You are on page 1of 445

R. P.

DIDAG

DE AVENDANO
SOCIETATIS

lESV

THESAVRVS
IN DI C V

S.

R.

DIDAC

DE AVENDANO
SOCIETATIS

lESV,

SEGOVIENSIS,
In

PERVVIO

iam pridcm publici & primarij S.ThcoIogiajProfefroris,


& in Sacro Inquidcionis Sandae Tribunali adleli Ccnforis,

THESAVRVS INDICVS,
SEV GENERALIS INSTRVCTOR.
pro regiminc confcientix , in iis quac ad

TO
Ed continem

'Qir

MV

NDiAs

R MV
I

fped:a.m.

S.

qtu ad CmiUm prtfinim eenJucunt Cuiemationem.

lifrK

Apud

A N T V E R

iC,

lACOBVM MEVRSIVM*
Aimo M;

OC

LXVIII.

I
4

Digitized by

Google

r -

....

r:

'

Digitized by

GoOgle

INDIARVM

&EGIO

CONSILIO
INTR SVPRMA CATHOLIGi

'

HISPANIARVM REGIS
I

GN

I:

Hesavr-VS Indicvs Regi)

faneiuris

Senatvs Amplifsime,&Thefau.
rum Indicum, non e tcrvx vilceribus ex-
cradliim kd ex Sapientise receptaculis
Sapientium dudu ad comrauelicicum,&
profundis
nem vtilitatem ftudio peruigili coaptatum, publicai
eft,

tradendum luci, Ind^ca ex regione^omnium Regina,


tranrmitto. Suos enim habet Sapientia Thefauros re-'
qepucuhs preciofis inclufos, de tjuibus Siracidcs^ OmskThefMrUiilim.

CumergoRegij

iuiiS fit,

>

Erti, il

Regijs vide-

baturobtutibusd^ftinancius. T.Sed Claritudiocim il-^

lam,humani(simani licet/ormidinisingenuaeveilicai
tionefufpiqtens/amiliarius qug^rit hojpitium^ iniquo
'

8ciufl:itia:clcbitum

d^umCaclari.quodcftCcefaris,

reddicur, &cenfur3e.votum,

Primoribusreferuatae,

litteria,tura?

omnigen*

'

cum maiore animimei latitu-

duie copulentur. Gelfitudinem prppterea Vcftram


S. A.Sapicntic^ gloriofaCongeriesXingtilarc integritatis

Exemplar, probat? fidei feledilsima Cqncio, pru-

; dentix plus meritis

confidencer adco
*

quam

in

annis coronata

Sene^us

qua & Rcgius.fplendor,& fortu^^^-

n^ndioperisargurili^^^^

"

Digrtized by

Google

icfcramr gmid dignitatu^xyx,

T H.E s Av R V s pracfens

ergo

inquo
&:pro Scnatoriaaugenda lucedoGumenta nonpenitiis cpntemnenda luccurrent. Vcftra resagitur,Viri
taliluce.confpicuus, ft&probakicontingac:

ClariflimipecqualircumqueXedanimae^confcientiae,
^ternicatis

& facra Sapientia,quacin Coniiiio

tiabi-

tarionem fua dignam Maieftatc conftituit, vt clamat


ip{a,dumait:

fuos Ctiam

EgoSafientiaiahitoi/f Confikoy

cquidem quae
contemptibile
alias
organum,
pcr me clamans,
dumoracula tantammodoveritatisinibhant, audia*
tur. Vc & bocloco (it etiam iiiud verirsimum SAnamii
per meclamores cumulat ^

djgil:i(rirna

&

It^ HinmSafimkt.\

ftr umten^iMt Ugnnm

infttim

gnbmtMm,

Cunique opere in iplo clamem nec paucis profe<l6


,

clamoribus, ad felici/simi curfus Celficudinis Veftra^

fortunatumexitum, vt fperare fac iuuat profuturis

.*

'

hicmultusnon ero, animutnexprefsifleconcentusi


temporarium nihiI,proquoVcftrafolentfatigarifubfellia,

penitus affedantem. Deo.Deo, (ipfum teftor)

non carnivnquam,
iiirternicati

aut fanguini milicaui:

Dnm iongo (hmonemorvrtnntefnporaB

l^l^

Ftacfidittinqtte

Scmodo

Ne etiam

proximus militabo !

'VrxCcs,

Moiu, curi$ &iegibus> Orbls.

'

CELSITVDINIS VESTR^

-1

'

'

'

minor

.1

pmm

T.

Digitize<l

by

Google

INGENVO LECTORI.
Actaooris Thedlogic patciii iam ptideiii mcditatii^ exaiiiiNis

aliqaipablicam iamlacemconifpexeruac, 5c(choIis Schiggellibus pro meovotObTtinamdeiafiCclIaparili, profiitarijaliad

ounciciipoonisgeQus aggredior , vc qaodcft zutia


'rclic[aam, ioter occupationes alias, religiofb proprias inftituto

(Qc

viriam

coiniiitt*

(srquamuu *,tas i^mjirmitaMqtmtm


quam lahrem, vt cum Goffrido loquar Liki. Bpi0. 4. illum
Cff^^
tamen,ndn quia necefTarium/ed quia vcilem (quamquam 8c necenfadum
eritfortdqui iudicec) nonrccufo, vbi &debiri officij vidcturrituius perurgere. Per quinquaginta enim iam fcrc annos Indiarum incola & ia
pcculiarem Ociprouideatiam
nobilidimo caram Tia^ lieiileiiam
'cxpettos, hoQ poduoi npa me iiideiii ^oltipiiciter ^gnolcece debtioKiiu
Vc ergo grati animi aliqaaleexiiibeam mooimencam ( vtioamd&tiUad

nibusraciam

vtilicatiDUS deferuire

fottis defiderentt

&

4en fenmum) id deftinaai immo,qaod opcris Titalus repraEientac. Necpe


enim generalem debui, aut potaipn(lraltoaemm6liri,aeeaomnia, (jac

ad iudidales cauflas perrinent , geminaris

& magnis volumiaibus GOa-

piehendece^ pco quo aiij laris vcnoiqae Conialailiaiideiudasttac.

'

Bacat

'

tiofcenda

ejl

menfurtt tud

quod prudenter admonuic luucnalis

.*

Satyra

i.

Idco rcm confcientix prx-

& per (acra difcurro,dilucido,licet brcui Cxpias Ixpc corapen-

fertim ago,

dioi quaildoquidcmraater|ic eraui|asQOn

mabilemprofcAo

(cmper patitur brcuitatcm

Diao Hicronymo admouuiilc ce-

vc i^c alibi,(^uin

Ttmt.

a- m*t. i

^^4^-

...
cordor:
QuddTheiaaraindtzecim^oeinb^vi^rticcbr^iagilJaaecic: frequetts

'cnim ille apud rcripcoreftTicalas ; vode excanc

Tbtfimrmfiers/tnftttrm,
'Tt^SmrmiMgU4efitn^, ThefiturutUnguxhatm^t Thefiuiru4 hngu^e OrdCd, Tht*
'fiurui vtriu/qucUngud^

fb^immlmgudCafeHandy

Thefiiurus

CathoUcMtThe^.

fiurui BccUfia^tcuSy The/iutMVtriti^ue Thfologix , Thefauriu cafuum confiten*


tia, Thefauriu Conaonatorum, ThefiiurM (^eographicM ^ Thejkurui PoUticuj^ The

fiurm

CrtticM.,

Thefauruitem^ofum^ Thtfarm Sactrdotalis ^ ThefaHrus Accur^

&

omnium anriquifsimus
JianuSiThefaurMfrecumtTheJaurusferbQrumt
Thefaurus orthodoxa Fidei D. Cyriili Alexandrini. Quos, & alios, vu iadaaquidpiam prjefcfcrentes , nullus lana: mentisiuis Audoribus cxproprxlcariquidem opere,vc Thelaurus dici po(nt,prxccr communem illamiacioaemiemmjAariam 8e vcib*anBinmultoiiicommbdam
congeftanim } illad Ipectak occarric, qudd (cilicec pro Indits miUcet, de
qaarampfomooeodiyflecQoaenieoter vigendiconuernonc agitur; quod
cximtamminifteriam D. Paulus/GenciamDodor^Tlielaaram compeU
tia:

biauic. t in

lauit,

dum

z.

Car. 4.0. 7*

ica icripfit

Habemm Tbefaurum

iflum in yafis fi^ 4.qp|

eoim graues Scriptores expltcaiic^ ytvidcripoceftapadPa-%7*


tresCornelium Sc Menochium, 5c cxa<fri(simos alios Licterx Scratatores.
Tum etiamquodcumexlndiis raagnz in Europam tranfmittanturdiuilix, quas Thefauri nomine vfus frcquenrifsimus indicat, vndc vulgarifsi-

SbiAmi

fic

pma iilud

, el Tefiro de fu iMa^fiidi
TbefimilndsafQm^L

(|ai

cranlmicd

iciiiccc <^uocannis

folct

.Digitize<l

by

Google

folct:

-IMGENVO iECTORn

Non eqmJem

lapientuc ex

cJclem compellatione indignx iudicand^

magnorum AuAprum

diuitlai

fcnptis^quali cx locuplctiGimis Mi*

ncris,cdua:at,

^inopuspro Indiis,&in

las-dcriaetur.

Sa{>tofefmiR^$;ciihofcdiuibaeft

indiis elucubratumrolcrteraptaWp,.ind'c4acm Europam traicajt,vt adplurcs etiam vtilitas Thdau


ri hu-

Cia,;vcrbafantilk

ipla

locuta Sapicn-

'Ss^M/uriiem^^^uaJtpcckm^^

rmUtm : MmaBffttt^erem Otmtfit, (s-peatUm Vieimtuntts, Sic sSalompQ


rr0Mr^.t.ny4;-^itii^ps crgb Vulteflc lapiciftiWcaQiiidato?ii
ita fibi
Tbefaiiros compiarafc. Scd acm<jiialcfiiimquei*e6s
tanienV qUi fapieiitiam habeant Dei timorc pcraigrlcirii,
pro conicicntia
'

ita Crfiientta

& C\c confcicntiar fe^-uritati indc-

Hoc mcumO^iiis.hic

fefseconlulentem.

Iruiicor u

Domnu ipje cji

timor

labor

cft

ThefauritsMctui fed

m quoru nilfbct inftrUeridA,

fapicntixpromptuafio. IjaiaT^i

DiwtUfiLtii/apietthoc ctiam ex ca:Icllis


vatitinium ad F,crk'Gam fpc-

Ihefaurus htu\

-17.

6. truiu^

Kt'

aatjcumfropagabiturfides, vtibidem fubditur :


mt fidet m tempori**MriMw;'=-SicmcirtiapudP.Cornclium. \'ndc cohgi uciuiflimc^ ad
India-rum%ftacrfiiOQcm''ad{cTjcndum, pcr ^uanreitfidesampliflimcproJja^ata. 'Etiftlutc
lr.abcatilr.

Im,

vt

ifvftirati
.

'

Doibi

...
.

& Tituli

t^:.'.i;..

lauofufficicos

Dc ordine nihil, qacm (erics ip(a iiefignat, flj^iacf^roX^anoQom poteftimitationealiquatcnuscommcndari. StylUi^ipfcfcprddit} ooqc<^
dcm nimiselaboratus quia pro huiufmbdi i^ebLijiQCoogruuj} fcd Qoi>pe<
nitri^

Kiu

inconcinnu^.

un m

L
1

Cur enim

talis?

Quod m Ki^aQqcCarfiaQoiGennadib

m tUuflyium yirorum Catdhgh,

laudaBlliter^viurpaiilum,

dum fic

ait: Scrxpfk ex^trtentiarnagilirante.pUno

((sr Ubtalofirmone.
Sicllle. Poteft
crgOwSc planuscflc &i libracus, vbidcconlcientia: inftrudionL'
cYpcrientia

OrtgcHcs.

magiltrantc,traaatur. ScioOrigencm How/Zfrfp. m Numer. i


hJaurum,
detjuolocutus Apoftolusjgratiamcflediuinj^lpiritiis ccnfmnc, qux ia
va(ifrfiaHlil>us,idc(|,iD ftfmonibus mdibus,inelcgantibus,& impolitts,
Euangelij abfcoDdtM^ontinetar.^ Sedquis potcnsficutDcus
Lcgis

&

noltar,qui ficgratiaeiuaepotcdffi^m i^anifiraa^' N<^bs dc humauis


adiniaiculisaddeiidumaliqliid, quta hum^ani &mus.'^J^ctirohmnanis
agi-

mus

vt& humano etiam palato,haeciliteebraad(ublimioiatiahra<&^^

blaodiamur. Sic Patres, ficOo^ores facri } 1a qup^

vri in

recomperril&

ma,non eftcurampliiisdifleramas. Ncqucplu>a,vtatftimo,a me Leftor


exquirct, cum fit experienriandtam, pauds cx ijj^, ji]U
huiufinodi fim^
coQccatoscfleJLe<^oies

'

'

JN D

Dlgitized by

N D E X

T V L G R V

C A

'

T V

M:,

PARAGRABHORVM

ET

MI

TO

..."

Rl O R

'

TITVLVS

CAP VT V

An

1 1.

licite

fofint Ke-

gcs Catholici Ecdefiafticos benemeritot

De Indiarumiurc, &: Catholicorum Rcgum obligatio-

Indiarum ob eum titt^mfk ^eMefciorS

Mm^em<,

pr/efentMtioitthm

CAPVTVIII.

An Kex Catlndicm

nibus circaillarum admini-

fpecialiter inftruntrs effc Jeheat circa ret

HrauoDem.

Indicas,
_

C AP VT

ea,

ipjts^

IX.

77

AnKexCMtftolicuftu.

ad tniicM

ta pofit confcitntia eligere


.

bf

liceat dt *^fUiarum itire


im CMtboluis JLegihuf iM'

efiicta

I.
^ie^atiua
hiUtuu

Po/itio fta'

CAPVT
dbus

Nain.t.

pofsit

Ve graitturnifiMmi AfftrtU-

V.

dMT 9CSmptM

earum tetrarum ,
Ctholic$s Ke^hm wom

i.

Junt, fopit tut^ confctenti^ expu^natio,

Cjhmarum
f.

dtdufJio, atijj Cbiifiia-

T>t ifideUhm if^htretkii auMiigna pr<mittantur ibid

dam notatu
J. 1

^7

CAPVT

bsfmtiiri,

34

CoroHartum pecuUare,
gotio
ter

IV.

41

Z-'frttm

beat

d^

^n

V.

4%

gentrali fermtMte refolutio

98

1 03
Miturifm ^odiem*

talem non meriti

namtfisKlabe cuipMietbalis addtct.

pce1

09

AmKigesCdtkdici.
fiemJimiifcttntia tn iulgete fefsiati miu
perMHttm ItidormM fnuifiimiforfonn-

CAPVt
fimsi

XIV.

AMtmdiUeiti^.

tabores alios

KeipubHc vtHet

inuiti eonduci, i/el iddebeant fub ^rauit

cuipn reatu Keges CatboUci probibere.

Mmi^iuitm ii^wi* J^. dimi^

$. I.

i^jHomodo

fenteMtitt,

CatboUw ConquifimMMerMri
47

m-

Iniio-

^fttjmmJifftittiMfnfmUm,

poffit Pijex

torum merita

CAPVT VL
dentur

80

CAPVTXIIT.

extni in ne-

exctudaatur*

<

$upmod sUqMMMido UdtM

1 1.

fnfsint Iniii

conuerfionu Indarum rationabtU-

CAPVT

mtM^t .cUgunm

ABMMStCMtioUcmJlm

CAPVT

^n

Rex Catboliem
III.
^"^fimflro! Euangdicor in tndtai pro'
^uaprijs expenjis mittere teneatur',

CAPVT

CatboiiffU

rum feruitus.
XII.

Circa Cbrifiiaaos Piintiej refo-

1.

Pe

I.

lutio MffirmatiuM,

per concurfum conferuMtm^

gatiua.

f.

ftj

'iriacipihMt impediri.

I.

83

Anin-heneficusftmpU'

ietkMt adjp4 t9MUt tadoi f^sit, autef^


rum^t^ut, iBtMtdm^ndigfreJeifiA'
"
tuum, '

II.

^
Kex
:

^ 3 CAPVT Xl

'

nu propofitie.

CA P V T

X.

qua funt K^ia prouifionis

prapoMere dignitiri.

CerttJJimum doM^ti^tiM Po/iti-

ficit ffntdMmitnm,

nu

indijs

III.

fecutm ,

II.

f. I

quos velit,Kegio.noM audito Con*

ikl ipfuts tuJmium


,
etiamin EccUfiafui L'

fiUo

hitare.

S,

geruTttur ^

grMuieomfcirmtiajAiigMHim^

CAPVT

I.

qug in

S.

AMpdmiM,^ w-

Conqidlltjrum propria

confctentta pojitnt alijs

tuia

H^MMiM

ptferttm degentibus, MppUcMH,

57

II.
tii

f
.

Ajferttones aUa fro tndoxun^tfi-

t9
PuM aUd Ajfertiomt cm0 refo-

magis in ftteciali.

III.

luttoMe vtttis (jutefiionis.

! I V.-

AfferttQ j. circM Coctim,

^^

133
isT 9"

tnirt

Digitized by

Google

INDEX TITVLORVM*
UiuU MMim Ote
Uhorts extrtma

f,

iUm,

mm Cmif&miftfjtt fine graui a w/

j8

tis grauamine cauffa- Ect lejiafiii

Gt(* MMftuSos Uot iMdorum

V.

I,

refolutio.

^uoJMm

AHdttto (IIC0 gekus

I.

feruitij

ludorum k eutm Mg^mm nt^

bentie voluntate.

J.

5 3

CAPVT

XV. ^tt ftiu gjfauu to'


fdentia annmmm muum clajfium ex-

'

CAPVTXVI.
in InJ^e vemfi

Mt^

Mm

pofint.

XVII.

Kefolutio di^nltatis,

'

ifc

I V

7}
qun-

79

*Afiertionet

aUs ptt

XeUgiofis

8y
Kfgium Insd
nntifiOarBnBas
Msfnm Ctnfainm
duhij fbecialii decifio.

C A P V T V 11

17O

n.

probibest, nififtfi

^c,

Vtrini

1.

Indicas f^eBantes

res

TiTVLVS

dsmfrtJndai.

Keges CstbotieiM

pojlint trihuta Indii imponete

68

Tlr*>iigRfo# fmiviitsMimtAif-

^ere.

bonorarin

10

CAPVT

DiuafieJententttetJ^qnadstmfh'

I.

i . 1 1 1.

impediri.
officia

f- ri

(iaUafro affirmatiua,
f. I

ffdiimdMffftMinf^vBntenuf
An

fr/^ertim ad perfonas Ex(leJiafii(M


ttitiniintei,ferwstmvitittidfeii^
latas,adi>ilfita (ognitione traBare.

49

'

tranfmitti

ticiti

earum in^eliioneia ,
9

4Ordinationes Regis
DcRcgio Indiarum Confilio, CAPVT IX.
pro ConfiUo IndiatimiitnifaeiUiiM'
ciufquc coram Dco obligaSenatoret,
eent
.

..

CAPVT X. AnKegifTniistnmCtm'
0J
legihns teneantkr.
Num^u C P V TfuisXI.
Vtriim Kegium IfjrliaA

tionibus, vcconfcicntiac fc-

curiwshabeacur.
V

CAPVT

rum ConftUnm pojfit pafonas

fiieai

AN

Keiij tJlimm Ctnfiim^ /*


martali teneantur rtrum Iniiarum

^eeiaUm

notitiam fiudia

niam
f.

CAPVT

9
in IndAi etmernnnt teneantur.
tm propMendie 0f
III.

CAPVT

qualiter
CUtfnltandi/ idoneis Mnijlris
Confiliariorum Indicotupt conjcientis

fneukrin ojfiaa pojnnt grauiter


^4
metetn.
uifiones quafiio

eadem.

V. Grnuis qnmUm immn^nnvttmtKt^CM^rtide'

CAPVT
mtdn,

hentin Epifcoporum prouifione, vt tnta


31
Hfeipfornmeonfdentinquent.

CAPVT

VI. AnConfiinmTmlinrnm

HftMetnfeitnti^ eauffarum
cognitionem

I.

I.

Affertto

II.

iX

dedmaUm

CAPVT Xn.

Anidem,quoddesi^t
ant itmttuh

de EptJcoporum auMStione

i*!

nedicendum.

CAPVT

XIII. Anratione fiylt pofrefintKegjj Indiarum Conftiiarij tn

fcriptie
'

sd EeeUfisftitos

tranfmiffitttm-

ttj

fiie$iapsmmmitntrt,

TITVLVS

III.

Dc Prorcgibus Indiarum
ramque

eo-

obligationibus ad

negodttm animac pcrcinea*


ribiis.

dtcifionem affumat,

trima propojita

C A P V T

compro-

^j^ti^imittftgdmtt^itntn*

Qraliter
vita

48.
lil.

CiresduosT^nenMokfernnndn
dtffrianti^ttteuimt^tieMLeffSe^'
53
fione.
notanda
f , I V. ytteritrptkstit ,
57
quadam.
tnamf V. Jwftsmrshtr pohatit ,

f.

H^ih

i9raU proiedentti ia
auocare.

DupUie fetetis, ^vtriufque

I.

f. II.

areet

IV. Circnmttl^u^UtmprO'

EccUftS-

it>9
fnsdamenta.
KefolutttAffkr^tmkMtxfHtmS.

inquifttiO'

*
mefoUcita comparare,
Cot^Um^ ttgij quliII.
ter ad prouidenda ea.quie negotiumfiiti

CAPVT

filiarij

CAPVT

I.

In^i sd exemplnm
Num. X
teneantur.
Proreges

IL

BrgstfsmiUamaualit

futnrns 7rorex TnJutmtVtetnpentisi

^
&
"

feflter pro

A/fertione difcurfta.

CAPVT VIU

64

Sieffum JndiM''

fiare iura pojfint,

CAPVT

IIL

AnUeestTmBeii^r^

reffkirqs0iufttmirsSim

tieerterti

15

C A P V T IV.

An

'irore^et

Indm

Mumers Jftftim stdftm^


ff

Digitized by

Google

CAPITVM ET PARAdR*AHORVKf.
rrikm

r. I.

^mk Mgsimii pudl. CAPVT

XV.- TmegttjHiici
^
(JUO'
modo examrmrrtttmkm^difm Unean-

tM fiabilitut.
Tres ali* pro eodem

f. II.

f . III. Tf0

K.eligiofi3

Aj]'eTtiont

CAPVTXVI.

KjtfMtio pofiiema

V. *Anfrorege$ Tndicivea^
iere 90ida (im ietbaii culpa pofsint.
4^
AP
L Tmeges an peccent, ab
alijs fiatuta

mutantes.

TIT V L

euK^m.

57
Troreges Indici^u.

illorum

moio iebeaat Xjgiu Mitufir*/ JMMorO'

CAPVTIX.

9rTmjriti0pmmi

CA

6}
^
f.II. 'DelumtiMiifirikMtimM, fmpm&'
doerT.i^Benemcritosexercenis,
in

^66

Beneficiorumproutlione.
f. III.

DeltfiitijfviMJiestimJliirqm^

tio.

'

CAPVT X

I.

De obligatione in

tioTum expeditiome

ac im momnmUis a -

^modo

officij

8^

fatiuiicare.

smmms

rum Mgattombm ctrca grauamina tm^

CAPVT

t^fiiertiones
I

I.

aUn.

^
103

res

uht de fpemifia exaflione eamndum


eislt ^maism petdtus reprobanda. 108

f.

IV. DeexaBione atia^dp^quomoio

* 1

to-

J.
,

iio

VII. Cmajndiasjjr Kflizjofos 'quii


cum vtiU ammadutrjhne. 135
Beoregetjmmei

fjfeciale.

C A P VT X I V.

Regijs bmiejpefMtfMeeaykMMiimes.,

X.

I.
1.

Jnduos Audtto^

4$

Circa KeUgtoforum iudices


fit

quatuor eufiut
^jjcinunci ijMimnn
AJJerttones
deciftuie.
Aijfertio

Tn recurfu per viam

^ fmiUhm,

magie^ecisUs,

obtti&
.

HL Afiertie^^ie .wkntyb
mmtie.
64
CAPVT X.. .artSiMfeifitieMem
f.

mmltiplex,vMr^sweeeffitMimmffrKrikm

j^iJmMcs A^diei

Conferuatores efualiter peccare

ierandsv MeietUi^^itMeimfiitmtiuue.

explicatu.

\\

VII.

ifuomodopecemeemtimgsi.

C AP VT

^uoad Ecclefiaflicoi qutd ta prr-

Andientinjndtc4 am

tis fine eonfeiemtiMMepefitmt eirea


fio-

-^iolenttje,

'
i-.-...'
*
113
*f. V. <SrtMrUtmtiMMtHMiifieis4omiMS

Ua Epifcopirum.

f.

VI.

CAPVT Vm.

t^g

nire.

f.L H^mtteereiSenpreqmet^ertiones
quadam

circsfirmtMliMf^teMtemiin^ter\i^

Circa Sifam notanda

AmJmiUcMJtmiieMtiMi.

tromtttere fetiofsint in moderamite


fiipendijsMiniftrorum Ecclefiafiicorum. 2 6

CAPVT

CAPVT

^ui^teref^nji^jZ

CAPVT

ei^ione,
aliermm Ojficialimm ,
pituUr Ciuitatum in luit.:!, peccare. ,94
XII r.
ProregumTndtcO'

fres.

tecte-

14
IV.

iiarum anUcitip^simt initMMrm ejtm-

Proreges pof.

fint in iudtcum Oriinarioium

negUymti adminiliratiome

tmr,

CAPVT

nego-

I r.

Nunwt

:>

Ujs.

C APVT X

derationemeretmrfia.

X. OrHnationes Kegiat quo'

imei iiieMMi tmikd roreres obfermMrt.

85

f.

L'

T,>rati Indiarum
TttAinrufa Jmitcet
%t,j,^/
habent Togati
sfsiJlenii Tribunalihnf
JjT (ju.*liter in

79

CAPVT

1.

VT

Jtcajndicorum Audttorum vita mo'

CAPVT II. fuomodoTtgSti ImM-'


tesin munerumreceptioneielinejuitnt
CAPVT Ifl. De obligatione quam%

peiBJl^^rgeMtfrmgps hmSeeeU^M'

. 1

conrciencia; obii*

VetbiigatdentbiaciresComMutati-

I.

f*

IV.

gacionibuspticgrauahmr.

teneantur Troreres Tniici miUtare

f.

i^x

DeRegijsAuditoribus, feu Indicarum


Cancellariarum
Scnatoribus,&dc ii^,(^uibus

Vtiebeantlniid^roKegiorum Aniitorffm Coafil/um

Vni.

< j

CAPVTVH.

CAPVT

p^nM

i^irHiuJii^rlimmtf,

VT V

reges

mnnuU<s ^km

Circa

djitiieu Troreges ^efi^ntia

CAPVT
C

i8

>

commifitmertimmfreltibitarum,wi^
Cnntrauando quaUter .deUnqmert
.

multiplex,

G A P. V T X L

7x
pe Auditore pro Defum-

09rmm hmie Jmiiee leeifiitMtA, isTfm*


liter

iUim pofsitconfeiemlU^ bmi0^eft

ifieifexetmtieMesjmMti.

.-..\

7^

Digitized by

Gopgle

TITVLORyM

iNDX;
f.t

DupUx pTo eodetu Affertio

78
C/r^A turifdiffioMem wtaitdg

1 1 1.

Si

deeifitmi,

'

8j

V. ^dtfficipro amimdlttlforteat
Defumawifm,.
88

1. 1

CAPVT Xlt

J)*4MtmIiegia
CUJiie,yifitMtm.^iMftiM0liissd

f.
f.

II. Ih^udMSnmtefiimiliptisS,^
obUrntkm tej^ii^mit rmtkm iKmm
176
S,llV. t^onnuUa aUa notatu digna eir

i.

Ibid

A Kejolutio.

S.ll.

^ekalia ntuntra /UputatHf,


90
Ibid
L fj>e ^uatuor ex iUt,
II.
T>eJSce MediM t^mutd. 94

1 1

tSMenfatg.

GAPVT

XI IJ.

97

$ualiter Tndicorum

mAuditorum (onfcientu grauari pe0nt,


dmmfiiiAomriUitiiim vimUffMm fnfo'

eamattriameamdem.

CAPVTXXI.

Ammmde

. 1.

Inbonorationem non

fmddeBakfitfUtiiimmignm

aufJoriht/s.
103
f . UI. CirM Coneionatwres in munere modnntinik ngiiLii tnmfpodi9tti. 1 10
C A P V T X I V. Inys, aua adAatdtmtas fpeHant , tjuahter dtUnfuere fit
1
ohuium Indieos Auditores.
1

CjlPVTXV.
(onfcientia

dnsfMfsihmqMa

ttm0

CAPVT

^igfff

XVI.

vbi quadam aUa


f. I.
f. II.

tt^
134

JJeitaelJefUtmitm.
m/^tfts miiapro eodem.

mmie.
V. PecuUarie cafmdifjuifitio.

CAPVTXVII.
ereti

Pe

143

obltgatione Je^

(46

in Auditorihm Indieie.

CAPVT

XVIIL Di eiU^atiomOm
TogetorumimiBmm pnaimmukmjfm-

&

tioiubua.

C A P VT

maiori etiam rtferumm.

CAPVT

SSfdmm emm reis agenM ratioimetf'


15 1-

II.

Circa tor,

<jui

CAPVT

quihus conjctenttd oneTibus vrgean-

i6j.

lur:

CAPVT X X.
iiter grattare

dmmjmtit

Minijhi Togati

'

fuas cOnfcientias poffint ,


Synduatid: Z/bidi^

^ox^

CAPVT

V.

17
Etde
ex

Obligationes ati*.

iMmtm fecmmim

shmimshile Imermm

10

punffum.

CAPVT VI.

DeOfficiaUlus adturaKe'
gia curanda in partibus deputatis.

CAPVT

VII. ^uomodovnsftKtffm

OficiaUs pro altorum deU&ii im eon-

CAPyT

rejoiutiomfj,

yilf;

29
DeHs^exfmihmim

JmsUis KegtstmpAtrimottium inttgjrktmi

Et qHbmodo iQa traflandu ne


tium confctentite degramntttr.
f.

I.

tUlBm^
r

'

fiuimmtie immiifeiemHS dehem*

tur.

-li.

S.W. Duhiorum qnorumdamcirca prtfia''.


tiomm KegtoTum iurtum rejdutio, 50

CAPVT

\K. DeTbefmmit Ins&eis,dr

queconfcienti.e ohUgationes cirta iUos.


S,
r

"Puo fuadam^eetsUa ex &^i^ Ot'


^
i^mtUimet
55
1.'

^-^ ^

f. II. PuoalisCfZ^JfmmmifJiiimmtm^

CmafaUhiuTantitf^imdmeimtet,

motMidM

fV. ..Dmmstimohiigmtimet,

d^ dtfficuiimj^eiimUstinmvmeimktdm
iuflio Vroregis vrget.

/fua-

Broregibm aUquid,
f. I.

III. DenegotiatimeemmMje'

CAPVT

P'^

mmdeim ^gjimi^m riUitidiierfis appli"


eata.
155
C A P V T XIX. Ktgij VrttoTij Fijcalei

Nom.I

Officiahhus Kegiis

gi pecunia, i^' tmpttone eorum, qu/e im


lidfhnfisnione venduntur.
14

in TJifpani^ ivxoTer

babentyguid ^raflandumt JZ
'

'

De

11.

miinorum trtbuuaUum , ^j^ Siimh circ


mumrum nueptionem.
1%

dem tmpr^Mim,
f

I.

T} AtionaUum Maiorum obUgationts pr

Jeitmiajoro.teneatstr.

niendis.
. I.

V.

139

T TVLVS

ciren iUmd.

137
f. III. Amptiatio Rtfolutionts.
j^uid dejii^sex oteuUo toniugto
f . I V.

-^'4

DeRegiisOfTicialibus pro adminiftraado Keeaii pucrimonio in indiis depucatis


eonim in foro aniinas obUga*

feetemt 'fim Hetmtia JLeg^ Mstriime^


nium intra Troutnciam comttldmttei

Tfe Tnemdtorihm.

I14
Auditms Iwa sm

Auditoribtts .

104
11

Appendix de Aduocatts,

tffe facrilegnnh

ip' ^uandoerinten Ufa Maieflatit. lOl

Jn-

aliji

Csmerm ii* ml^imtm-

rum Trtetoriorum.
ilV. Ve Senatoribuf.

quuntur.

f. II.

187

De Miniflris

dscarum Audiemtimum 4^ ^uomtodo ne*


gotium confciemlUiehenmtiertrmBi^m
J.l. De MaiorihM AkuaeeUis.
19&
I.II. DeRelatonhur.^ CaneeUario.xoQ
, III. De Tabe&ionthm feu Jeribis , qui

.''

i^l

f.

tis inlocis facris.

II 1.

"Z/lterioitJ

61
reJoUtiemt dfy^4m-'

Digitized by

Google

CAPITVM ET PARAGRAPHORVM.
mrt MttmtMia^fhmMiioA perfni^ihMtMm

66

/lri dishlL

CAP VT X

Pe.margaritu . petiofis
74
dT' guihufdam atijs.
qug
XI. De argento vtuo
.

id prtfiare queant.

V I. An qui qffictum emtt

f.

'

CA P V T
in

emolumentis

iSitst

mtmtst pttjfint admtfceri,

79
Dthmsvatmitiim

CAPVT

f.

f.

fuid

1 1.

circa

tit^M^MtMi

MBn^
9

Circa bona Jntefiatorum.

1 1 1.

f.

IV.

100
XIII. De^aufragantium

qua Rxxfofjit tndejibi en^


UmtMiMWMdkMn.
104
De eMnltmtMtie Keifonu,

CAPVT XIV.
bonii
CAPVT XV.
citur AieMMola.
CAPVT Xvr.
eijf ex'

i 10
GabeUJ. qu^ di-

EccleftafJicts.

De

17

tmolujMentia ex pcenta Comafifit proue-

'

DMM^taaltt fnHtUtitiits txpeM^37


143
A P V T I X, Ve pceit
C4r

tte

mer/t,

fro expenfts

iufiiti*.

ex confifcationibm,

CAPVT

XXI.

montibus ,

rum

libur

f:

54

'Diapis^pafcHit,
ac Kerioeo,

domtmo

>

tompendt^ut
'*
.

158

patrimonto adteffir,
<I.

'

iUam reclamare,

167

.^^ritcelebrata.

I r. /in tb

dem

f
:

1 1 1

Ctm Kex pracipiat

169

vt in vtndt'
benemerid

.tiam officiorum

iJajiei

.fiutfiKtantuT,

minori pretio iSa habe.

an boc decretum in confcientia obliV get ex iMftiltJt eHtlure rtfiitntioMitAjQ


'

f.

^
V.

AnHceatreMMntiatiofafia infauO'

1 rem/HijttMm

tMtM ^Mtt,

iM^

fM^illiftt'

Prorex

initibere poftit

rum,

xxp.

Cirra tAx.im pecunia ab acciBuilamtrtbuenda.


xif

iardi,

Dob. V.

Com-

qnanJb iSt eoMmt/sionis /r-

Dlib. IV. Circa

vfum otmMMi, JadKfikitr


bfityri futSi.
xx6

Circa Biillfim compof.tioms.

Vbi

cum quantitas efi


ir fnpMM temmMMtm ttmptfitionii modum.
131
Dub. VI. Cirfa DuUam^ Defunflorum.z^x
Appendlx. AmKeligilfis liceat vfui Butfpecialis difficitltas

ingens

'

l^OfMliMfM fitt/M^Uftr.
f.

L Zffum effe quoad aliqua licitum,^


quaUt debeat midus in eUemofyna con'
xy^
trUmtiomferMMrL "

f. 1 1.

|.

^uoiiieiunia qMidRjtBgiefiilieeat

per "BuSam.
11 1. tAttvfus

BuUa quoadmuniatfly'

%6

aU, pofiit dTralatif limitari.

BuSa an fit Keligiofts neceffariM


MdlMdM^emtat luaandas^^ gratid^

$. I

V,

.rmm MliarMm frMitionem.

iMffienltas

I.

2.7%

^id itomine Indnd^Mtii-

Facultatum in.telUgatMr in txetptiam pro Ordtntbus


rjtm

ant',

f. lV.' AMit^tuiMMtiMtmmJktiMiU
ohligent in eonfcienti^.
lYj

Ijidijs.

mitts vtdetur tranfilire.


ptcntibtis

MOM ferMMtMm tmtraSlm fi-

pQjfit rfp locus compenjationi.


.

An

II.

Dnb. ni.

ponere. eh qudd MMtwei vaMtpiettofue-

f.

DeeoMeefiiem
emolnmcntis ImM

nonfuppetant.

Kex

Ufionem op-

fecundsim (pectaiia pm

KeMMi,MmUj^fiqmMtipMitati9Me
Dub.

AM'trmifM0JiTitMdki9ne pojftt

contra

97

xox

DubiumL S.md faeiendum ftttanfMtlo

m^stttndibi.

prouentibm ex e^iiem Jitff$

Depapyrifigna-

quefluofa nundinatione.

'BuUt CruciatK
cis.

47

J^ fiitmimhw

in Indnt

^uMtxnfim.
CAPVT XXII.
.

'^.

Ve prentMtMW'

CAPVTXXVIII.

irca tresaliat prohibititnet.

C A P VT X X. Detj^s emolumentit

89

iMoeMmmM JU-

gii patrimonii.

CAPVT XXVL
nearum Tndicarum.
CAPVT XXVII.

I.

DetaberMMTMmpe'

deftgnatiem ad

miftrrium

duntur.

f. II.

Kegio tMJe euMptMAk

cffliari

MitMtaMir,

DeJLegi/sC^en.
1 86

XXIV. DeMoM^ikMiuis

CAPVT XXV.

flr>

CAPVT

.181

mat^nis inde prouentibm.

dts,

CAPVT

VfveffiiMltmMfiti'

vmJm Almoxaritazgo.
XVII. DeyemgaliaHo
mdritimo,vulgo \\iet\3L.
1^9
A P V T XVIII. De Kegijs alifs

i8i

obtiiatioMt pettMda tonfirma-

CAPVTXXIII.

Kegio fa-

pretium.

officij

titms.

97

79

Vifficultas fpecalti de vendi-

1 1.

timmp^ retraffMm k Fifcali

f . IX. T>t

fjiefcTtptiovtiMMartinprafcn-

tipoflint.

CAPVT

'

8(

ittendi in opera pia.

f.

fJa ctrca

itumettbtsitfft, ^fuatittr

(.

V1

#,
.

VII. Anofficiumrenuntiarip^tiM
fauorem EccUfi4,aut Reliz^ionts.
1 80

ijs,quk ab intejlatis reRnquuntur.

MgjfMt.

1 7
5
aSegarepol'

fit tMtfMtt/iimMm It/StMtm^


f.

nocu'

(\>nftientiit

Gratiaruni,

MteaiBettMlihir'

/^

"VU ferMii*iJlfelm^

tionis per^BuUam.

Difficultas II.

'

a>7S

$_uid KfUiiofis circa Tn-

dMiffMtiae UetatJtae iinia%

x8v

bigitized by
r

Gopgle

TITVLORVM,

INDfiX

CUfldulgeMfUmt^

DiiHcalcasIit,

affMm

v^Mmihtf ifmMqmt

pMMsn

'fMMUter

toMfeieMtiM fo0Mt

Bidefias

^95

attt ttltaria.

TITVLVS

Cijca Gratias quid fine


JOf
BuSafofiiut RegMlmet.
Diflttuitas V. De Facnltatibuf non re-

Difiiculcas IV.

vin.

'

De Capitulis Ciultatam & dioerfis ecK


,

ieUfliontm ConfeJJarij.

'BMlUmpro eUgeMi Cojifejfam nmfiif'


fragari in ordine adreferuata.
j 14
Vniea jolidijUma
batio

ix

atque irrejragabilispro-

Fontificid aufioritste,

7irMM tefponfto

confutata.

V^mmlLe ali<e difuat

Oid.

333

CAPVT

Qiibematorilus

CAPVT

C AP

VT

ANimsmeMtMm,

Pnrtccibus

CAPVT
Vhi

CAPVT

Num.l

.CAPVT

III.

SiuUe

CAPvir

alia

Induo-

TITVLVS
Dc

IX.

TMMtm.

...

TITVLVS

*5

y\i

Confulatu Mercatoruro

Ind|^(^os

tuMf frxtorum conJcieMttMonerapercfff^

contraftus fpc^antibus,i>r.

CA P V T

QVi

Indonmi Cominciylaiariis*

CA

VT

if. i

T.

iudicandimodm tM CmifMlMtJe'>

nem

oblirantur.

CAPVT

II.

II

lO

hunt. in quibus contraHart Ucet.

C AP V1

IV.

J>e conttMHu

Mrgntif^MM

ti KeffM MinkMt!mili de&rras. )&|


DiflicuTra& I. au fitf_raut peccatum Bar-

ras ponderis maiens

efficere.

.CMtn!MMiiBbfM'
modo 6dt kiihmikm dammimtfm

GfMUMilttMMerti^itit^

HmJm Commendatarijs ex tmeribntcirca


116

Commendatos cumulatis.

G A P V. T

V. Circa modum refiittsHMMk


'CmMUMiUtMr^t JerMOMdMMk
'

froMlifrrefkffuIndorum.
V.i. littrihMtte exiiemUi
.

'

Tn qmhJ Juiieet Cttf'

Difitculcas II.

firituaitaJhectMliujagitm.

C AP V T

f.

tearumpiMMarum.

OhH^atio tutndi Tndos

nia degunt, dtbeant eidem Jatisfacere. 5


III.
De obUgMttMMe eirca

'DigieMlteindohligMtimiem legum, ifMM


argenti pr/^Jcriptrftffionem auri

CAPVT

PVT'.

VT

(uUtu) grauitcr ptccart contingat, .B


111.
DefMttMffM MrgeM'

pbi. comnicfidatos vxpendttur i Comqumodo qui in HifpM'


MUMiMtarijs,

CAPVT
Mkorim

iuramento fideUtMtss
CommeMdatarij prafMHt-

CA

I.

DE Mdcuim

& aliis ad

bcMt obftruari.

De

3J

VeMmi^iisVrha^

VII.

17
9ugiJam

^*

Generalis Depofitarj

tmmSe0tMMm.

refiituti9/tde

riatur.

C A P V T IV.

Fidc3

VI.

thlkMtitnes pro fen MMima.

ExpUcaMturin^ar^CMt^

ex pneeeieMhhm eupiiibMs

obligatio

GisMvhUgMUmn

V.

lis Execiitotis.

in

hri eM^IMM fratorMm iMdi^nu^iM'


ramentum extenditur.
7
^

CAPVT

seMMtmu .whMm sHp


ad ccttum vocnii in Tndijs.
de peti^Mi^m quetumdam munery

IV.

huf.

fMod^Bf^tmt tnd^

confdenti^.
II.

Alcaldiorum ohligatiO'

III.

ahejfe pojfint

rum prtefiaMt,^ tkt^atorium

CAPVT

Nom.t

Mtt i tMMpieMtiMforoJpeciaUdj expltcMr

Indocum*
.

Mlia circM

ek^ione AlcMldtorMMt^

344

VI.

&

^ guMdam

II. T>e

^qualiter in iHa foleant delinqutre SeMMtores, vbi dy de iurMmenti obUgatio-

TITVLVS

eletlione offictalium accipere

an pro

M&quidpojfint

refponfiones.

fc.

fiue KeBorei

CApttMUret CiMitMtMm^

Tk ReiigUMihm MUtMrihm.

De

C AP V T

3 8

GrcM NoMitioj qmmodofduorabilie BmBm.

340

rum OfHciaiibus.

mea
^tS

wtcatisffoKeligiofis.^friefeitim

valorem.
Difficultas III.

prohibitM.

^Utet

Caftst fpeeiM^)

EuUfiMfiiciM
<

"

^3 $

C AP VT V. DemMtKMffm Argenti viui.^ $


CircM veMdiiionem

niife

hMmt^tJqiaffm,

plater

Si^eMtf^
5*

Git

Digitized by.

Gopgle

De MgMtione

55

{ ..,y

CAPVT

^ft

Ve contr.^i/lManS

gpnJHiJtefu

ln^

.^....-.

aj[figftatoj..

67

CApytV ll.,Dee$nirnjfiMSoTimf

^
CAP

HiJ^Anis MetaSarijf vfitato.


73
r VIII. Ak Mercatores Jndi'
ci poffint merces ex Europa aUatat pro

f.VII,

T)e noMnuSMt slijj Reliffcfirum


Clericorum fo/ttraffituf.
I73

ali t^contiafiupricdith

refuUante.
VI.

PARAGRAmORVM.

'tAl^ITVM Et

CircApretmm DiffiiultM,

gnett cuitts Afferta proponnntnr,

j^d fenttant mIm

Ti^eMitm*

TITVLVS

In mutuoan ^aeifti
*'
po0. '*

I.

deali-^

'

'

ukas

t)'fTi

ulras Ilf. ^.xpriff/itaemergtmAix

Stante afeenrMiSi^e^^

1.

De ftmulante fe

Difficultas IV.

1x3

"De Moleflia.

..

114

Specialis drgumenti enodatio.

CA

P V

T X

'Dh

I.

115;

damm emergeute-

circa Jndieos contracluf'

CAPVT

Xn.

t%J*

Cor^rnfluf

diei perenrrnntur,

atijTn.

prafertim ^eelefiafii'
''

DetannSJleteirtaCocaik.
^^blDe aliqmhtis Keh^roinrnw Conf. 11.
l.

tralrifUt

iuridicam man^e-

MimMitm ^"^UfffaM

fitf9

confcientia.

CAPVT

IIL

T^e

eongnirentilrur

^,jMinae infu)tdii'MiietA.

17
j^mMrmm petimm

QAPVT IV.
quoinodo compttiandum.
%%
CAPVT V. Aisnerartm an pofsit vi"
MrntUmm
mm
^remdere fn Mmb fn*
pr^fi\iffii1iffmdUhmMteefitmrm.%C

eornm.
.

VtrumOrdinationeseir-

II.

eadetectionem

ftationem

fidelem

feenrnm.

I,

"ClfnmerMtM ^ndm ; in fnlim Mine-'


rarij manifefl} delinquunt.
x

CAPVT

l>ilTic

Nnm,i,

CAP VT

peferienlikftMhdem.

ratio iu Indicis contraffih/r.

<juo pr<mio

X.

Dc Indicis Mii^3ni.

.105
da

195

^irid mjprafenti

'

98

Ctrca lucrum eefj^mtn mntm

pi/TicuJtas

xoo
De contrmm fnm Cmmdata'
r^t MereMttfim,
%i%

CAPVTX.

tM^M inMeMMmB,

IX. Delucroceffante,
'fnmiio in emariffibnr InUeir UUm

fit bnhendti ratii.

f..%^ll/^pro.AithieptmUUrtMievtpu-

mHnwridgretMntper pubticampoteftM'
imj^ef^ j^mtr Mii^^imiiieieU'
tione taxari.
8

tAPVT

yill.

T^e eaarsttm Jtthio^ornm


ma/idptorum.
180
P. MoU^^ Pronuntiata vtfaueant,
Mulmt^nfeqnentia fint,
187

,1..

''

xj V v ^
lllVl-V^

^^

'

Vf
AI.

gm ^egotiatjvnean videntutf

prajeferre.,

.'Jlt

'pe fon^raifij^m

^'^(Ciali

(^i^fm

tro'T;!:!'j; profj^Hfhrtf.-^

V. Ciii^
ciaU ex dijncHio

MS,

ludaiui^^^uidfj^'.

i,- I

Limeitfi.

<I

pXotectari/t^titnri,

qnibtiiWmiJ^

^':'tioiiii^':^ii'iMti^&r^^^^^
\<^e^

firtnn.

poteftatem dijpenjandi ih
Decretis Concilij Trouincialis.
158

Dtgrefsio
I. \'

cirsti

r ftiemMrefalntio ,

ieiitones,

4^^tt ob**"

-I

167

'th^^ti\li>e;^ii
fuum Indorum.

C A PV T

1!

I.

f
7)f ^Adnamfiratore

Ho^italtum lud<itumm

i>

/O.T

FACyLTAS
s

Digitized by

Google

FACVLTAS

R. P.

PROVINCIALIS.

PtiHtppus dc OHi Snciotntis Icfu in ProuincU TotetanS Prscpofitrus ProuiRcia*


lis. poteflate ad id mihi tada a R. Admodum Patie noftro loannc Pauio Oliua
Pr^pufito Oenerali. facultatem facto vt liber infcriptus Thefaurus Indicus^duobus
tomis ^iftinduS, Audoir Psiltt Didaco de Auendano noAr je Societatis Thcologpb
& eiufdcrri Societaris grauiiim doftoramque hominum iudicio approhatus , typiS
ttiandctur. In quocum iidem has litter^s n)unu ooltra fubrcripcasa figilloDoftco
munitasdedimus. Matriti ra aoftm Imperiali Collcgio (fie decunl^niiitSDe*
,

cchibins^

aoM MiUdlW fexoeniefii^

PHILlPPViS

'

.....

Dt

OS8A,

li:

APPROBATIO CENSORIS.
1

Nfirafctiptus legi librum

^lliefttiratliidtois,

cui titulus

R.

P. Didaci de Auendafio Socictatis lefa

cnmMtdfatioM R. P. Philippi deOfla

eiufclem Sodettell

qu3
Prouincialis
<^ua ucciarac
declarat ejmacin
eumdem grauium dofrzpomi riouinLiaua
lOieianx Prjcpofiti
Prouinci*
ProuinCkZ Toletanx
^^orumque hominum iudicioapprobatum ^ typis mandari polfc; prxfentium ten
nore fidcm facio eumdem nihii contioere Quoci Fidci Catholicz aut bonis rnofi*
M. pc*
Ancttemte xiu SepmiAds . aimo Dooiiiu m.
docdcair* Danim Aactteipte
Jms flMclcair.
,

SemM

utvik
Aubertiu Vanden Eede

CdnoH.

SVMM A

I.

V. L. Protonot. AfofioUcm,

Archulidc Autnerp. Ltkrornm Cenjtr*

BRIViLEqil

RGII.

HifpaniaruM Indianimquc, &c. Rex CathoKcus ArchiO i V Dei


CAr
ficlgram PfinceM^
dux Auftnz, Dux Burgundis, Brabant;,8cc.
s

gratia

Seiciiiirunus

diplomate fuo fanxic ; ne t^uis libmm . cui*^iicalat eft R. P. Didld de AoeildaAo


Swietatisldn Thefaurui Iiidicni , duobns tomis dtfbnAnm, eltca hcobi Mcnsfil
jokintatem proximis nouem annisJfnprimat aut alibi terrarum impreflum ia
Gcrmanias interioris dttiones importet , venalemue babeat : qni fecus taxit conlatidispaKtiiillclctiidaijl
iUcatioae iibromm fle alia graoi pceoa mi|lftalftef
,

..J

LOYEMS.

Digltlzed by

Google

THE

VRL
S
ET INSTRVCTORIS INDICI
T
,

T V L y

Pe Indiaruitijure

JP

MV

S.

Cathpli^drum Regutn pbliganoni*

6:

'bus circftilkrnm adminiftratiotfciii.

Cum

prddt^um Ihs ampCfpmx Imjw dtl^Htationt-s funda*


.mtmumfit^ ab illo exorJ.iimtft opttmo iure caftan-

C A
An

P V

tj:

Vnds fro eo rogat

dtm :

';

I.

dc jurc Indiarum

liccat

'

CatholidsKcgibusdlibiiafC.
*'

"

%.

n4e(|U0(i rpecialiter ruSl definiciooe OHifiinirr, acircmpnralcm pcrttiur potcftitcm ; cx

fjuoomin Ktgc FiJJKiXjii ri.gitolis ilh liilpicio , quamClcmcnsQiiincmiiuConnitu-

J-

tionckibmouii,dedaransDcrdcfinitioncn,c^

dcclarationcmdKlam

nullum

Rcm

&

'^''^;^^

rt^

prxjiidicium gcncrari; ncquc aoiplmsPontin- tp^jriit''


ciibje^uin , (yikm
prxdi^ro dedaraf- dnBitfiA'^

mu

I.

tWneiD &definirionen). Et nieTicA qoideini


hatiiR ir.iriciusfiii dcclaracionc dc Jcfinitionc,

quod

crat Eccleiut

j>roprium,dcclaraiiit,3c vii Fidci

dogma flabi>

nnuu:n

Tat pro illi

id,<|Uod

Cirdinalis

Btilar

rainus Trsdatu

Pet^e

it

fontifkit at

liuit.

aliis

jus

non

flaciiit,

fcd

Non

crgo major inJc in lUgibus, Sc


j^^^j^
cxorta lubicdiu , icd quzdiiiiivi^s ibu ^/^^

Pbntffici,niaoiRnius dcclarata.

Pomiicxenim mhKit.M-

prcccilrr'; pcr vl.i:n dccl.ir.uioni';, nihil

fitttm

tLT oftcnditjprxfcr-

inducir

tim Qip,

MarcrcotusIi^i.(i^.24..5jt.

bc-

3. vbi

admonet contn

11C

Guliclmuib Borctaium, potcft.irtin Ponri.ncis in temporalibus


noQ cde tctn dubiaia , nci|ue ab o^nionibus
fendere Do^nnn. Id enfmfacn' Cinones
variis in loci^ dtterminant: pro qiio Ltiim
rdJ.
Diana ftrenuc * cruditc deccrtai Pane
j .

l.R</Air.} zs.

rmtl/ki

titnt

vnkd <T

&

IJ.Pdrte i O.TrsB. a.Refttu1 7. Ai frmi tx a.iilr.n, R-:fa9.

Vbi

phiriiiioscoti-

getithoie-dOgmatliuSTaganres. Ecvt alia prx-

tcrcam

vcritatcm iftam lucnientcrproixui-

dam & dcfinicndim afTumpfit^Bbntfidus


in qui,
Odauus in Extrauap. r7i4
cum dc duobus |^bdii$, Ipiricuali l'cilicct &
,

inateriaIi,quibuiinftniAa bcdciia, elt^ancem

dul.

difcuiluin prxmiliflrt
fidieffe
Vii.-.ni

lic

RoatdHo Ptnti^d, ettni

ittkrttmru , Stimv
.

emnint

tlJe

renfus eft

de

concludit

humtn^ (rtttur.t ,
prtmtmumtt

defmmnf^

fi^:ffsi:s:t

ju^a pixmiiL

liffr,

fcd ti-nir^.^raliter
Jiibcrat

Sic

iubitle

nem humanam crearuram,nr


diibium iwn

&

fttanj.
i

Pmi

de

ciiin

vbi

ille :

inquam oni^

Coliiin Ipiritua(piritiuli

cntin

Diuo
quo fW-

Chriftits

Petrooinncs oitcs commifcrit; pro

i/MPonritr ik locottis; Dicaite Dtmittt ifp

mtMin^t

Iott.&i.

PitrtiFafieMteiitKJttlMi.it'.ifit'7.

v.iy.

CrgenertHter ^ne(itt^iiUrittr,h t) vr/;7^(

.-

ptr.

fudtMimfJJtfiiiititetl^itmvMit:rfts. lcailtcJ

noui }

vt oblcruat

Gomeehun

uahfettf

allcg^ns id plemtUpfoT^uentefli.

Tunc

Vlmke

huiuftnbdi potc- p^j,;^/.


ftatisnon (pluni InJIcx conqaifti f.irt.l copia, ftrtar ramplilliina conquiliurutn
cotiqui- tia*mm'^
fed

vltra.

&

&

r^ndarom RegtbusCaibolicis i Pontifice -nh


duk.iI.irgirio, vt

non crgu
Vbi

ticct

'^r^'"*'

ex Bulllscon'Ut autlicnticis

de illoruin jure iotct lcgitimok

...

cclciixfiIiosdubitarc'.

TritR.

Atfiwiwj/r,</frr/ 8.

iKqiic aitcri prxjuJicat

noii ('nisrjclc lirribcntium

.
,

>

quorumdam

cti:ugium,quidicuntCatl)olici^Rcgibustuiam
_

y.j,^i.t,,.
elnj **j-

Euauq^elicorom mtniftrorumtianJaiifliofi^in, U in cconuencndorum protcitioncm iblicltam


dcmandatam, fiippoiicndo legitimam alias fj- ^'^^^"
'
* ..
tiiram expiigiWioncm, juxta i]Ia,qua; Do^o-

&

ics pro!ipsalioni:ftand^rc<)uirunt.

Qui, ciKn

loqoontor , tmnifirfte indicanc pnraas


donationis Bullaj minirni pcrle^iirc ; ex qui-

fic

buspraecipua,

icilicct

Mt^4inii i49|.
pijtentif IX'.

tui

Alcjundri jkxti/if^.

ficfaabet.-.ilH{2WiMir

in VifAtv.Vetro (or.-tfij^ as Vintiin-

Iesv LhfHti, fi.ijuagtmuTin tena

nibus iiUrum i ifni/iiif , timtatibui, (tjini^


Mi7<, iarihffie, <y- jicifii ^ltvnihi^ *c

tiniuflis, Vibii

Otmi-

h*rtdib<i>''fii(

'

p^^^
^^^i^
j-i,

mmm'
lu

Gr

ftrtimntiu

Cr fHKe/jtniui

vefiris

(G^elljt Cr Lfgionii Rtjr.btu ) t papttuum ttnt-

tep^ltutHm^ dt4mitt/tftttltmu>,<t- gfitntmm,


tinr.

Sie ibi Pontifcx}

dcm Datj

quodin

confiimat, prioris

Bulla ana ciuf-

f.ita

memione^

cunipriuilt:gtoiumauAatio,^tucttgibustiie-t

Digitizeci

by

Coogle

Tiefim Indki ThtAa L Cap. L


ranc Pfntiiga11f< conceAi pro fimiliboscs^dicionibus. Rrpen^i^O- rcptuenijiin fpfientm,

ficitt

nif/Mf

iUsrum

viAti

& ex

in perpetuum ntttu profrio,

2f

tt-

-u

u.

\ rcndit,

&

fiCtx n:cntioncrubjuu^a,tltis verbis:


Mluredes,

*t fuciejjoref fr^efen ^

mn,

C^onftat aiitcm

c~f.

rum Canonum.
PuiJ iHt

f^tffie,

tk Wi$ imtlfaiA-

apud omiics licro-

poir(.irioncm, auT litulus aJ

midio

ill.\iii,

in

fcilfccc

cul ftart de-

&inprimis Ecclcfia, vthabede donationibus


tur in cap. Prr
inquo
inucftici ab Epifcopo Florentino nobilcs c]uidam de ccrto fundo obquoldam tcrr^ tnodios
bcc inucfticns

P.

difp II7'

Coo-

exprxcepro Poniificis anributos , apudciUndem dc tiaude tn menluri adhibiii exmsp^

iUsMttrmt-'

riintur.&ficrerpondcclUii.*

frtuiwn

,i<7itn

iri.,i

adhibtre

'li^utrn

A**'*"'

im

ttBiimfim^Hultm

rcdtftt iB

moiiirttm

rt^ememm fiid ftuimt^tn eim terrs tti


,'

fii:rt:

!pl:<

mn

iffiim fentrf ftttrii

Sic ibi.

sf^ignisrs.

Mod & prarlcnti caiilx conucnicnccr polTumus adaptare : quandoquidem Pontifex CaRe

Cbolicis

iiotii

'4ib(i';

conccflit, ailignauit

orbis

rit6

illi

pofTcnt,

crgo

vt iplc loquicur. Si

fuic,

mc-

& eorum pariter hxrcdcs

po-

donatio, concefTio deadl^ationulla


cerunt apud Apoftolicam

Scdcm fraudcm ma-

nifcftiirimam proclamare.

HtfAm

BulA X.qux incipic r ExIMm

J2I"*

tMi. poft

jy^y*

tur : (Jim tntem alijs nonnuiiu

^NMMMWjfiKcrraddudL vcrK 1 ,i n hunc modum habc-

suri, 4t aliMS

<!r

ftdi refenruns

Mimr^t

&

i9

"

2 1
.

/j

rt

Frtarijii l^ifitrid in z . Rele-

&

Diuduiti Su ia 4. ftm. 0,
^.fufi.viAusrt.to.di^. trptmimm ttm

cheut iejurt ieiii^

fropter

eomm rjtioTur

tiim ^uiaCujennui vixit

im,

femfere Altxdndri

Crfnftruixit

,^:i!ijh.

freinie

^uii fiti vibitrit Altxtnitr Feit-

fuitli ftirt fttmt

Sic

"
.

annorum 2f.
34. dc zcaris 66. vc
IpTe Cardinalis Bellarnnnus (cribic in fuo it
BclelitHicii ScriptorHiMs TrtfUtu : Bullxautem

non

mortuus

eft

crat,

fcd juucnis

eotm m*

m$H

illc.

In cuius dtfcurfu id, quod ad Cardinalcm Cajctanum fpcfaK> 6dlcm habec roladonem i
licet cnim tempore Alcxandri vixcriti ciim
tamcn prxfatz illius Bullx expeditx lunt,Cari {

'

4j>3. pcodierunt, vnde dara eft

& diu pofl fcriptoj

am

fuo iptuis tcftimonio

fiarum libros comparata.

ctiam
'

Controucr-

Qjod & Scriptori-

bus aliis accidiflcjniaiis cfi iUudeoa ic^cotibuft

II.

f.

teutrt fregreffum a^^.fl-

p7.

ita fcribit:

injuUs dr terrts

ifusjBdkttfiuljt jufUs

uufferitutt

AfeHtk^

dem-

Stdii iUuruut

&

dimiuium MJtftifuiffeut ,
Ortemubt tuM^t O-t.
Ciim cnim confttt ex conceflione 8c donatio-

nc Apoftolid

pra^li^as terras

&

Chrittianis Prindpibus acqaificas i

infulas

non prijks

dominos fuifre apcrtiflimc com-

probanir; Qiiod ^iidcm cs

KeJpon/totttJ

fuortmigm

tMfiltiaM,

Ei

C- teJem difltmttePiintifex inUrttftHuUemoie telitrt fus^tt/tptum 4lifi fnmipikis C/jrifiitnif iu ilUs

eamm veros

^****"''-

imidmm,timtafcrUierm^BuSlMmMmxi*rMit
&-iiei ftcutus fum itf^immi Cur&idit Ofetmii

RcHjrminum

itoan
nondubiumjed inuiolabili lubnixum %'critati.
t prxdida quidcm vcrba manifcft^
%
COmMnomc decepcmn Lconardum Cnqu-

90 , etfimiBS

UrmiBm

&

{ubtcrhigerii,

a Sede Apoltoli*

Cfc^jfKi
& opiini^ dn
, vinim lanccruditiillmnni
^'".'^^** Sedc Apoftolica mcricujn, dum in AntimcrnKo

ll^^i,'

bus ad eundcm libmm , ita lcribat pag. ^o8.


Siupd attinet ti BulUm Altxauiri Stxti i: isuifem
iebelUtiene Inderum Otcitrkl HHper imiemi ,

iuiufticu-

,i!ias

gjgt iSi

^^^^

Pemifoectp. i.S-vltimo,

non alblo Alcxandro

hum, fed etiam

cidinerltf Portuealiiz Rcgibui ;


liaiurnMkG conccffio jus arguactn iDI

wuSum

Caidinalb Bdhrminus

eft c

Rm4e

bet cenfcri mirabilc,cuin 8c Cardinalem ipfum

Gmne*,

Rep-

erjam ex fmiH !fnr'j^ionc

eis

interris Indiaruta

Scxto

Hinc

atijN^-

Ptrti^dlliit

Exhoceuim habcmus donationc&:


ram

niinuscouuciiicntcrdcprxfad Alcxandrifue- prt Peatifirat donadonelocutus.poftca in Rctradbtioni- d*"*-

Apofiolicdm ditterft priMikgia Crc.

inf/ittci

itUdtient Apofloltci

nmtfftrSedem

.2.9.

qui/ti.^. de

compucaiio. Qpid cr^ fi concdonacioint nodtm.


ignorarit? Quodautcm fupcruixcrtt ncqvie
ainpliorem flicrit noticiam allccutus , non dc-

hhfi htftrtihus Afnt*j

videri poieft a{Md Pctnon


OpmecruiA tn 'epere Chreuili^ imu unmim
ImmO) &: rnperarunt, vt oftcnditThoI ^oi.
mas Bozius liky.de figms hxtUftx/^.y. & CalliftiTertij ,c^ux vidcri potcftapod Doai.SolorzanumrMMI.drANttMi0..Mr>a4> AtXM

dinalis

Nec prxtcrcundum id , quod in dtati

Atexandn minus pro- AltM0mM


:
(quod tamcn ^^-t

tifex^emmOrbemreccnisnttrirnm

donauit

icrT.ls

af^mut.

prufcdlu fan-

viri

cqoaranc , vc

Sc Ctuilis juiisvcl mcdiocriter

coi-.lcios, qiiidtnaeflitura lit,

fit

batamvitrationeaipbiieiat

jam

roborat,iuiK:ftiturac

Nc quifpiam

&iirimi..

Scxtus y^^,

iapcirineni ad iiiwnnii) cajtttyicia virtutcs

lunc

iraus

BuUa.alia eiulflcm ,
i
MHMieoiem, jixt9KMkU$ Offthii, in qul do-

raa^

$mr*.

^*it

cxcatcniin Nicolai Qjjnti,

Rt^itus)

lerti fcienri^t^

Vcrba

Or' tpgMMttiBUts.

Neque AlexaiHkr

Af^iolu* fUefUtif fUttitii^Ht,ti /huu/mii^

Umtt^ntHi

ficur

propccrei minus funt accurStc in cau-

si piKlenti locuti.

conoeinoann aliquam aiic donarionem viua


voccfadam i PrxdcccIToribus, aut lcripto firmatam nobis camcn incognitam, mcmoracur;

hjertiilnti^nt <jr

fiitt^ihvvdbfk {CMfidl4i,0' Legionif

^tde

l-'7tir;<\ (inir^iibrfi^ujirif, lout, viUis^

iutuiKbuuiiit) vmnerfti

BuHb mcURc AoAoripradiao

;ilii>,qui

DamnimHGmflummimtafmnitwm^mjtKmim^4fult *BH*h dtmime temftrdii MiqKcritm

oon viiis Pofxi-

7 pRImi cftdiccnrium crraflcAlcxandrum,


quod & dc Ponrificibus aliit ob cam-

dcm rationcm afferendura.


phanius Trtfiaruie
cuius ilb cft rario

Sic lOMlnes Gry-

lnj]lln ct^. 1^.11.^9.

O" feif^.

Ponrificem.ciuiie mundi
dominium non habere , ncquc vmquam habutfle.' viidedonariooeprdi^vcris domi-

nis<ab

eft lAiaria

taiiKU cft

jifrc

^rraf A
Itxjtmirmm

'^f"'*
^

dkm de aHeno Itierit, quc

Ciuili

8c

Canonico rcprobata

Ux. C.ieimMmt. ^t^. u.it Sxii4.it l>e-

Digitized by

Google

De

Indiafnm in Catholiat Regtbnf.

iure

luxtahxcc^o Alexander non lolum


<miiirm6fto, fedcdaininjuie,iSci>iK fe

timtt.

pollL- inliJclcs priu.-in-

nosiliud

Cfalifti*

Princi[>L-s tianrcrrc.

Scd hzc rcrponfio

Ifjirii-iD

non

doinintO,* In

Ecc!c);r h

lolus

kd

Pontidcc

piibus. (.vtmconGderari

humant ac

&
de

aiii ,

pnEcipiies dc

diuini furis ignari tra^-'

'

Quodfifasafleruiirctucrtrinihtierit^nlliSerit

&

Pontificiis Conftituin Canonibus Sacrij


(ionibus firmum, ccrrum, 6c inconcuflum. Sic

(llud

,
vt aflcritur , Pondficem ciuile
dominiurnnon habere neqiie vmquam
i quod tamen afirmam plures apud

certum

iTiiiiiJi

habutllie

^^tUli Dtanam Ptrtrx, 1>Mff.l. Rtfibtt. t a. aiinepti


* '
ir.tnde concludimr non polTe dominium altna^irt

qiicrd

ab vno in aiium,iuftaid CTigcntcrationCp

transfcrrc.

Non

habct

dominium

ciuile tef'

raiuin, quxs hxreticus Princeps poftidet,

eigo

ntquic iilud in Catholicum transfcrre, hxretica t ft confcqiientia. Non crgo dat quod fuura
c{l,fed quoddare potcft,

ctkmfi non

fit

fiium.

(^hicnadmodum rator ra doMtianibttf inie


prob.ais.quoJ !aiim non cftdonat; cfttamcn
luura poile dooare. Pro quo dtatus Scriptor
BJrtir 8. TWifibrif g. 'Ri^. 17. ex CmdinaB
Lugo, P.Molina, P. Thoma Sancio, Sc Trul

knc

, itcm Rejelut. 1 o. dc vxoribus


i.pn> maritis , dc Reftkt. 1 1. pro Su-

videndus

ttftlnf.i

Nequc don.itio r;i!i5


;
nam prxtcrquain
quod omnis hununi juris poteftas infra Pdntificiam eft, nullo humano jure reprobatadonatio talis inucnitur ; qudd fctiicet qub alienum donarc polFtt , cuin fupremus Dominus

geiKi prolcquacur ?
lo AlijerraflequidemPontifieemdicunt, rr^frt

fedlblumTnfiAo
accidcrc p ucfl

quod

ad

iilaia

^rxftinfaculia-

Vcl

inmr.

li

ad faftum pcrtincntc,in dcccrncndo prO'quod prxfcmi ciulx pof^-rt applicari.


ccdit

fito

Ethoc, quodalijablolutcpronuniiAnt, fub


dubio profcrt P. Valcmia Tvm i.-Di<}ur. i. fyJb$A6.
fntH.io. PtfHilo/. i. Ai [auHiHn ^ vbiait*
AkxutirMm Sex:>n, fiin toftclopdrtKaUriMd
Reges tllas tsntum , zs- ^i iilts infj-a ftnin:iltt
tun errdiiit /& tmtfiffe tU:s Rtjibns jai fnaipMtronn
ism JuperhltHHkmU
Qjcm

fccutus P. Bcciniis i
Trstl.

Sii'ri

qiKd.j.n. 1 2. vbt

Peiinmtfi^,4t ruMutits Iesv Chnlii, f<ofna^iHaceeni auAoricaie Bonihicius

wmmmrk.

Oiflauus tcmporalcm

cum

fpiricuaH

crcdimus

poceftatem

'

Ecclcfix

conncxiim dcclarauic

dogma huiufmodi

definienti.

&

illi

Ergo

& credcoduffi AldUUMUoiac Prasdccefforibu


afiis qui

eamdem i^noroemes,fiAo if^ a!BF>

tem,dcqua agimus, dcc!arar:in:.


9 Libcrus pro&d6uUsdchaffcrica folct prxfumprione defcendetc t vnde Iblenuie
hxrcticis,donat!oncm diflam Alcxandri vcnenatJl

lingua tr.tduccrc,ansa indc arrcpta in Sc>

f.<

.fi

AlextJt-

infulATum, exeoprjtiisi i^uliGmiUftfftnt


tut in fd ch: Si

MUttm fofiim

in tMfic infuUs, fHppo^it


Sic

illc cttius

trr-

comt/sit iSi fui pdirocin^

exrum

le^itiikietiuieifilllf,

nou

r'clb!urioni
in Indicc

cft

con-

virbs Aicx,in-

der VI. vbi abfoluti poniturcrraffc in (iCto.


1 1

Scd nccjuc aildicndi Auilarcs

ifti r

li-

^^*^***

cet enim error

iii fafto poftit quandoquc conhoc larnen in caru ncquit prxlcnti fuAincrt , vbi fa^lum i jurc nequit leparari.
Qu(Ko (iqnidem eft an Ponrirat wrras infidclium polTit Prlncipi Chriftiano dcjnarc. Si

ringcre;

in fadlo errauic.

Br.it9

ita lcribic

JkrSixtm^ 0ttm^lfmbumh4$ntimmHUnm

|>occftdumeas cradidit

ifi

non prxcc-

informattonLS lalii

Vicario fuo ^culcacem conculifle. Qjiod quiAMdoritdte Omntpotentii Det noh:!

fe

polTc teftttur

, nequcinjure ncque
Sinon potrnicAmipfircamen

duin Vtcariatti? Chrifti au-

^oricacc donacioncm

f.icit

St talcm

quia plus

libi

potcfti arrogi:

C^ii diktirliis

pariatur.

Cum crgo Au^orcs

diifli

cft

quim rcsipfa

cuidcndfllmiis.

non audeacK erro-

mncxrca jusadmftiere; confcquemeft'veiiequecrrofcm

Jcbcanc

in fACto :iJiiiicrcrc

ncc

de illo dubicarc. Etmodusquidcm loquendt


dubitim,quos nHperaddaximas, iodtcac ipfoi
Alcxandri Bullam iKm vidifle,& aUiercl ptO'

fpc^

locuturos.

duoi Coquxuni

dicunt nonnulli Poiuihctm in prxdi^a dona-

306. Ica loquitur : L^i trkem inttr Primipes


ftnkKr^Teriauui Arsi$m&^MU(jilltlkn^t IniiMm Qttiientdkm i

itttEhm

iiindt.

Quo

Cobtmh tiru

jure

mfi fic

fe ipfe Mjite

VrilK^ mtfnii mdMtpsiat i ti^ fw ChrifinM DmmimtompelUns, TMidihkMmaU/ffnakm


tiordueru me. Hic filitis illc cc heiinq.vt Ecclefix fili) comrario piorfus Ipuritu pcrganc Sedis
Apoftoiicr promindata kgirima vetteiari.
n \\\- .^- niilluma1iiidiii<i-6ai
Qjiaiurc
Tht^ii ladui Te/n.l.
,

Pttro, acfibi cius ru^Lc I iri conairam airerat ^mmfift^,


potcftatem; in jurc planc crror illiiis vcrfariir

efUit^.>)<^.Difint. 7. i>-7. 4, n, 3

AfrtJjitis itinir* ipfiimptg.

^^t^^^ ^
^^^^ ^^j.

Beato m4

dcm Apoftolicam iniuriofiffioii dcbaocbaadt.


Ex quibus Philtppu<; Mornius npiid Leonar1

&

dant, Poinitl-x iplc cx falfo aliquo prxfuppo-

dem Pontifac ple damatdam, iicac vidimas,


ait

Sc fi^*

cxaifkis infor-

& juri confermsdecer- l^l^

Kdium quidem cx Je ,

formc, quoJ habvtur

Et hoe cft quod coideendimas in pn^lenlcilicct omnium Domintfm calem

fxpiiisaccidir,

Ju ncx minus

moriontbui, qux ad fadtum fpe^ant t aliquid

l>;nt (<.:;.

ti,Chriftum

jurc vllatenus rcprobita

te.

i^ j

nonem

pcrioribuj Rcgu!j--h'":.

ialialCftic doiiacioai,

HcrMirJ

intidcliutn conucr, &. coiilctjuciuer toc


opiis hiilTc Saranz
Sc ouile Ciuifti
hrnvhcioSatanx inniirTvcri'. ouibii'; Jtl uitium.
Ltquis burphemiam tantain nou horrorc in-

tos
libcra cft

nin-ris

lio prorhi'; iiuiic^:ia, in

Aicxandcr

nicum Kcognolcir t cx quo tit phnc Cacholi


cds R^es,pro grada tali Scdem ApoftoKcanl
exorantL-s, fiunico ctiam Ipiritu hiiirc permo-

12

Apud Patrem

Satas tirsHdinieltgihiS
r

rri|<W

vfrf .4ii!lui, fimmian^

A'*'^

rioneprobabilcm fententiani fccutam j funt ^f^*^^*


enim Doftorcs plurcs, qui Komano Poniihci
g^nfiJii^

, qui vidcri apud


duo$citatosdudum Au-

talem potcftaccm adlcribanc

eumdcm

polTunt,

&

dores, ncc oon apud Dianam Pnrtt 6, Tti^j^

Scd quu

fentcntla afSr naiis gcncralitcr,'n-

eiiu':itr

fidclicatcm cflc ticuluo} tufficieiKctn addclxl- Unpthdii,

]atioiiemoonitarcceptaeft, cvidcriapud
poieft t

quab tunen de

Kx

(MHHirts ac
ieralitet

Digitized by

Coogle

tenent phiret pro quo


loanncj Zapaia ip

fcralinrr vtuenttlMi

tWWH

uiLft IIIufliilTiinus

vldii'
I

Difiynuim di li^isis di^rHrtUiu* Psrtt ZJi^.z^


m. 1 9 Jion vidctur eredibile Pontificem eo lanluui lituJo donationau
iqoccnin)

minut

Coiillituiionibus

luis in

illi

nc-

cli(3:;;ii pc;r}t ci!rc

probMas Ibknc ampkifli

Saman i quod

iHiiJ ruprtnnini

nondca^ret; ciim

Tribima!

pcqui. inltriora tnlKinaiiA iu iint lolita judiCcrttijs

cite.

crgo Ikitiiid,

prxdi&E

pciiitus

quideip

li

& ample^endum
c

eondiieiic depUionei.

tituliu didltu lufBciens viJerctiv

nooeflet opu* Caiholicis lUgibiis pro doniooneitopetrandaad Koipanaui ikdem rccutrere , cum ipliiis gentiom tfianun in6drK9t
fatis eHlt pcrfpccla, -S: iu dcbcllaiionis lirulii,
fccluib quoliDct admii}ict|io aiiundc -petiio,

n^iiicatu.

iufmili frimipti

merdltfiielium

M
fjitntle

vtrifiumi^

& mor*lt

T.'el>fit ft-

ttfiM

VNum cquidcm,&
Hccidi*

prorfijsirrcfiraga-

'5

hilc ilkid,

ndani

frtfitm-

i*m

donAtitms FwliJkUfim-

fMm

fJcm

potcftas ad pro-

& toltenda ptopagjatioois

l.i;qu;v ijuidemfiitora

inconuieHione

prudcntilTimJ jiidicaucre Pontihccs,

Indorum

cum cHcni illi pcnitus barbari,&

quod latiiscxpeDiuusThomas pau-

Chriftiatiis nullafecuritas

ricntiacomprobauit. IJ
cis

cxpn llit, i.2.f

iplos

ita inicr

o.*rf .8. in Ctrpcre

ica

di-

cens:

EttrtfttrhlclUtktCbr^ifretjueiiteretMtrd

inficles

beOum mmnr

deMium

m ^(iitm vt ttt

fia

tcgtnt

td (rt-

ttitm Itt vkifjettt

fi

in eorum liherttte retirf^utrcnt

ta atitre vfUem.

Siifrigttrbtt^ vt ttittmftlliiu

ttftiuos hahertnt

H9cS.Doftor

nefiikmChriJliimfeMmit.

ad

CD".!ld:rj

c^wz Cu'c.'.n. Cji^tiiius, itafcribit:

dik^mtritiiltmja^imlitliicsr^iemtitlfimitotum,
srr^llnis

GMN mft&m^ &t.

mtiUx

ii(c

^u.ejiir-nts

x bm

joluimtur.

Sic

ft>-^

lui^

illc.

qtixpfxfcniqua;ftio indclo!u'.nda, an lcilicet


Pontitcx jusdcbcllandigcincs IiiJoruiu Prtn-

Conckilio

Chrtfliano conferre.

cipi pctrir

ouia, ciim

cnim

tft aiiirmatiua:

iint

pofTunt Chri(^ fid^ multipliciter im-

illi

barbari

cx Do,fl:in,i P.Su.irij

ma

r* prciium

futrit audiiirc.

{..8. vbi

Dijfiit.

iS. ieFiie

Putti Durtnius ia

fic fcribic :

infiielisprjecejjtrint fniHrsit,,^

auMtidfuMt

Jt&Mttm,

in*-

fed

imfe^mtniM

(iicutaitcrst fnbiiiti ininiere

ln( ftism

tji

fiJthum ftritukm.

iuiitttitr tfft

Fiiei;

ti

infi-

ell

eheiire

nttel^itts,

Dtuus Thumts

&

Or ;im:Ut:

poffunt

vorum

^flit^ti,

don.iiiij aut principts, per lui-

teniian) iieu oriuutiooctn Eccltflic

btit

ti

tjjt

--U

tuat
veri

extoft^m
mtt^mii^

mmtritm

coruror

dem

d9Qlifc>ttitifiiai^UDae priniri.. Ntxi


rcddit autcm pro racione ptriculuui Tubucr-

/x^

iionis, fcd aliam.ici lubJcns: Qmtn^itUi x>j


mttu fu* tj^dtlintii mtTtniHr patejidtem dmiteere
fiitles.,

cfuitrdHiftrwuur in

filioi

Dei.

SicS.

vbidcpcriculo lubucitiunisRihil.

hinrim-

fiP^liNt wein prcdifta racio ad lubic-

Aioncra quamcumque

referri

qniainfideics li-i*r'

mercntur potcAatcm
amittcrc fupcr Adclcs , qux abroluta poccibt
Ut , <a4in traDiferancur io filios Dei. c ided
licetO^TfaomtfordinationenEctlefic, ispmr
dt flicto datur , Sc fblum eft pro icruiscorum
oiento Aia

infidclitatis

qui corporalt iubieaiont lidjdumur bccldve,


a|] doetrtnc coinpleineimnn adducac,
ica
dc fcruis tanti^m vidcatur proccdcrc : rc tamen

&

2cid omiKm fc lubicaio*


nemeiteRdit. Exquoiit,hoc cxcapitc poile
vcra gcncralis

lenteutiam EccldiX'
conicqucntcr corum do-

pcr

principcs iniiJvIcs
priiicipacu priuari,&

miniainGhriftianosPrindpGfcransf.rri.
tvic illiem P.

ccrina

Po-

Siurez rationcm pcriculi cx do*

D.Thomi colligerc,quatcnus tn Rt^a-

ftntdi }.
ftnftaf.

locare upcrai
fidcks locarc
opcras lua
fuas
podw* nacic^
poiu-

aic
ait

in&de|ib<|f

& artificto, roiaiikrioquc aliquo

cim^
cjMmm

0* umtn,fitx tmi mmimU fimm,

deleruire,addcns.*

(nnLntvlionuiriufukutrfofiiiUiimtimtrtturjt^tt

/rwriuMtfrdiMA^.
fic>nis,quod timcat

lusta hxc ergo


perieutmi lufannt-

Sicille.

Mceric itam Bcdefia


,

ob

mfidrlispiriiicipet Olimi

er|;adcicspotcftatc Ipoliatc.

Quibm addcndum,idampafleEccIcfiim

fi talis

etiamG

infidcles

adfidcm conucrtantur

indoliv Imt, vtdc

culum fubucrlionis

iJlis

poHicctiam pcri-

qiHMtUtrt fiffumnt
fiionetrlfitl/Hi,

EdMmfimA"'"''''**

^^^^^

vcrob.oiliier pcrttOKrii

fiaimU^

.&.eperientia

Onb/U,

in barbaiis accidit

fkm ftth*i re^it

latis

'vr

tx Mtei-

dlt^iui/i rtdfi: jiibirljcir.nem;

itd

ttUmm4iitm\tumi4m Amftitiiimem or txttlr


kmtimitfmtkifm , Gr sm ibi^mikfumfit ntm
hc btmfirit cmpenftri.

Ktm

Rex

Oirijli^nus iu- chriftm^

iius rt^tiln fiei/milt* ftttji fr^afttt, iirifeniii

lilt

Prrmifti
er,ciHt4r-

fartrMtiont ntiitrtlifrMeifirtrunp^set

: &fimt^^rjnfig,
bter nutkMfaakieliila ifu^ex vifeliusrAtioms nt- ^m
tnnltittmfMmtt. v.g. iUrtfim , vtlMkai fmik, mm.
HaeciHe. Qoc veriiTuBa ci^m fint , ficit^

n^/umiUirurn

quam

Ion:;illimc jbcllc a barbatica capacitatr,

ctiam

ti 4}uis

ljiiiiijmni{i

J''"'-

la in lejiM Bttfit:tm Mi rtmoutmksjm^

;x'f:'>'Hiim

r>!mm

ntm

futiitijc ts:iihi>.

HQm 4rt,^io.

ille, Oiui Thomsdo^rinam amplcxus ,qui


dtatolocp foli^ df tiibditif^ Ae|cnm in&lcli^m eft iocuaM r tales eni m CbriAnini fianc,

rtm,vtltltui(upinuturtkttmmiiam,nujt imhit

"^"^ ^"jifitf*

.-

Hxc

tiHttTofitlrtMtC*th9ii(osritustxtnert,vtlfuiiPidi-

ec)

frtxtmum

Htg^ 4^*

afiaitftnfiammfVAU^ptmiiairifamtJtheM-

velfi

f,ruHtm fottjiiittifiHthm morJitiraeceljeriM',


'*

ptritulum

<fU4nd<i

i^- illth ilt

1 rt-

qtici priH::y.iim crru-

cB^At tifHUtitmtl^trutiiios ,

ft4imttM- etndtns
,

uiperque eomprobauit. Pro quo eft notanda


doctrina ciuidem P-Suarii ciiato locodctl iv
lionis coocra regcm Anglis, vht fic ait : Dta^,

Quod quidcm

14

a.dSII.44.f j. necefftrutm tjjtvt txfmteftimifii

titm

tuenist

ftrbeffc lecuritas.

Siii.

rnmtt

tsl
:

f!timt

qUU

ouod

E* V. Sms-

Senttq

cum

^firicuium, prinf^ium

pedirej &. nuQa inici eo^ Euai^elips piini-

ntlmtUim- poccft luculcnter oftcn(U,qui ilian^ii^ i^,Tho


im,
tMf
deducit. x.x.<\u*fi. (SmSart. o. qoem ope-

^m

J<nie!u mthi

MMdtim tjl, VI (nfiierstii tmHn^smiii in ftrtiwUri tlt

Cati^mm

nocumcnutm

Dodor,

lU.

mSithi ftOim frofhr


<y<-<

hu tmrs&Hs vHMtiKm

fnper

f.

'

'i^WH t4f.}0.n.6.
l ' iff

cu

futficicnti noticia myftcrio

nun

Digitlzed by

Google

De iure InMamm m Cattnolicu ^efriiime.


ftlm

K
.

iiacuxaiia runc

tlli$

cniirt

qui pu-

comrriUci poilunc

fiedttiiiGcncilitatcanucri criminibus

Sc

lumcn

&

&

deretnr, IbBsad

rem tamaro idoneis , chxum'


orKnibu^/iuxtaquas.vtvifum

nuper, dc lubucriionis pcriculo dcbic torinari


'

Vndequodin Pontifidbas aid doaanonem, dcqua nobis cft icmio, prarceffit, nondubia aliqua auc opinabili
kd om-

itMnciQiD.
'
,

nino

lubnixiim, vc ncqueat

cil cerca racione

deilla, vtdizi,lkgitiaitsccldii^'sdii-

.rihu

fti^tni,

&

tmni hentre ieknt

frorfMt- in efuibuflAa ttf-

t^atdtitMs vel opportHmt4tilnii

Ctt.^.^ifZ.

Sic

<

Wf/.

iifcretiont

ii^nf4t{oni,m4if{r4 rttttrtnter ujfumii

t lubctur

"

,
.

neufuttibui O- jiitUum mo-

omnibUi

dl)

MitfldtiffMp9
pro V4rt}s CT
,

facni io^matibtts

t-ro

innfo ttmport ftrip^

ille,

^Uc.pccie&.ji^iihMi

tit4t4t.

miiteiidas5ie|MianasPonti{ex , fictocimu
Vn^ut.
Enimutro qui^ in ^cultim
(\rwpLim fd>iii4

Rtm4M Bttkfis^ tui noi


orJirut

qudfiiifimiut, ftiibfmd'

mtiiltm
^ ftrfttitu

U4nium efi.
eadcm dift.
18

Chnjim frdtjjt valjitt, pro'

ami^,

ftfttstfr^t

Hxc

luxta qua:

Solorzanus

bicari.

&

fum fmkt

C4thi>Ur't ftde^

ftamii'! pcrpenfi';

'

iHeffu4xh4bt4tilT

tHu^if^rtji Eiilrpjt

prouidciicinjm^ dilpoficum,
gfmatc- prudcHciiTimc
mifinm vt Indoru {:giaien Catholids Principibus tra-

imtf,

ttnttiur 4tieptHm

Qiiomodo crgo qui ic rcgcrc ncqueuor,rcgcre


qucanki
quilMis Mqiiaitt ivauralia'
nipennniraua eonim muncH adnexi
concredannir i Ah 'Apoftolica \f^t Sede

AftBtSu probMit , hoiii


ijnod 1U4 rtfuUt , b4cUtm

irt vt /fUfif vtre Stitt

fcabchc raiionis dciisi caligine circumflirum.

iJjas

SitmlH'

Vix

Jtl baprizatus fucnt.

fi

irrrfra^sbHiter oiftr.':

Cap. Lniiauero ^

non vidctur cxcefllire Dom.

dum

&

vt ui

ille ,

tit4tOi4p.i^. .58. fic ait

Qg*iitii^,iitign*siti4tut<^tttiitrit4tii,miito.^^^^T

^r.in^utistfji viietur4jftrm,.vtttittent4rt

IV,

f.

itiulttplidDer
illud

r^Om.Ioanncs

17

dc Solorxano

vcricatis

* ' propolici dociiirimus,eruditi(Iimus,


& locuplctillimus propugna-

profimdiliimus,
tor,r0<i-

.//i.2.f .24.^.41

G- in VnlisUt I/utuns

* Tpft"- &pMg. ?o. 4. r |f,nemini


^miicendum efle ait hoc amptius in dubium

f^-4S'

reaocare; quia ftmpcr prxfumcrc dcbcmus

Smtndt

Papi

fencentias

& dtclarationcs cfle juftas, &

keitimd ac Canonic^ promulgatas

l^r*' *^^*^fft' (S^imervu,

vt aic

s.pndi,iefttttn-

tUdrtt iuJiit*t4. Cap. Abft 1 Qttxfl.i. 3c aliis.


Scdpriorquidem textus nibil videcuradrcm
Aoere , qoia tbi no eft lenno de fiwemia
JlapX, Itd de fcntcntia Epifcopi Vt roivrnlis
1

C^Cum
1

riie p:r

frjtfumiiur
tM
enitfet, quiatranfiic

omni* celebrju

vc ait

rcm judicacam , &


non ^ontra Coriilitutioncm. Nccpiusvidctur habcrc mometvi Capuc aliud , quud de
Epifcopis agic , dcquibus D.Antcrus Poiitiftx admonct nihil dcbete TulpiGari (iniftrum
ebi prxrogaciuam di^itatis.' Sed t Tcxtus
in

'

iftt

non

juuent, res ipla cft totius Inris aufto-

stiace'pcnitu$ maniicfta.

<

Boidco

fttt pfraai|Mio

fragabilis, vr

&

ianftiftimuin reputari.

luris

audtor foiuseft Pontt-

IMm*

pcrgem detnotiftfare. ^bTnoni


quod confidtratione dlgnifli-

Chritttim

nihil lcilicet a

EodcGa , Acdbfdem

tlindaca pcf KtniOrhU


ptrr Vicack i*ffn

&

& progredientc riglniinc

Auilorcs

dillttrunt

kirzanus Lii.

quos congerit

I.

Dcbuit crgo iif^Dtium AStit

(tx prioribus.

in

Dom. So

ifa^tMenmrttAm

uiuumaSedc ApoftoiicaiummaJiligentia

&

iiorii

jacerc prnitus inc6ncufl"um.

quod

Nihil ccrti

no Ptntifai perFr4trti

ipfi

fttos, S^trcfeizi.e

VjidtfidOiritnetts (ijuifiki intxtturiont


feriot^lis Cosiiutorts

i^j^unt

libers

Rom4-

RemtinA
frontmrt

vt habetur in ttf. VlMklimtl, ilEkQiM ki6. cif, Faa.


Siccrgo cjui j tuic , dc qua aginuis , agitata , dMtcaii^

cuios momenti non ctat illa , quam iummus.


Boniifejt Nioobns Teitias, alt^ Quartus d,

tata in Conftirutionc verlabat

Senatotum

in qiia ftatuit

Komanorum

dt

Epifcopis per Galliam conftinids ik fcriben*

lem.

Si

RemdmtrkmPtnti^timdttrett^Kttrenim

tgafad* TrsBstorum 4{>prol>4ntmr vdf^fnhmtiwt

Vd

fi

iiicfl*c

donatio inquam

,
,

Qm^mtitmfmi-

bili^&ififtrfttuum V4titur2

bendum

Archicpiiitopis.

coaci^iin

C'^C>''0

tonlSlistitutiffinisiiSatndnut^eJiiiil^fSri.

^uafipro fundamcnto cft


Catholicis Rcgibus facta

f,mpt',im'

5*- 'mk*'.

o/jiii)

stt^kmU jkat , tsmft^


ijfixt MiAii vm P0n jkmd^e.' Cap: Sk mms
19,/)?. cxAgathonc Pjpi oinnibus EpifcoNiculaiim Poatipjstcribcnte. Pro qno
prxftat audiilFc

^***^*^

grauis inoincnti fit, finc Cardinalium

difponicillaconfiHo: Dtctt n^m^ue

ptam flanBC j adtx>Dtai Petri , cuiut eft illc


iucccrlTor
oMculo pangerctur. Suomnetfdn-

ccm

A.-

fofitdc

atNmtiooecraciari, aeftindameniiimeonuet->Af>

mus. C^ipd ergo ad noui Orbis conaerfioncoi

-,

at4tt in prioribus Capitibl

<ed przcipuc in 6- n. 4.

'niHiiiDedabiapirifixnpdtidcbct, cikmauid-

liimti Afti^oku Stda

JIJ*?! '

iusmagnitudine, cut nullatenus poflltt triparanciquioris mondi xquari difTuiio , pailiin

tica

ccns; De tr4trumnoilrorumConfHiohMirrtJr4^4-

og^ftarcproco

tiuu^

maius
accidiiTcnouiOrbisdetedlioncy&canlequcnrer ad Chriftianam fidem conuedione 1 de cn>
iiiosftatuto

aucCuncilia, qu^ciui-

dRaii6bMitatsflniilntiic2

*cLurId!-

ciim in omnibus tius conftiturionibiis

foJus ipicloquacur

arWik.

addam

mum occurric

annuatn cticgubernatiooein ddiere; &. tamen ibidem Confilium Cardinjlium fc adhibuifle tcftatur , di-

AiquiCanonid
fex

fcd trv^

quod m co ftatutum cxtat , de-

bcat ccniirimum
.

Pro lure cnim Ca-

non dubia ,

^tHiVtnt^snenpofiuntpritJ^Miuutsionti /i- j,,,, ,,,4


ttrt, vei qKiid (*i iui^hitirli' f.- crn/n, G" tam pf.iw D*m. S*iiftmvtrker^ntti. Sic ilk,proiiuntiatum i'uom lr*Mim.

nnn

trrori adfcri-

, fcd l'uSragio irrctVagabilis vcritatis.

isrranim' btc,quis'wmaEem tnuiohlHkm

fanctionibus

aliis

arbicrctur.

Vndc M&rquardus de Sulannis in jtfnif


151
Infidtbbm i f4rtt (4f. 1 4. aqfjpfWi.
TteB^ ie luijtii
(liTL m Poiuificis to^ftm
non dubitauic aflertie p
addolutionem diciam aucu liVccertam, vt ^'iP^'
QfigoStam diccw.lipiac hwefim. Qud fi

&

.Af

cxplic:

biyiiized by

Google

Indici ^itulus

Thffmri
?jMir,U-,T.

HU! < Su-

fia.

5).

gruit.

dt fide. ie(l,zJ.l6.

&

OWtrnatenimiferbuin Ssfmif^,mt'

uphoram fijinihc.irc noncire tl iim&ccrtmbtn- Uin hrclini lcxl lubcre i^ncn-.aam Upprcni
,

nMgn:m) quiJcm {pccicm rhxrcfis

fimfiiit- ^dtts r^quia

hak t,
cipiis

to.jaotl cx

jCoafiiimptis

i!la

m Lcclclia valilc rcccptis

caMflis leqiiinir hstcGs

alii

prin-

&

przlciui apphcari poccft:

NamexhacpfO-

Cfitircii n

la conucrfionis

kquuur probabililTim f on-

Labcre abfolucam potcilatcm

le(|lientiAiion

ad propagandum uangetittmpei:oifaen
niircrfiun

tatie jAft-

fM

httt/ll,

ilimi

aut ctiain

non habciC

v>-

fnatetialeoi

gladium inomncs oucs Chrifti, conir Boni&dfOAniidefinitioncm, de qtui . i


20 Si autem huiufmodi ainliiaMmevpli'.
ccmus iuxa Alfonfuro de GaftroapudP.Sna-.
rium fupniA alios; cxquibus P. Turrlanus in
Stlellu. Psr. X. DiQjia. 30. I>ub. 1 quod pro-

commodum pro

id forc

imnmt-

pofitio fapicm hacrefim*

tUit*.

fit ifla

qux

prini*

fii-

hiielim priquamuis iutixuiiis.mli|K<Ua,rcniiin-i po 1lb1kabcreCacboticu6dle ctiam poteA apcic,.& cx rolisrcrniiiiis fpciS.na

piicari.

Nam alTcrcrc Papiir tmrc pofT(.-,mcqux

munUi
maturam confidenuionn,de eondiltationem
dia adbibcndo coiiucrlioiu

funt conucn'cntii iiidicara , pro quibus

potl

cft

fo-

kmnis CoDllitutio vulgataUpccicmhabcthxrcfis, qusmuis fortc aliqui iuxta Catholicum


icnfuinveiiotaflinaonciii -buiurmodi dcda^
'
'
rarc.
Quibus addo,iuxta id,quod i P. Sua21
nodcfaporceftdidum , poHc ctiampropo<KionmdiAam^cxponi,vt iit ca, qux prz-'
terquam quod malc Ibnat, lapida efthxrcticis,

txnifui
/ffiJi ti
lurtticii

'

'

qui illam libcntcr vtiirpantj


cant'

ilcratit

pailimiDCul-

ctmt rcligionis Chnilianc dedecore

quod accidit in

fiuhkt

&

prifcnti.

Clamant cnim

Ecclchafticos&fpiritualcs virosno ttntfmn

dcbcfC (xculftria tradiarc , fed diuina , iuxca il- ^^^j;


\ai.X.Ttm. 1. V. 4. Kemo mlitans Dia impktt^ l""!*.
ft ntgttm (AtuUribiis^ cx D. Ambtolio.ttthy,
Lyra, &e3i D. Ai^;oflino Sermio, Bcda ,
w/?
tneni 196. Addit tamtn hic; idinttlliif
fdtlmm ftx , <iSi4rir4i , </ fittss 0&itd tstust : ^its

&

diAiGc

vtt ff fea']; rr^atur S.

Vnde in Papa potcftas ad


domintswbucnda/Mm Chtiftus

gloriaiur efle-Victridm , ab eoiiHn

diuifione intcr

fr.irrcs

fueraitnuicaius!

abflinucrit

Htm (^ikxWc) tfuis

cularium negotia
uifioiii va

4.

Qupd argumcntum

in

rat

fm tm

& diriptuut, Indicis diuitias

vt ncgare potcft nuilus

dcptMdanrcs

cTac

Pote*

cnim adiio hone-^

&drca iufticix obteruantiam yerlidMiut:

ooliritiimen

>

<iict*t

quo loquimur, conftat vrgciuius miliNcc dc liis plura : pro quibus vidcri pof-

fii,JL

urc.

Tmm i. Lii. 1. & jl


&i PeHtitd ilf^. i.Qp. io. ii.Gr ii.Diaiia
Vme 6.Trt3.4,.Rtfohit. t6.'& l8.* Atldlb.'
rcs

ali)

quos

ipfi

adducuiu

&

iuftx poiTcllionis cxpendunc.

cgo

titulos alioi

Vrgcntifltanm

& irrcfr;:^abilcm penitoscotiatus fiim pro

viribus illuilrarc

qucin&vnicum

fiint

boni

qui cenlcanc Scriptorcs . talcm ^taoicn vt pro

nulMlawcdrcpoflk

C A

lamadalia.

V T

AnearamteRarnm, qux occupatsk


Cacholtcis Regibai ood font. poflic

&

tura confcientiS expugnatio ,


Colouiarum dedudiiu , aliis Cbrir

iUani^ Pdiic^{kibi]9

Pi

iropcdiri.

I.

hicutins

infiieUhus

Anglicanoi

qyidcm Chriftus id laccrc , quod ab eo ho-

fta,

fie-

A tcniporaliumdi-

qu^dmti

tor^i-

mo illc,hereditate iniufti fraudatus poftulabat,


a

g.^ ]g

ad quod

ChrifttnOMiotin Anglicanaefle EcdefiaeonQuoir.odo crpo non foliim i.in-i 3tcndunt.


piraticis aggrcllionibus

Jb^

funt Dora. Solorzanus

Principes pocefi y^didius rctorqucti, qui

licna diuiduiu,lcd

tr,i't:ii c,

o.

pmu.

quanJo liJchumpax ,chariid videancur cxigcrc ; quod in ca-

carc

ca$,<l' piccis

13
V.

MgufiinHs Li-

laqoccooftatPapampoikMri kme pofie

blaierant:

illc fc

fiiAmmt tun'

de tta^Miim Efiftefi fttttOim

ikuient

h$ d* Oftn AlMschtritm Csp. ip. Hxc illc. ^*^*'

ncgnntcs Pontilici talcm a Chrillo traditam


t his ipfis dicbus Caramuciis e-

cuius

'

potcftatem.

alitna inuitis

&

ilH

ciamoribus 3c irrifionibus conrra Aeiufdcm donationein,

leiiandrum Scxtum

quibus P. Comclius bcnc admonct

lcferati

!''-'cm

il-

hominum

falucc

Vidcantur Inttrpretcs ,cx


, doccrc /r iffauH

fucrit aibirratus.

Quarc

Vicaribs tale quid {meftare poterit, q uan - 2''""*'

Itits

inordinc ad conucrfioncin mundl SUtmaximxiilius parui.Hi cx ali^:rrare.aiafflpofpeact ad tollenda irapedimi*

AK*tst;ti-

Qu6dfiadilIiushomtnisla]dteni,qu2 AJmkteit.

Z2

pctcbjtur diuifio tunc conucnicns vidcrctur, iin,fi

cam Dominus mipim^ .rclpuiflct.


do

teill,<|U8fflnn id

&

pofinonri Papacrrarcpoccd in (blcnini doiMtion* hEt Cadioltco Prindpipoft matucoimiludonctD


rifiimam coniiderarionem,

&

'

nim impcdiroento fublaio.

Sc fcrc ccrtis,

probabiiiiTima
,

cammuniicr Tcct^ confcqucntii. Qyodi^.


i(i

cn!m diuitiarum A' mundi,


, bona cilcftia proBUtcena ^ dmdiuirionem terrenorum renuit
occupan. 'Et quidem qut rogabat illum, talt
fcqutlx ipre pulla,magis apcus Dcitegno,
fius Chrifti rcddcbatur , tcmporalium diuiri.
ciiin

coutcmpcum pra;Uii.arLt

con-

7. miic

Cap. 1

!.

itiJicaui:

iuM,; h\ (|uod habct P. Siurtz Dif-

c xplicciroi';

^uiaodnii^taiic oagrueatffni

C Tarcn ft SaiAccnn fantb


IChriftianotum hoftibus nulla eft
difBcuIras

ficut

cnim iUis bellum

&

apertum poteft indki , ita


cofmBodiscitpugnationis di^li polTuirt.rcniatl penttus xquicatc, priuari.

Dcaiiis aucem infidciibus

.quiBftioaliqaadlepotcft, quiahoftcs iurati


non funt , &poteft eflcbcllum iuftum iiucr illos : Si cnim iniuftum fic , iniuftc impugnato
anxiliari

qiucumqoe

aiius princeps

xtUtti i
'

poieft^

'

quod magiseftptoptitun Cbriftianis , iuxi


vulgarcm.doArinani de imiocemium dcft!r
.

fioaCi

Digitized by

GoC)gIe

St autem Gc

fione.

Cap. prxccdL-nti
Kus

ft , vt

minus

dininflfonc vi^cnir

cui bellum inftrtur

&

in calis tcrrx

imMdiicjniiA CQoidcoillius eft abfbhitiK dd-:


iubditutn principcm iii cil! ladi-

poircinonclit
tia potc(l

ioAatn timc knmdiA*

cum

Nam vcl Rcgi Catholico vti-

rer|)ontit ndiim.

iic

quia teme

iiccc

taeacpo0cflk>iK. VcltiliusuoncA:&iic aeaukalteriiisinQtmdRiiaipe&ecxHifiafindi


tt; ;iioLicnjeoieoi. Miamenliinitandumjnili

Rex Cachoiicus alil vii


ibi.

"Bfllu.ff

poflic etficere vc Ixlb

qui Ixfit, iudan] (atbfadionem ex


tunc cnim bcUum dcbct prnhiberc,

principi

is,

,u;

quod tft malorum maximura


lurrmlut

infclicilTimum

irrcparabilium

Arm* cnim nonftritMt moinm

me iddmtrt^

oporttt

cdbs

6- voit>iim(jni

i7-

mJif/ir^.rj-

Vbidciilislo-

fi^itr.

oiiiliaaPidllorbonus,qtic

fiirieittfitex

Gentilifmoinoiiilc Ecclclii con^rc^snJ*


tforttt mt Mddtum. Oportcc in(}uam,<]uia
neeelGvium , vc eiiatus doccr incerpres i qu6
iJi*s

cxadtior nuHtis

^'f

nr!:'u:jfcm pf^nificet

nm il-

nttt^uttm tx hjfttk^. Ofirtet metdditctrt,vi

flk^ fint

i^folu:*m

dlitijui

imm Thtelo^i
Aitt

vt

ftriturd.

tmmbus

fdrtiius

ejjiii)

Hxc ille. Quc qutdem Rex

iSe neco ngregadoms ilicttmbic InctinV^

thc crgovc ialux finc

permiftz

aliur perit

^fcriim iil
io qga (ictUe t
.

Kos i*itur huiuimodt ve^rum fn^mn&ttmMi:


k propofiium pliinmum *n Domino cam.ntndjnm,
tufitmis vt ilkd td dtUtitm juttm .ftrduutitrf

triffnmiiomfStlmniit
:

a^ mt

mjhimfm^k

horttmitr vts ejusmpltiTimnm in Domi-

mo,i&- fer Sdtri Uuteri jufiefttonem


tis

jlftfltBds

Mgtti

itJtDcminimiiri Iriv

eftis ,

tfUA

mdndn-

(r v^eerd n^Bmtt'

CAr/'i atttttti rtquirimHr,

vt tum exftditionwHi huinjmodi immnt frtftqui


.Crnifikire friUmtiite , OrthoJix^ fideiT^ehin-

&

terris deUtUmis > fffMlos M huiufmadi tnfuBs


genttidiCbr^itam rtligimm fuft^tndtm iar

.duurevelitts,

& dekttia

CfVt

tnnti ncgotif

mutmds&

Chta

imtemtiiddi&c.

dgo RCx Caiiiolicus oegotium 6dci ex vi doliattonis.lHiiuGnodilbleittfliiniageic dcbeat:

conltqocns

eft vt

ncqueat pennictcre

lixrcti-

cx
eo cnim manifefte ficrct Indianimincolaspcrutrfis do;^matibus imbutndos, & intencioncm

cosiii portubus Indiarum

Pontili<.uin

ii)

pcdcm &gcre

prdi(^ donatioiM:

ihiftran-

contraqaomm noa foliiBi monitio'nem ,rcd prxccpran KndiiiK*,-g|Eanbusadcd

^ jdam

& mattifeftis.verbttiiiciiiiatotb.
Vidcanc crgo Rcgcs Catholici

vi-

oucs Chiifti Pctro 8c Vicariis fuc-

eefibribus ab eodcm comcniiras ,

& ab

iis ii

lo-

tStmwtz , cuftodic , pFodidani*', & pietati,


lupis tradendo

'
^

iint

ftBdcribus pacis (libificc inter

Anglos anntS

prxtccitt

&

Hilj>anos

&

f^iUit rt

nauigacionts InJicx,

//r,;'

liberx conquifitn tn tLi,quc ab Hiipanis oc- ccnqu^t'


copata non fiiermt, non adhibitamexccpcio'
"|'J,^
ncm, vnJc & datam abnim[>endi fccderis oc- 'j^^/x'/-!cafionem , de quo ditflum. n.xi. Fiac er^o
iwM>clara
fpccialis cxcepiio , 6 redinccginri nt- dmiL

&

oSt'n-it QnoA (1 contrariumob vrgentcm aiiqiuiq ratioiicm conucn tns vidcatur,

confulendus Pontifcx

dum

Sc eius iuJicio ftan-"

& intcncioncm

quia ius habet

funda^**^**
vt condicioih$Sent
y
nes adtmplcat, lubquibus doiutto faaa, om}

tafti'exieendttk

Rcec Catholico,
r t

-i

qui difpcrgant 8c rapianciux-

ta aticftatiooem ^ummi vcri^ Paiboris. last^

fffjf^

niumnuxitna,<^aborbeextitinunt condi- i0imk


to

& vfqueaderas ibncfinero exniarie.

Qiii dthititi-

tnim condicionciri non adimplct , aJ id pocttt imfhti,^


compelli oificio iudicis imptorata Cap. C/ it<"ip"'!^
' '
ibi
"i/^
/fr><ifnlnM,de'dolniRombus appb^^
'
Tuervp ^ ft ,[4 ejje repcrens , pc te txhuK ,vt ei
:

illi

mon*lleruim defertndi

fit

fatultds,

&mdnu-

c^.Cuin

mittentisvtkmtSMmvt^dt frjtteriri. Ec quia


, de quo agitiir
condicioncm donacio-

fccdus

ad lieligioncm fpedbnte ,
fertim rcqtitrendum,
Sc.

deticr rcs

fubftantiali

prs^

iudicilipa etos

quieo

pro-

^Oy*

iSc

tngcnerit eft prac

tx cuius prxterhionc tncbnuenieh-

tiapollunc

Non

iu iinii incyncnti rciijltarc.

momenti nmni ,co inconfulto

ad quem pnelettn
fic

fit

nis imporcat in re maxirac

cipuus,

m.vifMl (ieanceorumCotilili3rii,quoaiod6pai^cir'f*' ca baiofino^ occopationfni- ctnn nmcncit


.ineantur

fittisfaciat

friuitiiiMmJ^^tk^iirmit Itlifftmtdtiistifkkr
wmt^smbAt t^miuiittOt-mmetiiifidm,tSr

ifnmfkmjii

Lu-

omnibus parcibus
enim illtiis partes'
plure$,quxin Bullis Pontiiiciis ynnr & '.^^t
ieeciam tertprzclirifrimum Catlioiici co^nomencum.
a,aiA>h
15 Anglia Manifefta conclamitam 'w^tiien

&i

cjrc.

I.ipis
,

&

offid)

i. 1

ux,

hxrcricis fciliccc Caluinianis

theiant$,ZuingIianls, Anabaptiftis^ de ora*


niuin dertrriinis Puritatiis. Oportct
ncceiic eft ilias aJduccrc, vt

BnlUs C^. ftMed.

mti ftiisfoiidmt
CatitoMinis db-

& prxccpto commilit,ex (|uo

eeflitas talis

quarum

dominus a Sede Apoitolica


Hac enim condiiione talis (a^

..

Optrttt metJ-'

pitioae

lcmperobfiftcrc,qu* oiinusteiras occupcnt,


iplc cft

'

vo^snt^fed

bec coniimiliitr adapcace. Oues entin futt


Chrifttis es GentSlroiA imAiiadtrie in onile
Eccltfix congrtgandas tpfi, Vic.iri] fji
mo-

dktattir

'

ln

fotimMmmk f&vtun

M4U>

P.

i6.
,

QcmtOhJ^utrfm^^UMmmumkriut

BuIIa priori Alcxandri Scxti

ptm b^U, Sic ille* Congmit&iliucLv.


/ur tmhdt9 f(4 M /imr txhtcwHi

dutert

citaris

frgiulis Cr rruitLtd,
poii/Smum dna mAximi frofri*

Um (juidem

donacto.vc cx tenOrc conccflionis apparet in

rts

ftam in Hertuk furtnte Tragidia i>- Hinc de


BelioBa Tcrtullianus in LthitU Piilit Ctf. 4.

conflicucus.

^tmtrt

: tfiix

aggrcgatum.
vc i Scneca dir

fu^intiir.

XbMfirM

fleni

tis

quia malorum

ttBtim mtmtt
&tttrmfiiftt ttfMvAm
Sic illc. Tcncbricoluui lumque,
fimuuD , tetricum , Sc. nigrum^ UKlumencum,
pro figirificandn iagentibus bdtonim nuilii
norsnttrdcftinatum. Pro quibus vidcri potcft
P.A^mus Contzcn Lii. lo.Vtittueriim.Q^.x.
14 De hxrcticis autem vtdetur ablque
dubio tencri Rtgcm Catholicum pro viribus

'

BfiZMMM

T U.
LMfi hMrtti:i fnnl,

ca quod fic P. Maldonatus


frxfmim CtlMimdnt heminti

nocilTima luris

agi,

tiffam conftac perrinece

regiil.i

iu

Stxio Cc habcns

QHtd omnes tdngit ^ dtkt db emmiiis iffroidri.


Vbi opportunc loannes Andreas. Pro qao Sc
mulca habet GloflTa to

Of^f mmtk. M*
'

Ctntii^trt,

"

4"

Digiti^ed by

Google

l^heputn Inekci Tisulfu

Cap. II.

I.

alienum

(^endi riru penitu

adbbus

II.

s.

TJtlifd eniin fn

oon dcbec aliquam ad, deqiM

itaudeni

liits

'

HrtvmfitimmMltm

bibeie. Cif.

didum uum.y
Eft autem manifeftior adbuc prohi-'

19

bitio in Bulla tcnia citata,


fuiiliem

CUrM

ch-

MAnifcfta

fan^

eA

circa illos prohibitio in

& in alia, quc inciph

DwiiH Jtfdiem Priuris vcrlM func. jU foh^J


inmfupB^mis^u*lil(umqHiii^gtit; ttimimclpua BulU,

.tkk.

ferUlu Cr Rtg*lnlUtus,grain)

ordimi

vdiOtt-

Miia/tjHbt.xtmmiim(Mimi lt*jtmtmi4tf<x4^
SuB AkiW.

tfU4m eo ifft

^tmrtfemim , immrmtf M-.

iitMsiMliiitmui, ut

utatM O"

ui infiiUi

imttnitiii.it ,

O itrrM firmjs iu-

iettU^u cr ittegtadji^

VlifmOaUkmmO' MtpJum fMbritdmlt & tmmKMAtUtttm i Ptla Arclite i PolnJH A/usrtl;<jriitjuU inueiux

tm,faie terr^firm^

crmue-

quz incipit, Duium.


Hts voknte^ etim
&fientid,
,

Ctfm^is AffMt* fmiUiusyitndtiinem


t^Uimm,

dfdgndsitntm,

&

fnlis,

*i omnes

</ jinguUs

teu-

UtttrnsfrttitBtu,

immlm Cr finguli> in tifkm Sttirit tmimis


infuUs,

Cr

am

(lm$'

lerrds firmuSf

inutmm&imitmeiidnStmitttiins&^ttHuits^

^dimmigmh,

nmbimrimliivtiflisOttJMiiali^

MrrfJitm hiiwfm'

dtft

ii fjnr
,

vtlfuerin:

vel efpd-

rutrmt, fmtinfdittbiis 0<(tientdtibusvtl Mtnii'

mMiit&' Mmnlibus.&biAiix^mitfmiSm'
tdte Af^elifd in

Et

&

ommbus ,
Cc
fer nmni*
: Al ftibuftumfie ferjonts ;
,

paucis intcriectii

ttidm cuii^um^ iipilimiltfbmttigniim, mtam,

tum^utfmtm ;
Tum , ifujt vulgtrittr

vtltimiitioms ,fiib txtimmumtMitmii Utdpmen'

Ctkc-yiertlt

limtt dtfUt

* i^mIHki infuid-

vattntur it Its AT^ms ,


tenttm lenni verfm Oaiitintm

*jr

Mm^m

tufceui. ifUdmttmrdfdtienttsteifftimurrdm
difin^luis inliibtniei

ne *ifdrttsprdiicUidind-

t vt frdfertur , fro mtrtibus btikniif,


wlifiimiittStit (m^Mtfikrtfrxfmitm , 4^^

Higdndumff'ipmiiMm^vtlijufreniuminfiiUi,vtl

vfuj

velmitttrtifuefiomedofr.tfumdnt,dffieexfrefld^

st^ue

h/ertJ.irH

c~ (untf^^rHmvejlrtrum

frxiiUorum ktmi*. Ktn ^ifUnitbui Crt. Sic


Pontittx, qui diftantlam iUaailtnezad duceii?
ts 3c kpiua^inta kucas >mdit, Uctim
dccadc I . lib.z.cap. i o.

Atquc dc6

l8
cflc

cxprdla

in

jnsns Poilitficis videtur

fauorcm rcgnm Hilpaniz,

hisvcrbis://' quei omnesinjuU^i^fierr/efirmJtire-

cr rtftrieni^,ittel:U cr ittegeni/t^ frjefntn


6au vefiis Ouidtmtm Cr MtritHtm * ftr siiim
tttgm'm FrimiftiH Chr^imum mm fmrbutft
iliiAhnr paljelj.t, vf^iit tiistm Kuinstttn Domiiii
ftrtjt

tx

vosfduoribuifrifefiipmiejis, motu

mmUfmtvi^UMdm mvtTjmthtm^m'
f

mmf.

qua iic idcm

in

Usv Uinlh fraximi frdtenium y d fin


im^a mnim fr^tmii^S^amfsnuudiingtmtfmm
milri

teitius

ijudnit fiierunt ftr

nuntits&eepuiroi

ve^nimteM4 tlupufTdiiitlMum infuUrHm,MiSinttitt OmMiptttmtt Dti , &cztera,qa donatioiKm coniincnt

poiita.

i.

Fr poft

Deceruentei miidomiuus ftr

ttnxs fitmm

vtlAKmii

vtfirUy

mmmUtmtyi,

m itmrtdum &fuutjjtrumfrjf
,

Sic Poiiitlac,ade6 peripicui

fCnulluscircahochartcrcpoffic, nibqtuvctt
tuminicirc rcbellis.
Calliftus itcm ICRillS fimtliter proht'*

30

lub pccna excommunicationis lita:


ic inca uiaria c<a'>r7i
iaaPoducac^iii^|iiibosPoni%allicRegsnaut- froMirii
eationemtjiuiuat l qoi nouas protiincias ad ^* > Z'*

buit,

Sc

:ntencis, ncquis vUa raiione

Meridionates ft;OrientalespIaj|;,rpcftant, "^;;;"


dtrcxc- t!}n,v
a menooria hominum non cognic.is
,

vmi prouc videripoteft apud Uom. Subru- %


t.tf;z.rir;p.24.

Regnum Pomigallix Coronx

ftellx
citer

NiTi PontiFjx

adiunxernnr.

lux

in

feli-

prxfato

ntm Ht^m^ nuUi ChriHUnt Prinripi, efm i^clutlittr frdfttdi infuUs

pinata torbulcntis hirce

mt^mfi timt ienem


t

itntelutmilt,

c?- ttrrtii

vfqut *i iiiclum d:em Kitiuuntii

1e(v

<fn^ffutii'

firmts fofUierit

Uomni

neflri

0r^i t jui^utfitnm^Ujum intSpf^f

mittti^irri Mirt. Sie-Pinii:x, cx quibu$

m*'

nitlftc conlbt omnes ccrras vltra lincam illam


contenps, Kcgibus Catbolicis ab eodcm cooccilas,'praner eas , quaadPortugallia; Rcgin
pcnincbant, prxter c]uos nuUus alius Princcps
vique a4 dicm a Puncincc alTignatum (juidaium pofllidcbat. Cum crgo aniplidima bxc
mcrit uikx dunatio, quando prohibct nc qui(-

Piincipum vcrc Chnftianurum illam


Cran^Kdtacur jlincam ad tcrras inuentas , liue
adinueiiiendas, fiuepro m^rcibus vcl qiuuts
aliadecanla , (ine Cariioficoram Regum It
MHda fpcciali , lacis cft illius pcrrpci^ iQcns

quam

li^libi eirec conttarius,

donatioAem iarir ,

&ex

dum cxvna

alia copiaoi

parRc

vtPMi>>

teps (punts Chriftianus polTic Rcgcs Catholiikquc dooatoiium


ttM ic doiiaci ipoiiarc
.*

filkm;4|iiod

Ajb EccfcliaB

fiacartlliiaa

nr

R*-

Qsic probtbtcio & gum ci;ucrdifti pro Communitati- i^^mmi.


Ucm
pcrii,i
bus , iuam vun obiincnt^ctiam poftquam Ca-

flumTVws

Dipiom,uc de Pomig.iiiii Kcjjibus, <Si:eoruin


ruccefToribus in pcrpecuum lo(|uicur
& taleS
Catholici noftri Rcgcs , iicct ioterrupcio inu-

iplaRi (lc (ubdic

>

tmt fmmnBrt(^ilufin(^in,inp

.-

temporibus contra^ j.
dcmonftrarc. Scd crit,crit ir^h^iU-

rium conaia fiicric


iani imiraMii mdtm, de qua Euangelicos va- mm nMlesfie

hmc^ Pnfnr^ int

ficHt inttrruftio <dien>

O"

tMiii

im^m bm

rtrfuifitg tn

fnmnm jiiitifim nen Aefletur,

mnro

extelfe;

vemtttmriiii

yf;^

|oi,

^iiijt 30. T.1 tf.


IniqiiicBC quidem curil v.ts.
intcrruptionc dcprchcnfacft
ju{Tiriac& fidd

n:

facr.imenris vtolatis.- Icd vero iiKctrupiio ca-

dcns cadcc cnim

pra; inBrmitaie

nitus dcfti:uta,&

li

viribus pe*

quos opprimct,

fiios diibio

procul auclorcs. Scd

quibusid

iinc alij

quod apud PropKetam

poiliunus.fiducialiter polliccri.

bono animu ^
icquicur ',

j^hm iiat

&

DendnmDtm

SmiBmlfrdel: fireuertmrini,
V.\^. Sit Dt IIS, Gc
RCX Y.y;
iu)iier piillimus , Oc crga nobilcm illam regni

&

oKiL-fi^tH^ULtieritti

fiii

m fpeciaK

portio ne

afFcdus.

mn!o

eodimifaaciofut

Vcinamilllfapiantd-intclligint,

&

^i"^
udhen
i.

ficreuenentesquidbntt&ialuiiiaoci ncquc
koe ftoMis;' ot iiiK|iiiae^ (iuiKuiiie inquafti
Chri.<

Digilized by

Google

Qujod exteri ah acettfattom Indsanm dreenM.


Chridiano & frztsrno, quem propterciafiiil
ncc judam, nccpiam vellc prodtgcre, non porcft

non

inh:licicer

Chriftianoium

cedcrc

& dolore

C A

tngcnti

An R cx

peQomm* eonnAdemqQeiof-

Stet ei^o non pofle Cfcnftianoj

cipcsca,
'jg

faai'

c[-.u:

Cuh jlico: ;;n:

Wn*

ns

Rf:';nin Imicadi-

DHinm

injMkrnm

ftrvo^

Vil jihumj}

.tl:o<

terrmum p.tisii/ruti

tc

pejstl^iorum

frtfrii4m3orir4ie bieri tfprehtnitnds


raarttinentb

rtf

frfhih-

tiodifiaei'
'

plentm O" tihrsm fMul'

tas,

vti ei

Stc Hfe

trantire. Rationi

tnim

cettgruit,v< f/i-n.hi ni cnere.

ifiiifubHitmtur in hinere.

Vtclt

notilli.iia rc-

toal<rU4JkLim fMtminttripfos Chn^itnos Primiftsi

etiam noftris tcmporibus tranlmtauiitur

Utmitimvtvmffiiiffie msitrt folifitudine freVndt btt totum


tHftt hmmnniii ,fibi eemm^s*.
,
fertinetml rmlifittm, txmepihH td frimifMhm
motertm^vtfK dictm : nsm Regn funt vtkti erg*-

tnaior proptcrca obligario videfidebcat,

tiui

&

idto nnUuj fettfi

trMf'

grtSttrmijusfiH frjifcrifiiSy fuid nen fnr^ rmntli


metu). Sic

^3 Qucxl autcm in contrariam adduccbotur,non vrger, quiade PoatifictKD mente Atis

autcmnonom-

Licer

nes infulae auc tenx Indicorum

Htfpansdetcctc

dtvtnumquim

tra^uum ab

finti pofflttnt taiiien Jettgi

dctcgantiir,

ob

naexdiicordiUindecmcrlliris

i!'.gcnt!a

dam-

quibus princi-

paletMgociiinipropagiitioius tidu

impcdk-

dum,potcftoccupatiotalisprohibcri , ettam
Ct lux Euangelij , quziUis infcrri poa-ft, ma-

earumdembonumfit, quovidenturtaiUudenimomiiripo,C&ffl mceiium fit; ftmaikisbonumineo

Eim
rohibtriooe priuari:
t^cncrc fiarc pofTic

impcdimcmo
dcre.
etfi

dum

CatholiciRcgrs finc

valent in iidci dilatacionc proce-

& alibi

nam dc

qui

vi 'i^*.

ne

ca obligationem (uiiuiinodi ex pra^lii^o ticulo

ncruosc difcurrit Frarcr

refultantem acritcr

loines dc Silua,Ftanciicanus,i A m dnitfiaikuifroguhtniaiuittiMtnm^ MmeiitAta^


,

rr.l

dr^illM.

DonClH>pUBCtra

illam prolizius dcclamare.

fttd&Mi- sufuimB-

Ateitincfertiqaidicaat

3t

niftrorum lacrorum in regionibus


vtinamiiceilet.^rcd

Qjpd

iftis.

c tfrtrifs

mctrnprofc^o mulra.non

ini>f.ti

tatnenopefari) muhiiqiliwilieet multitudincm


mcflls cxaequem. Rogamus crgo Do innuni

Dcuin iiiquam

'

Pontificis requifttos.
ttmti,dcios,frritef

tx

"''^
'

rogamus cciamcum ,
oui meffis item eftOoadnin ApoAoliEDdioamine conftttuius , vc mitiat opcMiioi vi
meflem iuamitalestanKn. quales vidimusore
mciiis,

ytroitrot'!

:j-r>rtimti~

&tyftrt!. Sitales

noa

fuppetunt; ij faltcm qui (uturi rpercnnir laks,


cxcu

Rcligior.)

ii.TtionefonnaiitScd^iialitaiea

di^scxcuiiamus.

%6 PralM Qaiaftimprofait nibileflid- ryilMw.


mu?. Qui"; crf.frt niiciicui noftro , quando (\- juirii Pi'

An^Iis, Sc

Hol-

dcm

.*

dlctisdctrihunt

haberi poteft

rus? Stmtl

proptereii aut pariim iidcs ChrilKana

Sic RtzuU 8

proueztt. C&midctiamcomperturofit inhi-

miinodiclaAlMisnialiosbsrtticosiUilites,

&

commlfieri qnod
iempcr timci.cium vnde pro exaltationc hJci
nilil,quod momenii alicuius futurum fittcum
luflmeiMipoteftfimdamentofperari, icdpomaririinfe admfniftrtN

.*

thclauris

plusjufto neccilariisparcaturespcnlts, Etcir-

quxdam occupatz iinc ,

tns cxplorata) tcrrz

rd

"cii^^Ijrjti

oilm

tefte,

1andislt9f^anl<*eneiiisidfectb, icieftpcainihil

Indiis (unc

vt i Gallis

Dixi /^rnM, rerumcxpericncia

a qaibuldam Prlncipibus

in Bralilia,

oucx

Qux indiihirabiliscumfic

ille.

conftarc jam vidimus.

<

IllibcIIa iocutu5
cius tamcn prrccptum ad tHmRt^H
iplorum ctiam iuccdlores rpc^bCiad^uosdO' vrgttfmenarioproteaiBRfr , &itadcoetoiimiiioonere tt^i

guialurisintf. &qutdeinrucce(rarcs maiori-

M O^m^nmtniM

>.

Mam

&koms moribus imbtitndum/l^

Ciuhebtd,

vt b*f rts, fi^ in F/cUfij grmHflbiM


,
erdinis^lfit : /^ucd m.txime efl nectf^trmm^tumtd

io^et

lytbitsttrts fr.<fgt

tiMieiitstH,
tim deiitstk , miitiii
mmiit dtwmdil^ititttmatfreeMj^ti^migfret-

w^t M^titttu

t^ex vnttHi^ Princifiiertes termines fr^figere ,


epnif^tiipitiiai^iti*trai^rtdinmfiitrittfkKt-

ftilum tfse l:gimnt sb AkxMndro Stxto inttr Rtgts


Li^idiM&CdneUx. Htrttio oii>tium^,faditt

Mif

Re^u /Mg*mmittct

Csr

ad in^riiendHm imeUi, C/

iitfidt

qit&maiKemhocoonueiMcnsU.eie'
ganterollendit P. Staiez O^.i^S. ir nAjiB.
yidd hoc p'}.'-!f Pnni
. 7. vbi iti fcribit :
ix

imm^Mi

<& Denm timentes, doFio', ftritn^ (2r txftr-

frobos,

tttemttnttdemts. Sicille.

muimfu*-

>'

fdHnrts ) ittrrja frmjt, <f inpiUt frdiiBM,vim

ilUfjut ddutrfm ftolcHmfiit imft-

dientts ttum Jeftndtndi

diuenont,

rriji^/ij

m ferfe-

'

qnales

filpn mand^mxivct^iiivirtmfiuiBittMemU f fmifimm


VI (fiiu! f-::''<i :raini
Ct nr.n diib::*n:it provfftrj HHl/kii.

corptralffft

'tt

lo^uuur in BuUa priorit

& [u(ufstribu>v:jim

PiUtfM bxrt/IH>fi,

verfiis!

illis

teneacur

RauifliaKim cirea (rocestat Ale^


xandriScxn prxctptuni.lic cnim '^,4,^4

34

ccrinr, armis poccruiit jtini pofrcflliriscxpelli,

pr.Ttliclis

Indtos proprij^ t^xpen-

mitteiie

fucucl.

gmtadominio, tinceorum ticciKMconouirere, tc anniy, a aBrcf oecu paie. Qtiodfi fe*


vt cxprciEt Ponciiirx citata Bulb,

! ! l.

C.ichulicus Miniflros Euan-

geltco^ in

fenGone conftare.

V T

tiftsHamnjiiipnteiiia pcninieri.

que-'iaciltus

lu, qui

moro

pciliini,& rtK-ndax "/'*

qui maniic-ili prdhanir impu-

mekt
;7ifj

i/t

fr^^umkm

T"*

f'^'*

mtluu ^^^*!^
6. Sed crcdant vtcum- virUjo-

(tmftr

fa^^uamvcrba

f Pttres dicuiu

e{)i

llqticnturco- ]

uan-

St per

geBom- in Chriflo 1bt film fe^^iifle gkrlantur.

Pulchrc

&

robufte luiicnalis

>4 14. circa hoc Pfaiiorophatus

Stty-

vbi cx multis

illud;
,

Sicliatnra)ubcr;vtloi.i;!s<5: citiu.ino'!

Comimpunt vitiorum cxcmpia


maems
%

domcftica,

CamnibeaatamnKManadfibaai Voasft
akier

Forfim

Digilizeo by

Coo^le

The/auri Indtci Tkulus

lO

Foriitnibcc fpenttnt iuucna, quibus artc


Ixiiij^iu,

Etmcliurc luto finzltprxcordia Titan.

cantur.

Scdreltqiios fugicnda patruni vcnigia du-

Cum

Videtur crgo pcritus ille cfTc qui non folura


dodtusirt,ledetiamaddoccnduin aptustncque eniin do<fli otnncs funt ad docenduin idonei :& idonei pro{eil6 ad conucrfionctn Indorum , colquc in Hde dc ChriHiana pictace

ncgamus lpcttiiidibi , Dco ulpice, iribiR-

contincndos, rcquiruntur.

tf^mneiii^miMTi. 2.Gr..v. j.ERiiitem


pciitia cimoii Dci lapiinccr adiim^a, quta
pulauit.

rc conifnii!

rum

actatis

icaloquitur
:

iJle.

qui funidti fuiu in timort SdHih.

Sic
iiidt:

de vntucriis anims

hoftibiis l'pLr.,nJti<; luiHnpIius

Bceli.

(^oriaics.

I.

&coronXvi-

iMer DtmiMi^itrid , &lrititio ,

f^

U^it .fi^mmtMtxiikinim.itdi.x v.ri.Vbi

T.it.

VMbfitttt^ dodluslnrcrpresficaiti

tnumfim.

f
^^^^f^

tttumfhatw
itftccsto

}8

titl(\ut

Dtnly.t xtrtuns

(eron*tus

Duim

itiumflMt eaim

O" Ddmone. Hzc ille.


Dochi. Fsllnnturcrgo illi, quiadnc-

mHntie

(drne

gotiura conuerljonis Indorum lupcruacuam

exiibmant cfle doiflrinam


ipoflit

a qui dodbis ipii

ablbluid vocari. Plura ce uc in

fmm m niOt,
^
Mfomd

qua: Iblius Graminaticx

eo occur-

&lctii qua

jjn, DioralisTheoIogia: nocicia ncqueunc ex-

****^*'

Hinc timori Douiini

pediri.

xa i Sincidc pro
8wB.t.

Irutlu

(KrtuiUnJj

jiuclum.

'

^/f^fjff^

Ciinr-t

f ienti.t timor Demtui

. la.

Arabicuf.

faluic

adncpropiia dc altoroin ou
lapientia

inquicns

feflem fdcem Cr

\\m(k krAncMSiEx u
inquam)

(exrapicncii

/ii-

(alutii

mtikifUtMtia'
,

cr

i&efl virgd vtilitatu , cr JuHetuscuium i^uferfettautnUiitt ilUmraunti. Sic


|;loiUc. Multiplicatio ergo do&rinx, quz

imrumcompcrta matuittM
quod non lemclac,

inquam

l^rtif.

tUicm zjemm fttuum

&

vtililquc aliis ,^

& abundantia pacis

p.t.x,

qus/cUifctrcpicatani-

mamficAlicitet^lapientis ftaiesenim (vt expcrtcntri

notum

) p.-icitui iinn

iS.

llujio

aili-

duiy ac iacubaUucsitbriSj cxtciuos iuicQCviarc

lic ait.* Bccli.sj^

ij-

v.j4c 4,

tMftMjMum,

Euaogelicorum
quod & co-

Buftrm
*^f.(5'

iuxci ci-

tatum cxSiracide locum > & grauium Interprctum expoijtioncoi GrM ftHHi midiMfe-

f^j^^

rxri4,pcriiiamcnimdicuntcxper!iRentum de- EccU.


/ignarc. Vidcndus P. Cornclius. Niil!jinau-

ornamcntum corcni iiliuftrius , iina^


ncque iu illuftre i vt hinc matdne expencntia;
dignitatem agnofcamus. Pro cidcm ipfe C</.

zj.

tein

34. V.9.
>

11

fic

habet

'i^iij*.'

Firintitultis exftrtus ctgiiM-

muhd : cr <{tii mMb Miiit , 'tM^Mt imeBe-

liHm. Quoi] qniik-in

prr(;'ti:i .iptilTtmtim infli-

CUto i cuin ez co iubcamus expertos oinniuni


apiSIimoB cllc m^ifirte, & quibus bauriti rerum plurium , .atiimaram ftuut conuenicntiiim,inrcIligcntiapo(!it. Vtdecttatuslnccr-

prts
tui
efi

fic ait

Ifft trgt

crtitmui^

tum vottt fspkmem^ digaum

ftr ttutMtitmsi (alotruditut

^Cr ftr MUiktnimexfiritmitm fritiltMi

qtie eiui?!

,vt pO;^i:

^***''
|j*

'

dc/cluf-

alios (lc!ete\^co>ifoUri,mtie-

^umgdht
ri , ceujuiert , dirmre. Hxc illc , quz aU uati- mu/M
gelici miniftti JpeQat munuspaudtexecunisi if^mK
cuius cft docerc jConfolari 3cc-

przcipit Potuifex ad

ipft

quod cnm

& 4.

Spiritus ianCtus appellauit

initii.

& hlutariv

zj. v. 3.

E/ txfertts. llluftrc hoc

40

dis,& htnor

riola docenti

pcnicus dtdli-

illud,

miniftrorutn laoneftamentum

ronam

nitMs

timorc Domiiii Upicncix uuricato. Indc

lirria

A-

A tioiore crao Domini foiticudo, &

'

Indp- (tmuiUt

Tns f^tittbuttmhfMme*^0' 4^*0 vt^


srimx tHmim Paitfatmfuptrbum Tmi^mmah

quam Diuus Ambroiius


AnipittdtVahDa ktliimmCm-

in Enangelicis operariis

protc{tatur,dum

Crurt cius ciilumM mtTmtrtx funJtt^e fu-

fpjlelis

laiutc

lupplcJt

tuios. Monflirum

Circa

tfjt

ou^buscura

duobusaIi:s ribi(.nc uAidio Sptiitus fandlus

Apoftolicis

Td iHius celum/i.t mdrmtrtit^fiit fu/tdau fuat fu-

ticis

ilits

dcfc^um

ii

pro

ne iooeiMtOperi tSOtO {Nrcfi-

juriknlu quoadgrauia&

Etqualts indcEuap-

f:r hfts turtts . StgH^dHt falictt (Jjim/Mi

tncunibit

^''""^'
'

montmur

du:u

cianc, niliin

virb, quibus crcdita mut^i conucriiQ , Jaus


3Ja congniit ^quarhabeturCciir.^.v. 1 f .Owpirl?djcs tiireM.

Eccli.aj;

cidere lacistft conip<,Ki:n.: Iicut& llnes inuc-

ijnua

gelicnc ininiAer,Eoangcl ij ipllus cjEUbfiflimus

&

Gmom ft-

timtr Dti. T.t.

illi.rum

pcritia videcur

nntcciiiioruin Miiiiltroruin

timor non ajnec , a^ium c(l deomnibus purx

inramator? Hinc Apoftolis,

6e dioens t

c^hng

quau knibus propria coiDr


mendari. Quod quidcmln cau0prlciitimiVbi

cunAi-poTcrtit argcnti IUDlidium.Sicigo Dci

fieqiicntiiruoarclcrata.

v. 8.

2f .

fiecf.

multJ f(ri::t

Jtitm

& turpittidini

*.Cmc,9i

Spiritus randus.dotes iilas iuk lcutentil co-

Jcium tcftcstimidiflimidclatorcs , tc exquibus plutcs vix ntus idonei tcfiu pattes explent,d<^ q<;o Dorn. Solorfamn .'pw i.Ub.i.
C^. 17. tuim. 57. Hc nos alibi. C^od li quid^uam videatnr fmmtnerc pcriculi, pra:Qu c

T"*'"**'

Vnde Gentium A-

poftolus,J[)K(<irif/M(s.io<|ui(,M ftdtmi'-

37 EtDamtimaittf. EtqaSkmid fneritft!


Si Det timoi in ri.gionibu$iftis non.iJlit , vix
cftalius y qui i miniftro lacro crc
ksio timcKiir.
r. Habenc
Hd
quo poflinc tioiorem qoincm alium (ubmoucrc. Przlati abrunt fce-

&

filiin mimUJru ftr-

fiMttl^iifmHtfitUrdfcii/eHtiddtfilbiMt.

duin.

conlcicntiz otnamencis

Vaiuthu

iidtaui&
Tui pibus acprauis omnes rumtis. Circa
quod niulta dici poOcnc , qidbus tamcn hic

M-

peritos aG-'

Vna porcnsradocft,oecniiiiiunoftiafe-

Ex nobisgeniii.-quonii.dociln

InJt

doAos

Incer

'AbAineas igiturdamnis,huiuice oeiiiaivcl

quantur

v.i;.

PcrJksf.

39.

t monllraca diu vctctis trahit orbiuculp^.

Cnt.s,

Ul

quid imcrefle difcrinnnis cxTaWio I.ibr. ^.Je ^ifuH


O|^i.<,coniiciuut.quidi,vbi i la ciuldem vcrba, f^raiM,

ctrrr,

ThfMT Dti

Cdp,

I.

tumultus, quibuiindoAiytKdtotttbenieiGbi os, idfcoiiiiegyto-ingjyficqucnBcr implir

Exquo

Tius

optat Sc
'

Indorum conui.r(ionem

illud clicienduni

cercidimum

aiTercum.inconcurfuad Indica Bcneficia mul- Prtfirt'tum deberc ad cxpericntiam oppolicorum at"f*^

undi,
valeac,

& cuni priieicnduin


i'i

nota

virtus

fuftragetur

aliis

ctiair. in virtiite

qiii

8t

qui cxperientia

do^rina

in liRcris

habcatic cxcciTum.

iicP. StcphanusBauniiiA

fur^n

iliiBciens

& aliqiialcm

ad

Vtmifimi^

Pro qiio

mwm ^rsxi St^(i'

F.8jna4^

Dlgitized by

Google

Mmifm ltudngelfjmtnm
Di^dt.
dn

QjuHione i). comnHiiteai


.implcxus:^4wi (ommitnt Be-

fttiraiii

ue^uutm rdinaUHr ex rei HMtMrji ^feri fo:etl,vt


itBmfn^lHm Huu fr^^trri Mttt , txftmi
mtliori

tnmin rernm vfn

t^ui
,

experientijJjHe

hm

D. Thamss t. i.ft.66.
(
mAA^Sbefiimtninejl ftnlBm ,^miiAsfuait^
ptteft mt^is conftrrt ti bonnm (mmHite fropter
ftilesti ei

fatemism

vei

in^ridm

Am frincifdBter
,

[jtcnUrem

vtl frepter

nojirMto cterf Ishcrimu,. Sic Rcgfs


(iaii , iuftiflunt

libenrer

teStUMtnr *i vtilitttem

V^ihn

ideo^ue ^iuninue sifqHt tueftione ferfontrumbt

HH

dijpenfMtiont ffiirititukiim

<;w funt fimflititir

mmus i>oni ,m(!-,nrihK< pr.rfcriritHr. Sic Ule. Quod


CCum cum aliis cradic Diana ?rte j. Truci. 5.
Br/Utar. tio.ftTbomas Hurtadiis TrtlS. lA.
niim. 13.

(T.

C/W*

Sed de

bis aiibi

in^

cx profeflb.

, jklibcnlitec ciMqiial-'

C A P V T IV.
Bxtm w mgftth Mmutfimt

tm-

iz. fWsA vtilitstemt

oppORniii

dum.

fecunJnm^. i.fCMrA.

fiiitne cUtHT funijeslAtio j^iritus

RiIii:,Iolir-

Ncc fucceflprum

&piillimi.

aluaMncmiiKenigantr), qui In fbHcinifRo


dispanem vocamur, circa Euangelij Mi!Aioicuiam illis debere^flcprxcipuam, & iu
M , quod ad illoriun i(ffteinacionem iftOtkf

& fHM ii^nfttiones ^mitM*-

sUqiui bMiHfmdi:

imatm

dehdi RgxCaiUBcni. li
qmndo^juiikm titm UBi Mw t$i^kiulit

%.

tmhnmtmmtninuvr txdmUi^*

^Vidquid de exclufione corum


'
:,quosomniodaiancikm lem'
penrahunt regiones , in quo non varix conuenicntie rationes
occurruac , proptcr quas poceft Icx id cauci

^^^oor:
fOoraliaaJ itias

ii

Regc noflro conftinuicira atioscttro^diftia-*

dlionc loquendo,

fjtmfthm
muiiftUT EuaHl

Uim

fti.ftd
<

Utmtnir.

^ diaitlc()aia]r,cibi Rex Catholi-

^cui llMgcIicos miniftrof in indias


nontbfrequenteraiiRac,ne<]ue mitrete (ortcpoiTiciii quos camen fciat ex iis , qu! in
Indiisd^uoc, leduldhuictKgotio incumbe-

fukumijii* ic
t-

4h tbv*

T7

41

Dicopnmjk. Bneri(UsProuinciis,qux ^^,^^


Ri^i noftro vc verd^dooiiiio fubtc^x ianc, jbfatkt^
lmmertt6videntuirihiiegado conndx
Tndortim cxcludi. Probacur minifafl}

Rcgium patrimo-

vc! no!tnt

ea contnbucionc grauarc. Cum enim


tcneanir ile operariis liuic vincz prouidcrc,

derc- Atquiextcri

eocumoncre traditx',luic

cludi.

nium

ipfi

nci eflc poflunc

aliunde vcniant,

quancumuis lcuisincapacicacisvmbradcmoamari.' Expcrienciaautem nonvnamatKahe'nim fcdcomplures hiftoria dignos onenJir,


qui rcgnum Chrifticum rcgno pariter R,eguiu
noftrorum cgrcgiis laboribus propagarunt
ciJem proxiIn India quidem Oriencali
mis Proiiinciis , Apoftolici viri conucrliuncm
rairabiliter promouetunt,qaosnoftriehiftovx , &'nonnullx aliorurri , vericate coiura in-

nihil confingi potcft

tholid Kcfics Fcrdiiundut

Qupd cum Ca-

&

iiabella

j. lu.xtt

propccr ]uod valcac

okSigtimtm

CMWf, fiii^HflndidrumJeminifumiSj&fi*tttitm mdrii Oietni ^niMentxius gfttmuf^UAmfU'

mmtCMtUkt*- HitMionem <c tmplUtionem

&

dr

uidizcaliginem albc("centc,conccIcbranr. Ari-

n^tm ftn3tm fidtmQitbtkumtCrtimind bttttBfn^iid ffi'


dftk Hutmtui , fiti Mawts > ttfftutimti mfirtf zs-cMrtidirigdmHs: AUndtmns ^& judnSHm

kxandcr Balignanus , Macthaeus Riccius, MichaS Rogcrius , Carolus Spinola Martyrio

leps Eudngehtit

conuerfionem Iniorum dd

imuf

, tiir

conius Criminalis Proco-martyr Socictatis,

& fanguinc

Sautiii btiitrum Cti^Udrui immt-

foijunuis

wW jfo MifeAi tm^itimiiA

tSr

nius

fM-

ddvi^iknt

dttjtt

&

ttmmttHtmtitd

iieneos

td ilUm frtui-

nttefjdrit

^tmnta^'

O" HUrum ftrtmni imin tgmtiom Dti


Domini neliTi ftrfiutrent , tihonertm &lduitm
fm faia^mi Nrwi. Vt hoc ftR Htt btm jtSdtit0mi twffr^ fmem , <fu* titi nts tm^ri-

tm

niiiiiemb , vthtii,

gnt4t cMHtrttmur

diimfttndo

tmts , ntpi Ctnfilii

(jrciii

tantoperc fdtiifdctrt cuft-

jigrum
ctuitguii
* "

Laurencliu MiiTo,

a cxlo

Rodolphas Aquauiua,

Mar^r

& ip& Mar-

j^J^

^'^nig'^

Orgami-

&

AniiMti unfdtMit* fiui

j^j^jf,^

A-

nus Brixianus, Paulus Camatius, loauncs Baprifta Zola , Franciicus Almcriquius, Alexaa*
Hieronymus abAnge!i$,vt
dcr Viil.ircgi;is
omittam alios. In Occidcntali Angclus Moninfla , Horaous Vcccius loanncs Dariu$,SimonMaieta, lultut Paichaiis, Anronius Ri-

mnmm

iiiMumbdnt , vtMlmiiroi

nobililTianu

Marcellus Maftriilus

tyrij laurea 3c natilibiis illuftrifljnius;

ciputm dii^oHedi omnit

doHrin mitkintm

inicittas ,

edm htbtdnt ntram fihi ^r/tqut dd tonutrjiontm :r


,
mtximi
^Bent :
inteMlu in
cSr tetis fuis vihbui

jlu> nc{lrif^f(^to,

probi

ie ad F^ium IiidicaitUQ lcnpffcc


ConGlium, vthabctur Tomo. i. Rcfcnpto-

noflienr

runt Indicorum, pag.

diAaru Prouinciarum ido- tUdi,


ergo immerito videhnirer& Minnr coinpcna

&pfoprtasiucotiiiemiasexonc(csci adhoc
enim pnecipu^nninintQrjqnia illndcftlrt Re~
gil obligicionc pratcipuum.

Cmm'
f**'*'*,

eft clara,

racionc&cxpcricntiL Rationc inquam, quia


idoneumminiflruinconfticuunc ea, qusGfu
fritetdtntii Pontihcc vidimiu requifita : otn*
ntaauceni illa in przi-atis poffunc rcperiri; quia

-,

iUidm

Major

liuetbidem degant obligatio cft cadem tcinpomliRr iubueniendi. t cum Kez iKqueat fic
hboiances babcre prxlcnces,vc id iaciat, ad
qtiodtenecur eam curam dcbent lubere Proreges, Pr.xlidcs ac Gubematorcs , vi Rcgii:n
,

Jethiff

na.ii

ip(f.vcM.r^idimns:recognoi;lunt, Lt/il:
idoncos miniflros ad lalutcm Indorum proui- rum *

teneri ecHriiti fiimptibos alere nifiipfia

aliunJc fuppctat

fafntis
:

Reees aoftridcbenc,iuxa oblittationcm.quam

patias

,'CamUlm Conftantius

Se.

plures

ali},

qui .tdczperientiam capcandim abundc lutH-

tquamuisnonnu|li exiplts in iis nuc


naiiiegionilMis,qaiCicholiooRe^nonrabCtuat.

'

funtiid

dni non

tum q iia plarimt iltum cclam quia iode ro*

obftit

biB valaUi fum naci

bnftiuf

Digitized

by

Google

if

TkefMnJ/idiciSrh^^

'

.V,;

illi

moiirri.

doncos

M-SSriXilcmU iafaUij atKi ir .ui >


C.MTimuni itrponfio
45
aiimli

rufpicionc

cx lAlibus noii btnc trjjj rts Hilpaius aflcliixta ia , qiiiJubct C.\ffu\xas bt ClJ*'

"fli<

Ufe"h!:x

lUric

ntiindi

iftisticpcliitur

II. Cilfider4t.

aliquando

cgiiVc

1*. CX

cxpcticncii fiquldcni

plicicomprobaumcos

nihil aiitdix iiTc

aut

furpicioncm poiTu

quod

nrtild-

gtiwrtre. Snnt cr^o pntlucontrjiium oftcnnKiiui ivionci ,111111

prxfeti

Cf-Da*

aflfeiftus

,datat.Cif.

DuJMmjdt

l'rjtJumfti9mkui.Etx[ui-

falutis

fuij

vbi noftcft dmor, id.cft, timen-

tc (rcpi Jaiur ,

di ratio

"

rcs

, fi

hc6

<-- -A' -

vipiircft', rationbiliKcr
,'
.

Diei vlteriiis porcft fufBcientes cflc cx

44

Hilpan;."! Opc.-arios

num

fitai

bcrc c
" qtaipr^

quamper

non lu opus cxtcrr


Sc rcm hainc mclius

vt

rublidium

r|Ua:ri

pcr ipios,

extcros^itari. Aniuio

h.Un

non

li

rci ita lc

11

ad cxccutioncui

t.vixn

tviiJitLii

iji.il.nodi caullis in

!c \\X-

norur.c

Europain

defti-

Pxo quo & clcgantcr Francilcus Pacritius Ub. 3 ilt Rspo^litHh i 3. vbi ita fcribii:
nanuir.

tMriiiM.

anfjM iiiigtii vctuisit^

ttmm' >un inucnit ,

/ in f/uriJ fuj (^nmilni

EfirotiiHik uit

Lsfp^m^ m*T

^ff J iin^tnsj mdga.i^ut diH^tnii cxi^tmt.

0r!K ttrrrtTum ftrfi^oi

Jummi

Sk Rex^

h.th^it

f rhionit JuiCtdottcciindtgtnti

to:9

HHdie, emni-

ifticUr!tionc4ii^ir^intftt!Utiitt. Sic.iitc.Qii)

AlralK maticasfacultatcs dpccant aduchuntur

Noftri ad hxc ftudia non ita afficiun^r, vc cxccllente^ cuadan( magiftri:


Curhbnadrcm, dc qna agimu.': , fiopusiis
cxtraiici, quia

rum Ixcularium

expcrienria

cgrcgio defpci^orc

tioK-ri

V. a Borbonio

? nihil ccrtc Carolus

pblllt

&

quem exeixitibus pttfeck ruis,ficuc


MOoe k COndeo Prindpe Rex nofter armi
tiinuit>

noftratraikante coiitra Gallicas irniptionesj

Aabiis, dequibus agimus, timcatur 2 Nou


mittendos tamen affero , quii freqaemibui tS!,Sb.
crunt; obno.vij caliiinniis
& rcm pro qua JuatSu *
apimus maximc >cranquilhu& pacitus cxigitur, non potcruntpromouere. Cominuniter
cnim !i.^'v[^i!i'r';r fulpcfti , vtpotc rcbus no,

ftris

quaUnaiu]aii(cr.aduerrantes, iuxtaviU-

gaten) c^poblionem dc qua. tmm. 4 J

hk po-

norat
ij^,

vndc

& quod lcntip

non vcrctur cflfaiua Scnecam

,'Sfrft4fis_f^/iuts i$tttrfrts ,

Sdmus ctJam obleniA

IJk. z. it httatatftk*.
fin3i:i

n.it

potius nu!I.;m huiuriiioji

i:)CCiGi>-

ncm

,graucs obortas icinpeAatcs , rnus antcoeitereoportet ,tnnrinilboaetiegak Qiipd ^,uitut.


Principibus oblcruandu iuxu Auth;n:.v: Um. vt

in

qua

ttm

ftc

aliis

Imperator.fiHdr/ir^jsj Ui^ora

pr^fsftmus.

Pro qiio

vs

<iuii-

babet

Sc alia

Glolfa in Vrjtmid DtcrctsHum Ft

ir;

accurandumi

rc-ionibuj'

cxceplio

cum tran-

quod

& ipii taiciuur

vc vidimiis

^t. Ind/cc()rumcrg9 yidctur, vt eius llio


caufsaadcopia , in qoi valdi vtiics clVc

dtii in

&

Xratiirunos

quibus vciiMO) plurcs alios

lioiilcs

utbereriiili.
'

Dicotcrtio.

&

aliis

Hif-

non intcnfis micti conucnienter


polTuitt^ynde oon vt9eotiir <i

pjjQ nomini

OuseOll^riieiMem.-Et licct prudcntiorcs fccus


iudicabtmt , volgus umen prudcntiz legcs ig-

quiniiaie.n(mi

poniinr ) pciiitiis rep<jl^nijir. .Noui aliqvp


Hilpanis noftris
tx iisOpi-raiiosinligncs,

wh^t^

abiplis

cxp;ditionibus .iduocari cxtcri potcrunt, fine


vllo nominis Hilpani JtJcccrti i;n-n6 Jt cnm

liwj^.

Ipirittialia aptiflimi

littciis,

Ncqucex eo quoJ limcri aliquid


queat. Quidcnimab imbclli ,&re-

^oSk

conftitutos

.^fi^ 1

ingcnio

nes baberc K.yndc St (c\m\n aiiqiios

fiJcles fubditi conminiftrcnt.

flt^'

adco rcmotis

4^^ Dicofccund6. Subditi Pontifi<isob


tcmpoT^etii Iralii domitiium , non vtikrar
comKniciii vt incanfs^, 4cqualoquimur,arccainur. Hoccx eo olicnditur , quod in iupcrioribus oftcndimus , donationc inquam
Pontificis Rcgc,'i noP.ros Tndiarum dominos

"'^'"^'j

f,,^

mirabiies inctcdibili podcoril perpemi*

minifterb

<aduchancut i Bclla ccrtc in Hilpaiiia^


nonlblicgeruninr HiipaiRS , lcd ncccHarium
aduocari ; crgo &. in Ipiricualibus

honore maximo , vt Rqj^i lanco. in vctf^^uq


caufsl, fpiiiniati tnqoun fttemponli , omnes

'^'

exeoiixproic- '''1."!^

cft exreros

(uerit

conlpicui.

& animarum

'

^{}rrtu. 4i

quod mmusapti (int. .Qijis


^ cnim ualios
Ikisaptot nou ccnkat , qui in Noui-Francii
ro

Eesin Htfpaniipropugnandx , 8c ^ubem^


da; cOminittuntur. Nihil ab iis timctur &
mcritfV Cui (.igoi paupcrc Saccrdotc , qucni
,

bo-

talc-s

cxpcdit Mmiftroscon-

Hodnon

ucrfionisadoritti.

runt^ Sunt. cquiJcm ad

tranligatur.

AUltdt

non

curAlitcraducrbs

ra

tcnct hiiniftctiis intcncURl, timcatur. Ibi ccr-

Cur ergo

nut Patcrfamilias fub padlionc donaii) non


conducaCtpoiiduftdki&sftus apcillunosiuAinere?
Dico qiiarto. Ex natlonibas quafi na-

ICI^pora fiJcntilEmis diicibns inftnmlos cxieum , cxtcrnos adhibct , qnibus <Sc arccs vr-

gjorii Dci 2ilus

di/nilui'

los Indix vinci culcorcs.

d^RcxHofteriricx^ki^ut luis,quotnxc

&

P,

Probirur cx diftis; hos fumquc 1- Bt


expcticntia demonftrat,
&. ratio
Jf**,"*''*^
'
pro lulpicionc autcm ratio fubtft nulla. Ex f "
nsai.T:n n.Munn:'; .ilii]uos (frcnuos acindcru-

cnimiJoiKi

Eiunjjclij tniniltri, gujiiuo iJ potlit ccjtius

biif^iiK riin iriir.rciimeimirrrSi

quamquam

pccuiiarius

id

rcgula

ifta

fia

nullis exciratis alitinde flati-

bus ,in vineiiftius

ciilturl cgrcgic laboralTe,

Prq qui^^ bM^uis, to quibiis ooo tamquiUn


iodex, fed tamqaamteftb dooun.* fcb editi
Rcgi noftrograucs & fipitntcs Confiliafio
, quibus de conucnicntii circa probibitionem aut indu^enriam , cric imegruni
iudicarc. Scdquia illi circa valdc rcmotadelibcrant , nequc id, quod ipfa rerum lacies pra:-

aiTiftcn:

fcntibus cxhibcc

potcft cftc

fum vcritusfaccm

pcEfpeAum non
,

tcftimonij prifcrrc

ciim

nteius,qui ipfos fcre quinquagiiua annos in


lAarum rerum proxima infpedlMne lianfegir.

luuatauumilUidOricntaiis PiooincicSociei
f^^ITa'
txtis noftrc Patruni comimoi calcolo robor- ^^^1,^'
rc. Illicnicn A>:'!o

^;?^. conlulcarioiu Irabita sciiMtk

circae^qux ad promouendum

rci Chriftia-

ineftanimcotiftrrepoKranc^ cnm Vifitatoire


Alcxandro Valignano conucniences,id ftatuerunc inccr alia,
kfimitSMkitiiis

quod

P. Sa^chinus.

frAcUrmm

"""fl^
^^^'^*

^Pmt^*'

l|o. hb itfec frbiss

'

Digitized by

Google

Qfi ohligatio circa Ccnqmjitorum remunerationem.


iiu i
Abmt,

lilui ijittfte

i.') i

(nftnfn

Uboramin lUerias comtnoduac illius dirc^O'


M, 8t noo tt menm {paiia confnat, fci wt labo-

lufMM iH 19 ieliktrttitium VttMlj^4ts txftSnt im 6lMm fx

Mtie frjtitr

J in cp2
,

mini

vii fumMi

Mnmtii

omnium setUmMtiim

risfui proportionaum omapcntationcmaccipuc,


proprium jus iundat aduerfus iilum : non eft
ttKemaliud niC juftittx; ergo cx juftiiiioUi-

tx sbff (fmbasms Prmati/stmm

iraidriimMSmtixi^imi$s Utnti^tm^,fiditmmim&fiippk4nJum P.Genertli ,


uitMndo), ro^iinjlofiut
vt (^tunda vm4 PrautMSd Lmjituu nt^ut/fMjmfiki ipfi^
BrjpLtMe ,
iMJidnim tt ttmf^ M^iirtgin^s

gat dehirorem.

Irrefragabilis eft dilcurfiiS) 4fc

appiicandus caufx prxlcnti

jiixca di<fii.

oiAj*f>

mtde Sfiritmfsmie, DemtMtiju*

Oioofccundb. Oblicjtiodiilaefljiiftiti commiRatiux. Sicllluflrilnmus Zapatay/r.i,

mt^f Oftrmes m miffimJium mitutuifriuJmli mlsm

quod& Dom. Solorzanus vidctur approbarc, &

niimiini-

fejfttfiigittrt

tuitlt

49

hoc plani conuincit ratio addudla pro Aniriione prccedenn. Et pnrtoci cx co oftcndicur .

CA

VT'*

quiajuIHtttcoanniKatniacalbdiclcur proptcrdk

V.

quod

circa commucationem verfatur,durn %'num


proaliodatur,&iucon)mucanir.' AtquiConqutfitores operas dederani^ft bbores eximiof in
Rcgum Catholicorum quxftucfillimutn obfcquium: cro jiiis debctur compeniario quivalcm , juftuix commucariux titulo. Audicndus
Sencca Hb.i.iebtneficijsjiii fcribens; jHifSmd vex ^'^'jj"
O^juittmiMm frdftfertMs ; Reiie ijuoi itks: b,aefiii
tfi ,
'

& quomodo,

debcar & poffic Rex


Cacholicas Conquificocum, 6c Coa>
quiftatocum meriu munerari.

An,

QV6d dfbeatgencre

aliqiio dcbiti, in-

liubic Jtum apjiaret : mciidj cnini rcmmMT*tm muneratio debet propotdoiiabilis fefpotKlere.
dthut.fitM
Qyxveritas luce eft meridiana peWpe^or. t
in aaacisl,(k qul aginius.fpccialiter i Caffiodo-

irnbtt r*'

ro bisverbisexornaca; Trthutndstfl ji^isUkerikia

(mfi^ia$

mktie crtiitur^

txfrekrtUM

ifttd

rt-

WKKHtM trtu^ttir^

AthlttMm fefu&s ftlmd itfigiim


tjftvidortm. SiiiortfhtlUios Quitscerans tefl^ur.

MJ^tSstU itism tfii ( alij Efues^ tcd mious beoe)


frdMUdfns: (jrtsmsiiipiti^vinfl,vtmXit tdf
ah JetuT Ukeris pretiiim, ^fentirt ncn fettrgnt it.-

Dcbemur crgo talcem


Conquilitoribusprxmia^qui
in C^ihoIiciRegisobrequium incredibiliter la-

ne^dtum. Sic

illc.

UtA.i^i.

gra[iti.i(linisdcbito

Ad

gratificationem ianc voluntas

Vtiiauiu

borarunt.

jr/t^Msi^

obfequendirequiritur,quod&.tf.4rJiMqfnjr^

Mdirui^tdtuinm

Uim

lo. aScncc^ elegancerdiftummbisillis:

WtiU

tnimfrefmfje te mthi ifwttt ^

Pro quo

iejlindti frofuifse.

Sc ctp.

ebligtr:
1

ftint

9. Conqiiifi-

toies autcqi cx dftinato profuiiTc* non poceft in

au^

retiocarL Rcgitm Cariiofieoram


nominepofTditoncmtanuum^qualinjmqueinuentl-

<S,fur^.ptibus, 5: mandatis profeftijCius

fent, formul^ Iblnnni capttbanc

& cxcit

fcriptorum afferunr,

TrrmnU

Iniuerum f^.
biiis,

quia in

Tem

2.16. crfe^uemi.
illa

Rcgcs no(\ri

quam mniti

4. Rrfcrifterum

c cli lanc nouex quorum pr-

RooMmum vtt

quxftio.

Cumcnimcommuniabona

guberoator

diftribuic

&

.*

qiienrtrobligario cx

fo!.! i!!a

rcfultans

&

ipli

proprij. Et qiundo vnicuiquc lecundtlm proportiuncm Arirhmcticam rcddirur quodluum


efl, vJldc

pcr accidcin fc habct

qu6d

altcruis ctiam intcrueniat obligatio

rcfpcdlu

vnde e4

bnitimilirer reddereturJd (^odcriam ad

fcr

com-

Quodtamenin

Fonriiiccm

ficri

vndead a-

imonrMit tores aut Conqueftarores acctpimus^juxn quantitacem impenii laboris cx juititi^ przmiare. Sic

P. Acofta hi.yie procnrdnii Inierumfdiute cdf. 1

Iliuft.Ioanncs Zipat2.iMDifitftdtiMtdtiii0itili^
priimtiiid fdTtt

.r.4.11. 1

8.

& fdttt

SolonaaU9/.2./'.a-^ x .59-

D.
CrSo.&inPekitd
3. r.vir.a.i

fdg.z%j.lol^%i.& ^l-Ht^ Ratio eft

clara.

Nam juftiitx obligarionemfbndat

proprium jus
ineG,aii debct rcJai .'tconlcquenterproprium
debitlimiiMlcbttorcrcipicit: Atquiiuconringit
inpccftnrif ergo cftpropriajulttticobligacio.
explorau ,
Minoff oAcadtav 1 1

..llaior eft

&

rc

fiiic

nus untiim fitcrcditor, fluc

tis.-

Sc.

hic

foliim ea,

enim

fi

plurcs.

diftribuuuiinonaccidiijcuiuscft

proprius refpe^fais
cifus,

Dko

Pfim^ Reges Catholid debent


Conqnffiibiea .( cnooomine rtiam OonqiuAiK

48

ffffig^

fx

ampliiTuna donatio potuit rcgionum Indicarum. Nonpoieftergoctfcaobiigsuionem ci-

cft

^^jL

pro radoaelabortiimpeafi ted- dWlrjr-^


dat, paOo am expreffi> auc tacko ii nciceJe me , jK,
iblum cxcrceri commtitatiuam, ctiamG propor- f"*^*^
tionem geooKcricam aitcndat , vt inter cos, qui y***'*
pHenrianttn', lit rcfpcdhis perfonx ad perfonam,
non tamiim rci ad rcrri multorum fcntcmia
eft
ciim ramcn oppoUtura alij lciitiant , e%
quibus videri porcft P.Moliii.i
1?. q.tt .$. HinK
jdmfddie, & dc quo nos alibi. Eftquc illud prrfcnncauix parum ncccflarium ; in quo tamcn
citaci pro Aflcrtionc pTxcedcnri priori fcntenttc
videatuf UuBreic , 4c poceft faciw dcfend^ ctkm
tamen comnRiam probabilius videamr qim
proporcio illa pcrfonx ad pcrfoium c(l quU
confcquensadcoocraAumcum multu, inqoo
lb!a eft coii nnuhriiMt juftttMC ratio , 8t conie

roundidominumrecognofcum, iquoproinde

ordinau

tulo graritu^fam dnbiumcflBSrDam


lios quxftio rtuocatur, circa quos

hf-

afiH.

tiuieriam-drftribariuainterccdat, comrouniscft

macattuani Ipcdac , cui proprium cflL ci^ noo


poteft reddizquaJc,id quodtft poflSDiIercdde*

lcripto

tuiufimd

Hnt mfi/aMU ift i Zemficie : Reiie. Sic iltb


fO Dicoterd6. Ancum juftitilcommuta-

ille

in ddbiti reddbSone

pr>

qui funt communia,diuidcn-

juftitiam aiiquam conftituit

.-

lcd

nonaiiiini 'crgif fllami vnde iinaKric& cod-

funduntur.

Dicoquart^. Rcges C^tholic! rcddcn- ftSimir


51
>Wi
tes Conquifitoribus pjfljm mcrcedcm talMKum,
non videncur ad aliquid vltcrius obligaci cx r^ore juftitix , ctiamn poftci minuj proportionata --g^j^
videatur.

Sic

Dom.

Solorzatuis Itimi l.hb. a. j^jj^

^
.

Gy.jo.)*.zo. vbi pro eo Hifpanas kgesadduciCi


'

'RaHoeft, quia gcneraliter loqtienaovItratNi'


ftam mcrccdcm nihil dcbetur vltcrius : dicere
cnim poieft ita iblucns Euai^elicum illtid Hdu*
.jib..t ) 0* f 4. iiiwir , mM fui$ tsH immidm

IUmkxilmri$tamini^iiiiamitplkfitdtiium i.nMe^,

1h^ilMimTm.L

Digitlzed by

Google

4
eji,

cvjde CT^. t tamcn

ifli

mini^s proportio-

rcdditam mcrcedan

tthipr*'

^uenMncurj vt
i.tminfiru^.uroen ; in quo
Licet voim pa^a
flindKur Aircrtionis rJdo.
ro*'^"'' miims propouionau apparcat iis , ad

^M^HMM

jiuogii|ltus|icrtinctiniercfie

Mnmt.

dTeralimn quetda,

natam

(ibi

patcr cx V.

c3r

^pcrjakc

iila

& nollus iuit aut


mcrccdem

nKrttis xqni!ciri rcJdiurn

(iioriim

a^itMliir.

& qaandtf

!ciu

!"o

rcgulx

iii

&

85. SriejMi, 3r *Ei, Ccmrdcim ex tenueu-

6. 27.

ftMirmii juk

Coana-

(INK i!rrM daf/at ^M^mmr.ftxies^m^ quQ4


Pnnceps potcft reous preriuncomperemalltT

<hM
.

/it inuiri.

Dko

Umt^m

quinto

iuftumTcputandum.

tc^
li
'

j llt ^ibtis

id dccur

fed fpCiUlr

Catholicis iuftc remuncrandosi

auodiuuciuftumviluincft, nonte-

quidquam
Conftatexdli( pcoAder-

'

'
.

ftoslubcat: uinen ll honores^ &cmolumcnr


^ adnexa finc , ftipendium poceftc efle

namhonor,

illos

fi

cidikm

/f<f^.

ictnedio t'ubkoar&

m fim, O

U.j .ttf.1 1 .

&

habucrunc ctiam cmolumcnta maxuiu,

auro acqueaigiento plenas prouincias lub-

pmioGs fru^iiuu

c^niDC,

aliisque

Qn&d n

jnintis prouidi

locuplctcs.

bacin partc fu&re,

^t^i

& non Rcgix dchtdui lai|;iutis.


NedUe ex 4o' quud ii^cncis pretii (inc,

impiircnt,
f4

10

minpmt. qu Cttbii^ilm 'Regibot oonquiiiiSi iunt , tneico


fiitxUh' vt

coniputsnda

nit

fcd iuxta laboris Ljualiratcm

^ F''P'^'**"*'"-

quo

ciegaDs cftScnccz

4oarina^.tf.<fr4vM(Urit^.t4.ioquotcarctibit;
tVn ex totf ffjtterih, ipurum mrrcraarinm h(nff:iiim

^ti <fui dat, nen

(omfutttt lut

rmfit, ifHod vndiqat in ft

mmfm

jed tftunn ddtuVeiiiit

ejl.

ti^

^fmpmtmtmn fiture im ftffwm mfi emen}


emt.
fel HM iiie$vittm,
^im tuteffu-

ijiuji

riiitr.

fiienr .('\i>n

fint

'jiio

mtMt grttmium , fiodtttn

fVir

ittiri!:'

inutheiub 'mertttir
nUeriiTui

<^cmt

lun

efjei

deiec.

viClurm Hon

htkiufiem

mu

niji

7*;>-

icu.

Sc in Politica

& quidcro vc ex Cal-

^eei

tiiii

tMrdiiu dauritlwii frettitm

qHt jrntire

um

dea^ttmm. Qjiomodo crgo illa nonfe


ad bencmcntos cum inligni prirogaciua Sc exceilcnua nKii:aruni cxtcndat , quidcncgacum

ftltrtut

prcmium

fcntire polluiit,

genHtibus dcclararc

At
fupcrelTc
re.

dices

fui

ftd

luxca ^uar,

Iacltiyiiiis4lc

ad quc.n

zAimarc

folrt

perroiiam deucntrct

^.deinutfHiiiUp

nati na-

in qoibas

compenfilL

collatuin filio ad

iftc pluris

'

niilluAi inf^ei

poirit rcmuiicratlo pcrueni- nmitiur'

Vcrum etiiiUi non fint, func tamen

cquidcm

^f^^

oporw

Bcncticiura

pacrm fpcclat ,quod


quiimfi ad propriam
pro quD Scncca Al.

19. vbi ticloqucinem inducit

<

, ium fiuem tuumferutui., tigeniisfrtatmUr, itjs vett feluis , ttmifuim iffejtruttus. iBtt
VMts txeum tiH : itibil imere^ met, tu meferutuem:

Tftismiiim

iufisjeru^i i iutmi mi mi^ii. Hsc iWc: iuxtaqus "'v^*"^


pacoKuni rcmunoatio cft , quc erga filios exer- ^y^^
qui licct pairem amtwrini , mturKpri*

<iecort

cipiuin

in ilterius patris cur.;m vcnirc

debcnt

qui corum amoliatur iocominoda ,


opportu nts rubuentionibos tueacor. Ek ialif profeflo
Chriftlintis PrirKcps

& Chriftianorum maxi-

mus, dequo

.igiinus 'cui vcriiis, quod Thcodonominc a Calliodoro dii^um,ventt adaptandum. Sic CTHm ^.4.41. fcribit illc ; Btnifrimi'

.rici

f^^^''^'/,,

ttfiufulit,

Cjfih*f>

jtlii (lememttfnfifit, quosfietti fttttttt ie^ituif:


tfiitfiib ftreate fukUce
.

te^ituun
fiii

& tcnfum

Conquititorum iam

torom , & qiri-narcentor ab i(ltij>

em^m,

mihi, fei fudntum luleTi

Hxc iiic.

30.

(.

&

4iodoro yidinms mi. 47. juftiria rttnonefarioa ad


ipibs fc cquos oftcnJit
C~ ursin infHrix vii tf},v:

illiii';

dum

Hocl

Solorzamn dttte ^"p-y^.

10. .79.

G-f</.

tholicis Rcjfibiis, nobilitatis, &Equcftrisgr,iilt;-^

dtulls

aut pronidi:iiti.iIcm 1.

& cx dccciuia maxima, dcad mircrandam tortunam dcuohiri

tct parennt.-n mcrica

g^^-

rM

icu architC(ftonicam,

adiun^U cominoda ,
innc vctuci pars ftipcndii. Sic ilic in rem noftrani'
Nain Conquilitores eximic honorati llint a Cajaruii.Ti

**iMfiMi*'

gratitudincmcompleifiicur

prout

P'Leffiol|,ju4y.24- .24.

'

non

et{tcxriporciiiftiti.T

noflri Conquititorcs amplius

21.6""

fim^ttrt- oppotXiiitiii icadk aiccmni ioftain ftipcndium


ftitfiipeif fpeiftaiis ommbut circumitantiis atcendendum.
Jtum, ty
Etll cnlni rnr.iliio alii^tia niultos liborcsconiiin-

Mtrm

Kcgcs

icncaiitur

muneiariV'CXjaftitiicamcnlaKfiirapci\

fasner oflendtr Dooi.

Catholicis confticuturel

ijijJiu.'

conlcqucacci^ue eorumdcui obfe-

Dic[)lcxt6

mis Rcj^ibus

Slciuroiuftum Itipcndtum iniliiitillud eft,qood'C6nttani Kegcs, nrrannico lc mintmc moregercntes , eifdcm afur
giunti cur nonctiam icputari iul^umdcbct il
lud, quod CohquiGlocibttSjqurniliil aliud,quam

cfle de

fuoruni gloriain Sc ..niplificationcm rc-

rione prxccdcntt:

aliis tcpucari.

^^neral;

quiom^ aWffljfc.'

iiieiiDC,

quod etitm i Clmftianiflir


proportion^ilc iudicatum, t.ile

qj^^

coonoiMlr^fillts Kcgtu.ii^ {Bai^ni^ Hiiiijnis,

ampliusimpartiri

fpccialc militix genusexcreeaiiC|, .aRc]{ibiKcft

tx^m^

& illud coam addamus',

bcni

cft

&

,
iiuidtm
indciuftitia: 4faj|Sk

ncquit allcgari ; quia lolius cft gratitudivtcx vcrbFs Scnccx coropcrtiirimum i^be-

iKHtttrliiceenbves cx iuflitix H^orc

debct, ab

nis

lor.

5;

Coqquiiitores

ctianili

diciiit lc cuni,cui

titulus

Kegum

ita cfl

Conquilitorcs

labores impcndebift lu6s /criam attendinc

non id tantiiinqiiod abcodandum;

gnorum

, v: cf\ rccc;na doCoaquiiicoium potuc-

4MMtf- rubpa>J merccdc non laburaueriM,


mtrttt

Quod li

caulla.

&tina<' crgo laborihus

contulcrunc;

..

&

gnarc, aut lcgc, aut arbltrio

nmt Regc* CadwliciaAigiure iUud, quod reipfa

giadaftc ooatra>Anglos,conMwesQieiauro In^


bodicos in Hifpaniam tranlmiffos diripcre ,
aiiquod

iiifliflvnii t<?d libcraillTiini

^&Cif

fi

fttur.

ffipcndiiMDdielaaris did^propOrtionatom, led*


idcm quod pugnantis fjinilitcr pro qualibct nHa

C#.Sci-

a^ QjieRiadmodum ittilicipiffiuaixt in Ke*

rem

no qaidem cucncu , non dcbctur ingem

pa^io inita cft,ncgotjum iltud cli diligcnter Mfrr


pcnfum , vt nulluin iniuAitixpericuniniailMri
polTii,c(iamli nibil vlccrius rcddcrctur. Pro quo

j.^^
Sfi

Qpud

tamcn icciM acctJcrc , dcbct prudoitcr #:


ftimaHiquandoquidcm Rcgtj noftrioonlbl^

Conquifitores multa&i:i2.;naCatholic!i Rcgi'


buj liiolaborccontulcriiit, nondt^ecicaaiceil'
di, vt laboris prctium debcat iuxta illius m^nitudincm zftimari fcd iuxta illius qtiantitatcro ,
quandoquidcni rcm volunt iuxta iuftirix rigo-

ic

ius

j^enittrismmimefemiriiekt

Aititi fiftidtm

ntkrrititfmm

ikfiittiu,

vmHitforum Adnram ^nffiJMr iiiiryiitt.


illc, qui dc fen.norum filiis loqucbatur. Cu-

adBo<od4 c4tiOy qu6d

iciiicet

vniucironttu

Dlgitized by

Google

^rmid Conqatfttonfm prdpria cum ahji


Iionitnum increm^a, ad pro(elum PrincipiUTi

vc

Idquodincaui&pnElencividcturpncipuuni locuni habcre, cjuando dc rcmuncratioDC corum agimus, c|uorumbboribu$ iticrcmeiT-nRlgUfus noHris ingcnda profeoenint , dum
iiofnini ,
iminenl locupJenoai iDUikU
nri diuitt , ac dincrlarum gentttifn (ubiedidne

nisjvcl pietads

fpcdlanc.

&

Ncquc

mpIilTinir Jtcorjti.

complura

dk^flSE

qiii

Jc

ojuis

liis

trft

ad(<

&

dc oportct

Quod tamcn non


vc

licetonanibus:vn-'

InJiarum Gubeiiiacoribus CUrt

Ex

aucem
audiendum Fri loanncra de

iftarLrio&; fxpius inculcccur.

dit^is

tr. l*-

conltat iion cllc

SiUu

Siluain AnimaduerfionilMisadRj^eiiiiioftitmi

bt-

Philippuni Tcrtium pro gubcmaiione Indiarum

**

**'

Ffl/.ja.fii.i. vbi

ribus

contcndit ncquc ConquiGto-

ncquc eorum fuccelToribus rcmuncracio-

iKmdcberiyObcrudelitatcniiprorum, St

pcnlb

conft.it,

quod mhumniuti.i

S:

Coo-

De lAon emm vtiJiter

quifbe qualiiaten^

ftatcucnire.

tio

$9 Dico fccundo. Commcndarum tMdlex accidenci potcA clTc damnabilis ; quando

failioetptiigUKShireddittts diuicibusdoministrtaliis bdlo iiiLflis


proptv-r tjui opus cft valallos
imppUtionibus ^rauare , ab ipiis
ctiao EocleGtscomributiones eifilffffl molcfttfltmasexigcnJn. Vc Lnini docenc ApOOlCjVjli. n-

i;i

im^

conquifta.

gabcllis &.

zuela, Kouius^iViacuca, Papia, Ami^a, Sc RaftdIns,quoaadducit&le^uiturI>ian9PW0.rr4f1.


rL^^iitini
<f. Rf/o//tf. 4. qn.mJo
valJc trihutts
oncratum , dcbct Kcx r.oua non exigcrc donaciuo, nec tributa impouere , fcd fufpendcre ac mit

nueic sratias & penfiones perfonis particulacibut


conceOas. Vidcaturcieatos AuAorrcm ncruosc
rxpcndcns,
P.Fagundczin Prxccpca Dccalo- P Ptg/i^
'

&

fii

Tmm t

quicati.

Anprdtmta, qusvidentur Conquirico-

rum

propria, tutS confcientia poffini

Hir{>unia prxieicim degeoci-

aliis, in

affirmat pofle

F.igodon.irc, Jiiin

ita largiccr ,

60

VI.

t^'i^. vbt in huiufcnodi nccel- d.

/1^.4.

dcbcrc repcti.

conftat poteiic toipiaari.

VT

unnbus donata k Regibns

&

i!lx inft.mt

rcs vidccux conctaria penitus

Dicotertio.

Onquifitoruni quidcm propria prx-

, ant nkem
minorarc
cii n lint carum abfoluii doinini,
illas conccJcnccs talibus , concodunt pai iter vt

miavidcnturlndorumCommendf,

pcraliospoiliiitadmioilmft, ftliepercoliiem

funt eartim onera vt libucrittollere

de quibui latiflimi

omnigcna

diflcric

cruJicione

5:

Dom. Solorzatiu

simsi.

&

oncribus

.*

coniciuntur ciim tamcii hxc mcria in Indiis


iXNi fiicrint acquifira

cum

Vicarum

cri^o

pra:didjrum aducnicn-

vacanc,

& Kegia: Coronc

itKorporantur. SoIentautemRegesnoftri, ^uc


cft illorum magnificentia , Commendas buiuf-

modi, ctim vacancconfcrrc aliis ,prxrrHbi

non

dctient

hiXk iniHia
qui

in ipGs

fuum languincm proludcrunt

&

pneanom aliod nultura prcter Commendas i(b*


priftolaiiti;T,(X:

quia principacus 8i regoaeifdcro

modis & artibus conlcruari dcbcnt, quibus qux'.ficafunct

.rum
illis

Indiaruni aurem regnt

illeccbris adquifica

fublacis,

Commenda-

& enutrita funt

&

ita

acquc aprogcnic Conquifitonim in

gra'i.i

alioscranfmifris.ncpcflum canc,A: inpcius ruant

lucccllioiiisiQgencraIidcvacatuns,qua;iiuiQiu

.vjef^poilumuf. Q^zomniaeiuditccsonunt
tc fatfs tqoidem eonoenicntiam ftyli Udqoioits
oftenJunt iion t.inicn vb,
^

^iecialt vacant,fuom fonitimur efleattm,& mtit-

InJiarum cxiftcnribus conDynaftis


firiuntur , ac non rar6 Magnaiibus
HiTpanic , qoi admtnlllratorcs fubftitount , vc
honofis &. oneris lubc.int focictatcm. Dc iv>

tocies in regionibus

&

.'

l^diflicultas

.f8

Ctmmm-

prasiudicio aliorum przmiari,

8c pro ipfis

qoo ruiones non leues rubeUe, dubicari ncquici


eum res hxc atrcntifTirr.i conliJaationc fucric
Kfiiie,Commcndx

fatisfaccrc.

Contra quam rcfolucioncm vidcntur |^m<<m-'


61
ftcerequa(adducitDom.SoIorzanusili^.M;^.A. rm Smm
n.6l. &fi^mm^. &. in Policica Ub.l.ftf.l.fMg. wimim
nam etfi w**''^ 1
154. ftylum huiufmoJi rcprobando
maximcbcticmcrici finc ii , quibus Commcudae

lib.

Xm&uiVtUtkdlii.i. Illzcnim CoaquiGcoribuc


.coocclTx , in quibufdam Indorum populis feudali iitu,cum quibufdam lciHcet oburquii perlbufis oneribu!;, vocance Rcgc, auc qui cius noniinc przcft i vt lic ab Indistnbuiaaccipiiut, qux
llcgi pcndunt, ii, qui non rontCommcndatariis
fnguaci.
Non func anctm p.rpcni.c ItJ ad
duas, ttcs vd ad lummumquacuor vitas; pro

veiuitata.

ifta

^g^,^^

tbfaccrc Commcndarum. Qijod ccrc^ ruin vi^ci.'


oamRcj^s noftri Commendas tnbuentc^pof'-

Exco quod Commendas

R^csnoftriin Hifpania dcgcniibus confcrant, CMmnnil


jion vidcnrur letbalitcr pcccire. Scqurxui cx di- JM4^r in
ikis , & quia fi aliquid obftarct, iJ maximr clTetj U^^mi
nonpolTc lcilicct Commcndacariosoncribus fa- ^"^"^

bus, applicari*

57

^Hf^^
^44,^^^

tion htfoctcmporibus ,'autfirotlibu$

buunrar.,

ailcriturnulh in rpcciali , dc cuius meriiis aiiis

C A

if

rclpcdum aliqucm graticudiquod e6aaf ifDni nr6 con-

causl i

bencmcritos

c|iini

Rcgia pietas litn*


lcMiM, fuam agctic cau&m t
ptt cA ad talium voas Hprompca, fi i proximo
audiancur.

in P2ifj)ania,^c.

accidic,ob

larpiLis

^)roccdic: circa

Dicoprimo, Reges

mortalis culpz poflunt

quam
diclas

ftfi i fcrrc quibullibct, fcnuitis alias lcgibus

conlcicnciz toro conuincuitt.

cufTiiTius.

Pro

fccuritatc aiitem

con-

iuftz'do-

aliquos, qui HmiuitMK

^fMrtmtl

iftc vacantes

rcJditibiis IlLxrjlis ficn Jonitioin.

dcs Ricxiam dcccntdigniuccnt

ad
dtf'-

Commciida-

ftrtorum confcrrcprzfirntiam&vnum ftrenuum


militem multu corum przuakre, vt nonioficief

Hoc piobbt oam

Coraroendx

q'.iod

Indiaruni ali^Ct

hdlKiar, in pericuRs parti m fubfidi

oaiioilil^qucluiitomnidonacioni communcs.
poflunt Corandt ineorporari : ei^o

Nam

przmiaConqiiifitorum.lpeAac, Ctf.fr/ati.

rcsdilpontpoirunt. t cxpcricntia compertirai

lioftri abfqitereattt

Commendas

f^Mt

<

& deearom

'i,qLi.c

multo-

vcl anudotalcs.

CAPV.T

Digitlzed by

Google

Thefam indiei Titulm h C^f. VIL

16

CA

pUtrum. Cdp.

Andcbeant Reges Catholici Eceleliaflicos Bi neiiRritos ob eum ticulum


in benchciorum prsreotaciouibuc

ri-

im.
Viii ttimm

Cnvormm
L.

!.

TiM5P.ini,i.

primb.
DIco
lintjKcMpoflunt

St Bcncficia fimplicia

prarfim

ecerii

non paribus , anicikrri. Id


prabo cx doCtniuMag. Bonncz i. x.^uil. tfj.
rru. 2. Dif^. ^.tf^. lokn. Guticrrcz Cmmi. 99.
I/ir. 1. C<^. I i.mnMzp. Zerolcvcrb. Bfnefut
i 8. Thomx Hurtadi rr4^. 1 2. Km. 1331.?.
Vazqucz n/rj Dab.
P. Oilcaftilli ctiatn inftA.
Ltixti

ioi,<jFft^. P. Palat f>r^.


lMr.%.Ctp. 34.iMrw. 59.

itetn iMi.4. P. Lelli}

& alioiamapud ipfoi

iuxta quos Clcrici EccltUi

aui

Sc dicccclis, in

bencficipm , roerito aliis, eiiani dignioribus


aiias, prcfenincur, timfbnoKfH fakmtffiwieft

Gloffi.

*).

toiniur

nm^ijfK omnit MoruMt^ utmjMt t tl tdu-

frmtiifqHe T^Jau. Qjjx func vcrba P.Lefli).


Atqui hic in cafu noftro militant : Bcnemcriti
enim funt ConquiUcorum iilij
iu cr^a ccclc-

cdti^

fias

mrmtUlU

illorum laborc fundatas

m^is

aflxiuntur,

.P. Lcflius fupra. mn/M.fiZ/


^

& dc Cnratis fpecialitcr

Niiurr.i

i.de

!aI>.

Rejti-

fiim.C^- x.Mum. ijo.Ioannes Guticnezyi^ri

(uffd HMM. I 5 1 2, quidc Patronis agit luim.


I %69. tir I
Jo. & quidcm dc fimplicibus etiam
loqucndo, aliquod raltAn vcniuli; in clcilioiic
minus digni cilc peccatum tcncnc communircr

dus

Vnde Naiiatrz

Sctiptores.

gantnvt fii^ulaiem

fcntcntiam id ne-

P.Leflii/if^i

oiaiBiic

fi^imm, 150.
dicaCmataniillam poflediibiiatio-

tf8.ft P. Sancioi. ^ndeacur iHe

x quo

fit

-.
nemcxraFe.
tf 5 Probanir autem
geunafitci 8c 6ciK.Qgtr
prqfcrcndo minus dit^niim aliquod damnum Ec- ^ff^^F*
<

clcfic irrogacur

dum niagis

apco mmiftro pri-

ua^,exquo

.3^
fi^.

neoeiTariam cft vc aliquam iat^uram pariarnr. Viohnir criam diftribudua iufti- firififticu ^quz prupornoncm mericorumattcndic,

&

itainitllte aiiqaalis

quod peccatum
ritur

in

infemu- digniori

ergo

afi*

prouitione huiufmodi rcpc-

pcccacum cnim iuxta Scripturz loqucndi


iniuftitia dicicur: vndc vbi fpecialiccr

modum

concraiuftidAmproceditur,iIlius maliiia iuxia


Ipeaalemmagis rationemappaTCt.
66 lam vtro docftrinam diLlani cafiii , dc

num

^uo loquimur, applicaiido, conftaiex di^tis di,^^_


arca frmiimtm j^iniimm Beaemetiii pne- MdMM.

pran&rendos.

itntaD.Thomaraaddudoni Mr.

40. meliori abfolute

A: rapientiori pcteft qui nii-

n^scft landtus icienlquc, prohtrri , ll iU magis


bonum commune, proptcr potcnri.im vcl iiuiuflriam rxcularem , aut aliquid hu66.Mtk. i. Vnde tft rcgululinodi.
1. 2.
coaferat ad

apud Maftriilum de Md^ijlratu Lii. z.Qp. i.


nim. 6y. quam Scriptores aJtJ fFequcnter vfurpant,& prz aliis Dom. Solocnnut Vk. 3 .Csf. i ^
num. ^9. quodille eft dtgnior,qiii aptioi , niamfiiaeo pluresnon cmincaiit, quae in aliis
vtflmiar,qaalitaiet. Atqui apcioriD cafii noflio
Jai

dc qiio loquimur , quia ad bonum comis cft


muiie fpcdat vt Bencmcrici bcncficiis hono,

remurtficciMiimorerga Regem& regnuoi,


a quo non parikm conrcniatio pcndetjVaLI^ iftinpabili

nucximento coiitbucturi

lic rK>bitcs

ftmiiue iuiiaripofliintvt cafte

ii>

co-

inatii

moaio,ailtrcitgiose in mOnaAeriis vittant,qao-

rum multities

ob inopiam

pudicitia

Pro quo iy>.4. Tu. 3

& alia

/. 1

Rttf.

ilu:

naufragatur.

CtfMfanau^s,

ctiamcoolKierari circa ideoi poiVuix

ac

mdiia vidoi pod Dom. Solomiiam Uk. yOtp.


^iwA Dom.
9.
1 9, & inPoKticl Lib. 4. Caf.
D. Pctrum de Reym poft bzc icripca vifum,
ctiam Ecclcfiz Habanenfit Eptfcopuui Hmwi.
i

it

dc

fr/r5i'.i

(V.f/*/ lih.

beiK-hciis

dcnt. Pofiil

TrtU. i. Cdf.

1 1

Qnx

Curatis idem dicendum perluaMneip cqwditatt libeiacftpiorliis

eie^io.
li t.

vnde&vtiUoies&&ieliotsrontipfi^ habenc
4oe refldentiam firimatcoLEz quo buetiir noa
k>liimcxtrarcgnumiiatii , AdctiuniDttaieg
Ititn

Oi fHoH'

Dui.

I .

P. Tutriaaus. . . Ttm 1. Diflit. n. Dni^ i <


Bauay in Pmif Bna^iSMnM Dr/^. 3 x^A. 1 2/

w(at.^.Dbna Pf a.7VS. if.Sc/V.^o. qui


alios adducuiit, & mult6 pKircs Thomas Hurra-

antcferre.

6x

& (equuntur P.Thoma^^ancius 13.i.Coh-

cunt

V T VU,

'

<T4

Dicofccund^. In pracientationead Be-

ntficij Ciirata Bcncmcriti funt

cctcris

iam

nonparibus,altprxfcicndi k Kgp* Aflcnto


hscc fuppo nitrecepiam valde do^nani de obiic:.i' i:-c Patrum .ij illgi-ndutn digniortni,quam
^cncialiccr tcneiu

Do^orcs plurcs , ^uos

addtt-

rog.i;!ua-n ad Jigniratcm conk:rrc

lcquicur

quod aduuicta

A:icaclare

mcritis zqiialibus iciat

digniorem :ci^o iinealiquali culpa nonftatil*

lum

in proililionc Bcnctici) pofthal^iri

67 Quia vtro lura Sc Doctorc vidcntur


damare Dioeccfanos cflc przfcrcndos cxtcris,
videri poteft

Cap.NIbM

& Cap. OUraar^i

icCTi^. Metr^^oUtMimic Cap.


ac fzpc alibi.

Pru quo

&

SaDwmatf}.

ilant lcgcs

itft.

AW.
i"'^'

dift.

HifpantC,

quasadducitDom. Soiorzanus /ir/r4 anMM. 14.


quftusaKcaddi pofllioti daluMt poceft aDia
crnrurftt fintRerntrrncr!tipifti0di.Ec videtUr

ouidcm

lic

11P

bonumm nii>cr(>nduccns

magni Ipcciaic LOikiucat

eft.

ciim

& in comm'
alia

ad boiium

iuxta diila num. 3.

Pro qiin lV ijcit qaaliiaiem dioecefaiutus , vbi


de Parociuis indorom agitur , iacite poftc per aKa fuperari ; vnde non iemper videtur ftridlc
feruanda Sc

iia

r/.

I.

in lcgibiK Recopibtionis omiiti-

tur,& lolumpso
tar/.si.

dic^pdum , ccieru paribus, quiaqu^

MasdiAa fiibUmioriiradaaii

tribus Epitcopatibas iapaaar

7tr. j.ZJ^. r.

qn

fione iliorum agatur

if.

P#-

Ciim cnim Jc conucr-

pcnci-ali<; habet\ir.

eligendus ^ qui aptior


abjbhnifir, -iuKta jnaltnResGif. 3. raplicatar.
Ir. qo, qii nc domiciliari incolani futr.inir.pn-

rum

, ilic

vidctur coodoccre

Cum enim

pro Eedefiia PaHedalibus


cefanincc nati ncc nutriti

fint, in
,

prouitioncs

quibus Dio;-

rcfpcilu earum.qui

Bcnemcritilunt, nihil minus vtdcntur habcrr,


& ita ccftat ratio , <^uam communitcr Oo^ores
adducunt , & de qoaaiii.tfa.. Vade praxitlndieonun Epifcoporom inaaluic Miniftros idoncos, vndccumquc vcncrii;t
admitfentium. Kt
Ht^ix fcbcdulx idcmfuj^num,dumftaiuwu
,

nDi(>

Digitized by

Google

Benemertti Indiattim inEcdefijs quomodp prAferendi


fanllnJurum

vt Dii^ci

ftirc fiti; morrail

ccteris paribiis.prs-

aliis

VnJe

tLriiuur.iiHiJ D.Solori)''ir.Ctf^. i^.M.i^.

mtttatur

cttjm cx Hilpjnla pailim vidcmus mitciPrs-

pt

pcccato pofTi:? Sicnlmtdatlcrgo&coinfnunicare peccatis npilco-

'

& aliisouiitai,fiariHlierftiepoterit.'quia noir

,
'
|

bcndarios&iiilndits

noaancodDiacclt ddi-

gnari.
A^frju

^"ff'"'

iiitacemconlerre,exoe(nnvi(lctur elleiiocabibs,.

HtM

&

St-

it.i

ioagainflaicnuapronioues.quimaliuin.Ncc
fubdnomm copia reddi pro ratiorie dif&rLntir puiclt ; iJ Liiim probit maius futurum
pcccatuin, non tamcn aiiud tucuniin cantum ve>
oiakf fieutlfaindaHzantvmim, nontA^6mor^'

fliMior

Dico tcrtio. Stantc doftrin.1 pr.T:J!(fli,


qiiaiicatcDi inquam Bcocmcnti ad roatorcm di^-

6i

m quocu.Tique

n .tiu grauis cuipx non


Ajjti-iiont i.

conftit ji

pritcrcnre, ld fine

.-ilium

caMrtmni

fiMdnL

vt n.ttiir.ik-s JcKr.tnt: pr.rkTri

taltternon pcccjt

Diximus qutdem

ftjrc.

(iut,qui inqujlitatibus cctcns

lium pcccatorum co-nmnnicarioncm

non parum cxcc-

Mk

decaufift aoCKiliirr otoe*


dunci bac enlai
doncur, quiatciltcec nactitalrs Ittnc; Bi^ac-

ceiruscalistKineftcxigaf

momemt. Hoc aucem

in Bcntmcriiis pjrit(.r [iroccdcrc ibiJc u oricn-

ium. Pto quo& eriiciciter Jcpu^m^ lllutirilb^tu


jSmcB loanncs Zapara in DifiepiJtt$m
iiUnbiiuiuPaT!^ i. Cjp. ^.MH.zo. ii.or 2f.
ibium arin casijs prxli:ntis ipccic loquctu ,
ciculum ncccdScads auc ou^c viilicatis exd-

'

&

^9 Q_K)Jautcm

i,ristr

poltlubcant

rcs

/ >

frutriM-

^ 3>j.

iic

prouidcntcs

grauiccr peccent

vidigaio-

quicumque

iiji

liiit^cxdoarina ConcilijTridcntinimanifi:-

ftc

dcducitur

Sejiioiu

tmm

24. C^.

&

it Rtftr-

*d
frmttuium fr^^icaiorum fioiam^t ias qiuuuMmstitiK

iic

habct : Onvtes vero

fiitgtilos

fier^umt^ iSedt Af^$litih^M

;lftr4m JusmfrttnMt , mIjH ia tis prt


'fcrum rsmat imuiuiid; bortMtur

dus)w

lijpriaw iradbrrNir

ft^nhrum fJuttm

Mt

itii

tUtnmn

frjtfeiui

ttm-

Svno-

mlulfeMiDeighri^m
faan tjtum fi

vrilins p--l]}

btms^afitrts^if JUiUfuegniitrttMiiAidamoi frorn'


rri

Hakats t^qn; tti(ms ftttgtis tmmnmUTUts

mvrtttiterftt(are,nifi(^uosiiiiiores^&Enl>fiiem*tis viHes

ifji

tudinuurint

MHMHf i^l^ii

non qutdtm

Rnr.

pretihus

vtl

dUf amhieniiim fuggeflioniius, fti

etram ti^mikia mnith

dd^tr tmmit'

fntfiii

HscConciGumjqux qindemcmuief,

vC

cx vciborum ciufdcm conftat tcuore , conftrin^unc& ex addudU ab eddcm irretragabUi ra*


none ; quia j , qui mtnus di^nos eligunc^ alienit
pcccatis communicanc ^ideoque monaliter peccant. Rogo namquefanPriocipesminijsdignos
promonentctalienUpeccads communicem? St
tmiium cn:m non conimunicant; ncqucal-j quiJcm,qui
i

l*

adcoiijmpromotionemquacumque raciooc operam fuam prcltanc Et vlterii^ tnquirOy ao


Priiktpespdail^amhabeaQtaliqiiod. Ttiilie*
ni$pecoatileommunKances;noncameii morlitcr

pcccciu

fione r^iabic

Nih-I ccrtc
i

dim ^c

talc in
lit

corum

iliud

pcrfua-

proculJubio
m po-

inxta veijtans lucem chrifltmam aflerendu


tius, rcaiorcm inillis cfle ob!i^.-icioncm

in

ffie

aiiis

foit intcrioris ; quia tbrma

quim

populorum

fiio escmplo ui re moaieati tanct


dledebenc,
aliis pnlucerc.
ftDm
70 NCicdicasinCapitcprxiatoConcilijdc

"'"Tui
"dEnce-

Nam,vtIiocva

'"''sEpil5ptteflelcrmonetn.
ru n fit, ratiotainen

iConcilio addudla

OffllWS

%m.jtJ

co;npichcnditprouitioncs,nca!itcrprouidentes

nCxrMit

alicnis pccc.itiscominuniccnt

nUi.

cauOa

noubilium in

linc

&conlcqucntcr

Ecclcfiii

iadhirarum.

Rogoenim.ahcommanieaMpeccatisFarodM,
au:

c]

:a:

cx

cius

minori idonccan &qaiiniar,

Tirjturiladiti ftm.

',

pec-

afBrmeCj-**

infcrri vcroHmiliter poicft

tannim agere de tn-*


ex qul 'fequi illapof-'
wnc % 4|uodlccusaccidit inpromotionc Jigni,
bai^ qmdemadminiftraruri, tcd non ii.tv-iiitcr
vtalius, in quo aptitudo maior profpcftitur

dignorum promocione

CmtH^
'

'*

Q;iidiceiulimodus improbabilis vilus P. Dica'


ftilloli^. t.1>MS. t, Dtf^.S. mim.^x, modemo 'mUi. th
placuit Auvlori : contracum cnim cftcommu- yi,

DoAorum circa cicatum

nis tmelligentta

iiiJocum.

Tkimetsammba

Conci*

etuidem
comparaiia

ipla

digaitres^C-f^dffitm.ifisvriles^

picns.

f.r(ri

fcanJaiiz.ins plurcs

I
.

ribus

fi

qma

moruliccr,quod& inaliiscl^ obuiumgene.


peccaMnjm. Nequeex eoqudd Cao/i fnfif*-

cat

insqualitatem racione naturaliotis

vbi

cum
iili

dignis <S: vtiiibus ht. Prxterca , Doiiliflimi


Concilij Patrcs iuxta rcceptiili num loquen
.

~
.ipud DoAorcs
Tiicologos
luri.

modum

di

ftis,funt alTati
(enti

lermo

;apuJ quos,

cft

cum

&

dc mocerii prx-

comparano digniorum cum mi-

tihs dignis in ienlii

propiio procedtr , vc mintki

neutiquim peninB mdigni ccnicantur.


dc communicaiionc peccuorum
aidicum idc6 liiic , quia fiwaueocer iu accidiCj
ftiamfieqo&eraccideiMiaeniegtdaffter iodieandum. Hj:ccrt;ocxplicattopenitusrefc!IcnJ.t.
yt Potc(\ auccm poficio noftra vltcriiisvrgcri ex eo qu6d tradunc .^bulcnljt, Socus , Sa"*
lon, & alij, quos addudt & fequitur P. Thomas
Sancius fupri Duk. i. Him. 28. Sc bcne ofteniit '^gJt*'Cardinalis
TlNW 2. ir Ii^itit Dt^nt. 35.. n*tuh6*

dtgni

Quod autcm

Lt^

18.

prsccpmm icilicec

eligendi

d^niorem

elTe

deiurediumo&RataraK

: id enim exporcit vc
bo;uco:n nuniadiftribuantur mclioribii$,ticut
pxmia mcritorum ; vc difpenljuu ilia fide^
liGilem feruec pRrficieiido' Ecdefix 9t Reipubfi'cx mtniftrum digniorcm. Pro quo obfcruo mo-

&

&

'

dumloquendiConcilijmequeenimprxccptum
fubmorialiimponit.deivliendi ancprzcipiendi
verbovtitur, led hortatiir A: monct & tamcn

pcccatum mortalc tuturuni cfTcaitincius quoJ


,

bortaciir Sc moncc, tno%rGffiDDe : mantfeftc


ofteodeosdiuinumcile praxepttim ,
illud fc
cani&mdectanre. Cikmergot.ilc fit, omncsligati ncquc Principcs,ad quos Ecclcliarum pro-

&

uitiones

Ipedam,

atiquoliepoflunc pciuilegio

deicnfarc.

Ex

71

quoparlrev

Infertilr

numquim IJcr-

ic licitum ,quia

numquam

nicare peccatis

aut prkccptumdiuinum

turalctranlgrcJi, in

quos

libcrcati
fic

q'.iib-,:s

coinmu-

vd na-

j^,^
ct^HiUf

gm.

milla :iJmitcititrdif-

(^-iqiuJ nonnulii ccnlcan:

pcnfatio.

pum

liccc aiienis

.iltquanculuraindafgenres.

Princi-

Contt

.'

P. LciGus/ii^r.</urM.tf4. jQffi/r.f^MM/*/,

vtieligwu

^vd

Beiefiti* Hbtr^

(onftrum

fttctnt ,fidjgiorn prjtiermitttiit

grtuiier P-LijZrt.

fiueptPtptj

fitie

^tatuStfauPrimiftfmidmsimaemmfMiitdtuUBim0^riau,ftdmmmiivmb'umfamute-'
-anoj MMCltflSPffai dMdwi //, fHtmitm commodf

/#1^

Digitized by

Coogle

Theptetri Indtct Titulus

i8
^pmmrt.

ffjSntt

Dianam

Deciiio apnd

?trtt

&

ptg. 59;.

1 1.

Zji-

Mfm

tfl

tiitnum infimisre

tuf:ium fen Efifi^dtUM digno


foBh*lntt

>

(saferre

dam,

digmore

(flus

quod

A: P. DicaAillus finiilitcr airci

it

ff thAhiU

Cjr/<jf.

CixcA quae

7i

Patroni habcnt ius prztcntandi , quia conftruxcdorlnine Ecclefias de propriisbonts ,


ront
ijonex (bla Pontificia concc{Tione : quod cft
cemere in Ecclcfis Indiarum,cui omnino con-

Dkna Refolut. 40. ciata na

ibnat P. Vafqiiez Opufculo


Eligius Ballius

qutm ex Nepter':is
p^inei Re^intlius Tomo z.Zi^.jQ. TrMi }. Oip. 1 4,

.197.
Btittftiu

jk

tfjcrt:

vbi

,r/

Vtft *c nen,

Vliuufiui

[iiit
,

f(il fiiffiiit

ali/\^iiiue'

bic

dcbcrccligi digniores,

&

relpondct Ditftrm ; ditrtu ijuidemjtdvenit, {Srimmtt'


diiruai id vidcri

nisi/tttr Dociorts.

fic

Dclndc vt a

.*

lcntcncii

Hntopt-

rc (tindaia rcccdacur,debilcratis
,

lioere

d6 damn.i cx

i.gcncralitcr ccncc di"ni cic-

di|iMore p^habito

aliamcxhibcmus

iuftiriae

teturettam vennle peccaium , qiiod neciue aliqui cx citati? Audoribus viJcntlir agnofccu, li-

quiprtfunt

, fitt.

idc6 diiriftimum iudi-

Sap. 6. verf 6. Prasefvideri dcliei^

pioponancpon diligmieinin>tiiiaiioi|pn Eoclciiis

prxncicndos.

7.9^7f Pneterei.P. ReBinaldutlcmcMiani cooudimfa- craiiam abfolutJ noi) funitK t vt Diana cidem
i tm- impoiiit : cu.m clar^ docct ^cncri Principcs cligc,

tiu

vt communicer
, fii prumftu fkt ,
lunt cnim iii promptu , vtl quia pri-

rc dignioTcs

tttiir.n.

accidic

i'cntcs,aut noii longcpoiiti:

\t

itt

quod

ii

rctuotilltmi,

IndiiSj contm nocicia cum informatfoiUbas

>

w-

de <^'u>u
autem ocfibram idonGKaiie
luwHHWHK afnaiiiT.
11I11U U*. lllis WUVU4
currenribus,, non ft
currentibus
'confiien#
eft obl^rio in -confiien#

nc iru quzrciidi alios , quia cx tali conquidcione.ptot^iuuf. uilio Ecclcliaruin nimiiini dilTcrictui: ; cui damno debet pcr proutfionem celcrem obuiari, quia

Ecclciiis cft pcriculofi vacatio. Ctp.

hJeiHo etne.

Etpcrhoc

viain

pcfHt^de

iadlem Rcgibus

noftrisoiLndiiDus, vtilncanxiecateconldcniije

jnnegoiiopolIintconlidcnttiQnis tancs
derc.

pQC'
*

jj,^^

^*-

cctooicaperrpicaeloquaiuurifinisaiiquispoccft ^Mb'
fit fola pro ratione vo-

honelhis aRendt, vr non


lunias

pro voluntatc. luxta


Dom. Znpata fuprj Ctp. 7.
dicensnoncllcpcccatum mor-

fcJ r.uir) r>nri":s

talc aliquotics dignis darc

veriatur obligacio

non violatis 4r
Vt autcin vi-

pnelaiptisexcrccre.

conim

quam qu6d minime durum hoc

luimno-

vciiqiiandoquc inco gcnere

aliquid libcar, iciant poile illud

pcrtc

elciflionc tj!i miniinc tiincantur;

quod cciam

ctim fimlc poffiot Prindpcs mioiftris liiia canm


tftam indicere , vtfatu idoneoi ({aciinc , ift fiU

Mim f*-

jl).fj^.

ialus lubditoruui pciidct,&ca


debent necefi&ri6 deuorarc. Etquia circadura

aniKxa,aquibus

cittm fns

nlu

vt aliosoiTiictam. Nollra crgo lentcinia iolidc ^^^umiU


roboraca prxcedic , vt Principcs dcbcanc contra- Vrtneiftt
riam praxim habcrc furpcdiin ; lcd probabilem f^^diSX

Scd ccrtc Duni tuis pudijmus veibil


rerpondere , qui TraUuut todem Rtfotut. 67. probans in clcAtonibus Officialium , qux^Scnatu

74

fundamcntum
qu6d videatur durnm id ^ Papi & Regibus
Jl*. luU cxigcrc mu!ra cnim diira dip^nitnri llint corum

nett

a vcro alicnam affirmac cOc Dianz do^inam,


quidqutddettniori praxi,vtdiximbs, arbitretur.
Et nouifllimMcanncs Pondus j;; '/j^,/; I'hf '-^^:.o

uis oppoiituiu vt in praxi tuciusamplcdtacur.

eft

munt

3.

iHonem

QltixlliHfM

Sap. t.
f. 4,

ntimtr.

dc qui nupcr. P. Layma Lit.^ TrjH.


i.Cdf. I ^jtum.y. P.PalausTatl. Trufl. 3 Diij>.
duin non
1. JfunUo 7. r.iim. 6. P. Bauny fiiprj
,

Sic ille : quod P.


fM, vel Regiht exigere &rum
Biuny fr.prA3i: non vidcriavcroalicnum.qiiam-

riis eji

lalueri-

gcncraliiks

2>ij^. 59.

opponens

tihi*ti*

&

doctrinam am-

3c P. Rcginaldi

Bentjtcium 6.

lum Jcmper unertntur iivtiorem fuertrt^fiod 4 lU-

fiunc in ciuiucibus

vUltMitr

thgire is-jnn^

vtrb.

mnHfum etism l'nmefs tx pr::t:itgio vel tti^tnfu


ttdtotttkf* ,M ttmHtUT tligere dignitrts , nifiiit
fromptii

Dianz

plc^ticur

(Uti ius huient to/ifrrtnS

lwtr*m

'Hri.-in-.m

r"-r

deBaii^i Q^. i.DuK

4. P. Dicaftillus fitprjnum. 101

P. R*;-

&

&

m.i^^nnm fonitts
t^ctntrt- fcribic-'^/ hxt epinio efjet v:ra
hthtrtst Vont^.ces O" Regei. \ta nuin ptobtinlisviittttretitmiontrtrtM ftHtenti*

, & morce curis


Ttm \.fg. ejt^tum. f

Epifcopus Popaianenfis

&

Ele-

P. Henrfqnez hi Manullcriptis apud P. Thonum Sancium Dii!>. ^ (;rfc,id atfirmans quando

circa id non e(le aiucic bbofufrkmtm-.^i^ )


ruidiiin. Plurimos pro Ailertiane AuAoiescd*.
gcTit . pro qui& vidcndus Pjrft 1 Oif.i%,

21

Dom. Machadus

7. $. 36.

iicnipuJotisexeaipcut.

thtclligcndumquaikloexccfltisefliioiabilif eiiK

dcntcr

contcicntii foro. Pcdraz.-i f

vti liciram in

Summ* frxdttt.

tfimartMUfifts$fim^\\k,diida id

^jj,
frtjnttM-

RtfUm. f^.fi-Ftrtt %,Trdl. 5. RrjWitf. 1 10. vbi fjMa*


p!urcs coni^trir. Ec P*r/? 4 TrgH. 4. Rrfdni. 1 70. imM0t*
<k il-ndit pr cknrationcm digni omiiTo digniore,
factam i SctMCU Panormttano pro Parochia qua-

<^tiU Sk-

non cunttmnti-.dos Audtorcs


aliis Diana fuffi Cr

lutbcL Sic cuiui (cnet cuni

&

Lii vel nutu ipfo

VI I.

Cap.

ruii prxlcntaic

de K(ge loquc-ns Dom. Z.ipaca ////m Ctf.


1 4. wuM. 1 9. COncra qucmdam qui cx co arguc
bat qu6d Tridcntiiium non agat dc Regio pa^onacuiquod umcn cilc tallum addu^a conuincunc. Qui itcm Cap. 6. ita rcribit t^ir^lma tfl,
ittter Doclores S. Thtilo*U fnprtmos,f ijuibi/i md-

iaoi

iM.

I.

f6 PrzKfiiuam quod feuteotU flcrcns^Pa- ^'"[^'^^


"^*"'
tronum Laicam non rencri fub mortali diiinio-

annullatur. Tcnctct-

A; ictus fatliim

5v8. vbi

& cft Rotx

Si( iUc P/o.quo

Csr

17.

loijuitur

Hum.

1.

diimmodo frcqucnEt quod


momenll

ter ratio maioris dignitatis habcatur.

Bcncficia iimplicia
4|uia defti

non

runtininoris

babcnt futfra^ium

bemarionem , vt Canontci
de Indiis

in orJine

ad gu-

& Przbcndarij

ipccialius loquitur

vbi

ctiam
Purttt. Cdp.^MMm. 18. cui tamcn aduerfatuc

Tbomas HnnadiK
claifis , vt

conferri.

vidcndtis

dtcens dignitarei {nfcridri

Cinonic-itus .1c. polTc mlnui dii;nis

Vidc fuprjnum. 65.

&

dc obligacionc
iub mortalicircaalia loquicur ,
rpetialiAtde
Curatls. Scd Dom. Z.ipatj: fcntcntiarT) tcnct P.

&

Dicaftilius fupru numtr.

Licct Pharcionius

.ThsR. i./r/Se/M i.Ctfu.

1 2. nullam tdpcAufimpucium intct ipia faciat cxccnrionc-m.


Quia vcrodrci Bcntficu Cur.ica ipcciaiis cft
modus prouiiionis In Indii$,in quibus Rcgij patronatijs lim^oncs Prot^-s & Przli Jcs cxcqitimnir , deitlRlnftri&t dineiendum : przdifta
cnim rclul.nio
Rcge Catholico procedil, qui

&

ad Epilcoptus pa teprlcntat,
aliquando
ctiamibliiaiadnonniiraCaiaaBenefiaafimiliier

pcsfaicari

CAPVT

Digitized by

Google

S^otitU rmtm Indicartm in Kfge CathoHc^ tteeiJMd,


Tntcrrogatofium,tieiiiore

C A P V T

aitmm oomiinnfbr*

midandum.

VIII.

'80

An Rdx

Carholicos fpecialiter inltnidcbeat circa res Indicas &


ea qu2 in ipfisgcnlntur, graoi con(flus elTe

EthacquidemcommaniaRegibasom- x^Mlit*

nibuv

crga

5: Catiiolico

fuiic,

omnia

liu rcgna diti jit.

ac raulcipliccs congruunt principacus. Sunt au-

tcm pro Indiis ncccflarid retricanda , quiatlla- Jh'^"^


rum dilbncia m causa ellc potcit vt rL<: carum aut |j ir-_
ignorentur pcnitus, aut minus actentc difponantlir.''Qtlicmifidcradone homincs quidam, iik
|,ff|

fcieiiiis ubligacione.
Ffirmatiue rcfpondeo

" X

&

ratio eft

cUra.Qiiia vniilquilqiic tcAetiir earu:n rcrutii iintitiaai habcre

qux

^^^" adrcAea(liiutufiraodumoificium,quo6u^tur,
ncoeflaria eft

dmm
.

vrcominaius renfu)

DoAonim

qno iclcri porcft P.TIionus Sancius


Tomi.Cu^erumUi. x.tdp. \ .dttb.i6.nHm.(i.

firtniijpro

9*1-

tismritM

IlluftrillHni

Difttfutiemie ti^'

quod pro

Indiis ait fpccialircr

24paei ?*rtt

iUii^ribitUHt ct^.O-

pra:(tanciiIimo

Animadoerfionibiis pro

Siliia in

Rege

ipfo ful.

Nccjamdcnontdilllrcrum^ublimiori

78

loquitur Eliphaz, exiflimanint

humanas non curare

vtpotc ab

Etdicitt

f^gidtmtiiimiitDtml^

ifHMfiptr cMliimemiitStgi.

KgktUiiMmii nu, ntt

rf.vbilicille

.-

ntnra iiniQcru:

Circaqux P. Gaipar Sanctuccerquc quatcrque


venenmdt imeTpresitafcribit: Immofuttlmm
iiim'i^n'jitUe IitHfn*:! prtufrh.tirm drfnd! mnanm
^^^. ^^.
CMte voliint alriiiii tcn^c

Mb tlifi.icKr.i

le/t^ifume Mlncrit.

curam rcium

quo

(>je

flcMkffje prrAiif

Sic

fic

illc.

remotUM ; MUl ali jntm


vt imsSstmniM fi^M rnutem m4
I.om::;.i oiio Jirtantia

diftanrium .ibolcrc loltt: ex

humanitus conli Jcratiouc fundato

(atis

& ita rcs luimanas

ambulanti

furtc aliqiunculumcircaiilosdigic-

fi

8iror,qiu!l pcrcaligincm judicafe.

ctfi

Scd omnind

fublimis

dcccpti

illi

D.nHcni n, i:um rf

tamcn omnibus

rcbiis

tiflimus:

omnia manu tangitflit

conlpicit,

qux

cii

'^S"'
10. 3. Ilclocaa; Acttfiu

MMnueitiifitiUomiiesfitiesterrie,

tHtit littertnult ,

Romanum QaUin mMnn eiusfiint m.ns

raanifcftum.idco

Mteifftri*,

rcr;Ln

Dedilnobisrermo cA
fpcdat, vt

li

quzad

artcm

Princeps populos Gbi

fciac

fi^ ^***.^

cominitios iroptrio tegcrc.bono

jjLjS**

fiilciK) <|llodcx cius inaximc prouidentia deri'

'

communicou'

Pfoiuo r//.i.v.io. fic vatesRcx: Et


imm Reges inttlUgift entiimini ^ui iuiitMtii ttrrMm.
Vbjloanno Campcnfis ita vercit: idcirco Rttes
;

mit^fyiUf

d^iliMtmrtiifite

^jiiikittirne]

Vuh ei^ iHos efle fiipientcs: anjtie vt tafes (int,


crnditior.cm

A: difciplinam libcnrt

xc'pi

& ea ccrte iapicntia > quae ad rcAam admiuiftrationem muticrtc fifaieommifli condtidt. Vnde
Dmintin ttmoTe,&(. Seruiunt
euim RcgcbDomino intimorc dum non fuam,
fcquitiir

.-

Seriiitt

TityZr MJtitiiiiHtimontitimipftcm^fit.\p\t\nc\ai,m

'cdcommuncm caulunl
oaiuibLis

iicm,

&

aJ

intellij;cn(cs dc
,
rcddcndam tlTe ratio? Quis non ju-

ai;unt

concrcJiiis

libi

qui.^i

hicnon

timcat

niMgnitt

plcns, poft ah*a inculcanda Rt gibus

coldcm adhorratur: Ai

pattifermtmisMii , vi
eMiietii
httntnT

fiienim

^ fii

fic Stpitnt.

vo\ erg$ Reges

iiftMtn fMpiemitim

tnfloittrint

iidxctrim ijU

luHaiini

wm
;:i1sfcM-

inuement mii rt^en-

ium. Qi^ioquamrclpondcflKaidanaleilbid

magniis.qui

traft.it

JiA.inri"-

rcrrx tcrmi-

&intimi!ulpccttonc proba-

Bcn^

funr.

hk congruit ledlio alia:

^tui^itit.

Q^iomodo enim non conlpiciat quz fua. lunt i


Ccrtc It non confpiccret, non effimc riH1cd aiienadeberent meri^ judicari.
8 lima boeeigo Rex Cathoticus (e gerat
bpoitet, vt Dei (cilicetimirarionc fornit

iur.

Si

ehimRcgesNumintt inftarl'unt,vndcHoiiKius
*
deqnodaihnric^
,
Vadenrcmcue per
Tlfwm adpCieianE Ntt-

Maif.

*
mkmeml*
tmilM'

'

minisinlhr.

Pro quO St Scncca


fcribir:

ilHjm

umi

6,v.if>,
'**

Rex

nos<& manu

tinm

^ff"

tur haberc prxfcnrcs; Sc aititudincs montiii iplius

Quando adcxamenn qut


vocabimtur. Idc6M

aliorumrncrunc judiccs

^***"

lic prxmiUc vaxcs: QuimMm Dtiis "i^Dtmkntt tt Rtitmt^i fnper amnem ter.-

Ttm. Veii

dicialc illudlntcrrogacorium teucriflintionmilim

ludicis extimcfcac

& didantiHimas montium

^b^iiUa

fints ttT'

'

-5.'

ille.

Mm

pr.1l.94..

altnudmes^manuquctenct.vtrcgat. Pcr le oc auUdk,


nonpetealiginem judicat.vtfcRtgcn migiujin /;.,ri #.
hac r.it;onc dcmonflrcc , Sc faciat hominibus inuLi vt

79

PtaUerium

, ipimstbiuiiimmHbiluh ^-fUMlttMte
tmfuut. Ntt iiSfl'm mmde fettft ep fortitiii,
MM MgfMT
iMiiiM. Sic
Htinm Uttn

jfmtmnii

'

'

i^MUitHiinesman-

tiumipfiHs jmit. SicP/i/.i>4. v.f. vbi

confpicit (ines tcrrx

PriMftfi Mtijtt

Ohim in

rcniotilTima judicannir.

ditenuttm. ibifniiemiiiiitnit^vnit f^p-.enrior fitt:


reperit^v/tie Mmmivirtutt roberemr
inie

tH btlUnr

Pfil 2

pcxicn- dMrim*

tttentiilim^ MafHt,

ritfirfrr

InHmx iefiieTMIu erumtmtm UnMilem eximif reJ-

non

cili cardincs

curan;: vel

qualcm

Amalafcuncha RcjMna
pia:dicauic CaiHodori vcrbis lii>,

id

Uitd*btlti.

ih.iJo

ranbomineilU^quod&^: Dcolcilicct non


morem alium in lui gubernatione lcruari iiipcr

Ioc]uimur,qux fe.id ftudium liuirarumextendit,

ThcoJ

v.i4.fcij.

arf4 tMrAltttali f-tnmhuUt.

c.-

btttrAtxm

in

illis

longifTiino difcrctum intcruallo. /oi ii. v.i^.O* lob j*.

81

'i^-fi-'jn ntfibut

Ocum rcs

vrgercA.i8. Atqui Rcx Catboljcusoninium


Mter (iilinanosoffldofungitur :
crgo dcbrt lcire , qux ad illius rcftam admialilcationem rcquiruntur. Atqui in adminiflrationet^norurn locumhabent, Sc quidcm fatis nobflem, Indix: ctgo qux ad eas fpe^Uat Tcire
debct iub graui conlHeima; obfigatione. Omnia
funtadc6 pcrlpicua , vc llia fclucc m.initl:nLnt.
t ica in rpccie cafus nofth tcnct Fr. loanacsdc

qnorum peribna

fi
,

lib. i

"Htc tkonfimiae

i^

ie

ClemtntU

CMf.

ReUorem fnnm

mMttJm,.

Htmeriu.

4. fic

intttttMr

imnttrtMlts poiejiMtem vifendi tui /4-

tmneimm vtmi Mnies, tilu fit QiiidMiiNm prmmnm ilkm htmm MHW ? tirx. Si
.

Rcgcs taltdebenttiniiatione|mMetquid Rex Catholicus, qucm Dcus amplil^


Icrc
itmo omaium impcrio decotauit i tiiKs ergo
tefrK|Inific8$inquam R<ffones , non per cah'>

inqtam

atij

gincm jndicct

manu

citc patti confpiciat

OHMia ft

cas tcncat, Se nociti.i foli-

fux coim

liiiK i

vndc dc

codpcAu dignUSmc. ikiafrmkmu


Mibw
B4

Dlgltized by

Google

20

^hefauri Indici ^itulus


vt habct

lauiuifis

BrJwgntihs ilU pcri4ttti$t, tfUJtRe^itm

piitTun' i(firrh.-:rc fr.rfffri/tm

atthat Thcodori/-

cus apiiu Laruodoiuai/w.4.17. Qifipcr caligi-

nem vidcc ,

&

nibU poccft per conucneaSj,


ex
qao ciut dnDonftfcnir pKclcmia , iii ncgotiis
iiibdttoriim oidinarc. Si ad judicaodum procclfcrit,

iudicabitpcrcaligiiicm

Cap, IX.

Rcgula

i .

juris in 6.

Nc qvie obdat pro

rebus calibus Conriliariusdclignaios: quuiciUn


cos

(ielt'.;ii,T.iit,

uon

ir.inus puilic linc

mjinis

tibi

i[li>

id >i^crc,

Rtx, qiio

lig.iuit

quud

racioni noii

conRat aJncrlari.

8j . Dico fccundu. SioffictumaKcgecoQ


fcrcndum, gnbcrnaiioTicmconcernat non parui
cftlecuraiaconicicntiaddignatiomilitisftreuui^

beni notos fit Prindpi, fi de itlhit ptudemia MHaautm.


non habctur fatistAilio. Dc hoc di.
mt in Tpthditm ftcr dru Titulum^
MnKr.7. vbi plura .idduxi con^deraQone d%ni(Gma, & aJ Inilias rjici'^!!-.:;.; qiir opcrr trit alic|uale prccium adnllc.
Racio auicm cft irrctragabilts : quia apcus ad militiam , non aded
c(l aptus ad prartedlurain ; funt cnim dotcs
diMcrlx , & ita non fc inuiccin inH-rcntcs ; pro

tniim ttnK^Am meriSicrgoRcxCatholicujlax

vclit conicientiz coiillilctc

ipfcconquiiat

vc qui

dc

vc vclle lemper

prchcndtmr, optct infhni circa iOa ,


ncm non t.-.utum obI.uim t xcipi.it

duubus

liiis

& eniduioItrJ

prx

animitus
aiiis

gau-

& alQ mvtooiies onttRunnir,con-

det titulisjvnde

tenicUsdid/J>]^ifMrwM, (jrltiJitrtimRexCatheli-

tm: Hiipanias

meridiano. fulgore judicct

Indias manupatiier

Sc

& bei^gno Gonlpefiu oMh

lieec

&

raaruritatc

^Gtiivnk

quo

Sl cxperieniic rrcqucncinimx

(vtalta oimttam) Chiktireregnom,

CA

V T

sd Indicaoflicia qupp veRcglo nonauditoConcilio, vdl

ipfius jiiciiciumnoa fecttcus, etiaiii

in Fcclcriaflicii.

ifoneae deuaftatione oonfimtli.viohRione (acrorum, multorumcaptiuir.ate, & titrjiis pr.i:llntir-

Hmo pcriculo ac iircparabiiis aniillionis. Hic


lgo,quoddeGaIlii Thcodoricus , cuilibct iAanim polTumus aptarc Protiinclx, clum ait Dffderti viros e^rtgios coMiit lUdibm fuis, Gubcrnatorcs iciiioei^de quibuc agcbat
qualem ipfc ibt'
dem in alionun excmpium fic coaimendac Gomellum : fyumm^ fHManM , caiM ttmtiirtxtii^
flum : ne( lociu dmbifuitsti relin^juitur , vbi exptri-

&

Tpvifficu
Idkultas hzc omnibus

Vtri

5: ctrca

I omnia,conimunispoteA
omni
ellc Pnn-

dpibiius, quibus

omnino ncodb-

tKaUtfrobdbiUt fu^rtgantur. Kxflertuimm

>

c^n^Hu- ""rofapientiumcflcconfilium, rcseftpCQintt


cxplorata , proqtnnwltitnulta. Ecquam hoc
ittOjti Rr-

titmttumftrdiutrftstnduHrugradiu-y fti Hmt

fuCMihd

ftrem mtruiUi grttitmvtri'^

cordi

llegibiis iioftiis

fLicrit

tot

Conliliorum

&Mi- cre^oruin iu Cuiil grauillima & iapicotiiriqu


Tribamlia demonftranc. Confifiornm enim

nomiue

nobilicata Itin:

ctiamfi diucrfarum cau-

(anim dcciliotiesabcilJcm progrcJiaiitur; quia


pro Coniiliis Regum noArorum aunbus ingc^
rendis vidcncur qu.\m nuximc conftitiiti. Videant go illi quos eliganc, cum non .ili; ^1]:
niii quos in rcbus momcnti magni
iignenmr.

Ne

ii

ieciis

6t, rqintis idoneis adle^

4fiis,ideucniat,quodapud extcrhLcgati rclatio-

nera ad Aianjt tranfiniiTam Kempublicam jam


pademmeii^ti&ineniini; NuUibiicilic^plura
elTequim in Htlpaai RegtsQorii Confiha,
Conll!i( rr.iiius. Q(iod ccrtc cx eo proccllic animo , qucQi xmulatio dura iicut inicmus Ibkt is\
exciaiNispefioribas contia Hifpantzmagm'tUi
(Slf

dinem 3c gloriam iiifljmrrarc. I- rit .lurcm qua?liiolpcialisiiiiis, quaraJ iiiduslpcdtaiu, ob


' peouflaremdiftandxrationen^dcniinoriseanim
notitix , vndc mator Coniiliorilm cado tridciur
inilicarc.

jlhfisef.

Dc vtroqnc

aliquid,

DicoPrim6.Qazdamfunt,inqHibTi$Rex

84

fam fMtn fuum

fcqui poieftarbittium, officiacooferens,

ms officif, ndn eft vnde otiacorimpoilibilitas ta


~Tcm eotiiiecon1ultat<<.>Mi(is honor.indi. Si cni.Ti
illx tequilitx

iJ clTct

prupicr notittsniajjspa-

randam ; quod tamen ncceffiifium non efl: Emi


coim,4n<W>w4|i, cmimH;irfM7!bfam^^^

^*^"*

cauiatcrc dcpcrditum, cxdcinultiplicijdeprxda-

ti^ eligere

8;

linc

optimam ^^'^'^.

OcciJcinjIis hulus Tiaflus poriioiiem, hac ex m<^m,

X,

AnRex Catholicustutapoflicconfclerilit,

non

inagnoanimidolore fuccurrunc Videmuseuim

plcdanir.

j^^^

lcrjudiciumdebeaic ipluiu incndianum IplendOfj

rcn laare. r iuaim


dttm.l'(s!m.iC.v.l.

'

ii<>linaMf

ciimtaincn Kcga-

m-

i'{!omI>uj tejut&rtrtf-

freittm. Himefl quidpriffenti lempore in GtiliM^


mHi Dt mtmtitjUe fuiieH u l utrium tt PrjefeH,

Ti:m

7irj}ra nirrir .iiiriorii.a.

S'c iHc

&

c.nila:n

iii

CtJbAr.

pnicnccfn opporcunc.apud CallioJoi.i/i. J.i6.

Pro codcm iuu.it P.Tiiomam Sanciiim


cxdpcrc Tomo i CoufiSwtimt^.lJtf. t dui. j^i ..

85

lic

fcribcnceni

iHertre

effe

Pfrtiu4

Ttrtii nvtt

tndi^num t!tj;in

mn ftt el}e

eltHeh

"'H^^

ttnttin f::re elep*7ThiniL


tut ftrftifjitm , mttttiii- unnm.
,

[i.l

ilumf^fHtif^d^mMi^
aimUtpkiigiuirtm: &idMSfiittmmgSfer , (Sf
teuenir rcHitiiat dtmnt fiit exponit f: p:riiti!oiIi-

'

g:adiindi^m, .SitStiMijiiifiilKt: '..z.ft4.6^,.

Mj 041.) S-fwfc*
nuUi luttnt in

fn

iMmorts

ifffcit,

Msn:if. rip;;s hsc htbere venim,

ttitm in fhuttn Tenun:u,itibiU

vcudentiiM

CpinveMdimibuietnomine Rtffii

vtndere dtbtnt

mtim eeremibuj fretium ,

hicc

4^
mtmitmi-

eium

fei idonttt.

Hxc illc, qui prxcipii^ loquicur dc otfi.:iis jurildidlioncm habencibus , dc quibus&nosloqut-

&

cHir :
nrarcipu^ locum habent in illis , qui ad
gubernatiohemlndicarum Prouinciarum defti-

nantur,

quorum crrorcs Jifficilcm habcnt corre-

^iuncm. Lt in

Eccleiiaftici^ tfiagis vrget,vt

bcne

Dom. Zapaca Pir %.tnfj6.nitm.i%. ^fifi. qui


ethmttp.i ^.n.^.CrPtrtt
<tp. i.mm.z: cum
roultisaiiirtiut cligcntcm
ri ob Uinna csc indigni

fiasquidem,,

fi

ad rcQicutionem tcnc-

de^ne lecuc) :

Ecde-

oneium EcdcGafticum

olRf^}
"i^^
'

fit:

Keipu^

Digitized by

Google

In promfipne ptt concwrfnm an

wi

Heipuliiiae

&calarc i pio quo it uf.

ncm

muua digm ^r.


Oe

inftituta.

it

his ergopiocedic ilifficuhMk

Circaquam.

S7
titjiAfiita*

bit

Silonis doftrina fnfrj,

nij^rul cft

Fol.

ICC3. & ilinkiui , <juam P. SaiKius amplcxus


auro (npin iiih. x.ititm.^ fic dicens t
^oh elei

vd [*mi!'uTem,(^u(m eertsfsimc jJt

Qtr htbet tmiciim


tfftdigmimjoieH

^mmJ^ ho.i vidtt cer^iSgmorem, JedfrttM6-

eiigere lilum,

tifiimv cjr tuiicnter sUnm

ttr tSHtHm.

fm^trem

Ratio, fiia et (trtitndo, ^.i notiitfium

di^imm, h4Ht.ilengJ experientij^ fr^t-

e{ji:

fcrends eji opimoni

^v^ htiattr de mMori dhtrius

buK

fnit4ttt^^tUiiwftmktr^uatd$ttt$

ii-

urti

mpimit,iegiumveriifidMi.^iioStmVnaijuxta qui, & a\hfuperm\ diCi.x, uou rvin tnr Rex


Cuholicus in buiulmsdi prouifionibus Confifiom Indiarum aoc Camcrx confultare , fed

Qjpd

juxtapriii.u.im rciftiriTnprouidcre.

dcm

Cm^/w-

qui-

potcft in CotirclIanis,A: Capcllanisaccidc-

& in aliis alliftcniix frequcntioris. Imndad^

gneeonirM TC,

Cico fimb. In

Dieotnri&. CSrcae1eAionemEcclefi>

fticonim

grauitcf dclinqultur

proutfionibte yf^,>t

buiufinodi
niinu-":

fi

prifera-

digiias

Umcn P4

itli^iti*dijiriiHtiu4,P4rte\j^.7.^
3. rjt^. 3. ait

quo

( in

8t conlcntic Pbaraoiuus

non cllc obligationcm


rcftinftionis. Oom. Solonuous Wt.l.t^, i (.
ffdr. 0< /cff . Vbi quamplures acconnilati. Ecin
TrdH.i. Stn. 8. Cdfu. 2.

Politica p*g-^li

Diana

40. infinci vbi

PMrtt 1. TrtTi.

licec yidcaturde

<;.Refel.

BenetiujsCu-

juxcaqumaminTioilo, reu>lncio
c-ftgencralis, ad quam conlcquentcr !o-

caciaioqbt,
t.imcn

quitur R<//r. 38. i. Qturt^ ofinio , vbi probac


Benefidafidipliciapoflc conicrri minus dignis

quia danttir imeoofifucftKvcaliosotninaai. ?ro-

& ficprcualecaJBeri, quae

maiorem fufficicnciam rei|Ua-niitqaamCarata,


vc ben2 expendic P. Sandns fK^i jwa*.i r .
ex
co infertetiam,feclufo concuriu.dl^ioribus dc

MfJm^

ipfiuseftcnttnotiiia,

Se.

dealionim babeturdignitatr. Ltoecenim Confilij iuJiciuiu intcrucniac


illaJ probabilcmcogniciooem noa cxccdit: nifi torcc al(<|uacilet
pcyfena CooGliarfinOtt , dc qita Kegi aon ni,

nus

ali^ fibi familiari conftaret.

Quo

bari potcft

90

Canonicatus

btitniiiXKlt

&

bereconferri.

& Caidtnalis Li^o Ttmt z. it tt^itut, D^ftt-

Itt.

J^, ntimtr.

t ri^o

i'^.

&

nis, addacur,

non poeeftmuiiks

88

Scd nthilominijj

dici porcft

ctiam runc
cft

expe-

quod noo halxt alia rcfpe^ iplnis|

licer talis fic lefpetflu

aiiorum. Ciam did item

poITtt, csiamftantezqoaiitaienocitiz,po(reRe-

gem &miHari fuo gratiticart,

quia alius ^ Confi-

qutdcm fineuiaiu

xftioiacio-

d^ui

fcrri.

i crgo ftare tllud fine graui eligentis culpa ncquitictiamn eligens fitRcx,quia Rcgesnon
indignum cft , vt
,

peratus

funt honorls alieni domini

&

claimnthumanx&facrslqp,qu6d

catKnrtmariz,vndc iura,mmnttir. Id quod pnefcnim rcfpcctii honoris Ecclcfiafticorum eft cer-

min js dignuin poflc in


Kmtnimtji rumi tnrdndnm^

didiocafu

pra:fcrrt.

^iAiluirVdJUfrtma tS^4tiir,emH p/ut dkfpndaf^


t;r rtferiuritd ^lis ^mikt

n:o v*(4tiir4. "Ktfit

offti

i*

vfwtdfe mtlier^,

tnimms^mEukfid imommti-

ittm timeri poitjl, qiiii faMmi^iit fiim iBt ^Uus,


tfut

ftrtt^ dij^mor

Cardinalis

tfi ,

frtmtiitstta:

Lugo Tmti.

itbifktU^

Verba funt

Di^tt.

j^.

C A

VT

X.

An in Benrficiis

fimplicibas , qnrrune
Rcgiz prouifionis in Indijs , SC per
concurrum confcruntur , poflic Rex
Catholicus minus dignum ptaepone-

nefedfgniori,
99

aliqui fic conicrri fbliti

idiittT,

&

Do^ralis, ScripdH

Pirintc:tif.irius nrt) qiii-

bui &c concuriiis,,& lutira^uiii prvftam Przlati,

&OpinjIares^ SdFcaj^a^nwiadlUgeacam
cuntur

&

ad fcruandam iufticiam obligauit

inutitis,

Sc

Prorcgis

cicdto

GiiiQiiicscoUaiiOt

ab

alias

t""^'^

cnec

ciimpoflic.ficutin Canonicatibusaliis,

prouifio fieri,aliurKle habici fufficientix nocitiib


ri].t

ftarc promilfioni,

quzgrauiter

obli^t^cum fic io rcgraui, fuboiwrosi of^ficionn oondhibne , inxn incfragabilemS^ipcorum doilrinam, Rcgibusmaximc retincndam,5i
Chriftianisantealios , fingularioue ratione Ca'
tlMltieo, vt Rcgi Oirifto compooetur Gmilts; de

quo

vatcs En.m^clicn'; prxclarifii illnd

iuflititiiMffilHmlumbvTumetur, cr

rtmmtiks. Ifaiz

1 1 .

/idss

trit

(tmiorutm ]C*ixu,
v. f.

v. ^ .

9| Oico iccundb. Plura fuifragia in cafii ^


diAonon funtdigniratismaiorisfiindamentum, ^^Jfi^J
vndc potcft Rex alium

Magiftrali,

PrilatoruiH

prouitioncs Itatucnsex Pontificix Scdis induico,


fe

/^Ar
Anonicatw
I

inde nafr

tum, ^ui & iple facer eft, fiCut & fpcciak ius pcr
oppofationcm adquifilUBl.
Tcrrio. Q^ii.r Rcx concurfum adhuiurmodi

ergotcnctur

SMHK.5.Cl^4S.

"

'

Sccundo. Nani dignior praetermiflits z.m


91
graucm pacitur honoris jadbiram in concurfu lii- '<> i4am2,

oncbdonaii jaxnifaMipfobabilem
tiam eormr, qtii dicunt

**

amer

liopropofitu poAea potcric fimili aut meUori


(^iten-

nUt

i^thrifmf-

curn per concurdim

nouus citiilus ,

certitudincm Rxjiis cff^ maiorcm, quia

fitiimiA

Qiiod&tencc P.Lcnius fi^imi,

4t4-

qu nionlem inftrt certitudtncin.

rimcntalit

Prim&. Qtita

cueotueoruuiatrcftactoni ftondum cifevidctury

al/th
tfiti Tt-

quam dc

Camera alium proiUiim f- ponant, & digniorcm ccnlcant, pon tcocri fe illis
f' conformarc, ob rationcm 6.\Cttm ; quiaftilicet
do. Eciamfi Conlilium

ii

pro qui vidcri ''j'mtrrm


poffimc P. Tnomas Sandus Tome 1 CMjSSwiMi, fT^^^
^**'
W.;., c^p.
diik 3. nnm.zi. Vbi adducit Nauarrura, NauirranijJc Aragonem. P.LelTius /li.i.
M/.)4. HKm.6i. M.Ioannes Zepau Dijctftatione
Eft recepcini^-iu rciucncia

tur<

informatione mic-

iptb ac priiencaxo

lii

F^'***^? caofiiMiMft'

prarfcrrc

fi

alisks

zqu^

frMsit fot

dignum cenfcac , propcer adiundas quali tatcs. fimfir


; Quia ii ceTtnm fimdamenttHnrdcc^
Iufl'iagia aJ
Regcm mittcrentur &
Bcncficia ifta tamdiu vacjrcnt quod cnim Rcx
(SlAuruseft,poflecftccrc cius locum tenem,eum
Probatur
immciiti

Rcge pricfl
icnMndum, ci^m ocqueac iile , ti Chi ift lanc aclu im6t*, ^B^qnain MBuaiioroatcencait..
przftntans, qiietn cercilTimuiri

ii

C^

Digitized by

Google

ThefaHri Indici Tnitlus

11
r|p ad

R^cm minankur ruffrjeia, (^mim ouplarwtltem non cfle

nitiefimn eft,nncti eoriim

necdOari^

I.

Cftm autem ftmenda oppoiiu commu-

dont.

nior Sc lolidioribu';

iiidte.i:idum.

innixa principiis,id

lir

Rc-

Canontcatus diaos rajl4


tiodoArinxprxrcrtimhabeatur^ nontainentt-

^csdLbecrcddcrcin buiulinodi prouiiione cauiillintos : quod autem poftremd addimbs, prop-

h ibla attcndi

tcrci t-lt .cjui.i & in.iJ vcroiimilc, Scvt non viidcquaquc latioiubik coruuiarbttriumobftrua-

Dciiid.'. liccc

iflfiTUim.

Cafr.

!.

AiTcrtiOnem ptopoiicam iads vcrolimilcm oAe-

dtbct ,lld

jli.r,

vtdixi.qtuliutcs:

Atqui iiiz poilum aliundc cogtioici

& nou cx

felaiuffragarionctulHnriuin ius ad iliamt eigo


<^ |ir(iptcr illa? ficri proiiilio in ci)

JultUjju

Pritcrta

tuiit.

ttiaiiili

qui pauciora

noua

non accedtCi iilac ipiz qualitates quz


,

filoribuspnMonilDtUr

in

coiiiiLi.-.L-

Oico

An

rc
iititii

dum

r:ortalispcccati; dij^niorcm iiiqiuni ab

iudicacuro

corum

cciamli nihii

occuriat

J$g-

nifttm ftA

uS.

de

catur

Piimo Qnia

vnom

lcilicct

cxcciTus potal eile paruus,

ob

aut aliud liitfraj^ium ; c)uando au-

cemulis

cfl , miniis di^ni prilationcm noii ciTe


tnortalem communislcrucmiarirniat. Pro ^uo

porca P. ThomasSaiiduc

JiMivnt

vidcri

<xiu ex-

vbialiosadducit.

Secand6.
"eft

Q^a

tri.i;iili

011.17,

rutrr,it;i.i

fiiit.

Dcnnnc-

icHcqiiacuor : cunc iuipicari poccft,tuxca


id, ^uodfrec|\tenteriocidh, eohim aliqalncm

omm'no

eltc

tuftificati

Si.

nano
Sifibt

tmcft
mbit' <-

cusel^cre, rbi per concuriumnonconfcrunnir:


Atqoinon vldeturinucroiimtle rtoluiircllbiadc6 grauc onus imponcrc, vr jlitcr facicns rcacum

itcrnsdamnationis incurrcict.

um.

Ncc proptcrci^

inmiiisconcutfus rrdditnr, tumquia freqtientiiis ad pUira ruffragia & inrormationcs


atrcndicur

cuin

ctiatii

quu

lic

promouentur

liccerx,

Of^ofitionisplaulibili Uris L.xcrcttitione. Item,

^Uia maior

fic

acquirit

|ta,dumoppofitioRciji
pcr cofdcm innotcfcit.

'bL:.cmeritorum notiRt.jjtis

Confiliariis

Concurium

aiitem

non

fcmpercflcibrmalcmbeneoblcruac P. Dicaftii-

97

mmO-

Tjndcm

.quia Doiiorcs plutef dc Pia-

trono laico loqutntcs

& cum ^n teneri gram-

wradd^orem przfentand<miiaiBrmanies,non
txcipiurit nrr<Liuationes,

quiabeis poftconEt Nauarrus tn MMiuuliCaf. ij.


tum. 57. alferit , fccUifo hiramcnto, nort dlc
turluin nunr.

morulc cligerc minijs idoneos ad Catlu dr.is.qujj


pcr oppolitioncm dantur. Id quod in Bcncficiis
ctiam traduntalij, quosddncit Dom. Solorza
nu5 Tcmc 1 lib. j. C>/. 1 5. nmn. 6y luxra quar
.

oppoluio X k !;rauem obligationcm non intcrt.


i- 1 qi!od pkiu O, Coiiciiium
Tridcntinum
/rwjr 24. Cjj. 1 8. ds Rtffrauiie/ie ptxapkiis vc
^
PatrontisEeelefiafticus digriorcm przltntcr,dc
l.iico r.i'i-' iitccrnittalc:tfc tamcn dc
conciiriu
agic pro biiK riciisCiiv.itis. Exquo
plurcsinfe;

lumPaironum laicum

,ld

dignioris prxfemttib-

mmiioneiregrauicer obligatua. Qgcouiiui

fitTMd

poflit

apeni fiocrc g^i^^J-

videtar

Bulla C.il!iltiTcnij,qui incipir, rminm,

& Nitoui

inquaik

(j.

Qjnti

altam inlcrtam habet, sieeUfS.


Ioquitur;Nf/r<oCfl!
fm^uU debiu tirea Im-

fiidtimsSm fr^ato Alfenfo


Rtpfi^ciim^Chriili imtmtet tUnimaue cenfiitu-

tntuisticnt ftttpmtes^

rf;

pontSj

P.f^m:, Diiciiii<,Prin^hatiii
cjr

ful'rii74Mdi

ilkrumfue

mtiHem rtdiitndi

fe)l'i::i>

f'"^

domittit ,pa/)cf-

meUlis heiu ^uHmi^iu ftr

eof detentt

fSeff* imudtmBffat^nmitS, exvMt^runij^


ik

etc

dtbellaHdi^

viy^;::iit)!i

ftr-

ntjini Littens

c. tliti

fleium Jinur ttttrstemmtferimnifmi^mm. Etinie-

non lencturdigniorcs ad huiufmodi Ononict-

S.

fauori auc altcri (ni-

rclpedtui aliquid datum


Vnde qu* reIbnt liiffragianon magnumcxcdlum faciunt.'
96 Tcrti6. Qnia Rcx !ihcr.im habctprouifionem rcfpcflu Q.jjplicium Bcijcliciorutn,& ita

culp

fine Icthalis

PegeMerMii firt^ttnte XjtfM aegMfiga.

tes

cxigtiuj cxceflos exiftimari

plura

XI.

in totalcm recligcic icruitutcm.

aliis

>

C^cxpU-

qdbtis in Aflettioiie pttccdend.

VT

RexCatho^lcus

rcntu lnd<s pofTir.atjt corum.iliquos,

J;i,ni[atcm.

tcrciu, prob.ihi]e cft

nonceneii
RcgLin incaitt diftorli^crc digniorem itib ooeno

bppo-

&

IDaiorcni

C.

notitia

poirunc alitcr \ Rcge,


dhitnt^conutltationc, perptndi ,
cx illis ipfe
,

ritis.

Ittter.t^f.iii'.!:.'.:!> pr^fi:.'.i

eflMrum lencreni

verbum prie(enui>:0 Uttern volumiif fre

'^Mumque etitm

ii^ertu

crc

tlidmttt dsttJicltnim fttultatnm

Mquifiis, crtdtd^iinxi

perh nomiar di&orum

^onp Rtgu, fuerumfi! jiitieljiiTum^

Inftnttf, im

ipfis,ti tir(Nmiiiiini:, o." vherw.b:,! pdrtibus ^dt il^


dtluim 4t fngtHerum numbui . tnfuiri fftiTnnt
ffn*

wmiiAfbifiilu, portus, Cr

G"

nunt ijHmnmftt

txttndi^

i!U ftil tificm ftcuhttis Litteris comprehendi crr.

luxta

qm

vidctur Pontitcx Portugallix

R^i-

bus,& confequencer RegibusCacholidseontm*


qiic lci;;tirnlv rucccfforibns.rcdigtndi infcruirutc
Indps t.iculrarcm prxtiuinc. l-^t licct in pricri

claulula dc

lis

tantiim vidcatur loqui, qut inimi-

ci Cbrifti iunt,qualc$ dici Indi

non poilunt,qui-

busdeCfariftonihil vnqtiam

iiierat aiuiuntiatu
pnrtciior autcm dc illisabfqiie vUi.

prcKcdii , ciim de acquiiendis ei^paganoram ae


infideUiimtcrrisftiacuat, eitam in vtcerioribus
ac rcmotioiibus partibtis in qiiibus id omnc vult

locum habcrc , quod dc aliis fucrat piXffliiTum

& crat corum num iacultas tedigcndi m perpe'


Uiaoi icruirurcm.

99

Dico piimo,

Indi gcncralitcr

tucrunt.ncc poiTmn

in

pcrpetuam

ledl^. Conftatcjt^PauHTLrt;!

non po-

A^prtiir.

iciiiitutcin

itcrai:i

dcclira-

'^^f^^'*^'

inBnlll enim qux mcipit, DJcih j,lt mT^^lg,


RtrJahduiAnniKiiy.dieii. ihij.n^ Cardi- rtd^
nalem Taucram pro cxccuttoiK direa.\ , fic ait

tioBe.'

kjtKrmtmdBiUtTiidniffm.Brettxtrtgrtmiam
rirlef*exitl4nt,nentAm(n fii.Uibirnte
fiisrum domims priudtes vtl fnuandes
homines,ideiqHt fidei &fiihtiitnfKts
iiitute ielenioi

ttit

rerum

tfjt
&tim
^]nen fer-

fed prjeduttinmbw: 0-txfmfli>

.'..i

vitdn tnnitdndos ftre &t. Ec in alii liib


Dati eiiifiioomcalis& anm^tlicaiiDCBi. tta Joqai-

Digitized by

Google

%x CathaltciH aa ^o^it Indos adMcerc feruituti


^

^tmtlrf-

AfvikfHfi fnper

tiir

.
.
eX CMRacio auccm pro
loi
ccfli )ntamp]iflimiab Apjrtolica ScdcRcf^ibu'

Ti frjdufOi Imldi^ Cr omntidiut ttntti *d nitinsnt

Ckn^isMTum inftHtTHm deHtnmfMt^ Stci, txtr* ^


dem CAnfiiMdm ex^Uaty [ni likruie, m'. rtrm fil4r.
tumdumimo hMufmJi v:i cr fotiri CrgMimfyni
Cr

liiitc ptD'e,

net ia feruitntem redigi dthere

ftid JfiHs fiericmigeru ^ trrilMm


tlids geHtes

: igftf,qitt

giim

Cr
'

,^

'

iitttirMUtt.

Minor clt

'nMgrauiffimaf,cxcommuni|adoni$

tciiicct

reddcrcturcnim nimis odiola religio

latz

nifi

num. 7^. c~ tib-i. C4p.6. JHHm. z3.


tmm. %6. 6" in ptJait4.lA. h Ctju i
too Qaidcf^fConftinitiones Apoftoli''
cx fibi cfTc contrari.v polTun: i3t aliuJ Nicohus i!k Calliftus, aliud Paulus arca rcmadeu
graucm arbitrancur 1 NuHo modb. D^Hationtm quidcm Sc Itruitiitem conccdunt priorcj,
,

fcd iuxca lurii totmjmraCionabilitcr icmpcran-

Chriftiana coniuccudine

&geniittmy Ac.

,.

r^ulaum,

ftant, vt priuari viti po/rint,

tcarefi-

& (cnri pof-

mcrito

tnimpro ltru.ua viti fucccdit. ,Qgandoaup:m r^tUWmia jnlndistalis fic,.


MKiiiidd)et & Chriftianis peftoribtts dS^
ficrij fcruitus

Uitic

COnGdcratione pcnfari, ncquc cnim quiuis

fuf-

Qiiid cnim ,fircli{laiicIndiniUuripauidi

ficit.

vt plurimiluB !n aduenbincognicis, feoctpiri

Qnld fi (.ti.im animofiores ad tpe^culum ftbi formidandum,quando fcilicct Hil-

confulcnccs

conliderMio-

panosinilitesconfpcxerunc}

nc cautum Rcgiis

fcbcdulis vt Indi in fcruitutcm

Sfif*-

reda^i , quia pod <hx3.m Rcgi obcdicntiain rebclkrunt , in uiam vindiccntur libcrtaccm. Ptr-

r*^f"l>'

q:it

21^'

for ocafoH ii rtMM.Timo 4. ^*.

MHfue futfo
370. &ft if. Si

tfiosm fi fiiditnB bMerefiUnos.,

crj^o lUc

ruiitf

rcbtlbntes

rcJiu,i in

lcnHliitcni pol-

^uanc6poui^ad horrcndum

illts^dut^n-

Vidoria , & Sotus.quos aii^tt^


Tlntfi tmfhmtrf,!,. c"t & fcqiiitur Silon. 2. Z.TiJWI. Vil.l^X.
(M*r.
Indos
UOQ^iccr fcruos hcri poiatfir:n,int
j^.
Jt, quim fi volcntibus Enangelium in iis rcgioreltftentcs)

&

nibus prxdicarc

ipfi rcfiftant

&

ti

rcliftcnti-

bus prcdtcatiooi Euangclij bclium

^ux noa*

tnalo omiiittiif ttkafctbK^ , 'in6nB-'cctPi3,'

aaiK piobibuiioaesaiif CadMUcoii^m 6!|Beuiu^^


de quibtn Dom. ISl^orzanus Tm i jMi^tjS^.^.

naturalis

Tcrtio,

ptoueiliiet.

.-

dam; lurisinquam

a l*auIo

t]iic

&

Pontihci

pro tcmporc cxifttnti. Tcftatur autcm ibidem


iCiroloQijinto Imperatorc & Rcgc uoftroi^HB pobfico cdidu prohibiium pro c^iio &,

M.Mot^Conftit",

inJKatui

Indos non fcruitutc dcicudos , lcd prx^xcmpUs ad vitain inima|idos.''


dlcauonibus

adiiciens inCupcrpqe-

^jjdJZT 'ftnienticfibiKferuatj:

ccrta

dum ait

omnem drca hoc

Sie Pomilex

dubitationcm cxcludens

rcruttittis

ij1i:crvr Kciti a Jn-ilrrcnJj

tii-

iivitmt J^ialujt /er frjcfems Lttterts deteriumui


'

fed obcu nimiiim iuduriftimum t ergd noil citgcnc- .

modi fincm non conterc ,

Inds,&

Hdvitje^ *d iii'Urn fid:mO)ri(li iHiiiitnios forf,

.t-

^/ "^f^,.
dMiiM.

*c fHid-

^f*

nttti

ffnitniiHl

Catbolicis^dieuidcnter dcdiicitui. Nam ilia


eii
efl tn ordine ad conuerfionem* Iilddniiii ,
ditXis Cdf. i.& yJ^. conftac. Atqui ad huiuf-

& txtmftt h-

verbi Dei frKtbutkim

1 Jt

Mauris&Turcls numcrandl.

onTrius rnttedas fTtniiC'

hij

loi Pr^erei.

Retfes Ca*o1fci;lrtdffi pof-

fiJcnt Pont^hc^a cunccUuinc

concdlionc

ribn ooncefnc \ crc;


iriiuri.in vljrpui.
eft

Atqui Pontilix

f^,^/

in 'yj,^/,^^

pcribnalclndoruindbminium mimim

Ji-t.i

ucquit illud

Di

nili

pcr iiimmaihfflSHNVl

.M.uori conft.it.Jk

Minor

mjnitclU cx Buliis conccliionis Alexandri

Setti : tn prioii

enim

tancitm teirle rcip^rtx

&

repcricndx cum illamm dominiis , cininuibus,'


caftcis, locis, vinis&c. ctJnceduntUr. Vbt 9t fupponicur nullum cflc citiilum aJ in*rrcndam fcr-

uitutcm ; fic cuim dicitur //< qiubin qtiijUfjari- ^nis


vi -^(/.ri/ffriWiftfi"*"***
nUfentes fMi^t t^Htef , 6,

imiict',::., nr: inrnihii^ V(''ent(-^ tnlis}n;stt

fr4itij

miMty vepifi^itnt epin*ri

iH^ <Sttmh ffmmifbl^miits,


Deum Crestaremiit (.tlit rfjc

ac

CT, Vt

^eates iffx

iit

ereiiimf tnniii

dd fSd:m (jakiHiMl

dmplexMndum fdtii tfti vidt/nur,jpef^e htbetur ftid^


Ji eriidtnntm

ntmin StlHdttt Dtmnu

tfiti\ayr.

Chritii in ttrris cjr infulis prjtiifhs fdterentiir.

Puntifex

iuxta

qux ptanum cft

illutn .ad

Hxt

."'

'

indu'

cendam fcruiiuiemconcra naturx iurafacultatcm


minimi coocedcte voluifle , nec tale ipfi venil]<r
in mehtem ; Pacifie^e'ntin viuente^ ,&a9'Ciift''
fti

fklcm fiircipicndam

latisapti,,

iure in lcruicuccm redki> aus

c^uo potcrant'

vt diximus,nccis

locofitbftitmtiiriafto-lieltoinfiriribitis,

d^ne'

poft illain malorum cxtremurn , ficut iXrenrurn


tormidabile compcnJiu n. Pro quo ncruosc
militat Fr.

loanncs Jc Silua in Aniroadncrfioniverba:

'

RntsdiCd^

^'^^1

biiscicacis fol. itf.cuiusilla, inier alia

HieWaps Alexdndrot^Udndoht^i

lii

.HoHdch ts de Ls In/tiM, ** ^^T^.


4^fmA'efi fvpmi ii ifUdirtii^'

aHU fiipremoi yfthrmmt


ki

ion'fflio tofd

ndturtl

</;

iiMGM.Siictiie,probans%6deffl'

::

f.

mtcracut'.

1.1.

Sed 9a6ex 1.14. i o.r/ic i o.verf. E.X his fe^ruf,

idnon

admittit,

poftca barbari relipifcanc;

fi

quiatalc bcllum cedcrcc in fcandalum


Jsj.

FcrdinanJus Zurica

IndtcdTttm
ifar

Z>

\n Enihindio

Euange-

rrt^P^"'^ Indos, qui le^atos fine fijuo conduAtt


vtniciitcs occiJupt
rc

, fi

iniuftiti.im

non commirtc-

"entis fibi aducrl>: fint, a}ua mcrico lime-

re poninc. Scoe iquatxl cum circomrpeAtotM


hoc crt in nct^otto proccdcnJum vc dcucniatuf
ad cilum , in quo lcruicus licica elfc qucai. Sed
,

4}Uia aliqiia clfcpocefl

non
in

rtlipifcanc

iJ

, fi

viJ ciicct ita rcfiftiencn

conccdic Pontil-lx

cc ciicncu icriipulum eximcns

'

feruitw.

Qttj^ieoHm

i>H*^ 2j. Prtft^. i, yt VMOfimilc

iain

ornnem
cnim illi

inanitl^hoftes Cbiifticoa^fobaaiuif ftcam

10}- r\Ico ieCoodd. AUquando.Indiredigl

AjfMkii.*.'

L<^{n perpetuam (eruicuTcm tuci c^n - UrtM tltSic cit.iti. /wr


-0.o:probatui : Quia Indis poteft luftum bcllum iitfcni^ tl!^^J!**
^""""'^
ira criam pQflunt ooddi , fi id rad^ iuftxiiffciciuia poflunt.

&

tcnfionis adniictat

cmn

crgo 5c fcrui

mortccorainucata,qux

cft

ficri

.fcniuutc

lenfu probacadoi^lrina. Tale auccm bcllum

cflcpotcft,S: iam multisrccro annis c.xpcrirnur

communicon-

"

'

'
.

chiStH'

Tcgno Chilcnfi , vbi durum l'atis a itirpc ge- jf^i


iiiv,uiftdamR&aaaiium, 4nodiw|ueiiuml-^ifc4Mi
in

1M
RO.Vl/v:^

Digitized by

Coogle

Thefiimi indid ^thitki L C^f. XiL


na ncquc <Uuina Hdes

tn rationabili conrincat

iBdltt pOfMMhf^lAus cotiatur latisfaccrct rioil

o^*

id quod nuncmaxime , ccncrali rcbcIUonon ftnc ingcnti concuHionc animi comprobatum. His poft cxpc^acam diu rcdiiOkK
Qem^ftoblaupacisftBikra, necquidquameonim obtcntum , indiAa eft ferukui Regi^ fan-

Rciu

iic

tanxn

<flionc

C^,

tjna

WMS.

i.

Dom. Soloruniis
,

poflc

%x Mlhii ' quod omncs , (i non ^cpilaiiue pra^icc lamen


,
'
aaq>lc:^mur,duf)a manchjia Atniopica & emivendimus, hxc abfque vlto conlcicnrix
mus
kttta.
vtvideripo-

&
.

SL

wm.

&

08. '(^)!ff. O' in Bolicica //|.tf9.$.P<fw


alios, de quo S: nos Tituh 9. * ntm.1%0.
1

calamo fulioii. trgo circa Clicntcs non cftin


q uo hzicre dcbcamus cuin bclli titulus nunifeftus fit , & ab omnibus admiftu^ , vc bciic oftcudic P. Sancius fitpri njk L. trDHh.l.
Pro quo Sc Cardinafo Llip> Tmf I ; dt b^fHt,
,

1111.11.

Didpoteft^RegibasGatlioficfa hoc

1Q4

iudicatum illicitum

^ "rf"

ni

d>-

rtitlUniti

idi:niis

o. ver-

hster cs

cUnf

m fcfHduTon

bis illis: Parfwc

'1^1^^

vt

dmuftu fii^ftrttMfim it nklh. Sed id non ob*


' conccdimus cnim uon bcllum quodiibet,
aui rcbeiliou^m quamcumquc, ad fcruitutem
y

ficut SnptTius

cxplicatum iiteratamB'

mcn ncque cum fccuritate Nofltorum , ic eorum.quiCluiftianamfuntrcIigioncmamplcxij


,

ainemeadainoii^ftituhm

cIEb

lulEdeniem

affitmamus.

105

Id

lerul-

tutis addidcriia , eam ruinx illius rcgni occafio


jjk. <Ku> iufandam piariMiiftci dum ctiim prxds buic

musritu
.

Mi

Su*-

qucftuor* immoderan&s ab cmiatfts noftri


Prxfcciis incumbitur non iam Dei & publicx
,

caulix rcs adla


tcs

& ica ncc iuftitix obfcruati limi-

vndc omnia

in peius ruere

Vor>
quj [tixUx paiuai

lapfa relcrri cotilpiclrr.u?.

bus pax
beili

in

fiSimb laboribus paitum

perdimm complorari.
lo^ DIco tcrtii.

politam, Ac

fruAuofx

obeft lufceptioni

^ ad
Quam libertas confcrt , vtiam vidimus i.ftiKe^
ti cx mcnte Pontificum , 8c ratione.

lidci

J08 Diccs czhoclcquictiamadultosnon


deberefeniitatemUlAarf.qttiaficadfidem aptiorc s iinicniunruT. Scd hoc non fatisfacit;<^uia

ij

adulcos iupponimus cfle Chriftiani nominis mi-'


micos , neqiiedcilttsquidquam pofle eo inge-

nerefirmum cxpcdari- Atdc fiHisalitcrfcnticndum' ob di^ta num. \o6. Quod li fpcrarctur adullibertatis confcmarione ad fidei fufceptionem mcliijs difponcndos, idem profc<ft6 dicendum. t hac de caufla Regcs noftri tantopere

KM

fncrantdelndorumlibcrtJtc

foliciti,

vcncque

jus,neaiierebeiiionemiUi obftarc cenltie-

negotium lidci ChrtfKaniftimo


calorc traclab.iiit
ciuod arbitrabantur hoc pa(ko melius proccflurum. Faciant eigo taniis
digniparentiousfilij , qu6d deeonnn ttloac
pt(state non cfl cur miods lpeiare,eonifflpleni
confci/j dcbcamus.
rini $ qtAi (cilieet

iaciie hiic

CA

VT

XH.

Oofter

In hac

It

nittutlslcgc

confbnum

i fimili.Nam Philippus
pcrinifit

pckthalisaddid,

non

Maurorum

Secundus Rex
filios in rebel-

^^Oft Indorure tibertarem, circa qaam


RcgcsCathoHci,

vt pueri aut

edam nribnitcooiptoesycomprebeifr-

non

Um

& quxftuo-

vnius diei Ipatio de-

dtntur. Probatur

Prim6

Adinerifnc efibdiendis poiGnt Indi, taOGO meritipoeaam^ikielabeciil-

09

videtur rationi ac piecati

puellc

t.ut*.

Major cft
Minor clarai nam

lartaiefta fcruari.

ipfis

ob rationcm

feruitiu

\n

9. Sc
Gubernatoresprouinciistalibus lcteftifCmos af-

mmOr'

dcbet illa in
certa

vixextiiiclum intiendiltmluKiiari. Vidcant

fienent, ni velinc id,quod mulcis eft

tnmtmfimm

eibus attribaUBjtti^ui libcnate edram ,de qoi-,


bus a^tmus , nc^otium fidei promouetur ; ergo

Sc retro fiib-.

crgoRegcsnoftriquocitamadmonui C^f.

fmtrfn-

Tcrtid > quiainomitibus bellts>qu inpai^ $,Ex fiu


dbasIiMBafomcontnitidigerasgcttmtnr . ne- "f "/
gotium fidci principalitcr dcbit attentii cum \
>cdcApoftolicieo fini rcfpciiu Catholicis Re-

plicuit aiiqui&:

Exr.

non

iugumpco**

uitcrfunt ad cxcuiiendum focialc

belli

tamen ctrca |irfitam legem

rcbcliantw

uocatt ; cfgo feruttutem ad impubcs extendi,nequerationi ncquc pictiticonfoiium apparct.

rcmorfufcruorumiurcu.iifc.imus: Aiquiinil,

fic

quu rebciiionis non ieucsexinueniunt , quandoquidcm Hon le-

lcruos

ficri

cufationes

&

iitmioortcruicutisapparctcifulus

Sccund6 , quia alam poft iteratam rc-

07

belIionem(iinrqiii dleanr,

ftctt

leftapwlP.MdinMB Z>j(jhtf. 34.


y^ff.&P.
Tliomam Swcium Tmt i Cai^fimtmlA.x
j .DiAj^ Dom. Solorzanum Tama i lit. 3. C^.

co-

1euia,dc quo pojliia propifecxpcnciH>K luftn>

ex eodcfumptum,

in plurimis

gio iudicare.

& Do^orum zuto-

ritatcm, ficgcncralircrdcccnientium jirrcfraga-

argumciuum

k pomiti''

ft feparads

bus ,idfperatcpo!Tumus ,qucd

nim eaun fcruis dcprebendimus , Chriftiaaos


SSBax nom, ftcnnc i^hms j>ignoniiMHi

ditticosalucr luiticnteS.Proiufticiaauccm,prf-

biJc fuppccic

fundamcnta praniiAaruo

ftibtuicuriionctMmcBrolndisfiaC, <ki)uibus

nequeiufla
:poOt rcoclUoncin tamcn didam au-

teromnnioneintationcni ,

vt

mter Hilpanot educnis

litiitc.

& in Policica fsg. 70. dc

a. o- /r^.

li(ttooniiuDnncQue comKiikns

VUa tucrit

/j^.

apert^,

ita

roborc vidcancur pcnicus dcflituta. Qiiod crgo


<^ni Mauris fadhim, Hilpaniz infeflifliniis ho-

miefutrcfoliciti

vt vidimus, cxiutwfitJi
nihil

vidcturica /rmfiifm

pofleeonnn{blieica$oonlclentiasagcre,vt id,dc
quo quiftio 8c controucrfia prxlcns agitatur.

^*'

'

Vidcturcnim hicad Mineras compqUioquodferuitutis, & dur* fatis gcnus; ade&


vtin
fcruorum officia ncuciquam numcrctur iuxta
reccptam apud Roinanos confucciiditu m^ <]i"4'
quid anti dc antiquioribus fuctit "inui hiimand'
entibus, & infdices inco ("ucccfTus cxpertis.

dam

lione Granarcnfi fcruos


nalis

vt teftatur Cardi-

I-ngo Jufrj nmm. 1 3. & antc illum P.


vbidifpuut an comrarium

lina Di//wr. 33.


ficri

fieri

potuerit: Sc

licct

Moliciti

affirmatiuamieoteiiciaai

mpleOatari oppofltactiettiioa koiaftiiida

tcr

o quo Athcnxusli^r. 6. Qif. 7.

fuo dc icm-

poic

Digilizeu by

Google

j^ore detoAitnsMortttttt

Vin J. rccum

Annonx
?Jj^'IJJ

^j^j^v

i)M((Imi >

O'!'^'*

itt^

profit

&

n,quddcicacusPateratttftatUr, Prdrcgctn
cct

Dom. Ltidouicum a-Vclalco, affirmafTc

alios

idem

conttllcos

lc

.1

&rem,modcrit(one|Vl|e6ta,' nChriftianain pic-

ncs eflc conformes,

tttem<koet^ videIicetperinieniallaiuEcfiaK,&
Tti'^luetuloUbbrh ^retmfpeciaKflttiii hab^'
(iir cLir.i,cum caatiotnbusaIiis,circa qLiorum ob-

Qjiodli ita eft,

^ijhfl^ fcruantian) aitcndfli9)ds opus eft ie gdfere Ma'


giArattB. ETiOqifikmditpofiniiKcAmftiernic,
qui ctpahocRcgibusnoftrRfcrupulualomncm
cxcmcrim ; nihii cnim a piiflimis Priucipibus

M"^"*

finie'l)Oeeft laluo
ttojii

autcm a

conduAu tema^m.

virisdoiJtis

Dilpoli-

8z Chriftijiio zclo

x-

ihuntibus rcclamatum i tx quo tai^in,vt res in


ioQfiKum multotumfueritfemcltteruai^uevonoftri dc tollendo lioe. dnere mieata ,
fellis iftis fen6 traffeucrjnt ,
pro eo refcf iplef^'" > il'od tamcii n oii potuic, vt corum eratdc-

& Re^

&

jMfnM

,cxperieiltia,ftrell;lofi6<fatll|}P

tot fubrcripiionibuS
, tanri ficri dcbucrit ,
pagtnas oncrari. Illudmaioris proh:cto oiome-

portctfriiiTient.i, pciMifquc.

pRidemii

Cuis

obftatc, mcriit dui compcili polic c3-

'^*"'

Umm '*

itf. f|p. i.

capiiuum ocdderc nolt:


dnc polcu dur u$,4reti}Ue,
N4U%efiKs(BislileaieciiimAofiavtid]^
polTis,

Scruicr v(ither

!>

MWXpM liderium,executiom mandari. Teftanturautiem


{1K tti Refcriptir variit dtlxderire (eonus tftiid tb

i*f*"*

Indorumccnricibusamon.rc

toncrandum'

fcJ

opportunum
tkh fnutkh'

iiiud,dotwc dKlioris difpoiittonis

iempus Adueiuac.

ji^

iltf$

tmhirgt

piT itinlji tnttguM, icTca de ^ne no

ftieftn

romptBi-

du *^ittrabtj(9ntrtfiiwlttw*ii. Verba lunc deeieioriatScbednlae ^quz extat Tim 4. ptg, 3 ^

ctir

cenfuific, Sc in re

fidlt-'

ipfi*

om-

licct viii diuerfis inccdcntcSi-

noif

& eorum fubfcrtpciones'

di^hu Paterobtinuic,ft fux lucubrationi con^


texuit ?

111
CoDtrariumtamen.vtdikiydiiampIU''
^t^gji^
riarioiMkjltecenaerimr.exquibusenmdemRie- /m^M
ligionis alumnus Fr. loaiints dc Siluain Ani- txtUetn
maducdionibus iara citatis/s/. 69./^. i.cuiuS|

nelo verba tranfcribtm Yx *t^t*^'


i
Anroni',1? Mircinc/: vir ob infienein
' *
probicatcm& dotitnnam , muncrac|Ucin cadcta
Religtone prdard giefta , m^ns apud omnes
estftimacionis } qui id non roliibi vcrbo , lld 8c
lcripco teftatus, vc ciuQis Audlor affirnuc , qui
quia nimis aoerba

'

R. P. Fr.

contra

'

Rcligiofos

fe

omncs aliorum Ordinum


nuUum ex iUis habeacrui
^ceranctunc Linokviri

videtUr habuifle ^citm

odlilTinii

ti

vlp^.am

Halv.rt ctiam alios

ali.is.

fbedtatx doifltina; tnaftygcs

, ititcr

quos fuicqai

e/

6ch doAamdroi hoe clabiBnuiic opulciilttm,


quodapud me habco manu-lcriptum in qiio
,

pius

cxpertus, ateruditus A\x(k<^ P.

Agix len-

&

bantdraUqui,alijcontra lenticntcs validii^sinfi-

Qmfim-

gcbant. Statutum eft i)ibtlomtfiAa-tn'fcfaGdull-

aw

ftr vritt.

prxHirloppofttum'} fed non ad irmquitltandos'


fant: do^ti cri:i!ilii:nes
Kc)ios aiii:^ins noui

tf.

Fucnint

cr-^o qu! lic antca prouidirc, hic

i^rniit

faucijcura, qutafpinam, quam ediicerccona-

fufleccrutit.

^
'

lccrumdetoUcndodeiibcratutn^rat

C^. xi,mm:j. jr Ttim LA.


t4.mm.^8c (n'Poltiidl b'K 1. C^. i

1. li.

F-ft crc;o

cauffa

lupcrquc vcutilata

hrc pro vtrique p.irte


vt nihil a

mc

addi in

ma-

rncricA

Ei

cius

fcdcitramcritum

quidem opiifculi

aliaquc a lc.auc ab

'

,fi:lici

>

-.

<<

quondam

fubfidiis tnftniftiv*

aliiv adicifta

ptrpcndcus cita-

tusSciipcor, lcntentiam Magiftri

dain ccniuicaMraXi^.
te in

quOrumauftoiiUtt

tam

St iUicitum alle-

>>'

ditcipuloin Salmanticenfi Acaderaia collauda-

gnt qucatcflismomenri. Licicum fidixero cfte


grauamcnjam tneltorilxisieftibus id firmatum,
rcsaj^lHir.

cus.

PrartoriOj&pofteaSocictatisnoftcxfte-

ieli<fa.

farts

5ci*tmtt

t.

Ggtdlaa,-P. FrandwiiCoSni'us,abeMemqai-

dcm

p-

^"^P^
^**^'

FuitciMm Sciutorprius Rcgius in Li-j

frincifio.

mano

t-trfk

^j

uamine, &de^atumtempusproexecandi)e
COmmodiu^ inJuccnJi. NcqLiidquaiTi tJmcn5&
ita rcs in c6Uem ftatu , qucm Sc nunc habec , clV

prxfcnri puiTkaiieaiDqitt adhae(ero,quod

Slactri fllb(cripc6rem:

tcmiamaperriltima ratiocinacionc conuellic,


uim finc cius leuia tiindamcnca , Sc vcro ctiam
lialfa , dcmonftrac. Ignoracun^ autem a mc Aii^orcm Dom.SolotxiBaa^fecit manifeftum r(>

'

.G^ 1

vtr6que (bro ftcariorem

racionibus iniiitemem. Indicac


iatis

probabilcm Cap.

4.

iiii

pracfirrcii-

nim. 6. vtpo,

& foltdioribus
autem oppofiQnod cgo snttmiM

mra.

ruero^ibii mc^ cxiftimationrconfecerimi nequc


tDrrentemtianctancoflnpcttt macbinam pumhe
vocis innantia rcuocauerim. Fr, Micliel dc Agia

T.Mithtil Fraucilcanusex

^'^

profelloptobandum
ridtae(IeInd6fimiadnMtaa

airumplii:

dMMda coM-

RcCcriptumPhilippi TerJJJJ^ puU^nemificRcgium


^
tranlinillum interpretans
60.

ji^i^M

ttutm

iii

p$mwm

:>

ttttfmd'

ff<J<1-

fsg.

Ciiiiis ll-nrcntie

Lim.iiu

quamplurcs

vrbe tubkripllriinc

h.tc

viri

dodli

duodcciin

inqii.im maioris abolix Tltcologi,& luris vtriuP-

j^^^
.

^OC Profcflorts ,
qreos ^ccem atij

auc iivc6dcmvcrfari|ft^iaS. Philippt

G^Cgs,

.*

lictt

ni;n in

eo CoIIcgio plurcs fuc-

riiir,qui luriiprudeiuix ftudenies, inelinfignes

cualertnt fiicultacc, 3c primarias tn

dcsocnip.iriiK

l^dum

dum tamen

ibldcm agcrcnt, vix

ftudcncium prxccrgriiii

mm

hoc rq;ho Sf

neqiie expe'

noriria ade& exccllcrepo"neota , ncque rc


tui^rt , vr cotum iujtcium in le tinr.l contr.t
fentientibus & clamandbus quampluttmu lcie,

OKarc nequco,

biliiete, abauftoiicate

fcd cxtrioiettt proiw-

tifirtiuitu

inqitammultofam^

qua diiiium ,addito fapiemium Coiililijrioriiin "^'^^


in Regiq Scnaiu , aiiorumquc , intcr quos rcs cft
agiiata, ittdido. Si enim dus fiuidamcnia e-i
pcndantur fciiia quidcm dcprchcnduntur, &:,vt
,

falfa. c it.i Pom.


in Politica locii fttptriiu mJJucIo , qui
rcfpondct. i.Capitii 14. nihildeprobabiliUtefubiunxit, ncfic aniam continuationi prat-

dixi, noniiullacciamapcrcc

Solorzanus

X.
.

fiarec.

II a

qiUTi*

dinmr ad augendum numeram IbMrtftenrium


adlcici

qttidem

Q^ipdvcampli^ ofWndam,obieruo 04MMi


tmw tm

id ,quodcftqt)idcim>Dfe'raarione digniiriinum,

Principes

inquam noftros grauia inconuenicntta ^V*??*

dig|Do(cere,quxinhac mccaUici coadlione fineTmibta aHqna lecf^neriadon omtarutic ,


adonus hoc collendum poccncer induci , Imm6
impclli,vc iamdiftum. Proq^uo Rcgis noftri
Philippi Sccundi Salomonis Hilpani in rcgnandi fcientii^verb.T prxfljt aufculcari ) fic enim lo

&

&

'

f^^^f^ tbt^

rn m^n^feum.viidt

"r(*tUM\
ttypmt
'

qoitus ia Kcli:ripto

quodam quod .adducic ci-

Digitized by

Google

ThepmnIiidifi1uulmLC4f.XiL

%6
tatus P. CocIIIus

mim.

non

ij. Sigutn fc ^rtJiJa in-

tumiuaiH^itl^ttulmtiut^ (m VMmmhas td
k$ laiwf i /rmr fmddt Jn liars y Msrmsk^t,
n*> ,e

\r

tdekctH

mr^dhiiott

4l^oi

Jm cmuUt ,mAattn, psm-u^


l>tm*$qHtl4
, y mmt.

^*Vf4^i

ir/M^A>/ji(*f&c. KlcriptU(nauteintK>c
Nouc-Hilpani{aiinutp,Carolo Quiiuogubcr'
aaOK*. liMS fioniine Maximiliauo it.hivA
Oroli tpfiof fiii^ Hifpanix gubcroaiioraiwiir
21. rf^nan/ ^V/w;
^4i). StJ j Philippo Sccundoiirjo. Keinmhis Anni ijfS. ad Pcruuium
extendiiuflum.vbieadnn ntio, diucadOD-

/iri
.

Hrferrfnan

ivfl

frtmmtU

difpofitio crat pnrircr

Quodin

rccjiiilit.T

Rcgii* lcbcdulisvimlcgis iubtntibui

fpcci.ilitcr

loomn haberc.cumaliisprobatOoni.
VtTit z. ?dcij>ne gukriuuioms QH4fl.

1 1

Villarot-l
.

Artic^.

Prx^ autcm inconu<nicnti;v

mim. 4Z. Crjtf^'

nonmiiioraaioddtquto olim nifiquodimtBimito vahk Indontw mitocro, otuis di^hlin od.


di ncctflarium cft

vndc

ibiiciti ,

Se.

Keges

noftri

pro

loodum qua:runt

' '

ttmftitmu tiuroiftiidatnit,Bicorurocodaeimsponuic,.
nonlublcuato grauaminc , dc qiio loquirour,
JliyMm

fi^mn
fimiKr

u-anquillari

luro opinio

'^m*
fr^kniiH-

qua:

&

AdtranquillandaiDcuini conlcicn-

latis

probabilisfuffict

cxtrinftca

intriufcca

capraferiim
probabiiicatc

prardita compctitur. Hacdc caufla ciimlndiantm occupationcro licium multi cflc ncKarcoc,

aec lcuibus fimdaaitwii, qui* nec PoaiiMx potuit,quodcrataliciiomcoifeTerRcgare ttncn


"noftrorura confcicntla: omnlno fucrc tranquil1 .nccdeduiuaendouli .doaUQio ura^Uruix,

quiaproiHb cratptohabifefirii opiiwodepMeftatc Pontilicis,

auam

ipfos lccutos Ponrihccs

muhi Do^ores amrmanc }

& hoc

cft adtnnquiiliatcm cotilcicndc

latis

lupcrquc

quaMumaH ci-

moratistnducetidain. Itcm Catholici Rcgcs dc

dimittendo rcgno Pottugalliae nuroquaiu cogitaruntt cum tamcn cflcnt plures , qui non iuio
fili>damento altcrius ius prziercndum aifirma-

reiu

quotl mcrito ab

cenciam

ftint

ipiis

prob;^lem

pra:iUlum

iatis

quia fcn-

amplcxi

auAori-

tatt,Iiiribiia/k tatioaibuicoauneiidaiam. Qgpd


in nntldsaliii poflem fiadlberdemonftrate.

Cikm ergo eorum aninii inea,quam lcquuntur


degrauamine Iiidotuni licnteniia conquicicantf
figmmidiniun noo cft probabiKnie gaodctev
q-A gaudcnt alix , fcita nonlblidis Ibndainen-

tis

14

quz

Si dicas

hoc

& kt'

Et bocquidein quod in MinciisaJiis


durum, inMinera Huaoc( Veliccnfi, ^''j'^'

argcmi, durifTimum fjn? vidcrur


ytidc pxxlatui P. Agia, qui Iixios adiiuiuttnotii
vi-^itrt

auxcm nobis
buouni corpcris mcnfura
per lcajas pcuiile$, &cxigi]sc luniiiic lucertuc^ PtSmtif
pafinodiam tcftatifliiiiam tecamint ^
couftat ^Al^
cx vltimicIiufLi!! diiflr lucubrationis. Li liccc
oxNloItuloruio iabor io moKeiUonoDitadicacarcflcienftilii,vriciar(pamilol|irdiAo P^!
trc profundttas cft illa hiftrata; fempcr ramca
damiu paruo dilcrimine pcrrcucrant.Vndel<.cx
noftcr Phitippus Quartus , votis coaununibua
forpitandus, poft vliunam conluliaiionem circa
Chridiani magnanihpc babitaro, Rceia lanc
miutcpromiGt,obKmi,vtrpcratur, paccquam
tocvndiquc bella diftermiiUDti lodos ^labore

&

dum. Fatcbor cquidcm : quis cnim Rcj^um noy2^^ ftrorom perlpcdtilTimam non hacxcat picutcm i
fcd iuliitiaettWi
Mt/MaA- Scdccninon ibla ibi pictas
,

Im mtnk vidctur pro milcris iftis aduocare. Quod mant'n^mt- fcite conftatcxeomm attcftatione in nuperadiuCto Refcripro, in quo damna commemorant,
qux Indt cx flatud coa^one ad mctaUonun
cflbflioocn inciiniiiit f id ci cqpn inydlCBih

occeirariamaigcoti viui copiaai

dqionaadajn. Sic Dom SoloRanus Ctp. i^.^


taemm. 91. Sitergopax ,6 pacis Audcor, in
dicbus noltri^vt poft noftros,dics pacis

<

fru^um

padfid maritaocolcqucmdefiderafK, confequaniur. Ncquccgodc hoc p!i;ra vbi non pcr


camposeruditionis cxcurfo, fcd rcm coalcicn^

tis

ago

coQllilcns brcuitati, ccTtuiquc poft loo-

giorcsdifcurfusnihil

obtlncndum amplius.quim

quod ppftrcma illacft conruUationc Armatum.


1 16
Vnum illiiH addamjyod miniro^ prz- litdi mmi
incuadum duxi , cikro rci notitia ad me hoc ip. n-mnm
ib,qao ffta (cribo ,tcinpore, Noftrorum pcr T"^"*
littcrajrclatione dclatafucrit,hcri vidclicct ; DciJJJ^^'^'^
prchenlum fcilicctlndof , qui exr^iooc ooa
parAm diflitiadltoncavefacanu oioatewad

uchuntur.cum propcacecdunt.monti facrlHcarc


lolitos hoc ricu , vt inua domum aiiquaro coouenieotet , ex mayaio
aSb tenc fioAHiut,
&miliari Ipforum alimcnto , qullibct coramfe
paruum difponat accruum : hos autcm omncs
eopulantei , cx iis grandiorcm aceruum conftituunt,& illum monri fuis cercmoniis immolant^
ab co cnixc poAuIanccs , nc illis noxius & exitialis iit, vt dc morc habcc, occ tremuli & intoxican Aialiidclcthalit puluaii baufiu, icd iocoltnncs ad laics proprios renemMur. Ade6
param in iftis proucxit fidcs poft diuturnam iliius

prxdicatioucm,

affixi,

dum impottuno huic laboti

vixpoaoncleri6,&p]mdebiii adfideo

affedtionc pia

tribaen^

^'^^j^

fj^nyf

ncMr.

QpcoiC(VBpellipc{]^ probaucrar, vbirempropriis ocuCs aRcnte^>cHpcxit , io profunditatent


ccntutn quinquaginta ftatuom deTcendens (cft

^mbe

comprobari.
ipfoftim pictati

cul pro-

przdi^o pcnitus relcuandos , & cx Hilpanii,


Gcrmania , ac Prpuinciis aliis magnis qufintum-

^"^^ ncgo-

^^t^

offidj pecufiarito-

uis lUQiptibus

lanti.

txihnm

Tcd lunitia compelllt

duinndooe

kd

nbo buicduntjlpracnftinationc ncumquc coih


.

illo

pauciareireducitar/tcitaas^$iroportriilercd->

liibmoucado

COlfiair

mtUdtisrJi
)jt lu^ien QtTMsif^Aidt IMunn^oStitrf
A ksttles [e

.i}tmtmtfi>*l*giiut4f^mil^f*,tt>.
.^ffM mttihsd*iti i immiimtMe$ iluiuU y fsI.'.

jij

detlUs

4ilrt/f4Ckrts]tin^

fola plctaj

pt^un cftius luum vnicuiguc coiifene,


natcuicoluiDe

de f"*

**

cogitare.

17

I.ilionbus

Dum
-ffl

Hcbrxi

Hinc vDcus

iills

cxprobrat

in

/gypCO intolenndb

j^unu!r,piriclitatur fidcs,& in Ido-

ioiautx barathrum

curum

jy^jJJ^

plurimi deturbantur.

pct Ezcchielem

23. uajC 8 Bseckai.

o- ftrmceuiuus fius , ^41


luhttrdti Hgyft ,titrtli^. Hinc&vitulum
In di. fci to po(l cot Dci mirabilia a Dco in corum
iic

lfitftr

pacraugratiam,mireiniidcksadorant,quali Apia/Egyptiu m vt booi ttftmir lat^eKs.

y.g,

Hfri
"*

Digitized by

'

Google

^tien^
Dto

I^.Comdias cwca yA'i..to. 9t


quidcmdeipfomm:^ciKclibcrratc, Mok-s

iixrct,qiiiadeampcriicieii(kin inincbatur.

Ff.IoarinescIeSiliia^/wi/p/.^j.^^f.a.^^/i/.pi. p &./,^
i
quod Indi ad .Vfincras non compellantur. <itsibim.

;<f.

Rt-

Vvftmmttni^ {ediktm

i^o

nm sppdrnit riii Dimwii.

mus non tft jpriis ad cjtcqucndummunus Aiuxn,


ttiunus inquam ctrca communcs & familiarcs ct
ad

C A

res fidei fic

vbifupeftiaturalenttOdaiDeerinlr, ftatiiiiil
agitur , qui ad bttititmefdi vtx<|idM{ ftcdranMa
emcrgunti inftniiiionibus iteratis ? Appsrmt
kiex

miiiiii

n Jtifcnmefl

httomfundrrtnvuni PMrts

twn,

Ergo

Aam, ad voluntaiem corunf

'*

>

flngularis Ptottftor fidei Reic


in-titis

Indis

radkandapi accur-

ret, dilMfGtnilatmns opprefiionefilbmoift; fic'


yjf^orias

fibi

prxciiras

&

dc

iiifiniiriTnis

cnini

Mtif/t*- iltldOltfldtnainffcgfofliMsiftisnoifpcninnex-

"
Viftiirus

rifpata.curfum v!<flonanttn irMptdinr.

Oedeon & numorabili prokdto vidioria pri


al8somnibtis,qu2 in ScrlpturiS^fiKris cclebranmr, nb iJololatrix' expuilftiortecaptare jubctur
,

cnm eidicitur

aulpiciuin,

^ne^pmii
Juuidt. fetit

tui:

& Deuspancer,
fcliciflTim.l

iitturain

fimu

DefirnefpH
,

fwd

ciru

m Bsdl,
srdm

efi

quodpromiferat, adimpleuit
qualcm in Euangclii Lucc
,

viftorii

Euanselicus Vates anountiat, cikm aiti

Suptn^ ,
frdJdni)

& ntmMi

^tTdttftrdtDtmmns.v.x^.&zj.

^m AAUAmi

cnm

tiimultit ,

faii

mum vidmt

Gr VtfVmimHm mijhm [in

eni in (emiMfiieMtm i &(U>iii

iiitn.

Ifdu 9-

v.4.(lrf. Violeiiti,& lumuliuum cxciutores


inhianrcs prTdr, quar ex Indiis optima tranfmitdturirciiciicriupcrdndi

Sc totus illc

fanguiiKUt

apparatusicrro flammaquc malandus.

Vl>i

&

lacobi lanfonij expoficio fic habet : f^ieltntidnt


iytnneMmyimtirreliiitnis^e^fuidmignii^dbfHmtt. Sicilli fcribensin Pfdlmum 47 x-y. Si trgo

Tyrannieddcueniunt per Deigratiam,naioor


religioniseos quaU quidamignisablinDHt(|llod'
dc Kcgc noftro xquum fiiefit cxpe^mus in
qtio tyrannicum nihilj icd p;ttema omnta , vode
,

JUgiiftofdiciilStfpoanmettiinpeiKi
'

Viftorque volentcs

Olympo.
CetrfftBmm. Abiumet eum pnne-

l^tTpopiilds dat jUTa,viamc^;afFcaat

***'<!'

!&f

^^tti.
tmm MM

aljtjucni

ei^

cogunc
confcnu-

aiit

vtooifiuE dicbus

OMahofe
iio

Dico.vti certirnini!m, ililecrauipccca- Kfnictn

to, dc refticutionis oncrc

id

non potk conftarr. >fNwM^

Videiidus Oom.Sa4o^tna>7ioNix.Af'.l.<rl|p.^.
O-infoliticM

Pro quo a:militatP;

z.

iii. i. i'4p.

Fr. Ioani>esdc Siluj fn Animaducrlionibus pro


_

Indici gubcrilatione

/*/.

t6. 61 toioferc

rialii.acprxfcrtim/i/. 41. vbi

ait in

Pfouinciail Mcxicano 4>ii i 5 Sj.Patrcs omncs, ConcHmm


netninedflcrepante ,diftrib<]tionem Indorum ad Pr*iti*

reruitium pra^MUtn^irriquaM judicaflc. lU^^

quiahoc

^us

cft

quoddam

ieruittitis

Indi funt prorilis- eximij,vt vidimus j;.


i

hoftes'

P^^' dclidcrai-lTim.i rcftituci Proquocon^cratione dixniilimum occUrrit id quod in


'"'

Exquo (Iqiritur nequc Rcjjc Catholicos


gcnus leruitij itidulgere alicui , aut petmitterepofrc.nififbrtdtrideH^pQmaib, quad&ab'.

ft^<^.

talc

ip(is vctitLKTi rcfpcif^ti cuiufuis particiJlaris; na.ii

'

>

'

"

'

ad miniften.i publica,& llegiutn hunulitium, nihil

Hcgcs namque filbdiianiia

obftat dbligari.

&defcndcretenen^eof^

filtltAnpclituteltres,

neitriunaol obaltis

nihii cale mcTicii paciancur.

c quemadmodum cos non poirunt ieruittiti totiii

fubiicercj

iu neque

partiali,

<}u iine in^nd

eonim oppreflkiMiion iblet AMecoamnniiMr^


ciim ingeof aUkbppfeflio^ mieimdlamiiM
llberutis;

...

'

'

I z t
poffunthac

ifeio

^Bqui longt jempoA vla ie


omnis conluctudo cir-

ca boc per ealdcm


polTct, nill

tiijH$ tiK

imB^

in parre tucr:,

eft lcgcs

qu6d

rationc

iii!urus,tenercntur.

non

rcprobata. ti

i^'<*'*

McCbriftianos vifutn
addicMttfiiffaitio

ilitits

ad maiorcm

""^^**

r: fti-

Qiiando cnirocifequid ihvraliialioroaiperibnali

nullo pflenaK iiitiiio, mier

Hilpanos prxcipii^.vbi inconiuil j h.ibcntur

n'^

'Noaa-(Mj*imielicidSnid didtui uinigtflc; in


nouis inquam conuerfis nullas Idololarrix rcliquiasdepreiicnias. Coius ratiancm adducic Pj

'

fpcctali

tutioncm, ob multiplicatat pcr fpjcia ccmporuin

autem

'"''^

^quo

1
Itcm, Kmi nffii-.
prot^bicum, de qui- H txlmdt'btis Dom.oloraiiusckKO a^. 1. Mas. is.O"**

quia hoc lcgibus.in

in remotishtfceterrisftabilirccuret, idololaaiz

S\e

Mcino- ^isuHT

Concilio

exprefse reprolMrcMr, nihil propteilelfatiarctlla

reliquiis penitus profligatis.

'

iuo oomuiodo laboiaie.

aiiij

Virgilius 4.
fto ignis rcligionls, vt zclo fidci ezzftuans,eam

$tUx
QtiiaM* fiios(bttuoatiifiinefiiperatsttj/vMiMMr
t fftf^ 'paucli(ci)lcetmil!ribasplures,& Cbriftsaiiispoprt

eam fibi licere

fcruirt fcnlpcr inu{tos,libertatis titulo

Timco

qifi

quorum

Indos exercent dominatum. Itaque

potcrit ho/tbiiS

fix(]uentes polliccri.

ratione

.*

gcani ctt f^^w-

to, aut certis diebus, rcnuilTimi vidttis AipetldiOy


>

fmd^M

dt- i^tJ/n-

diilcrimus^ luuMftifi.

looddrini eft feitifend

/^aM

^^*"*

f^cciiliter

modo dc illo

vt

fiueaKbriluIis

cxiftimant facultatcm,(iuc quia Commcndatarii,

Catholicustikiti

toi9.

pcrron.iIc

Erliitliinl

1 1 j>

ergo (aciant imbedlles4

*%Aif>

rcruicium perionale.

ercentur. Et eppre/sifnM vsU^l^eis. v.i. Ipfa vi^

dcnirnntarc Gedcoltisfides^VtriiiMciiliiBii quiA

lad.<.T.

XIIL

Suni^:D Mgjtf iKx*^/ DtMtimisi


2. cEccc voccm Vacillantiutti
tuiif. 5.7;.
circa fidem, dum plus xquo x domiiuntibus cxI

V T

Pro quo iwn*

'

titfiHjtnfit

v.r<

polliccrii.

Catholici ^xdiS confcicnrlJ


induigero po/finc aut perrnittcic Iii-

dorum

uir spfrehfnitrmtr dt

vinfHittnmik^tim

Indicfv rt-Ionibii^, i.icm

aliis

Ah K cgcs

(Gedeoni) Am^iDmimi 0'Sti Dmuiriit ttU*tm^wnmiiitfkr^hm. Ditit^milGtkmt fD^


ttid i

&

(ibi poiruit Regct noftri


*
/W.^4.o^8fi

{Meffiotle duriflimai. Si enira conturbatus ani-

iatn fttoftiobes r quonlodo aptus

4./;. i. ex araenp abuodantil in


alo^volutftarios inAmtia&i arj,'uir

vttnPeruiiio,

Non crcdcnt contuibati animi dp-

Exod: z.v.i.

d^//L

Am

fimiauAh^,mti nmaeimmli mqk t0

Drcnofiirimx iibertacis

Non

jiira

poteft quifpiam-

fei iiiftiwu in idHis eooftiiuere jnfi otfldoaiinul

carum

cft

vt conftat

ex

In^itttt. At feriAtmAHi
f(li[^^

ii^.2.7r0/.3.S.4.:tix'ii(i ii:ru.itutedominiumab-.ieruill.

Digitized by

Coogle

<

9
iblucum nen amittatur. Quomcxio ergo libcro
ttimmfii Jioroini icruinii ia^iu Taicat,^i ouljuai prxcer

OcumdoninuaiKcognoicic^ EftancenideisMbius vficatum iii jurc afgumcnnun , vt


bus aJ
nt

I.

Sinci-

-r.

&

li

probat Euetardus 7<|pi(u k^shiin iu }8.


pcrlba" ib quiiMiflibet preciofifliiiiif
poiuiimir S*mifr.ns CcJ. ii Smm.EtcIef. 3c alibi.
.'.

SuHiciat crgo Indis

ntn.

quuU kmpcr cum mctuviHocaci

uant, hoceiiimg*iwfaruiiiidscftiiin
illud Fpif,.

Qui

OVlM

&

mus.
122

noncrit

vm-

.'

dliliTlbibui

cant iiun

f.Kicnt vbipcrlo-

W^^PtOUiacii, c6qKkdd(

polTi. ilitcr

c.i,

qui

rarunc, X tcxrx mi(tt(bui>

id viccum ntccfTi-

aut r pccuariacoiu-

parari i

Rcrpondeo lales,

Ct

in mala fidc

Gm

fc

ti

dc

cuius crit

Conlel-

fcruitii toiis coaiSlione in

accuicDt.

fuo non ddit

Si vcro vc dui>ii

oflicio

neqtia'

quim abluluendof, vt cA compcrtum,


U/Utifct- indicium,

iionc

Confiiflariut

id <]uad efl obligacionb

apcricns. Qjiidemm? Dicac ieruicium dlc lidcum? McDMCur* FaetMftKisidcoolcieBCec!P-

linqust ?
bit.

menmm proKimi.

illod

apponcrc

Neu cm id eeni eonaetdens, mc liee-

idco cnim dubliationuTn proponit lua:n, vt i

ConfeflariOyCUucs ooo ioium potciUtitliabcolcd iciemis ctiam, dii^ipcnr.


Diccs pofle Con(i:narium radonabiliI2|
ter iuipicari,

n^m couXtuuius in

& offcndiculum
ftatu

vcriabttur.

booz tidd,

Vnde MiMfC dcbcc Confcfliu-ios ne

(i

iilicitum

diot efle ieruitiumjdc rc-

ad

fiimnauffl

terrogare

i Panitenttr innrrogarai'.conicmus itt ip4e ConRiTarius in-

PoeiMMWai mhilad (ii^qiiodanimttm

eins grauet

nt eonfcicwticw ferqpalofim icd-

quopatSo imdligct ao ouJpata igoorantil


VH> dc vidcndus P.
EAcliirde IMoin Ttm$^Tbtthi.mnl.,
iS.nam.filo Et quod dc Confcflorio diftum
cil,de Praedicaiore pariccr ai&rcndum. Si coim
in aIk|UOd vcniat oppidun , inquotalealiquid
dii

laborec iik finflsus pr9

rccqKum
ttmcac

vlu pcrfpidat

(quod diximut

&ex aJmonitionc

tumiiciacoibro, inquonefK CoaraT^inii


icl|Mnfioncni lcnnuiMn deiiegpic^ Si ptsAidni

^^iJJ^

tcmpcnre cdm fcafcntm mooidones huiuimodigrciiiilbieMcincommoda Airdvre. Viidecjlm


Ai%icftc contra^us quidam fimriuf bniahilti
fct , qucm tamcn ddcndcbant ducs , conlultus
GraodusXIII. iniquumeOererpondityncquc.
bMliieiidos, qui abco ntm ebftinerient 9 fed ner
que in rt^cftra. ncquc in cathedra cam rcm tt

dsndvn,

ncdarecurturbisoccaiio.

obligationem aperiat, Paeoiccmcro ni>


hifominus contra illius dcclaradofiem a^urum,

ex quo maius in iplum damnum rcfuItabU quod


cuicm CoBfcfliuiusdebec , ccmporalc viu$in>
commodum fpirituaK ahcrius pofthabeodo.
Vcrtkm boc non videtur iUre poffe in ciru, de
quo loquimur : rogat enim Pcenitcni an pccca-

id

debet ab admoaitiooe

SicP.SM*-

.SJkiii.

ftitutionis

fakuU,

fitb detri-

l^ucum
admoocm inboccucncit

fCario eft/]uia'oulli

plus rcTpondcat quJim

SeJ quid CoriLflai ii

iu|clieniitiimper^ucraC( obi^itciuibiis qvibul'

ttMmfirft-

peccacum

uis [K:rigiH>raiitiam

debemusbiiioere: led

Coofeirarii moniaiaiic ja malo- c periadolo.

dnriis aliod rcnikuca gctuji adiicia-

iUis

nibil aliud circt (]uj-r Ijq.tcum

ni4tiicns viiiit milii libcr

quam
Noti

<^6d iciJicec cum ouUa ez monitiooe

mpK.iS.

IpenNWvolicMtAejinotaiiciainuiadbiliscftjflue gtgmi.

MKfieiatiidiWM, Heucilbaarimmam*,non
tcmrtur Conft fTariiis doccrc, vd mODcit iiTimo
tcnctur io boc caii) caoHvc mppicc iiKonueniencia,qiiicindf kquMcanir. ilicvenim,<)uam--

P V T

C A

XIV.

An Indi Ueiti poffiac ad labcms alios


Keipublics vtilesinuiti conduci, vcl
id o^beant fubgrauis ciklpaeicaniRe*
ges Catholici prohibere.

eo dubio ictuitium retinuiilc;


occ ne ? Tuoc cnin
graue pcccacum cft , tc communicer DoAonc
admittunt. Si cnim Confcilariut id Poenitcnrit
confitcatur fc fub

ao

fdlicet grauiter Dcccarit.

Ir

conidciittx temitut, conlcientia dubia rclinquinir ffcm

eum

zmA , & ita iimilicer fufpicari potrrit

in pcccatum rclapfunim.

nabiliier

decedi vcnute

Si

cnim

Tuipicatur

id ratio-

foult^ id

Ponel Tom i. Q/Sr.^^ . mtm.^. P.ThomasSanbimi.2ubiMrMNasf ,di|^.)8.tair.8L P. Co

iiinck#v.8.ipSMMRM Ct^tpttmmm 14P.Laymanfii.j.rwf tf.r-ip. J.f# 4.0 7.


