-& iimu-
Jacione..cius iiha, fi mutua cilet uuer homincs
fides.
COMM. NaTH. CHYTRitr. 21}
£Jcs. Tum cnim apcrti(5j fimpliccs,finc fucQ

ik frJlacia, ipii quoquc principcs c(lc pollent,
Id aiiceni, quia oprare quam (perarc facdius cfi j
manent illa j Nunquam rcgent , qui non te-
gcnc.
(•^^Xf^m] aJmitriad colloquium,ira> vrnon
tcmcrc te liiis diftidcre vel adueriari autminus
bcncuolam eire prx te fcras. Qupd ic quoq-, Ci-
lici^fcciile proficctur,'ib.(^.ad /^ccic.cp.i.vb. ait:
Quidplura? runtomnesiramihifamiliace£,vtfe
qL.iiq-,maximepucet.Sed mncn/A^chv ou/Qn: fcii
reliqua.
. OpmtfHm if*ien^^fie'] quem anrea vocarat \\c-
teriGr^ciadignum.
^
HofpittQ ] famiiiaritate dcrmcrtica , & inte-
Hore.
N.q^ tnr/} fideli^ 1 in familiariratibus enim hu-
iufccmodi muka videiit,audi!-rai: legunr, cojîo-
{cant,(ci(cicantarilii nimium familivires, que iuie
cuo:ncommododiuulgarino1ipo(runt.
Naninim caedent] proptertaam potentiam,
q.d etiamii muica, qu j^ iiuntîmprobent j & m a-
lede&dionibus tuisientiant tamen cogitatio-
:
nes iilasfuas cora di(iaTiulant3& apud alios poic-

ea omniaefFatiuntîJ: plufcuium f]uoqj nonnun^
quam de luo adduat. Vnde patet milcrum eif^
prmcipcmQpud quem liiearur veritas item non :
minimaiTifeiiciiatispartem cejifcndam clie , G.

i quisprincvps amjcoshabeat, qui iplms vclun-
Itati &c inititutis iniuftiî candido &z libero orc
i' acfueiientur : &: iiprinccps eorum TrcL^pa-lac noii
:
ai4 COMM. NaTM. CUYTKAI,

offendatur: quod ipfum anceaex Agapcto plcM
nius eitdeclararum.
Inmdent noftrts^^Wt ficriconfucuit jquotics-
cunqueexteriimperiamtenentinindigenas.Et-
ianiii enim paiam fimulenc bencuolentiam &
fubicctionem tamcn clam inuident
j oderunr, &
quod amic^ conian6i;ioni contrarium eile li-
quet.
fnmdent ftUmfisis ] Vitium enim inuidixjple-
beculx admodum familiare eft.Semper enim {\r
bi aliquid dec ed ere putat , fi vel paululum vicino
accedat.Huc Hefiodcumillud
Etfigtilmfigfiloy (^fabrofaher inHidet alttr^
Aiendtctii mendiCHm odit cantor^ canentem»'
,
Et tatum quidem de fimulatione , & diflimu-

lationcjde qua etia fertur hoc Friderici Imp. Ne-
(cit rcgnarc qui nefcit difHmuIare. Cic.in 2 Of-
, .
iic. Proprium hoccfTeprudentias flatuir, conci-
liarefibianimoshominum, & eos ad vfus fuos

adiungere. Vtigitur ad effe(5tum fuoium cofilio-
rum venirc poflit , multa fimulet oportet inuita,
& diflin uletcumdolore.Quodipfum fihonefla
confilia animo agitenturprudcnti^fbrtePolici-
ca.'c6cedipotGfl.Aliasfidefronteingenualoqui
velimus^ valebit hoc eiuide Ciceronis eode libro
exprefsu. Exomnivitafimulatiojdiflimulatioqj
tollenda efl, vt fcilicerforisquiiqi talis fit, qualis
efl intus , & qualis aliis vult videri. Sed vbi tales
homineSjtalemReip. conflitutionem inucnic- ^
musjvbiifla vitia non inueniantur ?
COMM. NaTH. ClIYTRitl. II J
TRAcrArio sEr collo^

catio.
INitio coUocnîir htiius pra:cepti de cautione

infamiliaritatibus adhibcnd j, propofitio.Ad-
.jdicurci ii^\v\\u ^ lcLi occupAtio liniilr.T: fiifpi-
jcionide nim;adi!fidcatia,occiirrens. Seqiiitur

ipofêa «c«T©a7tft;.;, fcu probatio, &c confinuatio
'-mfdcmpr.xcepti, cuimoxaitera pra-cepcio, &:
I quidcm dehortaroria, adiutigirur de Grarco-
nim in(inuationibus infidiof.s prndenier ca-
Lcndis , & muni-
ea fuis q-ioque rationibiTS
tur. Difcimus autem ex hac ipâ tra&tione,
qiiopacfto caute &prudenter dealiis iudicium,
vcl viua voce , vel fcnpris (ir ferendum Ar- .
gumcntum ensm remeritatis d>c inicidxen:, iu-

\ dicium de ab.is cre nimis pleno prs:cipitare, lir
cctmulti laudem ingcnij , &c acuminis ,'&iapi-

Guti^ hoc modo Adhibeantur er-
aftecflenc.
go, vthic i-acit Ciccro, midgationes 6c hmica-
nones.
Prudeniix enim & moderationis indexefl: il-
\7i<nyyrcp^Gt^.^cam denegotiatoribus,inquit: pof-

funt muld s/Ie viri boni. ncc non ^ljo-^xe/o-i^jfeu di-*'
I ilindio fpeiîudicij. fpeiarehoclicet,iiidicarc

pcncuf >fumefl:.
Deinde obferuetur ledridio propo/itionis
yniuerfalis in parricuLirem. Frons,oculi,vultus,
oratio fj^pifliiiie, ^^6. taraen non femper , menti-
untur. ) tcm excepno,fieri poteft, vt quidam tui
iiutpr^ alnsamamiorcs.Dtnic|; ao^? i-^Hsi-^âyLwU
O }
ii<^ In Epjstolam ad Q. Fr.
feu omtto fuis munita rationibfis. ludiciam c-
nimjineiudicio&ratioaedeaiiis factam jlloli^
dumeil: &temciarium.
RAT 10 NES P RAECEPZORF-M

fifi iGCtcommHna,
I. TÎilicile, & pericnlofum ed; dc [lomimmi

-*-^Kai:ura.&: mgenio ferre iudicium \ cum
fronte, oculis , vailtu & orarione-tam Croe men- •
tiant-ur.Quj equosaut canes fibf comparant cer-

tis quibuidaiiTindiciis , geuerofos adegeneribus.
poimnr difcernere ; qua^ indicia m homine dX;'
gnoicendo cerca non lunt , ted iLepillime fallunt,

exvnoore cahdum
i?liircsenim funtbiiingues,
& frigidum , mel & venenu e-
dulce & amarum ,
mjttentcs, eoquc nomincomnibusexoii boujs;

quam candidi , 6c iinceri: amiciria &inimicitiaQi
in fronLcprompr,am gerenteSvilliqj adt:o imnies,
dequo dicic Euripides,eum habere &Awh(.%iT^^
'fCrscpcTiypo-^ ^juuL, id e(l, cormetiri Sc iimulare ae-

icium & os aiflibilc.
II. Deai?iicis.veris &iimuLitis. Dequorum
illis vere dixic Ciccro. ?.. de Finibus ,/Me ip(um
oportetameSjnonmea, fivciî amicifuturi lu-
mus.Deliis vero hoclocoînqaitjcbs eiTe aman-
tiores temnoris,quam.amicorum, feu in cultu
amicitis non quam tempotibus icxr
tatli officiis,
uire. Qiiaies Iiic iunt negotiarores^.quos ait, noa '
ex nnimo fed lui tantum ccmmodi cauia amarc

, ^l
rnagifltatus, duminpublico funt olficiojptiuaL- j

CoMM. Nath. Chytrjei. 117
tos aiircm fndos Ratim negligcrclndgnis ille,a-
Ii<inor Imperatorum,conrra rurcas bcllator La-
Zarus Schwcndius dicereeil foliius, cjuinrupli-
ccs cilc amicicia'). Quafdam nimirum mcrcaro-
riaSiquauiamaulica$jquardamthcologicas,quaC-
dam lchoIaft.caSjquafdameriam milirarcs. Sed
inrerhas (quodrc ipfaexpertus^r) omniumo-
ptimas cfTe fchoiall:icas -, non pcfiimas criam mi-
lirares. Reliquas, vrpiurimum, nuiliusplTefidei
aucprecii.
1 1 1. Cuilibf t narioni fuapcculiaris eflvirtus,
Cr mi pcculiare virium , quorum v^rrumq-, ramen
Vna cum tiiinpore raurarur fi omnium rerun> ,
haman„rum viciilirado cd. Sk, fides Grxca, o-

lim (umora c(l. pro cci m &c cxplorara Sc oppofi- , ^
"j
ti, ticici Piinicje ., fraudjLfleiTa:, & fallnci. vr a-
piid Plaucum iri -.
fiajria , Lenaait, fc Gra:cafid«
mercar\, idcft:, non mMtatione Sz (iipularioni-
i bus,<ed[>ra;:/cntipccun'a. PoilcaGrcCciqiioquc
ip^ proprcr leuitatem &pcrfidiam malc coepe-
runcaudife.
Inpeiiis ruê & yetrofkh/.^pfk rtf^rri.

Et, ctiamfi Cicero hic nonnullos adhuc vereri
Gra^ciadignosngnofcat tamen inorationcpro
:
FUcco ( force , quod prarfens caufa id poOula-

retômnem fiJcm toriilli nationi prorfiis adi-
mitjCumait. Hoc dico detoro gcncreGi^êco-
rum tribuo illis litreras do multaruni arrium
, ,
* diiciplinara: nonadimofern\onisleporemJnge-
ftiorum acumcn, diccndi copiam , deniquc fiy
O 4
;
iiS Ik Epistolam ad Q^Fr.

qiia: fibi criam alia fumunt, non repugno. Tcfti-r
moniomm religionem, 6cfidcm nunquam ifta
n.ntio coluit : rotiusque huiufce rei, quxfitvis-,^
quxauthoritas,quodpondusignorat. De diuer-
|is autcm his diueriarum nationum moribus
plura vidc apud lul. CxC Scaligerum poetarn

}ibro 5. capite iy, &c Bodinum libro f. dc Kor
publ,
l y De nimia cum fubditis familiaritatc prin-
.
pipibusfugienda. Paru enimfideii{Iiinefl;,quod

nonaudeant fapcrioribus aduerfari, neclibero
cumiisorcloqui: praetercaminuitur hocmodo
principis audloritas.
V. Deamicis, &
adulatoribusprobe difccr-
nendis. Quadereextat vriliflimuslibellus PIu-
t^rchi magnatibus
, &
principibus, quibus ma-
xime infidiantur airentatores merito accura^ ,
tecognolcendus.Pythagoras certercdafgucnti*
bus , quam ailentiantibus potius 8;audendum
cenfebatjquorumhosetiamhoftibusipfisiudi-
cabat deteriores. Eodemque nomine yiripru-
dentes principibus, & regibus fuadent, vt mutos
confiliarios, id eft, bonorum aucftorum Hbros
frequenter inconhlium adhibeant,quodijnc-
miniadulenturjiedvnooreomncscompellenr.
Antifthenes certe fatius elTedicebat «? Kocsîutiy
quara ««jccAcoc^sincidere quodhi viuentiuma-
: ,
nimos corrumperent,iUimortuifolammo4o ca-

dauerdcuorarent. Nonignorauithoc Alcxan-
derM. qui Ariilobuli hiftoria, nimis adulatorie ;
fcriptamîn flumen abiecit, ipfum eius ûdrorcm

dignio-
I COMM. NaTH. CHTTRitl. ^T^
î2;niorem prxc{icans,quieodcmpriccipir.irctur.
I Non Anrigonus, qnem cum Hcrmouatus poeta
I
in carmihelovis filiumappcllafrerjinhocjnquic,
Lafanophorus raeus, ncqu^cjuam tibi ailena»-
tur.
nOPISMATA €X ttmtextn^
I. Cuilibet quantum habqt iidci>tantumeft

'
'
crcdendura. -
'
1. Mu!tipo(Tuntc(Ieviriboni,quibustamcn
cumnobisnondnnipcnituspcr(pc6tiiint>grave
cfi: noftro peri culo fidere.
3. Mulcisfub involucris & latcbris occulta-
turhominis natura.
4. Nontantumorarionc,vcrumfronrcqu©
quc&oculis vultu , , & &
ve/litu, &:gc(l:umcn-
dacia commJctuntur.
y Quod ixpe fit, non propterca fcmper fit.
.
•
6, Quo natur«(untgencro{iores,e6magis
ad (piMî>ycLv inclinant&contra.
7. Quiinfuoshberos&cogaatosfunt ctfpp-
'yo/, cos nofi eft verifimiic aiienos finccr^ ama-

turos,
I 8. rû/âs amtcttias tittluate proi^dt,
5J. Publicum ofliciumadminiftrantibusmul

ti amicos fc cfle (imulant , qui privatos poAea
turpiilimedcferunr. Talibusigituramicitiis qui
) £dit , ipia ftultitia ell: ftultior.
la. Nonvere amat .^quinon fcmpcramat&

.
52» IN EpiSTOLAM AB Q,. ¥ K. ,
quitemereabamiciriarelilir, eoipfo dcclararjft

verum amiciim nunqaam fdiiie,
n. Sinccri nmici tit amici , qiiam temporis
,
amariticrem edej^c^conrra. /
1 2. Nihil piincipi magis cavendom^ qunm a- j

mici fimulari Sc adumbraii, a quibus plus ci peri-
culiimpendet quam abhcinbus manifertjSjUC
îcere (olcbar rex Aragonum Alfonf.as 6: nptu
td iitud BauliitTT --stJiy/uA&j (t^SasviL/^fAciJCTOVjei /g
lu N egotiacorum hoc proprium efl, omnes

tnodo$ corradcndi pecunia dire(cend' noile, &
dc omnia pecuni^ caufafaceie. Tales autejTi qui
fimt, minimc cenferipoiTunt T^<ô^/AY.
1 4. Fere fic ut eorum exiflimatiorii sccura-
, 1
tius confulere lladeaiTius^quibulcLmi deinceps

familiariter fumus vicluri j
quam corum cum
quibus in longitudinem. niliil volumus.elFenp--
goc ii.
Comnihilinrebus humanisftabile&per
19 :
peruum fii no aiirum cft,, naciones quoq^ no-

^
>
biiiilimaspaolaripi deg nerare.-itaur perpaucas

inv-cnia.s,veteriorigUiC5&aniiquamajorumvir*
turedi.,n?is.
16. Quod de multis dicitur, nonpropterea^
aS r m at o r de om n b usi
17. HomJnes faliaces , leves , afientarores , 5c

invidij mali.smiciria; m{'«ruiE,culrorestuftt. >-
18. Diururnafervitnrehomines eriam,qui q-

dsineliberifuntâd nimianvadencaiionem hci- 3
lecru-
COMM. NaHT. CHYTRitl. 211
1.C crudiuniur : Cicut\ aliasquoq'icparvaflicilm*
difcunrnr, quambona.
1 9. Magiilratus eft lubditos univcrfos libcra^
Iit<r adhiberc j fed tantum optimum qucmo[', ho-
/p no.amiciiiaquc imcrioreribiconjurgPL\i,
lo^ Innvielcs funt corum familiaritaLCs , qci
non auJent vokntatibus noilris adverâri , 6C
contra. Pra:tcrcncla igitur ell vcri ^ymici^^co^^cix
^ objifTgidp, qaam amici fitli blanditi^' 6c al-
fcntatio.
rsrs ET I M IT 4T 10.
, Vrus huiuspartisjpoflremojam expli lat^, cC-
fcpoterit,li queih velin pubiico officio conrcita-
cum , ionginquum ingreirarunv
vel itei aliquod
hortari velimus , ut ui aiiiiciS &c t jmili; nbi df*- i'.
ligendis cautus (it, & opcram dct ne vr! proriUS ,
nemini, necci-iapromUcuGGmmbus hdenaha-

beat. Noseailudiofo aiicuiin Italiam proFeclit-
rOjhuRC in modum accommodabirnus.
^ îd) miH^cn tk mrftcl)cnte;^fc^t?a^

_ :ufdKSvCi(ci^KhmMic$)Ci>ne>ncti)n»cm
W^^^J^ û\c<\'innvcxinA:n futfctrctbcn/ i^nb tît
Oc i'! : ^ allKtt mif^ fTct pt(tirc su kijatKn It^ tu bic^

w^tKCimb\td.i-tid)fnrfi:h^^
ovt-utcfitntcici-iCntnfiriibiMTfrcuuDfcfiailtcin*'
\ii^<a\x\iknebi\iiakx t)cc& alfiî h*$ i)u juct;r fut
111 In Epistolam ad Q^Fr.
tinm t>6cr tit ma$ ara,ttcnif*cn5)Jcnrcf)cnma#
jc(? an<5cfcf)cn lont) ^chaitm mxUn^ ^nb jwar
n?cnn i?u<n Icalia ctncn'^cutfcf)cnot)cr%t>cr(cm
^cr tt)jr|I anc^ctrcjfcn h$,hm i tcxM ctnâtuctncr
&ta\>t bafcIbf?tt?ottctDbcr (tubtcrf/t)nb ftd) bt\) Dtvl
jcnfjftd) ft?trD ctn.jcfltcf ct hahmiba cr bod) ^n^/ tn
^nfcrm <^cmcuKn '^âtcrlanD 3Ut)cr^nbcfanbt (^c^;
ftêfcn tfr/ ctncm fMckn/ fac^tci)/ fthc ja n>o( ^m ttit
tM )^m |u c^faubcn fci;e. S»oct) nt d)t itlfo / ai§\

tvcnn init)cr t)cnfc(bcn ntd)t nod} ct(td)C chr(td)C ^
icuti>brf(3fcpnf6ntcn. ^-cfd)c^roar({d)tt)o(5U
1lntnfd)cn rfc[)ct/ abcr t>tnncd) cl^nOcfa^rntd^f
f an )?rcbtrt ti^crbcn. 'iQann ttc nictfrcn teitfom
tJcr(td)an&cncn£)r(crnfC'nncn'bt^Q5oij[)Cttji>rcr
fRatiir mit c?ncmcu[Kr(id)cn 6d)ctn/a(^mtfd^
ficm Q3ntbfd)(î<^ oDcr ^mbhma, fctn bct^ccfcn;
tnb tcrbcrf^cn. 92nt> mtbm f^cmcinti^ftcfe ntir
tjcr €^'ttrncn / 2m.m Xnaeftc^t mh ctiJTcritd^cn

/
©cbcr^cn Hc(®ctr!^3crci)^nt) iuii,m tmna,cr\l

furncmttd) abcrmtf 5cr >?un^cm îtmitnMn
mtcxfcUi)m ^cutcn/(trc(*cauîtcb^cr.Dvcifh^
flûmbiMiDQBolIufl/tuf^jhrc^âmlanDgV^J^^
tn-n / @d)t?ef?cm"/ ^lutt^crnânbccn /
Q}rfttcr /
^d^nî^cr/ iNit) anbcrcr autcn grcun^/ Dcrcn nnr

«nt>crn{\in*ntd^fC}Urat[)cnfonncn/aangiût)(3ar
eulTcrn v)nt) cntfd)(a^3cn j jcmanb ftnbcn/ Dcv Dtd)/
î^ ctncn tiM(t) fî-cmbbcn / mtt trctvcn mctinc t)nnJ>

Ctcbc/^nb fic{)ntd)f inc(mc^rfctncî>ortct(^ (âfbcn
dfoauf?cIIc.5Ktd)5tiwt)cud)tfo(d)C^cttt:>ai"arop
fc^/fclfiamcî>nDfoni)cr(td)i^ûfct;n.3utna[)(5tc'
mii cbcn &tcfc(bigcn gcfcHcn fa(I gar fcincnianb^*
mati
COUU. NaTH. CHYTRifl. 22J
nurx/ Dcr (êrtnê^ herfcmmcnîfT/ <ttva^ ac^m/
rctdêûntfa*!iab<rvnt><£Dcl(cutol)nvnfcrfc()cili
afi^nmcinan^crdcucntMU) chrcn. 9!ô t>u abcr/
(xud) i^ntcr Mcfcn îcilcicl)t ctncn Dcr fur an^crn
rrcnnwc/vnb t)tc()Vou I)cr6cnmcl)ra(pt)ic3etty
i
VnD t'Ctn ©cltt)nt)(yut(icbctc(tvctcl)C^n?cUcf(f)c*
r| I)cnfun)antrcffcn ftûrbcfl/^cmtvoncftttcebuif
1
bcincr Si'cunbfci)afft BUtii>t% c^ncn. %ô û
abcr fo(d)c^ nid)t iKrtncrcfcn mivtcft l fo ()af?u
, Did) frinticntauDtn ^cm (jcmcincn (cbcn / i>nb tc^
|id>crcoiiverikion tucbrau {)jltcn, ©avumb t>a$
foId)c icut tcitt ©c(D auff a((c 93?tttc( ^nt) ^Bc^
nad) auftcKcn tvtjfcn/lMtD a((ctnA^mb U€ ©c(t^
tntt) ibrc^ ôrt()Cilî>nnb ô((ulI nn((cn a((c^
furttctitcu vnb tbun/ i>nb nic&ti^roj? vmb Dcf jcm#

gcn C£br vnb ûtm^Dâtitcnftd^bcftmimcrnttitt
1
t)cittficntd)t(aitavmb3U(^c^cnvnb5rctinbfd)ajft
''
5ul)a(tcn(jct)cncfcn 3ut)ctnfotnupmanjtc()bc)^
t)cn ^taliancrn fc(biTit)o( fi1rfc!)cn vn^ (nltcn/ba^
1 mattfid)j()ncnntd)tnif^cmctnmad)C» CS^nJc()re
j
t)annfad)/t)a^nod)ct(id)Civcnt<3an5ittrcffcn/vcn
J
t)CtTcn tttan tn 9:*t3arl;^cit fact.cn mcd)tc / Uxt^ fic rc^
i'
ltd)cicutii?crcn /^nbnunt)crQ3ra(fcn3^^^(t<mcr
VRb Oiomcr Sup(!ap)fcn ctn()cr %m<^,^\\. ^t$\m\
I abcr jc(5t t)ic 93^cnfc^cn fo ^bcrmuti^ vnt> bctrflj;
"
(u1) iMtt) Utird) (auiânnijcn Srtcâu fo <^re|Tcm
.1 (31ucf \}ut) DvCid)r{)umb/ti)rcr 3)Jcs)nunv\ iiacl) cv>
'l i)abcn/t)a6fic adc ZwîmUxi a\€ Q3iu1)ar»fd^c

i?o(cfcr fiV ticl) t)crad)tcn/ ^nD j{)rcr SvcunDf cbaift
, vnb converrarioii viti\)urt}t»5 l)a[fcn, ©rcKalls/
\i^ td) / fo(tit tn0 gctuciti tvcunclid) ^}xii\\m vu»
,
i.2.4 ^N Epistolam ad Qj^Fr. /
el;rcn/ a kv nur U< <i\ki: êjtcn 'on^ hc^mcficn m^

uv j tjncn toglid) kp Otr dU0 'x)i ij) ctn^ciên/ ^nt) ju
5c!)cimm Su^cvcn fonimcnrasTca, ^ ,$.>ann fidy
Jhneu (UljUiJcnicin mad)eii / m\id}^t i\t ' 7M
bmuit \kcyat, nvj^ft kit>cn f ctmcn/t)a^ manjljvm
^îlicnmib pnrl)abcnn?ornr ti?tc?cr|?re^c. târJ
^
, BU hr^ctDcn fic nicl)f aildni>n;crcv/ fbit^crnûdif
j;;rcrc(^ncn vianDpiau/ ûgcnD vnt; ®cfa)tcn%^
E,A D £ M L A T I N E.
"^
Amerfi tibi in Iciliam iruro inulraiirlia 5c
neccfiarin pra:> iprre poileni , tamen h-c
pr.L-cipuumeit j & acurattllimc »et)Ciidebet,uE
i.i smicis^< famiiiaiibus dcligendii&admicfea-
.îs adrnodum caiirus (?s, & circumf e6i;us,ita ta- :
njen uc fupramodum liTlpicaxcirenequaquani

vidcarisr. £t quidcm, in kaliaipfa , il quem es na-
ttus Gcrmanura autBe^gam in urbe aii^qa tias
loci liabitantcm , quiin luam fumiiiaritatcm pe-
nitns fe infinuaric, qai t^bi antein pritria fucrir
ignotiis.huic quantum creocndum hr vide Noa
âii: pofiint nonnuili ex iis clle viribonijicd hoc
cptarcircer , expenri pericuiofu tft. ricriq-ênim
variis l^muLcionum &: duiunulationum j i, volu-
cristegunt, & quafi velisquibufuam obteDdunr
na lura' fuas praviratem muici frontc,ocu{is>vuI-
:
tid 6c gellibus perlexpe mtnriuniur 6< alios fal-

limr > vei bis vei 6 fa:piilime. Quamobt em quo
-
pacto
CoMM. Nath. CnXTK^t. 'ixz,
'f)a«flo poiIis4nvenite ex co gcnere hominum,

'11 opimi & voiupratum cupiditLUciiTipnliici-
inc p<?rna5narenL'bus, l"ratribus,lororibuSjCO-
'
aris, nirinibus &aiiis neccilariis , a quibus no«
f.iundi i-dc autem alicnum
non poiliimus : te
iiommem (incerc amcnc,acnonlui poiius emo-

lumcnti cauia fimulfnt ? mihi quidcmhocpcr-
hiagi lum vidcrur, pfa:icrtim li iidem homines cx
popu!.nibusplcbejumnonl-crequcnquam,noT
biies dc patLiiios divites iemper omncs amant»
Quo e:y genere Q quem force iidcliorem & tui
cognrjuiili rmatiorera [iicrienim poteft] quam
cemporis Sc pecunix tua? : huicvcrotoresarai-
cit»iEtua:libenrcrpa[tmcitQ. Sinautcmiduon
mimadvertes : n ulium erit genus in iodalitate 5c
ijuotidiana convcrfarione cavendum m.^gis,pro
Dterca quod omncs fallendia^nodos omnes pe- ,
:unix vias norunt,& omnia pecunix,&com-

Bodi ac volupraijs cauf a£acij.uit 8< qui eum diu :
ronveriaturi non iunt, eiushonori(3cexil1:ima-

i<i>ni coniulese non cucanc. Atque etsam es
trJis iplis oiligentcr cavcnda funt quccdaia io-
laiicia,pra:ter hominum pcrpaucorum , ii qui
idhuclunc vetere Itaiia6<:i<©manande,ac vii'
utebonoruniq-,adeo viroru appellacionedigm.
iicvcrofuperbiiuntpermukij&failaceSj&iîU"
uinap.»ce adm.êi^nc-isopes (k fei-citatem iua o-
)inioiie eveCri,Ui pra' fe cxterQS tere ojîues tan-
Riam barlâros conut^muanc, eusqiluaconvcr- ^
itione cealeanc iudi^znos. Qjtos CLiO univeilosj

%i^ In Epistolam ad qÊr.
te .imanier ralarari, &iionoreafncilibcraliterj
ied optimi tanrum cuiuiquchorpirio &:familia-
litateudtediro oportere. nimi:E f<imiiiaritatcj
illorum, ncquefatisturarliint. Nonenimferuni
voluotaubus fuis adverlari audentcs, vero in- &
videntnon noftrorum tantum, verum faorurr
quoqirepopuIariumingeniisScvirtutibus.
I A M QYî I N eittjmodt) Quartum Iioc praT'
ceptum eit, quoin principio dicebamus agidc

farailia feu fetvis, gravi & conftanti difciplinair
officio continendis, & ad coritinentiam , revc-
rentiam 6c pudorem alTuefaciendis.Eius initiun
jamindicavimus. Finiêftpag.i^.ubiincipitpe.
riodus. H
it c inftitutio, Neccflitas hiuuspr^-
ccptionis ex eo patet, r. quod fervi qua^dan

quali animata /int rei famiiiaris inftrumenra
qua:quomeliorafiint,e6resagend.Tfeiiciuspr(
cedunt. i. Qupdcx fervis nonrarodeDDmi
nis iiat judicium, idqucfccundum prbverbium
Quales Domini, talesfervi, quales herar., tale;
anciila;.
Ciccro autem duas potiflimum rationes hi

affert, curin hac voyê^âetiamdilcipHni^crervo
rum mcminiire voluerit quarum prior duci
:
turexlociscompararorum, ku a majori ad mi
nus. Si cnim in conriliariis , legatis, aliisque pu
blicorum ncgotiorum adminillris , nec non ii
neôciatoiibus & fiibditis in oilicio caniinen-

dis,diligcns adhibenda ell cautio mulro hoc m.'
•,
gis in fervisfacicrndum eil, ne,dum regere voiii-

mus alios,nobifcum habiiare,5c domeilicos t\o-
ftros cocrcere ignorem us. Alteti
COMM. NaTH. CHYTRitl. ll^
Akera cx adiun(5tis, Cu circumliantia loco-
rum,vbi,(i, int]uit,in ipfa vrbc, ik m locis vrbi ii-
niti mis , (erui accurate & fcucrc rcgendi lunt, nc
cxcra mctas fe antur j quanto id magis in prouin-
aiscil fpcicndum,longe ab vrbe rimotis,vbi
maior^ ."iijgcnus illud fcruile, fibilumit licltiam.
IcJque cum propter magiftratus pcrfonam pu-
bLcam, um propter variahominum iudicia, qui
i
magiftratus cxtcri ctiam leuiacrrara, carbonc,^

qaani cteta n otarc malunt. Ipfcm autem prxcc-
p:umhocduobusmcmbnsabfoluitur,quoiura
primumagitJecondnentiarcruorum,6cpropo-
niturperiimilitudinem,ibi,Si:r>hoc<S^breui/ji-
tnum :(hpag.i .Facenim,inquit,vtferuituiini-
rincribus Aiiaricis ita fcgcrant,vtfii:er,via Ap-
pia in ipfo iciiicet vrbis Rom.T confpc(5tu,^: ma-
xirna Romnnorim freqaenria,facercs.
ciuium
Admodumautem necellaria eich.t-cprxceptio,
propcer vifcatas,&hamatns feruorumnoniuil-
lorum ma?";us, domiuorum fuorum porentia, ad
viminfercndum, &nuramos corradendos abu-
tcntium. _
Akcrumpertinct adhabendam feruisiidem,
& committedaiilis negotia. ,Si eninTdomini nc-
gligentiores , aliqaam oifidi lui partena l vcl mi-
nimarn ieruis committant (l.azim apud fubdicos
:
(cuihomincs libcrifunt &aiCiuis regi nokmt)

malemJpiuntaudire. Quocirca pra:ccpit fratri
M. Ciccro, vt in donicMios i^^ pruiaris rebus ler-
uorurnopera vtarui; icdin rtbus adimpcrium
Vcl parcem ahquani Re'pub. pcrtinencibus , mi-
P
i?,§ In Epistoiam ab Q^Fh.'
iiimccosadhibear. Cuiusrei rationemaciferta
terdmoniis, fcuiudicio, ^rcrmonc hominum
pcdtam.^quod rdlicetres eaicrmonibus &:vitu-
perationibus niulcorLUTi iit obnoxia,quaspru-
dens madrtratus minime dcbeac ncp;lii^crc. Cui
quidcm partijiuperiorum pra:cepnonum miti-
griCionem earundcmque dvixKiOiihctiactif
, memo-
ria^gratialubiungir, 6i:vnacum ca icquensprs-
ceptumincipic. ,
FERBO% rjM DECL A^

fn tmfmodt rehus ] ad hominumi libcrorumâ-
jnicorunij &familiariumdelcdt;um ipedaribus,
ne fciliccc nimis credulusfis, aut pius iis quam y
cxpedicinduigeas,
KledHriorJim ] Vtpotc qai nimis libcre etiam
memorem moneam; aacetiam nfmis rigide &
ccKoSî ift^ ^ ^^ elâgitcm. Eft auvcm, vt dixi, ar- , m
gumentum amaiori.SiamiciSjCiuibusPvomanis,
ipfisque adeo fabditis , hominibiis tamen liberis H
non nimium cd Rdendum quanto minus fcruisj j
quifere natura lunt mali, inRdi&c fraudulend.

Cumlib^ralis^&iidelisanimusînferuilidomii-
ciHo habitacevix poflitiNamvt lullinusaitlib.
1 8 Serui non (apientia, fed malida vincunt inge-
.
nuos. Itcm monoil;ichon Grsecum ^•^Ki^Six^f^^
Tefle etiam Theognide,cuius hi funt verfus:

0"i."OT7? Sovhm 'j{.i^ccAyi ivmci. 7n(fVKiVy
*i?V\ CLiei <rKOhiY, k ccvîm hoôv iyjri

Qvn
COMM. NaTH. CHYTRi^r. 1 1^
Cîloi-niT iK /iÂH? TfcXyOV £A£u9tp/0V. .
ContravtAri(loi:.v.Poliric.ait,EWf/2.£A<2/ou^
,.'^,Tif«fcV/3jAôW',idcft5ingcnuos.
Cauifis ve/im] Pro cautumreefTe vclim.
effe
LenitcraXitcm reipium amonirioni incluclit. q.

d. lam qui in eiuimodi rebus , (i tuo ioco e(icm.
ipfccautus eife velimj^Sc proinde tibi quoqucid
iplum cenfeam facicndum.
Oimus acdf/rgefis]vzRdG\cs tantum, 8c per-
ipeclajintegritatisamicGsmihiadiungam.
0^^«?^<?«^>»<?]Longeici[icetcautiori.
/nfirms Hichcnus enim de liominibus lihcris

cgit.Suntautemferui^vtCralliisaiebatjreifami-
liaris quaii inflrumenta anim.ata. de quibus Xe-
nophoii in Occonomicis air , TpioL êi âpi-vsiv «Ti^-
)<miipyoi.^Tpop^v,Kc'^^(îv. Aliascx/ententia Mimo-

graphi,Minus efl quam feruus,dcminus qui fcr-
uostimet.
OmmbHsin /jf/jjOmnium nationifm.
Regere] nifi enim domentur, nihii eHiis info-
lentius autpetulantius.
Hoc breHijfimHm efi ] pudor iliis incutf d :u r,
vt
quiefficitjVtlineteilc nalium ^Wz putet locum.
/^M /^/>^m] inipiius vrbis Roma: conrpedo,
vbi nihilclam aut impune committi poteih Via
autem Appia ab Appo^Cenfore munita erat a'
porta Capena Bruudullum vfque, ionpjcLidins
miiiarum Germ. 66, dequa Statius ad Pokuiu.
qua limiu n oto
/^pp:a 'onaarftm tcritHr rcgins. vfar:im»
-> P A
ij© In Epistolam ad Q^ Fr*
EademviaAppia,aFormiis,Romamvrq-,cit'-
cumquaquc fuitcxornara Iplendidiilimis vjllis,
&ipciliciis5itavtaliqais i'ureolis]<omampro-
jficilcens fibiiaminipia vrbecflevidcrerur. Via-
rumaurem munitiones, admc^dum gratiofxc-
rantadpopulum, tamenimlata! plera:quefuc-
runt, vtbinoscunus fimuleuntes, antiibiob-
uiam proccdentes 'capcrent tam lorga', vtpro- :
uinciarumautmariu tcrminos attingerenc. Di-

{lindtxeciamerantcolunielLs miliapailiiura m-
«licanribus itcm/3>^(-t«<r<(cnponticuiis aut ûgge
•
ftisquibuiclampurillisjtquib.irerfacienrcspar*
lionegotio iumctitafua poteraju coniccnderc.
N't*e tntert-JJe r*-/c^-r w jpjurimum ad exci-
tandum tz conferiianduii' pudorcm valet,fi quis
firma quadam animi indud:ionc libi imaginecur,
fevel inparentum ^ velmagiflratus. velpr^ce-
prorumjvelalioium.quorrmdeieiadiciavere-
tur, confpecluperpt uo verfarij ira v t eos dicfto^
.
lum &fadorum fuorum tefles &c animaduerfo-

rcs perpctuo fit habiturus. Qjjpd ipfum infra
quoqnellib fincm huius cpiftolaef ratn inculcar,
cuiii ait : Id fsc ilimc facics , C\ me , cui vni magis,
quam vniucrfis pl^cerc voluifli, tecumftmper
eilep'7tabis , & omnibiis iis rebus , quas dkts dc
faciesjintereile. Qupd/i tantumpoteftiftadc
hominum certorum pr3îentia&: infpciffionci-
matînr^rioj quantum nosaiceleribus abflerrcre
dcocbatjomnis pra:icntia.&c6tinua,etiam cor-
dis Sc cogJtationum noftrarum infped:ioip{ius
Dci, de qua grauiilime Pi udentius [ vt in (chola
Ghriilu-
.
COMM. NaTII. ChYTRÎ. lÎ
Chriflianadocens hocquoquc enKnc{anda:&:

,
îiiformaaci.fiuucnrutiscaulaalptrgam]
Spfi K ^^'or adftiU defuper ,
QHtnosdiebm omnthHiy
Ati (qtA e no^roi prsfptcify
•'
A hfcepn^fi-jf advefperam,
Ilir tcftt.\ -nc tfl .irbiter:
l U nvf^ fmt>fa -Ift tti dwf w

Minori A/laîntcr
Trrt/;V?/1duitatcm loriia-jin
Mi anclru,i^<i Ciy ilru iiauio5,vbi olim fuit rcgia
Actali re^,i> cpulcntiss.teiie Piin.lib. ; ^c i.>> ad
cuius fcc( leijain rn ains ab hi nc annis epillolani
laipfkB. lgnadus;nili cpilloljc ilia:iiriti'uppoii-
1 Tidlns art Foytrî^^s^Tadte indicar , non fo-

[um in pubhcis iuincribus m Afia, icd etiamin
^riuatis hv ipitiis iernoscocrcendos,& in officiis
rontineacosefie. Sicuti emm antea itineribus

Aiiaricis conuuigebat viam Appinm: iLahicci-
litati A (icCjTrallibus adiungit Formias, oppidu-
uniCampanij-*.
ILdie fyiicUm vncam^^hrt^xont Caict;E,i-
3I1 vix Appia* im.pollrum, q. d. m hoipitiis quo-
qiiC A luticis non plus liberuatis leruos vfurparc
ibi dcbere,qunm in italicis,ipiiusque w\x Appiac
lolpiiiis , continua liominum frequentia celc-
)ratiliiaiis.
Quodautemhicde ieruisin prouincia inof-

icio accuratecontincndis pra^cipitur , idipfum,
p i
232. In Epistolam ad Q^.F^'
6c qiiidemmulto grauiiis Aurelianus laip. feuc-
ridimus difcipiincT miliiaris reclcr cuidam luoi
vicariode coercendisin prouin.milidbus fcribito
Shinquit.vis Tribunns eireîmo (1 vis viuerejma-

nns miiitum coniine : nemo aliena r^piat : lege-
remnemoatterst ijannonafua miles conreKitus
litj&depLirda hoflis non de lacrYmisprouin-
ciaiium vkat:, Pnpendiumin balciieo non in po-
pinaiiabeac.
Srtin 4omsfficisrei^f4s]a.dmd:ai'n , cultum , Sc
curcodiam carporis pertinentibus. ( quales (erui
erant)allecl:ator,iuppelled;icarius,anteambuIo,
vedifpicuSjieclicariuSj baiuluSjilabulariuSj aga-
foîlrator^mediartinus.
^d cfficmm iwpeyii]Hxc propter Starium. fer-
uum, &c tandem ctiam libertum ,
Qujndo fr.3tri
nimis gratidmm infoergitjde quo opere pretium
fueritvidere primam paginam epiO:ola:lequen-
tisjvbi inauit.Seraioncs quami frequetes ellenr,
dc quam grancs,aduentu fuo Sranus ipfe.xogno-
uir.Eccnim interucnitnonnulloru quc^-relisjqu^
apudmede habebantur,
illoipfo lentirepo-&
tui^jêrmoncs iniquorii in fuum potiihmum. no-
nien crumpere. Qôd autem Ui e maxime mo-
uere folcbat , quum audicbam illum plus apud te
poile,quam grauitas illius xtatis, &: imperii pru-
dentiapoil:ularet:(quam mukos ciiim mecum e-
gilfe putaSjVt le Statio comm cndarcm? qua mui-
ta autem ipfum sc<pth&i mccu in iermohc ita pro-
tuii(re?)idmiIiin6placuit;monui5rua(i,deterriii.
Quibus in rebus etiaii fidelitas fumma cll: quod i
prorfu*
COMM. NaTH. ChYTR/EI. l^
prorfiis crcJo,(-|i]Ouia cii ira iuclicis: tamc (pccits
ilLuki-n granoiiiibcrti,aiuienii cii?.^nic;ircm ha-
bcrenuilam poteltt Arqjhoc fichabcco(^ nihiic-
nini ncc tcuicrcdicerc, nec artare rericere dc-
I
bcojmateriaivi omnGmfcrmonum eoramjqui
detederrahcrc vciint, Stauiim dediire: & antea
tantam inccllijii DOCi-ifTe, iraros rurc ieaericati
nonnullosihoc manumiirOjiiatisquodlo-
jcIFc
qucrenrar,non defaillc.
'
JVe quid AWmjit ] ob humilitate ^ (oi^ts per-*
fonx. Pvescnim vidcbaturindecora&maietlatc
P.R.indigna,fiin tanra virorum piicilantium &
liberorumcopia^publicorum omcioruni admi-
niftratio feruis committereturjSc ficferuiquo-
'
dammodohberisimperarctrprxfertira cugenus
hocferuileinrebasfecundisferc abinfoletia &
contumelia ilbi tempcrarcvix pollitjraxtaiilud
luuenal.Sat.v. '
Maxvma ^y-^%, domPis fertds efl pleniifuperhis.

^ Itcm Claudiani Iib.i.in Eutropium,
^fperi^fsnthtUfl humtli cu/n fnrgit tnaltfim.
(^miEia fo-tt , dn cunclâ ttmet : deji&mt in omnes^
ZJtfepdjfepHtent :nec helhiA tetrior vlUi ejly
Qji6i mferiA t rahies tn UberA co ii^furentis.
f (ScGermanice quoqiin/eandaferme fententiam

dicimus Uuvaf^ iwti) I fomptû *Sro5r/bcr fmi
\\k\\um\>tC\\\t. Huiufmodi [Qiiiîu. habiiit Hadria-
nus imp. qaemcumaliquadovidcretinterduos

SenarorcsRom.ambuIantem,mifitquiiiiicola-
- phum impingtretjdiceretq*,. Noliintereos am-
buIare,quoru adhucferuus eirepotes. Ethincna
icutur voces iil^ plcn^ indignationis apudHorat:
i34 |n Epistolam ab Q^Fr,
Tunc Sjrt, DamtCyaut DiofjjftfiUus ^-f-idet
Dejiereefaxo ctuesîHHttri^dfre Q:dmo.
Eteciamii reruas>aiiclibertus adhuiufinodirDi-i
niftcria maxime idoneusellet tamen fpcdeii-
j
pia cam gratiofi liberti, auc (erui d'gnitareni ha-

, \
bere nuliam poteil: , mulro minus frudum.

^
Tiimen jermoms] Wa&jXiU il?tl'fcru
S>Vab bofcr
Poflec enim dici re (eruos libcris prarponcnrcm,
neminem liberuduccre. Hucillud exepii]- pio-
ximetequentc: Ratioralasq; omnium nofcruni,
quiad Rempub. accedmius non veritatefolum,
fld cciam fama nititur.-ideoquc nor^ rantum qi id
redre, (ed etiam quid finc vituperarione fieii pof»
fit,videndurneft:.
Sed nefch] Hanc i^^xvoo^csa-ivyicu. mitiganonem i
ideo fubiunxit,qiiia (cicbat ea,qusc iam didi func
dc feruis,propcer Scatimii fuum,Quinto mgrata
eirefutura.
Prnpofium r,on fnifft ] q. d. hoc minimc fuillc
neceflariumjcum Qujntus pcr fe laudabihtcr of-
ficio fungcrctur. Laus autcm ipfa reprehenfioni :
perraixtajmaiorcm ad excicandum vim haber,

qu'odai-motat etiam Plutarchus '©oAt-nJc. â.^cLyr
lujuLiv^.g «p/x/y^tSe/^âiOipa-ûTJxô-îdGfl:, Permixtalau-

dacionirepreheniio, no contumeliam fed libcr-.
tatem habcns, nequeiram fcd morfum&
m (e
& p^nitentiam excicans , benigna videtur , ad &
corrigendumapca. ^
f^jk vero etUm mefiiperioremY^ iôtc qui ipfe

nuilam
COMM. NaTH. CHYTRi€r, IJ^
>iuJiamaclhucpiournciaadminifl:raucrim. Scri-
i
pracilcnimhxc cpiftola lcptcm vtlodo annis

antcM. Ciccronis proconluhs in Cihciampro»
fedionem.
Seîtam--n'\ dvTiKruyâ-^yt contincns taciram hu-
ius dt ctnnx commendarionem, ^cadei obfe-
quf ndum inuitationem,
'û^-rcjlr~t ] avuK-.êoalcoa-ii rav «pK|U«,i7a)r, in (ûa
prini.imadhpri.uioncm, yr tcrtii anni ad duos
prioresacceilionem^quoanimoi-eratjtanquam
minasneccflaria prartermilit. Rehcjuavcroeo-'
dcm fcre , quo nos diilmximus ordinc paucis
verbis complexus cfl.
Ff^»UaMencii]Quibustc\icûo. quafifupcrrtru-
fta tuto inniti poilint.
Grauis ^ conjhns dtfciflina] Non cnimfaris
ft benc incipere, niii etiam conftantcr in hoc
tiaudabihpropoiitoperieueres.
QnACHm hcnejiafiKttii hisfrimtis\k minori.
Nihii autem pulchrius eil: patrefamilias,fi ipfe iit
minreger&ccntincnsj&prartercahabeathbc-
ros5cdomelLicosvcrecundos,itembonos&:fi-
ieles amicos, &propinquos.deniquedomiram,
Dblcqucntcm &
modeftam lcruulorum iumi-
jam.
%^mnthm ] (c. viuendi , ^ mores noHros 5^
Germanica: forte non
famili.c nolI:ra? regendi.
incommode diceres,*33ct ^tcfcnntfcr pviimt/Ot)Cl*
f)au0(id) / t»ut) tas^fidxn <^c^cnl)etf.
Corrhptrtce proumcta] Qupduiirn eH: maior
regionum amoenitas , eo pluraîiliuri« inuita-
z.(9 In Epistolam ad Q^Fr.
ramenra&iuflrumeta Cuppcdkît^dc cotra, Fuif^
ieautcm talemprouinciam Aiinm , patct exinfir
griihacperiodo Ciccronis ^ qua: efl; in oratioae
p''o lege Manilia. .^.iia vcro,inquir,tani opima cft
&:f ertiliSjVt & vbertate agrorii , Sc varierate i:ru-
d:uum,& magnitudine pa{lionis5& m.ultitudinc
earum rerum qax expcrtatur , facile omnib. tcr-
risanteceilat&e.FacileigitaranimiimolIeSj&o-
doii corrurnpi in ea pocctant. Quod Sylianis
teiijporibusfaci-um quoqjeileindicat Saliuftius
itt Catiiina. L. Syila, inquir, exercitum ,
quem iii
Aliadudtauerat, quoiibiiidumfaceret, contra
m orem m.aioram iuxuri ofe nimifquefibcraliter
habiierat. Locaam2:na,voIupLU3ria,faciieino-
cio feroces militum animos moiliuerant.Ibi prir
miim infueuir exercitus P. R. amare , potare , li-
gna,tabuias pidtas. vafac<îatamirari,ea priuatim
acpnbiicerapere, deiubra fpoiiare,iacraprofa-i
flaq-jpoiluerc&c. Tefbruridipfum LiuiusDeci
4.!ib.4.0mnibnslfbidin)imiilecebrisreplecaell:
Aiia.&Dec.^.lib.cj.Liixuriofcpcrcgrinaôrigo
ab cxcrciia Aiiatico inuccca in vrbcm eft , iiide
i^cilos, .Tratosy vefcemi ihagiilam precioiam, pia-

golas & alia textilia &cc. Tum pfaltrix iaiDbuci-
iirisM, & cuuiualia ludionu oblcclameta addita
epulis.EpuIiB quoq; iple & cura & iumptumaio-
ri apparari cajpra:.Tum coauuSjViliilimum anii-
quis mancipiii,& a:itimatione &c viu m prccio ei-
fe,5r quod minifterium fucrat, ars haberica-pta.
|n eiulcieniitipta^^rincipio inquit Liaius de Ligu-
riaagens : Nw»4iia prouincia miiitem magisad
vifta-
COMM. NaTII. CliYfRAl. 157
virciitcm-aciicb:^t:. Nam Afla(5v: imcrnicacc vr-
biiim,(S:copia tcrrcflrium maricimanunqucre-
A
rum niollitia hoilium, rcgiitquc opibus ditio-
res quam fortiorcs cxercitusfacicbac.
.
Dixwji vt6l.€antHr]\nx{ non vulgaris/cd plane
heroicij&diuini, feudc ca:lo dciapfi dvS^-.uyoi^y^
fAaiu., Qup cnim maior pcccandi occaflo , «Sc li-
ccntia , tanto maior ctiam continencia: laus
c[\.'
CTATIO
A COLLOCATIO.
T RS£V ,
TR A cTAT I
/â7iKcv,qaotraniuiim
oK I s huius initiiim
fioj
cfi:
facitapr^cedencc
^wf^-
ad feques de feruis prrcceptu. Ei (ubditur jp(a vov-

t!ix,'-K feu pra'ceptio fui&rationibus munita^cui
{ubiunf*itur concioiic) habens irsaccvpf^coaiv cov.^C"^
dioncm, a:!;T«cTO7;y7ia/,aL'eriuscau(a: indud:io-
nem, fratris coilaudationem ^» 6c ha-clenus diclo-
rum a.v.^KizaKoi!ieofft\) {eurepctitionem.Etqiiidcni
inhacipia tradtatione hxc h^/Demus merito ob-
feruanda. Primo quomodo cautc& prudcntcr
inprincipio& fineadmonitionii deiis qus dii-
riufcula & ingrata vfdcntur futura iit vcrian-

dum. Vbividemus Ciccronem inprincipio,ne
fjAfld;t:c«vidcatur,prajfefcrrequendamquaiime-
tum,&: verecundiam,antequam ad rem ipU-ni
> acccdat,vbivereor,inqiiit,nedurior(im. Dcin-
dc eu feipfum admonitioni vna inciudcrc.Tcrci^
x^t In Epistolam ad Q^Fr.
eandem vti afW^^^^Jfjfeu prarcifione cum (cribit.
quo degsncre mulca prêcipi po(suc,Sed hoc 6cc.
QuartoaddcreJOT^^îrj^r/w reupoilicirarioncm bre-
uiraris. Quinto rationcm indicare, cur hocdc
fcruispra:cepcum (ilentiopra^terirenon potuc-
rit. Dcindehnitaiampr^ccptione infignem ad-
hibet^ptidipaV^y^T^/vfeupr.^parationem&mitiga-
tionem, primoperyutTOvo.au' , feu quand>im quafi
corrediontm 6c pQenitentiam. Corrigit enuTi
quodammodofc ipfumCicero, &:erior^fuum
confitctut*. deinde per inueriionem caufie, non
enim dedi; a pcra, fcd ca;ii quodam ad hanc
<. ,
prxcipiendi rationem delapfim ciIe,aitjOtatio-

nemlua. Tertioperf-moi/vovicucollaudation m,
qna frarrem tanquam monirort non indrgen-
temiibi ipiiprxfert, eiusque prudendam 6c v-
lum pra[r{uo celcbrat. QiL^rto per indicationeni
cauia^rfinalis. Aitenim ba^cie praDcipere fratri, ij
nonquodde riusintcgricate &ptudcntiadi.bi-

bicetjied vt fratcrna iua audloncate accedente»
omniaquxperfci-aci.n^Quintofiantiucundio-
ra. NeceiLiriam autem «Sc vtilem ellc hancconii-
dcrationemin omnivira,resipfiloquipjf. Nc-

ûeenimomnesaqnebonicontulunt .?dmoni-
ttones, repreheniiones aut pra*ceptiones 'Aio-
rum m.aximc
: fi n turairacundi , & pr^terea ad-
moncnteveireprehedentcf »periores,vel,ccit6
non multo iintinferiores. Talcsauterafunt ha?
admonitionum nutigarioncs,vtipicadmonitus, 1
niiiplanc omnishumanitatis expers aut baiba- 3
rusiit, etiamiiveiit,irafciadmoncnti vixpoilit.
COMM. NaTM. CHYTHifl. If^
Pr.Trcreaobrcriiandu hiccftinfigne cxcmpluiii
tiva.Kk^x\<tiMa\a>i fcu eniimcracionis &: rcpetido-
iiiscapitumhadenus cxplicarorum. Agcnera-
libus cnim a J fpecialia prxcepta tranfirurus pau-
cis , codcm ordme feruaro , repetit fummas pra:-
ccptorum hacVcnus traditorum fcd id tamc mi-
:
nime ouJc, led cum iliccinda corundem coni-

ncndarione, &quodammodoamplificationej
êriturcxloco adiundorum.lcuacircumftan-
:iis loci , tcmporis &
pcrfonarum per anrithefini
minori ad maius ratiocinando. Si enim,inc]uit,
ixchoneflaiudicantur, fipnuatimfiant,quan-
o magis ii publice:fidomi, quanto magisin pro-
lincia,fi-inregiminefamdixmodertcj^&bcne,
noratx, quanto magis in tanto impcrio,tam dc-
>rauatis moribus, tam corruptrice proiuncia,
bi,qu.tpriuanmhonc(lacefentur,publicepla-
c diainavideancur vnecefieefi:.
lATIONLS PR/bC£P-
PR^^CEPTORVM SEV LOCI
communes.
I. TÊcura(eruorum,dcqiiavidend'.is efl
•*-^Xenophonin Oeconom^cis vb? do- ,
ctcribiis modis inoflicio ccntmendos eireicr-

os. r.Liberaliraie. i. Delccruvc comp;^rentui:
Dbrii, i-i ugalci dc Iaboriofi,non luxurioii,remu-
mri,ignai;i. ^. HxeR^p!o, vrdominus ipieiishc
rxdicus vuiucibas,qua>ui lauisrcquiiic.
.
2ô In Epistolam ad Q^Fp..

Con(iiicndus& Arilloteicsin Oeconomici=
cap. f iib. I. vbi prxcipir ante omniaferaos para-
.
t\os eile probos,&; ad eaai re coducercairjprimo

cdiicatioBem acciirara j quia nunquam frogi ia-
turirunrrerui,finoniintprobw^ nationisaurfa-
Deiabore,
miiiie,vel nimis indulgeter cducati.i,
animadueriione &ciboiis profpiciendum cfTe,
Quiacibusiinelabore&animaduerlioncpctu-
kniia irrirat ficuti ctia labores
5 &
animaduerlio-
ncs iiii c alimetis iniqus: funt Sc vioiente , & vires
£crobur feruiiefrangrunt. Ad educationcferuo-
rum accuratam& pa:ne liberalem quantum fpe-
dlatceiebratureo nom.ine Pomponius Atticus
incuius famiiia erant pueri iittcratifiimi , ana-
gnofti? optimi 6z piurimi librarii artifices
, , quo-
que cxteri,quo3 cultus domefdcus deilderiitjap-
primcboni.iSc ii quide omncs domi nati , domi-
que fadi& inflituti. Marcus quoq; CralTus , vt
in eius vitafcribit Piutarciius , cum feruos pluri-
mosânagnoftas, fcriptoresârgcntaiios, difpen-
fatotes 5 tamen omni-
flrufbores iiaberet , iis
bus docendisinflituendisqueprarerat.-quod do-

minomaxirne conuenirearbitraretur (eruoruiTi
curam: quireidomeiiicsanimataeflent inilru-
menta. Reliqrm enim a ieruis , fcraos a Domi-
nogubernari debcrc diccbat. Etin facris A6b.-
lo. ceiebratur Cornelius Ccnturio Caîaiien-
/is 3 quipietatem fviamomnibus quoquc vernis
6c domeflicisfuis communem cflevoluir. Hu-

iusinftitutionish^nc rationem hicaiTerr Cice- s
ro: quod ex moribiis fcruorum , dc dominis f eri

fbleac
C O M M. N A T H. ChYTK M T. 24I
'cit iudicium.qiiod &c Gnarho Tcrcntianus
i!o obiicit P.irmemoni.-Domini iimilis es.
.-. Dcof^licioferuorii (ideiiurHjquoru hocloco

clIeairdoi-ncfLicapotius,quam publica negotia
adininiilrarc, iie Dominus aut magiflrariis co
nomine ninle audiat. Scruos enim msgis de-
cccrcgi , quam rcêre ^ reruire, quam iniDCi are.
Ccrtc poirc|uani cyrannides gcafiaricoeperunr,
icruorum libcrtas C< opcs mtts: j dDminoram
vcro poteilas Sc opulentia immnnita efl. quod
doccc Mena Sex. Pomp. libcrtus, de quo Horat:

Epod. 4.Forrunanonrautatgcnus.iLcm Pailas,
Calliihis dc Narcillus, liberti Claudii Imp. quos
idmaximas opes pcruenille reierc Plin. lib. 53.
;ap.io.itaquidemvtipibM.CrafFo,quiolimdi-
itisneuTien habuerat,opulentioreseiIenr: opi-
)usini:erimfamilia:jimperatoria?,nonlcuiterim-
ninuris.
III. De fania (Sciudiao Iiominum honeilo , d
loncfte iieri poilkjaccurare tuendo maxim.ea
Mukasr.im qua: tc^q iieripoirent,
ntgiflratu.
amen iermonis 5€ vituperarionis cauiafacienda
jon iunt. Vt cnim in iecunda Epillola, Plato air,
gnauiiIimorumefl;hominum nihilcurarc qua:

leiplis futura ii opinio:interim probatiflimi qui
[ucomniafaciuntjvtctiampoll mortcm incer
ioiT;incs bene audiaut.Et Liuius Dec. i .lib.y .ai^
^rit.Maioraeile £amx(k fideidamna, quamvt

jftimari Dollinr.
[V. Dciis quib. dignitas &auGloricas magiflra-
uupotiilunu conieruatur. quxhic fundamen-
i4^ In Epistolam ad q^Fr.
ta dignirads appelIantLir,6irunr.i.ipfius magi-
flratus integritas, «Sc conrinentia. i* Adiarorum
guberna^îonis & £imiiiarum pudor. ^. Percau-
tus^ diligensin familiaritatibus colrndis delc
<5tus. 4.êruorumgrauem&difciplinam , pr^-
{errim fi hxc eo rempore fianr , quo deprauati
fimihominummores: &c eoloco, quopiurima
itdcorfuprioneminuitant,irritamenta.
Pop/VyuaSt ex ipfo contextu.
T. Qui in rc minoris momenri cautus cfi:&

diligciJs;mLdto magis talis elfedv betinreb.mo-
mentimiioris.
2. u.minefljfcruos fuoSjCrm omnihusir
locis,tumpr3?cipue in peregrin nonibus rrgcr^
&c coercen\ id nim niii hat,faciieiiirole!cmii^
iinniemoies fiunr officii.
5, Pra:cepiadt bent eilebêuâ, vteofaci-iu

tcneripofiint.IuxrailludHoratiiiQLiidquidprjt
cipies efto brcuis.
4. iMLitatioioci^nonmutatvirioriimtnrpitL;
dlrix;m. Qupd cnim in Iiallaturpe ciljno iiet tic
neltumin Aiii. Qux^d curpc eii mloco illuilt.
non tier honelium lii ioco obfcuro.

y. Njhii ad conucrlationcm dilciplifia: im
eisneceflarium ellcoiiHantia ii' â reuincnd.i^
line intermidione vrgeaaa. Piidore entm di o^
'
nefaciendi continuata coniueriidine ipliim bc

Bcfaccrercddiiur facil*us:& con.tra.
^. Yico poiicico uon tancum tûid rcc; : l:
CoMM. Nath. Chytr-«i/ 14^
feiam.quid abfque vicupcrationc ficri podic (pc-
Handum eil:.
orandum auc fcribendum facile fic,

7. Inrcr
vtoratio adea dclabatur, quarinitiodicendiauc
fcribcndipropofitanonfucranc.
S. Prudentia &c vfu reium infcriorem , noa
dccctfuperion cemcre aliquid pra:fcribere.
^. A(51:ioncs honeftA- dc laudabiles gencro-
fis anirnis iucundiores fiunc, ii videanc eas ma-
gnorumvirorum authoritate accedenteconfir-
mari. . ^
10. Raro fir,vt cerr^ ferciles Sc amocn^ horai-
iicsaiahcfrugi,&:continences-
11. Quomaiorcsdelinquedifuncoccafionc»,
eo laus quoque, dc decus vircutis,& concinenciiS
Inaioreft*
rs rS ET IMITATIO.
VSus huius partis ede poterit fi quempiam
patrem familias ncgligcnciorem ,fe^ in rebus
domeilJcis, feruis, &ancillis nimis indulgencem
monerc velmuis : vt vxori & libcris quoq , fiiis a-»
liquam cius ciHcii partem imponat,&: ipfe (iiprc-

miis omniiim infpedor, ^
rationum exadtor ef^
fe iludcac«Hunc velfimilem in modum,
3cttJCt( td) im ncd)(l i>cr(}an<^cnf lanua-

rio, ct((d) Z^xc^ bct; t)ir tn tJCincr îSclâu^
) \:^^<^^ fun^jur .t)erbcr.3^clc^3cn / v^tt) iôuDtr
frcunMtd) \>\\\> l)Cr:Itd) cmpfanvjcn/ vnnC' tracncrf

^44 ^^ Epistolam a» Q. Fit*
hini muf id) ivolkfcnncn / tagtd) ^tr^cnn>e^«$,

iM'iferaifC!i t'nut)vercroat)tcn 3reun.t)fcl)ajfc nid)i
ituf ciiKi^cmcine/ fcn^crni^Mraujf cme bcjbnbcr^

^^^•afc âncf ,u: fac^cn / tnnt> 5ubctvcifcn fd)u[btv3
fepc. ^dituaiKif/tn^cikfuhcnb^fcibcn^cnft*
nt 5reunr)fd)a)ft3nf*vcibcH / wo tic^ Dtcfc Q^Bcu
fetanr)^?ankr Sancibctrfu jucrjci^cn/ctftâ^

frembi) vn^ âtr 5u |C:)n/bc^mrcfcn mcd)rc. 3f&
l)a:'C 3tt>ar cbcn in t-erfcroK-tctt gcit mtt ^n^lfcr^
grcutf^nDôiluflDctne-iicb/v^ntvônSC^ttan"
icil) S)nnb ^Qcr(!anb n>oi bCcâbtc Stubcr/bcp^c
:iS\nabcn tnaud) ^llcac^Dlctn anf ctchen ba ftc vnit

/
vm^ncbcnf j[)rcr(icf)cnS?Jtftcrbcaicr\ncltu<tcnt#
faincn ipauf na^vat au >liftt faiTciu ^jjlitkv^îi
t'cn >Mnm !i)(cn<rn ehn Snticrfd^ciD ctlidK clTcn

<tuj]tru5Cn/cti«ci)cîj^ctnv^n^tcraapfftcn/ctitci)<
ci}nteeitcracn ( âf (ic allc^cit tcm bc^
bccf) alu) /
fUn^tntf ct-c(|tcn^ctrdncf bcu crffcn^d)cr in

/
jkcn JQa[il.iof|cu) ctiicbcbiciccrcn ©d)uffcitt)t*

?^cr iu ttvSud) braf:f;ren. (J^^Mrcn auc<)ct!id)C
tarunter/5!C^cmcu\ScutCiynv©ciDfa|lcnailcin
tnuicmauD^ ajtbcr^ ©cacntrart chn Sdietvbc^
fttci^Cien/v-u^fot^kt/d^jf^ncnaciicDtcaiKtV^n^c^
ldifc^r!crai^f;';rnamcn,?l:}icficf)Duu5âc5^ci^
J?\ud)C!t vcri)ajtcnbaben / tan id) md)t itîf^cn.
S3od) iflc^ ôf iu aiaubcn / bap jlc nl(tt i)ie( bcf

fcra(6tic ^vsjcd^racucfcnfcijcm ^nâ^&o
mM) tdjakrKldiccallc^ auv^cfcl^cn Ijaht/hv^w
ml ?ucrad)tcn / na(V} i)cm t>u i'o0<.fi i l'afi ti^
auffBKi!Ki\V'Cc?}ta(-cKi^/vnnbSontcrltct^/i5^cn?t
ii- lAmcljnii: <int iU Suj] i;ai)CjTci|f;gc2ld)turt5
gckttl
ComM. NaTH. CHYTHitl. i4f
ft>c[ctcn S)mi3cn ui> Did) woi muWdx^ticf, cvim

ncrnfcnbfc. (JîjTabcrt)icfcj5 Dai$fiirncmb|lc/
vnn^ ^m (nidi|ohnc kfcnDcrc 93cfd)itcrtmi^ in

rtdK^jcncmmcnivcvtcn/ t)r.)5mant)ic ^^KcbtAc-
n^chnc/ Dajj ftc fid) tn (^cc^cnnârt frcmbDcr &^\t
md)timDcrfi?vcr{Ht((cn/afeficfcnfKnt[)un/n^(mt
mann allcin ifi/Vii fcincn Q3ntcrfcl)ciD tmi^ nm*
djcn vnt) [>a[rcn^cr: cjTcaKcin / cDcrmit vtc*
/ jl)r
lcnan^crn. ®cnnat;(() nicmant) vnbcr tctncrt

^ncc[)tcn vnt ^^âo^bcn furant)crn ttwtvcrc/r^crt
ctcrDicfc[bii^ciaOcfcinc^rctvtni)aiij3[iCi;cn/v^nt>
j[)mvcnDir bcfohfcncn 2i-mpt0a,cfc()a|ftcn bctrd*
fcit. (govicfabcrt)icJâti{51;a[tuna\mb9vCv]te#
runc^, / iMtnD fonDcrlid) '5imiatn init) 2iup$ab U^
i^4h klawcsa i foKc ftd) i)ic îV.cd^f fc[d}cr ©tn<j
^mif; iicl) cnthaltcn / v nnb fo[d)C6 aKce ^ctn âb
im^ J\inDcvvcriicbfcn[a|lcn/vcc[d;CDiffa[^/vctc
aurulîcd)/ Mri^nt) t[)ncnnwcr fc))ntVHit)cn /a[^
ilncd:t vnD S?%^;C. c? o tfc c^ cud) billid) iml)
rcc6i tag tciac iltntcr t?on îmcnt auif / 5ut
/
yi^^^x^^^^^^^mnc^l^txvpX) ûtcr 2(irjfffK()t t)a|c[b(l<36
nd)rctaKv^cn, ©aunmanaud) inc[cr[ct) ISincj

Vnb @ad)cn / bfc ma-i fcn j? trctvcn Sicnflbottcu
VvCi i^cvivan-cn ronbtc vnt) mocl)tc / t^cnnocf) j[)ncrt
ntvi)tinttrarccnfci/aacr[ct; ®cfa[)r[id)fcitvnt) bo#

jc (^vctnvci aii\^crnKibcn. 5)cmnad) cin j\ncd)t
hutnmiul) anficllct/ moi\\cn cbcri>bcr#.
t^crfid)
mcrrcn tiô[ t\\\ w.txm UHnt>cn/ r;>ictannfc(c&
5 i()nbcj?anbiiiiQ3o[cr[cid)f[id)i\Tcntcvii fan.3n>at?.
la^cu lx\ t^;c|c^ allcu jut mit l)C ^cn glcifj ti^ .v:i;t vu^'
£4^ ^N Epistolam ad Q^ Fr^
mcn tt-ir jT/fc mxfai in ^nx^, mcim &a&;t(n$ ii
t)dmv ipaupâlmn.j ^xxofiibmracn )ont> &d)a
t)cn fii{)l<n . Zbcx vcic f cmmc tcb l)Dci) m fetcfci
^Gcrmahnunc^ v>nD (S*)nrct)uu<^ |ba ict> mid) Docf,
înfan^licf) fokf)c^ nid)t fur^^cnommcn l)attc 5Ui
tl)nm ®annn?ai^ fc(tcic{>mic()i^ntcrftcl)cn/t>cr
jcni<^cn 3uixrma[)nc!t / t>cr btcfcr ©iit^ (sxi^'m

(Sd?raud) mh gvfahrcnl^cif haui ja and) cfter ift
t5anntd) fclbcr. Tibcrbcuncd) \)(\b id)$ Dafurcje
!)aftcn/âg Da^ jcntc^c / tvcW)C^ t)u btpfali? fuit
t)ir
ivtlitij/aud) cfjn tvctterc (Jnnncrun^^/ium îr fCibf

thunan'rj?/ ^cnnod) aiict- barum^ fcici;tcriniD m^
iriUttHcrfcvnnnV.tc/ a^cnn bu mcrcl cii rouvDcf?/
â^td)aud)Cincn fonttrfid) ©cfallcn Darantru
gc/vntDa(fomftDirincincr9}^ci)nunf]itt)crc, <aff(
Bcrtr-cacn^tcfcii/tn'c@rnn^fc|r Mncv S)an%ai
nm^ fcpm (Erflf^tfi/ hafitn bixfcWfi t;tc boci)jI<
2(nfffid)tiMib £:^vC<]tcninat'CrbchaftcfL ©arnady,

M^t^n t)Ctnc ipaupfraa^j)nt> Jlint^cr / auffallcg^
ft>a^tm i:\aufc fnrfaufft/ ftci;T(ae2(c^funit gcl^cn
f^tcm / bajj j)u iii imn^ 2innclmmnc
®?icrun<3
i\ned)t ûi) 'Slaist:C cinc crn j^fictc ^nb furfld)tt:
i
^C'^M)i\}i\U(ti tnâ^cnntritft'^ anacnommcit

bap tiificai5l)annaud) in<5Cfcrcn^cr ^nt>i/cf?ait
îacrîfctf>[t!i bafccfi. Qjnnbbicivciffcfc^cîf
ourflffd)cu ^>nb jtontt^ffchcn ^cffha[tun(;cn/&(i
feod)a[(c^î:.!ki!fFiiT/furnotia^cad)fctttîri);@c
tîk0aft>arinûfcr5>rtlâfhauijhairu»uiîfmcht
nohtmcnl)t'afcun/ *oninahi tnMcfcr atoficn Zcr\î
runc?allcrbina;vni>t5a^krt)cr jtncd)t^nbfi)?a^
vc Q5op()cir vnui) SSiurciv jcc>crmat: fia(|Ct/ja/ba
c^tit
CpMM. NaTH. CHYTHifl. ^^f
^^ in Dcr <\mcn QBclt (o i4>c[3ua,cbcf. ^Sciin Mj
nu b(ntYn'o t>K{c$ allca/ ivicid) faa,/ tiuutt nciy
nuMi/nii^^^crtff!cl(cn/tuDDaa^krbc(?ant):c5ltcf)
ivirff balfcn ivollcn / fo ft?tr(?ti tn 5lnri5 tn bcinci'
ipaii|jl)altun..ii / fcld) cincn Q3crtl)Ctl ijnb ?.nffnc#
mcn iViircn f onncn/ ba^ t)u fCibcrnnrj? bcfcnncn/
t>trfci;furMc5UtCi5crbci(3 pugfainc ^nMôilivê
I
l ©ancf barccit vuMt nttr tviDcrfain'cn / ob fofcl)C^
tvo[ntd)tauffMctn<?@caKin0crt)oI)n(i(^c5Kcif
•
.^'frf)Cl)Cnt|i Vale.
CVm {uperiori lanuario aliquotdies ho^pitio

domustuarcommodo admodum &liberaU
vfus Cim , merito gratias me tibi noii vulgares de-
: bere ingenue agnofco, quas ipfas etia no vulgarij
ied planc nouo &fingalari modo tibi pro intima
L neceflitudinc noftra agendas & fimul referen-
<
das elleccnreo.Cuiquidemipli neceilitudimad-
icribas vclim, fiinhoc gratiasrefcrendi modo,
qaod vereor, duriuiculus force île videart. Vidi
Ciio tum magna cum voluprate liberos tuos o-
pcim:E indoiis,ingenij 8c rorme pueros &C puetlas
maximc,cum omncs vna nobiicum meniar acci-
berent, pr.Trenteetia marre, lectiflimafcsmina,
v.xore tua. Interea famulorum finc difcrimine
cibosapponeban:, aiij vinum 8c cereuifiam
alij
promebant&infundcbantjitaferCjVigenerolif-
Jimum quodq, faucibus infundereciuis alij lan- ,
ces cuacuiras afe in culin.im effercbanr. Nec dc-

eranr, quiloculos quoque &c ciflas tuas fmc tefle
vclarbicro fcrutarciuur , &inde tantum quaar
Q i
14% COMM. NaTH. CHYTRitf.
tiimlibcrctpecanijelibcrcaufFcrrcnt. Quidan-
cillînculinafaccrcntvidcrcnolicuit. Crcdibi-
ietamcn eft,easfamulis nihilo fiiiilefrugaliorcs
Ha?c aurem omnia cjuo me animo vidiile cen
fes ? <ûi , ut Ccis , meos famulos cum omnibuil ,
tcmporibus , tum praDcipue in coniiiuiis folenni-

oribus ob(eruare,& in officio foieoconDnercl
Quodegenere muita moneri poiTuntjfed ho<
&pr;Ecipuu ell , <5c non ira difiiculter teneripo-
teil:,ut ita ie gerant in pra:fentia hoipitum 3c con-
liiuarum , vt alias cum ioli iumusgercrefefo-

lcnt. neucintereilcquicqaampurentutrum he-
rus ôlus an cum mukis conuiuetur. Atiiquif
eft cx famulis aut ancillis prx cateris Iidehs, fit in
domeilicis ofîcii lui rebus 8c negotiis. Q^ res
gubernationcm rei familiadsuise, arque adali-
quampartc reiOeconomiccX&pecuniariir pcr-
tinebun "jde iis rebus ne qi^fd artine,ar. Sed ea o-
mnia vxon & iiheris tuis conrmjtrantur, quo5
credibileellmulro tibi&fibiipfis inhocgencrc
torc,quam (unr fcrai &ancilhr.Et cof
fideliorcs
dem iam nunc admipe^îonf m &rraci:arioneiT
tci familiaris erudiri &: ailucueri rcciiiiimum eft.
Mulra enini qux rcCcc criam committi feruis li-

,
delibus pOilanr,tamen exempli &pcricijli viran-

d\ caufa commirrcnda non innr. Qui enimho-
die fidelis videcur feruus*, crasaurperendie eile
poreritmndw:is,cum nihilmoenioleruihiirmii-
rflbilius,nihilfimulis inconilantius.Qua: omnia
nifi accnrarc obferues , res znx domcilica" diu
ioiujE, nii'i contraiTicfa.ianr/clie non potcrunr.
COMM. NAXri. CH\TR.€r. 14P
^cdnckio qiiopadoacl hancnionvndi&quo-
ânnnodo rtprLkcndendirationem proLip(alic
oraiio mca cuni id niihi propoiuinn hax- llii-
,
pturJcnti non hii llcr. ^^d cnlm eum athiio-

ncam^quem ego,in hocpriclcrtim gcnere, (ciani
v/'li &: expcrientia non eUc inknorcm quam
wc , xtatc vtTo etiam fnperiorem. Sed tamcn ii
adca,qux[ua fpontCiSc quidcmcum prolubio

csfadtur<is jCohoi tatio quoque ^ comprobatia
accederct-mea, tibiipfiilla putaui fore facilioia
&minusmolci1:a. Quarf iinthxc quaii f unda -
rnentareitua:familians,tuapriniuataccurata^?£
continuaomnium rcrum iorpc(fl::o ckg;bcrria-
lio. Deinde vxoris & libervrum tuorum v) e.tj
quxdomiiiuntdiiigensinquiiitJo&obieruatio;
deiedlus famulorum& ancillarum pcrcautus&:
dihgens , eorundemque grauis 6c c.onic ns difcL- >
plina. Qu.1 cum neccilariaiudiccnturin reguni

quoque&piincipum familiisdiuitiis & vcdtiga-
libusvndiqueaftlucniibuSjinhis priuarisnoitrif
quotidianifque rationibus in tanta annona: dc
terum omnium caritate tam corr:;pcis feruo-
,
rum, ancillarum ccdomcfticorum fere omniuni

nioribiis, tamdeniquc deprauaroreculo, ioni;e
adhucmagis necedana videantur credibilc Lit,
HxcCi deinceps obicruauetis, panlopoil: c.< rci
tux pecuniari.e incrcmcnta fentics, quibustibi
abunde a me (iratiam rcLitam eile.licet UiQ-
dpid iiat minimevalg<7ii]p(c-
f-tcberc. Vdk,
Q 4
Ifo In Epistolam ad Q^Fr,
QJÎNT rM T^RAECSPTrM ET
eius Analyjts.
HAecinflitutio^ Qujnrum hcc prsccptuni

en:,agensdeiurii(ii/lione/eudocens,quo-
modofratnforu agendumjfeuiusin prouincia
laudabiiiuer fit dicedum , pertingens ad illud pag.
If. AC MIH I VIDENTVR^&C. Qnpd
QJVÎDEM
quidcmipfum prarceptum nominus utiie&ne-
ceflarium z^ , quaquatuorpriora iis praefertim,
qui ius aliquando ditliiri func. Magiflratus cnim
propria ell: iuris dicendi potcftas. Vt aurem in
Verrinis dicitur , omnes omnium pecuniae in
corumjCûiindicant/untpoteftatepofiti^mequc
quisqtiam ardes fuaSjfundum , patriabona obti-
neretjfl a pr^toi e vel iudice negiigcter iudicia cx-
ercentur. Pecfarpeeriamhacin parteamagiftra-
tibus,& in defe(5l:u,& incxcelfg pcccatur. hic
Quidem,cum nimium llint rigorofi ^ feueri: illic
verocumnimiumfunt lenes & indulgcntcstaut
alias cum non conferuafi t qquabiiicate & collan-
tiam,fed affeClibus indqlgentcs,plus qua pareft
largiunturgritia:,amori,Gdip,pecunix. Etf^n^
hocpr^cepto maxiiTie ppus habuic Quintus Cic.
decuiâcerbitatc qticrcLT noleucs Komifucrat
delar^,quasfiiiefLimmaiurifdidionisintcgritatc
non poterat fuftinere & refutarc. Vuit igiriir M.
Cic. primOjVtin reb.fbtiiedis decernedilcj; adhi-
bearurfeueric3S,&idqiiide duab. decaulls,qua-
ru prima fumitur a facili, Vbi enim cfl inllitutip
& difcipliaadomefcicabona, ibi publice quoque

feue-
CoMM. Nath. Chytrêi. is^
fevcricasc^ rutiiis majoriquecum auitoritatc^

fruvflu adhibcri potcli : Sc concra cuui mîgiftra-
rusiplc vivicdillolutc,<5ciaf"amilia(uatoicrat/:i-
ra^îoMj abiquegravi ^ conibiiti di(cipl:n;i,!bi fc-
\
vericatem quoque jurifdiclionis neccilc cil fri-
gere. Altera pecitae(l:abantcaGtisQLiinri:qui
; cum laudemrcporraritcxluperiprisremporisie
•
veritate , etiam deinccps nihil dc ca debet rc-niic-?
tcrc. Antecedens probac quod Tulcenii &c Pa-
conii qucreLc,majori Quintolaudi, quampro-
bro fucrinc.
Sccundumquodin jurifdidionerequirirjCil
arquabilicas , cfHcieps , uc ievcricas non varierur
gratia.poccntia,la gitionc. Injufte cnimfaciunc
judiccs, cum iaunoacque akcropuniendovo-
iunt efTe leveri , in rchqais vcl gratiofis , vcl bcne
nummatis, vel potcntibus calpa (inc coeciorcs,
pcenam auc prorfus omitcendo auc •, lcyiuicule
taiitiimmodo adhibcndo.
Tercium quod fratri hacinpartcprxcip.ic,id
ipfum eciani in jurifdidtione provinciah exten-
<iic , &:rationem afleic, duftam a facih. Primo
quodin Afia nonmagnajjUiPvoma-jnegoriofu
Sc caufarum juredifceprandarum varietns,gra-
yicas auc difHcultas fic, fcd quod t£ ex pracfcriprq
fcientiarprovinciaiisucphiriraumf-acileexpediri
poflincDcindequodhtigatoresibidemjnonuC'
queade6fincrcformidandiucpoceaucfijbd!ci,«5c
vcdigalcs , auc quicilum in Aiiafacicnces, atiûe
idco magiftracus obiervanccs.
Quarcum jurifdiciionis rcquitlcum eft > con-
aî In Epistolam ad Q^f R.
ftantia Sc gâvitns. Nihtl cnim, ur iii Phiiippios
ciicicu ,inconIlanria& lcvi r:\returpius efl:, cum |i
aliisomnibasjâiii verojad reipiibl. giibernacula

iedcdtibus. Fic : utvni eravuate , ^ con llantia,
litmag^flratus reiiiLit gr.uia: ^ /jaiftrislii^picio-
iiibus,c|uibus inpiimisjasdiv_entes,rnaxiaic per-^
€gnn: ii iintjfcj e ('jrij: obn:.xii.
Qu.ntum& poikemiim i.juodin jurifclictio-
ne flagit .f, ell f acilitas in audiendo, ic nitas in de-
cernendojdilij^Cfitiain fAtisfaciendo &dilLnitan-
do. Sxpc cuhvi ht ut macirtntus tnbus his vitiis
uipraniodiiin laborct.pnma difhculrareinaudi-
cndo, qnod non otiinibus doini iuf it quod fuh- :
dicosnon libcntet auJiunt, eoscv, in aiaim dicm,

vcl etiam protius rejiciunr. i.iLinde acerbitate in
dccerncndo ciun nimirum fencentix vigorem
i
veldiins verbis exiUpenint, vel, eiiaiTili error de-

inonfhecur.camendecreta luaficetiniqua, mor^
dicus fuenrur.
Tcrcio injuria, conrra fententiam difpuranti-
bus iitigatoiibiis i)on iatiifacienre, ctan potius
patienrer eo^ audirceotum objtctiones diluere,
ncc non veibis Sc vultuiraecsmufcereS^roiari
dtbeieriCutquanivis vcllentjtamen jiidici mcri-
to iraici sion polllnt, Hancijârrem jiluiiratcx-*
empinCn. Ccraviipatiis Cêl. Augullijpx^-xto-
nsIvl;.ccdoni:e cuiusfeveritateni ieniratc condi-
tam, fiacriiinuMndnm ccnlct, ur codeni, quo ille
modolubditjsjucundushcit. Argdmentum au-
tem ievtjira is ta Ocluvioerac. quod Syli nos
kominesco^crei ieddcrc, quxpcr van (k mccu,
Maria-
CoMM. Natm. Chytrî." in
Mariaiiis ablhilerant: oiioditem piivatos codc
jure parerc vcllcr, quod iiliin magîftraru coiiili-
tuniniurioscinaHosdccrevciant Indicinmlc-
niratis& maiifuetudinis eiu(demiuit,quodlJa-
gatores non rcjicercr,aut impcriosG (jlcncium il-
Us imponcrer, kd poteftatcm dicend; tam diu o-
mnibus tacerer, quam ipfi vellcnr.
Eandcm lcmcarem ^ comitaicm fratri com-
jnendat primo rarione dclumpra tx adjuL^bis,
feucircumflandis loci &pcrionarum, Sileniras
hxc crata Konux cfl:, ubitam variaIurifdi(5i:ioni
objiciunrur impedimcuta miilcomagis in Ana
j
grataGricqiKfomrdbusiliisiuipedimenrisdedi-
tiiitur. ImDcdimenta aiitem lurifdidlionis Ko-
mana*,qua:enumerac,ha*c{unt. i. Arrogantja
proptcr jus civiratis omnium gcnrium tum regi-
nie;itemprop'crcognatKnics,aiHnicatcs, dien-
telas. 1. IiPanoderaca 1 bertas lcuporiusliccn-
tia. 3. Mulcimagiftracusqui veiipfiintercede-
re, aur dccrcra.r»baiiis reicindetc, vefad quos ap-
peiijre5quispoi]e;,eorumquenuxiIiaimpIorarG.
4 Vn magna ikui^^, adeo v;iiida uc legcs & judicia
ficpeperfringerec. f.
Scnacusaudtoricastecrorc
juuicibusmcuciciis. Inprovinci.âuccmlongea*
liaerarracio.ubicivcsRomani, focii Si civitates
omncsunius ptcclidis nurum inrucbantur con-
tra qucm promptuhabeb uitauxiliavel
nulla in
Senatus, vel populi Romani, niili im ctiam con-
qucrendicomirodirîtc.-red cius fcnrcntiar cogc-
banturacquiciccre Quocircalenitas& comitas
©iuldeiul>ditiscocracu4cundior. S'.curidai:.iti«
;
^^4 ^^ IPIST0L4.M An Q^FRo

qiia lcniras in jurifdiclioiic ipfi coniinendatiTn
iuir.pta ed i caufa adjavante , kngulviri Rimirum
emditiop.c & dotfbniia ipiius Quinrij ouam antc
omnia decear.cuiquc adco faciiis cile debcat hu-
ni&nicaras, modera io^ comir^s Sc len jtas,utppte
;
!qiia:abhLim;?nirate&auflciitafepenitasabhor-
reat. V bi etiam aiici um exempium cx Xeno-
phontis P.udia Cynintcxit.ir.&iubjicicuttertia
ratio , cjiia lcniias & comitas in jurifoi^flione
Quinto m.aî^nopefecxpetenda&neccllariacflp
pltenditnr, pcniaaCompararis. Cyrusrcx i^cr-
farum «W'7tt)6M'o«& nun«uam privatiis fumrus,
cum comitatcm Sc lcnfrp^remfludiose
gravirare
conjunxii'. Chianto magis id racerc dcberitpra?-
fidcs provinciarum R omani, quilunr J^£^9vi;oi,id
c(l:,qu!bus ira darum cfl imperium/jt rcddant5&
quidcm ab iis icgibus datum eil, ad quarura obc?
liieutiam depofito imperio revcrtendum e(i, *
rE t^B O R r M . D E-
clnratto.
Htc irfffitpttio^]q d.cum laudc (cvcrus ede noi^

porc.s, niiiipfccam tuisomnibnsiiscontincntif-
finuis '^' inrccr.crrimus.Talis cnim ii non ilsi non
pQrciiruatnorumqivita^rAtiojurLoIiberior ciuf-
hiodi levcritartm uii:incre,id elr,non pofTes tiix
f
icveriraris rarione faristurus&^liisc^cufatusci^

fe. Nihi! cnim ur aiibi C icero nir, mimis tvi fe-
»
rendamj q am r;:tioncm ab altt ro vica: rcpoicc- ^
je tum j qiii (ua; non iit icddcrc. ium