& P. Palaus Taaw4.rr4j7ir.a3. pjM^ t& imi

aNr.ia.

SHmtfk

icruicii vcroiimilirer

mtUn

&

vt Contrilarius

cimeacor, pamic diilimulatt

juxta valdc redCpCam

do^hinam,

pro quiP. Palaus jMfrifami 7. plttres adducit,


quos dc ipie fequitur, iicix & Portel m. 1 Crfi^.
drcn imm fic.Ioquinor fil^tus BafHcus in
VlnribM Tki9l9i!Moniis wr.Gaif^jMH^.
.

&

Vltirumalcsl^cintcrdi^t^labo-

\\\* '<^>

j^fiuf

R^iihhcultatcconceflri <l*tmm fa>

vfuueintroduftitprocoiendisici-:

, pro
commcrcioiaut

licccsgris

zdiflciis iacris

, pro littcrarum
propamufido, pro
& coiuiMpibus , pro viarum bo-

paftoritii cur^
cibcllariacu

'

dim *

pn> cxportindis ribiii


mcrib^
iumentoturo, aliitquc; 4c^piihas OMril^ dlA*

ipitiis ,

camm an lidie inuitis ianonMiMr.


1

1 X4
Si aut-m Pcmitens io bona fide ik
cx maniieftationc peccatum gccue in retentione

t2{

imnnr

icnnaeni nmiwcic * eigo c


Confeflarius dhcOi rdpondere. Videantur

iHwin

x6

In qui

quammc

lorzanus plurcs palTira

&dtgioi(Mviros

AmigcDM,

ic

iffraict

do^os

asnouiilc

Dom. So-

pariter ac pios dc

qui Indorum cau-

ftmiKramat^uc alMe^m conun

rmt

conditionem dolcntcs, iniunafque ac oppreinones, quas fzpc borum fcruiti^um occafioiic paQuntur, coarionem iftm ibfoim^ & gcneraliier
damnarunt, qui dc Regias amesaflkliiis i;rtcri.s
fucrc Us iper ca (trfluKk imptcrc oon dciinunc.

Pi

Dlgltized by

Google

JPi siiios ItiM iiAms compeii poptiL


i^rotftioKini4iitencb^rauiaftatnn
fund.irncnta
i.irncnta proponic.
proponx.

fttamvr-

Noucm
pc>nic,

c.i;ncn cautiouc^!

li.'u

Aninuduerfionibus pluric$alkg.\tis conlcrukium acmiin^pracliatur , iljud


in Petonio admitKndiira altcrit , lit in Cluqui

Ttm x;

omnino

fcruaiida* ap-

uiauis diccre conditioues ad.

pcniciijos inttr

omne5 liHort",

vr

nimis oncrenturj aliisotuniibus

eonlucn& moddwat

62.

non

&

Et prxcerca

lentti multipliciaexiatttargumcnca.

cancur: nlalariumcoirtpetcnsintnanuproprli
IbtuttUr: vttnoderatoprctioea, quc
rauerint, poiTincinuciure: vt in publicam vtiliu-

pofluncadopcra ReipubUca;ncceiIjuucoBq)ci-*li, qujcpcr alius prxftaii eommOdd aequeunt,


ciini ca moticrationcqium lex natiiralis& Cluifliana prxfcribit : crgo
ludi , .c^iamli libcri.

tem^^Arfignaeosinprittatamnullustraduccfeper-

Antecedenscftceftiira.-'

eft racio penicus irrcfragabilis

^ncx

raftcnrationem neccltarii funt.in locis, vbi labo-

aliis

vfibds .ipplicando

hdcm

vcndcnJcv: vt ciica

& Chriftianam

bus luculcncerexomaiis,

bn Rciptibnca;

pro-

n^gm ftrutre

fic fiibiicic,

.97.^.^.

dtTumoHe

diuetJitMte

<ff difttntUf

1'tdirumii

tuuitm

btmHum rcnim prcninftrmff^t^ Mug^dtimm-

tn ttnt^

coiclici

pr.f.!)'!.t

Mrtviitmmrktvidnf

&

fies,

Snm
gts

oium

rt^

d>jr*.

moitm

reful-

memlrrt RftpiM(.t

vtrie^

&

fentftr ftidem ftrd

hutrtttuh rejcriffip.

ttle in

O" fttiHi fufir

Hzc illc. Pro quo Sk in Po-

Quibus

arnpkiftendam jtfirinantium

Aft enim

rcnLcnti.i;ii iu'i c

ju

Acqui ccNkra acccftancc.,


condittones tales llinl lenHni diffictles,ft iii non
fcruatis

m tj^rannidcmincurritiir

crj^o

nianitcltum.
fapicnti
ipicnti nianitcitum.

K-^

(jp

qux

lan
La
I

rr.
0,

'

/B

aIt

ko IeiaiiQdd..F!eo apiculttir c n i2p D1colaauQd6..P!eoa8rkulttiri


1
luenienwr poduM ompclli ,indi,
i

&

j^tcxpe.

Uiti q^uia occupatio

bax omcium cft maximcae-

ixi&riaadviccftiflemationem,drcaquamiDO>
flris cft Rcgibus opportuiii! piouifum. Vidcndw
Oom. Solorzanus Ttmo 2. hl>. 1 . Ct/./. in Pb-

&

litici/iKt.Aip.t).

,quad ad

Illud difScjlc

Liciti poltunt Indi ad

dccui cnim cenuc

Ibiuitur agrieohf

fifariiim fpciftatj

vi*

cum dupio maius voluncariis


exquoapparet

infimi attingcre quainttacem.

illud

Acccdic alimcixa

etiam

tenuia-.folum enim

mayzium toftum,

Chriftiana modcracione compelli, ju^cu di^la

aiicaqua fcr^mcradccodlum

quoridie tribui-

Sic P. Acofiaii^.). dt fmurtnii iMierum

ffpt"'"'

hHeMtmr.

fthtte ttf.if. 8t pluret alit

non min^s

pii,

dodi

tur

& prudcntcsTheologii .K lurirpruticnrix

ProvtteftaturDom. SolorunusC(f.4.or.
Sj.CW. 2. C^ipd Ac
ipfc adco robufte dc eltgaiucr probat, vt dc veriomiliiudine, ac moraii fcrc euidemii yix dubio

feiTorcs,

1ifrav.48.drin Politica./'!^.

T^miritiMTmJ.

panc

'

cfll*

'*-

-4

niu /4/4-

ncque

labotcs aliquos Rcipublicx inprimis ncccflarios

rfmu^

fjf^*

congriiilaborn tiiercede ,
op- cu^S
:
portiinitate tempoiis alL^^iiata. Siccicari:&con;

quodccrtum periculum tyranuidistolDico Primo.

illi

mclius aiblndis

prz aliis podTunttdebeni^ue ompeOi.

jj

& mulcum difficile.

& valdc quiJc:Ti ditficilj

poftuiitj&communibonocongruunCi

//;i^r*

fetctur. Cjiiibus priiailts

ttmfi^

& non Indi, quia

iftisidonci: ita aJ

.ilia

tenttur

bcllum immi-

compelluntur Hifpani,

Prittrquim qucKl
rrirtrquam
quod paru

im))oflibilc

!er.-

pri

5.

tcottgm )oaip habcrc non polfe, cumifnpotliMKa requ{riiei''& prcterei impoflSbile cflc non
incuni tyrannidem } cum fit i'Tipr1?:Si!' poni

Afniti

Hxc ilit. Sicucergo cum

^*"

jgjofae^ dk inUumcris comprobacum, .cqoi^^


"las, impolfibiks debent|m^
fcftb rcpurari. Ex quo fcquitur prxdiflam fcn-

iihid.pcr

puiiluu prol^Kcrt hsn-.

fcnicmia

l.AfudlttUtnums.Cii^M.Q,ititMj^^ot^
& alia apud eumdem ^/.4. tU.mm. ioj>. Si ergodificilcci^,

nci,

illi

ttiein tmnit fubditerum ijM

omnum tUionei

prxitari

quia id,cx quo in t)-Mnnide fiicili prolabi potcft.


ncqri: T'tM. ccn!ri(_;i:;:^ j^r_Tmicti,vt cll cuiu'? lir-^(?

ncquit fuftincri. Conlequentia eft lcgidma:

Tuni aliquid cflc

^dm(>

Tihq^ Rigi cemedimUimjin^Hls

RfipHbke.t.

mtertere.

ditionibus aiue vUts.

talis

Caramuel

iitt

buiejut difeciiuis,(D4iiiuts, (Jr feeaii ciitm f4piut>t>u>

fane doftiflioMOvir id , qtiod

atdificauerat, videtur penitur demolirf.'

ntn

Efi

mniuitmat pti ttmn^eftfule immnentit

liiicifq(.io^Ce/.2.

ly

Lcn[i-

ipfumijni

& videndus

fuh^SHm tmftrutBdi
t9imaaikmm,eiii*iitttmfa^
Smid' Sl.
au! delrnendi 'jNtmumqai imiMfarem O" hiK in com- CMMWil
iuriiili&ionis

{ifatdnMmitteri frudtntit^ujtmpttstt

fcntentii obleruat Pj

Rr/o/ff/.af.A

inTheehi^idmortli aum. 50. vbi Gc dcfinic tlonii- ^*!"*^'

jupTemum Indurum

horrere

) iii

cum communi

TSHamlfunti.tn^.^.

ntsviros^iHficvr^ukndiiUttfpTohMttdiJnrr^vtrittr

vt

J^Iius LA.^m^.^juu^ j S. pro quo

noniniufUititta

ftt^ mu rtfnum

veritm lyrdnmiem

mttjinutii

luntmem-

vaiiUi

dclxnc. Ctini crgo dcbcjiu

ncre

MKm

dtffuifi etl ;

nam

crtovt talia fcruirc in luctlT.i-

ad Piincipcm
fpeAat eos iuxta necdnlcaiis diucrfa gcnera cum
dcbica moderationecompcilcrc; Etq-iiJem potcft Princcps lubditorum vitam ia bcllo cxporiis

QHommmmsfuftrm;s Ugts&ctutieHei *d

titMti.

nam valalli libcn

&

& quandoquc

felTionem nullum accipiant detrimennim.

mttm

mihi validc

poftaonospleTMf pulKitatis,rcnibus, fifeminirque


luii oppidb abdu^
prorfus cxclulii. tu lonpii^is

mittJtur,

kges mmiil

cum a piiiiimis , 6c poil conlukacionem iieratain aclcdahai^ttllt protcax peQori'


bus dequonuD prdemni ei^ Indos bencuo-

.1

fihi

& j^n^ ^g

6f.

pcrliui.k'iu,

commodis

piiusconluleKfiiutiniri Tirobuftitantiim,

ftl.

& gcncraliiis fol. 8d. & 87. Qupd &

C.i:hc'i"Tniai Regiiru iionrorum

iiuiilirrt

pia rcilicet Er.ii5lationej ekiamfi

aliqiulu contpuilio iiitcruuiiat. Sic

vc lcriucia linc

vt propriis

rcgno.aim

lcnfl

coa^io-

ntihuiurmodiitlftificitidnem; fcQicet jufljldii^


ditii ti.mil

iii

tra perlonalc

<Hn Poliiki U.xjuf.\.5. <^ 7;

tf.t .^/.4;
Ztam.S*-

Etm6Pr.tom]ittdeSiIuai '^''^

looistclinqiuiur.

iiiliilomir.Lls

F.t

..concrariam ainple^kttut > vt vidcri potelt

4^
^"^*

vndc ifti coguntur toio fui laborix tempore


aqua jdunare. Qyod lcimui loquimur,

&

4: quoJ vidimus tcftamur. Et mirum quidem


eft ,qu6dcumreruui omnium precia fupra mo-

dttm excreueriat ^
dia Cnt nujora in
,

& omntum anifi^um


folis

libui propriis dc patriis

ftipen-

Indis ad laborem ex la-

aura^

C}'

labot

zqua'
*

Im

Digitlzecl

by

Google

lum. ViJcjuurcrgo

OK boc Rcgia
infiimjU

yiMML
Eccli.7*

Otee 4.
T. 13.

noua maledi<%a cotigerat

actas

&

fru<aibu ("pinas faciat

nen mercs t*in fepniplnm Vi

OJee ^.v.

^. AfMjhs

im-

iiitendimits.

mendacij<juid

Conicdorc autcm irugcm

fit,bctK-

P. Comeliusexpafa^dl*

& fruitus dici mcntirt

^^^^

fVnv;!. i

non

rcJidunt

ciim tantum

quantum ingcrinine promitte-

bant ;puta , c6ni fffies fiiedtatc vel auruginc in


t^ro dej)crit, aut irt hornns i vermibus, uit ven-.
to,aereue corrupto artentar,coiifiliiunirften>,

Et hiniiimodi diiiiiic xiMlediaiodsd&^.

neicit.

^
tiM tHt

i|

famn JM,0tiftu^iltMmtGm^^'.

Praftmi

rariras cflccic

eiiaffl

iam pridem cr.u

Oicotmid. SimatereftdepiftoiMa
Circaquam Dom. Solorzanus

cefent aliqui,quos addueit

lorxmus Cap. 11..


i.^O^ft^' Quia
inliaaianum

11

& kquitur Dom-Zo-.

fic

Dtts

oon

dic

qnialDius

qiiibus

obftantibus prxdi^a ieoieniia ptooe-

propugnatom cKiftunanf

r^ionibus

vix,

in ali-

autnevix quidcm poflc

Ncque

credibile

eflcRegetooAtos hauc itincrantium mdeftiam

non

curaflc.

Congrua

& oncrum mo-

derationeprouill, nonvidetur locus fcrupulo


fupcreire , cum Indis de morc fit onetatis iicr fl^
gere ,

& iUudianc longtnquum.

arbittatus prudentiflimus aliis

III.

.
; vidctur fan^ dcceptus, exiftimans paAurcs, (ium ^iigcs in pafcuisquictc pabulantur,

Re-

eftnoftris

pluribos id refcriptis abrocarunt ,apud citatum vidcndis Aulorem. Quj-

gibtis

peruidiife ,aut pcniiram

bilitarjwquia

in Poiitica/iv/r.)

.(jrfeijif.Sc

amcn viium

dcindc mercedc labori luluta

citttoCtf.

V^

in .fa

in

^.nnm. 23. <irfe^. dc in Politica pdg. I12.CW. i.pie&rapieiilttdbfauaitoaHiL',nirum, eorumelle


paftortbus
larium Indis
labor! valde iinproportionatum , X: minus mul, tuxta taxam ftaagricolb
dari
fbGciim
m
u
a
t6 q
i .

w/av^

horpitio defiwuiditiiBn

vt id, c]'totl

dcluctudmcm fctc abicrit, quod


iciltcec Indi oncra quardam ex bolpitio vno ad
aliud portcnt. Quod quidcm licite fieii pofTc
apud nos,

curadicendii!!!.
Lib.

i.

vtrf.

oneratioiiem iftam ezcufaii.

pallimvidcmus.

130
ekptf^i-

fui frMirem

gcrmiiurt:.

tribulos

pettttm imt^itiiem mjjit^i,i9mei^jrltm meimifX^ licet d myfticum renfum conunimiter

qucm
mtnJMjf.

ac

& pro proioitl

Hinc ddmonet Spiricus Sandlus Eitii. 7. v.J.verha ilKs FiS,non ftminamtUmfiJm hiaf&Ujl^

8t diuino

humano timorc pofliiabito iis in locis vbi


oon habent niill-ti puliilitatts ingenits defeoibrcm. CMmfne ejfetit m agn , nmfMtiekCti ^im^

quod h-

leferjnt Intcrprctcs,cum tti.im habcrc pofTunt,

JW'

ne traftantur , incommodonim tcdio ;

cxigere, vt

juilitis lcgc

proukieQtia dilpon.u

Dcus in terras modis iniquis e-

op ft

ffefrnei

8t rariiatis buiusalia reddaturcauflaiqula -f^i^MNMi


videlicct ab itinerantUnis lndi przfati inbumar

proiiti!ii5fiutviruilija<lauxe-_

qtnmvo!iintarii

XW.

Citf,

qu^m

jam pridem taxatam rctuieit^

Jeftijnarioncm

leili

rhefauri InMa ritulm

30

lcgiflator

ftliquid

operari

poile, qiKidqucftumaliqucm pr^let,


Qjjod eftm ad Reg<s noraof iHet de^

l.itur
rn, {vc-catc

derunt. X^idco autcm grcgum dominosiogenue


non poflc cx padlo gcnui hoc commer

eijfuftintri ,quia liiorum t(t pcrc xij^iium.

Qux

imte querela ad Regiasaurts pcruciuci nec lamen proptcrea ab inoepto deriftendum ; ficcr Cr
nim huius ^cneris miuusaliqutd fiti id tamen crit , quod luftentationi fnfficiet , frugafi inquam:
.A||IDdcvbocfbrtcdc-trccrit

potcfl alimcnto-

aliortimcopii fupplcri. Potcrit ciiam Rc-

gia Maieftas

vt priftina

abundamia non

delir,

grenini dominis afiquid dc ved^igali exadionc


fenaineie;

hlart

oddwerttpil

& magni&c^j^o-

modo

Dicoquarto- Pro itineraixium comliciid

Indi oompcHi poflonc in hoTpitits

Vidcndus

Dom.

& in Politica Ithr.

Solorzanus fiiprk
1 1- *4 fiMtm.

Cnp.

Neque circa illud vidctur efle fpccialis diifibdclSi

fidarif prt

licct aliis

niG

1 1

quod bcfliarum cuftodibus nimis

(alarium aflignatum.

nodlcm
btis

2. Ctp.

frigoribHS

horridam

cft

rcnue

Milcro eni:n lndo,qui pcr


fipc imbribus aut niui-

&

(ub louc profc^lo trigido,

&

a-

can.porum fpatiis.oncraria & fcfToria iumcnta cuftodiuit, ng.ili$ vnustribnitur, ciimfit


illc mult6 ampliiks aftimanduf. Debent
t r^oRcj^cs CathoKci circahoe tam curam Sc
jx.rt;s

kbor

pitt-itcm luanicxrcnJcrc iCuiTi

!"!;

cr:.i!!i

co:;Ildc-

rationc disjniflimum liofpitia quampjuia cllc lu-

derumfimlRdiodeftitiiiat

obeonim penunaini

vndc labnr Ifle mcrcium (imilitudine ponderandus^ quae &uat obtaiiutem prctiofiotcs. Qujiiii^

eiiam con-

tis

neqiie vtpi.ini oblcrnandis.

ladi inuoluntanj funt

"nim itfimniuL

otiicinx diCtx

m diros

xaiiceMiiConuenuiKur,&pto diurnis penfis fer>


uorum morc trafbntur. Negari proft^ii nequit pannificia huiufmodi valde vtiiia Indicis
clFc Prouinciis

fcd vtilitas

hac

aliis

mo-

poteft

mHtm

disobtineri.iividcltoetofficinc tales concedanIiKiClrv.i opLr.iriis co;iqui(itis.

Kferuirc.

''tejliiiHim

.1

confilium prouiderc.

Vti dtit-

^ntjMAui

nofttis la^iiis prohibitz

ceflscom modcrationibus numqu^m obArua- l^^li,^

tOr

"tiiarnm.

ruiiM*

133 rAIcoquint6,PanoicijofficiiUBnoofi- Afittkf*


J^ne granibus Inderum Incommcidii tmttpm
vndc non imnurito
Rcgibus "fritme^

conccduntur

wdentiid^ifliintmiiTetafitcrpoA fapieimam

131
ttl

rejolutiojte vti-

.Ut futeffiams,

Iblitldc maioii f^ipcndio proui-

fiecri;

riini

Dm sUic Ajjertiomt cum

iis ,

qui eas intra vrbeslialiew voluerint

vo-

paupcribus fzminis lubiKniii poQetii^os in Ufondopoflencvtiliteroccupari. Ad qood ctiara


fcruirc pofTt-TTt

^thiopcs , ex quorum

cum ludis iioo

iMT

Quo pa^O multis


'

Ibcictatc

pollunt ca damna timcri,

qux

fl^es ooAri cauenda penitus cenfiKrunt t ft


tunc comingent, ciim extra vrbcs
lus habeturi

t.ilis

concur-

&coguntiir pra;tati tntra coldcn


commorari. Et arbitriumhoc

parictes diutiiis

circa officinanim talium pcrmilTioncin a!-qui rc-

mm

Indicarum expcricntilTimi

mum comprobarunt
giulcula prodietuni

vti cointnodilli-

fupcr

quo& lcfipta loQ'

Ncque

obiiciat quifptam

fi^iMhti iiiconuenicntia dicli offi- ^'9"*'!^


cinarum huiafmodi pofTc vitarij hoc cnim haH

vtfitaiione

u^iH^Hl^
^ii^ adimplctur , lictn alia, qua; -Hlt. jt**
pro fiiblcuandts Indts k Regtbm no^'s l^n<!Hr- pt ti^
fimcnouimus conftirnta. Circa qux Dom. So- ^**
dicitur fcd oon

loizanus ciim

muiu dicai &. f\e,St crodite fi^a

Dlgitized by

Google

Ad quas Jndi Uhons compflU fo^nt'


& Hi Politicn

C:,\ 10.

r>f.

1.

cum Rcglarum

Duroecd eooiciencuCtribuiMl

rcliciiularuin inobrctuaucia coiwiudit.

go

p-rmiiTio prxualcti

cailfa

fmuu,

Non

peiiinis rciiocand.i.

ilt.i

i-ft

prob.-,t

puerosdtccnnio maiarcs ad Uborts ccxtrinas


Scd ciim id ordiiiacioncs regni pcrmic
tunt jCi.c.i hoc vc!'c rcrnpulun iiiiiccfe,ft W
,

vt dicitur

hindcrc

kiHtme

iii-

in Jclcrto.

lexio,
,

in

&

&

tun mi-

DiAnbucio Indorum,vt
domcnicis miniftcriis dcbct
pcnitus prohibcti.Slcfa^umaRcgibus noftris,
vrvidcri potcftapud Dom. Solorzanum lii'. i.
Qy. a. in iPolitiaZi^. x- C^.}. quia Art^
drcA hoc |>rohtbitiones nondum^eraitt exaflc
cxccutioni mandata: , hocipfo tcnipL rc, quo

Oico

IJ4

Kcge noftro edkaciiec

htCc li:ribo, cxccuiio a

num.

iitilh

diftribtii.

priuacis lcruiant

cx quo

(Ty.cS" 7<J.

^rmif^mn ma^no

Fjhactu-

pretit VinijpirHr.

t4 ttajiMnsuinomiiinmtfinioiK. Sic

ille

ccs

Jt

Caramud fic rcribit


iu Theologia aoofalinum. 477. nbr viliprai
figmmm^,^ fdffM mtiMMmfird* ju$
2

Vidcn-

iilc.

dns edain Cardinalis Lugo Dif^. i6, de Ii^iti


nnm. A,.\.Sc ? Bmny deCfntraiiiius Lii.i. QaJ^.
8. Sicuc er^o in conlcicnti^ talis non tcncrccur
roluere,DiUquanriim labori etut

prctiiim af*

eii

nequc cum redimit , plus dcbetur,


totum commodum eX''
xquarc. Ec quidein ciim exiguum cft laboris 'W*'**
ptccium a lcgiilacoribus defignacum , qon eft
fignatunaitta

ac proinde ncquic cogt

cfedibile cxiffimaffe iltos, ToluiKari^ laibonntes

mluu, iniimata,proquiExcdlciitUlimi.Goiiriiis.AR)C

qu6dquis tnimosteniiac>itHAit'debcx

preciunit

dcAlifte Pcruuiani Proregis cura pcruigilat j &,

laboris haberc ,quia laborvoluntarius,

CtcutSc

vtcrcdo , ncgociun ijoc tcliciter abloluctur.


Occurrcb.u auicni circa hoc , ftante di)
3^

merces

Digi:it!.'ai

tina

rc-

Qrlbutionc

pr.x-rjtl

cjui&forUn

alicubipcr-

dtmttta-

lcuirat iqML>ciJ;aiu quxftio, an lcilicctlndi pof-

mtm Uli-

iiiit

tu fTHI*

& pro liuiulinodi

niinirtcriain dicituin^prctio
aliis

poteft ddeniire.

k-qiiidemlndosipfos dobicari ncquit

lupra prctium ab ipfo

.10

qulhus

cui intniftc-

ii

pore-

dc-clfe voluntarij

pro codem allignatum , rccipi


,
aK<|uidpolCc Et vfus affimumcm parrcmappi obauit, quia 1I miniftcriuni ule a voluntario (it
,

cuni ludu^d lcruicndum proni

E'bu$ .pr a picnees

qurois

iiutn cxhibcuir

ta^nulo, loco obligact

rant

t pol^
:

quod
eorum , ad

rijfcTuicntesiis

& laberibus

ooos jemitii vtttitas pcfcincbit. Jllud cameo difncilc

vilefcic.

vacatiotiemicurii

ciiim ilum pnrcA icdimcrc vcxationcin;

videcur ctiam yeroljiniie ex parte

^ltati

Voluerunt crgo ciuium neccffuccurrere , vt eflcnt oppurcuni ac neceflll'^


,

qnx

rcdimcrc

adc6 fuperius prcttum laboris acclpere : talis cniminzqualitasiuftiticontrariacft,&eoipfo

'mod6

non lint,

cntin qttampture

nc , qoos lenodm'um lercedis , ficuc & negovt lautius comcdant, 3c elcgantiiisycAiamiu-. Q^od autemdedomefticis 6udentibDidatimmquoad prccij tasatidoem > 4b
tiationisinuitat

iispariterqiiiiDlilioecitUbofaary lUQitiiijWcipiatuh

IV.

I.

exhibendum<,pluxispiO-

leAd conftabit,iSciiaqUiferttiiiuiiatinpKCio
rcdiuiit.hoj dcbcr maiorcs (limptuscompcnfare.

.g. Indus

coquinc commodo

iiL^iutionipro

dcttinatQr,vtquocidic fafccm lignorum addu-

qui in vrbc fex auc oko

cat,

COca notifllmum cftfolium in regio.

r^ahbus taditttr..

vult hboiemfediniere,totidem cxbicontinuarione- nimis quantum


vudc dicrum

rederopttoni^ prcttum excrefcit } ciim umca ipie

bcr

,
J

pro laborednoscanc^

Inquotamcn

Iiuuflt'

in

<i<f-

tntritm.

allignacuni
licct

'

cum

&. vnuis

pcrfona;itcr (cruir,duorum fci-

aiiqoinJo rcgalis

iniuftum dt,

ci^ infiradimidium fit ncque quifquampQt^


prcti) diminutionem fiabilire , quod commune
cft

cft

VrguiirrM

legalesiiGciYHat;

manifefta iniufittis dc-

prchenditur ; Nam fi labor feruicntis huius taniu'n valct quantuin foluit ; crgo pretium eidcm

in

paiipcrum ac miieronun prziudicium, vt

docitira coinmunis.

Piaetaca. Dcmus ludum iftumj fi


nbn leroiac', m confoi-ntii tweri conpen&do'

ly^

laboris offcrrc Tj-.k iint

tm^Mt-

non aliamquam

j^llgl^Mtil

duoruinregaiium,quibuscius labor xftimacur t

timtxtt-

licet alias

$ndl>-

berum

ntmtt^

putari. Q.in.rr.admoduro

iuMr diAus natoris eflec pretij apud


ciiii.r illnd dcbct quafi pcr accidcnsreli

indus

argcnti cifoftioiKm obligatus

laboraic dcfinat
110
1j

lit

adauri vcl

&

dic aiiquo

non debet Mincrx domi-

cantum auri .aiKargcnti rcddcrc

qnantiim,

Iaborafl!et,eruilfec,f<sdqaantum labor ciusz-

ftimatur ffipbnanHB
tt& obtigart.

inquam ad

id in conlcicn->

Et idem tH de laboranribus

piicationc margaritarum.

in ex-

Pretium enim rerum

non pcndetex.aUcuiai commodp *

'c<i

n com-

jj

Qui ergo

arfaufculx fcruidioris Ibli,

'iribtis iftis

qux

miras
- dicitur habcre
. virtutcs
...
w^

de quibus

,
j

prxierttm P. Euiebius Nicremberg Lii. i x. mtunBshi^orixCtf. 2^5ealij,quosaddudc Dom.

Solorxanus

fhpr.tljb. i.r.o. Z.Sc iuPolitica fu-

fr*Csf.io. xcoprzfcrtim ia zftimatioiKapud Indos , quia commanfo it Ibcco baiifti,


vires

&

augere dicitar

& ad

tolerandam incdiam

Vnde

iicim y valde efficacem experiuntur.

qdiinIiliacrttlabwaiK,e^ prxlertim vtuncur,&

in quzftum magnum Cociceforum dominis


pra(ftat& in eo verfatis commcrcio , adMine-*
rariim loca , & Potoiinas przfetdm expoctata.
P. Saccfaituis Ut. 1. b^tfut Stiietttis nnm. 1 47.
fit de ilb tCtt* mmmmfemte wurttttr*m temtintt. Em ^ herbA fnfifU
, fdhgno felto fimilis ,tam
ftrditiindi*ejus iasmtriiMt^

vt

ma

ti^mtrtff

Mr,

dcpftfitfMsfit, vemBtit ptrtnr. Stb


Circa quam
1 33

Djco fepumb.

Non

ilte.

Indos ad

iicct

Affirti*

i.

huiusptancsculrarara diilribiH. ScI>om.S(- bidfint


lorzanus fimi Sc Regum noftroriim prouida
4ilj)ofKto id (cuerc

prohibcntitim.

Ratio cft,

C^bonumpublicumtalcm coadlum
nonrequirit, line huiusenim
quicuftique

Indorum

laborcra

^T^j^
"^^^

copii labor

folij

confiftcrc potcft, exiis,

quicum modcratiouc polTunc


na: vitescnim alimeaca

iniungi

confiliant

ChlWj^

quorum

a.

fiippnicc tnide videmus Indos conti''

C4

wii

Dlgltized by

Google

TttulM

l^hefauri Indtct
niie latofiiircf
niillA

ctlam

bi folij iftius

prxtcrca.

In cultura didli

fnilctntUr ii)Commoda.

]uod punta:

fint

lit.c

& acr

rcqutrunt,

gularitcr

congenius,

c(l valdc cxinale

fpc^nt, pdlime

Chriftjano raorcs

tnim tft Saccrdos, quiapud


commorari. Qiiod quidcm iu

vix

frouenitt

.riiiUi tfujtfitofifumum

lommetcmminVtrH-

t.xtemis or inJigtnis celebrtntiir.


v*lde
,
CeitrHm<^m4nont*m muhoi diuint qu4m hnmttu

tiij ejl

inuittnt luira

numqHum ftre Di-

tnopiA Stttrdotiim

uin:s de rtbui tbijtrmo giidiiUT. Csrc.


JiAtiili

Tandcm , folia didla ad fupcrftitiones


^
^ Ijolorum facriticia ab Indb trcqucntcr alFumuntur 3i diaholo pcr cam culto iic proculdo[

bioagcnte abufusilia fiTmcndtad Hilpauos, fqmrnas prjfcrtim ,cft infclicitcr pcruagatus, maloriim complurium otigo dctcftabiiis comperi,

n opusfucritlnquilitorum

lur,

ccrfuramnon-

ntrilosin hac parrc rcos iudicialiccr cxpcriri.

141

dtii-

Ncqnc

tura huiufmodi dtciraas

dterrtu-

promoutndam
Huic cnim

Zir.^.,-

lc

utiU*.

iliam

obittftioni

opponit,

non parum augcri,5: ita


Indorum diftributionc
Canonicum lus cx dirc-

dum in Kt^HU

LMipktaritton dehei dliiftutcum


itihirl,

Kftu.

48.

fic

habct in 6.

tlteriiis iniuri.(^

vel

Acccdit in Contilio Limcnli 1. Anni

iccj. Vtrtt 1. Cdn. 124. Patres contra vfum


talcm inlur^crc, Sc Vjubcrnatorcs Iiortan vi Indos ab ifto laborc fubmoucant, vel fakem ad rl-

lum nulla rationc compcllant. Kcddunc auccm


CwiHiem rationcra hisvcrbis j^amCm res tft Jrnt vtilitttt,
UmtaVdldtdfU ad tbujum
Jtiptrfiitients Inderum:

&

x.

txcuius comtjiitnc fsrutim htbegt Jruclum

/*

tosex

uiltur.i UhvreSjiHiirJftt

& mul-

entSont Multes

ftriijfey

Cr ctitm nuncfcrire. Sic illi. Quod crgolicvinoit


fumct^ Pcruuianx Eccldia: Prinioribus
dtbcnt alij.in eorum fuffc^Ii locum, minus conucnicnszftimarc. Et fi illi quidquid tuturum
icommodi in huiufmodi comincrcio pofthabcndum cenfucrunt , idcm ctiaro fucccflorcs bono

-.i"^

,r

V
'

fpirituduftos conutnit pofthabcre,

quiftio hlc cx

^*"*^

Ct-ttm

didium

vnt-

lit

didtis oboritur.

Coca quamplurcs

abuti

Sc ad fuperftitioncs ,aliaquc grauia (acinora

j, ffii.

dcm aflumi, non

videtur

licitc

eam-

'

Rejilut.

vcndi poflc^nc

fic

vr

& dc fcanda-

Traft. 8.

jS.

Refolut.

&

ReJi!Ht.

Trtci.j.

td Trstl-

J5. Cr Jtli. <j-in .4dditionitHi

ctittnm.

cim

Potcftcrgo Coca vcndi,

144

itavlii

tabcrnis cxponitur.

ciim Indi cmunt,nullus clTc fcrupulus debet,quia


illi

ipsa ad boDiiin naturx frtqucnter vtuntur.

&

Quod

fulpicio
,

rtfptdtu alioruin diccndum

: li

Q^''!^' io.Propefit. j.

alhrmatiuat

Et conimunis rcfolutio

quando camen ,

cft

licctindiffcrcntcs

cnira

ne-

getur ,frcqucntiumcrit ditlidioruin occalio,&


fuflkere ad

hoc multi, cx

dunt. Si autcm
^ari line

non

caulTa

ita rationabilis cft

non

mendacio

lit

citatis

qna.Tt

Scriptorts tra,

Sc ne- sintn

ac iurgiorum caufs;^ pofTit

h vidclicctqui vultemcre
habcri

ne^aiuli

publicc txpofita

ncfciat

tabcrnx parcc

illain in fccrctiori

Jit

txfefnt,

/"*"

a tabcrnario

vidctur t*^^'"'

diccnduto juxta commuiuter reccptani doflri-

nam, non poflc vcndi praue vfuro , aut dc quo


eft vcriliinilis conjcdhira. lam cnim hic alicno
peceaiolmcmotntnti aliqtiaJis lu.ccnicatccom'
inunicat/

Vbi duplex cflc euafiopotcft.Prima, ^^r


14^
volcnccm cmcrc j-am cflc ad pcccatuin a fe ipfo
dcccrminatuin , & ica non cUc locum cooperationi: quia juxca

communcm

Sc rcccpiilTimatn

non addtt nouatn maSccunda eum , qui ab hoc non


cmerit , cmptutum ab alio, Sc. ita ntgationc noit
cuitari peccatum. Proprcr quam racionein ali
qui fic opinainur fed non bienc.
tt quoad Pritnain , quz cft Emma- frimt x.
1 4<f
nuclis Koderici Tomit
Summ<t Ctf. 23. num.i. fr^iturLcdcfmz in Sitmmt Tomo 2. Trtcl. ij.Ctf. i.
Dub. 4. Pro qua fc Diana Ptrte 1 1. Trtll.
Rt- ^jj^/,
Jclut. ^o. adducit P. Fcrrantinnm id admiacn- tdftccMm'
icncentiain.acluscxtcrntis
litiam intcrno.

'.

fii imaginein pi^turo

QutcflionHm Indictrum

ctiamli

non bonum allumi : quando

ad viuin

lit

vt diximus, publicK'xpoIita eft

niucn.,autctia(iiIdolum facriticaturo

Enchiridii

rcs in- Potijivtm-

rcctptum,in publicis e- ditmniQ.uod ex muitorum ^^'^"^^


doArinidcducit Dom. Solorzanus lnp* n. 17.
Cir/f^f. &inPolitici^<f. 1 17. & Ferdinandum i^^mhi.
Zurttam fpcciilitcr .idducit num. 10. vt omnimodum AlTcrtorein : cuin tamtn illc folum dicat fzpifliinc licit.im tllc vCnditioncm, nontamcn hrmptr. luuant autcm pro codcm, quz habct Qutti. J9. circa tribiiium in dcorum cultum
vcroliiniliccr cxpendcndiim. t dc venditionr,
difftrcn$lit,&

Tcm

dus Zurita in

41

Trtil. 6. Rtjelut.

Go.Ptrte
i Rtfotn:.

Trtci.

qui

quorum

,dc

alij

dilBculcas ptr ca vidctur expcdicnd.i principia,

vtitiiiitn*

vti

vcndens alterius peccato communicct , litque ilcauda , Sc confimili rcacu tencaxur. Q^z

'^quzcirca rerum indlfflrentium vcndicioneni a~ -> pud Dolores occurrunt , vt aduercic Fcrdiiun-

'^^h^Mmi

& priterea

jjus

44, Ptrtt^.

ilta

obiiciant licclclialtici cx cul-

i^Mitm

luiti

habcrc po^Tit

prxfcrtim vidcri polTuiu So-

Diana Partc

Pjf/r 5 Tr^fi.

"^^^^

Au^oribus

&ctiamdc Contratibus

pcrinulti

placitis agit

nim

nihtl fortmJeli/jNm 4iiro tfl^iim

Proquo

non

le

Auilotcs, de Charitatc

Cmtlinc

Qxi tbi

aduerfantcs

indififm-

vcndi oMtJi.

aut ainpliationcs

rc-

applicen- la**/**'

fubfit caufTa

tanta ft in

tot exccptiones

fciliccc

cictatis

&

gloriari.

g*
i>$(uintii caxim^ prcpter aeru imlcmeMitm
Vdletndiai ptrnititiJ. Tdmen qui/t n:hil
loris vim
impcriitiim

quod

tum

fropttr sjlitrinxem tn lal^itdlit^ CrcoauMllesfro-

quod

iicqucunt. Circa

quod

lo dilTcrcntcs-)

&:

et

enim ,niligraais

tur: cunc

vaiiccas

ad praiAlm v-

dcm

niultas

eos vclit diutius


przcrpul culturx huiufce prouincia ita accidcSmeki- rc lultli rclationcpcrdidici : dc quo Sc P.Sacchinus /j^. 2.<i/<.'i?/i/fl. 301 ita lirribit: SuoJtsiu-

jfj

& niinc

func gcncris

calis

vix quidquain iuxta illos iirmuin ftatui poftit,

difpenluitur

auc

loqumdo ad prauum vfum

x dominis prxdiorum
huiulmodi patiiinturiniurias^um accrbe vcxanlur , & ii) conuallc illud i.icrymarum dcdu(5li,2gcninic pernitttuntur cxire. Itcm , qui ad h-

Dcinde

faluti.

'

XIV*

Cap.

/.

woii CTcduntur hlc

fumcompjrari

muluad-

In pttmis cniin folum,

ob tciuorcm nimium,IiA]orum

j.

cft

commiiiubiis alimcrntis vegetatos-

tt<i'tMtHl-

'

copia

in

vendcntc c<Bn;n volcnti frangere jcju- dnm,

ufte Lorci

tium nefas

i. 2.

efle

^^1

o. trt.g.

& fimilia

fe

dicen-

ad infidc-

vfum habcnt, vt
corum temp!a,.Sy-

ncqire alium

vcftcsSaccrdotalts, Idola

nagogas

num.

vendcre ca , quz pcr

litatcm confcrunt

vclaina-

ft:atoraniinn confcnfus,
1

quiahoc cft prauis

aiflioni-

d by

Google

Adf0i InM Ulmst&mpt^


h\s$ cooperari.

lixccflcnc

licita

Atqui jtixta do^rinam didbim


quiacacmcntes jjrn !unr aJ
,

praiios itas all-ipds dctcrminaci

<

quuauilam

acita videnrur

Acqui non

ratiotic pcccabit

alicl

non foUim mc pofle vendere

MMttiioeenineiiMvenMnMDterpcinHueK} u
non juuct alios , <]ui juucnt , futuros ad
fjftadk feipfia jaadefcniMaatifiot Xic^teqp

iiec'pcocMQm vcniile iri eo fntenlenuc , quia


nuUus ad pcccandii ctinm vcnialitcr potcft obli-

titSik tneer

inciustanwn doArinzapplicattonecrror

iiot

mm difii-

apeioii toaiBMttinif

quando eolm quts poft

olwVMMi, ^mhabet occidcodo aliquem,


&. fic

de

aliis

hic

& minc

in

den) rationem.

, fcd ctiam tenen,


quia alteriut pcccatum dcbeo charitatis lege vi'

tMPC. fiz quQ maniicftc lcqMitur comra

fiinAikiuseucmiaiylicaiiir. Vidoacur calus

SniSbtpeAP. iinii^Tmi ^.D^.4^9Jtiii'^


<Sc

nobiraitn

iL-ntit.

num.

O^.i

&

i.^::4m9.&. Dhtuattttrrtci.j. Rtfpbtt.ii.


biCiaaillis ait tantum ctTe cutpam vcniaJem,

qnodc^adcmpat^
Namoucnwnile
Tlieolc^^cddiAiiBnilBrar

KopecainKaioctaliKr;
T/uXum

propter cQopc-rjnonc.n aJ inortAlc clTc dcbct,

w^iM^

qudd tcucri coopcratto non iiit

aiirnMlliim ,

niianotmtifiii>wi nii Hiiiuiiir uii ininini


non dtfuicrLtpcccatum pcrpctrari. Qulconfideracioiic pollct tic tnatcnaro rainillraiu {c tuerL

BfieauteinmortaleprobattircoinaMviiter,quia

qu6d

tuturui

lit

ojius venditor,

cA pcr accidens,

&

qui nunc vuU emeTe,me negante. potefi mU'


Adquzdtcipoteft , ^Mcaiil
ttStwi*^ circumiUntiispoffitCeitum ce morditef ven>
nunc non
dicorcm de vtrdqoe^ St iu hlc

fjfgi^ggjt^iittittAiuasittm.

&

peraccidcns id

qixiddicitiit

efleatlwn,

fed volumatcm

n fitanmaiiotuia

eontingatdcfiftcfC, id
poterttaccidifle*

.i

148 Probocf)to.Cl|ibaMmlicfflBflninido
non tollit obligationcmnortcooperandi ad illud : ergo propter lUaoi inwneriiA
ncgatur cile mortalein.
Afluiiiptnrti oAendo.
N.tm in ipfodeterroinatoad pcccandom , ftantc

fjturi pcccati,

taitdcterminationcjcftobligationon exequcndi
iiaiB cigoctiBn in
nis

afiis

'

fic crimcn quanctimnMiatiiaaa irlnudiim. ijilod camenfcieM&B

numquim

corttiiigeiiril

occurret

enim ad Qibil booeihim eft


..v.i:..
nonlk.

vcilc

peccatum

cum bonum

'

V'
.

cognttio detmninatio-

non tollit oUigationem. Oeindc, ratione ni*

&

V.

J.

Circs M&tiMaallos dliot


'

'

'

fxtrema

tniorttm Uktrti

R.efolutto,

149 r>Icoo<flau6>proc6ftfuftione Eccldia^^ftan Keitl pe^im' Inlicompclli , iufta


mercedc (igruii

ftfuentt.

Qyoad Sccuadam autcin iaitamtP.


147.
oJiCiaktHUB.ijmik,t. P.P>
Saafez
IvjsTtmt i.Trcl.8- Difpsi 6.Pitii8t 10.mriVf.40.
ali) , contra uoniKillos, cx quibuscft P.ThomasSanciusIi^. I. O^mffurj/t.sCi/. 7. wn.i6.
Sc altos, quos addocK Piuraonius Trdci. i < St^t-

tmdtff

^f^J^

a^hun homiddii

imtt, quiadcnevaaaacoopcntiirtiMnaiA
v^liic & mine occidcK , niii habettt adiuto"
rcm. Malc crgo doArina illade nulicia nou di-

6C. qui

OiaHam

gari, adainfiper Uiudaiterius

protumpic, aiiuscfttnternusa^us , quoiuc&


aoncti: ad occtiioiiiaii|iplkirtll(adillttBad'

Vdlidmtt

coo-

c|nii

hic & niiilc criaiil pcccat. Item , lequeretUr poffcaliqucm juuarcaliumadoccifionem aitcriujt
quod dici vUo tato nefot. Paict Sequ^a.

wBtoKtucnutiltinwiSAn imb

'

mti

t ergo&ei^o ob tmQyin etiam , quod cx co hct

pcrabiturpeccatoiftius

^>u*ri do'
,4*

'"^

, an non } PeccaUteetAuflorcs aducrii fupponcrc.

malitiarainierQjsaddum. Deinde, hic &iittiie


incfAccat : eigo &pra;benspeccnifndtenaRi

ipfe

%iMatf

pofhnt^

fic.IUe alh peccabitn^


tc

lic

Dom. Solorxanus rf^^r i

Csf. 6. dt in Poltlica Ld.

3..

/*.

i .

Afirti t.
<<r

C*f. 8. Conftat ex

diAisf. t'. Q^interbona publica hoc locum


debet habere prxctpuutn , cum humanis dc-

f^^'
'

Diuina. t in primts ad conftru-

lx.-ant anrrcrri

Aionem 'Eocldlarum
dis, ideft

Ci.

flrnaitm

bi fropriil

maximc comjeniens

eoium

oppi-'

vtlndircrum

diuinaratn fingularem poilint fbrmare concep-

com funtenim di indole , *t extcrnis hilce mik eigcii owr,& fai&uallidi Je iflmn^nfiint^
.'

ri i

twaoi-cofdalbiMilfdlibusbimfeini vide
ruT. Dciadc, In Ecclefiis CathedralibusideM
congrutr, inquibusoon ioliim decentia * icd
ipafdamdcbft Ipeftaii wntfttf t wm^cfc e iai

, tum ad'excitandos
ndotum ipiritus, vtiuduro diccbamus tum dc-

tirxibnriam inter cetcras

.....K

ni()ue vt obligan ad diuina officia in

die

per^enda

etiam

quoti*

pofltntcumvohipciroiiqia
peragere , &non ibium corda,

ienfibili

iilis

id

Deum viuum exnttarc.


^
Dico non6. Pro awiificiij pro6nii "^^2*1^^'
tdem ftare poteft , G pubh'cf vrilitaris fint, ft nort
priu.uorum ntque alij fiippetant , quibus fabri- yUb.
ca poilie promooari Hatio petetida ex di^
-|.iAcafimilkliiiiwaik>nnn< dequiboif.i.
Qtiod autem de priuatonim zdificlis dtflum,
ftdwllfticaro, in

150

non debct in

caTtt

extraordinano

TuinxpabNoeobMmraioHf,

inteliigi ,

vt

quilecvflainoii

ifflel,&hocipfoi(]n* 1*^7- Ctnitjr

P;irfn,reu

C6ceptionis,io Chiienii reano.folo pcmtu! co^- ciMttM

^<iatl,vnepcrftantetempK>dcdomo Societatis
noftrs
& vix qaopiam domicilio alio ruinam
nttnitante : tunc enim bonum publicum id vide*

CBtpoftuiare. Iuftltamen,vtdtdtunizpitis, ft

-Ri^isinflalciturinftbcduHa

ibhidk

mcfcuc.

nnc monaliter pecper adduda : quia ifte hlc


cat : crgo St mortaUter pecccat aiam blc 5c nunc

qiiam^xpeitfetiMwfAritfbuspfSlndii, iko>

pMca(acoopcraiia.PrfKrea.Iftepecena matetia.
piBocacI'pcccar taoittSier.' crgo dit waai |KiAcaa*
Conrtqucnciioftendo.nam li nonpcccaret ma-

aonvlijsiplcinduseriimodcraum.
Anoiicmmaiorclledtbeiki qiAm*'
tff
liorom temportim ,dubitarirncrit5 potcft-iqula *dal

pcraiiv9 aliis

actenti confiJ-ji.irioiieCllCld^ fi.


'

terii.

pt ^asineipie illc peccaret,({ut cam pofttf

qood cniaidMitioepeccae|Mceft,fine
Tandem. Ego
Mn pccco dtim veodo , quia vendK aliot< Tunc

lafec-.*

pcccitn cti.im peti ab co potcft.

'

raritasprctium ai^et

iuxta

commune Dodlo-

his occafionibot fiffialUb ia*


ueniuntur opcrarij ob multicudincm opcrarum.
a chariutc
Aliuadc lutcm inhumanuto ,

tlMBcAniiBf flc

&

CbriBauui

Dlgitlzed by

Google

ChnftUtAvidecni;ezmii(iiiiicoixununi cx uffe^
licirate dircrceire

Ve^ mak

& iic cam

reddcrc

noo

'^"^^ inhiinianum

i>tJ

diirioreiii<

effe reccptillumiS

nim quitliam infLliti


tuiscft.gcou$j& cai^ucesalix prctium ai^coc.
lenipi.inulpnim. Etlicit procridere Magidratof
^btint, nc in illis ptcria rcrum cxorbttcnc j
vfl ofttndit

il

fttrilirx*.t

nmcntaxarc dcbcut

Vde non

vt

nuion

o^-

ucrfltarc

foluffl

non

cft

AijisMagi-

variari.

ftratusjqui.calamitatjstemporcpretia n:rum *r

gtdttconoaclmkatcm
S't.

pcccarcnt,

Etqnitiiac ciiam

fummo

quod dici nc

venditprctio,

ilitercoiitrachatttteindelinqucr, iinm6A:

pcrquoJ CAl.imiPrxtcrqium quod co

qui me.dio,{i!m ponctiiifimo


l9ttol(rabilis reddcretur.

temporc quiuit mcritu


vendens, (^uxiu

(ibi conlulic,

cciTaii,i

quia dc iple

(nru criam ciriuscmit,

&ciunnekiat qucm cxitum rcshabiiurr^inc,


cnlnndui iMia
, fi^mMffiu& iilu 'Oudcat

rri

pronidcre

ntc

^,4'/

potcft crgo opcra* fuaj carius

alij-

ouancb vcnderc : ficut & vendi ctiam catius pofuim,i||wip|gi$tunc oceeflaria occunruic, vt

klUu

^'

tmrSu

funtca,qu.proatdificiisrequtnjimirlkOCeBioi

& rationes adduAaroftcndunt, & Doftorestra^


quodexcmpturijm
,
ncccmuic maioxi. P^t/rn

dunt, ciim de prctlo agunt

crelckfDUkiuidinc

&

^'WM^^
CafTiodoujiiit

4. 5.

Proquo

icsSocictatispoirunt, qui 4c

vidcri

Aufto-

comra^bbus fcri-

cxpromirP.Baunyi.i.rr.2.f.8.
I .

^9.

& i}ui sitios voluetit ,

vidindus

vidcat in pii?

pridcm Hifpnortim domefttci , pacrio reliilo


("olo
&vcrnaculi} in
aiit domrOicoritm Hlii
quorum domibns at prardiii vxores duccntes ,8c
quandoque terras ftbn cokndas accipientes , vi
daui4e1llociftniAijine,

^uod

&

Solorxanos

.diilf.i'.

&aliaboiii publici emolumenUfdctictur-'

rMM 2.

iO.i.r^/.^.&tn Poiitici

lA.'

migrandinon luncant
cultatcm. Quodquidem a Rcgibus noltris
conftiiutum

vt alio

cutio alicuiibus vila cftobnoxi:! {Ttricuiis


ic^dcri

faita

migram
mandatorum talium cxe-

fcd quia

lupcr-

Os^efhyUtia ?trtmtiulih.i.?snt%JUf^9Jitmif
adhuc opprefla IftKrrtay, plit^

Si cr^o alicnbi vij^ct

, non mandatotriouidem iniquum cx di^

miftioni^Rezum noftrorum

buenduini

cfle

ri,vt

Reges iidcm

piiflimi, iuxta Apoftolicar Scdis

couftittui6ac$,frc<}uentiffinie.damionc, dcqtto

i^p.ii.-ctgo

nequeoiKn fai.ittdoibui aiM

pranltis dctincri.
t

^4

Dici potcft

tfos fe in

hanc necclTitatcm ohu<Xt

non

Sc nullum

babimm^ vc

pt Rrgiis Jo c6dcm addnftis

tamen bBCuitatf wi-

&

&

ItotMi

uidcmiam
pictatn^ jeindi aqtutas poltulac.^
vc hbort hiuuitnodi competens ftnendiinil

pfl^'

acccdat. Etciim litterarum cranftnillio ucis quce.

fluofa

(it,

roagoopto iUi.peecio deiwnato ,

fio-

que ingcncesper itmin.tiUdlMiiCNraario (ilr


prcmo prouenianr; contra zquitatcra eft ftreniios co in ncgotio miniftros minimi ponioite
dimittcrc,& luxum ac fplcndorpmfilpeniaqiom

fouori faiiguinc pufillorum. yiir* omnts cnuUit4-

>

testj}
,

fnr

diuium

vtlle fitri ie

hnt^* lucn

Cafliadorut ii*. j a 1 1<.

txt^uiiMt mendta.

Amt-

difuOatx

"^^"^
'

'

|Mtet cx rdcn-

quibm Inditn
Vt

fua iulxDtur iibcrtatc conftinii. 1'rztLrcj.

deima iodosiic

dum

lolenc

cere potucrunc.

pocuillclibcruti fux praciudt-

ar nlionnH Kbertati

mimm^ offi*

CLim crgo non lolum

rentCS, led etiam circa hhos

&.

circa

pa-

vniuctlam prc^-

quod origtnalis pcccjti rimiiicudinevolunt line


ttnnno propagari..
Scd dubium hoc loco non practereun1 5 f
dum occurrit , an (cilicec grauiter ptcccnt cum

ifti

bellarium equitantem incicato curfu.vi


ipfi ic^
currcmcsirc coganttu.GrcaquodRcglaropro

probatom

fuo labore coadiuuant iuccciTw^ne irequcn'

mium poOunt fatigari , dum pcditcs przeunt a...

cum

vtbeneoftcnditDom.iMjlorzaiius/K^i. Wcgo
tddideiiai,contntl(mTdidlum a iegcpcnitus rc-

genicm , qilicontra agum, iui cfTc contcndant,


nmi cft iroluntarinm hindAmcntum fcruitotis,

ti,vtbrcuis fitlahor. In

juuiun , doncc magis cxpcdicnis aliud juDe qoo & D. Gafpar dc fifedona iat

beatur.

aamcn ad omnes potcft vlas cxtendi, vnd&pro il"


lis Indorum itibfidium adhibctur. Imm6 & ad
alias

t^.-4. &TefedoiC<ontra aliquos iniauum cflc

cos iurenerc

conditibmbii5 pcrjTcrni lcroirc. Scd hoccft lcue,

'

<

iidett tei

cpntendoi),Tr Woo liceat prakUftisiyi^vOltieiii


commtgrare. Dc qiiibus cruditJ tritbl OoOD.

fff .11

atolumarie coniecifle, voleates t^ibuldam

5* bico decimo, & vkim6> Indi mcrit6


iim* it fccmpcHi poflunt ad. commcrcium lirterarum
hlirfConftat cx dvfiif., quia labor hjc vtiliftinius cft
Kcipablicc. JJcit amemperalios pracftari pofllc, vt in hoc rcgiu) circa viaspridpuasfaiium ,
magno communicationis breutotis commpdo ,
quod prouids difpofitioni F.xodleniiflini Mafer
chioiiis dc Man;tra meritilCmi Prorcgij , ikut

.. j

A ad varia labotumapplicamur gcncra, jim

fnwP.llbliiMin^. ^t. JkV. UBBum ka.


i

'Viitaptid(>eGidem(etiioAratqiAdi' /4
ciir.uir Imuioiu , quae vox Strmtern fo- fmfiil.

nat,

dmih;<firitIndi'nofimtiiiinusquamaIitlibe*

|iunc,ft(}oiexiis in(erKomioiid.kgiuiief

kem u^.

forum oriffMtm kntlemii

tcmportim dcbcnt

genm quoddam fmtii^ fd^

dfcM

AfnHt

fiwjrolin^t.;

maius illod pictiom


ftd ntquc conrr.i ^hatitatcip)q()[abantatinon opponitur oiuitiata icAmitm.
nmi^ipV^MQ t }l>*^* quam rrram pretia pro dijuAitiam

AiMo

co onere lanaconas retlncmcs.

Ad quod

ttr

jmpiutm

rcipon-

dco pofle exculati bon^ 6dc,dc bona iidcs poceft

^leexvTu

pntliimi.-quflad&, ftfitverofimonitioiKm dc iniufta rctcncione

miiis furpicio

boo habittiram dfc^m,


cx co

id

dicendum quoddt

l1erla11aB.Mn.114.

BonaanKmfids

fiindari poteft

quod rctcnriorris

.ttiamaliundeooceft<
tioncs innotcfcant

quu

licct

poteit quis

iniuftida, fepfidtm,

ic Rcgia: prohibitioncs ik);r>orciitur.

Scd

elTc

RegiBpmlubi'

communem fen-

tenciaroallcgarc, lc^cm fcilicet

non rcccptam^

jpopuloi^inntfleoUiptoriamy &infupsr juftt. iUam


Agia

tiam retendofiis ialtem efte protabilcm

enim dcfeixhuKMadicuzus,

Bclaraihis,

Dlgitized by

Google

Adquot Ittdi Uwts compelU fofimt*


^uod

poft Cardinalcm

p!u$eft, crga Iivlos ?>crf!n!r:.tiffimiaffe-

Qm

SnlorTanus, qui. 4^. & in Politi^"^" aunftft ea non incpta ciTc pronuntiat: adiem qadd ii hic articulus in difcepaj
tioncm pcrmitteretur addud f ipCe indubicancef
vt vbi fine magno Reipublicx innMtx>*- conliilercc
.

Lngo

diDom

&ad rcs

d ftg'^<

cera,thus, &alianiuludckruiunc.

tiksvuU-

comtnodo fieri poilit

(^ip<t<iiii4em &

berecur.

es<J)

to, ficque alia.

omaioo ik 6^

& mulris in locis plus mul*

Non poteft crgo

'

f^

Qil?<^

crt pirirt-T

nunifcflum

&

ImtrcA mcminerint

fit,jubet,quando

rmci

id niinimc eiTc licitum

1 generaliterloquendo.

Patec

cfiMst*-

diariim

&

brcuc liquidcm liccntiam induigct

'

eeflct

Atbfequcntur.

quod^habctur Tome

Ni

frmth , J

fclh

,^Jkmmm jj^Ufttr-i

i.

pjjtw

'('<<

ifxagt de

deinit^cs

U Nnu E^mHm

nem

dorum conuerfio commifla ,


8c

mftemt,
tt-

^r*^
^tnAHtttttm,

illis

Apo-

8c ampliffima

A^flJ*^*

In-

'IJfL
vm-^^fiam

cft

cum

Reynainitio Operis de Perfedlo PrxIle^ali Coniilio Indiarum loquciis,

&

(oU dtjedmos nui fMC

pra Epifcopos vigilarc, &c

ita

prifcntes cfle fpir;-

illi corporet nec przfcntiam talcm pcr an


numfubcrahcrecffcr^tbuscomprobaram. Cum

CU, vbi

r:~r.

eciaminclafle Indiciprxfentaciones fok-anc

57

valde conucnicntes dcficiunt

ip(ui$

ncad id ,quod prxdifto ttculo volunt Au^lores


di^i declararc. Quod fdlicet aut Legati fiak,^i^
Leguorum adinibr ;
ita Legatorum curatti
numquimipfis defiinirjm ; vndc & dcbcnt fu-

lam Minor oftcndinir. Nain rctardadoneclaiGi res mulix ad vfum luxefiarifls,- flnt
f<M<

iaea fiiris exprimit eoniro oIi%Rionear iii ordlp

hfMi&miMJdiMpli^itndeUlt^ EjisMgeiitM-^itMt'

qma

Qpod vc, ia rsorcloqucndo, ica tloa fit)^ id ta-

j mtjirtjtrue Ft dttlifa^

Dom.

lato

j
iaroeosaudiuimus ficingenu^ proieftanrc5
in Corollario. Sed hic luo loquantur idiomatc,
vcfideliuspeTcipianiar,dafn>(icaiunt: 5; U

fej

cefla poteftas ad Indicz Ecclcfix hindacioiKm: fatari

Qji6dMCCiitadoblig^
tionem pronMMxndi-fidbm inBtTlacioafpeAac,

mtfnde

^"^J***

Sedis Apoftoltci, At qn.t itp.

itoiicz Scilis Lcgaros trteclos

ttnemuMMm,^

Oumo, mrsgnru

Qaodnboiiareeoqaod cammul- gxitmM

rradit Dom.SoIorTanusToflifl 2. K/f cJ.M/.2. .40. 8c in Politici ^4. ^09. T ththei.Lf


iMmit.Ke^es fcilicet Catholicos pcr concclllo-

^e^fLm y prMtm** deyiifi dteUnla^ftpmfums lUi^sdtt i


'
' jMat, yi tAs , fmmmfUr umlifKia^ ^de Dim

Ifitdts delmur

quddintraAniMini ilfiase^cdbu.Aliquis

tn Ani_T:oribus

(uSrditai y ruturdlti,

Ui fHtUts dt

fi^.

fic

\tliiMdo ct firmtii ii Dios S.. Se/ibr

1^9

Doftorrs,

ic tuRegcs noftri talem obl^acionem agnolawCiftfienftinnir^pi^* iuidiendicamcn in


dicentcs

Quodautetn

funtilltusvcrba.

non deprchcndatutt fio miiiftidanwi ooa icaMi

loliuB grauis , icd

cenaA fine controuCTfii apud

Ouormm

refidentia in Epilcopo facit, iii Rcge noftro fiipcremincnsprouidcntiare^irtc vt illanonnn

gnuimiiiaeriim 9Kus grauc pomrlce^iklianm. Ma-

Refcripto

l^i^

Quxctiam

fMHt.

Chrtftiano

etiam viilibus prouidticYi Al(|ul omilibai tfts


de^fdnmclalli'^ cxpcditioneni non curar : crg#

ior eft
'

&

dJufmentifftr tgHtummhfmM , txvtttrumCditonum


femtntU, nn videntHr dhtfft , fti* liittim rciierfnri

ftstui eotumdcm incumbere, & dc aecefianbiac

oiattm fit noii

'

caurasibidcm aflignatas

Deo cerds fattjnt , iM of.ti nonpaitdMleitttr e^ert


fmftritiiUttmmmmk VerbaCondtirfancrqnod
quidem vltcrfus fpatium nonbrciicjudiciuit , ad

conuerfionilnJorani

..

tmnifm^^odttnittfft , dfctdtiuhmitmifitmiitm
vi4m ^cret rcli^iofem
timcr^timfor?^ inm

mmif'

vltra

HK]in:,

nim

qui Rex, debet


grauibus rcgnidamnif obuiate . qah Rex InCatholicii!

OHtbm fi)i; prouidtH-

mi!lop4(io deicrc Juoi , Mt *d fummiim^


,
tmmei^iexttdtrt^O-hsbtriratitmm^vtUit^tJt

'

'

^ RcT

ita

iiitura eft

pediri.
I j(j

difttjfttri

dmm, vt tftdiuum fierifaerit ex ifforHm d^entit nut- ^nd*k


kUBiuuiimtift^mtt, Sicoi!imprzminfltt,<]uia
damittexablentiaWdenturlutura, fidiutinailU

vlUteous im-

poflic

Concilium Tridcntinum/<'(/. ij.fj^. i. dc Rtfertmttiom, derefidcntia Prilatorumagenj, ficait.'

An fine-graui coorcientis grauamincannuu daflium expeduio a Rege CachoUco

de dimaia CK

n^otium fidet fpe^r , Dtmm


c([ Liiiin illud omnium

grauilltmum , Jc tta inccilantem prouidcticiam


OtigiC'; nec poteft dicidiligenter prouiderc , qui
per annum ceflat, ciim licingenslparium. Hinc ^*""'-^

V T xy.

'

Qux omnia

vetardacionc huliifinodidubican.

iendum exubmo) 4k itndoes^ pac^liiii crc-'


jam non rabCfttrc; vt
ttoniobftarevi('r fiinr
cx jaftitta prtciinripto
terii& debeat iaabt ,
dtfpoGcum.adenoirionHiiperduci v licae Ib
qux pro Indorum bcncficio viJemuj prxcipi 8c
ptrker ftabiliri. Dum auccm id non fii, opintoWidttM fucfit Aoriot, neqMe miionibus , nejuecxemp';? ,n:jue Do^ionim parrocinio penitus dc(tiaitz> ^t nos ad aiia u.uiLitun] ta-

cA

num,'

lacras cxtcnditur,pro C|uibuslinre3jt<-[T,

quadiaginR conftar ,

ccffarc taJe lcruicium ju-

IitllifiM

qnacido hxc fcribo veriftttna comprobantart voft


ciiim-oenB iibcao^toregalibtiscnurolita, nune

Dijfitt.16. de

7i.P. Amieum Dtl^. XI. delMflitU,]$um. iSt,


Hoc autem damnum pauperes pndenim lai^ft ,

P. AcoiUiki. |. defraatrMuU i/uioTmmftkte


Uf.tj. quorumfindHiMnn, adicH$ aliis.addu-

&quxapad'not

funt cariiu emunrur , induAi rariiace. Qtll ranoQcmonopoliadamnant commiiniccr Doflorcs, Ac monale dicunc dk peccatuin, quia (i non
contia juftitiam, contradiaritiwm lamen defin-

'

'

litteris miici : calei

cnlm minus fccurx funt


5c c^uar magni motn$;nci rcs habcntur , non folent h-equcncibus caVodi^ Inc pfMddttiilitm exponi pertculis.
i

Jawy oflia fecuiuin Uk.i .^xW 4.

piicoporum tninfmitti,aut Ppntificix Bull;coanrmationis,fi non 8t ipfi veniant pifipi.(^o


in gfcnerc dici neouit quanca experiamur incoiiH
moda, CnrheJuliDus Ecclcllis Paftorum folatio
diutiiGai^ viduacis. Ncc ht tacis ex eo qu6d li**

ub aliqoa cam R^it ibleac

quitur, vt videri potcrt apnd P.Moiinarn Difpia.


*- "/ * f
l-<-''Tua
**
'

.in>'r

E-

^,.

'

- .TT.

<i'

Digitized by.
1

Gopgle

Thefaun InSci
gciwrc

liq

J.irmo. ai

miih

fsti

6i>

tc

non

prxgr^n Ji

fit

indubitatum

inihi ^itidcin

litatemvcnditionis admittant

i^caai cxpcdiiio. VuleaiHcrgo illi quomodo


geiMK , qnilMts iucumbit Kcgum

iloresitimcantqut fonuiJ.ihilLui C iniih

daro MMtb.
exptiil

/tMuU

8. v> 6> diccntts

ltiict.ii-,

<u*itm

JtM-

ms,

hi telU

(u^.eitd,i:isr ?>iiU .ipntria

vt

ei

&

demrgdfar /tt fra/imdnm m*ris. Sii: , ik iinjretur


demergii qui caiiflacft..43ti)'>i*P'''tuiJisiupufiUo vno , vt lcilicct mojz
abylTum iultirni demergatur. Quid crgo de ilio
crKyqut complurium tcmporaliam. ac Ipirittu^
'iumcfti aulladamnorum ? Sjc argtiic O.
brotius iiuti /m jinquicns,^! vmm fintid^

Am

brefius,-

pmi Sm
Tutm ibi

^IaT

j^Murit
^ttd

molji (iriumligtirMs idiUri Jci>et

Hufc certe non

i**'"'")'^^

^L^aZH^. pcnpcdaadcollun,!tJ
vt

ie teproninirisi, fffodiu fitkt

ptrnz pondus

niAfe i

iii

mft iHiimit

afioaria molii fiiA

oi:,;;ihi;s cxcv!!ior

quolc, Indiciin multiMdine pauwioi


lcandalizaini pufillos,

jam

ae-

moxim^

crcJciucs in

fclicitcr

CiitiUuoii&infclicicer fordtan , iublaii IpiiifUafibuspHcGdiisjdcfcduros.Scd mcliora Dcus,

no^ hofiibus f cft erfOKffl ifiuiB

qusndo

...

xorarc.

CA P

;:

V.

J iujc rkon

'

Qula Doiaorcs non na-

rKct.

^UK aliquando Hii conucnieutiam

poilcj' aiign

quinfecumipfis eonm difta pugnarcm :


ui^f
cunt autcm cooununiccr , Sc vi in plurimiim noo, mti i
"
cUc conucnicnrcm , &ita iinc magn^ conl)4$d

7<i

XVI.

Liir. 8.

J.

Tmix.

C^f.j. S^-tn.

P. Filliucitf^

3.

rrtiH. 34. Vdrti i. Caf.i.

duba</>SiwiMiM; Qujili.

num. 44. Oor


ncc
,

quos adducir

17.

KwobacDiaufi Avr^. ( Cardinalis Lugo Jufri


ctiam Mrjit.27. ben

pro rcguiaho4;a4

ftatnit

prudcntiain Principis ca.n coniiiio virorumprU)

dcndumac timcncium Dcum fpcdare

qui dc

vendkionis conucniciuia iudicabanr.'


Alllrtio rr.Tccden^ ad

Dico lccundo."

r,4

cum

Indias potcfi

.*

tcA accrclcercaJ occurrciitium ixceiluatum fiiblcuamen,minora ctiam paiiiimur giauamiitt

quam

ij

qui in Hifpania degunt

qiiictbnad

coiKiibutionesrcquemcsadigaiKur, minonem
sepoitamfruitiun cx ofriciik pirtio comparacis.
.

vcndili;

tn Intlijs

a Rege CachoUco pollmt.

--....cite

Otikiaiuriklictioiicmba- A$rtits'
'%f: Dicotcrlii.

eii.Sic eitati,

I.

hvittdt-tf'

tSl .^t"^^^*^ prim6. Toc funt Doiflq^s,


I ^3c ^utdcm non coiitcmiienda; au^floniatis,qui licicam dicuM officio-

rum

vendicio.ncm

lcc^ridiun.

cooOdeca*'

(e

ura> Sc itapraxis bujuimodi vcpdicionisinualuitt


vt licct vnas aut alter cx Receinioribas concranura'

tenpc >nob pp0it dccxiinii talis SenKaojf

probabtlitate dubitaii. Vtdeodi illiapud

So! irzanum Toma i.


,ir

Lik.

/e^. 3i in Bolitidk

6.

^ 3

99.

Dianai^

{.']Rr^ifatf.'i'og. P. Tbaauin janr

srti

cmm Temo

Coitjttiornm Isb. i. ('4^

Cardinalem Lugo.Tca.
Eligiutn

Kiim.

de

z.Se/uene i

dem

aniplidcuiuur

Qir^

Dui. IJ.
iiijiuia^Diijwt.^

tmfti

num^
quicaov-

ik nuuilliinc

tbul^^pi^.

.Ctfii 5.

Badxum V.

Pluiaonuim Trs^.
^jjnil

Dom.

5. C>;. KBifa. ntfm-

Liir.

loanncs Poii-

$9. iiu4ji.

I .

uliu^
jCoipmtinVwi(^Vtt>^^^
iia de iUts difponere poLofficionicii doromi ,
fiint, (iidcflcvtilc juJicarint.

Qula tamen funt

~<^r6oi^ 4oA)in9S, .Icd diljicn^Ltorcs agnoicunft


cx^g.etiainpoieft^ntetKia iAa probaii ^|i

difponcrcumcnde illis, poceft. vtiUiacis ndons


pcrmotijs , &: cjJcm comprobata.

non poilc viilirarctn iiiiicllc.


9iMdQ'^iBunlMf Do^^Aies , ctiamll golIii4
^(^y

Diccs

Lugo numf

uK ..iqiua inScaturam emens vt prctium i iV


datum compcnlct iuftitiain vcndtt & ttiain iniuftituin, li tum emolumcnco iuturum iit. Quod
ccrccnon vrgctuunxiupponamus vcnditiooetale

'

won

^jmiis bomiaibitt fecicBdam, a quibus

niti

nifad

timen lak cum fundamcnto poilit , ficut

aliis c(\

oQiciis airercndutQ

in cjijibus ctiam

iii

inflrutnentorum maxima quxquc

&

memadcpendcant. Vbi
afierri potcft

.iuflitie

r^gMrit
dtvti

^''Jf^^

J**

il'-

miic pcricuium cfl^e poiefi. t quidcm multi plus


tabdlioaem ,quamitHfioemtiiiieiKciWniAdie

""

ma-

"

cpnucnieutiac ratio

dc i)ul P. Aaor fiifr* , qudd rciKr

cct f nr.cns ortrcium.cum moderacione prcKcdcr,

nc limui
|>rc(tum.

li

obicib,
fidf

lcciis

cgcric

1 c^n vcnalc

potcft

<Tit6

vc

&

oliiciuiii

pcrJat Sc

officiumiit, vercrime-

ne Princcps

tacile

contra

nouumcmolumeixum

fc

credac

ablatiooc o-

9c .venditionc iterati conquirat.

.1(6

Prmdpesrupfctni habcnt dilpcnlationis ampliflimtim jus, prout icilicct coouenicns circKci'^iabKcae judicaiierim : ergo 8c per venditionem^
iiiia illa vtilis clTc porcd licut tutor , ccfi dominiis bonorutn non ilt ad pupilkiin ipeClantiurqy

^"^'^

nonnullos excipias , contra quoj ^'^^jjJS

Probatur atem cx cddcin fundar


fiff.
irenio ,quod vel boc probai.vcl iiihil. V bi titytum dici poteft pcriculum in vciiJitiunc lubcllc

'

ii

ingcniotc pbilolbphatur Cardinalis


il^i

Jt^tTU

^.^if,r,itz,

codein gruJu probibilitatis fTtjmbts

&

forti majori Qiiia cuni in illis lio*


M'
extendi ,
maiorindc vtilicaspo- ^***
iTiitTcs !onip!aiott> linc

Wliavemlieeiam poflunt a Rcgibus Catbolii^n oflicia honoraria

'

mtionenoaefleadillamdcaenieiuiuin. Eilaiif)
ttni iiitcrillosjionvnu cirea hoc letnicndi mo^,
dus aliqui cnimconucnicniianr in co Ipcciakso^
agnolcuiu / pro quo videri )x>te(l P. Azoriu^

mons,

peccaii pondcri icdJaiur

*
_

.iliturii- .iJitriclui ir

SjMr.

'

'

f Qu.
aliquid(ifflaleflvtiIe,A:dilcontMhiens.
.St

exotKrare conlcicodam , nc propiiMaggrjuait*.


malorum ingentiun) , k qtjibui cft dii)Oi

'

"

%^.ium.,^. NonpoUftaiiiKm

lu^ittd

in hac faitefe

Matili.

apod P. LcC-

fiuro Lik. 1. Ctf. 3Z. Ditt. 4. Sc P. Fagundtit de

ges noftros circa hoc (cuii conicienta pioceri


if' rr
quia .xraalkgata ab iii , axi qiios talis

!p-

coHUCl^ciltiaai

,vt videri prxiertim poteft

ncgant

RC'

wft

XV

^Tttulus I. Cap.

obligationi.

ifti

Confiraatur Diui CaraU JSononMit

xcmplo qai Vtfcano Principani vemfiio', pre,

tii

hitnrn.im viio Jie

( ft

pii)pcribu5 Jilargitns

Tltulo

Dticsru';, Marcliioiutus,

comita(us,&

&

fcriorCiS

cer

judiccs,

quoa

tt.c^t^u

ni

taum

t"""

f"

Comitanas, V^- '.'""'O'^

vbilicaditcnmenaliquod cfle vuicatur intcr Taulatos iftos ,


inIm.iIidus

^^^^

Sc -.atMntit

tamcu Pnncipatustalis iunidiUiooetn babcbac ,


licacft Ucges nofiri aiallagium endmK , cum

C.irdii-ali5

Luirn

{"ipicn-

nr/friiinnt

yk

<Ur9^

ntHmiw^

expendit r non camcn abiotute conuincK/otd

iniaiflm aliqyttm coiiiieaiflw^

Digitized by

Google

cft cltiti Au(fioris

iam

le

Et quidcm cum

intcntum.

acifticnct

i!-

varallorum doiiiinum pofTe

vcndcre , (i iplc valallagium cmit, iulptcio


efle potcft j qu6d fit illa etiam , quz iurirdiHoofficia

Hcmhibftnt , tcndininis i eno non cdtatur inCoaaaiiein, nuthiinque cftineerofficiaprjKlifta difirtnien e poflunc igttoi' vendii Re^c vti-'
liutc difpe^a.

^
fiJH^

Afleitio pneeedens et>

iam refpe<ht

Indhnm

Iiem ilimili.

Nam

toeimi lubeve poitA.


Probsrur ex didlticirci i!hm,c*c clrca fccundam.

flf.

flMft

R^i) nequetm

Audttores

cur nequc corum

jjj***]^

faibcnc,

^g^^

fiHi r quod ita fcucrc legcj provtexlblocradUtu poenamamiinonisor-

imi,ttmg4tkimm,fkimt
^ddm^iiu

iaBiiia,

quod fei^
Li

umco iuordine

cijm

&

ira

, rr ftfnh^fTtmit :Tim*mtM , dr
PrmimiMrMm j^iui fn^iiut. 3cc. Qajd
,
crgo iu Hifpano magis indecorum impcrio,
quam Gtalcquid dici polTit ,Gubern.irorcs fcili-

Ltm:^grts

cct ftipcndiotraudatos

quit abroluteloquendo

id etii:n dici

quia (icut

Rex

paa Bmte x. Qf.ii. Mm.

mm

ammt m
^mktlM

blttas

'

acogiuciSjalpc-

tranifcramar.

tradita,

Ofitcia, quibus ci^a Ib-

& copia pccunix:eraoeikm&pecunia


& alia iwhw nuiMraatMr per empcofit

ris iblicittKiioem

congescnda , twceflarium

tft

&

modum grauari ,
ortun
langutnc conuiuium iftud auaritix fzculcntifliRfiieros iftos fupra

mumapparari. Ecquale hoc laCbciAianiRci.dri0EEMi


fobMmoilftiiim , dbn Tidn^
gubematores tran uiliim a cupidicatc

libcrof ,ied

ab iliius etiaro ful*ptcioiK (Ikutos elle teftcfiir i


Nccdie,pli^ftipendium a%natwih h Kifr'
ge J nam

licet

illudjuftum fucrit vifum

do talia funt olficia

&

qttan-

conftabcnt, deqaciiiavanitas deambiriotHouexe*


rant : vixtamen jam ad cxpenras irincrif fuAciuntjli prarfcrtim ex Hifpania Prxtorcs veaianc,
aut tota
ttb

<it

Demoftbenei
loannes Za- Usmm
<ir*)(ff. .vbi cum ^f^*-

f.

adefle poirunt|Veoditk) r^ulanter cfle folet in^iiftt.

VnaacfUhftllaiafMMD fpcOat, de qoo

diAoa. ttoqaait.?mfSmDli,$0^i.t.,

CA

VT

XVII.

Reges CachoUct vt poifinc crtbutalndis


imponere.
1

70

TT^Ico Prim6, id ftare licici poflc


I

dtfpolita

Conftat ,

pro

res parti6

condutiendafimiiia.adic^if f/ndica'

fumptibus,quinon mcdiocres efle fotenc


1 69
Et quidcm cihn plus fit quod pro of-

ncceflarits ad commodam adminimatioilKm togniluccurrere. CircaquodficD.rdannesChrjr-

tH^M- ^'""i"'mjps ffoftettsfSiMmHmin. Sic T^J^;

illc. Verba Apof^oli funt


ri-3 titim<r
roiblh,*
p^fMii: mimjtn ewm Dei funt M hot ipfum ftmie'

nt.

Vbitribiitipri Hti

gcminam rarionem

in

Dci miniftrifunc booopubtico dcitiniti. ScrMrM. Vtqu^iGaliis,


^cdiilcrccconucnrioaelcKriunt, inarffhfa
mcrces congraa dc opponuna perfolui. Ncc
fertiitium qoodlibet,lcacotwnuumdelignat Apoftoius : vcrbii:n cuim Gr.ccum srfftKctfitf*dtlxtt:quiafciltLC^ RL-ges

tmmfm
tmtm,inDHknhmfknm^imi, tAhi^
/^a#<rt ttMukufit dibffmim

fir

ttoMtm, vtdoftcP. CorncIinsadiiotJtiit.

AuguAinus li^. 4. de dtlrii Chrifbmtji Cdf. 9.


VBO who expreirit , pro wiucrsredJel Fw
PcrgitD. Pauius, &licin(nrt.- Reddtu
171
CMumkm dihttg : Qw trihitiim, triiMtMm :
vtlh-

ingcnriim

cuin

*fi*Miim^

p
Ibu.

D. hMsft-

||l>

gtl^Vt3tg*l. Qiiod Tk conftruendum iuxta ci-

iHndi viiceiibaclildoram cxcaticnt. Aeqai


finc Rcgio falario icniirc Kegios Miniftros , &
cios nomine iuftitlam adminmraotcs, ALillud aGunde comdcre,indignilIiRNm dl,ftTaiin
"

immmm

tier*met.

prxftat valor,co-

faiarij

^JjuL**

ri^iL^

gwmtk^

EcD.

ementMlteeRiegioialaiiolieniiRi&

Tbt^m Iiukti Tm. I.

ttfH, MtMlti

f.ipit

tttttt^iumGtmilts adhiu tQauPritKifti^

ficio dactir

CUin

Homilia 23. Apoftoli przcepcumcx'


pendois ad Rom. 1 5. v. tf. ft 7. Prtfttrts
mtjjjaiMMlimnhufMaw^ tmniMm fntjk Prindfts i
(^f^
luNi ftfbHtmHikrt vifMmifl , nbiJqMid fus iff*- /id itm
-''^i '
rMmne^ltntes j tommuni* tureiit. QHad jiPMlus

Smurtic

quain qtiod

f^frilri,

l)uofpeciafieervidcripoieftdaAim ifSiM
^citatus Andftes PMrtt z. Otf. i^. f4ibt
quia vaialli funt,& ica R^idebent pro <***

loftomtts

los lodus cxcrcctur jurirdtdliu , non poiruntlidbivendL Hoc probo : oam in officiis didHs,
^uod ementes inquirunr , non eft honor , fed v-

'
'

in lolicudtncm

Dico quincA.

"^^

inudle

&

ne-

Dixi, AtfolM^ kfUMdtj


in calu indianenid quibas coocedaiur in
dabtrni ; grauia eniffl ex hiijufmodt imtrinKHii
incOTirnoda oriri Lxptriciuli moiirtiiuit, Sc mcfaic.

f.

moltis poceftaiem concedit , conoemciitiim ne>


A: trcs conditioncj apponic ,qux quia rar6

gat

ttiduaii vidcndum

quz G abfit ,

poteft

legemdidamabrogare,ia& incldcmdifpcn-

nm lieet ipiis

laris t

Illuftrillimiis

cd mjmfcftam. Er-

veiiditione officij pariter dici poceft.Ncc

utesvt

'

Prouinciarum indicarum
alia did pol-

Pro quo roula

fiientdies&no^es Tullios

rainiftrat leges prohtbitius rcructitar

dicasjicentias tales injuft^ dari

reticur

i.

ad exerciiium iudicic pcr

iudicialcaliquid vcndi

go & in

Prim^um Ugimmmm

f4uftTit,(tTHiti

(ent^ lcd pictati ifthxc

non lewf

fnmftu fitUutf tx- ii,i^m

txcitM, cr !^'i'.^-6pcs aJ

t^^mtum , iimkkt4tM ^itdtrtm , Mimu*ki$t vmkfm-.


m fhmmiu ktftnMi. OAmmiUit tMii ii^tuui, H>n

dcclamare. Vidcatur

idoneot

Afrrti

6.

camis Sk fanjriimis rcipcdibus recardati. Quibus non obftantibus, ticencic ad hocficqucncer

fpoliis laginari

manJ maior Ai|dicorum pars hujiirniodi potiturindulto. Quodcrgo clTc iiKonucntct pottrac prctij eicwbidone fopitar .quia cilfen cx
venJicione non contcmncnda dcprchenditur

h,-

Duo fnm h<K ttm^ort fettmtt mm


Mo*rdi4t ^Hi^MMsrttiti Hex , or Tuiurum Imftr*- <*
ttr : ditttrf* ^iUuvtTu^fn ^hiuu tyrdiumm
Caf.

fubettK; Cuius ttcft ratio, qu^dfalicec


iuftitiam non cenrcantnr re*^ adtniniftranJri,

oicianididtar.'' ft '{tafnRegali Audientii

r** M

mAimai orbis Monarchct


Adamus CoOitSca IM. |

itafcribit P.

ficij

conoeduiittv pretij

Pra quo

trttt

Dico qtMR^

itf7

piignent dua: iftz

?6aunm

y*^^
v.j.^

'

tatum Interprctcm , fubinielleib fuppkndo ? ^mfk


RtdteomnihiisMlt:Cm tfiiMrMm dt^etis^trdunmrtdditt : oavea^Ml deietii ^ vec^iU rtdStt. i*^

Rcddantcreolnditled coiKinuam illam

dili-

^^^'

fenKO^ dtURBftmcuram (iiH pnMliitdebitao litafa.

cxperia^

Dtgitiztxi

by

LiOOgle

rhefawiindidritnlm L Cap.
cxpcmntur. Dcbicam qiiidem
pcribus,&

"

'

'>

% ti

mifctls

cft

Ct
quod ndn

labore iuo ingciues Rci;ibus

(^ui

iholicis chelauroscongeflcruiic Circa

'

& paii-

opus dixiiic plura , lcd vcrbis P< Acoi^z Lib,


PTmnanii lndtnm fkbatOtf 6- claudeie

3. ir

probationefD fic
munitt
Jijfiiimiut

Qmm nm

dsMiHrm4Mnnim4Hi8mt*s ,& rstk

f Acfp.

miwb.

eotm loibit :

atm.

ipft jktit

ftn^MHti ueifunQ^lruTiim ihtdag-

4!i\Ht

tvwMfif fditaff Imitt* jluiiofiora^-^


idiifnMs gkasnitm* exifi pol)c tfHiffitm nr^t,m^
hil eft (r tM hscloco pUfiJ

'.y

tmmf

cxpcditv tmj^hl,

lc-

riam & indi^rkiB<iiidkabk<' Vt fltiqiiid ttinaA


drcaid liibiiciatn,
tecundo. Indis in Mincralibus cx
,

Afirtitt.

'au'*qMt
iri-

****'^"" laboranribui non videtur vilo raodo


lionim aliqua impontBribiiia. Katiocft vrgci.,
Nam fti pcndium eft labori eoram tnxquale.vn -

de qui voluntaric laboranr plus mLiItu lucrantar<eKO<)tiodiUpei]dij decU^ remitlione d^'


fcettiifiKi >6qtnteinit edmpcnrtnV Nec dicai
ftipe]idii.ini 110 a Rx-gc, fcd i Mincrarumdomi-

inMNl.

dlc iblucndutn) id ctiim miiiimc (atisi^cit


talH 'domini IKpeMiam untum modd
pcr icgcm r.ixatum fbluunt ,& huius iirproportioniscaulla cft ipCllcx. Pra:tcrquam quihdcr
*

nis

mm

Jiuiufmodi labore

commodum magnum repor-

ratRex,cumirfiquintaparseruii thelauri rcddacut

crgo dcbct ilie rclaxatione

tributi

quod

.nunuKftinOOedis labort rcdditx compenlare.

V.

SiiAmencompenfitiodtcipotcft, vbictiamte
'
laxationepoiitik, valdc cftininus, quodlabori
redditur mifvrorum. Et Afltnioncm uotlram
^^f^fg^
piobaiKcaiiquxadducitOom. Solorzamas 'ttjjfjrjiu.
pra:lcrttm mgn. %o. tSt
tmimVir. i. Cdp. 1 8.

&

&

iii Politicir^^. 174.


!-Cfu'. iUiainon
yj^.
^^^^tle^,grtHi4 jeruii4(^ie quaui laffAcedea-

13tm.S'
Utxjouh.

dhaCifl^tims )IiUt fnHrt

inrij,

'

pefit, lcuin dchr.t

fusd fieri

perjoiuiittM pxiniic inttr triiuid wt.


ififjipie

trikntintM mitiHi vtiHi

vildt^ dttet Cr 'probM


Oip. 8. p*l.Cn.

infliii eatrt auleftim

tiim tpcreriim

& mmenim
Ubr. 3.

'

mmeretur^
tefjtrid fit,
'

r<2Mrrt impi'

&jitr-^

Ad^mm Cm:^
<sr

tumi dAtjA

aet vkreLvirei frjegrutvi^ vt,

iRMkh r /4^C Ht iftr** G^trikia wj4/f-.


tnr. L niHgr/r. Br L ttMmtr CJktxttiftt. JHitaer^

"

ic.

Ac. Quiscnim

110:5

viJtat doifkriiiam^

iuac Ailettiooi pto^iita: apgnc liifira^a^^ i^


M(Mmptobet;t^nib3!fGiitnt nim loutiui^^

quod in Mineris cffodrendis


,

liidi cxiiibcnt, adc-6

grauc Gl ; ucc iiipcndium ipliptoportiouatum


accedat; dmn ibluereatiaa tribwum coguiuur
l.iborc iplo atfatim pcrfolutum , manifeftum t A

[,

dupUcionercmoicdati, quod oinni cftaduct.ftaB()uitati


ASerii*

^""^

'

[m.nit

itmnm

|||^^ry|.m

'

RcguU dkm^iK aiiquotimt

|UQC-.

teiconsprobantei. Rnio dl^clara :Dam mbrtuitributi tion dtbcnt & qiix dcbebant a vitii
,

CxigCTe, iobumanuu eft ,


uerlanir.

ita

j^ftitix ^iitjut. addcciliiDllqpo tcicripto Hi^ia

nMomnH>i|s, iribunun fti^aere cogeretar.


174 Diccs moricntibus quibufdam, naki ""^^**
aUos,4cquiiiaiauicur4t.obm}iioiem astatcm
iohnione triburi atmannir , 'grandions fi^s
aJ eim obligari

& fic

poflc

quorumdam JcfcVnde lunt

alioiunilupctucntione pculari.

luHlconiiilti aliqui

rimit

nsftiai-

ram,

magnx

bligationcmagnolcunt

in

aliquam folui

andlorhatis,qui O*
commuiiitate adquo-

iblicaJii

cciamli ad

mi*

norem nomcrum Capiia Gac rcdada :


videtureirc ratio

cuius ea
pritcr conllictudincm qtiM
;

licet minor riUiK; uumerus Ltc , aliquando iuic


mafor , St dciu^eps faia lUajor cifc poiftt , ficui
tn cenfiboi ^nid^ : pro quo vidcuda quz addu-

cit Dom.Soforxanus fiifrimim. 94.


/rff. qui
lamcn/luui ibidcm contrarium tcnet, non vidctur poftca locutus coniequcntcr Qf. 10. imm,

1). o-fefi.

& probans
ciuntur.

compenfadonen di^fan adniincn*


dum pro niortuis nou6 noti fuffi*
Poiitica /j^. 1 95.0^1,

Pro quo & in

f. rtniftt.

hoc nonvrpcr. Natti vtdoif^iina tri,-!Ma


t^ux non di ita rccepta in pra;inisni
,
: conftac enim Indorum **>imiiim
numerum non crcicere ,icd minui vndc corapcnlatio locumhaberc nequit : ficut ncquc ha*
oeret in ccnfibus , (t femper ftu&us minores eP<
'
17^

ilia iiaic

.Sctl

poilu

ieminequit apfdieari

'

ieik, tGon(iqe|;ra(i cescenfiiaria ledderetur

^,^^.^
cxpatteinlhiAumrtanceniinprorato pcniio fnmm.
minuenda , juxta Bullam Pij V. dc CcnGbus,
pto qui vifkri potcft P. Lcffius Lih. 2. Cy. ii^
mKi8S.ftalij, ftquededma' inter cooditiooes.
1 76
Oico. quarto. Indis in/idelibus de rigore juftitipfribna poflunt impora*. Sic P. Af^^*^^*
cofti firpr]
qucm fcquitur Dom. Solorzanus ^
njm. ic. CiT Jci^i. (kritio eit ,quia corum domi- iMtJui*
nus eft Rex Catipolicus ,cum iit abfolute domi/% fifi
'

UUalodiarunv, fub cuius ctiara iunt cuteli ^debetque illis io-ieipporaUbus ac fpiiitualibiupro^
uidere. Qopdauccm adconueniciuiam ijxrAar,
videndum au id expcdiat vt ijc ad Bdfiia cotnpdianmr,duriorum tnqaam trib<<|uivm exaiftio. wtmnM

iic

Ji.

juxra Diui Gregotij dcH^rinam Zi^r. 3. - uftfnU^

pfl.xG. aliqui/miiiq faidos fiii08;timorisvocarc iitdicvuU,

uAeou C^iod fiin ad fidem .veuentes non roli


di Chriftiani fintfuturi
cruiit certc corum filij, aucnepoces..Si auccm tncdiuiu hoc patum

oppoitune ccdat ,
tate trahcndi

conlcientii^

libctalirate potius ac

ptoquo

cum

cli

ri.

Vnde

&

'

bcnigni

a Catbpiicis Kcgibus dcbca; ^ntgm

cjM^

rmmtU"
qui fuccedit impoii- X***

noiUter COnucriis onus tributandi

Don ftatim imponiiur ,


tio valuL

giiuis oblij:;jtio in

Indorum ialiit,nicdiit conimodiQjtibus procura-

&dilTonumpi(:taii.

Tributum Indorum juz^


ta capita taiitum cxigcndum : 8e. graue peccatum
eft a communicate indifcriminatim txigi ,quid-

i,%n.':im

//.

tani tnbuti

"^iC.

Silua iu AnimaJucrfionibus ixpius citatis

tate tnter prarcipuos Coitiiliirios adiiibiti

ilic.

Po!icica

f^. I inucivDm lciliccc vidmn ^ quapro


ria$tri|ittv<^il9^fi^>&8^ '"io "X^^r

<!ius

Sic

l7ff*CM..j^;ViidMbiUius, 8c iucccilorum alie^


nilllmum pietate ; quod narrat Fr. loanncs de

Qtix auccm i(i l)oc lIFl- inodc


iMiordeliett, Indonim djnetias , &c(.rrantm
writtas poft conGdcTationcm , Chi iiliar..i pit-

mmt,

XVlh

Solorzamim /|ri iuim.97.

aiodcrau

&

efle folet ,iic

Rcgum

noilro-

rum miciilimo ii^^enio dilpcaiantc c iu Parat


&uariaEcclefia,nimidaBCmala,non%ne Si
ferro

led placidifllra^

Patrum

SoLictati'.

uoftrz ruFlettfi^

Rcgum nofttqrum ad^ fundMia


,
miiiicuIaacfrdoicntii,&magnificenticftu6H- i*idm
cra^ciooc iiindau

btttcxuidnce

n4e

Miniftri.ez Hilpania vc-

.oiant,

1^'^

Digitlzed by

Google

59

& In Redn^ndnu eommJcm

nijnr ,

expenits

VtfHHij ntontii htjhlittte vtfttti

(linci)t.iuur.

fuppliies

Oicoquiotd. Licdf focinins adpratqitia Sc pro

177

ihcioncniaiiqtMni obiigiri polTiiu


iptis

fMouinciis ejt^lum, tton


qiio

Dom. Zolorzanus

Politica lih. 2. r^.io.

ii)

fiii

Gcuim Pcruuianis
fic in qnibdSmi liis, d

onusiaapoiu

rio'-n i,th:s

tg. num. 5. G^fnf J.

ftt?ure,arc.

frindfmm. Katio

pritextu ,

reculas fuas aciuntur, vtpro

ia ei^a
numulo vno millc

cft,qniHnini eft caifin tentnlfiniiiii

mrt

fnUtmntHr

Clcmtnti^t

mlir^

ve t^nrumfiMcliitu

trihutnrU ftmcl:nit.

mmtifitta

tftjmeftit.

vniiifiiUHf^Ht ind^fiuijc

Sti

:aUHUt*$

HugHuudiHtm v^irsm td Kcltm im , [itie Uetftbt*^


mmtmitHriiim, fhhffi fibivirumprMipimm ft-

<tf.

Uerymu fnfudefnHt

Qttod fieridekm mtMrM

nun

triiun n$ iHiicuiJ RijjalUimiigilat, inlnJiis ti iKii

deiKC cak

iHwUti

rcncur.

Vtrcndum timenncfubprobationis
I

nJi grauius^nuilis probatoribus, onc-

Obeat trgo pro fui officii obli^acionc


(ic cnim bcSi pocenc quii'

Proumciam Piztor,

clamores emittaoc. Scio cflc plures pro fua tcnuitate muniBcas , vbipicutisncgotium agicuri

quid accidcriccxplotarc.

179 Ncc ma^ui videtur irtdutk^eatit fiden- Iftr^iM


4ilqaaildoid,quodItidicx iru^ibus tenentur gr*';
tnercio aah Enropxis , plus
Chri^ ''-loiaerr,ob AifftlKatis inforcunii] ia pccunia adcensftf,
ftiitix ci.infljctudiniscompararurit. Airaruiii mimictitur,ci moderatione, vc noii Itcanduin pri- **v*'^
juxca cas anitm tnagnitu*
HUtiiiiiDX Ucultaies,
lencis cempoCis volorcm , qui nuior eft , lcd le\
4o. QuidcrKoab iitis cxigaciir, qoibailariib * cund&ffl lciqaiiree fic compenradb factenda.
fucTic tribiiLlk- ? \'roii:dfnti!Si/j}: {'nnupsi ejl^T4Uit(r
Cum cnim Ijxcits , non ptrcuiuaajj" reddcrc tctriiiHttnsm
immuuuii rtkttyttre
[uniiitnem. Sic
ncancur, dehcieiuibus tllis iniiiria ceniportUD, ai
illarum non tenentur pcnGonecn. Vndeaeqiie,
Tbeodoricus ore M^ni Caniodori tih.^. }5. vbi
icdcxitttftacqux

Ipecialiuii

ck coai>

ioftrudf

&

&

^
'

&

&il!ud; Tributd en:m nin iebenti

Thcudoticus,iiT!piii<. a!i,k rex &hircticu<!, tatcrtl'

trljHins txl^i,

ftr qties tnbiittrios^tlniter dUfiufHi. Cctti


ittDtributaibluutt, lMfiiteiiigenti

e*-

<)iiaseft,& quando eft ulc, iniuftcimponi

n]eittdebeaacicp(itvi.AcGedjccoiliaivtits ietttcntia,

hib. \<,. 8c

Ce/i/tli(r. lib.i. ctp.j,.

rnifnoncin facirndiin colonis Ecclcfiz propccr huuni.


ftcrilitatcm prxcipit . tfficiemtm mttM imunHU-

Tmu z. ie li^ttid iUjitu.


lfS;mmj6^. paupefes%tliceciMmMlbe gd'

inMOkrti.

dc quibus loquimur.
Dicolcxc6 Impuberes,paapcrcs,im.

ficrtlitaccractisuni^qidaie^iiflio. Jiiqtioqiii>

UmBtaiii

den euentu Indf Rtlgt^AadiemSkfkniioiestW


nignc 3aJiuncur,non

ica

tibus Pnctoribus Itidor

rc-;notiorcs,compellcn-

um Ki^i(los taxatas ince-

'gjvi felnftre pcnfionef ^ necoiuni'

cribuiia^incii'

riaERegiumcxhacoitfnpitrimoniiim imminuRegia circa hoc prouitum. Opus crgo eiwt


dehcia verfaretur , dc Rcfaipto aiiquo InJos ju-

Rtmttt

tt-

bcrcc audiri, ctim

(lcrilitatis

auc forcuici alcerius

nocam calamtcatem

at> cifdcm conrigcrit


Qgddili dubiaiaudiantur quiJcm , Sc
veritaie compeitl decematur. Pro quo lic apud
caliis

vnde rcmiilione

A buiufinodi alios ad trtbueacoo)*

pcUcrc, i ChriiUaiU cft piccatc immo Sc humano quoppiararefpe^ fpeiiitusalicnuni. Vidcudus Dom. So(o(Z9!qus rr4/ r^/. 9 vbi quod ob

Miilli auteih vt Indi

cluntur incoditnodd

las..Et tatcs illz,

peditos, fcncs

'^l^s fubieuarii
.

quandoquidcm

fi

alias

niagno allifuperueniat

ftcrilicas

eorum Princtincommoda gccninantur,

triixjci

dcbcc ab

Ti^aliailiis dcfunt

& aliundc

pccuniaad illacmcn^aprorfus neceUotia^cilUera


pro tribucaria penGone fiilitnbinir iiqo vilcnciBusteiuftari.

"fSd
ci plura,

NecVte bbligacionibus Rcgis CaihoRqiicm fcio

in Jclibcratioiiecirca rcs

dicas, vbiconliHcniispcriculumagicuri,

In-

Dom-

^ttla fine ConfifitWKuricate proMitiivv: Vnd


cjuxi nobi$dila non um ip!i (^tum iis.qui,

frripta (int

qacm ncc^ucob

uato aiTcdiu du^um fulpicari

defcAUm >

natalc

folumpri-

poirit :

nequc ob

Caifiodorum Tbeodoiicoc 11^44. $0.

fcreannonim traniaAionefimiau^iticoeps ouid^


qoMici^nii^flicipi^aian. hincrgoaddBU

...,..

**

*-i '

cftfcniQ) quinquagitica

r^
*

'

..Jl.".'".

Tbejamlmlfci Tom,T

"

bus dircdlio ifta cx olcio , aac ali.is incumbit


aliqualiefleylaipo^nMlietcilm prxfercim abeo

experienriz

-t

'

illtegAri.

fi

picf

cum

fccutus CardiiulisLuKO

178

com-

qiuincaminahittciKcP^TiiOfnasSani

muftis fenientiaeft, fidecem pro ccntumaci- >* <H''*'


gancur: prout vidcri poccft apud P. Sancium
fa^i Dni. ^ 3. IccqL Gi^otitis ^lsjpnus Ctp.
C4^. ProPrfttr{ltrarsttm.'i.'WhfmtiytSrtiiAifh, reftcli-

pus7aSa

,^

rumdeniexig^iida; pereastamcn Keges nonri


(i:licicer tributariosaCcipiunt , quos pariunt, nuvc omnium maxime de tributis
Critmt, cducanc

tmihimxt

compcnfaciont in pccunii pro frtiiftibus facicnj^^Mfrf'


dfc mandauic
quia duridimum profc^6 htimm i

ll foc ini-

triftitti

>

-1

i.

TITVLVS

DigHized by

Google

Qif. l

Thfmri Imbd Tittilm ih

T V L V

II.

DE REGIO INDIARVM CONSILIO,


it^que coram

Deo

obligationibus^

vi;

cottfcieotix

V; recurvasbj^cacur.
I.

^''ii^^&^^^^^^

JeCtitholici Rcf^is oMijrntionibu? didafufttk nobis

l'se

Kegium Indiarum Conniium inaxi>


pane pertinae oooflats eft eniin vclat immcdu^
0 rg a u nt
per qaod ampliflima ffubernatio ea rum-

Tnuloj)rccdcti,iid
fic

ittJI
r

fHitlU,

nn

r,

dem exercetur.

Ideo

iecuritatlconfcientix

fulentea

hoc TituiQ

in

iMreiiioces

erimus

magnorum -illonim virorum con*

quos Catholici Reges ad exoiicraciotien pro-

prinrum confcientiarum delegerunt, vt exeorumdwi


&ttdlaUQne compertum habcinus , de quS Titulc frtued,. CaJ/. 3. fiae^ verbis lilis: t^^Conjtlij, tfuifunt, confcietttiaf ftmtseammit, qMSMdtfittdem ter iStf
Noj coftjciefitioi fioflraf to ontre liberMmnf' Ex quibus apparct quaniO illi debeantr
,,c
nudio circTi cnnf. ifnr, v
qujp
conim munus fpcf^ant > inoffi-nfum irer
attendcre, quorumiidci tantopere Cathulici Keges cirkrunt, pro eoiuui crraus
nuUus fubedet dmor,
apiid Debm rationemexaAiflimamreddituri. t certe ,
araortam^n dcbrret hoc in corum przftnre pe^oribus erga bpncficos PTinctpeSj
iiQgUlari hpnocificentiS incofdemamanter cfiufos. joxta illud Athalarici K<^Ki
apud Caffibdorum ltki%'. d Romaois ScnatoruMU aikxnto : Cu^M
ex(eBentiJJimos7atres..hAsmf^i^,pi^ ditigire f quanth maiotts boMsres J cstaHr
fperare aBehiOrdiniht/s r'ifi [unt MCCffiffe. Sicille.
Ncque aliter ampliora
eniflimis Piincipibus liccbit quam a prxtato
promtlTum ciiucm, dum (iiboit : ^qrtsemtem t^is poltuUttd tfrmtit; efmf^ffr* feeu^ttHi itiatntnttm hdU
tiplicent
iniabitanter petite, commoniti quos nAfuKdinagsfrecej tioi etiam vtdemur
bortari. Sic Rex. Nequc aurca illius pr.Ttereundi conclufio, dum itafinero dicen-

'

'

foffit

^wjw veftrum efl tale flitqtnd ^erare c^uod commuaem Kempublictua


a^^ere. Non ergo propriis commodis inhiandurn
fed in id dirigendus in-

di facit
tuitus

ji

q*iod

comroanem Rempublic^m

commtmior nulla

cuiiisdiuiciis

fi

qua

Indlcam equiaem

pofTit augere.

eft

diues J<.ejrpublica

qu5

locupletata eft

>

molt Te loouplrtiiRmtt eloiitntiir. Aiit Indieam paritcr 81 Hifptnam ; ab


1112 enim huius augmenta, nTameii'iUa-a^ i(fa, vt pareft, pfouida folicitudine f^obernetur. Hoc q>us ^ htc labor Indtporam CcnfiUariorum dl , pro
ft

quibus hi

'

CA P V
Aa Regii Tndiarum

'

'

...

f.

fub

\\\^\-

carum Ipecialcm norittam itu& un^iuuuoac foiicitii com-

dio

nliianKaf circares IndicasfpidalaiiCfifqpfitK btttiam inquifirione foUotl. PpobMdr


^"^^'^
Primo cx ordin jiioivj
liif

|enim d ConfiKarios Ki^ios


tiorl

ratione tralicnda

<[^:i

vdut R^is oculi effe dcbcnt


ad rcmoridima hc iniperia peniidenda , ft hi
btnrfirio !:'f-;.t vfrn mnnArare confpicuam
, &.
nuii per uJi^iiicm jutiicacc. lain pro iildcm
:

Confi-

vt in India-

&

ii nruftioncm
accurtnt,
iilireddidratione: Quonitmra nuiitmttVli^iuit

nauigationc /pccialcn;

ptUtHtiAm

bocquc a m>b!s
^vOtx TkMb fTMedmi tsf. 8. ca

niiiiliiROffUiOifinographiJi, ddcriptionc,

itfJlimdh

Idcnda circa

(lxiI ciufiltm

in quiillis grauitci iuiuugitur

trtfUrifueji

parare.

r.

Confili.irli

morcali teneantur rcn^m

nsnfnerit

,
']'ti

J:

i!'c f:in:

fToiMtirrt.

Qux

prm ptti nttumfili'

hibi:nn .jriAion-m

quidcm

lcx

maxime fubftanciale rcquifitum fpc^

c~

aim ad

ff^^g^^'
*
,

l\iimtit.

.1

dubio ^rauidimam obligationem inducit

abfquc
:

lcgc

enifflciuilcspofre in confcienti^ obiigare tcncnt

Y^"^^

corT^n.aritcrfcriptores Thcologi &Iurifperiti


, tb^gn,
cx quibusphiies adducic P.Stmez^.|.ii^ /mhts ttf.% I .rmt.%. vbi
ak Aflationem cfle ae
fide aut fidciproximam. Obligationem autem
'

cflic

iub oKtKatt ,

quanda itaicfia cfi grauis ne-

qm

Digitized by

Googl

quc dc concraria

Diutrfi

fnneiuu

ne X. ie JifcretiiiK

legiflaroris inccivione conftjc,

14. C^ff^l- quibusadden-

ci:ni aliis oftcnJitf*^.

Viilaiocl

dii\ lllullriiliinui

P4rM

Hdii^, uleji,

Gnkmttum

i.

Qjpd

non poin.- conllfterc , fi antEria


coquc ipio grauitcr obligarcj cenem P.

ornni

}-'}u^n^rli4.Ptrtf

tr.il.S.Dif-

s P, Bc-

(trruei pfutii'^

&

tn

lin.

fiBit

tiiuqui probabiliccr allerant,ctii

iicci:

&

fub veniali,auc etiam (Inc|ieocaio

addtmi tameii conflaRintie. Am

ftfj.
1:1

: i

u;

1 1'

MnA

Tom

& videri pro eopoKft

Sccundd , quu

fr*i/uMx.

puUicum

txmsttir' quibiis

uiter pcccat

M,pro qui

is

'

qui ignorat ca

i. ttf.

Qhdinelis
1

.1

P,

hik.vBt.

fmm.if.^mi

ntm. 6. P.
AiqurlUgii

nii>us impiicati

lum
8

officium conue-

ignorantix*

teneri

damnum

ad

reflttUtioiieai

fubicqiutur

imm/nt-

Conllli.irii reruni

cllc

coldcm

Indicarum

damnorum grautflimorum

fcciis

te

S;)Iricii

riiiflo cjtuUm

Krminisdccidrndo
ji. 14.

vU

to':'t'

fc

vtiS'

erdm^rt^frt*

tfui

tejniK^

pjrtm

in fuli (luJiii

non

miitits frolistus jigMofie-

td htnertt. AikMutitHis
ntjiri

(almeink^ir. Sic

Ccrcc in re tanca nobilitatis racioncm haberc prxcipuam (inc expcricncij; prxtidio , ac


frtdfmM
txcelknri liaeratum au^ario^ valde- ptpcgLilo- ni^mn

^^^^

iile.

fum

eft ,

& ita

ilhm

in propriis

Regil aniimdaetficHie dignil&conJigno> lic-

yhtuttftffiknuttr,ftf-

lcdvbi publicumy ^pMiom


OMnienri negotiuin agicur , mio niiieus bo*
leraca nobilitas

minibiis

ud

liOoHiMa imiMri. fOfiqav**

tui.

htttmm%fiim0iiMvHmdtMmtf^^KiieAt*
ii.v.l^. Vbi pro cAJcm ducic non ciTe gnbcrnacoiem , ac iinc fapicncium confilio gubcrnarc.

Monenlag antturde

***^fi*f^ '^rnacor

afllilac

fcd

Rcpublicii

cui nulluigu-

qu ilhim habeac, conliliis

camcn lapicntium defticucum. Vnde ThcodojtfitAa.

mum. Habeat quidcm honorei


i

Lim

'

it tmretianttmf$ritmt^iiii'

Jinutemm tihm

etmfus exennit

prcu^fj Rcipuhlic.t

juns hontres,<fHi

m^^t^ /rimMua venens

ficuc

Kakinptaccpa^niiropiicerpdali,
Bdfaa , fekandas ciii ptgulm whHictniJat.

prooCTl.

m^'<:.;>:i>;!

Atij

te tsBs i^ttitndjis fut:

ac naui,cui infcius accidic gubcrnacor,quod

&cum

^g.

bskrtt,

Placo in Dijikgt ie Riffm, 0* i*'.8.ir RefdUtM^


Plucarchus M.Mw4^i eicganterprorcquuncur*

Et

Ai-

moucre. Hi cnim rcrum Indiciruin cognitione


jtm prsditi , mehus dc iliis jiidicabunc. Kft au-

noti

Dico quano. Expedicc icem ex Aduo- AJf^k


cddem ConliKo nonoullos ad .ailinua,''' prM'-'

i^ktmtimftmim %

Confcii^entia efi euidciu

inlcius ConGliariusafltftic

t4tti^iutMr.

quutuur, cui

.
-

nr2Miihim,fi docibus requificis cxccllucrint.pro-

[((htimfeiient:

in-

cau-

pcccant iaftruAibnen lg|k

nc^lij^cndo.

cicrecepciliimiomniumdodtntiade damnodaAncecedens negari nec^, quia grauiirima


damna cx inordinata & cxca gu&emacione fc-

tO,

& hoc ipliun pcricun

imcgritatis experimemar ItqjerMmt. loi pro*.

conmiapdnm eft adfribtnit.


TcrtiL).

^^^^

cem Aduocationis oificium Senatorii dignicace


digmllimum. Vndc Athalaricus rexAracorcm
cali dignaius honorc , lic l'cribic apiid Cadiodolum bi.%.ii. Decet emmtrsBmvtthiAatitSi^' O^Mbt.
mu,ifuibusfmfijf fmmgt immiiiim i rindliirn

vi

vidcri poteft apud P.Lcdium.Cardioalem Lugo,


itcis, 8c atios : quando fcilicet rationc otficH Ityiio&tiwiMs-icQmn^

cri;o grauitcr

nili tbrcc

caris tn

ikttii

fimHt.

tomptK

Satis efTct

fcfti q.iam ifthic noccntiorcj.

didtl nequeuitt poblicura

communitcr Dot^orcs cum ,

qui prxbci confitium

poOaiu

Dico tcrtio.

poilitfiit-

IilMsoauiittkMtetniegrtQtts famanonpenioii
ilvnos tanta rcddiJic promoti^jnc , nc co^aadO"

U.

xta qiieiii licducunt

habcndo, lcd

Lugo Ttm
Thomas Sancius

vidcri pofliMtt

Coiilili.irii linc notftia

& cxcrcitationcs

?*2S**

nicnter cierceit cigo grauitcr pcccant eam non


l^f.ff <^ ftudcrnt comparnrf. Dilirarlus cft cuiJcns, ju*

fa

icholas,

Ne lctlicct e6 craducintur ii',quos iiiCancdiariia

Lelfti0l.i.M!^.7.

Icii

Sic

fcopuius y nus, dutti cura cft ab altero dvciinandl

& gTauilTiaium, quo ponuntur

txiUmau

&H

oifictum cxerccrftnequit, gt*"

.Cm||H.

n ratione

velfrtfrit

cxpedicns vt cx .^jc,^ j.
tis
qui inlndiisRctriiFucrint Auditorcs, aliqui i^^fjH#,
ad Rc^tum carum ConliliumaJuocciuur. Ra- umJitM
tio conuenicntix eft comperu. Scd vitandos

linc

(tMjiii

vt cft rccepCtllmM oitniium fentei'

i.iie Iu]1iii4,Ji]^iit.^-;.feFl.

Ttm

6. MMt.ffS.

^f^nks JkliiHS,

Imi fitkKo Itipp1ere,dkm huiuniKdipcricia,non

lari.

.x. Dijpiu.

sdefi

Jcgcndo, audicndo,& percunuudo,


fiaenter r*qnantiim rcs ipla paiinir

de

ini

i.

adcundo

11

tncalli iKHlro conringiti

is

inumnii .fiiiinfim imffk

ibf^*- quo Cr infermstMp. 9. Pratcrquam quod Ot4^


natio diAa non tam th ctnlta lr,quiinnil>iialtl
declaratio, vt j.im probo, arguens.

ptutt P. Arriagi

ifi,

n o videfiE|lir<lufHcicmcr bono
b
j o
v, r u
communi prouitutn inte nu^ni nxMnctuit quod
.1

Sfi^

Dico fccundb. C^ nonoR aodc2i re- ^Jr'Mt'


mhl' Indicarum inftmAu , ttpnn tamcn alias j'^
potcft Confiliarii dignitatem admittei j , imnjo
St ad illam ("f offi.rrc. Probatur. Qina quod \\\
[ifrtmfu^
hac parte inicio deeft, poccft qoocidiano & fo-ii^M.
I

putandam, qiiando contrariiun aKtindc non conftac , pro quo vidcri potcft Thomas i 1 f s u in

&

tt vki

Vefstient Vtitur i

ille.

ie>

caleiti

rruHs iwnfHi

cuni mattrria eft gnuis, jtolle obligatiotMrm efle

<

^iihrHMit iodtiSiiipA*, i^frudens ; e.v^utar-

f./ I^nm$4 ptenuitr f^emis CTfniimiiM


pth^dn^! pr.r,ttilf , iHi mu!:4 p;rhn!j ijf ilivtM

cipinioiK !egi-m di<?Vam conflit obli-

tT-j^o

gjri.Nain

U^S*-

hm efigHber-

ttiblfU vtfvluu

liatr

clfflHdelegibo,f^.<r.f.3 .t

fi

imttiutfftiiikeniMr, tUvtnitHafiert

Iti,

firi urf.P. Amicus dii^.^.de iujliiu^. 1

ili<iMit

.Qnibus

talLfn cii n la',e

SalmeronTu.4.(

mm

ita

gvauis

Vi(li|uez'lit.2.j t.i,S^ti9.mj[i.ft'ftfj. P.

tx.ij; 4.'

4.

cum,fieaiti W^MeS^ttxtvil^siiimhiulKt^ fJGmmL

fuifi.x in.tihx.trHi.t-.mim.ti. Stdinientidiienj

lOr

itp.^

CtKftUum crdjfiritit

cxponeiu magous ihtcrprcs in eum lo-

tion fic legit ; Ai imegittntis cerrntt fefHbu

fulut

0|

WVT

Digitized by

Google

c A

;;:

yT

ii^

.CWtIitfi)Kcgi^qiialiter ad prouidefidaea, quos negoiiuiniidei ia IndUs.


.
concernunc. tencantuf*
Ico pritro. Tcncniur fub taoixalu.
Piobatur Piimo cx di-

d;

pilene rcKnll, aecoiBBOdatianea aliquatn,


vbi ifnitatio clTc potcft, non cxciuduut nou in,

fmjtieaci aputi bchptorcs lactot vlu. Imiiecur


ergo Kes Catholicas fcsnm faccc Psmeipcai^;
dic.uc; r
ti

Iptccaii rcatu.

flfhfnfi

ais MMi. I. Ham pfS^pa Kcgiuu


ipC^UC 4cCathulicoruincurahtlclpcAlg
Ur ; Arqui illi ad ixonmndas cSrea ho< eonrciciitia$CoiiGliunicrt:<ciiintJ crgo Ctinllliafij

panobligKioiMS miilo.coQAnHguniur. Sctuiir,


Quis Ordhnikincs iwBbiite pro eddem
vt idct
Gonfilio cditl hoc pix aliij cxfgunt
poccftiti&MnMrw %3M^ntm Itgnm litduMum
\

JUtoisjnrirft;0rJWt.8('^9. ^>bi crgoiJlfd!


Diui Ifidori pro Indica F.cclel!.! rfuci.ilirtr di
AumiauUijjam , quatcuus Prinopum uoUroMMBaoftoriaiiem iiaein ptc communicant
-

>

Of

Prin

21

Qn^ft.

C/if.

Ptinape- fxatli

h.ibctur

&

CVj-

(muU jt Dtt t(jie rediitHns rtticntm^frtfttr Eciltftm ,(fMmi Chrifto tntn^m fiifti^HK. 2iMm fiiittHiestHrfdx <y i^u^mn^Httitr
frimtpts

ci||as<-

jmt fiitmmr\ tVMfn'",


,
tiimem exipt^fdHnmfit^Ltti pldmtuhfuHDi^*^:
'
ftr fHehs frtmtfti

iHi$. 5icill<.:

lo 'Dieo

'

t^r trrt

pcccinr

li

indiiastpittia^

Mitiijin-

tmmlMM-

ftciiiid&:9)(9^onfi!uri) grauivT
Miniftiosiii

non curciu idomos

bdctn in illis ptoinoucndam.Pro-

bMirM didttGf. |. 1i(>/rmf. & prarrcitim 'm'.


CerrUdiu:. Fx qun fcquitur non cflc tali obligationiconloiMS diHicuitatcs

quas mtilri,

dum

vdqoit,

ttlei.Miiu4tri poitulantiir, obiiciunti

nectflanos non iiidicant,vt! quiidolcnt Regiomrariun^cxpcnliis in


.5.

curum

(rantmiirionciacieu-

difj^heciflKatumturbiucoccuncnv; grMiaii
QiU) in articulo Kegei noftri benighbres & niu-.
NHiCtMiOretene folciu, rati quammriflimidi-'
tiujmtic xrariumforc ,cun) kruit CbriAo. DiiXwm ^uidcm (ic aThcodonco Kcgc vcrbitillit;
mt1 hi4itnnm itifH fHgimmi , f fnUtt txaffui r^wr
. .

nuUt

diun

ttmm v

ftrmtitfimtfi i tmfetdAU

C^tOiodorus

tu

vmtm tn ijwtujiuum
Af^okn

infiamtjnod

Eukfi*

',

cum fit orbi


,

vniurrfo

pi^pictmm x:

rrarium Rtj^ium froqucmia

ifoirtiri. t prcterea non arbiararia,


frjtem agator caoibrt vnde inier ocnwtftatw iiaodcbco oiniiiB w potiifc

lAcretnenttt

M nniMl
cArrcntr)

tiw repuri
I

r.

Hic ergo latidandus eft modus

vt

me-

ritoreluAantiConfilio -diccrc iUs Caiiioiicua


poAit i quod tHkt Chriflii BapiMiit ho SSeai-<
mcd:
tatetn pbircicnti impofitat hitiiflloiiis :
:

fktmmdtta

nts imflat

tmntm iH\tm*m. Mtuth.

3.

Cs^homn*

A lub grautspecGati rcani

ctdcuda.

CooAacexdi^

:,iuim

hoccftjuxu

mcotem RcgomCacholioOnKn.vtipforumverba

pro quo

nt

tn.ii.ifl-ft.

& cft ratio

xtliuto Epilcopum , in quo fic dicitur: / W O*


ftmt^mmnnftT ijlmn ftnmitnttm Hfaf&nn, fjri tott

iomMi^Mm!h<m*!ii;at*tft, f}l<di~:-jvi:e

ftm

it icr-

if.1

Juin

nomcn

facio,inprxpofitioncm

cojnnutato, latentem (cnfum,

nonfolantbAdcfiiowiijustatncn iemiispfo-:

Tikmtmm

iMtmtr dbftrtltim-, Imkndn,


'

irtitrfidiintiir ,lmic dAmnontn fetrjlicmfdHccibi. 6i crgo vnius anitnz faiut tanii


facienda eft, quiddeiocmillibuat quatumia
Kcgiolndiarum Cbnfilto ncgotiumagitur, zquuni iuctii fentiamu} Vc iiMgni ilK viri iiKel-.
ligancde carum lalutcante omnia , Sc prc om-

<y

ittr

ifrt.

dclibcrapio.

niMic, ium^ocutitiiiicaaiaatk^
'

iKtncekmniamfiiicipiciidafB.
I

Acccdit; hacde caufki- a Rcgibus no- r^motConitiio-ioitin^um, vtaliti^is iaterpar-..<<InM/iM


;

jufmodi
lciiicct

'tMai

caiiflas Indicit

ad oa

i iii B di t ri3iiiieat,ifc hu. im'


Audietiis reoHttat) vt '^****'

qu gubcrnationcta conccmuot,.

'

pleniiu poiTit dc opporiunitis aitendcre, in qut-

nus liquct fidci caullxi cHi prarcipius.

Hinc
DiuusLeo Magnus Maraanum Ai^uftum mc-,
i^tdhisverbts alloquitur -^j^.

4 J. inquibusc-

juifiemfftfcitnBiidogiumcontinetur .itiqmn d.

ui

fTMfmta, &rn- Mngnm,

tioHthiliter t( rtltgiost rtgni vtfiri vtritrM trtdifii

fr-

fMnrnmt fmHn fitin Sdttrdttnm ftn^m Sfftntn- ^T"'


nn,ttm* pt mmnnptii fT^tdumtmtdifcordtdi tgo
tmmfbun.
ttiam vtflru difiofitiontiritf m reHitfr, pft/iHS vt tm"

mnm intdim CmhoJnA

fiits,

^nt no* ftttli

ni/i

imn

nuttm BtckfiJt jM4 in

iwijo-limiliccr

^^T,^

txtuiuk ftrttrit^iHmnmtrMmm m*ri ierfDriim, ^mbm fm

ffJi'EutifiS btmints tHHotenin

oppolituni conltliaris^ciimad iuftittam


inipicndam c-go & tu parilcr vrgcamur. SintmJo. Scio .v/oii, adutrbiumcllL-, l}cut& pntvcT-

bum &

i.

KBdnliint , & aiTcdloriis principaliat N^odft


autcm ad fidcin Indotum fpc6taoria , circa prscipua ^ principalia vcrfantur t quoruin comparadone rdiqua mult6 minorii tacicnda , cum cic-.
caiCOlporaUavtslcntiir jillacirca lalutcin aninu
nim. PrerqooeftC/. / hsiies 24. Hiixft. j.ex cm. fi
Diuo Aut;iillii)o dciuajptum in i'.pillula .iJ Au- haaiai

tffttfimim. SiciiIe:quidtTheodo(iumImperatorem Efifl. 7. fic affatus Qnsntum pr.ffdif Di-

jinen:ikio

'
.

comper-

t>tiunA:qiiu ptxc ipua iTiinus prsBcipuis prxlc-

. I f . Vlri do6ut Interpres ifk emm Jktt ms ov.


Jlon r^^^^tdnrlm fed etitm tn. Tu quidcm ,qui
.

^^>*-

praetc-

ante ula

di(cu(ici)da,d!quantumcllcbicutus pojTic,dc- nadi/

fit.fiKM japmw ii nt^ttm Mtrnm

a4idconduco.pollunt, aiiiaomnibut
rendaiiint^

ftm

tiicraittitlndicis

frmifimM

II .Dieorertio. Cum iK^oiia occurrunt


ad rciiyoBamii>B<taudayialia iunt onwiayyMe
adfptrno ah Uwwnn Indorumpercincnt ,edainfi Ummm^i^'
tamuni :iijircdc , vttcmporaiia quatdam qux "i-*U /-

tet cognoiiMMiit

contingit

tmfltsmut. In^kdmtu,

dtititorei.

<^..i.i9. iMdMidiainftatin.iM^MiiAifiKiM^4

Seii

immillniJitBnMmfft fnSi fiimitiCk^feriiKL^

duMkti^ Ad fM)dQinMRinpcmiiift,*MnnNNK
rationc cliitis iocupnfthabcrc olilii;3t!' ^t
pictariKranumlolualiiduc , vt incaib nofho

ruijliiiariominiasrc digna confilian-

iuM aud ^ ttmmm rt mkAuiffititutfiimm, cr i'

fijnmitk-tffiinktm Mrav, Dwr tnim, f>tt9hoit


f^(lic aliqui Irgtmt apud Nouarinum ')vte^i

^vtHrn

snimMmintjjigmideiimm.

tW^

citmeHtu frMfsrtn "nn-

fui ai mt ni^ii
vtvtHtnm ft&mRtiinm , fidetum

fi^ hiittimm itttern

Si efuidem

ifitmditnf^

Stutriottltm

frnter imftrid-

hs&fiMtm

tnrM fiifimnmfeLdtuimtmdri^inmttbtSffimhtiimifdntmit tatftinmfi^vt.

'

flri

Digitized by

Google

Clrta profi/lt/o^m^ra pumUnhti ofi^Hf:


fin flstm

fempittnijt

6f iL.,.^,,.,

TtimtMti vaiuj DeitMts tuifefiione jeraiiur.

H*c

fAn^iIimus&doquentiffimus Pontifcx , ^tic


Rcgi^ ConiliiaTl) ad fuam poflum d^iuratem'&
iblicituilint

poiKnces

dcriuarc

rii

humanis ncgociisprx-

,& non Rcgium

liiuiiu

roiuin,lcd Sa-

^o,dc

4)

hiiTxasy. EJ*Ui0 II. \hieimdcm

EJiyiu'.

aroplcxus.

16 Ratiocftclara
nam ea eft Rcgis intemk, dumConfiliariosaffurait, vt fcilicct ci
.-.

noiitiam Rcipublicz vtllilTimam


pct le ncquic ^ infliUcot I Acqui

quMnaflfqiM

-rffryfa

d^niomm no- jnMiite

tCMkmJcnianimumconciptemcs; vtlicCatho-

tiliairtiliiVmaeftlUipubiicx

licorum R^umlinpttiiitnninplHliin-^
bus ftlbiliacur , Ipiciulcat , iiilautur.

poterunt ad publica munfra cmcrgeteJcrgo Ulam non inihUare Regi , linc giaui fiarc icacu

pro&^

alii^

J^JJJ^^

nuiitquim

nequit. VndcdtibiiarinonpanftRegem,(ifi>

c A

yT

rct ira fc Conliliarios gerere

in;

eo!;

grauiliimc

pt*^

niturum. Ht de Indiis Ipqucixlo, id eft masis vr**.*


: quxenim inilliKfamHacK miiiuaminie*nietuigubernacione proueniunr, diflwiUreparancur,ob Rcgahs immanem diftantia poceftatis.

grns

proponcncJi^ nc confulKindis ido^


neis miniidris quuliter Coaniiario-

&-

!riimIndicorumcQiirdeiKicif!(m

,.<pulariaQAcU poaiatgruiiter 006^

Us,

ri.

eetrrit

Onfulcnda ctrct1loc,'qiHedisiii
TitMloprarccd.Ci^.^.ii" ff. pro Bc-

f~^'

ucmcricis

paribus

cetcriis

iu.

qui

przfefeiidt

ablitfuc iubio runi,

graui-

quxczln^ remit-

EtlicetKexob luperiorem in
non pcccare,poirii fornqniuConliJianum , ad quem

cacni;nnotiti.t,quxmod6n()ii iuiiif,in

hac de caufli roulium caisenCon- 'Hj^L*'*


fiharir>> InJifos dcbcrc, ne facilcs lintadcrc1'.
dcndas delaciont; & rclazariones qux cx In"

occafionc juuiiiit

vt prztcrmilTus

nuiK

ad

probabilisiicPtiacipeDi non tcncrilub momlt


fui mttta'
cledHonemd^nicirompro (aecuiaribus nuneU frtfcnf- ad

pro qul non (bii^m bofli AuAom iunr,


lcd habere ctiam (brtidlina argumenta alfirmac
P. Thomas Saucius Tmm i. Cu^inm lM.
;

i.Diti.ig.Mim.%.4tmmkmmm if.ft
mtm.
Lug o Tom$ iJe iM^is
ij^^t^i^.DuokPtTttx, TmS. tf.As/Uw. 67.

Ctp.

CardinaKs

rianus in ^tleclU Ceni.

1.

Cfjtfnr

rnti.

87.

poA

Pairem Valquez Ofufndo it Uiu^m . 97. Ac


qUiKn Cafd.GaietanuM SanMM K.SMha.
fecuti Molfefius, & Homobonut.quoa addu'
citDiana P^r/fi. 7^4^.1 f.i^f/.67.Confiliarij
ttmen (iA nioftali tcneniur proponerc diniio-

addi

8.

mepolTcntcxpericntia: mulcipliccs
jus

proiulilie.

Imna:

iflc

qua noncric
ii.i

cxit;;
non cTir cur Rcgij Confiliarij miiruf.
anxi) in iiuc ciic iic^urio debcaiff,. fi Cbriftiaa^

ti

Himotis aiicdibiis

ali^s

Vndc

ij.

Confiliario

, pracailefclinc para*
qui cocp.jrn n h.ibcr de

munus aliquod mDOcefcic,noaprobibettu iuxta menea prpb&nota pro*


(KUicBei naquabcnim (icidpaaus proptcf co ^ n
,
ijoneni Confiliwij ,.idoneittlcm amilic qux ad
,
aucbriuin uKritorum confi.-rrc potcft; cikin
cuiusipfi capacitatc ad

licrc

frpius contigerirexjTCriri.

li
lis

jquaiixa(m aucein,yela;cefiiJmiKMi

obftnKeffi in eleaianfc

Lugo

fupr}

flkutxpStatCu^bm-

num.

enim, cligcntcm v- ^*"?^?

ait

Qui obligacione lemel pofici, pariiro

Coramuniaie, exfidehrace

lum

Mrt. Quicr eodcmCodMioc&m Acrir,iMii


pofcnimilliuf Confiliarij cum f"ur>damerKo con-

fKciiafledignum

-"tdknafikopiiiio Aotprt-

babiiis

fit,

lionem
licer

tencrick-ftorcsad dignioram pradaConfiliarioe conlcqueneer ; ne

, fi

a-

ficiBlK,eoruni cooperentur peccao,quod

nohlbl&m cx chariratix
ditbnettnc euitare.

lcgc

icd ratione oocij

Videamurdi^txopinionis

AttAoRiapad FiSMdkmfifri mim. 9. & Dia.


yiib aofilwcwigaiitCatdiBalts L*
I

lciiiccc dc iuftitia-

e& pocerit : quia politis

|i.oy^<f7. (IciftPofiticft|tf.8<S. vbi jtliosre-

quod iiiie rerum cariun infcii onus grauil^

""^^

Rumiliamdcbcfcrcsuiamobiermre, vtexele^lioneMioiAri. non Nsquancur insonueoientia in

in praxi

qucri,

iacis xquum Coufiliarios a Regciioc paftoiiov


jio(aii,qwnimfidclittteminM}Smitide6mu

UluAnUMna
colligjtDr cs
z itam,

...

inter conltriiandas

G;.

hu-

faciU cxceflum
'& proponendos umimis
proponi omnci potcrurto fnfimi.
vcifivnuli]uilpiam, idpro hbicoproponeiKak'
Qt!^fic(fiisnoiahjr mai&) Mmopieih^i

d^nmni

Zapata P^rrr 1. Csf. 6. Mum. i^.Sc


Tjiw i. iJhuljf.

cc-rtd

vericatis

Oom. Solorzano

r(ff,gradudigAitatis expreflb. Sic

Pro

qu.istamcii liifBciathoc gcnerali ailcrto

dcprchcndere

proutfioncm 3liam,mcltoremfelficail|ldenieClir
Frobis&iliis gcncralitcr
Dico prim6 , etiamd rcnteiitia fatis
if.

fr*-

Oom. Solorzanus JiyfinwM.

Tcribuntur .iquia (xp^ lacilcdccipiuntur.

9l grairis )ufliiiae violatio grauts

itim.rui

crrandi pcriculum,vt

diii

altiis inftttia

ccli prxlumatui Rcgcm non cle<^uium prx aliis


bcnc mti BHrem , obligatio propoficionii incom-

'

expenus admonct

iliis

quo dc videtxlus C^. 8. mtm.

ribus

Si euiiiiipfocinatio-'Mw'!fc*-'

juxta ea,

nTign-i n cftui

i2 coniingcrc;

fpcdbtplcna pro Btfnc mcf itit infennatio , quidqiiiJ Rlx lit pro TuA volidu.itc fiLturui. Iiiitio

prouiriontbustacultarcm

eiiaffl cvilpa eft.

qmd dtiU-

tuucur

10.

uuer IsdLtur

Htrjitmt

cDiuingit.

rm linnendc fim
dicitnt

bif,

h^ur notitii, |uxca ditta Tiiukfrmt4jum.-;i. P. '^^'


quod non licpc

"

Dico recund6. Afltano prMdens ita A^tl^ik


intelligendaeft , vttuac ^procedat
quando dc ftMdmmajoridigniwre, cenaaut certttudini proxima "^H"^
17

aicer eft

dignus
,

difoiminis
duolius y-oiV>

alcer digniortan ille,qiiem

tatis eft

vt o

dt{lo

Com*

municas non patiatur dccTimeijtum in Ofdiqe.

ad

luum^woi.^^

cnisi tJiliBaft, iUaauior

d^nltwulcttfBBiidarar! per aeddeaf lc liabe.*


re ad hoc vt dcbcat prrtcrri.
Nam fi prior
habec oiuam-lcicntiant Oc peritiam., vcnoaiic
periculum errorum in fuo o&to per^nacaii*

uam

miior da^triiia &: pcritlj alreterius,


apcum ad aiuid ol&iumdi^
.quodAfanlioeMsft aiorem doOri^

ilb

iuc reddac lilum

^*^-

vidctur fayereilicwi ap'

tiorcm

Digitized by

Google

44
cduB conciirfti iior

clum, ]im co iplo noa cft dignus {jmpliciicr.aec


cUgi potcrit, niU indck^tu alici ius Vnde in

bonum attcndirur. Qii^ dodjtus M agtfterainM

cendum;

poflet , in<|uantu m non inueni^


vcr^dignus fit : od cjucn) inucniciH
drnn dcberct appoin nij:or diligcntia , quxfrt'

imant&ni

turaliti$<)ui

qucm maicyocantdii^iorem.

luzu

philoropihandi rationem vidctur. conli:-

diccndum , poffc ctiam Confi!iario5


quemcumqucabrolutc digmun pruponcrc , liuc
ezccliu5 qiialitatc) quia pcr acddpBf ic babct illc{
c]Ucntcr

cum cttam
cio,dc

kiblato

'*

Sed eil certi dodrin'iRa.difficiKs. Nam


T 9
ctiamU ex ele^ionc minus digni nulla fpccia!i.i
'

inGonucniemia dmeautur acceiruralteriu* non


fthabcrpcvaeridenSfqaiacanfat vtoflkbm^'

quo

maioracommo-

aginrr, mflta<; traftcnir, 5:

da in Kcpublici lubkquantur. Quis enim dubitec nielbrem cuiulque rouneris traAacionem


Reipublici" accidcre cotnmodiorcm ? Sicut in
roinideriis limiiiibuseft vidcre: vniucnimalio

mdii^ teiuii^eOi^etalii ndiorlcxundl modni


aUnie dubiocommodior in , iri quorum coaiR
modnm adhibctur. Ec quidem line pcricuto er*'
randipotcft clfe maior pcrfcdio iii modoopcnodi t ad bouum auum Rdpublicac non fol^
canftitqudderroiisperietdam abfic, ledctiam
qil6d minifteria

ttm ifta

prrti.ctiu<; ohc.intur.

pcrfcdtio

non

potcft dici per accidcos

HU)ebit.Qiiod quidemadcd videturperfpicuumf*


vt mlrcr viro cantocalttO phiiefiipiiandi

-^^

....

cllc cligcn-

dtgni, laiigucrci Itudu^uigcnia torpci ct.egrcgfo


rii

in

Rcmpublicam

meritoruffl curaeilctiiuill
.

& digniorurn non muUum io praxi ple-

nimm rdcrrc. Sj cnim in pnuii digniores,pr^e


OD incdaenicnM
grauillima , qox ex alio^
ruin cIcAionc Kquuntur ) ngo dilcrimcn lalc
quoad prajum multum re(crt. Qypinodo eutin
noh imili&m idetac cs cnioa ontflfone ade&
grauia incommoda lcqucreti^ir ? Hoc crgo Rcgiilndiarum Coniiliarii leriopro llio dodrioz
di

& pictacis gradu hiblimiorc conlidcrcnt, & prae^


fatis

inconucnicntibiis lludcant idoaeociilll ,Mt^

ntftiorumcxaaunc lubucniic.

C A

VT

IV.

Circa EccleAadicas prGUiirioacs


ftiocaaem..

Qux;

Irca boc vidcnda quxdiximus 7'tf/# /r^r^


^^datfSMy.y. pro quo
A^trM f.
iz Dico primo. AJ EccIcHaftica munera difuUttnn

digniorcsdcbem a Regits Coniiliariis incoi^uj- CntiUtm.


latione prfrri. Conftac cx diAia m>.i
<>
1 6.Si cnim ad tcmporalia muncra digninres pr(in^endiiuiucumquahtacisexccftu^cuuicnscft in

2o> Qaedi cx ipfi HoStmA poflamai

dmMn- cnam apeite conacDcre , qiM mmc. 1 8. dotieiatt:.


eonctnia digtilorem el^endum , quh lic^ VKtque pcrtinG^ ad gradiuii digiiiratis , qui rcquiritur vt iiaii<adacCommunitadiiietamcn 6adot,
vtifioTcftipficonMWMWiiri ;aiquc id6^s di*.
gnus, non Ibliim comparatiuc ad alium cotKurlentan icd io ordine ad ip^un oificium.. Tum
.

qata{iojcillcniinib

praxMcmpcr rtgubiitcr

Maior au-

dkmadtaleminifterium rpcAcr, qMtalecft*C3i<


qtioboni aliqui cffcif^us Inbcn polTunt
qnoi
cx miniftcrio mims dignc obiro Rdpublica non.

pldcuiilc.

iii

dignoru

fcrtptoda-anftotiiatciApoieft vt

probiabilc fuftineii.

prouiiio

fcdambidoneofflaiamiiixtauur. Ciim, in^uani


hoc ita fit.non vtdeo cur contcndat, dilciime hoc

milla inconucnienria in ofii-

quo agttur,cxcrciti9 cioMfancur.Quod pro-

pKr grauiiHmi

doccc

modo

ll-

quentcr akdeAofibus non adhibnun Tcd ex iis,


oaosotxaos habent , tn quibus feni nnnof cft
fimpHcitcr dignus (Id !olum. minos indignus
cliguiu,

fitic i!!o

icmpcr Keipublicx aut Comtnuniuds

dos mciiorcsH cum enim excelTus per accidcus ic


habcat.iihuniiondebetelcaorattetMkce^uaodoquidcai mideic non dtbeKpM jpcr Madew'
habentt qiHecnimper aoddens 4 hidiene in
liabcnt pcr .^(.ciJcns
ordinead omciiim, etiaiii
in ordine ad ckclioDcm.vt li cf^ifus ikin mulici,-poen, autnadienHcids.
11 Etquidc cum rcgiiliritcr cligcJos dignio- '^^*^***
rcsdicat,q|li)i^uiddc
u alcetad^i' clc^io- fUaimt ,
nent,obgiaiMiiicdaeiMCntia,quxaliasinRcpu- tmmtff$*
blica fcquercnttir obrcpercr cnim ficqucntrr In- /&

praxi licpc decipiuncur eledlorcs judicando di

fm Cmp- quam

uciAfHCt

hoc

cj^uiafiuc

oificii hat,

Kmin,<jiri.iUCTiii.iioiicftaliifini(d^^

txfUfou*

Mcb

ikireinad lioeoAMim %A qaodilkdoftraue


cxctiris noi) conducir. Si \\\-^ prior ob niinorcm
doilriiuin lit in jKriculo. crraiidi circahocofii-

dodaspofficoedmcicio-

Pro

Ecc!cfiafticitideni.potiofijurcfac!cnduin.

aao devidcndaqttCdtmusGt;.z. Nam

Ecclc-

^
_

uafiica: prouifionesJiegotTuffl conuerfionis In-

dorum concernunt, & iu

lunt L*xeo ctiam.capi-

A>imimm
Qyibasaddoindtt J*Ainw
perfpcftaffl nobilicaEem, ad digniia

tc nemporalibm pracfacnda^

gcmiaro,

&

tcm conduccrc ; id quod in Bcncmcritis Indicis


obieruandum, juxu id/]uod tradit Illulbiirimus

2i^Pwi.Mp.8.tt.to.

CMt*

'

jtfMtti

& pcriculis circaralcmunus; aUus taaK'n,qui maiorcm doilnoam, vi^ilanuam


cc cxpeiiiBiciam habet,noolblikm)|mculisoc-

Dicofccundo. Idcm dccepcionis pcri23


culum, quod elTc C*f. frAiti. Aljm. t. vidimus, ^f*mt

edam noua comnwdadc


tmiores vnlitatcs Communitad afFcrrt, qaodin
Cubcmatofe m:^i$ i'pecialiteT proiirquitur.Tum

tur: vndeRe^'i Conliliaiii i^oflunt juxra pnidemem in caiu iingulari diicurium , dignitatis

conuenientibus

currerc potcric

eitam

fed

<fm 4}ignui oon .poient occacicif ,

yiwife iwcoiiacn i cniia db pencalc fabi iBota^Bcli!

commutster occurrencia poiTit


gnior

c]tii

t.iracndi-

"
imiofcm dqpric

HOn le'habere pcr accidcns in

pra:ftare potcric. Sic illc pbitoiophacur

"""""

lileftiiEmi.allendent

concurfu. Scd fX
'

^'dodknia non mtnus manifi: Ae

obfinftiasidatkHies,

in causa prxfcnci verfa-

f*"*^^
"

conoepcumcftbrmarc. Connacexibidemadnotacis..' j/ito qao 4c muiu poiTcm cxpt-riiDeiids


ficqueitibusdeprehcnia boc in gcncre , boc in-

quam

lacro

&

inaioLibili, cumularc.

Afinitf

14 Dico tcrcio. Rcgii Confiliarii ad Epi- *<tE^/i.


leopccasflondebcntproponereprxtcnforcs,fl- ^*''*'*
iicmjnifirftj/fiuc liiu criam (imulati
,

qtiod

non ^jTT]^

oitdidicilc cooie^Utc* Cooftaii ({uiaeo iplb

qaid

fa^Jj^
.

Digitlzed by

Google

CSm pro^/ttkiUm sd 'Eette/lapci.'


qu6cl prxcen Jant,

mant

ritnt

indigni judicandi

CfcW,ticaiumlmpcritorcs ; Ctlm
ntfMsttmftl^tt tUgatur Eptftopm , v:

liiMni^"^'

'riim^entrnmt

lc

^msefl SMerdstio

'\\luC4p..i'iirMmiir

Si

laniii.

8^

8 }.

4/.

humilit
iitorniffjKe

vt^tt^Mttir ccr

mdm^ biHiimmtf^i^ ,yUf iS'

ftgmm

fic

f^HUstpinottre

cx Diuo Lcorie Migno


lubetur : Ktn efi htt (onfiikrc
il^.

mt

frMji*rt regimt

fedMM^trt

di(irimeit ;integrit.iiemmPr4tpdtiuiHm, fMhneji JmJi-

8. P.

ftfi, <) mnnitr.

54.

f.

mocione.

Bn autcm

a/

tnnc indignior

damnabi- ynti^m

ie.

llo^Mlbltioiliipeftis.cum vcnalicacisaliquidin-

lcndam

dixit citaco Ctp.

Siciit is.

ounpMMit

d.ti''!!!!^

eiidmii

mjnlm

aiit

mMh fnm imhtAtM frimifit.

& ar-

in

fic etiani

C^.

KaAujMfiir, t.ff}. i. dccernimr; NMlvjM'


^rrt per MmlnTHm dd Epifopdltm hrnfrtm permittdtnr

taiiicMiia^

Mccedere

imm

txtejjus ut Jdttdli ttnuirfM'

& Dtt

titnttiilpttmr^ffitibliitslfliitRgS^,

fer'

imtiMtvtl imittutt tffrtktitimi Sic ibi.


Vbi GloiTa nrurginalb bcc habet InfMmkirrt^

tnentihts
tflfSu

'

Notnine amcm Rcligto-

gMtHrSgnitMtemftttnti.

roium Clericos inteU^, Glofla ibideni aducitii.


l4elaicd{kinmcoweriatMneinddKnrtdL,i

i.

.'</^ ^/i'*,<'f<i'"',

vbipi-iuftatuitur-

cxDiuoGre''

bicntibus. Q^.Sitmiii.<fB/^.6.

goiio U.f, t^RiL 1 1 o. tta dieitur Skhi is , fMt


inmtMtut reniiit , qm^tMs refN^ , ftiris MbMrHns tfi
;

<

vtlimftrtHnum fe

inzerir.tfifrKHldHliioreftOembii.

KMm<^iiil}(nititiii'

MdmcHtmbisi
"

(ieifMivltri

Mmhit

MdMltiorMCenfundere^/^uidMiiHdMtit

mjivt irepend

it(rtfcMt^& i^cenicridt txttriisjmttriin in frsfutidHm


Sicillc.

itfcntdMt.

Mm Mnc
,

>

icd ez

Vbi dc Ordinatione Sacerdoeo ad Epifoopi^ dic^^

rolmftnif niflhritar lai^aiAeiininflr.* iSt loAriftt


Textviscftgcncra]isprocIcflionc,licirdeS.5ccr-

dotto przceflril

obiineodi

quod amlNunc, obcruiKa.ci.

..

ticec
'

dicMC

te

<
..'

monftniiii^jiawditaiid

pierhorrcfccrc, nelcio an reipsa virus eiufdem cui-

Sjrmnucho Pap^

em NaU

ribusIndtciseflpenitiusJirpicieildum,quiadbu-

oninet fimonw

prtJUkl

ptrtu fiHit-

prxicnlO'

in

kirmodtconquiftas foletn acccdere aUreis

MQHms M t^emlii , itf tMmt iHaijfiii tji perMnitfiti


9xait^irJ^ffti^^timfttt^mtittximyift4

in

quim prxftnim Diuus Grcgorius abo-

terccdic,

gencHs armis roborati. Si prxfcrtim Rdigiofi


hicrint, qtii a CLnii |Kniru!j rclcgjudi, Ipe omui

ttrfit^Miit

vii

mMitBritUt. frimipMtinMHttm,fitmMittfidtttUtX'

'

afkitffikritMtiems, QgJili.i. Artuui.il. otxfetritn


nihiler.

Sttrim %<:^vHeft imelitmitit tbtHtmid , tU tfi ftr"


t

4f

P.Suarium Tome^. it Reli*ion.'lik.6.fMf. 7;


Bauny Tbme 1 TrMndt. 8. m EfittmiCgfitit 4. i.Sexti t ttemnUtM, & alios
qiiorum eft
Kiriib probaiMiadQArina quitm ca, qui plicuir
om. Villaroel fuatnc.iurjrn jgmti f^r^r
Tjapiid

&

erM/i4iHS i/mitm. Sic

niiifiitrit
,

inJi-

['r/f'.l$ tn':rn

fttj^rMgttiir itetf/StJi exdtfiiiii.

C^. Mi.

Cr

em/ttd vitjt i/tte*'ittf! pifi[ii(i,

Idmnm MismHta dcktt tjjc fi^^tni^


finint^

vt cl>-

lura. L. Si /jHm^iiMm ^9, C. Je Epijcopis

Vnde

doOriiu.

foptificia

cecur. Ciim cnim auro & argcnto resaoaur^;


aacabaniur quidcm nominat ntti) Mi nicic Hon
mut.irj. Circj quod fubriHcer Sc df^nntcr Caramucl , non ambicu
(cd mcritorum iuftVagio
)am EpifcopnStinhunc modii declamac fitnonis
M:^ibiftoriapneroifsi,de qui A^l.i, in Tlicolo,

gii moraii

D.Pctridtccncisfimoni }Crrffm4/W4rrr<nM

(lciliccc
fit

f .Ciwi rigertmhunt UtrhetMfMhmdit

in ftrdititntmifimmittimuti

Dm tm^m^ifttH' ^l^ r**

0i2 ft/Sini) ktint tnih,<inilirtr,v^ itefhMs tf^ ttt


ionoi, vel tdm inJoFlum Perrum. Vifa^tr

01;

i'Md i vtrhii

Annon

SimomPerrui v:n.l"r

< fdBiS'

ftd ftrmifit

ftfftt

f^ritHmfMnHHm , fei heittrtm


mtde ,

nf^^^

enr, hi arcd Smt-

OuUi^tm muitM rttithti^Mt


DtSftnm^mU in Pifitttnut ftftiM.

Deflirts

ifHt letMi

nsn qnidtm
^JJJJ^"'^

indt rtjultMwem

ti

'

ktntrttitrfro ftfnbiirM titnii dki^ur

'

HtTM jimoniMm ? O" ^uidtm Simentm aen cHrMfjt f^iriiMm fMnHumJtd pldiif im Mtnut Mu^eritMtem , '^udm

Mfnd VMlgas htitrt foitrdt , vidernr ex


Imt D.Petrifumlerit viiditit
fofs im fermtnt

vtriis fe<juenti-

Ktn^ attfMrt.mftt

ttrtMm ttbtm mm tnttmm ti^

TdmDte. Deinde

^jkritii ftnne

vtmiertlshremij^wilftgm iattit^

non

tUr

t^km htmnfti^imitt
mimfentn,

foffcl

ittm

?tttii< dhftrihtn^o

'l

v^mUm mHmifmi

tlitfHem beuiiiMiirt

vtl MliifHMVtrhM

mMttridUd pretie dfHtfiu omniM fh^^M


;
mtMiMfmit,iHxtMitr*mi^nndm,<iMi docem intei'-

poferre
jlgj^tfU-

KeaatMtf^fpiam eo

xtf

'

deceptiK ambi-

^bttdt
tloncm foueat , occurric Ctf.QMiEfifoftttim,%.
^Jitfdtm ^ii^ji I. vbificdicitur.' IiMjneijlitdto (tentfiimtjt
defUiru,

.^,^/,!^,^^

'bu!fL'Z
otkrdMi.

'

f,tm9frthilKtiir\^ei

lotHsvtri fMftritr

tli

, fiitt

affttiiiir

rt,

ji^iim fMjd-

9. (Mf.

i <f.

ie ciiHtMte

Tlti.

Sit

lictt

bonum

non tamcn

qur non

ti/l,ijlcMm

(cekratica^ft a^ciantur fupplido 6lfcotnirttfr rt


mr bonum, cfiiod unien folicitare ncc| n
gu

tMrMUi.

defidcraK: SaieTdo jkiteft

, i

j^njutjgij^ fosotm fubimA Viduotur

aiia

>

irmif^tiitwiim

ftiin htr

EcvcrOvc

FMtter

A^-

emm

:.

'

'

"

mt

etmtt

md'eri.iftint^ dt^rtKre.

hriftoriailU

omncs bcnignas

tacispaHiatciaddor/.i^osii^naaiFlitMTmta^- 4 ^mim.
ftra adimtentt 9mtilcitf,<nee)ae GoriltKafiisRegiif,
viris
'

;?frf

intrtiMts fHiit,iuj fift-

opiniones noildefEnitt t qaordaffleerti venali-

po!T,inr

prcfcuniri.

^**'

&

mMMiifi tMMt itytMmHs freximtrum m-

tfiilitHt^ hfntrn.ti^

Sicille.

dcccrtter jWnbitar ; alf-

qiiacflimdtffderari poflunt,

dttMrif-

dfcmd

fotf^ttm^mntrmk-

htrm;amihtmhifUirSbitltgiitHiktiir

mmitS^

-..0.

fifimMS

finhmjl

^inMes in Muliertm fertem imtrfretMn.

opoi Epilcopatus j th Hcct (vt hoc eilam demu)


^de6derM19i(^ti|i<b^vidcri i^mcft P.Hlidriquez
'lih.io.cMp.il. S: Baflxus v. ffifcifmwi. ).aliot
fldduccnies

fint

tMtrinkfbri, Htfi^liitrttiK

AugtiRi

ergo

CregtMituil^riaii^ tt'

tiiiih elffm'f)n.( pruinia^i of^/.trjv;

bm emmt

prehmiM!H<-

SismeminfenMtiirtfMfcifitmlM^prepterihtri-

'fiM;|KMt'$KlWexDiM

&

^tri

im-

fonit ipercipienix ttiiii intuendjt VMCMndtim eFl verittti.

m>fltHim', tnriitiiftffet i^eirus

;
niitmoiirem ttiMm fdn-

fitm^itttMtttiir f>4M fMrdium

<3r

tkhitifpiMm tdifmlferi

tlt ittit

|f irAr/
,

'

itincns fHftepti pr t^Utiene

tetffiritHMtS(imtMtMrt,vifittbtlriMgdMiiMildMm

^m> repfefuki noM

Bum ifMdfiKbs/ifdrmitMtis; m*tmm

&

Uhenm

yenii fifft

Senefltii

ImuMt firtUitt

teneMtHr Mt^tte Mdti^mfiftiMr,


f"'!^ ,0-fiitM

tMmtn nen deceMtr

ttdtndi enHS

("aiTC

fcicmilTi

Tiis

ignoti efte poffunt

taBmidctnOlitur. Vbi crgtJ

'ISSV.-^llieetmt,
,h

frst^m.Cdp.

earum

fie

aliquid^

aiftmAih ftnt

li^MxiihH.

praNi:rtim

lailc

D.

aper- fririftn.
umiMee*^

quf^

hM ftttiut'

(U Teguli\ttns In fextet

(|ux iiKer omiics ampliifi-

Di^itized by

Google

4<
lux

aiandnm oecncrit.Q!ibdfi non {naeatannr oin-

dc qiiibus propofita Aflcrtio ptooaB-

nibii.prxfatisdotibusexornati

taaic.

Dico quart6. In

jtffirthA'

m Bintfi- Co non probai

BciKficiis

indisnicatem

nihil

fi

qui iuxu

praacn-

aiiis

prxmdl

qiio nupcr, adtiiilccacur. Probatio


''f
vitiofuin,
fTueniunt
^^niij^quia alias tion liccrct concurfus oppo-

"

Bencficia , qiiem tamcn Concilium


TriJcntinum inprotiihonc Parocliialiiim iiiiun-

""o"

'^^Z"

gic Stfianc 44. tMf.i 8. ie Rtfia$uiiiMtj dc Pius


1 %.JfriUi.
MCmfhtMfMiiM Am. 1
fi

in Parochialibus id licct curain

bcniiimf

C A

w *-

&

rc RcM^ijConfiliarijdebcnt in F.pifco-

poruin prouifione, vc luca dlc ipfo-

nim

in multis patriinoniaiil>l.Vwle

6c virot vir^iuc inilgiics fcimus pcr OOQClWlum


Beoelicia non lcmci aiTccutos , qut poftdi ne-

iuaam in Dei Ecderd Pnebri. Ec


cum eJi<5la poiuintnr iJonei omncs aJ

liieilKsdki neqwcunt

ftjon^

fubiiuri

aliis

(.-(l

juHibcata prxtcnfio, quia

non

l"ub;nittcntcs.

prxfertimfcnesfucrint, autaliiscorporisincom-

moJis prxpcdiii. Ex Nou2*Hii{ian|ja ad Pcruuiuin vidimiK nonnullos calesadoenUIe , qui iii


regno

topolitaail|l

qaaHk{-

dem

&

Jc;riptione fubiiciamcx

ktt efjt

&JuijltMti4dijiifba*.

iii .m!^:riiendtim^

ffmtti(i

wcmore carcmibus quorum

tiiirjnan-

C^oa

qui-

rMnmM

Eccl^tttt

opporuino fub-

dcooecflaria fidifi^

M^Ufthifmm mimmtit er.mkmfit

nettjj^ris

fre fuB mode mintflrtmur. XSjip. hc, 39.iffl.eS

ho^ttlu

mjMifir4adum,ft(ilu ddfubeitniM vtxM-

iimttt^hdnUt

&

tincrum coiilumunrur. CumJl^


inen iu difponitcs debeant, vt ttrum i4aitl4,&

ciiaia cxpcnlis

Prt^mA-

btatMolM vidkit

nihil incan(u!ti:t5

gi$mifkmm,

fuo tranlicu hcrt potu:liL.

fi

fas,detriracKofus paupcribus

Hi(pams EpifcopisadEpilcoposHifpanosctiara
/cribcntc }i}i^.^.c. 1 .in bunc modu.- ImprthenfHlts
"immifft {fautmt ^mfrxt^s mitfjt tH,cerrr^''iJji,
MUfmlvi*mtili Jttjft ftrftau , ftiui ^umtHreli'

iilo

cx notitix dctrtlhi orituc , id cllc conllaB


nonlcui cxculpa dainnabilc^fCdiftum Cy. t.
fi jIio ici pedu ; nullus certi occarreretafis poquiadcocft vacantibus hcckno pcrmcioleft

VtautemDD.Conlili.ari; tll^cnJorum

2-9

DJhmif

uus

diccnccm luJiui

formam prxoculis habcant , illa.u hic btcui dcDiuo HormilJa Papa Jc

fitma tx

pro ^oucri, auc

di&cuitate vidcu^os.

Ecdcdi in Cufccnfem promotus, ArgcnArcbicpifcopus obiic Anno S%6^

lancnli

paribus.non prxbcnc notus przfaendus, quia ibiquc


tcndens,
doftri nam , dc
Gregorii
dubiq di^nior) juxta
Cleteiis auttm

auDcum

g^^^
^^^^

Vnam aKquem lUidoRm in hac paite. lliuftnl'Cmum D. Dom. Ildefonfum Ocon, qui cx Inca-

illo pctcrantdccciitilTiir.t:

vjiftutotpaiumy

iiifiviciorum.aiiquidjtdiKitUitcrucnia(,pcnitus

iqHobandum.

'

itincribus

fimis

Teniant vocati, ncquc l'c fubvdanc examini. Scd


lamcn quu ipla Baicfidi tacado quoddam ^qnus vidcTur vocanoois > d6ioeriMetiam jadieio.'
noncft id ,
prouifuri trutinandaproponunuir
"

&

id linc

8c clc-

In

aliornm juJicio

aUKm non ita

examcn,

,
ne Epilcopi cx vno rc- , i^^g^
quando mtJmm Im
,
longiA frtMAm
magnis ilimpcibus ,
*
fi
nequit
clTc
mariquc
,
tcrri

gtio adaliud tunsfcrantur

eoncurfurocuocaiuur, vndc qui concurrunc.am'

coniGsientia queat.

TT^ Rimun Gt

tnorabiles

quidetn

V.

Grauia qazdam iticommoda, quz vita-

miniiscrit inconucnicns in fimpUci-

frMt/.t^- o.

? V

,
'

animarum ba^

bus , vnde ^daiD pro illis concurllis quandoque


prxcipicur, vt in Can6nicatibui,dequibuj 7iurfi.;

(^"'J^

optimi crunt,

fidia &BindiaduhttMur.

V.

Qu4d

{6<^

Cnc quibus ncmo vixc

Poiitatn,vitiis,

non {\:,aeritj minimi(iigebuntur. Hoc dum


quc tutaefTcconfcicmia poteft, nccfatu Rcfpubiicai Indica ptxfcrtim , cut kr6, &. a longo ptfC

O.

Gregorioi!ii.&.i^iiii.4.

Scg4vdp9), Dcm niumfencseli]pntar> x.Ni wquia vcl cos mortuos cledionts inftrumenta rcr mit ftnif
perient, vel Scde nou confcensi dcccdcnt , fcii ^k
paall^p^*fiipq(|cvacatio vnialiamdiuturnam,

i^otTulitfist ,Migordfis fnt

31-

fl di^nnr fifb!tU4:iiiiK. Sic illc. Ex Concilio ctiain


Carthaginicnfi^. cui Diuu$.Auguftinu$ inicr-

n*nA:a t^, ntti txtmnttta

fkt Cm-

A ntim f

io(tmk<,P moTHiu

Jifcrrii^-UyliftmftrfiusiittotiiuMitni^fihiimilii

& pkaam pmculU fubTcquetur.

Jiiutvjftf frititMjl

ttmptram,^ vitinfiM ,fifttriiu^


,

iion Ruiltis abhincannts


fupra

ft

clc<li(jn;Hu'i

yidiauisiioc

otogenartoftim

ik

nou liociDgenti detnmento

Pro quo & eft a Diuo,.Grcgotio decrecam litr. 1 |r. ^tf/. g. qaoJ hahemui in Gy.

^'4bi,fi miftrittrs.fi litttrsliu^fiim Uit Domuu infiritHHS , (i 1 ScTifturdrMm fti^kta^MMtMS vtl MtMMs,

;
>

fruftcatis.

p,(!tipr.^
'

'

jiin it^m4tilHtS Eidifi^lluts (xtrutaiih

Wtnd* .fim^igeaioll.

ik

Cap.

6rL.

Aqui^ranenn Gm.

ficrcripruin:

.\iutdi p:nr4hi,quituiinis (4rms f^fiionibns morttMs,

liU

hikrtjtd in

mtdiiommiusdtktt *i txenipliim

|Mil|rg

'$Mm^ruu4littr viuit

, ifut

4d rtgimims

dmttur , ftd

titijil wwiw .

Qu.rran;iir crgo alibi, iiqit 5)inBni|ltut (Ircnui


dMfics ,

cum

alijjuid aioaieaii

im^pi

bcJlo.)xa-

confccnlurus nauim

Acdiccnt: Etvlxqamtalesii CeQ^nfUi

tnlk

i^m cenftQum satpimus, vi

caic lopgiilimd
,

dum

^nuiofi^jumic &.pociu,

quoJ

id dut^

fucric

Sjrrri/(j(

'^'^

iamSim

ntfcio quid clbi tc-

aninum cx,ixalauic. DoDiuus Lco

lcc-patefais vilceffiliai
C^. t.

marceflcc.

.regno promotus

30

*t4tis (tnio

egia^ ntHfafiit i^Mrgtre, &c. NcquC

dcfatigationc

frtfrUltritturyifttni^ii^citsftTfetrMty^^
tr4t4
iifivt profri4 def!o7f:. S cibi.
'mir* inter Ciiifue ftsepirum , 9b,

Ardniid^

Epifcopus CimBttit.
PurcnCs., fcu Cooccptionis in Chilcnfi rcgno ,
ad Ecclefiam ciuitads San^ lacobi in eddcm

QuKi iiUtniuMs beni tengnKns , Ktr omninq fer imtf^iUUmifffas , ntc v4Jde ftr centumAiitm rtfuffutffirittit i ilMiMd 4tieru (Mpitnds

dicicur

obftataliquemm qU^fitam vigoicm ool^ci,;^


.annis fuperiorem ; (allax enim iUe., &idaeniai

muHdiprejperu C9Mtemi$^

fui mlla tJmrft fertimejtit, ifttifoU tttriu iefidtrtt.


I

lic

xtnMmS.krtMtimmJ^tckiiit

1^ vbi

Mql^

vbi

Arthididcenw/t,^*,.

AmtHUdMM fii mJ
f4tMmjmrMt4iBm^Si^tmitfiJkmfwA

IVomanii

^*ftR!.*3v4f^-

Epiicopu-n

EftfieL 84...
inrclligit )

Uboris huiulcc compullus itui

Dlgitized by

Google
I

mn oi mtkjlidm
iloutu in

nm ffiutuMltmit
t^mm & ftrwth fkmi^

jt^ritHdims

dsrmtMr indmtM t {ei iter

FaK<r vtilitatem amploshibcre termi-

nos

* ita pofll- ilhm ,Iiccc

njn

cxi .iiim,

qtialcm camcn, inmuracionibus


cctti

tO.
to.

non minora

inicincribus IndidKCOnipt-

ciuncar,tit(l(|li64iedainlon{^iara.

Teitium

7 ^

i^tujiit iiilirni.uurn

^d^mrM. turnc ikdcs

&

,
,

prafed6,

graniifiininn

duro non fcdulb proiiide-

pili;ppaies diuturdl

VKaaone u-

'

chme,

infail

rescft

ca1ede(ttehnidonT;A: tads periculola

quandoquiJtaijVt cu:n

micusrMM

aliiv habcc P. AS.Dij|^tf.2i.<w.73. cranflaiio&-

cau^,

Aa^ftwfnffickncf
Bieie

in

quo

fic ftacuir

IiinocLnriusTcnius

Ke frtieftHH Pt^aru^rerem DommMtt LufHS


pro dc-

fmmst^i fmt

fsximudMt dnt N
,

fttlefii

r*-

vUnsts

^rMtudij^adiiim p4riMtHr:vifltnte<in hc etidm o(tnrrere feruulii

Mmniirum

tMtitus frtHidert

Ecdefurum indtHUU-

jiMSHimin vi vltrn tres fajtfl

thtdrMUs EiclefiM vel RiguUrii

C*-

Mi iMktf

Pr<e/kr*

Idcmanciquioratn Pttrum dccretif ftuiinim'


fuiflc habcmus in CMf. ^eumi^HS ((j.iijl. vbi (ic
<rt.

vkr*
QkMfitM ftne
, ^fnmiism
truinai^vMntttl^Mm ,SmiBtrmmViitnuiifrt-

Cff^Obe* dtciiur:

&c. Concilium cti.imTriJeiiciEpiicopiszqudcxcauba abreiuiam trium

mnifium , onun fuper hoc eonlcien'

oncranJo.

F.t

quia abfcntta

trimeltrts,

illa

fit

i .

de HrfcrMtMtione.

ludiaramJBcclcfiis cxiciofa iiicura , non

il!a<

vrconftat

&

probacur

Acqui matrt^

pon qualicumque vtilitatc,


vtomnesdchocaaffifmant. Pra:tcrquam quod

corpoiale

non

cft confidcrabilis

eiftnucacioae ipstfitqaeotiain-

conucnicntia refultant, ad

qux

<

pottus accendcn-

quandoquidcm id , auod

ad mutatiGH

cclc-

vdlitatis

fiz vni videcur accitfare ,mcreicic aicet?r

qu

Iponro viduarur.
rroptcr

36

quam rationcm Dottorcs com-

onmitetimprobant tranfitumRdigiofi.adRelirionemalteram ', intuituctiam maioris perfeibnii. Proqiio ficD. Thomas 1. i.^KJ^^.iSp.
trrir.S. in

Cot v>orc: Rtjpondeo ditendum

qtthd trdn-

,^

**

'^TT'

<mMituniusproaiderc. Airarto-polic^nam cdemm reptenriiviit(ia tndncam Pdftot.*E6'


clefiam S. lacobi Chilcnfem non minori Ipacio
ctiam nunc vidcmus folatio eiuldem orbacam} de

firtdiRtlifftntUKel^ontm, J^frtfUt mnpMm ^^lm


inHUtimvil wtt^item, non
ImtlMkt twm mui.

ndaAimAMtmfiniKPompBbnenGs daodenm*

ReSMm ,ftdmtn^it

km iuflinuit orbitaccm

coj^Henit

Panamcnfis

Chartagt-

Marthz ,&forteaiix , diutumividiiitate mirum erit fi non pcnicof itaciMninc.


Et dainn.i f|!!iJt'm viJemii>; cum eorum non videamusauctorcs .ccrcctimen lcicntes ad Confilium Rej^um reincdii iplbrum curam pertinc: 'fiue cotum iUiid fic , auc iUiitt portioXamerc fdlieet . {iH!tir'iiibeHbcirca Iwcdifpolitioncs , quarum vtilitatcs ipfi viJcrinc (iilpont.iKes;
dummodo communis, & non priuatorum com,

nodtrKio potifnmtim habeaMir.


Tr^mTi

replctur Scdr? ac contingit vacuari

ncquc tam

2J*2*^ opportune ipirituaie Mairimonium contrahicur


^om lccundo , ac com tranflaco diflbinitur. Et
de tranflatione quidem InnooenttusTertiusC^.

QHMmo

ferfoHMm

de trmifi*tknt Efifttff^

ita

lo-

Quanto quitur ; K09 emm htma, fed Deus fefMTMt, hhos


fedoaam. fUmtma Pmt^CV^ nit fitri bmims , fei ve-

vfMt^tm ]^int&ris)'EtHiftrmne:ef^rta:e,&
vtt!j:,i::

,^

/;''j;.?/>cr

hiimsn-i

Qoritdte dtjjtlmt, Sic

tatem

vd

illc.

feidiuin.i potftn aii-

iianc aucem nccciTi-

vtHfoatcm bi iitiMilhiodi

nHktatioift'''

bus rariflim^ in Indiisaccidcrc , no5 quividetangimus,nondubi;poliumusprotcfta,

mus&
rif

St minimproltA&

inclius vidcre, 3f

tpuii'exhoeflerHmfie{candsIt:-yi>iriiri!li

cftConfilij

Oominos

pcnernrt nrofundius, longif-

fimo teirarumdcmariumiiuiorcio.leparatos.

e^ii
,

qmattur

tnmetiMm t^uit fMdluu


,

^nJmt

nhn-

dliqmsia

pafitit

h Mb,

fMiiir

ceterisfMrib.a. Sic i!!e adduccns ftatim


^
verba Abbaiis Neftcrotis apuJ Caflianum Col-

Idt. 14. Cdf. f . vEn ficaic : ynianfie viile tfi , Vt Cdffitnnl,


* fecundum frtf^tum, fiod elegit, fme ^rMtidm^^kMm
Mccefit, fummo fludio mc diUgtntiA dd eftris drrefli
ferfeclio)temfernenirtfeflinet,^dM$Mmmi^mUM'

itns

ddnmdJ^ virtntts^ wefuujmm.tM^ fiM

-.>>

"

fimtltk^t, fr^fSent t^etddt. RccHlikNeco^


mittciiJa .ilia cx O/. 5. vbi ita loniiitiir
Impof.-

^lt

lumfie efi vnum tumdtm homtr.tm

nitterfis

non lcmel oriunrur incommodo,muda, ex


tanone inqiiam Pndatorum : non enim ittiadlS

Prxfaraautcm vacaniiarum incommo-

l.\

alio

fm

decidicur

nem, quando

facil^ vidcri poceft

quia pcr

fpiricualc dilloluitur^

J*^

(edfflaximldiflbhtipoteft,

Vtili

StfHone i j CMf-

nienfis, S.

Wkt

ralts cfl^c

moaium

admonCncur

qu4m

tmet-

Matrimonium

duiti

ft^fi*" vnius aut alteriut,iedpluriinilman'BOitim (xpd vicatio : 51 quam corum graiiatx co^fcientiiB
man6inc,qui potiieriint, ntc vo'iu nint taincn,

''Jj***'

bci ad talcs mucationcrs attenJi

'

'

^ ^

exoMr0Qt//K,dcprzfcrtimcx latec^denti^s
mcmorabiii , quod incipic Inter ttrfvrMSM ;\n c\uo
hiaius illiusvrnculumqu^m macriinonij curpo-

cuin Uctrimcnto grcgis Ricura regulariccr crcditlN',


VC prooidcant ne ita fit, vcrbii grauilTimis
icilc habcjnc

<*

marhmonio. Pcinde, qualilonnqae vqux fcilicct pami nxMeifti' eft , 'aon'de -

vtiiitas talis

CMf.

gcntcs Doiflorc';

Qui cum

tm^ %f'
f^J^^

tilitas

hikent fi/ichoHts

cias

tt^mtodMm

vel in

falcem proGoKaiiitf

xflimaca, cftirrica; ficucdifpenlano ia>votis^

uum

ctfneedic

1"*

"

&

'

iM.

ali-

dcpichcn- ^jjj^*^^
di.
Veriimncque hoevidciurratislticerc, quia ^jT*
hi^qui fcm iftam promai4s
tnciiniiisinrpiiftis

kM.

Quji

fimal v-

fiiferAstomfrthendi, fHlierevirhtti'
fi quii

vtlaetir pjriar affejdri

intidert ntcefii tfl^vt

integrf eonfefutttir:

dum omnes

fequitar

in ii eiini
,

njZ(M

' *'

iii^fie ex bdt mutdtiene dt

vsrittMte di^endiiimrMpiar^^tfum ^refeclitm. Vldett'

*"*'

*l

"
6m9.Sui:ezTomB ^.de Relt^ioneTrtci.i. Uk.
O^.g. luxta (pixcoMftat nonquamlibet vtili- ^j^
*""^
'

'

lihrmfufficcrc.vtGtmutatio ifta laudabilit,*


artcndcndumdamnttffl.quod derelii3z'Rel^6ni

^ ^^

obucnire potcft ex 'mquenti icandalo tpra>


quod vtiittas^astenia debet luhili rcpotari,

ptcr

Bc lulpeda

haben , 'cftm malor

ructii [njfliT virciltl.l:n

Vtffitaiex

xl rcitationibuv

Qouitcr ailumptis ipetari

bona ciiim

con-

quim CX
confiaeta

iVlioqoere, aciMblita incboanf, Ooiilbtetdlii

ad profcifliim virle , vt ex
P. Suarcz /^rj w. J.

D.'Tbomi

cbiidadic

In cafu autem noftro de tranilationc F. piicoporum idcm accidcrc manifcltum cil pro
x-7

quononi^uzuisvttliias

icd

magna

^
i,,

J?*'

^,,^-,

requiritur: fiMiwuB.-

biyiiizoo by

Googlc

ThefrmJnMci lituimlL C^. V.


fififern,

jttyHtif-

xmnox enim non curanda , quta dimnum Ecdequani miior ob conructudinctn


^

arboris admouetut'.

Quod

penCuidum t vnde quc^eUKUr in alti vtiliutis


acA^ctio^nccrta redditur maiul^uc fatbacinutattone dirpndium,quaiiiciptaniimi CPOimodum,vccx Cafliani iam audloritatc fimiatum.

rcm ,vt Indicorum Epilcoporum confircnatio a


Legaco, vcl NuntioioCuhi ciifiencepeicrc
tur, & quidquid ad Confecradonen ex Apofto

Piojquo

33

cfi aliud fi|di

mihi robuftiun

Ilcr

.Stiiis

oMmM

quidquam mciuncffct inilM

ii

caulsa iudicium valuurum, dc \)rofe6ki> confide-

pmurtx

40

protc^tus Liciiuabiiur, diziia ciictiara attcntionc

prx!c:ipto nectlTarium futrit

'^,

it

Sedc

stdhcemui^confiacntt, te cum obligicionr


ac! camdem ApoftoEcam Sedem pro BuIItsob'

cft^niagnl ncciJTitatcautvtiliutc intcrtienicntc;


mm.ficmt aliis non rcdc facict , mcdio vtcni adt6acri&

lurdum

(^odcquidem non ddlCCiqMnciabtxtraordinaria eniin qux occurruilt,

non liLinc

ordinariis raudis aut mcdiis difponcn-

r^"*
*^

da,

ft^mtti*-

infoliio

ad diiroluendum

nium, quod

vt fatetur ipfc

fpiritualc
,

Matrimomt^tttt

EiikfitTum

vtl vtihtm ptMjiai ^ntnhumtnJ^ fed diiiiit.ipoiws


rnifrintc //i//iiWf| iam vidimus. Idco vlus ali-

& prbinonone no accepuuisin prioris

rcr lubcc,

fponfz urcinio

finiiur K()oieioens.

Bx

hociam.

Ergo in onJiniria Eccltfuium mut.itioncnon cftmonKmi alicuiu ycilitas. Patctilla-

Igino.

rio , ouia

fi talls

non

eliet ,

iwflenc cudl coo-

qaos prouUio peninct nonaccepuntibus ac(^uiciccre,ciini ad uuiorcm carutn


fcicntiailli ,aJ

C&mei|^

vnl^mprwmndflmnineanair.
-

acceptcnr, fiait Sc primariam rtniintiitioiKm in


nondum Epifcopis, fignuro cft dc nuion tcclc-

llarum vtilitate non clle fblicttai VtCMI cenr


fcant cx Imiufmodi mutationibu prouentutam.
Quod li dicant attendi juidcm vtilitatem , fed

'
.

rccuikntevn9,lGumpans
'

fic.

Ergo ciim inueniri

ucnlcns hunc

cligi

eflaria tft dilblutio

mcriti contjuiri.

alius poflit ,

Tunc

noncft eon^

ad cuius promocioMm neMatrimonij fpiritualil , quz

ic diiconucniens efl, & fme mani


^eainsboni tntukn nequithoocfiari. Ethxc^
ycdnd , in Indiis magis vrgent , vbi eminiis pro^efia iliit vcilitas , & vacacioiuun incommoda

iecunduni

DiUilt

Et illirum quidcm

J9

dilaiio conlecrationis
ti*nu

ttuem, CT
.

..

ob

13

tTcqutns cauflaeft

ulks nimis quaiitum

iure

eza^

vbi

obteruaiio indpit efle damnofa. Ri^ibua


Catbolids pro inoderarione Indiaium multa
funcab .ApofloliciScdc prancr aut ctiam con- j;,n,itM
tra communcs re|gulat iuris induJa, vt tmt non im
pauci , qui cenfcantcomefleSedttciuflem
quo4
gatum, vt diximus Ttmh prjirtJtmiC^. i

g^^^

^fn^

nun ccnicat admirandum?


Ei^o & pro Indiarum bono H , quod vti conin iaica pcrlbiu quis

ucnicns profcro

potti

Pro quo

ncprxftari.

ic

cuni minori admiratto-

Pontifcx

fUirjM^ lAj^'

.-

ritimfrtlftiimttitJfCf vtfitut PrdtUttJJtrnm niftr-

rnm

fitit

atMciitm

tunmiittunui

it* tvni

ejje

tmmi

ntn peJfumM,ne-

mfrtdauum mikhM.

mn fint frntuU frcteUtitr.Sk

^
Donum

patiainiir.

Et hoc quidem li

fierct/lJBn

firmaodi Indiarum Patriarchs conccdi

non

Cto dignitas ilia

coo,quo pa-

crit tuidi cituli , led

dc re

inizimi bididtEcdcfiii conneoientL

Quod roborari exeo potcft valdc in umft.n41


cautsailU congrucntit contirmatioiicm icilicct ptrtlUStd*
Epiicoporum noniemperfucritaScde ApoAo* Af^^litu
Vnde Concilium Nicznuro l . ^*')'*'

lici rtquiljtam.

Csn. 4.

lic ftatui: :

Efifcopum.

&.

Pot^M fini vel unfirmutitf ^/''^^


PrtmuiM 4d .Httrtptiittnum inxta ^

Quod habetur in O/.

duidcm

Efifctfi

6^ i^.

tta delibcratioiK CotiElij

ncs

, (k.

Pontihcis conlui-

Ocquo quidcm adura iam, vtapud

Don-. Soloi7.nium
nttm.

}.

/f.?7.

viJtri potffl

&

iii

I.H'.

l-^*^Poiiiica Uii. 4. C4/.

tti^tmM

0>w

Dift^ui^dif.

'

nftrtt

^ljttpiy

c^eioftt in Prentntu beni fUtuit ^fiire tt

ftOMt :vt ardindtitntm fetthdndtm tuu tfuifit fk-

Qux

reEHs difPefititmiui niliil mtrtt

Mutdifficultdtiidekt

4dferre,neiregiDtminidmJe^
ille , quod &. habctur inCtf.

mtt MHcleritM.
ttau PMfitrum.

pt

Sic

Addicauwm lbdn%Mdtt-

ftrftnu

quando Metropolitano dtlRmSto

liuscft in ei

nihilominiis Sc prof ccr^tnt

printifit.'

I.

rubrogandus

quodvidcci

C^. Mttr^tlitMMt 6 ^Ji^St ctiam 77.


Nieofani Po ncifat loanni Pananad

Archicplfcopo iu
liam

icribit:

non Confecres ,

confenfum Cicri

Epifcopos petjtrai-^

nili

Sc populi.

.
eiedionem vel Cngtt^

poft

C^.

Efifteftf

Gcla(ius Epilcopis pcrDjiiri:n

J.

jBKW. Etlicitquxdimabhibirx caudo-

parum

O* dtCkii , ftMffir tmftMfu,MetropUtAniu Eptjcopuj *d Frttermtuem tutut


ttm

poteft in

- vetfnt

).

Bfagnus

clcfias

'tatione.

DhnnLeo

Sardicenfe.

pilcoputn ic Primatcm iu lcribit

cietidum

licCt

Mtri'

AdPrimatis aucloncatcm fpc-

Epift. 84. ad Anaflafiiim Thcflaloniccnfcm

non pcnitus , magni tamen ejc


SO(|itaien , & funt qui Ec-

dida ,

nHii

Concilij dccrccumiliud cxtat in C^p.

Ad Legmmi

adcant ante confiwrationcm , cauflas lanpcr fuo iudicio vcrofitnilifer obccndcntcs. Res
ergo bxc momcnti tanti prtfiiuidirponcmJa, !c-

jia

partc ccflareobk

&& Foceric MfflfiMnhai

fttn

Qutprtfttr

tulemjMe ftrftm*

O" vti frtijentes

fird per aim^mfrtttifiMie ,

Oarcdftcnninac Coocilium. Caithag^nicoiie

viiiutH Ecckfin

^ ,^

tacit Gi/>. ^'^^94.^1/^. in ^giOfiSM

qoo fic ait Symmacbus

Paparccognofcit, vt habetur in Ctf. Quemm


ico.Mjl. illis vcrbis : At per hvc Efiftiffirtim '($4*^
crttio

& aliquid remittendum dc

'

iuris

lUui, idJemdijl.

fuam proj{gU|S,dum BuIMc expediuntur, &. Qldirigiair^


Mull^ur- pituloCiiSaiiKfiaiaihoittAennim
;cn
ibcrnationcm cidcm dcfcrat, r
fmtnr
jthMHtm Palittriscutadiu dcflituti damn.a iutlii^uotlia,
fu6irm*-^
Calacrotum
ex
tcflationc
vidimus
qyjj

.' \.

currcndi;

rctanlaiNs.'Cniw4ilationispericulum Pel:^ius

Ctf.^lm' iUe. Guiquidcmincommodo iRqgio CpulUio


&itt videtur occurium , dum panter cum ptoui*
fionc Rcgta prouifio iniungiturad Ecclellani

'f*'*'

tinendis,, vbi priiniim opportuntcai fiieric, re-

ptrtintbit per fin^ulu

conMndsfeniittnnir.

vuti *

litni tri.

& Nunciis i

ipii Apofioiicii Vices luas Lcgatis

Naa deCHu d 1111111 Ecde{jamelcAioninonannuat, minirnc ad nouum


Licetcnim
llludonusfubcundumcompcUetur.
^StmtadF
Sunifmitf^niijexcompelierc poflit, id tanKU
iSmm
argumencuin.

Smmm

Iv.ut

nn

pTUxipit: SiiutvttiucmiMeindc

dMiibM lf '^fi* ^fiua fernu

iiepoftit,vnjfli- l>ait(tx.

KKttrftMtMMtit Ant^itesy&vtcifsbH,

nn) huuuMM cenditienis ferte dttefjerit

6 ^.'djl.

conftituni r^uiutt

ji
,

.ifetrepelitd-

* CemprimM-

triinfmifit ) jMtrMri

m-

Dlgitizecl

by

Google

iutmmbiuuaftttis. Htijiu fUqiumfiiMm^ftMlw'

Ht Mn^fitJ JiJj>oliiite

Ui4t.i^udk x. Cdf. Dtcrtttm lo.j^/w/?. i. Ctput autcm &*oi' ij. QiimR.%. ScOip. ferlt'
x^J^.ih iis addu4j,in rpodali nou loquuiitnr. Proquo & OoaiSolonniidld. j. Cj^.i.

^ftiumini v:-

(aiKtffiimtfl

Pro quo
IbeAtOta D:jiia:lii6^. & vidcrt alta poHuncipud P. Bauny Tomt i rr*<i. 8. Qii*}i. {. <^ jiff.
iittrt^ Ctf. iltiUftT Mmiiiiaitti 6%.difl.

iSi

& apiid Dian.im


Scd

P-irtf

0. TrtH.

tHs ,

i .

ma%\s ad rem qu6d propter


longinquitacein inuenimus priuii^m hoc i
JI^Mni,
non'fanfclllnfleconccnum. Sic
cnlm loquitur Gcla!uis P.:pi in Ct/.PiultiUtz^

4-

Cif,ta-

illud

ibi

mr, ^naram non cA


x.ind:i Tcrtij

kienfis

ipij

f:iniii:(m UiJioltiitiifis

ordmtre if^cofi dtbm(}(iit

: ttt

ei^nofii. -Sic ibi

ei

rrt

'^i

^t*-

nullo

& diificultatcm

Tt^.6i.Ctf.C%mhn^, hn ytAM t*fittMvtst


Gtm lon^^ Ittque difiil') m-h ttTrirnm c(.mmrtn-

**'
,

gj^r'

proprtacribunalia

piorum

le cauflx
1

Vrtmaud , kitum mtnett

Ci^MII

& i frMedentiam

ttmrnvt

ijitiffiii iHe

fuerit crJifiitusjnfi

riniMsfjKaaHs. Mai6r

Vacance autcm

Tokuna

&

iii

rcbus Indicis oceurrat,cui dc prcicotiori

^gis debelK itOKdio (miaideti

C A

P V
VT'
T I,
*
^ T'

'

..

An Conniiuni
tia

Indiarum tUtfi^COHfciCllcaufT.irumdccimalium coMlttiO-

ncm&decifionemaflumat.
f'
*'

mi
rik

Vj*

^"^'
'

fpe- Ayifai

ii

Dom. Solorzaniis/M/ri
tft

Qiiia doaacio bc tion habuit cffc^lum

ttrtmperttte fuerint^v:
ntSiier

J""***^

ergo na!Ias

fufficit i

cam.qui aJMiitor autcm oftcndicur.


eft certa, dc

o-cum effeiiu

P<^ iBt ttf^*

tk cnun ia 111 ^om9ex- :

pT^nnuT)

1^'^
pme^im
~

d^^i^nttt friSit

iuxtt ordinttionem tiutt Di-

t^ti'itrumUcorum,fiormtti^iiittiiufiftrhttm'
'*tftw ,

Eitl^s in

diclis Infulii erigendii

,fer Vos

&

vt^ru ,
earum bmit
dne fufficiente, exfii il^ frtfibmts etrumfu Rt,
^"ti , ft tvnmatUp^tmtrt^cS' onertdiiiisBccte-

fnutffires yefirts fr^fttts , dt

fis

prBtemf^maimkniiM f^erre ttceuItMmdimOmmfoieniis Dei commde ectrcere,

'^'"'^'^ ItiiJtm

^S'^t^(*^im9bmif'
'^ftreiftrt,

mlkb^&'BkfkiUrtytkmh

,01-

ttorntte Apcfiohcj titiore prxfentuim J( ijKUMli dont


grtiijetndiil^emui.

I.

pnma
pnttftta
comprohats.
r rJ
r
^
<y
/^Vmdccimalcscaullxfpiritualcsfint,
P<^<^'-'^^'^,'<^' fori cx Ctf. TuM^
^^6ediaais.Qif.StMtMimM.Cj^.liift.
OgM***"'*"***' Cr/. Ihiiiiy.Cy. j^ris K.
^lbffmrtbbkiJimJ*

Afftrtto

Jf^! 44

addudc
Aimiihoc non

uerlantur,aiiiiiiccL>it'.

Sede , Lcsato.

fticrit itidicatin.

Qiiod dimi non ita ditponiiur , fibi pcnicus pcriiialiimhabeaacPriMnfores damnis


pcricidis
vacantiarum niillatcnus obuiandum; ciim tamcH
nihil

cnius tcnorem

vipoti^Hifp aniarum Primati cominitta-

fuli,vela!teri,quicommodior

Nam

cll eiudeiu.

w. 7

Kumio, Patriard , wt Hirpolenfi Aich^rs-

jT^^f/

ProboDO

aliquod iuscompctereT, id elTct ob titulura uIMf


donarioHis cifdem faiitc ab Alcxandro Stxto, **"^"<'*

confi>ma(ioIwKcoAimPfio1amTobtano An.
tur.

fMfm

dteZ'^

immifccre.
ciale

nccciTica-

cbincomparabili dilcrimine pondcraco , vt niipcrtircaMciiioIaniim


Aquiletam .alius opportmiat prouifionis modus occuiiit.fi vidcka
tiftiri,

Dico primo. Prjttcr ius percipiendi ijjtrftjr.


4f
duos Noueoosiu diftributioiic deciourumiv- ^f*^
rcruacos, mhil prMeici Kcgibiis Catboltctsitt* ^*''
rU coniicnit vi Indiarum dorainis, propRr quod ^"f'.
corutn Conlilium poftjt l'e decimalibus caulFis

Sedibui

0!-iinttioM5 fu^temfiu, intrt tnum menjiim gntium .Hetrofotttni frofrij frj^entinm vifurutttre-

^.dic ibi. x quo longinquitatis &

'

'

pr^cerePrtlUtt;<&iKtilimitMtf^tfiitliereftt(i:t

ds^irclftiniEfiftop itidiciHmdt*niseQe frobtutrit^

in^mbuiUetPruumiii

Solorzanus

fiipf.) num. 41. ut


Rcgia itcni
quibus idcm ftatuitur , aut Aipponi videtur. Pco quo dc iu Politki
C9. 1 . Cir*
Ck tjjaod

refcripta

friuilegie vniiif-

elegent

Oom.

fttn. vbi plurcs adducit id ceticnccs, &.

deimefi Tttttmit

potef{.ts

^"^' i*f
t*'

Etquod idmeric66Alim,

aduocatam.

cOntcndit

PfW^fWfbaifwR^/Sfj

Cum in-

obftantc , vidcmus cain a Rcgio Seiucu ad le a-

tH^imiicflrMmfrt ftArogtndit PtiuifieHui fuflimt mnmreft neeefStM. Vnle pUmt tmmbnt Pontitiuuffie

inter fpiritualcs
fpirinialcs rcccnlcnfur.
rcccnfcnrur.

&

Efifcofi [ihertPrin'

f.tiiia

dc quo diucrl;; innc Sciiquas videri potcft P.

&

criter

v:

Quam cauflae iftx uks lint , ia apcru prohibi- A'* ff*'


no,iiienc6f|Ucfliofiiboritur, de qul /7^^^'
co prilcrtim , qitia prohibirionc di^ non

ntfiitur f^pe tut nojlro Ordini

C i:!i.c

& prxtoctu exLmptionum

lt:ntcntix.circa

4eTil4timtuHnmdiffeub4i,4utRegi^tftt^4tiJiHm

piibui irrj/inix stfii;

nidi-

D^.

^tut dt fuueljort mirientii

vbi dc decimic cx*'

uus Purtt 6.
lausPrtf.i>5(^.|.PjMiasij.
|. Pjm9s i f . Ad inftitutum
lamen pnticnsonminoeonduck.quiadecimatimen
pnticns oomino eonduck , quia decima-

imfcdituT itkriits nuntiorum, quo tut nefutt


ItfgflmmubentibmdetedemiiPr^Hlistrntmit mii-

afts tltciio exfeiidri

graciacum, auocartcur

li/f/o

fiftri

quamuis non vidca^


tur omncm vlurpatioiicm comprdiendcre
, fed
qanAo cauflx taks ^ iudidbas ApoAolicis ad.

Hilpanii vcro cxtat Concilij Tole' a Gratiaoo ddtmiptus


'
"
Canon. 6.
4t

ni0k^

1.

fed

nu&ium pcohtbec k

cibiij faicularibus vfurpart

modo compantbilcm.

cani

preiTa nicnrio.quaruro

tm

aii fM.

numer*

tra^fljtio

Occrecalis Aic-*

ab codcm relatali*. 4.tiib tiDlli

Scdi Apoftolicz rcfcruad

ttmea vtinei

x ftatih fott^

ob loginqukaicm

dc qnl igimus

&

<k iudicii*,incipicns JUkM,arain pofteriori


Vign tamen 'lummi
auikoritas Bullx Cociuein 14. Ex(omm:i>iLtiio/te

amttte^ i firj trtt trdintndin E^fttfm ^tbtniii


tdtttis Veniiftx otdtrrere deitaffet : vt Ordintndsek'
fneftrendiutrM, Eul^ii^ mtfim

iicuc

'

compilaribnede&leienir.

AfHi'

Uiojptdfenti Ordintttrt tx unfenfu vmnerftUi,

caulEi inccr cas

protrabcnda

isTeniRr termitunda

ii^'\.hmssiutfiiu fuit^vtmu frtlo*ii$ftsttvttS^a^tttkiiirkM Af^MktiiinfMmiKi'


futrtt oriintri

37. adJucit Clcment. Dt{^tndioftHt ,


()ux uincn parum vidctur coiiduccre, quia

nfMmdedmuum

Sic Alcxander.

Tunc Ik.

K:l>"*^^'>olici|"Icft(aAiconcclfo6^^^
dirione oncroia fundaiuh & dor.ir,dt Ecclcfias
expropriisbonis ctgo ca non implcti
firio Pontificia

non

fubfiftii.

difpo-

Antccedens

ipfaconccflionisfonna

,i

ma ex indubitaris iurts

vuiufquc regulis

*ft

confcqucmiaccrtifTi-

pro
tfjto

Digitized by

GoOgle

quo

vidcrl plures

Texcus pofTunt , quos addtwtt

II.

I.
qtNradiludt DoQi^lorzamis riiw.i^.'2. (i^;

TuncvJtra. Conduio lidhiaoo^u'

46

^^^^

Yp^^f 1^>t cotiftM cx co <|u6d Kcges Cadniict Ec^

4i

non dotanmt, fcd dcnadcdiuas rcdonarunc Hcckliis ex quil}us


iHaniin ilindatioDcs proinotx , <k dotcs pariter.
conflittuir. Si confl.TC cx /ornid rcdoiutioiMS.

MM

tas

Itt^i

(jtiaiu

Ci|^. 1 o.

dcciiBZ conccdx

ft^. ifi. vbi capitMbtioina 4c foioDiiitiitt dr


tiiiMms^nilN luec .fiAa- renanriatio vtmra

ULniimt

dit,

rius.

crat iiabitura

ob quod

ica

natu-

fttmt Ut^Bimim

yerbis

mfAwt. 'Bt ini^

Atqui Rcjjcs Caiholici dona-

tbrmam

cui Pontifcx aiinuit,

tcnwinn

przfcttimRcgemC.acho!icurr: ScrtnilTlmacnim

IBl: Qiiefiif Alit:;j^porf/ci ilxhoiOliifJia

fartan^

Je

/ Re^a, fft

Ifabclla ctll cogicaucrat,'

irfi,dej[di t^trdpdr.fitmfre

tamcn rcicruaucrint
pilTe.

Itmji

vS~f.

jus

donaiiflfnt-

'dsim

nihil plan^ vidcnttir

cxce-

rcmitlionis cft gcne-

Iti.;ii.

tum fiiccef^
Nonoccur-

cx qu^ intcliigi pollicvodonarionem coar


dbrc:vidcantur qux in fimih' habct Dom.Sofoli: "
^
JM\\ii Temo i-itl>.}.C4f.i
cr C><i.
^llud tamen poctft vlteriixs rcrpondcH, dona- Stutt^H'
tioncm prajdiitam non pocuitfc fucccfloribus
prxiudicarc. Qyod camen nullius eft roboris.
I^^yy
Cumaiimconodrio illa ad in(Untiam ipfoniii|)jgi,
K^um i Poixificiii Sode dctccnderit , ficuc per
eorum plaatum impetrata eft , ia & potuic pct

'

de

'

ilclosdit:^mts

Ciimergo abfolutc

bcncplacicum eorum dein

pri(:itin^oacrpl4-fucrit* ^rauaiqine impvfii^


dotandiEcctefias, &earamminiftrosex bmiis
Rcgalihiis funtntandi quo p.ifbo JLbltJti potci.u

faciant donacioquod eft piopriumx


,
cpi^ifrimi proiitendum aiunr , fln hni pU-

cedunt

&

quod

efKj

}mxi*

esm

&

ifn^iionrm Alf\nJn

Omnc

crgo

beuft ,

doniiti<>ne- tranfitndunt

jus',*

quod

fexri^

ex donatione habc;

vnde non

renunclari.

Ci^m

clclix,

non ccnlccur

in

damniim Rcgil patrimonii

ccdcrc:vndcdonatio Conftan^ini.qua maiOf hiil- *'"''^


la.jufta.fanfta,* ab Ecclcfii laudibus,& gratitu-

rc-

mtKt M^&lktk > flcconrnMliAio^fiibGt mam*

JSj^^'

dinis argumcntis

.....

fcftt*

ipli

an emolumencuin,an dctrimcntum poiius Rcgio


patrimonio , cx quo lot extrahendi iimiptaf , eA
lct aIl2tura.Pr.Tterquamquod id quod datur Ec- Dm/uiim

tdjitJsCe^isdimrftrtimiMm,fitMit'

eontefamtm

e*

inquam faarorumminiftiwiian,'

i*orum,& Conquiftatoruiu.

Lts

vt Epifspt <y- Otriisdeciitui i}skttm


,

omnc

lur pofTrcniis vcrbis


trre^

farmtm

,'

Quando aiam ratlo

riiconic^ltura^jqua

dnUl^t HHf4 Aksititir\txttkftMttrttJ^^


licn

nfciti

non

luifleerga dlQ^^^pndas terras

ycUt'

in viuis

dc tiifrragta aninlarum, tum fiuuam,

dufus^^y htn
Tftrlimfttt^tfliff^ i ftrU/imhVKafv
MM^4m0aitmfurm^!t,j itmi^, fmS^
Abr\af ferttitteitmes tn

*'/^f'>i

cogtiaiie, 'tt'

jam
tunc

filia Hifpania: Re|pm, auc msioilSl


enjo cijm rc/iruarc potucrint , ncc

ralis} fuftetuatio

tt'/ie/tsCJirifiites,ipit4d^mriedi).yd<jiHirieudeLu

tHthtsrnfitUt mMritrtttikihntatmtrud^rrdiit

erat , fcd eius


illius partib:

(eaUCU-

enfii Krsn:; ''uitdieren,

*
.

cum tariiLii lx ptticionc


omnino conficc il.los d^

fHio rva^larl.

47

conccflioni tibL

eonauilitione'alfariiB

natf UMttH idr^tdt^c^k Ditifv^vU.n , .f..


IMn^Jmy ftrfm mmkti^Kmit Jk ^mmih^

'

&

f ipatfrortcuperttkne iTt^nlmtm, o- frtittm' ^^"tl^

tcrramtibirelcruant;
-

coill^exverbis Capitulaiionis, ficcaim aiaiKFidndiMindas ft loanna eius ltltaHi)jMai Hfgi'-

'

qux poftca, dctc^"


& pingues ob^

crgo non ad praiidas tantiim, led ablbluccadpartcsomnes Indummdcbetextcniajudicaii. Dcinde. In uli decimarum remilTione
^
i}uam perpctuam e0i; voiunc,gCiicliter loquuiv
ttir.neaneViramaui deteftaiA aat ditegendam

Dcinde, a Catholicis .Rcgibut jiis,quod


/
, ,
dmii/tmm Afpcicipicndas decimas bcnchcio Scdis ApofloildlieiB.compttebat, Indiarum cfl Ecclctiis reftijbm 0M^/m tntum; ergocumhabctftatum'rc( hxc, qucm
fa:dHiiflet non cx tanta concefTionc. Antecedcns

'

Sc fic

d4idiiiaUnicMiadaxit,autpoirit,aRegioCon-'

ttiifiiU.

'

Imka

tioneoi ldunr juxta

&itarattone

fa^ :

donationem Pontiticiatn dtfldlu imcfil^um habuilE:.


RrseieoiTleddemftatureliAa , qucm, finon
,

ilint;

n.iaiiDc RL^.;aIi$ juris erunr,

frttJiUgrMmfOf.

roletnnjs

linquitur

ctMictllionis nihil Ipecialc inccrcedit

quod oc Tcxcu pcrtbicuum babctur

illis

plctx conditionis minim^


cxtitim!: (loiutio

tnmffii^

&

padHo ctlcbrata. x quo maiiifefhim re-

eff ifla

nifi rcrpcftti

luam tpincualciii
EccicliaAicam conferr^
tMbunttac proinde lnbennis intimttni. Aut conccirio ad illas,& otnncs a!i.is dctegcndas fc cxtcn-

&

ingentibus traflibus , multipiices

1511. cum BuHa concelTionis iiibdaca futric


Amti I f 01 llio auiem intcrtcdio tcmpoiis Ipar
tio exeeawnn Comaioditas ddiiti ob ipfios inf
"TTi^i^
"*
viitarctn
quia tunc uon fucrunt ccrti
(labilcs
Dicccciiini locorum , iuxn quocum ordinationcin ne^jotium adeb graue trantigendum P.onitttkfiOM. Rx dehiandarit. Epil<:opis aurcm iain dcfignatis, rcnunciatio fad^a cA
qinbutcum id , quod
,
eratexpedicris potlattentam coniidcrxriotiein

& doAoram.virorum confultationcm

non totalcm

adjucit Aoteuius dc HcrrcraiJ

Hijhru^eiur^lt IndUrum Bmmk

dicas dotutidneoi qui<fein veraih''ff.ff|^-j/

fiiiffc,rcd

earuindeclmarum , quxcx Inliilis lunc detc^tis .ttia^^0^


"~
coinpetcbant : hoc enitn inftantiMB liabet maniicAam. Nam id F.cclcllis don3runt,quod ipOs
fucratab ApoftoliciScdc conccirum. Auter^o
ab Apofiolic^ Sedc illarum tanciim Inrutaruaa

ciuldcin

'

Ec

HcfijB X propriis bonis

;/,vrrjm

aliis

celcbratai licct jura Iinperii

ncqucant alicnari. Pro quo Aint fcriptores circa


C^.CAMriMn,9o. itr7. & prateieii Kbuffi]s de
.

dwiafir eif. t o. r. 1 7. in propitis (erniTnif .

Ru-

htus

'

<yt

de jtiritiif Regtlibui Priiiile^io 1 1. Phillpput


PtobustartfirM rrtcitin 9. fz. jmmIxI S ^fi^.
Q,Mm.lO. <^ i6. Cr ^/.f,'?.^!. MM|.X Vwor:^.

Digitlzed by

Coogle

tgdtcointfa Venetos Ptrte


'BociiM i> fyui Eetkfid

i.

mm.

Tmm^.

1.

Thomas

lo.

G^. 89.

fi^

rum EcclcGis

eftracio fpecialts, ad quarum pro- 1^'^


te^ioneio ccoentur
ooftn ob Indiarum
f^j^J^
ampItffiniamdonatibneineotftabfiiAamrvnde ^"{,^^,4
fuis ftipcndiis non itilltt.iiic in huiufmodi protc- ttnmmr
&iOM , led iila latis cumuiata rccipiunt thdautis fmtSimt^

ARifti^ GenDonias it im akat finfcf.Ot^.^.


^r rprttw. Valdcs
iignittte RegMmHij^nmrnm
M.j. Cf 4.
Cif. X I Oom. Solonanns Tm*
.

& Gtf.

mr. I o. OrJc^.
congcrir.

x.MM.tf 1. vbi phiiinlM

EtinPoliric.i lib.^.ttf.

^iiaa

miMlffft-

vicicri

^i^m

& in Poiitici, f*i.499. \kk nuihim in


(pcciafiaddocatt qnod & videtur adminendoni
I

gmfrm*-

fJTO**
jjjjj^

porcft .ipn J Dotti.

Solorzanum

Kegia

damexconceOione
rium

bonisdotari,

eaiioiieiD,& conneneiieeoi difpo&ionetn, obd-

cimas, ica&adcius paicem

fMmr.wrcefiarar AnAorfdenia;fi.4.mnf;f . In

fimdatuvconoeflbne^fiindameficum autero alhid


iitnviJtmiis noncxtarr. lic hi juidcm vidcnauiupponere prxccr conocilionem Ak-xandi Scxti,

fecenfetut,
iur,qiii

Kcgibot

irn.iniMi

Non

Aris jus aliquod cfTct fpcciaic ad


iMinrione kuanJos.

Ob

jus patronatiij praKise

poiTtnt

illos

cx

iu compcrtum , quod

dum concc!liiiii

non potcA Ecdelia Ca-

luftificaricrgoilLi potcfi.quia

es dednm , qoc ad Rcgcs no

pcT conccfnjnem,pMiiuiciainperein(Bnt,6-

bi ab uldcmreicruaa.

yttow^'*- 't'

Nouenorum

^NIfiferte dicatur

aiTigna-

/Ury tb

tioncm cflcpcr modnm rolntioni^j.t u qnod Rtj^i


vt Fatrono aliquid pcr nuxium laiatii dci>catur,

pmOmi

auandoquidem Ecckfios

Indicas fpcciali defiair

wim leftam adminiftfationem

dit cura,&: eiga e

magna gubcrnacionisvcrfaturpars,

miniftriquc

Andiciuiisiliis
pUiresfincin Rcgto Confilio,
luftentaiioiK quxftuo^rimzexpen&naiit,adquas videtttccqniAiniainvtBcaefia

'

'

So!orz.inus ljA.l.tf.^jiMm.x. O- ft^^. 3c in


litic.i /

i!'.

.\.

!ep. 4,

irt

frindpio

noitris iiindatas L^cclcliasjiS:

Po-

vbi aic a Ref;ibus

eorum cura Epifco-

yatMConfticutos Sc conucaieincs.niiniftros aflj^


gnatos, libcralitcr iru<flibus pro corum (iiftcnta'tionc rclidis, iibi prius ab Apoftoiica Sede concc

llis

& vbi dccima; non Iiifliciun: ex Regitt.


& redditibus ad camdem fuftciitationcm

juribos,

liberali recognitiont! concurrr.nr

compeiendbns pfoaeacibus al%natis ; addens


tandem in hunc modum fcqiK/itei nimirH/n tt- U:m.

comiDodum lotus

quarum

in

iiicccdic prouidcntia; Rcgalis

norem

Buli^i tbti^-

coiuifimi

il>i :

ifia

ncqn"t

fuflinert.

Nam Kegcs Cadiolici ccncncut ad protcilionem


'^'.Eccle(iarunt,eiiam niilloabipfit,

quod' ratio

nenifiJariihabeat, pretioreposnto. Ali^s

& gabeUas tencrenrur

Ee-

quxeo

dctur, cuiustcnorin lioc ncgotiodcbcacobferUffi.

Bt quidem ciim

nem prxcipua

fucric

poli

prxdi^m

quod timc

tttuloRcgibus ivaiTallisconferuntur; quodcfl

iflimari

ctc.i riMulat;;jni.iti

maot&fi^ cootra imnanitaiis pcicrogattuaui.


Vnlein orbe Cfanftia'no nihlliak feperietar.
Et fic / s ^ 'fi'til-6. Ptrte 1 . ftatuirur vt Rcj^ibus

etfe Ipeetafes

obdon.-itA, ciculo dotationisnihiiiitttibuendum

&

abEcclcliis. Qu6d fi-in Htfpaaii Teici ,


Jublldium ac Exculatum , qiiod vocant , Rcgt
pcnduntur; id ex Ipcciali Scdis Apoi^oiiczpri-.

uilcgio auccoiiccilioncr

prqce^

.cpio,Imliar>

Rti;!,':

conceflio-

Indiarum dctcAio

coniparationc ,

clefix ad tributa

s-

Afig/utt friui lituaimi

O^omif^^ tSft. itevejlris, cr torttmhmt


tlo!e(Hfficiete^&c. Non crj^o Btilla nlia clTc viretliter,

VfT-^m fflponfio

^2

.-

dt conhrisiacioncm taicm in Ipcciaii noii


cuiiis tcijore muloe polIeaicciKfthoe
dilficultaces & lcrupuli fubmouerL
54 Prsrerquim qu6d vbi de finidadone dngiim
&dunJtionc E cleilarum agicur, & quantacum dif^idtM
TttmrfM
cxa&tone circa lioc RAgum nofttorum prouidenria verfecar , ad Bairam Mexandfi Sexri re
**^f^
curritur,&: jnsca formam in ca cxprciTam omnia
BnO^f^,
pcrai^.idcmoaftrantur.Ftoquovidctidus Dom. lamdiu

inouorum

ppaHitus.

tiiam

prote-

Pooafioes*
pro-

F.t mirijrn

produci,cx

iinponere,qacvMi]((^StKneat;cum przferdm
adeo pinguis fic in niukb Epifcoparibus, vt vigimi niillia argcntcorum ponderumjlla r.Cii-n-

ftro-;

Dom. Solorzanus

conhrin.irunr.

icifiu

penfiooeai fibtex kciints Iblueiidam

cft vcluti poftio

Si.utaiicem

tit.

, fi illajtbPontificii

ftaiur, icilicetalios idemcooceffille

tali alli-

flipctioritatcraenim,&

galium ezcedat.

non

vuiica

poiTic coiupeccrc decr.n.ilc.

Rcgibus no-

talcstribui, niii tn

quod

non cfte, tacioae cuius R^tbiis noftris jus


Vndc non jpp.irec

a iam

Jioftris in fignuni iupcrioritatis

Sc Patron.icus juris aflignanttir.

dwdnlb

ik'i;

condiciu implcri dobuitadicuaiulum integrc de-

& Noucnorum Juorum ratio rcddr-

autemNoucni

'

Scdts Apoftolicx, nccciTa-

abcl impolicaimpleaturi
a Rcgibus Cacholicis ex propriis

vt ccnJicio

lic

lciliccc Ecclcfias

ium fucrit, approbcntur & coniinncncur : c]uod


ieinperdbroiRnsmijpArom crciflionum juftifi-

ipds nan-.quccrc^itionibLJv i^.firlNurio

Ropter di^ uupcr func qui icrujpulo- Dtumm


*
txa&uit Noaenoraoi haiufinodi ft<meiiri
pcnfionem i ed quod ad illam portioncm knan- f^*^^
51

cx co qii6d crcclio non Fcclc ItiriiTi C.ithtdraliuni, qux tx auck)ritatc Apoitolica; Scdis iiunt
adeanKlem5ede(0caa)deoitiobcdientift&rui>miffionc rcmictonrnr, vt pcr carh, fi oporccrc vi-

jmHum

ftrrr,.lura

ceJUoiie

Zii. j. f*/i.

mtm.j.

MMumri
Wf^^""'

almfumiTiBPtoiififidbosconfitinattfiitfllr, vt

^^

Nomno! ohffr/tanJa do^It' nouum rokut^ex

Circa iuos

manifeftum.

jo Qujaver^ didnurconceiiionenprx^-

III.

#.

SS.^'

crga prxdia* ne-

^iutfiiftiiieri*

Molina'i0W i.tTaiUc. 2. /)f/^. 15. apuiitjiicra


Baitholus,Panormitanus,& Maior, Qaod<;i^
addonatiotu m AlexsndriSexti fpeilat , nonlu
diila rcnuniiacionc pofiti ,
bcrciarnvimvUarn
lltistx diclis habctiir

Dodrioa

Indicis repotcatiB.

4.w.i2.P.

crar, parui

vt cius

dcbueric

Ecclcfianim,

& Epifcopatuum crcdlionem im^aratx,

ma^s

deboemtKf vode foantatom onorcm, qtixad hoc fpcilant poiitis pcragenda.

Cum ergo nihil videamus talc ,

videucur Bullx

-laleanonextare.

55

rum

Nihilominj<: non J.imnanda

conftitucio

4U0d ad

dc

Noucno-

coruiudcm cxa^kio

quia

CQimffioneiii PomificiMii dcfiderari

Ea

DtfiwMta

'^f^

pojcft.

Digitized by

Coogle

Jt
'

,comniothm habct iuxtadida expoGiio-

txiD. lV>ntiticcj ctitm viJeiuur

eam approballe,

ercAionesapprobarunc : in
quibusctim mtntio fiat Bullz Alcxaiidri Scxti,

duiD' Eccfefianun

iuxacmustcnoremdilpolitx funt, eadcm pa&6atpco eodnnexceptio,

,riter.coinprobata

qnctiicitacaleeeParricanmiliibeiurvcrbis
FtltfM aded^iieuo

fens IdiUmtnic.

que eFlts S^mt

Nec

illis:

tmmon f*r* p
Rrges nolhos

dici pottfl

condirioncm ab eo poGtata non iai|>tcrc : lic^c


Ctum cxpropriMbonis eos nonpemtus <loteitr,

idquodtactrcfantum plLiic Jcbcbant, li intcSredccimas lcuarenc : ad carum tamcn conAriihoneni , quz fine ingemibus rumptibus neqoit,
sd cofophoncrTi ptrdiici cxlmia piecate concurrunt. Cuni ciiini Noui.iiarti in vluscxpcndan,

turpios,^ r.tpct.ibricisccdeliarum appliccntur,


tcftatur Dom So!orzanus Lii. 3 C4p. 4. Mn.

&in

iS.

T iiyUntmkfM.
Noucnus cum dimiJIo hofpi-

PoIitici/-j. 5Z2-.5.

Et pranerea

ciiro

pro infirmoruni Diiniin^ lubleaatione j^ciat , ctli his proximis annb ad


AxJt-cirn rtri- inillia argtnteorum pot-iJcriimrca
odorcgaiiumj intcrduos, Hiipanorum icilicec
Vclndorunii dtftiibucndoruin in Limani bac
taJibus aiTienatiis

Ecclefia cxcreuerit
lacis

cxtributis aciuribus

mifftim rummam adiiciunt

a!iis

Kegium paNouenorum.

vt

iritnaniomaEconiribuiione di^i

neuriquam vidcatur aiigcri quando in id ceiti^


impcnditur, m <juoJ uiiniftris lacf is mtnus for,

lanrecur^iiDpendcnduinpoflcT

fulpicari.

luztaqoz, rtucTnatamunBuUacon^

%6

eeffionis fiierit

fiue plurcs

manifeftum xtltn

quitUr Rcgcs noftros dcciin.irum ius vimitc

illa-

rum habitum in Ecckiias rcuocaiTe - vnde Scab


ef^midnniBftsuinir diftribairatnf, plenariS
l.vrrrum
tfirnditiir.

pcnituspoteftate.Ex
le<}ucntia

Kcet

prKcipua

non pofl

cauflis

quo

clara rclinquitur

Con-

& Anirrionis probacioi lci-

iudices fxcularcs

immifcere

iii

earum

fe

nimqui.irpiritualcsfunt, vt

Canonico lutc Jecirum, <iuoJ lam vidimus mim.


44.tum qiiia cft iuJiciuin Jc rc altcnus propriUm
forum habeniisi & icailli funt proilits incomi
pctentcs

incompetcnteihabercntur itldieet
ftvcllcnt de laicorum bonis iudi-

ficut

Ecclefiaftici

care.

Vndeiiu ipfum Canonicum

cauflastale^

adiffos itmittendasefle decermV, etiamGCfeti>


ci fintailorcs. d;. Si CUriius. Gnp. Ex Unare, ii

ftnitmfettMii, vbi przclara

wtnrMtmkiitts
tiow.s

VfmpMi

gBaufM

Zhtcres, filJ^thi^

illa

fententia

Kts

firw^A fiunmmdmtm kfikk


iriinfli^inm facert

Vcrba funt Innoctiuij

['crtij.

n^ Mtmus.

In vlurpationc cr-

tio niinimc rnffi j^.ttur.

Proqua

fticum ptTtincrc?4tKe

cx AntonivTdi

.M.irinis

priuilcgiij leuandi

pcr cxtcnfum illatnprO-

Eccamlcm, cum de iure dectmiandi


nODdeito , pranerdtatos i Ottn&

^uiedMm

dccimas Rcgibus

noftris competere,non ide6 fequitur

eamm cauf-

ftppolIb^kuditribintriibiB nidksBtogoearar

tencnt Barbofi

num.

(jT 3.

3. <ic .urey^tUf. Cjp.iG- $. 4.


Moifetius TrtU^tu 6.. Cd/, 4. nMm,

tf4.TniUcns/nPfr/ii^rwIj>. |.Gy.).0^. 8.
JfAW. II. Guiicrrcz it iurdmtmo (onfirmdtorit.
P*rtt 1 Ctf. i. HHm. 3 ^ Zerola ?tTte i v. Deci'
ms, f.S. L^ander de Sacramcnto TrtBttu circ4
.

i^aium tal^ frmt^im , Qm^I.

19.

Baflzus

V. DiriiM iMiM. IX.

Dodtor Carrafcus dcl Saz


Panamcnfis CanccII^rii; Scnator& lurilconlul-

tus cfgregius

mtnm

'

'

IrdiMm demdia ttmttimt dtti'


6. s. t. mim. 2. 0'
Tonduius do

Oif.

pr.Tticniionc

ii;J)cij 1.

p^ricCjp.

i.dtRf^ww

Suarezrais

Iiir.

Rc~

2-;. ^iuf. 1.

buftus Trtcltiu de dtcums. i^<e(i.

1.

num.

P.

ie&rim ttdm

Ctp. 38. niim.


Cr 1 5. P. LcfT^iis !.ih. x.Of.
39. aum. I i. P. Caftro Palaus iomo 1. Trtcl., o.
Dt^uut. Vtiu Fimfl 1 s. mim.
cir 8.P. VincenitusTancredi Trtci. 1 .dt Religieae Lik.i.QH^^/l.
I

2. alios adducens. t cft adco communis rententiaTheoIogorum ,n vbcfil qiMCsillisiilopr


pofiani incliiiarit.
f 8 Solnt P. MiemM|tm Zilr. 7. qul cfl de
Indulgcntii';. Cj/i.z^j;;

cimis nobilibus

(j/e/T.jVrr.

I. jfTlric

di;

Jc-

Fji.'rtm

a Ponti&:e concdlis , non ""^T**^

loicis

Eptfcopum,iedlaieiimittdicare.'c'eflet>robi-

cum decimx

ile

pcrpetuum conccJuntur, <{^^^.


mm. 6. ic Patrem Hcnmidstei

tn

ailirmat P. Palaus fnpru


riqties aiiduccns

Oom.

Solorcanits Ut.^.Ctf.

mtm.44. aut ita rclblucre poft


junrram in Manuslt Cap. a I num. 3 &. alios Tiicok>goi, & luriftas.
ScJ ccrtc ciiaan'.Fller niillani proco'
.

TheologKKn adductt : nam nonnulli ab co Litte^


ri mutudiwti dtari, ad retn aKam pcri inent.quod
lirilicct ,quamuis mulicr
communitcr loqucn-.
,

do , non fit capax iuriiiiidboiiis ijpiritualis , eam


Poniifetpottftteddew capacem : exquopro
decimis arguit : quoJ non ncgimu?, licct ncgari
oonfine maano fundamento politc: vndcidvt

Dom. Soiorxanua:^^
Jccimandi fpiritualc cf-

cwtnBideiitradmittefe

dum

fr^ ntfm.
le

& ita

air

itis

iudiccs laicos ad

ZT,^^

iudicandum de iliis pcr tummuH

ita

nonagideeo.iacidb 'ftft

praslenri, fcd dctcmporalieariim pcrccprione.

Theologis fcntcntiz ifti patrocinium,& citatus Pater praxim appo&ic, non


iuftificadooem f nequecntm omnis praixis

Km

^mm

^f^l^

^%iriiiMBs4fionpoirepei! laicuffliadieemeni-

minari , fubdic

dcmus

Rt*.

i .

&

r\Eindc Pofitio illa, de'qvia poft Afll-rtioL^ ne .45. probari vlteriuspotcft:nain ct-

iamfi

Tracl.

inamhabei.VndeCouarruniat^jSliMr<(OT
Uiomtm Ctf. 3 5 num. i . i ,
eitrit , cia mftatniflet cauilam poircflionis rei Ipiritualis vcl^uar

IV.

^ mt^nda

ponenie.

agknr

iliiui

^7

Nullum eft ergo

yUerior probtttio

pUircs adducit Diana^'"'*'

TrtH. 2. Reft^Mi. 9 1 Parte

I .

fi>lHt^o.O'Psrtt4. rrdt.i. g^tkt.^t. EOigat^


exprefTa dccifio Rotc , yt idem-ccftatur Audkor

nicus incapaccs,atquc

f.

/m.

inlciidam.lcuemphyiiktlfim iVcuIaribus con- '^^^iy


ccduntur , carum cauflam ad iiijiccrn Ecclcfta- ihetffii^

non folum contri Keligioncm dcltnqucre^


ledioffi^ can riobft.
-

Anreccdens pfobanitflt

rcceptifliro^ia]ciKiiatHrittanic,quando decimas

goalienifori iniuftitiatrt :vt animadueruntliB^


cuIarcsJudiccsEcclcfiaftici foricauflas vfurpantes ,

ftfnili*.

VL

ThifMn Jfidici JJiuks I/. Cap,

potcft

fic

Ex ifiiiius

GiJtia tdmtiumrefrtgtri
tlufitnfbus.

iiiris

Additquc fbtim

tpiner

vfum

forenfem

Vonufksf rtieptis
:

rM-

Ci

fimttfi ftsndift

RfspiihluA isnueniti illum etttm tpud nos timitti.

Stc

illc acli

<iE|cptflil

rc^no expeJicns
reetpcS-coBcNioii^

in Cacholiciiliino

forif Poaafidj

Digitized by

Google

Decmalmm cauJforiimcogmtMmmadConJUium non ipeSan,


bus

IVitcrea P. Henriquex non ab

refragari.

laici!! iudicibus cokjnitionein hiArqui hoc de cogniitonc quoad tatu


fturn ad- potcft inrcnigi ,qiiam t-nV Ixiramplurcstxciuiisadmittum, lic^t fint qut nc;^tnt , vt vidcri pomkunu.

Epifcopis, lcd a

bcri

apud Oianam

t(.(^

gorum

Itgtrnm
ftiiiti

h*-

lurilpcrinsplurts

corum

q ai

fi[\i
,

ttmim tm-

>

Ciimci^o

/(vanV^rff 1'drtif^.

hxcipirinialisiit,inieuinicumdiTlieolo{mri&sitabenda cA riitio ,'pra:lrtiinliez

rcs

ifUlhi-

dixit-'

aiDpleAaniur

("cnteiwiaai

vc in ptxlimci contingit.

f9 VndeP.SoMzj&^iiHlw. itf,adffloiMC
eUKC lcgcndurn Couarruuiam qui Captte citata
mtm.i.S' Tcrtio, ^Hoties^ concrariam ^ nobis
,

propofiurjentemiamftatuit. o- Lii. i.Vmgnm


(jtp. 17. D)f?ff9.' iudicium ctinm circa dccim.is

ttir^

iribaBdi dcfendic : iii;|it&


fxctilarium

Pnncipum.

Btc^C^.i^.i.Tmii ^itri-

donationis.de qua

.igiirius,

Kfgibu<: Hi!pi-

mo-

nicinIndiislabe,iulcta(mct]cioncin,cua)

Et addit fic : Nrr

fuf^it im

hx ftRu^um

in OirHs

fit

vet

?rawb

fi tdtet,

^ntnum Ultmm^

dc tolerdt^ ii fokimfdcit,

drimpedii: /tcw;j!

diitionoretiiltti ,

duBoritdte, vej tefe/tfM fit. Sic

quam

Dom.

vbi

Solorianus eai^ cenfuit

adhibendamictrca doutrinam lcilicet Grcgorij


Lopczin/. 17. T/V. 4. 1'driis 3. verkt^ Cdft elkt
vbt iu

lcribit

Si

Rexdtnei nktti fmtm MiifiMt

iktimdrtim,tiKxRegi(mfetitmex frit^tfftVtntif-

tii,&

fdSiimdtione

fttftr

lit

cridrnr; fitfieiftiefiie

fufer inre detimdiuii vel (^usix

poajlin O/ri. Re^is

nmpitejl ditsli

(cgiKijii :

^diijjd^

deamx , ifiaiim

qnid fuui ipft teglttptn

vcimi mcri jjiruH-ihj

fu

nee

rubdcnhoc dlc bcnc notan-

tiiisCiinj. Sic ill: ,

dumad Inniiationein /. 17. Ttt.i 8. Pivrit j.cfnK


Rc^itribuit cognitioncm priutlcgiorum

nattonum, quas tzat


lorianus dtdto Cdp.
du^eji

/iojitr

J extum

'

iii

Ad quz
.

lic ait

&

Dom. So-.

tfo< fSlf Iditte tegeii>*

Gregvruii Lopei^^idttniis exfHtdns

orr lofiitnr enim tentrd dfertdm ttt


.

MI wmm^liflrilinm

do-

vtleft

iUum

& isn-

firifletirtdtermi-

ifbif m^jki^llipilmi imul^ndMs rnemfitiHdMit


iemtr$imftr6pteMiidmMd^tii:^dvhidhftbf'

t? inefK^eflionem dedM(itnr,o>i ne?*miise(je (piritudle


'

MUiKxnmjUiixi fitfrdn..^i.(&- r^tbiit


Jb^itit i iSUkek.^.m Rnti/Um. Hacille,
qoi caiitiontm nu-r-;(N dt.buincc appoiierccum
rMffinisiliisTheologis , dc quibus nupcr , Ti oppontum docuilTec Doctrina prxclarilTimi lurirvel MritttdU

conrulri

&c Conliiiarij Rcgii

rum Hilpanorura
'Ibfto dignilltma

non ad
'

jiodednMram alecoiKcflo,
de quo

lis

quando

Tkiiaietiam

teft.

nbrieflTcrabfiH

communicet

clic po-f

cradlantur huiulinodi

quxOioncs, nonlolent ulc; rrlpcdtus

gratiaro

i
,

Priucipis

qui ad

ac hirirconfulco-

tanto virocftpro-

vcricatis

eft locutus.

prcraiptum,

Vnde re meli&t

cxpensa nihil tale in PollticaduxiiappOE


Vldeacur pdg. ^oj. Col. 1.
Tie/fmlniiti

Tm. L

attendi,

adintcrcflc partium pcrtiiKircr^o ciiin


nira-.ioncni clle dicat,tdc^ planccft^

li

quia edaun iiibaUo relpc^u cognicio ulis lubcri


nequit ; Bcaentmqualicasillanonatiendacur,
incft

Qucmadmodum

camcn

licct

quis

ciiai

lwlatrimoniumconcrahic,non attcndatadiatio^
nem SacTameori { nibiloiinii aafla hcc gener
r

ircr fpiritualis

eft, qoia qualini

Sacnnwoii

ncccliatio incft.

tquidena(vthocetiandicaninicontra

61.

aducrrantcs,& diftinclione

il

la le

tuetes)cognicio

'umtiM^

fuL*

nonefteoftim imaiioproncua. Hoc


Nam Do^kores diflingtientes in hoc cafu

conibc. tridmin

fadlo, lic cxplicanc diftin<iioncm,vt tuiic

aganir

^uando quciUo

tSt.

an

(}uis

ius a **^**
dc iurc ^*"^*

debeac fol-

iiefe,&iion taiwvnn an folneric -^Sonre enim

t-

vtccrta oblig.itionc folucndi, potcft contingcrc pbtnmr*


vc Iblutionem detro^ct

t pnediAa<{iiideni cautib mdius h}c

60
cadit

fMUonm

tlle.

lutalimitacio, cumrcniancat abfolura cnjjnitio

qLUtutim ad id

caullx dccimalis vt a iudicibus iaicisvrurpatur,&

Putt^ex ukratU,fHU

nonrubrcN

dec(uus^ilttiaftificatibiie.autiustangit, aut

tinere.

*^

& donjrionum^

cognolccrc poflct

li

Cdu ilio Ipiritualicatis, lcd liibalioytle tati priui-'

<}liibus

CitnLnmPrimifHm [unaiMmft^rtmMm fotteitium:


tini iMtnon rolert: , qniffe ijmjjefuu nUsnut :dia

at

n|in caulTas ad iudiccstantiim Ecclcfiafticaapier'

S-

cognirio priuilcgiorum

quasfacit

ilSedeApoftoKcidari lak-nc
rff im,r ob mcrita laicorum: rcquenci llaticn^.
affirmat donationc przditfti nonobftante, eadisaliis

UrtMU

citac3mlL-gcm,inquiiRcgi
iriiMlittir

ablililUlam

cateointtpiebs;

Amimum in fxculari

<|tiod& P.AzorTewfl i.Lih.y.Cdf.i^.O' Jtf.ccia


adnoauitjdumconTuetudiocsdiAas fjspiihvo-

mmtsm

illo detcnditur , vt non habtat locumexpUcwioddhibita : nam ptopccrea non roliim poliiic
quxflionetn ftiper iure dttimdodi , /r.V etitm jnpn j
ijuttj detim* , vc diftindka fcilicet a iure. bc prz< nmi vt txterea citatus po^tor affirmac dofhinam iuam fl"i ti-

kd quod

aliosiimiliterloquentes, quia plulc]uam opor*

ftnTcntia ablblutii St

ab

lcgibus Hilpaniz flatutum in calu tpccioli, vi lu-

tRincnnantin&uorem

$\

nm

Ec prrfita quidem

fii

eiTe caufletur

dat

vel qnia

,a;!r .iliqtTim

velit

vd

noa
ie iam rohiiile contew

quia frui^us

compenfttioncm

ob xqualcm libi dcbf^am quanticatcm

cfficcre
vt videri

{KXeftapud ciatos,& cos,quos adducunt P. Ticrcdi fnpra nnm. 7.


Bairxus. Dicunt eciam SlfiddS*
aliqui quzftionem efle faAi^quando ad non Ibluendum ^ecimas allegat quis priuilegtum, aut 4,^^^^

&

tOMm praclcripcionero. Tuoc enim


troueititur , ell , an
lcriprio,

ncc ne

fit

8c

id, quod

con- mr

caollam a laica potcftatc tradari, aifirmat P. PaLaus fufrk mtmtr. 7. cum Couarruuii,
loanne
Gcruia , Sc tcnet P. Tancrcdi DiFlo 4. & P. Fa-

&

gundez Uli.
(O.

ait fc

nare.

3.

frint-

talepriuil^iam , vel prx- ' glnmnnt


cftc probabilc polle fV^^fWf^

mnc

utPrMefiitm

EitlejidCjtp. 5

*-

.nnm.

nonaudCKcam rcncenciam coodeni-

Addunt liunen quud

obligacionem ibhiendi
tendat priuilegium

non

(t

quaeftio

fic

circa

c6 quod Ecclefia prxcftc lcgiciinum,aut

ctiam

.prafcripcionem , nequflquiim poile cauilamiiili

ab Eoclefiaftico iadioe trKbri, qnia iam eft quft(o

liris.Vcruindoilrinahxcex illiseft,quaruin

Au^res P. Suarez cautc l^endoseirc iamadmoiNi^ perrpeximus. Etfan^itncta cam omnino

clidi

& rlihJi

noteft quidqnid dc iudicio ciuf-

larum dccimaltum ab tccktiaeii conHitutum.


Quidquid eniro de iUismAari poteft, adquaeftionem poceftiadlireuocari : An fcilicct quia
habcat vel non habcat ciculum : haberc eniin,de

<

non habcrc rcs faiTti cft ; & vc deprehendatur,


an fit, fcl non fit> dcbct cxaminari qui allegacur..naffliinialidni rimkis reoeri dmlus nencA
llAaopiiiilq^n, trelprxfcriptio lic lcgitima.
3
3 Scd
,

Digitizeci

by

Gopgle

J4
Std i^ukkfuid dc boc Cc, qui iudidoqi
cauflu decimaJtbiis ad fe pcraneiv comcn-

Ainc

4^1
ttJi.lAiicnt

rtm

dunt

iion loluin fjcti

dux

liain

idcj^

"^J^I^.

dedmai

gwi ncquic

neqmr&

opcimittarcpoceftfiBefiKulcacecirca OlasiudtcanJi.vndc Ponciftx conceJens illam.poaft ab

A^tur<wmoncya

BMciliiofimdtri.

vndc priuilcgta quoad valorcm


,
luum cxaminamur : quod U noii tiat, procedi in
faursa ncquic

tucns Sc

Mquc

\\xs

auiem

priuilcgr)

rcsrpirituali

ixlulcans

cigo

>

Pontificii Valor

riuilus

ficiit X:

prcKcdcrc. Nifidicancponc

quid^ nminifi

qai cA rcs

An (tiliccC

Pih/ietHt

qiioad valoran
tcipii^

firUieei
mtqnii. FJ

quani reJponlionem, vtdiccbam nupcr,oim|ioo

fati.

negata cctifcntur

clidi potcft

quidquM

connicttium

eft

drca hoe d> Ecc1efi&

&

ciici cauiris alias Ipt-

immo

ntuales j qux

omnino
genefidalcs quoad pf opriecacicm Mauimoniainucniuntur prohibicx , vt

lcs ,Clcrica!cs, Rce;i:!3rcs (%c.

ciim ablbkuc

C'

Vt

^umtmmumfu gtmtUttr
dctim^mm

fottfia fi/lutioni
fiitutient

( &(tt in

dikmur. Kc(

fenium itdm*

fitt

wnniMi

Hxc ibi. x qui, ftifttiits rtfiriujKuid.


bus habetnoi in oonocffioDedednnnfflinoncfnooalia comprce^tenfioncm
bcndat , quia (bndum eftconcefllottis tcnori , Sc
,

quam

cxtcndcrtda concc(^

conccilio dccimarum jpoftic iiuc uli magis odio-

li conoeflione : (actiius enim Ecdefia


conccdct ,quam hniufmodi faculcatcm.

tradtationcni vlnrpart, ctiam cuin btnthciariu*

cum

quando dcd-

in

BuUa

Ccena:

non

(ic

dccuHs
Vndc

connia npcoics dedmarum fulminata : contn


eos ramm , qut cauftam illarum ad laica tribuna-

fiis

lia

ApoHoiica: Scdis acceptae Ecdercdonantur > Tuncentro pri(itnam omnino

ttahunc , cxtat ordioc 1 4. licct ; vt ttum. 44.


adueitiniUSoon videatur procedcre vniuerfali-

condicicmcm adunnmt. Qupd ben^ vtdit Doni.


Soloraanus , contratius alias , dkeos banc cHe
commufdorcmftleciniotcm opinioiKm,vtvi
1

grauifliini Confiliati) in

aliique,&

in PoHtica f^g.

clefiafticos coinpri:hcnJ.Jt, qui taltm caufHirrnb

ApofiOlicis iu4icijMis ad fc ouocant , Apuftoiicar

j. &.

RrgioIndiaramScmcu,

Tura ant

nofter PhilippusQMartus amplc-

Rcx

fcilicct

xus,ctlmagereturdedccunis vacinuum Ecdcfiarum , an lciltcet de illis poflct intcgre diJpoqerc : quod quidcm rcnuit , rcfcruata rantum tcr-

ij

m tdt i

iii

iwcoi in

timattutK

alilis prMCEtn licceranun: quatenot


muncre aliquo fxculari funguntur in

Curiis Priiicipum^vc aduenit P. Suarcz rw j.

dapatte in vfuspiiilimos expcndcnJa prociuo


idem mwm. 8 1 Qu6d (t dc iuftiiicattone iliiut
tenix parcis (tibdubitcs, adbenepladcumpoceft
ApoftolicxSedtsrefefri , cum qui de ercAiottmvnth
nibus l.ccleliarum
, ad quas fuo tnodo
Uttm dictiam Ipe^ianc diftrifaaciottcs fruAuum Tacan* ttanm! c^m prdniun tn
coaacpnMhMiif vlbs,
ad quos Prnulcs obligontur. Et antiquam circa dilp>fiiicmem vacaotiarum ooniiictudinem \
-Rc9MilCMlM>iicis, primis ab ere^is Ecdeliis

5.

Ttrum

14.
,^

nrconaftomnescale.iudicium rurpancet. ft:


taroen rpccialitercomnlaicos, licdc ctiamEc-

Or )ra|^qtum&Jccuu

1. ntim.

Exttm

txcummunicotio

mx bcncfido

600.S..?* ^tmkstgo

*^ '^**

lio : c&m vnum ftare ^ne alio poftic., ^tgo ia e*fu noftro cbneelEe excendenda lion^ adfiir
culcatem iuJicinJi Je cauf a rpirituali j cuin ftarc

dcri potcft Cdf.

Rffirin-

x^' '^-

reftriiigenda potius

di^i$circa fccundam nuper probattcncm validillimum pro Aircrtioncar-

atjiri

'

cMufJn ) fum itdmd


uonftt txrtrJa J.t

taitius

lututid

^man^JlMsfro

Tb

tximtrc, i^ut JimnittM-

fint

ntutlinm vfKrptMijr,cum i

circaqiiodquiim

qiiantu i J crit certius

vifunt

occi^oat intmttionti antiqitd

gntnentum iuAauracur. Nam li adco ccrtum eft


juJIccs laicos ncn pofrc Jccimaliutn caudarum
cft latcus

,
.

, Jle

centius Tertius : Oim l*kii nulU Jit ie (^hinulihui


tmtdendi vtl ii^ntmtt ftaitiut ^ ImftrMhs ta-

le (actcndam

tf4

proiiibita

jS^i. Pro quo cft iu proptiis cerminis ""??nd^


dcdfio in Cjtf. Tm^ ie iedms . tn auo fic lono-

potcfi (adie diicutium ttionnarc.

'Imttamatui prohatio

iit

in caufsa prxfcnti nugis in fpcciali.

Imtta

a'iqiioJ valiJuni priuilegium.

fii

ieparatis

concclTa intnatcril iurildi^ionis Eccleliafticx^

rtiam iudicium laicalc in cMllt decimali

txnminari

Contcquuicu autcm cft


non nt illatio ; & non

IbUitc aliam dcntgarc.

fegicimtrMam a

ab eoprouc-

dc \xQC agi iK<)uit,

li

nara tacultas iccipicmli

.*

'

AnrtctJtn ne*

conccdcrc comjirobarur

(juulinc iuns examiix Aarc eotum prstcidio


priuiltgiatos

ttJtHnu

Mmezjr ^ ^ ^"r

diftiabc &:.liOii jicoeflari^

ficu1uKi-'^viuin conccttcns/noh

lcJ iuris alTLiniunr,

VI.

vatMUi*-

rxm fr-

a^m

obteruaum

quodam
'r

KMrittMi-

metii^-

rtftatur

Rcx noftcr

Aun. ifi^i.dequo

Dom.

in

iudices

.-

cilm conccflianon (tc, tcma^coiitracius volun


dittmtri.

taccinvfiirpir,AncMcdmcoiiftat:nMn eoncfliodeclaiinHii/le fiKokiiciRaiiUti

dk;ilBflbt ailignandos

lorzaoum Q^f.

:nos, clc

vtvidcri poccft
4-

mm.

{.

&

deccrmmc

apud Dom.So-

fM.

in Politica

^-^Sidc
iure fit quxnto,
idem videnudicendum :quiaeos cribuc.u Pon-

"'
^n. Cl.

- i.iitfrimipio.

cifex , nullibi
.

Si qui Jcm non foliim vcroQmilis (cd


omniao euidcos Sc mani&fta ca eft,Nam Potifisc
conccdcns dedmat , non ideA eooeeditcaulirum ad eal*dem ^tdjntium Jccifionem ergo

aftiimcrc

quoa

variis rclcripiis^

Solorzanus

Racibaurem generalis, vt non pofliiic


laici catiiTarum dcdmalium cognicioncm

T*\Ico (ecuod^. Circa duos Nor

L/qiiibi|s<lidlum Regibus noftris. com-.


pecere,

Rcfcripto

ninn.

65

tkAJ frt

umia im-

es

(juxfttooem cit ca

ius

cxigcndi il-

iei inJicabiil bucos inuenitur tribtufle, vode ne-

gataddxtrepuuri, iuxu didbmrM. frMdemi.


Qijis vcr6 quxftio ordinarie videtur dlc non
podc circa ius/cd drca (a^um ; cum ius exigen-

di (ine concrotierfii fitex patcc eorum , qui lluit

cot fi>hiiuri,fimdanim $iiic6 pvohalrilc <n,pofie

corum

cauflain

npudRi^ia bibiBalia tnimcL

Vidcancur citatu
.

Dtco

tentft.

Llcic propter andorita-

Arf-'i'w

jj.

Ofa

KaKri!pcbiiiiiy)iiilicilMi aflennctribunalium

Digitized by

Google

%ecurfHi ftr

vidm wlentU vi iieeat.

Masim jn cafu noftro,fi:ntcntia"ifta vidcar-jr pro babnts


fiffi dtfin-

bahilu

*f>

tfum
ci

quia tamen lolidis

qiientilTima

c(t Rindaniciiti^ ticiti'

& iti

fcrupulornm

qttictivoiuncconfukre

eft

cam

riirptirtos

Ctiltt

imlinr C9-

enim huiicin

c.iru:n

fi

xu

f9 InqdLnonohAamibuilegibus&praxi rAnKM*
prifdlit,omnnid effefllicirumtalem recurfum, fu'*^)*
ncc polft; lic recurrcntcs audiri & iiiult6 minus
ccidiaiIicos judtccs ad dciiiUndum compdlif
Nottrin Ecdcfiaflids ad iitlbtaiandam aduoea*
tis, tenentquamplurcs
quos adducunt Diana
Psrte t tr.i.Ref.^.ijr 6.Cr 14.
Psru %jr. i .rtftl.
f^<3rP4r/rf.iMfti. I^QJLi}.
P.Fragofui

cotucntum

& Csmmiffiirm

noTlris

illis ;

Aniitoribm,

quos adducit,

Tevto i

*liisfie ^iuluitm Exclcfi*jli-

tis,Mm(aa:. Qjiod tcixuc P. Killiucius,

Soufa

& maxime accommodatam

congruam

Ucis

Pmtu

tKinnulla

conueniemvr omitti.

diificulcas pndieiit

probatprztcitu) priuiicgii Apoltolici. Etquia


non
auocuio a judidbas ApoftoGdi , Ad
ttiam ab a!t!<i fub cenfiiri prxfati prohtbctur, jufinerc uiKll%enriam, verbis

iKii-s

occurruniconllderacione di^iuliiina, uon pocuit

ic lccu-

noccmaaiplc^nir, Ctkmcwun BuUaCceiue


cosmeriT^TnlikTe iletoade fni mn^rdliofie

C.tMt

pritii!tgioquc Por*

i.i. ^u^i.Cj. tTtkid.i.

JMt.i.Cenctuf .6. Qitiavcro

in

coromunibrcm

cx Bancs

i.c4f.6. num.9.

praxim dcduRc^ii Conliliarii alitquc,li conlocntiz

val Ji:

comprobitum

tihcio innici at6rm.it llluftnirimus Zapata

& ratione confidit ,ncgc>-

coiurariajurc

tnt3,(Sc

& Mag.

///j^.

j. s

vbi id videiur lentire

& lcquicur Diana Psnt 2.

Apud

tneacur.

& ita videcur intcliexiflc Dom.

&

vtrj. Porri,

& ftqntnti,

pofica oppoiitum

licct

coldeai CliKirplures ocatrrcnt

p^. ^ o J 5 vltimo ; vbi ait non effc cur vcreantur,


iqui didbmiunfdi^^nefflcmcenc, ccniuram
bJem, quiapcr illaffl non profubeimir ea<ns in

oppolitUffllenrientei: pro quo&doitamallcgacioncm vulgauit Dodor D. Pctrus de Mc^


ncflcs occationc cuiuldam controucrllz inrer pitrmdt
VicariumgeneraleroLimanzbuius Metropolist
Proutndalcffl ianAae Praiemitariii; taui bomi' tmn

jurc permilli.vt aJucrnint N.iuarrus, B.ulviLi,tV

cidamquemdam

trtc}.

RtftL 5 f

Solorzanus L^.

j.

r^i^. i

ium.6i Sc in

Politicl

JVfartha

&

uicm

cilc

przlemem. Addit^ue

5:

midiiK , juxta communcm do^trinam Theologorum,cx quibusronnullos adducit cumlivi^

aonjm Fifcakm

vbi

ftfi.

tgAat

remittcre

noflro, vc xNw.tf^.diximus, judicatom; res, vt


iiobi!,,.'aldi

lcrupulofa rclinquitur,

& alta rcponenduiD mcnce


entib propofbifflas. imim.
'

tMHkitr nrnfit t\t(nienia

'ge/uU.

W^

i9. ^j-ffjutnt.

quoJ 3c facit P. Suarci Tomo


r J.
fit^iatt.xi.mtm. ye. Pto quoao nonnuJb
-idbiimm t qoc non video ab aKis Mlaaaii.
70 Et vt praxis Hifpanorum tribunalium

opinionem contrariam comnuiniofccuriorcm aflerac , & iuxu eam a Regc


.\

ksrti

Cdf. Z7. vbiaic lehocPbnrificis dcrerminationi

priaiiiruiTi

(^od

Ttiomas Hurr.iJii5 7' t.trtBdt.i. 9.


ex voliintatc prscfuinptl Ponttficts , quia non efl alia via recuncndiad ipfum
alilsncgat. Alithcreni, vcNauarnis in MMnMsU gj
aJmirtit

fcd juxta propnaim fociliDS lencentiam ft con-

fcm, S:

caJem CancdlldA Auditor; vir Cme


<S:cunoracr conlcienri2,pro quo polFum
in

plcniflimum tcfliinonium exhibere.

emhdrgo,

pnOca

do<fiii?
-

quibufdam. Qiiod qtiiJcm fapicnter


iJiauui Si-d niiiiiominisjcum iJcm r*/. z num.
61. cr 53. il- in Potiridi, pMg.600. S-Pm fi

cor.litltis

lcicnciam

Bnt eniffl

lanien.

fccuripoflc in praxim dcduci fine ccnfurx for-

pcr fcntcntiam rurpciidio adJi-

cx qua extradhu tiicrat , compcltunc iUc Filcalis Regius, qui

zic, Ecclefiam,

'mim.fieqKmit cAm oKi opinb fitprobabilb, eain

rrlolutiant

Mm

&

tt$.

Pro

fufii-

poilk, vti probainii fcntenriz innixa, id ^"^' f"'


imprimis oceurrit,Ponrifitem non vidcri damna^""''^
re vcllc redirfum pcr viam yiolcntiz genenli

quod iam ex Inno,


6^ dum ait : Oa a

iiiitineri

ticemk, Jlifttik r$Ba

De quo hxc iacis.

prohibirione

nam in

Coenx E.xiommMm- ^p'|^


Etitmfr*- cuunt
,
omni ryntAuA

Bulli

'MdNiri4.inqiU(tlla habcnturverba

cA

V T yii.

mbtittione eaufarum

Confiliacn poflic
conrdcntis grauanoine

graui

cauftis Ecclcfiiflici fori

&

& pratfertim

1.

peruneniesperV^invi|bletkicai3'lcddaia9

ad perfoaas
'

Eccleliaflicas

tribunaliarrtihunt, talia verba

umcn ilia
.

^-^,

.r

faic

^ qu^im f^ttuMs

frequentiils occurrit

liiai

rcmedium

ChrHBanu
Ttatrjim

V
'

f^^T^

praxijdcqaa

ii

juxta

& iu

illi

quia

dcbuit mani-

adhiberi. Videcur

condemone

pnitiii

/ed inttnwpinbibBrajiistacttiaDiiMniRin n>*

dcm Coniilii

lerarc

ordinarionibas r<^. 4.

*exkegioRfeiptOil.fitft.*

Dom. SotorzanusW.^. r.ii. .89.

imt.

efle fpedalis diffioiltas

>n Policica ft^.

j6j.
,

Ntquc

eademfundamenu

in illo videtur

Confiiio Caflellc fu-

premo, Sc Regiis Cancellariis licct


fiiccurrunt:

Sc

v-t

Uccntm

liceat

8c iegcs

ICipanic6lndicdHfMiiMin^<tpBBd<<ifi^

71

"

Lidc enhn veriAimtM

Pontifici<;

non

ptrfttitntum

tnrs

toierentHr, i]U4

iiidun

DemfUj^.

.,

'(tr'>otenMitiaar rr9fe*
Cw muba ifltrMmi

efTc apt>rob.ir!oncm
ji

initi^it futrint in }u-

Cap.
Pro quo & in
cx Diuo Gregorio habe-

dicium, exi^mte fKBitiJt ntn ithea/tt *ffroh*ri.

Cim idm

RcTpublicas.

Idetur ccfta rcfoiUtio cx Kcgii ctuf-

mnr tt*

'

pranextu vio-

ei^o PonnoiaiHe praAtcanim ade6 fiylum apud,

lefttun
.

^3

Li-iium

'

magis necciTaria vidcboncur

lentix, Ecclefiafticx eft bbenati contrariust


1

non hjbcmur vbi

inei i t eui Pontificisjetiam rccurfus

i.

T)hmfte/e$tteHtu

cum a Com-

fcd camikra

ihifTarnf Pontiiictts auocantur : quodtcncnc Altctim VgolinQs, St Bonacina apud Diaoatn


fmr%,t^Bm.i.RtflHt.%t,.
P. Fragolbicinn
Mcnochlo Tomo i-ptg. ioS.
stcnnio excufunr.
In EttiiJinMWMtxigarautem 1 f vbi dircdt^ uitor
contraeos, qui EcdeGaAicas perfonas'aaldca

An Regi\imInd(arurD
fine

probabile eit nonagi de

'nMr,iiiiffcjMi<r,

dtfi.

cic

PribcnJis.

iic

imviKktfiitbipiit

^^^^^'

^J^'^

nBitpimli^,ne

.E4

ftnf

Digitued by

Google

Thefaan Indki Ttttdui


ftnifams tx^iiM ,fi kuU twfaeiudim frehikg'

cum

aiiis

oblcj-uac

?.SaueiU,

li

ii. Ptoceft tamenefle


7. itltgAiucMf. I 3.
tolcraiuia Soni ridii faucns , qui va!Jc diiirrli

tMtiium

cfiabca,(|ua inalum coIcrat,Abtis, qui lilud pcrpctranc, rainimc

bonum

judicacum:

'|udicaiuc.

eft

Abjaltiiwntm

dum Pon-

iiui

confuccudincm aliquam cflcccMirra

tiftx lcicns

recurfu ftncire TC

flcPonPro quoin Ipcdanocanda dccilio A. i 47. Innocentio X.


Pontifice , <|aam adducit Diana fM 9. flc cium
in ca Jicitur
Demim ii.xtruHt ^ CUrok okentAm tgrtikm

tincckgi5au6torc

mm.

Jttfu

Thculoi^is

laicali

milhis.excaiaiiofii loclis efle videacor i

bcnc

VIL

Ca^.

11.

mani&ftum iude

cft

VtemmmSi^HmJfrmk.io.vtrj.ii. Qm
miiham annn^jt clicit f*niiincm. Sicillc. Qiiod

m.

Itutei

tifdem

*i>

exeommunititiofu eb reairfumdilju- frtdi3*

oitentdm, non fnjr4*dTt. Qii<imu

cr om/iiim

reiiirfibui ,

^rTrtAUS
e/iiiti

tlnm

qiiibufnimrjue iurihin

la tMplifim* jrnu reauint*- cguig

iplius iiu:nccm,rcd verofimilibus rationibus cuin-

iade jprjt mifMijitu

iDniiinai/samtCKknCiOolctu luz mcntis apcrtio-

ueritt tfnU ttune

nnt ebjit^ fi^tjiri)

ne maioribu5 inconmodif occa(ioaemmiaiftia-

lilt4t^fllit$filfir Btnfficio

Je

m*tia
^

(mtrtmrfi^mmde fi lo fe (tnfuiet in pelfefuune einfo>'U::inti Oir: 11 fidthn/n re. ;pit^ vt


icm Binefiitj ,
fr^tUHTtxt^^btu tn iHmmMt Stitcii) ntim. S. <:srfif

confiiaadinem ralemflmfrfeAunapcrtumdamnatioiiis dilcrimcn adduccre.

re auc eos,qui

tur, in

&

Etquamuis de Hiipanorum 6dc ac obedicncii


mukftm Gbi poflii, tt merito polliceri, & de aliis
non tJmcn dc omnibus ncc viJctiir cxfbrtc
:

uuttifilmtA

DJtiJc, PonrtfLX non

71

toitrarcpr.cJi.-l.i!n

tentfim vfrhalem rtnnntidtientm^ vi infrtximii ter-

foltim vidctur

icdcildcm

tmntsdi. A! Rottviter

lutlraj^a-

Numius cnim in Ciirii cxiftcns fi vim aliauam ruilcniencij vidcatur infcrrc, & proci ad
uiprcmum Senacum litii^ans recurrac, fiuc ad In-

bctniK quanto

diarum

cum

rcs a^itur

ad Indias pcrtiiKns

ilio

cincnda

Sc

Exquibushaliipiemo

ifta in

eorum , quz pro abfolutione obcadem dilponuntur ;accedcntc Pon-

;ib

tiEcisnon foliim qoctiii, lcd exprdla dilpofi*


done , dom Bwab pro exeqoenaa lencenna ad
partium inft.iiuiaTii cxpcJiuncur. Non crgodc

Vnde cum Anm

cxptdi Pontiricis mente dubiurj potcft,&obligandianiaiO) necquidquam ex parteMvolentium confuetudine diifli tucri, quod moTicnti ilr
alicuius, valctallcgiri. Accedunt Dcciiioncs du
apud eumdcm ?trtt 5 in caula Ofcanncnlis Canonicatus,& prqrcrti;npoftcriar,io<}ui punAum
hoc cx ptolciro difcuiTum.

ConliliumlndicumKotariam ad faciendsUBielMioncm vncari ftaruiflct pro qu:ida cau,

laadIlldiasrpe(!iatKe,dcquain Nuntii Audicn-

datfaiUlMCar: id&Montius, &Nocarins vti


rem notum rccufarunt; quia videlicct hoc ad

fupremum cantum Conlilium pcrtinere contenVidcat qui volucric

dcoanc.

Oom. Solorzanum

Proouoetiam

74

facit libros

eurfos huiafmocn vtlicitt&

fiafticam immuuicaccm^clTct , fich tau cqnlcicq-

prohibicio in Hilpania non

organum,

.ilios, vti

(ijri

ipfius

Mcnri aurcm

Nuu-

tn priuikgio aliQuo

caufam publicam aon

f.

tL

K contrarium vero

tly lo l.tcri

?d (\\x

quod cH cx

'

cum aliqui

pro

adquain

hoc non Rtt^fitm


Mcmliiure '""'/"7^

circa

led in ipfo

illCiquiiecait, aucpatiatur;
flicisvidatfr

Roti- notiliimum

Rtt|& .dtgnitaie i incumbic


cnimiKiuinck^cmerdefendere, deomnemfubditis fadlam iniuriam propulfarc ; quicumque fic

'

1^
fkm

quod in Eccldia-

ptxiorem focam

naliere

ftituin digniorcs funt vt

ob

qai

Rcgio bra-

quo cll Itx. %o. TuL6.


Rcx Alfonlus cogaomenc6

chio proccgancur. Pro

in qoa fie
FTtniutT^at tn los Cltrigoi mts .'jtit
ttmken en Us ferfooM^ (omo tnjus tofit.

V<trte 1.

yj-

qaonodio pottft

Rcgium

fiiadari, tiippolka

digniorcm

Tro ttegatiua ejute videsntur vigere.

'"J^^^j-^',

rclillt >

Dici potcll lus

7^

NMMrw
"^^'^'

quo; tanicii utrtmn.


exccucioni nui)- tnm,

cil

cxprefljc

illius

lalua conrciciuia

proba-

uaconcefiieniia, tnceri^a^ .^ua: iuipsa coqh-

......

ScJc prolnbiLos

ad nocabilcm adco dcmoiiftracioneai procedic.

praxi buiul-

caius^ le^imaT iafinifti^

luinoris ipoatenii liat, 9c

.^|j.Tfl.)llc.i

datat imm&eataitionioccuriumRcgiismoidtoriis. Conftac er;j;o dc Pontiiici? mcnre, qur

cius niiid caic agcrct, niti eidctAftireceire


tuiii,

ah

Ex quo

quandoquidctn

igiri

aib

h^midefenduii'

immediatiiis Poiuifi-

tArcatu tcifcam confcruarc.

Ctiara apparct Poncificcm, vt dixi

n!oJ:

tiir,

abeoprc|erttin>qm illiusdidien-

fioix.n JcKrt .nuf


cis

quoldam

Hilpai^scQiiicripcoiAu^ribus, iaqdbosrc-

&

tia nort poflet

,
.

Gc tKA4ntem.ft cigojuxta Nundi ptaxim


lUim prs- ^HIT^
n6n tantum toleramiam , jadicio taTi per viam
xj inxtMn
violeutix fubtnitti. Q;iod cciti- fl contr.i Eci.lc-

S.ipicn?
oiftti ,

etros

^^tfitd-

Esio

'TJ*

obtencibne CCCOcnillCf fi
ad Curiam habuire recuriump minliiii^ oMi pnila
ablolucionem' excommiinfcatronlf el de cauui

ktSirmlliEmpertdorei , e hsRtjes, fer honrty


rentrmiaitUSdncidrgl^d. Etquidemfi Ecclc- ctriwi
iiafticus iudex atiquein pugnis auc fiiftibus cx-

U-

incurft obtinucrinr.a (jcris iudicibus aLiJiuntur.

iutlt

cuiusaudoricaRedeeemtmt. Et ccrie,n ciedcKiK

dcret , a quocumquc pofTct fic iniurtatus delimdi ; ereo


quando pct lentexxiam iniuria tnletiaraD ipfo, liciraeriteriamdefenGo, atidoritate prilertim Regia , adquam hoc prxcipuc

pretMt,

in^urs':

ll^nrutl

f rtkt

rigorc rcs

tio requiratur

itfftf.

etattani

imprtfjM,&c.

cum

Tribunali tradbcturi St quam cxadba execu-

Senatus Notarium ad iciendain rdaiioncm vor


cnn ftacoit ; omnin& annuit]nec tantikm iherd negatiuc fc lubct in causi non procedcus donec
Coniilii decreuim acccdic.

CrpMcM. ttummtfttufttU itniitiMi if4iulTt SmtlSfiimn^^ for bmfiim

fsQtfi.

nandis.

ri.

ittUrS&^ttiiiiKtit^mont fei^ntfln , /.tr*


notttdinVlement. Ad coni(xlandas dt fecjueflri

Mffsrtr

pcdicns vrgerc quijrdaa),aliis luo arbitrio gubci-

praxim

imtr ipfom 0'Saiic1iHM

Lft e^o

iilis

lcDtcntiam

iu(\itix

iiicns Poncificis

il!os

omoino oeripe^ ,

lccutos probab-!c

r:

tnriini fly-

lus valJc eflct iniurius,dunj reos grauilitmi pcccari Uctitiic

eos, qui de fua falute fblidti ciedi

debuiifcat.

Cikieigoabloluiftdaiic, figpmui

&

fpeAat

vt cicatus

Rcx

his tclUtur verbis

L.

"

"

ll.l&ntij.Parr.i. El (tejejli fK^ftrmuat'


tmrlnBkitjvtrdiidf i dmri
vtit fititrttho^
fifftM

Digitized by

Google

Sf
J^m pimtrttimieittt ,^tr*
t Tlkimttm

Mwfr

raiiM mtl, ni
utttim:LtiRt)es

ifnt nt

ttmmtento
tpttmiht

futt:{s

JefcnJcr j /* vtfillos^

&

I.

z6.

Tit.

4. Psr-

dlmvdt, y tiu$t-

fMtairt^t,

ii f.-a vtfiihi , y fc icbc Jokr Jel mnt,


,tamdt pumiaiArn, y jrr fnmrt^ y

li

podunt

ineommtidum

i lale

in futs

corum

Ciim

iudicio curationem.

lam probacur Confcqiientia : riam fcnteniia iniuAa non eft fententia , hcquc iniuftumttidieiitnftii]d!chmif qax luntvcrba Di-

75

70. nruc. 4. ad 1. vbi (ic


Thoma: 2. 2.
^ti itun\iHm iudtait { Ad fttuninm iutndnm
ui

tiiim noH

fj?

iiiiidiim

cr

iitv

tx vi

iuiicif

ft^ttm te^

inii^D iu^m frtktnm ittt^^utm


flimomiim
impeiieaismiieii/uietritieHemmtrt4it ftti*ti$ fti

fiim

Sic

tx iurgmtntt vieUte.

illc.

Quod

clc-

IpuiRr prolequiiurRobertusMtfaMa^rt i.

qux extat pcftTTaAaium deotdihe bdidoram.


\vikt\\M:

niim. 16. \\)\

Qmlil>ttittde\ iiiitiir mi-

&

(Up. i>iii nuH0tr Dei in terrnjCaf. Ken JtBim ,


Xk 14.^)^ y eiiifyite minhmi viittnr preiireie
rithii Det.Cjp.

Ctf. i

:':

Tfjlrttm.^inprimipio.de ii^fdUiio-

in friniipit Extr*.

't

VlilmmemDeitlfttfleireii
t

'

Edlejidji.

^nif De

nifl inftitiM

Cr veri'

!um Deuj ipfe iictt Ego fion vit, verttMjtSr t:

ts, vsiMktittr loM. Qtf. 1 4. Ero ifitmiia initx ft'fiitiirveritmtm&-mfiititm, iuitnr min^ter Dei:fti
fi

fuk mKfikUm,mH)d ^feiiiMiminijftr tffut-

wr, nttnimMatwriiikx.^.hil^il
Clojft in Ctp. C^im .titrni

L>fi.*j'i-2.

in verh. Uidex, dt re insii-

& iiatCafitieriu

tett in6.

Lii. 3.

HfiH. 2S. Ttm-

&timkxAitiir ^ ^iimiia'mlimfmmitr.^Vkk
Prtxit (rimintln rnim.
Farinacio addiKfliis Tomo
8p. Iuxtah.TC trgo ius , quod Rcgcs ad violcnliaa propuMandas compctcre fibi contcndunr,
con("cqi!tns quid ift ad ipfamKcgiam dignitatcm i qua (lancc ncquit a quacumquc alia humankpoidbK lolfi i'ft inconmPontificiara proSgnator. Eteamdcoiifdonem ben^ ctiam pro]uiiur P. PalausPrrtf. Diffnt. }. PmiBt 14.
Knm. 8. S. Komuer.
77 Sedvcrbqaarouisboc iicelcgantcrdiAtnn, ex eb hon 'videnirhitorum mbunBliiAn
dmmumum caufTa promoutri. Nam fi vrgens eflet , cx ci
fiercticauirarum Clericalium cognitionem tt
4)0amcunique iSunun, in qua de grauamine ali*
i

ad rribunalia dcbcrt iaicafic cnim iniuflis iudiciis pleniiis obuia-

quo IItig.inti5
lia trahi

agitur

Mir. Caul1ceriamcriminaksomnes,nedelif
mancint impunita. Itcm. Is, qili iemaxi& fe
inic|ua grauatum putat , line appeflarione podet
ftattm ad dida rccurrcre tribunatia> PrzceTci. Sicuc Rai proprium eftdeftodcTe fubdiios . ita Se.
Poi^mci Chriftlaiios, <ft eos prclenim, {i in
jiUeamtt.
facro funtordinccfjnniruri. Pro quo InnocenCf.Ytc-, tius QjJanus in C^. Ertfient, itr^Uuiont J^bt/vMiistf^.inloqoinir t N ^iithmttfim Ut^la

itstfptttmtu,vt efmtttm tliitpr.tpsrtmm

ttrt <3pr.

fntm

li-

C" ctlnmni* mttentm tmpw


Vln Pomifcx verba cx iure ciuilj defurn-

titui tnfienttiimftni

p6t. .AHtem. Vt iiuinJtiit/Senifiiliftri.in.^L QuxBthi , in prtnnpio CeUtt. 9. vbi Impcrator loqui-

cft

(i

Quod

fi

caimim quomodo

i niperioreiudice
Vcrbi; i!!t?

pofltt

j>2T3TlCtp.pJtltrsln ^drappelUt.

n:

Si

mfer Sttptrtorem psttritenKnimK Nonei^ovlla


momcnti alicuius apparrt ratio ob qviam poiTrc
,

iutifdidlio Eccicfiailica divlis rccurlibus implicari.

7S

Vlteiii^.

Caro Pondfet recurfum pro-

hibimdo fenerifnmampainam imponit, aut fc


Jjj^^.
putat ceriiaJ hoc iurilJiftionc przJitum, aut ciMtxcmi
non ? Si Primum : crgo cciu eft pcnitus iurii<li- miakmiti
Gio, St coniequenter ab eo excommnineati coqi m.
cflflftu

in

& ita non eft


laici iudtccs amplc^unNani Pomifcx crrarc ne-

tropjUe foro ligantur

vcra ea dodrina

quara

tur. lllatiocftcerta.

qiue ab bonos mores fpcftant ficut


,
ncquc in rcbus fidei, vt cft canftancillima Thcologorum fententia,<|gid(|aidficde()tialitaieoeil*
rurx,quam oppofitum meretiir. Proqiioviden
da' qai diximus Htuh frMti. Ctf. 4- * -^- Sectmdnmautem dici non poteftrquia dilpi^fuio Ponquit in his

titicia

rcddcrctur inuctli$,ciim lciot lic dilponcot,

oppofinim kitk prohd>3e,

A itt tecurS pmleooii'

fcientia praAicari. Itera.

Pcrnailh grauifljma

cxcomnmnicationis Scdi Apoftolicz referuac


non rilet infKtisr Sc pietatt oonfbrmis , ctkm noa
cadcrctlu:iradt!itflurii graiie marifcft^talc

dcccns clictjVt Pontitirx

ita

ncc

kinfcnliim Principi-

thttCbriftianbexhSberet, oui iuftirix.aBtovbni

non apcn^ damnabikia &iiUipaUics0BniO

dum cJcginent.

'

S.

111.

.Iniiiist

79 r^Tco prirT!o.Nc?;ari ncquitquin pro par- A^inittl*^ienegame lint vrgeiuiiliiTU fundamcn- m^taitm
la , ft non immerit^ Cardinaiis Tolctus in Sum- i^trtim viaki ^inteiflitdtiontme^uiimBHlla Cetiue^Exsm1

in fimili locutus exelamrt f

Primipi! ChriHttni tperitnt osuhs


mirti td utiitmbtm.

&

Kon tnim vm txn^mummf^

Itel fiibttrfa^um htitrt folfunt.

Sic ffle:

Dico (ccundo. Si inxra .iffirmatiuam


linnenriam proccdendum fit ob addudUs con-

80

ieduras,gtnittnlSafi|xofamiMA6ticndm,quonim ltit's prolixnm catalogumaddiscitP.ota cita-

vtnum.ji.

pi

o to inimflros dcftinat

conSTUcntcs. ita& Pontiicx. Qu6dii aut ignoi^nDiautpaflioneidiidi

deintiAiu(^tgpf*

f^^^*

'FMuM

ti vUenium^

Sc praxiin teinporis diuturnitatc

K(ftrilt

A,i;^rw,*/,-

'

^^Jj^Li^

fun-

modcrati ,
cum timore lem-<
pcr Chriftiani pcftorls digno peragcndum. Vidcnda qu diximus/MMi. 6j. Sciinus uidices ai:-

dJlam

id parcc,

qnos ob timorcm di^tumniunquahidire^iief-

f<.

"

pondifle:

tfftHsns fnrrh ^rtatiiu iniujie yff^tutmeabuiitjmo-

moucndas Chriftiani grc^iniarias Panpiexindicarct. Et quemadrhodifm ReA non bminaper

& iudicat

prioriniqua

codtm fit vicio prouuntianda.


grauamcn aliquod cx priori acceda^
cti.iiTi

tnr; vc lcilicctnon minoremin fccuramad re-

fc gcrit

eciain icntcn-

tiaiaferiorum iudicum gppclhcionis rcmcdiiml

lMfce,-jmmeTilAcidit0r,qu6d

tmKfMm

nequii

Rex quantumlibctprouidusdeclinare. Nonergo Ecclefiafticorura errata cenam habent in lal^

& alios Ahms pnMtiniOMdlioniaainft-

moiiam inconfbtabifiter gerouifle.


81
tenetur

D:co

tLTtio.

Scnatus Rcgius Indi.irum

maxim^ diligcmiiprouidcie ,nc iu Can.

commit.

svuuitm

ajm

Digilized by

Gopgle

TheptHrilndm litulHsJI, Cap. VII.


nam ciim circa qux inirrioris muk6 mo-

tantur excefTus. Idxonftac:


ttJtnrm-

fum

]ij

prouidcre dcbcat

>

Iniii'

menci funt ,circa faoc pcifunAoriain habcrccu-

tarnm -

rajD

ooD

potcft

pon g^iaut

& iudicibusEccknaAtcisexpcitiirqitod
cxcmpla mtnimc comprobaicnr.
aiHcm ad Rcgiam protiidentiani toruni

ifcrata

Petlinct

defenfiot

&d oiagis , <)u6

lEcdefiaevtilior cfi eortim ibtus

bcrct inqiiiri,& intcrcapita Intcrrogaroiij.iflud,

Cili

KOi ui^cns prx aliisconliderabilcni,

Won

prlona$ lacras cxcendi

circa

limitci

&

a fubiedtionc Scdis
Apoftolicx prztcnfa rubdudlio.' cum cx lubic
dtionc potiiis Iperari dcbcanc niiignitudinis incremcnia. Pro quo illuftrc cxtat Diui Ambrolij
,

tcftimonitim in Gf/. Cmutnm ,13. iiugft. 8. fic


^lrfttur Imftrstwi iUot mxm iflhutffi

diccniis

VMMtrfd. lUl\>onito- neti graK*rt tt ImftrMor ^ vt


futtf

tt

intA

pMSm.

cfl

nen ntgtiur :

pccna
icifb

fit

Rcligionc aliqua Ct ^^*''

Si in

cxcommunicationis , aut

nicationis

alia

8c

piibiiiernm

li-^

Ixtltfj Dti

ejl ; Cjifitri

nen itbttur^ui* iui CxfMtn cije non

pettjl

vti-

in ttm-

fbaiDtitmuiam bmunficenit:, Imferaterit Btun


atm ftt^MUtrt. Quid tmm honerifiitntm^flim,

'l^I^.

gnuis ad- ^J^Jy^J^

& ccrta cxcommu- fHbpM^


ccnilirxalccrius ,fiue pocnxgra- ^a*

rccutlus crit

aiit

iilicitus

uisincurfio. Idprobc: nam in profctnonc fibt


talconus ,qui profitctur, imponic ,& iuridefrnfiooisfuZyhcet natutale lity voluiuArid r6>

nuotiac i;,vnde ncqimt fa^ drca boc reiiinieie


Sbertatem. Skur natunite tus babet ad ducendam

quibits volucrttalimcnii^;cut tcnunitatlinKliKr

imftrgrt,

Um^ammJmntmm^imtjUaonJdirorum Iributum
Ctfiins

I?ico ftxt6.

ConftitutiQ probibens in rpectali recurfnm

/id Jmfentorr.pA-

Utu ftrtintat :.*d iMerdetn Eciltfia

tjHt

de Cleri-

vxorcm;cui raincn icnuntiat voucns cafiitatem : (^uod


iu aJiis voti& ift pcdpicuum. t
naranfeetiamiusbabet ad fbtieoduni corpo

iuams

Strifmm^ t$dm:

t^u* Cjtftru Cf/iri. .^Utih. 22.


,

(icut

^DaDmi

oii.tindnA ^tm:^ ImftTiaU Jthfttd iui

btitrt. Tielt tt txtilkrt: ftd fi vis

tfivDto

dicflum num. 7^.

84

collo-

eiutn ad Hilpanvlniperii magnicur

Ipcftat iuri(ilidlioni$ hix

diiicm

& Dei

pcricdior ,

lutn iotpoiutc. Vndemlynclieatachrcanociite-

vti

ftttt^ttut

conidcotiae pqjcur

Prxlaris

vtinam

&

ad iciunia Ordiiiis obiigatus.


Dixi arftnt fit crr Qyta
85
fic

& aliunJc
,

'

nullapcena ^:""!'

Conftitiirioncs Rc!i|;ionis ad pec-

cacum grauc non


materiz

fi

obiit^ant

non

vidctui ratiotic

auc circuinftantiarum communiuni,

tnoitale dlcpcccatum. In paniculari autcm pol^

vtlmftrstir tcililu

\ilns(i]t

titur^Jine feutio dicititr

i:r

diidtur.QHtiimmidt-

rooteile circamibndie altqux fcandaluniindu-

Im-

ccntcs, i'uxr.iqua$ cft a prudcntibusiudicandum.

(um^ttucdiiiiiir.

tmmjmr Eultfim ifi^ kmuu tmm Jmfa*tm muaU tihe^bim , it Etd^ nm infiffdt. Sic iBe.
Tales ergo fiinu5,& Rcx noflcr pto k IIc;;ratc regiacoutra Coronz aducriarios trcqucntcr implorct auxiliuin, non ipfi ab cius tribunalibiii|av^
xiliumpro violcntiis indccora trc^ueotiaiie^lU*
ramiis.
Scd dc hoc rurium

AJIftm 4

82

X/tm^um

mtmik

Dico quarto. Hccurfus djdbtt in

Ir.diis

famni obcdicntii
lus confulcndiis

iia4eqoenijom orianrariniurix. PaicrhcobiJ5 Alii.irc? Jc P.u r.inci;c3t\s& dofltinx laude.conlptcuus quarum egnr
,
gium ipecimcnOfbivniiKffo firripta lucalrnttffima rcprircnt.inr rccuifum, de quo Inquimi^r,
,

vti racrikj;uin

rcprobat.

Ciirn vtio Quitcnijs

CoUegij bi.lusRcAorin cam vcnifllt vrbcm in


qua Rcgia Canccllaria reildct ; vidillccquc frcguenccs iudicum Ecclcfiafiicorum iniurias bencncio recurius profligacas ; diccrc foiitus nihil
conucoifnriMi, iuftius niiul jt^ni mo Kcim^
,

qoo Rcll^ionuin

in

qux tali peccato

la

arbitrio

prudcntinm corrcfpondcJt.

adiiciacur paena,nifi

quia matcria

cft

graius

Conftat,

ouus

&c talijobcdieiuia:

voluntaric .ifTumitur.

Ncc quzuis pcBna qux grauu

87

Siccnim ^i,J^,
Ordinc Przdicatorum pccna grauis dicitur fttutm
triaiduniaiopane&aqua, &itidcm dilciplinz, Msmifi
nac folent pro iKgiigentHt infligi c|tix non
indiciuin obligationis fub mortali cft.

in

funteciam peccata vcnialia, vt vidcn potcftapud

num
ccrij

cranlgrcllori proucniac
pritiationis liabi:us

vc diucurni

riter

loqucndo

quz

regular

nccctlaria cft ad vircuccm conlcr'

uandam , vt citatus Au^or aduenit , iuxa

MuU^i

V.

at-

inhabiliiaib. ad Hefi'

gionis miniftcria, grauis infamiz

tiif .,

^.Qmm btkitjkipt mmnt

O" mtgni. ViJtantur P. Suarius

.-

illod

htt r- BecH. 4.

^^^aUtenodatio.

Operemorth

medio
dvftjf

I ilr.

e.Cdf.

83

r^Icoquinto. Recurfus ctiam

J-/ob conunune

lioniiuii

Religiofis

co modo , quo

alii,licGt:quia Acilli^iatietpdfluj ininiiasi

'.

j^.

"

mim.f^j^. qui plurcs

Tomoi.in i. 2. Dipitat. 16.


nnm. vj.
Dico fcpcim^. Si gratumcn fit nota- yfJM^T*
1

1 .

rccuxli^s fc

tuai

poccft Rtligiofus rc- t<rf r

ctiamfi

& przccpium,&

<'/*

jceiirurfit,quakfnbabcot.P.atrcs Doniinicini, ^-^*^^^

.&eft{ntefConft^ioncsPauli V. J9. PP. Minorcs dc Oblcruantia

/ijftTtie f

v. tf.

adducic- P. Arriaga

bilc ,&'cxtraorditutium

Ajfertioius slU fro Keligio/Is

libr. ^.Jte

C^. 4. lutm 11.9. Valquex Ttmt i. imi.


Of|^r. t f 9 jnMR. a j. P. Tlionias Sandos M

88

IV.

litmit,jm

num .66.cr Difput.

.... .

'

?. Fi. loeuuiemdela Cru%io Dire<fiorio Coo&ieiitic 'W. I . Ci^. S. i^nir. 2.' .&ml mrgmmi^i
td. Debet crgo ciri pfxn j
cx qiu grauc dara

ItgiiM

^^.^

dicttur,

AQcrtio contcndit > rccurJum rctlicct in Jndiis


cflc tolcraoiiiorcmidummQdu in ^liud nonindr
datur cxtrcmum ex ncciniuiiS' prztcxtu ,quoJ
lcilicet in omnibus & pct omnia^ di^tus rcciu'

c&fiitmUt

eft fty-

mm mdgn ftrmmuNttiU^ fiim m^thcfduii ftt-

WMlmt^

tranfgrcllio morcalis erit, cc-

bticbonopotirifle. EzqiiS tanrf vtriientenra


illud faltetn dcJuccrc ponuii 115 , qiiod noflra

fosailfninn.

Ktligufii,

tamfi nu

'

tot diuexandi ',&


Vtffrah.

moftalb , vt contii^t cum przcipitut in vitttnc

modcrationc quam diximus , obfcruata. Id probo. Nam cum fuprcmi


iudicesEcclcfiaAtci j
Regix Maicftacis przfeooa loi^iib abfiot , maior cft occafio Aibdi-

.vidccur tolcrabilior

&

r.tMtt^

SiaMtcraprzcipiaturrub rcaiu peecaii Hem tamntrm

8f

ftrtter

&

tft

27. intcr Coi;ft'-

tcriij. PP. Carniciitz,


imer Conftitntionca Clcmentis' ORada deruoMUf xcoiaaiiini do^rina,

tutioixs Gregorij Dccinii

&cft

.AmL

iioi.

ncattkfi*^

ttftttftm,

& <|Sm

iuxca

Digitized by

Gopgle

Ricurfta^er^oiam^tfMUmU^lkidtd
jiizc

quam

praiceptftfiitiiuaaiignob^iantcuni

grui JirpeiKlio, vnaentaiisdiffictltseoni.ai redPfO <]uo videndut Aifln

GA

titur obrertiatiOi

vtrb. r.puhcid^ nflia.j^i SectirJnm


.

qui

fj} :

Ke ta>iltnqHi>f4iil(
{iMM i^ultMcm , vfcwM
(C^
diiionec lid:

juJuet

iii fi

ma-

tj]c

>'

VUL

V T

nc

Regium Indiarum

VtruiTi

Confiliurrf
Pontificias Bullas ad reslndtcasipe
licite tranrmitci prohitieat,

itii-

danres
equidem firmpetconfulendupi. Vcrilm cum
2JfVJp
Jifficultatcm non alii, ctfi (apieiuiffimi (ediple
^jy^J*^
grauuor, dcbeat expehi t, dus potius vtdecur
Qui
fwvlnt^
cft

nifipoftcarum infpcctionem execucione alias peaitus intccmifsa , Sc


mim earudli i^pids lecentifliic.
,

wmdumeflcjudidOtwmmoiioRinQon^uma-

MMB.

DeoqiuJ

nisracioiiibusira^ct.rL-dcorani

hhi ad

^mquictcinllclij^oi^craiiijgeniiaatlitexpc-

j>l

Ht prrdicta qtiidcm doilrina proccdic,


etiamli CoiUhtutio Rtligionis id prohibcat i cu->

8y

tritmfi
adfittt'
flautia Rf-

qiiis in ipia

iuioiius

cognouit. Nan

prokflione.

licet

hoc

habet

quia

'

iii

ntenciziii jicio

tn fpccie verofiiniHter concc^urus

hoc

iuri$5xrfl; iuin^eiierali j>ro

an

quis non cfTct


,

O"

1.

S.tuim. i

'.liiTionu llmiliter

P- Soarez

Say rus

4. d: voto

Thomas Sancius isb.j^.


O-ftf^. P.Regiiialdiis

mant in BuUi Ccenaj

CMi^. mm. 4. ?,

Optrit fiMM&4tf.u

Iti.i

S.num.iyj.

Valcncia Temt

3. di^us. c.qujji. 6.

P.pjilaus

Tomo

^'^ffTl- P.

rir

l'uniU 4. vtr(,

frsfi^t.

R^plta.

l.l'MBe io.miim.^.O- 6. BafTxus verbo, fotum,

P.Hcnrtqucz,

&

..v.

alti.

Oko oAatift.

90

riii;, illius

jiiui

rcmcJin

vii

'*

dioappcliaciouis, quodlicctcciamqoandplco.

..

W;'^r/!/4ri*,MjB.7.

pro violcntii

3.

vr!

104.&
,

partiura

langunt,

reillcjudicts

in rcgionibus

vifuros^vbialiiminusvi'

&

Dom

$oloraaiius iik.

Iramo ncc ilJis liceit rcci:rllin) ablblurc tmLt


.Tbomas iiurtadus fuprj oHta. i,37...Nccdehis

M
'.*'.-'

4^r^r

cnim Bull*,

in

quibus

non agitur, quz apud Scdcni A^

!itli;arumt;

vcl

opus cft >

(xm

fcdquxgubcrnationcui

incommodi aliquid

afFerrc

pollunt

fpecialis iupplicatio inccrponi

didmr

otul(oties fufficcre yideaturgcncralis

vt

^litiatOoai.SolorxanDs^.3.(4/.a;. nam.j^o.

&f(f{.
'

91 Ecquidcm, cum efle aliquaodo plures


rationes pol1jnr,prbpt(T quas non expcdiat Pontificia relcripca

tcncio

non

exccucioni mandari

Iiint,itfm.
,

'TT'''

corumrc-

poteft racionabilitcr Pomil^ci difpli-

core,quiiamcircahocin iurc luarn aperuit vorejiri/ni

lodopttvi. ViifeiRlU

& laicam

&

videtur iudi x ,qtii CQntra probabilif-

admonec

it

ade6fetnod(,Se4e Apoftotica non


plani , ^aucetiam iwn vcracitcr,inforrnat.l.
Qiit>d lummiciim/cucrentii prxfbtur ,
vbi

lii0ragari ,qu.T4ldilRiti cqMiiialet^.^lentiaio

ratione.

^_jfiir;
" Bu'2

non

dc libi Ultc(9 jZipt^b.UjlI>ii}a|jic9(enti}m

x;raitaminoquouis vicatKloapudiiicivfares iiidiccs


littj^.-irc : vnderaro audiLndos, fuo cxcmplo ,

"\.

CKccucioni prohibcntdcnundari. Vbl pro calit


iiollro nihil. Iiilpiciuntur

de iurc

qttlt

D Ri|i. .dem dc iarcularibosdidittn vclim ; nam de Rcli^^"'L gioiis alia cfVrario , quos tndigtitflimumclt ^ro

& retiiicri

B.^f"-

limamfcntentianFiiudiuCiVtgrauainennugnuin
iitiponat|vidcturqueauu'gnsainia,autpainonc
aliqtii labrTrare. Pro quo vidcndws P. Fragofus
Tomo i.pa^.^^o. S-TertidpropQjttic Qupd qui-

1. .qui

1^2'

tsndaal conderanatnri poien.tameis- cwfttiiuk

vrgi.-nri

d:m*4ari^ &(.

Pdrff i. trtcidt.z.

11

poftolicam

enim hcere

e.xeaitioni

pianam

^. trnBit. \. Rtltbft,

quique:C5ruajia<laoEiaunucotes,line fuo benepkcifo.aiir (^fenru ^ yelexaminc

Licet cnim judi-

uncijtTi (iiK adcuirdi

pliis foitc

fxm.ne

or Pdrte

npiidatur^uaiHi9:^i pmpfot|9bikin

dcm ,

fiuauiit'

&

laici

n$fibiimpolito, ad Cortas fcculares ,


potcftatem rtc-jrrunt
A: ab t j capi

vi

Dcnc cxplicac P. 5>uarc2 Tomo


mi.p. dij^t. 3.
tcncnc alii ,quos dcaac
fequunfiSi.d. nu.i.
turDianaP^rrrj.rr^r/^r.s.Rf/f/jv^

'Xt^

illiui tcnorc.- proccdic 'If'"fconcra os , qui preno friuola: cuiufdam


appcUationis a grattamine psr Apoaolicas littc- '^1^'^^

cui

& quta bo^ .fide

proccdit, velfccundijmprob.ibilisrationcs,

ces

apertc damnatum in vrah

loqiiimur. Probatur cx

& rcnii-

leqda non eft maniMli iniufta

fxus vcrbo,

Sc te-

eofdcmkcutiis,ficut*P.Palawr#i.iaLl,
rA( 14..! 3.
9i Dico pritn6. Excommunicatio BuUi
Coenz non videcur cadere (upra caf.im Jc quo

ede leearo

&Mff*U.

Si fletiTcmmi

pottft quis, Gcut

*^^*^

fm$

f onfcfipi^

Vidcaiiiur iUi apud

Ji^iiu

9.4. BonacinaTiUf i. 6^/. 4. cirujeiunium Dt-

ft.l(UTf

ca dtlic

fi

mi^io^

i4k^ipr4(eftMm,f,. i.m^Ufttdqfiaa PJjjlolin^

vn,

prs vrg -at,profcquatur. Etin-

tanti cft roboris, vt

poftoliccaocepnim bencficium '.iroiiocirc. Scd


Ojrltlmhuiurinodldamnatuplurcs , quia exilti-

up-j. num.

Stfuiulum

<fii9^

hic

ftimOniurnK.cgdtri,percmptoria tfU: folcat cxccptio , vtiMivpoflicqpisin Indits ad hocSedis A-

bfli.fiipeincnientp diflbultate/teneorNatMirni

M Msmidiiuf.

pro conue-

fcJiipcr, nifi

Ipeftio

vt eft rcgul:|

otum noo-o^ligarje n9j;ar

4l|ifH;pdjMP^.li^.

Sc

auc pcrmictantur craufirc, aut


recincantur,(ijppiicationc propofici,qi^ra nefcio

uiut ia generall

, JcjjKt

tioncmixi

xsm^k Confllto fecognofcantiir ,

ita lic rdixifiii oncris',.

^ticcirione iion veniuni ea

vc

>*f*>Bulij^iricLialibus conccrnunc
autquidfimile,. dc|>a:iatim ilcgium PaDonfi-. Uium.

jubcundumfe-

cuin gt.iuamt.n cxtraordinariupa nou d\


ilitcin aliicr fe ics

iam diu obfctuatus obrirrjir, st^lMeif^'


Apoftolicx Bulli, qiix j^iibcriu- ttrttiMU-

Ic vllis

tMensrtedicciur.

'"^

Sicenim.babccurinf>?.if.7<W<), ie c*f, Si
vbi haec iiiius verba : st qududa dit^ <i'i*a^'.

tiu hratermtati Srii <n. /i,

'injt

duimum tltgnl'tx^

rd/evidemur^tiuiidriaendehes.

QHdlitdtem ntotij

frt^o tiiifribitur^dijifenierto/tjidcrdu^, din mtnid.

..

natktflfirum reutrrnter ddimi-lens

miti

, tiu ptr Lter^t


ftdrt ddin^t non poJSi, rdtitndbiltmcdufdm

'

ittitt

fttimttfu^itttm tJffisMfeterii^

Digitized by

Gopgle

rhifmm lndi$ TituUu //.

6o

(Hmt infmutHiu^iggfMm Sc Alcxandcrlll.cuius omnesio^juuMllffaiePmitificcs, animain &. fpiritum Pondficb iiiri fuz efuti frtttj niAii

Aorincis prxlidio irtbuentes.


94 Pro quo ^aaiOf.5iipa6tttn* , toiem
KhTitul, vbi t loqumnrlniioctndatllLlD&ne;

J]?*^

M/

CtfMfet f"^ KtterM dtmgdnt

kUgMHm

Ir&jJiNi

iacicndiim rationabilis

fiierit

cauladeptdienlL-

flMid Dom. Sok>nanum iiitm.^p & przcerci P.


Sa wf#. EtrfMHMMiMri* , tn emoanniinlearionK'
bu^ Rullr Ccrnx num. C>. in Coofilio Indtarum
eft potior racio , vt iam vidimus , & crcdendum
i

pioftAd de noflronim cft Rcgum pictate.aique


erga Apoftolicam Scdem obfcruantii , nihil pro
Indiarum bono ab cadem difpoficum k Confiiio
iinpedienduar, ffbi{ilcnifucmruaSnfiimtii^

lco pr{m6. Ordtnationes , quzad Affrriut.


lncceffiffam noririam rerum Indi- circOtJi.
canim , cauflam conoerfionis ,
""rj^*

cle^nem Miniftrqrum rpcftaix , obliganc g'_

&

mododiAoCy. \.^fiifKmkmtXfKti%,

Dicolccundo. Lcgcs.qurdc noncxcHggifhtta qiiendia Bullbin Confilio Indiarum non recoi


iia
gnids agaiiL non oblieuic in conidentii *

&

cxpeditionc

non cA graue pefcatum,

rcfu!tcT,

&

fi

ftTribt, in

gc^

& conlcqucn,

m.ia P. Arrt^llMWS
mrw.i^.
h

R^ii

in Indtis degunt , meliiis id oofTc poflutit , citm


rcs prcfentes lttbeanr,qn^ ii , qui per imtneii-

priorcs

fam diftantiam luiu diuili qua vcricatc nihil efie


cxplomius potcft. Ccflanie auum ratione lcgis,

adducit

& fequitur Bafixus,

&vidmdii^
M/.S. wim.

v. Ltx. $

c:r

virt lapicntcs

crgo qui ordinari? in


iSi quaiidoque
profajtatit

rcfpcdhi

enimcommuiiitaritf dlcncmantjunflliquorum
particul.irium, ctf!.u rsrio lcgum diftinim- maior cnim notitii rerum propriarum j^tneralitcr
itadcconuceft inlndiis.quam in Europd ,
nicntiatneliin potcft iudicari. Loqui cnim tdc

&

munus ipcAautium, noo pcmcnt addi-

iiium

cancur.

97

IKtcrrift.'EricmfioRBnaiionet ver-*i<i|Mwt.

bis pr3fccp;iut5

cft indidum obligaPlMMtur cx valdc probabiJi

vtMnir,non

tionis lub mortali.

).r^. 18.

&

&

pofie, vt conueniens fibi vilum

fiierit , moderaNauairui Gaftnis,, loanncs


.
...^Medt*

na,'Glieiands,

ftalKapndP.^asi^.

t\:if^i fitprj

Tome
Toma

dif^m.

fnmiU

i.

P. ThoinasSancius W.i.
iutm,6,

8. P.

Valemia
'

Mitnmcnio

dilfiKt.^,

&6hrt6. Openi mraii> caf.^. miim.x^, P,

{.Ml.t09. P. Baldcllus

Vidcndus etiam circa nuper potitain pofitionem de eeflarione tcgrs Dom. Solaraanut tky.
tnt.iyntim. ^i. vbi qu6d ratio lcgts tft mcns
aiedulU ipfius, Sc fe lubct vt anima , 8c vcrbum
pc.

Efcofcorde Mcndozi Ttmt

6.

mk vM^

ttf.Mun.71. Crfe^i. P. Palaus

irtHdt.i.di^t.

ra.f.Ioanne$Saiiciu$i5'M2!rri!i^.i

& milfc pro-

jf!!,^^
^^/,..,^7^,

i. dij^,tt.j.ifMitR.^.Piimchx.^iMfliiimtiU

procutdubtovUecvnusprop^,qn)mmilleiIoti^
^ contri, patici ^ longc,

t<r.ifr

.19. qiiodd' ipP. nmplclimra/f;w.jj.


optim^ probant P. Suarez /ti^. 3. ikkffku t^,
17. eofifem ifcaliM^Audoret-nddaocwP.Atdc

Uartlfie ntn dmku, Cr.vtitt dicmm,


dHm ait :
p^diS ixfakmii ttmtfrtiMtKr. Sic ille. Mciii^

Qll!'^

qtini

illi , ftnt poterunt


res conuenietner
pcragcre, ctfiMnClttMquc apicibus legumad.

ri. Sie tenciic

umcn ita contineit i

pollumusvtaliii Cafttanus CfUii*me

dodrinx ac

cdlac latio

bnn\mtnattquoparrica1ariarnoninedmmuo;
vbi & plurcs contrarium lentiunt, vidcnJi apui
iplbsi in prxfcnti

Cum

Confilio adftant
intvrioris

ctfi

ConfiUum adleftorum diie-

&

5,

imm. 1 $ vbi
nlurcs rcjrU. l-di^.^. Pnncie i . . 4.

ctf. 9.

<jr J. qoi licct alitcr fcntiaix quando

in

ftr.

do-

lntentiigrauiaii||c|ipeorum,a(!crciitium oWi/jUJJ^
gattoiiciQ fub rcatu pcccati in let^ibus i Princi- y,* ,
pis eas firrcntis volunuce pendcic ,
iu eam imU.

prarfcrtim P. Suarez^.(!. iril^;>{


1

tm P.Palaus Tm

I^iutiit

t .

id iion nili

ftionedifpofitum.

&

gra-.
h. tliititobi ^a tSowe orilaie,quaniplurium
fil tjfu niuti (.nicnrcntia Doilorum, quos idduximui
Tiriilo prgced. num.17. 9c prxtcrca altorum quos
,

d^.

t. a.ii^ir.
Et quldcm direftioncs illx,

& alit.

orj/j;.^?..^ rjir.^o.

atiAoritate prodicrint

Aoium virorum

non

p.

<f^.

indBarvm Asmin IjpirinialiSus aut tcmporatibus pcr aliquam itlanim


cx ininorircrum notttilprot'e^am,aliquomodo
pcrturbjtur. Hxc autcm ratio ceirat : nam qui
HMtii^iie lcilioGxpicificus

mm
ivti

confcientii^tcncnt P. Suarcz ik. 5 . dekgibiti ttf.^.

ThomasSanctos KJ.ff. O/fro


P. Paiaus Ttmt i trMQgt. 3.

citam mcntioncm dicunt i vndc

ordinationibus repcriri,

non mmur j tunc enim lc frttiiniiui


_
ciiim pociiam imponemcs non obl^arein wmlMei,

vcrbt? pneceptiuis

^''obo. Tiinu]ui.i quamplurc^

vt vidimu$,illi-

8c

, dc boni tideprocedendo.' Colltgi autem poteft dircilioncm ,

fortcncclciie, prudcntcr

Mm.9.P. Aaor7kiiwf.ft.

Dieo ficQndj^; Oid!iMiioMad!c|iw ftniii^* jfp^^^


tum dirciftionis lubcre vidcTiturad nLgotiorum ;^q^,g.
commodiorem cxpcditioncm ; quibus ii non thm^Ji^
ad Htteram firruatis nihtl tnde ^HBni in diAl

poieraliidtantmiui&eiaeatiudic^

MUifih in<KMndilQi!ebereeos,adquosrpebix,
exircutioni mandare. Tumctiami quia rnrto
propcer quam regiftrari loknt,ea eO,quam dixi-

**

'

flufmi,

non vim lcgis

rmatn.

Cafmm.

I "V

96

^^

IX.

natorei

tiUmfit^ttgmtitmi
u...
Ex quibus

Quidqiiid autcm dc Ke^ftro tafi fit.quod effeliciturotenent pkircs a Diaiia addu^i fu^* ^ ^lii

t$&*Lim'

VT

Ordinationes Regtx pro Conniio


Indiarum in confcientia obligeoc Se-

"
inttrfamtt. Sicillc.
cffiiiumniilUttmi

apparct Pontificii uucraioiiis nun cfFc vt cxccuttoni eius relcripta mandentiir , quando ad lic

ifyiuxtM

ckTh

An

& vhi deligMt

&

C A

&

lincrii.

Cap. IX.

dt, fubfbiitia
taqudlo.

Boiucina

.Thtiiipie

Tum

i,

mmwKtSk

U.^.tMf. zo.

de le^lhui qujtfl.

7. i.j^inim.xz. P.Lciriusii^.a.M/.4 1

1
.

m.
.

Punclo

mim. 74.

dom iaits

&

ptbbabile cfle att , nec qiudquam in


contrarium addiicir ; quf m fcquitur Diana Pdr-

vtcetpoifinefiipefficki^&millftWflfiAiitOH

ti 3. Trstlmt. 6. Rejtkt. 9 . & alti. Ratio cft :


^miOttTiiobligpdiint^cxvofaihtatekgi1

Digitized by

Google

Ordmationes *SfgU

Ntc|ut; iatiifacict

derari.

c]iii

uixcrit politi gra-

"
non ciTc locum obligaiioni: Iiii^o
enimapcrtc: nam pofita grauitatc matcriar poteft non condcrc icgcm,aut jam conditam abro-

uitatc matettX

garc

'

'

dcns conltat

ftantc grauitatc nutcria:

ncm

'

Conlcqucntia. Qua:

lioiri$,vidctur fanc cuidcns

vrgcri potcft ex jun$ rcguli


i(et vtuftie iutJ

lumm

A-

Inuum-

(Uilutt tfkgtl

flus^

efl

min.

tjl

Licet auccia cx pTt(a\s quidam

afiir-

non

n}eiir,cam dc voluncate leginatoris aliundc

Itandum

coriltac,

obligatio

matcrix

cfTc

Itgrauis

lir,

iratcrixlcuitatc

tic

qualitati; vt grauis

& leuis, ftante

matcria;

ccnlcnt

alii aliccr

cxiiliman-

tc$,cum aiiundc non conftatdc icginatoiis mcnte, fcilicct pcr conrtietudinem fic ligem interpretantcm, aut quiaalitcr non viderccur

bono

commiiiii

prouifuin

conucnientianr, aut

alit

fufficiciitcr

ob liimmam

lcgis

ex capite bcnignc

ellc

^^"i*

toi
Accedit obligado Obuiindi datnnu >
quod cx communi ordinationum violationc orili

potcft; licec vcnialiccr tantumcontitigat dclin-

qutrc

traiifgrcirores. luita

dodrinam

t\uzm m^&ttr

iraduntSotus dett*eiuUftCTttefij^.x.Ceiukf

j. ftetm.

Yiihai. i.tf.ii.drtu.i.iLii.i.ScP.Azoirtm
}k.ti.XX. driu.i. ini
l.fiir

2. r4p.i 4. ^ic/il.^. lirilicetgubcriutorcm

Rcipublicc tcnen inultotics ad expcllcndos veniales dcfc^us a Republica lub moruli peccato

quando ex iilornm pcrmilFiooc poiTunt damoa


grauia in ipfam rcAiliarc.

Dico quinto. In PrxfideRegii India-

101

Sc rcilocatio-

& in ordiiK ad mudcrationcm obliga-

ita

98

quia

nonob-

ik cnim vtilitas lcgis


materia lubAat volun-

crgo licut
ordincid politioncm

pcnitus cclTot

Antccc-

9c Conlc<)Uciitiaprobatur

pluscll abfolutc obligatloncm tollcrc

tatictits in

& modcrari obiigationem.

ergo

Indicos ConfiiiarioS.

tJt oiligent

ergo ficutobIij;arc,4 obligationctn


tollcre ablolutc potcA , tta & obligationcin moflatoriscft;

rum Scnatils aliquid eft


ca dida

fpccialis obligationis cir- ui ttitm

vnde minus cxcufari a pcccato potcft.

tiHn*ri

tfjt

Gonftat i quia Rcges noftri proprlam ciHilcien- f"*'*


tiam fe cxoncrare teibntur , Indiarum cura in
^'^J^^|J^'
regium Contilium transfijsa, prxfeitim circa In-

dorum conuerfionem.

Irem.

Prouinciz, ad

qua$illiusprouidcntial*edcbctextcndcre,

^amkm

llint rbU^Mi.

plunmx St remotilli.ax vndc circa eaium notimaxima Regum noftrorum cx illis emolumenta mator quim in Conliliis aliis folicitu;

tiam,5:

do dcbet
Prxfidi

adhibcri

'.

'

crgo grauis obligacio


vtScnatoresfaciatjuxtafibi impofius
eft

"
'

rem momcnti tanti vigilarc neque enim


omnia eorum lunt conliHenttx rcmiticnda quia
ncquc in omnibus xqualis illa , & Regcs ad hoc
munus viros in omnibus primarios cligcnics, eos
voliint operi ftrrnium luuarc iblicitudinem. Et
legcs in

Itgcm inccrprct.indam", ciuilcm prxftrtim

qua

Cum cnim obligarc

.igimus.

altiindc

non

lic pollit

dc

Sc

conftct dc lcucriorc lcgillatoris in-

jugum dcbcamus imponerc, & damnattonis occnlionc cumularc > Ciim


prxlertimdc lcgibusagatur , quarum eft publicum cxcrcitium ; quod li non lit vt Icge ipsi pra:cipitur, fanum lcgiilatori, aut cius locum tcncnti
tcntionc

curgratic

omnia

d. ntim. (J^. iS^JCjq.

, fcd fuam prxtciat ; quod


Prxfc^o Prareorii orc Cailiodori. Ubr. 9. 14.
fic Rcx .\thalaricus iniungit
KMm liiei tmnti

cft

quia brdinationcs pro Rcgio indiarum ConliIto,

pro

iis

lunc difpofitz viris

HU emm

dc ita

deiomin

ettni

fuflHS lyixruiir,

btks tsme

nuU*m iecet effe menfM-

efl
,

termiunm
fi<*.

l/jtere.

tttit

etidm

Omnt fi^idem frxdiundam ,

fUttt.

& Himietst

epidtui frt-

ttiuighriofmi iniunitiir, Sic

cum

illis

agi vrba

corum confcicncias ab onere illo


grauilTlmo lubieuando. Quia vcro aliqux lcgcs
tal lunt , vt juxu diila nupcr non vidcrctur
lutnaentrr communi bono contultum , nili iub>
,

<

An

C A

eorum grauis lit


(ibi

talcstiiic

obligatio.

familiarcm matcriam

obfcquantur.

ncgari ncqiiicquin

Dico quarro. EtiamG ordinacioncs


non obligent fub mortali s imm6 Sc
quandoquc (ine veniali ftare earum omillio pof-

100

ftt

MHII*li

tirtMCurM
ikftriUiTtun

juxta

di^

fccund.im Allcrcioncm

circa

Prxfcs tamen Conlitii pcccabit moruiiter, li


casnoncuret communitcr obicruari: fcciii ii
dcSciutonim Chriftiana

OrA- altquotics conniueat

Probatur

agciidi ratione confidcits.

boc prxcpue rligitur


,

pii^uc; crgo

rali

plulquam

Sc eft pars

obligatioiti

lcuitcr pcccabtt

lum ad

gubernatio-

pro qua ftipcfidium

nis cius eximia

non

X.
fuis \t'

^^^^ ccneantur.

Oflc

10}

illos

Philippo IV. confirnuti Sc renouata, vc teftatur


Dom.SoIorzanus/ii. ^.(*f. ix.mimtr. iz. &in
Politica fig. 89^,
lAcix. circa

tcnorcm ciufdcm adduccns.

hoc dubttct

Dom.

Vilbroel Pdrtt

i.

d*rt

,^*

"
tiffffmmi
ititmfi

'^"fiii*

jtntm.

4 wr. 3 1.
Scd ver6 Ponti-

Poiific* ^uittrnstitnis <{u.fil .11. rlit. 4. i

c6 quod Rcx

in

illis

iubfcrtbac.

tamen
Videndus P.SuareX.

fcx ctiam in Conciliogeaerali fubfcribit,^


lcgcs Conciliarcs dicuiuur.
lik./^.

dt legtbKsuf.6.

104

Dicopnm6.

gibus obliganrur.
niii

vidctuf.

Ann. i^yi. a Rege noftro

titn.i.

fatisHicicns

dequonon

legescondere Regi.icon, habetur in Or/i>f/f- ItiMtm-

fdlta Maicftace

Pi

recipit fatis

neque deobligatione rcfticu^


ttonis, fi Aipcndium intcgrum rtccpit.
ThefMHTi Inditi ttm.U
poiTcdubitarijtlcut

'

'

V T

fndiarum Confiliarij

Rcffl j
i

Vidcanc ipli,& juxta


Dci , Sc Rcgis placicis

Confilii
bfiuimitm

mortali obiigarcnt,& icfpcdu carum, de qiiibus

Ioquimur,aliqux

"

illci

de quibus valde

Maicftas Rcgia conlidit,magnis proic^lo tapieiitia Sc probitatc, vt dixi

nius dcbuit

'^*

c^^jfjt^

jt^H*liter

prtftfita titnfikmi* itnd, vbi

HU honTjU frobttiiT tmiitio

In calu autcm noftro (pccialis ratio

id pr*frU

cquidcm emramaiif

aliorum confcientix

rtm.

dif^titMt.

inquain Scnatorum etifcmmU

lirire

rclinqiientem. Confidat

& P. Arri/ga fuprl


99

txttftk

cilcc fulficicns

libito

ftMe hoiMrei {ummti

MmmU

P. ElcobaiJ/i^^ri (dp.6 aliiquc ex ciutis.

tttrum di

vnum

brachium rcliitquitur , vt pocnis impolitis illius


oblcmantix cuniulacur. V^idcanciir Nau.arrus
uf.ti.mm.4,g, Bcia ?4Ttt i Ci/k i 3.

Cmetb*-

vt aliquis a prxdiclo remoucretur olficio

Rcgeconfulto,

Regij Senacores

Id conlTat

quia

cuius voluntatc vtin nullam obtincrent


eft vis rattlicationis

fuis !e- Kjprtkij

illx

non

d: ratibcantcconduiicur,Gi>e

cx tcxtibus

&

'

'^'

ea cnim

Au^uribus,

quos adducit Djm-S jlorzanus/7/r4/rt.i.M^.2(;.


F
num.^ii

kjy

Google

Thefdm Indici Tuuitu IL Cdf^XL

6%

Atqui Rcgc ftatucnte on:":s


non exccpci tnaaeiu lubiccti- crgu & SLiucorc*
kgibus a|c diffSo{ittt.

num.^i.

jttf\.

Dicofecundo. Lcges didix obl^ant


icciinditm cas trrentis intctuiQaem , iuxu
Q^. ] .&pjtrei. VndeSeaaBoiciipfi carum coq'
ditores iiuiciirqu^ drcthoc ettun habeatun
Licct enbii Rfi; -fit , qut triiMUldcin l^ibui fribiii(,(iipiil tamcn cuin co Confirtum , cuius diljcs

ebliftlf-

ntm

(JJe

iHxi italienim i-

potitioncm
concipt^nt

A.

P V T

XI*

.-

Vcram Regiiim

Indiarnin^CoilfittlMM
poflitptTionas Ccclevinflicas inordi-

nace prQcecieat^s ta

Hi rjpaniam auoh^

Siaoiaaipfi uihii iMciale-

lc^^uitur.

lld lcgcs ieiinc

inmoUipQgiKa),,
COf%l'WXn -dlAa

qiuicicearurn niaaiia potcft

eftdtrcurreoflum . vi

nnagni raomenri iiB^^iet

ti

rcc]iNd4]|rfi|>ationciiilrmortalitere inurilcs iaA--

dcrtnri:

c.itum obligauo dcbcat rcpu-'

'j;raiiis

tan. Quo(i ctiam diccndurn

cum

AJf^rfic }.
'

itgt$fecaM-

rioium iniicerc
verofiflfrile

>

videtur diceuiluin

quam non

ciiinpnfna nui:l]ioni<; impo,


iuztadu^nuam NauarCa)k Fnatrt%. f. XJUHH XX. O- in M^muli df 21;
alioinm ,quo$adducici pluriumque quos coi^eril P. Salas D/i^w. i^. dt

gnacxpclterejomaia

/r(;(^ffjijMw. 3.(|Mibulieuaiipfi;>'cniitaMi(x.i7.

lunt ad negotium przfens.

quando kx non Hnponiiur per verba

Jioc fpcciali videdu

rationem

Itd

lic

Si f Im(, vtl Hlui


:

fectrit

pro quo

pratccpti,

tMJim

3c alios

efTe probabilc

C*^a

/Ijjeriiant

ffjKtimrifiM-

ainputare.j[>ii/2

aurdjf! frmprr

ftendinuii. Ncq.it: lcnrLiitii h.rc in notabilc de-

'

titates (Diiiiw

jtfri! 4.
Cn/Hiri/

fruuttt
diUHftii,

quiafuocaicmploaliosiiWliicpot adfitniliav

Ij^j

praFq ui biis lcgupv coiwempti mducitur ,


officio fuodc, ui rc non p.irui momciiti

terc.i

funt.cMraqdifcjlicctvtli^esproboaocominu-

A^mts-

*nfpofncomdiainar.
Dico qiiintA.

'^td:

Starc aliqu.mdo po-

.4^j^i^,tcft vt pvdidlafincgraui pcccato fiantiti videw^iw- lieet necclTitaces vrgcant , neqWtfiler fithaben-
..

ili '^

r -rir-;

cii

videtiii liiie

lccrcTo pt rni^^nnir.

r,

probitionc

ali4 vtrolnnilc

Hoc
ciiin

"^''^^onftctjper fecretumdamm'i pr^diAisoccurri,


:

A^Cccmtiurtgorcm

pfy

tur.i.

tempcnrt , iuBCVUl, dt rcgulis tuHs : i^ni

lcgis

Cap. i}uo4 nm

Vbi
Tcxtus addocit Gloflii
in G^. Sint(e(stt4ttm\6itfyr^i Qhibui fiwl*:

mnelflifiliimtnlete ^necepsai ftiit lidiMm.


pltires alios
tttih riroptrr

&

,t"
ti^

'1

.^.qna;

i)OtcfI

ltalit

obli[:at'o pa-n.(lis k^is rdinqui,

quidcm

&

tictcidcm fatu

fi

(juod

Occultc tranlinittitur , diligcntti mintftrorutn


galiiin'. dcrcp.itijr

tifco

& cp} fortc

le=-'

cnim Rcgio ^pplicabltur


ftc muldatus * pa:n ciuldtm
Sic

ciKGiitor*

& fiopus
cmm

ilt

ttiam cxtfa rc-

uiitar vnius

Et quidern

ratione procedcrc

domus

'

in Indiis.
:

cijm e-

CHim grttim^iftimhmiuim

iid/jUtre

rtttis

C^fijf

<iU4 dut hic ntdfjari^, tia 'fc

; pro quo /przoificij, Regiaadmcnitio luffiQuaf rcfponfio optimaeft ,quaiulo re; ita
poccii difponi. Scd quiu li dc rcmedio a Pr^la-

rcmcdium polfe procurari

iatos

obligaciooem

cicr.

Si

Rcgij Scn.itorts coniulegcs rcgiAri , auc alioi liniilcs opercntur , grauitcr dclinquunt. Id pro-

Ufti rigU

fiiiigm.

ter

'

Kcligiolb$ tux-

nM gr^MM sj}t {Hftrfkdimi Vcrb f^i^vTheodorict apud Cttti%v^/tnm li^ }. 48.


_
I I o
Difi potcft , per EccIcCafticos Prx- '^^L^

piouid^ occuicat; detcguntur, qut-

bos fifou cdaogenir.


107 I^icoqu.wA. AbfolutMoqucndo

& l^oi Clcricos ac

ntu> adpo diftet,fi lurbari eas coci ngat.va Ide difficilc crit de oppomioo rcmcdio prouidcri; vnde occaHonet oportet aotcucni . qcdum exortas

veJ 14-

adjiuimus

tutm. 96-&. criam U vciba prxccptiuaadfin^ideai

trimcntumKiegijpaitimonijCcdir.-namquodex
oleuhAiftnfr^-^^Qonmi amittinir , e Miwwn''
rnui^ otian^pCenis compcnfstur; mat^^nx cnmi

ita

rjiionr conlulcrc,

CMMw/ If^t^^^ ituiirrit

banccspacitm,bonocanuiupo(eftconimiiMt-

in

ri

'

iu

tanMilam-

,& fidiuB proUbBcearin conllaaH

nicur,autquidfi(nik.

H</*r-

irc

alias iudicandum. Et communts


^
prompta eft ratio, Regem oeconomico iu- ,
K4i| hac pancfe gcrere : ficut enim fanuUxcu- dn
luftumque dominttt domo expcllcrc queincam- iM ulm
que poteA qiii libi vidctur incoinmodus c6.
auddnirbatioaisdoaicftiuip couna lit j^q^amuis.'
iUe Clcricw tvd RsligiofiK t fx
vno in aliud miKare cubiculum ob congruam aliquam

nianos videtur

illa

tianon obligarc

#.

fit cnim
RtthJM.
ficri no- bu*m4i:
oficndiiimmumcasiconn-a &f0*pir
tot viros adco fapicntes 3c Cbti-

Buia eftratio dubitsndi;


lic,quod tamen uou pQlfc

tilTima

Utttrt

109

lcgsa Conli'.

Jio lacc alios habucrant Scnatorn& autom,d


<}Horum imentibne conAarc neqtut Ibcceflbri-!
ous ; di-bcnt cnim iuxta prxfatas regulas de o-bligationc , iplam iiidicate.
106 Dicotcrtid.Cunil^gesdeinctaUiiMCf
tiofis ngCntes v( poenaks hibeaniur, nee ndci-'
tur icjuitati coforme l.icjutum conlcicntMipln"

W adhibendo. defpcratur

? vel

fi

tn

fpcrari aliquo*

WtAo poflit , noo taneo ad|i6 iblidis fuudamenPtincipia pofllit animuicooquiefcerc^Qupd.


quidcm ii) rcgionibus tanto interuallo dilVantibBs ratiniM^iiwc. Bioeci.i)lpi^ cum Prglatqtti}vt

imnindaftfiapdmh|bciidr^loratt;

ficqoct

praetcrei cos viuere incenuro.;vndc ad radiccoi

fublac&ocvdioiv ^.iftqMiis vidctiir adhibenda. Nequeenimccftispericulif per incetu'


cft rcmcdia prouidendum {cCknVpotius ^ contraxnafi,

rio

agcndum :

lic

vt fcilicct incettis periculis ccr-

tarenxdiadcfiinaotar. SuntCfitm cJiqua ,


stiilZi
ftc*iSffunmftitu ,ntgkB*t4mtntHt iafHptr hs- tmrrm-

b'tUjm3t9nim,m^arum^4e nuUninnMjijdm pr^- imm.

^MT;

vi lcribit

Dio

Cailius.i,iii'.

hd Conielii_Taciui4.

.1

51.

Ammimm

Vbi &

quam

per

remoiiooem

vniii^

III

Ec

MC/6/^**'

in-

ue opu^ Gt inplu"

fes,escicati*tu^Us,feueriik vindtcari.

il-

riie cadit:

impmmu^fiimvmiiBn. Secnritaii
.

hK qaidemftjrtaHnvidetttrprn

ArfaM^^

dti6htma violaiione Ecclefi.iflicx itrnunntati


excufaie.

Cikoi

tamen reroono

(CMsbabcit dk

tali

ration^

fims^e^ gnHik

vtpoti

fe*mmr,

Zi^'^^.

Digitized by

Google

Auocatto EccUfia^icorum in HijffanUm vt Hceat.


hK^i &UborioG

niniseiiffi

iicerelaicxpoteftatii ftveio

fto niodo

liccrct

vMecur ali^ nOtt

li

philofopbari di-

ccconomicam gubcr-

ad

3c

nationem dilpotiDonei iAas^aded ^raues reuocatei eodem inodo poierit ciica alfai SHaxni
EcclcCadicam magni cx parccdcOominus enimfamiiix Ciuicum, aut

ReIigiorum|K>teft4loniocHcerecaiuipnuii dN^
pliceant

mores

quimcumqiie m.itrriim

crga

prauius verfecur , in quacumquc iiquidcm noRex pocerit umiiiinrEoh


ccre poflTunt: crgo
defiafticos a rcgno cxpcUcrc ob quamcumque

&

morum prauiiatcm.

Conlequcncia videtur vrgc

re iuxca do<^rinam prxdiflam

quia

Rex non

tlioJiciiiKceflam, cfficaei&sciMBpanii

Pntmi.

II&

txpcdiat aliqucmexln-

Si

id potciimiDii^erio Ecclcilafticz iu-

iurce

calij ,

ii)

ica

informationibus aures

R^iotum

babcns prifentem, non valcat melius intucri.

Ex

non

mo

pofHis iddojinedium efle aliud,


Gt onmis fcrapultts in tali auboiMiae ceuaie a fi
vidcliccr Pacriarch.i IndJarumeam babcat poteII j

fiatem ex Apoftoiicx Scdis conoeiCone

etiam
impc-

cfga cxemptos t <|uod difficile non fiicrit


trare. Tunc cnim propofita ci i Confilio Regio avocationis conucnic ntii j potait rationabiliter impcrarc.
Habcrc autcm Confilium calcm

t J

r^^^o primo. Talem

auocatiovcm

frc- Af^^ih

ifterii

m\.nilihia mdioTM fufctfimiti.

Deo

SutfntMtimaurt
,-pjp

fw f$rinir

mikil

tdmtn gf*ti4 rtiditm

uifafm

inm in

iw^tria

KMm
i

Sti

iitmi\

ftn>stntibni

hno-

pofle.Siccttari,& przterea
ntim.

Dom.

Solorzanus

7. vbi iu faibit : Sti \ktt

ft hahuit,
(vtiixi) fttii^ftt ^t ,vt Etcltfuiftittnim
exfi^tduiit tmtiiiit^gt tndt^iilnibiimt, nff^

Or

ia^ertt

frteftMjtii

fiit iiasadifiim

TitftiiriuMTM,t

^"'^'
pjni^

tktiut,

Ibttitr (fiHicet

m^n

ftr nttlefiMBifttFrtdetn t >

Mnetth

-dt['r.rLi:i E-clefafliti hcc [jccrt liifjcrlin:

ipjifmtt PrttUtii

mriui

(aafijiit ,

Dtm Sf
i^- Wmhmi%

vtl in

tuiui mtdutitd

deriitHtiVilfiiimititsgrtiut&iii/oiem^fVttait'
[Itttionrm

ncn pmiittHr

tr crkrem Mt extmplartm

tnimMduerjiantm rti^irMt; pmbakliter

'

vU

Mhjijue

'

Non crgo probabile ccnfct cum


tacinus noncftgratie & tnfolcns flcuc Ircqucn-

feritith

Ot.

ter

non

eft

i.icrorinri

Confiliarios Rcgios ad

lemoao-

iiominum procedere. Id(|U9d

ciamaUau k nobis ftftrAs pctfuadctKi


Dico (ecundd. <^iodcamqaeilliid
i t6

Gt. Affirtk t:

propterquod cxpulfio iudicatur conucniens,u


per Eccldiafticos Prxlatos ptxftari,po|Iit , cuta
conlcienria nequic namcdium huiiifiiiodi prxtermiai. td probu
Prirao, cx dccrcto C!emciuisO(ilaui,de

Genuenfisapud Dianam fupr^


in regno Ncapolitano

cibus

iaicis

cognoli:i

titnimim

Rejtlut.

quo

ao. qui

rci

non dcbuifle a

& umcn nullum iu

ludi-

^rftatLi
'

oomi,

prx-

ncc

im^ Pfindptbus odioAim.


Diccs dccrctum przFjrtim dc cognl- Bb^&A
oppofiu fcnrione iudiciaii ptocedere , quam
tofniium
teniia n^atlaico iodici delMic ooncedi; non
iMtuitm
cognitionc per viam oeconomicx gubcrnationis.
1

17

&

vt twffd ctm-

Scd in primis funt qui dicant diAinditiooem


lunc eiTc cnimericam , quia cum cognitio caulie

tmm$itm

icipiafi^.de(!(Baafaiissrauis infligsnir ,lolade

"fvr. Et infcrius. Sti ttitrtm fltUendA juhefst

mAn tktilit pltm^mtt Uuiu ttmutim ,

i.

^quenter mdiccrc , non videcur in Rc- fTtqtfam


Confiliariitline graut confcientix reatu ftarc ""^*"'*'

iii4icialefacinusrefpehi bonicominuiiist

tfidd fimiJe rtfcadMt

^SSb^
Amm.

Kefolulio Ajjertiombrff txpticMM,

cum Regem ore CaOiodori lJI>r. 8. a4.iiciocttlum cxeepift s 7)iMt^ DUhutM fttrim drinuM,
ifiunio

ilwSf)WNi.io. P.HenriquczIii.14.

fiatuiccaufsa Rcligiofideurauiflrtmarcbcllione

t*mf.

lcfic-

dependcndam , indeco^
rum non dcbcc iudican, fcd mazimi glorioAim,
iuxca di^ta Htim. 8i Pro quo 8e iuuat Atlubri*

abEcclefiaitico iudice

CMfilJ.

Artk.6.

nein

hinc.

J.

11. num.C, &iaGloJlfMlu. !'. P. Filliuciu


Tvmo I IrMil. 16. tt, 147. P. Scortia in Efitomt
BulUrum CJf. 66. Tiitorii 42,0. P. Palaqs 7iw 6.
D^tu. 3. PmiUIo lo. $. 5. 6* 7. iuncliitis ^ifUMhs-

quidcm vidimusaccidifTe nonnumquioit

<|Uo oftcndicur cauflas auocacionum talium

Quod

taleiempcr folitas habcre momentum , vt ad reinedium adeo aae comiKUaiit > quandoquidem
i), quiprxrentestKlliiinC , nihil tale deprchen-

Qut^.

& Dom. Splorzanus

quo

C/tp.

difficulcas aliqua Tublic, Sc

Senatorum opplcntur : vocati enim nequaquam


remifli ; idque non ibl^m padenter, lcd xquanimiier ac libenter tokiacum. Potcft item ad Proregcm lcribi vt ciecuiiotKm'vrgeat , Regi* tnnTuci voluntate. Vbi A: mirandum trit Confilium Regium conucnientiamexpulfionis iam it>de ab Orbe alio prorpieere , quam Prorex > rem

gubtnutiimi*

in

exccucionc

dum finiftris

^Mfifiett

dulas aliquas Rcgias adducit. Contiarium au-

ttnmt^^iflmmtmqk^

auc

rupplicandumvideatur,id Rcgijdc Confilio ingratum noniccideti imrao & fonc graiius )utKrkdiiTe fucrit ; tic cnim vcricis Iblcc propalari*

f-

pMTtt 2.

niim 114. Pro

Villaioei

ktnmi.Traci. ii.PuitclfG.Dij^. vmstfis^

txcciitioncin Rcgij bcneplacitt moucatur.

&

Dom.

poceft ad Prxlacos fcribere luo cxpcdire llruitio,

imxtM <)ned

&

adducunt Diana fW t . TrsB. 1. ReftUa^ 1 8.


Dom> Solorzanus itr. j. G^. zj.
in politici
LAr. ^.Cdp, ly. &alii$ accedic

HiCpaoiam icmittatur t qui


vohintatts fignificatioiiejiiidlusci^ <)ui non ad

JtfU fcrm-

vtrimqae rationes appa- Diutr/i

fuo tantum brachio vti in buiuf mcxli compulfiOT


hc. Aittcccdcns probo. Nam Rcx per Confilium

n talis

Jipmi,

cii^o

wm^tk

ril<iiftioniscxcrcert:crgo nc^uit laica .pot$ftas

nmJi

Cum

114

reant , non erit mirum li Scripcotes diucrfimo- fuutmtM


d^inueniaiKUropinari. Ec alioncm didaaielP 'f"?*'l'c !ic:ram
plurcs lurifcoiifulri cxiftimant, quos A*""*"

pocefi.

diisabduci

tt

in caufli imibunlcat&.

tem letient ^uamplutes ab csiSkm prolfli quod


& commnmcer Au^lores Socictatis ampleduntur. P.SaatctTaMS J.i
J. f.Di^ut. 21 StH,x.

Vrlltis-

tm txf

& alia

quilws pacct dependemiam diAam minimi


Rcgiam aui^oricatcm dcdccere : & per eam diuii auxilia , oua cantopb^ fuot Rcgibus Ct-

mint^ debcc rcgni pacifico ftatui coliilete, qu^


paicr-6anf las domus propris tilnari. Et qaem*
admodutn hir noti dicitur pa:nam infligcre , fcd
iiuB indcmnicatiprolpiccre,ita cciamde Rcge dici

minifltrit

tmtitm

Ex

fic (ifaertacem
rooliri.

Hxc ille

mDciSk.

^hefaunlndici TitulusII, Cap, XI.


woaaac

agt, fic

pr^lieari ^ucem caus4 id ceitumynoa cx


Khdi quando tcHm liegiflaeoris contfariimi !n*

enimeflc locut dcfrnfioni. Dcindc. Dcliftura


illud non tieiiet tranere impunitum : en^o cum

natn Pomiicx qiutuor aut quinquc a^tioncs jpro'

Re^him OonfiSum non pci rofwat BocfciSiflico*

IilliiddiQl'cwominanicancTCmbifilliif

fuam au<fVorirarcm intcrponcvulcpunitioncm peniciis pcrtinercquam


bannicndo , aut quomodocumque
aominarc libcat,iiifligit. Prxtcrca cx dccrcro d\-

liUs

lelinaiiiiur quaefiio.

qui pOBnam

it

(onnam

iabic, mtllct Mcarajtnetajtirts

Uis.Pro

judices circaillud

re,ad

(ko

faiis tfiicaciier

arguitur

nam

cx

ilio

prmerca

didam czcomauaiicztionem qooddid nequiij


cikm moltft grattiorM iniaria fic , qulm fi>la'pfO>

ccfTatiofubcadcmtxcommunicatiunc prohibic^
Pro quo videndus Bonaciuair^. i . it Qjiftiris,f,
io.PiniB%Jt.9: ttcm. In bac xcommamcationc cxtant verba iila. QuomoJoliitt ft imtrpcnestti:
crgo non fola inierpoficio judicialis & contentiofa prohibetor, ciimaduerbium. Qiiomti^ttt

Canonicum non

tocorrigibilempriuilegium

a-

Pro quo vidc P. Dicaftillum IA,X.iih

mittcrc.
fiitid

fitvniucrfalc,

Secund^ probo ex

Regnsi >n

rcfcripiis

PnluMjfa.
*x ttfcrifm qw'bu$ ica dccemitturiVt kiliccc turbulcnti homines inrementione Prxlatorum cxpcllantur ; de

alia relcripca

adducat,in quiiius cxpuliio

cafium Prorcgibvs indidtui

inuia Prxlatonim

Ecclcfiafticorum dCt^ mcntionc;'ilIa tamcn lubintelligeada cft

quia corrcc^io in lcgibuscft vi-

tanda. L, frdtifimns.

Marius Antoninus

ie tffelUtimi.

Pro

cft facicnda inter pictatio


itfin.

quod ab

non vidcatur

vc

ciiidiaconus ait clTc diftiibmnium i|pdotttm,


'

quod probatGfoila.

2.

19. excommunicaotur bannicnces petfonas c-

nulla

fit

ccrtum

Eft autcih bini(epataltalonim io-

morem ,

cxccptio infolici iadnoris

fit

nonnili

Fxclcfiafticos

lum,

in eziKam mictere.

ficut

<3t

ob calia

Ibiautcm

cum tadien

crimtna banniitndM

Q.uod argumcnprxccdtniia, AlTcrtioncm priorem


ti:nt-ii

potiiiffc.

NecvAletfidicascumDom.SoIorzano0;f4.'
&inV6Brica/4^.745. S.Cm /<(i|W4/. Bullamproccdere dc proccHu pcr viam contcniiolair., vt indicantvcr0a,quxapponunturinC{M^/ii2.^rraiwtf ttWi, inqtA dc banwicniflwn agitaT, ibi:iff
ft ie HltrHm (tgnititne ttm^^um iudur irjrfrpcnNiU.
QiiXcIaufuUadomncsfcqucntcsinliuit&: inillis rcpetita cenlecur. C^. Requirii/le spfeUst. Vbi
Abbas, 1' d ii^orcs. Etex tcxiibus aliisabcodcm
addudis inquibusidScriptorcsilluftrant.
120 Non ilM|UiinTaIct; quiado&inailla

infolcns,

&

Ajfffi^wj.'

poile ""'^*"*f

Prxlatus EccIcfiafticusno!it,dHt ii]ueat,rcquiU- vr^tnnt


tus ad id opcr.xm cxhibcrc.Colligitur cx P.Suario cttcumfiM'

U.^itftnfitnisfjid, tf.%4^ u.6.9t\a 8. magis ad ^**-

rem

ita \'a hir;

A:

>u; hine ftjfumiis vnlnrrfdUttr rp/-

"^''^

Hipii.ifritUtus FMkfisSiifH),fot proximus fiueremetKS


ille. Quando crgo Ecckfiaftinon potcft, alitcr judicandum.
Eftaute idcin non poUePrziatii,autnollcreme-

siiri fttntrit. Sic

cus Prxlatus adiri

dtamadhibcre.acpcm^nnnoneiwtqaiainofdtne
ad ;l! iir fFciiii no eft. SicC.li$ttr(eter4,ieiran/I*i

tiene f./r0/;,cccicfia viduatadidtur

Jm^
9rdmm
f"^^

qux habct f^jnttt

pifcoiki inuiile. Vbi Oloffa v.JiuitUe, ait inutil^

etm*.

inortuii reputari. f /.P/#^(jrrf <///,.F*^uw,^f/)/i<ff*'''}*^

patcr vocarur filio oibatus.qiundo fibi eft^

^J^^*

n)iiMinaiilis."Vbi&id notaiGloiI^),d: Baldasi


pTopter qucTcxtum Baldus ipfc.DiJacus Ptrcr, simiUm
Palaciu$,l<ubcus,Rtbuflru$,Hippolycus,Couarr. jUu. o
Cotta,apud P.Th.Sanciumr<ia.2i.Q;i$f/Srii^. mmiu,

&

mpliiis firmanc.

fi!

nicnem in Cienium pr.(:extM neuf?tt4tii,fumMt0^

nir in lege additi , vt docent Alex:ndcr,l>cdlf


ie Socius apud etmidcm W. 3 refil. 2 j j.a.
Tcrti<^. ]r. llr.Vii CivnXj Exftmmunic.
119

quendi

tiMtio. Si Jcliiftum

Regtnm Confifinm fie ddinqtietRem evpellere,(t

lirtrt^niim fi tni pt jcfje^ultrtm judicem vfurftiTe jkrtf-

rcpctitx cenien-

Dico

i2t

turbuleniumaiiquidtiincaturjarolttlnlc

talis

Pramcrquiim quod

&

qiAlitatea inilucntcs

ckfiafticas.

In-

Vbt At-

Priti-

ipfo fuerai ante conccf-

Proquo Au^oridcm.

mncs

qtio

Uh. i. Rejtbit. 17. nitnrr.

ciun Mcnochio d&Boetio. Itcm, in lcgibus


ceps id toHerc ,

& hnb<:tur cx C..7.

Jf^iu nHepuit^tmcielibct non <puraar.-

quibus Dom.Solorzanus HHm.ii.Crftff.Sclkct

awM. f J .

vt conftit,

iemnilMtibHi. 4. Si fin vtr.>,detltclioat in if.M^,ibi

d$^.^.intm. j { 4.

11 8

>

cr^u qui

iictau(ulailladcix:ret intcliigi:

capcrctiinejudidaliprOCeflivionincurrCTetpif^

non cfl licitacxncque iii gnuidioriiHis St inibnttf , qaaiidodmconim lemcdiam poccft Ceclcfiafticus gladius cxcrccri. QMibus addcndum
juxta rcccptam Scriptotumdo<flrinamCicricum

^U^Ii

intcrponcre.ram-

qiis drca Aeqacndon crimfna obfcroatar: crgo


ficut indcliifiis (rcqucntioribus

tMium fr-

fc

quum c]!i!j diiK-rfiim a bannitionc coiiftituir Ec

habc-

puiiio a regnojiu

.VtKi-

profcrre,quodeft vt judicem

illuro

osgrauitatcmddidinon obftarc imraunitati ,


necdiueifimj^lilMi pioeo fiasui poiTc ab eity

vt iiic.iccidit."

pmrfp^Md* , hnjtittiit, lapitKl; fai feattnti^


iomr* '^Mfrefertnio vtl txtf^tndii. V bi lc-iitcntiatn

fe

idpia

fauorcm Ecclclli

dtcant; iSieftin

i^r.i.ib^.i5..i.affirmanc viduadid,quxmaritii

habecimnilcm, & gaudcrcpriuifcgiis vi3uarum.


122 Diccs P.Sn.iiium 7x 7 .-Jll u aJt ..u Jiun
:

c(TcPonciticero,qui.lincgk'Xcric,noncitpcrl<C'

Rf,1-'2

j^'^'

gcrocogcndalIn^andn(,vclcum'deiMtirubj^^^f^n.'
miiTionc moncndus.Scd hoc pro Indils in cafibus
particularibus cft difficilc,vc conlbt.fi: uiora poteft cflc

nociua: vndc fucccdit

dem Patris,.^.

alta

r^r/.

do^rina ctuP

ficdiccnci5:,^t'fre

i';?/'*^-

ntnUrisCr extritrdifurius^diitnend^iiirluuHanfii-

Kfiii

'

non

non

knii Ptntifitem

4ut txeifKii m^ni^t^

mt : tnm

habct locitm

a^reiiiiitit^sittriidiosiimsn^tMulii^o- i^fnthitii.

4)uando,(i clanfida fcfeiict u r ad capiculum.tndti-

&UtiBietb vtirtmtM$iputHmt^iu honrfe fcuitikm

cftgcnenliier tren ft iia

B
Gabrid Cs-

rw

tti*m pot^ji lum

cerccur jur?scommunis corrcftio,vt doccnt

rtFlam

cbolus i L Tdlisftrifsm*^ kgttis

niri (JtiiiMM (eT.)m luiiie Isiit jurt itjenjitius

1 .

/na-.tx. iM/bap.f . ArCrinusM/.}. $. AiMr,tri


iinc.D. df lihrin^ poflhnmis. Itcm,quando in aliis
poft claulul.iin cft diucrfaratio , vt tradit Cardi-

ri.';

flb tWMr

V dtri

pelft

(onut,

^tiis

^ Mndlvj fumiitr fe it^iiimMyV^fmiimt^-

H*nii,4ut reniptrandi

4Ui

frltndi.S c illc.Quod Sc

aianunmmun:

alii

hcno (cn-

adtnittuni,quibu5 no-

communem

uiifimcacrtrdit D.VillaroclP^r/. 1.^.1 iMt.^js.t.

Ooftoflimleiifiimiquod l^coDiingii4clka

tirj^|].(-s.}8.^)iij|.luznquodcxponendiim

nalis Nfantica Dtripuit

^ZJi. 3. joxta

quod

Dlgltized by

Google

Dt Epifcoporum auocatione qnod Con/Jijum, ^c,


quoJ hAbct

.jr.'.

.n.\

rigibilcs pullc a Utu!>

ly.Clt iico^ inqiiamnicOC"

puuin

nam

vta^magna dcbct buie

Itqui contraria gradiaiuur

iuiii-ii>ui.

&$

& modcftillimos rrequcntcr cxpcrimiir: lcd

^nno prouidcntii fiibucairi. Non potoic Re-

C A

V T XIL

jium Confilium crga cos


ait

dc Epifcopotle alijs
auocatiooe* auc Feaiocione dt-

vUi i.dem 4uoci


'tujn

cendvm

p^Iclrimi.Q!i*ro^*

>#

l""

rff4' jiA-

flfafitm-

ex eoniinmaioridignttacc, cutmaiorcftcdaai

vnde rpccbits eft cxcommu,


lctlicet vrdccima, con-

giviiptt, dcbitj rcniertinia

itmm

nicatio

'^!*]'"!

na to$

iii

Cocnx

Bulll

'

hoftiliter inlcqucntf.

Imtirid

eorum

^ff^.^lL CbrHiiimftnmtt, tmut kga tnt (mmaam aitOi-<


wa Anactcttn i^fM. x. S. Mclchiaiks in Epifto!'t .',1 H] iitopos t lilpanix , (^i:od & habctur

&

V.Ainnlt

ki

Cu^t(m, i^l.
cos vocat
fninmos Pontifioes verra illit : St fttn vmm
in ^^.

t)r

vtt

fnmmi) hmifh ibiis

$. Utlehi.

/iiakritii-, id f Ff,

ttUi.

ram. Vbi dc S.icr.iinciuo loquitur Conhrmatio-

Ft, vtcxplK

(Jl

^((ottmodd-

Glolfa, iuinmt dicuntur;


qai4 vUrs los ftnUiis tsl crJo : nam McrBpolirnm
Efijrafivnitnrur 1 8. iifi. Qu.imuis hictitulus iarn
Diui Pctri .SuccciVori
fittoJiChrifti Vicario ,
iHs.

iu

&

Sedomniumeltt^tifliire Gelaitiit
Papa Anaftafio Tntperat6ri nc fcribtt Hmmt

taieraaius.

&

etlf^
ftf.

fttblifni:/is

Mlitfiari,

Ftifopjl::

SiuttTegnm fffitn cemfsres

Aukm^si lo^

J*-

^^I^B

^yji^ .

fif.

sttwri

bllsaliqiiallccr m,iior viiJcni: tfit

IJ ct^illat

nain

iS:

irio ,q>iani in

grjuictt turluic iltl-

& Superiorcm nonhabeilt

ouo ppllint coerceri.ldco non foium Epilcopoi,


led

& Archicpiliropos fcimus in

tos

l-lifpantam acci-

nt <]iir id Pontihcrs molcfti: colcrallc

le:d

Kcgibus noftripoitulantibus>& ad.piicopatus.


ilNus Proatncir^>nelentatis , eonttn tranftattone
piiblicc tr.-inquillitati conruicum.Conliliuin Carthaginicnlc (|uartumr<i^-<f7.

tic

dcccrnit

amimfMmmis mm^iim vMnMdts Otruas


mtl^ms,VtlmtiTiiirumfii4rnm
,

&

Jttliiio-

fmt
v!:oTf^.S\c Con,

ad Epilcopos prarcipuc pcrtincre

id

conftatex tota </ij/}M3.4tf. in qua Grjcianusrequilicum illud cxponit , quod apud Apoftolum
l.Ti.J.

Ncfl hti^iifttm. & ita pro co


prxdid^um adducic in (4p.SeditiM4Ti$u Cur autcm ieditionariis viiirariosadiunxcrir,cxponit Glofla Ikdicens.' j^M tidts froii:: r.'noUrig4nt. Vbi Sc addic non
fttr iuariii^m j
cxtat

Itm.

II.

j.

ftatuctim Concilii

Iblumnonordinando^fledicirAritMrwicurtMt/tii.

Vliores avtem iniurianim Ibartmi

probantur.QiiFquidcm

fiiis licigari

in Indiis (atis pcrniciola

franTMiu compcriuntur, hcuc& Ircqucntiortrsproiisdccn


"
occalioncs: aiiantiaenimpicttofisftimulaiafemcntis animos clatiorcs |^cner3C,i!t pcriculum cft,
ni- (jui

Mt-

8. J^. Si Ffif(9pus

(pioLn

Fpifi(ipof

""^m,

ds-

Vtn-

nd Syiioimiiimiiut:fiflpifitiimiMts (ex-

Djftfs

nm prr.efdone

teptu gr4ui infirmit4te (orptrii ,

Re^is )

dicm ^de/jtnon diftt4ni.h.% Coijciliq

4d(0ttftuiiia/n

etiam Sardiccnli (4f.^. lic habcturt


firmn ctA, Si
ChnTif^tmi.plMti, derernist ne Epifeafisd UHKUltim vdUi.
Mttdjnt, nifi fonii hi,
j rtli^tfis ImperMtr^nt, vei
ianit4ii ve!

t.if

lic

i/i:

txcjc

iii

Cap. Si veHs

23.9.8. Ec rum vcrba Olii Cordubenits Epifcon


pi in Concilio prarfedenris.IuxtahflK irKo.coii-)

ftacEpilcoposa Rc^ibus

aiic IiTiptr.uoriDUs vonon deberc corum (>)acito rtrki&iUi., juia


iempcr przlumi dcbcc nonteuic'nioroen^aiil
aduocJtioncm huiui;noJj pcriiiouurc, Sic ergo

catos

corum nKOS

inccrprctanda cft

liidianiin ita arbicraiue

cum

Prslaii ini

'

przfunt

dum a lupremis iilis Europz

>

'

ConMi^^:

Hil^niaiA

auocantur^auillima enim tunc tnteroedttca^fiy


8c audiri cor^n eos conuenic,pro lc ratton(|n,3c
toice congruam, rttidicuros.
1 16
Oiccs ex cocum ablcnci^.ea ecncrrura: rterMiifW

quibosdiAum M^. ^ Ad quoijl


.

rwrpo-.'''^'"*''

^^**'*

dcri poctft, vocatibiisid oiius relinqgi, vtvjticant

|Klb!icaspulRinc,

cifium

ad Cimpraiiiwitles

m aiubni eos 4M 4d ardiiutiommjHmrm

i)amna,dc

eni irifenm

ilitl.

f^tyfi

rtxerit,

quomodo

aliis.
.

rropotirAnuf

<,-,rt'.

idtm juod
dt

PruKtftim

&t. Extat in

ienlumoperando.
Pro quo videcur ctiam jus Canonicum
12^
nuiiurc,dumcx Concilio Agaihcnli ZJ4f.}i.6c mmmfm-

14 Dico lircund6i Quod AQertittu J. cft


^i^um, pottft ttiam Epilcopis applicari,tn qui-

J?/;,

Afftniti.

(oinpariisioniluii

;,..\-rf{

tione dilponere, iuxu probabilemDoaatuai

ftamirar tn e^. Si Ef^ttfm

tliximus, in

^'/r"f

Epilcopis ainpliiis vrgciu. Conllat

asfrE-

quod roli potcftau,


ruprema Pontiiicis.Orii/jrfiei dnjdendo^sft
Gloira : porcric tamcn dcicdiionem auocar*

cboritas

Dcindc

poiTic d.imnis

etiamfidamna aliqua iintfilQm}nniio-<

rib.is vir.mtii';

n)atur.acx

emcigcnhbyijphiiiati!*^**''**

pir cajtnn ab(;

cabona piu

iiiiarti

.iciciidi

&'

vcUicacc conimuiii Cp^ra-.-

ri.^CIS!eniadmodumcuin gcncraic CptvcilivHn.tn-.


^cttur, .Oaminm Epircoporum iutura ablciicia'
decernknr , ftquz ex ipii oriri damna poffunt,

-..ri..''.

communis tocuis Ecclcli.c boni conlidcrjiioQfi;.


maiorum damnor^m euttaciooisji reifiK^

.n,\

it

compenfinitor.F.tpnnliftampnixirovidetuTa^
rffil. ^
probarc Diana Parie 5 tn: !.
s. 1'enM ^ tUdm
1

fMHun tn
hsMtf vbi iu kniMi i
tmj^ifiuiim,fi^., uemuu
fOTiim, rtntt
fi

fjr.'

pro Tmn-i publu

ftB^retnr.
bi

non

natf^a.ruvs ptri.idrtm
liilDiiidnilt

Sk iVx.

ica,

vf

In^t-K

& it^
ri].'!

Ep^t'

i mr^ri^

1'ontijniS rejiitlifio

^^^^

ex-

Liccc crgo in Inditl,<|nodali

iuxca iplum.

In quibits przrcrca vo-

lunt aliqui Rcgcs noftros Lcgaii Pontificii au- KxLtgtil

Aoritatem habcrc,vc vidimus fanbfrMtdbi.i ^9.


<MribuscumDom.VillarotlP<rr<i.4^n.i,W.8.

non

Vmt

2. qu.t}t. \ 4. .vt.^.n.i6. qui ca


tlijwt
adJutfca rutiotic 3iu>cacioncm
expuliio- ^v^dA

n.xi.&feff.

&

nem vi lictcam admitttt rclpc^u Rq^is Proregu,


AudiemMmm, vteitaio i6t.^.mm. 34.&-/r<ff.
,

& PATtt

1. ^HJtH.

2. <rr.5

mim.ijj. Lcv^ati ctiani

auAoritaicm agoouit Fr. loannes d Silua


ttiteiUtfrijj

w A-

ffagfA.

iii

rpimaalibus Hc tempoialiSaitemotiPiiiKipibns
ic vti huius noui roandi dooMnoisarbiT

dcgunt,

tiei^arkSiccrgo

& pericuIosdoroniainiiccKno-

ileramihc turbu'cr;(\Nonaiintqi]idanpluiei^

Fj

CAPVX

Digitized by

Google

66

Hhtfaun

Jfidict

TttulM

Cap.

II.

cilet^ianiffiinum

CA
An

P V

XUl.

ratione flyli poflint Regij IndiaCunrili jrij in rcfcrjptis .id Fccle-

SoloTzanus
Omious
Oa
m PoSrid Hii

nciieffit

Jtilri^

fiylucn circa
.*

a jk.

O- Dti Hiutrdetts

& habctur in

cit,qucmdixiU'ercribitur:

AMny

f^ertjtfrefrtisociilisvi-

diffem SMttrdtttm Dri, SMt Mtfum teihtm, efui .Uo>u-

bocccnluri dignuin cxKttmai i fic


Q^od ncnrt ttUm $perlel>u fr$ unfK-

>ie ab dliqno vi
metm txfoUtrtm, cr (enfenrtm
deretur. Poft cxcmplum auKm diAum (ic allo2uitur Ludouicum Impcratorem : Std hoc ifui-

frtm

<;o8. >. Lifi4lts

fiyli ,

fu ha ten^Hnu

m iSis

fehetUu frefuMtstttr, tfnatms Primift sd unim hJerMdtwum imhn ptemi infiir^ii , c- mHkis verki

&

kmuuif^
skfKtMd im^p*tiMtmMttMtmrf^,
Chta enjo tmipai taVa per Confilrmn czpedianciir.nd

i!Ic

f . ft^.
iiouiim

I78. tir 79.

enim lcribit

illiiu

anrara pcr-

Patrcstalis viJtTtir

imnmemiBt (hhi

(hili habiui

m diximns {*nti ves rtddere cnfiintts


MMHt Sdcerdetikns

<fif

tnri {'ttrcs

$Mr)sliftid(6HtigeritvosMdtrt

dmnwnmdicuM-

mlnmml

migi

Sicvidetin- rcntireOom.Soiorzanus

cum

pra-

uumdicac Etptobatur. QuiaEcclcfianiciaiucliusfori ,&<)uidemdiuinioris funt : er^o dcbct


ain Ulkfeuemiier agi , nec pcenarinn commipcenz non
WKione contpclli ; A: quidem
non ffnt pro libiio , lld prMCdentecadfie cognitioncimponcndx ,<jui pcetus minantur, cotplb
ic iudkn ndenturponioi. Hocautem qpancAmb nuMiBlcni fimfotiUB hoQiuioni adiiefKiory

dm

Qu6d fi non .mimo vcr^


wd adteirOTcm taiuum prpteruntur

HKKeft perTpcdhiro.
infligendi,

Kot

imitdnit),

fetcmem lic nlifti' vnecKndum con(^funudmodnmCrdh) tettt'

qu^

vttffinemi

Ule.
1

Dico

30

fcilicet

qu immincTC
ri

c.;.

^r"'-

cieiifllteMtn6bmpedbiwr inaiiwenRn in

fiT.

tUisdebttuseirdemrerpe^us,

&df

iinmunitatc

labk^icotiuoi.' quod conAat damnum

damna

k laica

infligi

ftr, ijtias

psnas

videantur.

eo roodo ,
poteftatcpoHunt, cxcqutndo

Ponrifcx

t ^i'**"*'

aut inkriurts

quo
teili-

Pr.i:!ati, infli-

gcndasiudicannt* autco modoqui,juxtadid


Capite prxeedend , finc eorom interiknrione
poteft probabiliter vfurpari. Ex quo habctur
quem prauum dicimus
non eftc jam ftyluro

.
-

cnim

aut alio cafu

r- O. EtprztCTca arguo c\ co qybi grauc ci illo


miTDuum (candalum oriatur, dum vidcnt popuiaies ik c-

poflunt,

infligcndas fcilicet

vrbanus agcndi niodui, vtpoti: iii altiorigradu


conftinms>debcatur. Comminatio autcm MLcgul
ind^nationis cftfbrmidabilis, vt&ezonuitnn
&picntiffimus ancftatur Prmft. t6. v. i4.dum
tmlndlffutit rtffi , rumtf merlis.
Dko fccundd. Prx&tos
giauc

-jtdtnmtri vrdcidirefle |ieccinini.HocpfolMiic nnper addu*

Aliquando finc peccato Agirtiti.


comminationes intcndi- it^awrfobgrauia,

rcsiprarid cxigcre,

poteft congruustalibotielbipinrenrus adbibo-

ftylns

%kB

tertio.

vllo potcrunt ilegix

quando

ftoe etfamcoiifrA iciier^itiaai.cftdebiiamt


cjiiibus oTinii
fciltcrt rerroribus citm ci? .i;4art(r
,

Y^milijL
*"^'~

MMnHhs iMgtrnt : Mon infritnitnm^ ftdfndurtitti filitt

tmkmtrefkri^ medtrmiuDHmu., tmnmiiM, Sie


fidcs cxcufct,

^edcenfifioMemftjs

conlaHnir||^iun. Ctrcaquod
Dicoprimo. Nifi hcna

jijfMum.

vtfide D#-

tmttiti

'-^

^
^^^fj,

uoere, t dubitan ootcft an in boc corum^flinc

aliquod in huiutinoiii Tiyio [Kccatumadniircaur.

j...^

MarccUus Poniifcx in f^.z..MdMMxtMtiMm. Bom


Vrmiph tHt( Rtlifi^ tcclefi.u ceitritm m^ttemMf-

p! retJ*urtrt

9. #.In qua ettam.Cif .i rmjpMrlr^Nleolaas


Pontifex Magni Conftainini cxcmplum addu-

tM tmifiUm

jtjprtifi-

Diiius

hM$rjtrt 4t tueri, Sic

p.'.l^.

Tlooetb.

Chtl-

pra aliis

ira rciibit

fiafticos cranriiiiilis conlcicnirfgia-

MM. 117

a<.T.i4*

Pro quo

uameQincarrete.

2*;mlm

^m

cQm dcbcant

PriiKipti honuiCL tcclcliaftici orditiis

ftiani

iilibatum accurare.

rum

jl!&riui!

XIIL

dicit v (itatum lcfmentti

modum, qai

furn conlucnidinc fcrc coincidit.' in

non

diciturcftc ftylas

vnoaurcm

&

ita

nci>

poteApenitascondeaiMri: ej|lltbllMciaMfpretationi didbe loctn ; t^UX nniGn non pOleft


ftylo conuenientcr adhibcn.

Et

harc

pro Regio Indiarum Confilio dcli-

Iia0e fufficiat, plura tbrfitan quaio opus fiiak{ fi


enim fnteUigcnti plura , vt -conimini pro*

ucrbio fcrtur,fublimi jJeo inrclligantii przdicis,


qualii in eis iempcr

c^ruit,qut ad

illud ei flof

japienriaBi efigMwarj pauciwott winnrnf ^ qiMB

& ipfi pOTcrunt maioris lutnfamOHM llcntOCOtH


I

ueftire.

Luncigoaidalia.

TITVLVS

Digitlzed by

Google

^7

T V L V

UL

PROREGIBVS INDIARVM EORVMQVE

,DE

Obligationibus ad ncgotium anima: pcrtincntibus.

Re^em , Regiumque Confilium , Troregum videtur dignitas


auBorttas emmere: vnde circa iUos prdftntt hoc Titulo ,
quA commoda effe pojjunt expediemw. Stt er^o pro illif.

Fojl

A P V

Prot^

Qualicef

^
\am
emplam
I

itmnftm iemlisfiu , <3r frmifem


Vt tnubnt frimMseim fiau

Cttl^itKittHm

mmtf^^mtjiut.

Indid ad txr

illt.

OfiHti
Verba autem

iattgruiu

eirca

Gubernatorrs

cft rirca vlt*


pi^;i: t1

'n fic

tircomlpedione artentS fc gercrer, ne quid in fe,


quodaUorfMnpoflctofTcndcrc oculos, cefiik-

eeinplom tnouirerevlM mai tKtH


dckdts drKtiik;. fntikii nrtfri ciil-

MuatMt^tfi^ fii jtMkifrMehiiur^fr^c^HM^


4r fkatttmvkit^^fiif^^lftMf ^uttiUf crtiaka
tfum iufln< ek^frit Ji temferaftti.i pt.-eii;m,^iKnt
HUtktMtn ifiiiitt : omnium prffecia iitf*x petrjl ejfe
mtrittnim , fN inJictmcimfhirum mtrmt hdbere vir^
tmm. Sic Tbeodoricus apud Cafliodortmi lM>.
1.3. vbide fupicmie clatione dtgnitatis agcba*
tnr. Ljcctautem pariiun necefrariavidevi poflit,
MlappoIkionefinMii,vtilistainen nonpoieft
ixittnabetitfrnOf inm feK^m neceflbtit, *ed
ifi,

etiam

vtilia coiirt<flanuir.

bcrec niortbus lionorari.

tutm tUi-

fuinh

fome tn alios Chriftianx proicirionis

d%nilfiatt'

deriotur.1oM><n^gypt<>'P'<>'^^^^it*'t'*'
4 Pharaonc, omniu ll virruium cxen p'.ir txliibmtvciiDeiintcr j^gypdos Rciigt(>ncm,quam
Et1ble|Niam
profirtbatoriprc, promoitnrnr.
cumdcmeflc, qui Oilri?, pro Deo Aigyptiis
jtfefhHtm habitus,ccnlcnt tnulti. Qiiod nomcn cxponcns
juti Ofiru plutarciim ii*. t.ietlHt, <& Oftn ait idem efle

^^'*

Ouod P. Cornelius in Gcnelis


4^. 41 circa hncm ita adaptat An non mttUi-iynpf ftpiemuim Sh taliCiMi^ falil4l**J(yK
ic Mtibi-cail:i

tus inStam

firJ

fruittttijSmi gubtmtuit
Sgfftiit
_

t^fit inuit rm tmuum A(lriitgium,fii& pitm


utJMiaJUim , iMtf iMP/UC 104^ v. if.0'io,
-

Idco

lcpcrfcftum

A:

coruin prxbuit cxcmplar.-inuitis-oculus (anc;C

Ettalejoportetfint Proregcf.

ftt.

vcro ad eircumfpicicndos VroTC^\s Muliitew

omnes Aint niulct-oCu]i,vt ipfi ben^ opus


mtml-oeiAiirD
ptcbeie, Argum qucmdam

*IF fr.

tnores,
fie

Kon

cinteni^ iuminibiis intiientcm.

ptlilitr

'**

iU-

^^'^

^fui f^ tttbiliiliirkdnefirt. ^^Mmw^


Immmiit HnMiui^imiSihim ti fi luMtt^fliim:

ritdti^d ftmMtttttrt

&

^m

iuiiciumfrmuf^st ftm* ftpukrum. f/iwMBC


Thcodoricus apud Cafliodomm Lib. 3.11. Cdfi$4t*
Vndcillud apudeumdcm Quidftii fectriiy AtS
vidtuMs Lit. 7. 1 8. Sciat Prorcx Irvdtcus 8c turbzpofTe congniere quidquid ilie c^crit pemttatias iHtJt

Sic

dcnti.

titailic,quiliceft vifurusalios.vtquid-,

(|iiidegeriixvideat,feiprumcircumrpiciatnMte>

ftea,qinieftadann:nequidqiiam,qtiodcarpcre polTir ruri^x oailus deprehcndat. Ftlndicorum populorum oculi niagis font aJiis cu,

2 Oportctequidem Proiaemlodkum vi"


nt cMniplo prcliiccfc t Minmo Mha Alcr
imI^mms , qui idtnr intttmius. Idcm qui fupri a^
pudcumdem Z.>>.4. 3. Dcconucrlionclndorum
agintr, & promotione fidci.ac de primitiua qutdam Eccltliiprioris imit.itioncrundanda. Qjip
in ncgotio Prorcx prxcipiius cft motor , & promotor vndc omni debct florcrc virtute, vt cx eo

Inditt [p*-

ad fimi- iWndhlli

gc* nHUiittli conftat pCt-

LdrieTefquibusfuppofini
tprfens qu<;ftlo pitAih

fiut

exponit rldcft

cjiii crat in anim^ lua. Dovcrum Dci numen , & quibas dc-

iitudincm lapicmi*,

erltneccnaria:
fllfae

alitcr

cuit crgo eos

cum tniin viri probitatis exiad munus tintum dcligendi,quid opui

Indiarum a Kcge dcftimiiiJn^ diila a nobis filuk 1 Cdf.


%d Prore.

104.

^'S*

sttM

fcgemibos,

dina!is B(-!!arrninus ira

Vx

Skut femenpfum

Pfal.

itttfti ?

Hcbncam origiiKm nonnulUs fonaotiic


4mm0mfi,m.Qspdct^ cmiws

iuxta

^.. _MM*.
vitae ceaeaQCttr.

tm fniauim

ilofi

>

^cinaioiciii pf6pieicJl debeaiit CWtiin cirr

cumfpidendi

fe

fpfo^ in fupremisgubcrn.iroribus

prbUocare: pra:poftera Dei imitationc, nuivotitu JfUtlHm ptHt , tmmflitm W,


fum. RuA
4.. 17. qu ne^oe in mcntem ven^rc Proregum , neque etiam romniarunt , tamquim li clKnt , vocant &. cenruris adic^is rcprclKndline.

Sioc eigo

&

illi

muki-oculiBGc cnim oculoi ocu-

hBn fi^eitetltiptfratift.

Pornitcmi.t

fintiUis ftequentia.

&'

Euchariftii Sacramenta

^
Prorexe.l

Eorum vfus femcl inaono

fidelesvi|^fiibfetliai}scn!ps

Sitankn^^^'
^

reatii.

rr
cfTLt r.irirarc con-cniiis, _ .Ikic cfr.ta-

riotiim ,grawc in eo vidcturicandalum,vndc f*"" *


rnionc illiusetiam grAiit cnlpa
quidelh lemcl f*"***'
liis

&

tantitm in

anno

Sacramcnri*: pr.rf'uis vti

iuxta

communcmcxiftiinationcm eurum cft qui lalutis animx curam habcm ei^pNKti,& coulcien^
,

ttam grauibus oiKtibus prxgrauatanrt


pertetnix m^iftcrio perfuaiiim.

cjuoJ cx-

Hoc autcn^dc

Tsoitgft fititi,qiibiton vi|att Mlnonleae fci-

F 4

daluni

Digitized by

Google

e9

Thefauri

daluni ptrmoucrc

tHHm at:rtnm omnU

merainer fufht vittre f:r

fatdta mtnatu

Conrjlionis. Jirgociiii ^iCMi

vfum cogndtiair,

Itc

tcra

iudicaic porcrtl

magiio cuin hindamcnto

rulpicari

Per acci-

dmt ftitfl

frotr

fttos

Cm-

o-

V.

2 j.

DifptttM.

qiKrtw

P Connck

P- P;Jaus

ffyi-

'ierfic

.1! .\:< S.;c:

anx n to dtbtt ad cffc^US tiioSt

.>Liipt(jr<.s

&

ab cildcm addu^i

alij

allti,'.ins.

qui

Afnlina

lojjnncs

14.

$. z.

]:

tfl obiii^jcio

rgo

'jr

limiiiiicr./acionc lciMdali,

F^iex

pcr acdifensVpoterit

tt ladcm rano cft


inmiqiiam d.fTerri Iblct,

ad ConHlTiontm obligAti.

dc Cominunionc
lufi obhQrrorttn

^us

Mulnirr; aurtn'. nJ

<;

'febnt

diiMiialuiic pectdtarl
:

Dto

in

dit'.ii.un

proximi per aifcctum

&

cultum quodammodo cdiciuntur diumi :


^wo&miI
qua prxrogatiuantaiornuUa: liciit neoue eici-- tigm.

flunatio propcer iilam ni bomiomn cocdnqctlc-

&

dtata, He^io miiuU 0'immiriiUt4 npnd Denm^


lacsbit.
ritrtmh.<( t[l;vi;iiAiefHfillos CS- vidms in inbkU- . 7

suneewum

& mmmu

intnmjt tafladire

si iutfit-

ij. Vbi nrirom td quoniodo


DiuusIjcubus\il;u;iLjncm pupilloruni, &v"i-

aih. Sic Uitti t

diuru.j. Ktligioni tribuat

Kiligioni. Std L'iuus

aClus iiU non ^^'"'^


^'"1"'
qood cftgemnnam

cum

,
,

Thomas

z.z.qnxfl. 81.

dumait.-

iialur.

concipicndam,
tnim cwf-

ds; Priiii:i)ie

valde

modcracorcm

proprtum

i'n

& aficmmi exirium dcpra-

Uautcmnon

crit difficik-

atrento Prin-

driu.

nusadmontt

jc

It.

i;

Id tquidi,

c^itlo

(tnftieMue /fiti
Sic

illc.

Anio-

& quzratur ido-

neustiiqucnlis extftimetur,

qucm fama

nuntiat.

Sin^uli na[iu|uc

iJ:<if(ie

vi-

pro-'

iedfifof-

ntma tmnes^ ntmtnm amnti ftftlltriiru , vt


Tntano diduro ^ Plirao in cins ^negyrico.

fiiitt i

Qu6dfifalliconting.it

aliii^

icidem conquircn-

dus.-ficcnim &cuin intdicis agiiurpro lalutc


animx lalus incompafalMliAs

corpoiisi ctimfii

quorum

iion loliirn

Dtt,

ab

.Knutt^

habcrccommcn-

'ir>m*ctt-

lart fic

tur.un

non

diccntis

: i

iit ,

tum mtndacem dcmonltraic. Pro


P. Cornclij

ersio ^tjuid Relivi


,

m cuin

^uem iHs propseSiir C" (flit

FsiUji* iUB vj!de hfniirjhdsur


Ctntiies ,

& UuUes :mo

crHe.

locum

UirijsiMt

primeille

(ekbrtkntur *pui

Diabant

emm : jn^im

Smilhutfi Dens ^ijHium pic cr jtHcifa Chrijlimih


(t.!;!ia : iMnsv jiiieoi fi i:' san; piiro.
jiw. /w /i
.'

(uUtitnmi sUiim.

rtgum Ipccuio

Vbidclofcpho
pra.clar)llimo

ciufdem imicationc

Deumtos

formati

cft

fumn-

Itrmo Pro-

yt rcligioscilli

indubij fpefciit

xltiniiiiitl.i

1-

nobis

mtndatithmos oftcnfuruin. Vidiiuus

s-

officio fuo

quorumdam ciu-bukntorfi
hoini n u ro apud Rcgium Confiiium, Rcgcmqiic
p u m rnaatlatos lcd Deum ctiam mc n daccs o-

aliis

&

voto noftio conquiiantiir. Hx-

cellcntiiTimus

ComcsdcFuentetMediolani dc-

lcftusGubtrnatorP.CIaiidium Aquauituni
cietaiis

noftrx Gepcralcm

Komitium^ncrntlutorum

,
,

in

.So-

mcmoria Dci Sc

rogauit eiibi vttibi'

Conrtfliiium dclign.:rct, qiicin ad

id

muntris

idoncura fc meliuik potcrat agnouUIc.Qupd cum


cz cius ore P. Dtdacus deTom ,qui cic Pro
fruUrum ulnciiPciuuiannRortum ibar Procur3tor,qntm
txtmfliim,
& Hcros illc , fui fa.cu',i i^loria , ad iioc fibi opchfCcnfffram prxftarc.Roman' p litquam appulfum,pofint dtkaidkdhilifi^
ihilaiMi^irurgeiUjaflM^

'

quiinatularc iplos

.irrt

ri

i^

'ir.ntttrinc,

rtiigiolos

Principts mali^nitotc

sxo.\o.'
'

Ttjd.

cut;-; oti!ni'.Mi<;

tsi*mnum ju, SiciUc.luuat.iuicinindicatus-lociiscxSap.iaT.i4.^aiMat<cris/lbiilir,

toLib.

tk^bmitri

fic ti^im

dc tonfe-

AopicU-

clt
induiuia ntccliaru ; vi fi minus
babtnics dcpichenii fuerint,alii {an*s&kuri

g-J^*'

ica: i^.ui-

fpt(' ttt

vt

ftenter Deus

ilhi

lc cu^lbodire

quiaudeat vtiam maco- 1*"^ '*


rclicioscaetntis ; velfiaudcar, aJ Dci ("^^f'^*'."

dationcm

lcii:cmia homilij 20. Verifiilae

(TeditMr^fjuibuniipiditM domi/i*tur.

Ommfemi

lau

dcrt njuudiiia,icdcamabaliis

quo cft cxpofitio

ueotur, bonpris lubtt^ ratione,

hnem,

ifr^ kcli^ient circa

A/iYf

Rtii^ti noi Rtiifft

Scd quid iameritimmaculatum

Qiiotucntu, tuin animx ntgotiumagatur,omnibus cA humanis aiTtcibus


prxfcundum. Pulchia illa ift Diui Valeriaiii

cipi bompcriflc.

14.

r^'*

quadam

mcndanilD: indcprxfcrtim, quod nccfibincc


fuisytemporalialialu coaimoda quxll(urus.Fr/^

y^eoo.

Cap.

j^.. .^

mVrw-

illiadiub^t probitatisA: (apieniia: dotibuscooi-

(uo

perft-

&qu2

alTtdlionc vcrfarc

omntbu!

fimmveri djjefhisvtitemim jhd (niqiu vtibdt. Sic


\.An,'!sl. VbibcneadditumaLipT.icinis/..'
fio, G" itiiu^. ludicium cnio) vtilicatis pdlimo

Tomo 2.

Ad opinioab ciiaai IbMimettum

i.ad \. id tiiciic cxpoiiit, ditcns, adtibncs D Tbeilkaad Kt)>gioiiMDipcta>e,quiaabcldauii- iik


pennrui , ordinamtc cas ad diuinani rcuercn-'
Oam. Quopadioid (latiquodDiuiis Augufti-

Cxiitin-.ationvni

lcientix luz vidctur conl'ulcic,qui

4e

magnaotmttm

'

vcifcnrurciicaDiiricuitum

Cbflleflibiiis.

Confcllatij delt<ftio conlcTct

VSdirif-

zehins exiroium,

odorcm agri plai cxplonnfinue

alFiduos,

tfiti

fttile erroris feritu-

polTefaeile contritionemhabere^bcnc tair.cn at-

Ma^is in rpi.ciaii loquitur P.


Bauny Tmm 1 . riwf/. 4. S^fii 4- -^f- } P>
V.Ot^^mm. 5. aKos lupprcflis nomtnibus

dtU-

ob

habiti

pcd u%

dibusprobitatis.

&

coo5ineitiorjnt.

riut ti-

mt

Piortgcs Indici lUligionis ftiidiuiii in.igropi rf


profuturum: fi vidtlicettos vidcant in tcmplis

quos ciun

ntm

feteji j

tt !ifi-toc prc-mtcini.r vinutc loqiuiitur, iwdim


dt in 5aci *mcnt.ili r.uiOiquia is,qui iudicat lc no
tritiij

gmdat-.

dpcs

4.

auA VimCIi }. Hum. 5. 'aptid


Boiviiriiu.
P. Loynmin',

neuit

lum Mmtutrt'. Siccxmagui itliu vlri harrationc v.DidMi


luuii , iii magno lempcr prctio apud viros prin- lU T*rm

rim Conrd)iunmmulti'Sctiptorcs traduutj


mm. lO.
'trg(L

Ad^turiJic: zfii//waMjw<:^rj>,^

Poirc au-

c|uibus vidcti pofliint P. Suarcz Jiffrj

i^Vijfut. 15. ^iim.


P^^~

itji f; gcreTent,rti

deligcdis Coiifejjdriis

ex t^nvtis tligMm td rem tMttm , ipunde is,

fiiiiie

tfinaliqucm.peraccidcns obligjriad trcquonio-

i/s

tnirrnrum, CS te^e.jKenttr icni fuihti meliuidgefeptttr,

aut lin-

tins fetnliari

& ntiennsil huhs exafcnkn Sifate H*->

nti Vrlmifei

omnstrtdi hoi i/irrtmtasum. Sic

iUedcS^Umcnco

1.

i^\xt,?trmtt^ji\M,Ex(tUeu vtjira^vl

O' d0i9ii
f///<

Cap.

Jridtci l^ftulus 111.

Tsm ^.in j.p.

P. Suarcz

^^f^imt-

J^**

ftcn jillt

illus,

mcndaccs ,

vt

qui maculaucruntiplbs

npn foium dcdecons

& .-idco

nihii

adhx-

prxmiis iiix cumiilattfnnns munerari.


Oftiiidit autcm prxfata Diut lacobi In fatrit
7
fciKentia id , quod eft hac in pai^Ec nimisquan- fronf^'
lertt

f*"^

t&mPrarcgibusaccorandum, vclcilieetproce^
dcntts ad Ijcra,
populum fua Ixtificantcs prx- ^f^T
ientia , omntm prxkftranc purii.tm. t imm4'
tuUtsimjt siijiedtre db ht fdculo. Hxc cnimprscaunocoinuciiiaucradk^vtobfcruat citatus

<.\-

Intcrprcs

Digltized by

Google

Proreges Indici erga familiam quaUs*


blterpieiiadiibein

twftwi , perkwlnm

ttd vtrjentHr

Stiucr^n
blicis

ad

Qia

effe

Cnplfntn- nt snet

l-rfo

& v^4u$dtfiifiB$<3^

iltaiutste

tKrifi.i

vttHttrtts

&

ille.

Supplicirionibus pu-

omnem modcfham

rjrnpofiti

vt nihil

ilequibus

Habadxf

diuinorum ad
MHndi Junt tatB
,

gi fceiitimmaaAtmtii
-^frtine.

M.

Sic

31.

vt iKtiffUitm ^oAemie

vrr/:

r.mundiflnnosfiqu:-^

dcmcurabatociilos, vtcdf etiam pofTcnt


-

t addit (btim Stum

Jillunx cogiationcs.

tbitfMfUm Ailovf

-'

htitit

tmfkmaf$ttaidttxcel}i^

tieeiStii*

Q^d. Nihi! in

mc

nMtDlam eflepcnit , ncc

tumabhoc

(.^*

dccus

c-

Dm i^ifn

diui-

potero dc partici-

rit^

pstione Diuinitatis aliqui gloriari.


ablctfTitdeccf

raiiii-

Rctigionis

cijm iani nic immjicula-

iiculo cuAodtOc

fordidatis

nc-

queam oculis profiicri. Haxergo obU^cio Pro-

.<

enim srauHi^
ina, de qoA debcnc Ctonfeflnijipibs lerio4r eo

tirges dcbct prcfiare follicttot, cft

Quod

flantcradmonerc.

lt{gilent,qaidquid in

fi ipli
luomuncri adhoc admonitionuqi ialcicu-

lodefidefftripotc(l,rtiaftndlofi]pp)en(fumreftp>

&

uamus. Pro cruo

LtfTius in

!cg<.nc1i's P.

Uc-

folurionibus poniiurois vcrb. Mifj^ CMjU i.vbi

Qu6d G

ifta.

&

quod

proptcrea rcddit, fuo iurc cxigir,

&

vert.ui ctl

&

ncm,

modus

-.li

OiuU mei si

VU

vtfHummimm.

fedeie ideni

loqticndt nrrcntio-

loitcituuincm fpccialiHiinam mauifc-

Vndeloanncs Campenfis iia vertie Ocubumtmi hoe mmididd veri jludiefes inttntus fit^ Ctmfmfit
vt meiutti verfemmt&ifiu in vi.i innoteiOwt smbilltt , miniHrtt mihi. Id quod in In^finpecnlilli
aniioaducrilone tradbmdum ^ vbi maionf aiemflac

.-

ea eft ratio

pfi

quam mm.

cafioncs ebulliunc

in

1 addaxTmni^deoei
aulam pixfcrtimaidillllll
1,

auidiilim^&trcquencitrtmemolicncc.

'
,

Circavxotem^iUamhabeat, tdftrenoi^^**'
quod vidi-

eurct,ncfegubcrrutioni imaiifctat
mus multos accurjciiltme percgiirc.

fccus a- (1 fr*

Si

non parum opinioni PriiKipis 'b


Ke tjlbonumtffe
htminem filum : fttUmm ei tdiuterium fimik jSU. ^^"L
Ctef.i. V. 1 8. Cr^ei^uimtDmmiiu Dhis i^Umf
^fiamuArmdiAimfbimiSimmvktA.litia3Ki
liquando accidil

ca cftconniucntia dctradtum.

aotero esiftimarec nraRerem fic in

adiutonum

ict

mimdi modcratione partcincfhabitura, obl<:ruationc digniiiinMim occur- MuHfftfi

rit

tdquod^moderacionem

dati.vt etiain in

maticncm
mtnus

mulicris extitifle.

l)ttts

it

rpeiftar,antefor?);rma:;s

if^itt/r

viuMerfisvetttiUkmiadlf iiiimcitet ti Admily


viitrttijuii vectretet
viuttttif

.-

vc conicientiae llare jura

poflinr.

vt mjfUiirm
emnt enim iu<J voctuit A- ^m* fit^^
esl nemtn tiusv. 19,

ipfnm

praEcummrpectmenprzbuiflcc.
ei^maltet MwflAv
inadiutorium d.u.i, .iJ i.cgotium propagationis, ^^^^T^
ad locialis vitx commoda, nonad gubcfoarionis

Ad

cftconfinthiinicleieiijdimi.'

^"f^

modcracioneiii

equidcm mundi impofitionem nominum


S

FmilU

FVturus profc^^o

oculadflimus,

(iait

erga ie i^iiiin,iumdi(^ num, 8. fcicn;

M.

iiri''

non

quidqiiid peocatuaiin ei

tiim p6f3t jiuiet. Sitf

mfmifl-TT

'r'

fc

fijcrit ,

fibi

vitat ptturt,

m Medxa Seneca.

Etcum

^ion

crrif omni-.

tetis

niminis

Cra-

in

hcmini, Hl, 9

^^*^

t^ad domiis gubcrturionem

tu/cribir:Siflif d^fiUi

fndmt Jknu

aui^ftiemum

mmt

liji^immhm

tfefinmi Pr*-

okfiiiiral.illc mairrafo : dnaui ft""^* ntnviittmiottiinemi :pultiis prndtntibiujer-

ncH piitatnr

Ptritlitdmiir

fttttr

in t^ieni-

vc^mtl.Unttntionr trMletn

ttiiiit,vejlrnm tlienum viiium

ficj:

:_t

fvi

rum .'ekh/nur

&

tu vejirii Uboribus

Sic illc

exjalhiir.

Quomodd

iergonondcbeatcircAhoc Proregis oculu vigi-

bre)

OtnMmdU fiikiterra ,vt fedtmnmanm

tfntHUnt in vitinimathhit
Sic Vatcs

Rex ?jtlm.

hic mihi miniflrtitt.

00. v.

Vftlm. 27. V. 4. dizetat;

tf . I lle

inqium, qui

& m immMuUtni tnm

"^

>

Ut 1IM>^^ Vt wdum , kpfttter , frf

^^"'^"
/^- ( 2.

uittM'.

jei tiiiHtns jtbrttt-

fwfcw 4^tf^binr.9mmktmnts rtrifimm.

curam dcbeat haltere ftga^


hocadillam magnl
,
momcnri. Pfo quo Ca/Iiodorus

tffrebrium. Et inU-riu s Sei htbtmm itertim ex tlit


fmteJtUtiiim , ^Htd V^rd bmu , jitfiTt creiHntur
mtnitts ,
ntbii iHifh tofmritm , ifmijiiii lo-

,P^

tyio, vbi ita lcribit

Hermeitnes^ nemtnimfenert

flln SitevgomalierqtHUtllibetprudcns

tttilli

j>(j|

cantium,idprobat, quod babet Plato

iuxta nuper didta

hi^ reriTff ,

y.6.

pcr- Rictttm-

Intcrprccum (cnfum '\uii^n\fi- tkmtf^*

practcr

exiftimationis ruz

iMiiraStm.

'

tinuilic

puam,

itf:

< 4.

ni

vitanti tribucndtKD.-

"^?^*

^mXap-

& damt,

Poft hic ad mulicris Oeus fonnarionem venic s


poftquam fciiicet Adam liMderacionii mundl

IL

'Erga familiam qunlis futarus Prorex

Indicus

Df-

humo (unciis luiimamihus ttrrte ,

tctuic Ptnciiiei ictisdcfle

VT

'

iift-eniditi oiicndit quanta cun decnnil de^

C AP

ftioncs attcntiirimus conlpicetur.

dtm tnimu

dfaMi*-

ma-

iilc

cuic^inillafflparitetredundabm. Ocbecergic
naltkKiakif eflePrtfrexi iiixfaidiaaAn.i.Te
(e circumfpiciat ipfum
Sc fuoriir ai;,'n a-

Iignt,cV d;U'nos

ntVidtMt nulumQff. i.r. ij. Nc fi fccu"! accidat , / fttceni Inbrid , vt in hymno halictiir
&cro, omnis pamcipario diutna difpereac. Ptpi-

)i

. 5.dry*f^. oftcndit

fdtkstenn

HifciCTf.
l.T.i|t

&

cuKt efle debent immacalata; vita!


immiculi^
tc lamiltx, illa religioibm oftendit , vt di(^um

aoD mundiun tti iUis adlpedantium poilinc oculi iiiipieari i hoc eeni RcNi^, qns iilos Dcd ie-

& \ti vt niundi lint eorum oculi

lob.

omnes,

Hec

^vt immMnltso^ fe ftTHtnt.

in Bcclefiif

buamS.

ce!eroffH(

Aicritconucnienteradccuta

inilci^at

Hy
"v.

id ce^
quam (i

credac ie oumeri

lao ^'fle fimi , neqaecxtft didintei iiBtir^&


dilionem prorrahmdam.
vt fignifiea-

Qmd

rent

Grxd

,co

vli

verficulo

htmtculttmiomus. Hinc

.^^uUtr frHi tjigu-

cnam Salomon

in

dogio, domefticam tantum

lieri^ fortis

mu-

folict- /^v^/,.

tudinem comnu-ndauit , cx quo tadbum


vir mfinvit,
ciusgubcrn ictilo Keipublicx admoius , gldriCH
fusiotcr

fibi

tiitit eiHs

Prenerb

,
.

anidcntcsappafClCt.

fitnJo ftdtntaim

r. i

CJjj^iul

NtUttt^ fer-

Samm^s

i^,tiiJt:m

lccus cfTct,

*'
fi

iBUlier cxrcmxlc vcIlctgubernuioni>idxta mullorum phantafiam ,'iramiliiere.


t in partibus Indiarum inde hoc pieri- Uilmifi
t o
culofius malum, quod Bcneficia Ecclefia(Wra f**

adRegium fpc^ant patronacum, futu^ue


qnaoinlariaM*

& praEfcntttioiiGsadipia

'i'*

P:o

^"'^

rc^ibusj

Digitized by

Google

Thepiurilndici Tituluslll. Cap,

70

cegibus,& Prxfidibus Eunt, vuxs Patroni fammi


gg/j^f^
^HttmkL V"''^ fbrmam ab codem pntreripom obennrf'
btrt camt-

bui. Si trgo illbrum vxotes gubcmationis partcs afTuiTiant, & luz vdim omnia volumaci kruirc,magnadrca hoc incommoda cclena:Indic
Minus cnim digni plusncgotiationis impendem
& poccntcs fccminc quid

/iiftincbunc.

non

Vbi Hebrca vox eam

&

iiis

ffki0itummtnvmhmmm.tuLii.
Quidiiis

Apod qqon & tllod loco eodem


lezabci ab impio mai ito
Tcri
uit.

Dciculcum

quamfcemina diues.
gubcmationi permilTa

racrilegiis atiocilTimis profliga-

Quod cxpcndcns Vcncrabilfs

cius in CemmtHtdr^s dJ Liirds

P.Galpar SanRegumhi.
tM. 1 6.

v.3i.(icconctudit; J^nd emm neiifmntfimiM*


fttau Jiiptrt*, ft^ i vinimfbisfttuvxtnim fbu
vMvx^nm , Cr
feteftms, ^im
medePdmfamhumJecerei} Sic ilic. In hoc crgo
vir &. vxorgrauiter ptccate poiKmt : pro.quo
Ubnim Conf^arii,vtoportct,v^labonc/

mmmk

kMt

&

Circafilios-jqiiosnonavkiticr.ligrandio-

II

tmsfermijil .tNakB

fM>

res func, latius tucrit

cura perutgil nccciraria.

luiu Thtoilorici rtgis

apud Cal-

fincqtiftmoriosfi

& hzc cft iaboris

honcni

vis

vt

mortuam vitx miraculoro quodam im-

Alcatorum concurfum

illis

pcrmitrerc,

14. h*krelj>tciem^rivi-

S.

cuin tanKn dclxrci cffc culciilima,


de regno quidem locuius ille , e^uei dtctt imtr
imtitfmu tmmutmt teiHfaii. (^omod6autem
:

&

fpcrari poffit hofita^Gnftar

gnum excolcndum
videatur inculri

vtflle loquitur

rpccitin a^ri

aLila

fi

? Si

re-

habere

er^a proxima frigci cura,er-

gacxcertikspofica quaittietrincaleftet? T^serge


ejje itcet tulicesvires^ vr ntrnr.t hrta inJicio fientss
Mperidnt

& fof^

ilk.D.Pauli

witmun

tum

u^nejct dt mottiiui,

pkmmasdbcis vox.

(pH MMtem fuerum,

quidcm

^^f^
tnh.

.7}.$..$.

& nuxime domejlicerumettram 'Ttm,^


Tj.
iMfiJtti

Jtttner.Qopd

in catu noftro ipccialem vidctur

habeie

dcbcthabcri ptacdpua (juaeumcopcnitus videlurahieQa fidomefticonmiitiprimit non peruigil habeatur. flui

O-

Chrijiidnifmi

i.-

fuoi negBit,vidttitrfiJem,

i^

fAm*m

n*Ugert

ttmfu cur

tfjtefut

Vcrba

or ChrifiUnos.

funr magni Interpretis in euin locum,/>

ejlinjijfli

nandaconcumnc. Siuc chaitanim prcrium pro

.Q^omodocrgo pro inhdcliutnconLicrfione opcram poflitvtilem adhiberc i


14 Poft hzc auaritis kpulus attemilTunc AMnUa
dtefinaiidas in quem plurcs inft:lidtcr impcgc- icfmlm

ludo feruicntium, fiuc ingentium ceniuum jailuca,vxonunactilioru!n raculcatibusdiflipapt,liue

hu loquicur iii.ix.i. quam opuientia liidica ve-

gndffMKopatio

bementiusexftimalac

liri;itiunilNiskentis,vrfie offi-

ciameliora, ncc tamtn mclioribiis dcfcrantur.


Siucvalidiusrcandalum, vt ncqucant propcerea
alia ciuliiaD

cft

generis prohiberi. Vbi friuola (an^

parencum excufacio/c infciishxcficn : qaod,

fMWM Mprxcer incredibiiitatcm, quam


^

prxlcfcrt

concra

lehabetobli^ationem illam, dc quam>i,S. circum^nctendt fuos , iicuc &. feipfum. De muliere

fbrti ?nmri. 3

r.iy. ^ Salomone

fderauii [(mii.ti licmui

fii.t,\i;-

diaum ; Cm-

pafitm otivU

mn lomi-

Ht. Siergoicmitasdomusruxcoolidcrarcdebcc
Iiaa.|i.

mm

fiodorus loquicur/i^.
dedtur incHltt

blfiltkt kU^hemtm Chrijlum

quitalibui innuiiuiCt quanet intisapert^dam-

mm42e'

indecorumtft, vtaula, quz virtuns cffc lchola


innSijk'
fiac receptaculum viciorum, Sc vt CafPMb

dcbuerac,

odoie Chriftiaiu noroinis pro coniierfione Gen>


tiliotn, Si conucrforum in fidc prugrtllu
cura

Vcrba

Cm-aiN

videtur cITc pcrfpicuum. Valdi

hmmimmiir\ feUftmmtAMttl , fmttit tmun^

fauwiM cx quo grandis qua:Aus acctd'cat,(ine gnwi conmmani il- lcicntij; rcatu parcntcs ncqueUlt. Scinit tndiilb,

tktmM'

fatis

cfficsmamj vbide auli loi]aiimir,iii tfA de bono

AUMifTum

jumr,

nn hdkttffiJem negtMU, dr efi

/ ^erioicflmMt

*^*'. '_

fit

oocaiDS. Imuiuimfifiiitm viniu fn^n^imt kh

niilis ift futiira,

OmSm.

Ez quibus quad circa lamSiaics aKos 'di-

cendum

Si

vircutcm
-

fic

fiodorum/(^.j.l{. Aaimatur cquidcm/uucnum

twLa$m
^

fupcri nKMiaSaiaftis.

). Metamorpb.

ProhoneihKeuiptiintt^MquciiannnluiBcMt

ntusoccupaticniedeqniri

ir'

liberamiuucntutem inframarc? vrei lula tamcn,


honcAis occupationibus alTigtutis , quibiis lamus nonnullos 2l coeptis morura prarcipitiis re-

remtdi^.

Cfior.

miAwmkiifkslimbitnsfiimfuftrfekm, miM'
v.xi,

Alfidont oculis

fccerir.cfto,

Incolcrabilius nihi! cft,

hax omnia

przlcrtim , dc quo agimus , maiorem fibi circa


hoc obligationem imminere ; fi occulca aliqua in
filiis difcoopcriar,iUrs vt remcdium apponar,fibique paritcr conluLitjredd iturus racioncm ei, cu-

Sacyra 6.

Hoc volo, fic jubeo , lit pro racione voluqtas.

Z^l^fj^

vt

fimul pofliraus pronumiare : SfteuUit tfi , fm^


^xit, i^ceofanit , sftrtii o(uhscircMm!ujhMit. Vidcatiir P.Cornclius,
vidcac Paccriamilias , ilie

dficacttatis , vt quod libet obtii^at , adhibcbunc ? FflnniiuB illji vox cA apud luueiukm

Nil

t.Gtltnt

II.

lubet vim

iiMMerAmilhs > quid virtim &eere oportear , tul


famtlix curi prxdpuamconftat pcrtincrc ?
rgo Sc feinius domus uue ille coliderct: iL-miras
inqiia per quas Sc ingfcflSM& egrelTus cxtcrno-

quem

mm

vcl ipfisczcisoccurrunt.

Qiianuiis

nomen

fcmitzquidpiamdcfignarc minucii^ videacuri vt


ctiain illud oculis debeat patris-fiimlias perluftrari.Vode k^Oftes alixid Gxprinmit, Septuaginca enim,
Comploten& fic vertonc.- Ang^it

&

funt

vijt

Jemus eva. Vaticana,

dmii ttnt,

Cj}n?tricl.r

mtn^ianes

Hu etgQ fonis iUa coofidctct inuliBr.

itttrier.

nint

tur.

Regirt/t ilU

Pri-claniiti

ft^liu

prudciitm viti/>rum, vt Calliodo-

illt

^^"^f"'
c^^g^L.

vttnnitabiltRrdomtiio

tcAimonium exhibuit Apo


ait: RMii.x omnium

Timothco lcribensjdum

ambnm eB oifiStM, 'tfuttiifnim t^fttattts tn^


,

turunt ifide. i.Tim.6.v. 10.

Citcaqood Diuus

&vtro

ValerianusHMiit/ii 20. iufcribic*

Tim.<i

dsle- t.iq.

Qi^mjirt^uimmsdfiMgfiisjpdkusdkiiiititvitsm

^
fmmbtktMMfiiukt undiiit blimmfrif^uit : nihil
mtlnrum, ^eJ mmtufi&m tmcemipMt, tut '^^um
fsritt, 4utpMf(4t^ Ml nutridt. .Sic iilc ck^anccr jlnMHk
cxoroanspofitioncm. Necpraetcrmittendkaurea
D.Fecri Chryfblogi pro eddcm frnientta : Scf^
mtne if,. ira loqtntiir : Quif^ui^
*b hiiiui m*m- D. CAfj5&mente ufttmtttt itktr ,
fttum^ )tm crHdetiftndt- ^**'

c,'?

&

re

nen pmtmur,

deffecltt

bifiitMttkfi^. 0- bnb
mtmmendm munie
mnndsnis tyiMnnic

furere demiimri.

tmt/jlUt

&

Imftrat gentibris, luiet regnit,belU

immbUyt$ii^mmdteresj4tnuinemvemlit , ggit
mmts,fridu fmrua ^ vrkes dejtruit , fuidit feflUot,

mm vrgetyverftt

tiuts,fore frdfidet, ius

ftfqiie (unfiindit^ cjr

td mortes

$t4t, vulrn vtritmm ,

vf'it:

dtUt.fm m-

lendtnde

fidem

ftmm ttrfit , btnt^em


iif^tt.

Dlgitized by

Coogle

^iOtn, inntcfnium

iMfttffilliit

nun,.auc ^uiorum. Id probo. Qiili tunc Protcx ipic eft aufa principaiis , dc co modd negotiadtm magniquique mcrcatores , vnde occulta

,piattem pt-

toBi:

t M wutmtm jnktmt. Bt
Hx^atmmimmithimmmiHifKiu^t

mct^tuditunt jim^it

ftHt

quiJi>liir*>

&

humjuii

/OT itii<fae

torftrAm JomioMtur

Qr

cfTe ncgoriatio ncqLiit

MSMt^. Hecnk- luxa^ux, cumfi(koiia

ncm ,

P^Mfr fiirimar
h.tbertur
qnim dc-dc-

MlibuifittR )mti'ilpoAafam

ex eo

p.irircr

iiifirmam

ceacillos

quipro amplificandi hde

vc

motoics

ad rcgtoMS lodicB dcftimmur. Vidrndiim cr^o jamqilibaBCOiDliBgttlBodiiiJlhoc


.

qui nupcr

ratio.de

ratiovrget, eciamfi
,

jb^

^"Hf.'^.
^^*^^

Re-

de-

fcilicct

qus

ponamut oecuitam eflenc-

gotiarionfm, dummodo

eS

in

ipfi (int

csiih prin-

C^iod icciJsaccidcrct in Prorcgibus , t(


, vt pcr filios Sc famidaaneg otiantesy
occulaeffcponetnegotiatio ; tancenim id (ine

Clcricis adhibeut

a cura diuinorum ea rolicitudiDC diuelli

prsecipai

pcla^o nautragari.

dc

Dianft adduai. Liedt tn

ricis .ilit iit fpccialis

juxta diftinftio-

5: id eft

4]uaiD loqufaices

incaf S^teiiifr i

Nfi?'

cipalis.

mre pofTct

CA

V T UU

quxftuofo Goiifratocxarcefe.

liccat Indicis Prorcgibus

AN

inqttam liceat emerc vt vendant ea

quc aliis Kcent, vt fim liononMci>imtCirca

catorcs.

quod

Oico primo. Publicum hocexercicium


15
noiiHccT, eftqiicgrauc pcccatum. td voftftiti'
qiiii lcr;ibti5

prohibcmur,& tta qui

Neque

tat.

vllus crii

nunamiuun-

fucrinc

ditutioni cxpofica^ lidcprebcndanrur,

qoi mutire audcat

& de-

intercftc aliauod indulgcri.

crgononlicctilli qtiod

eam apetti

violaie

culps

eum, qui ante omk

&

diifV.i

10.
quod etium dc AuRegiiidi^m Ot ^-qurdceo juramcn-

Taul$tTjtftd.(ap.9.

difqMraas

Vi'Jfantiir

reatu.

tiim cmittunt, fcd implicitutn, vtcx illius

formi

probatllluftriflimus Viiiarocl PtBni.fiJtji.


tHt, r

jwKi 7;ficteNBeiiiBageiappucc. fl

Ihis rcnorc.

Si

Frorcxpecuniamifdo

9miu,fi mcrcatori rradac,vt cum ea proprix junfta ncgo^lieAir, & pttrtem kicri rettueat, non wdecur iiv eo^
momfe crinWhvimertedere: Idfrobofvoon**
niiini (cntfiitia

alios,

Llt-

nc^jfjri.ulone

quando diclo modo

mortarr

ht

CKriiOt

nm

clFc cnini a

immmiem,teonn quamplures

& ll-quitur Diana

addticic

Pro quo vidcndus P.

Pd/tf

pcr

cx quo vltcrius

Eftcommunis

Leflltus lik.i.ttf.

-jo. P. Oicaftiltus/ii^. a.ir4//4r.

AH3n.83. Pbaraoaius/J^: 14^.

j.

^
^ftj^^

i.i^^.j.

rtfhitiiht'

^ fionadna Tum m.

iJSfiHhit.XiSf^Stt^kitei^^.^. nti^9.iiiim.4.
IiixtaqUosPrincipcs, M.i^iflr.irus, Pr*cores, 8c

Ducesbeiliieneixur ad rdtiiuiionem, (tomic-

monopd*

tantimpe(fiiefiirta,latrocinia, iniufta
lia,

fimilia

damiu

cum

poflint finc fiio nota-

Qipd eft ad

bili detriirifnto.

Prxlatos Rdig;itf-

vtcumdittprobac P. Saacina
Eftauccmrefticmiofacicndaiis, quibusdamfHimillacumfuefos extcTidciidum

Iii.6.

Oico (ccnnd^.

16

'

hihiiu

DoAorum (coterab,qm vno id vidcntur orc fanum

lethilis

%2 Zi'

quia ^niMfttiH'

taliconcrarium in-

fcquicur ad FcftiiUDoncmteiKri.

ac

(me

bono

Eiiidcns cft diicurUis

uenitiir.

lccuiTi affeTens prohitiitLO

ft.it

cft clarai

conicntancani

^esaltoieftnilrodiemris lcgibuscortftitatn;,mM*

lUcio

ex offiicib deoet cominuni regn bono conrulerc: ^M^t

tcri.

pollc autcnt

quiaomniblttcoadco iiwentes pecuquibus emere podmt id , quod


eft,

& famulis non cire

nix qaaninces ,
poftcacxponunt vcnditioni.
iS Dtcoquano. Ncgodatio in raercibus
Ifrohibilis, fi ilb regno preiudiaalis fii, non potcft i Prorcge vllatcnus cxerceri, ncquc eciam ob

iBoda fubituri.
fxofUestk
Situi CT "

flat filiis

ne njaiora inde liitt (ticomEfter^o graiiis, & otH igaiionem

(cnTioiii lc prxferat

Non

monali peteato comingeict.


iiacontingcrc manifcnum

Ao

Oferiimsral.eap.t^.nunt.^^.

rrt:quodtnparticularicafu^viripradcniiicoafr-

'

liaadhlbico difpiciendum.

DieoqidiftA. Sincmf?tnegotiatio-pr- AjJ^*r..


judicialis

.'o modo,
non vcr6 poblic^ ;

in loro confcIcLiti.c liceh

culpi

duo ^dtie, de quibus didum

quoi

aicat nec irceiiiiaeeniced i t quiaeihdyftiffliAiftfti fr>fir/a.


conir.i Icgcm,ciiius obfcruanti.i,fi;iit &: anarum, feinuu^

irtn. 8.

Reft>l.

&

m, ft qwa ratio prohibitionis eonrai ftanii ma-

ad Prurcgcm prxicnim fpe^at , id ftarc (inc *tpr^'


grauiconfcientixgrai^oilienequit. Videantup '''

di Aa 7 ititla fmtei. itnml t DOi 0* |i9t i


'

':
Confilii Pixfidem.
a Diicofiitfr.' Tn cifu di.flor iUli poteft Ajprtk^.

g;neontraria drprebedttur,quiai&cronim curft


tamen pcr
dlt deo6rione5ri ip(5saucmintur;

cedere. Id

magis cx prokfTo Psru^. trsiUi.y. Refol.


7>.
tfp.quibuiaddandiis Eligiu Baffiius v.Clerkms

aucem prsdida oblivtpot^ i facris Canopibus protc-

tUim^i^. i.Pr^trt^.
eario ftifi^Uor

fift

&

illoslicct:

vr;>;)

nnilto idpotii^isin hicali;

mu-

oerisMagiftratu. t auidcmFranctlcusSyluius

in i.'

D.Thomx fV4;|f .77.

tcntiani probans, lic ait

prs&tam fcn-

R/ttientsprahihitienisnan

Imim Meiit qoMiide Miifui; lUittistitr ftr


fAw rommK'
dSiM^-wiimit^frlil^ eftrtm ,
Tiitiim fetumMm : ttimifnl/^iir vini fc petithiMm fnirntm
Hto:uTi
\T viri nn
Hmi^gre
eftfrtfric

fwrtttr

Itibt&mttrBnje honejl<t
fff.;

itt fulnnde Ltcriim futrit/tf,

^r^f.f,;, (f/tfmtitr negoiinri.

tjui

icik-c|irtiur

lic a?;ci1tes
'

tocuiiiy

non

Hc

iile,

luxta

quod inccndimu*,de ttaPror^cs

c^ Kx^

'

'

qus de/nrjnjfvdicttntur. con- f"'/'


ptoboi quia pcritttifiones ?ftx fiint rc- **jf^^
p
vndc & petunttir & nDiicxiguo
fiimpcu comparancur : licet ncc lcripco, ncc viui
vocc, per tpodum poftitoe cottceffionit proue\
niant, poina: periculum prxMidtndo. QnoJfi
n-oreicnadtgia,
nera Iicncii

talc bencplacituin

non cxtaret , minim^ tuuigaboc iicentiaiirinaomk

tio aflumereturf Atqiii

nomincvariatn
prcira.

X^.

rr-^onnn"icct;

Maioreftciara

ifc

Sifemiti 2. f.4.iil.

fetHiufdtntt ,

f:ctit

.'
,

Miiioroitenditur tx

inquonc

diciti)r:

Si

in

Ckrn fktrit trdiiMria^e^c hat ipfo lHtr

& ingtnuns
Vbi

tasdomintvldcntisliccntiacomputaaur,

^iiandoiKgpiia^ AtinRAiofett

imn^ctil , qiiod

poterat impediM.

ertt.

tacirurni-

Dicotert{6< A(!aRioprfaunonhabet
filio-

pftfimilfi
neqiif ex- ji$fi*ttlt

& jut fontrtdittntejominafuo,

icifiignortiittipminCyticttef^t:.

cfle mcfrtalis CTtniinis rcos.

c&mid

Ifl cafil ita^

Digitized by

Google

'tbefaun Indta ThHks 111 Cap. IV.

71
tem

tioftrt) pIiJ5

cA

aliquJd

qin.i

7-

^rnephc&lldk-

Pomi^ci decqao

qiwni Cardinalis I ega,


Arcniepilcopi , to iiiicio

Dico feptim6. OppoCtum non vidc-.


tur iinprobabtle, quia voluntas Rtgis non tft ita

tuj acccperac 4 tratie


quicxcius manu Pallium erat accepturusj fcrupulum eitemit, diccns Si trgc prtediHtritm Oudi-

atnariinterprctanda inrc nonpcnitus prciudiquJfc pro parce aduerfa fuas eciam babct

tfiuBtstemfenffimMj,
aJif^&frdtrutm ferfm4m,
nafiium^rmm tieitiemjmrt fHt(UrdiiuU t^uim

exquiriiur,i3^ diilimulaincr exploratur.

A^tu

c^fcr

21

ckU,

&

congruentias

condicionis

mc-

4io<ri*coiMaodiiia iK>nlcpc fporom, viiioic


pteao qtue (ibi fiinc nceel&ria compannns : 9t

'

'vir

tmtm

'

^c Pdn
t

fft:

iunum oiuitorum grauium lurtorum materiam& matitiam admpNrer. Lidtaotem pluvt cius

ccptiorKtn

mtm.16.

Sanclum

rcs fcriptorcsapud P.

commodius inftruuntur. Hoc certe il


^ian^ae aecidat,^mod6 potcft Rcgt piiinmoii^iatain pcnitmMcidiflcf

'

iSt im Omdtntfvni^ JUmftt.

tifcx;& tamcn cotiftacequum unti valoris

EccleliXOrnjnicntls ctian! ncctlTiriis abundantiiu 9t

oe.

&

&ju-

eftqucpopulapilaufibilis

cunda, tum propcer abundantiain mercium, nun

^variccatcm,cx qui homines

.'

muncrum

rc-

in paruittiam. quantitate

damnenf, obprc&ix lcgisr^orcint


quoJ Sc ipfe Patcr tenciiw<'. ^.nlii ramcn apiiJ
eutndcm contrariuin cenlcnt, mim. 5. & tmrum

vti lrch.ilem

e A
An

P V

cft illum

V.

I.

.'.

Pontiticc

adduAa (i/^ro

1 Cdfite

ihlttm

TrihMt Ajpcrtis obUtatioiiis qulitas


"

ef},

tnimitm

fije decipietUts

glolorjtum

munetibushtiiiillnocli

dum^ vc julticiam violct, 8c ad

COmmunis

cft pro cundlis Proregibuj difficuUas : fcd fpecialis pro Indicis cx eo


rcdditur,^u6dampliorinillise0e copia

&iai(ipot.cA4cQiunc|iimpicti(finnrt^
legcs coaletaiti pii-

dendum qind ^Mi hoe


tiatnur.

XX Dicd^ prini6. Proregcs Indici non pofruntniUKn9ccipere,ab'iis,qtueorani ipfii caii-

mttM* lam agunt, aut vcrofimil-icr crctiuntur

.^rttirt.

r Mctifn* CondLaccx L.\6 iti. ^.ncux RtcoftUt. in qui AuilUffmii- dietltiarum Proclidibus id fpccialitcr impeiacurp

Suntauccm Prore^ei
Audicniiarum Prxlidc:> i vndc oianiftfic in k^c
<BAlvidentur.enpid^fitquz muncra quiiS:

dem cuiufcumquc
Prffeme,

filiis.

valoris cxcludit vttbis

illis ;

m Ja diu* ^ifitnM, de tpidii^nier v*}or efue fed^

nKiftsdeetmtr f nibeier. Edatitcni illuJ

juri

Ca:-

fareo contbrnnc : &c cnim habctur I. Vktis feite.


D. dt^tk Pr4^'j, cr L. Stlet^ D. de iffiih ?rit$ii~

Dicoiccundo. Lcx

&

alii.

Conftatquc ex

lcx circa matcri^tn v<r(atur grattifluiNtn^

& uiii legiilatotisvoiuntasgiaocindbili^iciotii


induccrcc, uaaefletltiQcicnicrconinMniibone

promfiun^. di ^todtsiinns JfiiibfrMigiattimf'


mer.^.

gH miUt-

nmefis noneArajplanclilfa-

xtata.qtifcircamatcriumpeccatiin rurto

Do-

Aoiibus traduntur : nam licce calii quancicas (ic


VE ablau pcccati momlis rcumfactrct, poteft
vtnopaiUactnfLr; i;; tnnntrc oblato Pioregi
,

gena. t

vel

(ic alta.

prctiob

la-

AticOtlcnini d%niraic perfo-

nx, parua hxc (imt qux atiorum coniparaiione


non u^Iia cenicrentur. Pro quo eft O^. Eifi i^ut^^tfnfmf C&mMimguxfiiopropoGa
,

'

fi

rcfpetflu aliortim

cum

Prxfideis

flctit

8c

^lii in cicaca lcge comcnti ( Audieotiatum in^tdrtfii'


ipiam 2M!natoKs,Aoditoies criminn,Pilcilesft&
pro qiiibiis Sc cxcanc leges Indicx apud Dom.
in
Solorz.mum Ui.^.idf.^. mim. 17. cr tS.

&

Politki>^. 778. de

Dom. ViUarod

Psrte 1.

&

z.imm. 1 2. Cr/f^j. Circa quas


iiiieriiis inquircndum Ticalo lcqucnti Cdp. t. )
coatia Mndem kgem ledpiunc tenentur refti.
tucrc. Sicqiiampluriml,^'^'''^'*'^^'''?*^
tur P.Sancius fiipri nnm. Ul. Qui id nmdantin
qaxn.

Arrif.

Vcrbis ipfius

Itjjis

ait

ciiim

ftrf, tttfar iaterfejitd ftrfoiUjCf^.

Ko

piititn recelir

TqX^xt crjj^o acci-

picndi poreftacenr, &ia(!ominiicnniflaiioncm.

fi-^dimentum hoc non

q :od

cft

3de6ioIidum:

non potcft, reclc dicitur


ob iblam racioncm prohibiciotiis.

fil,

liciic iicri

poftc iicri

imtiatid'
kdatttm^

^J.y. Quomoih rjis fii //iw ht( miliim


Vtrbafunc lolcp!) adultcruim dxiclundi/e tibi. v.>.
laiM J I . V.7. Kiii pofjum furgtre^
Uh o.v.ix, .Qgiidktre ( Deo ) fttefi : Otr itd Lucx it.
7.
fdM> &alibiricqoeutcr inScriptura. Qiiod it- lob 9, T.
iam eft juri ioqucndi tnodo cotWorm?'. Caf. l ii.

Stc Genif. 39.

fdterei

&

tis.

"

xftfii^ifdet9r/trtvitidtu,

Paruieasaoteni

uonun pomorutn caniftrimi , au: vini


tiatM ftr-

umcn Prorcgum,quorum

noluenc exprcise mmrintre.


'24
DicL) tLTtlo. Qu6d Prorcgc^

non

ica allicicn-

Lcx crgo non

xprcniiit , Pror^es taownj Uc^ PtxQdes

quia

Cr fenur^

paciaiidj iiidccora

bonori i legiilafore conlultum, vt

prxtit.i o^oligatfub

a> qdCM

tmiXtMr

id debeat admittiinon

mortj!i,m(iofaActman.rix paniicas. Ita Nau::rra


hl>. .de refiittit .f
a nc u s
; &a3
J .. 1 4. P.Xho. S
fihurufn, c.vnuo dui.

rufitrm-

cft ita rigide acciptcnda

Si(i

fuJit.

2J

tdiirri^

autem crcdit Principcm vi-

'

fiakiktur.

(ictit& vxoribus,

fubdit:

& in (ummo poteft R<^^ di)(nitatis iaftt- feribtl.

atque indi^na pcruertcndum

fgjfi

ita

rum ,

Aijerlitl.

vbi

i^ti-dntmfirhtiim^ (liaicjj.v.if.) Buum Uweii;


yki Hmmritmmtpmiaftmiii mtmtrt , itfiuiimt T.l|.
tere foUm^ CFi. Qjiis

'

qui poflei

accipen^..

.'

prioribus ccnfuiilc

nHm.i6- litdto manifeite allerii a culpi aiu IM^


terix paruitatem cxcuiare. Pro qiio
nuw k

Froregesjndici munera. poffioc


.

cum

le

manam vnam ,

& aherl

(ic

dicicurdcliaben-

Cii^.

Er-

ffluttbio s Cfta pr poluiftu*

itm enermi defeclii ddfteres mn fef^it OrdinespreCap. ExttHtre, de ttmptribtn Ordindtit-

mtueri.

MM, Sc etiam

habecur : Clirnirvs ddei deiifiit


,
i^n- jjipettdtumeiits tffet pMMicnm^ tmplils nonpofjtt
tJ Jupericrei Ordina promttieri. Cap. 5 fut , de C^. St

co, Qui cognouit confai^uineUB vxoi liMt


Kec vlU vgp^ Temftndhji ft poternnt m.itrimtCapw Oiits.%.^Ht^.^. SicexDi-

nifsioptildrt.

uo ARac;eiR^.a.

Oga^fiitfiitFdfltrittmimff^

pmtt

Dlgitized by

Google

quiJ cirva munirum ttceM aceepthnem.

Froregibfit
fiit

etnt

mt ufrehenitrt

Quod

ntt Tjldie/tut d^ciifdre fsffiutt.

3^.
1 34.
diccnscflc facis probabile.
Prstereaeft ratio pro eodcm,quia dida IcxRon

auictn valid

delujiitid hh/h.

eadem Quqft.
Sicctiainalibt. Vidcatur DiamP^rreio. Trdci*,
1 1. Refolut. 7. a mc poft hzc faipca vifus , apiid
aLcutatio licconftat ex Cap.Si

qucm

<fuis

arimic obligationem tdUnicionn , & ica non


ec ad illamencndi , iuxucommunem do(irinam dclcgibus
quam bcne cxpendic prz-

i-V 3I1J.

Vbtaurabiliscft(|Uonin]dim JiAiniiilio
x%
diceadofD>cAnitnlegedicitarNsji/frA, noa
rcmpcra^umefrcnullum , bcnciutcin cum di-

Noa pof-

ris

tuic

I.).Gy.x8.miM. 8. Quts cnim non vidcacho


fuiiie,&concrakgcs Grammacica;, ^qul.

addideric,

inccacio iiixca vcrb.i cftregulanda

irntantcm addidilTe formulam

29

qui po-

cnm noa

"

cam vDKiidV. K^m


Cap. Ad dMdteMum ^ de deii-

vidccur

vt cuxn

mommodolndicniio

de prxii^nri

nikoscxprindt

non

quiaillius pcrfc-

ciim per alium.

bonopublico

in re

momenci rummi

fublara e-

nini oDlffifaitione reftinicionis fola confcientiz o-

bl^atio niM deaotAk, cftm IRiiii viobtip


rcmcdiiim obuium pcenitencia: habcac. Verints

auccm conTcicncia: , qiundo obligacio

rcftitucn-

divigeC,eftdurum voldc cormcntuiii :cuiushorrorc lcirniis miilcus ab iiiiquJ .iccjuiti:- jiif liiiu.:!li,quico lubijtu nondubicaiiic pccc.icum iahi-

fiaomdeuorare.
17 Dcindearguipoccft. Quia accipientes
non habcnt ciculum validx acquificionis : Q enimaliquisjillc cfn.t gratuita: donarionis; Atqui iUe lalit non cft ^ e6 quod fic inuoluntaria t
nemocnim nifi inmiusdat, ?el vc exadonem
rcdimat; vc! quia,qiiod oKtincrc nititur,putat

lc

non alk'cuturuin;quodli lcirct,ncutiquam

darist, vtcxpcricntiaconftat;nulluscnimerga
pr2:;it(flos ita

pic afficicur

ncuolcntia moueatur

vc ad

cum

donandum bc-

pocius

odiofos

babeaaciOoSt&auftittfolatoftitia, autpictas,

non valem pronmirum quidquam

d.:riuarc.

Quod poceft vlurarum exemplo flilciri, vbi cratuicadonacio noncft, &idc6obligacio rciticuibnis intcruenic. Videacur P* Sandu* fiifri
H. 14. cttnSoco ,Sand(Nial, Menado , iiiuoluntarienienbugltioniiiii faubifinedi ccmceftanis.

f.

11.

^fsslkt fnndm JfirtUms,


quarco.

Oppoficum non

plurei

qooi addudc P. Saodys fi^i

He^

MT. i8. qui pneier dtatot aitfieBenae P.


aljos vii os dodos k le01lfilllM
liquez,

&

TbtfariJnditi

Tm.f.

vt quidauid

^^*dt
fJ^IJ^

rcftitutionisobiigatio

fublati

tran^

expiimeremr.

'

qu.t

efletjviroslapientcs,

& vcrior

fi

& lapicnciuin

qai in iudicando aliorum cauflas

&

prxcipuos,

probabiliores

dcbcnt
rccepciores ampicdi fcnccncias qutd(
quid degradu obligadonis fic ) in n^ocio falucis a:tcrnz,& propriz fuz damiudoais pcriculo^
mious lccutas > pkcus iuconuenienabua coo*

&

'

fiOari.

Dico quint6. Proreg ( & idcm dici


poccft, licet non iia ccrto, dc aliis in lcgc propolitis) muncra pofluut ab Epifcopis acciperc
quod & vcrofi nilitcr potcft dc aliis affirmari
Clerids ,dc iis qux ad' iibram pemcus corum
30

difpoltlioncm fpcdanc.

Nam

Mprobo

^firiUft
"

^*.^^/*

^JJJ^
mumrm

trM

Epi-nP>

ico^ non runcex (iibdiiDniffl numcro , nec lices


habituri , qux ad eos fpeftent. Si qux auccm
p:o Ecckli.i

,id

noccrc Ecclefiz nequit^fedpo-

tius kruirc prpfl-dui.


Necdici poieft eontm
eognatoslxtes babere poilet id eninf non obftat,
ciimlerdecogn.4ciscorumniliiI difponat. qui

non

lunc

lices

habituri.

ladrcalinganKs

Etquidem

^^^^
^^^,

cxpreflioil-

aot vcrofimiRier litigatunM,


vi:lcrcturimpcrtincns : qui cum viraliquis Gl,
,

quicognatumaliqucmnon habcac, omncs

re-

manentcompreiienfi, ftiiacft inutilis prorfu


expreflio. Exquo nonvcnicprorrus probanda
quorumdam doiftnna ,qui dicunt Icgcm ad omnes fubditos extendi

quia

omnes poflunt

liti-

gare,quos addadt&fcquiniiP.$andus.i8.
Proptcrquod&idem nmi. }o. esiftlmatdi^
;
legc comDrchcnfos pcccare quidem munira a
Suibuflibct accipientcsj fedquz accepcrinc ab
its qui neque habucre kcem
neqae
babenc.nec
,
til^
,
funciinpo(\criWbabituri,non tenerircftitucrc. jio^Mh
Quod quidcin,fi de grauipcccato loquamr,non

'

vidieiuradmincndum^ijia idco ad reftitutioncm


carct

J^probabtlicace. Probacur Prim6, quia

^ Knent

robur priccdcotis

probabilitcr poflunc

illis lacis ,

Nihilbnnnni
non omncs,
plurcs caracn potcrit in officio concincrc magts
dc confcienrix Tccuricacc folicicos. Ec quidcm
de omnibus loquendo , valdc difTonum racioni

non

a8

rcntcr.cia ll-ucrior,

fta-

&

id ccrcc

tione dointni|

prxrL-rciat addiiftisTtjxcibub fa!li'm Jc-prclit.n-

duur,in quibus pcr lubiundtiuumprohibicio

ifta

enim prxdidli

& oliis

Qnod

tuitur,& camen non annuUancur aAus , vbt


lis eft loqtKeadt inodni in noDnui^ts fiaUceceorum.
Proboergoillam ex diw^is mm. la.
x6
in alio ibidem cicato.. Nam ii kx ifta non annnU
laf^t aftum non ^It fuftcimier confaltm

fi

dcpeccato in accepdoiie Oc jton mulromli- Mta^Ma


reancdteaiilam. Fateor inftlttam eflerobnftam,
d- proptereicxpcdicnsforc
vtin prxFotaleM

fer-

vimqueluam vcrbumpclic

acccpca rctincre

aiftus annultenir, ft

nonitaciim pcr fubiunfliuum


Aiorligiii^caiiocft

.cft

Diccs, Aflcrcione

infringi

eflct dtffciciKia iu calii noflro,

nuior vidctur racio ,

iik,

non

.-

()uidcm lialiqua

aiitcr

Triluu dt ligAm Di*

iMBit. 8. Vttfa-.
7. 4.
matcrii odiola, inqiia logiflato-

velmfjet ,exfref3ffet.

vocum fignificationes & exquaetiaai.


non dlc aliam (ignifiationcm verbi in

T$titt z.

ftmfh

1.

mor cnimin

fubiun^Huoabe& iquzIndicatiuo compectc. Ec

4raMl>

Qu4.

auitMm.i6.tit4f$,8tfX\iis P> Henri^uezLi^.

petenda:

'

Borucioa

tcr alios

^ut.

citurl^/i^/:quodex Banholo ponit P.San-

conftat

71

quo &alios adducic Cardinalis Lugo

^ f!Ae exorbiuHerit:

pa

obligattcx ,qii6d

tur grauibus

obnoxia

talis

acccptio

non

vidca-

inconucnicmibus vioiandx iuftitiz


Acqui iis ccflanribus non cft Hindai-

mcntum,ex quo inferrt poflicobl^atiofubinortali,

quiailiudipfumfolame^poceft,Tiolanf.-i._^
leygjbnoDdl ob%atk> talis

adeicDda*.

Digitized by

Google

Proprcrqiiam rationf m viJenir ctiam

ancrcTida.

UiccndumKcgios Auditori4,

Mwiy>*
trgnMeti;-'f.

&

ogatos aJios,

ac aaiiioresOtcijlcs non prohiixti quo minusmuncra poflint Prorc^ibuscxbibcrc ;qiiia ij a-

pud

Lt

raio litigam.

illos

licct

dcbcant circa co-

nim agcndi rationcm valdc cllc loliciti & fi ne*'


^lcxcriiit admoncrci iinoio&inuUiatciilnon
,

propc

cft

vcl ab

rct eiiamli

aliis

ij

cx

ftatiii

congnicntes

rt-ljicftu

fta-

nou cilcnt in

quibits confci-anturj

dignitatc conftituH

qux

amicitix,

niortalis peociti labe

quales non lunt, qtizdiuiti.'

bus vidcntur proprix


gtRius. Vidcantur

mim.

vt funt

ifta: ,

dc quibus a-

P. Suarez fi^i Card.

riaous in SeltHii Pdr.i,

addunc

quo

vidcndi

alij id

Ex

Dmi, 66. impro-

Qui prxtcrea
p<a.
Pro

Sc alij.

valoris quanti-

4 ctiam cum

Rf|i/*r.

caulla pia

MUM.xo.

nationesautem ,dcquibus loquimur,^ priuatis


non funt in prxdicamcnto pictatis. Ex
quo habctur ncquc Przlatura tpfum fic doiure

&

Qjioil

Lofft fi^M

mm

ttiatti

tenec Cudiiiaiis

fdms &mmM,

|a.

PduptrrM

qiiibus apriflime dilcurric P. LclTius


Rtiiijj

fad>i

pofle

, trc citati

Oifu

in RefeUa. fefihumi.

Refoluth ^ojlrem/t.

Keligiofts

& aijj aduertunt

quta

T~>lco fcpttmo. ProregcJ nequcunt

ja

tui3

i^confcicntia a Rcligiofis muncra accifcilicit. argcnio, lapidi-

lieieprctiofa, cx auro
Duspreriolis

mum

nili vluj

&:

Hoc

licalia.

vidctur ccrtiffiillud inccrtura

aliquando rcddcrc

coiurctur. Scdillepotiusdicciidus abulu$,climinmdu? pcnitiis vti qui Rdigiofo ftatui m,

quantum aducrktur. Vbinon iam cxBtllla

tnis

tu'U

Cle-

mtmtti i.

enc iU4

Clcmcntis 0(!>aui dc largitione nHllNniflt W*


guendum iuxta ptxfcripum in eafbnnam,quani
in Hifpanii non rcxcptamboni tclbntur AulorcSjCx quibus P.Suarez Tw /^M RdgpMr TttH.
8. Lit.i.Cdp. i6.n.

lur lotjui P.

^x\ui gcncralius etiam ide

Thonus Sancim Ut.

j. Oferii m$r4-

.4t.<3rioo.&
Itrjfitiene munentm PnnBo f . w. }. & ab Vrbano
Odtauo moderatam adiieitit Cardinalis Lugo
Jj^^'^.de /flilMMM.i 9. Circa quod in ProBonacina Trt^. it

Dinctisaliis multi Io<]uantttr

apud Dtanam

qucm

Ptrte

aliqut affirmant

quibulcum ipievtdetMr
Hurtadiis Thiff. t.

Audlores videndi

Rtf^.

Trsfl. 6.

non

cflc vfu

fentirci

apud

rccepcam,

ficut&Tiionias

mm. 880. quod tamcn non'

cflc ita oftcndit P. Filliucius Trsfi. J4. . 80.

^quod dberat
Aauo

cu qudd (ic

renouata. Qtiair.uis

& dc

m Vrbano Oirta

rcnoLinio-

ne ,an iitgenenlitcr admilla ^jiolUt aiai^ dubttart. Et ceitl in liH^uincnsnon videcuTefre


in vfu.

fiiic

ob

paupcrtaiis

nim

vo:um

pcrquod omnis

(i

cfTct

illi-.is

ab-

: kd ctiam quia furium comdum ks aliena tribuKur t eft enim tlla

dominus

mitcicur

non

Conuentus , aut ColQuz cft communifllma omnium de hac

(ua

lcgij.

a^kus

qual is eft diAus} non e-

alitcrdc redata dilponcrct,

rolutuf

UllMt,

U'^iridem

Prilati iiccntiaindubititum cft.non folftm

proprietatis exduditur

Do-

non eft

fcd .Monartfrij,

J4 Dcindcargumentor. Knrn Prrlatusfu-


prcmus Rcligionum cftSumnius Pontitcx crgo Jj^^,
;

nonltoeHM%iofifl,qtiodiIli conftat manifcfte Smmiti


& licentiam pcnitus tmifitk

dilplicere,renuetc voluntate

denegante.Tunc fic. Donationes


tra voluncaBEmPonttficts,

tales funt

& qui cas

fciitrt,

conabo-

Motu proprio
Clememis OAaui conftat , ctiam cum Vrbani
OAaui moderatione. Liejt eain lUcamus non
minandos reputaret

id

quod

receptnro ; bene tamen ex eo colligtmus


quantiutcm munoum non poflc takro eflc, vt
taxatam ab ipfo incompaiabifi eaceflu pcsecedat
QjiodatiunderobuftiflimeGomprobatur. Nam

'"^

Pondfex in prxfato Mtxu proprio non condt-

^^"^^

dicnouumiuscircalargitioncs miliieniaiillRc>
'wmtmUim
ligiofis Jed nouain
formam, circa cauflx ,M$m
approbationein tradidtr,& poenarum adicAioive txfffm
firmauit. Vndc ctiam admilfo illo ,
in viridi *^*

unwm

&

oblcniaiuiiftantc, quidquid antc ilkim licebat,


eijam pofteilicet;
quidqatd non licebac, cft

&

illicitum. Sic tcncntSo^-.,Ortiz, Vaierus, loanne^ dc la Cruz , Paulinus Bcni , quos addudt
feqoitur Dtana jHprlt Rtfotm. 1. luxta qiMrodo^lrinam cii!.lt.!,tLr fequitur di(f>am laigitioiiem

&

noii cfle licitam,


lenert.

valoris

& accipicntcm ad rcftiiniionem

Nam ex ei conflac tntmera


txl.;'

ii

ciiincam Pontlfcx

debrre efle

ncnde nouo

ftatuatfled luppoaac, de ampliiis exphcet. CttiQ>

^ead immera valorisnon exigui largiendanon


in Rc!ij;ioll5 tacult.i-^,

plan^ difpicitur pcr cara

& ita obligationem icobligatttmetnfimodcrara quanritatc videndus ViUaiol>OlT#>


t. Trdl. $ DiStiilt. 31.. f
|
}% DictpotcftexP. Stnrio pifrk mmL 14.
Przlatum RcliginUim li.ibcrc: potcftatcm ad rc- **tm*fitu

non cranrerri dominium,


ftmitionis ruperefte.

Dequa

tis

muncranda obfcquia, & przccrcd adprzucnicn- ^^*^"'


,
vt fe vrbanum & "^!^""'
bcncuolum oftiL-ndat
rt ipicicndo ad Monafte- i,,7r,n.-r,

dum aliquid gratis erogando


,

rij

vtilitaccm.

Adduiit aliqui obligacioncm gra-

inatcfillciibeMinm lententia . ft inconcufla do'


Cum licentii autcm p.iritcr repugnar,
ilrina.

ticudinu eam efle , vc plus debeac recrtbui

quia nullus illam darc Prziacus poteft cum


talis dona^ fic Aatui paupertatis cuutfMist
vndi; Doilorci omncs dc hoc agcntc? liicunt

iUud nonnulli extendum : vt fi raciita vaieant


doodeeira, fti Rcligioro Rtribiiamnr fesde'
cim .nonJcbearinditi^numtudicari, ctiam flantc

dotuttOiKS dcbere cilc tDodcratas

li^orcBuilsCkmcmifiO^aui,

iiUli^iolo

VT*laiiU0*

bptmtm.

in

fiiiflc

lit

Aiguo kinu cx eo ^u6d RcJ%iofus ne-

}}
quicbuiDfrtxidtfaoeredoAationcl.

V.

bonorum dominus fcd admimflrator sd h'.\nc


autcm non fpcdiat cxorbicaiucS faccrc donaiio,

Tr

^2!**

arbitrio Prxlati prudentis rciinqucn-

tcs.

inhciiinriir.

pro cau^a

apud Dianam

alij

latcm iimitanrcs
cft,&

Dijji. j i

oppofitum

licentiani fiiiuram

Vtrumqiic tcncnt graucsScripkquiiur P. Sancius ^ufrjt


torcs.quusadducit

non

Ajpriit f.

Lugo

8^. P. Moliiia 0/^r. zTfT. P. Sancius fnfru^ P. Lillius Uliro i.Ldf. ^z.mtm. i6. Maldeiusi 1. i.ftig. jn- i. Atiitem,&'fui. P.Tui*I

babile ccnfcc

litigarc.

Dico re6. Muncra data \ confangui-

1
neis

tali

IK

TkefdtirilndidTttulM 111. Ci^,

74

fic

acceptum

F. Stutnf*

, qulkm
vndc ad quartam pirtcm cxccflut

ft

iiU

nouum
ius

Digitized by

Google

Prmr^iyM qi$Uc'ircamun6irim Ikui 46c^


im

ft.miit.

Cu:n ergo oponeit bcfieiialM

miniftracioncm

Tr^iistMde ReddiiAm
Jif . flr i Cenfitio

Juin

cum proximorum

& Bcocficiarum

qu6d

tBtnxdant
Dodlrinacrgo IHade fupcrabundinti re-

C^/.jS.

exquo

Cardinalis

Lu-

goi>^^.4.drii<^bifxMM.p. alios accumMlatii


P>
/ymd addti^his iden afflriqffi.

valdeipfisoncrola reddcrcn-

Pro
P. Ltiniis
a.Cf^. 4.
M>*47-^quia Rdigiofusnonbibetdominiam
eorum , qux largtiur, cdm non aoquirat fibi,

&

dcbcac

cia

nou obfinc , ampliora , quim

Ex

dittme^

Ecclcfix autmonaftcrio,

.a

poteft fuftcucationcm

Dcb;nt
ad dofbinam przfaMm fe remirtir.
rgoeire retnbuciones paupcrum , quos granon obligat acL fupsrabundancem larglcioncm , ll-d ad officia illorum ftactii profacrificia frcqucapria , qiii; ad oracioncs ,

illicitc,doiunt,iasia laris prt^abilemlinfenriaro.

.-

lij^ionc

&

Ec dc ccmporalibus acce-

quod pofilccum

nc componi. His iddo

aliquid

ii

P. Malina jSt^ri $. QiioM.i

iumentumlcquipolTit.
'

^buant , noh

Cum crgo dc iuis non


a^ beoeficio.obliga*

refiiltateic

Pranerquam quod qui ilfas


tioncs cumulare.
communiicr&ciunt,non KHigionis vtilitatqm;
autboncfttim aiiquem ,acRcligiofoftacu dignii
reTpe^m pt^fiieiuiit , led queui ipfi lciunt Sl

'
.

"
.

'

mf

lrrf

f^

rcs,vt vidcri poteft

ciediis dicictir,

apud

P.

Oub.7.

& Parte }. Cap.s.

'

40 Q^i6d fi in cafu aliquo cspedire mrin*


bono Ecdeiix aiit Religionis, donum ali-

quod prericHum

dilargiri,

quod

>

habcntcm fcilicct animarumcu" l^<x^tioam , quoin voanc dc io fa^

diuitio

cukui

apcidcieruirenequcat, &faiua xdtfiearionedonet(|r,noneritin eo lcthalc peccatura , nequc


rciHtutionisobiigacio

Qjod prabaturex com-

citatero lcilicct donacionis

vberri^poteft ficlai^entcmeflc

'.

gat

ttoiKm.

DI0

negant plu-

Palaum lic^cnctucm

'I^^
mam Hesv in Cap. N iiMM Puce x> Cap 7

rounidotflrina ,(iequadixi.ntis

3S

it

pcricorum:a:qH(>d de

Deus,qtnaionirridemryioi(a Apofi(Umoii

trtf(Ur^ Bcncficiarium,

P. LciTius ^^f^-y

ce:tre\ Sc

1 1

vtili-

rio,vtReitgiofi defiiisdebeanipretiofas largi-

^^J^^

tatem Religioforum przftant, non donatedc


fuis metiplonun bonis, fcd grariam aliqtiam eo-

rumfaccre,qux3dminiftraiK,&ci4mbotuRe)^cnia|ioflunetU^]afiscKtt,ap|iGcLVd
tauore aliqiioeos prolequendo , ex qno emo'

'''T^S'

validi, Ucet

eft fuis tJcbiie

IiKa.Cy. 41. mimj .Non ica if) Beneficia- &fmMr


riis
q-tos op ->rrct efrtr Icdi.Ti nos: vndc fenten-L TiMMt
ria P. Wadiogi noii vidLtur admictenda , ftance tfnr^dnt
"^^^^
iocontrarium ^mine Thcologorum ac lurif-

xdtficatio-

cum Proregcs, auc viri

ptincipcs gtibcrnationi prxfldli

& utncn

,qa:aRcIi- nfnM*'
giodcciciiiis nou curat , fed vejucoftrances r- w rf*.
putat:vnde omne ius circa corura frcqncittcs
''if***'
donationcs vidccur abdicalTc. Pro quo vidcndus

tempor.ilibns bciicficiis acccptis funt iiicompa*

dbwclicpitd potcrit,

dominiocarcntj

Qjj)d fuudamcncuin

riis rcJuci lolenc,acaliafpiricuali$ordini$,qil

'

^^mLs

affirmetprobabile efic donatioiies cflevalidas, iSTr*^*^


non obftancc defcd>u dominij quia cicfli a lie-

titodo

'

J''

^rsclMtdeCoHtfdEUhttsDtjfm.i.DiA.i.i.i.n.ti,

rabiliccrpieci^Jfiora.

y|i

'f^^'

>4*aut I f .anrcts id.quodad xqualitatcm arbitriobooiviricompenfaretur 12. Dubio auteni


^.iwfmirijpis de Prxlatis generaliter loquens

iuxra rcccptiininani ^,^^^,^,,

afluincrc.
Q^z oiaiu*
lunt esplorataiioaiaMnnMnesregalfts dcreftitutionis ob!iga:ionc. Qu.imuis P. Wadin{^us

Dub. 1. j. X)xi /.
vbi
RBeneGciariuaRegvhrem pofle compenfarc
/M Parte 3. Cap. 1.

MoKm
quo & vidi iiJus

ieotcnciam : indc habctur oblujari euqi , qui recipit > ad reffiturionem g qq6d u iBe non TefKiuat, tmmtii
tcnetur ipfc rcAirticrc dc lis, qii.c a.l conL^rtiaqi dnfaii

accepcric, red-

quoapparetnonelKadiiriiteiidam
ifoaIesv in Cip.

modum dtcendiThonu:

'

,ex quibus pluresaddqctt P.Sanctuil

Ii^>ft.Ci>/i,^/r;<i

minxt**- tributionc,inReligioiisnondebctitaaccti)i,vi
MttJmt
cfiedcbeatinrebasciofilem genetb} afiasbe*
tufiiia illiscollata

Hfli talis Beneficiarius in

liquod BcncficialisEccIcfi, aut Rcligionis dirigatur. t opcra deberc eflc pi&piimes Po&Or

con-

Nam fi tribucnd, duodecira aureos


Mnfiv!^
proporrionaliter, qux>
'ii^m ' redhlaefiaidedm
nam elTc domus Rcligiofa poccrit, cui bcncfiasl^jffi.

tiam.,neaueqMoad modum,ciira. incisaKiiBcaT


tlonis vmDHi noHappareac , neque in bonum a-

eorum eriam ,^uiaccipiunt, livelintven

37

O-

wnft

opera pia d(lec tmpendcre ; AEqttt ea, de quibui


agimus,talia non liinc, nequc quoad fubftan-

-Aarc.
]U(r/fK>-i

QHojl. ). Moitito

vtlet^ '4c

^am refpoofioncm.

nunciare:crgoexrclpc<flugratitLidinis,aucquoalio ncquitiUoriun iuila latj^ttu

&

Vcriimexhoc ipfo, quod in Clemcnfacilc inrclligi potcft non efleera-

39

tina dicitur

xditicatione ftarc ne-

Atquimunera, dc q.;ibusliiq;iiinur,cumxdificationcftarenoupollunt^qux lcanialo potii^

cumque

b>c abfqiic fjcuttate Superioris.poffit iinilKaitti.


in opera pia iropendere , non tamen tllei

9uitnoneft^ratitudiaisrcfbcdiu confl-rendum,
tiamfi ad viUiiatem Monaflerij Miferre poftic.

fiint

Ecdefiajiitti

Regnlarem firaplicem

Re^kieild feiHfer *d

ergo

Cj;.Nff ^4-

honeft. Clericor.vbi (latuitur diffcremia inter

vcrba llibiungic:

mmrem froximtrum mI^"


ti$itm,vtltiMon4eTi]vHBmm.^^QapA

RehgufK

70. de RtguUriiMi Fauctquc

tnifu. x.dtRtHUribiai %. Sed

EtquiP.Suatiumadduxerit, oblcruare ddbet


armtfxf' qiiuJ apod eumdera cicato loico digntim eonfi,

&

mtx'^

dcracionc liiccuri^t

tis/utm. 9. o- ftff. St poteru etum citare illum


in Comm/itdrie z. de Rt^HUribut num. 10.
1 1.

& vttUtatilftudhis ficixripfi pwc^us^

dimf-

dtm

Nau irri

^*"**.*

rcftriiflionciii,

ticri

Dijjijt:.

infiijeiuxtadoftrinam

raaior apparot ratio vberioris largitionii.


j6 Sed hxi in ciuflj prxrcnti non vi^ent.

pm.

Vnf'

aiitcm poilc cumulatius

tales

K loquinir P. Molina

donare, nccpolleillisvllain

tnxaid potcrunt muncra tribuenda difpoai , vc


lcilicet pretiofa Gm : viiia enim nec digna eorum pcrfonis lunt, nec ad cfFcftum di^m poP'fiintconferre Qu6d fi merica in illis iam przcelTerinc

.ff

tettlibaamciridhMdenidliiii^^

lia-

&

alios viros priiicipes , quia id


btrc Prorcgcs ,
potcft in nagnani Rcligiotiis vtilitatem ccdercj

/r/rw.

arbicrio

j^.quanprudentts

PrdarifeRnquI* Ci^me^oincaru.dcquoloqnimur, polTit,qui dirpohtioncm habct bono-

rum/ic coitueaieoti& talts mnncris prudcntcr iu-

Digitlzed by

Google

indici Titulus IIL dtf. V.

Thffaun

76

ikut

non

vidccar in lafgi

officia habeant )iiril3iAioMin, 60 jtiftinc iJke^


ni!ira:inritiTi
vr Prjtorum , Tabcllionuin
AiguacoUuium, Dccunonun) , fcu Scnatorum
Vrbanonnn qui vulgo dicuntur Reclorrs , quo^

kihale

crimtn admilccri.

f^Mwii' pfetMemdonumRdigk^^BQiimeobltgitumadl
dimlHtr/ic.

rcflitiKioncm

t^itmtm,

cipittido.

bttt Jif ni

^u^j adducit

*^atiMi*

,
Cftfitm

i;i)U:ia

qu6d

iiim. 4;. cr

aiio

mala

(ic

in

ew^s

chaiitasvel iufticia poftular

vt qiiij

ftCgligatluuincomin<xlum,aiamUiuue lcqua-

'

-lUrtaillUimdefndannii rc((N^'AtRriui,'adq(iealk

'

res',

Pro quo

qiiz darur, dcbcbat pentcnlre.

geniose

dilcurrit.

Non

proccderc, quia tantiim

in-

videturautcra affcrtiui

non vidcriiadl2 daa>

aic

narvdo$,qui oblata accipiunt:prOquorum defen-

(ionc ruijdit rationcs

cfTc

qUC

lafflen iK>n

vidcntur

edcnnn cendunt , it oftendant ibi non

vr;;erc ;

cooperationem : quia quidquid ad donatro-

nem

fpc^at,

parcc

& voluntiitcm, ^ qul procedit cx


& omnino prccedir.
fc habet
,

donanns

ko:

donatio

donec

alius

voiuntaiem accipicndi ma^

nileftccvvndefirenuac .nullaeft-' politiautem

plurcs alios accuinulac. .t tx to manittilc_ iequi


_
.

iliorum domini

donationcm

perficcrc , qui cft malus, ncui!


Arqui ad hiuie a<Shim cooper.itur
accipitns.quia ilkimpraMeditvohinetsaccipicn-

prarcedem::

di, Si ad ipiurn

mouct : crgo eft coopcratio maadiUum. Liccfeergofentenria*

iiiieftain>btdine

diQa videacarrpeaihciii2probabnis,ku pro ror^


aliquo catu

:>

..

"

BUt
verl

quain

probabilcm

St abiolutc

.iffir-

34. retamcn
taittnon cft ,

DianarTri//. 6. tkmRtfttim.

quoad comnnmettt phahn

cum modus JonanJi

vfitatus isfit,

gnaulftius. Videantur

di^a TituU

qucm

aili-

46^.

..

..

..p.A PvV r-'-v.:


.

retfcnjwne

dus de

nuui Proregem,cuius crat Conilirarius,& pofle


Duh. 1 . Dtana
,

Cufcenlis Epilcopus in Pcruuio

ftrte 6. 7^4^41.6. Rtfekt.^. Scilii. Affirmatau-

tcmllluftrinimus Mendoxado^lrinam hanc adc6


clie certam 3c cxploratam

^rumncgct,

An-Pioteges Indici vcndere olficia One


lechaii culpa poffiijt.

43

'

iit

iMne venditioEac

3 iMitaiiM IM1

eijcuius crv^fifT^cntUTn

'

JtfftTthi.

'

"

Proregeni ipllim Ipe-

Aat , qui iiiK- iptctali adhoc licencia proccdit.


'
Circaquod
Dicoprimo. Prorcgc? ncq-!ennc officia vcn

Vrfre^tinS dtTti
't^mkrt.

y^i

dc hoc tnim
SeJ dc
.G<^ I

Stc P.

Thomas .Sauciiis

eaf. i.tlni. ^S. Hu/n. li.

Cr dnb.

paniiij jg Caftro, Scg-ir.i

iih.

z.Coniihorum

apud

<i6.

S^nm Molini
,

quem
lurilV

qui ^^ ntraluci lo
eonfultus, Corduba, Padilla
quuntur quando alicui commiccicur fitailcas eli,

Jjendi aliqurr ex mii!nsad officiiim

'

llubcncfi-

dum.
-

In fpcciaii auccm dc otbciis publicis loquent tdem cradtc Oipitt HlaiS. num. j quatenijs
ngptOoininis Tituhviba^rcii Valalianim,fi
.

|d

vt niillus illam

Do-

D^ia.p^itSif^^

officiorum loco Principis

coiiftitutus ,

Vnde

qualcs confiatefE: Proteect.

imtneriid

pro contraita fitWeMb a&gabitur ex doAriaa


quadam,quamliabBC,pMi.37.
ife qtliln&fmy.
Probatur

44
^^"n prx

Prim&. Qjita Proreees . vt nomen eo- ^ff^^^


vlui ipfc coimrmat ac titulus fnu 9m
&raisadgubenundum aiTu- ntmvtmA,

fe ri:rc,&

a^^uacionis,-loco

muntur,

vclaficetidfiietanr,

'plc ficcrcc,

A.eomo^

pcr fcipfum gubernaret

li

quo '^Tf***

cxce

iis

pris,qujeRcgia()ert^,atitveco(imiliterrereruan

nic

vc eft nianifeftnm

non

Atqui Rex

tpfi;

offida

vendit,iic quibus .it;imus, iitquc vcndercc,ii

per ic gubernaret ,_ Vt
v t co n ftac ex eo qu6d illa
Hifpanil non vendar, nt^jue deebmtn vendnionc in IndiisvuquamcojTitauit,ob proprix vtiliI

rcipcdlum
.*

: icd liberalon eile volueric de'ergo ettidens cft non efle fne iiiv,.'iiJ.:tit

intuicu fuz pro-

t ^uidem

(i

Pror^esica KttMU'

vendttenc vt hicrara Regt vdlent applicari

veti-

mjUm,

ob dcfcinum potcft.Ki$ crgo


muko magis quando in iila Iblus auaritiae rclpcr
ditio cnct illicita

qiio Rcgis no;

>

de ipla addubitet. Idemex-

}i vbt )kit Prorcgcs non exprimat , loquicur tametf de Mintftro publico, qui difpcnra-

Aut inKttedtt.
TOnagimusin^calb,

1^1

vel

prels^tenctCardinalis Lugo

catis

quia

in Ipccic id

tJ ficimJttm trgttmeMtiim. P.Fcrdinan-

tcntionis vc ca Pi orcgcs

Magis

Mendoza in particulari Tradatu dc hac


Comircm dc Lemos Neapolita-

priz commoditatis.

......

funt.

quxfttoiie ad

fig oat ionei n

-:

non

tentt Salon 1. i.tfiun, 61. srt. z, Ce/urgM.i. im

t3linianfeftatioiie,tanc{ndotianceefta^hB,quQ
velit

nequeunt illavendcrc.

eonimdoProqiioquam-

func

tur Proregts nulla vendereofficia poflc,

Non cncautcmlKK-yVtiilcexiftimat.exeopro-'
Nam quandoaiiqutsdonat, nonperficitur

CMir

mini

dum

o.

donantc,

talcm tlTciiiac-

ffqiii nccf pt.itioncrn eti.Tn

\\ Mqbe t nini

*'

rum: vndeqaUPrccofet non

'^l

4. (U

.dpientt, cum nuii lit cooptr.uio .id illam , lcd


cx ci lecutus , Uum quis vtiturjiire fiio }
'

_
j

cnrcerum, Pr.Tk(fti curlorum, Scc.

toris, cuftodis

quia illorum domiui non lunr, bcnc tamcn ifto-

Ctr* prooat ex eo

ftitix

"''^' K^ciotft claia; quiacoopcranir peccaro

tbtAUt' non
P^'

virtri corrcrpondct.

AdmitOtautem dc iis,quxad:niniilr.itionera junon conccrnunt, vt oificia prxcooiit , jani*

Corduba, SitucUer,& Nauarrus,

& fequitur ?.SaMtimM.i9. tifM0

njortali altcruji , quod juxtairrcfragabiicin hdei


doArinam pcccatumtrciam tnomledft.
Sed opp 'hrnm viJfttii tcntrc C.irdiinlis
A'L
^

^"S

pmdMttni'
jiwirnTitiimr

rum miinus Dccurionanii

peccattantKn moTt.i!iter,illudre-

Sic

45

Sccundi. In vcnJicionc

oflicii niliil

ha-

fuum: cigo licica nequic


ede vendaio. .Ckmiequemieteft^tt 1 quia e^m
bcc Protcx, quodiic

vcndat nominc fuo, Sc

non

enim Regis,

nuliius altcrius lingi poteft

bcgeplacitum enim Rcipublicatnequic,


fane,rccurri:

vaide

im

Rtgis, vc vidimus, a-

liquid dcbet elTc quod Qt fuum , ciim vendere


ogqueac aEeflHm
ntfi ex beneplacito dominif
quod non cxtarc jam conftat : prxccr bcneplacituin

1. i^ui*

ve>t4itia>m

nifi

'

ad
in-

cum prxllitim iiqueat Reipublicx

hoc pemicioium

accidcrc. ncc iiccrcdibtle

iHam tn

fiii peitudem, ctmieiKire.


Antecedot
aiitcm tftctiam minifVfturn ; nam officium nojj

dc Prorcgis dominio , quia nullius rei dominus confticuitur cx iis


qu ad eius rounusfpe-

cft

ftanc,.iiiiilalanipro iafcKiiedrcaitlud,&loIas
'

Regis

Digitized by

Google

Proreges Indkf an vendere ojfcid po(^mt.


Rcgtshabetvices: prjtter oflicium MHemiiibil
rll, quod vcndi poiric ciculo Suitatis.
Vnde qut
noii pro re alia prctium
mit, pro officio
ibluit. QgenMdmodiUTi cuin a Regc odicium

&

tiliiRir,i]lud,ft'O0naIiud,ctni dicitar^nequc alia


cft coicncis incentio.

Dicescx Cardinali Lugo* iic^t otciunt


tfi
ita illud endi ncqucat,
noniicde dominio ,
wnii podc tamen vtndi adioncm cligendi, cuius run:
1

(lominiii* ad()uoscleAiorpedtac,&cft viilisc-

^^"^

menri

vnde&prerioxftimabilis.
,
Scd in primis do(flrina ift i ni)n proponicuri

mmvit

Saipcore , vtcxdi dcbeat

cicaco

M^M

tenfiHt.

tfpim,

Sedn nonindticas

tutlonis

cnim

tlTL

illicicam

tum

obligarioiiemrcftio

jam vidimus

illiiin

jb.* iiamadioel^endinoneRpredQflefUmaiSflisin

gencrc

juftitii

licct

&

zQimabilis

ciiin rc; vcndicur,

JCt vaioc iliius cum volore

rci ipiius

putacur

<

'

vt CQnftac

c;c

irrogatur

nes

vendic

deri poccft

in

tiii.

vcndi

& lit dc aliis

cx quo

fict

cur&gracicudo,

CMnt.Li^
'

idenim, quodpro elcdione accipit, minus ha.betekdas , ftitanon itnpktur voluoas teftatotisvel .illtcrdirponcnttl.

Scd contra.

48

gifter admiitit

tcrci

non

Ham jbideni.do&us Ma-

vendnionem

fit

laris

efte i)l)icitam.

argiimcnto;

n.ini criamfT

tcfiatordicac vcdetur talis valoris quantius,

loUinvmin

a^ iel^ndi

fit

Prs^

non

pte^osftimahjia^.

aMidbr eon*

officiis Indicis

Ipeclant

propicr

fpccialiifi.na

quz ad gubemacto-

nequeanc vcndi

xfrtkf,
t

diflrr;''?,'? r. f'* Imki


tlTc alicuius j^''**'"*

8c ita

''"''^-

pro a/lionc eligcndt


gratui-

poncreturyenditioni: ergdridicnltiin

cft aficre-

re offiaumgratis dari t St iblam vaidi

a^nem

Przdlifta

proccdunt,

etiamfiofficianondencutcitulo vendiiionis, lcd


graticuJinis,

rant

tori vmlefinondat,iionrads&citdebico )uftitiz,cum non dct ain^n.uam valoris quantitatem,

.f%nf

^,..

^^.^^

nmtUlM

quafilfberaliscuiufiiamoblarionis, autrcfpe^u e*n^3mm

propccraffib-

diftribucncis , relitu^uuii-

In

tcrtio.

ekdbniy.
50 DIco quart6.

finuliter io offictis.

conun.gratiam& non

Sc nniooes

reftt-

Atqui
nontiatc res hjtbec: namprdadepciiMieoffiieli
dancur tngentes quanriutes , vc loco ataio dl*
dum; nec minores quim fi ofBcium public* et-

&merccsdcbe-

^ces ex drdinali Lugo mmv. . vofonca*


In
tcm tcftjtorls cfTc vt dct gratis, qua bon.i

-.^

vendi- Afirtkt^

cjc

ncme!etionisnequicprettum^iqoodacctperet
ergo

Acceptum

foro confciencix

moderarum taniijm aiiqniJ quod cum ci

^ ExJi47 Tcrti6. Quando aiiquis relinquit bona


pHnmut diftribuenda ab alio cui cleftionem eoruai,nui-

jl^

Qnod

Sie cicKi.

ta donacionc poftct coniiftcrc,tribuercCur:

& ficaliis. Qnx ratio, (icut

^l^hai fiint diftribuenda , miiiuitic,

'
'

.^pfiimdaretorgratis

(jut

prxcedens, videcur cuidcns, vc De<}ueac quts fimi


lcnticns In hac lucc ccrpitare.

****

'

quz Tola vc:idatur,& non ipltim oflR>:iurn,cxpcndcndum cft:qu6d li iiia lota vcndcrccur, o:iicium

dccerminatum

prctium a iege vcl confuecudinc non liabcrc,


iilius vtilicacc. Adio ergo eleflionis Ctfi

.libeneuoleiitiiecgainfirmum

vi-

nHm.169, Vc aiitem apparcat non


pondieris id , quod dicitur de adione ellgehdi ,

vndeddNiumdkeritfig^eiisilfi rdM
modico propcet ffai um curanci, redcuoi Ipccto.

quod
Se.

mm

ncmlndorum

cl^it, in matetiicft amicitia: aut libcraliutis

7^.,*

cft ratio, vc

vcnadue-

iic

&rcrpcwluiIliusncdominusts,

apod Dianam Rr/Uar. t.


djrca Re' ,
, tnm circa lccretnai, q.iod rcbuj

Dico fccundo.

Dico

actenti

libcralisfit,

nu.n

uincunt.

vno ex iis pluiquam dcceni,a^

dere, ctti aote perfi:dhim contrawlum alius

id ccrtifTi

accuratur. Qii< racio cciam cft cuidcns,

49

niacplus iccm oflfcrenSy poiteric fimilitcr pluia

'

iftis

cione diii debcc

pro quo

ficut przccdcnccs.

eedata!ius,& plus co ofFcrat, potcriccam

&

vndc
peena oompetens
autcm lcgill itoris cx pccnx

gis voliintatcm

ncquic pluris yendere cx .co

>'i]i^fi offcrente

MMi.

occulS fieri : Geic nifail occalntm^qood

rcucletur

tiopem. Ponc qucmpiam h.}bcrc re;n aliquatn


vebdiriont cspoficaalvalonb m dcccm} fi duo
Bccedanc cmpturi , cx eo qu6d vni pottu<; quam
-akcrieamvendat, non poceftprccium au^crcj

'

mmcxdi^,

laibic illuftrilltmus Mcndozayji<^r.i//^.3.

'

volnnt.t-.

.^pi&dvnipotius,quamalteri endaci folaenim


attcndirur rci vtilir Js iuxta communcm zftima-

iftas

non

communi vlu : nam rcs

detemunatun babenc pretium indepenieneer


pcnicus abhoc rcfptctii vnde cciam qui c.i,qui
iua. func ,

Si 4e

1. $.

J-

irrogatiorc cognoicitiir, dc indc cft nundinaiio-

Anteeedensoftendo

mum cnmen habetur,

fi

debe-

computari,iSc

jtapluiitvendi, vtcftmaniRftam; nam valor


valori addttus valorein augct : Atqui non com-

*'

v>iumtx(*m,li4 D.

confticeric Prorc44. C- 4S. r-.:m crij';! -.ya'^^


gcra alicjucm taic quidpiain pcrpvtrallc; grauidi-

lic dici

donMniM iuius poflk r quod Gc oflendo ; quia


.cfict prccio

rario.

ad iUam non cencannr

-^igens in parcicuiari rclpctflu hiiius

in L.

F4kidi4y& i. Sed et{ifM/tdu*n^ &. lu omncs ibidein


Repecences afllrmant. Irein, Reic eriaid vulc vt i^^^
orfi:iagraris.iJ tos dcucniant
pro quorum cfc- drm -jrgim
,
^tionc confticuic ddpcitfatorem : ergo eft eadetn

licita vcnditic

non cft pcniqus admictcn-

afficmare. Dcinde,iiia

17

cumficvaldc vcilis ejet^o, juxrado(flrinam


dem, dc ts^nufttt ergo dcli^nuio non ubft.u
quo miutis aliquid pto clciflionc accipi pofiki
vnde Jefi miniksaliquid fic h.ib!curus,id cric confeqoens ad dlem moduro difporitionis, in qu.\ fi
voluciit cligcns fuo jurc vti , nihil tacict contrariumdirponrntis voluntati : fi autem libcralitacc
vti , vt cominuniter fperant teftatorcs
integra
quancitas tnbuccur. Aliundc crgo dcdiici dcbct
caljs tniuftitia diftributionis , cx co lctliccc (jubd
pro eledlione nihll accipi porc ft quod eftftara-

'

ab

nam id

iis

faftie,

qui ea confcqui dcftde- tkuU.^wt

tancijm cft vcllc iniufticiam

&

nundtnarionem iurpcm,qui rcipfa cxrat, honeftis vmbraculi! paliiarc.


Datur pi :-i'ii n pro IC
aliternontradcnda, quod
aliat largtrecur
ficacicer

,
'

'

^
Lb,

<^uidat, ncutiquaiD

& p! us prx aliis danri

ouod cf^

cxtorqikfnr. Ecquid aliud vcndere

cft,

quid cnierc

i Vcnditio quidcin cft paiklo mercis


pro pretio,&empfo efi patflio prctii pro mcrce,
juxta .1. ir Je '(inirahen.i.i fnftinnt. Vbi rncrcis Ewt
nQmine qutdquid eft pccunii xftimabile defi- vtmdit
gnatur,vtomnesexplicam. Qiiodflftrtrittincilu f*'^

noflro ccrnitur

luni Sc paftio prxccdit

8c,

officium cft pccunii zftioubilc , & prctium pro


codatur: ciigoveiiditnr,&anuur} quidquid

0}

aoaiiwi

Digitized by

Google

pro lioncnando quxftu rurpifTimo hoittftis nominibus moliatur. Dcinus autcm non
dle vcndiiionein r ttofficianoa dantur gratis
quz non tft dc
(cd prctio acctpto, & id pro re
auaritia

dantii

penims

e^tplorata

contrahcndi ratio
Htia fte-

tat

commoda

'

vendant

fpf,

in

piente^ j^j^^auiirime pcccaiu,

'

quo

&

&

d,iiirr<;

& llipra

t'c

pertincrc

ProregCs caueant

vt Sc

DtcofccUnd6. Proreges Indici ad p- .


Id oftenditilr t nam p^A^"
hmus noiii miindi adhuc (limus

5Z

ficafpecialiib oblfgamur.

in conucrfione

ad quam omiira alia, qux tn lilo aguntur, debcnt


ficut ad finem prircipuum dcAinari : Atqin ad
hoc fitfs incominodi cft variatio didta : ergo
ncqiiit lihe pc^ccati Jabc pcrpetrari.
Maior eft

qu(jcumc|ue npminc veftjatur. Hiiic ftaui-

jjf^^yt

dum prarcipue Saccrdb^

procedant.

& cft illius voluntaS

ergo non liMt. liuio&ibdl


&; oniis rcAituttonis tmpor-

tnr itecpoucofficta luts.ramtlian1>iis vel a^itcis


tntffMTt,

cjui

ncc leuitatc,aut prxlumptionc,fiue demul^idonis


imperfo.ad euettenda, qoeliaiifiuKinAinMa,

fto xftimwnts t concra offidt prt^rii raiibnem ,


juxta quodRcgispcrronam finc prctio tradcniis"
officUi repizfcntat,pro (juo

tummoribus inimicam pronuntiatmutacionem>


ifl alios fetiiin figniificar mdkaiioiieni olium iii>

adio eligeo<[i eft pre-

cuius^ncc

Hxc ille

iiffiltthe.

dominio

^ Vll.

7huks Jll. Cap. VU

Thepiuri Indtci

78

ncci-

oniis rcili-

iniioQisaduiiuin^& eft iioc nalom vru fieqtttD-

certi(nnii,&

Minor oftendirur

palTim, 8c deftrucndo

oflimnm.'.

.''ut/.-r,

ttam zdtiicando

nihil firrmim rclinqintur,

fupra qiiod rpiticuale poirit zdificiuinairurgeie}

CA

Ptastgts

V T

tendcre
aliis ftatata

'diftiiientur.

"

tnucantes.

Pro quo

lationc duri anteccfTorum , dura

vtititatc.

Iii

Dom. Solorzanus Tm %. fi^.


lii.z. C4p.

&ftfi.

i'.

t*f.^.

RegilvatismoiiiRim,

'

Ticquit

pnrcm

in

iilis

P/ii//n.2.i.'to.

cffc

fic

ncc antc-

prxmiferat. Et t^tfritrei

T.1.IM.

noHfotm vohis UfA

tfi^^itiisSiitifJeiqni^timulibus ; (itbdit poftc^


wif.9. jia aiim fmut dMitterts : Dei dgritukitrs

Vbi

^^)oS'iiH^ktah'efiis.

30.

Vbjaliegari

potcnatem

i.

inttr vss -Coftji

fidci

mm. 69.

"jC O- f\<\- Cii

&

'

ij.mmr.

mr. j^^. KfSm. IJk^ 4* ^. j>. mr. 3 3. cr/iiff


Jods orre^MHMtentibus ih PoKtidt , pirxfcrtim ?t,%66.0)l. 1. in quibus cruditionis mult^mp U vdim^qui terram iudicant*erudiri, iuxta

fit

&fe(ttiim

his

boc

enun iicut graue cflc dctnnxntum potcft, ita St


eraue dcUfium. Proquo vidcnda, qiizadducv

ejits,

moueri. Htdeeo quidem loqodMOir Apoift*


Corinthios admonent eo padlo tKgotiutn
,
nimium quantumtmpcdiri. Vndc Sc v.i.

iilud GMt.8. verf. 6.


mutta eiienunt bcni

condituta pro publici

Pauli doflrin^,

Om enim

nenne (driUki

&

inquam ficut inkrnus, juxta


iliis

A^'

&

ue pcccarum adniiai^dum cx xaui-

ab

curam 10

liMmKin tmbnUtis ? Vbi ci^o ob zelum


eoB>
iciitibhem bcne difpoGta reiiciQntQr,
fic agcntcs carnalcs funf/pirittialc nequic negcxium pro*

Ic9.priin&. Frequentcr in Jioc^gra-

'Durafuut inftrniu xmMUti

ert Diiii

Cor. j. vtrf 3. fic (cribentis.

^^elM&cententio

'T*"

fpirituali* jtftln

cbmmiflam, ir^primis dcbcntarhufufmodi mutationibus lupcruacuii

poftolici Scdc

peccent ab

ai^

Ik qui gubernitioni

VI.

terra cidlris mutatio-

,
'

nibus qQatTtur

'

'

nequciint lemiiM

cum

fpe (ru-

Ci^m in zdificio iaSis


accidit, quod a Stracide di-

dtus aliqualt coAiittiiti.


infcfla iucccdunt, id

i^rMms,ifuii frodtft tlli)


cfl

mfiUh^^ ratcndura ergo

mutationes didlas nimis incommodarc

cau^

ccUotcs cortun maous li^rc potuilTc. Contra


hocehiinftalb, eitaiii c&mpar eftpotefbs, in
eorum mutationc , qtixruntproconinnini vrilicate ftaiuta, pcccari. Vndc Pontifices rumtni
qui oninitim fupreml au^iorirarcprzccllunt,
nuliis priJcccUorum ftatutis lit;antur,Li miiurc

&

ncqueunt^quando Cbriftianx B,cipublicae comgf**"' conicieniiat reapitcmvL <><<*'P'o^ro'


tu.qufdqiiitl dc vjliLiit.uc nuirationis fuerir. Pro
^"ir""

quo
'

~'

.^A

ftol^t*

(al.

Hiia-

ib^ ftifitfim

propagandzfonper

intcntum, vt D.iuid Clamat

cularia dcfcendi

QS'^'^

^'"'"^

qu.t Antecefjorti
tjjt

""^*

>

&

babetur in Cap.

'f- fofliit

iivjiri Jittuerunt

}i^e

(Luccii.)

(omfr^er^

fir<jr;

tiifum.mMflaii!;

Si td

Sttttdifimirm ,
non (on^ruclor ,fti

ufisnte

VtritJitit

Onmrtpum

& ommsfetemia

eas prouidi

Con*

C A

&

tlif.if'' i>'

niji<juempi*m,<pniuntitm^er4ti9)lis't'

<jiubenifunt oriirtjtj.rtjcinitre^

(Mem

, ftta

ftMitfte

V T

yiL

Vc debeant Jndid Proreecs .Regjionim Auditurum coouiiiini


-

adhibere.

vea

Sic illc. Ncc prxtcrcundaalia


ciuiikm lcntcntia ciiatis Cmti O-Qu^i^. adduAa,
in Cap. InTiituttonii & Ik h.ibct poft alia : Kimis tfl Mjftritm,
pr^dfHt bona SMtriotum MMfriius

ntimiciim:

iitfeiffiM-

d- kx tincrfum

ftitttifditfhiittnr.

'

& p<zrtittofbMlievCMa^^

Sejiyt^astMursrf iaMidKos,ifm fotent^-

2. Re^ifJri fiJ^ol. 3

tuerJoT

in quibus cft iura occurrcntcs

foi&jttimdligibilicerlidtndittie.

W^J"^

D.Srti.

circumftantias judicandum
'fi:ffittfiidilpiciant,

(ti!p4rrfji:in.

C</i enMrrant g!o-

rism DeiJ^r ofers msiutim eiu smuuitist firmsmtmm, Pfsim. 1 8. Grea hoc aiittm nequit ad pard-

trtttfiTtfTiMk
^'^"^^'^^''M^ffii*
Et Diuus GrcgoriusMagnus Zji,

p!^l

imCtf.rUiBifZ^. i^je^.t.

tlitusfiiiferhHlo^vtldmnii^.onTitntwtts^velApo-

^'IJ,

loquitur S. Hilarus P^ntitcx

ita

nm)

perditionis regioni

liicficuccaelum, Dci glorix

fejfe

&tx-

ii^um

53

^ X Ico primi. Debrrc quoties resexi'

iLJgii, cdquudmonKiiti

AJjfrwi-

inagnilii, t^ali^

AecfineeonfiliorpbilittonueniBntcr expediri. Et de confilio adhibendo res eft.^ir*^

dara:quddautem Auditorum, exeo

oiicnditur,

qutablef iRen^ fonfeidem' Oftnfiiiarii dcllg luti, vndc Sl de Confilto Rcgis cfle dicuntur
pro
.

quo & cxianc R^ia mandaka

in

conim

ioftru

L-iyiii^ed

6y

Google

Pmige$

deifanf AaJitMim tmfJim sdtnhm.

SSonha, deqnilMiaDoiii. SokuBUNU Tom i.


Ut.

4. Cip. 3. mrr. 3 8.

cir

mm.

C/. 9.

j 7.

&

giii Cantcllariis

iii

Polkici/Jg. 757. GT 8d5. Vndedr: iplc i/i, i.


in Polidd/.^. ^92. Ctl.^
cum Manenzo In /. 5 Rccg^Ut. TituU 1 o. /^*. 5
.

in cafu did^o

Dicoqmtto. In

$7

Probatur^> quiale

.netur Prorcx

expoocse cirandi periculo in negocio graatail


pmnjm. bonum commune rp&aHtc , autctiam priuaii
alicuius , ad curam cius , qui deliberai , pcrttneans , graue |ieecaturo cft : pcriculi cniin & damni^
caioi eft periculum , eadcm racio cft r vnde coinanmiter Thcologi eum peccare mortaliter aifirnunt, qui aliquid agit , aut omitcic , dubicans an

jpo coiilencire.

vt

^<jj.

ttm.

ncgotiumnon

li

&

lcquidcbctinncgoctis llatus, belU,


quo.ui iuftitiam
,

fi

viJclicct-Au

intLT

quoaU alu liem


i

torcscanr*

iufticia^

ira

tllein

ccccri^ paribusi

fufficicntiae linc

vc

cosvixpoUic exceJiis dcprchcmii; quoJ

rcgulariicr debec coocingcre, litalcs cii^antur

ik

Kcge,qualcs pro buiulinadi muncribus exiguntur) Acicar^latiter , ettam ad plura iuftragia

Ptoicer ergo ,in

decAni iquod quando

'

tio

rcdJcnJa

fccus accidctit

ea cft ra-

qu OQO poteft oonftiEgi, & Rc-

giis Conliliariis

|4iij(owwnieQf

.imoDO

&

gens iudieari.

C AP VT

VIIL

Qu6d

{f

li

Pxorcges lndici auoaaodo debcanc Regios Mihiucos hoaorare.

dicat le fibi ad dfiliberandum fuf-

fieoctidprofed^ magna pnBlumptio eft. EcprxTcrcicontra fuppofidonem fubqul procc-

ferrtpT*.

nc-

cft in

racionem.

Adquod re/'pondco

momenci magni , grauis damni voluinc^ cft,dum


nnnr Mtraluin s padndeciiimfi^. jie fi 4icac,
^ui conulium adhibere detredtat ; Sic volo ccamCgrauedamaum cx confilij fepul^ne lcimnrftnideft dainnt.ipfius nliinias iiMeree'
dit.

ob Ginilcm

callbus dilis:

li.rex lcifct jJBPiifqgirauis in

& boni

minori fuP-

paciacur dilacionems leneanir Maicftaci Regis


reddcre racioncm , cur noii expcdiac m.iiori
exRfgig
fragiorum parci confonnari^ quam rcgularitcr r*fcrift0

pcriculo crranJI cxponcre in rc

lc:

in qiio Prorcgi nwndatur

fci-

Dti oift^fa- Qucmadmodum ii qoisidabicaiisjliquem elk ri;^m , iuiu^rMmaoRifetipll , ablquedubio Regis eflet4Qittria;vulcenim iniuriairi irrogJrciJIi, etiatnH rtx
lupplicij vimlicaicr*

crtjo ciim in

Scdobiicies Iltglum Rcrcriptum Anni

poit-il noii tlfc prauis

^iAione

Dico quimo- Idcni dicenJum

58

gociis bcUi

^Mcre, ectimfi thoit^^eeoffMn fit t .quod non

'

te-

.liiumaircnrum applicire.

Mcetlcquisperiailocspooacfaci^i id,q4od<;ft
morcalc p^cantnn^Samnioam quod peccatum
iplum mortalc reipfa vult ,qiii opcr.i-ur dubius:
lumficvcHeopecarit <iiy)a.ft4(Ue uie qiiid

'cafu noftro

non

hagantiumprccpollic boccumexceflu admaiorcin rcpcriri i metit6 poierit ProKS cidem

&

quod qiiidcui

ftjtils

QjiiaineonoRvtde- Mgmm
El pr^etcrca ncj;otia

& Ibrcnlt

fit :

ncgotiis

uuiorc luiiragiorum numc-

Probatilr.

publici zclo dcptndcnt

ponatmonaltter peccuidi. Pro qoo videri poDium Thomas QuoMikte 8. Anu. 1 3. P.


i
TIy}inas Sancius .in Ofnt mtr^U
Gdp. i o.
HK . Safea$iMt. i. C^. 1 3. wr..3. ali)

mioorpart
in illavirinnc

iftanon tam tx iunlpruiJcmiz periul,


praxi , quam cx prudendi , experientii

filOfnk|icstcain1ic, ^-iittM-Jep^ncuiocx-

quod

cum

tur iu ftylus pr.ru.ikiiiTc.

-tcft

'paHiin ,qui racionem didlam reddunc,

fufFra^iotuia

iuliragancium qua

.latiflimacprobjcatis.

^'^^ lccundd. Pe^catijm


xnorule.feftex genere fuo.

maiorcm

aicciiti

prudcntii& do^rin^ przttauces, acqueexplo-

I .

JttfMtoA
tmifit
imrtst

v: tuxta

9ce :quainuiiconcingcrepo(fic
prarfcrcnda alias viJcatur.eo quod

prcccjpuim circa hoc agwlcit , dc (juo


nonvidecurclle paflcclubicaRO.

-C/^i

partcm iudicccur,non

&

.G9k7.MMiii.50.

ff

Aat :quia eft vsiet ftylum Icge firmatnm tn Re^

dic Alicrtio i- qu6d lcihcec rcs linc conlilio neoucat comieniencer-expediri.' Et quidem eo ip-

fmmtSM.

qu^j magnimomeiui
tttii

fit

{9

Vdd debeant ^ de ad

id obligacione

Htmtraim

lconlcieacitf teneancur

nequic in
,
iubium rcuocari. Prlmarium cniin
&bonotabiiius eotum grcmium cft
tp(^uo&

itadebt-t iudicari,

quistemcre agcre ac pr^ipitancer velit.quod

imegBatiiibii^peccato nequit, niG igtkMaqria

'

cxculct

,quz

in

Gubcrnatorc fupremo

xperienciam fufficieous

a.d,

Prorcges

&^ft

cak munus dc^o,

'

Immo

dklle>ip6.videmr paruipendi , qui illosadtale


munuscooptauir. F.x irjiior-ijm fiet, vtilliin
comcmptum popuii vcnunc quod prster ipfo-

rum

iltdccus

prtfcrtim
'

grauia aNa adductt

in Indiis

Ijcntione habcri

circa

qux

60

ei^ Ucilc diicur"

mTj JT
Ijy/^-,'

Hfi^i*

DicotcftiA'.

illtim

Prorcx

Staook

wiam

^toii#a|yi coyfiihiiab Mcto-

iii

&

fic

debetkfttf

aliis

honorare,

Himdari. Indttbicata<^doAriflaesoUigarione f*(imi'


iufticiz
lcad bonoris niateriam cxrcndit,
, quz

in nci^otiis iullitiz

cognicio caulTz IpcAaty

ycexhQaori{4cl'i:4^u poiTuiC kthalibus piaculis idiin

'"'>''"ff''^'o^"'"p!i'tm ampIeiW,

fuando ad

quo

Proieges
Toj^aios pr^

E>ico pri(ii&.

gios Minifltos

ififle.

AfiftMf.

cxtot.Rcgium rcrcripcum ,de quo Dom. oolotSfliMislii'. 4. Csp?^. mm. 4. A:'in Poliiic&
gationis eiH: quzftio poteft, pro

incommoda^

vbi valde expc4icco$ in ve.

Komano Se-

.1

'

honorif conlortio

iu fcribic Callbdori manu 8c verbis Lib. S.


11. iUliHMtn.,mr Sm^/iij {etaper foHifft cceiim fed

J-

lic

nummMxim} ^cum wilrum viicar tHtrMte Cetleginm.


Sic illc : qui tandcm iu reicfipcuffl cUludit. iMtert^ M^jt gloriJi vt ^nmnt mtmmm *iixim.it , tcs
prcpitij diii;/)itAt! tmtmur. Hic ilic. Pro quo Sc

(ur, ^minusiduneiadiiludiuiiurancur.

przfidcnt,

V iiJc Achclai-icus rcx

lucui

nequir adMe' & ita nullatemu admittenda.


AliosautcmprsKCT Rcgios Audi.torcs iis rcicCtis , confnlcre , ncquit rmc^Taui ftarc conun- dcm iniurii, qui inre maamdfiropria
o5df^
quoJ Rrgc eftipris atcriburu:Ti .parui pcndun

iplj

potiuiicur.

comneiTiKoloraconccftantur.
"
.

taamt

Proquoprz(antf,

qiif

iun:,5: exiisvideri poiTunt,

qiH

Scripcorcs

plurimi

przccirerunC

Dlgitlzed by

Google

TbifsmlnMci I^UhIhsIIL C4f.VUlfgm.

86
Difja^t.

f^r [(''iKfiti.

culpjui

kiluluii

&

DifjfHt.

hoc

Tma

Moliiu

prCcelTerlitir-prxclar! duces P.
i

riim

occurremciu

inAUitus

licut

&

cjiix gciicralitcr

rios qiiidcm
I

&

minseosqui tnfcrioreii
vndc

polfi;:

3c

4. SeH.

iliiu

1 1

.Pio ii^Uia gupiiiocld.tehesinair Prore*


.:.g^Jtp4ic| militabe.

grauiter pcccate

De

MdincDij^/.

dlrina'P.

Oblcriiat coniiimcliam

19. titntS nwMir:

'fi.

pLCL.itiiin

cifc

grauictr pcccatur .ibl.uionc cius quantltatis,

auflnui', indiicat

nedciiihonorationc ^hilolopbandum

pnidtntium

in

nHitatiiii ircm iuditix ftibil-atiir intt-'ritas,par-

quo

qnod inhacRegtim Ciuiute


!n piiblif.i

fpcf^arf
,

dain

lcpplic.i-

ftirc.

lc

nun

Ipcdlata,

illi

euemftspoa-

reucrenter abnttc-

vt

ance aliastcrmincntur.

litcsiainpndcminchoalitii^antium interrupttt,"

Tuin

iccrctiori

Audiro-

obfcruando
iu

modo

vt

nuHus ncquc in rubft;intii,nequc

obligaiioni dctu fux

huiaftnodi hindionibus co

aiiquosenioi in

m mttri de^eftlM., fisP"

qucnres folcnt litigantiuin qucriinonix comprooxcc.


'

Ncque

cft

curlurium iguoraiuiamobteo-

dant, cuin obligatiouitiiic iKqueanc. iginbiwriam .illcgare. Prxtcrquam quod idverum.quod

renc>& occiilcationem ^aleri proponcrcnt, apcr-

a Cairiodoro didlum Lib. 7. i6- vtrbis illis

Wc^ieprocclKirl SKeiiimid>quodmtnoris
reuerentix videbatur , vitari porerat : quando Sc

ktTwfiim tfHidem^ fidiuiitfl

vrunoneflcicgcmiilamde
,
opcrimenK> penitus confinnil-

addi eciam polTct


lil^ulari capitis

tam. Scdconhrmatamdcmits,iiondebuit cetu^


defvhis ille tali inhonoratione mulfbri , qiiaiii
neque attendebant circumft,intcs,& cx cuius tolerantiA

nonpoicrant (candaium

illud CaftiodoriaccipioEil.io'.

U*tas

incurrifle. Sic

i^.NMdektS^

(OfTigi, qfti debet tlioi p/st-.r/iH (xfnrtMtione

mo-

iam' Non in<|uam dciict corrigi publicij &


cum dedetorfs adieAione;. dc quo fprcialilcr
loquitur reliriipuim Rcgiuin citatum
Idonericatttius poccranc ,

mmer. ^9.

& id44tis vt io poile-

nim confcnuitTcqucnccrainiiendu, aiic ctum


in publicistribunalibus modura agcndi eonim

videcurdcgr.iuuate iniu-

ciim prilcrtim

Turafacicndo

He&cumincommodu

coi;git,cum ru-

rix-pu(redubitari', circumftanciis

quorum eft confcientix rcKnqucndum.


corum curam prxcipud

pro hactacnen curtacucnda, in eonini


Prxfidc cura dcbct fupcrior cxcubare. Tum tcmpeftiuum corum aducntum ad cribimal vrgeiido, *^^*dm,
-nede lioris tAws dicenduro deftinatis id detic
fpatij
qtiod expeditioni polTic ncjjotiorum ob,

borepariter & doiore:]n quo , quidquid de6l\n fiicrit, & agcnti<; iutf ntiotvjjtii n^pla (ccan-

deracts

in luum^

Nanilicct.veruinfu ad

galcn vtcntcs, cv tion iionot.uio,lcii."o iuquani,


plicis, dl: ctrcumligaminc curiolius coiKinn.ito,
eosinipf6 ir,.iioii toro, fprcbntc multitudinc,

& couiinuwtioiic

qux Rtx

perrinere,

tionc procedcns Prorcx KtL^ij Scnatus comicatu>


cutnvidifletduoscx Audituribus, quorum alter
CXdJUeftri crat Diui I.>c(>bi Ordine , convruiui

rccedel-c iuftir,

orniiium,

inunisdoArina,vt hxrcrc blcdclieacnuJlus. Keeniffl dici poteft ad curaiii hoc AwGtoniin

ante annos

cnim

que

iuxta quac id ptKeft in quzftionem ve-

muItos^cc;i'i7.

cipiunt

Coronx ambtiu Miniftris loluic,pinguiirinium,vt inftar operariofoni laboretn prerio addpicndo ftudeanc cxxquare. Proquo cft coni-

pollct iudir.ui.

non

l.!l.iritmi rt

toto

defigiurii

cft .irbitrinrTi in c.tllbtis par-

uisdQrepoteficex aiQiooe, qucciga alKiefeiiis

ntre,

f^J^^

&

ptcrcl

cicubiibusreuocanduro. lUud addcndo, cx quaKtaceperfimirum inhonoradoncm augcri , &.


minui vvndc cum Miniftri Regii,Togati prifcrtim , viit ptKnorcs iint, eorum iiilionoiatio gra-

6i

vtdb AudiioribasRegiitcoin

tium iuribus obktruatis. id conltai : quu cx ofprofido ad (iiilaffbtfdi cUram adftringuniur ,

itacum proportio-

ttmen nequte-dctenmnMiim aKqaid

&

) cx obligatione iuftitis coirunutaiiuai leoea-

nc-

vt iion

damndm iwa

dum

f,i,

alij

'Hirfcafare MaxSi^

qui

Dototia diucrliinod^ allignant,


ceflariom tlCt exceffitiam, wd qiiz

lic

AuditoribufRc-

gtis

v6i

iuiioquia damnum intert in bonis luaiorisapud


iii tnatcrfsniRt

illam fpcftant,ab

ejwedienda firequtaxitis lunt^ad quos


licexeireadiDlia^pMfaiir.Proquei*awn
-^"^
nicopriino Proregc; Iri.iici ( ficut

ex dc-

vltetius dcclarari

graiiiu^

bUgatiombus drcaeommutMtiusm.

QViad

dillulutioncin

nTTiicitii;

honrinevxAimattoms. Stcut i.rgo

t ijmtm

IX.

vt tunc grauc

V T

alligiiajic.

dolorcm cxcitarc , ad
IbfficicntCfli.' t potrft

vnde

Dtcorccand6. Circahoe aeflc rcguta


pcccanim rcputari dcbtat,

6t

ktic,

^'^"^

G A

qiiando atccntis circumftantiis contcmptus cft


eotabilfs, d: quipoteftin dchonornograacm

'

hxc

Veiba lum

Ex^fri^

inhon^

ctiam

SnffuittMt

vtramdii.

liinUis dignitatia.

dc uiudo reOitutiona ia^mtvUt,

ft varios pro cddetD


potcfl

aliis CDiiftat !>upcriorcs

przftantcs cmendatent. VrKle Sc i*

fitjfuiunt ^id

kquiSautores. Quod&dluidiftun)iilCOl*

uumerandus Cardinalis Lugo D>^.

ic iiijUtid Mim.i^.Dif}>itt.

bus

Tfieodahadi rcgis ' vt inde Prorcgcs naaeriiM^


qu.i dcl-keanr bonorisj^iu^cationc K^ios pia^

Diffat. 26. vbi concuinelnuii,


adiioncm iignificat honori contraruin, grauiiis pcccacum cire aii dctra<^ionc^
tergotadlflL Et pixtcrca P. 1 eiTias i6r..<C^.
I i.DnUt.tj. Cbubusacccnfcndus, intcr prima-

tponit :

fc viri

pud cumdcm Scriptorcm lequitar:

vbi fpccialiicr

9.

gei>crt

deni$iat4&its:fuim

L*-

fMfiitdri,

imfofu^ii^irum ftu-

it rtutflvnim fei^ius htntfi-

&

(ium T^imitMisitttTihiitf vt
fwi M^atiMt htrd,
tmtn vtritmt tgn^tMt. Sic ilk. Qgod

rstieaem

in Proregibustpeciali^s .vicis
ingeni)

8c rerom expcricnria

magni frequentcr
,

atquc viu f3pica>

tiuin illuflrati..

64

Dicolccundd. Violitio iuftirix in caG- AjCrW* .


bus prcdidis^rfane peccatom efle potcft, quan- Grut

do

fcilicct

etiatn

damnumcft non cxiguum &

condi^ere

, (i

poieft

dum Auditoribus fufiTragia

'^^"^

pTofanenribus Bbewatem fufiagandi impcdianr,


voluncatl? Ilii fii;iuim vcrbis aut

nudbus exhi- wnrjlf>

facot : pro ^uo Dom^oloizaaus tMtj^Xu^. i o. . tntimii

Dlgitlzed by

Google

Trmg^ lnJkl chvs tufistldm MBrilnitsHamtfc*


ft in Pdtridl Uhr.

itxtd

S-

V fi^jp

id forte

n.;. 8. ptg. 8

caucns ,quod in In-

d>K cxpcnus , in cpiibus P(orcC$

libcrius

domt-

nantnr. Vnd(fobl^atiotefKtDtionioritar,iux'
ta

Dodtorcsomncs, c]Uod

attcntis circu;nftintiis

Pf

quo id dedikenAtim, qtKxl


potcft
ob laboris dcfeftum non L!tb;t;ir T.ic
dooatiuo alic^uO) vtde morc ef^, Regi fa^o,fine

dtmm

filarnTm actinet , ex

ob

Ixfjs

Qjpad

mulciplicatis impcnlas

partes

dc

ver6

damna ex

priuatioue ppiicUionis rci adiudicandx prooe'


ii{etKia ,Anditoraineon(ciemic pltK granaici
& n:ric.ui:in niinis ncgotiuin crit quid llngulb
Scire umen debeiK hac
relpondcai vcftigarc.
dimctdtatenon ellepeninis abonere pnediAo

iudicio

vr Jixi,doili ConreflTarij

lld,

BHtmoJt

libcratos

dtjiitim-

abeoCc potciuut,circum(UmiispeTpeniis cxpedlte.Q^fitilmtadiffieuhasfemfeddactno

raiitcrimpoflibilt-m, aut in opcra pia confcranC,

aucBullis Compoiitionis vrautur , vel ctiam donatiQtim ReginciatKin t>rdinead beUommexpcnfas quaj cum hxreticis Sc infidclibtis gcrit: Sic
poteft i ci^m vidcamus hac dc
emfla BuihmCruciaicconcedi.ProobligatiO'
nc autcm przdi^a vidcri podunt Audlorcs,cjuos
adducic Baikeus V. RcjiitHtit 3. tmm. i f . In quo
}. Cadt Mfauarra non cfTe tmmoraadotn k

enim pium dici


.

i.oMm. 475.
ff* leuamioi,

^^^tmittit

Mptr-

W ia M
i^

fi

Pioregtspeecacum non

fit

apeik-

enim tuuari corum fcntcncia poteft, aui dicunc fDlilim ex culoa lau , c^ax Tlico'lbgicetalisefi,morcriis ftilicec, obligarionem
rcftitucndi confurgerc: quamiflprobabikm amlimortalc

.-

fic

plc^itur Cardinalis LugO'cum aiiis Dilptit. i.dt


hfi^aum.pi, & pluresapud Baflrum K RifH-

probabiliorcm at!!!e (eqintnr


quos
,
ficmans. Qj^im & amplcdticur P Amicus Dijp.
'
Potcric autcm hoc fi-equcnAOuir Alfilif
"tcr accidcrc : quia PrincipcslAi non in ri^;i ic .id
lcadilriclosarbitrantur,
Sc
akiot>c$ buiutmodi
>r;fi

'

'

^
[

^lmZ

FAIAum de hoc Tui^ uCsf.^.Sc proprius D^trAml'


Li/diftributiux i uftiria; conccptus explicafrtffim
tus
$0. vt fit yirtus in Supcriore rcfidens , ennctfim
cumad coounuoium bonorura dilhibutiooem ^^^***
IncnnanSyiiaca mcriu fingulorum , ad quos illa

IV.

Vtcnimrif^o

poiTuntpcrtincre.

diccbam

/ord

oegari ncquittiuiQ idpc&u uiis diftributiouis


aliqua ficconftitaenda vtrtus , c&mfic ad a^tus honcftos , tk aJ orJinatatn vitxrationzm
ncceiUrius. Haac crjio yircutcmcx ipaOu nomine defumpco wftribittioanar vocamus jrcdJit cni n ius dirtribuendo : crgo Jirtrl-

maximi
fo

butiua iufticia cft, ficut commuuriuadicicur,qu


drcacommuntioocsexercetttr. Qn6d fi dtcanir
honeilum qiiidemc0ea<^jm illum ,
ad iuftw
tiam Ipcdiare jtVMitaiQcnclTc diftrtbutiux proprium proutcontra commutaritum ab AriftO'

&

Cclc A:

.iliis

Ji.iili rc'>ciitv;r

ncqutt

iJ cqiiidcni

vcrofimiiiccrruQincri.-tiini qui.i

fic

diccns cuuc-

nienria^n nomtnisiuxta propriam fignilicarionS


aIi,iJiflraIiit,

tnari

Jc quibuv ncqilhproprii

propriz

aliir-

inquo

diftribucioncm enuntiacdc co,

ftriburio

dt-

noneft: cnm niam quia adus diAti


iuftitir cft,

&

nou coin

tct.'nequedilVibutiuz

niicattiii vt

vt alfcritur

.-

ncquc

pa-

viti-

quocam
circacommu-

dicariutf, vt eft etiidens:neque legalis ; quia

modoctimq; cxplicctur

(cft

cnim

cxplicandi inodus) iion verratur

m-.ilcip!c.x

ntiim bbnorum'diftributioi>em , mcriris fingulonim .ittentts ; crgo altcra dcbet fpecics iuftitiE
coiillitui.quaraPhilorophi

&

Tlicologi hucvf-

quc pcnitUStgnorarunt. Et id quidcin


la,

linc cauP-

cumcxplictri conuenicotiJliuii pofljciuxta

propofitam raciuncni.

ingeiih&miiniURitudiiieprocedunt : vel non aducrtunr ,aiitcetti nonrecordantiirfcplcnicum


aduerccntia proceiTi0c rvndc licctgrauiter rcipfa

'67
NequeobAac , fiquis dicatgub^Tnato- ttmdfU^
rcm , cuni communiabona diftribuit, iufliriam Ht
comtnuMCiuam cxcrccrc, quia cx palo cuin Rc-

peoeauerint , quU uin:n non exa^a cftnlis


pcccatis recordatio , non dcbent ad reftit ttionis

pabticl,aut Principe

durinimum cormcncum condcmnari. Et pro


*fil etiorti ab Audicoribus ruffr:^{i,adilt|ioieft,

portionead merita difpcrtiri : (icut tcnctut opc:rariusiuxta prilcriptum domini , fuppofito pa-

co obligattonem reftttuendi

fiJturara,

quJa

rcnctur

a quibus Dlariumacdpit,
iiucr c-.i s cum pro-

communia bona

vix in

hmJi^A-

licesclTctalcsrolcnCjVtiudiccs probabilitcr pof-

trainquc locum habcre,fcd

pro altenitri paiie indicare , ctiam probabtliorc rcl icli opinionc , juxp id quod tcncnt plu-

ratione eiiim

fint

Ifcsapud Dianam Pt i.Tm. 13.

Rifobit.

$cutergoillifictudicando,ad rcftitiicioncm iton


tcnentur, ita ncquc inducens. Vbi&dubiuri
ctuin potcftan

nK-cils cali^lic

cadeosm

conftaii-

'lemvirum, cdmSenaiores e) debcant au^ritatcpollere, vtproptcrProregis bcncplacituih

nondcbcant i rcio deutarc. Hoc crgo iibt ProICK pcriliadcrc potcft & ita oftcnnonem voluatatis fux nihil in)uRum i luiFra^aiuibus extor,

fiiTe.

QiipdGdubitrt,cttamilliprol>abiIis(ett-

fu^agatur , dc qua Dianifiipr} Rtfelui.iS.


pro ea Dolores adducott ,8tifi finc affirmaas

ttntia

.cflcprobabilcm.

officij

.^^^

Dici enim potcft v-

fto , io cius vinci laborare.

jt-dittri'

J**
,

in 'Bentji*

frtmfinu*

66

aJ

Poteric autcra in prxdiU cauflaiilud

6f

^^j^

lL!

honotistaftiiri componi.

Suomodo trg

iujlitia Aififil?uUua.

'Bt0a/tritof tscnuMds

t quod ad

iudicio prudcntium liquidandum.

ti

7.

rcfpctjtii

diuerforum:

cx commucatiua obligatur

,cum quo paAio pra:cc(II:;-rcfpslu vcro ciuium ex diftributiiii vndc fi cam violct , tcncbitur quidcm rcftirticrc ralarij partcmd , cura
ci

qtio

padum

non autem
iiixu

cclcbrauic

ciuibus co

communcm

&

fi

fuprcmus

fic ,

nuUi}

emolumento defraudatit,
pro qua vidert

fentenciam,

poccft P. LelTius. Ui, x. Otf. l. ntim. vlt. Carali/


dinalis l>ugo Oj^iii. 3. de Iii^hu tntm. 5 1 .
apudipfos. Neque.ctiimcumofltciura afTumiCr

&

majus ciuibus ius acquiricur ; led ilk iuXU viitutura dcbct opcrari motiua,ad qtunimexcrctriunr
obligatur. Eciuadadtisrcligionis, gr.Kiiudinbffbtriiudiiiis

,&

fic

de

aliis,

cenecur

& ci^n

fi ad Mftionem attendat, iuxts


^HMiobligttioadilioacoiifiiq^iufliti.) n co n-

eot ezercec,

mucaciuaaa

Digitized by

Coogle

^hcfaun Indici TitHlm llL Cdp.


mutatiu.iTD parltcr cxercct
lliiit

fic

prgo ctlam pof-

vtniilquc iuflitix aifius copulati

& didri-

'

^ COmiDUtatiul , auc
cotnmuncm do<ilrinam

butiu^- prupriusimpsnit

ctianic conucrlb, juxia

Thomx de virtutum impcrto,quam Tlico-

Diui

tegi h-equntHis ainplcdhuitur.

Oicoprimo. Prorcgeslndict ttnentar

(>S

Af^erriti.

in conrcientra dirtiibutiuam juAttiamexeicere^in

t'Jms hU-

ofBcionim prxfemm diftribucione* Itt Rqpo


tntitflm Kelcripto rtab)Iitum,quo<lexcatrWI^.|i
|.
urgo en hs imi
vbi fic dicitur Lo mtjm fi i

Jtiti$tu

Ttptnimitnscs it iMUts^v tn ttrgo

itkstfftmjtkrkt tjf^f

enhde U prouifnn

veihimitatoi it

U tierrd,

y ^SamthmKyfmknUr numta y ;vi*/e en iujiipsrUi^r^mitn deeHoi

Ex

dida noo

qui-

&

diftriimti'
aJ cotnmuiauuam
etiam poile daos
mcritorum Sc pccunii. Scd

rclpciflus,

CUaliocft nuHa

nam

in priori caus^ dua: vii tu-

quxfibi imperarc mutuopofpoftciioriautcmrerpciftiis pccunisvi-

teseoncnrrunt
funt; in

tiofiis-efty

ibeadem

vode impcjari virtuti ncquit , ueque


fimi addtittr remitci

iiApetari ; 'mfi

qno qnidcm
cttam iuftitix propria ncio dcticit , luxu quam
partcm

prctii intuitu

meritoruni. In

fbladebccsccipientisdi^inttftttcndi.qaodaliiier
eucnit, abfoluti; enlm iudicatur incligints

qui

niO pccunia; adiumcnto ncquit oftiLium obtifcqiiltiir In

tiu.7 tuftitixpofle

viofatinnc dlrtrlbn-

rourulitcr peccari

regibus incaicandum

& lU Pio-

non iM&tftqamdo pffi-

ciavcnduntur.fcd quando.vt Rcgla !cx loquitur,


non iuftiticatur difiributio, quia perfonarum di-

&

pro lignitas non anenditur . <ed tufflultfiari,


bini omnta difpenfannir. In qtio qniJrm Do^iorcs cooucniunt,

& racio crt clarai nam cx tali

proo^endi modo ^aniain Republica (cquuntur

incommoda

&

l;c

a-tns cxponit

fc

in.mifcfto

indignos cligcndi pciiculo, tn quo nou loium


diftributiuam , fcdetiamcontra

coana iuAfCiam

commuratiuain dc-linquiriir , quiacftcauiid.iinnorumpluriiim qui cxoflkioeadcbucraicuinde& obligatur ad rcftitutionem, vt hcvA


,

taiet
c-.im

doce:

.iliii

rn/n, (4p.

P.Thonus

Sancius

diligerc

//*.

i. ConjiHo-

.iui.^6. num.x. vbl adJit pccxarc

cnclbritatemez qnatenctur

con-

bonum commune

* {-ti.im contra iuftitiam lcgalcm

qiia

r<

Jditur,qti6d

fine

ind%et

quando

^p.dalc pcccatum fpcciali

fciliccr

& op|>oluionc fpc^iali virtuti

niiiia prosiaii

nec

lpeciali<: finis,

ac

non uitenditar , non eft

fpeciali virtuii

opponitur

diuerfi fum.fincs diuccfxquc viriuics ,

lcd

iuxu vf*

tiorum ditxrfitatem , ad quc efl indudto ; Ica


ctiam dc damnis altcrius generis dici potcft vc
contra chariutem Ipcdalitcr non finc, nifi qiuuv
doez dtfprieentia cohim praueniuni , quibus
cucnrura prxuidentur occafiomr pecuerflB aUcuiuseic^ionis.
Piarum'

ncm damnorum

aucem re&rt qiioad impucatio- fffMilm'


qu6d hoc aiit i!!o modo obli- yf"'***^
,

cum fit certum itn,


quc es ^lcAiconuentenri eioflio- ^wJ7wr

gatio ca cuiuudi confurgai


'pucari illa ,

ii^ic. vil i.i^m


nc proucniunt. Vndc P. Arriaga 7bwi!
49. Seci.6. .acute Philofophatur contcndcus Itn- Jim*f'ti
renciam prxdiAam fiilts vocibus ab t^pofita dif- iH"*'*

qui cft communtor,& vcrior, defcndttur- ^


^
que inter alios i P.Suario Dij^. i O. ie Qiutittte j,^|,hw]i^

fcrre,

/rc7..VtriulqueeiiimfiniC(Hesincoconucniunt, UfwflnmM
vt putent fic opcranrcm c(Tc caulam damni , Sc
cidcm imputori^aixircquc aclum IpcciaJcm ma.

liliam in Confelttoaeuieriendanu

contra ch.iritatem.
cfTc gcncricc

charitatem

in

voUmt

alii

id

tantum

quatcnus omiic peccatum contra


quia fpedalis dam-

efti alii fpccialiter,

ni fpiricualis caufa cft

gant

Sed

& efle infuper

co fenfu

cft

& priores

quod

cnim

inajiih:ftum

non nceum, qut

efl caufavtaliusp<;ooecpeccacofiliri,eflecau1aiai

ruinx

rpiriciialis

quam furtum

indudt.* nolunc

&

debct ctiam bono publlco prouiderc. Scd quod


ad iaftittemtegalem fpeUt> cam in gubernatore

taincn vocari fpcciilcm, qiiianon inccnditur

non omncs

dc vidctur tantikm gcncralis ratio relinqui qux


non poccft fpeciali aliquo nomine dcfignari.

dcbcnt

;ignofcunt,.led potiiis in fubditis, qui

bonumcommune

fuo proprio przhabe-

ad hoc enim virtus aliqua confticaettb eft


quia talis aiSu cft honcftus, &ci^m fic proprti

IC

debiti,

quod ad nuliam cx aliis fpeciebiB iufticic

fpeAar,ad Lcgalemineritft dKdtiir peitinere.

quo cgo
Ntfn/ir*

& umquam <fifttncn maK-

quod eft aiterius geoeris, licec.cx 'uSoa liibfequacnr.


Ec quemMmodum in fcandalo ea rario

f\
Dcindc

Et vitlfti

&

oei*.

'

&

ideo&violario juftitneeidem dtcitur aducrfiuv.


Vijendiiscitatus kaOtoxlJbr.x.Qpeniimnktuf.
.mm.\. vbi docct cum P.Valquci,&alits,inducentcm aiiquem ad pcccandum non peccare
peccato icandali comra chariutcm, nifi cum pec-

tra cbaiitatemoici

fe, iuxtj didla

70

Oe

alibi.

ComracharttatemUtemautc]ialita&

Deift proximi reduci , & in UtbdBudi ^ ium


Patrum do^bioam , afiefuntur
,

Scripturx

ica
tia ab iniuftitil conftiiui , cilLm polHt ftarc,
communitecaccidatp vc ticcii|(,cns damtuexele-,
iftiooefteucadiKde non vehti ficorenim damnum fpiritualc non intendttur , ita ncquc illud ,

uam ioftitiam pertinere > ttvA

trtekmi-

&

, lcd in prerio toca eft menti fiib*


(i cnim .ittcn.iLrLiuar, ctitm
opcnrennir} cumtameniiKusaccidac^ilindoqtiidcm nihil valcnt pectmixadminfcato defthata. Vbidicincquitcamdcni Jlfti .bucioncm pol-

poflie

matt&t^
'

non cniro vbi vctidicio imcruenic,attcn-

Coniut^i

tra ffltti.^

foxmae-

Ibiuiacoaftinitai

ficati

ftsa

non

odio aut difplicentia perfonarum ; fi cnini intcn


datur , dc violati ncuuit cllc dubium charitarc.
Dicitur autcm contra charuatem , quia licut jaxMAbquodiibet benelkcntiz genusad illam rcducitur, ftm fff
quodiibet damnum cx illius dcfcdlu vidctur tmikmi
dcfccndcrc vnde nuiidata omniaad cbaritatem

doniur meriu

offiicia

Ttndi, vtC<^. f.ofteadimus fie erfim iimttta


diftnbutiaaexeKerinequit,ncc diftributio iufliUutifft-

'

& ipctialitcr, quia non intcnditur niaium cx

litcr

catum, qtui tate cft> incendic , non ver6 quando


aliofine.' vnde peeeatum nMachurad ^iedera
pcccan,ad quod inducit,vt furti,fi ad furtum, &c.
Non debuit eigo iuxn hxc clc<ftio indiKni con-

habemus

Inis inprimis

Cmma

pnfinendo^ Crc.

JX,

gcneralitcr lantiim viJetur peccari

flc

df cft

motiuum concrarium fpcciali virtud, vn,

Qipd eigp ad impiRi(ionemdaiiiai aninec, diP


cri-ninis ratio oon apparet , quz momendalicuiusfiunequeenimezeo quod refugiant Do^oles Dli (camlalum ipedaliccr
impuutionerti damni nc^ant

di^um admittcre ,
,

& damni quidcm

fpirinuUs/|Uod kge charitaps dcbemus auertcre;

Digltized by

Google

Fror^et InMci cmA iufiitiam dtfirtbiUitMmp t^c.


ti^o qutdquy dc

morakm

tvin

calui,

non

<ic

fubtili Illa ditrcrenttal

vix

nt,c]uoad

remanct vlla. Q;ipd quidem


applkandutn t in quo

qiio loquiinur

lolutn damiia tetnporalia

fed

& Ipiriiualia

plurima lubllquenturi peccauinquam ex incoafidcraris eleAi<nibu9 : vnde mcrii^ diccre pocuie


P. Sancius contri ch.uitartm pcccati

Ucfenon

inter co;. mat^is beneir.crttos

btaemeruoi,

uiu

'jue

mejtr vbi eren ferntda; it nuntr*

tet^a fAtttfmen
Sic

tierrd.

y nt tys

*,

iifitilMtt e tt^

pro corutn diucrta qualitatc iudicsndum i polTunt cnim ede aliqua , tn quibus
damnum nullum aliis ex incpta ekdlione lcquanir} vtfi bonorarii tantumgradus lint, vbi&
Ibr^ alicuius non peiriius d^i eleftio 4 momK

eniiD

Si tamcii raiariiim

fit

habiturus

non

laliseilc excuiatio ncquit; quia


iliud inereanir
feruiie,

quos adJucit

&

.*

ita

Conquifitorum ranguine,
przt^iterunt-

tcquitur

Diana

aliis,
,

qui pro regnt f^fi"'

ndelem opc-

Vidcaiuur di^ta TttuU

Qaod autem

ctrca

hoc pcMari

mm.

gianiiei'.

damnacx
violationc juititis in hocgcncre tatis Kcgium reDe mtntrs^i
icripiuro indicauit iliia vcibn
conftat cxdifftis, .<?9. Sc

poifit,

non

&

amplilicationc aut conferuationc

^6.

Indici

*
-

.'

ikm reftitiHCi

rolikm peceanrgfaaiKr, fi indignos eligant, iuxta


Sic
diila , led iamfi non ciigant di^aiorcs.

breuo eft , ioxta Prophctx iieotcntiam ,


vtnonpofltnteoplureafidcieiweropcriiLMuI- gMi
ra runroffici.i, penfionc";
Commcnd tmolu- muUafunt
menta , quibus ticri iatis potcft bcnemeritis ex 1H

ram

ab clcft orc tacienda rcftitutio.


7} Dico lecund6. Prorcgcs

quamplores

&

tu

potclt

Quod qindem facillimc porcrunt

ibi.

Prorcges adimplere} funi enim non muki jam ex


tUb,
qu dare poflunt mulca vc non poffitiC
ad opericndum, pallii breuttatem incufarc non

poflit cxcufari.

'*

antcfcr*

expiclk deciditur in U.cgio relcripto.dum


J"*^'*'^
hvi^yeiibitrt, H hs
frtfttidtu
DfftiibriJi.re'
y fvj deftniitntei y ?6bU Jt,res , m.tt

re. Sic

conlcquentcr ad luain Uo^riaun.


j% Qnpd1ieteficgeneniliterdidiimomni->
n6tuxta vcrirartin fit , in cifibus tamcn panicularibus alitcr

dipiurmm

dianim,

itaaddiror.- fnlbkiid tm

.*

^jnoe^t

toios tengtn fdtiiftdtn

enU-

dtfiontcnt

quorum quc,
ex negat.i latisfa^ione laborum occatio
pribcatur timcti indc abortus aliqui turbulcnti

tierr*.

Si

cnim mal^ contcnti

tlni

relis
r

ftilimttr-

MifcelUneo. Refclat. vliiml^ alios

pro codcm

.id-

duxerat. Ratio eft clara cx didlis : natn cx obligadoneiuftiiia; cominutatiux otfidoaniwxa tenctur: hoc cnim pi-t i i'!!iJ ip!; munns artribu-

quo hiftorixIndicxcxempUmoopatlcajft

lum, vtlcrutt lcgcm lu It.uucntcin, dc qua num.


tfS.&V(non efrct lcx,ideftcon(;qucmoffieiam
tptum : nam juOitia diftributiua cft propria fu-

Dicoquart6. Ex dii^is apertc deduci- hfrth 4;


tur, quid tit dc prxtentarione ad EcclefiaMca
Bcncficia diccndum , fienimad oflicia trmpo- ^'^^

pofliint,

quidcm

quibus cxitulius nihil valct cogitati.Pro

'

xtcmx

jierioruin: Atqui ilUdebetattcndcredignitatem

ralia

perfonaTum , Sc cuin proportionead illaracommunia bona contcrre , quod ftarc oequic Hifidi.
gnioresminus Jigni-s prifcrantur.
74 Scd quia quis lir dignior imemofcere
admoditmditHcil^ (iepiiii cft, vidtantur circa hoe
d\(kiTituJp frMolenti uf.^, Licit enim Proreges
non ita diftent^vcdiftac &at, ftlndiarum Confiliiim; in hac tcrrx propinqultaic, iua ettam pro
notitii po(ruutc(re,& lunt reiicra diuortb, dun
informantium fides non ca eft, qo poiUt clcdotis anlmum trauquillare. Id quodpallim iniis

damnationis ; latisex eodifpf-'


obligattonem ctTe non pofle minorem, ctim

dcprehcndi'
,
ipfis, qux
HMis : ad aurcs cnim guberiuntium interpolata
manifeftx
ftacini
qux
poflunc
perueniunt ,
conuinci^titatis i ll tamen audiendi fiatcopb

coram nobis gcruotur

&

non, fcmpcr licet, dum quls i^norat calumniam, & propccr eam id padiur * cui non poreft igiurus obuiare , Dfniu loannei Baptifta,
fic Iwiodem altoque ioducicur apud Gcor-

quod

gium ScoCom ia Tragdta de

Tenenda populi

eod^

digniores cligcndi

torem

ia-..

folium, fonna

prxtctxattone

Proregum Frw^

cx concetuofK

cft fpccialis

enim cx concurrentibus ad ezamen ires poft illud ciigit, <Sc eos Proregi cxhibcc com mericorum atreftatione : ex

Scdis Apoftoliae. Prxlatus

qirilmsiUevnamcligit , oui .u Prxbcumcam


prxientaoone recurrens, ao eo Canonicam acci>
pk trtfticurionem. Solent autem Prxlati aliqui
poft mcritonim atteftationem adderc, cutufcum-

queex

hi\o, ocuiis

vtdidfokit.claufis, potcft qaifi-

bet prxtcnuri.

.Ertt

autem rtgularitcr coniK- PrrV

nicnrius vt prxtcnictur priore nominatus loco

Dcus

vc iniuftara reddere alterius valcac ele^ioiKm.

RtquMen

juor,

Timor, dolorquc, Ijcpi vcra tupprtmunt.

Prim6 enim vocatus magis

Prxlaricrga ipfum.

iuzu

qux ^idducit Mariua An-

corilnu iMr.l.Reftbtt. 7. nnm.

deant : qu6d ii aliqua minus pcobanda cniperic

Mf. }o8. f .

T MT4. Non

mincundam

aeeidine, fivideacmagist fe dtte'

poftdiligentiamcongniaBK

niM ineo limmt

eft dile^itts i

ea<,

lorzanus Libr.z.cap.

Aum

8,

numtr.

t>om. So9.

poteft

&

In Politici

autem

iUi

noo

Cfforpromagiftroadiubendus, vcdcinccpliac

Fx quo bcncnolcntia intcr


ipfos& Gubernatorcs folct non iblum frigelce-

crrons offemiiculo procedarar/

le,

7; Dico tertio. Prorcgcs irt elcifHone oi


offici^dcbcucbeufmeiitQaia^op^uitktoiie lor

iiKonucnicnribu':, cxpirarc.

lcd

j,J^

Ati^ifidicitmaiorembenciiolenisaRi

Sit ag/o tn Provffbut lincerus jufticis zelus , 6t


^dideriumnihilOTsqaitaeealieiiatn ficrpepaw
di ; addcrit Dn vt clediioncs non abturdx pro-

fierrent tiomints, quibns cft crrarenrjiuum

Patrooum ruam

iribus eledtione pofle

ezoneiare confcientiam , nonrinariohis orditie.


nonferuato. Quod ciim additur, &dcPriIati
diligentil, zelo, &rapieoti3 , plena habetur fatis-

cun^ credci c

Neoei^noneit Qwftui inoidix,

sigtj^g-

ma-

7irilr

prouifionem autem
ficri

fub rcacu

t quod ad Regcm actinet


1.0^.7.9. 6^10 Cfatfe

cflc conftct.

diauminobis

liint

aliqiridnafflquein3Ioeminct ob quod prxnominatus dcbct judicari : licet non tak illudfit,

ftena cui crc Jit

Audife opottec mulu :

, ciculo

firis

infjufta miniftrabunt.

7<J

verAm eriam quandoque

77

^
**

rcprobari.

'

nosfiiic giaidlMit

Scdc(xte^ixraiitctle^uodo,jionlkiiic

i;j

ft^t^

i^

-,

Lj

Google

Thepmri Induilitulus lll. Cap. IX.

4
%and

tiicTftn

jn

Prorctiiim

&

nliorum GubcrnatorurrT

manuSiquio poliinc quem libucrit,magis digoum


Kpcnum, prarfemares picfematio eniro ill

Mkfii^

l.fMMi

^dimim abfolucc compctit Sc qucmadmodum (i nomttutio Prxbti oon prccdcr,polltnc qucm vdteoea MpemnB prlcnurc i ica
1 ""^Pf
MrtTJT.
"
;

gniutcm pcrtincat Se. gcnus ,


& probttum Talo timC*,f

cflct prircnraria

ca.ciretexercicium porcltatis

cumvix
comra

li,qnod jt patronaR fpecialis cxccllcntic concinctab EccIcOa in arguincnriim cximix gratitudinvitaccribucx. Ec potclt (^uidcm FatronusnoWUnaliquidin approbacis a Przlaco dcprehendcrc

cjtTodail v:iri.uul.im clri^lioncmpofli:

anccflcnr, vr tuiJais iniuria

ipli fi.ir,

li

|W.87-V'Jcndiis

il!c

4 , Ctf. 6 . num. z6.


SolorzaiM

pro^m liipintionm omiiciic

in

^LaonocoT-

delossfiexdminMdastftvjMnhsAr^ohuptJtyOinfts,
tre$ktmjsnos^fAfAc*d4 vnQdtlosiuhos Etnefi-

ms , ttmtndo tti^derttm * U fu^itnti* dt U lengiu


f*r* dttrin*r^ frtikajQrt. rt^s,fu*fi tfiitgitr e
y

y oml>r*r t

hi frt ftn* * tes ytrrty

ts^ ?rtfid-

fe^deUs AiidiemUi.y Gobtrntdtrts dtfn diRrito^^t*

fU tBes tf (0 i* vno

tl <ftie les f*rttftrt mxi 4 fropoft-

to, 1 kfrefenttn en nnejlro nomirt

f*r*y^Ht ce

tfl*

fr^emmtmkdiUt^MtlAn^ii^tjiObijfo^ 1
tfmamtmjot. Eftenimaidmadueriione digniflimum quod cii n dc proponcndis a Przlacis
,

^it, digniores fiicuros artnaCi

cilun

vero de

Vbi loanncs Campcniis iu l^it Temftfli- pfaKioo.


pnttu} fttiiilti * ttrr*. Tcmpeftiui v.S.
inqinm, pdulqiUHBdainiapenBilSonc (ccleratorum cxcrcfcant , 9c vtx rcmedinm , vd vald^
proi(;6lu opcroiiim & quzftuofum patiantur. . , g .

Altttr

D.

Ifidorus

in <|ua fic faibic

m*tmit

i .

^/W. jai.

lafittU f(/tit*ttm,

b*t ,*t ftr nitlu lonfftn&tmttktgf^mm'. JXatfWt>


fia

tt^vi^trt igem

*cctfftr*t ,

pif JiiKijf tiHli

f*tuHtttr*iMtMrtmdiftiiti^m.

?m*itfUy t-

imt^M, tm aaaw, umnmat , *diitrfus en ,


fu Dtitm fceltTiia fnii U<tffdi*m , *rmi indutbim.
Sic ille. Vbi
aliud opporcun^ occurric lodids
ifuit , *t

&

lione adliihira, aptiorcm a

led

dcprchcnfum pri-

fc

CumemmaPi^latis

exigac vctilicU^

gantdigtiiorc^, jiiatkxievidebintralienam, vc

So
Eft autcm quod apud Varcm fcqutcur, ARefuSfiinipidendum : Ft di^derim it (itntntt t* chr^'
Jitmkmtmtn tfirmmt kAfHi
;
. Ind^numfi *f
quidcm erat vt in ciuirate Domini opcrarius

quiipiam iniquitatis veriareur. OAMH,ioquiodc


atceixiiks

Mm

quiomiiei,niilhimcxcladit.
quis ciuitacem

taiitum dicjt
rX *P*"^ dcccrnit, non fic iftas cum
jtttl^^ Moneoi eircdcbcre. Et ne mjt idontiu rtpertus
'
fiurir,tiiiiM,.. ProquoyidoMla, quxdiximus
Tttulo t . .7. ^97.Sed certi przdifta noii
vtgcot : .quia Concilium C^. i Stfiioms ttujilem,

po^itlia tcviifinonii^

&

ininaturaic ,

8c

clcdlamdcde-

mmMU

Chriftianos Gubcrnato-

icsdeeetmRepuMica iieiii Cbii^na pcrficcac^


antiquiorc

.ynunpdlidauai buommin

fy

Namvclmattli^

Domini fandbm

Qmd ergo iam

cradiram prQctllifTc, ditm Se^:one i^. Cep. 1 8. aliTrtJmtmi tcr dc Paoroois tccldial^icis , ac dclaicis loquitur r tHof eni debere digniorcs przfentare

aut fiU**

fi^gelcciNe.

cerec

.mscitcanocliiani(nemcmaperuic, vcoftcndi>
mtisrr/4;0 Tnalo num.69. Cjr fe^. ncquc hoc pxx-

rum probacionum ocaGonc, aut rcorumfbg.i,tii


aiam indigoacioDc jufta aducriiis iUoa

Quamquamnondceruac,(}uidicanciohoc
Regcm juxca fbnnaitt 1 Oonciiio TrUentino

torum punicioQcm exerceaot oon iliam diucius


diftfcndo , (cd Inb tplbmdeliAicaloicm: cdui
fitexpcrimen-o faris fuperquc pcrfpclum , hu
iufmodi fupplicii diUtionibus mulca impunia

minusdij^no', a fuis vice-gcrcntibiiscligi pacere-

Qtnei!im

Proregibusoblermndiini,vtlolioetimpeftlii2, frf
****'
JtwHWfl 4r, vc Cainpcnfis habcc lcilio, fcelcra-

relinqui, autineeicdfionttminflancii

tur.

liiM

Pdufiou Uh.

In

t*m Hf
<rittgrit*ttm,*ffrttdtmi*mdi^ts mmfifiid tm.
t( ir*cnndi* , mcttnmlenti* eum *dcMlem inife&e^
i*t. K*m ilU , etfi ht^trm iki^Ho tmmmtmitg.'

judicibus

fcrcndo.
'

pcccatores tcnXyPfilm. 100. verf.i. l 'ffjf'^


ttatnttno , inquit , ittr^'uh*mmmfttc*tms ter-

quiab
ipfii magis apti iiiennc lepataii. rm,tlfMttt
ftruitrt mxi ^rop.-nr. Non ct^o tcncnmr iu4cto Pcslatorum ftare , fcd jure iuo vti poflum :
tton qtndem eligendo pro hbiru , (ed conlideia*

cquidcm , vt |uxu Regu 0d VtMfmm


cxcmplum, ui matutino interficianc tm*iHd

prxlentandtfi^ eis , qui elasnoanne hocprzqui a


ftarcdcbcnc, nonaitprircntanJos co';
PraEUtis dignio^es fueriot judicaci

quf prifls

Bmeges ldt(aj obuy^Uom

omnes

r tbminem

78 luuac autcm ad hoc ampliiis comprobanifMm dlUO,verba ^hilippi Tcrtii Rcgis noftri in quodttn refcripco circa formam in przrcnutione
fitoandam , eiqiendifle, cnitti cenorcm adducic

Dom.So1orzanusyif^i*w.i4. ficcnimaic T

'

79

rx.

reipoi^ct.

^fffat

N c lcio autcm

Polirica/>/(^.tf}a.S.lpfMliM*

'

J)e iujlitia viniicatina

Pgrttx.de liifliti*di^krAiai-

cux Dom..

lU.

i.

fcripturs

ordincm non lcc]iiarur : prout cx llluftrillimo


Zapaca tradit pom.Solorzanus li^.;- (tf. i{%

ad df*

, diAtua
ctia h06

pacria

leqoiriainplijU vidcanir.

non

immcrico pcrmuucrc. Nui ui ipsa nominatorum


graduatione adco mcrica vnius nK-ritis ajtornni

'

Qupd autcm

lium dcfinirc illud noluiiTc.

neitaiem ampltuy.cxplorandam. Si enim ad fpccialiKT iKMBinatum i Przlaco dcbcrct adftringi,

vUumin

vi ibideitt

diclum.7i. Cur auctm non codcm modo


fiicric, lefpondct P. Thomas Sancius
Lib.z. CenfiUeriim, t*f.\. duh.e. nnmjt. idc6 6xi&9f
quia hoc cft fubdubio ( fcilicet Patrooum laicum
ad digniorumelcdkioncm ccncri) 8e. idco Confi-

& nominacione ad crcs rcdaAS^US.babct ad idcn


csdc lolo noroinc

'

fuppofit^ Bcncficiorum inftitutione

locucum

illa

fine

compirattoiK aliqua

(an-

&iote i Cui Diuus Peuus fic alioquinir ; ft^


miimgtitmtkSim.n^Afkiirdiriim^gim fuB^
vi virtutts *nunrigns tiui

*dur*Mi hom fmim. 1.


Admirabile fini kimcn fidei Cbri- i . Pir.%
ftianzcft, vt homincs rcddoc poflit
dcbeat ^-9*

de ttmbrisvosv6(*uil in
Pttri %, V. 9.

&

admirabilcs

exponitur:

hoc cnim

cft

quod Ctbis addu^is

^ iisrMMs JMHnmu^

Vciitii

inquam, homine^ me^nivirtute^vt loquirurSiradda>aii.44.v.3.adco(jucmaj^nivt aliospoflids

Digitized by

Google

Prmgis

Ittdiel

ekes UiftUi^m Vindkatuum OV.

hoc viaiijuin cmporio, fcclcra impunc graflari,


dMiinari lalciuiam, impildcntiaiird&reiurt,
rrsorc Gcntili jm rcnebris improtMtatum iniioltti,
quomodu iion nc liorrcndum diAtl , filAd^tie
borrendu magis,

Uidtnnim

hon

lic

ofcitare

&

& adhxcGubernatorum

pra

aliis

Non fic 6

pro-

mundan-

Aj||M

vt vno verbo dlctfn

modcraminc

fcruato

ttiiVrirt'

adducit

Dom. Solofxanas Ui.

f^*^ Rg/mats,

WdniH*

j Cdp. ij.i$m.i

Jedd ftiuhtd i

demtt^ , y GmttrMdtres^

plug.

fntimt ttkm de

Its

ttr^t

lcs (^trreyef, Preji-

bulkus

lniiM ,j tks terrm Im

ptrtftt
perfoHJs,

y embiarLs ^ (loyrcy^ns
J^c. Vbimciitoinquiratquilpiamair in rclcriptodiAo nonmafiaaram,(ed fblaDccntia proponatur,ctim rcs hic m.uiJaci ri^nrcm pu(lu!arcvideatur? Ad quod quidcm iddiccndum occurrit, inquictos quidembofflmetiuxndeUQi'
quatitatem punicndos Rcgc nortros iudicare.
Cur ettim Prorcges,& Gubcnutorcs alij td prfbredrca hnias generts ccimina neqaeanrqaod
crga alia polT.;iu S: dcbcnt Rcgia auftor^tate
tfitks parederen in}uiet.u

ra^ftarc?

Hanc crgo

obli&acioiicm cu<n lcianc

Qma

K , td (ib'i gratuni fbre dmitiari' tiequit.


vtro.^liquanUo tlmLrc GiibLt n.Knrcs poflTunc^ne
iu

cxccut^e iuftitix tMtbtdum

aliquid oriacur,

e& ddiberaciomf eonftanies'


talcs homincs pollint
Qnomodo autem drca
Ecdeiiafficos (e gerere debeanc, diAam-^ nobis.

iiiinus foriitan in

f;tul;.is

in

iis

conceditur, vt

HtlbaniAm ablegare.

Tttuh prxtei. Cap-

&

\i.

cicoUigailoiie

^!attii-

num

AuJitorcs , iudicctquc alios , in fuo faciant


punicndoruro criminum oAicio vigila^e. ConAac cxdidiif. I.
Dico Tcrti6. Grauiter ctiam peccantcxecu-

fMmrrgM
hIiu luM-

'aaJ.
mmmpic' "O"^'"

fcntcntiat

prxftiris,

ordinc

iuris

fcruato

tmmmlM prolatz prot^tu impedientes , ctiamfi milertfemtmUri cordii afFcdtu dutfti id fcccrint , vel intercefllioxt(uuo.
nibus , qu-T funt in rcgionibus iftis vrgenn^min^

Qupd

^fliaiai.
.

uincir

inuni

(efjus

-cquidem ratio manitefta con-

nam fcntcnria talis iufia cft , & combono conucnicns crgo illam impcdicns
:

nem

noh habirtt

danc Audicorcs. Eft ergo


fus carceracorum dimiifio

cft.

fitfoisex fiiprcrraili;uspocemteiicet.'eiiim

TbtldmilmbaTm.I.

lii-

ntfi

illis

cbm

dtteofw

inctrJida pror-

& cum res non leuts

fitomdirifit.pIufqidmteueerttpeccacomlnDilf
dimifTio;K commiiru.m.

84 Oicoquint6. Ad Prorcgcs maxim^pcrttnetlndonimmjuru vindicarc , adquodgra- ^,^^*"*


uifTimo confcicntia; periculo conftiin^nntur- Id Twitit"*'
va.
conftaps ; q^ii imbkrllcs , intirmi , paupcres , de tlkmt,(M

qttohim fide 'phmt^m agitur r6t6 Indicoram

mofiminum apparani

nilcrabil.'; p^jrfonr

fMifaii

fuis

exccrorum imperio , aihil caic mcrcnteSf


Ibbjugari circa quorum comnitMia Rcgum Cacholicorum cura pcrulgilat , & ita ca n vicc5-g

in tnris

'

peiKunt ^tir^quentiiri.-ii^ commciiS^qaotiUifui,qbifaasvoccs'ilbeitare-

reiftibus fuas

dm.

foncnt.vt ad earum in{l.intiim mirericordiac


cerafufcitentux

egmum

vif-

Ommstjjtmetitcent: Doimnt^

^t fmHb Hti } Srlfkm

bmptm Je

iitMtH

ftniHm

(jrptuperem i diripiemibHS eum.

Sic

Pi'ai.}4.
*-

^j^W*

VatesRcx.Pji/w. 34. v. 10. Mirabilif profcdld


^JJJ.^^J^'
qtiamnnnlingua , (edof- om.^^.
,
fa omnia pronuntiant. Itafanc. Sin^ubrc gc-

laudaiionismodus

&

inibiicum bcnc- tnumiiui.


fidfgdios pnMicaror inuencum Qp6diciliccc^^, .
fit, qui paupcrum 3c opprcflorum patrocinium
..t*!^^

nasbudiscft,quialin^ulare

.-

ampk^ujr. Qyts in hoc

fimilis

Dco ?

Si fortc

liqais, iniblfto laudis genere cdebretur

qux ienfu carent


iiter

vt ofla

Sc ea,

fcnf u ad illam mirabi-

adepto confurganc. Si crgo vclintPiorcgcs

DeolimilesKddi,li laiidtbusinfoliris, &exiatimo prodcunribusafFcilufuftolh cripiantinopcslndo$dcmamifortiorum,cgciio$ &'paupe-'


rcsadiripienribus ipfos.

duntur.

delinqucre

imerfunt, circa eorum dimiilionem aut retentio-

Ncque

gratiirer

x. Proreges ftnrttc,.cumanrePafcha(esfer!af
vifitationibus carccrum cum Rcgijs Auditoribus

tcnfioni

JMnk
""''^

quod in noftris Indijs vlii firmatun^ inucnimus,


dedequoOomSolorzAnua C^. 10. tttittnnm,

&

6cere

fcntenrix

^&ertkreJcHHttalp* ^t^4ttekr4t.< fHni jlHJit O^tMk

cbntra juftittam in graui delinquit, dcitagrauiter pcccat abfolinc : quia ficut contra jugrafticiam facerc cft abfolutc peccarc , ita
lliter

&

Ct mKtrttmutrJi^. Hxcille. Si
eigo impunitasetiininum obrefpedhisillosadcd
nobtles ,ita cxitiofacft : quid jimfiierft, vbi ex
Icut auodam oftenund potcftaris impetu , atic
Alio fimili, ftabilitur ? Quod vrgeri potcft cx eo

eiu^:

Dicofccundd.ProrcgesgrauiconkicnTogatoscrimipmnutKurj

81

j^ttffy^

Similiccr pcccant Proi^-

fiiei refdrmUit ^

&inPoliricl Lih. 4. Cip. 27. in primipio ^cx. Antonio de Hcrrtra 2}rrt;i./^. Si.inquoficdicitur: T fiade fokretttb mny mej]*ru If^nietti

'

Dico quart^.

Id planum t quia grauia dclicfb


manent impnnita , & cx impunitatc damna
Pro quo cft prxclara
D> Lconis Ai^ni lententia piji. fj. inqtiS ira
lcribtt; ImfHmttrnm tTMjgrtjhmtm Mgentttr ex-

caftigatc.

Dico prim6, Prorcgcs teneniorfobgni*


u! coiifcientisc rcatu turbiilcncos homincs cohitj^rj^ iticijrum.Proquo dcRcgiumrcfcripium

Tmrbo m-

fic

VI fpccialius aliquid proleram,

81

I.

Fclicianus a

ingcncia pro|;icdiiintur.

toxta mc-

Dom.

ceribus auolare.

perrantes,expellite, extermiiMUetitliiptifdittcumf

Rege , &

num.

\r\Vo\\iicX

.1

protacioneffl.incarcetaniinibtfniflibetosd car-

&

Circa quod

/ff?.

ges, fiantccauirx conclutioncin

rita, iuAittC

cr

83

Dctpopulum,accepcaWIn,Seftaiorerabonofumoperara. MuMatie,fnufldate, immun-.


di t! r au Aor^j expufigke, tmpuritatis artihccs,
irricamenta libidinum crrorum , raptorumque
CohoneSf&dumnihilagtint ,roala omniaperdi

vate

impcdirc.

ExcclIentijE ritulo defignaii.

vlcirccndidiuinasiniuria$exftutt,dt

Lii. 4. Cjp. 10.

ftg/Zj^. S-PereMVcga ut Cap.


/^.Je t>UUui.
Dt AdHhtr. num. 76. crjf}]. Su>
blati ergo poteftate , pcrinde fe habenc j oe fi
pertbnc priuatx eiTcnt , qur fine grnn pcccato
honpolTcnt fcnccnnam lcgitimc ^rouundatam
t\iie

viri przftaiites,'

Oom. Solor^anus

ducunc

^^.&Je'^.&.

qui cxccllentiam munerii


Zehjs in vobis

9/

&

prema pod Rcgianl


, &iS(amefiliinittbusco
arftacJ,& circa hoc prifcrtim pcr ei qiiar .idJu-

Idcenfinnilein vtitutum cultuii prouocare. In


hoc crLVT 'nfriiiif in hac famflitatis rchola , fn

Vbi prxlLTiim mdicari

iIli,qiiicorumgubcrnationi,protc^lioni
,

juftis

&6c-

ftipcndiorum commodis pixti-

Hi enim gubcmationem

in

cruddem

ibiiiicoiMKiieicfdiKpdonm.QiK)dma[umom-

nium

Dlgltized by

Google

ThtfAHri Indict TtfHlus 111. Cap. IV.

74
Ah.KuJi.
tttikmi

Proptcrquam rarionem videniretitiii'


diccndum Kcgios Auditorcs , & Togatos alios,

ftatnUongnicntes

afTcrcnda.

Ottciaict

non probiberiqudiwmis'

munenpoflintPnunrgibiif eybilKnil^td

ij ft^

&

&

prope

<|iiiliconfehinnir,

if

inliciuntur.

non dlcnt in

mortalis peccui labc

Vtnimque leiient erancs

Scrip-

tDrc$,<]uosaddaett4i! (cquimr P. Sanciu> /vpi

& 11.

M. 2o-

noa ftint, quar dtuiti-

mim. i6. Maldcrusi a. l.ft^. 31 f. S. Atttniem,Crfe(}. P.TlH*riapus in SeU3i$ Ptir.i, Di(j>. 3 1 . Dmi. 66. impro-

ftj, P. Lcirius IJiro i.Cdf. 32.

digniiate conflituti

tali

non

quales

bd}ile ccnict oppofitum dc alij. Qui prxtcrca


addunt liccnciam ftituram pro cau^ji pia. PCo

litigarc.

Dico lcxtd. Munera dati a confangulneis , vel ab aliis , cx rcJpedku amicitiXy quc ftaJi

rec etiamfi

bui vidcnturpropriae , vt funt ifta;, dc quibus 3gimus- Vidc.intur P. Suarcz fnfrd Card. Lugo
mm. 1 8<f P. Molina Di{}>Mt. 176. P. Saiicius ).

pud illoi rard lit^xnt> Ec Kc^ <lebeaiK drca eo^


H ne-^
niinagcndi racionem valdc clTc lulicici ,
muid^are
non
glexerint admoncre ^ immb
eft

Quod

etiam tcnct Cardinalis


.

quo videndi ali) apud Dtanam ,

taicmlimitanres Kefeiut. 4. ctiam cum caulTa pia


cft,& alij id arbitrio Prxlari prudcntis relinquen-

Ex

tes.

valoris quanti-

''t^^
^g^^

quibus aptilTime dilcurrit P. Lcilius V.

lUupertM

Refi^itfu

Cffu

in Refelm, feflbnmi.

Do-

nationcsauccm .dcquibus loquimur, a priuaria


fa(i>x,nonfuncinpraBdicamenco pictatis.
x
quo habeturneque Pnefanmi fpTum licdonare
poilc , vt cirati & a|jjaducrtunt
quia noneft
lionorum domintts i fcd admiafirator i ad hunc
aucem non (pbQacczorbnaniei fieetedonaiio''
j

Tn

KeUgiofis Ktfoluth pofirem.

ncs.
Affrrtkf.

Scn fn>(!e i

r^lcofepttmo. Proregesne()Ueunt tutl


JL/conicicntillReligiofis monenacd|ieiepmiofa,exauro fcilicit, argciuo, lapidi-

&

'snspreciofis.

mum

Hocvidccuc

ficalia.

ntfi vfus fltk]ii9iMio teddcTt ttltkl

con.ircuir.

ScJ

ille

certiiTi-

Inceicum

potiiu diccnduj abufus ,eli-

minandus pcntcus > vtt qui Kciigioro ftacui nimis quancotnadaerlcnir. Vbi non iam ex Balfai
Clcmcntis Oitaui dc largitione munerum argucndum iuziai przfcriptam in cafbrmam,quam
in Hirpanift non recepcambonS teilancnr AuQore$,ex quibus

Tom

P SuarcT

8. ii^.i.C9. 2.6..

Rtbf^ioru

TrtH.

{.qui generalius etiam vidc-

cnrloqoi P. Thonat Summb W. 7. Oferh imrBonacina Tr4ci. d:


biCMf.ig. n. 41. CjT 1 co.
kttftiMt mitntrMm Ftt9* $ . s. 3. dc ab Vrbano

&

O&uo

modertcam

Lugo

adiieiih' OiidiiMfis

quodin Prouiiiciis aliis miiiti loquuatur Au^orcs videndi


apnd Dtanam P^rr* 1 . TrtiB, 6. Rt^. i apud
qucm iliqui affirmant non cfTc vfu receptam,
quibuicum tpicvidctui fcntirci licuc&Tbomas
Hintadat IVmR. S. Mt. S80. quod camen nbn
rHf^tt. i.de InHttig niim.

fT^.

CirCa

cncndil P. Filliudus TrsH. J4.

c^Tc i:a

& Diana iple


^tqood
Aauo

P*rtt 8. Trtili, 6. Rcfcl.

fiierat

eo qu6d

renouata. Quarnuis

fit at

4 de

80.
x. letra-.

VrbanoO-

ifti

renottatio-

Ddndeaig^memor.

voluocate&licentiampcnicus Pwi/Seit

di<'pliccrc,fcnueic

tra volunratcm Pontificis,

nnn roliim
quod omnis adtus
proprietatis cxciuditur , qualis eft didlus; non cine Priiati licentiaindubitaram eft

paupcrtaiis

nim

vouim

alitcrJc rcdata dilponcrcr,

Iblutus

dominus

pcr

ii

cdct

illius .ib-

fcd ctiam quia turtuir. corn-

non pofle calem cfle, vc


taxatamabiproincompar.ibili cxccfTu prxcedar.

QuodaliunderobufHirimc Lotnprobatur. Nam


Pomlfexinpneiato Motu proprio noncondid'tnouuniiuscitc.i [ji^aioiiL-s muncriini

Vndcctiam admilTo illo,!k

firmauit.

obferuantia ftantc

etiam pofiea

licct

qiiidquid

rcs alicna tributtnrs eft

Conucntus

aut

&

niillus lilam

darc Prxuciis potcft

cum

donatio fic ftatiii paupenacis conmriat


vndc Dodore omncs dc hoc agentcs dicunt
donatioQcs dcbcre elTc modcratas
lUiigioib

t.i!is

Mi

in vlridi

ame Uluro liccbat,

& quidqoid non BedMt,

/f"***

cft

Sic tcncin Soh,Oaiz, Valcrus, loannes dc la Cruz , Paulinus Bcru quos adduit,
fcquinir Dianay*/r4 R^$kt. 1. kncca qoam do>
ftrinam Mi- kr.tL r ll-quitur difiam largitionctn
illicitum.

&

non

& accipiciitcm ad reftiturionem


Nam ex c2 conftac munera ddieie efle

valoris exigui
ftatuac, fed

ciim

cam Poniifcx non dc nouo

fupponar,

& amptius expKccc. Cumexigui largicndanoa

in Rcligiolis bcultas, plancdilpicitur

non

*>

cfle iicium,

teneri.

cranrerri

dominiuin,

ftitutionis fuperelfis.

pcr cara

& ita obligationem rc-

Dequa

obligaiione in
ti<; moL-IcrjtJ qnanritaceviaendai ViUalobosT#>
mo i. TrtH. 3^. Diffkidt. Ji.is.
3

<i

Dici potclt ex P. Suario fiifri mmt. 14.


ad re-

Prxbtum Kcli^inhim habcrc potcfbrcm


muncranda

obictjuia, Sc prxtcrca

illud oonnullt

fcd Monirtcrij,

/"Bwfl*^
CfaKflwi

Rc-

nouam tantum forinam, drca cauilx tmittmiui


approbactcmeinttadidic&pQenanimadieAioqr *xftn

quu

dum

(ua

in

ligiolisjcd

dum aUquid

non

abt-

quancitacem monemm

enim iHa
ColQi.'icftco:nmuniiri:iu omnium dchac
Ic;j;ii.
nutt. ri 1 fcribcntium iemcnria .
inconcuila doitrina.
Ctim licentii aurcrrt piriter repugnar,

mittitur

& qui cas fcirct,

minandas rcputaret ; id quod in Motu proprio


Clementis'OAaut eonflat , rriam etim Vioani
O^n.uii nioderationc. T-icct (.nini Jicamus tX)n
fuillcrcccptum} bcnc tamcn exco coltigimus

fir

ob

dcncgante.Toncfi&Donationeit^fiinceon-

in vfu.

cx eo quod Rcligiofus ne3J


uithuiufmodibceredonationcs.
Ex qoidem

fy^^^^j^

wJmt*

nonIicct1Uli^iolis,quodilli conftat manifciAe Smmni

^oead muncra valorisnon

^
igitur

Nam Ptxlaius fu-

prenKHReftgionum eftSoimnwPonrifn ; crgo

ne ,an lugeneialitaradmifla ,poilit ctiam dubitari. Ec cerri! in Us Pvouiociisnon videnireilb

Arguo

JtrtMnii ex

34

|1

ad prxucnicn-

Prtiim

mt

rtmnntrS'

gratis crogando , vt fc vrbanum 8c


'J^^^
bcncuolum oftcndac rtlpiciendo ad Monaftc- doflnnun
rij vtiliutcm.
Addunt aliqui obtigaricmem gra- P. Sitvf.
,

titudinis cam eflc


fic

acceptum

vt phisdebcac recriboi

qi^

vndc ad quartam pirtem exccffus


extcndunt : vi li mcrica valcanc

doodeeim , & a Retigiofo rctribuantur lexdeclm ,non debeat Indtgnum iudicari, criam ftante
rigorc Builx Ctemcntic

O^aui ,

fi ilt4

nouum
ius

Digitized by

GoOgle

Vrortgthfu quuf circd

mumnm

\iK ft.mtit Cik:n ergo oportcat bcnetjolos haahos viros principes , quta id
btrc Pidrc^cs
,

poccll

111

&

iiugiuui Kcli^ionis vtilicatem ccdere$

iiixtatdpotcmin

muncramboeiKU

lciltcct prttiofa fint

dirpOlli,t

entm nec digna eo-

vilia

riim [X t lonis lunt , ncc ad cffcftum didlun) popQu6d (i mcrita in illis iam.prCftinc confcrrc
.

ccflcrinr

& vcilitacisfrudlus iUrcipla pffG^CUI,

nuior appjrct r.itio vberioris largitionis.


Sed bocin caufla przreiui non vrgent.
3 r,
Et quiP.Sinriuinadduxerit, obfcruaie dcbct
citato loco dignumconGgrM*t>if- qiiod apiid tumdem
dcracionc liiccurrat.dum illavcrba fubiungic:
{tmftr simmrtm fn.\im$iram dd^cs^

AvlM-

Rt^unio

iVK

fi
^'^^

filoquiiur P. Moliua );jf^yf.rir4;4 i. Religufia,


in fiiic iuxca doilrinam Nauarri in CipMo di(*'
tisnHn*. 9. iJrfcfj. &. potcrai

cciam citaxe ilium

in CommtntMrio i. dt KegnUri^M

num. 10.

1 1

TrstlMH de KtdduAut FMitptfms Qh^.


Monito
z^.&in QtnfHt 70. de RtgHldribns. Fauctquc Gfcmtnt. x.deRtgHlsrihm. $. Std
vtltt^ ide viiaa

&

boneft. Clcricor.vbi ftatuitur diffcrencia inter

Rcgularem (implicem

& Beoeficiarum

qu6d

bicabi'queracultateSupcnoi.poikimiiKdiail
inoperaDiaimpeadere^iioaicmenille^

^Ktm , vtiiklMaufier^vtilbmm. Sk ille. (^iod

Yerikmexhocipfo, quod

39

Clemen- '^^jH*.

in

Cieo Cttm proximorum xdiOcacione {lare ncquir,naneftgrati(udtaisrelpeau confcrcndum,

tinadicicur.faciliincclligi poctft iion eflcexa-

cciamfi ad vtdttKeni MotMflerij conferre poiFic.


Atquimuncra , de quibusloquimur ,cum zdifi-

operaptad^Ktimpcndcre : Atquiea,dequibus mwilHiii


a^iniLis ,ta!ia non lunc, ncque quoMt fuDftaiH/*<hK
tiam ,ne(iucquoad modum,ci^m. indssdific?
ctonts vmora non appareat , ncque in bonum a-

casioneftarcnonpoflunt , qux icanJalo poriiks


fi vefint ven
jtint ,eorum criam , qui accipiunc
nunriare tcrgo exrdpc^lu gratitiidiiiis.aut quocumque alio ncqoitillorucn iuUa largitio con,

ftarc.

37 Doftrinaergo illade fuperabundanci rc'


tribudone,inRcligio(isnondcbeciuacciiN,vi
ellcdebeattnrebttsdufilem generisi afiasbe*

jl0ri^i*-

wkMF*'
*

!*

oncroU rc.iLltrtnmr. Namticribucnri^duodectm aureos dcbeat


nLh.1.1

i!Iii

collata

valdc

ipfis

&

^Ti^ *
J|l4|lgSr.

^am relpoolionem. Nam ulis

rigatur. c opcradebcrc eik piAOiiincs Op^Or


icsaadunt^quibuspluresaddudt P.Sandttt
Ld. 1. Confiliorun C;. 38. cx qiio Cardinalis Lu-

go Di^Mt. 4. dt luiUtumtm.

9. alios accumulaos
P. Moliiia /ii^ii addtidhis tdem affirmab
Pro quo & vidcndus P. Lcifius Lii. 2. C4f. 4.
M.47.& quia Rdi{giofusnoabtbet4ominiam

&

eorum , qux

feoceotiam . tiidc hai>e[ur obJigari cu(9 , qui red-

bout viri compeniaretur 1 1. Dubio autem


^iit frmtifM , de Prarlatts genenliterloquem'

trio

Dcbcnt
ad dodrinam prxrtt.im !e remittic.
rgoelle retribuiioncs paupe;rum , quos gratitiKio non.obligat ad. fupscabundantem ttrgirioncm , icd ad otncia iilorom f^anti ;no'pria

quje ad orationcs , &racri6cia ircqucii-

xSa redud iblent ,

& alia fjHrimaltrotdiim <|ii

temporalibus bencficiis acceptis funt incornpjibiiitcrpreciofiora. Et dc ccmporaiibus accc4ereliquid poterit,

4ie

quod poflit com fldificatio-

componi. His adJo ciim Prorcgei, aui


,

-principcs gubcriucioni prxili^i

aiiquid in

viri

vcilt-

tatcm Reii^iolbrum prxftant , uon doitaKdc


iiiis mctiploruin boni?, Icd t;nriam aliquain eortiro faccrc
'

qux adminiitrint

cum bona Re^

8c

gis vcnia poflunriiiis,cxclufis alits,appBairi.

tauore aliquoco.? prollritKiido


luiDcntu.m ilquipolTit.

tribuant, non
tio

Cum

rt.!u!r.icex ali

ex qtto

crgo dc

luis

bHieficio.obliga*

vt Religiofi dcliiisdcbcantpraiofa';

tioncs cumulare.

Vti

cmo^
noa

Pritcrqu.iin

quod

br'^i-

q.ii

ilias

largiiur,

cikm non acquirat

Ecclcfir auc monaftcrio.

piCftMlreflfciKionemtqaddiiinenon
tcnctur ipfc rcftitucre dc

fibi, fixt

uixra rcccp rilfi:

q'j.r

iis,

nrftiniflt,

**

aJ congriiam

Eeft luftcatattonera aflupicrc Qaas omni^


ntexplorataiuitcaeomRMnesregulcs dcrefticap.i.
turior.is obIii;itjoiic.
Q^irnui? P. WaJingus nin'ii>aaiJ
. TrsCiMtM dt CitHUdiltiHS

Djjfut.i.Dui.i.

it.il

affirmetprobabile efle dlonadonn cflevalidas, si^ttn^a


non obftante dcfcAu dominij ; quta cicfti a Re- Vj''"^

& tamcn

ligionedominiocarenci

validi, licec

ill(ctte,donant,iuaea farisprobabilemlententiaro.

Qjpd

fuiiJatTieiKiiin eft facis dcbilc

^'^^Mi
^iJ^l^

quia Rcli- n)i

giodeciccliinoo curac, icd vcluc cxtrances rcpucac

vndc omne

ius circa

eorum

w dimtu^

frequctltes ni.nfili'

donationcs vidccur abdicaiTc. Pro quo vtdendus


P.

Mjltna ji/rJ

$,

Ii>.a.C2y.4i.w/n.
riis

q'.io$

QMotd
1

ce.'tre\

Non

oporret cflc

lcdlifli

&

tta

P. Lcifius

inBeneficia.

Wadingi non vidctur admictcnda , ihncc


incontrarium agminc TJii.i)L>gorom ac lurilria P.

pcrttorum.&qitCKi dccicLtis dicirur, nc^^^nr


rcs,vi vidcri poteft

apud

P.

'V^. t.dtlifli.<emmM:Mt.
mam a lesv
Dub.

in

Palaum
P.

ly^"^
bfmtm

nos: vndc f^-ntcn- Tltwcr

lic

xi.i.

Hw**"

tcncnccm

7*

40 Qii6d fi in cafu aliquo cxpeiire conrinbono Ecclelix ant Rcligion!,<, donum aliquod preriolum dilargiri quod diittno cukui
,

&

refticutiontsobligatio.

ipfi lctuntt

dt

Apoftoli mooi*

Dici vitcrii^s poteft fic largientem dTe


33
Btf^^ki^ BoKficiariumjhabentefnleilicct animarumcu^.f^jJHLr xun

tcu

apcidefeniife.iMfiiaa(,

rouni do^rina

Qiiod probacurcx comde quadiaimus mim. 1 3. quan-

titatem fdiicet dooattonis atbitrio

tionem.

DoAnoam , anamvo|nt

thiMnbiiidTmhh

d( ita b*

gat

rilpcdum pricKrunr ,ied qucm

Dew , quioum inidctnr , ium

ScTkO'

i.

Cap. 7io ditMtis Paite a>


Cap. %.

7. dc Parte 3.

laiui adifiesiaiieA'
nett)r>iKmeritineoletha!e peccatum, neqac

K.?li;;ionis vtiiirat^tn;

*^

p!ii-

ant Itoiicftum aliQuem .acRtli^iolo (tatu dignii

COillinunitcrtaciunt,non

r^*^

tn.

liquoj BLiicficialisEccleiix, aut Rcligionis di-

iic proporrionaliter, qu^


reddere (exdedro ,
nam elfc Jonvjs Kciit;iola potcrit , cui bcncli-

'

l^J^^^S

Beneficianus in

cianoaoblint ,ampIiora,qu4m accepcrit, reddttnne? x quoapparernonefleadimtBiidam


modum diceniii Thotnar a Iesv in Cap. No (lrDub. i . %. Dixi ftt ej}t. vbi
rw Parte 3. Cap.
flttJBene(idarbaRegi|larem pctfle oonipen^
aurcis id, quod ad xqualicatcm aibt1 4. aiic I

a6cefiiMn$,

bere Itberamenidtiote wfatriirfBenefictaltuni adminiftracioncm ; c.ilc; autem poilc cumulacius V!t:


donare , ncc polFc iliis vli im hcri icftri^lioncit^ /**

Praelatirelinqui*

prudentii

Ci^mergoincafu,dequolo'

quimur, polut,qui dirpoltttoncm habet bonotum^ coaucoiemii uUs mnneris prodcnrec iu-

Oa

Digitize<j

by

Google

Tkfintri Indui Tituliu

7
dic;\re

non vyctw hi fafgitioaeciiuledple

criaun adn-i

niftrarioncm

lccn.

Dicu UCUU9. Eciatnfi ponamus acti41


fS^tmb' picntcmdoaiimlletigiofi^KMIddeobIigacum.Kl
pcccartamtn mortaiiter, illud rptitlittrtK- rcflitutionem
cipicndo. Sic CorJiuba, Silucllcr

^u^j adducit

mtin

DKmali

aitcriUt

clai-a
,

toris^ cuftodis

quodjuxcairrctTagabiicm hUci

rum: vndequiaPraaores nun

fy^J^'^.

Dif^t. ^.dtliijiiiU,

non
1*)'

'

*'

'

illam

narfdo^qui oblata'accipiunt:proquorum dcfen-

qux camert non vidcncur


e^enim tcnduni vt oitendanc ibi non

fione futyditfariones
vrgcrc
ciic

coopenrionem : quia

qui.jquid ad donatio-^

nem (peOat, & voluncatcn^,


parte donantis

fc

habet

.>

qiu procedit

& omnino

ex

prx-ccdir.

Non efii:autembor,vcilkeAimat,cxeoproVot.

ftmHn'

Nam qitaiido aliquisdonar,

donatio

/nt<rr^

doncc

alius

nonperficitur

voiuntatem accipicndi ma-

poiiiiautem

nileftcti vndefircnuat,nullaeft.'
-

:'<-

talt

ntamteftarionctancin donante vft ahS|qao

qui cft malus, ficuf


felitdonationcm prtficiTc
prxceckn^ : Acqui ad iuinc a^um cooperatur
accipicn<i, qiiia illumprxcedicvoliimasacdplen^
d!,c\' ad ip:um mouct; crgo cft c^opLr.nio ina,

'

'i

...

r-

".''

''\'

enaulltius.

commimem

Jnn.iiiJ; vfltatn?

Videancur dida 7ttuU


.

queril'a0i-

is fit
1

s. 1

'

'

Ag,

num

Prorcgem.cuius

T-V...

On agimusinttifti,
mim vcnditio fiat

Conicirariu$,& poftea
t .

Diana

Mcndozado^rtnam hancade6

temllluflrifHinus

cUc ceitam

Sc

Aoram ncgct

ocploratam , vt nuilus illam Dovcl dc ipfa addubicet. Idem cx,

Lugo D/)^/. J4. ile IitjUti^,


mm. 31. vbi lic^Proiegcs noncxprimat , loquitur tameO de MilHftro poblico, qui dilpenfacenet Cardinalis

pr'

tor t(i

oilici

jrum loco

Principis

confticutus

qualcs conftac ci: Proreees. Vnde immerit^


pro contMita ioMnRift dkgabiiur cx doArau
quadam,quain hahrt^WMi.}^.
de quiinftriui.

&

Proi^atur

nomen eo-

x>,tt^

tlrt,& vlus ipfc conhrmat ac titulus

JUx

frim^ Qqia Ptaregcs

44

'

rum prs

I?

vt

*ft^nacionis,loco

(i

(e gubcrnarct , vt conftat ex eo qiiod iila in


Hifpanti non vendac,
de cbmm vendirionc inlndiisvnquamcogicault.ob proprix vtili'*

n^^

rclpc^him

qito Rtt^is 110-

dc hoc ciiiin
1 6. Sed de

ea.cuius cinoItirHfntUTn
ilat

VfTtgtini dcrc.
tcijitgici

Sic

T.^u'.i.

PjhiI^j

x.h

Prorri-f"--. iplttn Ipe-

qui linc Ipttuli acitioc liccntia proccdti.

Circaquod
nico pvirno.

Prorci^c? ncqMennt officia vcn-

Tiiom.is Sancuis

iS.Hum.

lib.

x.ConftUaritm

8. ci"</^. f<r.

Cartro, Segura

Socus

apud quem
Molin.i luitN

qiiigcntraliitr loconfulcus, Corduba, Padilia


quontur quando alicui commicticiir tacuicas ciigendi aliqucm ex mulnsad officium , (cu bcncficium. In fpeciali autem dc oiHciis publicis loaoeiM idemmdit CipittiOo 38- num. 3. quatenus
,

(cd liberaicm elic voluericde*

fignarionem.' ergoeoidens cftnonefleftHcintcncionis vcca Prorcgcs vcndant intuitu fur pro-

piix commoditatis. Et quidem li Proregesita


tJitJMJ'
vxndcrcnc vt lucruro Kcgi veilettt applicari ven- m^Ugtu,

jiim di(flum TitHle i.CMp.

'

crat

Cufcenfis pilcopus in Peruuio , Dtih.

Ptaft6.Tu8st.lH. Refelttt.^.ttwSH. Affirnutau-

ditio clTcT iilicira

Of^iIDoRiinis Tiiularibu^iert ValaUonia^fi

ob dcfedtum potcft.ui$ ; ergo

muito magis quando in


Autiniciiceiiit.

wa4trt.

qu(Hone ad Comicem de Lemos Neapoliu-

cacis

An-Proreges ladici vcruiere aflicia One


5
lethali culpa poffii?t.

I.

8.

de hac

per

retamcn
pjakim ndtsnon eft,

DiaLnatTrMfl.6. (ktis$ Rtftlm. 134.

cum modu5

^O. a" ?x V'

Aertio

Cmtrm.

Mendou io piarticulati Tra<^tu

BUt

^^.-.''Teri iqtfciiA
'

dus de

vtdeatar rpecolariadnrobabi1it,ktf pro lart


ablolutc prob.ihi!c:n .\(fitaliquo calii , quain

&

6x. srt. t.

f^fifione *J feamdHm nrgitmeMtHm. P. Fcrdinan-

ii^sadgubenundumairumunnir, vtlolieetiil&ianc, A.eomodo , quof*"*'^*


ipfc facerct,
pcr rclprum gubtrnarct ; iis cxce- ^****"^
ptis, qux Regi aperce auc vecofimilitcr rcieruantuc,' vtefl manifeftamt AtquiRez tpfeotBda
non vcnJir, dc quibus aglmus, irequc vcndercc.fi

nitcAa in ordine ad iilum- Licebcrgo ientcmia

u ..'

tenet Salon

(cd

tnitikmttCt^feaaM , dum quis vtitur)uie fiio 1


neq ue rnim charicas vel iu ftitia poftulat , vt qutf
ocgiigaf fuum commodum , etiamti iiide fequaanriaittumdemdamni rcr|K<^ualtcn'ui,'a4qaeak
les, qux datur, dcbebatperucnire. Pro quo in^
gcniosi dilcurrit, Non videtur autem a(Tcrciu^
ptoceilefcquiatamum ait non vidcri (acii^ dam-

'

. .

fic-maJa in

non Oc cooperacioad

>

plures alios acctMtfukt.

fcqui acecptacionem criam calcm ciTc in ac-*

cipieiKc, ciiin

'

Aio

tx eo

/r c*r. {>rooat

tnini

^o.dum
doname,

O"

tttnu.4^'j-

func cotlldido

nequeont illavendere. ProquoquamEt ex eo tnanitcftc lcqut


tur Prori^cs nulla venderc offida pofle, quia
illorum domini non func. M^is in fpccie id

Sedoppofitum vidctunenereCardinalts

Lueo

ku Scnatorum

fiiris^

doArinam pcccatumctiam moiHkeft.


41

juftitir adiii|

T.ibcllioniiin

Adfnttdcauteindc us,quzadmini(\rauQncin junoiKtononnaaC) vt otHcia prxconis , jaoicarcenim, Prxtc^i curforum, 8cc.


quia iiiorum dooaini non funt, bcnc camcn ifto-

Nauarrus^

quia coopcratiir peccaro

Prxtonim

Vibammiinquivulgddicumur ReSdrn, quoTUni munus Dccurionatui viteri corr^ ("poivJet.

& fequitur P.SactusiH.}8.iiNre

Ratio cO

vt

AJguaccllonim, Dccurionum,

ipttntcm,

lUit fi,t ni

C^. V.

111.

oflkiahabetnt juril3iUanenieu

iila

folus auaritiz reipc-

.:

Sccimdo. In venditioncofiicii nihil habet Prorcx , quod lit luum : eigo licita ncquic

45

1.

om

yf^^i/u

''
Confcquendaeftcbra t quta eum
vcndac nominr kio,
non Rcgis,trtvidimus, a- f*^

eflc vencCiio.

iiquid dcbct cllc quod (it (uum , cum vendere


n^qaeat aliHHHn i* nifi e> beneplaeko dominif
quo J non cxtarc jam conftat : pritcr bcncplaci-

tum

cui.-n

Rcgis, nulli js aicerius hnjji poccft

ad

bcgcplaciium enitn Rcipublicx iicquit , nifi incu n prxrcrtimiiqueat Rclpublicc


:

fane.iccMrri

vaide hoc pcrniciolum accidcre, ncc

itlamtn

fiii

permciecxv conlentir&

(ic

crcdibiic

Aniccedeiia

autcm cft ctiam manifeftum : nam officium noo


eft dc Proregis dominio , quta nullius rci dominus conftituitur cx

iis

^Unc .nifi ialarit pro

quae ad eius rounus fpe-

iabiare drca iliud >

& I0I4S

Rcgis

Digitized by

Google

InScidn vendere

Praregis
Rei;tshibc't viccs."
ti\,

pr3"er

autem

nffiriiitn

t^uod vcndi pollu ciudo imuiii.

&

Vndc qui

miniis aliquid pio clciftionc accipi poflicl


vl- (i

ft emcntis inccmio.

fcqucns ad taicm mojiiin dirporuionis, iu qnifi


voluerirel%ens luo jure vti , nihil ^acict coiura-

fjfg^'

puT-

^M

vti

lis

in gcncrc juftltii

non com-

en^i

attendirur rci vcilitis


'

juxta

in L.

VHnmtxfdmilu D.

quod

cft ftaru-

i-i

de h^ntts

qiiia

tl

Prorc-

conftitcrit

grauifll-

vnde & poena competens

iftas

non

oeenlM fieri : ficdt nifai! occo!tam,quod

quo id ccrtifTi ;iu.n , quod


Mcndoza fa^radai.i.
vtDianam RrffJlsr. r . tum drca Rjegis volimtatem , tum circa lecretum, quod rcbus
rcuclctur

in

iftis

accuratur,

Q^ai

ratio ctiam.cficuidcns,

'.
_

AcLepnm

Dico tccundo.

49

zftimar

"

"

Ccut przcedenies.

fobaiiiii

Ponc qucmpiam tubere rem aliquam


deeemi fi duo
accedatu cmpturi , ex eo qu6d vni potius quam
-Akcricamv^udati non poteApretium augere;

vcnJi- ^/prthtj

l\-

rione diti debcc in foro courcicnti*


tin. .Si(cnafl.

iis

'

deri poieft apod

vehditioni expoficanl vaforti vt

HtfSb-fi ofierencevno ex

pro

fcnbic illuftrilltmus

cionera.

Si it

irrogacur : volinK.i^ uitemlegillitoris cx pGen.X


irro^atiorc coanotcttur, tt inde eft nundinatio-

nes

n^m rcs

commuuem

eleiftionc nihil accipi pottft

tum

mom cnmen habetur,

determiiMtaa liabent pmiura indepetwlenter


pcnitus abhoc rcfpeiflu : vnde etiam qui ca,qux
liiarunt, vendiif ncquic pluris vcndereex .eo
.ilo&dvnipotins,4|uim<]ieri

integra

gem aii<|ucm cale quidpiam pcrpctrallcf

mvaior ilUus cufu valore rei ipHus compuMri,tSc


ka ptoftt vendt , vtcfl mantRfttmi ; nam valor
:

pro

44. O" 4^. turn cciam

&

puucur v( can(U{ cxcptnmuni vlU

aarc n libcralitatc

li

Aliundecrgo dedu<:i dcbcc


diftributionis , cx eo lcilicet qu6d

ftMisj3^S,Se4afifuniu'n^ & ita onnus ibidem


Repetentes a$rmant. Itcm, Rex ctiam vult vt i^xtttm^
olficiagratisad cos dcucniant, pioquoHun clc- drm vrgh
^ibne confticuit dHpiuitsuorem: ergoefteaJcin i-r^
raiio. Anceeedem oftendo tumexdiAis, num.

reipc^u liuius ,
iic dict
donMnutiutuspofltci qtiodficoflendosquiafi
eflccprctio iftiinabilis, ciimrcs vtnditur, dcbc-

valori aJditus valorcni aijgtt: Atqui

con-

[i.ibiturus.id crit

lit

cominunitcr fpcrant tcitatorcs

vt

talis iniuflicia

ad illam non tencatur

liccc

parttculari

aliqni J

quantitas tributtur.

affizmaie. D:iQde,tUa non cft pcnitus adinittenib : .mia aQjo eKgendi non cft prctio xfUmtm-

^iffni ia

ir!uu'is

rium dirponrniis voluntati

domini ii . ad quos eleaio rpedtac, & eft ytiiis emenci , vndc & precio xftimabilis.
Scd in piimis dodrina ifta non proponitur ^
citato Scriptore , vt cx ca dcbeat liciu vcndicio
cenfcri. Sed vt noniuducas obligationem reftU
nitionls-' elli: entm illicium jam viJimus illum

^^*"

eiuf'-'

yrulc

-jtnh

77

juxra dofftrinam

dcm, dc qua/w/ffj ergo dtli^natio non obftac

prccium

re alia

4^ Diccscx Cardinali Lugo> lic^ OtEcium


non (Icdc dominio 4tc ita iltud vendi nequeat,
poflenmenvendia^ioncm cligendi, cuiut func

.{N>raW(

quo

non pro

Quemadmo<luin cum a Regc otticium


tflDuur, illud, & non aliud,emi dicitur,nequc alia
JtBimm'^

vrilis elciflo

ibkiit.

nit, pro otScio

fcfli

offtcU po^lnt.

1k valJc

ci^im

nlSi!

Qnod

rcfti- ''^J,'i*"Mt

&rariooes addnfteon-

f "^-

uincunc.

Dico

pluiquam decem,aofic vcn-

ccrtio.

in

officiis Indicis

fpecialifli.na

jtfriitu

eftraciOfWneqiieanr vendi quaradgubemacio- rn*fic^

ncmlndorum

cedat alius,& plus eo ofTcrat, potcrit eam

propter

Ipcc^^ant

difl.i 7;'/;) r. fr

imMi

.
.
'

'^'.r

aum.169. Vcaucetn apparctt non

dere^<xlianteper&dhim contrak,lum aliusadueniacplus item oAcrens, poieric fimtliterpluris


vendi, &ticdcaliisj cx quo (ict dcterminatum
prctiuro i lcge vel confuctudine non habere
aneniiillilB vtilitatc, Adioei^oele^lionis etfi
llbcralis fit , & rcfptwlu illius fit dominus is, qui

quod diciturdeac^ioneel^vnidi,
qux fola vcndatutjiS: non ipfum officium.txpcndendum cfl:qu6d ii illa fola vcndcretur, o.4icium
ipfum darecnr graris / Se iu pro aftione eligendt

ei^it , in niacerii fft amtcitidE aut liberaiiiatis

ta

viMedelMtiimali9eriuifeiierisi]lirel|K>ndct.Sicu

nonita

modicoproptcTprt-Tiiim
li

ciiranti,

bcncuolciuiicrga intiimum

rafio, (icut

prxcedens, V dc c u r uti J
i

<; ,

l'c res babet:


namprbadcptioneofficit
danrur inj^entrs quanritates , vc loco citaco di-

^lum; ncc minortsquam

&

""f*

diftribuLmi.i

Oiid.li^
'

t^mfit.

JVrciu.

47

.ib

Quando aliquis
alio,

otfiriumpiiblicecxeft affeffr

,,,,

rc ofticium^ratisdarii &ib]am.veiidia&ioiieia

50

refiottnicboaa

cuiticdioncmcorum.qiii-

ctiamfi

>
'

"

clcilioni^.

Dico quart6. Prdiifla proccdunt,


orticM non Jcntur citulo vcnditionn, lcd

. fi,,-]^

bus tUnt ditiribucnda , commictit, proptcr 2tio-

quali libcraiiscuiuldam oblacionis

nem clcdiionis ncquit pretiuai iH^fioA acciperec

gnrinidmis, abittfitftie,quicaconfequidelide- tiiM.fm

erj^o

ranr

fi

iiiHtcrinofficiis.

Diccs cx CarduuliLugo imm, 35. volunutcmldbtoris etTc vt det grans, qula bomilla in
eorum gratiam& non diftribHcntis , relinquunturi vnde li non dat, non tatistacit debicb juftiti2,cum non dct ai%naua alorb quantiuiem,
id enim, quod pro elcfbione acdpit , minus ha.bcteledbus , & itanon implecur vdlunus tcAatofis vel aliter dilponeiuis-

contra,

Nmftm-

giftcr adffiittit

tere^

fi

poncrtturvtnditioni: crgo ridictilum

vt oeqiueac ^nis ian^

icnticns in h,\c lucc cclpuarc.

.Idi-

'^' '^'^*'^

moJcnrtirn nfuujn aliquiJ.quoJcum ca gratuldoniiionc polictconliftcrc,tribuctttnr: Aiqui

(cdcum Ipccin&merccsdcbc'

mr & gratitudo & llc aliis.'

clTc alicuius IP'''*-

ponderts id,

non

fic lacis

tcAator dicat vt detur

coUiiurquin

Naro ibidem

vendicionem

do<flus

cflc illicicam.

aigumento ; nam
talis valoris

MaPrs-

ctiamfi

quantius,

non

a^o digcndi fit pic^o scAimabilis,

namiduntiim

cft vclk'

aut rtfpci^^u cetfiBitm

in!n^^.::i.iTi

&

'""jif'*.

nundinacioncm turpcm,qux rc;p:a cxc.it>honcvmbraculis paliiare. Oacur precium pro te

ftis

alitcr

non

tradcnJa, qiiod

ali^s largirctur

Is,

qui dat, ilcutiquam

& plus pras aliis d.inti

quod

ef-

Et quid aliud vcndere eft,


qnid emerc f Vcnditio quidtm cft pailio mtrcis
pro prctio, & empt o cft patftio prctii pro mtrce,
)uxta /..!. ir tb (ntr*htn4a tmsmnt. Vbi mcrcis
nomine quidquid eft pccunia xftinubile defi- vunlUt
gnatur, vt omncs explfcanr. Q.nod tdrtfm ineafii f**
ficaciter extorquctiir.

noftro cemicur

nam

<i;

p.tclio

officium cft pccunil xftimabilc

co datur

crgo vcoditur

prrcedic, 8c

Sc

prttium pro

& cniitur

GI

quidquid
anafiiMi

Digltized by

Google

Tkt(Mn InMd

7
(icftis

cfle

dominio.dantis
tro cinimBbtlis

Hxcille ; qiil dum pnecipui Sacerdd^


tum motibus inimicam pronumiat motatioaem^

id

non

autcin

tdsBpsi^^in GgnSicM nAacioiian

pro rc

qiix

non

cfl

contra officit proptn mionem

impeiiOj ad coenenda, qtucbeiitfiucinfticucaj


proced.int.

(inc prctio tradcntis

&

eft illius voluiital


ocia rcpixreniat,pro quo
penittit ejqilqrata : ergo non licet hiiioroHMtt
or,us rt ftinuionis imporconcrahtndi raiio

ut jC)u<}cunu}ue n^minc vc/baiur.^ Hinc


d.m:,vt

C.1 ipfi

vt iidant

quo & d.iiitc5 A

pienteiijrauiir>(nc pcccaut, &. llipra

l'e

ncci-

ncquit Cwe pcccati iabe pctpetrari.

onus rcili
iKqoai-

ceTtiiniita,&

tifliinQin*.

palTim, 3c dcftrutndo

qnod

lupra

CA

V T

Or. 3.
:^eliu

fidci
fic

velinr,

Aus

ita

loquifur S. Hilarus Pontil-ex

im Ctf. I^lli, 1 5

Qujtji

1 .

( al.

Tlulli fi)

Hila-

ft Jine
Apo-

fiiiu^c

ailpdrefli kr.

&

&

cum

fpe

aulificio

firu-

fa^is

Religionis valdc efte con-

'

inf^iclflimx deftinatus:

propagandx fcmper
:

C</ endrrdnt

rism Dei,& efirM mmuiHmeiMMMiMistfirmsmtntnm, Pftlm. 18. Circa hoc abtem tieqtad parcicularia dcfccndl , in quibus cft juxta occurrcntcs
rcumfiantias judtcandum

i cat piouidi Coodcpoetri^fittifevMiior

Marttdiipiciatic,

6ri&4c&idblsii>aiierjfdlmMfeie.

u,

C A

non

conflruclcr ,fei

& omniifatntid

ii

adbibere.

mitfi d^trnm, cr ptdttpue ionti Sdttrdetum mrUnu


" inimktms t^fntmpUmtfimumHm^rstimiih^tit

(ff.iri^ rif,

t\iubtni funt ordinAtd,refciniere,

tmplt dottre utertt > fiu

Ico prim6. Debcrc quotlcs res exl-

lex diiu rfuin

ftdu^4i^uttHr. StciUc. Nrcprxtercundaalia


ciitfiicm wncencia cicatis Cmtti OS^d^. addu^b,
-io Cap. InTlitHncttii , Sc lic h.ibct poft alia ; Hi-

&tx~

fttttdtfit ftffe ijifiitliu

ViL

V T

Vc debeant Jndici Pnmes' R'cgi<H


nim Auditorum coDuliain

tjft ,

uifum, rron Ushit

Ibid.

illedurus, ficuc infcmus damnationis

ji^ (omprtbiurtr f tefidntt Vtrit au vtu


(Luatit.y fiuemtt Ommrtpttim mftipftM-

'

lertitna

Cikm in

intcntum, vt Dacid Clamat

/ii.

qujt Aniaefjores ntflrijJdtuerunt

eutrfu

T.i.

poftc^

hic ficticcaetom, Dei gloriz

ejfidd^tdUt trdnfgrefiimm

Ft nuius GrtgoriuiMagnus

1. Rtgiilri Ef^lel. j 1 .
babetur tn Cap. Si
jgg</?.2.CMrsilo5fJ,itaferibic.' Utgiillmr

JijBrtiH,

liibdit

HtdndfiutM ttmtTdrf ; auid Kff, fit porcnti/S-

^taftmd miSMerinUMbmniflrdmus
Vjf.

ddiMterti : Dti dgritniiirs

'nequeUitt

ft pcrdilionis regioni

com-

Bit:'ifii p!ii:u!o^wlduiin.u 'lonjlitii!kn{>, lel

aliquali comrt^itti.

tiarium

&

nus )

tnim fumut

^ftolus, zelofidet

JMKcari Vnde Pontifices {ummi


qtiioinninminoienii aaorintepneceilant,
nullis prxdcccftorum ftatiitls Iigantur,ca mutare

quo

t.Cor.|i
r.|.

iidida lucccduht, id accidit, qnod iSiiadde dAum,E(r//. 34.Vfr/.2S. Vnus Ml^ktmt ^ O" vmis
iefiruens,<\ttid prodeji iltis nif! Ubw^i Faicnduro ergo T.2I.
cftmutitioncs didlasntmis incommodarc cautc
conocrfionis : dc zelum carhalcm, dc quo Apo-

tatc flaoiu ,

t^ktt.

nimitim quantum impcdiri. Vnde & v.i.


, nen potui vitis ItfA

nlbus qiiatrtur

imill-

modacomprohantur.fihe graui conlciencix reatu.quidquid dc vaHJit.ite mutationis fucrlc. Pro

Cr Je($tnim

prxmiferat. Et t^fidtrti

vtrj.9. Dti

qui terram iudicant,erudiri, juxta

P0Sm 6* jiiequeunt,qivuido Cbriftianx Rcipubiicx

tfih,

Vbiergoob zelum &caa-

4th,lbaki^tfHt. Vbi cctraciehns mutactO'

&

Rcgii vatis monitum, Pftlm.i. v.l o. Vlri MKgari


iieqqk|nfemiay]eir^poicftatem , ncc anteceuoiGS eortim manus ligare potuinc. Conira
hoc ehtm ftat , cttam cum par cft potcftas , in
corum mutationc , qux funt pro communi vtiK-

ninnt tdradks

qudfi J^irHdEiift,Jedijudfi (dmdlibui

f^ftff.t.x. t4f. vj.nwatr. "jS- tff^Of. jo.


nnm- 99. G- fef\q. Lit. 4. nf. 9. m. J3. &fafi.
locis corrcrpondcniibusihPoliitcl, prxfcr-

quibus erudittoni*

(jm tttim fit inter ves

verf 3. fic ((:ribcntis.

crcomentio

mooeri. Etdceo quidcm loquebatur Apoftolu$ , Corinthios admoncns eo pado ncgotium

4>tuiUno , mu!ti cLiertunt bcne


ab illis conflituta pro publica vtilitatc. In boc
lim ijcut grauc cQc dcrnmcntum potcfl, ita 8t
grauc dcliiflum. Pro quo videnda , qux adducit
Dom. Solorzanus T0moz.hb. i.Up.^.fuim.69.

likm,

xdibciumaliuigcrci

tcntioncmbcncdifpofita rciiciuntur, 8c fic .ngcntcs camalcs fiin^rpiritoalc nequit ncgocium pro-

tiiiraftcut inftrniu

I. in

fplriiualc polTit

ktmintm dmttildtis

inquam Gcut intcmus, }uxta iUudCMr.8. vaf. 6.

tim Pdf.%66.Ctl.

eft

Eftinentur.

Ico prnh^ Frcquenter in boc^>


'l uc peccatum admirti^dum cx z:nulatione dura antcctlioruin , dura

Maior

nam xdifieando

nihilfirmxim rtlinquitur,

Cendere, huiulmodi nuitationibus lupcruacuis


Pi u quo cll Diui Pauli dodlrin^, 1

atiis ftatuca

muciuices.

ii qui gubcrnacioni IpiricuaH juxta curam 10 Apoftolic^ Scdc comnMlTam, tnprimis debcntat-

Vl!

Proceges an peccent ab

"^"^
ftttdn

Minor oftcndirur

tutioiiistfainuii(|& cft Itoc inaliiin vfii

P^orcgcs indici ad pra:-

recu(id6.

fp^iib bbl^aacur. Id tffteudinlr i uhm


conucrflonc huius noui mundi adhuc fumus ,

ad quaiD oinnia alia, quc ia iUo aguntur, dcbent


liax ad ittiem prkdpuOm deftimri : Atqtti ad
hoc fttis incomtnoda eft variatio difta : crgo

lcqui-

lur necpolteofficia fuis^i]ifjbu< Vel a^ncs


In

Dtco

{1

in

llMiifi*-

lalituiiiii-

Prortgcs caucant
CoAuiibda pcrtincre : vt
ncc |dMatc,aut prcrumptioac, liuc armul^iiioob

de

adio cligca^icA pre-

cuius-ncc

diffoMre.

atofiida

&

quod Rcgispcrfonam

juxt.i

Dcmus

noniiiiibus molianir.

vendiitonem

f<d prctio acctpto,

VIL

C^. VI.

111.

pro hontnando quiftii turpifTimo ho-

4tiaritia

git,

c6 qudd momcnii inagtu

fit

Et de confilio adhibLnJo rcs cft


clara:qu6d autcm Auditorum^ex eo oftenditur,
quiacalesa Rcge funtcidem' Odnfiliarii defignatercxpediri.

ti,

vndedc deConfilio Rcgis

eflc

quo &. cxtanc Rcgia maadata

in

dicuncur

corum

AjJJrfi

t.'

cn^mUmdtt

htUumttf
chm rm

pro

iiiftru'

L-iyui^ed by

Google

TforigtsvtMcantAiiMtiirmcmfiliumadiithm.
Aionibus dc quibusDom. Solorzinib Ttmoz.
i^.4,.Cdp.i.num,i%,&Q9.9.Mm.\76i'ia.
Vod 4e iple lA. 1.
VoXmciftg.
<J

&

ftat. quiaeft ium fiylun lege firmatutti iil Rt>^


^i.isCancdiariU^vitunamaiorein iufTragioruiil

iwuteiit iildteecur,non attaxta luffragantium

litatc.quaaiuiscontingcrcpofrit, vt minorparj

Reupis, lunk 10. U^.^.


cuni Maticnzo in /.
CUfjt 1 prcccpium circa Yuoih^ffuSas, , de quo
nonvidctur clTe paffedubitario.

prudeniti ;& do&rinl prcftanies, atquc czplo-

7./. 50.

prcferenda

nomle

tft dt

genere

fiio.

PralMCur , qiua

err.inJi pcriculo In

eadem

nmniter Tbeologi

eum

ratioeft

Dium Thomas

qu6d

Dicoqttim^.Idemdicemlam efttnneob fimilcm racioiicm.

58

gotiis bclli

Scd

obiicies, Kgii|m

Adqw^drcjpomlco

MliHp<V> "^Merc^ edtmfi mortale pcccatum lit i qu.odnon


potcftnoneircgraiii? Dci otFcijU. Qucmadmo,
jM^

caltous di^lis:

fcquidcbct in tugotiis

fi

&

li

rex

lijirct j

cdcjn

locrito grauis in-

tur

coniilij

repuUioue

& ica regulikriter

deccrni
tio

qii6dlcilicetres fincconfilio ne-

oifi

qniscemeri agere ac pr^ipitanter velic.-quod

Awgmiltfia^pcccaco ncquit,

nifi

ignoraqcia

excuiet,quzinGubernatoQiapiC9>o, &'pQft
experiencumfufficiencix

aiinK monas deao,

ocqaic acddere, Sc ita nulUtenus admittenJa.


'AlioeaotemfraterRegios Audicoftt, iis rciefinc graui (breconim-'

'^.confnlrre, nequit

dem

iniuril

qui in rc maximc proprt.i

officij

cciam ad plura lufFragia

au.c non potcft iion

giis Conliliaxiis

U()St,c>pucmcu

.'gemiiMlicari.

ea eft

iv.cL;i,

&

ra-'

Re-

&yr-'

^
'

>

VAfn
a

..

T1

\T

VUL

\/

ProrcgesIn^ici^guonodiVdieajic Ke'!.

'j^P^^.SiCactiiiaofeab voi^m prxiucnpuocii. Bcqui procej^mi>mf* prscereii concra fuppoliuonem , fub


dfc Aftertio

quod qiMndo fecAs acctdctii;

rcddenJa

ie-

Qn6diidicat(cfibiaddiiberandumfaf-

eufkF

qu^d
b calcs eiigancur'^

dcprchcndi

rcgutaiitcr .debec cooringere,

Qimfigraue damnum cx

p.y y^^^

Ri

iuftitia:.

iniir tos vix poilit caceiTus

quod quidem

^'7

quoadaliaitemccteris paribjiSi
vijclicct Auditorcstantx (uficicntii tinc , vt

^wr4iric*dmalipfii.vnhiiiiMiiaeKe-

regalariter

bclli,

ftege,qualcs pro.buiurmodi muiicribus exigtin-

momenitmagni,grauisdamnivolu(icascft,di)ra
( macur periculutn : peundeenimfsft ac (i Jicac,
sqmcoolilium adhibcrcdctroitac : Sic volo ct-

'

quam

iuftitiain ita

riarvulrcniminturiaiTi irrogarcillj, etiamil rrx


Pariter ergo ,in
flidione luppliaij vindicaret.
fc pcriculo enandi exponcre in rc

r^^tw^,

ft.itiis,

quoad

fuf-

durafiquvs<labitansaliquemellc rcgcm , iniu, ablquedubio Regis eOct iniu-

^iiam iahrrrct ipli

fragiortiro pacci confirmaii

.'

(i^otinmDon

cur bon espeiliac rnaiori

tmttm

a/)&/ms.

patiatur diiacionem, .tenemnr Mctcftati Rcgis thitaimi

rcddere rationcm

cafu noftro

^'^-

Kcicripcum .^lMi

inquoProregi nvindaQir, vc

lci-

cxponat facif^i idtquod cft


^'^^J' morealcpeccatum.Pucterqoam iiilodpeccacum
,qni opcrarur dubius:
ipliMnmortaloreipravuk
JJjuJL.
amficvcUcoperari, mm t.iU(^v:Uc caje quid
iicec lc quis pcriculo

(it

Nm tutu^

j^agantium p.irri (>u(1ic


ini.n[5 potcric Proiex cidem
iorcm rcpci;n
fuumalfcoluin applicare.

Qnoilikie %. Artu. 1^. P.

ratioiicmdiftara rcddutu,

Aj|Iin^<

cum in minori rufiKxmmexGei^ id mt-

,qi!i

linc

&

Tl^omas Sancius in 0/>rA<^4/i4<i>. I Qi/. io.


mu. tf. Sayrus iitr. I. C^^. 13. JHM^. 3. &alij
palTim

illa viri

publicizclo dcpcDdcnt.crgo

pcccare mortaliter affir-

mant,quialiquidagit,aat omitrit, dubitans an

teft

tn

iftanofitamexiuriiprudentiz pcritii, ftferenfi


praxi , quim cx pruJciuia cxp; iienti3 ,
bont

rvndccoin-

nfORak pCEamm lic, c6 quod ii: pcriculo cxfioiiacmorcalicer peoamK. Pio quo vidcri ptH
'

qudd

iu ftyiusprxuaiuille. t pr^tcrca ncgocia '^"^

tui

rfidiius,adcuramdas,<|nt<leIifaeiiK,^^
tis , gr.uit pc f cattim eft : pcriculi tniin & damni,
,

viilea(ure6

$7 Dico4|iitt(^. Jbne^otiis ftatusoonicoenir Prtnex oim aiajoie luifragiorum nume'


ro coulentiic. Probatur. QLiia inco non vtdc-

le

ncgotio graui aJ

X<m>. bqnumcoQimune ibc^bntc, autctiam

cuiuseftpcriculum

aliiis

'

ratifTimi probitatis.

Dicd lcoundb. Peccatuni incafudiao

54

*Mri4i&M cxponcrc

qua-

in PoIitic3/4f. joi. Cc/.2.

C/>.

gjOSMiniUCOS.llOiWViMCC.

Vod dcbeant , & aJ

obUgatione HcmfM/Li
confcieixisseneancur , nequit in
Jubium reiiocari. Primarium cnim mxta
CM*

59

& bonorabilius
Pretega ipfi

corum grcmium

przfidcnc,

iJ

eft

ip

quo &

& tichonoris confortio

Vndc Achciaricus rcx Komano Sc- nm.


ita lcribit CafttoJori manu dc verbis li^. S.

jKniuntur.
natui
1 1

Ruijietis

me Seiuim

jen^

fm^ (cciim fei ^^"^

mmm4ximi,aimvii^mvider inrrmColkiiii^
SicillerqaitaiMiem itarelcriptum claudit. /vrerejl n^r* glonx , vf efuoritm rtMmtrum tuximui
, eos

q|u6di Rc^eiiipiitaicribu(ut ypaiuipeudun- ...frtfkm^Mtatetiiegmiir. Hxcillc. Pro quo&


a8cil^umi.rcfcriptum,dcquoOo(n. Soloc'
Uir, ftmuiAciiloiKiacliillaitameamar. Imon6
zanasi^.4.Cy. 9. vn. 42.. & in Politici
&Rexipfuvideturparuipendi qui iilosadtalc
Ttdmiitn. CircagraJumauteqa obli^
87.
mnnuacoopnuiic Exi^ott^m iict, vtilliin
gationis eflequzftio poicft, pro quo
comemptu m"popoli mmanc:; quod praner ipib60 Dico prii^io. Proregcs fic dcbent Rerum Jc Jccii-i grauia aliaadducl: incommoda,
,

<

'

prasfcicimiolndiisi vbi valde.cxpc;ditcos invc.

nemriane.ldxri

."ditti

qme-eO:

fieil^ dyair-

i.

, .

^^*|j^- mieiiii

i^a^.
jMT

Dicoteiri6.
i

mm

a to

f}iJ*'^Jo ,id

.l

ull

Prorcx ia.:pi^ii^

luftiris

MgicM m .pciaem amplcdti,


i

illumctiam cognitio caufix (pcctat,

'^noniiin&ttii^iunfi,^

illjM}.

po^

Afirtl/i
i^>f*Sit

^]^*^

innodari. Indubitata cft doilriita cx obligatione

-fiflc.

Aj^rw

&

giosMiniAros.,
Togacosprxaliis honorare,
vccxlionocisdefcAu
lethalibus piaculis
iuftitiae
, quse fcad. hmioris materiam cxcendit,
nonmesllseologiconceftaatar. Pro quo prte*
fcrtimSocIetatis Scripcorcs, pkiri ni iine, qui
Kipcxa&idiicutiunt,deexitsvideripoiuint, qul

pMeceflctunf

Digitized by

Google

Tum

kthaiaii cutpam in hoc gencrc ooainenten)


Diilitri^. vbi conrumdiani,
cxponit ; (Iciit

prTnantes ctnendarent. Vnde^ScipuJ cumdcm Sciiptorcm iequitur.' SuffuiaHi b*(


Meliilibus , fiifjuiiuit ijls vtrtiufutiu
Vctba limt ****
Thcodahadi regis vt inde Prorcgcs nouerinr,

tjux jjtutralitcr adtioncm liymhcat

qu.i dd^anrbunoris/tgniticatioiK Rcgios

1. (s-je']iicnti.& Di(pHt.

Di{^t.

19. vbi ipccialiccr

grauius peccaium circaitdctrAc^tionc'


tcrjjoladli. Et pi itcrea P. Lcirms iiir. 2. Ctf.
1

1 .

iimitisdigii'

Dnbittij. Quibus acccnlcndus, intcr prima'

num.i 5 D/J^.

it lnjlttid

bus

6c

4. Seil.

vndc

1 1 .

Ex jtii-

conftac Supcriorcs ctiam inhono-

atiis

rantcs cosqui inh.Tiores iliiu

poilc

e A

Lugo

rtos quidcmiininieiand Cstrdinalis


1

lc viri

pro>
requtScnacoMs.Quod&daaliitdiftiuniicooi'

iioiiori coii-

iramm,

VULt^IX,

^hefaan Indici lifuluslll. Caf.

8o

prjcceflcruntprxclan duces P. Moliiu Ttme

3c

graniier pteccare

>

dc mo^'^ reOttuctOIMS inqilirUHI,

& varios pro cudcai

;.

g,es

indici militare.
'f"

gnme pcccanim reputari dtbeat,

poieA-, vt idnc

IX.

teneantui Proie-

aili^iiaiit.

Oico lccundb. Circa hoc ea efle ftgtdh

6t

VT

quomodo

.Pro iuftUia

quaiKlo anencb drcumftantiis contemptus eft


f.i faii h-

notabilis^ dE'()tttpoceiVin dchonorato

dolorcoiexdtare

ad

>

graucm

QVx

amicitia; dillbiutionem

t poceft Vlffcriills decfarari ex dc- vbi


P. Molinx Dijpnt. 1 9. atttu numtr.

lufScicntem.'
^trina

giis

pcccanun

<>bfcruat counioidiain grauius

fuito, quia

quotamcn .-^.
Dicopriin6>Prorcges iiidici^(iuut ^
)ex ^l^atiiindiiiftitiacomiHwatitMneoen- tommtttur curare folicitc vt ab Audicoribus Kcgiis com- iMmt0~
mutatiux iiem iufticiaE ibibilutur int^ritasj|ir- >^>'^*tium {mrlhiiyobfitruactr. Idconftat ; quia ex of^^tiLificio ad huiiirmodi curam adnnngiiiitur
d pro-

6j

elfe

daminum tnfertin bonis inaibi<i'apnd

alii

homiiK-s^xftimatioiiis.Sicut crgo in matcri.ifurti

franiicrpcccatur ablacione ciusquanticatiSji^


Aores dtuerfimodd aiHgnant , vc non (le ne-

cefiarium cflc excefliuam, lcd

(.iu.i-

clatnnuni

non

pterva ialarium rcdpmnc

Itnieo ncq-iic dLtcrn.il atum aliquid dcngnarii

vnde ad prudctmum cl^ arbitriuffl in calibus partiaifeiiibns tenocand nm. ]Ihidaddendo^'aqiai,

^ fitd^

dum auicicup, inducat : iu cum pro^oniotwdeitibonoratibne phiiofbphanluni t ni qiio


leue,

Htatc pcrlbnarum inhonor.uioncm .lugcri

adillam fpeAant,pb Auditoribus Rtexpedienda tVequend^ fimt^ad qucts

litescirca ciuilia fpc^iant.Pro

&,

omnium, qux Kcx jn

coto Coronc aroMitf MinHfaris ftluit,pinguintmum,viinftaroperariorutn I.iborcni prctio accipiendo ftudcant excquaic Proquo cft commoniydoarina.vt Kaneic btcdcbeacnollas. Neque entm dici potcll adcuram hoc Auditoruni

minui } vnde ciim Miniftri Kcgij,T(^a(i prxlcr- - Ipedkare, quorum cft coiUiiien^z idinquendum.
tim viri pnmotcsfim,coram inboooratio gra- "NainlkteVenimfit ad cOnim duam prxcipu^
peninere, pro hac tamcn curaacucnda, in corura
uis clTc potcrir ex aftione qwecfga aliiMkifis
PrzGdecuradcbetluperiorcxcubarc. rumtcm- A>i
pQlIec ludicari.
6i luxta quae id p^teft 4)ucftionem vc> ipelHiKimcenmiadaeniamadcnfaanal vrgcndo,
'"''*
qucJ inhacReglim Ciututc aiitc annos
nc de horis ad ias diccndum dcftinatis id dctit
jiirc
noii muiuo^accidii.
Inpubiica enim liippli^aIpatij
quod cxpedicionijpollic ncgotiorum ob^
ttone procedfcns Proiex Kegij Scnat&s tomiiahi, ' Aare. TmftciMbvc Imiamprideminoboacuin vivHfift duos cx .\nditoribus, quorum a!tcr
tx ,& cum incommodo litigantium interruptr,
ex cqueftri crat Diui lacobi Ordinc , commimi
ante aiias tcrminencur. Tum iccrction AudiEO,

i
'

^^^'

tlnln.cir-

gatero vtemm, St non honbrario.lcrico itU|limi,


plicis, ii

ciicumlii^amine curiolHis concinnato,

to

pjritt

f!n!orc

futrit, &.

dum

le

fcnfA

In

quo

in

non

videturdcgrauitate indu-

modtiirj

agcndi

corum

ucquc in iubitantia,nequc
:

aliquos enim

qucntes iblcnt licigantiutn quciiinonix compxp>

barc.

Ncquc

cft

curluriumignbcsnciamobcen-

occLiltationcm galeri proponerent, apcr-

iCaffiodoro diftum Lib. 7. 16. vcrbisillis ; Utoriofum (jiiidtm, (d nsn tji impo/si!>ikiu(lifism fit/tdtrt morttUus : tfuam lu luntltriun fti^us kntfi-

7)roct(Tiiri.

illi

Sircnini
,

vitaii

,(HioJ minori";

ic!

potcrac

quando

<Sc

non

dcbuit ceitc

dcftdnsSleiatiinhonorationeinut^ri <|aani

neque ottendebant circumftantts, & cx cuius tonon pottrant rcandalum incurnirc. Sic

timmlAaiUtnihMttUutttt

accipio jLikio.

i.HtnMHSt'

dus fMmi exlmtstiene m$ieruh Non inquam debec cOrrigi publici &
adie^one^
dedeCoris
de quo rpcciaiitcr
cum
loquimr rdcriptum Regium cnatum nnma. ^<^.
(orri^i,

itbtt

Monericaiitiib potcrant ,

& id^aiia vt is pofte-

Vt^^i

Cafi't*itm

Mefiiuiu lurSy

rdiionem ttmtnveritgtii tint^ttutt. Sici!!c.

Qyod

magni tvcqueiuer
& remmuperieanl , atque ?Ju ApieB-

in Prorcgibusipcciaiius vitis

ingcni j

tiumilhiftrati.;

64

icrantil

Ci^odori

itt

fix-

dant, cuin obligationis ktx ncqueant ignoran-

cuir. prarlcrtim

tam. Scdconhrnut.imdemus,

r*/ corri-

vt nullus

tiam allcgare. Prittrquamquovl id vcrum.qucxl

circumft.urtiii cuentiis

rcucrmtix videbacur

gtndiSf

obligarioni dcfit lux

rcucrtntcr abntic-

addiettim poflet , vrunoncflekgemillamde


fiiv^ul.iricapiti? opcrimento pcnitiis confirmi-

nttui

pon-

tocapirc

illud

modo

huiufmodi funZlionibns committi dckilus ,

qiiiJquiJ dcfa-

agcmis intcntionc,lcd rcipla lccun-

Ipci^ata,

rirpoirc dubitari
dcratis

conrefliutlneqiienteralCftendo, aut ecittn

oblcnundo

&

burc

nun

in ptiblicistribunalibus

co$ in ipfb inaiori tbto, ipc^nte muliitudine,


coinminatione coegit,cijm rurecedMie-inffit;

Dico fccundo. Violatio

iuftitiz in caii-

Kfni

busprxdidlis^taucpeccMniilcfle poteft, quan- Onaiv

damnum cft non exiguum & potcft ^ieeMimm


criam comingcre fi dum Auditoribus fuffragia '^''^'V

do

fcilicct

profcrentilMJS

libertatcm fuftiagimdiimpedianr,

fignum verbisauc nuribus exhi- ntmrefii.


bcmes : pro quo Oom.Solorzanus LHi,^C4f. i o. iM$em4
voluntads

fiiz

.5*

Digitized by

Google

Tronfti InJki clrcd mfittum MHSt^ltutm 6V.


iMrti'

M> & h Polidcl Ufr.


Sixu

$.
<i>K

cxpcrius

'"--'/'77

, iti

caucns ,quoJ tn In-

''1

nonilcbetiir,

labori"; dch.ifhi:n

fjcilc

'BtmtmmHi 93urtMd*

mrmm

potcft

ntentia^Audiiorumconfcicntix plus grauata::


& intricatum nimis ncgotium cric quid fingulis
Scirc tamcn dcbenc hac
rclpondcat vcftigtrc.

inclinans,tuxtameritafingulorum.ad quos illa


pofTunt pcirincrc. Vxcu\mcnato lofo diccbam ,

non

potctuiK, circumitaiiciis pcrpenfis

^fMiM- abcolc

pedire. Qiiod

li

ex-

ne autcm pridida vidcri poHunt Auilorcs,quos


lu quo
adducii Bailzus V. RtjlitHtit 3. num. i
j.GfMauarn non cGfe innMiwkhiindc

tcle&aliis diuila repcricur

fitti.nHm. 4,j6.

ad

commuuiiuadiLitur,qux
circacommutarioncs cxercctur. Qijpd fi dicatur

obligationem

quam vc probaDtlem am'


plcdkitur Cardinalis Lugo cum altts Dij^.Z.it

^^*mm.'ji. &

Wh

"

quos

pluresapudBiiflxum KRefH'
prbbabilioicm af,

3i ille lequttur

Q;um & amplcdlitiir P Amtcur Dijf^.


20.de Inflitia mm.9 } Potcrit autcm hoc ftcqucn-

'

fitmans.

kier accidcrc : quia PHncipes t(U non iu rij^ide ad


'sAioncshuiDnnDdi feadftridosarbittsmur, 8e
Ingeniti animi latitudi^e proccdunt : vet non adttcrtunc , aut cdxi non recordamur fc pkni cura
'

aducrtcncia procelSife r.vnde licecgranlier reipf^

peccauerinc

quia tamcii non

t>;.i51i

tftt.ili^.

pccottt rccordacio , non diebcnc ad reftitutionis


duriflimum lormemtim condemnari. tpro
cafuextorti ab AuditpnbusfufFr.igii,.idJi potcft,
vix ineo oi>ligationem reftituendi fucuram, quia

kujKgrf

liteid{enlnft>h!m',vtttidices probabiliter pof-

1**

fint

pro

altcrutri parte iudicare

Jiore reli^U opinigne

etiam probabt-

juxp id quod cenent plu-

resapudDTanMii'Ptf i.f^m. ij.

'.

Rtfvlut. 3.

Sicut ttgoillific i'jJic.inJo,3d rcflitiitionem

CCoentur
'

ita

ikc^uc induccns.

eiiarn pbteft ari rHentjT talis


tertiviriKii

cup.i

fit

non

Vbi&dubiuti

cadens In eonftaii'

^jincorts ca dcbcant au(fiori-

Pror^is bencplacitum
noadebeant llredbaeuiare. Hoceigottbi Pro'

tate pollcre , vt proptcr

rcxpcrfuadcrcpotcft

& itaoftcnfioncm vo!u:i-

nihil injuftum. i fuffraeantibus extorQn^dfidnbiiet.etfam flfipraiMbnbftiidc qua Diani fnprH Rcfolia.iS.


'\a fi:te aBirouQS
pro ct Doiflores adduccns

tatis

fux

IHTe.

tcntia luriT.ig.iUir

id

verofimilicer fuflincri.cum quia

'
,

ad ludi-

cquidcni ncquit
fic

diccns couc-

uiencia n nominis iuxcapropriam fignificationc

ncq^Dropric .liiirinari ; diQiibucion;.in cinintuc dc co, inquo dtftributio noncft. tum cciam ((a adhis didhi
propriae iuftitixcfl, & uon commiitatiux vt pa-

Prorcgispcocuumnonfitaper-

mortaiis Icilicec

&

ii ,

diHribuciux pro, nuii caiiKn cIIlprium ,proucconcra cummutatiium abArifto*

circ.iiCk.im il'n

tiam Ipcd^arc

Poccric autcm in prxdiU cauflaillud

lefticacndi conlurgere:

diftribucionis

calis

a^

hancfUim quidcm

logicetalis c(l

diltributioncni

iicccilarius. Hauc ergo virtutem ex ipnomine defumpto diftriburiuam vocamus ;rcdJitcnimiusdiltribucndo crgo dtftri-

(b

pcnrasquaicuTB hxreticis3c infidclibusgcrlrrSic


enimpium Jic; potcft } ciim vidcainus hac dc
4ailfla Bullam Cuici.uxconccdi. Proobligttio-

fi

Di^Omif"i^fft

^onltituenda virtus , ci^m fic ad


,
3c ad ordinatam viti rationcm

biitiua iuQitiacft, ficut

6^

'

fit

rifiJcn';

maxim^

nimia dilficuhas rcm reddat rooaiit in opcra pia conterant,

timorcale ficenimtuuarieoruraicnteiKia poteft, qui dicunt ibliiin ex culpa lata , qux Theo-

Supaiorc

aucBullts Compolitiums vrantur , vcl ctum donattanmRegtfiiciancin ordine ad bcUonimex-

eiTc icuaiTiini,

in

honcflos

<ftas

<

virrus

fit

ncgari ncquicquin relpc(^u


aliqua

ralitcrimpoflibilfm,

n. ^o. vc

cumad communium bonorum

iudtcio

Cotucfrarij

i.Gr/. ^ .& proprius

lx/diftriburiuctuftitia:conceptus explica- tufrtptim


tus

ab onerc prxdifto

clTc pcnitus
vr Jtvi,dorti

lld,

libcraros

im

^i 'Be/tefi'

fi&mjluif*

66 P\lfturo de hoc Tttiih

difficultatc

donatiuo aliquo, vtde morc eQ.Rcgi fadojfine


Qjpad panes ver6
hotwris ia^htra componi.
Izfas ob multiplicatas impcnfas , * d imna cx
priuatione poticliionis rci adiudicandx pruuc-

eutmeJi

dto

^^/owi^^o er^a

J>e iujlitia di/imutiua.

Etquodad
iudtdo pntdcntium liquidandum.
lalariiun attinet , ex quo id deducendum, quod
ob

II.

f.

quibus Prorcgcs libcrius domi'

n OoQores omncs, quod attcncis circumAantiis


.

8i

8i 7.

8.

Vnd(^OMigado)reftitutionisoritur,itix*

flaoior.

G^.

.il:

qiiihus

d Rr.ih'r

cct.'.nequedi(lributiua:
'

vt atrciicur

ncquc vin-

quocnlm multiplcx cam


explicandi tnodus) non vcrfaiur circacommunium bonoruaKUftiibucioncm^meritis fingulo-

dicatiustyVt eft euidcns: neque lcgalis ; quia

modocumq;

cxplicccur (cfl

rum

attentts

crgo altera debet fpecics

iuflitias

&

quam Philofophi Theologi huc vfquc pcnicus ignorarunt. Et id quidcm line cauP

conftitui,

la, c^mexplicari conucnicncUliiiii polfic iltxia

propofitatn rarioncm.
'67
Neqoeobftac , Gquis dicacgubcrnaro- KMhn4*
rem,. cum commitnia bona diflribuii,iuftiriam Htstni.
commt<cariuamexerccrc,quia cx pafto cumRepublicll,auc Principc

a quibiis

fjlariuiri

:'pit,

.1

tenctur oomaiunia bpna inrer ciucs cuiu proportionead merita diiperriri t &evk, icnetur operariusiuxM pra:fcriptum domini , fuppTfito pa-

f]*'^
^gjfif^

Dici cnim poieft trtramquelocumhabere.fcd rcfpciSlu ditierlR>rum:


rationc cnim offici] cx commutatiua obligatur

6Lo , io cius vitied iaborare.

dyOMoquopadio prxccflui-rcfpei^u
uium ez
bitur

diftributita; vnde

quiJcm

quopadum

fi

rcllitucre falari)

parccin ei

cura

nuUa

celcbfauiti&fiiuprcmusfic,

noriainem-duibuseoemolnmeiKO
iuxta coinrTiiKicin

fcntcntiam, pro

defi-audarisr

Drj^ui. j. de lujlitig

viJcrt

<r|ii,i

poccft P- Leirms. Ui. x. Ctf. t. num.

dimlb l^ngo

vcr6ci-

eam vioiet , lene*

vit.

mmf. {

i .

Car-

& ati)

apud ipfos. Ncquc cnim cum officium affumit,


majus ciuibus ius acquiricur ; kd ille iuxca virtutOlDdebetoperari inotiua,ad qoarumettrciriuml
obltgatur. Et ita .id adliis rcligioiiis , gr.itinidinis,fbirictidini$ ,& fic de aliis, tcnecur ; Sc cuin
eoi tuxcBt,'Q a4 pafttonem artendac, iuxw
qioamoUigiatioadiUoacoafii^iuflitiam cnm-

mutatiuao

Digltized by

Google

Thefaurt Indtci Tftultis 11

8x
rmiin^-vm

pArJrer txcrcct

liiDC v;iitit.]uc lurtiuo;

fic

ergo ctiam pol-

adtas copuLiri

&diftri-

butius propriusitnpciari i commucatiu^


etianieconucr(l>

h-ct^

(58
t'Jim thtt'

tfttiffhm
f,T* frtt -

do<5lrinain

iK nctus ample^ntur.
Dico primo. Ptoregcs Indid teneniur

in confcienttaclinxibutiuam iuftitiamexaxcrc,in

oHiciorum

Jiitmm

commuRein

iiixta

auc

Thomx dc viuucum imperio,quain Tiieo-

Diui
io^t

prxfeitiiil

^riburione. lu Regio

non forrtu- maStirtP


iS: Ipccialitcr, quia nonintcnduiir r.iaium cx tTchmiodio aut diiplicenriiperfonarum 5 fi cnim intcn- '*
dntiir
de vioUia ix:ut}ite(Tedubium chariutc. f****/**

ts

Tvm

./-^.J

ta 1*^1 tn hs

J.

Athu

habemus

&t. Ex <]utdidb noo pofle

frtfintnde,
officia

cndi ,

autcin contra charitatcm

quia licut
fuxtMb-

qucdiibct bcnc&centiz genutad illam rcducitur, f$tr Jk^


quodlibct damnum cx illius dcfei:T vidctur nwuam

&

'i

dclccndcrc

vnde maiidata omnia nd chancaccm


, Sc in iilis daudi , iuzia

Dci& proxtmi reduci


ide6

6.

num.i. vbi docct

cum

P.Vali:]ucz, 8c

in-

aliis,

peocaio feindali conira cbariiaiem oifi eim peocatum, qua tale eft, intendit , non ver6 quando

vtCi^. f . oftendimus; fic eiftni inftiiia


diftrinicilM exeiceiinequit,nec diAriburio iudi-

aliofine:

vnde peccatum reducicurad

pcccari,ad

quod

non eniro vbi vcndido mteruejitt,attenduntur merita , l*cd in prerio tt eft meriri ftibfianciaconftitlKa} Ccnim actcndcrcmur, criam

Non dcbuit eigo iuxca bzc ckddo indigni con-

ficari

cum tamen lecus accidat,^iiando-

opcrarentiir i

quidem nihil valcntpecnnt*ailmtnicato dcftintt Vbi dici iicquit cjuidcm diftnbutiotu n pofilttta di&a , ad commutatiuam de diAribuctuam toftitiam pertinere > ikkt etiam pofle duos
Coniungirclj

(.chii,

mcritnrnm

3c

pccunii. Scd

CttaGoch nulla ; iiani in priori causaduac vittueseoncanunc. qux fibi impcrare OMmiApofiioflt liori .'.utcni rc(pclus pccunii vifunt
;

ii-.

vixk impctari

(iotus-cft,

ibeadem

iiAperari

|>arrcm prc

tii

niifi

virtuti

ncquit , uct^c

ft>ni addattir lemitri

mruicu meritortmi.

Inquo quidcm

'ctiam iuftitiz propria racio dcficit , iuxu quam


Ibla di^iedpieiidsdignitttitndi,<|iiodalifer
eucnic, ablblutc cnim iudicanir indignus
nili

pwuxux adiumeiuo

iicquic

qiii

oilkium obti-

ua

riu.T iuftidxpofte rodnalitcr pcccari

regibus incalcandum ;
cia

non

diftribii-

&. id

Pro-

lolui& quando offi-

vendumur, fcd quando.vt llegia

Icx loqtirtiir,

non iuftificatur diftribucio, quia pcrlonarum diTed tuinuttaarie,& pr6 lifnM non tendinir,
itu omnia dirpenfantur. In quo quidcm Do^orcsconueniunt, & ratip eft clara nam ex cali
proccdendi roodognMnatii Republica fequuntur
fic agens cxponic fc injnifi Ao
incorainoda
ind^uos cligcndi pcriculo, in quu noii totum
coatn ioftitiam diftributiuam, fedetiamcontra
,

comrouricimrn delinquitur

qiitj

t.

caula

dam-

qui cxofficiocadcbueratcui,
laic$vndedeobligacurad rcftiiurioncm,vtbcn^

norumpluriOm
Ctim

.iliis

rum,(4p.

docer P.Thon> Sanciiis W.


i

mm.i.

z.

Confli^

diligerc

i3L'

t .id

hoc cnim

virtus aliqua conftituenda eft

debiri, qiiod ad

&cijm Gc

nuUam cx aliis

proprii

fpecicbus iuftitue

fpedar,ad Lcgalemmari^ dictair pcttinere. Oe

quo tgo allbl.


70 Coairachaiiatemsatcmmacedalita&

non iniec^foir , non cft


,

ied

iuxu vi-

tionnndiaei&aiero , ad quc eft IndaOio ; lu


ctlam dc damnis alterius gcncris dici poteft vt
contra charitatcm fpedaliicT non fiotnifi quando ex difplicemta eoitim proueniani aaitiiis
cucncuri prxuidcntur^ oocafioiK penienaecfi'
cuiuseicdiiouis.

nem

^ram' niteni vdert qooad tnipaittiou n qu6d hocaut ilto modo obli-

tnuji

t*''*

ciimfitcercumim,
,
potan illa , quz ex 4iegleeta.conuenienn deettoiij^. -vtlaiiMr
nc proucniunt. Vndc P. ArriagaTbwd
49. Stcl.6, acut^ Philofophatur coniendcns len~^ '
rendampracdiAamlbBsvocftqsaboppofitadi^
eaiio ca euitatidi coiifunzai

>mmmw

ft rrc,

qui eft communior

queinier

alios

^ P.Suaiio

vcrior, defenditur-

Dt^itt.

o. ir Ouritttt

'/eiF3.2.Vttiufiiaeenro&itoicsincoconucniunc,

i,j,f

bamH

&

opcrantem eflc cauiara damni ,


eidcm impucari^abereque aAum fpecialem mavt piiccnt fic

firiaminCoafiaiioncaperiCndaiiu Sc eftc infupcr


contra charitatem.

Scd

alii

volunt id tantikm

quatcniis omnc pcccatum contra


,
chjncatcm cft; alii fpcctaliier, quii fpecudit dam-

cfTcpcncricc

ni

rpirituali<;

cAufa

eft caufa vc alius

quii talisauUi^ eft honcftus,

& camqdun diftinAa mali& ita

rpccialisfinls,necfpeci.ili virtuci opponitiir

ganc in eo fenfa

ipecl

ad furtum,^

diucrfi funt.fincs diucrixque virtuies ,

vbi addit pcccarccon-

dcbct tiiam bono publico prouidere. Sed quod


id iaftkicm legalem rpedat, cam in gubernatore
nonOmncs iif^nolcant, fcd potiiVs in fubditis, qui
debent boiiutncommunc fuo proprio prxhabe-

quaildo talha prozian

cx qaatcnetur bonum commune


ctiam contra iunitiam legalcm qu5

.iub.16.

tra cliaritatcm

le

chariratem dici

furti,fi

ciaabiniuAicI.t cuufticuii ciim poflk ftare,

71
Dcinde la|aiRirin viofarione

69

vitltrit

inducic,vc

communiiaaccida^ vt ficeligens damnacsele.


^Kope leeaia diiefle non velic ; ficuc enim damnumfplritualc non inrcnditur, ica nequc illud ,
quod eftaiceriusgcnerislicet.cx (>&o liibrcqufttar.
Et qaeiaadinodam b fccadalo ea radb
rcdditur, qu6d fciliccr (pcciale peccatum fpcclali
fineind^ y & oppoUdone fpcciaUvirtud : ac

noe.

inliitl.l

ir

duccntcm aliqucm ad pcccandum non pcccarc

Imf.inpriniis

tr4

&

Dicit

ie ks ffitmJdUrhf y ^fn viaimitntos it U tierrt,


j fw m^i mny ftriiaiUr fmitty cuyluU tn tUjH'

Lo mijmo qMt

fic dicitiu-

iutrk^^Mtion d( tSes

ftuBifi

litcr

Scripturz, & Patrum doiftrinam , afTcruntur;


& violatio }u(licix cidcm dicicur aducrrari.
Videndus citacus AuAor Ltbr. 1 Oftnt meraUi tnf,

vbi

tantim vtdeturpcccari

ImUos^oitnuirnt l4tUfrtH^$

Kclcripco ftab)liium,quod excat


Ttpinimicjf.os dt

Uttifim

Cdp, IX,

1,

gcnerjlitcr

ruinx

fplricualis,

tamcn vocari

ef^

quod &

priorcs

non ixr-

cft cnim maiiiaftum cum, qui


peccetpeccato furtijefte caufath

quam furtum indudt : nolunc

fpecialcfti,

quianon inccnditur ,

&

moduum concrarium fpeciali virtuo,ll-

itc

dccft

dc

vidcrtjr tanttim gcncralis ratio relinqui

quas

non poceft fpcciali aliquo nomine dcfignari.


Qiipd ergo ad nnpatanoneiBdann attinec, di^
cri ninis rario non apparet , quar moroenrialicuius titj ncquc cnimex eo quod rcfugiant Dodlores iili fiandalum (pedalner diAumadmttterey
imputattonem damni negant , Sc damni quidcm
fpiiilualis,quod lcge charitads debemus aueitcre:

Digitized by

Google

Froreges InMci
tit,o

qutdquid de

iujlhitm difinbutiuamp &e,

Hcquoad
Q^od quidem

fcni 'uofaicm vix luQftncc viU.


cafut, dequo kMjttimur

noii lolijm

circa^

ruhtili illa ditFcrcntia

damna

applkanduin

tcmporali^i

fcd

in <|uo

lpiriciia!ia

in cafibus ramcn parriciific


pro corumdiucrla qualitatc iudipouunt cnim eiPc aliqua , in quibus

vcrirartm

ii

aliis

cx incpta clciTcionc fiqua-

honorarii cantumgradus

non

liiu

vbi

&

ab clcdorc facicnda rcftitutio.


Indici non
Mtrtiti.
7i Dico lecundi, Proregcs
folum peccantg(ailiKr,ltind%noseligant, iuxca
^trtitt
jtdicfi d dida
Sic
led eciamfi iion eligant dtgaiorcs.
,
iipiumm qujniplurcs quo$ adducit , & lequitur Diana
,
I

Tf^i^,(;,RcJ^t.i. Qiii &. P*rte

Miftelldneo. Rejoltn. vltimu, alios

i .

trsci.

pro eodem ad-

lumcxobiigatbne juftitizcommutatiuz offidoannen te*


nctur : hoc cnim p.nflo iliud ipii munus tttribuduxerac. Hacio cft clara ex didtis

lum, vtlcruct icecm icaftatucncem,dequa(fl.


<T3.&vtnone(Ict lex,ideftconJequemofieiuin
nam juftitia diftributiiu cft propriafuipdim
pcriorum: Acqui iiladebetattendcredigniutem
^rfonarum , & cum pvopottifmead tllam comnnmi.i

bona conferre , quod ftarencquic flifid^.

ta funt olficia,

mcnta

quibus

ram

d^nior intemofcefC

didla Tttu/o prMtdenti cdp. 5. Licit

enim Proregei

&

Indiarum Connonitadiftcnt,vtdiftatRcx,
i^lium;inhactcrrxpropinquitaie,ruaetiampro
notiiiipoft'unce(rc,& {uotreoeradiuortia,duin

animum

trauqutllare.

U quodpainm iniis

quxcoramnobisgenionir , deprch^ndt*
mtisr *d turcs enim gubcrnamium intcrpolat.i
qux ftaiiin nuniteftx poflunc
pertKniunt ,
ipfis,

&

conuinci falfiatis } li ainen audiendi fiatcopia


quod non, ftmper licct, duiri qiiis ii^norat caproptcr cam id patittir , cui nonpolumniam>
tcft ignarus obuiare , Oiout lotnnet Bapofta

&

"

fic

Herodem

gium ScoOim

alloquens ioducicur apud Gcorin

CommcndK

Tr^cdia de coddn

, cituU

boe

circa

Si

enim mal^contenti

Tenenda populi

frcna cui credii

Deus,

Audiiv oportet muka : cun^ credere


Necefij non eft. QinH^ni innidix, fauor,

Timor, dolurquc.rarpc vcTafupprimunt.

damnaex
lUginm re-

Dt m4tr4tpu

finc

poirunr,quibuscxicialiusnibilvaicccogicaii.Pro

^Uo

hiftorix Indicx

quidem
tur,

cxcmpfctiMmpaiKa^ft

fitis

intaufta roiniftrabunt.

Ex

DicoqUart6.