Tnrpe
CoMM. Natr. CHtTR^r. i^y
Ttirpe e^l cenfori cjuem cnlp,i red ir^ vr r ipllfWi
A?//.'r«//<?(InftrnCi:io,vivcndir.uiotuiip(ius&
tiionim. A!«bi qiioqut, ucia quxO:. Aâd. infti-
cuiioncm ^fc dilcipl.-namconjufiair. In quadain
tfpi/lolaad Arc. inquic, ratiou/C«ij uinicuiioncm-
quc {iMmconfcrvarc. Ica u b^.c. omnis cjiix a
rttrion.e iuicipirur 'Jc aliqua re inllirutio dcbec,
a dehnicione prohcilci , id ell , prxccpcio 3t pro-

foficum.
^'Dtfap-tna ) Vic.T,^: rrionim ad honcflarcm dC
concinenciam in ceiplo tk cuii allucfaciio*
5fi!h?i€rf]Sicim iblidum fundamcncum fiipcr
impoiirdm ruflinecicdihciumJlnguapacriadice-
res,cnra'3Cu.
£4/» ieveritarem ] Cum cnirii cibiipfi 6c tuis
non indul^!,cas, nemo a?gr^ fcrrejurepoccric, li
l
cidem lcvcricars ergaulienos uiarc. Ad totunl
hunc locum percinenr Ah Dcmciiheni^ concra
Arifloglioncm oratione prima. tcv <wmr/op>;cTz,i^5t
Kpp^<jv dfi. Cumquoconlcntic Ciccr<o \-, Verrina

cum ait. Sibiipiils^cindicuntinnocenci.t . con-
tincntix , vircucamc|Li'..- cmriium>c]";i ab nlrcro
vicc racionein rcpoici'.nc ; arc|uce-6 maîs ,fiiti
faciunc nulla re c ommoci alia , aili UiiirC.itc con-

mnni. Nam qai iibi iioc llunphc , -vt corrie-it
tnorci aiiorum,'ic peccacs tepj^ hsndti' jonishuic
ignoicar , fi qii.un rc ip; e a rchLvOnc oiHcu dech-
ilaric ? I Jcm aiibi : carcar culp ^ ncceiic l it , quj \\x
aiceriTLj animsdvcrrere cii p irnrus. ircn; liccrsi-

tei ; rj,u/^(/.îK« y id cu, ora ione lociai. ?iAe» /«
af<j In Epistoiam aij Q^FiiJ
îTijuoLi /jLeiôvg cuTtt)» l^cvat' }(jfjj Se^vccôtHffiVy 'offoi T(ig
fJLtV «MH? xocutta^ (v\v AVctyKStrcvortv^ «tyTo/ c^ ccurtii f^m
ae^9poviT2p'î rtiov A^ôuiyavTûpi^Cf^ffi»
Oi4atutn itîTcijinujliiei^ Eiusexemplacom-

plaraicûiiriircpirEoIaproxifnelequenci.utcuin
Smyrnx duosMyrosin culeum iniair:aliasfum©
ic eos combuii: -r m minatus cil ; alibi patrem 6c
filium vivos coinbuiiic : auc alias nimiam iucxo-
rabiic m le pr a:buir.
Sin-^^luii<s^^ Ovid. S^pe fifmilcatcs ira mGram
facit» Germanis Cin ©relf.
Cttm magtiA Utttia^j Talibns cnim inimicum
quam amiciuii cde viro gravi glcriofius clh
Myfi,'7^hrjgt,YCaTTQs minotis Ah?j(iH)tPhcy-
giaj Myiia ^lonia^ C.ria &:c. Myiobîuetn clhv.
obPivtuicm ^ ignavian> viles &contetr.ptos

habifv^s ctdarurp- ocrbium.ukimus Myibtum.
.
dchomineplaneiiihili. Necmdiorcshabitirum
Phryges, quod ip/i cjuoq:proverbiis cccafjone
dcdennr.ttrb rapiuut l^hrvecs. 1'hryx non nil:
plap;js (ir ai Jior.d.^cûibus vide A-Iugia Era'mi.
/'/^?;i///':^/^r:?y?JFLireoreriiiajsirakcncisiaiii
proiius ccrchfod cxintra^tabilis.
Quiantgociator avauis.Satis autcnfi
SarJidi ]
gvavirei CV Ciceronem ifi hunc Tufccniijm a-
ni'mi.^'crfilie,patetcx cpiilolarrccûcritis his vci
bis, Qucm deiiicjue praicr Tuiccniumj cuiu:

tJuLi {aiiarinQnpoted, non raitigavi f
Iffjpti'
GOMM. NaTH. CHYTRitr. If^
/«^/j/*r////V.':*]0*mnigcnereroidiuni&:r3pinat
fîyt/^/«jî^nbusaIiorombonisvcIinIiiabar,
'cleaqujiiiiibarjthiiuiiquojdaiii«.;s:\ii?»,inPc-
rcbac.
^^riK-oKefitJfirKa*rcupiMtatcr;f ]lnH:\hoît avari-
tianijquaniliiiLiltiivpiuSjnihillioadlohoiDine
indiei«ius:cuiu:ej, qâii proicpopxam quariciatti
iiigciiti m oculia inbiidt D. iiernardus ciim,civa^

ritJ.i,inqait,rori>quacuorvitfo:aiiiVchitur5quae
f -nt piitilLiniuîias, i:ihumai)iuis , conremprui
Dci, iiior.ns oblivio. iumenca curiuni rrahcnria
duo (un.- tenacif as.c\ rapac jras. flagris utiîxra-
Ccirimis libidiu p::randi, &'inctuamirreiidi.
£j^f;/?f///] lubcns& rogensreddcrcjciujeahi^

cripuillet: vti ipliasioidcs ik iapmas in:pcdien&
&: cocrcens.
Jiic ^'c.^tm-ill\Qvh (Lipenorum rcpecitio, j(s«i'
In tsiredic£nd4p\ n^>axinic \n rcrum privararura

diilcptationibuN & c|ua:*lionibus i.a| italibus.
Sevfrita^^ KccêcniH) Ciccroinpiiruo ofSc.
affinr.or.U. probanda cil m^rjricruuo ^^'clemca
ti<!,u avih.bcaiur rcipitb. cauia ivvcncasjiiaequa
ajmiiiiiltari civitas non poicrt aiaximeproptef
,
impiobos &c e£ivncs,quinoii uiiuTicttipcciiat

in ufiicio coniiiiCiiciir
fârttturyvvo. vidciicetjjudicrsafFjtfcu, h-\ ut
in ca>.i(a unacadcmq', ja;ii lit durior moxit nior
:
proptcr •ye.-fftfcTTo 'V-|..c.-..- jqui: ijipe proprcr sn vid; ,i

4idiiiikdlviti,.5-^-£.Lcruukiicoriia2.dditpaupj».i'
iî In EPlSTOtAM AD Q^Fr.
Nulia iîtarfcnccntiarum varietarc intcrvcal*
tntc eandem reverirarcmvultexerccricrgaonaU
nes:nequecuic|uamgt2rificandoaiiudalio tems
{ibiein re eademdcccrni:uriifdemdecau(isalii
pleci:antur , alii ne appeiienrur quidem , ut Cic.
inofhcJoquirur.
(^r-jttu^j ira uc in grariam amiciinfle(5!:antur5&
âttolcrabiiior&mitior. Ponirauremperfona
amici.ûi induir iudicis. Nam fi omnia facien-
da (Hit,c]U2camii.iveiinr3 non amicifia^rales , fed
conjurarionesrmirpurand.T, Gic. Nonraroau-
ttm T^ ^pi-ôSiK7.(êti urirarur,divitiis &potenda,
vcl ctiam odio & invidia.
'jE^dtm erga omneSs tam divirci
AetfUtihli^
quam biiupere^, tam amicoSjquam inimicos. In-
ftar leûmipfarum^ qux uno ore omnibus lo-
quuntur. Hinc ilia/pcie/.utf ranropcrecclebrara
Hinc 7G/''oy /^'.«(ctfc", ûodTidAf/iAov cvâ&i, Scmpc
au(cm iniquiis cit judGX, qtii aut invider ati
favct*
Dcbcraurem enTcinflarnormiEaurreguIariii
variabiiis,ad cjuam pari modo ciirva 6i rc(5laeX2
niineurur. lam (i ipfa norma viciofa aiit regul
incurvH iir ;
qfnfnam ciusufns eife poterit ? Rc
(fleiguoridcn)Ciceroi.efHci air.- QuiRcipul:
pii'iiint , legum /imilts (inr jquiad punicndur
non irGcundia,ied«equirare ducunrur. Qiiaipl
de rc pic6:clc23ntcrluftiniunoquo<]jpra:cipii
COMM. NaTH. ChTTR.€I. l^f
I
< V . ~ . , ,
IV oCUÔTlpOti OJUOI^.V , KatV iV T6/s iP« T.0/< tt/C/ffKH TTtf.
lccmCiceropro Clacnrio.IIlLiJe!!: hominis tv «

eniarqiicjudiLislapicnciSjhabcrcincondliolc-
gcm, ndem,rclig!oncm arquicatcm: Hbiomcm
tutcm,invidiam,motiim,cupidirates omnesâ-
movcre maximi xflim.irc bonam conkibnri-
:
am mentis fux , qiiam a Oiis immortalibus acce-

ipimus,qux a nobisdivcllinonporeft. Idem j.
oliic. CunijudiLidyc.nda(enrenLiacil,memirie-
rit (c Dcamhabere ccilem, id ei]:,mcntem fuam,
qua n h.l nomini dedit Dcus diviniiis. S\ vcro
coatrafatiatjudexjf.im illud Mimographiiocil

habct. ludex damnarur,camnoccns ablblviair,
vel quod Tertul. inqjit : Homo innocens coties
a Dco abro.'vitur,qaotijsab injuftojudjcecon-
demnatur.-Quid quod nimiamgraciametiam ab"
acculacore abeilc oportetin judiciis probe coili-
) tutis.Quaderchtgcinfigniaiuntverbainoratio-
ncproMurena.SemperinhncciviLatenimisma-
gnis accuGtorum opibus populus nniverfus &
6c fapiences ac muliuminpoilerumprorpicicn-
tesjadicesreftiterant. Noloi^ccufatorinjudi-
^ cium p^tentiam afFcrat,non vim majoremali-
.-«-U
quam, nonautaoiitaten! excelientem, nonni-
miamgratiam. Valcraith;rc.omniaadIakitem
innt)cencium , adopem impotchrum , ad auxiii-
um calaiiitofornm.inpericulo veio cînpetni-
o cie civi jm rcpudientur. •
Ni/f td^m ah ft^) quos alio ctiamlatino voca-

R
%6q Tn Epistolam ad Q^ Pr^
buio dicimus vicarios, qiiaies Quinclo in Afia
eranc Qua^llorcs &
Icgati , quorum perperam
in luciiciis veiiancium ciilp;ir &

dedccora in ip-
fiUTi propra^torem redundabant , qui eam po-
tcflatem concelTerar. Quocirca uc('upraquo-

qae moncb.itjomnia eorum didta &i:a& \^(\
Quinro erant pra^danda cum ilio proprioiudi-
,
cio eos (ibi dclegillet. Prj^cipit idem mjgiftra-

tuiPiutarchus in prsccptis policicisiiiiceverbis
plane infignibus. Indignum revera e(l &mire-
randumcura nautas eligat gnbernator,^^ guber-
natorem navismagifter.
Otii reEie tn p^^pi norit defincre clavum
Et reHê am erjnoi flirfente itaefjd^re vento^
Cumque architedtusmîniftros & operarios
conducat, nonquicorrumpantopus, fedquiia
eo quam re6li(Iime abiulvenQO adjuvent:civi-
lem virum, qui optimarfit, ut Pindarusloqui-
tur, artismagider, opifexque juioci^ iuris, &
non ftatim ab initio deligere amieoSjeodem mo-'
do aiiccflos & minjdrosêodemad iioneftatem
animi inilin(fkuexcitatos.-(ed eosadiiibere,qui
ad ilios iubinde atque aiios ufus eum iniufteac
violencer detorqueant. Niliii prof .61© is difre-
rct ab opifice , c|ui per impcririam 6c in(citiam
normi^ utatur rcgulisque &libeHisiis5 obquas
pravum fieri opusnecelle (it. Etenim civilium
virorumvivaC^ intciiig ntiainftrumentaiunta-
mici: neq; \s peccantibXiSiis fociumfeiaplus pr^-
berf,im.m6operamdaredebet,nefeinicioeriam
ii deiinquant.
CoMMi NaTH. CnTTR/YI. l(ft
Nonftr.em^gna v^ricM^] Qu.x Gcrmanis cll,
ToM r.'4n[di5iiGfie fr/rmeri] iit fcil. rotiini hoC

licqiiid cil oneris t.intummodo jurifciicliione
.>ntinentLir, i^ta uc qui iilam re^lcadminiPa-ct,
maxima cx partc fuo oilicio iatisf ecille videatur.
Sctentnz-provinciuips] Ex crcbris enim provin-
cinriim aiminiflrationibus videtur nitus fuiile
iibcllus ouifpiam, aurbreviS)Utvocnnt,in{lru-
dlio 5 continens deiignationem prxcipuorum
officiorum proconfulii. aut praîidis provinciar^
cr.ins inftruCHonis exemplum finguli quiantea
illimiineri nonprtcfuillenr iecun) mprovincia^
deferre (blerent, ut m eo tanc|iiam mdiccmiui
haberent officii.
Confkintui) In didornm enim convcntorum-

qnc conflanti.T&: vcntarc,fiindamentum jufli-
tia:alibicollocatCicero. Indignum enimgravi-
tate regis autiudicis cfl vitium ievicatis , quod a-
pud Euripidem Agamemnoni obiicitur i Me-
nclao.
Debet enim iudexnonmorearundlnisnnng

ûc, nunc illuc inflecli,(ed unus idcmq; cfle erg:4
[iiagnos6^parvos,amicos6înimicos,notGS&
ignotos, divites &
panpcres. Ita tamcn utcon-
rtantia nondegeneretii) lo^^vô^^^vafjLOfnjvm autpcr-
inaciam.
T\e/fJ?at^âti(&] ne veliis quorum gratiam m.i-
^jnifacis vel qui apud te gratiofi funt indul^cas
"
R 1
167. In Epistolam ad q^ Fr.
intenm" feveritatcm excrcens in alios. Innri
mis aiitem invidia & miiericordia reditiidir
judiciorum piunmum obf(:ant,de qiio anud Sai
luitiiim Ca:far.Omncs inqidt,quidciebusdr
bii> coafulrantjab odio, amicitia, ira arque mi(c
ricordia vacuos eiie decet animu : haud faciie
verumprouidecjubiiilaofficiunc. Ciceroquo
que z. omc. in judiciorum arquir ate rcquirii
uc'(onm quifque tencrit neque tcnuiores proi ,
pcerimbecillitatemcircumvcniantur;ncqueIo
cupletib.ad fua veicucndavelrecuperandaobfi
invidia. •
Suipiciom'] Ne quis vel minimum fufpicaripc

fit, te in judiciis aliquid gratia! caula facere,vc
omitterc, dicerevci taceic,decernerevelabro
gare. Vcenim domumGxfaris non foiLimculp
vcrumeius quoque (ufpicione ita trjbunaibon :
judicis , non folum injufiitia,verumfu(picion<

quoqueiniuditiÊvacaredccet.
Fticdita^ tn akdieyido'\ Qux GrÊcis c(i ivns^
vn^êiajcpq^p/AHvyiît, quibus ccntraria Q,i\:Suavima
a'->yxux , Sv<rfsnîfViy)eJioi , <i<nr^fV\y>\>ieL, Hic Ver<

infuper ill?.m patientiam cum bumanitate con
junclam videtur (ignificare quajudexfineticdii
utramque partemu(que ad intcgram caufa: co
gnitionem placide audit. Prxcipuum cnim €
ius oilicium con(ir{:ic,prim6 iv tJ ofXQian c<ju(po7vei
xpoaefirx. : leCUndo iv iZfi iijuîu mOe-ii; ^^^^ c'ju<ton-
pov<;. Htnciilud Publii. In judtcandocriminofi

'cd ceicriras , & SenecarMcdea. Qui (f.ituif
aiiquid pai te inaudita altera, iequum iicet ilatu-
erit,
Co MM. NaT!I. CtiYTR/Î. l^^J
lirji.uivj ujuus fiicriciiurip. 1 kr.ui. T/âW.KM»
Lemt^s ir. dccernendo ] linc vci borum nccrbi-

rarc. Sieiiiin aJ (cntciuiam (cvcic&ngidcde-
cret.itnjinliiperacccdanr veibiconri!mciio!a,&:
accrb.i tinr. icnrcnti.i alias juit;iiima qnodarii-
roodo rcddiiLir inroiciabilis. Conimcndarur
igitur hic iiiLid, qiiodinfapici.riscuiu/dajncon-
hiis Gciniani apoph rMnjtecciehr-tur. Q3utC
0tV.^|f quibus aicbac rarir;<ni
95:'Crt iTUt) hai'(C •
civiratisius mnlricudincni in (Hncio contmeri.

Contra quam iplamlenitaremmulrumfubinde
peccaile Qjiincl-mTijpater ex cpiiloia proxinîe
(equeuri.
In f}ittAf-i€iendo (^ drJj?HtAfid') dtli^sntia 1 quod
fic caufas larx fentenria^ aperiendo, & verbis ac
/aiiupi icidillimo demonlirando alicerdalvis lc-
?ibas, 6i olHcioiudicis profUinciarinoporu:iie,
irq-, 'u3, (enrenrix ram molefliE cauiim,e(lenoii
iiidicis voliinrarcm , (ed Iecz;um ^c iullicia: nccei-
iicarem. Cui (imile qiiidpiam infraoaoquefra?'
tripra^cipiet, deibciis&pLibiicanisinrer(e,mo-
docercOjConcJiiandis. Non enim veritas cati-
X ac rr.tioacs icncenda: proiiLinciatx ilacimo-
mnibus (unc obvi:i:- Ideoq; maxime partem con-
dcmnaramjverbis VLiItiiquc i:amulccrejv5.: quad
corJoiari dLbebat ludex, (ivx cxi;l:im icionis &
grati.i: popularis ftudioCus ur iion prordis maic
,
animacaaut irata cum oifepxiionccîlomacho-

tione a tribLinalidiicedcrec. Quod enim aiiom
16^4 ^^ Epistolam a© q.. Fa.
gcnercdixicMimographaSjpartcmbeneiiciiefli
belie ncgare beneficium , ica iila c|Uoque (arisfa^
tlio admodum adpopuium erargradofî. Hac
pcrdnent veiba Ciceronis pro Foncrio.Magno-
perc laborarc debcnt indiccs non moao quici cii-
cant pro ccilimonio aiu rentenria fed etiam Cjiti-'
bus verbis LUancur, ne qiiod miniis modcrate po

licnm, nc quod ab aliqaa ciipidicareprolspiiim
vcrbnm eile videacur. Vulia dcniaiic iabora-
re, nequa i]gn!iiv.ari poilicfLiipiciocupidicarisj
utj^Ccumprodeunr, exillimacio iit qii-rdarata-
cicadc iilis piidoiis & religionis, & cum diico^
dunteadiligenterconfervaraac recenra videau-
ujr. Talc quid tcfte Pauio lovio fuic in pon^
rifice Leone X, Pont. vi componebat vocem,
vuicam ei^fcumque in omni occahone ne:>.ocii

spailime^rqueceicrrimejtransrcrebarquemQ-
rcs ad pcribnaru qaadam pra'(eriiionQ
, divina
perentium votis occurrens, utcum i-ortealiquid
ciT.rc negandum, tcnerrimisêxcuiationibus !up-
plicanr.o anisp.un"» prxoccupar^c , ipcque ulcra
ii!iccla nova: iibcralitacis tpcijm unminentisre-
piillu^doloiemexiiiiguertr.Qiiod iler.a,i.uiicr-
me iemoer iiebat , rosantibiis obfequendum,
tum vcro nararo; ii\^ propenuus indulgcbac, &
iid cumula'idum bcnciicium tota benisnitatis
ik. gratia] vela pandebamur. Ncmincm adca

iiberaliter benericio eit profecatus quin ab eo^
veldci concepco padore , exigui muneris veniam
pet^rct, utnon obicuremultopluraacuberio- 9
'
ra i quaiU tam coucederet ^ ex occaSone daturus

eile
Co MM. KaTH. C HY T K /Et. 16^^
llcflc cciirercnif. SxpeLjuc riccijtr, iii- (ibi gra-

i-!(lri.eci plLiribiis (imiil coinpetitonbus agcrci.rur,
lijncmiiicpron-iiilj (ibi cripi indJenamc, qiiiincio
uniis demnui c nnilris fabfcripti iibclL voco poti-
ecur,&ca:tsii cxplorata benignitate propend
ecundiquc principis , neqiiac|uam remicrcn-
isipesiius, lcdomnino aJangendas efleiudi-
carent. louiiis ui eiusvitciljb. 4.
j4c drfp^t^mdo J
Caufam in omncs partcs vcFf
(ando&cxpendendo^dcq-, eiifccam difceptan-
do,6w^d parriumobied:ioncsre[[:)ondendo. In
cadem figniiic.uione hoc vcrbo utitur Cicero
.cpilt. ly.Jib primiadArticum. Coniidcbam
fore , ut omnia piricaiencur nter vos, non m.odQ
i
fcrmone acdilputatione, fed a{pec1:u ipfo con-

greirLiqueveftro. De toto autemhoc locoit^
diireriiMabipina: Tresgradas £icit Cicero^pri-
mum audicnJijproximum dccernendi,tertium
Litisfaciendi, fi Et primo qaidem
requiratiir.
uicultatemattribuit: akerilenitarem :terti6 di-
l:<:^cnriam. Vocat autcm decernendo
hic in
leniratcm wj '^netKaour^ id ed, xquitatcm , qu.^
dc fommo iLiremiikum remicut quam ufqueeo :
probarunt, uc ius cilcnihii aliud voiuerint,qaaii:>
<j ;rqnumbonum.
C, OtlAtiius ] Cum fciret M Cicero maio-
exemplorum qnam pra?cerriooum in
rein fere
iioc2;cnere vim cile, red.oit fratri in mcmona &
quaii ob oculos iiitucnJLi&: a:mulandfT prcponit
Q cxempiu viciiii C.OdaLjii,q[ui prim^ cx Cu domo
R 4
.
z^6 In Epistolam ad q^Fr.

fen^rorc^ pra^ror cx uxort- lulia C» Ccxiaris roro*
rejpaterfuiclmper^.r. Oclaviani Augurti,&:pra:f
fes eo ceirjpcre Maced'/)nia:, de quo etiaiTi cpi-
flolarequendhis verbisfcnbir. .Eciiicdiocrido-i

lore me puras ailici , cam aadiam , qualic exifbi-»^
inatiQne Virgilius,qu3 laus vicinus C.Oclavius,

qui cum re innocenrianonviiiCanc, vincunc ta-
men arciiiciobtnevolcnricTCoiligcnda::, quine-

queCyrum XeiiOpiioncis,neq-, Agelilaumno-
verint, quorum regum fummo iii imperio ne- i
mo unquam verbu d iJiilum afperius audivic. Suc

tonius cerce ii.irum Ciceronis ad fracrum epiiio-
larum,in Augufloliis verbis meminit, de hoc
Oclavioloquens Provincia^praEfuitnonmino-
re iuHicia quam forritudine. Namque Beriij. 6c i
Thracibus magn.) priclio fufis icaibciostracta-

vic, ucepidoiaeM. Ciceronisexccnt,quibus Q^
fracrem eodcm tem, ore parum fecunda fama
proconililaram A adminiilrantcm , hortatur
lla:
6. monetimiteturin promcrendis fociis vicinum 3
fuum Octavium, Macedoniadecedenspriulqua

ft confiteri canditatum condliare poflet repen- ,
tinamorteobiic. Hxc Sueronius.ita autem Ma-

cedcuiia vicina di miaori A(ije, uc lantum inter-
j e cl um ii t marciiig^c u.m 2
Prtmm l-Flor J Primum vocat primarium &

qai, quam alii magUlratui,charior elfec de quo ,
T.iraeb.adverii hb. u. capite nono, hisverbis.

In efScio maaiflratuum iidlorcs qvddam dice-
b.intur proximi, qui qu.:.m nlii charioies magi-^
ftritui crant , eiquc fempvr pt^Rb erant , &
appa-
CoMM. NaTh. CnTTFvtr. 1^7
app.ircbancance alios fui ordinis vtinfcriptione
:
pi. rveiuib. L. Valer. Achillevsli*

CTOR PRoxiMvs Lavrens. Ciccto cc-
iam (idorcm primumin cpiiL r. ad Qu.frarrcin
O^lauioloquens: apud que,
fcrib^ns vocauirjdc
inquic,primuslici:orqîieviL, tacuicacccarus.n.li
(i quis prox: mum pr.mo adiundrum pucet & lc- j
cundum,quod veru non putem. Salun ius quo-

que codem locucus ci\ modo in bcll. lugurrh.fed
HiempfaiinoppidoThyrmida forteeius domo
vtcbacur, qui proximus lidlor ,Iugurth.e charus
acccptufque fempcreifaerac. Ibidcm Turncbus
ordinis cuiufdam hbcrtorum meminit in quo
quidam primi quidam lccundi 6c tcrtij dice-
,
rcntur. Mallettamen Malafpina hic legi p r i-

M v M. quafi primum inllituti huius auctorem
Oclauium faciat qui tantafacilitatcfucrit, vt n»
:
lictoris quidem atqueacccnii opera, vd voiuerit.

licnim iniudiciis prxflo eranr pra:tori, nuuum
iliiusexpcclantes. Etcumlidloris quidem mu-
nus eileL , vt curbam irribunali fubmoueret ac- :
cenii, vt vel iuberet,diceret, vel fllciitium impc-

rarer : Oclauius camen ncc quenquam voiuic
prohibcri per lidoreni , nec vlh linienda: oratio-
nis nccelliratem pcr accsnfum impon' . Delc-
(5lione autem huius loci controueriia fuir dodii^
fimisvirisPauIo M.;nucio, &FrancifcoKobor-
telloquorum ille ledlionem 3c inrcrpundlio-
:
nem,qashacnoftra cdicionc continctur,pro-

lât: liicverocum in antiqais manu fcnpds pr@
i yoce cxxi e v i Tjdcprchenderetfcri^tum, cty.i
1
.
l6Z I N E P I S T L A M AB Q^ Fr,
F V I T tcmerein didionibus mucandani
: nibil
hiccenfet , fed v rba tancum hoc modo diflinr
guenda, vtiegamus apud quem primus iidor,,
tûifairjracui-:. Accenfus<3uoties qui(qucvo-
luit,dixit^quamdiu. Atqueitajinquit^Ro-
borteiius nihii fcrupuli refidet : nam iicloris
munuscum ficiigaie adpalum, &: virgis c.xde-

re, G. Octauius, quirectc prouinciam admini-
Hrabat, eum loqui vetabat , cum id ipfius non cA
fet munus , adtiibunal ii accederet, &cogebat ^
tacere. Acceniiim au em ,
quiaeftipfius munus
loaui^&cirareiuilii^-^rartoris itain ofHcio conti-'
neri iGiiriim ab ep Cicero demoDilrac,vtnun-
quarniniuflii fuQaiiquiddixent. HarcRoborrcl-
lus. quiquidequomodo pofleriorem hancfea-
tentiam (accensvs
exliis verbis Ciceronis,
CVVOTIES QJVISQX^ DIXIT ET QJV A M-
D I v) eliciar,non diipicio. cum ea quodammodo.
verbis Ciccronis , eo m odo , vt ipfe vulc, ledis 8C
Giilindis.repugnarevideatur. Quarcicdioncm
&:incerpretationemiamvfitatamretinerire£til-
iimun-i cl>. pnTfcrtim cum Cri etiam manulcnpro
P. Vitf>orii Florentia: irnpre.To confirmecur. Ad
primum vcro, quod acdnct , putat idem Robor-
teilus eodem modoipfum didum, ficutiPonti-
-
fex maximus , & Veftaiis maxima. quod reiiquis

lidoribus pra?ciret:argumentumque cireama-
iori.Si primiisiictor quifuic,tacuif, quancoma-
vrramqueautem explicarionem Ro-
gisca^teri:
mulo Amala-o accepcanirefcrt.In editione tame 3
•psrumCiceroiiis Dionyllj Gothofredi,margi-

laibuits
COMM. NaTH. ClIYTRiÎ. t6^^
nj IniiuscpiftoLchxcadcIicavklco. PrimLislidtoc
dicbacurabordinc eantiaiiiRoadigniriirciqui
pnnuis incurrebatiri riubam. Ibant cnim ance
magillratum iidl:orcs,aoif gregatim auc confulc,
^
nonitcm biniccrniub: icii imguii «Scin lincam.
Po/hemus vcro is dicebatur , cjuiproxiauis ma-
giilratui cnim proX'miis. vndc Valerius Iib. r.
i is
lcribir maxima
diiigentia obieruatum nequisfc
incer C6iuiem& proximum lictorcmquamuis
oiiiciic*a[avnaprogrcderecurincerponerec.qui
dc (unimus li-il-or , dc <.i^x'^^'^^Xî vocabarur.
Sentenci.1 igi:urellct, primiim Jidtorem quieuif-
fejideit, ncminem ab accctlu magiflracus fub-
mouide.acccnium racuiile: idc n liiliusjvcl excu-
ianti.^ , veircipcndencis (ermpnem inrcrpeUaile,
iia vt cuilibetpotert.^s eilrr.quoiics drcjuamvci'
lecdiulpqucndi. m
Qurni^s (j cjHawdut^^Jôvi. prixfinico loqiicns,
qux- $c quamdiu ludici ^vlavcrcnt, vt TerentiuS
ioûiri.ir,
7'{j.n:^ leuis^^^lin tamdiii audiendis liciganti-

bus nimis p.iiiens. Ica Traianjas imper. ami-
cisculpantibus, quod riimis erga oinnes comis
elTer •, reipondir -j Talem fc Im peratorem Cne pri -
uatisjquciles eilelibi Imperaio^cs piiuatujj opraC*

fct.
NiJthAc knit/u tii^rciur \ i. e.ni^lineret (k. ex»

cufirvt. vel niii propter i(Iam lc'.-"»'^-'^^'^''^''^ iubie-
qucns feueritas aliquam cxcufa':.Wnem ifjuem-
<
ret. Sicuti autcm humanicas ciliu fa amQris îta
inlia ai anicas iiiatcr efl odii.
IJO COMM. NaTH. ChYTRv€I.
Sjll.mi
]
quiin primis illis turbis ciuiiibus aL.
Cornelij Syilx partibus fueran r.
'Fer vtm j manifcllas iniurias, & violentas ra-
pinas.
Et metum ] mecii maioris periculi & mortis S
extorta 3 idque cempore5& quidem iurc belii, vc

pucabant.
Ahltnkrmt ] videlicet Marianis a SyJia pro-
icripcis.
'^ddcre'^ longoiam temporepofleda. quod ij
admodum graue iiuicprarlercim hominum ge-

neri cdc folerc notum eil, SiDeularem autcm
humanitatcm inlioc a ilibditis nr^petrando ad- \
liibueratOclauius procui dLibio plaribus

: &
vcrbis&rationibus oilenderatjiuliifiimumeile i
abiatacuiiibetreflitui. Qupdnobis irjeri nulle-

miiSjia aiiis faciendum non eile. Nuiiuni Hnem
di(I ordiarum & tumuiruum forc, niii lioc iieret.
BonaeLiamiliaipfa, maio rituio occupata nouis ,
iilis poflcdbribus, nilirep. cjuieta & pdcata>fiiua ^

&durabiiiaefl: nonpoiie. Nequeeniminutile
flyii exercitium fuerk meditari ^ & ciocutione
couenicnce cxprime.l:e3 quibus l'erc vcrbis vti po-
tocric Od-aiiius , ci.im grauc iioc oiius fubdiris
fuis peria.idendocoicrabiiius eiiiccreconaretur. ^
Fuic autem (
quod notatu non fuit indignum)
ifta Octauij rat;io diueria ab dixviêtct.. Tiirali-
buii, quaceiebre i^^Mdi^^Q^Tn a i;)ôi/(ri,fuicfanci-
tum.
Eodemltire pY.fffatis paYendum'^ quovidelicer )
ipfi , cum aiagiflr.iLU fungerentur, in aiios eflcHr

vfi
CoMM. Nath. Chttrai. iji
iCi. Id quoclpoltcaab Vlpianoquoqncfancitum
cll. cJaim.igi{]:ratumpocc(l:itcmvchabtbic, (i
c|Liidinaxic]ucm nouiiunsilatucritjprcquando-
q'icaduer(ario po(l:uIaute,codem iurc vtidcbet,
|y
icilii ec,v:quodip(cin aiccriusper(bna vaicrepa-
tiarur.
QjndiTnentis hnmAnitatls ] Metaphora infi-

gnisapr.Tparatiouc ciborumpedta, inquainfi-
pidalaccatovelpipereadhibicocondiuntur. O-
) ilcndcbat autem Ocl:auius vuitu & verbis,quam
hun^janiflimis, eos iufte , honefte, 6^ inprimis ex
vtiiitate pubiica comraunis patriae hoc cde fa-
d:uros.
Sthzclenitds ] Magiftratuum (Scprstorum vr-
banorum.
%omA ] vbi videlicct minus ed neccfTiria liti-
gantibus qui alias totpra'(idiis

: & contugiis mu-
nitiiunt.
Tantn arrogantia'] videlicetiitiganrium. quia
D ciues crantnobiies,potentes,fra:ticognationi-
bus.quorum ndnio (c mai];i(lratibus vlia in rc in-
fcriorcm pcrfuadebat. Q uaiis iam efl in-
elle (i bi
foientiaHilpanorum, &Lu(it:inorum.
JmmoderatA ith/^nas] Hu C iilud iiiud Platonif
5" ep.'itola f .J\fA*ioc }ccp (3 ihv.S^îcc \g^p(h(tM¥(m./uiviK9c-
7i(^, mvKstyuv.ijuuiTipoi c/j 'dQ. Tavecy^^v. quod (ic in-

terpretatur vireximia: dod^nn-^TS loh. Serranus.
StrLiitus namque 6c iibertas ini*^nita., nulli(quc
canccllis circumfcripta , (unsm^m eft maium..
o quod (i modo quodam dehnij/ur;, fummum c(ib
bonum.
>
xji In Epistolam ad Q^Fr,

J':im l^.ifinnii Itcentia
] q. d. quibLis omniI>ul
iprouincia. Liberras autem&licentiapiurinaim
ciJfTcrunc. Ell enim libertAS non adigt^vt aliquid
inuiLUsfaciascontrahonefbtem, ius sequum, &
&lianc Imperator meritovocat (modoimmo-f
dcrara non iic) rem ins^llimabilsm. Liccntia
vcro efl petulans & impunita qua^dam facul-
tas pro libitu agcndiquiduis, hac igicur omncS
fieri deceriores recle apud Terentium afiirnia-
I
tur.
Tot marrifiratm ] a quorum vno ad alios c-
ratprouocatio, vta praztoribiis ad ludices a lu-
dicibus ad renatum , afcnatu ad populum. Ho-
rum,vterantvani, iravaria: quoque erantfen-
tentia: &:iudicia ita vtvni inmrioibcfTenon li-
,
^
ceret.
AuxHm'] Appellation.um &concioniim Ci-
'
cero. Syliam probo , qni tribunis plebis iniurix

potcfl:atemademir,auxiliumferendireiiquit.
Tantavps^ hominuTofadiioforum: niiiadfe- 2
natum referre malis,cvius quantae vis fuerint , ex

fequentibuspatebit. '
Scna!usaMôHt4i'\ Dequain tertia Philofb-
phica, inquit, magjâ vis efl:, magnum nomen,v-

niim & idem Ibidemque
fentieniis lenatus. ^
Parres conicripcos vocat orbis terrarum gen- ,
tiumque omnit^m principes item orbis terria: :
confiiii ampliffimi principes Et Cyneas ille

.
vtefl: in 18. Iuli4ni interrogatus a Pyrrho, qua-
Jjs Roma cilec Vefponditj Rcgum vrbcm fibi

, j'
Tifam 3 feu vt Pli)taixhus retert , •m^û]) fh\c>7,c^„v

COM M. l^ A T H. C II V TR ^ T . 27 }
0iu-iSe/-ov. Adhiinc igitur fcnazum ab infcriori-
bus iudiciis prouocacioncs noii cranc dc ni-

hiio.
Qffi^m mcftrd i ] a minori. q. cl. quanro mngis.
(
^ri ^^4 ] vbi non tarit.i arrc gantia c(l, autU-
bertaSjnontotmagidratus&auxilia.
Ti^Kta mMltttado citn.im ] in Alia ncgotian*
tium ^cpublicaaorum.
Tot vrh&i, totctmtatci ] Quomodo.vrbs &: ci-
uitasdiifcrjnt notumcft. Sicvtrumqjconiunxit
in cpircolaadDolabcUam.Liberaftivrbemince-
diis, ciuitatem meru.
yntiu hcmmis riHtum ] Dcfcribunt h.xc&fe-

quentiavcrbalmperiumplane oujv7i\'Jhym aquo j
prouocare non iiceat.

Nutum ] volLuitarcm, nonverbis, ^q^ nutii
folummodofignificatai;^! exvuku aucem Srnu-
tu, hominisanimus &: vpluntasfercperipiciun-*
tur.
NnRum auxiiium ] vt PvGms a iudicibus ad
fcnatum , & a fenatu ad ;ôpuIum appeliare li-
cebat. \
NslU c9nqtf.(jlio\ feu lic&:ia conqueredi , cura

vidclicctnemo ibi te iic fu pefior^ciuair! diumagi-
flratu ibidem funêris. Nam dpif ea Pvomam rc-
ucrlos accufare licebac.
Concio] PopuliPvomani conitentuspublicus
ad Roftra , dc oratio ibidem adipopulum ha-
bita.
^
Permafrnihonînis^\ 'zô£t« ><>'Î' /«*><> «y 'Z?C>5tt*
174 ^^ Epistolam ad Q^ Fr.
Dochma) qi].Tvitiofi/Iimam quoq, naturari*
excoiereporuit. Cic.inBrLico Quid d cam opus
cflc dodlrina ? fine qua,ctiamfi quid benc dicJtar
(autiit)adiauant^natura-,tamenid,quiafor:ui--
toiitjremperparatum cfle non poteH:.
Sicjeadhwere] in imperio (ic (cgerere: ficfe
aliorum deiidcriisaccommodarv^.
N^/Ili alia poteiJ^^ ] ad quam vidclicet auxilij
caufaconfagiant&appellentifed vr iMscnoc tibi

obtemocient, & quam labentifiimo animoo-
mnibustuisiuliiSs&decretisacquielcant.
CyrmilU] quiabeodem Xenophonte -Iv-^^lu
îXd^^soTni-K^^Qs voca[ur,piimus rex Perfarum. E(1

tutemhecperiodusc«J«}a)\i^ô,,&fubeaintei]ige
dum videtur rale quidpiam. Cyrus illc , &c. hi
rebus iucundiflimus f uit.
X<f«(?/>^cwrtf lPhiloiophoilIo,imohin:orico5
bellatore cximio, qiieirj i-piculam, Mu

vel vt alij
fam Atti^cam anti(ûi vocarunt: eiufque ore Mu

{aslocutaseflbdixerunt. DGhoclib.io.Quinti
liani,rale cxtat elogkun. Quid cgo commcmc
rem Xenophontis idcunditarem illam afFed^
tam ied quam null.-i poilit aifed:atio ceniequi
,
VI iola* iinxilie (ermonem Grai.x videantur , &i

labriseius iQdiilf: quandam peifuadendi Dean
Pra^cipueauieiyi commcndantur octo libri i\i
dias Cyri , qaris Cicero cpiftola qaadam ad Pa
tum (elegcnfô conrriuiile affirmar. In iine quc
que L. Tu(a'iL harc vcrba legantur. Itaque (c.r
per Africanus ôcradcumiiiumXenopbontci 5
inmanibushabebat, cuiusinprimis lauJabat!

'
k.
CoMM. Nath. ChytrjIi.' iyf
ludquodidiccrerêofclcm labcrcs non e(Tcc;ra-
ues impcratori acmiliti, quodiplc honos labo-
rem, dc Icniorcm faccrct imperatorem.
Non adh:fiorf£fidem]C\.\m amicahirtoria: vc-
rarfitvcritrs , veraci hiflorico non licitum eflrc-
bus «reiiis aliquid dc fuo addere, vel pro libitu o-
mittcre. Alijs enim hiftoria teftis vcritatis ciTe
non potcrit. Multa autcm aliter de Cyro codcm
recitanturab Herodoto. Irao Plato quoque 3.
delegibus,inquit, Cyruhi ^^î^yvTi uya^vK,^ <î-
KiTivxiVy non ramen vlque adeo prazclarainftitu-
tioneapuero excultumfuillc. Nequeetiamin

vnum homincm tanta virrus, (apientia &: mo-
deratio videtur cadere potuillc. Scripfit igitur
Xcnophon non ram quid Ei6lum efTet , quam

ûid fieri dcbuiflet. Sicuti Plato in f . de repub.
ait, fe ibidem exemplum pcrfeclinimum iufti-
cia: exDrimere &
rcpra^fcntare voluille , nori
quod illud reuera in (ocietate generis humani a-
licubiexifterepofiTet, fed , vt vnufquifque fe illl
quam {imiHimum prsPuiret. Sicutiibidemali-

quem non iccirco minus bonum pidorem fo-
irbirratur , quod defcripto exemplati quo-
dam , in quo pulcherrimi cuiufdam hominis f or-
na emnibus numeris fuis abfoluta repra^fenta-
tetur, itaquidem , vt nihil ad fummara perfe-
ftionem ineo defiderareturi nonpol^cttameri
oflenJcre hominemaliqucm, inqnoformseil-
lius excellentia reuera elfet confpicua. Simila
quid Virgilioin ^nea&Homcroquoquepro-
&oiiCum fliit , in Achille cffingendo. Sicuti et^
S
i7(^ InEpistoiam ad C^. FrI
iamDionChryfoftomusincae^t renrentiaibel*
iam Trc'ianum nonadhiftorixfidea, abHomc*
rokriptum Qilh: iihclloenimilii tituluseft 7pG/.-^
6ummn griif<ituc cttm JtrgHlari comrtafe^ qiia

dere clegcintiilimcdidturuiprincipio^.deicgi-
bws.de At(ico cuius , &
vita 6c oratio confccuta
,
milii videtur diiKciiimamiiiam focietatem gra-

uitatis cum humanitace. Karaefl: cnim grauitas
fine accerbitatej&comitasiinelenitate Sccon-
tempcu.
QjdosijHidem hhros^'^ Sc quidem reliqua quoq*,
cperaXenophcnviSj quodpatct cx. 2. Tuicui.
Ciceronisjloco pauio ante cicato.
ayffnctinis ] Publ. Cornel. Scipio JEmi-
lianus Minor , primum Col^ ante enim Chri-
fti anno ccntcumo quadringcnteiimo lexto ,
quo Sc Carrhaginem 6i NuoiantJam deleuit &C

tertio belio iûnico finem impoiuit comirem j
3t confiiiarium habcns Polybium hiftoricum fa-
pientiflimum , annnumagens f f. dcmi luxin-

uentus eil: ftrangulatns. Eodemque modo A-
lexanderMaenus liiaJaHomcri ailiduc ledlita
bat, eumqnc i(p'J)cv yjcMy.^Km^^piîH nominabat,
Er Alphonfus rex Aragonia! omniam opcimoj
coniiiiariosdicebateilemutoSjIibrosbonos.Di-
cit autem hic Aflricanus tum quoc
n o s t e r,
Scipio rjc manuseilctj tumetiam quod cumii:
libiis de optimo ilatn Rcip. loquentem in-
-Liis
daxiilct vtp(;tf^ , qui Remp. Komanam eo, quc

.,
maximeiiiorcrcctcmporeadminiilranet.
Sic^
St colttttille^ Monarcha Perficiis regnum ob-
tinens-pcrpetiuimiS cLlvTni^Mov.
PriuatH-s futunu'] dcpofito vidclicci rcgno,
quod nunquam erat f uturum.
Itadnttimcft ) hisvideliccc conditionibus,vt
r^ddjint, nciitiperiumin tyrannidcmconucrte-
rent, quodpacarentnunquamlibidcponcdum.
Quiautcdcdcponcdoitcrum impeno ferioco-
giratjille hocagit,i'r etiam ia vita privata poftea
llabeac amicos.
AbihUgfhus) Reipub. Romanar.
'B^veriendum] ita ut legibus paulo poflnon
minOre:!) qaam iam pridem fubdicus obedien-
,
ciam pirxftarc cogantur. Huc pertinet iila in pr^

:cptisPo!iticis Plucarchi,quibus Pcricles fcipfum
omcij commonefacicbat quotics chlamydem
,
fiimcret. A n i m v m aduerte Pericles , libcris

Grecis prês,pr(^cs ciuib. Athenieiibus:fcd &: hê
fccu comemoranda , imperas fubditus, vrbi pra:-
feiflustqux proc5fiiiibus,aur procuratoribus eft
fubied:a.ijohiclanceacampifunr.,necpriicqSar-
des,ncq', Lydorum illa potencia geftanda ell tibi
chlamys vilior, &
a pr .ctorio oculi in tribunal c6-
ucrtcndi,ncq.mukufictuci2:incoronaponendu
cum fupra caput tuum calceos cernas. Ha:c Phi*
tarchus. Ciceroauti:ineadcmfententiamfrarri
Kcribens, nonobf:urtmecum accufitoris eiinii-
ccre voluitjCuiille oitini (liidio anlam praricindc-
rcdeberec. Pertinent huc verba veceris tdidd.
QÎ M A G i SM PQTJESTATEM V E HA-
T RAT V
BEBITjSICtVIDlNAMCLVEMNOVlIVill^ 6TA-»
J^VIRIT IPSi QÂNDOQÊ A D V B R'»
jtyS In Epistoiam ad Q. TkI
SA RIO P O S T V LAN T E E O D I; M I V R E V-
Ti D£BET. Quodipfum etirtm locum habec
in eo y qui apud M:tgiftracum al!C[Uid noiii iuris
impctrauic.
T%ACTAtlO SEr COL LO^ \

catto.
Nitio oftendir, quamjprii^ laudata contfnen-

ria&integritasip{iasprxhdis,eiuiquefamili£^
diligens &;grauis diidpiina,ficneceilariaadex-
cuGitionem &defeniionem (eueritatis,qua (ub-
indeergadibdicosinproainciavfiisfueratQuin-
d:us. Mox ipfam admonitionem mitigat, obie-
dlioni tacitx occurrcndo, &
oftendendo non o-
mnia feuere a Quinct. facfta ^pterea (e impro-
>
barejcum inter eamulta fintiaadabilia:&fimul^

tates maloram hominuindcorta:,Quindo ma-
gisglorioi^^ {int,qnam ignominiofa:. in*a:ceprade
iuriiclidtione eodc fercmodo tracflat quc fupe-
riora. Laudes nimirum frarris fubindeintexeda
eaquefacilijucundo^gratioio & quodammodc
ctiampericuloiocommedando: addendo etiair
inlignia exempla quibus animus generofusplui
,
fxpe quain nudis pra:ceptis (bletmoueri.
RAT lONES PRAECEP7 ORVM

fea loci communes»
I. T^ E feuerirate in \wrt 6Xc^mAo adhibenda , i- i

-*->' mo etiam necciliria magillratui: cum (te-
ftcAri-
COMM. NaTH. CflYTRitr. 1?^
^cAriftottlc vkimoEthijomin) vulo-ushomi-
^, . . . ^
lum necc/iicati magis , quam racioni parcat , re-
Mturque iumenuorum inftar pcrnis magis ca-
,
.'umqae dolore , quam cog' tacione honellatis 6^

Dfficij. Cauiiautemobquas feueritas&poena:
n qualibec gabernatione nonnunquam adhi-
>endx vidcnturjComplurcs (unt. quarum prima.
:ftipla vriliras delinqucncis , vuis ad frugtmre-
Jeatj&peccaredelinau. 2. vtpoenavnius â^^-

'«jûa^ZtJ^/uî^ terrcantur, dc emendentur mulci.
;. vteius, qui larfusell: innocentia[:& audoritas
cene luitinianuslmp. alicubiA-
illeratur. Ipic
Tocia crimina accrbe puniri uibct qiôd pauco- :
:umfuppi'cio reIiquicontinuoea:endencur. Et
juidem hoc ipfum non creduliratis led lummx ,
jocius humanicatis eft paucorii animaduerfionc

nultosferu re, Moderaciouamen hac in parte
idhiLycndaeft, (incqua iêueriras facile m ixui-
iam fjegciierauerit. Qupcirca Cicero quoq, in
.OHic.icainquit,probaridaeftmanfuetudoatq;
rlemcnuia, vt adhibearur reipub. caufi (kueritas,
incquaadminiftranciaicas nonpoccft.
1 1. Dcipftns Seaeritatisa'qaabiIicQtciniure-
iiccndo vfurpanda , qua: graria auc odio non va-
:ictur. Ponitcnimperionaamicij&inimicijqui
ndait iudicis. Cum enim fapicntcr lcges a magi-
"ftraribus iancita: Iine roDPo/ôi, ieu iuiis a^qualiratc
oppugnari aut violaripoillnriccrcccarum exle-

cutoris cifc vidctur , gratia.odio , prccibus vci la^
crymis non facii^ fled:i. Nam ii dclinqucntii-
gnoicendum eft , curliai^p mac,is , quamiili.'' vel
s 3
%%o Ik Epistolam ad Q^ Fr*
fi pmnibus ignoicendumcftjqaid (iintkgcs ni-i
^verba inania Qua
de re infigniahaec lunc
?
Ciceronis dictain Ciucnrmna. Vbi ludicis eflc

ait,reliîoni porias, quam odioparere. nonquid
ipft veiit,red quid lex oz religio cogat,cogit3re
nonfe putare folum nequefibi quodcunq:
eiTe
concupieritlicere-, fed habcrcin coniiliolegeiTV

rehgionem,a?quiratem5f:dem; libidinem autem
odium, invidiams mecumcupidirateiquGomnes
amousre , maximique a^fLimare conrcicntiam
mentis , 6cc. Itcm in i . oihc. cauendum cft , nc
iifdem de caufis alii pledianturjaiiineappcllcn-
turquidem.
lil. Magiftratus & principis
non omnia cil:
folum agere,n6 omnia ciuilia munera folimi fub-

ire, ied eorum partem aliquam adminiilirisfuis
commitrere. Sicut gubernatcr nauisnon vnus
agitomnia fedcuilibet ex nautis &remigib. {uu
,
alfignat officium. Caufamhuiusadmonitionij

?,ffertPlutarchus in pta;cepfis politicis: vbi,in-
quit eos,qui hocfaciant multorum repreheniio-
nibus 8c odiis fe exponerc, dc cum bene rcm ge-
runrsinvidia',cummaie.gaudioexcipi:deniqLie,
qui ab corum iLiduftria
initio ,idmirationi crat,
inludibrium tkriium exircld quod exempio cu-
iufdamMeliochi amiciPericlis, probat,dequc
hunc in m.odum aiii loqucbantur. Meiiochus
prxtorjMeliochus viaru cufaroreft. Mcliochus
panes, Meliochusfarinan didribuK. Meliochus
omnibuspra:cfl:jMeliochubhjbcbicinforcuniu.
Jûcperrinet Coniilmni prucics icihtonis ôyd
~- gencr^
COMM. NaTH. CHYTRitr, 281
ccncrodarumtxod. 8. Redtinscnim ncgotia
I
i]ua: in plurc. bonos diitribuuiun: conlicivi-
<lcntur.
1 V. Principis cfi: in officialium fuorum ditfta
& fada diligenccr lubin ie inqiiircre, 6<: cxplora-

rcanredle^ iu(teoliicio commillo fungantur,
anetiam fintÂypoîcd-yo/jaut-aj^vTi-^n^^ji-Tô/. Nam
hicquoquelocum habcciilad Catonis.Fronrcm
occipicio priorcm eile,plurimumqj pode Domi-
niprxientiam,&in(pedtiencm. l-^rcUcUrecerce
Ciceroin 4. Verrinadixit, omnium rcrum cur-
piilimun"5maximequenefariumciIe,obrcmiii-
dicandampecuniam accipere,acciiica prccioad-
didtam fiaem &
rcligionem habtre. QuadefC
ctiam cgrcgialcx Coniiantiniimp. cxtar, in hac
fcntcnciam. Ceilencrapaces ofHcijilium mnnus
aucgladiispra:cidancui.Neiicvenalciudicisver-
bnm,&c. Quoip'onominelaudaturceile He-
rodoto Cambyi: s.qui Siiamniiniufto iudici pel-
icmdetraxic, «!Jcincribunaliexpandic,&c. 6^:11-
mile quid de Actaxerxc narrat Diodorus. U-

broiy,
V. Defacilicate & patientiainaudiendo dc
quaetiaraiapicnsSyracidespra:cipit,cap.ii.vcLf.
1 y.PriuiquaperquiiiucrisnecrimineriSjCognofcc
primum,arq.tumincrcpa.PriuiquaaudiijeriS,nc
rcipondcasi«5(:inmediu fcrmonum neimmittis
vcrbu. Sencca quoq; in Mcdca afiirmac,qui quvd
ftatuacparceaiterano audica,cu iiccca-quLlitcitu-
3 eric tamena:quu non fuilic. Laudacurhoc nomi-
jieinManiliana Pompeiusbisvcrbis. la .croiu
S 4
I ;
%%t In Epistolam AD Q^fR,

facilis aditus ad eum priuatorum 5 ita libera: quc^
rimoni^ de alioruminiuriis efTedicuntur, vt is^
qui dignicare principibus excellit ,parfacilitate
in£lmjs elle videaiar. Laudatiir Augufluslmp,
quiegrorus quoqueinled:icacauIas cognouii5&
trepidates comiter accedere iuflit. Laudatur Ha-
drianus Imp.qui a^gre tulic homiLes eciaaitimos
ad coilc ûiii timm non adtnitria miniriris, quafi
finguiare liumanitatis cupidicare ipfi inuiderenc.
LaudaturVerppiianuSjqui dicerc folchat. A prin-
cipisfermone neir.inetriftem dillcderedebcre.
,
Laudatur eius Arlius TicuSj Anconius i'ius,Traia-
Bus,alij,
VL Deerudidone &c dodrina, quapra^diti

qu! (unr: principes,ta;:i5 ab idils rudibuSjtefte plii-
lofopIio.difFcrunrjquantri viui amortuis.Etpl-a-
lippus Macedo Alexaudru filiumiôrrabaturad
iludium Philofophi^. Ne,inquit,muitaeiufmo-
di agas,quaiiamefeci(Iepceniter.Su^tcnim bo-
naElitcerxomnia virtutumfundamcnta, omni§
indudrinE nutrices, omnisprudcntia;^c modera-
tionisconciliatrices, omnis ferocix&fuperbias
expultrices^qiiibjmiûri quifunr iMasîrhMtus.ia
gubernatione fua f scile taies pra:ilarefe poiTunr,
vtnuilaaliapotellas aiubduisdelideretur. Pro-
pc9re3 licterx a principibus nequaauam func
conremnenda: aur negligendd'.
V L Quantaia admonitionib.vis fit,exepIoru
a vicinis cognatiSjparenribus.aut ctiam immicis,
yel smulis,ii mehores fiat,pecitoru.vc li dicatur,
.
CoMM. Nath. Chytrai. i?|

Atqiii hic,vel ille,fi fiio loco ciTerjnon erat ita lo-
Cuturus, veladurus. Sic Horat.
Nonne vtdcs ^lbi m ipale vtvatfilim , «f^
Bants inops magnHm docftmentHm neptitnam
Perdere cjnts velit. [rem^
Sic Homerus Iliad. f
HaHdjJmiieifi natum ttht Tydea magnededtfiim
Sicapud Virg. i, ^neid.Priamus.

e/// non ilU,fattim cjno te menttris tyichilUs^
T^lts tn hofiefuit ^c.
S\c Appiiis m comitis cum Scipionc Africano
:ontcndcns : Quam, inquitîngemirceres Paul^'
ipud manes, fiiiliumtuum, petend»
lentires
campumdelcendentema Phi-
ienfura: gratiaia
onico publicano flipari. Huiufcemodi enim 6x-
â , ut Plurarchus quoqiie in praeccptis politicis
enfet, &
peccantes emendant, correCtpre^ &
lecenc.
rrOPlsMATA ex oontextn.
1 C Everitas jurirdidtionisfinefummaipfiuii
^ judicis integritate,eiurquc familis accu-
ata 6c confânti dilciplina coniiflere (Sc auclori-
atem fuam tucri diu non poteft.
2. Simultates cum fccleratis fulcepta: viro
Donomaeishonoriiic.x funt quamdedecorofa:*
Nam far^smeihonis lava cH d^Jplicutjfe m dif,
^. Vifi gravis eflhominum nih]Iiquerelis&
Purioioruiu acfordidorum vocibusnon moveri.
4» luftijudicis elt cx impuriiliuiis hominur^
^g4 ^N EVISTJOLAM AD Q^F R.
avarorum & rapacium faueibas iahoneftas cn
piditacesrummaciuiia:<âitarcerpere,non(ecu
aclidus pakorovem cx faucibus l.ipj eruir.
f. Se^^cricas in juredicendodivrabiiisclTeni
potefi:, fi varieiur gracia, & non c nlei vetura:
quabilis. Quocirca conit ntia efi: îdhibcnda S
gravitas, qu.r rc/iflac non lulum grada-jverun
cius quoq,'iuipicioni.
(j. lunldjclionis fcverit,;ci inft ir condimen
torum adûngeadaaiudiceluacfkcihtasinaudi
endoj lciiuas m decci nendo ii] racisfacienJo a
difputando dihgentja. Ha:c enim lenicas iihim :e
verirarcmtuctur.
7. Principis eft, ncc nimisknem eire,neqa
ctiam nimis cum.
tetr
8. Pervim jutmecun) ablacaaitlcgitfnBispo

{e(lbcibusreitu'uantura:quiilimumeil:
5?. (ôdquis inmagiilLatuinjuriofeinalio
decrevic , cur eodem jurc privatus parere recu
fet ? Qupd eniiu curu jufi:um fuiCjCamciconoi
pocuictieri injuftum.
Ko. Nefcvcritas acerba videatur^ mukis con
dimentis humanicatis 6ccomitatis miciganda efl
u, Quo maioreClprincipis potenc)a,coquo
que eiuidem huaianicas &, clementiagfatK;rei
Ûud-^bihor.
1 1. Anima cûidem hiftoriaj ePi vcritas, db
tamen a i'Occis, i-iCtorib & Or atorib. non iem
pec exi Aendum ciL ur ad iidcm vcriCdtis & hiizo I
îsc omnii ling uii , pinânc auc rcrib<jnc, cum ia; ji
p?S.it^ uz noataiiireivvuiciicemûamldecyali
cuii.
COMM. NaTH. CnYTRitl^ Z8y
«uius cxcellenris cffigiem pcrfe(n:am (ibi habc-

anc piopofiram.
1 3.
Laudabilis in principe efl/ummcTgravi^
taris cum /ingulari comicare,conjund:io.
14. Libros , in qiiib. niillum diiigcnris Sc mo-

dcrariimpcriiofficiumprxtcrmiflumeftjmeriro
boniprincipes,de manibus ponerc non debcbat^
I y. Si magiftratus <tiu7rivSvm in faciendo ofh-
cio accuratus cft, quanto idmagis facei:edcbei
ttTiVtJWOi
rsrs ET i M ir 4r 10.
EXemplo h<TC pars poterit cfie ei,qui R cdto-?
rcm ichola: alicuius iiiudris monercvolet,
ur inconfervandadirciplina fcholallica ieverita-
tem ,cum moderatione & bumnnicate conjun-
gendo a^quabiliratcm &; conilantiam ufurpet,
hunc aut liiinlcminmodum.
S^x fc ff^ m cfn bafiir [)a(tcn/cr6arer ^hJ)

iDoi.^cfcortcr Jjcrr 11 ed:or,ba j^ tcf) m^
ûrcf) ^(c r(a(];Cilid)crcn'Cr^cr[auffcncn
btfclpu[cn/t)icj()r2impt0!)a[bcnctivajJ
l)artl)al)t firafi^cn mujTcn/ bcivcacn laiTcn/fonbcrn
id) rccftnc cucl) tîcfcfbi^c 5ctn^fcl)afft nocl) fur ci=
nc fonbcr[id)c (S[)r/ Daji jl)r fo[ci)cn muttvtUti^ctt
©cfcftcn i>n[)tS[ic()cn gur()abcn mtt 0cbu()ra>tc«

J>crf?anDcn vnb i)aVonct[td)cmuruthcn(^C5iicl)tt^
$ct/ct(icl)cmtt©cfcnanup(3C.nimctl)abt.C^tn£?n)i(
id) cud) nur <]iutcr mcpnunf^ crtnncrt i)abcn/b5 jr ja
^bcn fo ciV.cn crr:ft \\\ rca.icruuf, ctvcr fc{!;. jl Vn ctvcr
^^PiKiUiT^n §curauci;cu rcôllct/auf t)^ c^^ itit t>a<
lS5 In Epistolam ad Q^Fr,
2(nfcf)cn()abc/a[pft>cnnjf)rtn^(ctcl)cni^6erm
^cn ciwr fc[I)f? v-nb Dcr cn^rcn fd)onca/ iniD i);
i^
tm f:<mfa\x^cnwcUtt S)annohncfok1)c[)<
(td)ct>ifc!>ftni>ni) SCuffrid^-tij^LCttbcr crnfr/uCi
l>tptt)Ct(cntnt)cr©d)u(.3cln'aud)cr/nicl)fn>o(
fircn ma<^. Q3(cibt DcrtDC.^cn bcf?cnDic\ tn ci
tun<^c foid) cincrcrn{i'(id)cn tJifcipdn/ jcDoci)

it)cmiôrbci)a(t/ M^ ficc^fctd^formt^ fqi mb b.
ia^ anfc[)cn Dcr ^^crfon ni(fyt ^crcnbcri' n-^crOc.

^t(ffr abcr tvcntay taîhvalidn furcrrvrc^ci
Dbcr gucH tnnb afcid^fcrmtac SjtfCipltniâ
tt>ofo(d;C6 and)ntd)t\ônctvcrai colicgis , m
cncb ôn t>cY .Obmtcit lcfldkn.Orcs 5uaC(
nct fci;nD/acf c()cf)c iiî5rt)c/in ti) ûncf cr mtd) sti
ta^ fon\l (n €^d)ii[rcc5tiitcnt fctnc bcfonbcrc n:

(cufftt^^fcu obcr Q3cfd)tvcrun(^ fiafailcn foii
cljnaUcm ba^ mani^bct^^xidn^cnb Difcivttnt)
(td) init) crnfi[id) i)a{tcnnmg/aufffocid)c %
^bcr fcfd):!^ auff^ bcqucmcftc a,cfdjchcn mov^c
au6" cri>cr ©d)ti[ort)nun^ inib hcvfclbcn legi
rtd)tt(5» £-6 mtif abcrctncrnftiMiD^cftcnbuj

târbci; fcijl \vctd)C fkh bimbAVdfy tûrd) (Sunfi' c
S)a^ nid)f bcrocijcn faffc/ aucf) aifoi H^ man 1
faip nid)t tn acnui^ftcn Qjcttad^t f ommcn nu

gut)ctn mufj man aud)flciS]%^'nt) imtcr^ro
fci;n in icljxcn mb icfcnitvcvd in crtnncrun<3cn \
grma[)mntacn/tn fd)c[tcrj mb flraffcn crnfli)

tta / a()cr ôci) fiirnd)tt\3 / auff baf^ aKoCitcin iâ
(tdjcûnciaun.t bahcr) gcfpurcr u^crDc. 93iit ^tc
m^ t)cra!cicc'Cii btiuicn ifi ncroitd) M. Eufcb
fhihgddyuSiy\n%^îim^\iid)hci)cn\>m
'
•
_ ^ci
COMM. NaTII. CHYTRitT. lif
4m^cfcn/in mid)c @cl}uf niun hifmikn in \>itkn
^
âacn fcincruht^cfcoen/rcin hcufcni^nt) fd)rci;cit
? t)(r^^cfd)n;cncnc^cl)6rcrha(j/ affoDaecfivactnc^n*
ucrfrcnD^crhcrtcntcpiKnmcvKn/5tcSctu(crhcf<»
fcn jrcn frci;cn tvlucn/ imi> tixtcn Yoa^ fic nur fclbf?
jvoffcn.S)crrcCj3cn cr aud) fur aKju ^cf ; nD 'con 'cic*
kn mcd)tc<^cf)alfcn tvcrt>cn /u>o nid^t burd) fofcfec
itnbiv^fcif/ tcrnad)fofvKnbccrn|?/ bciTuicr juâu*
hcrf^ and:) û j^chraud^cn ]:>\ia^l i^cf)anM>ahCi i>nnb
trhafrcnrourSc î\3aiibic ivnat)cncrn>aan^finN
iid)cr fd) a\ul)cif oDcr iMtiKr(?anM>crfcf)cnhcfrcn/
Da^ f ontc cr jbncn fctd;{luf) ou $ufc f}a!fcn mt) mv
|cpfKn,Stcicm'(\cn aDcr/itcld)cau{; ^yofljcifcnb
rmfcî(d)cv QBcifc m*obfid) funDiatcn / Uc muffcn
:nrrijcccrfchfai]ic[c:;^cn/ obcrcin^cttfan^^ im@e«
^'cnc^nuf^ Da jTtr bn jTcu. €? o ctm cincr fctncm^M/
rd)ufcr crii?ai> hcnnfid) cnrrvCnDct f)affc/ Mv miiflt
im offcnf td) ivict^cr ;:^c[>cn. Siccincn anbcrn att
:r i
"mcn kib injuvurt hattcni tk mu\{cn Dcjjcsfcic&cit

;^n)hrcnk!hitnct5crinni)fcfbcn.S)icfc®cfrrcn(3t<^p
fcit a6cr nikhtc aud) r*?of iM'cfcnicurcnaûf)arf
i?nt) i>nfrcv3fid) fd;ct!Kn/ itv"» pc nid)f mir iMCfci! au=>
:cn ^ci)rcn init? a,anii i>atcriid:'Cn ichfid^cn ! iKrma*
auna,cnrc>;fiif'/fo3uf?acn/^(j(r5ucfcrfrvWivori
^cn.^f^^^^^f^^^^^^^^îr^^^^^'^^!^^^^^'^^^^^^^^^^^^^^^
)on hci)cn<2 d)i![cn vrd> uni verhrcten ftch i>nt) ar^
^cnchm/ Da Dod) fb cin ô^fa: mntivii/ m'o fb cine
chcrnicffis^c Jrc-ohcitift : itcm Da fi^ i>icf ^rofcf]o«
rcn fo iici Jaculrafcn/ foiv^cfDecaniinib^^tce^
ranf?fcr/f^''oicf hA-ff / fo i>icf :OBcrhcrrni>nb Sur#
(vcn fciin / an mivH man fvct) appcIKcren f an wti
vj: ii>'ic ficbfid) itHV(5 iHnui fo cinc mcjftgun^ t>nt
iSS In EPlSTOLAf>i AD Q^FK^
ixnhi^hitin^micdlav 'cnb ^tnbcifd>utcnfei)tl
muffcn/ m «jcfdicn fo cinc arojTc mcn(|»c fcincr f na^
Ibcnmb ?^nn4in^tn auc^ûr<^criJrib S^cHcut

Jtinbcr mx cfncm Sân rcctjcrct tt?crbcn ^nb M /
fo[d)c5uptid)(i>n52Cu{5(l[ud)tntcmanl)i>cr(^6nnc^
mrb. &oi bcnvcacn ctn furitcmcr 93ccin/ bcr cnid)
fonf!f<tnfftmuttai'nb furfid^ti^^Dnt) tavncbcn trt
t)crPhiio(bpbJai>nbautcnfprad)cn^nbiiiVnfrcn
nô(crfarcnt(T/tnfociiKrnamkjftiisCn<Sd)Utrc^
^tcrunaftd)aifoKr[)aftcn/baîi>cttcrDtcjcntc3Cu/
t)tcjl)nmfold)2itnptacfcf^t/nod)aud)bte:cn(5cn/
fo fctncr btfctvltn vmv" icbr vntcnvorffcn na(^ ctnc
(i.nhixn Redorc Ci'iU'(3C9 i^crfanacn [)abcn m6u,cu.
@ont>cr[td) abcr '^nlid) cuc:> Dtc ^>ud)cr Scufmii,
tic cr ôn fob(id)cr jKffftmaiL):ib 2(iu-t>!).tuna a^'.tci'
fd)ufcn t3cfd)rtCDcn/ in^^t ti\nn avA! fctiK cpiflolas
claflkasâcm? pctfîtd) commcnîrfvuD cud) aujf^
trctvftd)fl^crinancrhai'cn/raf?j[)r5tcjcf[):f;cnflctf
fta fcfcf / iMit) cud) ntutmcrtrcf-r au^ tm ipaiitcn

fommcti U\)\tti tam Ihx tn ^cnf:li>t<^cu ctn fuxh^.ii
<mc^ n^ctpftd;cn tnt)i\>o%cnicfffafcn ©d)Uirc(tt»
mcnt^tinbcnircrcct/ibann âfcK^fTiônctncmfof:
d)cn Rcdlore crfcrDcrt mxb i bc\\^ cr rcof^^cfcf^rt,
miff fî-fft^ / vnt) barncl)cn c,\\i^, fatifftmutm wX

^cuhiîtcb fcj). ^^^nfumma/c0 ii)ir^ fn t)cn biutcrti
^nt) fvfclifîcn Sturniii nid)t0^bcr:»unacn/ baf? oti'
bcm atr^^f cmcii trctvcn / pciil n^cn vnD f obnnVi bta^

fdiufmct[iT:'6vjcf)cvtafcirimcd)it.Q}n5btcn>ci(td^^
tn^crmCi.'\maHn/ &a^)r|urctvcr^crfonfcf(i|1
Mcfcâ[(ci?n]ro.trcrad)t[ViLcn/viitcrccrt6uni^!iD
(ajfcn bmxaî) anflclk.n \cWiba jr tôd; ^cr ccnfut 1
^rtctl
COMM. NaTH. CHYTHiCf, H^
'Vfd( vui) cinrc^ ca\T SclICi^cn nkrt vnrcm^crffctt
n)t/ WK VK( mchrlollcn Cai:nbat]diafsctic;cnu
Knf{ci|Tiv3n\v;ncmcn/tvc((i)c jr.iimvtmitlcntbc^
>niaiMiDi>orl)Cl)aItviuffcr(Cf^tvntbcfoi)!cni|l/i)n^
ic cuii^ tiwn rccl:cnfd>n;ftf i^^'"*-'^^ f^^-^^- ^^^ 5nât
>on fold) ctncr Obn.Tifaf / wddn bk 9Aad)f {jnt
»ci;D (uci> ini^ ftc/ivojln-c^nuttrccttmad/Ct/jU

ntvrlaubcnvntciivrcj^/Dae^ccl) G^cft^nabUjUcl^.
ibtvcnfcc/ XMcn(;ci> ûcntfci.cm Vak.
^T Olipurarcvirdod ili e,meclifcJpuIorum

^^ ruorun) piofug' ruin diitinit.LiieatcraL50-
le ofiicj tui iracraton.m cjiK rclis nioveiijqui cc
im exiiiimc, itascum migno ho-
re iimult.ues
orecooiuiceptishabercCLim eorumimpuriili-
vs cupiditanb (ummacur.^ a:c]uiratereiliteris,
ceoru alios virgis aJios carccre punivci is. Hoc
utem uiiunue moneo, ut iinîluiiiciplinaiScfe-
erirare in teipto & domtilicls tuisin oit;cio co^
inendisnrar Neiriiimilib deli^liisrjbi&ruis
s.
arcere,alios punire vidcri poliis.Sine n.diicipli-

a&integritafepnvat.i, eam levcritare quafiib-
ideinicbolapnblicahactcnu.suii.isf SjVixpoiles
jdinerc. Quareiitjuilain diiciplinaregendaiSC
dhibenda icvcritas,dummodo ca non varierfjf|^
eii^cdlu pcrfon.irum, ied conlervetur iPcjU^bilis.
Scd camen parvi rcfert abs teiplohuinicemo-
lidiiopiinam 2'qualircr^'diligenrerexcrccri, ni
lidcm acoliegistuisher, qr.ib^ssciusiociirai;!-
Iratus aliqua eiuldem munerisp.ntcmcomnii-
In At nnhi quidem videcur noiilane m.:gna va-
:
*5io iN Epistolam ad q^Fr.

rietasautdiiBcuItares ncgociorumin fundion c
illa lcholaftica , fed ea tota gubernatione diCci
f^linx maxime fufrineri , cuius ratio exipfis fcho-
ajlegibus expeditaed.
Conflantiaeftadhiben
&
da gravitas,qua^ repagnet nonfolum gratia: 6i
odio verum etiam eorundem fuipicioni. Adjun-
gendaetiam efl: afliduitaSjindocendo^fidelitas
in monendo ^ adlioitando objurgan
: in caute
doiSccafligando paterna quacdam affedlio. His
rebus nuper M. Eufebius Plniagathus com-
rnodus induflrius 8c felix fuit. in cuius fchola
multos fa?pe dies ferula: quievcrunt, ceflarunt
cafligatorum eiuhtiones, ita , ut imperitus quif^
que difcipulorum quodammodo facere videre-
tur.quodliberet.QuibusiIIerebusfortaflehimis
lenis haberi poflet nifi hxc lcnitas fubfecuturum
paulo pofl:, fi opu^ eflet,feveritatem tucretur.
Delidlis quidema pueriii fivelirmitateautjudi-
cii inopia ortis facile ignofcebat. Qui vero dedi-
ta opera & ex maii tia aur petukntia peccaverant,
ii vel caftigationem fuftincre, vclcarcerem ingrc
di tcnebantur. Qui condiicipulis furtim aliquid
abftulerantpalam idipfum redderecogebantur.
oui aliquid in alios fecerant iniurioseîisfimilc
*
ûid in fuo proprio corpore erat fuflincndum.
Hxc iiiius feveriras acerba&intolerabilisvide-
retur , nih mulris bonx doclrina: dc adhortatio-
hum paternarum condimentisquotidiemitiga-
retur. Quod (i ha^c moderatio grata in Aca-
demiis d\, ubitanrapetuiantia efljtamimmode-
/ata libcrtasytam inftnita plerorumque iicentia
deni-
CoMM. Nath. CnTTRitr. l^^
deniqi tot profcllorcs , tot fncul .ires,tot Dcc.ini
tot auxilia,cant:iprincipnm, ad qiios prouocare,
cuilibcc libcrumeilâucloritas: quam iucuiKia
tandcm Rcdoris moderatio in lchola infcriori
potefl clTe? inqua tanta multitudo puerorum,
ranta adolcfcentum, totciuium& nohiliumli-
bcri,vnius hominis judicio rcgnntur &
vbi auxi-
liis & coiUgiis illis nuHus locus eil: relid:us. C^J^-
rccum hominis eil:, &cum ipla nacura

egregii
manfueci 8c circumfpcdi, tum vero etiamdo-
itrinis philofbphicis .optimarumque artium Ihi-
diis cxpoiici,Iic Ce adhiberein fchoicC tam iiluftris
gubcrnationc, vt nullas aliusredlor tamab iis
qui huic muncri te prarfcceruntj quam etiam ab
iis quibus pra;es,delideretur. Impriniis autemli-..
bros Sturmii dcaperiendis ludis litterariis cmC-