75

quid

lit

deduci- AiJw" 4i
dc prxlencatione ad Eufefiafliei *t**^*'
diftis apcrtc

Beneficiadicendum , fienioiadofficia eempo- ''^^^*


digniores el^endi fiinc fub rcatu anernx
saufkiM:
damnaiionis ; facis ex eo dijpidcur ciga Bcncficia
ralia

minorem, ctkm ma-

obligationein efle non pofle


efte conftet.

c quod ad Rcgem

TriM/tf

.(^.^.

prxiiaintioae

fenna

eft fpcdalit ctf

fieri

Iblttam,

Sedis Apoftolicar. Prxlatus

aitinet,

10, Cirea

9.

prouifionem autem

Proregum
concemone

.-

prxlirnmione rccurrens, ab co Canonicam afci"


ptt ftiftRUttonem. Solenc autem-Rrdati aKqoi
poft mcricorum actcftationem .ulJcrc, cuiufcumque cx cribus deftione poUe Patronum luam

ytdieiibtet,muiis, potcft quift*

bct prxlai-iri.

Frir aureni rigularitcr conix-

fikho,

ociilis

nientius vt prxientetui priore nominatus ioco

minatiis debecjndiaari

licet

non

lalc illud

aliqua inus probanda cnipcric


poAdiligenriamcongniam nttA iiicoimrum

deam: qu6d H

Jicrrci-t hornincs,

quibiiscftcrrarcnatiuum ,fed

crrorpromagiftroadiiibendus, ndeincepiiinc
ciroris<}lfindfcidoprondar
7^ Dico teTti6. Prorcgcs iir eleiWone ad
offici^dBbeoc bcQfmeiicQS io Of>%uilkioi)e la-

mH 5.

lorz.Tnus /./ir.i. m;. 8. j#Kr.


/itr.

}cS.

HMncundom

^um

I ttrd.

9.

Non ^otcft

acCiifee

rcprobari.

.-*

j/ti

Prim6 enim tociius magis

cftdiledusi iuxaea<,qitxadducic Mariua

Deusw tleL^iorvcs nonabfurdxpro-

&>

n iniuftam fdddctt alterius valcac detionem>


P.t qddcm MiiMkn maiovem bencnokmtain
Prxlaci crga ipfum.

rrl.-r

obqtwd nrxno-

toiiimi Jlr. r . R^$kt. 7.

addcric

'

exoneraK con/cientiaffl , nomtnatioiris ordinenon feru.uo, Qaod cum adJitur, & de Prilaci
dili^entia, zdo, &fa^icntid,jplau habccur fati-

Sicci]{oiiiProi;FgibusUncerusiuftictxzelus, Ac

/'

enim ex concurren-

tibusadexamentrespoftiiluddig,tt,dcoa Proregt exhibec ctm meiitomm atteftatione


ck
quibusillevnum cligit , qui ad Przlatum cum

defidericminibtlibtRf^kiCeaKenam pcrpenm
di

'

quorumquc-

rdb ez ncgati fatisfaftione laborum occafio


prxbeacur , cimcri inde aborcus aKqut tiirbulentt

liqtmfnamqoeinilloctntnfC

Bdfi^s.

&

0 tjd dtfcontent eU-

i.mm,

pcccari gnuiher

vcfbit

iili

ten^tn Itts^ftuui

tierrs.

fidclem opc-

violatione juftitizinhocgenerciitis

toties

^^Mm
mitUM /ini

ex

& aliis, qui pro legni

conftat cxdi(ftis,*.<79

icripnmi indicauit

cmolu-

potciL bcncmetitis

Vidcanturdi&a7tr/

Quod autem

lufficienceropcriri.Mul-

fieri latis

przllitcrunt-

^6.

polFic,

iorem

fit

non

iuxca Propiiccx lentcnciain

penfioncs

didum anobts

Sed quia quis

lis

palHi brcuitatem inntfjre

cl>

jnfemMllritnnfide$noneaeft,qux poiru elcdo-

'

brcuc

gniorcsminusdignis prc6raniilf.

74
^"' admodikmditHcilKzpitiseft,vidianturcircahoc

Jifirtk}

ita

non poirinteoplurcs

Conquifitoruffl languine,

&

ampliticatione autconferuatione

habiturus

hwutm afre

dt

Quod quidcm facillimi poccrum

ibi.

umen faiarium

uliselle excufatio ncquiti quia non potcft ica


feiniftfiVtilludmereanir ,&ica,iid(Nkrefiituac

p^g

.Sic

mHtr vbi ereftrMidt;

pcnitus digni clciflio a cnorcafi


fit

'^^j^^

pMfMh ^ymsjs i^tmtm ml&-

ad opcricnJum

vt

pofTitcxcufari- Si

twrd.

candivn

Ibitd alfcutus

'

ttfjn

cnim

'

tUn

loiibus alitcr

turi vt

^Sifn'
''^

Prorcgcs adimpicrci lunc enim non muici jam cx


illij,
qua dne pofltint mulca ; vt non pollilic

damnura nullum

J^.j^

expicl^deciditurinHcgio rdcripco^un)
h
y t h ttr, i bs
^vfimMh
jts lUfttniicmtsy ?6bU htn
Drfinhrid&rts
mat

rc. Sic

faa additar :

coniequenccr ad luain dodlrinam.


71 Qiipd'Hcit llc generaliccr diAdin omni^

:h;.

ffif^

antcfirr

btaemtrites, ftu

no iuxta

iU:lumm

9y

coi magJs benerneriros

Sc inrer

plurtma rubicquencuii peccaca inquam cx inconfideratts eleAionibiM mde merito diccre pocuic
P. S.;nciu5 conrn charicacempcecari, licicfion
.*

fmfmi.

dtarum,

Ex

ft

&

An-

Oom. Sotn

Policidl

autctn iUi

fivideatmagba le

noo
'

dile

"

qiio bcncuoicntia inter

Gubematorcs folccnon loiirai digeiceit, verAmcciamquandoqne y onfincgiMibn


ipfosdc

inconucnienribus, cxpirarc.

77

Scd ccit^ gcncraiitcc le^ucndoijion tunc r^im t0>

i^ -

-.

uy

Google

timVftri-

^
(a

ijiii-

Thefaurtlndtd^ftulHS lll.Cap.lX.

Kgank Profcgum,

A alioriun Gubernaroruin

roanus.quiopoffincquemlibuerit.magisdignui

cnim illis
quenudmodum II nomiprxreutatio

repcrtiim, przlenurc:

,fM

bfolute competit

&

naiioPrlatinonprseccderet,poflcntquemclleot,lMgik)ncumrepcrtum prifcmarti ita

^mMfnt
fimtim

lium ddintrc

ndtatcm ampHiis explorandam.

gnitatcm pcrtincat

& genus ,

& probatum

c.dim C4/.7. nnSlil circallOC

S enim ad

fpe-

nominatum a Przlato dcbcret adftrinj^i,


fcsdc ibio oominceilctprxientacioj cumvix.
vllumin ettflccexerciriim poteibdt i coomL
idjquodjuspatronatus fpcciaJiscxccIlcntiarconcinetab Ecdciia io arg^tncntum eximiae gracitudiniB amibow. EtpoteftdtlidemPaironotnowumaliquidinapprob-ui^ i Prslato deprchcn-

.......

'.

& iiomintfionc ad tres redaAsijus.iiabct ^ idoCialitcr


.

ruppoiicsk Bcncficioruin iofticutione, vtibiilca

diumi.7i. Oir aMun IH codein mod


locutum fucric , rcfpondct P, Thomas Sancius
muu.e. idco fiiiffe,
Lii.x. Q><#ri, ttf. i
quiaboceft(ubdttbk>(fclBottPtaonumlaicuni
ad digniorumtlcfiioncm tcncri)3c idc6Confi-

rc^uiriampliiis vuieatuf.

ordmemnon

(eqiator: prout t* IHuftriflimo


<;.
traJic f)om. Solorzanus li^.j. c*p.
t

Z.i|iat.i

^u>n.^j.\}^ndyxii\icl'mti,.itI$^i4Sjlributt-

ma^ Cof. . mm. .

Neldo amcm

VQ)iK^ftf^<6%%.i.hJtyuM9

, (]ui

Lauuo

cor-

actjiondct.

7S luuatautemad bocampUiiscomprobanfirnu frt' dum, vcrba Pbilippi Tcnii R<^is noftri in ^uofmimunii ^ggf^ itfedpio drca fbrmam
pnciencanone
%xvnhii

t*itraf0

fcruandam , pcnHifTc ciias trnorem .idducit


Oom. SQl0rzanus/M^4ANM.i4. ficcnimaic T
,

'

dttKafiexaiMJudttifttiai^Arj^iibupes

jOlntpes,

rresksm.i^ d:^no!.,pjirsc4tU viu de lesduhn^ H^nffititi t teaitfidt

(i^triuiM

fmaimrinar, jfrtMur/ift.

y nrmhrsr <n
.

/ps

pe psn*n

fnpdtati* dt U Un^iu
T t^s, fu afi tftogitr e
a

los l'irrty ts, ?reji,i*n-

AuditHii-u^y Oiiiierntderei defMdiiintej4i4

ttide

ftnButtttjattvmftlfteltsfart^mmifr^tfi'
tt, y kfrtftnten tn nutflrt Mombri , ftra^tjnt ten t^t
p^mtadtm ItdeU coUcion el Ar^tk^es, 0 Qbiffo , ^

f^tttare^O^. E t cn im aniinadoerfione dignifCmum quod cum dc proponcndii a Prziatis


agit, digmotcs futuros atiirinaci ciim vero dc
przientanditnlbai , qui cius nomine hocpcc
i

ft;:r'-

-!>:nr,

nonaitprzfcntandoscos

qut i

ledquiab
,
l^,af fit lu-

Prziatis digniorcs fucrinc judicati


iplis

OH^

apti ftierint rcputfliL

Non crgo tcnentur iu^i-

ftruiert mM^prepBfire.

cio Przlatorum ftarc

fcd jurc fuo vti poftunt :

aonqoidemcligcndoprolibitu, fedconfidcrationeadhibica,aptiorem i fc deprchenfum prz^rendo. Cum enim a PrzLatis cxigac vc iili cli"ntdigniotes, ^ rationevidebaturalienam, vc
nus dbgnos i

KrdePacronis

tmttbn

fuis vice-gcrentibaaelil^

Ecclcfiafticis

pKoe'

ac dclaidskK|m-

itlos enim dcbere dignioret przfcntare


tamum dicat
UkuHud* aperti defiCQrit, non iic iftos , oim
eacdeberc r M $f Utaeiu repertm
idaneo
Brti^ttftiquxdixi^nas
tiihfu- /cmr, Moj. Pro quo videnda
^Tirar/* i.Mr.7fi. O^A^.SedccrteprzdidU non
tFvigcm: quiaConctliomCip. i.5^y?/#mV0if/<ff,
.-

fatijcircahoc fuam racnrcm apcruit, vtoftcndi-

musrittio TituleHim.69.Crftff.

.cptum pofitiuum httmanmn

t-

'*

llt

,^
^
^^u^proiBS

vtndtcattua

vr^eat Fme^es

Ijtdttoj (^biifatto,

\TRgct cquidem, vtjuxta Rcgii vatis PMngmm


excfflpUim, tn matudno intcrbcianc emsatdt'
omoe peccatores tetrg , Pfkbt. 100. vcrf.i. Im *
mduif.nd inquit, imtrjkitbgm mnts ptscttorts terrx. Vbiloanocs Campcnlis iu lcgic : Ten^i- TgfJt^tjg^
79

WWani

cur Oom..

SolorzartU pWtftitam limirationem oniircric in

De fujtitta

dac, ()Uo4a4variandamelcaiQncmpoflicnoa
im mei k^ pcnoooere. Hifi in ipsa nommwofoitt
graduatione adto mcriu vniiis mcritis aliorum
antcQcnCyVtcuidcusiniuriaiptifiaCtlilctipcurx

Quod autem ad didc patria diOma

iilud noluine.

Ti:ii!o

inquam

cMMtt falmts i Hrri. Teamcftiu^ tJ;


priufquam damna permt(Tionc {cclcra-

'

torumcxcrcii:anti & vix rcncdiom , vd vald^


profeA6 opcro&Hn & <]iueftuofifm paiiantur. f^^r,TplUcl
AKter D. Ilidorus Pctufiota Ub.
zr..}^
1

^ua fic faibit l tiusmi Ii^ltti4 jmtrusstm^


fitmtgntutm,atflfMieiUamiKt4rati atmfiftid
nn irmiinAu ntt temitkuti ttim tinedtm im^dlein

.*

iitt.
Hmm illt ^ tt^ htfUrju tb; iUist> Mmautmtmitaku,4tftrtu3iiki^mliemmir^Jiam. Ratrmf'
etlivrf]rtre in^ens *nt'JtTMt
pcr fotmumtaiam
fui
f4tumtitr4liaiHr,4i dijiiiMbtiir. Variita^^ tB'
qnh^mmtegr^, tum aumi, tamimmt , amifiu ar ,
tpii Dtmn (alfnba fru) Irffjrbtnt
trmt inaiuttm.
SiciUc. Vbi & aliuJ opportunc cKcurril Indicis P
Proregibus obfcruandum , vt fcilicci tcmpcftiui, fi>d
fumms mitnr, vt Campcnfis h.ibct ic<^io , fcclcra^
tonim puiunoncm excrceaiu , non iilam diuciiis ^'MP*
,

difFcrendo

fcd fub

fitexpcrimento

iulmodi

iplum

faris

delidli

calorem

hu-

mulia impuniu

lelinqui, aut inMneffioaiifflinAaotii

rum probjtiomim

diai

fupcrqac pcrfpc^lum

diiationibus

fupplicii

eut

falfa-

nccjfione,autreorumfiiga,iii

iudtcibus ctuinmdiguauotieiuftaaduerlus iilos


fingercente.

80

Eftautemquod apud Varem

atteixius inipiciendum :

Dtaammm tferaatts
quidcm

erat

vt

fcquitur,

Vt di^rderem ie

ciuitttt cm

obn/u-

miaMit^tem. Indignumfi- naixttr-

in ciuitate

Domini

opcrarius *^***Tr

quilpiam iniquicatis vcrfaretur. 0/, inquit} d:


qtttoamei,,llullum cxcludit.

quis cimiatem

Nam

Domini fandam

Bc

vel

vnus

l^li-

,db,^^cM

clcdbm dede-

Aiure ? Goi Diuus Peuus fic alloquitur : Vt^


4iaemgeitmek8m,reg4efaterittiam^gm fuSa,
vt wrtmtt amifmtUtk mm , fri
/e temkrit vts vttaait iu aimir^aUelmimfmim. t

fgpitliu atfdfkmiit,

Petrii.v.9. Admirabilc fanc lumenfiJci Chriftianceft,

a^niiabiles

cxponitur :

n Iwmincs
.*

reddaepoiik&dcbeat
hoeenimeftquodvcrbisadduAis
w;rrr

4Nrirrii

Ov.

Vcfitia

oequeboc pra^r

iiM)aam, bemims maguvirtMtfVt loquiturSiraci-

iediiMBiale

te&ir&44.v.3.adeo9ueaugQi,vt aliospol&is

i.

Pflc.%

v.g

Pmriges Indkf cht4 ik/UtUm wtuHcdtMom &tc,


Ajconfiinnein titutum cuIcut) prouocare. In
hocergo lumiuc, in h.ic bn Vtatis fcholi, tn

hocvirtutamemporiQ, icciLra impuiicgraflari,


dcMninari biciuiam , impudcntiam efFrenari , Sc

&

Exccllcntix ritulo defignatis. Zclus in vobis


mundanvkilcctidi diuinasiniurias cxiftuet

impcdirc.

(ci]. A:

1.-

4.(/f i^iaii. $.

non poircnc fcnccntiam

prouuntiauin

kgiciiiie

Mmk ^

di

Dtco qriircc). -SimiHcer pcccant Prorc83


ges, ti aiuc tiuirx tjiicluliouem St fententix

'^^^

diti auftorcs expungtte, impufirAtisarciikcs, 3c

prolationcm.incarceraedSMlbeanirlibcrosi carccribus auolarc. Id planum i quia grauia dcliila

Dci populum , accepwbilcm, Seftatorcm bonorura opcrum. Mundatc , mundate , immun-

irricanKina iibidinum .crrorum, rapiorumque

cobotte*

& dnm nthU i^nltt

omnm per^

Aiala

I>err.int, cpellite, exterminate,diip^rdirccuitif

vatc

Rcgc

&

Circa q
I.

iofl

vt

vno vcrbo dicam


modcramine

iuxca

fcruaro

rita, iuftitiac

me-

, aSofffiatt

proltram,

vt ipccialius aliquid

Ucbrum Ptoquo

Regium refcripmm
aduucit Dom. Solortanus li*. }.G</. i7.mm.Xt
& in Politici Lib. 4. Oip. 17. atfrinafie ,ex Antn quo fic ditonio dc Herteri t>it4dt
&.

fiadtftketaitmMymeJjitrUU^metsd
ftnsU BxfumMf fiJU (uuUtd ^ Us rtrreyes, Prefi(kmti , 7 Gaitrnsdms ^ y ttrat liuiuiM , fdrsfit
fMei*n echtr de Ui InJ^M ,y ittttfrM La ferfanis,
cituri

(fne Its ptretteren fn juietM

j emVurln

j.

eftos

reynos

Vbi mcrit6 inquirac quirpidm cur in rciicripto di^ non manaaiam , (ed fbla &en({a pro*
ponatur,cihn rcs hic mandatirigorem noftulare videatur > Ad quod quidcm id diccndum oc*
iiz.

quidemhominesimicadelidi

curric, inquictos

qnalitatcm punicndos Regcs noftros iudicare.


Proreges,de Gubemacoresalij td prc<
Ihre circa huius generts crimina neqneanr,qiiod

Cur cnim

Epijt.

inqua

^3.

ita

Impunittrum trM^rtfiomm tiigentuT ex-

fcribic:

t^,&trehtfiHiltadf4,ifmtoltr*in fnni

& timretomorii*.

fiuilio

Hxcille. Si

ergo inipunicas critninum ob rcfpcAus illos aded


nobiles , ica cxitiofa cft qaid jlm fiieric, vbi ex
Icuiauodamoftentandx potcftatisimpctu, aut

4lio umili, ftabilitur ?

quod

Quod

noftris Indijs vlii

in

.v.

cx eo

vrgcri potcft

'

firmatum inuennnui

&dcquoDomSotorzanus

>

Oip. 10. cittttiuim.


'

itS.

Proteges Tdlicet

ciiin ante Palchales flrrtas

v ifi caci onibus carcerum cu


interfunt, ctrca eorum

Regijs Auditoribus

dimitnonem ant rctentio*

nem fuitVagium non habere

nill

cum

difcor-

dant Auditores. Eft ergo illis intetdida prorfiis carcerarorum dimiiGo ; 3c cim rcs non leuts

momdici

fit

dimiflione

pluf(]ulk.m Icue crit

peccacum in caH

commilmm.

Dico^uinc6.AdP(oiregcsnuximdper- ^j^"' *
tinetlndommiij^urias vindtcare, adquodgra^i^^
^

84

uilUmoconfcicncix pericuio conftringuntur. Id iMrUtvi.


, intirmi
paupcres , de Jrm,
,

confb^s { (mia imbelks

quortiin fide 'pfaeftrtlm a^iturtdto Indvooiom

ft^it^

in cxccui4)|ic iuftuic cnrbidum aliqutd oriatur,

rehtibus fuas peigunt tTequencilliine

tmrt&s fbrfitan in eft ddiberaciomf eonflanees,'


faculcas iis coiucditur, vttalcshomines poHint

dtue.

in Hilbaniam ablcgare. Qupmodo autero drca


EeetefiafKcos fe gerere defaeant, diftuml nobn.

cera fufcitencur

li,id

poflunt

&:

dcbcnt Rcg?.i

i.iitorirarc

Hanc crgo oblieatiQncm cii.n lcianc


grattmi Ime dmhaA liequit. Qnia

fi(}i

Dico fecundb. Pror^es graui conTcienpremonwr , 7t Togatos crtmt'*'

81

tix obligatione

num

Auditores

iudiccrque alios

punicndorum criminum olHcio


Ibt czdiAis$.

'

Sed quotilli fiint, qbibus vtfcetlllx iu re-

foncnt.vt ad carum inftanciam mifcricordia:

in fuo feciant

vigilace.

Con-

Vate$Rex.P>fai. 34.V. 10. Mirabilis profe<ad


hndaitonisiiiodtis
fa

quam non lingua

omnia pronuntiant.

Ita fanc.

nuilaudtscft,quiaiin^ulare&infolirum
fir,

qui

paupcrum

5:

ptolatz profibitu impedteniet

aliquLs

cordii affe^lu
,

ge- mtlKH^n

bcnc

du<5li id fccrrinr

,
,

ctntnfi mifeiivel inrerccfTio-

qux

vrgen-

licer

qua; funt in rcgionibut

iftis

Deo }

infolitoMiMis gcncre celebrerar , ft^ea,

fcnfu carcnc vc ona , fcnfu ad itlam mirabiadepto coniurgant. Si ergo vclinr Proreges
,

Deo fimiles reddi, fi laudibus infoliris *& to-

&com-

timo prodcuntibus affc^lu fuftolfi .eripianr inopcs Indos de manu h)rtiorum, egcnos & paiipe-

nam

fcntentia talisiuftacft,

nuni bono conucniens :ergo

tilam impediens

&nagr-

contra juftittam in srani deliniqtttc,


liiccr pcccat abfolutc : quia "ficut contra juftitiam facere tft ablbluti peccarc

Uiter fiicere
fitlaii'^

IX

ri

, ita

graiBier deKnqtKie efi.

fbcjMifri

laSti T$M.

/.

,'

'

resadiripientibus iplbs.
fenfioni

ciuntur.

fii*

'juftis

'

Vbi prxiertim mdicati

illi,qnieorum^bernationi,proceAioni

& graNeque

prc raillius pocefiateliGct.icitia

^jj^

Siforce

lfim. Qnpil-ieqmdemvitio-manifefta con


nincic

ummtiitt.

opprcflorum pacrocinium

amplcdibcur. Q^is in hoc fimiiis

nibus

S^TJ

fidoH Dt*!e^f

.S^inguIarC

fieijgetius prtedicalnr thuencuin.*'(2n^dlcilicet

I.

Dic()Tcrti6. Grauitcr ctiam peccant execu-

txicuti.

vif-

OmiM tjfs me Smtt : Domntt^ Pfal. 24.


\
fimilisiih^B^B nuftmit mmii'Jirtinm '' '*
rrj ; egtntim ,
pMptrtm i iiripieatiiui fum. Sic ^JJt^W*
(^uis

tioncm fcnteniix a prxfaris, ordine iuris feruaco

ftntinjnri

commen-

&

11.^12.

Titulo frttceJ. C4p.

^wwMf^

cx impiinicacc damna
Pro quo cft prxclarl

3t

fcnceotia

vcro .iliquando timcrcGubcriiatorej poftunc,ne

alia

Sra^fiare ?

manent impunica

D. Leonis Magni

moliminum appararu nilcrabilcs pcrfoni liiis iw****


in tmis exterorum imperio , nihil tate nTetcnces,
fubjugati -cirea quorum comntoda Rcgum Carholicoruin cura pcruigilat St ita cam viccs-ge-

erga

eirCMCM-

fic

ingcncia progrediuntur.

fieirtp*rtndjt

Dicu prim6. Proregestenenturrubgt*


81
ni confcicntii rcacu turbulcntos hominescohtrc.

tmmM

<]ii(

Politicl pt^. 'SjS. $. Pere tuoh

iii

Do.m. pLlicianus a Vega in Qif.


De Adnlter. num. j6. <rft^. Su
blatiergo poteflatd, perindc k habcnc, acfi
perfoni priuatx cflent qur finc gr.T.ti pecc.uo

y" "^

4^. Gr/fj^.

moTc Gciuiliiim ttncbiis improbiranim iniToIm,


taituque
quoinodo non fic horrciidum dicl
faorrcndii magi, 8t aJ hrc Gubernatorum proNoii
fic
pratftantes,
6
viri
uidenti.im olcitarc ?
hon fic &. pr aliis , qui excclieniiam muncrij
i

Afft-rh

9/

premapoft Rcgiam fit , fuistaradinmitlbinetf*


ardl.'itJI,& circi hoc przfcrtim per c,t qiix adduducunc Dom. Solor2anus Lii. 4. Cap. 1 o. mm,

ScAe-

ftipendiorum cominodis prxh-

Hi enim gubemationem

fblilicoiHiCftaedir^itionem.Quod

tn crtidclcm

malum om'
nium
.

Thefsm Indki Juuks Ui, C^f. X. ^Xl,

S6

fiium vitJcturefTc nuxinuim, cui

&

a Prorcgibui

prxccRris obuiandum. Pro quo lic apud Csduodomni Vk.f. 41. quifquis i!lc cft ,qui fcribie
Princcps : FrequtMttrS^iones^ qnts 4

^^*^

pU

vtlMHtdte tonteii

mhu crcdidimin

querebs msximts tcgMuimui

CorruftHm efl{prth ithr)kmfi!'


tuim noUriim ,CTcmtfi(foiVisiiniedi!tna caUmit.tt^

tiftttisixtitifje.

itim *i
fitnt

tdtos vfut
,

fttmtHm

nuUffiitMie, trsjilUti

pt^mtiriii^aremMttrMlfmamm Vnit iw-

bi$nei(fie fuit T^mtdi (^liilrivous feUiferii cbiiiire:

ium

mtf

si

ietdtii fliuiiMm

mr tfimftimm

ifB^ts

^etfuaM*

iinfi^tiiu,

foikum,

tnthi-

Sie iUck

Piogtt9^.|]pRptiin.

C!^. to. juon. 43.vbi ait dcbci^e fecund^m ruattt


fudicare conkicnciam quo4 obligaiionis geoiia
.

non humanum,fcd diutnmnae natomleeft}


ncmo contra id, quo J confcientia facicndgm eile. ditfkuerit , operetur, kem. Quod prX'
icMKtn^n finCj' okm deappcllociontbus ab iplie
fcilicct

iuterpofitit (crminandis

V T

po{Iunt,nc

to.rcs

noo paacx ,

& ma-

AieeRobligadonamafi^ officiiHii omniuiD mdepenximum, & ^quotot rerum uiouie


denc, nuUis legum fpccialium vinculis tenereQiK>d quidcm quam fic abfurdum (latim
nir.
apparct , vt non fit opus circa hoc longiorcs dif^
curfus cumulaic. Et iti Dom. Solorzanus Lib. 4.

C^f.9,M. 57.

&

ih,

ft<ltl.

iblitascire

& in Politici

ic

Otnnia i^a , de quibus. di^um

cile

dcprchendcrc ad juflitum pertincrc

I.

AliquM
Orimtui*'

9t tUjffit^

& indnunc pocii^ pim

prcmant. Vidcantur didla Tttnh pr^tti. mm. ^6.


, in qua opcimi rcgimi-

In Sociccatcquidem I&tv

fbrma prxlucct, ita (e res babec, vt vidcri poLibro Ordinationum , vbi Sc InftrucUo^-

nis

teft in

IK3 appofiuB, carum didrimitK dcdarato.


f/f

I>ie6iiscitnddNon omni

r>c!,qur vim Icgis habcrc videntur

Prorcgcs obliganc. Probatur ex

circa

l<u frh

A-

ditmitiri

Afprtitf.
C,r es,

peAu,

Dom. So-

ProhoceftcptinManimadoerlio

tur.

lorzani Lih. 4. Caf. 9. nHmer.

6^

&

f*^.i69.infiMt. Vidcantur diula Gf;'.^.

i*Si

enimgrauiter pecccntdum cxpcditionero oq{0*


riorum,quz ad Auditorcs Regios fpc(fbinf,noii
vrgeiu, mani&ftuminde eft iu ijs.qux (ur. iplb-

fimiMliioc,etiamgnuiicerdelinquere,C cum
littganttum , aut cauuamagenrium propnam,incommodo prorogaiuur. Scmper autcm incerueniunt ineommcMt makipfiaKit fumpribut,ft
imminurionc bonorum , qux cx abfentia i pro|riisdomibus , &alijsnonleuibus occaliontbus

Vnde&obUgatio
ipfi,

reftituiionit plarid

& qiHeonim

modct

rancurconicientias,inapcrto luminecaligare.
(

Vtobli^oreftilUlionisnun(ir,ipraccflatio ab
operanonedamnalnliseftin opcrano condudo

obligatoria proponit

(vax. illae

non

eft facile judicare.

matcria grauis cft , timendumvalde,

\ Ttdo tramite minime deuiandum.


83
Dico quartd. Proregcs Iiidici vt Audien-

riarum PraKid^co
gi;

ConHlij

modo

obligantur

OooMnos diximus

frMtieiui num.

toafuodft

quo Re-

obligari 77;/

eifian

ionibua

funt

Oiciofie0M6. Inqs , qas AlfirdbrJiti


**& jus tercij concemunt,
,
juris nociriam ex^unt , tenentur
Proregcslndici conlenciiie^ oiG rartdalium conAMfrnin^

90

atque aliquam

fulantahcerfcncientem, qui ordinarius Aftenor


nonftt, vel Ordinarius vcprobjbileproponac
id,circa

quia

quod

vcrcitur concrouerfia-

licec AftelTor

non

fit

judex

Ratio

its,

qosjoftitiam concerTalia
cft.

ex abrupto , &.
ac fccundum caufx

cauflas ad co$ (petantcs

non feniaco ioris ordinc ,


merin, judicve. Sic Oom. SoJoauMa

cft:

fed .confultot

A/^r
Do^ores,"^ *^

Ipecialts, vnde laicas poteft efte Aftcflbr

nunt. Prorcgum oblieatio grauis

^******

n Politica

ad labofcm magno prerio compcnfandum.

autem

comprobatur.
Dicoqilio(6.In
^it itteKtitm tit-

Proregcs Indici peccanc t lu^*.


granin.Si eoram ncgligeatia, ttt- titmmm dio , aut aiiquo a!io humano rcfnc^otia , quxad cos Ipcclint rttardcn- X*'*"*

d;

Qnz
6t

Jhoi

X"^Icoprim6

99

fi non obliearcnc, non iacis videretur bono cotnmunieonwtum. ft jamibidemdi(fla n, 99.

Vnde cum

0>at vt

XI.

obligatiooe in ncgotiocam cxptditioDe, ac in noiuittllis aliii.

confequicur, n! velinc

Re-

Dicoterti6. Obligant fub moruli illr^quz

Airthf.
mttrtsB.

De

ortunnir.
fub morcali

di(5lis

fitivtum- gios Confiliarios TitMlo frtttei. Otp. 9.


fi.

&

CA P V T

10. num. ^g. vhi

aut cciam ordinationes , qus ncque ad vcniale


pcccatum videnturobligare. Idprobo. Quiain
omnl ordinatigubemarionc ita obfcruari dcbct,
vc aliqua iinc pro commodiori tantiim proce-

den^ modo difponca

judiculis cognicio Prorc^ibus cft probibi*

Ttt-

Circa ilUid ramen


Dicc Primo. AJiquz InftrudUooes funt,

S6

quo-

a,&folagubefnatiodemflndata, inquaetiam
fmit itrtiitm^ fines^n videri potcft apud Dom.
Solorzanum citm Oif. j.awM. 39. 0'ftff,
ia
Aimhiimt ,
Polidca /4. 757. f.

Ucet laluicoalci^

A Op^

f/-Mt-

occutniiit, non ertt diffi*

Picrcgibus tradi

quaslegcrc &. obfer-

Au^orcs obiigationcm camdem brmaiues ad-

dticic
hfftrui

Pro quo

non

iiared<:bent,& ^quibus
tia rcc'.c!trc.

/rf. Stfp. $.

ait inftruilioncs

k^ia mandaca

&

gni conlidcratione dijpofitx : vnde


' gcncraiiter negari nequit grauein in-

ns in (M
JtitnxiA

tllc

eorum animov<^Qittraria deccr-*

nenceseiafpcrent , cx quo juAitiai^oIatio veniit


etiam formid.indj, Qux przfumptio , cumCf

fum
Vnt quidem

d<: JMtv. * non cft cx^aru.a) genere , quc


O^ligatipnew !egum?i ientiir aoeicere, quando
in foll juris prxfumptionc fiindantur. Przter-

X.

Ordinationcs Regias quomodo dt^


beant Indici Proreges obferuare.
8j

4r.&inFoIidca;4^. 7^8. S.'OrrM.Cikmciunt


cos illc t,ing:it articuius
lin-.cre profcdo AuJi-

juris ,

C A

volunc agere Audico-

wio Dom. Solorzanuf figniCtf.

res.

pilacaufris fpiritoaluMis, vttradunc

Epi/co-

quos aifctt P. Thomas Sancius Lib. 7. ie HttrinumoDi^Mt.ifi.nnm. 14. ex/. i D. it officio Af.

Jtfforii:

"

hneilliuscamea lentenriipericulttmer^

ia re giMiis momenti tocniiitur

^uod

.^uidem

Digitized by

Google

quidcm

ftjrc

ncquitfincgraul confcientix gra-

iMmitie. Nili (oni aiia qukkcm


'

gieiicri^

cx Alicl-

riencU, &tQt^ricate, plena haberi ccrtttudo.

Dko

9^

Prorcgcs Indici grauiter

quarto.

ibrif(etiieDrtiiainfuiflaiidecica>&inei de

peocant

qui agicur , nibil occiiiicicccxqiiolaplitt con-

Audicnilas. per viam

liderabilis ttnacretut.

Conftac cx Rcgiis refcriMts

91

A^fihi.

Dteo leitiA. Pwrcgcs peccant

grauieer

fuain an:pIi.i!UC5 poteflatcQi. IJconftat.

Tu-c:tr,

QiljaG

bentur,

A/-fii 4,

Ormmitt

k fuis icntenii^ recurfum ad Rcgales

, fi

appellaiioii tmpediunt. ^'i*'***-

qu pto co ha- ^^'/' .^


dequibiis Oom.SoloRtnus
G^. y^^
,

3 aum. }9. 0-ft^. &'Cdf.io. mm. 54.


kiitJm'.
ait iUoi Gc impedicnies roale facere, vt f**
cRcoarpertum,cikm rekripu talia juftam St. Ic^e
.

qui . (6caretgrautter,vriKialienc vltirpator,qtiiBar

^^f**"

&

grauifTinu in lcvnJc
j^iSattw gnxcftzftimationis:
'*
gibos pro hujtliinodi ctimiiK poena inucnitur
conftitMa ; Atqui PioRges 10 ijs, qaz ipfis coo'

pcll.itionisbcncficiitm fic impcdire concncur ? $i

inPolttica ^4(. 874. i.l'crt j/ vbi buncludicocarpicabniiiTni vix'eniiD fe|>e'

eftilludUncingcQuitace irorum Motorumiad^iMim: Kei,qoi eos bonoffeiflocondecorar,


ficjubec,
efthoc honoris talis appendix. A

habcntur

vt priuati

laasPrortgum
rictiir

aliqnidabcildcmnon tcntatum

vltra li-

mitesy aquam^legitimxpotcftatis : crclccncc iemperabufni namToceeflores plus aliquid icmper


tno!iuntarj facilc aJJcntc<; inucnris

vt poftcrio-

zcs pjcniorcro aficrrc potcllatcm vidcancur. Erit

otemdaoitHbilior.ii c^dcueniat^vtea, qus


ardiia iunt , Sc Regix amplitudini releruau, libi
veliDC Proregesarrogare.

Pro quo idem C/.

o.

ktuUm

Dom.

quos adducic

Solorxanus

lih.

Policica^4. jSfi. $.

Hinc eftdo^rina
St pro C& lauJac

i.Ctf. 18. itum. 4<;.

& in

y >ubtU9,d\cciU[amcx-

cmplaribjs in judlctndo par&m elTe iidcnduin,


cum caulfx non (Int fcmpcr omnino fimilcs. Ec
iu lerminis ciulfx, dc
nac, ctiam

cum de

qui aglmus , idcm oblcrob ra,

confuetiJdineagitur

tionem diiiim pcrperam eictenri potcftatisivnde i!la dcbcc rationabilis coinprobati. Pio ijt
autem quJE ad EcclcGafticas cauflat ^Aant,
XfdgG^'- adJo nihil lidendum exemplaribus , vtneclegibus Ixcularluin Principumdercrridcbeaci prouc

lofnentapariterpkira4teximia,cur ingnri bo->


noris.ippendiccTi renuant , & Rcgiam volunta-

teinampk^ Hbi repucent indecorum i Jtcm , Utii IraaefNic

ab vniui litcerari bomiois , qut (ienon eft , coulliltationc dcpcr-

pius cx Togatis

crgodependentiaindcccas noneft.
s
quo &c n.cqne indeceinem fatoram, fi caoflg codent

& l*apicncia

aigumcnto id pUne cft rtm non efle juftitix


omidiib coafermein t qtne enim confbr-

tiscauccquaaJoqiicproccdi.

quoetgobonotemtancumaccipiunc^ &eoip

gert patcll,vcczco dcbcancmurc,quali Oclpbi-

complurium

&

cluli<3

caoraculavenemri. Sipnifeftimfiocfefiafticam
InrniinitJtem concernant in quo vidco non fa-

cutionc ab inferloribus hominibus dcpcndcrc:

Hincraiht icmpcrdifpllcuit ftylus nimis


in his,quxplacauProregibu$,obletuatu$,pgr
ezemplaria inqtum iudicandi. Cika enim illa
fx abtifu multotits lint cxpHcato prorcifti.qut

91

^ttn^T!

ap-

enim ex cociuod luperiorcs lc in ii, qus ad eof


fpe^nt,-haberfvoiom, ncquc in eoraroeze-

funt

oseftgrauiter delinquefe

fwjjM i

icera

cum non

non

|>lus)uri$

^l^l^

Vidcndus

juuac , quid dt, cur

odilU babeant , quim ijdcm :crgoilmamMhim. VideaturDom. Solorzauus fitpr^ Ctp. 10. num. 9. Sc

ccfTa

ftatuta confcranc defenfionem.

t quidem perctintari eos

i mulcis

ccUcntioribus

mia

viris

k dicam

nieK
tuin

ab

f.int

manda^

<5;:

clignicaic

dcoeac expc^i. S\ autcm

ne quod ab cb

'
.

pr.t-

ti-

eft diQtofi-

app:1!arionis judlcibus dirimatur

quis dubicet a diis judicibtis confir-

quod prztercauine raeriu, eorura


Qmicnimgratia veticinlenfum tiabcre Prorcgem > Dcfcrant ergo appella.\d

adlgit rcuetenda.

cioni

hac enim

R^i

cft

ipli dcicrre, lic

jubcmi-*

& gloriolum ducant hoc cfte qtiod funt;minorei


inquain Prlncipe
cft licicu

non

i cujus uncikra lencentii

nappcllare.

Iii

ijsautem ,circaquz o-

'

pinitMeafimt , fequantur ipfi quod volenc ,vnde


iupcrjac incutn cft qu( J nobts videatnr veroiiml*
lius in calibus propaiarc.

Ergoad

aiia.

r^** /" Rotaobie riuc in vniOfccnfis Canonicacus as. Ad ijlM 'y i. Sed rt^nptyl Dianam Pdrte
m*tHr. Vbi mulu dc coofuetudine drca hujufmodi reprobanda. Qjlod Crgo affirmac Mcuo-

C A

7*

Tiwwy

quod Sc pro Papioitaaim Cm.Ii$

'""l*"'

deterroinar.TumeikmqittaliisecpturesexProlegibus le laudabilitergeiTerinc; adopdmi cxceUeiKiam, tuimeris omnlbiis abfolittaexboni-

iudicum

aUorom

6c

OiHcialiuia Capitulis cinl*

atuiniiuiatu, pbecaeb

Xf,

mun. 4. cxemplo optimi Priacipis Hnnicer jttdifgimmi' candum elTethicnonpoccft applicari.*quiaJKC


PfM> Proreges abtblut^ nomine Principum veniont,
/T"**"' Jicfe communiter ica vocentor; cum id noraea
eum fpedal itcr de(tgoet,qui iiipremi gaudet poteftate, cujus Sc fenten^ facit jus, j uxta Auuores quamplures ab c6dem adducl^os CoUc&ore:
fiH||lS,

poiriiit in

ordiaariorun anuua eledioae

chius ConfiUs fi.miw. fo. addu^his 4 BariMfa


ia Col^cUtieisdd Dccrttdks Lii. t. TU, 17.

V T XIL

Quomodo Proreges

aperti

nnecooiurgentem, rarus probabitur peruenlfle.


Tttmctiam,quta lic^ opticnl 1III , dc Aircnbrum
.taioen non poceft omniroodi lapicabi , expc

lcoprim6. pofTe graitlter peocare : A^**^


1 Xlcopric
I
1 le vtina
vtinam rcipla non pccceac,quod
---^mwiiffi
grauilli.nz mulcoties qucrela; vi- ^^*,
demur indicare. Libera elle iUa debct t vnde li

94

libettas oftenfione

bcnepladti

cum

cfficaciute

propofiti ftarc nequeat^ utis inde conftac,

ctkm iuftidx iuia

nonobftac,
in

vr.um

fi

faac paciie vioiencur.

dtcacor iircreu efrelufTrat^ia

ralccuncur

qui

& ance

quanVbi
,

qux

milTi.incm

iri

maiuif Proregis quanioqtie veniunc, aqopde


adilantibus pfopalancur ) expcrientil enim coiiftat,nihil huiulinodi mincre fccrccum. Qn^l '*
cumrf6%cic radac^ qui jam anoum adininifirarioaia
i

Digitized by

Google

^hef^mlndk

....

f.

diderunc.

iirfHBcafevellcettwBomelle hccrt cx al^o,


&curuurovelk rcfiu poiiiis nlbumcx iMg^-i

gcncraliter

dtiflimuni .ipparerc.

cu (eoundA. Sltfc^kio talisfit, vt clcinepii, peccabic


e^x a Capitiilo Protegi viiJcaiaur
quu
grauitcr, G eos coifirmarit. Idplaimmi

9^

tntftfrum

tUibaut-

qmt

mji

fttendt,

confirmari;

mala clcttio ncquit l.iiui conrcicntii


quod P**""
td cnimcft malo robur iddcte ,
mtnalorum cft, confirmtitio ettim aoaoriiw
aHo5,dc
kuit.qui cft vnusciuldcm efFe<aus,imcr

Id conftat

materia.eft grauis
cft

Przbcndat.EtKSeftmantfcflA. Potefl
caueri.Antc
autem hoc prudcnttanimaJucrfionc
de aeleftioncm fiquidemfpargi in vulgus fola
ad Prorcgis
liqiioru cleaiohe*raaari r'ljuYox
alu
mmulilhim
non dcfcrri.ad quas

i6n ftctcrit, lcd aliundc

ratio legis

<Sc

con-

fcciilct

,quando

Sancius

Ca-

admonitus oc talem

clcdlionis

bx-

rLLrct.i

obleruandum impcrarct. Eo,

tur, intuitu

nc aliquando Proregt

OK illc

alcm

elcliortcro

elcilionS. Faflu

omnium

fit

gcrcnt

nou

ii

fivnumAn- nsgrtmiim

vtftatiar^cbit.

Dc Prorcgib'js

auienft td rpecttmirtn^ P.ljeffiuf lA.ijtc


I

J.Bonacina Tomo

i.n.

zJtlf.z.JtR(lli!irtione Qii^.tf}.g.

Pnalk 14*. I .P haraonius i Afftmlut tT.x .Stfi. 1 o.


Gi^ff.CiMinaKs Lugo JiprJ m.6.CxaaM P.Sancinm etiam yi*pr4 Dft. 3 alios nfLuntt i.. Pro

VK,

prxrogatiud gaudere cointen^^*

non folum conira omnes,fcd contraTcxtum lo-

qualem Principis indignatioiKm iiicurquidem ekdio libcrtati eligcn-

bcrus iuLa labdadata dcprchenditur.

cft Ipccialis

qus

cutus apertum

'Prior

|t-

& P.

DicbPrim6. PrortgcsnncRcglsIicenncqueutK gcnds vlhim publicarum cxadbio- Afirtwu

Romanorum ea

illatn

^O

nominc defidc qua lilc


,

gcluni cxdpiamus. v.P<i;;/i,quifoIiimR<gemjf****

ridcit^Si alios cli-

homincs haberentjlr ;

quibus vna

nm.iio*

j.

lior^m in ordinariagubcrnaiionc

penitus

Atqui & qux fccuta ftatium contraria vilaeft


tim alia cflc non potuit, ncquc quod crat ab omnibusdiiaumrctradlari i alias mcndaccs &vilcs
ita fibi courrarii

Cdp.^. inb.

D^//r.

folcnt orancs gabclla;

numimpooere; &aliier factcnrcsgrauiter pcc-

fuftragationc Sc

Quisiambic (imulara

liberq eleftionis voluntatc

commu-

P.Thomas

EfthMttaomncs Doftores,qui potcftatcm


imponendi gabcllas in foHs fuprcous Principi- ."^wifil
bus rccognofcunt , non rccognofeemibus fupc- ttr fiuiem-

fu&agiis ilU ipfi, qui acclatnaii fiicrant

ruiKiildicesdefignati.

taCBtt

fe libcri vclle

quantum ad

Coj^ikwHm
2.

ftff.

cant.

conrenrirc

tdpondit^& vt pcr lufFragia in vrnam milTa cclcbraretur inianctt, leftatus

in

& inthui

99
ria

ablatac libcr-

non

&

XMM.2. Circa

vt vidc-

adr ii'c1eUoiK eapitldam podeiopponl. Tone


fe in

derf^itU, Sid. i.jw.i.'quttameiiillacx{^ici^

mo-

dum admitleret; fcd vfitanim peir fuftragia oranino

nominibus cxpli-

Sc vidcri fpcciaiircr poflunt

agendum,& vocatur Aniuuin, HifpaaftJ9i,q|Qe


dinir de rebus cnipris ad dbum & potum potiParum autcm dirandam nominum
ncncibus.
dlo^tatem bblcruaiiCardinalit Lugo Diji.^S,'

placitum agbofixbani. >ifii^


vidcrctur acclamationc contcntus,

Prorix t\

gnari

fua:

lccretc cft

Lib. i.

Fragofus TffMo

iIIt

dc quibus AuCtorcs
,

P.Molina T>i^t.66 1

f qtii-

lic

foknt

Tucrfi?

1 cJri,
nitcr

pltularibus manifVftunu annucrunt illi, cum circt


lepericalo cxpoikum rcpugnarc. Dic cfgo
aiofJitcrtsdemePh>rcge, alRirrcitcronromnM

ces ordinarii judicei crcarcntur

f.

^6 Pro qiio juiiatcafiimapjttnefe ,


ipfo.quo hic lcribtbam.dic accidit. Cum cnim
cligcudo
Prok^ez duotequtKS (ibi bcne vifos

elkntta^

obli^ationi-

NonUcere iKr, Tfi$fH$ Ajfnthins tttf*

difti

XIII.

luie.exadionuiii.

j^g

duo

Tonccmmvid^

ce&reAiaiOillloUigpliO|'

bus cicca graaainiQa impofiaomini /

qui eo

vt

C A P VT

bamus.

cflTc

& '^J^^':
^t^.

rtddirio retardata. x,

De Proregum Indicorum

led eani

& dixcrunt fua: voluntatis

iuxtadidU2id!i/r4mf. JIIM.95.

non deucnietur arrinilum. Nc-

Yeaei,id^eoaMeele^ioiibdiem

fit

ficiiadminilhationc probotis.
tur finis

dcftruBtut,Rcftorcscrgo duitttisadraoncatnc
vd ralc digant;quo paao ad duftt iUu repro-

tajui ctrct

cft lex

iam diu adminiftiatio prccflit, nequc cft artc


oedolociica impcditioaeraaftum. J. Si nihil
rurror rparlerit dc moribus eiufdcm miniks in of-

talc

hoc cft Ubertati cleOionis obftarc ,


^ut
diricere, qiiodPioiegali eftmmier,

mintmc rcd-

quia pto eo

Si

dures nequit

fltlc

in cuius obferuarione roagnu

boni puDlici momenrnm conftitutum. Quod


loquendo vcruincll ; potefttarocn
i
Si per dcAlUII

ctilionc

|>ndE cleftionis

cjteeptiotics aliquas haWcre.

ii^dmt^tstm , decqn-

quibus Gloffa in Ctf.

reddi folct

nem, qui in fyndicatu

Clulraui RcIbariofatMV^iCiConf^ n.tcntibus


aoribus,& pluribusex nobiiibus occurrentibus,
qui*o pofl'int,& gau<lHitoflfciodecomif'Hc

qn6tftmaRHi:ftadeciK> in O/. liutimtiiuu^ it


MM^^vbiiraloqtticnr Atexander Teittiis: 'Ku

adtuit fidcs ( vricftadluiflecredibile)


quis pollit violatz iuftitix pianilum manifeftifti-

cjnip^iiMiarKiiinDtiJspeddporumexdTlioMtsltneMunc-

mum

ipimiult fntfumst.

bona non

raliter

cxcufarc

loqucndo

quam firmarc in

&.
,

iis,

bonam

Tit4te

quidcro fidem gcnc-

dcfidcrare ma^is

poftumus

qui cfrc* hasc ic , vt

K^jr

in icholis didicimus

(Mfetijn

ieni:f!fiin{i

non

Si

defliterit

iontcfaiisftdat (om-

nequit diei Pcdagii nomine fpedale-deberegenus in-iofinonisintcllii^lj&cftpcnfiopro rchi;s,

gi, &coDfinaariy ^ui adnuniftfariofficiirtfio-

qus n(^otiatioois cauii aipoicantur , ad dcicn-

97

Dico

tertid.

Vbi Ad^id*-

Pcccatum eft grane cos di-

Prin:ipes polTl .Mbcllas imponcrc. Dcinde impolitioncs ad eos iolummod6{pertinere.

&probads AoAoribas
'

lcglmus, pra^licari.

j'

PhmfUM ^utrt tlif*^


'^
if^MMk tmr* htt fettrit ^!^]

RegHm <x

Cbr^s4. Hxc Pontifcx. x qu(MJiiM


bosln primts contra Angdnm ctmftat Reges A;

d^nt

inftruaiflimos protitcntur. Qiumafj jfiriaMaKaOl


quandoqucin aulis Thcologiam ab tadiucrlaiti,

qua

&

fnntt

xamuu

.oiKiii

L-iyiii^ud

by

Google

S^id Proreges

Indici pof^int circa gahellarum impdfitionem.

&

repararionem viorumdcftiMata. F.xplicaiio cnitn calis omnino tft Ponciricis mcnii


concaria, qui t!c rcparationc aut dcfenUonc via-

(lonem

rum non

crat folicitus

qtic crat cur dc

illis

quam

magis

de

Ipecialius cogitaret,

nc>

aliis,

cum

Ipc-

prxicrmirecthlo

frcqucntiora, quibus fidcles

alia

Dc

durius pollcnt aggrauari.

gabi:liarum crgo

impofitionc gcncraliccr locutus, pro quibuscrat


ratio

cadcm,

8c ita

Do^lorcs mentem

eius intcl-

Icxcrunc,& vnanimitcr dcclararunr.

NcquccftGmilcquoJ

100

XxBiIl*

nm

)\ihtu\T '\t\Ex(om/n:inii*t.%.
CuBiu
rtcfi 0rgU'
^abcllas iinponiint,&

gjj

mtinifra
kmittttn*

in

BuiliCccnx

contracos.qni pcda-

augcnc Scc.

Ex qui-

coiligunt Hugolinus , Caictanus , Sayrus


py^fju, ^ Bonacina,<S: alii, quos lcquitur P.
6. Dijj/nt. }. l'un-h 6 num. J. & vidcPalaus

i^i,

Tow

tur ctiam placere Patri Suario


Tii^Ht.

non cxcommunicari

//.4!.

irf/. 2.

eos, qui iniponunt

callias,

5. in i.f.

Non

autem hoc ica ccrtum ,'vt, ex quibtis P. Gaf-

cft

contrarium icnticntcs delint

'

Non

vcrborum
inquam llmile,
iuxca

nili

eft

quia diucrla eft ratio^ciim dc pcrfonis^aut

^ionum imponcrc

vt vidimus,

<Sc

ita intcl-

aliorum luprcmorum Principum. Tuiii

bono pubIico,ne tidclcs cxai^ionuminulncquc impropriantur

verbi, fcd in minCis vUuti acccptionc lumuntur:


vcl potiiis non juxta priraxuim nominis impoll -

lioncm

fcd iuxta vliim poftca rubfecutum

in nomiiie

gabdlz

vidcrc liccc

impolitio a vcAione dcdula

vt

cuius primzua
cu quod mcrces

conuchantur & tamcn ad alia foIctcxcendi,qux


non aliundc conuehuntur, vt in ainiio conftat,(Sc
in guidagio , quod pro ducatu pcr viam ibluicur
i

rarione Iccuritatis

vt

aitGlolTa in Cnp.

Siiper

dc verborum fignificat. Et idcm eft dc


pcdagio , quod ad omnem cxaiQiioncm cxtcnditut mCdp. QiiJin'^uum , deOnlilna in Sextn: PrzquiiiifiLtm,

terquam quud cxcommunicationcm ad

^as imponcntes extcndi tcncnc


adducit, 3c fcquitur P. Fiiliucius

aliqui

tr.

6ji.

collc-

quos
08.

Dicofecundb. Prorcgcsincafudiilo

'O'

jtJfirM
Prtitgtiiu

non incurrunc in excommunicationcm Bulla;


Corni conftat cx illius tcnorc anathematiM
^imai cnim omncs qui iii tcrris fuis noua pcdagi feu gabcllas imponunt,&c. Tantum crgocx""^b'^*
communicanturterrarum domini non agnolccnCmM.
n^urrrTt
txeem'

ces

fupcriorcm.Et itaexplicantcoramunitcrDo-

^loreSjVcrba pr;di<fii pcrpcndcnccs,ex quibus P.


Suarc2/?i(;>r4

.40.

quod cft mihi

&

P.Palaus ctiam fupru .4. id

certiirimii; 3c

probabilc ctiam,non

rccognofcentes fupcriorc prxfata minimc cxco-

municacionc lig.iri,li tributa imponant iniufta fua


cxcedentia potcft.;tcm ; quod tcnct P. Suarez
JuprjinHm.ii. Potcft autcm congruareddi ratio;

nam

Prorcgcs

cum

tcmporarii lint

Sc fyndi-

catui fubic<ili,caucbunt huiulmodi cxcelTum^qui


facil^ potcric auc in

Kiis ad

Rcgem

gubcrnationis fine, auc quc-

delatis

Li-

Dc

vllaccnus cxtcndcnda.
catc dubitari

peccaci

ncquit, ciim

auccm graui-

onus Reipublicx

fit

gr.iuiftimum,iS: ampliatio cxitiolillimapoteftatis.

Vidcautur dida0/<w.9i.

$.11.
Ctrca Sifam notanda qtneilam, Ajjtrtio'
nes ah.t.

cum dc

yM4rMHl* Kgcndum Do^lorcs ccnrueriinr. Vbi <i addcndum lcgcmillam clFc fauorabilcm ; Rcgibus quiifjecoitfH
tHMmm. dcm t]Uorum ruprcm.u audioriati confulitur
,

dpiicationc grauentur

nu/n.i

cctcrgo Rcxillis lUgaliaconccJac; circaoncris


diiti impohtioncin non cft generalis conccllio

pofitum

ctiam

PmCh

fnioiie BtiTU Caen * i*Nxil.6.

cadem cft nmnino

ficut Sc

Sc alitcr facicntcs ptccant

mortalitcr. Sic P. Sanciusnr^ro /Jwi.j. a:Cardi- ^^r^tcBonacinamMa';^- earinur.

r\i\h lM''ofiiprjintim. 6. poft

103

4. d:fju.i. Sc

Prorcgesfine cxprefrali- Ajp"''?centia Rcgis ncqucunt pubiica grauaminacxa- ^*^"'"

rcbus agitur ; Sc ita qtiod dc quibus dam ditflum,


ad alias non dcbct cxtcndi. At in vc^igalibus
tacio

Pharaonuis fupra.
loi Dicotertib.

collcdlas, lcu pr{l.m-

non dcbct,

accipi proprietaicm.

& lurt Di^.

lnjlttii

il:

quibus non rcrum, Icd pcrlbnarum habctur ratio,quia pcr capita imponuntur: cum enim
(it ,

89

8c licct grauati

conqucri apud eos pollinc, iJipfum pcriculo plccft, indignacioncm Duminorum ca dc causi

lias, in

Icx pocnalis

habenc

fc

num

fubituris.

par Hurtadus

grauamtn non amplius immincrct

ciaJc indc

tcm tcrrarum non ita

fubmoucri. Doinini

Tbefduri bidui Tom. I.

au->

p\ Fco

'-^ Rcgis
,

OnusAnifii,lcu Sifxcx
ad vnum eiFcdum imcx Prorcgishbituad alium

qiLirtb.

facultatc

iioti poccft

applicarijnccccmpus conccffioniscxtcndi, finc


graui piaculo conlcientix.Sic colligicur cxcom-

muni do<^rina fcriptorum aftcrcncium

Affrrth 4.
Si!tm atH
palje

Ai idiA

Vr)Ttt,!hnt
HfpliCAri.

ccftarc

quando Princcps non prxftat


ca, proquibusillud impofuic ,
confequcntcr
cflTc iniuftam cxa(5lioncm
ncquc clTc obliga,
tributi juftitiam,

&

tionem ad fulucndum.

Sic plurcs,

C4a iri.

quosadducic bmt

'

tbtt-

& fcquitiir P. Smc\i\ijiipiidiili.S.num.<i. P. Vaf- gtlir MM


qucz

epujdilt de Rejhtiitione Ctp.6. D:ib. 1.

& Dub. 4. nitm.

L/i.i. Cdp. 3 3 nnm.jf

P. Sa V.

GMU

w. 5

frtjlvui

mim.i ^
Princ^ U,
nnm. fra qi4 tfi

Carditiaiis Lugo/;//rj

4.

10. 6 1 Cr/q'^. P. Lenius

Gafpar Hurtadus

P.

itmfejilii.

Difbut.

i^.tit4t2 Diffi(ult.i. P.Dicaftillus//*.i.</r


Trdclat. 20.

nitm.

79. &fe'^^. BafTius


qui dc liipremis lodc Proagibtis nulla
poftit dubitacio fuperclTe. Et in illis quidcm cica- Cirr* itmti Auctorcs ,
<S: alti
c|uod ad tcmpus artinct ju- fm ^mfit,
ftum elTc tribucum a&rmant, licct vltradcter- ri fojltt tX'
V.

Difjitit. j

GahlUnitmrr. 7. A:alii

quuntur Principibus

vc

minatum tcmpus protrahacur


pcricucreti vcl

fi

mcriio pollic imponi

&

ficaufaeadcm
qua

cclTaucrit, alia fucccdat.pro


:

lc-cus

fi

pcnicusccflauic

aHa nOn cxccc xquiualens. Videancur prz-

fcrttm Cardinalis

mmer. 66.

Lugo num.

P. Sanciusw/M. 7. Sc

P. Vafqucz

Nauarra

Lik. 3.

Cdp. i.Pdrte }. Dub. II.

num.i<;i.& 160. Vbi

quodadprius

quando

attinet,

qiiocft tributum impolicum

fcilicet id

pro

tmpcrfl-iflum cft

quia non obftance contributione, 8c conucnicnii

non potuic idem


prorfus vidctur admittcndum, lum voIUntas Rc-'

diligcnciaaJliibita

perHci

gis dcbcr talis xftimari.

sa

illius

facultate

Lic^tcnimfiiic cxpref-

ncqucat onus exadlionis impo-

ni, juxta di<fla Ajfertieae pr.tced. Iioc

fum

valdc cft

tamen diuer-

vbi facultas fupponitur, Sc dc pcr-

fcftionc opcris rationabilitcr prxlumitur

cnim ad jllud
fcilicet Sc

fuit

,
ad inchoanJum
pro qio Sc conccfTa; 8c

pctica facultas

pcrficicndum

quia tanti tcmporiscontribucio fuSiciens vilaefti

taiui,

itufit.

InJ/ci Tttului 11L Cap,

^kfaun

90

Ipla aiifr& oon

Qjjindo va6 idco nOD

cft

fHltcmm opot.njt ^is&ftam obtiganoni ,


Mutrfnm

collc^am pccuniam

tfr-^inmm

ucrraproruis ratio

fr"ri:imt,

m ftinit^T
ft,

ablblucum

<|tiia

Prom

cialitcr

tuendi obligacio

pocem>quia ctiAcn pro vtilibus iKquit prxiiacioncs ifflpoMrr t vnde cikra vnitis conceflionem

Eimultoid

pr.T:i,:ric.icor

poiiiisqu.U)iiu upcra talia

pam

m^-mt

ad ea effidenda
iunr , tt Rerpi^ica non
comptlli.quii mitt!i;i, vcleciamaliquo modo v-

*!T

hlia,quiaadaliquemiplcndorcmcontl>rum,rine
cotamen vld conaenienter ft decenterpoflet :

ft^^Z
r-

nequccnimpulchra omni.iornamcnr.i.qn.T

ccntia

vmquam habicura

Hiipanix

AiVilii

ciuitjs

vcl

aliis.

lio continuari

qu6dpro

habct,

Quem

nihiliuuat,vndeeft obl^aiioniftiiu-

eum vfam oHtiaM.

conuerla , pro quo imponi iuftc cxadtio poffet,non vidcrtobligirioncm rtftitutionis vrgcrc,

ficut

tioncm pr.rceckncem
pcr

ra- ^ \4%sma

quia ptcunia i!!a eciara txfn^^,


rapmam excorta, inuitis inquam dominis,ad ^'V^x

4]uos dc opere

nuUaperaetnc ftdc
nequc ipfe imponein cunc tcmporis
autcm poftea Sccogirauit , &alios
co^iurc fccit i adhuc ctiam iufte ilii habcntur in-

quo

quod ta-

cali notiria

forfican

cogitabat

li

uirijquianullusvult

vtinam nontalis in conringentia ufti ) eosnon


quod fisqalcar au<

cipiunt,ioncrari.

fc contra id,quod lcgesprxNihilominus probabilitcr dici

poteft tenert quidcm ad reftitutionem

diarur.

dtturccrtumrfcd rcftitutioncm ipfo opcrc fubroeato licri poflfc : valdc enim cllct ditiicile fingtnisrefltcutionem ficri,& ita optTc iilo in coni

Dico

105

quinti. Prorcgcs tencntur

eonun

ad rc-

qax cx aclionifaasaiK fine

munem

liccncii iinpoGtis,aut non fcruato licentiasttiiorB


aniAiAM
mt ttnku' iuxca lupcriorem cxplicationcm , infumpferiiK.

Dijfut.^. Duk. 4.

lequuanir, vc ciuti aducrrunt, Sc racio

vtilitatcm exhibito conucnicnrrr illam

ad Redloris arbitrium. Pro quo Nauarra


Uh.^. Cdf. 1. mm. 66. alios adduccns, dc quo 9t.

nps

mfertus TitnU 6.

Aor ipfc

cft

num.i%.

qui debet

ccre, rarione

&

Quando ergo

Rt^-

fuu potcil id arbitrio

conlllto icgnltto.

EcCllttcft

Frores in noftro cifu , in quo prxter rationcm

di^bm cftalui addudaexeoquod exadlio cadcm pro opere fiibfogno pixfuoii potcrac h-'
clcoda.

iUud acceperunc : crgo ficiitaddamnatenentur,


quia non implcueruut paAum, ita Sc ad pretium
ceftitucadam : GonTeqtiencia patet ; q uia auerfio
damnoram eft viucus tfiulus acceptionis , qui
ceflat,& i(iniquacft rctcntlo.Tum mx quia de

thtu m*-

ficri

& Bamcmififrimim. 9

eU manildbquia pro auertcndis damois prctium

vi-

fierinequeat fingularibus,dcbcre in vfnsciufdcm

&licct aliqui t^pnd P.Hurudum lantumobligcnt ad rcftiturionemdaniooram,eoium hiclocuiQ tciitcfltia notthabet; tumqtiiafinefimda-

quod

fieri. Sic enim ccnlcnt mulci obiigaturn ad rettittKadnmcommunicaci , fi rcftitutio commod^

Id conftat. Pnmitx etunmuni dodtri na Thcologorum, qui Rcgcs, cx qutbus ad Prorcges cft illatio irreiragabiJis , ad rcftiturioncmteneriaflegKphiH MMm. I o j dcc liratis. Suntautem
fqfff
omnes citati, quibusaddcudi P. Turriaausdr|/f?jri4

^^, f***

tninitltr

rcddit in tetantl penugtlea ,

fttcutioncm

*^

de Rcgibtu didlum,J|AM. 103. Sed ccrte nc^H^^^^JI^

quein hacadiividetarobligano ccHare ob

racn xgtc pcragicur, ad varios cfFcdlus cxa(^ionis


hutus lupcrabundante copia pro gubcrnanctan
arbitrio dlftradla. Scd fi pcccati graultas (qua!

Mtrthf.

ic

eft

(i

vtdctur polledidbcsa^
:

valdi pcraccidcns

Diccs,(alccin ciim pecunia in

07

oncic pro oblig^tione

ob rationcm di^am

quiacftiurtum} controdtatio

lionis peniciis innegabilts.

Quo cucntu cum ratt!>iai^um obliItr ,

fit,

decemdau

^ licdc

i?****'*

decem libi rcgalcs extrahat; (3 viginti


cxtraxerit , quoad illum excelfum liccncia pro

tiUliikconcciro, pcrfcdus; dequo tatnen


^f<i fitnt nsn trtt hh opitf
dici cum Pocca poiTit
,

gationi )ufttcix non

arcacius

alibi

magnificcntia PrincipumelaborauvUuncur,cui-

fiobct

>

alioillaprzcclTcrit, authicritcomitaia.

Rd publicx conquirenda pro quo eft


quamplurimum lcriptorum dodlrina apud P.
Exemplo fit LtSaocium fuftJiCtf. 5 <^.HHm. 1
manifbriquxftuoGITnnus fbns, qujlem nec Revll.i

fpe- Vtotuud*

exadioncs cartuc

iurc aJ

admodiiro G quts Ikemiam tribunc alicoi vcez

iibet fant

gisCuria.ncc

'

iciltcec id afonc inuito domino. Vel ficx eo x,^^

qaAddominononfitocculta llirrtptio, veliscfTc


rapimmtid ccrc^ peius^ quia rapiiu niatus pccca- ci*'
cum eft, vtdoeee DinnTliomas 2.a.f^|i.4rtf. ^^2^*^
trtic. 9. pro quo Sc videri poccft ? LefTuis iii.z.
C^.ii. AiirM.ii. Siauteinlicentixliroices fucrinc
violati,eadem eft raciojquia pro co, quod Gne li-

iiiieieft,<)uodianin)po(itivtatittir,proriueamplitudinc pottn.nis. Prorcx autcin non ita cft

crjnsfcicS: lcgis Sc juf^irix

omni

quia

er^oline iiceiuia exigcnccs contra dominorum


ra aeoepcx volantacem cxcorquent, qut inaici
pra:itant, &nicrito muit;. hxquo lcquiturrelti-

Kcipu-

RtgibusqunJcmiJ conccditur qmi pro talibuspolIcntexaAionenijmponcrc^&itaparuui

xiftif.

.*

Detnde probamr de Ptoregibus

lotf

in alii conutrcic opcra, di-

cft. Si illa liiic vtilii

clt,

.iliuJ

qus tamen rc'

bio rcdbibcnda.

iii^jyf^gnjttiialiaiiiic.fapfafiicalratemillius

nd

fonL Si lecttoclaiii ci80 nulla^


retftMHdaiVy ftiaaoiquedii-

cft ciculusad illam

.riuniruirit.vidcturconcclLTc.

Vlmbmt-

XllL

uaicns cft aucHioni damuorum

nmi, 8c non longioris cA radi conccflio < vnde


fi Uliid fudkiem noo fiiic , omnc, quod iieciel&-

f.

f^d Beclejiafftcos

III.
^utd

m permijfs ex^

cxa^onibm agunc pro damnis aucrtcndis impoIkis;

innoftroaucemcafiidamnaalianonliint^

illayquxex ipfa iniqua pecunix extorfionc


proaeoiuntt ct^m detar ad operaj cx quorum dc-

quam

damraim Refptiblica
Prxtcrquam qu6.i \n cafu didio aut

feCtu millum confiderabile


p.itcretur.

danuia funt

aut non. Si

primum

ergo

cseotitulorefiitucndapecunia, quia

illi

falteai

qui^

1 08

1 D caucodum ccrti , ne eadcm compre^bendantur


ali^ contra imminiiuuein
.*

pcccabirur,

&

in cxcominunic.itioncm

Ccenx,&quidcmduplicem,incurrccur: inisftilkct, ic 18. lailla cnim piOhtlicc Pontifex

Dlgitlzed by

Google

luid Prore^es Indici pof^int circa gahellortim impofitionem


Tljtuta

pragmaticas

qucmadmodum
ciuili

; in ifla magis
dc j^abtllarum impofirionc dilponit.
multa alia Poiitificia dccrcta in lure
cxtra ilKid , vt hic nihil ceftatius circ

&
&

Pro tjuo
,

Q^a

fcmpcr in rc^nis
Indiarum , vtpotc Catholico Rcgi iubicAis licut
vero Domino,idcaueri curx tuit,ncquidquam
fuppofita

prxdiifte immunitati aduerlum (latucrccur.

non equidcm lic fclicitcr fcmpcr


fit

Sed

cautcla proccf-

cx confulcntium minorc aut pictatc aut

vt

pcritia

iiie,

riz

cft

vt

apud

Ecclefiafticos auiflarium

ipG vcllent labo-

partibus bcn^ vifam

quo quidcm,vt dixi,lapfus cft com-

In

09

milTus in Chriftiana llcpublici

Nam in primis

dus.

venditio

ancci

fcruindi

&

cum bonx

quod folucndum

erat

cum tcftimonijs rcccprionis.

rcgiila rcccpriffijia in

iatis

illi

cxiftimarionis periculo,

ftruatx fidclicaris lufpicioncm

pctintc

mimc-

cxa^lore

Eft autcm

hac materil, lunc Ixdi

li-

bcrtatcm , quando Ecclefiafttcx pcrfonx non licec id , quod ancea iiccbat , vel naturx jure , vet
ex prxrogatiul immunltatis. Qiipd benc inter a-

uim.
lios

obfcruanc Ricciut in Pm.w Tomo l.Refol.io-/

wim.

8.

tjHedd

Laderchius
. Mandellus

P. Filliucius Tomo

quo mulcx
tUS veri-

ciim onus

rationcm rcddcndi dati

acccpti

minimc tolcrannon cflct Ec-

talis

recipicndi fcilicct prerij

auift.uium

raiidi deitide

JScMttr,

rum

Can^ 103- ntim. 8 vfOa^a 8. num. 3, &


.i

Lih.

i.

Ex

TrsB. \6.ntim. 171.

decidi Iblent quxftioncs.

Deindc.

to

in

Ex

taligrauamine valde Iv-

fic

cum

illos

& crudcles cxiftimances,

vidcant Rcnipublicam

tali

oncrc gra-

tamcn dc ordinario prerio rcmittunt.


Prxtcrca. Grauamcn hoc Ecclcfiafticos pr.Tfcrlim attingcret,cikmilli, vldixi, co prouencij
uari

nihil

gcncrcalijsantecellant.

Quz

omiiia

fatis

indi-

<ant ex impofirionc prxdiil.! Ecclefiafticam Ixdi libcrtatcm. Nequccnim priuilegium hoc tan-

tum

eft

vt

non impediamur Ecclefiaftici tale aqu6d alias crat jurc licitum fcd

liquid faccrc

eriamncimpediantur quoad faciendi modum : fi


cnim circa modum impcdiuntur , non plcna jam
lotalis libcrtas eft. Quzlibct ergo molcftia il-

&

qu6dcx corum pcr-

fn-he .M.iRIM.

Ncc in

Videndus eiiam Dccius

mcnrirccur.
clelii

prxtacx difpoficionis parrocr- Sutriim'


^*-

dem

P. Molina DiipMt4t.6Cl. mm.


Hcnriqucz Lib. 1 0. Cdp, t^. num. 6.

probabilc ccnllt Cardinalis


lufiitid

num.

Lugo

44. non indjium

c)uia in piimis P.

Hilpanizcxiis,

^^^*^

i fine. P.
in Ghff*.

Et

imft^iioiti

trtfmM,^

Dilfut. Jtf. it

poteft:

affcrri

Molinacami^mait juxta lcges


Clericis vcnduncur ,dcbcrt

qux

alcabolam ; quod cft alterius quxftionis.P. Hcnriquez nihil habct loso cittio ic quimuK n. ^.de
Sisa loquatur, cafum prxfcnccm, vt comuniter k
ProiMti'
Doifloribus traibcur, non uneic. Probabilicas

autem quam Cardiiulis Lugo ficgcncralitcragnofcit,

non

cum

num. 140.

ipfc

videtur ciiisconfonarc
vc

ccnum

'i^^^CMri
jitU im-

do^rinx:

ftjcuac contra

ttnftuutir.

li-

bcrtarcm Ecclefiafticam efle , quando audko re-

rum

prccio

talc

augmentum non manet apud

venditorcm , lcd pcr mo<ium gabcllx foluitur.


Dicerc enim augmcntum calc in ipQvcBdirione
folucum non clle parccm prcrij fcd aliquid prc-

'

Si

tnuli6 cflc c6tentos.Item,auftcriorcs paccrcncur

dcfcn-

lc

ex Sociccatis Aufcoribus etiara tencnt apud cu- /^;^^,,-

tio

<]ui

conftethomincs ab cmcndo recrahi audlo rcrum


pretio : & vcl ab cmprione abftincrc,aut minori
cmpcores, auaros

Sc

arma

lcilicct Ecclcliaftici

'

rcli-

ntum afFcrri poccft qiiorumdam icntcacia qui


,
apud Dtanam Pdrte x.Trdli. 1. Refolur. 49.;itfirmanc talcm gabcllx modum cflc licicudi ; quod

dercntur Ecclefiaftid aufto enim prctio pauciores eflent, qui ad cmcndum accederenticum

enimic-

quz

prztextus a-

non poiTinc damna rimcri , quz cx alio


quia inaiorcm dcbcnc habcre pacicntiam.
aliacumulari polP:nc : quibus ra.mcp fibi

Cap. E

numcrationis cuiiarc, ad

iftius

fummam foluendam

quod

danc;Ccnfurasinquam

ob non

M cfi*

Eo

ftatuti talis

cuflionc

iniquicas

feftidiofum addercrur

tir

Iiquis inucniri

& ipfi collcilam quarvti-

clcfiafticis libcra ficut

liter-

c tamen pocerat

quis.

cum

i miniftris ad hoc

Mrgumtnpcrcuricmes Clcricos puniantur imn,

colibercaciscft violaciomanifcfta.

fi

...

^ll^J,-;

prohibctur: quia tamen grauis irrogatur molc'lcftia, c6 qu6d majori curi fe cueri dcbcaw , cx

nim

vtqu6d

& fxcularcsauda-

dcccm aureisi qui vcr6 laicos, in viginu- Nulcnimillisa^io tafi ftatuco prxcipicur, niilla

latcm tunc rcdderent

rcmminutioris

tlsmUfit-

ciorcs

illud pretij fcruarttur

tcncrentur.

Sgnofcen.

rcddunturrimidiorcs

fiaftici

habcanc l*piricualia pocenriora , quibus

ccrram

tur.

prctium arrobx vigmti quinque libras habcntis


taxa quatuor regalium adderctur. Cumquc cxadtor non poftcc omnibus cmptoribus adcfte,

dcpucacis pcterctur vcl ccrti

Um t^-

Hinccft

dc qira P. Filliucius fupri


270. . j*r/o fiiM , juxcaquam concralibcrtacem Ecclcliafticam cft id , pcrquod Ecclc-

cluibftacuco ,caillislufficicbac cura,

ftatucum

'

cft in

ntim.

: cuius proucntus ad Ecclcfiafticos prifcriim pertinebat. Et nc ilH vidcrcntur


grauari , rcs ita dilpofira cft.vt fupra ordinarium

Sifa conftituta

titrr 0fi-

cxcmpti potcftatc.

dodrina communis

in

momcnri vidcbatur ( licet in hoc contranon dcfucrint opinioncs ) fupra facharum eft

qui altcrius jurifditflionis

&

la

qui magni cfie ad lccuritatcm torius Pcruuiani

foro

laicalilunt pcnitus

non fdcrit dcprchcnfus. Et

rcgni

9I

immunitatiscontraria. Ec

nullam potcft molcftiam per judiccm aut dominum diucrium pati J ita ,
multO
migis in Ecclcfinfticis, qui pcr iupcrius jus k

cum pro muro Cullaico cxtrucndo,

lapfusaliquis

ulis fuit

dsm.

lisillata priuilcgio eft

in rpcciaii

polHtvcritatc.
[itUtis

decrrca

alia

coiura libtTtatcm Ecclcfiallicam

cxtant
nt

&quxlibct

ba

lupcraddicum
lcgis

fallacia eft

ampledlcndOjConcra

manifcfta

& ver-

lcgis nici voluncate.

codcm grauantur modo fic aut


aliccr cribucndo ,quodinccreft nominum difcrimcn,inrc przferrimade6fcrupulis obnoxia,&
cnim

pro qua

Clcrici

diligencilTim^ Ecclcfix autftoricas excii-

Dei populum ex cius violacione inmaloruro colluutcm irrapifTc ? Pretiuin

oac,fcicns in

^ndam

quidcm currens talis rei vcnialis fiiz lupporttx,


vtquatuor argcnteorumeft^&eadcmcft rcrum
copta,acemeniium fi-equenria.Non poteft cquidem rebus fic fe habentibus augeri prctium:
quod fi augeaiur vfqucad lex,
duo addiri ab

&

Ecclefuftico venditore pcantur, libcrtas dicirur


Ecclcfiaftica violari

quia iniuftc cxigitur,

raancrc apud vcnditorcm dcbct.

non

ilc

videtur: quia

praprctij iufticiam

Qjpd

cum aiigmcncum

fic,

non habct

quo

taincii

iliud fu-

Ecclciiafticus

iu

*rhefauri Indtci ^ituliis

9*

iilliiiilud,nccRcrpublic;i haberc vulc , cum


illod contrilMttionidefignct, vipott Ittpra luftoM

prciium acquifitum. Si crgo co non obftaiite


libeitas bccicUadica violatur , exalio idcapite
Moncnitt , quia tcilicet Ecdcftaftiei ad modon)
'^cialmi vcndtndi adigurrur iuxta diAa ;.

Atqut eadcm cd

fr.r(e^.

ratio,

Pro

f t ^tijdi
tfd^p-

Nam

iiaf^fith,

^
f

','TJur

Vt dcmus

vt

Jiximos
cuciitii

in ca-

<Sc

DocT:oTC3 nianitcftam violatio-

%t qujudo Uitu imfofit*

dii/e\itnsliiur ad(Jerii6s

COnlcncicntibaJ

n-ic iTt

loquunturin calu,

dalia vencKcoribus imponuntur


tlimus in ca(u nortio rcocrta.

na

magis

illicir.r

dam

vt!

li

fic

Clciici eiTc^lum illum priuil^ii

inuiii juflincant.

diiScile

quod

!)riuiIcgio, in

fa-

fed re nKlius

Clcrici

modum

etiamfi

non

renuntienc

illum, ilIicitumalias,con-

non rcnunticnt priuilcgio


quoad habituxn , fcu ius radicalc i quoad iluus
cxccutionem rcnuntiant : quod tamcn 6cere Itdte ncqueunt,ficut in piiuile^o Canonis & Fori. Et ira Leo X. in Concilio Lacerancnfi Sefcntianc

& itnpoAierai,&conatusexe>

ciopocuit, vc inpofterijmdtlpolittones fimilca

inpugillart quantitatcm vint,


,
, ab ciidcm empum adnotare ,
Gcuc
infimiliwm. 109. dicdiamus. Eft ctianivakle

a ccrt^ non diu pcrftitic

''ff****'''

aut carnis

cerent,Gcam vidercnttot oncribus przgrauancrutinat^.iplcqui

non

aucfcrc fingulis

finc

/Sw,iem vifam efledidicilcmacpcSciwtui Panormitano


& ita prsdi-

(Hpri^ia

quj,pius nlias & iu(tus Gubcrnatorialtrogiaait.


Non tamcn lioc loco omitti illius coromcmora-

Et quidcni ncgatt
ncquic qutnmolcftum nimtsfit ungoKsdieMU,

qualla iam vi-

crgo

Epifcopis, nonnuHu

magis opportunuin finrvUo oiktc aut


tx quibus manirdl;c icquicur quod fi

ita uiitcrri

& iblum ub gencraloitauoncs^atfirmai Dia-

^am^bellam non impotuifle. Quid

cum

ipiis Clcricis

concordatahuiulmodi nonfiK-rmt, csadlio

fii-

alic]ualj>L-

Et quidcm

fadlis

volcntibus

iiucrtlie.

Noii

Ircm.

quo grauamina

5:

auccm rcnuiuiantibus priuilcgio , icd iuftincntibus cius ct!c^umdifterri in tcmpus quod proi^

quitur iuxta cofdcm P. Sancius Ub. a. Cmfilurutn

0^.J^ DHb.^S.niim.^KoHimpoHHiu

Et rcftitutione aiam diAo modo fta- _


luntquiiniuQam cenleant cxalionem ,'vt fli,uiiim
Dianam //r<i , quia totum faiU a

fwc agiturcx concordatis

pdriimCr

pMcis nottret ptr accidsns , vt cx ilioriuu mentc


^
"
,vtl. vt toloquitur P. Hcnriquezj;/;faw.
5

ftrfni,qtix fxpt:stmiminrAQet'uis.

vidcri poteft aptwl

icnnihniio

/jrfando

TrsS, Z.ReJalat. Sf.

non obftaiit3ins,aUter apiid

114
tinl

f^rjtuntiir prxcipiic r-cclcfia-

aliquod tolcrabilc iudicant

riciitolhm

l'arte i.

iioniuK-s procddacur.

cadic, quieftvalde Ipecialis.


,

nem lioatatts agnoicunt* Tiioc cnim grauameft

iihs

&Diana

nos dilpofirum^vt iccutius ft pacatijbapudOitt

fLnrentiam illam

eeneraiitcr propoQtani cllc probabilcm

wmifn^ jumnoftrumnon
rjnrjM

t^uo

fios aiddiidt.Qpibus

Pritcrea.

'

vc^vicinis oppidisfiloaf-

iTi!-.: in vrbcm : fic cnim


planius fit non
b^nc tabcrnam ttibutis oiKraum. Pio
quoplotcs'addaclt IH. 0. flr jj. addens ficct'
iam Doilotcs SiIiT.antici conrultos cenruifTe.

nunuetur.
'

'm

ooftmcCleifcit

CO^ ad

fimilitcr Eccldiaftica libcttas

ergu

ringttur :

Cap, XJJJ.

tcrrc pi

cum augmentuin

non manft apudvcoditorem, vcconftat,


ctiamadmoJum fpccialcm vcnJcndi ad-

pr^uj
Siiia

III.

mine etiam uobilcs ac Ckricifpomc contribuis^


qoieiof tabeniae vioo fponte vtiTOlont. Addtt
autcmin GlDfTa, vt Prxtor cuictqu6d fit alia
tabctna viui, in quam ablque tiibuto conflucre

quia

licct

5. fub fincm $ <s ckm a ime , paritcr prohi- "'f*''


bctcxai^ioncm
contributioncm , ctiam ciim ^!^*^*
note vidaur fieri Kt impoMiu ts^tMfU i neiie ^ecmli!^'

fene

&

caqeanpir

'k

IV.

10;; ettMi imt^Hs ,


confemkiu^ retipidot.
Qjjs funt illius vcrba. Licct auccra in cafu , dc

quo loquimur,

tiuu^.

('^"ji^tm

^f*^

contributio in fineanni rcdhi-

beatur^ altquaTe' tamen eft onus, dumpcciuiia


tradicur diu

digonaur
1 1

wfS.
-'Ai

C Ed ftiocdfic

cu *f!^i

a!la

ftincrteorum, quosKquitur Cardinalis Lugo


mnt. t4r.-ft DtanaRefoIoc.^^. dictnte

'j|!ii>^2

cum animo

gabcll.u .ibEccIefiaflicis

^'"Tr*'m

cMem

aoftore , qua;
luxtaopinionem pro babile:

ad vitandamconfofionem. Cj^mciiimEccteGaftidnoR
nec fcirc polTiuc
pcr lc lcd pcrfamulos cmant
'ftinKndi cas in tinc anni; <^uod ita

fit

vcndctitcs an vcrc talcs

tamuli eorum

fint tvel fl-

gcranr,idcm precium aedpionc,

delicer ie

fine anni rcdditur iurantibus fibi dcbcri.

&

in

Sicfa-

&

Ecclcfialticia-

pa luuro pcitiilegium funt

Coenx caucciir, F\;otmuHittt. i S.


inqu4ettamfpontedau&cooccfIa rccipiproProqoofiduntqua; addocttP. Fra-

ficuc in Bulla

gofusTbJWtf'2.
Quoadalia
3.. J S.
SMnt autcm qui vt iufttncti oKxlus
11%.
cxadtonisdiAus polTic ,
excbmmoi^catto viI

tari

plus aliquid rcftitucndum alfirmcnc infinc

fibcrcacis violattonc hcri aifirmat

P.

Hcnriqucz

euitarctut cenlura >quia

fi

id ficrct inuitis Clcri-

CK ,iam imponeKtnrillisaliquod onus,cogendQ


cosad mutuandum fiib vfuris : fi vcro conient>nttbus, nequc grauamcn vllum cx hoc fcnficncibns ^non eft neeelTe plus atiquid date,dkiii
non fit contra immunicatcm ;qLiia non cogun-

iiue

cxcmplum apponcns, vt fi RcfpuUiu ius imponendi coUcAam


Silain in vmi deijgnatis tabcrnis ; nec ^cri

tur ad contiibutionem , vel aliquod grauameiiy

poflec cxpcdigcoJk^ , iiiii OflHKsfiiie dilcci-

icd ipfivolimuiidvolunciid vioddasptibiieuio*

eflec vfura,-^'~
"
propcer ItKttuii eeflians > aucanod damntnn
emcrgcns,accipiatur. Nequccriam hocmodo

ca in nccciritatc h.ibc

'*

V^J!!!^^

aoni in recompenladoocm diAi incommodi. Sc mO^kmi


interefle. Qood tamen Cardioali Logo Mt. smT
141. citato non placct : quia accipcrc plus pro f***
itifi

ti/tto n.

f^*

&

incommodo pccunix ancdi datx ,

Quod quidem, non faB etiam Ecclefiafticis reftitutionc modo ditf^o poiTc finc EcdcGafticx

htbentiir.

idem in vfu, Dfanatefte % tt exfingulisanetibos

&

ru4
iftih

rtilirucnJa

td^.i^quo

Aumapud noscxcmplo Panormitaox vrbi$,vbt


inmacello vcnjitl^ fincpclle, cxtrcmitatibus ,
cxtis diio argentci uue rcgalcs ex^untur.

poR

prorftB tmmimesrqiiod voloiccaueic CondHum,

raai

ijiyiiizuo

by

GoOglc

^td Pronges /ndtsifojiatcirca Gahellarum imfojiiipnem,


.

fraudes fu.im cxcmptlonetn executioiH

trtit,nec pictari.ncc rationt

dari

inodo illo hiciliori& lecuriori.


6 Qnat qddem licec fapienter excogiti>

quod

hoc noa crat in vfu , (^ui maximc attendcndus in


hoc genere , etiam oontraiuru reguias , vt Ttxtibns & Doiloribus probat Dom. Solorzmus
lom6 2.,Lib. i. C;. 3. /ww. ^3. & in Politica/>^.
t69.%. 7"r/i4 fc/Jwwir*. TumqutaeoiiijKnere
Rciigioli prrcTtimgrauab.ii)tur, quod cfle concraiaununicaccm jam vidimus
112. Tiitn
ctiamquia lcanala non dcbctur cx omnibus,
quzvcnduntur, vtpatctcx multts, qux iuxta
kges Hilpanix adducit P. ]V4oIina Dtf^t.

crgo fmc vlur* labc ped


dcbct cxolui. Itein Clcrici fcmpcr

EljgO cx gencralidifpofitjone immcrito ccnlenturcomprclicnla illaj dequibusaginv.i; cum in

'

'j^

pollunt

^'^'*"*>

TMwrfT

Nam

gui.

iicct

ihilpofllt ped

adiundiam

f,

tcll pcci

ncur
onus

ob puram carcniiam pecuniz


proprer onus tamen ckiem
precio inimabile , iuftc po-

& iuAe dcbec

citatus
illis

&

laroen efficaci ratione redar-

Atqui

cxului.

AuAor, c^m

imponicur

quod

vt (x-

tnuici lunc

Ciericii

ipfc ait cflc

inn^a-

,& conlcquentcrpccunia

t>ilc

zilimabilc

iimegabtlecft
potcft

&

iunt inuiti

nam

Hcct ipontc vidcantur ofFcrrCi

qiUKiiiwcorponlisirioienttanon inflTtur,fiMm
camen rcditniint vcx.uioncni ficiicit! sAwk con;

condid^ num.i 1 4.

lingit. Si t.inicn aiu]u.iiidu oaiiiino rpoiite


^

fentianc, licet

malc

tjcianc, iiixta

dc

rc Uia

ouamuis non

licitc,

Bullacril rcrtitucionis obIig.itio

9)

Tum quia

rum

difponcrc valiJc pollunt,

qiiia

ficutde Bcncticiariis lCCejpliiCma tcnct OjnOlO,

c^m

Eccklljnica bona, ex Bcncficij inqpwn


frudtibus , in vtus profaaos cxpcndiuit..

"7

t^ifui

reftiiutitxie ainetn jgeneralius lo-

rtfiiHitmM quemio,qu.inck^ libcrtas Ecclcfiautca exadttone


pmrmHirr iniulta ixditur: autdircde, quia Ecclenaftici/

jfMkm

dum

Tunc quidem obligatio ad rcftitutioncm


oon vid<:tur pode ncgari. Qupd cum Richatdo
S^mM.x. Qui^.io. bnaxt Cardiiialii Lu^ocon-

Cur.

finnac.

Et racio eft.Qma tbt inieiiKntt rei alicnx

IBOtielatioinuitodumino,&iaiapinaliOMllon&ionis.oiulo paUtata.
118 AdditauiemdcatusCiRlinaEiP. Sancium vidtri prxdi^lam do^rinam reijcere fnfr*
**
s*-viuj, 1* ""^- 4 ' * quacenusaitpeccati contia imrauuitttem , non tamendle ob%9rionem refticaendft
r/j; L 4f iiiaal^
<juia malus animus non facit quod rcs qux a;

i^4>

Jilt

non

erat

conua iufticiam , iic qontra illain,dc

dRntobligationemreffiitKlndi. Sed oerti Pth


ter Sancius contrarius

'

non

cfl

loquitur cniin

ancafu qiioexatio lkitecdeiul)kis poilic


imiiooj f &tamea milo animo imponirar; s
t
unendone-fttKoetdeprauatil co^ grauandi.
bocincalatoaitiimaicRicbardum , quep impugoat addoQl Imper rattonc , AccsempfisdC'
Au(florumqi!c ruffr.ig'o vt non apinonftrat
,

parcac vnde certam

do^ioam

reiiccre videaiur.-

Ad^amiem pbfiri inflliii cxaAioniii malom

noo debcrc, ncc poflc nili pcr luinmam iiiiuriam,& immuntntiftcttiefiiioocni cxigi.Qa6d'
gabella enientibus imponatur , alia cA quxA^o

illam

fi

de qu^ iam di^um

non

jhiiai

impotita

pUx vmts necejjitatum generibus ex,

fliestis,

110 T^EnerialiquandoEccleCafticosadcon*

mis

flat

^liJJlJ]

rribuendum,eft vcrum: pro

quo in pri- Umum E*Doi_Torii:n ilnrcntia, lUfiMnieu

commU!iiiTt'tM

quando vtilitas proximc & dircdtc iilos conccrnitinfiinundanooe, auc hoftium irrupcionc ""''^'"^
domusaur pratdi;! eorum d.imnificirn fiiu . auc
penculum proximum &. mauikitum immmcat. (nr,
Q^bus pro Indiis addere pOfluffius id , quod e((
fircqucntiftimum , cmundationem fc licct fofTi"**,'

rom

per quas aqua c fluuiis ad in ij^ationcin de-

prdiorum jquorum magna pai s ad RcJ^ofos fpcdbc. Pro quibus videri poccft Bonaducitur

Caiu Qu^. 19.


nnm. 1 7. Deinde fum neccflttatcs 3c vtilitatcs a-.
Kccommtmcsomnibus, qux & Eccicftafticos

ctna a exfSuthtie B9!c

fti Rdpubltcemefflbra pertiugunt


in rcparattonc

qualcs func

murorum pontium ,
,

viarura &cJ-

CircaoiflB grauiffimumcxtacLatcrancnns

Con-

&

habc-

dKf fimlttnoeeridoTlmio decretum


tiir

in

Cap.

Konmin/ts

de immunirttt Ecikfid- c/t'^

Tum. Vbicijtn pnEmiiiirct

fic:5/irf <^i4cm fef- Lmitnt.

fni Mn*ihtmtttis ihfirifiieiK fieri ie cettro tglid proJuve-

quando cxadlio indirc^ eft conira

&

nmi :

BffufMt

& Ckrus ttutiam nettfitttem vel

loquitur,vt vidimiu, ft amplios ipfumeonfa-

knti patebit.

ftftBcamSedem recurfus millusindicitur,lcd

qiiiaperdKuinmqiiemdam,id;,

19

Fuitcdam Rcgius

Filcalis ,qni

ex cal"

Iwciliwn f offii , qtli^ Rcligiod vcndunc,


corum habent oilkinas , alcaualam elTe fol-

endamcontetuleiet. Cuius cooautt imtu

'

fitd ptu rtptiBti$nei (

H^memti^extrSi, vtnlf^ vOa txticSme tuinb^'


naniM temmitnes vtUittuesveluttt^dtts , vbiUicO'
mm HutjKfpaMitt fmultmei .^AfiJU* ftr Eultfiti
esdKmmtetKfimuU, ^re. VIm qutdem ad Apo-

Circa licentiam Tontificu doSfrina muUi-

foli^m elTc contra charitatc,lcd ctiam contra imnuinicateoi

kmvtibtn

cum

miRram inquam ) feu dlU '^/*


'**
qtuJim (ibi irhitrenntr i^tndj ic boni^ VjiUfltritm^ **
UtnctTum O- p4uferum Chr^ vfiius tltfHttUu,'*
abar ftf^nmfU tomfUri. AdStt llaiim. Qitotircs

Eeckiiailicos

^jrlMttri-

. frMti. 8c

fitinprcdiiEkia , nuUuirelintfnitur tituhu'

CxijSffdL

nimumt.intum clTc coiKn ch3rir.wcm,quod omnioocertum apparctivnde & impugnatio CardinalttLiKo nOn videtitr adimeiitii } dom ak nott

quod dircdlcdiiponi non potcr;it,obtinctnr.Illud


namquc P Sancius non ucgat, Itd in caiualio

elei

iliis lit ratio Ipccuiis ob vcildei^tium immunitalem. TiimiMniquequiaEcclcKlaftici alcaiialatn tf*f>*i'non debent , vt eftcertum <5t in Hifp.inia folt
^^!^if^
vcndicorcs alcaualam debtnc , non cmptorcs
^dquid dc Porcugallii lir,in qua & vcnditor &'
empibr pro dimidio foluunt. Eft ergo cuidcnf

dera teipla cogontUr per ambages qualdam rot*


Uere quod alij , ad quos ex^'o manifcftc dtrigi-

fi''"''

fped<li,autiiniul cum aliis ad contribiKnadiguntur: am indire^, quando attentis


drcumAantiiStlicetdeillisnon faat mentio, i-

aat
'

confbrmis-

'

dicio Epilcopi

iii

&

CicTi remittttur vtjliutum dc


ncCeflitacum examen : ft bcni illts in^ix<Mt
,
acralibu; dcprchcnfis
obHgattO iltlb monall
,

ittbcil

ciidcm luccurreodi.

ii Vbi

Digltized

by

Googlc

ThtfaKTi Indici Tuulfu

94

VSi&credo, G nonkafiat,

ilt

ncumbere

^^mitld

quia

""

manifitfta

iniuftitia

ufdttcQfitt ^5. .i<f. proptcr

r/!wHrcoiMnittinir. StenimillicfTcnt laici, cxjufticii

tcnerentur}
btr quts

cx

non quidcm

legali

dum quod

communc bonum priuato fuo przfcrrcj


non conlurgcreobligiaitionem refti'

fnktiilis

cni(a

commuutiui.
Ibluerc in

Sicut

fed

lua bboranti, tta

Pontjficc,autpoii^sdcclarantc,cum ius nacuralc

omncs bono

communiprofpiciant: ergo ezioftittitenentur

mntur.

quicLir

violataadrcftitntioncm obli-

Qio J colligo ex P.Suario

JwiisjUn up.i6. num.

ffai

Ub. 4. Defcn-

u Eptfcopo juftidc

tcraflcrcodum.

fjuU

HtMti, in

fm^i VI-

AMr

ifi

Siine autem Ttatmet alia: , quz non ica


1 1%
proximc vidcntur aJ Ecclcfunicos fpcdbrc;quia
non ad propria bona, ncquc acipublic2, cuius
fuiitciucs, fed cotius tegni petriiientr vceikm

g^MttlU.

cxpcdicionibusagitur^ juxti C*;. 'S.onminuf


ciracum, auc de

alits ,

ratione quarum.

uon

oriri

nna l'*rui. IrMU*:.

z. R-fdirt.

41.

P. Sancius ttf.%%.

Lngo

(J'

M4t0

35. tkmi mum.


119. i;rft.ip. alitcrccnfcar.cijmpcT tiioduin tributi contt ibucio imponcrctur. Sic enam

Bonadna/nyri. Scd neqti^


licentia Scdis

D/j^Mf.

m boc cafii pofle fine

Apoftolicx proceJi

eiTct

momenci

lcmpcr cnim ob

ncccilitates,

auc

iniuftx. Pro quo vtdcri polTunt P. Sandus


Cy. ^^.(UMcMum. 3. &quiabeodcroadducun-

A> mat

autem fiend expReari ceicios


av; necellitatis modus, cx coqu6dlitcommiinis regno : nam lalis cfte Gc coromunis .rcgno poccft,
i<lecur

n graiiiflini&vr|^,

qtttlemin Hi^panniamiia
pfOddmioribus vidimustoc cinita rcbillibus , 8c

cnemorum incurlionibus impctita. bc quidcm


mucaiRe r^no omnia nutant , & maius indc
damnum Clcricis timcri poteft qiiam in ciui,

(i

caribtis,quas incoIunt,pontes, aut viz non iint


conuenieneer inftru6^x. R^c crgo tunc onus
atiquod tmponcntc , iudicare racionabiliter Prxlati Sc Clcrus poteruni , ad illud ie lubeundum.

Ecicatandcm fatetur P. Sancius MnK.)f.


quoadobligationcm contriburionis. QjioeiiendtmScdim cugrauit infurgit dilficulta^ an Jcbcat Scdcs Apoftolica confuli. Nam liccc Conciiium Laterarfpnfc cam ciisioinCtfnt non imponat oblij^atioucin, habctur tamen C<f .Musrjuf, codcm TTitcncri.

Cfnfub-

CulOiVeriMtJtliiCXCOdem Concilio ; Profttrim'


fruitmtidm tsmen <^trnmidm, Rtmtiuo Ptmiftx
frjMS (enfiiUfur, ciuhs imertH
fTCHiiert. Sic ibi:

Lconc X. decrecum, .dequomai.i I4.ver-

filb

bts

ttmmamtnt wilitdtitm

vr^igem Laccnmcnfif akeHoa

illts ;

?tjtlmi etidm fr^rmifis difyiit txfrtjfd

R-

^umSBmu^is fitentiS vltrtt9nfentientes,exttmmttni'


tdthiiu^& itftfiifiikfmmifftfdQdiiifmTdat.t^t.

ProcodemeftEztiauajMm. I. Efduilirii/s, &


Cc PhanMniua cum m TrtiA,^, Sifim 10,

O/m

3.

j 23

Qutbus tamcn non oMbmibiii 1 iunc

'"'^

mmu, *

funt qui tc

lcquitur Diana Pnr


ncanc, quot addudt
ftrimli,
7V40.t.l^fUhr. it. Scdedanns merKemfiam
vbi tamen
circa Jidb in contrarinm f;r#f)f
:

manitcftd

OMofinm cft

icntcntiam aix^iczus, vt

afiiMrefat. P.Fia{^fiim7lMW iJijrrv 1

fiis

C#Ad

Qjibus addendi

llcut nc, commnnitcr doccnt fcriptorcs


quc rationcncccftitatum aliquarum Rcipublicx,
"
vrgcnics
Sieninra^nat poflcnt non
csfudicari.

vciKtaccsgabctlximponttnturt al&sellencpeof-

prob^ilcm Dadoti-

ciortdenfic6ftabic.Ezc}tHCitfantScafiperico1lia

Cionc illarum oblig.inJi (.ircnc.immunitas nullius


.

cH,

obligationera tn Ecdefiaftids ad contributio-

ficm

'

aiMr.7. 6t Caniinalif

obIigationcmagnolcit,qilodlkaBilCOnteqiieil-

vti-

'

fcnfus

lem edciis DoAoiibus,td cft,au^oricatccorum,


vt?crbadi6U in aufcrcndi cafu proltranair. c
ilU quidcm gencralitcr loquuntur,ac nononcftfl
quandonccciruatcs proximc tanguiit Ecckfiafttcos. QiJMMlo auccm buius generis fuut ^ muici
afiifdemtaencnrAndkoics , quosaddocit&ie-

& ita

vidcri

J^X>

^hitfimmu y.j^^^*.

illi cam abfblute proltnHR , 9t


non unt^m probabilem cfte diciint, quod dio
Ccpiiis dc lcntcncii UU pppoiiii fokt .quatn Auftorcs ampleOuntur. Scnfds crgp en probabi-

Arqni illud
dcbcanr, rationc priuilcgii habetiir
in cafu, dc quo loquimur, ccflat , lic aii ponctite
id cxigcrc vidcatur; vi fcilicecpsrta

cam

NcqQc cnim

DoUnibus.

buscitaiis, C4kra

& la-

quando
illiuii labor in etus cedit vtiliutem. lam qu6d
laici non fint. fisd Ecdefiafiici 8l fic Ibtucre non

ficuc laici,

in fincattmlmtllit

tfi ffs

auc eHc potcft,

ex

enim dcbct quis mcrcedcm

domo aut viila

borantibu'; in Rcpublica, cuius cft ciuis

W|*
quorum audo- '^*'

ritaccmid ccnfet probaUlc 1 6c cnim acctpkn-

tantam, quidc-

tutionis iion iramcrii6 amrmiri potcft

C*p. XIIl.

III.

qui cenfcant rcturfum ad Pomiffccm non c0e


ncceflarjurnx:xquibiJsaliquostdducitP.SaneH

rcftitudo-

"

mora,pro quo ipfc in fpcciali adJiicir pKiics Refol,


l l3.<i<4r^<itbusaddcP.^ndum/7ri.28. vbi
Dicaftilium/;r4j.
jjj.P. Dicaftilium/;r4.
JJJ-P'

lotf.

ftO.Vulai!ol
ftO.Vi

PArte z. i2*3.t 8.<rf.5 JI.87.

124 Qjamuis &inhocdiocriinkMftpliilofophandum lit iuKca fcripcortim obferuacioncs.


Aliqui cnim ica ablbliuc allcrunc

atii

camco aira

diAfaiAioae. Neeeflicasenifflobl^nsad

larimpofitionempotcftconringcrc in

gabd-

DiBfr/T
^,Vrf

^A*.

i*j<>:hmmdi

"^'^*

**'
cxaftionc

qux ad vnum a^m, vel ad brcuc ccmpus fir vd


kogiori eft leaipore duracura. Siptiori modi
conlingat.inconfulco Pontifice toium n-gocium
abfoluitur

li

poftcrtori,confulemluS vtiquc,

pro inchoatione

non

pro continiutionc. Sic

fcd

cura Patribos Suario,

& Palao Diatu

eitdti Reftf.

Q^^indovidelicet confulictiamtuncpocefti
ftare

enim potcft,

vt

ncque pro continuacione

valeatconfuli, vt in rcmotiffimis rcgionibus, auc

impedimcncis altquibu;

intcricdlis.

c pro ncccf"

litatc,quauJo aJ ini.hoaiiJjin impoficioncmi


occurric notabilis Jitfi.ulcis

excmpUFlorentix

varia adJuciintur

Panoimi, Mcdiolani

3c

aliarum ciuinruin, in quibus ex Pontificiatan


tum concefltone gabclli impolltx funt , habito

proe^ recurfu; cum tarticn neccfljcates Ecdcmc actingercnt , ob inundationem

fiafticos proxi

&pefte(n.

Quod &

fic

Romma

Rot.i Jt cl^i i-

mii vmt Ltedtei^Mt t $.

Mdrttj 1 6 04. vc dc praxi


aonvideacurpoiredubitari.
1 ic
t quidcm qni recurfum non iudicant

neccmrium in quocumquc cafu, non idc6 cenSem inconfulco Epiycopo Adece id fieri pofle , pif^^^
qiumuis aliqui corum ncque hoc necefTariuro ''^^
videanturiudicarc, vtvideripotcftpcr addudios

P.Suario Uk.^. jy^enfimUCtf.iS. iam.7. Sed


communior fententia adeundum affirmat Epifcopum & re inccr vtriul'gue rori Capiu ben^ pcrii

Sjfid Pr&rega InJk$ paftint ckedgdlfiU^^


ienu, id

ClKiidiitii.-

quod.commo(luin vtrurofuerit>

Pto niovickodi P.Molina

lla-

&

671. Mum. 4. P. Sanciua mm. t o.


Cudinalis
Lugo >mm. 1 19. dim enim grauaaien hoc tum
kicostuin Clciriooscaiigff
b omnibus debcc
appmlMri^iumElegulsnihiriimSiner (atisoptam
ihioJ omiui ttngit , dthtt si mttitmgffn'
:

ft 29.

IbMbfi

Proquodicc&nao

iatisvinenit

DunlibertasEcdeMAiea debcc omnino fcraut


in omnibus , per quorum oblcruanriam ctoo incipit Reipablicc cflc damnolk^ Acaui <x eo
t\u6d vrgeme oeedSnte comifautiMii edeatur
Epilcopus, & Clcrus confulatur , non incipit libertascflcdamaola* ^iaiKwimpedkuriiibitT
dtnm , fed teue iciria fmribnii BcoelnAkii tt-.
bibctur, pcrquodmclius iJ, quod intcndimr .v
poccftobtincri: ficcntmJ&cck&afiidiioaiiiko
grautter (cntnt tmpofiiitnMS /<)tHe

fllii fiiiic

6ai

admodum odiolz. F-rgo adiri dcbenc^


cum eorum benepladto .rcs ifta diTpoui.
pcr

Vbiftf|usflio alkruoctBrrir, an

latf

etefMftic! noleincs contribi.it.rc

Uui

fole"

pollinc a laicl

qui contrarium cum.muttisal*'<

ftitQunc,cx qutbasPDioafttIltt9/Si|priMni.toi.

Ec

id quidi-iTi

robuflc confirmat P.Saiiciiis

3 1 . & P.Fragoius Mum. 3 3 1.


-

Ec-

iW. 5 5 .Bum. 30.


.,

,4c

potdbtccaaydit, &iacorumbonis6citcxecurio. Cira quod> affirmant pluici apud Oia*


nam Parte Tracl. 2. HrfuiHi. 42. & P, Sancium
1

'JJms

apertl dedfuni

&

cft lcgc HiJpanis


TttiU. 6. pMn. t . {n
y 4.
Clcncoruin obligarioncm

qu* eft.

qLii poft decliracam

%^

f.

Di^Htgt.

aOedtk

reemtSs ai Vontifieem stt^^s

ia8 T AmqoodiCondlioLacerancnfidirpo- j^^a

* fitum, vt vidimus Mtm. icu tunc concri- y,,JJ^v^


bmionem faciendam vbi Uutrmm '/mtt fi^fettuit a/ta Mftmkmu , non leui quzftioni nuidriam pneftxi jmkmm
an lciiicet hoc icmpcr facicndiim,& quz debeant mmritn^
1

(aculutes intelligi. priuatorumn^,ancommunitatis.quxdidPrifmeiuicBdslaknclGrcaquod


diucrfi funt opinandi modi. Qiijdam enim dicunt

cunccantumteneriEccldjalticosadcomributit-

iifitm

mmn^

ki.
oemyiocomnMiBibaswMidfaribus/inMidola^
coriKn bonn non fuppctunt , quod latisvidctur ***
addutlus Tcxtus indicare.Sic Angeius, Azeuedus,
8c Stcpbanus

apud P.Saodum Oaft.^ %jiutji. 1 9.

P.Suarez LH.^.De fatnmis Lik^. t.iS. n. 1 4. alios


adducens P.Paiaus Tmm x.TrM(Ut. 1 i.DiJ^.VJikH

'

Btl^idi Pimfie^. mim,g


Lugo fupri num. 2 5 P .Fragofus To-

de rtutrenti* dtktt2

Cardinalis

MMZ.

D^. 3. $.18. (.314


Boaaanz fi^i mm.

gtntur.

ytrf.

\6.

QuHB tni-

OuUMprf.
'*

ii.s.Sed uttndHm , apud quem


alii. Concrarium tamen vidctur tenere P.Sanciua
Jiifri mim. 1 9. dicens luniiationcm illam , AiiM
TrtO.

Refoht.

hns nonfint, qnam tr? s Dodorcs ab eodem citau apponunt, ccccros non ponere, nequa
eam vfum obfcruarc fed cum hze fincin eom.munebonum Clericorum &Iaicorum, omne
iditerum

fig

JmiM,

aiidcoouibueodum,itadici(ur: Prr/4A4ry//4t<ry
ttn,

yfi

eHa nth

debere contribucre. In quo quidem minut cau-

Quod

&

jureCanoiiico

Cap. Ncnminus^

^uo

vbi

dart infioiMCaai

Ajuerfffi^dtuis.
;

Pro

quia fcilicetim-

quantum

poteft fine

nocumcnto quod hlc etiam accinon iblitai abcft damnum, fed & voli

RLiptibiici
:

firis

& dp.

de mvfir4rl

Sk Rcz Ailbnrus.

& cft ratio nu^r addu<fta

BNinicas debee oblemari

dit

hsn

{^ui fierenfMtr ^

AM PreUtbSf <^Jel8 bng/mJktr.

las 8ccrelcit{ qmaPrdanmaiiiiiniiiicipedRio*

rem

rcddit contribtuionem. Videatur Gaidiil*

loCUtUm aifirmat CtarMinSim. Lafjif fifriti


Admifla autem limiuriooe , quam jus apponic
,
ad obligationem Clcricorum li bona
duitatb propria non Gnr, ctiamli ali^s priuatot^

rutficere

rum
1

(.

fuppetant faculuTcs, docet P.Su3rt

<;

.;

/^^or.J.

& P. Palaus m.g. Qjpd umen ncgaac Oun

'

^iUMK^ & aliiapad ipfum.

119 Mihi indubitarum vi-?rrur OjnJ im juns Canonici dtipoiitioni , qutdquid nonnuUi

SrriSM l^

.ooamndantdMa-qgpim ftiiftimoon imponere


obKgarionem qoando commimc? Clt:ricis&

/^""''""i

*ft

mif-

'^7

StlMicemPiirfariipfi,auerenniicaper>

tintdim,fi tc, aut crecutioncn: difTLTanr, dcbcri ad fupcrlo-

'BraUd n-

Mifc

tcm af^liari docent

quos adducit (k
ftquicur P. Sittdai/toMiMni. 31. In perMwlo aH
tem ob moram podcnt audloritate laica bona
plures

Cierkoium po rata oncnim occupari ouod


naamikiiMaec cimni AoAoff Mi.i|.
cione { quia Rex jus babet ad protegendum regnum^ctiam coatra Ecckfiafticos^vte iudcx Eo*
AiiaiKcaf id dccMOac
cft perkntBro in nio>
ra. QiiT quidcm ad particulares necellitates ita

dn

InCM^defaidnd^ nfamA*"'*
uitates, ex quibus regnum coalcrdti neque
vqptua aii^uod cft vaHKdak Pktoiacanb

bicis Decdliutes funt

(icut

& videuu

P. Suario ttrumfrtk

M, I a^titttt, qui id aflertr Cne duhicirionediccn


dum : 9c conibkt ex addudlis num. xo. Texnn
i

de communibu oeceflkatibus proceUmiaiio aoolit inutilisciifti


manda, in qu4 uncum momenri re(idet , neque
id dtd (ine cgrcgia teroeritare poflit , ficut neque
in eo Pontincem exceflifle ,& Condlium geae>

cainiilli

dunt.- caaBipie

raic

deeeptumiciufdem neceflarib dedfietit luxta


obligationem adhxrendum. c

Cbriftiaiiaro

lic^ tus aatoic eomiibocioaem deatur exigo>


re , quia communes neceflkaces communibus

Ibntexpcnfis fubleuandz: ipfum ctiam naturat


ius cxigii, vt qui ad diuerfum grcmium fpeAam^'

aeqaebabcm eanf, qoam alii, rcfpe^u magiftraCOUm filbic^lionem , led aiteri parent fuperiort
non debeanc aliorum difpolicioni ftarc, nifi iuxM
inodam,ouem fiatuieorum poftulat, dLTupeftoris dilpofirio pnercribtr.
Tenenmr e^o
Ecdefiaftici contribuere

led iuzta Ponrificis di-

leftionero, quando communcs vtrifque iKcelEcadifpofirio icaque

qu

in cttads exnc

Ne.

thepuiri ItidieilitMlus 111. C4f. Xlil.

30 Neque P. Stncius^hoc negauit.vt eiiin


Htmtaut, minus caute locuium CardiqaJt* Lugo dcbiRnt
f.

Stntim

pronuntiirc

nam rcucr^ id noh tehct

lius op|)oiitum

tHm minut ttmli

lnnimm

quod

fcd po*'

potcrat cicatus Auctor in

cotkmoblcruaiTe. CuMtaum Csf. mum. 33. de


gabclU quidam loquens Gianatc impotiu , 8c
caminiiiftani fuillc detcrminans , lic raiioncm
reddii. PnatroyfVM luet vtibtstj

mnH mi
i

ttt^ii

n^mi , cr.i>tCkmeriimi WMt tn^Ut ftiaihMtf


luttrum nen^fu tjjt nd fTdtdicltm coHtnbmw/tem

^fmtmm

immi

j^.fiutmiir

Gbnrf

fmrHmKt. &c.

tumci^quod

piMffit*m.

jitfereJle fiii

Scntit cigo ciare oppofir

Auclor imponit. Qj^^n-

ipfi ciijuis

<k) ieiiur aiiud vidctac docuiile ; con^^rui (i<J>cc

cxpltcationcmoUtri, vt CMtin vctitMy^Qodt


cititis dudu:n vci bis \ iJctur expreflilTc. Cuua tn

oim dicat iniuAani

tuiHc gaijdiain iliam Grana-<

tcnfem, tfn 6euhBm laioortmi d nefrflifardm.

Quft crgo lic conrribucntibus lolis laivode communis iublcuari ncccili^ iVoQ deboerum <Clcrici ad oMtribo^
tioncm finc liccntia Pontificis obligari. In hoc

debatipr.
cis

laoi ciK

tat pottiac

xo ienlu iocutus P. Sancius


ic in vfitaflTcnik; vnde i

& alium noacf-.

comnMini icmcntiinon

VBOfilir,

ncc dcbutt miniis.CttMS JoCTBIQOisi;

piaNiido

Audore notari.

131'

Ciun non

Ddnde, MiliietiimappaRt

ccftam,

ctiatnli bona prtuatorum talia fint


vt abipiis
copiam contribuentibus cxtrahi poiHc
quidquki eft ad vrgentis neopdiaill filbleiiaiioncmnccciTarium, Clericoi ad contributionem
tcnerif il iila modo nuper di^o per rainutas par,

t* CIUHjjH* iuxia

tcs quotidiaiiai communes

io Sii\

ommbus ,

, non poiTit tublcitari. Iiaque grauare


onenbus , inhumanum
valde vtiles funt Rcipublicc?
quia&duites
,
ipfi cnim paupcribus flibuf niunt opera pia proiDoucm , maiores taciunt expenfas , vndc & vti-

ficri folct

paucosdiuitesexcclliuis

eft

Uutes maiores ad Regem , & bonum comoMllie


rcdundant. Et qutdctn fi pro nectilitatibus com-

nunibus grauandi
irs

cito diuitcs

ciicnt

c(\

;cum

illz tiut

frcquen-

i~

l"

fficiat

tndiiotn

mtndiEe-

J2

lis cft
aiiiis

&

liccc :

GtMS dtitem

fitut

eti^.exfafim (uhtunieha,

fit

non

jqu6d

Ecckfiaftici grauari

fi

ad contribucndum oblialiud vidcntur

Pondfid

flatuiflc.

Noncrgo adobligandos Clericos facommunitatis non ruppetant,


faucrct iinrnuniias

raro c-

nim propria in la quamitate huu vt ad communcs ncccllitates , pro quibus vciStigalia inH
pont ibkni* liiffioeic poflmt. Qupd & pis;
,

irrUui t,

btmmiaUu tk^mitMi 0>t<ir^wdia, inientipe


tuiMrumvi

ofus

itrdriitm^^nt ipf.ui Phtlipfi

M^ tjdnu^tnM & sttnntm fiii


MnfiiiMlttmlm
<$

ftunity

ium

fttuliatei

fw

<

mtMtCfen,

'omnaiwatitm

tpthn fefmli-

vtri ti vniinr'

bemmm eiMidem Sitim

IMMI

mqfiM

mHmtiwie

ex

i^trt*.

Rc^ti/"'"*

frtfter etrumt

imfttiftm mutffenum fufftrtm-

nou fnppetam

Ckrm cr

Extle-

fMfM f0 dlifitii (tirftrtmt &c. t poftca lub


ci conditioncaofiecdit , imrraf* rM^fr.
y**^***
I
JJ Contcndir .mtcm Diana rx pr.rbtis vcrbis colligf non foium tacuitaccs comfaunes, fcd,

'

'

^^^^f^

liam partiiralares'aiiendendasdre; ft cotn Me^ 2 Oum.


galafic cxplicu , vt Clcrici tantum in fubfidium txpHttm,

adcolie^stcncantur , quando laici pcrgabcllam impoiiendtiit cogerentarleds pritiare , quz


quotannis

iplis ncceifari.i

vtMut

^^JV

dTtnt ad viuendumfc-

cundikm conucniemiam lui (Utite. Scd hoc ccrt^


ez prc&rif vcAia non (qttinir , qnia esplicari
poflunt iuxta modum ^ nobis afl^natum
vt
priuatotum^uideotbona non fufficianc lecun-.
djltancomienienin moderaiionan colle&a,quc
copiofis,
aiiud

& tenuibus

tribucnda dcfignctur.

>

Et

equidem nimis odiofitm redderct Ecclciiat

fitoonun csempifonem

f hoiniiici efwn kid

prxterca, qux opus habent ad viucndum fecun.>'

di^mconaenicnciamiuiilatus, mulcis indigcitt^


pfoajdendwn nccelGratibas,qac poAim ocf
currere , ad dotandas filias 4c vcllc cosad praccil(}s lerminos ivcccllicatis quotidianx reduccre,
nimis periculofiimnegoriiim 'eflet.*
tim de ncccrTitaiis rcmcdio agatUC,qiue Clcricos

&

laicos paritcr tangit :

tamdm bona habent,


muTi

nbn

eft

aut Benefictalia.

quod doleanr

gTauari,quando

inlaicali

cum

'

SiPri-i

aHqu.intuliVn fc

ibtu iimilitcr ^raua-*


praetcr fufteniatibnea

rcliqunrr: c(\

'

qui aut patrimoniaiijt

Jt bcat paupcrt-

penfum ,*ficnonciitairdoleatt dBgnHHUoi-v

fiipropria

ipfis

RtfaiMt,-

buscrogari iminusaiiquid crogcm, iampieim-

Itipcriusaddu^z

parum

Diaiu tn^a

videri potcft

ti. Vbi<pnrfcfiim Vibanid^i 'pro DiKara


Mcdiol:nK nIi ri.KCuIIa vcrba fubi<jnt;!t,hrc fct-

pc

non poterunt

aucctn infiiiiicicns

tandL t hoc

cutioiit rcqui-:

Cijm ergo contrioutio com-

laicoriim lanljlm difpiciendum cil

iiciat

gfM-

Pro quo

ruiK.

quod

btcofum fiicultaietnoii.-

prO ConctlTionis

fulficicntcs,

eongruam quod

munis illi$& aliis cflc dcbcai , valdc roodcrata (it


modcrationc p>crrpe<fta, an iui-

firffi-

^riisciuiutum ouUamhabenc rationem


Iritieet nonTttffictansfed

tur. Si Jecundum

oporter.

nm

coinmuniesiUis&Jaicisiint. Pontifiocsei>

Pra^rcrqttaaB

cxcutere, Sc quidquilquc lubcat impoiubilc


nitus cxplotare.

Si frtpr!

&

fine

patrimonia (ingulorum

cde delioeretu.

quod molcAiiHmum

cnim vidc

tam comribaiionem altqaoncs coifecdentes^conSc dc prodilionem in lurccxprcuam adduiu

ftairiidri prtfj>i'utur

tiMat,in>

litates

[ttttum

ratio iiabita , vt modcratuni quid omncs tiibueTcnt,viidc oaAiopafjim onerofii ommboc ed'

fic

empitonc nihil rcddetefantfi iitbanV


tt'c
anni rcilitui:cum tamc ncccflitatcs

lubltuiiioiicm crant rufficicntes.quanJoquiderd

Clcric! rciKrcp.tur. In pricdifla autera excuifio-

Ecclelufticos icontrilnitiombui eximt

quoaniiit luperctat pluiquam Cierici conui-:


litielnnt .'fiitonfufficernit, ad coMrSNiiHNien.
nciacuitatum lUon ad pnuatorum bona idpeAiliabans.,n nufquirquc pro liia-oiaiorico
pia abundantius coifci rct lcd omnium vna tft

dtbtfi ntX'

tcrci vfus quotidianus confirmat

mus

vel in ipla

nisSocictate.
I 34
Videtur autcm pro iianentiS iTloram, Ex lip
qui dcfi:<^umfiifficeie PropciOfam exiftimant, U'^*^

lcx Hilp.Tnir vrgcre,qnr

in

qua

fic

dicitur

cetadcommunes
rum Se laicorum,

J eji*s

cft.
tej

dequibiis

kfimieiue de fropioi del Confeio

Chigos ftr
de fiedad.

tpttntt es pre

Tu.

u tdles

neceifitates

J.

Ub.

quat

quat

^!-'^'**

^j^g^

ibi in fpeciali) u fal,

detien contriiuirlos

comen

lodos

elir*

Ad quod aliquifiicili rcfpondcnnc

gem ciTc ciuilcm

lcili-

fpe^ant Clerico- fnfiiktw

lc-

incommodarc Pontificias

ncquit , vt Sacra Rota Izpiias iu hac materiicoii- rttiB


Jb>
cluliu Scdvkcuiksicfpondeo

eaml^em

iux-a

Digitized

m.

by^Google

^imd Proreges Indkt pofslnf cms gshlUftm impo(ttmm. 97


DoAofiim

fliforittm

ftnteftilxRifiitflettnn,qiif

vr vidimus

ita fentiunr,

ww.

15

qux

tamt-ii

ikiam probal>iiis icpuutur , cum Puiititicum


indMfirmaniiUKdf dftbrMa. Dtri eriam poceft

Clericos tetH ti contribucrc ,(td

llruan-

feniati^j

inquam ad Pontiticem recurlu,


^adiii^Ti6ftPrchioc,fifliora& inperitiudis , curn dcbtto

VI

rlfisproeedanlr

tamcn corrra

& turbzvttcrttur

I Pomificibus hiluiinatum. Et ita Diana jufr^i.


, cum eorum opinionem potiiiflec,
qui in nectlTitatibus przdiilis,

gmd jpeda-

rc-

6-

Ipefikt Indiii

ncgotio Jcduci. Proptcr difVailtiam enim nequitPoniiicxincaribus occurrcntibusadirijvn-*


dili

pOteftautcmcx di^id,, quod ad

* earfiimprxfWn

Qupd

deinicriores Pr^ari confulendi.


tuiic .iccidi

,cum Prorcges

qutdem'

licentiam fpcci.alcm

ad hujurmodi dirpolitioncshabcbunt , juxa di(Bbi. $. I . Si enlm non babcam,


i Rcke poftiH
land.inc, difficilt ipli non crit ApoftoTicam Sedcmper ruum.Oratorctnadire: in calii in^oam.
in quo necellaritis vnkanlr elle Teem fctf , 'qui
rrcqitcns ,vt crcdo, non crit tot enim funt o'

jiintones

Oodoruai RcgijC poceftaii

^imwm quz & probaMles

repucantur , vc

ceJcTcomninotntum

4lliftl<r-

Imnetiim-

ccnfcatlir.

faueniiuni,

itntta eas pro-

QnAd

ciimac-

arbiOror cxpedicns forc vt Ecclclia-

&

"''^' exeiceiic , Ric immunttaris zeto;nR


^^^rj$- commddi potiiis tcmporalis intuita\d.imn.i maMMimH ae- ^ora coiij;cmincnr, Kcgibus dtholicis dedccus
tUit,

nm

in

"

honoratz Eq:]efta: ooiicicntcs , ctlm

ipli niliil

plbrionus habcant, quam vt fc oblequcntillimos


lllitisfilios pofnni lingulariter prowcrt. 'Num-

ilh" fine caoGno (b6kffltmorum


rcs ra!es atrentant : & quando ficres
non funt tacile difpolirioiKi eoruintncufandx- Vt etiam admonet P. Viilaroelpoft
hxc fcripta vifus P4rte 2. QuxH. 1 8. Artit. mm,
83. Proquo 8c P. Hcnriqucz ii^. i o. C^. i
^.Jbm^^m. ita lcribit Dcflves frndoui rstkm tx-

'<fi3m equidem

hominum
agitiir

<;

&

eenlenc.

JtmtMi^t ddhmvrt.

Summos Psmifites

DoAorcs

6m piiocts

concrariura kncienies

limtenrisprolnbifitateraoftendic.
Sc

cii

non comrihmnftm

fme vi , cr (ine ptrfoaJt


gxtttftttur

dicUe/ii^

fwa.

<s frdtttr

Sk

tUtft.

siiihritste,

tm

St-

{Ite

fSt k

nMts,Pontiftccs

niomim

inquam nondeflmre.ncqiic opi"

diiicrfitatcm exfiungerc, ted lciitcntiam

quz Ecclefiz immunitaciplus tauec^anvTnenrorergo illr jutifiidkioiwlh fitam,


tuemur& Principesqtuni lc hjbctc bonisfiin- ff?*"^

illam,

pleAi.

damenris incdligqm, dt

fi

belium

cft

eiudCiM

hic^

vt

txmtKmmkmk''

Quzri tandemctrca prciimtem roate- Aai<cki


1 37
riam poieft, quid nomine Clen iaceilfa|acar',cftm nvMte
jtisprzcipilEpiieopidC Cfericonfenulm rcqui- rt^fmmm
rcndutn. Circa quod P. Suares Gfw atf. vtdto

mm.

Qyiuddwin

io>Satis probabile eflieait

v*l

Clcncorum adhoc munut

Ecclefiz negoria expedirefolct, illud videripotefl fuficicnsad id,

dequoagimus, condttionem

fcilicct

a iure re-

quilttaai

P. Suario aJcrtam,

eum fcquitur

P. Palaus

fi

qua

fint

&

Vicarios foraneo^

dii'neiir,qiiz pariter Clcricos 8c laicos attingunt,

nicum Zi^.

f*
f^fa^

e Cathcdra

ftnumuu

biliafundanoenta conuellere; fcd

liib c.xplicati

conditione.nihil ad fidcm fpc^aits

deccme^e

auc opinioilum proba-

id,quodimmunitati magis uiet , reli^ opinionum diucrfitate

compwiAi. Vnde licet amioant Chrifti

nonmi
iionem

Princi|>U!t

petitionibus^^kiiiztakum

in petiriOhe exprefTaffl psoeodi COIKO*


dbnr ,qnod illi pic 8c kwdAlHwfliayBC f^^,
ThtfmrHMiiu Tmt^h.
'

PnM-

Bt 9. titdtt imm, 8. -Sed noii fuificcrc Capiruluitt


alii
quos adducii 8c fequitur Dt^na
, & lacra i<,ota declarauit apud Farinaciiim
Tm$ %.Dtdf.i^X.it, j. C.m autem Clerus varioe
affirmanr

da'Capitula

j.

.....

c^m ipfe eo modo , quam vidimus^


Et quod idprobabiliurera attinera

opincrlir.

ftaAm

depuctto-'

rum j dtcumeisgrauiora

contrneatfacToromhominu ftatus, 8c pcrfonas,


vocari omnes oon iempcr cdct poiribile ,ncque

'jmd per

'

confuetudinemj Naia vbi ez mero ptzicripto


Epifcopus hibiterit Confiliom fuorum Officta-

lium

adducit Barbofam in Colkftaneis

mm

,7

telligi,quia illud in hirc folet norrii>e Cleri ccn'^^l,^


feh. Addit tamcn in boc multibn po4le valcre tmtu.

liaiiiCxpeAtcc. Vtide laltcm alia Vrbis voeafr'

poft A^pofinoi

^k"*'

poraii aginir potcftare.

aum ^ de tjuo

ddmniim

i}6

tmfitai,

ccciiite

coatit^ic,diaDidenin-

injttftiimtfieiitft^inaliis

Quibus addipotcft, cum Pontibcct


etaiAiones pro cbmmunibus neccnitatibus iii'

co-

irariz fcntcntiz adhzrcre,id iudieat,quod adjeci-

iiUtiitimm,jrdiHditdt CJe-

imftitdtiir

tins

mederdt? ext^it

{jctkfid^iit

jculp mertdS ,

Kec huic iuSci

n*.

iiindkdiiii rtUirjtiumur.

Jdfitmiiim

mmMh MbB , ptc^ hiu fide ceif

Ird Ckritiim

etntti-

Addens vec&,

(y.i.ulam formidinis fpccic, Pontificcs

jftlleribere ,

iijutt^usfnukmitm ytxftt-

itrliitrio

iudtx Uicus

fi

kdJiis Rigii

PMi^fcu

hnit

HMmyrimmi OHdHui &t. Vbi

eAmprioriieliteneia, dbilliuspatronis propoiitis


ita^oquatur vt vidimus, Jcilicct noii docOe
,

m^mmimmimmim.
torum^iff virorum

'

vt

aliis,

dknplendam.
z'qii8>uspaKtnoii
bcnc Diarum citata Refolut. 1 1. s. Qttitrt fKioidt , P. Suario ablolatam Ivntcntiam dc Capitulo

- S^hd

Scd in

Menocbius , 2ScuaUs;'4calij,

ftrmtnto dtiiumi* vtnos tdfiis pro reniMt , temfoTHm^


burtuntxigtiBttd ^ tt vitdMbim ptricHlMm ^ dut

fciiicctun-

Nui defnM tmt DtHmt ttmrminm D/mm,


j6fifr,(cltatSoafam,Grarianum,& Martham)
iuiubdit

crc^fl, VI veriimfdtedr, videt

DiAMTM

quz

&rcmotj tantum , ac
pcr confcquentiam Clcricos, fcd zquc principaliter ac proxime oanes non dTe faciendam ex)
guiit principalittr laicos

^flKmem bonomm

f.

|/f Keligiujoj

Sed notditditm

funt Arrachinus,

Ciu* Inditu

niimquim

, nec recorrentes in
Poenalc qiiiJqnim eft

altrtr facicntes

aecellitatibus przdictis

ex aliquorum mente affirroat Diana, 8c


3. Tit.

Eft autem 4. 8c
led^tf.

< i

intcr

us

eoa

Cano-

^^.immtr.y, ouiillo Capite.

Nms msms nec

(acis ceid>re

. 7.

vbitameniUbiute pronunciat totum Cle-

rum vocaiMlum , pro quo alios Oodlorcs allcgac


ratio id probat : rvam , vt illc aut , quod oinnes tangit , particulariter ab omnibus .i^iprobari

Ec

xlebet.Cap.CffWiiMWiide Conftituc* dc ^p^i^ftfi

Mmri , dc r<^ulis iurts in

Sexto.

laqiioftntMnMi

diffijio

n^i

nc

quic

Digitized by

GoOgle

Tbffmm Indki^ritmlm UL C^.XUL

98
0suem

^yjn fcinefuta, quz Captniluio

^y-jj

JvutddT

fr^M*,
4^ ftet*
mfnui.

Cspituli , vt in Cjf. Cttm Aftflolus^

Sius, ftTfnuUhtt, (jUdrtis, mtdunuilms, Crdliis fru'

probabilis,

fufficerc

& flxura in praxi

cetaJiquoticsaliurliierit pradiicatuin.

cum coni'in)lus tocius Ckri

iatn

cit corircnfii^

de

C*f.C^

luiH*

fhis ^nMtus &fraiuittm ttum,


f^euU/wm , >y Rtiultruim ijuoriirmuMf
^sfrtteatfwtvmprum ,Miuf^ rts, cr h/ufUT'
tMmqtu^ i fiih^m daimii^ etum P^fMBiu , frMliM-

^'''^'^
^'^

iis

tuli

Ajwlloi-

qux

iUiu

D. Lconis Magni

ff,ffii,fjcltri timfenfii

^^^i^^^^^i^

eu^t

id

mm,

rec^uiritur

tiunt a Prxlaco iioe conlcnlu

in c]UO fie<faitur,

(futd

De

Sicibt.

Ho

(it

duiinm

aA.

; li-.

Qjjiaet,

(Imun ptriiiiis^fiii^diii etism

verois

diMrits eHtrihns

Sttitfif fTofutii-

lcrnionc.-in

maniftnuai eft cx alUtis ilUinTiculi verbjs


tontrouerlia affirniai Glofla. f . Gfcn.Vi-'

ita finc

dcaturctiainCi^^./>TiM,coJctnTituIo. Dcinde.
alia ad (piritualcs C4UlTas rp^^bncia pottft
Epilcopus cuiD iblius CapituK conJisiiAi ailpohoc, dc quo agiinus, inquo de
gimutntne unt&m ^iiur. t<nporaIi. Aateoc'
Conlequentia k
dcRS conftat cx Ticulo draio,

^fikirttm^

Capi-

dtqne irs-

Capiculo auteoi efle

Cr haa pr^ftts femper


lOis dl^tpu dttUnt^
time dtfuper ftiieniia,exuptdejjeiu,& eje unferat*

MKCMgp &

Quz
cr exemtrit ,Scc.
oinniaft;:tiinconfirmat,iu rubdem.-Niif^tfiir^

Ddnde,

119

Conar4cii)teoti Aan-

fit , omncs dcbet EcelefiaAid vocaH , 1


quos poccft grauamcn , dc quo agimus,p<.TUcnile. Hoc videtur ccrtum cx miione. addu^^
Texcibus roborail , qo vcl boc probar , fei

iblio

qui dc Capitulo

ratio fatis oftcndit cxpcdicns,

& vlus vi-

deturcooiprobarc. Qiitdqiud aliter diftioGtuai


fberit.^tfibiMwmnipocencaKltnwri ,&finefim'
dnmtnto inlurc ; viidc non vocatilegicime con-

& Rempublica m, 000 iine gra-

tribns meommodn peiwrbaie. PnMdkm.W'


tcmofEoiuni Parochiatc eft,aut VicariatUiddem
,

pro quibiis

vkI feie flue^^uod aliud ,

prMcdae

m boe cnioi

oonfidtaiio ,

pilcppui.

cum

Capitulo poterit, qoed oppMimiMl) |brumAient^proaidcrc.


'4 be Religiofit McnlvciMHiloqfriiar,
non dcbent ad concributioocfn aliquam
obligariyCumpaupettatemprofiteaatur. cqut->

mdeetUTi-

kmtom

M aMMs. dem oomine Cfencorum in odiolSs noo veniuac,


vt

ex

Angdo ,

Silueftro,

& Tabietia obleruac

C^.
P. Tliomas Saocius
Oftrt umdU
flws.74.qitbiiiitfisrpecialesqualimeiConeui
runi , quxincommunibus Clcricts iKtn inucntuncur. EcqnocdpneleateracalumideftcDamicAunfcAin cmm,vt dixiaias.profimnBvpta

'^*

pertatem,imiiierit6adcontnbutiones trahcrcncur.

Ecquidcm paupercs adloluttonemgabellar

nunnonteneriplures DodotcsaiErmanr,c]ua5
ndducit & fequitur tdcm P. Sancius li^. a.CJ|/>-

finguU Luterd fradicU,

ttttriffu tmmlms, <jr fi/ig^uHsjtn

Quz omnia ^*^^.


qonpcQccdamia ne- ii!j

iniellig^da Tunt, v^

mediain prcflaKRif'.
Quia vci6 vocari Clericos
141
di^is tauorabiie eft,

nomine

In cafibus

Eworabilibus

Rdqpofi

veiiiune

Ckri

diMtari nxrit6 imcitri

poten andcbcanc ctiam vocari. Etquidem ciim f'**


nccciliatcsiunt, dequibut nupci,dufaicariiic-

czaddawsmnr. \%.

qbit,
rangit

Ham qood

ab omr.lbuj dcbct approbari.

orano
Q^ando

auteto taics 000 lunt, non videdir efle talis obli>


fiiuoia enbi ninc dchibeofi , quando

is^'

vtilitattrmaliquam fccum alfttrunc,

qux ab iis,
ouibus Eiuor fit , dcbeac aliquaniut^m cftimah.
,Qopd.tamen in prdenii non acddit: quia voeatio hzc va!d? pcriculola cfTc Rcligiofis potcft:

quidpro Rcac,autllcpublicaftacuctiot,CIencorumofircniionemincurreot.'fiiiemproCle>
ricis

altcriuspartisindignationi obnoxij rcrru-

Qupd

acbqiK.

tamen noti iu cucnit quando

&

quii ius defendit (iium t


grauamen propriuih
conitur amoliri. Vocati crgo,fe vrbanJ cxcuff nt

^ <^*^'

autem ioftancia pcrkuetet, nec cam pollint decIiocw,ccapmiR, ft Deoindoecoiamoculis

(i

mentts habico

modcfte, dc

quod

conucnienttiis duxcrint

nmi^

cootcmiouts curbine pcoloveritans vindcx ,


teK
Chriftiani promotor , quidquid ets autoribus
tAumfuericboooeucucoxonabic ficdchisiiiquantur.

iine

Deus intNi

*.-''.

IW,

/^'A'
D V
\*/lJrV
'

Dui. i^. Jii^o raulto potii^s id

iierum.Cdp.

eisconieniiiihnfulis^criecretis.&t.

renc ,quoruai opeiadamt^ii illisautpcnculisjre-

abillij

squalis

* txtmftitmhts

vt

nonrunr,autinciuiiaccpr(Nc.lieft> otBcium non


hAcnc Pr u tumor ,'awPlrocuraiotes cligcndi

qocrt potcrunc ,

wiuum iffius Soiittdtis frofecUim fimere pdttriltrudtt (o/tttdimMitifiiod

etlictiaropoHjbtle,, oi>^na

vniuagc piurcs

quod&;

odStanbus illis^de quibus diAusi n. t ox.iuncc<


nim pcriiidc cft ac li Rcligiofl opifices conduce-

Qiiia vcro impolTibile mi)[coticscrit

nihil.

omiMaconueniani i

'

tur ,perpesHolilierdent

n-t ch4ri[.i!i>dfeSlHlHeiiiertmfUclimur.EidemdU-

li

tx iptxoMcui icnduBi vodbw poflei timtri <ot>*

nt\if'fj

cr-

rei ,

^ *" dum
'

dr *Uu

imfifitimcuuurUMr , fthd riulUpritrfustxen^tUm^


ftmtdiitrfiaiB fujjugsretiir. Itd tpui Sittm,
emffie Damut^etidm Proidtu/iis ,Cdegi4 ^ fialhm^

&

"

tdrit/ttiiui,

ttism frtiiifiditte/ie luttrs utfidt'

Muita

maioritaDe rotionis.

ks,dtfei^ufMri*
lth^$md9ltkt , ttidmtd
I mftrtatnm
Rtgum, Dutum, a- tlitrum trimifium
,
mfiMtitm pro lemptrt impifiiu,eti4m fii Hltrum

T*

VfV
&1V

de volunariis Chrifti pauperibus aftcrendum.

Li Db

tri-

1^''^

Acccdiini Pontificia priuilcgia , qu illos ab exaAionibusimmuncsprteftaiic , &fffoSoctcute


Iesv babcntur fpccialinima,pra;i<:rrim PauliTett.|

Pif

Quatti

& Grtgorij XIII.

pnorum

fa-

teMMM.

cicntts mciKioncmiaBuHi.quacinciptt, P-e(?r-A>#rv, *firfoqoencisiuxcatenorem Bull

Qni.

tdtem frddHldm

Pij Qi^iartt
.}.

Ac^o
.

rr-.-

r;

catttelJ

vmiitrftm

omnufu , CrfufftU

mtsttum PrthtkmsyCnCtig^

ilUui

iocte,

Df

Mtt itKfiOim-

An

Pforcges Indici

ex Regiis hnnif

poifiaC faCCre dOliaUOaeS.

1^Icoprim6.

14

Sinc Rcgis beneplacico

I Incqueunt Pioreaescxilfaus bonis "^"^^


..JL^ficciedonion.SicIoannciLopez

ln Repetititue

Ruhru^

Jc dondtioniius inter 1- 4

rum vxtrem S- tfd..3o.Ioanne$ MatienwB in /4r,


Zifc.^

RmtfUdt.

/.

5. 7ir. 3.

Chffk x. muo. x. Dom.

*^

Digitized by

Google

ProregesnonfolfefieinDoimimitfx^^
todtP.

Do^ram

bar-'ex gtitieraU

conrenlu

qainf-

fimBik ei , cui libftM^Adiniiiifhaciai comauiia


ioqn pofib&ete doMonetrqMdderPtoi
euneose' Cadihs fpedaliter ftatunim /. i

il V.

ffuhi^fmMm & -gencrilii^ aiibi't piy'-quo


ftUitrenzui planB^Tmui inri^cioilii addudc
VideaDurP. Leflios.Ai*i.Xi/. 8 " w 77 &
1

MMw.!/.

enaittiDoin. 3o4onluiuIi*. 4. Gi/. 4.

*ftidEamvtdecaxnttuielMoKdnci. Qoiftnnl*
--lujvultpatnmoniiiin fiuim miniii, lcdatigeril
nequetiiius adminiftTationeai alieii prsbetjniii

vttneabir & augcat

quodimrai nMunrietn

.*

homunirninftitutiotWnT,

iuxuquam

ccinm iu-

Q^

radone furtum non lica,quia


dicuMiuoi;
inttittdominoreiarfemmcrgo ncquedooano
in qu^ miHtat eadem ratio.
"
'43 Dico feaiodd. Non poiiunc- ctiam
Atinitx
t^dtba* Prorcgcs dcbitaRegi , rcmittcre. Id cenllacr
quiii dcbitum rcinitrcTe cft donarc I. Stc^nis tUU'
Hifi, ti.
mHttM.
gMitrit^l>.(U itntitaatkus. t oocat Manicnzus
X|prrtJ

Dicotcrti6.

^**?^

Non poffunt

item Rcgta cnK)-

Iua)enta.tKgli|j|creylibcraliutiiotoiaii niliquan-

'

Z!^m

db'owpao .negoeiaoiJIgBjniliAa peragitur.


E. g. Vciftlgal , quod ex argcnto in Flifpaniam

Bijti^fr,,

tranijtnictcndoiolucnduml^e przcipitur

6*ye

Sc cft

ailWM- vildenwdeMtnin
lantt-s fc

liis.

illiii";

^KinitceTe nequcunt, Itmuquantltatcm Tgnorarc. Et (icina-

iiJf iicut

&

tucioncn: tcncntur

incalibus
,

pracdiiitis

ad

refti*

iuxn generalcm do^rinam

de Officialibus Rq^iis pro rcbus huiuimodi ('alarium accipicntibLi). Ciim cnim cx iunitia ad culam & cuftodiam teneantur , cx iUiut' viotatione
obligario rcriiltacdamn! integri reparaiKli. Videndi P. Lctlius Li^. a.Gi/. 31.. ztf. Patcr
litn DilpJU.
. Dij^
Gaipar Hurtadus it iKiUtu
fKuhtte I o. & alij apud ipfos. Dc quo & nos aTuoc autcm vtiliter ncgotiuin Ki^is agere,ililK.*tfi^iiolencibiu nercatobittU(HMndo ar-

&

''^
4c Tii.'^

^mk S.

gcntuin tranfmitcene

t. itf .O.

ob timorein non lcui

cioneconceptum,vclregiftro exponerei

rigorealiquidrematendimi.T&e
Rex, quam.fi iuscarigoDonacioncs autcra
c&lidas quando ab adminiftratorc fiuiit, de in
domiiti comoKxlum cadunc , oommunii iciNenc^eft,proqua videri poicA P. Ld&tt<i(r4r a.77.
&ea, qux Dom. Solorzanus congerit It^. 1.
Qy. 4. MOi. (9. ft.nMcciam aUquid TfO^ 1.
'Mjii.8.CaaeadnmtaiBeaneProiegecoaraodopotiiis fuo quam Rcgio profpidint , indul-

.
'

>

"

"^'^

thnenduro ni-

Qu^C Rcx fort^

/uodonandlau^ioresextiterunt

At in foroconlciendsncutri

immo

^ui aogvulcfcmpecyailajlos

piofum accipiunc , vnde non poiluni vltcriut aiir


a )',) >'' .'
qoidexKQrqucW. .
44 Dtco qturt6. Ad donationcs ^dendas
latis eft prciiiojpcajR^ voluniaa. CoU^itar ex

iis ,

bus

qoc raddiifiK

ftfaneiMatt fi^ifi .bonii TairiM

5c Aii<ftonbus contcftata,

fumpu , lieu tacka

In

alirs

ccrtc

prx-

pofleflio alicii cootn dbi eft

cradiuvoluntaiem.

Dico quinii6. Qtipd apprebenditttt ex Afini u


adrb . argento , ^traBii'lnp<mnm commidl ne- ^Fr*m^
-

45

rrJdi
neque in co Pro- f**^t**
,
Sjesgratiam tacere poftunc,cilmnequeaQcrem ISuT'
ftegium iam fiicuin petcinenieal weotolle- fmnmt if

quit prioribiK dominis

rc

Sc altcri

Hoc

condonare.

& qui damnum paill ^

'

id fibi

immoderaum cupldkaiem ,

videtur

ccnum

imputent , qui ob

in*yii-

cOA-

quod-aKririi

r$fi.
.

geil^refudoribus ccrto pcriculo non funt vcriti


deuoucrc. Si naufragio amiiifrcnt, fibi cert^ im,

puurini iqaimaris non funt pericultift hierlcapidinercuocati.Si latronura

iiicurfu.-

dolendum

equidcm

(ed rcmcdio nullo s cttmumeniibi


,
confulete auaridz modcramine potttiliedc.

MoA

cn^o

iarn

mirum

fi

rcgiftrum detr^:ihtes

quo

iaiua clle omnia polTcnt , irremediabiii amiilione

mQlteatur, <ft amaoiei peiicuIiMi; nciMlftitf


iUo.

P"^

146 Qujatamcnciimrcsica accidunt,noi


ica^pcnaBatiigrdIiorokt,cIoGaspenttus
reo ad recuperacionerfi nullus relmqaatur , vnde
9l

lis

Tunc

fotetfuper talibus cxcitaii.

Prorcgircm inpetagere,
nino ipotieturt Cttmcnim

vt

oeque Rex fuis

in delidtis

aftor Fitcus

fit.

quim

iuxuhac

tentia pfonantlari.

"""^
'^*

licebit

ribus, ncc miler intcranguftiasdeprchcnfus

iu-'

om-

probatio-

&in-dubio

a^oiVr, etiamfi

poterit benigoa fcn-

Cau<;Udum ufticn nemaoi^

bm adhaacat RMcula
ftifnm^gloriabatur.

dc quo

M
,

31. v.

.Sandlus^
t

Si

Job fan-

eninadhjC-

reat, aJh.crebkciahtftictiendi obli^ad0;>ft


,

vii|ttead astCnivcbaMtaiionis

pcsnam^

limQ6nfiiericfii6bni)adhrebft.
1

47

fi
'

Dic6 fcxto. Prorcgcs IndiHinqiiemc

augmcoto entm tllo demtto incenKnic , dao id,

^!}rrii

quodrtoneft debitum.trib-aatur. Necjueunc etiammiJiuxftipendtaguiuiltiafligbaie^

<i

ddem'

tut& conicientiiftipcndiftjpiolibicuaagBre' ia'

64

^f*^
'^'^^
*
-

qwnia

niaiS jnmmafimiiiinrt'A^dictbittt^

Non imiicncibut cnim ftipendiaixin dcbeil*


nic , dt iu donaiioacscmibi ruoc ttc Regio M*'
nmmniainfidelinr rJniafii in ittatt Mlibl
dilTipato. Qiusautcm hic dc obligationc veftitunonis dubjtei , vbiode^ ft iniuftkia 'manife-'

tM.

IkatSie

fiiMIUpomrir4Ukirfii ^flbftnari.

Pro (umpdbai

dair.ciianiinS qnt voio ad nondoaaaduBi

/*4-7*9-$-

qivales

'"..'..'
.

ex obligadouegraui confdentiac ^tenda. Res


crihik iflitti cnK

Solorzaaus

.-

'

"

tam poteft , cam Rflreai redbibendinh rioRcr


fm autem vclit, oblcqucndum ipli , 3c reftitutio

voiuiuas Superioris cftlti&f

ad^untur

cuin booa fide

nequccs-eo finc locOple^iRS redditi


vtfijppano-namfi talesfadi, .ilitL-riudicandum. Dooatariusautedi retinetetemdona-

"

miiiecsiubctur

'

Ibli.

illi

proceiTerint,

fipreo porius 6iuendum

gpniofaas pictiuai noalcucrdBepcuri. Q<])i ooeimfenHtKaRegiawdnaicaeLieftitaidebenc.


Indulgcntiaeaitntalis nonfuo, fed Rcgi'; no-

>>ur

V^T^

non anouat, donationis


&m coniiaus , dc refttcutioncm iniungat i reftinncPftMoc^ft Anditoreipariier. qutconfilto
hil.

aecf^debeaniluceiblisclariorcs

iegis ifta vcHarentur.

ti.pMm j.

loquo li booa prooedacur fide,

adhibiio Aodieonira confiKo

naniqucplusbiil>ebit

fiiOxnitinuaignHnit. St in Pcotegeraiidinirio-!
neoSicijtciKntur ,pro quo 5: falirium latisco-.
'

tnttbwm. 8f*

figoificeturde

rem

.,

liifpi-

eiiileoi

99

&C^. 18.

Fr.igofii$ Tdmoi.Dijpitt. 14. $.

vbi alios addgcic

cft

LeiTias lA.

Domi
C^^i.mm 45<&nPeliiiGft

cxttubrdinariis videatur

Lii. 4.

A'"^*''

'

funt Hf^yfffir"ftp'qWft'iri*
I

CAPVT

Digitized by

Google

lOO
shtsftnfdctittfm fns

dejtne ttnetiatMU

tiojii

cim de Proregibiu

TTV Ico

l*^S

.1

Df^iioiOrzaaus

f.

^M,

Regibus

iMit J^ii^riboroftendit foHs

gium iftodcomptttrf

V bi cx

pfiiitie-<

z. Diffitul:. z

Di>f,

P. Palaus

.(,. Siil>4itus.

\'uncit 6.nt(m. 3. P.

Bauny rdclint,

&

l^pcraesa^tunnpagaudcntpriuilcgtuabApOr'
ScSe conceilisdubinn iiei|uit.*.Tum qdft:
^if 1 uiic\i/iimMM txarhitm ^JU^utqutm tdcoJi-

ftblic3

fiigintfimStf trdhtmU.

Qj eft iuru

u}lt^io gaudcic poilmt

iliud

Cf.Cuin qiiodftacuiuminCap. C&ai


taJt

ditur< crgoTjibiltlt

ffflp^f

dcbcnt olkndcrc:

^>M, dePfiuiJe'.
^

priuilegium non oftenquod Ordiiiaxioruro pof-

^isjnScxtof At*!"'

rtpld. 28.

Xuipetiamquiacijmhoc iplumpriuiquod ici!icct Kcgum pri

l^ij ratioticm h.nbcat

pcifta,

nnamprnhihgTe. Itcm.

reprxrenca^

tionc Regixpctfon.-earguincquit .quiaboc iplcilicct


fi^.fft-:! qutM^c^tcndiiuus priuilcgium
iyp(iP(jiain'naii poflc tA f^ientaiiiem pccquifonam cius, cui cft conccirum cxccndi ,

&

"dem rcpr>cki>tatio hatc non toiiu inzquaJiiaum


Pjorcgi* perfijo, *ita cftio illi
Rcgix,
diucrfi ratio: & Rtx quidcm poterii ProrcgiluO

cou^c >

rept^ciifcQtauAnem fui

non cameaia

cuni.|iriui)eg(nm ApoftolicttnfcfWMfiiie^qoi
nequc cx gqnerali cor.crlTirMie,ncque cx pardcuiarialiqua, hoc habctur. iriiiatt Rex priuiJegium
in dicbus

CDilMdeodi carnts

potcriioc

vciiiiii

il-

lud fuocDiitvj.tc Prorcgi>Qiii$hociiifipfliuil-i

Cip.Ne

49

vbi iKFrX

Qypd

Lum

vrgcri

cnim

pnuiltguscoru{B agac
i9lW^'jnej|iftltttK

non txttndcoda
4igi1ltaijs

potcd ex
ibi

quix>Maiunicari , aui

addic caUMltpdrfilcgia talia

cuiufcuojquife pWKmintotiat,:

&cofum fijiis, ac

N< <fif^
Qoacius^v
.

Clcmctis

tSttoJjditionis Coc

>

Rcgibus,Rcgii>is,

Rtligiofi6cetibU$excptis,fic

OrdtnmtrHm jtnwt^trim^t.

^ki
deccsfiens
(mtili(' fitfft^ fr6hi>tmfu.tKttadii
^

SciUcP^r

ttilikgitttn gpilRcgiita io>MCBfia.oenlwarum..


non cA ad PrortgtJ. , ctiamfi picciniQcndaiii
l^ngMiATC habtaiK, cxtidcndum. Ecoiido^

n)iQji^tAIU8iM.'CliO>-tMid9>ftros

contenduBt j

coritra

vt nonnulli

quosbcoc.difputat Diaoa.

Parte i. 7^#S. 1 . Ri^tiin. 9- Ph*at aoiein idem


^(,l0|.jp(p(|;.fiert'Clcnfiontm.de pcrlbna.id
perionara ( ciimineqiie in. perlbna eickm cxtenfio
.

locum babeat in or^nead id guodficet vec*

eh Conkqucncia ne*
quit , pfopter rarioncm & dedfioncm PbmifiN
cis. Nequecx co fict vt loquifitorum jiirifdi-

i^'

idenim

Bcgiif caniiaoibut abund&|inMiiriHD

& dunw

modd illi

intra fuos fc contincailttcrminos,<em-

per

Prorcgcs vcneratione eximii profe-

illos

'

cft

--

-"^
150 Dico fccundo.Quod yifTfnW ^r.frf</fdidum , de cxcommunicatione intcliigcndum cft quanti^m ad valorem : quz umcn nifi damrm
in cafu fpedalillimo iicitJ non erit. Probatur
fifratione , quam pro R^ibus addudt P. Bauny "^^^fi^'
ti eft

faibcns

fiifri ica

Entmta

tji

umnutm

ttt

bu
"

timport ^ucei hinc fctfum nen fukjfc OrJinAriit oi


turlirBrHm

mttHmccrtum

pMut^dtfu

//-

riwt txt^mmMtutmi

Atqui turbarum motus ob excommimicationcm Prorcgum ctiamvrget , & prxfcnim in


, in quibus i fiipica Prindpibus non
pott-ft ihtim commodum rcmcdium adhibcristrgo illorum cxcommunicado gtncralitcr Iquendo libiu non cft. Id quod de publici de
f-c j"
nuntiationc diccndum
paricer ob fimilefiindamcntuin. Cafus autcm fpcdalisnon poccftaifignari , cum cx circumftaniiis pcnJciC , tfm>
lc.

lodiis

'

quidcm

Przlati

adhibito fapicntium

prtidcn-

tium, cxpcrtorumc|ue virorum confilio dc pnpondccabunt iliud tmf


uadf ftaiods aficAibus
.

prx oculis habcntcs , quod innocentius Q^ar"^'


tus in Couciito Lu^dutKnfi obfcruandum piiiibicvahiillis--CNi mtditmtliifit txtmium' ^
<Mis, tsM mm*lai d^cipiudnt^wHtmJkmtdHm mtdici>
.

fmntn fj, f fum/ms fiiait , tm ttmtmntt ; tmae


frmdem ludex FMlefh^itm , vtin t* ferenlt tjltm-

aalu.

dnt fi frtfifd ,^iid (orrigfMtis fiim* cr mtdtmk^


SiciUc. Erhabeturin Cap. Ommdiiiiisiit ,

dc

nMm inlcitiam aiHrnurit l


'*

.tiUi

Laymaip i**

i.

4 quamuu non
4. Tr$cl.6. Csf. I .
'quihoc etiamKcgjbus DCgiWt, ; iic enun tiUHpt
Marii AUcrius Tm. i^vGM^fiivnf^. ^.CHlijXr
P. Fagundez PrMtfto i. lit.i. C;. ^.nnm.ii.

ietf.

ft^tui-

neqanncPhv'
Ex hoc cnim ***^

d^ioncmcootemiunt autekidant

mnmt M

Gafpar Hurtadus TrnaM ik Ixt

di P.

ttmaH.Viipt.

quz ex

pi luilcgio ad Ordinariot

piurir

corainunicaxi{K)(rmt. ttibcoadduki*?ddcft7

tiont DiljiHt.

vc

pisikr d-^p,,,!^^

Ikis obittioni

fic

iiim,.tte$X3Qaaaijiicooftat,
regts InidicQ$.cxcommunicarc.

Pontihcc tx-

vt ^ifolo

exiiUmaiuluin putiti-

alitcr

ta AMicMnurl t cat

deccrminationc

laquiiuoruin.iuiiiili^iioiiciDltrui poteft

O. a.66.Cy-Jeqq- 3c

plici cxpeiiidc
picis

Pro hoc videado

A-Ctf-

io Poiitidl/fj.

fumhte

..liunt (tcut 4Lalii , ab Oidiaatiis exr

jL^communicart.

'.

Protcgcs Injicl pol-

ptimo.

& eluddu

loq Liitiit Poa^ifnc.iquo4 ctam idte Regiis perfo*^^


nis,& Ricligtous noD cft coetibus prziumcndutr.:

ExcommunffA-

ftvtet^es J/idici .(jnoniodij

& CrJinaH^

muUf\tnt,

inn:

rum iia^iidiHttm itnttiiuuiUftnttT

--

au MMMl

fcntentia

txcommunicaciotm /

ftxt.

Vbi nbn cft fenfiis , vtdiquis finifiri


{1
interprcuri poflet ^ qiundo quis* eoiWimoeKtt
t

feueri

cum illo

per excommanicationem agen-

dum,Ctiainfi sncdidna.inu>roKiitnaaioiCMflk^
rifAiccconiiiuari '
caciotKm^ii mcdicinaiem ex natura fui , nifi'

cocporis faswcio co Bu ei

2'uis

wu

contemplcric meijicuiam^&in iUi

oon p>-'

ficittEcdefiaprodefle'dcfidenc Scd-iaHr

vrdt medidni fpcraii


nequcat,dciaiatu^fueric abiUapcnicu abfth
in medidnis corporslibos' Hff
ncre. St^ enlm
cidit, vc q >jndo tvin ludicantur profurz ob ptf-

eftecontcmpfusjjotcft

iimam ^ndi^pofitioncm^iiadcbcac adhiboH


dis lemperan. Pro quo viddrf pbecR P. SuarR
7\mv

<,.tn

2,.

f Diij.Ht*!.
.

Se[l. <^.niim.

o.

prarfiuum Caput.do^ cxpticattofttndcnt

vbi

quo-

loodociBbaoMiniciiiisiiMdidmlk , dt id-fpc

'lUuum

ptc-

tunioia

Digitized by

Google

S^oanuOd ehva Pre^ifs


fiaitim,

ri*

quas Eccfefialnfligcrcporcftj Ksmper

tMr4ft((Mt4,fedf!>tmsferfeprimi titrdre ftetttkSt )t

R^tis

feutiocommiffo, Gr lihrare tllum aifi*tii

non

ix

fn"
mdet Tdtim tdltt fe<(dii.<^, Q^iaiidD cigo de uli
,

(fio

bono effeAu (pe% nulta eft, aut fam1rilirim,con'


viJcnir ttum contra iirilitracharitatcm cft
i!t

quxrc<^am

ttain,

iuriliii(ilioau aduitaiftratio

tiem |ircftnbic, illatn applicare

rcfcripils terio prohibctur.

P V T

U bieaefl-mo<

fit,tion pofle nidsiidffiereiirf


l-^qiiarfitum priuatis,profu6 libicu. Et

ccrtdpro iibitucrii, aiamli Aflcflb-

rfseonfifoOni aeiediitj

fufiuut.

tasj cui
'

illud manifeitata

fi

tut6 coniradici

non

ctiamii illud, quod zdificari conteiidinir

, maiir
Ai^facrum Bc: ergo neque inoito Rrge in eiut
tcrris :
quarum licct dominus dominio bjlTo

volun-

polTit, extorferit.

Et

communtcamnr.- c&mtimen

cOTiilet

mMOfeQi

cerrarum p:irtcm id priuatorum dominium pcr-

eorum

non

pottfl vociri conliliu;n,quod

tinere.

liccnciincqueant cclcfia;,aut\ionafte-

riazdificaA Siceiniw.eoiieeilK luKw fteundui


in Bulli, quz inctpit, f^ttmcrfdln EtdfftJt die iS.

om-

pronifionc, dc titulo tradito ,dI'po)7-'o rrno-

cato titulo rcuocatur. lam cnim uis quiutiim


nifi noua.aliqua lupcrucniat caula, quz
-fiierat,

nTcrts.fcd vcrbiscxprcllis: quilaplu!; in Polirid

indignicatcro prouificonftituat, manifcfbilli

polUiIant Fcrdinandu^

&

tli-

$ 3

Sccunda ,

finc juftis caufis

non

prziudicium

certii

circa

'^aadPtbregibus pdceftas nulla' i6n^i:dicur , yt


pacet ex eorUm tiiulis, 8c legibus , qui de cilHem
loquuntur; necdariconuenienrerpofler, cum
in co iniufticia appareat manifefta. Videndus
Dom.Solor2aniB /Jt^r^ jw. 7}. ^^74^ ^vA alios

^ adducft.

Quando

Mtatoibiptpre iuim.

quod

73.& iti

Politid. i.atdtf:

& ipletenetJSiiM autem juftjieaa&/]uas

iniquis hilce temporibus cxperimur, retardatio-

nem inquam-CIafllam ob beiloram


ncs

mcof^dh'

proqaibus eiigansdSoeietafeeicriptoi'

cecinic:

fifc

'

Temporibtn belfo infclif ^ ift Mttte inimteo


Mercorij.quets oiaa palltm.iftierda wffiiiie.'
Forruitum aiarn aliquid, proptcrquod bona a-

fjiiSim

ttMijfi

'

tcntes fide foiiiendo eflc miniaie-potarrunr.

fbmiMjr ^fiEMtA^d&fA MMtflardo p ri iKi


circaqnos li exe-

&dc Rcpublica l>cnemeri{oi.

cutio vrgcacur, ftatus cum bonore paritcr vacilUiit. t gciKraKtcr dilationein debkori vaUe
eflc viilem

<Sc

crcditori

parum

i.ociimenci atfcr-

re. Inquoquidcm Proreges non gratuitum aliquidprxftant, fedriuftitic Qum exercent,

qucmtcncntur; cum

id

adbonum RcipuUlGC

tDt&ai, cui ex officio debcnt prouiderc*

Rex Catholicus

filia

Jc Htiitanix

^'l
'

illi^gofic Cmmjpt

lii

&Se- '^**

Regtnai

i^tftmHd Etckjtd^Mem^erid^dHt utmfiiUftdmtit


a<f'iifiri'.^q!t4m dtijs

iotts/iijjut toriimdem Ferjit$*di

MffirendJs {nfuHs

Qr

Re^sfir loMnajt Rt-

RfgumCd(UU&'Ij^msfrtemfere exifle'

pr>it,M

ttitm cofi:nfu tri^i dnt fumddrt ^(i^r.PoftuIacis aute


-amtuens PotifcXific induIgct:Ni frgfdti O^,
ttirdiii Ke*i, dt Itdmd R (ind CdfielU Cr /^l-

e^

Iihfrtemf9teexifieniij

iliiid

nuUus

fr^diBis sc-

& shis dCfurendis In^i & mdrti humfditMfEctl^ rn^i:; ^iKis fidn^ftdfmi Kifit

^afuis,

ktis

'

'im^dntes, dHdS tfM^m Ferdindiedi Rtgii

atitetu juftascaiiwwiK, dila-

'^^' tMNNt.concedere poflijnt , tceftanct aHdudli k

fmm.

TcnitTimzIoannaeius
fntdiFlrfjam

pofTc

Utumsdt- debicortbus dilationes , (eu Imera^iflMjitorias


iimHm. vulgo E|^.o,conccderc. Qupd patet ex eo qu6d
tales diiaciones fuot tn

correftuspj. 0tf.inprincipio.

ir-

rogatur iniuria> Si cnim talis cflet ia dorunone


gratuita; multo td certtushabettn-inproaifione
fccundiim juftitirlcges confiimmata;

'

'

^o3. quam adducit Ootn. Soloruim Tmw 1. M. 3.0^:2. MM. to. in coios finc
inendosc fcriptum danm Ann9 15^0. non mi-^

Augufti An.

KSf*

dc pneccllenci

ncc iilis concdTum cft, ncc conccdi iicitti potuit.


Deconfilidtatem etiamconftac; qutaeoa^huti

cii

'

tamen dominio aUo

ndettfnecnas voeantuifficqne In BuWI-Ceenr;


vt vidimtu kw 99. qui prztcr fupremos Prin-'
cipcs in terris Itus noua pcdagia imponum , cx-

nino libcraracxigit voluntatcm. Et ad hociniiifttits gentts pertinct quando fiAi alicutus offi-

Sr*f4

eft

Qjndquidautcmdchocncalibi,inIndiis fn
eertealiaenrario, tn quibus eoneieflione Sedis fms^.
Apoftolicx ju$ habcnr Reges Cacholici vt fiiK fti*fHm'

iudicitim

t?'

t**'

juodadiusattinet, beneobknt.ic Dom. Soior'Hmm 'lA. 4. ttf. to. wr. 7 2. & in Polilici fg.
Kn fifiio. Etratio tft clara^ qnia hoc
883.
.

ji.cS-yff^.&in /fr'^

magnum

non lit,

T^Rima
ftHgrtimi

2. ^.3,0^.23..

Folicica/4^.tf5){. Qdi. a.

lutiones.

i2S

babetoue in ipfo naturx ^***^*


fundatnencum. In foto fiqtridem
priuar! hominis nulius eo inuito zdificarc potef^

XVI.

rpeftaocia poftceii ,

'"^^^

conm rit,^*,

immunicatem Eccleflafticam roilitare,


na non
e(Tc obligatorias, pro quo niukos adducit Diana
Prfr.ff
fra'Ut. l.Refelut. rfi.O" 1 19- quos '& ille
fequitur. Coocrarium umen aliilenenc, quos
eongerit&fcquiturO.Solorzan. Tdmt i.Uk.i. ittpsm$a

iore

^'f*^

'Et qutdcni \ttit^

dcfunc,qui cenfcant lcgcs buiulmodi

Cdp.zo.o^Tomo

C A

toi

Refiktfonts*

Tcrcia , Peccare conceddiict OatMtani


^4
a(diiicandi Monaftcria auc Conuentus , <|uod
t

Regid, dt ReeisCdfieOd,
ifSttis

(jtJvdmui

& Lt^ms frp ten^e e-

exfr^ tdi^i^ii , Mffinii

fdeire fe^,&(.

dpwr
"l ;

Circa qoas Doro. Solorzanns Tm x. ^sutniMi


(.3. 01^.13. .40 &in Policici fdg.696. f.
c'r;inlSfnr,ail Pondfioom dc folis Ecclefiis Cathe- tlnirdti
NdraHbus vMeri eondudere. Sed quidcm imme- *
'

ixt6 : 'nam conceflio poftulacioni


di
<c&m profiteatur Pohtifes

refjfKMidct,

memm

4im, fudm

fdftr bt( fetenmt

tednmt RetiHd

rom pronft^

deHtum

idfidii-

ttrdtMiSmn Rex

hiiere

re^Hum

&

Sc illo-

infknria pro Cathedralibus

non

tantilm-eracEe^efiis, deqnibus miniis^tflrdiffi-curcatis

pocerat

cikm juxta Bullam Alexandri

Sezti, carum dotacio , vnde

& crcdlionis cuta, tA

eos pertineree. DeindeiEedefia iragna per ctMiipirationcm ad paruam dicitur, & Pontifcx iuxta

oicntcm poftulanrium ftacuit ^qui de magnis Ecdefiis loquclMnnir ; neque enim pro quautt
C.ip(.lli, Oratorio, Hofpitto, autRcndcntia
Re^s .eft lictniiarcijuircnda. Qjiod dc le^ucn-

1}

:&

hchffMtui pr^fdti Rms iittiuvi^rhi dcchnm


^uer^md^ porUfttti. Q^Jorutn cft llnfljs, F.cclcfias talcjde-

locm

^HtHtH

ibiGIofla

tnirrMm

^fcefle, qttclocisaut

i*cdmmAfsetlmmH

quos adducic Petrus deJLutu Cpigi/r X/.Jm^lr


4, Pro quo Sc haum adduAa 1 Dom. Sal6rt*f
func autcm ali^ua Kcgij|
nofufru (^,3.

lempcr lcgatui apuJ citatum Audorem. CJfUi

il.mMi.zf.
rumapudD.SolonaiiUin
&16. quoJ & praxis rcccpiiflima comprobauiij
DubicanitaatemOo^orSaiCarralcus , laadanK ali^

|artue

fcii

non

lunt

ftiim fedtndo dtdto

..

iicltgitur vt

quo BuUa

in

a.

Uiu ftjefm

.V ij.;!/. /i7i40. fic; St

.r.

rr/ij

<AtfrCijp.

autcm

C/>;r;

.vtdelioc.nonvtdeanirpoiredubiuri.

Regis imfor-

vW^WX^WOHlittitur, &inparti-

lurilconlultus

mus

&

qui tamen cxpcditior vidctur

&aeum

poftulationi de locis pttt.fiiie iicemia

non crigcndisrcrponderevideatar. Momnert


MWninolip^e mSKnaruni tcdclurum polTunc

com

pt ctiiin

peccare Proregcs, &qiiidi;\n,mrc graut


tiam sdiiicandi eontra. prohflniiones

'i'
^

ITMuittr'

Rcgias

^odentc5. Vndciamnonlubctlocum.quod

jr. r.

pofTc

j)4ri etid),

tnftijlart-

fcilicet

cum

(fianttbus Epifcopis
j^.^

&

etiam rclu-

quidero dkmfcribeHac
vt pntc-

Auaor,iamprohibinjn'jscxr.ibant,

'^ilcon&icntil.ibripublicaci9ncm,&rclcripta,

^acaddodtDom.^oiorzanasGt^.aj.MMr^at.
X6. 0-Jil'l- S^'^ quidquii illc dixcrit j jam non
Jtcct circa

.aHa,

iftam dubitarc. Eft inlupcr racio


Pcoi^cs in buiuf-

rcm

exqua

conftac peeciie

nam Rex folet


modicoiKcfnonlbus
qu itneUlivslutuliccntiaconfiru^
:

'

>i>cnitt|i iisp^NCe: e:^

a^iificia ,
,

dcftrul

quo danma Rdigipfis , aut

Fundatoribus , non leuia proucniunt, expcnfacumingeatiumihiftradone. EclicecRegesnoAri, qa tUormn eft ariona pietas , contra ipforum volunratem crcfia rdiEcia ob prec^tm in;

non
fedneque&deDdum

^nfiy in^on iemel fuftinenda cenfuerinc

jt

timen Isaipertefii^bia i
rttmr,m'
ttf0t'
tum^frii
fiH-yifcrfK-

'"^"'^

poteftquisfibi prudcntcrpcrfaadcrc.
Qj|aiita,pccc3rc item grauitcr, juxta

1$7
amerlK gnuiiHeem

anie aflumptam oifidi


,
pofrciTioncm, quodoftcnfistitulis in loco i Rc^ftinjtp ficri dcbcl , jurifdi^tioncm exer-

Sc

a,

die aduentus in

daintem

captam muncris p jirLlTioncm


illo

dici

ISqfnblbknmiKr npis^&dnaomiK
opinioncm ; quod quidem Rcx ita dirponcre
potuit,cum lioilec
ajiwr, vt tn officiis aiiis Eert
Tolet, in quious fiiinpts poffcffioiiis^ttmpdt nbn
folct in Iiidiis obferuari. Praxts aurcm iuxta opiAionem fccuriorem proceditA vt bcUum iuftum
exvtraque parte vidciur , inier iiicieeirorem inquam&dcceiroiem,ficei9IKye^,pCoballtU&
.''
opinione tueri.
.;
^
vbbi?. Pwpbott edam ifaff
159 (^an

"

grauiter Proregcs Indici

fi

conrra

bibicioncni, $)uac cstiat, pcr terr^n

Rcgiam proitcr agatit ,

Curis Sodem petueniai

cioicwein

agerc per rparcdcbcant, negraucnt populos,

in PoU^fi^. 89^. $. r pdrafit. Dubidri j^p^ji


grauis hcnec de imeii- /pm i
rnim niff/futii^
tionc granandi corum conlcicntias , quando cx m
non Eii^a ditu gtauamina iublquuntur. Quod

mmm

'

tamen rcguUtiteirinwlligeadum eft; ficnun

aut.

fortiumpcricuIum,aucgr3uisbfirmitasaliud&cicndumcogat, idnequit noo yolunati R,ttjs


jdkeonforprie. Tunc autem nuUius labor iuie
merccdc relinqucndus, aurdaium quidquam finc
.pretio:auI]uscnia>tcneturProrcgilais ftipcndiis
roilitari. Etquidemfacisinauipicatum intcrprecariporeruntiux gubcrnationis cxorJiu n.fi cagi

miferori|m.. grat|aminibus,aiUpicencur.

Ncque

e^ode illis

deipfis

& tariooes adducicD.

DoOoia
/A 4. Cip.

-quaplures tc

i.wmb.2.. &fti{q. Sc in
PoJiticil**. $.C/. 14. NQii.iaraen potcft ilU

Solorzanus

.&WMcie,l5iandoPrindpiscircahoceftcxpre^

k dedfio':
'

io darii ai|i^.4F .maoiicais

I.

.....

'

71

'

*! .

,
.

>

alios

...

'...,

lcd proxinn^orcs.illis,ftyIuq[iHoftrumwa-

"

.n^^^,

B|bMC9II9*

...

...

t.

'

.'.

qu

obferucntur.Iamad

^^^\ ^%Jlll^!SmUm^^h
dcfidcirtti i^fimm*

plu^a, laciscoo(ciiQ|s(

differui^ab cifdcin diligemcr

'

:-

"

non cft

tmtm

''"{'"'^

Indospra:iertim,inquof remperuliumcondu^Aionum onera congerunnir.Pc04|ttb ?Uen^


Dom'. Solorjvmus citMio C4p.11. Hiim. 3 1 <3r 3.

pofluncMagiftraiwiuriii(li&ioi^mexerccre,pro

qpinio probabilts

ftr

dkm '^^^^

fucric,juxuquampoft inj^reflum in Prouinciam

Lifctc-ciHffl eirca

^^^t-

die poflcf-

&

lola Prorcgvs liccn-

i^^Qligiojbs Ccciiobiaxcuiftrucrc ,

^'^'"Tj

.J^jw" t
in qui E/ Vt^x.
5 ?
Sexcnuium .quod Prorcgnaiui afligoa- tumvni-

computandum

Rrgum

AmMddHcrjimbus
tradii Fr, loannes Baptifta in
Hi^taM-Utaik fttCmiftfjdnfi bultritm foL 307- $1

'

Sc apiuio ifta latis pro-

TcxFUa& Au^res babeac

poteft compuiapdurotiuidsm ab

JUcco-

>

niiuls rclinquitur

(btuitur

iur

li^

t^m^jni

tmud

minimicpineninenilos.
158 Ad fchedulim ergo

praxis obtinuit, vt iilem Auftor affirmat,


luxta hxccrgorutnci(.iucrIntelIigitur

babilis pft ,.cuni^ Jc

liccniii ncqpe|jnc spdilicaii, .Et .ita

2nc Rcgis
.

il.

ftiiK,verofimilitrerpanfio6c,min(erniiiiisnifSi

'

piorum locorum : vciumquccraajnaoenc&rcs, vc moreloquamurnoftro, iinporunciicftnugni; vnde

conucnicntcr intclli_.

ticcroliimdubi-

""J*^
fbripcd '"T"''
oppoGtatn ((etuiti
ReuniUt. Oif.9. "iim.i) ti
Ht
^
IqdiisporTcxtus
oui
adduci
quidem d ad
,
jvo
vdgauic ad

vc

oftifuHm

PrincipisSquillaccnli^ AfTcfTor,

iaiitt,(ed intrrpide

lcga-

ItitsftdtiA ^dtftii Rfi imfurtd/iiei

dc Senator pofte^ Panamenjis

tipiocjrusvariatur,aclq^u$parumralditurcx-'
pcditus

rcicripacircaprsiaiicaicaruiii^quzvidcri pof*

intcgrc cxftat,

nobis propofimm.

'

mciuem pcr conicAuras , L.CM^Unii&


,
cum aliis Tcxtibus& Auifloribiis

momcnti coiiliJcrabilis Gnt; quod


tmfMMiUt^ quales Ecclelijp;
& loaaliadiAa. QjBlBipl^,
tcxtusvidc.n ir obicurus , neque eodemmo<la
pn^j^,,,

>ios tiitiinus, Ca/rf de

V,

nccdBi^ioUtijii?

dirpqtattoiii , nci^ae eft

gaiidi

ftjtui prsfati R.cgisini.1

'

., ,

'
-

.
,

'

TJ-TVLVS

Digitized by

Google

-4

16J

T V L V S

IV-

JNDICARVM

,DE REGIIS AVDlTORIftYS,SE.y

CANCELLARIARVM SE^IATpRlBy^j
Ecde

Confciencix.^ obiig^tjp^bus

quibilfi illor.um

iiS
j^

L nr quidcm
tt
t

illa.nec pauc,nec Icues.ut tliqui eo9.hic ex par[lajum lclices arbitrenturjlicet aculis inilpientiuin fonunaEtGommUfiiS qoidtfnexiriimatio minimd

ffimi videantur.

contnqnaTi tamen poflunt Chrifliane fc


:
Dei oculis apparcre. Noui Togatum yirum
quorum natu maiorem lurifprudcq,
nxftudippropcnnorcm videns genio feruire permiut : Mi
inorem autem ThcoKjtriz ftudio omnino fuafit &fecit inHnnc fhliMr) cupio cupicbiit etiam & alium ledficagcns,
cumber
Quod eft fatis conforme lis qux
fatis quid de tuo icmirci pcnculQ declarauit
habec Doffu SokfRafkiis LiL^.ca^J^. .45: EreraciUe<}oAus > moderarus.&
: nirnter ucens.tcetti'tilli|qiialec
confcientii non incuriofus fux, SicrAmentis
4
Viinam oojncs Togaci Frocaes nwttaeQtur^ Pro Ulis ergo fit
illisfauorabilis cft

gcrentc;

in

?.Ui

duos habeniem

filios

1 1

CA

P V

cquiimim

Circa ladiGonim Audicoraia viue

/I/i /r

mdderatioDem exqnfii.
.

Vr

ruprrmi Confilii

Domuus

TMlti-Jk'

IrtJtcis

vidcantur dcberc itreiiu^,4c<iili-

Curo

ikdiiAnte

.^ttMOUlQstorrt^fit;:

rcpr*-

reff*mmt

Vt Cafliodonls bquiciu
Altk viles popuiis, & tOKcmptui ha>

mcn adduccnc Proquo

Siracidcs,

(3(

Vbi

jUciKis norninc

Pi

mcipem

ludtx

VbiTygiuL,i.i, t^complmcmis
frinitfttmprndtmis pMofitstrit.

aaitgoiic J

<3r,

Quodic

?Ht*\e.xttniti f<

U Mnlt

qui

tmltprm-

Cacbolicb Hifpni

l^ff"

impcriuni (uum a maf vlquc ad mare:^

mmi.&

oiiiicvlquc ad ccrmmoj orbis terrartim pcoiU'


r- r-.
. ~
..
.
gfmiob SedpeiSitSnade^qttoiiiodOxqtiaA

f^^J^

adaptaueris

fit$h

raini{^rori;n3

X^OVaots iane vitiodAulci,

Jiim

quia
p^ll'

&

proukncia^

periiLire.

Accedttid, quodincalcacuntalias*xiocn- f^fi^ik


ctTc in Iiidiis , Sc de illi firmandav ac ]Ut HiMpropaganda tra<^tari J ^ Vndc ti , ad quod niaxime w^*
gtauifliiAu& ipedbt,
prTlu-

^*" "

probitaris omnigetia; <5cWnr lu-ninibin


ccre.
.

QujdlndusJ

t^ijid /tchiopi.,

muHrio vHantc? nan


mulcorum itJ^iuofuin

hsc
:

magnutn

deldeLChriftianaponcipiant,qui in Seiiatorb&fo\hin tcilcs


clic

Ced miniftri

cuinpciiuncur?

Cum

lcribo ALihiops quidain a^re ad Bapcifmi

fufceptionrm

iiJJiictii^.qu; ilLim (ibi nccffliriuni

nooeffc contcndcbat

icdinluj tcpoirc quaii-

c6 qu6d ifni aecdfidN


tcm nouire1igionis'obiicerent,i?( notwir^i* cn^
ttocium, non ciTc cenum id,c]uod dtcercac, ope-

ctmtqtiereligione falaari
ti

tes,0- mitUestMS^. Id>quodaullimlius,<^uam

Kc^bt

ia^iff-^

Sift.lil^.Sic dc fctmus. fttikoriiiD art i

mgotium iAud Qammii

intciligi

oranutsiKr obicnuiu inccrpretes. Vidcaocur


Paulm dc PalacfvoSjP.Corntl^us, * P.Oliuerius.

^jCmmL. nitP.Corneliu:

\ '"t

l^^t^

Vbi ciutus

& uifefimtiiH(kt$ifti ftdtum ftiiKim

tat

eum

per

^*'^.

C!KiT4;.'( ir.hs^
i

riam fidcm

RcgiaiTi au^koritatem u> mauifcOuni Ji fcri-

SpiritusSanftuSyicaloquitnr EtdLio.v.

tkm mtum.

ciuitaccs,

non imumt.

Ijh.9, 1 9.
bit;

vhiofos ftulto#taiaippellatione tcaddddftlV


fima ag*)iJi rationr ithiItos tngenii-IaboiifpKnt

profeA6delMnt tnotum fpkndoribus co-

rufcarf

fitHyn

fin)

icntenc, vt boiDtacs in officio contineant, ipecialibus

ptfnhim

omnispcccanseftignotans, vndeScripiiUra

eoiro in iQnf^inqoit re-

Rcj^ioc Maieftatij Auihoritarcrn

gionlbus

& dilat- fjfa^

fnHm, auit frhifimkitu fimikstJkgit rapiAkx m}i(- ^,^^


j4fortSj

tzexempluro

m>*:!hugrtpisfrwdtre. SIc crgo

biqjr, ieu proieaftii.erit pnndpat^js^ tempocit


dMMtanwefioidih. Pk^adhuctllefiediceNij

fMioenaviiaieiibic; PenKmtit

3d OMMtt alif|uid quo;id


tnomrn prTftanTtatn,&vigci)tcr impirare.

(r miit^riaM,

^0lmmmfcrfaii.tmfaitmtim.vtrj.i

AuJitortbtis

Ki^quddiftt

aDplicand.

rtfenari qtMn!;

, -c

.R'v inffitns periit

anobi

diipuuta fattty nilenfei>


ipfa

cft

S(itiri,vt ' ittith-crj pofuli,

ftendit.:

iSVfi^cixG qux Poiaaus tta iaibactUifdattt


.Frimifem^iifi pntjimttiii mrtmMitfimml(w4

&a flii-

Ttbus dcroonftrafent..iO- vrinani^ ftrorc|^cs oi|i *

ncseo

2eli3rdorch.-rucrcilt,

quofcimutvfnimi

ma^m HUpanis Dytiaftis Indica Rraffcdtpm


nyuniiw fttbuifict AiidiKeni Moi^mtnrpH

Digiii^cu Ly

<jOOgIe

Tkfruri indici Tftulu^ IV, Caf, L

iO|^

alltgitione, in Aiidirorcm fuit Cancellariz Qtiibuj,& conna coniugii inra, amoribus irictitura,
prxmonitum tamcn , & emcncUtioiKih OtrtifTi- y tcnlis ckittus ; &'AlcanCarciiris mitttis Equcliti'
inamprotnittertem yCum fcctisiadentccnobrerr... bus honoribusjidecoratus. ObiirQuitctm in vr-

fftffA
/irrtlWft

btr
rtitc immaturi , fed cximiarum virtimim
uarct, in Hilpaniam inflcxo brachio rcmifit ; ad
Rcgcai taibcns taicshutDiiics intcrri$huiulnx><;^ excmplif- ^ veitx <]uodamia(i itjiciiaiem conodieirenimium quantiinf c!!>c{dofbs;dt ia libi f>r^ * poiliA^SiialtfrilliplECis VletapttrfbA conlililf^
Regio arbitrto niinus pcriculose occupandot.
matus.
Frigtt iiiilh j, &. ita cmortua eft fidcs , vt tx il|i
4 Talis yrolidtd ptafrciifionjs^moidos dki v^iuditM
^
ambitiolln ncqutt; ^ quo umcn longe abit 3le, frtbmtt^
iMlUtu |>dtrit mornehEi ma^i ^uAus expe^bri.
,

Prn nuo

Aiiflor ,qui
noroineS.Sixti libnim
>

fjc

dc inalu Uoditoiibus

&

lcribit ,

Tm. 5.

habctur

do^nx,' '&

BiUtthtMpMnm,PMrti 1. QmatditDto^Mteititt
vbiilla
''
iiKi ivii^ iitat, M0fi miHarU^itkf.
cunl^
\4Mm. manJstis tias,
jj,

vki trmfytfufr'
1*^^';^

&

SiiQHm mdere Mxit

nmmdHi^tii
nem
MOidtmltfpmmfferif. Hat ior Btdtus loMmes A-.
tmmr, nn pcuMi
f^M<j;;lw, i^mt, fti
rrir. 32.^.28*

atmdb^MbmfimdHbie

^iKm^f/mfitfffi iw viitr tum

net lognuiit

Hlis

fHiftvHfuiurorumfidesejl,
fifjf 'dtfiderium fit

um MterttM kMtiiif--

.vinfumtiir

lam,vt tafafinc,

fttnnifs

hdriMrus etism

tfHfffte

Ciaioaiuluttf

iitnlHtd tttcM

n^attmm

&

ilfr-

: ffr#>

&

tto^fllribw poljit

>

flomo prouideat cfe*

Sk iUc

(Mtmt,

tnkmUh

iifiknv^MnMit fntiti ifimm mrkmar. Sic Pizfis


Sftnt Phwoig ert> h GaffiodofiilH. 1217. Vbt
cfd.
ddcndum illud , quod ntoatn yeri dict nonrb

delin^nr^bt fumnm^l^ilfiiV^tiiff^v

mL.

^4

terud reft^neiur sudMtid j ^iw hinorem ftr ntftndM

difj^iht erit cikft frjenMri-

Sicilk*

vt veri ttnftatMneiim eft


(

Ifidoro

fcribit

ita

tfifivi.

^tiiwkUttir'fifttitmjidtdtnt) vt ji( qu^ne Csfhte mtrtntttr, vtfilis


fsdocihis dnnudxMt imftnM,

mettimttifr.

i.

nmfnmnr

mtiisiWtjmditfkiiititr^fedeti4m^rsvi(Smefitf.

Htm^diim um *ut imormftiiitiiimtiiiarum Muur,


wj^yaMi fuppluimm/vl w uM^, tSfnH
ftcili

m.

PcluGota
imftri*.

^uxm f<tn.t ftrftmk Hitii^ ; 'iy^ itm

Vkttnmfit bMt duofutrint,

emm pe-

(atisoQcndit ininimeilb

cuidam i

ewn. i.

itBbsjkndtbtte, tfaiiixt*A^H6fmdtfbHttmtm
'JDtumi^itrsrt ftnjiinr. Qii eriirn in iubium vtniat ,
'

coikligtrum. Qiii

eft

Rcpcllcndus crgo , ncquc huiuilnodi


monUris locut tribucadus. Pro quo D.Ifidorus

Umi.yv.6,vifdt_itemAsiigitfmd^

i.Ioaa.},

&
"^ff^jp*
Si

vt' dixi,>

>

probiutis honeflameuta rc^uirit

pretium

fuffratjari.

iMmJttlumexftfit,<iiti

Munushoc,

qui vcnalitatcconfiAit.

'

f^os

Mutem , fuos sd fHbUfjo

sdmkiiilrMtwms ftnumrt mftrM

fetit

eknie,de dQii'

num horuflite confidiie. Qmd vos nnlU

Mmiaiti^

cxEuropa conuc&is expcrimur. Qux cnim

9mimm*

4bn,paniM<,]mteit,acfianlibas,afirnipturis,aix

tkAt^ .fifnktm tattimmtrit fpiimis. SiciIle,conIbnamCladdfonor, dotedlnii;^ EHrr //


tuti fottfi.ii. Virtutc,inquam,maTiuti dochinx.
Prp ouo vald^.debct Regaiium miniftrorum
mo(lidlmHisilar. BiiilKlbnt non rar<& oH-

v.* .inaculis dctcriora inueniuiitur

aliis

in

intcrmixta ,

'ftficocculatavitio, tranlminumur.

Vtineo

Europaei vidcnMir cflc pdicii , Inis qoalu-

cuaiquc

J!v'.-J

Et

futficcrc.

ccrtc

vt idonci fudicari

ounalia.In

enidicii; lciToribus

darum dcrperaiur redi tudo,vbt iapieoti; lumiiui


non przfulgenr. Bc vc bonii Adtiocacit adbxrcarluUcx , indecorui! cettccft czcorum rnorc

probiutis,um fiippcuot modcfti fe^ rcueren-

procedcre ocolis alicots,<)uaodo ctiam pro parte

aBMMMflMMb/ifelbfanM

:tcrinfinwic;

nduerRlerudtciMooeariadlinK,iiecfiaihucft
(neo dillidio quidfittuftius,judicandi. Vbi
audiendus iicrum Cailiodorua., dwiiiflinius qui

^tmUtriumfroue^omsfuM^inintfrmimmmmidiWMtiim imludu

Pro quo

plar proporuifTc.

Illuftris

niillies

Equcs D.Ludouiais

ft:?licerariis

Pertiuioiin

mmsvitii

bonoribut cumulatus, ex
illchotKftiiilfnis

bant.

Com

etgo

Matnu

clcfiaro cocpiftet iniroire

auditurus

ikrum

Cc apud
.

fc

Modi eji febx

tncliiu Chriiti paupej ibus,iS in

illis

Quant6

Chrtfto ipfi,

tenditii

ne^itiirum

'

Duobus

ieruntur.

qudmdo

^
r

'

^^^^

'"

inhoneftts ludicibus in Sufan-

nam imroani libidtne infiMtentibus Daniel- 1


Dcq damnandis & dign^ puniendis adlegirur :

idkaulicorumfamulis tribuinc ^ Quidquid boro"


tibttunx iprro , a Dci pendct voluntatc: &ad

flS^jft^

ad quornm altcrum
<

fic

iofcutut ille:

futfj[

InmHtrMU

Aimii indkrmm., nunt venermm ftttdtttm,

fm

iftridnriiprihjHdictnsjadicidim^djinmictmefoffrumeni,Cr dimutens noxiis.Odmiel

3.V.52.

5 3.

Daa.t.v.

t nouo illo liberalicadsgcttcre excitipaupctes ,bcne(a^orem(iium

progcniem , tntuftidam malupli- S^^t$cem, vt nee Deum Dtneat, tiec homfne<: vcrcarur.
Huic ergo ablcganda: pefticaftilCmus adcit Da-

'prccairesateiMexceptkme-maiores^pluriniifan-

flicl ,

-iB;dedirpaupcribus,vt iuftidaeius inaneaiin (s*

culumixtuH
>

frofriM,&txertitdtdde&rind.

Doiflrinz aocctD oftittl pnedpu^ adne- D*himm


Acnda,fic enim iiKorrupta prorlus iudicia pro- tifiMmti'

aunim Jtargentum diiargrri , qdim illodaiilicti

taH^

cric

ifti praled6
qu^ilii patroni. Sic fatus copiam aureorum
apud (c inncntam toum, quatita erat, ditperfit ,

tiii

& urtd

im. Sicille.

'iliam thihi conciliandatn tneltores

HomemmdttttiHiiimmill^inm tivittimith mlk

turbam paupcram in

cogiraa; loqaebatur

tnfiitim

im fMfH^
fiem JBarimfmitgmiiii. Et

fii mimit MiifMtem i

iBefenttniidmdidt,quimimfitt^igmf*re<fiiiit^,

ec-

tpfo vttftibulo ftipem poAaUntiumconipicatus

firdtfiit

Afiitdt

infcriiK.

moribus

iuooMiiquiinnobiliutetantaluiniooliiisradia-

.jRywl^

Pnf^imtm

loquenaaadittur.

vix fet^ ntrifere

Regiam Curiam rccorTtulit.prxtenfo-

remadlurus. Etcrat

'

lor^dteffejujlitiiek^mferitof juditestrdimdre; (^uid

QujiioiieS) abloluuscum laudc furirprudentias

rflnd&y.

&

verha funt Cailiodori Ltk 7. iff.


iuuat tahno , fed roenlorMidoin^enem,

mmit

obfcurara. Sentcn-

Jiy^Mi ^lbffidcnt.- Noirdanno munerialiniofoadi


can.!idjros, quibos omamcnta doftrinx
8c

'DoadebeaDCf.ipfapoceritaaUuiioaixiuiienami

SsHi

^^'^

ventlitiiiX' "'"^*''"*

ftio,ne id accidat in judicibui, quod in iiK-rcibus

?fdlm. 1

1 1 .

Fa<aum Gc, vt ad primara


xbibiuoocm, cutnmeritorum

EeDC' luxuriz

vc iinQiacubci; rencendc caftitads admini^

dicnfibafjC^Iebrarunt.

culo protlundOnur.

iibdlifuppiicis

himiiii

Proquo

fic

D. Maximus

j/gjrf.

i.dtMtfmMtiCkti^t MmkimdiDti fmti-

Digui^uu uy

Google

tOf
tki* cenfeifutKr
Statr* eimejl

fM0 hubtm Virgfiim fr$mtntm*

k viam

aMM.

Sic

6
rcac

ddndc

taftuaa

_ ii) iis

&

comcs adlM^

roodefiia

& jadantum

I %

.ftiiMe violMa

hilioresfiuf)t,&.grauesnon fenMdderpe^HonuiB
BwlfAiaf paciuiuur. Quas dum vttidicare pcr-

guntturbexdiaiioaoakiia^odi^ftttimplacibiks oncinntdKr' 'Di^Mr -A

IM' ImiUittm* f/^iipf*

nw*.

Sic

D.

trrt^dHtU

llidorus Pelufiotaiii^. 3.i]^.68.

crgo magnura

ilt

licct

digninibfiA^ium.in quo

indiciScnatorLSCxccllunc

V, S6. ficiUe philolbpbacus. Auahtiz ergo

&

In ^uo
Dtf ftneittrrjtvebemimfr tUuMti ftuit.
qutdcm nimis errarc ifolcmtikcnimconttn^-

IticutioiKs

m mmm

in oionllbpOTliwiiotiataj inMagtArKibOmek
ebrtetas&
TX fublimiorii^. Vbiergolllajibi

moderatttr.

de quibus agimus , indicis dignicatibuj , tnali iftius labcs, vtdt illis didhim a Prophcia R^io videotur Pftki. 46. v. i o. j^0jMt
V.IO*

iTalr iFIMque lign^citto

hm

ille.

Caftttatl

qux

'

oca

wfwfuiiini

4#y M Jltim , tMkmemmsrktnmnmitmr

C^km

& dcMftei

^dpolito idoSpincu SanAo prouifa ,


. Knm rttura Itrt^MmjOt
iftfm iftSfm Tnhf
difit^onm fffkfrt yid i
i o*AnvfMr>
ftfTsia rtf^xcre ^vt fdtetix Hip<,r!4 iinhu 3. R<g.

4fl mdkstmrd

t^is-u

?MiknuMmtm^tm,

irugmitj*,

aiunt

credaiu4'e aUiuspor-

fe coiiicaideie . fiicbumilitacis beneficioftu-^

^roqpeiica.

"
VcmiBf > f^

fic

m mr
t

dc

fejpcUAgindi

w.m.,

vinn auaritix ebriis ni-

poccft aliud cxpe^^

t Diuus^ quidcm Hie*

Jkil

70.tiK

-i-s.

tilibus tiiim iudicibus

ronytnttI udaiphocioco fpeciilidn Aotanimiradit


qui cx tribu crat F.phraim ili qua Ilcar oth,
,

& icapro co ita


idmrmm

&

linribit

,feimMrltiii

Diaitb

tikt

Vc

Udtt. 1 3. V. Z7.

locum , quem

dcpci

vino

ritis

ibrij

tkrita

MTmfnit

frtdittr,

& ^tn s^idimiiffftiiHS,

qui pfl

hmfVtm

mtrBUtitineitm.

vidcant iudiees cxcelfum


fequaiiclir duoem

,dum aiia'^

&

vcneno sfpidum infanabili;


& opcrc mediuncur.
tibc fiequensoccoim-paink

imfitrorum iniurias cOide

dcant pnMnooarC Sin ainftwpfe 601^(0


rucnc , &.in ipQ cruuc viliilimi dignipK. Hu*
ailiiatviintt!QuiihaQaefi:<)u6dli ^iUi Chri'
yirfMf

cfle

fliahtia

Ci

& babnide&leranc

ClkiftCHn-

dcbcnCi non Monichosaut Ermira<


(d omnes

iia

fiitmttii

fm

Manbji
v.a.

alicu]ucoicm , audire

c> iNNMfif

mMt

rt^ui/m

dcs

viuosw

poilunt

& iunt

{cus.c^riut
V.J.

ad

i!!a

hi|ius

fpb&atnct iHfTtfjM

i mt,

^imUlAtit

dkedifimakcoiailiGidkdignlliik
ca

t.intu[n,

D^e

MAUb. 11. 29. lu& mortoonim jyodc dtiu-

tJtimMkiu vfyiu.

iile

'

tfi

micicas

Mncn^

& bumilitas:

fi

mundi Ftiocipem potitb


Tl>Mrthmim\^itimi

mfjjet tim SsrgM Rtx Affynvmm^ JfaiMi 2. v.


QukI ad moralein incclkdum trabens Diuiit
i

Hjeronymu$,tialciibicin-an;Iocilra t /hMV
itpefdmiisTktrthM ^Turrtm dedit , vd fiiprrflittis,
faueloi^M!.

J^ritnm
{^frifter

SsrgtnmtmVrimfi

^um fnfts

herti.

HitRex

U^t fntfim tmifmm

ptfalutm Di^tH)h*htt duus flnrimes^qui, or /i^r

hunc fcopulum iudicum iMues t^iMtt^*


impingunt , quem*Koic j
kiamus Vitaflc quampluics, cinKndum eft nc a&ai ccoijpcfias hxc blanda, fed vaBda, fine MmeabiAiil aticdte lHHlir Vbl
8

y%

/A

frequeqtcr

tr.unerum dominancur iilcccbrx

dam mciito

oniiciamus.

dc

ytri^ms

ji S iJlriU diiutitjftifiditdtt retefjtrit,^ 't lib. $.

l^itHhtltiiiMit^itiimlh^
Sic iite; Hac de caufa muncrum acccpcio

titr

Qm

(ttirii : (p> mMitit'


Httrmcf imtrfret*-

iinu gemn^Miii^exfi^nttifie dnx Rtpi j^n/


Uidim fenmm. Sic iUci Vt

&

Mf , fw ^nwtMffMK

& humanis tt)iu;n6 vcrbpru^] pondere,& pcenarum commtbttionibuv tepftdMca. pjd

re.fe.iadUs, licer nonvrbis,fatamUr.

iuxta noftrum mo^a|l^,itklfiiital^

Eft autem (ingulare IndiarUrh malum in


ludicibus auri,aigerinque cupiditas qui reg-

plioritruditione

ln^ff^m

jH^'N

ibiis,ac

fi/MM- -nante ,indubtt3tum rflinquicur

fmm.

tiiumexpirare.
eMit^

liai.2i.
eini.

V.lt

//4/i<

Sfbrmm, er

a& ^.

I.

ruftitix patroci-

l^tttttli^ fHftthue^

plriitditlilt'gflHi HiillUttitmt

EceecbrimKm

prbiae,'Ephraiinicis

rxprobraiam corone fuquo nomine Saroariz reg-

'lutmiiKlicatumcommuniteraifirmant interpretcs. Ntxquibunibet.,fcdcoTuiur, iis videlicct.

Vbino-

jnAbilli

quidignitate nceralios prxcelkrbant.

tiattu*-

tiMudigiulc^lo feptuaginta occurrit, quxpro

EMm, Merctiurif
V

habct

& lcdionem iftam

vul-

gat^condnerc doA^ oftendit ? Gabricl Aluatez ia cuaa Jodim : fflcrcenluij enim homincs,
opcrarij vilct, folent frcquentiilis

dumpo(topeum ,
<OillK

mm

iii

laborcm

incbriari.

vircs deperditas

ll i^^fft mtrik VlNl^MNljtf oppii^

'

cbngcflimusjiuribui. aii&oribte,'j8^

'

Tir.ffW.M/. 4. Vbi*de Audito-;


To^adi aliis (IcnUiorem vt^r^ ^jo^inam

<^uo'dldium

24.

lcgibu

diuinis,

vidcantijjdcquibos nobisfermo , adqutltnpcrtincant, fi a Cbriftiaol bumilitite/]U caftiutcm


t t
1-
1..-...-!
-aj.
foetaiitjGauc )a6bntia luxutiam
habet
-7

rpM vmu^ ThmtbMeiatni in fuftrhmn

ddimpugnmmmAt^ttm.

a-

iuftitii
res eji ,

fnMf o^idei^hrMi^. Sikim admiferit, iut fis


jliabtbere df fenftmim ddubertre inirumi recufshf. Vcib& iiincDiui ]GdoriPclufi<xsi>.2.^.
)i^s;Pto'qub;'(fl^ OdOijiloriii Vlf^jj^,'i JlUdmtim
ditur .vki turUiit JiiJilfitttT. Th Ji inermm ^tddis^

fMuimkt fiikm , 0 4HfSir

>.-.4

iudices ia mwiihwA
reccptiD dchnquant.

QttgmpdoTog9tt

&

'

""

'

"'

".

Dicoprim&. Iuramentum,quodTogatit

alij

dc nori accipicndis muneriDus cmittunt,

nonplus oblig^ cxcen(iue ^uam lcgcs


QiMeergo licit2-acci[
itiuxudidla
ttf

4. ctiam ftante

c^Liia

lius

cft

iuramcntum
adalia

non

tiftto

iaramehto liccnt- Ratio cH,


Icgcm lecundum il-

cadit fupra

obligacioncm ,

k^kt

ipiz

tkttgm
emtnfrii

& iuvbiicgis

obIig^tio non J"^**^


^
cum gubernaiuiuu , dc illis

cxteriditur. Sic

tor turac fcruacurum lc lcges

&

intclHgitur,qujefiintinvib,iknon<dea]iis, vt

dl>ca P. SwutLdtfitUfiimeTtmo i.lib. i. it iun-^^"'"^*


mtnto uf, II. miw. I ! .
lurans teliacre,abcilc ^jwia v[m
pbteft aldiurafux Ecclcilx , autdS^itads. tnieih- pmrSjOtw^
a.|i6s aM. 1 o. Qi&d fiquis umn
da , jpxra cumdcm

&

&

.ct(h!{^i(buit,calem 1190 adbibuit reftri^ioocm,

'^""'^'

~'

yuncnfieBonioccprurum:

ni-

Digui^uu uy

Google

10
jdkMlifaMKilbiiitelligendacd v^ttualiter adiobt-

h\u

Vws cnim intcntiQ fuit (VfTUHcUni. legii

Et quidcm vcrinjmr ilcs funtante fl-*


rationt cuius nonaccidcpcaiu poirdlioncm

^quis pXiKipiRCfcc abioluic

ad edenda

nifi

ad cdica.non amcaii

vt ciim Sylutftro

Angtlo , Panor-'

iuxu ConUinitioncm

iii

Pij Quiiici

habucrinc fidcm con(cilariofttlR

rcrvptis

f Ctx coofeirionc.
:

Non cnira obligat,ni(i prot

uc vtu rcqeptumcft.

tca

in multis iQciseeUac

obilgatioj vc dc Sicilia teftatur citacus /iulQr

&

dc Hifpania PacerPalaus.Xif*(il 2><i/"<^2.i^flMk


g^tifBt,. >i^ firmi(4te

I*roquo

immi. Punfh 7.

$.4. jvjfii

& vidcndi P. SuartzVow.^. 1 l-f.Di^,y nf tui kk. ^J,

lS.ftcl:i.m>u.%.^ Pag;<Sr:lMiiB
^namx C4f.\ 6. nnm. 10.

iiji

lcj^is

lcd lcgicima interprc-

tatio,

Tem.

2.

f.

gra-

Rtc<$.
probattonccxpcndo Jcgcro 56.
I n qua ftr 'iS^ott& acopiuedocu puiocrum pro.

x.Otf.

8.

'

culentji
.

progrcdiens,

Ni cfds Jt.cmtr^i hcucr^dt nnt^iMit mwerliiu^deftrJ^t^^mid^iHt trttire,


9 re^mSmnttfe e^-er tpit irttttaJfldf MKtdlu^
Vbi non cxtat ampli,Kio qux circa priora Dt
turi fcd fic (tacuic

mUfiierv4lffr

<iueftd.

Non crgoin

torisi^oriadonespr9hiHff^'v<I"'

parui va-

iljis

qvo

rclpclu,fed yrbanicatis gratia rccipianfuf,^


do^rina ina circa pariiiiatcro explicanidaB^

Et

pcrca r.^ufaiidaeft, quardiila

nobis

dtm

vidottT verofioiilius.

OiCD quartft. tQ5>d di^hun eft de lictta Afrm 4.


I
aMcpciqnc munerum ciculo amicicix Tit. frttttd. T^^ns r*.
MKm. ji.iuampliaripocefi/antpotiuscxplicari, fi^emm*vtlicicac,eitaiim coiitnda ratione oflBdj & D.

E.g. In

liuscjcetcitij.

lilc

"

mn

quo fpecialis. aomcitia fuccreuit : non iam in eo


lucroio efpcAu confiftcaa .4 oqo liaiHiic ioitiom , icu poci^occafionem fedcx inelhntib^nfi cordium reciproca, cihun noii dtbtnt cflc iudic^ incapaceiv Ciiiahoc accidic, itutncra iice*1>unt,^cur 9c Jicitaerii JMnodis tolKnnio : Vta^
rcm iuditix v iolatx , in lidbus , quz force exurgent , jicricuium cuicccur , reoutationis adeft
reoMdiom padentcr pru prcr amieitiA .vincnloaii.

iniuftiun rc-

lumdepoftulatai&iufiiilteddcrecc[iiofeiB..Pro

{o

fenmida U.

eRinufiris Diui Anbrofi;

OffidortimCtf. i^- Vbiifta fcribit

^.Htiu^tm ttietMr

friMil(i

amuuid.

F.a

fr^iftrtMdM fute tft;

fr^trri
.

Vidcantur

fed heTttUttttm Jtifm.

D j^o quiuto

IZ

alia.

fi"

Q}iat :i Rcligiofis prarditrtu. f.

aisDom iiHS:CiMD inoderatiofus tetnpeiamento.,

KRtii^ufis

violatis pjvipcrtatis!cgibu5,offeninrur, !ici-

tc accipcrfl poflujv,

diximus

ft hoc conforme

Tit. prittedeiui

iis

^v^u;^

quz.Mj^fs.

num. 35. fed hoc loco


Polfunt qnidem acci-

moueat

in

ccflarc videcuc*

iNlstaircfoIciuit bfl^iurn eifiaMiit.'& grauiicr

Rdifgiofiauicro nomincpoflunc

entilliusrcpuliam.timcntcsneparci, Sc inur-'
bani ab aliishabeantur i vcl calcs rtrputari , qui
non nifi vulgari aliquo vtiircatis rcfpcifbu ad bu-

quiprxccpiu Chriiti dc amicabili dilcflio- Jwo<


nc perf<;liu$cctci;i5,ftudcnt adimplcrc Pro quo;****^
audiendiu jC^affifldon l^t^ i^imtid'^A * vbt'

hoc peccaxi

grauitcr poflir

renc , IL^id ca fe cxtcndaot,.

Qyamquam,^:
fi

fumptus cxorbi-

OHi^llin ,<OcnJu

proceduoiy
^

in,

.r

,is

!<;

';"DTco'ccrti6. AnTogatt dun-estra Idca


/us iuHfHiiSibinsfiiht, Mhdndum officijpolfcflioiieift

'

amiclcia vcra

quis aire^us^qui ad ofTcreudum

& aW clonlueta

^MAi

fi

amtco

&

quiinendum ,
ita oequc inique (crendom, fi ab ^iotii
amico denegctur} qui turtc tguidcm poceritil-, /bri fmik'

&poculcnta non elTem parui vaf


tenc^T^ fortc ictr facicntt-? ,& qtii rxcipiunt
M^itio ^ talcs iint, vt vim priniariis ittr agcnti-j
(cbrelita

jufmbdt rumptutckcltentur.

auiiHlM

cft ,.ca conftante, nihil eft ab

dcbuit amplius.dclarari.

abmta

'

ritm
.

cxccflusj G ulcs coniiiiiio fplcndido excipcren-.


quibusaccipcrcncqueunc; iam ctur
atb},

^J^*^

aliqua quis vidiorcx-

titkaftquUbcncuolMpincaezpcnuacft Audiflodukobl^oiis demereri , cx


ditorem 1,

ncc

n.

Prortj^ibus txx^ua-1 3. Ncqu.e Toeacos in


conftat. Eflcc auicm gnwi
efltem. doscxiKdemdiais

^Hmm

* finepecaco'

aliquo videnmrMmictipotff,fi non (iniftroa!!-

alii

!^Ceiunt,vc!^^^^^^

racionc ootlcmonis aci^uifitib Mtardatur; niii^


poTOnicac^pcrej problcmaticc potcft dilpu-

iUbsn^^

tari.

Prbaffi^tBacittaeiH(4parie,f4cit

dum

eflc iudiccs conftitutos, iqutbusfefis

***^Ll tio

ifti

prokibetur :Sc

d\m

>

&

tolcrandx. Prartcrqiiari) quod

Ad ci'cukou,4( po>
cum eo rigore'iion loqui-

iiiiitiJtijui^fnervdtv^.fed.
/aptfhi-

&feff. (k in Po38$.<W.a.
P. Suarez
k^ikiiC^.Ar Vbialiin.addadi^ A>ho.

lii.

,-

Dico lccundo- Prx^i non pcccant

uiteraccttneikcsdcuki>U,&pbuleiita cxtgui
pretij. VidcanrardidaTir^<HA.33..Mo<I6ad

^'"S*^

VndehmHOB

fed cxcrcitium.

cicxilufn'^

cxrcniiO odtolz

lidca/ii^. i.(:4f. zo..f*g.

priori

niii

txi-

piunt
cft

do^iiU .dc.ftacutis vlu non rcccplii.


alio$adducii;. f.ProquQ Sc iaax. imaiDeiitumMcdicoTumdcnon vifitatidis a^grotis vlrra

ptm-

ob calusjdc quo luquimur^comprehcufio


ncm. Pro quo vidcri potcft Dom Solorzanuc

tciriuui diLjm

^cmUm

cipiuntur.

fn^aiio > <3{ Aijtonio do,t P.Snitfcs ^ufr* itn 4 ^


ilKiaiinfcqMa^ P- Vin^emn TatKKdi iiRiU''
puu trtB. 4. A*. 2. Dij^Kj.! I s , mm. t . 4. qu!

pro

&

ratfd,'

& nis lcgi$,violandz lcilicec iuftitix pcriculum:


& quia taJcs poA acccpco& o&cij titulos commu'
nitcr reputaotut iudiccs,& iiiHero honoriijai tM-*

ampliorobli^atio

li^Iiao4iC-lll^^s

imt

Pro n^atiiu autem vrget

28.

Ta.fr/tud.

qnemadmoduiu
(uimx icruarc , noji

nqn refotiac

mmtmm

uir

lamentuui p^jcopitatis obligaoqncoi procedcre:


cuoHiue lexnon plus obliget qiMin diximus,

a^cep-

Jiofj Itx fi[,itnrit!-

pcrcquia
aliis

in

lic

tinicii

offcrenLibM

t\ ita ratio legis

ncquic liniAer ali-

Dcindcaccipcjc ab amicispoltunc

ficoe

.iuxudi^;

amicorum ye-

ntre,

iuloquitur ^RtftftTiiSiurvix rrit,, yelifittkBr


nuttru^ .fiirj*iMrtt.rttr f^HhMtiHffe,Htritm,vltt.
viattmtiitinmJ^*

'

^*"*-

ia ttrrS n^ri. COffX-v.i x,''' "^*


VtxmmuiitiMtit fmtm^Mimti
it miiitiitvtri-:
iMitm ,Mtqttt dittmlit .: Htt tfiffiittptim meumvtdi'Cgstis ifimem Jtmt. i^4iUi*'Mul/4millihtnth-

mm mffttus tentrtxcre

verttes

M'entes ft

inni-

tem^hntfitustVerihJtiiciiiiSjprifdentuiSf&farttiiSf.

qnAm

PiLtdes,

Cf

Htreftes.

Hxciilc, 3c

alia.

'

'

Ecxpilfi

dcm cum graiM; aliquid , quQd od quiaem Con- zurmhmm


fcientizpcrtineac jfxctdacibus iblct occurrere /r*^4
auc corum animoscura pun^Linc loKcitct ^vbi

luiocis ,

& {luUttiphs /ic^ji adiuMnum left


opus,

Digui.iuu uy

Google

AmStmhis quk
bpus

oitigAtiones a/^iflendi trihunalthta.

ad Rcligiofos con(idcntii^ accurriliit^


quod tflc {okt vcrx auiicitix pcrhigium. Circa
quoJ juuat itcrum citato loco r iifinJnri] -i Uc

'

ioy

diminuto laborc, mcrceseriam ilbusconcempiarione aiKgnita paricer laifnicrtda. PCrploica


TcxtusiS: Aufkorcs quosadJucit Oom. Solor,

loqucruem exccpKTc ; Hame ji/u Mmce

issn babtr,

zanus Ttma

24. . 3$. c racio


quia cftm fttariom fic merGct pro*
portionata hbon
labore diminuto , jam eft
improportio,vnde pcr juUtriaE rcgulam ad squa1. Lii. 1. t4f.

eft matiifcfta

fnjilinum ^tui lQldtwmfitiim


irmouiliia cu4feret

tli^uidd: mnUfliis

jiur

jol/n tft, ijhi Jine

jmtemftliu^ tfkiM fi tttitkrit,

Mmitn

f.Jiiierfo '{lunt* ejijiitnnditAs, <^Htnt* [eiHrisM

tum i\tto
iiusm

iyjHJtns^ vt

ia

tetum

'<

Cjii

fitucs

coneumiK

aryliim rccurum pci

utttiffHm^.

Et hoc quidcm

vbt

h.thrr

^rcMum comntuttrti

tmi jttKtitrita hMk^i

fknufeturitutt retcks,
diis dctidcrabiiius

veri

cft:

mn hshtt ful>ltu4fioiKm.

iii

cA

itiis

(peOaim

huiicftun) pofTunt habere rc-

idia>

genti adininubadone peccectir.

cci'-

& cuiu diminuitur labor ,dimiiiutio

falarii

Cmi-

St iu quidein iudices ipG circa Uiwres aliorum iudieabunt,vndc


circa k ddieaK
potius iudicare , cum Gnt iuftitix pacroiii geae>

licer fjcienda,

&

ralitcr con(Ucuti,cuius

& exemplariacne debent

oonmim oeuKsexbibcnda.
Dico

16

Non

tcrud.

fblam ad

fabrii rc

compenfarioncm damnorum
modo ilUto in otficio negligentcs ) fic

lentri otiM

uddMunp'

addudi numero Tum etm^


ftnfuitut^
tile 6 4. c rario eft manifcfta i quia lunc iHorum
caufx , qaandaquidcm ca debcbant ex offido
cttati

qualiter iaofficii aegli:

Ex

dc lcqui- fijtu U^Ergo TM uugnu

42. mol ^4.

ftiturionem, fcdad

nalibus

icieitdum

communcm Doftorum

jiixta

tur P.Fragofus 7oM

tencntur

iir.

obligatione quam habent Togati


Indmrutn judices i alfideadi Tnou-

De

fi

lententiam, cx quibus aliquos adducit

CAPVT

t<

falarit requirit

vt

guodcftquidcm

Et hinceftt

qwHl Pisittonin pnidegos

& tribuicur

iier aut .cctraofdinaria Comwiffio AdMiiiider

vt quod ad conuiuia Ipcctac , uulium ingcnerarc


MmoHiuBdebeat, quando iRcligiolis, apiid
quosob(cruantii vigct, inuitaniur. Q^pdvt 6-

ciant,quiinU)tant

c^ inrolin

vcrjk

boris aliqnid judici imponitur,

augincntum, quod

QA

inquieti cordis

i^nieiiirr.

titatcmeftrediMcnda.

lo-

cum tot bonitnuin diucr-

dttficild

pro Aflcrtione

impedire ,ex

qao

priori,<S: alii

obligatio

iuftiriac

ximc propria. C^Jomodo autem

nafcitur

reftitutio

ma-

(it

fa-

dcild>tK]dmoiair4rjiH: Etqualecfleleuamea

boc adc6 ponderolb negorio pofTit cciam cx.


plicatumwMR.(;f. Si vidclicct in boc mortalis

in

^ iilitervrgeamus;
ganrium querimonias , non

culpa aperte noii

audio enim

rtri-

line veritotis ruffra-

gMtoucprabns, duaalitiumiiitolcrandam

di-

&tofiemcUmani;quod(4risappatcc, quamfic
Ittigantibus oneroliim.

EcegoqutdemdeChri*
non dubito : nuluni

Aiaiii judicuin attentione

*yff'**^

Je

fuOjOmnium

in

Kcpubltcd grauiflimo

&

lurro.

aiitrm illorum ratio irith jgabilis

ottia judici ex oiicio cura , 3c onus incuinbic juaMandi fttriiNKndicuique|us iiiiimi nonnibuic aiitem cuique fuum, dum fcntcntia, Cmc ]afta cauii dififcrt (|uia non ibiiimad icoccnriam

ftdad cnBcelcfemCTpcdKioBCiB ]vn


gan;c. Ft ita co priuacnr ienicmic

cft to litH.

dSatioitc.

^uc jud ipfi: noo lolikm halwtiMad 6larium,


'Mcriamadlioc.irtliionsmpaKcieddMiri mde
fibi iliaram dint i fi Bioii Mn io fo^
ncndo patiatur.
if Oico ftcumU. h6R finc legitima csd

iniiuiam

s.i

iVro ad Tribunalia acccdcnrci.ttiicntUr ad la-

larii

rcAictuiooemiuxta proponiooctn deicfto

nmnm

adnioftnninc* IdcraflsK

Qijiod vciOMB iic conrin-

fit.

Proregibus quidem

iudictbus autem alia ratio eft

quomodo boc

illit

rati*'

mmtMm-

quos neque igno- dtmqut

in

nequc luriui ftaciU m^nkudo ad ^cuiitrionem fuccumint : viide timeiidum niagis 8t


lanria

iplis, Sc aliispro illts

tttiitcrum.

B.cfoltirio -cft ccitiflima ^

loquenccm Boaacioam Tm.x, tb^. i o.


AmSI }. 1.4. com Sylneftto , Sayro, 8c N>

!^IL^

in

mortaiitcr peccanc

nxjmcnri maximi,non faciunt likticcxauo dam.ingenria <ubiequancur. Proqoo tide P< Ld^
fium Lih.i- cjt. 1. ntsm. 1 6. Et magis in rpecialt

^^1^^^

Ec

'inodcianrur, ne

officio

Afrtiai.

gac.

rrequentiuspoflic accidcre, ibidem didhim In

lamcn boc,line cjuIIk inrimion: CQgiiirioae,profptciem, vr quo poHtiBoeeiiiTaminoda.


Dico primo. To^ati iudices tcmpeAiuc aJ
tribunaliajuzcadilpoiirioiiem leguiti , & ad lieerctkifem ebofidSm noR ac6edentcs,(icque ncram utientcs litibus, flpiid cos pendcncibus,
juxta omnes Da^h>res,cuIos raiicHeft claiai tfoS

(|ui

eorum

omacsnnna

confctcntias

cxircdMS calamicft-

ittinuoluat,de qusi^vaKs RacPjUb.t4o.iii^.


fic pronunriat
Aiforpti funt juniJi fttrM jtiims
JEKaMrif
ttrum. Qjt^ ,quidfm poftieoia cft vcerilh iUiat
pars , nec na obofos-nextMcuiB piriore , flcle

babcntt

^luom/im

tilm Cr orjtio mtM itt hrtepU-

Eumautcm iiccxponit loannes Cam-

perifnin PlaTaphrafiiUitNltici: ~Qu4do fufflitiuia

fumetur^

(jf

Cuiufmjfiri

velusi fr^ .:::jk'i;}[tirilt nttihajttditts

ttrumi tttmftmtt/Htiutmu fuijfet illi.i fdiiusaufiMl'


tmfgmmkmiiimgr4ti(ft4titondicis ,
4 aCiiMiP(tnti^dintrfis. Sicille.

Oratioeneo non ad Dci

prcGCSjUUUaudoiem bunc

iod

fd fcrmoucm

concimti apisnaBad piaceadum iiMieitiw, refereoda; vtiicfalucariamonitamclii^^i Dni ncordibus inbxrerent.


-Ms, ft^dtftvm
nofr.inc

cum

Q*pd quidem & Przdicato-

ConiSwni 'Cbnuciilcrtm
ad fapicntcs,

oJictefonc verbaijhiloct.

obMfiam , bosNMlitolmoarii
quuntur. AS^orftijsmUi

rrtJieaciirare rtivt if-

& proceres Reipu-

Q^^bu, cumilti non


pttrj.

fuppjiciia

Ex

i$0tt /4MfiStiiutii^

ffKn*

alto quideth

%dir''

prcipitesia<^ti,vtceletrimcad inttrnum detc^tf-

daoc, qui ceiericacem-in czpcdiendiSn^o^j


eorum exigebat otfictum, conrcinpferunc.

17

Poflunc prcccreab obligacicme rcftvif*

tfoiib aliiercaicricaji,
(flis

tfk

qoandoeacx cufiraddi-

cmcrT;ic,fi in bcnehci'.i':i

tingamium tpecnle

f^mJi ftfit

rmuM

aliquid prxlk-ni viiia obli^ationau quodpolfit


'

quanoMniadaqufM. Idf ilBod tlHioon

Digui.iuu uy

Google

^6el4fmIhMd%UubislK^ajf,IF.''

to8

Wfi

^^yi,^

tntdifficil^naipra: manibus habcntibuf.*

VtoZ^

opnioiietantiir6uonbili,ci^inpo(nnraH&iionllc graiiamina aliqui roHctncs , aui


lali vti ,

Mdtaa.

&

ceitc

auimcwes,vel aliis modis, (jui non pofTunc

<y**.^^

Fragof-Js

dubitari

"jJJI^

7Wa

4io.*w.^^. TMncnitcm

pouU an

ccllct obligatio rtfticucnJt (a-

; dc videttir non Gnc fuiidanKnto pulTc dici


qiiia ohligatio nalcitur ob dimiDuium bborem in iiiijjantium commodum :
umcrgo commodum kiem rcrultec, habctur
Rcgis tntcnrum s & idemhabctur iabor li non

brii

ccnarcillim;

formalitcr.faJteaavirtualiier,

& zquiualcntcr

BcqueaedcodumeftRegenitCtkmiarereshabcc

rr^<Htuefif

iti

minmr

c.im

miniftris

hutufmodiadeb

przenutKiuibus adturuni. Scd certc conrrariuin


videuirfimiiiusvefOl quntCUer^labor dcfliit,
ouem Rex vulc non ratuikm aequiualentem, ied

formalem

quia hic cft, dc

&. qui ad ordinatam

mSbiddd

minutiora ifta negligcre, quae veri talta non lunr,


pcrfpnamm numcro ,
ciim ex tot dcteiStibus ,
gr^"^^ ^o^v. fumma confurgere. Vade Aam

^nfir.-ii

tm^'

&

^ GregorioDeeinKMeitio
i S^^- in <1"o
reformario Kalcndarii, pro deccm illis diebus
iQiblans in

OAobrt-i^uaicovi^ addedmum

^nattum inctufiBi &lamim

adiNii toflum likSaiffum miniftris,in Rcfcripto, Jc quo Dom. Soloijtanus Lii. 4. Otf. 4. nim. 3 ^ & in Politici UA* <.

0^.4. fdg.7%1. Tfoa tdM ejirecku. Qucd vaUe


dclicatum exiftimat : ex eo tamcn laiispoteft
cdkadter rdolucionoftrapiobaride leftitucione Mani refpondeniit dkeemillonira dieram
ipatio 1.^ etiam iv.inori. Cutn cnim juxta Cala-

Tamburinum

"""*

'

j.

'.A

P V

"^^^

gniriotalisadlaicum

jgiriU*.

in fui juris exercitio


,

protc-

& ab andquo

der&na,ftpfafficaca, IiatieturproverStatet vc

cumBaldo, Ccpola,& McncKhio tradit Dom.


Solor2a^usr*.2.Xi*.3.Qf....6j.quod

S..S.

pwfodm

injudicandorecedi,quandocoottaciacft&uorabili$,& adpieiaEemnidioaiis,doeemii,qaotP.
Fragofusadducir,
fcquitur fcWfl.i.fjj. 447.

&

.dccimarum cogctues, non facerc violcntiam Ec


colono^qnidemnon teneri, nifi refpcdu Rdigiolbrum , communillima , & probabilllHma

tiir

fed dc EccIcGae libcrtate.

'

&

Siergo violcntia

rc^r.-.r,tt

ft^tdttt,

Audicntii faucbunt, 8c conlcquentcr non poceft


cadaiftaadeasauocari,ciim nequeanKeanmiio-

&

185. crgo poriiis coromunis,

aliqua effe poteft, ex partc Clcriconim crit , qui


Rcligiofosconantur iurc luo ita lirmato priuare:
crgo fi tale quid condngat, Immcrito i!!is Indicac

JWSfWi'''^' ^"'^ direde ita judicant ; vcl', quia


declarant judiccs Ecclcfiafticos ad prwlacioncm

mm.

iccepg ^^^^jr
debetteneri .quandootmlbliim defncnteagi- CSnmA.jl

bcreillasfolucrcaaquodcamcnpcr fcnrcncbrn
j^^^ .^gUBCUiQuo J quidem dupliciter potcft con-

quam facpius Komx

A-i^

^;^*

DicoprimcK Audienric Indiarumncqueunc

diccs.qiii vr violcntta; diucrfores

adcuntur, violc*

nx pacrocinari,ac iis cotrarios icexiubere,quibu9

io

r4^ilponiiiidiaittm,nieAwttP.Hairiq^

in caufisaaimrauniiatemEcclefialK-

cam fpc^bntibus obfcniandum cft , cui fcmper


wr**^ueri quammaxtm^ dcitct, vIm de Rcli^ionis ^
CadboGcc finccdflimft praleffione fidelcs glorianrurt & quidem ^ communi opiiMone pofTe

eognofccrcjudicialircr caufasdecimalcsadRcIi-

juxta

)udiciis Canooizaum , vt dicxpaReeormviolemia cifeneqaic fi

compcrcntc judicc

gantui. Opinio enim gencialis

11

lium maximorum

E hoc dtdum cx proleflb 77^/. 1.


Of. 6, Hic aucem drca Andicn^"^XteilodiGaft addendum noanuila.

&ntcociaeft

quocl

lpc<fi;)rc

nanda.

'

^iolos pertiBentci, quandoilliconicndunt juxta


vi;^c*i^ kiapriuikj^ia oJonos icrrafO fiiatum non do-

'

poteft

aucem ctiam per viam violctitia! ^CmwW


10
neqacant,cxeooftendKiir{ qttiacikmRcligioG vtMft*
probabiliorcm fcquantiirftmcntiam,3ctribuna-

*f*r#,

non

&iUifatentur> qui contrarix kntentiz aconi'fum deniquet


fe Aaionai profitenrar.
quiaquarftio , aii priuik^ium noi) dLcirandi
extendatur ad colonos , non eft Indianioi
ncque ex judicis priuilc^its termi'fpccialis ,

mot

Ec.ita

mm

mei4 Eccklia- cet cttat


quia l^itur dc jurc dcctmandi, mnristik-

vt demus , quxftioncm
IsucoiS judiccs pcrtiRcre. Itcm
'^^MmM
dc intelligentia priuilcgit Pomificii ;^itur, quod
maxtmecft )i prophanis iribunalibiB alienuro: MMt
tra^leocenim tabtilia, tabti ; prophana, laici
(aoa, lacrati. Vidcwicur di^a C^. /,7 tf.przfattm $. 6. Vnde non vatet effiigium , de conccirione dccimarum Regibus noltris ab Apoflolica Scde fadla tiiin proptcr ibidcm di^a i cum
criam , q uia dim de iiire decimandi :^atur , co-

lintJ^mimrUillGaillasjildlcaie..

.iS

dc fado poilead

A"$K*?"^<I'j!^*K.

hm quddcviu pisftni

'nnrat,

I V!

& non tancumde fiiAo,

numcrum quantitatc:
Bon c{l.ei|(o valde ddicatum, ez guo poccft non
-

Abtdtum. Ten

Villalobos T/dfi. } j. D^.x. juim,%*


ftica fit, conftac

vnus po-

fjctkjix prdtefte

de jure

Lauretum dc Franchis
Vicarium Gcncrakm Auenionenfem i CMtfrtfj^oi: loanncm dc U Criiz <fc^<r ReBpenii lii. x. Cdf. 9. Dnh. 4. Cmbtf. 4. vbi vari2
priuik-gia adductt. Horarium Mandofiimi IV*
CUtu de Pritiikgijt di in^dr. Glofla i f.MlMfr* 4*

cata juxca miniftroium

dclkattytili^.pcooctiiie.;.

z.

tierfisfdg.

&

1 .

Dif^nttt.^^. Qu4jl.ii.

.aerttmilesiitft^cxereiniaff^.ftfflultinMiitipK-

QHtm

/-i^.

nnm.

jrMfH|.'

gmidet

in Ai^tinaqtnfcaniaiorpaRe,dieibiisdeoem,
criginca , plus pauli tr.inusiie okirccemum
tUis ccrte

KfJii^ Cdp.19.lnHm.1i. P.MMm

Jium Audieotixmini(trisfoluifoiitum,quodcft

galesargentcircfpondeanci

dr

iuftltHead-

miniftratidncm

Towoz. Dif^uttt. Je DeeimiiPuntle ii. mim. 10. WfcT


P. Vincentium Taiicredi Trt^ht. i Li^r. i. U*/^.
g. numer. z. Vbi ex thclauro fori Eccleliaftici
Ctp.zy.^num.jl. refcrt decitionem Kotz die
10. Deccmbris 1^78. coram Bubalo. P. Fa

quo conftare pocerit,

& excropUKm

fpe^c Ncc vcrum cft Rc^em

HMM (^'"^^*
""^0'

Tmw i

videri poRft

vwos lapiewes bt&e. Pro qiio

^>.7.Cy.i7./w.8. &ei corrifpondcnd GiofEl s^^ttmfi


lk.M, i^em cum MiidsaliUddiidt,Ale({incar
'^'^'^'^J^]
Diaiu P/trie i. Trdtldt. i Refelnt.il. <r PM/tt i o. ^'^.^^^
Rt^tbu. 5 1 . quibus adde P. Suarium
TrtilM, 1

fiMlic icy haKBniiu hiMniirffiye wpawir.

Xt

StA

uiyiu.iuu uy

Li009le

Sed demus opintonetn , quz Ecclcfiis


pncUcari poflc, noa

^t
ftnx'*er/MJn ftr

incerponi.

vtAmvi-

flutK(lii;ioU

^***

diccs

iphadeas recurnoc
e&qiiddiu*
Ecck fuhici dcctmarum eas iolai eompel-

lanc

in qiio violcntiam fc pati queranturf

<

enim Limana Audientia ndn

&

c(f e prolMbilcin,

ideo fequitar clrca vjolentiam poflc Audicncias

Quod contingcre potcft ^

dedmarum

c^m

non foluendum ailHiit. St etum tUnc

ins iplis ad

iudiccs violentiam lion (atere declarent, coruuf

dcclaratio iniuriola conuincicuri

Ctmascoafliuil

manu,&

qu^

potcfl, ciim

dedmarum 'quon qua: fi:udibus


|ibus,mixtifuererpondest. Aacnon fic

&

natura-

ctiaai eft error nps.'itus.-

Opinio valdc prbbabilis Rcli^ioiis


colonis faucac,

nequcwu

mam

cenfiiris Ecdefiafticis niti

ccptiiriini

nam cum
& eorum

& iia illasrccincndo non pccccnt,


Qjod

viokmriath moleftari.

fc h.ibuiirc tellatur

pcr fumiuri,

oi'..5it

jiTcrtio,

prO c]ul

vlJLri

prout iudicatum

fuit, led

potcftloan-

imfitxim. ncs Sancius in Sekiiu Di^.


4J. lUMM. Jl. Cr Dtjjt.
t
48.. f j.DianaP4rre2.'7hfSF.2;, Rtjtkt.^i,

pfcrit,circabocipfum validxfuut impu^iutionesniftiii^. Cumeigoadtollendam fcnipu-

Dom Solorz.iiun >/r.)Awr^53t.&tttPolUid


Jf. 4. Cap.i.iff fiae &

lum nihilprxcerc^ fit, quod & a Dj tilno Alfo-'


robcne virum^eratcnim vir^rudcntix, erudi-

'

alij.

fc^^r"

ii ;fa^um hinc

fi^fJs cau'^''^'" j'^^'^

vt

'

"

'*;.".

'.'

"

'J

fuprimwj l^jlldlcSe-

rcmifcrit, vt tcftaiur P. Hcnriqucz /a/ra

nm dia*.

via,

iilii

qux fcrupulofa non fit,&co prxicrtim

putijcnctc
rumcMif-

miiUa

/iptsd

Ijc!"f!^(^!ct

Adfne Stndtus

tri!'nnali4

in

Regiuj f/ifplitdturJeMftr

& eekmrtim

vtSaJnunntt

iij^tialt

friuitegiti/it conjir/tiaiur

dif4t4eejje

fri^^

rt4ie.

Sic

XA

t(uif-

ftantia i

mc

pcrlcfta,

ATtnoZ^.

fententta tei

fcrit*

quoiianueeril ade& Bceldue b-

/-

fli Att-

^"P^^'"i Confilij Audicnctas indicas non ieqin


laudabilcproftdlo cflc luquit , qnando Au<riorcs tton foiuin id

^^nUi
><

vt

conucnicns admoncnt

ni minifteriis EcclcGafttds

trad-Jntilli

quos adjucit

qii.j:

&. fcquitur Pa-

tcr tragoius Tom. i./^i- 44S. iMm. ijjj.qut


CumililCM. t94.bene affirmatde lentewiisiudi-

cumminorutn alijin cfTe ratiorlcm & Ita pariim


curandum dc illis ad cauli'arum dcciiioucs.Qupd
quidem in caufllprdtettiBcKoUciiufle. CAm
*7l||!flH^ JWU IkN. L >

fed etiitn Juris, ^***'?^ .

fundatum propter

miniftris lacriseft Jcbita luflcntatio; vc eft

coinmunis Oo^lorum lcnfus & explicatio. Videantur P. Azor. ?art. t.U.f. CMf.i.\. i. txUi
(olliges. P. Fagundez iiipra Otf.%i tMm. 8. DittMI

fed

^ obligationem aliquam rccogrtolciinc, iuxtaea,


qux

.-

Co!!c-

^io PJaccnG aflieruancur, Et exemplum quidcm

ditaiim

cft cantiim fadki

qux^a^UicQs.ipfifmetCicetuibus^ (bclarcncquif. Qgod fic olkendb i nam qii^o uon eft


Z^,Sm
an foluctint , cum td cuiJcns fic , & ex cerroinis ^Mj^
conftac ; cum dtcatur efli.- quxftio fuper nouis
decimis fi crgo nouai, nonanteiibluebancrir.
Ergo quiftiocflan dcbeanc foluerc . &irade
iureexigcndi illas, quod fpiricualccft, vtpoce

EtcxccutoCollcgium fpe-

qux aiitlientica in

In qua etiam proAflcrtione eftratio ValidMm


de irads dediini agintr, (

non

quiftio

illc.

nalia quidmMflrlfiiiciinum

diola vcrfatur.

H.-^ha-

tnmitefta: quta ci^m


SotietMtis

i>-

tiotiis&experientic fiagularu,& mhitoRunuf


e^iJcittidcinvrgebacuri alia profcfla tcnem^

Ecclcluflica cribtmalia

p^^l^

pf"*o^

quid tic- iudicaadun),oportcc diiigencer inueftt- ^**^**'


gare I. SldStit. D.it Ojjicio Prxfidn4c quo prxctpjcij^it BalJus Co/iififi 13.^. Q^oii juccin S^iutus
indiarum fcntencias coatirmarit,non plancconctudit,quiiniiiibacpanc valde concnidicfturt
& licct Cauflaru.Tidccimaliu n uiJicium afl"uai-

Do^tjrnin

,1

fcd certi

vt comra. EccIefialKcaiii

tftciilai iuJic.tn.lum

Ti idcntino Sej%uHtx^. (df. 3. de R^sr/HAtieae.


Et prxfcrtim, qu6d contraeum ,qui opinionem
p:obabilL m lequitur , non poflic pa:naconftt-

Ito

prxfcrtim , qux omnium maxima eft,


tui &
/r/^r^ fdncerex^mmui^atro , comiiiums eciam

f^,, ,

habere pondcris

tuir

e.Di;}.
^aMMA^ pro quaau<lorescongerit P. Palau$rjiw
i. P/rn:i. y. Qnod Sc clarc coI!igi:ur cx Conciianftm

tmtmfitl-

3.

libcrt^ttiti cius poflint fcntcntix prxualcre. Vt


euim tmM. ir^eieieHii diximus , inferiorum tribunaltamlenientnenon vig^nc vi exempB. Moti 7trmm-

rnjjor eft,roorcale, iuxca lcntcntiam vctiorcm,

pm^t^-

&

ad eucllendum lctiipulum prxflta non (iiflkiunc.


QuidquiJ cnim dc Suprc:no Confilio fit , Indicarum Audienciarum praxis non cantum yldo>

&ntionifubniuE, iuxtaquamcenlurx, 2ctxfolita


communicatlo q(te in hu csoflis fota
fuiminari, pcccatumpra:!li|i|i jinint : 3c hic ciam
tMcam-

D.Francifcus Jc Alforo rrsB.

tU Oj^tt FifisUs Gloffs 14. njg. a.

qiiidem re-*

omnium cQdoflnnx- c j:.turinc,

^^^A

violen.

liacenfuris EcclcGaAicis ad foluiionem coijcn-

do:In quo

Ta. %i 'deamk

Ec-

dcGafticamoderatione, ftiniufitiih roantfeftif


obnoxius oam 8t iic repecentibus conftare non
nofllt

RegUm6. &j.

Rtiepilat, tales cauflas

forlitan artnac2,inuitis,&

illeallenus valde 6x ab

iilium auocandas ftatuicur

vtolcntii nibil violencius cfle

modus

L.

ad Suprciiium Con- i^htmdia


de quo latc Couar- ^^f^
ruuias
PrM^.Ctf.^^juim. z. v. Qiiarto. Et Bobauiiia in Politici/li^. 1. O^. 1 8. im. 4S. alios
3dduccns.Indiaru{iitainen Audicntix adbucde
didemcognofcunt , proUtquotidianapraxts o>
in Ltraana , & Ai^cntini CanCellarll
ftendit,
fepi in litibus cmeigcntibLis taiium (t vtdiflc
ceftatur Dom- Solorzahus Lii/. 4. f j. nmm. 16. ^^1^^^^
&inPoliliclii5i. ^.Ot^- ypag.76<i.S. LoQHimti/. hmtvffm
c earum fcntcncias lupicmum Iiidiarum Scna- jtaMM.
cum conlirmaflc. Et per hoc ait ceflare pofle
(crupuium , quein cdm ellec FifcaKs Argcntinus,

t^. I

tcliQcntibus prxdiorumcolonis ,aucforteetiam


Reli^iolis

'

Et qilidenl per

care

Nam vel

nonfaduUl repetentesde-

defiafticiviolciitiam

Colono*

contra

&

Coloni,

li

facere vimludicera

Ecctehafticaruni

Kcligiofonim procedcntcm.dcclaraiicrit, Argchtituoppofituin omninoccnluic ,


pru co FroUificmesfatis roboratasRegio noawiegemin.iuic.
Dicofccundd. Cuiti dc nouis dccimis
22|
JiimftsIblucndis agicur,non vidccurquoniodo Audicntitf Indtczpoflbt cauflas huiufniodiadfeauo-

Parte

zf

TraS. X.
Id

Refol. 92..

umcn non

negailerinl

, fi

altcubi to*

Icrabilispridiiflapraxis efl.Indicis in rcgionibus

prxkrtim permittcnda

ficut Sc alix

dcdmarics

nuotaWki. TaoL quia ubi eatladi loluimCp ve-

Ukift
frmtlmMi

^J*?**
Qff^

116
SrationilMKa^eiidiim fiinc cxpofiiu 4^<|u<bus
Dom. Solorranus /r*^ 1.C4/. iz. nnm. \6.&
^7.&ioToliticaA^. i. Cc^. ij.m jSw. Ctrcaa-'

tiosetum iiiiilcayioknwrcontingtttK, quibtis 4


Prxhtis rcuudium, aut nullum , auc hni^iiidura,

quo

<ut rarum adhibttur. In

locjui

qux dabit iunU

tokT,)hilv id reddit vcxatio,


pi

iuuai expcr-

e^o Rcgia pro iftis quxratur proteflio

ttim. Si

opi IX

&

4i

'

'^J^
^

cribariones

cxa^tibusi iutcllcAum.

iolciuis

cQiux fubftantiam concernac i fidlt cdam Qia=


trimonium Se. benefidum \ corporum eniro trad(tionem,& vfum relpieic iUud , iicuc
hic fruluuin perccptioncm.
28 Ncc dici etiam valec poteftatem Rcglam
ex vi juris natuiaiis ad boc le eztcndcrc poflc, '"f
)UXcaquoddamois,&vezationibus iubdtcorum
prouiaeiedcbet , qucper impofitioncs, Sc con-

Nam

cotitingunt.

illicitas

ecncrali-

loquendo dc Eptlcopis aut Synodalibus conucmibus id pra:fumi ncquic itixta illud Sandlt
AnreriFbpxad*p>rcopus Hifpanix : /iA//r ,
c.y.Abfit
tcr

C A

VT

V.

qitt.ifriam fi/iiHrum dt hii

An

Audicntix intromittcre fe
in moderandis ftipeadiismi-

Indica:

pofliut

fiiftroraqi Ecclefiafticoruin

,:

ficuc

&

miiiiftioruiD ipTo'

circa iHunecaro

tami16

FfirtMt D. Soldrzanus I*. 4. Ctp. 3

31

jL^.

&

in Politic.i

<;

f*^-

j66. S.Lo ilM.Quiain Hilpaniiul

quoadtaxas

fcu Ad.incclcs.

& Indicis Audicn-

inTolcrano Archicpilcopatu
AlguaccUos autero nibil
poffctamenpcrptjteftatemRegianimo-

cxccdcTC

tripliiin

folut iolitum.
iHcit,

deravi

taxsnoh dcbenc

lunt

Q^ad

q.il

tk

mant

ficut

procuratioiits,

<Sc

:^'fi f1-

&

Politica

I.ib.

4. Cap. 8. i

'.

EcBoba^illa LA.i. Pliiu4Cd. i8<

127.6-/77.
27 DiLO pnmD,r;

t.

dicasmagiramttmeridamirampofle, taXfiri
diuinxut maccriacurpisquxftus alfuman-

1X5

Idquidemnonpoceft obftare. Namlicct, l^^^^r"*


"
fi ita eontingat, magnum ytiXtSA mafam fic} id
em
tur.

'

'

tamtn vc probauimus , ncquic cum fuf&cenci kmtkt^


fundaincncu prxfumt ,
prteica rcibedlus Ule gfiU
omninu proprtus Ccdefiafticts Pra(1atiseft , quia
"

"

"

&

eftomi.ino

Ipii itu.ili?

&

ita

adlaicam potcfta-

corum
xatio

mintftroruffl caiBae.

tali";

MconAactqaiacai-

.iftus juril*dictionis Fcclcfiafticx, vt

(\

maiiiicfturo.adquamiicut Ipedtac miniftro$

e%cre , & e&1abofic fiii Aipeodta Maere , ia St


ftlprnJiorum corumdcmtaxacio , vt <]'.;iJ confcijucns. Etita ConciliutnTridcntinum St/ut(rte

li.Ctp.
nim pro

Epifcopo-

de Rtftrmttthm. Notarits
dimiiroriis

littcris

aut teftimoiii.ii.bus,

decimanivniusaurcipartem allignauit , lialias


Iqges ipfi^,
daiiamnon habetnc ai^nacum ,

&

quihocid faicam
1* ij.fiMTo ,

&

potcftaccm Ipcifbare indicant:


boc ipfum iupponunt, duin

alix;,

flattnintremiiiendosadrtia Prxtoria Adant^elei

inbunalium
illis

cxccilus

arguitur

F.ccli.fi.ifticonim
fit

vi Jcilicet

aliquis dilpicianc.

.-Nam quod propriifm

ni Ecckfiaftica:
carc.

nequit ad

an

in

x quq clari
eft

lanfibAib^

fcl.ilci potcftas autj-

Haccniin ratione matiimonialcs caulTx,

baiefi^le,dcclmates,&alix auocari ncqucunr,


quia fcilicct proprix jurifdi^tionis Ecclcfiafticx

&

matcriam coaccrnunt Ipiritualcm. Nequcenimdicipoteftefle mizciforit quia inillts


funt

iioncft fpcciaIisr:^tio

pertinct intuitu illius operari.

Qujtm-

taiDcnad laicos Ipct^ac iudiccs ,legescoiitra fimoniacos promuIg.irc quta id ad KcdefiafticOk'


,

loquen io, ne-

,nernIitcr

qucuiit Audicntix ludicx ftipcndia Ecciciiafti-

cft

propcer quamiddcbcat

affirmari , potitis qu4m in adduct is tltulus enim


Ofnnmo rptritoalis eftidcut & futuiamcntam,licet
clrcamatcriam tcmpor.ilcm vctktur. Q^cmad-

icniiA

fi

admo^am res iaeras vendere , & fimtnuxcnineii


incurrcre, nialuin cft pcnlcus dcteftandum. Nec

itoa.

Sikm.

Si

cem non

^ ftUM.
Aj!t'th

.1

giinc ?ro qub'etiam dtatus AuAdr tlh. 3

Cdp. 8.

lUf.^

niuntxftiruanda.

& coUeaas^quas yilicatorcs in vilicationibus cximm.64

OeinrMti

AfoRo6i9

in oni[iibi..s inftantils pnccr cenfuras , & alia ad


Sacramcnu IpcCUntia , in quibtis major veni pf>
teft fubdironim pericafaini,aut auMacntam.Eigp
n no
a ,qu g Uiortim onn>ji Mtone fix ye-

mo commiciitur

iiuspatrimonijChriflifd^cimatumvtddica, 4e
prouenraam aliortinnciailes,& crimmaks caulx

kge (bcutum pcrquitn cuta hsec Senatm fiipfeL, 17. r. aj. B. 4. RecojUt.
tuspervariarercripta , quibus

drkuremMr-

ffdhiJmtdtniei ^Chriili ttrfut furo ort eoi^niaiti


&c. Hablixtir 1 1 .7. 3. & quidem majora iUoruin
dirpoiicionicrcduncur ,diftributio inquam, tO>

niodum taxarc ftipendiuin Miilarum ad Eccle-^


M- &fticum fbnm tanti^m fpe^ qui prola*
,
borKiniconuiindfaaici^limmacerialtinpe'

prorfus

lpctfl.it:

ptohibcrc

fcilicct

nc

rcs

facrx

matcfiaveiulitatis exccrandx rcddaniur. Circa


quod efle nequit dobitario.

Dico IccunJd. Quid dc t.ixis ftipen30


krtl 3.
diotuuicftdi^uin,generaluer ctiam loquendo idmo fis.
ad ptocanrione Bt eoIfeOaseft extendfendam. tmm wma
Id conftat eifdcm fundamentis. Etprxicrca, a
Concilio Tridemioo Stfian
Cap. j. de RtJ]|J*^^
/nMfiM drca modentionem procurarionam ^ttlh^'
huiufmodiidftatutum ,quonifiiI fanftius

aiit Om.
vrgcniius ezcpgicari dotcft; ergo potuic circa
moderattonem tailcmdabioprocol-aoftbritateai
fuam intcrponerc, vt propriam Ecclcfiafticx po.
,

teftati.

Tunc vkra. Ergolaica

difponent l

&

obfcruandum

modum

poteftascircahaEe

ftatueos inem'iinbiiiier

iurifditflionem

Ecclcfiafticam

conuindturufurpare. t quidemjecunix caxa,


vbi vii^alianoluerint vUitariin ipedetriboerr,
Eccliefiafticl^ vificatoribus facicnda

verhvt

illis

hoc Gbi

laica

Certs pecum* tixttd.

poteftas arrogare..

quod

,fiIaicaprouIdcn::a circa huiufmodicfttaxationcs intcnta , iic6 quidcm crit quia cclc,


iiaftica ci rca hoc tninas iuffidens iamcatur : At-

qni

id dici nL-qiiir:

dcris

nain Concilium

obligationcm apponit

tnodum

Icr

reddcrc fupra

cft

,quod Jcbcat hac

commirtitur

Ncquic crgo
Prattcrquam
.

fummi poiH

qux vifitatores va-

foljcitos

in partc fupplcri.

ergo nihil

Quod

(i

nonobftaiuc CoiKiiij prouidcncia, cxceiTus iii


Yi(>""">^i" inucniuncur ; quod \ bica addi
copt^rit , ipinik ctiam qit fgffideoi ^ & qtiod
tituio

Digui.iuu uy

Google

Cifta

fmttAfM

qtild

Au^entU

litutoftlpettdrjnoDlabebititf^ mbdii-Alutnii'*

,>

pioribus ntigaur.

Dico tmi^circanumcnim SatellJtum,


31
'f^'^^'' aut AJguacellorum idcmdkendutD^quod Af-

'

'

'iV*'

"

'
i

an circa fimeUlia

Tr"* Xtat rcrcriptum Regium Tm. 4. p4g.

jj

IH

Audientii injui^itur, it

'^^*^

"*-^tolli pcnitus&ciantexccfluSjquos in

^^^^j

537.

quo

funeralibus, matrimoiuaKbu, dealiis timiUbus^^TiiiM

Yolucrit.FundameMumcfttqoia Epikopi pof*

iuribusIndiarumParodllpercorropidamioducunt.
Etitahoc licice ficri poflc conrcqucmcr

.ergo&

cf^ ainoaidos

aftrm Dom. Solomnui

cogunc,contnilbctmiiinfoaittdigniiatrai:nfi
,

vclleiu

conim

quod ad

dlioTfideTOnafiljfllNHr ftf. Gif.


titne ,vbi in cauflis iudicialibiT;

tkrMlUjVdfaJmiiit i fuitlftt fmt


fHM ttAritmii^t fitri fturk^

ddaeicDttnanMr

ixkh-

Principes pollc

in^ ft-

iai^

Z.f''''''

jf^'^"

Siipponir crgo propriiauftoritttc

ftl.rtent.

bcndos

twtimm

pigrternm

^ fitd'

frus

eendum

videnir

fcrj*iidritmqi

fepilcopos tamili^ affmatn lilb tr,e

cuiustemperamcii-

autcmDiana^cum

^is, quos allcgar,riciffim9t AatnibqaidaD Prin- ^ttfiM


cipcm cam dcccrni moderationerD pofTc, cx qui ^!|Ba<'"*EcclcUz detrimentum ouUum padancur, quia
nbnaunDuntnr clcimf>fync tnnilnnulnr , fi
cercorum , & candelarUm nuroerasftaaiacur.vel

31 Ad legctautein HifpaniK dicendumil^


iuxtaquorumdam lurisconfuitorum fcnten-'
latas , & quoad obl^ationem nibil efle
,
RiodpaaivolaneHe
\it%t9x. i illa cnim

(blampompamrpeAatjpoffuiitpoagftaietlaictv a|mS*
modcrari. Siccitati.Rarioeftclara .quia cx tali ftmjfi^
moderacione nullum Ecclcfiis dctrimcntutn lu- ^^y** j,
pcnicnic. Ergo minimi ek eipatia Eflriefiaftica
libcrtas violatur. Sic trgo * ornirus parictum

las

prcrioraoperimenta prohibeantur, Ecclefiisre*


linquenda. <juod

depcndctjVtvidimus

7/i/.z.<<y. 9.

j4

rc vclim

, ille

&. ita vc

qui

qucndum

, vt trcqucnciiis accidit, ncquc ad diuimi>


nimcdifponnntar , & quidem jaftiflioli ftacitf
pretiofi*
imis
corpora
ne
defiindtotum
poflet ,

j^efiafficsi^UMiD^CBiiKtarius habeacur. Eric

niofficiicclcbiiBatcm j'pcdbnt,ciiiu$imuicu

i'epotcft,fiillideipfiscommuniterxonqueranr

Ethocq^idem admoderationcm

dcfidera-

portcnca vidert.

tamfiifiiciecvndc nibiladdendufflvlira. Qjio-

Epilcopos VibaaS,
^icionabiliter admonitos, contra Rcgii volunntemluasdirpoiinoncs obftiiutiu$.dctcnruros>
.C6m ergofcocfatis fit,adquidleges flcnx pc
ticulo? autqui crediqucat cas Reges pcr cxcelIcatiam Cajcholicos^ toto ob^^acioufs pOQdcrc
_

j.

credibilefic

t-iit^^
'....i-

Dico

.'-^

ctrca ea

Aj];^

mn*;

f|

'I

1-

l'ecund6

(unpcei

hibeii. Sicatiiattrcolligitur,'4fcmibcftclata:

quiaexhi*ci{bekas'Ecc1^aiKca arA9tur,nir
tionc cuius podunt Eccl(.lij: aJmitrere quidquid
.^2iicut ergo extri tune-

"
^^^'^'J^

T^^^^

^dclibusdaripoicft.

&

obiationes panis v vtvitulorum &c. accipcre-pocerant

^iffooeafioiileffl

itadcittius
|Mli6llir.

ocpiionc,

lin

'

minutiiBuiaaa comr,
." ?:

D/co tcrtio.lndirtitiipoflunt prohibc-ti :6iiaptus, e duibui vtilitaEct^pofliintin Eccic-

.''jS'-

'

li^BM,Tm,L

dirr.ii

tasaccrelcerc, ncqueuntl^atucis laicalibus pro-

.'

:.J.

.
-

verlaiinn' ,cxquibusdireflilotetE(xtfi}svMli'

.1
'

ni >arictu[n
.

<

vcftibusornarennir , exaurcisrctlieetcelis infcpaichris pucrctaci^ndis / prclierdro in lemijnt.


Solcnt enim >n boc genere vaniflima qnsdani

'pof1unc,quorumgraitaminum argumemumef-

modocnim

aiccereoruihnun^cfusad modcnufonein redig|l


pofTunt , qunndo cx iilis nihil '.in Ecclcfii rclio-

libertat}

.crgoctntim voluntatis , vt tnprK&ttS cafibus


PrziatqsEccicfiafticosRegijMa^ftrawsexhorcentur, WCMWadwenCir ,quKiubditos grauarc

tur.

pnlci ri

ft

vidccur rcnrirc.

&ma^nificeiitiatium]li,&ortumciuacorporis,

cffchim aliquem babe-

aertc cxplicandus cft

de ewUflionc

Dicoprinno.QijidquidintunsraliUisad ^^^aj^^^

Regesautera

^oftri) curo eximi^ Catholici fint& Ecdefiae


oUcquentiflimifili), nihilfuis legibuseidem c6-

uarium volunc,

&

cum Caroio dc GrafTis

&

tumflatui lcge poteft. Ipfe

liam

pumM.

pfooc*

apponnntur :cx

abqnoc adducit Don. Solofzaartttlk


c^. 7.
HVM. 8i. & in Politici /*r. 4. ct*>. 7.
^ ^?.
$.D(i^fM/.Licet ancc Concilium eciam idlidiUficplafta^affirmarint. Et ex iis citttus Car
complurcs citati a Barbofa Dt Ptttdinalis
Quia tamcn luntt qui
If^tBfi Mtgtt,
liofnq^.^udcitatos^videndi nequevbique
Ct in vUi , & maximein Indiis , non debcnccirca
hoc Epilcopi nimium eflc comumaces.

ttgirW-

UtMM^.

ibus

^kdeextruftione fepulchri

f,tn.it.cum

ji

Matrba apni Ditnam /ifri. Sical

Duardut

cx quibut

^t

^matm

d<.Fun<^oruni corp

illi$cnimficripofllmtomamena,&:iaid tencnc

poflit

<;

j^Mria

videnturtantijmadpompampeninere, Bcet

qnx

ILx

ibt.

qux purarptricoalianonfunt^

idre , vt cx etttcRris, arqiK opcruneniis prcnofi^

il^nQutim ftrfiicsfr^

mImw aniittMr fadnim. Sie

VMnpi*

modcrari ^*^**^
dealiiBdi-

ejc iliisali|uz Eccicfiis vtilitates poflinc

de quibus ftatim addit; Suftr itftimtm

quibu!; cnlli^umconunanitiet Seiiptorcj

Layman.quos

fais (hturis

cew quod & conietiuettec

&

&

iiiiDpats

ficri

&

peribittlcm ,
poHc cxccuttooctn rcalcm,
confcqucmer imni^ot ad iilam fiiflkientcs ha-

'V^*

,Caietanu!, N.iujrrus,

t.7rdljt..Ref(>kt6^. docenc,

Clcrii;is

rfftrifnmt

4.

Soula,Graffis,P.Filiiuciu$,& P.

h^SrM-

).'ifr

!n <]uibus

fiineralia attinct

itaniir

Gy. 3. . |.
fsi.jS^: W.ft;t

JU(.

ft inPeliricil-M.

capcl]jnos,aut Ibuitorcs limitare.

AoiecedenseftcettiiIiaNim,4ieCQiiAatexCon-

VT

qu6dpiJcopupotcftiiabcietotratel!itc5,(]uoc

quot fibi bcne viii fiitfinu Quf

pcffint iudjcialiter diffinire?

&

ibotminiftros6biconucnicntcsliabcrc

ttr
.i^

CA

Audientix Inclicx

prxccdmiboj. SieGniumutBtr'
Sc Cardinalis Petnis Bcnranim iquos adducic , lequitur Diana Pjtm^.
TMa.t.R*/Miriioo.vbiacded*rttionem Cax-dinaliura profcrt Am.i6\ 5. In qul decernitur,
lcrtionibus

^i^ii^rim

A^Mot bo& jVeocrus^

'

Irulkd,

K.

ASnii f.
,,^1

wu

Miiifcrat io drca

magnificcniiaai

Digitized by

Google

BQagnificeixtani ttUDuli , ftacui poteil,ez

qao di-

cA bicu^qae iettt^itiam : non quidem ad Rcgu Pttrimonii incretnentutQ petdnsMAus ^ ctin^

teoenv^ ikilitat firb EeefeUMbcinrV At quta

& candclx apponi folcnt

in co miJti ccrci,

quz

cxilHs nihi! fihi noftri Rtges afluiMnc, fed piiflin)& aneiHkine diitribuant veikm confidera
tSkt de yilMiifloneft<tirl|iebMHi JilBjaBiu^
Quamuts , ne hoc ad proitindum atiquod Sa-

ccicfiitfdinqui)ntur,^iUHu(QpdmdoociiBr'.

minutioemoMnt^&cMiJdariHai^uiiiffiquM
dicimii<: cum ciratis AuAoribus OOD efle conrra
c(Heil4f^UMmlibenciB.

Ut^nodcxcommu'

ma^finrijNontm doftiinloaaMloe

'

giftratus augcrc pretium

c<icfiajftici.indirede
'

<

rcnim

naiiB

pofliint

aamentuni rt&ne vidtaoaur

Mii-

tx quo

grauuuui, cumdebeam

gibus Jargita cft


eflc tpoKa

^iqiiia non eft obligacio ad geaus IJud iodicc4braiotelltiindu9,. qoradoes ioimiohe


grawandi Clcrico non progrcdirur vt fcilicet

cutn rigore exigcnti rcdderentur.

o circHitu> qUod ali^otxineri non putcrat, exi-

ito :

iionacortisad

&

modo

6olorzanus

^y^^

alle*,Ainl

Parochi Hifpaoorum

fi

t^

qurfrpa

dc fcaiidaliari pofllnc ,

ipfos pcraguntur.

ficnta fia^
Au-

noroine eiga huiufmodi

dieiKia: Itidicfe Hf^jio

pmatiglt* Bt Imc ctiamxtMa iura macrimonii , ic qitcciimque olia agendum , d^m in


omnibus eadem fit ratio , & paria inconucnientia (cquaflMt , de fiiibni inftnjb cdam dillbr

Cc^.

Vtritifi^

hdPtbtk*

&

remaneniexpotita,vt ncqucpaxillus,vtdicifolett

Ad R^iam aurem prouidennam fpe^at huiulmodi exct fTibiis obuiarc, &


in pariete retinquatur.

vbialiorum Ibticitudo pro dcfcnlionenon luppeiit,oiorientcs,

& eorum, bona io

re proce^lionem dc famulos pariter


res, vc

linc,

Pofliint ergo

ri/4ir

^Ss. &fe^f.
Ttmi 2. c omnia
, f^.
ad vnum r^uci poflunt > qu6d fdlictt fflOrientibus Epilcopis
omnia eorum bona direptioni

cx co funda-

|MliitffpM<edendum : quh nonuhiidebec efle


lHemm agendi modus,&.eorum prauaexempla
onamptomotionifidetoffidunt , cumtaitalndi

'

'

iffittf"ffflB

prcknim

mulra AuAorcs, Hiipani

fcilicet

remcdium exdtandi. Quodfi non

Quod

admtjcentur.

vidciitur

qw plenanr

rciiquix

39. Vtei^oiuflificarjpRaisftrsdidbpoffit,
laicx poteftarii ad rempeni(U$ facram exten-

flMnco i quia Rcgibus noftris commiflaeft IndoSHmconiicrfiOydepromocio in (ide,contraquam


fic lOiqMiMiKorfiooibas pecuni^ ,dc pccunil zftimabilium, quz in rerum facraru adminiflratione

ftccrat

tnlbfi,

|ant,proit:flrion6iaiilfofigncs,e9cquibusDoin.

ftScianc, vrgeancur meliori

neque decenters,vrci

adto Lirgitionem

idm ti^r
37 Dicoqiurto. De Icgibiis circa przdikgn tm- Qa, qux cootrarix videntur , codcm raodo pbiUum circ lofophandumi qoodealiis, dc quibusdi^m
**VjS^ jwrjw.jz. ItaqoeadmoncndiPrlati,& fcriis ex'

quarum porcioncs

viMiiKinipreiio ica fibi neceflarias comp4nrtAe


tannen id conrra Ecclefiafticani libcrtatem non

gMm>

c^c*

ided

i^NMn
quiaipfaSedesApoftolica dccimasCarfiolicisRe- *

'

dici poteft

dratrs non

fpolia Indiea AfN>0olicae

illis

fiiaffi
,

icdpe-

ac credtto-

qucexploratafuertnr dcbiu perfoi-

Quodpmbtimcuncfeciendum, c&a

uannir.

Regej Eccltfi^rum parroni funr.qualcs funt CaIndui prarcipue, & iuprocorum boaiitocMfiacacubarc dcbcnt.cum conftct Epifco'
cholici, in

porumbona, dediidtisdcbitix, ad ca.sptrtincrc.


Pro quo ckatus Auc^oradducu CMp. Cmk vndt
OnHaSif^i'
vpMem nihil ad rem videiurconducere: ibtenimde Epifcopis non eft
fermo: dc Ecciefiis autem aiiis vaCaAribus
, qu
dc iure patronanls fiint, Aidilfepiftopo Cancuram agat,l^nomis dcputatir: PMttfu^Ktiumts^^fmdebtMntjTmclKsptrd-Q^Qlak

niarienfi prxcipitur,vt

C-

A P V -T

-j

r>
t j'
Quid
!nd.c

mtutiM BctUfUrttm vtilstktem txptnim f . *


^ <f
Vcrba funt A- <f od
lexandriTernl Vbi Gloira Gcinfert? M&sriiri. f^*'*'

ftrt

VII.

tmtfitmmfirfmifiMterreftnuirt.

j'^

r
rAudient.aE nne Confc.cn-

im^JSmim

^^.

ti labc poOiQt circa fpolia Epifco-

iAm^fd^ttt^^Mf^i^ff^tnti.

pOruni

bMmiRMa.''

98

'

5ffy,,*|

T TTleiiKromittete

inlpoliorumhuiafimdleoBiooepoflint,& litcs,

fiiaaddit,

qri
4.

iii%it

vcteri compctit,Rtgiis rcfcripti? ftibiltrum inue-

..

nitur,dequibu$Dom.SoloraanusIi*.3.C^.ii.
mmt. 37. &Se^. 0'm,4.C^:i. mtm. 34. eni
Pofitici Zi*. 4. C^.
c> I/i ^. C*^.}. J. !
>iiir. ift.aut^m iddifficUc fi iotum Re;^m
uaotiwev,criiaide pkninidinepote(laMinp
r

fpicumus. Q^ia
-a, ljbJ&. Qr/.4,

vt beniaiguit

Qji^f i.

Spolia

P Azor
fuiit

?*rte

bona c-

.ifcfiiftica,circaquaenequitRegum,acPrinciporo
auftoriratc difponi.

Quo iure in

Pontifice ftan-

camene gcneiajiter applicauit , licct


non in ommbui Rcgms,ft Prooinciis cademeir-ceboc confuetudo fcrucnir. Pro quo videndus
,tc, ca.fii*

kkmjt^.i.
60

qux cx co oriri potlunt, dirimere


ptrktm- folutionem^ue iamulorum , & acditonim xe;
jMtod* qui, quodmHiiixmiaRegioSenacoiptaniatt

Kf.q.7.

VWquod

dc dcfcnfionc, non ex
citato Capite cdtigir, in quo dc
nihil ; fed de

>

lolndiis eert^ pontifida colte-

Dont^ objMfanAilaffiimwmit,

M'

Op

&

jumpaoonatas condirionera ; & ditiioiem qood eft Concilii Toletaoi

ii ft

prrtcrei debonis,

qu

fpoliadid poflinr

nibil ibidcm , lcd dc fiu^bus tanrurn frrmo cft]


proqrfbuieoomodeputanduj
qui autcm
pro IfKiliorum curi dcl^irur, non XCOnomQS
.

ledcnrator pottibcftdionidus. Cumaurcmpaivomii fe<intra)nmei nondcbeaicirca rcs Ecdcfiar;

non

videtur ptoni.dcquiggHwtK fijfr fn

jitrefiiadaw.
-

46

Netielmwin Gapnt wri caufam /c#.


^ndetnrpromotKre , in quo ranriim deccmitur Df ^^';

V9

fmMui fumUttrei

fHteifiitrim

Eul^iffwm in iutvh.\fit^.
^froeiftlemhmtmmhdbtmtftlidttm

'**
'

rcUorc idonrn in eifdcm idflica iidem


hfiEfXttfoo^erMiterduwidai. VcrbConciliidtatifunr
ms

Vbi n^andum non eft ,

quiid licct tantiim de SJiT-'


parronK: 3gar,tlum in viuis agunf,ad ha:rcdcs
debeac priuiicgiuro Mnronaciis cxtendi quod

miMt

alias

cftloie

fismmoD, &miMdbB

Digitized by

Google

Cirea fpoHa Eptjcopomm quU IndicA AudientU popnt,


&

Cap. Siflims.XWa
Cap. Cfl/j^/Wfri*//* ,
tamcn rolam curam tblicitam pro Eccieliis iniungtc , cum jure tdooeoi ic&oret przlcnundi.
/V/

Cura autem lolicica haberi poteft tinc admini(Irationc, dc qua loauimurj & inodus traditur id
Cap. ftiljif dMri \imM calu^ iii quo fiiaiiifj ver-

Noa

bumnullumincitatistcxcibus reperiatar.

vidctur ergo ad patronatiis priuilegiuol reatr<'

Dtcoovo, praxtiitprdi4lamco)erarI
41
itf^Au
tuHft*- po(fc jureddaiMnmtiidefcntrpcrfbnx^ quod
g^Hi^ adR^esprxdpu^rpc^at. Cikni cnim morien-

"um
jzl^'

Epilcoportiin

bona -difcpdoni, paicaiil

quodfreqaentifltina cxperitneiRatlenioiiftfatK

cum cutboni

juxca naturalem quitaccm cft,

comroupii cura comroicticur ^ ia ofuro

iiicitin-

bere defi:nfianem. DidtmenhkfttMflidv*


ordinc aJ bona iu tuto cdllocan-

Ollrifc

mmkm* rum iiabcre in


tU;
caffl

quam &

4cconfi:fticMieininucaartit

aKb Dian Anw 4. 7>4Z.

ncgaii

.Urs.

Illis autem (ic collocatis, eoruiniiifpofitioiK n


d ccictiafticos judices temictendain i^m cniro
cdbctaiio , proptcrquamlaxapocelbsfiei*
:

'

tromictcrc dc boiiis Ecclcllx pocuic

iuxta

mo^

dum
.

loqueodi GiolTx. Noi> crgo litcs ciMS


aKa, qntcpnBcncoApleditar,
debcnt Rq;ia tribunalia profcqui, in quibus iura

JuKCxoKai-

Eccleiixpariceradaiilccaturi ad4|uaai dcfund^i

QueaudniodjkmiaAac

fpcdtat harriita.

faecu-

bris Clcricuni noccic paranim,aut ciiam nocen-

tcm, Dc ainplius noceac appreiiendit ; non umcn

intromitcic , fed cori


io chMcaaia hidictatiirr
cum appichciito Ecclenaftico iudici rchiirtit
,

Cmmict-

^T^

^J*"
.

cogaolccndam. Nccdicipotefl apud Kegias


Aadientfaa pRBdifet caa fis DreiiiAi;'&coaMo
diiiscxpcdiri: naravt it.t fit ( quod tamcn nort
reii)pcrtalcefi,namcaulailla,dcau^Dom.SolonanasMnitfa. feff. fpatio clt pttiriam iiv*
norum ablbluta ) noii idco dcbct iuiirdidlio Ec-

dcfiafticavfurpari, iicuc in

aliis

conciu^it.

qoidera ailiaicadit ludeoradi, ft hctencbraoi


apud l\n0.x Inquifitionis tribunalia tard^ nimis
cicpedittacur, qaod &. inquificocca ipfos (<uo

non

Ihnd ohriflie t nic ctoien jpropeem c de

alia

dcfirrantur ciflianBliA

tatum.

luMd^ue nauipMlriaBea-

apnd iBe
m*mtmt

tarttufli

laomenit

habct.vtexiftimemad benepl.Tcinim Scdis Apoftolicsiteceirart6

recarrendum .

& illud in

pnefiun* Sohioi cnim FlnKtficcc


praxim Rcg;iorum tribunalium hjhcre
lcBti

pr2>
ici fe

&

in

pUcitmn

miKnum iikm Eccklianimcofflmodum ccdcrei


nSt lofenMiM non eft pura aSMs6$- pemiffia'

pomijicu

rcputanda

ntmnt-

ntadtic factcndum roagnorum icriptorum auftoritatg

Jed condelccnfio

crim

alias

notum

Priadpcapeitnotigri &ralteMproba,

&

bilc rcpiJt.ire, Vr crgo apcrtc non tJiie-ant ,


praxim proberu t lalcem vt probabilem iudicio
ageodam tcrfnanc, iuxta id quod dtximua
Titul.z.mim. 71 fl: hic quidcm doilrina illa maioci cum fundamento vcnicapplicandai namiil
cognicione pcr viam violendjecoiApeRs'eft PbnriScis meni,vr vidimus ihiilifTt
J.ciim tamcn
iocafu ptzfcnti pro contrarii Poncificis mcntc
limdameniiim ouOum firmum habeamus.
iic

hul
9.'

Pn^ant ergo Audicntia; Indica; in fpO4j


rem iftam iuiUi pciagant*
lioium collc^onc^

&

cAm

faKfla

Qyod tamen

fie.

aliquando an

1
iri

Itruiti tf'.

coiuingat iblccitroultis dubitJri. PrL-tioft aliqua, /^enitm


auc cilrio& iuUicnn inucniario afliflcntcm libi nthil /iii

tumere, turpttudo
randa.

eft in vii

t.uitis

Quo id titulo Labonj ?

ininimctole-

Atqui pro

illo

innguc ftipendium iccipiunr, iicuc &'pro alfic ad


eorUm oiiicium fptctantibih-. AIiii5 lurcm prxMfid^ noncft. Sicuc amem rapi quidquam ncquit,
ica neque viKori eml pretio, vt cft manifeftura.

non ita, art lii

Ilkld

lubhaftationc lubniittere

ali--

qucra poflct, quifuonomirtc prerium offerat,


quidem vflc , a^cndo vt mtlius' iHud augcat.

&

Sh*d

Vbi-<|uidero li prxfcrrim cmpturis conftct rcnl


talcm abAudicore expcti , &co crcuitu pro ill^
fm
habenda vtt, vidcturccrtum iniufticiamcommicil^

dc

tiint

IMtont

rmtfuf

oaus reibttkbnis incumbcre. Titm quiacx


funftfonem itlam tn Eccfdiz vri"

officfb tcfoctnr

litafcm cxeqni, cuius eft publiciiJ roiniftcr,

& ita

damni inde prouenientis i juxta didaalias


de Principibus,&Magtftraribus.Tum ctia fpccialitcr t quia ibi intcruenit vis , & mcrus
qiiibul
,
vcUiias iUa Ecelefic ta^tcdicur. Q2.ando enim
fateqiliif aoii^/nflib ltcictcihptbTc$impedirc
cauia

prctium augcjiit
licct iUas probabile fii
polTc id precibus obtineri. Protjno funt Conradus, Ara^o, Vcga , EmmanuctRodriqucz , Bo- 4li3m frt
nacini, Viilalabos, ?c Naiiarra
quos adductc,
,
,

& lcquitur DiaiuPtfTCi.

Tti^.

8. ttj^lm.

j^t

dicens Naaarram aate onmes cttatostd docuifle,


CKai tjmcn conftct illoruni alicjnos c/rciilo antiquiorcs- Visautcm,&mctustacilc oftcndiiwcx
eo,qti6d aailiK audebic 4adiKrlsiod%oaiiaaem

oppolitionc hiiliif-nodi prouocaic; li autcm prctium mfradimidiumjufti 111, tade manilefttor appaiceiaiuftioBr tcsenlii liibNytiivendi^miexpolicis,

mcdium

falcem

&

nmm fie

infimiUTi habituras

pretium.comfflunis lcnpcoruin icntcotia cftt pro


quft

fiimmfifth SOtana eidfdem vcrha

poncns. Salon Tom.z.

ff^

J?-

Arik'.

Comk-

jfim i.Co/tiroHtrJ. f.P.Molina DiA. }49.mM. 1 1.


A$4lii quamplura; Ltcdccrgauuninafflnotifie

vnaoninium

fententia, diccntibus

non

paucis

r)lfe vendi cxcedcnri fummum , aiias iuftum ,


ilhid poffiffine ftfaude ab emptorifawextor-

Videndus Bonacin.i J? CoiuracTiibus


iMia.i. qHic{l.i.pUH:lo 4. ttum.Li, dc?. LcIIjus

qucri.

Ii.i. Qf.zi .m. 3^ .


re

P-Oalpar Hartadiis

Quod

Se vidAiir prob*^
i

Di;l>i([.

</f

Fmprione

cSr

Ma^.^.

Diana /i^ri ilr//r. $ (. dc


Mi apuAipnm. MecdUcadC CuidfaMlttl,u^
vendittmK

I^Jpntdt. i<r. niim. 45. dum ait


nort cfTc factli
iniicicndum icrupulum circa pr;CdiAam vendi.*

liotiem,

qu6d <!um dteeffitt-dt prerii , prcfimhn

hitclHgcndum

ibi

cnim donatio prrfumi po*

teftcx cmeutis affci^ionc. Scio quid nonaullt

fit^^canci

44

Si

fedcertdpartovercifitiMlker.

vero

itiiijufto pretio

deGderiodlei
ficct,

ica

fubmictatcmptorcm.vt nolit

hibcrc, Hec

alius

iiiceiligilc in ciui

aotem id ertptDffeus SffA'


cam comparct , non

ficquc minori pretio

videcur iniuftitiam committerc

&. coal(:quencet

neque ad reftitutionem teneri qutt Caua dao*


ninoncft, nili valdc rcmor^ qintenus id periuit ab atio , quod li non cllct pccicum damni''''
.*

ficatio nulla lcqueretUr

ablblut^ caufa dicarur

quod iKin

cft latis

vt

quia id dc motali tantiim

dtctnlt in macctia prjefenri.

Qjjcmadmodi^ro
qui

uiyuuuj uy

GoOgle

Thfifturt Indict

ii4
*}i

TttnlM IV, Cap. Vlll

quipetitabaiiquo,v( fccum ludatj qua ocgi^niealius alfiHum ptxuniam pcfdtc, caqila tne'

gM</
>}Hu

non petiijr^c,
nlt^m'
^ ; ftequc ctiani aiius jpordUliircc. Caulla auiem mqr,
talisiniuftitiz iion eft

lica

ll

toria Indicanonaccommodare,. dum recurruum


qoidkmeibn re^
materiam kteaturainptiare i

cxeo

curlus

neiiitquc

iuAihcxri dicatur,qn6d In dcicnlio-

hiudctur

vc;)^aci

quam

ius nattuale

HegibiH jeoacediCjiu]mdid)(&^C2^.iwM.7f.
hus

illis

O" 76. qiiidquiJ huturmodi 'concigciic

carminibus contincnnir.

lcilicec

f^Mtkiptm , mutu>, non oijlMitf.llt mtl^fiMiK.


dilucidam cxplica-;
PfOquibus vidc brtucm ,

&

donein .apud P. jj-Iurudum //y/ii^^H^. 7. .Nir


lu^aineDaeoivin.Jneaftt puefemi reperinir.
45 Non viJctjr aurem hnc ir.i ccrttim, vt
Kf^miuM
mmttm
oppo&um carcac tundainciuo. Nam Audicpf
^

'

eum , quem rubmtttit , vit reoi


minori quam polTic prctio clibi graum faciac

tmtM.vt

prxui^eie;<lebuit

inendo ,aliis,clarc,am pcrvcroliipiles cotijc.(ilur


ns negotium deteftunim* Ctkm cntm hoc it*
frequciucr accidai

juxta frcqutnter acciJcnria

dcbuit judicare :.ticcnim vcH^i rcs indilltrcnttrs

nequeimt

qusndo

vfiaetfiim- fr|ucntior

pcrucrlus, }uxti dicla Tit.


Iai4ciuiiabili^)ic

Rb.

i.TMag,

num.

i .

pro quovidcri
I
/i/Wkf^^4^ Vbi

adduc]t^abliblutc iKj^.iiitc;

nili

t (l

caur-

Diana.
X)o<aorcs

aJrnitctntes,

<-\:

44.

[)otcit

cum

vcxacio iniuita rcpertatur

fumadmitcit.iuxtlditla .crgo,

nequc

atniccerc ca polFunt

8c fimi-

libiiyitldiG05 .Audlicoces giionio49


peodiie oontlogatV. ' "V ......

q uam

4tf

'

ncclcuiscxtac

vbi de
7</. z. C^p. 7. diiculTio
^>-^Jicntijs ttiam di^um ; hlc ramcn
"O""""'**'^'^'^^ ibi di^U.oin^ob4nda. Et qui-,
troJk'
*
4gm Indicis Audicotijs pcr Vlje^ fti^ragRfe
tio violcotiarum indtcitur , ci|m ea tamen mo-

im

ftriftm

tvcart-

dctationc.quxin Canccilari js Valli-fblctanj ^


nequequoad
pnnmitfi.mruaiw , nulla ^a^
eafus , noque quoad modum exrcnfione. Pro
ouo Dora. SoJorzanus ^.4. Cdp. 3. nuai. 3^
&)aPoIilt4^< %'
3' $ LfJedmo, vbi &. de
retentione

BuUamm,qua;llcgio Patronatutof-

ficere polTunt^acdealijs;,

Rtgtas adinoncnciir

ocs,&

vilitationes

miiiajrioruro

quibuspcr juniones

vt attentc liiK circa aAior.

Rjeligiororum,& corum

Com-

Vicariorum Generalium, Viliu>

torum

&

iuftiria

ac hotorii vexattooe

Conreruatorum

.-

&
,

conftito

quam

dct

in-

(naaan, rer.

te ad opprcilorumdefeniioncm partes' luas io*


lerponere pollunt , licct hoc alias Audicntiis

Hilpiuiic proiiibitum
filio

referuatam.

th.i.iib.
litcr

t.

/.

pto K.cligiofis

^ conoenicncius

Sci

jmiik*

nm

tfiitri

Ri-

'1^'^.'

f/i

^.Hi. i.,Crt.i.O' i<

illc,qui licct
,

alie

iugencra-

racionis

vc

'-.

^lones

<5t

probabilt, H-

.Dciiidc ciim fpecialis

48.

uon vidcaimtx.iDbcK fwppo-

actei^tto-y einca

a^ CireM Rr-

vifit.uionts RL-lij^iororum: Rt^iis

^I^JJ^'*

viJttur tx otlicio pollci

ctiam pcteoie jaiia.buiafiodi pwrnonerc,


non tantum ctimagitar d*htmM. tn

l<:ili<%t

tts lua^ iiui

&

dc alicuius adailioiK
dfct

&

cettc fi.opprclio ali- Rft**"^".


^'"'^

ctiamfi .ile,

4^ooUec,ailt

fuperRdigi(biaLaniooibw vigilandum, ne
qutJquam tx ilils cornmuncm pariat oftcnfio^

ncm

6c

hc trxna rciaxacis miicienda

& dclenfioni eoniindem appUcainda

tamen loco quid

*.

pctorcs

qui molcftiis grautoribivoppdmunciir.


,
Poteftautcm iniufta opprcITio cxco coniici, fi
inter.imprimentem ,
opprcirum notoria; fue-

&

&

tintfiai^lMes,
infligi

fcryirc debucrat

tcntio

obtenu Prdattoix poenain


quod rcdinccgrandas
,

vt vindi(fLe leruiac

qux

charicati.

circa

Ht hzc quidcm

at-

Rcligioforum a&iOoes Audi-

toribus Kegiis adeo lcria admonicionc prxfcn'bitur,eosccrtcattenciores rcddcrcdcbct , vtica


illas

ctrcunfpe^ geranc

qui>d nihil in

tllis

pof-

Ct animaducrfioncdignumobfcruari. InJt^nuin

cnim cft,vt aga ie incurioius, fit crga quem multorum pculi cimofiiis oftendttnittr. >Vbt&nai
omii&t'
landum iU^d j cifca aliorum adliones non ita fo^ ei*U,
licitamfpecolatioiK'0 imperari

: c^ quidemper-'
fuafiotW i quod Religioforum a^ones a Bode*
l^onealicnaByplusccteris cxiciofx,&conrrarixbono publico reptsantur. Caucant crgo Kc-

ligiofi &i fibi St aliisi

8c nc coxica populis

beanc , qui prcbeieantidota debuilTcnt


tales in'ocnlb

gelorum

hominom , quales

oculis Gnt oportct

vt

.-

4t<iiu

MMtt ginumrt ,

'

vt

fintqiie

Dtmiim

tmffihO^tmgmh'
t*,<^ in frifgttih hr~

.&

c^nitionetonfii/uitmMr ^neottuki

fdHMm.

jttBlitfin

"^

nrUter;

^^^

ne huruijciUS quiitm r*UfitH-ill^

uut'x co^itAtiw pttitmuT

fitf

in Dct , 8c Annon muUum ab

ttpnQihctd rfjHlem^fiigium

miuf^u^Ufrpam^

pne*

ctscirqimlpe^ioaedidtlexigerevkleamur. Pro

^r.

omninoPincianx&GranatenGsCancellartarum
bibnmjiiiiUiittcaccoboriii fliilUi.er:

non

quoficCaflliinasfiKr..Ci^.7.

cur

ptodiiuaii,

onus fcntiunt paritcr commodum expcriancur? Cirm Ixpiuscciam contingat nonelFc

k prafticatam ezpoait,

Ctrca quc illud priiQO obTei^Dai^m


venit ; aot nmttanonem , qoam Regiuin i^rcriptum apponit , vt fcilicct indica Przcoriapraxim

47

tit.

ftatuat

vtvidimusm4fCii^r/r

& folum Ilcgio Con-

lit ,

40.

Hax omnia

'

boiiis

111

rici recur(uiitQ iufl ilicarionftlalgin

Ctulitcr pcccarc.

vt qui

"^irca lioc ncc brcuis

nUoi. tr-

luumim

non poflct , R.ct:;io le auxiiio non commircerct


non dcbcrct illud hc opprcllo dciicgari. Si cnim

ViU.

in recurfa pcr viam viokntix

tgi^gj

Con-

ccmporatlbus,&haortbus , quibus priuari poflanttfi^


cularcs i &. hacibrtafs^ ratioue Itidica Pritoria
luam poccftaccm exteiiduiic i ob pariucem in^

ciiius notoria

.CA P V T

in aliis.

&

Audicnciis iniungauir

Jixc latis.

&

nullo

Dc quibus

po-

quiacadcinft racio,
forc^ in
^oilaribus majttr quia Rdigiofi ob prrlr<ltioi
nein fui ftaciis migis aJ p,atttnrtain obligarmiet
ieqMcncia paccc

In cakt/^ij^em 00<^O nuUa ratioaalulii


caulTafiirynari potcft, quzpoinr Auditoris apjptentiamcx^ulifrc.

quO

tn

patrociiiio

Cere^ Inlldigofit ve3eatio.quauisiniuftarecurr

V^ionabill^jCgulLi luppctit i-prxKrcim cx Societate.

Kc^licomponi. luxca hac eigo ntdlade^


btt limitatio iJJi ; quoJ li additur , lignumeft
:(atio.nem4^Ui>) non ellc penicusi:^caccm. Pr^-

teft

Qfix

liiet

in iuAiis

^dtm

'^

rSiiin/k.

haimK^

fonmium- C^lF^"**

gofit homiiuim frdttrir*

Digltlzed by

'

Google

Circa recurfUm per viam viotenti* (^c*


tutmdm , fanfltrHm tdmtn Angthmm
mtu{ftis DtifcK/uiam,iiuMm
fitfOtyUtert HoA

n^s vtiiiam
inus.

49
dica

f,fn!in

rilnt

tf^nf^ue

PMTte

audicndi habcnui mitcs audia-

(1

quando cft notoria

*drts pf^ertini Eultfitflicu perti-

Mfpr^Mtione vel refrtkMtmt dd Rtnts-

mn Pfnt^em

fertmere ni^Mtnr,

Etck^

SidiiiH Je

li.tr tMmcn ."fic

x. CMf.

tib.

'VtrtmtM* i

cj. Sic

$.

ibi.

condudicur. Otmim. tsks

reatr-

2.

5.

Regum, Princtpum , Conliliariofiini & iudicam Gc agentium confdliones audiunt. Q2I


quidemillos

malltnt

in

, fi

cbnfcicntil

pcr-

fibi

non poflenc ei'<Jcm ablolutionis bcnciicium impattiri. SerttiuAc' ergo fcrittntiam,


quamilli fcquuncur , aliquatcniu prob^iicnt

luadcrenc

illius nihil

Scd ccrte decifioocs ali

$0

apectiliitn^ fa-

oent , dc q'.)ibus Hniimt eas catnen vc ejcpIi^Rtt^


mJ nccomrarix (liit, ita fubdunt. Dkebant infuper
mDomini > ytfti /uvr fr^dS* dttifims RtiMks ,

&

li.t

Ota^ti*

lJn^,vir fmt ,m)HknmmsCaii^\9jipM^^


Li:inihiW.::i,! f.:::ye dtbent pT.tter exhilie-

mIii iiidices

e^^9ndeM

rt

'4tttnt4tM. LMnctUotus dt Aitentatii

mm.

J7 dr
.

3 g.

f% i^Mt ^hm

^tm^tm

uf. 4.

,
confuctudine antiquiiliiiii roboracam. clicetcoalniuiiiter Dodlores ncgcnc

matena inaniiiuitls pofle confiietudincm


priiiakre,qux rcprobata cft // G</>. N''rt?f,
fententiM
exhmmHmcMt.
i n AutbemitM de fMtrtde

^Mrt. i. TrMB. a. RtfolHt. 4.

fiiecudiKm alleganlus

ttMtiir

frMdilMi dt(ifone) tjjtiuri,

&

poft idJuilos Dodlorcs, qui dicimt aliquaseptt"


iuetudtnes contra liiKnacem Ecclefiafticam ex-

MbfoluU

ijiiihifuis

<;

vtwttMt
Jbvi:b:i!

G-

fufri

(omefiiiris.

nudum

Pontitices

qii

trit

Poniifi-

frudenter,

,tum Henriquerexrs'

Primhes

loqui:nur

midtumdil-

efl

& Min^hi

'

LiifM-'

CdnfuetiKfi-

Sicflle.

dubicari nequit

z.num.7^ ^^74-

onrnis

J jlanttpii-

conftitfus

tn'cr.'.rc

'.cn\-

;quod auccm poii-

qux
,

dixitnus Ti.

ac nihilomiiiLis

ft.irc

potcft

ratio , Sc conjcc^ura aliqua pro aliqualt approbarioneexdiOisiVMlMt ,N: MhudiMiikm


cx eis , qua: afTertPJ FngofittTWii i.P4g. aof.

auxilium

fcd in

ngiint:,

ejl

S;d fiid res

^md fttiMnt;

nem autcm dc qua

.-

r^curfibus ad (blum

brachij fxculatis petcndiim

AUi&mvti

UtiarfSSiniis,

Qjl qui Jcm dccifioncs Rotales veras cfAtqui ills


, non damoances recurfus

Bul!.< toHitnr

diteilubtm

'rio^ leprobcnc ,o(b[idunc ea

ie fatcntur

non de

fed

lnM iOrferuHlofd,videMm

&

iftiando adjit imUs

& MffrobMtiuus (eSigendus

tit tstirus

M(ftrfoMi{{l4i^it* ^ic

ilM itffkmdent.

Bu!U

ilicMtitne

DoministtmpenUibu) imromititndi in cdiifsis

hni^iMuif&rdM^

fiti per fubHcMtivum

tenfinfmPontifiHs

rMtieni (on,

^fT^

qiiibus dici-

eufaripofleextaieitdr oonfenfii Pontificis


qaia
^
tcilc.rar, itainfcrt ; Er^o non
fck
tft vtrum dittre

RotMks

formes\ltmii tsmatmsnftm frMbtafit Rtgibui

'

communitam

'1

*/^

Hic non foramcon-

ied fencentiam funda-

'

musantiquam confuecudfiiempotlc vcrofimiivlitereopufsri. Etquidem Diana ipje t^ob^. $.

MMndifiHsinrVMfSttntomttpii fiimd* 14.


, Reiio<A7idt
vtrf. Quurth ^u^ro ; quMmHis fa-

verio

&

limitMt.i.

dec^ioats

'

&

tamen conftat

nudum MHxiSum Mdmanuttntionemi nMmli Md

tHd froitdertnt yreturfus tfjtt^iUt

it Uoec prdbabiiitas exigua fic , ciitn vidcantgr


Piinrifioesciiiczhocruan nnentem dcclaralTc^vfu

nicntis aliqualihu^

dicant.

y!iMi%rr/^.f^&aperliut, atqucvigeritius quocannis in Bulla Cosnx : Pro quo videndus Diana

pcfiMe, dumgrauinimum laplumltc opinaii^ium^rionAlbrcentpronuntiarCjHcct dequalitate

2. X)//.*/?

&r(K:cialcin cracUtioiwm pol-

iUi

Q^?tt^ gnbtTnafio/m/pufL,

} 3. Cir

grdHifmHMpfiimCouMrrnHum in fTMcl:
uttros idtm ofiMHtei vju
fit^. iMp.i<;. num.
Sic 9G. Rotaoi ergo,
fonfenfu j^mMtnm ftut.
quam iii>i ali^s competcrc ncganc vidcntur ex-

&

frtdtfU

num.

dequo

fHs,tMmiiuimi^nitiutfaaiitihniiii6s9ii^iitmiu^
tn tdqut rt

Pj :^mi

2.

ttntbnwstribHndlifieiiiit ui^MrsfHftr itBrittMmm.,

ntntiMM

itkft0k ,
1

au^oricatc (irmjt.im .-corum vid<:licct,qui

tiuiji

tfattmimwmttii^jiaU ^tfim D^'nimdeftiiikniiumifiosrtdirfm tsntfHMm Stirosinw

tnmmn

Art.

His addenJum praxltn diflim cotnp!ii- Tj in cuf^2


[m fftftnii
rium iapicntia,probitate ,& religionc ptxlUn-

Sc manifella vexatio,&

Ikicur.

non vidctur vt impro,


oondemaandus. Contrarium vivUin Jetuf exiftimare Rota in Dttifiuie Am 1 595.
quani addvcit Diaua ?*rt9 f in cuilis fine fie

& ^htitmim

JM.<;5.

|i^iispeaiciis

did||V

ab anno tnqtum ifDf. dcqiiibiur/Mrt


quibus addcndus illulUilTimus Viliaroel

cap. 7.

His prxmiilQ
Dicoprinfr^RecUrfus ad Pr xroria In-

iuxta reccptam praxim

mannm

mlU ftAterji^uuit

Sic illeCllkl$V0CeiII.OIIl-

fottrit.

forma

V ' *
V
Qi^daocemrllmpoflfenPoikifecafi"

coolueti,crgo iuxta illam non vcniunt pcnitus


leprobandi' Tqiiod prxiertim oftenditur in SalJl qu.'i ibi,
m3ritfnaeiufdemanni</ 24.

in ea enim aperte dicitur , quud ^ie rtiurj^u dd de


fiii^aitmfirit^ftSifkm^&iiffiSti^^ ^imf

J^iiem ^nentfllmprebdtus.

Non crgo

dc nudo au-

kHo tancum agcbarur. Accidic , qu6d, vt tbidtm


didrof iniiiodccifionis vnui cxoominis Audi'
torlbuscenfuit

Paulum Lezanum, de

cuius age-

bacur caufia,nonincurrifIcccnfurasprppterrecuriiiinidEirca tribunalia.

Non

eft igitarfiMi-'

iftacMnnimodis rcprobanda. Vniis cniin


VnutnT>^ tcntia
0tf,m m4 Dolor,& iudcx cx lcledklliiiiis Orbis bcne illi

&W.
H'

'

pocdt audioricvem condliaw. Sic DoAoiei,


quos adducit Dlana Ptrte 4. TrtB 4 Rtfot. 30.

&P.
'J(pf.

Frag9liis3'c!i(?

i.fi^.44J. num. 175.

&

rurtcaufeflnprccer illam plufcsalij.quorum

Catalogus citatlin decilionc proponitiir. Poft


lllos

autcm plurimi

alij

idcm ceucn^ prodie-

i.

concra vcrd.

^3
.

qtii J

probf r

&

reprobct

prob.iri

potcftcx t^c^ncf

ad celebraiidum in Oratoriispriuacii,
PontffleeAt^l^itur ex
ijs^ux habcnt DidnM Pdrt. g.Tracl.
Refolur.i^.
Hicronjrmus Garcia ft3. 3. d^cHlt. S. PuMilo a.
MM. i s- dtoiciiitiis. P.
Duenas. tm.
tacuitatc

qnam

>

&

(^1^

TrdFl. 7. fia^uf.
J3. jiam. 7. Grauanrus in
bricis Miilalis PMrt. t. Ttt.io. lit.M.
I

'^'^*

ffiri>rolitei<iriiaffe

mHKM
m^,

Ru-

tur.

P.Mco-

dus ia lUkMisliiMv Atfibf-o^


&alij. Rcddic alitem rationcnl Paulus Qiiintiis
Infuodecreco Anni i6i% propcer abu^iim J^i.

'4icec^5e irreuefenciantlfcdiii MiiMf ttm creaien-

do

Euchiriftix S.Kr.imcnco

&

facrifiao

fum^

ma rcucrcntia
ficil^,

debcatur.

Vndc

licct)jLia.calisid|i-

&'cum limitationtbQS miil^s

o|l|i|fijktt^

tamcn facultaccni hujufmodi iriBuIli Cr.iciicai


coofedi toienc muki i cx qiiibus Ludouicus.i
'

K.4

erae

THuha

Thefruri Indtct

luS

CruccincxpHcauoncBuni

#.

Sam qoifaiiiumtoe

ld)cieild>|od
i}. contrariam

aSirmi:

P-r/* 9. ^tf-"

i.C.;

I:'?^

ergo ;ccu..dum citaL

&

namc]ucconccdensB..lIam.

dem coiiccflionc

efle

pc llationcm

prorlus

Do-

njfi

vcre tpla appcllat.o mcrusre-

'7""^^Qa;fJ^ji^^

imcft muliii.n orca tHws dl^CMiaiB


moraodura , qunlbm potuit apecani tCddNtt^
cooteodunu.
fc. Vodcad alia

non

Probac

amplilT,maquiilli

*
C A

raiimi&au caufla

potcn vt dum rcprobat , votuntatem , & incHmuo.icipluaro,atteinirciconucnicmiiioftcndatrdumauiempolw. neeeflkarcquadamid

0^.

ahxtori rvnde^^

po.Tst

cftmlicm.sGt, .amtft abcxcommun.cat one

& rcpro-

rtprobai auicra gtocfali

Fo quo

prohibitione.

C^p. IX.

ftiHctommuo.c.n prxiexcntcsfr^^

i^rtnor^idewrfiliffc.ciimnullamciusfaei

aotcsprObabUePonuficemdcprobarc
bate priuaiam hanc celebrarionem.

"tiur^^ntl

iuh

P V

i>v
.

ftfjce cprottftctur^qnii

non cxpcdit

contrairc.
fic pollulaiitis

Qnpd potcft Calui,

Cjrca Religioforuni iudices Conferua^^^^ qualiter Audicores lodiCOS

&

voltint.it.

peccare comuigeaik

dc

(]UO(tiflaimus,applicari.

54

/ijferti z.

Dico

fccui.d6. Rccurfn^

.id

lndii.-a

Prl-

toria linc fcrupulo ftarc putclt quando damnum


fcquiturtrrcparabile, vel quod dimc.le reparan

I. /.ij^

mUfHniiM

potcft. Probatt.r

& iu cum

^JJJ'^]^

aliis

f. P*n'i
ciM;n adJir

ri

feMttuem

'

^^^- ^

tic

&

^itfc dd(jl

55

tfi

dijfuilit

SHmmnm
EcclffidilitHt
^ fH

tJnm

MdgijlrgtHS

uVmti

expc^ari potcft

iam non

fi

cntm

cft irrcparabile.

Hoc

crgo fuppofito , recu.fusad Pontificcm

minc vrgcntc

vt cft roaniH;fti.m

rccuifus ,ad Prxtorla

erit

& alus pluribus

cotiftat-

& Rcgio fc cum corum in-

<^, i.

^^*!^^

^^^^

, qux Rcltgionibus

Ungulis

'

hunc

ettam noftri Audientiis- Lidiarum modfrrationcmintalium ludicumpermidioncprxlcrJbunr, dc quibus Dora. Solorzanus


3. Cdf.x6,

&

nm. 1

.7|tf*
3.
in Politicifi^. 4.G1V.
1
^.t fgrti^tit (^/ff^.fupponunt ergo noagtum elle
nominationc conucnicntiam,& ita ilfa

\n coruai

generalltcrreprobare,tKCvelle oculis clauffisadmrttere,

non une ingend

temeriiate

in rc

adc6 graui fpolicntur. Pro quo

teft

Oom.SoIorxanus

eft

impedientet cxcommunicari

grauc

& maiii6'

cibi Rd%iofi iure foo

fti iniuftitii ftare poteft;

'

/vpri)

muvfr.

vidcti

po-

lode

1 1

pofie

quod

eorum crlmcn indMaCt VideP. FlgO*

luffl/4X..40$.MM*.8.

'

{7

Dico

(ccondft. Audicores1nci noil

/^arinw Qivt (jiiit illttis verba*

recurfum,fiappcllationisnaniincp.illictur.Q2rd

damr ratlo, vt perfpiciant, an ii^nna mnovia fu,


qu fola porcft iurifdi^iorti Conlcruatotum

ramcn comra ipfius cftapcrtc dodtrtnam.' nam


$. Ptfn-^jaifirmatlicitum rflerecariiim. Etprs

lcgcs cxtant'4e licec videaiinirEcclefialfidb

appcliitio licet,

licitLis

mareriam cxbiberc Idprobo:

tn i tijn n curfus,

fiiperiorem jrotistttio.

^erein ipdiccm , ^ui vcretalit

fit

,lcd, i|ui ia

^*i4-

tum dcca hoc t^^tmm'


con- |hMiri

; c6m tamen i Rcgibus Cathotidslttfim,&c<MnmuniccrfVCcpuCiaon ad co.


fpe^eear u m-Jernexamen , fiadiuxta ipfas pro.-

0>.

OtfuMtffrt^^ Qf.f^iiis. ^Gf.r/tfrmr.i.f.fi.


'Cj^txtom non acodic qoando ad tiilMinalia
laica prouocatur. Rccurfusautcm non Jicit fn-

prm-i

^I^m

rrarix libcrtati

^6i44ppeUatio iudiccm competentem impor'Ac;in):ai:kffil<^equaagitur, &inidifinitiir.

A mineri di uiortm ftu

AfrAxZ

peccant.dum Conferuarores procedere in cauila


prohibent, doncc coram iplis lUHtKiudonts rcd-

tcA diiEciliaifignificaicnim in diAo caiu no liccie

fi

cationem ,9liaeftratio idequa didlum, iuxta


fatis probabitcm fcntentiam 7tr. %. mjto.
$.Ev^*,
AddiiautemP. Fragofut
fAtM
^2. hoccanone excommunicari pranexemei tnuoiam appcllationem; atque ita non oroiica exccKnFr/t^ofJi
mmmciH' municari ; w/
ntmitK 4pptll*tioms nen icttar

icrci

'

i<K*. i>njtrt^" '*

modumaflignanr efficads deicnGoaic Pro <pK


& Tunt r \ o-i.Ttt. x^. lihr. z. ReisfiUt. dc
quibusl'. l ragolus Tom. z. p*g. 470. aum. ya

lici-

gante,compcllit. Vtautcmincafu.dequolo*
'iqtiimuv , non fit incurfio in talcm excommunt-

'

'^^UJJJf

rcrpc(2:u,

indiueTfis'conftttutioiiibai,quibu$g|fr-

mfmBk, Of 17.
vndc vtcrq.ic infcrt noninconi cxcommimicarioncm Bull* Ca:nz , quz eH 1 4. in illi eirim
Fontifat fiiuolamiaiKam appcliationem amoiicrc contcndic , vtex textu conftat, verbis iUi*.
Qni ftidexentes friiuUm ^itMmitim t^f^imm i
'^MMmm Cfc. Friuolaenim did non potcft > ad
quam naturalis dcfcnfio , hac vii tantum fii&a-

(uriut

non lcgitimo

jlio

nmlitcr modus proccdcndi eorum difponitur,

Rcgia:aus cftctiam

.V

aiit

opponunt

Dfefwvr- doftrinaGiegorij Sajrri ir

CBni-

Pontificium qiiiJcm cOtm in


mdkii iekvlsm de
Occrctalibus Qtp. i .

iurii

in Indiii

eigo

iiidiciim

eorura iurildidiioncm impcdiunt. Id

dittd&non fidiknicft, lcd impoflibilii , gnm^


tiis

Iditorts

qma iori Ponriibeio

<4'<i iniuridm trtere.