Idemqueepiilolas claflicas tibicornendo,(5<:mo-
n co vt eas accurate Iegas5& dc manib. nunquani
ponas.Continent enim quaudarn quaiieffigiem
prudentis &moderati regiminis ichoiafticiîra
vt iingularis eruditio &grauiias5cumeximiahu-
manitarecoiunclrain SchoIa:illuil:ris rcclorere-
quiratur, nullumqrie adfopra:termittatur in iis
ouicium hdelis accurati & ImdQ dignijutl^nrn-

tismagiiiri.Eaque cmnia cum tibi ipfi tamilllv
diole obleruanda dc colehda putem,qui collega-
rum tuorum cenlura:,non es_ bbnoxius.-qa-onam
modo retinendafunti!S,quibiis oflicium fuuni
ita crnimiiTuir! cil, vc t ihi de co ruLioncs rcddanc
) (Scsbiis magiflracibus commiilam cR, qui pote-
itacem habentte &:ipibslicubi labantur, quod
T
2^0 I M E P I S T OL A M A D Q^ F R. ,
ranieri denieiuci- Dcus auertat , luiilos faciendL |(

VaiG.
SEXTVM PRyLCEPTVK:.
rr SFBD rros s ro s n il ^gAT,
tCynê qÛirj>} hsaiiJ]h?ôs iffs vsU i .
s E V
D £ S A L yTE E T C O MMCD I S T C-
iiuj piouincias piocurandiS. u
IJRyEciPTi hiiius inidum ed pqg. r f, ibi

Acmihi qiiidem vfieiitur&c. Finispag, io.
ibi. Arque huic tv.x v cinntati &c.
Eii autem hoc ipfam prarceptum longe pul-

chcrrimam,omnibusque qvi aliqaando tcCiG &C
laudabiliter prarcre aliis cupiunr , quaro dilv^Qn-
riilimeobleru^ndum. St nc enim nonnuli viquc
adep negHgence^^ , vtnonconi^dercnt, quid rei-
pub.requiratvti'icasÂl:;'adpublicamuneranon
ff^cus accedunt , .:5C miCrcarores ad nundinas.pri-
i;jAtum fcihcet emchimcnuira qUcTrentes.de pu-
blicoparum foliicici. Mcnet igitur hic frarrcm
Cicerooperamdec vcfubdi.i fuiiint quam bea-
nilimi ocvronuiis generismaKi ah* ns vel auer-
tanrur vel mcdJcina teuTpcitiue adhibira miti-
gentur & raifi-eranrur.Eihocquidem ipflim pr^- 3
ecpuuTi non niideproponic, auc paucis abibluit;

fe4
CoMM. Natii. Chytr/et. 1^1
ic.^coniofc &ornatc,c6lo tcLc arg,iimeruis ad-
.iioirisidiilviilrii:, qjxcLiiurinoaiiiutînicquuri-
tiAnalyiiviwIebimiis.
A7s(^^4Lrs rs.
Prim^m arcîTmcntLim fLimitur a cauî hnali

bunc in modiim.Cuius gratia omnia in gubcrna-
tioae(iur,idmcrifocoL"di<3i curxeric bonouia-
giilratui debet, Atqui fubditotum vtiiitatis Sc la-
lu:'s catifaomniain ûbernatione fmni.Ereo la-

iDscCvdlicas rubciitorumbono m.igifltatui cu-
ra: eifedebet. Semper cnim in adionihr?s no-
ftrisquibufcumque Ipedtare certumiincmjCvih

meansad eumducentibus quisrcndis, ^tucn-
disfoiiiciti ciFc debemus.
II. f" Irerum dciumprum ciz a vita frarris an-
cexfira, hoc modo. Qui icmper amans &flLi-
dioius fuic publica,' falutis, eoque nouiine a mul-
risceiebratusjisdeuicepsquoque fui iimiiis eilc-
dcbet.TujO Quindtc.talisfuifli. Ergodcinceps

quoque hac in parte tui hmilis efie debcs.. O-
mnes enim virosgraiies prslertim magiiirara
,
fungcncesj dccet conllantia.-icem ^ vt quam col-

ledlam hvibent bonam exidiiiiationem 6c iau-
dem,eam non ternerc eftundanc.
III. Tertium a comparatis feua Minori ad
maius. Siis quifcruis, -auc mukis ec.ia pccudihus
prctefi. earu conmiodJs vtir.iariqi leruire renerurv
quato magis hocr eqcitiruinbiis â hoininib.&

ijiudclibciis^ nec uo lociis ac ciuib. prxeil. Boa^
\ T i
1^1 Tn Epistolam at> Q. Fr.
enim magiruratus nihilabonu&vigilantipalioi
rediffcrt.
IV. Qiiarriim Pcnrum a (lanis inteiyrirnti;
i&:fii(litia:Quindiriceronis,Qui5inqmt,mpro
curandarabdirorum lalure plurimaKadreniss fut
i n tegritai is & i docu n cra, is eaf d en'
urtiti a^ d edi t i
virtutcsconftanter hbidebet habcrc commen-

datas. Quindl-asautem hocfecit.Erôdeincep;
qu6que eaidem virmtesribi comn-iendatas ha-
bcredGbec.Minorem copio{epro,bar,& quidem
ita vtaiiquot iatexarmodosquibus lalus fubdi-
rorum procurari &

conferuari poillt. Quoruir
primus cfi: vetus ^rs alienum toliere,6r curare nc
nouumcontrahatur. i. DifcordiîS &z (c-ditionej
pacare 5 .Prouidere vtciiiitates, non abimperitis
dc inconflanti plebe,(ed coniiiiisopiimatimi gu-
bernentur. .i.Toikie cardes furta ac latrocinia
tam idnerum quarn oppidofum 8c fanorum f,
Remouereafima, fortunis &onolocupletum
calumniam.6'. Curarc vt fi.jnipLiis Sc tributaciui-
tatum abom.nibtis ojqualiter toicrentur. 7. O-
mnium querclisadirum &::ures publice &pri-
nadm fK]lepra:bere:nullius inopiam & folitu-
dinem.coremnere. K. Nihil.]ceri->e,crudeliteraui
fuperbe in quenquam agere cum ryrannisilla ,
minime foicat elfe diuturna.5). Subditos ninîis

exadionibus ik fumptibus non onerare.
V QuJ ntum argum ent um qu o prxc eptum
.
hoc probatur fiimitur a compararis,& adiuncbs,

fculaude A fiaticorum.Quod populis etiam bar-
baris a magiHratu debctur, id inuico niagis man«
(uciis^
COMM. NaTH. CHYTRitl. 2^3
h |(bctis<l>chL!mrinis,pra'l''l;2-ndum.M.jgil(ratiis,po-
pnlis ctiam barb^^liisqiKilcs iuiH- Ain, HilpAiii,
i\§ Gaiii,hoc cicbenc, vt corum pr.ui-cdus commo-

ciis iaiuti& vdlitati (eruiar. £r>o caclcm miilto
magisciebcr man(uetis& hiunanis, c]ualcs(unc
>i/iatici,c]uihumanitatcc>w;ittcrascumahi,sgcn-
tibus, &: cumiplis cjuovîic Romanis communi-
carunt.
yi. Sextum a iuflo. laflitia «5:gratitudo rc-
quirunt vtiisquorum c"loulrinis 6-c prs-xeptis e-
ruciitiiumus , fmnihcaiionem &: ii-
5:ratianin)i
(iem noilram viciihm dcclaremus. Atc]u? nos
Gr.ccorum doclrinis dc prxccptis cruditiiumus,
Ergo vicifiim iis grarituciinem debemus. prxrcr-
timcumiiocipium beneficium alia oamia lon-
giiiimediperci:.
Vn. Scprimum ab eruditioue <5c virtute fra-
rris. Qnj apueritiadocrrina: virruci& liumani-
ratideditus f-ukjisin magiRraiu pra' cirtcris de
iaiute/ubdiroram rollicitusenedeber. Fecithoc
ab ineunteaTate QX3icero.Grgr| dedibditorum
faiutepra: aliis rolhcirus eirc dcbct.Maiorem ilia-
ftratau6cocitare I^latonia, cyai ccnfl.iirin porcila-
tis (k {apientia: coniundione bcaticatcm & ialu-
temrerumpub.conlidcrc. '
VIII. Odlauum ab honoribus quos Gr.xci

Quinclo tribuerunt.Qui anipliflimoS;, iuis meri
tishonoresfuntadeptijii opcram dare dcbentjVtj
eoidem tucanrut & conicruenr.C^^nd-us Cice-
Toliuiusccjmodi honorcs eiladcptus.Ergo eo(-
ilem tcnetur tencre & coicruarr. ^.driior iiiufcr^
T i
.
jt54 ^N Epistolam ad Q^Fk..

tijrdii1:in(5liQnehonoram,quora-n» cilij.SjinquJt^
cHf: vulgares alios tantum^tcmpotis caaiacoa-
ceiios ali.^.s mcritis iiKignorum vi''cn.im tribu-
..
tos. Vulgarcs ranquarn viles cenfei contcm.nen-

cios.TempGiaiios ianquani]eues,r>on magnopc J
rccuraados. Horura autca"? qju mcrifis cerris &

pnrclaris ri.ibuuinur , lon^âm a.-iam.inouir clie
ranonem. Los enim n]2'7niiâciei5dos& liciiti
meritis .?.cq-niui /unt,ita benf^merendo quoque

de continuandos tuei do3 ampliiicandos
alios
iudicac. Mi n orem qu o que pi obat eo um cratione
eorum quicin hoaoremQu^ndiab Aliaticise-
rantiufliituta.
VERBO RrA4 D E CL A R A^
tia.
Htdc]sA hu nc fi n f m
Oui p}'dTm:] madRratibus.
f^t :t ^sii ernti-t m [or^m'\id ed: (i ibditi.
Si:Hifiia?nhcar<JJ]mf] iravidclicct vtipii pro- 3
priurum commodorum obiiuifcantur & omnia

ad communem vnliratem referant. Iplo aacem
AriftordcS- Politjtcilc, hac vnaremaxime bo-
n i)s rcx a Tyranno d iTert, quod Tyrannus iuum
ipims commodam ;pe'51:cr,^qu3:rîr:at rex fub- 2
d: -orum. Sirn«'e qujd de Pompcio allerit Cicero

ii. Oracpro L. Minilfa^cum ait,Huncaudicbant
3 'tea nunc praeicni'cm,vident ranta temperaa-
v\î:i{>r:: manlucluJine, hun*.iniiatevtii beatif-
finii wlleviajariir £pud .îios iU:d.uiailaiie com- 5
Riora-
CO M Sl. N A T H. C H V r ^ ^ J. l^f
moratur. £c qiiidcn! lioc iplt.n: piMcepaini ina-
gillcacus Ciiuibarais,non tanuiincic mundana
liacfelicicaie, veruni etiam dc aircj a I6gc pociori
vicx^cern.c beaticacc incelligercdcbecjvc iciiicec
I ciLisc]uo.jiracione Uibditi iinc cjua'.:i bcatjflimi.
Uffinii4?n ier/y:0^tf c.^lchr(^tpi.m <?// , Dcnuolau-
dem admonitifni miiccc.Elt cnim viri poiicicia-
JiLmiadmoncnris, vbiisredealiquiJdixericauc
feccric honori cius non inuidcre,nequG fauftis
âcciamationibiiS,5c laiut.-bLis parccrc. ican.fiet
vt t xi'pprchcni7onefualir aucfcoricas/ Sc vtavi-
tio cosaacrramas, virtatcm augcndo c< pcobc
f.idaac didtaa tac]uaip(isdignioradeii(5l;is com-
para ndo, vc m onct Piutarcli. in pra:ceptis poiiti-
cis taciendam.
^^f nnmiip^c^-diPti ] Opiifo enim curat vt o-
uibus qr.am oprimc lit prolpccl:urLi:idem circa a-
pes cuia: cd apiario .idem cquiibrii «Sc .irmcnta- ,
rio cuicuncjue. Si igitur ab J>omine eriam mntis

Apccudibas tantum curo: impenditur,quid \icm
hominibifS iUxtideiconcrcdiLis n5dcbere cen-
renduseil;^ quiideo-7!.//,Lr.jA&6)i ab I-iomero dici-
Seneca de ciemctia ait. Scirc dc
tur.-qiionianijVt
bct ciuium non (cruitutem libi tradiiam j (0.6. tu-
[ tclam;ne^ remp. {uam ei]e.tcd (q reipub.
y^hftefHmm,i^m ,<î;(hrhr/T'j Eiegantcr &hoc dC
aliisnuiitisiniocis huiusepiftoixadhibet Cice-
de qi>o erudite dc prudentcr pra-cipic Deme-

trius I^halcreus cxtremo ntJ. ipuweidA. Cum
i^'nim non lcmpcr deeoium turumque fit recli
T 4
z^6 In Epistolam ad Q^Fr.
expcilitaque viaSwîincvUa verbomm circuirio-
ne aliorum vitiareprehendercj & ramen feacipfa'
reprehenfionerefpub.carerenon poflir:cIoceti-
bidemDemeiTius modos quofdam^quibusres
eniam ^raues & acres finc mac!;na audienris con-
tumelia & dicends pericido de-core,tutoqiie dici
quos hxc quoa;locum habctTuum
pofiinr. Inter
quo pr^cjpir^vtcumquGm oriicucommonera-
cerc voiuinus.etiam tuin cum lapfus eil laude-
muSjnon quidcns ob ea quîmprobefecit (hoc
enim minime eilet viri bonij izii ob ca, qii.T redle
in codem illo pcriere aliquando admdriiilrauit.
Cumautem cxemplum quodartcrt DeKietrius
ad hancepiilolamexactiilimequadretjeiq, piu-
fculumiucis afi-cYat/aonpigebitiUudpauIo ver-i
boliascxponere.
Inquit igitur Demetrius: iiis qui admonen-
dusneceflariocrt, itaiit commotus &in pocnis
fumendis quod Q^fratrcm fecifle ilibindefe-
{
quens epiilola tcftatur) modumexccdat,iubii- *
cejc deberecum qui admonere vulciilum ipfum

iratum pridie aut i^zi\^.q magnnm Liudcm
ante
ciuiiccurum elle, cum aiteri cuipiam in codem
autetiammaiori dvJiclodeprehenro parcerero-
mnesque tumvnoorc clamaile iilara ipfiuscle- i
mentiam dignameirequam omncs celebrarcnt

& a,'mukrcntur. Rationemautcm huias prxce-
ptihancreddit Phalereus Singuh,inquir,homi-
nes libenter imitantur iemcLipfos cupiuntque
prioribiisiuislsudibus cumuiumaliqucm adde- 3
te,imo potius non interruptam nuliique cxce-

ptioni
COMM. NaTH. CHYTRTfl. l^J^
prioniobnoxij^m laudcm iibicomp.irarc.Forei-

(îcur vcidipiLimille iracni>tlus accuraccperpen-
fcLqcIaucicfque ixics dcinccps diiigentius cumularc
Sc conlcruaccconetur.
JE.S ahetiufnncfûm^ quod fitvtcx Ariftotele
priniOc-HT. patct,Si Scc-Myxvoi w? ^nxtmy «77^ Tnfiii^-ôc^
"Taf^p^t;.'^ TrpoffTjfjjvvsc '>TX-:v^7:confoi yvy:Taj\yO(.>Aoci{cii^
tt.^fôv-ni iwv S'A7iTf'^/Lou.nn\'. Eiindem hocloco or-

diaemreruat Cicero. Prirno enim innuit fumn
ptus non neceilarios clleminuedos, deinde nul-
luRinoaiimars aiicnLuii contraiitndum, atque
ita veciis pauiatim di (loiuendum elle. Eodem pa-
dloaptidDionem Moecenas Augudnmmonef,

quod ':7-Ao;/7Dj a.Kpillni cb^ ovmi iK.nt-j TroMct ?\iic^(6oC''
lftv,»> ix- Ttv juyi^TTOf^.ciccvccAiinciiV cc^potîr«ij(,
(JHulras abs te e[fe hberAt^s ] augcndo videli-

cct ante mos rediiiis,^: nnniiendo 'umprusqui
ipie quoq, modus eft a^tica.y^îiiis, non poilremus.
minoris A fix (ic dicls ab lonc.
/{j/7*ielrc<iionis
fiiioXuchi, ncpote Erechiheiregis Atlienieniis,

qiiamuis aliidici:5m malint a lananefcu lonc, fi-
lioIaphcci,quemrcirpemfaciunt gencis lonicas
icu Gra:ca:.IonicT veteris vrbes xii.nominat Pau
Gnias in Achiicis , in quib. lunc Bura& Hehce,
quas polllonas Acha:os,!nquit,mcoiui(Ie.
(ândi^Wi minoti Alia inclu(x,ab ortu Lycia , a
mcridie mari Rhodio,ab occalu mari Icarioja Bo
reaflumine Meandro;oIimreG;eMau(oloCv Ar-
temifiaregirucelebris. de quoruiepulchro Mar-
ar-S In Epistolam ad Q^FKh
tialis. Aere n^cvact-tc psnd^ntia fJâajoUa Laft-
dwas immoiiicis C^r^ tn ajlrA f?ratn»
Sa?^:pfm] Infblam hanc reuvrbem potius lo-
niêaicribic, quiaei tiiucim.icn:, Patria Pychago
rar,vaiis oiim iiclilibiisceiebcaca.Horatius voc i
coocinnam.
HaJtcyt a/r^^^.JVrhcmCznXidaohiisvchihC
fi^Tiishiiltoricii Herodoro^^ Dionylio celebiC.
Efb mic iiu vibs H.-licarnalTs 'sîn ilthmo Chcr

ioncfi Caria:,inter Coum t(i Rhodum.
Rccremas ]
qux maior laus erc dc malori
quoqui* cum laborec5iua(fta quam vrbcm cou-
turbare & dirucre. Nam Pind.aro ccil.e <rîm 7rt\iv
cuiuis etiam terra: lilio e(l (acilirniHrjjpacaruiii

vero reddere & recrearc folius Yf ei aut hominis
diuiniefl. Ifocrates quoque regif officium cilc
^vK-!\ctij>{p\ /j.iy>t->^vAy fA.iKf>ou 7rti€i-j, Dc Philippo au-

temMacedonelaudaro,.qiiodOiyni.humeaertii-
fct,a]ins cjuirpiam dixir,cum omnibus viribus
adhibicis, vix vnquarn talcm vibcm conditu-
rum.
Sedriofjes] Enumerat prxcipua pubiic^tran-
ûilliiatis impedimcnca.
'Dtfcordiiis] qua: (untciuitatum Srrerumpub.
pernicies ficuaexaduerfoo/twvoctJyTOi' sihhiâsv Ksq
/1 '
*
' ' ' r '
aiebat Ancifthenes,
Opttmatmi^ conjil is'^\<ke.i<;tK^%Kii><, non amultt-
tudi-ne h/^s^.^ûtu^c , vcl a paucis ltMyu^yji<Z^. Vc-
jfofimiie auêmeli complures optimos^^c intel-
Jigcii-
CoMM. NaTH. CliTTR.f. T. l^y'
iiL;ennllimos felicius Rcrunipub.jrubcniacuhV
p'\uhiruLOS circ,qunmhonjincs plcbeios omnis
».uiiiil;i<i?c virtutis i^jûaroSjaur etiamvnii liomi-
ncin tyrannicum. Nani itnxvypovTTccv^' cpotîccim-
dnmEaripidcm Proindcprouinciarum quoquc

prxCidcsvc£tc in confiiium homines prudentcs
edhibcbant. Ii(l:cai:n teitcIfocrareadNicoclein
5ra^7&)v jiTH/.<&TTi)v.Ncc A gamcm H oni,rcgi rcgum irv

hoMcRum fait habcre aiiqucm in confiiiLs ca-
piundis Ncftorcm:imodecem a-vfAr^puSjuovcic No-f

ftori /imilcs concedi tibi puflulat.
c^S^dyfite] iiriitima; PhrygiA%Lydix
Bithyrjix,
Pcrga-
dc Tro.idi:cuius vrbcs celebrcs fucr^jit
mum patria Galcni Antandras, Adramydum. E-
ius liuuius celcbrarur Caicus.
LMr(.'ciinAcvpidom\qux runtfa:ncra,mcno-
pOiia,flngcllationcs annona^jnonetXjpondeia,
n^cniurajadukerina^.Gcrri-i.^mfveu^creijCV^nn^
LarfOCfmafknoru]qux alias ^crilegia appellam-^

F.i?r/^,fort^n:fiOtti?Yrizccnim tria potiiiimutii
pctit caluinnia, qus: eft culpx aut fiagitii alicuius
attribatio falfo fa6la alreri , vt is aliis putear, ipfi-
ufq-, fama&exiflimatio apudalios imminuatur,
vel ctis. damni accipiant fortun^.quorum
aliquid
vtrumq;animu hominis otioihm 6^ traquillum
cfle noj finit. Veru igicur cu; iilud Clcathis apud
j
Stobarum Ka.icovpyoTipov ovSlv hcithoxvii igUTraxx^^ y^

^'TTOLTY^Q. -TOVTnTniafxivov/ultTcci eivct7;^cc77&iyTfoc 7CV oa.-
iiv itTioy, id eft, Nihii fere tam ed mfidedcun«

,
j©o In Epistglam ad Q^Fr.

ûam calumnia. Poftquam enim aiiqucm afe
perruafuiTwclam decepic , odium aduerius imme-
rentemconcicat.
Ono ] bonis enim fuis cum quiete 5c otio frui
ponuntncmineeos molellante Scitft taw ntC=
mmtj kw^tx rne^ âbcii Dan fcin x\a<^mxmi.
calumniatoreSjMetonymia leruiens
id efl, ipfos
orationis magnificcntix. Quidamvero prsto-
res auarij^LOf aTrAo^BijVt VerreSjacGufatoreslocu-
pletum ipfi fubornabantatquc inrtruebanr^vtex
eorum prolcriptionc vel condemnarione qua:-
ftumfacerentjipforumquc bona occuparenc^vt
êmporibus Syila:ciuis quidam m.odefiuSjin nu-
mcro profcnptorum iugulandusexckmauic.O
uilla Aureliacur occidisdominum tuum Qu]b. ?
fub Phalaride illo Bclgico^^: tyrannis G liicis
nuika noftrofeculo Qiundo

fimiiia accideruat.
illi limiles fuere Lupo îbpico accuianLi oucm

,
de tuibata (ibi aqua , cum tsmcn illa biberec

in ripa iiiferiori.Et notum eH: prouerbium:Ca-
^nemvtcxdasfacile baculum inuencris. Yrinani
vero exulcerato Iioc feculo non eodern modo
îcerc poiremus.Nomen (k profedionem rcli-
îcnis orthodoxa: , nuiltorum , eorunique adeo

Guos minime decebat aaaritix , ambitionis &
Pfychotyrannidis,miniflram efle.Hgrcenisi lica
illa eil,quatoriuS hominibus innoc^ntiillmis v-

noqua(iiclucor confolTum eilj&adhuc quoti-
îeconfodicur.IuxtailludTertulIiani apoioget. \
3. Eonus eii: vir G. Seiu3,fedmalus,tantum quia

^
Chri-
COMM. NaTH. CHTTRitT. JO^
fcliridianiis.Vt cnim ttim tcpoiis, ira niinc quo»
<]iictantLim noraen,in mulci!,piis,6v'iandiscon-
demnatar. Vcre igitur de cakmnia dicunturil-
la IloCratis i\> to 7A-J t?? uv-jdoineoi. «« i^ jUiyi<pDV XflC'%
;cf y SîacCoAyi. nyi co yinm rcu/rni KSi-fuvpyorfpov *,

ri mn
roui juiv •îvSôiUiMOVi ivdoKijuavrcvt; <fi ccJ)Kov'Iî iTno»-
, -^'Van fi Soâ^-Tm^
KCiVQ^Wi cfir^ ' juiv (Âyi^^cw cc:)oc.vHêi
£,9r9>!jTX7a roii a,'6H.ovaiVy ov ccv Tvôi 7X4wohiruv udiKe/i
î^TTD^vtnv,
Fnifi incoUnt ] ram oppidanis quam agricolis;

Non igitur, vt nuncferenr, imponebantur onc-
rarnfticis, & nobilioresinterim atqueopulen-
tioresimmunesabibant. Proportioautem Geo*
metrica requirit vt vrius non magis onerctur al-
tero. SqAni \s qnimultum habet,mukum quoqi
conferat.qui parum is minus.
Tokrari£^?iaiiter]^vo cuiuslibec facultatuni
<juantirate.
NfiIUfiSfnopU>n. ] noncnim tantum admittis

diuires..excludispauperes federgaomnessqua-
bilem 6c eundem teprarbes.
Cuhicido exrlfifam] Huc illa Agapcti ad lufti-r
nianumlmp.percment oi^^yoariroi /uivx:zj-^.pxî ouf
ro7i <ft.(ijuimi <^ n Kpuroq rm kvco it,ov<ncLi; )(jgu( cti/Oi^n* t»

<y:« 70/4 \sm fsrivia^ ôMopKovjui^-on , n-a, KVpiii tui' tow
iiiciKay.v cLyiayoMriV yOioi yd'îi i^^npoii ytvo^Ju. awv

S''<sôii TSiQvmv t^l-~ y.o.tiiivpvcniiuivnv S\o-7:tiriLU. 1 cr-
tincnthuciilaCiceronisproPiancio,vbi,Nemx-
JOI In EprSTOLAM|AD Q^Fk.
ncma congrcllione neque ianirormeus neque
fomnus abfterruit.
VeUtgAli ^ddittomm ] i£dilitium cft quod ad
êdilespertinet vt munus ardiiirium.kcm iTdili-
:
tius diccbarur aui iam f uerat êdilislicuti^confu-

larcs &
pr^torii qoi vei confularu vel prxcura
iam craiirhmCti.ianr aurem qui lcgcndum h;c
ctnfeant vc^fngali icdiiitio, vrinreiliijnrur adlu-
^dosxdjiitios pccuma' coliatio. Cogebantuie-
iiuiuionnulliexrociis?-diudosa'diiuancertave'
€i\<l^ penderc tSc conrribucre , vt ita in vrbe ^-
Jja
îilciali^nmi im.peni.is i!beral.s& m^gmfici vi-
ên poilent,& iuluper aiiquid <3c \^ qLiidjm non
C-^ûianJucrari.SilcgaSja^dilitiorumjfortefieri
poruit vta^dilesiliidepolira demumxdilirateia
iumpruum ludss impelorum ccmpeniationem
has ii. prvjuinci s cxadionesinflituerint. Mcmi-
sirhuinslociTuniebus Aduers.lib.zy.cap.i.his
verbis /jidilicianiti lailor lufiteavedigalia, qux
protiii'iciaies iudorum nominei£dilibus Roma-
li.is pendebant:qi;'S:q ue eis in ornatum f ori,appa-
rarummurierum coafcrebant,vciutiioieni quo-

<jimtriburo.Ha:c Turneb: Initio autem ardilcs
hanc exadl-ioucm habebanrnoniure,redpreca-
lia.LoDoâ autem confiietudine inreruemeiire id
Guod ondem precarium i-uerat,in neceiLirium,vC
iit degeiieraucrar. Noftri dicunc ^x^ dnc )^\^[
iarnadêinfiff.
fno
//^»*^?^«(:/f/?j]ardilinus.A m
HS^£Q j qua^nollra monetaefficiun: 5000
«oronatos, aucargenteos vncialss (vc Taleros
loar
CoM^f. NaTII. CHYTR.fr. JOlf
Innchimicos:u'ciuiiiomiiKint) oiô Seflerdac-
iiivji iinûlAjgc!ierc^nci'UO,auaieL-o plur.iii erri-
C!uncxxvcoronatos.DicanLurrcflciTia.t|Lialiic-
jvjirercia. Vak-bancenim duabusiibns argenrf»
vj las indicaiic Itx noraril. &Selibra qiiaaicx-
primic litrera S.quam podea cum noca binariili-
ncola coniunxccUnc^hoc modo>HS.
Tffride/eiîrJ.b Aii jticis.
C'*oderat i.im ^>-/?.*r«/«/7?]Gecmanicediccrcs,
©annan fd)on mxw\%va(^ / Mx> fd)ou au^>a*
//«j cjtierdis]^'^ cuafeacricare.

ILloconfilio^ ame fcilicec cxcog'Cato : quod i-
^flim quoqiieconhiium iara {ubiiciec.

Op^ >v;/?^;w f¥/] cxti nxim us, fuft uL m us.
^n A/Urtgfcio] Ibi cnim non viuo.proptercft*
juii ibi anr dica:ur,aut liac,nercio.
.hdtemplHm monitmem»mgJ\vt\:mh?zc^mz xt
"ercndi benemsritis p;r?.tiam confiietudo, vt ii
irpcperadulationem iii numerom Deorumre-

eireaCQr,diiiiniqae honores ipfis haberenrur,
|n.i de rc Plinius lib. .cap.y.Deas efl morcili iu-
^
:.irc morcjtc, &ha^c ad ^ccrnam gloria via. H^c

roceres iercRomani;hac nuc ccEiefti pail ucam
beris ia\s vâdic maxim^ omnis :riii rector V eipa
faniis AugufluSjfeilis reb.rubuenies.Hic cit ve-
uitifiimus refcredi bcnc mcrccib. gratia nios, vc
aies nurnuiib.aJicribatur.Quipp;: 6c otrjniii alio
i\ notiiina Deorii , & qu.c iifpra retulijfidcru cx-

\om\\iU natafunc mericis. SicPiirii^ , Aiiitx:>i:dks
lUoqi primo p«T.aii,7r/^!v won ffH/^«cy ivi^ymKni /i>^»K

ô4 I^ EnsToLAM AD Q^F r:
jfî TO ^cLQ(hoL^:y.'aL o;<}'>i'7rf>0ffXum''''H<i KP^ i'<^îiu HoCl-

giturgcnus honoris f quod Ciceroni forte obj
rcprciiamconiurationeiriCatiliii^jtotiReJpub.'
cxirium portencicnrcm,habere cogirabant Aiia-
tici)adnonnullaex iilisnori incommcdepotefl
referri.Ipilimqnoque M. Ciceronem luUiob
iuaj defunda: tale quid meditatum eile , patet ei
cpifliolis ad Atticumiib.xii.compiurimis. Etii-
mile quid Auguflo pollicetur Virgilius in prinoi-
pio^.Georg.
Htc vmtu m capo tef7tpWds marmorepona, ^c
& Horat. Epiil:. i. lib. i.
Prdfenti tthi matnros larqimurhonores, Ifirgdn

dasûe tuHper fiowenponimHsaraSy Nil crttHrtm
altas ntlortum tahfatrntes.
Noftrumîo meum. 'S>z^ /Ic fratrem fuiho
iioris participem facerc voiuic , quafi nihil Iib
cum iiio no iit commune. ('aulo tam en po ft et ,
iamdicetjVtnonmiliipotius &c vndeparertol

M. Ciceroni hunc honorem habitum eile.
Cutitntes^hîx.
Tuis niaximis henejiciis'^ hoc videiicet bienni
Afia? pra? ititis.
Lex exaperet^^^lcx vid elicet de reperundis Re
petundx aurem pecunixdidirs iunrquas magi
flratusj&iudices velvrbani velprouinciales ve
alias pubiicorum ncgotiorum curatbrcs,aut.ol
iudicandum , aut ob aliad aliquid publice t:iifc
«diendiim accepcrantjCC quas poilca iidem qii
dede
COMM. Nath. Ghytr.«t. ?o7
dedcrantabiis, quxacccpiik^nc i< dicio rrpctc-
bjnr. Lcgcsautciii de pccuniis rc|x'iundib ['iu-
rcsfuerunc vc : i.Lex Porcia^ric a M.Poicio Ca-
toncdidla. i. Calpurnia,aL.CaipurnioPilcne
f trib.pi.
J, laniaaiM.Iunio iôeno. 4. LcxÂ-^r-
uiliaaCaio SeruilioGlaario, cjni cani cxplkajTt
dc auxir.de (ûib.plura Sigonius jib. i.dc iudicii.^^
cap. . 7.I1, gcncic aurcm h^- ieges vctabaiit nc cui
inpubJicu oilicio conlluuto cociliatc pccuniant
o^ liccrer.Exceprionem aurcm alicjnam hiicelegi-
b>is inrexum tuiirc appa- «i,de iis r.imirLnrnpcii-
.lisa pecunia publica ii.brr.ihcndis, c\ux ad ho-

norjnaPra:ri iis prouiiicivC mon imenra exr.u-
•
cndafacerciu. quaquidemipiaexcepaonc pr.E-

j iidcmad maiorcmincegntarcm"1!^^SjB£i oincii
ieiii;ioiamforrcexcic;uevo]ucruni. ^^f
C.ipereLieret ] vr videlicct (ine vioiarionc !c-
gis rcpetundai uni tanrifm dc reditibus pubLcis
prouincis dcce!p«LTe|icercC;, c|uancuni nd rcm-
D plum& monumcntummeo honori cx.ruci dii
rcquirerecur. Sunc auccm verba huius partis pie-
picra.^jcmphacica. lij. ec.m-i oClocauias indu":-ic
quibusiurc&mcriro impcUi porucric, v:obla-

cunimu usaccepcarec. 1. Qâilli vhro,ncmi-
S neprcriuspccesiccjiddcvreuiiicnc. 1. eiliduui-
dcmpro maxmiisvcnuiq; Cic ronis mcrics. <;•
û.iimaqu.voliinrare & iuh-niiiiime, ncmine

frordv^contradicente h-.cobcinuiilenc. 4. quia
jcxnon j.irohibcrcc. \. quiadaLU rjoneracinLeri-
o Luium vcea.Quxiud'sJmpeduntur. 6'. eafucuru
lu pcrpccuis teaiphoinamentis. 7. quianoii c<*iii
V
3oS In Epistoiam ad CTj_Fr.
M.Ciceroni,quamPop.Rom. &aliisimmort3- ^
libus coliatum viderctur. 8. & quia fumma
|
cum fua dignitate illa acciperc potuerit : dc ta-

menjinquitj nonaccepi, vtijquoque, quibus
nec deberetur nec quicquam accipers iicerct , x- \
quioreaninlo fuamiacSfcuram ferrent. Exiioci-

giturinfigni integricatisCiceronis exemploob-
ieruatio eiicipoteflj de moderatione, &conti-
nenciaa viro pt«iitico adiiibenda, inmuneribus
etiam iis , qux non iniionefte videntur accipi i
pofrejrecutandis: vtyiijquoq; remp. quxftui Iia-

bere dedifcanr, &c definant. Si enim viri quique
honeftiflimi etiam debitaacciperereculant^cur
aiij indebita iibi conferri temere flagitant .''
Dtis tmmorultbH^ ] Piutarctius quoque m i
pra:ceptis poiiticis monet de largitionibiis, &

'
vult vt per occaiionem fiant, qu:E pnttextum' iia-

beat eiegantem atque iioneftum, coniunctum
cumcuitu Deiomninoadpietatemducentc. Sic
c
cnimiimuiinanimis muitorum exurarur&co- 2
firmatur opinio, numen elle magnum aliquid ac

vencrandum:cumqriOsip(icoiuntacin magnis
viris ccnlent,eos ita iibcraiitcr atq*, jdacritcr fum-
ptusm vencrationem Deorumficerccernunt.

Eratd^gmxvi] :4)vinntc()l>atfccûmallm ©> -2
rcnrtnncmcufcnncn. _
Erat lex ] (eu potius permi(]]o I gfs. :
fi^ccfpitnduy^^ non pmam J Simiie qnid dcfc

recitatlib. <, ad .rr. epi/l. ir. quod pojftaliquoc
ab bincannosipiefeuU.ijrprouinciaî.iiicia.Vcr- 3
badicli' epiituia; ha^ciuiiC. Obh^c beneh.ia,

qaibi*
. ;
ir^CMM. NaTH. CHYTRifl. ÔC)
fiv ii!Tol>fl'.^pc'cimr iiulloshonorcsmihi^ni-

f .1,1, .
;.
cemi hn(* ; llatu.ii fana iihpH?ni
t .eclumin vilaaliarcnôlcllLisciiiita-
t,. iDcraderibijCju' ha:cpici:diccmdeiwe,

it r ] r.cmpe adiiiri), iiqiiidem vidcrenr,
XI. V-. 'hcrcrur nonaccipere.
- /,t r4.r,,oe] Inierir huic parri exhor-
t:. . >
' :v.nicv'nari;hocagar.eamq;paiiio
p
... ••)iiemndmodum ?iiiigniiiiijil:rat.
"I rren.j.unuch. Ouelupo c^niiiifti.

iiivjMan) pignusaiit depoiltum fum-
nHi'cr.QUin.
. a prxi orcs eligebantnr.
i^]^n qnodnuliis ruiitterishLimani"
elicn? i q naiiones:arq, ira quodam*
.^ft^, ac bai bar^ ccnieri poflent
udeleg.in^-er fubindeapud Xenophontc

a^.Litq.argumerifmjVtdixianiinon. Si
iiiiid. barbm-s auterja iiiutispecudib. pr^fe-
% coriicomodis v- iliran ieruire dcbcbas &
s •
JVZ'^ hnr dches hominio. ionge omniu
1
c< .' qbjbus
-i
cum alii, tulii nos ipfi
.
.
c .injtitemaccepimus.
m?.t>^.it^Li^<ty t?<Âô:rica:. Noh eniiii
la.. . .«. . iin? rubdi.ti,%]uamqi.odnam tuumiii:
ciiv '"tT! nu.pf rp? ndendum eft.
, . ^mc:tm /7^;?>.^t?f./<j',]liier(^humanicres
i i^j rrliudoCl-ruiar profccU&:(j^/Atf,*-

. ''nk.<^rax'ia oiT^nis i^hiiofophiet pa-
I . >. V liuiat: 5c Atiicnas
( olim -uivh TrojjhvTêAcv
V 2.
.
^To In Epistoiam ad CL Fr.
res dixerc. Iteiib.i.dc Ora^ Cicero Arhenas vo-

C'LomniudodrinarLlinuecnccs,inqiifb.rii:mma|
cikendi visinuenta iic& ncrfecxa. N€cii>;noratur
lliud. ^rmu vngcmum^ Gra u ded-.r ore rcthndo
^Jî.Hl(ÎOjrft.
/^ cjte^h.ctccepimif^ ] Eode modo arguit in ora- ,
tione pro Arckiapocra, ei ie parroLinuim debcre '
tanqiiaprsceptoii iuo. Quod U ha'cJnquit,vox

huiiiS honatu pr.Tcepdlcjvconrmata nonuilisa-
Jiquando ialuci fuit , a quo id accepimus,quo ca:-
leris opii:ui.iri & alios ieruare podernus , huic
pi ofccto ipi] , quantum ti\ fiLUia in nobis, & o-
pem & iaiiiteuj ferre debemus.
jdequib.ad Att h*b. i.ep.iy.fn-
/?i/^^^?*.^ê///>f
''
qait. Neqj n iilg res aut ka iunr obfcurXjVt rcfti-

iTioniUj iui 5i:a.dubi3*,vr laudadonedeiideref.in-
tduû au' e poiiiiunu res a ie ia conlulatu o;clias
%cjidcre [hxiQZc,
nomine olimJîiiioiopiu»&: nunc quoquehomi-

ncs iiceraii l"ere acc uiaorar.
/^ri:^ /^*r/^jquaiircmciecc incondderatc hoc
lu fi^diislldcm fatctur in BrutOjinter alia his ^
vcrbisvtens.Comeritab.irdeclaniitansciialiquo
qLiotidie idq.fa iebammuitumctiaLatine,icd
(jra'cei;ipius: vciquod Grd^ca oraciopiura or-
nanicca {uppedsraMS , couiactudinc iimiiitcr La-
ruic Jicciidiaircrebac. veiquodaCrscis (ammis 5
r ocK)ribus ni ii Gii^cc dicCi.em,neqj Goriigi pof^
C ai iicqj doceri. u/ *-
COM M. NAT IT. Cn\TK/El, tll
cxJo:lnnA'i5clapieiui.rli:m'n<i,i'l,uoncm,A 1-
iLorclem^Tlicoplirartum^Djcx.irLhmnjXciia»
pnonrfm, Dcmo;lhcnem quoriiin omnium iit»
'
I
dulum lp.5l:orem iefuifle ajibi Liiis ptrlpicue iW''
dicac In ilruto ^]uoqj famili.ircs iuo^ pr^ccpcores
nominic Antiocham6<: Philoncm Acadcnikos,
f E>iocum Sroicum,in ihiloiophi.i <5c in (ludiise* :
loqucntix Molonem KhodiumjocMenippun;!

) Scraronicenfem.
T^rdter *:o rmn ufien: fiiew ] q uam i n m a gf (Iraru
conilituti,omnibus line diicrimine ilibditisruis
debenr.
/'^î^frr-jjinfuper.
Prdciptii ] iiue pra:? c.TtcrJs (ingnlarem iidcm,
opponic enim inter iecommune (!$^prxcipuuin.
Sicutctiam inorarionepro Syiiapr.Eurca^terf.s
pra;cipuum qiôd mihi coniulifuir, pci uarorum
,
ca:ceris commune ell;. Item iu i.oi^ric. Amorem

>
q uendam prxcipuum, in eos, quiproaxati funr,
ingenerar narura.
Expro^f/ere^ exerccre ad rem vclvfum con-
ferre. NilenaTiprodeil: benc didicillc; ficciles
bcnefaccre.
S Prtnceps tnênii ^^ dnElînd^. Plito ] Cu h oc !o-
co celebrariiiirax , illius Platonicx dodrina* iiac
niencio , non abii.irdu fueriraliquaco de ea dicere
vber.usaumeosipiiuslîaronis rjoxqucoir;ni-
'
husobuia^pleniusiiiteliiâiur.ScicridLiigirurc^l:
^ pvincipcilium Philofophum in ho^ theormare,
Bead fure Remp. vcl Phiiofophis matîdraiib us
V 3
3it In Epistolam ad Q^ Fr.
vel magiftradb. philofophis, explicando, confu-
meieaiagnl qainti&toi-u icxr.an aclcpnn uU-
librumdeRepab.Ii^ qiiinco.n.ciifpucîrde rhilo-f
rophi<^jadrccf]:egi.iberoand:aTi Rempub ,
i\cica-i'
pa arq; vcihtace, & (puAcagiilluiTi iuuLT! .^jviiiern ml

ea Philcrophia ab ineunte xlhlg '/uhinrtir i> squer
non ficadambraca,&ad exccinam coA auaiidiîr
cinaiLaccm,& elcântiam vic^,& orarjonisron
formaca Ced qiuT a rebus his caducJS animrnr. a
:
uoceceiunquecQnuerrar adid qfiod wrc dKui

jiiirum adioiidam germanamqy e Dei co!?;^); «o-
nemjquemip1um/J^*f^^6^,iJ .It, inujuai bo- 1
nuMiillamqj cognirionem <^^y<^v oc^-pif^ &!. s<- 'xi
VfJvcpiAoT?^/^' vocac. Ecmhacqun!i. miandamicn-
tOjConfidereaic lleipub. (alureiij 'icfenc-raccm:
quodiplum,vcverum eile proDet-^re pa.doairius
repecica, Philophi.T ipiiusnacuram 6c vcilua es

inueftigac. coius quidcm proiixi fermonis pri-
maria hax propofiao eit. Magiitratjm re-
rLUii diuinariim <^cc -e humanariuTi kienCia in-
flruufcum elle oporceic , vc rctte , commode.

&fcHciLer rcmpub. aciminillrare poffic. eu.-s e-
nim iLmimam cile Reipubl. perni-
uTntjJivr-aM
ciem. Cotra aurem veram &c germanam TjziASeiAi

eiufdcm eilc pra^lidium & hrmamencum. iVe ve-
rofucarar&mencic.r PhiiofophiiEignominir»;, o-
dium, & inuidiam nobiiidimjE huic 6c mnocen-
tillimas fcienciiEConcicet (omnibus n. a^cacibus
:
verum efl,quod in ^.Tufcui. aitCicero. Quorus

quiiqj Philolbphorum inuenitur qtii fit ita mo-
,
âtusjica animo ac vita coftitutiis > vt ratio pollu-

iac.
CoMM. Natii. Chytkjii. 315
lar.qiiidiLJpliariliiamnonoRcntacioncfcientiq,
ihd lcgcm virx piuer > qaic]i oprcnipcrci iplc iibi,
ac dctrcrfs iliis parcar,(5<<:c. ) ciifv rimen quoqi vcri
•âdulrerini philofophi coipfo libroindicat: &

5po(lcah'bro lcxco& fcprinjo ver.c illius Philo-
lophia:rabicChim,ciurt)uedifccndxracioncrn<Sc
iiiodum copiofe explicar qux omnia eo vcr- :
gunt , vc confter , quarenus hxc Philofophix co-

gnirio Reipub.gahcrnacoriconducat, dcquan-
copere cidem iir necedaria. Summa eftjcufto-
demPvcipub. oprimarum (Lienciarum praîidiis
inftrudlum clle oporrerc,non vr cius Oe^gia fit u~
;)^pw^-»?,&(cientia eius vel improba quxdam to*»p-
>«feu fubdola vafricie^Sc: callidiras, velîroAmt/-
f -rogdî^îci, &:ip(epcric planei^r infociabilis&:
cimvomTt; , qui in fructuofis iliis contempla io-
nibusanimum fuumfruflra fatigcc : iedpotiuSj
vt illius doclrinx dc virruris , quarum habitum
difcipiinGc adiumentis iampridcm induit ratio-
o nesomnes referat ad cornmunem humana?Jb-
cietatisvrilirarem. Ingenij autcm philofophi-
ci xssTDTumffiv inlficucns , notas veri Philoiophi
hasedeaic, i. amet veriratem,mendacium
Si
odcrir. 1. Si vere fic 'yh^ûeov,6c n5 ranrum vnius
r S aiicuius parricuLe , fed vniuerfa; fapienrix fir ilu-

'
diofui. 5. Si corporearam cupidirarum vm-
culisliberj&oranibuscafibus humanisficf''pe-
rior. 4. Si fpleiidore rerum caducarum non
comoueatur. y. Pra?tereaabeodem vultabcllc
V 4
^14 In Epistoiam ad Q. Fr, r
6 adcireaucemingeniuin docile, mem.Tiamfe*

1j c&.ipram adrespercipiendas; icemTi^/xM^Tpoi»
ya^-rtiv^tn- Qtc]-, adco mores concinnos venu-
> ,
flos , iull:v^s,pIacidos , faciles &.id (ociecacecom- \
muniracemc]: vitcr, quammaximeapcos. Refpe- S
xiraurcni hos iplos Piacohis l')Cos Agapetuiin ,
i -.aad luliinjiinumlmp. cxhorcotione, eoic];do- ;
<ftrii),i: tvrpnncipi Chrittianoro inconcinneac- '
Con;]"!!' Jauic vcfbis: 'E' p ufMxioMiS^ê^y^rns iv^ti/iciiQ
yor,i,h^ ,
',1-
^ -eiiTiîi<T^'"7Ttt.?ît. wvi nt^ , otcl* qi ihoQ(pci '
yi''::,.(tj'jf7i tm (^t'UKha.<. ^ (hcLa ih^vtrrtfjn,' x.ayn';)^'invi(; $/-
<iêii ; t2 S^>i ^ o(Iqc , cu c* ^/s Tipvoi^ v/A,m dlcf.-yruTii ^X'^'^^
iiJifiKov . 'i Tcmporibus

a-A.M^^. 78 Tra^ iui hiyuAvoi, i. ^
Vcrtris declaracu ell beatair vicie ieculum de quo ,
veceruni qaidoT.i prxdixicjforehoc, quando vel

ijp.cncia! {ind'oii regno pocirci, cur , vel re ges la-
p!iM)riaM'i:udiaam,plectereni:ur. Ecvoscnimilu-
diai.pienc-iiEColcnreSjdigniiâbicieftisregno, & ^
iu regni adminiilrationea ftudiis {-tpiencia; non

rrceiiiitis^ Si enim araare lapienciam, ftudium
ethcic hipiencia: inicium autem lâp-enci:^ cil: Dei
:
timor qucm incra pectora vellra habc; is , lem

',
per proiium perrpicuum iihid eil: quod a mc di- , i
cTur. Vcauccm iLiniores,quorum plcriquema-

gtiis iliis vC preciofis Piaconis voluminibus de-
IHcuuntur , Lacini h^c cum Gra^cis conferrc
pollint : non t)'2v^'i' J'>^^ Placonis Verba , a-
liquocies diueilii a\ ioci& repctica , his fubii- ^
Gcro
Sic
COMM. NaTH. CHYTRiCI. ?Tf
Si: ifTiriir cp^ftoLi fcprinia ad Dionis propin-
Kuo-Df cti' ., &H cV ûTT^ i^^ TttTi 'ZtraAiujCp: J.nâ yjy/ 751 TTyji
|<yi6)7WU TO.V& lCefjJftU. »(pcXWl» olv (V AJ'^^»' 70. CtrfipW77-<VflC
A( ap-«î Ây>i7B> •TOA/^.»CSt.< 5 •75 rsjvdfu&s-jfovTtouci^Ta*?
Hac rcf um xpcncfntiacoactus tantuni dixi ad

( , ,
vcra:i'hiio{.ophijf coi"nmcndarionem,eius dudu

6cau^picnstP?"'rum intelligiverepoflej&in Re-
pu'oi. &: f.uiiiliari ccquarnam (jr juila vivendi re-
gn!a & v'ia:îcproir.dehi manumgenusnunqua
prius dciicurum varsis calamitacibus cxagiiari,
quam vcl v ere et recte ph i l o sc>ph a n^
T I u N u s rerum publicarum adminiilra-
M G E
rionem penes fe habc ret: v el opcimatc s in repub.

divino cjuodam numineimpuUireveraphilofb-
pharentur.Poilcaibidemhxcmt morabiliafub-
i-tngic. Hac egomenic 5" voluntueinltahani
6c Siviliam vcni. cunc enim primum ad ealoca

profectus (am. Quo , ubi veniilcm beataltali-
,
c rum 6c Syracuianarum meniîxum vita nullo

niodo mihi iacuic: bis vidclicet quoridie iaru-
i
rum titT! , dc noctu nunquam jacere iolum ,5^

c]Lurhuius (imtgenensêxilliscntmmoribusnc-
mo omnium,qui iub ccelo funt morrrtlium,qua-
tum vis valeat bonirace narur«T, C\ in iiiis abineun
te.Ttateenatritusfuerit,piudc-nstvadet,nequc5
temper3ns:neqiêccrfe,utinillis virtutibusor-
l.netur, laborabi:. In quinroquoqucdeRcpub.
£cSociaLcm cumGlauconedillcrcnccm iiiduci^-
•
515* Tn Epistolam ad Q^Fr.

Eriamfi,inqnir,idqLiod dicainabfiirdum&ricii-
ciilum apud mulros in miarum tamen ; (rKon:^ t
VCtlU.t<n'ZS'0\ntKi1 S ^lKQf/^^lU, 7U>V (fi^VVarOpiVOJU.iVMV^^CO-

, X I I \ I >y y f > - ~
«•/i',!^>ct»5"i ycLKMvn!u>KcLyCt) 'J) i>-f. yKxi/KcoV) Tcu\i 'mKi<rtvd6KCt}
'Si^SiTtl euiôf^Tn^caycvi^. Hoc cfi:, vidc quidfimdi-

dturuSjnid Philofophijinquamjincivit db.fum.a
mam aucoritatem poreftaremq^ obtjneant : ve
hi quinuncreges&:optimatesdicuntur5& rert
/limmam obcincnt, germana & cumulara quada
ratione philofophenrur :acin idemconcurrani
civiiisiilripotcnria&philofophiajipfarumqjqua
nunc in varias partes abeunt invicem rejund:a&
arq-, rcparatarnatur.^ , quodam necefTario vincu-
lo in unum coalefcanc ; hulla erit, mihi credc.
Glauce, nulla erit malorum in civitaribus quies.,
gencri humano unquam,meaquidemfententia. 3
Itemin 6". de Rep advcrrariorumobjcd;ionerr
rtfcllcnSjhancpropofiLionemrepetichisverbis.
•Ti \t ^wti^npov )ige.KC^v 7ref<j<rovraj clj "Tro^^Cf weAV <2W sv ctvTî
•i (piKOTo^-it «p^w-rr-, i. e. nonpriusuUumrcbuspU'
blicis maiorum lincm futurii quam Phiibph» w ,
jpfis lumraam rerum obcineant.Quocirca[ut lu-
lius Capitohnus (cribit ] in M. quoquc Ant onini

Phiiofophi hnp. ore lemper fuir iilud Platonis,
florere civitates,fi autPhilofophi imperarcnt,aut
Imperatoresphiioiopharentur. Ex adverfoma-
ter Neronis, tefle Suetonio, dicerefblebat,Phi-
lolb-
COMM. NaTH. ChYTR..€I. 517
lofoplirainlmperacon conrranam cllc. Liciniiis
i'hiio(ophiam virus,&: pellem publicam nomi-

nabar. Quod qiiam (liJce (Scpravcdidlum ficô-
mnes prudencesincelltgunt. Eriamfincchodic
definc, quiin cadem fincfentencia. Sentcntiam
hancPlaconiscciam repecit, Philo ludacus pag.
61 <plhoG^CvC>a<7lMV<rei)0-tV, C t/lcH. 'S^TîV (pOLV^tTSU JUVI JUCVOV

' '(ciLTai ^^fiSi^yiwvoi id dvvc(,uii = '^-i/.Tiy tov ts ^« j-/Af-
>t>;i'(S ^/Aocrcô' ciMc(}{ct;rpeii I7i^<:i av u juiv ^^(KyiAct^
7€'JfT2M ^t^ VOM^KrioU ^ VI J\ '®£x cL^^îifeoffuuluiy y\ (Pi. ti^
idem oractilum Platonis his verfihm eKpjtitt

cUrtjfimpii nofterfoan (âfeHm, .
w -mh^taiVK oiiiyauc, dhkdii Svyiroi^fôiTDi

et>i TbTOt/ 0?jyi1 ihTTli XCl/(J3« TJ TETWXTZtl :
> \ 7 ' p ' o- '
aâ <ptf
'
ct)^ ivdaujuovin Kctoic, te -aroAW te

)fl / V C/ V 5/ (V ~ /
ct«'9nott< ^Y. o-nxv 6-0(^01 cu 6 î(; aw\7r<TfcL(plfG>9iVy
mi euv axiKt/iva) (rfîluj 7JfAc^<Tivd\>\^coi
%l \\dr, (hxaiKviii iirmvjuivi rt K^fir^ tb.
f Quprum rententiam icaredderefu-

musconati.
Vrhihw ^papHlii t<inta fnhrnolemalorum
Qndc reatiies.cju ^ p-iufii mal^ cjHandoa^fatHYae^
Qr^^fieru forian ? refpondeo,Jpes ea qHify<vis
O L^rf^Htdafty confirmo tamen, non :*nte bearas
(î<m popiilti H^bes mtfensfore ejjMam (apjetites ,
Uepira^cranti regefveipfi^ magmve dynajidt

^S In Epistolam /© <:^Fr.
?nvig lent verdi fophi<£ ,
patrt^q^fabiti,
Quid aiitem fit vere phiiofopharijdocet etfarm
,inc|uadam Epi(lola Pancr;idicem Muionius his
infigjaib. verbis, (p/Aocrocrft y«ei',5x)0 7Tjc<d?JC5£.9«p<7«&K 7ot;_
fjLiAOvfjiiVQ^ Af 7oy fcqu/Tev -te aua ^^yatAeiTct^ *(^' fma/ttf--

ioi. , ;(C6( 'maLipU , ^9^^ a'd€A<Pwi' , j^ju ip/Aftn; , )(^?t; o^/Mc;Cov*Zt
«<7-«v «ar^yTtov.lrcmipfequoquePlatocpifl. lo. ad

Anfiodorum,Tr y) /SiCctf i','„9^' ^y-,i>y tix^ ^><h toiS o«
f%^«v epSiy<;o've^.5» J. c. nam conliantiam 5'fidem,

gravitaicra jintcgrirarcmq-, eqiddcm veram ellb
Philuiophiam exiflimo alias vcro dc alias res
:
connectentes peritias 8c faculcatcs, il qujs elc-

gantias,& urbanitates vocaverir, vere vocaverit.
hx quibus omnibus apparet vcf u e(i$ , quod paC-
£m fertur,omnem virturis &Lipientia^Lmdeni
potiihmum conljfbcrc. Beneautcm
in ad:ione
agerenemo poreft ni/jpriusmaleagcredcdidi-
,
cerit. Nemoaliosregcre,nifipri^rcgercpo{Iitfe
ipfum. Nemo vel piicrum rc£te intlituerc po-
teft,ni{ipriusipfefitbenein{litutus,«oq-,,queai
inftitueredebet,mukorrjtiior&;doclior.Quam
^*t;>rdoclum,fapicnrem,moderacum,inregru,
&innocentem eife eum dccet qui non un; ho- ,
mini, Ced toti alicui Reipubl. genti, aut regno

flimmo cum imperio ef!:prxfucuru' ? An non ei-»
dem quoq; Socratica illa infl:itutioatenerisun-
guicuhsad[iibendaerit,ntnonti.5nt<r«x'Zivo/,'a)^tf£-
H%f,KotifAii^nKOh antcquam didicennc Sophrofy-

iicn«
COMM. NaTH. ChTTRÎ, ^T^
i!cn. Nain rincerui>i cflnifi vas^qiiodcunq-, in-
fandis accdcc. Ec
Qho (emeleil tmhnt^t , recensferv^Mt odo^êm
Teifa d'(f.
•
Notum aurem cfi: vclex ii. TufcuIa.Ciccro**
his ,
quantuHi prifci ]!li liia' Philoiophia^: rribuc-
rinr, ibi euim Ciccro Philoiophiajinquir, mcde-
tur animisjinanes rollicitudiucs dctrahit, cupidi-
pciiitrimorcs. Scd ha;c cius vii
tacibus libcrac ,
n n idempoccd :piidomnes-,tum vaktmultu,

cum '.
(i idv>neam complexa naruram, Et mox
ibid V. m. Culi ura animi Philoiophia ci\ qux ex- ,
trahii vicia rudicicus &prxp<iratanimos ridlaus

,
aceipiendos. Licm in f. Tulculana per excla-

mationem eamvocarvirafducem, virtutJsinda-
gatricem ,expLiltcicemq;vinornm, (mc quaho-
ininum nihilcilcporurnr.Cîod quideni^lecun-
damqiiid vcium hiiiie expenentiaieilACur. Vt
enim Aridoc. de legibus dicit ^2»£pa 'srawvQhu
Rcs /iquidem ipâ ioquitur vere iludio(o.s multo

ineruditis ciie modcrariores , conrinenriores , &
hiim.mi .a'es-,eciamfi perfeCbionem illam mm;-
nicconieqiuntu ,quain Philoiophia deie poiu-
cecur.qua de rcoperrcpreciumtuericconiuicrc
Las51:a iLiunijde Lilla (îoicntiahb. ^. cau. jl^". ubi
air. Quod tr-ô iih (rcntilcs pol.. cnce narurafa-
cicndLiai eueicaii.ru!)t, (eJtamen nequeipfi (a-

cere por.iCri.int , ncuue a Phiioôphis iieri potle
vider.Mc , (oii hicc eiricit doifcrina ccelelLs ,
qua:
1©U iaîcaua eft. illiiciiicetpcrlhadere cuiquai»
î© Im Epistolam ac q^Fk.,
potiierunCjqui nihil perfuadent etiam fibi :mi
cuiulquam cupiditaces oppriment , iram tempe-
r^buni^libidinem coerccbunrjCum ipii dccedant
&fateanturplusvalerenacuram. Deiau-
vitiis,
tempra^cepta, quia iimplicia dc verafunt, quan-

tumvaiearitinanimishominum,quotidianaex-
perimenra demonftrant. Da mihi virum,qui fic
iracundus,maledicus, ffrena us,pauciiiimisDei,
verbis ram piaciduquamovemreddam. Dacu-
pidum,avarum,tenacem5Jam tibi eumhbcraleai
dabo , &c pecuniam (uam propriis manibus largi-
entem. i3atimidum doloris,acmortis. jamcru-
ces &ignes5 &pericuia, &
taurumcontemiaer;
DaHbidino{um,adulterum,gane0nem,jamfo-
brium, caflum, contincntcm videbis. Da crude-
lem &
f:.nguinis appercuiem , j im in veram clc-
rnentiam furor iile mucabitur. Da mjurtumînli-
pientem,peccatorem,contuju6&a:quus&pru-
dcns , c^ mnoceus erit. uno cnim lavacro mahda
omnisabolebicur. Tanradivincefgpientisvisell
i]tin hominis peclusinfuiamatrcm dehdlorum
fliiltitiaUi uno hmul impecu expeJlat. Ad quod
ellii-ieddum non merce :e>non iibris,non iucu-

bi' rionihus opuselL Gratisiftaiiunc^faciicjcito,
nu»do p aeaucaures dc pcdlus {api^-nciamz iitiat.
,
KcmoverearurnoSjaquamnonvendimus^nec
fuiem merccde pra:itanius. Dcifons ubc rnnius,
ar pleniihmus patetcundLis,
;*, &
hccccTelefcclur
m^n un!veriis oricui, quicunqueocuioshabcnt,
t^ im '.|uis IvA-c PIiilofopQorum nutunquam pr;r
iliiî, diii. pra:ibre> ii Velic^ poccfc ? Qui ciuii .rra-
tei
;
CoMM. NaTH. CPlTTliÎ. 3?!
tes fuas in lUidioPh'lofophia[! contcr.in[,nr.q-, ali-

um «.|ucmc]uam mq; fciplos p jululuni
( ii nacur,-!
oblhcit^poiruni.hcciemeliores.Iraquclapiirncia
eorum,utpli.rimilmeiiiciar3 nonc^xitiiiiiic vnia,
feclabrLondit.PaucavcroDeipra^ccpta J7CiOi.i..:m
hi)mii5emimmuuat dc cxpt^liio vcrcrc no.

, ,, ni
rcddunt, ut non agnofcas eundem eiie: Hax .oi
La(5lant.Huiusigicur coeleflis lapientia;mpr< ci-

bus acjDeum iuiscupidus fLitSa}omon,adgu-
btjrnacularcgni riCcetlarus.Quonomincini cri
hilioria abipto Deo cantoDcTv laudArur. Li ccrtc
votum iliud Safomonis ionge laudabiiius elt,
ûam vortim Mid^,quiomniaqu;Etang>rctii\
mr um converri cptavir: vociq; iilius fui Ituiidita-
:cm damnoiam iple mox cum ma?^no fiio 6c (cr-
iôrum malo reipia experiri eft coaClus. QLH>d a,
adlocum Lacl. jam rccirarum atdner, accip.cu-
ius eft ilie non tam in Philoiophiitr conêm-
Jtum quam ifi eiuldem adjumentum 6c compic-
iientum. Qupdn. humanaPhilolopbiaicliciter
nc!pir,id alcera illa cffilcfbfs Philorophia tepcrfc-
Sluramponicecur. Enrigiiurutnuiv^jVisiiiceiie
jnitamuito eHicacior, quam h alcera iieriufms
Dpe prorlus deilicueretur. Ha-c dc ini^gn; ijlo
.îaionis rheorcmate dicere volui proiijkius, nt
.nens & fenteatia i^latonis picriius 5c iolidi .%
ntelhiêrerur, Q uo faclo rmal inrciii^ze: ^
]>iam iiirebccs Reipuljlic;j;no;triie:i;pc rr-
&: dcinceps quocjUc tisit J-utaxce, < ^;
ubernacula acceliun , om i ^?s vcrc i^hil
expertei, omnis;Sopi:iiLOiyacs <k cnOiUi&uijuiS.

|ii Tn EPtstolam ab q_Fr.
i^n^ri fiac,6<:i"ere huncunum tcopuni fibipro-
polkum habeanf, uc ipli ad opcscs:honorcsvi
qumi compendioliiiinja pcrvem;nt idlucein :
tciimpabiicavcivac Uancj velprorlus inc^rcm

te.Quafi vcro privacorum bona (alva c llc poliin
toca pscria auc rcpubi. intereLince, id eft , quaii c
dc m rccs racnnui*eque cu^ mtcmpcflatc man

faiva:tilepoirinr,roran>wikibmeria,d:fiuctibu
v:olcncisobrucj. Cerce,periciores,& magisex]
rnios naucierospoitulabac hêc iiaudiia rcrur
human.ramjhocprxfei-tim ccmpore grailiiis
tenipwilas.
Potejlatk ^/S/>/W/d.']potcil:asenim maximr
fine fapientia .veipub. perriiciolacrt. (icut cxad
veriolapiencia (ine poc. itaceîanquamhivoia t
iniiciiis .OiKcmniti.T.ldeoque utra.ûe meri^ o t

rcchiiiaic conjuiigiuir, vincuio iane iongepui
cheiniiio.
l^îiiverfA Nonisnimirumil!
ReipHh.nofly.i)
Deccmbribus-Contopere &ro[iesa Cicero cdc
Lracis : quibus 'Ktlicec \n coniulatufao Catilinar
oppreii^ rat. De quibuscpiii:. 17. iib. nd Atdv
f.
li.cc liabct. Efj:o u: ieiiic! Nonarum ill.trum Vj^
fe-nbrmm, juaciamiavidia^jac rnulcoruit] in:

miciriiseximian quandam âtque jmmorcaict
gioriam con'>.cutus lum non dv ibcicadem .inj
:
mi magnif udir.e in repub. vcrfari , 61 iiiam iuiti

tutam uC ilirceptaii:! digriitarcin tueri.
ft />«) VidcMCcrtu Quiiitus Ciccro.
C O M M. N A T H. C H Y T R ^ I. '5
IJ
Hamavitate] proptervc ^îhocv^pco-^v yj;jivêti)y
quxrriaquaiiordiMc femLiruo confcquuiitur.
Prorogatffs]q:nou2iTognzionQpLohti\s,
QHoniam ] Maia{j)inapiitat legendiim Qup-
f niamqiie: qaodnoplanevidecurrcpudiandum,
propter commodiorem (rj-.x-Daajv. *
'I)cdiicendo]QX prouincia Romam.

Liztiiiapromncid ) ob ce ciim gaudio &r vtilita-
te fua rctentum. .
) Z>^//<j^d'r;z';;w) tuiabfeiitis. Si nimirumaudia-

mus te cum laude ibi eilc , <5c cu gioriapaulo poft
adnosrediturum.
Tîwr/^^^wtfmjQuiqualesfaerintjpatetaliquo
modoexMacrobii:>aturn.lib. t. Cap. 3. Matcus
f
enim Cicero cum aiiqaanco poil: in Minorem
Aiiam v eniilec, &€ iilicimaginem eius clyoeatam
•
amplidimaforma, ad pediis vfque depidtam cer
neretjFraterînqaitj meusmaior elt dimidiui
quam totus.
) ix^n nsmtrn) pro vlli. eodem modo alibi fcri-
bitadDolabeIlam,contigicdbij quodhaudfcio
anncmini.i.vllivelcuiquam,
Honoribtis tHcndis ) Non enin:i (lae cauOi dixic
Mimogtapbas.Heu qnam difiicile ^?i gloria: cu-
i
fcodia.IicClaudianus.Plus eftferuailerepertuiu
quam quarliile deeus. Etaliasin genereveram
eilj qaodvulgari veriu dicitur.
JSiOtrminQr tjtvi^^tHSyCj-TK^jf^r.^rev^rta tu^rr^
Qôd non tantum de gloriajveram de vidc-
) riii quoqus 6z opibusrecte ince'iiq;itur. dequ.-
X
514 ^^ Epistolam ab Q.^Fr.
bus Anaxagoras dictbat y^^^Trtv yjyjurx^.cvvcia»
QuQ)dipfnm Albjvds infigni iiniilitudinc illu-

ftrac CLini in vada hiitoria ait 5 p. 6". «e^-Trtp fc;^J<'o»
, 2. J
* /^cdra.Pertiiierhuc verba Ciceronis, quib.in Ma-

nilianaadiutorcs iuiys copeilat. vicletCjncvt ma-
iorib. veilri-S pulcheinm um ftiit tanta nobis im-
penigloriarclinquerci iic vobis turpiilimumfit,
illudquod accepiilis tucri, dc coieruare no poiie.
Ecjmdem de tfio ] Digreliiuncuia continens
M.Ciceronisde veris&taliishonorib. iudicium
&ccnruram.
Si vfilfares]c\xm multis communes. Qupdaii-
tcmvulgo, & miikis etiam indignis contingit, |i
pra:ciarum eilenon cenfetur.Mimog.locoigno-
minia' eilsapud iiidignos dignitas^vel vt Grarcum
MofJOilichon JLevJj,' JisJi^Jfi ouSia^fî^Tificv.
ZJiUts)nzi^ rantum viles, veruni etiii Reipub.

dcdccotoios &
noxios. Na vt Salluflius in luûr
thaafierit^ Prxcurack Coiul-stus arq; alia omnia
huiuicemodi non per fe ipia clara magnifica &
{ijnr,red perinde habetur,vt eoru qui ea fuitinent
virtus efi.Qi^^c u nulia fit,qaid prcderju fine vir-
tute virtutis infignia.-^Quade re ficetiaBodinus
JiB. 5.de Repub.cap. 4. vt prouerbio contrito ap-
poi]te,di(5l-umefl:,Magiruatusviru,cumvarias,
veiut in theatro, perfonas agere cogcbatur:ita
quoqjvir magsi-fracu. Nam fidigni magiilratu
peribna fuent;; magin.rarui dignitarem adiicir.*
iiaminus tantildem 6c magiflfacuadecrahirur,<3c

reipub.
'
COMM. NaTH. CHYTRill. '5 1 ,
tcipiib. inaie/lan. vc Liuius de (> f km iuio , noa

quiiibihonorera.incjuirjadiccilil-îcaindtguiui
lefua vini ac ius magillratus, qucm gcrclVar,dein
iiilcr. Qupcirca etiam non /iuc caulain proucr-
biisSalomonisdicitur Cap,xxv'i.S'CutnixincHi
lCj(ScpluuiainnieiIc:f;cneqic5ucnicnscii lLui:o
gloria. Honor n. vr ibi iiirerprcs , cit prirnnuiu
virtutis.nonigiturinftoIiduvcljmfiiuhomiriCin
dcbcr contcrii.Na qucmadmodu uix in ^'Itate ^-C
' pkuiia in rncilc res intcpcfliua cd , qu^ lili tt pori
niinimecogruit.-iraftukisnoiiccuLnitnoiior.Si
magis ti:ulis ornatiir, ii^^mouecLir ad muncra ci
uika vel ecclctiallica , fibi Uiuku placcre incipiiir.
Dcindeobsutaliisbonis,perducicpub.Lk:c.CiMTi
f iuftiLiaetiadiflributiuaDutrnat, honoreillisim'
pcndercquib. non debetur. Rcs ilkulrariporeil:
iTjctionc i-abuia: de aiino Ctimano,de quo in c a-
tilena quoo.; Germanica cil:. ^S3'C fd)0 t)Cr (£|C[ Ct^
nc kwmhaxit an5cucf)t / fo i^cvrarc Mc chrcn. H c m
Jprxclarein eande icntentiaprjccipit Naziazenus
^ /y ^ ' ' > ./ t; 'T/A '• f.
i:ioâM'c»/&i;ij?,yaj;75 Tajsti'5/.iHT cLyav^kPei^^^crov^ iij ity do-^
5/rô>7>^<«;^/^)alIentatorkT5 du videlicet quis

j olEcibaut m giilratu pubkco iugituriita vr nuii-
ticufceius opccarercnon potieinieiligar.ei idii-
leniur,queextrail[ineceilitrircmconJtiu!ri. ncc
vifum, necaudku vellent.Tales (iintair.iciilli,dc
quib. iupraquoq; djximus,iepOiarii,quiin coiiii
daamicKia nonofiiciis,icdtemporibus ierumnc-
Leîei^Sc /nacumtcporcmuiabiles «S: cuanei
10
'
31^ InEpistolamad Q^ Fr.

quitjfic didii honorcs , ac falfa teilimonia qux
propterfpe^tacula, diribitiones,ac ludos gladia-
rorios deferuntur a multitudine: fimiies funt
meretriciarum aduiationum , plcbe fubinde ei
qui datac gratificaturaliquidarridente, vniusq*,
diei 6ciriftab!lesloriolam blandiedo tribuentc.
/dfîôdir.'ifiitmm)Hocqiioqu<zhdza.dmei:-
tendam hominis iracundi ofFeniionem.
^Jênm tuiSfriifrserent££r]in prcTclare facien-
doofficio, omnibufqueeiuspartibus egregieo-
beundis , &optimedctotaprouinciamerendo.
Eodem feremodoioquiturCicerolib. x.adFa-
mil.Epiil.x.ad Plancum.Is deniqjhonos mihivi-
deti ioiet, qui non propter fpem futuri beneficii,
fed proptermagnamerita,ciaris Yiris,defertur&
datur.
Multam in tusndis operam ) Nam vt in eadeni
Epiftola dicitur. Is qui vere appcliari potefl: ho-
iiGSjnon inuitflrLienriUTi adtempus, ied perpe-
t\xx virruds cfl; prrrmiuni.
fimreêftmn^JltiuiLiS ci^hortationis cociufio.
Y ii0sîttiftenonfecratas\dcdi(:^.'dQn& religio-
fa6^foi'^nni..irinumerum Dearum relatas. De
qua coDfuetudme in 2. de legibus h^c habet.
Qiipd autemezhomiiium genereconfecratos, *
ficut Hcr culem ^c csteros,coli icx iubeti indicat

omnium quideii, animos immoriales eile , i^Qd
fortium.bonoruinquediuinos. Bene vcro quod
Mens, Pietas, Virtus, Honor, Fides confecratur
manu. qiiarumomnium Rom.Tdedicatapubli- l
ee terapla lunt:vt,illa quihabeant,habent autem

omnef
CoMM. Nath. CriYVRiti. 527
pmncsboni, Deos ip(os in aniniis fuiscolloca-
tospucciu. Namillud Vnioinm Achcnis,quqd
Cylonio lcclere expiaro , Epimcnida: Grcrefua-
denrefecerunr,c5tumelia?fariu cfld: Impuden-
^ tix. Virrurcs cnim non vicia confccrare dccer. A-
raqueverus Haz in Palario Fcbris,&: alcera Ex-
quiliis maLc Fortunx detcilaca^q,. Omnia eiu{-
modirepiidianda iunt. Cuius rci eriam meminic

l^liniiis lib. i.Cap. vi i. 6c C1ccr02.de natuta
° Dcorum.
ConjecrMas ] forre hifce aur /imilibus infcri-
ptionibus addicis. Q^ c i ce ron i s i v s t i-
Tl A INTEGERRIM^, ET CONTINEN-
TI/EIJ>JCORRVPTA.
^ ytdes'ym monumemis, ftacuis & columnis,
tuis coufccratis vircutibus. Nam hocquoqjmo-
doveccrcs iuuenciuemfuamaddadium vircucis
allicete<Sx:incicareconabarur.Qujenim,vtCaro
aiebat,a virtute honorem auferunc eadem ope- ,
^ ca a iuucnrute auf erunt virtu r cm.

Qnasfla^tties^ pricmifla dcliberatione.
iîfc-e-r^ê-jJpublicodccretOjdatucojientcntia,
^
infaclis&rebus quibufcunquetêrcn-
AiTei 1
dis.icem m
exiccunpne rerum uidicacarum.
S Quid tantis op) niontbMs ^ ipidiats j Ne rui dif^
fimiiis vidcare, 6c pofteriota fadapriorib, non
reipondcanr.
DnriQr cnim ] vt Bruru^ in quadam Epiflola
ad Ciceronem(cribit, ell coaciicio (pc^tarxvir-
o cutis, quam incognitiE. Benefadlapro debicisc-
£ ? I N E I' I S TO L AM AD Q^F H.
5ig'*r'U*:.qMX a.Ii,ECf eticniitnr, vtcleccpti ab hisi
i.iicrtoaui-'*iorepj'ehendimi;s.
n^mthi^ (7p'ivrsîUHs) tlora enim approbatio-
riens vS: .vdiiiiratioiie vnice captabac. Aiias menio
r.ibilecjiioqjertjO^Giccro ;.Tuicul Hocînquir,
tibi propons , r^Piipiicudineni animi v^nara clie o-
intuum ic puIchcTtunamjCCiqi pulcriorc (i vacec
popiiio^ nrq^ plaui Lim caprans le tantum ipfa de~
lcv-.t. r. Qu/n etiam mihi quidem laudabiiiora
videntur omnia,qux iinevendiratione, <Scline i
popujoierreiiimcrnon quofugiedus iit(omnia

lucckcollocari volunt^fed
ciiiai benc£ic.l'a in
r.itricnnuUu dieatrum virtuti conicicntiamaius

i;.
TJoyiArihHi ) Ne a priori virtutc dcfci HfenSjho-

Doribu.s prius partis , teipfum fac ias indignnm,
^^.'beiii\K viris omnia
enim , c^v^h^ prxitantib.
iUiiiiua tanq lamdcbira exfguntur. Cuni enim
pcrpetuo deinceps
iiKiicoiits pi.i\irir;* cgerinr ,
c)uooi?ciia;ig;crc dcbcree.viiiunantur. Autiiid :
liOPi !' r^-i-^-r j ''.on tavn indicio & fe^dTrpooj^pfctj-ewf,
quam tiifu fortuitofernel arqueiterumanteata-
le q j id fecifle videntur,
IluHtem) pra^c.-pue tibicogitandum. ^
C-7njiles ToLu cnim corpus reipub,

01'^mthi'f.i ] 3
tibi cutar.eile dcbcr non tantum viium atqj alte-

,
raru cuts membru. Infigniter autem cum his Ci-

cer^mianis congruunt liia Agapeti «' ty.v ^tziinav
fim
COMM. NaTII. ClIYTR^r. ?ljr
l^vczt TO<; vo-

«VT«'Tf«fl-flD.ôrm?.,HcC cit. I ua i!
iuntas cil: , acqiiircTe honorcm , fac te pnT-

J beas colnirianem omnibnsbdnehiCliurem. Nil
cnira adco bcncuolcntjuini aiicic, atqiie bc-
ncficencia' gratia. tnbuta Uidigentibus. Nani
obfciLiantia metu conciiiata,ipec!cs eil: adrJatio-'^
nisfi[rurara ii:!:! lionoris, Rjcurn fadens (efeat-
otendentcs. Idem Agap. in eandcm fententiam
Iiac inligni (Imiiicudine illuii:rat, Jfmp c^pl^co^.jua
i/x7n!pvKi (Tscuart y nuiUfhaffiKivc, r^) ^Kas-jLia^ ivyo/A.C7£t{y
jat>(/?T,ldcfL,cciiliinr!:arcorporiinliti,rexinmun-
do hoc collocatur , Dei dono, ad operam coni: e-
rendamvtilrbusefFc6lionibus. Qunproptcr illc
vt menibrorum fuorum , hc omnium hominom
.0 ciiramprouidentiaibacompiecli dcbet: vthi &
6i honcdatcproiiciantj&tarpitudinenon of-
fcndanr.
r_>l it;dearc 1 vt iicuti e>Troti \n morbis ad mc-
dicumconi:Ligiunti itatubditi tuiinomaiib. (uis
i/iicommodi$ opem apad tc quarrant & muc-
irant.
Vttepiirentnr) Siquidem bonus princcp.'] ni-
hil a bono parre duf.uT,teftc Xenophote.Quy .1
cniu) donuiied patcii-amiiiasîdreipi.ibxilpr;!i-

}
o ceps <^' inagiilrÛis bonus,rationc prudendr,
auctoriiatis , iuilitutionis, diiciolinx , aumcii
X +
330 In Epistolam ad q^Fr;
rorum.&ciirie parernajin omnes.vndeDcusi-
pfcin Decalogo fiib mentione patris 3c matris j-
piOS quoqiie pa:res patria^jmagiilratuSjinteiligir,
Ec i. OcyfL dicirur •7ra7fi^^'c)oy>'ô(, ii%v , & mitis
eratpatrisinilar. Aqapetusquoqueinquit iSair/-J
Ot-K^jiCi.VGlTii^^^jVyy^ elpYiX^V^^cip Avmv eiXi-î^KOtuliccvoVTK
(pofhîv .i.Bene regnum ii adminiltrant , qui pater-

-iinrn declarat (iibiQd:is poteiiatifux de/iderium,
^^ viciiiim ab ipfis principe dignum accipiunti
merum. Qua? omnia pnncipi clementiam com-
meadant, virtvjtem vc humaniHnnam , (ic etiam
interoinnespriocipi conuenicntiilimam vtpo-^ i
te qui ex amore {ubditorum^maxinje fccurita-

tem ei pr^rflet.N^ ûtema vt Claudianus nd Ho^ l
ncriurn ait Sic excmia , ncK rtrcmnfl antia tela^
,
Otiam titt(;.tur Avior, &C vt Plinius in Panegyr.

Ha:carxinaccella jhoc inexpugnabilemimiiTie-
tum.,muniiTienrononegere. Vfurpet igiturbo-
nus princeps.vtTacicas ait, amorem apudpo- *
pularesjirjctum apudhofles quxrat,ficcueniet

illu4Biant'S ftvi VTriKooviOofhei.^^yrjLijLM^ccuTDVêi^ vTnf
civT::>v.i,yi mo timeant fubditi, non illuin.

ptincipi
Drci (S h:iht'n]T um autem talis diceris & ha-
beris.neminerefragante,(ireuera eris. Nainvt i
redHflimc Xenophon 2. Mcmorab.dicitjoi/VTt-
(fdKH-.r cl)^ô<. 'u),7sv'r^ By^^vlcdzo, oiyxVcvTrdi^^&w^l. Ma-

ximecompediariajtutiffima5&pra'cIariflimavia
cil,aimiii,vrbonirateinearepra?flesinquaprx- jc
ftarevidericupis, Sic AiTiphiaraus iiie apud M-
•
fchy-
CdMM. NaTH. CHTTB.i£I. JJl
fchilum ov Soxeiv otpiî,u^' Tf) §£>«. quod Sallu-

ftiusCaroni attribuic in Cacilina,ilcdc eoicri-
bensrcilcquamvidcri bonus malcbac: Cuma-
liasvt Ciceroin Laîo ait virture ipia non tam
inultipra;diticire,quam vidcri velint. Grauiter
autcm Platoin Georgia moncz y a^ iuhoc^ymov'^
•n uS^tneiv /u.cc?^QV ^ vitv ahKeicd^, yjlUj-miMTSi/ua.ôv ecvê/'
jj.tMrnTiOii , ouTtdcKetv iij , ;c^ iSio. yjifjj dYjbcoa-iay id eil,
Magis caucndum ciieiniuriam faccrequampa-

ti:6c omni homini inhanccogicadoncm curam.-
quepotius elle ineumbendura,vtnon videatur

tantum bonus, fcd etiam reucra exiftat , fiue pri-
uacimiiuepublic.e B.Ignatiiisquoqueinepiilo-
laad Mncrnciios eandcmiencetiam adcoramcn-
dacioncm piccacis Ciuiiliana: pie & elerancer
tranil:ulic,his verbis TrpfOTv (^/x?? fxovov Ka.hei^ ^pi-
^Ci.VfjVg , iX?Ôi KSîTjl Ot/ jb 75 Ar>t<5^, a?ÔC 79 if) fX.Cli(jlp{ 09
miei. Quod non /inc cauHi inculco prolixius.

Quia nonnimis crebro dc adoleicencibus & a-
duidi ha:cincuicari poilunc. Nemovt pniono-
ftruui eil:quin5cupiatvidcri,dici5&haberi pius,
modeilus, iuilus, fobrius , cont inens , ftudiofus
innoGcns:dcmus igicur operam vt rcueracalcs
fimus icaenim famaquoque
: & exiflimatio hu-
iuicemodi vircucum, etiamii a viro pio dc bo-
no ncn Edmodum cxpctarur, nobis
ncquaquam eil defu-
tura.
jî In EpISTOL A M AD Q^Fr.
TRACTAT lO SEV COLLO-
caito.
Slciiri rupraîtahicquoqi pra:ccptis &acimo-

nicionibus.laiidcs iratns intexit: vt nontam
quidfaciendumfibilit vidcat; quam vttammal-
tarede&laudabiliterie fecili e gaudeat. Laudi-
bus fratris quoquefefedmodcltc admodum a-
fpergit:ita quidem, vtdefraternislaudibus plene
& ci^jpctfT/^ca^^de fuis aurem propriis parce & du-
Litanterloquatur. Qupdnobis quoqueinloco
(ciamas imitandum. In ip(is autem iliis fui tratris
laudibus , emne boni & vigilatis magiflratus of-
ficiarn compieditur. Sicuti inipfaquoqucodo
illoram iamameinanalyd recitatoru argumen-
torum tradharione miignis ineil -mixiîa. feu varie-
taSjqiis tardiam iegcnti velaudietiobrepere non
{init: aliaenimpaacisverbis, aliipiuribus abfa-
\i\it : in aliis com-
adliorcationem inlaude i:ratris
mutat:in aliis antithclin, comparationemjhdio-

ncm, occupationem aut cciam confefiionem ia-
gcnuam ieu';iSi;cHv adhibet. Etquidem nomina-
tim.in fcptimoargumeto intexMx^îcLv Platonis,
cumaucloris clociiosipdasdicli reciLatione5&
cxplicacioneiiuoGucdeeoiudicio, eiufqueadeo
accommodjtione coniunctam. Interaliaiuum
quoque exemplil modcile&grauiter fratri pro-
ppnitfaiqueiadicn &fa6licaufis affcrtprobabi-
ies. AgnofcitquoGjingcnue &admodam y\ixm^
leaGraxisin Uudiis philofophia: &

cloquentia;.*
piunnuiin profcciflc, eoq, nomine ipfls cu fratr
gratiani
COMM. NaTH. CllJTKJlt, 5 3$
^ratiamdeberc. Hisaddicperdigrcfliiinaili lo-

cumcomnumcmdehononbas^luumqjdciisia-
dicium.lplas admoninoncs }pe)[ci'a.y^\vr^c^< iubin
dcaiiisatqacaliisvcrbisiierarj&inculcat.eafque
tandcm amicc, pradenter &: grauiter conciLidit.
%ÂT10NE?, T R AEC ETJ O-

rum feu. loci cGmjfiH-
ms.
I. T> O K I &: hdi magidratns ell , nonfua

-A-^propriac5modaqu^rcre,rcdeoomnia
refcrrcvriubditi om.ni cxpartc (intquambea-
tiOimi, hcccflvc Rcioub. iirvolantatibas con-
fcnticns bonis lcgibus dc conuirarionibus mu-
,
nita, viribas firma, opibas copiola^ moribus ho-

ncfta, bclioinuidain paceqaiera,&:modeiata.
Nihiienim aliad cfs: impcriam quam cara CAvdh
rdicnx, vCquidem comnianis. Inquam fentcn-
tiam Cato Vciceni^s dixille perhibetur. Non mi-
nus oper:e diligcntircqjimpendcndua maiîstra-
tu communibus , quam apcs fauis fuis lolcnr.
Cumaurcm multi magin;rarus de hoc officio luo

parum cogitent,&foliiciiifint; opercC prcciuni
facrir, iam nancapriroa ^^rare prarclaram hanc
fcntcntiam inacntaci incalcarc, &opnmorun\
quorumque audorum comprobvUX.
fufFragiis
Conicntinntaucemcu hacM. Ciceronisdodtri-

na mulri alii non folum eiufdem audorJs ioci
verum alioruin qaoquc coinplurcs. £r vt a
554 ^N Epistolam ad Q^Fr.
Ciceronianis, (]uiiaminmentem mihi veniimt
initiiim facia:fic legimus Officiorum.Omni
!.
no qui reipub. praîunr , duo Platonis prarcer

ptateneantjvnumvt vtiliratem ciuiumiic tue-
antur, vt quicquid agant, ad eam referant, o-
bliti commodorum iliorum, Alterumvttotura
corpus reipub. curent-,necum partem aliquara
tuentur reiiquas defcrant. Ibidemque infignis
,
hxc iimilitudo legitur. Sicuti tutela gerenda

ell ad vciiitatem eorum qui commilTifunt, non
quibus commiila eil ita etiam adminiil:ratio :
Reipub. non ipiis guberfiatoribus , fed potius

corum fubditis frucluoia elTe debet/. Idem dd
legc Agrariaadpop. Si populo confulis^remo-
ue te afufpicione alicuius tui comraodi , facti-
dem te niliil ai(i populi vtilitatem & frudum
qua:i'ei e. 2 . off. Nulium eft vitium cetrius auari-
tia pra:fertim in
,
principibus^&rempub. guber-
nantibus. qusfluiHenipub. non
Habere enira
modoturpcefl.fedfceleratum &nefarium. Sic^
in Xenopiiontis Pa^dia Cyri dicitur upôvTti '^v
cuzciv-Tiii juoVQV ayxoov iij , cdMfl. hj/lj Ttio^f ccpôjuivm iTn-
/xixei^ t-jTWiix.vfhihriiîta-ovm.ii. Itepro C,lâbitio.

Eft boni magidratus ^ cum auxiliaReipub. labc-
fad:ari conueilique videat, ferre opem patrin:,
fuccurrere faiuti fcrrunisque communibus:faia-
tem fuanipoftericrem ialuii coramuni duce-'
re intercludere omnes feditionum vias. Libro
,
quoque ocbauo epiflôlarum ad Atticum fic

fe in v. de repub. fcripliile reffatur , ex Pla-
tonis Eutipiirone. Vt eaim gubernatori cut-
fui
COMM. NaTH. CHTTRifl. 33^
ius r-cundiis, mcdico hlusjmperaton vicfloria:
fw luiic modc^-atori Rcipub. bcata ciuium vita

propofka eft, vt opibiis iirma, copiis locuples,
gloiiaampia,virtute honcila litrluiius cnim ope-
ris maximi intcrhoraines atc[ue optimi,ilIum cC-
(cefl-cdtorem volo.
Sic Claudianus Honorio.
Tff ciHempatrem<^ gera4 , ttt confule cunBis,
Non tibiynectPiatemoueam^fed^riblica ddmnal
Cyrusdicereiblebac: -z^f^TixmioL ipyîf) voLLiui
ayct^jiv , (2 IhxffihWi ccyahu itvzi }b vojuutci p^nva/yi^yiyiu-'
aajfuova. TOXTifv») vpn^ (W^7g y79V7ifhsi.<riMce. a-

^«on^S:
ffd-JTUS ivdAfiuGvaj; ota«{ ® etJbpa)7n>v; mtovv^^.yp'^^ oJ-
^r?-. 8. pxd. [{bcrat. (Ti^jitsiQV igz^ avi t5 >(ptA«y? (hct<n\ilei^
S^ tIuj o-Zo) ^âgAftrtj-.IdeminfineHiero-

vojLiJvsvg
nisXenophonteiSimonides (ubiicit ipfi Hiero-

nijtfMciSappiSJVjffll fp4>v,57:ô^77ê /4. t2? (p/Aoyf. acwrt') yb
îr-TT «5 OAi^fi 3 Tito OT.^/v'. (TCUJTW r^ duvot/MV ^Âet-^îtg»
K7U o\ , «y7-)i avfx^-^^;» iQÂiî '^j

liw jumt "^rfiSbc oim's
'Hg ifiTroAnaiiiTTZipiSiTeuiificpiôuiyTixvccaiewrrj^.Ttui J)&
rmjJî , , 7f -d^ "TiiA) (tIw -^0^100,^ Tduruvi mJ/'^; TreioS
viKoLViVTntcav.icuydTbui (ptKoui K^XTiii €u Tro/«y ov/j.nazt
duvisi72tj\ cuTi^&iv ot7n>M/uiOi,t(^v Tsuf^Trujt^xi 'mtY,<, kv
iSii TTcutTuv ruv c« cwQpei)mii ;(pLM/Vz)y(S fJuiK9êJ-''^'^'^v ^-T/j-
luctKtKrfi(rîcLjAiS'cLf/xovmy6cuq,Qovyih(rilAnZQTUOQ\.lO-*
que ^yMi>H/u. diferte dicitur oCciffiMvi ctjpttTtrjy ou^

hcc ieCAi'^:j K^\fi( ^/UJiAeiTSUf ^ d?^ 'im S 01 ho/MVQiSf^
'ji'(s>V iv 'Wf567Û(r/.
Anacharfis ccrte Tereo cuidam regulo per e-

53^ In Epistolam ad Q^Fr,
piHolamjhxcfigniiicat, cvSeiicc^^m aya,hc^ «â-
i.vH eL^ôuiHu;.cvJ\ Trî/.ar.vcXj^n.l^Ji itfoficirct At/.ua/ytTO»;
fSL7iv'iii(nxv7r a.a^ct't-wv,
IL LccuscPtdeimpedimenrisLXuboIitione^-
ds alieni. Opc$ autcm principum in (iibdirorum
<liiiitiispotiiiimiim iuntpofua:.
ideoquemagi-
honi ofMcium efi: opcram dare vc a^s aiie-
ftratus
num a {ubd*tis autplanenon contrahacur, aut
contradum iam pnmum diiroluatur. Quod
cjuaruorvtplurimura modis fieri tolet&potcll.
I. ii tributa dc vcdligalia iubditorum faculrares
noaruperent. vndeAlcxanderM. ctiam ohro-

rem odio habendiim aitbat qui herbis non Ho- ,
res &foiia tantum dciiingerct , lcd ladicitus eas

cueilerct. Ec Tibcrius Imp. tonderi pecus fiium,
non dcglubivolcbar, z. Si vecligaiaiSctributa
toicrenturab oirnibus a^qnalircr pro cuiulquc ,
faculraie , vt (cilicer qui mukum habet plus coii-

ferjt.-qiiiparumjiTiinus.
' III. Si peregrina: <5c non neceiTari^r magifque

tdlaxum& dciitias quamad frugaliracem faci-
cutes mercesin vrbemnonadmJttantun Qupd
Plato 3. de legibus in iua vuit ticri repub.&: Guod
Lycurgam acvetcres Gcrmanos ir.fuis icbuipi
fc:ci(lclcribunt Pkuarchus ii<: Cirfar.
IV. Si MonopuLr : lc £ .^clLrorc: cinnonai

fcriococrccantur.
V; Dc prarcaueadis Acdkionlbuj, CcconPd-

tUCit-
COMM. NaTH. CHYTRi«T. ^J
tijcndaacconfcruandainrcbufpiib.ciuiumcon-
coidiaiquodfincum mngiHraaiscuiat, vcleges
pariia; benc fancirvr reaneanruc immota? vc :
f eruetur ordinum aircjualitas , vt fit honor virtuti,
«Sc fceleribus enormibus conftituta? iintpoena:,
vtin pcEi)is non li: retpcdlus pcrfonc-^runi , velm

pnrmiis virtucum nemo contemnaturâut nc-
glfgatur,vtdiiiidiainrer potentcs maturecom-
ponantur , nein &clionc3 6c fludia partium o-
rumpant.
VL Deconfiliis optimatumreipub. faluber-
rimis. PoiTuntenimiiii&voIunt quoqucquoci
ciuitati cfl: optimum. Sunt autem opamatcs,
vtCicer* pro Sext.ait, quibuseflpropofitum
prxftantiflimum , maximcque optabile orpini-
bus bonis , cum aignicate ocium , cjui dcfendunt
vel capitis pcriculo rel:gionem,leges, iudicia, fe-
natus autfroritatem. Impcritaveromukitudo ad
imperandum&confiilednm efl:incpta. &:quod
vt in oratione pro Rcicio dicitur,cx veritate pau-
C3 , ex opinione multa iudicet. Quod item vt
in orat. pro Domo,inpopuloinconftantia,va-
rietas, 5ccrebra tanquam tempedatum, ficet-
iam icnientiarum fic mutatio. Qupd piuribus
cxponiturin Pianciana.In populo non vllum eft
confiiium, nonratio, nondifcrimcn,nondiii-
gentia , Ced agunrur pleraque gratia , dantur prc-
cibuSjfiuntimpetucuodam^vtnonimmcritofa-
pientes cogantur ferre ea qux populus facitj lau-
darcneqacant.
jî In Epistolam ab Q^Fr.
V. Defurtis&latrociniisitinerum,agrorun|
fanorum 5c oppidorum , ne cum fubdirorum c
&aduenarumperniciegrailentur, comprimer
dis&abolendis.
VI. De calumniatoribus , feu locupletm
per caliimniam , vt ex eorum opibas quseflui
faciant , accufatoribuSjCoercendis^&reprimer
dis.Nocentenimpeftes illaenon tantum fam
&forrunis ptiuatorum , verum ipii quoquerc
pub. cuius qaietem &ociumperturbant. Cr '
minis huius reumCicero aliquotiesperagit Vei

rcm:ci;irdemque noniine Suetonius Caligulan
Neronem . Domitianum Csfares reprehedit. I
huiurmcdi aurcm calumDiarores cito Sc feuer
animaduertendam^Demoflhenes in Ariftagc '
ramhoc {imiii probat. Quemsdmodu lerper

tes, ctfi nondum nos mom.orderint, tamen il v
demusprimum, flarim interiicimus, nenocei
nobis queant: iracumcJumniatorcsierpcnrip
iinr pr.Tditi natura, fLatimtollcndi fimt, an--. -
quamfamsaut fortunis bonorum &iunocen

tium nocere pollint.
VII. Dîv-yrpoiryryopiei & affabilitatc in prina
pe nece(iaria,de quo ciTm magno probro diccrc
tur, A~ec vifnfacilis^nec dtEiH affabuUs vUi.
VIII. De modo & ratione aliquos.iniqua
nec fibi debitapofccreaudentes, apropofito iih
fuOjfine aterbitate aiiqua,abducendi. Nimirun
fioftcndatur, aiiosdigniores, &
meiios derc-
pub. meritos, quibus vkro iila oblata fior, quia-
qut
COMM. NaTM. CrfYTR/Et. \^§
«juc adco Icgirim e &:ciiirj dignirate acceprare po-
tucrint,ramcn carccufiiHe. AtqucideOcCqr.iord
nnimo iiCdctn carere debere eoi , cûibusnihii ta-
lcvcldebcrurjvcl caperelicct.
IX. Degratitadineinbencmcritos, &mdxi-
rneeosquiinftudiisIiumanitat'snoserudiefunt
quorum labor,& meritum, ofHciis humanitacis,
jurc denuo efl compcnlandura.
X. De potcflate cum (apientia': &
fapicntia
cumpoteflateconjungenda^quorum neutra/i-
nc altera falutaris dc emcax eft. Sapientia enim
^fficit, ut princeps poteftate fua hon abtitatur.
Potenria vero utdecretafapientia:fintefBcaciaj
&rcbeliioniminusobnoxiai Re(5te igittir Cicc-
roinprimodeinvcntioncdixit.Adrempub plu-
rima commoda vcnire,(i moderatrix omnium rc
rumpr^fto fitfapicntia. Carolus V.Imper. cum
Neapolim veniirct, Augttftini Niphi Sueflanij
(urami ea a^t^tte habiti Philofbphi fama motuSj
cumad.'levenirejuflit,&interalia,cum,quarati-
onc princeps optiine rcgnum adminiflraturus
Niphus. Si tales,
efTct, inrerrcg-'fIctire(pondit
qualem tu nie circ hnperator ^multos ha-

piitas,
buciis connilirios &adminiilTos Rcfponli m.o-
jcfiiam & acumcn admiratus CaroIusêncOmiis
ornatum Niphum clemcnrcr a fed.miht. Aga-
memnonemapiidHomerumnon decem Ach;l-
[es, aut A J3ceSj(ed totidgm Ncrtoras fibi exopci-
ccnotumeft.
X I. Dchonoribusatauedeiis judicium boc
CiGeronis, quodj vulgares qui funi:j& niulti. co-
Y
^4d Il^ El»ISTOLAM AD Q^Fn.
ceflitatiscaiifadantur,eosip(osquotjiienonmj^
gni fAciendos cile. Qaii autem meri:i3 virorura
pcsflantium ukro tribuuncur cos acceprandos, ,•
coniervandos , &: Ampliricandos eiTc. cui Piutac-

ehiis in pr^cepcis poiiricis adJit: cum iionor non
iic m-rcesprxciari facinoris>ied foiummodo ii-
gnum tenu cacem iumpcuu optime ac hrmiili-
:
me ad iion^raiii cuicodiam faccce mas^na 5c :
iramodlcaa iddem ut ilatuae non reipondcnces

pLoportiopijlubvcrti* Sic crccentsilacu^Dc-
mstiii iîiaicrei onjnes adliuc vivente ipio func
cverf^. Demadi'. ilacux conflata; func in ma-
tuL^s. Intc.im eiiaminGoritempcuIionoris,ho-
riorincitnonminimus. VndcCato cumjam
tumRomartatutis oppleretur-, nuliumiibi pai^
fus (^Ct poni, c]uoddiceretmaliequa.ri5Cur non,
sûam cur ipil ilacua cilbc coliocata.
n O P I 2 2vl A T A
gxcontixiH»
?. BoncJmveifkatuinilliimd oihciodebetei^
ie rinciquius, \i\ uc in idtoto animo, ^ omni itu-
dio inGumbac.
2. Quicunq^veiliominibusj veiGtiam mutis
pecudibus lant pra^feCiijnon (uis.icd iliorum po

tiillmum commodi-sutilicacique debent coniu-»
lere^jiervire^
-., S.vpe reipul) ma^^-snoxiaiuntoppfdorura^
(^: fti orum qurim itinerum accûe agroram furta
&Ui ocinia.
4. Non
COMM. >IaTH. CHYTRifl. ^t
4. Non novuiTi cfl,utfamx,fortunis,& ocia
lloaiplctumin(ic]ictur,JCeib]i]imajiriagiftratuul
avaf itix niinill:r,i,calumnia.
^. In laudabili Sc bcne conflituto imperio ni-
hilcfcber eireaLcrbum, nihilciudeIe,fcdomriia
plcna clcmcntivT, mrmfuetudinis , human: catis.
^ .Sunultates honei]:isdecauiisfifLepta?,bo-
no mag.iilrarui apud inteliigentcs magis honori-
ficie funt^quam dedecorola:.
7. Non novum eit ut tt?^ •^Â^ôvi^ libccales &

magnifici elfe velint de alieno.
Honorcsquifummafubdirorumvoluntft^
X
tc pro mngnis honorandi meritis beneficiis &
conferunrur, non videnturnfpcrnandi.
o, Virihoncfti& indufttiicCtîta vivcre,(5e
rcs fuas . quas gerii indituere, ur in iis inertia: auc
levitatis nulla rcfidere pollit iu?pic!0.
10. Animi ingcnui cH paiam fateri per quof
prufcceps.
ir* Cum Ciccro & , a!ii fummivirifatcrinoii
crubc(cant,le or.^-nia,qr..v confccuri (imr, (lu-
d.is Hiilofophiii? &
artibus iiberalibus adepto»
ci[e,alios qo.oquc eorum veftigiisdccetiniiile-
rc , ue snetam quoque eandem onfequant ur. t.
1 1. Eene de nobis mcntis &c in primis pra:-

,
ccptoribus,a quibusiiberalirer inltituti (umu,*^,
pnr-rer com»r.uncm hdem ,

qiia: omnibus debc-
tur,aliq!^d pr^terea prjecipuum debcmus.utfLi-
licet fruclura fu^ infticution.s ipfipr.xaliisiea^-
cianr*
Y ^
j
|4i In Epistolam ad <^Fm.«

13. Cuiincio(5i:rina,virtute,&humanitatcpcN
cipienda plurimum a puetiiia rtudii fuit & tem-
poris , is dignus efle videtur , qui aJiquando aliis
iumma cum poteftate prasfit.
14. Quot annibonoprincipiingubcrnatio-
n e prorogantu r tOtid em anni ad falutem quoq;
j
parria: videntiirprorogari.
1). Subditorum
principem benevolenria
in
dcqj eius regimine Iêtitia , fatis certum laudabilis
imperii indicium eft.
1 6 Non minor eft virtHS qnam quArere p^rt4k
.
tHeriiOvid,
ij, Veceres prarrtantium & principum viro-
rum virtutes confecrabant,& pcr Apotheofm in
numerum Deorura referebant ut animos ju- :
ventutis ad earamamoremîpfosautem princi-

pes ad virtutis conflantiarn invitarent.
18. Honor non tantiim virturis prarmium,vc
tiim eiufdem quoqjftimulus elledcbet,inviris
honorati^ ; qui in omnibus rcbus quas (latuunt,
quas decernunt quas sguni, quid tantishomi-
,
num opinionibusj tantis de fe udiciis tantis ho»

) ,
noribus debcant, tcnenturcogitare.

15). Boniprincipiscftnon uni rantiim atquc
alteri Reipubl. parri, (t6. omnibus confulere, eo-^

rumincommodismeden,<5<:falutiquamftudio-
fiifime providere. 1
10. Bonusprincepshocmodoergafiibditos ;
afFe6tuseiredcber,utparensfacTprovinci32&:di-
ci ^r haberi velit. NonautciTifatisefttalemdici JI
(5c habcri j nili eciam rc vera fic,
VSVS
:
COMM. NaTH. CHTTRif I. }45
V S rS E T l MU
tatiOf
HAnc partem imitari potcrimus, fidcboni

&c fidclis fcholx alicuius illufl:risgaberna-
roris officio dillerere iibeat : ea niminmi , qux de
boni principis in rcbus politicis officio a Cice-
ronehicdicuntur, adSchola: moderaorem,6c
res kholafticas , transferendo : hunc vel fimilem
inmodum,
3eit)ctf bu mtr û a^jfen 6e^cf}rc|t/

i^cn
a^craujf c(n txcmx Prxcepcortn^ntcr^
tvcifunc^c t)cr m i^crn-aivtcn ÛijcnDt/
Wt> aud) \\\ fctncm ^c^Vx\\<in ©d)u(rc<5t*
mcnt fonDcr(tcl) fckn s>\\\> 2ld)tun5 (jcbcn fcUc
2Bt( td) Dtr auff^ f ur^cf?/ tvaj? i)tci^cn mclnc mci;*
mtnafciicantivcrtcm SnD5n?ar/it>anntcl)t)tc^
fc âd) ^runbftrf) bcDcncf c / fo Dcud)t mtd) / Dag
al(c t)tc jcnti^cn / fo t)cr (tc()cn3î.^cnDp'c3uv»nicr*
trctfcn vnb |u(cl)rcnfilr;3C}!cilccfcj)n/furnctn(id)

t)arnad) trad)tcnfcllm/ baiîbrcdifcpuh mtf mt*
tcr k\)x imt) crlârn ©tttcn mfi^ 6c|Icmca,cn(^c^
atcrct iKrt)cm S)a6 Du t)ir a[>cr btcfc bCi;t)C Stn#
^c()alt)tm 2(nfanc\ t)C(ncr ©dMi^rccîcrunvVfcn-
t)cr(td) (>a()C|tan5c(crscn fcr^n lalfcn/ba^ u^rb ntd>t
allctn i^cn bctncn 3«b>5rcrn/ fouDcrn (xw^) l^cn m
mctncr %J'ur()icrfd)afft r^crubmct, S^ ac[)ffhrf
abcr mtd) allctn bcmlciuf^cn / ^cr i^bcr Ci)r(tc()cr
(cut ivtnt>cr ^nb 3»'î^j5^^^^^'^ / fontcrn ck\\^\) bo;
V 5
,
^44 ^^ Epistolam ad cx.. Fr.
i>cmun|ffi<\c jprad)fofc'î)icri3cfcf)f ini Dap cr jrm

m^, mt> biflce xci^c tnl) bcfcvknt/ aud) jl)neuaf«
UxU\) ^ntc bcqiicmt^sf cif i^crfci)a|fc. ^;^ôrin Mnnf
tokid) !)crc/ t5Cinaupcl)fvui) flcip vcn jc^crmcn^
nÛd) ^kkf)Cv ©cfialf bafcllîT (jcriihmcf mxb.
S)annt)a?<5cmcincaxfd)rci;f,Ci;Cfa[fo/bvi^jc(2un&
fdnv>n^c[c!^recr / vulud)fi(5cr ©d)u(mctjTcrmcl)r
^n^cnommcn itcr^c/VMit' H^ and) Uc v-ortacu xmv
^cft^rfcn vni^ vafiC(|T(<3cn v^cl)r imi^ 3ud)fmcif?cr
i\cn^fid;ônt\TOl'ru3>cifabacrd)aftcffci)cn. gu
tcnttviri) r.crubmcf / tap tu in t'Cincn >Gorfd)rtjf#
un fcincn t^nttratt^c o^cr.lMi^cfdîtf fcn cin fafftt
gcu^nip acbciî / ibn bc\) ûfcn lcufcn vntcr au bxhv
f,cm3^'-^* ^^'^ ^^^^ f*^^*^^^*
i\nabcn i^n^ûm^fimj/
ric juvcrn tn |l)rcn fludiis, wit)fcni?crfid) tntcr
Gramrnaticri]amcrftd)i^crfcumctn\rrcni^nfcrt)ct^
ficr nu tvjcbcrumb 5u rcd)f f ommcn/tn^
bifctpfm
i;ôf juncmcn. SSan l)v rc jcn tn bcr ed)uf fcin©c*
tmnmcf/ tnan fpur fcinc mcrcfltd)c QSnorbnunci/

t4iV>crfc{)affC(1/hij5CinjC(3f'id}Cclan2svonjnrcnlê^
f jubcr
Prxceprore crtcnrftd; tn^ kc|ucm injrtftt*
tvcf mi) tnfciTtd}ccf / \m^ tic kdHones tntf tcn
Gd)ufcrnftct{f]arcpcartv^crDcn.55a0tic3nacnt
mchrjrcn frcpcu nMllcn habc/â^ t)C0 nad)fi^
iitd)f
(luffDcn (Baffcn f cm icrm (K-iUxct tvcr^c / fbn^crn

taâllci^tn^cr @d)uf f!il!/ iT:binctnc$utc.Ort=
iranvâcbrad^t fct)C. ©aeaud-tcvvormaf^nid^t
cMxiin tcn Q^car-bnufKn /fcatcrn md) vutcr
tcu ^prcîcucn acvbrc mufiv iii (^C/ifiUd) al>acfd)af=
tcrîcmi ct fi^/âf cr ctncn
f aucj uicniartt'
fcf/ fcl>n^
(<vo;>«
CoMM. Nath. Chy TR ill. _^ 34f
fcr chn cvMii&;< ^firfad^ fdnc0$cfalkn^»>mibcr
atcl>cn/iM;Dvni3CcaVaiciKrn*circmtfnu!)cni7rcicl)C
mRC/ ta Mc (fraff t nD Dai?
f5
0m; jfi^clD ^cn <^. li.cu
9}urfd)nicrn in tm okrficn claiiib. iv c pc cij iv^fc^
I>cn / (;(ldd)fui'm!v^cr ^^^^cr fc dni^.cforbcrt iniD crlccjt
ivcrK\ 5)(tâiI<.t)Cinc Coi-cg.e iMit) S^^')"?^'^**'

^^^
itcn frct)cn .3ntrit ju lîr f)alKn^ S)a^ fcin €d)iV

(crfojnnv3vnbarmfci)/^crmd)tbC))btn^crfci)ufc
mt> atid) ta ^cntcm ipai:fi mt @tnDtcr|Ii4Min ni
M'rf cmcn/ v*n^ i)t6:} anrcDcn mc(\c. 3^^''^*-^'/ Dkn-df
<in iDcihalv^cr ^duracv oiTcntftd) ru()mct/t)a;i Ui
(hminitabfc&affun^fofd^crkfî^.ftHTuncUvclfo.
ilroncn tn fcincr âtiflhaleimt^ jhkiid} cjcbatcf
hahcft ®tcindirau'Dc ban!i âratiJf<^,cf)cnAtcnn
allc/ t)tc aifo au(? anucrn crtcn hcrfaaffcn fommcn
(nnc c^ t>au\\ ctltcftc acrn alfo Mt-cnr»?c[fcn) tnit

f of! vnD nn^f)imn^> inujtc! i iYvfor^rcf rocrbcn / nM\v
ivol td) ixrncmc/ 6a$~ Du aud) f:-fd)cr^cufc .^Tiiê
atiff btcfc 9}}cifc iMUcr^rucf ct l:-ahcfi i roCid)c sirar
{n\d}tm\îd)\iâe ki) cud) ctcfd)C;)C) ntd)tn-cntv3
îi()ic^c»i)nâcfcbcti?nD(5cra'mctivirD.S)tiJ?i)u
ncmlid)j^ncnan3Cic^f/nn'ci'iCi'cnfrommcniîi&
aidchrtcn/aud) iên anDcrn furncm,cn iattcn an
tid) i>crfd)ricbcncninn3[i:âcn/'oni) t*cncn hu aud)
bififai^ bcinc .Ouljt'viUrt;ît([d)rcrl>vod)cn km^/
hn ucnnod) -u ftcDca îfctcn i-nt) ijcrDcr^tcn nocl)
nidK bcticfl tOihcllfcn fcnncp/ n)crc DcrbaCbcn bii^
Mi tâ^hix jcnt<tca fid? Dicfcn ^crju^ ntd^t mijj^
faa\*n liciTcn/tycic^cfofCiHn-froramcv kiut^rfd)rd'^
bun<^!ud)taiUT{ca.cn fiSntcn: ?fud) jl^rcn 5'(d§
^rrn^ ^romia.fctt t^x €
d)ul' nocl) mci;t^n!tji|am
^
9 4
'^
:
|4<? In Epistolam ad q.. Fi^.
H^<t\)an jont) kmifn lycttm ^cven md^ bi^ aru i
I)cro mcma(^ fo(c(}c ^^cri^djitnt^cnc^cfd^c^cntt^c*

tcn» Zxad)tc t)cnvc^cn mttrtlkm flctf Drttnad)/-
m bnMxmmd)
tk^naknifo
bipanl)cro <5Ct()an â|l/ ba(;pn
hixx>cn ttx Obn^fctr atict) jl)rcn
Sltcrn vnD 3}crmtuiDcrn ^crtratDCf mb bcfol)*

Jcn fci)n / âtcr(td) {kbcfi ^nt> f(l)fi^,c{| / mb a(fo ftc
iMttcrrvCtfcj? / Dap fic n autcr icf)r

t / ^ndyt Wb (£r>
tarfctt / ôr aHcn ©tii^jcn ab<x in ©ottc^fiird)C
ft?oi iu ncmmcn nxk^cn. SSn5 aâr/ mann M'^
t>cr (icbc ©oft tn QJn^^crn / ô(cn / iittamn/
^djpaHn I ot)cr @d)otlanD 5it ctncm 2^ntciv
!\)Ctfcr t)cr 3^^^^^^^ a^madn ()Cftc / fo ttnn^cc^^cin
2impt ^nD Zxm cxfcxbm i)abcn/ M$ bu btd) and^
in jhxc ingeoia fd}tcfcn/ ûb mhfi,a, baraujfr^c»
t)cnctcn miiffcft/n)tc Duftc ntit^ûtcr ichnnit>cr=>
Hxn €ittcn 5tcrcn mod)tcft. ^îcmti bu abcr
tn ^cn £}xtcn fo(d) 2(mpt t)cnya(tCf1 / an mi(^m
iciitv^crgcit $utc i\nnj?cini5 @prad)ntd)f alkin
tn ?5cm i)oci}jvcn "Stox fcf:>xctkn i fbnt)crniôn mU
d)cn fic awi) \n an&crc Ortcr aupi?,c()rcttcf fcpn/
tvti c^ ftd) <^cl>ui)vcn / t)a|^ \X'\x f\\x anDcrn jl)ncn
â^ jcnic|C tiotcbenrmb ViiM<^S^'^! flcflcn / tva^ m
nnr iuni jbrcn Q>orfiil>rcn cmpfanc^.cn babcn^
S)annûnnvflbtd) /tinctd)i)offc/nid)f fd)amcn/
in bcfcnncn [ hnmaU in tîcfcm t)ctncm (S^rcn=-
(tanbc/tit a^cicKm >}V^:m Vdcmi bcincr 5[8cifi()cit
vnb (Scfd)tcf tt;3fcii f.^ funl) cjcruhtncf an'rf?/bai5 t)tt

nicmaut) von n^Cvt,cnctn{v3crfau(!(]ifctf cbcr !cid)t=
faw,fCiti[)cri)arl)tfei)U fan|Tj ^^ titalice^tvn ?>u biî»
fa(^âfi'/t)urd)t)j jcat^ccrlauijctâ&ft/n-j ûioon f!

C M Mt Nath. Chytrai. 547
(crnct l)a(?. ^>^mI t)crf;albcn fc{<^<nit>a^ t)u ^bcvtîc
ficmcinc ircm/ t>icn>!r jcbcricit 5U (ci^cnfdnilM^

fcin/t)lcfcrt)Cincr3u6^n^nod)cin^bri5C^3Utl)un
wp^(c()tct fci;cj?/ aujf t)apficDcp jcnic^cn/ fobu
ônj^rcnôrfal;rcn (^CiCruct/ ct(icl)cr maffctt
ft>it)cmml) acnicj]cn mu^cn ^nt) ()a()cn^ 5ft>ai:
îc(mit ^^d6[)cit vnO -ô(()crct)cn[)Citfurtrcff=-
(ic{)cteitâfura,c()a(tcnha^c^ ai^Hnn crfl tn

/
Dcn 0tat)tcn i>nnt)ân()cnnvo(3uf?c()cn wurbc/

itcnn cnt>vcl^crt)JC £itcrn fc(bj?i^rc J\inDcrrcrf)t
Vnn^ ivrnunfft?v3(id) auffcrîci)c:'i/ofcrt>icici)r^
mcifTcr/ t)C!icn fc(d) 2(mpt auffcr^cgt/ fic() aum
l)6cl)|?cndncr rcd)tma(ft^cn ^nD (>cc|ucmcn ûu
t)cr5ud)t bcfIct)Tii5cnrj?urt)cn» Sicfc wciniûncj
t>crrcd)tmcfTiv3fcit in\\> bcc|i;cmi.3fcit tnv>ntcnvci>
funv3 i>n au fferjiclnmv} Dcr iHb^îna^mht/hat man

ianHvnmb &tat)tuxfx\v i)ci[famcrai1)tct.®c(p
ri)C0\)iCiCid)fôr3Citcnaud)anbcrnQ56(cfcrn/ic=!
junbabcrfonbcr(ici) crocrcr ©tf)u(ft?it)crfarcnifT/
M^ in Dcrfc(bcn ba^ f)5d)jlcrc(3tmcnt v>nt) auffftrf)e
fo(d) cin ^Jtann ()cttc / t)cr fid) vônûacnbt auff
bcfictjTtaitbatMcaf!crrcrf)i'C(!c m^ bcqucmcf!c2(r^
mt> ^BclfcDcrînbcr5nd)taug(3C(crtcricut^n=?
tcrrcbun^^nt) ©rf^rtfi^tcn iucrfunbi<jcn^nnt)jn
(crncn.
Q5crfrf)a(fc bcrttjc^^cn / baf btc vêrftâftuna bk=
fc^ biv auffcr(c<3fcn Zmifte/ mm S)^r)imt> crbatt>«
xxn<t, t)cj5.3cmcincn?)lu(ic^/bcib inîrd^cnimti^
»
©rfmicn <^c(an<3cn mu$c. ^nh bictKtl ctt?<rc ©c^
min bicfe Hl)in au^cmtfcn 6(ucf[)aiftigcr^civc|l
^4^ Jw Epistolam>\d q^Fr,
l}c;a mifaroafibmcf^ S<;rcrfant>c0 tcrfaiucu/

tiircJ/Mc benVv^t^cungDcrntmbarfcfr tcincrjcî^
ênXrkfc t^nnt^împtf iiiOiK (^cffitbcrt n^crDcu.
®ann afDicn^cd Du fbic?}cn f cip auficivcnt^^t 1)^!^/
auffbaf^ DutncaKm|chcitjiii'ncn2mrtriicd}tct!
Dnci)i% (rfiinuci; nêt^cn. ^{e îci arijffcni jtct^
fb[{lut)auna!mKni)cn/biif^Dufo[d)cmXiupti)tn^
turo(tu<| trcti>lt(t) tnl?[cbitd)furf]chcn muacff?
3d/ lî^tt^ r^s-i^r/iMi? tcl) v-en arfoerii (Sniivtern^nit)
<&mt>mhidi<^na\ib(nn(\tcnan Dui^gcfcf^rtc*^
kn/ ncn':iu;/âpftct'nnm^n;crcn/ iiânnntatt
nâuiriknurauff0c[bfi)nbgci<}mf!4>cnc^tcv^c^
a-cn/ba$a[pDannaiKi)ntct}f iîc^ Daiânsulâfccn
fiiinDc/ ivani! a/nutncn
pca^cr fon^crfid) û i)eg
58atcr!anl?0 JpcU^nD ^c[|TanDt {mfd:cf>man

hixnn "con Hincm ^mpf mit QBarf^cit m D 3:i)rcn
i^)o[f4uennâA)t!Cnft(tc!ii^5crcn/aIJ3ânfb[tcman
ln'CiVaiD \)0'S DaV'onf)a[fcn / vivo ftd) in Dcmfc(^f#
îiks^nnb Zvkit l^crt)rtcj|cnfa|Kn»
<^cn fcfncr
S)cxHibm ticTccii bn in hafitkn bcimx (rdîU/

focinHro|]c0anfc[}cn crfanact l)afc/ Darjufcl)icr
fcfncrlih-DcnKr^cu^^cfonicntft/fo fivhcja inaU

(cn;!raebiiMaf!t>nt) flûfc mot|u/ti)ael?ni)rt^tc#
lîcfin fbid)cnt i)C(ncm Q:(ircnfianD/ v-nbfb noth-
rocn!:i'_:3cn HnAftc crfcrbcrr n>cr^c. ?)]cmftd) M^
bn fur allc / ttc bctncr difciplin iMtfcrttJorff^^n fctn/
tvc^lid fbracf!'aIIcn^nrath/Hc £cf)n(jacficn bco
Unî\t)i^C{tU(i) b(^c^{:KiîtCT aanr^c e^c&ufi^cff 3
tnrtiJôIjart kforDcrfl/ Mf^tu alfb^rcincn

^-arfcr
,
C O M M. N ATH. Cll YTRAI. 34^ J
tiuxiid) ^cr«l}mcf vnn^ (\c\)aUml fonDcrnaucI? tu ^^^

^^trl;cir/ctn ^San^crtcrf^lbi^jcn fcvnvnnM);Ct-
bcnmOijCfl.Vale.
CVm mccnpias
fcirc
&fiduspr<?ccnrcrin
ex ,
quem finem bonus
inftirLirionc iuvenru-
hdei commiilx, totocjue adco regimine
tlsivix
fcholafticoiibipropolitamliabcredcbearj pau-
cis quid ea de re fentiam ribi refpondco.
,
Ac
n»ihiquid':mpenitius hancremconiiderantivi-
denturhuc omnia retcrcndaab iis,qai doccnt^
i'ir^;tuuntiuvenrui:em,utii,c]ui eiuncincorum
diicipiina^fi-Uitquam erLidiLillimi. &: quam o-
pcime morati ,
quodqMoque, & tiVe anti-
rihi
quiilimum &: ab initio laiile iit primum fcho-»

,
1 mi iliam atciîfli conllan' e non (olum diicipu-

,
loram tuornm fama, verum ctiam civium vc^

itrorum(er:T!one cel .braûr.
Errautem non modocias qui ingenuis pue^

ris^cadolefcentibus, i:d etiameius quibobus,
cquis, ovibus, aut quibufcunque aliis brutis^^
mutis pccudibus priciit commodis utilitatique
confulere & icrviie. Cuius qnidcm generis
omncs audio, rumm.im abs te
pra:dicari inter
adhiberidiligenriam. Nuilam ludimagin:rum
aut hypodidafcnium indoctum in ichoiam
admitti , prioribus autcm barbiris & pa-
rum idoneis pucritia: magiflris tfc p.Tdagô-r
^ gis ichoiam illam paulatim a re cilc li-be-
latam tuis
; coiiimcndariQriibuij ncmiiy
;
zfo l^ Epistolam ad Q. Fx.

»bcrudi indignos aurnon fatisidoneos, pueros
&: adoiefcentcs complures mifere pra^ferdm in
Grammaticis anteanegledos, (ub tuadifciplina
fciicireriamprohcere. Nullos audiriinfchok
llrepitus , nullam confiiiionem, provideri abs te
ut /ingula? claires a iingulis pra:ceptoribus bono
ordine & modo erudiantur , 6c lediones propo-
iira: accurate rcpetanrur, Sublatam nimiamli-
Centiam,tumultusfchola{licorumnoc5fcurnosin
plateis reprellos, rranquilliratem&^J^^/^tftota
ichola coniritatam. Neqj folumprioremillum
in proceflionibusfunebribus, vcrum eriamin
templis fub facris concionibus uliratam petulan-
thm elle comprellam. Rcmotam pueris&a-a
iJoicfccnubus ingenuis acerbifHmam illam finc
gravicaufaquoslibet criaminnoccntcs virgis ad
ianguinem uiq}, ca^dendi hcentiam, Muldtas &C
, poenas delinqucntium abomnibus quieiufdem
ciaflis membra funt colerari xquabiiiter. Tam
prxceptoribus quamdifcipulis facilimosadrca-
dicus eflc: patereauresruis pctitionibus&que-
rclis omniummullius pueriinfantiam aut cgefla-
tcm non modo iilo communi acceiFu infchola,
C d ne domo quide &
mufa:o cfTe exclufam tuo
totadeniquein gubcrnatione hactuafcholaftica
nihilaufterum,nihiltetricum, nihilplagofumef^
fe, vcrumomniaplena humanicatis,comitatis,
clcmenriie, fed eius tamcn cum decenti gravitate
coniundra?. Q^ntum veroillud ellbencficium
tuum quodiniquo & gravi onere pc^dagogoru
Jn do(3;ofum,aliorumque profugorumînuti
UuRi
COMM. NaTH. CHYTRiEt* J^
liiimcrronum j licct non fine fimulcatc aliqua^
iiiukos renuiorisfortunaE-patres familias libcri-
fti. Etcnim /i unus civis tortunatus gloiiatnf
palam, tu quod efFeccris utnon cuilibct
, line di-
lcriminead p.Tdngogias & boipiciacommodiorA
adiruspiatcret, ukra quinquaginracoronatorum
aureorum acccdione rem fuam famiiiarem au-
xjIIc: cjuanta tandcmpccuriaimpcnderetur, Q.
omnibus hinc inde confluentibus (quod muki

de hofpitiis
irahcri poffe oprant) vidlugratui- &
tofuiiletDiovidendum. Quanquam humfmo-
di advenarumquerclasilioccnfikoaudio teop-
quodapud vos,nefcioquonammodoj
prcllille,
apud nos ccrtenon mediocri cum commenda-

tione laudatur. Quod ftilicef iis amanterindi-
caris, qaanimukisex fholaflicis tuis explorata
iam & prrfpedlraerudicione &probitatcprxdi-
tis, &avirisinfupcrdocl;is& amicis accurateti-
bicommendatis, quibufque hac in parte etiam
aiixiiium &parrociniutuum ultropromiflifles:
tamen de holpiriis &mcnfis gratuiris profpicere
nondam potueris. /Equiore igitur animo re-
pulfam & moram hancfciendam efi'eiis,qui nul-
lavirorum hde dignorum teflimonia, auc com-
mendacionesattuieriutqui fidem &indul]:riam
fuam fchola; nondum probaverint quibu^qua :
nihiladhucin hocgcnereprcmifrum fic aurde-

bcarur Qmpropcer incumbc toto animo,&
ftudio omnimcAmracioncm, qua adhucufuses^
iit eos quostua: fidei vclrelpub. vA parcnres vel
tutorcsquoqi commifcrunt&credidcrunr, pa-

«
;ft In Epistolam ad Q^Fr*

pacerno amore diligas, & omni ratione tticii.
re, urellvi^qiiaiTi dodifiimos & moranflimosj

imprimii.|ae adeo Dei timentes Vci^» Quod
ii te Deus Pannonum
Sarmatarum, Lithtia- ,
noram,iuecorni:ij aatScotorum quoquc iuven*

tuti pr:^feciiier : iTimcn eflet hdci & boniratis tu^
eonlulere eoram ingtniis& moribus, 3c pro-
iecluiac eruditionieorundem fervire*
Cum vero iis in locis hcc ofiicium ad

minii1:res , non*n:Qdo in quibus ipfa hodic
florcantsledetiam c quibiis ad aliosperveniile
putentui liud:adocâ;narum dc virtutum libcr:.-
iia: certeiis ca poii/limumiretrjbuere debemus

a quorum maioribus nos ea acccpimiis. Non c-
nim te, ur Ipero hoc iâteii pudcbit,
,
(
pra-^fcrriiT
inhoc vitcTircncre, eaqicriiditione^Sc: dodrin.'

in quib. non poteft relidere ;"gnavia: aut vanitati?
ullaiufpicio) reca quarconiccucuses, iis lludiis &
artibus cileadcptijn'! , qua:' (inttibircbolaruni il-
lius loci difcipiina &iniiitutionc apucritia tradi-

ta. Quare prxrer conjmuLem,qua[ ominibus dc
beturîidcm, praiterca tu ti:;silli rdpub. dc fcho-
Isdebcie vidi ris , utcuius pra-ceptis es crudituS;
apud eamipfam quodincaoliin didiceriSjdenuo
vei scxprGRicre. Muitieerreprincipcs doCcrin.«
6c cioqi.cn:i« viri cumdeniqucforcbearas rc'*
pub. puiaruntjfi aur parcntcs ipii libcros iuos i
cle 6c couimode mrtituerc ccrpijicnt,aut qui eu

Kndneri prakcti cficnc mr^g^flri, omne iiium
iiuii*
.
COMWl. NaTH. Ch YTRi€f. Jfl

lliidiaminrecla ik commoda inllitnendiratio-
rcaJtiikenJa&uiurpaiKi;! colloraircnr, Hanc
coauincHoiicni videiicec rectitudinis Sc com-
niodiracis in cducadonciw vGntucis laluci ceniue-
re civiracibus Sc rcgion>bu'S ellcpoile. Oupd
torrairc alias quoc|ae aliis rcbiilpub. nunc qui-
Jem profc(3:6 iili vcftr.? (cJioix contiîc, uc
is in ca (bprcmam inrpcdionem habercr, cui
fa recl.i & commocia inlhtutionis ratione co-

^nc-rêr.da pluiimum d pucritia iludii tuiilcc
,
6c tca)':>oris. Quare cura uc iioc oflicium

cjuod cibi iilic idcm ad IrJatem
fniuncftum cil:
reipub.fcholx& ecclcija^tibi iniundlum vidca-

tur. Et qaoniam in ce evocando Civicas ve-
ftrafuitfelicior, quampaniatuainterecincndo,
periicc utucuicacis pubiicx confidetadone dcfl-
der ium patria: leniatuf
Etenim ii in promerendo^ utidi ism nc-~

muneri Dra.^licLTere fuiici t;im dilieens*
ceilario
quanto maiorcm m eo cucndo adhibere dili--
gendam debes ? Equidem de aiiis vivepdicon-
ditionib:!3 quid iencirem alias ad te lcrjpf!*.
Scirper eas pucavi, 1] oiioCx cilcnrjiniidles, (1
hicri tantum caula edetcniur^ vilds ; fi vero

(
ic, quod de tiô vir.r i^cncic verc; dici potcft )
udliUitem codns reipub, ipcd:.ironc, cxiilima-
bam niultam tibi iu lis tueudis dc hoiieiUa-
dis opcram Gilc poncndam. Qjaaie ciim iii
ifta fchola tanta cydiliir.ario .& auCioriras li-
bi coniigcnt, qLuiua iuiid lîo aaT^ciuiid, if!

j^J^ CoMM. NaTH. CHTTRitl.
femnibus rcbus quas dices &
ages quid tantil ,
hominum opinienibus, tam prêciatis dcteiu-

diciis, tam arduo dc^nique dc unice neceflario of^
ficio debcasj (cfio cogitabis. Id aurem erit qiuC-
inodijUtprofpicias omnibus tux fidei commiC

fis, ut rei fchoiafticsB incommodis medearee-
iufque provideas faluti , vei te parentemrchoia
iliius & dici> & haben, 6c revcra etiam parens c-
iufdem eCTc vciis. Vaie.
Ex cadem huius Epiftola: parre hoc quoqiic

cxercitium dcfumi poifetj agcns de oiScio magt
ftratus potiflimura.
ifj ba^cxixnd) t)cp ^nv^crnuftnc^cu ?i5tcI)C^

ittitt rtfict fictilt^llcn mxtc/ imâik fctn tkiii ^nt
©ctancfcn M^ baiTcibtc^cainttaffcr.
bal)tnrtcf)fc/
kqucm[>f?cniou&bcfccnwfcr<]Ct fcinWikyi mt
\)icimcl)x fci ctn i^cntc^/ ^mf ctcr fcnjt ctn(
€^rtjt[tclK'£)ln1f?;fctt/îci>bcri*crnilnffrmc3)vcn*
fcl)cn/iMtt) fcnbcrltd) 'cbcr £l)riflcn tn^ 9\C(;^tmcni
von©ott^cfc6ftf?/bctad)ffc);n/ftc{)auc()^nmfc^
ftaf^cn Mhin hcaxbcitci t>a\j jrc QSutvct bancn bci=
bcan v^ctl^- iTvUb ©ccfHim bC|1cii ^crfcr.^ct/intt) ait
fctncmttin^,manf\c(i-abcn inuacn,
©cdcn fepctp tfl ta^ fatitcrcrcf nc &iu
S)cr
MjC ^^crr /ivc(cl)c^ fic j{)rcn >Qntcrthancn f (ct jiKfj
\^ni)i>rdHvrc[fct)Cf fmtraacn/ i^nbaljb axid) in bw

fcm gcttlid:cn ivan& jrr^tfdicn v^cbcn f^cû jcncnt
ym(tfcfecn an^ iDUV^cr jCitgiutcn icbcn fcdcn i^cr>
lcrci^
COMM. NaTH. ChYTR/EI. 3((
-
hcrmn lajfem f^nfcnt>crf)ef f a^cr foacn jtc ftcf) bc^

pcij6t(i;cu/^(t^jl)rcvnfcrt[)ancuC^3ctrinihimmc(
crnjifict ftircf)(cn/ m\t> f?cf^fi;r<*Uj^,cn habcn mu-
^cii. S?tcn\ilMcfurd)t (ScttciSm Zufan<^tnt>
Q3rfpvuUv^ v^.Ilcr 5.\3cif ^c;tl>nt) fu^cn^t iôn Dcin
^HcrttctfcjTcn ilont^^tn tcvaaniicn \xiU hiUki)<sC*
rhiur^cfitîv^t^^^cntjct^vi^bcnîcinnerfljancfut
îlcn tino/Ax ©ot^ ft*rd:'fc ^:?nt' fur au^cn i;a.bcn/ fo
/'con ©otr il^ncn û^cciri^ncfc
tt>crt)cn f;c attcf) tl)rc
^
.Ol^crhcrtcn/ in biiiidm vovxhm %mt> c'C)Xcnml
\xi\:vA'jVj)aUfnii'nbimn r^cl'urff;1)cn <>c[;crfant
îCrnvnDttîfltd) fet^^cn. âommDfcifc^Ktfli»

(^clcbcnan^fît I fQlibicf)0f)ti)l}xiakHbcxna(Ay
m^^ciîCn t)<^.j? ^ntcr t-cifinucrtliancn bcti) tn1)cn
^ ©fcDtcn i^nnt)ai;ff.t)(in(itnb/<^mcrfrki>i*nbd=»
nkfcircrI)aitcn/.i?nD oiktoht^c^j auffrul^r^nb-
DJKtnâfcft mo^c i>crnufct i)nb'at^5cfc!)a{Vcin)cr°
tcn. S)ai>au(i)mêDcnaucv ver;n;npc(Tcn ^nb
^cvf^cnt)t3f?cu (cuitcn Dcr rvUhfttU mcgc kfcjjct/
^ i)n,l>a(i>ffraf,cnf?ui miD Jitrcbcnrcu^crct tnogcit
a,c()tnt)crt i^nl) acrocrcr^wDcn.îCin ctmn aitc
fc
fcfjuiv i)^vl)anDcn tvcrcu / ^^rcr ftt man jtcl) ûiit
crficn cnt (ct)i^cn/^n?) flc^» ârnacf) kficif^-i^/ Da^
fcin ncn)c flfeii:) acinaa)f ivcrDc. SUtc êvfallcnc
^ {lcttiJn^ôri^r/^tfrd^cni^nDfc&Hlcnfbfn^rnn^t^
^crum crbafi^cn -u Dcm auc^ tioffgc cOdniD irt^
buf/nacf)ctncc?tcbci;cnncf3CK<^[dd)f(^rnit^crivci^
aiiiff:ncn^nbc!nfor&crn/tni)nttfntCi)tcnaci:a=:
tcnDa^CJitd^ctvôlH^ft^^-^ffîfcbltc&^^nâiccn
^t>nbi)crfcumt5cf/i)nt)a»fci^nl)ii({c!)crf^ci5^t^niîi)^
rc cl)r OvCr ûtcr trôvjcn ^cbradjtivcxtcnJî^ folicn

z
5f^ In EpiSTdlAM AD Q^FRi
«ud)CtttcrfrcmCit Ohnc^fcUkib ffnn-inttt&orert
cnK£^ ict)cn f (a^c offcu f?chc/^nb fciiicr fo arm ^nt>
vcrla jfcn fcin/ t>cn ftc ntd)t fitr ft d> f cmcn mt> ftin
<\n(i$cn^mtt3Ct)u(tftlr[)rtn(^c [ajfciMtbban attc^

mit f5Cburftcl)cn hcfîit>tmb a!itit)orrtj}ni[)e(];c<^= ^
iK,(Stftd)enfoIinDcrv3an^cnDvc<>tcrun(3/font>cr=
[id)tt?af^frcine[cutani^cl)Ct/fctniMtfrcunt)tli5fcit/
6ratt>famft u oDcr îjrannci (jcfpurct/fcntJcr a[= .
Icâujfi^ ^^nct)t(5fte/<3Utii3j?c n>o[t^ctii3|lc nt^chcn

i%nt)ipcrn)^fctnKrt)cnn, ®icnunint)icfcml)ohcn ^ *
2Cmpf furncmfid) i)trnacb tradjtcn i btc t>ert)icncn
jtd) 'omh i[)rc i>ntcrtf)ancn (ân% mi i i^nb tvcrben

UiUd^mx (dottmb S)?cnfd)cn ^^cficbct i>nt)5C=
(ci)ct, ctc -*
CVm fidi paftoris iit , etiam miitarum & bru- ^ f

tarurapecadum,quibus pra^^fit, fetio curam
agerc, earuraq ue commodis vtilitariqj omni ftu-
dio &c indailnareruir^: quato magis regeSjprin-
cipes , Sc alii magiftratus chrifliani , qui homini-
bus racione prxditis,& prxterea etiam Chriftia- i*
nis rc^cndis &
gubernand is pra^fedifunt^hoc a-
gefc, &:ineo vniceclaborarcdebcnt, Vtfubditis
iiiis rccmdum animam fimul 5c corpus,quam o-
primciit prclpedum , itavtvtriufq-, horum ra-

ridacnihilmagnopere qucanc defiderare. i f
Pabulum animÊ eft purum 8c incorruptum
verbumdiuinum. Id vt fme corruptelis populo
idofidelirerproponatur&cxplaneturledulocu-
rare pius magiflratus debet, vt ita illi etiam in
liac terrena & fugitiua , ad alteram illam coelr- ^9
ftem dc ^ternam yitam maturepr^parentur 6c
folli-
COMM. NaTH. CHYTRyET. fj ^7
ioUicitentiir. Pra^cipuc vcro operam dîrc dc-
benr,vrpotcflati ihx iiibicdi ance omnia Deum
timcant,&: reuercancur.Cum timor Domiai
principitim &
origo omnis verx l-c (alataris fa-
5"
picnriic ac virturis a rcge omnivim regum toto
cerrarum orbc lon'je lapicntirUmo celcbterur.
Si cnim fubditi ante cmnia Deiim mctuanc 6c
reucrcantur,magiftratibusquo(|'iediiunitus(i-
hi propo/itis debicum honorem , obferuaotiam
^ riibiertionemj&obedientiamlubentes prxfta-
re non recufabunc. Quj,mrum vero iam ad hmc
morralem & poLcicam. viram fpcC^ât ; curare de-
betmagillraius , vr inrer rubdicos tam ciuixaiHm
quam pagoium incoks pax^ck concordia con-
f iiicuancur &c conferuenair , vc cconia liomici-
dia,reditioncs, difcordi.x C|Uam prim.umrrpifi-
manruc.-vtoptimoruni c-iicrumqiie priidr.ntif^
fimorumque virOiUm conliliis ciLik-Jtes admi-
nidtentur vf vi^ public?c latrocimis , oprxdi
:
o furris,£c viuris nimiis, templri dc f^na iacinegîis,

refpubiicic vererc u-agrio &c g.mii sr^.-^Leno
liberenrur, ita quidcni vi iiullajn iII;ffnoL:uin
cotitrahautir. Pr;rrcrca videncurn vi' oppida,
pagijkhols&templa direta acpî^ê de.ercare-
.
f parentiir &
recrecfttur. Vt tribura 8c vei^^ga-
iii neceilaria pro cuiufqiie viribiis a^qviabiLLer
delcrihintur i^ tolcrencurjVt afirijajtbrcuniSjt^
oriol.jjcuDlciuremoralit accrbiflimadelatorum
f^c <>;';'. liaararnm auariri,T miniftra cak^mnia:
6 ôrcs quoque&aiures boni magidrACus patere
\
5^8 In Epistolam a© Q. Fr.
dsbent qucrelis ornniiim. NalliLis inopin aut fb-
Lrcdo , non modo iilo popuJari acceilu ac rribn-
naliîcdnecIonioGuideiTnScCLibicuIo ciiis debec
cfIuexcluia.Licitum{itcuiquequoticsveliriiiam
caafam dicercj 5z quam velit di u , at(^ iic co fa Ct 5 ^
relponilim quoauc a magiitratu mulcis condi-
menris humanitatis teropcraturAi expe<5b^n*e. '
lii
tora dcn j que r.ubernaiion e Jprislertirn quantuin

ad bonos (pcdat; nihil iit iiihum.-iniim ^ nihil ih-
uiim , nihii ryrannicum^fed omrjia pleua J lt ri: -
riitati5jcIem,entise;bomtati5,Ouiiejtaria oi' >
ilio ad hunc ilneni om ni;^ diiigut , rlli " '
ihis mercntuâSrDco ach^r:

-
cimbus
riiiimt, omniqueadcc UU' -c di^*"-'..
hibeatur. if
S EP TIMVM
PRy£CEPTVM.
rr ITA ÂTIONES SFAS I N-^''
fittmtcjHo ^ptihUcanii & p*?\sfAct<»t ^ focios
topmi Rom^^îfiiQSin mtnGrt îjfiMJHb*
Stoi psnrs non prhtt^fed cofJCQrdi^
imervtrofcji!econjlruandA
/ifideat,
ElT« INITIVM EST. P A G« 10. I B I. A T QV 1

liuic tuK voluntati. fiiiis pag, 13. ibi.
Atfaqtfidem, >
Nprincipiiautem 6cfinehuias partis difEcuI- î

tatem haius padiicationis exaggerat ampli- &
cac
COMM. NaTH. CHTTRvir. 5ff
ficatciufâe caurascxpoiiic: dciiule doccr, qui-
biis modis cadiilicciltas collipoiiir.Caufccdithciil
ta* is liA^lanc, . QmAciiliiciie cC pi opc impolli-

bilc ell", cos c|ui ingeniis, lluciiis.commodis, vti-
J litaribiiS, ipla denicj-, nacura( vt iiipi & oucs ) fanc
dHicriijVOiiuiracib. &c amici cia ccriiuserc. lis au-
modis duiCi.Ti (uncpubiicani/Vpionincink-s.
teriT
Lrô ciiScaicer vplucocib. inccr ic coniuguncur.

li, Ntceilc habenc C^^C.iccro veladuedari pii-
^ biicanis^veiiisin omnibas rebiis obicqui.Adccr-
f\n , nencuibfj m erar , onia cva n t bomu') es eius-
dcira ciun Cic-. ronib, ordinis equeuris cranr o- :
pume de M. C icerone 6c ipfa repub. merici, in

CiiDrimendo Catilina: acc,:icafieripoteracvthoc
J iuoJo Oitcnfi abipia qupc|j rcpub. (îungeren-
tur forte ciiam publica nimis
: ma^np conduxe^
ra?u.Obiequi iisdcm in rcbus om nibus erar non
Ibium curDc, & ofiicio bonimriîrtracus concra-
rium, verom eciam ipiis prouincialibus, auorum
^ faius pnvfidi pcouincia: cura: dlh dcc^, excrcmc
d^crimencoram.
III. Qux hadtenus prrjcepfa funt vidcnrur
cfTc facilia^Vtpoce nonm laborealiquo pofirajcd
in quadam inductione animi & voiuncate, ifla
J auccm pacificacio non iblum magnum labo-
rem, vcrum iingularem quoqus fiagitac indu«
ftriam.
IV. Nupcr admodumquxrcla: Romam e-
ranr deUcac a (ociis &ciuibus,hon
dc porco- tran
Oriisjquarudeporcicorumquorundaminiufiis, vt
©mnino cauteiniiisrebus ciletagendum.
|i$^p In Epistolam ad Q^Fr.
RATIOISJJS Q^p-lBrS PFTAT
Grd^cQS exnci iGHihus vPthtUanorHm ohnoxtos
nU^jUo mod*'> lentrip:,Jfc^ qmn^^Jimts
REônD nunc I G E ?v E eis ia

primuiTi
memoriam
/Iib Romam"s,
iubet,
'iz^
quod
iam o-
%
liPii iub regibns Afla' ve^flifâles faerinc , & quod

Gra-ci illi vcdlii-îl^nm exa^florcs r>ihi!o Rorcaiio
rupa piiblicanis fueiint miciGres. ErLqucarju-
mentuni fumpi.ura ab adiundis, fcu notationc ^
temporis prarteriti. Qui itb yltimahominum me

niotia f cmper vedliâles fuerantiam nihil noui ,
dcbcnrautpoHIintexpetere. Afiadd eriam fuis

^nfutaris, ckiiibm:i,icgibns femper vedtigales
fue:c. t: go iam ctiam mokde ferce non debent,
qaod Romaiiis (lai vecftisiales.
il. Ac Lirahniquanon. QuifincpwDhcanis
vec^-i^Taliii. 'a^ coil';êre non poflhnu, ii nomen
publicanoram arpernarinondcDent. Anaticih-
nc piibiicanis vcotgalia fua colligcre nec olim po
taennitjncciani podunt. Ergo Aiiacicinomen
psiblJcanoium alpei narinon debent. Minorcm
probat cx hiftoria tcmporum Sylia: cuius decre-
ro periniiiam fuit ciuitatibus Aiice , vt \^^?t ve<ai-
gnlia fua coiijêrcnt , quod tamen ilb finc publi-
canisf-:ei:enon potucrunt. Inefthuic membro
amplilicarioaminori.Qujvectigalarquaiitcrde-
fcLiptum finc publicano exigercnon potuerunt,
multo minu5 line pubiicano id facient hac a^qua--
litate lublata.
lil. A coparatis , Gracci 6c Afiatici vedigabum

exaclo-
COMM. NaTH. CllYTRitl. ^6J
cxadtores nonfunt miciorc? publiciinis Roma-

nis. Ergo dcpiiblicanoram Roradnoruminve-
dtigaJibus exigedisiniquitatequerclam alic|unm
prarcipuiimirilticncreAlieiiicijiurenon poilunr.
T Anrecedens probatur teftimonio &c qucreiis
Caunioium ^caliorum Infuknorum,quiperIc-
gatLS Roma- in rcnatuquxlliiunr de fuisillis cx-
adtoribus nimium ciuris,peciueruncque vt in po-
flcrum Remanis potiuspublicanis quaniRho-
o 4iisvecl:iga!iapc.nderciibilicercc.
IV. Itidem a compar atis.Si Afiatici no cflcnt
fub tutelaimperii Romani ; non folum bellis ex-
Iternis, vcrum domcfticis quoq-, difcordiis & tur-
bis aftligercntur pcrpetuo. Ergo nequaquam
i
f graue dcbet , fi partc aliqua fru(5i:uum
iliis ciTe
fuorum,pacem fibi redimant ocium. Facilior &
enimeft iad:urapecuniaj;quampacis.Et/inehu-
iufmodi pccuniarum &
vcîgaiium collatione
imperiumRomanumretincrinopoceft. Maio-
20 risigiciji:vcilicacis& commodigratiajminorali-
qua iadlura ;rquo animo efl: ferenda.
V. Acauiisadiuuancibus. QuarcLinqucpru-
dcncia confilio
, , humanitare Sc precibus amicis
,
mitiora ficiipc>iTiUit5ilia tanquam nimis difficiiia
ly velimpoiiibiiianonfuncincermitteda. Conten-
tioncs aure intcipublicanos «5-:prouincialesor-
t:c,iis,quas iani dixijrebus mitigari pCiliint.Ergo
dc hacipfa reconciliarione non plane efl delne-
rancûiii.Mjnoupiobatiirênumerarionealiquoc
^ o cAufarum adiuuantium ,quarum prima ad Afla-
ticos ipfos pertinet , H videhcet ii non iniquo ,
z 4
5^2 In EpistoLAM AD o^Fr:
animo genusipfum & noiT-e publi-
rulun-icrint
canorum. Seciinda adipfos perdnet publicanos,
fiicilicct iiin paccionibu^ faciendis non tamu-
gorem iegis cenione5& iocadonem ipramjquam
«Equitatem&commoditatem coniiciendir.-go- S
tii &iiberationem moieil;ii^ (oeclent. Tertiaad

Q_*Friitrcm , ii nimirum remotoimperio^non
fine amicis precibus Aiiaticis explicct , quanra in
inpublicanis, vtporeequitibus Ilomaiiis , ficdi-
guitas quantum famiiia Ciceronum iiuic ordini

:
^ <
debeat,& quanropere eam neceilicudinem coti-

feruare capiani in aioiatam. Qupd omnino iieii
nonpoillr, ni/i aliquid liacin pertc ipi^s indui-
geacur. Ht quide cjuod hic fratri iliadct > id ipfe in
Ciiicia ad rcm co ntuiit Cicero: qui ira cx prouin-
cia ad Atticuni alicubi icribit. De pr»blicanis quid
agam vidcris quxrere. Habeo in deiiciis, obfe-
quor, verbislaudojorno, eiiicionecuimoiefli
fint5& qua: ibidem. (equuntur,
ic
rE l^-B O R r M T> E C L A-
ratio,
HHictH<s. volmfatt] quaparcns ACix dici vis 8c

^^bcri.
'
.
H
Ordinem] equeilremiconilantemfererocic- '
tatibus pubiicanorum.
'
De nohts opttme meritfem] Cum alias fa?pe,tum

jmprimisiNonis illis Decembribus, cuminde-
fenfionem mea: faiutisad cliuum Capitoiinum:!*
contra Catilinam in armis iiierunt.
L -- - . . ^ Etper
COMM. NaTH. CHYTRjtr. ^(jj
Etptrnoscum RipHl> .coraunElHm'] De qtio vi-

<!ce.\xv.lib.i.a'-iAuicu,«^:ineapotiliinmmha:c
vc:ba. N os bic ia repub.iaiirma, mifcra commu-
tabiliqj verihmur.Crcdo cnim rc audiiiCjnoftros
ecjaiccs pa[rne a fciiacu edc diifiudios q m primum
,
liiiid v.Jde grauirer tulerant, promulgatum cx
S.Cefaiir£,vt deiisjqui ob iudicandum pccuniam

accepiirenr, qu.Trcrctur qua in re decernenda,
:
cum cgo caiu non afluiirem, renfiilcmq; i(\ eque-

rirem ordinemfcrre molelle,nequeapertedice-
rcjrummacumaucloritarej&incaulanonvcre-
CL\ iida,admodum grauis &. copiolus ^m, Ecce a-
[\x dQli&x equitum, vix Ferend^ quas ego noti

,
rolian ti{li,fed etiam oinaui. Afiani,quide cen(b-

ribus condiixerant,q'.]efti funtin fenatu, fe, cupi-
ditiiteprolaplbs , nimium magno conduxiilei vt
inducereturlocatiOjpoiLUiaueruntiegoprinceps
in adiutoribus atq; adeo (ccundus , nam vtiWi au-
derent hoc poiluiare , Cradas cos iir- pulic inui- .
dioia res,turpis portulatio/Sc confeflio rcmcrita-

tis,fummumeratpericulumjne,finihilimpetraf-
fcntjplane alienarentur aSenatu. huic quoque
rcilubucntum eftmaxime anobis-^perfecbumq»
vthequentiHimo vterenturimultaquea mede
ordinum digniratc dc concordia di<5lafint Ka-
leridis Dec. & podri die, ncque adlmc res confe-
draed:, fed voluntasfenatusperlpedta. Vnuse-
nim contradixerat Metcilus conful dcnguatus,
diu crat didlurus , ad quem proptcr diei brcuica-
t tem pcrucntumnoneRihcrosillenofler Cato,
HscibiCicero, Cato autcmacrariielefenfor e-
rat
3<^4 In Epistolam ad Q^Fr.
ratlonge acerrimus, nec quidquam publicanjs
hac iii parce remitti volebac, etiam cum periculo
reipub.Gloriatur de eodem fuo iuftituto Cicero
inotarionein L. PironejCumiiajinquitertamc
cori(ulatusperad:uSjVtnihilliuec6hliolenatus,
nihii non approbate pop Rom. egerim , vt fem-
perinroilriscuriam, inlenatupopulum defen-
derimj Sc multitudinem cum pnncipibus , equc-
ftrem ordinem cum fenatu coniunxerim.hnpri-
mis autemhovfacit Orarione quarta in Caiili-
nam cum , Qûid ego, inquft, equitesRomanos
comemore? qui vobls ita iumma ordiriis coliliiq;
concedLitjVtvobifcum deamore rcipub.cerrcnt,
quos cx multorum annorum cliflenhone ad Ira-
ius or(înis focictate cocordi^mq; reuocatos ho-
îcrnas dics vobilcu acqj hxc cauia c6ii5gic:quani
coniundioneriinconlulatuconfirmatammco,
perpctuaminrepub.tcnuerimuSjConiirmovo-
bis nulium poithac malum ciuiic ac domcfbcurr
ad vlhm reipub. partem efle vencuram.
Etî nohn ] quodiprorumlucrisrciiflamus, <Sc
impcdimentum afferamus.
£f^r/fî^/?.!Nemoenimerir, quiiilamiamin-
ftirucam fcnatus cumequitibus coniundionem
tuerivehc,autcumiiuCcoiiiatepolliCj li internps
hc piiblicanosofFeniiones cxiftanu.
i>//i'««j7<?«^«/]atqLue ideo mininie couenit nof
€1 aduerrari.
Fundtttis eos perire ] nimirum fbcios P. Ro.

tuos in Afia iubdicos hiiuriis & rapinis publi-
canor
/
COMM. NaTH. CHTTRitl. ^6^
f anorum cxpoiiros , quos ita fundicus pcrirc ra-
tioncoliidipannon debcnius. Prcxcipueauccm
hoc^cnushuicprouinciarpermolcftum &:grauc
fuiile,criam pacet ex Luculio Plucarchi , vbi incer
aliain hanciententiamicribicur. Nonmodo vr-
bes Bichynii^, fed vniuedam Afiamimolctabili
veccrique pefte eucrccranc Rcmani f«ncratorcs
6c pubiicani.quos poil:caLuculkis, velutharpy-
as laboresmoitaliumdepafcentes, eiecit. Tunc
vcroplacidc moficndo conatuselt: rapacemco-
rumingiuuicmaliquanLulum deliairc, icdauic-
c]'je populorum motus, qui iam pxnc omncs
Romani fosnoris onere defecluri videbancur.

QuanL'o autem fatuis «i^^curJus/ic, fuum potius
f fubdicisrclinquerc,quamfupramodameosde-
giubcre non ignor :uic Conliancius Imp. de quo
Eucropius refcrr , fuilTe eum virum egregium,
qui ma|i.'; ftudaerir augendis , cumulandiiq, pri-
uauorum acptouincialiu opibus,quam Rfci com-
3 moJis cumq; dicercfolJcu. Mciius publicas opes
a priuatis ceneri.quara inrra vnu clauftrum con-
feruari&cuftodiri. Dchocquoqueiliud narrac
Eufebius, Dioclcrianum ciperlcgacos pauper-
raccm exprobralTe-.ipfumquc Conftantinm con-
f fe/lim convocaffe locuplctiores ditionis fua:ci-
inopisfus caufam expofucrit , quod
VC3, quibiis
maiuilfctfubditcrnribenevcknriam , bcnigni-
tate fuacoUefla&conciliata,quam eoru thciaa-
rosimperiofeuerioi ecxtortos,pcflidere o.unc :
o vero (^M opuscilcipiSrura fliidio graiitudint ,o-

pib.^ iide. Hic iiii, iine cu(5i:a:ior*c>la'ds aniitiis,
hila-
^gS In Epistolam At> Q^ Fr.
lii{anquevuitu,2rarmm ciusauro &C argenroteH
tum compleueranc &z amore eiga Inip. cle-
:
niendiiimum miriBce maguoq-, ardore mter fo,

certauerant. Conflantius itaque cuin iegatiso-
pes l«as ollentafiet , Diocietiano renunciari uif
ierat quid vidi(rent5& qua ratione tancus tiiefû-
rus tamque fubito coiledus eflet ; lubindicans
principis ^rarium tudinmuiTi elTe, fubdi torum
animos bencuolos &regi nunqu?m deiucuros
:
popuii Tui tiielauros , m.odo ei ftudium amor , &

fidcs {ubditorum non deiit.Imperatorautem bc-
nigni/limus poil legatorum difceilum pecjuias
aiiatas ciuibus (uis reilicuit cbfcquio eorii mui-
:
tis verbis iiumanifli ;TiC coliaudato.