^fiafti^o cx;)ttaripolIii Magtftratu}

A^j.

primo. Grauiter peccant Auiiulici , ex generali quadani

"T-^Tco

X^^perfuafione de non conucnicntia

In prio-

fefMititr.

t quidem
eim Irrcparabilc dicitur , hoc vUimum fuppofiitUT , fcilicct non efle rcmcdium , quod ab Ec-

^tgjSr , c!r tw/i'


'

ilofmS.
jUTati^Mit quMuor
*
v
W

c(t prob.ibile,

tctwi P. Fragolus tuMtftg. actf.

^f^-

fjtflfi.

.quiahocfalttm

I.*

ccdcre

'

.iuftific itioncni

cuum

..

rupponciitc^,cum

fimconditX ,q ui d melii^s anuquam fta- ^^^^^^


tiierent,pertndenutt. Qj^r cft dodrtna Ariftottlis W. i. ^/^'r^r. i!!Is vt rbis. fd f i:j iHi iudicd- e^rumcx'
mUtftiitr* fiits fUuutre ibhH ku ,vt fu itmnt mim.

ab

iis

L-iyui^uu

L/y

Google

Cin4 mdku Cottfiruatons RiH^firtm


JW ^dKi ifiiibM Ticn hiniflnm

Hmc Oodom communitcr cenicot

Je;

&

liMi-

wicnni ftnttrt leges , de quibut firit inAc


dubimur , exquibds pluics adiiucu Bonacina.

I4tmkm Tm*. 1. Oi^f.

'^^*^.

mma.

P*t 7.

1 1

ii

tus

^mStuikm imUgixem cxiffuittjksmfcfsiitt

AMNMv/r^lr. Stcf^tmi^ AeanKir


tem indiginem requirere , qiias ciim notoria
nonfint, debeiKper probadoncsvariascxplonri^^kiMiGloffiutt A Doiftotei coniinui&er.
Pcccanr inquam ,quia poflunt clle priuilcgia, in
quibusiudicialis indagoconcedatur.quodGlof.

tcr poffetalibus

prinihgie (

^na
AM*>>

olifiiilit,iie ^icens ;

legtlNttMulfilliMftlQi|C4o-

fe

aliiaapplicanda.

"

'

^korum^

f8 Dicpldii^ Atiditotcslndici-nallomo.
do peccant, fi non fint (acilcj in taiibus hidicibus
Appfobandis. Hoc- cooftat : quia & illis ita per
legcs indieuor yftflimrei 'Imoe huinfii^

"'"'Ti

multotics nimnhitarfj nomtn.intnr

m/kv^j.

cft in

&

Coi^itiitiKie.,

dc nrticio iudicis dclcgatii rrv/o ; vbi illa ipfiiis


\ah\i: yt MttmCenfetMHweskmiiesftbttrMdute ft-

cta^Stini-

tioae.

nem

conceflloncm Pi)
.

fr.tfentifnti

iem

o-

iicntor tpprobdre Confetuatores pro quibuiuis

memtum :

f"*^'*"

iniurils

nominatos

etiamfi illz notorixfint.


,
Quiapotuitcflciniurianotoria, no!i

Probarur.

tanicn notabilis

quat debcat adco cxtraordina-

Pro quo

tftariiidicio vindicari.

maiuicl (lipra;^ ^U^ui}

^minMtl

Frttrtiini^tfuod

fitrore

fatimi

Em-

Fr.

choUrx Mccenfus dtcgt

velmt noimt^dtbet iHgrtii muu^e-

fnim^&ijigredi4ti& de f{l
y

ita fcribit

niM Itifim fiuitS i

furlrede^ttt,

ttib

fir reliiltpiMt tti

in

prarierttm habcnt.

mditgtnem

fik

octufatores

exe^ijfet

exfedijfet

tenfiirji -

fen detentores

nm

Cs-fatUf

td^

(ompte-

frttfttmptoreSf

fum vt pr.tfmitr^

.qmrtdoeumijae

O" fitttefcim-

mifhrirtite AfifiiStjl )Mr

fimflicitir.

jiiMtifJ^in
jujiiti<t

non cotttrsdiBertift^

c;ism;i nH^s^

rehe!!:^,

ftMitficdti exijlerent

fM

Et

adlitteram;

fumm/tni'

p^tH,& figitri

GriniMrittireskiifitfmodi ^nec

o-

^ninh

fta'

luee

inifer alia

jtfwrf;>fffiwj.

liabct inlcrram

ver^ ^frent evrnm ^tniitas

llil'ct,

ffn'i' '.m iHifviJcfneT^^faaiuScii-

rt<piirertHt

Str* pf

'%

manifeftum

'ttKiidctfiiihi0et'iitilt^f,i3iiunis^dgmMis,

^dijflMt

,
.

vt

ittpiriiail^iis,

Verba <>regorii

habenics.

funrJih BuUa qtir innpit

t^ttk^ ftts jrtfKHUrtxtedu/tt.&t.


' ''iti Dico quaftd. Auditorcs Regij non tcAfini4.

"*

iii^

quoalixfiruuntur.communicaiio-

dtis Ipcctaii,

Etiampridcm

Um

Bonifacius 0(flauus in Cap.

fjsfi

qux Mcndicantes

p-r--r|Ui

RtU^S

vtlf-o '""f^t

ex quibutSocietw noflr ywplifl&nogaudet Pij


V. <S: Grecorij XIH. tumgcnerali, tum pro In

huiiis gpntrls

&

feijiieHie.

iis

nifper

m frimUgiit sffautiu HU cUh-

tcftatur,.ipponi roli.irdiilaclaufiila,

xperimento pcrdidici , vndc


aHis prudcntcr
ODuianduni. Et de excelTibai hdiifiiicNM adfn<H
flct Efnmanuel Rodcricus Tom.x. Qn^^
Art. II. S-exikfiis^

vtrt ftatt

/Mr. 'SicOlolGi.'QMjidatieilA

Aliqua

iftd

i^lgnim Religioforitm

rrismfj re^jmrertnt iiuHdAlem iaJM^-

rttm , or commaaiter

cxrjuofc-

bas implacabiks cxciuri.

&
)

lumCn^iuams^MbiiSu-'!''*"*^

t[ittbiud*tt

tlft^ (arffri^

ncquc lcgitimam dfc nominaiioncm, &


.1
.
ex ei grauia inconucmentta pvoferpere, A tur-

quttur

jT/fn/f^m

j1

ftntr^ iMMuitVttifftmttfii^im

>

>

Hec ti

ieft/tdendoK

'

mi lcnientia cft, prp qua vide praner dtatos,Oia4ianF.4.3>i8. i.Reftbit.^. crUng. Galicgot JrMMt 4t Cmfittnfid iuh. 93. qui plures
oongerunt t&qnidcm, qui obiigationen) clFc
aiant, id poriiltsailewne cdnsni^fitteneri,
quim pnni: quiautcm contrarium ccnrcnr.proJiabikm iuz oppoiicam reputant opMuonem,
vnde eflc probabiliter obligatos conlcqncn*

&

'

eiuemmiitin

tfnos

<Sm,

"^xja gi-

^*^*'"

^"'"^

juummu viCM(enuttru,fits tknanftt 9- m/^

niLn dubium praclsc^ dcponcndo, communilTI-

tnn fim

ny

&c.

Attdinores

nattonem Con.!lriinroiiim rcqulrant notoHas inItuusiuxta gencralcm dodlrinani Canontun ,


prdmim Gr/. sr<n fwmi de officto Tadicts dclcgari> 5"fvr9,inquoficftatuit Innoccniius Quar-

t-niTaikirt. Sic il-

Ff(lefitfli(.f>. tHit^jiif

fiueHiUt

'

ofportuJuiH- vSitCtr-

ris

<:^ftcii rtmedid ,fpcd*sionefol^i^ticompefce- iHnslm

dcs

&(. Hinccft,

fiohodiefvrc

vt addufta Decretalis dcci-

inurilisfit, vt

W*

cum loanne Andrca

Arcbiducono Dominico , & Refullo aflirmat j^ij,"^'


his. Cum coriRMinlor
fiaUMBfKl fnfri tDii6.tt.
fbrma recepta fit & quidcm mcritilTinli i naiii ad Oit.
eludcndara, & cHdcndam noforieratem iniuri* OmmiM'
'

/4 f0ifc4 fiJfe/Siiu^iun^diBinreiis ttrdmce-

fmitum luMceicniieHkndiis ^tnm

in

hitfttrumU^

fnerit mmt^krium , &de nsinimis nonefitti-^


rMndum, &eenimFrMtmm fejjejiio nm fuit fer-

liirhnM', liim ftMtim in eifMcifiti fkerint rehclijrne

&

poflttntinMfioaesmuiripltccsinueniri

apud

nilei iki^BoMidiVinquibusKcic ftftafit iniuria,

ad verbumtranfcnpfir,

tncdunnum non
'-tl^kiiai

relinquitm-, aut latisfa^Ho

tales elTe folent pcrfonalcs,

nifi

<]dandopeHbnsiinuria indatnnumi-caminane
redundat}vtfialicniproptereifiat,(|utafttetus

religionenonrecognofciturpriuilegium,
illi

poflit&uere

quod

vtexetnptionisgeneralrs

vel

f'!

&

apud P. Fiagofiioi.
Tmt.B.^D^.tx.c(iii n.9. i;fmfiyi\i'<irt
reperiri

poflecaninMioriam

tRqu^ exculatione
'

Ncque

tf t

his

quodnon

oUbt quoruindam

italicctlitterzbabeantbiecvcrba. iiifi!i||bprxdiAam'i!n(nm efle interpre, juxta

tpie cMufis
.

//'^.-.iwww.
Fr,it;of";s
rr,it;oi.;s fnpru
nnm. 4.
i

^'.Jiffgffy

.-....^.

_^!!!SL

'ifo'

->

II.

do

'

dmntlt

mHts ^mHs,

1^100 quint&. Peccantgnmitrr AnJitoL^ies Itidicij^adapptobandamnoroi-

&

filiftl(!ft{nan(iir,ftnoh-incafuprzlenri,quatw

j.

'

faindaiftiina,dicenriiimConieTiiat6nmiinurHis rmumW.
<*tih
tant^n efle delrndett i maniftftis iniuriis,

Auilom adducit cum taincn

P^*^

fiaipto-

^'^ >'

^^^'

pofllc

obtenebricari.

fic P.
iicv.
nitda
canda.-

'.*

vt videri

citatos poteft

Cfi^ErMrr,

4nordine adaKqtlt
'iMe in oi^iieruatorits ii
coniedi ttdba de^fio iurium 8c
expmniCQr*

'4Ploitifidbos

,1.

, &ctiam apudSilucftrum.
(^i Gloili^ loannis Andrea

netidrX vitkntii,
ttfhl,vi diBum eli, Ijtfiont
SidUe. luxtaquamdoftrinatjnalijfuntcafusfi-

ki!ic(

addirur.

t lli

fi**-

^^lj&l
qui
quipluresj^^
plures 'jSSm

tantum gene7 |iMyigC

In^mhi^cHmefiu

ctulis

\i \i-

d" pnfcrtim

potcft apud P.Suarium Tsai, $.iie


^:fMtttm^dif^.ii.feB.i.nm.\7.-^.m^S!6Sn.
Pifpnt.i^. deiurifdiclicTi!

num.

TMwa.Ii^.f.Gy. jj.i^.^.

O-

r,.

?.

hiat

j.Cir ij.JLuddiii-

Digitized by

Google

Thefauri

ii8

cum Mirandam

TituUu IV, Cdp, IX.

Jrjdtei

S^Jl. 47. Artic. 8. Ccnibtf.i. Sed vc deoius ira eilc, quod cicatus lcrtptor
?trte x.

iincjeodttfimfiiDdanicnto
i
ptufUuu

iurecommnni

nc

recedatur

fcilicet

qnod non eft magnum incon-

Qtua ramet] res, vt dixi, dubix quacfitonts efi , (n


calu coiitingeoti poterunt Auditores Regii,quod
Ec hoc non oUiante
nulucrint pronuntiare.
Conftitutionc Gregorii XV. quia illa hon toHit

ucnieny, quando ictciTustalis Apolloliciaucto-

quo

conccdicur , qus csrca boc ampliflimam


habct pc>rtnjrcm, anocando etiam caulas Ecclc-

nifcftismitiriis,

rpedames, vt
bcncexiureoftcndic EiMDatllldKodriGIB/ifr^
aliisj vt demus
S. QuantHm cum Couarruuia
uiquam iu ede non tamen habe^Jocum vbipti'
llik|^iincftmaniftftuiB, &cOBGcdiccoaibtii-.
corcs ctiam ad caufas ,quz requuruncindaginem,

ponuni interrc dcbitorcs.Ec Lauretusde Francis


Cooitcwttfii>pag,t iftadJiictBi Carfinaliom

riiace

iiaiiicoiuiu ad Ixcuiaiia criixinalia

mtnti^ Rciigioii a^oreseftc poflint pro ma'-

Lugo

proqoovideripoteft Cardirad.
quia 8c notoriam iniuriam

fiiprakm.

&

qus ciim neccHaria eft


'

jus prohibet ctrcaillas

Conferuaitidr^praadeie, .jinm

^aa.fMn-

denti.

l^f

mnM

atHt

flri

Hon

6i

SfS.i. fcilicet

& x. TttiU.

tores nominari. Pro quo videndus


xit ftumjt
ciato Cdf. i6. ntm. 116.
tl^ii&f
Perteftis ^&fefj.
&inPoticid^
ftff.
f*g'7i7frokmi
Vnde & conlcqucntcr probabiliirimum cft Audi-

Vcrba iliius

i%.tib,x.

MitflrM inridicmttfeglMr^fe entrentetdn a itntttr,

filuo

dfimimiu,y

iitttriti^

tfeiif4smtmfieft4s

fuclenftr Hndku 2 Cu T^&jfi^J, Mtik^erios

noi

y perfo

tommnnes dij^

Eiclt_f4jlu4),fr^tm<iiie los derechos

wtBfylpsftnctoi Vtdrcs^epie Us trdentren, y nt mM/ii

tStndnuemhar^aau t{it*lef(futrcnmi^ones,i
queUffctn, v fon dtdos^&i.

ptderen^

Non trgoliccbit virtu-

ptiuil^prum , ad ca quz , c6 ^uod twtoria


Bon rmc , indagtnem rcquirum , jimlHtAfoiiaii
prorog.ire. Non inquam obftat
nam confcic

'

"

tmt

ifftjhnimfie

ius

canonieum condidc-

eft jurildi<3ionero liccula-

noncnimpcicurbat, quifuo,
lcdtin4 ddegato iure vrinir ftqood
omncm diibitationcm lubmouct priutlcgia Socicutis , quorum communicationcm Kdigiones
plures habent ,
przfartim MendictDtts, itt
Rcgio Indiarum Confilto rcgiftrau funt , 8c
|Uxta ea fxpius conkruatorcs cle^i ^ qui non
tancum in notonis iniuriis, fed etiaininiv,qus
judicialcni requixebai^ iadagiDem , proccile,

&

--

'
^

PMiM^fi tirtm

runt.
tf)

..

Quodtwmexlcgibuscitatisi

goliis/;>r4^i^.470. .17. fcilicct Rcgulares


ttnt fr*

Mmn*,

modi indtkite moli^,iiele^mffgi

imnn,

quam quid hoc non

Sintjitt

PontiHces, qui

'g^ rempeitMrbarei
.

&

quam

runCyCoDreniacoia promaaitciUs iniuriis^iam


contratuoo, concerfttm , Slonmicft dtfpdkio
nibc< obedicndum : crgo ctiam coruai Jtm priuilegii$,quxiimilemhabcucaudoricatem , Sc
iib eidero origilidn habent poteftate. Pnttir-

cores Regios ad cos approbandos ceoeri, nili circuiBftaBw ^icciirranc, quginconoenienciagm


uia in tali nominnrionc conuincant. Pro iniurtis
quidem ic danuus, Religtofis Conkruacores luib
priuilegia comMhint. t qood d tniutiM
fpc(ftat um cft chrum
qua n quod clarilTimura,
.Qyoad damna ctiam id ben^ oficndit Fr. mmanori ctwii jttk. la. ft bdbetur cxpiettiB.talll
citata Grcporii XIII. pro Socictate rerbisillis;

& poti^s oppQltta cft dc-

'

&

Dom. Soionanus

oiicenda Si ciiiro quia landi Patres , rttmrDi iii-

oueoija cft iU^itima

0^tm.

Ico lczto* ProbabtliiCmum cft pro hffertUS;


ininins vefbalSnn pofleconfeitia- fr* irnmtit

'

i.rcilicet,runc-' UiUlifoitMiyrtiUdts^yitptBtdtt

Mffir frim-

iccm obftat lcx Regia cicau tnm.

ftr nntfiro Butyfim&t Sun, no jttn ifsdts de ptrttir-

III.

I.

fexta de verbnlibiu notumentii.

Ajferti

non

polFc conucnirc debitorcs coram iuis conletuatonbus,quod ,& iple antecedeiuerprobaueiaey


dubix quiftioniscft, an rcilicct priuilcgia eorum
lcad idcxtcndant, an nou ? Siquidcm , quod

non le extendant , ex

ciiatl lege deduci nequit


quia aliud eft commilTio, & facultas iam ampla
in fbrnM communi; aliud iuxu (pccialia priuilcSi crgo illa dencur,non funt \ lege vllatenus
tmprobata.Quia quemadmodumnon improban-

mnrimimgim. Vbi
res ,

& btns a

nf.\-i)<

fTt^unsrtmwr. Atqui iu verbis

Ptr

illa.

jujliti^

fM

min^eno

& nocumentum,

.&-damDttin,* IniitriacOfNilaimtr , ergo proQfia

Minor

pofrnnr confcruatores judicp; dcpuuri.

mamicfta^ circaquam nedum pagins, rcdlibri


pofleminipkri.

cft

6^ Scriptura quidem variis in lodsllngux


damiu.commemorat,vciK>nimmeric6 Diuus iUdonisPelufioiatieadmoaeacIj^. %. VfiHiL
IJ sgitt VI

f 8.

Unguam fexitntts frjtnis cemprimsth. Pro

quo & Diuus. Valetianus HomiUi^. Ita rcribit:


Httinktfi^mmtbhfk ttmmenium vt lites ferst,
edit menedt^ mertes
dicente :

iMgu*

jtiir/tt; itt

m hoc loto

S^lomene

mulios tonturluuiit fttem htienrei^

tiun quMOuL 4Mtem ifU iu perjuieadis

tortil>iii

h^^

hmtfeiulitre ntturn IttneficiHm ; cedunt ttmtn m.


tonientif.n: vtrhrum. Kihil emmejl ttm noxium^
dui nuiutojum

ftid

mn

virtbut fuu minusfit

indtsttfjhml&tgutcommoufrit. Hzcille:

citanscan^quam Salomonis locum

, fi

fe

& alia

((/l;{|^i

18.

Cum tamcn liber illc klumSiracidcm habcat au^or^m, dl fijjRafiftdecvii^, quia ex Salomonia
fcntenriis

coagmentatus,vt aduernt P.Cornclius

in Pro!cgoi;)cnis ad illum. .Ct^2. i.jecHndd,fH4,

&

nequc illa, qux ad debitores extendi poirunc, cx


ampKtUdine Apoftolicz poteftatis. Almndc crgo
eKpolittoillacomprobanda. Contra quam fen-

hemn.

Ungu

Emmanuel fMfr^^ AJtii.ii. (atis id iuculentex ofieodenscup aliis boo nocas feri^ribus

fimxtt crdimtmtffistfnimegedk.v.i {.iff.0 17.


Vbi Sc addendum quod rcqutmr, yerf.
ai.

tit

ita

Fr.

1 1106

f(dk

MW

ilia

fin |>cobabifis iudicaiL

DJrukndtf

Hmttitenbfiruxst,&domt^dit. ftdbmimfrifeRif
i^i fttttnt nihil efft ferro fonius nihllvfnenovioUn-

Vndc

tur, qux vltra hotorias tniurias (e excendunc

Pdiifmin.

alii Parres eum vti Silomonis dtaie


(blid, vt videri apud cumdcm pote ft. L ocus au>
temtntegr^ proponendus lic babet: SufunoeSr
Mngms mslediBui i mubes enim tnrksmt fttem h*- BccU.a.

iSn iegeitte

FU;^elli

terti

mnb tmmomt ^

&d^erfit

m gentem, limtmei mnrstn dimtnm jk'

V.t5.i6.i7

ai.ex.

fUgA ltrtmftuH;gUjjimittmBl^}m

Digitized by

Google

panam commi^i

fiduMtores circa
Miihi

effji.

ct!i4rrtint in

trc <^Ui:

'<

fc

[::{

^Ki^^ii/iterurunt ptr itn^uAmjum.H\oc

Diui

ilii

Miit kineiuia in Cipitibus Parzncticis Cap.


Sitihs

e,i

tinm

remcre wirtfrthpidem,

vtrlnim.

i5t q*.!!

ii^
Vi-

&

dcancurdidla MM.57.

ciuualiasconimunis in
co vertatur vtilitas in rc momenti non pand , ex

i.

(^is

non

eofit finc graui

&

'

t<r?ii*

Et

polFc ciiminc vtolari.

nocumcnca Hc
ergo ncgci aiingua ingemu
damiia prouenite.
ty6
Qiiod autcm ai fniuriam rpc(ft.u certo
eftofertius cam in vcrbis trcquemms, juani in re-

dc lcgc pcenali.qux amul- ^'^*


nscraditur, nonfcilicetobligareinconfdentia,
hJc applicari nequir quia tanciim in illos cadere
potelLc^uimercesaduchunt , & carum ,con>mii-

buf deprchcndi. Vnde Tneologi onncs rcftitutionisobligationcm igno!cuin, qiundoalicuiifs&tna vcrbiseft altcrm^ dcmgracj- Iinmb in-

fione utis punui cenfentur

<|uidem do<irina

tionis artermr

rtonex

&

rum

maximc oportcc

vt

Rcligiofi

non ver6 in
fed iluione

cjbll-ruantiain obligantur.

pag.

I .

adea-

Vidcatur
1 1

eiiafltt

num.

Iudiccs,qui

offiicii

6.

P,

6%

in cafu pr^tdi-

Adier.-iwn.

3|uicur i

e Reflitution; Qiix:}.

Sicut

& P.Rebellus ii*.

6. itet!.2.CUm Oabricle

&

&

led quz conTcienti e nc-

totum.
Ratioeft quiaexofictoteiiemurdd
impcdienduni juxra nupcr diifta qui .lutcm impedireex oiEcio tcnccur , Sc non impciit, ad re-

141.

non itaconccrncrevidcxntur, dequibus

contuiietiam potcil Dota. Villarocl P^ne i.pd-

ttfh^tgiiAimtiiakfi^u^jS.Ank.ii. vbt Oom.


Et Domin.
Solorzano conformia propomt.

Kcynadc

Pcrttdlo Pislaio, Ttim

& eftexprefTa dccilio L. Croper/tadiim

mmcionem

obtigttiu'',

cikm peccatum eius

fonrra juftiriam comctiutatiuam

'

...^

(ic

nequc cnim

contradiftribuiiuamcft.ncquc contra lcgalcm,<S:

Liir.i. Tr*-

V indicatiuam,vt conAac.

Ar.i.Ogt.8.

Dices tencri quidem ex juftittacommur.uiul,

'

*"

J. Siit

MHtem dtterHtra. Et S. Sdncim/ti C. d: luik. Vbi qui


peccantin omifiendo, tcncntur ad intereflc in

gotiiim

^'^jjf

i. {tudth

Soto, P.Molina Di;}iitaf.yig.nHm.^. qui


aKos
atfcrt^& iis addendiis Nauarra /./i.j. Cap.^.ntim.

dkm ploradict pdflene,

Afi^i.

P.Sanciu'; magis juxca tenninos quarftionis lo-

curam

3c promoaone fidci ageredebcant


de bcnt tamen
ctti policiuc non incumbant
impcdimemo noneflc.quo miniis rcgnillll Qutjuxta Ec. lclix preces,aufti mcrito Sc numcro
geatur. Nec plura hoc ioco dc Confcruacoribus,

infidclium

diih.y.

fto dilTiinulans, tcnetur ad rcfticurioiiL- n fjcicn- itiHlM'


damiis, quibus merces talcs erant applicand*, ""'juxra legumdilpoiiti inem: fic citatj, cx quibus ^'^'^'^^

cum dc conucrfiooe

cui

"

damn^

nm. 71. <T f^g. 945,

942.

Hnm. 5.
Dico lecundo, Auditor

Ctp.vmca

li!>.i.

& notabilcs iniurix

vltra

niim.So. &: P.Thoinas. Sancius Tfjfci .CjiilBwiHi

crgo pro illis polTunt ConftflWOlcs judiccs deputari. Etharcrn Indiis pri(crtim attcndcnda;
habeanc dc bono nominc

9.

bus rein jiiftc ncptnJi nnbus approbandi : clt


cnim cuidcns huiulmodi dcnionftrario. Pro notoriis iniuriis pcfTiiiic Conlcruatores deputari: in

in quibus

non

P. Suarius dc Icgibus Ub. 5 Otp.

Ff^ofus Tom.

r<;>.

k^s dircific

vt

fupplicio videantur fubiicicndi

joitadiiSla TirM/.i.

&

verbi pollunt clle rnagn*

illa

iana.^ciaticerde verbali dicitur,tefte VIpiaiMi


ftmes. liicll. Et ita commiini
L. i.D.Je ininrtji
vlu acccptuai: vt pro contumelii hnnatur,
SStmab Vlpnrio. Pro illis ergo mefooft
ab A::ditoriHto ConltTuaiores aJhibcntur

VmU tui-

pfCG4re i^ueant,

fuo nomlne jusdicunt, iniiingirur.

A.P

V T

X.

tnunndo

Camnc

Regiz

atqui damnum

adminiftrariocK fecuci alia obligatio rcftirurionis

qualicer deUo^U^.itf IndiCf

confurgerec

nifi

'

fibi^^-

aliAs

<

poliiqt Audicores.

'auiileaaaiiaioit applicandam.

Verum hoc laon nger fnam tenetur pro damno:


non eft proprium fcd aliorum
numquam ratione ii.)inni ex officii pefEma

Circa incjuifidonemde commiflis merclinn prohtbicarum vulgo de con,

j^^^^^

fed tantiim ad partcmlaiarii,non vcro ad pceiuin,

'

quas ad

panem

perti-

falarii

jieret.

S9
iBa;

QtHK

qnidcm vt^enci/n- seiuentM

ihftanriii eft

nlhilofhtiftls

fimc

qui ccnfeant judicem imrari*

non icoiidemnantem ad mcrcium


Vro rejdut'u$te AjJetUo dujtUx.

fionem

T*^ XSina,Phi!ippini$,& Nou5-Hifp-

'j

niamcrGesqiuBdam per l^es Indi, e6 qu6d4eiiihN lit


Prouinci.is alia aduedho communi vtilitatiobGfiereiudicetur. Huic ergo inquilicioni qaidam
.

cas prohibemiir

Audiiomni afltAi c
mercium

quz

clanciilaria

feaerar

fam cflc feler

cxpcftatlone aduciflirUTTl
(blcni Ibrdcs aua-

aouflione. laquacafnenfux

^dfo fiiinDMrei
aiajpmc

admifteri

qux

(i

judices ipfos

fimc dubio piacul curpioca.

ritf

A^mn

i.

ftluid* AiidBcor

rcns grauiter pcccat

ncnns

ligari

fi

quia

^ fua obli-^atione dcgc-

Id

maces

mhne

TrtBu.

Tertii Juiex.

PKn^i I

OH^ft.i.

3.

5. Rejolnt.

51.

nnii. f t .

cSr

TrtH. C.

IMana Pjm
Refol/it,

Efcobar dcl Corro TrsUaJt

^w/ffro. Arrietih^.

^^,

f^/f-

TbomasHortadiif
^.\iOT?*rte t.Lihr. 5.
P.Tannerus i..t.Di^Mt.^
Hurtadtis T^utatt

Tri^jt.r.hifHo Rrfolidt.xz.
c{iuii.

iafikt
.

P.^jfafpttr

df {nfiitia,&ltirrj:;jir.'il:.

?.

s.

Vaie

iebttor.

in

qnia
maxi-

coii4lat<

l!j;e$prohibentes fuftxdebcnt judiciri, Sl

judex non conftituitur pri>

talis

nii*f}.(!jum.9 1

itadilfiaiulec, vt prohibtiz

I^raaiifeiM ifias {ndtfemnir.

nuri^ad locupletandum fiicum , fcd ad l^um


liUblMniiamprtiiMfjKMHfn , obOlarum vnlitatfcm: Sc cum aliis Fharaonius in Append.trAB.i.
5^. 1 o. C</ 4. Bonacina Tom 2. J^iu. 4t Rt^

C4;.8.

quilMtt.

^hno

talium ami(-

& (tc

ftftiun , alioique tali emolumento 'Iniidhllilifiiii , ad refttctinonera non ob

.nib iisy^nbus jipccialis earuu) cuftodiai Keg/e,

fnm

m grannioi (cripcairam fie- ieneni

fenientiac

tiiim a jftaricitem
iilius

non potcft

peninis rcprobari:'

umen fundamcntum non vidctur (olidum/

M
Dlgltized by

Google

jam

alicrius

dccuiusintcrcllc

flct,aut

^igi-

i^ili

poilunt, faltem minus ptincipalirer

eo cnim vitu non haberct Icx > crgo c.\ eo


qil^dfinisminus principalis fic ,nontoUiRirieftituendi obligatio. Confequentia patec : iiain

minui pruicipalis (it,eft camen abfoliKe calis:


ergo &. parit abiblutacn obligationem. Ancecedcns condat cx didtis ),ynde videtur euidens
conicqucntia: pro qul vrgeo. Ham lcx calts duO
przcipic, & non iuKrrri uicrccs,& poenz mancrc

ctdiflimulaniesproee^, fiidPrincipcmafilcoc
lolicuai aniraadiicrfione pcrcellere. In caluau- ^ j
tem noftroniliiliale tntaccdereexiftiuo; quta

obnoxios

fccus facientes: 4( vcriut^ue ciuaju^

probari,ncclit,9Uiaudeacconnra judiccs huiul-

tS:icaezoffidoadftratn

modifiipremoainfiirgcre, nifi fiirti in Syndtcsitu,qaando jam ob lapfum itmporis difficilcs func

licct

contentum forc, vt in cucntibus, iii quibus difliroukctCwiKMiexequaturi mdubio autem circa


fcvoliinMtieit acdidbiaietar mquirere,
commoduic r(.fl;rntionis obligjtionc. Q^ibus suffUrH
^roMtlm^
, vt blquc duneceOariuni
addi pocellnon0
bMidfibiotNnftec, fidribfamnonmeritatefit
quod
tunc
accidet.
adncxtim
probabilitati
fcd
:
cuni cxperienuaconftet , non cum co igore cur-

&

violationcconfliteriti 3c fiadlocuple-

fine

'

dtcibus deaiandatur

laeieneatur; quia circa vtrumque verfatut kx.


Atqui pro cS paice, qua pa:nam ipebt, intereilc
fi(ci , aut altonimagttttr ; crgo dura non exe-

l3onis'vrget lex

commodum,dc

StJJli.Csju

17,

II.

sti4 Affertiones

Aatucntis. Siquid

dcnon (iaobfistiKto*
^^^^ j j jj^j^m,
^
j^l owx-m cx ortjciotcnctur.
nonciu.iiis

crgo
^ P^j^

^ J)Mm

diucrlltas illa finif principalis,

lnffmft
^
fioii

cam

dt

redditz probauones. Vidc Pbaraonitun T/c/.2^

cftm finb eios principali eft

intcrciTc

cOmniillodiffimdaiKeiiabcnigne akumcft,e6 fuf^mn,


quod JilTfmulationcs talcs non foleant plcnc

quuntur,ad reflitutioncmobliganciir. Ilbcio cft


claia : oaoi ea ratione ad ob^jadoncm reftini-

Wam

landum Fifcum,aut alios , qui inde emoluHKn-

cum habcre

ifl/*-

tanto onerc eflc fibi iuiunilum, vc tcncatur


eas pcetMSCum oDcre cxe^ui, auc nifi vctolimiliqui id nntnus fibi inioiuir ,
tcr prxfaiiuK
,

cam

QujlMg^iiequitquin judcx
tfJfSdmt
oranc id confliiujiiir , pro quo illiuscft dili~ gcniia ncccflaiia , & ad lcgis toulc complmcntum rpcdat. VikIc cuidcns cft ccmftiaM,vt l^qii
Gt:i.itSinplcri , cqucndo pceium , quando de
tur>locupiiaacio.

iliius

Officiali alteti copabfquedubioprxfumatur, munuiDOO

procedeie, mfi ludici, aut

fcillcetadduilum,i]c fine princip^li lcgfs^qui

uon cA Fila aut


EnMiM

X,

Thepiuri hdici Tituks iV, Cap,

I20

minSu

fr iutif nht

ncm

Ico

noo.ex piincipali liuc,fe(i cx miuus priiKipali,ad


fefticationem teneatur , ex fitppofitione vcSiact
qui Jxmnl minus principales
Vt in iis coinlnL^it
,

caui^ fut)t,& ibiiim tcncntur rciUtuere cx luppa!>


ficione,

quod

vt cft in

obligaiion! hatufittodi demc >

alti

matcria de rcftitucione

Vidcattu P. Moiina ,,bcac

aiam

notiiThiium.
iicd aliter

vr-

Tcnio

ludici

fi

dc quo Itxjui- AfiftU

obii^ttionem autcm teiticutionis { fi larioiKm jfj^^monerishabeat, proceditdodbinatradiGa TindL kUt


Cap. 4. <jr hoc ij>fo. C.ip.i. Si ver6 MCi

v^

fr/tceiinn.

larionem folucionis verz, quatnuis palliatx ob


violatam officii tegcm, eft noutts titu us ui non
1

^0bm

70 Dicipotcii; exco, q ioJ ctnoiumeiv


tum,quod ex poztu fcquitur,iic duis minus pruci-ntir

coilit^i

cfle

vuliiucatcm Piincipis noii cfTead

quam intcr alios

tcncnt

ifta

qua; cx diAiipaieft
,
nam Priuccps ftituens lc-

inintni& poteft fubfiftere


cfficncitcr confutaii

gem,vulL manikfte habere id, quod atniccendum


pnecipk, jkad ctmu mecnriaticmltMliccmdeilgnat : crgo 3c conlcquemcr vult non pati

damnum amiiHonis

cius

ad

quod habct iu^ ,

fi

nec qucmquam fibt in hucmoiumtnti acquificionc clTc concrarium ;


& damoucp ex violatioof calis legis conlcomHnfibireparari. AMDOBjjfma eftdafuiyi,

fius Z.;Jr.2. C<^.

cft:

onutqaod

.fg;

tlo xftim.ibile,

nas

liias,

nam

liac r.itionc

cu-

adrcltuucionem
daiimtcxdaadifltaiuiationc pvouenicntis; quia
quacufto.
l\qutd confequcnsad voluntatem
Ik>s vincjc aut Jc^^is teiipiur

pro

difi its iuas vult,

ftdamnom

ex

^40^ ftipendium przftac,


o^odia

repaictur. Ei cetc^,qui cuftodem apponit,cx primariaintentionc

iniideli

non

vult

rcs |ru.is llbi cuflodiri


cfl

li.J

relliluits

damnis locuptcun itd


3Utem4ccundatium
,

aliud

quia cxui ortiai fiiblcquitur, abfolutl

obligatiuiuhvft

nonJeciisacGidad primarium

fioem j:rtineTet.
Benc vcrum cft , P ^Tni-iTx fl^irc limi7'
tAtioBCDi^^oile, ^ui aic prtdia.ia) ioUtinam

i. Di{j>n-

vt eft

4.

cj-

^j. P. Fragofus f"*'

Qiiprum

rario

fiiprafeludcz afliimitdrepie-^

grandc fiqnidcmcft .ciimfbnu-

aftion:: curpi.Iicitc poteft rctine-

communiilima icmtetKta

pro

AMCt congCrit Oiana Parr t. TVafiar.


qulbus

38.

ii,^

fmtmuk

honorcm, & otficium amiftianis cxpoNequeobftac aAionucarpitudo,

nam datum pro


ri,

6. In principio.

nacpcrieatt.

minijs

BoiucinaTsw

4.

rw

ius

non

iLiitcn-

obnoxiuin reftimtloai

t4t.i.di R^iuitUMt ^(^^.3. Piucit 3. WM>.8. P.


Molina 2>^4.94. $.C!N0rria/KWnMi. P.LeT-

fiieritdepteherilum

confecjucntia

Qifmli-

riam

corum

rcftitutioncni juxta

qui dicuni acccptum a ludice ob iniuftaai

fentemiam non

confcquciu principalcmt

icftitutioncm obi^arc. Scd ccrt^ refponlJO

miritfo

tsnL-itur aJ

Juflir

cipilis. vel quafi

}.

A-^niur , aliquid pro diftunaiadoae de-iS*'"'*^rar,ctreagrauepeccatum, quodcomaritiitacci- V^JJ^,'


piens , dubiu n cfTc ncquit juxta difta j circa fjj^Z^

&

addi plures

alii

quii

Au-

itf.

Kf^.

^^mmm

pofn.-nr.

%iA

HMamU

licecpraBdi^ ab onerc refticuttonis libcrari pro-

batakcrpoflHK) tllistamen auaritis lai^oc


retiti';,

tiatia

In dclidcria

non

foluminutilia, lcd ext-

nim,iaxta
ccrc

ftr*vol>-jjic
'

73

ir-

quz mcrgunt bomincs in imeriDoarinam Apoftolt 1 .Ifaktf.ii.^ iftnon irniiuTitoq-.iirpiampotaric: PaCMMllN


rucntibus

^*"*"

'

mpcrdjtiontm.

Dicoquart6. Au^KMcaliHlici neque-

iint fibi applicarc

tertiam partern

tionibuscommiiTorum

quam

A^i#

cxcondcmna- n*n

4:
ptfi

antiquiorcs lcgcs fff^*

concedcbant, quandoquidcm id nouiotibm v<tlrum inuenitiir, de quibus D. Solorznnus Zif.4Cii<|p.j.}iMMl<}6.&ioPoltiiciZi^.{.C/.^^4;g.i7l.

L-iyui^ixi

by

Google

'

S. 50/ t^mtti

'

&

/tff.

Vbi

liib

oon eft cx ils.qika:

diibio atc nouiorcs

1eges ,aacfttocaGoriu efle veterum, antcum


^^9*"^ carum obIiuionc difjXlitas. Exquo immcriti

quifpiim addubitet an obligent in confcientia.


Cuiidari potcft ex eo , qudd corre^o le-

S^-M-

Qli**
gum vitanJacft

uii>'j ligti

j^j^(^jt j^.|j.gij]atori$voluntJte ,prioris

lioni

lUndun) cA

difpofi-

St iicct ignorancia legis

non

^Ando

rcra

Idtaiuumcft firmumquandolcx prior

cit inlcr-

clarancc Scsiatu, vc

'IVlimrnth

^;Ji/m i- (jtnCorporeiuris, vtctiamconftatejit/,. Jf^Ci;''

fl^f^

fo^niores, d: kgibui

ibi

Kili (oatrtri.tfint'

quodprobabilcsalicdoArina:

llint

quod ta-

procn^ quandb

Ict cft Ipe-

rdnc.

qood

aut fimilium, de

quo

&

^lde' 'lanoaB ttrtr ,

ItioolHcio reAe^ungitur;

eo accidiv^
'idMKMKs

lac

'

nli.y.tii!

eft.

&

Sed lic noQ vrgenc

get\eraliicr|>(Occdic,

nonlblumquaudo
fMetiam <de

mifli,

raciitem.

cominuntM'

SMfimutC.AdL.

rcum; dc quo CitajgM,H,^M(^


'

C^.al.aMi.

&

7.

PdUm

S.

TWm.'

U
'

ffw 54. Quarationc poeiiadupli^quam Conci-

lium Tridenctnam

ftatuic. Stfawt ^^.Ctp. i.dt


Refofm*time ^c^uz ScetiM vACdp.txipt JeCeiifi- '^'^^^'

**i*5<*lfl;ant fentcntiain

qK> Nauarrus

go dict

Cff/fA

non

Pro

obligat.

non

pdfaiit

vcrum

cft

co debcrc

dcbct ex racrcibus

Quod
UtpermkitjlleWtiiirUimlut tnfimfsmi
';uitm vltimb diccbarnr, nullius momeriti cft:
tumquiaiainpcrdidalarisfa4luin,& notitiafut-

Tum0^tfliini4llii.-.
th4tHUiiiitm>L

tib facienda

iftc

t"^

prluari

nifi

foac J , qucxl
tunc cnim

fl*-

^J^jJjjJ^

'

ipfis prohibitis, fit;

videndum quid kx difpOnat,


'

fi

dominium
, ncciue alius
domino eft rcddcndiim.

acdpere

transterrejvnde

'"^l/**

deOnfibm. Mclius er YriiSHL


ci qui dcdit ft.inte n^im^td.

potcft rcftitucnJum

lcntenti^ dc obligationc rcllitucionis quia


'

ucniens nuilum clt irainb coiuicnicnria: maxitn,qaas kges Regis expromunt, dum fic in ilfdUri
\;t,\-\^t(.K iPare^nttenitndo cms fiin^ ,

fidens detnonftrata.

ame iu-

Tr4c.i.T>iJp.z.Pm&0 i.9.Fngo(\isTo.i .pdg.^it

xuro loqucnSj qUi ex Togatis dclignantur ; dc


qnahdo lcges tam '{iin^poAerior dtbet prwla*

ntio.perrdTuidtfiisfldtM^y t/^m. Naert lnHo fe

*,'."

auiit c'

amrjir.

lcTc, vtcumcomfnuniDofborum.ifretifii docct


P. SuaiczMW. 1 i iitdto j dodrtna auccm altera

t*ti***

Nneriad compen&ionem jHmarfifto ifuifalui m^^H^


acquiivnda:. Et priterca P. Thomas Sancius i*t*dwt'
Uk 9. dtMMrtrim Di^. Jo. num. i dr lili 1. Ofois fii"**^

vndc k Gonfiliariis omnibus lupremi

daincbafdbniedpre(cn[iinftitucovaIde1die*
naeft :quia in co, qu6d pofteriorvakMf, incon-

'

ft.itulrui

ti]CiMe.tf9.qiucxcoetiamprobantiudiccfflnon

^lildiariwam Coofil) non ponkrAnl^li^HlMari.


^^^/'^ ^'Probabiks autcm dodtring iilr non ficitjht ad
^gtnittai
rero,quiaimordc kgc rpcciali, &gcncrali ap-

tm.

/^entymm

comx

luhdmrtfstiat.

dicis fententiam rton obligat

p}i(iiiinUlio'fliddOfMieA qina VcraqUeincafit


priSrcntifpeciaHseft, cttfn ludicibus commiffo-

Si dicas

pcrcincrc.

pientcs aliquid faddine'<Wcti pfiUid

commiuii cnnformts , idxtaquod cum contra-

'

adoucnt videatur

ex vAutfmi^
Anni i^fTj. Cap. 17. vbi

fub
pcenaquadrupii terciam parteni non accipiendam i ladiee icim dirpdiittb illa poenaUs (tc,^ 'ft
poeilam ade6 fcucram contincat coiifonansA
iH.iicarum

rirunt icgcs , propoftcrioris valorciudican"dfim^ Oditdctlttedidc ille prioreftMiif ^iariCiim^riinc iiori, quia in voluminf Indic-inim
^.^contencac .

quia per legcm efteo priuandas; lu.yjj a-

leftinieiildtm} ttieo

etiamfilcgiflator priorctn

"'

Re-

.iccipi.ujtlud iuftc rctincren-quc.it.

liui extac

Vbi illud addendum


ii^em ignorec. pro
ftare ,- qu eft turi
vohimaMni
iHiot
poAeifote

Mnnaomniiim

nmf

c^

'

ttbiMjVcl kgiUaconbus^quiiciicpoirunc.&debent liia ftatiic,vt baie P. Stwrevf4l|M M. 1 *.

futdHaiu

*
-

ergo : fed ciii ? Namfilco noiidcbecury.


artrosdefignacfinitpafeet;netf aiiiAori

quta doaTtito^de'

prior in Corportf iorb eenrinetoTj


"C^jj^ '.ftatutis jqilfiunciparticulirii>us

'

ius

ftituai

frAfiuMd- abrogacionelegispercontr.Triam illi.iLCLptlinma

^^'*'''

tNwi non balMC

qui aUtem diilimucft i crgo ad prX'ex quo ht , quod fi'

przuaricator

kjgja.

nticinr

Atjffi,

74

ap-

doiflrinaiftidifficilis

, cafui
, dc (^UO laquiffltir, applicataj
quia lex applitat CCfCiani pafcdnl nitniftro , qui

innttMlfiineflC^' deqUo/iyirAif nort lobcldi-

KiiW/M

\}

roininlc

paret

nfti.auQiaH)l>ConltetinIcgibus Indictsfrequen-

quud Indix

Aliunde ailtcm

cetup.

P; Palaus.

1. .8:
Tem. i.TrdCl.i.Dii}. 5. P/fls
CTgo,&incaiii noftroprxfuini (gnorantia po-

temcontrarietaccm cepe<iriiqiHD

lcgcra violantes' rninjttri talcs hMiv^

commiflb

irt

^uidaccipiit , iatp vidiriias riop pofli: hac fc do- ^*^"^^


ckrntf cderi , c^ni hthii illi pet Icgcm ippli- fi'^

vioMoeric iuranKntum dc nOH'


,

conJemnaNam de Anditore ludice Idqaptdo , fi Cmif'

6.4tleiimOifftVf*tiiuii. j). dcquach^czprattiimptione fcientia ali^uod lcquicnr Wbnuc-.

jibiO aiidia legc

nontcncantur adrcftitu'^J^j^^
ttonera cius partis,qu^ ipfiseflct applicat^Qjpd- j^t^
deprehenlos

'.

di:-

, li

nihil dcbcac

hic locum fiabet do<flrina P- _


vcquando poencipQriDcCfnini- e.Ut&M.
bifrMw

ipfiscircntappiicaca:

cialiSj&poftcriorgcocraltSjdcquoP. SuarcsA*.

ijtens ,vt
'

quando priot

lic ,

Non crgo

7^

Moli"c fapru

^norantia in legiflatore praElumitur, ne abroga


tio Icgis adrrHtutu^jVC

fubeundus

li

Aric poblicis flMc ngibus appiicati(r'ad tiuUani


rcftitutioiwratcncanmr tS: vt qiundo cx parte

iuxta quas

quia lub co onerc datur

topliuj corrogari.

men in cata pracrcnci nun concingic;cum non


confltc tempoccdtca poAerioris legis , priorc*>
in Corpore Indici iuris cxtitillc. Pr.ccciquara

""

k cxtctidic,

0 mnliiti.

lif

fllP

di^ fAMt

fex^& Ccil.

r.nmliwin

conaentcncii,

miiiitcflint. Tjti- o;^<j4l<i#

praxi iucoriculTi rcccptuoi i vodc cxt-

lic cft

pKlamaturfailegiflarore,.fYCp./irrri/('rvj^r'

lejjis

vt vidimus, verba

ftimo oppo&nm omiu efle problabilibnr


lutumlidqiiid Doin. Soloraanus num. 97.
/fff 3c ih Politiei^irf. 773. S.^Ttjlo. in coninrium vidcatur adducere , cum Carleualio , Ic
bviti .niiftoribuseoin ludicio cohcfemnatts. Lica ergo commiftio jfta non adhaireat neeeftari6
Auditoruinofficto,ralarium umeaad illius tabo^

fnvnti- 0^ex Ctf- titm expediM^deeleilio/u in fexto. ac re-


/rjr 7<
cepcilCmi i*enroitti DoAonini^ ergo vbi non
atuumti.

itef ipfias

qinm
dcra

exleg. v't. C. d; A^pr^lttioHiiMi

in relotionibus ex IiUIis xxanC'

HfiilkfaiicbntUr, ftd in

& iuxta id icftitu-

dc in mCrcibus fericis,quxcx Sina

gW

rito

&

aiIa^dncar,magnusroIecobferuarir)gor,
aii
quando iri Re^ifs aporhccis vift computrcfcc-

rcjaliquando non

ica.

f^wMSba$ ^9iV^

Kedduutur trgu Rc-

^j,],^

qdd dtilUlfit facicnJaBi,

?tonf/t

Oigitized by

nt
,

pm latam

proutMunt :Iintt id, qaod


qu6d

prxcipitur in khtdula A/uu i6io.

InM Tnnlm IV. Qf. XI,

fthefauri

Prorcgeceofiilco

Hiipaniaut tcmnuiuur.

deni , ft latkbfaimtiiciim i "


kifiilloL

Sed ouis
-

'

aucci^ extrabcndumaJiquid

CA P VT

abeiiuicuneco mhteret t figaum mmiScttam


td, iii hutufmodi dcfciflu crga arcam didlamcil*
flodiendam , grauc ab Audiiofc iudioe crimett
admitti. Antc annos aliquoCiriiSaHll ib iiie>Bgum vrbe iwtabilcinhoc genere ponencum : cx

c qualiKc iUius

dice conftituto.

pofllt coofcieiuia tn tuittiiollkijeiR^


-

di^ immenla ft diuitiamro copia


iimim extraOa , peflinHtabdKmiirindhAri^qai
erat i tribus claui^cris vnus , iuxta id, quod l^c

arca eoim

cMioiiegmri.
i.

Sxffij^pm

I.

diiponicttf

offulum

& licct ioius

niiinflait-

M.

pn, HU

IJ.

detutbus y

vt

iertf

fimptr

fiiciat

yoluntates

cer

&

fM noHfotefl tmimm pronideiiTii de refiib*.

nuifiKeGfiiooe, ab vni claHisexpeditione vfque


ad atiam ,quando collcdi lulcnt remicci bona{
(ic

cnimrcdacadrolniAratiotu vifumcft oppor-

Suum

cuniori pofTc induftriirefpooderi.

ludexcalishabec cribuiul

cum

igtttir

iKcdTariis mini-

ftris,&caunjsomiKsinprimiicogQoicit,&cuncludic inftancii
qtUB adtalem l'peAant coUc^lionem.
Pottft tamcn circa hoc multipHciccr
,

& quod ianlc tnfticutum cft,in

peccari ,

tioiM argumcncum detoraueri ;

Afiitfrfm

triuin clauium

aJiaspriBcipuiminiftri} peocat

eam noo teoeat apud fc,


aiHilat

quando

conftat ;

tncommoda

refulcarc,^

&hiPolitidli^

fi

quam ingenria poflint

quidem

lex

ica

dilpo-

in

quo

fxpiu';

peccare

tcfiatorunt pcriuaiio vidccur

com>

probaie.qui, vt bona ,qasfcfioquunc in poce,

ftatemtrtbunalis huius

non vcnianc,&(icdimi-

nutionetn ooiabiicni patiancur, hxredcsconfidcntittiMdciigRant


perapia aut

alta

& faciendain Hiipanti o-

tribuenda lcgata

eorum

fidei

committutit,inftruHonelccrcca. Fit crgopie-

rulanti netjue ipfis operam przftantes

fuam , vi-

cam

poiTint occulcarc.

ocri

li

Adquoddico non tenoo fit,


, quam tenem P.

t*fl""-

"^*"

coocra cos |inipleiM probacio

hncta fiitii leceptam fenienriam

LcfTms l^.i. Ctp. j i

3. m(i.8.

'^^^

P. Thotnas /niMHkt
vbi

Qpii Km4kt^Qfj6,mim X.
adiiacii.

F. Vinoentini Tancidfi

Mntrf^nihijfupcruacuuminhaccaurione prxfcri-

/? Rf/i;

bki crgo id ad plcnam fccuritaicm omnino necclur{umhidtcautt;quiergociicahocnegIigen(er lchabct,j rauitcr pcccac.quia ex eo fit plcnam
lccuriuccmnonbabcri. Videat iodev, fiinar-

teirogitur: qiiodcftam teiMC P.Ldliiis. fnpri


mm. 10. P. VincciKius. 5 ''d f iuhlum.^.t^-- Si

eatalifuas hiibevecfiKukacef ,antOhwelaaem

cem praner P. LeiSara chataro,CaieauHim3o-

&

inde colligat qualcm crga

i>onor^tmad dcfuoftos IprftanrnimcuKUB, 8^


cuilddfam'debeat adhibeie; Nonhocqw'dem
Icuis,auclcuulimx culpx ncgorium cftjfcd latx:

datur,communisDo^orumfenteniia
^^*!^$t~ R"'^^""
d;rponenti,confbrmis,graueineopiact^
'tum/tHm J^'''
Pro
gr*mf*<- lum cum tefttturionis oncre recognofcic

/-

tiiuafamvoluaianimadminiftri meliores.
79 Vbi dubiuri poteft an execatoiel taki
4iadiGe.pr&co ruhiuramencointcrrogatt',vericitem dieere tcaeantnr, vel abftraAione aiiqui imtt

Sancius Uk

hinia

ttnfii*-

&

dcpoficum. auaritix rpoUtim ,


gnodis ^'^
"
quandoque cenf&s cxpenfariun ritulo ad mifi:raodam redigatir paruicatcm. Non crgo pee*
cxnt fi to extretntidilponcotes, vt rebus fuis contatis

quamplures

auc familjares

non^eat probarionc
communis

Pm fitd-

rcs rcddac , aut aliis

$olorzantIi^.4.C9.7.ji.<f.

^ Cdp-V-p"'- 799.

fc patcretur auclli

m^M-

grautter,

extrahcndum. Id
^uia ex negligentia , aut nimii confi-

nem,de^aaDom.

ille

fed aliis tradat, aut 000

eft aliquid

dentii iffi, ftatim apparet,

Satmi

quod

Cum arca haberi debeat


pro bonis pracdt&is afleruaodt^
quafOmvnaniipfc habercdebeat Auditof; dUai
Dico primd.

77

tUutm

circa

danuia-

ludex prxdifkus graui- AffiNiu


pcccac , (St cum reftitinionis onere ^tttm
bonorum expenlas muJtiplicans, """ f'-

ica (ibi obfcqumrio- ""^,


humanis reTpc&ibus , vbi diwniiiniihBKKndeodi. Hocka ell planiai,t ikm

vt miniftros

viJetnr ott^jio hominti tn tlcii(ii<m ir4-

Cadlodorus (cribic Lih. i.t^ Vnus


ergo ad tnuntis hoc Aiiditorum adlcgitur bieo-

Affettt:

DIco fecundo.

PMm.

ihfrntitim

iniuriii ftcultdtcs

tiei$e terrere, vt

rrsHittr

78

piaquc opcraiii

HiJpania ^cienda mandauerint , non dcUt

Mtdsmmoii

tttttn

Puplex pro eodem

ab iotcftato dcccaut quorom bseredes ah-

conim vlcimas impleri

emm

fiitc^ciUn de-

pofinim

An^nm quidem hoc Regum noOrorum tnueiitum

fcntcj (tnc , vcl ctiam legatarii

funt

in poeua (licrit luipen-

dio addi6lut,cuipa tamen folius noo


/rytfT

f.

fmifim.

cflet, id mtiuaii

Xf.

Dc Auditore pro defundorutn bonis la.

Cc explicant , vtfic4diAli jlilSp>

cuAodicndi , quam tbknt homincs adbibcre in luis rebus cuftodicndii. Si ttr


go qais thefMifiMB ftunhabensio arai , tdini
claucm non traderet, vt apud fc diutius lubcrer^

tiz in rcalcerius

(ciliccc

criized-

Idcm

!;

).'

Tr4cJ.^.Bh.i.Dil}.l.i$MmT.i6. &ali).

ct urti

diceodua , fi duhim an

iuridice io-

dt

ffU^b^.3^uH)4l^imC4f.i\.t^.it.*iiiitum,S: Adrianum. Cuius fcnccncix non


fa nd a mf

eft

lcue

um , qu6d io duirio poci^ 6neBdum

ftico iiiecceKimoiibiahaicetti eftpottAnc

iubparnixcernxdamnarionisadmicccndum.

Si

aiitem l^ititoa ad iotefroeaadum fimdaffleou

fr^nm7

iiw,ciiimhieocara^h^e cftnon

^fk-

oUigari
ad maniftflandam vtritaccm fcd am'phibologil

**

iiluh

L-iyui^ed by

Google

fl fiAi

ij.

tein.dici non pone(inevll&excc]ui cuntriatione <


Suncramcn, cjui in Saccrdotibus aJ MtlTasdi
cetidas ob Uipciidium recepcuin obligacis, duos
inenresnonoenreantnocaiNteeflefpatium, bcne
aurcm vlterius.
Pro quo vidcri putcft DuiM Sitmi4

aKiverboniiii(brnilfiiterrogatia propo-

Probatiircxdoilrina P. Sancij /^ri ,

naciir.

vbiattquociesiadlumexterius contra

k^em

exctt&niracuIpararioaealicuhitdrcuniAnniaf,
ponc roi;.ituni iuridicJ dc illofa^lo IJ nLgjre,

'

&tcnLt

inlclligciidodchiiftocriminoro. Qiiod

Tmi

veniJitrr

addcns

t*Ufit,

|]0|,excurcturacalp^veniali. Itemex dodlrina

id vcrii elTe,ctiamli fa(fluni

contra

fr.

Itgcftn

tcm.^pt r!cns

ita

contiiigcrct

qiix ui hlilpaniam iunt rranfmifftn49

quia verita-

nnn parum graiuripoitcc itum v(


quamuis ver^talis fionfitt
,

kgis nnnii^rclTor

quu

ItA

tuctu^

idiLcm bonorumdcflinftorum coni^i-

ncmincm vetat

confidentii

vti

vti!r tlri;t.ir.i

cxerccri.

Tum

nihil inrcrcft,

pcrturb.iri;

& doMiBamdi&wn-

uAmum

probat P. Tancadi citac m.x6.


80 Et p toptcr camdcm rtone

hfnkde-

dctirimentoriim in facultatibus relidlis

m i^ miam
,

poterit

fwtHirum quis habaisaliqiudefundli abintelbio bona,auc


dcc^uibtN,etiamfi teftatasfaetit,nonconft,e6
fjpg*-

Jquyj
Ce

t:^.(\^-,it.n.i]m

mortcm liutfu

faftumaJiquotpcr annosan-

ca

non

manifci\are ludici

fcd

ad hxrcdes tranfmictere} fio


enim voltinrartrm dchintfli meliiisexequitur,&
iecarttate

Qupd

viuumumvtilitatimcliiisconrulitur.
'

'

T^Qlt^im

a-

liimdepoteftoftendt, exoommuni fcilicctfcnde lcglbus in prxllimpcionc fundaris,quod

miutenil^ibotfltfailiiafimc ,de quiiMts Doai.


cjuod ad negotiationes at-

Solorzanusxirjn. 6.

plcintor,

ille fii,

vtmorientiumvoluiitatcsini-

&e6qu6dnonitaimpkii, cumcxc-

cutio priuatis perfiyn committitur

bonisCOO-

prxlumatur : cx co Kabetur poflc quemuis prxdidca cxcqui , in quo prxturoprio calis


mdliim habetfbndamencuin ;ciuna]iiindeinaior
incodcprchcnd.:rurproviuis, &. morruis vriliicdtaris

cas.quam prxfcrtim Caiholtci ilcgcs ulibus


tutis inccndunt.

^j^Mfts*
*

liias morieiues telique


ninc , vid adeilcac, arta odlas cai concreftaie
contraeorumpoflet volunutem.nilifdrtiaiminc diifatnandus. Nihiiominus ad nuiorem fit'

rinct,

iudiccm

<

'

cuius ncgligcnria c-xccutio circa

dodrinani

mitmitm.

commoda.

Nam

nieliorcs, iuxra .iliquorum fcnteniiam

; proquiSancius Tom. 1.'


ptem priora Capita. x^- 10.
Idautemiquod dcmutuationc dicitur, non ha- '
beclocnm reipelu R^t$,qui fi mutuum aliqaid

Isus videri potcft Pater

CtnfiUor.

4. CJj;. 2

Lil>.

Ob

non

quas tanoiKSpeccari grauis rei iu-

dicanturtciiamentorumexecutores, quidifpo*

Molina DijJ<iir.
fcem. P. ThomasSanciusTow.
Videripotcft P.

fnM.

ll

impofium

fuiife

auc declarat non

cum ineonon iic

'

11r
III,

'
.

,
'

'
^rJiet'
3 'A
VtnS t$inj4KtWUM
90tMm MtttfiUUS
'

inprimis dcfunftorum

fitioncs tcfiatorum diutiiis proirahunc.

j!!*

pcr

petat, aut in fua lcge diipenlat


(ibi, icdaliis

*^ctt

iam ij,adqunsbonalpedant,eoramfi-u^priInncur.

Thomas

perieiilim,^odtaaliitfi)letdIeenifliaiai&

impkrattr volimtaccs. Ddnde fidem muliis aniSiaium fuarum fuifra^iis dcfraudantiir. Qnjn et'

com-

luxtaquam dtipolkiones

definidonimmutaripoiruncinaliM^quaiidp illx
nequeant erccurioni mandari
aut conuerti in

rum
\,ir<iM,i

Qu6d autem non polp

fintin nccefficarcsaliasconucrti^nonrollit

muncm

bono-

difpofirioncm retardatuT. Ratio cft clarat


quia cx tah rtrirdatione grauia fequuntur m-

&

difcutienduin.cum deRcgiisOffi-

cialibusfubieritfermo.

Dicottrti6 :Peccatgrautteriiidexpra^

St
diilus

fta-

tradbuidz funt,acli ij,qui

fcilicccnonobligent,quandoprxfumprioinca(aparticuUridcncit,&qiUlldarfini$ adxquatus
cclut iii particulari.-proquoquamplurcs Aufto.

^*"*

'

tcnri.T

mifr^im. rcs adducit Diana Pr/. i Tr4R I o. Refolnt.ij.


pitmfim- e^i8.Cikmerso.finislcgisftatuentis prar^tum

1 1

itcmj quia pluracx-

toraucn polIcnt,quam re ipQ libi concrediu


&Ktibas tnokfKflinaispioreOjiqaodiiM

alicer

philoiophandum videatnr. Si enim ob negli^


gcnriam d.ionni rnLiilium 'clabatur occjGo
cranfmiilionis , fpatium iam nimis longum eft
cikfiannwpiratmliimegerexpsaflndiM fic,qm

interexpcditioncs clalTlii folcc carrcrc


autem
non dabatur occalio, ncque propter u u onein
debica fianc deinioru condttionisrquxcumquQ
illa fit non vidctur grauc In illa peccatum icpcriri: cum nuilum exeadamnumeuiquaa iublcqiucw.
8x Dico quarto ; Colleflx defunc^orum
pecunic nulio modo polTuoc ncgoctacionibus VT^^u^r
exponit&ieadiudieneommodttniiaealionun, q^^"^
nequead ncccfntatcs quaflibct, quantumuispu- ^,,^
biica4& v^entes, inuerii aut etiam auitturii
ftbaKquidmonmiafiiciaex le vtdefmir iaAi<-'M^
tix conformia codcm cnim modo pccunix iftx
,

aut iuxta

cam proc^ere, ftdiaztamanifcftaptoaidendam

fteriitc,

frCkritk
Tanlim. 19. mumr. j. luxta
qoodfneifanoftroidem poccricnon improba*
bllitcr laftirwri. Qnmcjuam inordins, ad ca,

gatum polk' .Ti[U!iioc.icioi-ic vti, qti.5ndo nonte^,


naurobaliquamcauilamtciUiiiomum fencivc
qui.t ipfidanmtm nodbtle feqtiereiur&c.
In
autim noftro

Hieronyntus wf#MI-

iitr

ria((lSP.$andi/tff'.)A.z4.vbiattiurTdioiinterra-

cilii

&

l(.

0^t^}xi3mm miriMii S4KeriaitTrtB.iMffi- f^^T*o.


8. & dicenda i nobis /^i i
^^^ UiA.

DfanaPiirr.j.rr.<j.rf/:j.s.i>-.P.Lc(rtus>;r4.i4.

'BAmf-

t^R^i^.

i. frdS.

1. J.

Proquo
dubium

2.Ci)fl^/iir.^.4..

O/. I. T>Hb. f 3. qui altos aJducit , prvleitim


Cmluf^. Qiix autcm fii notabilis dilaiio non
Naft.C
,CrC/<rKMdicitur /MtvlU tMtBmim. Cfei
autem non videat pcr menles afiqoot aate*
poteft certis rcgulis dcfignari L.

planum

quini^. ludex didui gnunKr pcc- AiiMfiiam iarifliaionem exlendenti id


non fcmpcr obfcruatum, opus

j.

fcd c|uia

fiiicReeioreicripcoipecialiieradmoncri.dequo fmi kn^


I>oat.llonasaM.Ji.&ioPoKricip4^ 8oj. HfUmiK
S.

fittii^r:

apud qucm

videri pofl^unt alit]ua,

inqoibuscommittitailis exceifuspoieft,prxlcrr
iimcirciperfbnasi,aacbcHttecclefiaiftica,inqut'

bus mLikipicx

Prima

lTc

quxftio potcft.

au ciim Clcricus ab

Wt .fthncseftlaiciR,

feiadex

inceftato

mori-

frste iniro-

vancKpoffitdiaconvn colteatonen

& reli-

ui*,^

^f^J^^*'

Digitizecl

by

Google

'

111

tl^l4unJitJiHTiful$itiy.Gtf.X/.

^oi^coDrultOjproiAiclNiiit:Iaittk|qiiod
tMrcdjpitur in lcfai^duU AM$i 1 6lo. qu&d fctlicct
c-j
j
Sed ^uis ericiedin Hilpaniam lemiiuiuur.
)
iMRUbiinittcain "
ninihilift
dci ,
:

&

^fambaim

tix in rc alccrius cuftodicndi

XI.

tblcnt

^^^'

ho-

tft,

aJicd

non traderet, vt apud

fc diutius Iiabcrcr,

cum cxtrahcQdum aliquid

cflet, id mioiin^

alterius

Dc Auditore prodefunAorum bonis la-

quam

goqoiidKfaiiwim liwim lMbemioMca


auc

CAPVT

luixK* adhibcie iu Tuif icbus cuftwdKndu. Si cTr


ciaiicm

tDviiiliii*

explicant,vTfii^Atu4ii!geo-

fic

iii

curz commitcerei
arcam di^m ciH
grauc ab Auditorc itidice criinett

Iiuiurraodi dtteftu cr^a

(lodicndam

Ameaitnos ali<|Uocvidiaminliae'
gumvrbenotabilcinhoc^enere portenttim .-cx
arca eoim diiki unmenia A diuicianun copta
.

t qualtcer illius

dice conftituto.

pofflt conlcientis i& liolus.oAci} exe-

littriin

extra^

pclliroi cabellicKiis

p^^^

iodtiftri^qaL

em

i rribus clauigcris vnus , iuxta id, quod lcge


dilpoDirur: & licttfolus in pcenafucnc ruipeodio addi^htt^ulpa tamen folius noQ fuit^um (fef.

fntr fn.iU

MxffifSim..f>/jficium

Anifliim

potom illiidagitiori iguati ntftndil driiwfl^^

quidcm hoc Rcgum noftlO*


, vt ab intdbto dcce'*

PupUxpn eUem AfferU9,

rum inucotum
fcntes fint

dentibus, auc quorumiuBMdci^lbvc! ctiam l<^atahj


piaque opera io
,

78

Hilp.intabdcndamaQdauerinty iKMidcut,qui

eorum vkimai iinpleri


funi enim femfer

EtdtmmUi
nr,

iaciat yoluntates

tMtiirai

hummt

fi4 ntMfattH tmmiim

PmU

^mium Cr^
m JtkfiMmtrs-

fuuitMes

videtMr ued/ie

frMiidtmii denfnlta-

igitur

77 Dico piimo. Cum arca h^bcri debcac


triomdaiiitnn pro bof pirMliAii flennodis,
quarum vnam

ipfc

habcre acbcat Auditor, duas

aJiaspraecipuiminiftiii pcccat

illc

nauiteT,

fi

eamnonteiK9tapwi(e> fisdafiistndat, autnon


alliiht quando cA aliquid cxtrahcndum.
Id
conftat

xjuia

cx ncgligcniia aut nimia. confiapparct, quamiogentia pofliiK


,

incommoda rcfultarc,4( quidcm lex ica dilponem^de ^ua Dom. Solorzanus lH^Qf. 7
&inFolicicl& f.Gi^.7./'V.799' %t9en fkdawNfr.^ntbik fupcruacuum in

hac caurione prxfcri-

hki ttfp id ad plenam fccuritatem omnino necci&ium hidicauir, qui ergo circa boc negligen(ehabcT,grauitcrpcccat,quiacx co
ftcurttatem

non habcri. Vidcat iiKk^

(cpatcrcrur auclli

8c indccolligat

bonorpm ad dcfundios

Sc

boc quidem

<|ii*^'" ^^^"^><^"'""''"'^^^<'^''^*^<^tt^*>>

Jh^^mmT Janficdil'poncnricoafi)ndibg|MieiAoptactt>

gn^fif lum cum reftiturionis onere recognofcit. Pro


quo vidcri potcft. P. Lcflius Ui. i. Cap. 7. *. 14.
de ($mr48i'
it Bonacina Tmv. a. l^. 3. <\ii4
tfi

Awiijo^. i.Paafib

tf.

dk

dy

ftSun , j^td^

000 veoiam, & (ic dimi-

patiantur, hxrcdes confi*

dentiariosddignaQt

& facicnda io Hi/paniio-

pciapa auc

alia tribucoda

kg^

corum

fidct

committunt ,Inftniaione feeietl.


tatis

dcpoCtuai, auaritix

ff^pftaii

Fii eigopte- rw^iU.


rpolium, 8c grandis ti^rmf'

quandoque ccnlus czpedarum citttlo ad mile- ^C*'"'**'


nndam redigicur parmtnem. Non ergo peecant (iincxtrc(nisdil'poiKiues,vticbusfuisconriilaott neque iplis operam prsftantes fiiamvl*
timaiumvoiaoacaraadmmiftri mdiores.
79 Vbi dubicari potcft an exccutores taks
iiudice^rc&to rubturamcniointeriogau*vcfi- rkmm
taaem dwcte ocaniiif, vdabftaftioiKaliqi^ Awm

eam podint
oeri

li

occultare.

Adq^oddko non

contra eos fcmipleoa profaatio

tc-

noo iic,

H^^,

^ ^**

fcnttaitoieciqitamfcwwidam ,quam cawncP. '^""^


LcfTius lif.i.

O/. j

i .

f)if*. 3.

w/.8. P.

Thomas

^r*Wi

Omtu /tur^iu, Q^. mtmt atf. vbi itSmm


ouamplures aMuck* F. Vinoemins TmadK *
RtUpone Tr*cJ..^Mr. 3 .Di^. } nmm.i6. Sc ati).
Sandus Uh.

**w

Idem ctiam diceodum , ii duUtct an iuridice inqood ctnm lencc P. LdEos. fHpri

tetrogatur :

TUim. 10. P. Vinccntius. J.

cfl, lcd latx:

mktrtm-

lcpiib peecare

nadonero notcbikffl

guijdcz U.X. i

ncgorium

ob^uenrio-

teftaiorum perfuafio videtur coffl'probaie, qui, vt bona , quz lelioquuoc , in pote*

ftacem triouiulisluitus

liinar-

qualcm eiga

quo

io

.*

Non

ica fibi

bumanis rerpc^ibus , vbi diHocia ett planaai,w

plcium

fpcfkancium curam

cuftddiaffl'debe8t adhilMie:
leuis,aut!ttiiiltmi culp.r

ts^nlia-

aliis

fic

catdifoashabeiciktdnHCf,aottliaf daiiem

AfiMbu

uiniuniLimattendcodi.

oommanii

&

Mxlm

tes reddat , aut

ergoadmimusboc Auditonun adlegitur bieonali ftKceflionc, ab vnl claflis cxpcdaione vfque


cd aliam , quando collc^lbknc teimiti hwaat
lic entm ttitx adminifbaiioni virum cft oppof
ludcx taiishahct tribunal cum occeflariis miniffrbj&caaflasomaesinprimilcognolcit^ccocludit innantil , qux adcalcm l'pc<!iam coUcdioncm. Poteft tfuncn circa Jiocmultiplidmr
peccari ,
quod iafl^ inflkiiRim cft,in maprionis argumcntumdctorqueri: circa quod

tUmm

vtminiftros,autfamiliarci

ooncgett probatiooc

Suum

ludex pracdidus graui*

A-^ter peccat > 8c cum rehicutionis onere Fmm**


coUeAionc bonorum cxpenJas mulnpliams, utmgrm.

rfpi*rl(mrr,vtCa(nodorusrcribicIi^.i.i f.Viius

tuniori poffe induflriarcfpondcri.

mraittlm

io

r\Ico &oondd.

f/

dubium. P. Fa^^Hf^fc

DcuUfim C4f. 1 1 .mim. 1 8. adduocos pvcter P. Leffium cicatuffl,C8ieouMim,Sotum,& Adrianum. Cuius icntcnrix oon eftleue
fundamctuum , quod in dubio pociiktiucadum
eftrco,neccenamoatasabinceftl dkpocdhtt
fubpoenixternzdamnationtsadmittendum. Si
^^1^^
autem icgidma ad interrogandum funduncnu kptimm
finc,eriamineo cafu-prob^le eftnon obligari
ad manifcftandam vcrirarcm fcd am'phibolog^

^^Tf^

vti poflc,

diceodo icftatons volunatcmeamcfl^

quam veibaKftaaicnri declarant , cam inquam,

^SIT*'

^iioidlaipn|n,4iuficfoihiffolmfd aliter,
fifub

Digui^uu uy

Google

Ds AmJ^oh ltjke bamiim Dsfmt&amm,


fi ftib alii

'

atlJ<.ns itlvcrii

P. LclTius

autem

Tm|

.14.

vti,

qiunJo

iion tc-

ncturoDaliquaaacauilainteftimoniuin icrre}vc
qi:

iplidamnam notabile reqiieremrftc.

Wtfttim*

noflro

calii aurt ru

conringt

it,i

rrc

In

qui.i vcrica-

tcmapericns non parum grauaripolict ,cuinvt


kgisfranlgreflbr
quia

quamuis

vetetalis noniifi

bonorum dcfun<Jlorum conftinemincm vetat conGdendi yti , aut iuxu

Itx laJii-cni

tuctis,

cam procedere, (cdnniaiBaniftftafwoaidenda^


vult Rcgiam cxcrccri- Tum itcm, qnia plura extorquai poilcnctquim re ipla libi concrediu

ft

fiieriiit,

lirilMis

nihil inrcrcft,

moleftiflBinisproeo.qaodfua

pcrturb.iri:

& doftrinamdi^bro

probat P. Tancrcdi cicat. n.i6.


80 Etpiropeereamdemraiioneiii li^tttiiiin
dcrrimcntorum in fljcultatibus reli^lis , poterit
fnaHnum quis habciualiquadcfun^i abintcibto bona,aut

l^^^^l^
~

dequibas,etiamfi leftataafaeriritionconftaf^cd'
'quod rcftamcntumh^tum .iliqnot pcr annosante

luorcem fiuiHt , ea nun maniteif are

fed

non

ex

communi

Qiipd alciliccc

fcn-

prxlumptione tundaris,quod
quando prxrumprio in ca-

obligcnt,

iupart<ailarideticir, &qnaildo'iinis aJxqu.ict

proquoquamplures Au^to-

Xf^Uitm

ccnatinparticulari

in i^tjum.

rcsadducit Diana V*rt.

Trscl. lo. Rtfclnt. ij.

fiimmfm- <^ 28, Cumcrgo finis lcgis iiatucncis pr;facum


iudicem illc fir, vc moricncium volunutcs impicancur , &c6 quod non iu iroplcti , cum exc,

cutio priuaris perlbnis commiRjiur , bonisconicfturis priMumaiur .-cx to K;ibeturpofrcqiiemuis pridicta

cxcqui

la

quo

prx-iumprio

taiis

nulliim habcc tundameniDin ;ciira aliundemaior


in co Jl

prchv^^r.d.->tur

pro viuis, &. mortuis vtili-

tas.quam prxicrtim Catholici iltgcs ulibus

fta-

^"'^

D ictT rt rri6

di<flus

rum

Qnmquam in ordinc , ad ca,


ad Hiipaniant iitac tTaafauacnda j -aliter
pMfoibpliandtim videamr. Si etttm ob itegfi
gcnciam duorun inculiuin 'clabacur occaUo
bilir^r (ufHnL-ri.

qux

cranrraiirionis

ipatium iara nimis

iongum

elU-

cilm anniispnefierei intcger exped^aikku lk,qiii


inrer c^cpcilitioncs clairn Tolct currcrc

autem

ll

(lebtia fiant deterioru condtttoniSfqttflKtiaiquo


illa lit
ri:

non

cum

videtur graue in

nultiun

pcccarum rcperi'

ill.i

exeadamuumcuiquam

iubii:-

qoator.

Dico quarto : CoIIeflx defun<r^orum


81
pecunix nulio modo poiruot negotiacionibus
acponi,ftieadiudicucomraodum fiuealionim,

VT''^''^.'

qI^^

neqaeadneocIlicMesquanibcc, quantinnuispu- ^,^^


blicafftvrgenKa, inuertt auc etiam miitiiarii ^jSmtM'
frbscquidemomniaficisat
vidbmr iaS6f'*HMftf^
rix conformia;c6Jcm cnim moJo ptcunlx iflx
tra^bndx iunc,acli ij,qui lilas moriences rciiquo-

mitateilllcgibuslUlilittiunc de quibus

Solorzanus num.
linct

6. 8c

OOm.

quod ad negotiarioncs ac-

infenus dircuticndum,ciim

de Regiis Oifr-

C^i6d autem non po^

cialibus iubierit ienno.

llnrin necelTiratcS aliasconucrti,tonco!!it

munem dodrinam

tuxca

'

eoncreaafe

quam

com-

diipolitiones

defenAorum niauri poiFu nc n alias, quani^ ilUB


i

ncqtieant exccutioni mandari


aut conuerri in
mcliorcs,iuxta aliquorum (cncemiam : proquibus videri poccft PaterThomas Sancius Tom. x.
,

Confilier. Ltb. 4. C*p. x.

per fcptcmpriora Capita.

Id autem > quod dc mutuarionc dicicur, non babeclbcum relpc(5hi R^is,qui fi mucuum aliquid

penr, aut in fiu Icge difpenfat


ubi,

iinlaliis

impofium

fiiiiTe ,

ttpmm*
dmi
i

auc dcclarat non

"

cum ineonon fic

cuius ncgHgcnrii cxccurio circalx>no-'

Nam

inpri.nis

dcfunlorum non

mamn-

juaruni

lufFrfigiis

afii-

dcfraudancur. Qtijnet-

8j

r\Icoaain^. ludexdi&usgiautcerpcc*^att fiiam itlrifiltaionem exteiaen td

iam ii.adquosbonalpcikanccorumfiruaupriUanrur. Ob qnai fanones peccati grauis rei m-

planum

dicanturttftan.cntorumexecutorcs, quidiipo-

IiiitR^ioidi:riptolpCCialiceradmoncri,dequo

Proquo

DomjotofMnuai.H.fttoPoBricaf<> 803.
$. T /Tfwpf apud qucm videri pofTunr aliqu;?,

firioncstcftatorumdtutiiisprotrabunt.
vidcripotcft P.

icem. P.
Ct;.

non elabacui occaiiOj ncquc propter dilacioneas

Pcccat grauiter iudex pr-

iroplcntur volinitiTis. DLindc iidtm roulcis

^"^*-'

dtrpofitioncm retaidanir. Rario cft claiat


^^'^ rtrirdationc grauta tequuiniir
'^^-

ffiwrwf. conimod.i.

T/ .7.

'

ifj^T.

c i' I:.
M.i.&d\<xndA inohisifii in Appt-'
iu fnCitriiit ftfi Titiibm. 19. JWMr. 3. luxca
qnod ?n calu nollrotdeai pocerit non improba-

periculuroji

tutis inccndunt.

j"

bcoe
Oiaoa SautmUt

contracorumpoflct voIuntatcm,nifil^]rticriminc diflaraandus. Nihilominus ad maiorem fif-

mclitiscxcquitur,&

detttuli

tcntia de Icgibus in

'

poteft

&

enim vohmrarcm

iHliccc

Qfmmm-

viiicri

Tr^

nmt , vini adelTefit, de ita oaHas eat

fiande poteft oftendi

rtiT<iMti

Pro quo

vlterius.

i.

um omni leearttate ad hxredes tranfmitcere i fie


viucntiuinvdlicati mcliiis ronlulitur.

iudtci

<

Hieronymus
14. jt^Mv. a(.
Oarcta tn.$irwii(4 aNnifiir Ssxrioru Trsa. i.iijfi-

nonexcuictur^culpiveniaii. Iccmex doi^rina

gatum nolVc iquiitocationc

poflc Gne vlla cxcqui cuntflitionc

qut in Sioenlo|ibu< adMtlEisdi,


iUpcnJiuin Moepciim obligicis, duos

iMnifcsiioncenrcancaotab(ieeflrei'paciuni,

circ,c:iamlifa(fliraconrra!cgcm

Cttii9 P.S3ndf/ii|^i.z4.vbi ait iuridtoi interro-

ob

ocndas

dc tado criiniuolb. Qiiod acccnec

Diana Psn:^jr..rtf. 3

hon

camen

Sutic

19. vbiaitquocicsiradluinexierius cootr Itgcoi


cxcaratar3lculpantioneaKcatuscircutnftiri,
polTc ro;.^irum iuriJijJ dc i!Io (xCto , iJ negarc,
inielligcntlo

SiiMiF

Rin,dici

Prob.uiircxclo^rini ?.Sinc\] fMfrk m.

natur.

vwborura (bmii iilterrogatio propo-

ThomasSancius Tow.

1. 13^.

Q^/^y ^
poteft

Molina Dij^. 151. $.dubium

Qiij. autcm

ccri"Ls

2. Coa^fsr. ^.4.

53. qui alios adducit


lit

rcgulisdclignari I.

ufu.cr Clmcis dicitur


item non vidcat pcr

prxTeitnii

notabilis dilatio

non

NW.C.if ^^i"

vS* aotamitm. Qjn


menlfii liquot

cuatei^

icd quia

non icmpcr oblcruarum, opus

Ai

M^-

^'"^
^^^^

^^^^

iai^
wafc '

inquitHUCotiunicritaiis cxceiIuspoKil,prxieriimdro>peribna,aatbottaecclefiB(bca,inquibu$ imiltiplcx clTc quxftio potcft.

Primai aucum Clcricusabiatcftato morift bcicseft

kM

fe iades

^fiuu uien-

pnBciepoflicciigicon^m collcftiOllcn ^ ft tdi-

nmie^^

^J"

ch.

iW aU;

Digui^uu uy

GoOgle

ty^tt
tuifiM*>

tnmibm'
j^fi"'

<)uaadea fpedkailria &ur in Aiii;. Cuciqii(}d


Doni. Sn!oi2.inii5 vtcrrtjiii ftjtuirpaitematfir-

bona

jam runtlaica,& foripriuilcgium amittunt , cum td biciua domimum


fpcdlent juxta Audlorcs, quos relrrt , . J 3. & iu
matii!.iin,tjiiij

ilia

Politicd i.Z.offrrrro.poftaditaroinquartj

'

h^ediu-

(Mm hjcnies 13. 9 de i(ifuire>U3 wf


dmirtnuLt feOefiiouei Suifictt tanxn jam Clericum
ftate
illorum douiiniuni non habcre. Pro quo
CoadUun Limenic lccunduiii Ptrte i Cr^. 1 07.
_ i. aSirmat idem num. 34. & in PoliticA Pn'. 804.
Vienhimi q>/,
iUius enim vcrba kmt i si mI^h Oeri^e

tem

!H.\u L.

&

2Ji.1icumnonpercinc.1nr, crgonequeadbicaifl
illorum adm!n"ffrit:o l'pvtfb.-.t pottfbtt;rn
Non
t-rgopoiuit uppolicum pixtatikgctlccidi

tiJlo ditticultiKiii

lecognofcens. Scd ccrtc

ocraliter loquitur,

cumnullam

autcm lalcorum pcr

laicos

quando hxrcdcs

laici

forelkgo^finofHtTcnCltrigui

ncqkiit cadcrc llipr.i

Cum cnim bpiauAo-Concilium voluir


c^m laiciab tmciiato moriuntur , corum bona
hawe^ tradere ad laicos judiccs peronere. Nthiloauniis^expHcatio ifla non iju.iJiat dcprioii
hxrcdcs ied iupU motienccs^

feopi ciiea execoriotiem leftttmentorum


ritatcm habiaire

ticclii.ut.

pior&s ftandum ; ctim cnim dicit,/M titMttjcde


i ftu hirdimi de bonia Cteriei ab tnreftato moinanitift^ loquitur

liciuis

'
,

qui

addic cradcnda

cum MaftlnJrAlrjSid.4.

Liici

inrcftato tnorienris.

,iS

t(i iixrcs

Qiixquidcm

Circa
Clerieiab inteftato morictxis.
fimiiiter affirtnandumez reietipco

wlenir
'^^li'^

'

T^'^*^'

Clerign
,

Itx

''^"^

Tomo

tnarioLi^.3. '/r/.4.

mmhfnm*tt
Rtti

tMfi

h^^'*'

lut de

duhd (dx* de

/.

bieftts

?*g. 196. St in Suin-

i6.inquo iicdicitur:Oj

fwr hiHttms iiht


,
aJfUnre mtirieren.fe meun en Is

.jileHertU
<.jh;

de di}unto> de

U mtfmM mMers

fiififiitimdekg/ tfmhniertlifti^aitiMmHrie/tdedi

Scdhocnonobftantccontrarium afTcrendum cuius ratio e(l clara quia bona iila

imefltio.

-,

priuilegium fbri

non amifcruiw , ciim ad Eccle-

liaiiicampcrron,vnrr)ctcnt,(Si:

ad alium non
c=^'^<'''<'n

fi

intranlitudevno

liiu fala dctcriotis conditionis.

dtcas noneiTedcftlllfiiviBC^^ctian^al-

"^"jw^ ternis,quipoteftfucccdcrc,quiadominiumnon
quod iit
capitur, nifipcraditamhxrcditatcm
JIj^]^^
d^3MM0i fmNaut hAo iuitl citatam L. HxrrdeslSc com editmiiki' munetn Dodrinam.'proquavidc P.LclTium L^.
,

fidituftm.

A^4;p.|.Milff. IdccrtenonobiUc; quiaiicct

lcafii,-&'d(Miiimumnondctur

rcm

vtt,

efttameniMsad

bona
dominium

rationc cuiiTs addiifta funt talia

aiFcdU Ecclefiafticx pcrlonx

faccrccolloflionem. Cut

proquotantum

<S:

<Sc

in

requiritur fi^niticatiu vo-

liniKi9ft(|uidcmbom(iklinanlumlaica,^ai

J;

"^^

fimilaervideturrclpondendumez adduftofun
dat n'jnro

nam laiia bona

'

mortelaici dclinunt Mi|Mff>

drclatca, dcjainincipiuntad pcrlbnam Ecdcfiafticampefrinere:ergononIicct judicilaicodrca

VnJe

illalc incromittcre.

cafu,
drxir,
I

<'

A: pluics

fibai.

c>.iircncia

q uo iatctu Ciericum luciedcro icftamento


publicarionem non efle &ciendam ^ lodice

,ildab EcclcfiaAico.

Z..

PWj/<i. C.

.jum

Tr^tf-

TimL^LUr.
1
^^"'*
Lic^tcoimariumctmtaliisiencarCoim-'

mestu. Cuicoarouat 1.14.0'


JtflriTrf.

ruuias

jr.

FV.:

Ctf. ^l.Coiuluf.

Tmt 3. /'^^.131. i. 89.


ttone 6t,

&

'

P. Fraj^ullis

Scd quidquid de iniinua-

m qiM eft fpeeialis ratio^^ quta nondum

pnblicato tcltamcnto,

non

coftat aiitlienticcquis

pliaie.

e inftRA-

^ijs

in- ixgUutiM

moritur,& hxres cft C!cricu$,IudcX prx-

di^^poflkbonorum

liirctliutcm ad Clericum pertincrc, & ita ncquil


judcx laicut fuam circa boc jurifdidliooem amr

pertinentibus; elTctcnim)en!"usimplican:iamin-

pMmfiiMit4ecepiioneift<
IS^euhai
94 Sccimda* An idcmfitiquando Clcricuf

Citrttt

tcftaio

An labem quando laicus ab

f(erri,cdmtani^agaturdeboifliadCierieum

oportuitaduettac;K>oncnimdcfuii,qui circahQC

^ikt

Teiria.

8(

iit hxresiin cafu noftro addudta vKct inftamia :


teftamento entm piibficaio iam dk ootorima

fun:

cUh

C(a.C^ 66, dcquo itcrum.

hxtedibus pcr indiccm bcclc i ia ft ic uin . Quaudo


ergofubditi 0/(/rr//rg*y>M^wfmGin'j|M',deeff>
dembonisagit,&itaillud/^frfGffr^9? nil!ir
icdcs idefcndmni non cnim poieft ad morientct

ooluens } 4|u6d icilicct boiu Qerict tradantui


b^redilKis per to&eem laicum,quando talia bona

i. di

ge

vidctur prxJiclaiii pati cxpiicationcm. Vn-.


dc rclpondcri potcA,licutipl:JtfM.3. ad fimilcs
lcges rdpondtt, cas rctticet nou habcrc locuin

contra Eccictiatlicos.

fumdcbicippareiplanus, &'raanitcftus^niuf.i.
afius mcero mtnitiie eongrucns, illwl enim^ O

illa

habcri di{ri.rcn-

non

/.

fen caiKiim cnim vtllc videtur bona Clcrici nu)ab imcftato pcr judicem Ecdcliailicuiu
hcrcdibustradcnda, c}uicumquciliifint| bona

tiam velk tnccr Cleticorum &'laicorum bona,

alicuipor-

rientts

. .

vnde S^,^^.

Oomin.SolorzaiMttcaiDcaiituiD vuh procederc^Mv^*.


in cafu prxcedentc;qiiatcnus pro illo eam cantiim ^mJmA
adducit, &ilatiindcprxrcnti agit , rpccialcm iii

85

Q^tArta? ciim in

coUe^oncm

Ipectant

qux

iis

ad prx liclam DigUmtM

& pcrioius IBcclcliafticas

coneennim, vcl quia dcfiin^ debitores


pofitarii, autaiitcr, polTit

Iudcx,d-

t]-.i;)

vel de-

j.^imus

4.<y-<

^'^^*

^ mtf^

contra cus proccdcrc , &. li qus oriantur litcs,j^ f^-ycoram fe comparere iubem , termiiute. Erprb jml/iUB
partc affi nitiiu videncur ftare aliqui,

mcminit

Dom.

f . tmhfud^
ad

Solorzanus jmmv. ^6. Sc

iioit,

inftantia;T)

quorum *
PoUdcx

& cuitt^m Rcgix fchedidc

vnius cx huiuhno Ji ItiJicibm cx-

pcdit.e,quai>c>c vidcturdcccrni. S<:d citaius

Au

Ctox contrariam affirmat efte lecuriorem , 9c


(cbedulam id ait,quod ia n v iimus .84.

circa

Pro cuiiis coniirmacione iuuac .Couatruuix do^H^^mi^


Arinam, & anitnaduetiionem adduxiife. Qiri fj^f^ yg^
Caf.i.fiidtoCencluf.

cum hxrcdcm

laici

ciim muiti, probat Clcri- dmkitf^a


noadum aducrsus im^' P*^-

dcfuiivti

cumcoeptllite conucnicndum

efTc

apud ludiccm

Eeclc{iafticum,,aiamfi vtlaici hxicsadludiciuin

mixta, qux addcfundiumadori compctcbat , quod eft

vocctur ea a(^ionc pcrfonali


uersiks

Pontificii iuris difpoficionicontbrmc.

mcn

vctercs

nionem,

&

quoidam

^**]^^
'^^J^

vcl

Addit ra-

concrariaai probaifc opi-

hanc fccutos viros

doflidimoa ,
qui iuffu Rtgis Alfonfi X. Fartitarum Icgcs concmnarunt , vt apparet cx
57. 7<f/.(J. IVw i.
iuxtalc(flioncm, quamiplc .lit, iScprobateire veriorcm. Poil queita iubiicit Tjwf//!';/rrf P';n'illos

fuw^Mcdem^jut reteftifimjeepiiiioui ommnoctniriirid: Qfngff^


>
netvideiiHtUmdHtfHtmrtuioaem^iitrtPontifido ie- mm,

di^lm,f^ttimMmdmilL^ffMrm
ttreSf

Digitlzed by

Google

Auditm l$$dUe konorwn JefknSomm.


Htts

fnhrtM.

vt h*nt fttttemim

Rtgiof ii:no}iiti>>ttUv:lm

fJtirci

Jim.i dih^eatia ^jt^uirtvit^ C^fcrnttntnr^ jitn:

d bm^mM kxt

&*n

vmfum

fcnua-

j/4 .Mditfl^s vtHt t*m fer-

tmti,fr^titlt,tJtti*priorlitttr4)nfUr
ttet

IniKet

c^itii in titi prMxi rv.i-fij-

Mt vtriortji,

vtitrim ttittrMridM in pr4xi reteptsm

ftt^. Stctlie : diucrlicas lcdionis ineo ftAt,qiid<l


vna h jbct otrt ttlgiuu icimnd* ctturs .1 ^4tl lega.
*

Cuius iciliotrt hercs eft Glericus


gtpum tkmmii*umrd i quelCleri*9.

alta

.-

mt

HJicmM cr-

goexma^m iiUusviri jujicio prccUrum docunin legtbus qu luri vidcntur eire

itientuai

Poncificio concrariJSjdc

nuximi vbi ltbcnasvi(ie-

curconforraari.

Auautem cou bonorum ciuiiiuparspro A tttd


vShfA poflit defan^li expendi , in dubiunt cft re- fthn* Uuocitem. Et D jm. -Solorzaniis ii.rn.
44. 3c in
prttmm
Poli:icii'4g.
El^md DoQtMti Carraico

Szr,.i.

juiiictum adducic

&

nullo id iure ptobari.

aucem

Yidetttr

cum diftinfliouc jam


il

indicaca rcfpouJcnduin. Vc
quiiiu pars iu uocabiii qiuncitaic lit, non dc-

btacccwaproanlnilderunai cxpchdi

quando

non ciAiinemus

pendiiur, eiiius arbitcinmllrgiarcrcripcaludicf


prxfaco remiccun: : fi auccm ininorii quantitacis

S7

An quoJ

Qjjnta.
c(l

Cicricus

fic,

dii^lum eft

debcacliiniliccr dici

quando
quando

Menda , aliquardiiH
quinuur. Vbicx dodlrini quoruindam ^idccur'

in opcra pia in Hilpanii

amruiaciii^ rerpoudeitddm , qui

QoneiD tilts tnhmenri

in

cenJau pubiica-

Auo lcitieet nieos ad

pias cauHif dilponic,;! ludicc {"cclvri^ftico facicn-

Oiaoa Rejtkt. 1 00. citit.i. Apud qucm


csunen alii coiKnurittm tmenc,
qaidem non vi
dam.. Sic

detur ncgaripofr:, quin ncgariui llntcncia

maxime

yeroiimilis

nam

fic

ludcx Ecclc-

iicet

onmind competcns

inftieuscnealegata pia

fic

qui

is,

morruus

intcft.mt-;

haberet prxTcnccs

eft

hcredcs

ill^ cfTe

conccnci,fi plus illius (Ucus condicio

Dihll! ixri : vbi irx lctibii

Difiu.iis.
ihuniii ^utcm i:fun- ntimaia

clus imeflAtHi itfufit, ie toto attrn hnorifm


fddenia

fimt tHfMd^ fi.t ^tfuifMfifiitUt


itaimS,

m kmtrim

mifu

efl

Hlins

O pro icfnn^ii

t;r

fiMt

rtUifuum veri

jejtuliierdiiiilnium.

Sicille,qui

deeaquinti partc qux fupercft, tunere ;&legacts(b!nris, quaodo dcfunaus fatfto


tcftamcnto dccclUc. Cijin ergo ludex prxfcntiam luppleat ablenti$,Qpdem,quo ille.modo,
alTcric

fnza -tDqnitatem regtdaco

dum

.IV..

fe gerere dcbec, nc
r.VmiT alccilus conrulic, circa propriam lc--

imI eonl<!ientiai

na;qtium non fpe^ant

bus viJcri potcft

88

r^Ico

Kicicncla, ci vri

circa

quas

de quicnim

illa

& jam
admo-

C A

tt tterum juuat

V T

1 1.

LtnKtilc lccunJiim O;. i o^.quidrai^inra Mi(Ta-

rum numcrum

dcputatis.

nocaSilts.non

ftari

cxccdi prohibuic in

morcrepiur.

iis ,

qui incc-

Quod quidcm tcmporibus illis

quindo & patrimonia


vidcn kirfi^icrm pntuit
Sc pauci Saccrdoces
ciim camen
eronc ccnuta
jam res alitet le habeac. PoiTunc ergo MifHe numefoGores dici , juxca de^n(fH, Sc facttltarnTi

I.

Ctoldem condicioncm, vcrolimilicapca conicc^uri, dc co, quod dclun^hn iple pro ic lieri vellett
fi tcOari contigiflet. Non autcm amicos fibi failios

mammona

tamilianace

Miflarum

1.

.'

cerctic

&

Isrgcinhos,
auc cognacione proximos

iniquiutis

ftiperldia confercntes.

Qucjd

praflcr-^

tim acccndcndum , fi dctuncti hercdcs filil fint


ncparcntes 2 nam fi alii plus aiiquid poccft pro
Podunc eriani illx hcri
'ahima illius impendi.
,

Vr guatimekiSit.

Ecand id.Seiiatiis incumbic, quan- vAmmM


do
I^anaitienli poicu Kcgia eUfu
b
qua Rcgius chcfaurus W*r*t
cxportatus; cum cnim cx Callaiufi ibluit, ad ""^
Prorcgem ipfum focdUc vifltatio. Ad queattccm
yiiltatio hrc rcdcbcaccxcedcre.probcipfilcicnci
.

id

clafTis redic,in

autcm viJccur

naucs rcdcanc

fpccialc

an mcrcibus oneracz

quod ficri veittom } quia & jura


vciligalibus non iblutis
Sc
qux maximis apumux expeniis ,

fraudantur Rigia

ekemoiynx ,quascommuniccr dari jubcnc , qui

naUcs iplx

tcAaci moriuntur

metictum tranllic^fione dlamoa '"gt itfia pation'


tai t qancdani caidiorcs in
tedduncur

& dici folenc lcgata vrgeocia

JUmttUtftrfttM, &ectamaltaiquclioeCBi>itt
-

.1-

De

AuditorcRegijecbnis vifitatore, 5c
nonnuUis aliis ad fpecialia muiiera

fic

ttm iom-

So!orzanu$

icnmotari prolixioris eilct operx , (|Uod

moJcra-

bonorum parccni , li ca
cxced3iic,& Cdnediomqindem

geneialicer adfnonui

fexc6: lude^ctalis cfrca ruffragta

L^ pro dcfim^is

tionc dcxt, vc quincam

po^

Oo^namP.Motinx

ftularec.-iuxn

thale paciatut dctrimentum. Omittoalia,


..

Mnatmtt

non clFcc locus bonorum


dido 6cieiidc 1 oon cene-

renturilliiotameorumquintam partcrrt pro anlral deftnfM expendere , fi pinguiorcirct ncque

idcm

'

im-

vc

cdllcdioni a ludice

^ita dacurlocus prxucnaoni

eiefcere.

q loj

pofli: aJ prxJiiaa Jutficcrc, pUis poaliquid ad pia huiuimodi oifficuconfcrri. Ec

imcr hfreies

quodcumaliis
oftendlc P.Thomas Sanctat Tmm i. Cn^tr. moral.Ctp.i.Duk.^i. mim.\. iujcta hzccrgo potcric
judcx bonorum dctun^lorum circa pias diipoUtiones, de quibus loquimur, jutifliftioiiem fiiam

potcrt iJ priitiri

quain vc

ccric

quidcmti

id ttiam habcc iicularis, quii cft caula mixci fori


i

ffi

&

pofllt

miiioribus cxpcnfi;

R,egi{ Maicdjii placcrc.vt iuxta

fiiiifimH

quiceiiruit affirmattuara leii-

cx vulgari craJition; origlncm duccrc


qnod l*cilicec ilU prxcisc ,
nihii vltra cxpendi

tenciatri

coinuiuniccr hominibus fimilis conJicioni

heres

cnuiM

tt ;

mttltorum tamenpietatf videti-

eepcioTibui optniontbits vwlentur efle comrarix,

ctlb lioftro poteric sftimarL

fjji

niinia finc,

nirccidiafticaviolari{ imiiid4eiDiis,(}uxre-

cu daolu ocuUs opeieiRur.Sic eigo addu^ pro

Cmtm-

com

Tbtfgtiri litditi Ttm.

L|

vudc

VHtfe CXpf nfr nccrcrcunt

ficut cx Jiuturiu dc-

Panamcnn

{cnrione ia portu

proi^pa

Rcgia Kfbipta temitmim prxiinienci >.

cxtanc^

canln

tcruiiiium auaritia crafTicoriim Prarrcitorum h-

Circaboccr}}u tTvinifcftuTncftpofk^^

beret.

ulteri liftlieevilitacore peccari, ll 6aam haudmoJi i(.Cognolccn$,non curct ii)r,uificioQe fokrti iuo uiuncii iattsiaccK. SoicHt aucem

iila

ob prhultot rclpe^us pcrTuniflforijFcMdaM ^


illis

damna luncobcorum lubentiir caufae , qui nort ob(bnt

pius: Sc laoien

ad

ifta

tencantur, vtdiilum (xdorroiucur. Scd

eric quan-

ftfd lapicntcs cxciteiicur.


<^u\

OiinCailiodoro clau-

LH.6.x,va

icribit.

iiiMri Ai^/rr;

Ktm

cum vendiou

dtliafiitnr.

diett.

ntfiiMnt

0^*4.

s&(iui(nmin4^finfM(inntefU(4tM, ^tafrefter

ft.intii.ft

rum

tfif

Aiiditor aliuscxpcutoriisfuprcmi India-

91

^v*^^

& pcenis,ac condcmna-

Scnatiis implcndij,

Rcccptorcm gcncralcm
jubctiu inKts^S**- tiufdcm Scmuus tranlmittcndis fuam
Ad quod quidcincum pcr
ditmfUm duftriam applicarc.
Icg^tbneatur, &idexomciocidemi(u:umbac,
tionibus exig^ndis, 3c ad

'jtwTBM

C eorum

incuria

aut priuato intuitu debita fianc

dcccrioris condicionis

'

hnc

planum cft

in

pcccari,<S: rcftitucionis oblig^tioni

eo grauicec

fuccumboit.

Audiror ulit mandauriut Rcgius cx


t0tmmtdtttritm, conucmionc id id raunus obligacus ; eoautem
t"^' ipforrncnu congtuoiciiipore mandadincaei^
F.fteiiitn

int<^ri,
pecit

fidcliccr

mandaiui ,

quod

fi

non faciac

culp&tenerf, cAmca(ncnlegesali<]uxdcIeutfljnii ctiam tencii fignificcnt.Pro quo Sc Audlorcs

Qyc quidKm omnia judicem/|e{U9


fermb, debenc nabere foRcitum,ne ptn one-

fuccurrunt.

ri;,quamhonorisautcommodif

Inftcsadinlni!*

ftxatiooe Mportct.

n
/,

^t-

.i!f;U-

c^u-uU- biinnli

t*riim a>4. cifc

^/iMi

rri.

hmtMti.

Eftqui&^Cabafatoramn^nsm TifafTiftit,

ciim rcs cxigtinc, Sc in eo id poteft

culpa^lc,dc quQ fcto npQlcues querimooias

cxcicifle.tatdumteiKcetadtalia,

grauium ad

Kc^tm

&iade<taflk

pnuaros
aliquatido coUitigates fpe^antium caufaram depjrnitioiruni

Quod quidcmexaliomm

cifionet raitrdatas.

ncgotiorum occurfu potcft non fxp^ contingcrc,


in quibus umcn,quc>d Gt roatoris momciiti di^i-

ciendum

gtmmi

& juxta mcdicorumGBnonem ;

occnrTtninm

tfl

iUero non ne^USa.

Non

umcnfentpernceotitncgotiisobftaora ledporitiBoliuotia enmi Awndtfiint,qacIicfttocaip


pactonts quidquam habcanc illi lamcn inatilis
tmiutiMm borto publico comprobatur. Ingcnio pod^,
K*^"** mdnlgetidum judicilHts, qui cAra ti^mim^m'
'cffcili, non rui<;,1cd aliotum rccom.nodis addtktriet.*"

m*dti

'

dixcrotft. PrzcIarccircahocCafliodoiusIji^.ti.
aiiiir hzc (etitentia ;

fmmi)tn.

Cl<W,

Upfa e^^ poji^KAm

'^e

Oftttatuknij fid

hSki ttABfrtfm tuf*. tUierdkm ctfi ttgnMfe ci^aiiMm.

fiU

ejfi

cotaprobat*

dc

tton ttie-

aueam pom kuket

ilk

Uiat

talo fwtt, vi poci^oftcoden-

modua, tt Inrt Batut,aii^


eontram confuettKk. Circa boc
ergp accuratius iaquircndiuB : qut enim hoo
fit

fbrenfii aydidi

tguacaciudexigiioranseft,

licet

luris fibi pcritii blandiatur.

Bcne

nupe eOc viro

nec foliim curpe

facuci

mt^aBte^

de

nocum
quo vcr-

iliis

Patritio igoorate tus u>


,

ied

ktbaki qut ez tUior,

ignorancii damnapofTunt ingentiarefuJtare.

netur

quidem ez ocio reddere

fuuro;

quod umen ib<

dum
non

Vixic &
contingac aliquantfay
& paircm liugantcm id aikqui/{tiod

vgnorcc.
ecTarc.

fi

iureilUeratdciTitum

ftum

Te-

viticuique itu

ncqutt.ctim iusreddeo-*.

non quidem iufle, lediu-

dicetxitis cft judicafle

materialiccr inqiiam,

& non fbrmaiiter cak, vc motalci phiiofopoi Ich


auuntur: vnde &. AareCHmcopOKftkiaftilbl
formjlis
licci

fi

vidclicet adueriar r>arfis vrgcnriorrj,

Qjx oiauu mdu"


opus Au^torumi '

Uti2,iuerinc ptobacioncs.

bicaa funt, vt

non

fit

gM fobofaie^de (fioctiam ij^nby.


It

com-

dttum. Pro qao fiioc jtira OMnifirfla , de quibiu


P.Motlni Djptftf.' $49. S. SgMmmt. Q} (2r {.
mi fimxi affimac cam aliis nundatariuin ex kui

e(t

ii

municipalt uon

& eius heredibus dirc^U manda-

riafiiOtt fibi ftiiiMtur quanctiimnamtoniii in


tCKrat ctHigiiio tcdipoic fuifle ciieciicioiii roan-

MHMr.

(Sn

delinquectf^&caufastpeln fubciJiutibus iurts dcci-

&

aZr aii*

Rffgis ipfjtw

PomA

din

dendum ,

TM

dese,.quando

officio

m&iU

tfl,

quaauia c u ftadi oUigatioMi

tiia

do cbnore vafido donmcufieinss ifti ad rcddcn^ua rationcmfuprctnoIucUcum omniuni ludid,


^

toritatc

extetapparatus. Vr]{^nclegcs,

euinadid cx

gnut

remy appcUaiionibut coipwtsaodi. Proquo


fvm iun Maa legfa Concibi RcgiikidiMiMn tn*

ij^duhicars.

limcfi ad graiuriib'; confcicntias inagnus^in

trui^ntt. inui^iji4:

f<Mi fMt^gaurMiiuitfi^tim. Sio iUot


9i ConfiilaM (TfAunat fiodUmr Mcc- d$
caiorum)' fuuin cttam habtft prxfidem Audico-

tammimi

fM

T^t iMdite msditt

PRo

94

AaMU.
Ammm

media Anoati ruus edam cft AiKli-

tor.dcf^nacus

ommai
kafl^nauium,

quidem ea

9c legtbus

cx quibus

fic illa

(oluenda.

Inii(e^oremifliomiKCtciinegrauipeocaco
(hre nequic > Id entm minlB Rcx babcmt , pro

fj^l^
^,^1^
^''^

quo foiucndo judiccm habet fpecialiier confticu^


tum. NcqueaccommodaiibkTUopa^poceft
qudd de l^ibus poetulibat diAum aliib , juxu
: quandoquidem btc nihU
fedbeqcfidumPrincipiscumqpac

aliquorum opiiiiones

E'ccft,
i.

QuemMlniDdAm dtonquis

apcri iategrura, fcd vt rcddat


,

ro^nici

non

luppciit.

J^w finn

arg iiiii

dimidium e->

rtt iw

fMpM-

^ir

dieafim
, tx qol tuMnfinAw nonnitt
fbluendi, autpecunizaliquid.
Stautemquid-

qtnmfic, de quo 000 cfi fflcsitio io .Capio^


Miim, pro quibua Annaia felmii4ileKinfcn ,
arbicrium ludici rclinquitur, fcd juxu ucioni>,&
aequttatis tqwlat tcmpcrandum. Auicnim Ulud

imUf

fimifeeftaltttfdaipiibaiAiiiwniblniiw , ^m- vUmfM^i.


bus genculi ftacuco non pocucruoc cominad^
'

omnia R^isdoiuriaio fpcciali rcccBieri dc ftc ^T^^^


dawm.cftfirinBndanexco, necpofle fadteii^**
arbitrio aliter difpeanMi.
Aut res cft dubia , 8c
cnocdubiumaiam ciicpoceft , an infjwoicni.
Kio' vcr&inftNioiMidonMaairdebcacia
cari: Sc videnir pars Fifci non pcnitus fundamctto. dcftitup ,

q^ia iuorabiiior eft

commun bonnMtQidlnan : *nde

CMmlifC^i

&. priuilegiie.

|pedaIibusgaudet,deqwbusAudloresa^unc,.ft;.

f^emtifiBrJ>om,AiiMat iikfi^TrtSmtnkOffm'
fifLS'

Digui^uu uy

Google

tifuiis

cum canien

Im fpeQttt

priuaci jiars

bonum

particu-

fartt J-

beralicatc

teftt

parccm pra^fen()ni lum quia bencAcia Prin-.

dcbem effc intcgra , & pcric^ j vbi dfe illorum diminutione non conftat. L. fij$Ji. D. dt
CmUitut. Vrtmfum.L. Cum midtM. C itbtmtjifMt
tmm Imptridh* fmmt*
kkr ibi
ptftn^
nmtt/t* tftrttt pimiftks UirsUtmet tnlmit htkrt

cipis

Gloflfla&DoiD.Sobrzanusr<N.3,.iSt(.|.G^.t

mtm. 54. Tatn etiam , r]uia poffciTio


natario, qui officium , aut

honorcm

ftac
,

hpmines foknt

t.

quim vnum,

feu quiduis

nc

aut

de donato i

Rm podet extrahi

folenc

proni, 6c pro eisfcrenres fentencias,fui


id pccunii lucre,i R^ali Indiarum Confilio Bc>>
muk^^aci.

'

'

"

fuerit

imputer,qui po-

libi

ncm

c& pecunizaccepti quantitatc

titifU

qoevnias ermimhibaa , & prou^nribus refpondacx bcncficio recipiciido: Ec hanc c]u!-

Ctmrd tnmjfuitpmdktH fumt, i^tiia

dero aliqui conceff^te Poatifices,Deganint alijfde


mod6 !n ftaRinegattomsvecfiiurresfimcaeod*

tilco cxtcr

uerir, arbitrari.

vrgec, vbi

tiinc

cnim iudcx

Atitttt'

poterrir

Ut H-

iuracomwiMiilaiaaat; ncque

priuilcgia prafftncl cafui pofftmt applican

UthPentidsm

filci

aliqui

ca

lit

reddenda,

ti

eotKefTio

cet

pcreum, quiconccllit, non

dtcAum

qoando

talis

ftetit

vidcli-

quooiinut

concclKo. Tunecaina
ruitniiam rredii Armiti.Gbi imputet.quieo non
pottieric ibrtiri

cft viiu bencficio,

olcum , & operam

ikqoidem concefliones
fiunt

qub

tales ea

perdidiffe,

fub condidone

ali^ twgotiunj eflct nimts imple-

n^cu
quod

enim Gne

pofflt

illis

ra

enim honefta imponere

biiM

folis Prxlatis

iiiiiii

^
& pmtptn^^

One-

& Ca^ a^iHlld


,

pccatur,'

4c proraiflto fub condidoiie fit^ft ramen de


otiiisfc obKgandi, finequo minimc riTiiU cnnfcrunnir.

Ecquidem ius prxfeatandi in Pacruno


Ecdebs eft quod ipfi aliunde

Idih lienefidain

nequit compctcre
fpirituali

aunexum

quiaquid
,

cutus

Ipiriruale eft

cadcm

cft

auc

rado,

^..j.

nexiglSiaiQkiiailStJeiitrfpitroitsi^kiit^tsM^

Ergoeo iDodo

quic fe laicus

'

Liccc auiem de hGto

dignitMikiu.

Be-

oncre debkib conferri, /"* Jl'*^


imponcre
qui "'^^^^

piaiHs conccdkuT .Cd/. fi^ni^itiHm de pr.tbcn.ii^

nciicium accepore. Ex<iuoetiamie^utcur,(ipe(


*

vllo

laicus P.urnnii>;

prxter prxfcntanonem nihil vkeriushabct.

ram,quam

"

q^odquidem j^^Uf^
Aieblplefeopas Limen,i^fi^
nec lcucm dcprfhcnJunc r vide- bumm

&inis DcHn.

notRCOf ientur lites circa rariones , aut


xuffl ,
occationcsncnhabictefte^s. Sibi ergo itnoutet iadilurim ralcm qii cum co voluic onere be,

con-

3c

tur enim id iibertati Ecckfiafticxrepugnare.


-

lUad (^uzftionem videtur difiBctliorem


habcre, an oActo, aut quopiam aJio , k Regc dato, vel ik Prort^e, auc Gubernatore^qwbttS eior'
nomtiic id f.K fnerit prouidcrere , A medti An,

Qiiia taraen

Pontifice fueritimpcratum.Circa
fis,diffi:ult3tcm

ereaddonataFiosveniaiu.-quandopro diminii-

matiuam funtpartefBarnpkxi

nHnfieproceditar,vtntiDiciadantnr titilli,nifi
cumcautioncfoliicndi Mcmfatam , quandoid^

nata perfoiuti

3 ^

fequcndi fpes artidet, in prouifioQC Beneficio-'

non habuit eflieAlNiln quo Liaaant Iiidices afBr-

Ci/) .

1.

1*54. cuiusicno-

fux Sanftitati pro ci graiia fupplicaiur ,

priuaiorum viiliiMibtis booum coiniBunC tcfulcac^A ad boiwwa'yiiMicu atiaiii ipcAat, ipftni


que Rcgiam digturarem , vt donaca ab ifrTo inte-

91?

Aitn

ren( adducic D. Gafpar* dc Efcalona in GdT^tfhy^

qu*

CUMe nulluai csprelSiro ftacatnm depreheixfiitir*

X.

celTione Innocentij

Ncque oppoGcaratio quidquam

mor^ineadlpeciales effcdh ium. BonumaulefiipaWeiMnibiiviMaiagittir, quod eciam id


prtuati cuiulque vtihrate potcft rpcl.iri quia ex

Vtifn

Vm

quc eft cxadlio

Ad-

Tcsins umuiiiCTViyi jm wimimummmmiKtt xw


C^. ComrtitrtgHhi iwm <n ^fxr' vbi fic habc-ti r

Ero

fiitSbim,

'.

rueiSSst AmuweiadtcIificonefEb- fsH inr


V->nefolct Monfatx rccollciflio fociari, yS"**
Ecckfiafticis impolira
pro iis
qiMtad Regiam, ob Pationat&s priutlcgium,fpcftant prouifioncm , antcccdenter ad exhibicio-

96

quia

frttsiu

rmm

Iblucionc

*'

III.

f.

iodi^

tius anciffi fifcalis emoluaicaii

quia pro in-

prior pranialec

tuucxp(titi^,(]uicetteGvoluiIkt,cxpreffiiIctt

tn, d

Ibani

com-

In

enim

mOdum

60 Hi quod cft rob Aiblo,poaiifle tpitoiit cura

Of.Coa-

incimp^rtem

quo^ ipu

in priuatoruni

filco uiorabitcra ihcluiafe.

'Cauflam agunt

TaM crgo esnnte lege

illa

ia dubio nuUuseft (ii&priudus polTelUone.

crgocxprefTuin non

iai^uras huiufinodi fu-

.ilii^^rum

comniunitcrdoccntScripcoies, ApoffideredtMBir PMlari, lex,Tocum,libetase. f^ommas


ei]^hgem Annatz non exrare - tunc certd nt-

dubium (it pofTenio

cnim

(ic

ftindari,fird

fimiles, benepotucruQt luJicci

nlfi

ad illam , quod bmnious R^is varallis competit


ergadooaMabiprojVicikmpuredoiiantut, inte>,
gre ad eof deaenint neque ab vllo tliqfiofiEbiuiqueam. Siccnim poirefno laiiiis patct, vc

li

Fatcor concrarium poffe aliqul lado'


ciim adduflr Tt-is viJrmtiir vero-

ftinere.

tegritace poflScflMilnfCt.

fpedat

&

oppotitum molcftis
cfletobnoztura quaeftionibus, & fraudibus immodicis , quibus irc obuiam coiiucnit potii\j^
pacifci

Nam hic noaloqtiipoft AnMBiB ibtudonetn.


nmrdenMMTUioffici^pofirfliofie ;
dtnne

bil

conditiouepaflum cc-

mimex integroademptortm

pro do-

non dari , iicut oec tiiulum offid),

li moriaturmancipium paulu aiue


erapinni, qndd c^nen Iknum fuiffc conftei,dam-

aliudRqilii exlibemiicaccruicepii, &in dubio


melbr eft condiiio poflideiKU. Nec .dicas pol-

rdTioneiD

&

quis emiffct oBicium,& paullopoft


hcrcdes non habcrcnt aAionenl

coiitra fi(ci;m,qi:ia fub ci

VW

Oif.dtttt itrtgmUt inrU in Sext

fr*afimm

fi

kbracut.Sicuc

mm

Nam

taiorcretur

nAiMrij

ttrtim

fcilicct fub ci fuit condi'


adioiifliim,iiodRc^cfiJiconceflumi Qiiod rooorari cxeo po-

ttone pctitum,

NtbilominUs certum videtur donotarij

9$

akionem,quia

fifcutp

neqiic f{Wiah'|ireprio priuili^

pcrfruatur.

igicut

cotnpctit

is,c{ui

dc

iuxtaeam memfu-

concedit, prxfcribic. Qijidquid

huic iacuiatt addioir

& grauamentnmaccri2

iol -nifccrc.

vfurpatio alicoi efti

cuifine facrilegtone-

Ex quo

fic

obligatio*'

\4eq/A bfufanucnon poflie ii Patrono Bc

L4

aefiaiariis

Digitized by

Google

ni
iictuixc.

^MtmM
In

S^tdebgrMtUm ahciiins

lomedinir, >iea

QiKxl vc dixi
J^jfoUkim rtterftendu/n.
c[iu tft rtrmo, prxcipuc dcbttob-

niari.Ti.i,<.lc

f/i

regnBs

0>:*

C/t^

CccMx

tiei.

C*'^*
y^.,v
ftffi

<sr

.i

Iiuna

qns

Nmtitfr dc

Cjip.

&. in Bulia

pofitio ifta vnieair oiani-

fpccialts irtcuoibit

f*^"^ irgutrt

M-

jjerf

dum fi^Mdtrt

Vak^a^

ciua dcfcndcndi

effuit

tiumtncTtftrt

fuo
,

luntlnnoccinij fcrcii

Cum

flii.irii?

prTr<^gitiii.i'ii
a

idci c.iim Epilcopi dicuntur

rupcniucndcnces, lcu (apcfiorcn) prx

tcntioiletn rcbusad

iinpcnJ. iiu

V,

yy

Vinlifo'^
iStttx-

'

2.

bi

&

in

PvilT.iiit

'"'

arCppeticuloU plcnu;n.i!i.xncgotiiimcft,&it*
li cohurciriombus prinntlGs,
'prtldchteragitur
nffc qnidqu.iin oliriiicntibus , intcri-ii dc ii^arc

pQjj.{|

ntt de idonas

tma^^ fmvmuk^
Sicitlc.

non

turo annui

commodum

oi

'"^*

co lo-

cxi;.;crc

(tJ iticoru.il pntius

tjtfiUv^nm

ciim potcflatcin ;!imisnt

nem cribucnJuiu. t quidem dccimx iJlis a Se- _


dc Apoftolici conceflx ; vnde , St eJ erfifl c c
p
concclTionc, circa Miniilrorum fuflentacionem
ita dilponcrc potucrunt ,vtmuit6 minus qu^
modo illts dacur cx ipfius indalgeadleciam Mfrs
fata dcmpci, tribuerctur. Qnando cigo drcimas

fapicntium id lciitcntia firma-

Ecclcfiis rcdJidcrunt

Juu-

&ibi IKC giau.unhiis nomii)e coQipcllaniuaivideaiiiu .Mim rupponttmgianaiA Poo^

tjuendimodocolligcndumcft, pliufiiKcerillii,qtiam ParronisaliiscircaMiniftrorum prouifio-

uarcfibi,vt licerccaliquem

fticis,

lit

cllcnc ca cxcancc kaculcatc : id certc cs

diAum non vidcatur


fiim

J^*

Qgod Ue^cam mode- gM/cr-

fakcm Summi Pontificis confciifu


ftabilicur. Pixtcrquam quod aliquis potcftdilpofitioni tali locus inucniri : c6 quudgrauameii
prariuJicialc FcclLti

ntntmi

'>

^mu

talem Rcges noftiiin ic ipiis cum ca ampliiudtneiionagnofcanc, vndeft icurfiKbabicfi<


qucnccrad Scdcm Apoftolicam , qui iHCciran;

L2bja' tur,vcl tacito

clTc

^*'

racionc dcbitl accipicndum

fi

njj^, ycl

llint

fittrit,/r$mdere.

& conftantcr fcribatur. Qil.od rcm bcni


& nihil in co cfrc,circaqiioJ
;

^H"

honoris auAario, bencficiura conrert.

Siiprcnuim Conliliu.n

Jcbc.ic qtixflio lcrtipulofa moii.:ili

fiimntatione

ddRetemQuhtkMimtanitx tbetiamUt AkxmiiriSttii, O-^SmmPmitifinS


IflitHm Afi^elicmiB K$4mi$ t^^edfiem ftrti-

vinm clll iclcrib.u,

Grtmmtn

cius , qui aded

& ad

portionis iblutio

1 00.
His ad^ p9ttft R^es nofttos non efmorePairoooTtmi aliofam inlpieiendos, cum
Indiis ampliorcm habcant pQtcilatcm,ratioiK

tti ftriinet

aliqiHdrtmittaturi

iftius

totnis vita

t.imcn illiliac in parte exciirari,

(juiibl^iiis Epilcoporum cohortatiombus.


Ad
Winaaiitcm Fcclifiz.Ccnrinaunqii.irTi.prouo-

paruz

f qui cos k]atos Apoftolicos cQc cen- fiitinl'


dc quo dixi ablM ictlicec Tttafe 1 . iv.>i 9.
.
f
Gr Tit. 1. num. xr,. ?c lUiiic jJ.lo. Fr. Ininiym
Bapciftam in Ammdditcrfimimi tnduitfum
ftrimmftl. 177. ftg. 1 vbi ita rcribjc. y$uk h$e .
'
friniltfitiiTj
:_r i/i Juliiim no/irtm tdiffu Mtndiun-

&

"

non apparec rcljpeAu

commodum pro

cuius

id

1"'^ coruin contradii^lio nullum cratcilcdum


habitiira. Proregesenim Regio nominc patroiUtiini cxcrccntts nimis hxrcnt Senatiis Rcgijderttis , ncqiit ab torum cxccutiope ddtftcoc

pcrrcuerar.

^eanc,

aliis

.-

& in opporTtinttacc temporis

&

cum
le

h.ibctur,

quaU rpccuUtorciii

Si cnim nibil calc lufpicaniibui , conoefiam gracia, peccrccur, graue illts hoc ,
mble-

tum adcptionis

vtriitfqueratiorclditur.

M|fSye' "

..

dici,

enim qai*
& gu-

Quandorrgoobligatio Ibiuendt B<-

ubi

miim officiurti ^aamibus

fj.v r/v.Tt,

Epiicopum ctiam

} ii

imponitur ,nonagitur dcRcgiaviifi^

grauis iUis

protiiudiu cxpcndcrc dcbcuc ftatuca laicorum,


qutbus imnnmii conftat IftemKis Ecctcfiafticat

ditm- clt

Rcgi Menfatam cxigcrc

, 9i Iblucionem fort^ dccredlucnt;


quoJlccasaccidetobligacione prcmifll adiflh
grcflum in Beneficium , quo tempore ob bEli-

3c

uii

nLiin cllct

1^4inqium

eniin dilij;cnti,is

ipfi

ailJnrt.i

ncficiariis

Ftiu

obtincri.

la

iS:habi.-niurinC4t/.

2^

a^ur.

ntit

Vcrba

htonHHiwjM^ntvtri^l^dtrt.

aw^iMA

prxtcritas conccftiones fe cxtcndtntc,ta-

tate,qu liirtatc^ modis omnibus

qua Cinoncs lacros notum cft Ipcciaiius !iiilit.v


& CoiidUum Tridcntinun) Stjmnt z 5 Cd/.
lo.Ncc rcfpeZhicorflmvidctur yrgcrc ratio pro

fai

j. r<^.?..^

,dcqutbusDocK)-

Id igicur tanrum Regiz incentionis eft , vt cxa(Ttio hxc finc iblucncium peculiari mokflii pcc-

r/^f

rc ,

'

A: ctiamdcpriuilci^ii^

taxis ftipenfia iblunnc, id poieric fiiK afiqui dif^

tcncautur ex.o&io ad prxdidla ; in negocio itnnMinitatis^Ecclefiafticc id prxcipue vrgct , pro

Tf>if^1>tt$

occurrctu idtmcra- tmtnmt-

Dom. Solorianus

ficultate inccgre

iiccleliafti-

ttmtntm

...

^l^^^^
^f,'uiri.

bernacoribus, qui Parocbis liuiorum cx ipibruin

qutbus

(fw;, rfiitJR

liter^^ qtidr.Jc de *t(iif*tiuii:bui c> i.

vmJ*

alij

comvidcrt

D///1.

renoat; ex adminiliratoribus dccimarum,

qno viridudti, & pijairiAuiK,


leConlhio,
qnos non di ci cdibilc liias In hoc velk conTdentias cum pcriculo d<unniitioniiiiino(f9icIn Pn

cam tibatacem. Cfew

M^M

Lt

cile cril

capiuiitur.

latisautcin maiorcflcrcrupurus potcft

<*r diglttt!-

pro qua

tiflimc P. Siiatcz Ub. 8, dtkgikiu cMf.

in

P>-4.

rrall.

ciuoad

Lt BciKfKiarij c^uidcm tiitaid


viifeiKur conlcicnrii iaarc quia luam rcdimunc
vtx.iTiomrn
& proccdcrc bon^ tidc potTunb
dum vit-cnr Jilpojttionem diclam a Rcgio vcni-

mo-

iuxta

NiliiIominn5 obviiandadilTklia,quzn>
nc inconucnicnci non ft.ircnt, dirtimylatum ctic
hoc ,& ciim ob!i^;.i;sonc Ji<2a tituli Bcncficio-

y3

c<rr

lcgibtis

iamfi^i

fimplcx con

taliy^U J

rcsiiMiuntnonpon'c extcndiadca, quz noti


tiam corum prxcedunt; &fiquidam aliterfcntianti lcd ccrte,quoad nociciam,non vcr6 quoaJ
rcalcm jMiuilcgij coiucilioncm.dcquo locuIei>-

Excoinmunica-

facrilc^iuin

cuHigat Eccklia.

Lxcommunicationis

Imi

\'i-m.

apiid qticm

3. S. 5.

iit

fcna.

rum

fr*-

doctrinim dc

poiruiit P. Palau<;.

C s-.

nn dtitat ,Cdf. Qu.t mniiiSieiJt

Qjpd

iiirii.

liori', iraT.i

lcnrLr.tia

iniilt>^

vt od prouiliones

non exttnditur

tioncm.

qiitxjHiim viU/ii

(furi-

muncm

tnim non

ctflio, aJ pra:ttrita

deiucs, iuxta ccrciftimaro iuris vtriulque dil|M>6-

if

',.

cxtcnJatnrvli

n/rjo rtfntttur, fHi* j'*(rA (iint

ittir

Cdp. XlL

[jirMis DHrtkm^Ci-- Fpifn^iiji^is-

"jiJetM

ralcm fuiur.nm

ficit

Ih

icriuri,nc gtauc lacrilcgium cotnmittatur."

tft^s ^idtniin

i$

IV

Thefdwi Indki TiiiflM

ncficiartbiniponi Atgrauaricx Bencfidoile


^iijcflico : cjntra rcgulam uiiis in kxro f> i. qux

id

laUcm potucrum rcicrmodum obli^ciomt

incjfibus, qiulis hiccft, de

inur,cum
cis

aiias vt

quo

loqui-

Ji^um cft, mtnimi EcclcliaAiPio qilo cmdcOiJ^*

ptziudidalis habcatur.

f.itafitdhiqijpoftiaipkaiB ooecflioiMni
'

Vo>
bani

Digui^uu uy

Google

t>ani VIU. & ablnnocentioX. approbaniro


txienofe BoUs conaafc Pto quo hce latb.

, vt ex ikmt CifHe conftar


quod quis pcr violtntarum

ntnctatta,con
in ijinj lacnlcj^ium

ououuai iniedionem

CA

P Y T

in Clcricum vcl Monvtdlacam E^defix immup


ineadcm Saccrdodbus irrog^ialiis tum przfaiis ,tum ctiam omnibus di-

chtno {ncorrit

XIII.

nitatcm,&.

Qualiter lodiootum Audicoram eon-'


ftientix

moart pofnnc

dum

fe in-

honoraatittmViDdidaro profe^uun
tur.

I.

tMkmfti9m non

1.

ejfe

ftaileTium

&. per

iriiilri,js

uinae legistranqreflionibus

riam fiue perncgligcntiam,

.*

HOnorandos Regios

toi

Scnatom,

ezimii quidem honorandos,corum

toi tximii

Q^jergo
obtinere

niliil

ponimc, fed quamdam fimilinidiiiaiiani exKiiuoncm, ficut in iuramcnto acci Jlr, quod cxtcndiiur ad fimtles loqucndi Ibrroulas , in quibus
manifeft^ iuiamennim.non eft,vtd^m quis aiti
Pcr patrenl au: m irrcm mcam, auc pcr vi tam vxoris^vel iiJiorum iuro
ceni ,aut facriic^um
efle proprium contendunt , qpia comra religionem eft,5: hoc non pofTe ftare iam vidlmus.quia
Auditor non eft res pfopii^ lacnu Vclt.intuin
cnenfionemillam noiiMnis,qa3iusvotar. Qjuid
quid indc? An cxeo qu6d extcndafi ihTTitis
tur nonacn , iniurta ad fuperiorem fphasram affurgec? Ad hoc eert^ neoeflariumerac,vc adtdi,

f0aadaim-ifi Muefntis,
.

fiuepcr ignoran*

adneiTtic.

au^orilacibus przfuis nituntur ,

dignitas perruadcT, cilta Rirgix

Ma-

&

Difimfit
^

^"^^

culmen excelicntiori quodam fnodo,praAkivtficdixerim, reprzlcntenc : & itatradunt^


exomaiK .iUuftrant AuAorcs plures , quosaddocit Oom.Solorzanus /f>.4. Cdp.^ imMklai.

tcftacis

& in Politidi Bk.


cialiter

&

Ipe4. f^^. 779. vbi


id ncccfTariuro cfleoAnidic in Audicori5. C/.

gioncm proprlo aliquo modo

pcrtinerct

crgo nonpcrtineac> ^uid.intcrcftcrga

videoda, ifiifK diriimu


quo
Tcncnda tamen circa hoc moderacio,

!>oslndicis,pro

num. 14. vbi ex

Gif.

gium

I.

quam ratio&iurapczlaibont; nampercxcerfiimpoteft &fi)ltiioiileiiRer{n hacpartepcc-

FifcalemRegiumaudiiii,qji

cari.

llrio

contcn*

loj

Illud maioris qMX'ftion:scft


,

lis

aliis

tote

Dcumfpe^t,crgacuius

vcrlauir cultumj vt

neqtie ad San^Mum propri^ oohnm le cxiendat,

quoJ

D.Thomas z.i.f cj.


Ex cuiusedani dodbiaa{.99.4rx.i.a.^

juci.ilentcr oftcndic

jbt.}.

cofMiincRur priKfaius error r tbi enira


'oftenditquidlitfacriKuiiitn

In

autein pro ar-

gumeiuo pr tori adducic,td,,quod liabeiur. Gy. St


^spuJe:/ 7. 4.>vbi fic dtcttur. Cummmm
ftUm fncrile^ium^ fii d: pni:iipt!i Iiiiiliio ii^Htsnt^
<f

tis

II-

affirm.u

Dom.

btntiir^t.ffii

iitm >er(nije,tc fapifieitdi tdmin^lrMtiomi

dtfidtrdU^ vt i Cadkttik. 9. Ikiikdetriimitt fttn-

Ad qood

k^. SkGni^nai.

S.

DoftorreA

pondct,qu6d inxtt Ar^MtkmBt- .Vthnvr.C^p. 1.


communc gends eft quoddam diuinum,
1

\6.

circa illud diftitvaio

li-

fit

Crimen quidem

latfc

M.iicftitis committijcommunis rcroiurio eft,pro


qui tcxcus , & Au^orcs congenc Farinacius in
PrtSl. trim. Ptrt. 4. f^u^. iia. mim. ijtf.O^
ftff. Non quiJcm in priTio gradn, (cd in fccundo. IJtamen ita accipicndum , vt tunc crimvH

calc fic.quando iniuria irrogatur rationc ofBciji

fccus

fi

cx priuaro ndio, aut inimicitia

apudeumdcm

potcih

j*a;nrr.

qn(/tiilatsnAuob praoos morcs de qooMM.


155. Pro quo cxemplum atidaci porcft corum,

domum

r'!it.'f

v;

J ^minet td

trreue-

'^"^

jk

^-"^^^

ingreJicncem , cum ille tillitm'


cxofficiocircumireciuitarcm nd cudodiam fi-nu- tsi^lim,
uarunt

pcllicis

& eum non leuibus molcftiis atfcccrunt,


Quod & vidccur paricer aflerendum ,ctiamfi ralarec,

tiontotEcij iudcx iniuriosc tradlctur,

extenfontm

'^*

fi"''^"

noiftcintcmpcit.ioblcr-

conftat

mMim

Qiij>d
ria

lit

eum in officio iniuriam

'

'

quando

quidem ncgan nequit , quin grauts iniui non tamen Izfic Maieftacis crimen, cikm

in iudioi fuo pcrperSim vtenn officio,iion licani-

ffiueiansmaniicfi^apparct facrik^ um taat^iii

ImUitadinarii pofle d inlionetai ioneBi Wearum perfbnatum trahi t quod (1 crga Princfpcm

Mi.7(r.vndeoecule iudicium ^ vultu Dcioricur S: coiifcquenccr ncque a vultu Principo,

itmidm Pnntifn JctiKtt

di^Ht*rtde OHsitubu

ifmm mu fnp, ftatnAm fMwfcit ^iitnilnm


mtititr.

Hzc

itacootii^it, multd cft

DotflorSandlus.* iuxta

ccrtiils

non

polTc irre-

ocrentut iniiiiAi oi uiu propnecatem noodiuii 9t


rei figntficatxper illud conuenirc,
t

oa

Gratianus aucem in dcfcribendis

facri-

ksiispammcoiifidenuipraceffic,ca, quxpro*
priiialiafiiaci fii,

^fiiaatadiinriiaiinia

pariter incuiitie.

musofieoderc i^micipcm ,fcd id ,quod COOCta


aa.^ricacem cft Pnncipis, caftivolttncatem ,
gare. Iniuftum cnimindicium, non cft iudicium, ttham
luiutm
&iniuftiKiudex, noncft iudcx rcputandus , ez
migi
D. Thomi, dc Caftiodoro ,vt diximUS rituU i.

Jmrik^nm

ttm

Togatum qucmdam

tde6 ntiqoiiat RcAores RdpQbHec AMnsi


VKthMHir, quafi diuinz prouidentia; miniftri,fc-

noittinis

CrMilud

qui

jf^^^j^

vt vidcri frotrUlu-

^o. dr dutim Jt- ii>nM-

bonuffl

cundumiUuKl &^wm.6.v.{. CimieJfetismiM^


'ngMi tttr tm nOflnJneillu , cit fic ptr

^****

Villaro?! Awo nnptr tiJiulo

nocabilis adhibenda.

iuhitgmUfSH udiiitmfii,i[Mtm PwKtfi tle^em : vel


e^m iittft fmamidm, iit fid fminciski eSr tkm ht

ii,h*mr*-

Ec cum trimm

ft Iiociidem paflimelainibnK.

imm. 12. ciim tamcn

quod cx CcfiiiCO

Id

faciilc-

anqni

iiiiuriam intcrunc , cnme Izlx Maicftatis in- litimfk

curranc

nem

proprij racrilegtj.

Oom. Solorzano & alijs

cfle abrolotipronunciac.

derct inhonoracionem huiuimodi habere ratia-

conabacur dcduccrc, fcd incptei Religio quidem

cura

(imiiitu-

dinem lionmiii1ici|^'} Vnde neqoe drca hoc


audicndus D. Villaroc! Purt. 1. Qtuff.
.Art.^.

&

icancc
1

04

officij,

illc

inlxfoiudicc dcbctlxfusfepucari.

Quando aacem dutMum cft, an racionc S?


an

vcr6exodio,&

inimiciciA

WOM^

habucritofFcn(io ad conicAuras clTc rccarrcndofli affiiiBac cum aliii

FiiuMeius

^iAaiilbpraofiiaondcur

jmim. i $4.

vilida

, fi

ex

intpfo

aOtt

i^ .

..

uy

Google

Cnf. XllL

Tbtfrnri ImUei ^ituks

150
Od oflkii

& exerdtiojudiclario fucric

li- Ajl^rth

aut id ve^ofitnniurr

utuf in oiniine iHoriiiI,

irroga-

nonjiimin

nicatur.tcncrl ncquit, & claufura prcint. Corlftat

Tribuiuii ltdcnti,auipolt Jckcnluin ab co quidquatn iniuriofum inftritur. Si prarfcrtimludex


iiHcm quim iiidictrtn agat : vt
pancm potiu

cx niauiftfti luris dcciGone Gip. i^tfamx, de fcrlttmia excoomuiiiicuionu , inqooljcloquitur

Non crgotalis

ta.

in fafti conti

l;l

quanJo

ni

.\

accidit

quoJjm,
Csfm A*- ^Saecrdott.

iJici

Tmius : Lwri Wri titr uummimMdfmStum trtMtiomiftnttmUm uptrt OcriuSy


htrt ptffinu,fi oforttdt.ttUmvtoknttr ; ium ttmtn
Innooentiu*

akcrcjtuibus itutr

& Auditorc,circa pridio

& ca dc causa, cum fc iniuflc


grauatum Saccrdos crcdcrct, & in Auditorio Rc-

''

gio res agcn:tur,cumcoHiiigantefuo, pras tribuncfcio quid contcntiofius, quam


n.ilis foribiis ,
dcccrcc pcTaaum , quod cft otilio tnulOatum )

in

illts

aguntjauaoritati confulcnies fuac,&

ritvmm. Sic

ncgociuiu

w cmt-

wndamcnto , ad ligorcm

fimiK dcfinifionis

natn

ncque beneplacitum Krxlatoruo

tebeliio eft,

czpiclfiim aut tadtum. 'TacinH namque pfumi vcrofnnilircr potcft , quando cx capturl

damnum immiuens iinpeditur i auod

Ck-

rx^rr

luxraquamdecifioncmid kqui-

intenditnus

oronimod*

immuniuii. Quod
debetad naoderariotKm in judicando compcllc(.
quia In co pattes fimul & judiccs funt ; vnde
f
Parc grauilTimc polTuntjfi flante pro reo vero<

Aulitnts

illc:

rcipe^ eius , qi,^


j
noncftparanincrimincprofci|ui, aucdeqoo
aut
id verofimiliccT non cimctur, nulladcn. nfm

quod

lur

ramcn ludlces ipfosciiani

Ckmde-

dtftnfio, vtl rettHio

kminfe extendMt .(^uhn

tamcn Przlatt,quiadid'eft nionito*


riis ludicum incitatus. Ciim crgo les adbitrarii
lit, caueant fibi ad huiufpodi iniuri pronijquta

auiloritate

ludtoestaKum caufarufn fuum

&

VrxUtoTHm , ijiiondtt iiltfunt


-^^J^^.
>
jurifdiTliomfnliitJiyO- fiorum tfl forrigtri criminojon
tum hoc non ipfiyfed iiU, ^uonim auFlonttte idfdciitat,
ftterevideMmur- dimtAmtnnoHdmftiSts emnmvit'
id dt m*itdeto f*nsnt

rum aqux diicluin;

(mL

&

latas debett

fciu-

t^-ft

li

velle

Prz-

deflcc, raHonabiliRr.credi po-

ad

judicis auifloilratc

iiniuditnJum forc

illud

& juxta hanc intciiigciuiam acdptemii

pcr inclinent,& fcuaiora fedentur. Quod enim


communis habct Scripiorum voxjin crimtnibnf
fole cfariorcs debcre cllc probationcs , quod .id

vfurum

fa^um fpcftac , id iam liio modo ctrca iu;^ diccndum j quod fcilicct. vt ad reueriorem pcenam'

qui widcri polluiit apud Oiaoam fnpr^ litjelHt. 1 1 ^'("i'> i . vbi obfiTaareiuM,cibina nihii prxierci

damnaturreusjfolcclaiioradcbeantinjurcfun-

timcatiir nifi fuga, id altquibus vidcre fufBciensi

damenta fuppcterc : vtriufquc cnim raiio c-adcm


viderar. Vnde eft rcgula juris norifTima, cim fnnt

elTe.turo

fdrtiiim)nrdobf(ura,rcofautniiim

s3ri II . i Sexit.

rji

potiis,

iunc , qul dtcnnc Cleriaim in flagranci crimiiie


ad Prarla-um remitri:
deprehcrirum,capi pofTc,

&

Jjj^

cuius eacflc ratio poieft,ipfam tugam damnoun


ob raiioneni , quam addocit Pontiieii

fum

fit,

qviodfcWkct.fuhlicxvtilitdrisinttr-

dtdte Capi:f;

Nequc crimtna contra judicts

ne aimind nunttns im/nnitd.

Tum

ctiam quia

Przlacoium tcoioius,,

alicuUioueiiiiimarexccpUi lichmiOriniuoific

ficfiigiens, &alroculis

giauiiksaliispaoieilda

adderepcccacapeccatispotcl>,&titibarumocca-

Pro quo videri.polTuiit Soufana


BiMimQta*Ctit,vS.Di^.ii.nnm.-9.i!clamncs dc la Cruz in DirtRorioCenf;it>i!i.fJ'.irtei.
PntteptB 8. QumH. j. Art. t.Dm. ^.Comiuf. j. P.
1Bt)%t^mTtmx.?di.x^i.nnm.ii9.&.tXi^vfiaA
ipfos, & .ipud Barbofam in CellcJantis *d Dtirttd/fi.f4.aV<ow,c. & nouiflimus D.Viilarod P-ww
%.j^uH.i i.Art.^.M.^o.<kfefi.
107 Dico lircundo. Clcrico irrcuercnri nequic ab Auditore , aut Audientiu toia , lcu quofiones ezcitare.

II,

Smd

HT^

noilcillosincarccrcinmicti.fidclifluro
icacxigai,antpoenapeoanianacocrccri,

'c<

*i.i/r.o,
(

'

piditoUici

fi

imuriarum auffmbut.

dt Ecclejiofticis

iireuerciiti

intcruenerit

quxnon

k-iiis

mo-

int0reiti

menci fit, vc li coraincis pcrtrauleant raillo r;.ncmiiti,^- rcntixfigooadhibito jaflirmantPcrtii i,


i?o-

^^^.r

badifla

'

cumque

quo^ adJncir ViwniPartr .TrsUdt.i.


& Tibcrius Dccianus apud Doa).Fc-

Sic ciuti a

foro(Cfi:pettnti

nnm. 58.

& ipfc Dom-

con^judiccm deltnquentem, dc

foro

kii aliorum ; c6q\iod il!i fuo pofl^unt rcnuntiare


foro,<|aod6ctonteo ipfo, quod contra judiCeai
dclinquunr; non famcn Clcrici : riwotamen

num.

8.

cum cttatis conucnit

fi

'

rc, fed

>

fi

carceratto

non

ditsurna

Nec

nifi

quje

in Uquoniat

^*pri'ri

dicas Clericos capi poflc 3c ita etiam in

pccunia mulibri

quod minus

dc rtgulis juris in Scxto


Siet ifuodefi ptM.^liittvtitpH

eddtm..D.eodtmTitul.

Nam

vbi

^uod

cft

fic

dicitur

tfi

Cdp.
:

Cm
Qu

*"*

fr*^

mmu. Bx L.

inprimis id eft vaidi

dnbium, an icilicct plus fit capi.vt ftattm tradaiur


lodlciian poenam pecuniariam felneieMaiapri^

4editKra4tginri quatuor horas Clericus fuo Prc-

hto prraifentctur. Pro quo

fuerejudice^niliibpttcigfl

laici

EcclcfiaAicos atlcuionc.
.

coercitionem

fit

communitam. Nequc

licentia tundari poflic

talis

fcriptorum.qui

cxpermiflionePoiuiflcis, cui illanon vi-

iccur diiplioere

.t<

pbenis adtccftis

nullibifitiidameanim habet

nonexcrce^Rtauifloritatiuc, u: quafi proprio iu'

&

apparcivndc

non

cflici;cumaliasexjuretiabcatur idiracfle rcfpe-

milmn^

&

ciaratam

Fc]ic!.inus

illius

&

(dfiit.fidiligemi dt

$7. ablblute.affirmct Clcricum

ciam nxw.^tr.

Diana

probabtlc,quiaconcra iitxrtatcm Eccicfiafttcam, unfnm i


Bulla Cocnz fpccialitcr de- iMud |W;
Iitre Canonico,

/?f/d/w.;6.

licianum i Vcga. Rcltfiiont in

Afferfif z.

poena pccuniaria imponi.


concrarium cft prorfus im-

alio judice,

& facit Clericum Re-

poena

nihii

demit

& captura cum dcbita reue-

gio hin^cncem oflicio, fl in eo dclinquat, priuari


a-pofle & mitldtari vrtcncnt multt , quibuf-

rcntil cft executioni

cum Dom.ViiiarocU'4n i.P4r/)?r^ jnkrMrfMKi


i^tfl.i. j^.t.mm.6t,& 69. Qjibus non oIh

indc.Rc0ilaiilaplureshabetcxcepriones,dequibus Olofla. Ec canti^is habec verum, quando id

ftantibus

quodeftminus,in eo,qilodpll|acfttContinetur.

* "

<

mandanda; j^cuniz autem

jaftura pluris foict ab EcclefiafiicKKttmiri.De- 5^^*?*

j^,,

kotf.

Oico

Prinio* Si Qcricus

BOD ilt pa-

ycionHferiapi^aeicmia uilieeceapci^ licctar-

Digui^uu uy

Google

Cirtd inhomwttisfi vtpeceare Auditora queant, vindi^^.^c.


iDH &oUart t <)uia ben^ cam & iciKri oequic, fi
liwul ttmii inftnidta mtmfiiuur t
eianifi

&

'

^tttui "^"

5j,

capiciidus nc vltcrius nocerepofllt.Quid-

^*'

contrarium

^'^^ aliqui in

&

fjS^MHb flUueiC

fcquitur

?trt.i. 7r4c}*!H

Jdhwii

Nequc

Natn

28.

I .

Thcologt

vt

Oiana fmfrkSj^hit.

qtios

lo.^

proaflercio-

& incer eos przftan-

nepoliti iXint cotnplurcs ,


tifliini

fenciaiit

fiuenrDtaoa eos

llcgaos.

priores viJcntur contudicerc in cafu 2

nobis propofito < quandp lciiicec Qcocus nequic


fiitiinjiidicemdcfim ^ilib ia
capturi inconuenicns apparet tunc enimeum

Nnmodead

immo

armis fpoliare licitum cnc i

Sc cxpcdiens,

codem generea^ionis, nec

'

|udicari

Siccui

fsr ki Mt$i.
AariiMaranRivfHr M/tMi( tm mufli^ tmU *niui
im Ucdlle, tn I* pl^cs^ y tn tlTribnndl, nt ptrejio .Mr-

ncraliter vbi cft diueria racio, 3c

circa capcuraoi potcft effe rationabilicer

non iu

bene-

pUccns ob raciones

d\lis

Aan pecuiiittiam y

quia in prioio miniftri

circa

mul-

Uid

eius etiaoi miniftri func, vt Poqtilex tOMt Ctf. Vt

fdm^^a&tnat: tnaliovet6judictariampoteftateoivfiBpanc > mulc^bm vt judices imponentes,


quod quideqi .6cckfi<ftifg libctctti peoicus ad;
uerlatur.

Non ei^o clrca boc

08

admtcteivlum

eft ,

tHU tH

<{uod Doia.Fc)iaanilsmdici boc lcilicctlaicis


Iudiabuicoiioodi,iioiinauaoriiaride, ftfiio

Jj"^"*

quafi jure id faciant


Si

to.

fed

ejc

Poncificis bencplaci-

eoim boc illic ItHiiel conccdacur parum

ipfideilUrerpeftottfiidnierficaK curabunt
libcrtatis

Dt TuHfi

Cfn^

tum

rous

Ecclcliafticz

ccitiflimum

in.

detrimen-

&

dcinde Poatificts voluntas , vt viditn concrarium vergit , ne(: przilimi illa

prxfumpnios^

nifi

'

im^dilRcf^ Hdemi*imi*mi4Aes,yf*fifiiuSyJtlpf
ii,jitaAis,ymbrglefi4 ,ytmhittm^f, tlSfih
i

U Md^edtJi:

comfetends ^tiia

*!lifi ftrttenio la

comlddunHd vtudmemt ttfr^nttid

tadM Imti

mm Pr^eUd rtmi^itrm^kd,ttm mtMwki^

IIL

f.

Cire4 comciaaatorcs eo im munfxt TtttderM'

poccft.

tio

lundamentum a-

conie^urandl dc fupcrioris volunTate, aliter

lcariendimicftf vt in przfcnti. Przlatus euiai;


'

^ljwfc

& aliorum,quc minora fun(,dc qui-

bu^ proporcioiulitcr eadcm racio efl vtminora


ipfo,qu6d liceant nuiontf
g6>

^MtitS-

vi

Eu-

poienci admioiftrarc

aon liccant,co
liter

4^dfega

poicft racionibiliter

cbariftiam, SaaatBeoPHiadniiniArare Bapcirmi,

Pcrnitcntir

t.ft tire

nficn

SuperioritiddQecontrarium voluntati.
carne? comcdcrcdic jciunii, licct dc
iicec

*'

verba non^raiiabor,ad aiiorum cxamplura,


pagina adieetfle. Sic ergo ille poftalla lcribir,
Cuim non oportct nomcn t iprclliirt FJi^o^ut
his

licet

Non umcn

oua.

ji

illius

tnocumeixi viteriorisoceifiopnKidacur.Iteai,
cui licci plus, licet Sc minus , quando tilc cftin

de re fermo miiii in icribcndo ad eorum vnum


inddiflet.quinon adnw in occafione przfata,
prudcncifGm^ X: Chriflianiflim^ rclcriplit & ita
il

Quod

in Indiis

O Tquia de Conciomtoribusmcnrio \
nobiscft indu<ila

tlcgari

quicpiurcseorum circahocgratiiter

Cimiimm

qtiidfm ne- '''t'**


ticiinqucTet ^*"*!!^

SeiiacoreiRcgiot,acfiipremosiprosGubtfnutores , apud popuftrm tr.7dnc{.-ntcs.


Tiuu liicrmn

modo,quiia^ricuspociU5 cft, quam KuangciicusitamespeolMariopeaaionum, dc quibtuni*


multuartam noridam ,
abinuidia, 6^ aialnuolentia fzpiiu ortam, habuerunc :
tui dcnique

&

"

corum narrattone, quz Koec vcCa linti fine atl


dientiumfcandab non rcferantur , jurildi^ione
dreafaocPrzlatorum vfuipata, ad quostamiknl
fpe^ pcccanrium publica diftridio 1 ciim tt*
ptchenuonet bujufmodt^dcorredioncm fiater.
namredtiei nequeancriniqu&occuludebecroonirio przcedcre, Sc alia lcruari a Chrifto tradica

in quibua aainuduedio ade^

puUica deiiAi noB

MUieniecnr. EtquidemcoacioaatOfCi,aucindo-

aMasfl

^i lunt, 8c vulgari lingua fcrtpcis libcllis inftruAiaddioendumprocedunct ui ^uibus qu^m fic

/MilK.

igoorancia danuabiltsi laiit eft unicuique perfpc-

^um. Auc littcraji

&

ii,

quod ad eorum

obli-

gacionem fpcdac,non ignotames,auc maliti^^mt


pailione, vcl populo plteendl !3>tdine , in ImmiA
modi videiuur ablurda protilirc
Quod Gzclo

riunc^ potcixius aiciancur. ExquAperfuaiio-

qplquam ducacur i noo ieciiadum

ne FeMtaiHidus Cortefiui , imUi nifi fiii incer


Hcroes bcllicos comparandus.Saccrdotibus fin-

nwflcilli Apoftoli

gulari rcucrentiz affedu lc proftenKbac,& coria

kiilim,fidMmUtMmtmDtikdkmfjedmdmfttMm' v.x.jk].
Htmfikiukm. IjpmmMs mktkjmmm Dcr, d*
ftm ^^TtHtts jMraenv: ii^itU Dti nim fiim fmUt8i. Ignorant cquidcm juftiriam Kmulacores iftiicoo*:
craquampeocantinhonorancetMagiftiMUt,
alicnam jurilUi(Siioncm vfurpantes , fuam volentes ftjiuere , dum k ad hsc olficii aiunt obliga"

manuB ofoilabaior, vr hoe vidto Indi magonai


aliquid dc coru concipcrt:ntdignitare.Qilodqui-

demnoniinccximio frudluabeo peradkumindcs


cnire cum pietate in Mexicanit regionibus nadiiss
R.quam in aliis,propagat3. Vidcatur Fr.lojnncs

de Torquemada in Monarchu Indica. Vdne


Ziklf.Cip. IO.Vbi deCottelii occurfu primis
gencium illaru Apoftolis c Fatnilii FratKilcani,
109 Hincapparcc cxceliitn.- Audicoies Can^aUn cellariz cuiulHam , qui Conctonatori eiulclem
Ecclcdz Przbcndario mul<flam pccuniariam f"atis

in

magnam decieuerunt,ob faiuucionis otficiam


Condonit Ciordio non iu bonorifi :um, vt

qui nelcio quid aliad libiexbibendum intimarant. Qjipd (piidem non on*
ipfi

cenfuerum

'

prxfcitim obkri)aoduai*ta quibus Ecccfufticis


bonor efteximius ctibuendui,vc Neophyti crga
Cbriftianim cruduionem , quam ab iptis huj-

bcntis. Rom.

rione teneri

lctentiarojVC

fic Kii^
tmmferhi' n

lemenciam applicare ,

o.v-2-

&

3. Ttfbminiii/s

rr;

r^.

<|nod dioeddt imperac libercatcni.

Qj^un quidem non ncgamus


fuauiute dicendi tcmpcracam

fcd coiitra vitia

di quo

Diuus

tic

t^J'*"*^

yjy***

Ifidorus Pelufiou fi*. 3 Ef^. 3 97. ScriaMCSfndMt J*'"**


liiertdtifmdmttdttmddmif{ertepmetjtui7i uiTem de^ zi.iRi. P.

xtrdftmtmemptrimttrt.

Hzc

ilie

Moya$,Eli*,& U^d.

O.loannis Biptiftzexemplaprofecucus. Sireigt


iujhtmfemper feruidui frd nnmjirim >)r.*!rfs.^ vt'

rigei'

D.Bcriurd. admonct tfi^-is quaiulo dc


II

luliicix

xi by

Google

Thefauri JrtdKtTttulus IV. Cap. Xilf:


DkiMdi U-

III

x expenenua

quideni fowftnxSi^

ttm. muni habetur hanc diceiKK.filMnaKm


^mni
awGtifr- communittr Coucionatorcs in orehibent,
'
eiTc
parum
prolkuain>
qua maaiiiH: glorianuu^ t

hftm

&

''^rt

VruUtnm

frnnam.r].

Rr;;.

o. ica icribit

itmHorcftruuHrvl>y\U(c4,i^4cdelKrti
ittigttt.mfi-qHt ttmtn^ vtfm fa

Stft su-

tjjtt

marwft

Uutmaimy

fcpilisricammeratjifps Mo^itimr^ejierdt fotiiii dtm'

tu, quam
itthil

dH/fiiid iiffirst reipedij

dliui fc^utur

vtiluetii y

ilifm0^^t ,

& Diuus Ifidorus Pctuliota tiiste Hbre


tt.i

c.'j

ttkfil.

loqiiitur

Stio rnt pfrfxpc mthi

,y,f^ijJam ce/^iliHmfrabuijjc

num rts

tim

Tt^nftfan-

diim tji igitnriii ijlo iHUCcliturumgtatre.sk lik.

quo

Gr Mrt^iim

m Pdjhres Jues.

fopiibMdHCTsiiiVrimipCi,

ueriaru Conlccrationis lux

ijidort^uo-

criAefcere miitimc

dr

iic

.K*.

dttulerunt

/7r t'"

<

qux P.Galpar bancuis ita lcriotc

Lji itntem fioc

(itci

;// :)ii t

fin^t>

idt

&

Maro

fint

in

eljct r>tit4hni; ita

foitcm duccm,

HHirt '-^^g 13.

tndirt.

dcgjn- UijpmmU'

& erudttionem accumulans

^mimtntHm his, fiifriejiint^

vtidc nKelJdrtiim vt

ne dMdiditet

ci-noit

.l;fuJ!i!.si>Ar fr

ne vidtgnt, nut

rrtotjueddmreraM MlOdi-

lanc in Itio j1tnca,quem,&:'

prudcntiirimum Iinperatoremi
lii^.i

neid.
Curifj in^ntiliMs fgir f

martmgtrtrt

nim CenfilierMm vtnitnt, epertere , vt mMUtpmnUm

le^^eris tt tiki

ftutmfum; dt tfuentm ftQ$Bkfi JmMMKT!^eirr.


iuus graui/)u^
1 1 z
Qupd cquidem non miuus
flsrai
elcgaoti fi:ntcntiaciaudendum P. Franciici Sac-

chini Ptrtej^. H^oriie

mtm*i ^S,

Setittttis, lib.\.

&

imiiti,imUtddifimultntcHmdelon^f9t.

ttmt^f.vHilnrtlmiMiiegrMAm^ nsn

fius accrbios

trmvi hetninis cetutM

.fkmCitf

re. Sic

fiam

li

MagnusThcodolius Mcdiolani.ad Eccle- lZ*^j^^

betite

JtMtrmHhupm vi^iMtirmlitrie

Lib^ lo.
Ep''^-

ad hxc humartx prudenrix


fufficiunt rculx , maioradcbcnt rnChriftiano- Afj^nt
rum ludicum plonhus fides, & pittas obcine- T/;"i-i7;

Qijpd

vbi in lcribit poft turhuleottas oocafione


Concionacariscuiuldamenarracas.' GiirMaAaMMM fuk ekSetiti* viMtrttium hdud dMhium fttt*interreittit.

furdi^^'^

Verhntdhiim modumcmran^ifjirefpendi. AKjt


^iidtminrebuifnecUTC

tjl

m.

inrtr^nin

Sftm VMltu fimuldt, prcmit ilium lerdt dolertm.


Ec aHlll cS-prophanis ( Gnxus Pl.incus) docet
Wi, (f^Ms cemmQt efi ref^blict , vi ad tfeUMm fne-

<

ire (latucns

cum

tcAiuo Natiuiutis dic

& rctra- ?, .^^'

prdfertim tiun

vt nunc ftfc htkcnt hHmtnie

Tbelaloniae tactam , proptti quam octo meii'lium intcrditum fufliiiuerat cidcm rcfpondic :
Ptr^t^Hrfi^itijiuiefMfpifitetmtMmelm. Sicha'
betnrin-ViiisPathim} Opi^tMhdeUMdeCrMjftfh
;

gtmibiu dlldturtverjttMr;jummuteridl^'mtdtjfHeJle

virtMtMm Ctp. i f. vr vidcant ii quorum mera cft


vmbra ad OntC lucis comparationem audlo*'
ritas, qmtlefleMim&debeant ,ci^mil1!ifiil Cxprobrantur errorci.
Quod fi non omncs cffe

4^tAiis MttaUmUit, d quil>usflMivkiri*f4titt^ifiiSm

cauflentur Ambrofios

non t^trunt ; longc mtgis otfiat

qu^frifim, Etmob rtmSu!tt4s^qujcintHrbuUntt

Stcitm

renimmmMSwm,ftfiecedno^epcm,lipofiit,ndujrd-

mMM.

"

'

ila$i,DittlfartMe,miAmik^ Mt^

fe elTc

quoiftluKfatis.

icadclicatis

cflii;

quosvtnuOliaaopOtteacraNlCfi*

'

"

'
'

In

auribua

Of

CAPVT

damiir/.ptandiim mufji/jiiam [jcrandumtji ,-3r potiMt^-

dCbeCi vt ex quouit improdefici diAa^ad<xcicaii>'

'

quorum id debicuro fan,


eSatit ani maddeitmctaiben , neeTheodolkw

ifiCtmviiite^isvuqMtmittmemtmtrt^pmpMdem^
fineimprMdeiufimmitttt^dMmbdt ii^miutttinmit'
^Mednencrehe eutmtnt JcdnAaid,fLtm ^uod ttbfuih....r... Sieille.
1
luxta cuius cordatam ammaduerfio'
3
1

'

iaftttrtimtdiBgemifimhetumterfmcitficda.nHim-

immmde' ntm, Magiftritus nou

Ruffino iam jam cUmm ^ ne AmbrtJaKquid ineum ja^rctyob nceeni'

.
'
.-

Wjmnbimfkiktt fir^is,memeatifmmm: MtfM'


inflMretnmmiSuammmtm , ^ainHmttenftnm
humorts excitdnt

Muiitiffutffe

&deiff\crii>it tiim

ijit}

eirHHntn

Afeftolis ttqi tlifs .fdnlitiimiifttieris,

am efuilms ti^j^ui vtui vulge es efttnJSi etitm


p ne in virtlttilms tt ttrti M ferftfieniius mumernrii

.)

illc Jc-d

Fikjvao htltaliLxtrH/n

o-iJ.a^.

ftkrsrencsfBttrit

dnrtus

nerunt.A^uidem fertd/Se

dlifi

,^

LKtf'

Circa

mdgn^t mMgnis feritkUs tei^i fvletit^ei, fi

fiPrtfhetis,

cm

uinen )

amphibologii
fuam rcftatio-^
rcm rt-Iiiqiiit fo ad obftTiTcndum os impnidcncerlocuti rmcdio vtus , quo potcntius FHjlkim
poiuiiletehKnoca lagacintinuefttrtr. Proqoo,& Saiili? prudcntia jim pridem fnccinrit, dc oua

Ncn- meiniius

tiam, grauitacetn

hit-

remrn

emJiiti/fiidd/ltltoicrf.i'

Pro

decefjefiendi lihrtdte viert; fertd^ts eridirfiem


iit feccdtis

i*rt

adtecit

'^^;

officiosi^fi', 'ficquepriiderAtaib

Epi-

iffi

e^ipid tfjuiestjindMitdlitjttid etieimiiuiiuindifdSidrhi

dh^dSL'

quam

fimllau..

]X{^M(jf

ttt* UKim-

LtudMic PndanK eondttncfn


anm-

Circa quod Diuus Ignanus Parer


moilfirant.
in.iibrovaiaureo, verediuino, cxtrrcitiorum*

tirtMbtt

Vieuliatu

valdi diurrtuai

ftliud

urjfinium athontvfriUim cntm hicrjr

fudMuUHitnu , fMnaif^Kt^i mm ft$u tm^

ptt

cum

iaioi& ft waorain frcquKmiiiaperimemicle*'

drcafitKmiQRcgulbfcroandis.WMMiOrfiMfa^

V. Sdcchi-

rtc accefyttii

bar, auditik."

3trv,

quz ad Academias fpe^ ant


qualiter delinquece fu obiuum ladiiis,

cos Anditorfs.

'

&

perfccutionum tcinpeftatcs moucantur ,


tnd^;pationem in corpus RdiKionis accendoe

coon cniasvokinutcm metnDrum vniHn , 4e


frcqucnter non potius, infultauit. Pnidenti dlP
{imulatione melius quandoquc rcs agitur

& de-

coroconfultnireorum, quos reprehertfion&accrbiras vlct-ratiit. Nou! Prxlaium, qui quadam


kdiea Rcligiolo pro concione moiefts , & immodeAe actictflatut , fub vefpenun fd Coniienmmvcnit

& in

ccl!.*i

Prxlati cxceprus, vocari ad

Concionatorcni poftolautt, Vcnit


oioocpliit aagBi

fc

ille. fuiiopi-

m qn|ni^dBdcig*

Mfipr**

prxcipuz, maiorum
tcs Profeffores.

OmniUm &cuicatiia baben-

Atbt pro Tfailbfbpbia

nm&m

^Thcologia in fchoIisSocictatis Ifsu quas afiqtii c6 quod non iu vniuerlales fioc,


AcadeiQia'
fiue

Sed

Vmoeifiutts riOK tfef dicen^ arinttanrar.


ccrrc Conli!iiimR.cgiumIndiarum dubium

omnccirca hoc vidctuf cxemiQisj du0] in

fen-'

imdliiMK, quampioArgeminbnfiAttdemaif
-

pcoculit^

L'iyiiized

by

Google

^uMtons
protulit

Academiu vi ddinqmre piyf^int.

circA

cam Vniuerfitatem appctlauli, vc

riiiiipfieireedtoruli proiuGdnepotieft.

vtde*

ficiu

Ciz^

tEnoraciooem UmuiAiuibus
irrideri.

lao

ita

dirponuiu,& lu-

iftl

non partM hibi'

Id pec: quia (lacuu Regia

en fiincez

ihcwpoiatione

'

tu" ^''S^ Jcbcnt quodalij, proptcreamdcm rationem ibiucrcrcum ia ftacucis Regiis neuti^ium

aiMb

pro affcft

tioeft. L. Si quis

quo Miticnzis
2..

}.

iekiMum. D.

in

d<

Raopil.

liJ. 5.

tionis

'

f.

ltadutem.C.deiemf^ifitxliiKrii^

tur

Blium cuiremiflus

exqpobabc-

vc lc:cum.-n

Ji^.^imm.i%.StmixaTm.i.CB}^tUeTiimlib.

rur ,vtcummulciscraditDom.Soiorzinusii(^.2.
ri;

donacio , lcd non vfurptio dc bonis fiiij , vtpo'teraefierillpatrei ergo fimiltter inno^ocafu,

vidctuf in
'

cclli-

100. ludictum cisarbiciaruim

ciim de poena.vt diximus, grautaganir,


rei

Fauorem iudicandum

hmiurisinyiitf^^sr.

iuxta rcgu-

quz itclchabet;

ftisnoneftiinegerieciamcjmincaurta,quj:eum

fundamentum adrarionein^iropriardoiucto-

principalicer ^MMitangit,deponic,fi aliquodeon-

modtim,vetintcreffe ezci fperare poi{tt:dcquo

Vndcdc

accidit.

qood

oblij^icio

fiS

Dico fecund^ Audicores ncqueunc

quk

ealaeraletiarc,

affiftentibas taoiftm fimt

"iZr

bus non afliftentfbus

boendum.

nihil dacur

noafont:eigo

xcspriuilcgiad

atqui Audtco-

nibileft

illis

Si'dteasremiffioiidniU>Sfieri,

lacr.i

quod

ncqiiehic liabctf^tndamentum:

ad

dchoc iam didhuiH

quos

pertincbant

cri-

nam

liH

inm tak affiftenribw ni &inper iccreleit led


porqonii caa dcCgnata, mdecft

(ingulis fua eft

propria donatib.

ti9

"

'

QMndoAndieoram

^tirlli^

Gradum maiorcm

im /Stimi
mmf^

(ionem emolumcntorum
admittere. Coiri^lcor cs
dumcfTii^ium

li

60 ftr tUMm,

Farinacius in PrAlit*. QMxft.


addu(5bi ^

Dom. Solorzano

/iur<i.

niittuiiturcommiinirer

iniw nocim hdwmc

&

ratioiiem reddunt

dominum ,vel PacremfaFm qao Ao-

Qmi ditnUitm. Eoruin amem

fintpro

illis

ixm ad

aileftionem.

ilores producit. P. Fragollis Tca.

ficorttiiitftte

dcalij

w. 98. item

-ex alii.quud domeftict Ad temncandnra

Scriptores,quia crga

"'^^

iiorifliim

i,

fj^.ef^g.

qui pr o oppo-

efta&ftio, vt

vlquc ad ij;ncm,

&

pariiTi

lanj^uincni dc-

noncrgocontraaduerlariumveoiuoct
vttHregii,dcinexceprabilesadmiRendt&pne

certare

fmim cum agacurdepoeiiinnedefimfioBko^


portimiiore (utim infligcndl,

Qnando aotcm

itt

lAhocludicio proccJitur,
Citr,

fuam videtur

'
<

contis Eoclefiaftico^ Oimnt


Sc fuffragio

prluen- Brtti6t0.

diificuicacem habcre. Licec

caim R<^iaauftoribrte Vmneificaets -fimdencur,

'"'

'^^'"il^i,

qu! dc

ftlpeiidta profeflbribos fuo ex patritnofmidk


nio foluic.ac communkt alia lucu id umeu non
.-

'

Diooterri^.

foejtit

tempUor tfi iiittr/imMi fititMdd. Q^od tx altik


cofbinunidovbrtiuconuindcur ,iuxraquam(e-

Dis.Propterhoc videTfalicuipoteftidiidiicarere
probabiiicate;vndc iu a nonnullts, neq; indotflis
placcfiet^lt de

'*

luip6

.nemdebee,(Ifmdcbeturvfusfruhi$,&icaminu$

& mi|ii

yq

illi,quicapurvcr.>!iii!!itcriL:yiiin-

mm,

Z4.

reftac,S:

TejUi in
.^^,,
hu!:i 3
li
^,^'',,^

poflk

ajiicilr aiitem partis

quomodo poiiit irrctrj^.ihilc


monium expe^tari > Namvblcaput cft

j.G9.'2.iK^.i4.' ^iitaKoiadducum> &ci^ttonediicuntur,qutaearemifljononeftpropria

acctpiiint
,

filif

videturrarisjqubezaomw collfcur^nftinita<

remif-.

tispriuilegium ,cuiiiecpofruncEcclcfiaftici rc-

imm6 neque

nuntiarc , oi)im iacorpus Viuuerficatis cooptan1i,per tkxta$y9t Doiftores ,qoosadduck Dia-

nequeunt

petere

diAis:

dicant rcnriflioncm

eft lbff*

ilhm non

T^.**'*' fibificri,redtilits;namiiequc filijrcciperemuai.


oeia poflunt ,vt vidimusMiir9M

SjL
^*^

Ah

rcdJerc iuJicjutcm.

ii^

dlum, erlam

reitmfione eonftaret

ncquit ;qiiiAiKiltiuscoa-

fauct, iur.ibit

faiituribus

agifiomi
pcr Academix Icgcsdeftitiata. Id planum quia
bKTMhm. noncfttitulusadilb,
dkm iblus ex alfiftentia
orijtur.ldaaodeiiidencer.conftatinal9b';(|uioriaur.ldquodaiiJe
^fl \fg

jmi^

claritjs clfc tajua

eum ,cui

&

^(M

'

nibu>
cra

itaidcenem Dolores,viderique
/dWif^
pofluncP. Molina,Tffw. i.D/j(^. 8.
PaterTbomasSancius.-Liir. 5.if Afrn/#

ad folutionem perftaci ,in <)uo tamen idoblcrde breirione munertim tSxivandiitt


mviS.C^.tm&Ttt.?r(ti.C4p. 4,.

'

vide-

non lediuilionc hcrcdiucis im confirtre cum.v

omnino volun^aria
non ita frequcntiiis

-*

- Ij

&

ner; in hiuiilnviJi autcm oppolltionum f-i^tio-

cft yfiiifiliaoa ,

quidem pt4^catiun.Qupd

it4t

viginti qitatuor

ltti>hai.ribus;de

eft

s.

qtii^

mulcoticsquaiitatem

Saccrdosfirt^uis paena eft,


ingraue
etiatn dctrimenrum oppolitoris redunJans; vnde

ff^orfff.

'porariincendic,abfolut^ nihilanteincorporacio-

^IK

probacioncs ad illam luHiciciKes mcridi ai la ucc


darioresefledcbehc^t^vrwjw. t<l4;'did lun m.i-

Potcft t.imcn obila f. C&/

'in({UOTidecurcflemaiorratio,quiais,quiincor-

SSmdS^
mmbm,

conftat > iiee

nones ali;e , quz Bcri iudiGibu& lbicnC|V( dixtmus


Tk.fmid.num: 17,'

ncri in

'

pro qni ccrtatur

^uifragia habcc,

" "

non

lictt

II

<pa"-.

cui de cau/Iis

a Vihtatoredodlo,<S: exafto itaiudicatum. PrxGait lirgiterea remiflio iftacfl intiolnmaria

MtvpO'

'

re^ ^aAum

ritd

quindo prcfarrim Doftoris. io eaGtfuI'>'

tare cft

^[fHl^^
jmmeonMJifr.

quidem

mcntum expendo- Equidcm probatio luffiraga'*'

Syndicata

in

id

antmi iudicum manifcfti. RclfoUirn tftiusmo-

i.Ttt. yGl^iJ.i

l.

non nego

,donadoiutiomhi. dc
dcbiti

Proptcrquamrationcm

&

qtiod Icgrs (cuc-

cnim

quam a!ius /<'


Hac ccrte die , qua luec f^^^H^K

vnu% potius

'iJictnr, vt

d^oerunc.

'

abiis.qnilite^^hnbercpoiTiint

Jirort.-^

firibo,oppofiicorum vnuseat!iedramami{ic,quia
dbtecuiactoncmtJticentn
viglnti illi fuffragia.

Diccs ; ob perlonarum dignttatcm enM>lll.'


taetxorum huiurmodi fieri reoiinionem.
Sed concra : quia hoc eft iam muncra redpsre
liflimcproliibcnt. llcmiirio

Dicoqart6.

cadiedraro atlcquacur.

uiueniancurcxcepci.

^^^^^

ac liDeuspoilic

gr.urcer pcc- ^"T^^,


carc poiTunc in caullis rccuUtionislujFragaco- ktimM.
ram ad caftwdrat/qitae ad tpibt denblmintur, ii fMinM*

tmmt^

ii6 Dico primo. AuUitores lodici alibi


AiiAtM Oiradamconllwua , fi inCoipua Vitiaerfita^
Jdtnmr rccipiantur id omne dcbcnt quod aHj IoIultc.
\

bit-

ncgncurionibas fblenr Iblicita^ineni


pr^cipuani adhibLTC Ciiiin-aL-n:ib.ii mjricis <t:

iiifinodt

illas

3yEid>u

i)y

neque Txores^vc ihi^m di^nn, quj^m

SmWtI./,

niPdrt. t TraFf. i.Refdm. 3. Nec Ibla Regia ttn ffli


-au&orita$eft,quinhociiKotio incercedic^ciim
VvtMfmn. aaAoficMe nwMifidft piccimii ^'""^^"

fiiieiir,~**'

Digitized by

Google

H4:
fanAanm

& U

pro Indidf l RxgiiMisiioftris-

Scdcscxoma. Cutn aucem

Puntificia

iui ii-

bcnd oftdMlk BcferKnck lA


ThtJiro iragno V. Ac^dtmu. Ttt. ilus ho. Qji

MmsRtfu eodem

olimtnMoaaflecifs Academ

& pricipdc cum

tc

de

Fcclcfi.ifficis

Ti/.

ttkttry '&nit.

d^ucandi.
qued did |ioteft ex benepbc&p.,

Eccicliaitict ludiccs

I
fUtif A-

conqiriren^OTi

i^^. e^tiMi ip(~


dvUio Poadh^u pocior iu ,
Aic lOiUcuim de $^ul1ii 1 eaimkai %ebadbis,

Stdis Apoftolicircra iiadilpolitam

vndcRc-.

tor iaicus glterni vice. cum ^cck^ialtico aj^iiiur.


lian dit;icur , qui Ae cwflas Acadeni^ooraiD iiiihC9t( &iquoad Rcgi.im Cancelhrijm proua-,

U vaoadGubcr';
niriooeilMpi^lffti^Pll^^l^^Bgemf^ liris prouoCttWTilincgotiuaviuilitislit,

Nwcftanifyn

cari.

iDrolitum vt Hcclcfiaitici

aliquaildOiapfldbico$,iM4><f9 conueniatitur:

tlc

cnfafetiihatfifapaddomiiiqafeMdicaiilim.di^
aiicloiibus ocunr , vt cx pkiribus tt xnbus,
<.1-

ftcQditOoni. So^or^ang&

an*.
Cip.

i.Cy.

2,. itb,

j.

& Ctf. i8. mm.

fi.

s.

8( inToIkiciMi).
ff tl MipBo CrC4f' 30. r<'. 4<).^.

quo minus

Proquu

&

ftf].

quad.im

IV.'. 1. irtU-

non viJctur qiiomodo audtoric.i;c Rtgia


Gradus in Tiicologii &lacri5 Cjiiombus con-:
tcrri quod lamen in tbrmula collationis dicitur}

ptiiTiti^

& cer

Do^loics fj^ ""^-

eoona Eeclefiafttcam

eflc

''JZI',^,

^& in Bulla Cocni fub rcrcniari Stdi tjjt^ij^


ApoAolicx cxco.nrnuuicatione probibitum, qui
videri. potTunc apud Diamm Ptirt'. i .7>jf7. 2. Hir
i j.
Qj<>J crgo
dixerint audientes
eciam rcgiAracis Bullis obdacula ab infcrioribus
iudicibusoppuni ;inquo noniamPodofidtan-

fol.rtione

cinn

l(.d& Rcgis maniFcRx voluntaticompc-

liuiuur adutsrlari

Quidquid ergo contradi-

^ionisabVniuerficatibuspraMnpuis occurrat,U
mimine curancfum , quando cauiTa boni com-

muois

in eo vcrcitur,& ad prxftandum obfediuinis , d: huraaniit onwttKt |>erarg<iH


DcAaiiemiisjicrihdi11rtbioJMM.Si^ 0*

qutum
tur.

cA

Et cert^

!ii!ur.i(ionc.

etidfle t

libcrtatcni

dc toro cotnpctenii.

& aLliosadducic Diana

Krybtb/. ^9. .<$im

cxccutioni auuidcntur

quainplure; ckniant

S. y hm^iae. ^t Dom. rcjtcianus a Vcgai/i Jmu


RtkEU$mlm ,rii in lociii , fcd prdertim m C4/.

rtritvi.J.nnm.

vrbo,luculcntcr oftcndit,

BjIIIs Pontificlis inipcdimcntiun apponcrci ItJirkm*

T,

xy,

Circa Saiarium quz ConfdentiaE ono*


ra eflepofllnc in RegHii Atfdlcoribus.
,

y Regi.t,

rtiitccc .'hiJcntdnPemifiiiJ,

ftTit fHitgar tkc.

dum

NiGad hunc

tmjMcri*

inhtt

&

naturali Philofophia creari

auiftoritaic Principislaici ponini, vt tradunt


(f^ores

iuL Dee 4uBtftC. at

vtttri iitrt

Do-

tnmUind :

in facratioribusramen facultatibus, folius Pontfficis cft,ad

quod ncc

partialitcr

concurrcrc Prin-

ceps laicus pocrft, quia gcncralc illudcQ, vt ncq;


partialiccr pollit lc rebus ijcris commilccrc, cuni

mcrc tcmporalis fic : vt cx iure la^


anftqnbus u comoinnker aoc}cro oouAat,
ftatis. Fatcndumergoeft Pontiiiciumctrcabac
bcnepUcitum exare , ob magruiiti Reipublkc
commodum , quod cx littcrarum profcdkuie
potcftas cius

&

contiiqukur

& ita oportuilTc Chriftianos

prin-

dignum, & opulcnciz Indicarum re-

,;(^^

^gionum conibnum, nc turpe ali- mtruftii


quid contingat indigentiam pcrfuaderc. Circa dtriftB
iilud crgo ita difpoiitum , vt non foluatur nifi tmm.
poftadcptam omcij pofTcfltoncm , & laborcm,rn
exercitio eiuldcm cxhibitii cogruis temporibus.
Pro itineris autcm expenfis id dari ftatucum,

quod lcx menGbus

feruiti)

relpondct,

quando ex

Hii]5Jniaiacicndum illud ;qu6d ll ex v,ik4e remoiaprouinci4,iuumctianiprolump(ibus dari


pi^t)""^^""^ "^i'
.fubfidWff^jflR/.CCiqi^
niflrorutn fiipcqm.CttPiP04o- pcouidcatc Qr-

qux

ca

'

Dico Primp ; Aui^iror

mons voluntarias

nc- A$rtio

,dcn$,4cvera5limulan$,'vtficmaiu$ fubfiJium

&ad

Non eft eigo ncgotium hoc ad rationem


reduccndum > qtiod dclinqoanc in officio,
vt cum ZcbaDos tcnet
,
Dom. .ViUarocL P*-/. 1 Q*tL i . Art. 8. B.69.
a Poiuifi^
iUademix
Dicoquano^
129
bos inScholis RdigiofiB conceflx , nequcunt \

netur. Probatur ; quia largitio illa cft proptcr


^
caufTam , alitcr non &deiida ; ergo dcricicntc

iltam

SciUtibatlndicis prohiberi. Id conllat

quia fu-

jacoisnequit potcftatijeliftiopportun^ i^lKQcf. Quod (iquidquflmoUbiriiCtidtantjtm edt


poflct, Bullas concctUonis

mo CpnOlio

regiftr;|tas.*

non

aiqut

fuiflc in

lupic-

comrarium ap-

parct in BoUts pro SodUBueconcel&tregiftra-

tXcnim

lunt

conftittauro

ncfjije

vllum

iplis

impcJiincnryin

JiuUo crgo pa<^o poccft c;;xccuuo

earumimpedbi. Cibnpnnemm eBecnrio^^dcf^


comprobctur i tum vt multorum paupcrum , qui exinuum in liticrii iccreprolukitiqk

-vrilis

honpri

& cooKnodo ooololtinr

Oinninmvitar

tam,criaip vc

quo; aliunJc vcntiiri,

& u^ciuira-

cilx prsdldtis ob cceli aducriam ttiRpi^ricQi


CMueft- ftlarii iaAanu liftqandib pHHNmir.

caufB

reflitutioncm tc-

deficic titulus iuftx acquilttioni$.

^V."'"*

accipiat, grauiierpeccat,

& fic muidaci poffiioc

4-.

St illud Rcgia qui Jcm munlficcnrii

cSpes profbiiendoillorpecyibus priuilcgii$ cxcitaii.

A ffrrtii'

114

mo-

txplicacionis

accurramus. Licet enim Do(f^orcs iniuK

Ciiiili.Mcdicina,

Jimim

<fuihit<

^,7*^^

Quxl

cfTc indubiutum affinnat P. Molina Dij^. 109,


tMub^^x. cumloanne Mcdina, Nauarro, Syl- datutm

ticftn>,&alijsdedonarionibus ex caufTa joqucn-

c^jih-'.

tibus,quaadoiiUexiftimataeft,i5k nonverefub- ^""^


iiftent:qj|odi&fi>rbconfcicniix
criamexte

st

&

rioripcoosdib Nequitaucem dubitarlcam


<jua

ioquimur,

efTe

iubfiftcncc satiia

, dc
donationcm t aufta non
tenetur ad il-

Rcx nullo rirulo.

lam , qut rubodiom pro lUroptibus irineris, etiam


graciosL- largitur ; vnde quod fupcradditur ob
moram ^Im prf^iitam multo id iubct potiCis,
vt nierit6diaK otatus AuAor obn pofTc de eo
dubicari.

115

Dico iecund6 Audlcor fcrb ad tribu, &ncg]igcnccr mtotflerium Aium


r

nalveniens
iivip'cns,

npn

potclV

nncgrumfalarium acdpccc,

&uac<;ipf;^.^ ^yireJoluiiaocinpto rata tenetur.


Sic prq))^Maiaw
(^i-.it tiLfrmei. Cdf .^f.
,i.

lafik.

imiK P. BCoiinani idite Df.

Digitized by

Google

Auditores clrca falarium


^91.

S\c

mmUhr*^

im^ittdttmf/ti*litwlMmt ^fiilTBterqne
tmittisitrsBmaes Ubtrn

dibiu

dc cutjc

ita

fiJ

LAmm

^fti p4^Mt tunUdir, neifide pr^^ittt

Sl addcpda

ctj}*, non

immi vtri

MHud iktrblKm-

tpim non

UaltttiAiH ln:ri Ujjjn!h indi i.ih^tiiiuim i!>nhi3m

fidtndiim.

rtfStnere,

li

ijuod

^wr4Mi/MMf Jun/i;. Sic illc prorcadduccus,


Nauarrutn b MmmtBCAf. 17. nuti. i^^.con
cluditque

lic, K(/"i.- cx

e!l p;r'j!:ii.t.

fc

Hic

confidendone quidam Rc^ije Canoellarix Aiin


C*nx Vilitator
RLli;^ior?rchcdalisllepiis
officij iui exercitio

nftcns, a

ouia

liiKij

il^

indeieP,

racio-

ad ncjgocia lpe<^4ncibus

diucrlis

, cikm fuiflet iouencos. illcqucvrbanc dclabons airUuicatc iplum corriKb&Ali- puinei,rclpuniiti Qiiid j*iim^. Oftrdrtm Rt^is

hiftrttR^mbmitnerrus

jitm ddo/Kr^

j^mfim.^

^4

ciiiitsit^

mm

tm fidt&ttr tftrds
,Mt jliiil pondn*

f0g0rijapfn,i're^cj- jiiutalijltgone
-

iier,

&

j^itt ftrttnfes itt:rttikm tsaftHM ^fn

msmjfMmim

inenkir gfktr

ilic

laborator

fiJciis

mulamium caiuinniis

'

,fMi9

cr e^

tvmiHcnut,*

tamcn labor aecAcxitu conlumniatus.'VidcanteTgo Aodiioicsaneorttmlalsores in^tnnm ra!ri.m gradum actinganc, ncc ne.

Sic

cuius

intclici

prudcntisarbicno, altcriusinquam,ijuiliucpaiIfeiie iuflicct

&

iiamcn agnofcanc
qucxl

AflM*

Ij^

poculpanoned.ncquccciam poenacitcdcbet,
loxca rcgubm vul|rircm : ^/ir r/j!>i ,

tmOBretitm

ii/7ri re-

peccare contingat

iu^Mm frte
fttfe]iMiMtumma*niin\ttttttwri^iitntud(h^
(ioride jiifini: fro rtt* tiits Uboru , djqiu oferis,

frndiim mrUtrh

'

*Vt

^uticuinRiiiilexipfbrnutione cootra Audito'


imrtralKr,i)oailtithcuIp3i,redalteriu,quiaH
la.nniose cgit, ab ofHcio ruicremotus. Vbier-

\oi\\Amicm!Qm9ferMfuMin4uM^Miit

non

iuxca id contcicniKfiis gia^


,

idqiic prarftent

oppO|tuni|

ob

tHitm^
Af""*

tiifupraordinariuin blariumaccipf

'5^"'''"

ncmfff'

giSjHcetfccundumfcanntxumiionlit. Sicvidimusin Sjp!.rioiibus commillioncs aliquas eire

jU/ir/

niuncri Scnatorio anncx.u:(.^ prxlcrtim uotanda

re iliud

miniftcrium onicio .inncxuin ex dirporitionclc-

tmimma quxdiximus. s;im. 74.^rfGf/. 1 z. ricecdniM


cx fc odicio non finc anncxa; o(Hcium ramen
curoeooiicrcdatur ^pritfcrtiin, quia coccmpoie,qnotali vacaturconimiirioni,UborcsaIii non

alifiis piimtnl.s.
1

jiMt

zj. i Sevto. Cidl>npMan on dtbet ei,far

ibidcm:
//

m/t

f<t:is;

<^uod ptr

Sicxgiotan;i Sjiurori

enm

futrit

fuu-

intLv^rc

riucnroluiiur in iiidiis cx Ipcciili rckcipco

.
de
Solorzanu9t^.4.C4^. 4. num.n.
P. Fragolus
<7
quia lcilicctnoDlcni^-

qoo Dom.

&

re,culpz iptius nequic impuuri.


^

Secttt autem efle quando quis

ob

ful^

piciooem culpx rcmouetiir, dotftriiu cfl lUldi, ftlficMh


Sof^ auos adducic ciucus AuAor tum. 67.
qaanrait abfolotus cua4at ex r^ula- notiifimai. '^fi'"'''
tfuirn Ithorst , non mdJtdtutt. S^d hoc vtdctur
accipicndum, quando Auditor cauiun dcdic
rulpicioni (ine drcamfjieAione procedens t G
-

cnim

fulplcio cx m.^Icuolcntta

aliquorum orta
illam puniendus , iuxu nuper diiflA : <S: quidem cikm furpido nonft,{ni>
grutn lalirium dcbctfolui : licrgo ob furpicionem ncgatur , ergp iam priuatio iliinon eftex
corantum, quod ooaleruieric, ct^m donlob

fit ,

non clt propter

ulenci criarn Jctur,

quando

fufpicto defuic

'

'

'

&

icauit pcciu luipicionis:acqui fufpicio nullam

es partc eius liipponit catpajn,ergo nec


poenaillidi<flapoteft.

Cr L. Aiiud

prxftitifTc lcro incipianc pceiiiteire.

12.5 Dicoterti5:Auditornequitcutaconfcicn-

ejl

eft jrMJis.

.r,.

Oj?,'>i////'fl

D. di

iniltgl

D. it paaif,

eriiorum p;^mfictt.

Immo

difcurfus vidctur cuiUcns.

videiur

Qji
non

'

quamlibct lufpicionis caufTim ab Auditore da


tam ad priuationem irtam l'uiHcere,li:4 graneta
fcumomenti migu! lcuis namqucnooeftgfaitf
ttonari dcbeanc

&

cum

pocnl pimiendai

culpa ,
poeni proporcx commuiii omnium fenccd'

>

iiitidIioc f^pieiiieupcouoeacquclMoneiib

fubcuntur ab Audicorc,vt

& qui occurrcrc alias


...

afsiftciKii

folcm}& non

duplicato

lalKm:,noaeftcBrdcbettftlariundup[icaciX^^
cct ergo in gcncre talia onera non^lint officto
anncxa.huic camcnotBcio anncxa mnt.&non
^roofficioingcncrclLdprohocftipcndiumcft

hilominh.

tx^cuu

fmt^

^afri alin

Cuca

Lidta

X/\
liftlTix IIlx

prxcidatur fpcs

ii.&exSaiiceto

Francifco Morco,

& aKii ificemibw iu fiMendura, quaiidioqitif lOr


moueturobcnlpam

.ilionirn

quosadducii PatcrFragofus

ciutum vidcliccr,

^1^.421. .

7. Videturauccmeademiac tncttiinoAioi

ItfMliicfnaikt

tjfe

Cifarco

ciam .autctus filium , vdBliam ,o|^pooicur,vel


'exoracio.eIaldaccafatorisififtannaffl,fi nthS
contraipiumex inquifitionc rcfultct , ncquc in-

Siccolligitur cLirc cx L. Cttmdlleg/ttis.^Z.deremi-

Dicoquart6.Audicorabofficioremotnsobinqui&ionemaliquamcontraiproffl.qoia
vidtlicctmatrimonium contraxinc intra proiiin-

,liMrfiIi(.

,^

1.*

f.

llj

iaftumaliquidex partc iliiiuftierii in dcfcnfione


coramiflara , pOKft Afauiam int^r^ accipcre.

ilUirl
lUUa..

r-ir/-

ciu$,Roimiius,&Occiiis,quosadductt,A:leqoinir Pater Fragofus Tc/w. I ./f;. 411. $ ^fl-

2^*.'

AADVTYl/l
V i A V.l,
1

Audicores Indici aa peccent fine Licenciff Regis macriinoaium int


Prouinciam concrahonccs, ybi quC*

conftitutum,&itacrclceotelabpre.ftip^diuin
non accrercir. L.hoaetD.ietiAitett. Smrf.buH.
Qupdccncniiccxornant BaIdu5,GaiIiu5, Capi-

A^i4.

V*

cribunalibus,

ceodit,

^atuUm

iure profiibitio

&

qux

nurftabiltn,

ifta

def- ^'("

legibuicft Hifpa- "T?'**

acproIndUt

fpecia-

'^i^

funt , dc quibus Dom. Solorzanus


ii/fg.
Ub. 4. Qtp. 4. num. (So. fir <f i.&in Poiitici U. 'piZ^ifit
Q^. 9. Qnibus lioec dirpenfirifnb onmis rMMC

ob

grauia inconucnientia ,

qux mtmiM

cx macrimoniis iftis emergunt,iamameneft ii> ^^**gor ille plus nimio mitigatus , 8t \n Prattoiip '"""^
liocLimano maior Auditorum pars.indulto Rc-

gioporiu,obpixuniariumteruicium quod vocant , quo inconocnienna omnii ade6 exagefa*


ulcgibus deuorancur.
quiJcm roalum,

..

Qmd

auzkgecarec necdTitas coier^ile reddic, ex


Mariena tn iKAw mm^ift it

doftrini

im/brtthm

Digui.iuu uy

Google

Thefdun Indtci Titulut IV. Cof. XVI.

*3

qucm citat Dom. So-

c6 qiiod cnnbus 2bundenc


facilius polFc ctrca hocdirpcnr.>ri , alibi tamcn
firt^e obrcriiardum. Scd qaidqaid lUe dicac^ in

qu.indnqnidcm cr illis habeftff


nutiimonia dcbcrc liber^ cckbrati, quod ali^i
Canonico
cH
Hatutum, autpotit^deehri^
iore
tumvariit in iocis.dc quibus P. Snncins rjifw. 4.
Qnod ctiam contra impcditntcs a Ttidcntm<y

imm6&

tradi, vt ccrtiilimum liip|>onunt Doftoiescitad',

meJtnthnt

r^ttiPerMti/nti,

loTtA\ni^f/tftk ftnm. 6i. ditfcntcm

Mc-xtcai^a ^''rbf^s

irt

Limana ,

&

Vtbibuf eiitm frec^tcntiorftoifilMultt

iMiora indomfcnttntfct cermmtur; qnia fjTiai


elaif futtt {wremckt, vnde oportcrct non loKim
IfcentiJSprafdi^i} nondari,ledctamex Audienxi aliis noH idduci ros qvri in prrhus vrbibus
,

vlncolili^kxdrematrimonium

iMbem',

Jiiftiras affinii^iKs

vrcx-

<]iftfyic<n1ueiiieAtiae;i(iemfunt,

pcricnriJ cft multipWci

autcni

ali^ando

Comprobafum. Poflunt

Aifki irrcdrjrfcnicntia cclTarc;

<YAx vxores in vtbilKn prxdtiflis iiallam habent


^tfBtricidufn cf eare poflkyCcenatiomin^Vnde

valMMpediet, vt ciiiti ^trrf irttWltiira Regh deii^em^ccc^naticmevxoris infbrmatio 3i Prorcge

dcmonftrant

Sc alii

ttcm prKfehfttil

Dico Primd

Jd

>

contniheiis

ifflta

AtiditoT tfiatrimonium

Prouinciittt finc Rcgis induico

notipeCKHitntortaiher. Idprobot<|uiaPt}ndpc

uM*ii^
il

Iticimatrimonia impedirc necjiicunt


aM(tlin<nhiiB

iMM

Mn^.
AwMf^

fwK

ftd id

Qnl

poienatcm.

vnde oiliil pof^


*d EcdtiaAScMnQfeatt

fic SaciratnentutD

dtetitlHd

c6 qu6d

ratione CcTOciltam Tridcnti-

fpcciali, quidc addufta pcenatraapud P.Satidum Dif^ut. iz. ..8.

& quidem Condnum

ncm fub

teeo coaftto-

anachcmata prohtbct quia matrimonium libcrum c(Iedcl>cc : qiiod (i non lit ita Uberum qa6 mmj^t probiberi pofTit. crgo & dari co,

hanc

aftio poterit circa

Prxtcrquam qu6d
contrahcre

cum bliis : ergo


tibus efle

31

vcl illani pcrlonara.

qui cogit

cum

manifeftiiGmum

cft de impedicnVidc ctiam P. Fragofum

lermoncm.

Dici prxtere^ poteft oppoficam fcn-

ciUlcm plures addudt P.SaDciusi3iijj|iw.2f. tuttl^ /^llJtei,


dkensefleprobabtltflunam.
Veram hocntbil

juxtaeumdcm P.Molinam

obftat. quta

op]>ofi-

utcntcntiacft comoninior, vtcxcodcm diximus, Sc juxn f*. SmduTD probabiRor , pro qtiil
tuntScriptorcs innuniLri

t.Ti;i:)qiii

juxta illam

dit, tedeadi^ultateinexccutione

iiter ezplicari

vtvert

Prlnclpum nbii accitecogno,


ibMribiMomnlMthtiliocEeckfi(|xiteAtteni.
Viide Conclliiim TriJcntinum fr/Slm 24. Cap.
p.dtRtfontttim^dc AiXMt. Pr/nifit fgniU Sjnit-

llmt^fi

quomodo

fflcamascaino prohibeteniiitrunof)ia,fed ttmfm.


quiico fub
,

cantiim priilationem onicii ftatuerc

mti dntciiy vtl mHntii^fKiJ^

andnere volunt couiralu nutrimonii fubHcu-

utpM^ ^'^H^hHHftt tUoi (t^tttt, ifnt tmlki Utri

tot tn quo nthil contta fibertatem matTiroonti eftl

mmutn
.

cxha:rcdjnti.'J filios^co

quod contravoluntatcm

roacrimonii viDculo loiucum, dicacque ei:

p3r<^ntumconcraham

nonobligaie. StUlilDa*

tem diixeri

modo ab

facic

Sic illud.

Hinccftlegcs

EcclcfiE contraxcrint

non prohibtco , ica vc valid.um


Qncidiionlbtnmcommunis fcncencommunior , vt tcftatur P. Molina

tia tenct, fed

Ttm.

i .

Dif^Mt,

7<r. $. CoJttmuttJer fmeniiM.

Pro
Couarru-

qui ibideo) adducic Panormicanum ,


uiam , Nauamliti , it Lcdefinam. l^ec

Qjemadmodiim (i quis domi acccipiat (imulum CtmmtJS

foliim

communior, fcd ctiam probabiitor, iuxu P.


Tboanun SantMim iJk.^ dt Mdtrimtm , Di^.tf^

vn ii4ein addUcit, cos 6cutm,6cmSt 9. MpiimA SmtmttttieDt^.iZ.

bi quam(ituriidos

m6tte.9.Vfc[vieiDi^t.4.deMttrimomt^nHm.
%^ P. Gafpor Huttados Aj^af. 6. ii tedem
aKi ex quo ottniftrft^ lequitur
JMffiatitM. i6.
^od Ci fiiprriorcs prohibfcre nequcunt,qui con-

&

mtilitii,in

vult,

Ncc obftat juxta P. Henriquer

Lit.

qno

fpcciale

txfCus.

vxo-

commodum habct,fpontc

cum ica pacilcitur

libcrtatt

nia-

Nec cft ftmtlc de

legibus cxhxrcdacionis filiorum, de quibus/|pn4

quiaillxvald^eoftrrarivfiimmjtrimoniilibcrtihircdira? cnim non ex palo aliquo omnino

ti;

voluntario dcbciur hlio, tcd

cjuali tuturali iure^


ea priuari duriiTimum eft ; vode tnafin inde ne-

ccfTitas oritur

conformindi

fc

parentts voluntact,

& iu non libcre pcnitiis contrahendi: cum


Rc^ius miniftcr voluncaric

camen

cum Rege

'

contrahac
omciumaccipicns,adqtiodjusliabetllll]liiliHVR>

de ratio

cft valdd diuerla.

I.

11.

AfirthtdUfnmiem,

1 1

dioa qoos adducic in GiofTa


leqokur P. flttrtidm fiifrk iiffHMit. 7.
non cxcaniinimic.iri impcdicntcs mi-

& ita nihil

trimonit conrr.uiuni inuenitur.

imtiuiafiaDdipcohUi6KoiKB&dtuik,oonp
I

li

; ibii amlet foras. Vbi dobiearl ne- "'TJ*'


quit id cfTf licitum
quia priu:itioncm illam Fa- ""f^""'
;

Ecclciia

pioffliiifit.

malrimimt lontrahant

triinonium in

non

contrariac

iffe fs^to

jub tKtihmatn pand,

iitttfrrtm^ ne qntiih

poceft

onere coilatum eft : fdunc enim Auditorcs quii


dfca boc i^endum cumtUii, ficontrahant, 9t
tameil.oflkium acceptant vndc & confcqucnter

uamm mitfiMmfie griiM, tB^iAstiit ^tmM'


exJJld/itj

, vt

lyrwfc

non

lefiftentil Ch;iri:r<nora;n

tiems

Mw ifU^

tentiam eflc proDabiicm, quam cum aliis tcnct P. vfr**i


Motina fHfru $. Ointrtritm fenteittitm. Sc pro
.

operaturiads fux conlcicutix coululit

int

tt^n.

hacvciiUi

confef^uenter prohibct concrl<ftuai

debeamos eu,vt lediaHs peecad eum,condenare.


Si vlcetius dicatur non dtbcrc Icgcs
133
Hilpcuiix vc contrarix luti Canonico damnari. mmd
Refponded poeeft tta (enrire doftiflimos , ()oi
gj^
M iM
gr::aij ludiccs lubfcllia teniicruiitDL-inJiL: a-

OitmiaeirPiincipc^

iket alicubi. quod ad nuUitata daodeftmi nSHlitailfnli ^ptBtMi rfceptiltli IKM fit , id elt'

Tniau.

0.

nonnaficiatutiiiipediinciitisnouaaddidtt; cuius

ittik^

CtntiU.tm

diffKKkhMliMnM

Bccle(l Bliidaput obrcqucticifTtmum fubmiA:-

C>

magis in

dljni, viicndi
9.

^Aa temiciatur. Q^bos (Mdiiira dta difflcullt0mi I.


mmtlittf

ttifj6>miiier,

Ui* H.

temrs im- i Concilio


/******

134

r\ Ico leeundi.
-^ niiim didlum

Stare potcft roatrimo,

iain iinc veOblipec-

led eos,

quicogunt comraberc cum

cato. Probacur fundaincnto Afleitionts prxoc-

liacyvdiilapafiMM S

namcoBtndainTCtbft^

(kiKii;iianmttriiiioaiiimtlealtfcftlicitum,

(fimonium ,

i*^

fi^

/***

'^l^l^^f^

DiprMHihiii ifr^^MdHiimmMm bUMPmdtiamm


Anttoiielcgistiihilcft,quodvrgeat, ciiaiflli
non oWiprr ad nofTCDinrahcndiiiti , lird ad fiira-

libet

muai id lubcundarn priuationcm

idiubcatilQiiimautemProregibus,

(i

inacrimo

Qjpd robo-

'liiunfoeric juridicc comprobacura.

raH poteft ex Oodkrinl conim, qiii Jicunt filios


conuabcTiccs nupriaj contra volutiiacetn paren-

Mnnolio
cft

i>.T%tm.

fegcm

Thomas

in

x. x. iplj^.

in Corpere, vbi lic att { f^mle

quandam

fcd concra dct^entiam

repcrtam. Sic Oiuus


MTt. ^

modo^pcccare , quia id contra nutlatn

eo

104.

mn tentmitr^m

ferm iomiiiu, i$a phj fMrct$tihu tkdirtdt

tastfmmU

Sk ille. Qu

%irrimv{ (Mf^/ff^^ velvtrpmtdttftnunii.

^Znabm- cft ctiam Dodrina Scod , Sc aliorum apud P.


Jmm an Sandura Lit. 4. D$^t. x}. wmk. i o. <}uibus adde
^7**^ P. Vafquez Difftit.^. tktti mum. I4. P. ^gidium
t>ij^iit4i. 1 S nnm.^ x. (jntU^. 4. 5e P. Hurtadum
j^i$tM.6.D^(ttlt.io. Eftauceinui Ri^oAui*
dmKemio porior) quianon habeM dim fiib*'
iecttonis modum rcfpcccu Rcgij, qucm filiiis reijpeoiu jMtris vt^usdaiB illius pan & natucali^

\ff

eontraAo maQAmonitf non CRMMr dimit-'iMi^

tercofficium. Probatur; quia nulla eft Icx,

Fnetorialibusliwliatitfiftaeommttticur

dtm.vtvolinitmulti

i*.
/i>'/>'t

qux

& Prtidibus

priiiatto ifta eft

^mmm*^

&qai'

poena

dc

kxiilam ftatucns , conrcqucnccr cft pcetvUisi


niilius aiuem rcnetur panam iii le Iptoexeqai^
fcd (cntcntiain (aitcm dcclaratoriam cxpcdlarc

juxu dida .7 5

Quo J It pcBualis non fit, juxta

dUbir.fll. Scd coniicnciotulis, llrm'&tcr dioen


dumsquia conuetltio tn accepnone officii virtua^
cclebraca

liccr
illiid

ri^

nou fuit cu

obiigatione dimictendi

maiTtaMMMtiffiibfecuto, icd It^itimik^fcTTcen'*

przcedente, qitod eft

valdc^

conMmain rarioni^

cjimaliudiacisdurum videatur.

'

<

"-'iv-''

MttigOi ciun oniiiiuni nwiiflMi dditio > -fttKccf


originisad priilciptum.
l}{ Siobiidas cx nutrianociiis Auditofunt

IntnProoiiictainca iDeomxniemiarcqui , pmpccr quz iila lcgcs prohibucrunt , vt inicio dtxi-

&

nus ^

tca finc

peccato ftaie

non pofle

matri-

damnum publicum cui fahii conlcientii ncquit


coopcracionu aliquid adhiberi. Rcfpoadeo io,

nem.* cxocaiUisautcinnoniu,quiacaut^pracedhnrobritnowin iirfmicrioiiit; Poceftautem


quis

virilitcr ftatucre

imoitu ^Kcre ,

nihilindignum cognanonrs

& Cic in eo nullo niodo pcccarc.

AEIs quoiquoc diTpenCRioncs petunc,,peccarem,


ciim

(e

cxponanidictz inconucm'entium turbxt

quod tamen non cft vtlatenus aflerendum

An*

Ac-

ris

liautemipris i^naris

internccioncm vliquc
nire

vndc cum

offidnliiftineri,

latis

quandoque agi, & in


inrigoreiurtstenetOom.So-

cis miiitis

lorzanus mtm. 6^. St in Politica Bi.

f . ttf. 9.

f.

^od

quidem
<sr duchiujefinuthtt.
icgum prohibittpKdiAdnvdimt Mim

ftr t eUi,
acTcncl

&

idctur ad

mucronem Regium delz-

fHun O-

aliunde poflbnt

""^

Tidelicct

non

filii

ineograuiterpeccarevqteia

confuttii jwrcntibus nupcias

con-

ttaluim,iitxtaqtumplunumfcriptorum Ooftrtnam , quibufcum id tcncnt P. SandUs J)Mni.AJ*


r^iP.^idius Qud^.^ P. HorndiWiftitfl
l.io Item,fiicandala, &capitatia odia,

damnaue alta momenri magni dmeaimir ,


im Vi Aoria , & L^defina obfinnc Saaenir

mAXf
I*

'

cMitranerafoirii, cxindi'*

tamen valdeprobabilccft

cx

ti

adicis

ctiam ab

&

caCbus limilibtis: a Nauarro lidJicet ,


P.Henriquez , quoi addiUti^P. SandwU. 3
Mttrimon, Di(^.^t.mtm. 11, 8c fcquittir,diccn-

atiisin

les

Canonicum excommuntcawm, & fufpcnfum ^^^mX

Incnri (fiftribatioiKi ndn' obluiftcptiOttBo


quod contrahiti quia qiumuis peccauit lali trputmr
aidminifitatione de lcruitio , ob quod ia forocx- '""^

cemopoliictfniAihm
plctfti ; at ccrtum eft
vtile Ecclefiae

illud

grauioriqMMeni

miniftcrium cfle
ji

miniftro

um

"^iT'
.

non

ergb mtnifterii ftipcndlum redpeine


poftcirorenim malx fiJci mcrcedera b*

(lifpenfo
,

priuari

acfi exhiberetur

dcocc

rum confcnfiu acccflit ;

1 1 . Cy. 10. iwai. I y. cir


y? ff . Sed liccc
fetuni lkceitatfiidMflepfobabiihcr.Oppo<tram

duris P.Sancius

& in vtroqucforoabco

cvliade,

poft atias i Nicotao Garcia Tcti.z. ie BerKfi-

monits corvccd:rc : vndc circa hoc noo tft cur


Auditoriquifpiam difttirbecur. Qiiod aucem de Ai

peninjs tnuitis res acctdi(,danim

gramt

*m

<edfc Ecctcliafticos Prxlatos fine vllo fcrupulo


Gcenttam afTincntii !oco Paroctii talibus macri-

busdiaumeft, dccoTUii) filiiscft potius;afTcrcndumi quibusuntiim indirccta videtur tacuprohibitio.&obcorum matri monia felecm piiwnie I
qiMndo coofficiis fpotiari ; & id quidcin jure

o- A/rfw
foro in^mrtjiu

eft

falariiun in

Oom. Solottmn. t^-^i*'

Poliridl P4g.8j<f . . T fMib. aic latam '^"^


87.
fcntcnciam rcrrotr.ihi,iS: rcntari poiTc lalariaconCraucnicncis

t^t f4rtt

qdM

onaniemb illa tx pnbltcb mairimonns lequi,


dum non tlmex. i.im vxorarus officii fubiractio-

<fi

L^bligatio rcftiruendi

X quo inconucnicns aliquod emeriiinun finquia


nihileft suiudinpnslenri,

17 r\IcoquanA. Incafu dlftonon

idlimenda dflc

Ineonneniem

confdeodx. Crfca hoc

monnm ex quo illa Ibntforora t Ki itianifeHnm vidcarur coinr.i ritiontm cfTc aliquid agerc,
,

ni.

f.

boris in vtiliutem ret impenfi pcrcipit.


;

quod quidem

caufx prslenci appticari

Sic CS

n>eiite 'pottlt

qua Auditornoa

in

fuum cxcqucns,tiec pofteflor


juxtadi^i & cum ilih Ubof
eodem modo vtili* fit , acfi marrimonium non
peccat mintfterium

malcfiddeft
contraxinct

fimilc ddiec ftipcndiiun iubere.

E"*^

Iccm,priuatumaboflUoiMMflepiiuatnm bencficio,nifi id exprimatur , roultnmm (^auiuni- ;***


2'ue ii:riptorum fcnccntiacft, quos adducu , <St ^utSHlm
quitur P. ^uamfiitri , quibus Ide P. Azor '^rik
Tmm \.lA.^.(4f. 7. fiM0. 6 P. Fagundez \n 1

PrMftum Detsligi tsf. 1 8. Mip. 1 3. P. Bauny dt


taififs Dim. f.QgdifLS: J^tiAmt 1.
de rm* ^^"^^
icrids etiam loqUemes idon renent P. Suaret
XX. ii^.ftB.x I f 19. P . Vafqnez Tjn.
i.iai. x. Di^. tjz. Mum. 11. P. Henriques

&

D^.

.Li.t|.Cif.5tf.iM.a. P.Palaus T.i. TrvoUr.

4. Oij^.4. Pmfli ^.mimtr. 4. f

Rtftirititr. P.
BecanusirliirG^.i^.fV^/f.f.MMv.^. qui aiios tt^ktm
.

Rcquiium ytur Au^resdiAi fakcm jmtmHi


fenRnrilim dedaracoriam : quorum
ft; rifsNMhi'
tauoL

mb

qutapoenanon dcbct imponi

nifiajureid ex-

priiaKuriguod tatncn in calii pmtifto oon coo


.

Ifi

Digitized by

Google

Thefaim /luHd.TttHlui IV.Caf.

m8

tingere cukI oOcndunt per varioJ textuj


contrarri viJcniur

dilcuircndo: (]^uud prxkrtim

cxcquiiur P. Suarcz.
loquiniur

l(|ciii

conungcre ex eodcm fluidandla cnim lcx dc hoc (Utucos

priuatioiKi^ itt tndkic

vt lcntcncijm

Imijt pariirpitrr

j^I

in

tra

il-

jus dicayn lc

iplum rxiriat,

tst^simm- cuat, aut lUtutam a iuclia:

li

ctfc(ffcui

pcnum mi'

bi

tradat

lndpt fVM fner. G/i r>rr fdraiitit

'
|

UefDfmib9cmMu,De4iitfilifff0aU&ifi. \.
^Jci^o , nam aiahar^
bent.
iljfiitt Khin fmtmts : vt rifiis pareiituro, y*
.

riruirecepyiiarit^rcrpondcat

&

quando

^pianc & illi

hic

rifij-

rifii

cor:

'

illos

vcnjm

&

cmofinnemi

liabet , t

illtid viri

Itttenti

comparam

fc feliciflimrs .ubitrcntiir.

Dciode

cit2tu5 j^u^tor llipicntcrin hiinc

moduB)

philo-

fophatur: ciimid agerc paoci.probabiii achnp^


duin coriicbiburi

fint

animiyra induiliu

pBnM. riiinant , dc cp nui\datuia dare

*un

ciMiiaentnc-laqueivii .itlijccK

li.

. c

v A(?.cpqiiliinaQp.

dleigoprobabilt tf^i pcrnali qucmqnamdcbcre


obCequi; niUpoft lcq^eiKij^m. Qui dircuclut^ia
ao&m prgfanem qtiadrac apiiitSne. Q^d caim,
iis,dc quibus loquimur.trit , qui dignitatcm
niKao), nullo impcUenre, dcponai \ Ec qicrt^.y ir^

doi^,4t CIiriftbiiifi(:ti.cil|c coinperiuimtr, vt


cx co criani aliquod polTit poficioni ifli firmapofljt line conlcicntix
tnaitum accrcfccre ,

rcoiorla

fiilliiMri..

Q{)fi>unculx aliquoc circa

farum confcientix nonita rpeftant,vi4Fri|K>/IuiuapudDom.Sol(Mzaoum inPolitica


l)OC,qnfa

Simpru;ior,ipi)eU^^)ii9, vc

gnolgerc i^itunGniiimi!ks,inKfixine,nccinem2,
ncc cubili> ^ Iquc, aut Gcnio.ac lunone, fabulo-

habcat, in caiu nollro robiiflius vr-

pofiafementravcTa. Quodqiitdein Ncit gencralitcr

Bltr.JM>

vatcs intciicitatem dcnuntians

cari, ficdiccns

cumtainen &cefeellccnecciranum, Uciletop-

g5tyVt}iquo4.icUn()uinic utKMnodigniutiSy

..

quod

l^bgSmi

mttrem.

nou incipiat cpgpiBoi|ct ijfopittnroaiauilpi-*

humanitatCy
^^ffff}' isy'****!^^'!'!''*'!*'. Q:!i>
c)ive hoiyinutncft prtwi^liorret, vt q^tfifoilt',

tr>

rifn to^nofttre

Mdtriie9ddecemtuleraas fdfiidid mtnfis.


Pcrgic icem

:.

Manualt Ci^-x)- i!m.C-j. cx co ar-^*


qifCKlckgaiiKr prplcqwturP.QaunyJi^r.^.

guiti

'

liaum ratioiicm, lum eo riUi &.ftt7


dia gefiaci vtert yidcotur mat t\ compcnraii.

Acceduntaiiorut^rationesprqeijikl^^

Kaiurnjs

Mb

.1

i.}8

mmim fro^

Natuxx ipii^f illa vux cft apud

'

^loga.4.>

K,cddit autcin

falrem

declaratoiiam necelTanain cilc vidcauv

(ntdehd

efjc

VirgiHita).

ctiain

mcntu c^nftac

ciari.

bdntiu

quo

autcipincalu, dc

XV

Ouii ptfSt MCcujMre jtm relufiu.fipktttls

qu!

qaifpppxft^tttxjktt

rvw>*.

(is nuqiinibus coodonandus. Pro quo P. PoQtiir,


nus conruleiiflu** In&lici^as ei^o filiomm (tt

magiu

(uos parentcs ignorarc

cft

ficut

& infi-

noo rcddere ma-:


mfeftosj l^vtalieaotcraftareftniditonit.aifn-

gnis parentum crudclitas lc Ulia

nar^dtquo/flij^.r.iff. Dttnriir td

filiiiifiei.,'\iidfi

fntjfiH,: Quin dc ex daiis otti paretuibus^


rpuriorum iniqul fimuni prcmunttir v tidci
enim dicuncur , quia finc patrc vt apud Gramjiori

maticos vulgarc; finc Datrc iQ<juain ooco

bere incognicum penndc


niatzfttmandum.

l^p

aic

His acccdunt

alia

; vcbanallam babere vc-

ex

juris \triufi]uc

Sj^mMm

Nam

exponem filium , fi rponite


cum ncquit N enim iicert f"***
fistrit ^fumfdTtmtm <rf/[^i,.fichabciur, L.
*
'^^^^uMrm
Pri*^
fkimt. C iet^au^K^tfiHi. Glofla ^mmt.
dil^jofirione.
iJr"ir;ir

p:ncrc

r-

&

in

Cap.

Exf^tm^iy.d^iMcl. vbi pereunccni

Si

a parcntibus ita abitcltur,vt coldcm nou


agnolcat , nam perire dici aUter neqoit dbi
idc6 cxponatur, ne pcrcat,lcd pietiue uienl fubdicit,qui

Icuctur.Ec id quidem ad tcmpus,i|iittldoquidcm


dceoagttur,qaiconaiurTepctcre,iionergo filium voliiic a fc perpetui lcparare. Cdp. Erppfi'
'

tm,dgiiMii. atdSA

139 TLIud,- dequQipfeiiifaildiflcruit.qiix* ftioncm mcrito vidctur exigcre quod


;

larioaCjdequa
ttts

EpiUsU,

mu(ism,

occuki matrimonii tcmporc protsrmu^


^KtftsM, crciw&i. CtoitaiainHlet-ara^bri nequeant,
inhumami nc conto^um dctegantr, ncqiie filii ip(l quando-

Bgit.

vUm.

bisur

que parcmcs agno lcaQ(.c((am in grandtori xtatc,


mwqiioddam inhomMikaiitgenui apparet, d
lutnralis pondcris violcnra retardatio. Videmus

^"^

in
'
;

<JUX/endo dignorccrc ; &


oacurx prodigio iiabctur j

'

onimahbus recens natospartus matresagno-

ftnVj &iicrgrtgis numeruro confufiim

HDUiinOn

nxn

rcpcrtanir.

audirc

lic

tmHli ftftHMHir fdrcMtes

Hfcnftm
iifcreftt

Fcrdrum

eftiutM ftri<.tif:r sUeriKS

nvt

O*

1'crdiahfi ettsm

mMra idmM

(trctre

mn
vt

eM^sicne dJieiU fii^vitommeidfiutreptreitt rh-

Std mox vt TUtifiituidm hdiert tcrferim dmhu-

ml csM^es txetim citm nmrite


'"^ '

qnivs

fHerutt

mmmaitlUltltmmfilitiynorifm fiioriii0 fctiiisgtwh-'


trictm pettttt^ ^HMmuii db mIiis fnritHis f.ttihti< ttiKrMnlur.

bic

lilc :

Xolctano

ea in exor^io exciamaciooc vlus

ttmpus tdlummair

4.

ptcrca ftacui

Ctf . 7 1 .
,

quia

tx

[dMxil duHeriiui.

a!i

ddmnd-

Concilio

vbi dici ncquiti id prbr


nenta dtnegantur; nam ca

poffunt a repctencc cxigi

loiucre

ellc potcft i.dkni eti^qB ftare poilit,

ex

y^derati

f^ pTMdiclum

Pdtrum

catio

^ ujjnc fne vhfmltt

^jttc fitj us inisio }

JicHt

non-

iuuat Calfiodo-

frtftgeviti$ frofrixferm t/ifmi:

hfme

tale aiiquii in

Lib. 2. 19.

cum modc-

CeMtefimims ( inquit ) ftai'^jmcoHffliis eH , imrditcem dies ^"P"''*^

extiserit^vi hemicidd Ecckfidfliu tUfiricfione

pterei debeatur

Pko quo

loqoentcm

vslii^,

qu.i(i

pro

[dcin ftacuitur fcd

Mgnisiifi^ue nonfttrris,fecurui hdkcdt, tfui tel-

SdMi f

qnodam

ita
li

eas

ibi.

compenfano

piecate proccdat

ilic

pratits

vCfHiVapirof

fipucrorum cdu-

vi videri potcft apiad

P.Fragolum Tm,itftg,%%..mim.i%9. Pio qoo


hxc dici pofTent.
Primo , icafufpenlum tcncre filium, Tttevitm
141
fCRNOviEC^emporepatremnonagnoJcat.grauc ""V'''^"^
peccatum effcvidetur. Probatur cx diftis ; quia S'"""^
idcontraomnu ruturx )ura clie vidctur ,
lU L^,-^
a legibonliidieatur. Item -filius priuauirJkmux gimmifi
maximo contra id , qilod parema pieus e^xtgit

&

priuacur

namquc agnicionc pareorum, qqx

tna-

&

cxoptaufllxfaAieanmpicaliicft homiiubas ,
ma; cx qua t^iam atia fubfcqui bonapo(Tunt,

icuercoua inquam cigaiUos jus ad iixrcdiutcm.

Digitized by

Google

Non ergo et hoe capUe


djmnanJ:k vcnic traniformatio ifta ncpcis irt fi-

9gue Roet alHis dflcur ndii tanfenvt tittf , qabd


ctiani oport^t filium non ignorjrc- Prxtcrquain

fiSdrdm obifentrat'

^uodliiipciUioillaeiKinreinfilio poceftgraucs

Uaro, lcdexaliisdiAis,

Mrna.
144

lurpidoncs,qu6<]fialittt{IK ifrignetur paKerio*


bligatto imponirur fpeciilis ohftrnuinij: , ad
quain non ccnccur,
Ik alia accuxouiah tncon-.
mimiipiDffunt. "
MMt^
142 Seciind6. Pcrtcmpiis allqiiod id ttf^**?*^
lecretum jdooec fdlicet 6Uus ad aimos dil^
nribiib pcrticnte, fcAerciiincriaiBideiec^

uarc poflic , non vidctur leth.i(e crimen Mhsm.


" Idprobo : quia Fuioiies luturalisoU^Mionji

non cmcrgit.

exo daBMwmi

lccm,- tn fcntcntia

booa

babili,iuxta quampaicrpotcft

lon^m

fiiiorum ttd
P. Rclxllii-;

iy^//4

/.lir.

14.

1 nim bonum

viJcatur cedcrc

8.

Qncmadmodum

rct.

.i

conftituto

Ntrcr^o

ouodin

fHiceft

lem^

intercft

ipfi

rcs fccrcca

apericur, tjaia ncc filix

abperieulumtn

cxpcrientiis

iudiccruprc'

co'felia ebra-

comprobatUin. fhraiJOd

r.i

aittem

nomina

^'^*

intcr confin^^nincos
,

}4.quiade

filia, fratcr

,& fororprx-

aius iunt

przrcrtim fcxus ddigiutus

dum

filius^ Se.

fcmincus
dormtcnribus

.-

Icj

'
.

"

Hoc cigoincalus coiwingcntil pondcrailnotlpolitici tancum cCim Cliri(ttaaus


potiustnnegotip coolciencix dcbeat rc&edil

tur

*"

in iiiiu ca aut infiJcliras aut infirmitascxpruibra.

'

SS*

aic

fic

v. ^.Aitt ^'^t.fiormk in (>n;i tuo


(uttoJ! cU^iHrii 7.*|*-%
fr*i;ybi D. Hicronymus fic ai: Imenhtn
mmbl*,&f4>t^mmtd:is4cjus rar* eft fUts. Cha-

ilireiiainfalicA>ficiKMclerood6ffltmil.
'

X' qmJmrerfl \ fme mBeri


Sme om tik n tn foro pr.femb.is .tmre ^
Qjiod &de coniunftiiliinis accipicndum iuxca
...
fiMdoirenir fjrophetStem ienaonem Michce /1 llitAna.

p.trcntibu< impcdiri
I

ni-

Accedence au-

coniui-iumnequiCiiuxtadidlaMM.

tliiMMi

Indignu m ap-

hin .jr

prriclitctiir

Ariftopluncs apudStobcum

gari , la iprorum interfit


eft dc iuribus naturx pai-encum agniiio t uiU
'qBandbreaelatio in corum infiMnian redundahliis

oidnW

reriixxuranec biix

lecrecum obli*
iliu J non rcniari; quia

ade6 fidi
munibus

fm abm* ttm xtate didki, nequeunt 6\\} ad

,&

parebit.

VtdeMMT

quorum

parcntes in officio conlcrufiri.

pimttm-

ritdc m,itri.njaio (inc liccntiacoiitraiflj

mo'

pro-

i^i*/?. |.

yi^j^.
mmm km

oicurjt turtItsfiie*

vericacemillummiliciirc,

nocabflar

aducncitia

alicttaiv.

xftimctur SenJtOrij

vbipro iiiiPincllumadducic iuidc ipli: annuic.


Ctkmpnafeitia fecrctumlMe inipforaoi filio-

^T^^^
1*/'^

1/'

fiempns

farts

Mfhm^k

Ni:i fort^ tmci

bas pnifmnda. Cttmentin iNitncema

&

tMcrit diu-

u ex eo tilia , iplct^ conftancer /cmcl , itninf fe defenderit probatioiiibirts incontrwfonn


li r tanJcm dcteg itiir
manifcftum fict conira

>

fiiio

ignoiado

^ma , n vidcacur oaiiiibus prxfiCis

&

Tidieatiir ccflare .'(luia

fi

'

dumifed
^ecMlUris cafut

f.

'

prxualcre.

dijqttifitio,

Vbt illuJaddenJuin^fflacoriafrcrcn^ X4(AfCf


t.t!emenc filiam o nntno credenJum ab ei , de
12^^

TVmqcO!

'<43

Cirant-

^mtm

S.

indtcandum

^uod

occtirric,

AmoiilolubliteefiiSenacorienim cuidam

'

&
^
tm
""""

non

Sed relpondic

nupcui tradidifte.

exiflic,

clFe filiam

fuam

tcd vxoris fororem,

icic

Se.

Scnatoris fapicntia

ff^^^'
, de qua dii^uip , voluilk
JHfiwk

to ; earatio eiie poteft


ftilieet Wlos InJemn i au Scnatoris eiufdem gcncri l'ui confulcre otfidolo m=ndacio,inquo grau^

ille

5c probicas

peccatumnon eftc,potaeraac lionifide

ca

ii

patcr negct,affirment fiiam aui,dos

illi

ex lcgitiiui cum aljis f rauibiis a^piendi poicione dctignctiu ? Negatiue proftm idjKmdcti

rftfmmr

Cataflrophf m iftam ignorct;

ftrtt!

du:ii

tfS>'V^

coaftjcexdmr,qntaad8Krn8mparaimfiio^
'^^^ ignorantta'11 c^nJemnatur. Sccundumi-

fi

"'Mftiir'

(i

c.ilis filia

autcm icMt, luoagcre iurepoccft. Primum

lcm ; quia

vt

diximus

xtaccm habec,& quid fibi


Qjdd^taocMe pa-

tum quianullumexeociDolumencam repoita^


&quia , vtfibi eredatar,irrefiagabiles adiidet
.

conic<fl iru. Vnilc hic iocuni .habvt decifio

none(l'efiliam.

ldcmdicendum>
,

gakseA!fiifiitociniaaidepolIiphei.Proqo&itf

trcrcs iurldicc probctur,noii fcixrtiirteftamcnro

IKMIplaril.

Cf-

faimit\biH4dMm^vakvirit<fmilieris,jttlscer-

Sa

rum imtenem ntemorttMm.

m mAii$,^f^:tmtti^Ul0k fiHMm
Quod ad

ejfe

ilU-

legitimam

P A

V T

_ *>
iMMifftaoM
\

nim pcnciftimum

vt nihil conrra filiorum tus in

kgicimae aftignationc .tntuftum roilceretur ,Se-

'teKfjm vxore mdiondi * nen pobK i ,4ed fefttr


l6,vilic nepclsqaafii kgkliiM
'

cnm Ic^Mb^

.'

fecreU

III

Illllicls*

'.

"'
*

149 T~^Roi1lius

'*

f*

'
..

y Vlf

'

Tcr6atiinct ,pocuitquidemicadirpcmi>dciecre-

cftperagi.imer SQcero>,ftOciieyttm nailmiAa-

'

^uialiceftibus

laexiremovttcpoficisnoncreditnrinhoccafiii
inult6mtnii$ cft crcdcndum aliis
cuminrebitt
httiufinodi doceac cxpericntia oon multum

cxprdiat poieft peruidere.

con:rirmtu(:\\dlCtp.TrsMfMiff:t,<jui f!h]fm: It-

'

Cap.

trstfm^* cicau i quia per ^peitas probationei


leftimjninminiefbnKnioaliteraflerenthim tnfirmuur.
Vildc (in I1 pjr tcf^j< prob.-tiu- ill.im

fidem faabcre >ciim explorati iuris fic parctttum


attrftarionem irttcftamento pcr probationci Ki

'

exiftif

maie. Vcauein Senatfld nbn credatur , miTri


cHc rario potcft , tum ob perronz dignitatcm;

adeb

|Krrpcdbeft,vcbdcs cipolCiadhibeii. Oenut


^emfiKamefieianida^tcutiOonlGfeniiiporfitj vt

fifiaaft

auiemroceTt Ajibcriik , quoddeiiififiiistcftanwntii dedarintne. Qjid veii res nabeac Deus

>

quacft quxftio, etiatnfi contrarium fit teftamen- 'Txf*^'


to^bdaracuni , quia vt non credacur tcftamcn-

abxmulo opponitur filiam intra Prouinciam,


immo 5c in eaJcm ciuicate , in qul Kegia Curi

oblenifrioiiei

.'"

"
,

dbmomct}

tntmiktt.^

*
pofTclTionem accipiunt.iuramcrmim
1
emirtunci vnde inanifirftumeftad ilr
^H^^^
Eus cuftadbm obligari ; dc quidem fiib iiiortali, f^,amm
^wnda oegpiiatt, dc qno traftaiuaiincon- ^

M4

ckiui

Digltized by

Google

140

ThtpumJnMTkiAuJy.af.xyu^

..

'jj^^

ctaiu aalciudiciaffscftyislefiKrit.vtnMiidllK

^^^i'

tionc vius

mtak

gr>ue

vcl lliflTragiomm circa illud,

Quando auiem

iiKonucnicns pullulare.
grauc , quando vcro tak nun (ic

poirit

'1 y;^ /ti

num agrndi

rarione

quo loquimur

kiK eflc potcft,

io co dct
'

delierimriioti graiie cenieri.

t.xcrapIigratia:Si quisdicataliqucm in conuer-

ianonc priuaca amicorum meodacium

non

gniuiier

bcriptorcs-,

djcenda

fi

pcccat
autt-iu

lcilicct

dixiile,

n conwiomicr tradonc

dc AuJitorc hocidiccrctur,

icnicntia

incndado vfum,gra-

ne viderttur forc pcccatum, quia hoc aUe iDii


opinio:ii incommodnt & fi piopalaium (circt,
,

outcriajgrauisdolotisexil^c^j &l>ocjyiideQii
iediife iivaiQeiko

quodvidetnrnouammatQ

non coiKcrnerc,

riam

Itd

obligationcm cx

grauemiufirroare, vticcretum tTcgiiretacrilegiuoi Qt^ic iitmowalepeccaiiwi. Neqoe cnim


quzcflc
vidctur diccndum lcuia in co gcncre

J^^"

chlimt.

proiA6poiruntiuxudidb; additoiuramcnto
effe venialiaficril^ia, iuxweon iinB i ifcm fentiMib'ain P. Suari), &complurtum 3liorum,qii05 nd-

stitmm

ducit

.fftJS

& (equitur P.

Vinccntius Tancrcdi

'tfflicmim

f,^,

fmk

"^"

'^^

mortalc

licct alij

ab

cc-

dcm addu^i teneamcontrariiim. Hcc cnim do.^poa veraefl qtiando iuramentum cadic lupm
lcucm m3teriam:quodincalii noftrononconlingit.

'
'.

'^.

.t

'

'

ifiAt.
Mnj^aff

Cw9i
f^.^T

Togatusenim

ll-crcti

cuftodiam iurans,

dc maccrti lcui ttoii cogtcat, fcd dc graui, quia id


cftconformc intcntioni lcgiflatoris , dum iurafnentuuiemiticnduin iLituic. Sicac cnim dc miamiis oon curat Princcps , vt ea tcruandapim
iuramcnti obligationcdcccmat. Qjitbtisiacoilh
ftituiis,prpamplioricxpIicatione
Dicopriiiiu,rufrragia

147

eollcgammi

oetaie,non cft (cmper morule. Id probo : naro


inialiotiesexrcucluione non fequitur inconuenicns , quia partes nequeunc contra (iiftragantet

Exemplolk.quodnunc inore

compluriutn
fragium

vmim

{abccllia

aur poft

fibi

putabat aduti lum.

Adc.

(kiccnmoonldlimiciirem ft

przbcbat vibanum

i quo

aliis,

vni

oihil libi

commodum expeAabac. 6c noien vm ilie pcxr


cipuus crat caullx

t jlis

Vnde

lirigancis defcnfor.

&

Senacores illi hominis mir^baotur crrorem ,


ofliciaergareip<psade&tn0|italiBer dilpenlaca.
Si

ergo cunc

illi

aliquts

eorum

veritatem aperi-

rct , non vidccur de iuramenri violatkxie damaandnwBipaticollirigantexeoin&iiHibiKm

confimilera conceptura CTcdcrcnir.

in

Similc quid

Limano hoc

pofliKB.

prziorio accidit, dc quo leuari


Aoditot enlm ex dtl Aodiettit md.

motus.quorumdam

narrntioncconftanri, Reli-

giou
ioui noftrzr6bu<rpuiabnfur

adueritjs.

^lfliinegocroquodam ludicom
& rct cius acccfTu (cllcitcr

Kt

.
,

mcatcffl vcuic

<

Cum-

difeordia finP

tcrminan

i Prorege

cum Kcli^lbrum quo-

runt andita reprebenfiooe, temeiiab. aliqtio pariter confidcmc viilgati. Non crgo finc Itthallsculpxreatu ftabitbuiuAnodi puibUcado, dcli

knil^dealikiadicandgm.
149 OicOKitid. Scnatorifrangcmi fccrc- Kffrrti*. \.
in re graui poteft Prorex pcenam con- Etfie^dignam impoocK. Qnpdl piobatur cx gcnenU
do^tritiJ
quam cum multis tradit Dom. Solorzanus Ui. 4. Cif. 4. num. 7;. cir fcfi.
Pro- Lg^.
tegem rcilicet ob grauia crimina pode AudinNca
punire vfquc ad orti-ij priuationcm. A autem
rcuelatio iecreti non lolum grauc pcccatum, fcd
facrilcgium , vt vidimus , & politicz gubcrnationi v.i'J-., cviVioi im ; libcrtati enimtn iudi,

candoactucrlatur,

nulti

prx&tum domiouffl &uocis

& confequcnter iuftiuz.

Nain

dnKrcmeritbquiuispoterttex leildaiioile fu^


fuigrauiaillitncommoda

(ragij

rur ofBcio reuclator talis legibus Lufitanis


bilis

adaliarcdditur,

r$o

dignus combuftionc, auc

Sic nuloi*

furdl docetknir*

Dico quarto. In

fWi

'

inha-

& poena pcriurii ple^tur.

Pro qi|0 videnpumsm Fragoliim Tmi.i ^js58.


imfrimifitine^xic idmirum ciimcriminis huius

Romaoo;

dc

riip<^niciitura,

^taUludnoniufticiz,(edproprto commodoactempcrandi non leue periculum cft ? vndc priua-

Aex

.afixndcrcm , deci^indelccn-

cuin finjjularia honoris figna cxliibcrct


idi vix tc

lnbeilir Co'/'/'*-

&

lumdiun ncpwmin (aric rarUdum a^erennr


quud cornni lupitmum Piilanim libi CompaiKmci^i^in nacinuper&I^Bapcirmo : cum
dmen non fit Cfedibile eam ob cauflkm Andi*
torcm prxfatum iuftiiiz limitcs tranlgretrurum.
Scdcrunt.quij^tcrcdcnt, auc lutpicari p(>te-

fmm,

cmn

wtf/*^*
, loquam, de cmn
Jatimm
vox ,
cnini iu^

iuftitixruffrjgium dicitur,

grauiter reprdiaaium

nihillunilerimcatui* loq^iodamliidiafumpKD-

torio qoidam irnrnon ignobiBiltrigabat(


AuJitoribiis

f JVndiiorcm

imegriHilSe eoamiiHiit eft

rcusapud

mtfntUm dentes

decutccdere potcft,iMin'fiit ihiekliufisculpa ,^,y;i


rcatu.

^rauem oAcoGonem incuncre } hiNti^ quandor


quedCiam adindignarionem tefflperandam opportunum accidct ,dum modu in patte contraria

rac

'

tum

^^^'^4*''#*<^-^'^-

^'Thtat

lMtRaccidenn

guincm ncquit crcare.


148 Dico fccundo. Quid<]uid intra Con'
ckue gcritur , cuiui reueiatto Jn Andkonim de-

K0tamU

iSmS

<^ tatnen

ntoii (4c vc Ke|i|po iufpicioncm illam depone*


ret ,qtMrvtdicUpud notfoliwi,boiKMil fiui-

^***'

JkMMw-

tcfttmonio cniin coilc^ id nuhi pcrrpcftami


(:|iu 4c diccre tuto potuit conicicntiai fine mode'

cumAantiis zftMnandum.

,
cx rcrum cir-:
St illud adnotemus,
Iuiutcmnondebcreiuxta communemxflimatlonero iudicaii : namquodincommuni homi-

'

foMqiMiWcontuliffc

TxLtfU
Lt^u^om.

^^4^""'

4r

Indiit (pcdaliiks vrf,((^it^.

gct,quod de obligattone fecred diAumeft.Tum tm tmi^

quiaminib cut6crcdi poccft communiter, ba


vcinplurimum loqucndo. Pruritus aiim nouitatcs kiendt

A: audita

profcminandi , in his ter-

"^*

.Tj^wieriafn quia limaniealibciM>>

ris peculiarii.

vindidc hdwK fieakaiem. Twn piaietdi


cx eo qu5d Auditorcs plus xftinutionis debcot
ris

bitinpanibutaccurarc^ ittxudidla Csf. i . NibilniKmeosiic redderc hidfttio dignos pote*


rit

qu^m

fi

lecrcti violatorcs

habcancw.

j^uo eft iUud Hoiac^ Strma. lik.

S^r.

PlO

&

z-

Qmienitidt ttruiu tmui^

JtmftrMt<^Ktd cxponens P. Coineliusica

fi-

pnJet tpHdtmkum

ftrfiditm, &frtiiftttm

vt

'

Eccli.17;

fcri- * *7-

bir^fi&at,ii^ 0fkiiiiitm,raBtim/Stmme fitbt<tt)^

'

4,

GMMii0GrMRre
QHtnt^^intJmmgtTet^^htim tn Rcm4.m ctutti,
Veti n*g<r
mancipio fimiiis ithiopico , coi
iKMOf nuHus ddicamr.Sed,& Sicaddet fic loctu%Txcli.

ntm tl^tniHKt^

tHt

fj^

&(,

CAVT

DigiiizeQ by

GoOgle

C A

finguhri prooidentii gladio Acbabi fidiieeent,

Y T XVIIL

puniendum. Vidcacur P.Gafpai Sandus

paritcr

uiciuiiocum*c quidcm

me norunt

dc

pla in Hifpania conlpefta

fHjMdMmtim reis ageadi TMth

m afdm

momcnri vlliflinn

zanus

Sc

Zj*. 4. C/ip.

in Politici

$ . iu cuius dUcurlii

i.C^'

pau-

inrc f.icinora

tmt

QicQ priuio. Frequciu

I.

in Indiis querela eft,

^2^^

mulcrim apid przficos iudiccs valcrc intcrcclTio^*'^ iufticixcurfum kgitimutn impediri.

Cmritm'

aRcrailitercrticienir. pi^fkiii
'

fuilicis vtitii4til'ii>

rtfit^rnt

delideriA priu4;enim,fjtt.t Jic

, ctim lex aliquos voluit excepcos , cordem


expireail]e.'vtconAicex /.t. f. MitiimAf
fiui D. de Bri^ineiitri). In qua ftaruirur trinsfugaai

& amfkiltHd*

Vt

utHinmviicMtiir gtntrtrtdi^HiiMm. Vi ali^s


TbcodJiicu5 3pi!d CalLodiHiim Lil>.<;.6. Formidanda Propiictx i Deo id i\.tiabun) miXi
comminatioici^m Bcnadabre}{em Syriz 111x11101
abirc iiillilTtt , in hunc modum fulnmjatJ //^f
duH Dsmin} i^t djmijifu wum di^mm morte dt
;

^V^^
*

4rum*tiupraMimatmt,<r f^fliU
IMMi frt fofule tins. Qijpd ftbi di^um pulilli cordisludiusatbiirvncur , U dignos morte dimit-

.aUMlttkt

tarx , vti

,trit

& qui noccm

tli) pceiiaE

noceam adiiiK,

obnoxios , impuniioi

vt

& araut

qui in lordi-

ChiUtuna RdpU'
blica voiutabrum immiuklorum animamium
Angelorum*
elTc
dcbucrat
habitaculum
fiat.quz
t boc , quia hic vcl iJlc fic eri togant , Dci &

bus runt,ibrdcrcaiu adbuc, St

noo cuniw.
Dicotccund^. a noiiridflnK,|n>cnroi, iuxu quam rci infiMQium
mm ptc- nuradimitcuimir,quiahonoraciorc$obofficium
lioncftioribus habitum , (UK ob.inKer
^'q"^^^^
'ZL^IZTnkmmti nuam pareiKclam , vrl quia Hifpani fiim dccemi
omatu , vbi Hiipanum cilc , &. decctiicr orna'
oiifeicmix impcrio

'Hfiaht
Ormiktr

banda

politica

cum inccdere , quidam videiur cjwdlkmiiB gia>dos, obvilionjmhocninumtwbarocxAai^


pibus.Indis,

& mixiim

progenitis comparatom.

Katiocft ciara,na(nkges,quz poena dcUdlic


.

iW

muntcxccpcioneiftainnona^ponuMi^tilite
mendiJiiMgait,ne(ft9sdiflinffien

mmMA

dekmus.Xt

t ft

vul-

RKumaxjoma^lkucAtiUttdbl^iix^SMiiKfrjw
SsfdbreAiemf.&aBbdfimife&iktiadinten.
tum OHfd te^e nin unetnr , m f>rt u non btktur.
Dequibi AuAoccsaddudli Dom. Solorzauo
:

TiMr. 1. 1. X.

XxM^tes

Op.

n<m^u^y\iwr.y\-y

8.

ihi jBsr.

DcicomninKi

L uiidim^ijiivitum ditnum mer-

Stt^ $t.&c. Et quis vir lUc l iUx Sytic . |ucm Dcus


9v^fm, iBortcdignuradectMnNfiitfdiimobblaiplMmiMi
^Mwm iii
ipipliiro,cciumlaa,

<.

'
'

nonellccranshigarum poeni afticicndum , qui


buoncsdtpitheii'-

tnidtOf poflea cransfiigas , oc

dcndiaudlorfuit.

fienevcrum

ifj

Panatinordinariis Ptnmtfi

cft.

iudidiseflcarbitrarij*

ouialtgcsnonpofluoc '^''*

cxprimcre omncs circumftainias


crio iudicamii cft

iuxta l.i.O-l.

tittri

li

& idto

arbi-

vd
Do^res

poflic poennit miniicf>

Qijod communitcr iradunt

augcrc.

QgpU

rcmina facuicas, vc lefiundum

6aiiaringemism

ptuuUeH

lemtiUum (^rtrimt

poSta

vt

eft

(reqoeiinbui cdiini fandamemis,

In quo quidcm qu^m grauiier delinqui coniingac manih.ftius cft , qu jm vt cgcat probationc.
Animaducrtantilliy anqui intcrccOionibui luis
lcoicoMmuraiiidiciaKkmcntiaacimcrc ,iudifCStpros ab a;rcrn,r ihmnationis pcma fint ctiain
crcpturi' Luot ergo tcmporaliier reus , nc iii Jcx

&

pcdiac, damnis nuioribus mioori,^uikm lcuibui,


ifai^pioaidecur. Quo malo noBnm iiknir in
Republicapoflc maius iiuRnlri. Et Vcrtumaliii

tm dl confcieiidaiQ IpeQamcs qu^iones omir*


runt jcirca illas amcm
alias
fucMTt

'

ca-

homiocs- nigii nulib vt


dia apod noslblitum, aggredtnmor. Stm^kl'
hxc ludicum conniucntia dclccndcre poenas im-

Girdetnfarpeci^terDoai. Solor*
JLi*.

ifi^

mulds

iKMiiiiMi (olent coiiiiiiiiieie

lo^uicur ,mdiirit shlU

>A

excffl-

ob crimina ,

fti^atis. Et certi li hoc iKiniu liat


peflime cft
,
pubiics vcilitaciconrulium. Furtscnifflleuioris

grindvorain hoc

151

meliiks b/ t^tk

nobiliflioiii

ordinaru legum poena , intamia

ii

praxts vniuerli orbts

quam prxfati iudiccs


,
quam notanda rci huius

Cbrifttanificbadiec

De obligacionibus Tugatorutn iudi*


Cttm prQ crjminibuft puniendls.

D. de ct^idtd rrwwe^aliorque.

.Hiltt.

talcaIiqutdcircaprxitoiaccidatiliK.lb

dodlrina poirunr. Scd aliud eft mimiere, a-

liud pentcus abtolucrc

quod

Principi prtwriuin

ci^ftdicinvdle dercgalibus: proqao ndtMH


tur Audlores apud P. Fragofum Tim. i /^.479.
^
fftfjn. 16 }. Dcinde ctfi minut pofliot.nonumcn
a^wJmi
obtiruJum cxplicatum iic gencralitcr acccpciim, Ji
it*
alios, vt dixi, non a it Kcipubiicx fccuritati con- dim nlij^
fultuffl,ii pixnx maioris momenh loli) Hnt mife- ^ftm^
ris lodii,

^cliiopibus

ponendx.

in

& mixftro progcnitii

ioi*

kgibui quidem muitispoenc

cumdilicrimiocperfoiMrumailigiiamurj
ior perfimii vilibui

quto

-'

ms-

lfl0eiHib iblci indieit

Qjl^ndo ei^o indiicnmitmim peSna imponttur,


figuum cft Lcgiilatoris volunutcm ticm eftc^
vt pmnatalis vniuerlbs comprehcnd4tCirci

Jboc^lo jtMiiBei

poftiioi delio^uieit liagimB


'

^Atiditoits*
1

54

Pro

Indiis

autcm poreft

occur- CrrcOf

ca/lis

iquou grauitcr lucnQuin commtttatt

buiccoimvideturpuenam poifc

rcmitti

'u^iHi,

iuxa

doftriiMraTtraquclli de fann timptrMidu,(ail(fi ,


49.pertotam , prilcrtim nnm. 1 j. Cr 14, Vbi

aicdcliitqucmium pccius rcmiuendas

'

' ~'

aucmi<r

nuenda, proprcr propria,auc maioniffl in Rem*


publicani mcrita.ac bcnciicia.
AJdens umeo

hoc

ita

ti^icndum,

uiSnM^ue

tn

nifi

delidU airociiTiffla.

gn>

camdem. RcmfNiblicwn taerim

pcrpctrata. CiUTiergo in

Iiidiis

nulLa maiora cfTe

OKiiu poilim , quiun Conquiftacoruffl, i^cimi


, qmmdodcftcndeneet ab iHis

xce deduelwr

grauia dcli<5a commitninr, poflir a iudicibos pce-

aas 4i^businpofrastcmpcraci Quiaver^^fi


kecillibtperi|MdeHitM inlblcniM poflbni^
bmam- ac todiwwi MipMwpyncs , quod re-

dk

gionibus

Digitized by

Google

gionibiisiniftispcriclilo

dov
*'

"

acccJeiKt (imiil Prorcgis audloritatc, vt

fciaut

'

non

illi

libi

impuni iUturatn Uberiorcm

marituin

'

:^

dem judtcMM

& vidctur

dta pro eorumrebm dtHerjU

ligat

vt^ilaatia

p\Ico

'^f

tmio.

'^EaT"
mffinf

fcriptis

'

mtrito

quiadiuorciuin iftuJ

l1

virorum, ac

folatio

fiatconmibialisfidciviolandarsftindefinittone

natrimonii,

j^^^

quam communiter Do5iorcs

ir.i-

dunt,idcxprcisecontincturidiciturcnimr0Kni'

^Mv*''<*^'V<n, <^fiem*^ mttrl^limitftfft'


tus , imdimdiidmwx(6HjiittudinemTet;>:trf
Qmjc
quidcmexvtroquceftiurcdcdu^a,vt videripoleftapild DoAorcs , quus adducit P.Palaus Tm.
.

Dilf>/it.i. pi<fl

iiJud qttefie

iftinnw.

ViJc.irnr prifcrtim Gf^.

Ci^ca

^de l'rjtpmptio/uiiuj.

licpMoccumiiie iiocatu4i^ift,

hoctamcn

& pccidiari

in-

VrtrrmHo

'

Primo. Anfi vxorvcnirc

5^

nnlic, tenea-

tmtrihis- turvirinconfcicntiiadcamtcnderc. VlMinpfi-'

'

cnim lencai Holiicnlis,

non addunc alii ,

tantum

r$H,^ tc illud, vi/<r,

vimm

gnHiedeirimcntiRn; ftcntnilKs F.Palaiis


mumtr.i. licct fin-.iliterpolTlr inrL

lcd

'

mm

'dc

'pcncula

viris iplis

i^j.

pouemr ,

fufccpta quis

fireqtienrii

non

vidcai?

mortis in

rimnril7iu<;
$e incommodis
nimium molcfta ccnlcatur :
,

illil

vt
illa

Vbi&aliafucciirrtcquarftio, anlcili-

cectenaeme twnigationem

Quod

-^^^

impa^ j^unr.
tia,qiUtiequicumnon vult, quodincomniOiliM
iHii

przuidere potuit , dum de coniugio cogicHiit j


<piiahoc(xptasraccrcmaririlolcnt;&iaUvo]iik,
contrahcre ,

ita

fibi id

adlcrilM({ (cicnit cniai

volenn noii fit iiiiuria.


158 NQiilominus oppofitum vtdetur rc- ttfgme
ncndum cx communi (criptouiin OoiTtrina afTc- frtfmur,
ttcrpim
rcntiuminvirocircobligacioncmfcqucndi vxoltm,quando ilii nccefTarium eft domicilium mii' i^ntennMX
tarcr fic pUircs, quos adducit , & fcquitur P.San-

i<.&

c'nislaS)ruHui.

fcquitur dcberc

P. Palaus .7. cx

cam non

illa

ad aliud neqtiic

cet;

&

quo

relinquere in co

clane

qtiod

xaipat f ttgkal

k-

quando
conkrrc,qiiod mantopia(.1},

Do^nam prxdidlorum (criptorum

ita

vxorcm

P. Palaus, dumaitimrituiri

lequi,

quando vxor

nccelHtatc le-

gis.fafuris, alteriulue

cauix granis compcllitur


domicilium , & ftarim pro hoc
mcmoratos Auflorcs inducit. C^od cuin vidca-

alicubi habcre

tur extra concroueffiatit , Ikaic pocii^s ftanduin

Nam

ientenrix.

vxor nauigare nrnuens, ad id

necefliiate altqul graui comptllitur

falutis

in-

quam , dc quii di^uin Nwrr. i 5


immo &VitC
cum grauamtiiibus aliis fat molcftls vt liidcm.
($'.

m9
cidcnda

inxta
:

tcncri

hzc ergo quxftio propofiradeinquam virum in Indiiscxiftcn-

tem ad vxorcm remcare ;

Ttn.T,

!r>i:ext-

md
'^^**^

quia <|u6d line iniuri^ jUmim

Poiriint t.i ncn caufx aliqux dctcntionis fubcfte, ^^'r


ex quibus de bcncplacito vxoris veiolitiHlis h>-

ci^o juftetransfrciaitomniffemicmc* |iridvin>

agcnJum

aUblutfroillic

iccc,

'

naui^oooe

omnia plcna

contracft; quia id pcracci-

inchoarinon

graue deiriinentuin cft , ticx dctnmcn


ctnu fit ,
vtactv coganir viiam cfi&iletn ,
hboriofam. Graiic autcm dccrimcmum vxortm

&

&

I;uc.

/ff^ri

4|Uottes

t^m

c]|go niilier viii ailtRenril

grauctimcac vi:x Jttrimcnium. P.Sanciusyii^.i


ffmii tU.

t\on

]uxuco5.quotdJiiCttP.Saocm5iif<B.8.
.

teneri

^lic

neri lcqui maritum in It>ng4 pcregrinatione feu


^K^pmoDCS pTOquovidcndusidem,&P.Palau$
Qux autcm percDilh. i
qua ad Indias cx Buiopi
pc^'tur} Item ex aiiortun DOdrina dicrnrium
gcneraliter vxorera non tmeriviruo} kqui
fi

K'**

po!T-.

potctfanmems

vtmarituin (quatiir

pati cx

cigo

habLr,nc()Uc ca impoiinbilitas moralis,auc

vidctur intelli^cre

fapri Ptniih I <i mm. s


grinado longior cd ,

Mmttm'

&. vxori potcft ![Kr,uc

tutsprobabiletftvxoremnontciKfritransfrcrare,

&Hnricu$, qtiibulcum P.TfaOiaMS Sancius,


lit. t.de .^trimuWtD^M./^t.nmmr.^. Quod
ctiam colligitur clari ex altis diccnribus non tc-

'

fibi

habet,domicilio,qiu)d multo minus

quifiriontf.

frumt,

vir percgriiuri potcft ad implendum


voium, etiaro fi peregitnatio iongaiuttira (k>
quem vsor fequi non tcnetur, iuxta diAa, mrw;
/Wfi/i';ir/: ficui A vi^ari ob honcAum fincm

oiura

cuftodia dcftituta; , manifcUispericuiisobiKizi*


'

<rf|.

fcd poteft

admodum

!ti

pctcndidcbiti priucnnir

ic

phylica

Conftat iioc ex variis re-

vxorunnurainhumanepFOtra^um, ctinKaefty
vt Dcgarc poieft nulius , cAm cz co vsoies tuie

&

L^\ut cuni

Reg iis quibus hec tHis eura commtitfturt

& qcIiK
.

qui vxores

rcdcatucompclkTC (i
non extct : vci vt eas adducendas

folicttc diicuticntcs.

Sfigft,

'

Videtur legitimacpnlcquentia <)uia prolndtii


fpedalB prohiinfioiMneitat. St dicas vxoreM

ludfces ptxfari fpcciali

obligatiooete nentu reos


Hitpjni.i lijnviu, eo vr

earum liccntia
"'^nt) venrrevolentes, cominettutrantitnflo
corM;xrinti,fraudcs, quxin hoc admilctri folent,

ftUeri, 'vt

li

nanigareinlintKas, oc quinauigatiunecominft>-

dum

A^Tfhi

v.rum aJ cccum locum


rerum opportumtatc mutarc

cx

iHa pro

ApplicamJM,

itntri^xa-

Marirum

po(S; probaoiliccr fundari.

cftusprxfigattir: namlex*matrimomirion
:

t*iei eiim- in

j*!;,;,^,^^

lcparar ftii /m.

nonpeccarcintsUidiiccflil. fiali^illisfinisJio

qmd pr^jladum

^ontanea

tionis iinpleinento luppolito^ifficultas procedit,

-r-r A.
iL^^Ctn4eos,^miM Hi^Am4vxoreshMhiM,

difcedeie

cftvrgenrifliaiajuzudiAa. Talis autcm obliga-

Ij^

I,
-

non poflc

tione) i{u.iaoHigaaoduf inonHncadpracdi^

agendifationcm<

'

citt*

potcibtcm. In quo certam cH^fi illa non babeat,


vndefiiflenMn podlt abrcnte marito , aucfcaira
noh irancat in ordine ad cuftodiani caftitatis,

plcmim cO,tempcratio

.nratiifitadcosiiibdicioconriDeh^

talisrutiira

poflti nibiloniiniki

winlidNit.cdiiafikoriwliial)aadifiwr,

poitiit, ncquitfinei1Uontinu.iri.

iM^ur cionieftura* 8t hoc notara dtgnum oecorlic.

left

^ra/W:*

vc

fi

vir cctiKrit kiiLi;cr lucrari;

'

pa-

ptt^crc, vtpcciihum augcati gratumeiriiii CM|ftr*>'

'Vxori ertr vhrttm

non ibopem

&

iniwn&itmi

(lHf

*'

*'

ad fc rrilirL kJ hcuUcibiis auftis ,qiiibus mulicr


iplacopiofiu$,&honorificcntii^spollitluftenia- ^*'^^''^*
,

n. Iienfivirtnilietispertcniecadtientnm,lsonamfiram forttmam nnmians pcrfpiftoI.;i; , 8c


necelTaria aJ iter remiitcndo.

placinim pdic ,

mrcMMait.

Prxtcrdi,ubcne-

& lilieratUiat laqprionibmeone-

Oeindc, fivaWiUiiishonorum
hitufuo

Digitized by

Google

fiiturum

iv&um
vfd-

UM!tfm,

to

rupcr,(i in

quam

ruslit,

non

Qtiod c4 quidcm modcratione ab ipfis nitXitf*


diurnum, ad qucm ma- rum jfi
ndrccurrcndumcft.non rtddjntur incpii.Inquo frifiikriit

ad propria es Indiis fine rubduitiil

fit

aliqii^ rcucrti, vt

oificium.

licttulacontcrrancoruin.

!it fi

itu, vt

vxori

nnj'^is

facieadufflvt aid Iidx>rera

oncritlitU"

lolacioi quia lciiiccc iaborarc jatn

pullicin eo

qudd ptius,

qiiidc;m,li viresrup[KC.uu,pcccarigrauitcrpotcft,

& ita vxoris labore

quihus aJdi poceft opinio-

horum

ncmclk aliquorum

vxorcin tencri kqui viruin

guntur enim homints jam renio

ProquoDooi.

honaAftaiuia&tRUifrcttnteni.

!.

FtTdinandus

iis,

ccpto procedcre

60

icd

ait,

Tcrtio.

cene aliqaanraluo] pro-

ludiccs criminif

quaodo circa

inquirunt,& aiiquis licentiam vxoris

ifta

re tcfbtur,

Tuiit,Sacrameniairequcnut,
bile iUuo)

non

JkaBaiocflc dkco

Pro quo

vtntr. i^.

tiA,4Uidi:ioni (af knttm^hfirwmuiji

C A

^fM m/k trtfmstn _

frkci-

fti. fW

illi

rpetk.;t, vt lcgc,ac Rtfg?

lcripta lcruentur

cfl.itixiJ <ii<ftr .

ftiao^i^iMMfiKSmt futSut

't^c

Regalii fpt(5tant,

care pcr eoiviiacariato

&

prxudtnt. lu

poflbm , jua

SAi

per zelum prxcipiiens^ ()m

'

Pr/tUtnt MKimtMi^

& f^mtmr-niu, &

ptitia-,'.

Sic

ft

flR^nitan.

prcrtim

ille

ttili-effir

iu

Hoc

probabile

vi<ietur

cianc

Id

& ita Regiaseciamad-

lis

jKqiia proFi/cct

vtdeat Fifci jus

non icnetur lit^

mihi valdc verofimilc

Afrrlit z.

mi- ftftt Uti


mUltmn,^

inttfntare^

q'.iia

crcii- fifci-mft
miBhilgf,

fuum minus tunda- t^imSL.


?ro qho Bt-

qo adducii Dom.

S'i!omiu)sy7/^.)

4- Scd illud ex L.i. Otl. it Aittofmni

dl^iT/li;

mm.

Sc ia Politi-

Nonprxtereundum, Impcracarii

voe prolatum
Htmyifitim

Fijci

?etier e^

tiaek.

tpti ii9s utijk priutto-

(^od

vrgeriboteft e*^ eo

Vriiliittr$

Fifcaltscalcnonhaberetomcium, &ab
co vfjurifprudehtt quzrerrtWr, YuifTi tjlts conue- tkmlmr
nientcr intentari lis poftet , non ctic td conucni-

Dc(tqattrt^. ludicetf-crimiiiis-i

V|tf6dfi

nis dcbciX- p*4iil v;?*iili* ([ieci.ilon <Ji!?gjrhci;:uiF

Irfrone.

in Poluici'ifc5.Gf/>.(r.

bilenott eft Regern vclle jus

litc.

daiiraibiKBV.''sMl

neq-.iic

"tfM^oMliori altcrius juri praefcrri.

ietfetis.

ianguini', verutmdfMti.

mfninexii^iii efe mdcsur^ fUtVnui Midd,


aidfcfiw
'r/ibj <f<ntr.
ii<lftf |i toOn iii
jf
i

con^cicncix

.iui

Dico iecund6. Si
1^4.
ntMidum moca fit,& Fircalts

57. <2r(pidiM"7rtddiht, vbi ttrf<hTient

frrifflt

ilfcifc

op!;-.ionem mtnfiff

erg^nequit partan amplccH coticrartatn , Ac tic


:>..]......
tMJUUfu Fifcum reliquiflc.

ad

DrqMaHb Diuaa BemaRlas TcvbaWt CtMHri


Sforts,

ii

nam

I(ii!>mih1 Lik^.Ctp.S.

Non rrjo prxcipitirurfti, lcditrenicnrt


,

canexirrekiyVt eft planum;

viri

(mntoctudmrlueem
aBcipir, vFlic fHdkiitoi>prodear fioiirot<ac p(iMs

'ai jwiicium

non pofTunt leq

bdlkitfsocitar/Vc^viilBri-poieft apfnl^Wmi.So

m rtim &

rtrmntrdMftiilitai.

aduQcatus pro caula aticxiius , fi


parn pctrocinemr auncrnc , prxusricaiui cn , cc
g n ilierpeccat : Acqiii Fifcjlis ofHctum aduo-

fmmha^ mah

& imurtif.tf

^.^V"^---'

frnc gi

pTXjbo

.Nemctiaffl. Zdos^erycy 2

probabilem Filco adueriantemj vtpoffunc |udi- Fifcf


Cljr jtMUi fijlit leccptam optnTonem Sc oppotitum transm
fit-ri

i.

afi-

q uantfo' rtMiMir'scritacitlHMn pctliidflii. Pio

Mmmmimbiuxtmn hdem,Mpfre4m

ifinitam0

^Umv pt^-

miMnmmmimimf imtj^iin,\trtaiigmmi^,

dibtr*

r^-

legum viotjttores po-

DkoPrimb.nfiksllniif;<(M^itf|Ma

& iia eoffi boiro ido

fnllttr, Mrrtf^dmM parne^ tft,

Btrmir-

ac

ipfospcrtincau proquibas

MM*

juxea a^iaciBisgpiaB rcmiMCOiliina* Fco'^|aOy

ii^id.^.

7).

Btaflnu} jurium Hcgalium PacronifiiilC

diisid rpcci3le,vt InvioMnn etiain'Mlttdtfbf4nyaSI

1.1

Ci^*

X IX.

tOnMiquandoquc in caiifis pcoifi4rilfiit,4tiltlll^

iif;o nt.'j5DcitTi

qiio DiiRis in-ir>r.r Pdofiotiarcri&w,. lih.

i^mA,

V T

citm ad crimrna-

rrai

XfU

attri-

imftmksf,^frairtriiimp^. SitJwi Ut.i.

obin todiofAat criBBodhraMiHilflriiiSRMr f

ittt$
J )

congruam

nec ^ticz ncc lf, c&tfrad eoSVnt


rum officium

l''t

Efiliol.

4-

leni

mAiutttorum Dti,

km inda^iBecs rcduuns, ea cD d( ittlj|ii(l^


Ken>o

VnJc Bjcaudx

Regii Pcxtorii Fifcaies quibt cooibidtiae obligACioailNis vigArtnirj

ftccarffoj

Verba

/ir/^MiWf sc iUe luqultor.

jI^m-

(^41 frnet

tribu.-tfitiir.

iitten^rttktihs.

frc-

m*iam fimfkitmi^fir htum^kmnkhritMm MlmUt,


^T^wfitrsimdlijrj Skllrit ft iii
ArigMfllb
Qmx^}. y Gcex Diuo Grcgorio hjK.'twr ;
I
miimckmiMtift: ^jkmkrtm

eptittit

^if huimt* mMi^M&imbni^rA kmpihiiij^tt

{Mmft nknifimBm flmmh uu mkb^nmitn

viribtM congruentia

cfl C*p. Exfiiulns

dc PnBluiBpcionibs,m ouo Ik iiabuur

ftjillS.

obiiacu-

non pr-

buii dignicatem}jgiMr(MUi i toAi>rsi6> voliiptaihHS

quem

obftacula

nintTbcodorici RcgitapudCaffibdbramUl.f.

cniro cttcredi-

^uris 6tm obiitnai KriIegia

aliis diclis

minim^ idoncus habefccor.


cft, tjli.i

SoU fmnmim* ifi

quenria coni naitst


opera mjiiiteflam.

venit,

excufatio

apiiorci fisnc

dcprchcndant atgumenra vel quia licen(ia pcr authcfVKumcOnftjt inftrumentum, vcl


per vxoriscpiftolas, aut pcr idoDeostcftes, vel ti
probationa noa fiac adc6 coneludentcSr modus
viucndi vxorati tafis tKccdat; qiiRi rdiicet honcfti
babilia

tx

claris elTct oculis,

&

hobe-

(c

dcbemcida*nifrpcomfie"

ixr.i

uila.

dc prz-

quod ipfe non n;tt.

bnibik eft,
1

quam

auc

Sed neicio an in Dci oculii aur eriam hotnimun illa mcreatur admitti. Ciim enim ad elftionemhuiufmodi , quasde przcipuls cn, notitta dcbeat cxa^a eligcndorum prxccdcre.' quis
deicAiiai noiirix pro legaK excuratione ci:hteac
adminendum } Honorentur fenes, fcd ftnc o Aiis qui orio, qu^m ncgotio
cionmdcdecore)

Znrita Prtftfiiiau 3. Qppotitum liatuit, quidquid


1 . diGkeoiuiaiMittiim dilpiiaric. Ec tpi(c

Soiorzamts magrs ex confilio

li

quibutcum

Vbi obuia

aiiteoi

freftfh.

D.

oc Pritoiio cx his vnus

ecum

fta citdto Ir.o nihi! tale dicit.

inutiles

Kuoc in Linuno
omnino cxcus eft qut

tnorbii incurabilibus impcditi.

Solorzanuiww.iy. adducit Fr.Ioanncm B.iptifi^u M A^cMiiiis ia TdiMk v. .Hdtnmonu , &


Zuritam S^ii>tii. li.iiulits, led Fr. loanncs Bi^-

fimfm

} licut manitcf^um ctiam cft in


judicuni elciftionc Ixpininic pcccari jii

vt cft nlanifeftum

vcntJt (i{kntA;v!iis

ciwtaKcm kIo>

dtf-tdponfatt? a^c&nad^etaadeaiipcatt

Digui.iuu uy

GoOgle

"rhefdmilnMd^Fiiulm !V.C^.X1X."

144

irt Filci cauGs , rcUcttam


^periusaliu4pI0Cintam) fiinSinr gm po*
tcft, & ita non idOttawfiiemin priiun|Mn>

dicium.

quanrumlubcant.r/r^/a /faofteiulimus, & vt


iiirmdiaum obgrauium Do(^orum licrcncailium au&oriutem non potcft non probabilc jtH

Dico

\6s

mum

Ettinifi iKMi ceneatur

teiri6

FiicoJis in calu dilo

*"*

poteft tamen intentare

ob

iudicct jus

condemnari, aliud autem poft coitdtfniiiationeni

tamen p6-

non adhibcrc curain,vtafoluatur.

caufx

alitcr vidcri

pofTc

& tllud
&

rccundo alitcr iudicandum cft iuxta Dodlriitani


ctiam DodorUm , qui circa prius obligarionein

zquc probabiic ,

aut

rio eft, Filicum non

quidcmcllccumoitligari; n^oatnenablbluic
quia criam potefl fCfofimiKter juifiaKc
;
non effc Kcgis volnnTarcm vt cnn tanto rigoie

qiiadcdireftisaliisioribus.Ntli toro^aiiquapcB*'

cmn condngerc ctiam


foleat iadioa ob bomanum rimorem in fiwoicni

^iutis cxpioraca.

nis

Fifci

judicium ilrrc,

ctianifi illius

Dicoquart6, fi iuxtacommiiniofem
tmtT.ekm opinionem, & iri praxi prsrfcrH ibiitam iosRetciictur Fifcalis talc

quilqiK lircm inrcnrarcT

iusprofc-

curn

fcilicct

pro

alicui iribuanc

torfioiics ficrt

ftigo

:
fi ob tncuriam Fifcalis,
muneris adininiftrattoiKm , alt>

)\co quinco
luil^giii fut

tur dctriincntum

txnutma

fuis dircdlis

officiodccfl

iuribuspatiaSc

ad

ducit, vt

omncs

tllud vcndit

aut fupcrexcedentia.
cia't

quorum

&dc Aduocatolptcu-

alxnum

cft

quia ^^^^IH^^

vtique vendit, dc

Sictic^

7^ fr-t-

udeMi up.^. Deindc emoiumcnta, aut lunt lul^,

q.ii.i

fatcntur

dominus non

venditione aliorum orRciorum dKftirn

quia

Siprimum ,dcbenturOffi-

pro laborc fuo, &itainiquc

illi

lubflrahun-

lecundum;maior dliniquiias.His-crgo dies


pcr finguibipaipeiTarii,-quantus poft fincm officii criminum aceruuscOIRgeCi VctaiUniS, H

iur:fi

uksritjt.

aliquosadducit Bona-

169

Dtco (epdm6. Fifcala Indici Prmo-

grauilTimi ob!'t;irinnr

ronflringuiuur ad

A^Jtrcw^
"'** ''^

rii

Pirf74. nw./. Vi<ic.itur P.Lcilius Zj^. a.Cii^.

qux ad tidei prop-^ationcm t"'*^?^


fpe&atu. Id clarum; qoiad^moDl^KioiAa Re*

quando

lcilicct

Fifcus dctrin-icntaot

in luis dire^is luribus

&

pinr

In rcdditibus annuis

, & ii omnibus.ex^fblnit^tampmiaioanRn
Ea enim rarione omncs ad rcftitutiooem

promoucnda ca

ges Catholicos noftros grauirer ptngac, &pro mtm


exoneratione conicientiz iuz multas condide- im.

compeicom

IniSyfi^lalMpcBiiisy

irifliiai;^ ficlcueeorurndcm,

Af^i,

obli^ot Aduocatum, cuius ncgiigcntia, aucma*


lirilijniyclieotis perit : cft autcm Filcalis , vtfam
Pcpaeoisaineqi
dixtmiis, Rcgtus Aduocam^
alia cft r^rio juxu pluriiim' Dt>ftonim fcntenriam. Procuratoremcnim, Fikilcm ftu .\duo-

fwtit Fife*

catum non

quam
P.Ld-

rcneri ad rc(ii(U.cioncmpflBiiz,

Fifcuspereius ncg!igcmumamifir,teiiet
ct^.
aliqaca no'iisad2,. nani.

'iis frfr^

^u^S^f^ri

/ljf0-

6jf. ob cim fmoocm i (}uia


aiul^

oifficiam dus rioncft caiare vc Fifctn

vtieKesiefueiuitf.

t^

rint leges, varifticiiaipta cranfmilerim , qaorum


adimplcciods cura ad Filcales pertinet , fatts

Qificiorumcmolumcntis
Ad- augert.

generari.

dnzDi^iil.lc.drtaS.Dfi^sl^-^ifir^ceptitm, Qii^j'}.^.

inur;

^jyi^MNiKfc

non leuia

Fircaliumdelikum, ogtcinm

.ttemanifeftam iniuftitiam committit.

qui ergo

iilius

.aifirmat multos Dodo2 1 num.^j. qui


dc Aduocato Fifci aflirmare.
tfanciadcturinncgabilcincalu,dequoloaui-

uMMtHii*-

qui tamcn

fccunJuni itcm

rcs id gciicralirer

ww iftn .

Piimumconftat

in rc priLi;

.lirerloqucTKCSi

potcft

ulisdctrimvmiciuta iLft , quod vitarc cx otiicio


deiMlir,&itacx obligationciuftitizcomrouutiuz , cuius violatio obligationcm rcftituiionis ii<-

'

8c (caridala

FiJcalis j^rauitcr pcccat

rcftitutionem tcnctur.

/iA{tei0*.

nonvnum inhoc

necpropniofficaeftdominai^caiilladannezaBi
tfljcd Rcgr^rvndc illud dare, aut aufcrre poteft:

trimtnt

t<*

obligadonc particndorum
ex quo fic muttts iniqaas ex-

eon^bk>nis,po qui &illeAduc^a|caasgK^ fu-

^'^'^ Rcgius Fifcus in

<U-

c<riinri-

ftd coneaienatio deiiAonim, ipfo cum tempore [*b.titmt


officii proroi^.ita. Otiiciii illud dcliguari a Fitcsli ^*^^^*^

xta diibwww.ifij.
f.

^^E/^

haberec, St Adaocacaiquifi|aead cale ie patroFifcalis patitcr facere


cinium otfcrrct ; crgo
potcft quia caula Kc^is non dcbet clFc peioris

&

4 rt UtMfnnrmtt-

paiririot-

cum

emolameaionim 1

fc

& praxi toboraum opinionem

commuoiorcm ,

^
-

pcccarc Filcalcs poflunt^quo

qui^ etiamtiipleiudicccppinioncm coinrariani


"''^ c(k veriofcm. Probacur quta in eo cafu pHua-

<M^4#r*-

afi'

adinSar et-

Aiudiccs., dcquibusdi^lum Cy.pj'.fif<


'^^"
pnc(ere&mfi>lictcafordFifci,nnniftroinquamab
illis cleJloifi vidclicctrnlc officium vendant , vcl

mum>&

pi0t^

poeiurum

quc

Dico lext6, dwacrinrinam

jgi

nem codcm modo

AJJir.ucM pr^ceicnii.

lit,

Sic vidcmus dc

ciamaras.

^da

AiRrth 4.

tfinorixn- oju probabilius

communicatioaHm ad'KmKClll Tademar pnib

iustntnus fim-

iujcia

yAreeflBcecii cxcctitigp
,
cx iudicum voluntarc probabilibuj conic^

qoaram accMinnrnoa ag^

<iatu(nlit,quod&timcreFikati$poceU.,.ciimid

aon fiiRegicvolamaricoofermc,

m phnJubeac imorii

lubcrc ius ad poenam nifi


ergo cftm tam tentcmiipnBr
itn eaJ<m tfl r.nio}
ccircrttjiushabetdire^luTi
poft lentciiriMB

^uu/

quorumrar

rtftitutionisnon clTccomcnduin

fauorem Fifci judicarc Sidicas , ex boc infcrri


non folum poiFc , ledcitani teneri , comra id ,
quod nupcr dixtmus. RerponJi-bj probabilc

kl icbus iftis pcoccdatur

In hoc cniin

fiqrioncshabiruros, propter quascxpcdicns litin

jteneri

'

incurtam

liodt ipfi:

naro

judicaturus probabiJius

K^rtit

Illudumen obUruandumefi aliud effc f^fifff'


Fifcalis aliquem $A poeoam oon '^T^^^

licari.

1-

Fiici minii$c(rc probabile, exiftimarc

tcm. Id c X co probo
tcft, judicibus

t'"-'

ratorii

&. legunt violatorcs puniantur.

Atf^rm\.

fjp

Quz

nonfolum aduocatio

cft olficio illos dectrc llioin

re^-

dumeamleuiser

craAanc, nequtt e(Tedeli(fbjm. Siprzfernmez


co moueantur; quia aliqux funt.expcnlz cx Regio zrario faciendc, plus alicnos dcnarios.quiirn'

Cbrtitilaiigainem.proGentiliumialute cffuium

In quo quidem Principis potiiks


nuindihuius,q(K:m forai venitcmillum Prineeps

zftimances.

y^qniro CKholiciiIi0)()ram Hifpaniarum


&IndtarumPriiKtptifflFiicale eflecorapefinn'**
tur. Qiulisillc, Je quo Don. Soiorzinus /-ii'..^,
pacis

;Ci|^*4.M,8Q.&iuPolicici

Li^. S.Cii/. 4. P?.

78. i. ?r/. :t Sed IbK (ani-makt


.ftlaiUkft nMmimpmbiatt

zdo Chn-

lMdlM
bus

Digiiizeo by

GoOgle

H5
^iT^""'^

591 MMm-142.. quoi

Ujpoflum tcftis oculatifsimus pronumiarc.


Dico Ofilauo. Fifcalcs liidorum pa-

bttS

mmxJ- trocinium diligtnfcr dcbcnt ,

rogatus

ceflariuin cerid lciTe,fed prubabiiittr fuipicari.

VideP. Becan.qi4.irJiKrMi.
Ex quo videiur induccnte^ adiuraa- ^^^^^^
171

circa miferabilcs pcnoAa5!terlan>r>q|Uft

&

ita Rcgio dcbent defoidi pre^/jujnt multi ,


iiJio. Videatur OotD,>oloizanus.n*MtGy.tf>

Hunitfe'

dunj iu fauoranniaidrum iiuiulmodi pofteftApoifc ^ reatu culpz lthalis excuwt : qaia


,

tem

poriMtemveru raaum. ji. <j-Jefi' Qfpii


huUtnatdnet, resipfa vidctur comprobarc : a
mifcris enim St paiipcribus quatttumcxijjctc iiv
humanuin prorfus eft, dc quodiauin a]ia. lllud
umcnaddcndum.fcclufofcandalo.pofrcabln-

db munu&ula aliquar^dpi , qu

foliti

funt

tantiim iiKlucunt
ficri potL'it.

intelligcntcs

li-

beoier oflrcrreTaEs eolm fuwindolis ,vt fi oblaianon admiltantur,id igrc fcran:,".- conci il"tcntur,{exiftin>Uftes fe conttmni,aut non amari. Vn-

&

mIaiftTtfacri,turpcm quzftumaBs vehede


mentercxofijhic folcnt non repudiarc munuf-

cula, vtiic dantiuinanimos roagis

libi

valcani

Qi^iodcrgode paruitace macerixin


miiiKium acctptionc ilictuin. Tinth pr^ced- rtum.
i^. hk locum babct ifecia|i didi xatiooc.
ti.

"conciliare.

&

CA

VT

XX.

Miniftrl Ton;:^ti qualiter grauare con-

r.iciniasruds poiliat, obnoxij

dum

Syadicatui.

fu..c

Via nihilSyndicutu

aiiquid.

valiJiu<;

intcrhuma-

na reint:dia ad iudicc in olficio concincncunRur infringn


,dos valide illiut
Jcdcitcvbi humana InttnJtturdccHnari vindiI

nhm

tta, in diuinara impingitur,

prx illa comparabili

nmoracxceflii fonnidnidfl. FM qoo

,quod

.id id

Qiiud

li

Itiit ,

&

ij

qui turatun lunt, miaus Mri*'

cum

conlcientil mortalis

ponJcnJo.Qiiod quidem
ciim vLx

admitcent;

ipfi libcntcr

qui contra potcntcs iion tcllilicctur

lit,

inuiiusrvndc modo tnucnto conciliandi cum iuranicntoconfcicntiam, finecordis angufliis od


dcponcnduiu acccdciic , vc qui gratiam etiam cx
tine graui pcccato ftate potcft

fi

minsc

non ad

quiaiic

cifcihum, icd ad ccrrorcm dirigautur.

'

aftantibus fuftecccidit ,quiapatruuffl

cum iniiiQiibiii duMMB ifawiaria


iu dofttina

tfenifii

17}

qucm multorurn

Ml^

ifiadiobcc aiKaifib<mb*

Ex

bico fecuiKi&.

folcnt

conlcicmir

modtf

srxfaiisnon oritur oblitritio rtdicucionis

UMJajnfiUttioBer,

c6
'^^
qi^dd poena Fiico applicanda , noaioJuatur. Et
quod ad poflcrionnn rpeOK deponmdi nio- ^Z'^ZZi
dum , cuai in co iniuftitia non lic feJ fine pec- ^fjji.
,

tutiotiis

maniicftum eft 1100 oriri

ooligatioaem.

ritfti-

Greabnrascrimbiiignuitatem nitOuiii
cfTc dubium porcft ,ni(i fortc an homicidio maius ;quodvoluntmulti ,fcd de quo hic uon cll
opus difputare: vbi lanium grauUfimum cfle
rnm v/m
pcccatum fatistft affirmaftc quod nequc ipfi,^
quicommicTunt,ij;noranc,ncc polTunt,qui ad illudinduxcrincignorarci & ncmo quidemeft
ita fibi !niurius,S:kixobI:cus dignicatis, vtad
pcierandum apcne uon vcrcacur iuduccic : fit cameiitaaHfuafione, dumfauorpecitur ineo,in
Sc
quonifiptiennJo.fauorcflc nul!u5 potcft
Aitfeft.

pofiiio fuit, lentcntia iilorum locura habcr

dc "^**"

mo*iieanr,aut,eriam terrciaciaiit fi quiJquam quod


inttrucncorc$fubmittcndo,quidcpofuiiros
,

pollit

incommodarc

.Ccftificcntur.

fccreti lctuandi diHicultas eft

KsennC ^ cum eorum


dctucrllc poflimt

T.incaenim

vt quidquid teftes

Vn*
quam

peticulo propaletur

commimi

doifVrina

poft alios ampledicur P. Fragofus loM.


Jtifimriliiiiiiruhl.

'
.

i
.

/4^.

^ua. fnm. t67.& poctoriquiderarattone, nam


tefiisnonMietiirexoflyoad depacMndum,ficuttcnentur illi , de quibus Jichijn. Licet oppolltumbonitueaotur Au<florcs,-ezquibus Soviaii'mf&'mQii*ft. <S.An,6. VideaanK' camen
pro contrariidc tcfte fpectj'i- r loc]ucn:cs BonadmDij^. lO.Q^. |.P/Mj0i..*MS. 23. ioti-

75.

C/). 2.

P.

z. C^p. 12.

Thomos

Sancius

mmw. xa-

'

foam aj*

neNaamisG|p.t8.i48.P. Vafi]nesi.a.A^|^
hli.

t^l^

Qnindo aoitai iU6 de>

ictbalepatinaUfr^iumifallbrum ccftium indu-

'

mMfemnsfttmimuiiMiiriiwfiiBateotvazf^aam
hoc ad iufticiz adminiftrationem. .obfiacuium.
Scd ci^m illud viiari nequeai . cunmitnii eft , vc
gatuV

DIco pTinio.Freqaemiorloopuias,per

fuum^Regium Audicorem, rcccos moiruumy


ncfcio quo ccftitiationisimpulfu , vc ille cftratusyoflfcndcrat. t quis ad h*c non dmeat, & fx-

cato ftare poftit

^'''****'

minans id vere diccrc poteft, qoodilOQi.ie &acndumfit,fcd quodfrcqucnter Iblet acciderc}


fcmpcrcnimpocentcspatronis abuodaiK, & ex
amicoruro, vclcoiaMiorum offcnfianayaue aliquid rimeripocclt jquodille contraquem fuit
dcpoficio , valcac cuitare.
Dlebus bis piozimis
Ckricus tabcllioncro inpublico fiiioflMil tooOi

fic

JL

um-

Et

hoc potentium aucupentur. Terre&ceie fdttlD,

uari.

I.

^^

finc gr.tui pcccato frtdiS*

culpxcrcdamurtffcdidluri , mftrui ccm pollw , crcdauc lc in hoc monalicci non pcccarc, ad fuam, & non ad intcrrogantis mcntem nS-

& multis

Vbi de Proregibus

'""^J*^

ad UKHtcm iiicerrogabus

tctieacur

rclpondert , fiex prolato eefltnMOk fibtcfWK


dammim immineat; quod quiJcm noneitne-

Sc pure fulciperc,

cutusdcfe&ugrauiier ftcccare polTunt. Id claruiit : quia patroctntum hoc Dcr lcgip iliisiniua-

^itur,&

non

fcilicct teftlsIundicJ intcr-

'

'

(>pf wjr*/

'

a 3. P. .Galpar Hurt.

dijp.4..Jtkulkhf0mfyi^limk,SP.'Tmtmmik
r;/fc^
i^. lo.nincs Jcla Cru7 m Dircciom coajLUattx lUtte i VrMtfft i, An.i .dai.6.
Maldcrus 1. UfTnH,6 dil^. z. dtii. 9. s.iiMCirw
.

<

'

'

i/o.

Dianal'rfr

3.

Tmo/.

f.

Kr/iAir.

ipi P. Lef.

Ub. z. Cdf.n. mm. f o. vc a^os oinittaffl. Sum fi dt^


Si aqcem de iure tercij agatur > quod dle coiwra '*t*n9 ^
Tot^Jnim in iiuiicio profcquitur ,quiafd!icet a- ^^
fius

^'^

iiquid libidcbccL(;n(CRiiicquodtcuera ttaeii,

^*"

uiy j^uj uy

GoOgle

Thefauri Indici Tttulw JF. Cap.

146
tunc

AOs

,cx cuius iuranirnro tcrtius diin caufla cadit, &. dtbicum amittit , ad rcftifalsb iurans

quia eft damni illtus cauffa, vc


,
corrmunitcr Dodotcsccnrcnr ,
citati aflirmancvidcrique potcn P.LtHiusCr/.jo.iK^/o/.

utioocin tctMtur

&

Bonacina fttfri. PitnHe. l.nitm. i


J. txdtciis.
Baflzus V. Ttjiisniim. ic.P Jiancios Tem.z.ConftboTitmHb.e.Cdf.^.dM^.ii.n.

^itffauU.
1

fAH

ttr

5. qui.iic

omncs

Vcrum cx

74

P.Hunadusifi^.

i.

hoc conumirc.

in

doCtrina P. Lcllij C^f. 30.

num. 60. viditur probabilc cHc ad rcOirutioncm

non

tcncri

quia tcAis

diccrc vcritatcm

non

cx iuAitia

rcrK-tur

promittrit

nifi illud

lcd

bcdicntia, vt idctn oftcndit i. AHttctiemi

cx o-

Ncmo

nim potcft dare ius ad fiiclioiKS liberas alrcrius,


nili qui carum tft dominus.qualis noncAiudcx
rcrpcdlutcAisadtionum. Q^i ratio ("atis cA vrV.LiJftm

Hm dixtrim ncn

gcns, & lictt in finc lic addac :


omnine Mj)er<nde
(ed dijjiutMndo
ma^ii exMmmetur

ff>rtceftdcfi(crdi.

n fro-

ttutm.

tnt fMtfi.

ablolute

fic ait

Ref^ndto

dum

t.xiuj)itid

ftd foium ex elt'

con)muncm

do^inamadducit .tur.mKntum

illam

HlfMtW-

naturam
Qucxi
Gtitdtm promiiTionem acccptatam ,& iuiamcnco firmaum.ius luAitix contcrre aii.non id cx iuramcntiadicAionedcducit , lcd quia cx acccptatione ius taic rcrultat. Vndc promiirioncm non
acccptatam cx iuAitia non obiigarc aAcnt, ct-

ntwimfii-

iamti iirmccuriuramcnco.

tttrtuntnt

fM

rtjitl-

$tui

vWt

quam habct,

lcqui

cx natura

rci.

QnodA

icncntalii

addutfti a P. Sancio lit. 3. Oferii mertliiCdf.

1 2,

CA prt-

num.^. nullam cx iuramcnto obligationcm luAitixagnolccntcs , ncquc cx natura lua ncquccx

imjjimtm.

iurisdirpoficionc.

m^M/ ttr-

Non

Pro quo

&

plurcs citac. 17.

videtur crgo ncgari pofTc

modum iAum

dicciKii cflc probabilcin.

Ctmirth
rtiun

SrmMin Jt
Mili^Mtttnt
/mI/i

itHu

iijiimMm.

Sitiim

tircMiUMm

mm

pcrlualioncm, ricut& idtiFc probabilc,quodta-

mtn lulius Clarus cum aliis tcnct infiu. Cnai diAindlioncmihi vidciurcirc loqucndum : aliud
cnim cA tcAcni tallum tcAimonium dictrc contra
aliqucm , propccr quod damnum coniiderabilc
lubltquatur aliud tantiim taccrc vcriratcm , qu^
politadamnumcius viiarctur. In priori calti pro
;

Aerc

habcndum obligationcm
,

rcAittitionis cxi-

quia poniiuc cAcaufla damni mcndacio

iuo*illiuscoinpcnlauoQUD

ifl)pi<liciKio

vtqui

ZxffU lu

ij;.:.
i:l
j:
...
non impcdiatur,
vciirpc- fffn
di^o : vrgctct cnim txecucioncm, mtatt*mcndacioabca prubibcrtiur. Sic crgo fice- **"

...

vt rcdditio fraudibus
dicur in cafu
nifi

Ais intcrrogaius

an

liquid coinmodafTc

Pctrunt Auditori tale arcfpondt^t id efle fallumj

lciat
;

quia tcmporc traditionis airignato Pctrus crat


abliins i abl(]uc dubio ad rciTitutioncm obliga-

tur,quiadamnicaufracA

pcriurio iuo

commoJatz

iccupo

S. Fdlfnm.

gct

id

impedicns.

prorlus

pro quo adducit aliquos

recefttrom ftattnt.

&

quud

aic lcqui

communiicr Dodh^rcs. Conira qucm inlurgit


P. Molina Diff.joc. num.
qui nonben^ait
illum afftrmalTc Jtntciniam fuam cfTc contra omncs,cuin

& aliquos cictt

pro ca

& addat

'

iHlmtCU-

cqui

communitcr DodVorts.
175 Iii lccundo autcm cafu alia cA ratio, ExtneitM
vtntste
quta tantum taccre non cA cauflam ica darc Domm rtri
mino , vt tacenti pcnicus impucctur ; fic enim
valde probabile cA, lcicnccm aliquid,
ficctur

tugicntcm

&

ne

ct Ai-

non pcccarc contra

tiam , ncquc ad rcAitutiontm tcneri

iuAi- imtttmm.

ctiam cita- ^^^fi*-

tum pcr ininiArum ludicb Quod tcnct P. Ldfiu$/*fpr.i. num. $9. iwn cflc intprubabilc
ficut

^J^^^

vcrius
fc,

&probabtliusmr)n.

polTe occultare

auc fugerc priuliquam iudicis przccpcum, auc

citatioci lcgiiim^ dcnuntictur

quod

9c tcncnc

&

lequiiur Bonacina fn, quos adducit ,


ffA Punflt 3.W. 1 1. qui 4. 1 4. citat P. Lclfium,
tamquam ablblute ailcrcntem, tcAem, qui iura-

plurcs

^
mrMmt

uitfcdi(Clurum vcriiatcm, nontencri ex iuAitia jiilUmSiilam diccrc

cum tauicn

Patcr Lcffius contra-

lium tcncat, vt vidimus , datis ciuldcm verbts.


Sic autcm illud refcrt citatus Au^or , vt
non vidcatur improbabilc iudicarc, tancum cnim
ita

fubdic

rdmtntum

Std ctntr4'inm ttnendum


tsl promijjerium

efl,

nuid ho( iu-

tx iurdmtnte

iujliiiti.

fimplcx negatio tantum

indicat fcntcntiam

liam prxfcrcndam;

Sc

Sic

tiindamentum

cA probabilc

illc :

^'^'
'

SeuKmn.

dUtm

fretmfjatte cenfur^it eHigdiie

vbi

&

acuiinni-

Scd
maioricum relolucioncloquicur Cardinalis Lu- CtrLL'

titur

tancuin

vt vidimus.

go,Tem. 1. dt iiijlittd dijf. y).ftci.


vbi camqtiam
vetioitm ampltifticur ,& dcfcndic lcniciiciam di^Uin cum P. Molina ,& P. Kaynaudo. Nam il1

Scd quia do^rina gencralitcr falibs tc1 7 f


Acs ab obligaiionc rcAicucndi conira commuvidcturcHt Doifiorum rcnlum ac fidclium

ccrto

lc cfTe

dcforo conicicntix ne-

Ctf. i^.mrffi. 2^. ctjI^. vbi

SttHtum tx

mulicr viro pctcnii dtbitum, rerpondcat

infirmam,cumnonllt, contra iuAiciam peccat,


<^'*'
Itcct mcndacio vtatur:quod contra iuAitiam non
cA : quia vir iuAiciz ius habcr ad pctcndum , & jMi^itm
^/HZl^
dt-

mtm. 19.

illius f.

VI. Quod autcm viro tanto probabiie


vilumcA, quis audcaivt improb.ibiic condemnarc ^ Qii6d ll communitcr Doilorcs tcAcm
quia
failiim ad rcAitutioncm obligant , idco cA
communitircriamtcAcs promittunt lc difturos
vcritatcm, cx qua promiflionc iuramcnto firmata ius conlcmiriuAicix parti in cuius (auorcm
dcbcr rcAis iurarc vc vidccur lupponcrc P. LclCus. Quamuis& hoc oon litita ccrtum, vt oppolitum noniit ctiam probabiic, ctiam quando
promilTiocAacccptata.vt affirmat idcm P. Lcllius. Ctf.
8. nitm. 54. nonnulloi pro ca AuAorcs adduccns , licuc & Diana Piirrf 1. TrdU. 1 7.
RefoUit. j. alios congcrcns. Quod auccm iuramcncum additum, ius proprix iuAiiix non confcrat , probabiiius ccnlct idcm P. Lcllius Ui.i.

contrad^iis,

liir. 5.

ffthtbilt

tr.iudc

rci

.1

immi

licet

lulius ciarus

illd

f*flti fiMi*

nonfit

rationcm

vt res

diemid.

crrt Vrrt-

iuftitiani

Qyamuis

affirmat cflc probabilc

fl i

Scriptorcs

viris

Initiotamen

frehdhleejftnententri

, aut dolo, vc commuaiccr


enim mcndacium tx fe contra
cA tamcn contra iuAitiam eo
vti ad tollcndum iur. , quod habct proximus ad
babcndam donationcin,qucmadmodum etiarofi

dacio aliquo

dSeeiMH mthtfenttntidmd-

deciii

XX.

donare voientem ab ea voluntate retraberet tne-

l*

lc id cxprtlc tencc D//>.83.i.it frfZr. o- Dijj^.jco.


num. 4. Hicdc Moniconis Ptn. z. Cdp. 3. Qnjtfl.
14. Concrarium taincn intcralios tcnct P. San-

c\a% citdte Ctf. 5. Dub. 3. n. 4.

177 Vttrgoiurjns ab oncrc rcAltutionis KetMJti


polTit,quod lcmperprocurjndum ,quia ^rim*im
grauiflimum tft,
pauci ad hoc induci poflunt,
libcrari

&

nc in damnaiionis Aatu perpciuo rclinquatui;


in primis videac iplc qualc

onus lupra

fc

pcrgac

imponere, A uoifos comlilac, v fi pcccarc AamiDus pcccci > ^uando auiLin n jn ita hdUIHy

tuciit ,

Coogle

Aum.fcrofimnker^fiiipdidldiiinARibraincm
6|s6 tta cOl- affcdun) , vt mini^s quamdm pofdiccrc

tc vtridipiegiwiey<itumapp>Tct. In rc cnim
adcd giaui , & pont concrarix quxAuoii
vbi umtm
de honore , &iacultatibu$ agicur , (jux nimium m^|(|S

'

vritatcm,nonvere ^iDitterc, ctiamli protnlt-

(]uantum iblcminldercnGoRc prolixaconfuaMijlilf^

'

tendi vOccvratttr ; cum

&

fitcohrcicinianigrauct;

hnantcm

ita

agicur

pMtandum

probabilittrctiam obtij^jtio

probabilis

Si

'

capcrandijqdodquia cx meri negacionc'

'

dani regni huius PrjCtorto quidani ex

'WiOMrUiMMn(>ralis

qiHUi>le<fB(dltlHHifflcii

rclul-

i-..

^
'

iiir.

:f
;

'laciftsfuiiTkUubcrc

..

"~

"

11*'-

,-

'T

..

teriASjndicaiibus,&
)du

tMtWtt

ittigfi

'

'

vijitationibu accidit

rum

lum

eamoccultd

modo

1.

fiatim

id iicuu.T)

.piolccuuonc
raodus

illc

non cllcy

F.t

dl grauitcnn

iafinmat.

'

.'
'

'

'

'

busobnoxius.

Ncc zclo ic iuftirix tucri

'/

Rcgio poflantConlilio fcriberc, dc


Regiam pro reniniio adhibendo proilidentiam
imptorare. Adquod quidcm iaramtnro le,cufn
officij pofTcllTohem acccperunt, ficut ad alia,qi<x
xemedioindigCam.oblig^ruiit. Qu6dfiiionlhi
ftnntnt,

Dcb

idremitci^t bdicumoroniuiBltidki>,dcPrtnd'

..piR^mtenx, quo iudicmidiriVmdMw

'

-JMHitf'.

rwiumm
i mJki
ttcHfut-

^'^

'

ni^
.>

179 lam ft ad accufationcm>4liaam ctMn


tneareBnms -eft 4
fupponatts., vfii punitus ,
Prtncipe,TCdiodtcc; repclli quidcm vt inimidis ^ ludicr fyndicatus poteft , pcr addu^

&

?.Fn^ofoTcm.

i.pag.

NuperMilb
to noluirinliftere,' ne

9li-

ieinadmiffus,quiapars in

quali liccat tcftari iJ

& vioetur

tio ad

eftc'-

'*""

vt<riii? fola afTcr-'

*
'**

fu(&ciat(

& hdc digno, Ctp- de CAptulU 10. i^,


,
Pro quo&Do^totesadducir'-, mdi^itlic ciimin

"bili

tcOimoniis crfan iildicialibus, in quibus

tcpatiia-fiiifRRk

oppofitu^

.ficftplcnamootitiaiBnoaiiabca&;at'eipflf>>

ftriftiiis

vidcamus aliquando pcribnx fide


quod ampk'us cft , ctiamfiJcpbnat fine pirris citatione per Do^orcs ab codem addudtos. Accedit coratminit do-

proccdicur
-

'Signz cciam foHcrddi

&

'

.*

Cbrina, de-ilus^P.SMMiai
Gif. 4- nam.

0:

J.

G^pKr^

aditiramencum udtMOrium

fi-

^;^^

tiscflc.vtiuransitaremfchabercarbitreturpru- pr^iemtr
.ditnt<fr,&noriletiicofiieAuradulus,- fedcL-r-

Ji<--<);|(

ti, aut vcrofimili ,aaiprobabih , c^roindc fe-i^</^fSM*


cuixliim iudiciam iiirantis confcntanfcum rad6:nl, liue id li(>brtcre?Veriimiic ftu'cndii.

^iSi
-fafBdunt

'di^m

Scd lUWfiuiloa>odoincauflapr<(cnti ^^^.^


: nakrf b iu^afibus tcftestatttiim per %m 'uu>:

qualifit^taf perfdtTXCcrtiorari,tcftificari

iocqueuiu, (ed ptiitentiA'cei}ttifiajr jpro quo its


ftHbkllinnilniD^CiltKftal Pi6nrifb;i)> ef^. 2;
sJ B^^opoi GtlHM & habctur in Cap. ^^^. 3

wa iw fcrr

3i^lNinrMi.l

fi*j*^

quia eiiam dicimut aliquid fcirc, quandofainas'!''.,,^!^'^


5: ccrtificati :b .ili.ino yiro noti,

caiiflbadfilplcaiimConfihumindiiaifladeuotc;aa$

'

Vbi

oculanis.

ortncm fcrupalutndcponcnJum

emur-cdft confiKnte , qui


,

vt

cxiis,qiuel*lbkt Dom.Solorzanti$rB,2.i5*.x. '5'^;"'

i^uM, ^. T^et

Quifquisauccmlit,fidc rcbjs

'^^Zv*

pofle alfirmaciue rcfpondcri,

perfcKumaltquid jffirrnamctri

poflunt:

iberintooolecutitf^m Cbrun-zcius cxtat

Ji^^fif

infurm.iti

ranailoquidemca , de quibus accufationem in-

-Op.7.MM.4Bi O^^p- Vbiait talempofle


'

.1.

pro>Jveriblle

.Ltforfitan lurabirillerem iti fc habcrc

pofsit ?

r.iit

contra ftylum, (juemRcx, Aleges intalibfes


'mtMac- cauflisfcruandumcfrcdercrmiMlltr^RiiiSillnoUltatibiis fcandalis , & mnUis jliis inctonuenientirri
ft,

Togati

ctiam fcrnpulus con- ^y*,

fcKtid&crttquidubircT, an hocaiiqui vi^lBeri

'

Nam

aat perfcokiotlPpkecare.

valdc contrarius murrcri eius eft

& fbrfican

"

rit

ptccct grauitcr
alits,-dcniiibtis

reciiills

& vic- quo ncuFormtdo cnim eiidgn

vi Jcrint,

& iur*rciicaudc3tmii)im^aliis

cum

przdrdh> prolcquciido.

vidcnir artfivc dabio,

ciiiin

de quo
virprimariusplenani'6liabae4i6tkiam^afirnn*

Vbiinpri[nisdubitaripotcft,.ui To^^itOs,

rcuiaccufatioifta intcrdicitur

quod ipG non

'fcicntiz tointui:

& ro-

pleni fuppofiri acculatoris inftniftione dilpo-

> mnr.

lcd

Tn^rponitur
'

id'fSi-

lint,

capiculorurD .ipparatum

ncz|fnitur, duch' ka'tloricas

ciat,cumtnmcrripli prxcipui aftorrs

falla

confdennr

a miiliftri Rcgij in fublimi dignitirc con- i^^tiZ^

ric^tufn tcftari poilunt.

vt

humanos rcfpcdhis aJium accu-

<Sc

cauieriacz: i^imis

ft(CUCiinccntionepenicusalicnum)rcsitadilpo-

i^HiimBilapfKmfenc/quiptopriofKKnine'
icftium,

:ntpoccft,vtviDoei]vurteftes,liitAiiri<piid^

<|iiiaiiequcii6t,vc Auditorcscrg.i"Pr6rcgC!.; vcl

&

eft,

'

imyeft^pW9<^qi<Wtt(Mflliftcmriefi]giunt,vel

iquia.iia(|untob

opponcrc

.npcrtc

^MTHm

oculatos ccites inucnirc

fniu,

178 /^Vmij,<iuipotenie*func,mu!osftV.>tam fokranthabercporcnres.frCqUih-

si^k/ j

vtlcclorni no(5luconti'>

"..A

tioiK ftfiifi^Mis

{'.li

itte 'Qt!ib>>trdiflldfcWdeeft;pr6omni- ^#fl.


bllS , qur tipponi SynJicito
iwt vilitato pol- if*tt^k

'

vJkMUfimM^ tt/liimfil)^

y}.,^

iKKt,liccaii9u>aioiilliiccuritisobucnitet.

;'?) ir:jy*: ...Ik

'J,'

no^i|, ...

Gubernacoris hab4retcfiaiusft,quainiUcpr9ptei^dedenir,-ndtl!rleeaHtactpfou1dem. Sed

telHcan0ni$cffi:htsi

obtTgatioocnon protie-

-^tMnoiuaiBer-AuAoresagnorcuitt.

iftis

fnbencosciiiniarmGf'vttitnmflc't,Vubpoimi^^^
tis , cx co pocnani ciinfic v^ui/d licciKi^m fc ad id

'nitjquidquid^deobligatione Charicatisfil^i^kD

VnJecuminquo-

magnisfcpcriCuKs cxponac.

rcfticii-

edamfi icrtio damniun inde fupcc-

ucniac.impedlnitfnimDillliNoietfiitlhidebiMimil^*

<

& ita cocco modo pa-

quidquid vifum (uciii promotori.


,
autcm fuiKcicntcr inftruxinet , &. inftriinien
nsauttcfiibos poflk caulTaai prblcqui , itavc
lalfitftt mlla admlttattir , 'ex eo' prxcise
quod
,
Togaci inArumentum cft ,grluiccr pcccat, cikm Ef kMtnt
pcccare ^ncipaletti a^orciu exdiOis conftct. tmnmm
Qtiod ahunde oftetidi pbtcfHeii e6'l^ilicct,qu6d 1'**'
raticxc<]ui

ti onis ceflar ,

In fide alcerius i^roceduot,


'

vc

&

enim de oUkatione iln-

, iununencttm IbicKeil mtcrminus grauet vidcatur P. VinccnnusTancredus


Si3.mnn.8.
tmJfHr
ita ctiam (ecttnd&m ftntenCMm cdmrounem de
tigdMm 1
ttimt^i obUgadonc iufticix cx promiflionc orta , non
V ' tenecur cxioftiti&< Quia vcr6 lenteotia n^atis
^biigationem faftltic ez 'prdmiflione e^m cft

poncnd&

^^"^

rmt

per tfMtmtum^ju
,

{ti frAfeattt

Sm^wrsm

jwmm

ib>

*fMm
'

JIJJIJ^I^

ttpr rtq^bmm

iem,^4 imte- fr^imim,

vtdernmvttttittT, ttlimoniMm fn.ffrdrs!

meAmtk^ umfiu^vil ti^ui/i utbmmiam.