Non Msdofklfiu] vt tiuant vtcunqae frai & m
coiumes.
Std etidm ccmmedii vt conimodc &: Ii onedc
"{
viuendi nabeantfacuiratcm line qua/i;o? elx «Cja^-

Te^.Prs^rtat enim non viuere , quaui niii^rc vusc-
re.Ex bis omnibus ciici vaic^nsquaquam expcdi-
rCjVtfraterpubiicanisin omnibus obfcquatur.
?ii me tmpen^ t'uo dt§.cHlim ]
propter pro uin-
cixamplitudinem, &fructuura accommercio-
rum muititudinem,& varietatem^que duo vcluc
inuitamcntnm &pabuluni erant fsnerarorum,
negotiatorum &
publicanoru Rom.anorum , vc
in Aiiapodus quam alibi veiient negotiari.
2^5»? €Jfeabft?\ Prudenterjvcmexhortationi-
bus moris eft , difficuiratem , fupenoru extcnuat
& obfcurat, imo parum aut nihil iniis/imodo
veiit , dffiScuicatis «irc arguit , idcjuc per quan-
4lain
Co«M, NaTH. CHTTRjfl. 5^7
dam f?*re omnium fupcnorum capitum eimw
yihfimftttemjpcr fc.
(ontffterecup:d>t(it^s]{n2S proprias. qiiod ant«
omnia fiidcndiim ma^y (Iratui fupra monebar.
^'^^^fjtam adminiflros quam fcruos.
/« haipimiMS (i(*dii*idif admittendisj^ ] De hac
hM-zpaa-^yeJ-cf' w iv^Dfprnyppia. icu vc alibl vocat fer-
nonis faciliC3lc,(iipra quoq-, aliquid didiimeiL
enim humaniraris differcndasadDemoni-

-las
um coniHruirllbcrares. Hancqiiidem quarenus

Jios placidefufcipirjpacientcr audir, benfgnere-
poiidet.Ladaercdeforrefaciiitaremdixcris.ii-
im vcro quaten^ alios amicealloquitur, falurar,
onfabularur , affatur ; vnde Aifabilitatcm dixe-
e.quamuis voceshx nonnuquam confundan-
ur. Verbalfocratishocdoccntisfunrj-raJ/ifiy Tpo-
f>07r,yoîei4 si 'J^ ^7i Mym uvmn oiKeicoq ivrvy^j^vnv,

IVon efipojltu/a in Ubore ] ideoque non diiS-
ile.
indnEiior.s mimi ^ volmtate] fi enim cu qua-

am 7rpo9o^/« (cu proiubio voies, & hocfaciedum
lol cile cerro fiatues ^ facilime poteris. Ell: au-
eminhisverbis pcriphrafis xpoii/pfefffwf , quêfl
irraa quaedam animi indudlio, conflans ac &
erpetuavoluntasnliquidagendi.Ciceroi.Tui-
ul;Ceditprofe<51:ovirturidolor,&animiindu(5l:i
nc ianguc{j;ic. In omni autem ftueiio virtuti^.
^(TS In Epistolam ad Q^Fr.'
dodnnx^Scmomm , huiufcemodianimiinclii^
clio ncceflana eit, finequa nihil pr«xciari effici
poceft. Quisnam cnim inuitum feruare potis
Cafi/a pulflicanorum '\7a.e-K\tês^dicitjuec^,QccK^^.
intelligit enim aiiaritiam,iniurias , violentiam 6c

rapinas publicanotum.
Intellextfnfts ex cimhfis'^ Argumcnrario a mi-
nori.SiciueSjminusportitorum iniuriis expoii-
ti,tamen quaTuntur de iniuriis portitorura in i-
pfalralia; quantomagis qucrentur (bcii & vedi-
galesin diliitis prouinciis , magis huiusmodira-
pinis obnoxii?
JnpGrtorns'] Portorium GixcislmiJLimv dici-
tiir,quod in portu pjo mercibus, vel exportandis
Velimportadis foluitur. Alias portoria eria Gra:-
cisfuntnpj^M.Meminitctiarn Ciccro i.lib.ad Att.
Ep: 16. Portori: circumuecîcnis, fcu vccbiga-
lispro rebus qas* circumuehebantnnqiiod cum
pubhcani Ahatici (ibi dicerent debcri;prouin- l£
ciales aute &negotiatoresidipfum negarenc, Q^

Cicero rcmtotam ad (enatum Rom rciecerar.
Portfmii ftalts]<:^\ix Ca^far poilea idco failu-
lit,vtabltalisgratiaminire:, &viaraiibiadim-
perium munirct, dcquo Cic. ad Atncam lib. x,
Ip. !(>. agit his vcrbis. Portoriis Italis lublatis,
agro Campano diuilo, quod ved:igal fupereft
dorncflicumpra^tcr vicelimam ? O. autem Me-
teiias leorem tuierat, vt omnia vcdligalia toilc-
rentur.
Nm /<ga?<:^pmmV]tatiIlapecania conirsnre.
toM*!. NaTH. CHYTRitl. 5^^
fniHriisportitoriim'\Pnblkanus, tcflc Afcoxiio
n tiiiii nar,in gcncre cil, <:]ui vectig.iliap!iblica,5c
ribiua fui quiuftas caiiii conaucic Ti/.wvnf.quifi
't llipr.i proiixius dixi , decum as qaaitus (iii caufa
ccIimirjDcciimanus vocatanSi portu;portirori
!
pafcuri publica-, p^cnirius. rÂiAS port iror qaoq;
edlorfeulintrarius cft, quJ homiu€<J cx vna flu-
linis ripa, aut maris littorc craiicitinaltcram,
irxcis 7rop9//t^c,Germa. (Jin 5c()rmd(!<r;6. Acn.
irtitor ille Ch^ron, & Ouid. dr/.^p/£ po-titor
fei/cf. Donacoetiam portitorcfi: Limcnarcha,

u xiuivQpi!>A0i^,qui portum aliquem ct 1. bretD efj^
ruatjVndcfrcquensad extcras nationcs traie-
useft.
Iniuriis\ Eandcm qucrelam poftea fub Nero-
;inuaiui(Ie reftarur Tacicus Annalium iib. 15.
maitjEodemanno crebris populi Hagitario-

biis immodeftiam pubiicanorum ariûentis,
Nero , an cundta ved:igaiia omittiiu-
ibitduic
ret,idquepulcberrimumdonum gencri mor-
!iumdarGt. Sedimpetum eius»niultumDnus
magnitudine animi,attcnuere fcnatofeSj
idata
Iblutionem imperii doccndo , fi frudrus quib.
rpub. fuftiucrctur, diminuerentur: quippefu-
itisportoriis,fequens vt triburorum abolitio
poftularerur.Hicc ibi Tacicus.equibus liquer,
n nouam huic gencri fuiile immodeuiam.3c
portunitatcm,quam nunc quoque itcr facien-
in tcloniisjportubus , & traiedibus in eo ferc
iquecxperiunrur.
Q^dfociisl A minori; Si Giucs Romani eon-
^JO In EpISTOlAiM AD Q^Fn.
qasrruntur, qnaco magis focii ? Ciucs eiiim &: (b-
ciashicopponit,
/f;v!nmis'terrh] ranfo inrcmallo ab vrbedi-
flanribus , vrfenarus populiq, Romani aaxilium
i^nplorareita comode non poffint : tdcm a mi-
nen.Siin ipialuuuiîpiiLisque adco vrbis conipe-
fe q'jxicia; huiirlcemodi audiunrizr: qirid iier in
xcmozxiiiiv-k tcrrris j-Teren:. PiiDrni. Noahoc
pubiicitus rcclu-s hirx drporr-ader iii foias ter-
ras.
HkCte it^ 7/iP7.<?^/]/iipra,'*ta rc adhibcrc.' .
PHbUc^nt^jurtsffiicias ] N iuilc de ce conqiicri

^*
poflirit.
''Pr<i:!eriimfuhlicis mnk redfwtis'] ita vt ctnfo-
ribus plus numerarurcs promi(erinr 5 quam ex
11?
tribuds 6c vcdligalibus AiKe publicis colligi pof-

{cc- qux qucrela quaiisftierir, parcr ex loco cpi-
ftolit-ad Arricumjquem adfcfipiipaulo anread

iiiud, Pernos €-^^?» r€'^>uh. cvnti^hEiHrd, Male rc-
diniere cftjCum /uo damno &
iaclura aliquid rc-
dimcrc.Quf^madniodu aliasin gcncrcrcdimerc
cftccrta mercede paclaôpusaliquodiulcipcrc
periiciendurSicurihipubiicariicertmTifumm.^n:
pccuni^ xrario R omano fe nirmcraturos pdllics
l5?Jirur, & intcnm collc-flione vcCbigalul hc por-
Hinc redcmptores
toriorii Aii.2infe recipiebar.
«libi apud Cicerone 6c Horatium iidem ii^nr^qui
tiias cond'a(3:orcs vocantur,qi|i videiic«t cercair
a iocarorc merccdem padi ©pns aut i^diiiciuni

aliquod (ijfcipiunr perhcicndum. Gic. 2. ^'iiyi-'^
nin. Redempror quicoluaamiiiam de Coira !x
1'orquiif-
GOMM. NaTH. CHYTRitr. ^jf
Torquato conduxerat faciendum. Horat od. u
lib. i.
ContraBafifces AquorAfentiunt
la^ts in altnm mQUbusy ioucfreqHeni
Ciomtnta demittit redemptor
(^HmfamHlid (^c. Efl: igitur publicis ma-
Ic redemptis , i. e. nimis magno condud:is ita ut :
necellario plus cxigcre cogantur publicani , &

propterca moderationis &jufticiiE tuximpati-
entes flnt. Aliquid etiam lucis Kuic loco affert il-
lud Horat.epill;. i. lib- i.Pars hominimi geftit con
ducerepublica.ubifocietatespublicanorumjfeu
equituniRomanorum fubintelligit;
Socios penre] fub exa(5lionibus &c expilationi-
: buspublicanorum, fub quibusipfis, nifitup'ro-
vidcres, funditus edet pereuridum,quod falvo
officio permitterenonpotesi
T>ivm£ virttitis i, tuA ] Brevis , &
quafi ex ab-
ruptoinfperfalaudatioamaritudinemadmoniti-
onis, quodfubindeinhaccpift.facit,mitigans.
iJôdacerhijfimTsmes}) prsterenim confueta
vedigaiia, cxcraordinariis quoquemaxiitie tem-
porebcliisexadtionib. erantobnoxii: ^cinterim
a tractarione armorum , 6c petitione honoruni
prorfus arcebanturmiferi ifti vecligales. Alias a-
cerbi dicaneur frudus nondum mites & maturi.
Sic in Catonc majore. uva primum guftu acerbi
ell maturata vero dulcercir.
: ^
Fêcirgales'] Vedligai proprie efl:,quod datur\
)' pro veci:ura,initineribus: te ao $ «J5^^><m Strabo*
*[i;iade vectigaies, qui folutioni huiulccmodi-
Aa
1^1 In Epistolam ad Qi Fiu
tiibuti obnoxii funt. Hinc ved:igales dicunmfi
equijagLi^civicaCCSjprovincixjfocii.Sicuti&pc-
cunia vcdlieâlis , qus ex vedrigalium reditibus
provcnit. Mllera auceni condicio vecUiâliutn et^
ia«n ex 4. lib. CxC de belloGaiiicoperlpicitur,
uhi, iioSj inqiiit 3 cum Suevi mulcis laepe beiiis ex-
pertijpropier ampiicudinemgravitatemquc ci-
viratis iinibus cxpeliereiidn potuilTenc jtamcn
vedciaales (ibi fecerunc , ac raiilio humiiiorcS ih-
iirmioresq; redegerunti vedigales Germani vo-
cant Jtnfjbar.
Sirie Imperio Rom(ino)znttc^\izm%6minO Irh*
perib fubjicerentur conftituti adliucfub AnciQ-

ciiO^'aiiisregibus Aiia: 5c Macedoniarjquibus
Itidem vecligdl numerare funt coaCli. Agcliiaus
(anc deincoiis Afi.T jiimpridciti dixcrat,iAfcuSipoi;5
lyfitrafptemnt] Id eft, cales fucrunt^lidc efl: v^-

dligaics. Tcrenc. Sicvitacraciprotaiisvitaerat.
per antimeriani quain vdcant. Lrhpridcm au-
tCni Aiiam iiajufCcmodi cxaclionibi;s obnoxi-
am fiiiiid 5 pTcttcr dia vcii.an rcilarur vox Ancigo-
niprioriSjCuiaimisacritCTpecuniriSexigenticum
quidcim dixilfcc Ai calis non erat A.lcxandcr. Et
nuiico incjiiic : nam lile Hiiam dernccebuC, ego
vero (picas lego quorum neucrum Ime detri-
:
m en ro A (i a- ficrl pu riiit.
s //y;??^«^«i^//^^K, Ecproptereaipfbs qtioqucf
]
publicanos. N.nii propter vitia perfonaruin

cxofirum j nomina quoque fiunr cxofa, ut Ro-
IGOMM. NaTH. CHYTRAi. 57^
hix rcgum,alibi tyrannorum,nec non Jatronum
& ufurariorum.
SinepMblicano ] Force propter difcordiam , (c-
ditiones , & omnium rerum Ataîaj^ , in qua olmvh
ciSaf ovJiva, In hujufcemodi enim exaClioni-

bus, a'idorit<ite&:potentiaopusefl:,ut CiêtSu
nii proficiat , adhibcaturaVaV*'. ita autem fu-
pcriorum annornm bellis jampridem exhaufts
crinr miiera^: ilLt rcgionrs > ut nihii eflet infirmi-
us , nihil cgentius. Qua dere exprefse , inquiti
lurtinus hb. 17* agens de remporibus Selcuci
Calhnici , qui annis circicer 1 80. ante hxc tem-
pora vixit. Ea tempcftate omnia bella in exiti«
um Afix gerebantur ; uti quifqiie edet , Afiara
veliit pra:dam occupabat. Intetea nemo defcn-
fbr AIi;c inier zot: prardones inveniebatur. Plu-

larchuii quoque Afiamfuperbia
in Svrtoiioaitj
& avari:ia publicancrum dudum vexatam cflc.
A autem^quifuo periculo vedtigaiia
pubiicanis
•
redimcbant ] negotium hoc adminiftraniibus
ReipubL Romanx deannuisiuisreditibusvftatO
tempore pendendis cautum erat , ita ut de iis du-
bitandi caufam nullam haberer.
Aô«^/;r^^m«r]Gum{iimmave6tigaHumiluh<-i
quam edet integra ^femper ahquibus vel tergi^
verfantibus, vel ad iblutionrm non fatisacriter
compulfis.
OiUidtiiiciH^lner^ ut ideo faeilius (blvi, exigi,
& in un im fummam coHigi poile vjdcretui:, ct-
) am fine opcLa pubiic.;uorum. Id igitur cum pct
Aa 2.
J^4 ^^ EpiSTOLAM AD Q^ Fr*
fefacere non pocuerint i quo jure scgre ferantj i(,
fieri a pubiicanis ?
Defcrtfferat'] vedigal defcribere i^^ efi:, quoJ

grarcis ^-ûî^ f%yiae<.9ttf,id cfl, deiinire velii
capitadiftdbuere. SicCic. y. Verr. Bis (crquimol
diospop. Roni.incapitadefcribcre. au^t[)a)(cn|
Item 2.. delcg6 agraria, Duodcna defcribic in fin
guloshominesjugera. In hidoriaEvangelicaei
'^•^cc'î^!t»jt ^ciifuvTy]') sUyjfiiwvy fcilicet defctiptis c
mnium civitatum capidbus , obfervarc , qux cu i
iufqucrcgioniSsUrbis, famiii^domusfacuitate '
edent, & judicare quantum pro fua parte quil;

bfctinufuspubiicoscontribuere dcberent» Ge!
mani forte dicerent^ ©uiant)t OW 7m^tXt
flcrmad>cn^
Sj'lla\h\ims defcriptionis plurib.vcrbis men
nit M. Cicero in Orat. pro L. Flacco , his verb. ^
quoigitur prarcoris efl: diligentia rcqukenda ? i
numero navium &in defcriptione a-qaabili fair

ptus^dimidium eiuSa c]U0 Pompcius erat ufus
imperavit, num potuic parcius .•' dcfcripiit auter
pecunia ad Pom peii rationcm , qua: fuic acconi
modata L. Sylle defcripnoni j
qui cnm omne
Aiidi:dviiMs proportione in provineiasdeicn
piifletifidconilituiifet quantum qua:c]ue Aiill
civitas popuii Romaniquotannis tnbutinom
nependcret] illam rationem inimperandofurn
ptu 5c Pompeins &
Flaccus fecutas eft.PiutarcI
Lucuilus tcilarur hanc defcriptionem fuifle vi
gintimillimutaienrorum. \
Cannn] h\ nono Mccamorph.O vidii fit men

tn'
f
COMM. NaTH. CHYTRv€r. 37

rfo Mileti cujiifclam ex Crecain AfiamprofevSbf,
ciiius ex Cyanc, JiIiusfiiitCaunus,liiia Byblis,
ûx amore inceftofratrisCaunicumexarliller,
^voticomposiicti non pofletjfratrcmprpfu-
ram infequensjmukas terraspervagara, tandem
n Cariam venir, ibique afliduislacrymis defati-
Tata tandcm in fontemdelicuit,de<juoibideni
Dvidius.
Stc lacrymii confumptafitis Phoebeia ^yhlls
Vertitur tn fontem^ fjuinunc tjuoqne vallibits
Us. Sicuti autem in linibus Caria: & lonia? Mi-
stus urbem. condidit a fuo nomine didanijita
Daunus [ Stephano teftc] in Caria urbem aluo
lomine didtamcondidit, Quo ibidcm Ovidius
cfpexit, canens , Patriamffigtt tlle neftuûey In^
,
Hc peregrina ônis nova mcsnia terra, Situm

>auni Mcla lib. 3. hisverbisindicat. Caunus
xundum Calbin amnem,oppidum valetudina
abitantium infame. Meminit Sc Plinius libro
uinco,capiccvigcIimoo6lavo, quietiamhbro
rige/imo quinto, capitedecimo,Protogcn€ni
lam pidlorem celebrem, pacria Cauniumfuide
flerit. Dionyiius eius inreL infulas Samum ^
3hium meminit. Qui plara requirit , videac
Itrabonem libi^. ubi,Cumregio,inquit,vaida
elixfit, omnes tamen confifentiirurbem&a;-
tate Sc autumno gravein cilhy proprer^ftusac
>omorum copiam. Ibidemque de Stratonico
îtharcedo taie quid commemoratur.Erat Scra^
onicus hic aciimine &: iepore facetiarum in(i-
tic
jnis. Iscum vidercr incobs Cauni viridi quo-

Aa 5
|7^ In Epistolam ap q^Fr,
âm colore , qiii mof bidorum efl: , defQrmes cK
fe i hoc verfu Homerico feftiviflime in cos dc-»
torrojocatuseft:
Cum vero
GauniiCitharoedumhuncaccufa^
rent , quod urbem fuam quafi morbidam infa-p
maret; Ego, inquit,eam morbidam dicere au-»
fimûbi etiam moriuiambulant?
Extnfidlt6\m quasfôrte Caunn,prGptcrpatri-
am,coloniasdeduxere. Infulasautem Rhodiis&
Gauniis vicinxftintjVuIgoSporadcs appellarje,in
mari Carpathio.
Qptdt erant a Sjlla attrihfttd) In defcriptionc;
cuius pauio anre mcntionem fecit,
Rhodm ]Rhodi\s infula cftin confiniomaris
Lycii & Carpathii. Infula; cognomii-iisurbseft
Rhodu^.^nomenhabensarofjsralias amcenita-
te CGeli (plendore ffdificiorum hrî^v ate ioli
> , , &
lludiis quoGue eloquentiic olim celeberrima.
Pr^clarecam commendat Scrabo, lib. 14. loci 3
initium eft. Rhodiorum uibs fuper orientali

promontorio fita 5c portibus,&:viis,&mGeni'»
bus & cartera fabrica rantam alias exccllit,ut nulr
lam ci a^qualem, nedura pra^tVanLioicm pruferre ,
valeamus &c. Ad amoenicaiem Rhodirefpexit t
Lucanushb. S.cauens. Guidoninde fugit, cla-

ramquerelinquitSole Rhodon, magnosq-, (inus
Telmcflidosund^. EademRhoduspatrum no-
ftrorum ^tate a SolimanoTurcarum Imp. capt^
cft,annoChrifti if ii.ipfodienatalisChriftijan- 3
leannoscirciter 70,
'
Coiffu^
COMM. NaTH. ChYTR>€T. 577
ConfHgemnt ad Senatii??f ] rortchucpcrtinec,
«juod Strabo libroj.im citaco fcribir, Caiinios ali
c]uando a Rhodiis defciville, icd, judicancibus
I
Komanis, rccupcratos eife.
I
Quod indicio eil:,Gra!cos pa-
NobisHtpottfyti)
Iblicanos longe durioteseire invectigalibuscxi-
IgendiSj quam noftros Romanos,
Penderentl Solvcrent, numerarent.
^ttipofl-»iaverf4nt]Qnaiii Cauniorum petitio
reliquis quoq; provincialibusfucrit communis.
Jl/jii cogtrei J HominQS iti A(ia. Synecdoche,
continenspro contento.
Ntillam afi necj^ ijelU extermyinh fuccciroribus
n. Alcxadri, Antigono ^ Antiocho omniaplcna
turbis fuerunt, tam in Grivda quam in Aiia. Re-
gib. n, AfKTjMacedonix^Syriar^yEgypcij&Epiri
varie{ubindeinter{ecol!ilis,iplac|uoqi Aiiatrau .
quillaeflenonpoiuit. Taiidemannourbis f J^f.

qui fuit ante narum Chrillum 67, ante huius E-
1
pillolxfcript^tempdra no. poilrcfroxMaccdo-

nia: reg^ Perfeoab/£milio Paulolmp. Rom. ca-
pco , iplaq-, Maccdoriia

provinciam redacla, 6C
in
Antiocho Epiphane abarmis '3^/£^yptoper iô-
pilium Lxnnrcm iegatum Rom. difcedere juilb^
regiones 'A\x , ^ ia ns minor ouoo^ A fia aiiqua iu
parre (Lib Rom. hnp. cil' t oepcrunc c]uo quoci-
:
dic magis magisq-, inv;i}c(ct ntc, uibcs quoqjillar

&gcntes Afia^miaoris majontranquiliitatc,{5c
ccepcrunt quamvis ex
ftabiliori ocio ac paccfrui :
f publicanorum
a(5tiones &: nc ôciaiorum necjun
quidecelJarunr, quir tamen bclHs illiscoiuinuis
iupcrioium aniiorum iongc erant loi.iabHio-
57? In Epistolam ad q^Fr.
res. Grxcix quoque fub ea tempora aliqua Iis>
bcrtascomigit, fub T. QuindtioFlaminio^Li-
vius Decad. quarta:, libr o terrio :] donec tandeni
Antiochus a Romanis primo in Grjucia mox in ,
Afia viduSjtota minori AdaTauro fpoliatus cft, S
ita ut ea deinceps tota cederet Romanis.

Neqne domefiic^rum dijcordiarum ] Quibus
fcrc bella cxterna attrahuntur,propter fadio-
nes & libidinem vindiclir. Pra^terea dum in
(paciofa &popuIo(aprovincia, qualis crat Afia, i
nullum certum caput efl: j omnia varie mifceri

non eft mirum , ut ita quod luftinus libro oda-
,
vo, de civitatibus Gra^ci^ dixit, dc his quoquc

modo dici potuerit eas dum im-
Afiaticis aliquo ;
pcrarefingul^cupiuntjimperiumomnesperdi- i
dide quippe cuminmutuumexitiumfmemo-
:
doipfx ruerent, omnibuspervias, quid fingul^

amittercnt non nifi oppreflas fenfiire. Hic enim
effe^tus fere &
iinis eft domefticarum difcor-
diarum, 2
Calamitatem Quic in bellis civilib. longe ad-
]
hucgraviorefl:,tefteHerodoto,inVrania, <âii
Mfôêipnm. Liviusquoqu^bellainteftinapopu-
lis magis exitio efle air,quam bella externa,quam 2
famem morbofve , aut fi qu*e alia in Deorum
iras , velut ultima publicoruru malorum , ver-
tuntur. Qujdam ctiam ex prifcis oratoribus
Gr^cis dixit. Nemo cfl:, qui non fateacur , tap-
to maximum omnium malorum efle btiiiim, 5
quan-
COMM. NaTII, CHYTRifl. ^J^
fluanro maximum omnium bonorum eft: pax,
Quanto ramcn opcabilior pax efl: bcllo^ranco ctr
iamtolerabilius (cdirione cft bcllum. In excre-
moenimbello^fervandcxparri.x deiSdcrio-, aciii
civilijfemetipfosprofligandirtudiojmoctem op-
petunt. ^
Imperio nan teneretur] Impcrium, dcfinit Li-

pfiuSjCertmTi jubendo dc parendo;
ordincm in
cuius inquit, tanra vis efl: Uvc porius ncceflitas,
,
uthocunumfulcrumfitrcrumhumanarum.Si-r
nelmperiocnim (Cic. ^.delcgib.) nec domiis
ulla, npc civitas, nec gens,nec hominiim univer.
fiuii genus fl:are , nec rerum narura omnis , nec
iple mundus porefl;. Contra,urSophoclcsait:

Anrigonaai'cLpp/irt^/.ce<ôu ovK'ocn ks^kov «;'t;7W7r:AJi{ oA-
hva-iv , «(T od'a9^-nv(, oikbu^ •s9»ffi)', dcc. (eadcm ut Plu-
jtarchus '5%* t5 oiKaweiv) ^MTtZiiTii-ifi Si<T7nwt.e. i(pi^<rf
Eidemqj convenic qiiod Euripid.fri

Tai i7n^vfx{<u.
Hecuba^de milicum 6c nautarum anarchia pro-
nunciat. cy jLwe/.cp <^^TiVujCi.1i od^lKcl^îx, 'p^Âo? , vccuTtK^r
^pm KstKQv .\ ud.Q

tcvetpôCKpeiojvv TTvpog, nscKoad" l fxyiTi
patet Tyrannidcm quoqj ipfam potiorem eflic
Retinerijine veEliâUbm'] Nam quod prim^

OlynthiacaDemofl:hencsdixir, êi cf"^ xP^jua.7T»)Vy^
X^ oLViv Ttvmv 6vSiv'oh y<cVîîttiru)v (hovmv,

Ec Mutianus apud Dionem in VeipaflanQ
amat, 'biiv^ 7n« iiyi^îîeiou tb ypn/mA^^. eiiOji. 51CUC
enim mcdici neganc flne nervis homines ambur
lare poiTcj ira nec impcrium uiquam progiedi
potefl:, line pccunia. Ha:c mocuin, ha:c aniiiiam
^8o In Epist©lam ad Q. Fr,
lUiclat. Qiundo ut Ariilor. i. p«t, aitmywaiW
^^fâ^nrmo^j camquddam ivyvtujufxrvv^^
Parteal-^tia^j non maxiin i Sc alia caduca quic

cumpace «&:tranqaillitate pabiica& eaquoqus f
(cmpitcrna comparata nuiiiusprecii vidctipoC-
Quis autem non pnrriculam fuorum bono*
fit.
rumin u(u5 piiblicos confeife maiit, quampe-

riclitari deroco? Pertinec huc provcrt), vcrna-
£ulum,7I^5fv iub hahcn ii?i(/i)cr mu^ ikb (affcn. i '
Yis 1? uius rACsocinarionis Dcndet ex axiomate

hocAtiilotcUs.Finism.igis vidcrurexperendus>
quamrcndcnria,aatde{liaaraadiinem Siceniqi
ratiocinacur, Qui hnem alicuius rei expctit, ex-
petereetiamdebetad eurn tincmdeftinata.Afia- l
ticicxpetunrhnem imperii Romani id efl:,utpax

/ir, ergo »lcftinata id cum ve6tigaiia,non debent
recuiarc.
Pacemôtictm] quxbona funt nulio planc
prccioiuRnnabilia. ^Pax opnmjtremm^ Qj.u ho- i
mini mv^fje djitMm eft ^ prtx unct tnttmphis hmti-

merii p:jim\
De o:jo ha:c habct Ciccro i. A graria. Quid t5
popularequam otium .''quiditaiucu?idumell,u^
maximos Jabores lulcipiondos
fortiflimtis qan'q; *
putet,ucaliqiiando in pcio edc poiljr?

Sempit^rnan^'] Nimisma^niHcc. quialmpcriu
llomana quavis faiioiôreputabat fempirernu.
Cjvntf^ fpfriy.^-ij huiincemodi cuntribuiionum
peceilariarnm. V
T^hf^:! i? pr(J->lic z'-^r'\ Sic^v- p^^^pi ;h's liberis, Sc \\-
bfrra;» ailuvLii aouicn rcgtsaa;; i vranniprorlws

CoMM. NaTh. ;Chytr^t. 3Si
intolerabile cfl: , donec paiilatim ci anueicant ^ ita

iifdem initio quoq-, pergrave cfl: nomen publi-
c^ni, donccruccedluemporis&hominibus, dc
rei ip/i,pedecentim airuefiant.
Reltqtta ] 'cum perronis &L officio publicanoru
I
Coniun6ta,nimirumvedigaliumjpoi*tQrioru,de-
Cimarum &'fimilium
, at^tiones.
l- " ôJfHnt] focii publicani.

&
fn paEltonthmf^^cundii]^^ quantitatc vetfliga
3 lium auc decumamm nmnerandarum.
Legem Cenjortani ] quar qualis fu<rrirjpatet cx
TurneU Advt-rf iib. 27 cap.f. ubiha?cverbalc^
guntur» Aiia qu;^'dam erat in x^fia vccligaliu col-
ligendoruratio, quaminahisprovincio none-

nim Afia^certumcrat impofuumlhpendiujiecl
defrudib.certus exigebarur modus,ita pro annf
copiaaucinopia ,ubcriaserat, auranguftiusve-r
d:igal: foIebaniqueCenJorespablicanislocare.
Appian, lib. f . ov -T^fo; t1 îU.-ûxLTa v/^^v fe:^>6>;iG3CM*i», (*i(
daxgiTi KUpTmv iTi-ra.Ccc/iîv ivei. ii^^ 'r$t\iivotvTimKOjV0V!i>f
f^Liv v/x7v. Ciccro invcrrera. Cxccrisautimpofi-

tum eftved:igîcertum, quodiiipcndi^rium di-
cicur, ucHifpanis&pierilq-, Pcenorum^ qtiali vi-
j (5toria[rpra:miuacpGenabclii: autceniorialocaci
conflicuca efl:,uc Aiie, lege Sempronia. Lex aut|
ccnfbriajhic non d\ rogacio aut lex a pop. R om,
fimcita , (ed potius decretu ceaioru , aut deicri-»
pcio &c conditio in Incarione vecHizaliii adhibita^

3 qua cavebatur quib.ex reb.vedtigai o;:qLieadnio*
du caperetur.Soicbat n. cefores llum^ ''''Âi^ r>«^-?
I$2.
In Epistoiah ad Q. Fr,
tlionibus ve6ligalia publicanis locarej adhibinj
nonnullis lenatoribiis, & quidem in concione
^dpopnlum. Sed ica hocfereiaciebantucmagis'
coniulerencprovincialib, quam ipfis publicanis.
Hicnonnunouamfaiftam eiljUt cupidicacepro- f
Iap(i pubiicani niniium magno vedtigaiia pro-
vinciaruni rtdimerenc, & poftca aucpra:cerx-
quumiilaexigerenca fubditis, aut a cenforibus
peterenrût iocacioinduceretur, atque hocno-r
minecamapudluJxoSjquamapudalios provin- ^*
male audiebanc.
ciales Vuic aucem iiic legem
Cenlonamnonilricleobfervari. fed potiusco-
modicarem coniiciendi negocii, & liberacionem
moieftia: vulc ipe(fâri. Qualis fueric ha^c lex in-
nuic Aiphenus luris confulcus in l.injege ccn- l f
foriajtf.deverb. fignif iibijinlcgeînquiCjGen-

f >na porcus Sciiici^ ita (cripcum erat Servos, :
quo3 domum quis ducerec iuo ufu , pro his por^

torium ne dato.
SeMpotti^commnditatem^l Quodquomodo ^.t
i^(c \n fua provin\ia Ciiiciafeceric narrac Accico.

Ep. I. iib. 6. his verbis. De publicanis quid a-
gam, vidcris qu^rere/^habeo in deliciisjobie-
quof , verbis laudo, orno, efficio , necui molefti

linc^TaTOps/^^^ja-TTv, eorum, quas padio- l^
ufuras
nibus adicripferatjfervavic eciamServilius. ego
(\c diem flacuo facislaxamj quam antefi folve-
rint,dicome centeliaiasducturum li nonfol- :
veriac, cxpa^flionc. traq; &Gra:ci Ibivunrrolc^

rab)iircEr.ore, ^x" pubiicanisres efl:gracinim3,fi 3^1
iilaiamhabeacjpienomodio^ verborum hono-
tem.
.
CoMii. NaTh. CnYTRvti. 58$

fcm.invitationemcrcbram. cjuici pkira pfunto-
mnesitamihi hmiliares, ut ie ijiiiiqj maximc
putet. (ed tamen /u.}iJiv ixo-7t7<;^
Etliberattonem molt.fli<z] Ne quotidianas (lI-
i ftincant molcftias, diu 6c fruftran x ando &c con--

tendendo^redutquamcitinimcliberentur.^^lg
(teôr t)cv mul>c abfommcn vnnb fid) fclbjl nid^r
/
gulantjcinncrcinauDcr pfa^cn, Idquodmuko

ell:graviusck:intolerabilius, mediocrialiqua ia-
:o dlurapecunia:. Qujscnimnonargcntorantilloi
carcremalit,quamcumhac mukorum capituin
bellua^quotidieiinefrudu coniligcre ?
QHAntafitinptih,d'gnitas\ de ea ibpra quoqj
akquoties diximus exipfo Ciccrone, qui equites
^ Romanos ornamentum ^cfirmamcncum Reip.
appellat.
Pkirimuenim profucruntsrario Rorriano
QuoetiampercinentillaproIegeManika:u-
bi, inquit , Si vedligaka nervos reipub. eilc iem-
,0 pcr duximas, eum certe ordinem , qui exercetil-
la,iirmamentumca^tcrorum ordinum cdcdice-
mus &Cq. Legimus etiam T. AuHdium, &c P. Ru-
tiliumex pabkcanisRomo; con(rilcselIefad:os.
Qttanti^mnos tlii ordtntd hedmisi^ opt m e (ci- i
,
^ kcet, ul ikpra dixit,de nobis meritOp cuius nos &
ipfi quoqj parsaliqus iumus.
Remotg impeno otc v'^\ Magiflratus perfonaac
gravitate dopoiita,& jmici perfona aliumta;qua-
li hac in part e plus humanitj:te,quam impcrio /ic
O profecturus. Ducienim hoegcnus non cogi j
Hcclinonfrangivuif, amicc poci;^s quamimpc-

liofc agcndo.
1n EPtSTOtAM AD Q^^pRi
VipatsfvaHs ^fafctum] qua eLiam cogere po&
fcs nolenres.
Gratia aia^ aHEhricate] qiia apiid eos valebiSj
ctiam periona magiftrarus depofira. quod M.
Cicero cgregie fecit in Cilicia, ut patetexloco 5
paulo Jiiite ex 6. Epiftolarum ad Atticum ad-

du6bo.
QuivhtofKnisi d^lnm'] q. d. qui otiinia (ita co-
moda bona fortunas
j , ipiamqj adeo falute fiiam
tibi accepra referredebebanr. Vrpote qui nuliu ^
in provincia novum a^s alienum civitaribuscon-

traxeris: vercrimolcaliberaveris : urbes deferras
& diruras recreans : ex oppidis sufl"aleris (ediiio-
nes^difGordiaSi exagris iatrociniacvcasdesipa-
cem denique tota provincia conftitueris. qua^ o- J
mnia in fexra hnius Epiftols parte fu/ius come-

morantiir. Simiiis in provinciam fuamQuincfbi
frarrisben( ficii meminir M. CiGeroinorarione
pro Flacco his verbis* A t enim negasfratre meu,
quiL.Flacco facce(Icrif,pccuniam ullaminrcnii-
£res imperafle. Equide Q. Frarrismeilaudedeie-
ôr : fed nliis magis.graviorlbus arq-,rnnioribus,
alair quiddajilaruit aIiudividir,cxiRimavir,quo-
cunq; rcmpotc audirum quid elTer de prardonib.
qiiam yellerilibiroie Ciafiem coparaturuideniq-,
hoc primusfrarermeusin AiiafecirjUrhocium-
pru remigum civirareslevarer.
Hucperas'\ ranquam debitum tnis meritis prc-
niium.
Facnitate/ka] aliquidde iurefuoremitrcnte,
&:tam crga nublicanos, quam crga nos humani-
'
tatem c]uandam ulurpante* £(im
COMM. NaTH. CnYTRitl. 38^
LAfn necefuuuu,em\ Hxprcn[ius,quamiitan-
tum amicitiam diîlict. Copituicnun nccclHtu-
dopro vincuiOijuodam abipianacurauobisin-
iedo, quodnecciicelHcrvare, nili^naturave-
f liniubdciiccrc, rale vincuiucil- inctrhairesjCO*
gnatos,aiiincs,ramiliarcs,cnbuics.un.juosjUtFc«'
Itus aic , contcnmcur.
neceiiaria oiiicia
Agt^rt graviis\ Signum conlcqucns prius ac-
ccpci ocnciidi. Is enim gracias agit>quiiam bene-
) iicio aitcclus ciK
£f nuixime foctetates^ PublicaJlorum Ali*
aiticotum,quiiociecateinita,colla€ispecuniisve*
dligaiia Aii^ rcdtmerunt.
Idctrco ti*cf^ndziu\ utpote fignum tua: hac in
•
parteprudentia' <St'fciiCiiacis*
IdemfuciHtit Gracf] Quodindicio eftGr«ecis

dc Publicanis alKjuancoiammeiiusiateriecon-
vcnirequamantea.
Dfffiht/e cfflhiô quodamiiiodo aiyWw.Eoq*,
ctiamlaustuamaJorcric iired:e ^commodein
hac re gcrenda fueris vcrirtCus.
,^<e cemmcdui util'jate] Ita uc alterdne alte-^
riusincommodo&deLrimtnco voroLii (uorum

composherinonpoilic quando^ûodbuiccom-
riiodum illi cft m comrnodum: quod huic uciic,
illiinutiie. Pubiicani^ commod 1 eratqaarnplu-*
rinnim exigcre; ibciis vcro comparc€rc.jl*ubiica^
noru utihca^ ciat corraderej& accipere*, Grajco*
rum iua tucrj dc con^crvare. Eadcm ciiarn h odic
^.lilitum & rufticoium, i-bcneracorum <i)Cdebito-
timi ratio cil.
Jt^ropenatmiiîidL ut hui' vita & ialus iili* m©r^

0d i N E P I S T OLA M AD Q^Fr.
fn^Sc inceritus : cum (imul vivere &vigerenoii
poiiintuCjLupas&ovis-.Feles&mures; Vulpe-
cula & gaili(ia: Ignis Sc aqua. Sk publicanis
quaii naturalc erac rapercj provinciaiibus reci-
nere. Qupcirca a-que diificile videri poilit, pu-
blicanucum provinciali,quam iupiim cum agno,
aat aquam cui-i igni, conciliarc.
" TRA C T A TrO S EV

£olloCMid,
ADfolvicurhxc mcmbnsquatuor. quofurri

Jjrimo ortenditur pacificaiionis inter Gr^co' &
publicanosdirkcckas^qu^ ip£^facit ad asôiy^.ajt
fcu attencionem. at ero concinetur ipfum -twl- i.
^yyi^juut^ciiprxcQptum, Tertio infintrationcs

pra:cepti iam pridem cxplicata-. Qiiartum juui-
Tavoicu- y^^ '-^K (iiPî:(r.cui lcu initJj^âtioncm & corrc-
d:ionem liabec coniundtam ciim laudeoccom-
rnendationcrratris , nede ipfius virtuce 6cpfu-
dencia dubiraie videatur. Ineft aut^m huic par-
ti ,
pruTJO exemplu expciitionis conillii , in rc bus
diiiicilibQS. in quadiihculcas quidern reijde qiis
quarritur, non plane neganda aut removendd
eil:: fcd tamen li rci illius commodjs gtrends
mociiiuht.oltcndit, quimctumiilum diiiiculta-

tis aliquo modo lenianc. Ita hic Gictio qua
alperiora videbanturrefellit ouîiHîaKâ.êi ayx.ôo\
feu conipcnlatione bonorum: &c /xeiaoeiK^KZ]

fcu extenuationc malorum &c jvgaâti commen- ,
JauoneJfaCtaexempiis, Sc Me^^jmvtanTwv n^ôTm

cnume-
CoMM. NaTII. CnYTRyET. 587
cnumerationcmodorum, quibusxp^ÂtTrey, (eu
potiâfuvitTtydiliicileautimpoflibile lieri poflir,
^^ccJ)o\f facile&expedirum.
Secundo loco oblervari hic debet cxemplum
f tTOPopSaicnof Icii corredtionis in ds^fTfo-Tr^ feuco*
horrarioneadliibcnda?.Vdturenimya*7avo/fltj (cu
beriushadrenus didl:orum poenitcntia, &laa-
li
dat fratrem ejuod ruafponte, fine cuiusquam

pra^ccpris , iplis etiam publicanis & provinciali-
busteflihus, & fecerit hadtenus, &etiamnum
faciat (uum hac in parte ofHcium. Qu^ ipfa ratio
iis quoq; tenenda efl:,quibus vei cum potentibus
veletiam cum ccrebrolis, &admonitionumim-

patientibuSjnegotiuin ell:.
RATIONES PRJECEPTORFM
feH Loci CommHYies.
1 Devedtigalibus&tributisfinequibusnul-
:> laRefpub.potedconfiRere, fivevi^,muri,&:a-

lia ^dificia publica fint confervanda aut r^paran-
da, five agendaj excubi^ in regionum finibus
five copie militares conrrahofles alend(^, five le-
gationes ad exteros inflituend^.Quibus omnib.
1 cum ipfbrum fubditorum ialus contmeatur , hac
in parte a:quanimitate &gratitudine fuam magi-
llrarui merito debentprobare. Necfinccaufa
NeronireltititSenatus cum omnis generis ve-
(Stigaliain imperio Rom. impedire conarerur.
2 De moderanda eorum , qui huiufinodi
ccnfumagunt avaritia &rapinis,ncultramodia
Bb
^SS CoMM. Nath. Ci-iYr k j£i,
fubditigraventur: quaderc ext.it y\pophtcgm?i

Themiitoclis, cenium abAndriis exigentis,^:
dicentis , Deasfecuin ^dducciQTrel&rj Kpjj
duas le
«W>>tm;,innueRs (ifuadendo non poilcr-, vi co & -
a6tione (e illis tributa erepturum. Cui iliire- ]
fponderunt, Pcnes{equoo[ue eiTe duasmagnas

Deas, TniHcLv jcof djuvi^vici*. per quas non iiceret f i-
bi pcticioni iliius annuere. Maie autcm meflis
in agro cxcrcetur llerili. Et iaudandus hac in
part(*ei1: AlexanderMagnus, cui cum coniilia- i
rii iuggererent ^ longe ri aiora vedligaiia e civita-

tibus po(Ieauferrirelpondit,y?tf myru^fwfj.vaîh
cK. cÎojv <>hTEyai/6V7a TEt KoiyoLMci , id ell , Odiile fe oiito
remquiex ftirpibusnonfolia&frudtus defrin-
geret, fed eas radicitus exfcindereti Nec fine i
caufa Traianus Imp. nirriias cxacliones impiô-

bans dicebar Fifcum d^^ Lienem , quc)d eo drc-
,
fccntereiiqua corporis mdmbracotabefcerent.

îc M. Antonius Pius (tcfte Capirolino^procu-
ratores fuos modeile exigere iuilit;tributa,excc- 3
dentesmodum cocrcuit; necunqua istatus eft

lucro,quo provincialis oppreiTus eft.
5 De patientia fubditorum in tolerandis me-
diocribus veCtigaiibus , cumpax(S<:tranquiIiitas

pubiica qua: vedigalibus coniervaturres firpia- 1
ne in^dimabiiis. £t quihacin parte nimis diffici

lcs funt & moro(i,ii fere eo ipfo in maiorcs (e c5-
iiciuntdiincultatescomprobanreid narratiun-
:
ailahacGiiberticognati. Conduxeratquidam
portoriumadamnem, qiiaponstraaiirumpra;- J
Debat,hacconditi©ne, utiliaciter facientes iin-
CoMM. Nath. Chytrêi. 5S5)
:ûli Jeiinguliscorporisvicii.^jpLrlolvercncrum-
mum unum Advenic v.pida icabioias tk mnculo-
fafacie ab eo pcticur porroriizm nummi unius uc
eratconilicucum. Qmcum rccuurc?: pc-ndcrej
y acjurric porciror &: pignohs ioco dccri^hic via-
toripilcum, acque ibi jpparccip caivirijealtcrnm
viciumalopcciar.Ergoduosinquiciani uuhimos
foives. Minimeinquic viator^ & lu<5lari incipir.
Cumq-, proita-nerecur a validiorc altero^cofoici-
o tureciam tcdla vcflcjliernia. Tresigicurimiiuc
porciroriam nummos peco. Qups liie qui unum
inicionoluerar, cum numerarc fuuto?Ctus. lca
mulci renicendo oncnbusIevibus,gi:aviora libi
ipfi arcraliunt.
f 4 DeneceIIariam.agiPtra"uiclemctia&man-
flietudine cumcoiilio pruden[ia&induIi:r)aco-
iuncta: qnibusticutiubdiiinon coadbi^ledlibca-
tcr faciant olticiu : caq^ qu^ nunqua afperiora vi-
dencur,fiantleniora &tolerabiliora. Quod (uc
o hic Cicero ccnfecjiic.il non omnia cum imperio,
& vi poceAatis ac fafcium aganrur: icd in loco
eriam adhibeanturaudoricas, gTaria^preccs. Vis
enim & infignia imperii ac poceilacis, cerrenc
quidem, ied non concilianc. Qmcquid enim co-
y adfcum &violencumeilîd diuturnum C< dura-
biie efle ncc iolct nec pocefl, Contra mode-
raca duranr. Yhi tamen Clcomenis illud a-
pud Piucarchum fim.ul eil obfervandum, cui
cum civium quidamdixiifet c^-nv «ySoV HaTiAiet
Bb X
35?o In Epistolam ad Q. Fr.
Et AlexanderM. aiebatprincipemruis carum
& limul vencrandum effedebere.
y Ingeniorum, morum, Sc voluntatum com-
gruentia veram conciliat & tuetur amicit2ai«,cu-
ius efb eadem velle Sc nolle. Cum igitur publica-
ni 5c provinciales ingeniiSjmorib. Sc v oiuntatib.
differant, non mirum eft pacilicationcm inter
coseiledifficilem.
noPl2MATA ex contextff,
PlurisinRepub, faciendaeftpra^cfpuomni
I
ordinum coniundlio, quam qusvis commoda

aut damna privatorum.
i Giaveefl;,disiund;ionisau61:oreme(Ieinter
eos,quos ipie ncn fine m?.gno labore coniunxe-
ris. Gravehomines optimede nobis mcritos o-
{ienderc, c^beneficiis coniandos oflenhonib.

diij ungeiCo
Bonis nocet quifquis pepe':cerit moiis, ut

3
hic. Qui
oLfcquirur publicams.pellLmireiinit
rubditoseorunir.ipinis obnoxios.
4 Magiilrarus iôni eu non modo (aluti , fed
ctiam commcdisrubditorum coniulere, tantum
abeflut iri eorum pcrnicicm uhio debeat con-
feritire auc conniverc *
fQuiB non funt pofitain labore aliquo, (ed

in quadam anim.i indudrione & voluntate , pras-
elara magis flmtquam diflicilia.
^ Sa:pe fit, ut portoria tolerabiliora fint pof-
titorum iniuriis. Ec alias in genere damna rci
fami-
1
COMM. NaTH. CHYTRitl. ^Î
familiaris Ic/iora cenfentLU' iniii liis ,& contumc-

liis, cxillim.itiouem noftiampetencibus.
7 Divinx cuiuidim vircutis ci\ intcr duas
putes diilidenrcs ita verfariût neutram otfcn-
daSjieJatriqi Gcisfacias.
8 Qui rc!pui onus aliquod fuftincnt, nomcn
qiioqie]u.:;udvedarinon dcbenc.
9 Srala-m cd cos aiper.;4ri,quorumopera
carerc non poriis.
10 Levicatis eil;, recufarc eura ,

quc paulo an-
tcipie poitulcivens.
1 Nihil miferius efl ea regione,in qua & bel-
li externi &c domeilicarum difcoidiarum graf-
lantur calamitatcs. ideoquenihil eciamoprabi'
lius eft, quam eo imperio tcnerijfub quo mala
tanta quiefcunc.
II Scrpchr, utnomenrei,aucperronxaIicu-
iusodiodc, intolerabiliusj&perronisillis &re-
bus ipils fitr
1 5 Coniilio&prudenciamulcamicigari pof-
funt, qucE aiias videri polTenc plane non fc-
renda.
1 4 In padionibus^transacEtionibus &recon-
ciliacionibus expedic,non cam leges {pedtare,
quam commodicacem conficiendi negodi, 5c
libeL-ationemmolefti.^. Nam hic quoque lo-
cumhabec verliculusvulgaris quidem,fed opti-
mam continens (enientiam.
GltmphiHs eiiplftris (jHam totA fcientia itirif.
'
if Eorum qui optime dc nobis func meriti,
&:quibu.somniAdebemus,pecitionivixhoncft«
pollunius rcfragari. Bb j.
j5?2. In Epistolam ad Q. Fr.
i^ Burunêrt eoadigi,ut nece{Iirudine qna?
nobiscumveterib.amicisolimliberrimafuitjob-
tinereiam 6c co nfcrvareviK podimus. id quod
Alexander M. f\ redre menoini, exprobabai Caf-
i
7 Non opus ed eum horrarij c|ui iua fpontc
efl in ofticio.
iS Grstiaram adTbo argumento efc> benefici-
Uii!aiic|UQdpr.cceiliiIe, X
FSrS. ET IMITAJIO.
Vfus huius feptimi prsrcepti cS^c potefl: quoti-
es qiicrela; a fubdiLis mo ventur de trJbutis vc- &
digaiibusintoletabilibusjautetiamdemercato- ^
runi avancia<^v exaciorum iniuriis.

Potefteriam excapitibus huius admonitionis
excrcidu flyli adoiefcentibus non inutilefumi:
& retentis fere fententiis ac verbis Ciceronis
^
(muiatis tantummodo mutandisj oratiuncula
eonnci, quaQiiinclus prsceptohuicfratrisob-
temperanSjprovincialesiftosfuospublicanisco-
filiandosalioqui potuerit/nuncferme autflmi-
lem in modum.
i
W^c n1)n)er ^nb aocr avii) Dcrbricf (icj)

ftc()C icurc / $nnfii)cn an)ckn îXcmw
C£Jfct;/
I niit
tcnm tmxnn bciDcrlett^ ffcunt)fd)ajfr ju ()a(tcn

htxmi Dvifr3\id)rcr(tm^xrcc{)t5ui£?crn)aitcn/ ba^
cxfax id) jctit in btcfcr mctticr Svcîcrun^^ tn t)cr 3
tl)atmiti ^tvar nicf)t c{;uc ^xo^^n fcf)mcrgcn.S)^n

m
C O M M. N A T H. C H Y T #vf I,
595
tvo id) micf) i)cit ôilttcrH tvt^crfc/;cn ivoffc/ nwiftt
td)3a.3(et(l)m(r\âi)t)cmv]cmcn:ciinu.i5imtfctm
^cmacl)ct5Cu(M)iid}cn^îiDiMit()iniiav,anp,c^©c^
fd)Icc6f f^m*tvcivcrbknfcn f?anD ucrOCom.ifd)cn^
Dvirfcrfd)atff / ivcfc^cnDod) mcin '^clicbfcr Q}rn*
i)crMarcus Ci\;erorurit)fonbcr({d)c wMx tnnb
fIcij}/fo offrmit (êmcn:cr@tat)f vcrfi^nct vnb iJctv
cmii^ct ()af.©o( (d) il)ncn aucl)tn allcn fa d)cnjrc!t

trillcn fajlcn/ fo niUfTcf jr DurcfiauC' v^cri^crbiri^fi t>n
fcrv]ic[)c/fi"ir mUl)c$ ipct( vn"i?rc-c[fa^rttd)2impf^^

[>a(bcnfori}fc(tt;53ufctnfd)ui^t\3(n'm Qciftircav
t)tcfc^ attd) bic cinmc ^n cjrof^c I:tfd)tverun<tf tn Dic^
fcr mcincr Dvcaîcrunc^ / imt) ttânn tâ^ nid)trccx<i
ftuntx a\i tfCvS ^bri^ctvof 5Ubu(t)cni)ni)ju(cii)cn.
QBcrn>oiica6crfa.3Cn/t)aiu^fcincl?cfc^n?criid)e
t)inf^cfcmt/ Dic jcn^cn icuf i)CJ)i)crfcif^ freunb(id)
iMttcrcinant)craui^creiitt5cn/tt>c(cf)Ci)ontt)Cv3cnj(v
rc^^DluBcef^n^ '55e(|ucmi(^feit/i2>nt)anit attd) ôn
f)7afurcf(id)crmaflenctiiat5erautt>iDerfciit.3it?at
tinc fc()r ^ntcrrbancnin ben g^roiiiifKn ôn ben
36i{ncrnwM'ttcrfmcrt)cn/f)ai>cntvjrôr(env3f?in
ter ©fat)t iKom vôn imfern 3)?itln'iraerni)c-rno^
mcn/t)ie nctv(id) in abfdâffmt^ bc^ ^cft^B^ft^ ntf
fo fehr ^[>er bacJ gc(;r(3e(f an jm fe(bfl / ai$ vkr Die
tnj'jnen / fo inmiôn Dcn 36l(ncrnî^jfe()r(eufeu
jua,cfu5rti?erben/v]cf(aaf f)aben.
^^Ba^ an[ ânn vnfcrn TSiitertf)ancn in tvcit
ianv^m tt/iDcifa()rcn/ himcii \m ()ic
al)ac[ caeneit
^m in yai-a (cih\ll ^nfer ^liibiira,a'fiaa, aitôrc

mii(Tcn? Sap flci) itun einian^pflef^cr f>tcnnaffo
icr[}aftc/âî)cn3o(ncrnetngeitU(5en{5'efiêI)et)t"t
S&b 4
394 Spistolam ad Q^ Fr.
In
hk ^ntmhdmn ntd)t c^mh wtcxbctwt> an^^
ccnicnKij / fcnescrnîc[mc^rctncrKfont>crn^n&
farttcff(tcf;cn îuicnr. 9iBclcfcr 'û^cnt ob tc^
micf) tt)c( mcfcf rl}umc/ fo ml idj mid) tximod) f
Zmvtî)(Xibn\ I fc^kt muf\(t(fcba^tnbcarScifcu/

tiattd/Cim^tn 2tf!a nur ckid)Ct w.a\\cn mitbcn
Si^mtfdKnSoUncrniMl ânMcrn x>crfra(^cniMl
i?cri3(ct(^cn miujc. €^ fol abcr anjtnaftd) cu^
^
©nccl)cn/o6c^cuc^n>orfcl)rfcfcn)cranfomptUip
l()r3ttt^barfdt/t)ennccl)fo(cf)^mta((5utcrbncp-^
Itcf) buncfcn/bjCftxtl jr auct)i>on 3(tcr^ f)Cticmt$
iant>^gcbraud)nacâucf) c()rbann i^rimfcrbcr
Siomcr<^ctt>a(tfommcn / 3tnparc^cut<5;c«;>cfcn
'
fctt.©ofonnctjrcud)auitbmi)lamcnDcr3clI^^
ncr mc^tfo fc()r au n?tbcr fctn (affcn / ticj^t ctcctc
3<5r(tcl)C aulagcn of)n lû(ff bct ôKncr nidn 'ijaht
aufamctt btina^cn f onncn. QBc(dK aula^^cn bcnocf)

<âm5 <5(ctd)formtgcr tt>ctfc cud) loon 5c@i)l(ancrn
t)crorbncti)n fargcfcl)rtcbctttt>urt)cn/t)ar aud)bcr ^
©rtccfectt ©nmancr ntcf)t <5c(tttDcr fcptt ai^ bic
i?nfcn\3cn3oUncr/fatt()jcrau^(iicfpannctn)crbctt
ta£Jncm(tcl)aEc/fc»tnt5Cttm61)cr(t(3cnDctt3nfu<»
(cn/tt>c[c{)c@i)lla ttn Dv()Ot)tfcrtt ûc^corDcnct hatf
tcnvoncnird ^cm dlaljt ^cn ?Xom jl)rc5Upuc&t|5C'^ 2
f)abt m a,cbctcn haknf H^fic jrc auâacn ^tnfuro

ntct)tDcn Dvi}oi>tfcrn/ fon^crcniotclmclr^n^ 9v6#
tncrn cnttidncn mod)tc / inl t)tca^ci(fo(d)^ i)tci[)Ott
gattnotn fo<5rof)cran3ai)((^ct{)attâ[)Ctt/ t|!viô(
a(cub(td)/t)a <^ûd) anlcrctnbtcfcr 9;>rot)tnf2 ^c(C{\C'/ 5
ttc ©faDtt)n ?8o(cfcr<^(rid}<rn>cif^3<fimtctfcprt.

Boiict
COMM. NaTH. CHYTRvfl. 59^
©cdct Hxhaibm p^rihk \hx<x\lqcn în^baviô
mii fcv^/fm* t>cmnamcrt DcrSoirrcnua): (0(111
<)irojK^ 2l6fcl)Civcn ua.^cn/ fo fonr!.:r ){)rauc^t)ic
3 cilncr nkf) t mtt fiu^cn i^cract f cn/ dKmiij hr ol)U

5U tl)nn i)crfc[b;(;cn Durd) ciK& fllbcr civcrn 3o!l
nuf)f ()viixf ivUfontmcnfiiCi) 5ufammcn hxmm
fcnncn. 'îc jln* Mnn aacl) mft ()t[It(i;fc!f nutf
ijcru-^crffcn fonnct/ Dicivctf ;[)r fic mc^^rcr^J^hci;!^
fcibcv bu^chrct hai)t, ©c^cncftauci^ûc^fcid) Itc^
bc i^3ianiTcrau^ 2ifui M^jhvi m\ roCi^cu t)cr aug^
(i^nMfcl)cn i\vica,i tm^rtud) citcrtnncriutcnim<»

cint5fcuha[bcn/btcailcrc[cnl5cf1cn^cuiat:|fcr^cit
nn'irt'Cf vtcivcfcn fcjjn / too j Iv; nidjt initct bi^ iKo=«
mtfd)c DvCi^tmcnrfomnH^na^crcr. STânnnâ^c^
ijcrjcttcn t;nfcr t)cn Jtonti^cn an^ 5lv'aiCi>omcrt/
©r)rtcn/2t(bantcny <ificn mb QrApptcn mtf tJicfcn
ôlcfcrn vnb iint^crn clnc ©clcf^cni^cir a,ci)abt
hahci\\i cud) ntd)t ôxbcmiUin Dcm âûmaf)^
fd)tcr alic jtnca, ciin-c <5antfd}afft5Hm vcrDcrb vnb
>
inucrvâni^ acfui^rct anlr^cn / Dcr Dcr fktcf cjTc tvary
t)cr ricg 2vpam ai^ mcn ^lanb an fid). >SnD f cn-
nctjbr ijntcrfoincicn fXcubcrn fctncn S({)m?hcr^
rcn ft'nt)cn / btj? fo (anac tbr curf) inucr Da^ 9i6mi=
fd)c 9vcid) bca,cbcn haln. ©icn>ci[ a6cr foid) iXcid)
^nD Dcficlbcn Slcmxnn^ ohncging ^nbôllnid^t
i)Cj?chenotcr crlâltca fan a^crDcn / fci(?C0n;ar(ici)
rcd)tin;t) biUid)! t;a^)vvCi;d)aarvmcrfsCrin(\cn
'^niac^ mx civcr jmliciicn ©nfauff / vnciltcbcrci^
ncn hCjIcnDtoiCn ohcD fauffct / al^M^ m mtt cin^
> khaitiiH;] cinc^ fo acrinacn ^':.v<5 cvA) ctvcr Ic#
6cn fclc-f^ vnrnlji^ int) mii^.fciivj macfccn foifct.

^9(^ In Epistolam ad c^Fr.
9SceDefi()vnuin^»5cmemDcnnvintcnt)cr3Mm«
furfor<t/ cud) n:d)t aKjii fiAjvctnnwfamvantom

c mcn/ii?mnjrmd)i^m{)t)cn3oinrdrcinan&cri^c^ f
f/cid;'Ct / fo mcd^tct ji ntrfo fc[)vfc!)CB\}nbbrin(3cn
au^bk H-n Un ccnfcrn cnci) ffn\3cfci)vic6canorb-
min^ ad auff bic l)cqucmt:]fc(r t-k facS)cn balt) au
/
fct)ttrf)rcn/ i-^nbftcf) l:'Ci)Dcrfdrî>cnaiIcriC?;mu[)e
vnDicrm|t[cfckunt(â65uf)Ciffcm®amirabcrjc= ^'
marJ) funt'crffcan)urt)c/ba0 icf) î^ft^fe Un ^ntcr

tliancn ^tcfcr ^^roînfj aUm bm/ iMit> bcn S\omi^
fd)cn36[Incrnail3ua,c[int)fc))/i\nbj[)ncnaL'jf)rcn
%'oriCil iniD tîlicn ^tcjlattc tîb [a jfc : hcm ctîUid)
taôuvaiirmovu !5)a^Mc3'3i(ncn>nt)crDcnflan^^
tcn tcr S^tat) Sioat nii)tfo ^crcnge [cutcfc))n/a[g
mannK'[aHi)icm,cpncu!4)annbtcn)ei[ftci)te©n=
faujt fo ln'<[cr 3ol[cn an fid) f aujfcn / t>ub fo (>voffc
fummcn ©cft^ju [)Cf!ctta,unf^lnib<2r[)a[tun5bcr
fKomifc^cn iXcîcrunâuffbrini^cn fonncn/ tt>cr
n)o[tcnid}tfai^cn/ M^ ftc Ûcj^ctd) aud) fuvcinc
^nmbfcfl m^îmatf) bcr i^crigcn f?anbc 5cr c^my
$cn ©tabf 0iom biUidj irmjlcn gciâftcnti^crbcn ?
3u t)cm j! aucl) inifcr bcr Ciceronum ©cfd)[cd)t
t
mdH bai^ .^cnngjiC r!)ci[ bicfci^ Svif fcrf?anDc^ / ôn

tr'Cid)cn t^tr ûm ciftevnta[ fo .^vo iT^ bfcn ft mb ôi
that cnipfan<5;cn haknj Me mv fo favncbmc imt/
o^nc mcvcf [tc[)c fmnhc nid)t crnlrncn/obcv j[)ncn
tôxin [)int»cr[id) fcin fcnncm ©taicf ctcud) nnnl
â<^cud) jrckfdâfjtm.jcnaîU fAtcvfalicn/fo foU v\
icf j()r îc cntv3C(5Cn ivicDcrum^ Octvac^tcu/anc aro^
t)ic
COMM. NaTH, CllYTKMl. 55)7
tic fumma ©cft^Tci) / i^nt> mtt ttiC(;rol]crmuf)<

t»nD ^cfd)nHTunv3 f cûfimmcn(^clnuci)t n^crDc/
ivcld'c jTc vmff cincn gcaêjTcn^Jcrmtnin^tciXo-
mtfd}c € mmcr alfo bar CinSriiucn mt> cr#
câlifr.
kacnmf:|Tcn/ ©ottacb/ fichaBcnfNcrnad)ôrrF;Ctl

(^DcrfdâbcnanitDcrcinfamfrin^^&crJolIcn/foiit
rcnproiîncfcnfaUcnaufseivartcn. 2lud)(]iit)te;t)cr
aUiKnfdîit/tt>iciMC[3''''i'^^^J'^<^^/3«>fffd)rci[HTi>n^
anDcr^KfuiD flc in bicfcm bchufrTauff jbrcnintfo^

flcn f)af:cr. miUjTcn / tûD jantr / fb incf Dtcfc vnfcrc
ôl[ncrin?lfuianfanaCf/mcHCfjrti>oft\?ij]*cn/Da^
ct" jTc mcincr rcc\icnni(3 / nad) bc
c-x-n cutr jcit Dicfcr
fic Dic 3cl!cn Dfcfcr 0}roin'ji(? \>on Dcn cenforib.iê»
mktaibalh hcrnad) f,cvcit>ct hat. 'Scwccjcn ftc ftcf)

ami) filr cincm a,anmi iKarh anSxcm ktiaq,ti'oa^
ftc fid) mcrcf fid) l^crfchcn/ iU Dcni Dcr a^cii^ Dic \xa^^
l)Cit ktvoa,c/ imD ftc allju ciicnD tn Dicfcm contracf
ûyMaiiaim wxvjx '^'aa,ck\nn^cfa<\t hcttcn/af^ fic
tvicDcrumb cinsrincmcn rv-ujTcn/vnDDanckn Bc*
a,CYt ha6c/Da jefj i^cntcftcr contxaa îîDcrumb titM)^
tc cafKrt ^nt) i>fTv^cf)abcn iKriDcn.£)h nun tv>of Dtcfc
l)cr gollncr anforDcrurij^ 5« crl)aften/mcin fniiDcr/
OTârcu^/tDCfd^crbcijDcDCi? StittcrjTanDjjjH 9vom
imD Dan aud) Dtcfcr provtn^cinfonDcrbarcr^ftcb^
Ijabctifti fciumfif)CV'nD j^ci^c^cfvarct Ijat : fo 'i)at^
t)od) an anDcrn ^cutcn nit gcmanacft / Dic nd) 3unt
f)cfi"ttv3(!cDaaM'cDcr<5Cfe.3t[)abc/mcfd)Cîcf)Darum^
mtt ivcntiîvortc vcrmclDc/ auffDa jr tm a,nnx\> \)ct
flc^cmcc^ct/DabicgolfncrhcyDercinfrmfun^Dc^
goflc^ tn Dicfcr^roifinfjnicfttfo 5ro(Tcn93ortct(
liabcn/ af^ man vpof mci;nct / fonDcrn M$ fi< an^
35)S In Epistolam ad q^Fr.
ivoffdâbcn^ i>nb nacfet^cf(c?ficf) habcr) û^cfonje
âkm^crtvo(reftcDaimi>.cri)cncfcn/ct>crc^j{)=
ncna«ff|lari3(?cmif'bcutcn/Da^ fictnctnmanun^
^
^nt) ctnfort)crunabcr3ufa$5«fcrproi?tn^ctma^
acnaivi>nt) fc()arff fci)n.3cf)n>il:^ akrjc.it Ocj; Dtc= f
fcmpuncf6{ct6cn(ajfcn/t)n&allf)tcmc()fmt?crn(i
m^ ©cbot al^ ctm ânt^pj^cgcr/ fonbcrn ^tcfmcf^r
ttitt frmnblicf)cr %Ut/ ai^ cin a,nm%xmbUr)
CUC& aniâltcn / ba^ jf)r eucl) mtt cfi>crn 36({ncrn
t)urd) mctnc ©unf!\)nb ^crHttt)tcpmal^ <ûf= i <
itiilti^ n>c!Ict tcrfcncn ^n& ^crctni^cn (a jfcit gttâr

cb ikf) tDOi mctncn a,cnct\ttcn ^SiîKcn^Ci^cncud)/
mh Yok acxn i^ aHcnvftDcincn jcbcvntnfonDcr*

\)dt ya m'dm i^nh^na^^fadcnftr^n rjoftc/iMt^crn
nlhmc lan^M^ c^ njd)t M$ anfcl;cn Ijabcjal^ »
njcnntcJ) cud)/ tJtc j^r t)oc& t)ancf5arfci)b / auffril-

dcn tt?D(tc t)tc tt>o(t()atcn / fo tcf) cud) i)ormaf ^ au^
auffrtcfettacn / <ûttDtilt(\cn ^'Crficn crjctgctâbc : fo
faniii} Doci) Darmttâr^ctffa<>cn/ba^ td) Dte
a,aniiC 3cttt)tcfcrmctncr9vC(3tcrim^tf)crtttr<^cnt) ^
initb inid) mcl)2 L^cfutnmcrt habci Mnn taâ\lc

mctnc Q3nicri[)ancn allcr fctr^ auffi? 6cftc morf)#
tcn iHtforgct fci;n:f)ab td)^ and) nic^t fo tvcit 6rin/

^cn f onncn / ii?ic td) itôf^cnt a,cm{i i)Cttc i fo fan
fd)^cnncc{) InKid) mt> obitc fd)cit> fa<3cn/âgci^.2
mtr an mcjncm (jutcnttjiOcn ntd&t acmanc^c^t i)at.
S)crri>e<5Ctt id) mid)aud)5nmf)6d)llcnbcarbci;tcr
f)ab t ba^ m 3<^^f mctnci CKc^tcrun^ etvcr &taht
mb ©ovffcr ittit ncnxn fy)u(t)cnnid)tbc^>afftct/
fonDcnt îcf u;ci}r \)cn \mkn aitcn mt arolfcn j^
fcû(l'Cttm6cl)tcncntfn;ct/au(êtft(êîc(i^crfaf=
lene/
COMM. NaTH. CnYTRitl. 559
lld)cr maflTm wcDmimb mi5ct)f(it wbcitcrtii^n^

crquufcr tvcr^cn, ^fcm ta^ in iantttnl &tikt>m
fcinXuilTu(?rtrit)Q3nci!ti(3fcTfn?crc/ t^nb Dvi^btc
y txcîcru.»^ vMt ii?cifcr ^nt) fanKmcr (cut ^Kati)
mod)tcivci h<\Mct fcrjm 3^S5?i;tia I;ab id)vif^
[crfcj; (?raj1cnrcitbcrci;in;b'ic&f4>(%^ aKKfdâf-
fct : tnib Dtcgarti^cprDi>in^tn(î;fcn fritt) <{cbracl>r/
fo hab t;f) auct) md)t allcin t)iC^,Dtci:f rci; i>n5 Dvcu=-
o bcic))/fo auff Dcm i^clD iniio iant^f^rajlm âÛt

tt?urt»cn/fon^crn 'cici intt^x^cnt vjrojfcr? '>cniii>nb
i\ivd)cnr(abcrct) / fo tn btn &tattcn aud^Duri^

i^bcrmcjTt^cn QBuc^cr t:i fd)t\?anv3 ($:cnacrt/ têr.»
înt)crt/v>nbtt)ur^cjcûnt>nicmanDs?©>r/@utcr/
S ct)cv auii) rcid)crfurncmcr (cutcrulîc^crguffanD
bnvi) (Safumuicn v^nb i^crfcumbDnn<;cu htnrwoi
anbcrcr .^ânb^ftc^cr m j '^rcm ôrtlKif i^nb fd)tn^
t>crci) fl(i)5»(;cbraucr;cn pflc$cn/bcfd)dD:(}cto5cr
molcjltcrct/ fo f)ab id)^ cuci) md)tfott?ctt^cbrad)t/
M^ jch ull^ 3î^ ^^^ fd)^nn(^cn in aKcn &ta^f
tcnjcbcrmcntit(5(td)<^fctd)formt<^cr^cifcauffcr^
ic<^t I iMtb t>on t)cn ^ntcrtâncn cin^.cforDcrt ivcr^
t)cn/ aitt)cml)abctd) mcbtol>nc5rcuni)fd)afft\)nt)
rott)cr mlicn <ânt^ Zfxamii'nt> cndiailc bcrfcfbcn
^ £ttwo^ncrcntfrci)Ct/i>ont)cn3mv<^(tcn/bicman
ôrmal^ fur ailcrfct) m t^nb lombf^cr ^cfilrtc tva^r
l)at CyCbcn nniffcn / ycm i iôn bcn^nfoffcn / fo
i)orma(0 atijfbic @d)iff i)nt) QSo^leut/ imt) Dann
auc^ auff bic ^diks 5u Ovom i^nnb bcrfdbcn
fdâtvfptcf craauijtcn ilT.^nbîvar/bicrccilficcitt
mtii^cx D\oinifd)cr Sbcluwn onc fd^ctt) bcffaîcn
400 In Epistoiam ad Q^pRr
fcar jf / M$ id) Im mlin bf c fimff taufenb ivrcmit
fd)at)cn $cfl)an Ijab i Darumb t)ap td) t>ic gala^j tit-
t)cn 9v6nt?fc^cnfci)ar4)fricicntn mcincr^pro^tn^
tttd)tI)a^cftattcnn?oncn. QBtc cinc (^rotfc fum^
nta ©clD^ I)Ciict jr bann auffljrtn^cn mutT^n/n>an
jl)rauaacnStonufil}C!ifpcctacu(n(iKld)Ci5aEbc<'
rcttauff^cr>Sabntt'ar)ctma0i)ctvctcomrtbu(crcn
mu(rcm2Ciifnc<^Ci)Cid)inc(anbcrel)tcn{T\)n&'n)o[=
t^jaKw fiir^bcr/tDCktctd) ivof/RDO c^ wkisymt ]\x^
m^> xcax^tjdt ^cuffi^j cracf^lcn Umti t-nt fortcrc fur
ttcfcibigcnaHcfampf md)t^ anbcr^^/tjannaHcin
fcicfc cintv3C tttilfahmn.t/ Da^ jhr i^t^ t)tc b^fcnbcrc
\)cr!vant)nu'^tni)frcunufd)a^ryMcn?irbiânI)cro
<illc$cit mtt tcn Dlumif^m gollncrn o^câbt \yxhV
f)infuraud){5Ufn)illid) bclâlfcn i>nt) conttnuicrcn
lai]ct/ aujf Da^ bcrmalB ctne t)tc ^roJTcjvcnintD fut
itcmilcn ©cfd)afftcn bcr gsSdncr iw Bvcm ncbcnf!
^n^/cu4) aud) bancf fitv^cn mu^cm "^lii^t^ (icbcr^
intt) an<;cnctncr^ Danit t)tcfc<? cint^c mao^ mtr tn
^tcfcr^protînfi i^>tt)cifal)rcm i^^tdK^fnfUicreintt)
tiif)m(iitcric^ ft)cri)c id) aud) axx^ Dcrfci^cn mif mit
îix Dvom ^nD «u ipaup brtm^cn tmmn. Diû
QVam grave ^^ perdiiScile litjO viii Aiiatici,

indicis perfonam inter diios ('urtinere,quo-
rumutramqjtibiqiiaamiciiIimucireciipias;nofi
flnc maximo doIoremeo,reipG,jamin iiui^pro-
vincix adminiflrationejexperior. In qua fi publi-
canis adveriemur , crdinem de tora gente noftra
optime merirum , &
potillimum cariis. fratris
mei M. Giceronis opera & lludio cum repub c6-
jun6tum,<5canobis,<3carcp.di(iungem^Siniiicl5
COMM. NaTH. CriYTRill. êi
tomnibusinrcbusobfequimiirjfunclitLisvosper
irenccellefueric, qnorumnonmodo falutijled
etiam commodiscunralcrcdebemus. Hxcccrto
unnciteaqucmaxjmamhocmipcnomcojdirh-
cukas. Quia fubbra crctera omnia videri pollcnc
toiei'"bilia. Quiscnimdii1icileencncgct,caqu^
commodis,ucilifare, &: prope naturadivctiaiunc
ftudiOj&voluntatemutuaconjungere.^Certcii-
lapublicanorumcauia^quantamacerbitaremaf-
)
ferat{ociis,inip(aurbcjampridemexcivibusco-
goovimus,qiii nuper in portoriislcali^ toliendis
non tam dc porrorio quam de nonniJiis portito-
ru injuriis querebantur. Quid igitur Ibciis m ulti
mis terris hacin partc contingere veriiimileen:,
cumin ipfaltaiia quereias civium audiam^.*' Hic
propr.xtorem ita vcrfari , ut & publicanis farisfa-
ciat, 6c focios pcrire no finat,non vulgarisjied di-
vinx cuiufdam virtutis c'dh videtur,quam etiamii
in me non reperiam \ tarnen ratiohe ofHciinon
nihil, qunntu in mc eil, pra:ftareconabor, utali-
quo filtcm modo publicanos vobifcum gratia 5c
audtoritate mca coniunâ. Primu ivnLuroGra^ci.
idjq? acerbiilimu eil:,^ ved:igales eitis^ non ita a-
ccrbu videri vobis deber r^prerea ^ etia fine Im-
perio p>op. Rom. vcflris inilitutis , per vos ipfos
antiqLiitîtafuidis.Nomea.publicanijurcaiper-
narinopoceilis, quipendereiph vedtigai hnepu
blicano no poruiH:is.-G,> rame vob.admodu a:qua-
iiterSylla defcripicrar.ilon ciTea.Ienioresin cxi-
gedis ve6ligaIib.Gr.Tcos quanoftrospublic.hinc
inreliigi porei]:,q?CauDji nup omnes cx inful.q»?
«Mc a SyllaRhodiisattiiburiSjConfugerumad
4©i 1n Epistolam ad Q^Fr.
Senatum Romanum
nobis ut potius vedigaf^
,
ûam Rhodiis penderent. Quod quide cum tan

to numerofecennt Caunii, credibile q(\. aliarum
quoque huius provincis civitatum gentium &
eandcm eHe vciuntarem,idem deddenum. Qua
re nomen pubficani neque horreredebecis, qui
iemper vcctigales fuiftis.-neque jure afpernari,
qiupcrvos lineiplispendere vedligal integrum
rion potuiliis: nequerrjicerejqairalequid ma-
gnaexpartcipijpollulavirtis.SimulcciiiudjOvi-
li coptare,nuilamavobisneq-,belUex-
Aiiarici,
terni neqj domeiticanjim difcordiaruni calami-
ratem «bKitufamfuiile, Ci hoc Romano imperio
non Quê enimjamolimharum
tencremirii.
gcnduQi 6c regionum iub regib. Miicedoniic,S"y-
ria: , Eplri , Aiix, ik i£gypti luerit coaditio , non
ien;-raLis quorUm (ane temporeomniaferebel-
1 , in fexituim Aiircgerebantur: uti quifc|; fertior
fuiilet, (ic Aiiam veluc prxdam occupabat, ita
Quidemutinterea.,intertotpr.'Edoncs,nemode-
f cnf or,antequanihufC noltrolmpcrio iiibelTe in«
ciperetis , invcnirtcur. Id autem impcrium cum
fine ncrvis Cuis, hoc d}, vcdigalibus clle 6c reti-
neri Diiilo modo poiui yproireClojufLiOirnum

cftjUt :^quo animcj part? aliqua, eaque non mia-
ximajvedrorum frucluum, pacemvobisatque
ocium potius redimatis (empiternum quam ut ;
tantiil^ pecuniol^ contentiola retentione vitam

vobis ipiis reddaiisinquietam 5cacerbam.Quod
fiigiturgenus ipIum,&nomcn publicani non m-
iquo aniiuo dsincepsiuilinebitisipoteruntvo-
his.
COMM. NaTH. CnYTRiÎ. 4OJ
i)is. pra:fcrriiTi cohiio dc ciira t rifi nollra interve-
niccc,rt litjua qiioqj viden tolerabiiiora Potcn-
tisinpaclioriibLis taeicndisno tam legcipedare
cenlori.imforcc dLiriurcul:im;c]iia comodiratcni
I
coiijficiendi ncgorii,<5îibcrat(oiicm moleUix.
Qii;)d li iiic /urcc qui^îa mihi obiiciaCsme lo-
ciiîuUo durioreni elie, cuinrerim publicaniso-
niiiib. omniaindulgea, ego hoc refpoium vb-
illi
Ij non ta eiig; a,vc force hic pLKatur,in vrbe eflTc

piib.'icanoruinterOidincspopLili ilomani digni
tareui.Cei:cecum ii prouinciaiu reip. Vecligalia,
hoc eil,vim Sc robur imperii Romani prf^ c^ccris
excrceanf, iniis& ornamentu 5c firmdnicncum
c^tcrorum ordinujip/iusqj adeo reipub.pr^cipue
p.)fi:u cfle,quis negauerit.îraetcrea noifira quo-
qucfairiiliaeiiirdc ordinis eqLicihis non minima
pars eft , cui ivos canLis oiiici|s 6c beneliciis ab eo
labindeacccptis,ita deuinctiiumusivtllDe fcele-
rencfariocLiolYcnderc eiusue comodisinipedi-
mento clle,no po(Iimus.(5ii5^<i ^' "^'^^^ nimis gra-
uesvobiseoru exact;oneseiievideturj cogitan-
dunierac, quanca&quaacquiiitu diiiicijfsiicea
pecLinia^fumnia qua iiatotemporeexactocertis
penfionib. a.'rario popuii Romani repr^lcntare
co;7ULuriiuc interan cx vecîâiib.prouin ia: lu-
culI veldîmnu Feccrint. Ad quoru colleaiones,
c]uot exaClores, quot adipiniftros quor LriptLi'
rx m 'giilros,quautufamuliciu alerc cc^gacur^res

ipG ioc|aicur.EtcertequantLlad hos nOilros pu-
I
biicanos Adaticosfpeclat, (citorejeoshocipô,

ûoegohuicprouincia^pra^fum, tcmapore, poll-
Cc
404 ^N IplSTOtAM AD Q^Fr.
cjuamvcdigaliadecenroribuscocluxifrenrpauls^j
pofl:pceniiudinc dudos in ienatu qiiellos e(ie,rc
cupidiratcprolapfcs nimiuraagnoea coduxiile,
vrq-,induccierurloca[iopo(hiiaiiiiIe.Quainpo-
flulationeetialifraccrme^xVl.Tuliiuscaorduiis
cqueilris quaprouincia:huiu«amanriilimus, ia
publicanorum adiutorib. & def cnforib princep*s
fueritjtame qui ilsdc acetrime adii crfarecur, non
defucrut.Quarideopaucisatcingo, vt reipfain-
teiligatis,publicanos VeCligaiia hxcpublica non
optirneXcd no nuiio eciacum dan0& taclurafja
redemiHc. Quisigitur iis vitiovertatjfiincxioêa
dis quoq; iis,qucE ipfis debetur/olito fint accura-
tiores &
pauio ad re attentiores? Sed miflus cllis,
ia iioc ioco non tallortatione & monitis quam,
remoto imperio,ac vi poteflaris ck fa(cium , pre-

cib js vobifcu amicis ago,vt pubiicanos gratia at-
qu3 audloritare pcr meiioctcmpocc vobif um
coniungij benignepatiamini. Beneuoientiam
eerteergavosmeam,&ihidiumomnibusgrati-
ficandi,etiam ii non iibeter prsdicem. nc ea,qu^*
animo iubcntiiHmo fcci , maligne vobis , qui ta-
ên corum (atis gnari&: memoreseftis,vidcar
exprobrare-tamenhocveredicerepoiliim.mihi
abeovfq^tepore, quohcTcprouinciafortemihi ^
obcigit,nihil magis in votis ruiire , qua vt omncs,

qui huicmcoimperiofubfunr, eifenc quam bca-
tiilimi.cuiusquidemvoti llomniexpartc picne
& folide ccmpos iieri non porui vere tame con-
•,
firm-ohoneriiinmam mihivolutatcmnunquam J
defuiile.Quv:circaihmma etia adhibuidiiigen-

oam,vt nuilu ,me pr^fidc,;ss aHenu nouum ciai*
r
COMM. NaTH. CHYTR.7eT. Ôf
tatibus veflris contraheretur;3<: vc vccere magno
&: rraui miiha: a me liberarcntur vc vrbcs com-
:
pkrcscliruta:acpa:nc dcfcrca: aliquomodo per

inc rccrearcntur : vc nulla: eflcnc in oppidis fcdi-
tiones , nulLc difcordia: vc ciuicaccs opcimatuni
:
confiiiis adminiftrarccur. Prarcerca My(ia:ia:ro-

cinia fuiluliiC(jdes mulcis locis reprelli:pace.i-i to-
taprouinciaconfl:itui:ne(];rolumiiiaicincrum<J?c
agrorum j fcd mulco criam plura dc maiora oppi-
dorum & fanoru facrilcgia 3c hcrocinia, lioc eil,
iniquafocnoraucinprimisfiagellatorumannon-e
nionopolia aboleui. A fama &c a fortunis , ab &
ociolocupletum illam acerbiiLmaminiflrama-
liorum proprxtoru auaricix, calumniam remo-
ui:vt lumptus &: tributa ciuitatu ab omnibus,qui
carum iin cs incoluntjtoleraietur a^quabilitcr ef-
feci.Operam quoqj dcdi, vc facilimi ad me adicus
edent: vtaurcsmeaômnium querclispatercnt:
vc nullius inopia ac folitudo, no modo illo popu-
lari acceflu ac tribunali,red ne domo quide,vt cu-
biculo eilct cxcluia mco : vt dcniq-, toto in impe-
rioniIiiIefIetacerbum,nibiicrudclc,fedpotiusc-
m nia, qnanrum quide racio oiiicii pafTa eiljplcna
clementia?,manfuctudinis,huraanitatis.Quid?q>
cria portorio circuuedlionis , fumptu rem.igum,.
&c q? caput clljiniquo &c graui admoda vedligaii
a:dilitiorum,magis mcis iimultatib. Aiiam 6c vos
omnes Aiiîncoias,iibcraui.CercefiRoma:vn*
homonobilisqucriturpalam,meq?edixerim,ne
adludos pccuniie decernerentur,HS.CC. fibi e-
ripuiilej quanta tadempecunia vobispendendi
Ce i
j^ci6 In Epistoiam ad Q^Fr.
fuiflcr^fioiriniumnomine.quicuq^Romigliidos
faccrent j quod erarisim inffiLtitumj erogarctur.
Mitto alia^quxin haciententia verecommemo-
rare poiTem c]ua plurimatproque iitis tctnume-
ro omnib. &
fingulis olliciis hoc vnum a vobis
,
peto obicquiumjVt veilra faciliratej mc cam ne-

ceilitudincms aaared nobiscum Diiblicanisar-
(Tciflihiaj obrinerc 5^ coaicruare patiaminia ita
quideravtmaxima!&: honcflidimas coru focie-

tates vnanobifcum gratias nobis aliquando agc-
renon deliilanr.Qup {aneipfo niiiil niihi gratius
autiucundias in prouincia poterit conungere:
nihil etiam vtilius aut honoriiicctius exipfapro-
uincia \r\ vrbem a me reportari. Dixi.
OEiamim ^ ôpremum frdictftHm deira^
Cfindia reprimenda ^ adhihendii Uni-
tate ^ manfuetjcdine.
T Iusinitiumertp<;23.1ine.i'?. Ateaquide&c.
^Finisp.iflineaj afine. Aciahoc loconon
hortatioiie&c.Eftautehocquoqueprnrceptum
nonminusatque fuperioravtiic& ncccilarium.
Proptcrea quodfapientes quoquenon raropcr
iram pcccant: &c ( vtPlatoln Tharcteto alTerit)
boniquoquc&ingenioiifacileexcandc(cunt:6^
quadpr2Ecipueadirampronifunt:nccfacilepla-
cantur principcs &
magiilratus.id quod exempla
Achillis Alexandri &multorumaliorumteilan-
tur. Ipfequoque Q^Cicero non folum natura
fuitiracuduSjVeruminira quoqueitaimpotcns; ;
Vt iraicens a maledidis & couiciis abilinere non

poiFcu
COMM. NaTH. ChytR/ET. 407
pofTct. QuadcreqiicrcLradM.Giceconcm Ro-
mam ciclcrcbantur, qux cria huias tam longx e-
0- piitola: lcripciouioccalionemdcdcrunr. Dchor-
tatur autc ab hoc uicio C^. Fracrem Marcus.areu-
mcnrispotinimnmocfto. Qiiorum puimumab
cifedis ira: pcricii ell, huc in inodu. Qj-i^ cdiciCit,
vtnonplenc&rolidejiedcLUTiaiiquaeJ^ceptione
laudeiiUUiftudiofe lunc vitanda. Iracundia efticit
vt cum exccptionc l.uulcn'3. Ergo iracundia tibi

cilvirad.i.II.ExlQcocompjiraroru.Viciumjquod
cti.:m in vita pciaaca reprcheiidicur multo magis
in magirtrntu reprehcndiroict. Tale viciu efl; ira-
cuiidia.animi nimirulenis &:infitmiindiciu. Er-
go iracundiain magiilratu magnopers eftrepre-
iijndcnda.
lil. A dcformi (Scindecoro. Qui fe ipfos regerc
nonpodimtâliisquoqjrede^cpmodeprseflc
ncqueut.Iracudi fe ipfos rcgcre n5 pofTunt. Ergo
iracundircdlealiisnequeut prêiTe.Maiorepro-
bat.QuiainquitjnonfomdcformeeUadsiimum
imperium,a' per fe hominib. liberratis amantib.
graue cTi.acci. bitate ira: adiimG;ere: i<^d etiam rci-
pub.&aliisdamnofum.Quidn.boni ab eo expe-
êSjadcuius poteftate etiam animiaccedit vehe-
mencia.îv. A teftimoniis^Qu^ adodHilimis qiii-
bufq, &rapieniiilimis viris irvjprobanturmcrito
I
func vitanda.Iracundiaatalibus wkis improbatur

Ergo mcritoefl: vitanda.Minorc non probatjied
fratrem adrecordationc&Iedlione bonoru au-
) torum hxc ex profelTo tradVancium remiiru V.
Ex caufis. lis quifima: & nominis immortalicati
ftudenr^hoc cftjagendii.vt quantum fieri poteiH
40$ In Epistoiam ad Q^Fit.
fmt&ju<i}(/,(ii,Nos nominisimmortalitari fi:udcm%
Ergo opcra nobis dada cftjvr fimiis ocjuee/xoi^ quod
nobisfracundia'indulgetib.{ineexceprionenori
poteritcontingere.VI. Afacili.Qupdopponitur
tadtis obiedtionib. difficultatum, quxadferria 1
QTratrepoteratjCjualcsfuntjdifticileeftadalio-
ruminiuriasno irafci. DiHiciiee/ljpr^fertimfe-
ni3murnreanimu,natura,mores.DiiliciIc cCt an-
tcuertere iram^cufa^pe auimus occupeturab ea
priuSjquam prouidere queatratiojhe occupctur.
Ip{um autem argumentu tale cft. Vitio^cui facilc
lefiflipote/ljeinonellindulgendu. Minorpro-
batur enumeratione modorum,quib. aitintem-
peftiuciracundia: occurriautfaltcm mcdicinam
aliquamadhiberipode. Qupniaprimusmodus -
cOl juihi.Tmi feumeditationis 6c fSfpocnfÛiag quoti-

dianx,quodiracundia?5propterturpitudinem,&:
mala ex ea proucniontia maturc fit rc(i(lcndum,
alter ixijuoliaf, vr,(iiraincaurosinuafcrit,filcn-
tium nobis ipfis imperemus , nc in malcdidka Sc
contumeliaserumpat. VII. Abindecoro, qua:
contrariafuntlifterisjhumanitatijimperio & di-
gniratifludiofe, pra^fertim magidratui funtca-
ucnda.Talis efl: iracundia. Ergo. VIII. A turpi,
perdilcmna. IracijdiaeautfuntimplacabilcsautV;
exorabiles. Si implicabiles:fummaiisineflaccr'
biras:fin cxorabiles: fummalcuiras. Atquihec
acerbitas nec kuitas magiflratus honorifica eft»^
'Ergoijcciiacundia.
fe-^r^^borvjm: DECLARATIO. j
Non vt if:fiitf4erem]Quiimms adprarcipien-.

ti^
îratioiie aliquo modo delapfific oratio.Cond-

,
Cqmu. N a t h. C ri Y T R .1 r. j 5|
jficrautchiccvcrbdfacli M. Tuiiiiexciirationcm.
iVe-^ n.frndentttt tuaj Kacio a non ncccllario
Dtjider4t] q. d. tu ea cs pr xdicus prudcntia,vt
nuHius akcrius prxccptis indigeas.
\ Sedmetnjcritrcds]W\.c{u\\XA\i'x h fl-e,pro vcr.7,
ComemtrM/o uirtutii] lucunduin n.Ciliii ca-
ruravirtucum coiidcrationealiquandiu verfari,
quarum ad nos quoqi alicjuo modo pcrtinccfo-
cietas.TalcsaLitcm Marcocrant viriuccsQu.in.
^
Cic. Hxccjuoq-,eo'ped;anc,vtanimus Qufndi
iracundus libcrcatcadmonirionis iTaterii.c non.
oiFendacur, Alias reucra non tam in virtutum
Quindi commemorationc,qua invitioriieiuf^
iiereprerjCiione Marcus CiCf^ro hic verfabatur.
f QuMnqiiam in hts litterts. ] Excufatio longitu-
dini!i huiusepin.olx, cuinomen Hcterarum ip(i
hocloco tribuit. Nequis cxiilimct eum hicli-
brum potius , quam epiftolam fcribcre voluiile.
Qjia^n mepfftaut ] Quod aiiis quoq*, non raro
c vfu vcnicin (cribendo.
^w^r^jLocuscrpan^/vi^^jIcuatcccatiomSjquoin.
dicat (e hac in partc adiuru dc re ad Q^ F. magno-
pere 3crtinete,(S^ fi.nc qualaus ipfx^mtcgra &: ioli
da eiie no poiIir,^^£?^ fô ttbt pncci^re) Truppnaia»
j A^f^^^rr^^^^verbah^cindicantpra^ccptiones
has ab opcim©, amicilhmo & laudisfr.-iccrna: cu-
pidiflimo animo proficifci atquc ideo in malam
,
parcem minimedeberc.
accipi
Qiiexcyttone Liudari]N6 plene,foIide intcgrc
^cNoeflauteintegralauSjinquaaliqaidexcipicur.
Quaiis ell ilb Metciii ep. vitima libri prirui ad
Cc 4
!
4TO In Epistolam /d Q^ Fr.