S

9$

Digitized by

Google

Tht{affi(i.in^(i^ilM.lf*i, IF., Q4f-

fi^iw voraii fMtu &c.


*F.x qiioTuBcturiunntcm cx t^ftunbnio pcttoux
''fidedtgnzccmoratum , falso iurarc : quia cum
ihtcrrogaturan lciat , imcllijjitur dc notitia pcr

J^IK i^'
^ i

qnus fup^a ft toI|vcet. ^x quo fcqviuv fimiljiev


pcccarccum,qui iu>jiccm.iii4u<5li$ tjcftibus.ati^rendatn iciHciui^ coinpcllit quo eueivu i)]>n

de fih t(um,ijMx atUieru^t,

quidtfm ptccat ip^px iuxta ajltgata praccdcns

piTcpt ucpcp (^pititlaxor principalisi.

'

dum

fcnruuin lubita,

''focpcncwiatii

idfiMt|ado, de qiio

cft"quiftio':

prxlcni

cumque ad

'W>tntm liuctro^aiuis rcfpondcrc dj^btat


'ibVai ,

'

(aZ^um artirniat.

li^

it;|

dum

qjdip^
quia

tu'hipr'imifinci4d vcritatem iufameuti ratiscuc

^l"*

ly^ ''commurils do^rina. tt ccrti


*.,ri-*' rtcri pofrct",

cx

ja. ficijc^pcf

Vioiriiirati poffc aliquero


'

: fi

cnihen'flli(u

mort

quam rcm ccrram

contraria lufti-

ii

tcftitnonium vqips

vjro^dc

di-

^ omncs lamcoram uidicc , lu-

'

'

id aihi '|n-i)t

"'f.imcnio,przrn"iffo.

ic eft

ad rooricm cpndcm-

vidtlicet^Iurcs au Jitrunt a

nari

eno

qux

horrcnduin

.Qi}^<^

di-

Z^uVOoftrtna cfgo cx 'Do,ni.,^9 J^i^ano ad^uila


"

'

Z',

f:

iilhil

a-

Hud fiquidem cft vni ttfti crcdi , fi c^m requifitis


ad ttftificandum dcponai , c)c quiBus iura dilpo-

'nunt
'

cbiltrafium ccrti rci^lutioni conuincit

prxlWitla inqiiam

prifcns

adfliit

du^m

iutclligentia,

untum

aliud ,dc,y|io auricukri

q6emiui;artpcllunt. .Non^erjjo ciiM


tcrt Ju^iicaii. P^fo quo &. yi^cri poftunt Bonaci-

\.

f^.:

na

.'.

-v-i.

'Jp

7jtom. i- P^Jj^ff- 4- J^.''/^^ '


^f"'^' $
Fagun,dc2.rM. t.ittjrxceft* pe(4legi,B. i.

fcii...a
,

'"^

i. p. palaus'

Tm.

umtnia. Puuile ^.mm. j. O-

Di^.

i.

ie im-

? /inccntius T^p-

/Mf^tfi-

prxdia* iliUminiquitatc,dubitariyltciiuspotcft, an Gc

t,0nu<Al,-

induceiis

>"^^!9Di*

An w/-/-

gAtio.

tt

,i cpnrcquenter.^c^ci, tcncaniurad
rcftitutioiumexpcnrarum,quas/yndicati, aut

ju^Mm^f

& quandoqpc Jatis nmltas


,
c9wraco$m.odoprjK|i<lonbn circt
twMeemf proccflatum j& ctiamadrplutipncmpoeux.qux
^

i^j^ji ia,ciaiu

''/J/Z'. fAauil,

non

fi

CtfiiulM- pro ooi^ilii , 2i ptpbatis c\t iinpQlica , alias nqn


ttmfriiKf irtiponcnda, quia non ^^b^batur ante fcntcti-

ftUm.

(iiin:^ viactura4rcftitutiQncni.tcneri.Ptim6.
iQiiia

inhuiuimodicapitulaiiopis

modo

iniu()i-

ficpim ,1'ogaiusiit , qui Qgitulantem ftjbminit , peccat cQntra .Qtficium , y


cvim a^ cuftodiam lcgum confti^uvidimus ,
ria cqrannirtifur

&

.*'
.

'

\
*

tus fit , moduui ihunc infeftationis 'debtbat , loguantum potcrat impcdirc: quod tamcn nqn
iojiim ab iplb non hwflum , led ppfititic 4a.mno
,

cpncurfu^caufxprincipalis appliqitus. Pcindjp.


Qiiicumquc illc potcntiprum lu , contra iuOiliam ptccarc oftcn^itur. Quia
.

'flu

caio opponitur

id

quod Syndi-

dumprpbari ncquit

pifi

pcr

induftoueftcs ,pro fcacto hafacn^: atqui prp


lccrctodcli<^ko nequit puniti qviirquam, *piinitio taliscftcoiijra iuftitiam

ergo ncc pro

!>

illo

damaot:

vt iura

acculatio proppnj.

Qupd

fi

di-

catur dcli<aum cflc probajbilc , fcd tt^jics, qui pculaticijcpoljunt, pjb timorcfn , aut aliqycni
Coinrii
rclpcilum non deponcre.
quia eiiamfi comodofitprobabiIeipiudex ttimcn nifi prajbatipnc prxmitJ

^umanum
yiud

tft ;

ji^um

ncquc

in cognitio-

pan.imncquitimponcrc ,
nem ciuf.rx non priccdentf infamii

aui c!a-

morolainfinuaaone, fcintfomittcre ; 3caJiter


rrfttawonu

iaciens coutra iuftitiam pcccarct

i(ji|i(^x.,

be

183

P. Sancius >$*m. i a

ffifmbrinicrccitus ^iia rexny^njdjcr


" iudiciafi^bus afitcrdiccndum
luinlit ,

*"

.
'

jixw^

liccc

qucm

'

** |

Ijcruarc tciuibatur.

'

a^xsm a>M(^kik*i^tV\<H.QM*
npn tpf (\tuntur rc ipfi , id t4iDcn.ipfis *JmjH0-

.pon cqnftat

"ftjraniciriaydiqiiTcrqmlllaina pcrrouadigna,vi

'

JSe,

imtncdiafu>f(;ptlcmfu;ii^menio , quo.,i^(if]C
in cafu dii^lo ptccarct , quia t;ft caulT* danini fi- '^y*

imftibtis

quia

vcra ht .do^riu;ii|]a, .de

liptt

qita jMfW. L8or it^tclligpnda taaiieoeft evfStiM^tctgm,vt qftcndimus : ergo Syndic^tus ius^ batKC

.,utali^r cpnti^iiilMm miniaic dFppaaiui

ivnd*

qu(:madtp.q4^m 44/(iftitwippcro teoconur: bj^


iuraiu.iuxp di^^MJMV. 17J. ita.& iurahs , .^upd

non

yidit,

quj cti^n) alilst,Us;a iuriU

iuxu diiCU

tHfP'if"* fy^^^ qiuibus ^cpeviit ^;rfacia)-.(r(N^tnam intelligi dcbere,quarKlo pcrfpn4.cft jt^^e

digna,

vtlii

omni exceptioue maipr

qua4ia-

men non accidit iu cafu prxfenti i vbiinfonnans


eft Syndicati ininvcus

rciiciunt

dc quo

^ytf^dtM. Vtrh
T.

<>J3.

lari cuiuis

'

uius teftimonium iura

&

mm.

Auilos i* Cdf.

in tcrminis

P^ngli<us j, sgmt.
4Xi/iaadum. Vndc.&,particu- vnicrtdi

dcbct elfe liirpcdtum

Sc ita

pro

(darpcnto fumi n)iiic ad cer^um <lamiT\un.

hin- tl*,vt
iqfi:-.("

rcndum poire&io tuim innocentix pro rco {iu^f^S


qua nequit dubia.<:x pcrUafionc priuati /iccun4wn reccptifsixnaiii do^rinam vtroque in iure
iAc.cuic|cnti

rationefundatam

dc qa;ipraKipu2

.qux
A.^. z.^f .Mdtrimonto Dtf^.i
Ompi^Tidencur.pattcm iftam adu^ vciofiuulcni
reddere ,Yt dc .duf probabiliiatc ncqueat dubi,tari. .Qmayi^tb, vtalias dixi ..rcftitutio ^cauif,f^t P. Sanfius

i .

fiuiiyn ongs.eft^ui ffcqucater fuccumbicur.ctfm

^err\x
i|c

vtdcndum cft.

danin^tipitis pcriculo;

pgcntcs.pro^bilicerpofsintab eograuaminc
JM.cqiie.ex;CO flcc audaciores futiuosXIa-

If bera^ti.

pituUlfcs, quia.ctiamfi ad rcftituiiorkun .obli^eUiUs, a.fup.illi po<;cndi aniaio

non defifteat,x:Uin

ad dcfiftcnduna valdc fartia inciiamenta.cx gi^auinTim^ Oci oftenfionc fuccurrant. Eoium etgo
j^e^dio , nc pcoi^us pcicant, p;:r icntcnciamibc;i?ign^m inlukiidiim.
Dico.crgoporcftobligationcm iacafu ^jfr
4i<^o.ad rcfticutioxttui iion diri cx oppofitoiun- .V-Mf#r
danKnto iquiarfc^lioct iufticia commutaciua.oon y^J^^
,icft,yipUtaqiK>ad fubftantiam; quidqujd dc mo- ^ttM
prQb.iri poctft.cx dodriidf .Lol''- lUan*
.4ofit.

Qu^

tum. 1 J.4. queaiJcquicuri^aicr tifc


JHuttadttfV#/. .ii.<frr/^r.ii!pcW:a7. dicunt
enim iUi , cu^tiqui aiiqucm jtpud .coiiacaxem.io- ^2^*!^^

jA]bb. X. Ctf. j X.

^^^^

/jUX>atoBci/aut bcnciicij ,n^ntcneriail.rcfticu- ,uiBMffitiQnccn d^mxu inde fccuci cpiu ius eft quando
c*lU4eofficiis,autbpxiiciis:^;icur, patr&decidiqt,

quz hominem minus habilcm


PMOus decoram redduni
culcx iufbrmationcs.

Qjud.^

9|MW,p)ures,idit:fp cenicni

vcl

coUacioaein

vnde folent capi ocfcquatur ini^jaaa

'

dicendum quando of,

"''

^Ufj) aut bcnelicium non ucgatut radcuieia


^piiie Sed Tadoue ideli.Ai. iuMuo addic P. hLuqubd,etunWi non folikm propcer ick^
Sit4iis
Sium maiufcftatum , kd etiam propcer iufamiaia
jojficiuna aut bcncficium oesarctur, nonciet

'

'

',

obligatio relHcutioois

fi

aliis

defedus ipie

turui cra^ fufidciu ad ncgacioneni.

Quia <iiun-

do

Digitizeu

l.^

^iO<

Mnqm,

contin^at in Syndicatu
db.iQ<{uiscft cali& ^ttmii ali^ juft^ infercnci!

q(ia*Tiutsnonfuincte3cau&,

non

cft obiigatio

Sic iltc phiJoiQpllMIin CUilM


^^M^ffi a(i rcllicutioiiem.
fi D*8n. \\i\nu docliriiu potcft decUrari excmplo eius,

qui Ulium aliquid contraaliumtn judiciojurauic,


contra cuc.ti
vcri dcpofucrant teftesi exquo-

pcriuoilo

rcfticu-

cionem

hmx ccneatur , non cainen al<}uid)uam

flliad

nci rgo cuoi

bono

infaniiatus

apud

conflrcndo-priuari

collaforeiii

coliatpris obli^atio uulla

ojb

ii(

rationcmdv;

infiii

iHgicionc pro<.tJci ;(ciciisil:uin notire;

ftituerc, ed

di^um uon bc^ icd

^iiwi .veruin cius

quiaocdittuiTirelpedulltQrtim.'
'

AffStaM

S5

Itcet.

cx audloricatc diccnris

polFic

hzc

liixta

in cafu

noftro philofopluri

Nam fcicns fyndicati dclidlJ,poccft c^ Kc^

confidcncix honorct, lUipublicac pcrniciofos:

. ..7 .

&confec|uenccriis, quiciusnominead cafunt

'

.(

'coriipienda deftwianl.

non

iienicnci

vcanciir,

ex quo pbligatio

Qgdd autem modo eonpcccatum quidcin

rcfticucionis

noo

Fatcacur crgo

damna

pon

obftarc

quoad lubftantiain , & lccretum


quod re^era cal<; noncft w Cjiilibuii
.

de quibus loquiinur , fcd ciim probabilja ddidU

tencacur

hociamcn damnum iniquum


modo autem iion

'nem
Owft

i-tis,

aliquid (pecialemob(^aito>-

rcftituiionis induccns.

Qtioad immcdiatiim autcm Capttulanvidctnr maior cflc difEccIus (1 iptc non Hc

i8(
"tciVi,

^^''fl^oculatus dciidlorum tcftix.ticucccumdctcftibus.


illis ab oU^^idonc Itberandis (linf^fnk- Scd etiam pn>
tiMBftr damcncanonlcniaoccurrunt/naniipdnon lciunt

mtm.
'

,;

teftimoni^m fuumrcucrafalfumfuiirc,
dubitarepoflunt, quandotjuidcm i viris grauibus verum cflcafTirmarur ; indubio autcn) tali mclior

tftcondicio polTiJtntis. Sic cpnfulcn$furtuju,&

^
,.,

'^vi'**

dubitamaacxcofurtum
*

tnrrefttcucrc.

fecuiuni

Sic colligicurex

llt,

noaiene-

D.Thoma

j.z.

&

i^U^.6x-iirii(;'jAirctfttm ,
tencnc quamplufcs, qiios adJucii5c fcquicur Ma^. Bamabas
.!Iteoi' RtJolutimiiHi MardUhui d lonfarntts

ItMm

<t,i'>:4

JiJsmni

& intcr alios, ex Socictacc PitxeS Hcti-

i<.cbellum

Filliuciutn

& CaftniiU Pa-

^"'^^_Uum. Cum crgodubicansan ceftiroonium ftium


fcilTumfucrit

,^

confeouentef dubiietancaufa in-

iofta damni quoad


'

: praidi^
doArina curric,& ua poccft probabilicer gb oifercrcfttcucionisliberari. Pro quo eft,& alta eciam
probabilis, quamtcnet Oiana PMrtt 4. Tfdll/u. ].

Rfys/.tf 3.

vbi

fuDftanriartifuerit

cum Patribus Gordono,&

cium.de quo didurai pracccrquam qubd illi noa


habcnt Icgcm altquam qui ad non delercndaiii

'

.V
,

- .

vUomodo

"

'

'"

neque qbfbt Togatorum oS-

'

'

fint,ccftc$,q^ia(lkiboripo!func,obSinuinoiit
fpeiaus tacenc

'

'

j^cculationcm ad judiccs (yndic.uus,

cuin exciuic polTinc,

&

inftruere cos,qui liatc acaifarc poirunt: au*


leieau(eaieosqui.jMridicc nouproccdunr , ad

eoramofficiara

Ipeciaiiccr

non

fpedlac,

quiad

fyndicacum fubcundum cancum adigunttir. Pi^


aiiisauccmrdpoijocl^J>s palpeda. Vade|4

lii:

I.

NmUfSaaliA

notatu digna circa mate-

&nullis

aion cft quoad rubftantiam: ex


rcfaltar, vt dixi

'

& vilUnmprum ho-

efle iniufticiam

quia

Qupd atitom ad Tcffi^cum


ric opus expenfis.
'Capitulamti attinet,nihil cft^quod (pedaras vrgclt
liccc cnim ex cfficio ad viranda iniqua

eft, fcd

oriacur

'autcm fcnun juOe detendcnti fuiu iroputiuxlc.


;Si enim deiiflum veri cbniauflatq'cft , iSius nequiceflciuftadcfcnlTo.

Pcrqu.f jwtcflnon igrrad tj- Pnct^mrji-.


dildbincontrarium rtlpoodcti -iicgainuscnira "t h*^'t

"

licet

ncnsruipicari.

"^oAia nbti Inlmur propter atiquid


maniRna
TBOnccontcnturr) , i'(.-d propti-rdcliifta. Expcnix

"^*"*

minum proprium , non pollit quifquat^ rit* dta-'

aoc Vifitacorcs ccticantur

gi rcdderc inanitcfta,nc homincstaiesoffidistan*'

Ech<Kft^qi^iidp.iqeriiW
clFc vald^ ptobabilw

dim timcn

vt abliirdum adco iacimis

Licetcnim ad

Aam ,.(|ui eaaro Ibnte r(:'ftttmtone'^U,potcruc

'/

Q^od po*

dubiu pollideiuis cofididone.


trt

ic mc-

autcum d.iinnis ailts pccunii ftimabilibus con-

ex iiiiufti
infaniia obligacio^cftituttonia alianon confurgicquum ca,quadia(nain(pedbc.' quxpocerit ftarc rclptiflu aliorum , cii:u camcn rclpcdlu

CinoHem

cnim;quia iniroicus, vidcatur fufpedus ; nihiloT


minus poteft alias calij dc co .exiftitnatto habcri,

jufte poffic

liorc

teft pariccr applicari.

dubinm

^49

reccpctflimura

ruai teftificicione ad pcenam cft peconiariam

iunlim, condcmtutus.

'

ob

ftitUtionem,

RebcIIo

tenct.eum, quidubicat an fuum fuflTagium rem


lniiiftam conciuierit, vt dum per fecreu fiiffragia
agituri de per nriora damnum concluditur, ita vc
pqfterioia nuUids Cftedus fint, non tcocri ad rc-

} ^7
fint,

P
^

R^imum

fit

Itidiccs

Regios

poHl

fyndicari

f<;^tenctam aiuItor|iai
,

apud Dom.SoIorzanum 1/^.4.0/.

& ta Polidca Ut,

cflip Qirfa.

CMp.

M4f

cciam^^Ecd^iaftict jdfiimmt

& vi(itari: vt'vidcripoteft


8. jwar.itf.

o. P#x. 840. s.

rio^

^*^**,
5?lf 'X
v^Ja

iT

eofdcm fcquitur. Pj^ imii,


'
quaataiiosadducitpiaiuP4r4^i>4ai/.2.R^ffi-(,quipluribu5ciutis,

'

/fl6.i9.intcrquof(BntP.SaaKic'P.Layin.in,
iS: P.S mcius Tomo
i
CoiffHmm^ Dukio.mm. 1 o.
.

alios rcfcrc, ficut

nnm.

&P

Tomf.^^

Fragofus

qui 8c cos

fcquinir.!, O^i^cpiriaQ ai^


tcmdt.fcnduncplurtmt, quos adducunc,
lcr
quuncur Diana , & P. Sancius niintau 1 . Ratio
tft ; quia exempcio eft ceru, Sc liic cafbsnonex.

&

ccpriis.ytcxcipi^patcdcbuit. fiad'ilIu:npotcft
klaicj potcftas extcndcrc. Qjia vcrd cocAur

"

"

'

'

-^
"

'

'

ftoribus pro concraria fcntcnii* ftanribus


_
,
Vifitarores dubio procul praiticabunc , noncft

'T-.s .?Ji

circa

hoc

conjfcntiofius djgladiandum,

fi

uneum

admoneam ii^decorum vald^ cflc fi quaado con^


tlngat,

vificacum in fublimi

jam

'

eflc dignicatc

^ilkUEcclefiaftica conRirutum, cius propalare defi^ nunim


Aus, ic poenis add ici s ca Qigaie. Bt jiinikqaid
dimuscirca Archicpifcopnm
6c mngni quidem fi^-^mM
nominis^ adlitm, quod noiipotuit iU) iiouvaldf ^*^^^
molcftum accidillc. Ncgaccs generaliccr id liceic^ J***'

rtonfoliirtiThcoIogi fuiu,fcd

lurifjjcrlci

&injudicialibusfubitrliiis vcrfatiili ni.

infignes,

Hisacce-

dit dignitacis Ecclcfiafticx reuercntia.


ftifliiilc illlfacieiit,

Ergo jufiquid prxdiilos conccrnenp

poccft jticuciqiiamacccncariiu. Scd lurtcquidam


itaaftedli

afliimptis

Ciliarc

vc ex huiufmodi rninimd laudaoiftli^i


laudcm rc(fii'tildinis ftiijLant fibi coil-

Qyi

.
,"

(ocfvaa erga laicos ludtccs, ad quos

Digitized by

Google

Thtfdun indki rkldHi IV. Cap. XX.


fonim commiilio dtrigitur ,

Quod
(]tiet

emnt

tflc poflc,

fi

v6{ ft eredo graue pccdciiin

>

ciiis

qiii

iii

dignitaie vtti^orua)

Seciincitim nocatu

Di;j4&
"

^
^^***!.
imAx

L/u

Ecclcfuftica cft poflcus

dcfcduom caula booum

hoiAtfn tftffilciiiKf <Kni^ieiui i

'

4'mm0

jM.

cs.

hitim^^. vr//.{.iniquitaceiDiiu)uaiD, conarariam


(Hlieet aqitiMri.

'

dignum occurrit

, irf

*5*i

fatis (ciaril

judidbju manifeftum.

quodatipfis

non ita pkna 6t

Inrio
ttz

admhnddum:

tfat iuxca

adcft extTaiudktafisnoci-

<)u6d

de qui P.
<juando tamen

%.v^va%Vit.t. Of.Z9. mm. S4.


iidcft

oon fnffi-

folo

licet (e

tonmftinem fcmcntiam

aliquempoteft effcAtnn bonum iMbere.


- nam judex ineocafu probanonis

Q^od probo

quimjurauennc,

aut aliasliac eos iu fenciKa

teftes ip-

fcntientes;

cft<^ue valde in-

icrrim judicum, dequibus tanta eft

prc-

Kegum ndu-

da, vt co* foo tiominc vclint juftitiam imer fubdicos cxhibcre. S^tMdarctdlifttiiJl fkthMJdfiat 1

ariavii^
-ptg^g^

cff4t-

Qtad eiiim m

fw fe prtMTth exn^ia mijiiimnir.

xommMcu-

ibjsd*mntnt,liiffije inhvmiUienttgione

knt

>

Calliodorkis Lik.g.vmMr. 1 8.

rari poteft

dc prdblbili dodrhiS ,

Qpod robopraoci ipsl

nOnim jndidnti cotnprobati , de qui

MT.

mm:

bo-

P. Lcflfms

Gafpar Hurtadus Dij^r. 1 . it


hdiatforti^,dij^nb.$. Qubd fdIica,quando de-

fitfra

04.

i*.

lidutb cftludid

iplt

nocum,& puliiiet notonum


, non fic neceffarta

ic expedit ilhid fbrim puniri


vltcri<ir pCttbatto

cnim aliquando ktrones

Cic

fn flagnatti ftnto publico repeiti punhincur^ctuii


ludicctnferioit aolquc alia foiemnitate.Fro quo

irfwrif

btf^ im'

* v'<l<^"<l"s P.FragofusTw i.Pg.ji9,.n<f,

mu!ti^irobjfc

qu^ &^ euklemia lan-

tmimJfm' tam habcat vimrn omnious d^iminibus

p^' pkat victs jccufatoris

S"^

jnridki, ciiundo

ttdiru

iiurcumhac&^i

fitftinGtobmaliaamaliorum i
cercomfic, vbluncatem Prindpum prompriorcm cffc ad IblacnJum , quam ad coodcnK*
nandum , Dci adinftar , qui ad bencfacicndum
fpontc procediCjdim tamcn ad pledlendum quo-

tcftis

ipft judici

fpcdilis judicts

demnationcm

8c torius prcKcilos

militcr in cafu noftro

lic^ notf piokfus plcna


.

Catctano prx-

&

P. Leflioyi/ri.

in ordinc ad
,

ha

id cxprcfsc;

con-

& ita fl-

vbi prooacio aliqua


,

riMt,vtftrirm. vtSdtdanus loquitur, Lik.i.dt


Ciiliim4titiu Dei.

t quidem fi Resipfeaddfti^
damnare , quem in

incredibile eft etim yeile

caufz progreflb vidcMt incuipabUitcr


ditum.

impe-

Tcitium. Vificacoresgrauiter peccare


poffc,dum mortuorum in cauflis feueriiis immorantur.Quod in Indiis dcl>cat fieri catmim Hegio

190

fefciipcOyquod iiabec

Oom. Solorzanus C^.

7.

Ammut.61.

pictacc

fe

vcrbis.

cnimdcRcgileft

colligicur

?4vsiptt

CX prxdi-

ufje , y btirStu
Ncquc cnim vult ngorcm pcena-

M cj^ddts.

rum,fcd punirioncm
erga

ta

quz

prxliimendum,

Cd relcripci

efla

quxcriamti modcraia

fit

mortuum, qui ddetidcre fc non poteft, fatis

vidcturcxadla.

Ratione

xcacts,

vaktudinis, fc-

xus,paupcrtacis, poenarum nu>dcrationcm

admiitam

rum
tit

roaximi

etgo

&

fnioiie mortis

k^es
malo^

quando jam

reus ad tribunal fteChrifti,rarionem pro comtniiTts omnii>us red,

dittmts.

191

De

quibus autem judicum fuprcmo-

nim<leBftis<iebcat fyndicario proccdcrc,ac mulris aliis ad cam fpedanribos


, prztcr Audlores l

Dom.Solorzanocicarisagit P. FragorusT*

Di^.il.ftrtttmt vidcnduf quidcm; quiavtr

<A do<tes ae fiuiJodidL

imfiim

Stmtfm'

CA
DeMiniftris

P V
aljjs

T XXI.

Indicaruai Audientia-

tiiiii,& quooMKio negociam coo(Qca*

ti* debeuK pertfadafcw

eft',

quod non nej^abuoc

Au6lore$ propter addoAam rarionem,


tur.

noildi^

aliquid conferre poteft

Omml

vt ffip-

delinqucns cft

cuidcnria.

fercim 1. z.ifuafi. Sy.mrtit. j.

Etgo notma

atu

eiifi

ikm

dammodo tendat rnuitus vt fraUra vti^ mtlnt Dm, f^^fi e$tmkrritftrdert fed^exttrfe-

agicurFifco applicandi,

quaiidoi^tdem

fit

fumptaPriiidpis voliint.uc , vt vidcritpnddin*


ComP. Hurtadurapotefti multd autcm veriiks
cftadablbloendum dari Olam in calu adeo vrvbi fiiic aliqui ful culpi acculacor in pro*

tcftium corruptelam remaneatk impunita

fosaudiuicaliccr

Vifitaton con-

ibc ; td cx eo proboi <iuia ad condcmnindum in


ddb niipvdiao eftfuffictens facultas ex prx-

commodnmbono^iiUko., vtdchAaobttlem

fupplerc poieft per calem nocitiam

& tcftis viccm habere;

id

ilifficicnter

Quta enim mortui defendcre fe


nequeum,iudicium vebemcntcr vrgere, inhuma>
nuffl vidcbitur, nifi ^ars fit, quz dc proprio ^ac
imercfle.quocttamincafu, de rigorejuris aliquid reminendum : fed przcipuc dnm de poeni

dcfcdum

vocatidicmverum no-

qui rainen cknra judidum MCufMtorK

de qno

C\aedctc^um

cuia

fMimutx ad pcenam ordinariam fuiiiciat, vcl ad grauamcn


proporrionarum dcltdHstmponcndum. Qyidergonidat> Exiftimo non peccnnraro , (igrauamen proporrionatnm iniungat : oam lic^t pro-

r-T/firar

cAm

^tixtamen-^tcftei negantie lcire

bationcdcficiufnt,vfnon poffitillataliseflc^qux

fro.

rcni &tcnnir

judices- KefidenKi 'ezciimididaliter plura

lciam

c6 fcilicetquodnbllplen^

quiateftcs

in judido

Indtis id frcqucnter acddeKe^ vt Viiiiatores

natfe^decaUHinDiiotierCapttalamesinpro-

ri ad

tcm non condminct


Cobaueric

qiio ipirituiUi mcai(ibqut6tioneducan>

iJj^ivntmnoH Deut vck/ts ini]Kittt<m tn

rrr.
rCil.j..{.

rcmiffius fcgerent.

tiucjrum lciot ijSEfittactt, iatisex eoli-

quia caius non

eft

licet noii

obuius, Keaii'

Qijii vcro mcrita caufz in fupreilliBtftnc

Indtarum Confiiio difcuticnda nc Uli imputetur


debuit plcnam dc omnibua
-txccflus,j>oterit ,
;

SVk

in iOis AlniaceUi maioia , Rdatoret,


Canedhtfl,' Tabdlibna , |tnitoia,
omtttam alios: dc prarfatis auccm hicqiiod

oppoituoum vifiiiQ fuerii, inicicndum.

&

%bamaMinm icniiBiRC, propcer quam Oomni,

Dtfiatmt

non

afiier vt

credo, judicabunti

Deinde, non neccabic Vifiutor aut Rcfidcn-

*yirttbBjadK,fi flscuuioiem in probxtione defida;

Dlgitized by

Google

caurxgrauiuremj exiic.pertDhut.rcditurum cre-

densanRlucera, fiuegraiuit6 rvlpciflufiueob '1**


datum altquod } & fi ftigiat, tcncturaddamna^''**'

^mhm

AlgUMeUts.

ex^s, quz Doilorestradunt in made obligaiione dcpofitaiiit

tio eftcerta

&

Unl reftttutionis ,

^feMrr
^rM

^*fcatu.fVia

<-)-

caTceris curi,ilijcuram a-

gcrc,quamciruiofl5ciicdidaprsclcribunti
trrMiormm

fatwff urncaiut incarccratos

Jtm

luiiipubus aicrc

luis

t^ne-

SdsOcimi. Nonvidctureflepcccacum graueali- /tbfuMfUt


qiicm pro hretii ipatio dcarccrc csircpcrmitti,(i gnuuntn
ccrtum moraliter ficrediturum } qui.i nrc judiccs tfftftf^

SaHtub.

A paupcrLbiis

cum rii;orecxigcre

qui

nequic jura
tu

ii

(ibi

debica

i^ccclTaria

ad lu-

multum de eo curant. QuoJ

uaquum cft fua ilios


,
quo noo (bUm pcccant

In

lursi^iua

judiabus,ciiin

prKb tiebeant prouidcre.

dks

lyj

JtttH'

Grauc pcccatum

7<rr/<t.

quu

tft

1 1

incarccra-

tMrittu

ftf/i*^

lcd per alium

quem carceris cufcociia:

przHcit

.coUc^lioTK.

Nacern

jurisrcguUc(\. jQA{/^t>;>r

quianonteneturedc prxlcn$,tdlocum

Qmnti. Pcccat otficium cuftodiz tri-

I9f

jii^nf-

bueodo cum obKganone cxorbitantis fumoMt


(bluendz, quando ca hon potcft nifi pcr iniquas

ijilwrrr^

m%h yioicntiascxtorqucri.vndcinvnopeccatoplura
1^*^ ftiatisgrauiacontiQjncnr , fedqttS (boi) laxo

liMi

gutterc dcuorantur.
.Saa.

Ncqaiiautfuonomine, autpcraiium,

bicaicciffraadfuftcntationem pertiucnies vendcre cxceftino prctio, fcd currenti

laborcm e6 compottand!

iilas,

quialicetob

aliquid yida^ur

pofie amidiiu cxi^ i ciun ramen la^Kn aiii ji^


bcntcr fubibunt, li illis pcrmictatur efculenu ,
pocokPta incarceraiit yendere , co4*9l pretio

Qii&d. fi hoc non


endinirk.
labor (it xftimandus ,
,

got

quam

lafaor ipfe acftiinabilis

fit ,

^mper conmnon plus certe


,

nec vt rcbus

fiij-

nt^ labprit pte^iuilnm aiigcanir i


QiH>d
intolcrandum habebic ex<;Hftum.
vtiftl^t ex eo , .quod leg^ cauium eft nc Algua-

fruli<

liura

emabineaMentiiqiJidqiiamiccipiant,

(cilicct

&

'pcieia-

L. 9. 71//. 13.
Jiter

Rtffil'

vt incarcaracos flofi ico^^t ad fca^tl^Vp

'ilieviABiaeceiia.l>equoP.nr|ariiilW
plg.ysi- wm..\of.
-

,06

r^f

hfem

vbtts ttts/ttes j jns efficws, ftluo

fm Us

pediren msntrg alun4 y esio

dejpiies

Inqua

de^lj4do\. Siclcx.'

non

po/Tinr rccipcrc

2.9.

dum

&ir^. Peacaticemgrauiter^fiiRcar-

acniJecuiiialmBUiiMSimdebct4^

25. peccarc

qui

idde

jiidicibus

minif^ris generaliter ftatuit

dnhabet,cumcarccremfreqfJenrrdebeatvifi*
fic qucrclas mi(Vrorum audire.
tare,

pjr^t^'

Ui

non vidccur

rc-

28.
ait>

ftrindt Mt fifidit ftrfe iffum.L. i^edjnfjH tl-

I.

Al^H*^

&

teriusj!ReguUsjuris,;:y-inftxt9 9Z.Q]MiiC\d\<::tt(c

-nelctre

cepcio inualidari,quidquiddc pfccato fit. Elica


tenentplufe$Do<fiorc$,quosadducit,
fequitur P.Sancius Tom. i Oinciliorum !ib.^. Dub. i.nnm.

ccrtain iliipccuniz

.^tbpaAo.vtCflguGainefibus
fiimmalafgiatur,commiLsi cidcm iurium omniu

f^''^

dicarur vt

"

i^i^<NoncscalMliripradiAitAi>
guaccllus cx co,qg6d non pcr (c ipfum hxc agar,
,

li'jrtr,tit

ntitjittrettlilrrddjs ,
y

'94

tjtt^nftftT

VnJc

dicicur

dwifijnplex ttntilkni prohibaiolMbeatur, neqne

carcerif<)wrutaim(ernia]aiii(entia,co|a.

fint.

Cic

grtdo

non

KcoptUi.

ttftsdtttmtr^ ybtberatftfkMctnniiaicjTeitdasde

eoinCQrporclucre , niU .id id cogatur ocr lcnAlguacdlus autem jiW|BX npn


-aeatwn iudicis
rft, St

juJiccs

ipli

3. Lib.^.

flc,ferji mp0rotr,tle qiultfiiierperfortJi^y^HerentBes

fi

putatur.

TuhI.

w ruik*9 it dm4 m frefemes, Mn8i m bmrt- uxdiUBl

vHereJe

juia jiou loluuat,

pauperes fint : quianemo dcbet qucxi (oluere


M.
j^jjyi,. vclfidcbeatjduin non hiber, nequitpro

1*^*

*Jy

pro iltis non cxtat rigor lcgam, qui pro

contra charitatcm, (' i ccijm conrra juftitia,quia


priuanteos pecumis , qu.ij> uuu dcbcnt, cvuu libi

ttmem tos tn cuftodta dctinerc

qtiidquani acci- ^^JI^'^'


nan tcnc-

fi

piatur ab Alguaccllo,ad rcltitunoncm

uoii habcan:

Heatlitatc priuate.

fttflft

& licct non

prouidcuciaiu rtquircndo.

^jJljjT^ ftenuiioncm

proucniunt

tiirtamenciifttakdiaidlcdulamhabere,^piiti<peribus aHinciua non deliot Gftfwwwill^


tires

M,/fii>rM

qma

& emolumenu ex hoc

j^^^^Qm^j^i magni i
illilatisconfidcrjbilia

"Mtiut

A^uacelius enim publictu dcpoGtarius eft , Ac


hicLuaculpa interuenir, cum maioremluificertf
commtuiitei Au6lorcs remiant. Vnde in hoc
cafu , ac auoctunque alio, cum ex eorum cdnni
Untia debitor fugtt , ad reftitutloncm obligacur. Vidc P. Fragofum ^Hpk fa^. j^^. aum.

i.guaccllusteneturrubmort2li$cill|MB

ncut quiroplures

iilos raorcalitet

rcritns,&

aliis iuftida;

quod nrortiorite-

Do&ores ab

codcin addu<^i

ad reftkutionem obligan arPro quo & cft lcx citaca nupcr $.


Verumincatu, dcquo ioquioiur, non viilquidquamacctdclkfir efle graiie peccatum
pianr, quia illud non eft propric munus^^d folutto proeo, adquod minifler talis noneft obliga-

Hitm.%j. qni coi


bitrantur.

fexs^.

.*

KUI ftrationc cuius

fc

pcriculo incurrcndi pce-

nam cxponit. Qiiando autcm

minifkr,vcl ctiam
iude*aliquidprzftat,adquod oolij^.uusnoucft,

lidii

pbwR

aJiquid vltra ftipendiu.-n accipere

"^*

^e^^,

juxraea.quzcum aliisdocccidemPacer*/*.!!.
irf^
& nos alibi diximus. Pro quo cft P. Lc^Tius yJK rMrf<
iMA,taf.i4.'mim.64. Si P.Fragolui1#M.t.^^. h""***
/[x^ num. ^4. & juxta hic juramcntum expo-

ncndum cft , quod non cxtcndit obligacionem


ied nuiorem iMdii , juittadiAaapMr.i^tf.
.

74.

197 Honc. (^ando datur mandatum in- g^^g^


caRcnndi plurcs pcrlbnas ob idcm dclifium , ^pnMtm
vnicum uncum ftipeodium
aixiperc

fic ftacu icur

litnL

Jts friittindJts^. j. RecofiL


fnprJiDiib. zi. cuius ratio ;

potc-ft
1

Alguacelkis ttmcif'

o. Rifbrk

En ttti- j*^^*^

^ adu^rtit P.SandM ^^^J^^

quod (cilicct vnum ^^ui^i


lieUdtum eit,vidctur contrar ium inUnuare, quan- /mt 4*ittU
dodelidafuntdiueria, licct invno&rjpto, Sc dini^
qua^ per modum vtii is contineantur. Vbi quinamcumftidcmdjlHcilis cilraiio (Jircriminis

{^ndium pro labore reddacur , <k labor Gt idem


:

dcli(lumlicvnum,fiuediucrfa,idcm vidcrur
<%?n4ium ftatfii JcbuilTc. Imm6 contingere
llue

poiii^nnilMvrem^

1^4

Digltized by

Google

dcndos eos,qai vniusddiifH rd rum, qutm wt^


quidiuaroMini-

2 J.& P.Fragofuscum aliisra.|.fi^74|4l.'|4l.


& Auilcs aic , qu6d acccptum concra legum difpoQcionem dcbcc rcliicui : idque itft pbnum*
qaiailtudnoncftmuiias*dequo fauorabilis eft

crgo aliqufd in liocexceda-

Si

non vidctur graue pcc<:aiuni : Icx tniin vidctur


jlimn.TC minorcm in priori cafufuairum ]abori.m. In ciuilibusmtcm fi ad inAanriam
tur

|)i

figid ta(

opinto, dcquadii.^lum. nnm.

farum fiimmarum.pro qualibcc pcrfonS

excorfio

lcriptionc contincantur

&pro

dhis

labor cft cxtraordinarius

2c

.oinptihcnlj in iplb contradlu,

ipfe P. Sancius

vno

fr

cicur

^*'

ntdttdMmltnn ^ard empUrMr

: i^titii:

ntinh.ts pcrfi>tt.is

f:t

Vn Jc

no

/r

U::n

ti

tU

.i

J diici.

ttimfit
fnlurte.

Vidcturcrgo idem diccndum,

juoddc crKimulibu$,vt cinn caulTx inccriecon-

nexioncm non habenc,plura(intftipendia affig^


nanda licct fub vna rubicrtptiotK- contineancur;

idcm tjuod

cTccutionis.

tum pro quo


.

Id conftat

quia

fic

rum

P. Sancius fti^rA dub.

n.

in

licct

co ita proceilanir , vrinlllnni cz and

'

non vidccur in cograuc pcccaiumcUc; & quiiura alia , fl dtuerfa func \


dccimi , non percioicnch dicancur , nili poft foJutioucm & cxptnfas acquc incer expcnfas iplas
iuraAIguaceUicomputandavcntinr, non videtura Icgis mo^tc pcniius alienum, vt antefolu-

dcm ciinidedina ,

tioncmcrcdicori hictam percipiantur:

Quia vcro

li

folutio variis

*
.

concra

fi-

in poftc-

communia aliis

fint

non tamen omnia di-

corum

conrciencias

Dc armis

przfacis

aucem

caiK>ni-

no^

prohibicis

vagancibus roUcndis dicemni mfBriau, Vfai

dn

Aicaldiis Ordinaiiis.

II.

f.

ico 'pRimd

modis dif{crn poceft et-

rit

c irca Relacores ftatuedum occur-

eos

non

'

pofle inuneniaDeipere,&d

modo hoc illis eiTe illicitum quo

ctxlem

vtcum pars rcquifita Aatim yijlt foluerc , vcl oAendic Cliirographum' fUn^bnir fiAx : etiam
poft cxhibitiiin inandanim pro excciitionc, iux-

noiMB Reoi^at' vnde ctialiacvidaida^iat diSUnos. TH.frMtdemi. Csf. 4.

tak^umdilpolitioncs , qu laris nota* ; illiscft


, & pro cildem vidcndus. P. Sanciils
&: Dom. Auendafiio Rh.xH^it

'

inftrumcntis

iani fjflaexecutione; vel excaitio ipfa ccflare,

iuh. 22. dtatf.

exe-

liquide

flanauitf

circa

pomameo-

aiiis omnibas folcnc conuenire.


Oporcuic
ea petleqaiquia in Indich maibrqlkciikm lioaitia cft 8c pcculiaris fokt regnare cupido , vnde

basesciiate.

debcacur , non anenta liquid^ debici quancicate.

ii;!;

cognofei poirttquantCimdecltna fic. Deftipendio auiem pro labore minor cft diBcultas, cum

'

'

nliud extraordinai

qui dcbitis fraudanc crcdirores

oporcuic

&

vifum conCtenieas tn

c hxc quidcm dc
AlguacelliscurialibusIndinnmdiAafami quia

utim. i.

cipata pc rctpiionc dainniim crcdicori proueniar,

lamcn

fic

cello incegta iura rclcruantur.

lcgecau-

kmamo-

..

quod duo-

rioriautem tancum cft habita ratio laboris, quta


prarterftipcndiii"' rrfpondcns eidcm fua Algua-

198 Vtcimo. Pcccit (>rauitcr Algiiafcllus,


dccimam cxccutionis priripit antctaifiam
loludoncmdcbicicrcditori, & cxpcnGirum duP"

(i

diltgcntiam

dem datam quarcntigiis

dicendiun,

dcli(5tum cft vniun.

^uadam

quo

QuddQ ittt

Dnbio eedtmtaim. 2.

cutionciniabor. In priori ilabiic aliquid Itacu-

''^'Ti

cum

ob iuam

'tum, quia

potHtdKi- Qui

d.

(iio

induihia

ad laborcm in maiidati executione coHocan'dum. Si.inrei-ncanfr.i vti.it1r, ouia multi paritcr ob!!g2;i (uiu,

^^?J^^

noncx

quiavnitas, aut pluralitas lcriptionis nihil rcfcrc

^uando

frai^nn-

fccrric dic

lus cxecutioni5

Wjiwririi'

quoJ amplius

dem ponit ipfe Patcr , & P. Fragofus pag. 420,


num. 57. vbi 3i aliosadducit. Ex pra:di6t2 autcm lcgis dirpofittone vidccur antunonit am*
iiirgcreincerillas,dequibtis diilum. rw. 197.
alfignacur cnim pcr illas intcgtura ius exccucionis, fi maiidato vno ad phires cxccucio dirigatur.*
vnde viiicbatur conlcqucntcr idcm dcitincris labore dictndwm ; ciiintamcn oppolitum ftatuanir. Sed cenc antimonia non cft : nam alhidcft

miror prxdibum cexcum ad oppofiti pro-

bationi

ied

bus (plct Hcri , duplicacum Oipcndiura poceft ,4^


debetacdpcre ,vtex Auik^, rc^rcncealiot,ibi-

ii-

c^fnbvna vcrbonim conccptinne cxpriBMtlir.


In quo dicc nJi iiKHio Lfl JitiKuJta?; nam lcx codcm inodo ac dc ci i:nina!ibu!i loquicur , vc ^acet
cx Riibrica lubkaa ; EnLawfmm^^iic^

Vx

airumptus.id maius falariumcxigendum,dc

&

i obligrtionc5

ucdudlx ,

t.

Quod imcUigendam cft quando

laborc merctur.

tcnct P.Sancius fttfr

execunoncs ,
lOt lilnt ooom^
,quot funtres, velfumma;

icntut pltires

iniqua

\)6. frd eft

allignati a icge.

Cdf. 48. ntim.i. rccipcrc poflc

Sc liib-

tiim Antonit G(i/ffr^:cuiuscacilracio:quiaccn"

lalatij

deatur ctiam P. Fragolus Ttm.

diuct*

quolibct dcbico ideberi imc^rura lalariuai lig-

natumexecucoujlieeirubvno mandato,

non

Pro quo vipag.yoy.mmt,


aoo. Addic camen P. Emmanucl 2. Trw? fiimmx

^^icu^iiscirt^litorisricptiiuexccutio conrraplu-

""iSllu,'

*"^^*<ardebitoiti,vdconoiium dcbitorem

extfit^di} nuriditn^C/ip.

7.^^^

pro non

nullis aliis

P. Fragofus. Tm. \. Uh. <.ifi.' 13.^. HuiiV^


ludtamcn hic nddei-fdum,
Vn,i(nmi. AlguaCeifimi icer facicntcm
I y9
idlacienJ^ plures exccuctonrs in dineria. lOcil,

nonpnMc

a qiiolibcc

debicore iura integre ac-

ciperc, c]uaii ptura feciflcc icincra } lcdpro vno


'bmtum pro raca-exeea^mtm' ab ommbus Ibltjcnda. Sic kgibus cautum r proptcr quod id tenciu Azcbcdus Auiles , 8c Emnunuel Rodcricuv|aof flddudr^ fi^uton' P*SaiKtasJl^ii^il#
,

8c

Au-

stt^

ditoribusific enimdeciiiuneft.i.. 5. Tu. ^.iti.i. n.

Siecund6. In cadcm lcgc cauetur nc ludices -^**


lupcriores dcTogati miini la i Rclatoribus acd-

piant; vbiramcn diucrfus

cft

loquendi modns

^l^*^
tidemAc.

cnim aliorum dicitur vi non poiFiiui c^tr,. m


qnodtanwnnondidtardeReIacor3Mjs,l6dfim- q<f&i^
refpedlu

plici

lamum prohibirione przcipitur vcrbis illis r*"'^

Qttt hi fufs diHios iHt^ti no rttikm frdftntts

m t$'

fti ie ttmtr dt Ut

Ahgddes , iPraniMAn , t Ri^


Utore^deUs AHditmi.ti. Minorem crgo imponcre obligacionem voluit
vidctur lanc iub mortali , fecundi^m communem inteiKgenciam , de
<\Momit6illvC.tf. 4.

quo

eft iacis

fr^fdenii cclaM.

.5-

vrgcns ratio

Namconcra

Pro

RtlatO'

KignMHfflbi

Digitized by

Google

&

HKtHt^aVCnifitiiKCeptio^bil contra ii]os,quod

Cikq

in officio loikijt pccitigUrs ..cgidietkir.

,.

fcJ

iti Jireft^ ;

quia ^ramentam ile

dU,^cuc:& icx, qux dircifla tion pro.


hU^tidotMdatiep (.paflBittcsinciiiMi Miic^

;,ftrcip^ndo

coilcUjKrc^.iqut largicionaiB4ufiifi>lfe
.pofluaciuxta.Kli^aMrffCi^r.
ioi
Tcrtig. .fidacorcs peccare grautter
.ftia^lij

'

Sirttf'

.fK^lltUllxluin/^rgaJaciciKlarri rclarionwn rt^li-

An autcm

preftjo

liccjt

h cauir

pia

in quibuspcccarccoqtta*
indte icfto ial{i figftt ioi

lit

aut

gens rucclTitas.vcl

graiiis caufta necclsitati arquiualcn}

umUV { liOEt iUiiitircd^ contra itMOilMiiMat/ iion


tamen. iOn

fortaisc ciuiu

ali.i

gct.

.(^gOuM^iHenv^ grauiterpcocent , ttvxm^ lar>4pim(sa<tmcno<io.'pecnfaut)i ...gfauiier in-

lieAi j

qui-

licct

Cmf4mMtfs. Einiient

iuxta

ftem

pro bono Indorum finr, quia fnnc


-mtferabilcspcrlbnx.proquibus aftus iudicialts
OfTJne.

fi

Hciti habeahir!Vteinttalmdocec'P:
Saijcius/*fTuiMb.ij. n. I
&hocetiatufiin-iotorigore
dicanrius eHc a^um iudicialem.
At non ^e.aa$

tudicialem ex eo oftenditur quia n<)tie


aci^
,
Ifo prtis , neque formatiO proccflus
nCflUC CO,

tS'^"*" '*^'*'*'*^^^ '* cof"'" caulia ncgotioruio

jtiifedwQfiimUicer

retardaivr.

'

Coi&t mim

fateo]ddmna.t)oi) leuia licigancibut accre(crre,

iiWtde&.^Wtgatia re(Uitiaout< ocicuriuxta didla

-ne

mdiaahs i lure canoiiico probibeq

flripitiis

communitcrratfirmant Doiflores
9<fw.'tf.

-fi

quorum

cx

mente idtrabit.citatis aliquibus, P.

Palauj. r#a|,

tiief Proaiito paenaia

dum fiue
QiL*fW. Pcccanti item lctlulwr
Am mm
fUn* rtU-\^ \an^^^}COSxita fiuc .rciciKcraliquid inrcla-

mortis.aurgrauem poenain contincict , non yidcturliccrcr quiaidfpecialitcr in iute^proljibi-

qao fequttur cauf-

5: (igni tmpidib eAcobOr lenKntix dare,


&illam complcre. Fx quo fundamcnto irgui
poteft.vc non liccatabioluce; quiailcilKe(.par

'

Ki(i(.OOi>(Midiiui>taCioiiriuiuiq|ox

t^KDiaJiccrfqu^

2/"^

i> rcl

Jtio fuillitfidclis, iuUicari;

dlWwLiCliain reiUtuti6:iis obligatioiKfn inducic

IMMNipfifiM V -i)Ham dudut xpofica


>

ncgli-

ruro;

lentencix

eft t

V.

feddtei ftrcpiiuni noa pi^d%r


gr.KMincn dire^c non caiittncai;

"-l

igcacia. Hociaarcfiialiquando accidfre noti^fi-

mumeft,vndc
-

& cl.i!>urcl>ci^iiucs

(ok;nt cauf-

Sc aliunde

ncm

'

*.

..l...

videcur cuo) lethaiis culpa; oiit:i.proljibcri.

.1

jfiMiikifttjMi>Hbus aonclTc hdcliccr enarratam.

Vfh^f^
frte^M

iblus|ftipi)dij cilpjrs-per ItKcs aflignaca,

^^V^

acdpetc adatofei iMqcwiinc luxna nrimerum fo -

^l^l^

liotum,(t aliqu*x'iWst)on peflegerunt.vel quia

-.

l-l.

QiMnnS. Qiiia pro Gngulis proce(Tu'4

^***

cam

XahdUoailms

.r

.,

Sf.c

a
,

ftu fmhis., qut

)tiitiit'

..m

aur pirumvtiles iudicarunt. Id.

-^prorru^jiiUtiJes

X.

Pp^iit, quiaftipendiuraeftlaborBprctium,

\.:\

>.ta

.vj>tlhornuUavtihildcbet ftipandi) rtfporidere.

l^Jlkfat

mi-

Sow^. (t#chaoiam^iamus ) Hclatores tn


slklirfbtM^IGm jprMeilM
redigere, etiam vrendo miniftro qiiemididha,
bcnc prvio-conduiLim vt fcribac. Sic P. Sancius

m&mm. Qdf. i.

J^m- xJj

ratioell, quia

hoc

-dnt.

.mm. 6. cuit

cft par? ftudij)*

ordinanir nd

iloqiilam,4:ad refiei-cndumcoram Audiroribus^


iplosioftraendoii), 4c<minifter adiuuat ad-tlh) ftudioaurcm
inftrHAionc nihil (er-

&

Jkid.

4)ik ft

dc ita ncqiie in ftffto

4^ poneidi a(ftu5 iudicialis


ratio adiiUum,qii;e

& ipfis

prohibrtum.

Non

fed >itigda rh-prgpa>^

ludicibus Kctt in dic

ioOoK^c JwtinanMEtnec iis -ftuiiereiKdicbus , vt


Attiicdida uftitjc -^MMiIm ciBiifc>iiJirt dieiK
ongruis prcrfcrrentiir

ioj

C^aocllarij otficiUTimt^Tri apudaiios

pttxij^n Isdiisoon pukx ti^nnttem cfl , lioec


*nagni Iudiar'j!T? Cancctlanj fkttliii in Hifpanil

l^amano

tiitiw

Magnati rKMi pridem

artributu.?.

J nm Ipc^bt provitiofies, qux l^egts loq Uu D'


tttritominc ,K.cgio(4gnofn(ignit'e

.niiiis illi(it

copia } cQ)jtamcn locoScnanas dcccntinimo^


dtuctUi ipeolaii<>habcacar. Poteritergopticca.:
eiilcC circa cuftodt.iai (ijjrH non tair) curaiQ
diiibcar.quiiJli^rJcgesprKlcribttur.

Item fi
fcnuar.cumPwHiiiidiHlwexpeditiovrectj
{\ prrrc r oai-rcgiicm pfO qiialibcr fiqni iniprclSooc lcftinatum , plus aedpiac
quod erit

tMe

ciibooatHiB refiiaitiut)! iuxta ^ittii

itoilv; 1

99. S(

Prouiltoni jCuialiquidad folcmninrem dcfccit,


conlirquenter fi fcirc non
,

gitU{iiadhibcac

&

^niienqilUad kibftancialem fetetimibnn VtoulA

fiDnnm

m-rt- in riumiit. Si

aliquem

lubftini.ir,et-

iainfiliun),iiiM(Piofcgi aut Prciidis ItRmii,

pRiin^i-citqi .illM .ftatuendam

l
aoc

quQdde.RcWoribus

eft

;teft

id

Cin
tMTMfMt

di^^uo,

fCwAlHINMI.

aJfcribasdi^s.parifier

-eadem lcge patitcr eifdem .acccptio tminemii


prohtbetur: Qc quod fpontc oblatuin non lefMr
antnr rt fliiucrc.tencc P. Gafpar
Hprsidttiaqfbi
dL P. Fragofus

Tm.x^. 7^WmdtH*^

f*^. 7zS.sirr.a9i>
Siciindo. Qjlaprecia rcrum iiisaivm
ntmis

cxcreucrunc
prardi^lis

vt

com!nuni.s doikriqa

non

tet>caotui; in

.firfrta^^tur

f otnfciciaia lu*

num fuoruniujum obfcruarc. Pro .quo


poteft P- Molioa

./-

videri

^ut

Sj. P. Gafpar -Hurta<lus VTilf.^.ie imlkuJTt^/i i^k..6.t P.


Fra-

golusTcw. I .f^. 707, .^..ioi . 4|tti ddit id


non encfacicoduni propria au<aprit*te;, fcd dc
oonfinotimorati, pruicotis^ crcligiofi Con-

QipdeftquiJcm

fcnaiij.

c|pdai(|ai>onfilio|

conCUum tancn , Sima prxcepcwn ; quia ci^in


tootiiia

iviabiplb habeatar Notario

, iuma illam poteft prctiuni ?:ftiaurc. Addit mifen Ps,


Molinaqotandua) aiiud fcilicei iuftm prccitMB

flrfliinanduni non^^cucind^tCfKiiiniiiiarifctn
bliciad alcndam fanulial|i,
^f^Tm rjirnJif
r**
fua paupcruci , fed e op^re, * abiiquto^quod

prftjt

.viprudetitisarbitru) uijtuutorrwijwi^

quantum ratiodi^ativtamadcdadiMKK
qualttatc,

& quaautace o^rii.munftrertj

Im

rJ,od

quidem (apieater ahimaditerrmi) 4 vcfttm ad


fcTupulos fubmouendos, dknK^jurittai
nieeft

ni&fta. (k ,ea dcboc iufta iudicari

itfiM aMKalio oocabilis tii^

proiumat^eatur,
bcat

ii\ic

fiaeooOyindi^

{It ^

CkjHiqiif
id erii

aKi

iiiti

%iiliaaB NoMriu
tiat,

dbiiudcc , Sc ccnh

cun>

Dlgitlzed by

Google

Theffun

154

bjdici Tittilta

cum taks homlnct nun ccncantur in cxlibaui viUCK & (fufiimunitcr vxoutt fiiK * & faroiliaoi
dcbct cotum (latus
pofl]iit,

'

vt viucre comfflodc cx ep

& f^fiau^^

'4

propOrtionc

P*^^"'

\..

dubiutn

Itt

Si

autcm dc

elt

camcn alionim , ad

pcnicnic

Clamm Grammaricum
,

Sc lcqui probabiiitcr

^'''"^

&

Ciupeauilkeapad cnmdem latisiple


lodui,
indmut. Licct contrarium ciim aJiis ibidem te-

P Gafpar Hum(ius[nfra, ild pOttft ittjurault cxpielsc taxam lc lcruaturiim.ctltttlil'<i4 augcndam ilUm nouus titulus babekniiririrtlilus autcm"^cjurat , fcd juxta com-

V. Fd^mhs, num.^. Cikm crgo cx vfu Protdtioim


diiftr ncmii)i fiat inim ia , non vidctur inco peccacum lcchalecommitti; Accedic rario alia.c^uam
aliqui cx citatis AoAoribus afticrunt : quMl ft|
licct t.ilis Proutfio quoad prardiiiam additioncm

M><-.|

Trrocfiorcm fihi ratloncm

&

itajunmcntum in

l9Uorcm|uratuts uucrprctandum

cft

juxta didla

cx fcntcnna Bcl-

omchimlegaHKrobituros , OnnnijuniBnKVrerum inutationc,


non Wentur pcriuri. Cuius ramcn oppoUtum

^JJ^^JJj,
^,^ /f

Grancram, Corneum, Alcurum, Mcnochiutn,

HatdrCft, Ivigencio ca, vrgcnce

liA

tfl ,

f*cere,niflli enimfii in-

vt vidcn poicft f,=t,mie ai*


DiaaadiP4n.$.7jriii{4x. 14. Rejt/Mt. 40. vbi jirMmemti

Gypiium
rV

non

iitura

jpNi iriUddllcit luMuni

ijnomiKWfit *

cri Plalatii

apud

ftaiKlumtiuqe,wc

vbi fic aft. F*lfere ne

tmifjiifiriptKr^ ie h/tfeJiisn

Sis iik,cuiusfcntvwiam iif^ Magifttr f-

quos, tius

cum alBs nttsaonuii fianw Tr^gt, x, jSgfP^ji.


.C^ 14.
'
).

a..
,

*hsm fimilrm

nckHitjte

-Utri.

nirpcsvcnalliain.vioe

necefraria iion pcrgint comparare.

.'\A

mu

taxindiialiquaratiohabcri

in itiiibiis

mtfftastitm mon^le

habtaiit,

XX

IV. Cdp.

P. Sa V. TaJfmus

ncat,

& Psrre 3. Tra:l*t.6. Refik:.

juuAtur primordio

veritatisi

56.

'
'
"

Ballarus

<Sc

..

pcr quod rcfponderi

poteft ad id,quod de auAoritatc Kcgii ilMOIlftr^

jn

"QijirTo. Si quidquam addantin Pro-

-Ci5'

i'rrU

mliqmdfal- 'aifiOiiibUS iu

gratiam partium,vtaliquandoacci-

admi- diripetxanfgrauiter. Id cft clarum

jM*

fi"! *^*^
J^JJjJJJ^
*4 iiMfaM

j;atiO
tde

circa}ioComnibus

^uibus ioquimur

liccc

Sc

obli-

mciimb.it, iniis

lcribis

id ^uuac adnotalTc

ob

j>-

Scd demus ul , quod addttum,


tibnd
& prriitdiciiim rcrtii non
pt.vtvjm ad gratiam pcrtincrc
mfiriimm- pnlcttrrc , lcd qtiod aliif parci compctcbat
tiiaUcif.
oportebatautcm ProuifioncRcgiiroborari , vt
p<^u!iarc<.

.aliqui,

jB-imfrj

qiiiiam cstenlus,c-ui ohftabatit


non tamcn dcbcntcs oibftarc. In hocqui-

priuilcgii ad

^n*^i

jHMtMl dcmcafu
WlAniw

fic

Prouifione> Io.pKftnil
aliorum,

illicitus rcfpi<ft'j

quafexmente judicum cxprimi dcbucrunt, <9c


itkpftofli funt ; quia vdte, per inutite non ^^tiitur,
/tntta rtotiffimam juris regiil.Vm. Hinc ttum iii-

1KK

Vv^.''--

ftnun^iumletiemaliquamdOntincnsfalfiratetn^

..

licebit tali vti

non videtur cur vfus

>i.<rSj.

P.FragofusBw. i.
rnmtrAOi. proTnifo pcnitiis non habc-

xur,vndc

Sc vfus cius licims vidctur.

ceKllimrt-^Iiiriqin prbb.it

orcnUccizs diccndum

rum

hrmat.

S-cii:

commimis

tnim

fi

continett,ca vtinonliccTct

V-

Qjoad aliud

fciiiiis

fcripto-

Prouilio illud rantum,

quia faHg inftru-

ncnta.ni,vsltdtc6ltttifideinpublicatr.e(\
'^"

mintK,

^,.^.. aliiivti
.

aut argetito

"

non

aut v,.hus

qiiod confircrio cx falfo juramcnto;

^uem modu Regio tribunali

grauis irrogacur in-

j/l$ifnpameserrtf^i vndtjti^ iefrtntt fcri*iit lettc tdm&ftiirApjex (iiiii> drfrsvtzicnc mdlum

eios teftontaS

diifla aliis VcHtatibiis

jaramenro

fillo',

qtiod

Itt

milceacur.'

eti.im vcris aJ-

Vfus iuturusfuiflet nutli^f


da ftsrrftftio dc criminc

Pr iff^ quasdam ludicra vtdcrctur.


>

t-iiarc

non

faifi}.

videtur

damnan-

ouia tMttliii res


,'

'

quidem rcfolurionMiiMgalW-

etro^erdquMnfimtlltmam oftcndunt , conrraria


KcA' pOttft di^uotnodo fuodiri cx o^moiie

^
.

dmn prMMdumm

olmturt fote^y <Tt. fu tMurtiiur

Haxille ; quilwscoiiciiMinr , quz


crmtfiM
Ts.
24 j.jmm. 281. fic ^msmd^

(rimtnfdlfi.

tradit P.Fr.Tgolus

, mm
Quod ille explicac
aim Mcnochio alii autcm ''^H^
intcUigcnciam didain non adiiciutu. Quz om\

^ic^ns

tfitia

ddJuiu iommtuiittt dtil$rts , fdlfam

^tintmimimtu

nenfuMiri,

dc pcrnS ordliiaria

nb pro calu pneftmi ftiffiragantur

neque vi^ec,
quod dccon(f;Honc iliicitadiccbatur cx qui
:

vidctur vius
illa

iilicitus

generaliter

cotnprubari

non admiiritur t

craditio rci alicuiits illicita tft


vfi^s

qDudcfcdus

cfl

cetTum

nam dochiiiA

multoiies enioi
ciim ranicn liceat

culpabilis in ttadicione

obftitic-fianAanoni domtnii

quando contn

non

8c in matrinwnii

fponfalia

cum

alii

cuntraitca cclcbratur,aucob rattuncsaliasquz


juris diipoiiripne

Do^orum

proucniunc

&

tn

cx

commuid

fenfu inconcufluin halicnt fundap

mcucum;

iic ergo pars bacc vtcumquc probabi*


fadeiKcm non penitus damncinus, tielC
oppofita pltj^ audloritaris habeat,& folidis litra*
tionibusroborata. c iuiec,occa(ionc Notariorum dc 'Camera difTefuiflieflacuit; quia fcio cafum in Ipccic d'\ii :tnre aniios iltquod accidifTc
& boua quidcm bdc ac (ine dolo , quo cucncu

criiiwii falfi

dum'

mixtum^qtue vno fpiricu profcruncur; Sc quidcm


^onip^io ciU!! tnftrumenti itKcita prorTus eft , vt
ijegabicnHflus: crgo & vfus. Conlequenria probatur f quia coni^^io propccr vfutn efti vndc fi

getejic tjivf fd^itdi fi*s lircd id, (jned fr/twdicinm 4/1-

qoddtiiUAni

auictiamA^iconitK

nis fciiicct.PonriHcix

lis,

ficHf

MftM/^-

potiiVadducitui primordialisvcritatis,coneBffo-

eotiim mdntem tctardatc.


Acccdit id , quod habec P-lMoIina D*^.
afiH
700.. 3. vbi fic air fr irmen fdff incurrdtur , *

coniirmattQnem
pnbfifalfjj concHllonis addiicictir, pro qno
cumintlrumcniutnintimatur. bicut er^o iiiAruaKnnn.dift6iA lidiipoll^c ad vfiim applicari
ka nequeliOc.deqiio^ToTqiiimur; qitia pro co eadtemfiandamenca vrgcnt,& cft valdc pci .iccidens,

ntna

"

falfis

qiMNfcrauefcmperpeccatumeftiqtriaDeiaudloriiai iiVtlrilJtatis confirmationem adducirur. Ad

tf.^r-

1K. *..

quhm auro

'

mationcm fallitaris adduAidictbatur : non enim


iuabfoUicc lc ics habct , fcd in conhrnutionem

..

vt (Ic

'

C.

.^r

non

scafitienHms

incurrirur. L.
,

vidc

Ht^e txemplum.

P.Fragolum

fuprii

Mpi

i.ldem ^*"

qui,& vidcrl}x>ct-ftl/^.$.^^|^,i 3.
Vbi pUira de Tabelliortllm obGgacioabM.

duc/tdnm,

I .

Proquibus
209 Qjint6
variz fcntcncix

id

etiam obiienundura

lic^ p,^

Do^orum firtt dMa ce,^usedie-

ttfivtJii-

bustcftis fcribcrc TalxIIionibus fiint prohibtti

Ciimdclndisagitur , Qmncm dcbcrc faupulum


icmoueri , quia c^<mirerabiles perfonz fino
qnidquid ad corum commodurn fpeftar, pietatb

nc^ouura cft^

& ia potfA diebus/^uansumlibec

Digitized by

Google

Delmatariim
IaitsdkbflHWi.20}. vbiiHud*
dubitari Ipecblirt r potcft, an quando Indorum
ali(]uis concra alium licigat, doifirinaprz&acur-

tfc*

quia priuiU^i^Utts concrftpariier priuili^af


Imdmt tmtum non poctft priuilcgio vri. L.vtthm. $ vUimt,
l.JtfUMn dc Mauriiu, alibi, dc quo rpectarac

fiNr.

'

Loqucntiirenim

cingat in dicendo.

ris

Rcgix

&

dirionii

homincm

do ipfo

dioendi

ccrinmbuiialibusai^paicici

iiencciiciaconKnto :ergo pOBeftdidMis&itis

UnC

Maiaiionei|bnim, ftfinepieoittcdMBviolacione,concIudi.

Tandcm,

10

aniroaducruntjprx^ui rein

xncino concnrio gfauiMr pofle dduiqueie

id ficqucntius

, 11

Indorumexccutoriaijuta paupcres fuDt, ne-

vidtlicct

lcs liucras iicniorentut

quccUiDMKvalcDcernalri, &da^eriori^libct verbo rcctdunt. Ex quo prattcr moras lcmpcc noxias

alia ipcciaiis

cemitur^ Indos

tcilicec

inlocBfibiinialulirilN in.grauesniorbos

irfci-

Qii* quidcni djiniu


tn bununis dctctioribui imputaoda. Pioquovideiida, quzexproliamAuftoribusadducit P.
Fr^oiiM/*,!'^'/',? 7i4- "'i??- Q<K)d &: ludkcsAc Kciacorcs,ac Protc^tcs, aliique>vtcum
Dtuo Ambrofio loqoar U^. ^ . i
, CffM
Indorum /rm^ffrfirorfj ,animadiKrnani oporcec,quod &ani(naduerccrc plurimos compcrtum
cfl: iednon onmes capium verbum iftud dcca'*
lifrc,

a:

miikorifs lctbalcs.

0 ^

mo-

illum adftantium cxpotiere,


dcbet mcrito rcputari.
Ec

uilqnacuscfti& exeo. (^uod ncgotium brcuiccr


exprancurj oollt%atonnulltimgrauamt;n imip;l

Gnc ho-

licalioqui lacerdotem, Sc

rilui

incolcrabtlis abiilus

quoda grauaminediftin^uin dr in

iftt

Scd certe iuierioris con-

rciicrenrl.im.

dum do^rinam currerc; quia abiolutc Iiidus pri-*

por.irur

autlefiwWHwli

noris ctculo,qui ioleciacct ciucs communiter ad- f*!*'^?*


biberii ficut ftaliiadftame , obitprae fencario-

?SmmlAA.'ALt^. Csp. ij. ied dicen-

'

%SS

r,vttaeeac;

<Kftiaitcs|icdiri.

quidcmdkmfacerdotcsoon ibieanc iufireqacn-

quando id accidir,

credcndum cft caufam momcnti non leuis impellere: vnde nooiuncmorcaliortunardbuidi,


vtquod ad aiiftm fittm ipedbc beonAaio de>
bcanr cocrccrc. Saniottm non i<t protenJertimp^*miitem. !^ic 1 heodoricus vcrbis CaiTiodori
W. 4. vsfkr. 44. Deber ergo cilm loqaicur in
clufarua

aut alicna

quam

^^*^
'J^j^

pictas vt propriani

^i^^^l^

coegic dctcndere, vt juftitiz patrocinator habCri^ tm


lic hbera elocucio permico. LMnalmfmt- HL

tra*'^

&

iotn cttHediimt fdfntiam


eius

Ax^elus iimtni

fjuia

Labiis ergo,

%. vtrf. 7.
dia cft

cj-

h/emrftjNinint ie crt

exenuuum

^l.

geli> leu Lcgati, cuius cft toqui

Maieflaiii

MMddu*

m ({ufliuf lcioiDff cuAo-<

& a quibiis lcx cft requirenda.

Dci An-

lliprcmz

nominc

Gngularis reuerenriaexhibendacfl;

&

nontnmu!ni.irie,& petul.inter ftlcnriumimperandum. Ne aiuem illi indccoram huiulniodi

Lmm

picndis

Scdvx

aliis foliciri.

ciam diuinum

illisi

podamec edi&um. yvMm iniujinm mdU cspieia


^i0mlU> ^dm. 1 }9. V. 1. Capicntur a malis,&
1

quidcm roalorum maximis


multoium iniettcuffl intmman^

malis

in intcritu, qui

cradantcs

iiios

&

quod lura caucnc actenttiic


nencur abfiftcre ,
exeqnantur, vt vixpcrfeipfoslitigcnt, iedpecProcuratorcs , quos Apocrifiarios anciqui comPro quo vidcnda Foriierii cradUft
locum CafTiodori.

pcllarunt.

circa cicatum

Si quidquam Offidali di^,


1 ] Terti6.
lalarium habct fuum , datura fueiit ab aliqui
1

&

quo litigantc pto

rc aliqui ab ipfo pneftandi, id

poeeft aecipeic quta noa cft ex eonuD numerp^

quos Icgcs acccpcionf? mnneruTi prohihemes


comprchcndunt i &i quz Jjucur , ad latani augmcntum non fpc(^ant : fi camen pfo fiindHoni-

IV.

f.

bus

aliqiiibus fpccialt lubv.t

ni-xrndium afligna-

cum, plus nequit cxigcrc & t xactum dcbcc reftitucre. Gracis camcn oblacum recincrc pocei^
,

Xtt

Oftunt
p
^

8c

id lcgc prohibccur,

qi^a nulla

n grautter t04

tarii

niftracionc pcccarc.

& dantes inuolun-

non fuiK, cum nulkm appareac caput, vodc

Prim6. SipRtMmaodpienc, vtcftmaliqn


conoi Audicoribuj pro iribunali fcdcnribus ju-

TMmtmtt
ftersri

grmnw ftictamfuamallcgac,qimpcrcurbenc,dumca(xre,
f#k daw
bivnicercciodudeie monenc daci vooe , qui
'"'^ allegantcscomnooueri.Satis cnim com^""JuIa.
f* *^ penum cft neminem polfe a poftulationc fui juIhS^T^ rii impediri , St vc aliqni jufticiam aflcquacur
multa juuarc, qui fi fupprimanrur ^caulacade.

APPENDIX.

re iasp^ concingcc

vndc cxpertus diccbac Audi-

lor, d^m aliqucm ad jus petendum videfaac accedcre: 'HihiltMeai^iuminie alifianio itiiUes itcidendt matiitum djjuimuu

vinjdrum

ejje

mamem

Aifptm- tbifiil^kmar. NccanccisoimcoMiaiuftitiam,


(m/m rtluUrutr

&

poccft obligatio

aJ

rcftiturioncra

inconlulti prolatis oriri

cx vocibus

lcd quia valde id du-

biumeric, qu^dlcilieecvoces lalcscauladamni


aliis Aduocari foleant quod Jcfucrint , ciim

&

fuicin patcis aliegaciooe fupplcre

.*

ideo vix acci-

decad onui pnBdiOnm obDgandos fona difta


num. %6.
I

fmmtkt

Sccuod6,peccare grauiter poiTunc, fi


judicibiM t fi^n pccocan-

Pe
r4

Admcatis.

Aduocati in

IcJt

Audtenriis magnar

^,,

I-^conliderationis finc i quia tamcn ca- ctuk prm.


mmnanvideciiiirmiiltAri cikmconimoffidure MjftM*
latiiis paccac,
ad omnb fc extcndat tribunalia

&

nonefthoc loco de iliisex proteiTo ageodumi


pnelcnim circa Indicos vix aHqiiid fpcctrie
occurrat quod dcHcamus adnotarc. De illis a-

cilun

guni Do<:^orc$ pairtm,

& prxlcrtim, qtB de obli-

gatkMribtts juftirixlcribum,

acprancr^ Bona-

cina Tomo z. af^t. i o. (ircu tKleunm Decthgi prxct-

P1U1A4. P. TbomasSandus 3
^CMfiknm^^ Of.j.pertttmm^ &'Tm. 1,

ftum,fM4tfi.j.

Dnt. 41. cr 44. 8c P. Fr.igofus 7 ems i Ubr.


Di^dt. II. i. to. qui multa de illiscom.

Dlgltized by

Google

Thefiuri hdici Titulut IV. Cdf. XXI.

ij6
qux

picndoillas,.poterunt Aduocahis Sc Amanuenfis fcr,ben;ti.


pra:di6U faocre , quia rarifltm^ contit^it id noo immm

in Indiis poiluac ficq|ncDdib ueniiti Sic

ergo

Primum. An

AduocatuspadumliWMcalli

fi

ficricontrajuftitiam

qu6dfi aliudconftarcc,

diccndum. Siedbzcitavidcnturintelligcntntbtmatbnes iubreptx non fint coUitt,


ganti rcddendae 1 fi enitn rcddendx fint , io eo
quod ab Aduocato videantur Sc ab Amanucnfi
lcciis

ad rcAicutiooem
> co acccpco
hJtnlt^
teaaim, ^to^viot&LtxZ.Tind.iS. Uk.%.nmm
ifum.
CM/i7i(r. in qua id prohibetiir vcrbis illis: Mtntf^tntr. ilMM^fu mn^un Mt^tit fuc/Uhdttr fsnido , ni

da

tnio aito ipeciali

U vittri* ielfltyto.

aJ^uftSyfw TMT^tn dt

qua IffidU idcm cft , quod

& non foliim

eam

vetat

Sic

kx

icribanCur,uoo appaiet graue pcccatum

patio,lcu conueiuio,

& cft contbrmis

L. i/ ^wi.C. de foHtilat. o- L.

Quarum

ratio cft

procurjbunc

riani

quod

falario,

JWiite-

^tm

Jicftyni^

ita

pofita iubrcptione, grauis eflc tnitma

4,

dieas cx

quia

Vidmir

crii;o

hoc tcqui

lurripi illas

poflc

tanttjmhabcaturanticipatanotitia

viclo-

contingit in

hoc pror!u5

lc^ucla;quiainfbrmationcs

nequic Si

diacxeo

ncgandaeft

illz iunt aliquid coi->

Vndcco inuiu
ncqucuntcontre^lari.- Suppolita autcm ablatio-

litigacoris,&|iKcio zftiinabile.

il-

cenicnt Auitorcs, quos adduciint,

nun

ne,

eft

propterci otnnis vius icthaltter ini-'

m/mtJ*-

&tciomur P. SaiKHis Dttk.^^- titMttdc P Fragoms


257. <ir(*p. 7, etiimataH} Diil>. 9. vbt
plurcs alios Audotcs adJuctt. Scd certc cum Icx

quus, juxudi^b mrav.ioS. Et fi furripiat quis


Ipcculum & poft iubreptum illud ic in eo fcmcl itcrUmquc intuitus fiicrit , arauitcr non de-

HiaciducriaprzrumptioneliiiMlecar, dbccflantc

linquici aut

^"il

'

trtlumfic

non

vidcrur obligarc

nam dcicgibus m
^''X'^'*

21

Cum

juxta

communcm doAli^

pa4>o alts ex natura

nulla^) habcat iniqustatcm


poffcx

jVtrem itacurarct

omnino !icitum,&
rttcr iiiaTc poilct

promtiTi partc

idclTct

&

: crgo
paAcccdit dodlrtna

itacucnu

&

"

eamdcm

.flUMni tton vidcat vtriuique

nem

acccptaqiie re promi/l3,

bcn^

cum

buiiTct.

Sccundum. An

216

^Hffff

liccat litiganti altcrius

informarionei fiirripCTe, vt Aduocato

iilis vti.

P.

Sancius Uh. }. ctt4t'i Duh. 44. benc oftenditprimumeflcprorrusillicitumnifi par pari reddacur,

o*-^
lajknlfimindkr 1"* 'IHus Uint

iilfiwmationcs colliiigantis fiibripuit,

ijuitiir

ab alio

Oiana P-irrf

1 1 .

rurripiaiuiir.

Qiicm

le-

Tf*:i*t.y. ReftMi. 10. vbi

* addodrOldinaiem Lugo & addit idem eflc


,

dc Athnurjto

MtAdm'

MMw
V.

/<f

qt:.i.iJ

vfnm quod
.

Amanuenfis illas

fcribCTc;

Aduocaii.&a^reribcndi
ttsiu

li:ilic(,quando

iitigansnon poteft prxdittas informatiotics capcre,ne)aeAdnocanMpoKllUlasrecipere, nc^^yg

,.

_i,

lictt

ftudium

finc res indi/focn^

quia

-*

1.

ilHs

non

cft

co*-

&

fortc

^
i,,,^ frt-

tum quia non dcbct adeo di^Utm-

probabiiis,

bora

agc

rt lidc

jrcm

fwt^

arbitre-

^*^*

tum

potuit:

non videri,& nimia


icrupulotus rcputabitur: ex quo ficripo(eric,TK
^crt

iiiformationcs

in otficto aduocationis

paucis cor>qutracur

Cum calibus autcm incommodis adhooi cxlcill'*


dilRcemicoopemii potcft luxta rccepcam mill*
torum opinionctn,dc qu.i TitnLi .Cdp. 14.$. 4. ASiMii.
& quam firmat iplc P. Sancius I tmo oferu mo- ^jftnatitx
rsb tU.i.tap.j.Sc ipecialiccr dc dabio agens ^ ^
,

niim.

(iilHccrc

aitaliqiMlcmcauiram;miiiorcm ''^'^

autcm.quam ciim abuius cft ccrtus : & hic cftcailis.in quo Aimus^vndeabiblticinobiacanciOd
Aoris

&

Jm$.

qui

trocinari.

Couarruuia, Naiiarro ,& P.Hcnriquczollcndit


P.Sancius, quialcx paiftioncm irritat, nonacccptioncm ;
dominit tranllauooem nou tollit, quodcibnvaUeodiofiimfit
, cxprtmt de-

"

tur

quia zgrc

ftamcautcm rigorcpneiliAcproliUNtiomi,
luiicm rcliitiitiunis
teftttm-

ciTc ratio-

Quod

fit

lit

finilbcderiioclicntc]udicarc

bcnc admor.ct P. Saiiciii? citJie


Diii.9.num.6. Sl ita negat aimaiiis,quos adducit.*
?

qu^)d pafiio iniqua

W*J Jp

tio,licei

palTnr)

Aduocauis.

Baldi ,
Angcli apud P. Fragofuro diccntium,
Aduocattnn poOe pactlci de alii re (ibi danda ^
lit^atur, nec fit ez petitis quod
tmtiJiii- ^"V^
ipfc Patcr vidctur complc^li. Et Bonacina
jmmM (ifw
tm fdXmi MflM.i o.quando non eft lcgcinterditflum. Quis

"

quia in

Q^jando auccm dubium occurrit , dc


quo titatus Autlor; non cO ct rta illius rclolu-

ir 4.
Hunadu D]j^' ^
iSi qoiaccni FaAeraisquMn vacttK. conftinic.

ctiam lcgatin libropcrioiuriaa

fi

& fic in aliis

zi 7

iiM

(icuc

P.

ret

ablato

fidcrabilis ituuftitia.rup|>ofica fubrcptionc.

vnde ieclusa Icgc


quxuis alia , ratiouc cuius
JkgagM- .ftn Uqua adiuuanti in ncgotio ddignatur. Et
*
tra tcrKtCardinalis Tolctus ! ih.^^.Cjip.^c.in finc.

1"^

OT4nkr

'

prziumpiioneftiDdatis.

aliis

t^um .

fiuc vincanc fiuc filicamur Tunt

fimiliter accepiuri.

*-

quod oon

ncfiis

grMittf^.

continctur,ab Adiiocaco collitigantiscft tap-

cis

vndc&don>inli vidctnr traiiflationem tmpedirc,


TiMUr.-fVrf.J.&aJiis.

taii

dcm allegandiim,& ita ctiam ab AdnocKofeie> /^^*


dum partL^ adncrfx in anticiparione autcm fiip*

potencuiin tolliti

pafiioncpofiri, Aduocati per jus Sc

cx

.-

enim vtfioae, ft lcripcilDne camikm habccur Incicipataquxdam carum notitia; quidquidcnim in

in

ii

auifl >r\r\<i rutFr.5;^jtur.

Ji8
qua

Tcrtium.

An

Comnutnis

tciuantur paupcribus parclblutio eftteneri, pro

vidtri pottft P. Sancius cicato

Parer Galpar Hurtadus


Dijfuul.

<;

Sc

7. Dui.i.

^^J^,
^,c,u fS-

ludtdcfmti^^ tttmMHt

&

^*'
Bonaciiu ium.z. QiJpd quidem pco
oblcruandum fi griuitcr indi- /"'^

lnJ:s (pcci.iltrcr

gcant

dp.

Dijfiit.%. de

quamuisilli Ipcciaicm habcant Protefto-

tcm. Aducrtit autein Pater.SanciiB excoRMiMtni dodtrinadc obligante liibucnirepaupcri grauitcT indigcnti
,

tusi
li

quando noncft fiiocrfluum

fta-

<|UMadwbucmendum grattittrnidi^cn-^2^0^

non rcneatur Aduoc.iru<

.\b illis

ncgotiis ic cx-

pcdirc, vcliiludtcmpusconiumere, quibusad


alcndumlc & iiimiliam ct;ec , quia illud non vi-

dcnir fupcrfltium.

Qupd

Sotus apud ciimdem, Sc

Sc

tTaduntSylucfter, Sc

alii cttati :

quod quidcm

W^wdu Indorum contingere ncquit ,

quia CO-

rum nt^otia facilc cxpcdiri poflunt. AJden- i"*


dumquc non vtcumquc patrociiuri dcbere & ^*mmim
,

moras irahendo fibide obiigationts implarone


fcdcodcm modo ac fi ialariuro eiTct
reddcndum , quandoid ncgotiumcxigtt, obiigame charitate ad omneidquodiufticiaAduoblandiri,

lOUigaKC Siiaawiicsinairillbpcrirer,

**

non

Digitized by

Google

Di ohligati&nibuf Procuratorumi
'*r*J|^"^ iK>ieffctoblig4tiod rdlitntlcmem i
OMuiem (lodhrinam,mli voknte alio paiTOcinari
tpte

ad

patrodnium aduocaflet ; tune enim.

fe

tSix cnufTa datcntrxiMftnue vioIatione.Qjiem-^


idmodum li voiente jdiquQ eleSitabfyfum dare,
aikii illum prohiberee dtcendo tc maiorem da^
tunun
& polltinondaret, ad reftitutionem
tencreiur cuaipeiilato v3loreelecmor]rnz,quam
pcr promiflionem a lc i^ciendam impediutt.'
Calus eriam ille ^ citatis Do^oribus adduAus,
,

Tidetur

MecaphyOcus

auoMpiam enim tempus

ileenc ad rubucniendAi

pnpRt

, (i

Caiusemdensargumentum

tf!ir.

Aduocatus

erit;

namfi

alius iitigacurus accedat , aduocationis laborem


pmiocshibivo comperrifaturus , pro (^'tempat
eommodum copquirctur, &tamcntbiobHgatio

nuila cit

; ergo dum ad
dcenc dicitur,cbaritatts ipfids dc

fed cupidicatis impulfus

charicatis opus

fcftusrO.cuiusdtbcnr
aiia c|uia
.

fpatia dilatari.

communia omnibus

>

Omind

dcpro opit^oiU'

biisquaslequidebent.ac falario,^iidaiUAiie*

cont^riJ

Ttpcrfa$,&

pcfiis viiflorijm

4tf

TJT noo MMinaKur


'

noacflecaJ

livter

...

do vcxationis.
2SI

ciTfr

tmdm

t^a
Admecmi

& afix irannutinquam aliorum

pteri per

rc^^^

8c \ii lup-

{^^'[T^

cxpcnos ProcuratOres poteft i dubium )^

aliqutd

fi

iro lijbicripcione tribuat.flbl

illt

Qupd

ncgant Cardin

Of. 6z,

& P.

2.

idem

llcj^i

idlihitipnis a(Ie-

^^*.

fcn-

i. dt lujiitis.

& de Nocario
lucrum induftrix,
Procur^Of ,pihntnQ

i.llj^.9.iKMarr. i|4.qui

tic

iniuria

fofficiettsiit : lccui

Rciatorcs, Sc Aduocati , indireAd tamen,quace-

To-

tdcrit, quia illuJ vidctur

pcr quod nulli

te

ilis

Scd Bonarina nHm.i^. contrarium

&cumco Patcr OicaAillus UbT.

^^.

quc-idladi^

, (i

autcm

iudicac

, (1

cdnlilia oon

crudin conficiar,inrcio vtl rclud^inte clicb"


,

qui eaab Aduocato velicc

piupnu Marce

kborata. Vel qulitdo l^toctiiator npn

cai^

cfl

dignirjps Sc rcientie vttanmrn fttpfrrdi-im

kttK Auditoribus,inieididtiff4cee(iti6.P^

mt-

'

loo.
j,
0cindc mniterddinquimeinUii^ipe^^
nej ciitncntm duplnm Ad-jocaris , quim ipijs
ipli lokaatde taliquantitace paeiCtribuacur
ci , in e4 cxcedere folent tttde graueittnr immodice litigantcs , 8c inuiti ahnuunt , dcita eft
cum oncrc refticuinuoluncariacontributio,

lite
"eflc

ris

quia

-fiff.

IJ rimcn addcndtim

orinus vidcri pcnculi

6c

in Prociiratorlbus

ua minus

obiigari: <|uia

htn ip& peritiam legum non iiaiwwti aacicHflK


po yilM
flrios moJoseludci^itextus

auccm P*^*

quod

qula ttinc prrlli-

Aduocati accciTdrec ftudium

li

tcircciia.

ii

tudiarctl
Clienus

ius

Vnde

damaorum quia vcre othcium


Aduoati (bfcipii ^duin fubfcribit , dc Aduocacus
de"damno tenrtur^k^dcreiftu diligcntis
Car|i^ali$ Talaus G^. 6ct. Mumr.^.ik Boaacina
adicititutioneiD

5'

tii
culcas

Circi |>Jorar!OJ aufrrn minof


quando.*cilicc[ Pi ocuraior pcr

ifl7bilii)dij(a^n6dt
ftfribi, ftipcitdij

c Procuraton"bu5 dicrnJum. Conftac, qtnalegts partccrdeillisloquuntur. Videndus P.San-

bi

reflitiici>dum

[i;rauiccr pcccat.-fic lliblcribent kk vegono "^^^grjui.aciludiiiii^^jecialcrcqiiirenrcitcneturqite^'^

forenji JijjicHlidTe 4.

Aduucacus.

dc

Itcm qu2 diifla funt dc Aduocaris


lio
3uoad quocam lius , autaliudqtudi iimilttct cft

cclTic

non (ic ,

ro^is fn riTran fUBdaxom deprehendctct

&

trium omniHus confideratis dcbet dc(ignari>


noo vcuditotisrelinqtri voluncari , vc beod ex
^tf
aliitcxplicat P. Leffius
Namiro

mbcio

cui 9c

K quidimm^ot>imfundamento,

quod ueque cx icge neque ex comrouni aKUtoar*


iuxta infdligenrium.arbrnoBe ttsMMn

tiMtcireM

bbori rcrpondcbat

moJo prztumendum: quia

dcincli

vf ndirionis?Pretium rerum,

&

adlcnpto

<

muicquic vpluntarium eile clicnccm , qui caut'


iamfuam onli igitirain arbitrabicur , Bc 'lAAvi(fioriaro nun adcptam. Qupd h J nclciat, co-

equidem i(b vltramarinarum


quibn': vnufquilque pro libito
meccium riru
prcnum ailjgaat , luxca Do(!^orum quorurndara
opinionem. Qms autem non videai it^qui^

i^.mim. ^ cr^n A: Procuratoris iodbftria; cL


iu non cms immujf:ratx cuptdint vclinqueo-'
(ic in tcrminis teny-Booacuttaun aliis
quos addurir. num.^.Sc ante etmi CardrtuIisTdktiu iiJ>. <i-(^p- f>o. num. 4. <jJ^f ^ 6t. tutm. 2,
$ ifr
acpoA vtrumquc PatcT Hinodus

noo ^MiMMfc

iniiirum de lucro illo inJu^^rix ProciiratO-

Acfnricitr

tfonis} venduncur

modum

^M^'

quoJli victoriain

babcacur^ pirfd^ifacil2potcn clicntem

vifioria ccmiparata

&

cfletalcm

V^iikiur diceikiiim

reajar.

yideMWJii.

'^'

ftdat^

Auditoribut, (icut

iargiri

Se

iDdeOriiur,anpe(IicProcuratof (alariumctbm flm.fM


Aduocaii acclpcrc > & qma pctitibne Aduocati ih if!/*
rubfcriprioncm habcxc dcbcnt, atii dc^to fatis-

ica

munera

,..

PraetereL Q^ialndoruiiiKtes
"

licut

proponcnda.

In pninis

ftHii*

magnam Aiil|MKOrumpcrinam

lenc

Koi ffoOmi diicuncndaocauAH, ank I


-

t_

pa^io volimuru oinnibo nonfuit,

rit

AtidiennV

"

^,1^

rCiJdfndum

iiliquid

obli^atus i juia Piocuratur dtbuic auxiliari

tum iTTintftros,ca<temeft,qi^deiW-

Uocatis , ratio , de (^uibut pauca

Ihdovi^orii

Ycntes.

..

fed

adta panpcrrs, \t
adiuuarecosProcurator, licutde Aduucacoeft
didum , tencKtur. (^euentu, obtcQti pra(

>

i-.

rlci.jliiiri,

przccndiint

Xf.mm. 6Zp* ohSffiamatm

PROCVRATORIBVS.

rfl

mod^au j&IndioooedftK

Jccus. Si. .

non

occaCo tantum foRcltudinis peculiaris. CftA fi


c^(raeflectnrjuorcmI(xJoTum,pro^uIbuspaii'
ci ex Mlninris Ibli^iii caiopehuntiU' , non iderctur pcn is improbijklua (t pa^d de ;e'eflcl

v>e]'iqu6 rdcruato.

...D

x^j

ponunt

allcgari

& ea (acir

porrionc Cril>uti

A* ffat*
ipium ri ft/Ot

cfl diffilc

^ Nocario (lib- ''^^


'*
cunc cnim U !i-

j^ui prjac,ncquitbuiufmodi lucrandi induttrix jf,th


tmputari cura ulia (cripca nibil min^ls habeanc. ttfi*,
Nihilomin^ id ncgant Cardfn. Tolecus 8c P. fttnttMR(ginaldtis/2ifr<i. exittimanccs idem ctlc quod f^^l***
,

de Adoocaco dicendum , fcd ex alio fundarocn- ^JT||j


COi quia lcilicet illis debecur fuorum laborum ^^-^
Hcriiim : ci^m cnim aecepcum (ic , vc darccur iU
m. dumraod^ non dacur , eb fic iniuria Ot its
ftitimiia <iofl6ricada

CBtaAt

Sbi prsdi^is.

JhtpmnUiMTm.l.

Digitized

by

Gopgle

t5
Ac hoc

difficilc

quia

predum

dcbttui' ji^boTi

prxfau minimQmquid
Idbofarlint , dc uidcni propbrtionanif^ jfift pre*
dum attfiiUituii;} picipuu ldlK>ran
iirumpfit : crgc no cft ill|$ dcbicun^ quidt^uid.

flroponionjti

&

I.

* *'

>

'
'

acccptum

cft a Clicnce

da cft

Atqut in ca(h noftro Atluocatu^


Nonrilliaonculpi rua jicd Procuratori, onon cxhibueniM^ 4c in 'iaiuM fabons

flduertaipieiR.-

;;[qui

Jc

ita

fi

rcftitucio faoear.

ndii cifdcm, lcd Clfi<^ti yidccur, quod dc-.

fMdttH dtrat tcdlii^adum. Et cctie lite pcrdicipretium laboris Aduocaco ctddt abfiiKhflnnum eft,
cikm ^oti^' >p&' ad itftaxttuwein tencamt ^ c6
vndc
<jpd<! lublTcripfcrjc nutlo ad^ibrco ftudio
,
'

i4,Iiic f omparatjKn
nit^co ^SAian / tuxu nupcr

vi^di|iin

non

ruifte porcft^

di^ Qim aJiaf'

peras fnas

pretio dc(raudatur.

214

'

tipps ivfti^ionis inducat

Z2 i JS iii dicamiis atjlbWtc Aduocatuiti , 9c


^ib^^num.coa^os rubfcfiberf , ex timorc lcili'

qu

de

V o-

reocpum dodrtoaniL <fe Adk


ubcarofaIariatb< cui integKimdebetur fii latiain^
qLiando pcr eumnoii ftat ^ vtlabor rciplapto
f^*'*!^ cauiltsciccurrentibus nbn exbibeaiur i vt quia
"'".rv' XKeiit A<>ii'cft1itdn prolcfif t^. De quo 60^
cina a.Ti .& in ebdcm cailit atque aliis- P.Frago:

iuxta

filsT0jrj>i./tfg.7ao.ir.i.tf<f.cumaIiis,quoscita(i

'A-lie^rironti^riunt

4.cumP.

f'^^^^

Azor^iSeaUis

tdquidem

cauffl iufta a lite defiftitur

tito .'ncqiic n|^atBonac|na

eil

quando

vt iidem

j<}ui

tfg^

vtconoani

addUcttiir:quahd(oquidetn.i!De iaoi><nprobaiio-

.vvAi.^x
**!

nem fententixfuaiprx^t conununem doArimmdeconduAore.qui recpntludUnonvmir


ob culpani iuam ; tcnctur eniin integram penfio^cmfoluae,juxni^X2jW<!Pr4;f.D. I(Vi:v
jftprdfc^i^niiji.A^
'

..

'

'lO

Aduo&t-

, occunia iiiquam , quae vtinam non fic


pcrditionem ; (Jc vt pon fit io cafu , dc quo

laro Iblct

modum czbi-

bcmus. Sic 6t dici potefl non peccarc retinei>', frtfmf&

do prctium (cripturaruro, quas

Nocari) a fe coai

iVm fifHtnr.

"

;r

.i ii
:

bvi

nd cakm g,nuaai penina ; fioe


vttginiBoni^tt : qine hkAiMut intuttir iit

aiio loddendum

perfonam Procuratoris gratis conccftk. Scdiar


ciononvidc^conuinceieilieetintuituPiocnr^cpris id feeerit, exiftimans tamen ad ipliim pertinere - i^iccr non laftunis: fi cfgo non fadurus;
q||o ^gjQj^caiitia abiblut^ ft^cii inuoluntariiun;
6atlaiid<|tlodddii, poife rennere prenum^
fi

Notarius

^ratis eat conceilat in

rcmuneratio-

aem laq^ciorum iccepcoiiim , vel

Tccipiendo-

iunbProqooaliosrcicrt ,&idc<>ofinnat,qv<>4
nupertliecoamus.vtnondebeai a(^io inuoliiQ
t^reputari. Pequibus bxcfatis, iicat dtde
Audkntiis,quxpiusnobis,openB ftiiMun 4e

predj ,.qilkBi ^HT1H >l^^|troitppti^ Imh Cf|^


'

juiaiios.,.

...

..

'

,'_

"

'

"

fj;*

<

.-'i-j".

.....

f ....

j
^Tr

.T.. :'

Jl

nuncgratiamalb
dito &ri? i^.
(ace^ ,
prettum (attem ab
,

&

pturx ad ipfum oon fpe<lent

r...,,,. .....

,.

r.

".-.j:

fw*

cuius

tajio^ ppceft qqia bic


quam fic tri^iens vuk eidetn

l..

ta/im

ip->

te-

.4 .

...

quod

'

*^.*-\

'

ti^U-

pro fcribcndis adis Nourios di-

i.

bi afTieriiito

9^

nrm

gne im|iitiiB cft , vt & ipfi aiiquara ei(dem gr*dam rererant in co , quod ulibus magis eile gra-

non<iacari

ifi

exiftimantes eas ad

tionfuvrTtproporcioaattls fiipepidio ^ quiacait(b^l^lpli:runt ,


umt^ VP(*Oi^ IXN*
2iii pariui ad laborandunr eraiit pr<v ftipcndio

msm

non mmitmf^

obliga-

quia

curacorcs pro kbico pofljnc negocia ad


tos defcrie

>

cft

fiia

to przdiAis

loquiraur benigiutm iitfcotiendi

modo

pbiioibphartdt

quamuis mihi

vidcatur ^Ue, ratio inuolurKarij

tlUs 10

pm Procurator.

quo

In

veriiimiiitudo

.*
#.'

AV\

''f-.i.

'

'

\.

.....
,Li;>r..

..,... ^

.-

'

TITVLY5

.r'/:.->

Dlgitized by

Google

^9

T V L V

V.

DE REGllS OFFICIALIBVS PRO ADMINISTRANDO


Rcgali patrimonio in Indiis clcputacis,&: corum ia
foro animx obiigacioaibus.

Pro admintftrando Regto

tn Indiis patrimonio diuerft funt mini-

Jlri dcftgnati, ex qmbt4i prdcipui funt , qut trtbunal matHS.quod

^R^imum

dicitur

conftituunt,

Udm ofmrsmt friimm stfificemur.


CAPV T

RacioDaliuni maioram obligaciones pf o maiori cciaOi


.

re^cruQCur.

tta ab tUit tra^atipnem


Sicergo

VOgunt, qucro volunt commiflione cali emolu- fumftni


iDCMum aIiqao4 reponare iqood quidemin In- f'^"*'
diis non infolcm.Vnde,& graucs qucrimont<^ (okat rcruUarclicct hoc nugis Prorcgcs vrgcat.qui
coBHiifflafios nominaiit &iaLarium afl^nann
eflqueillud manireftum,& iuxta omnium doAriiMm.'rumpcus enim adminiftratotis, qui non
CeduTlt in vtilitatem Domini, eidcm imputantur,

Proquo Pa-

&foluiTi rarionabites admittuntur.

RinueftdiligeMitpcai^
liaris ,
nutla tit in Rcgio

patrimonioiaftuTi
liddlt,

ilHs cft

qux

iu itnpu-

ciQda,nditeftliii0iKm
teoeantur

iuxta receptif-

fitnam doarinain,dequi
(ipius

tninus Solorzanus

Tom

".i 2f

i. lil>.^>

&. in Politica Iii. 6. Csp. 9. in finc


$.

Or C</.

(.

1.

Dif^iuai.

flifMiM>,<|UiaIios addiicit. P. Fragofiit.


P Ciifpar Hurtadiis
9ii. w.

Tcwff

'

ilerejiimioiteDsfjuiilt. 10.

Bonacina.

caufll vcv/aieiut

ftri in alil

pacdoKHMO magni-^

ficencias facae.

& pro <fAia fpeeiali vUeri poieftDo-

Tcrria-

ooiiaecipiendi

bus diAura Tanh


tui v rfliei l
priorcs

inlll.i

tiMri pMgite lu que

circa

4//

Soprn4

qug

poUunt R.cjij patrinjonij iadlurx ficri,


dlinade^ampUimnliMfit, circahocdclxteonun attcntio vchcmentcr excttari cO enim co'iruai grauidimum pcccatum, vndc & ialarium
ifriniSaiccipiunc , qoia ci^m debitorcs finc deccM
inftar ferui i!lius Euangeniillium talfntonim

diccs gcncralcs

gcntes

dcbent

lalario iplb

lij ,

latist^cerc laltcm

cx par-

leqittiliuilinodici, niditaillo indigeanr, vt atircrlc ncqacanr ("uftcncarc.


niftris,

'
'

^,,

de quibus loqiitmnr

fpccialiterktaiimliabct

oilp&iieneamur.dt

Indicis

mi-

inquam,

&r plurcs riinr

iinpllcarc.

in

quia magncdiuituttJ*

lonim curr commifTlr unt

'^RegaJiaiura ftudLMiK

^MM^

Quod quidcm

ii:nlo

qili
,

Dc quaautcm
Pio

3.

qtio,& vtdciidus Bonaciiia f'i;>rj l'Hn3e 7. n. 7.


Crftfieiuii. tft autcm optnDa ncgligcnrix dam1

mbiliiregula

qiundo

E\

ilegc prxfixo.
tiru primifiiim

k^e prxnxum

&

aliquid

non

fic

impOiB

P. Fragotas f4, 944.


qiiianoniempcrtcmpuseft

3!iis

tunccncquaiMloo|ipoRbiiiMi

aliquid facientli -iinilTacft.

Secunda, nc occaliooc rccuperandi Rc*

gij patrimoaij
Jari

fumptus

& ponus

fiant

quj poflint

in alicuius priuati

Tb^MrtIadiuTim.1*

cftfo.inter mm^tds'

qii; h/i\i(nio

reiikeren con

lo

con- lu

cft iudicis rcqnilica.

non lunr,

(cd

$gM
A^**

Ui feten.t),demji

i^t^mbstaifiirmefHtMlp*. Sic ibi;pro quo


rocn Jcntcntit

^"^^^^

*^

Qif. 4.

3,

RegiA ordinatibiie

& (ic

munera

partpedccurrunr Jcquiimm6 plus ilii viden-

quodcum Auditoribus

mim. 4. Qnia vcro ex negligentia iftorum in-

'

'*

'fer expenfM. Vnde


terMolina M^.$49Idem dicendum,quaodo ei , qui vtilUer aflignatur niaius Talafi im impcnditur, qu3im ciuslabor mcrcatur , aut pturcs miniftri quilm ncgo6um cxigat hoc cnim cfl , vt verbis Regis 00-

ta-

^^'^f^

Quu vcr6 iu-

rolumcorum, quJC

ad Kcgium patrimonium fpeAar,circa quod plu-'


rimi nLilIim habent dcpcndcntiain fiicitiiis in il- x ^uilia
qux muncrura acccptionem tcMin
lis occurrct ratio
lK>neftct;abiis fciliccf,qiii ncc litcm halKancnec
,

MP*

: qui cflcpoITunt innumcrJ.


Vidctur autcm iuxta mentem llcgum noftrorum eflc , vt ij a muneribus accipicndts fc cauti

crcdantur habituri

contincanc, quia facispin^uc

itlis

(nlarium atlig-

nauit; idcmhn^^ iinlicc:,quod Auditonb;is,quod

non

ita

cum Re^iis aliis

miniftris falum
ho<
curam habentes fuperio-

eiiim llcgii patnmonij

.-

rcm , manusoportet habeanc prz aliis puriores.


4 Quaru, non frrcndi (cntcntiam circa
cauflas, quxius, & non iartum folummodd

eg^ft^-^

conccmunt;intllisenimadcundusProrcx ,qui fetffai,


lic enim legidifpo* f<M jmk
fitum, vf videri potcft apud Dom. Solorzanum f"^^
Ttmn.Uy. i^.nunt j quod quidem oblcmari

luSca nomincc Auditorcs


1

oponet,c|ui3 cij Otti^ctalcs ifti liqlisiMeii audo*


tnanmiuam nimisquanti^rn concmurtueri,

IIMlependcnttam ab Audicntiis ar^cdlcnt


'illilieffcpoteft

nedc

pcricu-

lirmcntii fcrcnda delibe

limvvlNdeiuieqtt.tftiocft,co<^iTTtioncm in
'

'.

'

iiuficiviitem^

Digltlzed by

Google

Thefruri Indtci Ifiuius f\ Caf.


pci iriam ad iliius

(tifficiefltS

Qnod

ciliontin.

l^ica triluinalia

dt tuKfiaftalim

cum

tx afFcdlto-

rupcrionians n\ iudicaudo^i^Tfti^

liefi<;tii>iC'u

ptrtincrc

rc^dtih^i^

ditU

iuxta

Vunam

n^ort^ tA>ia>eouna litblatiu.

quas xdfBdl-

qiiWJdrrcdrtJchr

numr. 6i,

conlpicabLIia riui

iisiHa x.

qui ^<knt , cnm Heraqiito atit DemoCTito aut


dolcnf aut ridciit, in niAncrc conAitutos. Etiam
cuinhzcrcriptarecognolco , lilorum przcipuus

Hccklufticii Ixpius

in' c.iiili'

cutnirc lokt apuii

iics

przrumrmes de-

fi

afiquitf Vitltm

vt

/emiczcorum

videant,

ci>m add

ctiani poilint

OCuloS prpUQcare.
Qiitn"t.i,

f*f**"-

cxpIoran<n pcrronas

quibus Rc-

pPftAfttlmrlfadorOtn

tadeiuflbres Hcet hoc ad Kcgios Ot&ialcsTnfcriorls Tiibunalis praxipu^ Ijieiftct vt in hochu-

tegrarint;

A lihguitire

tusiolrm

Ctputimimpcrium nbn habcant,fcd omiiia

iux'ta

cos^

niani rcfpc^lus carnis

V.^ H^^^sNi-^^ latam culpam

obdcttdum
Rogo cnim miniftros diabsj

intcrucnirc polTc

dubifiiri tYcquit.

an

rcccpiioiicai eicommitttrcnt, dc

dam

mtm

mdaad'
pumijlr'

timU

Aba i
tttm

famdix-

proprij

1?ilTrij

quo omnimo

non habcrcnt ? Quis hoc

fcciu-iutem

crc-

dat^T.rgo iuReglo p.urlmonto adininiftran Jo


limiit dtbctrcfpciflus iiuitniri. Qax citopraiu
rcgtila gfauiiitn lurif-coriTultorum apuJ Doin.
Siilorzanum tn Politlcl

1027.

f4^,

Latam quidtm culpam

emt/argo.

lic

Pere fiH

$.

omnts cx-

nbn adJitBequam homines


communitcr folcnt adhibcrt. Vidtatur poA alios
a Mobisa^duAos ftipru cum, P. LcAioW. l.e^.
plicant

vt tunc contiii^at quaiidb

tur uili^cnria circa rcin aliquain,

hifiUU fUne x.

.15 P. Rcbellus

7.

,T/,
f. t*rag9jli^
^
,

t .

fi^.
w <^8.
.

i.

i^u.tli.

uiiimD^.^.ie Rt^laim ^uk.

i.

circa lccutitatcm Facultatum ad ilicuius

o.

Hur-

P. Gaipir
.

AW|ui
curam

ntfi pru^cnter reputatis fccuris commitdcquibuslorantur:trgo ci'im idtn miniftris


, in cafu ^rxdidlo dcbciAc , lata culpi e A,
^o&m cquiparari dolo aduertunt communirer

nbn

quimur

pro quo

& P. .\^or

i.lib.

TuuU frjcei.n. 77.


6 .ScJttaobligatioi.fl informandi Rti^iuin
Smehiftmumdi Confilium de progvciru l^borisfui, dcquoilCap. 15.5fl.fji5. Vidcctfam

illud in fpcciali

aniinaducrn

cumopprcffiDntreft Indorumfbeiatutte
ciente eniro , quod

&* li-

ramcn
<)uia damnum hoc

rtduci p(^ffit, <>poRec

cx

dcfi-

tributis fcu taxis colligi

Ibler,pcricubincftiKniro vcxandicos , quiiam


ea, ad qnr tcncntur,vrquc ad vltimnm quadran

tcm pcrlbiucrunt. Vrgcndi crgo Prastorcs di^


inquifirrone prxuafidi , & ad itddeinhiB nKu>nem omniinodis conAringendi , nc eorum peccatis latis cxecubilibus implicentur. c mirari
hoc loco licct Maiorcs iAos tUrionarios apud
Rcgiiim Indi.Trum Confiliim conqucftos fc non
polK, quz ad Rcgium patrimonium fpcdan^

qtw

ii<|aid*it,

ifl

RdMmWt Prtorum

in AndRiuiis rccognofcnnttir

quc

qu

adincegraiioDemRi^ittiii arcarutn pertinent,


traitabatKur : vndc cognitio talis iis rcfcruata.
PoAha:c auten^, vbi tanta Ktgis noAriconfidcntiacfifpicinirj

difaiterc

caufUm didUm

expcnlx pro miniftro-

p.urimoniumcon
adRtgium p.urimoniumconad mcliorem formam rcduccn-

aliciiiusobtintt
tintt

iCTuanJuin

dc

9um qium eafilik ,


dcm

erc^ionem eiul4.^^
,
habcbaturicxpcnlxdi(lxfunt ptorfus inu-

tiics.^RcjKin negotiomagni momcntidccipihonoribus Audtt


tis, qtiot ipte diiritSis,
cu.Tiularc;(S: q liJcm miilti i-on Imc Kind.rnvrnr^s
i6r

&

magitis tribuiulhot

iiiuciic

iudtcaruiu

poteftapod DomlSolbmnom
(ap. ir,.

&

VnJc

vc vidcri

in Politica

dt ilJo.tollcndo

lib.

fxpiiis In

6.

Rc -

!^ioIndiarumConlilioa^tom:nec folum inucic , fed ctttifV; ob rationem di^bm , magnoru m

fumpcMum in miniftroru n (LillLrit uionc


Cum tamcn alij contrarium ccnlcrciu i ii tamcn
miniftrorumnumeiusin duplum aagerctor. Et
auAus <)UMicin diebus iAis,omnino tamcn line
^u^u^qtiianontfici adlcifliquos xtas&cxpe'&
rteiiia cu m pcr rii neoedanSi commendarent ,
fcilicct

Ii. J

:vir-s aut altcrfjtis intcr cos habcatur rdo-

ncus .

ij

catnen

caodu in

xucc longaeui

muNbus conun

dc(:eiluri citb^

deiclinqiient ,

xem

ijiiibf

"

perfiindlori^

& cum, Regij patrimonij

-.

manircAis

aiFc^s , dlc Ti^ni4cue iurifdiJlionis citulos ampliare, Btihhtt^at- ^i*


dem roftitunoirsobligaciocA , atqiic cuomcndi ^'!!'**
difpcndiis priuatos fbuere

cum pcdlorisdiia, ac dura conuullione , qu<}d


cum volupcaris blandimento deuorarunt.

alij

O ftultam cogitationeml Erit autem obligatio


non ad inc^fom debicum , quia iiiud xgr^ ibltt

rtim fuAcntacibne;fieoriiin labor nihil moiiicn'

ab Auditorious

impcdiuiitur,epqu6dcumaliisc.ujlTis,ca,

ettam ab cgaifKflimia leciipeiafii ftd quantum


fixi tlTcpotcrat, iuxta comtfiunem f(.tucnriam

tribunali iiigcntcs fiant

hocad prikta

folititum ,iuxu0r^</>4rx<i-

tAqut

fuit

9tm

t!

riMf

cct

f 2. ex citaiis qu habeniiir apud D. EfcaIon.an) iii hnt (jazo-pliy!adj. Cuin cnim in hoc

lud valdc

frf/W

&

Ipcdljriiium commiiniter hoinincs itaagunt,vt

l3odl jrts

&

mm im
Pnmm

ab eis reddttas fpedahoc enim magnicflcinful-

rationcs

proprfr varitsdaf^nd^iinasiater
,
maiorcs RationalesdifriiiiutMtplim^i|iUB

kc^^j patVimtniij incornthodis ptragtirMir:

fi-

& circa

inquirtndi. In

ptu-

dcJitCT tranligantur.

tUigtth-

litcr

alijuc

&rJi^vifio'tiLiR'tgiJs,C|iT Jtlils diiribrtimt

.tirta

Scptiaia,atreAt?"p'eruid^hdian Prrrorrt, Siftims,


Rtgias arcas , vt dicitur, in
,

gia vcctigalialocaiuur,auc vcnduutur^.<:oriuti:

Doctotum

niU

diificUis

rccupcratio ab ipfo

Rarionario ortum habuiflia^fiidcdamtunctxm

cA obligatio ad intcgritatem , quia eifiiJleKi


lius non lamcn totaiiter rccepifTct. 8 OaauanondcfiAcndi al) oHBdf obliga- Cfuik*
tionibus , nccdcTercndiiKgotium quod infbt, /P**'!
,

ob pundia iunldiwiiouis atit .ptx|cdencix in **'f


cum oliis , de quibus nonnulla babec '^^^
Dom. Solorzanusnf-fro/! !d cnim Rcgi v.ilde ,tq
,

concurfu

dilpliccbit, patrimonium inqu^m. fuum ob I^ujulmodivanos prxtextusadtcmpfH nq^l^.^ 4c


fic dilpcndiis rxponi. lu co crt;o cuentu Proreglsiudicio Aandum
& ConUliijm Regiumiiv-

imd

tormandum,vtquod
11

in

cxpcdierit ftacuatur.

caufD !u,inqu3 Prorcx iurifdidtioncm

cxcrccc, neciocus illc,

quem

non

vcllct, tribuaiur

cum

cedat

exctainatione fui iuris, &iibi cctt^


pcrliiadeatid Rcgiforc gra: {Timu n , cu:n,& triiilud Regium etiaiu fit , ncc Regia au^ovllum in iurmodi cdljone dttrimcBtoiB
Scd iam punAum hoc a Rcj^c dccifum,

Dunal
ritas

patiatur.

&.

Rationario prxccdcntia

<Sm, cum qiiodst

concdia reijw^a

Digitized by

Google

tJmcfrer.rdeRrgTopdtrimonto

auAonute
iferfilt

qium

dc Tui

cclcbnrc

N^n cITcr auteirvin contro-

ruliciu.

aliqua peccanim graue

cxptdaco Concilii Rcgiidccrcto

cflS:

pcraliqiifm

,li

xqlic bavi poiTci nlis tundito ftue vlio

dectmuni griJ
Solorzanus

lcilicct

Regfi rtmtoirtHineii, remel , tuiiMriiiiireMP*


ccri. Aliis pcccatum erir graua cuai reftitutiO'

nis obliuationc

'^ nfim- fMNtttfaTirif


timkmm. cxcufaiio ab
dc eos

illis

nlj

rcrpcilum

tt

ibui

rninircQam

vn-

corum bonorem inuando Tnnm racionem meditliatKt

ptenrionemVqtninon efttndOehiditrttKMritt^^i^AW
Pto q-jo vidcii pomiiK
Gnc manifcfil rarioite.

Cum crgo ptinfttim

momeitir Ht

pro quo

ad 1'ul'pcnlioncm mtnincri)

Quod

cdf^tge.

aliirfuodho-

&

fi

ptnitus indccorum

fib:

admmam ;

fimi^

rent ipG

ica

ita

ccrtarc

veniattir ,

vt

nuUicaue-

ficnc

officium dimit-

cum eo onere JibentirdolMo procul idaniiB'

ciua uifi pmciiidettnCioblatum


' ^

fuifTct.

(^uartum gradum

aut tbnnmffis incra

Httrimonio

Dif^nt. 9.

minrr.

1 1

P.*

quitji. 3. verf.OlUMtrt''
Sayrus WCkrireti* IH. 3. r;.8<-'9oitaciria'

Or/*;fi Pit/tils 8. HtHn. 1 S. quJ<


Tomo i. Difjifit.
(^Mus.19.
lo. Mt/Mn (peciecarus noftri loPiPakmTtm.i.Vrtilf.f.Di(^aM.';.
?un3o 3. $. 3. & am Q_^xqiiidcm parretn hanc
I

&

quinir.

ilandebeatr^oram
cft dubi.i,

&

qdia re>
Rcgioruni Scnatorum an-

legis experiri.^fbd

ju Jicium

nou erit dtpediens periculb t<: piaaauoni^

ceps 1

eiponer(^,qd^lftfeito'tffl&:io:toriAsraafte;
I

Przrerea.ciim prohibitio

fc

extciidatad.

8c

fili.is

corumdem

jungi

ni vtlint OfHcii$irremi(Tibt|j|feaA

lenriKexecutionepriuari. Circaqaodea',

ouc

de Auditoribus dixtitun Ctf. iV. ptxcedetisTituli confulenda : jiixucam enim partem


qui
,
'^ffofiilMrio vrget , idem eft de przfatisaireren-

'duM^fSxl quia
bialia

ii?

prohibitione^lidialn aNqua fpe-

lunt, ea breititcrexponenda. PofliintKa-

tioiiarti

matoresironitigtuminireiiitra diftridhim

jjuril^idlioriis

fita^,'qUMtafnen AndiiOfibus de-

'nc^tum, quia tn tlKs ratio diueria eft: diftriAils


'cmni AudicntT laos habct Umiiti; extr^ quos
-fteOleftTxprcs digrtis inufcnirrl^tf Rkttonalium
'iiiiibram diffriClus ampltdimus efl ,

& totum re-

gnumcompreheiidtnvndevaklcdi^ctJeiiiiicflcC
vxoresaiiundefibicxportarr.

'

Dcinde ciita lex diac

ceflar, ettamfi credteitur habittiri

eadem

Redditi ainem , itMedimentuin

fiktos reddituri:

tiMliini eM
Que

cura, qui.i lot de pr^clt-nti loquitur

ui^tmi^tmibJK^nd &t. Q non ctiam finc laiionem reddituri In ipfi^TribtfnaAbos \ pMliibiii

non vrgct. Vn

cikh fili.ibus,5:

if

ciaJiumS. Cruciaiac

&

("otofibii';

conuerib

Offl- Kjh f!c

coniMibia

CJf?

cefebnripofiinrt qOiaillioonreddanci liteiWBl^ <


*^
fn Tributuli,de qno loquimur. Et ficct cantin-

^iquem ex prsdiAts miniftiii in Tribunafi


S.<!lwhc ft1t<|uatvto4niercae V tilde<M

tac

ciim illud TribunalliOiVflc Aiumj


Regiit agicur
pro eo non extai prohibitio oiim ezprefiddicae
;

Qnt mm 4t iUrifmnMhiMttfl>fl diu


Vbi,& alia quiri pofTunt lcdcumex Jidtisd-'
taco C^. 1 6. habcacui qtiod ad iaKO#uiti ooih
fisiaiitefpedUt, inilliiiMftarl||MKiiaV
lex.

?irifufnlit

c A
'Utf^tli^lvffftHbiUs

fti.

oui Regii patrinaonii partenl aimoiftm oon-'


trefamnt, dc qua apud prxncM ndnffito#t4dtco,cum PraitdTum filiaruri fint rarionem, lic
cos

busaocfororilNK, coitlanguioeiiquc non pofTe

monio

Tm$r frt-

d.-

cdfftriUnmitrimoiiiatrftadMllKCpalAn R egiam
contre^ant, 8c r.iiioncm func Jc illa apuJ pr.tr-'

intcrle: vtnet^e Rationaiis fihusOdkialis Hliz,

nafium maionimpernuptias co|lulari. Qp pro^

Aif filiusOffiendlsfiRzRaricntalspofliiic nutri>

Tl^*

Salas Di^ut. xi.dt kghtu

ciaksncqueuatcuiDfiliabusantibroribusIUtiohibitio cxtcnditnr ad fiiios

"

cius Lih.

Otficialium Rcgiorum, inrc-

norifinquam^ribunalis, autbabeniiuni curam


He^r Gazx , de qui apud Tribuiialta SjStx finc
rationcm rcddituri. Sictic c coiiucrfo RcgiiO^

Emmanitel Rodcricus Tom t.fj. wa/.f4|>.tiv'^*'*


Mmnn^'iU,n4im.t:>{9iTiMtB^Ultl'^

vidcntturvexaiimihmi oftcndcre,vt,quiicattoerity

Nona, drcaconiugia : inquoquidem


noD c(l ita rigidc cum cis a^um , iicut cum Au.
diioribiu ; timum enim prohibcn^r.iFonirabere
9

cuhifiliabns, Ibroiibus

XM^aB.

t^j6.'Vtff.

iiugni momentiexiflimanr,

tanr, cruiuenim qui

R/gi*m

iu iihs mininaa efle debcat,& iufaciendam iuie^-^

a Jl d p Jr-ji

tfM

l^c poerali noneO ad fignificationcm


non ita propnamexter>denda^ ^xra li^ct^tltire dl^
huiufmodi do<ftrinam
quoJ oDligatio

Ict^ibus

lendft

moi^ cura ilK veiiiat prdcfenda ) titm pracKiciiif

fit^r een-

& ira in

panimo^

norif occurric, ne^rin.(]uttquin Kcgiipatrt-

CiHAcm-

itl

patrtmdlui iui curam, quaxa


alttrrLiiii niifs.

cfTc r

nefbinm iwftmmjGtr i^nt fernet'. Vidtnur eriam


vox Df/titft conlangtiincos praill-rtiin dcligiraie,

Plus crgo

tft.

Vilde vrgcmior vidcTor

conianguinitaiis, ijuia fMgnts juxta vulgare pro-'

Qaidquid ptokdtd hofiii

Qif,y. nMm.^t. ci^tn utnengradibut prmrimioriboi tJlb"

in

edeponiitc.

cdm

addu(ta,lcuij fit,vt vidimus,

nei^uit rclcuare.

noris illis a Rcg^cribttiturj^^pcer

Dom.'

txric.i, q-jiaddiicit

nri,

Ltb. 4.

neque

affiries

ob damnum emergens , & ctiam


ninillerinm dencgatumi

c:tm poili: in qtiinro ciTnjconfingfiT-''

quod vinculum ftrictiiis cft, vnde haroiesi


conlangatnei ab imeftaiftfioflmit vfqiie ad.'

nea,

m coiMnttfirdeefle*

Hernupiis 8 thwUs

demn

V T n/

del

m kM^mk dt Us
t^ikfm dinritts, Mdtftrfn4is^qii/i"Ui^3tttrn

'<fitmijrmle it tes dithei eficUJes de

Da

Olficialibufr<

i^-Umaliaiii

Regiis

.r:^'t.'

wmotjm

Tri-

ftftimiciicaiiMWMil

lua^tnd* Redl^ di ifue tytn dt ddr tpknt* oi hs dithos

^fd*s intclligatur. DfMMi enim communitcr


M dicimus fe atrinentes coitTanguinitate.^^aM iflfaii^
.
latej & vtdetur durum tllam fic cxtcnddrej vt nc-

Deo4M

queat-vnus aliquis ex didiscuai fdbrilMiltotis


'
-'^-*^
gradu Cbi r^'

diierius in quarto

'TX Eritnlift jdemtm tfm dbi Ifll -pmn*

Maant

-^-

'

RcgiaGaia per

SSSl

eorumtraafi^maniis,4cif6aKafum
,in quibusWl
In cautifruiioi

laaA/c

quia omnis

Thtfmt lnStt^Ttm^L

Dlgitizedby

cffldj,

in q^uibus

niuot (liiigciiiLaai inquam

e^run

rcn(u^,
,

c^^cnfi

crgo
\.j\t,t iip^t/,ifi qiud(^.uu vkcrtus acciperc Vidc P>
-lifpliMiB )j|^f- S), or JD^iitf. S8. im frimifit.
&Cafdinalcm Lngo Djjjvi.'. ij.ikixjlitis/t. iij.
proprlo ('il;rim accipiunt

CtrcareftMu^i\^9i|tc<n oiviij^pnatn dbi4P


xta rt quspidp opuncra graris ofJeruivur

Ijcct

ipnn^ii^ noacft
quod

ordi-

Lugo

Cardinatis

Dijfjit.

37. dc

}M^iMmm. 109^

& iq Ipepe <as^t 90 Aci P. Va^uez Tr^ddt. de Re-*


fiinujm Qy.7.MW> 40 .cir quod^taat contrariuo
ncwi coiifbc , fcmpcr cft prxhimcnda violentia.
'

i^^in ablQlifQi teoec BfcdioJc

rn<entifinfi

g ratij

P.Kcbcyus /4rrr
1. iik. 1 %.SiQ4^ uc^. infiuf oui nonbeo^ cicatuc
iftooadnapto ct wracB aflcnSoM , quivcGc

mtu!o?(Ttutenti.t?df^.iil. t.j.

OjWigationcm

libcralicate cis

dcntur

Sitd-

reftitutionis cxftare;
'

abroluti

ciinloquicur , oec wfcsBlloiMrioinciB appontty


(icut nec P. Vafqucz viJendui nitm. 38. Cr 39.
,

quai liabec tmm. 126. videant crgo

04o>la Regii

191

^f SvtVf/iiUiMi

qua; tiufa limiccs

ad iramfcrcndiiqvd^atiruMin <
noil <bti^ <|uanclo <a ainictci^&

499aitioW! (ft

tanmmmodo

cjto^ ic ditficiici exivbanc Q^icftocci

jun^Uaii^

SMmKmin ^^m^ HciiMy pr

AHOmi.

pwMweHit

>

lio fuiofEcij

lcfg

P^TIi* SancM T^. i ,^4AMccalEiiffiMinfiae

qood.

donaudi,

narif con9ligiCa.vC A/ffkoKi cpoununitct doccoc^

lrinionio|9i^^ot, ()ufttoi^.P9(^onbasMitcEcid
cur, fiyk|tlka|ef>i<piiaicoiM^
wHnl gjjj. illicitua & graiic pcccatum
comniuiiitcr

gcoeraliter }udtcandum, lcd juxca id,

hiAfmtitt

effNPelTaq cacp bfli)cac vfilHttCi

a^tcm acccptionemnihii Lxprdluxa dcprchcndi,


li^ordtn^aoimKcgiaj^pro il|is pcrlcgcnm. c
tu gaicraiittr laqar^ilo aon videtur ilits prol^bit^, (^uamuis dc illi , ciita aliquij cx Regio pa-

f^^.f^ 4M^ceKi^nCy (}uiaadlQiu(i9U(nc^lemrunc


* 'tT^.> *W 8ltni l pMig^ A prc^iM^iiificy4iqi^

ww nifcr c^anngic , jum

criw

c(l jodicaoduoi, lcd dccnfii fiaguMci, in q nu quis

qfficia coniie-

funipcus
,

dc tnbutd

^lpq^iMF c9tus

Hft*
wnpwfif

que4eiiwjorni*itadq^^riidi4U<M

qyansijm ad

fajis

^lbrr {Mfteft

gnciKlxknc prcccdit; (Id ctijrn , yt aiciatur Re^


imip BiiatlVi ad bcne tKgVKMffl (;xpediaM|(|ni.,

Qnnd ic

quaid prplubcatur.

C AP V T

III.

DenepiciatRme ctim Rcglfi pecanil

&einptioae eoni(n,^aae mfubhafUr

rcquitur P. Fra-

tiop^ vcQciuiitar.

caf.d(mii ft^ito . qui

(fi^^etdSmn 01

YNquiii pRCterea circa illos poteft ao


I pjOiac cum R|giipoamiiiu^pciaci
^ M
ippoMnJo onmem ab tDbnearici

ucni clU r<ni(ucndi,quando Quj^ftocesd^cilcfr

"

"

lcC4bbMi
'

'

'*

cecgiueil^ntuj;

Vajqucz,

&

P.RcbcUus^quos adducit

ujr Bbantvim

iM^a>MMi.

8c

kqui-

^Sm^ i . Renftsfiiu. S^H^, 3.,


7. VtdcMW cfgq lenwc t^tegii
-

U^Mipoen non
gMim* iHM

^^^s%ali*

|iiUaccrptur. SieNMi^icvs^PsHq^

cfTc

quandp

^jff^fiQBesillll*

Vun dillKUlllK^ pra^runc


I }
Sinl cr omniiim prdi^oniai n^enie v*
dciur diccndum mininiQs cales ad reftttutioiKm
seiKsi ^ BMcntur ctum ad ^Rtoinij cranflaitoovn
in cali} diiCt,attam raitooan voioMarij reqoin
qu2 gracuium (aciac , <3c ica propriam donactoneori. acqui

doa^um

iiAiis

Sc

non cft : cigo non

Major conftac , Sc Miooc

niibicutioois/apicndx.

pfteadiMP quia nuHus


inbucorus,
iatxt:

&

nifi

toirctjdcbitti

engo nd

traosfertuc

pcion^<|Minibligacio Krftac
inuttu^ tribuic,

i)$>p}

&^ opportuoo foUKo^

cft ratio vuluncarif

ad traoftacionc

4DiMiiiinc<naiu^Aacrcc^n cooftat expcricn'^


linirfH^i ^Mo piecio fi>kiiioae obcinmc,<^^
ftoccsvocac laicoaes, Ex quocft^laMcaofaque*
tia:namex ratione quandoefta^iqMdifl^afkas,,
aut cergiucrfatio , non eft propria dooario , quta
cantiim eftfre^emprio vc^ationis* Q;f6d fi illa no
tMMlCt/iim siliqtrid datur,timetur tame dc de illa
MPiuilWi L trtideratio^eftcadcm , quiaidenUfl

^ Am^

ffw

fiioAuBcnoii iiMolunwrietiuis,

Vudcqupdaic

&

gratitudinc , lq<Mfp in
P. Molina de amidrii,
prxlcnctnonhabec,vtconftat. RerpeAusauteni

KgfnccECkpbdiendum
ica.a&ftiim

'

fopponic cqiiWcm

erf(o rcdimic quis

non

ccm adbibendam , nc vUo modo

illa

difpcndium

a^uod

pcriculum difpendii
paQaniir 1 nam
la cnn omMin cft cOiiC(Oiierfiam,qiiandor
2m'dcm nequc cum pccunia priuoci cuiulpiam id

llffiija.

fiCf

cri potcft.

Qiga vec6 dici potcft graucm audf

danivideripeetadmi ex Regus arciieicrrahia^


negociandum cum ca,& lcge prohibicum fulxpce-

ms ^rauifllmis , de qtiilius Ofdiaai.7. idceoi


petanpoceft, fioootxmlncar, fSrfewoincludcndi adducicar,

cxtraillas relinqujKur

fidcac-

In quo quidem , (
aiKfaKorhocetiam lege prohibicum, vt videri po^

ccptionis aficteniibus daci

ccft

apud D.SoIorzanumin Policicif^. ioa<?.

%.TfvtTm.S<.

i (itdtM ffvitM/i^.Occurripoccft

legemtllam

przfumptioo|e fimdari

inquim

difpendi

fabic, yii

q uod

(I cefict,

pcrtcuji

obligario ccf-

^Q<nmuncm icoteotim de kgibos ^

pndtioipcioM fiwlaiis , de quo oon

^um. Nihilominusdiccodum

in

iciael

d^

co grauiccr

pcccaic; .qiiiftracio eft.q|ani:^ i]uiacft vfus


pcctnitxiiiiiiiBDoamioc voluntaavDim

R^

latisin legibus.expreis^habetur

90iljfitf^

tumimiacoai^

muoiSfdc quibus P. Fragqfus jMfraSKm. 3. tum


&^ni, , dc ^uibut di^uffl, Ljcet autem hoc ita
fic .

iu;iit.ex

calini^ti^ione prouenietu

fihi

poUunc tytrinete , quia eft 6\iOL us induftti ac Sf


nonoaMKiJ^, autmixttu. Qtjpd quidem jm^
<DBWH|flCtO,do^ioam procedit , quz id iis fiicf
ctiam admicttt. Pro quo videanciu- Bonacim
,

fuam eriam in

o.TeKationcm. C^iscjtimaOiimMit &bciii

in fntifi^,

?.*

Lcfljus I^. z.

df.

i x,

uiA.

1,7^

tadus

Digltized by

Google

OffiHAsUtm 9tfg4 petmim non pop ne^otM.


tVitltit^ioite, Qm^JI.i. Pmh^

tmione agunc, aiK fptfci{^ttamiiaife, ttt feyiftitji

if^fP*"

^Jj*?"*
"

Adid aateni, quoJ de prirtjmptioftc


dioebarur , negtidom eft qaod airumitur t
I><^^

cti>'

periculuin

nuUum

.dilpendi)

C A

lit

uinen Rx pAritiipiBiiiin-^in negotiaiiontbus (uorum OtScialium dcienmc,


qvmNlo ncqdeRcxifilc llak infuamvuk vcni->

DtMB

eo.qudd tzempium hiniK

fa]uetui' alter

ucoicosi quia generaiitcr dla ede ibicnt

gcnefalemcKpcriciiriam

Sed

qtitaeric

f^d lemper cit: periculam


ita circa id

inia^ vix

i:ib )exvlia,

baclintcQ

qiM'
'

'

'

aiiqi

lici

eram>

<^Je

ad KcgiuHi

pacrvnoniam ijpc^jutc cb cpnhtctciouem , auc


fubbaAMiane venduntars Circa quod'
^iter ,
j22i2*" cxiam erauis cxtat prohibitio pro KMiOnalibttt

W M

OMiDnau^ vi pasec cx eorum

*aaia ItKi

Uqpriofeft

Ec nnn viderur

btbetur.

iues.

lA.

tif^ari

iv.

de

quo Oiaaa Vau

i .

T>MitM. 8.

yg. it nos .^Uits fcilicet tttidfifr^ud. mm, 43.


qMiiitiaitmnitiV priiiinm jiiftTiniST

fiinum

quodcx eo minus

diligemix t ft. in Rcgiis ta^


fruAus induAria
OffioiiMNrftraHNffv habar-, quia teneiW
vt
aur RcgiunV patTtnioniiim ira adrttitimr^pc
ciufdcm vtilitati^ on pwpiw.confulant : idtjue
,

non Iblum

cx fidelicate, fcd ctiam cx

COmfTiuutdi^qiua

llintmtn!ftri lilariati

|ij(\idi
,

A: 'ni-

nifeflumcll Rtgiam voluiujtcrTicGc.vtca, qu^


tMlft^nt,comtiioJiori fiblvtttdantllir|fMntff
Gcut 8c quiui^alku rtii I>ominui,ci^t1i eam vcn-

dcodamalicui
-

tradif ,.qui

abfquc dubio ad

rcfti-

iWkiWtttt ttfnetulr,' edm poffir maiori preto


f tffidire vflir>ti vcndat. Phj qtJO eft L: DiHitrtm.D. Mndttf. ht videri poceft Botiacina Di^ut.
fll

iW

Wj. Vnde&ineo grawWPeC>nt,

c)^m rcfticmionic onerc

nequcentixtilli partem

aHqtum Gubcrnationis habcnc in Republica ,


fld idj

quodgccurrtc

bitrio

Regium apcrtre.

^JZufii.
ex

</.

r^-

vc f

carium dcbcant ku) ar-

quod

lcg^
(yfemwtirt pco iMf

Circa

&

liiat

indicx ftatucnccs quaiido


cciririts fumptibus l^egia dcbyacpecoaiacontn^

bui. IlludaiKcm fpcctalisquxftiouiseft,aiifulK

tte^iii-

hbcrei Dotninui

'

Cithift tfttAtxfublHt coiUttoM fJi^t^Jwu , ** f^ff**


i;
Fro<iuo P. Fragofui
^fjj^

toJB^^

poflfcquin^-

aatiis datttros presium, vt ipla viliori poflit obti-"


LiedC caim aliquorum fent^ntla fii id eiTii
:

conttwfbtio pro-

Migmmm uiaet pecccnc & ati rcAi(unotiQin wtieancur (1


niKwii aK4aai|iMMBttanr,quiiiionaaiincemat,&per
eae*^ *um, auc perforpliiin empiora faiipediatalto

'liabim

ncccir^tiumcompararccvcudidiCitorufniUuii

<XNnpi:b(an4aai^dcoiinentum, ,Si ctlm debt'


rec foliicrc ptcuniath pro quo ftipcifdium fpcta,
bat, cd non acccpca aiiquod i crcdicore illi ^nt';
tiamenillatum pro illo ctiamiaaada faw^
Gc pro 2!u$, quacjuxta retum drcumftanctas confiicr^tii^a , quaitdo humfmodi hoouiMS
dc compdnensi cotiicieiuift p^;99iftrieoBtfMi
Oci magnam prrtra^arinr.
NcqueuDC iiiiuper pro <|Hacua>que, ftcunim
18
pnMici^ noBci&fMBpeGwoiaa excrabere, oili aj;^ .
cx przcepto etut^ qui )tiocrc potrft. L. Scitntjit- trMhnf,mft

Oriiadtiim 49. ib

"

vtallud magiil

ad prxfit mprioncv reuacai^pOiftaa^&lai{


oAfuaicAcicta pfurlui cncruari.P"*
Habcm itetn ptttlMlioiiani expreffam
ii--l

non emmili fibi

& illud viltori pretio

'

oiniifn

Pfgj^g^j^
gmatdiiiu

tbi

Sin

hiibettt,

Sicnimmilesnonkaindigt}^

aliquid debeatur.

ob atiofemldidlam:

iwPwBi

pxctiQ. l^imabilia

, Sc. colerant} v^ fuam redimanc


Vbi quidem non Bc iaiis , fiid, OUgrM*
quod dc pretto eft auduin , tribuatur : vt 0 lin- rtHikty.
cetim fex regaltbus empcuin iuxu od^o xftima- ""^''''^
cloncm datum (it ,adconftitucnd ini acquilicatem
tribuancurduo : poteft eium coiuui^crt: vc plua

paiiantarinuiti

it iuxta

ojiuMt debeiic caniienire.

Vl^ ^jptnef gEauepeceiciiqB'


nuindoquldem

detrtmenu

vexaTionem.

panadmitnc, incafuitolifo a<iikniumnon^-'


lum coiTimuiiiccr feaadere id,qooil leH pnKAiiiiit,:
.

uT i.titttisnum.

verd' no.ii (ine vrgenci iai;|one^

pliciterinhdclcs.

qui h<>c penttus

Et

4.

ftipcndlarii tales

lef^&pracepu fenin-

tbnc aliquis

i0

dbligatioeft rcfticutionisapena,

incon,

ofcijiwJi*

& ^cpr*- Jjjj^

lum cum,
incommod0 oeiEiaioniuoaf
cxcrccnt , 8c, auidis ftip.:ndii rcs , quo volunc
prctio, in^runt, Dco, Reg^ Rcipubi><=' multi1

Exquo

hoiuj ingrtffu nultum

rpcciali

'i'*''

tmhtmUL

Dom. Solorz.inus Pt^.

ccdcnti,

ne

quim peai<- fif"*^

iA^entt mtl*erprum

inkn cum eoicm ttaillio obi^are tn Rdigiotte


prcceptura non intraadi in altena cubieula , ec-

RiinrUfn

I..iacclam prohibirionf cauetur,

)l

nii foIuaiUjdc qui, IjcMt

illii!$a!iusi&^.f;fauiidlpcodtaR<9ium pacri-

t,TtySit.fJ>if}nit.i.PitJiiht.mm.i^.

Ec drfficultas

obligariones.

Hiilitum ftipviidw aJio

tt

alias

17

piotuum petpaitaur. Qiiaodoauicin prcfumpd4io(i eft iannia:^Ai, (od pcricuU-, quod


CQ rmnunioer ^iiit , non carrit do^ina illa k
p^rumptioo^, vc cum P.Suario, P.Safes, BonaCtn3& Bafilio L(^ionenfrdocec V.PabucTMIii

cor.

V.

(pecialis circa earuno VQa.nj puq) juf-.

cxpertcacia compciaoarit.- eft ramm pericukim

flo Proregis Vfgcc.

/friwr ru(tipdaoeiiiad^/Mlispt(umpciontimquiirn
*
cvHiM liGjilin hoc^iKijli penoaluoiYton fit:
quodtameo noiiRAcoanigtt, cumoontranum

1"*^?

3. vbl|'
'

P V

adducit AlUi

'

fttlt

uccu) inftiiui ic4 iiios (uo offido diligentcr


incurobeie,neque adalia diftrahi , ex (|uibus fui
piCrinicOTifcumiiiqjS^Kur.EtvcdcjniisTsprx-

in

Abrts. VideannirdiA^arcf/!.

non

^wM.

mim.

(^.

& omnes quidcm c Socicrace

attos,

& jiin: diljlucantcs.

cTat

<Jc

ftatuta (cruqcur

pro auo

&

prouo^um. Ffo^

iljuius in

Vbi tamcn

C^oad

re(otuit

ctii^iriialem

iuUcct cviKUm

urn Jum obllgandos

fu^is.

luxca

laquiur.

Stlmmit

pon vrgaiv

ttHttr
crg Regiaspccu-

lcciis :

quia td

hias ncjlcxcrunc faccrc


flxiroi ci^a

Oom- $olor- ^2 tUfim^


tmi4*i\ Om* d,

<niat diftindioile

qut^au cittilemaucem

poft^a&as i

vt

Politi<3jC^ 10^7, J. P/r

hrfififq.

forma io boc 5^1?'*


ad R<^ij!m Audieu-

Rcgiis OtS^ciimtls ^ouaucias

ciam

Ctnon Pmhi^

noiilegcdeli^itJttoy.

futliccreqiiod^Ufiii^.fcdvigeqs

d<)s

Proregis ibandatu n, quanJo ad iumpcuseft

cxTraordin.uios,

4( ica

quod vcroiimilecQ

ta-

quam reguiam omnei

cos, qui cultaces^caasadiiiiaiftranr,fej|eiere


tn eoruiiMuiiioue kbere^lures probaix Textua

Digitized by

Doi^orcs ab eodcm addud^i.


Si crgo pcaipropnam non iutodlc tradercnt, tubcnre
nc.c]uc
linxlini
jlieiiui&
Rcgi.vn,
PkoTf^c
nadeicdcbucrunt. QlJ.in eti.iin q-.iod Piincipis
Imniatuiu iK>n cxculat (jiundo cft notohi intriam

Bonacina fufr^. irm. 4. Atqut in dfi


npftroidcm aqndii, liccc enim Omcialis nSkft.tt , Prorez id cft exccuttm : quod iubcc crgo
aliifquc

fublaii fpe proiediks in rcfiftcniin

& iu pro co obligatio

iila ctic t

iruftnucft

nui la.

tniiair

qui aile^^ari potcft

cft

09

^Jeiere ezaideftlufti pctitiotie

tiam (pcftantc

'

qui Si pro

fcftii-

officij dignitate,^

iiit

a' p

VT

V.

pDieiii txcftor

ad Rcgii

fidclis

muuftri dcbct oblcruantiaui coliaudare.

Vtide

& mft^continmmii iiccontniquetn-

clim iudicatum affirmat Paulus dc Caftro in

cadcns in conftantcm vi-

rorcx eniiD

nun^iicd vanus

/.

Obligatiooes alix. Etde Viciata peci<nift dainnabile lucrani cxpunAimi.


Vnt prztcrdk obligationes altv , aax Sm <m

lo

communes

funt

iis

qui aliofutrt fub-

'

^D.dtinMfm, PrctetquimquddOfficiarijpubli^^anon foNMii poflbm coriunitttcxdolo& lai^


culpi

fcdcriam cx lciii,& lcuillima, vt

poR

alios

Menocbius
j. Canltho 246. Hnm. 6 .
ctfii videtur eoident cutpem
Hk prdentl
iniicmri quaiido pro obllruarionc Icgtim vrreibluit

mnm

Ciiilimarum

a]i)uod

ab iis , quibua
commcndatar.

19

Sic vir

illc

^ Collegi>aUier
4^

f MKW

^oluchtcs

'

obfertMtio

obftacu-

prdotim

dodifttmus , qui lameQ alios

oenfuifleteilaiur {Omiunoab-

qui

itifTtoni cft

Proregis obfccii-

t quidem rationcs addu(^ aliquodOffidalium peccatum ofliindunt , quodftbindcn)


tus.

0y,ditM'

Mifai^'

dtatus Auflorcncf^ticur,

*tj^

cum

non a^bibctur

wum

tis

cuinci

fpefhit

&

rationtbus prira-

hcdt id,quod ad ciuiem obiieationein


przcipue probare coritendat. Poteft

**'^**r auiem Amtcmia vtraquc in concordiiim redigi, fi


dkaipus peccare grauitcr O&cialem , qui Prorej^jj
$kttSh glnaint^ftitel, quldebet, reaeiennl,13ille

calis indolis (it,cui

fum,

curt propoiu.

protcftati^ncs (a!fs pofHni fe-'

Tuoc ctum

ftotim annuere iu-'

&iie gnniam eiiiiaiKn|xUi cikm legcs


grauircr \Tgeam , non finc graui peccato ftabirj
innnd & rcftitutioinis fuberit obligatio > ob malam adminiflfjKioDem : niqxriam ilti oculos. videamquccaudata hic criinina mulnnn cfTcforKiidanda. SiautcmProrez virduro ingcnioiit,

Ifefltj,

.u

'

"

.'

*'

>

ik 'qtii ifflpatienier ienii fflii non protinus oIm^


diri; obcdiat OfScialis , finolit inJignationcm
'

ci^cin eius : id cnixn facere (uic peccato poteft,'


imMmmyiietf doOitwdn spipt^
tttimtcncrlqtiidem ad vitandadamiwfubmorqui admtniftratioiiemcx. officiq fulccpit, Sl
obUgari ad reiKtationem , fi ieettt accidat ; ill ta-^'
tait

"

non fic haWrc

quando talequid finefuo


noubilidamnoproftarciKquit. Pro quo vidcri,
rticn

poteft

BoMKim 1Wwx.l>r|^/.

i^U'*^. 2. PnrtBo

1 1

num.

i. it ReflilMuat:

P. Lefnus ttb.i.Cjtp.

i'3:Aitr4i.69.70.^7t'.&aiyapud

ipfos.

fle

'taKnk' dadm&ih riocalrileitidigyabidMAi Vrore^


gisjficur

"^**^
^wut j---*'^

ju
.

genei-alncr Pi^ncipis, in co, t^ui ciim

a^urus

i.Jr.%

oi.<mW
'

jularM
dj^iaw

-'

9t qut <idc6 tnftriQ-;

non videtur poffc dubi^^

ali^

do6hin4 confirmari

fMeiil sSicrentiiam militem

non polTc jftationem

diCilbTeievte^afcteitradertiibiiddeo^, ttcjjni pcriculD viti


co q\i6J Atptndio conduftus fit ad liuiufmodi opus vitz periculoliun :
iB4duKtan)|6n%OcitabitdngendnnC$rperetforc, vt dcfciratfndo ftationcm, aut tucndo arcem,
pr^ti^eat concra hoftcm ; hac vcrd ipe fublati
^Bon iciieliii ccrtft mofti iliexpiMeito . nanLjd
ttftri eflct. Slccx P. Molf^ ft.P. FiUiiKiq,
,

''"^

rc

&

vidcntur

bouorum domtnosperunere,vcmunu-

loios

ofit

^^l*"*

remiiliouaMAbiionimwiiiwf t tempuaibl-

uendi prorogare, compofitionem ftccre, cxpenfas in rccupcratiooe dcbuorum blis indulgerc


circa

vitiatam aliquoaiodopcEmiiamadmitntre?

qu ededubium

nequit, nifi in foludonta

ali ua nd o talia
q
rcrum concurluspoteft , t iUoa prorogwdo^;
vtilius Regio patrimonio confulatur. Sa aucera

terminis pioro|af)dis quia cilc

ftcrilitas

aut calamixas grauis occumr,

non Ipc-

ad eOs kK:icnda rcmiirio , fcdadfupronot


dc quo di(flura TiuiU t. Csf. 17.
nifi fortcin locoaiiquo cabmwas vigcat, vode f^^f*"
non poiTit ad Mag^iiiUB fiipccaRaifeea^ faiiberi. Indu^eatur eigo mtiens , qnibus coelam
<flat

Magiftratus

r<

& tcrra videutur aducrfari

.'

^ulibusenim

foias

lacbrymas cxigtt , qui i quod non inuenitur, tm


ponit : vt a CalTiodoro didhim Lit. ii.i6.
21 <quiadevitiadipecuni^lcrmoinctdic, Aimm'
mucationein
Adamna ex ^re&diione
numcnbis annis non Iiidix mcxi6, (ed vniucr- rmm
*
illud hoc loco coaifus feri cft orbisexpcrtus

&

memoratione quidcm non dignum, nifi ailoNK


(Irtnnationem

adnotafte przftabtt.

Monetam

quidem opttmam ex Regiis iuribiuinarcasetua'


abaliquibw tdibiwndaiipCBdii*
c<Jud>.im, alii vitiata rautacara, 8c paup^rum

illitam} led

dirpcndiis

R^ios aiiquos

'

mtniftros incradatos.

Qi]pdciknfic,noniamlMicltKBarieft, fcd fub


apcrto folc latrocinia perpenarc. Quid

fi

ij.qui-

bus cx Repia piitate itxiulcum cit, vcprinuun


poft mutanonis di6la fblucionem iurium Rfr>
giorum viciarapecunii facerepoiTcnt^ad puratn

&kgiiimamad^ancur: iktamen
tiaca

ra

&

iilau

provi-

'

'

*
'

mutetur , dt bstc Regiis arcis inloanu', pulegitima , non iam a R.cgii5, fcd Satanx ml-

niftris imburfau ^ Qiiid ad hxc dicam nclcto,


nifi qu6dad luec auarttix ponetxa erubeftetedebemus & Dei exemplarc iudirium contr
eadem impIorAic. Qjundo cmin hi refti
nienc, fw 40ipt fWnv Gfcr^ jSbvr efum ftm ^
Q.u6d fi non reftituam , aux fpc5 falutis ftante-

irisceAditionlf babetur ;

tatil-Qjod cx receptJ

&

Ipfo fireouetiter eft

ftantiaro adminiftrani

iqconcuilx vcriutis rcsuia 4. in

l'Uittum

am

C A P V T VI.
pe OfHcialibus ad iura Rcgia curnnd^
in

portubus deputacis.
3pnesOffic;jajibusoa.

aU(|u.fmit

i;^qa6d

<|ui-

j^jT^

^^^a

fpedale JLfc',,

Digitized by

Google

'iundi,fiviiin6talium ie dicant aniplo^i

Mi

&

qux adu

rdiJcre inlpe^huus

cx^nlumcur

,&

iur.i

Rcgia

colle<ilu->

"1 ^jiUis gr^u.iri na cifc mcrcacoribtM

i*^*

(/'

liwteii.

por^

vnusi
>iu

iJii^i huntur

indulgcntii iokt ,duinpluradiiniiiukuit Qjnpii

piur% fupco^uni tciUmoniu couccnci , qui


.p|SblMk,<Sc mcrces pr<^i^M#U)^>^^ii qui*
ci

>-

deprchcnderefiiiti vt

non iaudaiK eos,qui,c

<

ncgotia expediant, muneribus volunt permoucri : potefi tameu Qlit prazis in eo fiindari,
QUddeooiodonieiiiit Re^b panrimonio con'

miuntriienim rigidiinqullitores exiftcrcnr,mer-

<ligAia dccrcr. Cuieiai.pul})M;d/Csp99iRO-

c^cocesvarias toitarcnt vias adKegia vedtigalia


dflfnudnKbjCaiquciiuicnifiaKK^ia adhiiiuln^odi Qcculiacioncs plurcs fuppetunt adminiftri.

(^uit

'iit.tiecurateconlutis

quod

aipcdi^

mzi quT

icitut

fljrcimcncis

moidiucrUucc

,,4iliWipn0
occglwni} l(M(difta

mercium.rolccpro

ctiiQiApplicJJci.

^ilnjq ^iUgcocii c9cpi<|n

^ nunKrus
^tmoor

infarcimcntorum

&

Ssdcend
paflcm ,

aFCVum , quo

mihipUifr

hicapplicari pocefti

quod

intei^retatur

lum de reftitutione
quoad quaticitatfn
ri iufte ;

doOrina r~ i!2d

3. cuius

confueliido

fcilicct

lcgiilacuris

in pari

ipii

wiUfn

aurcm

dtiyilig.

cum omnej

Ad

quodiodo polFic
pcouiictisdc iiuiulmodillcgis voluiuac^ conlUjK^iUiU^ iproadecUmoiis, 4taeg%a^^
circa hoc non Icnitcr punituro. Si prAere^ accc(uuouseuideuf fic in iioc nuldjnc munera ^
lum Ijonipqbli^iinpl^iVililbni, Adwariac
fcrupulc)!in.)acft; ncc video

ftre ij.ibcll:K /

dubia: da-

autem turpiiudinis caulHpotioc


f-^.GjkilLt

3.4.14.
^fi* f'*"

huncmoduincumiciantPrincipesOdicialcs

fnobcoonvnorare,

pifdiomt qnidrni

ncteftcntur,

&

eo< vcileslui elcftio-

inxca id ai;ant

(1

P90

eft

quod diximus,

*"*
^^^^
,

crcdciidum cos vcilcad maioremdili-

gcnriwn obiigare. Q^iaiido aUiem muncra interucniunt ,iam Miniflri t.iles non Ibnt, quilcs lui
ele^ionc Princeps xUimauu ; vnde incrcdibile
comm voluntatem eileeaaidem:, 4|a cwet
Eciialicecob!ij{.-irc ampiius mercatorcs

cft

allQS.

.,,

:>''

^).

ift&^^f-

^^^
j^*^

num. 1 1'.
P. Azor , P. Vaiquc2 ,SaJimiuB, apudqucm Sayrus
nmrtfh- lon,/\ra^on,P. RebcUus, P. MoUna.P. LclTms,
iMw- p. Ri4gi)]aldu.Qiiibusf)ddcndiP, GalparHur%MMiw j^j^j i)iij>Kt.^.dtHffiftuti9ju Di^itb.io, excorot.,jle

RtjhniticM

iiti^tfi.

i.

Puacio

^HJ'^*

<i

'

^
'

feui V.

*
'. .

Sy\nm;t,'A.ifu^ fx,srt/if^mHto, BafRelhmitf) 3 num. 7. Pbaraonius Trdl.f..


^Se^efit X. C4jtf i 6 Diana Prrr j. rjrS. J
4U//W. i.

"

hh

1 1 i Tr-ia ff, it#ff*'l 8. cum


qui aut obligationcm etiam ad rc-

P?*,

i4.

riuri^ ab

eo

non
^iapBM-eft^quiadamnuw^vdi&id.^epoena oon admittunt dc damno l9iimt)^liacu-

iiitutionem p<KiuE incumbcre a$raiant

flod!(s vei^igalium
.
"

'

vidcntur
.

cmo

Otiidalcs di<fti tutum confcieatix

iM^e perfu)^m14

"J^^.

non conAi{QUOntr^Prin-

liuiAit diwntur, fig^aAdmnwcnlMnda-- ad


Non
daronaergo, .S: non ad pocnas tencMur.

fifics

Nihilominiisquia

viri alias

& Kcgij lcruttii zclacpres non

Cbriftianc,

Irigidi ,

eam oon

dida velim

aliorum melius icntiencium


iudicio corrigcnda. Qii
diAa fint dt Otficia;

&

libus alijs in ponubuscoufticutis

quorum

aliqui

nullo Rceij patrinwnij c6modo,aiit publici


.

tus vtilitatrt lcd qj^jori fortc

, fi

tamen

iia-

torrc dif-

pendiotpcoaiwiijsiiiifit. aiinis mdtipiicati fuper

O^,

Cardinalis Lugo
l^.^Jffl^ pw. i oi
P, Dicafti!{is Ui. 3..Jt n4m. Tr4fk %. IJi^. anum. i9^^t Fagunda Tmm , im DK^liffm Uk.
.IMfttf^$.w.tf.O-7- P. FragpfusT** i./^.
X^ordiiialij Tolctus ^*. 5 C^.a *
$ i;^. I. 9

tegro conftringere, neex turpitudine lua lucrum


^gaudcaiu reporufte. Quc quidcm veroQmiiiicr

inuQi,vt iplt^ai^,Pfl(ftorttaiCQnleiai locutus.

Sk

'

nolit , quim gcncralitcr ob!ig.iti lim ; OdBcialcs


tameii vult totum grauaniinis pondus iniunfti
fubtrc;&ita ad compcniiicioncin damni cxin-

Et Airf^es quidem dc hoc %nr>|ngligciitiam ift^, autdiirimulationetn vno oie


qipndunuanc &cuin rcfticutioois obligacioac.
Pro quo vidcri poflu nt Bonacina Imt z. DijJUt^.

*'

in

& qualiatem iint

cftconditiopoftidentis SyLtiiir

vcdigalium exa^liombus icrupu-

Tii|^l!ywyiifiiifiiii}itMMi

'

Principes fciunt bomincs ^oniucuilfc gabclias


dcfraiidarcntc (ib^ CpafeObribiB fieri lirnipuUigiiUM
s
I
J
n:
?
_\
..

iisvi-

-*

f*"*

animum

Q/ir

Lu-

pugnat

lingulariicr

douicos de BciiPsrte

)Mb/f>- iuftihcari uia pollu , nili cx voiuntatis i^px benigna inccrpnefatianc ic quiipfil cfln^ict, quia
fietri //
fic vbic]uc k-ruatur , lcicncc illo \ ncc volcnte vaft* f^
ijulos luos iu

Pro quo

bitreatur.

Rex quod qu^m alias


:lurit.ts. Ncque ego inneiiio vndc

deoir ii^uTus

obl^acionemad vctfligaiium Iblutioueui, fc ad


ca (bluenda obligatos non cileeoinniUiiiBcr

pafagiwo ||pj6,cxadtiflimis

a^iscomoHini odio pra^nmaiil^ yeriim

quod P, LcIIjus vcrb. Rejlttutio C^fu 15.


KegioaTlMiamanum cxculat a delationc. C^m
aliaspropter varias OcM^orum lcticcutias circa

quioi re ipli lit. Et in


U^g^niia j^#|ii|datur , qui

'

luxtt

atiirixuri lolitus

.Ui^Q^lBtaliitQ^
bonum; vt dicUur

ea-.

TOC(iiax

frwiiiit-

modi

inzqnalia pro diuci ti$earu<o generUNIS fuot VC

tL,

quem

metCtlDres bon^ .prxditi confcicntia taudanc, iirJtfi^


aon latldaturi , fi. in eo maniicllam iniuftiiiam fi.

nunienim
.

vt

rerum

cxpciicntilUmi

iftarurii

pafttm prolcxfuuucur. Vide intr^ num. ^

CircaProuilorcm ,cum
Miniftris

Rt^ix

^ .CS"

fcilictt.qui

cljllis,<5;: aliis mirictaii:>

x 3.

pro

^f9>*^^

Officia-' ^,.f^

&

libus alimenta

comparar , lcroat
opportund ^SJSli
di^lbucnda airt, obferuanda ifta. FrM,iiium
rauicer peccare (i vili cmjr prctio,non line vio- ''*>
ntiialiqua.&quaiiid , quod minus habctur
prerij,fitfiru^usinduftrix, eamfibipaitAnrerinet

qu emcnda eirent , fi

quiuis alius cmptor

acceiiUIct: vendi{orcni(n,.ctfi infimo vcndere


pretio poHei , non /lifi medio vendcre dcfttna^

^.f'^"'

bm^in^

Eioert^ fi pretiuin mintis inlimo fuit,de oauiem


jnfinanmmwyii idiniiBncfiBi^quod medie-

rat.

blfgari onc reftiturionis nequit dubitari, Si

Utemfacit
interfiiit

poteft acquircre

quz inuoluntariam tl-cit

qiiia violcncia

'

vendiciotKmi

fCcftOot^urum omniuffl conllnlione^oefdfi^.


nium. Qu6d h vis abfuit , & boncy-iDodo ret.
efi . ea ccrt^ induftria debita eft iraiioiie of

a^

j
.

>

'affecni^

Digitized by

Google

Thftm indta Tttkbu V. Csp. VIL

i66

ttCertjVtnoiitninusRegJum pjrrimon uni cuii,accuraret iuai

aiimnihildifponicirca Regiatarcaapodic
noti intcraeninnc, ootoef cetii in

qno omnes

Mgaius rcm aliqiiaro cmcre ^ quam cum poflec


ab vno pro triginta , qucfiuK alkim , a quo eam
pro viginti acccpit , amrmam P. Moliiia , P. A-

Au^orcs

^Hhii^t/l

aor,dtP.R<^aldus,qiioi.idducit

rminM.

BonxintTffMa.

&

Sc

CktM f.

aliqua laborarc Aitenimfideitii]brcm,qui Li-

fcquitur

mz pro Officiali Ibkieracid

dtui(Jtru

, qood cx Itegiis ar
m*m vuUclehcicbtf,.hftum contra fidciufloresOffi- tm HM
cialmm aliorum in Audiencia petiifle , ie camen /Mmms*.

fpeaa.

denegandom itidtcaffe, eb doAtmam qifonim-

tollic

ipic auc

, ti

te

ctkm

Regi

liib

diuidonis ncqucomi>es

altcno Capi-

racio

obligati.

pro (uo

conHrmacdebuicenim vtilitcr Rcgium tra^rc


negocium 4c nonliix vitiiuti feruire. t kkm
cft li amico emat maiori pretio in citngratiam}
Omnis cniin huiulmodi gratia ingnta cft Regi,
cuius & gratia & vtilitas umnibus cft aliis , dura
illius negoiium agitur prxfcrenda. Similiterque
,
diccndum ratio odem C0iiuiildt,1i in amici gra-

hil

fit

adfiiilic

quod (i
mcUora alimcma prtbeic, refiicucio
enim fuo fomceivn)odo pretio xAimabili dcfraudati. Si auccm
in vfu non crat, Sed. viliora dari folira, rcAiQien*
dum Kcgi , cuius cftpotrimonio damnuokiUtirientadiftribuu. Evvidetur dicaidnro

iis

Xeitibb

communiccr
f.re-

illa

cA,&quidem noD

irim t-

gtiUum.

Trtfttr lU

Um qu

emuncur
,
propta huiufmodi difficulcatem : vndc & ad re'flitiitionem cenentur. Q^od bene adnotac Pattr
vidclicec in caufla func

ftimfit'

Fiagolbi

Aa* I .

.C

vc rei cariits

9x1 MM. 8.

V T

iniuA^ grauatos dolcnt :incafuprx-

ptcne inftruai. Qiiid ad hxc

deiubct

Rdblutio

>.

lam dico,

Oom. Sotorzani pro rcle-

'

d Jtlitit

Cdm etMB **

arbicrantr imponcie.

libi

wcfit , quiprovno fideiiAc>e'vdit,& pcBfer


rim in Rcgtis Oflicialibus , quorum fte^uemer

lum cxitus infclices ob fommum

ob

to magis quaixio factcnda: funtcxpenfx \ vcndttone. Pro qoo P. Lcflius Ub. 2. Qtf. x\.n. ^4.
laliat addaeeiH. t Bonacina fufri TA^uttt. 3.
QH4^.i.PiiB3e 4. . 1 7.
Ex tfHi j&,apud qucm
& alij. c bioc cft Kwos Oflicialcs grauiter
peccam A>iiitioneffi difficilcm reddentcs , quia

aHos

tdcpTltnnihir,vcrofimilimhabcriddbet:durilfimum naroque onus cft ,quod nullu$,quifi-

pania; rcs,

dilatam fohitioiKm t id tamcn 6Sk.


^tiando in Ibldcndo (btura eft difficnlcai: ft mol'
prccio

, fttil-

fidciuflbres

iilo

non habctlocu quia circapettrionem

19.

quia veiA

fe

ciim de

tnndb fideiollbribm opttHM eft f cam tamen


non in cafu tanciim prxdidlo currerc,fed qtiando
ddiftum omnibus cft Officialibm commuiK,feu

Prxdit^proccduntquandoin

qua:eauiMttr,maiori dcbem prctio emi, iuzta


icccpcam doQfinam in maccri^ emptionii 9t
vcndicionis. L icct cnim vfiira fic vendcie maiort

qui

titiS

27

(bliitioiKQillh cft futura difliculcas

tmAm condetonatu

ianumcorara
,

takm AduooKiperiiiiMonuit. accofnm no-

tiim.

difjitmlim-

pofliE Officiales

alher impedttosy,non

itadcliL^uni vniurtantiim eflcpo-

dubium cfle non


Et Kcier fflulttlnconfideraid petamur ab

fcnti id

vliictat

arcas Regias finc aliorum

am

Ciim enim impediracma iftadebercm cflb

poirec.

cftOfficialibatfiicienda.iUi
,

&

poftulaium

cflet

rcAiiutio ^acienda an lcilicecRc-

noo iumiodiufdii^

quia circa Rcgias arcas

Vbinonvidcturdici

fidciunbrL'

}k.

cigo non bene.dcoUigaiio ex eo qodd vnus nt-

manifeftt , ide6 vnm

Vbidubiumef-

ccdcndas adiioncs.

vmKconDeniri fjxdatiter

ahis potuii :

(iiie

Golleeasinfinniciic

d^mliM. g'> an verd Officialibus, qutbuttalia fumaK-

in

dcii<fto poieft

afliAciKii.

td

P<>"^ft

pr^ccrci,li

rc qut at tirca

ag

cuiflc.

nuuiimtm

dclinquere

qux poflcni

&ciie comportari.

dticiitfrcoinniHinii

tiam fhigc$ vitiacx aut pcioris condicionis c>


tnentur non minori prctio, qu4m aliz meliores.

^tffi"^

illi

luxca hoc crgo fidciuflorey

bonc haberi
dudum addofta

minori pietio cqu^

illz

Quod quidem

poilciK.

" ^ '^'

dam Doftorurn, quos


adducicdicetidum,
oam quis ob dolura proptium , vei vc fideiuflbr
dolofi lalb conuenimr , non gaudere bencflcto

lcthalc confcientiz fu-

cx iundo proprio colle-

cummodo vcndat

cis

tasfruges,auc per negotiationem oweiita,pre-

^Jjv*'"*" tio libi

Dij}MS. i. de Ktjiuutio/ie 0f?.

Sccund^ , Onus

16

taiuUm* pra fc

ntpnfHm

t;onn

P**

Pro quo botvos producit


ad Hdetuflbrcs cxtendil. an caAs
anieai eowingentii ,dc quo fpccnffiier 1^1, vi>
dLturcontrJiium rcfolucrc , autcontradifbione
dclif^o paiticipanc.

X.PaMcloS. num. 14. Qiua {cilicct debuic rim


libi coiwniflaun gcrere vcilicatc niandaotis ioSfcunJo Ji

eA,5c cx nacur^ (cqutcur caiium ofSciaf :;m.C^rti

omncs auKm aiiuorij qup

Qui
poflunt, piKtio rti ffl>i ftndem okinere.
ratioiK-ttncri ad rtAitutioncni , qui iurTus uut

in recuperando

ri^<}rem ea,quzillipar&m Rrgi fidelcs infumplcrunt : quomodo inucniri qucac , qui pro 0<n*
nibtis vdit onus importabile ibftbicre } Cim
ergo fidciulfioaii oMlgpnanem fiibeanr, aoa
eA vhra corum verba,qux inccnrioncm indicanc,

Vnde&praxlinon vidcniriiAifiqux granec imiiroiy

czteodenda.

aia

cftra ntilh talts fit,

prmxim

qiianao ailio circa quam grauamen tendit,om- tm


nino voluntartoi prxrequirit. Qjiemadmodtim mm
iaftilkManon'elliecprarii,ficoqudd aliquis
fidcluftbr fit vxoiemad foluendum in eiusdc*
tir&um obii^et , quia cunc fideiuffio cfliec Iii,

kte

^ft amem rectpiiflini Canon,ncmincm vltra intcntioncm obHgarit& intcntio

uofontaria.

VIL

verodmiltterexpUunda , vtexvariiiTeiibm oftendfe GtoficfrcarrpilMi jMrSi . jtote.


Vbi & repula rradirur ad dignofccndum
quando cfi intemio vcrtxfiroilitcr conticicnda}&
imeralia didiiir illam noncflc , quando dura
cft

Quomodo vnus

Rcgius OfHcialis pra


aliorum ddj&ift in cCMilcieons raco
ceneacur.

18
Officitlim

fi0a&rum

'

JL

Eiicr! abfoIiitJ,

non mlnus qiiam

ob proprium

probac Dom. So

Joraaiiuatn

^mA^.

o4.f. 1

obligatio rcddcrctur
cingit.

cjuod noAro in calucont non omncm (waxim ioftificacam cflc,,

conftttociis, qua:ipieD<mi.Solorzanashabcc

Digitized by

Google

finim'

teiftarutiicicot^ putanrentnijutliccs obfequiuin

f^^'*^

fc

prxAac

Ka)

* it

ncrcaflerit, rcairlus

priuatorum grauamioibu

aJ rolucnduroobligaium,

fuam

Vnde

adftrinxit.

nifi

proeo

& ocpultarc

ciii

non dubico , qui grauari concra


ndoiittn Vafidfos oon vult fuotf,
xquitaRia
2^^, quorum comnioda vt propria optat Taitatc^a
confcruari. Vndc tiicliiis qua(h, Thcodoiicus
^
c**

i/^.

C^lP*

>

ntiiffifott!iis

Qml^ frifiattt.

Vtrtfli

c fi

nfus cft

idcm

f-J clarior.

nJ enim

itafcrcshabcj, vtjtunc V*/alliR^egiprofician|,

quando gcMiaci non (iinc j nmi^fpnm


grauamcn IM^I^ IIQII io.giaiMBiai Capicil CC-

>

.di^odarc*
.'

'

'.

.'

'

,''

'

'jii

-^ ;

aliorumgubcmcntur

quoad

Sic tcncnt

Bartholf>aun^ , McxUiu ^ dc
,
Ladodcos^Lopez, quoeaddueirP. bieawnuiii

Syluefter, Sotus

Ijb.i. dt

Ui'j!t'u

<y hir(,TrM[l*t.

l- Dt(l<:ti.^.Mum.

codem Caramucl / ThtoltgiA ntartb^.


Mw.i8;.Qm'&addiincinniill2Rcpublicabeni
tnfliniti lc^cm mucniriaut confuctudinem, pct
quam MincfzPiindpibuia^fcribauuur.CpivcTa
40j^. dc cx

quam

poltti&fiem {nlbigit

Ca^mn^AMnlwe

qui ti.ncn cx co fjluare a tyrannidc huiufmodi

^^^'Hf^ Icgcm contcndicquia populus in eam ypluocati^


enir^
ebnlemit. Qiiod quidem difiicile eft.
de tali populorum condnfu conftat \ Et ccrtc in
"^furrct

Cmotmi^

ladiisnuliuai illiw fiuidamcntuai exlft

mmt iA *m ia

^^T^

eis

n ocimis

.dc ica

lorpicio injtuA^' vindicaiionis

arooueatuf, ad donatlonem eft pridiitam rccur"


fcnduro. Ci^.ali^s giauium Doi^orum fcnccntb fit.mealHmim enascfle eius,cutus eft folum.

PrOquoP. Molinj

Dt/^^r.

^4. Sc P.

Mendu$/

ctKiditio

nori &t'isficit

talls

confbrmis;

naitirali

ftici4Piauificeiion appolica, led dppoficum

potiu9,vt vidimus , iQdicacum',nokllRvala|j9


*'
RedospcioriseQftcoadi^pnii. ;\
. .y.
Secoiidam. 'L^ l>rcfiftavlcttr |mb^ i.
nlis.' Cl illiui enlm tranfgrclTionc , quod non ^'Pm(At
cfl quintatum, amiKitur ,
Regio Fifco adiu^caiur f L^es autcm ]tfniles in coilfc yilrilt
'

'

&

conuetikw^^vifum ruerit.&

qui gcncraiitcr loquendo circa hbc


poirtt occurierc: funt cnu^ q|(U n^cni pofle
Principes N^nnas vTurpare cimomIcientia,cuqi

nam id
noo cft juri

venirc permillbs

eqim

fruclus inJuftriac.

Necdicasfbbeltfonditfoneliinidte

obligaii.
;

ijttod-rioncotinemens, naoHc, Pier^^uod oefljk

&

'

.^'

f.<;.i.ciimntIiidiarumDominusconititucu5,d;ire

inutnroiis fiiu

vc

non

nabacw. AcqwlirMineftrumadi^
crgo probabile
.non videntttr alus conrcnljUc
cos tali lcgcia conid^ici^ ioro ocutiquaoi

tnlt^yibmedonaiMracPonrifidiid^^aol^^
id poccft,. quqclilli

in quibus lubditt

ditioni$,quos,adfiMidandascolonias allicctcco-

r lgcs Regias K^limte omoes Re


"^l^
Catholici Dominio siiudicat^
I
liint : quqd qiij4^ jw<^^'^PO-*

dilKcultas

rcru/n acauifitioncm jurc

gis Catholidlubditospcioris cflc in Indiis con-"'

.''

'

.'.i-.

'priiiancin:oe^teiiimd^tbiIe'e(t voruiOe

'

duurt
OTWJR*-

'.

^^^2

'

JM ^jj^MUim CO0fcieMttjeksttirf

fDmi'

probabllftlkft*'

vt

hoc non vidcarur currere ob donationem ^.txa


lum Pon- ^iiJMi-

diis

&

fahem don obligare

31
iftjt fnnc mucntoris , vt cltatrDoclorci
dicunt,& Princcps nequit , iiifi ipfis yoientibus, f*'^^*^iiibdttaseojurerpotiare. Licdt auteni pfo In-

natiji^i

l,
.*

vel

'Mincrat

adinftar

**

& tadtcaleeKati(n^ g'miB mm^i

Primum

'

illa criclaiKla , ne tradaQtMim COO*


/.
fcimideerauentur.

tradidcrunt ^**'*'^

llfaIiiiiicar^iiacoilOBdeni,ficeadofhau[t

.,;

mcrito potcft an lcx id^ coi)Ucntionalis

cbiidcfenri2 obliget

Ccaliqiiomodo probabile, E:

;I)e.ns,ex qutbllS inlndHi Regiutnpa''


qMottJodo
trimonium integratur ,
.)
:

Catholic! cjs iiuK iuoribus

Ullawidponyidettiradedcercunx.*

OA!"lr"Y''r /VllH
*".

qucntu fundam<aia fuccurrunc.

Al. iiuiim prcfit^is. EtnieGilto.

.,

A niUi

.tn<|uiri

f4(i()a4biitfrcit^i>dth,fiAi^fr^ehuH^

'
.

'ftexiUa.quxapudCaffiodorumleguQtur.verbii
4.S\ potcft vlurparc

'

alkubi propcer Ipccialcm io crucildcldfficulkitem, decimaiii caiui\;Ti rcddcrc jubcahtiir.' Vbl

***

icntcnriiilaiiJaiO|M(Ct|^

^*"^*^'
. aJiam minus
principkeQiUn idKiHmiKs , af^wm&^-Iiqu^
conferehdo alils, qui ficut & Inuentorcj, quincamruntpanempurimctalliRcgitradkuri.Lic^

li r*- pcrgratt^m forc;

taMti

priuatos sias

ija^d.i. Art.i. pro

quo9d. prxcipu4mcarum^ariem

po;-

tcft,

Kti^Htd.

aid

VcSobo li^.tfJkA^M^

K^cs

fidem

boua

quiaab ipsiiia-

'vMlifntiiritiftktteif <

jUclI)us Zi(.i|^.5ji.f 3.

<9;cvttetiamcorapcnladone',)iniM'm
ncm fcriptorumdodtrinam.Ethoc quidtm Regi

habcndus

^riio juspubii^um^Hoiiautem

poninioim^
& Catholici non ttl eorum volitnute przluBlaodura ; ad forum potclUonki^tqajr ddetu^
illius

'

^'^X-

non

obligart co.Tinninfs fcrttcntTi eft

de

dirf-

laqucnda ^ dc quodi^umilonlemel, 4i
quo videri potcft Canmuel fitfrimu$, 1 18 r.

libus
firo

& in Rc^hLiw E:nfi!ic}i>um,nitm.ioScP.TA'eohii


dc Mqidoza

Tem i.UK^. Gif.

j.

etfe ex''^nntbniie

cx millo

cnini capitCmcHi^
'lu Apftoret, quos

'

pcrnz

ailjgriatx

dignofci lcx

pa:n.ilis potcft.

'^udcPlBaldcHus
oon

7'.t.ifif.5.r.t9.*.iV5i dicaa

furibusctiampaciias impotiigrauiflJmas,&
praeoejpcum

'

?r^km. 24*

'Fnjbacifr lauiem pcCnaleddi

tamJ

fiirandi in confciciltiil obligare.

'-

loft^ipocrft: ^iualUudcftpraeccptiim^urale,

'**

""^

'

fccus autem in prajfertri cortringit ; quia dc Inucnca Miaeti nihilreddcrcalteri , iurieftpotiiis


'^ahiiati ootiforme. Et licdc Princ^ps poffiltcblH
/cfentias fuS legc conftringerc, id Jcbct cx aliqii

eScaci argumento conftare , qiulc non cft im->


^fitiopoenz,juxia probiABemgiairiunfaipcoxiun opinioncm.
j;

Tcrtiuit).

denda per

Co

Qma quando^qutat| pno fed-"

'

j.

MtM*

I^em cd(tinira eft, ttiecdtoniriieftbl^ mmkm

^y
'>vfi'H

minitscrat qujtftuofa ob tanvvi prrr-cjQt*- A^

'AdimQrmit^fDi^.li.MM.j', Inaliisautcm

tcffltdiclndotiimabundamiam, rerum<jue alia-

Mil^/utColMnfpi^

MftfitmiAiaoil|lhctocBlaj^

'

'pslk

Digitlzed by

Google

|anici!iJcQ quoJi Min<.Tarum

fttlm
4

Domini

claniant

obl^aiionein quintntioDts cfTc prorliis exd?fliuain,qtiuJ <S: Rr^jio CoiKiiio l.rpiLis incLiIcatum.
Dcquo Durn. i>olorzanus iii Poliuca 1'4^. 934,
IC

ngor^m cnntnbutionum non

nabtnnbij?

uanJuiu, luiaa

htmtimt

conuitKit ratio

a:(^uita$,

fcr,

St

m*itrmU auftoritai ctiatn faifitOTum cuitKit> SiccnimP.


Molina Dil}M.66j. nttm.
P. Valquez TfdOdtu
1

0M

ilJe.

Bc quod ad

Cfffffnn

caurxceflationemattinet,

caextanrcdcbirctributumioitt i ac^fi non tollamii^Sgmii lur, uonelTc roiuciwli obligationem, communis

4g|%Mi*>

|lo(lliwt eft

'

de du^ diiftuin

& toi. idemcudc

Ttttilt

i .

mi)n.

ilHus dIrr;inutionc,G

ot

cau-

Hxc

autcm doiflriQacalUtpo*
Nam cauraquincs
parru arHgnandx cafvilnqura confidcraiis cxpenmfufficicns lucrum Mincratio relinqui vidcbar
tur : Atqui caufa dclignationis tiuius ced ob
ratiotics dilas } & ita vidctur exa^io ifta mitrtifuttf. nuenda. Qitcd roboraturex eo qu6d vbi notia
fcvcgrgif MineraninidcteAio eflc folebatj non quinta. (ed
MMMMT. dccima pjrs folui jubcbatur , & aliquaiido vicefiiiiHi)us vi^eat.

leflprzfcntiacconunodari.

ma, VI tcftatut

Dom. Solorzanus Lik. 5 num.x 3.


,

Qu6dfihocpo-

Quod tradit Dom.

Solorzanus in Politica
934. $. DtUs fntiet.
Ci^m crgo maiores expcnlk gencrafiter fitni iti
non
cffoflionc Mincrarum dcprehcndantur
,

quinu

pais in rigprt. perfolui. Cuius Sc

fi-

aliudaigtimcntumeftOSoilkSoiorzano petenqui Ttmc z. rth,<;. num.lo. oblcruat cum


Torreblanca, bomines , qui in metallis inuclHgandisoccupantar Rd|wMccqiiidemeflevnfrflimos
cum tamen ipfi cctcris pauperiores Sc

dum :

A>rdidiorcs cxiftaiu.

Ptoquo

3c Lik.

1 .

C/.

3.

mnm. f 7. ceii2n non fefdidet dicarous omiictquod ad pauperqBi Minerarum domini funt
tatem attinct , iia fcre fcmper accidit : plus enim
.*

indebitis.quam incenfu habcnr, Kegi,4ttisiqw


ncccflaria ad opificiurn rribuunt, pinnisargentcis
.

folucnda, vbi primiim tUjc e fornacibus

edu^

ftnia Ogo eft quod


relisKjuitur j dninai^ttuiiampwKmfe^^

fterint,Ui^9J9nMS*

oUi^uuur*

iHit

si4

i/tJaflrix,

txperttmid communis ojlenHt

txijs,

mnmnli

dd hec utett-

immi

hukfiudit

nt^it

l^mf/tfrouineiu, fitKts fuiitm iiteft ere, plurimss de^


Sic

ille

qui

.-

Id

quod dc Europzis

Mincraiiisdixit, de Indicis potuil paritcr pro-

Cuin ergo non dcbf ant

nontiarc.

illi finc fu2


culpi prafmio i:ii:cfHg3toribuj Sc bboranribus
propoUcis dctraudarii nun lUnc ad quintam parti

reddedam obligari^quia ill^ rcdditi nihiJ tllit pv^


mij, fcd apprcmij pouus multi^m rclinquatur.
38 Q^ntum. Graues fcriptores in calu ifto f. Eu/ai-^
de obligatioac in confcientiidubiuni.CardIna& /
Liigo Diffiuc. 6. iiu:.!, num. 108. cum de obttga.*

lionc didta loqucrctur, Iblucndi inquampancm,


eam juftificari ait ctttt P. Valqiieft TrtBm. JkHg'

^**'

/}itttiione,Ctp.y $.4. Mi.17. Qula agriab inirio in ea pr<Miincia ti Jege fingulis diftribud funt,

vt MincnilittPlwicipis difpofiuoni rcferturentur:

vel quia per

modum

ttibuti

fic

ftar<ii

potuit.

Addit tamcii in finc i. illius fic : An vera


itm cmJmi
oUigem dntt femtntJdm,iitttur SrfJitne ftfUftti. in it^
fequenti autc Scifiionc poftdubiaaiia , circa
diuerfae vcrlantur opinioneS,fic n.

quz

30. inquirit

fllimHlMtdtm mtie fdclt leges cirtdthtfdmtrgm^


fHtdtienemfdB^, oiSgeni it$nfiitmi2. Vbt de Mincralibus videtur ctia toqui* qda dc tllis nibil
ciak rcfoluit; vndc rdbnitionettt vtcOmmooem
il]is

videtur propoDcrc

judicare. Eft

, Sc dc omnibus parircr
ergo dubtum, quod,(icut aiia prz-

cedentiavttalepropoaiitiiri vndcrcfoludo.cti!

contraria

non tamen vt cem

fit ,

militexhibetur:

enim fcrtbtt

fic

fed vt verofi-

Aktimitemk-

cam.dt. qui 2g\mui)ftutrnt<imdemirdnsferreit-

gio fignaculo confignatis.

, Idierii.

mdximi lutrjifibi frofojifi

iiU

& parsnda miika,qiix ad roctallorum

flca rubtirumi nonex co fiiit quod impofitio exigua vidcrctur,fedquiafraudum inde occalio fumcbatur.cx antiquioribus Mincris ciam mctaliis
addu Ais, '& ibi jfuxta dectmam rqifitaris , ac Rc-

n^

jKr,fr./<704/nM/iW(taIemeziftimaKvideit}r

dcputaiioncmnccdlariafunt.

Jttai

ebmaiofeslcilicietcxpcnrasinpriiicipitscffcrtGo*

nis.quando

mik

itrtt

HonftcUi ittmnirttur

fduferdri.

T>ij^ut.66%.in primr/io. Culits & dodrina 'ctrca


hoc, quoddc i^ucrcUsdixtmus , dignilTima eft
m^m
dcoieiit fingiilaiitcr bUentfinMlc cnim fcribit
'^^"
Dt^lta
74 TUtm. 6 ^i tcmp orit frtgrejjitfut jerhper
inittjl, (
MurimonUtUdlt^o trtiula, vt dtgraui
jnv fi^ffitieitiimai^imroiiitlo : dut e^uoi ct^titmt
tMtifa
Cr ijuodtumei idtributum ujftrt ommjto Jehierit, Mttxftrte: (ertl MniiqiiM ionficiHJo iJrteifienii ma ^fti^iens atl pdtdmUs Vnwipnm cortflitntiat
M&rtim iiu 6uim iMditu. Sic

qued lim fit ofut in^en^

4i txfenjarum,

fmpolitioiK-5 proportionatas cflc dcbcre doccm,


&caruin cotnti)cnluraia!> viribus qui grauitcr
nCiem , vt ctiam vidtri potcfl apud P.MdJthani

Ceminnt

eft

&

tionem

nitiudu/tt tiuntnit dini dt^tntij, vends rn

fturtUtMi

cxquoid, qood nuper

ieR^auuo/K,OLl.6.%.y mim.6. P.Azor Tmo 3.


ik'%:6^1tl.i.faaifUrit. Plurclque ain,qUi

Q^rtum

37

di&um , roborator , &. ddaininir ex Cardinali MMi


hu^o Difpttr.6. dtbtf{iti4,nuiif. 109. vbiicarcri- "rwmm
bit : Oftrttt^ G" mubiim itUerejl ReipHiitm mMximu 'V^^".
t&ttrt td .UifttrtUum inuefiigupmiik txatirt
,,^^0

misium juiidt

e> cmfu in

tkli^drt umt

ttnfiSimii

emnemfentemidmimbeis. Sic

ille, ntlttl

qubd k nobis di^m eft.

plus indicans,<^iiim

P. Valquez fnfri nnm. 1 9.in lci%it :

3^

Fi6nm , vtl dtmininmtffi,

^iMviiemmiM

fdbtmtfumlfMiim,

'

4- rTBfai.

fni Indos fimiBter .MinerdUBd ntmfnm Btff ddiuiitnt4,Ui futuDominidgri^ metjuiitit: vd^ktlmt
fuHktfMTit, iruitmoru
'tnncefl. Sic
tiat

ft&m kmttin&thlU

Clrca obligatioricm coulctcn-

illc.

codcm modo

loquitur ac Cardiiulis

Lugo

.23. C^/t^ff vbiftprolchiciitiinegainc addiicit

40
nir

McrcaJiira

qucm vidc

ftl.

Utnndtm,

18.

Silucftcr v. Inuentum, num. 1 3. iia loquiSttnnium Pttrnm ie ?iMt ktiit vkknmfm

innetttdtur thefdjtrii^ ^ it ccnfMefudirKeflPrincipis.

Sei

tioikt^dmcen/ueiudtnem in cenfcitmid nan li^dre,


jfisttnnfi imrtinBnfir mtinm kgk,
nec fmt

piviAn^

'

vn^ium mmhia vttntium tfprohttd, niftvit-

Itmtr, Ffi ttidm cenrrd Inrd Cdntntcd

, mi4 vtlnnt
htmmcertd, firt^ktiminfkm,^fmiiHkms ^V...

fum

r:'hu:r.iii,

tjl

cctttTd lurd

Cmilit

tUTdkm 4^uitt:tm , vt fttet in iiSt.

^^itrtrnmitkiftm,
ntturdUm fjuitdtem

mtm

lonfuitHii

cJr

{onrrd

i. Tbtftuirm

nt-

U-.

xii^fMl>:Aitktim

fectttut,

ttnrrd

ftdm

tnui-

Mftttjt, SicdoiUs ilk Mtti'

Dlgitized by

Google

Lex ^nt* pmu rtdJtnd*


(\ff iiiter
,

j^l^^^*

quem

"rheologo ac lurirpcritosj

fircu-

IU5 Mif^. OotM lUt.^.de U^itta^ ^h^. 3. Artu.


ii{tinn'm HiliMniA lenian jiii eommune %

^$

eh.

(onfiifTuno itU

iihi

nan thtlnmt ,fer vim,

& contr*

jKstumritcoj^eniuim jmjjc intTubiUm,

Qiixquidetn non ide6 refero , qu6d pcnicus approbem^


Ivd vt faltcm tx iii vcrolimilis hic pars,quz pro-

gradum

Fifco booa tocraator uro appiiatncuc

& inpoe-

polTc conrcienbi.

iuftitiam

nomine tbeTaurorum affirmat P. Fr^c^us


I .fMg. Z61.S. HntlfiM. Qui AuOOTf^.

venire

2<f4. $. Cor^ei^utns cft

mtillorum^fli^

ita fcribit

iOKtfi

an

jQMAu/ vents

iincimet

(ciliccc

mm ciimbiambMaomfiMtn

tiam) quia Icx poinali?

cft

inedictate'priuac. Sicut

Domini con-

)udicii

Sc foliim

ct^o lex

ob

ica

Imcminiuriam

dilponcos

moliamfefeA n coit'
magnum intcreflc fundi

,Bon piMic imiciKoieui


lcicntiz foro

etiarafi

dum

vc

efl

non

leddcndapM,' vidaiir iflcrM-

{it

dnitnKndo

COfllciemiM g|Bh

lione.

Tandemiiaccalcn(|anipinmirido

42
^i in

Indiis

Vndc

bonum

reaificri,fcd in

Ju^Ariibi

eiii , fi

publicum diftribucnda,

ddiftaa imerlak.

viilBtor

Vndc incafu noLugQ, P.^ Vaf-

clinqucns iniurtam intulini-.


firo iic tcneoc.citaci

Cariinalis

queZjPJtcbellus, P.Moiina,P.Asor,P.LclEat
num.^j. P. Dicaftiilus, P. Fragoius.Ciramucl,
ic przterea

Dom. Solorzaous

io- Politicii

Bt^

guU Pcccatum
ti*,

uocabit.

Di^. 43

2.

num.^. P. Turrianus

Bonacina Di^.

Dlii./{.

DiaiM ftrtf 9.

Trsci4t. $ .Refelia.

7. in &uc.. JBnv-

&

alij.

44

R^ta

Deiode ^ pco bacpatte


vohimirit

fic

caiw

cft

manifclhtio /

fetibii'

li

vir

vnu$ doilus fcntcntiam po,

vt

didum ali^ cum

uarnir, Tnillcnch, Sc ex Societatc PatcrSuarez,

fnfrlmun.

Mcndoza Tome

r.Bh. i.

mm.

i. Sc

Stcphanum

j,

^eleithtn^ xstnT

H<e? iUe.
Nee imi priaatim qyidero Identiamlonaat,
qui de obligationibus in confciemi^ non poterat
ade6 exadbm cognitionem babere, in re prxfcrtiro ade6 concrouersl.
Id ergo poA cooiulcoc
Theologos & (^rgios tndiarum Confilianos
.Goafidcnccr pronunciauit

Smdn A

T fmli04 y tfkdr tnttrdmente tl


Qgim$ikimtlk (xdabonw inquam per ar^^i^

SitfnhUlit apud qocm id tci^cnt loanncsiS.


Thbntt' Momv-Sonus , Ponei , Angelus, NaFater Vaiquez, Pater Valemia, Pater Thomas
<%iibat adife P. Efcobar de
,
P.

PMippnt

SccunJ'!? Proregi Pcruuico Comiii del Villar mtnjfi^

4: aigcnto) i Lttperftnji

ft pro <)uo potcft videri Mag. Gallego


imlrMtliU.dtCN^citnud dubiHJub. i^. dtCenfcun-

*'

lBcaiidRoderiditriii.SiHMMGif.itfo.a.f.

t iuttitmi* kmtl

Qood

dt Rt'

i^. |. ^mrikS. mim. to. fUmireSv


Sixtinus, & CaftiHius
quosadducit A: fcqutcur

tfid* ah^stUi

teftjprobabilem conftiiuerc

ie Injli-

fknuim ^

tihcium auro

aHSm*

Cacdio^ Tplctus lik.^.O^,


Coaanoi^' ll#*

1 8. aaM4. vbi ft ViAonDaB.

Confidlarius Poeniientcm circa

kmmm^ boe vdit vrgcre, ad alioram ilk fentenctam pio-

Salon^AIfarus, P. Gafpar HurtadusD//^/. i.dt

vbi 8e praxis cft fTcqucntiffima.

quis

ii

"

cut videtur i Ptincipibus pocii^a confulendum

Ann,

uiteronerare.

'

Domino fubtrabacur : iu deiq^ibus, iuxta quac


Regi aliqna

, iifr

commincrcc cum refticutionit obUEc laaini iSeae aliquis pollet id aon

bntfiifaik.xt^

uedieuwm MAieie anc*

'

inlfaiiirnwiMr,

vt G aliquis titulo cognaiiorris Fllco auftrrcc

quidcm cum Mercado fcntic P. Rebeilui pfr/L


iwm!i %. Itcdr de venis roetaUoram tliier fenriat
dicens eum,qui in fiindo alieno thcrauriim inue-

934. apud quem Otalora, Gmiencz, Maiqne,

nic^ex induitriaqiucreasjpollc finc

Rc^al ia nttmcnnd P. Axor TmlM.i Mf.'X |.


in hncairdiibix quzftionis c(Ie,& detbeiaurif

lenifii l

prium. Sc rerum Aipra alias a:ftimabilium abundanciam , partCm iaketn ali^^uam har
beaar,ficatbabaMfpiinbeabiik Sicenim
fingularc

deficicnTibus cognacis vlque ad certum

Tmm

mljfNkk

50. i.vkim. vc tcilicet Priapriaanocan concKcioiMin ob

K lupra

ui

t<9

quod ben? Philofophs-

moddtappareM i St principuin voluatacem


non efle com amoffttoM obligare, vbi&Ius
communc rcniiitur,ae Doftoietiicynr vaA fiai

/uetudinedt aliud conititutum. Mineralia autem

Vkkmum

Molina

cur P.

dpet

ciria

batur

41 Lodoaicut Lo|wc, A BMtholoneat


Medina apud P. RL-bcI!iim ?*rte i.hb. i.qntift.
(t
i .mm. 1 4. dc tbeUuris locjucntcs, neganc quidttiMimcoaleiaiiiftdebcii, liek legeMsecTtjn^-

w Mgit.

tiorubilcs funt

dc.huic derermina-

tioni confonac lex Lulitana

juxra

illaro

de qv^ P. Rebenot
Rcgt

eiiim quinta pars

refcruaitur jCtiamantelataroiencentiani.

Cum-

que R^oa ifta^afilamCbroiMefint, A 01


idem ftacuant Reges , eodcm modo vidcntur
'

Spinularo in opu(culodclediioneiu moralibua

decetiKre

Di(hn.i.Se8,i.CmMju Slim|npnvmMpo*
tcft, quomodo non idcm przftareqncant , non
J>iures , led piutimi dc erga Keees fuos non
blihn beii all^, iU dli^fliBii^liiipu^

IWalaei.

4elitatis riiu.
.

Nihtlominusin contrariumeftcoromu-

4j

hfsn huiurroodi
av|M'Mi obligarcincortfcicmiidicunt, quando ctrca applicationem bonorum difponurtf , quorura di*"f
"*
oifiolic^geneialiterad jus gentium (pkM , in
mifmptoiinroauftorita*-,

jui

fpc ciali acc|ui!it'ionc i lcgibuspcndet,vnde)usad

kgt rcm&inreoricur,jcyuandoinillisnibilqrran"
nican deprdienditnr. Sc bona ad hnnica
tran(irunt, Legata dcbcncur , pratlcriptiones va-

Jen^ Fulcidia , Sc Tribcllianica detrahitur


atittt.

gCS

& fi-

IncalbwimnoAro'icacdiditiMlcqtiinrsm pirtem^ifpaiMnKtfwl

circ.r

Thtjmi

lidut

Ttm.

de ita obligaiiooein

ii^

conicicnti^

Poflc autem Principes o)]%ire

diAo

modo,communi$ fcriptorum,ThcoIogorum pAdcqua

j.itera; luriipericpcum icntcmia lirmac,

diAnmTSMrfia..].
Accedicaliudmagniponderisargumen4^
turp.

NLam.exauro 8c argctuo debepcpr.dcci"

mx, (ifia(9Eifiaftibat
Solof^^mus T*w

cerrte viQ^llciidit
j.

C<;.

it

Polaicia.
78.. *. Afi mtjmo. & tradtt P.
Sucics TVnw t . di idigitnt Lii.i.de idn ailMl^
num.
S & P. VinccnciusTancrcCtf. }4.
^Trtli, \,de KeJj^iene Ub. x. Dijjut. 1 1 nnm. 7.

nico

e^m ramcn in lurc Canonon Cit fpecialispro illis dccilio. Putcft ca-

mcn, tum i

Ctmili

irtw

&
*V^^

nwn. 10. Sc mmm

-CX Otpoiam menrc

Jl^j^^

Dom.

mmum

cx aliis rcbus i cum cx gcneralt

difpoGtione deduci, praTcmraex Cy. Na^ ,dk'


detimHbvbi iUcfaaMaurvcrbal JDiMm*i^#-

"

Digitized by

Google

ThffmtrihdtdTstulusy^Cap.VilL

i^o
Ctf Non

ffuieiiff)^

tfk.Jtdt'

c^

fmt Vimnri^TccleJr.f trihtnd^. Slclbi

p^i^ cnuuKrrat^ alujua in

i{)cciaii.

t Cm. tx

cMaiN^ivbi ikiiamtfmfikSi kim iltim-

Ex

tiaBlaiif-

fuins ^(jUitUfite potefitt^Ktrtre

lar

tituir.

Lucukoaib aucem

dnima! erogtrete'

Im ittku

in (Jdf.

vbi

C#. Toa ntfo itddknr') cor oamiiiRi tcir> proueniuum


mUM.
dccimr rcddi dtbeant Fcclcfi* Miniftris non
,

dedu^t

iii

cxptttiis

Qtmtmm Dias , titias ^

ttns,

Qr/MMNfittey^^tlvlirNiMrm
heHt^m in rc detenaris tcmJkinnis efje no ichegt^

Cmd*

pahlit d. %. Finalt

diiis

dccimas

publico

bc lic habcuic intcliih. liiaim de

debittmfilco, defcenirafindniaino liindi. Pro


quo Auftorcs aJdtiiH ^ P. Fragofo Tamo i ftg.
.

S. Ahj dddunt.

diias alias cxigerc

potc-

rant, iurts

nigni repuiandi.

Ex

48 Hinc lic Officialt s Rcgios in ordine ad q/fanU


hoc prcipu^dcputato$grauiobli^aiiooc confeieniictencnnd luimui SMin fiddiKciM^ueiiT /minmrt^.

cjnlbus ^lrmiflV jjofttib maniFLilr dc-duci-

& argenti til pccultaris Oomiromodoinini

c^mira vidfctur dcftinaflc,c{lqueiK

ab

diim
nec dilTimularc poffc grauia prxiudicia, bcircMmtmtt Kegio patrimonio dciraudationc iuris buiua 'tm
,

fte(|uenter tnfixunmr^Cum caim Rcges noAti

CS 9to pofluni rmgnlari rationc t-ft^iiiri.

dc6 fundaram fuam habLant inrcnttoncm, Ac pro

CtioAereo-in Indiisprouentus iftiprc-

4/S

KwbiiAMr, MOhefictcdendaibEodefitttt coepot^ftM


VmiifciM^ hinis m^k-jtilTc. Illosiiaque Rcgtbus Catholicts itinul

cum

aliis

ainpliHifiM

ilii

conceHionfc

dlietMF^nik i.
jPv
quidcm ab aliis Poniificibus confirmatum in crcAione Ciiiiedralium Ecdeliaruin , in ^uibus
fic bAleiu >nelthdr ft Dtfnb8oloiM0 Ojl.

4h)lMUit< , 'de

.'

Xl.iitifiT^tm. 5. At fV cmnliusHti pTo tfmpore pro'


'

MHleitiihn , frAterfiAW ex nrt O' trffmt fC^*^^


t^t\mk tmkU^it
fMi
Ifatf^lbJr^^tfAllft

/<r'r f

>

j?f/r.n'^'

hcxiikfu

ejje

Cf f?f.'/.( Cr

Lf^ionii Rt^ihfs

Fpipcfi

eipi/tnt

'Sic

<piotd
,

dtterntmMs ,detiniUi is^frvmttts dtutre

tkHtifs-i e^trnd^tffifiif^imrM
Ttr.i

fft

ftm stf i Mij^

fHTe yVeltfnfiiftiniine exi^iinr

e.\iere

& feniftre

tikert

& bte

c':-

p*r-

v*itsm.

Ponti^. Curaquc Reges CatfaoliciM*

mas

In Eccl<.l5a$rcfijdtriht,rcmpcraritlimc

tcs Pontificiii laigitione

id

quod ad

\Tcn-

pratdiCta

re{cnrunt,vtviden pMlflapud An>>


tonitnn dc Hcrrtra in Hijleri.'! ^elitrsJi lndumtm
attinet^fibt

Decsde. i Lib. 6. Caf. 19. <3r ii*. 8.Cy. lo. hx


qnibus fcquitur taki didblMli 'in eotkitaik4jtotnntrs Doflorcs
bcri
, ficilt debcntur alix ,
mtM^iiH
tti^fri admittuiic; lAqueprorrus iniKgabile, quialas
.

VttimMt

^vMb

execittione iUpcndia uibuanci clari inde


conftatiniuftitiamin diflSmkiionc difti noa
fidcli

Jcuts

momcnticonunini qiiandoquidtm przci-

puaftegi) patrirooni}.portio iniudiisexhacprC'


llttione csknfiicgit, '9c

Doo

<|iiidei0liiiiMNii^

nouarum Minarum dctcAiot ino prccedcsvi i6%%, 9c peaifemi


MipKot
ttf59>
cxddt y qo&in fcciic *m[wf jnatfitr
In quo qiiidcm ditrina; prOujdentic refpe^us '"^ Afrpecialis dcprchcnditur, vt quando Hiljpanicc
CoroncboAcs htnciadc^ ft.aadB^u^ ^b,
fada imprcflionc concumint maiora Rcx no- teAtm
crefcitilla indics

nc.

ftcr liabeat diuitiATum iubiidia

toftmere

demibki

fitts

jttmet

faM ^mMr. IJlSite.


prcr id ccrrc
tijt

if^-tliffimtTT,

Uimmm^,

&o)iponcfepoflit CMfcitui ciAortli


Vei(ttorviiThit,c:^ir^etw, PikloLiir.

fdiciiTimispotituros.

domt

>

ttHi

Cr tskfut : d^iderinmftttdt*V. ir.


quare iia ? Pvoe
.

&

1 1i

quod
cr

prxccflerat

Gloria

dr

dini-

nunetm fmukm
GiM)leo
fi( , Bi*rMig fnlllBl

lulUtts ttiu

/mi. vnf. ^ Quod


Qrurto fclbc fauftumque

PbU^

pacatifrifpa graculautc.

&

Canonicuin ftwdtMstinbhri,

vtC^ lofu*^

CHr, poflinr Prxlati vriirpatorci ad folntinnfm

Pulimum quorttmdam
'

cettnirisEccldiaHicis compeliere.

Cap.

Hm

efi.

& Cap.

Vidcckatum

domtmUm eafum
'D^qtAquslKdMDoAorcsagUM ,

ha-

hdk'.

qui

Et videri poreft

deitiateria dcciiiurtinftra<5ahr.

.'^7'

T>tccscx hoc nofihab^i

qttiiirafnlpiir-

,M,tfMJ tcme4IirckbiramJedadfurnfnumdcciiiiani.Faa>7</. teoritaeire. fcdtanlmidfitii, cnoft^deliM


j4iHtm
legcm de qtiinta parte foluend&cfle piiri
P^"*^*-;^"' affirinare

circa pritJlatiojKm

Kegtori/m iMriMmr^/aUth,

Exfmtt: tt Olp. IWiMi*.

CrrcaqxtodaitGlolTacuinaliis, Fccrefiamantc
pofleniotiemdecimariiin

P. Fakus
a. Di^. htkkdt Vttimis Punih.
v
-1 '
a.p6diibeinalil.-- .

& ita

untiMipoftVcntefl-

.
AlfTi
tintoiiT 'fW^i ilfim Obligattoncm vrgeie.

frt-r

noftii iuxu prc.*


pnner decinum fibi i Sele

mmmi tM^firgkeiaUmt ykftr^ jHratfelUftc<

vilircra ttrrT

ohiiW

Kcgcscrgo

fioniinibos (mgulariier appeicilsrftittdiKiite

Rtlikm

^^,-.

loco

in

commuuis dilpolkioncin ampicxi.


C&m ctgcuondnM , fcdvMm ex^unt exioiii
communi dcbitis Sc cain , quz libi cx priuilegio compctit non lum cxaAoxts rigidi thi hcm

10rt)m maxiimis omninui pra\ientUs, ynde

quandotll inucma

Apoftolici concc(fam

KgiuktDidm^s dmt^jii

,^//^

ciim in priuato, prancr dcaaMu

ttt

tniiiai,qulei)idcultiinilSiuni

fiico

nam

ftiktK^ jni ffmti^ fefdrtit

tur.-quia Deusauri

L*fiutr
^\b\ Cloffi. t>.devetktrum p^/a-

^m. Et id intciligiuur c^uaodo cA inueota in luu- m


'
do dicuiui prtuad. Vnde infcrum aliqui debeii

165.

ttdii pt*ttfit ^{'n.titi]r iefim.iS ^'ZTfritnitijswffettr-

'-

Siceniai

dcbtrri.

itmH^i^

Qm3i>C.

S&ua do^hinam

tetns.SLK. ItMitB

ftaniinir

L.

fMk hHikniKiiilimkiNUijmm ijmdemdnkiaitfiui^

llmdnr jfMlVHU *

i^iliclinucmadccimamfiico

qitum dcimtnts ttmftirMki ^dtms fiinsim tk tetru^


uetelftiij xum integri^
ftrjbmm : mmis fnftHo vidam mirifuimi (i

mc- * ^JH^

diipofitioncm iuris Cxlarei exveaa

iiixta

AM FtA.li,Ui.ill.nii.,

Donde, vtap-

. il.i.i,

to rt

49 PRimum occurtit circi aurum , qgod dt- i.DaMMi


cittunatiuum,vu^oi^MMM]aM, de-^>
ifiDdliexvCcnm alio non comandaur, mc
conftindatur.quia cx co non foli^m quima pars> "Z.*
iiRi-prcterei ouena cft Ita perioliicnda ; n *^'TZ

fiaimclc<*tl^int5miy^
domftabi!ita

rffitcntii dc

ilU^cxtcitar

iodulgeiiiia.

Z^Z,

qaiiUa aut dtcima,vbi f-"

Ht

videtur

quidcm ^'"^

flo41lBMmbtaiionet dian , quia lextair*'^


non eft ptpn.ylii <1 quia auri excraftio , &cla,

boratio minorrs habct cxpenlas , ciim non aroct


cas , uutis aigentura , proniidiDKcs , JSt duritiam

"

A-ta-ta,p,
nem

Digitized by

Google

*I>uhta ctrca Uges pro auro


ncm dixCtim

K vtitri
Ufimin

Z. Cirt

ndc
coniicnicns vidctur , vt plus alitjuid ex eo Rcgio
pariiiuoniodcteratur. Vcnim licct hxc latis vidcantiir vrj;irc , non vidccur tamen cum tanto
vigorc agciidum , vbi tantus impcraair cxccfliis.
Vtcrgo ita tiat RcgijOtficialcs aJui}^iknt,&quz
occtihari pallim curantur, cxplorcnt , cx quibus
inaius Rcs^io patrimonio lucrum obucnict.Nam
vcllcadcd rigide oncrarc conlcicntias , zternx
cbmnationis cft laqucum quamplurimis inicciifc. Pro qiliiKO anccps circa contciciuias quxAio,vtnnpcrvtdimus: & pro noueno obligationcm ccrtam adiicicmns?
Secundum, An lcxprohlbensaurumin
50.
pretlofitatis

',

cft fingularis

<

pulucrc contra<Sbri ,vtcon{lat cx rclcripco Regio .4nm


tTMSatior.it

eumaut
mfttlMtrt.

ad conrcicntiam lpcitct,Et vide-

f J

non Ipc^are

tur vcroti nile


(lis ,

amiirionts iciiicct

&

dumaurumin

quidcid

tinis

talis le-

Rcgi rcddatur.qux

gis videture(Te,vtquintapars

darinequit

titgra-

licct pociia

pulucrc contcruatur.

Npn cft crgo noua obligaiio prztcr

vigincitrcs c^uilatcs

Lcgcs crgo
tur rcccpcz

lcilicetauri glcbis

&

vulgo Tr/w , ante

quinunonem ad commcrcium

noniolum pcena
,

quando

lcx

quadam

ratione, quiA

amillionis indicitiir, fed pars

d>.nuntiaiori aflignatur:
lct

quidcm talis lcx

quod

non ibliim

ipccialitcr ticti i"o-

politiui dilponens,

Tcrtium , Vtrum

dikmquilates
illi

aualiatio aui

vtdicitur ,obIigct infbro

fccun-

animz:

enim lcgc priicribuntur , in quo taracnclTe


Cum cnim auri pondusiuxta qui-

variatio iblct.

tUttU ^iC
lates valorem habcrc dcbeat
n.

valorcm

viginti

&

quilatcs finguli

quatuor marapctinorum cuin

pluris ct-

fit

ftatucum|

cum

dimidioi

Sc vt tales vidcn-"

circa quoJ uequc doih Rcligiofi icrupulum vnquain iniiciunt , ncquc ipfi h.ibcnt fic veiidcnrc*

aut cmentes
cris

aut

quando ncceiricas pro rcbus fanon indccora corum ftatui fuc-

vtilitas

currit.

&

F.rt- t ife
52 Qjjnum , quia pro funditore ,
lcilicct
qui ad- ftrie ni, quos vocant , pco co
,
miniculoigiiisaurum purificat , Sc in lamina^ '(""'''/'**
reddit :
pro eo , qui pretium cxplorat ,
fig- g",-"
naculum Rcgiumapponit: cx quolibet pondcrc ^. gljfith
fcu Caftclianovua pars cum dimidii dcduccnda itum.
przlcribicur per Schcdulain An. 1 573. 8c ex reliqua mada quinta pars Regi rcddendaiquzl^io-

fayatore

&

&

nis cft

an lcx

rcm attincr ,

fi

ifta

ctiam conlcieiuix obligatio-

Et quod ad fulbrcm icu Tuloaurum ad regiftrum .iftcratur , vi-

&

non dcdud^is cxpcnfis fi ita vclit fic autcm i'e-'


cus failum : nam dcdii^is cxpcnlis
ex rcliquo
quinta pars cxtr.ihiturz quod cnim ad futorcm
Si

inccr cxpcnlas

Itenditinlioc

dum

non

ita,vt

iii

:vt lcilicct valoriper

moncd,

ratiocinan-

legem ftatuto dcbeat

non enim ita facile valor mutarctur non


extanre noua caufla : Sc ita circa valorem aurcs
monctz , ficut & argcnttz , mutatie nulla fadiU
ftari

cft.

Valor crgo pridirtus aurum in ratione mcTEt dubitari poteft an in confcicn-

cis conftituit.

obligct ,iuxtacommuncm do^rinamdc valorc aut prctio pcr Icgcs aut Principcm dcfignatia

to quod

ad diftindtio-

in indiuifibili confiftii,

ncm prctij vulgaris quod


,

lacitudincm habet fu-

prcmi, mcdij, 8c intimi, Et vidctur quidcm non


ita dcbcrc acdpi , quia in co res accidit mira : in
Indiiscnim,vbitllius nacale folum , plusfrcquenter valct

quam in

Hilpania:extra Hifpaniam au-

tcm maius prctium haoct , quia

in illa dcfignatus

'

Sc Apprcciatorcm lpc(itat

..

"

'

'
,

mcrico

autcm quis ad rcgiftrum non

dcfcrat,vbi induftria przditorum adhibcnda,

aurum fuum nondcbcc


;

liquam

illis

foro a-

in confcicntiz

rci^icucioiicm: quia vbi labor eft nul'

ctiamdcbecur merccs. Ncquc lcx obligans ad manjfcftationcm pro iine habet intcrcflc przdiifliim corum , quibus Rex nullun

lus, nulla

duftriz

diueriitaso-

iuscontulit, nificx luppofitione laboris

quidcm dlfpoficionum

vndc
hmilitcr de Apprcciatorc
diccndum. Nccdicas Rcgcm luis expenlis id dc-'
bcrcpriftire : nam Rcgi d^bctur quinta pars.
gcdefignata

tribus partibus vnius inarapctini airignacum ha-

bcant. Qii.T

quiacft laboris mcrccslc-.

bcrcncpcrpriorcslcges: pcr recentiores viginti


lcx inarapetini, Sc quinta vnius pars , auro viginti duorum quilatum vt valor legitimus aftli^naUirrvl fingula 3uripondera( vulgo Pf/e>)quingentos oiiloginta,& noucm marapetinos ha-

& ita vnus quifque vt potcft vcndir^

computatur.

lcd pocnalisprincipalitcrcft.

lcu Caradla

iftz pariules lunt,


:

dctur clarum dcbcri

quod incadcm

pLr lci;cm

habet cnim Carabaiz aururat

legcdil-

co,

vidccur pccnalis peculiari

gamdnm.

lecretb proptcrca

dcm diccnduivde

illam

71

quam

ncin imporrct.

ponitur , nc

Ytdtriwt-

lolcat

cum
Vnde i-

quis vtatur, fub poena cadem. Et

nrmAtn,

iam vcndi

qiutranfit, ad qucmcumquciraii.fit.

tunditioncm

Vtritmiii

argento.

ei Mineris Carabai:* educttitr

eft,

QMpd

bercnt.
talia

&io-

abipliscmpta fuerint:quia quando cmcillis pcrfpc^lumfuitoccultationcsdi-

runt,l'atis

Aas

eire

laborcm talcm libenter adhiampliandum cft , ctiamfi otlicia

licet ipfi

frcqucntcs

vndc ncqueunt fe frauda-

*,

'

-*

tus pretio proclamare.

Tandcm

5}

circa

argcntum idcmeftcum

proportione diccndiim dc co , quod przdiftis g,,^


Otficialibus alfignatur , 81 dc valorc ac pretio, rtjtlnti
quod poft Iblutam partcm quintam cum Rcgio pmtU.
ftigmatcpariterattribuitur,
fcrtur fuis notis imprcfliim.

&

inipfa mafladc-

Eo cnim non ob-

ftante prctium crclcit Sc dccrefdr, cftquc id

om-

nium confcnfione receptum. Vndc 8c Rcgij

et-

iam OtficLaies maflam di^am ad Rcgium patriroonium pcrtincntcm foleot minoris vcnderc , vt pccuniam pro Rcgiis fumptibus nccc^
fariam cum aliquacmentium vtilitatc axipianc*

Dc alits
lias

dantc

& a-

infcriiis,

Dco

circa negociationem' huiufraodi

dc cadcm matcria, quxftioncs


vbi dc Indicis coiuradkibut

Tituh . Cdp.

Crfi^.

diiTcrcraus.

^'
.

..'

^^,'/

'\f

valorobferuaiur, qui ablquc dubio tu3D videtur


txiOLMi : quandoquidem boni rcrpm iftarum
seflimatores maiori prctto fibi

comparant { non

quidcmpro mcHieiacfficicnda,

fcd

ad fabrcfa-

ftaprctiofiora,proptcrquam cauflain ctiamin


bradteaIndiisplnrisab aurificibus emitur,

&

riis.

Qiiamquam
rbefturi

Sc in

Hifpania

UtJku Tom,

I.

quod

nobilius

PA

CAPVT

Digit^zed by

Gobgle

"

\y%

C A

l^hefaurt Indiei

V T

Dc Thcfauns Indicis

nequein prifumptione fundata. In Indiis autcBl


cftpccururis ratto donationi; Pontiticix: vnde
intcr bonafibi traditapotuerunt Rtgcs Caiho-

IX.

qux confcicn-

Sc

Tttulw V. Cap. IX

thcfauros rtfcruate.

lici fibi

Contra Banez autcm

5 5

ti obligacioncs circa illos.

ipfius

Bmatx,

fni

itCrini

fundo alicno tenctur ex iuftiiia im,


0commutatiua dimidiam partem rcddcrcdomino, bUgmii at
vnde
Regi quando in eiusfundo inuentio ac- tmjcitmtut
cidit; fic dtcifum /. 47. Ttt. 28. P^rt. i 3. Tunc
lic. Quod pancsiftc ihcfauri ad hos vel illos pcrthcfaurum

I.

ex

cft ratio

Nam iuxta ipfum, inuenicns

dodlrina defumpta.
in

&

Vuo gu/tdam

ex Regia-

Jpecialia

Ordi-

natione.

tincant

vt obligaiio conlcicntix refuket,ex dif-

pofitione Itgis pttidct imtta quatn vni autcrtur,


,

^lfca

Thefaurosin Indiis peciiliurcs


f
xtaiu Rcgix deciuoiics. Piiiiio pcr
^^Ordinationem Ann. i ^73. qui hiOrdtMMtio/w/ sd Rt^uiariM pertibetui C^.
ttemiiim , cuius (cnorcin rcfrrtDom. Solorzanu5 it) Politici pa;(^. y^tf. ftaruitur vtThcfauri

54

dinMti*
eirest tbt-

inmtmeret.

omncs quocumqucin loco

rcpcrii qiioad dimi-

diam pjrrcm :d Kcgcm pcrtincant , pro dimidii


ali3 ad inucntorcm. Pcr quod videntur ceirarc
qujftioncs varix ,quxcirca thclauros a DocioI

ibus agiranrur

ob diueifa fcilicct loca, in qui& ob diuerfus inuentorcs

bu$ inueniri pofTunt

modo^: dc
Diana , quintum fcilicct

quibiis habct

ac inucnicndi

Ao

thligtt

im einjcien-

& a nobis

V*rtis 9.

Ad vnam

dc hoc agunt.

(iioncm omncs

ills

Cm-

Aufloribus,

fite prMedenti infinuatx, adJuftis


qiii

tra^atum

trgo Taniiim qux-

rcuocantur

an

Icx

fcilicet

prxdicla obligitioncm conlcicntix graucm inducat. Ciicaquametiamdidluinaliquid

&

qui

addu<^li; ac potiori id quidcm ratione


quamlcgcs dc mincralibus agcntes : illa enim,
ciim a notma vidcantur in bonum commune
conce(ra,ad Principcs vidcniur fpc<fljre, ad quod
bonum communc (ptlat promoucrc : quod ta-

n^ant

men

non

intlK-fauris

eucnit

qui cijmin fuo

principio priuarosdominos habucrint

miruni

ad priunios ctiam dcueniant

fi

occupantls
fift

UM

femiMft'
t*ni dt-

modus

non

Sc

Circa quod fcrc fingiilaris cft


Mag. Banz. 2,. 2. ifmfi. 66- ttn.

7. diccntts

inucntorcm

thcfauri, quid-

quid lcxdicat,poni;ilIumIjbi rcnncre.doncc pc-

BtinM,eirt/tiBltd.

eft

prim6

fiht.

diceiidi

CoTiiliif.

tafur a publica potcftatc

quia foluitur pcr

dum tributi quod tantiim


,

inRcgiohindoinuentus

tinir, nifi

cnim dimidia parsdcbctur,


rctur fundi

mo-

dcbetur quando pe(icui

&

tunc
priuato debcfuerit:

domino cx iuftitia commuutiua. Im-

UlfMTt.

bcantur

mnnitr
tenrrMrijf

JlMtHM.

in prardi(5la legc

gofimiliterctjm Icx parttm fifco applicat


gatio in conlcietuia rcfultat
tur cxpreftitm.

dem.

ioris conditionis

ipfacft

vndc

licetid

quia ratio cftcaiion debct eflc pc-

ncque vllum iudicium

in lcge

{yr

id colligi poftit. Si dicas cftc

modum tributi.

tr-

obli-

non habea-

Quia Rex

Patet illatio

prxterca.

F.t

Inftari maniftftc potcft

dari tributum aliquod potcft

nam 3c

cuius folutio in

Videantur didla Titulo i


rario addudladcmotiRex cx eo
qu6d tribiuum cflc volucrit , noluit detcriorcm
ftiam rcddcre conditioncm,qiiim fi partcm illam
altcri applicandam dccrcuillct.
56 Licetautcm pro mcdictatc Regi rcddenda prxfatum rcfcriptum cxtet , non vidctur
conftans cii ca hoc praxis , (icut nec fcntcnria.
Vnde Dom. Solorranus Tmo i. Lih. 5. mm. 37.
ait quintam pancm rcddcndam tantum ;
quu
mctalla inucuta conflanda funt indc quinta alia
pars deducendacft : quod tamcn cxprcilum lege
conicientii obligct.

mm.
ftrat

70.

fi

& talc hoc cfTe

tributumeft: quandoquidcm

&

licct

niG pctantur

proqua

probnbilis eft;

Sc vidcri potcft Pharaoiiitis Tracl. 2. Sefiione.

o.

Otfn 8. inde habctur fentcntiam ncgantem in


cafu noftro aliquicPcx to capitc probabilitatisat-

trahtrc,vt

aliis

iunila pondus augcat

nccde-

bcat vt abfurda condcmnart. Contraria autera


communior cft r pro qui Auftores congcrit
DhnnTnicl.ritato.

Rfjoliit.

18- probandafunda-

mcnto addu<flo..44. quia fcilicctcft lcx dilpQncnscitca tcrum dominiaj Sc nonpoenalis.

MittM'
ttm Rtgi
rfiMtndmm

nmtnttr"
iMm.

t>

Htttrfmt

fnttmiim^

tjyfrtxtu

aliqua iionhabctur ,licttcx Rcgiis fchcdulis colligi videatur , vt iam oiim Maticnzus obfcruauic
\nm4n1t fcnpfoTrMcUtii. In Politici autcm pd^.

9^7.

$.

enejla^ atfirmat in dctcdionibus,

regiftris,& manitcftationibus
fiunt

qux

di^am ordinadoncm qua


,

oblcruari; quamuis frcqucntius fola

quintJ pars (blcat


ftarione

ordinari^

mcdietas prz-

fcribitur

ficut in

pcrfolui. luxta

mctallorum manite-

hzc crgo

lex

non vi-

dctur vltraquintum obligarc in confcientiii

cetarbitrioOtHcialium

alia

quandoque

li-

dif}>ofi

tio miniis inuciuoribus fauorabilis obferuetui^

Ad quod quidtm

circumftantix conducere pol-

ad ^dclc minifterium ex officio , Se. Regia confidcntia teneantur , vt diiflum fxpius.

0tfl neit

ttMtem.

tamcn

in confcicntia obligarc

quiacx Crfareotureproucnitin Hifpan)& non

li-

&

non tft declaratum

funt: 8c vt grauitcr in hoc

dodtrinam ^eneralittr non amplc<flatur.


Qjiatamcndoftnnailladetriburis vt nondc*

ttt jtnttn-

confertur

altcti

pugnant illum P.Turrianus,qutm kcutus Caraoiutl.w.^ofj. limitatione reicdtadr: fundo Regio,


obligantc.cum habeaturcircathcfauros municipalts lex. Scd quod raiio tributi non repugner,
defcndit Cardinalis Lugo Dif^.C.de Iiifiitia . 08.
Tr$tMhiU

&

tcm Regij

non peccent vrilitanon debent negligcre,cuni

ps]trinr>oni)

Secund6. In przdi(f^.i Ordinarionc fta^7


Rjj trituitur vt difta mcdicras Regi ibluatur cx omniiHfiUm.
bus prctiofis , auro fcilic , argcnto, vnionibus

& lapidibtis pr6tiofis

inicpulcris

locis aliis iuperftitiosc

abtifdem

Indorum
dilpofiris.

ac

Er

quo vidctur colligi licitum cflc ("epulchra lcrutari,


Sc corpora mortuorum exrrahcre
qiiod tamen
,

alias iilicitiim

Ut.

&

comprobatur pcr/.j.if ftpuk.

L. item 3. C.

(fe

Epifioy.

Andkiu.

StpuicUt
vio- ImJtrmm;
Ctp. MHiMda

lndM. Et in cafu noftro pcr Conctlium


Limenfc fccundum lub (Kcna cxcommunicaprohibens icpulcra Indorum dcmoliri.
Pro quo it piignat EpilcopusChiapenfis, addu^us i Dom. Solorzano/ff/rJi rmm, 40. vbi conSicitt,de

eMufm
{crmmrl
ttftmt.

rionis

tcndic

Dlgitized by

Google

Circa muenientes
tcniJ-t Qtiidqliid in his rcptilchris

Thefium qUA

ohligatio.

inucntum fuf-

commuOom. Soior^

ty^

11.

f.

iir,Inioriim rcpulcorum hrredibus, vel

niucib'.i:Jppltcandum. Ipiccamen
2aniis rcloluit concratiuin nMtn.

&

ft.uu r circa

utioiics:

hoc nugnas fiiine fdinones 8c conhiliis prxmiiTis legcm pronuntiaiam.

Sc

&ex ca-

ablacioiK nullum paciunrur dctrimencum.*


valdc prodcdc poirunc ,vtcon-

viiiis

Diccsinhumanum videricorpora mor-

$3

tuorum

Cum eniin

cxtrahi.A: iuiuriosetraitiri.

tcncacur lub mortali morcuiini (cpclirc,

quandodccit,

qiii id faccrc velic

Ciadiccuin

BaiFxus

aliis

aucpollic, vt

V. Sepiihur*

um.

licec

btiiccitct

taliscicacaproccrtit, inquii

loquicur

ClcmensTcrtiusita

AA fm mdUrnm homimm

dueritiit obiu*n:ts

f"*''''^'''?^''^!"*''''''**^'^"'-

tioni:> ofHcij,

&

Itueot^entu

Sicillc, quiftatitn

'

poenam fercndam

frtniisii

deceraimus vt ne/ao (/tmettrium

ludjecTuin mutiltrt ut iaHMdert Mudeai

.ipponit auciufamix

&priua-

auc cxcommunicationis.

camen cauix pKircs, propcer


quas cxhunuri pollnic , vc communicer fjcencur
Auctorcs. Vidc cicatum alios affcrenrcn) crgo
riosctradlarc

lunt

'

& ratione magnz vtilitacis

qiialis

indctc(flione

Vudcnequitoccurri in
eo auaritix priuitatem admiiccri a Poniifice conilemnatam. Non eniiti auaritia cl^ inalorum hoihcfauri dcprchcnditur.

minum

propria

ob vtilitaccm

aliquara

garcm mortua corpora ioco mouere

perret y Mtes

lo<

Qni

(tidn.

quidcmdc ludzistantum agir, non de


ncc dcludxisomnibus

habcnt

riuin

&a

P.igani$

feddeiis, quicxmctc-

Chriftianis in iuis viucieSy-

njgogispcrmittuntur:& vcrociim ludxiiun u>fepcliri ; fi quis fcpulchraco-

kant rumdiuitiis

rum efrodiar,llipcIleif^i!isalicuiusvideturcupiditate

moucri

petur.

manum

cx ea pccuniolam aliquam aucuquiJcm iniquura vidctur & inhu-

vt

Quod

viide&

illud dixcifle pocuit Poiuifcz

prohibcre.

appticanda Fifco

alias erat

ad Prxlatos inquam

tcm cum Capitulo,

fi

Capitulum

'

^^f
'^*^^*

ad Ecclefiam

communita-

8c

h.ibcat, vel alio

'^'^md'

modo lociReligioficumdominioadminiftratio-

itrumefi

autem mcdietate ad iimentorem : fimtmik.


tcncnt Oodlorcs quamplurcs , quos adducic
Amaza a Dtani citatus Traciit. ^ Refolut. 1 1 qui
nera

pro

alii

prxrcrci pro

ncm

codem

allegatP. Filliucium, loan-

& Mcgalam ,quos

Viggers, Villalobos,

Sc.

idem amplci^^untur Cardinalis Lugo


num. iitf. dr 17. qui & adducit P.
Lcflium,P. Vai'quez,& P. Turrianum,Baflxus
Bonacina Dijfni. i. de
y. Dominittm 2. num. 1 1
Rejiitutione Quttf}. 3. ?unti6.num.^. P. Molina
Di^ut.^6. S- DuHum , ciuns Couarruutam, Antonium Gomc2^AngcIum,4c Silucftrum, P.Fra^odsiTomo i .ftg.z66. S- Setundu frep^uio, P,
D'iCiK\\\Mi Uh.x.deluHitidO-lureTrdB.i.pi^ut.
9.iw.4i 4. P.Gafpar Hurtadus Dij^ut.i.dt lurr,

fequitur. Ec
Dilputdt.a.

Dijfuttlt.i^. S.

Qui tamcn cum Colupponic quod alij cx

StcuniotH.

Loetttfmif

plurim^m neganc : aic cnim lociim


facrum, in quo inueniri thcfaurus poteft, nullius
cnedomini ,vt regulariter accidic : ciim tamen
alij dicjnc vix inucniti locum lacrum, qui non fic
fub fpcctali alicuius dominio : ez quo colligunc
rcgulariter loqucndo dimidium ad Ecclcfiain
pcrtincrc : fi cnim locus faccr fub nullius domi-

cicacis vt in

nio

fit ,

cocus chelaurus cft inucntoris

Tbefture!, Jnfiit. dt rerumditufiont.

8c

probatcx

vbi

fic

$. tlulUui

ftatuic

Impcracor

ftur^t, Ksr Religief^,


efl ,

&ft>^*

id nulliiiiinionuefl.

ctiam

cfre

Ir^it. dt
:

num.

i.

rtrnm dikijiene

KuUiM Mtemfunt
:

juxta

Et Couarruuias

quoad dominium

alfirmatm RtgitU Ptctdtum, Ptrte

F.t illa

qux cft om->

& Rcligiofis, vtconftat

quidcm loca facra nullius

(c-

R*ii>f*

ciimptiiiet illaadeoingenticmolumento. IdcO Thtfimt


thcfaurum in loco lacro repcrtum pro mcdictate, huMfmttli

non vul-

cxplicario poccft

ctiam Dccrccali allatx .iccommodart.

fiit*

contraria eft locis facris

Aarim

pulturx rcddcnda,& tcrri lupcric^li opericnda


CmtiJiwn quod Concilium Limcnlc tancum vidcturprxcepini', vt cx vcrborumtcnorc colliglrur. Sic
tuUfM' enimillud: Tsfidefen ttrrdJos hsdexdre , ^ que

orSMtk
rircUe

nium Catholicorum fcriptorum doArina lure


Canonico comprobata,& a Ciuili fuis ctiam legibus communita Ordinatioautcm prxdi(5bi valde

iiarruuia, 8c P. Vafquei, id

^9 Scdhxcnon vidcnturvrgere: namltc^


rmm* inhunianum videarur mortuorum corpora iuia-

4it

ordinatto dt^la dc locii etiam

te inc6modct,i\iis legibus ftabilire.

pertiiiere,

Patrem Si, eodem vtrbo vbi dc co


Ciim inquam ad id ceiicatur, quia cA charitatis , Sc miicricordix opu5 vltinio loco intcr
corporali. numcratum, vrgcns in iexcrcma ncccfficacc : confcqucntcr diccndum cft Gmilcm itibcOc noii cxhumandi obligarioncm , 8c dccemcr
trai^andi illa. c cx hac conddcraiionc Occrc-

ifcut,

illis
7 btgdres
Hoc autem videtur diificile: naraciim

tjux

nihil.

HterttsSt

Ertid

Kcligioiis ftatuit vcrbis

ptohibcri.

non

Vtibtmit.

(bt : crgo non potcft carum cxtradio peoitui

qui^

tif,

'

Reli^iofes.

loca Rcligiofa fint a jurildiilione Principumfx-

ac prztcTca

tUlndAM

60

culanucxcmpta,nihiI pofruntilli,quodipfisdire-

rum

mf*TM.

locu Jacris.
'

aut alio extrinlcco in-

tus ignorantur, nihil morcuis prorunt

M<it,n

Vbi Jpecialiter de inucntis i

alia.

, non apparctcurhoc ficrincqucar.


Rcgula cnim cil omni xquicati contbrmis , vt
quod tibi prodcd 2c alceri non nocct , ncqucat
Jtnpcdiri.
In cafu auccm dilo diuiciae in fcpuU
chri&Indorum ancruacx , quonim domini pcni-

Sc cvTtc feclufo lcandalo

coiuicnicntl

CAhSio tx

Duo

&. in

ffjtj.

PolicicdP*. 9^7. vbi cx Antoniode Herrcrar


KtiioTM^cturih inditrum Detsdt 5 lib. ^ isf. 8. le-

<{ued

res

enim diuinijurit

NiluIominiJS aifirmac

Sedufudnos, theiaurum in loco Rclipro ca parce ad Eccle,

giofo ac facro inucntum

pro qui ad
fiam , ciufquc PrxLttum perrincre
priuatum,qut dominus illius loci fuifTet, omnino
cx Icgibus dcferendus cfTct : juxta legcs inquam
juris communis ; nam juxca leges Particarum
,

aliter vidctur fentirc i.feff. ftatucns

vbilibct

repcrtum ad

Rcgcm

thefaurura

(>ercinerc

quinti

tantiim partc inuentori tradita.

Sed funt qui aliter fcntiant : Fifco enin), Ad FiJemH


8i non Ecclefix dimidiam parcem cribuendam
contendunt lurifpcriri quidam apud Dianam fu- fh^*^ *
'
fri tt ncgari ncquit quin id rajgnum habcat

61

in Ciuili jurc
Thejsitri Indui

Tm.

1.

fMnduncntum

fic

fI

cnim

ftatuitur
'

in

Digifeed by

Coogle

Thefauri Indicil^ itulus V. Cap. IX,

74

Qtfxfnt RcgeJi4,ia fine. t L. 3. $.


penithimOyD.JtjnreFifii. Nifi fortcqui inucnit

dau t vnde fi Rcgi fua jura reddantur, nihil coft'


ira illius mentem pcrpciratur. Si autem non red-

pancm

dantur, ex eo erii fbtt^ pcccatum juxu diAa,non

in Cip.

vfiico.

Eccldja(licus

fit

tuuc tnim diinidiim

habcbit Ecckfu , qux fcilicet inuciuori rclpondet: 'fiixtiCdp. Exiommitnicdmus. s.D^miufi^ dc

Vbi licct non

hrcli<i$.

dtxuiatur,

tatnco ad idafrcicndum cxbibctur

nnguhris quxftio moucri


Sft<Ulu

ucnicns ad

illaip

non

vbi

quid

li

pcrtincai Ecclcfiam

.-

ait

produaor, cum facict

eft i quia cft iUius rrwralis

hominum vlus

in

indeerat,

vcuirc

non

acfi

qui du.-n latcret

cilct.

pct.

lurc Inftitutx nulla

pars Ec<kfiacaff?gnatur,& Catiarium non muiciiitat bonorum Ecclctiafticorum naturam ,vt

luxu qux

63

iHueiiiatur

uisfaciat

apparet

Scd ccrte

cxhibcri.

tts ifta

Doilorcs aliqui amoliri

fx

tuale fibi

jus Regis poflit ctiara

probabilitcr fundaf i, ad donatioiicm cft Poncificiam, ficut in raineraHbus eiiam diximus, recur-

tcndum. Ciim enim terrx omncs dt dominia


potuerum Rcgcs in omnibus illis
iradita fint
,

iuriiiad

iu cum poftea in

iblo rtpcrii,fine alicuius in-

trahcre, fiuc profanus locus

fiierit

fiue

faccriquiacumco oncre ad quemcumque tranfi?ir; fifuttranfcunt prxdia cenfualia, hypothecx


fubieifta &. raodis
fuiflc

quas

aliis

onerata.

Hanc

autcra

corum volunutcm Itges ipf* manifeftanc


dcbcmus accipcrc , vt Catholicos Regcs

ita

dcccanr, &ita nscliori modo , ac juxtameliorem


Pro qiio cft
proroulgatas.
ienfura conditas

&

optima admonitio apud P.Molinam

Dij^.

17C,

Quarci. Nulli eft licimm id legc proquo Dw Galpar dc Elcalona in Cm\i^fhyUdo Regio PerHniMHO pt. z<f nnm. 3 finc regiftro in propriofiindothclaurum quxrcrc: fcd
tf4

htbcnte, de

lci;<:m

ftro

huiufmodi nonobligarc inconlcicntiaex


;

quia

fcilicct iinc rcgi-

ncqucunt qui ad Rtgcm Ipcilantfutficicncrgo kx in prxittmptioncfiiB-

tet prouidcri. Eft

potcftatc decerni

illis

ob

priuiie-

, diuittas aliquas dcprchendetunccnim prxmium non mercntur inuen-

rint;

& ica indicac rcicripcum Re-

gium, de quo Dom. Solorzanus in Politica Pm^.


958. in quo fic dicitur; SinemhtrgoeiMtLu !^lefia
prettnd ftr fnyt lot^efe h* htlUd en tdwttories

&

ViUutorcs Ecclcfiafticitalcs funt, ncqueuntin


paxtcm habere vUam ^ ficut non habcrcix
qui

laici,

tor

modo fimili rcpcrircnt.

Si

dctcdlor cx induftrii Ipcciali

fic

alrud a^ens

fi

eft

crgo Vifita,

prxmiur

non

Vbi

iu.

lcd in id tcndcns

non Inbcat laboris prxmium , quod


non meretur. In eo ergo calii thefaurus

Vifitator
reipla

ex intcgro Rcgi ccdet,

enim

lcgcs

Cxfarex

fic

lcge dirponente. Licet

circa inuenicnces fortuit6

valde fauorabiles inueniantur

locum nun habcnt

Sc

in Hifpanii illx

mult6 minus

in Indiis,

qux magts peculiaribus lcgibusgubernantur.


66 Sexto. Ordinario iila generaliier loquitur de omni auro
argento &c. Vnde quxftio

trttDt-

oriturquxpro Indiis vidctur fpccialiccr agicanda , in quibus Iivdi cum diabolo Iblent ircqueRs
habere colloquium ; vndc Sc conringcrc potefl
diuitias aliquas occultas

fbrfitao

cildem dctcgerc

& cos

An fcilicct tunc in iis

Europxis.

ttti

tfd'

*t fjji

rtttmtnl'

cittm1,^

fm tf.

qui finmmi.

modum inuentionls norunt, Sc foni in co, quod


umen rarum crit partem aliquam habucrunt 1
,

poflint

quod inuentum cft , tut^ confcientii tequo quidcm cft (cntcntiarum varietasw

tlnere. In

Plurescnim affirmant ,cx quibus funt Nauarrua


Manuali G/. 1 7.*. 1 7^ .Guticrrez drrn/fiiii j./,

in

fiiy>.25.C"Zj*.4.f.i .^.jtf. Mcgala/.i.W.i.r.4.ij.a.

^ Tertit, tsuf/i.

rationc ipfius oftenditur

ffi*'*'

poteft a laic^

non

&

m mtm

Quod

gium cxcmpcionis;vidctur ergo kx in co cafu loqui,quo Vifitatorcs dclubra Indorum fcruuntes,

poenalis difpofitio

leuKcrconttriTplanri.

Rex ao-

non vidcntur

quod auAoriutead bonum IpiriconccHa abutantur imponcnda , non

Cum

fiierint

pccnacft, eb

Vt autcm

fi

S^^*^

Vifitatores ules f^tum.m^

fraudandi prxmio inuentoribus al%nato.

dctcAoris habcbic

rem non

fi

illis

fii

antinomia

rgo noo fic pcrrpicuum pro liidiis aliquid circa


hoc aRcgibus Catliolicis innouatum, vald^ probahite vidctur thcfauios quoad dimidium ad Ecclefias pertinere, &. ita reiincri illud in foro con-

quocamc^c

ten*t I"

umen qoidquamdicuni , quod

tfaciaiuot fibi appropriorc

TrthtHii

nuerit

ful induftrid thefauros inucnerint

quam

antcqiiam id

in jurc ipfo ciuili

qifcun licci

fcicntia pofle.

eiM*.

fatis

cum

concncur, vix

ciAlittrf-

congruum aiiquod prxmium poterit,

K^4Mr

qux ^tU^^

ftmumoi^fin dejcMkrUts,&(. Dari ci^o poteft inucntio tbcfauri finc induftna dctctf^oris
vbi

ik,Ctfui.
perplcxa,

Vifitarores Ecclcfiaftlci nul-

lam habent partcm in thcfauris

StjSimt 8. Appe-

Philofophatur

ille

inueatis i*'

tndeliibrikindorum rcpcriuntur: quibustamcn

toribusdcfigiiatum

traaidcrat Pharaonius TrMUt.x.

ktndiug^

/^VInto,

<y$

vt idola extrahani

inuentoris. Sc

dujirt^ Jiaboli.

Hifpanix, fi rcceptiuntft.quadrantem inucntori,


Rcgi adfcribiirCanonicum niliil dc thclauris

nullum adif ponit : prxtcr jura autem prx4iia


Jtud excogitari potcft , cx quo poffit Ecclcfia
totui
ergo
erii
Bicdietaierotberauri vendicare;

itUtMtteir-

Eccleftafiicis

ctt ( lic enim videtur cxplicandum ) Eccleiiaftica rcddat, qus ex fc ulia nou funt. lus autcm

trcs

Utfibith

Vtteriores refolutiones de Vtjitatoriht^

tunc

thclaurum inuuuum in loco facrociU inucntori$.Eiprobai quianu!lojurc potcftad Ecclcfiam vcl iecunduin lc toiuin , vel lccundUm
portem pcninere. lurc ctiim naturx inucatoris
vbi

III.

f.

& poieft

Clcricus in-

enim illi oon vdur aequirere : St prxterei


c6 quod Qcricus fit , non dcbct inuentoris jure priuKui^ Qjpd quidcm iu vkkiur aircrcudum.
6z Alitcr Caramocl in TheelegtS mrdH,m. 3 08.
ttttnum-

ex kgis violatione.

argumcntum

.14. VilUlobos Too2. 7r4t^.io.iii|^.io. .7.


Malderusir/M^i/M Tr^.i.r^.7.iJ(. i.Ioanne

Viggcrs de
in

lifjlitid,

Dccalogum

trdB.

.fi^.4.

ArfS. Trulleneh

Tem.i.iit.y.t.i.diit.S n.to.

Diana

Bonaci na Di^. i.
VunBo 6. num.S. Cardina-

Tr4fidt.^.iitMto,Refolut. i^.
de Refiitiitione,QHitfl.
lis

Lugo

DiljiMt.

Ctf. j ntim.
.

6\

6. niim. 131.

P.Filliucius

P. Leflius

Tomo

2..

Lih. i.

Trsdtt. 31.

Dlgltlzed by

Google

Circa inuenientes ^hepturos quA ohltgatia.


nkm. i

1*.

< J.

s. 4.

Rtflitutione,

nifm.ii. P.Rebellus Parte

j ^ .jtum.

Hijfkutt,

Valqiiez TrdiUtM de

4. P.Calpar

i^.

fdg. 166.

Lil>. i

&

alij.

Quprum

ratioiAi quia lcgcscirca hoc dirponences


pcrnalcs, vc vtdecur in L.
1

C. de

vitits.

ccr citacos alibi vidcri potcft

Pro qu^,pr-

eft.

Gutitrrcz Zj^.i. Cj-

nouictr.cfu*^ .uf- ^.n.i^

67 Alijpcropponcum(cntiunc, cxquibus
Aluarus Vablcus de jure Emphit. Parte i. Quitjh
lii. i o.Tit. t ^ .w. 1 8. apud
$ ..4. Amaya la Codkem
quc Farinacius Sc Valcnzuola.P.MoIina Dif/.^S.

fium.

A/;'iw///o,qiicm (cquirur P. Turrianu.>i i.z.Tem.

jEra fun-

JMmatS.

i.Dijp..^i.Dui.i.n.l &i\'\\ : quorum ratio cx


oppollco Fundamcnto proccdit ; qu6d lciiicct
poenalcs non UnCjlcd difponcnccs fub

conditione

vt

(i

modo diAo

yidclicct aliquis

vd quoad
dominium non acli autcm inalciicio
partcm
quirat. Scd ccrte cum in odium pcccati lit , non

thcrauruin inucuiac, ciut

fic

vcl cocus,
,

fitd r-

vidctur muliiiin dc vltcriori dilcuflionc cu-

Dico fccundo. Scntentia concraria, lic^ Afferti* a.


miniis iHitoritatis lubcaciblidiori poccft iiinda- (tmrMHum

mcnco
lei

H'^""-

Namvcdemuslcgescircpoeiia-

probari.

iex pcenalis obligare in contcienni potcft

'l,J^*'

quandopoena vcrlacur circa dominijimpcditionem. Sicquiobcento Parochiali Eencticio , fu^

annum uon

culpi intra

ordinatur faccrdos

illud

inconicicncildimittcretenecur, ficut& Epiico-

patum qui intra

icx mentes

non coniccratur,nec

&

fimmtta

difponcntctn
& ita cum
non polTcdominij acquilitioncmcondftere.
fcnicntiz
rundameiuum
prioris
ergo
Eft
6S
quoad hoc inncg-ibile aii auccin omoino Br-

firend*-

mum

ftatim diccmut

tcniias adiiciamus

priiks dicas,alias fen-

Primam eorum , qui dicunt

eum, in cuius fundo thcfaurus inucnicur,


fumdmmm- cens

fit

non

efll-

(i

inno-

fua partc fraudandum. Sic

Bonacina.P.Hurtadus P.Lcfalii. Sccundamaffirmantiuiudequsl P. Rcbcllus adducic Ct)pro


berc fr.iudart ,
Uanuuiam, Nauarrum, & Valalcum, quos 8c lc-
Dhiufirpr.)infint.
(lus

nMm.66

tc

quiiur , licct oppofitum ccnfcat non cilc improbabilci cum poena fuos au^orcs cgrcdi non dcbeat.

quia

Qiiorum ratio cft,


Et quidem

L.Stacimus.C.dtpctnn.
ica

lcgcs abfuliue difponum.

ctiam quando

modo

licico

inuenitur thcfaurui,

potucrunt etim Fifco penitus applicarc, aut cert

nulU parcc domino

fiindi applicata

Hifpanizdiiponunt',

ergo&

&. ita lcges

infpccialicafudi-

io,cuiiKmociuumcncpoccft, ncquismaleficio
locuplctcrur ,

fiiic

proprio fiue.alicno

fioncm habcat gaudcndi dc


nulcficii

rtuftMdi

9ifuimM.

poenam

&. occa-

quod quidena
odium

illo i

non ita accidit, ciim

io Fifco

Principcs in

ftatuant r/r /rji^/ij M//oii

vc

Impeiator loquiturlcgc 1 .or<tti, AddiiP.Hurtadus non iolijm partem innoccnti cradcndara


poft lcntentiam , fed cciam cotum , fi pci induiit quzUcus. Qjipd non vidoo
quamfitaptedi^umiciimenimpcrartemmagi-

ftriamtlKfaurus

cam

fic

inucncus

manifcftum

cft

ex induftrii

<]Uzfitum;crgofemperapplicanduscocusA non

tancum

fri-

illius pars.

"~

num.

Pimlhy.s.x.

D//^rr.i. l^M^^jl. I.

9. ij.(2r fei^. vbi plures adducic Audtores,

tMU htMi,

V****^

quieao) non amplcitatur.

'

contingcntia nulhis videatur fiicuras

Cum

praefcrtira

eniqaadoncra

ex Sociccace.

(auris diabolico

qu6d pccna in

illii

lcgum huiulinodi

cxtcc

non dctinunc

cx co

obligare.

Anccccdcns conitatcx carum tcnorc. Kdm leg. t,x Jmuvmcl Tit. i 5, C. deihtfturii^ Lti. o. ita Inquitur tMierim Jf^**
Lco Impcrator tum in fmi ^mdem lcin vaitm^^^
1

dummodofiut fceltrdtis

& pumendisfoir^ens

ipulibet trte legibtis ediosj

MHt

MjiJi

^****'

tb.'fturum ( id efl^ctnditt

*HgntisdomijustempertvttKflio'tmtliilit)tfMrtrt,

& imtentt
Vbi

vti

hbtrtm trikuimui ftcKltttem. Sic

rDanifcfte,vc fruithcfauro quis polTtt,

ille.

>.

condt-

Di^io enim p,-^


D'/mW condicionem iraporcac quando appo- Dummo'
nitur vc ditpolario vira habcre inciptat, & non fa- <i6 qittm

cio dccentisinquificionisapponitur.
,

cieodum aiiqnid uncum indicac poft


nem complctam. Pro quo vidcndus
DiffHt.ioZ.i. Inxtt Ct ft^-

ditpofitiotr

P.

^*' ^*'*

Molina

Qnpd in cafu

noftro

viderecft, vbidifpofitiokgisnonveriacurcirca

aliquod poft

dum

compleum dilpoficioncm facienab eodem Patre adduAis

..

vt in exemplis

, vt vim habei^e inqu6d icilicec inquifitione lacriiega , &


,
ane legibus odiosi non quzratur , vnde per inquifitiocKm non odiofam nec facrilcgam viin
habere incipic. Lic^ aiitcm Mariiis Antoninus
Lii. i Vtritmm RtfolutionMm Refelut. 88. num.
dicatcum Rotadi^ioncm DJMB(Wmoduminiponare id ica intelligendum vr ex P. Molina, Sc
aliisdidum, quando lcilicccdifponitur aliquid
facicndum poft completam dilpofinotKm, vc ii>
cafuabeodemMarioaddudlodonationisiipatre
ftibt filio primz toniurz , vc aducnicnce ztate

fcd circa dilpofitionem ipfam

'

cipiac

'
'

lcgitimiipoflecad^acrosOrdincs promoucri.Eft:

crgo non obl(:ura prz^tz legis meiu


aiia eft l^is altcrius,dequa/^^.

71

oeque

commune , cui g^wi/^


qiiando aliquid per lcges fpc- Hi^ii

Ec hxc quidem juxu

in Hifpanii ftacur,

69 Dico igicur, ad przcrpuam diEBculcacem


refpondcndo. Primo opinioncm priorcm adco
tffe grauium Dodlorum audoritatc firmatam ,

'
.

cinainTtfWoa.

gacioiic in conicientia

ticrec

uciifiu^usluos i qui nonrecitacdiuinumOtficium,frudluum eriam perccptionc priuatur, ficuc


nou rclidciis , qui ratione Bcnchcij tcnetur refidcrc
Q^as exceptioncs , 3c alias oppoiiunc
Dudlores qui fententiam dc lcgc posnali prxdilamconl'c^antur , vc videri potcft apud Bona-

t quidcm cx prxfaco cxplicandi modo

cffc condicionaliccr

'"'f>^

randum.

ms,quqadhibentur,parum iblidx compcriuntur.

& cxplicario-

nuliam lcgem prohibcntein aliquid iiib amilTionisoneic pocnalcm efle i quia dici potcftibliJm

/rMTM

"*

^""^"

Tunc lic. Lcgcs de thoadminiculo rcpertis rra^ances


ad bunc moduin dilponunt : crgn ftancc obli'

f idetur ncgari pofTc poetialcs lITc

jmtmr..

& minusprobati Do<itore$cxcufant;quod

quando tot pro cxcuiationc militant , &


bona ducuntur ratione ? Hoc ergo conAantc

70

&

obligare/atis rcccpta fcntencia

fcilieet etntiuitti-

fiet

non

luiic

thtfdiiris, Ub.

Mathtmat. Lcgem
L.KemoCde Makfkts
pocnakm ante judicis renceticiam non

o.vjT

autctn

Ttti.

Imt,

tj$

deuitanda opioio quzuis placeat , vbi

pauci

qUdJi.

de

P. Fragolus Ttmt 1.

tfl.

Qiiart4 prefopiio

$.

Hurtadus DiJfKt. i

f . Qutrto

ifta

jus

cialesftacucum noninuenicur. Licecaucem caiui ./^'"^

przfcns

non inucniatur in

paiTiculart deciiijs,

ex

^juxcaquamthekuri appHcantur Filco , quintJ parte inuemori


ddigiuti , vc communtter Hiipani tcftanttir

generali diipoficione coiligicur

P 4

Audlo-

Dlgitizecl

byGoo^le

Thefauri Indtct^T itulus T. Cap, IX.

174
in Ctp.

vmo. Quxfint KrjtfZij.in fine. Et L.

J.

$-

Nifi foncqui inuenit

fmitbimo,D.dej!ireFifd.

Eccldiafticus : tunc cnim dimidiam partcm


habtbit Ecckfii , qux rcilicetinuentori rclpondct; )\}xiiCp. ExceMmHnicMmiis. s.DmMti, dc
fit

dau : vnde fi Rcgi fua jura reddantur, nihil cort*


tra illius mentcm pcrpetratur. Si autcro non reddantur, ex eo crit fort^ pcccatum juxu dita,non
ex kgis violationc.

Vbi licet non dccjdatur, argumcntum

bxictios.

&

pottft
ad idairctendum exbibctur i vbi
infiitgularis quxftio moueri ; quid li Clcricus
ucnkns ad iDam non pcrtincai Ecckfiam ; tunc

latncti

enim itli oon vidctur accjuirere : Sc pra:terei


cb quod Clcricus fit , non dtbct inuentoris jure priuui. Qjpd quidem iu vidctur aircrcu-<
dum.
6z AlilcT Caramocl in Thtthgi^ mordli,u. j 08.
ttf

mum-

fTUflU
ttMjtanl.

tbelaurum inucntum in loco facroclU: inucntoris.Etprobat.quu nullo jure potcft ad Ecvbi

ait

clcfiim vel lecundujii

totum,

lc

lecundUm

vel

paitem pcriincrc. lurc cnim naturx inucatoxis


cum faci
eft i quia cft iUius moralis pioduaor,

hominum vlus

in

inde crat

acfi

vcuiic

non

qui

cfflet.

dum

latcret , ptr-

lurc Inftitutz nulJa

pars Ecckfix alTrgnatur , & Cxlarium non munaturam ,vi fcilitat bonorum Ecckfiafticorum

enim videtur cxpli^andum ) Ecclcliaqux cx fc talia non funt. lus autem


Hifpanix, G rcceptum cft,quadxantcm inucntori,

cct

( lic

ftica rcddat,

Rcgi adtcribicCanonicum

rres

nihil

dc thcrauris

difponit : pritcr >ura autero prxdiiia nullum aEcclcfia


Itud cxcogiari potcft, cx quopoflit
medictatefnthefaurivcndicare; erit ergo totu$
inucntoris. Sic iUe Phiiofophatur

antcqium

id

iradiderat Pharaonius TiMUt.i. SejStme g. Affe-

3
htUiiUicir-

qux fatis apparet quam fit rc4 ifta


cum aliis in jure ipfo ciuiH antinoroia

inueniatur

quauB licci Etoftores aliqui amoliri


umcn quidquan dicunt , quod

tcm non

iusfaciat

lcuitc* conteroplanti.

Cuxn

rgo noai tit pcrfpiciuim pto Indiis aliquidcirca


hoc aRcgibus CatlioUis iniwuatum, valdi probabtle vidcuir thefauios quoad dimidiiira ad Ecclcfias pcnincrc, dtita rctincri illud in foro conTr lUf
mAlittrjs-

inuentis in-

duflri^ diaboli.
Vifitarores Ecclcfiaftict nut-

/~\V\nxi>y

6%

Vt autcm jus Regis poflit aiam


fundafi, ad donationcm cft Pontifi-

nucrit

Std ccrtc

cxhiberi.

fi

tuale

poteft i laici

illis

poteftatc dcccrni

quocamc}uc

& iu cum poftca in

fucrint iblo rcpcrt!,finc alicuius in-

k (rahcre, fiuc profanas locus fiicrit fiuc

faccivquia

cumeo oncrc ad quemcumqiic tranfi-

vit; iicuttranfcunt prJEdiaccnfualia,hypothccx


fubieifta
fuiflc

quas

&

modis

aliis

oncrata.

Hanc autcm

cofum volunutcm lcgcs ipfx manifcftant


debcmus accipere vt Catholicos Regcs
,

ita

modo , ac juxtamcliorcm
Pro quo cft
lcnfuro condita Sc promulgaus.
optima admonitio apud P.Molinam Di^.176.

dtccant, acita mcliori

videntitr

Quod

ob

iMOnM.

priutle-

Itx in co cafu Io
qui,quo ViGtatotesdelubralndorumfcrutantes,
> diuitias aliquas dcprchendcrim; tuncenim prxmium non mcrcntur inuentoribus dcfignatum : Sc ica iridicat refcriptum Regium, de quo Dom. Solorzanus in Politica Psg,
vt idola extrahant

9 5 8.

in

quo

fic

dicitur

Sin emhtrgo

Lu

c^iu

I^lefiift

frete/uLm ftr fuy ttfiefe /m hdlUdo en dJi^dtorigs

ftmumsi^tm dejcniriils,<&c. Dari crgo poteft inuentio thcfauri fincinduftria dete<floris

illis

partem iubere vllam

laici,

tor

fit

dctcdor cx

poenalisdifpofitio

non habercnt
Siergo Vifita-

induftrii fpcciali

dcteAorishabcbit:

aliud agens

fi

non cft

& vbi

ncqueuiuin

ficut

modo fimili rcpcrirent.

qui

prxmiun

non

Vbi

iu.

lcd in id tendens

vt

non babcat laboris prxmium, quod


non meretur. In eo ergo cafu thefaurus

Vifitator
reipla

ex integro Rcgi ccdct,

enim

lcgcs

Cxfarex

lcgc difponcnte. Licci

fic

circa inuenienies fortuitd

locum non habcnt

thclaBrosfibi appropriarc

noo

gium cxcmptioni5:vidctur crgo

pfobabilitcr

raincr^bus etiam dixiniu, rccurrcndum. Cum eoim terrx orones Si dominia


tradica fint , potuerum Rcges in omnibus illis

c6 quod au^oritatcad bonum Ipirtlibiconceda abutaniur , imponcnda, non

ptxnacft,

valde fauorabilcs inueniantur

iuriaad

Vifiutorcs tales ^sntm^ii^

fi

ful induftriaihcfauros inucnerint

fraudandi prxmio inuentoribus alfignato.

(cicnti* polTc.

tiaro, ficui in

yifiia

lam hibent pancmin thclauris , qux EetUfi^


ttiPiiit'
Indorum rcpcriuntur: quibus tamen
fdnrii nmU
congruum aliquod prxmium potcrit, fi Rex ao- Umbditre
in dclnbris

luorti

perplcxa,

concntur, vix
itUimEt-

Eccleftafficis

Vifitatorcs Ecclcfiafticitalcs funt

dkitfCsfii
tufitMli*

Vtteriores refolutiones de Vifttttorihuf

in Hifpania illx

& mult6 minus

in Indiis,

qux magis pcculiaribus lcgibusgubernantur.


66 Sext6. Ordinario illa gcneraliter loqui-

Ttttfimret

tur de omni auro , argentoic, Vndcquxftio MrtiDtdoriturquxpro Indiis videtur fpcctalitcr agiun- htUdf^
fUt
da , in quibus Indi cum diabolo foknt frcquens
Ttttatn IMhabere colloquium ; vndc 8c conringcrc poceft li cmicitM'
diuirias aliquas occultas

forfitan

3c

iis

inucntionis norunt, Sc forti in eo,

camen rarum
pofllnt

eildcm dctcgere

An fcilicct tunc in

Eiuopxis.

modum

crit

cos

liA

ftm^

qui finmdnt.

quod

partcm aiiquam habucrunc

quod inuentum eft , tuti confcientii lequo quidem cft fcntcntiarum varicutw

tinere. In

PIuresenimatHrmant ,cx quibus funt Naiurrus


Manuali Csf. 1 7.. 7<S.Guricrrez ir Tiiwtj j./.
Ub./if.f. i.ef.l6. Mcgala f.x.U>.i.c.^.^.x.
. 1 4. Villilobos Tomo 2. Irtil. o. diffit.xo. .7,
Malderus dt In^itiM Tracl. . tdf.j. dtJf. i loanne
Viggcrs de Iitfliti4,tTd3. i .Cdf.^. dni.i. TrullciwH
in

Cdp.i6.cr

Quart^. NulH cft licitum , id lege proliibcntc, de quo D. Galpar de Elcalona in C^^*fhyltuo Regio PeTimiMO f. 1 fNim. 3 fine regiftro in proprio fiindo thclaurum quxrcrc: ftd
k-^cm huiufmodi nonobligarc in confcitiuia cx
tf

rtrt*t <"

rationc ipfius oftenditur


ftro

quia

fcilicct linc regi-

ncqucunt qui ad Rtgcm Iptflantlufficicncrgo kx inprxlumptionefua-

icr prouidcii. Eft

in

Dtcalogum

Tem.i.liIi.7.c.i.diik.S.m.

lis

Lugo

G/.j

DijpMt.

ntim.

6j

(i.

o.

Diana

Buiucina Dij^. i.
nnm.S. Cardina-

Trdndt.^.iitdt9,Refeliit. i^.
dt ReflitBtieme,Qiidfl.

Pu/tflo 6.

nnm.

P.Filliucius

P. Lefllus LH. z.

Teme

z. Trdddt. 3

mum.

Dlgltlzed by

Google

Circa tnuenientes Thepturos quA oMtgdtlo,


.

nnm. t

P. Vafqucz TrMn^tu dt Rejlitutiont,

< J.

t*f>.

ifla

4.

i .

&

hdc difponenres func

ratio cft} quia legescirca

pcEnalcs, vc videtur in L. vnit*. C.

0.6- I.Nf 8 Cit

Msltfitis

iit

thtfduris,

f0io.

autetn poenalcm ante judicis fententiaoi

randum.

70 Dicofccundo. Sententiacontraria,Hc^ Afftrtitt,


minin KUtfloritatis habcat.folidiori potcft fiinda- i*mrariHm

lii.

O Mdthtmat. Legein

vbi fcHicet

fiet

f^iga

pauci

./tw. 14.
.

deuiranda opinio quzuis placeac

& miniis probati Dodlore$cxculant;quod


""f*^
Sc j^""*^
quando tot pro cxculationc militant
bona ducuntur rationc ? Hoc crgo conftante
non videturmuliuindcvlteriori diilcuflione cu-

Lik 1 ^114^,
mtm.i^. P.Rebtllus Pdrtt
P.Gafpar Hur(adusDij|^M.ir/w^
QutrtQ tj}. P, Fragofus T$me t
Diffiiult. j $
alij. Qyprum
166. $. Quaria frcfcftiio ,
<i

I f

non

mcnto

Pro qui.prxpotcd Guticrrez Ub.i. Cd-

Nam vt demus Icgcs cflc pcena-

probari.

lex poenalis obligare inconlclcnni potcft,

obligarc/aiis rectpca fententia eO.

les

ter citatos alibi vidcri

quandopoena vcrlatur circa dominijimpcditionem. Sicquiobtemo Parochiali Bencficio , fu^

nomctr.cpiJifl.idp. 5 ..

4.

07 Alijpcroppofltumfcntiunc, exquibus
Aluarus Vablais dt jurt tmfhit.Ptrtt i. Qujt}}.
$ ..4. Amaya in Codittm tib. o.Tif. i^.m.i 8. apud

0ff.

quc Forinacius

& ValcnzuoIa.P.Molina Diff.^6.

inprpuifio^quem fcquitur P.Tumanus z.i.Tem.


1. Df/p. 43. Dm^.i. fl. 3- &ali| : quorum ratio ex
I,mi fuH- oppofito tiindamcnto proccdii

conditionc

vt

vidclicct aiiquis

(1

thcfauruin inucoiat, cius

parccm

.*

li

auccm

qiiod

lciiicct

non Untjlcd dilponcnrcs iub

lcgcsdidlx poenalcs

didlo

quoad
non ac, non

vcl tocus, vcl

fit

inatclicio

quirac. Scdccrcc ciim in

modo

doreiinium

odium

pcccatilit

& cxplicatio-

Cmtr*

videtur ncgari poflc poeiulcs clTc

jmir..

m$,qu{ adhibentur,parum folida: compcriuniur.


t quidcin cx prxfato cxplicandi modo herct

annum uon

culpi incra

ordinatur faccrdos

illud

inconfcicntiadimittcretenetur, ficut& Epilco-

patumquiintra fex mentes non conkcratur,nec


tacit fiU(!iusfiios

'

qui non recitat diuinumOHi-

cium,frudluum etiam perccptione priuatur, ficuc


non rcfidens qui ratione Bcnchci j tcnetur re-

&

Q^as exceptioncs

fiderci

3c alias

opponunt
'

Dodlorcs qui fententiam de I^e pcenali prxdi^amconfcdantur , vt videri potcft apud Bonacinain Tomo x. Difput. 1 Qh^^. i
l^HnHt 7. J. i.
num. 9.
ftff. vbi plurcs adducit Au^tores,
praefcrtira ex Socictatc. Tunc lic. Legcs de th&-

'

adminiculo rcpertis tradtantcs ,


ergn ftantc obli'

fauris diabolico

ad hunc moduin difponunt

.'

gationc in confcientid lcgum huiuimodi

cx co

nullam lcgem prohibcntcm aliquid lub amilTionisoneicpccnalcm eflciquiadici potcftlblum


cflc conditionalticr difponcntcm , dc ita cum cl

qu6d poena in

non poflcdominij acquilitioncmconiiftere.


6S Eft ergo prioris fenicntix fundamemum
quoad hoc inneg.ibilc aa autcm omnino tir-

Lco Iropcrator lum in fuis ^iitm /*> vtutui^uty "^i t**'

mum

*k ignttis iomims ttmfort vttujlicrt

.'

'

ftatim dtccmus

tcntias adiiciamus

prii^s dicas,alias ren<

Primameorum , quidicunt

cum, in cuius fundo thcfaurus inucnitur, (1 innoccns

fic

non

fius

num.66-

iraudandum. Sic

eflc fui partc

Dianaj///r.ifyw.

&

Bonacina.P.Hurudus P.LcfSecundam affirinantiuin de-

alii.

fr.iudari , proqul P. Rcbcllus adducit Cofc-


uarruuiam, Nauarrum, 3c Valalcura.qiios
quitur , licct oppofitum ccnfcac iwn cUc impro-

bcrc

&

cum

babile ;

Quprum ratio cft,

L.S^rtciiMii.C.itfanH.

bcai.

quia

pccna fuos auAorcs cgrcdi non dc-

ita

lcgcs

t quidem

ab(uhu^ difponun;.

Anteccdcns conftat cx carum tcnorc.


vmtji Tii.

5. C. itihtfsuris,

Ui.

^ltict

trtt

& inutnto
Vbi

kpbus

vti

eiitsi

dc iia leges

in fpcciali cafu di-

locuplctctur j fiuc proprio fiuc.alicno


(ionc-m habcat gaudcndi dc

illo i

non ita accidii, cum

in Fifco
nulelicii

poenam ftatuant

&. occa-

quod quidem
odium

Principcs in

*rtt Itgibns tdiosi

vc

Impci acor loquicur lcgc 1 cit*ti. Addic P. Hurnon lolum paricm innoccnti tradcndara
poft fementiam , fcd ctiam totum , fi pcr indu.

flMTtmk
nfuiaiM.

cadus

(it quxfitus. Qjpd non video


quam fit aptc didumj cum enim pcr artem magi-

<atf

^****'

tUl

( ti e(l^condit4

moMi* ) ^uterert,
hlmtm tnkMimusftcultMttm. Sic il le.

manifcfte,vt fruithcfauro quii poilit, condi-

Didio enim ^^q^^


quando appo- Dummo'
,
fwu
vtm haberc incipiat, & ix>n ficicndum aJiqnid antijm indicat poft dtfpufinotr
nem co.mplctam. Pro quo vidcndus P. Molina "'

tio decentisinquifitionisapponitur.

D//m0(/ coDdicionem iroportat


nicur vc dilpofirio

Diffut.ioi.i.Iuxtu cr ft^.
vidcrccft

compleum

aliquod poft

dum ,

Qupd in cafu

vt in

cxemplts ab

difpotltioncm facien-

eodem

cipiat,

qu6d

quifiiioncm

habere
Lib.

lciiicct

vim habei-e

manifcftuin cft cx induftrii

unriim

non

itlius pars.

1..

inqutfitione lacrilega

3c

non quzratur vndc pcr innon odiofam nec lacrilcgam viin


,

Licet autcm Marius Antontnu

incipit.

V*ri*rum Rtfektitmtm

Rtfelut.

88. nuiH.

cum Rota di^ioncm Dummodi modum imporure ; id ita intelligendum vt ex P. Molina, de

dicac

aliisdidum, qiundo lcilicct difponirur aliquid


facicndumpoftcompleumdifpofitioiKm, vtin
cafu ab codem
ario addudlo donatiohts h patie
vt aducnicnrc xtate
(xGtz filio primx tonfurx

cam

in-

crgo non oblcura prxfatx legis meiu


alia eft l^is altcrtut, dc qua /M^ii.

inucntus

'

Patre addudlis

vt

lcgiiimipofletadfacrosOrdincs promoueri.Eft;

fit

noftro

vbidifpofitiolegisnonverlaturcirca

ftriamrlKfaurus

quxfitutn;crgo fcmpcr applicandus totus,&

/r*rw frt-

zm

Itg.

o. ica loquicur ririm

tbrfturum

arte legibus odiosi

applicati

ergo&

motiuum cflc poteft, nc qui$ maleficio

Kdm

iummoiofmfctltrtiis Csr fumtndti fsirtfitus

nulU parce domino ftindi


to, cuitts

obligarc.

fcd circadifpofitioncm ipfam

Hifpanizdifponunt;

^"^il/J**

non dcfinunt

cxtct

modo licito inucnitur thcfaurus,


potucrunt eum Fifco penitus applicarc, aut cert
etiam quando

^**^"**

illi(

.,

ocque

t hxc quidcm juxu jus cornmune , cui gmdfiH


qiundo alic^id per legcs fpe- Hi^*i
non rnuenitur. Licct autem cafus ^**t*ll
przfcns non inucniaiur in particubri decillu, ex

71

in Hifpanii ftatur,

69 Dico igitur, ad prapopuam difficultaien


refpondendo. Primo opinioncm priorcm adco
cftc grauium Do^orum au&oriutc firmotam ,

cialcs

vt in casus coniingcntia nuilus videacur ititurus

hiuri

quieaoD iJonamplc^Utur. Cuin eniqaadoixpr

dciigoati

ftatutum

^enerali difpoficionc colligitur

appHcantur Fifco
,

vt

juxn quamthe-

qutnt^ parte inucntori

commumier Hifpani

P 4*

tcftancur

AuOo

Dlgltlzeci

by

Google

The[aun

'

ij6

tcm quimam
cx

nullalt-gc habitur

tarco

calu

in

D.Thouiat

Nam

citacacx

licet

d parttsctiam vidcaturexttndi
nientcro in locis alicnis

cum pccnalis
cxtcnlio

lit

,non itaadmitteturab omnibui

mar^aritas
lcgcs lunt

vndc fcntcntia diccntium lcgcs illas

Hiipania przfcrtim locum habcbunt. Pro In, dc quibus prsccipue agimus

e>Miiifr

diis

iHltjtevc

rctintri

mt^utt-

tertio.

dcduci qucat dominij acquifitioticm impcdii i,cuuinulla inueni.irurprolndiiscircacarum, dc

(aJe

&

in a-

licccvaldc probabilc ficobra-

quia tamcn

communilfiina rcnttntiacontrarium ccnct, pro


qui vidcri potcft BoiMciru Tomo i. Dif^. i .Qu/tfl.
I

PuHcie S. nnm. z}. vbi aliosadducit

fccur^ potcft luftincri

ratio

omnino cadem

fimilitudo

idc6illa

non

prxlcrtim ciiin

in loto

quomodolibet

& in partc.

deficit

non

iic

Et vbi

valei ar-

gumcruum
A'?"?*^'

a fimili , etiamfi diftimilicudo parua


cx addudlis a Marco Antonino fupr* Rtfolut.
M<:nochio , quod argumen^^'

fit ,

"

<^i^r-

3^'
tu"! a

mum.

habct P. Azor Tffwo

rrvT /fiM

vbi

leuc Sc infirmum. Fauetid.quod

firaili cft

quxftiontm

cra;iasadduccns

nitntiir ,Jid

Primipem ^veiRemfublictm pertineant^

ttm* Tht-

C' inuentoribus <nu^itm


/r^.

Magicam , non dcrogatur inuentori

vticiiicct

pars,

inforo conrciciuix pofllieam recinere.

Dc quibus hxc facis.

V T

X.

De

margaritis, pretioAs lapidibus

quibufdam

uli cclcbris

cadcm

73
Sf/^S*dttjuut

fi"^*-

Vimiof
(uftntu.

?*X

E
-

margariris,

gemmisaliis quinta

Dom.

Solorzanus in Polirica;/^.
9^i.T dtdcrtcho. Vbi quiftio fiinilis agitatx dudum occurrit , an fcilicet lcx talis inconlcieniia

nrgandummaius cft quam in


1"^
meralhsfundamcmu,quiaplurc$luiuquinegcm
''^

rcs

ilbsadRcgahaptiiinerc, vcvidcripoteft

a-

pud Dom.Solor7jnum fiipr^t pt^.^^ i.Ptro viniendoi quod & tcncc P. Fragolus Tomo \.ftg.
, .

i<;4.<a^/if

vbi.iitconftaie cx Iiinitutadere-

rumdiuifione

, elTc primooccunon ctnfa intcr Rcgalia compurandas. Sicetiain P. Mcndus xnBulUm Crutttt^t Dif^t. 83. num. 8. Pro qao & cft doftrina

S- I:em ItfiHi

pantis, vndc cas

"^j,

-.

'^**'***'

in

quo illx conquirun-

De lapidibus autcm
qux

dc mctallis

Tomo

pretio-

"

pro quibus

dt RtligiontLik.

dtuino culni. Otp. 54. ntim. 3. tS* 6. ic P.

Tan-

crcdi titto num. addu<lus.

7?

Vbi

Regcs

illud

tantum vidciur dici poflc^quod oUtArai

noftri przdiiftas dccimas fibi rclcrua-

*ttfM

runt,iJhiicquoadhabitum,nonquoadadlum;

f"**^

ctfi

****^^-

idcft,rclcruaflcfibipotcftatcmcaf cxigendi, dc
fa^lo autcm non conftarc dc huiufmodi cxa-

nam

^iione cx vi priuilcgij:

fi

^^j^.

non quin-

icacflct,

^ia.

tam partcmtxigercnt, ttd duplo nuiorcm

cum

illam exigant

alio viJcntur iurc vti

&

nnn adco ftriiflam obiigationcm incumbere


ad iHius prxftationem. Qux rcfponfio ncgari
ncquit quin liiam habeat vcrifimilitudincm.vndc
nequictuidcnter impugnari. Nihilominiis
ita fcri6

&

conftanter

hoc

non
fibi

quo tamcn numquam


,

vfi fucriint

vclipfi,velcorum poftcri. Prxtcrca.

Non dixc-

fibi

rcfcruarc

exaiflio in vfu cft

fcd dccimas

atqui

non

alia

crgo earum

apparct,

nifi

^'<^*. quatenus fcilicctdccimx inquint.ipartc

aliis.

&

videri potcft P. Suarcz

crgo

in

foro

illi

conlcicntix dc-

bcntur-

pars Rcgidcbeturpcrltgcs. dcqui-

'bus

traiftus

illc

cft ratio

includuntur

ri,fH< vi-

^^^^

H^flw^f*r4A /^/raw Df-

tur, P(/f4mdicitur.
fis

runt ius

&

fnuib-

An-

Lik.

rcfcruaflc ius

o
40

vidctur credibile

mtmHmr-

C A

in

conftat cx

p^^^^

diftis .4(7. & quod ad mai^arttas atcinet,


cx C*f. Perutntt , dc deciinLs , vbi ipccialiter exprimuntur PiftrtJt , margaritas autcm pilcacionc colligi marufcftum eft i vnde in India Oricrj-|

fic

tit.

inucntionis fcilicetper

dccimas margaricarum

cx

ita

2. l. Tr 2^

^.Ctp. 19. Ergo laltcracx illis deci- rtuhutmf.


ma rcddcnda pars in foro conlcicncix. Qu6d mii
vero cx przdidis dccimx cxigi pofitnc ,confiat Ri*

13.

l. 1

ica

toniodc Hcrrcra

luxtaquam inca-

ftrs tfsignttur

6. A<(G//rt'/i0;>ii. Sicillc.

jimaGt- fujdcquocrat fcrmo


'^^*^'^

finc,

& dus lcntcntias con-

vt thefturi vbKum^ut inut-

ftMTi tn

"^irl soUricpa
viitTh*-

Ub.i.Ctp. ij.in

Gc concluditi^/ auntinCn-

BtUjt efivfu rectptum

-^^^

}.

tratliiw,

&

gcmmarum fibi rercruarunc;vt

&.

tionis identicatcm cxccndi polTc

meditt*-

illis.

in Ecclcfias rcfijdcrunc

Deindc cx nupcr
diitis,quianon habcmuslcgcm ,cxcuiusvcrbiy

Jioproccdic,

dttrt

74 Scdcfl quod pro Rcgibusnpftrisfaciaci


nam illi, ciim decimas Ubi a Pontificc conccHas

tix fic gcncralitcr atfirmancis.

quo loquimur. Lcxaucciniuris communis

fM^i

9. ilUin probct.

41.

Dtj}i.

compa-

ctiamfidiabolicis illamanibus

Sic

.-(^'

tribucnd^

dcbec rcpuuri. Licct P. TurriAnus

Coiillat in primis cx probabilitacc llnccn-

^^^j^

non dc

,non

cxcct

illis

Dimidia pars qux in Ininucntori thclauri conceditur , potcflabco

Dico

72.

tamcn fic

thdaurosv quia dc iftts


pro incdictatc, aut parte
, fi crgo lcx ctiam pro
xquicati conibrmit ficut illa,

lapillos,

,
,

alia Principibus

diisauccm
jttfrrtio j.

ctMtduHiur.

camdcm rationem

addat

fubiungit

obligarc in conkicntiaad rc(licutioncm,in

non

ttlis oiiiiptKti

'D Tht'.

ttmdomino avriJiin4'ieniidrointientrit.HxcDo'
(ftur jnif tus , cx quibus apparct di(}crcncia intcr

adinue-

ficut

licet flatim

dc thclauris

fectuuHim Itgts liuiks tentiur imeHttr

ratiodccifionis

Qni

illc.

cllc

vbi poiior cft ratio. Scd

2. 1. (\ux^.

inlittore mdrii;

locisinucnir,

inutiitorcm habcrc illum


"

CZ'

iiire

<fii. vbi icj^


66. srtk.
(Qi\h\i : Qit^iam fnm c^^it/e num-\uum (utrunt in ko^
nu thiuitn^ licut Uftllt
gtmm-t ,(jm< iHutniiintMr

dc toio thcraiiroloquitur , qucm quis


vt lam vidiraus : ncc vulc

fuiisiii

dc quo ioquimui'

V. Cap. X,

Indtct Tituln4

Auflorcs. Quatuor crgo partcs habebic filcus,


fjuoioodocumqucihtlaurus inucniatur : an au-

dorum

Quianonnumquam accldit vt intralncadancra cx vetcri ritu pretiofa aliqua intti

ucnirentur.Regio

cft rclcripio cautum vt ca Fifco fcu Camerxappliccniiir,inucntoribus dimi-

di^ parte dcfignata.

Qiod

cum

rm-

an in confcicnriao-

bligatdubitari pottft. Scd ccrc^ dc

vidtturcfl"cratio,quxdcchefaurii;

c*

i-,-,^

illis cadcm
quod cnim

, auc intra morcuorum corpora , di'minimi dilcriminis cft ad


,
propofitum,ficutfiinarca,autextra iIlam,con-

\ tcrra ipfa

uitii afl^irruatz fint

"

"

dica fuifl^cnt.

77

Circa Salinas in Indiismulta funi dif-

pofita,dum

m fcrc

illi

inutili,

Rcgio

fifco addicuntiir

^'^

fcd cxi-

& non modico Indorum grauaini- ^^Ji^'


ne

Digitized by

Google

Tro mjifgmtU
hc

fublcifJtO

'

dc quo

Poliika Lih.i. Cdp.

a:;it

Dom.

3. fljnte

^ gemmU

Solorzanus in

quidem

legctali,

qux

taincn Pcniiiio abrogata cft,autci pro tcmpoic ruperredcre prj(ccptmn } non dtberctpcC'
cair inartalis damnari , qui cx falinis eam filis
quititJtcm tollcret, qnam ad proprium vlum babcrct ncccfTariam

durum

cllct cniin nirais

id le-

ge rigida probibcri , vbi lalis abundancia cximia


liii faccreomnibus vidctur indigcnis, pro

copiam

quorum vtilitate

Deo

cft libcrali

exhibitione

tribiica:& vt hicaliquid fpccialc adiictam,di^iium

equidcm quod

intcr

fnlis fr-

fimmmtit.

recenfcatur

illa

Dom Sulorzanus /M^r^

luculcntam

tioncm. luxta oppidum Aioi Culccnds

montcm alcitudinis non cxi^uct

vidi

difTimis lapidibus rupcrimpcricis artificiose

du^a

dc-

in candidifTiinumbrcui lalcm ctformaturi

Eleft profcft6 mirabilc , ad radiccs moncis fluUiiim Idcis cclcbrcm , qucm Incolx Apiierimjs
tndigicanc , dulcis aqux dccurrcrc ; vc non apparcat
Ic

quomodo in propinquo moncc

falfaruin

pcrcnnis

aquarum fluxus confiQcrc

il-

ponic.

fumcre
quod
quo lucellum aliquod comp.irare qucanc ^ Aut non liccat omnibus c6 acccdcntibus quod indigcnts f.u cft,
vbi Dcus mirabiii illa copia, dc nacurx iniraculo,
vidcrur omncs ad vfum cmn Auiloris prouidcn-

Hinc crgo

Indigcnis ntfas

vfui jx-ct(urium habcnt

fi:

aut cx

tiflimi laudc

prouocarc

XI.

ui ItAtr
^ntHtitm
fidtinttt-

Vtni

tfi-

illo diilum a nobis Tirulo i.Csp.ii.


Iquaccnus in ipfiiis cxcradionc Indt

^plus vidcncur grauari

quain

iuflicia,

Sc Chridiana charicas paciancur. Ht a. quidc 116.

narrationcm adiccirnus, ex qua cotnpcrcum babccur qiiam hocgrauamen ndei eorumdem o

&aliam rcccntiirimi

hic iuuai adnciftcre,

ritU, ri-

ciat.cui

ctfUi n*T-

vt apparcat quancitm oporteat oneris huius Ic-

rmtitnt
mttifif-

tmm.

thale

impedimcntum qiuntocyus,

iuxta Rcgis

jioOri pollicitacionem piilliinam, amoucrc.


te

paucos

mcnks in oppido

cenlisdiascclis

An-

Totorbuaiias Cul-

cuius incolx Huancabclicenfi

corturx pcr viccs addicuntur; cuin vidercnc profe^ionis tcmpus iam propinquum, (ic agcntibui
quibiifdam,in hunc modum dilcurrerunt. Dcus
Chriftianoruin parum nobis propicius e(l , qut
ab hoc nos grauamine non curac liberare. Ad
Huacas crgo noftros, & propitiora Numina rccurramus. Di6^um hic^um. Conuocancur omnes,

& vt.vnulquilqDe aliquid cx

iis

qux

oflcrre

,pomcnoncntur. Ciiin
ex indige,
nis quida rcmdcccftacus,quia hdes Chriftiatu in
illo Brmiores cgerat radice$,duobus ex Societate
noftra Patribus,qui co deiicn^rant , Prouinciam

in

facrificiis loiiti ,afcrac

ergo

fic fuilTct

inalijs

diucrfa. Videant ergo i) , ad quos maxira^


vtde remcdio cflicaciter ad,
hibcndo prouidcatur : ni velimus Dcum rebus

fpcdlat prouidiftc

noftris inicniiirtmum expcriri.

Dicat

dicaf tan-

PiilTimu$,& RcligioGiliraus Princcps,

Dcus Regis

Vatis voce ?f*lm.

quod

vtrf. 6.

animicus deftiiucum

tocam pcr Millioncs vttiiirtmas obcuntibus,quidquid erat dcftinacum apcruic, vt remedium op-

Pfalm.

ti;

CTgimitHm pMHperum,nu/u V.6.


txiirgam. Nunc cquidem
nuncquoties auditum hoc Khhc ; icd protenfura adc6 , vl KitrK x- Pdrmm iSt
tcrnicacis cire vidcatur. Nec moucat quod de iftua afiT$
nouo opcrc , quo labor fublatus operariis , ni- tuuMlU,
Profter miferiam inopitm

mium quantum D.Gafpar


rac in

Efcalona commemoGa\o pljyUcio Periiiiufto 13. t .Parte i .Cf/. 14.

Totum enim opusillud fuoeftfine


ra^talH veiu prxcipua d fparentc.
,
Qitod tamen nuper repcrtum cft , licct nriinas
44. <S?"4?.

fruftratuin

molcftix habeat ; habct lamen non lcucs , Sc cft


illud dedurationc fufpe^flum; vc Scripcurx vcrbis vti liceac.

EnU

tre vidtre miferidm. 2. Mdtth.

6. 19.

79 Licct autcm Minerx alix inferioris notx


Rcgix Coronx adiudicacx non (int ; qux tamcn

Miiurt
frtJiS* in

argcntl viui funr adeo iudicantur pretiolx, vtpoti ^i'' '**'


f*^"*'*'

&
,

incrcuic

nam

cikm a(ix

cuin onerc quincarix prxftatio-

& qui eas polTidenc

Minarum do-

dicancur

mini;hydrargyrix in Regii poteftatc retinentur.

Et

'

priuacis adminiftratio folacommirtttur,

quibiisduo oncra imponunturqua(i vfufrudiuariis,


qui qitodcolligunt, faciunt fuura. Primum ,vt

quincum Rcgi

Mr%rttti VI-

deprchcnfum,

non

priuatis dcncur

&

TTVE
I

ifto

&

nis,

7S

line ingenti diflicultatc.'adc6

Imrao prx illis xftimacio

qui in illius emoviuo >


lumeqcis conlcientiz nucumenu
poHiat admifceri.

iMtgtfitm

Dco faucnte^

fincquibus auri ic argencicopia non fuppetat, vt


aurifcris
argencariis vcnianc numerandx.

C A P V T

jmJtrtm

5c

accidcregrauamini iftidclignatis fatis eft veroftmilc , vbi


ratio efteadcm, Sc Indorum indoles

cum

De Argcnto

non

fcd

dcm quodin oppido

alias

mcdiocliuoaqua rallaabundintcr crumpit j qux


adcomplurcs tumulo!> incnljrum iii(l.ir limpi-

177

Qjpd

corja pro horrorc intolcrandx molelongc a fidei caftris exularanc Et hoc qut-

ftix

dcm

cx cuius

aJhibercnt.

illoriim

men-

diuccciis,
,

prxfticum

quorum

intulit

obligmo

qujt

portuuum

foluant.

Secundum

^*^'^*

vt quidquid

(meH

ex:raxcrinr,cidcm vcndant, taxato prctio grauif-

m dmi'

emcncibus
toncra Rcgiam prohibitioncm. Vnde ad folura
Rcgiuin fpciflat arbirrium , Supremis GubcrnacoribuscommilTum , illud pro diuerGs Mincra-

iufliMiit'

(itriis

posnis impolicis vendcncibus

tura claborationibus difparciri.

8c

Nulklm

cx hoc commcrcio Fifco fpccialeeinolumcncuin


accrefcit, quia ftcut cmicur , ita 8c vcnditur, addttiscomportationis cxpcnli';

autetn

'

quia vnicuiquc

illi cft opus cribuitur Rcgiis fumptibus exporutum. Etnolumentum tamcn magnum duhoc (ingulari & mirabili nacu-

vbi

cttur Mincrarios

rx adminiculo iuuare, vc lic vbcriores thcfauri ia


Rcgium Fifcum inducantur.
80 Vbi circa Primum e(Ie difficultas po-

^J,^

Dom. Solorzanus fnfrji 5. T


t^
pMr.^^i. nonextat rcfcriptumaliquod ^n.
Rcgium,quo Minerariis didtis onus quinti ful- qitttu.
ucndi impofitiuii rcperiatur , quando Minerx ia

teft.quia vt tcftatur
ftmiie/t

Regio doininio copferuantur,licctcxtet quando


in priuaios dominos trans(eruntur , aut nOuis inucncoribus pro teinpore aliquo pcr

modum

v-

quo
D. Elcalona iu GdzophyUao Pdrte %. ptg. iot
num. z. Scd odhoc neri fatis patcft, Prim^ quta
Rex ipfe au^or lc^is dc quinco foluendo gencraliter ex Miuctis iftis , (ic fuam lcgera tmcrprefusfrU(^us ccduuc vc prxmiura induftrix, de

totM

Digitized by

Google

ThefimiJfuiki ^itulHsV, Cap. XI.

178
(atus rft

vt criiin

tlcni Jatiili(

Dcm
cum

itiis

acltniniftraciO'

&

LkK.it intdligij

iftam vlu& iplc conhimat.

iiiterpritacio-

Dciiidc.

Qnia

Minerat iAa; Ktrgis fint , aliquod fpcciale


emolumetitlim habere dtbct e.x illis: cumquc ex
coniniircio emptionif
venditionis nuilum habcat vc Jiximusiiadseftconueniens vtilludex

&

'

cMm
,iu,Mnt

lui^fo acccpto confcqLUtur. Prxterea. Ad


omncin difiicultatcm toilendam prxcedic coii'

ttalusfubcicon^
qualitate nonfit latio dubit.indi , & iliudtum
quintOjtumceterispatcibusdcbitiproponione
scriiondeatinvendtttonc, Aollavidetw incoinnwnta,committi. Quod a Oom. Soiorzano /-

>

tattam.

ftr&t oUeniatiim

lcd dcbuic aioplius cxplicari.

Nam aot qointum abfoluie dcbctur

auc non,

fi

primum : ei^o non crat ncccirarium id in coniraAum dcduci. Si autcm fccundum , 4c alioqus
vulgo QnmuO iiifto non acdpibir
cumproeinihi! Jaiir vidctur ineointuAitix hbcs admifccri. Vc crgo hxc j^cnicuspro-

centiftbiis (

prccio,

Suifctur, dici potcft quincuin qutdcro ibnri vc


LcgiumdominiiimagiK lcacur ncc camcngra.
:

tis

accipi

lcd prctio dato

quia

lciiicct

precium

Si
tale cft , vt ad illud poffic estendi.
aliunJf coiifidcreturlndos Mincrariis adhuiuf-

Caxatum

modi

opihcuini tribui fub modcratx

mcr-

fatis

qui fi volunrarij accedcreiit, maius


,
prctium rcportarciu.
x quo fequicur Minerarios teuefi to

itite.

ad contradl&s impletioncm; qiiia"


hic non occurrunc rationes iilx , qux in Mincris

Do

ficio

ncram tradit

vt des ife

fiK!iar.

Nairi

& Indos diftrihuit

& Rcx Mi-

folucndum quincum

R^ quidquid cxtraxerinc

ab

l.mm.x. &6. &ali^


Ex quo fcquirur plus ali()uid ^cra

ipfo.

qiiolciliocc

grauamcnbuiufmodicompenlatur.
8j Ad haxdid pocalgrauanicnvendttionis

non

elle

contra legcs , quia

& lex cxtat,

Regum prcn;iuamin tebus iftis


cogcre

vt fibi
,

qiUB

adlc ferucntur

obligatio

deHnt
baanturtcmporibus,

ifta

attt

minuicur

fi

&

entm vendito- ^ng^

vendant iufto prctiu qux nc- n4

& iu Do^flores oadunt

com-

cx iure habetur.

/-.

Si

cam

vtde-

vcilicatem concernit

ac illud

( in

/?e

accftduntlo tl repart dt efijs

otemMrj>e h pro

lc

Johire'

<{(

fi

gdtt

dsdy rtjutzMdetejJisReyaoi.y eHts.Slc

illauinvim,addunc,A,MMt|li^

Dolores dc

Otficiaiium

cum ilcgibui uu^iu

in cpncra^ibtis

5)41

DtadKOcmi

Traci. l.Oifl.

Du!>.

agunc

ob

u;^^^^

itCmrMfiif.
17. <5cP. Efcobarde Mun-

x.hh.io.

IGesi taiulii&i

prej^i.

ille apud
Hinc cuM

inualidltatc contractijs

poteft apod P.
diza

MUui

puesftkmiitiXis , nfflirimt

ht mraltiile dondt refnltM

eiadibltt,quicum Rcgi-iiK-iiutur

ruui paicula, fohxntcrim

quo i^

de

Mincra inquam Haancauelicenfi )

tMC4ma4ado j

aut impiMttiril aut.culpi tiJcs (nrcgri ftrtiatf


potcft. Vtcniincftapnd 1'. Lcfliura Ub.i.Cdp.
hunc,

luftitia

ficptAaSzsOsdgr4Je:{(ttltitydddo,<iutMiieispiit-

Dom. Soloraanum fkpr^ pt*.

de

5.

fenilaRir. Vittle

s^.SecHiid

vUimt. Dt

$.

inu$ci^tUa adtotumChriftianumocberoexPhilippus Tenius venetands


memorix Princcps in cpillola Aita. 16 iS. aA
PriociperoSquilacenrcm Pemuianum Pror^ecn

pecubiat fuic nontri-

coiMfit?6ncm. 'MibtMilli ftef. Proquo P. Mttfina Di^. l 1 1 $. Quodvero. Vndc r.iri,\ in con-

'^'d.

hm.

Vidc iam P. Fagundez Ltb.

t^.wini-

circm

quos vm^>

Cap. a8.
Paccr Palaum Dij^. 5. PiwS 1 9. vbi
dc exeinpla addocit , ex quibus nullom tta poUt-

obU-

vc

g^^"^

cdicat. Sci-

fldducicDom.Solorzanus i^. f.inras.


&in
Politici^^^- 941. ad marginem f Lt ftsl tuiA-

poflc

vendcnt , ne mctcenarij fuo labore fruftcmur^


Si eigo occuM metaHum venilanr, eritqut eondemnctncmo, cx comnnini Dofioi iim fcnfj :
quonianf paftum^taciiam illam fcmper habCE

po

QuemtimoiHm jmtkntti, Pro qtio Dodlores


congerit Bonaidna fiffi PmiS 3. awwrr. iS.

cem fi exparfelUgiii paAa rlon 'ai-

rxpcacHdicrvndevimi
hxc fcribo magna illis ruinipa jxcuuix dcbaiir.
Qt|pmodo cptm poflbc ilfi fingulis hcbdomadis
mcrccdemYnd^operaritsreddfire. fifRcittneS
ncgandi pcrrtucrct ? An fui omn;a & fe ipfos

vidcri

trMtHhi Qn^t^. z. MnU

pcllcix

fuifqucdcfie-

lictt aut. Indi

v.

dodbina^pto qul

P. LcfllitlS t3.X.Qif.lt. bt*. 1 4. pr^trtim


niim.\ij. Bonacina Tonw 2. Dij^wrAT. 3.
Cms-

vcndirioncm
ratio cnim quz proquiouldam milicac ^jito oinnibus conftat miliure:
9c qdando pubnca vt&as vcnitor , compelli

am ftmtw.
Mi-

^vt cft receptiflriroa


''ceft

Efl jutcm contradtusinnomi-

Do vt des } vei , Do vc ^as : auc pocitis,

gimiiBi

^jg^-

lud vendeildt necefrarid Rcgi eft prctio arftimabile tvndevendens cum padlo retr6 vcndcndt,
minoridcbet prciio vcndcrt proptcr grauamcn:

tiw. Qti]pd fi omnia , quc vcndiior poteft ven-

vidclicct Mine^

nacus *

ili>

nem tradcrctur.

ganfnr. Sed

ttpjfLii-

Grauamcn

vitra.

dere, neceflariahabeac>adomniumpoteft

yendendum

gmiic

Timc

argcmariis.

iierariis

saalicuruf cflctpriuari, St ahCriinadmfiMftrariO'

quiad laborandiim

^p^f

piccium mctaili iuftum videtur ilkid , quod cft i


llegematum , vnde proprer illud traditur Mi

rcs

qux in prt>

'

y^

Iicec.t.CirMVtflEcttff rpolKmc

liatistemporibusctiaaipcamiasconkrt, vt Minerarij poilint magnotno in l^re progredi;

g.

ceflaiia habenc

fi

^^/^

eiTcetiamdubitatio|>Otefi.Namcontrahucm- ^^,^^^
pnouis&vendtrionts debctetle liber , &nemo u^,fi
contr jhcntium intiitus. L.buiitns tj" L.Hec emt' nt bkmm
re.
dt ttntr^imi tn^. t iia coromuniter traW'
dui Scripcoref. Non crco obligatio vcndendi
Minerariis imponi potcft. Prxterquam qudd'*

tur , quarum inucntorcs non funt adminiftracorcs ip(i ; (i enim itnt * nuilum cft difiiriiiieQ.

uaiorum contraflii refultarct :

/*

fcilicct

"^^^^ obligacio folucndi ccflace: quanr


doquidcm Miner io adminillmioBem dan-

obffgatioeap

fi

Circa lccundum aiitcm 1 obligationem


vcndcndi Rcj^i guidquid cxtradtti fucrit^

prccium taxatum cfle reddendum

dero rcfitlcatad ftandum contra^ui,

mmn-

82

cicati

fiii

Hacautcmradone noncxtance,

latunifque moleftiflini^

lodislaborispietiumretardetur.

laboris

81

1*"^ff*""

cellAntc pirditurus

ccdis onire

^fBnm^ foroanimx
tei

quando voluiu , & fscn^ annquos contra"


^tusreuocatK, fipti cos Izfi videantur. Etin hoc
quidem^rauenoncft Kcgij patrimonij difpendium : cum enim id. quod cx vendiiionc tnmllf
colligum in Mincrz adminiftratione confuoumc,
plus cquidcm eft quod lucrattir Uex , qdim id,
quod amittit.nimiumquannim adminimatione
illi

bdwri

{jip.

JI. a.

ao. Precium ergo

dfebet iuftam eciain

pro

Digitized by

Google

crauannneirencKtionis } *A iuftitiam cnim iorebus huiufmodi obfcruandam maximc illianenti


iuoc Vndc ct^tfl afi^ annos aliquot prttinm
Qmnialis nietalli hnius cflet quadraginu O^irr^AliiimjVt dc lux giibcrnatioiiis cempoftf tcfta-

C A
De bonis

tur Doai.Soiorzanui irri./i^.94r. S- Otrss

V T

vacancibns

XII.

&

iis,

quc abio*

tcilacis reiiQ<|uuncur.

nmdm t modd ad fezagintaaccreuit, quia &. cxDe

pcllls nctallariorum cxcreuerunt.


taulta coDgertt

confcientiz negotium

quibut

D. Gatpar de Efcalooa

Lmim la. i.Csf.i^.

fhyUtk

Gj;^*

Sed quia

oon fpeAatx,

vcl

tlla

ttf etna boe teges

ad

quid-

fi

^MAliter

quam io iliis taki altcrius efi confiderationis , de


qu&inleriuijuuameDeo, nibildeilludinereii-

dum.
84

tiln

llludtamennonprauaboradiicere.quod
vtinam HtmieMi firaKcuius, fi ad boc tit qui vepro eodcm valilil oiUfBUm remedij cupidum,

&

tnerctMm

duni,appiicare. I<qi* lieUeriiriauE mctalli huius


coinmcxciun tUtcr priuatos probibentcs vim

Tuam omnem, Regib Officialibus ,


vtmiMnt

& Guben>

toriiMMipfiSitonucntibus,imaifcRUit.

Cumenim

8j

TAcantiabona,gcncralitcraccepiivoce,
dicuntur.qucioHifpanil MifintUtit

yj

funt

illa

qux

i, ,,,,,,

hgdfU

dominum nbn ha-

aut

bucrunt,aut

fi habucrunt pcnitus ^Doraturpoft


dHigeotcm inqm'fitiiDfoem vel etiam fi agnoica-

tur, ad i!!um tamcn non pt rtinciK qiiiaca pcnitindereiic]uit: vtacctditcumquisinitinerc reliquit aliqua , quc (ecum ieiTe non poteft ob in-

"

fortunium aliqiiod
vel alii cx caullii. Echarc
/.jj^ft^
omnia ad Rcgium Fifcum in Indiis pcrtincre, ex ti^m/tr*
,

pccUnic ex conaaiau fiiis temporibus triboendaE


a Rege dcfint, vtdncnnisiipfi Rcgij Miniftci, ne
opificium

cum

ingenii ixMU publici difpcndio

dcficiat.comfnercktttli oooniuenc,non ioia dii-

fimubtione,rcd ootKiiWlAoritaicai miniAranie.


Affcruntur ^ Mincrariis Ctntilibrae metalli vt-.

Ro-

E. g. Regrcs promptuariisinfivendz.

giuii.

gat tunc Gubcrnator , OScialibtts adiUntibus

quot cx

illis

fuo

fini

nomioe recipiendc ? Et

rCipDiKkt Minerarius , quatuor : alix cnim ad.


aMos pcrttnem, quibus ab ipfo vcoditc
qula
cOnHn nomine inferri oequeant i quia ex Minenciorum grcmiofioii fiint , o^cnintur aliquo-

&

iwnex gremio nomina

6c fic rcoepdo cod,


fbmmaiur. Cumcziaincoitit^atvt Mincrarij
pecunias noo.habeaiK ad vigcnduoi opus , dc
tiibfidium hci>domadanin lodis tribDcndnm,

Miniftri pnedi^ii ioMSKeilbfci acccdunt


tna^catOFcs peaiiMaut9>oK

pro

vt

metaUum minori

tcrtiiparte prctto ccttis tesiporibus acce-

pturi.

Quc4|uidero)utere^certcxiftimaot,&
io eQ przftarc Regi ,quia alias opus

oMcquium

moinentiiiMmmiBioieprogredictur. Adbunb
ergo Reg^amn Iqguoa comeoipaioi violatio Fidci ddNtdi coiiBaftm compdlit. Vbt quidcin

CiAernltorum conTcieotia oon


grautri ,

trrafpcre

fi

poteft

non

ni-

pofllnt, dii^jentia at&ibiia,

piuribus Rcgitsiclcriplisltabcttir

Dom.

Solor7anus*.

qox

addticii

Cdp.i^.num. }8.

3.

thmi^'

Sc in

Polfc auicm id jurc fieri ^*"**


AoAores eomnmnitirrdrcunc , cx quibtisvtderj
poIToiH Coujrrmiias in Rrvi^^Vrumm, Vdrte^.

Politia i*4S.G*^.d.

S: t. verf. Dt kffhu. Petrus Nauarra Lil. 4. Cf/,


. ni.{7. Bonacina
1. l%rr. i dt Rt^:
Qii^.
PhbcI 4. nwm. j>. c3r PifiFlo < num. 22.

TWe

P.Lcfluis Zi*.i.C*/.|4..}.dr4y. P.RcbjclIus


Ii*.a.^^.i a. i>r /fiw, P. Gafpar Miirfados*D.
2. if In^iui

&

It&e Dtffunlt.i^.m ^ne. P.Fragolus


Tmoi.fMi.i6i.s.aiMj[dH4iu: yW alios adducir. Sed dubiuri poceiV an iti eoniliehttl obli-

'

*
-

.t

gcnclegesdi^j;.

8tf
Circa duod fun^ qui n^rtt diccntcs Stmt^
cinii,4iH4liquidinitenir,ttfneriflhuniadeiFilco
poft condcmnatiof7cm,rfd nofi antci. Sic Petrus 'i'****
Nauarra/jyr-). P. Si K. TlKjtHrHi : quod
vidc-

ftfn*
.

&

twr {Ht>bare P. Hartadiu

conrradicer.

h(KHm rclcrens ,

Cardinjlis LiTgo

ncc

l^tru

Drf;w.', (T.

)bri^W4f.f ^z.afHnnat muitos clTc qui dicaftt non,


tflc vfurecepcis cum bbligationc.
Etipfeair

ccHifidcrtnda

e^ vetba

confuetudinem. Vbi

aliqaisTort^ addat eciam poft

condcmnarioncm-,
ocoukare poflit
dd qu6d legestaTes juri gentium viJeantur dcrog.ire juxtiqtiod ad inucnfi

pecurmirum eafaibitioDe fiKcurreoi^: nsm cx eo


R^iiMB Fircum oietaUi huius QpiaiojdiMi

fir

&

diftrafatturoccttlt^fi-aiidari

& Mincrarios ma^

l^nam faccre bonoriim ^duram , dam


Itxn vcndcre pitdo mioori coguntur.,.

rndo
t

ffcnc

fummo .enicrc

tcmporc przfticcKO
;

ofiasjuflificatioiK

ttA'
tra-

qi&i proprio ca-

De

iHrc.

bdna

ciicp nullius fint aut foiflo aut


.
,
Alijobligareinisonfciemilfeniluni quia
o^/&(rt,
iftadomirio carenr & ita ad publlcam po- tci>nct
"

inetal>

vt creditoribus

aut in pecunii fbiuirre.

torem pcrrincnt

cuius con-

afendamdibi. Videlit*

iliis difponcrc
vndequiper &""u
applicationem fus accii^it, ncquiciine iiiiuria iiiis f'*^^''^

teftatcm fpciticde
^riuari

."