Arcxum.Metcllnsuiaseftcgregiiiscodii. vnuin
reprchendoqoodonuc Gailiaiiunciari non ma-
ghoperegaudec. Cupit, credojninmphare. hoc
velleii^ niediociius. Ca:tera cgrcgia. Qua autcm
raium fi t ede «y^j -^fyv Tn^^yJ-juwjuai' 5 docec hoc Ci- f
ceronisini. deJnucntitfne.Nihil omniexparte
perfe vt u m s tq ; bcatu m eil:. vnd e forte ci Mora-
tianumilkidfiaxit. Nihiieftab omni partebea-
tum. hiiohocioli Deo propîum efleapud Pla-
toneai inProtagoraaileiitSimonides his mcmo • ^ ^
ri^bihbus vcrois cio^pci a^^^^v ck\yi^lrt)i yivl^âîyriVy
Dow. Imo ibidem paulo poft , viru bonum manere,

dicitur elle oi4v-ocfn\'^'-f^ ot^JCctv5p<w;«ioy ««MJf^ îos-ocvjua-
vog Ttvfti^^ 78 ;)^:ar. Hoc eO:, interprcte Serrano. ^
Bonum vii ij ellfj, vere difficile raanibulq, &: pe-

:
dibus,& mence quadrangularem , iine vituperio

compofitumatq^conflitutum.Etmox.Fieriqui-
dem honum viru , certo quodS temporc , quarn-
uis diifi ulter pofle, quum vcro vir bonu^ fadlus
.
^^
fucrit iikmi in co habitu flatuq, {emper pcrfcue-

rarCs heri nuilo modo poilca nec humanum eile,
fcd Deum folumhunc honore habcre, (5cpaulo
poll; cicarur verfus illccelebns cu^Tap ci\nip cl-yi.i!>i m-
7i ^^j <.9t.;<:o?, "mots^ feVÂo'?. Vir bouus cfc aliquando ^\
bonusjmahis ide aliquando efl. Quodautcm vir

rum perfedhmi nominatTiT^âV^îôi^^^^p^^khgii-
ram Gcometricam eius nominis ncc non in Ari- ;
thuiciicis uumerum quadratum, quieft, pertc-

cliilimus vt Noucnarius primum iinparemnu- 3«
:
inerum radicem habcs^ impariterq, adep par cft,

inttes
:
CoMM, Nath. CnyTR^fi. 4U

inrrcs diuilibi'cs reiiiioncs,quoruniquilibecia
trcs vnitates diuidiriir.
ThisfHmmu liiudihus'] Propcmodum ad pcr-
fcdiioneni acccduris, nili ha:cvna accedcrct cx*
ccpcio ,
qua^ prv^prctca ruUiino tibi fludioamp*
lienda tfl:.
hACHniU-^m^l^-^fix-iM-xa. Qunr qunlis in Qujndo

fueiir,psircr cx cpiilola i
^-
: lib. i. & xi u iib. x ad
Atricam.Iri quarurxi hacviriuillud tVanifihis ver-
> biscxcuiarcconatur. Quxdefrati-cmeo fcribis,
funreaquidcm parnmfirma, fd habcntnihilj-
5TcyAsV,nihiIfaliax,nihiln6iiexibileadboniratem,
nihil quod nojquo velis, vno icrmonc noilis per-
dacerc.Ne mulra.omncs fuos, cciam quibus iia-
I;
lciiur crebriuSjCamen caros habcr, me qnidem {e^
iprocariorem. EodemqjpcrtincntcpUioL-epro-
ximc fcq ueris ha;c verba. Ac fi omnium mcarum
Iirrerarum prarcepra repcrcs , inrelliges efe nihil
amep.ili orarionis accrbirate ^ iracund!.in^ rc-
^ prehcnlam^quib. quidem in rcbus f apud re plus
aucloritas mea, qua rua narura paulo acrior^ (me
qiutdam dulccdo iracundia:,fiue dicendiialfacc-
tixqae valuillentj nihilfineeiiet quodtiospcc-
nirerec ^ c.In eade quoque epillola ncnnulla ira
S cunuijeQuin^îj cum verborum arrocirarecoii-
iund]:^ cxepla contincnrurjquorum fupra quoq>
aliqu^îndicauimus.
(^pimm hacprtHata\ TiqKcJaK iracundia; homi-
nispriuati^&inmagiftraruvclimpciioveriantis.
Er cil rariocinario a minori. Si in vira priuaca iii-
tolcrabiles funtiracCidi, mulco magis inimpcrirQ.
412 In Epistqlam ad Q^Fr.
Leuis animi ^ infiymt ] animi inftabilis dc im-
potentis.IdqLiodPlLirarchusquoqiteflactirinli-
bcrloTre^ct p-yn^r/flffhisverbis. inmoliiriimisani-
inisadlxdendufadainclinatiomaioreexcande-
ieentiamamaiorcproferc imbeciilitate. Itaq',&: t
inuliercsmagisiracundarfunr^quaviri, &cPgroti
<]uam rani,& lenes iuuenibus,reb.aduer{is vtcn-
les profpcram habentib.fortunam.Maxime aua-
rus irakicur diipenfatori, gula? dcditus coquo,
Zciotypus vxori,ambitio!us maledicenti. Itaque ^
&
maximc paflb aiiquid , dolore afFe6to animo»
ob eius imbeciilitatem exfurgiciraEt w6/t a TO/itf
3(|t| yvvîKic ^biiTivjiUf CaUla eft", qUia ew k^ Ac^y, aM^
xa-ra -tt&qh ôi^ Cuius i ei infigne exemplum pro-
poniLurinHccyraTercntiiacfc z.fc. y.vbiPam- i,
philus his vcrbis alloquitur Parmenonem.Sed

iDagnunefcioquidneceireeft eueriillc, Parme-
no. Vnde iraintereas intcrceflitiqu^cdmper-
manfitdiuPar. Atquidemhercleparuom, livis
vero veram rationem exfequi. i
Nonmaximas,quirmaximiefuntinrcrdumi-
ra?,iniurias Faciunt. Nam fa?pe efl quibusinrc-
bus alius ne iratus quidem cH:.
Cum dc cadcm caufajcH; iracundus factus ini-
miciilimus. Pueriintcrlcquamproleuib. noxiis i
iras gcrunt! Qu^propter r quia enim qui cos gu-
bcrnat animuSjinfirmumgerunr.
Itidem ilia: mulicres funtfcrme, vrpuerileui ,
fcntcntia. Fortafle vnum aliquod vt;rbum intcr

«asiramhancconciuerir. \
I^wiltAm def»rm€yciuaadfun;mu imperitim,'\
CoMM. Nath. Gmttrî. 411
Nam vc Arifloreles libro i. poliricoriim c. 1. ait
jvxfî-ra^TUTmi^SDciciyiôvjixoTt^cc. Id eft iuiuditiaar-

iTiisinn:rud:alongpf;uuiil]macll:.quocircactiam
dixltMimographus.Fulme cflybi cum potellace
f h-abicaciracundia. Idem Mulcisminatur, quivni
ficis iniuriam.Dignirati igicur magis qua ira? con
ruIaCpcinccpSjVcSallQfliusinlugurthaloquicur,
nc .I5 obliuifcacuriliud ciufdcra iu Cacilina, pofi-
cum in orc Ccfaris. Ncq^ cuiqua morcaliu iniuri^
® fua: parua^vidccurjmulticas grauiusa:quohabua
rc.Sed aiiis alialicecia efi:, P. C.qui demifli in ob-
jfcurovitaagunc,(iquidiracundiadehquercjpau-
ci fciunt; fluna atq-, torcuna corum parcs func.qui
magno imperio pr^diri exccKo xcaccm ?guc,
, in
iy eorum fadiacundimortalesnouere.icainmaxf-
maforcunaminimaIicentiaeft.neqjftudcrc,nc-
queodi{]c,{edminime irafcidecec. quaâpuda-
hos iracudia, eain impcrio fuperbiaacqicrudeli-
tasappellacur. Incerimpcdimenca quoqi bonas
10 mcntisin gencrc recenienrur afFed"us , a quibus
{aneomnes,quidereb.dubiisconfulcanc,vacuos
cfIedecec,vcefl:apudcundemSaIlufl:ium. Nam
haud facile animus veru peruidec,vbi ilii officiun
&c in primis ira,cu qua (vc Cice officioru)n]hil
i .
% f rcd:e,nihil cofiderace iieri pocefl:.&: Malc cund*

miniflrac impecus,que.idmodum Scacius canic.
AcerbitatemnatHrAadiungere] Caufam huiuf
rcicrudice cxplicac Plucarchus:rpo(«7t/*ovota7r<ju-
JîuTcvjhis vcrbis.
j|0 Magnu pcriculu eft,ne, cui hccc faccrc q? vulr»

isvelicquodnondcbec.Namfimulacdiclumcfl:
yerbutHjfadum ihcec, cxcac. Prauicas a poccHda-
' 5
4^4 I^ Epistolam ad q^Fr;

celerem nadba curfum, omncs animi motus in fa.
<fta expeliit.De ira cardemjde amore adalrerium,
deauaritia publicarionem alienorum bonoruni

facit. vultigitur pciulo pofl: vt redla ratio compc-
fcat reprimarque potentia, vt (ciiicet folcm imire S
tur princcDS, qui adfumma euedtus altitudinem

in partib. leprentrionalibuslentilumemouetur,
tarditatecurrumtutum reddens. Namnelaterc
quidcm vitia- potentum polTanr. Quo etiam re-
^*
fcrriqueuntillaIuuenaiisSat.8.
ExpeEiata dm tandem promncm cp^m te
*F^tlerem jiccipiet^fone ir^frAna modwmque^
Pone & auariuat^mtfirere wopHmf ciorHm,
*jRcîCe (juid mont^nt leges , (j^d cariii madety
Pricmt^ ffsanta boncs numiam. dx c» 1
Et ex muitcYHmjcriptts] Qualia i a tu m fu eru nt

Platonis Philebus, 6' quartus de repub. ite quar-
tus iib. Erhicorum Arillorclis. Etqualesnunc
fjnt liber Senecarde ira.PIutarchi Ttp/ £iop;.^^/o:?,
Galeni 'mp) ^fyLyâ^ffiM^-.wjtjîp^vsi^c^Tra.t^M. C quibuS i<
ipfisfalutaris hscdocftrina hauririeriahodiede-

befjVt ita cum prxccptis bons docbrina: coniuti-
gantur. Qiiodquinonfaciuntjtefte Piurarcho
iimiles funr iis, qivi luccrnas quidem emungunt,
fcdnonaflunduntoleum, i
Onod ^(} epiftoUprQprtpm'] de hoc plura 6uper
dixiin tractaru epiilolico.
Sicadnosomnei] Repetitio dilucidioreorum,
qua^paulo antepaucisatrigit: qua::irac6memo-
rar, tanquam fratri ante ignota, per epiilokm y
fucdnt rcfercnda.
Cum
.
Cop^M. Nath. Chttr/ei. 4TV

Cur/ialpfitiraci^ndt^^ctopyvxjiu, Hlic iiludapud
StobxLim , t^w ;^ opyy.i '.ra.<; cimfxro^pcjTTLTtii. itcm llOC
CiaLidianiinMaiilii confuiatum. Diis proximus
iile c(l, quem i:ado,non ira rcgit. Qupniodo au-
y temira&iracundiadiixcranCjdocetSenecalib. i
dcira^hisverbis.IraquodiftctabiracCundiaappa-
ret:qao ebrius ab ebriofo , & timens atimido. I-
raais poteii non elle ir^lcundus.Iracundas potefl

îliqaando iracus non elle;
o A'ihii tefieri po/Je iacHndim ] q. d. cur igicuf
non perpetuo talis elle velis ? Exemplum M-yu
iv^Y.^jATtfffjLmDQvatim Plialerei, de quo ftipra
plura.
,
(ûmteAUcHim improhim) Mitigatio prxcc-
f
ptionis,acaulisirajnoniniu[lis,(5îraminimete-
meraiia q.d.Quindum iure quidem irafci, fed in
cxcandelccntia modum aliquo modo cxcedere.
Perh-crficrii csmon^rttjV d}Xx^Qmcx:(\Xo ellj qui
vcLfatur in niaio,& aboiio veri^ ed.Germ.Ôi-

o fci>lt.Cicero alibi peruerfum cij prauo prsrpo- &
ftcro coniungit.Et in libro de amicitia. Peruerfc
inqa!r,ne di^'aimpudenter,pleriqj amicum habs
re tale voluntjquales ipli ede no poflunt, lcem in
Oratore.QurEeilautcinhominib.tantapcruer-
5 jfitasvtiniiecisfrugib.glandeveicatur. Quomo-
do autehxcbiliscomot.-v cfFcruefcentia reprimi
dcbcat , docet Agapetus Cxdq ia nominatus Imp.
luftinianum his mcmorabilib, verbis l'vat73 ^cpccTXf
'XhYifA./j.ihQvVTdi d^m QvSiU y^ iîetTcvi oii<;ovaiii TJjAi-.

4»^ In EpiStOtAM AD Q^Fx?
f<i\:vvTOi Kivov//,mg. Hoc potcntiam regni

cft.Ica
tui celebrem cfficies,ii quamopere fubic^torum
potGilari tua; peccatis iraici foles, tantopere tibi -
dtlinqueaciiraiciDeumcenreasoporcere. Ne- f
ino cnim valet tanta potcntia priEclitos infti-
tuendocorrigcre, niiipropriaipiorum coniide-
iratio, qux intra ipfum deiinqucntem commo-
uctur.
Sic t8 <?»/;»«> /»r/>/ar/jCommoueri,cxcande(cc-
re.de quoetiahuncinmodu pra^cipit Agapetus
iffovvoui^tj >ijfjlTCi>v i^^^pav ^v/uovidnti 7eUi xuKov^yicttt
9(SfjjreiiV^cpt\uv î^yiSou^-reiii KO\oiKWi ^ H Jei yb Trpii iKccTi
fovi yivvatlaidvî^cl^^yji.j tol TrpiTnvTif /^nSoc/xai ettpi"
fHL^diCyJVtJ^TnriVtl^^y^V iKeiVUV 6vcrjJ.iV€ieUf U/XVVDJUiVOV(p
f^Vni , 7yiV iTtfTTXcCgdV 70'J79}t tVJUiVtiOM CCJUflfhoîViii,
hoc C1I:. Opus a:que malum cile ftatuo, grauiter

obinimicorum maiehcia animo commoueri dc :
amicorum aflcntationibus dcmulccri. Nam&:

*
adaerfus vtrofquc fortitereftreiiil:endum,6cab
dccoro nullo modo
deiiilendum nequc vte^- :
pcrrum rationis depelias illorum maleuolcn*

tiam,nequevthorumiidlamretribuendoaugcas
bcneuoientiam.
P^t dif omntb^deJtderetHr) Iniquum autcm efl ^
^ pcruerfum, odio nocetis perdere innocetiam.

Deltderetnr hHmufiitai\ quâbhomincnomcn
«uni habcatj indiguu eil, eam in homine no ani-
madueni.Huiusaucedefedlusinfignequoqiex-
cmplu rccitat Cic. ep. i. iib.v.ad Atcicu^dc Popo 3«
luaibrorcAttici iiclcribeSsVt venimus inArcanu

COMM. NaTH. CHTTRifl. <^t#
humanillimc Quinûs, P6ponia,inqiiir,tiiin*

muiicres, ego acciaero pucros n ihil potuir^
iiica :
niihiquidcjVrviiumeftjdukiuSjidqjcumvcrbis,
tum cii.i animo, ^k vulcu ac ilia, audicmib. nobis,
T egolumînquic^hichofpica/idaurtmcxcOjvro-
vrprandiumnobii
piuov^c^ aarccellerarScacius,
viderer.riiQu/ntas, en,inquicmihi,hxccôpa-
riorquoridic.dices,quid,qaxfb, iilhuccrai?mA-
gnum, iraqimeipdun comoucrar: ricabrarde&:
^ a(pereverbis,vultuq;rerp6derat.diiIImuiauido-
lens.diicubuimus omncJ^pra^teriilamrciii ramcn

Quinctusdemenfamifiriiliareiecii.quidmui.a?
nihiimeofrarreienius,nihii afperiusruafbroro
mihivirumeft.Etmulraprxccreo,qiia:rummihs
f maioriil:cmach-^,quaipiiQuinflo,fucrunr, E-
goindeAquinrr,QujndusinArcanorcmaiir,&
Aqumum admepoilridicmane venjr,mihiqud
iiarrauir,necfecum]lladormirevoluil{e,&,cuiTi
difcefluraciler, fuifTeeiurmodi, qudemegovi-
diilem.quidquxrisPvelipii hocdicas iicer,huma*»
airatcmei,meoiudicio,iiiodiedefuiilc.
Riition^m •2//rc?.]viuendi conditioncm.
/^^//^pyîJRegnumeloquenciiejdfgnirasfenat*
ria & confuiaris,^',: prsefertim res in confularu ge-
ftrcopprcflbCariiinnjproprerquasnommisim*
morralitarem fibi fponder.
^cfortnnn] vircuri&rebus geflis clcmentcc
afpirans &beingnef auecs & prouchens nofiro»
conatus.Icavrduxeirec virrus.-comcsforruna.
Sepittm^ (ermo]QÂAm<i\^\im opera,vr xterno
tQcfermoacvirtuccspotiujaoflraf^qudvitacclo»
4tB In Epistolam ad Q^Fr;
brentur:Orones aurem popiili tefle iLirarcboiii
prarceprispciiiids ca iaborantanimiperucJKa-
tc, vt deiis maligne (entiant qai rempu b.gcranr,
vrqiTC anf-s eos c. Ipandiciptent. Magnaigitur
caiitionfhic opiiSeirevirismagnis q iisdubuac.''
Camiimus] NamjVC Scneca m Odtaaia.
Maiora popiilus iemper a (Imimo exigit. Er vt
Bnitus Ciceronicp. io. Fatcorduriorecilecon-
ditionem ipecfcata; virtutis, quam incogniraf.Bc
tLtiiaî pro dcbits exigfmus quxalitereteniunt
vrdccepdabliisi cainfcito animorepreheJim^.
Hancauterollicitadincmcriainquadam ad itti
cumepitloIapriûci-crCjCumairjLonguilludtem
pus cum ndn ero magis memoueCjqUii hoc exi-
guum,q? mihi Laincn mmium longum videtur.
^
Onamtu m efjicere cohfc^k tp o/jfi mtis j .md oXi-
»tfj//j?. K xj*
ff pctwf ,omni conatu 6: vi/ii.
jêcjidd mftgne vnwm ] Ncilio enim reperiri

fn hac viridmm coUiiuic poteil: ^v^^juxpr^-tti xctj Tnxv^
^û&.^9î Narn vc Horauus ait, Vi- iis nemo line
r.aiciturjOpumusilleefi:, qui minimis vrgetur.

Qup etiam pcifcinci: illud Plutarchi in Fabio ^ {xl^
fn omnir.a:uni\ Naturam autem expcllasxur-

caratncnvfo; recurr^c. Etvtille pud Clemen-
tem Alcxandrinum z. Stromar. qucricur YKoy-.Yiî
, NoJtrA dtmi\ iam adulra quaia-; frangas dKi^c-^ >

,
Huam HeCtas. Na 'ûodDiogcnes ^ôî.r^ t-^fî fcc,

7piViiV,
60MM. NaTM. ChYTRj€I^ 4^^
Jl^su^y, K9M îpov^, voi/9ftT«vTtfi>Toii
'^. Quodnon fo-
lum de viciiSjVerum etiam de opiniombus pcrpc-
ramanimoconceptis verunieft. Quisenimfpc-
rcr, fe homini quiriqnagcnario infiram opinionc
quantumvis pravam, poflcevcUcre. Mature igi-
turliis verbtsremedium eft adhibendum.
Affttareafiimum] Etdus afFedrusdiuturnos.
dcquib.Medea,videomehora5proboqj,Deteri-
oârequor.reaucilleapud cundem Glementcmi
1WV ijuvv ^cvhiv/uutTwv, Philemon quoquc de ira di-

Xit, /A.eLivo/M^x TiuXTii bTTo^v op^fy/iiQfli ^ TP j«) Ksit.'^X'^^
'^Tiiiopyvii^ssôvoii
StqHidpenitMinjitumniorthtu] Diuturna ici-
conruetudiiie& afluetudine confirmaturri;

licet
Nam uc Menander t^yov '^ (MDcpoiv n/vviiew cv ês^x^
AuTOf^^^pcKto. EtutHorat. SfonterevertmtHrviti^
intermtJfa^mAU^^. , ;*
, Invitos aufert nos confuetudihis u(us. EtO

ViJ. NthilaJJUetudtnemaiHS.
Subitoeveilere^m^z.^ zihbns vetulaequ^ mul-
tis annis radices cgit. SimiH mstaphora fcu potius
ailcgoria quadam ad Atticum cpiftola utiturdc

necc Casfaris agens; Excilajinquirêftarborhoii
evul(a:itaqucquamfruticetur,vidcs. .
^nteoci'fip(ituranimfis]E(\:tmmcxcmikCceii
tia,feu û/uoi, vel 6(u%fîci,{hvi \vx prarcipitacio afFe-
,&inprincipioquoq; cuni quadarii
6fcusfubitus
dulcedine,utahbiloquitur conjundus, dequai
t
etiam HomcrusIliad.^^.cirE^ÂojTroAtJÂt^Jt/ov/Â/-
Dd
419 In Epistolam ad ^fnl
i»o«.EtIuv.Sat.i5.Eftvindi(5taboniimvitajucui*S
dius ip(a.Ncc no Publio. Inimicum ulcifci, vitaitt
flccipcre cftaltera.Vndeapud EuFip.Med.inimi-

uka , toto vitsc mcac tempote (crvirc
coSy inquit ,
norecufo. Hacigicurjueunditatequoqjfit,ura*
nimus abiracundiacitius occupetur, quam ratio
providerepoilitjne occupetur. Plut. certeinlib.
de ira cohibenda eius acceflionem morbi comiti
alis .icceiiioni limilem £'.cic. Medici dicuntiram
efle biliofi humori:iebuliitione,fuaavaritiatoti5 i
corpus fubito alterantem. Aiift. i, ^'«t O^yri i?i opfc-
fyi fj^ KyKii\i%f./,o(i}.a4 <;>ctfvcjuimiSI^ (f!cqyc/xmvo?\iy>eJi-oi>r*
Idem non fine cauQ dicebat. Perinde atq; f um us

ocjloscommovet, i<<:a(pcclumitaconturbat,uc
neqi nobis ea videndi poreflas iiat, qux (iint ante
pedes ita oborta ira rationi caligo offunditutjUt
:
ledcLnqucre nuliacogitationGpoffitdeprehen-
dere. Itaq;defe(5luhunc naturârte&mdufttia-
noftravuk corrigi, de quo&: Anriphoniverfus
mcnec, 75;;^vvj «^TS/^fv av «puir^ Mi}Lu>ixi^ci. quem citat
Ariflot.in Mechanicis.
f^(!camecon9parei)Tcrent. Eunucho. An po-
tius ica mecomparem Bnon perpcti meretricum
contumelias. Deeademrecruditequoq-,moneK
Plutar. inlib.êy? «Tw 'sr«»?}>t^mvaxi.'ii',ubiinteralia i
iiiquit , <TK <fi (AJtych)i /dJt»y'S« eiveuj (S ov'5$ -ti K^reiv ojt-
}î^/xeiôv iTlt Yi ^v\uJci( (S >7 T^pm^îifXYi fsîiiirm offYi^

fAY\Ji ctKmouf. DequoiproeruQirivukadole(cen-
temmexplicationeloci illiiis Homcr. Odyir.».
tbi cum Priamus in Achillistentoruim fupplex |
s «nillet , ut ab eo corpus Hedloris reciperer A- :
chill^
COMM. NaTH. CllYTR/fr,' ît"
tliiUesRomachifuinon ignaruSjqiiicrccrct Sc k
nimiislamcntarionib. ilbi rempcrarc fcnc illuiu
xrumnofijmjiibet: imolotum vclatumqi Hcdl.
ipfc vchiculo impbnitjpriurquam cum indign^
tradlatum pater videre , &
forte fiîs dc tanta ui-
jurijquerclisbilcmhoiftiscontralcquoqipoflec
irtitare»Huic a. ipfi excmplo Pku. itaiim fub-
jungit hxc verbalocohuic Ciceronico confimi-
mfjvo.ou;. Plutarchus in codem libro dc nudiendis

Poetis, Vlyflis quoque cxcmplumadducit,qui
j OdylH ^. non {cinfum modo iracum compefcir,
(cd <5c Telem chum colligens ii acum, eiFe muitc» \
ante rctundit,&: fe concinere jiibec.cui loco inli-

gnehoc fimileiapienLifs. PhioiophuslubjungiE
/lAteioVi f^Jff v.aJtihcifxCctvrAni Toa Aoy/<?/^c/.-:, xjXf s;i£9 *(«'•
^pTC.ivn?^ Tot;« syr?voc; c!yov<nv Hocautem dc injii

{la^kimmodiceefFreni irciaccipicnducfl. Nam,
utScnecaair,fiqiiisposrtamcxigir,nonipfraspaB
f nxaviduSjfcd quiaoporter,non eflannumcran-
dus iratis. ludiciumhoccilnon ira. Ahi etiani
hiatrtmdifciplinxjiram ja(lam,dixerc.
Qhotidtemedttere ) Quodiplum -©e^yutAtT ^vm
aliorum quoq-,vitiorumcorredHonc plurimum
>o valet.ex ea n. pmLtim na!citur,vitiafugiendi,(?C
beneiaudibilitcrqivJvcndiôalpijrK.lncaa.me?!.
ua i
4ii In Epistolam au <^Pr.'
dicarionc proderit,m. laquoqj Sc dedecora , qu«
cumiracoRJund:a(unt,perpendcre5JuxtaillaEu
ripidea, ^p^^fc? opyiô/xivoi^ iSm yb op7»< ê/-^ a^x ei^ti''
ftv -ajciTip. op>tf >t5 oTJg ivhcof êAîrajf t(ff.Keai tihiVTa,
Ti^.eigit >t> <r!pa'M<i ^^0760,-. Vbi eciam Iiabitum,vultum '
&:geftamira'iccntisperpendereoponebit,uteo-
rum dcformitatcabira deterrcamur. Facics pal-
let,micant oculi, titubat lingua,m:inustremunr,
omniaincotocorporequafiledib. fuis commo-
vcnt.ir qaxomniaetiamiineinfignilarfioncva-
lctudinisacciderenonpoirunt.Hlncmania^para
ijiisjphrenefis apopiexia.
Seitum eftiliud Ovidii.
Or^ fHment ira.ritgYejCHntf^nguine vend^
OrAq^ Gorgonioi£vim avgfê micattt. 1
Vt igit ur libcri Laceda:m onii (ervos cbrios, ita

&
nos ira cxcandefcentes furenres accurate con-
tcmplemur, nt a (imili turpitudinc nobis cavca-
mus. Ad eandcm illam dcformicatis & turpitudi-
nis ira? confiderationcm pertinet infignis locus :
B, Baiiliiin r . Orat. 'sfei v«c^W ubi inqait Qi/(UO( , ,
au9m '^ iyî •vj.fv «« .£Jc(ppova eLumvTrQimyVi 6 oivoj.Et mox

tVO TtffOVJUol 7BV Ofyi^CjUiVOVy OTTaf /U.i8C^ 78 TtaHiy VK iiJV eUJ"
7Cg ioujr6viwe/.oi.dyv6eiicu/-nv4 dyvovTisgmipQV^Qii.affTri^
c¥ vu'cG?/>t£<y/cc,TR"7ii)i;fiC7r7i7ztf,7TO<7'/ izs^ffiTTamî ctîxeiiv^ l
^î^yiTtu^JvcngLîK-ni '6h. ôtaopeiTzufiivTT^. ccTriStiaio/A,-
9V7ixj\ fSox.Sf^ppyiyvumj.ipvyiruyTÂju t{w juiîtw.riiuicc^
modi hominem tamfurcncerirafcentcm Plato

jubebat in rpeculo feipfum contemplari. futurii
cnim ajebat,ut a fe ipfb,tanquam a filveflri&im^ ^
jmanibeftia,protinus abhorrerct.
CoMM. Nath. Chytrai. 4if
K^fillcndnm ejfeiractfndtct] Ncjantcc^nam fca-
tiamus.animumoccupet, &lLimenntionisob-
fufcecjnofq, cjuodammodocxhomimb bclu $
f aciat Vnde illa apud Terent.Rcprimc iracundi-
am, arqiadteredi, quotaciteinnuit,nosFurore
iracundise quafi extra nosipfos rapi^&noftrv^s,
feuinnoftrdpoteftatc, elledclinerc. Iramdixii
Ennius,ini[iumin(ania?.ci]mqjeanihdredl:c,ni-
hil coniiderate fieri pofTe addidicCicero. Quate-
nusa. irarcimagiftratuiliceathis verbisdocet A-
^S\kvv<J^, fc7r<i<r« )<)7BTOma.'op7»iSvef)C<pt^(ppovi3Sv. ;ca/
6vfA.ii(jêi> fA.neAtiX i ® yUh6t/jMV<r8a. 7Pja£V f,cc'mv(pe(.vAav
y TCtJ OpjUSCi lUI&rEM>f,7B <A /W 7&JVp^P»'S7y. 7»? CC(pOfiua( «V/-

;:^vfct/M.Idefl:,inomnib.c(reoporier3Cutumregcin
maxime vero in diificilib negoriisdijudicand.s,
&eundemlentumcon(piciadirarcendum.Cum
faneprorfus ira vacarecontempiu afferac. fervet
o. iIlemodumira{cendo& n5iralccndo. fim.ulim-
proborum impetumcoerceat, fimulurprobo-
ru incitationes veftigando pcrcellar. A rift.quoGj
dixeratjiranoutduce, (edutmilifeutendum.q?
tame iatisprobbilitcrretutat, Sen. lib. i.deira.
f Namjnqnitjliexauditratioiiemj^: fequitur qua

ducitur,jam n5 e(t ira. cuius proprium
efl conru
mricia. Si vero rcpugnat,& no,ijbij 11(^1 efl^quic-

rcirjredlibidinefcrociaq.provehiturjtaminutilis
. animi minifter cfl:,quammiles,qui(ignumrcce-
P pcuidatum ncgligit.
Lf?7^Ham contfnendam]yiCd\. intus rantum
commeveaiur iratus.ira,qua: Tertul.cfl animirc
414 ^^ Epistolam ad q^Fr.
ftriuli, noa coiifq, eêrvefcatût aliquid evomat
iracuncluiii,autiiiiiperrumaliG7Conviciumerum
pat Quam a. hoc lic diiHcifc, tefi atuL' Ci. cro pro
6yila,cumait. OifHcilecfljacerccum doleas. A-
To?? u/j,9\wi Kk^vvQVyi. lubricumcfllinnuaînftru-

mentum msximuni creat ncgligentibuspcri-
, dc
culum , maximc in ira. Imo intcr omnia membra
corporishunianinuliumlinguadamnofiuseftjft
flio ofHcio non redle fungatur. Eode pertinent,
CumomniSjinquir,
cjU.-Edocetlacob.Apori:. c.5.
Iiatura6c ferarum 6c volucrum ,fcrpentiumq, 6c
marinorum domatur Scdomita eftanaturahu-
inana. Linguaa. nullus domarepQred^cumma-
1 im lit , ^ coercere non poflis plena eft veneno
:
mortifcro, Quo quid dici qiicatgravius.^^Ccrte

vulncra lingua: malcdica!fxpenocentiora&in-
to erabiliora iunt gravi(Iim;squibusc|, corporis
vuinerib. auLdamnisc]uoq,rarionebonorufor-
tana:,q vocanrâcceptis.Id q> etia Pluc.in Timol,-
ro ignoravitjCumaixic. O uT<s;i -{jûyvf.ia.^^^vn
elvoLyKttjOV Si(fbVT0L7Gi<. TTOMJWÔ iVy CLlSi fi^Ciff<t>V\JA.l£l( «J^^-

cix/xoi(r\Si «jytc^grtf 7/i'g ^JWy'';kbcr<,CUlOCU'caidcl Ju-
taich. de iracohib.primamo^primcndxirasra-
tioncm puratjno parere neq, obtcmpcrare eiju-
benci vociferari, torvum tueri cxdeie fe ipfum :,
icd quiefv ere, ncq, afFecbaiii nôrbiintentiorcm

j ictatiotie<5<.ciaraorcficcre Iran magisacccndi
tur iis, qux iratiagunt i< di.unr. Ergoopiimum
ît u pLiCiJc noS contincamus.aui f ugîamus oc^.
COMM. NaTH. ChTTRAI, 41|
miltemufvc nos, & in quietem tanquam portum
cofugiamuSjUbiirarqua/imorbicomidalisadio
ne pcireniimus nc cadamus , aut in alios potius
:
incidtmus-Quocircanon GnccauiainMonofli-
Chisiiicitur^/ô^ «Tp«aX(j(Tri)oWf,7ov/tv»if ô^j. Piut.
inlibeilodecducationeliberorum5lingua:cohi-
bendariniractiamadditmanusiCumaitjT/iyÂeuT^
x^Tw. Et quidcm,quod hic dc lingua coercenda

o dicitur,n5ignoravit Athcnodorus Philofophus,
Prxceptor Cxfaris Augufti, quicum propterfc-
ncdtutemdomum redimitti poftulallet, Ca:iar-
quc innuiiret: AthcnodorusvaledicensCxfari,
quafiprocxtrcmaadmonicionchoccifuggeflitr
5 Cam iratus fueris , 6 Czfar , nihil nequc dixeris,
neque feceris,priu(quamquatuor& viginti Al-
phabcti litcras,tecum ipie pereurreris. Quo audi
to Carfar Athenodoro mamisinjecit^&iadhuc,
dixitjte praffcnte mihi opus efl:. Atq-, ita pcr intc-
o grum adhucaiiaumeumfccumdetinuit,aflercn»
fiTj
'^ <ri^5 aKvvSiHvylfî;. Quam lcntentiam for-
Od. i.Iib.
te in gratiam Augufti Horar. intexuit,
3.huncinmodumcanens. Efl&fidelitutafileii-
liomerces. Qu.amautemutiie6c neccflarmmfit
,f inirahnguamconcincrc, patetetiamexiilis Phi-
tarclii âei ccofynarim . ubi ira , inquic > fcede inflans
«itqiintendensfaciem,eciamturpiorcm&:ingra-
vocem emittit. Marc quidem purgari tradune
ta
quando vcntis exagitatumjmulcum aigaqj ejicir.
\0 Quas v.excandefcenria,animo corurbato evomij
impudicaâmara, & futiiia verba, ca primurn di^
Di 4
;
î^ Iif Epistolam ad Q^Fr,'

f entcs confpiircant infamiq-, obruunr, O) iemp^f
eorumplenijtumpiradetcgcrcvidctur licaqjir^
ti,rermonis,rei leviflim ^, graviflimas dat posnas
inimici,maledici 6cmalignicrediti clTe. Etmox,
&
Iratorum lingua exa(perata inquinara , cum in
ablurda di^âerumpitjinimicitix implacabilis ef-
fedtriceinjuriamaftcrc&malevolendjeocculca?
delatricem Ita in ira nihil magis decer,^ quies. Id
q? ibid. audoritateSapphus prpbat,qua:cecinit.
?<ct)c^v. Sic tcftc Sen. in Socr. figrûm kx erar, vo^

cedibmitterCjlQquiparci^. Apparebat tumeum
fibi obrtare. Nec erat ei exprobratio latitantis kx
ingrata. Qui4 ni gauderec, q? ira fuam multi intcl
ligercnt,nemo fentiret ? Inter remedia a. iras Plu- i
tarch. hoc initio ponit , q? fupra quoq^ attigimus,

pimirumdeformitatisir^confiderationem.In-
quic n. le anteomnia obfervafTe ira qualis nam ca
res effet.Ac principioj inquit, (lcut Hippoc, cum
morbLipericulQfiis aitefle,in quo êgrotatisfaci- i
es fuidifl^milirqaliat, itafcntiensiratos maxime

mutare faciem,cQ!orem,inceflum,vocc m,vcluti
imaginem quandam eius affedionis animo mihi
c5iirmavi, admodum indignare exiflimans, fiiu
terribilis &c abalienarus aliquando confpicerer ab ^
amicis,& uxore,& flliab.no vifu modo lecus in(b
lens, Ccd & vocem edens immane atq-, afpera : flc
Vit iple inquofia familiarium incidiflejqui prae ira

lieq-, mores,neqi forma,neq^ fermonis ekgantia
yieqi in colloquiocomitaiefervarepoterant, Si- 3^
mflemir^vchementiain lib. deHomero,exipfo
flomero ideni repr^fcntati^ hanc fententiam.
CqMM. NaTH. CHYTRitl, jîy
ônfuror efi tantwpanthera ^Jtve Uor. fg,

S vcimmanisaprt^^Ho vix vehementitu ulU
Perfnrtty oiHt rahie dtftvtt heftta ranta.
Panthoid^ cUris efi afHantiifirocta in armis.
[ Arift.Ak-xand iracxcancielcentefingulariquo-
dam modo non fine aduLtione placare volens,
,
uceftin Var.Hift.-Îiaa.l.fi.adciifcripfitjoQu/^K
n] Si ovScii /W,i.c.Excande(cenria &ira non in pa-

re$,fedinmelioresexiftcre folet. Tibi verone-
mopareft. Alii dc maxime fcriprore? Chriftia-
ni,flliahabent contra iramremsdia,quoruma-
Ih iunc argumenta dehorcancia ab ira, alia -s^?"-
KccK-p)(gt, , leu frena ira: exrerna. Incer argiimcnt^
funt I. prohibiriones divinx. Sol non occidat
fuperiramveflram.Iratcmerariacorampeocas-
des eft. 1. Divina pcovidencia,fine qua nullx ecia
pobis iniuri^ inferuntur ab hominibu,s,ê^ ipic
quajinferuntur diriguntnrin bonum & tandem
nobisfalutaremfinem. ^.Excmplum clcmcntia;
divina; tam diu toleranris etiam hoflcs fuos. Si
quoties p^ccant homines &'c. 4. Dei ergi^nos
mifericordia, mulro nobis plura condonantis,
quamnosaliis. ^. Pericuium ira? in nos divinî
nifilibenteraliisignofcamus. ubiiocus eflpara-
bolx de debitore centum palentorum. 6. a^qui-
tatis Sc iuflitia: ratio. Cum velimus alios noilrai
jiobispeccata condonare; ipfis quoq; mutuuii^
pra^flemus. &c. Ira: impedimentacxrcrnafunr,
) i, Non elTecuriofum. 2. Inrer iram (Scexlecurioa
nemmoraminrerponere. Vt Socr^^tes irafii fg
fentieris,ca:derem tCjinquitjnifl iratus eucm.qu^
4 it In E P I S T O L A M AD Q^ Tk,
pcmn€t& Athenodori prxceprum fuprapofitfiw
3,Diiccflioabiisquibusira(ciiriiir,uoneciradc«
non ardet. 4.
ferbeac. Subtracfcamaceria, ignis
Vitatio occafionumûtfant contentiones 5c ho»
fnines conccntiofi , compocariones , alia qua: &
fervorem temperamenti irricanr. ^. Mcdicatio
jrcmediorumirxcum abefliracundia. d.Invdci-
lio au?: ilii divini , ut det nobis cor manfaetura dC
placabiic, Ad ira: deciinationem pertir.et,qu©4
PlutarchusinApophtegmatisrefercdeCotyRc^
ge Thracum , qui cum natucairacundus cflct, &
nofpcs quidam fidiiia ei vafa attulillet tenuia
&fragilia admodum, (edalioquin clcgantcrSc
fubtiliccr pidburis Cielaturifque adornata;hunc
quidemdonisafIicit,redfi6tiIiaiftaomniacoH-
/xcgit:quod vercci fe diccrct,nc fervos , fi cafor-
tcfiregiflent, fkvius puniret, Cuius cxcmplum
Augulluslmp. imicacuscftincocnaapud Vcdi-
um, fi rt6le mcmini, Polli»ncm,nolens propcef
ir;jortuavicrA,vivosinccrfici homincs.
Ou£ iûidem vtrtml Linguam continendi*
Non minor] quia pars quoquc efl daio^yM^
de qua f upra cx Plucarcho dicebam.
«?:^cvo/d<,
Facilius enim 6.: levius ede videtur irx princi-

piis obvianiire, quameam iam cxardefcentem
reprimere, &
linguam inhibere, ne irar indul-
genaio , eins vchemcntix, diiSbis iniuriis conr- ^
tumeliofis cvomendis, eraJtilicevur, Eodci»
modo pats n'icdicia<r I.Kilior vidcripoilir ^rsts-
^bKoLh-nKMy qiiam ^\(^^-!nLr.}oL Quis fancminorem

jneafcai virtiitem Archiiic, quodcumienfifrccfe
I
I^
COMM. NaTH. CHTTRiir. J^tf
commoriim nihiltumfccicTantum
Jn (crviilos ,
t ftis quod irafcor vo-

abiens, Forrunati, inquit, >
bis. Quisinquamminorcmhancciusvirtutem
ccnfear,quam h plane iratus non fQillct Magni ?
roboris eracMilo , qui fLantcm taurum loco po«

tcratmovcre: ar longcmaximi Tithormusbu-
bulcus quitaurum furenrcmin medio cuiluvio-
lentcrrccincbat. Cuius vis non plnneimprovidi
cflîn locodeclivileiprum Icntopaduinccdento
:^ neruat fuft:inerc:atcumlabicoeper{r,fccohibe-
re,nonniiirobuuiIIimicflcporefl:.Sicabiranon
commovcri minusarduumcfl:>quam cumirafci
coepcris &: hnauaîca moderari ut conflicutosi
rcdtaratione limiccs non cgrediatur. Alcriberc
J hichbec Parodiam vcrfuum Horatianorum.
Ira ignis celer efl:, hunc cu premc qui nifl cef-
,
rctjOpprime, dc hunc rivis totifquc cxtingu»

fiuentis.
Aâm i/i(fdj Non irafci, li oiopyv vcl uopynTiv vel
\- Jpia a.cpy)^(ria,
Esigravitati^] Lcves iniurias contcmnentis,

&homines nihihiuaira indignoscenfentis.
LeKtttftdifju]cio^y:ie-ia.kSc fcgnicia:,omnia omni-
businduIgentiSjdequaCiccro^.Tufcuiana.Pc-
j ripatetici virumviderinegant, quiiraicinelciar,
camq; quam lenititcm nos dicimus,vitiofolenti»

cudinisnomincappeilanr. Qujfeft nontamirac
privacio, iedeins qua rationc oificii fufcipercde-
buimus ir^ fuffocatio , ^ pra^-tcrmillio. Qua>
lestunc quidanontantu CT?pidi.i'cdenaplaacitt
frigidijur nulia ob rem ctia flagiciGiiili*uafefmi^
4|p In EPISTOLAM AD Q^ F^,
ômmoverijfed inftar (axorum ftipicum patjj &
juroinniaetiamimpia&biarphemaabircimpu^
riita. Saxones vocant ^rt((jtnnt<j;- Talis eft
MinoTereniianus.PertJnethicIocusAriilotelis
qiii eflin quarto Erhicorum a /a^Lv i(p cr, /4?y^ 6^«
/T/ op^^'^yof 5 £TT /fe >^ «5 <ir< j $tj OTE, K5tf Imv ^povov
;f
©<$ <r« HAi9<o<; JcMiKriV »vci4 }{cfJi oiju^ cdr ^ti y f^^v\^ 071 )M^M(f'
•/$ <r«. /oxft yb ouK eitohscvia-êu , ou/i hVTriiffêi^, /uL*i cpyn

^0^10$ TicvxeivaêK^vnyjii "nJi nn^-TrnôcHAle/A/ivov a^fe-
J^^âsy, H^gUTPVtÔIKdOVi *sJ^C^VyCuS(^7lV(/)>jJii, HoC

eil quiobqu^poportet &: quibusoporterira(ci-
tur, prseterea &: ut oporret quando , 6c quo- , &
lifque, laudatur : leniitudQ aijtem vitupcratur.
Nam qui, obqua:oportcr5nonirafcuntur,efIc
/lolidi quiquenon utoportet, ncque
videntur;
quando neqj quibus oportet, videtur enim non
,
fentirejncquedolore affici Sc qui non irafcitur,;
Tion ede idoneus ad ulciicendnm. Attolerare,

|i Iaceflaris,negligereqi fuos lervile eft.
Quocirca indignatur Cicero ep. i f lib, i ^, zi .
Articum, quoditaa quibufdam rpretus.eflet, ut

pec^nimum nec ftomachum habere videretur,
t^îôderartanimo^ Tryfluft», feuanimoiraco-
pioto, neiupra modpm effervefcar. Ovid. ytn- I
feantmos tram^j^ tuam^ ûi c&tera vtncvs,

,
^JModerarior^mni'^ neinconvicia fS^malc'

liidli erumpat. H'4c iliud Euripid. Auo?p AfcjjjyTo/p
Tenere in fuA pQteflatemotHm antmi] Iram le

Ipfum vincendo compefcerc. Ita utetiaminira
(î iuris Cit rcCla ratio, & affedibus tanqnam fer-
COMM. NATHi CHTTRyEl. J^t
yisimperer, quod faciendum Horatius prarcipit^

illovulgariquidcm, (losfpedcs; rar6autcm,(i
aiiimos eiprcêptocoiiformes quieras.
/ afuror hrevis tfi, ammum rege, cjtii mjfparetf
Impera^ ^ hurcfrenii hnne tu com^êfce catena»
tJôiHhiammi] Pi^turbationem S<. afFc6fcu
iracundia:. periph. ir.T.
Eraoloreffi]Q,%, oM^ê^dmt of]ên{ioncortum,

imdt naiatunra.
Eij;r.pfjeff peyfi^t fapiemfa] cuius cfle putat
proriusnon excandcfccre. .VtSocratesfaciebat,
dequohxcliabtt Piutarchus dehber. cducand.
La iuperioremciIe,iapieniis elL Socrares calcc
impetirus efl: ab adolelccntulo f croci; &impuro,
cumqjluos vidcrctindi^neidferre& fremere^
adco utiilumin iasquoquetrahere cogitarent:
Quidergo.^îMqint.arifimcafinuscalceferiiflet,
iuiiurieratis,ut contracaicemci impingerem.
Neque tslmen inuluum plane id adolcfcens
rulir, fedomnibus ei facinus hoc exprobrariti-
bus, caicitronemq',3ppeliantibus , fufper-dio vi-
tafciplumexuit. ibidemque virorumfapicniii
moderationis excmpla leguntuf complura.ldem
Socratcs, nuncianti cuidam quod ab aho quo-
piam maledi(flis incefleretur*, Bene.inquit, lo-
qui non didicit.
Tamen efi non mediocris ingenii] cum ludicio,
priidentia, moderatione & excrcitatiofTe con-
iundi: In eadcm fcntcncia eft Piutarchus inii-
bro de capienda cx inimicis uciiitate. Linguar^
inquit conrinentiamquar pars cft: virtutis, non
jciigua, obcempcrancem reclac rationi icmpcif
4fl !n EpISTOLAM At (^FKo
habcrc noii poteft:, nifi qui exercitatione^ accir^
rationcj laborifcjue contentionepellimos afrc-»^
<5tus, qualis eft: ira,edomverir» V oces enim quas

invitis excidunr,de quibus illud dici potcft: , Eru-
pitclauft^ris vallati dentibus oris. &:jCUodnon- 1
nulla verba evohnt exercirarione non rtibad:a

quafilabimur&diffluimusrhxcjnquam.proii-
cifcuntur ab impoteatin animi irnm regere igna-
ri, propterrudiratem iudiciij &
vita^ rationem
ferociorcm.
/n hocgenere] modtTationls iracundi.T.
Commediorem ] faciliorem , traclabiliorem »
tuaviorcm.
t^^ttiortnA manfiictiorem j humaniorem»
Pcrtinct h«c quoque ad xoy») U^^n^jM.TKr/jU^Qv de
ûo aliquoties fuprapluradiximus. Huicauteni
malo i ipuim quoqj tempus, & a*tas aliquid affe-
runt remcdii. de tempore notwm efl illud Arifto-
lelis 9p>tfi/;TOt!« a ;^foi'o?. Ec Gicero dc quoliber do-
lorcdicir. Nullum eiIc,quemnonIonginquiras

temporis minuat atqucmolliat. De sctaceiiigra-
tefceate Horatius cccinit.
Leftit alhefcens anmos capiUn-f^
Litium^rixt cuw.d-tsfroiervdt.
Nonegohocferrem ccdidw invintd
Confitle PUnco.
Sapientiautem hanc remporis mcdicinam,o-
it!nibiiscommune,nonexpcd:anda,redration«
«ft:ever?endani,Ciceromonet,
Pêhemtnifores cofjctdu'] comtnoticnes. Irar j
cnim cxcandefccnriamrcprimi^.
NM^ftmAledf^'*] quia m iriiin juam cohibci
ComM. NaTH* CHYTR.yIT. 4^1'
N«//x contf*r»elW\ iniurix, ^ vi^ûi verbo
tclrcipfa aliisfadtx. Non obfciire aiitcm hxc
foibens argiiit Quindlum iiis omnibus viciis du-
obus prioribusannis plusiudo induKiilc, Con-
tumclia aurema contemncndoiicciid:a, eft in-
iuri.igravior, qila: vel verbis lir, velfadis, vel
icripns. (£tnfcfema^reîm<v fcfecnûni^.
Ahhorrem, a literis] bonis dodtrinis, quibus
nonlatiseft tcimbucumeflc: niii ctiam vita &
moribus iis ce conformcm prafftes.
Ah hum^wftate] Irati enim dc contumcliofi
beflii^ quam hominibus {imiliores funt. quod,,
ut Ariftoteles Phibppo fcribit, eil êcpfhtcfif %^
(ontrarU imperso] Opcs cnim $c potentia dc-

benc efle inflrumenta virrutis 8c bcneficcntia?
aut f erocia:,non opprcllionisjcontumclia^jpetu-
lantiar,aut ferociar. Inquam fententiamArifto-
teles Alexandro fcribit //o TTBtp&^-rvv^^^v f/îtii «'a\
«< fcu«P>t^/<jM' Ka^Tj^xff^c^ 'Tjrî {Lp^*i\i,q. d. Daopcram
utimperiumquod adeptuses, non conferasad
petuiintiam veifcrociam, fed ad beneficenria 8c
virtutem, quanihilefle Coktin vita mortaliuiB
maius.
Ac digmtatt) Neq-, crtim decer viru in dfgnitat©
coilitutureleviculacomniovcri, autinitarmu-
liercularum (ubito excandefcere, i^d potius mo-
deraiionis
& gravitatis ib^ ratioacm habcre. Ira
Democritus ad qucndc fiagris iniervum f^vien-
tcm, Delinc, inquir, te lcrvo cuo iimilcm oilen-
dere. ServuscnimcR j quiitiiscupiditatibaiim'-
peraiauonpotell»
:
414 ^N EMstolam ad O^PC

NamfiimpUcayHeil Hunc locum rediusiri^
tcllexeritis> quicorifideraverit ca, quar Ariflotc-
lcsdocetin quartd Ethicorude excellibusman-s
(iietudinisjquorum paulo ante quoqiic honnui-
laattigiiHus. i
ImpUcMtes iracHndid^ quo vitio laboranti

*
qui Ariftotelifunt OT^peJfcuacerbij c[uiutipie ait,

lunt S^vfliAXwjtiy 7n\vv ^Bovoy opylôvreu tuxiiiuivat
i{slLf
5S -nv hjuov. Sunt autem talcSjdum hoc rriodo ce-

lant iram, Sc fibiipfis 6c amiciflimis quibufqud
moleftiffimi. Quales etiam funt quos ibidem
vocat ^Mmv; feudifHcilesâtroCcs in iraiccn-
do 5^ (tjui & ob qu^ non debenc &magis quam jj
debeSant fuccenfent. Sunt cniiiti complures

fpecies iras ferme ab excelTu pctits opytxoTn , id
feft facilitas qu^dam ad irafcendum irritabilis
«xpo;Â/abiliofitas rnKeJi.ct feu 7nkp(>7ti amaritudc Iri
Celanda ira. âKiviiT^ Svcxvfy^âict implacabilitas.-

$u/xo« fubitus animi iirs^petus.
x'^^^^
^^îs. jUti^Kfu-
ror< quarum infarum appellatio huius loei

utilis eil. Sicut & locus Senecar qiii efl in priiTio
deClemcntia. Magnainfdrtunammagnusafti-
mus decet qui niii fe ad illam extulit altior
: &
ftetit, illaiiiquoq-jinfrafracernaiTideducit. Ma-
gni autem animi efi: proprium , placidum eflc,
tranquillumq; & iniuriasatq; ofreniiones fem-

pefdefpicere. Mulicbre eflflirere inira. fera-
tumvero, necgenerofaruinquidem, prcemor^
dere & urgere proie6tos. Elephantes leoneiqj
tranfeunr , quse impulerunt. Ignobiiis beiliae
pertinaciacfl.Nondecctregemfivanecinexo-
r»bi-s
C0MM.'NaTH. CHTTRitl. 45f
rabilisira. Non miikiim cnim fiipra eumemi-
llec, ciii feirafccndo cxxqiiac.
Snmma efi accerbius'^ Gr.TceâAi^^Tv? Impla-
cabiiiraSj quam aliqui lacine atrocicatem vocant;
y quia hocvitio quilaboranr, placari fenon paci-
uncur cinv7i^<.ue}-<ti'A «wAsVsfc'* j ij eft, imeultionc
vcl fuppiicio. Vnde eciam iimukaces, odia, pu-
gn.T, iniurix*,homicidia & bella exiftunt , quibus
nihilellcjautdici poceftaccrbius (Scintolerabili-
o us. Seneca kbro i. de elemcntia. Quantulum
» nocerprivatacrudekcas ? Pnacipium Lxviciabel-
lumeit.
Stn mtern cxorahiks ] Qualis ira efl op><'A<yv v^
tfx,fo:;ôA4Jv>qiticitoiralcuncur, & quibus non o-
5 porret(ctxi oydAo; enim feu bia jlirupramodum,&:
ad ouidvis & quacunque de re excAndercunt,)
evcnit quiairam noa rerinent redreddunc

ipiis >
&deiade iraici dcluiunr.talem fuilTe Q. Cice-

oronempacecexEpiih iv.kb. i.&Epift-f^.lib.iOi
ad Acticum, quaram utraque ie^lu digniillma
•>
cft. Horatius quoque dc feipfo facecur,le fuillc
irarcicelercm,tamenucpl3cabiiisc(Iec.
enim eftfubito
Siirnmak'Vit^'\ Inconitantis
f commoverifiomajhari, dei)Cibusfrend3re,ex-
trcmi quarque minari , atoj adeo ot.rmes irarum
efTundjrchaoenas, x^-j-^ plcru.iq; non (atisgrayi
de caufî &mox iiunc ipfiim ardorcm ridicaie
remictere, & ei, cui p?.uIo ante ilomacharusfuc-
o ras, mox iccrum bkndiri, Eft enira levicas vi-
tium conftantix & gravitati contrarium, non
Ee
'
4;^ l^ Epistolam ad Q. Fk.

fervans in dictis, fadis, aut ge/libus decorurA
perronsaurconllantiam: autnoii habens flu»
ditinj retinendi famarn &
exiftimationcm ho-
ncftam. quorum iitrnmq; fitin Excandefcentia
haccxorabiiius. Imoineaopinioneefthomo H
Chriftiana: manfuetudihis ignaruSjUt exiftimec i
nihilhoncftiuseirequamimmico, aquooffen- i
fiisftt, non nifi vindidta interveniente placarL

quod&cx p«T. <x. AriftoreHs patct.
i^#»iw<i/Vf]quorumduobuspropofitisminus n
quodammodo vidctur optabilc. Ahbi dick pro
rc nata. In Epiftolaad Cailium, quxcftfecunda
hb. i i. Famii. Qupdinquit fcribiste confidere,
au(5toritatc &: eioquentia noftra aiiquid profici
pofle:nonnihilûtintantismaiis,eftprofe6lum. i
Itemhb. ir.adAtt. Epiftiic?. Mihitantumtem-

poris (atis eft , dum , utin peflimis rebus aiiquid
caveam.EcTheog. defuavivendiconditionein-
terrogantibus vult refpondeti at iojuiv yAKVTraxi at
yoLKvnGx, <fi /uaih iv, Qua forma ioquedi utimur, i
cum conditionis noftrx mediocritatem aliquo
modo tolerabiiem voiumus oftendere, quff nec
peilima,nec plane fit optima. luxta iiiud, ut qui-
mus quando ut volumus non iicct.
Acerbttati anteponsnda^ cum hoc uno vitio 1
min^ ht vitioialevitas h^c,utpotc quod non tan- '
tum nocct quintumira gravis 6<:impiacabiiis,

,
quai'sapud Virgiiium tribuitur nonlovifedlu-

noni, ut hociplum vitium mngis muiiebre quam
viriie cfte arguatnr. 5
lunmUgrAvisirti ^ inexfitnrahle pe^fis*

Qupd
COMM. NaTH. CHYTRitr. 4;*^
QLM-^daiitem Icviratem anteponic accrbicati
âuflieitpctica exloco6i.de coiiipata-ioncbo-
norum &r malorum primi libri pnT, Arirtot. ubi
.
d;cicur,fiuni eiiiemquereinunchocnuncillud
jadiuMgacur, Harcûeresca propccracceilionein
huiulniodinanc m.iiornuncminor: tum id cii-
iusapooficiorcmma!oremi:aciat miiusq loquc
forc,<S^coaCra Ita ad ;ram iim iccediclevitns pla-
cabjli^,iam accrbicjislimptacdbiiis. quaira iicma-
o ior. tirg' »acefbj"«:as quoquclcviiiatc illaniaiuscft
malum. Cauifiniaarem huiusiracundia:divcr^-
tacis rafiooe mor^ t>: durcUionis divcriêxplicat
McJici 5c Phyiici. Exciiacurenim uc aiunr, ma- ;
UTia iraembiie Hava, quaf calore fuo ebullic ia

ij foli«cuiOteilis, 6cclturus ide humor acrimonia
lua vcil^CAc ac m.ordet p >rtes vicinas cordi , quod
irriuciiv &excicar vi:ales(piritus d:ianguinead
vind. cTfcam.Iila bilis.fi fubcilis llc & acris jrritabi-
les eiticic homines: Sin admiiceattsr arra bilis,
otardiorquideme{lira,reddurabilior,ucviderecft
> ^hcroicisvirisjinquibuslanguiscfl meiancho-
;;cas, huicira illorum intolerabiiis duKurnai &
iic, ac f^pe in tarorem iinicur , uc dc Hercule &
r.i:; ceicribicur.
uOtr h icdf^pys-heisfiope] acerbiradstu.T.
Pliinmiiprm J»7^^1qucruli,finifl:r2,& mah\lici.
Cred9pro):Urfa\}^\\i\'^-AUo admoninonis a iVlc-
taLheli.cauurpcrica. Caufam n, acerbicat sfia-
tern.£tlleair, nonr?aturam ipiius fTvam^cin-
d r iâjcclfubditorum iniurias,avaricia, infole-
dam^S:<4lia I;;.eicra, quibus,honcflum iraia, S€
k6 i
4^8 In Epistolam ad Q. Fr.
quibiisetiam minrfimi&: moderadflimi cuiufqi
magirtratiis leviras dc pacicntia ponierit expu-
gnari. Quamvis Demonax vitiacorrigendadixiC
exemplomedicorLUTijqLiinonrarcimtur.Tgrotis*
fed morbum (anant.
Q^ptod^<^fiod:,cjf€rd] infignisanaphora.
Otiodaifi*y'ttidc?\ reumalum(j5/Aejpêâ^ v^ct^y^pv-^
^vuaLvidA^ quod /j.vifornAiv tstx.vtuv Ttyy k^k rv adniodu

acute & graviterdixit Diogcnes. Quis igitur ei
nonmeriro irafccretur?
InfolemW\ Inlolens larinis primo efl/qui Gr^-
cis vocatLir atK^M?, inriicrusj infolitus ut Tcrent»
Quidtu Athcnas infoiens. Taciru Animii? c6- .
titmelix' inroiens. Hincinloicntijlcu5d»i5«.i pro

renon confueta&intoliâ. Cic. Diiputntionis, i
Voluptaramjfermoni*» infoientia. Std haec niliil

adhunclocum. Alias infolens idemeftquod^t-
hrlia>\' fcu arrog:Lns , qucm.eum effe Dor.a:i:s air,
qai practerlcgemagathum2na& naturakir-Ita
Cicero vidroriam nattira inquit infolentem &/:
(upcrbam elll'. flinc in.'olentiafeu d\u(oviu, Cic,
de Invcnt. Ex inloientia arrO^ântiajCx arro j;an-
tiaodium. de quainfolentiahoclucopotiflima
loquitur.
Pr(£ter opimonew] utpoze qui talium rerum 2
nonduni feciffcs peiicul'jm, & qui cx tuo

ingenio alios iudicares : & cum ipfeprobus elles,
alios improbos diificulter fiifpicareris.
EtmtolerMlis videbatHr] atqj ira etiam poena:
tc animadverfiones graviores viderentur adhi- 3
bend(^. Cumduronodo,durusetiac5veniredi**
catur cuneus prgfcrtim in principio imperii,qua^^
&
COMM. NaTII. CHYTRifT. 4^«>
doaniminondumdcferbucrunt, .ScdiirimuLirc
nonuiujnondumdidiccrunc. Quarameinpartc
peccar.SjOdionoccntisperdii: ianoccnciam.
Sectmdi^ iînho lemor'] nfii fcil.^: cxpcricncia
f paulatim docenrc,n5 omnia pcr n uxeAôJi^âuiovSc
icvericatc : lcd pleraq: per 'if^wKeicu dc modcratio

ncm fclicius regi dc adminiilrari cumquc nelci-
;
rc impcrarc, quidilluTiub.renelciar.
Conjnetndo^raftSyîtcra,] QuxGtqch fufit iSo^,
o Ao^fsu'-^9»-',v5t;.Nam |U(5-niLiprapo{uitcumdiceret,
cuiusnaturataliscllutctiamfine doclrinavide-
atur moderataciTc potuiile &zc. Eadcm fere con-
iungit Piutarchus in librode libcris educandis,
cumicribirjridvirtutispcrfedtionemtriaGporte-
5 reconcurLere. Naturam nimirum.racionem
adfuefavfi:ionem. Sub ratione vcro intclligiin-
quit volo dodrinam & adfuefaccionis nomine
:
exercitacionem. Initia hoc in gcnercdebentur

difciplina:: ufus exercitationi: perfedio omnib':
P &ubihorumaliqiiiddefecerit, abeaparteman-
camiicrivirtutcneccirceft.Naturaquippeabfq;
difciplinaiifitj ceeca eft; diiciplina, ii a natura
deftituatur, defecla.Excrcitatio his duobus
imperfeda eil, Et quemadmodum ad
deipptis
<j agricultaramprimum requiriturbonumfolum,
deindeperitus colonusi, deniq-, femina frugi ita :
planehicnacurafolo, agricola:magirrer, femini

pr.'tceptaatqiinitituta,refpondent. Eiuidem dc
confuetudine6c airuefad:ione,abftincndi abira
o in[igniafuntha:c,iniineHbellidc ira cohibenda.
ubi inquit fe ad imitationcm aliorum Philofo-
£c }
. *
44® In Epistolam ad Q: Fr.

phorum, fquorumaliqui votum feceranc, P- t>c&
annum a revenerea vino aut rnendadovtdc,
ab{linere)ccrtos quc/Ham dies infti' ui .H , lUibus

ira vacarer : deinde menlem mox duos eand^--
,
jnquit tenui rationem. Arque hoc pa^'

ipfum expertus , OircefTu teniporis niriîv i
ad paiientiaiii progrriruSsieir.pcranterme iji -i'

accendcns atque cuftodiens, cum boniorojnis
comprecationibus immuncm ira:, purum o- , &
'
. mnis pravi fcrmonis, abiiirdxque avSionis, ac
pertuibationis, qua: propter voiuprarem cxi-
guam atque ingratsm , turbas magnas , f urpiiTn
iri^-ncjue; afferrer posnitenciam Atque hir>c,
deoctiamnonnihiladiuvante, com-
nififallor,
probavit expcrientia iudxium ioCj Piacldus, i
mandietos atque humanos morcSjneminieo-

rumquibus cum vivitur,iiagratos,iucandoique
cire,ut eiipii.quiiis eil prspditus.
Jîitff] feu conlideratio caufarum 8c modo-
rum, quibus veliramavenere, vel oppnmcrc, -
yel euamfedaredebeamus. quarum muicasha-

d;enus.inculcavimus.
EmtndAttii\ mendis &" na:vis carens. E (k enim
cmendarcaliquid,quodmendo(umell:,amen-
iixs^ vitiis & erratis rcpurgare. Simiiia vetba funt ^
emiculare, elapidare,cmaiculare.
f^t ne mtnimam rem ûidem (juuît/im iêfif
mllam'] nt omnia qux facis funt cta'.;/xMiw k<^ dn'
mxi7»?tf,quod taiTien in mortalitatis huius infirmi-
taiern rninimc cadit.Nam ou/«$ aaOpa^T&vi^îV aw.\>' 3
- '
Tra-
Co uu. Natsi. Cuytr.€I. 441
TR ACT /iT ro SEr

(/fiiocatip,.
f Ea abfoivitur partibus fcrt tribus , <]uarum

prima cft fuperiorum prxccprionum qua:dam
rnitigatio fadU per Metathehn caufc fida. Pra:-
ceptionum cnimiilarumjnon iincadulationca-
liqua caufam fuilfe ait , non inftitutionem &: ad-
p hortationem, (cd delc6tationem &c volupratem,
qua ex commemoratione virtutam h-aternaru
perccperir, Alteraeft 'i^ôyrn lcu dehorratio
ab iracnndia. quiu quibus argumentis corAfleTj^
patet ex anaiyh pr^milla. Tertia Co.ncluflo^

j conftans '^hc^f.Trdac.CQM ;iiiciga:ione ci «e^TpoiTi;
adhortatione, Fratrem eniiii, utpotc iam,

rationeiracuadia:, eommo.diorem 6cinitiorem
fuggeflionibus minusegereinnuir: fedrar
ipiis
men eundem ad maiorem hac in parte perfcr

,o dionem adhortarur. Vbi pbfervandum quo-
modoiniciganda&leniendaiinrilIa,qua?irimo-?
nendo ac pra^cipiendo parum efle vidcnriir iii-
cunda & grara. Fit autem hoc vcl iyroiivcd (cii

laude illorumquos hortarivolumus: vel excur
,
^ (ationeqaoqueeorum, quseperpcram fatflavi-
deri poiiinr. Quemadmodam hic Ci. er«.> hatdi
relipifcenriam kudat , ei.ufdemq-, iiacandia c ni-
quam Rpn.plene i^-iiulfam excufat, a caulis inu
pcllentibas,prcvinciaiiumnimirumavaritia,ui-
^plbJeiitia îniuriis, quibusbonum quoquema^
giilracum ad iram com.moveri. non, erimiiuixk,
Ee 4
44^ COMM. NaTH. CHYTRill.
Qup acceditnon nudacommendatiQ/cd ctiam
foniiiiemoratio caufamm virrutis in fratre iam
commendatiE, videlicer lenitatii : ciaius caufam
ponit cenfuetudincnij rationem , literas 5cad-
bonationesfraternas. f
%AriONES "PRAECEPTORFM
fcd loci commnmi,
I Deeviiandairacundia. Cuiquifiipramo i
dumohnoxdfuntîtafcjbindeexcÊcantur, utin
omnibusrebus modum excedant, & id quodre-
d:e & ex rei veritate tieri debebat, ncn videant.
iibi enim indulger ira , & ex libidinc non ex veri-
tate iudicat : imo re£lum iudicium hcmini plane i
eripi: , & etiamfi oculis eius iubiiciatur iubar ve-

ritittis , tamen magis amat ac tuetur errorem. In
maledeniqjconceptishoneftioriilivideturper-
rinaciajquam poenitentia. Prartereairacundia.ut
hicCicerQaiCjellindiciumanimilevis&infirmi, i
&c magiftratumaxime dcformat. BiascerLC^bo-

no duo maxime contraria elTe dicebatj,
confilio
Fellinationem &Iram. Iratus enim cum extra
(d ofum iit , vacuus ell omni con filio.
1 Demodisiram c5pc{cendi&reprimendi.' 2
Quod quam neceffariu iit,patet ex efratoChilo-

nis^qui ajebat,iram comprimendam &vincend5
ciIe,quod is affedlus c^teris iit potcntior quem :
fuperare mîoris fit fortitudinis,qua hofte arraa-

tumdeiicere. Cumnonminusmortalib.exitiifit 5
ab ira , quam ab hofte vel f«vif|imo. Ec ûidem

COMM. NaTH. CnYTRiÎ. 445
nonc.ainLiiiifinnftulcircquicfccTciramîitracrx
loquunriir litcrx] fedcciapa iacoiuib. viroruni
lieroic. lijbindc excit.iri,mQnct excm< IlI Achil-
Lsotf. a.iibiisiratusih-iCiOgladiopiorcquitur A-
. {^r.mcmnonem. Sed ne quid e,ravius committar,
a Minerva capiilis rcrrahitur,Qi40 (ignihcare vo-
lu3c liipiens Poeta, etiam exceho pr.xdiios inge-
niofacilcexcandeilere, ^ expeterc vindiclam:
fedt.:mciimoxadfcredeuntts,modumpruden
fQ ter anhibere. Cuiusrcialiiidquoqueexerapkim
aifcn A. Gcliius hb, i.cap. ulc. ubide Plucarcho
narratur 5 quod fervus ipliiis , dum merito flagris
Ccudcretur,iramipfinimicnn cbjcf erit. Cui herus
Plutarchus his verbisre(ponderit. Quid verbe^
ro,nuncego tibi irafci vid.orPexvulcunemeo,
f
an ex voce , an ex colorc , an etiarn ex vcrbis cor-
rcptumcflbmeiraintelligis/mihiquidemneque
ocuU opinor trucesfuntjnequeos turbidum,ne-
que immanicer clamo,ne.que infpumamrubo-
10 remve effervefco, nequepudQi>âdicoaut pas^
nitenda , neq; om nino trepido ira &
geftio. H2E<:
enim omnia, fi ignoras, figna eflc Lrarum folent,
6c finiul ad eum , qui c.xdebat , converfus incc-,
rim, inquit, dum ego atque hic difputnmus , ho<^

^y tu age.Harc GelUus.ubi ctiam dilcrimen flatuituc
non procul abfuit Diogenes, cui,de non irafcen-

do accuratedifTerentiâdolefcensquidaproterr
vus,vclutipericulumfadtarus,anrequoqucip%
o prasflarer,qua2dlceret,ih facieiiiinfpuitiquodil-
le pacienter ferens, non quidcm , inquit , irafcoi^
feddubico tamea aniiatci oporceat.
4^8 In Epistolam ad Q. Fr.
cjiiibiisetiam micifliaii& moderadilimi cuiufoi
magillratiis leviras & paaenda porueric expu*
gnari. Quamvis Demonax vitiacorrigendadixiC
excmplomedicorumjquiuonrarcuncur.Tgrotis*
fed morbumrananc. f
Qfiod,<^Hod i(jfir(£\ infignisanaphora.
OHodaif<4T'ttl£^ feu malum (IîAcLpyuzietj; yjs.) y^fv-»
4vL!J0Lv:a4, quod/xHTyo-OTA/vTO.yTTkJVTTij;' K?x >'vadmDdu

acute & gravirer dixit Diogcnes. Quis
'
igitur ei
nonmeriro iraiccretar? ^
InfolemW] Intolens larinfs primo efl/qui Gr^-

cis vocatur «^tJiSM^, inruerus, infolitus uc Tcrenc.
Quidcu A!.hcncis infoiens. Taciiu . Animu? co-
tamcliJL* inroiens. Fiinciniolentijleu£^M^«.i pro
renon confueta&intoli-â. Cic. Diiputationis, i
VoluptAtLim^fermonii infoienda. Scd ha^c nihil

«d hunc locum. Aiias infolens idem efi qaod x-
ycl^cc\t feu arrogaus , e]acm,eum efle Dor.a:i:s air,
qui praeterlcgemagathumana&naturakm.Ita
Cicero vid-oriam natura inquit infblentem dcli
fuperbam eirc. Minc infolentia (eu iûôvia, Cic,
delnvcnt. ExinfolentiaarrO<ândajexarroj;an-
tiaodium. de quainfolentiahoclccopotiflima
loquitur.
Pmter opimmem] utpotQ qui talium rerum a
nondum peiicuhim,
fecifTcs qui cx tuo &
ingenio alios iudicares : &
cum ipieprobus elles,
alios improbos diiiiculter fiifpicareris.
Ettntolerabilis vidshatnr] acqj ira etiam poenê
&: animadverfiones graviores viderencur adhi- 3
bendf. Cumduronodo,durusedac6veniredi'*
«atur cuneus pr^fcrcini in principio imperii^qua-*
CoMM. Nath. Chytr/ei. 4^5
ôaniminondumdeferbucrunt, «Scdilliinularc
nonuiiajnondumdidiccrunc.Quatamcinpartc
pcccans,odionoccntispcrdit ianoccntiam.
Secnndw inhlto Unior'] nfu (cil. 6*c cxpcricntia
f paulatim docente,n5 otiinia pcr li uxeAôj),ôvSc
icveritatc : (cdpleraq-. per^r^xftcti (Scmodcrario
iiGm fclicins rcgi d-c admiiiiflrari cumquc nelci-
;
rc impcrarcjquidillmmLiicnefciar.
Cottjidfttido.ratzOyUeriZ^ Qiia; Gr^^cis iufit Xâ^^
o Ao^pfs^^rs^j-^Jcî^.Nam ^y^j-jifiiprapofaitcumdicerer,
CLUGsnaturataliscflutctiamfine doctrinavide-
at ur modcrata ciTc pot uiilc 6cc. Eadcm fere con-
iungit Plutarcbus in librode libcris educandis,
cum [cribir,ad virtutis perfedtionem tria oporte-
S re concurrere. Naturam nimirum.rationem &
adfuefavfiionem. Sub ratione vero intcliigiin-
quit volo dodlrinam & adfuefa&ionis nomine
:
cxercitationem. Initia hoc in gcnercdebentur

difciplina;: ufus exercitationi:perfedio omnib':
P & ui>i horum aliqiriddefecerit , ab eaparteman-
cam hcri virtutcneccfF:; eft.Natura quippe abfq;

difciplinafifitj ceeca efl; dilciplina, fi a natura
deftituatur, defecla. Excrciâtio his duobus
deippris iraperfedla Et quemadmodum ad
efl,
f
agriculturamprimum requiriturbonumfolum,
deindeperituscolonuSjdeniq-, feminafrugi: itz
plaiiehicnaturafolo, agricola^magifter, femini
pra^ceptaatqiin{lituta,refpondent. Eiufdem dc
confuetudineSc adiiefadionejabriincndi abira
infigniafuntha:c,infineHbellidc ira cohibenda.
ubi inquit fe ad imitationcm aliorum Philofo-
£c ^
44® In Epistolam ad Q. Fr.
phorum, jfquorumaliqui votum feceranr, Cr- nct
annum a revenerea. vino , aut rnendadovt ilc
abfi:inere)ccrtos qucfdam diesinfti' ui H ,quibu?

ira vacaret: deinde nienlem , mox duos tandc-
jnquit tenui rati(^nem. Arque hoc pa^tlo vr . f
ipfum expertus 5 (nrcefTu teniporis niagn': ' . xi ,
ad patientiam progrcirus>ieir.pcranter me ipiLini

acccndens atque cuftouicns, cum boni ornims
comprecatioiiibus , immuncm ira: , & purum o-
mnii- pravi fcrmonis, abiiardarque a(5t:ionis, .:'.
'
psrtuibationis, qua: propter volupratem c.xi--
guam atcjue ingratsm , turbas magniis , rurpiili-»
iri^nejue: afFerret posnitenriam Atque hir>c,
deoctiamnonnihiladiuvante, com-
nififallor,
probav:t expcricntia iud;cium loCj Piacidus, i
manlijetos atqiie humanos morcs.neminico-

rumquibus cum viviturîiagratoSjiuciindofque
cirCjUt eiipiKquiiis cll prsdicus.
Mtim] feu conlideracio caufarum S: modo-
rum, quibus veliramavencrc, vel oppiimcrc, 2
vel ciiamiedarcdebeamus. quarum mukasha-'

d:enus incuicavimus.
^««'«^^/if^Jmendis^^^^na^viscarens.En-enim
cmcndarc aliquid, quod mendofum eit amcn- ,
AiSi vitiis & erratis rcpurgare. Similia vetba funt *
emiculare, clapidare,cmatculare.
f^t ne minim<nm rem ûidsm ejHue^mtni êpt
ullanf] uc omnia quas facis funi ocav/xwny jcct) oLn-
mAi9r?tf,quod taincnin mortalitatis huius infirmi-

tai ern rninimc cadit.Nam ou/«$ cu^paiTnav '6itv uva^' }
QoUiA. NATii. CuYTRitl. 441
TRACT^îriO SEr
Qillocatto,
f Ea abfoivitur partibus ferc tribiis , ^juarum

prima eil luperiorum pr^ccprionum quxdam
rnifigatiofadUperMetatheiln caufoHda. Pra:-
ceptionum cnim iilarum, non liac adulationc a-
liquacaufam fuiile ait , non indicutionem ad- &
:o hortationem,(eddelc(5lationem &
voluptatem,
qua ex commemoratione virtutam haternaru
perccperit^ Akeraefl Asw7fc7r>) (cu dehortatio
ab iracnndia. qux quibus argumentis corUler,
patet cx anaiyii praemiila. Tertia Co.ncluiiOa
j conftans '^î^Ttiiai^Qn aiicigationeoiê^Tpoî/
adhortatione, Fratrem enim, utpote iam,
ratione iracundiar, commodiorem & mitiorem
ruggeflionibus minusegereinnuit: fedrar
ipfis
men eundem ad maiorem bac in parte perfe-

Lo dionem adhortatur. Vbiobrervandum quo-
modo miciganda &:leniendaiintilla,qu^ in mo-r
nendo ac pra^cipiendo parmrj. ede vidcnriir iii-
cunda & graca, Fit autem hoc vcl iyrctJim (cii
laude illorum quos hortarivolumus: vel excu-

,
y {ationequoqueeorum, quxperpcram fadavi-
deripofiinr. Quemadmodam hic Ci..ert>ti'atrii
reiipifcenriam kiudat , ei.ufdemqj iracundia i.m-
quam non.plene iniull;am excuiat, a cauhs inu
pcllentibus, provinciaiiumnimirum avaricia,iii.
p foJeiicia îîniuriis, quibusbonum quoqueraa^
giilracura ad iram com.moveri nor\ edmiium,
Ee 4
44^ COMM. NaTH. CUYTKMl^
Qup acceditnon nudacommendatiQjred ctiam j
f ouimemoratio caufarum virruris in fratre iam

||
commendata?, videlicet lenitatiii cuios caufam :

jj
ponit conruetudiijcm, rationem, iiteras &ad-

honationesfraternas. fj
%AT10NES "PRAECEPTORFM
fefi loci commnna,
T Dceviiandairacundia. Cuiquiflipramo
dum obnoxii funtjitafubinde exciecantur ut in ,
omnibusrebus modum cxcedant, & id quodre-

fieri debebat, ncn videant.
d:e &: ex rei veritate
/ibienim indulger ira & ex libidinc non ex veri-
,
tateiudicat imo redlum iudicium hcmini plane

: i
eripi: , & etiam.li oculis eius lubiiciatur iubar ve-
,tamen magisamatactuetur errorem. In

ritittis
maledeniqj conceptis honeftiorillividetur per-

rinacia^quam pcrnitentia. Pr2Etereairacundia,u^
hic Cicero ait,ell indicium animi levis & infirmi, i
dc magiftratumaxime dcformat. Biascenc,bo-
no duo maxime contraria elTe dicebatj,
coniilio
Feilinationem &Iram. Iratus enim cum extra
feipfum iit , vacuus eft omni con filio,
2 Dcmodisiram c5pe{cendi&:reprimendiJ 2
Quod quam neceffariu iit,patet ex effatoChilo-

nisjqui ajebat,iram comprimendam &vincend^
clIe,quod is affedtus c^teris fit potcntior quem :
fuperaremaiorisfitfortitudinis,quahoftearma-
tum deiicere. Cum non minus mortalib.exitii fit 5
ab ira , quam ab hofte vel fcEvifTinio. Et quiden^

CoMri, Nath, Chytr,^!. 445
non Cfintu iii finn ftiilci rcquicfccTc iram (;it facrx
loquiinnirlirerx] fcdctiani iacorail). virormn
hGroic. iubindc excjt-^n,mQncc excm; lii Achil-
hs ocT. a.ubiisiratus(hiCiOgladiopiofcquitiir A-
gamcmnonem. Scd nequid ^ravius committar,
^ Mincrva capiilis rcrrahitur.Qô fignificare vo-
Iu;r fipiens Pocta, etiam exceho pr.xditos inge-
niofacilctxcandefccre, Sc expeterc vindiclam:
tamciimoxadfcredeuntts , modum pruden
fed
jQ ter adhibere. Ciiiusrciahiidquoquecxemphim

aifcit A. Gchius hb, i.cap.uir. u'pide Phitarcho
narratur , quod fervus ipliiis, dum merito fiagris
ca:dcretur,iramipfiniLniam objeêrit. Cui herus
Fiutarchus liis verbis re(pondcrir. Quid verbe-
,f
ro,nuncego tibi irafci vidiorPexvulcunemeo,
an ex voce , an ex colorc , an etiarn ex vcrbis cor-
reptumcflcmeirainreUigis.-^mihiquidemneque
oculi opinor trucesluntsneqiieos turbidum,ne-
que immanicer ciamo,ne.que infpumamrubo-
10 remve effervefco, nequepudQ.i>âdicoaut poB^
nircnda , neq; omnino crepido ira &c geflio. Hae<:
enim omnia, fi ignoras, figna edc iraium folent,
&hrriul ad eum,quic.xdebat,converfus,intc-
rim, inquit, dum ego atque hic difputamus , hoQ^
^ tu age.Harc GcHius.ubi etiam difctimen flaruitur
inter ciof>yvi(ricu> ^ cct'ct\-^r,fficu^ vcl oLyobib^micu, A quj^,
non procui abfuit Diogenes, cui,de non irafcen-
do accurate diilerenti , adolcfcens quida proter-
vus, vcluti periculum fadc urus, aU re quoquc ip%
jp praefl:aret,quajdlceret,ih facieiViinfpuitiquodil-
le patienter ferens, non quidcm , inquic , irafcoi^
ied dubico cainea an iraici cporceat.
444 In Epistolam ad Q^ Fit,
Primus autem iram compefcendi modus cfk

dilatio&mora,utpnmus impetus &:fervarrc-
primatur: Caligoq, qua tummcnspremimraut
i)lanerc(ideat,aucminuslirdenra.utenimfragi-
em glaciem fplendor fblis , ica iram iubitam dif" '
cutirmora. Cîd Augufto prarcepcric Atheno-

d.orus, paulo ante diclum eft. De Thcodofio
quoq; & Valentiniano Imp.legimus,cos noluiflc
fupplicium dealiquofumi aut decreta vel man-
dara in effedia &c exfecudoncmdeduci nilidiej; i^
tricelimus inteivenillet.
Secundus mcdiiacio &
prosrefisquotidiaiia
de fiigienda aut faltem cocrccnda iracundia. £e
quideiTi,judicePlutarcho,cum rcsardua iit,irani
compe(cere,muk6hauddubiemajor€ritcu(lo- J^
dia&:providentiaprohibcns,ne in iram incida-

mus.
Tcrtins modus eft. Continenti;? Knguar, qus
quam in ira difHcilis^tjipie hic Cicero docet.
Fcre enim fir , ^tlando quis irafcitur, utfi raani- i<
bus ulcifci (e nbn poflit , prxfidiuminlingua
&
quxrat , acque ita in maledidla convitia erum-
pat, Et Arifloteles 5.Rhet.dicit.Iratusconcedi
didla hyperbolica dure translata, &
cius generis
alia nimiamTtffpftff/a*' redolentia. Irati enim tan- i ^
quam mente captiigaorant, quid loquantur.

Tertius locus communis ell dc caufisimpcl-
lentibus ad ccrtum genus vit^&conditionem,
quarum trcs hoc locoGicero attingit,rcm ipfam,
cupiditatem gloriac, & Fortunam. Rationerci fo
«onfideraturftatusfeuvitxnoflrxconditio. Vn
"
defir,
GOMM. NaTH. CUYTKJII. 44^
dc fic,ut aliud vitar gcnus fequantur nobilc^^.aliud
plebcji.Kacionecupiditatij)gloria:con(idc:rarur,
toleraiuialaboruin conftans. Nemo cnim diii-
gic, (S<: rerio perrcquiturgenu^ vitx laboriofum,
'
nili ^/AOTv^f aliquaimpulfus. Sed utrumqucho-

runi irncom cft, niii €Li.în acccd^c fortuna, fed
potius beaeuidiodivina.Multi enimanimis qui-
dmi contendu^t ad inagna, fcd fuccedu deftituii
non fiunt compotcs fuorum voiorum.
Q Quarcuslocuscomrnunis.Dcmutationeani-
n)i&cc«nfuetudinisdiuturna:,qu^cumfitaltera
qu^fi na:ura,difHcilccftcam (ubico cvellere, fic-
uci arbprem veculann pcnicus lolo iniiram alce-
que adeq radices agentcm extirpare admoduni
.
j ciicîfKcile. Atenerisigiruriliacmcndatiofui-
cipienda eft, dummollcsanimijdumflcxiiils a:-
tas, nepolleaciciusfbngamus^quamflctlamus
ea, qua: in viciummdurucrunt.
Cjjiincus, Dcduobus exrremis ira:jufla::de
ôquibus Aridoteies lib 4. Echic. <r. agens; Facu-
um
fcupidum vocat eum, qui non ira(cicur,
dc
propccr quse oporccc,nequc ut oporcec^ncquc
quando oporcec,ncqi in quibus opprtcc.Er cum,
inc)uic,peccareindefcd:u.Concrafupramoduni
% y iracundum cum efle aic, qui nimis cico excands-
lcit,6: irafciturpropccr qua' non dcbcbar, nequ©
uc oportebar , neqj quando &" in quibus oporcc-
bai. Quod (i in alterucr© extrcmorum (ic pcccaa
dum dc Cic. qua? hic cft (cnccacia/acius eft nimis
Ijc lenem &c exorabilcm, quam nimis accrbum 5i
impiacabiiem eilc. Plus n. detrimenciexilliccjc.
4^(f In Epistolam ad (^. Fr.
nimfa ir^ vchcmcntiajquam exlenicudinc. De
GharilaoRegeSpartanoprxdicatur^quodufquc
adeo fuerit bonus j ut ne quidcm adverfus impro
bos acerbus cfTc poflet. Gontra de Paulo I V.
Papajquodfufccpcascumaliquoiimuitatesnul-
lo unquam temporc depofuerit.
Sextus. Deiis > quas ad virtutis incrementura
Bcpetfedionem requiruntur, qu.Tfuntnatura,
ratio, confuetudo &admonitiones, De natura
Quinti ad virrutem inclinatafupra dixit, ei hic ad rc
jungit fcSofjAeôv varoOKjcst?, de quibus paulo antc

m ^xpiicatione v^rborum piura monui.
n O P 1 2 M A T A
excontext», i'j
1, Supervacuum efle Yidetar eu monerCjCu-

lus tanta eft prudentia, \xt nuliius omnino prarcc
ptadefideret,
2. commcmoratio virrutum lôminis
Sicuti 21
amicijnon parum inlcribendoautloquendoa-
micum deledtat :ita confideratio vitiorumejuf-
dem non parum eimdem contriflat.
5. Noii raro fit, utinliteris&fermonelon-
gio|:es fiuius, c|uam nqs initio futurosputafle^ z
jj
'
rnps.
4. Laus imperfe(5|a efl , qu x iit cum excepti-
one. Perfedtionis igitur fludiofb eo contenden-
4wn » ut quantum fieri poteil iine exceptionc
euât laudari. )•
5, Sa^pc fit ut multas&cximiasalicuius vir-
tutcs
.
COMM. NaTH. CHtTRytl. 447

tUtesimiim aliquod vitiumimminiiar.
6. I.n vita privata iiacundiajudiciumcftani-
milcvis&infirmi.
7. Nihiiefl:tamdcforme,quamadrummutn
f
imp^riumctiam accrbitatemnaturxadjungerc.
8 Qua: ex aliorum fcriptis cognofci poiiuni
ca non opus cfl cum ticdio dcnuo inculcaii.
9. EpiRolx propriumefl,utisadqucm{cfi*
bitur de lis rebus,quas ignorat,fiat certior.Ideo-
o que hoc ipfum in cpiftoiis non temere cftpras-
tcrmirtendamj
10. Multi,quibusabrcnteiracundia,nihilerat
jucundius , ita ingruente ira mutantur , ut iifdcm
nihilapparcat inhumanius.
c II. Iraqua^propter aliorumimprobitatem&
perveriitatem exardefciri-excuiabilior efl: ea,qiia:
iine gravi caufa exercetur. (ecntiam.
12. Nondecct nocentis odio perdere inno-
1 3^ Magnus defecius efl;,fi in homine defide*
orcturhumanitas.
14. lisde quibusfera()iternushominumfet-
mofuturuscft, meritocaveicdebcnt, nequod
inipiis infigne vitium eifepoflit.
I
f
. Ita lubitas & vioientus affedus eftira , ut
y ab ca antc occupetur animus,quam providerc
potueritratio ne occuparentur.
\6, MuhuQrkadcuiufcunquevitiicmendatio-
ftem valet, fi ir.ate Gompares, quotidieqjmedite-^
re,reiiri:cndum ei eife*
0^17. Cun.i ira maxime animum movet tum^-
irato diligentiflimc lingua eflcontincndit.
:
4iS In Epxstolam Q^Fr.' ai)
iS. Inrer irafccndum tadrurnitas non minol^

virrus vidcturjquam omnino non ira(ci. '
15?. 'Aop7>?<r/« aliquando indiciumeftgravira-

tis,3liquando etiam ienitudinis^quod Saxonibus
cft,iUitftnut<3fa'r. jf
io. Nonmediocrisingcnii&fapientiarcdiii
Ira animo &
orationi moderari, dolotem mo- &
tumqucanimirencrein (uaporeftate.
11. SucccfTu temporis &c xutis criamiracuhdi
jiatura aiiquanto iiuntcomodiores &mitiores. i
11, VehemcntioresanimiconcirationesfrU-
cfcus funt maledidla &
contumeIia&,qus Cum a li-
teris & humanitate abhorrent,tum vero contra-
ria lunt iiiiperio ac dignitati.
1:5. Siimplacabilesiracundixfint,rummac{l i
jacerbitas : {inauteni exorabiles,(iimma levitas

<]ux tamcn , utin malis, acerbitati antcporicndaL
tit.Semper n. in aliis quoqj inftitutis facius clt,
iniausquam nimium agere cum mcdium femper
tenerenon fithumanximbecillicaris. Si n.quod 2
ininus eft, adhucaliquidpoteftaddi, Nirnio a.
nihilder-i. Quiaf^ctum ncrqiUtiieriinfecriim.
2.4. Non novum cft, ut reprehenfione co-

rum, qui publicis officiisprirfuni 5 piuiimum fer-
monis impcndarur. .
2
ic. Nerno in m:iriflratuConflitutus tani c(i
mkis, quem non hominam mukiplicesinjurLr,
•avariti3:,infolcnriaf,5c alia vitia, pra^fertim m gu-
berriationis initio aliqu antulum oi1ênd.mr.
i.^. l^raJter opinionem accidcntia
inino vt-
^^
ocnt 'rintclerabiludoncc ufu aliquo modo to-
icrabiUa ii^nr, ;
i7- Q^
G^MM. NaTH. CnYTRytT. 44^
17. Quirtonfitmcliorjdeiinitcficbonus.
iS. In magiftratLiqiioquenoncxi^Lixviuu-
lcfiruntpatientia&: lcnitas.
rsrs ET iMir ATi o,

HancpartemimitariporerimuSjfiprinccpsa-
Irquis iu publico officio conilitutus aimm pi uici-
pcm vicinum movere debear, ne A Jea: 6c vcnat»-
onibusiupraraodumindulgear»huucautlimiic
in modum.
^cttjeif td& Wk) [tcBcr i)crr iinb SmtnM:

Itcb [)ab iMinb tn aUcn btnc^m (^<.rn Dcct
/
DcjTc^ ivtjTcn itdfc/ fo fau td) ntcl)f

tt)cl^cn ^nfcralfcni^nD i>ntcrfvîfd;tcit
bmgcj?
frcunt)fcf)affttvtacni>ntcr[aficn/ Dtcl)iinc^
SUcnnncrn/DaranbtrvniDDdnciîucrfijancnjuat
t)cd)(?cnê(c^cn?jL (ctntcmai td)/ fovMClanmtt
t(l/nmnlcl>tcn(cit)cn to^wi x^^kf^^x^w aifKifi^cnan*»
o t)crn ntcf)t vollf cmlicl) / fonDcn: al;ctn mtt bcbtUit
DnD cincm t^crkl}a(ti^c[o(>f i\)crt)c|L:-Dail allc vcut
t)ic Dcr crtcr l)crf ommcn rct)cn alfo pon ^ctHcr tu^
/
«^cnD/Vffricl^ti^fcitl^nfrciiJiDiutfcjr/Dj ftc [\\ Dcuu

l)cd)|tcn ôb allcin Dic fptcfcrcs) tniD Da jar^cn aujf'»
5 ncmcn. ^^c(d)Cfcl)(iMiD\>JitUv5cnDn{Ci;taacnim
ticfcm (^cmcinc fc;,!tc1:*cn (cbcn fuf cnic anjct^ûn^
cinc^.lcicl)tfcrt^cn/ii)anctc{i}4^f^ftvicn/vna!tfia=
mcn/ i){nDcr(iSii\3cn vnt' 5um <:l-ci)( a!?d, fr-.cl)C!t
a,ctnat^r\C[)a(tcn trcrDc : fcnDcrn ceiftaud) x\\^.i'o
fofc&cuNid) iniD l-iu^cfait/aleiKnn.cincr.Dcrnt

i)cr {)od^j?en ©ctvaif vûD iXcc^tmcm vbcr fcor-^^-o
mtfâncn ft5t/noc& Darubcr Dcm Bpi^^ ^'" ' -^
,
.
4SO In Efistolam ad Q^Fr*
cv mu vcvtfcruua Der iS^cnfd/cn/fb j!nit ^ntmljmt/

ixid)t ^niujfam inncu ivcttc. S)crf)ai vcn n?i( t cl) j!C==
fij.jcr pcit Dtc mû)c ii(cl)i: auff mtct) ncmcn/Dap t\J)
îr ali t>a^ jcnt^c/ «â^ kvit) tu t>cr t)Ct[:otcn fi-^rtfft/
^
îtb fbu|!cu vou [loc^^ck^vtcu /
f Svncn;cu icutcit
I)rmc^c::l3KiKt[tcl)Dicfa^^3nc|tf>crunid^^
luiaiuj macijcn/ V>nt) 5u c^ (kmôkkn ®uci)cnt
f nuO €)ci)nffteu (cic()ritcl) fcibfl ia)=:>[ cifu!tbi£,cu
,
mb cruttveru fauf?. /£'a^ cinfiiac al>cr fb ctncn

fcuDbrtcff ci^cnfiic^ û jtcnct (iicmitd) Da* £»5 jcni^c
<^nbcuGcfd}ricDentvivv> ton feaci)cn/ bic;i)mi^n*
bci\nu1 fcijn/^crjlcnMc^ct r^^crtt) fan mv fol/rotc tcf)
mcpnc/ auhicnic^riijoltônmirt-mbiianjcntijcf^
tcn.^Sci) nabc a^cknt tftan ^na ôn îr t)Cn ^c«
via;t/ tas n{d)t[cic()ffid) i)crr[tCi)cr/(tcbitd)cr pciiTii»
(^cr vavi) [)olt)fc[i.3cr fcmi fouuc al0 bii imnn t»u
i::d)t mtt ©piclcu oDcr â^cn bcl)affrct bi jT. &o

l>aivt)t5;iabcrcttDa@ptc(croi)cr3a3<^^v>[)crfalIcn
i)abm/ fo a>ur!).CjTu fa^cn / fic/ inMncm finn aiô
hw^ ^cvcubcri ct»crt)crrucfct/ M$ ail^vMnnallc
icutc l>cfcnncu/^:0|aacn mnifû/DapC6 virau
t^ctncu ACti'J!}aitici)cu }!ci^/ fromtnii^fcitâ^ccut-»
fc(ia,fctr mcrcttid) mu:]<^c[c^:^n^ furfor^fur i>ict>!i=
_
'
fcrrhancn. lOcriyC^cnMcî^ciiCr^^mbiûicr&lcn
l^nuD ©taut) iOici) ciuc^fl-rt t-ut) ©ciC^cuIk:* l)at/
t)a!5 m.iu m alic SmtAcCit ôu rui? gu rvtscîvi.^
in fa^cn \vixt> bahcnifb ia$ m$ ia jum !?oc6|?ciVfo

Dicl jmmcr il)ccnfcft(iu) vuD mu<^(id) [T kpa»]l c
•
t /
^
vnt) vcrl;utca/ bas mauuic^t auc^ uad) ^nfcan

:
CoMM. Nath. Cuytkjlu 4ft

fcbf(id}cn '^lxt.i^nj HHicT) |a<\cn foitnc/ i)ai?cmnt
ctn mcrcuiCbc^t^nD îcnu^Ccn vnv^cbul^vlict)^
iH^ci
ce^MtTcr an tnac^citcfcnfct;. V a l e.
CVmvcrecxariiiPO,midominc5< amice,tc
,
diligam , cua-q-, non loliim Gluti verumctia
commodis quam rc"d:inime ciipiam c». nfultiUT!
pro neccili.udme noiIra& officiismutuii^^quib.
fere ab incunrc .Tratedevincliintcr nosfuinus;
hoc unum cibi pr.Tcij. ere non dcfinam, in qiio tc
D redc Sc laiidabiliter verfari tiu &c fubditoi u tuc-
rumpermjgniintercil: Patin. nequaquaquan-
tum in me dl diutiiis pbdumût fcmper non ple-
noorejfedtantumcLimexceptionealiqualaude-
ris. Omnesfane,qui iftinc veniunr, veniunra.*
quotidiecompIures,icadctuavirtute»incegrita-
te&humanitatccommcmorantjUtintuisium-
niisIaudib.alearduntaxaciuJumj&riimiasinterri
|)ell:ivasquevenationesexcipiant. QuoJvitium
Cumin h-cprivataquotidiaoaq; viraievis atq iii
5 conflanris,uddoctiariegIigentiS)infidiofI 6<:fcro
cis efle anuiii videturtum ver o njhil cft tam de-
:
forme & indccofum quam adfummum Imper;

,
eiufq; impenfas t ti ^m aicc-e lufum dc nimias vena

tioncsadjungere. Qu:fi v. nihÎaliud ingubcr-
nationetothominu - antcTG^ Prov. fupcrfitagen-
dum. Qiiareilludnonfu(cipiam,ucq dcaiea&:
venationib. tam intacris qi: iminprci nis httris
adodifiunishominib.dicifjicntjcatibinunccx:
pona cum
, &c nimis longus cif; nolim , & tu ipfe
cx multoru (crip'ris ea facilc poflis cognolccre H-
ludj-c^ûodeflepifl.pfopriLUTi, ucis,aa quemicri-
ff
,.
4fJ. I^^ Epistolam ad q^Fr;^

bimr,deiisrebuSj quas ignorar^certiorfiat, prx^
rermiaendiUTi cfTcniinime puro. Sicadnosferc
omnes cief emnt, nihilsCLiniabiit aiea^c venatio»
te fieri pofIeprudendiis,acciiraiius,6cjacundius,
ied cum
te aliquisvelaleatorvcivenatorinvif«- f
nt<3ccoramoverit5 ficte animoincitari,(3cGUo- .,
dammodoimmutari,utabomnib.tuadiligentia,
humanitss , &
pro fn.liice fubdirorum foliicitudo .
jnagnopGredeliderentur.Quarcciuoniameavi-
ra: noilr^^- ratio &
condido eH:, utlempiternns n
iermohominum denobis futuraseiFevideatur:
caveamuSjquanrum cflicere &confequipo(ru-
rav.s y ne quod, & jam pofL mortem nol^ram. în
nobis infigne Sc fipra modum eriorme vitium
f.iilleverGaic^poffic. i
Poterunt etiam , qus: hic de iracundia fratri

Quincto fcribit M. Cicero , ad ebrietatem ac-
Gommodarihuncinmodum.
^0^3
^^^ '
voan nnthiVvcw cttmm norhi^cnbmcn
&^\ktvi ^nxc^m. S)taô(tcv)a[:cvt){C^
fcl^%MpAuhcroittc^d)(^^cr(au$cnfcnncn/ ai|.
ha-y tct) mir furv^cueuimcu Durc!) bvkjf c bcp bir M^ i
*
jcntgciu ^cmd)4cn/\vc(d)c^ id) fon]i lickr munD=
ltCi>c5Cthan()Ctrc "âimUcfa^mtdnm ^xn%
lct^cn f Dnncn. 0cfantcf)auci)ntd^t!cn(êrbn[=
tcn/ bc:6 i)n <^[(CjCir ntd): fcfn ûD hemiip / (ojtDcrn
icI)Cimcrî!. ©tntcma(aIicDtcauj5cn?cr@fat)t
l)tcl)cfc
doMM. NaTH. CHYTRyti. ^yj
fitc(ycvfommcn(c^famm ticvabcr ni^dd) nid^l
'a\^ni\t)ivifiaialfoi>icU>onbctncrfvcmmu]fcirv^
mifitlcl)n{t,/c(t/fmnt^liv3(\'Ui>n^lKfd)ctbcnl>cit
faacn / t)vi| (K cnMul) / wcnn jic bu1) ]um h6cl)ffcn

ac[oI)ctI>abcn/ t^tcfcn ctnt\Kn 5cWaupncmcn/t>ap
in bi|iV'Cilc ^cmrntncf alfenl>tc(nad)()cn<^|l QBct
(X)c6 (a|ur nid)t allcin tn bicfcm (^cmctnc icbcn fuv
<incan3civ3nn<5Ctnci>iMtt3cmcfft$cn/i>nv5Cl)a(fcncn
inl inchiftt)cn a/mitte^ (^cadncttvtrb/fonDcru ci> flc-/
[ <^ iyttiUid) ntt1)f^fo i^()c( vnD fd)cnt)(td) / ai$ mnn cu

ncr/ t)cr 'îtnptehad^cn aifjCitfuv anDcrctvacfcnnt
fDVafc(ti(5 fci;n fo(/ Dcr "S^rjmCicnf^ctt/irc^d^c t^cr
@d)u(aufti*jd)ti3fctt mt)x>nad}tfamHit ®?uttci*
tft» ^jd) habt mivaba
anff t)tXnmai)(nfd)tfur<T;c=
i
5 nonfmcn aias ^n a**tcDcr()o(cn / tva^ bc\)tcinict
l>ct(t<^cn ©d)rijft vnn^ fonfTcn i>on ()ct)5ntfd}cit
fecrtkiucni:onMcfcm^[K(ftant>i»crmc(Dctivtrt).
Stcrocti i&;$ a^miani} atnnac&cn ()Ci^c(;rc/
liUijt
i>nt) bn fcv^;Cv aEc^ fur t)td)fcil)ftn)o(auffuc{)C}t
io mh
(cfcn tanft. &nc'Si midji^bm @cnD()rtcff
ci<ên?'I:d) .rjfTcncf [baj] ftt ncm(id) cincm abtt?cfcn^
t)cngrcunt)ctiva0/ fo M nm m^ )[)m vorma(^

i)nbef anbtfvCivCf! ifc / i^crnin wen foKcn] fan i)n&
fo(td) hiu;;cr(a fcn, Crt^ fagcu fd)tcr alic Dcinc ^So
i s FanDtcn/b;c^cv£:na^l)crfommcn ba^ Du/tvantt /
Dunudxcrn bif? /tn allcn ©tiicfcjtDcinc^împt^

fchr tvacfcr/ fi<{\fi':, irab imfTrefflid) ftijfu 'M b^t^
fid) aha* ctiVu cin 3cd;l>rubcr an îd) 3cmad)Cf /im
t>td) l)efud)cr [)abc l fo 6a(D Kv^cbcfc Du Dtd) auf
|o ba^vlxnncfTt^c ©auffcnimDSc&tvcli^cnfofchv/
§f
^^
'4(4 I^ Epistolam ad q^. TiH
iôim Da^ t)u tcx^Stnd)tctMtctm$m<l)toH^^f

I
tf}an |Ci;a m5vt)tcjl ©tca^ctl mx l>ann ni&/talkin

iuMcicm ^l^vciiitanit) criâbca/ fouDcm aud) bcr
(Sl)ri|^lic()Cit i\ird>cnmif ©otf(td)cr i)iiljf ©ftcb^
tiia|Tcuri)or::cnfc9n/îiDalfcau|fal(ct'nfcrrct)C!t
l>n thun aro^ acl)tun<^ ôn )c&crman ^c^^cbcn mvt>
ioii i^ccna^male auct) jcDcrman / Daiôn mrt> mf^
fm '^nfa^cn : al^ (aff ct m$ l fo Dtc( mcnfci)Iivi) mtf
nmîid)! 5vifci)cni*itt) ix-rlûtcn/Das^ ntil)r ipi-n^n^
mttmarhcu ônnCvêfa^y vii)crvC/roirfci)n ctm mit
^tncm bcfbuDcnt^nl^ l)c;nanfc4)cnkf?cr bcbafftcf
^civcfcn. 3^^) ^^^^^ ^^^^^' bi);fal^ nfi)ta:*ju f<flan!
i)ictr'Ci(c^tn ai!cn naturcn/inlfonDcrltcJ) tuHcfcm
^nfcrm?iftcrf:l)r|\i)wcrt;iducautcins^cawrjck^
©caônbctf iUi)crcnDtrn / intc i^,enÛ(i; ()iCrau^5u
tcijfcit. ©cnbcrn )>{?ij(td:- Âfidni^tninmKi^

t)icV^^nnDuDic^m({)f;at)ur.I>iU!pc;itrmcfcn£r
euti)akrfanf!(inDcmDclnf;aupt?>onQi5cinctjt5C^
nomcn mx^ / c()C Dann Dic ^crnunfft i^crlrutcn hat ^'
me-3cn/D| c$ nid)t aife ctngenomcii iMiD hcfd)wm

rourDc) DjDu Dcnnod) DtrDa£Jacn:ilici)tn Dcnftnn
mmftiônb tîid) Dir mtt ctncm fCilcn fiirfa ^ cin=
l)i:Dci?/Dumu|]ciOmpt^l)aif"cnDcrinincfcn^cif
|v>iDcijlan::>thun: oDcnit)cnnDuc^;ait)-irDcfti)cr- ^S
fcl)cn/ 'onb mithcm <:runa'!>krmad)tl;>al>cn/Da^

Dcnn<uiftâto j^c^;fi(^[tc DicûHv^ tmâutit
t)ii ats?
I)a'tcn/tnDcincTCitk.r^Dcn^cutcnaupDcin©c=^
fiStc ^-jm m,u;|cir ^Sclc*)^ ntid) bi^miUa nid)t
cinc acrin^^crc tiiacnD ju fci^n bcDuncfct/ af^tt^cnn ?®
tincr ficfcganrjinD .îU' Dcr ^runcuni)Ctt cntl)a(''
COMM. NaTH. CHYTRytl. 4^}"
fcn f ontc. S5vinn Mcfci^ mcfct aacin ûd)tcrfdt/

V fcK^crnlMjJtKtfcu aucl) nad^jciî^cr 5cif ©ctvcn-
I;cit fur cme florrti^c \?njtcunMi^fcif <^cba (rc mYt>.
2lbcr fcin f,c»nuf 1> vnD fbrad) snr^cit Dcr truncf cn*
l)Ctt mc jft<^cn obcr aud) aanp, m (âr (TtUfd^tvci^-cn/
oDcr ftct) cnt[)a(tcn :obc^ a^cl ntct>tctncV'Ol;fomc*

nc 9:i}ct^bcif t(?/ fctflceDcnncdjcincXnjctaun^
cinc^ bcfcn^crnQ5cr(?ant)Ci? vn&t3cfd}tai(afcif.
îx bcf cmmcn abcr nu tnch r jc^.unD Dtc .Jctfun;^
o ta^ bn and) îpfali^cftvas? furfld)tla,crt>nDcin*3C^
i5crscncr n*crt)cf?. ân f)crctjcBtnid;tfciMC(vcit

J)cincm V)bcr(Iu|Tt3cm fauffcn iMiD fd)tvclvt?n/auc^
nid)ti^cn bdncm^SncfifdKnctcrauaS ©ctf5fc=c
(Tcr[fd)cn 3cd)cn mh
@af?crct)Cii/ n?Cid)e0 adci?
y nid)t allcin Dcincm 3(mpt im& (2i)rcn(IanD nid)t
CyÛmai fcnt)crn axid) t^cinc^ kiU^ ©cfunbf)Cif/
i>nb t\?c(d)C6 ml Da^ i>cmcmbf^c fct)nm<tft;/Dcnt
<\cffrcnv3C©cfcî>ni) Q3cfch( &jx\i\i û ii^tc^crtf?.
ibann tvc Dtcfc iajlcr au bcr ^^,nmcfcn[)Cir ncd^
9 T)in5u f cmmcn/fc tîr^ Dtc "Jlruncf en{)df ncd) inef
fc&cnt)[td)crinbin[dt)ttd)cr.^scntd)f/fct(tt)ccl)
t)te^runcfcn[)dtanjrfc(bf!fd)cr,b[td)\nit)fd)cu^#
Ud) pxnî ti>c[d)^ t)cd)/ tvf c man 'iîon bofcn bin^^m
^fic\3f 5ufa(>cn/ bc(]crint) [d^fid^crtjT/banntvc^ti
f dncttt s>nabia\Ji^m®cfmnno(:i)2^nd' / S)ahct
tnt> ©ctt<SiC{rcrun'3 [)ingu fcmmcf. Siet^êiiabcr
tm crflcn jal)r t)dncr Ovc^tcrunaiid tcxbctn^^cnb
f laacn^ ()tci>cn fêtDCf! i(l(barumb âf? butn ^cn^
fc[bic3cn/n>iC(^[cub[id)/îc[l)dmfud)cn^/.3ri'tffcn^/
^[ucftin1nfd)cn£? ^n^vl-^crlauffî^bcrjutocif d)f fê
âbfI}a(i/tvc[d)cDiraud)anrct$un3Vnt)an[aâU
Sf 3
i^^dT In Epistolam ad q^ Fr.
fcidm bimcnmo^^cnmcknijakn] baânhctt
âxakt s>ici ttccîid)cvmbmiixcîid)cx<^cmfcn
ift : inciic\d)t baximh bi bic ^cntunfft mxt) ^(tvon^
l)cit/ i>nb mcine^ cxad)tcni^ md) wi aijxiftiid^fC
^xcbic^tcntid) ^tcriônctnc^ k^cxnkxid)tctm\b ^
5u ctnc (^n>!Tcnt itcbfnibcr tcr 91ucl>tcvfc(t gcmacftf
babcn ] fo foftc ja biiiid) H$ brittc jar aifom\ncif^
(td)fc\jnibc.$md)baâcxin<îlc md)tant>ixi>nt>
tctncm Dvci^tmcnt ôn ctniijcm 93?cnfcl)cn tcnbtc
^
obcr mod)tc$cfat)Citivcrt)cn» â^^tcbabcrbt^
<tnt>cro aifc an t>id) .3cfd)rtcbcn â6/t(Tfo[cf)0 ntd)(
t5cr mctjnunt] <Ticfd)el)cn / taîd:) mid) vntfcr(?unt)e
t>id) 5u (cl)rcn obcr au mciftcrn/Dann ^cinc ^ct^^
])Ctt^nDau)frt(^tt(^fcttt>cHc(ben<i;arntd)t6cnJt{(^t
»
tf? ©cnt)crnc6f)atmtd)t)(côffnun^»ctncrfoa^
tcxi\d)cn ci)x mb rui)m/btc bi'r axi^bicfix [^cffcrun^
'
acroic^^ltd) 6ci) aKcn li^crficnDi^cn^cutcncnffrchcjt

hivbiaifo kinfmtm id) in bicfcm fd)rcibcn iiid)(
\voi fuvBcr hab fcm f onncn. Sictvcif td) bauclKn

in t)cmfc((>i$cn tici itcitku ffri^cr/ bau id) anjtuc^^ ^
\id) (xcxocit i obcx and) aufcpn t^cvmcinict kttc i v3C=
tt>c{IMn/rtih'cf:îc-7t()lcri)ci; i)icibcn (affcn/auff b$
i$ ntd)t ba^ anfchcu habcial^ miptratvctc id) bi^f

fai^ bcincm acmii^,tcn/(6b(id)en gurfâl^cttiTinb
CsUicn ^^jtlkn.ipofc and)i bn itcrbcjt bad jcnt^c/ \
fo id) trcri;l)crBtacr/atijfrid)tti3cr tnci;nun<^ an bSd)
\)ab ^3c(anrscn (aijcn/mitcbcnmcffic^cr txcxx4)cxtî<^^
fcttvnb Stuffvicl-ttc^fcit/ittcluHicl)/ ônmiraujf
l^nt) uuncmcn. Sijkmit Qiott bcfoljicn, Darum
S^rcmOI/ i > ALigiifti, Aniio 1
5>^ 4, J<
COMM. NaTH. CllYTRiTr. 4y7
Si£penumero optavi occalionem mihi oftcrri
coramdercb. quibusdaiii iy^rccflaiiisiccinn
coUoquendi. quam cum haClenus nancila i.on
potuerim,cccum id p^r literas jam agerc dcct cvi,
f cj7 in pra?renua, C\ licuifler,libentius rccum eiîne.
Kesn moram patitur. Nequeegodiudasierre

poirumjlen^per ce ab aliis non pleno ore^fed ciim
aliqua exccptione laudari. Omnes n. qui cx urbe
veilraveniunr,veniunc a. quotiJie complurcs,
f o itadecuaprobirate,integritate,maniactudine dc
humanitate cominemorant , ur in tiiis fcmmis
laudib. excipiantunumin potur-ianointempe-
rantiam.QupdviciuiTijCuminhacpnvataqucti-
di jnaq-, vita incontinentis animi , Sc propemodLi
15 belluhii videcur: tum v. nihil eil tamindecoruiii
aut turpe , quam eu, qui oro faluce publica rar io-
neofficiiiempervigiiaredebcbac, ebrictatijoux
{bmnolentix6<:negleccionisciiiciimarerefi,te-
mereindulgere. Quareillud nonfiircipiam,ut
q
io de ebriofitate , tam af^cris,aaam a profiinis fcci-
ptorib. dida&fcriptafunt, eadbinuncexpona,
cum &nimis verbofus eile nolim,.5c tu ex inulco-
rum f vriptis ea facile poflis cognofccre. Illud , cb
eflepift. proprium,utisadqacmfcTibitur,deiiS
z 5 reb.quasign0rar,cercioriiac,pr^mitteridume{le
n5put0, licadoinaebfcrejO tenoveie, dcfcriir,
HihiLcu abfit cbrictas,te iieri poiTe vigilati^, nihil
in oiTinib. oiHcii partib.obcund.accuraci^.Sed cii
tc c5potoris aii :uius incerventuSi^C illecebrx inci

|o tarinr,{ictepocuiisinJulgcre,utabomnib.fubdi
tis ^ familiarib. major in te defidcretur lobiictas
Ff 4
In Epistolam AD Ct^^FRp
jnajorinofficiofadendodiligenria.Quarcquci-
îam non tantum inhancconditionemyivendi
iiluftrci vefum eciam in (ocictatem Eccl. Chriflr.
non tam fortuna quamDeus ipfc nos deduxit ut :
icaomnia di(51:a&fa(5lanoilrainmultoruoct.los f
incurrant: 3c dc iilde ac nob, deinceps quoq-, plu-
rimus plurim.hominum fermofuturus tit.-cavea-
mus, quantum efficere &c confequi po(IUmus,ut
ne ^ ia nobis infigac dc belluinum vitium fuiilc
dicatur.Neqjegohocnunccont ndo,quodfor- i
âlle cum in omni natura, rum jam in noftra hac

a;rareperdifficileeft,mutaredJuturnamconfue-
tudine, &Cii quid ell penitus iniitum morib.id fu-
bito cvellere dc exftirpare Sed te illud admoneo,
hoc plene vitare non potes , quod ante oc-
lit fi i
cupatur, ccrebrum avinoquamprovidereratio

potuicneoccuparetur, te antecomparcsquoti-
dieq-, meditere tibi officii quoq; racione refiilcn •
dumeiTecbtittati : cumqueeamaxjmeanimum
moveat, tuni tibi tlle diligcntiffime linguam con ic
tincndani,<5c exaliorum con{pe6luahquantum
feceJendume QucC quide mihi virtus non inter-
dum minoTvidetnr quamomninonoinebriari.
Num illLidnQn iolum fobrictatis, (ed npnnunq,
uthodie v!viciir,etia inhumanicarisimotetrici- if
taris quoq-,alicujus efreprrhibetur. Moderari v.
dc animo & orationi cum iisbcne pc tus, aur etia

tacere dc tenere it^ fua poteftate ebrietatis iri-
contincntiam effi^rams etiinon^ftperfedfcajfa-

pienti.-c tamcn cil non mediocris ingenii &
, 5^,
induftfia\ Acque in hoc geriere mulco te ede

i
am
ppMM. Nath. Chttr/ei. 4^«
lam parciorem condncntiorcmquc nuncianr.
Tvlullxtiix luxuno(iorcscompot.itioncs
, nuUa
convivia ebriofi , nulla: inter pocula nuUx

rixar ,
blafphcmia? ad nos perfcruntur. Qux cum ab

f oiHcio&: dignitatetuajtumverocontrariaiunc
valetudmi, &
c|uod cipur eft, (evcriilim^ legi &c
mandatis diviuisaiivcrlantur. Sicnim ad ebrier
tatem hxc vitia iniliper accedant; ipia ebrietas
pcr ie nirpisjlonge turp!or,intolerabilior.Si noti
:o accedanr, tamen ebneras pcr i'c dedccoroia Sc
dcfoimis eil: tûod tamen ipfum, ut in m.alis ri-
, ,
xofar illi dc blarphemje ebriofitaii anteponeri.

dum eft.
Scd quoniam priTUS gubeitiarionis ruxan-
l'f nushabuicdehac rcprcher'fion« plurunumfer-
monis, credo propreiea, quod ribi mulrorum ia-
lurationcs j congratulacioiics &inc^rpelLtiones
prxccr opinione accid€banr,6c quoddmodo pra
irritameatqellenr recundusaurem mulro cem-
:
jo perantior, quod & cofuecudo ik racio,3<: (ut egQ

opinor^îacrx quoquelitcra: &: conciones tc hac
inpartecircumpeCliorem^fobrietatisqiftudio-
iiorem fccerunt: tertius annus itadebet eiêe-
mendatus , ut ne minimam quidem rem quii^
f quaminre autregimine tuopoflet uliam hacin
parte reprehendcre. Hxc aiitem omnia, qax
had-eniis icripta funt, non ur re inilirucrcmîxrri-
Neqienim prudentia&intcgritas ruacuiui^
pii.
quara prxccpra defidcranr. Scdmeintcribcn-

I p
dofpes glorix, quam ex hac morum emendacio-
ne apud omnes bonos confecururus eilcs, ita
4clcd:.iyit, ut vcrbispucioribus utivixpoircm.
4ô ^ In E p I s t o Ia m ab Qc^F r.
Cum igicur in his ip/is literis longior fucrinij
qua inicio aut volui , au t me fore putavi plura ia.
i
non addam ne honcftiilims voluntati tu^ uila

,
ioparte videardifEdere. Tu candide a mefcri-

pta, ut ^quum efl^candidc a me accipe5&: diu bc-
nefeiiciterqivale.Bremx u, Calend. Sepcemb.
Anno^4.
PARS EPISrOLAE # T E RT I A
^n I A o r 02 five ConclHfio, i
^c iam hoc loco ] Incipit hic epi/lolx huius

pars tertia &poftrema nimirumEpilogus fcu c5-
cluiio, in qua depolica perlbna magiftri & fratris
aflumpta per obteluicionem fraterna hortatur, i
uttertium &pofl:remu officiifuiannumlauda-'.
bilicer finiat, & quantum efncere ac confequi
poflit, in omniuni undique laude colligenda
ftrenueelaboret.
nANALTS/S. î,
I. Eam propoiicionem deccm argumentis con-
firmat, quorumprimumpeticura confideratio-
negloriê C!ceronum,rerumq-, abipfisgeflarum
& adhucgerendarum fine , nec non a periculofo
&:ignominio(bhoc modo,fires noflrie efrent in ^
ftatu fermonis ac prxdicacionis mediocri , etiam
mediocrifare gioria: contenti eife poflemus, nec
quicquam abs ce requirererur,eximium,autpra:-
ieraliorum confiiecudine. Atquires nolte non
funt in mediocri itacu fermonis ac pr a^dicationis ,^
'
poiic^jfed prpriiis eximia' : Ergo cximium quoq;

* '
ali-
CoMM. Nath. Chytrai. 4^f
qui(d& prxrer alioriim coniucciitlincm atcpo-
itulaturîdq', finoa coiirccûamurXummam quo-
que vituperationem iionpotcrimus cffugere.

2 A neccllaric. Is aquo omncm diligcntiam
expe(5lant boni,& quem inndiorc obfcrvant im-
probi,&: quamcunq-, etiam minimam rcprchcn-
dendioccafionemintcnti, is inquamncccflario
fludioruseiledebetadionumlaudabilium.Tafo
efl: autem nojra dc bonorum & improborum
jo rationecouditio. Ergoneceflariof1;udio(ieir«
debemus adlicnum laudabilium.
3 A conditione loci. Qui vivunr in loco ccle-
bri&iiluftri, inquolatercnonpo(Iunt,lludcrc
debent eximiis &c pr<^claris adionibus: Tu frater
f
vivisintaliloco,nimiruminthcatroAfi^,inquo
pmniarua di(5la& omnium oculos ira
fndta in
incurrunt, ut ctiamRomam ufque rcferantur,
Ergo fluderc dcbes eximiis dc pra^claris adioni-
bus. ProbaturafTumptio feu minor egregiaA-
ô iia;defcriptione,quode^litinftaiTheam alicu-
ius, Quindi virtutibus dati, & cius quidcmêle-
bris;, ainpli, eruditi &c lon.giiIlme fonori.
4 Indidem. Cuicontingitlocusillullns^co-
i^ demfe nonmodo dignumprxflare, verumct-
iam hoc ap-ere debet,ut priora omnia fuis arribus
fuperet. Talisautcmcd: is, quitibicontigitlo-
cus. Ergo.
5 A glofia fraterna. Qui fratrem habet
I© virtute &
nominis ceiebritate eximium 3c nc-
mini cedcntem, iscius yirttucm ftrenuc dcbet
^<5'| In Epistolam ad Q^Fii,
semuIari.Talcm autem fratrem habe}:Quin(5lus^
cuius adminiilratio confularus urbana nemir^
cedit. Ergo Quincûs quoque fcatris aemulas
ita in provincix admmiftratione verfari debetjUC
nemini cedat, (ed potius aliorum adminiilratio- f
iiem vincat.
6 A confervatione dc ampbiicatione gloriae
iamparta!j quamiurpe ficimminucrc autamit-
tere. Qui virture, liceris, <Sc lablribus fuispra:
ceterishoc egcrunr,ut gloriam fibi pracpararenr, ^ ^
cximiam,ii prx cxteris quoquc hoc agere tenen-

turûteand&iTifinguIaniludioconlervent&am
plificeiirj nein acquirendoquaminconfervan-
do videri jioflint niiflc felicioie:. Tu fratereo

modo. vtgloriam iibipareres,pra:c«terisiabo- ' \
rafti.Ergo prxca^tcris eandcmtcneris magno

labore coniervarc&augere.
7 AgloriÊ communicatcfeuhonefto. Qui
gloriam habent communem communiquoque
frudiodecaconfervandadebent laborare. Ego ^®
^tugloriamhabemuscommunem. Ergo. Mi-
noremilluflrathacrariocinatione.Tantafrater-
n^coniundllonis vis eftût, cura fratrum omnia
communia efle debeant, ego meam gloriam,aii-
asabundemihi fatisfaciendum , tamenmudlam ^ f
&:fnancam arbitrer, nifi omniatuadi6la&fa-
6taiIIincnof]:ris rcbusrcfpondeant. Daigituro-
pcram,ut gloria hac noftra foIida& integra frui
poflimus.
8 Aglorixdiururnitate. Glori.Tpcrpetu2e5c 39
f.d pofleros ufque duracurx merito efl fluden-
dum.
CoMM. NaTH. Ch TTR.it i. 4î
Jum. Taliscilfuturau^loriaQuindifratris.Er.
go cidem mcaco ituJeiidum. Kiaiorcm illuftrat
comnieiidadonegloiiafiliiiispofthumx. Polle-
ricanscuiminiûit vcrius&liticvfrius criciudici-
f um, obrrcdationibus iciiiccc 6c invidialiberum,-

adhuc regnanr. Et hoc illud
qu.-e vitia in vivis
elK]Uodconiolariiatcr alia cosdebet quima-
gnis i iboribus liiis atque moleiliis nihil f erc ali-
ud in hac vica quam odium , male voieatiam , c*J

o luninias &c obcleclatioiies libi paranc;
5) Ab oiEcio cognarionis. Bonipatris , fratris

^patruici]:, nontantum
libi foli verum eiiam
fiiis iiiiis, eocumquel-beris &'cognatis

frarribuSj
glo^îam quarrerc. Tutalisespacer, harer,pa-
y
Liuus. Ergc).
io iûrpeefbinhoneftoinflitutoiibifpfide-
cileauLaliisinvidere. Siautcm Quindlusin?)/-
Aowuiafucrit negiigentior, talis potciit videri,'
5 Eigo (pihOTi^ltti debetcirequamftudiofifllmusv
f^ E R-B O R r M D Jk^
cUrattOo
^ T^n hortatidve] Qm conffat tota fer^ cpi-

fiola.
Qu.T quidem non vultvideri
iVf^;>rd:c<^/?^^<]
frairi pr.Trcribere3 ied tamen nonnwnq;:am eo
ulqueproiabitur.- Etquidemin poflrcinocapi-

p ?e hoc apcrie pra? fe f ertjCUiTi aic,unum cf]:,quod
6gotibi pr.xicribere non definani. &c.-
4^4 ^N ElÎSTOLAM ad.q^Fr.
!Prm^îf/r^r^"-»^jQuc'isfnrerfratresmagisu^ .
furpaii decec,c]iinm pra:cepr.i,!mp.r!a aui iurgia.

^
Vt animHnjTs rationecondiii.
(ZHram\ rationefbllicitudiniS &an}:ietatis.
Co^?^r/tf/^^;?f(>.jraroneprudenti£,di'?gentix f
^^rinduftri.T.Eftqyeh^c huius epilogi primatia
propofkic.
/« ;^?f£/ 5ti'i//^^«]Denm aitresfuas rioh efTe in
mcdiocti ftatu, non arguic eas itxlx:^.^ rcdfiipra
mediocritatempolicascdc* ' i<
Eximiun,^ s^ctJTEpoviWeiî egrcginm , ex com-

muni grege exenuum. Ab eximiis enim ctiam
expectantur cximiai
Pr(ktsrtor,fti(:i\ A mediocribus enim nonnid
mediociia exiguntur.
Rtrum tn qtnhm verfkt^ fJmw'] edo o^Ttorius
6<::conluuriS5nec non auznr-Sc taiirtts oratGi /ru
itidem prcccoriiis & nunc .v. ctor Aii.?.:
I^''ix videmurfiimmnm vttptp,'] (c\i> levitatis &L
inconftantia?. Quafinon ex ^^.^^piafr-Kjfedcaru i'
tantum fcrtuico , tantair. antcalaudem iinius a-

depti, &:quod non conftemus nobis ipl^5.
Djliênii^mviriutem^^ iSconuiia adeo fum-
ma& prioribus noftris suac^yi^ÂtA^^tct cofentanca.
Benefadla n.iam cognita pro dibiiis deinCeps i
exigunrur.
/mprotPi] Grexinprfmis Cariiina^&Clodii.
Ouod rtf/n ti/ belUin^^W^txiiii cnt h u C^v erba epi-
flola: proxime rec|ucncis,ijbi cgo re, fnqîir.nun-
Quaraulla inre dignum minima reprchcn/jone ^
pucaliemycum {andtiilime te gerereS;, niliinirai^
cos mulios haberemuSif
COMM. NaTH. CHTTRill* ^tff
Sempiter;ium] ^ff^Trd^.^Jôv,
^//«/warfjQuocircaPindarns octa r. Pythi-

oriim (imilibus pxnc vctbis compcllac Micronc
^ Qiumim vcrborum h^c cil lcntentia.i! quicqua

lcv is eciam momentiabs te eiuperit, maguum
pondus obtinet iViultorum es difpcnfator multi
:
teftes. Plutarchusquoqi iniinehbeliiadPrinci-

vcmi^xyrcLjJivnv aiiirmÊ kpm to fûixpo^m Tt^v {îjml-
O TOv 'ofet -Tty? &^?ati'*^'« jJCP*./ ct/iôy; (n/XO!panto&a/. m/ixco"
Sei^yrvP.v -OTAt/TiAfesrP'^ v^ QilP <^^ iî^ perti-*

;") tci-^ >(pt^-^<'
ncnt in i*Olfic. iibi li quis habet caafam celcbii-*

tatis&nominiSjinhuncocuiibmniuniconiici-
S untur, atq',in eo quid agat , quemadmodu vivar,
r inquiritur, 6ctanquamciariilin:?.iuceyerretur,
Quilum obfcuru m poteil nec didtum eius cile,
ita
nec fadum. Idcm Curioni.Qupd excclfo &:iilu-

ftri loco (ita lit laus tua in , pkmmorum 6c focio-
LO rura 6c civium confpe6tu: qus ad nos nec obicu-
ros ncc vario iern"ione,rcd 6c crarJiiima viva o- &
'mniuvocepcrfcrcar.AiieritauicOemoil.inora-
rione'5^cj3)avoy. Omnib.hoDimib. narurainiitii
eile,utmalcdida&criminapcrlibentcraudianr.
ly ^d rcprehmdendHm'] A toi ideo laus ab hoilib*
profcda omni exceptionc maior efc. Sicuti etiani
repieheniiock: vitupcratio profectaab amicis.
CorftentPÔ^^L,! isjjirur danda,ut ne minimuni
quidem inveniant^qaod iure rcprchcndi pollit.
I
o 7 heatrffM ] fupra dixit in lucc Aiix , in oculos ,
clarifllmeprovinci^. DcftruchTra Tbcatrorii fa

^6ato/ua«êii(pec'lolicdi6torij.VndeIul.C(î.Sca-
'\i6 In Epistolam ad Q^ Fr;
ligcmm poet lib. i. cap. ii ubi ait primum de«
. 1
fcriptamcavcam circuni de/ignatos conieHbs,^

per iimplices gradus. Poftea acccilit pauiatim
maior magnihcentia in exttuendvs ambulacris,
tolumnis 5 fediiibus; porticibus, umbractil.s. ^
Theatri figura initio fuit iemicirculi in cornua
j)roduc:i , quale fuit M. Scauri,Cuius caveaceoic
homiaum miiia octoginca.
Poltea cx theatro
frtdbumeilamphitheacrum aPompeio, iritegre
brbicuiatum,cuius vacuum capax erathominLni '
quadraginta milium. Inillisaucem theatriscum

nihii fieri poflet, quod non in omnium ocuios
incurrcret: eademqueelfcrconditio Quindini
Aiia, cleganti plane metaphora cam theatrum
vocati llcuti pauio poft ipium Quindlumcum ^
toctaveladlorebono ccnieiet.
Pertinet huc, utpotc his limiha, iila Claudiani
^cquano Honoriiconrulitu.
Hoctepxterea crebra fermone moncb'^;
f^ttetotimr^tdioteH-ttisvnorbe i-t
Vivere cogno-ca6^ c unElu ttt s gentihiu effe
F^thip<Ûm^ necpojfe dari rrâhbw» qÂAm

êcrettim vitm^n<Am LMxa>i fj.mafati
Occulwm ntlefejintt, Utt bra^sxper ownrs
Litrat^(£ abfhfsjos imploratf^îr^rarecejf . t\
Cetebmtate] hominum (eu iijcdtatotum fre-

qu^ntia.
eJî?!rw/>W/Wj capacirate.
fr.d'Cie] ajitimaci one S: cen ilira, de iis, qux in
theatroaguntur &rt"pra'teDtontur. 3^
TheatrHm $Tuditffimum\ c3t^tx</"^p/.)c6^?,conti-
iisns'
?
CoMM. Natii. Ciiytrêt. 4^7

«ensprocontcnco. C^Juod cnim fpedaroribus
proprium efl:, idipfe rribuic thcacro. Vulc igicur
diccrclpe(5bacorium,huiusadionis aurcs admo-
dumefleerudicas&dclicatas,&iudiciumacre&
f
policum,utiis(acisE\ccreperiicdiiHciIc, ucpocc
qui facile animadvertanc , qiiid rc^le (k laudabi-
licer, quid vero fccus iiat.
NaiHrarefonans] uclcilicetnihilquodinco fic
poditlatcre. Dehac theatrorum Romanorum

i o rcfonantia opcr.cprcciumefbaudirc Horacium
lib. 2. V. loo.Epilt.i.^ .
Nam^Mi^êrvincerevoces
1bva!ufre furiUTfjyrffirfint jftem r.ofira thejitra
Ga^ (rainiymagrre putes nemiti ant mareTiifiii

i 5" Tiznto ck mflrepitH hdt ffeUântur artes ^
Divitidtq^perearina.
Maeiioautem {ludioefficcre folitos vercrcs,
utthcaciarercnarcnt,hiitrioh';.mc[j voicsad au-
res ipcdlatorum audiforcs clariorc icjuc accede-
10 rcritj&teftimdniisVirruvii&vefligiisantiquo-
rum thearrorum intelligicuir. Vafa auteili qu^T-
dam xrca quar s-x-^^ vdcabant in thcatroru ccilis
lumma cum arce Sc rarionc coKocabant, quac
hocipfum pra^ftarent, vide i-^. ViClonum. V. L.
i^ lib. lo. c-ap. 2. ubieriam huius lociCicerohiani
rriemfnit.Cumautenihicdixit natura rdonans,
reipexitad v\y^cij\a. ilL., quibus arte thcarra iicbanc
relonantia q. d. Thearrum ilicid Aincicum cali
arrc nonindigcrc.
^ o Sig^nficatfonei]Omi^ ad Att. lib. r. Ep. i6". vo-
eat o^^«^<;-/W,cuin icnbit.Itaqj & ludii c-^gladia-
458 I N E P i S TOLA M A D Q^ F ll^
toribusmirandus^<r>?,art<r/fltf fineulla paftoritiJi

aaferebamus. ubi^jn^^j/c/xvocat plau-
jfiflula
lus ,acclamadones &fimiiia5 quib. pop. Roma-

nus bonura fuum animum crga cjuempiam figni-
licare (i^litus cR- , Sc I^titiam q uam ex iilius afpe- S
dlucaperetôftendcre.Hocenimgrxcis eft 'i^h-
sy^^dJi-îS^.ou, Nonnunquam auccm eontingebar,

cumquiipiam alicuipartimuLituciinischarus &:
accepcus erat, cajceris autem invifiis &exorus-,
lUpartim plaufu partim iibiio excipcretur hoc
, : i *
quidem ab inimicis,illo vcro ab amicis. Cicero i-
eiturûtoftendatligniiicationesillas populi Ro-
mani omninopuras d>c hncerasfuiile,aic,cas3bl-
Qucullapaftoriciafiitula cxaudicas cfTc, hoceil
iinc explofione auc iibilo, cui iimilcm fonum fi- \f
ilulaEpafliGricia: reddunc. Vide Muretum V. L.
lib. i.cap. «9 EflergohicfignifiGatiovoxmedia
hoceflinbona,&malaparteaccipienda.Si7en.
Quinci:usin theatrofuo Afiatico proptervirtu-
tes cum applauiu , fivcetia proptcr vitia cum (i- i«
bilo excipereturyVtrumq-yiubitoRoma: omnib'
notumforeinnuit. Vtriufq-, iigniiicationisexem
plaiiintinEp. 8. lib. i.ad Att. ubiGurioni,in-
i
quir, plaufus maximi confulati© forenfis perho-

noniica,hgnapra:tereabcnevolcntix pcrmulta i 5
abonisimpertiuntur.Fufium,clamoribus&c5-
vitiis,&fibilisconfedantur&c.
Foccs:r.^^.:im benevolenci«,quam odii indiccsw
Cic.EpilT.r^.lib.i. ad Att. Hoitiibnitus noflros
tantitucrunr,u5:eoufqj iflincexaudicospucem. 3 ©
ReftrMi^.r\morc in ludis chcacralibus uficato.
Ha:r autem cogitatio plurimum facit ad excitaR-;
(GoMiv!. Nath. Cii^ t km i: ^cp
îim puJorcm & verecundiam. rcflc Ariflot.Z'
Rheroricorum. Qupd quidcm fi ica eil', auanto
maior in aiiimis noltris pudor excirabi:Lir.!>i ccr-
to rtacuamiis , nos pcrpecuo in conipcciu Dci dc
J S Angelorumvivere,icaquideuccoruonoculos
Jacercaut (ubcerfugerc ncqueamus. Hos cercc
reveren d ebebam us , eciaf I omnes alios tcftcs la-
terepodemus.
Hi^ rebHsdigniii'^ adtortantocheatrodipnns,
2 aut talem teprxftandojqua^.^' ês tancx* rcquiruc,
T»/^^rr^"^//;/jvecufl:e5pro vircucibus.iib. i. Lp;
Fam.Quarum laudum gloriam adani.aris,qiîbLjs
arcibus Cwclaudes c5parantur,in lis c»ie ciaboraa-
du. W\v^.6.Ti*rfigersimp£rrdp(>p'dos Roh-ianeme-

1 f mentOy Hoi, ttbi erHnt-Anes.pdcq^ tmoonere mo em, '
PiirccYefubiecli^ ^c. itndiincrcesdicunturigna-

vi, &n Lilla virtute pra:diti
Si^pfraj^fi] ita ut indies ce ipfLim vincas , vel tef
ipfbiias melior^^pra^ftantior.
%o Cc4fm] forciiiia,velibrs;inibrtitionenimirurti
provinciaru. Qu^-^d Chriilianusdicer-Jt, quonia
&
Deo \u volente ordinanrehuic vcl illi ofiicid
fum pnEfcclas.lêrrinci. huclocus i. o Hciorum,
ubi Regna, inqiii:. imp jria, nobilirasj honores,-
iy divit'^,opes, eaq;quaf hisruntc6rrana,incaiuii-
ta,temponbusgubernantur. v^n aute,quapei:ro-
iia gerere velimânoilra voiiitare proticiarur.
yrhmdm adwimflra-Kffi^mJcoihhtus in urbcr

f,yi€esipnrs] admiriiilrationis urban.r.
50 N ^jmcec^tt] nullius admn^siftrationeen-in-

fcfior/ed omnciJ vincic,quod ipffi plurib.iociSj&:
470 In Epistolam ad Q. Fr.
inprimis in illo r. offic. inculcat , cum ait , ad illud
O fortHnMam n^tam me ccnfrU %omain?
Cedant arrfta to^<e: concedat la^rea /wff/te»
Vt alios omittam, nobis Remp. gubernantib.
nonnetogse armaceirere.^neqjinRep.periculu T
fuitgraviusunqnara^necmaiusotium.itaconfi-
liis diiieentiaq; nodraceleriter de manibus auda-
ciilimorum civium delapiaairma ipfa ceciderunt:

qux resigiturgeflaeflunquam inbello tanta? .
^^
quistriumphus conferendus&c.
Ad hancvero Ciceronis (r^twnKayiaJi cumia-
dlantia &odentatione coniundlam quanrum
fped:at,fimodica fuillef, forte tolerari ea maxi-
me hocloco potuiflcr, ied cum nuUusferepofl:
condtlatum locus , nullum iudicium ^ nulla con- i ^
cio,nuIia deliberacio fuerit in qua Catilinx c5-
,
iuratioj &Nonê Decembres iadfationem fuam

iion haberent: ea ipramultos etiam bonos Cice-
ro offendit, divinsqj eloquentix fuar Libem a-
fperfitj &fuam aucoritatem vehemcnter im- ie
minuit.
Ab hoci^îrur tantiviri vitio prudentes matu-
fe flbi caveant. Ne de ipiis mento dici poflitil-
iudCvidii:
Ipfa fihiplatidit c/epitmte ciconia roflro. l f
FriCfittua] adminiflraiio provincialis.
Nos non dereliqua] in futurura , feu deinceps
adhuc comparanda.
Sferata] quam nondum habeamus,fed adhuc
fperemus,leuqua:adhucinfpefit. 5«
Gloria] qu^ Ciceroni 3, Tufeul. efl confcriti-
"
COMM. NaTiI. ChTTR>EI. 471
cnsLiusbonorLim,incorraptavoxbcnciudican-
tium de excellend virtuce. ca vircuti relbaat,tan-
quam imago j^lorix. Iccm ia oracionepro Mar-
ceilo:Gloriacilillaflrisacpcrvr2;ata mLikorum
< 5cmaenorumvelinluos,vcliriparLi.im vcl in ,
pmncgcaus hommum ,ramameiu.)t um.

De parta] comparaca iam, deinccpscrn- &
fervanda Sc augenda. quod difficile cfle fcnciens,
nonfine caudi exclamavit Publius: Heu quam
10 difficile eft glorix cuftodia, cui fuccinit Claud.
lib. i. in Sciliconem Piii^ efi firvajfe repsrtMn,
:
OH.%m qu£fiffedecw!. Caufam quoque eiusdil--

liculcacis indicac Demoflbenes cum prunaO- ,
lyHthiaca aic; -n ivTr^rreiy ttz^ 7>iv ci^/co' uJJ^ô^fAM
Q uo etiam percinent illa Xeaophont. in 7, -êti^/i:
Kvpou. O-^ 7t cc}aii'di u'j(i î yivi^ cLf TOuro ^f jc^, 6i»st ;C5^
JicC7if^^Vovêoi}cc(}-V(;y \^v fj.y, Tt^ ouuTtu Sl triMu; ifm/uA'
j,0 Mrcti. Item Uiyit/uui^jyboiuaLi^yVy \{Sh

>«' ot T{^p?iy JCP^Tai-
'TT^Z^C^ ',
"JniAU J'" iTt êi^Q'J ^ Tii KoCgOVTCL S}OL(mg!X(^GUI, T8
iyi\iiro, 70 Ji. Aai(hovroc. vst.nyj^v ovKiTl Tkiro. Etquod.

^lianus de acquificione opum dixit, id glorix
lyquoque poreil: accommodari. Nimirum, Si-
cuci facilius (iccapero erinaccam qiiam recinere,
icafaciliusquoqueefieopes &gloriam acquire-
re, quam cafdem cucri & conicr vare. Auguftus
ccrce Imperacor,cumaudiflcc Aiexandrumraa-
l
c ximaccrrarum parcefubada,dubicaire,quidnam
reliquo vita? tempore fadurus eilcc, dcmiiacus
Cg 5
:
472. In Epistolam ad Q^ Fr.

ell"> quod non mauis opusexiftimadcc imperi-^
um parcum conrervare , bene coniticuere & gu-
bernarequam rulammodoacquiliviflc. Idqood
gloria:quoq;c6{ervationipateftaccQmmodari.
TîYntcare\ Coni3Jgere,quaiicum hoibbus& f
invidis,qui tani nobis cupiuncetipercaiitfakem
macrJc? aliqua alpergere.
Ncn tam exy^teneU'] Et cum aliquo deiiderip
& f{)e,acquirenda. quod cfc levius.
Q^*-amtênda] defendcnda & coniervanda, ^ •,
ne nobis cripiicur. id qiiod giavius &; difS.ilius

tc iic voti compoces non iiamiis,turpias quoquc
cd. Non cnim iine cauia axxii Pliiikis poileii-
pr in epifcola quadam. Muko delcrmias amit-
rcre, quam non ailequi kudcm. Coniungit if,
Iiicexpetere,parereiktuen. Sicutialibi iafc/pe-
re & tueri. '
At?s:el}parats^.m] n.oncommune, aut pro

fi
niefolokborarem. Nonobkure auceminnuit,

cumamicorum &fv:'icrun3 omnia finccommu- ^*
nia: etiamlaudem & gloriam corunderncom-
munem cG^q dcbere.
Tsl^fiomniMm] quij ut mox dicet,in oranibus
meus fuifli parriceps.
No[ht6 rehm] urbanis. ^ f
//r:nc] exprovincia.
Rejpondsmi] tanqua afTi^po(poc &:coientanea.
£/i4orHntti* pi^rticsps] ik. cui propierea nihila
meirparatumeiTedeber.
NihtlcGnfectcnmi] cummea glorianonfitfo- h^
lida fatis ^ intcg-ra, finc cua.
.
COM M NAT . 11. C II Y T R /E I.

475
Py^ter c<ettrros]^lu<^ cjuam cxccri.
Elaborahii] cjaodrciliccrficr, non (ine tcm-
pcrantiajmoderarionejContiiicnnaj^^raccwraca
diligcntia.
3 Exiftim%tionihm] E';iflirnario hic nonfisrni-

ficatfamanij aiirnomen, uccnm dicimus, liix
cxiilimationiiernirc (SccoMrulerc. /cdpotiusAs-
p./jx<oi'ja:fl:imacionem5&iudiciumliom]numta-
dc aiicuius didiis auc fadis. Cic Verr Ccr-
cicu . .
«o ciilimumaccipiceargumencum,c[uo facilius de
iingularieiusimpudcciacxiltimare poilkis. Icem
BrutusCic: Faciiiuser(:exi(timarc!d qiiam fcri-
bere .Ecpro Cluenc. Nunc quemadmodumaii-
diarfentio, non modoabhis, quorum iudicium
I
f &: poceftas cfl:, ted etiam ab illis , quorum cacum
eit exiftimatio .Flinc Cic. < . dc Orac : Vocac 1«
fion ftuitum alieni arciticii exiilimatorem
QiiiftttHriiini) ut gloria tua polfliuma ad o-
mnempo(ieritatemdurec,in cuius memoriam
i€) rempiterwam omniafuadidraîkfadtadillemina-
refearbitrabacur Cicero: ucipieloquicurin O-
rati5cpro Ar.chia.CuicorcnciancillainMarcelli-
na. Necverohaxcuavitadiccnda efi:, qua:cor-
porc&fpiricu concinecur: illailla ,inquam , vira
L ^- cdcuaCxfar, quar vigebicmcmoria leculorum
omnium, qaam port:eriras alec quam ipfi arrer- ,
nicauuebicur: huic cu iniervias, huic ce oilcn-

ccs oporrcc, &c. Quo &iliud Fiomcri: Khxi(x^<,
^ Ertt verii46 tfidtc/.um ] ucpoce expers invidia:,

Gg 4
474 ^N Epistolam ad Q^Fr,
amoris, odii, gratia!,fimultaris, 6c rimilium affe-
d:uum. Dequibiisin CatilinaSailuftiiCxfare
Omnes . inquit, homines,qui de rcbus dubiis
confukanr, abodio,amicida, ira,mirericordia,
vacuos efledecet, haud facile animus verum f
providet, ubi illa omciunt. Cum quibus con-
gruunt iiia Ciceronis ad Ca^farem in Marcelli-
n^: Servi igitur lis etiam iudicibas, qui mukis
de te iudicabunt, Sc quidem haiid
pofl; fecuiis
fcioan in corruptius quam nos. Nam fine ^ i Q
amore,6cfine cupiditate, &: rurrusfineodio6<:
/ine invidiaiudicabunt. IdemaflerirDemoAhe-
nesEpifloIa 5. cumait: Etfiiis, quiadhucfunc
quo minus iuftos ik debi-
in vita, obflet invidia,
ros honores obtineant, ipforum ramen liberis i
f
licebitmeritapr^miaa vobisreporrare. Nam
UC Mimnermus , Amol }<> ctvSeA yroMrif fcVâfeu iv-
Khltl. -
Qupd Latine repetivit Horatius 3. Carm, 10

Ode i4,
^.rtutem tneoltimem odimt4^y
SnhUt(Am ex oculvs cjU&riynm invidi,
XaovoiitfjMaTtiTi^y^^^^l^îlAivov^Qîova-iy apudSuid.
£r Ovid. i. Amor. if. 2f

Pafcttsir in vtvi^ Itvory pofifata qttiefcit,
Tfincfmis ex mertto cjuemci^ tHeiurhonos,
Itcm 5. de Pont. EI. 4.
Scrrpta placent a mortefere , ciuia Udere vivos
Ltvor^ (3 i^ vffo carpere dentejoiet. 3 ®
obtre-
r
'
pOMM. NaTH. CnYTRitl. 47J
Ohtreâtwne^ Obtrc^todicitur quafironcra
^radlo, ieu coniraaltcriusfcnrcntiani diccfcu
5 malcdico. Ett igicur obrredtareiUcm quod oh-
loquijdealiodctrahcre, ciulque laudesmiminu-
\ erc. Obirc(flatoiFcfl:ocfl:,quifacitquid,conrra
rccirctradiMitem.Etipll Ciccroniin^.Tulcula^
na obrrc^^tatioicu zclotypiaa^giitudo cftcxeo,
quodalrcrquoq-,potiaiurco, qiiodilieipiccon-
cupierit.
10 A<talcvGlentia\ Qua:obtrec>nionemferefo-
lctprxcedcre. Ex maicvolcncia cnina noiciiiir
obLredario,utraqjverorum cC incorruptorain
judicium impedimenLum. Sicuti etiam odium,
invidia, nec nonamor & favorinj ufrus.
l f Ltberatnm ] Sicut cxpericntia tcllatiir ipfum
Deum randcm patefaccic rci vcritacem ,6v:de-
fen(ionemeo.umiuiLipcre,quiinjailismyIcvo-
lorum calumniis & obcrcctjuombus aliquandiu
deformariq:)roprer pubiicamutiiicatcm piivatx
10 vindicfca: framuminjecerant.
Ampltjfivifu 'monumcnits ] Annalium,Pocma-
tum,Traga^diarum.
ConfeciiLre^ Inprimis poHcrirari.
Communicancli mccHm ] Sicuri cgo meam tc-
IJ" cumcommunico.Narn fiomnia an.icorum iunc
^communia, multo magis fratruni omniacoin-
niuniaellc dcbcnt.
Prodenda] profercnda^prop^granda^quan por
ro danda. Et Cic. in Vcrr. Im.!iînesadmcmo-
30 riam poileritatcmq^prodendam. Cic. Cato ma-
jor50pponir,accipei"eamajoribus,prodcrcpo-
47^ Jn Epistolam ad q^Fr.
fteris. Sicuti&inSomnio Scspionisdixirjlavideg
apirribusacceptasprodercpoReris.
Lthiris nBftris ) Vt domeilicum Iioc fuorum
parentuexemplam cupideimitcnrur. '^xc enim
alibiCiceroadiilium.LicetenimMarcesfilijapud S
tegIoriari,ad quemhxreditashuiusgloria?&fa-
d;orum imitatiopertiner. Naturaenimhocho-
mini datum efl:,n6 rolum utliberi parentum lau-
des adamentjftudiofeq; perrequantur,fedmuIto
ftudiofids aparentibus ad easexcitentur: i€
Vnde Poera,
Difcepuer vmmem ex meyverum^ lahsrerfLj.
Sed €Uam)\mQ , imo vero, quin ctiam.autin
priori membro pcr Ellipfindelideranturverba,
non folum hoc modo, vcl fjbintelligenda ^ vel i
f
adcienda cavendum elt, ne (i ncgiigcntior, non
:
foium tibi param coniului(Ie,fed etiam tuisinvi-

diflevidearis.
Atq,Jr3&cnoneo)}AAi\2;xx\o.
2)9rW?/if«f^^)Securum5ignavum. f
/jHrrentem ttwttajJejQ^xod Gtxcis eftjff-ygJ/^v-
5t gVoi^J?^!' : feuequoetiamcurrenticalcariaad-
movere, utincuriuftrenuoquafifeipfum vincat
&iiiperet.
Aei]tiitatemyfh^Heu/, 2f
7'emperiinttam)iy)c^reieu-^7d^l>c(rwuLv,
SeveritAtem ) cr^yUuoT»^.
Integyttatem(^^) etKipcLjiT^^^ky innocentiam fine

fraude & fuco :
q intcgrirati maxime adverfatur.
Sed me qH&dm?- ) Merarhefis caufx impulfivx. 5 <»
fnfimtJi tn te ] Quam ego te confequi

unice
eupio QuAn-
GOMM. NaTH. CnYTRitl. 477
j^«,j«^«<?w.'//««i]Corrcdioq.d.TucrI:inn"n«
taccn[cinccliigis,quidadtLiamFaciari>,lor ain.
Stctit tiWCHujjtiudomH^^^m quabonum &:cir-
cunifpcClum patremfamilias niliil latci: aut faliil".
t Snrnm.im ^rudenttam ratttw «//*»jQua: duo
fjciunt, utquis ad aliquam in rcquacunqucpcr-
fccftioncmquam proximc accedat. Nam ncu-r
trum horum fine altero quicquam potclt. Hanc
autem prudentiam & ulam Q^Fr. pkirib: deicri-?
lopfit,infineprs:ccptiod:avi.
Sedegocfftt^ Excufat epiftolicprolixiratem his
quaiiSyllogirmis; Intcr amicos abfcntes,collo-
quium eriam longum non cfl ta^diofum. Eft au-
tcm cp^ftola coiloquium intcr abfcntcs. Ergo,
1[ f ctiamliproiixiorllt^tcimtn nondebeteHctxdi-
ofa. Item. Interamicos &:iratres omnia dcbi^nc
eflVmutua. Ecro autemfraterruus, tualon<i:ili-
ma quaque cpiltolamaximedclcCtor. Er-ôti-r-
bi quoque epiftol^ huius prolixitas nondcbcc
iP diiplicere.
LnnîJJlma epiftola delccvor'. Jn fcrihendo fum
lanîor] ut fcil. colloqiiium hoc mucuum diutius
durctnon finemagnaurriuiq^volupratc.
Ct^m tna lego^te a ad- re vtdcorl A t q-, id e o ,qu od
2f mox fequitur,tualongillimaquaqiepiiloiamar
ximedeledor.
Cr^m adtefcriho , tecum lo^fii] Atquc ideo ip(c
inf ribendofum fa^pelongior.
Tpta longiffmia eptflolti] Eodem mono ad A tt.
3P lib. 1 6. Ep. 10. iaibit, ut Aridophani Archilochi
lambus, itafibi epiflolani Atticilongiilimam o-
47S In Epistolam ad C2^Fr.
ptimamvidcri. AliasnonderLinrjquiinepido-
lis niaxfme brevirate commendenr.
Vt tmquam Fost& yom'\ Qui in (iiarLUTifabLi-
laraniKr-^vysof.ii IiocagunL, utomaiajqaanriim
heri porc/l ,/intquam perfedtiffima&ornatiffi-
f
ma , plena fcilicet artiiicii 6c induftrix , ut ita po-
puli plauiiimqaem un ice fpe(5labant & quxre-
,
bant^mcreantur. Eadem fimilitudineutiturin

Catonemajorehisverbis: Nequeenimhiftrio-
ni,ntplaceat,perageda fabulacftjmodoinquo- i®
cunqucfaeritaifluprobetur. Neq;fapientiufqi
ad Piaudite veniendum. Item in iine eiufclem \i-
belli ; SeneClusperatftioartatis efl:,tanquamfa-
bulaj , debemus, prx-
cuius d efatigatione fugere
fertim adjundlafatietate. Prstereain Oratione i
\
proMarccIIo;Ha:c,inquit,tibireIiquaparscfl:,
hicref]:ata6lus,inhoceIaborandumeil:,utrem-
publ. Coni]:ituas,&c. Hicautem recordandum,
quod iupra dixit, fratreii in celeberrimo k\\x
theatro veriari , tanquam fabulx fua^ aClorcm. !•
Effenim vita cuiufvishominisixmilisfabula:, in
qua eadcm fere negotia, ea:dem controveriix
recurrunrmuratistantum ailorib. feuperionis.
In extremapane] tanquam ultima parte fabu-
l^tuxgiibernarionis. 2 f
Concli^jJene r/itmeris)Qux incidit in annum
tu.radminiftrationis rertium.
TiiHdfUiim tertitis aB:ti6\ TuaE" fabulic,tribus an-
nis ranquam a^libusconflantis. Noncnimhoc
itaaccipiendum quodDrannata aliqua fint, 39
eft,
qusttibus tantumadib.conflent, contraprx-
ceptum
COMM. NaTII. GlIYTRiÎ. ^y^
Ccptum Horac. Neve minonjHtnto neHfit fro-
,
dHilierahlft. Scdiraloquituc^quafi QjînrusFa-

bulam hancimperii fui ngcrct , o^wx \\i ti ibr.s an-
nisjica tribus quoque adtibus conllarer. Singulis
f lcilicct anliis fingulos ac5!:us attribuendo.