Sc ir n]'.rf Fifcus, cui

poflunc proptcr

VtiHiatein pubiicam applicari.

gcncraliter de legibus circa

Sicplures, qui
bona dilponentniOB

idafBrmant, c6qii6d domiiiii rL-rnm ir.iximj

c)t

l^tMn diipofitione proucniant, vt diximus num.


44. & in (peclali Bonacina, P. Rcbellus , P, Fi*
gofm)2r;ri.

AlitcrrTOTimilli

vt

qui cenfcnc Icgc Anqmti

Cnt tlli reftituenda, nifi de illis


Ii<ao babcntur.

tm.

quando icaappli- ft>m*ttdi


domino eorum comparente , non

iioincfk zquitariconibnncs

4Mti>ona

Ira

fint.quar pro dcre-

Couarruuias

i. iflo

Dt Up-

(^od & colligitur cx eorum ienKMtl, qoi

dicunt

iafta compoiicfone incercorum

bono-

tum per PoiKificemy fcmpcr rcmancic obliga cio-

Digitized by

Google

nem Kftmtendt dommo coaipaieoti

quia Pon-

nequk prxiudicare jori pnUKoram. Sic


Corduba, P. Molina, P. Turrtaniu, Villalobos
' &EraroanuelRodrieuex, quojadduchCardi%alisLogoD^|^aK.:i,7.Caietanu,,Sotus.
LudouicusLopez apud ViUaIobos,quod &

;( rf*- tifcx

ftivupm
"

'

'

If.

j:n.iL^^mJi

SUCMMtgaUonem MM'**'^
^efS^S

im

<;o

poflevidentur ,qui priuatonwiiuri prariodicare


veUe munqu^m dcbent intelligtxuaialilvblllll-

penbus>ttiAid ftceic cmlUenittpoieft. skut t^^Hmii


etlt in alia opera pia. Sic P. Hciniq lil-z /irfr^ , 8c

tasnon fitconformisaequitatL
87 Oico Prim&. Le^eslndicc namaj^
obligani quoad fbrum conlcietuix , qu^mltgcs
atixde r)us buiuimodi b Hilpaniz Rcgibus
/te M> coodttz, & vfu comprohatz. IdconAat) quta
fj'*f^ Bon eft vnde maior obligado colligi qucac , ne^'J^. que cur dcbeant Vafalli in remocishifce r^ioi)it.
pim Hi' busdegentes , fidelttatemque ezimiamfins Re>

tn gibus lcruaiitcs,, ampiius

ceieris oocrari.

Jiu.

quidcmcxverbispriraariircrcripci,

U*g^f*

turT0

iMfHvir' ibi:

^^

cofts

1"'

He^tnUi, fHtttm
J'

HidusittSl^miUimteJjMnis

'

Quod

quodbabe-

^ t^dmms.
fvr Ui kyes de ntu-

jjritfii

cim obligatio fit rcrti-

*%*'|'

firi

inuentori accrdccrc

tucndi.

Quid eoiai phia InbciobUgaiio ad opera

pia, qulkm refpeAu Ftfti ? Se4'Cierc& paruuni


dittrimen noo eft ; quia in fubletutione paupe-

rum,&p(isopcribusexeRaadisiexiiDiavohl|ilw
eft, com au^tmio gratinAirivittbeiididotflk,
fpeciale merit\tm &ruffragiapro domificut

&

no leideperditz. Quod cameo mfeBBix Filct


non contingit, erga quen nmi cricqol piicHi--

'

gationc reftitucndi paupcribus resinucilta, aix

Hinc

88

VrohtliU

probabileefle obligatio-.

tic
,

%M atm dxCUaa ad animalia obenanctt fotura


^
iMtMMt
J$

**'2JJ|**

cxtett-

ii^\xx perdidcrunt doinmi,aat Dlom nomqoin


habuerunc, vc doccnt Kauarra, SaIon,& P,Hcn-.
riqucz, quos adductc

Ufdt

tica ptg.^s I

quod

js/<n.{.

dicat,

Dom. Solonapus io

Poli-

ft viderarieniRC R.Hunadus

Hcnriqucz 14^.7. Gp.)tf,


exquo.ciuicitaturaiieitio, oihilapoii

Lic^taurcm

P.

quodprotuldaM6eiacpoficione,iii

cam^m aircrac

pccus pcrdltum vocariMoftreo-

cum^dc cutus appiicatione per ti^em zak : Nan


uamiamenEit.^ri^.a.nNn.Sz.indalNas cffirmat
priJiilas apcrtc loqui non dc inucnto
omni,icd deks Mtfiremts, c^Oit
animalia erlanii ftiperdica , vc pei cx idiftis l^ibus.
Habixcf^ tqfl^aM|a,diQ^
tum.
89 ^Dico<ecand&..' Kfobcbik

^c

'

j^ntrm^.
,n

flas in confcicntii

non

tm^titmk dkoritatc.iulcoticntium

Probatur auaddu^isadde Trul-

obligarc.
,

&

Mtl^fl^ leiKhjr(nM^.ir^.7.rx^.i4.

/tf^.^.vbiae

ftrcnctsalfia:it,.quidquid dica; Tfi

dcMor

nis Hurtac

8.K^ilM/.i9. Dcindc. Q^adufun


vtquiremaliqaaminuctiit, deomaem
morilcm cl:l'j;e-r,ttam adliibct ad domimimcx-

dusTr<((iiLai

latiseft,

j}loraodum.,iixcunrcicntiadcbeatrcmi9ueataiii
rircotrjdere. Qoi- rcgula pro
bcri
.

aonlciaiike iecucinttai CidAnMlr

Dicct pttiAm tajoliuucBB <i icfelotione po-

ciacur; vttdeAfemidcbilcoftBOmgiCOilfiftar

Mbcuixic j Indicis
tn tnuiis Hifponic ic<lftadcciirriCj
liidicis eft io
ia
paitibusiranl^enda.

flmReynesmdnlm, ftrttntien jnutlhtOtmMrti


FAo^itm tdbSfimlesmi^i (^idss Usu^rm^
? MrRRr ttrgs k dUs dimtUrit T^nm. Pare?
Ttvoimsndo &(. Iuxuobtigatiorfcmergo,^i

fif.

'

rous.

vclit jnui-

lequiiur cx Jffirtkm fr^KKkmt : id uroen ex- ^!^'*"''


pitfltdciuuac, t in hoccifu flMipiem probM
oilitaicn,

i.f^^.jotf. apertieonuincicur,ficenini

Bttn ftbta (omp Ui

^'"f*'*^
^12u
''7^

Ico terti6.5i quis dlSti bona in Hifpa-

*^ m^^dcia lndiis diilribucre

Amm

cum aliis teiKt P.Oicaftillus Ii>.i.7V4cl4f-a.


J^^,9Jmm.if6, C&mcrgo Pondfex ncqutat
taua ciVca^ opera pia , aeque Principes laici id

JMiff-

j^mii

-j

S^

&

fcj

'

cr^,o cx

laltcrn cliticur

ta

aliii

folec aAiir

probabilius talij

.Nequecftidcmdcthefajarisi dcm^
nennbus', ifuodiamen&aliquieoncedaM* vt
vidimus i quia in illismagna pars inuentoribus
aflcrrionis,

tributtut^quod

iis ,

de ^uibus agimus , lec4a

cioats.

91 SopptmSccinem reiponfiodiAa, fictx ic


&obielio, rta pcilTimam icntentiam dcobli- Ontu

'

*
.

&

omM

anlcienturt<ioamfeqirinrPJfaiadusjif;^<i,
Diffuulr.i^- pro lc aifcrcns afios , in quibus func

Th^mni. P. Lrii^n lA.x.7rMQ4it. 1


Trallendiraaw.6.7.r<if.r4.M.f jmm.
IkThooMs Hurtadus To^ftoi.rr^^i^/.s.

P. Si V.
r^^.^.

afl.itipluiesadducic.

Vidcodus&OiaoaP^m

cir7ivSr.(f.ft^Atf.48. vKflammaMcmiac
debltainccrta li proucniant accontrafhi jufto
,

iuic fi credicori

podeicdiKri-

ob diftanciam ncqueant rcddf


Qoodft dicaimiema popoiric

Tr^flUr. 8. i?f/c//.

DicaftiUo,

2. vt

probabllc lx Pairibus

&Mcndo,quibusaddeadusP.Bo(-

.meesQnii^.i^^.itH^tim^im.

91

Cardin.Alis

autcm

LugO

folita:

fubttliu- CMid.Lngt

BS acuminc duo diftinguic rcrum iauemaittffl ^teimSiSgenera : diceidm Amt, qui procaUaUo do- ^'Tminum habcnt, vcvcftis,libcr,gemnu,&c. Ec ^*' ***'

cum

inueniri polfibile

auiavariieikcaftts

poflant, perquosilleiaoocelcat.

mum calia funt qua;

inueniuntur.

^^**^

EtvtplorlSicut

autem

in theiauiis connngit, vt propter vetuftatem do-

mhwm amiftfiim ,

occidib*

>

inoperapiaexpendendi,dcquiP.LclfiaiCkpi
4. wr,D>.7. apud qucm alij. Bonadnayjipr<<,
Pimih 4. nnm.
phues cdducens. Caidiiiali
Lu^o Diij^ut. g. mmi. 1 19. LieSc qticdam nttor
diftin^one ,dc qul poftca Sc alij apud ipfum
.et. trt.^. tdi.
Scd
poft O.TIioiiiam iJkyft
P. Vafquez si fmm
cerc^ Reec vaMI cotamuire fit ,
^mtivu
TirsSdtitdtKe^itittwuttf.^. %.^mim.^l.
proeiftacediGaa Au^teia vnoSoiocxcqpcoi "^^*^
plurcs alq funtcom Soco fiftafenw , qtn vMeti
T^2m
poflunt apud citatum Cardinalem fifrif mut. ^SSSbi
'
1 a8. vei qui lalKai probabiJen iUitts lientencitm

peffim oecupari fine


onerc rcftitutionts paupcribus auc alteri tciendx : iu tfc rarione drcumftaniiarum acctdeie
poceft, vc les

fic

qocdcm dooiinum jam non ho-

Digj1i|8cy3y

Coogle

Circahona fvacantiaquUm Indgt*

&

ttocuin^vtijemaiaro, vtlauriglcbam^

'

Rcscrgo

poftnoriamr.

iftjc

pauio
imieniemi funt i

{amidaKo; efgo&iaofiolitrelpedhiPrinciptt*
aut alteTiiis,cui illud velitapplicarc, Patctconlequcntiai quiaconcra voluuutcm priuatorum ia
reilmi iuanim difpoGtionc nctjueuot b Pvini^

&cariimfitJo:u:nusljnt;!tQ'iutnJiobligatione

ioqucndo

ftblblut^

lccus pnores Ulz< vnde

poft adUbitam dtligenriam fi hon iinieiiiaiiDr


domituib , cxpcnJt.nd lunt in eius fpirltualem

eornm juiipMiudkaimSy&doilMlinnilin^
au^cntes
,

pcs,

modo , quo credibile A iplum vo-

vdlttatcm eo

1 41
1 40.
ergo vjjJe probabilc

i8t

Auflotcflcratdntf.vtvtdimu/*.^/. Nimvoluntas ilU,cilo) tk adus domintj , impcdic aoini-'

Wfltit ,fiv!clc1!cctaHquidperdatqut$fibitantiim

liniftim. SicMiiti

tkHt'"-

Cum

95

MtU jtn-

obiigatione \saa

rcchisi

,
,

'

escobabecarvakMprolNM-

tmimm im adfinoneztiicnt.'

reddercdommoeoinparenri
lib! applicucrif!

oon

adJiicit

nifi

&

P. Ht;nriquc2.

ScJ

d&nl^de

& m Po1iti<i I*. ?


errorcm corum

.i

eam aliis,

qni cx fiJrTunario lcgis

fK,M4 CeuipiUi'wn:s

Adquoddici potcAdo-

in

qul

tilis

uarrttUtasil.|.tMri<raniGip.f.iM<*.4.

fMM. P.
i.

ucrralibus; iiam

ccJcns.poceftvidcrifiifBdeni

adtakflaJenom^
^

gcrc

Quoad Dcum quidenvpoilct

Arquihoc

qiii

ita

impoffibiliiaiemniainidioi^nofcii

v fpcmt'
,Mxt

itj q\io,iJ

nos; &itadeoinnibllavideiur

fucccflloncm

i. ait

iniciVati vltra

P^jBbMrjra,ff.i

pa^

1.

OpponicetianiieP^aMinv <rP.ftn>i

hodic corrc^m in iiifpanii per


9. ciataro in
wAfkiidtmi MmklmmfmimmilK

litynonvideturvrgcret quiaquamuisveioiimi^!^_y*^ie fitvnumquemquc veiieTerofiiam in propriam

ftt.

CaifianliBeftZi9e.}.TSnC9.raM.

ipfius vtilitatifmconucrti, ea voluntas ncquittol-

hm

jpparct rcm cflcdubiam,

fein tmienBHn,

^noratur i

Id

Habci aucem inuentor jus ad


^ft

de jure gcntium.

Sicut

ris

oui tbclaurum rccotidit , fimikm vohuuacem haboepoceft i qua non obftance donmdum ple*

nuro ex jure gentium comparam inuentorcs.


PnetcrqukmtluM ft ratio lUaquidquamvaierctj
.Kci fieret Pnndpes non pdEf boiklMdaihiodi
.fibiautalits appiicarc

ciim CMttaFjpodniplb

Titis$nldiuTtm.L

Exqui*
Oponaefclei-

ruper boc expicflior babeauir.

()aando6AidiB^ennldomnnK
cnim

U Crtn^d idftdir v l'^inddr los sh intejlato! tk bt


mu $ dtxM Jkrtderos dtiuro iUi ^umoffsda. Sk
de

$d,fM*d

'

'^^'

fuccellionem abinteflatoefle

d-.cens

fupr^^p.

ricerphiloiophandum.
^
Quodaaccm Aeinir devolnntaceeiiif,
y$
qui rcm f>erdidit , licit aliorum ctiam fcntcntia

JT^.Iereiusaitenus.

^ti*S!!!!!!^

mo-

concin-

non

:
proquoallegac
cnaiani.t.i.<^.9-'A'to..t.^I.a.per
errorcm , tcrtia cnim efl. Tii/KA 9. Zj* foi^OT. Et
DMtoijcsiulcitticotcs : additquc vxorcm pr^fM^
imrtdamFilooext.i.<lirira7%b.
c^-L.if. 7?r/. i J. P^rf. J. Pro quoaiAlatientU
circal. 1 a. or<tfmt. GiS^4i.wuM. t.&Outienee

mcnci.

^.num.

x. Cjp.

ctiamcftiniefausaliitlaciendum,qajBdominum
ordine ad rem morababere dicwiear ? etgo

km ratiotrtcaJcm, 5:ita difcrimcn nullius

quanumgradum nonextendi

>

Vtautemrciatttr.iNsfiintiKihibendcdilii^entix,
tnoralitcr vidcantur fufljcicntcs.

Cut rclblucioni fe oppotlens D. Galpar M.^^<A>


de Bieabna iG*\ofhyUtM ?mmmlM\k. ?mh "."Z*^

'

qux

& dclced-

bcac dccem gctlcrationcs.

quQinodopocciitinucncorvtdomiausopcrari

inliwtalccndentium,

ab imeftaioinofiniriiipraleaacniMiiflareiB-

Diflinftib

94.

ConfUcnim Csf.

.Jilitienzus/;r.i,

aatem Carna(it Ltigo tn


tjft m^fii ordinc ad rcm moralcm, de qui aijicur , nullum
vidctur habcre momcntum. Nani 0 impoHibile
eft in domini veoirenotiriani, vt ex eoaeqoirere*
"f"^
turdominiumi hoc ipllim confl.irc dcbct : alias

tdmMHt

Aii. 4.

dentium non cfl tennnMn , ut fpecialiter adnertic


ftP.SandasiMnK.). Commu*
nber autemidomirtitur,quia jLixtaftatum^queni
gpnushuinanumbabet noneft poffibilevcqoi

tuin quia

luit.tamqaiafaiillndadremvimdoininioMieuationem,

Thonus Sancius

Dn^.A4. awiDi.^. vbi dc alios adducit. P-Moltna

t)^.ts^mm.t t. btte^itaranRni de tranf

Gre-

Loptz, Jciurraduntcti im Mjticiizus iii


lJk.yRti^Utt.Titid.%.L.^.Cl^* i.num.i.. Co'
goriu'.

comparandum. Ni&
plui placeat cum qui rcm perdidie ,non hafaere
jus in rt poflquam ilius inucnK bc-ncumcn jus

& poiic appcliari dominum

'

'

gradus quartus

dominittmvriie,quodcuMdire6fconon pugnac,
Jicct noM cale, vccum aliis, de quibus Do^torcs

.ad rem,

"'j*^
V^^^^

noalimicacur. Eclic^tnoncxprimatuidKimns^

apudeom,

IiaberartaMen(i.f.7liriif.iS.P(irr.i!r. vbi

flare

iradlanc, veniat pcniru*!

dum

x.

O;.^. $ . iofnw ,

not.ins

quipeididiir
pnd inuentorem autcm putatiuutn , quod vcro
an|aiuakt,dkmpoffitdcreplen^dirponen:. Vci

miniam renim

quis

aiaU dcdu^o vlcra qu.irtuia gradum adminendosnegam. Le^n inquam ra. TbldL S.j^. 10.

communicer rcpuietur , in(k


imiur dffieahasqaoniodO apod doos ftare rel
eiufdam dominium pofTit ; apud Jominum fci-

l<:ilicet

iecud- ^[^^a^.
, fidnunAds atrtd^
Jrcimum gradum.Sic cieatHiti
L^. 4. (nf.j. aitm.^ i . ctium n

Intra

Dom. Solorzanus Temo

ct^in

h$iik 4*

lpeciafiiervjh

quando

R^mlpedint,

ad

receptam optnionem

non habcatcognatos

^ -oppolicum vciius

Jicct,deinucntorem.

V^'^^ quarid. Boni qtfc

inteflatus moriiur

paupcrlitAi

Pro qoo P. Leffiu* JS^i 1.44.

Naufltram

fmttjwvimm,
iMtiJisMum,

l--^c.uitij dicuiitur

cucntu funr qui dicant


licut & tn alios pauperes

qiio

ccneri reddcre ,

tranfttdiflet.

^ ^wmm
wn
^

^5

Jccflcnontcneriin confcicntiiad pumaliquam


diftributionem redeapoflcretincrc , paratum

tt**t^*

llt,

^ f,

cflc in-

dc quibu, agirniH

prDbibikmfemcnnaminconlcicmiinon

jtixta

JJJjJ^^^

fit

bona ulia applicantis

ftSianleicgcs

ucntoris

98

Sicut ftdnlna eft

fucceflionc, in

AuAores

, qaie addiforde vxo'^T^jf


qui idcm diccndum de viro, vt ^*^"*
P.Sancium, maL ^^fi,ett^

notartt vidcndi ajpud

4. firMi,^aod fHlicec defioenribtfs cognaris vltra

quartumgradum
tuxu lcgca

ficut

vjior Jcbeat Filco prarfiari


iuris

^aftHemlt ftacoinir
dHM

commuais

de fiifpaniji

to

<|iaiiwia v
disiii u eim grahftr h i nti JhVC|ftftiri nnu Jebeat argiiic

^*.

md

^^0.

^'J^

P.Sao-

Digitized by

Google

P. Sancius www. 7.

Nam

ius

commune

8c Partl-

unMR

adinitKlMt vxorcm poil conraaguuwos


vfqtiead dcdmnra gfidaffl tvfide vsprnoiilttbebactusadrucctdioiiem ab inrtflaio .intccon-

liOKuincoi vlqueaddecimum^radum. Scddi^ick.9;flraediAoscon&n{;nineos poftquai^


tum gradum admittlc filcutn fxcluJens alios
,

confanguincos : ci^oatbnioii excluta videcur


vxor nam It fi&w vtndc k% grodus conf^inguiiworumvinccntts vxorcm,aforuori vincct vxoOlanus, abeodem
rcm. t itatenentTcUius
.'

&

dduAi.&quidamdoAt

vtdkipie
tcQatur addcns ab eifdcm accepiflc fic fzpc delariiperici

Qiipd

drumeiTc wCancdlaria ValUiolctanl.

,f^tbt qoidemnegtrioequit quinnu^oum Iubctep6>


aittdfitm'

Audorum

duspro hac pinc videatur.

vm. ^ui pro coutraria adducuncur , alia cft

liiu

aucent,

mcw : di-

cimr einm ^taiidovi lcgibus Compilacionis M-

ux

\/

/\

ab intcnato

ftaiuicur dcficicntibus hcrcdibus

fa^

filcumiaccedcre, oulU vxoris

mentione,

, ne l^om correftia
hercJunukfcif^u loquunturvkra

.non df^re itlam ezeludt


Atilli

jfiac.

V. Cap. XIL

"Xkefaun lndicifriti$lm

1&2,

'.lc

dcdn^um gradum , vnde noo cA (nirum iucen;Acfi

fitilTe.

fiiooeflio

ad quaitum gradnro arAenam C fcx expoAqups vxoc vocabacur,

tur, alia tft ratio, adJuifba kiliccc

doduntur cognati ,

non

eft crediDite illam

qiioJ,ciKT)

dfdem a

prriaamr

Ic^e

adco noi.uirn,& contra languinis prx-

logatiuaq;! lit, exprimi dcbuic

& ci^ni cxpref-

fiim ticm fit, iumleglilaieris tnentem noi} niifle


venit fcnciendum. Nibilominus oppofimm fui

&

<|uia viduarum cauila


non carcc
viduarum caofla
ncquc iam cum confanguincis quxftio
quicx eo quod ezcUidatur vzor, nibi|

pcobabilitace

prolMbilicace non carct: 9c quia


pta eft

vcrticur,

fiintamplius hdiiniri; pocetimc iudicea incaite

contingeotil iuxta illam iudicarc


rat praxis.

nifi alitcr fc-

c ad racionem addu^bm

dici poicft*

priuilegiiimeflevxoiisvtdefiddtcibus eognatis
ad fucccftioncm admltt:u:ur quod autcinplur?s

, (bknt hominn
igoonue. VciliCfquipuUumgaUuiaceumincius

rhaiorcm maltii.im prileferLim

rdowuDciihiii-tn g wd ic niiem appffdiendit bnn,


diccns: EfeDioidalt. Sic Ncopiijti loquuntur

iEcbiopcs : Dtmddtmbi iiUtm. Vuicndus Diaoa


fmtt X ivliwB. 8. RqfMKr. 11. vbi otm aliis Ai^
leitioiien noftram vi probabilem commendat.
ibo -Q^verdbiccontraFifcumcft prxfcriptio

finc ,

non

obftarc vc

1 cali

bciw:6-

iincta

lina Dijjmt. 7 9 .

eadifitirreiidum , quac Scriptores

A P. Gadfiar Mnttdos

^,^^^]
'

Dijlia. x.

Dijfutilt. 1 1 vt obuios alios oroiaam de iuftiti4


&Iurctndantc3. UJudlatisfiuiOrabileyadorc.

in icbmtnobiilba*
trlcnnium fufficerc intcr przfentcs. Dicunturaufi:ripcianent,fi adfic tinilnf ,

tem

przfcotcs, quiin

cadcm Prouincla

commo

sannm

L. vt. C.JelMgiHfntemp. fr^fcripr^mie


P. Moluiam Dilfiim. 69. Qui aurcm inuc-

oiuntur, mobiltaclkfolcm, dctoccrprzii:nccs


Sednamqaidiiniemiotpfiiriralte
cft? Vidctur ncgandum i quia ritulus cftvc-

mododi^

nimfundamencumdomini;,vt cmptio, pcrmuCBiio,dottado&e. quxquanrikmi^ czieadld ^iNii>


fufl5ciunt,nifi tx circumftancia aliquiimpedian-

tur i vt quando quod emitur pcrmucacur , aut


<lonatnr,cftjdtenam. Atqniinnemioqttanc&m
cficx lcad ftindandum dominium non (u^cn tinxf^t.
aliiis eo ipio qu6d res inucnircncur , ciTcnc inuc- mm.
;

ntencts.-quodcamenfilfiimefleconlln; finmirijs ncquc prqfcriptionc opus ciTct, c^ua: fpariuEH


ccmporis dclignatum Irge rcquirit Itcut cmciv
vel aliquid per donacibnem aecipiem ,'(patium tcmporis ncccilarium noo ba-

autpetmutani ,

bec ad domioiumac^utrcndumi &itaquidCill


dioendttffl deinnentione .qnam ntillacllffiligentia

lubfccuta

vt rario

fa^a conuindt

non ver6

tunc enim verus eft Itcului }


trienni) tempus ad przfcrtpcionem filfficic

fiadbibiu

loi

auc pcuioioifs

ctol^iunezdudancur , ciuacanindw.cgrr^
FtpqiioIuKiuis.

defpatioad huinlmodi poffiJcndi modutn neCcGariocradunt. Proquo vidcripoteft P. Mo-,

ef^

Scd

obiicics.

Nam

ignorantia,

'

& iia

exqua

bona oricur bdcs , non cft iaai , fcd iuris , dura TS^^i^
qtns iodicatlicere fibi rem aflbmere , quia nulli ^sA,
id lct;e prohibcnir; c''ini tamcn lcx prohihcns nenmris,

iuxu commuoiorcm ictKcniiam , dc qua /- *^ fff^


/r>, aflieiemem inuemotem hSA. diligenti^ non
acquireredominium rd tnuentz. Atqui igno-''
lantia iuris non eft fads ad prcftripcioncm , rcd
fola ignoranria hSA pro illa adnmckar , vtcx
prorcub probic P. Molina Dtj^Ht. (^4. proquo
dc alij Au^ores ftaot apud P. Gafparcm Hur.tadttmO^.'a.nfy&Cr. 4.quosaeiUe fequinv.
iit ,

9.

IV.
*

'
.

99

r^koqulnto. Circa bona omnia de


JL^quibu&di^m , dari poceft prxfcri^r

tio ,

autvmcapiorfi videlicecbonl ndeipat**

Sic

tcmporis per lcgcs dcfignaro poiTidcancur.

, tx\fi\aptjr*mm. 45 qui pro fe adducic Co*


cka*
iiiuTUtthmrqttitainen oppofitum tenec
to Dt lerikus : quia ad vJurpationcm rcquirirur
bona &JcSj quxcamcnin.przfeittinon datu^

dum lcificcc quis tefn inuencam fibi vfurpac cftm

'}t,!mod

^ ttns

fciat

non cfTe fuam. Proptcr quam rationcm

iam

id tenct

D. Gafpar dc

Elcalona. C^^.

er-

{. ri-

JO.Sedeorumeftpwjftflidebilefii'
damenturn potcft namqiic bona fiJes interccdcre toio (patio ccmporis ad prxkripcioncm rC'

juh$frp.

rem tniMnicns , &. diligcntiamaliqualcmfiicicns, qui fibi vidcarur lufBdens pro domino' iouenicndo , lifu: reinorCii
iDdpiarcooiciencijB poffidetet Vel fi iniicnia(>
A tL^mi^ mJk im. iHliii TfltrMl ISa l i n H Hr
iquifico

'

.-

fi

quis videlKCC

iiii

Ex hoc autcm videtur elldi rcfolucio noftra : Iblikmcnimfundaiur cz i^oraadaturit, de


regub itariiib tf.qucait ignonmiam fiidt

mk

eft

non

iurls excufare.

lol Ad hoc tamen dlci poteft,Prim^ ien


lentiam oppoiitam cfFc probabilem , vt affirmac
Cardinalis

Lugo

Drj^r. 7.

31.

quam

<*'

tcnct

tvinf.

loaonesdeMcdimCiifirrirJ^litMm^

ftpcolbroamincCbaanaaiasI#. t.vtKimm
Cdp. j juim. 0. & non eflc improbabilem affirmat P. Lciliui Lii. a.C^. 6. Mnm. 1 7. f Qmsn^,
Mir, Ar boc firffieere vt poflTic quis ie ill4 tucri.
.

Sccundo

in przlcrlpcionccriginca

.tiiulum nonrcquirit,

cflie

annorum,qtl{

probabiliiCaiam, vc

oAendit ipfe KvdSmtmmimm. t ^.com


asaliii.

Tcni6

Co-

PloRs Doawcs^

Kd

Digitizci:]

by

Coogle

CircahonavacantUqMdmlndiii.

'

teri igoor^nbam luiisnon obftare prxfcrlptioih,qux tiiolttat fcqatrit , in ui in quibui talis


tiTor toleratur , vt ira minorc , ru ftico
milice,
,

iut allo fucceffu dcrcgaiitur.


Sicut ergo quis potcft ea rcfumcrc quz
ptopria
agnofcii, ita
Rcgia auaoriias. Ec

&
ha vUedidS
neque cvca hoc conTMCiicic lemoriitli-

tQuliLre
fimilibusiquiain ilUs noiipr^iiimi*
tlirmaliRdefl, fiaRquam diligcntiamadMbue-

ficri,

nmt. Cuin crgo qiij ignoraiu , in cafo, d quo


lOquiraur,ldqaodiurc ftaiummeft , adclaflem

l g
Dico teni6. Princcps nita coHfWetiria
s
^Oteft retincrc bon.i naufiagio tiiiiia
amilla ,, u
racts
Iifefta
o
nifficienti diligciuu non appareat
eorumdom!- UleTtfiiMd

prodl^ta (peAent , etiam illis prxlcriptis fuffra*


gatur.

Vidcaiur P. LtlTius

$, lUdie.

&

Cardina-

Lino. Pro quo ic tacit lcntenria eorum.qui..


hifcum ftntit P. Falam^ JijMO' Iurtf^^. 74.
lis

5. ^.alTcrCntium

tuluro,ti;d

noncflc ncccflarium vcrum

ignorantiam, aut prxJumptum

ti-

fuffice-

Ivm boe erco

nanfaOo lempoic ad prap,


knptioncm fufficictni
ctiaintl comparcat rei
inucntaepriordominus , non crit obiigatio rcftituendi, quam eommnniKr affirmam; Doftoret
te.

hcc ritulo non extanrc Q<ix licet ^eoanliier


locum habcant, Sc non t^ti^injn Indii$;qaa nienpio iIli$I<^esfpedalesbabeiKar,;iErenon
fiicrit dc illis.communi adhibita dodrini^qux
Srodeflc aiibi qucat; difltiruille. Sic enimdclaHsaglmus , vt proddKomnibuscupiannit.

borart.

nus. Sic Doin. Solorzanus /rf;.


954.
vbl
dc Jexcus,.& Audlores adducir ; lictt fint
qUi rcInaencQr , exiftimaiKcs bonorum huttifmodi
di

ftiibiitioncin poft fiUlam dtl^miam


ad PrarlaCQs Eccldiafticos perrincre , ad quos funf dtfc-

fenda. Sic Salon. x. a.

C A

P V

T XliL

lcijibus

,
obftantibui
diftribucnda piupcribus. Sic P. Azor

j Ac
HegaHam iftam agnolcic. P. Fragofus
fuprj
quatcnuscitato P. Azor, vidctur eiinihiteiuiam aroplcai^licut
Nauarri ac Couarru-

&

uie.

Comrniuiaautrm

legirimus

idco dc

iliis

uu5comparcbic.6a/fusctiamtf 3

i^mmy nobiftamlentici

'

7. P.

Axor Tomo

2.

Uh.

1 1

26o.s.//>;fr,ci7-4/i/.

Etprxtcrcxcommunica-

qux dc bonis in,


^.ftMti. non enim ifta pdoris

tiooem diaam, conftat ex iis


ucntis diximus

condirionis funt , fcd mcliorls

ob inhumanita-

, quse in ed apparec , dum roifcris calamicas


adaugetur , qnihiH oportebat de ptopriisboais

tem

Chriftuno

lubuenifli:.

Diealceund& fd, qiaf contraleges

conuchtmtur , vt aurum &r argcntura

hgmcuio

quod

finc

in lolurione quinti folet

Rcgio
appo-

nijvel fine regiftro aut alitcr, G inucniantut


poft naufragium , poflunt auaoritatc Rcgii pcr

Hocconftat; quia
applicau func Fifco q uomodocumque in-

Officialcsciusapprchendi.

htt

quod adr^ifimm attinct, folcat benigniu* aarcOari J eft autcm valdc pCT ac*
ucnfantur

licec

^mA l9MVm.U

ad

titripiiH.

'",

fid n*

i|atoraacRereanimaduer6oneiraerl.-ficucduelli

rtmen parltcr excommunlcatione caftigat nec


propiercicrimcu iplumduelli ilaico rctrahit cri-

rrbl'
d-re-rt

UicnU

!i*Sm,

baBj|I.BtficaIia,proquibusSayru8Zx^.3.r4;.if.

mm.

1.6-13.
10 Dico quart^. Circa bona

eriam conccdunt

in

qui de aUis

apud Sayrum fMfrk f .


vbi variasadducitcoivit-auras

.Q^.

P. Fragolus Tcmo i.ftg.

vt
;

inhuuunos homtiKs ab huiulinodi crimine co- dJ frrum

Cccnx .Domini. Idem au-

$. Pr^terei imftet.

104

di-

nori

le6 boiiatafiecdefiafttdfbri cbnftituit


ipfum dcbtat corum diftributio pcrtincre

miUa Pofitio procedir.quia

riru

r^,

eadcm , qux pro inucntis


vnde non plus obligar, quam le

vt agnofat Doro. Solorzanus in Politica


f4.
p<54. tcnentquc prxteresi Nauarrus in AUfuuli

Ctf. 17. nnm.

k/rii.

efi r

rum , qux prodereKOishaberaar ,

tudi-

domiil ^.a-

li

fed ait dcconliiio


poflc ad defenftonem. Ratio

cfrjLi

ttneflie in Principibus fuprcmis manifeftum eft,

i;iie.in

PonciHx crgo cxcotDmunicationera eontia

Dico Priro6. Naufragamium bona fi103


bi Principcm pcr legcm adlcribcrc ,tft iniquum.
Sic Couarruuias in RegnU PeuMtitm. Psrte 3. ww.

raunicati per Bullani

fiimu fiiu

poit

& obll^ationcmrcftiru^ndi,

Epifcopi id

tmtrt.

ablolutc (cntiat;

furDatoresbonoium
>w<unHiwiiHH HiMUiuiD
di^niffliulnithans
nnmmans

P. LelTius Lib. 1. CMf. x^mm. ^o. vbiaitintmm tm


tolerabilcmellccon(uetudinem,quzniquibofmmm((m- damiocis dicitur cffc vt bona luutragantium
in
,
Manscieaa hibeantur umqudm adefpota,*oo.
cupentur a Gubcrnatorc loci. funt cnim excom-

Sm itmi

licct ira

aitcx rcaitudineiuftitix

MmdhisiB Bullani Qnciaue Dij^t.i^jtMm. 1 82.

hoc loco non niaUad

cunrm0

Ec itapoft fa^am diligcntiatn polTc


abinuenicucc rc^neri , vc probablle fuftinct P.

do^inx complemcntumadiicicndum.*
ntf4eMt

g4

circai!:a.

doritate lolcut Indica hxc Ibolia cono uiri, & acquilirionis citulus videtur eOeatiquan-

ff$ms>i>

iticetuti

Eetkfia^

autcro AIIerrioDis cft

diis

t-

polTc lcgcsIV^iasdBicndi, &. thniUc

fpeciales l^es qaoad hoc pro Ina^Oa


Llcet non
cxtcnt; quia tamcn Regis au-

do

Qji tamen O;. 4

domumetd poOe ftare , fcillcct

DeNaufraganritirii boais. ftquaeRex


iQde poflit fibi ennolitiD(nu
Teadicace^
*

C*p. de h>us ntn-

non expfimanc , dicunt tamcn non


/#fr^. s. iigaddkmjiim.

ligcnti.iiii

^4,66.

^-g^^wrw: &alij,quoaridcm adducii. Alij au^


tem , licct obligationem dcfcrcndi ad Prslatos

infincta.ncnillius

A (f""

jgj

qu6d hoc

cidens,

'

naufiajio-

facIHib prxoccdpadoiWiR
ncsanc
videri

illis

potcft

fStmttm

polfinc repuiari.

&

occHftri

feq.

vt res pro'dcreli-

Vcti ftatimpctiturz.ccu
ftcetran vifis tndafifm
fioc tcmedto amic- rnJedig.
tendx vllo vc mccilia in mcdio mari proic<aa

vd

auiem fccus cfle^ ii dau^


ftis , aac pannis Inodbmit , cs Obfla in .
ftilibcr apertus ; addic

iHtioJiM

/w O. iefonn.

Scd hoc tunc videtur iocura haberepoirc,quaiKioaliquaeftlpeob lerrstpio-

pinquitatemiallaaqaisnonvideatlibrumlwui
periturum aut rcddendum inutLcm. Iicm
Ki
,

doroinus rci poft iiiam proie^ii cicet , &'neqiieper A;,nec peririj|Mlilbm-qUterit.'<^pdvi


dctur ineptum. Qjjsenim in mare proitcit ali-

quid ,vtquxiatper iC|autperalium} Coraa*


ccm non caorat , qui mrihm babcccaul&m I04
quatur ?Nili dicat rem abalio proicc^.im,t kchtc iilo , & non quxrente. Sed ccne la eo cucotu

pigitlzed by

tacoe&tioo querere , non


luntariaidircjiiftionis

^randi

rcoi

eft

argumenrum vo

fcd impollibilitaiis recu-

jncque audcnds

violcnti proicifto-

risreoppoiifrc voluntacL Eft infupcr dcreliditonii inJicium quandoattratcmpcftatcm


,
aliquid

Std quls ita infaniat > Vcrum & id


poteft contingere , 0 quis ex affcau aliquo qui
,
!^".'" abfoluia voluntatc conftcc, quidquam proijciat. Ei faax iuxu Au^orem didtum
qui ca ex
alijs adductr. Licct aniem ciun res
,
ftaum eft pcritura, aut in noaris profundum afainira
, nifailvdcaiur ad morak Q^otium,de quo agTnius,conproiicitur.

*'*
'

/.
.

>

*rm
nict.'.U n
quimods

''^^* wfedefeiuiie : flihilomiou* conitnc po-^


Pfopt" "runialiquniafA.cidngeniem,
J'^'^
inquo
aut confcructur quod

'

ftatim pcriturum

punbatur^autcxprofundocducatur^

qLio inyuitis magni(udinis,qui

..

ia flttus,

pilcc ali-

mortuus eiicitur

&iueius ventre tandem

inueniatur.

Q^amquam

ita

NMfJ^

Cpuarnibias ckafo %. De It^ibiu^ nihii


pro Jcii-Iicjto lub;:ndum exiftiiiut^ VC cias-

dominus

Uiouvclit iJiudvtiliterproeofxrx-ndf:

ip^e iBud inoeniret

Iwt^

dum

ortcndit

extmii gaudtrtt: qui

potTibiiis eft inucntid,

,
/mJ^HJi
'fnvtiHui- dotniiuum pcrlcucrarc. Scd vt hoc in rcbuspcrUtiolocumliabere poflit , negari tamen nequit
ivdmiS

Arfc

quin aliqiu pro dcrclidHs habcintur

xa,&Do<^resiatxadunt

quia

& lu--

Oc ipfacxpericntia

Probonuautem nautgantium extar


Honorij Sccundi lucnlcnu iententia fcribcntis
Epifcopisfu^rancisMccropolisTuronenfis : 8e
^fiEpifitU 66. interaliasS. Hildcbcrti
vbi ita

petltMdet.

<bnnnMiaGbusadbiberercn>edtum,vt communn admiiiiftiaior t eftm pneiertim in eo fuum ncgotium agat :cx diuitiis cnim inuentis magnuni
ipfi emolumcntum obucniet : nam
dedudlis expcnfis aliquid tft prxcerei pro conquifitione
non cxiguuiii rcccpturui 9

&

cxrraLlione

tt
bonapriuatoruraprofunt, exquibus commcrEtmfiUm

docxpolnA itira 1100 comenmcnda foluuntur.


Etquidemcum damnumab hoftibus imminet,
lencriHegemfuis fumptibus iubdiiorum bona

di^^mimruo mmari m'gantium


niflima fcriprorum fcnrcnna eft

riumvideturfubftdium,

^jr^wW^W^

onMmm'
i

i*H (4ttjji
77

wi^i

.Ugni H- kt

nlliM
immM.

, knMHeiidtfMur , jm smittttmr ilammttm

tnm e.ti dli^uti eo tmmt tib\itit


Jtd

nuris

^mfaHMkm tSmn /^,

tp,i rts

^*'*^*^

'*9^1i>nimtmmitttt.

j^j^j^ j

^f^^j

.^

ipfa

S\c

l.y&MA,&

T"^'

Whoetft. itriovrgens.-naoifinauiseoiDloco
naufragium pafTa

cft

vbiinueniripoilct.domi-

ni priuacidiuitianun amiferunt eas reaiperandi


Ipem, quta ios liabenrvc apud
;^ere pofhnt pro conquificione : qui ficut tencturad
ex-

R^em

porutioncm,quaodoqaidem pro

W^roa reportat ,
'o8

tmJbm t

MMw
mmlkRi

gS

S!tJ^
wnmmmn.

t,am.

noa videtor damnan-

&

Htm ttex.

Si item

bononim iftorum domini

nstiinanfl agiiim pafla rcfediflcnt

in
deberet abf-

que dubio Kex cildcm fuccurrcre, vtipcriculo


immonetredderentof. Ergo & bonorum debet
curam gcrcrc qnia illius obligatio ad omnu fe
,

iuxuquc fit bononim lalium domi-

extendtc.

nom apud eolitemoonfcniari cftm debeant merito

de

Ti

'gi^prTMiidTniift

'Tr'Lim

expc^rc.

CA

V T XIV.

ita

ilia

ftipcndia

& ad conquifiiionem.

Si vcr6n3uispriuarialicuiuifit,^ine-*

conquirac , nequc

m itieadem ponrisantor

ali;

quorum bo-

: tunc , fi Regia auftoquxratur Sc inueniatur, maius dubiura


ei6:pcft.
Nihilomiousidem videtur dicLH-

riratc

;nani

du nauis inueniri poteft

Sc

diuicix

cxtrahi, noneft}nt.irum dominis voluntas


de
in dubio fcmpcr in

relinqucodi prsfomenda ;

&

eorumfittOremjprsnimendum cft

vt

cum Na-

lurro, Cunarrubia ,P. Molina,


&aIii$docetP;

Fragofu*/Mg. 459.

Oe

emolumencis Regiis ex
Ecckfiafticis.

lOJ

dc
Dom. Soiorzanus
AGit
nisijiiods,&(|uxadill3
illii

pcrcincnt

eft,deduais eipenfis. Sic foaum in


"""scontingtniia iuJicio (upremi lodiarum Seftacur Dom. Solorzanus in PoHtici
fmmmi,
^11*11' ftg.y6%. f. PmnMfy Vbi tatncn RcgiusFifrMVm<- calis pro parte oppolua nittbatur
contendcns
,
iwnaiJIahsbendaprodcreliais. Scd ccrtc conlAikona

..

ri

fieTpcnicreqmranmrin noftrocafu. AdobligMionem Tuccurrcndi pcrfonis raifcrabilibus , dc ^ui P. Azor. C^. 7. mttt. $. Vttcat

de

\\\^

^cHrU"'

/m aM^

Aim

alias.

&
& argentuni ad priuacos fpciibns invcniatur,i!lis

\^

''(Z^

vt vidcri pottft

iptUhtbtrt

2i*^oquint6.SinauisRcgiaIndicisthcA$rtiS' f
TtK^riK*- ttunjonofta naufragium patiatur 4 qux tamen
gtm nui quirr.tui poA tcmpusaliquod ,
tn eft aurum
.-*i/-r*.tf

'^f"^"*^

comtnu-

apud P-FragofumrMwi./^. j9.


,^3,
^' iip.Eftamem ntto eadentdedamnis aliis,
quibusporcn obuinc. Qula vcf6 exrraoidin**

fi -n

thHgttt

> /'^

'""^**' ^*'/*"*'"'* tmdnattit McUrirj}, vt

$^^mmi
/94jf-

^ XIV.

ThefmiH Jbiici Thi$lm V. Cdf. XllL

i84

HiMcmimt,. Rcx item non

loluineKdarinte, fcdctiam cxjuftiiiiKnciur

mfammamrcdigtt

Lii. 6.

Poiutu

D. Gafpardc Efcalona in Ctrifbylid


ni.i..FMnex.Of. ji. Habet crgo Rex duos
NouenoterdeanttnifflgrofTa, dcquorumioCip. 7. 3c

ftificationc cgimusT/;/o

Vt

2...f0b

autcm clarior appaceai.cx rclcripto comprobanda eft PhnippiSeeondi He 17. M, Am.


i<ix.
Pcruuiuno Prorcgi D. Francifco
iToleio tianfnnffo

in

quo fic &iibit :

nu.'flrol>4nona:;oo,

nts

T ^fMr , tmm fskit, r,^^^

ferieaettmhsMthosJuHt^mMk

mnos

^ Its dst^mits dt lcs Oiij^ dt tfas fartes &c


Qupd ergo Rex tta teftatur,non poteft fine iJliu

auctoritatis iniuril in

dubium

rcuocari

Sulsdic

autcm Nouenosdiftos i Rcgiis Officialibus


cxigendos, nolemdrcaeosa iurifdi<ajone

Ecclcdcpcndcrc vndc &drei


bpe
Rqriis
AudicntiK Prouifiones Cxpcd untur
. vtcrconomi BcdeGanim , qui laici cilc dcbent , ad
foloinonem huiufmodicompcUantur. Q^pmodo
antemauflaifta, qux fptfinialis efl
pcr
li-inica

iudiccs
poirttlaKosagitari, dtk\utt(it4te
TitgUmim. 66.
Vbi cu probabilitcr in co procedatur
, abn cft
ncgotium iftud premendum nimis , nc nimis
enmngendo , fanguis eliciatur , viuum
,

Rqrcs ad

omma qux agunt, prohahileahihcrent^nio,


W$, cas fciliccc , quas Scriprores
& do^^ii
p5j

fine

Mandiendi ftudiocompieciuntur.
Offidaiescr-

i^v^

8
obi$ ionio/tNe
hoedebet
e^&lidtirkMeniiiiKri,,|||,^^

JJJ*.
incuiii

Digltized by

Google

qnA Refi emolummta.

Ecclefiafikid Ifonld
ilVcwHdiqiednitiioluend^

4iatera:dlieeiuliiin eft

Don

qiiod

m auonatiKt

exigituioh rtlpcdiim iliqucm

'

lic^t piiis

ehe*bocailNtrtthnrdaiqt<*

qux Prtditis Eede&ratn reipoilder i


cum ilix vacant. Etquodadjusconunuiicatci'
n,controueriiqasUioniseftadquemfru<li|i

dlvum

wdexi^

^imTr"-

if^'

^uHjnu,-

H abecfgilteici Rex poreioaeaided*

'iio
,

pcrBnctnt

dcquonmklfRutta,^

Dom. Solor2anuSr a. W.J.MJ.

|iiiiL

eongent-de eodem'difretienn:siac mihi qui*


dcmatcemalurisCanonicidifpofKionc it.ivid-k

Itttir Ctnttltikif cft

tnifdicendum, vtredditus^ialesiti Ecckfiaede<iMitvt3iiaiemcxpendt;ficcmmaccifMendumt,

raliter

i^iMVtiludttmdiH4rMm]u(i<ji4rit>arx/taS.,vei

foiwvideniurrcdditus

^75.

liutern

Ecdt ljirum

crgo

fi

iftos

Cum crgo

conuenirc.

decur id , di

illis

Vbi

t.

iytilurafi-

-pewihfltcw.

g^Q'"*
^'^

Mdtrimme Dijb.i4.ii.6.

Lii.t.de

agentesdcLcgibjis

^*''""- "

"
'

%tiiM

dtij-ji^""**

jtmMnm.

x illis

Camcri applica-

ornamcntis

&^

Culhrum,

WrtertJ fjtl^^ildis:

iftaad

fiiaa

Mc

cQBCclTas

vaKamiunircddiiarkxaeorumr^^

'Mfffefcrendti quia vtlnciWISnflfelligamus nul-

fum

.erbn'5; ciraro

tfl

vrgens fuiidamcntum

'concinenc

fic

'/

vidCtttt^titi^i^b^i^

~*X[r
^

vc aJ(cgacion:s

v.

quas adducit Doin. Solorranu Csp.

K^ktt , nnm. jtf.

cJr/f^. Q^ibus tamen nou


Rex noftercontranan, dl vtdixi^-

^ertVelemtSy&t. ybi.non, Praelaioirum indem-

-obf^antibus

mus,feiitcmiamaaiplxus,.dediftiibutio dida

rfijjk^-,,

aubm.id Rcgcm

tres partes con(icicns,vtiarn llicccirori

in Ea^Iciias rctiricfitrnon

c&n .ttien pitrnuflimr eflbt faom in BeddSa-

.iiiisuibusy 6ad;Cielefiftriun taniikakattcnditm

fcruanda

.
*"**

v^ Pater

ciiindccimaksfinty idRi^einpcrrfneir

Bcclcfix

/nm vtIlitat9m.CXp<ndenda^autfijccrfTorIbu?

Smcms

Aiim deciittas lihiiA^Apoftolici Stdc'

enim iibi i; N ifjmm


tH^rtfHmm^ fjpmitimkmihiMtiM^iixprMQgiitif^ >

"*'*

aliam Ecddiis prO neccflariis ad diuinum cultimutiefiiamiRoperapialibi relcruac. Vbi non


pauc nec in Joki contcnditnt re4dii!&r jE^s^,

kd d^Dcrmtinm

Lcgiflatoriselk,cxiprKisapparT

m Gap.

ex.

L Prjtfijifmt:X2.^detl^^ii-

'fertimSoeietans

Pontlficiis

.fpcdlctjvblciluiqqeillud, dummod&iiitr.\j;a:tS

lpefl:antquantum adeoruro adininiftrationem

inodob Ecclefi

C^ipd quidcra jua manein

Vtcft rece*

admittatiu'.

',

yjxu

fqai

fiqi)i.ytdixi^ lacijappajetad vtHiiatem

f^i^tnrcoerVAiti',

trfhdrprofuinpribiijinexpeditionc

fahoenienKlimvindi^cniibus,

i(.

A Krtji-

aut poftcriordS^
illo<, iic

.6 ^dicat5CiiidKus iftos poaeili^ceiloribus te-

vtUitatcmcxprndik cuigj nvembra viua func fideJes. Vcliigenusaliudj)iiopcrisfitquodnpaad

ihuari, noft tantaai pr mcdietate , fed etiam eat

tosper CoUe^onercolltgitiidque jurefuo,qitij 'u;'4m<.

j6ciacau^aftpUiii>uadioBcdiai;L.quodemmfic

'

iti pfci' iftos

diftos, ficutdc TpoliaaKa.fiiat

22|J^ Mcgro,vtproarbirriodiftribu4nt,dummoJoid

'

&

ill<>rtWftdOnJibitt. In Iiidiis

'

4KVCtidltutiidi<i.po(efta]i(|iiO

tdp:

expoocndi

Qjjdqoidautcmdehtrcfjr uiinf] v
nilariMflereshaber, inqud PQi.iacx cJJ
y.^,)!,

.qitidcmnonloquuucur, ticccrati(fnabiltali4sioqoanruraiUtlto.
'
1
Erit^MJiemillud OMgis luri conformc,
^emti*
,;<l li

fpcdjr-c

mt fitt*f-

ifti

hm. Pro <ju4, Ccut & pro prionVAuftorci, pr-

unf^qdidlolMi^aidMniftlMMaiiferEecle-

.-

folct

pcifTinu dolrin 1

Vnde nec congruit fcutcntia eo-

fiain&Prilatumxqiiisparti^u^,

fcribcntes

qaoon eflc

de

rx.

Solor7,TTnft Lii.

litgriateUi^^ndi juxta

in ytiliutcm potuit Ecclefiasconfcrri, vt libcri


Sc rn pfOprix<! conurtiL^c
poirink diftrioucrt

lubucniiones>

"
iitiiji.

ita

deccrni-

mens Pon-

quod non habcnt jns ,

Dom.

poneodij qutbus vi poftcrioribnV pc^T-n/flTtidttOi. L Huf^jihkiim 16. tum f^iui. d d: li^

tificumcft,idraciendum , vt ipfi.quod n(>nefta


rckruantibus fa^ung , ft^dea^n adimplerc. Cur
ciiim

Vdl''*

quod ddwttlh^iclcEt ita<id-wmd) iKe-

jujt

lunc addu<lts cx Sexto

nilnl rcler-

Vnde planum' faabanr nutlum ^fikocflbribus jut


tur poiTe illos fuccelToribus relcruaFi,

d^fifioncm

djt.iin

ieMtfucccfloiihu^,nuIla4llis.-ir*ogatur iniutia,

adredditus

jaxti

wiion aduerfentur adJixftis , leJ jiixta


explicationemi Cju6d fciliccr rclcrneiuur
iaEccleOilitatcm expcndcndi fob prxJiai
lifimdionc.
Nam Textus caies aut priorcs
flmt

tdibcturpofrein-vtih

cxp<:ndi

"

'

affcrendum. S! quiautehi lciftuSiUMr

videndi apud

^mktamEai^tViifUMnidelfCMtfHcetpribmfi^-

Wr^SnMW. 'IvioMnim

fi vcilitarem cpclidi.

C^. Prs- fktwmJ^mfiiuefJgriiusfidtSterrtjerftsrh^^Ckfi


Ctnti , tx- PrteftmitJt otfttto Ortbitrif. Ibidem : Qu* vtl in
f'***

ex dojmis fubucnirc

diii

tet

"

rubueniarur, exquaru n PrQiiincus pceunias ift reddicdfuc proccdahr


art;timcnco
,
L.Pr/ifcs. C.dtJeritit^cr*fi4.'if^^i:Tg6 tS; In-

prcaliii

1 ..jp.

/ff & in^olidci/i^.SJ6.SV2ff- vbi Audo*


!

'(

quiirn proC4chcdrt!ir:rn ajru promq<'

Proquibus vidcri poait Dom. SoFortitwssfnfri^mni.^^.&fefj. Qjj in fpecic po!itionjsiK>ftiMl.Si. arbicrium Reg|iumprzdi^
ftam jafKcM fteiituiiraffcrft ciifi ei rtddcracione, vc primo loconeeellieidbus IndoAim dc luOeiitk.'

lur,ledauduinminifteriumdcmanJiti;r.
j^af^r.

curme^

ipCfvid^Ear.CuroenitaKexruadauintaieauo

i^/

vlfaedialia,lcadlKfteukmcdn^rui/acne ar^a*
ta defigmrio i iriHe
vlUs pios plt:ruiu.]ue ccdit, pro quibus nciones folent vrgcnciorts
oc-

pi<wrtias partes o1Mafttanda>lten'ai'cft

iuxta
'

iphimeius

rc-

Ecckfurum
Vndetffnr^att^

crgo-quia-fueceflores in

^113

c>.:

rt

[L-iDfudiimpcti^.ini,

Scd non videwr

ia uli dilppfitidnc la-

gesHt^*

viri

crnfiicHnt noii polTe

ifirGiinonict f^bfttdifibas icn?ftaTi , iuxta ^sdet


qtiod diflriburio dila nullo modo ad laicos el^i!^

.S^gemnoftMmfcdditus

ttaquitiiimiDindiis-yt

-Pnncipesfpe^,i(cda4cddi2PtiBtatos. Pro /fijb*?^

dfbeiu vtUitarwicjtpeiideftf.
.fimi

&

Gpientiiriflfti

proprios vendkarc ftd


Jcberc luris Ciiian;ci

^hfl

feoram lijsplidttione

JirpofitionLirii .jirjp'c<ft!

quo IptKialitfr^ft
ct:

t^fntr jll

tlii^.

Kf&Mua. MT^Mmeiuii\ dttm...

!'xt:iij:iriij[;c

conftat
,

_^iijpppQ(,ittraopiiMttjbui,dcquoii5[*jri

^inqiK^

Mt pnAHi

^itiitemia

dc

.lerua pars vacantt Ecclefix dcftgnat

e<>-

pnca cain
nou ita
;

.SMWIip'^fMe;fuwgtA^*vt^%iim.Car

ttixtaquam

Ecckfiaftica bona, ficuiA pcrfona,Edcuaftici


-Ibti (imt , tt te f(rainiffl lOn^ftntlorimeqdt
lc lalca potcftas iiTiinifcere.

Pro qao

'*''*(i*^

^**^"^

prtlcrriia

ftcekbire. Cap.B^||R/4ri^X^luk

Digitizeci

by

C.jv.' .ic

Cii^.Ec

Vbi

ftiiuuj>nil?ii5.

Konrte>ulentes

ficdicitur:

{etumRebii9fis)jMferSakfis,&perfonu

KiARii
MAKiit.

Vbi

f^f/^p^3,j,</^^f tt:ribHrdfa:iih.i^,<yc.

F.c-

Lcclcuam fpcdiiuta
rAw. 'eomprehenfii confUt cx Cap. Cmm Uutt, dc rebus
clclix

f^

nomint- bona

Eccltfixnonalicnandis, vbi idLm.&eildem fori

laids.

Gm

vtrbi-i rtatuitiir,rllisinqiiam

de rclmi ExcJrfu

Rtli^iolis ) dil}>fifi(94t

(4 fvu^a,

^H9i o^fefuejtdi

MUk"
''^'^

nuUd fit Stfriffs

mm/'ak^Sms

UoritMftmttrsndi.Skitii.

^'t^*Jf''

Uitti ^tpumftff

M^

114 '"OlnnfeigoluKittiehabcant, nonvir


Csnonici ioris au'^^^^^ qOomodo Rtx nofter
reccnia oblcruitioliic,

priuilcgium

liec fpeci3le.;illeg^i potcft

PWficcs minimc

afrctTti

dimtnet nntfitJi , au$ MnBtritiK it^MS. Ex


Cap. GwiiK,"tam dcacil
Cap. R(ir/w.
lance5cpediretampliis,viR^c$noftriteddi- joiitxvsp\>as EcclefianimWlllrilMI, qllOS,^vidimUI , tMmOm

&

in Eccltlut vtilitMCfB expendunt.portioodll ali-

3c

Iilr

dum

Dequo

decimasiliit

KettfiafishciSy&i&s,iptiviiiemifenutnKkt,fmifmh'

r;^rMniir. Sic

^i^jitxts

fertiitij

Akxandcr Tenius.

meritam

Oi^li 80"

tcrofierividctorinuidii,vtinhuiofmodilargitio*"

domus-

nibii lUliKtoik

(adifciplina urcefcat,lintqueRcligidiadpro

acqnirant

fcd vt fccuri

ceregie priftatiir

clautcm
.-....,

ChrifttaraOT

4..

...

"

".

priz vcilitatis refpe^u moucrii liMlcoipfi>,<)uem


Poni^BcoIurisCanoniciau(ftoiiBlbfiliiiwifioy
tiibus prxlVfcnmc i qu6d fcilicet vacamis Ecclercddicus jconcra mulcoruin aufus, cx auariciz

fiimulaiionecoocefieoi,

iqbonum Eccldix

fer-

lienciu' , dc vtil icer cxpendantur. c bzc^ <luoa^


.przdiU(nadminiftrat'ioaem..
Extant etlam pljllt* Itcgiz Schedulz,
I if
K lt<%i*,

fi

tuim

f*ffm-

f^'"'^
^l^'c*-

'qur; in pimcidjri

commemorac D.Gt{fpu

flc

quibo caoenir nt Bdigiofi wHtt


non quldcm circa hoc auacquirani prxdia
'dtoritatiue auidquam dilponcndo > fed jubendo
vt fuprBtnl lila^ftiatwinduftrie hoc Sc folcrcer
.

nm.

impcdire curenc non

vi, lcd iaduftri^

e6qu^

nouoruro przdiorum acquifitione dccimz

&

confcquenter Regij NcHieni valde imminuti vidcanrur. In


"

eft

& con-

fcqucnrcr Noueni-, kt aliq|uibus G)ddil>Afn


his annis nimtum

*"

.^fim

quo qiiidcm Rcx noftcr graucm

parfusdcccpiioiKm. Dcciroz naroque,

'

eAMtnm

Limani omnMi n maxima

quancumexaciicruu:. Quod fi alicubi imminutioctf aliqut dcprebenfa, non ex Relieiopum


,;;;5 caunjseftacddiUctoiOr
jypj^igpjjj
perfum. Bct cortmDeo ,<^*nim memivr..Q^i^

'cumft R^i Miniftrisoonftarepoflit ,


Jntnt equidem grauiter, fi id quod Reli^ofis
Pontificii bcncfr-.
Vocfifiio luns coounuois
pccca-

'T

XV

'

De Gahsl]iu.qudicitm Alcauala.
>

.'.'.

ti<

1.

l.eMnlagenmttApofirioiris eft pro

A ^>

4ikM^

iis,quaEvenduriturjdeaHusin Hi- ^nidt


fpania origiiK plures Au<florcs a-

&

'""MK^

gimt, ficut&denominisoriginatione', &du(li


aliiboc, alijdiuerfb

pbintur

nihil eile

modo

circaiUampbilofo-

certumeo ipfo ptotcftantur.

'

VideanRirP MolmaDij^. 5^ vbiremperfequitur erudite. t

Oom. Solorzanus Ttm

x. U^.

^,*

& magis ex profeifi) in Politici LA:S,


& fortafsi non inuerofimili dict^onMhl^

\.mim.tfi.
tgf. 8.

di^am iuxta Hrfpanam vo*


cem,CaM/,quzidemfonacaeiufturo&zquale:
autem idcrn cft e^vodiAd ; vt perinde fit atquc
Ad 4ftMBtmewi. Siue quia gabella hze ad aiqua<ri pofict AJcaiulam

Jicatemcuro neceiricare, pro quiccepitexigi,fle

Eicaloiia ui Gt^^hjUcio LH>. i. l*4rtt x. a^.


i. 2

noa

abrogarunt, co Rt ges nolin quoad hoc ppflunt


veroamiliopinatioiK gaudctc.Inquoquidemoftchdcrc voluntnulloadtaleagcndirooduroprO'

^ p

.rj

'

non vcr6 quoad raodow. i-ir


Aicxandn fuccefforesnor

attentarijnt.qu^iatamdn AlcxarvJripriuilcgiii

"

Pontificei

ijpmcircahocpriuilcgiumnoninucnianturco
imro6&plurcs,vtvidimui,coatrariuni

.....

oponcatcfficacefc

lccflifle;

, & excmpli aedificatione lem


promoucndam, flnnAsquioi dSk

pagandani fidem

conue-

nientcr, 4k .opportunc diftribuant. luris cigo


Pbad$ciidirpbfitib<|ooftdfabftantiam fcruatur
prxfertim intcndit
quod , vt vlJin-j^ num. 11
i

in Indiis confiftentei

pratereantUfjVtficindigcmia crercente,Reiigio#

iVccc cas l cclcfiis redonaucrint,quodonauit


i.cM- adilla$tamcn,dcquibusagimus, in ipfarurovattfo,Km^ ^onpaliqu(jlc )us retincndum cenfuiflee naa|
(jij;

of.^
Uamu

i^ttme]tnte^imfrluMix^vtiebis,pui^raia^

fmgnim fiut Jitie tlif

tki

qujjqy^j^

fnaxime piurocfti"vndt in lurecxprcilum, vt

A4Mai-

tumMdi.

''

Ivc^csauftros Alexan,

""'y

Hoc cnim opuspium ^""^

cefllutes^confignaffent.

moJt conL!.lTo::c. Diccndnm crgo vidcfurcirca


driS9jiH,(e'conccl^oneiiicri

&

.*

iamcito,ibi; lJeit*mmmMUfirEule^dmtC'
Mlitt fr9
( id cft tmuitu EcclefisB ) de jure
mmmis trhitrit trsasferri tttmfifjuitt : CMfHttaA^

Dom.$o!orzanusGi^,ii.ar4.'fi,tt.atf. Et id
fenioftcnditquam alieni lini apriuik^ijbuiufr
^ict.iai

Rege-

dcant modii tjuibuflibetofiufcarc* j2w**/<i^k-

qnia

compcriuiv-

Jias mitrcrccjualcsinHirpaniahabciu.

adminiitracioncm

BuQtt^

bona ad EcclcGafti fpeftamb Rdigiofis vakanc


apfXxM. Sk enim habeturin Cap.RtoirMa.

ciaj r^rpius tentaacrinc Collcaores in

nwi

noftiotom

Indiawiini Coofilio

itt

admi-

fiifirwpnOTdl^UmlibipolTitw^^
circa hoi;

& R^umcciam

3mp!e(f>entiura auftoritate coropctit, fto

ftrat.is

^9P^*^ rcuriri,&

poaolios

gtiam Rcligofe coetibus Rtaucs papcopbus ne>

ccntia

debebat} fine ad qualiiatem Nni^,qatHmdt>

oon omnfroodam fed propoTtionatain.


JDe<p^y&derebns,cx quibuilduenda,bngior
poii-.iidi{kiiitni6bn6 , .^(Mdft apud Audoic'
bcntur,

^ ^
**

oecafniat,& videri interallOs po^Tuni P.Molirii


J^i^.tiim2.,&fe^. P. Thomas Sanctus lA. Xl
Cet^Bantm^csf.^. F.nfl|OluslVjn0 i
83.
.Jft^. 3
c^rjiiff. &bteuior/uniraa apod D. Gafparcmdc
ElcalonatA <jiC^iijf/ff*0.a. Prrr z, M/.z.
1
1? tqttodadIndiasttinet, moderatidric fiMftif
rtaaiori.quitftin Hifparti4eXigTtar,inquidecirrta

pro

ccntii

'".'^ff"

IbluitBneUm tamc in illis quatoor pto

<comm'exigailttir!id<jai5noill^idi proportioiic
/eruacijicdineapitiKibife.dcterminatu aliqOid^id)
iis,qui vtfndeR;

foIcm,per

tionisex%endo:quod^

modum annu^ prarfti.

"
,

Regiisminiftris heri'ri5

folcr,nt grauiorinde reddanirexadWo;(ld i

mfr-

caconbus ipfu, quorum gtcmium^ feu Conlola'

..

Blt

Digitized by

Google

.'ExAlcau*U.in injyi auiJ


fufctpurolucrkfionm.decermiiutatn

ttls I11 fc

lci-

raodum locadoiiis.
qaod IndiwaaivQpM

Hcct attDuun fumpain pr

cHm

AnAUtan x

entre

Kt-gii Corona.iiiK, ad Alcaualam re-

adt^-^^ii

itacmommurttu.

o.pHBeSid

'tnanlriji

obiig^u

ni^ prioilMiuitn ctrca boc

te:4rfN Regespcrtiemp(ia)^uodcOfieewfleiit,iifetpsll

f^f"'

concfflcrunt

.'

j^m

cjuilliorii? fft

p:iri^cn' Vtilis

quoad rcni morakm quomodoeuoMWe cnitB


scsAIubetttCodlat pHuilegium iamefleibbl'
<UIB,& obligatioiicm tarc ci irailem,qui ali-

^udd maior iu Indus apparsayjuia maior


vldcnir ilfiui mfti ficnio ^ obonodnimoiwm di*
bit nilt

<

touidemOom.SoIorzaRUs)iyri,ar-

n.

aMtiuain kuteiKiam aiol^^inir ifftx tamea


dffieidiaKiiocam<i cnin Miotieftifiara*

'\s

^nisimponamur obilionim

neccfliutcs, (iiuqu*

noa d^oc noua regtu cua


Wfftaaii&Mrii "Canmm Tenire , n prioraoi

iili|^propoitioma)

rcgiicJiuin ncccflliratcs fupriltir

qiiandoquidera

r,

ipla tois func etiatn.neceUitates

habiaua. luxta

toi egtf owTOitnpcsnentfaBmt j qfaiie.fltiBui


t6 niinores po(raac , vt in Indiis accIJIt
ica per atmos plartmQs ab oncrc vedtigalium
iwflipt,nMgiHi dB^ moltinmM Jlcgibus oni

&

lulcrunt.

r.

iuftwn eiiftinient , ett.quMwit OmJiimIii Toteut


Tjtksj^stt{fjt,(jit
lih. 5 uf. 74. imm^x. ita fcribit

V*

(oknt,

bus

'

cum

fcd pjtius lcnitcr acfuauitcr fe gerant

iknc)uecorumdiiHs
au{ue boc iciunc
obpropriam comniadttii
emolameaiiMB,
gaudtuc cnim omncs taiia loci frcqueniarc animaduertcntes compodtim de vtilila|{em , quam

illis ,

bldiMeponMic. Sicdiart

Aaaoif eaWdbQti- inhfyU


j

tu inlndiis nuiMfeftior habeTor cx ils, qur .ifl" rt


Dom.SoiorzanusiiiP6luici/itg.97, |, t j4tit ^*"'

t^uMU^&fe^, c'idquidemqiiMw1ediiiri<
iiem duorum untiiffl pto centum ftlliitiubebanQgidcrgodcillavcUncquaoidod^Ktmpro
ccfliuraen^ncurl Hiaeeftquodiip(Myhae-F.
w 2. ex Ledefmi dclumptii 11
Sancius fiifri
vix imifttam Rcjem pcrcipere viee&aam, fr^
tur.

mmdm

qaotiam<tticid,quodiftP.Mannefll|^^ ^iHkfi
fiji.
s Qiiintd (oncltJio : Qu6d fi tributa omnia
incegri &tidciicer foiuercniur , Principcs nou
.

imponerent
impofita

tot,

quot imponunt , quta pauctoni

iufficLi tni

j;quc fola alcauala inrcgti

foluu,adiugCDcetnfu(nmaai pcruenireL SiciUey


ftben^. Eccpio firi^que trigdicnarier, ftfbnd
minib niultiiin Rcgcs prrclr.r
Pr.tjuidcntcs

Suot aiuem qui Akaualam non^eamif

118

/tmtfft

187

"jRffitut.

alonira,noti&apptobatlii fais dom!ni<;


<]ut
coofuki6^, dataquc opcra volunt , aciubeiubis
BihMftrii , oefiiieoociofinei^idi cb mercaton*

Mm ^^^i*

msgn*m j]tim

& tuxfof-

ci^ iii ezccutioiK iptSi ita iuturum, fiartcin adeb


napA iwidem-

confiderabilem defignaninc , vc

tu:u iliquiJ rcport.ucMi:. \'c hic ctiam

venimbft-

}in>tii\'iiA,iiiii^mftti^ytii^umfir.tit''

Videmr autem iunta diila Aicauatam

tUi
in TnJii^

elTi: i'jft irn, ,:juti

muJcraiJ

cfl, ]

J ratio-

ti^
"f^^^^

nsm viddiocc quacuor pro centum, ii iu oinnibi


'

.:

i&tar

tm ^ iwi bu

iwjirfi<fM*f^fipHw

xftl mttfUUt. H'cfv(km (X

!iJt

puTit iMiuHd viietar^

fli tti4mfii4)*maJl4mfiJtiiffreftfTfi(mfitit im<*

f^4

pttts

Ubtm Qrmutt : i

Rtgti iiU fnn:

diiiitts

ftOi

if iiiiBitii

hiiiw ifif^

Crg.ihll.<:

aitm

4dr fmim, viftjit ftmknpi^itmv

mmhm

SctUe.

Sai>diini fffrj,

dt.t

tdai^

QiiodA nnental^ ipiKl^

nr/L''.

cx

alio pnncipio,idlictr<

^ eatenus iniu-*

ouiaduriilimumtfibutum Qft ,
Awn^decem pritcvmnm ei^ere
ntac ipfe Pateri diceos
ArojSalintil9C^fnics i

quo4 * affim

Cic tctnjiiTt.

vude

ait

p!iirejMagh<

noo^

dbovemibhidnc dHcam 'pro^EcnMm* lAinMBiB

pmriboaeftsqualis.. Qijaioquaro ,^ boiieriak


quiitracnrr cumenim Dot()uidicailttunctin*

tum e^ iuflm ,quand<^iolilitiicMim|ac>t^^


'

dragiota,in qttamot pfOfcMiMti.plifai eflk if}^

cuiuad ratiorcm vniuspro quadra^inta

Jcxur,

duqtantilra cui^dimidio rd'poiMitiii<oami.


ent eald) ilKidcMi apparr. (uppofid

henijjnitate, quastulELefi circa cxj.-lioncin

<

ad-

iiecnimidcma<pdecqu(^ouDercirc4
daeiiBamiHcdhamtn ttBMltb^UeBtmiaoi reip&
iiibBns

colligcndum. Pcj'.ua iutcin uK cnoderacioiKaa


inooqldentui &c iuiucudi obligatif^,jQgHq)inis

dSQicakMeft,dex|uidia(im|diii.d^biM Ext^mtMH
aliquando fpecialit in Pmiuio 4k Prouinciis im^iunit
dtacenobus potdL^ |d bu^ buiuy jafHiiMtc ia 014*^4
iffit, di^cuiw ncrodplg iortjjHIIMti
,

j^tmnm
,fjrnJ'iu'

f*'it9' C^ft-^ddem eibn apu^ pstixt^eAm


pr^jcscxtein, ncqut.' cxtcros illosjied Hiipanoi,

Reges iugs pic afitdos , non poliunc vf


SedtieRegum ipforompiBHiH

tx ifmtins

idduAi Solo:
ditquatido

ii^EicalonA. Id autcrr acci-

du^(u^Mo.eQbie^^

^j^T. letibrefiaari.
iufHtiamvidcamuroffendere,dtimiinpofiriv"5-i
^l^l^L^. &

PiMi wdtAneiMMatoiaahiEilMUc ntj 5iiiio GBmKe


)n PetuUiano Prorege duoaddita:
Jc CKin

iicmdi^Umintnilitiieno^tndocimurs Vfietui
ditendnmaliiidfU&i<(aodvorbalari^
qiiodiuxtaiproruni mcntcm cflimanJum vctiir.

(^ai)Oca>nitcnieiit)Uj'Vtfumeil%uim{iiii(unam

^Hft

Vctba quidcm

flcctiriam

&>nam , kddcaman
QmA <^Mi0

fl

posecu^ceitc~

l)W^.l&.|MM>ki8. V^aitpc>liic

ifffg^tn

fUttitio ne Atcaiil<roiiho iHCTcawwas ^ c^uiboi


dilrLiopctiiiiu iner^ti, ncc cnguiit
publicarii

0$^g]f,-'
-

'

Dib.itifamelxo aperire veriutcm

ftariceotiin^^v
...t

firfunr.

Cum

itcc iiiot

oUigat*

iDis

rocAdHtbmm

)ed fiinplieiter

iniiiuv^u^mGr, paiirtt
enim di^Timularc polTumus
Acij

atl

refbiqendBcn ilhid

quod

"

'

'-^
'

".potcft,*f.9.^4.
I

^*^^

(juaoxbm anmiMim peadandam- expromere^i


Regepro .nionearraoriim expetita .'4 id fiiit
RjCge canhrmatuin vt apuJ dtitum.blcaioBam

inlpi owi -cftJb^iMtfotomMb.

Cttgm

/,

'

6acm inrooano: prdaca noutocdlt ,

ik toi

ilNli^

numij

clritgacona,mBBCoocamdoanBam,^gabe!-

rp^,,4.

lai nouiicr irufJfjfir.Trnon oblitjJte iii conkirn;! n


aSmauti edquibd mintis )u(\x cen&aaGUc ; -vt ""^
Ueilp0(e(NpndPtSandum>|f4.dM:#,iMM.^. >^^"^

Sc P.Mo!ini:r)

eium futri^ uum.j.

"

Vfai

aaJo ^ /.^
'

M ^yiis poffetf <i(iamioqHi<ii-m Indiaeum-frgna


;i)V

Ctttwll^iamlioAtoM
&nQffiRtijcat&alia>

Digitized by

Google

.8
Ci^.F.c

ftituaonib^if.

MAiUA.

Vl^i (ic didtur;

Hos snenJenies

& Regum aiam

^,i^^fii^i^fit ^,rj>r4fM,k^,C!rc.

ts potijlss

:.

t^n^ (^le^^utndi

iif^^diS^t

QfUMS

Vbi Ec-

mmtmtfiMt MV^:

ih^.

V-iM

iiiSriwcmd(^binflKfK>flitarrogarc.

jl^ial."''

^**^

llr.u-1!

ProqMO

nec fpccialtatlegari potcft priuilcgiuro j. quia


boc Pon^f iccs miniroc alfcdi compcrini7

circa

tttr.cda)f?pius tentailerint ColltiSlorcs inlttr

amp!c(f>cntium auftoriutecompeiit, fto*

modis auibuflibet ofilllciarc. ^^1 oifecfKtdimdftet nncj>it4s , aon m^Mtim 'U^mmM. x


Cap. Tjiikf^c. & Cap, d< iiKM , iam dtatij : Ot
ticaru

lane ocpcducc amplitis, vc K^csnoflriex reddi- ai,ufi


pbus EcclcfiarumWcaodMI ^tNNaiirWimus, mnAim
in E cclcllx vtilitateTn expendunt.portioncm ali- idift*m^

quam
m

C&meigolixciufchabc.int, nonvii
Cmonici iaris au'^^^^^ qaombdo Rtx noftcr
^oritatt tcuarita,S( rctcnia obreruitidnc, admi-

114

Rcligiufis coctibus graucs patietuibus ne-

ceftiutes, confignarcnt,

Qc

tmem nm tjl imfroimid*, vt de bis,fmiferihu Qr

modi conctiFonc. Diccndum crgo vidctur circa

(onferdntur.

"^*^^

rtiutmm.

caciotie aliquple jus retincndum ccnfuiflef nopi


qyijq^yjg, f,ij; jcqiiiraiu ; fcd vr fccuri ,conue-

nicntcr 5c .Ppportunc diftnbuant, luris ergo


PoiidlciidifpbGtio qooad fiibftannam feruatur
quo J vc viJunus mm- 1 1 1 praEfertim imendix

pis

moucrii tcdco ipfo, quem


PiMi^ScnlmuCam^nici audlomiafiiis decifio-

quod

nlbus prxfchrrunf,
fitff

fciliccc

vicantis Eccle-

rcdditusicoaira qiuitoium .lulus.cx auaritiz

ftraiuhtioaecoocepito& , in bonum Ecclefix feriientur , Ac vtil!terexpcndantuv.'i; bflEC^^inQM^

prardi^Ol adminiftrationcro...
itf xuiuettaaipifRCiflUgia:Scheduiar,
nttii^'
.

'quas in paniculari

i. j.

commcmorat D.Gafpardc

M..9.'qui)NcaueRir

acquirani pr.tdia
^toritatuic

non

Religiofi

noua

qn'i!tm circi hoc au-

quidquaa dilpontndo

ledjubendo

Vt iiiprevii MagiAianisinduftric hoc& folettr


fmpcdire curcnr non vi, fcd ioduftrii ; eA

qu^

nouorum iprxdiorum

acquifitioncdecims,, 81

Noucni valde imiBlnini


'dcantur, In quo quidcm Rcx noftcr grauem cft
pafllyi dcccpctoncm. Decimainamque, & con-

"iiBonfcqtKnter R.egtj

'"

*V
'

tKft^t in

Jlfmgf.'

.wi'

>

CAPVT
il

d&

XV.

&

io
fequentec .Nouaii , in aliqpibus Ecckfiis
Limana omnium maxima , his annii nimium

quanuimexcrcucTUut. Qyod fi alicubi imroinuao eft altqGi deprebenTa, non ex Rcligtonum

'augmcim^ , iled cx aliis cai:lli<; tlt 3cciJi(k cotP'pcrfum, Erw*X>f,^w6/aM'i^. Quptl

cumSc
btmt

Rcgiis MioiftritoOQfiaicpoiIic

cquiJc.Ti grauiter,

fi

id

quod

pccca-

Rclig;ioGs

.lKMe<;io.ii^is comoiiioii^.JPontifica

beoc^.

Lcaoalageaiaiiftpofitionis eftpro

Akmml*

quxvenduritHTrdccuiusin Hi-

T^&^

XA\

non

abrogarMnty co Reges ooftriquoadhoc podunc


>er6&i opioationc gaudctc.In quo quidcro o*
]R^hdcrc volunt nullo ad talc agcndi modum pro-

MUE vtiiiULt^ leipc^

;'.

indigcntii crefcehte.Rcligio

oportcitc^Kaces.

Ittf

attcntaxiii^-quitam<n Alcxandri priuilcgiu

'

ftkt-

fic

ujimsircahoc-priuilcgiumjnopinucDianturcon-

.-....,

/Jtjjtj

marcdcacfiocqucReligiofiadproi*
p.ig3ndam fiddn * ACMOipS fltdificationc lem
Chriftianam promoiKadmi, 'aria^4)u^

"

fti -mtiemifermenatt , fine emt-

4Uf

Sic Alexandcr Tcrtius.

fa difctplina

nauM

Hiis,

fiiie

pranereantur j vt

: quod quidem
cgr^uf prjeftacur t non ver6 quoad moduo^ Lir
cetautcm Poi^tificcs Akxat)^ri fucccffores 00-

(i

&

i^^ituta [tmtij mtrimit


,
OiaboH aUtcm fieri vidctur inuidii,vc in huiufmodi largitiojMbot RfctipD^ ^ioinas- in faidiis confiftcntct

EicUj>*rum utdtmnitttAui f TMmuTt

in lure cxpreftum, vt

pmmk0Utri* trmftrri mn f^mit t itgpittiiMRe&iufii hdSf

Rtgcsooftros AIcmii4ri,Sip)fti fc concclUone tucri , dum decinuf Uln


A4 hhxi- donauit iSc. licet cas Ecclcfiis rcdonaucrint,quoiiri 6. cniii^j tamtUjdp quibus agimus, io ipfarun) va-

Hoc cnim opus pium

vnde

bona ad Ecclcfiam fpccbntia Rcligiofis valeant


Sic enim halMeilr in Cip. RtUtmn i. of. Rciamcitato.ibi: Licil durem moHha ftr EtciefiMm dt' Unuaa.
fi^t4 ( id cft intuicu Ecckfix ) de jmre it$ Mis fr

ftngHm fmt

di<it?iii

'

applicari.

iTan^olHndit qiiam alicni fint afiauil^iibuiurT

aiiniiiniftrationpm

maxime pium cft

JiasmittCTC.qualcs in Hilpania liabc.u. Dt quo


Dotif ,^4)iorzanus C^,i 1 . nuo, mm-x6 Et id

nofttoMm Bu&ai A"


Kegio Indiarum Confiiio Reg^

poftoiicas ui

J^cclrliain fpedtantla
cIcUx nomini: hot^
tebus
Citm comprchcndi conft^ ex Cap.cWiiKu, de
EccltTix non alicnafidis, vbi iJf m, &. cifdc m rl rc
faidt.
vcrbis nmiiitur, ttlis inqiiam : Cimisua (^4*w*

;#J

ccntii

iis,

(pania originc plures Auftorcs a-

gttot , ficut Sc dc nominis originatione


!uij

hoc

alij

diuerfo

modo

& dudi

circa illam philofo-

certumco ipfo proteftantur.


Vidonnr P. Molina ixj^. 66^. vei itm perfcquitur crudiic. Et Dom. Solorzanus Tmw i.Mt.
$.nna.48.& magis ex profciro in Politici Lik:6,
i;i^.8.&roitafs2noninucrofimi1i dici' conicAl^
ri poffcr xAIcati.-iIam di<fijm iuxta Hirpanam voccm, Ldiul, qux idem fonat ac iuitum 6c xquaic:
nbaotur

nihil eflc

'

:></autemideTneft quodi4r/i vtpcrindeficai^ue


.<4i^Afiar. Siue quiagabella hacc adatqua'
iiotem cum oeceflitate, pro qui coeptt exi^, fte
dchehaiifiMad Ck(uaU(mia moA ,quaHnd*-

intur,

nonomniinodam

fed proportionatatTi.

Deqai,&derct>os,ex quibusfoluenda.longior
|Mfiar.^ifficiiitta^n6

occarruiit,&

tridicri

(|ualct

apud Audioro

intcr alios poftiini

P.Molim

Di^.rimiy&feciif. P. 'fhomas Sancius Ui. xl


CenfBonim.,C4^.^ P. Fragofiu TVm i-f^fei^<^- & breuiorfumma apod D.GafparemdC
Eicaiona iii Ctr^inlscti B.i. Pnrte i. U^.z.
qood ad lodias atiinet , moderatiorie fiMfirMr*
1
1 7 Et
ituiori,qu.im in Hifpariii exigitur,tn qua dcciitia '^.J^j^'
procentiilolutrnrjcUmKtoieinillis quatuorpto
centum exi^antuttidquiinoofigid^ proportibnc ^JJS^^
jeruati, fcdincapitatibrrc, dctcrminatii aliqiiid ab
iis,qui vcndcrc fokrtt,pcr modum annu^ pra;ftitionis exigendo: quod i Regib mifiifttis fi^Mfi
foler,nc griuior indC reddatur etafHotfcd i mtfraioribus fts, quotum gtemioinf kia Ctfhfala*

&

'

Digltlzed by

Google

tll$

in lc rufcipit foliicndi

onm, dctcrminatani (cl-

aAorum, rtoti St approbati i Tiits dominij

quf
,
coolulcd* daut^uc opcrii volunt , aciubenchis
mlnilliii , aefini onerofiae rigidi ds mcfcaion~
bus ll-d porias Icnitcr ac ("uauiter fc gerant cum

aiiouam iuinRuni pr moduin locadoiiis.


Anameni cs cafNKiirq^ indiiniiBcgm
diBtCtr*- adRti1.i Ucviir Curonacliac , ad Alcaualam rcmtaccTna -nunlcrinc oblig4(a i niti phuilttium qrca boc
Regs pcr tempu* aKquod eonce&flim,^ reipsft
4

lioec

ummm

conccflcrunt

iliis 1

quoAd rcm morakm

Ecquidem Dom. Solorzanui

maciitam iienceiinam ampkikicur


'

ttfttfii fic ' id quidcm qiiaodo ad nicto*


duorum tantum pro cencum folui iubcbanQjiid crgo de ilia velioc. quaodo deccm pro
ecntnm adgumur I. Hinc dll quod appralcP.
Sancius fufrti ^ttum. a. cx Lcdcfmi dcfumpnim ,
vix vmquam Rttcm pcrcipcrc vigdinUm, Pro thimii
quoctiam ladcid , quodaic P. MoKna
^afa ti
Qu6d rnbuu omnia Mdiai
<t74. S- Qiiiiit4cemh!?o
integr^ & fidcliter foluercutur , Prindpcs ooa
jmponerent tot, quot imponunc , quia paucioa

nera

ifta ft>

tUi^proportionau; oon debctu noua rt^iucum


prionim
cogcauaminc ail <!ofooatn vcnii* i
TVgttOhim ncel^iraic$ fupplcanr, qiuiidoqaidera

ipia Aiaa runc eciam ncceliuacBS habicuca.. luaca

onera imponenda fimv- quc cdie md*


vt in Indii'; acciJit : St
t6 minores poirint
iu per anno$ piurimos ab oncrc ve<^aiium
<itcmpca,mag<MUiB^einohiinBnniiUgibu coo*
hair -evgoi

iinpofita fufficerent

uftam

Ub.

ftttjtt,

u^. 74. iatm.x.

iti lcribir

mM^um (petHmBtkm

T^k- ?ii{?flU,fi4

fihUi\'.^:ilm^'
^tidU i^nx *pud

fiint lulitftf^ri.

Fx

Hijlfdei ditttitr

AitsiuiAjVuUnu uim(i* ; qiu i^oJtm

hii fartt ilU

tmit ttm i wmi^ , tmtipnfuti^f^t^


v^s emtmtnr. KecfcGun u fue ptrte tMiu^* vidctur^

jU tti4mfui4m.ctfftmijiaii^ft^a^mfmtim^
Rties

itli

fnjtt ttbd

imtts ftQi O-^iteHje etitm sijt

tki miiust vtf^frunimfiij^iatttrtli^tmtk


takm. SeiUe. Qeod* mwne aiif ipod
Sancium fnpr^, Ouh. 3. tx alio principio, fcilictt
&Gatenus intu-*
AuiaduriiiimumtriiMiciun
,
affir*
itonydcceai pwienim adgetc : <jtto4
mat iplt Pjtcr; diccos fic tcnuiilc pliircj MagtOro^jSalmfaioapiipsv vode ait ooo isqcri ven
i

aique

fola alcauala incegri

p:rueniret.

SiciUe.

Biqiio ficn ]uc tngciiihaih", ftfone


minis multum Rcgcs prrcipLr;;. Prxuidentel
ergb in exccudone ipt^ iu iucurumj pirtem adc4
confidcnbQemde%namnc,
rcipTa modcr**
tum aliquiJ reportarent. Vc hlc ctiam vctlimlM*
debetie.

II 8
i

jHnlif-i

li

li3luUJKlin|{eniemrummam

tukruiK.

Suocaucemqni Akaualamnonpeniiuf
enifliaicn , ctquibu Cwdiiialii ToleBia

emohimemum

Cur.

gnis imponantur obiliorum neccffitaccs,fiinque

fimif

acquc boc faciunc

dc

M^mtts,

jn;ri, affir-

quz cameo

non-oeum ( cmi- (iriartNMni

diffieoltaie

:.
'

&

<e luiMtt eodW priirikgtmn iamcM-lulih*


tum, &: obligationem extarc ci fimilcm^qaxalir
bi; niU qu6d maior io Indijs apparaac,quia uuioc
vfcksuf lUan luAifiaRio ^ obmodcniDonBiii di*
iftam.

gaudcnt cnim oomes talia locl frequemare ani'


inadueneDtc* comfngdum
vcUitaCcm , quam
iildi^repoftmt SiediOal Anaor?idusdbdcira intndiis mahiicftior babetur ex iis, qua; .itFcrt '"'^
Dom. Solorunusiii P^licicai/i<j.^75. , tyst i""*'

quomadoaumque coim

.*

ilcniquceorum di^s

ob peopfium eomaiodnm

<{Usftioois eft \ifa pariim vtilis

'

.-

'

beoc ii^ud, /<i^iD/eMy, yr^4|^2iH^/-.u.''

lad Videtur autcm tmKa dfda AWaualam


inlndiis efle iuftini, q,iu

:n

>

Jci atj

ft, .id

ratio-

aemvideliflccquacuorprocciTium.^inQauiibus
paiilN*eftxqualis. Qi]amquam
bi'eMe
.

^uintsent: ctimcnim lintt|uidicanttuiictin-

tum eUc iuftam , quand^fiilaituc voum^o qua^


dhiginca^nquamotpro-ccfltamcim^eflevl*
detut,

okmad

'

rationem vnius pro quadr.ii;in:a

duQCancilm cuqfdiaiidio rdpondeaoc cencum.


Sed eent tnddi Ifeodcmta apparcr . fuppofid
benii;nifatc, quiulEl.cft circa cxailloncm ad-

'

Juberix ficeoimidcroflqidec ^qiiolotmcrcirca

detwnamdjrctowB g a^itcAiotemiaai rp&


roUigendum. Pofita autem
inoQqrdcQtia

fic

uK moderationeaa

rolueodi obligaiao^

dUikdlnreft , dequi

fommuius

diOum aUI^MEflie

ftli^uando fpecialit in Pcruuio^ Sc

Prouinciis tm^tfmtnm

mbuti butu^ jaouitaic in ^


dbcdauymodiiftiMibiliHbrtd ladtei

ajiacctuihui potel^ 1

Qus

<)uideM cftm apud gaiies>feia


pT6rc$extem,Boquexieros iilos.icd Hilpano),

2f ttmm f*'it9
ntndftHr

^**^

&cfgaR^gesiuQapi^aflc^toi, non pqifaac *^


refaiiL Srf qcRegoai ipfeiwn tihiawi^
iuditiam videamur ofFciiderc , dom impofitio-.
nem di^am iausfticiaE noci rfaduciawit } Vfletur
lc iAi

&

dfcendnm^linSUleiiiaadveifaa tmmmlltAvA^
cpiodiunaiprorum mentem cftimandumvenit.

quidem dccimam &aiu ied drriimm


aeeipi fmn.eft RegiavdnneMfc--^g>d quidaai
ea eo oftenJi poteft,quod h%bt;t P Sjiuius /"^^ri,
tHA. 1 a>pmx 8. .V^ aic polIiB pos excutiire a tc*
AiRRiene Afaualcnmlcos mcfcaioMfl ; quiba
Vetlxi

fHt P

P'lb'ifani

nondifcoopcriuru merces, tiecQigunC

fitbuifamefKOapefire veriutem, ted fimpliciicf

illllQMn>MI^')>
lc|unt.

Cum

iAis

<Se ij inimif qtiim fu juliM


enim diflimulare poiiuiiuasi

mm iUo bli{pt ai
MroeAHM^

pcibtiioMkim iilud, qood

ilKc,

adduti SolorzanuSt-S: Efcalonax IJ autem acciditquaodo dua tancd^ pco cncum poccbancur.
^
" ilenti&ior
iGomitt
dc Chincbon PcruiJlano Prorcgc dtio adJita:

qu^m ^mmam
q uamdam anndadni iiidenJam eapt oineie-i
quiaiipc conuiaicflcius<vil'uaxft

i',

''<--

|i

Kege pra vnicrae armorum cipctita dt id fuit i


Rege conhrmatuin , vcapud duwm &fcaloiiam

" *

.-

idcri poteftt JlaMliJ.tit'^.

lii

QiioaddoQ crgoaddiuoljprrdi^rjuirl

6oem impoliiio: ptae^ nouior efl .

& tu mini^is

BM^ri<y.immtoawimdoftiiMw .iquijgabcU

^^ff
^,

lasnauiterimpofitasnonobligarein Qaoicicntii n

afinuaaOi c6.qu6d minik )uflx ccnicaacur

.vc

Mg.

^w*
'"^ "V*"
-,

lUei}poic(hipnd^.Sneium/^4.drf9#JMM^
^jTlT'
rjrfolinaroccbm^^i, aaUK.7. Vbi & addelSfl
^Uqais poilec, qiBadaquidcm Fadiacuar^na ' ~

imlSif^giCai^
ribus t>oiItiw (kix

'

iSe

& alla |
coq6<

Digitlzed by

Google

Thefauri Indid Tituks V. Cap.

i88

conkqucncer ctLun eorutn .cOmmodia: deboc


fi3ttii%inmnoiilfiniatnfUsi^
qui fcmit omis , ftrniirc dcbct

cotjimoduro.

Kam

inportuTcrtB-Etmz quinquedi^laliblnafmir, nata mediiini pfcdum, quod ibidcm hfrbcnt. Kurlum cikro ad portu Callacnfcra ptriicniun^aliMuiq^lbiuuiiaaLi:^deiiiccps,ci^

Inrcgais autcm Hirpoai* oneniKAbdlviaiin*


pont neqnetinCjnifl Comiriiivocant,PmcanK}^
fci ciuicjtum

bcnc

ati

Li cr

rr

& Tribani plcbls ca

vt

vc ciuti

uchuntur, aliaquinquc. Ecce iam qulndeclm,


vc did^mpoilic Au^ons prxfati conAarc.ooo

Xtqui

nibit

exlndtbtn Hilpaniam anf ^iroBiadataBai, ftii /""'V


portus intra cafdcni tranfuchuntur, laiio cft cx-

adionis aliaadcqua

qui obHgadoiKm iftam rigidam


rbtcra?iturl Dequo bxcfatis; liuntum addamuj Indos ab onere alcauali csem^os pcr ca,

Dom.

adducit
>f

;vbt

iifcalona Jufru /'^.

&,Tidenda

alia.

^y. dt

alia.illud perpendamusve^igal-iftudpro nauigorinnis fecuricatc

dium matc ab boftibus libenau%iuibi.etb%einrf quod tamcn in

foliiiinMifiicuiflc:*

nn

jl.

in mari Au(b-ali fcu Pactfico, cft dc fubie^o,

'^rr*

>.

Dom. E(calona/i(^.

eftquidcmnanJcuisifi prarter

tueri poflunt,

qux

iitciiikvcms Matienzi , que jdiam proRAft


q^^,,
CuncvigentemdifpoGdonctDtnftnuant.lcd quod yi,fM
rc ipli deprcbendicur. Ctrcajneifies autcm ^iMt /An m

cd6 inlndits pcFafiuBV t


in ilHsalcaualaftacucrccur, &.(altemquoad duo
de riouo addha a przfiiio Prortgc id.videnic cgeic^LiiSci dici poiCc id ^ qiiod cr Dotn. Solor*
JkunaddufttKnwM. 1 1 3- Sed & quta illud lua
non carcidifficulcate ^vt ibi dcmonihatum.co le
ttt,

'

in ponttir Ancie , aut ec Cbileafibivaliuin pror

MdinaiOq^

Alfonfo Rcgt cbhccfTa

cft viidecin)o

Au(SlorcK icfcrunt,& prcknim P.

g f

probcnc

mm. % ,. 4ualia
impo{icione,dtHtlla

P. Saiidus Duk.j^

^atui %lus inalcaualac

MJ-

&

Mt-

XV

iogetacm ilUm quotidMi Tc&iulifiud aUjgcti \


iij
Vidcturquidc0iSncUe,led ceitiiC
componi
attentiui cxpenla
xpenla pottft vtrun^quc
vtrumqut compoiii

'

vcdict folec ^honiiipBoiicaiCi.cuiu> lecurica*


'*

"'^r*

A P
*

'

i.-'-

::: ::v.i.:

i>e.ve(^igalt

VVI
.^,

V T
f

..

ienm>ii'Rcgiacla(lH,led-iMriitacoiifticuicim->

menfias.vcfitlincrarutninilloiioftilealiquid
i.

cxperiri

niarmmo. vulgd Alnoxa.


rifaSgO*..!

:.

'.

Ahmuwi, 122

tmoxif^tvmiRjainxdtifi^ffVon
l-X cn Mjurica,&qutdquidctymon il-

Uus tunct,4e qupnonplimecanftar,

Pntfcftxim mantimis vefijgi^ibiis coUigendis es


Idlioct , ~qmc aduehuntur-, aut cxtrahuntur,

ii$

dc%uai ;
tdi iplum Bxatioais- jUmvumft}^
di^him. Pra quo vidcri pooril Oom. Sblorzaiuis
TcNsi. Ijh!^%.immri ^ J. ^dn^Poiidci l^.
9 'qui<in Proutneiis bidiaruai att eile maio^

Cdp.

fwif

aliquando-qiiiH
taPtnmUMfi ftg. 1 38.
\
Jp.
Macicnzo , quem Dom. SoIpHaBi

i D^fiftalontt io Ct^efbyU-i

&

&

adducit,ica erat vcdigal iftud conftitutum^vtex

incrcibus ,quzad Indias

bannir ,(|aindMi

foluercnttu.,

&

foiu(;{bKit

turinlndus^mediainHi^criiii&eililludiux*
ta Scbedulam Regiam Aind i ^66. quc extitt

cftquoiaddicidemDom.SolohMroi^-poa.'ad
dudlaMarienzi verba.XiA,f..iaMn-M^
^*^***" dicens Qmitimt ifUtidie uitgmmiemiHy Rr|s
***"
neceStdtihs ,.erh^) \ fintmiaimfn iairfbat
it defienaaku,Sk illc , 000 obTcure lignificads
onus pnedidhim maius indies fieri : qucMd- ciuKn

tnvinoT^fci^tn-primis nesiaicianai -ijiPciiiittam

'^^r, affcrriiblicQ

;ade6enimTO

y. lioiiiAililplfC, vtcxterno

t,uk.t\

vc fcilicet ruriinM

exa^ais exceflna

firmacis , a(rerencium mcrces tales e^te eafdcm*


3usetn regtftroconcinentur : iuxu Regiam^ii^iie-

uIam',qixBjHd)ehir7MBo

3.

^4^4474.

Qs*''**

adio ratbncm. Nam iLeges noftri, ci^m


pcfanaaai CatfaolicsE Eccldiz propugoa^
culum , plmres habcnt aduerfanos : Ccuc enioi
aliaro

tBadfltvindinai

nonqeac,neeiircar

JUti* ft

iiot

concra illam portxinfo-i pr^ualett ifitunturi

itft

& contrailkMiyCiuidemiodyttqs^dcienrores. Ex

cestnnbrnagnisprcciis vertdcbantur.Scdmitarh

qux numquam pentcuspetlbhiacur. Qiipd


, in hoc ctiam ved^igaUt

ret

MdW

plrandum
lit,fcd

quo aliquando >euenit vt intra

]>.j^

'

enim in alcauata euenlc

TaiM ^.y^-

449^ C^od iaiiii nt<ois durutBTappaex eo tolerabile vidert potuic , quia mer^

*-

Aa<%

lioncm ycftigalis difH ci iimilis , de qua G^. mtmjmit


fHKiimU. & qai illam in ahrsiuia , fi eza^o fic
vt l^e prxlcribitur , non agnofcunt , in eo paT
ticcr dcncgabum. Sed vidctUr fimiliter pbilolb-

vcndendz compocta^

procctmm

exvinQvi^inti z ezqtiribus-attdtapars

<

oricur diScnltas ctrca iuftiiica-

generedcprehenditunoccultamur<ei\im merces^

ingfnt^ aU-

^^tmd

tM' ^'"c

pequerigid^cum mercacoribusaj^cur mcrduoi


biuoiuaa tefignyido, quod eUctlaiid incqnv
aodSIEinaim %doram ftaturdt^ jurameacei

pro-illis explicatur

v.^..,

gixcomiwmnv

In

quaiAtM ac ponderiscirca ilegioa radditusjdi^

tmHum.

^HMr>4e.

qui oneranai
nurn^naqipeoiecuijiwiasommod* naucsf^

ciuidcm maris cnauigatlone

Aum-gMesaKier Portoriua^dlcat^iBinlpeciali

ris
/'fri

quod adveAigalpcomercibuscuilif-

|m

..t

patrtmofdalia rc-

gnaeiiamturhaciotKsemiirganceXcernorumbo^

ihum

fiaribus

iondacz jno qtiibus nqgari na^


-i.-.,
Ncevt
nouz cxa^Hoocs moleiUs
*

^
quicquintminenii.tliefatin<icquitanMr.

gO

rccquenciorcs de

vaiallitaccidant

& in earum przftarione nouapi

quzdim przcipu^ etigun^


pro ncccllicatum jncfCiiieittOk
^x quibus vcdigai, d<i quo agimus , vnum cftj
quodfVtdiAum, matoris qUzftusdc ponderii
diffieaJtates orjjntur :

tur

de ai^entur

compcricur.

....

oUigationem autaaa Regiorom

geaailSm apud uta|Hnnr..ddbpc cxoptarc;


Cuca nwrberadtetn aii.-aldMMJreni;cilijiinA

Offict^liam,qui. in porribui ad talc mioifterium

nanrciiiftibiAavtidadx t ad rarionem leilicet


quiaqde prb ccntum, tuiuamaiorcm rervalo-

afliftunc,-di<aum a nobis mim. a}. <ir/ff.


quod ibiincojium fauorera admillum Sc expli-

..

iif.

.Circa

&

icm , quem-faabetin eoritulianiro porcu.pro quo


iq;iftinnrcftfibftam,Qupfflodo ergo (bre poi&-

a&ionc

iitid;yodairl>on>.Soloiianuajibpii>wiyuii

bco^gacAvitatiijaoleaiia

j^*^^

catum,cx coitmtei poceft, quod io alcaualz CK


R.cg]a refcripradifponum: quod fdlicd

tnffmm,n4iifitm
ani.110.

Digitized by

Google

189
edligaictbm iAadRs^cft
474. cuius mtntiontm FjJ.
loanQCS de Heuia i L*b)rm:ho Contra(trca

lchcJula Ttfwo
eiuiit

Qmm Oif. 7. mm. lo^ &

'

'

j<.

'
'

//^rj ptg^

inqiiadccernitur, vt.nili deiiitiitiatar

F.

Etbilona

di^s mcrcacorum Accur , necvala incrcium


,dumniodo turent merccf cos nn.ciplas efle ^ qux in regiriro continennir. Quodiuramentum ncfcio an vfu receptuni,lic ica vclcm*

iii,

aperiahtur

l^Moen-

exigatur

tioncm

& fiitius ccrtc

aufcrri

eflet talcm otl^a*


,cum exhoc periuriorum quamEcliira quidcm

p'"riu:n OQcalionesariAniur.

riHiwrti

uMuunt multotami (eftiiMMiiaiirnoii

p^mmm
afriimt."

dum

ettam iuramenro firmatum,qut actetim,

proquo

adfluiien<*

iuraut, fpecialciu habcant aflectionem

db^cognationemiMtracionesiimiles. Qijisatl-

tcm non videat crga

proprii

bona homines

8c

iuxtaquaslicitum

& aliuiide etiam

ci\ in

alii Gnt,

lutamcntis atnpiiibolo-

Pro

Htniia

.*

t. F.

veniunr nauales adminiftri


das mcrcatorum gazas

ad tucnda

diligen*

qiiam iuxta

tranitrctan.

iis

vndc cx

cnim

riaittm nt.

)]

rtiptndium

Kcj;i<r

otficio

addamna inde fixtxatenentur^vtfxpiijsdii^um;


& pro quo vidcri fpccialitcr potcft Dom. So-

&

lorzanus Tomol.Ltb.

nnm. 7^.
Sc in
feif<j.
m pne , vbi de Gctu raliDncibus Argcnti-m.^gtflris,
Contra-magiftris,& niiliribusidatfirmat. Scd

quodad duces

olunuicm Rcgiseife in rebus taiibus,iam tccsa-

ad occult.iii- SH^Pfi-

obtcntu

lcuis

ipfius tura rccipiuiu

cm iuranditolU ,& illam miniArorum


moderiitione adhibir.i

&aliorum

fii-

a!ii.gat

OfHcialium non

qui

qucm

Si

Nomine autcm

Politici Ltk. 6. Ctf. 9.

in-

pronunciauir.

iuuantqux adducit D. Ffcalona

qtio

frk ptg. iio.j:nm. 16. 0-17.

bus

liipplcri

aliis

iam exadioni poccftattribui:vt lcilicct nolit Rcx


amare pcragi , Sc Prorcgi fuo non licerc , quod

eorum iuramento pottft ^01- fiducia,


aucaiiimanda(ccuritas?Prxftaccrgo oblig.uiotiil

'

modis

OfficiaJibus prarfatir iuHtum clTe

gisivd, quandononlanisiRCOvtiliias vertitur

dc

."

&

c
hoc quidcm Regiumlndiakim nequit Utcrc C6filium } Jfcum noridamncr, vtdamnare alia folet , nn dcbct illicitum rcputari, Quod enim
^alCauala , 8c purtorio ditftum nuper , huic ecdcmnitati taculcatum luatutn prouidcbunt.

nihiltaIclicet,quandoquid<.ni

modiobligarionem

'

ciora ad rcgiiirumadducent

hientum non dcbcat habcri iulpcctuin? Et vt co$

non cxifiimcmus immemorcs:

fimum dilpcndium mcrcatoics cxpctiuiuur ,


dmodo atiquo circa hoc cildcm dcncgato.pau-

tium offcrunc, prctij non

dhBopinionesfibitiaucntes habcantcircahuiaf*-

&

"'^'"^
Regis ncgotium ^ttur ,
comniuni etIn rc"inro cni:n grau!
araiiif- 15**

i,}m vtilirati cdiirulitur.

prccipuc cos,qui mercimoniis viutmi , fiti^ulatf^Ceftioiietcneri ?quomodo ergo corQmniiaeonfcicntia: iuz

'

vtilitcr

Almiranris

flut f nim r.ilr?

&

mericd

ij

artinet, diffinguendutir ftdctur

hinr qutbuscui

aiijs

aunccturiCur

.*

incumbat,

tiauis

.i

'

qui cx officio CC-

Hentur noncoopcrari vciura Rtgis^ d^fraudcn


ouibu<; pridpuJ
ttJr. Alij autem func InMnr.irii
,

a.p v t.

;::.
1

De

tcs^milicaris

xvn.

Vedi^alialio maritimo
Aneria.

vulgo

'

TJRRo prijfidiariis claiTibus inrroduilum


illud, vt fcUicct mcrcatorcs, Sc trani'rtt.intrs ali/

ab hoi^ibus lccuri

fc

&

commincrc , armis Rcgiis dePcruuio quidem ob przdi^am

fuapoflint mari

Imendi. Et

in

nrioaeininitium habetjCiimFrancircusDracfiiu?
Aii^icus pu^ta nauim Regiam lulito cranimiui
diclauro onuftam, nec militari aliquo tutamento
muniram, Auftrali in pclagopoA M.igallenicum
'

'[
.

enauigatum fretum .occupafTct. Dcquo D. EltAl0mmCM\9fhyUtie Pirtei.pag. 140. w. 3.

Tudecnim Exccllentiffimus Prorex D. Martiims.ilcnriqucz tlaflcm infttucndam ftaiuit ,


itft |ttOex)vnfis'in ci faciendis dimidium pro

&

cenrum rcddendutr
excrcuit poftei
ictlfcct

lacnfi

tus

&

quod advnuin
tandcm ad duo cx argento

eiTc dccrrnir,

quod Regiis nauibus exportatur cx Cal-

portu in Panafnenfem. Et

Audoric&at tamen ccnum

quMkioinoDenlibliiie

iraaffinnatcita*
iit

Iblui etiam

aliquoBe^

iinefidio

rcgiftratitr. Solcnt anrcm Proregej


dlClhoc cum mcrcatorum gremio compofitioae iiaigni vti , & cert3 quantitate accepta ad la^
tioncm rcgiftri ficri foliti , circa ali^ i pcrfcrucarione penitus abftiDere,nequc in pcenamcooiimffiapa,q^iioa malio cgotb.l^cnt a-i

aigicntnm

ptorare.

1x9
,

Etdciuflificanonc indulgehtix huius

oiiaiitnodiiifinqiMifod'^

Sl

ij

tationc otficij nullatn

prxdiAam

cuftodiam haberc & codem modo dc mtliribut


aflTcrendum ,nifiquando fpecialiscura cuftodiai

quorum
ia8

OGscommitricur. Sicot

'

compctit

Vldcncur fpecialcm obligationem ad

aliud

tamcn cx

&de

cftmunus

uatcho fcuPiloto, ob

Contra-magiftris,

& multo pocius

camdcm

dc

Na-

rationcin.

Qui

alio gcncrali pnficipio obligari

pof-

funt.eofcilicet

qu6d coopcrcnrur

dcfi^audationi

Rcgiorum iurium, fi ij, qui dcfraudant, ad mani'


fcftacioaemoibHgantur.Ciimtameailiqiribaiex
pfficiocompetit, ad reftitutioncm cencanrurl'

1.

'

'"
\

"

quidquid dc opiiitonibus fit,qux circa manifcfta*


ttonem efli; poflunt , de quo. didum aliiis,

jo

Et \t maniR-ftatto

talis

obli^cCj przterdtAadcalcauala

in conlctentia A#fi 4

&

portorio.cft

'
Regium rcfcriptum ,quod habetur temc j.fs^,
474. in quo PbilippuS Secwidus, claiiflitnx me- fttJtZmorix Rcx V2 ftantic Eiiplem$ihkti tl Aamd, ui^^im.
ynt fl'rt^ sltemle dt duer ferdo U mtrcdderidfi
;

ttft

fvr tkimtt /sr r^jtrMr tmfirnK k .U Oritntm'

\M , MfMi tnUiitm

i'

ei^tdt ek f^JbMknia it

tMttf^ttmUviM^HedM ^l^iitift^gr

tl

AuerU delU.

Ttamfum ft*dtnmemiff ai/r


iU

tfii abli^tde

fMgMre tlfmc iiUtniimii. th^^Htpor


5 -.7/? ttn
defmrpdelU
tn r^uytndt ,
U^iMU^
reflitnir U jimnffimieMiqM fid, pnofit fe*n oblrM'
ttlnit
dosirtftitmrU MlRttor, fer fi ^ iftr interfofitM fitimmkt

nm

ferfonM^

ferMmetl^n^MeieUAKtit,8cc.

quidcm Auerix tantum reftitutioin

\hi^1^**

con(c;ienti2

'"^J^

foro praxipiiur , non aurem altenus contia le- ^^^^^


gfem OiKiiliati.C^d autcm rc occukatft pcr fcn tcnttam amifHi , pEtvgatio in c onfdentiz (oro ad
Auerii^ roiutioneiff tetpahcat, nici dkt^durom.
loprafiito

iAmn vidaur -iiil(<erari}

Digitized by

Google

autcin eO ilriiuniijror

& propttrc^ tn cotnmii-

obHdc confcientiz tamcn fbto

rclqiie amictitur

lliin itu iJir\!r


,

gaiio iiuncic dicacur,

tunc

licct

JiihUpronuntiatur.
I

Hinc

exi|;i,noii
cfi jiixra
iicii)

eft

fl

contingat Aucriam

corum doArinam^qui dicunt

non

ttt.

Qui ira

bcat

cligi

obIij;ant

'"''-f' '"'1**-

dc-

v^l pccndiQ

num.

&

t. Q>njiliSTHm ^Ott. ^'i*^**

vbi plurcs addlicic

9gSU%'9L ft-

r^.33. Mi. ^3.

P.I.tflius Iii. 2.

rcmoucntes, quia dc iUorum

tis

plciu non lubccur.

num.

x-j. P.

iuftitia

P. FilUucius

Trtfci

Molina Di^Afn.mim.9.

Cuista^o
aS. ^4^.7

QmiHS

$.

rcue-

ri)m///iip,Ji:alij.R.cfcriptum crj:;o prldiiftuai

rcntcr accipicndum cft

imponcndum

dc capin

quod4eMioncsprobabilttjofliimpofluaccoai'
probarc : dc illius autcm cdic^cia qiioad conr

nou

]a Rc'^i.1 tTa^tilir.iiT")
Aueiiara ad rationem tantiim vmus pru ccncuai perfolutam. Circa illud
ergo pooiic grauamen confcicntia; conftiiab

t':

ciirtt';

dcinintiare omilit, foluta vcftigalia

Ttfumquc Publicano, aut Pnncipi non


AImciit ( hoc cft,tribuium & rcs , in poenam iributi non ibluti : (cdilludlucruni.quod cx duo-

lueiaiUj

businaius cft.prttiiim

Pro quo

ipfa.

merccs

lcilicct incrcis,aut

P.Rebellus

vidcri poccft

Vmt

m.t. dc Rejhttitiont, Qn.t U.xS. wutn.x Sc cft eriam


confutmealiotum dochinz diccntium Otficialcs qui fuiit caufla damni in cifu dilo
,
in optione aurem
in coiircientia illiid rcfarcirc
,

Fiki,fcu conduftoris vcdligaliumFifcorum acci|iere vcl

quantitatcm pocnz

qu de jure a judice

acculanti applicatur. Sic loanncs de

pji

ti

Codi^e de Resititttione

jGf

^ vttu.

^.r^.ii.

ditit.

Medi-

vlt. J.

Or

t Sayrus Lii. i o. trttl.x. (sf. 1 ^juim.

&

qui ,(icut

plurc;

fupponic nonclTe

obl^acioncm lu dctraudaiuc gabcilas ad vtium7


que 4 qun obligatio Officialium eft in fubfidium , quando rcilicct illi non rtftituunt, qiii
funt cautia piincipalis
prjfferTim

vtcicaci aducrtunt,

Excoautcm quod

131

&

MediM, tcSaytm,ii^/AiiiietmAak

P.Fragoius TeiHi

ceri ?

ciim tamcn poftea fucrir gcminatum

obligatioocm prxfacam mancc

&

hoc extra

quidquid ia

poAerilim adiiciacur.

Ectoitrabilisquidcm Aucria,

133

claftis

quzpro Amma

omnes

Kcgi:e

qiir cx Hifpanii in Indias minicur

illx

cnim pro raca ex aceruo diuitiarum , qux ex Indib coiDportantur,cuiu(cuinque (uerint , Rcgii
dcmptis, cxtrahuntur. Ex quo 6t vt ad racioneiii
duodedm pro ccncum quam lului contii^ai*

moderatifTima habeatur

foIcc,& ad viginci

&.

, elle enini aiyoraialii&


amplius non numqu^tn

pcrucnire.

Ex eo enim qubd

aurcm hoc

id

pro ccrto babcacur


plurima (inc.m^ftro reportarl, iuxiaid, qood
vcrofimilcapparct.vnufquifque grauatur. Habcc

commodum ,

ex

vt

tali

penfione

iuxta vcrofimilcs in dlftlconiaftum, petfei

dammiin

iu rcfcripto prifa-

tpanix portubus

qur
amcquam

cuiccrur,
,

poirct in

fieri

m
Hi-

Gngulis cducendi

res fuas 6cuttas tiadereTur.

<hinam. Pcrquodfupponiuir vedigal

tcgrc coIBgaMitfaagiBnc , ft diuitianim doinlai

iucomingerc
(it ,

(i

cxplicantur.

Hoc autem

in fpccialiscasijs contingcntia,cft

didicilc iudicare.

tionc

aliis

ali^s

Vndcquidquid dc illius inccude luftificaiione non confbt

non erir , quam fi modus


ille obligandi cxprclTus non tiiiller. Qucmadaio4lllD ccfi oon exprimarur , fi aliunde uutcria
maior

illius

bbligatio

fegis grauts cft

Sc lltw ^,raui

Ktur inutilis, in ioro

liMh 3..nm. 3

obligationc rcddc-

confcicntiae ligat

operatur fiippodri lcgis xquttate,


tionibus, pro

illius

Cuius

fatis

addu(5lis ra-

qnm ncganc plurimi.

validum argumcntuffl
,

iuxta di-

obliganonc. Scd fuppoGtio,

vc diximus, efl diffieQii

^uem rcpcTtum

Exprcflio etgo nihil fpecble

cft ,

vix ali-

qui fraudaum reftituerit Aue-

In qiio varia ciTe arfo!cnt, d im Rcgii miniAri,quibu$ vificacio

bitria

cft clallis

Rcgix commilla,pro iuribua Rcgiis in-

Auerirgrauamen, quod exccftjuum


przlertixn aigcnti fui molcftahi

id

xqua non
,

claflc

fit,fuadet in primisexccfrus
ifta

& ita cxporcationis

cxpenfx non debent ad priuatot pertinei,

Ex

Prztcrcd.

non dcbenc
quod conictfturz in-

dubiis coniciSurts

oncra ccrta dcduci,ac(i

id

dicant eftet penitus exploratum

meliorcft conditio poftidcnris, vt


notiflima

fi

in

dubioenixa

cft

rcgula iurii

crgo aliquid ob conicdluraruo

vcrofimilinidipemclicinidumeft

(itilludauxt*

mdmoderatum, & fpontc potius datum quam


cxtonum: quod aliquando i^um, vtnondebcat bcnigoiiace fUgii, cuio* lAoiinie
tur,

Ipfi

eieo dc

R^i

darini.Ncc crcdibile cft illosammx fux falurem


pcnitus neglexi(rc,cum& Sacramcnta fufcipiam,
ritu OWlliaaRTr.

didus, y***f"e
fciueiv

dc qui diduin Gepjjb. Deindc. In


nonlblx priuatorum rxpt^banrurdiuiri:^

fcd Rcgius etiam thelaunu


illius

&

Kcvtcxaclio Nmifi

Do^lorum omniiun ia matcria

iuxta

riam

rcpiirant,

& pcrniciolam

deceiKfonero^conanturdcninjrc.

riam, ci^m tamcn (int innunicrl/|(li illam dcftait-

& Chriftianoruro

O-

nonaliaquz- ttiunmt-

Pacificofoluicur,tiabcH:Cur,li

fflari

ftuofiorrucccdcrer, ad cxpcnlas

co dicatur obligationem eflie in fbro confcicntix,


bcnc quidcm intclligitur intentio Principis grauandi quantum poccft , iuxta fatis rcccptam do-

bus prxfatir, atque

4^

torum quis poiTit certuro alikjuid poilir


Pro quoi: &cit,corempore,quoSchedtt-

rionis

cfTc iu-

prft id>,

icicncix

n.Sg.

ftum, fcciuidum omncscircumftamias , quz ad


iuftificationcm funt necefJarix , &. ab Audlori-

P.Thomas i>jriCius Uk.

potcft

quircr, ficut

'ftff^

hijwma^

proquovi Jcri

condemnationcm, (i res Ittericappvehenfj. Sic Nauarrusin MjmHthOtf.ii.mirti.<i 4,.


non ergo debctur vtrumauc- Quod 3c alij craduoc d>centes,quM culp^ Cuftodis , qui tranC/libire poft

rtm

!cnteiiti.i cft

ticioilOttiSvcAigalibus,aut vcterum incremen*

vnum i duobus

vcl lolucrc vciSligalia

conftat, multorutn

obligatio-

OrdinaTnns^ WM^jiatui-

vt

^ ttXt de IHa ciubita-^


vc^galia noii pbiigarc

funt

& ca prciertim, de quoroin initio

vbiplurcs ctiam allt^ac obiigationcni coii('cicn-

tjlium lcgum tlTc difiuniftiiijm,lcuaitcrna-

.WMU,vf nHikha vcUigtSslU^tt ^ifii

inficiati

runt. In caiii autem dubij


in conlcicntii,

Qupd

obiigatio ri.lti:utioni8.

r.fttc

fitionem did.im

4.
vt

tiuam, quaruro lenlus cii

8mm. &

Cap,XVlL

Thfaurilniici^itHlHsV.

190

fcdt.Trtuirmpdo quando dcniintiaror non exrat,


iKrc dc occiiIcaiioiK hubccur notitia. Quando

m^

indignum rcputari.
34 Ad hzc , quz vidcntur eflc vcrifTnna , iLxatftth
id dict nntiim potcft necefEtates nimium quan- '^'^'
1

Digltlzed by

Google

oportftcK

mcn

tcmporlbus bello

vt

|>ria vilccra

intcfti>

bcllum

in

auc moduro

pro-

mintm^ conuertatur, Sc ^ellderatiifi-

illius

!n)Ri!ibus inicdlationibus grauiorrs.

biifijL^c

quc egQ pro

conuehumur. Pro
V

Ne-

temporuaa doAcioain

neceilitace

fni Hirpanta: portus ipGs fioc marif cenopeftaci*

rxhibeo, wd generalSds loquor, quia 8t extra ne*


CLfTicatis tcmpora
mulca cxprxdidlis pcragmi-

fpecialcm

quibittik
^

Pmm

JlteciskfpMitimresffemtmitMf,

tur: pluri(aataax:a,vtcrcdttuc,citnRe^scoiilcieiMani, caicu |p fiiUiioa faen^niffiini animi'

plura

& eximia habentur argumentj.

qaod mod6 noa |ubet iUecx

9mmpfm^itini*-

Et vcr6

diuitiis lodicis,

i}6 pRinia eft circa rKtftlMai


quidquid Rifi/hmb
edmfineStotranfuehitur, vbt6cien- fiHgarii
dura prxfcrlbitur , Fifco addicitur , quia Rcgia

ittcaLeo paiStq dcfraudantur.

videmr efleconciarinm

in liicefla cz nauium vteris,dc ex negottaiionibua


ehxrfamema omtma Regi accrcioiiKS *c iiierit6

oon ddxQCur iura, debcre regiftrari


Afiafocft tatio magis gcner^lis ,

ncgotiantium quinis Ji.rrr illipo0k>P4RjkMlmi

dlt, nitm.

In pnediAo aotem enftionb genere

\IS

aliuil intLTUtnit

qnod

remorru pradicatur

linc aliqtio conicicnclx

cftquc peribnalc ob caka-

notabilepro6^:perfonas fcilicet Ecclefiartic.is morc aliarum ad camdem compdli: fed certe ciim gabellzgenus fit,
tam

vt dicunt, naiiim

tt

\ (|uarum illselbtationeexemptx func, non vide-

turquomodo id poflititalcciir^craclari.Sicnim
Rcem noo ceoeri gracis cck(iafticoa
in luaroitt Ti!an(portare,& ita qood iblaimr,'
non ^abclli fcd foiiuionis ob comiaoditatcm
poeftitamj ntiooem babcre: eftenimdomus.

4icacur
iStis

mobilis^pro^maritima-habitatione
aquaticus

iiit

fiiiecurras

inanimc iumcntum pretlo ab Ec-

ckfiafticis obcinetKlum. Si ioquamhoadicacur


poteft redMgoi manifeft^; namcommddiiaRmi'

e% cx quilnis

libcrtJti';

vlolatorum

minusoAcndaut vndeinbacpartc , quod exequuntur ^ccat : qocHl xwti noir


potcrunt , nufquiro circa hoc Poiirificia Scie

Ad

quidquaminduigente.

rccifirum.teacri.ve-

roOmitto iSci poteft , quia Yex cinHis eft ob


ccnnmune bonum lata & tales ad Ecclc/iarticos
ncndii ficPoncificio iurccoantuaitc, multoram fententiaeft, proquiAnftorescongerit
P. Fragofus Tmsp i.p<j. 141.* ^o^j. quos
;

&

Non itta4 Aoenx ibluiiooani

red-

iranfuehuntur ncceflaria cft : fic enim pid>lic8


9Bcooomi{Congruic,& dcfr.iudationisllcgiorum
luriumcnfadeponicur , dum quod exportarur,
,

Rcgiis HtOfficialibus manifeftum. Poccfteciam


accidere^ vcnoocxpcdiac aliquacxcrabi, qui^

legumina,

& (imiliaiiqux (int alia.

Aduettit auiem cicacus Audlor S cittta,


j.}7
Mr.ji. fifto k^liter rcj^iftro.noivcadcre in
.

cotiKniirum

'^!^

tioir t fie& poena non Iblaendi finc per quadnipli

"^^^a^

Qus dinin<flio quoadlubftantiam mpiimiwi


nuUiusmomeniicfi-i fionimdefiaudatioiurium knkm,,
quadrupli feloiione malAacur , qutd bteicft
Iblutioncm.

hac aut illS petatur a^ione ? A^ddic mMT.


qubdli rcsrqgUU^u.dfificiac^ aoa tamea Di3rm

dusqui eam aqpAro fiAiecit


,

aucalterius,

^J^Jj,

Flfco pcrit, dcitanon

'IfH^r^

do- ^jjJJJJJ, ,
onnasi BxQrSiutkiiikMs Rtffdrum Cdfftmm. A.
um
Quod cft finidifficile. Sienim dolus ab- Aidirm*
1
fiiit, ode Filcus daaiiout i Si prztcrea illi perir,
"
ad qoid tale dominium pereunds, quz, fi extat et,
ad luum dominum pcrtincret ? Rogo cniro
rei ulis

'

ndo
cAmnig

rcs caJis Ft^OQ acquifin Cft l

Non mii-

l ftntftnoneft quiadolua abnnt.*


ncc ltqucntitcraporc,(]uia ratiocAcadem: ergo

domiiuumfidaiur,ad cempusio quo pecityieftcendam. ''Sr. diiuKiir.tem non jegifltanm eo


ipfo pcrrincrc ad Fifciitn
cx eo anccmquid
.*

ndimuocvexanonemjvciaaiuscoatiogic

poBoam iaddtnn,.yndc

cA

VT

xviir.

Guntde iUts Dom.-SoIorzanu5T:79r^ 2.


Uk^, mm, 64. tlrfifi. & iaPolidca Lttr,
<r.

Gf

iM G(i3>efhyUiio

o.

lih.

& I>om. Gaipkr de Bfeafoffii

x. Ptrte i. C4tp.

2. per aliquot

$. 9. 4c calia func qiue cx amifiioneQnmi

tur f

quc oQinn^lc^es espocwiodcn^

iube-

dari paBna,quia

non dacur

m afii ifto

.^'

<

neqotc

culpa: crgo nec Filcu

dominium acquirete. jQ^i diJcuffifs vidctur manifirftus , Sc pro eo fiKiantqttae citatnsaddarit


mim. 10. diccns

'

dc DQUMiufa.abfolutd

voeaaiitcommQfins. Atqm*

peRegiis aliis emolumcntis ex pOBois


Commiiii proueni^i^pibus.

mm

boc pcra6lioo.em fpcci^lem dc dccerminatam pe-

4olust^fiittfbaberiiUudcom(nodu{n,vtftuqaiioiionpeiMtir,qaiadominoperic. Corttrildl}
quia ex co Flfcus lit dominus , quia In commill!

fcquitur.

lydA*

$1

fnt,

qui iuraRcgianon foluuoc, quia ''''A*-

quia gabellaeft , cui oimniPOniificiivSedbidlftitauAoritas: EccleGaftidcnim foluentcsfiiam

ille

'
'

<bntpcoeolbGonece^*a, vciridcum,/arina,

ptXi^ P^reaftinucipnem, cft cnim

& pcenas Ecclcdaflica:

ille

adcuiuscuriin periinet

incurrunt. Sin

ergo r^i-

Vnde tricicum. iam ciiin extra ProBindam non exporcuur , regiftio fubiicicnduffl
cft. Ratio crgo eft 1 quia noriria^eomm qu3
,
I

^nfticuta: ergo abilio dcbcnt lcxcicUaftici eOe


tes,

>

qu^

fticifolnuiU.& quzftuoiiflima quidem folutiolie. Prcter nocanttmAaeriaimponitur, quc


abfquedubio gabclla: gcnus cfi ob di(ftosfincs

frorfusimmuiwl, Feccancei^ogrMiiierex^en-

pnfri)

id,

Efcalon.i, .\.nitm.S. vbi atc etiam

tranfueHoni? gubernatoribus naiiium Ecclcfia-

Cui tamcn raciont "f *!!**


quod babct citatus^

habebtc pofinxMl&m; omnia cirim que in Hi^


(paniain dcferuntur , ad ncgotiationes prodeunt

J'"^

eaquz inportubus

obvtoleo-^^^igi^
lcnttam aliquam expofica ieperiuotur>iioocade- ffnahmtM
lefaicomanflmn; qaiadDlus Muic.. QumnI*
cum aliis cradic P.Fragofus Tom. t /4^.40 1 .4*.
<*

S4.&babetur expre& | L, itb, |., Dmu.^ D.tk


fWifa . QppdauteroaddtrcicattltElcatont,in
cafudiAodeoeri portorium , proquo& cicac P-

Fcagofum, durifiimum

fane eft

Sku ieprobanm LCdtfv.


'

& iu iurc Cx-

l,vk. i..Sijre^tr
mt^kt^'^

Digitlzed by

Google

nefimi./mltcs Tuuks

nfs.

CietunfiAj^

bb.w.

&

vbi Bariholiis

margiiM:

rcribentES.

Quod & tcuct cxprclie P.Fraeoluspipd ^ {. Nr5

malc ^ pnrfoo Anftowciaiui, .4.


Njin luquc in cn
talis eft numcrus ,
^ nobts loio conirarium apen^ ototcftar

3c titMtt

o^uM

fiMCtftm

'

'

cflc

ad lucra propria trahenda

"

'

hdhtt Fifiu in dUcnd (4lsmi$4$c

'

fiUam l L.I.C.

tai^tlkkim

tlntft

."*>

lafbis.

w dert tsmbi-

dtikuifr^g,

-.'

Tt0fm V jS^" 'An autcro pGmam ConTmifTI incurrat


nginramt rei oon regiftraix Dominusj qui umcn Fatoii
f**"'"^ fuo jullit regiftrare quzfttO cft, in qu2 fum qoi
,

"""^*"*

rKgc

vt vidcri poceft

nr, affirmaiiribusaliis,

(iiacuni Elcalo nam /m^<,

Indiis ktgttivektare
eft tale

adiudicatur:

m Fatorcm

iirxta

mim. 2.%.

apuJ

V b< ait pro

quamPifeo qutdquid

Domino autem

aftto con-

compctic , qui iibi impuict prauam

Patorts cle0loMmr. Ecccrt^ opp<>firam femdibuscR cxpofirum : pofletcnimquis in cxreriori

'

fibi vtilius

judicarer.

rcgiftro id,

quod

tr.idir,

defcratur

vc

Commcnn Comaendar

Poteft autcm rcfi^Htio iauorabiiis pro


fi

quomodo

piMSe

39

foliridrcacos, qui rcslineregiQro exportaiK:

.mcoimnmiAsi^endttmcomillis, quiafuncrc.
rum fuarum furcs. Neque cnim dc tali refcripro

>'

conltac, hjxta

quod voluent

iq (*Sti conringentii

iadimtt^'lic<tvero(imiIcfic|n fiuniBaii
ftttonc rale

Quod

Hc vtt

aliquid ab

ea cft

io Politica

codtm

cmMsr.

pronuntiatutn.

apothegim ciufdcm rektt

Dom.

SolOfaanus in Polhici f^iyf9- $ t ts fsrs tl


mefm0. Qiiidquidautcm Jc hocdr , funtnouiores kbeduln , atbicrium circa hoc pcnitus prohi-

bttift* n'VideripoicftapudciiflMni^.5^

quam Dom.

f^, 5)85. GiiL

occafione rdiAinMil li tmo*


duci pofTcnC , ex prioribus illis effe (itiHiIanin iis,

quz

diuinoctiltuide-

feniiunc,kMiim ntm babefe,oinniiio perfpicuun


habctur.

Dcindc. Idnon

141

vidcturiiiic fcrupulo

ftirepofle viofanr Ecdefiafticclibercacb qui


impcdiri EccIeGa ncquit

qao minus orrutum

quem iibi commodiorem


quandocs co mdfami Ktf^ auc Regno

hincindecooquitac,
judicaric,

fcquicur dcirimentum

vt hle contingic

Qule

enimdetrimemumappatcc exeo quddquacuor

C^idK ic FrontaKa qp
applicentur obfcquio
tur

Indieo lerioo diiAii


prctio emi-

quodminori

& iu ad oitundas Eccleitas coounodius ha->

benir

iftaium

quas videmni |Mffim ol^ fimima veram


miniis decenter omacas > Et qui-

prcti.i

demcommunis dodlitna cfi ftaiutum iUud, quod ^Eetm.


deBedefiaftidifiricmcnrionem , conna iber- fkkmmcarem Ecclcfiafticam mititare

In cominuTis non cOe arbicrio locum


m)udBcibaijOomnioniili!nwiNieft,ft itacee*<
tumaffirmanf Df>in.Solorzanirt,& D. Efciloai,
1

chicjnMi.|o.ooofuetudincmaliquaodovigcn-

tn parua quanticatc fint

Hocaucem

ttnfcirpic, qaiiexprau^ pcrfuafione proccllit


edili cuiulHam Philippi Staindi vulgoiacftiri

fi

do.

cir

iniltisenim nuiladeiuriumdcftaudaHoiie

alij.

^ ^**"

pto

tm w&lbm

ialilBee

ctiamii dicatur aliquid

nullom {cquitur iiKonucapplicaur


niens. Rado quidcm, propcer quam in Pcrtiuio gjgim 4^
finildbciargenoimerciamtalerdinqai, cdaoH 'f

Solonunus addudc

laric.

jj**!

awt pofle
ornamcnDsapplicari. Qiiz difpolkio , quodad

oU

'

ompenrationcaliquadamnum huiufmodireparacL luuat communis doiilrina dc cxcedentC'


fanoMthMim 9 ex qnonaUa-eftob^^adoie^
'ftinnjOhTsin mandantc. Pro quoP.AzorTfw*
3. I^J^. (ff. I o.^i^. 4. Bonacina Tm z. l>ii|iar
t.if Ri^ttiuu ifu$. s. f*a^ 6. mum. 7. P

cancuc in Hiipaniam

eulro diuino addiiAum

paffin cuenic in iis, qut ucukatcs iuas

loio conlcieittic defcniiie ,

fkm

datarli*, qiri dieuncor, c^thibtii

Jis.Scdcilmhocaleiucntiiiudicumpendeac,qui
MiAib eift lokm fittM Trah$ ndifiai 1 ndSo
an audiendus fic, qui iuftiriaro cafii in ifto poftu-

culcumdiutnumattincCy videcurraoidunilanu

quia id

gnmui, reft regula ftiris ccmipefn s nec fidclli


.infolucndisiuribusRcgiismul^tiquafi infido-

Uttmmif^

dequilNifdiAumTfnd! i.isp. j. "''T***^'


Cir 7iril 4.^. 10. Modo autcmid fpccialc occurric, quo4 tn Scbcduti Aan. 1 6x0. pnecipicur {
Pie- mmmmii
fiiliBeefC nSiilci mercibas lericu exSnl
ruuium adduftisibidcm rcl-nquitur fcd remit- f"* =

npwencUiVNcmoenimaltetiusodiodebetpn-.

'

ciiius violaiio-

nc in CouMntirum ioapijigicur, cft ctica mcrccs de cifCeif


Cofitfauando

cukum

^oteft ^aAicqdOf nccpwuaeleftto impubri t


ciim Comtnciidatarii diftt cQmmonrtrr fidclcs

Bc illi cx officio dcbcnt legum dic^rum obfeP"


uanciam vr^crc,cxquartimvtolatioacRic^oFi^

cograutadiTpciidiaMlKwiimtur.
140 Secunda prohibirio , tx

<|idacxco4)u&dli(|uid huiaiiiiodi ad diuiiiam

fifl'

dclinquenc cum rcfticudonis obii^onc , quia


Rot ciica hoefdam halmllmdaiam iiMentioneny

inmandatis darc

ndmitlc,<icquibu$infcrius77rr/e 9.mOT.zt2.

.*

& dc alieno

CttmqoeeuemucaeretQrrAcamenieeMcAalHud

modo- fine

runr.

con&tlcrc >

fibi

penculam facere, <e cxponere mahioliidjces e^uidcm corKrAUcnicnrcs grauiocf

ibromandacumregiAriprotcrrc^vtfeeoiaauo-

Non cft autcm ftmiic de co, qui mercacori cradic


cumobIigationerr^Ati,'<dlliniereft,tnalb
'.

ll

proxi-

capite

&

afBidlis Ibiatiam, przlcrtiaa a Rcgibus , & noa


nouamnffliAicMMm ingerenilaai. Qiftd emm uu

fniSt,
"

uon

al'c'113

jwrmtLi

alia annis

Fr reccntior

Ojl-

icnt, rcgiftro k/Sto

iidofnmia mKcec

eft lacio

li.

qui Rcx noftcr alitcr &^um annuliat , St


earpir}iKHca,<)uiexRg;i&GazilecxbiboMybcrales. Onuscrgo fuum porttnr qui ciVn poPmis, in

tfnerefrrr.

Kiim. 2

CsfuXVUt

Pw hf/d. 'Et-D.EfiaknMv/ Mn*.'39.&

iNrr)&rjMK.Z>.irMAvai.*Ecfpedalii pnt.-t.

vt videri porcft

apud Dianam ?mt i TnUist. x. fi^^. jj), vbi


Auaorcadducic,quodMmtehkvidanuioontingcrc. Quando alios juxta communem etiam
do^rtnam idconcra illam cfleccnfccur , quo
.

iteiiub

ftaucenonIicetaeridi,qnodeofiiblacolieeMr,
de quo di(ftam/*jiri,7i>*/<i 5. jwms. 109. dr 1 10.
t pro quo vidcri ciutus AuAor potcft
imiri,

&ctiam

tfo.

SchcdulJ hoc vidctur


eft

Qundoergo
pro.'iibcri

de quantitatc aliqua noubili

in patfati

^,,^

intcHigcndum

'-iiVM^"*

quac vc dcfendi

"Sf***''*^-

ahimnfione Klaqueac, calis prMesiuiadlid*


tur, noii tamcn cum attenti rd conditioiic fuffteam nominc Ecdefic cmDcam,

ciencer conftaret

& adekti oramum

peninere.

Quoad Bcdefia-

fttcos autem Tcrofimtlius dici porcft prohiberi


poHe ccncre, iicuc alij ) genciali umcn piobtbi- stMiat
cioaibSF*^cftha<oaimiinibMpdlb, dbhiiM/gk

Digitized by

Google

Nadi coiMiKNiinB boc diquaniJo

ditur.

\u ncn pugnant, communisrtrolutio eft , de


quadiaum m. l^6,8c pto qua ctiam videri

ftatta

cttatui

AuAorpoceftiUdem

\Q.RtfelHi.

z.

R^iAir.S^

& P. Palausre^ffff

&TrsB.

Trgfl.^ Di~

fut. i.Pititlhx^i.6. Diucrta cnim el^ ratio


Ecdefia; ft perMoae <|uoa(l boc: cxpedit nam<^uc \ t Eccltli.iOici ratione omatt^s proprij noii

liiucommunicommodo

IUipg.blicxpetuicioli,

'fidfealibtonfermfim: in Ecdcfiimiwm ca eft


ratio rpeciaH.";

quamadJuximus

iicxca

nihil

per'milTum,iUm

&

auri

argcini

illam, qujefi intra dctignatos contioeretur

rtiu Ecclcliaftici taJifeconformarcIcgijcijmpro

quidiin:um////r,i,

rir.

t.niirr.i-'.

Quod autcm cammcrci)

144

obcam

lcilicet

Irailatio Tcrra^firmtf, ner

iranutus, R'.inujrur, vtait

Citca tfti

^i^atsu

kas ^rokiitUMeu

142 *TrErriadrcaaurum& argenrum ,atquc


^ cxiis^c&Aavcrfacuri oe fciiicaei
HifpaniliDlndiasdeferatur:

qu non

vidennr

in confcicntia obligare,cuin cx tali dclatioiK

non

DcU

Nou

tfusL

rationem ne coil-

nbrumptibosfiare poflettnfticortbiu,vndemqiicnscirc ncquit

qu6d autcm nonnnmquim

CnimaccidicquaiMloiii Pcruuio

nili talia fuic

quar

.alias

iffiibus rcpcnaotur. l<ationesenim>

prohibica

quz muuetc

tiocoltm pbtnenmc , iam cci&nmc , vr obferuac Do:t). Solorzanus fitfr.) pt^. 984. Col.

ad

aica prioicm probtbidonem videndu fdg.


983. $,EfnMr. Vbi pfociHlam laix&m coiv-

<]ui

adducit , non vifam conuenicns Jiuipertfumptibus


Hifpaniam munis
exponaits , tn fndiasreuelit, vbi illcnacc^
Bc vbi minus ncccflahi" iudicancur. Qiix racio
atmnon vidcatur vrgcrc ; ncquecx illavrgcn

icifluratu

&

tias io

&

prctium eoru

potcA

dias

iikle

edudum

cft

quidquid

rcuocari.

in In-

Qupd

.vc-

fimli
minoicm nccelbaiem ^pc^
qu6J prctiofa monilii,
&. monctx pukbriorcs , vtrobiqiie applicari
adeoflcmvfiispoflanr. Et fpedaUs in eo vide-

r<6ad

confutati potcft,ex co

tiir

cfle

conucnientia

lari artificio

vt pretiofa aliqua fingu-

daborau Indix lubeant ,

in

quibus

.mmiftaigcntom,qaibas cocnsinundaturOrbi$

enafcitur

prole lui dccorandi.

fiquidtateadducitur,

M* fr*
mmrt (V

mr-fmc^
iflAm-

Cum aliis,

vendcndum& licinma-

ion piwb rediiomm , adducaiar.


I4J Qiartaad aurumetiam & arf^enrum
fpe^at,,ne lcilicet iilud in Nouam-Hilpaniam
Peronio nansferatar. Qopd quidem ei de

caufll vidctur difpolitum, nc Sincnfc foueatur

Mi^amam inde commercium.

Si

er^o alio fine id Hat, non

vHctarcurteicprobibiiio , aut confdencias vrgeiejquia quijquldita Jcfcrtur , in Hifpaniam

MC

iaodemperiKnic,&i'olumiccr vaiiacur. Qjaccnnsver6ilta ad meroes alias extendiiur , & nc-

que vinum
otiicitur,

aut

quidquam

aliud tranfuehi pcr-

non videturitem infbto coniciemic

oblhDttc. <%|odcflieaei

raricas

id

mcrciuni

quibus hic

aiiget,vt h'u iplls,

lcri-

bo,dicbus,de quo ik dittum jupr.A.ri(.j..n. No


ergo iccpiicuractrimcniit aiiquod Temc-firmi^y
cuin cx infrcqitcnti
lit,

qu4m

alia

cutr.uQationc

ex perniilla ulun

non

niaius

concrai5tantes cer-

, li

aunosfibi przHxos craufgrcin non fuilTcnt.


Q^iitta cft circa mancipia tx Africl,
auc

id fieri poteft

rumdcm
diis

&

amiftionc muiranJi,

nuilo

non

tranlgrcfl^orcseo- *^

fcctis,

: li

modo

Niijiif

iinc lltgia fa- **"^P**

^ihiopu addudla non cnim

tilis

igHin
comparationc cxiguiirq valdc

jJmui^,

vidctur hal>c-

piu:

fcnomcnti, quia&ratioilladubio valdcfundamcnco innititur. Nam contraf^^uio rjJduilione merciuniex Noua-Hilpanianon (inc mag-

cxcrccntur ,ad publicamconducic viilipicm

'*'*~**

p.ig.

ficntnet^ exannoram, pro qtnliuiafiaetiam


prohibitio eft

^^1^

quam ordinartus cft

Dori boioi v:,i!uis

fiii}uatur inconuettiens confiderabilis moincnti:

tft ttgft.

TMT

probibicio ad

merccs ex Hilpanii adduAas fpecialiicr extendi- ff|piwii>


tur , nc fcilicct cx Noua-Hifpanii in Pcruuium ^*
traducantiir

II.

ll-

non habtrcinconucniensiudicatacft; erj & ita eciam ub^gacio in foro animx


ex communi doArinide
mitcs,

goccliac ratio proiubtttouis

f.

"''^*%**

commuiii vdlicui aduerlum. Qoemadmodtim fi lex eflet ne quislerico vtcretur, debe-

babem vires , eo qu6d po orami FflcMi moka dccnaC} (tuB peffiinc Kc-

fbit **" '"'^^

quanti-

iequttur

Bcclclta nullas

IJcct in

modenia, tum in rcbus altis qu ad pccuniam rcdtte ommercium iftad incraflalMniii


Prohibitum tamcn iJkiJ ciui.i anpoliri limitcs
aonlcruau
cxeo grauia tncunucnicncia lunc
cjipeihiiwni firequciuibus comptolMia. Atqin
ex co qu6d fcmcl aut itcrum commcreium iftud
occulie inotcur , non pcrticnitur ad quancicatem
tate

pjili contiftcrc

Atiicani inln

^,^ ,

quoad iCthio-

qitUiin

vidcamiis finc remorlu aliquo confcicntic

toicraios.

Nou ergo

vidctur lcx

ifta

cum

obli-

.gatioBis rigoce reccpnit licdcfatis conuenicns

non quidcm ob rationem quam


,

Solorzanus ^'^.984. rrMfi

addiicit

Aii i:Jmi.

cx peri-

colo, qaodtalium copia in nouis potcft


crearc

fit:

Dom.
lerrts

nam ea gencralis non cft , & in jCthiocum pauci illi liiit, pcriculum

pibus dcuorata. c

nullum rftdcx 'peffimo ilkmini daaa fiquam rar6 ex corde


,
de propa^iidaagiiar fiie,Boofincperiailoiropcdimcn
rcftac

dcm

Chriftiaoam ingenio

fulcipiun%: vndcinterns.iii
iulcipiun%;
vDdemtems.m qutbus
qumu
--

Indos enim poflunt fitxdificant , demoUri.


, vbi dc Contra^ibus, 77;/ idlicetp. ^swn. 180. Quoad
iura autem Rcgia eadem rft raiio , qu2 de aliis}

tialicuius
"
" pcrmitctmtur.
cile

pcrucrtcre

Sc qiiod

De ^thiopibus agendum infims

&

Kcgios mioiftros, quidctraudatiom corum


ob fubornationan cx cildem. fa^
tam , aut aliis grauiter peccare , ik adreftici*
tioncm obligatos mancrc cxdi^is fxpiusconftac Ecaliquaodonon tantiim ad compcniatio- gfgftt
q^rtott
, ledad mancipia ipfareddendate^
qmido finiim finc Rcgii facuUatc ^f*

coopcranttir

luuigiuta

Digltized by

Google

nanigiumaliqiiodatipomin) ,mancipii$ onera-

fmm

ttfltimh-

tHifftt-

Tunctnim omnia illa Ri^iodc-

tum

,npptllit.

bcut

IsIlo ajldici

qiix cr)>o Rcgius mlmftCT ti-

tulofuboriiati<mBSKquim, Rcgis, ralccmpud


loncntiam funt , ad quam talis nnirificr (enetur:
,

tt

XIK.

Thefattn Indui ^ttuUu V. Caf.

94
Ktft

dum cim non pronuntiat , ddtnmani ex


damnum non in

ita

eo kcutum vrgctur: cU autcro


lola iurium dcfraudationc

amiilionc

vndc

lcd in

Kcttio

illa

Quodtamtm huairqueiecit
itt qui fecuj laciat

quod tft Icgibus & rtfcriptis caurum qui addudt Ciutus f^. 1 84. /. C. rt^tmiente num. 6.
,

Haccnlm.diligenitt adhibitl', ii leos dim^ap


cft , & iic dcbicuin ptioratum ,non Receptori

iUco rrdhibeiMif.

t quis Ipc-

tlitun.im,cum ad aiTccuratio-

tenebitur

vi pcenalaliaccbcegre pcr-

foluatur.

mancipiorum

millus.

dainnum imputandum,^ cuiusrepa-

lcd ludici

ewionem

Legibus

47

niim. ^

m MnA

v^m

i %6. L. l. 0 O,
hMit
prohibtnttir Etclfliaftici iudiccs pce- ^<%-

tos 'Eicalona fdg.


lus pccuoiatias

inponcre

latcis

Vni ftatiin

ncin iiuiulinodi conlcicnciarum Thcologi^Avti^

CaincrKappticandas.

aaaitnciiipdyfiiccumnr.

culcis c^iio id iurc ficri poirtt

dc quibus cica- PnAilAt

Sc rciaiptis ,

eiiam Rcgic
occaiiic

dn-

r^TwM

ciim (btuta laico- imt^tni.

rum comra libcrtatcm Ecddiafttcam vim

CA

P V

De pjoenis Regiz Camerx

lam

IX.

Cenruiisrubiicianiur

&

nul- f><<
babeant, 4cqaica condimc Ecdefiafticfs ""Hlfc

pro cx-

pcnfis luiUcifb

ftrm

m.

ri , iiizta

de

quodidum

piullo fn-

41. Vbi ad ius ncquit nacuiaie rccuri-

quod

poiTunc Kegcs fubditos tneri ,

ne

grauamina imuftaciiiiem infcrantur qualiatipoflum, Jiccleiiafticis iudicibus Iicaac po

incri

146
fdNi C'

locupleti&s

^qml fint.

Git de

ttlis

nto 1. Ltb. 5

XJ

pioliiis in

Domu Solonamu T
mm. 8 3 Cjt 84. acco.

Poliiica ii*. 6. Csp.

ifem D. Efcalona

Gt^tphyUth

Lii. i.Vdrie i.Ca/. i j. vbi niulta adducit idtu


^yjfi'
ntmitmi. dieoa pro iis , qui circa hoc curam runtaliquam

Sunt autem poena; hdafiiiodi omnct


iM^nwr iJIxjCjux propt^-r ^^'-''i^^' diucria Rcgio fikoin
pecunia lolOcndx conlienantur } b co praE&^Hy^
tts de Coniraiflb di(ier& : nara iftcih.ienira
prohibitarumamKTionc confiftiint non in ;k-

h^tmi.

cuniac quantitatc.

'

Nequc dilci itncn hoc

caruiu

conditioneiniprimit ; Mmdaniretiani
jiitT.a ptcupijr.i.i CaniLrzapplicata , quxtamen

pleftd

nuu dicitur

Caincra;

a iudicc itn-

cittn lciiicet

ponitur (eeundikm iUtQs arbitriujii , 4t dtcittir


BUiItfla Cairif raljs. Vt crgo poena Camerz di-

catur,debctcn'eaiegeprotali ddido ddignata. Dc quo diTciimine agunt Pcregrinits , $c K'


quos acldncit citatus Ercalona Jupr^
chardus
,

/. X. i>uruM*lt tt^wdtiue ttum. 1 8. A


confi^iione Kcm difiert . qaiaasceft iwno-

f^. J8f.
nun

cjpttiia

iium.

.^uibus (c dtlinqiitns

A poeiuitem pro

expcnlis iuftiiiz

hcciMMirpcAatadnicam,

quu

kcn!;

i[l;i

Eft autem pro

vt

iilis

Ipeci^lisaiiniftcrdepatatus, qui Rcceptor dict-

Ktctpmit
fr

latis indicat.

indig-

Tcd publici itiriscft,

ptr Pvtgios idininiftrata miniftios

i;omcn ipium

fccit

ti-ii"

tUii

&

officiiim prttio obtintt

arqtic nJ ratio-

ncm dcccm pro cciuum cx omnibus acquiiitts


^Uf- quiain eoramcolkAioiiemuliumcftlalioris'*
****
indiiftrii ab codcm collocandum
habctquc
.plurcs, & ma^ni momcnci lc^cs , ad quaruin ro-

^ctitm

ncri

obieruationem dubitan ncquifcs

Iwnc

Itih

ninrrjlioWi;.^.uto

erit^

quando cx violatio-

nedctriineniumali^uodKcgio iilco aut priua.tisacddetiniuftdvesatis. l^ligentiacriamp*


,

rilcrculpaibiGs in illo

dc cauiTa

qi:ando vide-

lioetproptercaradcbitainalxcondttioms fiunt,

.n rccupcrari ncqucant , aut noti liue magniscspenlis.


;

ois,

bet

Vndcciim rarioncm rcddtt

lingulis

an-

diligentias deii qux pan^ iblutx non iint


,
proco adJnfaicas comproban! : quod ii non

prxftct, illiimputatur

dckiftii<:

vttx Capituli^

lniirU(^\iomsccmAat,dc quibusctutus Elcalona


' 9^' "'^' '
^S' citfauit vt incarcem*

/'X-

iii

non cwtct ^ carcctcame poaui lolunoaw

ctmtariaspoenas
Nan-j

delinqttentibas inogare.

laicis

non cxccdcnt

licct mu!:ocic<;

fxpiiis ta-

mca potcA cxccIQ^ms timcti , cuin ejcperictiiia do-

Non

ceac auaritue tn Aukii.vititiBi doninari.

inquam

rccurri poteft

ccrct poenas pecuniarias


cleiiaftids

nam hac ratione non

& Rc^

quod tainen eft indiibicMimi ,

audtoritatcmunitum,

^i.!

lt~

tmponi (bluendasab cdiiiri

nituit

vt pMiiix

pccuoiatix , quas iudices Ecclciiailici tmponunt,

pro

tnedietaie

c^ ntLir.

Vt dc

Smte CruciatK ab eifilem appliluie

dcatino pxituttm

Canonico, Conciliis , Tri-

non loquar ,ex quibus hxc

Cam tt-

veritas manileftUEa)^ dflmonflratar.-

nicn iuilliseadem

iuris

natunli'; ratio

fic,quo

&A;R^estucniur,vtrecurlum pcr viam violenrisE vri iuftificatam admittam. Deinde , in


ofu dcquo loquimur ,omnis auaririx fufpicio
ai;>cft : ctim enim poena Camcrc .Rcgic appiicemr.nul!umezeo4aiGd emolufflenmm aoemf^
jtmtritu
cir.
\'t tactam id , quod dc aiiariti.\ Fcclcfiafti^^i^^
,

cotiim didiur iu iaicis mulio potiori lacionc Crny^f


fofpicandum , rainus ad diuina attenttt 8t nta- titvifmiorum oblij^itionum pondcribus vxoris filio- |'*^
,

&

rum ,

iiroilibus

pra^rauaus.

Nec dc Ecdc- ''^H**

fialUdstanrikmloeiiaisProphett, cumdixvt il
niiKorr riU ppf vfif4esd mdiertm omnn ajuritijt Jiudeiu.

Vadc

&

lcquituc

48

& i frtfbaM vffie mi

.Stmintmmmjmm ithm, lunAts. v.


Quid ad hxc ? Illud certi, legem

iftam

^u$

iano modo toieUigendam ,vtidlicct cddiafti- frMkiu


ciiadUccsailmoneaMttr, eorum eoodemottio- (Minuc$i Regi2 Caivcri non admitcciidas , & ira '"jn"^

eidem applicandas. Inquo quidcmnon ^'JJJJ'*


fidewr libenw Ecclefiaftica vllacemir Titriari: ^jHm:
quarc autcm ita tlccTCtum a Cuholicis Rcgifrulbra

.bus

ca ciTc ratio

pottiit

neiiiens vc'Iudices

proccdant pcr

quia non vidctur cou-

Ecdefiaftid

fifcalcs

moie h^eoma

condt mnatioiKS,

& lurif-

didioncs co pa^o coniiindantur , dum id, OUod


ab Ecdefiafttc^ poteftate imponitiir , per laieara
cxccurioni mandatur. Vndc qtiod txStdis Apoilolicx priuilt^io ex pwuis ab Ecckiiafticis
tmpofitisadRcgcm fpcOac , GraciawcradiiMr,
Vt ab iI13 extcutioni mandctur.
1

49

h(i auicm

defiaftid iudices

dubium graue , aa ficut Ec-

mqaeam|Nniaa didas tmpoiKqucanc

J^,'^]!^,
'

ct

.rgeucraliut

Digitized by

Google

Bcncrjlitcrillas iipponcre laids appltcationc alil

B lH
pu

auc Cruciatc icilicec pro incdictaie , vel ad

upcra,vtdficttinftatuianimvifuin iiieritcon>

JsV:.i';.m7
i;tii..iHiiiu poftularc.
Iu qLio qiiidcm ntg.i(iftnitmitch u;m, partcm tcncnt aliqui
, qui idipccialitcriU-

( ap. 5/ tjms eeutiimax.

Cap.

ihiipfiih 1 7. i)it.tji. 4. id cniin pcr


conriictuJincm contrariam :ibrogatun), vtlcua-

Cmm

tur Glotia in Cap.


1 5.

muti*. Veth,Cu$iiMkt

quctn lcquitur lalioi Clarus in

<uuj}. vlt.

An-

Prif/ifJ, %.finth, Quxjl. 30. )ium.

gelum dc Caftro iutcr Contilia

Pauli dc Caftro

cius potris

Ceiifilio

4^8.

vbi citat

circa finere iJt. %.

nus in Tr43:n OimmAiiJib.6.

Oecta^

(np.iS.el.i. niim.j:^.

^ra
.

Qjiod anttmad tpccialem ihatcriam ^9nt{fec^

'i$i

itfimunitacis Ipcdhit

dodlrina

ne m^gari nequit

quiii

tioneconftant.'

qu6d

quodianKiinon

lit:

ilia

icilicet lalls

iuppoil-

confuctudo

vidccuritacflTci

namcon-

fuetudincm talem nc^^anc CardinalisTuliihtts V.


ccte(]a.

Condul. 8. n. 1

trimi/ub bb.i

1 .

Prj^S

Fariitacius in

Qii.tjl .x%. ruim.<^ .\n

primi cditiono.

Bobadillain Policici Lib.z^Cdp. 14.

ConciHum Sefione x ^ ffo.io dr RtfernMione^ &


Gre^riusXIV. poenas a lure contra pnedi^os
.

{labilitas

cbnfinem &innouent|

iion plosia-

men roboris habcnc, ncquc aliter intelligendaeorum deciiio, i^uta luris ipdus decrctsi: dcica
ctim eiOeai finmationibus

ampliationtbus , re>

ftfi(:^ionibus,S:cxccptionibu5, qius

lur:. ci^m relatuminreli:rentc


qualiiatibat.

Citmergociica

eft paritet

creits adhibetkla.

cum oisnibus

fic

pcciiaspectniiarias

contrarium induxcrit confiittudo

ftri^o

illa p,itiLiii-

cii

ca

ili.iin

rc-

Conciiij,& ConQiiuiioiiisde-

Eonim autem

gcncralitcr proccdcre

ainnc

ciji.it

ratio vtdetur

cx co quoJ

8.

z^ quorum au^oiitate conuincitur conruetudiiiem non efle conftamem. Bt noet GlolTa


iam pi idcm dc fuo tcniporc tcft.iri poiutric, illud
ad prxiens minimc conduccrc poicil, inqutf ret
lealttcr habcrc poccft , & ad abrog.itionem con-

alij.

quod icripi^j^loila ,

&. aliqui cx citotis

Auftoribus. Etexhroccltdipoteftid

doArina quorumd.im
riti fcili^et CTcdcndum
fuctudtneteftanti
fi

pra:ccllens

lit;

.'t

Do^iide

ciie vni

con^

prasicrtim ( vt addilftt aliqui

po:cft

vid^iri

apuJ

Sancium Lib.7. de Matrimoiiio,

Nam licdcdeinutita clTei

8.

quodeic

forlican quilpiam obicce-

P.Thomam

li/jput.

7.

nam.

&

tur;

ica

coniradidliOne requiritur

vc vidcri potcii

IkIc VI]' a ihibciida DotflorijCoiHmiinircr lcri*


,

vc vidcri potcft

z8. vbiiS: pIiircsRorx Occilioncs adducit. luxca [ntMjiu

hxc crgo ii.-nicmia GioiTx nonca<niubct au^o,

quaiif citatns

D.

fi''^^^* videbitiir, in cta^is


CmKithtm
pmUhui ddforitm Ecckfi^kitm fimtdcliht fertuKKhu, cemrd efupfctimpie ttutmtikusfer imt&st ftck^

ninrius^lHJt locii fifi tiii ex.Henii!):<s^to ipfo 'fuld exil.t

fiieriiit^4^lutiitiir,<ri.(4itjf*idt^t. Sic

Conci-

lium. HiaccommunisiltafenttntiafcripnMnl
nfrcrentium Epilcopurn h;ibcT<. Filcum , qui vidcri poflunt

apud 3arboram dc fottftdce Epifofi


1 7. ex quo ipfc cum plu-

AHe^dt. 1 07.Mnv.1tf.
rimis

qLins cicat.

num.

S.

coHig Epifcopuni

(Mtnyiiia

MeiteiTesconieitditi fnidaS

ncc Vicariii Gciicralis Limini ArchiepllcopatusvAcanu: Scdc aliquid coiura racioncm cgic

edmpcstiamdttiKum tntlliumo<5liiegalium ProaJ cxc-

nincialiS.Fratcrnitatiscommtiuciis

Pontihcimn ablolutc proh buiufmodi poccftaicin- Et in Coiicilio Tridejit. SefsMte z 5 ciitto^Cap.i. cxprefi^ deccmitur

di.

p:orcs rciiciunt

cucioncn) capiialis leuientix contra rcum ab Ec-

Iiis

euiiidem. PraMrqu.rm q:t6dlenrenriamdi^lam

ad min^ potcft llcnim in caullj immunitatis


quxade6eft grauis,& in qul Ecclc6;grauc pr(iuJicium infrrtur,id non licccincquein altisequtdcm minoris monMmti liccbit.
Ver^m generalirer loquendo boc neI
fo
quit luftincri, quia

apud

licctpocnispccuniariis
i

J^'*"*'

ad firmandiin illam conllnf:;? finc

niatem

Ec arma propria EcclcGx Unc Cculurx. Cap.


TMeUo, de (tmmt. eximm. in t. Ergo numqnlim
Vbi
ari^iu i m.iiuii
v:i,

:/<'

/'.'

./-

tnunicationeminquain , qux xquip.iraturpoenae


inortis
Cap. Per verur^Mem fjn-flit li/n I ^itimi.
,

n^HtlM

idintclligendttm

quandononcft quicontrariuin aftcucrcc; tili


enim alTcueratioue rcs dubia rcdditur , cciam
qiiaiido plures fiint qui de conruetudiite teftan,

apud cumdcni
tt ^iao) apnd DianamP.<rrr<;. Tymat. s- Refolat,

fuecudinis auc^toricai 0)Mcili|Tiidciuini cohfcrre, ante

ncqueat judex.EcckiiaAicus poeuam pccuniaflam hicis imponere , non ab eo toHi jurilcliAionis Ecclcfiaftica: dcfcnfioncm,cuin oniniu.ii iruXiimm pcBnam in llii habcat porcftacc excom,

'*

dc conluctudi-

veroiimilis

iii

Rcgius in Limano Pritorio


tnquo dc poftca Rcgius Auditor AliipuuMU
fftiuBs^ftg. I ^ Qtii pro haclenieiKii acricer depiignac, contcndcns ncque per Conciliuin TriFilcalis

'

iiuUci.

1 in TrtHMtu f^tbamn de immMtiitdit Eultfu ll


Afftni^t ad di^m Qjzftionem Otf. lo. . 3 9

dcniinum , neque per Coiifticutionem Grct;urij


Decuniquarti takm conliiecudtnem abrogacam,
generalibus quibufdjm doclrinis dc cunfuctudiniivi' quando pcr legcm coiicrjtiainipecialis
floncxtatabrogatio, vt hkcontigit. Licecealm

<F.f.

pro quo vidcndus ideii^

Coiicilij prohibitionci

iNMi. 1 9.

Ludouicus Pcg{{ucra in fr*}d triMmb , Ct/. 1 6.


nKm.%. Vcrf. ^fmi*rirMrjv.*Do^^D. Pecrus d
MeDciTcs

obitaiue

\ judicibus Ei^ldiainids polie in cau/Ks laico-

cx

Jfirr.& Cap.

*ROTiA

non

nitatisjduin confiij^icnccs ad Ecclclins cxcrahuiu;

rclpcftu violaiDfum

Jicet id jurc liccrct

^imitmm

cft-

Nec modo id diicutcrc ad noftrum rpe^cinfticutumt iiumcdnftct pufnispccuniarias

jy^ij^j

Xtiieilur

Iibi,

Quod quidcm liccbic

Ecclc&micx immu-

tcnjuti4t.

'^jJI^

pofTc poenam pccimlartam Indiccre, eam^juc'

& Camerx liix appticarc.


qnando admodum paupcr

cft,ll

QjTnoif obAance

clefilextraftitRi pvdcefliflet.

commi:i.irionc itircxcft addiftu homiciJai

fic

tudicanribun ciiam Audicoribus criminuro

3c

^ec

Proregc ipfb auxiliiim impartlco.


ptfiia ibluta,

quia

Rcgium Prartoriam

iui aliegaiionirublCriplk
fic priMuiiciante

Diana fne 1 o.
<;

gium

& Prouincialiseft.co

iuxta ftyUim indcmnis ablbluratis

poftqiir rcrijnavilLu

Trsci. 8. vbi rcnccn:iain noftraoi

'
'.

'

'

Fiicrum nonpcrciMeaiu

proprius

illiiis

umcn

iiihil ex illis
jJSlia^
ad Regcm vt

quia

cotteifbum Ficgiis aicis iit&nur

inodo

FifcaHs

robuitt firmacpcr cotom. Videatnr.


Pccnx pro cxpcnfis iuftitir.licec aJ Rc- titfttk

erndiii
i

Dc quibushx-c

lus.

camen

proucntus dcfcrcnduin
dici poiTunc

duatenitt leilioec

aliqup-

ad iplum pertincre

n deicAGdncm

iarifii9iontt

...

Riegi^it dcfiiittiutit j delinq.icnriuyil 'periccutio-

nm,

Digitized by

Google

ftfttlfni pHmuin (alc$ pcBDX tucrint. t lubiuri potcft


i^tdat an dtlpolitto talt$ in confdemS obHget. Vidcri'
<JtKalicui poilLt noti oblignrc n.^m cx co qacJ

^y^lt^j.

Rcgio Filco aduetiirdetrimentun) t c&mcnim cxpenls,proquibnspa:na:talesdcftin.uxrunt,cx pcenis Camcrar

reftitutioia]i& t>oi) tiat

nullu

qu6d
re^itnantiir,it6rikm edacendc t (>rdinari2 non
iinttaciendx ip(i$deficientibus,niiul rctcrt

clTctarum copia

talis

C4p> XX,

^htfauri 1 ndici ^itulus V.

56

folt

vt ad ntairariascx-

t ,

pcnlas pcnitu fudicienies habcantur.

Nihilo-

mtRiks certius cft in contclentiae tbro obligare?


u.irn
quia pcenx Camcrx propric aJ flcgiam

&

cinn concraj^apcrn'ncnt| non ita pa:nz alix


tioallentinuitodomtne fintum fit , pro tali huiuLnodi eft habcnda rctcntio quando abco fit
'

quinonhabct ad rctcntionctn

legiiimjim tacul-

Cbm ali^.dum pcenae {uftifias luppetunt,

tatera.

aliqiiacx

i!!is ficri rolc.iiic

qux non

fiurent ,

iitultante fic

copia

poens Caincrx ad ilia ciTcnt


ttdabendflc. x quo fit Regio parrimonto c
tali retetitlonc Jirpcnditim ^cr,crart.VideaCUr pro
il

'

aIiisD.ica1oi)af4^.jy3.C(/.i4.
'

^ ^ P
:

..

pe RegHS
'

XX

"V TT

r>

tioiiibus.

'

jdco videatar

taciciidis

rercripiis vrgeat,iabent

lolicicLU ,vc diucr-

quotanms ab

Inquifi-

toribus rclationcm turatam exhibtri dc conhfca-

tionum quantitacc

& vaiore & qudd tta non fa;

citrniibasminime (alariai^RegitsOfficialibuipeF*
foluancur. Ncci.iccftcuradmirationemmoiJLic
in llegibus Cacholicis cura i{}a,qua{i molcfti

iliis

vidcftniur lumptus, q ui circa Tribunal tftud cSi -

Cijm cnim

ciuntur.

illud fnri Ecrlcri.irtici fit

eiusalercMiniftroSj&quidquuiadiprum Ipc^at
expeditioae KHiere, non videiurad lai'
prouidcnti.im pcrtincrc.

neceffiirii

cam

Qmi ffit
i
$ 5 Porctt uroc rctcntionis racio cx co rcddi,
qu6dIic2tanenioreru pr^fcntium (latu coniilo- trtfaruo.
tioncs pro ra!arii$& cxpctis fufficiantjdcbct ramc ' '"V^'
hicuns cucntious proutocn. bi cmcn copia aiiqua
'Pro

lllis

non fuppctac, diffldlGmii eric neceflitadr

buioccurrcntibus fubucnirc: proquodcferuir^


potcft !d,quod aote annos paucos vidimus in Limana hac ctuttaie , horrendo (cilicetferrc moni
Inquifidonis domum ica concuifam
quaflaram,

&

vcnon potucrit lincmagnis lumptibus reparari,


Poirumcnimve(eri,neuannisquibuldamintegi*falaria non pctant quia confifcacionrs flic,

currunt,id pro lcgc vltcrms habcacur.

rf

emolumcntlS CX Conflfca-

Kcgio
Hs

& coniif-

cationum defieienierubfiifio.nihilttncampltib
accepruri. Qlii prxtcxtus ncfcioquantumhabcrc
iiindarocncumqucai} viderincipli,adqu6sbax
_
videre rpeOar,
rem noii lenb raoRMnti n$ kol '
confidcrarionc pcrpcndant. M.ignbCXItib) Dci giuM

&

CMtji't*-

/""^ Vanda hntinx{acK;%!.y,'( j;ibn<;cft

tipHtfui'

^>^dont,

ArR>

&

1 dcciium

(unc prxfcrtim acci-

camcriroenlcrsMaie&itiV

dluinx aut humanxcommtrtlfur

^J''^.

proptcr hxre-

fitn fciiicct 2i Kcgix Maicflacis otienlam , qualeml^escxprimunt, vtproditionK,atttmachi-

H
fnjl^

-1-

hationis
iniurix.
tari

iii

pt

rfonam Princlpis

Circa

quod varix,

icd

"dias fu^;.;u!aicm

.Tiit ^!;rjrii.

-llius

communcs,

optram affcdlemuv.

peculiarc iliud occurrit, cx hoc

membro,

'

;^i-

pofTcnt quxftioncs) cjtm tamen not circa m-

hifiil

fer

In quibi;

icilicct iutis

Kcgij

commodi Filco illius proue-

Pm Ixsa cnim fiumani

lacris nibil

&

difpofiiKmes

profiindas

& vtde rc-

fcd homincsfunt,

tnterim dicamus

in ctuilibus

iftis

bus commodis affci^us

ergo

ic

Deo &

allqualiccr .idhxrcic.

Ita

Eccleiix dccrcils adliti^os intct-

& Rcgi, cui fua non iblikra non nc^anda, icd fpontc& officiosc offcrenda & fc etiam
,

Dci & Eccicitx prxceptis obnoxios arbitremur.


Et in hac quidem libenli 2c ingenui exlubinone

quibusexpro(eifof(mN;TMH/ 20.
Peenuiira amemtatium.Reeeptor gra>f<f

iulmodi, coDcciTionc Scdis Apoftolicx Regio

arbirrio rctcntioncm

catamenR^es noftrinon

Filcoddiudicaiicur:

]islanilirelii)quunt

vtcx

iltis

expenfaspoinnt

quxncquepaucxncqueex^tixede

neceflarias^
fo!cnt, intc

[;r.tre.

|MS.ft^' fifcitlonespin^ncs

qualesannis proximi^ acci,

&

non obtbn-

iis

tnquifitorom ex Regti Gaxft

tjlcsconfilcaiionts

quidcm

^ Tnbunaiirclinqui

fiiitiiu

mm'<^-

non cxtitlflcnt,

, acfi

tiiis

, fi

vidcliccc

eorum fbueac, qux

iiK^tfr

fuo TrAmuBt
crat

S aliqaa nonmanUefter, fi;d ^^7*^^


non quldcm antmo ca fibi vfurquod apenieftconcradeBMni voloniatem SicOmetf>
dem negotictur, aut mutuo trad.tt, vcl domos xdificec. Si non cxali cuitodiat, &ficalicerg

Filcotra^turas.
occulta habeat

pandi^fedvtcndi adpropriacoromoda,

poftulari.

Et

quod ip(i, vt rcor, pnhi nbiunt , vndeth hii rebus non cx ignorantia,fed rx inorJinjrio iffeOUt

confilcationcs^ ad ^iaria

ciam non ftudeani exploraie. Sed dc iUis , yc dixi,


fiiiioraIibicnvbciOi>

rcftisutionera obligu).

ii cominjgat quandoque Dcccari. Peccabuot eriam graoiter Tribumiln iftius todices, fi


circ: hoc non inuigilent, 5:RcctptorIs dlligen-

pcccatut ,

non

Sc. expeaias
videncur p6(le ttni conlcietiril
ialariaexRegiisarciscxigtie , fed adtorum po-

li

(uffidanc,

nltcr in prxdiilis pfccirt pottft

>S4 Inquo.quidcm Dom. SolorzonusPfitmM'* 'BHtJipi^- P90. f . E Ai/SfMr , proliafe nequic con'^"^^t

J^JI^^Ji-

|hw.

liganc, vt

nam licct non lcmci accidcrit prxdi


viiesaOqDos exludcortnn (ke ablnquiuttone
danuiatos^ quorum bona llcut 4: aliorum,hu-

Ituant, (Idadminifiiationi Rcccptoris Tribuna-

'^^"'^

deerrare fadliilb di(pofitio poteft , &temporafi-

omncs quidquid ex confifcationibuscoUiuturt


Regto reddi Fifto % Tmie odmis anaritic n^Ucio in condemnarione diuitumfubmouetor. Dc

canta

^mpiius.;

tx tSit f-

bus

Tribunalisfanili honori coiifulitur, ciim vidcanc

rcgionum diftantii fidem (erUantlbus inconciiirim , pro Diuini autcm nihil

^'"'TinM-

quorum occuhas
oporttt reucrctl

^'^*^

Inquiittorcs tunguncurofficio,

Miitftatcquid ha-

R^i (Uo^jn

'

Domini

bcat, quando4'i.iuna!is nutlaocairrit.oinoibus

rire.

Ecclcfia

...

Cum ctllm conliiu*

CAPVt

'

Digitized by

Google

Csrca Jtfiriiutionem agrarumi pdfiuoramt


Citm cntm ex

C APV T

tribuca foluerc

XXI.

t>e agris, pafcuis , nxmtibus i &flumi*


liiSus , ac R egio eonun in lodiis do-

minio

Gocnpendioqiie FilbaU

>

197

fed etiaia ia. quibuldam geMribtilifakiereienetfnir : terras certc habcre congnia? oportct , qu dmL

'

'

^c

qiioi colunt, dcbeant Indl Agrl fertU


adquxnon folum inpecunu, Ui tm Jf

agris

cit

ftviAai&

tributo ncccllari^ tuppcdiieut

mtodsfiiboaereniiiciliillicoiigemiiccnc,

quecumgemicu porerunt qux

.-

(in

&ne-

lunrmunerts
adimpkrre. t hoc Commiiririorum malum iam
oltm cxpcrimentis nocillimum ,
iia a Cuiacio
lurifconfultorumcruditinitTio damnati sd HeHtfUmde mandatis Principum. Q^am auteoi grauiler peocent, latis perfpicuum babetUK
if9 Vbi dubiuri potcft an expediat ad
Ibi

&

Tf-X E hoc jure


I Mm^ni Dom.

J7

iii

Regibas Catholicis

Solomniis

Ttm

l,

Uk^.

iutm.i^.^fifa. Etbiiusin Politicif>.(>.


. 1 1.
Autoni k Laone in Tucistu de CenfermtuonibHi Rt^ijt, Ptrte z. m/. 23. Doftor Carralcus W/r^. HjtiofUdt. csf.^. i.x. ttam.

1 1

t D.

&

Eferiona \nGM:{tpbjUcio^ ?4rte x. Itk.i. uf. 10.


II copiofiiks aiiis , Sc locupletifTicne Lii. i . P*rre
i . Qif.x % . Q^u 1 z. Circa quod pro fundamento
dducenda.Regis Schedula, cuius ciuii meminerunt t Phiiippi inquam Secundi ficloqucntis Pr
.

utfhtjfr*

sutrytfuitedi io tnttrtmtntetit etStmm^<{iietiAiernt

emUs

IitdiM lor Stnorts dellji, es de

mifdtriminiey

de htvJdios^ ftteb

Ceron* Rt4l

tl Stnerie

dtBds, fteno

^Here to

itimtt

esdidoforles Sineres Reyes

mU?rtiet^ertt,&t. Sictik' MJia|iieai dehoc


juredubitari. x quo (equkur terras huiulmodi

cum aquis. riuis, St omnious aaiuentibus , poHe


ab illis dooari auc vendi , fiue in Empbytheunm
cradi .*idenim ad

plcnumdominium ipedat, nec

}/id terr*

materiarcpugnat- Si tamcn Indosexcipiamus:

fm m

illis

M*

enim vcndi nequic quod ad

nero rieceflarium habent.

vitac fuftentatio-

Cum enimeorumpro-

Rcnitoies ;us hahicationis in r^ionibus

iftts

ha>

odqiBl^ ftmiM , qoas ad fuftencationem colcrcnt


non potuerunt eorum pofteris talia denegari. Vnde 8c manutcneri in earum pofleflione
difttibudone ha<
idbeiur quz ex Mecd ei
Dcatur, Sc conRrmattonero gratis , fi eam poftuUuerint, exhiberi, vt cx Infb-udUone conftat, de
qul Dom. EfcaloiuGi^. 1^0/4/0 ntim. 48 dr
?Me 1. fdg.xdi. ilin.{. ft autem illa Prorcjgis
Marchionis dc Caneta , r/i. jum Regis voluntuim/utm.x.O' 6. Quod tuncprxfertim facien-,

dum, cumaliquiex illisiroluncvina


terras l Regiil prouidcDtii cradiiai ^

oecedariai

a&sDlefe t

tunc enim,u pecunioli illi funt,vendi pofliinr^fiO'


uc Sl aliis, (ed-pretio moderato.
In iioc autem id diligcnicirobierwAiI {8
dura, vt Indis tcrrx frugifirrx relinquantur, quas
comitood^ 8c

vtilitcr

pofTmt incoleict 8l non^use

ficnles , Sc pHis laboris quam

fio^Kb cribueiuei.
ln<|iio quiaem afiquonuicft Regbrum mintftrorura tidiuManitas exploraca,
tjctrum

quioihtiR^um

noftrOrum deGdcrio , decrctis, infirllAiontM


monitis , ougis aduerfum dilponcrc potucrunt

vnde&

illiiteratis

Schcdulis buicmailo

vqkmes

& Catholico iclo dlgnifliroa, Pto quolum executione iftt raitnninir 9t iUt }.eiwntaaiea

pietate,

ariDend dtcere aliquis Moyfei poflit: Obfecro^


DtmiiK wittt fiem miffiirtit ts. txodi.^ verf. 1 3.
Qyi icilicet ttm huie vc decetexpedut,non proprix vtilitatis intuitu, fed pio erga Indos affedu,

Rcgium

olifeqDiiun puiier officjortii*

Ti^itriLulltiTm,t,

A tl0i*

ad conipolitioncm generaliteritf- guftt 4icienilam/titulis pofrefTorum inlpcd>!<;, *vrurpa- ftn^ntimt


iniurtis

no

(ioiKS

quod

llue

lcgitiinas dcp.-lleiidas, Rcligioloscligi, iut

comprobauit cxempio
dc Solis Orin eo Prouincialis , qui

praxis recennfriina

forie K. P.

&

Diut Auguftini

dinis

Co

Mjg. Ludouici Lopcz

jam pridcm

fatts

laudabiKief

fen&ionem iflam
quibufdam Ar-

obtuit in ProuiiKiis Peruuiants

gyropoiiranx jurifdidionis.
Et cam {quidem
quamnondum Epifcopusinchoauit, Ejpilcopilt
cft

undem

Fluui) dc

la

Phlata prolccutusj tx qtil

&

digniute ad Quitcnfcm promotus

,
ex ca ad
Argyropolicanjm, cdoonobtciHa deccflicmi'
gno fui defidcrio ob egregiam probitatem , faprudcnciam ccmpus adhoc vfque
picnttam ,

&

xelido.

Sed

cert^ ea cura

qoando negotium iftud

deroandaca eft ,

illi

miniis erat impeditum

&

Hifpani de reucrUone poiiils in paciiam ,


<)a^deieniiacquirendiscogicabanc. Ci^m tamen hifce temporibus alitcr fc res habeat ,

&

commifno laiis valdi contentiofa (tt : 8t vltra


odium , quod pradetert , judtcatura fitpcainia
fiecularis. Diuumergo Paulum,ThcoIogorum 8SL
maximum,ficirca calum prxlentem conlulamus, VimSd
quod jam pridem Timothco 8rmiu
,

refpondebit iini

ttadiceaa: Uem mtSttnt Deoim^m ft


fMnUr^ t vtn fUum mfe frehnit. t.
Ttmeth. x. vtrf 4. Qux verba pro Ecclefiaftids

gtnr.

fcripiir,

Heet)fs

addudc Gdalias Papa in Cap. Ctnfet^ens 88.


iB^aR. 8t ctrca ea audienduf Diuos Hieronymus,
vcl qiiiiquts cft audor ComnKncttioMiin ih Ept"
D. Pauliioccrdusoperadrcumlan, iiic
cnim loqdcur ; CMftrtnute mt&itmiitm otitnr ,
VI ^tndtu multi mt^isnis unegttvifdtilUr^s Sk-

floias

dekre^ vt Qitm fUttsmus : titm etuim fmidi


f |f
ti^tet k reifiit
, vt fefSnt Imftrdtmi

tmmimmt

fno fUxtrt ferftiie.

Sic

ille ,

vbi de

fe,

& fimilibus

ioquiiur (dcReligiofisinquami tpios IjcculaciA

iilBsKiKgoiMi nngit

ddMeni,

^iplUBaiBtaii-

tem in liMUlo dk ttOMfiialll CMwniMn'- dc^


cerenc.

t^o Pro qt ft Mdfendus P.-Comditis Ex militlM


dofliis 8c exatflus Interprcs,fic locutus^q.d. Miks freftjpi
lum (nrtt merutmm^nen ep^ytmjU Mtg^ sd d- v^mft*
mm^vrhtt^ rtgm repmen ^e&mititiSic Ulc. Ergo
nec Rdigiofus curare dcbec ntcnfuras agrorura,
odioliim iUud jodicandi ifta o^uro admttiele, in qobprctercominaaiain diilnMfttonem
-

occurrere , Regio Senatu fuper hoc fipieneer Sc


iter confulenie , multa decreuerunt eorum

tc ciga

commifnones ilta$,(iae prodcpcllcndis Indorum

&

bona periditacur optnio


linit infidtas,

wasnon

8c auaritia validas m<yfiierit facite

Dflcoma boemoii enldens


ule

cuiuis

fi ifti

re&i

fcnricnti

Dco miiittiti 1

eft

>

dccliue.

qoodftcred

futurum. Aut Religio-

& iu ab Apoftolo occupa*


R|

ti

Digltized by

Google

ito ttlii j4>crteKnH>uetiir. y^uc non isUkant ;


ikMlliiMinisdiaiMpmmiaiiiiiueQHnKw
ct*ii iJ dciit illis, proptcr quod ad munus, piobi-

i . TrMcUt.y Di^. 5 Pmcie 3. S.4. mm.}. iunHs tisqtiiiabet,MMk^&ivi(w. DianaPMir


Tracht. 1 o.Rtjolut.t6. vb; aiios rcfrrt. Dcinde
i

tJtcm & inu^rkatcm requtrciu cxioiian) cH.gmnur. SuiMii^oreCklmrjfiiiaHKiirindoiiiibiiff,


vtibi, nouterrarum , lld cocli tmmenfa fpa-

in Peruuio uiis dilpolicio in vlu

ciay

quo corup

dir^cndjis aiX curlus

uac-

non tuit , & ira


,<&RdigidSi
non fotum qiiando tercu(Qph(;ni.^ Jbx quo Kf^ij

rcgibiium Ecclcfiu

illiuini

compofitioncs aUmifli
(it.poirciror , .^e4

Ncnieni noIUfeeiiib imnmniri ih


hilfim
^tmtJv

ff^

pcr

tiir.

Dum

i)ulG lq;itimy oflrwfcmi inukw molefia infei'-

qaos vendanr,

lam quod aJ HiTpanns

usi

fpeiljt

quibus

ficutncqwqiudnj^cna^iam probamipof-

trx

./lf<//irm>M;gr: juxtart^iasprxlaiptionis,

non vrgcnliiltentari comnnion ueem bdiionim \a


priuaiis copia, tn Regem Itiaetiam emolumena
redundanc Scbedub eigo dib, de quk immu*

&prolnbilesOo&orumrementbij proquibm'

niaci Ecdefic

oUf^uands propouuntur. Iinmo ncquc

dicibus

4)uadrjgcnttinn nquiri,
'*

,rc

ix

trailit

citatis

viJtri pofTuni
.

porcione tenui addita Nouenis accrelcacc.

Quin edam qudd liacntdonebtcoMkm booa co^


pioliOraiuot, dumprnclccmoryni^

laborcs

eniro icrras coiunt

pctunt,e ea jura Regia magis accrc(ibunt,quatn

^^ftMl ^">
vtOD.
M|(r^/K(Ii(mem/uilragantciili prxli^
,
Mjlafr* ^SDlonttDutv-^&ftlcalona adoertnntt eflque jaHt^innt xtaInftru^ioncs qiix mcnl"ir.)!iiin irt.mtiTiiii-

nplius compcn
non amplius
compcnfc, Irudtus habenc
empcoicenm'vai4iti(mem ie>

corum

qux

terrxdiAriiHUwturiiitiscfiproiudadilpo{iiio<&

&

prior in ?o\\Kkz pdg. 99

quotquot dc

prjElertim Socictatis

lildtn*-J)rj|^r.73.

iuftitil

& jurc agunt,

Au^Uucs , ex quibus P.

& 74. P. Leflnu IAa.

P.Turrianus

Diih.^,

6d bngtfbntun fiiffice

Difh./^r;. Ditt.-/.

^
'

tur, c4ai

habeanc Keligioli vndc

modiib poffinc

aducria,
iftz

Uim

Roeptiffimain lenteniiHn

cxpcdira tcmporibus

Se. illis

quibns re

non ica atteni^ accurate, juridice, 8c

prorpiciebawur,nOttmuItam videtQr vtgere,qu(

& P. Gafpar

& alias per non yfum longiffimi Icmp0 fcu eiil6


l

Xtigm fiu Hurtadus Di^. 1. DiffifHb. 11. Au autem qui


,ntulojion babetnecpntrcriptioneretueripoftfli^ntm ^^.[^^ lit tuttiiin confcicnda non vtcnscompofi-

abrogata poteft judicari.

t^J^"^ .

(jpQCfinquiii mcrito potcll: &.vidctur.arfflan-

lcaturigiiKS eiu& luru

dumt

ruamhabenror^ein,veIquafifanes

Biiilw*

quia

licct

per generaka regnbsiniquus

poflcflbr, qui fcilicct alteniim occupar

tutus

'

^GQnrciend^npn (it ; incaru camcn jprireicnti {^'


ialis eft n>rio ex Rrgia conninenrii : non enim
Rcgcs noflri pofl^cflores talcs vi aperte iniquoc
tnAari pcimitcunt, lcd vi benign^ cumeis^^atar
li3{6ada>oiient, vtiqut fpofiaii cos noBot, fid
Dum crgo illi
.hopefla compoiiiionc fcruirc.
paiati lint ad compoOtionem huiuimodi , non
fnnt vt grauis fwccati fd condemnandi * anine
ad rcflitutioncRi niniis oncrofamarflandi. Pro

quo ttiam tacit laies agricultoics terras fuo UboteconditiooSi maliom icddere, dk imdomino
C*ofiorc5, vt non pcnttti inuid cenleri dct, quandoquidcm corum ncgotiuro viiliter
& li lattor huidhiodi non futilet, terr
.l^itur
:

fic

poirelTx prorfus inutilcs extitiflent.


in

$dieduli Ami. 1 ^ j^. babmir Tmw t.ftg.es.o'


66- Sic cnitn poft commcdatam terramm diftri-

^aimiir buiioocm additur

Q)fitle<pU4/ife les refsrtttrf^

rdlTcndum

aqu.i5ctiam

fiuilus

& fontes
& tcrrz

cuius

quidcm ac
,

Vidttur nam*

i)uc illudmaoiRftccontrariumEcclciiafticzim-

miiati.

(^>d tamcn conamw

Solorzanus ^rXtfsg. 994- in

dafcndeic Pl

& Dom.

printipie.

^lcalona ?/trie i . Lib. 1 pt. 98. num. j i vbi ait


qu^dlicctprzdiaaScheduJain Nouam-Hifpajuxt.i iliara ctiam cftin Peniamfucritdircd>.\
ruuiojudicandum} quia ifta duo regna eilHem
.

kgibus guberoamur

^^m!T' ^"Wtque
1^,2^!^
trm MMI-

& eadem cft in

rationcmdccifionis

fuilTc

iilis

rscio;.

tjcdccimx,

Noucni Regijmmuantur. Scd


odiok & poeitaib mlis difpofitio (k,

<&.coniequencer

non dcbci vltra icrmtnum,ad qucm cft dircifta ,


f procendi,vtcftcommunisfcmcmia,quamtcncnc

Hifptniam

,
J*'^' Naiurrus, Caftriis, Glofla,
mvfniOud
.

TerHt^^
IM,

C115,

P. Suarcz, P.Salas, P.

Emmanucl

Rodfcri-

Molina, P.

Thomjj

&iuciuS|qu(adducitdclcquiMr P.Pakus rMrM

/"'>'.

in quibus
vel quafi

irita cumtcrris p.irircrconccduntur.

Potcft etgo quis cotum aquis pro iibitu vti.Quod

aatemexttr%atmhifasiti*temispropriasiai^
impediri ncquit qno minu^ indigcnti proflciatr
vbi cnim efluxerunc
fierutw.

jam domini prioris efle

Vnde(|ut vt vidoo' incommodcBi ac ryaftr


vbivtiles illi clTc nequeunc , iq- ^tdaSiit

ali6 diucrt.int

httniancagit

'f"^
"^^^

dcgtauitcr contracharttatempec-

&

cac Ciedo autem


coottt joftitiam ndocam ,
quia Rcx.qoi terras donautt auc vCndidic, nullo ^**,,^^
modo voluit cas fic transfcrre, vtquxifi&nimt mubiri^
quxvicinis vtilesene pofleiit,miitnaRdUnei>>

fmt-^

Et quidcm Rcx tu vellct, contra cbaricaccmpeccarei: ergo acdcndum non el^ inhu'
tur.

manum iUma

Ek qa0fii

Mifiim volmile.
,

vt

tendas inutiiiter

fic

carum domtnos ad non diuer-

cum

vicinorum incotniDodis
oUigaric Quja vcro prztccRos BGtjui ad dinefr
tioncm diftam affcrri (blcnt
vtilicates aflir,

mari

fic facienics

&

confcicntias

iitas

eonlW

&

ypierilii>i,yftptteJdref<trnrjc^cn.

Afu mm

tdautemqtioiidetefrii4iftBmeft,ad

itf)

tradiJifle illas

quod

Illudcamcndifictieoccurrit,

i<;i

rel^ios^

6,

ttf.

nr*-

qaanihtte,

lant,
Oeo jmfice naenrioBii ancanliiD'
cognofcant.

164

i^

Dc

fluminibus autem maior vidatur ?AnjM


cfledfficnltas, quia i]lacoaMrianhfintchibcnir 1^ de renim imtfionr 5 1 vbi fic dicitur
.

Fifim$kt *iatm

omnu, cr forius pnlrbu fgat

>

f^ktt flfMiibtmmhucMvmtMeeflm/tmH^
mtrahiifqtK Sic ibi. Qnodfi iracft ,Iiccbit om.

nibus,quiprzdiatnlndiishabeiit, prolibison
f|oasdiiceKad in^ariiwem nectiBwia. Qnml
camcnita non accidit
prohtbcinur cnim talea

'
'

iicagerc,

&

pro irrigationc fuz lunc mcniiMB

de tempom. conftiwna
qua fuppcnr , pro qna

, vt amnibos pradiiia*
folcc vfque ad^nguinem
Flumtnum crgo aquas Rex diftnbilic
vcdominus, vt jam ,.w.,
nan j,.,-,.^
pabttca-efle wnaiinHV.
Ad quod quidcm nim diftin^ltonc mihi vidctur
icfpondcndum. Su quidcm fluaina publici

deccnari-

Digitized by

Google

Di
4c

"B^ghs frouentiius eu Officiotum venMMiti.

communisv(Ssi quando

pcrfonalis eft,

fic

doiticfticuspTo orduiojriis minifUrtis


41-

vruic

p<-r

&
&

di&o

bibrcquisgracbcxflttinine quouis porcft,


ad (iomcfticos ncccflaMces quantum voluciit Jeportare* HiucefttUorumknccacij , qui dicunt
.tqu&coresiibii 4eltrfillcaiiiliiiii

quia aqua

w-

&

fi. <)uiS;.V6iic

tiautur

fiummis

.partun

in

propjriutn

dccrimciuiin)

cric

uac^.^

intcr

volucrii

agrorum luorum

poilir.

&

plantis

prooc

rcmencibus

x()UOlt:^uitur& Buminis efTc do-..


miniumpofle: ficutcnraiaquzpro luo przdio.
atthbutxdominus cft :ica&qui agroruro om'

ftionemcxcrc

...

1 fi afi;

in afiorom palcafs patndc ligntntur, Sic

,u liinc

Bonacina

Sc

Di^.

dctK>mincIicigare.

Vidctur autem cx przdidis fcmii nc1 6 s


mincm pofleplus aquz vfurpare iibi , qium ei

Kc^ia imparcionc pcrmiirum ; vnasqailquc


au,
ftlfm iuftittamconiitncirarviokkfe. Ec ita qui-

ei^ lux eft dp.iiiiau portioois vndccam


iepn gcncralicer ailcrcndaui

,Nop tamcn

cll, vc ratio

, (|ii^k9itAii|li|^

addu^

Hi^o

liccbic

dtc

quoddeaqail dizimosprdVbi & iinc fcruputo i fcr-

'

"

pttlr fimilcs rationes.

przdijaqua pcntur ,nonrufaii pecuniz


dsne. Ctkmautem'Uff peccafclirjo tidvgnuRer
c-c*fiT'
uis victni

cxiftimcnt

cl ccrtc rationc

non licet

niii illis

ideflelicicum quis /psrfaafeiit. Ck.od crit qui- bc

dem freqocnter eo tjoAd nriftri ifti


,

boii congrua

non

accipianc

aUnienta lavnde 8c pofTunt fi-

bi coniiilcredc bonis domiooru.-n

&

ira

-i.u.

umm*

**

aquz
'

qut
,
cxofHcio damnis tenenturoaurrerc vnde 9c
ad rcititutionem obligantur. Vidc P. Garparem
1 .* Utrt^Di^Hk. jx. $. 0*Hatcadum

veodftlone.ln villfc aiitiim ntni ficacddit

Nifi forcc

viflicus

videat, fiiicdctn-

mefuo przdij ,cui przeil ,id iiarc poilc , & faris


&drca rem iftam tbllihi6ba,tpam -abq -paucfr
ioacniunnir.

'

-'-

plus aliquid

tum ^enerari. Vnde & in hoe quotidianx com-

vtdfximm

licet

doaatiium peninere pofDc'<|uaE flucninum


cft,noniancnlieorigore qaoaliftiaeinflliusdiftributio n >n l ft fub mortaHs pcccati rcatu
ifl

limuldfisliniiiibuiobferuanda.

prtitumfit conantf attranfle;S(inc eriamdaimn


alii vicinorum co.ti niini.i qi\x compcnfari hoc
pi&o polTinr ciiin dc eorum nonconftet quamte. Q^iu cciam quodaqtiaez i^Aseouiiniiterri

P^QfHciis vendibklibus & prouentU


iMiCtiifilinRegio (McrioMiijo
adkAis<
^

penlatiooes fiuntydup.quiique^lufquimtlii im-

im

fifudndHm.

imblKam ppw^bcem af-

viSirpedoaeiB huiuraiodl iMKalMte

,vidiur.

^Knacum. fitept eiiHBtesi(b aiittel'idenr


ODligatioDC diipoGa , neque necefllcates tcrranKnndvnguem.dignoia poiruniy ^ut prop^cr

fllfliiTiaeft

fiierit

de
cumidKmiic-

pn^ticrca

Biort^peocatodMinandas, &
ris oncre , qui rx comropni alueo
fuoiac

municaics viciuim condonare

*,

(ic

dcmonjftiai.

de Rtfii-

-fieri , cenftninr comquod fublatum


conccntx muldi ,U qui in iurco captutl^

ttir.

&

i .

.'

tmimcadere',commuiitsfeniembft, nvideri
potert apud P. LtfTium Zji. z.Cjp. j^.nuni. <;i,

dicipomnt,quatcousfci-

'

num inferatur.IdcmilKlL incolis duorum oppidor^m aucpagorum habcocium locaconipaicua|


vcl fyioas aeduas

trtrfaniaii vtraquc parte

pa^o

'

bus iion ccnfetur notabiiis iniuria committi pcr

rocom flinnen ad tn^arioiies fibi commodas applicarc : vnde Sc illius cciam eft domiawa^inaandus. PoiTG eoii fluaaiia iub dom^-

diii fluuioruin doniiiii

dqi/mma

communi-

quia in rcbus his

(.rt

oitun cflct domiuus , ia ^oibus prcdia ezifiunt,

bcct a^ros fuo poileru coiere oomine ^fc (ifioinmintegrumad trr%aticiacs ebrom aanam,
.Qinndo ergo agros cum aqdi ncccfTaha ad im-.
gacioiies traduiu , quod fuum cfttribuuDC,
dominij adhim ezercimciiitfi eirca hoc vemnn

4mri HUT-

rj:io

miHt Quj^l, 3. pH/nloy.iuim, air. v(m alios ad*


ducit. Qiiorum tatft r.itio: quia lictt ias ,id talia abioliiKdeiit tamcn quia paiTun lcitur coo-

reAdinteUigicurquomodo RMetaoftrt in In-

ptc-

Oom.

P. LciLus ilndcm

adt4qu))JAniccnum iiatucucem Et .hoc

Hon

Ita

iit.

applicare.

poflcc

Exfnkh

cos, qui afi^ ius habent, nifi feni cnoraic dani'

ler-

lpc(jaii(er, atuibucaB.

eam

t^cititutiouis obligaciotici

lui:iptibu pnipriis

&

Quorain

lcgctum manife-

prxdiainigua proponionc

Tuncerajoa^MC Abi

&

tur, quidquid dt piccato veniali

Oportetergo.vj(l'upcr bociupenor adiU


^nidentta , pcr quamvnictiiquc aqua (bffidens
tribuatur

illiiis

Iurt_Ltb. 4. Qnjft. 6. An. 4


Sotus ile U^iii*
di),ezquibus P.^LeiTius fiifri Cap. ^.mm.^^.

ftyuH).

iTnulquitqueeltdomiriui^ vt

reatu

peccat mortaliter-, ncquc ad icftitotfonem trnc-

gauda przdia \ qux li cui(]ue iiceaof pro arbitrio , mulcis ad irrigatiooem neeel&ria copitde'
ica

ii

mandum.

cuius runtgcncris Jcriuaiiones adirri-

i}cict,&

199

vrdcrur

166 Proprzdi^s autem iuuant do^iiuc


)m>babi)etgraaiiim Scriptonim lo<)ucniittm tn
llrnili. Si qiiis concra prnhibinoocip inloCOpa-*
blico communitacis paicac aut ItgnaoBdac ^iion

quoalijdamnum pa-

cx

non

indudta,i
iuhirtum in eo maoilciie committittu- , cuius dle
daminim otin%aitonis delefhim paritcr xfti-

VC

&

excufabilis

quia aqunilla fpcctaliffimcerat fubdoffiinioprfdurii

nalis nor) cft. L. MeU. . fiHtli D. deMbmtntis


tthhisk^Mtii. Pro quo vidcri poceft P. Fra^oiurTfnw I pdg. 400. mm, % i . Ndntamen liccc
VUis, cx qi]o dcCTimcntum aliis pioiK nirc poilit;

IMIinodanderniate

qiiem decurrac , aperco

Si^

& ia
quamplura
SVnc
Hifpani2i vnde quz comrauitia vcroBiqtMI
in Indiis

illa

funt

non cft cur lazo calaino

iicuc

pc-rft-qua-

mur. PofTc illa vendi iam vidimus litulo 1.


Scd inqutrcndum circa hoc i f . /rff
qnod di(eaai9aeiiiiol idewr .ittJiBeni. fit

Cii^.i6.

iuliK

tameli quis

'idtartitfiaMdiaHil^iMm

Digltized by

Google

I.

f.

Kex

trarif-iFiiltitndiuone pojftt

^
fuhdmmm vMe

tza iUmth redamare

mr*

th

pretio fite'.

aoti

^eft auda^ improbuidum>]icecquere1c


graiiescmptorum itnprudcntium anJianrur ^lmpnidconuro ^uidun miiaeuctitum talem tjuando atf empnonein prOnBeruK, vciofimiliwfogimturiim miinmc przcaucrunt. Ft mcJo quidcm

de

officits

non ago vcndi

cnim

ioiitis : in illis

nullmicfle diiftndos felec ; vendumur


ta

cnm imc-

Jilpolitioncm Itgirimam i Regio Indiarum

a Gubcindioribm, aneiinsomn&utdrcumftanriis, vnde viz locnseflc


Conijiio tranimiilam

II.

con*

Ufionem oppo^

tj I O qirideat ka ficri vukmus : vnde &

Om

Proquo

videnpoccil P. MoltiuDij^. f 7|.


%.ttitmfimtr,Et quo felaeadijm id de%a

ne.

An

V. CapXXII.

Tljefauri Indkil itHlt*s

too

paiiittiuiq poceil ex partc vcdcntts: lcd Je Orti-

ciisaiiisyOuzvendinoncrat

in vfu

aui nouitcr

introddQts,'eum falariis pinguibus. EoeDtm


ipfoquod folaria jJio pinL;tii.i fint & rjuod pro
officiis d^ur, iiiit improportionatum, potuu-unc
cmemespvnttenclamvenderaisolvlcfioiiem %-

Amdiun fetuntm tMrnfftit fiiemfef'


fit effe kem m^Jittim.
1

Vando fcBiccc pl$ pctitur pro

6i)

V^cioabeo,
miat

quiemerar;

alteii plus oftcreoci ctadatur.

vclfi

Ofr

darc rc-

Phis ttga det

l*>

um ti-

pen/.

qui iam inpofkfiiottcenKtraciorielniniseompenfationcvti poterit?Si V. i;. perplures dicsi

Tribunali abniit

o^m cilct Rationalis

maior.

aucR^tusoficidii, fwone cunis aUcotcc wl'


reftitucioncm tcnctur Diccndum cnim cftabfoluti loquendo non efte iocum icomjieolacioa^
quiafilcusltirefiiovcicQr ,ftqui emic, ntUIfiipra iuftum prctium tribuit, quandoqtridem al^
lunc fupra idquod iilc dcderat,oHercntcs. Si au-

cem allnnde incommodnm altqaod patiatur pretio xnirr.abilc,cui(is non accipiat fatisfa^flioncro,
vti potcric

cotnpcnfacioiK modo

di^ , auc aiio.

normtm, aut faltem magnam.conicclarc. Quando cnimcnormiseft quiacitra dimidiumiuAi


prctij eodem Rex vo ture , juo alij , poteft. Si
vcroalias, pottft finrilict pnuilcgio frui , quo

E.g.Siipfe officiiim tn Hilpanii emiribi dato


quotranluehcndo magnas ftdt ex-

prctio ,pro

pcn fas , vndc plus zftimatur pecuoia in Hifpaniii ,qtijmtn1ndiii. Vei fiinlndib iotiiic, fed
fuo pcnculo cotxluccndam 8c cxpenfis. Idquod

temrtuitun

hona Coronx

centi fupcriorcm circa

&

quas

R.eipublicz lunt , tcilaiiilima cft Scriptorum do-

^nna,vtvJderipoaftapudP.

Molmam

Diffm.

,^onicini Difjmt. 3. </f C'itrs~


PHBt vlt. num.x%. qui piurcs ci.
lat P. QnaieTsaw i Di^nt. 22. mm. 60.
158.
Aiqiiecxhot propofi:.; difficulus videtur cxpedita: pORil emm Kcx fuo iure vd, Sc
ita tcffitudonem ip(e cxequi , ci^m Superiorem
non habLJt a quo cam poiTit poftularc Videtur tameu inftari Dofle ex dodriuacooununicirca rdUratidiKin. NoiiciinD Qb.Icfionem quamr
libcr pc:i illa potcft , fcd quando contra^lus iu574.

s. Rtj} ubHca

itibuii^j^.

Rtffluiic

conlultc

ccmcre

ac imprudeotcr cftfaAusl Si

enim q uis kiens & pmdens in eo praceflerir,non


vidctui ItKum h.ibcrc. Ncqnc cmm captus, circumucntt , aut tadiitate opcrans dici potcft,

quQd lucaad refttiuttonem reqtiiifmt , n.videri


potcft apud P. Oiiatc

rezcus& AuAorcs

)J//r.i

adducit.

SeB. i. vbi plurcs

Fium aucemhu-

juroKkP nditfoiies pttA nmaaii die^^


itiRegioIndiarum Confilio , vbi viriattc:nri,maTt ftu

videtur

mani&ftum

&multalij, iciiiccc rcfticutionis in intc|^rum


liahe"eiiini Prmclpi eompctere^Don rccu|^noi-

turi , 9c iapientcs ailiftunt. Scd iucc non obiiaot;


quomodocumque cnim lafio ceidai ^ reflinMit.
nis

rcmcdium

ab Au^ore
cidcre

cum crgo ita rxjn fiat in caliJ dc


quo loqtumur noo cft cxaU foiurio , ac pcopflimationcm

proptcr
cr

cisconcmlicmcquamintcr priuatos ipfos. Pectmiimabtemplusin vnoloco, qoiUD tn alt6


flimari ,cltr.i Ji:b:rjr;o[irni cfl quod & inlu.

rc babctur exprciluml. 2. i. fimii

ttmbn. Exquo P. LeffinsZ^.

quz

illis

& f^cilttttiblecac-

oononun

aut tutores

habcntcs

adminiftrationcm

aliquid pcr

comra^him,
bfio

vclqoafi coneradhim cgerinc , ex qoo illii


notabi!!'; oriatur /. 7//rir i'fr?,7r.i/

t^Hi. |j

Gf

D.dt

Cta&uimu dtin inttffmit

Mw*-

'^^itntith

de te

tftitd

zquaUtaSjdcbet Hifpalipiusreaperequ^m ccn-

tum.

Qu6d fidec Hifpali vt

recipiac Antuerpiz^

Don

potertf Anmerpiz acctpeie lancftaidem peconic^iedmini]S, fcpofito preiio traicAionts,


caicnci foz pecuniz:.quia aUoouin noa

&

efttdaci

A aecepri aequaliiatin i!((imanone,qu(

inoroniconcra^u
dcri poteft

cft fau.inda,
Pro quo 5: viP- OhxtfHfriDijka. 17. mm. 19,

Sc poceft ftafiji noftfoparifdr mitet

S.

^
minon

ficiorum idonei
,

rnntur

^apMri.

III.

Cimliex pr^ecipiatvt

rcmcdio rcftitunonts

vd ah'j

Z>.

a. C/. 1^.^.16.

quod communitcr a^jrccipiunt, cum


quidatcentum aurcos Ancuerpic, vticdpiac
Hifpali,deberelfifpaliphifqu^m Cracum acd*
pcrc,qiiia Antiierpii liibcnt majorcm zftimarioocm lcgakm : pius cnim eft Anttierpia; h*'
biiecencnm anreos , <|oiim Hi^i ; vnde vcfi
idinflrt

^mnun

potcnc compenfBtione iSfeirL'


Neqnccnim minor cft ratio in Rtge cum priua-

feiv^

: Tcxtus tnim adduH


dc Minoiibus procedunc^ in

e]| ieg^ i)cQc6cio luccurticur. .Quo noa^hmate ethai iUo podutttur, qilnido non ifiv,lM

Barentes

lufTragatur

itato

qutlnuscapcio ,ciccuinoenci9

nam rcfticutio lalis fit reftidvo fectmdiWn tnios>

tucopretioabempcore

in veniitione ofhentmeriti pT/tfc-

ptetio

UUhabeant^

n bfie dteretum in eonfeiintiM^l^et ..


ietMitutidtmvMetefeiflHmtkiim,

170 |SEcreri prwlidK meminit D. Efcaiona DHrim


$. a.

mtm.7. dc Scnatoribus

vilNcis dtjrtb'"''

%(ialiiecfi|m;proqn0 cndendu^ Dom.


^oiotzaous

Dlgitized by

Google

De

A^iis praiietttstM ex

kmkntm Solomnu^ in PolhtniR^.1001 JO/.t Adc|aod

txmfiitis

videcur dtctrulum obligattonem qtiidcm iufUtiat

Inprimis diftributiiix

^i]g_

iuxta

quam bona

KdpublkaEfuiitaprioribuscontlreiidi. Deinde
quia r.it!oni: oiiici), pro quo gucoilHnoi.iliux
benutor Aipcndium accipic, ccnctur dilpoUciuiii
legum ftarei in iis pr xlcrtim , qux ius a-ri>i con:

cernui>t

vndc ad rcfticutioncm

quod ominioni

iuxca

ipondere;

^
p.

fal.irij

tenerur

fun^lionis iAius potcft rc-

licetei,%iitliii

IjMtium temporis

rcm tamcn noncxiguimoCui rclolucioni non obdac


quod tradit PTThomasSaiKius lJk.%XjH4X$mm,
Cdp.i .Dtiy^^.mtM.io. vbi aic confcrcntem ofS-

comin^.itcxij^cre

mcnti LutuiD^it.

cium

di>;no,

omUTu digniore, nou

pcccare con-

ltaociuin, 4c ficadieftitucioneai uon teneii.


officio unciim obligactirprouidequia proprie
rc baiio pubiico

j(ui

prxticitndo

miniftros di-

ci

gnos, lcd cantum pcccare contra fidclitacem oHBNon inquam obftac , quia loquitiirattenta

b- *-']

fUm uf cantum rationc officij


'

& nou lccuiiduiii Ipccta-

Ictnobligattoncm,quam concraiiic.dumfakiriuaBi
accipic pro illius rc<fl.i n-Jininiilr.ttione. Itcm,

ineo

cafu uiis do<^lrina proctJic,

Ipecialc decrctutn circa perlon.is


tieraiisilla obligatiu

Officium fccum

decretumextat
acciiiic in cafu

De

171
q-.ii cfl

quo non
,

nobilibus,U}digCiUS,d(C

& ita

nodro.
rcfpctftu cius

maior

cft diiEcuItas.

tt quod obligatio talis non fit,aujc unus rciiicufnduCK , efl f.icis probabilc cx doftrini
multorum quos adducit & fcquicur P. Saiicius
,

^.diccntiumcx omilTiopcdignioris

adofSciapubIica,prxftrendodignum non oriri


obligationem rcflicDr! ot is Vbi qi.ix(\io vtdccur
,

cfTe

de nomine, an jxccatu^n lu coutra diftribuI

jufticiam,vcl

commuuciuam. DiftribaKMM

enitn conimiinitcr dicitur

cum

&

mum

obltgariin ddedlum 'prcd|Mi deUtbrii,


Rcgis inquam, qui maius commoJum venditionis accepic : ad eiun ergo, qui cft prxtermiiTus

reeunv i

ulis

cnim

recurfus admictcndus

ca qu.r adducit Dora. Solorzanus


.

Q^od

es.

(jio

dicium

erit

nmtt

loot.

Prfj.

rcpultam paciatur

ii

probacx vcnditionis ab iplb ,

in-

&

ita

ccilabit in iatenoceM^^giftcaitu icftitutioiusoUt

gatio.

'

Nihilominus oppofitum-rolidts vi\dc Q^Hgg^

172

fundaircntis niticur,& dcfL nditur a nuiltis


Scriptortbus, vc vidcri poccU

bacilTimis

Sancium fufri

&

nMM.12.

in calii

qunJ 3d:luximus,w/.7o. de

dicictiaincom-

ntutatiua poirii;,(^ux ius alccnus tcljjicit ez pac^o

cumRepublica aiKGuberQttQre dliusnominc.


Std quia iusilli is non cft in re, ncquead rcm,ita
vt iuri 111 rc iquiu.ilcai , fc J iiQ^rte^um ; idc6

onus

eniin tranfgrcfTio

Oificii<;,

pro- nmrtRi-

i!t

apud

noftro

P. tmiansttM^

eft id ''""'^t*

proqiitbus

rcf^itutionis

inducir.

Cuiocrgo iiiot5ciorum,dc quibui loquimur,dtligncntur

'
"

&

bLiKmeiiti prxfcrendi dcconfimilis cllc obligatio vi Jctur. Pro

ftributloneidonei

quo
autem
,

lunc pcculiaria pcrlbtMrumgcncra dctignaca, vt

tibnis

pifr4^nitm.

Aipciidiuin quidcm vcerque acctpit


COmmililf
fiidccx eaparte obligatio cftcadcm Acccdit
contra legcm facicntcm tn cafu nol^o , ad fum-

nob9ts,tndigcnx, deienntnatx imiltz,&c. tunc

Qiiando autem fpcciale


: vi li dccrctum lit

reftituttone

Ji

iit

alia c(\ r.i[io

dcfraudatus officio

tti

(edgfr>

prxfercndi incIiores,quam

aficrr.
,

conR rcndi oda


rr^

in

aliqi.i.is

Offcimm *tfinJii$UfU,

nOn finK pftnarid in tuiuni vtilitarcm inftitura


non magis pcccat contra juftitiim qiiim !cs
quia lcxnouam ojJi^.tiioncm
talis non circc
non imponit, led n^ruralem declarat , vt dicCfuol
Tiiiilo
cum bcuiis ;\uifloribus : & ita
mm.-j
nonaiiccr quam P:inctp5,qiii luas circa hoc viccs

Schcdula Aaa.

Sc facit

6z>y. in

qui Rcx

nofter Phifippus Tetrius profitctur fe in horuQ


orficionim vcnditione bonum Reipublicr idoncitatc prxhciendoriUQ piusquam propriuui mvkieii poCaft apud Dom.
So\on3mmfupr'A,ps^. tooi.rc/. i.vbi&aliain
Quja
vcru
vix erit qui de rcllitufpeciali.
caiii
terefTe defidcrarei

, probabiliute oppoucx opinionil


cxtantei idedillam conari futmis explicatione

dooecogiiet

communire , vc miuus lit ,.circa quod


Gubernatorum impingcre.
quidem grauiccr pcccabunt , in quo
kd rcftiiucionis
indulgere
volumus
cis olhil
gfauamen nwlaiHfluninn' 9l pccicnloiSflianini
adhibic^

confctentiz pofnnt

Qui

in ca

non oriri obligationem

reftitutlonia> Quidquid
aurcm dc hoc fit, iii cafii noftro nrio^ cadcm ,
digoioris agicur; idoprxUtione
de
quiaitieo
'neusenimnbh ibaccipiendus cft , vc incapaci
CfcM U; pcnitus opponatur , fcd minijis capaci : Jc indi>*
gnis cnim ob incapaciutem cx fe conlubat admtaciKios norie(fe,& icanon erac opus.id caue-

re

cijm alias idonci

nftitt-fe^iienti.

ad tuaiorcm

fpcci.it

de qui

Dom. So-

Proquo&cftalia

Iorz.inus in Politici

dcqua

Bcncmcriri ettam quafttas

digniutcm

qui cnlm benc-

nicrici funt,iunfl.i idoiK-itace,clarumeft

pro

offi-

cio circ aptiorcs, quia ma^is circa Reiupublicam

alfc^i

&

maiuscxjpfisillius

ita

commodutn

poccft,juxcadida 7/// !..<?}. Nec


obflat prii.uioncm miniis digni non ficri 1 Rege
infcriori .Magiftratu , cui i Rcgc op-

fpcrari

W4

R{

'Ariimdi- 'P'"'
^Jjgjg^

pofitum impcratur.
facicntcm

Nam

id

^oidaD

arguic uc

ptccare, non aiitt m ad rcftitu-*


quiacxeo prxciscqu6d concra

.^ranirt.T

tioncn) tcncri

'leBKAfiaacif,

173

& capaces in fundamencali

Kcgid Schcdula rcquirantur

qutpufaJiaWtdjRnbiniy%M

^^:^ ]uft4

Jtk Ifffs renuntttt-j?::

l^ldeturfan^ in

illis

diffidtequ&d fire-

nuncians non runcruiuatdics viginti

D^tim
tire

dkt

ciim *^-t^J**
fod
'
pollic conttngere vt pofl emprionitaliienaniia^^^^
rioni locus non fuci it,fupcriieiiicnie morte.Itcm,

rcnunciationem

otficium amiciat

.*

calis difpofitio ob vitandas fraudcs fit,


qux Ibknt fubmortcm in renuntiationibus talibus accidcre, vt omncs agnofcunt 8c conflat cx

quia ccim

Schedull Anrt.

/Hfrj^Psg.ioo^.

Dom.

6ii. apiid
i.

T pon^tie

Solorzanuoi

multoties ill

oon

funt, quod conftarc f acile poteft ei loco,tempo"

rc,aliifque circumftanriis
fjcl:.!

cll

vcl<^uia rcnunliaiio

in perlbna fili}^ailtvnid autnian^[lu

..

Qi^ibus euentibus inhiimmij n nnparetofficium /ji/^^Jj


dcpctdii diharedcs nuiiuiii poi.ic ex eoemolu
*
nMqmni rtfORKCt SedinMoii oManc ^ qu6 2i.

minika

Digitized by

Google

Th(4mIndtdTuulHiVXaf.XXn.

lOL
fiHi<\i<

fangiiineos, aiitcxtrancos-, vtvldt

Itpis reniintiarionis jiiftxdcbcantjiidicA-

dem puti ft

Contradus cnim cx conucmionc lcgcm ac-

ri.

cipcredijviiotcnntur

Quando

ccrtilliinum.

ci

&

gu Rcx

cmcns

ira

comraliunt.vt legeftatucumcft>videatquicnnt
^tiidfibi expcdiat, noncmmadcontraaendura
adigitur:

'

vteft exlurisattdlatioiie

'

"^'i^*

frsgmtttki^ AMk.

dem

non

luperuiuit viginti dies

'

nonvidetur io.

tt ^rtMm

ita Immnmdlicrecus efle dirpofitioui iegis ,


des emoluinentis ofHcij priujvcntur. Q^ianJo

f/ftnBpth-

videlicct

tif^tvi-

Non paii-

3; iKn.}.

IiiJiis (ccli!,

ftatuatur

qux pro eo

vidcattir

Bcri,

quz in

Hilpania lunt

rcccpia

vlii

Sc

apud D. Solorzamim P<^. 1 001


OAt.d: D.Efcaloium 5.2.//.^.
Deindc,
boc quod SdicduU rcccmior
1
jJS
^^j^
ftatuir,umeratperaliamftaiutiim.<tf. if8i.de ^/t,,,,^,
qu^ Dom. Solorzanus ('r^. 995. /;2^<m/)/0. t /i^/rvMtamen, co non obftanrc,plurcs aliccr cenTuerunt,
ob grauia fiiodamenta , qug idcm adducit Pdi- '1^*^^
1002. J, Ejf4o, drjffj. Et tcnuit exprclsc
^J^i^,!^
do^us cruditus Anconius dc LconJiijfM, cm. miMI
8. Non videtur autem plus vrgcrc nemor deci- ^ifRi

i licct grauttcr in co peccam , in confeAione fdlicet inftroroetHi &tl]iatvliii odScio


tamen obtcnto , poflci illud in confcientia rcti-

.quis

dir

apparcac raiio,

vt videri potcft

le^em

Iq^hm in

non

admaiosinicrcirepatrimonij Rcgijconducunt-:

pcifona fiiOam probarct tcmpore rcquilito pcr

quando

nec proprium inicrcfle circa tlUm ampliare , led


ar^repotiiisrvndcprohibctquxdamcrgaeam-

quis filib inftmmento rennntiacionem in lol

In calu autcm priorc,

vt

vrgere :cjkmprsli:nimtnvendinoneofficionun
profitcatur Rcx vcllc ("c publico bono confulcre,

nodo diipolitionis vitancur, (i vidclicet prxdidbo

'74

(90.

tur.iutcm xqnicas vt pro

dc iurc^ iuxta latis vulgarcm docfhinam : quamnu oppoCitum non vidcatur ioiprobabiie, Vnde

ncic , ob communcm lcnttotiam de


prxfiimptionefiindads.

& An>

toiw.ini dc Lcon.Tr Ail.ini dcCoufirma!io/iih.ii Re^yffP4rttx.uf.i.3..Mim.ix. Vidctur autcui dc- Sfh*dU


cifiotalisnonpenttusiuftifitfaiai quia lcgcs Rc-

cntn

modoleratur; quxdkintr prztumptioiurJs&

Odm**'

i.sirAir.p.

rcclamare. Quamuis cr^o fraudcs dclint , ius


ad officium amittitur rdpcftu rcnunciacarij, ac
bxredum, quiaGccbnaentomcQ.licctfnnffibi
co padlo lit intcntum obuiari , qn mclius tali

fi

apud cum-

rl

& Tomo z,Lib.%.

gniquoad Hifpaniatn contrarium ftatuunt


vidci i potcft
41 O* 41. Titul. to. Ltt. 1.

&(juandoquideialllbil!isconditioni-

bus fibi cxpcdire reputat cinprionero,noo cft cur


dcbeat in contraAu aut ip(e atw altus ininfticiam
o^Pftium

Pdg. i ooj. i fnt.


mmr.i iz. Doin.Ercalonam $.

&

&

fio.

Prxtcrci, inconuenicntla omnia,

qui cx

non

rcnunciacione cali cimeri poterant^ in vcndicione

nocet ci,perqueronon ftatdeicAnsiinplementl


Imputdri/ton deb:: ei,p!r ^jnani noi Utt^fiHtn fe(trdr,

oSciorom deuorantur': vendterampolGiaclit-

uim adimplctio cooditioois ftarc nequit

noribus

qui pcr (ubfticutos (erinant

timcnim

cfiam in

npn

^iUftr tum ftur*if*uiaduja. K(ula4i. lurisM


5. vbicaraspluresapp(mitGlom.Pweftaueem

tur,IuricomnmRtftaiai^perH^eipmV&/i;prr&

in cutntu diito coniingcre,viqui$ renuntiaueric:

cicatas.

<& cunc quxftio oritur an valicuta renunciatio


ierpeAuilliuf,veloffidumfiihredumcamofali*-

dibtleii

g.itione n)cdictjtis prctij pcrlolucndx.

Adquod

dtccndumvidctur noo cfic obligationcm ftandi


renuntiati^ni, nifi rennntiattrius

quia iion

c(\

vndcobligscio

coqudd nonfuezic

edam bsnes:

oriri poflit. I-:cct

cx

locus diipofitiooi kgis, id

betiefic^ lubeacar, vcnon debcat offidom amttti:

cx co tamcn qu6dnon ftancc Ipacio ad rcnumla-

guirii-ro

cafus cxceptus

Exquo videtur fieri non

momcnri:

ergocfteadcm

ratio

Tandem

ffMfitio.

a^ reccpta

eft,

Solorzanus Pdf.

f.

4n Uceat
.

De
vi-

goui

populiconrcnlMrequiiatui:
luiiacui :
qui occidi

non poflunt,

non cntm ""^^*^


noncntm

fibeti

&

tii-

vt loquici*

Tbcologia morali , wuKr. 1 8(.


phiits Doftotes apad D&mara
P*ne i. TrtSa. 10, Ki^ilm. t.C~ 1. quos Sc
ille fcquicur, vc videripoieA Rtftba.i. i. Sii
gmdqmd.

Caramuci

in

quod it teaem

Proptcrhajcvidcrlalicuipoflctlentcn

tiam iiUm poffc vcrofimilitcr defimiari. Sed fi^t^


fit , in praxi mitltdleadr
miniculo poteft. Cdm cnim rcs ifta ad fbrun
ciiijs fpcdla,
i R^iij fit iudicibus aracan-

eerti , ficitverofimtlts

renftnfta tio fa ffa in fa mrtw

iiorum i^ca^tatt, tMau^tUt/crune

fr.

dentur (ecund&momnem rif^orem obligare.quia


inuitis imponuntut : cxxm tamcn
tamcn in omni lepc

177

V.

004.

Qu^io auccm Icges cales lunt, non

/ fiuil

poblics^

domil pn|ltQlQ)laboi|i(kiimi.

Vbt

eadcm dcbct eflc lurisdidccifio przua in Indiis

& pro ei inftanier fiipplicatoai,

Dom.

vc teftatur

mniii poflimt opprimi bomines

nicnta.- vndc iudiccs poccrunc quod fibi vcro'fimiliusvidebicor^udicarc. Ec ica circa hoc, grauamencoaleiendcniiUum, proquoinueftigan-

magni

cnimtaliaeflcnc, nonapparetcte-

(1

Regiis Confiliarits permictenda.

deficiiniteniniquxprovaloreremmti.icioni-i ,vt illiiis (brma , ftacutafunc. Scdccrtc


calus cft dubius ,
ad forum tudiciak dcducendus , ae pro Mnuntiacaiio fiia etiam fnm fuoda-

&

inuenia-

clTc illas

ciouemftatuto,iIiavalidatuturafic,talequidnon
fiquiiur.-

fnuci.

Indiis

&

J^nhproldtib.omfiiioTenjFildiudia;^

Js^^JX pajHbJlttutumtd
Ln:*
j
^iumit,dmmMih

Qiudcri;oMinori rcnunctatano vcrofimiktlni

fTi$0r* pUMtt.

nemgrauet,hifi

cAm
hxc ntmi^^^^^^volemcm grauamen
,

lex

late

fpon*

t.incc fubifc

dum

duci poceft.

In Hifpanii (]uidem concraAum

concrahit

non dcbccamar^

fmUsMtm-

SolocMou$>/^i,f4^.iooi.
Mfitf

PertjM tmlmit.

c bocquidem amebaitn cMBk dccifionem,

-tnlcRnpittcraliierqttkminlii(fiis fiioiiiie

quciaa^cxtKqtiMdomdea, fiiMliliotfaeor

vcitnr,npriuiniipoflc^TtiafaiqaecomnAam
cde-

Digitized by

"^*^

Google

7)e T^giu prfimntibm tx Offickmm tfenStioni,

Celcbnrec;

dbn di^pro

dircrimliie pruJentes

pollinroccurrcrerationes. Q_Kj.iri

a-qviitas

'

vni-

fbrminicm luadetjidcft vbiatcoiitradibu!. agi'


car,concrarias pFodiuerficate locorum non habentibus qualitaces
tarijt

cu

ti

aliunJc (int

illi

volun-

& noniiiem nitl vuicnccm ,& in rc quidcm

iDainoiirpoannd^^fiHient. Sicuc aucem conm


aeqnitatem nonccnicturj quod priuilcgiaaliqua

cmpcoribus lodicis conccdaiuur , quac tamcn in


Hiipanii non adaiiniuiMttr , qfVft tn vnaqinqiie
tcrra fuus vfus , vt rKKilTinao prooerbio circumfertur : iu fimUitcr in caJu , de quo loquimur

'

cftiinanditro.

Inconucnicnria autera,

178

^,Hi$ 't^f

&

rcnuntiacionc vidcntur

ffffBiiwf"f'

vendiiionc

in roHOT-

quidem poflunt
nuntiatione

Gmilia in
admicti

non dcuorcntur in ie'


vcnditionc admittantur , ca

led vt

&

poccA

cITe ratio

qu

in

quia

ii

qiu illa

lunt, patrimo-

quod

ni) Rcgij incrementis conipenfantur;

uenitut in venditionc

&

nonln

ilH

rcnuntiationL-

in hac enim nihil plus K.cx habet, quara

fi

in bc-

neficiomcuiuflibct alterius foiflct rcnuntiamin i

cum

rasricn in illa

Mmoris,

cx co qu6d

plus dciieat accipcrc

in

fiat

lauorem

quamd in pcrfo-

naiDcapacemfieiCC. Etvtdemus nullum nuHlM


nnn vulc Rex multiplicari inconinrcrcirc forc
;

uenicntia,

j^MM f)f

qux

111

vno pcrmicti

ratio

non incon-

gnttCpHlpeUic- c hxc infupcr lcx inuiris OOn


ponitur,vtex ui:t conftat ; ciim nuSIusadcontialicndum nUi valac Ipontancus accuiat. V( ta-

fikfiim- oeara Caramuelis do^rinam ab alii iuygohn i;


inuitis cnim legcs imponi poirunt , quando
ad id juilx cauitx coocurrunt , vt conAat iu
omnibus ligibuit qucdegabellis ^ ac nooiMdlia
aliis popMlo iniucundis^vruntur. Pro quo videri
Ke^olnt. 1 S. vbi
potcd Duna Vmt^. Tr^ia.
cum raitttis affinnac pofle l^es inuitis iqnponi^
Qncid Sc quamplurcs acgrauilFimi fcripcorcs tcncm apud cumdtm Rtfel. i . iitata. Quibus addc
P.Falaimi Tom i TrMcht. 3. Di^. i PnnBo 1 3
.

'

conderoiuii.,

'

diibus przliimitur

VI.

f.

Jbi ^ui officiuM emit

mifimm

-.

iniufia

hon

polTcallceiuioiKtii

currcndum,quodcx ipsi Ixiianc dclumicur adc6


exoibiiante : non cnim juftitiz conforme , nen
non rcparetur i Principo in quo lliprcmum cmicat cxcmplaj: xquicati!.. Ncc vidctiir cx co
jul^ilicari ,qildd Rex parcm conditioncm fubeat,
&rcadnon opponcndam ln-r!':in;.'m adflring.rc
nam quid taudcm lit illc tauurus iguoracnus : dc
,

prartcrea condirio

paciatur

illc

rationem

non

Iilioncin

otficij

eft asqualis.
Iit?

t.rnen

ipii

A
*^

179

Itmffi *y tium
***""

rcUac,quQd pcr vjnos

lijC

compertum

tefiadipfum ledire; quod fcciis accidit in cmptOre. Item, Regt rep.tratio Ijrnoni'; in vno vcl
altcrocxigui momeiuieft , adco ampium patrimonium podjdetKi: priuato autcm ma^ni cft
profc(5l6 momenri ,qui in cmptioiK-m utHcij toum folet fubltantiain unpcndcrc , auccximiam
cene portionem. Notalle .aucemiuuac in przdi^o Audicntii judicio non .irtent.ini Regij
Concilij decitioncm , vbii^iaciu CSc communc
iusconcnriumvidencurperluadere : vchinc ail
alia at^umentum ficri qucat,in c^uibus tamcn hirerc iudices lolcnc, raaldaffl , auc uxrcpationem
eiiii3em'Coafii^-focmiihiNei.

f.

AM

VIL
fe^t tf4mem

tffdttm renatoitiri

Bedefitt tmt JLdtgiuiA,

j8o

in officiis przierctm

Liman* Audienquod magno empcura pretio

emolumcntum

prxftitit.

Circa

quodnegaciuc refoluic D. Elcalona |. l.Hltm.i.


cumaliis, quos ciui in marginc. Lit.L. &cft
qindemica decicnim per Schedukm Amt. 1 609,
&aliam Kfi^. apud eumdem. Q^iod juftificari
tx, eo poccft,ni refpc<au R^is idcm ftatuitor, de
laellegare ncquit quanramuis enorraem Izlto^

rcm.

Qiiod quidcm intelligcndum eftdcoffi

vendi iolias, dc quibus lcgcs loquuntur , non


dc aiiis,de quibus mm. i 67. ne lcges praxi contrarix videantur. Nihilominijs Dora. Solorxa*

ciis

pr'

&

r^rcntfl^

^***^
' '^^'
jjgoi^uuiaAlmUmo^

ttusP^X'

enAtrit

Clrca hoc Dora. Snloizanus P<ig.

1 004.
Tomo i.M. 5 .mm. 1 4. ^nam m
dc Minoribus Sttbfkm

S.tde hpe,

affirmat rcfolutionem iuxta didla

rationctn

non fulum

*"*

"*

frtknt,

po-

tauKU pruccilu icinporis apti clii. polliiu .'quod


Camenin EcJcri.i & Religione loaitn habete
non potcft. Pixirrqiiam c^uod ius ad a:Ti:h m.inet in fifco radicacum , vt U vacancri nr, ad iplum

nouisjvtinotiicio CanccIIarij

CSC^lttfmcmptori

. .^

yi|Jfrfc

fimilem, ied vraentiorcm. Excluduntur enira


lcrujrc- pet lc non poMunt Jl- prxLnti j cum

Liquando illam contingerc dnbitari


nequic
non quidcm doio vcndcn,

^"il^'***

Ikdc

cal.is

tx fam

R^X*

qui

MMigMe pojjit
Ufatum'.

fcd ignorancia fadi

Nam

jJ rccupc-

t,.

p,

lii

regrediancur > qtiodcifflenftarc nLq

^tismUba

I.t-

conformandam , proptcr

iionis didlaq^ i ctiam pcrPrincipis rcicnptum cxdadi. Sed certc cum non femper dolus fic, VC
vidimui, ad aliud cftfolidius- tund.imc-nm n re-

Kon cft crs^ o cur dcbte iex pnpdi&bi vc

io|

fauorem expoftutantium iudtcatufiij


nihil contrariuin Rcgio Conlilio rtrpnndcnte
juxta doftrinam grauium lcnpcoium aircrcn*
tium, proptcrdolunstquiin huiufmadicontra-

iiiiffis& in

affirmac in

Li-

iit.li

ineos,

qui mori ncqueunt, rennntientur. Prxtcr repu-

guantiam,qu imcr othcium talc , & ftatum facrum apparct, ac diucriitatem fbri ,qttC nOffpO
teftnon

Rc-L^ii-;

clfc judicibus

permolcfta

quta

obuoxu : vnde non vidctur crcdibile


reoominionem calem iuxca Kegis efle volon''
lidbus

tatcm.

Nihiiominus funt qui contrarium ccn- CtmtrA


non inuenitur cxccprus, ne- f'"'"
hoc gencre,Gcut non '^''^^
"'"^
arguitur ex vendicione ad rcnuntiationem in fat

ISMir^quiacaiili ifte

qoe

a fimilt argni potcft in

uorem Minom. Imincediceciarohic Rcligionis


fauor, proptcr quam folcnt etiam qni ftridti iurisfunt, vt
lCerKii

priailct;i,i
,

dcperfoniad pcrfonam.

quia (Vimmaeft ratio,

qux pro

Rcliglo-

nemilicac. L.Suiltftrfonit. D.deRtHrlt. &(HrHpti.


j^lmir.

Videatur P.Saocius

Ult. 8. it .HMtrimonio,

non amOtfaT. .MH(.i}.naildeBiiusfitodi8nonampliand

Digitlzed by

Google

2 04

Tttefauh Jndi$ TUulm V,

plttiiil circA lilam

gitlam

qiioJ odia

iuxta notifCmttn
rdtrii^i^i

lam

refauorcs conucnit

amplisri. Lt qiioJaltcr noii (itbec akctiu<! o<iio

pri-^r.nuri
f.t'tlittftr

cam

Rt^e

irrd

liJC

<i.

Cm. in 6.

Solorzaniis lomo 2. Lib.

Pro quo ipfe Dom.


1 4. HHm. 7". Cc-

Ctif.

cx

Cy. XXIL
addudc^: quia fdlicet

cicatis

tftilta

refponderi poffit
fcd

cum

illum

quidcm itk COntendiflc,


intentum

fuerit fruftratum

ipfi

dum vcro

quiJtrn resilbadtribunalia

fuam officium valorcm proprium non

inquibuscontra Eccltfias,

lcncia protcrcnda.
ftiric eeitare

tcd

Rcgia deduccn*

cft

& Rcligiofbs fcn-

Vnde cxpediet non armis iubcnigniiatem Rcgiam implo'

Ncque cnim inroiinnn cft

rarc.

otiicia talia

Re-

ligiofxaiicui ^amiiiae concedi, pcr lubllitutos adminifirafMla.

vrgcnt

nc

Addu^ iiaqn

in contrarium

non

fimilitudo n.inique rjtionis in vcnditio-

dcdcit, vt vidimu5.

Qnod non

inoriaturpof-

re-

fi cidcra dctur,quod*
danduin conteudebat. Ltcec ad hoc

nuntiar.iiio infLrtur iniutia,


ipfc titco

tuum hxcomnia parum produunt, quandola,

tktmut-

pirior

officij

Idc6 cuidcnci
cet

quod

ftan-

ob prxccnhoncin
amifit.

agcndum rationc , ex eo fcilidominium acqui- tibafm-

alii

per retradtum fifcus

rit officij

fuo darc

prctio,quia

& ita verKlic vc poccft

alreri

^"'^

ncc tcnctur cx

qui ius nullum crgaofficium hi-

bcc ."domini| cnim cranflationcius omacamifttj


ficut amicrci et

fi

obtiiHiiflct. luuac

6. vbi

fic

iciTor, fauorc Rcligionis potcft admini:cuaii


poiikcriam accidcrc,vtorticium alicui vcnditum

eetfefii

numquam (it ad Rcgium patrimomum reucrfurum. Cumctiam per fubftitutum admtuiftrandumfic,nihillequitur Rcligiorsquicti ,ant Fccfefiz ftatui difconueniens. Quod auttm ad di-

to potuit

dicitur

qaU

priuatas quiuis illud pretio

Cap. Exta^ dc reguiit iuris in


x et non dekt fvn jrMclnM

eH in^i^mt. Etinpcean
omnt ctnolumenoon lit mirum fi cum eo iu aganifitt

q|uidem delit^i priuari pcnitus


,

vi

tur , vc aliquid dc pretio rccipiat , in cuius pocc-

ftacequannMicflct iUud valiiunim offidumi^


noratur.

ucrlitatcm fori attinct^miniini cfi inpedimenri,

fiquidemcum fubflituto agt-ndum.qui ad laicum


fbroro penRus pcrcincbic. Faciat crgo Rcx vt liblleritrcumciiMiiHberd Wiidatjcmptorem potcrit , qtictn maluerir .admittcre
non fibi bc-

IX..

I.

De Migfi^M fetti

, i*<r

tmU m

nc viiuin rcprobarc 5 conditionclquc apponerc


congnMntetjCiiam Ecclcfijftidteiclufis , vt in
icgibus ,quz dc fidciulToribnsagunt , ft Ecclcfiaflicosnoncflt: admincrkioj edicunt/ed iaicos,

quosvulgo didmus^flWu, Meftyboiw pre"

Rcx MiiKras auri & argen-

ditof. SimiJitcrctiam

venderc prohibct- &iis,quibus


conditionc conccdit, vt ad cos non

ri Eccfefiafttcis

tradit

fub

pcracni4nt,&

(ic alia
iitodium Ecclcfia, quoc
fltcoram nonfiuncfcd fccuritati proprixconi.ilciido. Vtfi quisnolitClcrico domumloc*

rc , cu (|uod iplos

diificilcs

iii

Ibiucndo

fic

exper-

Vuleuar P. Sancius Uk. z. Cu^Skrxm C^.

tus.

4. AmK f 7.h.7. 8.
i.

9'

VIII.

wndicitto per letraffum Kf^Jo Offido,


^ Kegio Fifcali , quod renuntiatarius
t/oUkat fihi, Jed iuxta minoiem ttjiijKAtiottem

au^m re$ura bateret, sdU

iijlibus Jaljis induflis

ftpoBeti jdu-

ns ucnd.^itur, dcbeat renuntiatarioid,


guod ipfi debetur reddi Jecuttdum *fiimMti$em^ jjuam pr^etNuMMt tffe'
aut Jecundum eam, qudmveMiith ijp^
ja Maiorem efiesdit
,

181
'w

mx

\x
rrfcttfrum

/riMM^

G. Volcbjt rcnunttacatius valere


* duodccim millc
vnde ipfi dauda
primus fit, aut odto , fi lccuiidus. Ven-

Jp"

l^eji i itici-

fi

dicum cft autcm officium viginti quacuor,


danda duodecim, aut fcxdccim ? Etin fauorem
rcnuntiatarij iudicacum in Qujtcnli Prarcorio,
affirmat Dom. SolorzMus
x. Ut.^M. 1 8.
in Politica/i^. tooff.w printific. Contrarium

Tma

'&.

ramcn pro lcgc Aatutum


ftanir

in

Rcgio Cunliiio

tc-

tMmh i^;^ 4e lenec D. Efblocn . f

N*. 4,

Dom. Solorzanuro tttare Ub. ^.mim. lo^. )lc


debet rcnontiatarius Prorcgi prclcntare auc
Guix:rnatori , (ecundi^mquod in Regia fchediila iam citacicooieotum. Id
non tccerit, of^
liciom amittec ,

rctur

& de Ulo Regis

duabus

tertiis

nomine

*"^

<lifpo

partibuseidemdat&, dc

aiiaRcgiofiicoadiudicata. Vbi quidcm ictuin*

tianno onosnnt&m prxlentarionts intra diftuni


CCtminumconAituitur , non vcr6prtmo pollcf^
iori. Cuiusatio edc poceftrnam in renuntia- Mmiptf.
ribneftautaliqua prxiumipoteftobdilationcm, ^^>
non ver6 in primo poflciror , quioduiuilt eft '^""^

An

83 rAEbetqui cmit confinnadonem i Re1-^geincra quadriennium pdcie , lica


pro aliquibus/croocifljmis Prouincib quinquc- hiAerU.
nium , aut lesCnniaro jndultum inueniatur. locra
<
(cptuaginu autcro dies ( alias lcttgiiiii , vt apud ^^"/*-

A iiiiequiiJiiii optimo ,tiim si^^

184

&

i^tmm.

audloricacc Kcgii c$MiiCcun|l.

Vcerque atnemconfirmarionem Re-

giamdcbctpoftularc. Circa quod dubiuripo-

r*MM/'fi'-^

o;Ji^i

,anfioflkiumpcopcermoram impuubilem
amittator , &'fic R^io vcndatur nominc plu,
tcft

rifquc(]ii.\[iicmptum fic, habendafic rado va-

jj,

ad rcddchdas partcs didUs , an


I fi.
prior cmptto ceiebraca , auc re lim
niinnario tacba. Et vidcturvti ccrtum ailevai*
ioris przlcncis

eins

in

quo

eft

dum habciidaro prx&ntis cemporis rationem.*


qaiaaucofficitimeA Ibbdominio eius , qui atnitlic prccium id cum fpciflatjVti rei propriv^
tir,
(.1:

pcena conucntioiuU dcduAiU Aut dominium


tianflatum eft ui fiicum 4cltacciameumruo
valore tranfir ncqtieeftcurdebeatpriorpofle>
,

fof codc^audari.

SicnimpoRiammctccur,iam

cam fofaiicccftic

paitis . ic offid) etiam amiflionc. Qii6dfi morn iuiputabilis non Kicrit,quia

rcilicetfubrocrfamuis

in

qua

tercbannir,

auc afiud loipeifimentnm imQirai voluntarium


fiipcriinic ; manifcftuin cft amiflionis pcenam
no incuaiimoraenira non nocetimpedttis,qui-

b(iKctanptcunicSiciiiCap.IiMd9,dercgiilia fiitiiiiiff.Vbt

iicdi^:

Nm/<;

cft.

,^

^.dT

Dlgltized by

Google
t

Dt Comm^ndarum emolHmentis Regi


ifuipottfi exctptiane !e^i:ifn3 ft taert.

tari

JJCJJ
ttrc* fr*'

Chm ni R4$. dc
t quia dc Regiis OfficUibui

ibidcm. Et Cap.

5^

proccdic

jfU:

adnotarc oportet

illos

titalll

M- pcccarc , li quadi icnnio ataiCto ad condrataciof*'""''


Min ioipLtrandam , & prxlennndim coneeflb*

non

cxij^ant

amiKiair.

Vnde

qnia

&

illa

dcfunc

dchcicntc, orticiuin

lipiiis didla. Si

cft

(lifpicfo

InJorum- ratione fiquidcm illorum


^^taliatrtbuiarecipientibiu commcn'*

^inmem,vtSp(bciibBrddei^oni ioftruQio'
ni
I.V [cmporjli ac Ipiriai.ili profc<ftui curam
,

debeaoc lolicicam adhiberc.

iufte exigantur

Commenda

ei|^o vc

cikm maiori prctio poi&nt tru^us


vendcre,

liia

exempb decimamm 'qme cohftamiGS


,

fiincquidquid circa Carum ^.^lorcTi diucrfitatit

Lib,

Cdp. 1

niim.

omittcre grauc pcccatum

coram

Nocatio ProuinciSi ladorum Pafocbo. atque


ipfbtum Regnlo fiuGobernaiore , juna pne-

formjm

icriptam

cx qiia conftat tot Sc

non

piujres ellc Itidos cribucarios i vel tut^ coofcientii

pcidic cribuium nuineri maioriscxigi, fecODdikni

fidem fteeict in qiiecumqtie


ncgotio; crgo & in iftoicxciiius oppoli-

tu pkircsintuftiiis icquunoir , dum alij pro

Bognnknribloaefc&nvnead

dcl^Mnm

Ctiiquctaxam fufficicntes habcantiir.

^^'^'"f

i^'''""
r^JjBrli*

TabcIIio potcrit nccclluia rrxconi.i pr.ivrl- TditW


quialicanoucm non fucrm:, -jt fitm

jiixtalcgismentempaudOrsfiiffiddnc, quanJo
cx pluribii'; nih;! Ipcrari in.iioris inrcrcfTc pollir.

aiiis

Immo

vni-

pcccarc

Et quidcm

rcfti-

fiircjuxtaicgcm;

alio

obligationem

, namcocidem legc conftituta


^o
Vb(eeifomeft,fiexomiflione detrimen- jemptrm'
tumaliquod Rcgio p.urimoniorupcruLni3t,obli- r^fmiih
eacioaem rcftinicionis incumberc , iuxta izpius
di^ Stantemanemis circumAanti^mAi indicenmrncccllaria, d: foIiimoccnpuioiicmRccis parianc Oi&iaiibus , nulla fuberic obligatio.
'
Qttp euenra fine iofidefitaie aot mendaeii iefh^-

aoifaeMica cft ,

fimr.

iUgtfrt- rctaxam vltimam.' ficcnim invfu cflc confijc-

t vidctur maoifcftum fiandum eidem,quia

fit

tucionis inducens

/<rft*,

uic.

rotix, iusad tribiiTaimportaci-dequiousdi^um

ftaiKiumIndiciPrxtorisinform.irioni

obpi^ac: Dcchnx cnim9ictiibuu companH


ex addadis ^ Ootn. Solorzano TffMSk^

fi>lleni,

188 .Qijxiiitempoteftanadvendendasfpedcs nooempneconiatta necfeflaria ^nc , vt ea

fit

'^""^

aiigctur,

& ccxcilia

adRcgemipedar .&ipltuieft inconoiaa CoTtaUa i . C^.i 6. NonnuUa autem hoc loco adijtieilila,esqolba>flludquzftionem pulfat, an

quantitate, laitmtf

etiamci cx par;c lubft.mtia InJurani

bile- tribuca a4 <|uoum prioris vaioris refccarc.


Prterquam qood fl fpccics pmeriofiores fimt,

ad cribaumi

iediiw

beanc mucattoncm. Scd diccndum id ticri tut^


ctmfciencil poflt : onia ejkm renim pretra paifim
miltcntur,moIcnifiimum clTct A: krc InipnfTi-

.pooueiitibiit.

Omnenda

, cum modoprctioliores habeantur.^ tkm^U*


videturhaniqne iHad mtni^s xquitaticonfbnne,' fc*M.Mwl
cum pcrron.T nnn ba- ^**!'***

xxm.

dictnir hic

proba-

quia non

rcmonctur.

modoincidcm

vt lcilicct oiiLis rDiiusfit

tur

De Rcgtis Coiiiiiiewlia>'& mffu inde

Tiarnm

qua olim

i8tf

.vei

iili ,

non nnd enehic

4ebi ftUoqiuiniiiaii eflct ccnioidi<Dcqui''


ImhceiGMk.

VT

qui

187 lllud ctiam quxftionis cft , anfpccies,


quiprxa-r pecnniaffl vcpaites trtwm pendun-

ttifi

CA p

mttHm

(|tiod

priusRcgium Indiaium CanliHnm


4lett Kk4 cercioraur. Non er^o vendi otficia
,

vt ipdi^cat

iniufti vexancur

fbrmationc prxf^iti

.*

qnim

vcrius cft

busexcrecAdis :

.-

&

admitti

Regulis dcpre^

fiodiendis lcilicet grt^ibus, auc ouudioatiooi-

admicccoda
qtib Regiitm
fnvtndi- Confilium ibkt circa hoc bcnignc fc gcrerc ,
liMM JejS'
indultum iropartiri. Sic euiu acdpienduni
ttmit
q iiod diemir in feliedall Ak. 1 6tj. non dcbcre

Vnde

tribatarii
.

h.

qoammt , vd qun ablemic caufll pcnlbmuncar,


dum fuiseoscomiiioJis llruirc laciunt", in cu-

tamcn poft quadricnnium Con-

non

\ t

c Indos qutdcm fua op-

inueniantur.

IkiiJi poflc

tione.

dflmni tndcRegio Fifco ruperbenientit, fOitt

fid iiei|aeoffichim vendciidinn

pida palHmdeferere ne^ iadti

ad rcdicucioocm icnemur

firtnatio pnBfemacsiiueric

fcquitur faffiricnrrm fiJcm

vllcriorfitri inquifitio pnfTit

grauitcT

MM

illam

lOf

obuenientibus.

non ficcfe
infttumencum Prxtorui, ad non vcxandum il"
lum, 9t pncierrimlndonmi Rt^ulos) cikm tamen

quo non

Et Ctf,hllf0^

acciJit

f*ttrt

'

f,f.

f tJftttif

cifidicatnoucm , uonvidctur grauitcr ^^^*-.


quia rtielidiidaiA in re nollias momenti
,

A: vc viJctur,

ctiam vcntalc

inrelligt

juxuquam

maxatio^ietticuiliiaiio,

.ezi^itri-

bnta rbkm , l Prscofiborfidendi deeerniinrin


ex quo conftat de
Rcgia cpiftoll A/ini i s "
:

CI.MIIttU

dUm,

.*

OhixeTomo

r.

Dif^ut.4^6. h. 101.

loj. quia

eorum le Aa agcndi rationc plcnam fiduciam ha*

neciuramcnco, ncckgibus ,auc tidci publidc ii

beri:cfgo-&eredendomt1hs infmedi^inforroarionc qua: vim habct rct.ixarionis. Quod fi


dkaturTCcazationem leu .rcuifitacionem dcberc

tidetu rcontraifc.

lierienmciBirioncRcgif Fikatis, &Regtorura


Officialium .qui dcfignaturi aliqucm lunt reta-

mMr. 4. Leges autem non vrgenr, vtvidimusc


ncc pnfiJuim publicx h J:i v.icilhr ,qii(a in eo

xasionKaChsadtuturum , vt conftatcx addudUs


iib.EfbionaCi^. i ^.nnm. 3.&ita, dnmlioc
non fit,Prartoris infbrnutioncm non fubfiftere ad

,aim damnum cx przdi^ atteftacioneleqtttitn-, in qu2 ftvericu 10x01 qjcnaa'

tx ftfiiUM

nouem oon nomcro , fcd vinutc auc


aN|aiaaknri2
non obftlhtibus qa addodcl*.
polTunc

cSic^um leaiinendi

tributa

oon

foiuca. Id cert^

noDidcKirobftare:namdtarioctlts Adeiq;natio inteTeftciHis aiftis, ad plcnam & folcmncm

luramentamenimmtieih o^

bligationcra fupponit: Sc vbi

non

oon

illa

iion

t (T

addit,vtdidlumaiias,&prxf<rrcim

noaatn

2ir'^tf'

''
"

Ixditur

lentiam didlam repcritur. Ampliora


imtu Cgfbis di^'it& dicenda piuracum dc
nieiiilaiarBsij^inibdtflercoius11inA

litits

Com7*

Kiialis conftitucioQem pcixincc &vcdipofici


noopoflirvlteriorbiqtiinrio fieriad taxceoi-

pkmentum

qux

prius filcnC COnfiitUB.

Tbt(mtliidia Tem.L

Es

CAPVT

Digitized by

Google

Thefsurslndici^iUiltisVXAp.XXlV.

2o6

demgr.iuainen Sif*, quoJ iam

C A

De mouopolio

niuiii

Re^o

8c

19

Ad qux

Linix

illud

furrit

con-

Reco acccw\ pcnfione', cx maitonimdodfarina drcahuEt


compro
ponft comprobari.
julmodi
luimodi rcrura gcncra porcit
yidcrt poxfcft P- Lcfljus Lib. i. C;. z i . mm.i^^i.
>

quam

verfatur

quando

ncmo

ait

rem,

alitcr

4,t

poffct h.abcri tccuntas

au&orttatc Rt^ia conftituto

molcftifiimos tiac; e^:ptTiur.ti!r

amiJioncgrandis

iucri >

nifi

ciiin

circa

monopolio

iu

pccnx con-

eiuldcm Kcipublicompcritur oc-

canc , vt vidcri potcft apud P. LtfTium hi(o litao.


Circa quod &. P. MoUna apcrtius ioquitur Di-

oa

tmmumf^^

Regem qiiippe ttmc

,i

illa

eiufdena ver-

peudto excuftt fubUtt

ne-

"

ittjuu

(tSit
(tfitMt

'

Similitcr P. Rcbeilas PMrtt i.

efl.

Cif. 13. J. Trrnl qn.irirnr. loanncs dc Mcdiua


S. ['(nuUimo Boiia-

Ced. de R^itMioae fntji. 30.

dDai]j^."3.dir Omtr^ibus

& alij.

n/ifft. j).

Vt tnim

iis

fit

fupremts

mtttf-

jfnmttmr'/itb

nftimt.

utilts

Cum

aliis grauis

obligatio

Principibus ad fumpnuiiHnon nccenarlos rckcandos, vt

adnam

aut rtc

poflunt

animum

applicarc.

Ciui-

bus inliiper niailiiifenur iojorium , cum niucm


'~ *
inotean'pfcdo acdpiaDt,ft<iim

ritatc.

vtdiximus.

lyz Quod vei6 emoluroentum didhun in


boaum ReipubUcx poflet conueoienter a^di*
di, vcrifTtmura

quidcm

eft, fed

ad

id

Rcx non

te- juxia

nctur , auia ad fuinptus publicos propria haba 'rw


'
boaaAHill>Bonfiifficianc)oscoUefaiiidi^od
Rebus publiets compctit , c6 quod gabcllx, aut

vc^galis nominc noo vcniai compdlaodum.


admiBVndeilhid tn ipits comfdores
tunt : vt vidcri potcft apud P. Fragofum 7mm i .
6%.01.
Diut.
Ttmt
.
num.
i)fj/. 7.
3 f . 5.
Hr. iA.vbiplatec ddodt> Quodcummoiib
tcnetP. PalausTflWotf. Vi^ut. 3. PMn8e a.n. 5.

Dodom

i>icec fioc^ui

cootrarium cenicanc

.*

aoccdcnce

pulus omnis abfcc(lit.Qux quidem ad iuftifican-

prxll-rtitn

nius prolcquatut.
ntm

quxrcnduffl

oMm lieeniil Ilcgb , qiic ofadwtar Aeitt Iba-

tcmporibus , quibus
opus eftad racra cseofquenda confuigerc, vt
ncgotium Regni Sc Rchgionis Princtps opd.'

Punth S.

palttio BMiM^jconf:<;iiatumeft,caias cerle nulla vldtbaturcflc ncct<Iitas, vt vocc publici

circuiuiatum

D. Efcalona
lumptus pronouo

t^u^fi.i.

tift.Kur

/^''^enifilufpcutum huc ad

&

currcic: pro qu^ pcnUonem ppllc tamumcxic&tn monopoIiaconcedit,Do(f^orcsindi-

. Afi&M. Amt. j4(. |.

Sicillc.

qui prctium
Cc contingit : vnus'ciiim cft
hic grauamen non fubic
monopoli) foluit ,
qut niuem afportart
illis autem
,
potcrant , & quiftumcxco feciffccommerdo,
li quid moleftum accidit , minioMC coofideratioiiiscft4|nh ilucfmnliande, fi>iii iccuriils,

conueriendum vidctur , qiundo ex

nulli fpcciali nccelTuati

iuttT fubUexi curu*


ftiriinrji^.

(cd liMMnifS

'tuiidatfi

eo Rcx

Cf

ftro

v.dcamus, eo

ViJcTur aurem circa hoc Ipccalls cinergcrc ditficultas cx co qiiod , liccr ad monopolittminJu^fiidumcongruaratiofit, quamad^ft^lnT
duximus, dc copiS fic mcliiij prouifa Rcipubli-

cx ; ciooluaH:ntum tamen

rm$.

i^eert-

non
^^^J ^
'J
ddKttpoptUUtt^iMndoaUz deccntes fum ; fi pp,Ji.
lamcn modcratum alit^uiJ hinc tnJe corraditur, ^A&aa
qiiodlionzgrciolerctur, non dcbct vt in)ul\um f*"' f"**
In calu autem no- !i^*y*
ftoMirasdamnabilenotari.
peninis damnabile

lyo

cae vlifitatem

iamnm

Etii auEcniprt^ buiuloiodi fabnc;s griuiii

neocionalis incurlti.

fia^emt-

dfumum ffjiimTepaeduktdi/ie

accidere <{aoa
non ohftantc

& non kuis

tttis

j luHttKuUim (omfreidtur. JUidei

it^iter hstitstitme gMuJere

copia vcilet in-

eoam excame ,defe^a)iquos

OtgU^

msgnd veluftJi tji fTudemif^m^ memis , fukherrimi

uehere ob fumptus , quos non facil^ potciit le?


cupcrarc Id ciiim in calu noftro ;if ci J-t : irgcns
cnitn niuis copia ucccffaria eft ad lacistacicndutn
ciuiOm dcfidcrio , temportbus cfto infeflfil , dc

qua non

audicntes

imnHrmar^^fnmi fimt

tunc lidtum ino-.

fuflicicnti

Sc

qua;ftuola cx

vbiadpTDfK^nmnqftnnn
nopoliura futuruin

'

vi icntt-s

hibcamur. Pio quo lic Ciiriodorus Lib. 7. 5,


ni^fimt Medsdobmoc locunn :
mrnn poKntu mperx ih^frd fatm ttffimomMm
pgtoHUU rtffurum , h^t Ugtin jui> dimmHtiUtoMe

P^lTf i. Cs^. zi. fc potuille \

^^gcid Ijcri

ftimationcpci Ltg.itos

Vomodo

foC'

1 llitiKiimfcfcic D. Elcalona Lib. i

rii<

rerponderi poidk cdt(icta

njagiiihca RigLs dt.ctrc,A: :id communc bonum


quodammo4o Ipcctarc vc Rcgiusfpltndor hoc
pado ci( lcat & apud nationes cxtcras in inaiott

inde

coropendio.

MtWM

premit

rflu

& ic^ tolciabihus rcduciLtur.

lc( iuiminui,

V T, XXIV.

l>

omntscUiaant S<xiptorcs,quorum aiiquos congc ritP.6nmriiMz.l>jj^. 4^.5(3. 2. J(^^


61. Pro quo & viqux habct.
jumrtis iis
,

dcripollunt P. MoJina Dijfatst. 667. nurn^


?. Thomas Saneins tih. 1. Gw#rm
Dub. %t nv 8. P. A2or Tomoz.

5.

dam conGgnabooe prasdi^a vidcnciu-fufficerc:


cum preicrtim palatuim difttmi peHe^m pun

Ct.procuiuiconlcruationc, lifaciendi rumpnrs,

,tnm'

vt viderar ncceflariutn

^,gJZi

jatn iicccifitasintercedit, ftbi


'*

cxqu^lblcntexa^ones
minus Qcccflariumfit , qu&mid ,quod dc&itur,
tocalixoecefiintespullulanc,vtadeasfubleuao>

das potGcproacMn aKs ippilicaru Cikm


per minotisillud jamquantitatisGt ,quia

infil>

& mimooopolis , oon ica viKcnobus calo'


'
'
'
*
&ficnnrioffeMh]rdnMneMi
coocariii
libus ,
ac mndcrationc circa boc luccedcme , c6 qn6d
ioftigtdata;
aquc pomulds ioconunodis nimius

norislucri

no obMnnnp compcfisMf'*

Tib. ti. Otp. 7,

fmfK. P. Fagundcz Tmt i.tn Dttulogmtt


iiff. 4.Gy. if.iwii.f.&sli|.Qg|agoponiit
i.

'ihono(SolijniuaIis prctium ad lumptus dilos de


ftinaii

Illud

namque c

ciuiu.m bonis extra^um

ineoramdirimic viilitatcmdirigi,cjkin aliudiievideamr poftahic. Fer qjaod.^ai<^


Mflbs

mm

.GAPVr

Digitized by

Google

De%fgtjSfroucntibMextahernammdeftgnaiione,
pcMU

tirepiz(idiurt) in

AAV

y k

ftUbturh Indicis
'"''^ gcnefalem

rabernarum peculiari dengnatione


ad increaienu Rcgii patrimoai).

Ttitnui^ 193

l^TOuum

eft

hoc ad pccunix eolle-

Tmvo^
mdtmm

communium

glA coUocentur inCgnia

^Ak

quidera credo

Rc^um maximl

(li&buculqucvcnit) niu aIiquoruxn>

bac vU fins compendiis ftudem , adiniKncio'


iftarumaudores , fordidbr induftria ad
Ji^cdefcendere gcncraicm prouidentiamiinpuKflc. Eteeniiwtifaforcteniolttmeiia ifta op*
pidisrclinqucre, & ad propriacondoiure, segui<)ui

num

ualentiquaoiicate aliuiide corrogata,

neceilitas

Vetftm fiitaplaeet, placeai quircrum iftarum Ati^^orcs in fuo fcnfu


abundcnt Res crgo ita difpofiu eft , vtcuiqiie

itapt^Efauauic.

dem

&

oppido

neceflarijs cabernis ail^natis,

quz ad cu-

tamvrbicorumScnatorumfpc(5lantj (jquisvlcr^
vdit tabernarkun cxerccrc , compoiitione id pccuniar&olKineac , inan^aaK quidem imtia ^uer-

res iptiS

(i

>

Qui enim

rcm

tenctur

tradere, auipreitom(blaereftaratotempore,es
accidenti potcft aliqutd minus
.

commodum

con'

tral)entiperagcre,fub(tanti4concra&usobferua-

r,

tus&OoAorc$,(]uosadducitMarius Antonius
Ij^.a.R^lb*. f^.nMia^.Cryrff. Icem, cx z-

ffifAi.

quitarL nliqni in contrjif^tbusbonz fidti poicft

iudcx arbicrari vc non pcnicus conuenta fcruenrarlecundi^m ligorem l^is


vcbaberar in $. tjmimM
AFlionum, Inpt. de ankmbus & ocplicantomnes fi^fit
.-

dccontradtibusagences, prxferiimexSociaare,

quorum aliquos

adductc Bonacina Tmm %,

Co>ttrtHtlfits,<faje(l.x.PuStlnnr.2.i

Di;}.

^^^tut:

Ciim

etgo Rex , ctiamli vt priuatus coiicrahat , pcrlb-

nam ruprenii iudicis gcrat

poreft in contraidi-

prxrt-rtin),ilc qno a;j;i nns, qui


fidcieft,cum fuemi)cioiU!> <k vcndicioois,

bus fuls,a: inhoc

({aibas Senttores vtbict nullam iurifdiaionem

cx9Bquo)udicarc.Cuminloperid,inquodifpeadlnm fe pati poffunc conquer! contralicnces ,

K^ios dilpoiutur.
.
194 CircaquamoidiiHCioiiemdubltarl po-

firos

p^m^fi^

f^Ktm

teftanquidquamcontineat,proptcrquodminus
iufiificata io conlicicmia videatur.

c occurric

f"'^'^ fan&Oladinpriaw,vrbicisConcilibiurif(Kdionem & cmolumcnta dimtnui quod non apparet


,

confbnDC, ciim Conctliares officia cmeanemis eorum commodis : dcbet autem

iuftiliz

inir ,
Rex conucntis ftarc

alias confcientia pcridica-

contrahcndocnimvelucpriuatus ccnDodtorcs tradunc ,


e add acic ,
fe

biCttr: in

fetur, vt

yo

^UItur P. FragofusTewff

I .fJ^j.jS.
104. cJr
10?. Proquo&vidcripoteft P. Moiina D</^ifr.
I . /jSvcw. Deindc : non videtur conueniens

2tf

nifi

quas

lic

.'Ethlopcs, dc viliores alios e pltbc ad


,

&

quimodum

in

hoc ncgotio obfcruandumprz-

Wnbic)ubec vc in fuburbijs , In quibus habitatioHOefle Indoram folent , tabernz non admiBan-

tur,compofitioncctrcaboc prohibiti.

Sed hisnonob(bntibu$Rcgium
tiim iuftificari poteftexilliusmotiuo

fondamcntali Scheduli

(atis

exprimicur

ftatu-

quod
,

in

in

qui

diciturcontribuilonem talcmefledifpoiitamob

aucem
,

quod

opponcbaiur, tmetmu.

vltcrius

llex iuftj poccft prohi-

qius eius

non

{int

ob radobes

ip(c

permitcendas.

(ibi bcne vifas ccnliieric


Sunt aiircm bcni \ ilx rationcs,

licterz inanikftanc.

giauia inconuenientia

Vc auccm cx

non emergant

ad

pcr Miniftros fuos proniJcntiam Ipcflat

^J^''^
'""^

'

iilis

illius

itica "7

vidimusacitato Proregc, viro pruil4:nu.c


bitacis

procximizdiipofitum. Etqutdcm Rci;c nibil

damna cidcm adncxa, prouocabunt.


Qiii coniidcratione xcc1lcmi(fimos Comes de
Cbitxben Pcruuianus Prorex in Promfionc,

ifc ifi^

valet

li^is

ncslndos

etmeii'

cx eo

bere, vt przter fuffidentes tabernas alix

imihimdine

obnoxium non
cnim vinum adtertium

qiiem(|uepa(rumoccurTc,&ebrietatisoccano-

Quod

tptf
folui

j)larinilC^rimndanciori$compo(itioni$gtacit.

Inconucnicntibiis

nc,inquo& laborecxoncrancur

, non fine
grauibusconfcicntixpericuHs, lioeobibCUrianiy
ItucobiDiuftam cxtorlionem.

hoc

fi

obJcUrcdignofcicur:

ihft'

parui mooienti

ad compittres rabemas propagando

clrca

Hoc^tem

eam

bonz

cnim oppidis ncccfTarii caix:rnz


nancur^quomodo aliz pcrmittiicur,quz crut

Silitio

vc videnras pdEm. Vnde conmAt habcx


f/^"^*^
impIi<itamc!aiifubun,Kfi<^f^4n'Aw;pcrTcx^4^

tft ,

{itarcm Promnciarum a criginta o^t-regaliura


annui przAatioiK vi^ue ad quadraginca : in

excrccanr, fed quidc]aidadeasipeAacpei mini-

"

codcm obligauit

in

tra&ibus priuatorum.

Maicftas taota vi-

2e.

Quod

raifceatur.

resomnes tbtu

viniadanera aiiquam poflolarem< vc in caTu pnfenricomingic&contingtrcctiatnpotcftincon-

cibariorum Rc-

numciiiam in mcnccm omniiim

mnmut(tis
venilUrt

^onem inueocum , <juod aUquibw Bunds deeonmi eft vifiira ,vt


fctllcttin tabcrnts

fa-

magis juftificacumpotcit,

doArinam fcriptonim de'exa-

^']'^^'
^'"i^'"-,'^^;"^^- ^,^^'^^ t', ^'^
uciwone cum Conciluribus Vroicisfaai dicttur,nonvideRfrvrgerc : quURexaUblucicoflH>
nii.nquam enim lc ad confcruandis
ucnris ftar

tupvtm

tum hLrpaimdcftndcndis

Quo aihileile

toi.

De

107.

Callaico rctnpcrfuftea-

ftatuentc,

nulius inconucnicntia

nam quod

tfta in

vt fpccialia in Indiis

ad Indos attinLt

qiiodlifcruarctur

in

cabcrnartmi

proclamahac?

id f.inc

ft.icucum

redundaret. Et (i tabcmz iftx noneflini|


multorum doniibus vini , <^uod ex eomm i-

ncis proucnit, copia vetidcrctur

d6ii,

qiii

'

magnum corumcommo-

dum
in

<

& rcbus in priftino ftacurc-

Curcigomo-

incooueniemia non deprchendcbanc


ex eo qnod Rci;in difpnfitio fu,
incoiiuenicntiuni aceruum d?pre-

in ftaru priori
pcruciicrit

hcndunt ? in quo quidem Kcgis piidi ni atccfta- AflMMbcredendum.quiincitati Schcda!a nrjxlium aingiiAl
hoc ad leuamen aiiquale occurrcntium ueccflitatum licicum vcrbis Illis appcllat Pcrr/<jj /sf "'^^^*
mcdos pofihltiy liciias. Vbidoiliflj-ni &antiquif-

ctoni

limi incer oranes occidui iftius tradu-i

Przlatt

verba iuuat in comprobacionem przdiAz arre-

-crcbras hoftinm incurfioncs in marc Auftralc,

ftationis adduxiffe.

qux & ttmeri dcinccps podunt , vt opus lu mili-

fuKlec reprcbeofus ,

cum a Rcge noftro


cb qubd t pi(copuiu quemQiii

Digitlzed by

Google

ThefaunfndiaTithlfiiy,Caf,XXFJ.

io8
dam

fine Bullis PontiBctis

rialibiis

confccraflct

CucusincpiftoKi
l^'

qmdm

frtm

(ic

& htHc mt

& Kcgils

obHgattonem 1^ cefliure. Bt boccertunt


,
non tantdin proba*
;
biiiuscumDoloribus,quo$adducit: noncrgo
multum roboris habere vidctur id > quod n Rcgi^ Scheiluli Proiegi Pcruutano iniungitur}

Executo<*

tii

de vtroquc agens eft Io>

quamapud mehabui
fetijfc

arbicratur P.Palaus fiiyrii

Cm^'

&

tum CTedidi, {um

fi^f ** TkeeJotieJJefit remfrthsMes CrdHMfTeremouendo


^ jtfiifi tdnujtiaiU tMUtrriJltiif. Std Rfx meus er,

rajji

Dominis inculcetur ita


vt capaces rcddaiitur , non potuiflc tllos fine licentii R^is plantaic vincas, & liccnriani a Pro-

quod

mt tjjerit ^&itsme emffe tor^ttvr^ tum mt&mt


ha^tt , fiim tgo , Cre. Quod

$lU4ftidft Thel(.gos

quodauKmad cooueiikn-

lcilicet

vioeaniai

regibus conceflam quibufdam

'efgoadconrcientiaoiattintt, mriliKvideiutre-

niorrustxcinndus

&

veri/Timum admtttatur

babent

flante, quod aperti fuflragctur.

VT

xxvr,

niantur refcnj^ta
[ufra

num. 43.

vincas, Indos

De prouentu Vinearuro ladicarum.


itm^

197 OLantakio vincarum

m,

j.i.Jjsr*.

non

Quibtis

Rcgiis

obftantibus inualuit illa,

&

&

taculiatc

pljiuaijc.vifumeftpoftlonglustcmpus,

aliquod

iiidc

& iuRc-

gio ftatuto dccrctum , vt duo pro ccntum vaia


vinaria, in quibus vinumtranfuchitur , foluerenlur. Inquo quidemgrauari fe iniuftc vinearum

^>iJ7*'j*i

rius

noncflctinfpecieveiofianlStereoneemitiis, vc

iunA:i,quxtamen alicubiadhiiciciardata. Futc


aiitcm hoc honiinis cuiufdam arbhnum annti
proximb Rcgto Confilio ad amplificationcm
Kr^if p,itriinonii &odij comoiunis oblatum
cuni iam pridcni vineanim domioi {n |iacffic&

eft

habctur Cap. Imgenertli de regulis jurts in 6.

neralis concefllo priiiilcgium

& qui dc nouo plantarc vclfibl

plantarc qiiidi^tnJ viJc-

Ncque cnim in compo-

hlbitio

ficur

deiu impucari.

100 Ben&tanxn veiunicAfjtfoneui , quz


pro luftlficandi prohibicione rcdditur , non pc-

drca hoc itcrata procirca oliueu , pro quibus aiocn

&

licct

nffJi rrttj

potuif^tjiju

vlii

natoribus

&.

non

imum
Mtmerta ci^m tK>tUTiii
pioncs

iftas

fcftius

quam

rcccpta

Ami.

non

cflet

GubcrConGlio ,

kicntibus

Rc^o non ignoiaotc

vinnm ex l4l(panil

aiponari. Nihil autt

in

cit :

n-

efhs tofds

mani-

lceein vlit non rcceptam,QCutii|uam

ponc illiusinoUHtianciatn caft^aif.


d. P.
Pro qiio P. Sti.^ri.is Lii. 4. Je Legibih
Azor Tomo i.bi.^. (^.4.fiM/I.7. P.Salas dt Ltplns,dijfut. 1 3. Secl.x. mm. rr. P. PdteKDai r.
TrtBtt. ^.DifPut. 1. PunBe J. nnm. 9 cum ali^is
jHmdartt abctfdem otaris. Sokt autcm abaiiquibus ad
t'^*^ hoc vt lcx V lu non reccpu obligari definat, eoiivrgcrc , nec

'

Vrmrifii

iim

fri

fjttcm taciius legiflaioris requiri , vt vidcTt


dcjtos potcft. Et talera in cafu noftro rc-

f(.nfuj
^?^'^^

'

Pir mnikss

tifdlmentt
,

mifa

de

^rtn

conjidertcioi^,

ferque euienla tUa ftvu^o

jittininn

w/zw

vtpateccx verbisillisSchBduhey^^'
auatn fufri Pom. Soloraanu tdifci- A>ij^mw.

nitus fubfiftcrc

Htifiiftn exaftlonullaconfticutaliacufque, nihtlobftaie


ftiiS*,&

iuriscommuDo(5^orum obfcr-

M.i8. Quibusaddtpoceft icmper Reacsno<ftro plamacioni' ipewn obftmllesWSe eantra daiim ncquit focntiBdk |aiieadf MtfattH

Fuerit crgo

fcd contra-

intcrprctario facicnda, vtcorrcdllo

aut adulti aut nouella! videbantnf.

98

fit,

tntfonem, dc qu^di^himaHU7t/.4.;f.7j. & pro


qui viJcri potcftdtatus AuCtot L^.i.Refol.to^.

iitioiK , dc non plamandis trmeis quidquam afium : immo muliotics compofitio fa^a quando i.>m In tcrris.drca qu componcbatur,vincs

non

fuoris cuitctur,juxta reccpcam

nirent.

rctur vtilc,ncdidcrunt.

Cif. la
cuetali.'

dus ab co indepxlcns,qiKMl oun rCjCirca quam


veriatur, nulom babec connetionem. ct rta

nullum iuris aoc ^Sti obftacuium inueCompofirioneentmRcgtititufosrem-

non

autem verofimile In genenli eoncGfliotie ve*


quod eft stlUlslegeproliftitam edm ge-

nire id,

nimbjbcntc$,liccrc

Mifi vfH

Poftqoam tuneii rcJcrljutidicam rcuocata.


ptumcftaRcge^ cxccutio decretilnftantcr in-

knt

pfthik*-

vtcom&udOj&TiraqaellocoreniacMa&quia

AntoninusI/i.z.Rf/f/ivr.^y.mrM.jz

in ^nerali conocflione non vcntunc ea. qus qnis

cfftintpoflafione

'

fttr.*

& rctad controuafiam

uoiniin conqucfti funt

tuSitiml-

de quibus Oom. Soiorzani


qoibus liipponitur planntat

umcn pro iilarum culturi diftribui

'

adco copiolo prouentu , vthm fuperiiis cxprdliItmmiScum tot fint , ad mulio piurt s
nius tuim. 1 1 j.
Qma crgo fine Regii
f; rri!fs 'j^chi luccurrit.

qo6flecompcrKlium

pccGiusid vt fMimmUU
ilN , co non ob-
Ciim ali^s inuc-

: lic^ poftei prohibitio etiam fbeik


mdmata,fcdi^Proregibuscxecariofufpen&, vt
quz magnis ioconucnieniibus fubiaccrcr.
ig^ Nihilombiks Kegia prctcnfio penicus ti jt^
condemnanda non eft , quia prbhibtrio bonis Hbw/r^
fundamcnris innltitur , faltem probabilibtB :
ci^mtcrrxcx corapoGtione habcantur , fi*^ f^w^^
cofMltiioneioft^ pocuerunt tradi , vc vineanmtin i^Z
ipfis plantario non licerct. Qnamuis autem boc ^HMMn
ip compoficione ipsa expreflum non fiieriCi ineft
tamenconditio , quia Icge habctor gciiB aHieif
pofita , vndc non hiit opus declarari. Quandb
enim tadcamemrcflbineft proexnreffi) hdie-

dc quibus Dom- SolorMniis Ttmt i. L^.i.tsf.j,


D.Efcalona P*rtei.Lib. z.C*f. i3.

^ hm,J^\.&

in

d$.

nullara; ^^^.

jtrohitxxur

in Indiis lampri-

vctita pluribus riclcriptis

vrw-w
n*itrHm.^d
/fojiri,

fuiflc

'qnialicetveretaltslexfuerit, 8t

tiamfiaai prxtjtus.

cAp

SebtJiJM

nojten fhufuecitfe

tl

y frin-

MsMtt dt ^mAMm

trttoy ctmertio ttn

ff Stkf'
'

^ot Reynts. Eft cnim impofribile vt ex Hifpanii JWk


vjnum omne neccflkrium pto rcgionibiis iftis af>
ftratur, quod 9t csriflimi eonflwfe ft mulMtici
cius dcrciflus motcftiirimi fcnticntur. Qupd ex
pracicno potclt tcmpotc euidentcr cofnprobati
quando nlditioneNotd-RegniOraiiatenfis vna
viniborifia, fcu quadranulis mcniura , fcxagtnta
o^regalibus vixbabctur^ ciim tamen Ptotnici iifae cx proximloribas- Hifpantx fint. QmA

&

ergo in remotilUmis acriderct , vbi maritim


temrufflttaftus longilfimi peiairrendi? Qgi-

pertum iam vidimus i immo &plusquamtadlum. OiiliiaineB DoAorcs criim fint^quiafle-

Inisaddipoteft,

lamtrtiamcaM oiBniiMNU i^iflatoiii^aotan-

vndecxhoc capiKancoaaiiictlicctcommcrdi,
quod

attenuatum

fit ,

Kcitcommerciumctrcaviotim.
circa alla tamcn mtri auAum ;

Digitizcd by

Coogle

De Regio

emotumenio ex J/ffUtta fapyr^,

quod quaflprxi-ipiiumadprohibitioncmadJiici-

In primis an grauamen hoc licitcpoflit ^iff'***


iinpoat,quiaiiliu$jUM4ain ipsi Piagiu^ici (an-

tur, illius corruit tundamcntuin ; Sc lu alijriirn


rationum non eftcuranda ,<\mx innuitur, mnlri-

il.iicicntcprxcipui,quxfincm,& caullam

riiJo;

^
*^*'

mooKmi

ncs pitai

& nocKM ;

&

qcAm tilis

prxcipua non

fit,

proficua

tiir&

qui

m/mm. Mult^

nii.is

...

conJucantur

a^

tro

.'

& damnumilluJ Jt

oi?c-

temporis non yidctut pcnitus e^itela*


auni prarlcntii pbfliiht '|diiie*
& pio faruris cucncihLis .jrcnuri.

nam papyri
,

qiiolunc Rcgia li^na , dcieratur

Kc^t iii tnflru**

^ione dicaiur hpc fierj, vc rcfignari polHc &:


^njs kquentibus ikferuirc. Scd cum 1109^ icm,

pefrefignctur,qui8copiaiiljusefty 'neqtieeo

Sc negari vorofimilitcr,

butacur

v^de B,iui|i5 Cruciatxinucimui difpofitainen vfii geoerali finnatum, (acil^

tum, nec

quiaadmiirioutiseftcooperaciaadda^^
cbaiias ob)%ait ad 'ialHiCiiuinMiim' cin^ tn
damnumfpontccuntibus,materiam,fi pofTumus,
fiibcrabendo. Hioc cnim ft corteftio fratcma
obligaci dka amm'cerciim. ftpeecttom^n^
nifi Ipontc committi. Poterit nutcm aJmirrcnj

pyil imiii'unti/en!'catuas.!ob rariiatem ,


[japyrus fignata cmitur aJ cpiftolas ,
fami-

ezcuuui ac eo qu6d repuUtu i fe plurcs inueuiec

liares alias

alios,non(o1uinadmmenies,Kdr{ances, iMiqneenim illc a locationc fuirum dcfift<;t opcra,-

cio confiet.

&

tis

........

bcnignitas

a.
r
.DC papjfCI fignaw quxftnolk OOIUtt.
'

natione.'

Ecensefthocin Hifpanllad

uamtn.

vitan-

dcfignato^

Quod

pretio

prxluccat,

Qupd

<Sc

'

****

clurcis manlrcflus app.ircC

Ciiai

&

ap(K>ni} aliiu i^iufticia


'fiitnrioiris.

ibidem frabncaii,tuxta inftrudlionc,cxpenra.

Ncc

fui>c(ic <Sc oii^igaiio

Ciica quod difcutienda nonnullapis omillis, quac

prena rcbus imponcre

prfi^'

CifAg. 4e fiidlum potiiis , quim ius concinenc ,


finlmiiaii inquam , inflruftionefn, declaiacio*

gcoeralc cft ^

fit

'

dc

flaraere pocuifte^

prctium

le*

ct co ottM
Hegem Ipeckare

videtar ficmeri

Jlcitur in Pra^roatica cltatS

Oom.
SMd todiis ici czpediiionem ccmgeritParte
1.

ad Rcligiones Mcndicantcs cx-

meiltrium fignorum

fumfixurumcrcderttur, vcexcranfimlUquamifupravotdm excmiit. ftaiiiplioK

mm.

paupcrc^

ergo in boc genere ini(jitrii2his etnpnonU


vetH
Jlclonis fit , pretium non dcbct immodcratum

ci^min Indiisnon itaquzftuo.

([Mr de Eicalona Lih. a. Gt3^9phyl*iij

qux

cxeeflus, przieniinindqpbuspiioribus.

ao cbdeih

lateecmftat;
alia

llcg;.i

teufum , vi videri poteft apud cuffldaq) iP. |*


mm.-vk. Licit inqoam boe !ta lit 1 in alHs ta-

tii, annicurrcncisoot4adicdla,& iufignaufo,

^*"''^

daSfVtdidtur, fitifitaies inpubiica


'tnftnimends , aibitriom -r &natiir
J^***I>H> cnim papyrus Rcgio flgno qu.iJmplici Jlffcrcnlibn Regio ntimine vendicur

-Et frtt^

Indos miiumuiujraiurtdcfidmns^ nullumex


.
emohimentiim adniii& , "'videri 'poteft
^^^.g. ,erbis illis -.nr vsrao 1* htemhnJcfH pr^v^
Migddd, yjuvtltuusi^ fi rmprt hjfido ,yes,ali- m-m^.

mulco miuoci pce-

ciiin

papyro primi ligni viginti quatuor reg.ilcs folucdf- pro lccundi rcgaks fcx: pro (er(ij,r^alis vniist
pro quarti , n^alis qujru pars. Atqutvtcoiiftac
cx caJem apud qitatum zi.charcxcuiunibeC
.qucftusleulumptusincifaAus^dimidium rcgar>
lemn6eiteedit.LKetcrgoin papyro quarti figni

quod fortc in multis non

C A P V X XXVII
.

fim^ooes ,

apttd eiCRUffl

fcJ Jc Jamnoc<minaBI|piiNali:.iaiio

prjeknu cueotc, quaa.dQ,^

104 DcinJc. Prccium videtur cxceffiuum,


j^eni^ iMbtiuip.Pngmatic4^^ videri^

autcm&ftacadcmcft.
'

alicuius , vc ia

&

ftmomieobetmimincapacitatcra,autiiiadiier>

/\
'

cbtrta. tnulttplex; cornparart ,

lcribcntium minirtcrio, St jjrxtextucommoJlci-

iuxta probabilem aliquorumdo^rjnams


deqaidiftumTIiiMl!^ *.i46.<drji!fif. Ltcicblc
Bon omnino accomraodari poflit, vbi Jc pcccato

&&im

^oceft

inm,

tentiam

'

diiSylupcrfuciit, vndiquecolle^lttminloc^Qijifll

, vndc .^fbales ipfis morbi eeneraivur.


Imm6ftdubariinertc6 poceft anfpomefeof-

& locaotis non agitur.t

falfit.itcrc-

Pxopter quod incuinmadum vicai^)t^j(id^cur


^ilpo&mn, vcquiJquiJ huiusgeneristi^(Qb
annoj pro quo fcruirc potcft , & bicnnio in Iii-'

haufiunc

Immo

charts emi

tanc : experienciaenitncompaciinuimJiabctur
plartmos eo' in liAore penie '& qoiar ccfuni
jpfis infilubrc , lI: qaia mulcijm inconddcrati

fcrcntcs Gnt admittendi

'

Ijiiina^ jjpUunt faUiutes imincnfs


qttod&expeiieotla mulcipIcVra

probadit.

tuip

-.^

pap^ro.cnin)

nifl ipfi tpontc: libcri fc

Atqui per
daams aliis' nonoceitfrKurt ^4^*^
prxtcr aJJuiilum , lunt fan^ innUJflCra : in ^**]!**^

combiU

IdtimencmwiAim*he1ndia4viiMe-

%oi

m-

& e(|c|;laili nofeftiffiilWJ|Ci^

pericolum.

'

tanruni

accidfre inul-

norumprztt;ritorum niimcro confi|jnatr> qLioJ


ad oiuitas & grauiilmus potcft iniu^uias dder-

vr vidcri potcft

P, Suariuro/yf.),ii*.6.C/.>.

tunedcTcrri

Hl

quo

eaJcrlptuni hicrit

edcics Tolet , ciktn inftramenta conficianntr

apud

vmJ*miM*

crj;o in

cam habcrc nequic .quae

honttniun naiiiue indinationi , li^tds benignft


Principis ofHcia pro rocritis ponerctur. CtflTantc
ez partc caulB jc^is , .ccflat ilb quando magts

ergopotius quandoprcipuacaulDi, Wioeafii


Doftro.- &licer3Hxvtilcmrcddciit,magisiamcn
incipit eSe nociua ob rationem didiamj quia fcilicet necd&ria copia t% Hifpania nctjuic oppor-

*"'^*

quaiidoquidera in quaiibec

CjuoJ

(cruircpoteft.
laJUtatern

etiamfi c3iifTa

ttt*Mji

fignati papyru annus apponitiVjpro

lcgcm adco rcrum inturi

fep^gnaiKCfn.quaptas ^lantis tctras cxlbec,(St

cft intitifis

^iMn/f

faiiiaccs cuitencur

Non enuii<ft cvedibik pNipcer lado-

AriMm.

Ai(meaBRanitKmviiktUrlblid6.fenU|is prs- "^ '^1^..


fiJio roborata. Dicitur cnim ita difpofKum vt
yjy,jipt

'inottuaniditp.olicionilribuit,iuxtareccpcamdoChj^Mf

109

acj

ad

iu

circa lioc

Nam

modo

Boit hoe im

umen dcbcc cfle modcracum.quod

quocumque ponatur i vnde &


Rez id dcbtt aitenderc, * oKoa^ncias con-

Pmmm i
R*?'

i^

fidcKaR^cicq^bttsienimpcndctcfltmacioi vt

^^Hmt
^

Digitized by

Google

Thc[4m InMci TuubisV. Cof. XXVlU

ito
f^itid mti-

tMu

yt vlderi potcft apod P. Lefrtuni Li. i- C$p.

tir-

2 &.ft
.

apud altos obuium

^no

^oritatt Sasa coiifttttt Kceu)


monedi
valorcm ai^c>vvc ftderi poteft per citatos a Dia- vdit ft
na Psrte 6. TriB. 8. Htfolut. i . i.AA pfttnium, tmU

vnde muutis

cumftahtiiijfblet
a Rcge prxlcriptum
mZ^' iion
apud eumdem vidcri poieft
|lretiun)

s.

a(tendt.'vt

4..

&teneai Merca<ius,Ioannes,& Barrholomzus


dc Mcdina, & P. Filiiucius apud Bonacinam
^tfmix:

Dtj^l/.

io^

fmm^S

a,. talis

r.

HnrtadusD/jfjlifff. a.irCA}r4f2jhltr

Htalij communiter.

i;>

'

'

Praetcrca. Aliundcvidctur incongrua^

'

difpofirio

quia ctkm dtuiiibus nihii omciat,

MfHim^um. paupenbuscftiiociua; tlfiscnim papyricmptio


pArUiVi curabitur, vt

Htei^omoucant

aii-

ifti

ab eis dcfiftcnt , nc cuctitus dubij muttipHc


papyri^mpkionceraucntur ; vndc &.aflcquqndi
qiiodiuumeft, (ubtidiOcarebunit. Vbi dicin6quit damnum hoc commtiriis boni vtilitatc compcnlari , dum faliitatibus inftrumvntorum'uiCutnlur/ Kaminrcai^UficKes iatndj^^^
tari prxtcrca potcft qtiod d.imnurn mauis ccntcbi

adiiibcatur

5: rarior

00 venit xftimanda
gtauamcii

in illo

illius

maiori pre-

&ttaquafi

manlfeftaiii co' iniuftitia

cxpenfa,

rc irtinti^i?

Quod vcio de pauperibus


dkebaiurruluicx co poteft, qu6dlicfec<lfiiiiiale
in eo ittiiiftiiix vidcatur c(Tc pcriculum , non cft

valeat dcpretjcridi.

gcneralirer

prxfuaKtidum

oiulUmfiti&entM
modus

cum

in litibus inccr-

fifiKilisfuccnrrklk^^

,potentiorc<;armi5 validioribus ccrtant

vi frcqucntiis

fibipautferesomiqari.

idumcnnon dyomnibus paupcri-

(ir ,

BiftltlilD',

dux chartx 8c duo ligna , quorum au^loritas


exigit , vtnon viliprctio diucndantiK. Sicergo apoarct prctio non cffc cxccfTum talem , vt

paupcres iuisbonisperininriam^llyoiiaiil::^^
Rcgia fifljcnrgnitare pronifum,

cct paiipcribas

vfus

quia minus cft hac rationc

cli^ue

llridcbcac ,aliqu.iinftrumcntaf4lta confici, an

vtviJimus;

'

ei^o folum papyrus fccundi (tgni , fexinquam


regalium. t hxc ciiQi ad res momcnti maidrif

d( Cuiitrdcltbn. Qii^efl. 1. Pimcii

Dijjttr.

4!. 7. P.

&

ipfe admittit quando exceflus cfi modi- ^'V'


qifod
Eft autem eadem in prfpyro ratio. Rcftat "^^*'*'

cu$.

dcbcant infcliciorcm litu exitum

C^imd mahmi

reffiedib

Q]x autem circa

carcr.

vcr(atur taliitas

inftrumenionim fi<.iv'nt
pcrnicioltdimum nuluai cft.

4^
qtiasdam pret^ ciica teai

fit,

bono piib?ico crtnuenicntcrn. Ncquc oppofirum fequitur cx co ijuod nolit tlcx Eceleuafticos ad vfum fOiDpelli ; quia CtiamA gabella non

cx^-

(it.cft

vioktur. Vidctur autcm irttorfucnichs Vt 'prXlcxtu publtcy vfllitatis

fiici

quAd.

dllftlhSfiifas fifci

vtifitas

cammuim

rregotium agitehir,^

prxcipuum motiuum

vt vnfcnrtVin

ordio proponacur. t(]ai)icm


lltastanti^m attcndcrctur
<](ii'vis

^luin

diflum

Clerici

cflct vltrl

rcquirm,

ac Rcit.'

jg^^

apud ciutum Efcalonain poteft


mim. i z.
autcm cikm proptcr publkui necefl^
latcm tflc di-bcMt , iuxta dicla niim. 90. non vl-

liccciSiieamur Bcifefiafticot ligari l^ibus ciuili-

jletur iut^a, nuliineceflltaiisrcdd:!;]! r.uionc,vn-

quo

3.

Omnia

camdem

aliqua pubiici

occurritur; <k

feruiat f potcft

iliis

lis

prctij

pturi;

papyro

iliud

titulos fint

& non alias

-w

Qupad

obau^ricatcm Regij
ci

,quanJo

cti.im

noo

cft notabiiis ,

cft

iis

dlgna<IAtribuendum,

qui in eius diiiributionc, venditione,& curis aiiis


"ciftaejittidettoccupancur. lCcxnQliOfniiijHl^

& alios, qui

quz ad

illam itBpOnaidaoi
^

xdi<liisautemvtdeeuHrceflare,
illa

An

quod M^4|a
H*;***

Pragmacica

^^*''*'

Regem fuos admoncrc Proreges , vt op>


portuidiytentesinduftrilcurcntpapyrumiigna-

dicacur

tam in ftatum Ecclcfiafticum introduccrc , vt vidcri poteft apud citatum Eicalonam S


3 i a
quo videror /equi lc^em ex intendone cio

'ex

ad prxdidos extendi no!!e t.\mcn circa eos rigorc vti. Refpondcri poteft id aon fequi , Ic<i
;

'oniKUfaid'adWcbcancilk(itdiitgi,
dirc<flc

dt iia

figni poteftillo

ftipendium

itHm. 6.

licetadEccIidiaftiGOffexienlanir.Cumcntincos f^/^t,^
Rcx compclti vctet , quxftio infacto ccffjt. Si

qiiemadmodumonusmcdixannarxim-

tcrti) ,cxcciriis

exceptiofiem addunf oncris Sc prxiudlcij,

ad fatium aitinet ,quxftio

accc-

ponir, quodncquit Iniuftiim repucaif.


Qubad
papyrum antcm ll^^ni qnarti,diaum iam. 104.

24. $.

lib fitcontra^cIcfiafticamlibctiatas,fividc-

kuiili-

PifitEU

libertas t:.cclefiaftica

209

fi

iiiiponefe : vt fcilicet in ta-

i .

Refolu:. ii.&Psrte 6.TrM^.i.


mdo. P.Palaum Tomo i TraJ.

iLnpuIillct.

ftatiis

Rex grauamen

$. Rejldt

celTiratcm exprthli
,

ncriliiBl^cgi:?,.Tntciusauinotitatcimpartitisde-

"mum finidaaatariis

minuatur. Cum autemgabcllanoiifiti tMqueettalbfiiir opusiW'

nimprimifigni.quiaciimillaprogratiisatmij-

Di^ut.

bus

"l^-^" ^'I^hilofninMsnon dcbcr vc iniqnarjfis


Pragmitica condcranart , inqua probabiles rationes bccurntnc vc poflit 'wftincri. Faifitati-

damnalaltem
euitantur.
Et prctium quidem maiujeftqjuim
cflcdtKrct, cxpcnfarum habitaratioiie :quod
tamcn iuftiticari nianittftius poteft quoad papy-

Oianarii

a).

Tri^. to.
i

tion

Pun:lo6- num.

i.

Refektt.

buslirnivtpotcft,pcr

JJ**^,'
,
^

Dij^.

ckt^

iti/7,6

li-

rtantibi conftitutum pretium foluerc, vt vidcri

IdeiliecvtUcturinconrcientiaob i^uc.
jiffitiiltur'

Ecclcfiaftici

Pdirte i.

ez^ian^; Arwaliis EcclefialUcis

'Inipofitio

'

tmt

mini'i<i corr.;riii

vc qua: onus imponat: ad has tacncn


nontcncnntr , vndc nccimpoiriiUb pb^
vtvidcri potcft apud Bon.icinam Toma 2*.

bercati

cxpcnfis ,dc

dcrra(flis

nihi!

rjrren lex

coTJimunis vti-

apaupcribus Indis

ficutncqiie

giofis
'

i.itti

PragmaticX

(i

& neqiiein'

EccledafHco'; comprelic:iJcrc,quifpon-

tc illud fubitc poiruiu

non yt fponte ooligaup-

'

nem (iilwanc.

fed vt lemper' illiiintegrtim fic^


voluntarij oncris iuppoftationc dcfiftcre ; cft c-

nim quafi donaciuum', quod

no

fioec ;

EccIeGafticis

omni-

vwledleingafadlis idem contingerc

-r
Dlgitlzed by

Google

DeAegio im^mtiat0 ese fyfidid fdpfri.


po6ct y

nifi

pencutum eflee tti eo qu6il

ria priflaiio in obltgatoriam vcrtcrctur.

md

11 o
eot

autem oous ulc iu

Si

impona-

tx-

frtjjtdini'

AnStrM,

euntdem potcft Squamuii fi

vtad EcdcfiafticaRcttaniacteiKK
v<h
ne alttcr in eorum ticgotiis proce,
datur , iibcrtati Ecclcfiafttcae , ium. nuper di&if
tcpugnaret i quod cx eoiwn dodtrihi colKginir,
quos dudum adduximus , & nlionim apud ipiu in proprii; tciminis de papyro iigna-|l loquences tenent IIIuftrilEmus Aiaufi) in
tur

&

&

in eo tedi Ecclefiafticam libcrtacem,


te mnlcnfiim diftfiiaT TMrfe ).

dcm

tcndunt, yt oftcndat eflegabellanii qiiocoii*


ftante,illatiocft manifefta, ciim conftct Fcclc-

jSa^cosab

prorfuseximios.

illisefle

^.'liAis reipon^eri

.1

iciitccconus ilt, 6c

quidem non

lcuc

OianamP4rw 6. Trsil.i.

SVntlaniintndits

j&aliavertantur,inquibusillis onus icu^raua-

o^iUt^encotum miliium ducatorura collc- ""^'


?bionem afcehdat-, Vtteftarar Dom. Solorzanus
7irol. Li''. ; C;; i^. um. 20.
in Polittca

XKme. Vndeflpoiiimuspapyrum ilgnatainei*


dcm prctio, qup communis Cltricis tradi fi tajmcniucompdlant^r ca vti, vt oon adiiibita^
jnequeant in lite procedere , grikiiatiwh Cfh coif
tta illorum libvrutcm quta ad id, quod ali^s ip,s.eFai lictcuin ,;^ompelluntur , jiixu di&k a nobb alibi r Vvie7h. i. nm. lop.Cii* 1 10!
Ta.

ciatx pcrm.igna

&

&^pro^quo

plures Aui^orcs adducit

Si dicas Ecclcnafticos tencri ad obfer-

uandom rerum pretium 4 lcse uxacucn , vt eft


,convnum'sSeriptorun>4oftnBCi ^cjraeicBri.
num. 204. ctitactiam bbligandos ad papyrifiRcfponiio

pretium.

fn|^
cji tenep a4 pretium
od

aliud adipfius

vfum

fi

..

...

ca

Itaque

fi

.11.

Afus

accidit anm*s proxi.Tiioribii^.cla- Citfut jpt.

pium cft enim btenium^& naux Bul-

tx ddSdcrats i de quaritfa eerw

aiifiieaioiie

noticia nulla fuccarrt.'ns ,rnii;iu!n pt pL

rit

inaotoconfufiouctn.Pro dciibcratione erranfi^aKtd'balihb\'ft' Archicpifcopi^^tnni^

eoim^vtcom-

Clericus cmat

tri-

aliundc pofflt

fibi

pro-

kntciuia

rcf]Liifitj

nnnnulli

quidcm Rutlam

prxccdentcmvakrcceniiierunti

ficut dinalii

'fimifianfeaiinospldrfeiiefniei^iintniuM^

frc

ce*

Dom.

Snlor7.i!H)s /pr,) CMf. i^. Mlim.14. Vtlert MCHenriquij , Emnranuclis Rodetici,& Anconij ftftm ^mi

ftatur

P.

'Gdmeei) KntentiMn
vifuin

Jlffici!i;,

-ftciKii

Sed qoia

nouam Bullarum

boie afib

diftriburioncm _

ncccirariam ccnfucrunr; dixeruntque pofle eas,

aeddic rnam ifi Scdefiafticas vefit papyro iignaitivli debctprciium profctflXiiriiin offcrrcrlcd
ad talcm vfum nequit obligari>cum poflkcoai'

qux ex prxcedcmi

papyro

Quod

fignarurx.

vcpoierar antePti^maricam
fi

aliquando nionopollum re-

rumquarumdamtiat , pretio carum defi^iato


perpubticam pbceftatem \ vt de 'n]oe'dixinitis
Csf. 24. illud

ccnconus non cft

fcd

co^nmo-

dum vt ibidem ofienfiim. Si vcr6 contingat


mooopoUumiKMietm ctmimcidiintinnrelpdlii
,

Eccleuafticorum haberc
liorttm

ficuc

ncqu:

rcfpeclii

fcd fi>liim filci , vt in chartulispiftis

onus etlam

repaetrl lUMi debet

quia

non vcrfit^

tuih d

*^****

ncgo-

jjidere, JlciicdeaUis. In noftro autcm cafu idem

nnmi vti

tenftitm-

fi

bllcationejfrgcedcnticoncedt^

212

tio

ticumcx communi borrco , ta^um debet prettum niddere per publicam pqceftatcm ; (ed non
teneturabfolute cmcrt,

fi ^om, ffffMesth
praeedtMj vaUat , ,4yif^-'

qu^ fuperfufraat "B/dla ex


f^

|o

Mgb foitanarseqdias ..inlipc Eddefiaffi-

violattir libertas.

maM,fiat
fit

a-

qiiaiido aliunde

tmditur

,3aiA

re ialiqu^ vti veKnCj

eft ^cilis

obligjri,

Isaberipoteft pietio viliori >in illo


intinis

Nam

fieut&D. Ef-

htcpciniGliii^quxdam dilueaHii ,ji(aibai'lie

Diana Rf/a&tr. i, utttd i. Sed hu mntmi. ft er*


go ratiooacfisi rationeeabellatdiuerfa.
21

trth

cum corum qutntitasad ""^f^

&

>

.iUo. 141.

dullx Cru- anS*

CTnofitmeiita

jiijl.^ij.CBi.i.quimultadeilla,

ttTH

&e-

aiolainentis Indicis, febiuidiini fpcp


cialia proliidusv

Refokt. 6. aiteren-^

inentinponttur^quodipinim^gabcllz ranoiiem
habcr. Pro c]uo Sc vidcnda multa apud cumdcm
Tndlacu ilio , fcu Apologcticl diiccpu;-

dMm

p y T. xxvuj..

donoelfioQe Bullx Cruciacx

irs ftaran UcbniA non %are Ecclefiaftkoi,


jguKcirca nlicnanoncmbonorum , contraftus,

jtoto

m*n tcni.

c A

pe

!neqnwi(^|^c^e$^acbiiipel|i , vt ciuti tfiH


dunt,ftl^deo$air),ac complurcs infuperajpud

Efcalona , vt vno ranquxftuoib Rcgi/ zurij compeddio


pro quo fit

eflei

qu6d
ad quod

laiis

tintMamitiliuiieshus

Quiavad

gabeUamiion

p<:>teft

ide6 ad tundamentiim aliud rccurrendum

non fpcftent

dcri potcfl fxpius cicitus

qiiimula adducii)(|iutc6

RefilMt. i. {itdta. in

fpccijlictr

nobisdeUbatarufficiaiu, qui nonnulla alia mi'


mlrtdfa ^KiatttmiSk Ibdicamtis , de qoibusvi-

& Diana

QM.tf}. cj^. Dij^nt. 3. SeFl.

vtoc mcn-

mm&. i\u

Qycdktoad Indias

&

D.Thomx.

neccfljtas cozatiiKtf
venditione difirrimen EcclefiafKtortmf
laicorum commod^ ohftriiari, probabilcfic

poflTit tn

luiicas fit

iTt

alusbeniadoerrit fitj^ti.
ttnim.^iamA
tx neccflariisfiti' , alia cft ratto, vt vidcri apud

voliiiiia'*

impartiri

liccr illar

/^,^1^

publicatione filua filHu nt. /{p


ad bicnniuin tartum (ticrant "-.'Wra

'di^inacx:fic enim dcptipoicftmciKiptxkimi <*^<*"*>


Pbririficis ,

ne fiddiet in region^ui

tibustliefauro grariarum
tur.

'

id

w di
r

lli

adcb fingnhri priuen-

Qyod & dc 'C6aifiu(&rij intefKionepariier

^eboidom

, 'dumnrifitfod^e ne xon
ficiu A:' Rfgfr. Ciifn cnim ncgotium
boc tanti momentilit, 6l adeb abunluil Ritgiura

formij

I'

*feceh:fle

tlTiufque taSiii neictffiaif 'dwrirltiiet

tertipbribus

non

cft

credendum vacationem

jfbimfinefiriidutrjfnfircvllatenusvollturas.