TerfdhffimHi^ ornatif.) A cquc iueo omninm
quoqj applaufudigniilimusjucita quamjucun-
dillimam tui meinoriam in provincia rclinquas.
Quod faciendum viro Politico monec Plurar-
lo chuSj cum air, oporrerc eum adpopuuimamorc
iplius captum accedere: (uiq; ctiam abftntis dcli-
derium inanimis civium reiinqucre.
Sime tecttm ] Vc ica pudore liifl-urus erubefcas
facere qiia^ mihi non probencur. Pnxfcncia e-
,
f I nim hujufcemodi vel vcra,vel eciam imaginacio-

ne concepta magnam vim habecanimosjunio-
mm reh:a:nandi, & intra metas o^di contincn-
di. Arift. i. Rhecor. Pudor efl: imaginatio de ex^
iftunationis olfeniione^ cuhi videlicetquisverc-
iQ tur ne eam apud aiios amittat. Veriiimile igicur

eftpudere nos i.eorum.quorumracionemha-.
bemus,quorumq-,honedamdcnobisJudicium
cupimusconfervare. 2. Itemeorum, inquorii
approbatione & admiraciohe efle cupimusêo,
, r quod iint judicio, lapienria aucalio quopiam bo-
no pra:claro excelh nrcs. 5. Qi-iorum item dc
nobis exillimacionem & cenluram non plan^
concemnimus, ut func prudenccs, lenes, crudici,
&bonb judicio valenics. In qiiorum omnium
Q {ir.xfenria cautiorcs , vcrccundiores , (Sccircum-
Ipcctiores clle conlucvimus. Ec h«cc caula cft.
4^0 In EpiStOLAM Ad Q^ F*i,
ccr Ciecro i. ofHciorumjadoIefcenteSjin majo-

rum natu priEfenuia dare rejucundicati velit. £0-
demquepertinent illaSenecs,Iib. i.Epiftol. ir;
wbi aliqnis, inquit, vir bonus nobis elipendus,ac
ltmperanteoculoshibendus,utric,tanquamil- ^
lo Ipcelatore vivamus, & omnia, tanquam illo
videntefaciamus. Magnapars pcccatorum tolii-
tLir,iipeccaturi:> teltis aliiitac: alique habcatani-
m quemvereatur,cujus autoiitateetiam(e-
is,
crcrum (uum fandlius £jciat. F-I.cc Seneca. Sic ^ ^

Ciccro prj^ks Cilici<T,Pomponium Atticafem-
persnte oculob habebat. Sicenimiplcad Accic;
fribitlib.^; Epift.i.ld meigiu;rtu,caiusmehcr-
hu!c os mihianre oculos vetiari Iblct ,cum dc ali-
q uo oiiicio ac iaude cog.ito, ^c. Qnx quidcm (1 1 f
veraihnc (ficuti (unt v .riflima) dehominib. non
femper orqnc oculacis di/5l:a quantb ;magis vcra
:
crunc,imagi nationc hac directa ad iphnii Z)^?'77j«j^
&
qui ut (c^-pjfij-yyfJgîroipmia cei nit audit. De quo
haE^cmemorabiiiahaberLadiant.DeiraDci^c.S. id
ubi, mulcum,air, ictrenathominesconfciencia,
fi credamus,nosinconrpectuDeivivere., iinort
tanuumquxgerimus ,videri dciupcr,iedcciam,'
Gua?coi;iramusaat loquimur,audiria Deopucc-
mus.ltL'iTi de vcroculru lib.^^.cap.i^^.Ncc lucrari if'
fe ouUquam paretyii delicti conicium non habe-
bit.Scit n.iil^ omnia,in cuius conipccfiu vivimus;
nec, iiuniverioshomincs celarepollumus, Dcir
pOiramu^:cui nihilabfconditum,nihi[ poicil eife
iccrerum. Ec mox. i-ârp^-^mus igicur confcientia, 5«
cmx ocuiis Dei eft pcrvia, cH: fcmpcr ici vivûnus,
Bcracioncm nobisridaendam aibitrcmur.-ptj'-.
CoMM. Nath. Chytr-«i. 487
iitd)r^nfcr[af)cnfi?nncn / btcfcnacfcfoUcbcMn^/
nidn fc fcr bwcd) vScrmvinui^ / i^nn^ CJrmanun^/
rt[gDurd)bru^crlid>ccnnncrun(iit)nDbifrctnitMr
juhanMcn/ ivclci)Ci? and) Dutn a((cmf]iu(cn *con
f mtr ^crmcrct c;i iMint) auffncbmc tt?tr(! jm ^cbcn*
cfcn/ t>afi fiMcl)c^nid)f (\cfd)Cl)cMd) von ^cincm
<g(aafaitft3U*iV'Ccfcn/ftMii)crni>ic[mcl)rtnDctncm
(6Htd)cniMi n)o(an(^cfan(^cncm âufl^Dtd) ouflcr*
cfcn/imD6cf!cn5ti3 3ucr()altcn. 3* ^<^^^ »^^<^^*
'(td)cmaM/ (tcucrCorneIi,mtffcnDcr[id)cn ^rcu»

t)cn t^crnoincn/t)a|5 ivan nian tn ctvcr <Sd)u(cEx-
amina^nD l^rogrcfliones f];C(>a[fC/t)Ua((C3Ctffn#
tcr bcn cr j!cu bcfunbcn/ int t) bcrl' a(bc aud) mt f <3C-
fd)cnchMibij;a[>c offcnf[td) fciKfT^crc()rcf tt^cr^cn/
f tvir j? îd) Dcrbafbcn ()Cfl[ct|5t.3cn / t>a^ bu f)crnad)cr
aucf) t)Cinc (Ku-iia a[fc anflc(icf!/ba55 cin tc^cr fpu-
rcn nu\3c/Da^ t)u t'c(d)cr cl)rc m'd}f ipnn)itrM<^ 5C-
n^cfcnfct)C(r.!4>anttufb[frntd)fi3CDccfcn/ba£?mait
nuinnfurccfivaj} (^crin(3C£^vMit)a,cmcinc£? mxtit
° c^ctvcrtiafcnc/fcnt)crnt)af5a([c ixrf?cnt)i^cicufctn
Scincm Q3af t<r[ant)/^nD aud) anbcr^n^c numc()r
cfwa^furfrtrfllid)^ intt)fcnDcriid)^ Vcîrfcrbcnt
wnh {>cffcn/iCan ftc c^/itic bi2td)/ bafuracfefcn/
&tctKt(t)umiffcctrc^crarbcift)tcfcc()rimt)nthm6
f cr(anv3Cf()ai?/ bapt)u tv^ axifi) biHid'> bcfTcmc^r
karbcpfcn fcikfx/ fc(d) tt^cicrâacfc^ iobiflt^ 311-
cr(>f?[fcnV)nDauvcrmc(>rc. :£)anfc(fc^^(>critntcr«
ftd^facfd^chcn/bafjtmntd^fmiffcnbcr^tc^crc^^rcn
t»ni) ru[)m auf? cutt^cr @d)u[c ttîDcrfcmcfl / ttnir«
o bcf{ t>n mxiid) fccr ()od)flcn i>nc()r inib fd)mad)
faumcnfgc(^cn fonncn bann^nfcrc 5)?if5v3cnncr
:
4^8 In Epistolam ad Q^Fr,
ûiicttUinmx ûD atuicriôtien / (ufj c^\mc,(.im

infai:îi\i)dbcmf;fmt'r.xm. !5)a|;manDcmniiC&
nidn fa^cn nm,c/bn habc^bit fdbcrnmt vamx
vooHcn I [c. ferc Retp an/Dap jct)crmcunia.[: t) tctne f
ôtfje[^fcttf>urcnru^ral)n7Cnm§(ê!^Q33c(d)C^
tifci) âit i)0!lo iCtci)fcranfomen^f^5ro/iKntÛi)ir
inuMcpiic^ vitv) fxxx ^l^ ei)nc)t[^cvDivfr/L)a^^m
f:r ite6cv Syxx ©ctf(:t)c mrf a Mfitc& alletn mcl)r/
H(\cCilt ^cuf(1>c!if6rd)rcn/cl)rentnt) ttc6mfof= !•
Icn:)ctuf?cM<5cr 2(iifd)aft^crv^nD ^fufirjcrcfcrfcr^c
allc^ ^^p icntacu/ <rc?tii AC^cnclcft/ rctJCft v^nt>.
tf)UCfuValcDat. i.8. Augulii.An.4>>.
1 P E M L A T I N E. \\
TAmerfi/TiiCor ieli,mininiediibirem,rect-
hae cuiulqua hoitarione oiticii tui nie-
lani
moremciref tturu.' pi sfcrrim ciiinad corinuam.
taamdiligcnciam, paularima?tas quoqucmaru- i^
fior^prudendor accedatiTamcnpropter ami-
citiam C$ccQniimdlionem nolham pcruetcrem,
inrermittere no potui^quin ca^qua: moxfequen-
tur,nontamferiisadnortationibus &impcriolis
prxcepris, quam frarernis monirionibu^: k<. pre i
\
cibus recam agercm. Spcro ctiam teilia omnia
in bonam parrcm acceprunimjtibique adco per-
fuafurum e(Ie,hoc ame fieri^no tam vcdormicn-
rem te excitem:quam vt beneinchoato lauda- &
bili tuopropofito, 3«:n:renuo ad vcraf dodtrinas 3^
6c vircutis mccamcuifa, cc quodammodo exfbi-

mulem
GOMM. Nath. ChYTR>€I. ^Sf
iwulcm «Scconfirmcm. Aliqiioti(ishadccnus,mi
Corneli,ex homiuib. fide di^nis, non liue V olu-
pratecognoui,ccincxaminibuss:^progre(fioni-
bus Scholx veilrxpubhcis , (empcriatcrpiimos
f hiilIc,acproinde ctia munulcuhsillis excirandx
ftudioforum diligcmixa Magidiracu dcftinatisi

palam intociusca^tus Scholaliici confped:ucir«
cohoncftatum.Hocigicur dcinccpstorisviribui
tibiincontinuatione ll:udiorum,& cxercitatio-
^^ num tuaru erit agendum, vt quiiibet tahu rerum
nonplaneimperitusanimaducrrcre poflitjtshu
iufcemodihonorib.nonfuifTcindignij. Neq;ec-
iam cogitare debeSjforejVtdeincepsahquid vul-
gare,autiacommunemconfuetudinem cadcns
^f atcrcquiratur & cxfpcd;etur: fed omnes tuos
tampopulares, quamextcrosaliquidplanc cxi-
mium 6c fingulare a tc poftulaturos & ex{pe(fta-
turos eile.In ea n.vt par eft,funt fentcntia,cum in
impstrandis 6c confequcndis hifcc honorii pra:-
io miistantoperelaboraueris: tatotibictiamvehc-
mentius, in iis retinendis, confcruadis $c augcn-
diselleiaborandum. Namfipractcr omniumo-
pinione,quodDûsauertat,cuenirct,vcfincfin-
gulariahquohonore& gloriacxSchok ifta ve-
iff ftrainpatriamrcuertercrc,fummaprofcd:orc-
prehenfionem &: vitupcration5 cum ahqua quo-
<|aeignominia coniundiamvix poilcs cftugere,
Noftrin. tnaicuoli Siinuidi.ctia ininima qnaq;
labeculaad nos deformandu (k exagicadum lu-it
^ e conreti. Quocirca, nc quis iure dicere pollitjrc ti
biipii(Scrcb.tuisconfulcrenolaifIe,daqloopcra,
Hli 4
450 In Epistoiam ad Q^Fr.
vt tu^ pietatisjintegritaris & cruditionis nomine
ab omnib. magni nas & celebreris. Qupd ipfuni
co tibi crit faciiius, /i pefpctuo, Sc fine viia inter-
niiflionctibiimaginabere,DeumOpt:Max:qui
omnia^ctilintimacordisnoilripcnetraiiacernit,^
bmnia no/lra ditta &: furpiria audit, qucmq; ad-
eo vnum magisjquam pmnes homincstiinere,
Coicre& amare tcnemur,continuum fpedato-
fcm obferijatorem &
iudicem cfle omnium eo-
rum,qu2yelcog!tabis, veldiccs,veifacies. Dat. ^^f
j.CalSeptemb.
'
Eandem quoque pcnetotam imitari poteri-
mus, fi adoiefcens aliquis fludiofus aliquandiu
famaparum laudabiliin Academiisverfatus, e-
iufqucmacul^ eluenda^gratiainaiiamiam mif^ ' ^
fus,a vcteriprxceptore admonedusfit, vf dein-

ceps in omnib. officii fui partibus.omniumq; ad-
eo pr^ccptorum , condifcipulorum , dc aiiorum
bonorum virorum laude coiligcda fit diligentior
&accuratior.HuncveifimiIeminmodum. *%
Z^ bu numc^rmbtc [^crltcfec flabt Bp-
nonien, ^nt)tnt)tc wctt6cruf)mtc i)ci)t
@dnil t)afc(b(tfrtTd) mntf acfunban»
f omcn fcpcj!/ fcfcfe^ I)ab td) a\i$ ctiidm
bctncn<ân^frcunDfftd)cniMtb wcttkuffti(3cn6nc# ^^
fcnntd)tol)ncfuf!vnl) frcu&^crnommcn» 3tt?ct=
fc(c aud) ntd)t/ bu n)crt)cf! t)cr ^tclfcitt^cn lonD trcu*
^cittc^cn crtnncrunc^cn \)nb t)cnlianun$cn/ ^tc btr
l)ci)t)Ctorma(^/^nt)aud) ncu(td)furt)ctncm ai>=
^V4m\ tcincn Sltcrn/ MutûcrwaDtcn/ @ d)tt)a# 5
•
4crn vnt) frcuntjcn/ mb mm bmitfcm mtr atid)
COMM. NaTH. ChYTK/EI. J^fl
<in(^cI)orc([)a|?/ncd)<\arivcltn(\ci?cncffa)ti.3ivar
tvtc fcnt Mi 5U iriacbcuj inu X?cincr fitivclijcro;/
t)n& <Ulcr(ct; ivt l^cn tvcfcn ^cratl^cn / in\\> ii>ic ht:|f-
ttaû3ufcrbcr(^©ctt/ iMinDMrnadi ai;c(î)cinc

f cffcrn vnt) anbcrcautc kwt batnttcrjiunct ()abcf?/
'
t|tDtrnt4)tvnl'Cn>ii(l. ^^tl bcrl)a(bcn vonnctcii

fciin/ iHij} Dutnctncn fc hcriictcn vnt) n7anlâjt'n«
(jcncrtiaudxinnctDCi^ [cr.cuanfai)cft/V'nt) h\d)
5n bcf]cvn fittc\>n^ (^rcffcrm jf^ctj^ in Dclnc |lut>trcn
ointtfcn^cr(ict)cnurn(!<5ctt;cnc(I.Q3}ct5ut)crn>c<3en
tcinccltcrn^nD frcunD/jaiMcimchrti^c bit >'/v {c(*
UviKbhaî fc bcpctû^c bid) Dcdvâf; tiu \mt

fcld) cinm atifri(i)tta,cn mb ^nflrcfUci^c mnvdf
vnt) (rcti.Acn fict|5/Dctnc vcmc mipI>anDtunac i^nD
if ^nfici^tvtDcriural^lxiiKrcftcnnMlaniDcrcrlctttfln
intD 5Ct>cd)tnii^ bnn.^cn/ m
affc acnyid) abfd)af#
fcn mcac(t.3ffe tt»t(Did)abcr iciitacr acitmttnw*

(cu|ftt.3cr^^crmanniin(^ntd)tbcfd)rc'Crcn/fctircrn
mchr tntt frcunD(td)cr iâtfcr(i(t'Cr Q5u bci) Dfr
t>tc(
ao anl)a(tcn t)ap t>u a[( Dcin acmtitl) fcra, vnD (3Ci)an

/
cfcn t)al)tntt>cuDcf! /auff âe bn fo n)c( vcn Dctncn

pra:ceptoribus, a(âud)'ccnani)crnfurncj)tr:cn
fcutcn/^nt) cnid) bcincn Codifcipulis bafcibfif mc-
<^cit(^c(tcbti^nt) (^c(cbctn:)crt)cn.^va*(td^ wcn bcin
^S âttcr/.Oêtjmcn/^cttcrn/i-nb CttcjTc s^ruDcr/
acnn^c mt mtbcf antc (cutc ttcl)rc/ fc nûrbc man
i^cn t)tr aud) md)t^bcfont)crp iMii)im(3ct^cjtfid)!j
<rfcrt)crn»^liu abcr(: ^c tvc^c bcr f)Cr(id)c (Smv^tcr/
t)tc ftc aum t()Ct( Dcr(an<^f! bcbicnct âbc/ 5um t[)cif
i c cnxdj ncd) ^cutt^f? t(X(x,^ bct>tcncn:)r.)c t>u nid)tmtt
ctncm bcfbnt)crn (cbimt> rtjumauf ctncr fc rtam«
âffti^cn SSniucrfttatiu \)a\x^ (cmcn fof tcfryrour-
49^ I^ EpISTOLAM AD Q^ Fr.
ind)ttrcl mvc^rcnf onnc S0 l)ai/©oftiob/fo((^

ctne ^5c(C(5Ci dc^mb crc^cr i^sau^ imb v^cfc&lcclK/bap
cuc!> ciiic frommc ^cut nici)t ullcm <^xinftl} fmv
^'
fonbcrn Ctucf^ aflcn fict^ / i-nt) tn aUcrlcp tuacnbcu
ctr;'a0fHrnci)mci5 mt) bcfonbcr^ t>oi't cncl) crfor=
t^crn^nt) f.crccrtta fct;n. J^ncnt^tc^cn ab<x axid)!

tap a(lc bo-fHntb fctâbitcfcc icut îmcii ihx cud>
/
mitibncnin c(nccrci<3C jlrtcainint) ^<int>tfd:,a^t

^*
kacb^'>a(^t/cud)l)aifcn/tuDauftcud)aara.cnau^
ti^c 2iwi'un(\^c(''Cn.yt>amit nc ctn?a^/C0 fct) fo i^cxina,
c0 tt ollc/ crtv!ff()e mo(',c7 Mt' an n^&j au taMn
<ki$
fci;nmM)tc S?cmnad)i>u ânbcincfpctfcîiTt)

©c(cf)fct(t(5fcufo(cl)cincttcu{)cruhmbtc@d)aii>^
|)iafK^^<^^^5<^^ haF?/mc(c6crin(3anîraliafomcm ^f
<?,c bcr icutam a([cn Qioicf rcid^ffcn/ V)o bcqucm»
iicf}kiti)c$ 6cbarec^t>crailcr(:iCr(i(sf!/ loonft^cacn
a((cr(c5) ptcr ia()rinib iUutficnbcr aKcr f,c(crrc(?e

tft/inii) baitaud^ôn namrfoeincn l^êHcn lautin^t
mbcrflanaiôn ftd) c^btiva^ maanijinîmfih ^*^

lanbt (ôrcrvintb i^crncdmcnf an/ii^cn cincrcnrtvc^^
'
Dcvmtt freut) \mtf frofccfcn dafciOfc mtyfana,m

ot?crai-craud) mttiMirotUcnau.faciad)ct mi)anp
acp0cnmYtjifo ()CfIci^tacDic6 bcrt)?c<^criitta((cm
hm%'M^ hnbid:) nldna^cinfo(d) cincmfurnc(>= ^ f

tncn ! vnnt) iu^n tt^cacit hcriid)cr t\)ata\ ti^cifoc='
ântc 4cfcf)(cd)t nad) acbuln* ^jcmcli i^cr()a(tcfi/fon^

^crn âp Du and) m(t bcincm i^crftaiibt ft>cifd)Cit-
im^ tuact bcinc iôrcltcrn tokrtrcffcn mocncf?. ît^

ivci(c^ftd)aud)/o^n»tvcifi^c( ntd)tol)nfciicfunc^ 5*
t)Cf
GOMM. NaTII. CuYTRiÎ. 49^
QJorcitcvu/^^crfcnu-nD 'Xn-ubcvbuvct) .SuiCAe-

Vlnina.cu iniD hcnDcll fo hcd) kvfur ('onuiicn fci)n
tii abiv jU tVA bucl)cvn/fd)rcibfcbcm i>ui) |iu;'ircu
^ Vv^n Dc^ncn 'C;licvn(^cl)a[rcu btjlihafiu hid) 'ccaxlh-k

I)jn{d)atUH^fietîacn/ti;^&uauci)iut)icfcn;Dciucnt
ftanDciiUi;^ l-'Cfcnt)cre? auilndncfl/ Dicn^ciicbrse-
mcuc t)c;rtv vcnvantcn tn ihvcm îant nai)t [cicot*
ItclxinDcni etUHij? juuor-.u^cn. /ûDcm It^cncfe
^9 aucl)t5i.cfc^/ Daf ci^Dctneauhr[td)cnacfcf)[ec()f mio
mcln* nici^f imib t5cn ,5u^Mmncn?)cn/vnt) nod) vn=
t;cr?)icntcn niiniib vni) chr/fcnt>cvn Vtci mdn^ Wib
e;i>aitun,3 bcr nui^crianr^rt cvann-bcnen l)cvlia,fcif
5u thucn gu roc[d)cr man ntcl)t ivcntVter fTcif
fepe.
I y ann^cuDcn iinip/ aUS man m cvtvcv[n'u:i tnib cv(an=
auna t)crfe[in'(r.cn an-.icrccubct [nu.^S^cn auci) tcin
Q3artcr/^5rnt)Cv/Q3cticrn/inninbcrcix-rn)aubtcii
ni-^:}K> mit Div c^r mctn [)Cttcn/f cntcu fic jid) mit ily
temicî,'^cnruim*i[td>en5nj1ant>ta>-trnu>[a,cnuacn
^^ fa)]cn.vai[âtc0vmt^ticfc fad^fcidêincacicv^cm
|>?it/t**cmd)ta[[t)Cinthucn\niD [ajTcn mtttln-eit
tuvtrcittd:'Cn thatcn f^crnad) fc[tc i^^bercinijTim^^
'
mcn/ H^ |Tc c^ ckn Dafur haltentKrbcn / aiôb
aKctbvcarbeit/acfal^r vnt) nnibfcîc^fdf { : wcU
^ f d}cravk'tt fn\(i)taii(i)an Dic&a^cfanêt: ) vcrê»
Uii^môs^mb inm thnen n?ere anactven=
fcnft
t)ei'rocrDcm iâi-cn nu fic ftd) c^ fo faur mr=
tcn ia']fcn i iaf^ (t curem <]^fc&[ed)t fo etit l)cr[t=
d)cn nahmcti er[an<ên mo(i)tcn / anc inc[ ntchr
i^ foljm vidf fur auDcrn baljin ()cari>evtcn / Dag

454 In Epistolam ad Q^Fr.
jV^td^^cmeftcnna^men f^tnfuro andjtn eurcm
i^cfd)kd)t ijabmmt) btâltcnmcc^ct ©umufl
md) ntdHaHctn ^^cbcncfcn /it?tc û nul^r Dcn (cut«
unl(^ftib\i bcp cud) ^tfaiicffcn ^mna, tl;uc(T/ fon=
t>crn t)u tnuf! aucJ) auff btc/fo ad^tc init) anbcrpn?o ^
fcpn/ ^nb aucf) m ûf omtttctcn ^cttcn fctn tvcrbcn/
ti^fali ^cbcncfcit. ^nb iDtrb $tvar ^cr nad)f om-
•
(tn^cn^ V'rtt)Ci(anfi*t(l)tt$cr i>n tvar[)afftt^cr fct)n/
tnn bcmc^ tittt fctnctn ?Ro;t)t^nD Iâî^crc^tfftct

fci;n fan. Snt)t(ic[) fo(tu M^cnd) ina(X)thabmi 6 ^
ta^ t)\i ttid)tbirallctn cl)r^nt)rul)mb aucrlait^cn

l)Cr,ercnfoEcf!»^nt) mt>nja aifo geftnttct mvciif
fo^turDcflt)U t)0(i)and) t)tgfa(b'mcf)t ma^^tfam
mi) itad)(cpt(5 fet;n/ auma^('c)tcn?ct( t)n bc\)t> in
tdncm?8attcr(anD \>nb anbcif tiôfoctnc ijrojfc 'f
I)ofnuna iôn t)tr crrcfiiCt Ijafii fonbcrn ob<^cmcitc^

tul/m \?nt) cbrcn fo((!uaud) Mn (^c4c^ ©cfd)(cd)t
a((ct)cinc ^(ut^t)crtvanDtcn ^nt) S^cimt)ct()ct(«
f)afftt3mad;cn/jat)tcfc(()t(5caud)anDctnc^nbt^*
rcûtd)fommcn <^c(an^cn(ajTcn/ ^ci) tvcld)cm i*
bu aud) t)id) mi ijafi ftlr 5ufci)cn t>af, c^ mtt bct=
/
ncr 'DJad>(cJ3i(3fctt ttic^t tae 3(nfc^cn âbc/ ai^

bu nid)t aKcinbid) fc(bcr ^crfcumct/ ^nt)
i)Cttcft
i)cr$Mr(ofct/ fonDcrnaud) t)Cinc grctn()t>citic^t^

©utc^ ^ca,onnct ©tcfc^ a((câbcr fa,^ id) nidjti^
tii) au|t)Cincm @d)(aaf aucrfi^ccfcn / fonbcrnn
i)tc(tnc()r in bctnctn t\)o(an(5cfan$cncm (6b(icficm
iauff t)ic& aupcrcfcn *cnt> bcffcnbi^ auer[)a(tctt*
S)anntt)ap M
bif an()cro a,ttl)an [)af!/t)a0 tt)irt?u
m^ ^crnad) t()ucn/tap ncm(id) jcbcrman Dcincn 5 o
§(ct|§/ 9Vtct)t<rnI;cttimt)i)it^raffffc{)cn 55}anbc(
tobctt
COMM. NaTH. CHYTRyKl, 49^
lobmmciy. 3tbcri)(Civci(tc(>ûf) furanbcriurcf-
iid) Cicb I}abc / fo rooUcid) and) miiiâiS bn t)ir ct*
ncn furtrcfKidKU nal)mcn / rul^m iob ^nb chr cr-^
nwcn mL%cji ?lBictt>o[ic[)iâuc&bafur()a(rc/
7 t)ica>ci(bu bifvanfâ-o fov>ic(5c(crrc (cut (\il)oxttf
foîc(c|iurcr ©cribcnrcii 5urcb(cfcrt [)alT/ aucfe ju
l)dncmQ3crfânb ^nl) \iti^ fo cinc (?cri(ê i^bun^
l)imuf ommmt(l:t>a^ b\x rc$(tcf) i?ont)irfclb)!/obiT
. jcmanb£Jcrinncrun^/aufiâ((crbcjTcmcrcfcni?n^
^ ° vcrf?c()cn tvcrDc(?/tt?a^ Dir ju t)ctmm (ob ^*)nD ûrcu
nal;mcni)icn(?(tc{) ûDfrtrbcrdc^ fci)n mo^c/îbcr
bcnnod) btctvcil mtct^ Dintcfr/Da^ bn iu Ddncii
brtcfcn mtr mir/ i)nt) tcf) tn bcn mctncn mir Dtr ac^
. (^cntDcrrt\srct)c / fo fan id) in mcinc fcta*cibc nid)e
' f tt)o(( map l)a(rcn. jc (cn^crjtucfc Dctnc bricfc fa)nf
t)c(?ocincn(iiro(Tcrn^cfa((cnid)Daran()abc. 3unt
fc(jrcntt?i(tc()auci) DicfciDaumaCkr iTct|tt5(Tcn(^c-
bcrcn mb hcc^tnt [jabcnibafy bu ( \tvic Dtc (ûrctt
pocrcu ^nt) comct)icu @pic(cr r()ucn pf(c^cn:)
*® tut)icfcm(cf?rcnm(>r bctnci^rcifcnaf vnt)(?ut)trcn^
âufi furftcl)ri(^^nD ficiî^ fcpcJT/auff bap alfo tic*
fc0jîinftcta()r/ ivc(d)Ci!?t)umtrbcm Studio Artis
Politic2& lurisprudentia- ÛJUbrmaCU (^Cbcn»
cfc(l/(^(ctd) ai^ 5cr funffrc Adus cincr mircu Co.
a S mcdi iân^ ^n(?rcf(td) tnt> t)urd)duji^ (obttûrDic;
moc^ccrfunDcn mxhcn. 56c(d)c^ Dtd) Mn auc&
t)c|To (cid)rcranfomcntt>irt)/ tt?cnDuDirrccf)r cr)n*
bi(Dcu tt)ir(t/Dap td) at^ bcin a(rcr Pro-ccpror/v nb
^
t)au aud) t)cinc (tcbc ©rcrn: [tt>c(d)cn M aHcm/
50 it>Kbtl(td)alICjCit(icbci'/ DauuadcnauDcru^cfct*?
4^^ In Epistolam ad Q^Fit..
fqn it)oUcn:) aHcjctt v^mb imt) fccp btr fcint/

(u3 !)afi
iniD atiff aKc tcincrct)ca/ i>nnb tlâten mn fdmi /
iniD crnfl (ûtc aci)mn<3 gcbcn. (Sti>j bitt tc§

noc()tniûtcr(cJ^/ M^ tu hid) in bcn ^ct|]cu (mv ,
^crn/ lHn;fol)ti?t5C (^cl)rencfi()c.[furfci}ci1/intnt)fo f

t)u i^)tlt / 5ap tc!)inD allc bic beincn a;cfuni:)tfet}cn/
bal^4)uaua)aitftDcincci5rtc$cfunDthctt(ûteiMit>
pcipt<^cad)tuncî}Ct)C|l/ V /i L E.
^^'
I D E ^V L AT I N E:
ccleberrimam vrSem & Academiam Bo-
IN
noniealem ialnu iam & incokiaiem re perue-
ni{ie,iican cxtiiis iiceris luculfnnlliirie aliciuo- i
f
ties icripcisj noniioe rmgulciri volupute cogno-

ui:Itactiimplancmihiper(Liacico,teadmonicio-
r.um muitiplicium, qaas cum l-xpeante, tum et-
ia'niti!ieriiamaccinclusexparentibusxognatis,
alrinibus , amicis, & inter eos ex mc qao<]ue au- 2»
diuiflJ,accurateadhucmcmo.emciIc.Sanequo-
uiquc iampriden) m
Academia ^>7ittcbe:genli,
fiimiam iicentiam vfurpando , prolaplas iis^
quantoquc opere pairem 6<c matrem multoi-
que adeo bonos oftcadcris, non ignoras. lam 27
iocusillc tam celebris aliam vicam,aIios morcsy ,
aiiam diiigenter diiccndi & proiiciendi ratio-

•Bem a ce poRaiar. Si igitur parcntes &: amicos,-
imo fi ceiptum araas, da; operam j v: aoua hac vi-

Vi i^
CoMW. Natii. ClIYTRyir.
^9J
ixinnoccnria, &:in ftudiisaniduitatc priorcs il-
las, hquxfunr, di(Io]utionis&: nt^li^cnrixroa-
cuhis prorius tjueas cluer« ik abolcrc. <ûa iri
partc iam non hortationc, fcd precibus tccum

patcrnis ago cotum vc animnm,curam. coîra-
j
rioncmcjue tuam ponas in pra-cepcoium &

commilvtonum ruorum omnium laudc vndi-
quc colligcnda. Quv.d U in mcdiocri rancinn
ilacu icrmonis ac prxdicacionis rcs pacns , oa-
rruorum, &fratrumcuorum nariimaiorum cf-
rct,nihiIabsrcexi!niu,nihiIpr^rcraliorumcon-
ruecudincm poitularerur. Nunc vcro proprcr
earumrcrum, inqujbas illi partim vcrfiri (luir,
partimadhucveriantur, (plendorem oc magni-
T [ud!nem,ni(i fummam,ex iftar^m cclcbri Aca-
demia aflequeris recum in patnarn
, & vna'
reportas vixviderislummam virupcacionem
,
poile vicare. £a vertrxfamilias rario & condi-

docfl:, vcomnesboni cumfjucpnc, rumetiani
® omnema vobisdiiigenriam, virtuntque exccl-
lcntiam poftulent Sc expe^cnt: oirnes autcm
mali 6c improbi , quod cum iis beilum quo-
dammodo fuiccpifcis implacabilc & leir.pitcr-
num vos oderint &: vcl nunima rc ?n c^rpcrt-
, ,
T diim reprchendcndiimqueconLeriticiIe videan-

tur. Quare quoniam ciu:modi Theatriim
totius Itahar diiigfenti.r & induftriie ditum
efc tiias , h-equen.tia cciebe.rrimum , ^plcri-
dore & commodi:atc fl:ru(ftnra? anTipHfli-
o mum , doclrinaj variauimqueartiuin 6: clifci-
4^8 In Epistolam ad Qi Ffi.
plinarum rciendacrudid/llmum , nanira aurcm
ita leronans, vtin Germaniamvfque (ignificati-
ones vocefque vel plaufus vel exploiionisindi-
ccs refcrantur: contcnde quaelo atquc elabora, -^
nonmodo vt familix tux gloria &c rebuspra:- f

clarc geflis dignus fuifle:fcd etiam vc illa omnia
tua eruditione dc virtute fuperafTe videarc.
Et
quoniadiuinaprocul dubio prouidcntiafadtum
cftjvt maioribus^patruis&fratribustuiscodifio -^
viuedibellica^tibi verotogataobtingcret,fifra- ^*
trum , patruoru&maioriituorumparshemini
cedit fac vttuaquoquecxteros vincat.Simul&:
illud cogita: veflram famiiiam non de reliqua
& fpcrara tantum gloria iam laborare : fed dc .
parcadimicare,qu:uquidem nontamcxpetenda if i
, quam deinceps tuenda cft.

iliifuit Acfi pa-
renti ,
patrtiis 3c fratribus tuis quicqnam ciTcc
ite {eparatuminihil amplius deliderarent hoc
fl;atu,quiip(is iampartus ell. Nuncverores iic ,j ,
fcliabet,vcni(iomniatuadiCi:a atque fadra illo- 2.9

rum rebus poftbac rcfpondeant ; illi tantis fliis
laboribiis , tancilque pericuiis , quorum fru6lus
ad te quoque peidnet , nihilic confecutos pu-
tent, Qupd fi illi , vt amplillimum nomen fauii- _,
lia vefjra confequerctur , tam ftrcnue labora- if

runt ccTte tu quoqjjVC id retineie pollic,prjecer
:
cxz'^*'--'iS claborabis.Non vtcdum

eiltibi hisfolis
txifdmadonibus ac iudiciis^qui ifticiunt , homi-
ntim,(ediiscdam,qui &in pra-fcndahic funr,
&:adomncmpoitericatem luntfiituri. C>uan- 50
gaam horum cric vcriusiudicium, inuidii 5;
odio
toMM. Nath. Chttr.^1. 4^^
bdiolibcratum.DcniqucillLidcciam debcs cogi-
tare,nonrctibifoligloriamqua'rerc (quodii <*{-
fcr,tamen non negligeres , ptarfci tim cum fpem
&expect^tionemdere amplillimam inpatria<Sc
y aIibiconcit.jrc voluiires:) icd ca tibl comunican-
daeft cum tota familia,cum omnibus cognatis^
& cignat imo ctiam tuis Sc illorum liberib pro-
is ,
denda,quain partc cauendum cft,ne,(i negligen-

nonlbluiHtibiparum confuluilfe, (ed
tiorfueris
io ctiam tuis nonfatisbenc voluille videiris. Atquc
ba^cnonco dicuntur,vt te admonitio ha?c mca
dormientem excitadc jfed potiUs vt (pontc laiida-
bilitcrcurrcntcmincicalle vide^tur.F.iCies cninl
pcrpetuo,quq fecifti,vt omncs tiiam diligentiarn,
t- lobrietate,induftriam,innocetiamq',Iaudcnt.Sed
nic quaedam tcnec, proptcr cgrcgiumamorcm
infinita in te auiditas laudis dc glorix. Quaquam
illud exiftimo,cum ha(5kenus tot viros dodtos au-
diaeris,tot bonos au(5bores ipfe priuaro ftiidio e-
uolueris : cum item ad tuum fummum ingcniunl
tanta 8c tam allidua accefleritexercitatio : hihil
cilequodad laudem &:bonam exiftimationcm
iattineat, quodtunonoptimeperfpicias , &tibi
non fine cuiufcjuam indicio in mentem vcniat

quotidie.Sedcgo.quidiatuasliteraslcgo, teau-
^ dirc,&qui cumadte{cribo,coramtecumlo(jui
videor.idcirco&tua prolixifHma quaq; epiftola
maximedelcdor, &: ipfcin fcribendo larpe fum
prGlixior.Illndtead cxtremu&: oro&obtcftoty
vtcanquam Poet;£boni,&:a(ftorcs induftrii Co^
^^ lcnt,fic tu prarfcrtim in poflrcma hac pcregri-
li
,
ÔO In EPIStOLAM AD Q^FK. »
natione Sc concliifione curriculi ftudiorum tuo

r umdiligcciirimus 6c accurarifiim^ /is>vt quintus
hic annus ftudioarfisPoliticar&Iurilprudentise
ateimpenliiSiranquam quintus a(5bu5,perFfdi{^
fimus&:laudedigniilimu*.fuifle videatur. Idfa-
cilimecon<cqneris,fimeve ercmpr^ceptorcm»
jiecnon cinfiimos parences tuos(quibu5 fem-
per,vt par cft , vnis magis quam vniuerfis plscerc
voluifti] tecum (emper eiVc putabis,& omnib. iis
rebus,quas velferio VGliocoiedices & faciesjn-
te'e)re.ReIiquumeft,vtteorem,vtinregionibus
cam calidis & vinorum iupra modnmfer-
iftis j
ucnrium vfu.fi medctuos omnes valcre vis va- ,
leriidinituxquamdiligentiirimeconfuias.Val-.
Ettantum quidemde infigni& interomnej
Ciccronianasfaciieprimaria tpiftola.Vtauienl
docbrinx & prsecepta faluberrima,&cxerciria
(lyli.minime.vt fpero, conrcmnenda,qua:in ex-
planationeeiusproponerelumuscon3ri,quam*
plurimisprofint,& ad viam 'audabiiiterrrnns-
rerantur,faxitis cuiusgloriu potiilimuminlef-
uire debcnc ftadia & excrcitationes noftrac,-
Devs opt : MAx: vnus ineircnti3,& rr^nusia
perfonis, cu: fit hoaor & mairftas in fe*
cuK,rLiKi Gniniiiu:u;tcrnira-
tem.
I NDEX
'
v1
LECTORI BENI*
V O L O. S.
|/^g| nmjumfimHs^tyfothetis nofirk in aliii

ttiiirn colltgendis 'verpmtihus , (^ fro-
ferantibus^fatis eos conuenire exiflinfahxmus,
Verum pcfiek deceftiy Crimfrediti Jkmus; nt
hoc eêmfUr^quAk dlioûin prêflare potuijfe^
mns^tihi daremtis. Errata itaque cmniapafun%
eccurre?itia non nohis.non autori V. clari()>',de^
funBo\(edpUeris malis exfcrtptortbus , trnpu-
tato^ Indtcempotijitmiiinfludioflfrum grati^
Hm confedmtts adiecimus\tn quo quidpr^fli

,
-
terimus im iudiciv Ithenter pcrrntttimus;

,
SiyijKodvolumus^ddflcutiflimtts^ non conatu^

ttm , non mohfttarum ^pro communi 'vtilttate
fufceptarumêir per Dei nos guhernantis gra^

tumporro fuflipiendarum , vnquam poenttc^
itto Vale,
li jf
.
COMMEiNTARlI IN E-
PISTOLAM TVLLIIM.
Cic. ad Quindum Fra-
trcm,
INDEX RERVM E T VER.

B O R V M A C C V R A- ;
iLrimus.
Ag 4 memnpn decem Nek^

florasopt<vtJ, 351
2^^^S in officio rett- ctKsiôTrigvv COfigrttit epf^
^fe^fe-¥ nendns i%j, ftolts. 3«

A^^habtu fgillnm vxari t/4ldH4 ^JA€anmim 7*
permtttens notatnr, eim epiftoU Gr» ibtd,
nd dno fummA cai^tm
9y4edilit(Hm,<fmd^ô i omnia eptftolarumê
dddttif^s , <tdtli6, ihtd, nera refrrrt pojfe pft-
Aemgma tptfioUm figni tat. II
ficans 7. an^ffmJitzi Alexander SeHirtii Im^
^fitd. ; dalUstn epfio' perator. 1S4
lislocHS 5f AUxandsr %^<^gmu
Artftohttli hftortAm
%/ijrican iperpdi io(i, adnlatorte jcnptam
tmm^nc^ » harbiiri, infitfmen îectt, 118.
thtd. Htimen lliada ajfi-
dne
. )
/ 2\f
iue Wf/. 176. eitis de ^mphitheatrum Pom^
Vtîgalib. exigendts pett, /^6S
UHdAhiits fimentta. Antfgonivex, 371
v^mtfiheni4 memora"
btle^ ii8
Alphon[Hi reXiOptmos Antontw metuimauult,
itbrof^confiiiartos mU' ûam amari. 1
1
tosdfXft, 17^ Antomntu ^ttM Imp.

^mabtlis iS^^.i^jO 388
tAmare^fltiS qH^m dt^
bgere, 16^9
Amtciii ijHomodo ad-

, Apophtegmata qmd,\6*
monendm. \ ^ t.ami^ in eptjlolis, 3 f
ci verp fifficium, 188.
6",
1 1 o fmulati^
. 1 1
r«»j î^/tfr^ ^ turba^ "^TtfyfjiVt-^^wt.^quid^ 13^

to mari comparatto Apparttors \j6
10 ^.ab adptlatorttpu. Appartttonei y aujfaHtr-
dtfcernendi. 1 f 8. o^
mnium communta, a^mfoaY^y^toL^multas ami"»
citioi dtjfiflutt, 4<J
Amor abfintis perfom. AqtiJ^tformofa. 40
anâtAy tmpatienttjft- Artemon eptdolarum A
m^f/i, 71 riflotclii celle^lor, 40-
Amphiaratu ejfe quam
vtderi honpu volmt» eienrxtrî, I S
.^4 ,
prouinciaUutilft'
Annultufignatorim 171. maôpHlettJfima, i^ 4 •
.%ccHrat€ cufiodttn- corruptrix, i]6.ron
dm, \%6 vid Jlfjed t*i ea contt^
Annale^ ixp ner.terztxtfie Uuda-^
l N 3 E X.
iite. i8(j BenemerituplurinM de^^
Jjâm iHXHykfymoll^. hentur, 54^
AJtnm (Jumanm, %x^ Bâs d cehat^ duo co^flliQ^
^thenodorm Cdfarts ejfecomraria, 441
AugHflij>rt.€ejftor, 4. i ^ Bis quotidie Jaturum fl'
emjdem memorabtlis eriy ^ noûnunûa
adynomtio^yro tracun Joltim iacere , Italica^
dia cohihefida, tbid. rum ^Sj-âcuJanarte
jitramentHmfcriftoriiiy fênfarum deltcijt,^ i f
1 s^fyp^g^^ph cum.ih. 'Boniy (^ ingentofifactle
AuartttA tx D, Beirtfhar excandejcunt, 40^
do. 157 Bjfjiiis, 5 ^ n^Jalterit 2>«i-
Auari ad ntmicitiam ini- uidict tôtii exjirejfi
donei. 109. pojfeffor. ihid^

A/iguflm Fmp. leEl^) afli^ C
xtf4 Ager catifii audir CAdmusprimm ex
Uit, 281 Phcen-cia httera^ iti>^
AtigufiiniNiphi Suejfa;' Graciam p^rtajfejer^
nt phjhfophi ad qua tur, X i
flioneaCaTolo\,Imp. (fdfiiit color, lii

datamrefponflo.559 Call/graphum tfuendAnf!
AHrelianm^ imp. reUor D, Bîjiliminjhutt 6
militidi, iit Cfiiumnt£\ .îo o, ejuihm
d^jQfMfUKOi, 7 ij^fdtetur.i4fi,calum ,
B tiiatores coercedi. 338

BArkarif verhi^ r« , C^hyfk Sijamni injuflo
arc/in^ y pTdfertim iudicipeîtemdetraxit
nccejfitzite vygete.per- 281.
0ipea^ccHitij,m!4r, yj Cardiy,f?y.p. deregni
Bellum, $j% gubeYnftione quA-
D e X.
fiie. 559 CoyScientiit, ^ 1^9*4 *c>
tatôCHlis e:pe) «m • ,.
Ccrtumt» amnti <ren cro- Coniolaiio, 8f

I*' SS Cenjiantta, iCi
Cburt^ : itHs prapiratio Conlnlatttd .75 ,vrhahH4,
1 6. IR^te^-shnJiifthid. ibid,
perg^menti» ly. pelli- CoMtKtio.tbij contende^
cea. 2.6 y^» 74
Char-ppm. i8l Coiiunentia cnt factlts
Chmenfum Vtterartim i^CfObteEia, tbtd»
tiota. §).ntfn?ctMîydtf Qcn fimtliti. ^ * 5. con"

ficuhai. thid.fcrtpth-' ttiJniiioft bf/i iidjtmi-
ra , ^ mcdw a poJ\ ro /es, tbid^
(^ Ehao dticreât.. Corttim iCCordtibinJe

tbtd. Vf dn? tbid,
Cicero 6 ^ .ûomfdo trt /-

. Credi re ^n/liômnii.i 6 y
49« ctcervnii
tandpttf. Crecitnat.;Ki 'jtitb, 209
cognome^vnde 6 S-Q^ Qrtdidlittiy %,iw a, i8(>
QfceronafHrairatun ctefphonj/to mf^âSpar

dli4* ô6 tauPae.eHiî^. zt
Cicergentis lûmint^. 6 f Qtino atnii S^mnitum-
(odtcttli. ^ o rcptidtat. 187
Ccelo dtiapfw^ 1 5 1 zurtofitiViK 1 8 5"
(ohors» 16% Cjnea,' yB^mam regum

Colonidt* 7S tjYbem cjfe dxtt.
(hlftmna dtôe ajtti^fi^/fi-
mdt, incjHthweUmen-
ta rerumcilefliHiQn'
Qyrm
»0Rex, Perjarum
1
'
fpeoiaftt'jt'.in Sj/na^tC'
fte lofepho y altcram i74'

fxtttfjfe. 15 /« 4
6
t N D E X.
DEwprafsm. 130. tm. 74

K£tp/:ioyya9Hf, 4S, SpiflolaanperH^fcrtben
Dialogw^ 4© ^4. 6^
Pi^logt SpifioU cognati EptflqU Cicad Q^â^
47- <»^ eptflolis dtjfe- trtm omniHm altaYH
rentta,^ 48 pr,tnceps. i. tjHando
Diêrta $ ^ fuomodo tu fcrtpta, f 8,
EtHioc"
in eptflolavtendfim, Ci*fio,iht, moralis, ô .
^4rrfij ^« (To. 6^1.
f> 'ffidemia nimia, 1 8f argttmehtHm ihtd,

Dtligemia nimia, 1 8f i^nalyfis, 65
'DUtgeremtnw fftam a^ EptftoU , Littera etiam
mare, 169 vocantnr \, etHs ap-
Diogenes. lu.eimdeaH- pelUtione omncs Ut"
TO rejponpo tbid, ab ler^ cominentHr, z»
adoiefccnte , cnm de nomen grdCMmyihid,
ira cohibenda dijfit- mnnertd locofipe al"
teret , infaciemper^ teri mtttitur ^.tdeocfj
cuJJhs, 445. ele(ranti & ornatn ejjc
dehot, 40. pnlchre

/i^î^, 1 (^ eleganter fcrtfta^
DomtnorHm ergaferuot optimay ^
pHicherri-
pfficiHm, ^4- ma<iHanam}ij, hre-^
/tofiSdKioL . <hi)fOM\ieL vi-^ uis, 3 < :. mediocris

tanda, 187 hencHoientid fignrfi^
cattOy verbif fimplici'
»79 hm conftans , ejf^ de-
yji>pOA)?^Hi« l8<r het, 31. generafiue

1 ,
tj/pi.xxv.j,mMltn,Û£ ineffi deffcnr, exfen

^tcadirta reHo<:atj. tentta Qceronts, 41""
II. (jHtd^ 5. ^ <^9. <f/- Spijiola colloqmum tnter
fentiales paria, 18. abfent&i îj.adLrdt^
caHJfi tnflrHmetal&s, fentes ^6, honcfliac

2f, i*KpulfitA caufli erHdittDialogt alterit
necefttas, xi. »fcf7<<* p<irs. 4- 40
48 ^ ,dijfereti(£.i s .La (ihSp'!iolis dffputnttonei^
coHica, Atttcdty^fiati' (j dtfflctl&s c^Hdfltonei
fdt.tb.0 jeef,pr*igmati ^Demetrtw remoucf.

Ci^cttti exemplii, i^,mc l\,fecH4 Apofôlt. ihi,
ra/cs,vidiK^, 1 . negoti^ Artftotetufuperea re
4i!eS.ihid.-7rpotyueLTiyctJf. tudtcium.thtd ^fe^.
Laeonicarum tria ex- ahenumyVt arti^pr^-'
erytpla, i
f, honoraridty ceptatradac 3;
laureatdi, \6, aduen- fTTBUVfcWCOj.
tAtori£. k 7 matuttttif
antemeridtan<t , po-
weridfan<e , vejperti-
n<e. tbid.folHta^ Itgata,
ihtd.tnteriory fiue ex-
tremapars, 10. imA-
gOy(S^^terpres animi
jî.indextndoihi tn-
ffenit. 47. jaon ertihe-
fcit,^6,chara^ter,4fj^, Extflimatioyfro A«p^<r^ JJ^
^,fe^, compofitto, 4 1 dfitmAtione, ludtctc^.
prcprtetas.J^^^^j.verha 475
alata. 1 4. nimtupro- cxifttmatin hctêjla con-m.
Itxitoi, ^\. quattior fruandA^:S iffcrU
r N D E X.
relinûend^K 84 FrH^tidacerhi, 57
Fxpdart ^Hid,f 14 \ Ftirta. J38.
Exptlatar. 141 Sur^tmgiiffcm. iô
GAlliîmt»ane4^l?ar^
ynri. o tf I
Fdma, 70. viyes0C' ®cricl}v0fticd)f. 74

ûmt eundo. vsloei' Cjtlbirti cognati leptda
iati^ exemplnjbtdtm narratiuncHca dfpar^

feejêptfiol^ ejtt^tmuis torio ^procorports vi-^
fidetiter cnnUfH , ^ tioyfotêndo. 389

numiosfkf* ceteritate Glorifi. 8 (3. £^Hrd?J^jo.^
vtvcit, 8 f .h&Kefia,acr yr^^. CiHs incretnen-
furate conferttasd^t. ttim, ibid^
84.241 GltmphiHs^ ^9t

Fjfcss. 177 Cfnomt.^ 3 .4^ epifhtis a-^
tiena. j 4
FtgttrA m cptfioli6f(iHC(i»_
44 fi/ftis proprttnm, 3ff
Flanellator&s annon£. G^îtcsifidei^ tij

Gractzeteres, ii\f
fortfsna, 1,00.46 ^,eh^ Gratitudo, 53^
vanitiiiîo êx Eth- ©rctt ly^
niccrfimfrpeyfiitime,, Gnhcriiator^. 104
ibid^ G^bernarey GncumM
Eriderici ImpuVox, 114 der^.
Ftonsfkpifh-ne memits^r ©meaBct?/I)ar(cf?raff

KjJ.
Hadri^
Jmp Uciihilita^. 45! '
H Indimorem vJitatHm le^

gendi Gf /crthefidi,
HAdrUnw Imptrar pro wu^ch/o hahent^

tmer
tor feruHm 18
Stn, Romanosamkf*' fnfolens itjf/frjtif, 4;^
Umev.erherareikljlt, Inttidta vittHmpLhifa*
i:f 5 . agre vÛt ho ^/- miliare. 214
nes tenuet tmpediri^ hhannes Gtttenhergitts
ne ad fi vemrent^ Argenttnfnfs artenj^
excudendi Ithros tft^
uenity^ iJôgftuti^
exercHit» z*j
Htfpamt i^man^yffAr" lohannes Trtthemin^ d$
bari. io6 pfalterto U>*iHidi4 no-^
Hijioria, i ^ j. eiw vttli- ti^canfcripto. ^j"
ta4, thtd. tt amica ve* Iracftndia, 4^.411,41,^^

rtttii, 27 f ^fetj^Jifcn ah tra^
Htflonci ojficiHm, 1 8 >J 410.41:^
^^S.qtiid?
Homo dtmnHf, x ) i morsd, 418. ^fe<;f,
Horatitn ^vtrttm primns remedfo..417. dei-i-
^tii sptflolam ver^ym natiunis exempla ii%.
fcrtpfit, ly Gotif rfjjji, ^ A(im-T
HoJiiHm litteris , tim^ fio Imp^rdiore. 41 8«
fore heHtparcendHmp Senec£ locw de ea^
454, vttan4(^y ca^'»^

JiHmilU , Cic, demijftit, pefctnda 44 j: . modk
fi^'- 44 i
l Ir/ifctqfiinefcii vtrnon,
eff, 4 1 91
TMperiftm^ 57^ lH.diciti7n hQmi}\nm ho^.

,
l N I^ E X,
9efiHmconferftakdffy LexCenforia, jgj
^ccurate^tuendHm, Lthrtas, i-i. ififinm
*4'» fffAlutf)f«mmum,tbi
K a lieentta differu 1 7 i
Librarii vndel ^ 3
K 3C(f (1111113,430.44^ Lictnim de phtlo/ophta

fudicat* 4 1 •)
LtSior.ij^. vnde^ ettu

infinH6ytbtd$n offc'9
T j^bor. yx, mo/efiia ten^ndtu. 187. id^.
•^^ vocatHrykcf^âdif^
fert, tbtd, eitu tncun-. Lieutenant, 1^0
ditaSyVttUta^, Su^ Limenarcha^ Mjuivo^v-
A«?, 5^9
LaboremvniHs velplu^ LingHaJubricuminfirtt^
rtfim annorum non mentHm 424, eam
ferre^ antmiinfirmi cogttiittonthtts animi
efi. 8^ exprimendis f^fiiii^,
Latrocinia coercenda, entem habtreoportet

II.
Laz^<*rus Schtsuendhu Liitera,Littera. ^tfidî^.

amntupltc^ amiciti* ab epijlolt^sSjferen^.
06 effi dixtt 217 tia,ibid,earum appeU
LegMt^ I ô latione omnis generU^
Lenitas 1^4 eptfiol^ conrrnentur,
|
Jêonif X, Pent. ^€cix, ib:d, non d^bentefft

morcs, Z64 infitte deformes » va^'
Lintitudo, 419 ctllantes, s.wyxy^^^ '^^
Lentuhvnde ditli. 6")* lepida^rtfpi dfg^ti. tbi,
Liewtas.. 4 ; ^ . acerbttati earum vfns dtluuio

praponittir, 437 antiquior^ 2j
Liiteras
i
; N D E X,
JLtftera^ veterHm ami" lum prx cfteris com*
cornm, ojfenJi->nfaU- plctlaiur maxtme,
fjHn tnteruentente a- tbtd,ipjius vittafactl"
pertre.veiptihtice pro» Ime conjptctunrur *

ferreifa^fitn illiberH' i^^.autoraus, <fuibu4
le, S^ conjeruetur modtf ,
titremrum/ffgmatM c<- 141 ,peccat in exiclît,

pftibm ferHornm de- C^ defcclu. 1 f o wcon^
lonfjsimprejfi ff Jh4 n tta ^ leuttate fti-
Liiterarum tra eafn4 htlturptus. 1 y i.tjHth,
aduerfi, y f
ztttu perjape lahoret*
Locupietea , njtiipojfidtnt if i.feuentinte in iurc
Uttfundi^, locf dtcedo adhiberedsbet
M i~j%,^f€Ci, alitsmu-'
MAg^ftratus.aHHH- êra commmere dc"
pu y
perpefHiis, het, iô
S ^,vter Altertpratftet, Âa .propria culp a ac^
ihtd.cji-fdjpeCt^re de- ejmfitAy moUJitJJime
Ifir.-fL. 333. 'Cf fi^^.CU' feruntur, %6
tafiilicitudQ.ex Sene- Aiaêaudire, 80
CUy \oo.eo fiftans^mti AdaUuolentia. 47 f
V rmramtî-s ^notgnauas Alanctptum, 1 5 f ,nofifif
l »
I ,cUmens^ manfife- veteranum thid, ^.
ius }%<^,compurutur fcq,
imtbvis k PUtoney J\4arct*yS prdnomen Ci-
i \ . Ojjictum elegAn- ceroniiyVnde, 64
it ftmdttudtne tilu- ^Jiiâturum, r/iat ur*ire,
firatHr, i ii.neoltpe-
tt^m (j fecunttiitm
, Maufoli frpulchrum,
vttare debet , 115. 198
ûodnam Jpeâcu- Ûlioehtts amtcui Pi-
I 'l^ I> E X.
riclU, i8o guUres, f j»<« c*cer^Hk
excogiint£t vti/ef m-
fiioyiôii;, ihid.
AimtfteY hdfipu. 1 8 8 ^-. T^Hntiw^tubellariHs.j o
tHi offctam, ibtd, proyenHnctM, tbd:
S)?tf f)od)flt:m ^crmu^
m- 74
iMttioTerefstUnm, i6^
AiomHs, 106
i^S^tonopGli, ^5(5"
AMieres vtrUiracanH- O^BtreUatift i ehtre*

ores. 45 (J*
kJMHnern corrffptoria, Obf^ffa rej viarHfH, f \
OoiP Cdnijftme kientii?{

i^^LHtnmfs hri jtff^fi" ti'r, Xiîu^
tffdf no mt^tdtHr. 2 ^Li O-ynthmirhf. 2<?S
tSîutt ronfU^r?,
Myforum vlxintm, ^^c Opts. 74cC5*,A^
^
Oiilioo 'jfiK
K Opiimat&^ 3 47
/ftioni cuilibetfttM
zirttti 1 1 y-vitiHm
ihrd^
NerejfitHdc. 105? PAlmarmmfoli^ toe%
i^lecei^.tM Phcsnices im- chartiz ohm', x ^
ffiih vt littera^ txco- Pandecia Pifanei. oknî

gitarint, 22 nnnc Florenttndi, ,
iSliôfiatores. i op . ifortfm fcllfhtft vitultnif te^
wtenuo. II 4. h V fjjimi^ tnfcrip tdt.i^

Nou Imcr^rHmfif^gH*
1
, .
I N B E X.
P^x, 379.TS0 phtiofophiit, y<)

PfCcatiim.%C,pcrntt:td9 Phryx*phrjfgct , 2y<J
$h*dJtceniia Cjtnh, co^ TÛcere vuifitita. 4 8
tejjd j commtmtd i^l^ PUndite, 478. fapienti
fnoderationif Latdem eo noHperaemendtim^
mntorent confrtjtiPin- ihid,
tur, 155 PolittCd <ûid /^'ElaH"
Peccantfipientijfimi, 86" dam.l \U^ feq. !<> f

Pecttnia , amma (j. fin- Tôn^ponim ayî sn c#- w
gffif mortalntm, 108 ceroms afîc^, 4.
^Pennis anffriim ante ty- eiUf Ittter^ compofi''
pogrAphiAmri*r>€rtAm iifhm^\ ftUi^fai^tics.
Ithrtfcrtptt, j?o ibtd*
-ie^cLu%hiyta.. 4^^ Pontifcx t^€ax. apud
'Peruerfeu^ ^ 1
5-
^pmanos vetercs him
PhilipvHsRex AÂceAo^ ftoriA^ colle^^ttk 130
Htd filtttm ad phtliilo- PorioriHm.po rtttor itj(j
phi^ Jifiditim horta^ ^68

inr, z^z mp^ûiou ihid,
PhtUppusBeroaldmQ^r Prsccpta hrmia effedc"
tnafjiam oh a>ter>9 itt henl,', 141
caiypographicfim re^ Pntceptor, 113. illrfie^
pcrtam iatidat^. 30 Uactilttm grattjfi'
e^cxoîKidi cjtiid^ acerhif- muim.^hidem

'î\^^j>iMcu,cjimdf ^'C honirjf trm, ^'7
Phu^fGphiu. ^\\. eitu Pr<f.t: ri j '-i^^fipr^titor.j \
n^t£: philiffiphan , vrtan!, 73. ^ fep

r 7^ D E X,
hfllici. prntortApro' tisTalliant^^^CypYi^
utnct£, 73 aîîuBihUoihecaAi^
PrAtttraiît-iiXixPi» ^4 gentttienfi Ecclejt^t
Pr^f^flurealtcffêm. 160 ^4
Prtnceps^âlis^talesftih •îK^Koc, p
tifti. il^, littP-êittis, PtirhcAhus, ^^^
HLiteratw, 1^4. tpfe Pftdov,^-] ^ ,cjHorumpti'
€Au.ffu cngnofca>L, deredbeant.ihid,e-^
i 8 6,boniis.,A bon ^pa- itu cobr^ rubor^ \ ot
tre nihil dijfert, 5 i^ . PHer eft cjm earum>^ ciha
bonioffctum. icô. anteipfimacciderunt
virttit&s ^Tjitia^ 104* Hihfljcit, Ô
tt onfi' nimU fafnilia- Tûgi!Ur&,
ris.ii^ktn cofdtarios pugtil ir bipatens,
^ oâalestnjuirere pu^dUriai î'
dihct. 281. dott^^^ PuLheridtTheodoJii \\,
^tid ab indo5io dtjfe - Imperatoris cohiugis

r^. x^\, libros di UHdabjlefaEium,\-j^
afficio tHagifiratusfcri Pulchrospu chra decent,
pt.Qs affid'Ae legere de- 4. ct*tque fkumput-
bct. 28^. iv7rpoa\^y)~ chrum. 48 > i
Âaffabtlitaitpftne- Punicafidts. li;^
ceffaria, 53 f
Princtpii thefaurtis fub- Q^
ditorhm animi bene- /^ Vadiratus nume^
Holi, 3 66k etm ttmera ^-^ rtuperftUtffimui
PHaliii' \^6 -îO
Protofen&piUor, ^/f Quartulla ^ anumero,
ProHerbiii tn epiflolis, 6^
;3 Q^fitnEius fVnde diEiuh
fjalierium Tâuidis no- 6\

kepe*
71 1
r N i> E X.
S^cumctrtnre. itm
i-.eruros. 177
Setfiffoprxcaf/eHda.i 3 (*,
Y^ ^veiUnil^, 3C4
fniio i'ppLi'a'ir,ua /t- h<îint -^ fifîofhntem

C^^ i:-r Oer/êtrh^ 1 9 <> du:; rej^mff:i"^ ' »5,
*3^ dfhei: ^'fj7 3 Qrrôm^^ a pnwmiii drcendis
^ja ^ptionii imnfu^ tf^fifne^ fi^fhneanK
n. 21 ihid, co?^w}fn:4.êpu
RcjpHiilic.: .,
eptim^ty ^ fld& conuenitint. 5 f
r^tisr.
•
3^2 êrgiM Goilha ante im"

Rli di44 infula. ^76 peyinm dtltges , in ipfi
Ritlershufit lupt^ poeti- ignamn, 11
cns^dechaftn, 16 Ssrtiiy ii^.re ifamiliaris

Romani virfihtu in epi^ animati?. inflrHmen"
fioliifcrihend.i vfi, 1 ta. iz6. in oflicio con^
tinenit , ejuomodo
S 139. (^feifyeorum of"
ficiUm, 241
SAht!^ , CHryifecisritute Serrîtf^f , 2 7 r i infimtUy
connivEta. >
177 TnalMmy ihid.
SaiuiTitton^Sifiêform;*- SefeHtiSi. 1 f f
Uj!iiutkdi.<ipudGr£-' Sefiertfa, 503
i:( S' 6^ Simulatu inflabile, 207
SamuspatriaPythjiôrx, Simuh^f, 2f.<
Sijamtitiy iniuflusiudeoe
Schctd^yfchtda, 3 281 .
ScruLrir», 1 6^ Sixttu Rufit^genu ^r-

S cytnie L aconkai f
[ gevtmenfis , fecuttu
fx.y7»Aij. ihtdi Quten hfrgittm, Ituli^
/ 2\^ D R X.
prmum artem excfs- 9vî^w\iu%xU»^
dendilibros ntcnftra- twgsLliXOi,
ftrmit. i^ T.
-Socratti T?ioderattu..îy TAhelU cereA i^.ii^
gyye£,^ 4^.tuibelUrii
Soldnl^ de renab . dlBum, tahelUoncsthid^(^ y o*
infidelesi
^^
SordtJMas.fbrdiues. 16} TabHU ex areyorichalco,
Sors, '
4^5) l6
StAbile nihi!» 210
TcrtulU y a hUmero ttr"
Stratoii^ ab Uutm nsta- tioi c?^
ttHm a ciiiihii^s ohiHr-^ Tiif ci-yvof Fi' perfeiinf,

ga. .' /*
, VYO rejponfti lepi- 410
ddît^jiio, 75 ThciitrHm 4 ^ f .frrt^Sitf"
StndAum. a-^LuSn Cic. 7f ra. thid, refon^^ncia;
Stihdiiornm arnor ^ C? A6l
heneHoiemia inexpps- ThshanorHm kx, 2 1 i
gftAkilis frtnciptim Thecdoftt-cs II, fs^^pera^

munitio, 1 1
5 tor pr£ceps, tnittteris
Suhfcriptienes caHtend- veifignmdis vilfy.b-^
hihend£, i Z ^ ftrthendi!,, 175

Sufpicio.i 8 7 Vefienam . ThenttftGclis , cenfa m ah
Amicitt!i:.ihtd. a tstd'^ Andriis exrgeiitis A*
-Ct ^^ iHdicii^ &bi'fl^ poptfjegmai 388
. dihet, iî Tthsrins Jfnper^ttnr re^
SufftcioftqHiili^, I§7 prehenfvts , cjuod intc-
St^perbiti in veftitH Deij gro hieiuo af^fcepto ra
vilisi 133 ^nr^nc Ut^tt, 1 % 1
%Hi>TiUre; 142. TithorrmbHMcirohHri

4-P
Xral^
6
i M D £ X.
Trailf/^, 131. Fejliitt^mentitftr, li^
TrAi^vH^ fn peratcr di ^''ti j^f,pia. 1:9. ^ feij.
maaiiiraUi^wi. crg^t Vtlioriafziiippns. b"t
A7y.' iCcsi^G <) fXiiV. . ' Vtgi'.it>nir,. I04f..nccejja»
ncitmpr^hi.itv, 3SS rra ym.^xirne gsthcr^

Tremor. ic^ -^^torL tbiai
Troi<iftum h^lUtnhiflc-^ Vifidttl^toriunf. 410
ricpi mfiymctsin.i-j Virt'^^ vt perfcâ dic^-
TnUiM^yVndiditiiii Ci-^ tur ttia concurme
cefo. 6*4 dchent, 118.459
7ypoj7r,tphicaarf. i2.in Vlricts V{.\n priwMi
Chi^ja attte mHluife- 1\omji Lihros excftdit
cuLi cogntta. 2^) i^. (£fe<j.
Tyr-innHs. 1 4 r, oriô no- Voitiminaplambs^, 1 tf
YHiniidbid.fropyietas. ^CrOli't;(('(1)f»t(f. 71
ly^.libGHomagiiPra^ ^Cr^tl)rt. M\
tndijfert* 14^294 Votorum honefiorhm
Tpô Ciceronia eptfioU^ co^ÔiS.*» fifri^y ma*
rtitn ioHichr, 40 Xinjafeltcitat* 7f
V Vulttjs j irfi.igo animti,
VSttfgfiU y 7 r .defcri- 2oy. fdpiffimemen^

^c-r^374. nerum titur, 2if.4i5i
reip ii^. _^ 8 5 . tyipUcia K
T^Wgaiia. 10 6'. ^ XEnophon. ij.^.api'
calii'. hifioricf/si
Vejp:ifi:.ni fitiperatcf-is bf//at:)rcximiusy Af:4

tncrr^ f^r^btU^ voxPritt fa Attica^ ibid*
Cipem niTTnnem tri' Z

flem dimitters dfbf- Z^np(?ar. i7¥-
P I N I S.
6
tQ
C
n «
«j ns «o
JZJ c
3 C ^ C iid "^ ^
cr5 uv:=? r».£r
cs
c n «r 3 a.'R c
3 ^ CJ ^ ^ -5
*-*
« a-^ -t=^ o- 5 -,g- -,.u g _
*a ^ 2 *- *- -2 -
5 3§5i;s.sy.5t^x^5S
o c £ X o ^£i CJ
C '—3 3 ^ y:ii 3
O ' o 0) nj
fc, fii
<j
3 o ^ •« 3 -t; c
ÎS^
~ g^^3C;
?? —
"^ ._ z; ••
y ^,u C ^
^
i-<
r" «K.
Ct\ trT
U.N
.^"^^ o = »o 5
o cr
r^^ ^ !ec^ 2
§5?
'M •• r
e.^^.^
«"3
2 ,3
§ § 3 3 vi
C>
c->
S «« ^ C -
c :;^^ ^ -fc i2
/-v
to
r" C 3 V3 — rj 3 u 3 ^rs rt :
o<i: 3 3^3^
^n CJ C ^ C ^ »0c c 4_,
^ c o — C > ^ »3
^ 3 ci=; c o c o 3 6 ^ ^ "^.-^.
5 i: 4_,a2 c c «£ ):c u: cud:^ nr: t/»c=: K^ r-<^ ?. y

o'
o iii Ci O •X} £L S. t^ * i4 Z^ 3
»*».r
o c P n 5/uS?C »3 = C o tr Q.
? p. § r^ s ^ 3 O Q 3
o n g p. o'
Q g S 3
f^
2 3 *" S^
1
2^ <:
r o- 3 c 1
--r i-i cs rv ^ cr 3
5j TO ro
'^
S, ;
< o S.^
^ 5 o ^
B 3 2. 3 Q ^ . N^ 3 «^ 3 5iS 2 a
E,?^
P o Oo «/5 t;
rt ,X) O ,t?
O LJ p- *i «^ o-C « c x*2
.
Vi
fe £> o cr c 5 C* **- k.. "^ •
'
5'S g o
c 2 *â*!5
gÔ
s:
^ s-'! 5
3 O 3 3 i
?; Jn c«o g »^
g»3oa-H.^ '^
< 5
J5 2-
r» 3. a ^
CîSô C C o
o VI P
o o pnS o
5 X P- ZIs §^;rio
pi3 J
5S £.3 !?'^ S
5« «^ '^' X
c» i:r n,
s
ou <
j
tt o o* S ?
«a 5 2« e* j« cr
c ^ o t^
§
3 ^<
*>
< 3
o o ^5 oS*
f^'
w Kt p* o rr> B a S,o
^«^5C» £i*3 £-"§^£<
^. M O ^ »
r» g 3 rs»
o S" 3 ;2 j
J
*^ « < S *
iC^p*it2.j:i
2 o C3 g 1 o O
S 3 •! P lO O »:rH f^' ;
S 0( u)
nro t; o p
» S. fe 3J
•^ rr rr' O 3 f^
S G o »
^ B*5 f^ 3 *=
M c 3 HsS
f^fcC O o
O-D c C C — - Sj^Ci-c^pv
o 0't?^ •TJ -» 3
r:-c n o 3 p 3 -I ^
^ e'5 3 su» ôS sra? ?> o /S o

Omnium Mtcicepist00chyt

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Omnium Mtcicepist00chyt

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

J

fc cH:. Cur enimad litteras inr^-prece opusiit?

"uant, dequibus qucritur Ci. >0 ad .i^vacum

tam ir/ulra admifcec grxca. quod alibi mini-*- ^

inefacic. nifiresipfa forte grsce /ignificari ve-

difputationibus Phiiof^phicis fadum viae-»

mus. Sed de boc paulo ante quoque aliquid

mur. Sicuti enimhoc cum tsdio §: fitietatc cout

gcncrcprudciiiiA icdbcntis rcdifiime modcra-

iadiciuni Tai i la Ubenter led , auar horridula

rnihi, atq.incoropLa vifa ftUit*, icd tanieneiant

no quoque tefle , maxiiTie congruit cpiftolis,,

I^J EpIS r O L A M AD Q^F R. 3^

uc Tt in iis iisfa r.iO iK , iamiliaris,aur ad farniliarcni

S xime ad natiiram accedcix* vidcaiitur. De guo

in- Cuiaondiflimileeflquoddc bcllariisfcrip/it

4© CoMM, Nath. CniTKMT,

êidi o/cpyi9sf , xsfôL>ôi «Mfi)« ^kou £at/70i)^ KO(r/ULy,azt.v-

tli yTiicllTtZ JCCC^igVV i^V y 7B/AHoJ'fca9Bt|!(5tACV«l<Ot/. i.qUO f

porishabet. Etcumfit quoddam velutimunus,

bet. Epiftolam igitur, cu muneris limihtudinem

dialogij hinc apparet,quodin fermone nemo ita

coramaitcrum compcllcr,vrpcrepiftolam: ftu-

indign.?-,incfl. Cum enim Epiftolaiitimago6c

hic orationis vincula,eriamii no plane nulla iinr>

funtornnes rhetorum ,pura;loqi]uncur , cum

retjfummiim oratoremjisecquatuor epiftolac-

quam iptam Demetdus JcaMOf epifl»*

1« vocare non dubitauit

orarionum in cpillola moliri Periodos equi- i^

Bixiitavtnonaquouis propcriodis agnofcan-

nihil ; nec iocandi lociis cic : ira me mulra sollici-

periofc nimis rcribcbatjindigniratejarroganciam

liudagenres idfaciemus. Quandoquidem mo-

rumvtraque confulendus efl Demetrius Pha-

ad cpiftolas ? quas magna ex parte c5fl:arc cx no-

locum habeat quxtamcn

humaniracis lcges non cxcedcre , omnibufque

rcmueamiciciam pada , conrradtus &: alia \kx

ofierat.Hinc Ciceroinquadamad Atticum.Ni- j

Ciceronis ad Att, lib. Mirte tamcn ad

?ios detuis aliqucm rabeliarium , vt tu quid &

yp^^^''^^ iTngiXhvinuila cxrCjindoleSjingc-

vrivolumus benc cognicas haberc, nonpoflre-

f ter abfcnres vcro nihil hominum

Non equidcm ignoro , quam multorum noa

qucconnrmo , haud facilc qucni ita limulaa-

Cognati cpiflolx dici pofKint t)iaIogi , ob

cutiodillblutiormaeis conuenic adioni, ideo-

men quoq; elociitionis cpiflolicx 6c oratoiix c-

bis Catilinam hunc tertium iam clle a judicib.in

Rempub.immiilum.Et hadlcnus quidcm elocu-

accellit bonis viris : virtus non eHimminuia t

Hihil eH: damni faclumnoui, fed quoderar, in-

<5tum qua:rebant , ante chartx Sc membrana-

rios vocauere. i-*oi]:erius,detabellis,patetexhis

perarorikus. His igitur properanter &c breui-

nere, naui, vchiculo pr<Tlertim/i charra prsflo

non cifet. Has poftea,li opus eiicr amanuenii z

dab,iDt, vt litteraslongiulculasindc conficerer:

«Jtiamh^rcverba Icgimtur. Ciim non longe i

tem,qu2ntum rci (aris erar, co r.plijabacr, yolii-^

tat miilLim acccpeia:^'u< culo compari,qucm ha-