Pro

'qnoliinc^^vtdgim dodhina! de epiebcift-,canicAuris, prxfiunptlonibtli

ratiahibitlonc, dc qui-

Oircircaresadcbmniunes vfus ncccfTarias , fci


quz omnino iponi^ alfumuntur ^ dc^^iEcclefia-

bili)iIdfitradbihis

fticufatiuscflcrnoiiwumi. QiJpd^Cttm^mi

itS^'ttillifl liqiiiidlRnrirflialiiiit

Oodorumbab^niUF. Przuaqui
cixAi

jjjp^nj
.

^#4^

Digltlzed by

Google

niimcrnA

&

Archicpircopus

UiuUiiiitii.us tuit

Namvd

quibus

.iuttoriratc priccllcbont, in

tcAacus

vc videri

i!Iam

lc in

priori

tetimus

&

lcllendi.

poicft

temjvus tamcn

Tmfm
mt&m^
^iAatt

dcripotcft

apudP. Henriqucz

1. vcrbis illis: St ehipU

^pMtutsditbn),

ma frumulgttUT frdindd bulla^nuM/n

tonjUt paulh

P. SMnriq

premttl^MHtUm.

pvjl

Pro quo

in

Vr>demirum

t(l

obftuii
,

dumaic

C^.

in

Cum Emmanucfc

2.
.:

'

'
'

u
^j.

'

auttm

Mui^ OiifidJ^ UilfHt.

1 .

TruUcnchZi/-.

fXttKtt

Tem

Evfi^riWM $. t. D**. 1 1. Luestkm Dt^. i. P. Ercob.Tr


iLx*mnt 17 C*;*. i in fiite. Qui
FrebUmiticMiim Dtfjuifiitonttm Lik.
.

:7.

piuiiPdrte

re.

anno clap&

cxpicar

1. Rtfilut.91.

& alij,

alfcrit

Tracl.

qui gencroiitcr paruam diAanciaiii untum ad>


flBimiQr,iuvtparumproniiiiloiepinenir..A>
qui ia noOi o catii diftantia erat nriagna , vt non

t'-.
"

fi>ilit'iJiidoCt^inadeatu)0 Ecclefiafticb pro o-

^^ttione.Confcfiionisadapcari,

KX Mwr

y^'iiifii- ^^^'^fp^i^^iinont

BuIIi Vtrtt

EtP.Bardi ia

TrdH. 2. Ctp.6. SeH.

cft

obanm, in<|ub fiaicuuimir

& ftarim .adiicitinturcxccptiones


Vt

P. Mendusin7V4fibniJMS|((flt. Appen&cOtp. 1 4.
Sed vc id derous ,etiam protcnfio illa in cafu , de

la limitibus

..ftnialtb foaior credetattrjutura miflecqs rei|>&


nifi

naiMginm vniim

atf

* pf ricnlofe CTpftfipwiT^

IbrtUnatum curfum habuilTec.


Nulhun ergo in AuOoribasdeBiim
>J 4
^jjSjT

^J^,
_
-^

& in lure

proprif Sattrdotis

loquimur/ufiragari ivcquit:quia inaiorfuit

ft.inAini

Gc tneni
cxplurau Pontitii.is qui nufquim eam difpofi
rionifuxcontrariam iiuiicaait, vt (aep^accidi^

nim annus EcclcliaAicus eum habct cxccffum cum miuorille fit , in quo Polcha itKidat
dicvigcfimifccundaMartij: maior, inquodie
Apriiis.
QupDdiocndi moduin impugnat

quo

quamverbis

fic diccnccs oftcncicrc debet)t vndeijlil

aaa,de poenicenciis

Proquo Nauarrusiii. ^.Cmfiio


34.&Matthxus Jt MTWah Decifione J??.. 8.

Si dicatur menci potius

'tttnum publicationisnon pofTe prorogari fopn


annum k>larcm vJtradics iriginu quinque: ma-

itmnoinfeUo.

,2..ntim. }x.

<i

^oknM

jor

'

: ergo ei non ieruacj aluxu quam regulam in aliis

f^^fl^'-

rcin cxquilitius dilcudcns affirmat

^iu

in

40. ablolutc

In

biennium

corruit.

&

:in TiieoltgiM mQrtli

r.

O" /r^f vbi qiiod

2
Dcindc Forma conccinonis qu6d per Vrptm
bicnnium durtr
aliquomodo vcrificanda cft,
ita vt duratio ad bicnnium uiitum cxccndatur.
Rogo crgo quomodo in calu noftro verificari rmH
poflit) Non quidem anni folarts compuuriooe , neque Ecclcfiaftici , vt iam oftenrom :ctgo
iiulloipxKio..Quod autem verificarioteqairacnr,
cxcra dubiumcu, quiavbi non coiKKniunt vcrba, nccconucnitdifpofitio /.4. S.TMits.D.ik

1 .

douiais a Crucc

niimer. 4.

Gomcz juprk.

&

P. Mciidu

ftntit

2.

Lii.

Buliam fpc<ftantibus proccditur , vt in eleemofynz quantiute , in qualitaie accipiencium , itt


approbatione ConfeiTarQ , ili snuarione altarium , ac fimilium ; vcrbis cnm conccflionis Infiftitur, &aliter ^Aum iudicacur uullumcx przH
di^ofundameiaoi ^nod beni incafii fpceiafi^
de quo aeimut cnnuc 4ef9b(Ka( AaioiaiA

num. 7.
cuui Patcc
Heoiiquez loanncs Sancius m SeU3$s Di^. ^ f
ntiiM. i. VilJaJobos Tr^fi!. 17. CUufiiU 4. . 8.

'.

nttm.

Qapd ^*****

obfcruaudum

dubio tbrnu ccnlccux iubibniialis.

<^tus

ffM//iMeM s. 2.

& an fiimm & faentm Att^nUM

Refoliit.

in Indiis pcr

i praifato

BuDx anno

,{rattas

f. rirM

contra illam iudicari.

noftro Bulla conceditur exprcni fcjrmi


concefHonis , quod pcr annum durare debtar, Sa

ntc lufficerelAtcntioiKm illam

fuoiendi. Vidcatur

pninino'vdroiim!li cdntrartz volunta- ^**^''*-

Mxen

Gl^

'

tum non

niii

Vmsriim

anno

Scnpcore pro contrarii fcntcncia citari. Ncquc


Antoniiis GomezaliteTaccipiendus, cicanisctiam abScriptorc prsfeto , fi quidquam indulgcrct fcd certc nihil apud ipfum ulc , fcd oppoiieJapto ccfrare

parirer re-

per ca qiiz .addaqc Marius. Antoninus

D. Solorzano tiiam adduifcus oppolicum om"ino ^'""t > aitque ic non audcrc P. Hcnriquez
Itnttntiiim ampkfti.

& fic

adconicdiurasattinec, cpi-

in grauibus negotiis przfcnim

Ii^.7.</r /iHiM/-

^tiisCMp. 20.

Quodcrgo

fignificattoiic

tis

huiulniodt inodicum c(}c debcreaffirmanr, vt vi-

lencicncei

tca

polTe quctn gratiis BullcfiiiidypfirRiB|MU^


;

Mfimt

cheiam auc przfumptioncm ,fatisinfinnumeftr


nam ftantc formJ dilpofita ad grattx alicuius ^"t>Mm
coniccutioncm , llli ftandum elV, 8t contraeam
^^J^^
notta wl6hic<2ura aut intelprecatio.nifi dc
fjtjrtsm*
conccdcntis conftctvoluntatc. Voluntas cntm
pcr forina; appofitioncm oftcnJItur, vndenon tmttMfim.

"JJ**

ad fruitioncm ralcm dillgnato

dit

&

que aliorum' fundamcntum

quivalcrcelapfi bienniiJJullamallcrebaiU, uii-

illi

ez-

de quo diA

nihit poteft cafili ,

adxquati. Vnde.ergo

dies

fi^i loco AmflWw

lciitieuiiaa) probant? Recurrendum ianeiis cil


ad commanes 'illas doif^rinas de conicAurb^
laiihaiMionc ,
ita id^m cft iJlanim , as-

BmB*Mmm nimceorum eft probatidadodlrina qiixauAoricatc Doftfintm innitirut , ex quibus caiitra'ium potiiis dtductndum. Licet cnim dicanc
'

duos crcsae

nouam publicationem ,

poceft apud P. Efcobar

cx quibus

.*

efle cscifiijDant, airr

vel faltcrn

Mctropoitunu tua cclc(ia uiinimc pcrmUTurum. Q^d


Si Arcbicpilcopum Mexicaivim pviKrceDriufle
rdationc acccpimus , & pro ep acriter kcertaluni. Niiulominus in ddjguaco diAributionis
locoenn continuaum line j^icicione k leftt-^
bus oculatis acccpi. I-t tgo quideiT) cum ponducnrum agerttur

Biimmm

^H^'^

EcckfialUcuo)

tendi pofle dicunc poft

Ibtmis hittc pcrlcnli , ratui couorariuin lolido^


fiindamento dcftitut um
Etquod ad kntcntiam corum attinct,

?rM>rwn
dtvMlrrt

annum Solarem

planit Gtdeprocandoncante nouarum Bulbriiin

'

XX VJlL

The(auri Indid Tittilus F, Cap,

111
'

^li,

illa

vidcri potcft in

&

mulra,

pcr particularn

Cap. omnis vtrrt^t^ fe-

remiflioiiibus

poA gencralem difpofidoncm

vbi vcfi'

"Nifi fartc

de

Cc. {imilkci CMp. Sivtridelkn'


ccntia excommunicat. ibi : N^jf fir^
Ckrifnm Scc. & alibi paffiit). Licct ergo pictas Siem

nmim

Pontificia

magua fit, quiaiCatncn ccrcis cft adftri-t


,

*Jt

'^t^.

noneftadaiiifiliorapacftheikli.

ma^

t quidem licct pietas


prziumi debcaci
Bullamtamcn Cruciatjc niuad Regum oofttotuminftantiam mintmdconeeffiflenttqao eoeno
lu fideles in Indiis thelauro gniti.in]m iftanitn

Quaado eigo iJJum con>


non iuna^enoalempieidbeni
wd ni&aeam, qus

cflent penttus ddHturi.

cedttPontiftji

.itft^ipictatm f

ccrai

Digitized by

Google

ffouentlUu uMiJla CrucUtd*


limltationibus coarilara.

.^ettls cft

xofiAet Pomi&ces in concellione

CHtn aliu

adducit

Ctfi^^

cxeadcmcolligitur, tn

^ quibus couecdicuri

t>-

y^JCjuw-

t>on cxpcndi.

iis

manifrftius .Tpp.ircat

N cque Com-

IMmm

uA tiHA

f*r

gruit aut conucnitxquitati


le iibi ,

auM valdemaierialttcr

vt

non

fuf-

communiter

cra-

liccc iplc

fineiMftare poilet, vt in

qu

'^^^^
j^gfi^^

Indul-

Iubilcis,.&:

iinc cradicionc aliqua in-

cenear mm, ttkm. Licdc tnquun.fine * 9t

conimaliquomodo

umcn eft

probabiiitltiaa

nitm.

<;

matcrialc qiiid ccnfcri porcft

non cft

rcmiilum

^.itMMmm,

icriptoniro auAoritate

poAc & dclxre cxiiUfnatuot, dicaciter


improbcmos; eft^iif^Ufiati. NambulbediAc
bicnnio tanrvim valiriirasdcftinantar

vt in ipfis

cxprimitur. Qiiacrgovericacediitcibui poirunCj

bietmiomBlbmcuntiitl

Falfitas ccrtein rc valdJ racra,dtlBbli*enrirummi

Item , qua audoriHte id prx&ic


Condflbrius ?0(iqakfem ctNimB&noaeAi

comfnittitur.

ergo ad coniciiuras 8c rxihabtitain fundamencum deuoluicur iami

rccurrcndum
tionero,

&

eft

lidbb infirmaturo.

n bilc, ficut

Qna

& prliis

OanaiauBemid^proba'
rcs

ccni dubia relinquinir.

ctgo latione fuiUnen poceft, vt popuip


iiMahinta cradacur cum
eemr
tamquikm

&

oncrc contriburionis id, quod valde dubium cft,


&minimcabcoadmittcndumjiidubiumillici&:
oflwftidflec? Inrdioifan^q ug varii JetBiifi.
li

nt,

ncquitpro vcrotradi id,qnf)danliltalcdl-

vnde dc obligatio reiHtuoonis.eft), auc


MblneiidiconitaftHm. Eftcnbn.virfnmnifcIntatuc ;

cnndum hominum xftimarioncm,4S:

illud debcrt-

Immms ,
'

tiwyMfaijllfWf

yimii

citatl

nifficHltt

ne

circa fibi

I^Tr*^

tomeff^t

f*"

^ ^ldmmSL

fw fkdtmt ^itm grstnt & fmmuA-

ttHaSmP^.

'ibi.
Vbi li dicatur ad
rcddendam radooem,

Buivtatur^iocerevileMt. S\c

nocitiam eratiarum

8c

quxcradinireiiamfiadaoaani
,
prxTcrituTi fpciict, Contracrt nam ei rationc

lutBcerelKiilam

uon

ncccflarium iilam

crit

quam pro biennio elaplb

reoepit:

cum

admiititur,

quodcamen

a^nitti ncquc-ir,

pttoucm

dan habenii cam,

ncquc adtniiti potcft nam cxco


fierct pro omnibus coacdlionibus, laitem ciui^
4emPomifieii,JMmcfleneee(Eiriumnifi vnicaat
Bullam accipere , & cam ll-ruare ad cftc^tain pet'
Ponciitcem deiignatum , quando(|uidcm in omibus idem Mnor^radaruai^nnnetur. Qipd

non

cxco clareapparet lurnnon ic habae mate-^

diftinc^i Suratnarij

vndeineadera BuilftficcAainfubditur.'
At vtiiitm omnes Chrisli fiel. nnn tant^na fcn^l

rialiier;

Jeik*fit^ttiifittftf4iu^ijUoiitmJuMm4rmmjiim'

mim Mr^ffi

0nMf, umpirfi^

efitSmtm
Vbi rummarij acceptionctn

fiibftautiam

Owr.

tamquam rcm ad

conce^ani omoitx>

aratiTtriatn ,

ForaifiatpnBiuppoaic
^MKjti
His acccdit diftriburione fadla modo mr tx pm^
x <)
aducincntibuspoftcaBuUiSy publica- ti^eMttnt
-

jcioneni

vfai4 li>f Ipiipaliwr

led cx-

^hmifmoiiffrgti^rimftnkifKstfftittbie-

MftjBonadna 'Omt.Dlfmii' timnmtSmm,


tf.

enim in

riiu,rerifi4tur^ <:^retiiitatiiT

di^, &

IM

fie

grMtMsmAre^miiCMiiiiiUiJiln-v^urf^refti^^ijU^

detcgiomniamfentcnciaeft:ptpquavideripo.fi^li 3.

innenitar ;

Ir^m fft.uhlinir vt (iifirntunm hyc m>;,nt at.


per omaesChr^h fiiUles ,4d ftitiix-t/tm ItftlttmctMtii' t^-UcUr'

maniiam > vcvtx

tiicri

arbitrio Comaiiliiuij

decmum

RuIIl h.ibctur

&grauitii-

COntrarinm tcncnijHon debtt^ignKlilfitno S.Crtlcianc Tribunali iudicari*


BafiwftM
217 Reftatergo vtillorumiodtciam, qui
diftributionem bullarum cx iis , qui fuperfijefnfrrftf-

fx|tienti

prefsi

cadem adduccns.

irrcfragabili rationc ,

vttlfiequz pro

qiiod a Pontifice

probabilis; contra-

7- mi:ltos pro

*^

dccla-

tmmn ciieica%valde vidcnir diffietle c nequc enira

& ceniirimam earo

P.Thomas Sancias Vk.

moniro

runt

&

contra-

iaiilfit

ta redJiti rationr,

ttonc, quff.finicx. Bqllis rdjduis poilic

Coiuraquam

diba

audioi \

ctamnpn carere probabiiitacci

Diljitt. l

lundmUt

ctirta ilnr

tf8.ftP.6afiiaitmHaitadumD9ijir.io.*PI-Kct autcm lint quicxiltiyitcntu, Diffuitlr.


roent ratihabitionem dc futuro tulficcrc , qui videH poflunt apod P.FiOiadam IKifilsr. 7. ttf. 9,
mtm. 240. qui imm. 241. ajBrmat eorum tcnten-

allbie

f.raiitn,

vcl-

loquoKii

iehabcacadgratixconBaUamro , quandoqui-

Kcucioneni .diftributio

quopcr BuKim conccditur faculConfcilahum , qui ab omnibus pol-

dcm

ria

Dcum

Uttmenti coiulquam obcinencur. Quod qui' >.


dcm, fiitaen, rciu r.nr.r accijTicnduin : &e%
co iakem conibt icotcntiam coruin , quivolcbanc Bul|am poflc vhra biennioro protendi,
ncquaquam admittendam. Pro quo vltcrius txtjun r!add(>cxprefiamclaululamBullxioquaPontih:x ''''' ^'^*
icaknaiairt EifjMiMiiMiisiMM sritit^
t4tts^^ff0$$4. Cr tmiK4 tsfirem : tdntum jin po- p,^^p^
Wtt( t^ffMfiaitmtt Mfi^!f*rim.
?M\\ii txm^
V. Vrbanus^Vin. Inooeentius X. qutbus ni- ftw dr
hildici darillS pocuit. Qiiod aiucm dc diftr ibu-

fententia

'

mihi

claplo bicniiio hipcrtlicnint

gcntitsconcingic

vam

rwi.mn

Ethxccum

218

tas eligcndi

riAlidlioncm autem in foro poenttentix

alium

vt vulj^aris lubcc

Tribunali fupremo S.Cruciacac rcrctiptuuitpofTc

doncDoAores, quivideri poifimt apud Bonar


un n Tomai. Dif^ut.^. Qintft.y. Punclo j^. 5 r.
...13.^14. DianamP^vM^. Tr^(^.4.RW0/(tf.

incafibuscahbUi BnUasdiftrtbui,qoa;acdudua]

'

alium aUcri

quiailla cftin

jbttMi 9 fi^c tatiiubitio de futuro


jlfjkir

.t

fus.

(itpeccacnoUblaere (exccptilMncfi.) Adjtt-

.'

in-

Bul-

&

Potxificcnuilumapparcatdeprzlcntitaiisdifpoficionis indidum t de (uturo aucemnihil iuua^

^J*^^

ficdifti ib4cnte$

an pccuiiiam , dc qua dubicorctur aa eilct leab acdpknMMit Bulbs Alnnnerenirt


,
Quis dc hoc vaJcat vcl lcuiccr fulpicari ? Ergo
quod tradtint cxploratz fidci Qc oponec, aliis
fonmAucclawficdbhtncqucenimrarionicon-

volunuti Pontificuconcrariumoperari, qui cft


pri9.un mobik in hoc geacrc, ab omoibus aliis
mrpidendoni.
XiS lam quod ad rat^habitionerh attinct,
cx prsdi^is videtur llifficietKcr improbatum.*
MeftpnefereiconmiUodinftanciavaiidiflima.
Nam r.Kihabitio hltcnon cft dc pra:fcnti,cum in

Vw.

rogn

gitima

^^fjktit^ KoolUgeiucltcanddtCiiiuitroluniainihflpoMft
)|(iiMM

corrlplurcji

ias,

iiilflari}volnntualiadebetprfumi,quicoi9fo
Comroiffarius fic ci,qui commifit, confor-

meiniedebetcxhilKre. ijcqucaliterdeCaibo-

j|j|r,(f,(r

allj

uolunrariiMob^iiorwicijUtteinpcorii. Qu^od

rcbus, pro

ii|

pra codetn cxtant

Pr^ctcrquamquddcotxradluscftauUus^qinj

fiiullz difficites

lecxliibeK/k<amii^(iflrcnoniiul1cM,ielliinaiH'
tes id, t^uod

ftdoidan

-B^ Tcqwor cos qw

tcotpeianc ^non fim9MafiAcoofiM*quie-

Digitized by

Google

'ThefamlnMctTUfilMV.Caf.XXyUl

114

\xt

tos,c&aiUantnoitas Bullaspubllcariyft^iil
ipfi accepenu , ad clapfum bicnniuro perrincfc.

tienturdcfenlare.
fibt

Mcrito crgo poftulabunt

noua; craduntur Buli9e,ad quod

Sc

qui diftri-

tioneprsfatii Proregisnon fierinientioncm',

n illias prouidentiam non exclu&m, qui ,


P- Oiiatc Ttm i. Dijpiu^a. 46.

TrUuauU QmaM^t pr^uUt , cr

intcgro bicnniofrui.

jus

cuilibcc declaracioni ftare,

cia

'^'^:^f,^'fM\f
ImiUswditmtiMmfiiiiu
2X0
PntaailiAaihmHtitem^^ 9"*

apud

Dom. Solorzanum^

cieiaioni Tribunali in Indiis.re-

jk CMK^ Kitt procauffis ad Botlam fpedamibai cumi^e<wj'/ ninidinc portftatis Mpcdicndl^ (ic cnim inc3
.*
dicitur: Sinqmperviaiifiur;^^ m f^r etrtaha
mmtejepntdaaaeiar , nilkkit UtikhMs tm^iUs
iithas AMiiencias Reaks , niimvdmir fe, m fe introia^^ltittn tUsifer auntra algiaia.^ Stc ibi. Scd du-

cme fd

prohibcmr.

Nonenim contnmaz dici poteft,


fibi

permokfla, adiUf-

& vfitatum impiorat

przletrim

cat.

vbiftillacxCKpiomiQctsadmoimtorGMfMr tMwljk

tiitm iLl!emer ne ad exxtmmunicatitiiem iniiifjtigm emfgk.


tibffte

wuaKf^^ r tstimMi

uu^ptuim,

Sic

Cldncn; Teittoi. Vbi ergo neque tationabilis,


tufimt.^
quud (1 grauacus auxilium tt^^m.

UBmie mjnifi nj cH
'

,
,

opportuiii ^uitoris exquirac

i Adcutulus fani
EccfefiafiicusPanomis} lcdnoDadeftt isergo
aditur.qui iu.xiliariporefl,& DcioiScioperiiinp
gi,cuiuseftviolcnriampafiisfubuciiirc

Tertimm ana taxamfecunU aimifim-^

Efpe^itidtcom^^onnnacpteffacft
O
tVprohlbicio

Koorcm

.*

&

ha/Ht

qunitne

qoando iurtlififttonoexoeflttteomperirar Gm.


ficn Itiiii fi culpa tamam imponere paium inftttti : vt
iiabetur in Cap. Smrt , de icntcmii excommuni- ^im^t^

& attcnti

les podercs

qui,vT non obcdiatinrc

fibi(ceft>rtfit;cAmpdfiteiiatnonene,ctiain

in (pcce fcri-

U futtsi pMk* em amfmmus ie Tri-

corium iicitum

occultum pri^erat, non quod pof-

ica

dem Pror^Usau^loriutts imeiuencuobcdien-

pcntenturx, vrcd valdc contingens, fubmei5a, in qui exportanrur, naut, fiue ab liofti^us
ocnipai3. Pablicario crgo ccTtam niaiernin requirit, vt iplum nomcn oftendit ; id cnim publifint

viam hanc ita exhibebumplatum , vc oullttm id


c^ otfcndiciiliim Rdelibus icliiiqiHnir'De
btlO
'De i]0O
~'cumraushxcfiiiCffitiam

& Doro.

$mferttst.

y itgelnemQfufcrier ,

flocolore quasfito : ad aiiod dlue^ Proregts


inandatononvigendas,learei ipfiusconucnicnti.i ,
ciim iam conciimacia non lit , quandoqiii*

Aarum bicnnium illis a publicationc intrgnim


non rclitK}uicur. Prxtcrquam qu6d publicari
non pofluni Bblfc dc quibiis non confiac an

moralirerloqucndo.Q^? quidcm dofti

sid^r^
muvm.

ninc^imDifltaiuscoiere,&jkcciilurisabftincrc; f*
*
Arfiabfoiutionc opus fir,eam impcnderc, hone- ^"^^T

ci^m fincviridodi oppofitum lcnticntes. Siaulumam nonam poA aliqoos menfet addt-'

neff>u\ buius admtnittri folerter aduertem

&

vt aic

eHrtfrtfem*URi4lftrfuu, SiciUicOebcbicergo

funienc

lero

catur, oood

aMtmt

hnde$mmiriiuj[tfiKitimerfmmHwrejflfa'iofar* Ttmtitar Ui it

Builamelapfi btenni) obiHias incerticudinem ;

neque enim tenentur

Fj$ cdjos extraorJ^arics

ftr rMiftik

habet vt poilit

Atquimuld non

Ai^'*^

^^J^

mm. 60. m biSk

Eicalona 1^.2. Ctf. 34. .9.


bit

i id certc non videtur poflc (uflineri.


Kamiidie publioiionbeurriibiennimn , licuc

&vnurquirque

luam auto-

uenient

annusaiibi.'

& Hmilibus

ucndo
non quideni iudiciali indagine, (ed dc ^^mm^ ,
fa^OtaMmitonisinprimianendonitautem non fdt^tk
procedemibus , ad impediendum eficaccm potemiam adhibcndo. Pro quo fiuit in prohibi-

vt

buunttencbuntur , nulla noua accepta pecunil


qpiideiD i finoeriiaie 4c ingenuiiatc,qu&
traftari res ift dcbenc , valde vidctur alicnuro.
Si autcm dicatur non fiiciendam pubJicationem
poft Bullarum aduentum, (ed poft dapfum bietw
nium ad diftriburionem earum , quz rupcrflierunt, & coniequcnter aliarum , qux poftc^ ad-

/^

calli cali,

riraicm imerponerc viokntias manifeftas remo-

Quod

ffi^

Proptereik dicendaid videtur Prore-

gpn pofleto

Nccfacile eosnanquiilarc potcruntdiftribatio'


llts ntniftri ,aut ali), qui caullam Tribunalu co-

twn fiitis aoparet , vt fi CcMnnriflairiaa vetic at^*


oaem iniuUc vcxarc nuHus rcmancat illi rcciir,

fi|(edonusGcquancumuis imporubile fubkuEttale atiqfuid vifimi afiqoando , ci^ Religioni^ cuiiiKJ.irrt fupremos Pra:latns ad rciioca-

fus.

vibem abirc

ob

xtX
Sc illa in Indiis diuerla ab ei , qux In Tixtcm:
Hiipanii ,
regnis aliis Coronatteruatur , in quibus folita publicari. Et babecur io
^JiSi.

&

rpcciali ]nftrulione

apud Alfbnfum Pbtx de

ZXn!^

Luiialjtr triamgratianim ,Ftl.t^4. exqno isSivkg


illamaddaeicTrullenchli*.

i. f . 3./. i.

& cz

d*.

hoc P.Mcndus Dij^ut. t mm. 1 1 Qui tatnen ia


co decepri,qu6d pro Indis.quibus Religioii, pauperek,ft thiopc$ exequantur, duos rcgalcs Caftcllanos allignatos affirment j ciim tamen fiot
duotomini,'guicrarcgalcscumquartcnoconftituonc. Tominos eoim duodecim habct giana.
Nifi fortc nominc Caftcllanitum intclligcndoio
.

ccbattir.ybifidieatamallamcfleinconneniens
in eo quod fic coad>u$ obcemperec , ciim polTit
Conciiium S. Cniciacz de re toti ccrtum reddere. ^ ouo dubio procul lemetfum acUiibendttro.

vclinc , quam nos /4 jado dicimus , (ic cnim


idemeft quodTominus. Talis crgo taxa pro Aa mUka
pracdiilisomnibusalTtgnaca. Eccircacaminqui- "^'trt
ri poicft an valeai confaetudo, qua: ciTc Jic rur , H*vcmilitescadem perfi-uamur. Inquo, hrcucri
ita eft ,
fcience Commillario liibdclegato id
fit, -000 videcur ooriaam wlcm CommifTj rio
ccfienli delirifle ,
iia co fcience
an nuc ucc

Id linc nulliuj confolationis

licct tacitc

tienri

Qu^ ratione vtuntur do^ fcripcores ad probati- Ci^ammU


dum annumpiiblicadonis BuUx efle Ecdcfufti-

lioncra Hcligioli a li: cxtra

jufli

caufla fibi benevifa,i>cr ccnjuraacogeret u r. fn

quo

quidcni Commif!ariiis iuxca

aEftimationem aftcaju

:.

quam

communem

ratione podiis du-

cft violentiam parcmediuol cnim caie ier6 vcotet, fi tameo

fonet ,adoerfiuiiiam iiilbnaioDe apiri iiidi


Kmdijfliitm:pnaiddnib

&

poteft

&

confuctudopn&a

fuftincri!

dHi^&imifirfatetti,^i^vliwficbab,idcKc

Digitized by

^
^

Google

Dt ReffflffPtimih/i ex BuiU Cmcutts


& |K(tiAite Ck)RHnSflrio,vcViileri {>oteft apuil P*
Mcndiim
^MmtUm
tfiuuum

3
ratnori pecunicfiiimiiftpolGE Bttlheonce-

altquidhtiittfbiodi
ruicri.iiTi diufrfi

jtirf (0

,
'

'

fiii

januam aliorum perlc , aut


vc polTmc viuere , imm&
, ied aN j ad fii bueiriendttm
ipfis fpontc moucantur
mcndicintcs d\a pofUinc , nonadtu, ied habiiu : iicut Religiofi Mcn'
dicantes diettntur ; eiiaaifi rdpsl non mendicent } quia eorum ftatus ad mendicandum cfl
difpofuus , ad dift^crentiam Monachorum. Prx- m fM$td.
terqu^m quodinfiriwrabOibusexinifio fieri po^/j^ff^
tcft ob rationisparitatcm,vt videri potcft apud P. "'^V^
nis viuences, ciim ad

per aiios accurrtinc

SaxKium/4^.^,inrM.33. vbialioscongeiic. EcP.

HenriqoekJ^.7. thldtilgeMrjs, Q/^.^o.mm.j.


ait cx prxdiifia ratione concefTioncm ouonimextendiad ilac &calcum. Ec pro ftmilibua
eafibtts fiinc AttAom alij.vcvsdcri apud eumden
P.Sancium porcfl num :,$. llcuc Sc do(5lriiuBaGs
vbi

fponre Bollaiir ac-

io zcnodoc^iis

%%.

ettamfi non aeeorrant

utcm

Di^. %.mm.

ag^en fcripcorum adducic Hic tamcn non


, icd quia oomine mendieanrinmterloomprelienduncur cx deSmofy*

ut, q uam pnedi^ : & in hoc a rbftrari non liccC


^bdeiegatis Commillarits} alias ^oflenclsiaai
rca Hifpanos tasam aibre i quia nbn videcnr
confonum , vt idcm a mendicantc , ac ftruicntc
.aftualicer exigaturi qui enim ieroic , plusdare
|KNell,eum icraitij itwrcedem acdpiat; ihuli(>
rics copiofam. Prattcrquam qiiod In Bultx conccflk>ne non tam actendicur Ipiticuale dddium
bonum eam accipienrium , qaam fiibGdiiim pid
ad qiiod nihili pcnditiir
bdlo.cunrra iiifidclcs
idjijuod ab Indis roeodicancibus cribuinoteft.
Ec olis iOi iiigeni) runt, ac peotlioK fili ade6 teuaccs, vt rarus fucurus Gt

in fola paritatc nirimur

macontkiMentiam qotdem difpofitfain oOendic jvnde 8c (i.n\\\ po(T<^t eziguum aliquid pro
lodis mendicamibus r.regalts inquam : <k faiSko
ttaiemnequttadmkrit qaiamdlaaHndrcaiaea-.

c^pturus.. Id

vbi

&

aotem ^ff^*

Sin4bMr<#.S/dbiMtniMi,

pondus

argaici iniiuaci dcbcrn concribuerc. Veruin racio

ticit

vrgcat argumtn-

mimmifnm td lenfequen'.
Pro pro vidcri poceft P. Tbomas

'nmuni excrbitMm

titm tTMbtiUM.

flatuendnmeft ,eftmiiiKreos

rtatii5linr,& ira Caciqtiii

non fcmpcr

,cikm dc priuticgiis agitur autdirpentationibus, per norittiniiaro regulam juris in 6, Qh4 i

di.

*'

6m aliqui nccaniofiffiau t

aparitarc rationis

tum

NjTi inrcr HiTpinos varixcla(Ivs Cum^ iuxra


diueriiis corum hculuces : ergo &imerIndos

fcdtf

prebenll

Dif^ut.i.num.j.

Poccftviteri^ quxrianlddismendicis

opportoni

'

itiftraganturapudipUim/MMi.34.0*/rff.

'

'

fwottirttm

ttatoriCuricBan

caa

non obri-<

'

.j

'

nutrintjtribuanrur.

#
'

Circacb^, quireruiunc, in^rieriam

114

ClKajiv

poteft, an

ij

An vcro eciam qiri

rura Prifc^i
reruittoc

.r

qiU in pridiis

namquti oakies ,,

villicis

& juxta

agunt

voluncatem

Dmmnorum res fibiiilliiwbs etequttniiir. Ad


negaciu^ mihi vidctur rcfpondcndum , atcento.modo loqucndi Commiftarij} aicenim
^ jbij(vfr y mMms ie fermtk. I^nRa^catdm
autcm modum loquendi noftrum nomine^f')
ftmtio ij cancum ycniunc , qui in domefticis
mtniftcriisArruifeiTi^ aut quafi fcn^temoperam

quod

>

pr.tfi.inr,

&

vt Jixi, vOcantur/*/ffq[*J, in

quibus

^quiancciimbuloncscqueftrcs, ScqxiiPd^esdi-

Pltidvf

dwriir, adbleftentes inquainpoftccrgates. Alij


3c licctvoiO^Mainomiiutinondiciuuur t^Ics
il^ncaii dominorum qbfcquancur , altius minifte*
eftlcriquidemreceptc
Qiod
i^Qmcra^lanc

'"'f*'^' ptorum dodlrinz coii'ornic,aflcrencium verba


vuigaremacccpcioncm
^I^Tu!^ fuwenda cflc fecundum
jkm/iautt

VIvtTtcun-

m*^Jbg2'

xx6
*'

Indiis

eorumliceat rius

non licerc conrcndit


& priuileeium Pii
Q^rci circa hoc vires lam non habcre , cilm
,

Propter
rationcin rtouz Bulli circ hoc pro Prx-

empi9ralefiieiil.ftflliasrariocelIatteric.

quam

>ans, Prsbcndariis,ac Pre^yceris aliis

pediix,

nupcr

cxelciiinorynis vidur.t

t.iTi viro<;

qitam firmi-

t^q cft.dccctu ica mcndicare , roendi'


eantittm nomine comprehendi , quia in omnibBf
ratio
trt
imm6 8c maior in iis qui ob
caJem
verecundiam oftiatim non mendtcant ; ifti cnim
bindMMi^ <ib> eonTdum^filde didMft tHb
nas, quas

BMi^

quibuspercooimuiiemBallamQuadfa-

gcfimz tcmpore vfus przdidlorum non liccbat


de ouis untum 8c ia^tciniis joquannir \
dt de fiiilU pinguedine trihil in fpeciah conccffum repcriatur. Qjja vcr6 vix crat ,qui ad hunc
eftetum Bullam lumcrec , fubdclegatus Commiflarius publiaoiediAo tranlj^rcirioacm peccaF'
tum cire mortalc declaraiitr iub cxcommunica-.

lic^c iiiz

tionispcen^ Conttirariit intungcns

vc.id poBni-

femibus ap^rireoc. Videtur ergo judicio Conii'


miflarij .ftandum ob illius fiiimmam in negotid
ifto au^toritatem.

Imm6 circa illud videnir elle

Utn excipiunt^ Supponunc ergo vfum taiem

'.J*^.*?

ex-*

dbn obfinra Poncifiaim mens 1 eAaaBullaseirct


prxdifta concedunr,5c fohm !)cbdomadam San-

Pro mcndicjntibut occurric item dubltatio, an roli itii inieUigendi^^nt, qui oftiarim
petancdeiraofynaimhbemlimeftpropri^men*'
verc
dicarc . an pofTit cci.im ad atios cftcndi
iqppes, lict oftiacim obt vcrecupdiam non menomnes
vtdecdr
dicciidom
"1"
,
, qoi

vfitm *.

'^<*fiifeBrilli^"iComtniflarius cmmgene-

ralis

omni earum amplitttdlne* quando de


uon confl loq ienuin tnteH^i voluifle.

zi<;

\ N fdiicct in

Qupd beneexplicat &exo(natCatdm. Mamica

ill^

fmM,

kMtyriJlMiBi,

commii^

>f<)-;fls 8i

ntbus miniftcriis dcftinancur.

faperitts sJiqttbdilitotAaiom cMdariC^vcfimulo^

nm, hrMf

foIiHm inteiligendifiiir, qut fainulirio

affiftunt.quosvjlj^i voc iimus

Miribni fine Bulbe acecptione licerei quod 4t


qul conccffionem talem vC
ij pro ccrto InK-nt ,

rem ra^ni moaicnii,

& io xftimatione ipeciaii

habendam, poAulartinc.
zi/ Nihilominus inPcruaio

Sc

idemfor-

re in aiiis Proainciis accidit ) vlos

przdiAorum

Maa

abfqtte Bulke

, dlt

omni rerapolo aeans

receptionc putaiur

8c

tn Ptrmiit
ctmrMriM

apud rcli^ioros ae viros ""^

do Aos, ae confcienciz tuz ftudioios viget, eriam _


poft prsriatas deelatarioncs s eo fiincuittenao,
2u6d confuetado circa hoc inuercrata pnrualuit
ue rarione aiicuius briuiimj origiuem babue
<li liiie dikif ACwriucnld&di wKiit poflelfr|

Digitized by

Google

ThipmnIad^iTttulMsy.Cif.XXVUL

ii6
Iq^tetmiii

/hvMiiifiMf iMfe)

aliquarentu abrogare,

ind^ftitumc(t, & ita vidcmus in Hitpanu vfum ex.cremtcammcarnaiinm & inullinoruai Sabbatis
iMroduAum ; c^uod gcnenliateA , ierocimm
fefcdliontni vbiqucgcntinm,iSr notabilcm CoeMB antkipationcm. Circa quz Unc vUo cooidentiv remorfaimMcdiiur, ftinola quideAinoftro Prilari non folum vidt nr ncc contradi-

'

cumdcm ample^imcur:

f*-

&

rpectatiier'

fmt

contra icgcm

Cuin erjgo hoc ccrtum

leiunij.

nccrc porcrit dc pknitudine

autumo

iit,

tm-

& omnes Oo^otes admitnmc>


rerit priuilrf^iumiaaiceflafle.
*

piiui'ci;io

curiic

non

innititur

Soluffl

crgp

AK|n vitis dtAos


earadptnualaic

xy.dpfiff. VnumqucauieipcftdSBale^ ft
lucoiuaico lagimcn non liccre cnamu oua Sc

qiiodpirccsincopiafiiflkiend noninaenianrari
"1 roaritimis

tn mt.

fint

&

<n.

cibaria al;a cxigui vtgotis

U<^oia

homiiKs languidos rcd-

rcgione(<|ue iftx

conrtdcrata ,iententiam,auamdocuctatR(jlAiir.

ci

etiam

quod cum

ita

aliis

loferari: iSic in

Be%to ,

diebus pauds exccptts

panis vlus prxfatus UccaC ?

pondus poceft fobdelcgad

Ncc

toaius babcrc

edifttMti *

de-^QD..

fupra.

Q^od ver6adc(uiccffioncpa

ziJ9

quod
nun habccut cx eo qu6d in
hil pcc'ili.trc

habcri

Bullartui)

vrgL-at.

Sicut cnira

Bullis

comauinibus

concedatac6cu]catadvfiMi^>ra;diAtun,vcoflen<}

etgo alicuM

liccK >

ad

oonfiiecoifi-

Sanguincm

przlcriptam rccurrendum.

ia Summf^dt etfentMtid iauniorHm .

Qtud n. S.

tu

fed jMfigmnt

Icgcndum,

Azoriuna L^.j,

Sc P.

Sedccrtc non crat cur err.inrcm rranfcripdouem Audori.taiuo bonus etiam Auiflor
adKriberec

naro Hoftienfis pro afferrioneful

dt2t Of.Prtihter ii.dij}.


ied tagtmen habctur.

inquonon

languls,

Nam ciim, ibi de pcc nitcn-

cii,quamaturuserat Prcsbyterfismicariiis, agatur pro dit&its rcmilTionis ielunlj ica didturJ

T*Mummutmdffbu* Domtmii^O' frK^ttit


a

aliiSiHirpaMeCorooflr,

innoduAus , 5: ita,ficiit
& alix ad lndiasremiffx , conteodemc Cominiflario poffe in iilts effcdum habere^ ffiodiio
diAo. Ncchtpponit Ponrlfex cbmmnncm iciunij obligationcm, qux in omnibus vigcac HifpancCoronxregnis, ledquai iuxia l^emeft
Eccleltafttcam

quidqutd dc confuetudine reg-

rorum quoctimdam iic , quam.non tcncrur


vtdifpofirioeiuscurrct.
^'"T"'''

'"' 's

icirc^

Gonfiiccudoenimnon

quod

Icgifbror lcirc

tcnctur : curo id folikm , quod cft coinmur


ilSir(w> '^P"
jSMftwi nwutris^debeatinieriniopeAoriirednere. Pro
n)tir0- qiio <.ftC<5p.I.ifff Rw;<fftfj, dcConftitutioqibus
iff

ftuiui,

psp.io.i^//'(/?.8.m3deragimenproranguinecranA

cciedprongnisedan

ZMt/Vt-

s.rww.'

delagiidtneciinn, &n(mdeianguine loeucofcMK


Vult autem Diana citdtji Refolut. 77. non Jtr:}'*'

dtmus ; iti ncqucinaliis pro Clcro concclTi?,


quiaUlxnon runcipccialitcrpro Indtispoftula^
in quibus cft Bullar vfus

cft

cripfiffc.

^ftutAm fpecialmmaecinet, rerponderi poieftexillbnin

'

t. iam*. Si

ncm

autcmliccrcdicbus,(]uibos prxiaca liccQt,&li v^l*nondefiieiic, qut ica fic aRetlacas ,abifiMndimaia


mihi afTcrtiocA , ncquc Hofticnfl atcribucnda,

indulgencias aliquas circa illaot

confiictjido pcrmittic laifbicinia ctiam in Quadragclima , vc ceftacur Otana R^eltft. zi , (ittu^


EcmTndiisnoftdsexfel&coafiictodnie Sabbath L ft licitus Indis carnis vfus. Qiiid ergo il Hil-

Mn^

3^

jciunijfueritremtttcndiim.-ciimlciamusinrc-

gionibus

li-

us^anjueEuropzcoounodisdcftituns, tx>nita

ficut

eft fenerfe agendum, vc-nibil.de:icg| Ccclifiafti^

vrgeat,

& i(a vir);ucc BuUz non cftc

ri'mo-

iain maritimis

lificaiu,

dcamiflnis.Trum qiiod ctanec Diana P<mr^ to.


TrtB. 1 5. Rtfolut.^/y. mutans, vt il!e air,rc meliiif

danr.Q5tttSnMnMioiniiac pr'<R!gfoiii(H cc-

mhilfmd

'.*

aP-

cuius nec raemoriaoc-

lamabannisplutimiS)

tis aliis

16

left, cLim<cx dilpoiitioiK: luris communis habcantrvclegcCationidLoonliietadincpt^abrogan". V: conft.it cx Cap. J&wi", de Confiutudmt^

Scdan
vt ego

in locis , eodem tefte / tMferAs ^Utgm' cntifnt


apud qiian.c&m lonc1)o^^>irjs afiqtti a&^
rcnte$,ftante licito ouorum iSe lafUdniorum vru, f*^^
etiam iicitum eile ia^iminis quod diuerAmodc
prqbanc graua Sooecaris Aiiaoref alij , quia
pingvxdo non cft caro , fcd quid nantrili ^ ngmenco lupciucnicns , cx AriftQide I^. a. dt tjt'
mrstimt .-alij autem , quia minnicft* St naKtii
concenb in conkqucntiam vcnit iiixtamukorumdo^binam api^d P. Sancium J)i^r. i.ri;ri

to primis declarado Commiilarij

quia illa(!ilaeindinicit"Iurn non improbat , qucm ncc improbarc po-

fr*in.

potcftatis.

Et quod ad butynim fulllum fagf- D^Wjw


rocn.ieulatduiuacciuec, noneft lingulatis, Sc ^!^.^
cxemplo InidicaioDnliienid(>',c&m ficcaden^^f^
in Sicilia , teftc Oiana Refolut. 2 1
dt.iu Sc mul- ju^HatS

"on^ctwobftarc,

*^'t*m
foi,{i

bt

2,xS.

lur-

{)ul id

,diffictli pocenc Ihbilifi.

230

videndamancxtuldiiAisfiuidfunends tali fifrcj^


fiietudini dcrc^atum.
N<7M

liero^are. Sic illc.

cxpe^iat, alcerius eft conlidcrationis

.*

vbi de conlljttuJine a^Ic

tHfto

garivcHc FiMiificisimplorec auxiiiuin^

Tr4i. 9. Rff:!u!. XI.

'^'^'

cal^zcergo.liKcxnoftcrconluccuUincmabto

ilK&dbAi & pij. Qw>d c&tn aec^iit.


fommunis doftrina cft confuciudinem effc rapybfvlNr
oonabilem. Pro quo videri poceft Oiaoa Psfe^
ab.
R^ftlm.

C^l

menucntnimnftcitt,^^'^.

Bkmmmit jium^dltm^i^ticfr^umtMr
tpf ) Ttcn imtdi^iiur in

c:ftm>fint

TmBam 5.

ip'.t

tnmt ^at mtoHtMid^ ftr Cmt-

'laersrninfis^ dHift

g.

ih

nf^umt^fMtMutt lotorum ^tiMlim^O'


ptrfmtnm fitgdgrkmM^ttttdim efflmia{fm
fin U^H ^& in faFIo confjtifi:) po/?it prctabilittT

&

cuix, ied etiamvluna

Ch^Un^^

rtm, ^rioreiO^eiudmuvrfuusrt

6. vbiiicloauitur

Boni^us O^uusrZirff

fmifi>t{fiikMmmUhjfnm9 ff9}^

mfti

vltit

Fi^

^&iif&i^tUt^kgiu&ii^

tMrne C^ft^imine, imit orcdfeo vlttur.

Sic

iljt

^I**'

&

non cft cadem racio de ouis fagimi-?


ne,diro Vnttm , permiflis alijs , conftec proMi^'
ri .(5c ragimen qii.ill quod adcarncmfpclans,ei-

^uxca q^uz

dem focictur. QiJod inierius la^imen, oua, dc


cafiitpennittancar} ide6eft, quuplusaltquid
poft diururniorcm pccnircnti.iin induigcrur.

dc non beuc Gloiia

ibi

Vn-

id clle ait vc oltftfi'

aigumento

Ikeaccomederedefi^innneillisdiebus , quibus
oua &ca/eum licet pro quo adducit G*^. Dtni-

f^^.

f ^.tb^* vbt uroen de fagiininc nec verbum;fed

Iiae, cafi>ftotrisvriprohibentur
Ecclcfiafticus gradu? cxorncc,

C^nquagefima,

in

iUi,

D-

quos'"^!i*>

Domlnicisi'

iuxiavecercmconfucttidiiieill*

Si.ijaidaiaemcxsolice^colligecey

idond

eft^

Digitized by

Google

7
non

miitcndlim

non

tcnettlr quis pri*

prohtbcntur .etiam (aginKili piOprer rationcm ibidem addu^lam prohibcri : quia


6;ih'cet fcmcntinam tnibunt origincm carnts.- nc-

uiicgium Oratorij qutere ad fadtfitaqiduro


biigarbniMiflje fl^ienda; : ft ita nc priulle*

^exprciTum

gium Compufitionis. Q.!iamquim &contrahoC

4^iiij>ra;dita

ragimeiijqiiiadeiUaiioiividielia-

pofiic vrgeri.-nam ptiuticguun iamqais baber,


ex eo qudd Bulla ComDofirioni'publicetuf :
Compofitio auiem ipfa c vfostalis priuiltgij} Ac^

lorpo^dubictri.

fttionk

I.

iUjicrpiiuilcgiuintoiiitur impediroentum iaris-

M0uuUas , tum gMsktitM efi


fufra tmmMieem eomfo^'

J^eetMlu
ingems ,

c{l,<Sc ita

fiiaendi pnreepcoidhtutionis, curritque

na de MiiTi,

modum.

do^*

dc aliis fimiiibuf.

Si eigo dilado

zil

licita iutc

muldplicacis

pw^.'

Qjdd fifecundi mrnfilvitcriorquandtas,adquam "*' eum


ncqucuoc6ullxpertii)gerecadcm coiifiderado
BulttspoMftfiericompofirio.

pOtcf^quisin

a^t

vtturru
'^

duodcciro

Indiis

r^ibus

compofitionc

pro

iriginta ditca-

fit

que doniltiisdtbenniriiicefti? crogatisr


qu6d lidcbitummaiiis lic, plures IVillas linncre,

kabenda rft,an iiriliocceo anno vi;eatTattria6Ho,


an non. Si autcm fiiic iilicita, matus cft dubium)

& cxdo^na

PtMendi dici potcft locum ede


oompofittonitliceciiieafiinonro nonioquacur
in praxi , qiiam ailcg.it, lcd quando compofitio

debitum amplius fit ,quim vt Bulli> .iccLpris fadslieri cidem polTit , adeundus Commillarius.
qdadhoe fpecialcm inftruAtonem habct in
qua continciur tt compolitio fiat ad rationcm
decem pro ccnrum , confideracione habiti
maiortsailpz qux in vfurpationeescefljux Of

(iCt\

cademprofii^ulisquantiutercdditij viqu ad
fiiinimm nongentomm ducaioram: Qudd it

tis,

'^ii^i^ '

^^lll^t^^

compufitionc

vtl,

culpatcdiiicrtur.- Nihiloroiiiusitta^its,

ptKcefleianr , hnius videcarcflSe &niefltt;oMns


cire fundamcntum potcft , quia CaUscft PtNltiftiJ
meos pei Cororoiiiarium delann,damad^'
compofidofnem admiRiiur. quicumq^ue rcftitu.
tioncmdiu dcprchenditur didulillc. bcd quidem'
Inftrudionis toruu concraritim videcur perfiia-

&

cis

dcuquantitaiis intcrucnirclolct ,A:eiiamquia

cx

xquum appatet , vt roaius cmobmcncuiD


opcre momemi lantt qtiale Cructara con*

illa

pro

accTc(cat icu;n

X:

hoc non trcquvntcr editScilc , quandoqui-

quc ad

lii.iimam

vt compalitio per Bullas v(-

Coi)imilIaiiusadeatur,qui

dcm

nis aciendet,

cicefliaa quantitas relinqaicur debttori.

nanir

icd compoiitione per Bollas

lummam

ad

di(Stim notig<.ntorum ducatorum,

'

primit,&itavciacctcltinKiligenda. lcem. Si^


dif&rens grauiter pcccat concra iuftiririam i ergo
ncquii ilh prauitas iua clTc proficu.i, vt lcilicet

Sedquidficompofitioneta^aperBiillas

hoc bicnnio prxdicationis

compulinn

fummi reliquiin bicnniumaliud cilSciatui; Polenine ttmcperBallat mulciplicatas fieri , vel


Vtendum ncccifario co:.,po(uione ad rationem
decetn pro centum, licuc

prxiimdum tucrac ela-

pfo btennio^Ecdilatio quidempotefteflelidn,


3c ctiam

iliicitarfi

cnini iatisFiftlo Ivii Iuil b.cn-

nio poflic , ad icqucns diifcrrt ncquii immo nec


ad bteuius i*paciumtquia reftitiitio ftatim 6cienda tft iiixta rc^iil.is qu.is Do^lores pro ea tra.-

dunci fiauterouonpuflic,claium<^ftineon<)n
eflcpeccanim. Poteftramencfledabtam,anqui
hocbicnnto, vcl hocanno , vr in Hiipania, u Itituetencquitco roodo, quo inceru rcilituenda
iaiK, poterit tamen feqncncibc , teneatarad
compofitioncm dc prxdnti. EtdiccnJ-.ini non

'

'

tcncri,quiacompo(itio loco rcQitucionis lucce: cikm ei^ llb non obligct in przicnti ,ncque

dit

etiam con)pofitio

hzccnim rationcm

lub.

&

ptiuilcgiis vcimur cum


volamus. Qu(.-d cftP. Mendi&Arincconlbrquamuis oppofitum proinc Dijl^wr. 32. //. ^
babiic alicut videripoiiec exillorum rentcncia>
qoidicttntceneviadaudicndamMiffam.qui pri*
uiicgiumhabctad audicndam illam iii Oiatoiio

graciacacpri.iilcgij ,

frtuiltiii

tUs^iuuJ*
,

^j^^H^'

tcmpoie Ititcrdiftii eft fiqmvicin iubiatum tmpedimencamadimptendi prxccptum. Sed cenefi*


militudonon videtur pcnitus coni^ruerc : nam
^iiud cft babcrc ^rtuilqgiuro

mm*rtm

Jhid

iflW.

autem prioif^^m

fidcnduni obli^ationi

'

ThtfdHn lniUi.

& eo ceneri

lioc
L,

vti a-

qucrciead finiscnim poAeriusadf

leneri

>

Tm.

vlteriorfi^

fi

modum compofirio-

& eft is,qucm diximus, ad r;aionein

dcccm pro centum. Hoc ergo biennio ficri alitcr compoiido nequic: crgo nec icquend. Ulac
cionem oftendo rtuminftniftio generiliseft,Ar
noii pro hoc taniijm anno ; nihil eniin ralc ex-

&A Wque

indc alius compolitionis tnodus atTumendus.


SMtidii*

&

di(filarn fiac,

uciuac,miouiquc videacui

Nonclt autcm ncccHlirium vt tot.i ilb quantitas


debiu ad rationcm dcccm pto ccntum coiiipo-

mfitbai.

qua dictnir

derc, in

ecrnit

'''
'

qusft

adco coatribudonc fans^ac cxceiliua!


Nemo enimex fiio delito mclioconditioncm facere potcft. ,MQite

miiieri

obligaiioin.
'

rcm
1

llujn

'

'

;
34. laslu. ie re^^tiiii iurif,
2)4 Eft inltipcr ctrca hacfficalHs,c}uo.

modo

cotnpofitio hxcficri

fiiic

gwMMd

Buliis pollit, yBff^

"^^"^^

Suas unicn neccilarias dfe Comiiair.rij vcrba


gntficanc,dumticaitirjMMdaMi precifimm:!,
10 f <j /jrtTrf /i^ tpor^ue dfih^jHiert
4j;/t rtiihr.
y oMnid ju ^cn:tdMd^ y <fMe de ur* wumrd nogtxtit
'-ti

de comfofidiTi
icrpo:ij!.

ri

p^'*

tjne

potUl

per

eila feas

pia^didlta

eoauie.

Ad quod

ti/lcivt

mtc^fiiri*

ffX""'^:*
*

vcrba intcIHgend.idc

compoliuone ocdinaiia , & iuxa daciroinacam


quancicatemt de extraordinaril verftalikmefle
rationcm, aJqn.i n Conimiirarium bculratera

noo
xquum dubture ; liccc in eius Inftmffione non excec menrio ApoftdKcc ohceP
lionis n;li
compohtionein pcr Builarurn acliabere

ccpdoncmt quandoquidcm

ipii:

ceftacurfic&'

ciendam h. PoMtifice confficoitn. Et (piidem


compohcioncm quxcumqiic illafit, vt Com"
millarius Pondficis ictc ad coniciendarura cz-
onerationem cf^p debec excJic. commiflki
eoJcro Pontince tacta. Ertaiit cll ,quain verba

'

.*

tlla

taf

bem concedi^
ptdt4ie^rmnmSario ,vtMBtm fHbuerJio-

io Bulla concellionis indicanc

>Wi^4'i.M.*t"/.'-i fiJfhb.'iSt

vt pr^dknnr \pr

C*"*!!^.

viittt

_&d^ucitttro^tudMmJxiMferfo9mm^iitliute^

li^kmvm^fiea^memml^tmiftfk.
caliqnaiad

Qjx^^

BuHdm ctiam. CogyofitiDais

ipe-

^kare

Digitized by

Google

^hefauri Indici Tttuks V, Cap.

2i8

&iie(entitTrullench inillius expofltionc DiA.

Qupd camen lu comperoim non cft,

|. i

vt ex eo requatur poffle compMitioiMiii ftceie


fijic BuUs exhibitionc.
Sic

CMfMT

autem fien poHc

vt

certum adjnic-

lunt Scripcoiett innn& r. HeoriquccIi^.7.4r'


'
'
"

compodtionis nx>hunc
iHinlgtiUtts Csf. J4.

tmf^Uh

fl<*jw*

^iBnfi.

jyQj repuiai tutiorem

cum

quij

pro maiort

'"o *PP3'^ latisfadionis; mipJ"*


jI^I^mA. ^^""Wi
uor cnim rcftat fiimma lolucnda , ii compoGiio

nou

iubucnirct

ficut in

cuius maior cft caufla

Indulgcmiis ca ccitior,
vt

communiter Dodlo-

res obfcruanc Sed Trullench Dni. tittte xum. 4,


afque tutum vtrumque cxiftimat , quia modus

vtcrqucefi

licitus

& a CommiiTario

&

d^oricatc dilpoluus,

ncm

fiaciiior

qui p<T BuIIx traditio-

pro maiori

lumma

in bclliiubfi

ois augeri

Audlorum

licet

potuitfiimma compofiiio-

adhuc ea pofita , praEdiAoraai

non

aflcrtioni

fit

plcnc l*atisfa^um.

Potefl crgo conucnietuer dici compoficionem

9 ^ Sedcdm
aPontifice, lcda Com-

compofitionis taxa

non

non
mcndamproillo

licetciui aiiAonCBSvalidam

fit ,

cfl fimilis obligatio


,

ad prxiu-

cumconfilio dopTOCcdentis.Vbidodrina

vt

ait

compoficib eriniulla
4. pTduitnsi.

Ad

qux fi

rcipla

uon

fit

ulis,

proquoftalioa addudt

luSicicntiam autem cauflx ct-

iam quantitas com^ficionis conducit, vtcft clarum t qnodlocomiii fiiAo CQnfiflit ,tQ quo ne<|uitcll( oiftniBlpdt ceiciBldOi,
Qgidquid da

Mcft
2)tf

VherijlsinquiioanCbmiiMlbriasfiib

"

^
c<MMi^

fumpcuscontra intidclcsmaximani pecunizcopiampet Hcicas compofitiones exhibeat t atqui


noc compofitionc tali coniicniemer aflequstur,
quxfinonfiat, maximum Rex noflcrcmolumcntum aininet t ergo meritdpoidl deillMit
vohincatc prxfiimi.
Vbi communis rlla&fi-eaucntcr vlurpata Scriptorum

do^nna

quadrat

quo vidcri poifunt DoftoquosaddudtP. ThomasSanciusLiK

ne, conic^turis : pro

res,

M*trim6mt Di^.i^jmm. 1
Raiih^Jntiv/Km

(. ft

fummnmbabetpondus,

Gtofla in Cap.

HicenimRcdamno tcrtij , quod


~

dc rtgulis

iuris.

giumintercflc vcrtitur line

vcnihil vidcacur pofl*

conpaitum^quodmomcatifitaKcuiu, ad-

pta.

non

fibigratam

fiituram, ic confi-qutntcr

miflario, qui, vt diximus, in

Vndequod dc

Com-

haiK manmicunun

plushacaddicactrcumftantiavrKet. EcUcctDlu*

cnim quod licet taxa Bul!x non fiat a


Pootificc ,lcd ilia Commiflario remittatur { non

cadir

IViM m.
fi^f^t^

aJ Regios

bflimorum bominum

fine ftifficienti cauila

s*^^

incumbit.

iffle. QuccoaieAurawrofimiliseft, fcdqusB


centcudinem non inducat : cum fit ali^ (entcndufdem Cardinalis tmm. 9 $ dtttp i. D^injawfiHi . PoHtifictm oon p<^ compolicioncm concedcrc pro omnibus dcbicis inccrtis

prxcipuum attcndu

fiindct coniciSluram in rc tanra

tia

funti

excrcitioid

ft|7
Alia CK temporis drcumftantia deiiimCiim cnim Rcx noftcr cabmitoiis temporiDus magna indigeat pccuniac copii vtbellappffitingrucntia vnJique fiiftincre, incredibiieeft
compoficioncm iftar:i jquxabfolutc ficri potcft,

6. de

cftcwdibileilhimcaindcmignorare , &eorum
aliquem faltcm crrorcm Miniilri (ui mininwtokrabileminretamimonicnti ncutiquam corrc

fri-

dcberc

filflkiemcfiidconrdcntias tranquillandas. Debct cnim pro Pontifice in dubio fafki prifumi,

dtaitCardinaIisIli^l^.xi.Miiii.94' opportuni

uen

compofitionisert bcncficio

Iiiltabit Jcbiior in cafu tali

in

miflario

Suffic

tnilliu oifti-rt;ga!ium

tctnpcrau.

lilildeciinci^rem cmolliri, non vfiiro alias


compofitionis remedio , fed aliud ad confcicntia:
tranquillitatem quaifituro. Scx ergo pro ccntum
oftrebat,& vt poiTcnt admitri,racioncs iAz iuccurrcbant. Priou , hoc noncflccontradiTpofitioncinaliquam Pontificum ; fed folum dcuiare
abinftluQionc Commillarij , qui ficut dchgnaiiit deccm, potuit fcx, aut minusaliquid aflignarcOe Commiirarij autcm voluntaie vcrofimili-

duci.

admonct Cardinalis Lugo Dt\^.

matcn

bus raru contingcntibus , vt ille , in


teruentor extiti.^oiasopcraquantitasrexagtma

tuiusjcum tamcn prubabiiibus nitatur principiis,

AjjKMbaMMfc tf0.c^I>^.i

Tmxju i

cA procafiquo cgo in-

iiiieBidlicfle<iiliDKniquiaobmaiorem fiimmam fit. Quamuis autcm modus alius fit minus

vt ctiam
ffidltttr

DifEcultas et^o

BquandoaliA^ ifeprC(umpiione,ratiaaisirio-*

apcrtc loqucntium

rrtCm'

tificcdclcgatam.

maidscoaueniemfftanimBdaerrado^nagrsuium Scriptorum circa hoc aut dubitaniium aut

quiaal)ijtaxaefretrnuti'f^Swai

ierpoflepracfiimi,<pmtlleiniiurcommiflionis

ccrtc P.

vidtri poflunt circa

'

quod dici aequit , cum ab co dcfignau fit, ^nni


hoc fiiptemam habet powihiem i P6f*

lis ,

(jui circa

Hcnriquez pro.
mtm.
fehabmult0$qui
Chffii. L.7.C-2. valdccnim dubitant
4,
cflid,
iUifkcompofitionc , quando minimum
afod dn:ur ,&hac rationc varictas notabilis ciracompolitioucmaccidit: nam ci^m annis prxleiiiis per quamtibet BuUam componercntur
quinquics millc merauedini , modo tantum bis
tDille componuntur. Eratcrgo compofitio prior
dUirocompanindi- Scd

t.amri-

Papxau-

XXVUl

quidrn nequit

nicer

ratifiabiiionedidlum,

fincquiracibabicionemde Rmiro coDKnlii


vr vtdimus.
matei^ii Sacramentorum, quando
ex confenfii aheriot valor conim pendct , vt in
Conr<.fnonc , 8c Matrimonio , non vcr6 in aliis,
quorum valor ftarc poteft indepeiKkmcr ab oin>
iMafiivokuitacepnnervolumattffl conferenbt
vt videri poteft apud P. Sanclum fupr^i ?iiim. 7.
res

fitBcicntemnonefledicant

id

tamen cft in

KMiiki&-

&

14. Przterquam quod ratibabitio in calu ifto


poteftnooiMtihndefiiBno, ied eriamdeprcrcnti ccn/eri;quia Commiflarius ineaeft fcrnpcr
mocalicer voluouce, vc Rcgiis commodis luo rcr-

wacoffido,

fti^contraiiumvd^ Ecvcde-

musinaftualivoluntate noneflc, de przteriti


cfl valde vcrofiiniliscooic&ura

cium aurpicaiuscft,

fiiltem

ci^m

offi-

Dci , ac Regis ii:niicio Ov/MMb


fiuminduftriam dedicauir. Ka[ih.^bicioncm au- "n^mtemde prauericoad fiinilia luflkere, conununts
Klbhiiioeft;aeinordinead^odiendas Coofei^

inquo omnium maxinu

dcltgatus poflitfacerc compofitionc finr Bulia,

fioncs,

quando quandtas numeru BuUarum excedit in


fflinoriquantitaieQullm fitOedmapro centiia
CaanHuario dc%nau. c commnr

iucientem cflc doccnt piures, quos adducic


leqwcurP.Sancius iuprimmtt,9t ium iMuc

difScuIcas cft,

&

cicplicaiidi

nodBDvqdiiBilior dlcaida

eft fio-

Digitizcd by

Coogle

lent&edriifM,<)uiaffirmaMab(blutdrarihalniM)-

mm ctiam dc hJturo in ConK.'(rjrto fulficere


O/ fA:uf

iion vclim tljam cflc dctuturo

licit

vt

dc huufo

vi-

"11!"

deanturcxponcrcfedde

Hr^*"*'

quia rtmptr miniAcr huius Sacrimenti ordina

pra:t:nri^9UtpracterinH

rius in ea tuic voluncate, vt otnn ric ionabilLcer <}e


i

lulvolumafefineiaiiiemiMicentiam vclttconeedere
qtiac voliintas moraliter p<'rrtiicrat ,quia
!

"

nondtcrcdenduinvclleillumtotfaciikgiaHcri,
ftouciluasadedgrauiaanimaiumfubircdirpenCnius indicium cft cxprelTa ratihabitio,
dia.
quando ^KStum agnolcit j vt oon tunc val^ a-

'

0.\K incipiac , ied Valor ilfiui PfaiBrittt

compro-

betur.

ij8

Hisraciotcrtiaiungebatur,excoqu6d
, tt dc quo non (ic ap-

Tmutrw

caius eflct extvaoidinuriiH

JfffjL*

bitr.indi facultas

dcnegata. Vix cnim tale aliqiiid

icilicct ingens adeo fumma in


HJimij^ vnquam accidit, vt
coiDpoitifoiiem venerit. Qnando aumn Ctfin
.,*'.. -f^

"

damnofa cilcc multocies

amen non eft

<|ood

admittendura

-^ legisdicittir quia iuxta Ariftocciem Lib.


iw^; -l4lrircii^isiif.ie.l^emenife^^

jn fr f

pcccat.

ilia

iex peccare

Quod

ita

polfic

omuem

j.

non vt
a^um comingemeiQ

intelL*gendum eft

non comprehendic ,
communibono congrucntc';;

compiebenaetts, treri ctrim


niti

r3tiorvabile$,&

fcdc}uiaiuppiecid,quodlcgecaucrinonpocuir,

qnianonpotiritadomnetaamddSwndcfeivn
degfncralitatcin

..

i!I.im

fccundum q.iam loqui-

cur,iiaiitat,&itaquaficmcndat.

Quod

ben^cl-

tariD<6hMacxp]icam, &aI!japudipfos,atque
i. tjHjefi.<)6. ari.6.
antc omncs Oiuus Tl^omas
aiibidatus, icdhicciiamaudicndus, dumliciji
Corpore loqutrar: S}uU lfgi(lMtttmi$fti^mmi

'

i .

9*11m&

fii*u/*re! c/sfusifitutTi

^4 mjfim^MS MtUMMt

freponit legem ff irn


,

(4

i^^nr.

ftrau ititmio/umjuMm dd

flMnmmmitfjijamm ViifkftmergMt cafus

m ftt

ti^nnttiQtliilepiliti4mnof*commMnif*lHti^nonefl

Luculcntius autem

tiftnmti* ^O*.

&

diainis ia faoc ilbs antc^crre. V idcndu^ edam


'9.SmvialikiT9.Htit9tttf:%'it WPi\x<ifi^3k

mw. 4.
240 Tandem ex co pars ({U (irniabatur v^immtt
quia bcnigno hoc compoiit\onism6do moueri Mr^faif
alij poflciu ad eamdcm poftuIancJaTi.
QmocI ''^*
quidemnonoberatauominus

hw6 6>mingem

calusifte debctd:

fie

huitcctMtJuun^mhoilticmftrtnttiiftMmtmtm
'ikHiquiius

tj^ ftrusrt

tfi

cSnr.'

SSf^*J*

3.$9

Addebatnr 8t

neqiiit propjrte hac

tuttrt

Mfidamm fit^

kmm ymkxbHmlit,

jteiJ<mrj riaiMmm

'

po{itionc5 tal'js ficrttn, fpccialis

concurfus drcumftatuiarum incrat^ nufquamaii^ viliu,


vtinam fwetideiidus: Hintcigo maius eommo'
dum compoGtionis eam migis veroflmilcm effi-

&

cicbati

prdoabilcm rationcm cxta.

au^titas iiciudicantium
maiuspondmcondliabac.* hoeaulem rafSefen^

re, cui probabiMtaci

ka fmum. tftad dirpen("ationemlcgisiniudiccinfcrio;i

t.

Diana

trte

Qgia non

TracUt.

7.

o. Refolut.
l^.

vc ell

commaA&

5: aniirTio Incri

pro daiTino

compucaiur

mm.

il- alij.

crcdendum aliam cile Pontificii


iiNeotiooem cnca roas leges, ac OdciMdbw^ lA
cft

babetur:

'

.
*

inrcrprcari.

241
dfe los

Propterqux^Commi(Tario

i^rouinci^
^

Charcis

qui CdmmiflaHo Oetierali im- tjif^^ff,

mediar^ iubeft

in nonnullis oblijqtii

licit

no debcac, cum

Regij Auditoris

dnOemTritNnttfiiConftlio,

Lima-

ftfiiit,

&, Q^izftotis

compo&iomodo

difto fiiflaeftj ad rationcm lciliar, fexprocen-

Dc quo ciim ad Limanuai Tribuneli fuiflet


fcriptum,R^ut Andfcorinci6adftam,oranibaf<

cum.

fcilicct.int!qui'or, prQrfiisabnuit, 5: ita

iinprobatiunc tdirriptum;
propafita,

non

cuin fafli

e6 qu6d forma in

tali'

OeiMmH OmMiillirio

bds compoflcibnibaa

fueritobfcruata

d- ira

'

ncc (lcu-

comDoncncis. coniuituin}
ficiiCnequelUm{eorpblbinfirmiconralete,<|ai
decretum i mcdico [iharmacum commutaret ,
riciti confcicnciac

fc

quidproquo,vtvulg6dicitur

impattirct.

><Ii-

hilbfninftsq'tio<l'fii^micdmfandamentisadda^is liicrar , non potnit penitus infirmari. Vnde

quod improbatum tunc ,

(imili.s

compoiltionis

opportunitacerueceddice, abtplbLtmaiioTri'

faftScompofuione probntum , rcfciliccC


tneiiuspondcraca. Ncc icio idaGencrali ComiHidario reprehenfum , qui fbrii iteqae de hoe
ccrtiorfaftus ,qilia vbidubium non cft, ftd probuiiali

non

cft

neceilarium

ad feperiorem recutrcre, tt ilKm iudtdwm eapfo*


nrc: lirct conucniens cfTcpodit ad modum procedcndilecuriorem. Quodc^P.SuarijdoArinae
conlbrme fnfr* intm.^. <3r 6. vbleirim cx verofimilibusTheoIogizautlurisprincipiij

non

a ;;tur,re-

U pKC
Oe ^uo hxc

-*

cii neccllirius,

lerom de illim pbiiiAinea^acur.

'

iatil.

'

'

'.

"
-

'

Sextuai, cire

'

BaUam dtfuMffsrum'

vt

Tho-

tradunc P. Azor LA.j.uf.x^. Qm^i^. 6. P.

.mm San<juill.8;dr MmjMSMM, Dij^r.

'

imin6& necc(rariam, quiamagna vtilicas

|yro neceflkace

curfus ad fUperioretti

'

aum i %im <hibftarl

"

n aKqdoc com-' ^

quta

iudlcari

babili ratiohe preceditur

S20.qiHteAdeEpilccia,inemmiftiMf.f.

toquicur: ItgiU.ao: itutnitHnt 4diJ,fi\ii in fhm-

0tt3tmMit

iudicibus ctiam accipicn-

vnde 5e racione illiuii ixnigna eft iitterpretario legb (a^nda, vc docenc I^.SaareS
fup^^, nMm. 1 4. 4 P.Palaus w.j. In noftroatt'
tem cafu non viiius utuiim lucri ia^un erat , lei
plurium, VndiiCociiiniftarif lex potuic bcnignj^

ca huiufmodicafus vcrlatur Epikci.i, qtir corre-

aliis

kgcsproccdcFC^ledaliquod iudicibus arbiuium


neiuaram^ LegiflaroreninnonpbttticoauMS'
cafuum contingentias prituenire , & fi-vellet Ic-

in eo, qui dc communi bono fpccialem folicitudinem getici qut ctfi lcci^s velkt , minim^inco
tflctaodiendus^, o&m ici ad pnMdicialia nequeat extcndi. Pro quo videndus P. Suarez Lih.
eJfi U^M^CAf.f mtm. 3 11 . Ori j. & P.Palaus
ilim.uTf48Mt.i.j)^t.\.?imFUi. i..'Bt^t>'

'

dc infcrioribus

milttat , t icilicecle'gcs fuas noil prorliis indirpcnljbiics cfTc vciint

fcripcorum doifbrina

dil^fiiio

tur,

dnm, in ^ldbl^ eadem ritio

extr.iordinariu$cft,non lolcntdcillocommuncs

gein ad otnnca extcndi

qitibuspcrminlturSn^ori<fi(j)en6fe. C^itttil
vcrba P.Sancij. Qiiod autcm dc Porttihcc dici-

241 T Llud fpeciaie in Indiis circa iliam occur- ruri dk


& pcr- v*^^ a
rit , quod ad diffimniam cakx

rotiairtititfpciiar,

prO quibus

a:>p'"

uin

raciend.^:

^'"^"

quo fic ftaiutuin. T U Umtjn* it Us Sul^ ''^^


tt^tmoM.
quMftmks 9Jk tdtr
iKiifijJifiimti Ej^ntki ,
de pto

.i

Digitized by

Google

fardtbii4 dc^bfiifia

T^^mA T Iti iudios, y

ferfviit

,homkre ,

(unc ptogcnlii , an vero iadocuin nomioe ccnftamitr. Circa quod in priirib dico iwtom ex

Europro &

animl aut ^thropis, tlciiuorynam camdem tri^


bucrcdcbcai, quam proanimiHirpamdebct;
foliim eaim dicitur dcbcte quatuor regales tri-

FicUji*,Tr^dnt,^ Sugiilsri 6, generaliter ftatucm

buere pro anicna Hifpani dcitmli. Vcrtuii licet


rioncxprim9tur cxco yk|ctur tionpbftor^der
duci-,ji|uivndogui4anp^aili)!Qi^H^
illa tnaior taxa confticuitur. Ec iu adumtt P>
^?^^'" i^^<d*xs.pi^t.i6.iMm,6. Pottwtaucem h<K ita
dilponi.Quia cum pro Indits iilj fu raxa conititurulltM*^
'
ta, InJorum bonocfttidiairignKioncconfuiT
begc&cicndolndis
^tum: vt kilicet. Hifpam
;

re

laprcdifll potcrit
facis
JttfelHth

affrmmi-

pro

Tomii i -V^'4i'

P.

ipccie noftrt aufts

L. Ajjumftie.6.

s.Fitm D.

mtimifdi. &. alibi vbi icribentcs. Si auteai

.*

iimiliacx,vccsi)W impedimenia oriumnr.

boc videtur

peitiltliMfoipcQtllQP

duBv.viuiiilprobat, aliud dcflnub

|M,4ebccbshfcri I^rpanus

&

'

dusrt-

QjHex Indo

ergoquicx HifpaHifpaousabuoo iruitur: ergo

gemms^lllditsctnljbndebet

Sci Q^tjgg^

claudicare

atqui

/IbhninfiStprtQilegiis Indorum

certum ror

neque mixtim gcnitus , 0 abiblutc

calis eft.

Nec

&tis&cit P. Qijinnna dum tantiim probat geni

inmex

Hifpanos vocanr

matre Indiefle mixii fanguinis ver^ dc


propri^. Quis enim de hoc dubitat? cum fic fubicAinn quaeilionis. Qupd autemiixmiiUBadge-

nomine Vir4tKh*i. Et veiABi^


DcrunLlonim cxcralndias ad Hifpanoruro anin}asnouatclJtur,quiaidc^ nuUa ipfiusclauful.i

genitus dc macre Hifpana Indus,abroluti diciturs

cA compertiflimum. .Vnde & conlanguinins


parittt ex lioei matemi ac ex paceroi ducimt &

dos: qiiodeftinMa|iidoMii& tpforum loquenrdimorcm, qui Europxos omne$,aIbo$ foIiceT


homines,&exiisptogcnito$

^^

gauds-

&antccam

|pa(erlBdaiit.indeetiam compunturorigo, vt

kd pcr coutrapoiicionem ad In-

taxiuiuc,

Pr^. 9i in

quantiir originem.

Hifpanorumnomen noncITcpo-

fpot)d.iidi!in.

Ikum

tndeiw:.ir|i

priuilcgiis

dc quo loquimur

.-

vcllipotcft prodcl&,aiiiit

Ad quud mittt

'

nam
Mcndus//^'' ></. 3. quiexcpprobant
exlndo gcnicus, Induscft; quiahlij patiisie-

&

minorcmiaxamerogare.

iplis

24 j

pmnibw IndorOm

& cp

irrji/.2. s.

Vbi
d^bi^ poteft
t^dtfnn' an Hilpjnorum nornineiniiantumveniancqm
gutmftt- ^ycre talcs luat, & afl quos cantiKn bcqeiicium di^Hffi^ j-^turtfi^enim iKquc Icalis,ncqueBckisBut'
roid.^ncur priHl^kDaKS*

vndc

Ludouicus M\^(iadi in Manuali


'

gcnico

fic

& Europxa.quo-

.uu tx Iiido

ad iiuuc ^&^.(|a3 nou eile Hiipanum cenleitdum (vt iiocfioiiMne Eiuopcos omnescoiDplwilamur. ) Sic P. Quintanaduenas de ?TK(efm

...

Ii.J.i,

BulUideDifiimnHohMde MtrmM^iuksdub*s,du
yfts.y Iffreiitus. Vbt ^uidciQ noD prortiis ex*
!ptcflum fln Htfpanus lumcns Builam pro Indi

"

'

& lodts tntzttaf

ci!liguidinnt,qli!exuropxis,

muier

Merents^y L^dfitlts fpirtiyy

bi^fnttm%9tr6s^tT*)lti^y MonitStitirvidesft^
DtmAntrt fie en Us dichA\
titdii ptrfen4 iifnHtd.

iiusfpedei|C,&conianguiniaKemitndcnt,ctiaixi

ik i^onimuni

eft

indulNtacum.

Aft hoc

non

obftante, ex

Indo
;

coll^poicfti: (ftfga i)eque UU ,.<qwrpTo Indiip


concidirur , qua: min^ amp)a non ctl , 3t iu
qucmjdircdumquiin Hilpanti aut Sicili^ det

f9godle|fiiiMSNiicxpiiK Hiipiiift
irc progcnitus.

Idcd

probari potcft ; quia cx


145
Hifpano pacre gcnitus , $L nulib magis iex Ht- tmmttbm
non cft, fi ex ma- iu>nt , t
tre Indaautlndopatrevcniacorigo : crgocum ^u'^. t
tsnBAm.pn) Hil|Wnis maioff caxa Buliz exigatur,
non dcoent eo nomine comprthcnil judicari.
''^i^^'J^
Atueccdens oftendo : nam mixtum non eft ab- tx
ti'

gic,potcA iilamptoanimaciuSjfqui inlndibdef


tuiiciiis tfl , fumcre, ica c conucrlo.
Ncc mo-

tmtMtm

licjt

c^ucmqiiam

jwsi. f

pdle

id,

'^V^

filoieK :fps

qui pro fe pofTunc Bulbm viuorum accipcre,


pro coruni animabus , qui viuentes Indul-

&

gentiis filbgi valcrctu.


polTinc pro lc

pizdi^m

rtivns
rjr.

CaieV!;l>

4. dc

chuw.a:!
c.\

ciim cniin

ill:s

iis,

didi

Noninquammowldi diiierfa
adca^ quxdixcrat

qui Bullx tndulgeiKiis

tantum

colligitur

non

frui

Cactchurr.ciMS

iic

pofFc fumi

cniin ipfctcnct,

aliis

nullo

modo

licici

dcfliiifii,

ll

J"'"*'"

dein c^Mnqdk

an

<.\

pcrcnrcs,non vlilj^arcshomincs

teriils

poccft priuiiegia

los poftulata-'nam

fi

iihi

HiipflaoniiiiooiniiisiH^in^

n-jfn^r
mL^ut

nei

eMfrtm*^

Mcc

*
,

fcd valdc

rciponderivi*

adtoliendoislcrapii-

ei ratione id tanrum 6iuni

fuiltct, antcpoftulationemftuirccvriquepTadi-

minortaxa rcquirirur , dubinri poccft


vcnuHC co npminc : vbi quziijp c^:-

Std Leo-pardus.

Indorum poflenc
quoad iucunda manrimonia froL Vbi

lapicnces& cxperci iuerunr.

"

jntumvirorum (apiemiumConfilib .vtindas

al>

Hirp.^ni5

Hkffmtt*^

rcs

a!iqu.i iutura

pro quibus

ko

&

Circa Indot aotem

nec

vulgarcm illum HiiiTc icnfum , dequo


noncurandum,iuxuea quzadducii P. Q^inttBAfnfri fmpimy.mim.'; QgitfieexiAinan-

<;ftina:q^alitas,m3iusbendictum aiiequancur.

244

neqiiit dici

put:ft admitti: quiaali^s

pendacarquilTimii cft vc

ffdirm

pardus

curatorcscxpofccrcnt, vt

priuilegiis

Btdb' ibfun(^6runi fauorabilior eifo leipe&tt


cxrcrormn.quam Hilpanorum; ciim camcn contrariumeflct pociusailcrendum. quiacumipfi viueccs vcantur Bulld
iuas pro c2 facultatcs iin,

non

Et ftc inaliis: crgo iimiliteV in caiij , dcquoloquimur. Quat ccniflima pcrfuafio apud Indiarnmincolasincauilafuic ,vtproficrutisfpeciaIfm grariam i Scdc Apoftoltcieorum ialutisfo-

pro

contra-

rtum lcniientibus licuc ncc p.o aliis Bullam,


quxviuorumcft,ad tflVdiimaliqucm poft iplorum morccm. Hocilicvulc,&nonaliud; vnde
incpcc ad cafbm prxicntem adnocMur. Qu6d
ver6 minor taxa ponit pro extcrontm animabus
t,ribui,

lexna,

poirunt,

fitmi

fm*t.

a:qualitereftcompoii-

nequc cius nominc abfoluregaudcr, vteft


pcnitui cxploracum , prxkrtim ia viuentibur.*
geoiniBmm cx aGno & equA , non ell alimis
nequecquus, fcd mulus; cx liif & apro , ncquc
lus, ncquc apereft, lcd hybrid^; expardo dc
ttim

ali.ieft

lc rctcrai

fm

CKqup

nQn

dQdttinam pro cildem poilc Bullas

c\v'u Auiftoiis

exicri

Bullam iumere ,non videtur iuxta

l^fnif vcdefijndlis prolint.


ticat

cmm

Cikm

n>eliii$

fpani rrucrc ablolucc Hifpanus

quod habct P.Mendut^r^,

fcilicct hiinc Bu]||tip>

Indam-

"

accidit;

& fpccialitcr comprobari poccft

.uilegioPii V.,

inPri-

ad rcciuodum diutnum 0{ci4m


ocnpationb, Biic

mumn^taikMKilia^,

Dlgltized by

Google

De
.

%gp prouentiitii

Oom. Soldttantttrt

lltn! ,

arum, kquoin rauikgn^SocMOtb. KHtnr


Ginenk^. Dc hoc autcm inrcrius ix prnftfFo a-

T*m t.U.^. af.%i,mut.^i. St teitetttii

vt

vicic^i

poteft

apud

i ii

Car*

uum.^!
dc eztcnlionc ad Qjjarcaronts
iKceRnt f 'Ec MiiMn hac nk>neotiMiriyiielcio<|trf
fauorum ampHlicatorcs cximt) ad Qjarceronum
d'\m\. l.u^i^oiii Rejj<6r^s mornl. ribd. Jfib.

Q^d

gendumivbidelndorumprtuilegtts: adinAicunidicnifflprflsiennBOsddHiShiiinc& > <|uccft


pcnicus mainfefta.

Qjpdautem dcmixt^ Hirponorum &


24<r
Am Indoram genenRionecft diAnin , fimiliier eft^cf

DtjfiBbw-

filios

ilii

cxtentkinem traliunt

cx quo

fic

vc

ad

QteferonAm filioirt ncpotcs,<Sc pronepotcTtnon

gcncrationc mixtS /Ethlopum aflcrcndum pro-

(int

pter eamdem radoncm.- nacus cnim cx Hiipano pMte 9t ntttlc Atlnopilla y ncqoc HiiiMnut

illos^cinamChriiiusOominus(vt tuoeos vr- dmmtnti


geamui (eplo)fiIiiii ifidnir
9c Abnltc, * !
& tamcnquamplures gcnerationcspr:toflerunt.ereo iimiliter iu caiu noiho.
ii hoc non
admiirinir , primum t ddnOn tnntonenti in->'

neque

Nec ad caium, in quo fumus,

rcipsa

dtfcuiGo, an

lcilicet

JCthiopes priullegiis Indo-

flrmumciTL-conuIncititr. Sicutic fcciindu.Ti/ti- <;ti-unSHm


licetconlanguinicas, jiropterquam bxrcditatcs <^inff;

nungaudeatit.dcqui,Oeodante,tWrMri Taul
1 %. . I x^. din oiod6 fii fiKb fdicitk non cfi
Hifpaiios abfoluti, Sc ita pro defindlorii animd-

'u

ad viadde lemotos tnnfue


bus

cft

notifTimuni

folent,

itm MnonK--

ciim erj^o ea

ratio

nimium

Teniumicem Tatiim

bu$quziiuniturBulIa,minoriefttaxareguiaoda:

proba,mi)ilproiMrcconcluditur.

ficnc&dequacumqucaMmixturiidioeMom.
147 Illud proKrfttb difficiliusiaiiex Hifpano

Rindmentum'corruir , fi Pontifieom iiftentio


mixtioncm fanguinis t.intumrcfpicit & Mcfti-

parre, 8c mtxtim genita matre

lian'

qui extcndanrdcftiruri. Et hlc ratiocontra Vrimifkn-

Dad&

ncque com-

ncque ^thiops eft


Aiuni xilimatione.

Bfceflaria eft auacfttonb iHiua noii tta cscpedita

Hifpartus cenfendus fh^

filius

diQo

, iiiie

ncqucftl

ziorum nomcn exempl^ tancuip grati^ in cQrum

Itidicus, iiue

natw

quilibet aiiuiflHiguti 6t ,

^^P*^'>

^^Sr"*

cft Builts cxpreffuni. Similtter

ad prrccdciitii rcducitur

qiridquid poftulaiio contineat , ctit


,
refpondere folct PontTficiadcctiio ; ntio cnim

mixtionis huiuftnodi in

QmMtum infttper

cMifti-''

dicitM in BtBitag^ CUiftiM. 5i;cUfadtim \ quia


in iftlrcil ratio eadem, qua; in Mcfliziis , Indicur
.

languis

ad quem Pontifices actcndcrunt

cumgaudcreillospriuilegiisIndorarH in niatTi-^
moniisindulfcrum. Tcrtiumiquia Pontificcs in'

folum rcquirunt vt iint mixjtim pr^^c'


niii,quod deptsdiOif verificattir;& lleetMdWid non eft taxatiuc inrr!lij:;cndiim
lios vocent
jed demonftratiu^ , dc cxempii graua; cxcmpla
^imn ndH' iKtSUAt regutattt mflreottimunein
qulalicct
do^lrinam, de quaj//fi. Quartnn^
Poncifices tantiim ad poftulaca rcfpondcrc Ib-'
lehnr, tt fiead poftulatipneniffrb Meiiiziis Pauptiuilcgiis

'

h]i

V.

lV atij fatTorabilem praeiKterintrefponiio.

ncm i c^m tamen

illi

l&m-exigant qu6d
cft

vulgaris

ad priuiiegi^fiNiitionem fo^

fiht B>i<itoy^|j

'fcuid

Qinnrum quia
opinb ^ i^ux ^rqjndif e<v non iiabct

rei;;u!xpotiiisattcndcndum.

non efl cutanda , qna

fitequentcrcnonea.

tx

in

roultis aliis repcritur.

quia ficet vo^uvremotioR*


gradu pro Indis non habear , errarc in hoc , f*"*"*

iicuc In aiiis ,

exiftirnandum cft

& magno iUo

d^unKmb niini fangnintseort^endtun.


249 luxca h.rc crgo vtdetur necenari^ di- MJeufid
ccndum non quamcumque mixtionem iiicete f'^'^
fiiMt^ Vcnic&H
WMm iangimie
IfiirMiHii^ neqoait
MMiM^r 1-'"'"^
fld- hM
adiwe vt ex 'ladfeo
Hifpani nomhte aofblut^ gaudcre. SI enim fan-

*M

^tis Hifpanin iu^erct, ulis abiolut^ rcputatur,vt

sifihii
i
in fiiioHifpaiifArMciRz^ftficiamizrariiaHil. lUfi

Qucmadmodum Vihiim

modicjf-lj^aijiiiarum

viUum, feciis li tanUlmdetii Gt aqoz ?*_f^^ **^


W^IUS,' C^ltani^ncdoat Tbeologi aflirmanc
vfnnm in calicc cum aqui modici confccranOni
difpofitum^n Chrifii fanguinemimmediai^cuia
'
aqqS fiuKilctNniern ; quia rotttm iiltid atifbliicS t ...
diciporeft vihum lecund^m rcccpti(Timum !oqucndi morem. Pro quo P. gidius de Smtm-

Mm

ZMiw envtr Amo


9. A aii{|
quos adducic P. Martin. Tinvf^. TytJhHTitt. i^.
t licet hoc non admittar Audlor iiie
Oim aliis mUlds i hHitloTiMnuv ex-itfius doArin)
nvrw,ipir^.74^ iVr

prrlcns

pofitic)

firmntur

inam conlecrationis

.-

aitcnim

ww. (ri.fbr-

Calicis, cirm d citur, flri/ly


i

Mtt.toninii tontcntum', fed

Hifpani far.guinishabcnt^ fcd etiam qui talcs


dieoniur ob qtiartt'cA additam portionem , quia

inftirutione Chrilti

vinhm cantum dm>


qui.i in illo vinum
,

niliter j>riuilcgtisgaude

praectpuum ft\' ex quo denominatio fu.-niclir.


idem ergo eft in bifu nofirodicendum: quod
iHffdrt dcnomitiatto fir a prrclpuo defumcnda*

rcciidcmi^i^'*! arbitraturj licetcum tbrmtdine,

Siicdlcaquaabfblut^ caiida dicttur, inquSLcalof

ftiamndoftioribus expendendaffl& jodicandamrclinquit, addcn? In finc communlinmam

MMlit, lic^ hon Gc fiimmus

^Aiinam di^pnuikgijs

cemperamenco aliatum
^itfRtafai, fiAii ftin lcliwaUli,liilonin obnii

Qii.nrtcroiiri,

fi

Principurq

latiiTtnic io-^

.^'

cerpmandis.
!
148 Sed ccrtJ addo^ momifriti funtperexkui ad nimiam iitam , Sc ptor nimialatamex

tcnnonem.

De

pnuilegiis

quidcm

jrca inatri>

tiioniapro MeftizHs concelmidalialndisjiroptia cxtcnfionem

fieri

non potiuntUttiH do^ti^

gnarcex

cxmatrc

mm

ab-

fbfalt^ dicitur

quibiis n<jp fohiip ptxdiftos^-qui fctlicrt trespartcs

<

dc icfpcfld finguinis

liabenda

quunttnf^lSb('pvelMMiniie-ntincMreiie

mat P. Q^M"ntana Sirt*krty.rit4t9y pro coquc


aKqua tundamenta adducic. Priroumexeoqu6d
ilKvcre Itidorum filij fuflc, el tceepiiffima lo>
quendi formi, qua 8c aui & proaui vocantur parentes : iic enim & Abrahami & Oauidis filius

mixti, Sc intcncionc Pontilicum^qux pro rcgula

rcfpoodent^-^quatcnusdc omiiibusprtuilegiislo-

lcilicct

& qnartum,qiiod'

'

& ica priuilcgio

vcl etiamii Hiipanus dicatur

(iruit

propter mixtionem diAam , idem fit ilH concedtndum. Circa qood aHqui affirmatiue prorfiis

'

^SuSaCrucMtA.

ttuiiorisdeuotioniSj&ManiunumailteroUsac'

tione frigidiratis

& idem

& ira cutrl admtic'

ficut&frigtih,

cam

tric^usefl

eft in

'

exifftiljla fu^corrunt.'-

'

i^o

Nonergtj-ita^uoi^s in priuiiegiis anl'*


pliandi , vc vpces excn propriam Jc ^biutaoi
figuificationemabducantur. PrhjJIf ?;ij cnimver-

ba fnnc aneadcnda. Cap.

Prr^,

T|

& Cap.

Rtufi-

\^

iJ^jTjj^*

am

ms^

Digitized by

Google

Thefatm hdici TttulniV. C^yXXVlIl.

iii

mm
txfettend*.

ix.Tmmtr. 6. Vcrba Capitis Pwr non


prxtcrmictcncla - iic cnim ibi Poatifex : Qtit-,

cciTjonero pr^or^ XIII. itan antea vnatan"


^^^^
^"pl^ >^l^
tumiumiqupunnispoffis t
ilwrM
vni iufBcict,cum cx vtraque taxa maior iiucgretur} RelporMleoidcmproriusdicAadum } quia
Bullcincnoafiiaiuncurper modum vnina,fed
vt dui,ac pro qualibct taxJ dcbec defigiura confi,-rri, quod tamcn non fit. Melius ergo tacieCi

tam tx in^clniu frimUgmHmfki^silimmf-,

qdviUKncMX&m BoUam

Cr jtdiniMm (ftU ifuuncris , ita obfcrus, Stc


cAim cc> vokmns frimlenuum fntrHm Urum tercrcm ,<^,UtmmttMitrm^tM tHbtblliviiem^

quam duas

k priuikgiis. t quxcumquftilla ^iu^ftri(equenPrcsbyrcrorum. Cap. F~xtuanimde

dbe iiiterpKnada,1i9ibetiir iniGf. x.cdi


ti

Csf.

tlc filiii

Vof vlu Piilij.

C^.

i^iuMuSf de

vtdcri poccft Maiios

rcicriptis.

Aaroninw 13.

i.

Pro quo
PkH^mm.

Rcfolut.

tti ,

SiL ibi.

tiir.

Icem, Bcncficiiiin Principis latcin-

tcrprcuitilutncft

vt plurcs

Textus

nnnaiir.*id canwn imclligcndum


tcr ius

non vero fi contra

iilud

& Do^orcs

quando efi prtunc cnini

Uk

ie .Vtttrtmonio Diljfnttt.

4. vbi compliircs'

adducii,& mirucD valdc cft P. cijiintanain Stgulm.7.titmt. mmt. 8, ad (undanSani feiwenttairi


i!I.im , pro qua miliut vt probabilem cuincsr,
P. S^ncium aticrte /rtrutfCiqualiabiblute fU-

quibus

iiifeiiiu.

Vt ergo quod

af r

rpeclatconcluiinni^

ad prx{i:ntem cauflam
vltra,
pro Qturtcronc,

&

titm J)U Bullamrumeas^cicemoijrtunipro Htlpanis dcit-

gnatamdebeccoimibaae,cpiif difbluti Hifpam


, vt bcnc obleruat Card. Lugo fuprs. n. 5.
oiliciaadmiauntur,qu;
vude a4 miuita omoia
conftrri Hifpaitis confbcQerant quod eft aliud
pro lcntcntii ijupcr poCtl argurocnnim. Qa6d
lunt

&

.*

ti

aliquis

probabil^ iudjcans popoiitain , taxatn.

annoren orat,periado(e fiiiimiidipiamoiiSptfialll

iributionem exponir. Vbi dubiuri potcft anta-

aifficuliiu

lis

Bulla iaitemjdimidiatd proficiac, E. g. Stt ant-

mapermeafimjaPtagaeariohitura, iuxta id,


qiiod cius peccata mercnttir

fi

offcratur

(iifTra-

/i.

(alfa

probabiicm dicamutt
fufTragij mukiplicad

bdbeac nttioficm taltt.


S d ctrca praccipuaro rciblutionem n- Jtuidri

fiiti

1^1

Nam ficut

dctur cifc diii&cukas in prole ancilix.

OgMCecoes Hi^Moo &.Meftizii Hifpanus efl,


ita&ex Hilpano<5c Mulata Hilpani & jCthiopifta: fiiia.^ autetp calis Mulau fcnM fit,quia lerluefilia, illiai filinsfiniilicer eric feruus,

tus fcquitur ventreni.Ex

quo

quia par-

Hifpanum eflc
abturdum , & 4

fict

Hilpani ieruumi (iod vidctur

ciua;

Indz ,quak* Cbilenz funt bello capcx.

Ad

quam ditficulaNeai did poceft,Priaift ntmw ftprxdiAum non reputari Hifpanum , icd incer gtceem iUum infinmm numetari,
feruiiisfilium

tCis

quiacofnamoiscmmarioiaiiabGC^ Neqae
niirum
tur

ciim

rjxt.i ius

commune

bdhtatar

mntAmcn

rtfuiu mru.

i^n n4turA&

rx

QgpJ

AOt, fini

vbtficdicinir.-fwifawieifadias
nullii

id

fcnii h.ibean-

pro ouJlis L. S^td Mttmtt^ bi^.

^iua

fid4iiktMStitr*kattu ^mnti bimiius dfudts


SiGnii^.ShrrinimA||Kr. aalnifiedi-

(iM"*
****

/sr.

cirur

Struimm mtndHta'

'

fcrl

^^^^^

(tmfdramui. Se-

cuododkipoceft lieruiiffl did podc Hiipanan au.


ablbluti , i|uod nec^bii&fiMndtnn eft in ^uat^
i2 , quinti, dc vlmioribus gcneiadonibus,fi quis
fiaHwfilius repcriaiur,vt repcriri poiefi.

Neoue

^vlb repugnantia in eo qu6d HilpaiNlS fic r


uus rationc mixturz alicuius

cuiiu oppofituro

'frf^

gium BullXjgro quacaxa ckemolynt dclignju,

aufum^ profafttutM|Utd^uid de iure ciuili ditum ^jjjj^

ntegre Kddka e^ftarim inde emergeni ad Sedes


bcatasaicedet.Siergo cx failj opinionetaxa nit-

fitfcAmiiiaiifilhM.MyMCwrioMiwic iuanatu-^^
rale etiam attendanir , Sc iu ratioetiam debct aclendi mixturs > iicccquoad iura dc aQiones ioui
^ronuUis re|NMBa(ii.Plsft^ bte fiifidat ddi-.

mf

i <Scfi

oomimioi lo^neBuvlu penicus abhoncfe.


auremhic Hilpanusnon eft,corruit fundamen-

itti

cft

tum dc exceiTu tn mixnone , de <uio. num. Z49.


^'dem amimcatum fieti powft de filio Hilpani, Sc Meluziz captiux, quz lcilicct firu fit cap-

prlniljg"um nontft prztcr lus, lcd contraillod,

dirniiia

ettarofi valdd

trudltis eriinulluCj nifi cotnniunis detfaiofytlCifl

oppolttum tamen arinaus &. protMns


de beileficio contrain. >iam in afu iK^faro.
i

Y( cft manifcftum , quandoouidcm iuxu ius


coinmune cft obloaanda mtptiim 9t teiuniorum Matrinooij tinpediiiMA|^,ft aii >de

</i'

dubia tamen

tuat liencfictuai Piindpis non c(Ie ftri^ inecpprcundum. Licct ibiid aircrat debtncficio prxius

n.

fiunct,taxain maioreal

quo dubium eflc potcft nullum>


opioionem minimc tutam amplc'

in

Quj^m

xus.

firl-

tc tntcrpretandum ciTc commuiiiiliiua tcQtcotia


8.
wnet t quam il-quitur P. Tfaomu Sandos

rnm.

tribueiu

nor offi:raiUf,e^ub((nc poft diraidiu mcniem, aa


fr6Bal(a aihildad teaifiionem pcenae deieruiet? Etquiddimidiatus Biillz fru(fHj$t(Iepoi'fic , ex doArtoi colii^nir , quain babct P. Mcn^
(hn jBjfrXGif. i.WHKt. bleit poinBttl|aa
fitllltpropluribus,vc!prn omnibu animabus,
vciocer eas frudus Indulgentiz , qui ad vnam liberanda (uSceret,diuidatur. Sedcontrariu vide*
tur certius.- quia frufba? diuidi potcft quado pro
BuUa cxhibiu cft cleiiino^iu dcfij^au : quado
autem nonotbibetur, deaciccondicuy.omiiini)

Q^emadmodurn
in BuU^ pco viuis , fi quts cribuai ckcmolynun
propaupcribusaflignacam, ti^ tameu pauper
non fic nullitm potcfl cx c3 fVuiium ccportarc,
aeqtlifita,4iil^jrlU limitationc.

nec^uc diaiidiatUfp, i)cquc parnalcoi > quia qpn-

dino teqni^ia deficic.


ifi Sedquld fi ex
fiuUa pro

falla

oploione duplex

cod^ ddiinfto fiiaanur

iusca coivi

*AP P E

ND

X.

Rtligialil lifedit

'

Bdte

'Crociatsk

'
-

\^iptrmlmde eIeftioiie.Pniii^

...

.t-

:
.

Vfumejje ^uosdaltqua Ucitum, JBiqtnh


lis

dchtat moitfS tm

butioiu Jauafi

2^4

pRimum

tl^m^Bg tU^"
.,.,

expropoGcxs

:.,.

eft indubitamro,'

'^nania-ftuUaj^idJMbcQtf.ffpcciliuB, jpif^

L-iyui^uu

L-y

Google

g^i^fg
'

'

dum

Regulares data eleemofyni ad illius participationcm admiituniur. Vldenvautem circa ho


ali<)ualis clTc difficulcasex

Jmta

Himi. 1 1. validam reccptionem af&rmans


ubiqiKcoanrariusqaoad hoc
hocvlttimnn
vltinmm-xdm 9. r
D%ih. 7, nnm. 3. dicat poiTe llnc liccnri. cnm fjmr,

tenorc ipiius Bu!!i;

& iu hoc conucnirc Do^ores

iidcur eaim in iilx eleeaaorynam dcbcrc tribui


cxptopriisboiu^IlriwiM /Sw. Vi>deScriptoiiM
conimuniier obierdant ex bonis furtiuis non
poiTe lieri , quia propria non llint.
Atqui ReligtojiplOpria non habencbona ; non ergo vt-

dentUrgraiii

ifii pollcfirui.

5. Qtf.
j. idem
tenens. crarioeft.quiaPontifexnonifflen(Rt

tancopcre iituiolabilem ddiderac, vt


ex variis dccreas circa re fo rmaiiorfcm elueeiT. cjc

quz alieiu lint Itnc libcri vliis hiculCaie: id quod magis explicatur in eadero BuUftt
i Deo colldtu. Quod enim
dum dicitur K\ hni)

potiils

nui

&

turpem quaeftum habi(orum,<Sc ide6

rttrtfts

liortim pct

f^**'-

ex iWf IMM polIeB(dlam lumi tencnt Aooft,

V r A: Nugntw apud P. Mcndum Piiltitst. 4.


num. 4. licetiplecontrariumceiitcatibidcm cu.n

lum pro exercendi*


ris

aic

nnm. t^.

Quod&tuentur

Cardin:i!'^ ^

lii. t- $.
J.

T.

Ort''.

rium (inelicencia Prxlatorum procedi : ergo inconftat

"30

iuza mcntcm

nili

ub lurtom cauliam : li vcro caudacalis (tt^noo

cclTio

proquocirari.

quam

propccr

Vixautcm

'
.

:ipp,irctratip,

Prxiatus iliam ncgart fine

ennt

quod & dtad agnoiinint. ft'uin?>

pocttaao [Mllit :

ciaicmaliquemrcipefhun ad lurMm acquifinonem non habcicnt quid neecm crac nouo eo

parus. ijijf.^. i.rmm.^. Nihilominusefrc illa po- ^te^ii/i


xc[k,& quis a Prxiaco Ucentiaai pccat , 3c pariter 'u^yfi*

-viiloqiMidtflMiio, aHBBiprcedemib(ri
ex (e
Taborumillorumnetet, D* fms kenis}

pecuaiames bonis ManaOet^ ;

ecrtcindecennamwdcturhabere, vtmerecrix in
Ibco eo inftiMCxiftcm , propcer qucro in Oei
-hominUni oculis abominabili? eft, ?r nirpi qus-

tunc cnim
accipere

^abEcciciiilbcncicium accipiM

tem.

dcegen^

&

tio

ww

itfi

circa relaxa-

ti

^^lfg^

fffSr

eme^efe,*fieco<Mnodit

(piritaallbui

Bolht

S';Macbadamr(!)w
iiis

poffe

BoHim

i.

fZ-

'^* ''^

t^^nni-

&

licitc ficri pofTit

itPtshcilioencia nccciraria fit

an

an

lcill-

iurikiat pe-

-<lMfftiwnibmiMi,Wlioquedeficicnt*vali
nortqtndem fbttiu^aliquidex
^fcccpciofk
bonit conucntu^ accipiendo , ibd ab arako , aut
t

B llbmlMEcr CFibiMMV* Ad quod-refpondeo


TK-quc ficirim

nju<; validam eue

ftTfce ntionem

BullcontTaPrariatiexpreflm aut laciamvo-

hMmm ^^ HlriMiflegtt;- Sfc A g ftBW

i,

ptitjm

qtios addttrrr

^*^"

ipfe fei)uiiuf

Mfn<JiT<;

fut>r)

Hnm. ij.v^vy^St

qutd^uid dicat TniUcnch

)l

lit<)ue afaid val-

nccdraria fLipperanc;
*,

iird

nullo petere pollic

non abfolu-

'^^^

aut oUaeiill

berc ; ro iplb voliincatis ruxeilc oftendtc , vt ('


illi erogandam eicqiibaliCi'^1
autem MonaKcridm abundans(tc,vnde& Prx-

kci cxternis frequcntcs clcemoiynas largiuntur,


vi^iiiuf peccarc grauiterfi fiibdico petedlticfei-

moiynampro BulU ncg^c

quiain deSmory-

nis Rcligtoii ipit funtexternisprarferendi,


faris

exigua

eft

-,

&iKa

ci^m alias in ordine ab bfimini

momenti lit. Ncgaturcr^o inproconcclB habenda : vndc poccric

Ipiritualcmaj^ni
uiiie ,&. Ctc

ReligbftBclaaidflbi ex pCcuni^
doffius afTumere, ex

qun

autbtiifi^ CtBa

8ti!l.im confcqttactir.

^^^.^^

z^6 Poteft etiam calus aiius occurretCi ^'P'*"*


pmpeerqoem vtderi poiTu licentiam Concedere ^li^^^
non

fiMi-

2^ f Sed iltuid quzfUoncro puiiac , qnid )l


"lUl^iCKGllfeNMdumvt eleiimoryna pro Bullx
cbntecuiione validi

vt (cilicet

vi^ilj-n

negare poteit

uata reguiori dilciplmi modis conuenientibui e-

iaciitdionc pcccaorum , in dc po Cruciatz ftnc, niic fiiii&EUonem plenioitm aiTcquatur.


Scdlcriode vitx crocrtdatione agenri txpcdict

vixad

iufte

Mmofynam pro

frtil- ex tucerHOfrbona mcreti icio acqnilita commcrcio poifiHit dkt 4 Deo donari vt mcdia repartHontseios^ cOwna veUc eililem tipit& Chr^
ftiane ; 5: licutpoffet ekemofynam prxbcrc pro

viam tuciorcm icqui , ^exbonis ntc acquilitis


Bd|Ni6flbei, .q^vaUe&cile cfle poierit,
c^made6fit contributio moderata. Vndc ntainuerofiffliie eft , quod aliqui dicuntapud

,vc

hoc cnimeft conrn Pontificis meiH


Cikm enim velic Rciigiolos Bnlti fnii*
iciatqueeoi inparticalari bona propria nori itt*

iMiij; vnde^ pro^aAiis limilitcr pronun-

tl.wdnm. Poteftaujemid verofiniilitcr ndmirri,


qiiando neretrix ex coenolb lUo llitu conKur

'

ncq.iir licenriam negare,

eftiumPbaiificiamenieatalii beneficif-coii*

&

''^^^

n tm Pri!.uu5

eamdem abrogaum. -Aiiteeedem'

ffeiwifi cum oib pratdiifta fcrfaa. Sicidai>iHlpe>

'

qux &

dum. Et quemadmodum qui concra voluntatem


Przlaci in excrcitum irct , non gaudcrec.bcneficio Builx, ita & qui eam fine Kcemil Pftelad Ctimic. Prxcerea ad hnem Bullx non eft neccfTa-

nttm. 10. Scalijcommuniter;

vtdetur ablblut^

paupcrtatis (ic>

ideTiamcircaewemoiynamaSrman*

bedicntiz,

iif^eiUtuim Dij^t.iy.jutm^Sj. $. TWc (tinftr.


l>imPft.Dtii9Lit*ll((Uir. lot.Trullench

quod inibi non

Ecdeliaftici9aiiriftet%^im-'

debere id ficricum liccntii Prxlatorum

cum eadem ratio

ergo

ctedHitle eft
{4

cnim Bulla; claulull id potcH colli^i


(cJ
oppoticum nam de Rcligiolis ad exerci-

nulia

&

'ne-

quam

ncquicquandoquidcm de Pontificis mente conftw. Et tta cum dicitur itUm* fmt, ttaexponendum cft VI bona mali acquifita csntilm exclii-

ReUgioib.contertHr a potentc conferri ,


Religiot^adaitiinir , i Deo collatum dici debet.
Qiiod camcn dicinequitdebonis mcretricum,

J^***

iubordinationcm dcbiram iu Rcligiofis immi-

Circ

quia in Bulla ipli

ymm.

tmtU* Dt(^4t4iiems, i^^i.

Verum hoc obftare

dantur, vei

concedbur; qnodeft^veritateaJlenum. Vmle


nec audiendus IunipanJ<; i Drepano i. fnrttSt-

ceneri

Prxlatum,

lividclicct imirlligat

BuU

mtmr.fr

Ix vium apud luQs vjgere in ordinead elcdiio-

^mtrrftiit*

nem ConKHari) pro referuatis.

tiiices

Ciirt eoira P<n-

talem vfum illicitum protcf>*ntur, dc

poiWa
moueri

quo

vidctar redbieciam pollc a Prxlacis re-

: & ira ct!amiltiall,^nodcd pr^di^om


remorionii hr)em pro tempore nccrirariura iu-

Echocquidem ego ablblut^ loquendo ccrtum iudico quia id non eft viiim,ied abn-

tiicarinr.

ium Bullx tollcre, tuxta Ponrificum voluncaftautem difficilisexecutio, quia noticia

tero.

abnAf ffKlttiMMpoteft haberi nffirConfieifiotfe

:qul taoien

docitia vti Prxlatus nequic

<

ilsltkiitquaodoipie Confirilionem audtutc

notl
fed

Dlgltlzed by

Google

^k(imInMdTi$HlwF.Cdf.XXria.

114

cenkbitur
tlctur.

&

ni aJ Biillx

Przterquam quod

in

lumpnonm proceComiDUnitate Rcli>

^iola plurcs funr.qui Rcligiosi viuani,

uata nuii cojnmit(au(vci


*'

ii

ciasKcltgtuluiuinad paucai rcduxic

cjuidquaro huiurmo-

t(i poir >llos vti

corum couditio noii dcbcac eflc peior, quam


ikcularium potcnriuin tJlo gauderc, nec ^t ^Bqqjl
aliorum odio pTigrauan,vt cft icgularatis no(a iuiii in 6. Cuci tacitam autem Itccntiam, aut

dienti^

&dc

ttt4H$JM

Minifiro

frttihp

leuamcn

mJ rlfima-

ridi

obfcrvantia vcrfarcfur

quod Corduba

in

jjmam^-

Annotationc ad Compcnuium. v.Criuuti S. Sinoribus conccfluro reieR .dk cx eo


^*"' '^'^
nmC^*Villalobos Trtci. 17. CUMfuU. ix. mm*. 30.
tMnitm
tfmmutd- ante cuua mcminit ciurdcm Einmanuel Roderi-

&

cus Tfwa i.ff.r<!j/. ^.^1 21. 4rm. 10. ^fevi-

**m,t^

lum

Mifp*,
.*

attcftacus

omnibus frui
&corpora!ibus,quxab j<-

vt fcilictt pofTint

gratilslpiritualibiis

conceduiKur in quibuldam -Bullis S.


Cruciaci dummodo pro Bulla loco elcenipfynz Sacccdutescckbrcnc duas Mifias : Ui^ Vcr6

0.

{ 3 3.

dicant duccntos

l'4ttr

ni^ySc DnfiCHBi Jh414*

fccundiim Pomiikis inteotionem. Circa

K hii- q^uod Trullcnch fiipri. mm.


Teim-jm dcrc in viridi oblcruantia efle

" "^"j-

t t
,

aic lc liaud crc-

eo qil6d4ridCRC

Rcligiolos ctiam jVIinores diligcnter curareac'

cipccc Bullam. t videtucidccrtum

tumexdi-

idinc ad intenium diaum fcre

inucilis

fcddcrc-

Pontifices cnim in concclTione Bull* ReeuUriumcommodaprxcipu^ nonfpedbiuiali^

tur.

sMlfinpiOoninlboa .<;bH9itni orbis legiooibtti


.concLtTfTcnt cum tamen conftet ad paudoics

MMM

addamus

hoc

iiiam pcrtinere. Si prztcrc^

viiw 0ii oracnlum Pauli Tcrti) , & iu iam rcuoattim. Licct P.Quintana Te*
IraQstiu 4. D^. 1 1- rmm. 8. dicat quoad In-

fuiflc

mteahm .rfulgmiae^on fnanhabai<,quc perreuocatioOmuiIi-

Przla(o,du<^rina alia corocDunis rufftagaturiiuxr


,

nqnaai Nouicij non tenomir dooett , ccnfiilas

prxccpta

quod

Sc

alia

quar dtora reputatur

adauiiitxpcnduni

ik

in

propollco

Jceo-

rutn piures in ordioc ad ele&ionera Confcflarii

pru

rclcruatis licenciaro

firmant

quia onus cft ,

non cfle neceflariam af& quidem grauitrimum

Rchgionis. Scd de h(K n/rmr. Videtur


tfrc-

aUKm

incoquod Noulnm gau-

j!iquadifEcultas

nem gcneralemnoncenfcnrur
^idefti cft bt inccttuo) ; &

rcuocatx.
licct

Quod

eb ticukm

UtfimiliA

dca: taiiorc Rcligionis mordiiic ad hictn^ry-

naro ,

& non dcbeat onus licendc

tirc jvbi

dc ablblutionc a

ffffmifr fBOr

non

rcrcruatis

loquir

jjj^

mur nam vc efl regula 5 5 luris in 6. Qmfntii


nms , ftntirt itbtt ummodum. Et i {wriTVerum
.

hafc regula

iii

quibus Giulla

& cxempla
Nouicium

fillic,

ibi lciltcct

rationc xtatis,perlbtHB,

licutin

etG (cmiat

aliis ,

cxplicacioaen

Diccndum

ibidcm vidcnda.
,

de

Nonitiis

& naturc coiitraduum,quorum

commodum j

icena

nnnefle

tix Rcligiorxfuftineat quod autem oneraquxdom iion lcntiac , id nun dcbct cflc mirum quia
.eiiamwmmodtt aliis caret , quibus Profclli po-

poAulatur.

qui priuiki'io t-oiJcm pcr commiinicationem

lreuocatum,duro Regularibus abfoluci onus


contribucndicleemofytum^CommiiTatiocaxa;niBiponitur,5uiearopr^oronibustaxai ei3ir\ paupcrrimis,uixta Pnnrhci$mentem,voIeBtis omncs opus iAud adc6 viile ad Dci glc^riam
proinouere.Neciatercpocracpriuil^iwnbo;f>
&eommunicatio fcri oinnium Religionum in
iUo, cxquoconccfljo Bullz pro Regularibus in

,v

gaudcndum

ouia ad

ab oncribus immuncm , cilm

trarium,(^uatenus lationc illiusminor fitpecuinannB colkftio , vidctur conccflijonc ipla Bui-

--'

Aorum Religiororunipntti,nmeriam aliopV!^


gau(lcrcnt: ncc poceratiatcrceos, cikraindi^O
Compendioextet. Prxterquam quod ctim ilpc
priuilegium vidcatur Cruciatae irKentioni con-

qu^it RdyofeaWUPlinBer
Quoad receptionem autcro renitente

temtribucre

pendn prudentrr expetidcndis.


Eflct autcm roagnum in hoc gcnerc
^57
Religiororum,fi|priiiil^um illud in vi-

autcommunicatio in i!!a ciim


tale bcnehcium lic communc omnibiu hiiclibut
imegnis , pro quibus Bulla conccdicur. Poteft
autem pridii^^i Jcicruirc do^lrina in ordincad
taxam ckikuorynz j nuiicnim tencntur niaionotKim, gratia

paupcrtatis agentcs

jf^ititigg

Hctmtii

mm eft iWRiiar iuro priuil^iuiii

priniltgiaiUiiii

coromuncs rcgulc obreruanqin^ Do^^orcs tradunt dc votis obe-

''k

IKHI cA abiblute loqucndo

Contcirionis^aliil'quc^& tcstotackdsciiaiAa:
tiis

iam renticnte Prxlato,

rcnt,non dcbent Builrbtneficiopriuari ;curB

dxfinu

ii Bullam fibi prodefle non podc cxiilimm,albsexonerandx conitnenriavki iiKMiw

iK-gationes

Bulli

proquaali<|uo$adduckP.Meiidiii jiyfs2 ji.xi- f* Vf'


D*. 7. rutm. r coltlcm
& Trulltnch
i
S.
kcuti,occommunidodrui^ circa ^^^"^
^*^' fytf2^
tiiriigHidem Rdigioais priuilegiis , vt adduOi
|iOodcm. Scd ccrt^ do<itrina illa ncctffaria

^ui,

illius

Circa Nouitios commiinis refoUitio

215

4i iMiaKUiitwaccidesii; dcenfticiMdiaconru'
giunt. Hi autem propter paueorum abufum ,

'

,dcquoct-

iiHii iHftntn.

& leH-r-

ciontur , in habitu

tradlacionc

hooorilMtfilH

bctiori agendi lationc, aliifquc.

II,

f.

"
.

^^7',,^^
,

jL ..

pu

Milipofis Uei4i *

%%i T D
'

tanttiro licet

vt icxagenarij poflinc

ouis&;ladliciniisvti.

Vbiprimoinquin

soM/flM^

fit opus BuUi ? Et vidctur m<rt?


noo' eAb t>mm fisagenariis eft licitus camis v^u.*^
fus , vc cx Peromato adducit Bcncdi^Vus Rc-

potefi ap ad hoc

jfjJJJ,^

&

migius in Pra^ica Paiocbofuro


Confeflaaao. qui St t^ Mi.idnon ora- ^
riorum
nino improbabilc putat , cx rationc ipfiusi
Peromati ^ qula fcilicet fum mak lanis vict*
nioies

dum

>&

viro in

Quod

eft.

fiul atte-

*:

fm

do^fliiBO cnde-

roborare ex eo pofl^urous,

quia annus fexagelimus tertius eft climai^lericus,

& in quo frequentiiks fola vita periclicari eigt>


fexagcnar (mr viciniores malc fanis fiue proximi pcruuio aauacndsiatMritr
ia ornibps
:

&

Digitized

l5y

Google

^MifoAim, firilc ati)i (|dtlimHi fiericttki dlMMnn]


toiEpcriunrur. Pratcrea , communis opinio

poteftfNil aiiqclaR aletedllib dciriifietto ,


conftatexieiunioquadragefime. Quisenimdu-

ibia^cnarios ab oncte ieiuni} relciW atqui ea^kinffltid fiibtflsiridMRftlHl icIcuukIMiiicuCIciu

bucc

nam

abobligatione abflihentiza cartlibusi


pterea prioir.alla dblu^io ccflat

tiamaMericoirt id<]obd Ecdclia ipfa

priccptum iiuponit

pro-

oais lutura ia

iinc, vt.cilim

ltoM&l>ilitMicriflfr, ft ittopoilMbttpcrfe
'

kfixo

adcfic^m huiufmodi

iilMmi^.

'

obnix

fatil

vfus rexagenarijs iicirus

profecuri

yelir

omninm

&
m . rdHcec ki

dem ille

cui oporteacpcraliquotdbi

ImnillamM-

Inaiore debtliutelaborancibus

'

]ptfrieulo

<ebam us

admodtim

vicinis, vc

& inualaiudinis

pailU^ rupctil!di-

C& rn ergo carnes ilib oncedeikhe


sbH fint, videcur^oiil|t^|ifeiv Woia>& isAicinia
.

.*

'
',

Peromari rpciht

nnm

quia contra

luin n*n

K^nigttn

illa

omncs Oodiores miJitat

dum eath hdn

,
'

&

peritiflJmusfiitrit

dcndum

(ic

vi habeciir in iap^ 5ipii^dili

X. de

notant in aliaAHt Vt homiciiio , Sc Dodores grncTalrrer


tndUimt. rura artium pcriiia,pro quo videri poteft Barboflt^

in

CABsnin titttMum Ctfm t 'non fpe^ac ta-

taen ad iIIo5 dc obligarione, aut obligattonis cef*6lJonedcfinitiium lcntentiam pronuntiare,c]uia


'feslixcfacra cft , 4 ad fuperiiistribunairpeAat;

vnde quidqiiidilli dixcrinc fi ThcolOgoruin judicrum ex atitferio ftet obligationem lejjisagnO'


fccntium , non eft ab ilii recedendonu Pro quo
vidcri potcft P. A^or Toma
7 (a^- ?
,

Q^ti ^tAntifr,

EMicita

emm

pr4M:ipie aiiquiii

^,.

daronum letie eile dicat|dt:


^
adefum cacntaro,ni- i^gmf^J

adtaldndUpenfacioRem

dratus

in arte peritis cre-

fufficiens

llilomtDas Conleflarius difpcniare poitUC

omnirio improbabilem

& medicis

St autero

fuoiudido non

fuificit

quz

t-q,i|ia

timn,
'

laiis, vcdhtiqnis, caufla

Idlicec aiias iuifidens

non

cilet

vnde leruatur quod Ponrifcx iubet > -Mcdici


inquam corporalis
ipiritualis Condlium ad-

&

&

quidemad Pr<rlaium

dic nonefle 2i' comrouni Doflamm fawcMil


reeedcndum. Licet crgo Peromatus in fiii artc

Ecdifpeulario

.'

&

i aliis illa

aliis

-.

aliqiiomodo improbabilem efle eo iplo


ita
nimis laxam cam vocat ,
SoBtetur , qui
reputat

BuUam p^fUm*

'

indignetur.

non viderar admittenda

^'"'^^

EchocquiCalis

v
.noofpedat, led ad Coofdlarium poft <;oniulta^
-lionem Medid : ficwitmftulia prxfcribir. Sui^
fidcc aucem Medicum-damnum imroincns aiiieibri quod C grattc fic i^certuffl eft dilpcofauone
opus non efle ^pDCeric.aarem cfle necclTica Pra:- iti^Bfd.
lacum adcundi
, vt idat quid McdicuidiveriM*e, tin$^*A
fico infcio fiat t contra 1'ubdituro fic
^ operQpacin
operQOacm cenfS*'.j

'

difpenlari.

Vcrftm qudd ad lentenriam Doftori

^St

.vtA

g^nMM

cauflam Icnihil conccdet. Ec


eximios quoldam; iaoiiea
noo eft credenduro circa bo ^
fpcciaie aihU indulgerc. Pro iis autem qui iu ludiiid^nc, minor adhac cauiFa eft iuftrienCj
qnia aluiicnta debiltora func ,
contequcnter
nanira ddiiUor , vndc iadlios cum ulibus potcft^-.

fcxagcnariis plus cft aliquid cowacdt iidtl

abiblucd proierc, etiamfi

iomnfirfScen

obligarc, vcteftatur Vi^lorelUwadXififr 4.

erit Bulla-

comwmit

fiidccrc libagcDario

noo ^mat. a quo habenri Bullam

UmmiCardinalisToleti i.Stm. Ecapud


Angclum . jyj#m>MMl!. i f Iuk quaa do6^ruum quz rton ridecur probabilitace cavcw ,
c6 qu6diamnanrra jn eftctate non parum debi-

concedantur noneiEcrpro ommWa nacd&ria

I*rM(

"'"<

Kcm^oi

mideincum in
BuUa comincac

^*^-^-

coiuia qpos

aliqualemcauflambaDHe, ad OHuadtndum ilti


caraiumefum : ficut timoiad omnes , 4kbonc

nonexiguaspdrtiones fubuenui.

vfum

Addit

atfa,

'coDidentiaeviribadenas;cciirure.

quam

ryt

fcd etiam reipfa itt

fucrit pinaii

Theotegorum VOX4

'

*'

quidquidcircailla Medjci iudicarint.

atceftaciont denimitur

temerarium

ctiam ouorum crit ic

<

hAkniiorii,noohimuniccrOo^kor oblcruanc,
mCdi& id minus cft , A cui licet plus, licec

'liakiseoncnDceric

\\

argumencu^ vaiidiiuinum ex OoAoruai

'C|Uod Riinns eft , vt e(t regula iuris

non

HMnuii

p.

imikK

cikniergopon

Sicille;

Vc auccm non folum poflic

cpdcm ge
iSo Aliundc cttam id probari poteft , dc
quorumdam fd liccc.&ntencia (rcremium poft
annum quinquagcCroum qmnwml^emieiunij

'

fMraaiifMi^

***

'"^*^'

4|ilodfibctvalccadinisdccrimencumilegeidunij

Qiipdii ijiarum

funt-

c-ft,

.VbiCccxom-

c3ccalec,porcrit Ecclcfta lexi^enarios obligara,


ifieafequantur incommoda, quz/v^rrMj fumtu

L.K*m4de*. D.JUUgUmn

fireqiicntiusaccidit.

'carncsautem

t.

4m iftUumfie dohr uptutxcnftt^fed^Atiiiimf^Sf'


iitmtuivirifUtmalki.

'

t^tt*m.

i.dkt

iiiiaaiftntalciaibflrirr

pilccs phkgmar

&

abti-

'

Item: quidquidpnetercatneinlczft*
genari) comcdere poflunt , anmenniinproiilii
conucniens non eit, vt facilc oQcndi potcn. LecieotD hanorem ninrium , quoleticidMindniir
ita infir"lai^dnia conditionis iunc non fanae ,
mis ^ohibcntuc : ouk ecii cccenm coo^ruura
alimenium fint, non leccntia nmen 6tis jncon^nium : cA autem dificile recentia iemper prz
hianibus habcre
quod (i altcui obuium, ex eo
non debet argumcntum fumi, (kA tx coquod

m^ciifM

ExtlifiM

diuinisomciisrccogno- f^t'*'
^t ^periU^iatit' i**^-..

dDaenicoipoiitdxdiligatiooeidttnij esculare. Ohm


Proquovidt^ndus P.ThomasSaocius 1/^.5.0-

^uitiuia debilioris iniitts lunt

rumS^m

in

quodam aic

ftadiilfiraAaium propalfinioiieaiopporcunior,
eamdempro ilbracionem
iofFragari.

Om tx

quar tale

accotnmodacior ht

videturclar^conuinci

TntititM-

loco

tinnmHinMiirifnerfm. Etalibi4 Qmfi^mtm


ttuttrdtiAu ttjiigat. Vndeeftcommunisrclblucio
ofllo ni m nooquamlibct debilicaccm 4c &ciga' ks fum*

cumer^d

.^iietiKmcibi rumptionem roborari:

^^!^'

ilhid cale oon clTejia quo caro pcr abftineii-

lliberi.

luxta qu^ conftaf letagetfaribs tion fmfniAl


ob prz^tum riculum a lcge prohibeme ouo- itintbmtiU
rum d: ladHdniorum vfum excmptos. Idemau- ^*"'*tem efle non obftantc fundaaurnto alio dc exem^^^^J^
ptiont: ob zutero ff.annorum.cx di^is cdam.^^^^^j^
colligi poceft ; c|(ria nullu I>oAor eos propier -|Maic*

'

acTj

efle

ienc^urem eriam |Trocedentcm vfque ad fexagcfimumexcufat, Sc Ecclcfia potefteos, niufpedalem aliquam debiliiatem fenriaiOjadallQiltoMiaiii
didam obligarc, ficuc circa efum caritiitm. Opinio aurcm dc cxcufaDoiie quinquagenarij curo
au^ario quinque annorirm abfoKicc loquendo

"

non

cft

admicccada.quia

aiccr rcprobanc ,

eam

Oo^laires coroivu-''

& qui piut bueoc^

aofl^tool

Digitized by

Google

Wwftjftiir

auKm Vitldc probabiic in muliis cx quinquagaiao

tHimml''

ri

tfM

tfnim

babili, licut

d flii oMigatkncmctflwe Wiioij, quialene'

ilJtoiiri^ (flns

mulconun Doiftorum

qiK35

tMipi

wmw.

z. adduxcratj

leneftiida

&

rcteil detcviiunaa icnciii^tis xtas.

Tum,?drtt

^.

<^

aifirmct.

Ulm^. MAFnmurastaiB^ri^oUigaiionediAli^^

nare

^Tl^

inqtiiri

piiuilcgio gullgiri efii

.|-^f|j|((j^,.ic|joaos.

ouontm

annorum in tauorabilibus prxfcribif

mum e& inci>ocitum.


'

non impronNlem
inquam

affinaaK

opinio pro-

talis

f^cm ez Oiani pro*

Dubitaripoao ine4 ^tc Builx icacfici(>tudcanc,(ictit


Ec fUenir dm^probabiies
probarique poteft cx co qund plurcs cx citatis

ftlaaici-

iriin iesagcnBali.

Do^ribus adduauu^ adgyobandum

namcrom

.-

L. J^ifi dnut. D. it tejU-

ji^iiylM/,vtpoftafiMloqtaiiirDim

annus vltimiis inchoacas

lario
(int

ilit-

viJcciir

r.uts;

Rf^^

ca coottflionc Monialca

ciirn in

etiam.comprebeodaisur ,
eadcm maitet in illis

V non tamenitt aieadOfdfaiesiaao^ wde


c(\ vt

Ergo

dttt^.

Kcligiola loijuituE Stfiutt 25 . dt Re^rtkutUf.


vlu rccepritm

icxage-

.i)artosIegcieiumjnontaKn,|>rimk^iam Bulic
jQ4jf
pro iplis in ordinc ad oua & bolicinia
UHftntMtim Mprdfit^vt im <i 4t*te diftciui luw^t

fufficic vlti-

eapffaaic
itW cdnnra ridm xprimat ,
Conciliiim Ttidcntinum, cvim dt profcdione

mnM'^

quam

- teft

Etvideturtatbprobabt-

le irfelieatiM liiSceref quia etoi lez

'

!."

lib.^.traclAt.e cap.l,. dn^.z.num.i.

iccundo poteil an ad gaudco-

kiaW*'j niorui dcLxantunni lexaginucflccomplctijVel

-..

TruIIcnciiy/ri. Qn^ia

-Siantecrgn obI'gationc di^li abiolur^

^i^y
.

EmI
tucam

NaidusK. lewMVMiiHHe.z. Narbooay

pomcP.BuKiifcMiminMMyisll^^

i<f4

loqutndo,

dum

licic

noii cflc in praxi

babiiisezut. vn^c cam vt

&^
'

cam

feeam nonaudcrcumquaroimproixkbticmdaai-

ibmnia picuitz copia,qu6dIumcnoculorunieorooi&ipiumnonlitctUDeis, vt doicbat Vates,


Am;7;';.--

j ideo fsemMJt Um.

abtbiutc pcoquDtia&

Zoifius,Maefaadot,& RPdlRiunas,<|aoKldil*
cit Diana Pjne y.TrdcUt. y. Rtfolut.ji. quialt

aiproperauit fcne-

^s,cuia&iadicia,praKerdcbilitaiem, luntnir
niacaniries deniium emolaivimdeiedhiStia

gtfmiun

lic

Di^jut.^^^.inflm

ouipqu^^enarioscumadditaincnioquinqucnni;,
illis

vbi

timfk^mmut Mttgtatnt iimimi

up."Jiib.^. Exqiio fitnoo ibliim

ncshabendos^ quiain

BuUx

qob

ficut neque ex nnturJ


ctflct obligatto iciunii
Pro quo
ThoRiasa'}iv in Exfifbim RegiiU GMmlMr

*'

" w..

potcft priuilcgio

vti^noaqiddcnili^iciuni] loiutus ,ii:d iliuddu


ouofOOiadladticiiMenimpci^ecDs.
iffj
.Monialcs ewamcodanbcncficiogaudeni} fcd quiacftopinio., ii^uquam ilix, U fmfqutnquageoaria fint , ikiunij obligatioaee- f.*^^***,^
muntur.quam ttntt P.Sandu Dwi.^. afi/ti ttww. h-,,^^

deiliicit,ai}crendum.ab EcdcliA imtt

doi(iirin<i

ife iklci iiJiutum

a^ud ipium. hA iu^uam iude

qiiiscontrariam tenc-at

aliis l<:uum prophis dcprcijemjL Quod


<Merm^.Smao%fi^iIk0^mm.^.\i^

"'

aiij

pendcns;^ub:cateDtendadiAa?eflii)oiifii, ft

niodis

-""''^'"^

Sc.

kftiiuuiiin il[i5,dcbi!it3tcvirium,&incoin-

,eft
,

fi

vcrofimilc ad

innegabile ,

quinquagenaria;
illis calc

bcncfi'

Pro quo Do&orcs,quosadducit

ficiac,

ijarbulk

CAm

'

criBm fcxagcnatitmmfi'- cfre9Cf.ta>^c|Simi(2).


xi^iruri^
rius noii cum cantum njjnificct,, qui lcxaginu
'Tt*'"!"

annos babei, lcd qui lcacagciimum ingre^Tus

^wf*"*

<^rretienirnaniMisctMioiBni proprietacefixa

do tion cft coiitra ius ; atqui in prarfenti itaaccidere otteudi cx co poteft , quia iicet priudegtuio
edemSoqaftlaAiddaconcra-iusfit, in co

eft.

men quod qutuqiiagenarix faminx

gcfimus dicitur, Gcut>5: alij cnrrcntcs alias non


cllct coiuieqiens Ule lignificandi modus/: um ocqtieaoftwimcro amri uBCcJemis dciignarL Ec
<!cutannu$,.Tnrcqurm alius noncft, primusdicitur, etiamfi compietus non lat , ynde Pootifices
t tk it9^TiMnofihAi iiecftdelc'4kmtt 9t
qUmiibMadicendum. Sicutcrgoannuslexagcfi;

J ^T,
'^'

nari is cxequeotur

'

t'"'

rpeciaie

.W.f.

'

cxcutLiri

ttit

mm.

iW

V4deltpieoieeGaMaans.rtMRNto

appellerf.

<

Vi^i

fcxagcnarium

tcufcxaginra anno-

^Mi. .^.'diceiicium,

cAm9flnnKX(iicaBirper(;emrianm, illioseOfB-

\.

.{rieinentumdefignari

St

"rta

lenet P.

Mendus

jiHim^ Dlj^.i8.MM.io. El^ aucem hoc priuiicgium


'rinX^nMb eo indepcndens , quod^iii lexagenariis quamDocioram

agnofcit, vt

non

^j*-

p|uri (un kntcntia

tufjt^, tu

leneantur ieianara; quaro robuite coniirmat P.

^'!,, Saneim .7. ie Mm rimtm t Dif^.


>

Crduhit

.\.

ciiaio

^nn

n.C^.

vbi o: pro

32. m.

7.

eadcm Do-

Aoresadducit.

Proqujictumalii&duttsmiiiiac
'Diiia'P4ri.;.1rjdr. ^..Refobif. to, Trollench
<'^;t ^4,^.4, num.Of. addiKcns Narr.irrum

'ftJLdSmtiU^Csf.z. nam^i. I>om.Solom-

.lcxagc*tauiis

fionmra||ic*le]^pnca aacem innoram tUom^I '


compleuit. Etcftiuxta rL;j;uIam aliquoruQ),quos
f'.

awTtaH; #. a.r^. 5. Mm*.m tlSatMrtfti

cooua ius fit

, ficut

aiiul fpedaJe

ift

cib

mUI
fic

gcnarij Uint, noniormalitcr lcdxquiualcnccr;

i'cxageaariumvocaceum,qui.iexag6-

fldducic SUuefter.

9^

virisprxtertomiiwncmdtfpenttionem.Exqao
fundamcnto cxiftimare aliquispoflct cos, qui ***'_.
aate annum lexagefimuro iencicunc , iuxu di^a |!|Bpt,!^
*iMa.i53. pnuiiegio Bullx gaudcre, auiaicxa-

mui didttff , iu & ab eo fexa^eoatius potcft quis


-

lexagc-

viri

propt ratioocm eamdem

repcrtam, jfefiifcaflaiioihbmaioicm
condKioncmfcxii$noubilicerdt.biliorcm,
iplis

m^*

ciumexccndi. Item, tuzu didamvw. i^o. benefieiomPrincipislw iwtcrpretandutn eft, qum-

j^morum

&

,'
.

oiuiicnjsvaldematetiali-

terK habec in ordine ad Pomificom iocenioncm, qiii nacurx Intc nJiintdcbiliuri conlulere in
vaactatefiequenciiisoccuircaic^Sufiicereautem A^

io leeminis quinquagefimum

annum incepcam

afSrmat N\ubona apud Diaiutn

& ai(}de

73.

Rf/w/.

(if<.'4.

&

apud cumdcm,
ctiam apad P. Butomaum fiifTi. Bt non fiwkm
Sicut

fexageoariis

ro.Ji

'Al

obligarionem Ecclefiaftici iciunij ceflare , fcd


etiam &elioficxpMBCepto,atqueetiamex voco,
nifi poft cam oiMem feao, aut oim expreffi ilJ^-^J^;;
lam comprclicndendi voiuntaicemiiro , tcnet P. ^^^jf.
PdiizariusTrAirai<iM0W4>w,M|utf.wM.
n/a^
.

A ante illomP..Saneias
11. mtm. 54.

cir ^ s

BuOx id untum

Zi^. 4. ^tthmnHis , inf. Ufffhm-,


Licci autcin ex bcnefido '

iiccatquoddiximus

Mil^ia aiu^^ng^ cxdudic

qualc

cft

illud pri-.

Religtom
eqtRftit

Digitlzed by

Google

e()ueAri D.Iacobi \

Leone

K*. conccflutn

&

vulgarisiuris reguta.

^fimU^ nuper impreflum Matriri

iuflu Ordinis ciufdcm,


mbidfvntU yj (sx^ktL t ks Sts ^iudrggtfimsks
ttres dtldno^
, y

^^'2*

mmiftptMtamircgnu,

adroitri

mmtf$M.pieius,y UEU-

(i/H9S,fvr Jertth, o (ojtitmtr:^

pcr rt^U

talis

BinyitiHHumtnlmv ifohi iwiwwr, fiiem,y fafl^


Mrdicoi, terrtfortt

pa6lum

quod rcipe^

sioiilocnnlute

quia onMiiafttt tn ilttcoDOcfla,vq;oiedite Bul'


ctiam quoid clcdlionem Confeffarij,
la: iiccnt

fdfioetfcfleidiiiav

quia nuUius

Hoc

Sc BuIIa

Bull ciufdcm : x:;ptolts comediUt OrduKs MtnduMittts f4i

tenfvs Frsyks, dc qu2 eitam .74. prztef ilhs


graciz aliz omncs rctiocantur i qma vcro pro^a-

roboriscfl.

illa

pfohibicionis inoeniri.
conccflts.

& cx

qutbus nihil fequi potcfl

quod

alMuuKnus pomt Rcguiari obferuantiae conoa? ?T fTT nir rrgiila fiinr alia mrnliiniink
fi
enim ReguUri dilcipltntiponadiiofininr,coiini
ncquit vfus prohiberi.
x
Dtcolbcdi Cirea oaonira
laOSci- A/fnkt,

firf

oilceftidem eflc dc Ordinibui diccndum> qui


ftrtoilceium comouinicafioni cMn Mkinyatori'
Dushabcnt, vidcant lacobltz an ex illis fint , &

'

U9

niortim priuilcgium potcft prohibirio verCari,

non dire<^c , fccl per acci<lens , fiue pcr iubfttaQioncmnNKeris, <)aacenoa PrtclaiUf nonten*- abuftxth

obftite-

nt^perfiuannic. VidcMHUkStfiC^i^ff.

tur fDccIjlij

ahmcnti

prluilegio gaudentibus gt**r^t

cum ad communem cuwun viidkua frmiJidttt


non fitnc , vidoctdr obfinNni. V**^
Qyodquidcm intdligenJum efl qu,indo domus ^**^^*^
bonijcarec ad buiuimodi dborum difl^mxiai*
mtZHk
anc fine alio nocdbiliincommctdo id fini nequb
Siautem nnnicacgcir 8c incommoJum non eft
prouidere

ui.

pro

obftaoce prohibitioiM^

paret in Indulgentiis per BuII.un

rcfultat,

dds a lesfnferieres de

Ah vfuf BuSjtattoad jeiuia,

quod
vfum

'**J*J^
Qujc enim rauo addudqucatad eas prohibcn^^J^J^
dMkMrqtnbaseBirafannade&iacttlm airimanim grm.u.

&

i.

non

ma'

filiiritft-

Dicoquinid. Aiiquaiunt,circaqocnoopO' hg^^i-

EqueftribusOrdinibus mcaaoncm
Videaninr diOa mm.
fpecialem fiM:k.

luoc fui Buli4,aii)S.CruciaTri.bun3l

Poncificis

gotioraagffiiis

teft lacionabilb caufla

Crudaude

illa

nimanim. Vndc cirea hoc diccndum


drca Buiixfumpdoiiem diximusai.2 5

qui abfoluat a iricruatis euam Sedi Apoftolicx,


nonnoliisdempdt. Coniiniinicariocniftiadofn>

claufula

'

pricc(Tit,cx inordinari infcrioris cuiu/li- l^g^

bct volunuce. Id

eid|Nonnir. Non videMiri|ieraceittiiBpnBdi>


(flim BuIIam modo vim fiiam retinere,quia ex eo
fieret Kciigioiit non eile Crudacain ncceilitfiaint

Vnde

'.

& in BuiU iimitario

non cft: ncque cflcc )ai tllaai Iba^^fi

quio^ue tameo ordinarid

nes fere Religiones cxrenditur.

>

do Principii dcfraodetur qais,pro ^uo pr(cn im ^^nM.

CoaS^km^fmm tmum

tdren ctrxt chrts dtpieddd^ hsvctos, ayttn!, yefttdks


fiiers etns fratftes t

Concr^ eft { quia id hequft


cnim BuIIam non ita intclii-

.*

yj^mtiidtQxmxi comuntcacio latiirixnc patet^licut


aIiaiMfa>>iitett <)ua

accip-cnrcs

fibiquidquam perfuaderet.
2tfS
Dicoquarto. Siii Poutifice conccda- Afink^i
cur &cultas limitaudi grariai Biilh(> pcccabii; gra- jmtf^mit
uiter Prxlatus, qui id fine gratii caufll facicc A*"**"
Probatur i quiavaldcirrationabilc d\ vt bcncfiT^^l^J^

cjtdrutt

dt Id ikh* Ordat^ o tm etr* ^tdlfutrs mMtrt^feddis

dmutj tsme, te ta^ultM de smiBs

gunc, lcd pocius oppofitum

alia pof-

/kATrttUUtlimit^ri.

iis,

qui zgrori

166

^mdm
tump^

Dlco primd.
ficri

nequit

Generaliter loqucndo id

notabile, dcbet pfiuii^iogaudetuibus conde-

par in parem noil

lccndcre , tdqttc Iw tnendi i quta Ptatiei tllii


priuilegium conccdit q-:o vti qiicant lccundtim

c^uia

fi

habet pottftatem , multo id potius dc inferiorc


diccndum > vt eft otnnium comperta do^lrina
vnde fi Qymmiflariut ctiaiii fiibdele^nH tafe

quid noi!cn't, Prxl.inini liuiufinodi potcrit Jigna


aoimaducrfione tlrire.. Dequo P. Mcndusft^.
4.]K.xi. Qiiidquidciun VulalolMsdiGacDianK
Ptrte

Afinitz.

f^txfri-

.tracL

1 1

teft ficnka^ protnbirionitlialicri.

U cfaifunn f|dit

kmtate dcpcndeaCi poccft iiiud pto

iibitu difpci^

Jare.

tslt

i6j

Dico

tcrt!& Nulfa extare Iri Praelatil


, ratiooccuius valcat Bullz vfus
neque h, Pontlfice conccdi fuppofitl

potclins poicA
impr^diri

facultate id.itn accipiendl


tiont

cm-

Qupd probo

'

re, 8c eas Prxlaris offcTi c, autipfi cmcre , Sc paranda curare doinii vel apud Ixculares.- qmc oui^
dera Rd^iorara non dcccHt graoiMcem. Ret

autem hxc non Jebct

.Rtfel.99.

Dicoiccundd. J^aiionealicuiuspriuii^ijpociim tocum Cruciatz negocium a Ponttficis vi>>

Afirtiti

obferoaiyiam regularcro iu vi oon detteatu pvo


corapaMiidbouis* (aAidniit pecnnitrqnere>

vc

mod6.concedicur.

nam aii^ Poncifex fibi eilct con*

v<riiecur

iudicari lcuis, cum circa id


quod liib mortaii pcobibcwr iumre-

ccpdra ^ COnrainnqiie vfofinnanim leoaenciaraf


licet

prohitmio fub vcniali

Don ideo

umum

obliget;

Prztati obiffiario kuit ccnienda efi

qniaeo tproqu6diditficaMittaiaijefi rexagenarilsaJvfum talcm^ &ittniajoreAoUiipiio cil^

dcm prouidendi.
%io Dicofeprini^ Qpodad ftanm
ncCj,

atri-

Gregortus Xlll. in Bulla A>j';. ^j^.die 3.


Dtfcr Rm*iMm,d(. vatia condi

iii^uz indptt :

Afitiffi

^***
^'^^jf

pcrmitcic.

quod vni cbnoedic v^, alil impediri


Eflcceciam contradliis clAUilicins ex

iiecitidoltapro$ociccaienoftra,fic poftafiato- cr,:^,i


quitur ; "Ke lui^ auttm Ay^^ftalaortim indiiktrttm iortrrr.

parce

dum eleiknol|ynam pctit Sc

frmextu

trari us, ducri

iiiius,

accipit ab

eo, quifubfpc concemonit atcribiiit} dccara


non plene brgitur
prorr:ittit i;ratiam
quandoquidcm ad cam impcdiendam aiiuodc
uitNM (acoliaicm. St dicas ptomitiere , lcd cttm
qii,-jm

fuborJinitiniic conucnienti
ipfi recipicntcs

su;nofcuuc*

ci ^;a

PrxIatos,quoJ

4c iu iniuriam iiiis

nooAcri ^mnodlcvokBiiiMafic, vccft

n^Urtm m cxtmfUremiii^ttifrdtdiQt ^"' JV*'


Smtumd^^mmn, ifMm mtMtmm^imrttmeri dr *^ ***
(onfniuri VDhimm,
atinjlje, netferi

diffolnere

vmfmm

tntrtUxare fritfHmm,
, utt Sedii

mtutfi m^jlr^

Aft^Uta , vr ftrftmt Sttktmit nkj^e txpt^ fttft^


riornm tiufdem Stdetttis lictnti^yVtMturfdciiltMtthM,

fi*iu InbiUis , fii^(jnui4t^,^jHif^itdUm,M$


*Hi (f^iifiikt AftHt&ii iaiMt , fm Qmmi^^^^

Digitized by

Google

rhefimrimlmUciT$tulMs V. Cdp.XXVJJl

118
ftt

ftrfM^

frbuttii

lath^Mt lfmoic-

piis
, fine

tnnt fte f.h:er httUnui icmtjld fiint

qui reucrcntiam Apoftolicis

Ex quo

Sit ille.

vitlctur apcr-

IC lcc|iU{)Ollc!sLipcriurcin SocicUtis

figfft/

Bullz vliim
rtgularem difci^^kcus in aliis , dc qui-

PfP'"''***^''*"^*"

iiis**f-

piinam vidcntur nlaxaie ,


but di^um 4(/rrnr 5. ad qux etiai rpedatf
'tpod J^^inkm fr^tdtnti <i\sima$ : ^ttiu itttti
OUoruni S: hrticimorutn in SLxai'cnariis ntquiquam Ivcligiolam diicipliiunidiiloiuit aut rdaTtnt ,'(daMeUli cionfora)isft , cjkm ad charia
tcm Supcriorum fpcfttt S!, numcur3Tn rpccialtin

tiitiit;hm

^vi

.;.

^ilki^m

reiumit <3ccir(^

jwmiir. Etvtdtripro eopoceft Ooiii.Soloraa-

erJtapcrrius.

TrW'- z. lih.

i:i:s

T}e'.:at%-

gercrc^quod diumis&^ liumanis icgibus admoi

Cap.

60. Sc

itumer.

qua: in BiiUa Cruciotx occurrunt


'

^ionem

lic alia

prztcr

iQd,

liotibus

"

ucralis

illo ftac

rels

frerttm

etdem

etitim

gut

quod

codcm

in

rfffnrrr

v'""'

Socieute licere ,

tizaducrfariqueat
:

(i

finc cxprctlaliccncii

crgo poilunc

illi

i Npriiviaeertumeft BuilamnecdTariaa
* efleadcarum Indulgentiaram iucram,
gratianimvfum ,qux pc r Hullain iplain conccduutur : idque cx Bulix iplius tcxtu habaur tm.
maniicfium , dum tn ca dicitur : Tf ptr quMuti
vc^. X. JijJes U tyfl/4, cfue dueme^ :^^^.'ia > detU-

273

Sl

Supc-

qius aducr&ri

rari

&aliarumvrum libcrum rc
linqucre quia cx qua parte non adiicrlatur non
cftcnr mNjueatVRR non licere. Neque entm
fiK rint ,prohibre,

rjJp

mdpttfi priuilegium adtnll.ir

IX pMr:t
mdn,u,.,6'

pro partc admitti ,

nHftDoOoics

nut Totiu 1. Uh.

I .

I*

rr- nri^ eft

qux

XI. Ttum.

9.

&

alta rccutari

^T^

id,

& in cis pro exaltatione S- M Jtris

rcclclixotail-

non

cv^o ctiam non cxtantc Oquod intcndimus, ftabic.

An aotem Oidiiict

aK| fimile aliquod

cor, ft concedinirvifitanribus quinque

&

BuUam conccl'-

174 Dcindc. Vcrba Pontificum prxmiaen- Fttm&m


da fimt , ex qu^s &ior Reiigtofis in faac parre

ipfia

exhibitus pollit intelligi

ipfc

dum umcn con-

ilh nuTlius

clTciiC

cfildut

Sc iuutilicer ptorfiis

CeAa , quod cpofittdid iMi

atfi

abcOy

Sk

circa ii!ortitn

tcno-

rcm dubia quauiaio occurrcotia paritcr expcdirt. CtiifSic ergo aiunt illi , An Pr^dr^ Cwini^Sim , t
tifd
ReteprorigtrterMliliriiT fj^iih.f, ,vr fu\^ndtrtf^
Tmmfuf,

Ipro anMtriodii^oncre valcaiic

cnufaiadiipoficionefflnonprofimint, fiandnn
jcftprioti tanri Pontihcis dLcifioni ; alias vcrba

Ecd^

fias ,autquinquc altaria in vni


autpluribus,&
pro concordii Chriituoorum Principum , ac viAorift oontra inGddes oiancibut. Vide tamen
iuji'}. Hum. 28i.

Grcgorius
nonforcScdis Apoftolicx intcncionemtalcmapcrte&onir. LicetenimtUerucccilbrilwinMquomin^s circa hoc
nilf li&src non potucrit
inucniatur cxprtfTum

ReK-

gioforum adccrrum ccniuir numcrum rcduccndas. Per Buliam autcm ljn)iiis conccilto hzbc'

iJtrint; prxfjto c-

femnt.euereuocatam, dumtaJe quidab

qao

ritconceflione PauK V. qui lodulgemiat

bus Grcgorij iuccciforibut , qui

rptiftt.r,dL

quz Romx intra & cxtra muros polTunt obtiQe-

quidcmgaudcrcpoceruniMcndicantes, &alij,
qui gractamcoinaiunicatioris hatMnc Neqiie
fufpicandum f f} priuilcgitim diftum a Pontifici-

non

gracomsinordineadqiuedamadaMtri, &m<H>*

ntugiofi*!

(j-culjics

fderuata prohuotiarunt : proiitcntcs plane jiolie

priiiilcgium habc-,-.nt. ipli

habcanr qu.T ad

infauu , Bulla pro cius vlu non iic iptis ncccUaSicenimReJigiofi vifiramet Lcclcfias fiiM

dccctiKntcs Kcgulaxibus

fTtmlegi

le

ria.

tcs, pro cxtirpatioac hxrcium, Pnncipum Cllihftianoru concoidiii, ac lalute Poniificis, in diebus .Srationum
Indulgcntias omncshicrantur,

laculo prardtdlo

.5

vttefin

can efle conxnunem , eleftionem Confefiirii


non tlTc liciiam finc Supcriorum faculrate quoad

dine ad

fJJjj^JJJ^

eiis

&c. Q^od quidcm circa Kdigiolosica iocciiigcndum eft, vcfiaNis grariam aliquam fini-

&

iam couccdeatcs,

:n

ejai, 0

dei

llr

&

admitti lane pro

alii nn

fri^

cum

y reteMei eftd dubMBuiid

conceJen

parrc potcl] ,
pro
oneprobarr ,quia gratta clTc dclinirf
Imbttiationcm. Vndc Pontiliccs muln Bul-

gratia

ri";

Scd

ntmln* , dttldrumis
uutii ftnfe^iiido , y jt it
, tfu
Lu dich.u Indulgentid^ , grdtiu) , v j*<ultd-

ncquit

& pro partc relpui , pct TcxqaocaddacitDom.Sok>rzaCjtp.

Ijiic

gntis
Rdigiolr obkruan-

TJ^e'lri.

ad lagiatiarum

fit Keligiofit necejjaria

Hu^titim lnat^at
t$UMim fimmtumt,

ezprclsc coiuinctur.

^/>"' iplein Bolli cinti iflirmac nuliiut

rionim

IV.

I.

'BuSa an

i\l'ic.

Or.iculorum obftarc; nihilominus


,

cunccllas in

V. Crtititrtm

Sed cum Oraculum


hbci^vociiraeriCjpaterit ilii icuocariogc

a^HM*

Fracres

dicitur: DeeUrsuit fntttrtA polfe

JaduhetciutJU4Tum.Sk

fV-

l'uo5

frcbiiere xfiim

"".

facuhatcs Supc-

5:

ex quibus vnam ban^


dc qua loquimur , eileiiqnet. t prprmpcnfio
ne didca. Ut iam

dum buiufmodt btenttdm teniedtt JtmiUrrtimtdx^viii t mtt eikmm fMuhutis ^ cr


Snparwrtm

grati.is

Ordinum Mendicantium

ordinc ad

quo in QmfoiMiiitcktMtts.

ii
Prxiatus Bullam Aimat, id
Cumalias cxiplius Bullc tenme

conftctnon fulpcndi

c Ic-

de quil i;/r.ii
Proampliori Jiutem Indulti prita2.71
cideclaratioDe cxtat ciuldcm Poutificis OracuConfcfliarij

dcbitara pe-

nirus iiinoraric.

rio pollc talc indultum lulpcndi

vmiuflUgtUm^ itum Mmiksmtt ,htui^mAftmt'


miifn- t*t'AuiVtipof rnf

ftatutis

Fxquofic ncqucaCo nmifla- ff"^


quia ad hoc '^'^^
,
conccditur vt non polTit imptdiri , cii -n vcrfe- ffj^^^
turcirca Bullamiplam. Et ab eiutiicm Grrqorij CommilTario planum cft non potuillc iu^pcdi : atqui omncs alij aliorum Pontifiiium non
mainti ci^caboc gaudcm potcftatc q.imdoquidcmnonalia eft corurodcm Pontific.iin mcns,
tx ffcrim Gfegorij conftat , dum id n n cxprimunt : crgo ncquc (ufpcndi ab illis potcft. Prxtcrquamquod graiix a Comnullario lulpcnlie
reualidantur acccptionc BufIc:ergoca j^'ReIi-'
giolis ("umpta
Pro-latorum poicflas vim lijaai

tm m poRerum

tauedtHtur , ttun^i in tUa txfrefe fndid^edtur , vt

dtUadanodurdntt,emts fimiUi <j- difimiles IoJmIfntnkmiti* hfdem , C3- Stde Ap^oHci^

gmHm , &

Veltiui duneritdtt

Hi^tdl^u*

&

fudntfuis Bcltftis

fiis /Mis

t^ntuerfttdtiliHt

fii^Mkribui ftrffnis

Mtiufieriis^

Cenjrntmu

t^. timtffm,

ta

Digitized by

Google

De
Mttteftt

Kegtis proHennbta exCriteidta

mmm fuUiuui f^M

etmhitmimm tmmiib^'9l
t\irp::'

!imiK

conctf^s

fimrUtMfuUttrum

m^juhkttA
Mfti fi sgmmn
,

<

OrJinHti ^iemhninttnm

vtUhHM\

vi

per

ipfi

'

em

uifftt

M&fu fr/tmii

quamm coiiMl-

non

CororoIIIariu,ciim publicarur Butli ,dLi-

fante prxdicadonis tempore

JET*

ruipfndit
illis vri

prxdi^ omnia

pirticularcsperlonx poITiiu

alia

autcm

Pontifice autcm

vtluoilza

BuUam hncant,

ftjtiotKs, Jk tiinilia,proquorum re-

i^f^

inil<xatur.Scio

nonnumquam lubilsa iiiiqua non

,ne (tmi|icus hat femper oncfoilb in


eo ,quodgratuitum cfTc dccernit bcnjgnitas iarsicntis. Ctlproodo autcm iicerc poflu , pftcnttt P. Qitinniiadaeftat tn Affm&$ th^.i. DaK
^.InfurpenfioncautemdldUeamdcmcxccptionem Mcndicaotiuai Ordinum Commtflacius adItibet , quamPbmificcipnemtlefailiftiiadrca

pabfieari

tllarodimcultatesqucdam diflblucodiCf

pro Uspoflitiuzfuffictemiiiuenirt.

ttfCt ^ VI T A
^****"^

1-^

'

.<

Sacramenci

^ttltJrtihtH

abiblucio cnim

ficis

pcrfpicua eft

es

vocis vfujcftenim

inquatn Chrifti

quz

infinirivaloris

eft,&San<itorum, quasquidemobtulerunc ipG,


pco eocam pcccatis loperabundantes fueira

coagiratS Sc iupercf^

ZumfM

folutionis

fued,licecilla4u}^peecaca, ftnottaitlpoBnaicX'
prefsi dirigatur.

ViJc P. SuariumTswtf^.

rtr.

Gip. ii.mrr.

J.& Remigium

Scut dicunt

plurcs ctiam cxConfcfTarij intcn-

a8|.CWli

nicati confcfliunc.n audic

&

*.

ab^

oblitut eius

i |}cccatts : ntnc cnim cx intencionc;


prcei""Wblaebdi,adettommaaitati^

foluit

quii vult hic

vt demus polTc

raanct>te

Ltb.

.j$;i.0aifi.i4.exbonis Audloriburdedaftaai

prz aliisex P. Suario Ttmo 4. i 3. 01^^.45.


U.VbiiUud qooddicitur xfr4 Sutrfmemii,

iMkBlbwem ^ridiPn-tahetfe Namfccc commu*


oranino neceflariura

ippaict : quta concedi ladutecooa picnarta po-

&
^

quod

impe^fimencum-abfokraoaiitibiletc,

communicatio apponic, &


lutionem k pcccatts ftare

abfo-

excommu-

i^eatfone, vraliquieenfim} cft tamcniUtid

"
,

iili

cicum Jcaui ablbluir.excommunicitionit obli;

,
'

nibilMccreinlendic,qttodex ielicicum non


Pfo quo ben^aijpiit Carfeialii Lugo D^.

ig.4e?ainiienti nnm. 6l/^.

177 Et boc raodo intelligenda eft torma fT*****


^oIlicionii,i)iicinBuili apponltiicremillio ^,2^*,,
enim poenx intrac^mdcm incliiJinir, c:iius tii;n wp^ 1
macft

nonumen

"

exrcndi poflcad excom.Tiunicationcm,

(tJetiiiladuhe/i ii-nplettrlam

nicerita fiat,

tKiaino

nominc ligitificari potcft in rotma cd*

flucptcmultumeftrciidhjro,quodtnacceptacio-

8c

quod

Ecclcfir Poncitlx applicandum rclinquit,5t ab-

tOci iberaiiinatiim prodcfle aliis poceft, quonim dcfr(f\us eorum compcnfarionc fupplccur.
Vide boiumcxplicationcm apud Trultcnch
'

iuxta difpofi-

pcensrcroifliaacm.contingens cftxjuiadlV

rcffl

-dem verbts poteft iipplimre

fifc

j,

pcenitcntis

&

cus

cxtra

auiemcx intcntionceius cxtendatur ad plenio-

tcmiAupaeiUspcccatis debir2,cxtraSacramen-

talis

nihiloininiks

quatenui nou fit vinucc


coniiaigemc^adiangitart

itti

tioticm cius omnino cadem fiare poflct ,


vcii
llarct^edamfi nulkesilfanvtlndillgentia. Quiid.'

" iteperappiicacioaemtbefaori Eccldjx fari


,

dict

fed

nuncvcriabfolucrci peccatis,dlc coQicqucntcf


.

lunt vnde cx mcnlura

formaabfoluciomjcxtcndicitr

communi&recepto

Aaav

Sacramcnnun
'

dici potcft conccflloiiem In ifiifn


noofepngniiv, "^cvcrlns ab* Ai^mhi

poflc concedi :

folutionis

quodft 6-equenceracddit,dumquis%3Ccommn"'

.
,
,
L/.
n II
Ubl dc torma abiiiiuClODlS .pCf Ballani.

appltcationc n cx
videtur latitfjccrc}

Ad boc

175

du^mic dl^

rione

MWiiiu ladulgeatUrum , GrtUfacultatum i/tteSigatur in


frtdtfiaexeeptioneptoQrdimbm Mxfi-

faftionum

ficri

io. 5^.a.if. 7. P. Hcnriquez li^. 4.

rumy

ijH I Ndulgentic aotib


.

id

ipGus,vndeInJu1genciaettaffl Sacramentalisen.

'.

filbitc^

cciain

tefti-

monium acdptuat^quamuis muitotics neceflatiiMiiioofit,ft*mC(minrfftm)RiA<ia fuffictat , & foni ncquc tfU opus {it. Vnde animaducitcndum, cauendumqucnein ncgotiohoc,
in qnd locom cfle piimiii Ptmtlfioes nobim^
imm6 & ab co abhorrcnt , aliquid huiufmodi

/frtf'^

nonpknarie: inquoeuencuvirtatBablblacionbSacnmiemalis fit remlfllo cs meniione

aalidacioiKnibtiaccipitur,iuxa t*ontijiiciafflde-

IIMwft
fmtddMnr quod dari ibleacab ii$ qui rcualidationis

ConfdTaridm

quia nec videtur repugnare vt 1 Pomiflce concedatur SacerdocipJtcftisplcnariiabfolucndiiauc

ermiiMKioncm t Soet Kottffii (Kpcn^dm

'

fcd

nou

nii!

fi

thefauro Kcclefix

ouxperronaiianonrunt,eaccnuscuircreperfflitciltlem Ivoitnfi

cflcvirtucc Sacramenti

cius virtute cam poenim rcmitcere


, qux iuxta
Jnllinitionem CiuiiH Sacrameoto refpdndet.* &

& Bdl^roil acceptioneicnlidM^ve

at qoacem

hac

vfus posnhentia-

qti^iiidc relulttnt. Quod taincnaliqUMdo convt in boift niortb , propcer rflcioncm a*


fiquam ^|iecideni , non vidfftrir repugnire ; im-'
mo in vlu haberur pro Rdigiolis tnorti proxtini$,& alits imagines aiit grana bcnedi^ tubai^
Vbi Ecec dici poilk Iqdulgenttftm Cdne
rilMi.

uuiJJitmproRtH^ionis MtnfftHt ctiuefftmm partici-

ft^,

ftKjkt

ccdaiur

mm

ftsepdi fua^imj rtudJiJart


Sic pontinca ) iusca

Omdar

quatnuis eniin

obcarumfdlinni,.tiinid>pecaiidilieenijira,

ftu tiits

mm

pcccau

ram Sncramcntalium penitus tolltrctur , int^uo


grauilliniuni eflct animarum dctrimcncum, tum

^fiaUt ^ O" ftotit^ f>bi vidttor , iMduJgeMtits , dt dluigrttiM ptr tum i^a^ju,
m fuurtm iKt , fw fr^^itimiigrttisrumm
,

ii^

'vhi deReligioJis.

fierigenmfirerticqiwac,

Sii-

tsntum. Utm. DiUo

IrMttts

idm maikwr fmkMi,

Chwwijftw
j:

ccft confitenci fMi

Aiftlut tt ikomiiiiia (tufurn

Afo^itet nfinutii

ttumStM t^l^$mU,

t^Aimaikm fntiuh ,

,&

rtm fitonrm pk*

twu omuium fttcttorum tiurHm &pixiurum,^um


frvfmMuiufnfiuurkft^M^ituierM^mut^uiiir
,

P*rrli

ma

&

fil^
,

cr Spritnf ^inli. Ltcct cntm fbr-

abfol jtioniidicacur

dc ica vidcatur

o nnino

Skrameataiii , non tamcn iu accipienda cft fcd


iinfrj daram explfcarioncm, In quiillud ditficilc
,

quomodo poft Indalgentitf picnaria;

^^[^j,

conccflio-

Digitized by

Google

quodait

l>cro,perquan)Dmncilludlbctur,quoilbcneficio Bullx obrineri jMMcft, icmillio pcccatorum


& pcriunim Itquitur : pratccJit cnim abfoluiio

pcrtinct

ftarc

mm*

queltcttndikmcommunem cxiAinationem MiniftrorumhuiiisS.;craminti proprccibushabenK

ucquit vUerior

Ad quod

'^*
txftJkM

(ttin

SacramctMimr vndc incum


certum cft an rationem habtant prccum
tamcn ConGlium dc ccriis prccibus tit locucum.

qutd Tc^icet Indulgemia denaria fic ,


quid op^rctu^ fimul cum rrmiitione pcccatorum , vtrumqucaddjturcummaioricxprcllionc;
rion qu6d pure .dcdaranonis rationcm habeac,

P. Snarium fHfrl Di^t. 1 9. SeH. i . 1 9.


Dt hoc didlum amc 7co z. T^tfo/o;27)

verbum

addaiur

Oicrgar

fcd

quod

pcccatorum pofTcnt conoe-

{jicnccf tqllii iiequc

^ipi

cnim de remiilionc poeoaeac^illii Aarim^ vtdeteonminO'

poOunt^ cuiu de

6\uf:r(i

ihhnoian

O" p^rnarum

qiu prcpter ill*

P;opi)(r brcuiilimam ctiam diftanciam ablo-

^ipoiMS &.IiidulgenVut poteft erbum Ottrgtf ad,


illam rcfcrri jVt ctiam dicarur ficri , quod immc'

di^c^ ontc iadlum eft & quodatnmodo


adiDitd:nctkmqub dQnationem facic

pcrtincc

verbisillapcrficicur,

001 yHjuibus

intcryi-

& nihilominus

'

^lutiom&baberi^ricucnctjuc

eft

abiblutio ipla

pcrlcAa.'' Vc cr?i;n coniiibccx Concilio

tino Seficn:
j^iq^id

4. Cap. 3.

Eorma

cot^inejquam verba

Triden

abiblutionis plus

illa

i.Igt te dhj^^ei

cijm^4ie6ni3lt:l)ntfr4Ut*iS$il8*'^^
viifiueji,

K,u

ieahfoliia cirr.

iinliii Minijiri vtrkii

Hlud enim

ftfomit^iEM

& r^trrM iniUcacaUa eOvr

Qi^iod .inrem tinri!ia,/yj nomi/iePd-

neccflaria.

micrr.cxfcquaicibiis Conctlijvecbisdedku:itiKi

T'

"

^ Etd^SmtSi^i

sdnAtiiUdtienem fHt nt^


SicConfilium. Acqui vctbailla/* w-

non lbntpreccs,dcquibusConciluim loquicur;viidepluresOo^orcs obleruaty.


,

ill.i ,

qii.x

ante prxfat.im

formam

di-^

iiddutuque ptopterca addi v( impe(tepc.

qp:anidifpofuic>ncm,&ne t(itencioo<dciial^
Miniftcr abucatur. Sicuc in Milsa anteconlc-.
c;atioiKm

pctit

Sacerdos qr^^ioqq id

quod cr^

ta lcge ef^<hipi babeti vc videri poieft

*"

'

iuztaeam loquamitf, dicenditvCffaB


illacilcdcnccellicateadminiftrationis SacramenAu<Soru.

tiiicitc

de

Si

umcn valide:dc

confcrcndi,non

(viori ncccftltate

locuium

biscol!i^i polTt videtur


ijjUus tornia;

dkntum

vt

dum

minime

Conciliii

ex ciufdcm verprecibus

ilc

pcrtincrc,

ait ad
ncque

CQtHtP*
eftcntiam formxfpe-

aaipfiui Sacramerai adminiftracionem

go

aliqiia

clant,

vorba

quzaJ

& alia quz ad illius

fcflaria funt-

Si

adminiftrationem

ni:-

erf^ Sandlifltmz Triniutis ex-

prcffio ad circntiam

non

fpcftac

diccnduin

trt

ad Sacramcnci admiuiftrationcm eilc nccclfartam


BciDlelMeprzcepto. Illud crgo O-ctter* hoe

<k

indicar

&

iatiscftvtad

fbrmam

dicanrur olia

&

dendum

, cendnfflqtie-vrquc ad piolarioMai
ditborum verborum non eic fbrmam peifedUmttvccumcacx coicquiturlndulgcnciam ha
faeri vircute SaCTamend, liccc intra formam ipCm

vidjacur conctncri .quia id per accidcris

l*c

haber,

cft, fcd cum adiunda exNequecft contra rationem forma;, j^,'rm4

ncc proprte pars formz

in qi
qui iriuo^Bo" SS. Trmltacis

fiquidquaminterilla,

faatwr.
ttiapti^^o

fubftancii cft.

dt!

& iubitancialiaverbapro-

Vt ^ qwi in ibnaft-&f^aildiaK
ftrgumCiri^i in nsmiiie

Pjitris Crt.

qiut

k>rmaablqueidubtDcft valida; c^ra camen ver-

jg

^ f^

tis.

cLintur

non It-uia , licct ttntrmim


~
agmcn habeac

fc

qiieddifftHi SMramtitti

fiM tamenfcrmxeJlentiAm n^ifHtfitm ipeclsai,{ie-

efle vcrba

%i*

&

non

& fundatnenta

communior,& pro

Cfjarij.

^ttiirM

ihore pre(e> fi.ti>tm Und/biiiier ddiiin^tinuir',aitp-

fit

rcntcncia dii^biic i^^,


poflrwn y <)uta
bonoe
Amw

baiBaSBnutJitGh^ adeamonfpeft|Mia,nMffi^^
ecnnnir Qjja vcr6 explicacio lalis apparetdifficilis,
Thcologitaon nrqbmda, ide6prioij
lcniciNiKpijbadfaaneMfaMi Oe qoofaacft*.

dum.fic fubdic

V.'

oppoHta

plicatione.

Siurmrnn- cranttHtiPantttnt!^ fernum., ts (ytu frdiifue iSiM^


iiPitni-

^^^''^rt

&qu6d

atiorumSacramentorumfbrmis; & camenom*


ccs nomine formi dciignantur. luxta contraiiam aucem lcmeniiam via cft cbntraria proce-

Scdfupcrcftadhuc fcrupuluscircafirrn^m prxdi^am , cx co <iu6d ip fific illius addintvmhk, lutj, In i.omine PMrit.&t. vlquefKliQorumenim,
iBaemi- vcrborun^ prolationcm non videcurcifcdlusab-r

^TH^

habct AuAores

catcm&c'
Duhiim
tmnitm

flf^

Sotmapud

nominc fbrmae eomprchcndii


vetba ipc^iaie,
ficncdeformiconlecracionb Calicis communitcr dicuiu Thcologi; Sc in conftcrarionc Hoftix
par^cula A(wdcclkntia non cft , ^cutalixia

nemUuii

i\ctus

amplius dcciaracur,om-t
ntj^adilhmeenAncurfpcdiate; quod 8c intc*
ftamcnto accidic , co oomine faiis (igQificaro .5c
camctiaddicquisillamdlcluain vliimam volunaliaadduaCiU;<))ai|;>us illa

^^h^

Prohltmdtum

probabilis ncgare

aJdiiur. la

Etqmdemvnbaillapofl*.

pr.ecipuuin.

rioris rctnillionis

&

urHm

ln-

ihiKmt PMtrii c^c. Q_ix vcrba nonad folamdeclanuioiK-m rcfcrenda fuot ,icd ad bcneficij au-

Dutandus , Maior,

faifbutn

& conccfTiunn

jl|Wpft!^i^"fy^imhaiieaitiir. Vndc &

^drcm

itcnt

&

iaiu vitcuxe ablolucionis^

XT

dici poiclt ca,

Etiia, proteftacionemcalcm fub rormi verbo*


nim prxdifta cffc de fubftanrii Sicramcnti tc-

Ciitn

cittUS virtdte perHcitur

qiixdernniniuncpcccatorum, &p<Eiurumadduntur ,untiim cllcptioiisbcucficij cxplicationcm; quta coiin t>on omncs capiunc vcrbum,
iftud

I^fff^

lum aix^oris przcipui,

niri lcd protcftationis

pcfJbatorum lemiffip > ficut nec paenarum , quae


fiibditur^ cumiam pcrlnduigcntiamplcnaTiirn

Kmiflx przmictantur.

Di^t.i^.niim'

juprj

loquitur Coiiciiiutn iuxia citaios DuAorcs^ilc- fruntt,

pcccatorum ;ergo

Lwgo

&

quu pcr ilUm


nonorolMpceiiaieminini^* aMhur Indulgienlcdadpoenas
tijpltn.uia quxnonad pcccata
accnluris,dcindc apcccatis

Cardiiialis

j8> verba illft Dt ntmim rdtns Crt. eft-depieeap.


loria lict c tnim hoc ita iit , dc i!iis ramen nor tintm*

Hcnriqucz

/;pr4

in CleJJ* L%T,.<f^V.

7,

(5:

apud

pud P.

citatos,ib ipfo

Vndc nou ytdecur iau>6ifiere

&

- 280
IndutgeiuizergoeKpUcaconoimaCyad Gpiit
Granstnofaen tniafhusqaod4ftfcHllEiiMrpf<i^ nIm
fcfto fignificationis, A: bcnofidum omnc com- ^***
pk^icur^cugratuitam cooccdi^ncra. Pri^ijs

lumpMmvcalf ladn%nd||idNlhiguitui',
gratuitam fignificar conccflloncm Pantihcis,aat
altertus pocelihucm habencis

ab ipib

quodpet Bullam cbnceditur


illa ftare

aequit aut

ei

(imile

ad aliqui(L

independenc^

maum v&o) SacranwauiniOH

etiam fpcx^tans ad

propcsr dicendft
.

diea

Digitized by

Google

De Reg^s prOHentihiii
iciunarc in dicbus prohibiiis

cruni ccmporc Inicrdidii


fliam llimfrc

quibus

polVc audirc la-

poflc itcin Euchari-

(imilia funt pofll- labotarc

tndicfcfto; polTcOflicium fpcciale rccitarco-

communi

miiro

pofle itcm illud antcponerc

modo nonpermiflb;

autpoflponcre,

Mifla obligatiom pluiium

ratisfaccre

poflevni
Hc aiia.

Sc

Pro hoc videri potefl P.Wendus Di]^tit.7^.c4p.^.


quiTamen non itacxaiflerem explanat licec ea,
quz aftert> ad prxfem poiTtnt iiegotium deia,

celcbrecur

admictcre ad iilam

'

ali-

quos tempore Intcrdi^i poflc

eligcrc Confeflaad rpeciilem abrolutionem. Quibus limi

riiim

les lunc

pofle Mifl^am

bracur, adrpiccre,

adimplcrc
cro,

tur

Exceftit tamen concefit!

fnperioribui ifuodd

,qu2 in loco

diltanti cele-

& Gc eamaudiendi prxceptum

poirccligcre repulturam in loco fa-

qucm malucrit

cimas exigerc

quifpiam

polTc laicum de-

poflebapcizari

domi lilios, Prin-

cipum cum non

pofle Capellanum defi-

finc;

gnarc, qui domeflicos abloluat


hic explicandi

aptior occurrit

modusiuxta

licet

&

limilia.

fubiciflam maietiam

P.Qiiintanad. cx luris lexi-

modum

coaltuin expltcacio:)is

adducat 7em0 1.

quem

"TMf/rf/. ^.//^rt/. 4. ff. j. iuxta

facultas

A plena poccflas rcrum pro arbitrio gcrendarum fine impedimentis ; 8i turirdi^ionem imporcat, atque etiam cum liccntia coincidit
qux
,

tuncdatur, ciim prxceptum extat

id

prohibens

depretiii.

D.de

Scd quia

illx tantuiii

taliafincvc fimilibus poflcnc indicari. Sed cx"plicatio noftra, vtdixi, conucnientiorapparet,($:

Qui

prxfcnti inateriz roagts adaptata.

milTa

(it

prz-

tam

Keligiofis eirca
.

li.

etiat.ftt'
txttftu.

Religiofi

1^qui eoTum gaudcnt

Mendicantes,&

priuilegiis

ipfis fpccialitcr

conccflx a Sede Apoftolica

fi

Emmanuel

non

fint.

Sic

liodcricu$,Liidouicu$

.i

adcorum

Fratrcs ; ncquc c^nim fuperioprxbcnt fubditislndulgcntias luillas etiam *pfis rclu^antibus polfunt obtinerc , ciim eifdcm immcdiat^
conccdantur. Proptcr quam rationem ica tcnet
Acoftain Explictt. BnlU i^Hxfl. 10%. Baflxus
PiiHiUgium i.nHm.^i. 1'eTf.Sedpetei. Etcftillanon
By.
lcuis , vndc rcs ifta rcdditur inccrta, licct illam f^naiten

qiiandoqui Jem

catam

rcputct P.Quintanayif/>r4. Nccconuincit ftniiiucifpriuilcgium Lconis X. pro Minoribus, dcquo "-'^'


num. 6. ciim rcccntiorcs Bullx alitcr prolo- ^"^^ **"
^
quantur. Ac proptcrca Rcligiofiscxpcditt
Btil-

lam fumcrc
rcfpondcri

nc diligcntiz in rc momcnti tanti


camcn ad rationem diftim

Potcft

frufticntur.

Indulgentias conccdi

quoad eorum

io.de Pxmtcntij^im.
Lib.i. Cnp.

Cruce, Vil-

6.

I .

rum

fupcrioribus

Fratres, quia ita frequentcr cucnit,

proillarum confccucione Komanam Scdem cxorent, & ita pccentibus conccdun-

vt fupcriorcs

tur

non quidcm

fcd quia

vt cas ipfi fubditis conccdaiit,

rocdiis

illis ,

Supcriorum lupplicationi-

Qu6d fi aliquando fineillis,


ad eos camcn vcrba przdpui diriguntur. Qtiod
bus, conceduncur.

finc vtli improprtetatc in

modo loquen'

di ftare poteft.

" "

28 J Dixi; Si perfonsles nonfint , quia tales TkftrfinM'


non videncur exccptx , vt communiter teiient Ubm pn'
potcft

Nihilominiis fundari prob.ibiliter bMii'*

non excipicndas cx

rcgula iuris in 6.

fatis

f"^*""*

Opertet bentfuinm Primipis

efje manfHrim:
crgo ciim Pontifcx Kcligiofo McnJicanrilnduldulgentiam aliquam conccdrr non cft crcdibiJe
vcllc ipfum, vt paulld poft ccflct Bullx problicatione.Prxtcrquam qu6d id quod dicitur de con-

cclebri.

'

'

fupctioribu$,proptereaeft, quia

conftat ex

illuftri conceflione Gregori) XIII.


Ann. 1 579 (6f zj. Decembrii , per quam pofl^unt
ReltgioG Sociecatis omncs Indulgentias in futs
cclefiis confcqui,qux in Ecclcfiis aliis,autlocis

fiii$,ceni$

illa

rufpenfiua facultate prxcefliflcc lcrmo,addi-

'

dicbus.qui cas vifitant,conftquuntur.

enim nullaexui fupcriorum menrio

fedl

Quis autemex
addudlis Dodoribus concra Acoftam femienclbus de przdidl j conceflio nc dnbrtaucrit,e6 q u6d
fuperioi ibus fpecialitcr fada non fit ^ Dicendum

72, P.Suarcz
.40. Trtcl.
8. P. Quintana Tomo i in AppenMce , Traclst. 4.
addens loannem a Cruce , & dicens eflc certum
ruim.<;. & probaturex Bullz ipfius vcr'
DiA.i
bis addu^is riHm.ij^. ciim nim de IndulgcntiaDiljiHt.

alibi.

quz lucorum

comNUgnus

!alobos,Diana, Sc Truilcnch,quosadducit&lc-

Lugo

fxpe

conceflto ad Rcligiofos ipfos inimedi.ite dirigi-

quitur P. Mcttdus Dii^iu.iy.num.^'^. Carditulis

Tom 4. dt Relifione,

St

ordine ad

quz

lucrari Indulgcntias

perfonales

pof-

omncs

{icriuntur,

3>dUm

ludulgenttM Uteat

funt fine Bulla

scl.

ita frcqucntius accidit ; quod non tollit quinaiiquando immcdiat^ Religioni fieri psflit : vc

II.

fine^BuHa.

r^Icoprimo.

281
iilict<i'

mdlndHl-

rem

liint in

res facultatcm

crandi

ccrflione fadl.i

DIFFICVLTAS

in

gratix excipiuntur,

Fratres tantum , non defunt qui cenlcant non


poffc cxceptionem diiftam ad InJulgentias cx.
qux fupcrioribus non conccduntur in
,

fcribentes.

qux

iion ardtcnc Pantifices

tcndi

facultatcm nthil diflinlum defignare,(l-d maioris

fubdiuerlislolcntconcedinominibus,licccreipfi

pitbjic.

pcrioribus conceflx

quidem

expiicationis gratia iuiigi ad fignificanda ca,

eorum Frdtres td:um. Vbi cura

concdlioncm prxdi^am

pro quo licentia confertur. Bene tamen admonet omnia hzc , priuitegium , graiia indulcum
faculcas , & Itcencia fxpe pro eodem vfurpari.
Vndccxinimare pofl' quisin Bulla eraciam Sc
,

ijr

Ordtnum MendicMntium

ad fpccialc aliquid.de quo lermo prxcclTcrit , ad


omiiia przccdcntb dcbcc cxtendi ; vbi enim iez
nondiftinguit, ncc nos diftinguerc debcmus. L.

ordinc

uirc.

281
Faculrates fequuntur , Se. Tidenrur eflc
^mki m tl- illx , ratione quarum aliquid cHici potefl , alias
dnm.
non ratlibilc, vt Oratoriuin haberepriuatum, in

quo Mifla

Vhi de Reli^iojis,

ex CructMa,

Siccrgo gratiaeft pofTecotncdcic caincs, oua, ladlicinia, Sc fjgimcn , vel non


Ctrca facultarcs.

tur. Incipit .Cw, /f'fir;4ff<;^'..

ergo eft PorKihces modo przdiiflo Iocutos,ordi'


nariam formam conccdcndi fpcila(rc,non tamcn
ad illam difpofitionis fux decrctum adftringerc
voluifle : fed Ordinum Mcndicanrium przcipue'

"*

fpcrtaflefauorcm, vtcorumfcilicet Irhlulgentix

non ccflcnt ; quoJ pro certoTlatuit


ftaticn citandus

perfonaruro

P. Efcobar
num. 75^4. ergo Sc fingulariumi
quibus idcmpro fauorctali :f-

in

Thefduri Ittdid Tam.l.

Digitized by

Google

Thefauri In^ci Titulus V, tAffendtx Caf* 'KXVllL

i)z

tulusdtprclicnditur

occumrt:

iptclalcs.

&

rationes foknr
pro quo
Vuicuu: ctgo boc proba-

bile.

An Indulgcntiz qu^
,

commutics luni lUliio6s,& Ixculaxibus iub ex-

ff.

cepiione

MtnJi'*n-

di^ coiopnrlieiiilamiir

iixerram eft.

Comprehcndi qiiidcm itiient Ludoiiiciis a CniLudouicus Miratjda , quos adducit, & vi-

cc, 8c

Mendus

fgte

mm. 6c.

fufri,

iun^is

ii

qux

habtt

MM. 4}. cir^tff : vnde Sc vidctut lcntirc cifc dc


ineme AoAoium qnos ibidemadducii , &no
mim.iSi. Sc rario cltj fwuQ ; quli Indulgfmix
,

calcs verc

conccduntur Rcligiolis Mcndicanti-

fiBcnlaribus conccdannir ,
; qu^daatem
non tollit priorcm coiiccilionein,k)qundo cum
omni proprimtc. Sicut c conuerlo cpnccilio
Rel^ofisfa^ non impcdir qu6 min^s rzculart-

bus

mum

fraires
cxhibet, dutn in co dicitur : iiuttd
^Qnod itis videcur efle compenuffl.

Quid cnim

particulaiHar<wIiOT opcrarur

>

Crnc

finonopciatur qu6d Rcligiofvb conccilx ludul.gend qtioad alios excipictidz nou llnt , ntbil
Videtur opcrari.

dicasfcnfum eirc vttantum

St

'cxciptantur concefTx

tcnas Freties

illtt

non cxprimunr

'

quoad

Fratrcs

fnti poirunt

&

icnitis

non

id t;il,qua-

id cciti

cft

vcrba

pianu5& cx-

|)editus,cum oppolitumvcrbaprzicfcraiu. Niii


iH>n oonnt
dicttur cflegratiam praeterios,

Slhld&

it

faiiorabilitcr

cxponcndam concclTio-

di^a wiM.az$.Cirx5o. & eaqux


circa Biitlaffl habet Diaa Thm i TraiUt. 1 1
Rfi^i/w/.yS. Exqitibusapparcirem c(lcdi'bii n,
vnde ad cemim Bullx pcrilijjium acciutcn-

oem

iuxta

dum.
itcttti'i-1

htrjaifi^ftillm.

fi

efle

Dicotcrtl^. Nouitij Otdiiurn Mcn-^^


dicantium lucrari Indul^cncias pullunt, quas Rc.Iigioli,qui rubftantiaiia vota iam<.milcrunc Sic

P.Mcndiisf:rprjja./^\. Trullcncli lib. i . $,9. Hitb.


J..4.&aiij, ex communi dodrina dchiiiora-

DUibWi

<afl*

Aint Nouitiis cuin vere Rcligiolls

communia''& n-nor

dum

ipfc Bvi1I.t vidcrtrr

in tadicitur, f<o/< cjri/

lijlTi

jgari,

fr^Jm i Nouiti)

eiufliiFfacre vocantur : vndevideiurlcieqierft


prudcntcra nominibu Proienbrum , aiitRch'gioibrum Pomiliccs tcmpcrallc. Si dicas etiatn

am PMi*-'Obfal0iffey Donatos vocari Frarrcs/rikmliaieil


ift Jmm
in concciHonc didta cxcipicndi non (int,vtapud
^mHkU- ^itacum P.Mendum videripotcft. Refpondco id
nlbne^cijhAsm.' ftpcet invliiReli^oroniin
non tamcn ro rnmmuni noFratrcs vocantnr
ininc,qaoappcUariRcligiofiOrdinum non Clc,

folcm , St exprimit CommiiTarius in


Bulll Hirp.ini , dum ait Fjs ijUMaU i fut Frsyks.
Nouiri| gaudenc, vndc QiaOblatos diflefeam. Ec
fiifeftacft inter eos

.ficatium

ht eoquidem etiam

&

eo communi
ncc dtcamur
,
McndicanKifin;,
int Mfndiniiiriiiin priuilcgiii .fruamw , qx;

quamuis

in aliquibiis Relij^ionibus

nominc non vocerKur Religiofi

l^jrr, Fr4r]fi!(r,certum cft^

fi

Cw

Mtndicantiuni pri^^unMtia'

uilvgiis fruaniur,quindo communicatio taliscft,


fj^ktbmvc in hac peculiari gratii nuUa poffit cflc difficitW
tmm
tas iptcialis. Ft cam quidcm muJti non dcprc- frimiUpi
hcodimtiac proptcrcacommunicationcmadeam fmmim.
cxiencBnftannir, vtvideripaceftapudOiiani
Ttrtt i.TrtB^
RtfoUit. 89. vbi ita tcnctcum
Acofla, & Viilalobos.iicut & P.Quincana/npi
dub.ii. Hum, 8 & P.Mcndus D*^. 19. tit*tifif,
7. Qnorum ratio eft ; quia communicario geDctalis omncs panicuJares communicationcs indudic: ergo&tftam,cirGa quam communicacio
i

non

xcluditur

cum

proccdit dc

nonMcndi-

caiuibus, priailcgio gencraiis commuiiicatioois

carentibus

qnx enim

illam habenc Rcligionct

cium

Miribr.

'

aufnn ccnum

nnm.^Mtd, pro caJcm adduxcTat*Lopcz,Haiimiin, Acoftam,Trullench,&


Rodrii]ut z. Ratto cllc potcft, quam Tcxtus iplc

XMift f*-

Dni

ctiam non McBdicantibus,

dcRcH&ioGs

pro Mcndicanribus hilicntur. Quibus addi pcytclt non ccnkri tcuocatum priuilcaium, quando
iUud ftarc cum priuilcgio alio poteft, dc priuilevt nullum affcrar pra:iiid*gij conditio eft talis

7.fltt/w.796.qui

'

TniBendi

t.

bu$ hifladici poiTic propric, licct cum rclpvftu ad


contrarium tenet P.Eicobarm
Rcligiolbs.
Tbeolt^ii morati TrtBtf. i . cxMinir i 7.0^.4.
.MorMlmm PrMmstum , Lib.
S. 1 r^:'}^. C' Tmr,

^d

Mtm.

28

^'''^ rtcitndo.

DvlHAtf-

awMtmt

ptione pr xdiOi conpchcnros. Sic


fypru^

illo

poticntibus: fic

cnim

ftat

quod

cx iuris

rcguUyi//rrMrdicebamus, quodicilicet oponeac

bcnihcium Principis ciTc nianluruni. Et quod


in tauorcm iiKlinandum cft , quando iliud non
cftcontrahtt.* idquodcira Bullam Facicndum
rrncnr plurcs , quos adducit Sc fcquitur Diana
TrsilMt.drstt Reftittl.si. Porcil autcm priuilegiameieepttoiusftaiccum comnKmicationcOrdinum non Mendicantium ia illis , in quibus ge>
quia dc alits
iKtalis communicatio non fubeft
communicationem non habennbusinidligli po(^
iiint,

qui

Z87

fiinr,

'

aut ctlc poflimt.

Scdbis nonobftantibusalijconcranuna
Diatum ,
P.

&

leniiunt, vt vidcri poteft apud

Mcndum citatos ,

quibus iuntP.Heiuiquez,

in

Emmanucl Kodericus, dt Trullaicb, qui prxter


Fr. Ejtnmiiaekm,& P. Henriqucz adducit Valenim. Ei ratiocft

Ordincs aliqui
non Mendicantcs gcnctalcm communicationeiB
habettic,quoad hanetNmemvidenif czprefiit^
uocau. Si enim cxccpros fic commtncmetC
vcltccPontiiiix.cumtot itli Uot, vc vix aliquis
'

quii

licct

non communicans tnueniatur esprcfliflet i*anif


momenti n^otiutn
verteretur. t quod dc non Meodicancibus ad>

ciim in co magni profbdlo

ditttm eft, ftante communicacionrdi^til , nuIlMit


fercvtilitatis fiiilTcr

cu

ti

igr)orare Pontifcx nc-

communicatioiKm fcrc omnibus Reli^ionibus efle commttnem. In fiimma : Ordmes

4)ueat

non Mcndicanrcs

ctfi in

priuilcgiiscommunl-

ceDt,Mcndicaincsnonfunt:

illis

hxc

Ipcctaln

aeganircommunicationis gratia : cr^o ad iplbc


ncquit cxrcndi. Si Mcndicantt';

clTc

dicas per

talis incaulUcft, vt
ad imentum conceflTtonis iKillius fit momenqu3ndo<]uidcm ro paAo nulla fcrc relulta: ad
Catholicam expcdttionem vtilitas quod poi^ulantti dk concedenm intentioni videtur aduerCm.*
ncquit Crgo talis modus dicendi fuftincri. Sumant ergo inter lixc opinionum incerta noa
Mendicances Bullam : (ic enim ui AK!OCoa(cien~
tix nauiciilam coMocabunr.

xquiualcntiatn , limitatio

illa
ti,

288 Dicoquano. Moniales eodem modo


ChtMU*^
gntia excepcionis prxfatxfrulpoflimty quoft
fiii* SicKMcndiwmibMifintOidiiMbus,eadcm
certicu-

Dlgltized by

Google

, vt niijjer cxpJkatum.
communitcr tcnenc Auftorcs , quoS<lducic
kquitur P. Mcndus Di^Mt. 19. Gi/. S. di pr-

oc non Mendicincibiis
Sic

&

wm.

ci|)ii^'Trul!cnc h ffr/rl
oj)ir9iY>

vim probatiomnn cxprompfit. Dt-quo

dc

tiarix

,quia

,nnx

i!li<;

tniffattt

Rcligiof^ iurir,vhdc Ter-

trt^

ddhhnniillis

aircr.ii

Fr.

pleni conftarc

non Fruuntur:i)uidquid
Emin.muel S'. Iw.8.

non habcri,

mitur, Supcrioribus inciuam

non funi,& ciiam non Mcndicautcs.-vnde


Bullam liimant oportct, fivolunc Tcrtiarii, 8c fi-

tenore Bullz

viris

lunt

diftuin, al-

^p^'^qux func Indulgentix, cirttM


poP tMtUm
rarres.

&

fulptnlionis

in

ita

dicunt grati.im huuihnodi

non

ribusaddudHsconacur P. Qnincana

ficot

liiHJ. Dttb.

&

.'

in

lalitcr

4 nitm. i. dc probatur Ptimo cx


iuxtaquam fufpcnlio Coaimillaiij
cnim , vt vidimiis num. 274. ful-

P. Q^incaiiaiii

m miit in^

pcnduntur Indulgenrir coiiccfTx FccKfiis Monafleriis,Vniucr(itatibus<S:c. miegnii Hilpaniar,


,

&

aliis,in

prebenduntur Indulgcnrijc omnibn? Hdclibus


concellz. Sccundo, qui.i Bull.i pro Jictis rc-

Bulljm

gtlisconcefliiaBoncmgratix in',i|^;nis fiabet. ergorationc ciusnon dcbtnc Hdtics Oi: inultopo-

gentiz

eft

Qmi tb grtAti jlinw^i

ccnam

Pontiiicis rclpon(i>

cx

modo

&

tam pium opus

vci bis (itl"ptnlionis ipriii5

nondTc

criaroHfndn liifpendah^ur,

Bu!i.m fintacccnturi

Ludo-

re.

non tonuincunt.

BiiUflni

di^a

quz in

Aii

Indu^ewito-fiinilds

Bulll concedimtur

cdiYi

lulpciidi poftunc.

eodem

QH*rt\),

Quia Indnlgenti-nles
i

fiib irtuHo
,

-vt

|poliarc.

Qupd fi Uuorcs

ampliandi funi^-tuxta

-Iito inMctiniki loetnnTid^uflia*


circaquod Chriftiana pitt.isadcd eft foli-

larpiut di(l

tii,

ergoprxdidlz

bere

vel fidiiliimies

ciu,&PoniificuinbcnignitascIuccfcit} vndein

vditquifpiam,ec{ampro iliis tacultas fufivgatur. Sufpcndiautcm illaspraxis oftciidit ,dum in

oraiubiitC^iiOfciaMoi^>liqu(>d'fjro HNsfiif
fragiumadmifcetur. Incalii aiiCLin quiiJ altaris

ca(unuralumptisfubl<ii>iturtasiucraturosBul-

priuileeiurocclTct,ait TruilenchBuilimrc<)uiri

fimilcsfint,

ImOrudacshalMfiros.
probarc;

aliis nullius

Ad Secundum,nian&m

m<d&aree,&nohtn

gratizfufpenfio eflctad-

mincnda , quia ex eo BulU; beocfiqiiai rcdditur


oaefofumj.&^rada IhdifpenditimNcowiaenir.
Scd certi non tic accidit, lird vna j^ratia
dtcur,vtpro opere cleiiinolyoacrcdcat

(iirpcnilla,

dc

'

r>3rct

neque aninuB Purgatorij

fophiaro. Qmbusaddipoteft dc Ponrihcum pictatenon polte pne(umi,vreoncel1ione Bultc animas Purgatorij velintconcelTis aiias beneficns

fiinti

PrimiTm cnim dici


potcft Pontiticem Comminario conoederc (ir
cuitateni fiifpendendi

.iccidic.

,tum proip(isade6

IbiitperibnB iccundtlkin coininaneitf Mitfptflitionem , ficut neque fecun lum cxa^ljm Pliilo

voliiiMa^Siiaiiai

Q^quidem erofiitoiliter

190

,fi

ingcntcsvtilitaicseius bcneficio conftcc odueni-

dibs Induigencias.
^
fcd fane

qux

ittipcdtre^

conft.ifquod

dilcurrciut per fingula

velfofpeadae per

'<]i!

per lubilxum

claululx rufpcnliuz vcrbo contincntur

taittcn fufpcnfioeft gcneratis.

uicus a Cruce ^prd.Hum. 14. Sic cnimlcriplit

Ponrificis reuocare

tmau.

Oi

Quugratvx
praiis

Cardinalis Paciecus Archicj^ifcopus Burgcnlis

cx Vrbeaffimai-

4.

<i.mm.
6.

autdm proviuis

non ^penduntur

talcs

'ci^m hdclcs

cx

dc quo teftimoiiium pcr-

hibent grauifumi RccenooRSi vt atfinnat

Primo.

tamcn rcipcctu Indulgcntix huius non

'.onKdtt^

nnnt^indiit i{i(j<;ni{iHmretorftednm. Terrio

pro Ocfundii&. ^fruW. Qiua Iiidul-

non fo^ndcrcntur
tur, vt

QtiiatantiVm fufpcnduntur ca

Tertii.

gatur;atiasgrati,i in prariudicium verteretur,con-

legttbiBte^tf.

& non

^J^JI^.

^.Trtfl.i. R^f liit.ii.

& rcualidancur

.iccipiant: reualidatio

AnniSancfll

rcgnonmi talmin,pciorisconditioadquos BuUz gratia minimi-piopi-

tiiisRcligiofi

traiarisdifpoluioncs diuctlis in iocis,

ii:i.im l'arie

,qu2

fulpeiKluntur

i.Dnh.

fom ^.v. Absre.mim.

Qnprunuuniamenium cft.

quibus poceft publ(cari.-ergonon coai-

itif eflealiis,

ll iirt

tuinaliis. $.frt4rff.

.^pptttdice Trd{i.

Lezana

7.

e.i

circa boc

.Aliqtii^cn?-

luljxndi, fArumittM
pro dcllindlis conSfetfc (tifpen- /'*^-

neque .iliz
duntur Sic Tru!!ciith

in Appendice

1.

teiibrc Bullx,

eft,

Rcligioius.aniinamc Furgatorio libcrare poteft, ^'V*

procedit

non

Rcgularium Gt ClnM AU
quo lcilicctqui celebrac tmp^ni^

fcptimi). Si in Fcclclia

incertum cft an Bulli ihdigeat ,


diuerfimode loquiintur A(K-"!:orc?.

'

OuMJemiM Frd- fitih*^

.-

.Scdqui,i h.rc In iiil^entia

tivicliiius omnibus geticraliur coiicCt


nun vidcntur Rcligiofi Bullx opus habcrc. Sic Ludouicusi Crucc in Bullsni l>ilh.
Cip. y. bub. I ///. 3. quod &. fantiarc t x plu-

duncur

tratium

Si

l-

fzcularibus concedere

altarc priuilc^i.inim

!uc:,inJ.is Iii:hili^en-

qU

tta$,

nibttt In-

4^

Iblis

noif

talcs ip6s

tn I^ulla; expri-' .

quoad

Itd gratia,dc i]!.idiccndum i. jtyitttti.

Dico
Diro quinto. Ad

iSy

mnius nit-

per CruciiKam lufpcnduntur ,vt patct ex '^#

nmitm.

frfi

iercndum.

Adtem-

DicoScxto.

291

habere procefliim.

ita

iion fimili,notiriani'

pr.-xi

kac in caiifla , cum-Indulgentix


Concedantur lubrafoima, qus

quas Rcligiofi

Q^oad Nouitiasidcinquoddc

mcnte

ftandum, dc qua dii^^um.


crgo firmum habcnt Rcligioli pnrlidium

Non

cantes

tunc viuens

Sc vt Pontifirx

Sc ita

Oidinibus non Mcndicaniibus communicacioTim habentibusjquia abfolutc Ordines Mendi-

miles,

dici polTit abfolui^lmiali- Stontn)

cenfucrit", dealioriHn

fi^a. mm.6.0'
P.Meiidits AM.'57;'Qon ex eo <qu&d Rdjgnaf^
Vcriimcpnirationccommunicnionis.
lint, led
thiUMcationis titulus incertior hic cft , qiiam in

fcciiniin hac in partc

&

dos ad clvcmofyni largitionem comnnini \n-'fM^nhm


dulgciKiaruth h-uflril non priti.in. Siccnimtc- '"tU*rt
nenc mulri , vt vidcri potcft apud P. Qjfntanam
fkprkriHm. j. AdTcrrium , dctali refponfonon

& vidtnturprobarcTrulltncii

ifiSMi

Qramquam

rare.

quacdam vota

tak?. noii funt, licct

fauorc dii^o

cuiusincommodum ingenti aiiorum cOmmodo,


dc publicx vtilitati non dcbet prziudicium gcne''

ex-V3^6 iHi pr*--

&'Videndu$ F. Quintana fHprX Bah. ti. ww. 9.


C^-TVvf/. 8.G*?. i<f. Intcnigchdi <ftaUlem AlflrT:o

atkt\\& plures alt; affjrim ampliorcs,- t pro ekSfttdlym-quidem-hirus ertt qui caieik'6Gdltate<-

191

-MridproeuKdabtoriravflefironuhtiat
tcncnt

Emmannci

...c

flipcndium tribd^ft.

Contrarium aliquiabfolutctenent, &


Rx*mm 1 7. tMm. 1 }o. . SaJ^e/uH-

P. Elcobar.

'

x>f*'l
qnt t*-

Qiiod&

RoJcricn';, Vi!I.ilobos, ,Mo-

urc/)uo$ adduci(& k^uitur Oiana IrttH. it.fitmp.

frtiau.

,j

i^ud by

Google

ThipMfiia4/ti7kMlm,V.<.^fytiMftJS^^^^IIA

t)4

f.R^kf. S^iQitiin Addinpaibus


atque prpbabilc iudicat

Bulla;pubIic{(iQi^,de;quidixiiniis.inM.^I|j^

litJtlM.T,}.^

& undeiQ ^

oppofipm,

D^m.

19. Cdp. 4. Sc

in lufpcndonc a

furpcn.Gpniis

mm. ti.

P. Mendut.
Q^onuntatiocftrquia-

Hfra. Dui. i.

cusa Ctuce

ali).

Commiflano

(UA

inauditum cbnftar. Siauteini^iutHf fuppofid

coromuni lcMcmii.iuxuquam BuUa non eAad


luaandas Indulgcmias aeceflana in Relig^fi
McmUcantibus^n huiulmodi qozftionibus con
ditionaiibMt magna iacmidac^
4e dum fiinda>

iuxu PoD'

tificiam cpncc flio nem .csprinuuitur

MonaAcria
laris
fit

.t,,.

& pia loca

Ecckfic
priuilegium auccm al-

Ecclcliz, Monaftcrlj

pars eius

tcft

'

aut

& parua Ecclcfia.

dublum non

pij cfl loci,

lb rufpendi conucnicntcr pofle , ucut conucnientcrad ccrtum tempus concedimtur , quo clapfo ccflant ; vndc &. concedi fub quiMi^lani
conditionibuf foknt , prxfcrtim qua: adakacia
priuilegiau fpe^ant : crgo qncmilmoihww fi
inrcrconditionesdiflas Bultx acccptio poneretur , nihil in tali conccflionc abfurdum appareletyfiipiyier in rurpcnlione diccndum , qua: ad

magnum

ordinatur Ecclcliae

darifacili.negotiopotcfl.

rado cft non lcmcl


ftimpra; qiioJ

mcnnwi non

ciim

Qjiibus addi po-

bonum,

appa^

non

efl prxcipiti

Funda-

memura autcmpro (enteotia di^ cfle potefl,


quodiam vidimus,Induigemiasrcilicet pro FraVidco rerpondcripdle.
conccdi quidcoi pro Fratribuc^lcd non vt rKceliaiibdcfacamillasproFratribusappHcare. Q^ijC
tribiHtantuqfi conccdi.

icfpoafio cfl optima

: ted rcrponfioncf ctiam


congruas habcm argumeiica probabilium opinionum iaii^opinioncsnofn cflcnt,rcddcTnonftnrioncs. Cum crgo rcs ifta adeo ioceitt fif^

aMCpaone Bqll lecttriias com^itenda.

Pro Rcligiofisautcm

inculcata cx

fi:i!;cct

& rcu^li-

lcuc

qenfiirl hi(C MRafitjCr ientiens fiuicndus.

Indulgcmias pro Ocfunr,

cflc

nec lcue ipfius fundarecnnim itt


Corma co(n>nji;riirypdc<& noa^(&

cfle profaobilem,

quod vidimus MMm.fnttti. dctcrminat. Ludow.

Buux vcrbis dc
hxc non

Indulgcinia

DlFFiCVLTAS

lit

III*

..*

concciia Supcrioiibus quo.ij totiim Fratrcs, vbi


'

dc viuis cfl Ibmo. qoi ad folos Ordirics McndicantcslpcctJnf.-mortuicnnmam Or Jinum Mc-

mdukeHliai in -BulU coMCeJfMs


/.^
/^.j *
j.
fitMBttkw ^UiMqUe SceU/Us\^M^

^^^^^
.

drcanti^nonlum.iKCCorumrcsasumSupp,

rta

nom.
MtdiMm

iMMpi

Sunt ramcn qutdam

-93

diuntur via,dicenccs Rcligiofum cclebrantcm pro


jt9f

qui viuus pof-

(iam

dcbet proccderc, fcd cius

lctfincBuUalnduIgcntiasobtincrcincadcmRcFratriunnominccomprchcnfus. Ita
,

iigiooe

Tivihoch fitfr^LC^.l.nMm. 10. fincdiflindlioneumenvlla inter Rcligiofo A: miniirc fibi


confonus

vt patct

cx didis. lum.

&

ratio

potcft iam indicau , quia nominc Fratrum


vcnire poflunt& viui 5: DeKutdi, Sc ita vcrC di-

iefle

cerc pofliimiismultos Fraues Ordlnis SS.

Do-

Apoftolos

zo.t'.

-j.Vado

tdfrMtmtntc^

Cum ergo Ixcuhris dctuntlus fiater no


nec Ttuus id babuit , non
haberc Indulgentia

,nifi

fit,

lit pkiiaria,
iuxta commuticra lenten- (t"****
imffl6& multas plenartas comineni dc iimfUi
quo f/fn?(S , & pro qiio Trullench Lih.x.S. 6. Hti.fm*
j3ir>. i. m. 5. Rcligiuh tatncn raciliuspolluni
eamdem confequi , quia fic omnibus eft aPau- **^'^'!*
lo V. in Inditlgtnttarum rcduulione conccflum;
iu cnim habct lcptima in ordine ; luUm ReH- fim.mt
'
ptflintrM cUufirsviMeMUSt^ fiimEld^em^hM^

vidctur pro co

& iplc

cir

txtrt uuMy Mclnu Statinutm ceHft(\iutntitrm aa*-

nibni diehus

jcm.

Rtmdm

vir-

conceflifrruo Ordioi iucrari, applicando illam

'fV*
***

pro aniinft OdumEH fiBcolarifr,

quod inauditum

pcrit
;

le.

Scd meininifle eum

idlii

Bollam aeet'

ncc videtur probabiopornHt lcotcntiam,qux

cft

tthaK.ttSgjobtnm lodii^ciidai

liirpendi

per

ifta

non quin-

conrcrutio

ficilior.

EcSHos

fcd folius

Et prxterca

cft

caulVx grauuatc, ccrtiflima. FuodjH


turenimin mundtabrenaiKiarione,acRd%io>
fx vitx protclliane in qua cft hcroicorum opeilia,aticnt.i

rumconcatcnatiomirabiiis^nibiivtprztctMartyrium maiosilliieflepoflir.
.

196 Eft autem circi illam eadem, qux citq


Indulgcntiam Cruciatx , ditficult.is , an fcilicet

coi>-

ctttm pofle

P<Mj|ft ftlntt^MC S. Mttris Eetkfid Dtek

proftcf^^) tit

Jarifiibawioni.
194 Et fcntcntiam quidem Trullench Im-

valcre Indulgentirim v!!am cx

ac-

,in quaorandam dccernitur froOiriPrim^um comordia hjtrefum extirpsiient^

clefix Rcligioforum vifitatio requiraiar,

autem hoc obtinebitur,fi Rcligio-

Rcgularcm non

ipfds Vrbii Etclefids viftttf-

Ciim ergo pro Indulgentia


quc Ecclclutuin , aut alurium,

fiisB.ullami'umaty tuiKcnimnibil obftat fxcu-

Trml' .miIlaiaiq,ciHNieiemo(i!itffe, dict

(!

Q^od autem ait , K/ frttfertttr

tioite.

Indulgcntiara applt-

puj^at P. Mcndusyijifri. nnm. 7 1 . illudque

ptrindt

cipicndum
fiisnoriun

quianiitBolb
?iuorum,rcdqut3viuensabrtuIitimpcdimcntum
iumptionc BuJla:,quod oblUrc polTct, nc pro lc
<are. Ccrtius

Sic Pontiiex.

4nmint , iuxntenorem icRic Indd^enda;

niieiiltutlioeffariipQenisqiieaCi

dcfiBQoRe^oilapoflct

vr pr,tfertHr, ortturint^ctrtftt^utn-

tdfdem ladnl^cnsui^quM vifinndo Ecikjio yrUs^

locum

non quod

&;

titr

Bullam habuerit,

& letnpus publicationis durct;

tc viftannint,

~~c.

quu

cum

fit ,

&

u&taA Fnuicird cfle in coelo. S. A^atha fororcin fuam vocauit S. Luciam, S. BaUliicus Fratrem D. loaonem Chryfoflomum} & quod pl^s
cft, ChrtihupoftidamAioncm Franeivocauit

imth/en-

'PVlco primo. Etfi todolgemia , quam


I-^BuIIa concedic ma^nx xlliiiutionis ^^^W^

oinaRcligiofinon indigcrcBulla,fccu$autern
Et vt conli-qucntcr hxc
fi pro animi (ici.ilaris.
fcntentia ptocedai , non dc aninu cuiuilibct Rcligiofi

iai

tMXtS fif*

MMMIM BmUm prMjcri^tMMI^

qui medil gva-

ibidem orantibtu

flp-'

j;

.qotM^e obtincri

poflit
Et iquotidiaoamcfle fw,
nonnulll cxirtim.int,c,iiodfaciIcdcuotiarripiut, f"**
-iucntcattcliationcCommilIaxi/,poft Summ|i- '"^*
.

rium Indulgentium , quv certii (Bebos obti-^


neri polTant lic cnim fubdir : ToJos hi. d(m.t) ii.is
;

dtl dko ft^tnM

<{i.

lu Utduluncut.^ tfut tn Romt , for


oppofinin orifai

wrMHdb^lMM eMm, Sed

ccftutn

Digitized by

Google

id toaiMncunt ratione, ^uis adcextum cft ,


(kicirTmilench Jtffri^ iuum. j. dc tenct ctiam P.
Mcndus Di^t.iXi.ttf.^. qui ad CoinmilUrij at-

fimHim

fMrfmvtu in Crf
tisiA Tn-

iitlgtntti.

rcflarionem rcli^ondciitiloqui illum

IjiduJgcn-.

dt.

xmttjii.

vruic

li

BaUa

Nam

quotidie (btioncs lunc

quim

certius

ij

funt

in

non

dcd-

Ifta

ita

in illat

aut pluribus

qui dcU^nantur tn

cA Kdigiofis

in

boc

amplitis in-

irpy
aa

(it

Similiterdubitaricircavtramquc poted
plenaria
noncfli: plcnariam , quxin

qui

vimnt cr
vil

Ttni

&

volitnianum itiututtm

viclerid prxJiclii,

fiteiunjre letuimc tmfeitti ftiennt

jimul pretts 4J Deiim pre vaiene er vulonn

fTadicliifMdtrint^tottesnuoliestdfecennt
diirdnte, ^uindecim

mhos,

dicliduna

tttidem (juddrdgenui^dt

intuulliieti^CJ-^fiomedtltbet debttis pcenuentiis,mifericorditer in

Demiuo reU.x4ntur

cr

infuper omniiint

utrjtlt

f4idpes tedduntni^ $ic Poniiticcs


parcriciunio

cum

prccibiis

ex quibus ap-

quod fancopus ma-

quam vilicatio

mciiti cft

miniTs apparct ccrta, quia opus minus proportio-

collcAione , proptcr
rpcdalcm difficiiltarem.qux cfll- iolct in plenariz

ftaturuquedotflriium. vt vidcri potcft apud Dianam Ptrte^. Tr^Btt. \ t. Rtfolut. 1 o. vbi complu-

Indulgcntiz concclTionc

rcs adducit,

7jpj|

&

gtntps fMg. 104. *.

1^. licui 8c P.

Granadus Itmt

a. / i.f.Contrtu.ii. Trd:l4t.6. Dtlfnt.i. mnm.^.


7. P.Qiiinuna

At^finiiteJ^rsH.^.Dub.vbim,

i.i

n.^.adducciis Nauarrum, AKonUim a

Leone,&

P. lldcfbnrum Kodcricum. Contrarium tamcn


flmn tn- ttncnt Fr.Emmanucl, Ludouicus Loptz, VillaIqbo^ , Garnica , Diana eos adduccm Vtrte 5.
Trstldt.ii. Rtfttu.i. Machadus, Lcandcr , Balt^

fUxi, frt
r.
fuo

mnfirt.

liiis

Lcgioncnlts

nnm.

Dijpnt. 10.

citati

quos

I .

cum

a P.

aliis

nara ni

Aurcrgo non conccditur

cum tamcn

be.u iuxca

cominuncm Thcologorujn

& apud

P.Suaiium jufrj

Cap. Otmtt

in

bcnc oftcndit

de

Itipcrfluas

gius coiKcdiintiir,
pia

lit.

Citm crgo

pocnittntiis

vifitationi conccila

vii

fi

Rcligioiis

di-

non inucniantur pnehci tcrmini

tamcn zquiiiaknccs
tnfdem iHiMlgenttM.

dum
Qjod

dicicur

funt

(tnfe^untnr

vcriRcari ncquit

(i

tantum parcialcm aiiquam confcquantur. Pro


Cniciati auTcm habctur infuper Commi^iarij
anilloritas qut ita plane fatetiir in lummario Indulgcntiarum, plcnariam Indulgentiam pro omnibusdicbuslUtionum proponcns. Qiiod quidem non vRietur vci tcmcre appoiitum rcprchca.

di pofTc, nifi i tcmerc prolocuto.

298

In

minus

pij vllatcnus

Illud vcroGmiliutdici poteft,

Commil-

pictati!

autem

plcnaiia

fir,

ci^

nitonfic

arguendi

non

torpclcant

8c in ipfis

titionc fict
tiis

laxiores

Dco
bus

illx

quod

obtincri.

inccrtum, itiblatum

omnibus

Vcmm ficut hoc

cft, ita St

prius

illiid

quia

iublatum

Crcdcndum crgo ell dc mcntc


iptis, ne ablurdum lcquatur
adc6 graui minimc tolcrandum , vi

parttcr fuiiTct.

cpni^arc Pontificum
in marcria
fcilicct

tJro ccrtis incerta vcnditcnrur.

Qiiibus

on obAamibiM, cum tot Do<!lorum ex aducrfo

P*i-

*"

inccreft

Indulgcncias

circa

non

vtilis cric

ncqucmolcfta rcpe-

plcnaijis potcft

Q^d cnim

mc

icqui

iunt vciiJ In

aliis

IndMlgcnopinioncs

coram
fi
quidem rc-

^auortbilis opinio notcft

^ritnbHi-

quia

coram Dco obliganooe aliqua libcrat , vt re- ^,indnJftirutionis , iciunij , Ac. ctiam fi rcipla vcra non gemiii tim>fic : quod leciis accidit in przlcnti : licecenim f*rt.
mille Dodlorcs dicant Induigentiam ftonc hoc
aucillo modo obcincri , vcl citc pknariam , Sc ad
hos aut illos extendi : fi reipia iu non ft, bencficium talc minime , q<ii lucrari cooacus fiiait
comparabir. Vide JDiaiuro fnpid^ Rt(ol..ii. apud
rium icnttunt , qiiibiildaiu pro+'cdt6|>ii$ magis
quamiolidis conicifliiris & quibuspofitio propofita neutiqtum infinuatur
cuaa^ optnio
did4 iatis dubia fir. Cui Sc itict P. Aiuicus Tom.

anni dicbus .lilignarunt.

<<

"

iucrandis Indulgcntiis, cas vc potueriiic rcpcccn-

quem

qui ftationcs pro

nmt

quia vcra pictas ti

Induigcniiarum incuitu

tum ;

"

cum quo

farium opinionem probabilem hac in partc fccuiicur fccuti

*
'
'

qux pro iciunij bborc conccdi(ur.


quo quidcm iu icmicntcs noa fiint

i(><;

lupci flua crit Indulgcntia

tcs: liccnim noi) iTxagna

ergo non vidctur de eo

fi

f-

plcnaria

Ter-

rcmilT.

ad comtnu(te

oonuin inlpiciamus, cadcm caiifta lit


ad opus prjcftitum, maius tciiinium fic,

iuopcribu<

&

'*
"

& ita inudlidasclTc In-

in cafi) ,i)oftro,ii

& concurrunt preccs

Dtj^m. ^4.

Bulla Cruciatz terminos diftributiuos addit

Licct autem in conccirione pro

3c irrationabilcs, qux larquam caulFa poftulcc, ctiamfi

dulgcncias indiicrctas

'

Canoni-

53. j. qui mum.6. <x dclinicionc Iiinoctrui|


tij

pro viGtantibus vrbis Ecclciias atqui Pontifcx


caidem conccdtt in addudiit concclliunibus, & in

pofTc dubitari.

coiiceditur,

proportionatumcllc de-

eft fidclcs ita inftrucrc,vt

cens: Omnes o-Jin^nlts

li

dicbus ftacionum vcr^ func Indulgcntia; plcnarlc


;

vcl

naiumcft

&. ipfc lcquiiur, licut 3c

Katio viJctur apcru

Trullench/H^ii.

Mcndo

'
.

di(5la,

Indulgcntiam plenariam non conccdi. Qjomodo crgo conccdi vitliationi crcdibilc pullir haberi '

vt ait P.Suarius

Cr sJiorun^ omftium operum efu^ in vni^


^
MiliiMtt Excl^4,c- fmgHlii eiui memiirnfittnt^

Sorbus , Ludouicut
Cnicc , & Pi. Hcnriqucz apud Trullencb fmfrk
num. ^.quiain Bulla originali non cxpnmitur
Indylgcnna plenaria : <Sc quando noncxprimi-

frecnm, tUifnf^ynd:rum^p^reirindtienum tt\*m Itrt'


feJymit4n.e^

Grticiata conceditur, tcixnt

4. 1 3.^. Dijput.^i.fefi.S. num. 1 1. cum prxfatis


(cncicns ,
eum citansluiius Lauoriiis at fnJid-

^T"'
f,<^Mtiur^

dJiud cpus

lur, rKin vcnit gcncrali illa

n*'

in

tmp^trMdum dtuinumMiixihnm fro

ieris UborisiSc

dUlgCri.

ditt

BullUai>ctui

in

ItimirogMntesfT^iuli^i^ditbuiiaitnit

pium, trbttru etwnm Cenfejjeris,vei Pdroihi t^umpfe'.

tcrt^ dicbus,

rt

Sed ccrtc claulula didla Commiilorij iam non apponitur, & na cx co argui
poteO pro contraria poGtionc : lubUca cnim cft,
uia pro illa Iblidum non cxtabat KindatrMntum.
Haber autcm concciTio Kcli^iolii ta6k tnaiui
ptababilitatts pondtis quoad halK partcm, quam
gnantiirdies ccrti ftationum

mnfftrif

licdicitur

ntnfnfftlitii^Md

plcnartis. inxta

hobcat coiKcflio Cruciatc.

Tl C.mm-

qur

conctirioncaiia,

omnct crgo quotidie


hidtilgentizobtinrrr qucunt ld non p|c<njriz
vndc vrtltatio Eccldi^ 3Ut altarium pru^crit quooon

titi

tidic ircqucntata.

JJmfiein

, rcs.tv?n habttur pcnitus cx- Stifrt ttplorata, 8l pro.itirciKientibusinftati poieftcx """'"^

confiftat au^oritas

Ptrtt

o. TrtcUt.

1 .

Refelnt. J4,

ccntra^

8. Di/^/. zo- //. 2,14.

c quiJcin cuio poiOc

quts iumpta Bulla Indulgcatia^n plcuariam lcnicl

pro mnrtc conicqui i ci obtcm.l


polFunt IndulgcntixUacionum.cttali

in vita, 3c lcmcl
fatis illi erTc

V4

plciiarix

Dlgltlzed by

Coogle

zquc probabtlc iudicat oppoGcuni,

& undeof) id

cus 2k Crace lyri. Dafc a. mr.

i i

P. Mendut.

&

alij. Quorum rario cftxquta


Difjiui. 29. C(p. 4.
iolnrpeniioac aCoingail^uio bS^ tuzuPofi-

conce^nna tprimumur Ecdefici

tificiain

MonaAcria , & pia loca ; priuilcgium autcm all^y&ccIeluE, Monaftcrij , aut pij cft loci, ciim
fitpeneius 8c partia Ecelefia. Quibus addi poteftdubium non elTe Indulg<niia$ pro Dtfun-

, ucuc conue
quo e>
,
vndc &concedi fub quibuldam
conditionibus folcnt , przfertim quz adakari
priuilegiau fpe^ant : crgo qucinadrooduinfi
inierconditioncsdidas Bullx acccptio poneretur , nihil tn tali conccinone abfurdum apparc-f
ret, limiliicr inlufpcnGone diccndum , quc ad
magnumordinatur Ecclciiae bonum, &ieaa]i7
dari ficili ncgotio pottfl. Pio Rtligiofis autetn
ratio tft non lcmcl inculcata tx Bulixvcrbisdc*

dlis rufpendt

conucnicntcr pofle

Dienter ad ccrtum cempus conceAintur

lapfo ceiTant

.'

^,^/

quod

fimjpta;

conccirj Supti

lcilicct
iot

ibus

dc

wi:
camesueftantiinonnKiiiaittinOrduiuaiMer
dicant!fit,neceofuiiiicsaspinrSop9^
rioies.

Sutit tainen

*S>3

inMidiunB Milbr. $i wnqii j^qmnnr fuppolitl,

communi

quidam

cft

ad

m^um non

non

lcuc ^pairct ,

eft prcipiti

oenibrl Mcaqti^tier kntient (ridwlitt.

'

Fuimm

menium aytem pro rcntcotia dila cflc poteft,


quod iam vidioMis^ndulgenitas lcilicec pro Fraconcedi. Video refponderi pofle
conccdi quidem pro Frattibu<,fcd non vt nccel-

tribtli lant&m

iariodebcatitillasproFratribus^pplicgir^

cefponfio eft opdtna

: ied RfponfioiKf etjMm


congruas habcnc argumcnca probibilium
nionum j aiiiis opiniones non cfTcnt^fcd dcmoiV'
fiiationes. Cum ergo rcs ifta adeo ioccru (tr,

Mceptioae Bqlls tecuriott can^iiieiida.


.."

..

"

."

'

DlFFlCVLTAS

IH.'-

.\

-BuU^ conceJfs vt. l


t=
1 c
s
u
ftt^^nttbusyunq^^
ttukm wiu^m,.i*xts f'
na,
WUm tm BniB ft^fcnj^mm

Circa Indulgentias tn

'

qui medii ^j*

dianrur vta,diccnrcs Rdij^iorumcclcbrantempro


tmfUkmi^ animaKelieiofi non indigcre Bulta,fccusautcn[i

non

fcnu:ntii,iuxta quan. BuIIj

luuaodas Indul^cntm oixcnaria .ia Kcligjo^


MendiwKflMiMn bidormodi qucftiontbieoa,
ditionalibus nugn i I.itinklo dl
&dumrunda-

Iiidulgcnria hic non fic


quD.'.d conim Fratrcs, vbi

^'^^'"fiS;;^*'!^^

MtSmm

probabilem, ncc Icuc ipGos iundamenrum in

eni-

viam^ui

fiproaniml
ligiofi

Stvtconfcquemcr be
nondf animicuiuJlibctUc-

dcbcc proccderc, fcd eius

qui viuus po^

^fincBullaindalgentiasobrinneineademRIta
ligione , Fratrum nomint comprthcnfus.
l^lfncb jffpri. C/. j. num. 1 o. linc diftiu^io-

pecamenvua
confoniis

vt

&

Rdigiofi
patct cx di(5li$. num.
inter

mimmi fibi
& rario
251
1

iam irxUcau , quia nomiiK Fratrum


Ventre poflumft vbn Sc Defiinfti, ft iia veri diccrc pofTumus multos Fratrcs Ordinis SS. Dointnici
Fraadfci cfic io coelo. S. Agatha forotcm fnam voeanic S. Luctam, S. BauUfcus Fr^
irem D. loannem Chryibftomum; & quod plus

eOc

eft,

potcft

Chriftus poft rcfture^tioiiem Fiatres vocauic

Apoftolos /aM.ao.v. 1 7.Kdk sdFnmtmiu &e.


i^toeigo fzcubris dcfundus fracer no llt, quia
nec viuus id habuit , non videtur pro co kxum
haberelndulgentia,niii &iple Bullambabucrit,
quod virfttcmpus publicarionis dwcc;

mm

ttltcilliuslibcrariapocnisqueat, qinafuir Buila

^j^j

fiKularts.

fcnrentia pTocedat

r\Ico prtm6. EtG Induigeotia quam


i^Bullaconceific,, magnarcfUmationis ^'^j^y
^

cum Gt plenaria, iuxti comrnuntm lcmcntiam i imm6 & multas plcturias concincns, dc 4aujM
quo n^nu , & pro quo Trullendi lA.t.i. . ttt.fm
fic

Dui.
Rcligioli t.mcii taciliii5 poHunt
eamdem cotticqui , quia fic omnibus eft a PauJo V. in Indulgentianim redoAione conceanm.*
lUcm ReUita cnim habcc fcpcima in ordinc
gtfi mtr tUi^s viutntts , fii funm txikjum dtu~
i

tnr

ufitm Idule>Ui4S, qU4J viluanio Ettkfiti VrUs^


Or cMWiMi, iSiltm Statimum ttnpt^itturiit om~

w^iBdmtfvktdt tt fi ipfts iWt EttUfidf vifisf'


Sic Pontilex. Qupd aucem ait ^t pr^ertnt

ftnt.

rtuerint , iuxia

lenorem

terctz Indulgcncia; ac-

cipiendum ,tn quaorandiim decemitur pr$ CllrrfiitMOTum Prindpiim lejuaiU , b^rrfum extirpttiitli^
Romtm Poat^is ftiutt^tc S. Mttris Ecclefi* extltt^
r/Mrr. Ci^mergopro Indulgentia
quc Ecclcfiaruin ,auc alurium ,

dcfix Rcligioforum

vifitatio

fcd folios Ec-'

rcquir.itur

profc^tdcftconfccutiofacilior.

itta,atrcnti caulTz grauiute.cerriflima.

Bullam fumat tunccniiB nibil

<Mac

ficcii>

194

Mendos/ii;^^. num. 7 1 . illudquc cot>^Jnnm


SmiTnil- traillaminconuenicnsobiidc, dici ttiam pollc
tmdf J*M- Kcg^lareqi non valerc Indulgcnctam vllauicx

P^g'"'

y*" conceflvfuo Ordioi lucrari applicando illam


f^V*' proanimi Dcfunfli fxcuLtris, nifi BuIIamaccc,

illius

Et prxtcrca

cft

Fundaturenimin mundi abrenuntiarione, ac Rdigiofz viix proh.llionc , in qua cft heroicorum ope-

ram ooncatenario mirabilis, nihfl-wpcMrr Idcrtyrium maius

c fcmcotiam quidcm TrulletKh im-

1^6

illiscfTe pjlTir.

Hft autcm circa illam eadem, qux circa

Indulgentiam Cruciacx ,
quoiidie obtincri

pollit.

an feUteec
Et quotidianam eiTc

diliiculctt ,

nonnuUicxiltimant,quodfacii^dctlociarripiiit, l^ ^*'"*
ftueme atteftMtone Commffliri; , poft Somni.) "^^^

riumlndulgcmianim

qux

certis

poiTunc; ficcnim fubdit:

dicbus

obn-^**^*

periciquodinaudicumcftjOec vidccucprobabi-

iieri

k. Sdiiaemiiiiflbciiw Ofioriii(tiemendaiiyqufe

^gsntnlM InJul^emiti , fr en Rtmt , ptr


awrMiibJ.Q|MMai<As.Sed oppoficum miht

flerft.lUBgpofcniiM lnimlyniiii fiifpcndt pcf

^"

nonquin-

ifta

fumpuonc Bull2,quod obftare polTct, ne pro (e


dcfundo Rt!i;^iornspo(rcc Indulgcntiafti applicarc Ccrtiui auicm hoc obcincbitui, fi Keiigiofus

atturta,

i^{rMrte, Oi tv frdftrtttr, ortuerint^ttt^ttpim-

viuoruro, lcdquiaviuensablluliiimpcdimcncum

Jaiif ^ibcrarioni.

^"^/^
f,a,,mut

ro</i

ioiiitmMdui

cercuiQ

L-iyiiized

by

Google

cettum eft , dcid coniiincubt ratioii<9 ^ius ijidaca Tniikiit lijS^ftifc Hmv. 7
teiM cciani R.
J^i-toJus Di^t.zxs.u^.
qui ad ContmilbriJ at-

WOjllftac auuonus , rcs-iivn habctUf pcnirus cx- Siifft^


plqraia, 8c pro, W-ioKi^ntibus inl^aji potcft ex '""'P"-

Ctatrsmi

^*^^^

icihnoncm

Itcdictiur

&

rtli[>ondetii,10i)ui illum <lt Ijxiuigcn-.

iim omtics

coiici tTuvAc alia, qujE in

, in qui.;;3^'*
(^Mtbmkmiut

Bulli habctui

Ittmtrogt/utiprxiliiit^

cfgo qu(idM)
ItidiiKjenrixolMincrtqueunt, fednonpkn^riz

wmpifftStitf dd imf^dndum duihuimmtxilam


vrnont ty vicierid prjtdiiiti, voliim.mum iciufti^

duiientii.

THdovititMio Ecdciji aut altariuo) j|^f4eric ()uoiai^e4ici|wmaMk ScdcaticlMili>ldiAft Coai& iia ex to argui
mifllM-ij bm nnri appontfur

vtl j jiuiururt it^itimi- imfttbti futrnu^f dkud ofits.


fit^ttrhtrio twtim Coitftgwbjoa NnMtif^iit^

M
i^^i

pcMcA-pro coiurana poliiione : iubl^ca cniaicft


uta prqWA iblUuaiiUM KabacfimdatMntiMk

frddiciiifitdtrint^totufqiiotusid [turmt

Hb|cc autem cohCL-tlio Religiofii

iniuuSlis eti,

^^^^^^'

citt

'

oon

plenariis.

Ito

(tidti

craius

ptobtibilitaiis jpondus ouoad halic parcea),

quam

non ita >n illit


HqMKUrdies ccrri (^aiiornr:
vndb ii (|uotidie (bttoncs iunc , auc plurtjiui
,

'

4MKl-diibus,

'

'

BnHl

cjuiitn

funt

qui dcfignaonir id
;

SitnifiterdHbitaricucaTanunque poteft

^97

noncile plenariam , qiiiin


Cniciata conceditur, tcnent Sorbus , Ludouicus
a^Ouce y 9t9i Ucnriquez apud TraOcnch fnfrk
ao ik plcnaria

f.

tur,

non

vcnit gcncrali

&

(ordutt

colle&ione

Mxiciu ,
gtnitifipi^.

Z04. M.ii^. Ikui

z.

ti ^

tl0jt^ur

cum

.i

Auccrgo pon corccditur vd

natp ?0rti 5 Tr*3*t. \ X. ktftlm,


.

Secl-l.
rij

tcncnt Fr. Emmanucl, IjiHowinn L(^ia.ViUa-

Iqboi

Garnica

Diana eo? adduccns

Vme

t*!^'^*' TrsHdt.ii. KtfftHt.i. Machadus,Lcander

Cap. Gime, de

in

llipcrfluas

dulgcntiasindilcrccas,

pia

JHl.Opat pccftknoi

dcra

198

tnfrt*d*. gtriuni

M w> 1^^^

'"^
'

'

Qnod

\ nwiere proloeoio.

Illiid verolifniliu<idici poteft,

Cornmii

opiotoneo probabikm bac in^artc IcciH

l^^l

pfoomnfbtt
aiMidMdKisaiTignarunt. Vetikm (icut hoc ; quia
inormim, lublatum cft, tta & prius illud luliktliiK
CrcderKlu:n crgo cll-.de mente
pariier (iitflct.
cpnftaie Ponrificum iplit, nc abiurdum lequator
inmarcriil adc6 graui minime tolmndum , vt
rcilicet pro certis iiicerta vcnditcntur. Qsnbu^
^

ftaiiones

ntiooMkflabuhcijuncotOo^ranitx adiKfib

tic,

fi

'"

autem

cum quo

Iu[ki ilua crit IiuiulgLiitia

tir

plcnana ik, ci^/nnun

li

iic

lndl|in(iaram intuttu

noo torpclcant

in operibu* pietatis

<k in ip6s

'

laaaiidis Indulgentiis , eas vt potucritu rvpetea.lei

:*

&enim non iliigni ,

titione fict

qilod

nequc molcfti icpf-

picn.ujis ppicft

Indulgcn-

me

opinio^cs

Q[jid cuim intcteft

liis obciiicti.

*laxioes eiica> indulgeactas leqiJH

Deo

funt vcrx? In

iHa: nort

ali"^

0 oram
quidem

rt-

bosvtilis cfle ^Mioi)abilisropini< poicfti ^ quia


Deo oUigaiioQe aliqid libecit y tt;rc.

fttttidonis

.fit.s

iciunij

ctiam

li

rcipfa vcra

non

^"^*^^

'^^'^
grmiji

<|Uiod liacus accidit in prxicoti: licctcnim/iiri.

innne OoAoree dkant bdalKmiiln-fOl&^lloc

qui'

'

'

autillo

non videou vti temcre appoikiim icprcbcor

pollc, nifi

'

quc pro ieiuni j laborc conccdi{ur.


199 1n qno quidcm ica lcnticntcs non funt ^mimi
P"**'
u minus pi| vllatcnus 4fguendi>ji|uiav)crapictas

Trcfynb-H'

coiKclla

caiifta

iciunium

inaiu.s

jf conciururtt prcccs
,vilitariotii

nibus JIt.bu$ftationum proponcn5.

i
'

quam caulfa poftutecetiai|dl

-eft fideleita iBftriiefe,M

di

nmUr

Cum ergoincafuj)oftro,l4 ad commune

dicbwftarionuin vcr; runtlndulgencia;plenari


pro vifirantibtis vrbi"; Fcclcnas atqui Pontifirx

^t|;cntimm, plrnflriaihlndulgeixiamprooHH

q. vbi cooiplii^

& ita inualidas cflc In-

.-

llc.

pienaria

& irratioiubilcs,quz lar-

Hm-t^CgioHCnfc t- dtatt cum aliis a P. Mcndo


ipfc jcrqintur^ iicut Sc
Dt^r. 20. nMm. 1. quos
Tiullencbj^X Ratio viJctur apcru nam m

caidcm conccdtt in addudli( concelBonibus, 6t in


Bultt Cractanr tcraiinoi diftnbuiiuoi addic > 4cens : Omrus &fini>ilos : ergo non vidctur dc co
poflc dubttarik Licct autem in conccllioiic pro
iteligiofa non ihoeftia wu r |iM li mnini nmt
tamen xquiiialcntcs dura dicitur, (H^piuntltr
f^dtm ittdHlgttttuu. Qjpd vcrifican ocquiCy &
wtcm- cAnt&tn pattiaiefli liiqoam -onfeqaannir. fto
H^^Mi. CiMLi.ua aarem habctur infupcr Commiflarij
AfM.
au&orit3S,quiiuplaiiciatccurin iuminario In-

concedicur,

paeniccnciis &.

oooum inipiciamus cadcm

5.

Balt-

li

&

bcnc oftendit

Lcoiie,&

ftmtt JM-

ti

ma-

apud P.Suatium/j^ri , pi^ut. 54.


qui num.6. cx dcHnitione lnnoac!ttij Tcr-

res adducit,

Comrarium tamen

ifF^^

oftmiini^

natumcft , cum tamcn proportioiutumfledebeat iuxu com^uocm Thcoiogoi^n^ C^ioniftarumque do^rinam, vc vidcri potcft apiid Dift-

& P. Granadus Itm

odduct-ns Naiiarrum, Alfonlum

ii^r

cr

prccibtis.qiiod faneopus

gius conceduntur
.

P. Mdc^btiliKn Kodcricum.

minilBapparecccrta, quia uptis minus proportio

m i.f.Cmrut.11. Trdcidt.6. Dif^Mt.x. tmm.^.

11.5

Cutr^iM

itbttu fceriittntifs ^iftri-

mris Ubottsdc mcriti cft quam.vi(icatio di&a


udn^feotiampleiiariamnonconcedi. Qjpmodo ergo conccdi vilirationi crtdibilc pollir habc-

Tpm

Di^%fX.fi{l.S. iMtM. I z. cum prxiacis


Acwnciians lulnis Lauoriut ir I/ulnl-

n$ 3./.

Dom^

pareticiunio

proptcr

vt aii P.Suariu$

itt

& fiomodeibtt

Mer/dli AHStnmt Mtd^t&faqiilis tmnfmku fiunt^


fdrtidpiitMimtmx ^Ponrifieei sck quibus ap-

non cxprimitur
quando non cxprimi-

illa'

dilini$iut

^miiileim4mtts,zr miiim epudrdgttmtit

prmtiMmffmmd!pftriMttomimt^ttr9*
omnmm oftrum ySjH* in vm-

Ipcdalcni dilfiultarem,quc^ iolct in pienarix


Indulgentrac concciGoiK

or fimulpniis gd Dtum pre vnitru &vi&ori*

ftfymitdn^e^ CJ" dlionuii

quia in Bulta originali

llkKilgcnria plenaria

Jbtrsnte^

ccrtius cft RdifN>fis.iniK)c anftijb tn-

-,

dulgeri.

fUnMntm
cntiMt

ij

rtm

modo

obtincri

vcl ciic

pltnariam

3i

ad

bosautilloscxtcadi; lirpia.iunoQ<rft,bci)c-

.Jdnni trieaMntne-^^qai (ucrari onaiosftKrii,


^comparabit. Vidc DiAium/pr^,il(/ii/.,3A. apud
i^uem Frrc i o. TrdHdt. 1
Refoim. 34. ccntra'namiencrunt , qiiibufdaiti pr()leA6t>iism4^ts ^
1 .

quam folidis

cooieAuris

&. quibus poiitto-pro-'


poliu neiuiquam ^finuatur ,. ciiiitdc opin^o
diU Ouk dubia fit. Cui & &iict p. Aumcus Tim.

8.

O^l^. 20

quis iumpta

, .

'"^;

1 r4. -Sb i|nidcnk johin podK


BuUa IiHkilgeattvn pleoariacn icm^l

mortc conlcqui > dt obtchisi


~; podBiDt IndulgtfnciKiMlicmum.aiafi

tn vita, Sc leoiclp^o

V4

pieuaric

oiyui^cj uy

GoOgle

plcnirixnonCmt', ciimnegarfhtqucat tjuinfint


mttpyx ; ii^ iri^jJi^b- ImxrdnTtttms lapfilxis Tiitf r
pari
df liidulgt iinis Ri.ftdf ntcs. Q^od

'

^jolorum

cHrcndiitiJ

biXmat>$u&'ttatc. ptttftiami fdrfitan IjidulgcQ-i

]^d|RMlafialQIB -liOII i^Tfeikritum potctk


dcbitam t^Vop(A-Honeni habcre. 'Qtiar do^fhtJii

tiar

quibus quaiido habuurn

ci tft

profirfTionm. faciunt

j^tiir.f^.l(9t).aM.^lHaifcqitandolt)duJgin- K^nim
tia non aabtfpopornonn?! nimbpcrc ,co iitMlf *iraM.

cOMiormis,

habet'P;Suarius liiprj^Di^

fliailp

'

Rfligionis ruJciljiunt

iu Ft-fto princtpali lni OrJinis ,lnduIgciHia:p1t'-

Pollunt crgd

naiciarconctdijntxir.

ri6nlriid^-Hft^s^iw,abund^ tris

ttdiam rn irs

ctiim

3c

ii

qilid

t^utttt

r>ico ftcundo.

fta-

pro quo-.

quod

non oi^iturium pcrpciriHtft.


ihdiaM^^atuttpro-qua
"

qui pro

(ijfticc re

ablir)

pt-ztcrea illiu&

!ndt)!gentiaaltafium

.\

vulgataoi 'rcgulam;rM/.6. qi)od in co

fn
,

qtiattl

7^c4f .4i

rnnii

Niui.iriu^ TrddttU dt' IndktgeHW^liO'

inft.!.-

45. cr 47. Trtilicncb

RMidt8iHi t)i^Nl.6

i4p. s

6% dnb, |k

vbi prinra]ioslliKKe!t

V ,t!:jrriiniihccdini loco,qi10procontraTiiliMl*
ciMU^iana

Kiui^tAiitl

&

quidcm

ytr(.

PtrU,

9HB.^:td nfti obTcuri figtiififeai, qiiidqifddiM!^


rit tytttliri

^Bjrnjlri^

'tt pritcrca P. HcnrrqtHrZ', P.

P4 Suirium^ Cardin^kovLugb. Scd

itn^ocv<^''P' Htvci<]otft'^.::r.C^wo.M;

^j^nt

fiMd^m^koreta-ceiticudt*-

tSinMmr

e6lcadatn polTc cdntcqui codctn die:

neni

anyn ergo' ablbtOid

Itd tt pter vnam <iili;cniian).

<]ubd Ibrte -th aAi4 ddbtt ; fuppleator Potfum er^


^^tMilipiio^ repcti : quod .& admooet lulius
i29.-kd non obtineri In.

^L4i\30Tt\i$fMpriiiiMm.

Ndm

pocctai ciTe opinio aHirmai,

adfiibir^e

lii<iul|enaMnr:lBcnndi ^T2t\i

dul^illfiie^'
fi
i...

Unid'

diligrntis inrufHcicmes hicrunr


'

non

rtortty^fficncttcr adbiberi. Cardinalis

'

'

poffe vltc-

Lugo litsU

Dtj^. tyiit.^^. loquitupquando proobtinennon cft defignatH? dics : quando


autem dclignanis cft , vttncaiii noiixo, coiura-

dik tndul|i-iuia

riunitCtoie^JlMi-)iiff.cUinP.Suario Dijfiutdt. ^y.


nttm. 7. vbi cum citat P.MLndiu , qui Sc

fed.

idcm contvrmat nnm.

Cuius

8.

'HiMt^fte ann^]< Aitur P.

/j.-,

ih

trnain duc^rtnaxn

Laymam citsia fimiBter

i^.Trafi.-.C^f.^S.tUPH.S.Tetlit

etjaiu ]i<ynKim.' iu/no

-vv.
-V.

fchK-^f

[*t]^m.

6.<juxcftdfln-

dulgentiit;ijkr4^..i. Pd^..ni. 31. vbiprxteir


.

"

citatov aliqiios adducit

D.Thomam, Cordubam,

Cardiiwlcni Tokturo

P. Sa, P;RrginalduiD, R.

Fil!i4iciom;GTitfant|0f ahos. 'Qaad ctiaot dbeat

P.Q^intoJia i

Appendire, trttltt .6.Ditb.(^ .Tiiim.<^.

& luiuJi Lauoiu.</<^. 20

aw.

28.

complu-

iCHiidMiili^^pHi de hphMgwiia OMt piadMa


^tempOtis dotcrininationc Ioqiiuiltor>kaW4lidt

-ex Card;Lugo,& P.Suario.


.::y ,>
'lioy luttaiquanaoi^iMliiMdiuarftafeiiMlM
.

frxim

cb-

tutjlTimedici po'cfi

quodex

P.Hcnriqiif.z rni-

&

MMM;vi- f)cr,^ nbbis'})oi|tum


xpofiniai, ditigcocias
^
|>one qiK>t(ei'phciMttilt ^bor tlTif^at adbifkni,

quo fiervcvel
pnor vcrafi ^

totlcs
>yi

lucrcmuf

li

forte opiiiio

^> dUijgctitix aliquit dctcAus

'Obtc^itvpefjdtrram

loppidbitur

&

li'clil-

3e&- "Ilidb'MRi6. .'iQuid.nptniiielEfeciafia! VMnm


non eft peniriii ocplorarum cum ^"1^9'
,

^nir

ic

Qratorium pnuMUro

Wiwt:7Aitldidi'if.'ff.>0M(.a'. cuentP.

Wiivni^KKtfitfrd^num.

('uuia ot

EpiTcbpo appi!ubatum,poflirlildiilgcntiam
cijtar litcraii

iUis toicnc

vbi nobiiis idcu cxp.-^Lfrus

Oiacoria cpnctdi

nibuseadftn litto

iit,qiii

Q^od

afftxuti.

Sc

mri^^

inde infcrcnsno- rm^irur.

8.

bilem viUtaiKio qiuuquics OrMOtiuin

Ouqiii*

ciim camcii in oatci

eaaxkm luerint grMmi


Lmmamitl . 8.

tcncnt Fr.

Trgthu. iXt
Diana Prrr
&PmU9iTtslBttiZ. Rtf^lttt.li Hio

^tum.

Adittitnitm
Refolat.j^l.

im. veprc<hftcafTcramurkiHtmt:i,C(in).ipirt^tuc.-m-

y
'
,

c iioT|

intclligaruf

dc viltcauone
fiifficere

tsltUi it^MMiif.

operis ipiuiik\ rcpetitio vtiliilime tirequiincau.


<

f6''4;\fidcetiam ni.ift3rTi rjrte^,. 7rs?!it:\i

^cf.4i/P.'Elcobar l'r*Udil \ .Exdmmi

iiniil

t"xr.i trtihor^ttfn

/ff/fi/.

Aiitom

qtK<d

plus dhid i^qeod^cft minps^ contincttu.

prdbaWtehl opimoiu

u'

cftdfM'minuseittldcinintitiiiioiM:nidirigiyfwini|i

driinl#illati^iitdleeeiiDtt4iiftoaiiiesmM
Ucniant.docetidcm Pater . 2. Potcft crjjo

Si*" lenciu >%ttt,Fr.EnittitiWfeli Villalobos,quo

cr mcnte obiMidr)
dentis viderur-^penc collig'.*' fi enim concedtire
ita vttlijvc-plus quampuilttconccdaCfmanitcAuKf
qui8ifaf|ien' c td q[tiod

&

idemeA^lcindulgcncii liiDiii Kciigiolbruiii


ftwMM #itmtn, lux ronesefiibHte potefk ^tdbui^iiSRf^Mm obdrteri
*f f^'"'

obftanle altqutmtttid um faabcrc, proportionft^

rum

i.

ronymuv Garcia TrdclMH }. DifjitHU. 3. Dith. ti


Pmdi 1* lumju . Ludotiiciis d Ctuce.LcaiHier^
Macfaadas, P. >^nK apud iprum<f o/irc),P.QMii)num.

tana i Appendiu^ TrstUt. 6. Dub. z


P*

t.

-y |.

Mendus Di^. ic.up.s> P.^kubar C>4*

nntfi. tir*Ki^*tios Q}ii, ficui&altiittlcQikrn^

ics,

approbatioocm

Ex

affirmant.

.coiltgi

poreft quid

dum

&

fii de Oracorlis Regtilariuro ^cntieDquibus Epitbofii appfobatio noarecnim diuino cultui dcdicata funr,

piro

quiritur

qiria

priuilcgio imnutnitatis gaudcnt

Conuennis
habct

fint

Di.in.i

Pane

ctiamfi cxtra

vt in Grangiik iuxtaea
9. TrdcliU.

Refoltir.

3 3

quia hcckfia

aliqtios et{e<icus

qux

triainsS:aJ

n,it,

r,,^ g^,^^
l^rtum a*d

'fi

t"'*^^

qux

vidcn-

tur ctiam jd lucraiuias lodul^cntia^ tMtibcere

-Ibnt nanu|iK Ecckrfia; pro di^is

& proifto

tieceflarvm eflc

J.fliliKipi

eoroni tamea ratioRibus

cm^ibus: crgo

dici calis poteft

ad

opuK-s,pruquibu

Quandoeigo

tarttum Ecclcfix ratio poOuLuur.


approb.irio Epifcopi dcddcratur

vt

.)ratorium

ad pracdidtos ctilctus valcrc puliu, iJto cii, quia


'ttldoritatem habct ad fitmicm -dcputationem ^
nonprcisc,quiaEpircopn5 cfi,%'ndc& Fcilefia Rcgulariu^o.ab l:pilCQpd IK)} bcncdic^a^ad
efFcAus diaosa|Mleft t- ^tedcttria^a Epilcopt||

auftoriMfte, ctiam amf^orit.is difla continctnr.

Ciun ergo Oratt>ria Kc^ulariuui. limilem habeant confignatiobem * d oldem cfft&m


pntnalcbunt. tt hoc quidtin vidt tur ui<; vcrof

liinilc.i

licec.]^mecaliter locpicodo

non

carcac

difficuliiai.

^cj
Er qotdcm (1 in doino R( I'g'osi folLim AmfBitt
Oratotium tic ^ nou vidctut rationabiiitcr ntj;ari pofle ad ad^iimliidti%emtc fiificere, x^uia ["^*^^
ilhid pro Ecclcll.i rcputatur ,citm inipfo & MifjtriimWtl^
:fzlacritiauincclcbrccur,. &.Ecclcliaftica muii-^i^.

0cria ncrotuMiir.

Id quodetiam<videtiir in

BuBiipiAqptiAim^diiaktcafcdidBiKijy

Digltized by

Google

%gtu protientibni ex BuHa

"De

tciflus

Ecclcfix,* qutnquc altariuin lit,bcn^ po-

teiuat Rcl^iolt ludulgencias

tofto

re

Crucia io Or>

fic

mcntum

aliani cnitn

quidtuncfiiw
iinproprictate dicuntor R^ulartum EcclcliaD
vtmare. Ec hoc qaideineijamfi in oppido fint, in

qaia Oratorium abfolutc


fiquis dicat:

Thomas

Oratoria eorum

7. DijPnrS. n.
ipfis

altaria

etiam in Oratoriis aut

Ca-

LicecentmBullacalis reuocaca

vc.di^luni.

& fiBcnfaribus,quali$fiilicecaecelfii${ qui maciis


&

prccij numerus carnmq; coditio quxium, voan mcntales lufficianc de


qoibus dcaci AaAores, & alij de Indulgcnctis tra(!latts. Et vt rpeci ile aliqiiid addamus,certumcft
calcfiic finc ncceflarix,

Monialesex Cboto poUe alcariaenamdiftancia


adcffeAom Indafgencivl&are: vnde pro vtris
idem videtur dicen Jum , citm conftet dihantiam
pnedi^am oon obilare. Coringit autcm mulcolio mEcdefiisMoniaGttmquinquc dlealtaria,

icdqux nonpoflintomniaabeif^m oonQiidf


vndeoricur difficultas,an ca,qux videri nequeur,
pcffaide habenda finc acfi no eilenc,
iu repecirione ciufdem akaris vtcndum. Qopdalinnde vi-

&

deturdifficiietquiaci^m

non

ftrt.

atteodus obfcruandum.

eft

iitnttblk,
Mtetfftnn

/ff;r.

aliqaid commune circa prcces di-

luracionem Angclicam valdc mihi


,
vidcjitur vol^maricloqui. Vndccni.nilliidcolligant,
cum taUrn fi^
fitrt.
iticoncdrjonis formitalc iiihil exigatur
, fcd vt
eootd pro prx fcriptis orcnt f Sutficit crgo
qux-

cumqucoratio

etui

n mcntalis

vt ait Cardinalis

Lugo jiyrl
}*. ^tfjmm.
n1

Ptm

tii.cum N.Tuirro Xottbili.


48. Pro quo 8c aiios adducit Ouy TrMa. 1 . il^/Wtf.jo. Addic caraen Cai^

dinaiiscuiiu$fle aliquid admifccrc de


orarioni?

0fieigpiUtumnon addi. Equidcm fi quis


loqucndi vfum amittat , vcmulris accidic paraly

ricis

lucrarinihtlominuslndulgcfuias potcrit:

ergo abfolatdnon eft vocalis oratio ncccirirta


quu niill.i pro talibiis cxccptio fafta , Si iti lc:-

(ormam obligatio ranrnm


Ocbct autcm otatio noo elle lu dc-

conccilionis

rcgulatur.

dici

nequcat , fid tianfiitm

ad cura modum,quo dicunt Dodlorcs, quando


Indalgentia potcft toties quoties eodem dic obrineri , non lufficcrc ad id continuacum
ingftffiun&egrcflum, quia omncsilli pro vnavifitalione reputantur. Pro quo vidcri P.Suarezpoteft

go

D/^. ^7.

citMtri.

Se^. i.n.y. CaRtinalit

fufri. numer. 9

Qu^^fOt.

Bonatin.i

?KnUii.

tatio aliquali fieri paufatione

tur

fatis

pcrfuaderc

momcnri agitur,
agi

aut

vt Sc rcipfi

qiiia lcilictt

vid^

dc rc furami

& ita non dcbet leuiuii:ule per-

& fic rogari Deus

vc

naUus Principum,

homo in rc momcnri oualii^


Dcquibushxc facis.
Quia ver6 quod ad ORKorfum atd-

iiifcrioris

cumque
30

Lih

Diffittdt. C. <ittte.

num. 4Z. Dcbet crgo vifi-

notx

rogatur.

net,laci?prob.it3ilccft,potcrunrin.'ir ni
iikluli^tntias in fuislucran le<^li$,

fi

Iitfimti

vt

Cruciatx

vaictudinar

rinm iit patiterOratoriam Superioram au^ritateconftitutum.&etiam fpccialcs Indulgentiai


Rcgularibus conceflas : vifiuri enim alcaria
poP
funtaliqualiad ipfa conaetfione
&vbialn&
,

vcrificctur dctfTc

tjuinqueaharia, nonpoccft repecirio vnius dkeiiitilem(tiffi^|iri.

& non

qui

properau, vc vificario

tri;:

Lugo

ccnum carum numcrura alugiiaiic,vt


jcmci,bis,auttct Orarioncm Dominicam, r faij

cundum

aur

OVW

vtbcn^ CarclinaHs

duo

mn. 2^7. acceptatanen


BuIIa Cruciarx. illiu<; vfuslictbir non obAante
rcuocationc Induigenriarura Pauli V. quia Buitedaafiih erffieaiiir.
304 DIco quartd. Circa modutn vinrjtionls
Ecctefif & aliaru comunts cft qu; ftio Religiofis

t*na ni.

ilr,

cx Bulll Lconis X. pro Equcftri Ordine S. lacobi^o qua ad lucrandas Indulgcncbs Scarionutii Rofnc tam^ra exigitur vc

vMcanur

M fittd

& quoi videatur^gc non videacur,

vc

J.f

Sc hoccriamfi in Capc!!a aliqua Gt SS. Sa-

pellisvifttciKur.

fiuri.

vifitanir , fed ad fiindendas pceces


pro quo parum reh.Tt
quodloi^

aut prope,

cam,

cramcnriTabcrnaculum ;quia rationc cius^ecfi


San^itas crefcar, non tamen in communi vfu ap-

ISMW<<

illo:

purc mencalis

3.

vltcrius prxfidiura

ftarc ; ide6 di-

modum cllc fuificicntem. Noncnimeil

Him. y8. quod

eadcmclic

rllatur Ecclclia, vndc, ctfi oppolitum probabific , quia umcn inccrtum , fccuritari cft tn le
CUitimorocnticonfulcndum. Pro illaauieiDcft

fcd quia reucTi

Pro quo videnda

villtaiitr";.

Videtur autem pro Regularibus

Oummodo aliquaH imenientat acceffus

quod vfus loqucndi pro-

qux habet P. Saticius fnpr.i Lib.


:

racione

pGsdif-

fit

Eccfcfia Rcguhfiiliiijffon vidcantur illud lucra-

tario

vt

in^uircndum quid taaltari fic, vc cura

prtetati eft

ri

cft

cum

coram

Sancius Ub. 6. dt Mdtrimonio

au^n. 3. vbi

Ta-

vifitari,

Epilcopo

nomen
/Wd i

vcrborum prifcrendus.
Hinc eft vt
quaixlo lubilzum publicatur pro viiic.intibuf

etiam poccft altare

ncctanicndcciaratum a Pontihcc

carionis

^um, & quarumcumque aliarum dilpolittonum


intcUigcntia, vt didium. *. 214. & eft contmuoM
Scripcoruin oblcrujtio- Pro quo vidcnda qux
Inbet P.

dtci

cndumpiovirisettam Religiofis eamdcmvifi-

Enl^tm, iut, Vema exTttkfU^ non intelHgitur ad


Oraiorium vadcrc,aut cx co vcnirc, Ex communi autc.n loqucndi modo dciameitdj c-ft lc-

D^Kt. 1).

quamttiainfiio indufitm

fiinCf

diciturra-

impoflibilicacisadeandiCapclIas,

Teu Capclladiucrfarn^tuncalia vidc,

quo

in

vilitari

modo prxfaco vilitcnt


vidctur cum propriecace vificaiio

Kcc]ena,aut Kcclcfix ad(int,propcerditaiil

Qon habet. Vnde

cttam

Confpefto ergo CjpcIIar ingrciru,

quo altarc cft

penlan

radonem. Siautem Regularcs Ecclcriam habeac

bOMtorib

&. ita SS. Eucharitti* Sacra-

Indulgeilriaii

fxcularibiis vidctur afTcrcndum,

turefTcratio

257

quia aliquomodo confpicitur.


Etqoia ceitum eft
Moniai'.5 paffc lucrari C ruciatx

rufficeicUludadefloertndi hidiifgenciu. Qood ettam de

cclc(ix

vifitari

bernaculo.
tn

noa habeac^videcurcertum

quo

Religiofis.

cofiueritone aiiquftad locam,

cionc conrincntis

oue alurtum viittatio non cxigtcur,ii;d iblius c>


ae&e, Ertt^jftut ieiini v^Mtrmr : cumq ueOracoriutn tuoc coriun Ecclcfia

quu quodnon vtdcrur

In eonccflione autem fimil In


dulgcnrix proipGs, id non habetur, quia quin.
ttlcTari.

^rdam

Crudaia. Vlfide

ponderlshabet, acproinde cxifttmo


poffc Monulcs quinquc altaru ctiam i fe non
vila viliu*

fks-^umdtMnieuHit^Mtrim. Ciim cigo de-

cboc vlcimuin apud

me^

vifiratio nrccfl^aria

noneft, fed Ecclcfix .aliquid

extams prxftandura.quod vificationis raciooera


habcwpofli^ftaoafoigaienraBicoaiictfiocvt

L-iyiti^ed

by

Google

^kfaurl

j8

inclinatto circa

Id quod etiam
rio

poterit

fieri

proximum

Indici Tifulus V.

fi

foirc illo tcnctur

vilitatione

vt

& ita iciffieienKin

compcndio quidcra
L.

tejlic

Sociciatis.

'

. 1. Sic habctur

&gefur4lirer

tmflitHti, itd

li

rcmift.

jc8

mbtturin

r.c{ltfitSP,i&inMnt.

SnmmMm fmik-

'

Indutgenria nonfit, fed pura gratia. EttaKifbr^ iiMtaB


te d\ , qux concclla tfl Fratiibiis Pixdicatori- fr* O*.

f^tXX.

i^.
fMg. 2. Sic ibt Qjroa P. Henriquez Jjb.j.Qtf.
num. 3. vt p,cncrj!c proponit. Id igitur quod dc
vifitacionc
s^tiMiu

tmtatdM'

bus,& Minoribus,&

annos,

&

jii. dics

in luis doniibus poflint

non immerito an dietum


priuilcqium iocum iiabtatquando invalctudiOratorium:
narioraut prope illudcxtit altare

Indukeatix conccdcre : extra luas Ecclcfias vevwa diAos 18. annm , dies tautAmaa.
Tempore autem Quadragefimx in fuis' donnbus
prxdicaotes Feria 2. 4. ic 6. 1 ^S. annos it
{24. dies. De<]ul conceffione P. Qainranad*

poflit,

& qiiidcm

&

<*

confequentcri)tis',quiin f^j"****

priiiikgiiscommunicancvt fcilieecpnedicamei

impediti (i-

irfaatoneOKlefcniiiepoteft. Licttdiibitarict-

iam

JSinhA-

daum ell , ad maiorm

Eft crgo diSkulus circa ea,qux ad fx- CireM grd.

colaKtrpedaiepoffiine. acquandoadipfesib^^^^J^^*"
idmfpeifant, di(ftum iam. niim. 291. quod ad ^j''^,****
Induigcntias attinc*! , licct gtatia illas concedcndi ^tcmk

tom^ oMre non pof-

fmttyilLtifti^mwAunio dumtsxMt ilwf, ftod in


lierttm S. luJii/M, tn prtmUgiuimprtfia

C6-

tttnm

fit,

teinoncm amplior facultas in lure conceiia rcpe*


rhur , tt coflfbt ez Ctf. finA , de paeniienr. *

EcclsjiM pro (titf^tniti iHAulgen-

vel MhnirMtui icdetaji

tiis

pcioris tlTc conditionis,quibu< in ordinc ad

V.

j- -ii^i.^
st^Mfmdt

a^tttt vdu^imSMte tjjent pr^editi , vel

Siautcmqoidquam

perioremipfimFi c^ibus rclematis , timilitcreft


dc il!o ;lnriL-nduin , quia ad fauorcm Rt !ii;ionif
purc IpcL^tat., quam prxcipuc Poniitcx lu cxcc*
piionc prxdtftfi inteiMit ^ ncc Superiorcs dcbenc

modain

pro Miflscauditiont- : ita A pro


priuilcgiis taceam pro infiimis

dc

conctflis vt kicrari Lidulgcntias poflinl ,dequiIn


bus Rtligiofi fua Compcndia confulani.

j>W-r

quia totiim id h Supciiorum

Supcriore prxftari ncqiieat , quia alicui


officio clt Bnncxum, vt potcftas ablolucndi Sih^

quodi

enin^ficaudicnsfuflicientcr fiuitfiKic praeccpco,

prxfcutia: habci

offici)

uAoriute defbendit.

cotticnliiin orato^

vni^caudiriMiflapoflTit: ficut

fit,

JppenMx. Cdp, XXt^IJI.


ratione fui

imagincs,cuna-pKCum eauflione.

cum cnim ad vi&ationtm modo diCto tacicnfint , non vidcntur ab cadcm

dam impediti non

inAppendice Trdcl. ^.Diili. i.nnm.

ncceflarium ad
rcufari. Illnd ceitum ,nonfle
.

maioremccrtitudinemvnama:aIi.amdiligcntiam
dbiberc/cd vifitationcm fufficcrc croiflione

pre-

eadem fit onrio , qu tn


prolcdefil dcbcrct ficri,& ita priuikgi torma

eum iuiunfta

8-

fic enim

8.

ccnicns

'

il-

lam nonfiifpendi, quia communiscftRcligioi


^fieailarflms scihm poffintettara ReligloO cfle
ttMGtOFCs : qux vtdetur rario cfTe licctcamipfc

non

Qupd

adducac.

tamen valde dubium dl

pofiu cura

vifitationis

Qp6d fivifitationnlliuscomnMdt
illad^at

^m,

in Ecclefia ficri, iuxta

di-

fufficicnt

babcant copiofifnmas. t quidcm ConcionatO'

c6quod

fir,

opinioncm

precesadefFeilumobtcniionis

ratione priuilegij

cijm conccftio ifta ad boc tcndat, vt fxcalaics ad


udiendas pnrdiftorum Patrum conctoncs alliciantur neqne enim ipfi illa indigent , cumalias

fupcrcrogatione fcruatur.

quia vtik ferimitikmt>itin'


Indnl-

*r,eftIuri$notimma regula. Et licet


V. fublatx lint , numcro pribto
rcliao, priuikgiumtaroendiSaumlndulgcntia

gcntiar a Paulo
'
.

non

ad C3$,qux obtincri
fint,ab impcditiscora-

cft, <ed liKtllus fpccialis

quxcumquc illx

polibnr,

paunaas

, .vt

in firoifi obfclUtt P.

Qnjntm

.'

res ipfi

illa

Cire GtMtias

IV.

,quU fifte BttBM

non obtincre. Scd dc ^ratia tali,


(cilicct pcr
Bullz p.:bl;ca'.ionem rulpfnd.innir ,ad quoddifficult.is prxcipua rcuocaturidc ^ratiisenim comfxcularibui ficiR de Inmunibus Religiofis
Et non fufpendi ^iumJri^
dulgcntiisphilofophandnm.

atqucaliisredintegrandatradiatio.an

&

(cquenter auiapendum

vtij}ofIiiit,ton-

nta

rcfpciau fQlicei aliofom

^"^**^

Qnoad

vt

illis

autcm grauis
'pJ|JjJjJJ|J[
diAcuitas eft,vtrum lcilicctfine Bulli eo frui bcneficio poflint. Qu6d ver6 illa neeeflaria in Re- jlKdbw
cam
fxcularisfumpfcrir
vidcligiofo non fit, fi
6^
tur certiim ,quia duplcx Bullanoncft pru vniRcligioforum.

CritfiMitt

rantcs illam

quoad Rclieiofos ipfos,ita

DIFFICVLTAS

non fruuntur,vt non fitminiin RcK-

giofos eiufdcm Ordinis nihil in co opere Iabo

fi-cularcs

Bulttintellig*307 i^VidGwtinointoein

OraAot
rr.;fcr

tur, dilum. iWJWfr.

280.

& fufpcndi

coiKtflas durantc Bullae putenore conftat


bliffatio nc, ex ipfius fufpenfionis

omncs k PoDtifice

difrimilcs
qul in Bulla habctur , fuic (imilci finc
Ncque cft
fintiis ,qiix iu Bulla conccduntur.

quando^

profcfto facHc, qux illflt fint,dcfignare ,


qiiideia&fimilcs&diiDmilesfiifpcnduntiir.Strd
cxpca.ir.im explicationcm negotium iflud

iuxta

diaitts, conftat ca$ ,aux Supcrioribus


,

Ordinum

Mendicantium erga ruof^ratfct tamtim conceperduntur non fjfpcndi ,vtcx tcnorc Bullx
,

{ae&ix habctur ,

& iaquidquid in onlinc ad ab-

folodones, dirpen(Miones,votbram commutationcs & fimiIia,Supcnorcs poflunt cum Fra-

tnbus tantum u o n roborc pcrlrucrai : licct id


aliitiim
honfiot fempet a Superiotibi , fed
,

co beneficio neeeiuria

& cjkm

faEcularis

ante

publicationem Bultx bcncficio gratix Rcligiofis


concciFx fruipofIct,dum Bullam fumit,impedimentimi penicasiemouetnr.

309

Poteft autcm dubitari

an

fl

Religiofus
ff^

Bullamfurapleric, id

fit f^icis

ad

omncm ditficui- fj^^fi^

nxem in hoc pumfio propulhndam. Et id qoidcm ratio nupcr addufta vidctur pcrfuadcrcquia

sn/.

iMm

,M'

>
fciUcetadvnum beneficiumvna Bolb fufficit. t
prsieidk Religiofiis non pocerardarameBnllx
I^I^J^^
publicationc,vti gratii fibiconccfla : cigo fum-

pia

BuU^ iam

poterit:

impticat

autcm quod ab-

&

^ amb,

fotut^ polTit ,
qo&d fiKolarts Bullft fndigcat ; /
'*
quiaconceiloaliquo conccditur id.finc quo illud
"^*''
flarc ncquit. Itemj lafpenfione hmusgraiix comergo
c^m
cpniriborionis
incendwur';
modum
fflud habf anir(iimpt& Balli , nibiltcfcn qu6d 2

Rcgulari

Digitizeo

L/y

v^oogle

ji^olftri, veta llculan rumarur. Videtur fane

u^. Ei prcterea |Mrticula ijk |Kft


priont
vcrba rercni lcilicet ExupTn rgmf cemeps Oriinim MgaikMUmmptftmribHi : vt iicicnrustan-

IiOc non trtiprobjbile, fcd incertui qu: j praxis


coiunuium vidctur oftcjWere, & Buila: ipiiuste;

oorioJic.uCjtnqulacdpietuicotKeditUTtantura
vt ablolui pollir, comniurari cius vot:i, & rcliquis
vtigratiis,licut
filineilda cft

&
&

indulgentiis

non

crgo ab co
a

lufiicic

tiim eittpi iltas

XJfwfJ.quia

BuUa

fis

Kd^iolb Itimi.

Prxterquam quod taxa clcifmorynx cum

ftare

Rcligioio

li

cam

fic,

KLligiofiis fumcrcr,

hocfit,did5cuUas pricipua

rcftac

an

acpro

fus

teOft''

arqui Religio-

.'

io eo reuali-

Argiittur ntvn Qnirtrc ; qul:< liullo CX nJifftu


aominatisaPontitaceuIii fulpenfio continctur, mMII^
'

vtpecdilcatitripcrfingu]a,iatimE]Bdc^
Monafteria, Hofpicalia, locipf^, Vfitucrfitaccs, I**' **
Coiitratcmitatcs

pcnonas paaicuiatcs.

Vi>i

liuo pnus docuetai kd.Be.axiii^s perpensii retnaMminJdiriatiw/f:i.OH^.tf.P.EiGobtt

JA.i.Ex*mim^l^Uf-^v.\.&i alii.
jao JFundwqBiy iimt. IVrtm^ jtcoof ipfe fu

ret.

Ludouicus Lopc-7, Fr.Eramahuel, qui contra-

isrMiiw

fteriiscortcedi

^enfionitiomitmniim POntifidscoiieiffioniSy
inquibus foIumcxcipiunturgratixconcdTzKc^s^OfdmiMaU urftm Frmts r^mtm t particuia
dm TMHm aiiqrfddcbeigpcwri; qaod tamen
iDIaiV(!rit j fi quoad Ixculares ctiamcxcept

J""**

proferaQtur. Sttiuidi

quia

miiiiusferieffct motpcnti

ii

ita

non

cllct^

iuaii poilet, fine iJi&

Capdlis

Jicem.

quando enim

quia

fic

ducere.

^ti Scd nibilomini^s illam tenelK LedefiiM,


la Cruz,Grafii$, P. Henriqoez, Sc
P.llbomasSancius , quos adducit & l'tqttitur
Diana P4Wf 1. 7>4fl4r.i I. Rr/(//(f.i co. addens in
proxi hodic iu obidruari. Idcm rcpcdc /A i4iUi-

Joao^de

ikmhis

vb( adducit VillaloboejUicM

^ReftiLa.

exOodtoribus Salmanricenfibus cbnCi^crcnctm.


qui
Scd-^iabor ille .in P. Hciniqucz prccciru
Ii(.'^Gy. a8. WMB.^.nrGib/^, /. Z. complures
,

adducir Cardiiulis

MB. 1 46. apud

Lugo

Di/jt.io.ifParfltff*riJ,

^cm P. Sal^ m txfi^iont BhIU

aMM^^^ Letndd-TMs*
Sltr.^.Dijfui.

X. lV.<f?.57.

it SttrdfneMit,

Bdflxus

/^.

Trt*

Pn'uUeiMm

l.mmil^yeif,5UfUis, .?,iAtaduiDilpm4t.X9.
0^.9. St alif, toulliplidier argoentes, & nos cutn
illis

addences xliqua

ibantcs.

&

alifrta aiiqualiter illu-

PrMii,quiapuuilegia KcUp;ionum pro

non iiau fcpucanda c


furptn&, dumdetUis cxprcfla meniio non fit'.*

boaooommani

oneefia

Ecckfiz

vt diftindlz
fint

qucadimodusd^quem

'

fal iBalli Pij Quarti prohibcntis pro lubjlxoruin expcdicionc quidquam darc vel acd*

*
-

Me'ni^js,Cei^M-,
ftrmtMUms^&c. Vbrfife2{liic dici lubilxa Fratribusconcedij ci^m tant^m coiicedanrur eorum
$kidsriisftrfmSffiMt(le0i

Ecclcfias vifirantibiis

lic^t ipfi

etiam lui*Rtrica

^oirinr: fcdcertc non quatenus Religiofi funr


|edfidelium nominecomprehenfl. Quodauttm att Trullcnch , fi Monaftcriorum iiorriinc
non cooiprchchduntur ^ cOmprcheiidt nOmine
paiticularium pcrfonarum ^ irruerofimtle jn-orfus

"

" '\

quiarun coticedantur omnibusgratiaeiftac,

cft

&

nuiii in ipeculi,

perfcmis

MoeedL

ncqucunt

dici parricularibus

Sexri, quiaficconcclllt Piui

Qrtimus, aut poniis dcclarauic, vt teftatur P.


Hcnriqute fnfrl S^ftiinii , quia fic b^ict praxis^
icientibus.At tacemibtis ComiwiffiM<it,Cte*
diiialis Lugo. His po'fitts
jrj Dico Primo. Scncencla hzc vluma om- yi^fi^
nino teneoda
, qura validis niticur fiindamen- ^m/M fr-tii^&eft panter benignior

hk enimquzbeni-

jSrofc

gtiiormerico prztcrcndaeft ,quiafauoriftevriIttau^cOfmmdJfus^doffl

co

vti

recuri

poftumus fine

periculo iIlo,quodin1ndUlgcnriisiniieniri,dum

iradJmusjfiindamerTrutnimliciniTiiYs

"

pere.vt videripoccftapud Cherubinum T0 i.


AdU i%x. cuius partem refen P. Quincanad. i
jlffeiUkt,Tr4cia-i' D0i.^. Prt^iikpiiiejHefAr-

laUorabiiiorei Opiniones przponurmir

'

Mbeltfr

nmn.t^^. vbi ^liCito y

:ciiimali)pnKripfospDlIiuttiilisvtia^

ff'^

&

TeTm quia ilatcum pridti^cxoepctonc Knor erboram Buiiz , fcUicct i tfstsi


mMbk Maw fiioiifciis tfbfolucnlii
mimit
commutandi &c. ad Fratrcs rantiim fpciflat

MMs

quia

:
fimilis lo*
Crudatacompledlittir,'

iuni erain adinftar. icgdm , quz ii>it.we (ioinmuni


cOntilleiiRir. iNMMfe, qoia taiiorabtlicer interor tanda.

Refigibfis accipt iblet

coturadiftinftz propontiiitur

halMt

&

lolcnt ciiim

gratiae aliqua: Religiofis

poni foletddMK.Ballatn Cruciatz habeit df>


dem fhiiturot. Vnde addit TniUcBcii ienrcnciam oppoijcam non aufuriun ie ui jpraxim de-

priuilegiorumappa-

tcdefix
nomcn vcpatecex Puncificiis Bullis ^ in qOSxtt RmHtf*'
;ccldi; <)Uar R^ilariuin noa liint fzciifaries iMWr.
voctticfar; 9t JtBk MdnafteniMtim EcdcCii , vc

autccni maxi-

7fr(;,

.*

de Eoclcfiis non

Bolla

coneeflz publicantur, inordineadaii&IUttoncs,


fimiiia , a Commiffario apcommutatioacs ,

vt ex Bulli';

Mooifteriis autcm loicnt aliqux Indulgen-

Monaftcriis poni, iicec in Monaftcriis

maexpartc.quando idyproptcrquod prxdpud


fHDci^ 2

'^'

T"^*^^

cic tdneteN ptock^vffitamibin in Eecleffli inr

St inccmio Pcmlificv

ia ieft.cancedenda liruftratctur

Cmrtni
fiMfi-

atqui id

cnimlileRdigiofiOratnc^mdibsdmLd^^^
uico Lopcz nominc Moiufl:.rioruirj dLfignatos,
id minin; cft conlbnum nam ca,qux Rci^io
fa OndiHibwconccduoror, noft dicoiOTrlilomH

Um

'

accipit

non erac faiculari


uon rcualidatur i

eam non acdpit: ergo ncque

dMOr.
jrl

(x-

Mikft.ftpudNHttnii,Sacuf,Acofta,

iliius

lidacur ineo,(}itt'Bullamaccipit

CuMfia abtblutc loqueodo indigcat Bulia ad


fitlcndamgniiitvquarReKgioOsittwdinetd^
gi<^i- cularesconceduntur. In quo quidcra atfirmactwuM^
u^-remadaai lencnt Xrullcnch (.9. Div^. 3.

'

ereo gratia reuaiida>

quia grarin iHa

nequcetiam rerpcAu^id^mfijqina-lpatfal

raultum

iciliccc

quando eam

illius

prOpria; crgo relpcdtu

couinbucio pct Bullx conccilionem incenta mi-IMKMCur , vtcftmaniil-ftuio. Sed qutdquid de

ncquit

'

quaE prx&tis concedtraturi

fccularis vt iruaturgratti Religio-

^onceiU, BulU indigct

tur refpedu

rcfpi-

citjquibeneficiuBullzquuadprxdidacftgaiii-

limu. C6tnque -pro rzcubri diuerla

fi

cnitq

fujor

mod6
:

diximus

rationem
abfolutio

tifni

frt

& eonTihLttatio,aut dtipeniacio coram Dco frmd.

valcnt, vt neqaeat defeiin pcAeAads a(>foIaeiicf-

bus

& abfoluciSjdtfpcnCitisfic dtfpcniantibus im-

pucart<

Cuts^ue. circa ho Commiflarij

nod

Digltized by

Google

The^am JnSei ^ttHlm F, Jfftndix Caf.XXVUL

140

riclamcnt, ncquc Pontificcm pro dcdaratiorve


adeant , cx eo vidctur rcddi manifcflum nibil illos in Kiihli feilieniHt praxi deprchcndere,
coiwrariiitn Pontificiz UirpoGttoni

iit

DlFFlCVLTAS
.

cdqiiodPomttcesi

f*^
.

przfmim conccfli,
qusiocominunc boiium tcndunc, sa&UCai^
vt priiiiic^a lu^ ,<t Rci;^io(is

fnHn

''f

%t6

4*.

friMia

tptndtrtt

ftnrgi^t

ftttrimM (emmuittilmi

niacioDcliabcildam,c&ai mulraalia

ab Ho>

Stantc autem licito vfn ncn


BuDi, oriri drca illum aliqu^ uitikiiipofluncjficntciioaliaiy miUum ad Bullam refpcftuin imponant ,ntqtie noftri inflttuti
caces

ctiainlialias

ribusS.Saluatoris LatcrancnCs

Ipccialitcr

deputanu :,

Anro Sanfti ,
fimilium aliafit nio.
autcm dc quo agimus , diuerfum eft, dc quo ad
cum non Ipc^ac iudicari , ciim a Poniificc circa
ilbxl ltit manas linc aiceptioDe przfati. Vnde

folus

CiBlinriff.MH'^

inJoihiBm

dubio

(ccund&i.

,"

frt

de quiljus loauimur,Cruciaii noii qjcrc^Mconftac

alfeiLduii)

esamplimma

oonoeflione Pomifioim

prifcrtim Gregorij XIII. pcr Bullam aLithcnti-

cam <^ I . t^Miumi jimui %7Ud iofiantiam


SecnmS immonalis atcmoiw Regis

lippi

conccditur vt Indi

MiMi U,

ficut

&

Phiqiil

nati cx Indis

&

ablblui polliot ab pmpitHis cafibua Sc^

mcMeeotidp^vtaducrtit Alfonlufi

gcncralitcr concefla

vc calet Rd%iofl poflint io

^HiQdiiAo quidqaid maioribusPrXlatiscoDccA


fiimtnuenitur. Dequopriuilegio, &dealtispro
,f.

Itidbconccflisiii^is,DcodancCy7ira/ioquam

dSSuvsmt

xafii

Balii.

VanenMCMi

Fr.foaiilics BapQ'fta

mumsdMerfoniim pro Cenftfftrifi Indtrim,?*^.


44 3 JVr/. Q>u iMm^ per fpodalia ad id priiiikgia

lAif> in

pcndioSoaetatisaddcodum vokMtEUP.GcneMoitui Viidlclba vcteftamridcmCmfi-'

j^i^njnon cauccfliK
gaudcm ccicm Relkibfi Meudi-

caates,&alijeorumgaudcticcspriuncgiit,infixo

pm Omfaim. V. Ef^cefa>,dc

mmMA^. Catidinalia

TnOaiiiwattia deviuc voeiiOnGaii cncipii-ullcgiaSocietatis, f'. <^i|/iii/)<i/f


&illud Com-

relenutionc hxrdis pQr


iacultate

mentioncm fiiciunt, icilico Paiqpa%aa Dttifiem


tj^^ '7^* Leuina Tmm%,vMtSrt^miiik%*
P.Qyintanad. Ttmo i. TrMQm.y^ Singulm 34.
mui. 7. P. Pdliurius TraOm. 8. Ctf.u mm.^, .
Dlana PaMr9..1fciasrt, itiffAtf. 34. P. DfcaftillusTM^Jdr.;. D//^if/.4.aMi. i04.Tbomas Hurtadus rraOi^. 1 %.

ApoftortCKiefauacis, fcctiam abltfrefi, ab Al*


chicpifcopis,&EpifcopijIndiarum,nonobftautc

Qdl

per

cnltaicmfaabeBnt.PradB6bimauMnpriutlcgiutii
in vfuhaberi faris aperte fignificant qui illiiv

cftcosadvfumgratiarum,

finc

T^nchariftiamfumcrcpoflint ordinariorumloco-

De Mit toqaenA),

rntaftr*

Sacerdoiem

& inctibiailisiaceimsMilfafflflidfae,

nuo, ieu quorumuit aliorum liceutia dcfupcr


minim^reqoifiri; &vtipfi,acPmb)rtcrpcreot
cligcndusMillunbuiufmodirerpcif^iu^audicndi
ac cclcbrandi,pIenam&bberamIiccntiam&fa->

PiiUMI <riaf
1

Dico

A^^fjj^'^

eos iuxta Ubitum fuum cligcndum , celcbiaic f$icianc,

d!blifiefidaCidbideMUdcalicoiiAet4l:cm

31 f

Amm

m loco nmeii de-

ccnti Sc honcflo, pcr aliqucm

rimor irullcnchij dcductrndi in praxim fcnrcntiamnofiraiD,iioneAcurdcbcatlnaliorumcor-.

contcftctur.

8. Msi)

Miuam io proprio cu-

biculo fupcr altari poitatlK,

non

canie taittum iQfirmiiate,

lu-

liccx

&

die

'

i 5^^. vtquauisinfirmitatcdctciui^quibusratio-^J^,,^
nc illius, aut judicio Mcdici , vel Superioris prz- lurit ftf
fcripto , e cubicults luis cxirc probibcntur , du- fmkt

Cominiirari) uiiuim^ publicentur ,quia iudcx cft

gradaium

omniahuiulmodi pcricqui ,nc moUmiaisniinittm operofi ncgotium Hne fpe termiiuadC


COIIiplc^iamus.
Ec talis cquidem eflc pocerac
^icfiio ilU circa v(um altarts portatilis , qui priliilagio Pi) Quani conocflui Canonids Regulaefi

obAaculum adbibctur. Ad reitium negatur praxim gcneraliter acceptam flc habeni , cum dc
contrarii fidcm faciat Cardinalis Lugo. In lubilmi^qutdem oblcruari id folet , vt une licentia

fciki

obftaDCe

nouiK,cx ca pancnailum cxpcditioui Bulkc

taliuro

&

dtRc!!t^ir!"oniin priuilfgiisnotitialubtitivelccrti^fl

Cni^GtMm nMm.X%i.8c cinafm.


nUwer
, io

quidquaoi occurric

iuppoliiA ioCtnoi, qinm

pabilis impucari.

ulcm cxccptioncm obiWc .

cumvixlit,qui,BaUa^ noofumac,

iilas

quodmfiiiir>*pofliitali6rajtaievMariiWCHl>

ciodato, comparanda conccdantiir. Fr ptaxis


ipfa oflendit nihil

Cm->

dcm

maiori pre-

rcr

norioTenioin 6u0Tcm Cluniacaifium.


^^uc obicda vrgtnt. Ad ptimum
3 '4
cninidicimusde fcnfu vcrborum incxceptionc
conAarc iuxia dacam cxplicationcm. Ad lccundum, co non obftautc , Buliam in magna ariii-

CtwtrMri*

t^mU.

iUSimm

grttias przmifimus : fiiniii' ^*^*


!|^
enim acdegraoitpbilorophandum , quiaca 4^^^'
prorfus fundamcnia iaac> li quc occunant
jutta dacam cxplicitioBeni JunpliiDai caim
tDierpretandxlunt,cumineatumvrupcricuium
tnaalidKiomi non iubfic rcfpe^ ctus arca

circa Indulgcmias

Mnlii

vbi ad Archie>

Epiicoposfcrtnodirigitur

facultas

vix circa

fii0frimi^et^ti ttUum ftiueiuisntm

|Mfi^^&

mM

quo hzrere poiTuDus ,

fggiJtumtmmfirstfK^fifMfabtfMiHK^^mur

fratrittit dtkt3i^9iitmiis. Sic ibi

\.

Vid

k^mtkpMmm m fidmdtm frmk^iviim mffi^-

^***

coiceditMi

fe(}M^^

coi^riienrar.ProquointfraliaeftC^p.i^iMii^
tmpUus^ de PriuiU-giis,ib': M*niMmHi ^Mtjuii

fMHifitn

jmfriHi-

^^^f ^

/"^J-*;!^ mm wm^Mti,

raicre tN)acqiiidquain.cJodampliiksvme<fb-

tincikiiim;

qood

ntt fpt-

{17
'

.Circa

quam conccfliooem

Diana P^wrificum libnalitatem


paricer

Regularium

8c

admiratur lUrw i/-

vh

modeftiam

qn; pircc &:rarifliin4iHifw"'

quidcm &. cgo Ik idendum moMierim* KcAc drca priuilcgij valoMm non vtdeacur pofle dubitari , ciim deiUoconftet^&paft

niacur.

Condlij Tridearini publicarioncm fiieric , vt


bcn^dcacittCardinalisobferuauit; namdubii*
ri ncqutc quin in cubiculis infinmmim
oo^urranc indccendx plcnl

alionim pofliint fioe

quc neque

o&n&ooc

ocults

pca;fcnaci

Googl

De

%fgt 'ts proHentihtii ex Crtmau, Vbide

Qg6d G dicaS cx eo

ficri

ka in prxdiais cubievUi cetebMri

quia iwni-

^oimlicetinlocoindcccntiidficri,

vtPontifi-

kmfmtM ^ifnS uM nmi tftS^


Hrrc Iniu>centiui Tcrtius. PartKr
crgo iuri PrxlatnrutD Kcsulariam nort cftcredendunrderogari i Pomthce,
i> inconfultis
i^re^icrf.

nevonccdunc.vndrAlii Bttlttnoftni

prarter

K-

eniiaraCommiflarij approbattoOrdinarij pralcribifur per viliiationcm

momcnti tanti indeptndcnomni;nodjm viurpare. Ec quidcm (I illa


c(rec talis
non pofltrttn viu di^i pnuiicgij ea
poflit rubJitus in rc

tiam

dc dclignattoncra,

imDtaid, quodSt ConfilbdlTridentnodcre-

tum Sefsi0Mt xit in Dearett dt o^ertnnJis ta lelihf


titm dcc 8c inpriuiU^io addu^ id etiara fttoiair, nesciutenorecofiftar<
Adiddico;

M.

ordinaric in prxJi<5lis cubiculis

rtiad^ft

itta

motkrj rio

ll rturi
quia vnulquilque pro fuo li,
Miftx dtlponcre ,
4|uad ab aKo vtdefei fieri , etiam
iplc facere
vcllct , dcuotionis citulo ad auAoricaUcm CredCH
to ,cumdirpcndio Rcligionis.

&

qu.c

propcierca noo dcbeac


Mifla in tHii fimjoenter criebrari i pro rariore
celcbmione atiam ellc rationem tum quia pro
:

iUapofrumdeccrtietonnridicmiitidaricubicula,

non

quod pro

frequentl

tum quta licct minib

poceft

nomliKr

& pars

fic

Rciigiofz habicationU

x|^tc ierre

quoad

pcdire poiTit

auc fore laturos.

er.iiit

Canonici Re-

modum

faculcatis huiiis

quoad fubftanciam

iit

iiu excrcitio licct


craliatur.

neindomibus

bus oinnia iuxta obcdicnrir priHcriptum tran(iguntur , cuiicla ai cxercitium talc fpc^biH

ta;cularium prtuilcgium in BuliJ

cumtamencercum

litmulta,

qux

in

tia

co potcft dilpcnra-

cum

Inalibe^o

Rcligionibus

SacrameiaadaoetjVndehorrori noneilipficubicula immandtflinM ingrcdi, cdm pro Viatico


in ftomachos iceridtflimos pcncdefcrtur ;

noftr^ ficagitur,
iftud in

tr are.

folct (eruarc,

Licet

lur , vt poiTii

awcm

lare

faculcas infirmo ciibua-

cckbTantem pro foo

& ijc dedbumfjcere vtceiebrct

autem

autem

babitionc auc commiffiooe prxfumpia Prouinddis. Quod ddsdr eriam prabaie Olaiia vcrUs
cttati Aud^orisaddulis. Vcnim quod illi dicunt,

non videtut pro debiti fubocdinadone litffioere,


SAatam&mtnakarisapprobatibaecottftiinican

m nmen

ctiam locus confiderari debeac

teimHisdcperibna

&in

&

elclione cdcbracuri

oMermndaea*ameft rcftm non deecat Superiorcm

ira

!i^7tum priuilegiocuadefe, vt nonpollit

nq^arcquodiiiiirmuspccii.dcmimrad occtmare
leAammrealil,vctoocftirfitjnopoidrit.EBiftimo crgo fubordinationcm erga omniajinDdi*
aamintme tollii quia id ncquitdePonctfici^
prouidtmiiftdrcaReguiaremobfarnamiam pr
rumi.

Et quemadmodum

priuilcgia

Rdigiofii,nne praiudicto iurium

conccfta

Epi^pdium

ddieacintelligiproda&,vbiafiadexeonmrM
nore roanifei^c non conftat ; vt habctur in Cap.
pf}9r4/i(,dePriuilegiis,vbificdidtur: ili^nd
iitdMlgemU AnudPintjfar
f^j^f'"^
iZdtJi
*Tiiilgp Uttmintttm txfreffim , fntEf^fih tmtfnlu A|
indkiTtm.L

'

QmMlmnt

quam inomnibtif

& hoc modo vfus pri*


Extoto
non poflc eunv
quod adnocam

noti cnini defucrunt, qui extcnfior>cm


lunc vcriti prad^icari.

Scdremota

tllii1>oAorumprouidenria Phdaniroin.

r'

fiucexratt-

drcabocnon

portemum :

Priuilegi j tcnorc conftat

oportuit

in Socictate

didi a R.P. Gcncr.ili ptnniiriis.

caicoacedicuc, MilTam diccre

nullius ad

turam,fiuecxpropniauloritate

Quod

quando rarU&mi prtuitegiuoi


n venit ; Sc aliccr rcm traftari, tinetl*
^"f'

enctinlubordinationc,

iiilegii

libitu eligerc,

hoc
HcctJlii requilit^ cum illis plcna &. libcra ad boc
lioeiKta & bculcas przbeatiu : non cft tamvn
|topteidHldyofil fubordinacio fubmoucnda,
id mioime verofiniile cft in Religionibus,
ilbeza^^cuilodicur. Vnde P.C^ntanad.
addictonc Saj>eriorem loakdi diaiv apfwoba*
,

dc-

qtn

in

fubordinatione omnimodi--dcfjionenda
ad vruni pcrarur 8c iuxr.i

lilam cctcra dirponjncur.

318

niitil

lunr, vt fcilicct liccntia

ri,anentibonitate Chrifti immcnla,qu;i; in hoc

&

j^t,

cnim iila non lxdicur,ckim certum

aon

cens,nonobftame,diiipcnratioaIi4]aadrcaceIe-

neniemiam enim aliquam

lic

gulares, quibusconftac lax^urcincirc agcndi ralionem.vndeplus illisinaultum ,quamaltis cx-

iBdecentiariinr,ineifdemieperiri:proptcrcon-

qutbusfuo

bearioncm prxbcatur. Seeainpiocdcbrariocooceditur

PriElatos id

eftpriuilegiumattributurri

ftdi^ofie proficffioow neriniai, fiw


lure poftolant.yteo , quod miriib appaiet dc

alif

ctalesprali:d6vidcntttrilli,qidbaf|inedihim

ftmmk

lal^

^^^.

fir

&

dhM^

trtl*ti

vidcatur poftuUrc. Pollunt ik

A feruari

quc

lanAitacvroquanMbun comioet, vndc


Religiofxdoratisibiavftiacrai compcltamur.- dc

9?/**'

PotlUnt ergo Prxlati ipfi id circa fe inj19


firmos przftarc , cu n i[i maior eorum dtgnitas
arbitrio agerc pcr nittitur ,viri graues in Rcligionibus, in quibus non ibtct fubordinatio eza-

il

aliquid decens

Rdigioius
locus (acer, ouicum'pfic ille bc , ctkm in iHo itmnaMttMi Eocfcfiaftiea
adiic, ftatos

vigeat,

&

bitu poncc ceit:brationcm

7^',^ dicuotur,occutram,at

prxftari

mig

ifttfQ-re i

ftr iih^tiMtm

espriccauentquottcs Jiccntiampro ctrlcbratio.

I4X

Reli^iojts.

f^^nm ifptriim mnon^ Utttitm

numquiiQ debcre Mir-

Rado

limicationiscfl obuia.

jao An autcm liccat vlui


ligiofi exaa ctauftnmi a wita
g

talts

quando Rc-

ikni fomibas

a
tgmmn.

Ec ^mixtt*
a&rmat Patqualigiis, quem rctcrt , nec impro- ''""^^'
bc P. Qmncan&d. Sed non ddentnr audiendi, '^^^^^'
vtcx ccnore verborum priiitlegii ipfius apparcr, ^1^""^"^
fircularium degi|iW , BOieftvlcerids inquiri.

ciimincodicitur

quod

IntMiicuks fmt:

certi timtjhL

1 fimilaiittm dombs nequit aptari


nolidr ummk
minAsidquodadJirur; r;i prtpritCMUcMh. Vnde
idrM;jG^cOiaiM/4fj|rj,HiwronymosGaicia7>fi
3.

D^nk. 8.

lM'a

Pinfits |.

mim. f|.

dlr altjt

qui dicuni nullum priuilcgium circa hoc


viu.

c quidcm vbt CruciaapublicKur

non

laodicam fic akbi ate Ikiens , <e cdcbrans ipfe


lidscKcafioncm excirabunc. Przftat crgo ab huklOnodi emaordinariisaufibusabftincrc. Qgod
&pariter dicendwn^dc priuilegio afio Aleicaii*
diiScXti conccfTo Miiionbu<;
tat in

eorum. Coinpcndio

cuiiis

Miffd.

cfic in

mtiuio cx.

podEmtnaiiudcmRodericmTkssi.
4 J. <irff. 4. habcrcque ettam locum

7.

& a-

tn.rtritt.

poil Trt-

deminura,fiEpiicopinonobftant,affinmcTbomas Hoiadus TrnS, 1 x, mm.


4e qoo
agk Fi^ lolnaea B<|illA mJMmimrftMdmt

rri

uy

Google

Tkpim indicifiiidm V.At^ftiOnc C^f^XXViU.

L4t

uum. j. Cr^f^. lu quo oocediFratrtboir*aispofli cclcbrarc Mif-

ttuhi
!!fiin/w

Aiisre.

'.

\^-^m<-xms.T\i\XLu\x\mm

ttUbr.^

^dMI, iemidn
^'""*"

vel

iii

duto

locahoutfta. Atfirmat au-

Qu6dnon vidcaotur

inGtuuim

pbtcts

P. loanncs Baptida funik: priuilcgiucn

SocicuuconccffumiGregorio XIH, Scsco V.

&G^orioXl V.ScdconccirjoiKs
jiorainlUUie

iicisttui

-& iamearam teropus claprum.

Vcrum nihiltale Socittati concefluiri,rcd tantuo


firo lodiis vliis

tocb decemi

akaris poicatUi inquocumcjiu:

& hoiwfto* Vt yMctipoteft in Cm-

V Vr
X. in quibus aicuuf
cft comnon
bi
jecemt,*
loco
debciedl|?ifi
i- 1".

.pauUolndl

bani O^laui

iktre. 8c hiBullisPauli

& Iimocemij

in cafu ncccfTitatis.

moditas EcclCarua,&

'"

Pro-

ptcrgcnerlitatem autau couccflioois vidcii pQcameMsiie-r


ruit Auftori prxfato priuilegium ad
curn tamco in contrarium
cul.;rium cxtcndi
ftct luris rcgula odtl>na, t\i\o^ ip gcoerali con-

'

"

'
.

cdEone

non vcniunt ca

qux <jui$

noii effit ia

fpecitverolimtlitcr conccHurus. in6.&. caai in


t,i'tpriuik|;iodicanMrvlbin4fli; in loco dcccnii

dcberc

&i ipfc Aa(aoc.ianirieamerai fiecida^


vidcri loca honcfta tx co fit iion dc-

rhliuiion

btie generjlera conccirjoncmad^potcudi.


31 Kequccxcoqu6deafaniecefliiaiiia|>poiutur , videri ftatim dcbct in canHris faJciiU-

K^^mw

""
JS^eT

quando

tamquam

fcabcllum pcdumIX;i

IttUlfl

etiamfacrum luiniftcTlum offerre vidcatur.yDde iJcm Auif\or ica fcribit ; A4mt4m$smm iU^

ftjSMftleirtriiaCMmerii ffttuldriam, vtiiffidur'


mlunt, C- f<n}im non

fr&m fm ,

fed

ffti tktm

mmgmtlur. I/i fJilrM tefnlis , ttiM Sdlti, tf%M


^M^ftit e^jfteM4 imrtKaiMtU. InJuejttifiimkm efinn c^lvii ttUlui friMiL^i^iii a- licentiis

ittn /w> nlffia vrfftuij^m^

D:jl. 3.

fs^. <;yi.CfL . msffs vtiit

ftm^imti*attidmit<, tfn^

'

caT:tri: i.ntutr

fr^iicUs

:
'.

5..rrf. I 3.

twt/udtrt MifjMM^ efidmfi ntH fofut *d Eulefirmittert vt it

'.

1- ..

/>.

ntji tjfst

frrft/u tdrrulfiim

iil/fjkiSftMM^jMt jiakiti d^peajMMr.

Qu*vai/Au-

!ami iimitit^mii^ pt^Mifiie,iiia i pifiittimlt'


inb*UtMt.
-Ai cammdrmtur HiljAHi

'

imUiu
'^r.-

feritji

Hi^tmm

ELtZ
pm in
o**tMm
JC%*4^

9*1

Km

sw iftddf, & fe itiiet

tMlm^M ifm mmMut fmrum tftim mn ttkbrsti. Sic ilk.

hi nrni
(Irtn

prmiktij

vir- ****ifc^

in.iiitui'

vUattnus ad (Tculareseil-

vnc'-' nt.q(_;tr

iii

Q.uad autcui lic*. vutu;c aktnus priuile<r vi^g.


ex eo vt Jctur cfikafHer polle pto- tm
!>
i,
quiapriuUcgium ditium vtmajtimc Ijngu- cttammpt
i.<rcabotquibusftiraatur^& ica, vr vtdimus^
"
R.P. GeneraliaMutiuiia Comf>endioSo6M
t-nJi.

^ij id liceac j
i

^^

'

tis Ltn:'''-

>

iJ:i:-n.

.\.\

quiJ

.iisttm optTs

ilio,quai)do (]iu>d pir iiiuu cuiKvditiu, a lingUi^

bribus poaciae luonim priuilcgiorum viNUi^

Dcinie

pra:ftari^

otvcrum

'

vlum

lit

aitaria

pc>rt4tilicoiKeliura iuiiluRclkioniiN|sMfaKlir

fmflpoi,fi!didame ConciiiumTrideaiindftril^*
t
vtpdttxall.^r
!'r,
P.QuincanaJ. )iit\>. z.
>

quanpro ^ietate iiabctui: conodno in BuU*.


1 f 48.
iocipitt Uttt dtHttiki
ampli cA,dutn pci cam licct h C:r: Ora~
imt, &.iit tti^ fNMuajJiic w hmtfh tc tcn^tte-

in

&

Pauli Teni) Jtae.

ijtifquc

tilmiMuH tauuS
"''l^i,

etim

itmfert

O'dii*tti4mdiutaj0ffKi4

imenSai

tfieir^r-

;.il.\[n

coQceirom cft,aiicco>ntro Ipe^commoduo)^


icapIaiHimeA adSccularei ztendf
aut ipforum minifteria : lic autem tamum conccdinieealiis neceiutis , vtvtdimus num. jio.
AtquivtMifladicaiar in Camcris.tn quibus fx-

Vidcndusctiarh P. SuariusTMN

quia

cti!arcs argrotant, niillj nccclTitas c(l,

chariftia
l^cri

cx

cclt.'iia

non

pra;ceptum

potcft atilrri

3c

Eu-

audicndi
^

vrget

c-rgo iicni habet lo^

cumpriuilcgiorarefpe^tutllorum.

Vcr^m

haiciictc iMisvcroli in:iCfnpar-

tem litam oftcndanc

poGcam

peoicus

Nam prigifrgia

non videncor

inuerolimilena

quT vium

Ctadomos pi a:tcrtiin Rciigiulas concedunt,ltum


itt obcment etiamfl ante Tridentini pubiicado**
ncm conccfr.i fueiinr qata Condlitim cannn
rcuocat , ied Epiicopis taotum przapt vt non
rtidmmi
."

|KimiuiBt diSiit friimui tBimitbm j at^ittmm- tnttHt^


ni extra T:cl fitm cr
t\<m/i!m tmittm fntum dtdHMtu Urattru , ub eijdem Urdijuriit d^gutnd O f*^^
kSnmlmih -m Riguigiitm fi&iifuui^ /"^^ ^!"'^
n
Atqui domos Religioro: non funt priuatXjA: qo^

oon lum oranino

m doa?o groti^n otatorio

wmn. 1 1 7. dicebamus. Prfftertjoam qa6d milla


ibiteuocaiiooislbnnaeil) AcvbiiiaBon appia'

auc loco a*

probatum tlTc ab OrdiiUrio & Ita quoad boc


^*7afa leropcr boc miniftcrium ab Ordioario pendcrc;
^or-u- obiem& tamcn ficdtate ad ficiendmn ikrum,
non forc neceflariam liccnti.im a|iam ad roini**V'""'*

{irandara Eucbariftiam

^uia idex vipriuilegii

Kccr. Idcni autemdMeodmn deRfffigioiisali,


'f|ltlAnalH foncmaioribus gaudenccs priailegiis,

quimSociaas iSV gaudeat, vtCoMpendit


fomprobabont.

MliB9Md fifipcolMii iB |l0Mftt

hMt

tur

(cilicec

Altaris portatili; in-

tntra iplar

&) eiiifilMD'<lottm tMim Tamen debewaii*

0:p^fLfi(irt

cauicn up- ntmntrjji

cotnprobare. **aiM(<'

niiniftrari Kucliai inia priuatim faciendo Sacrum

'

'"^^

'

VvJvriir di<-cnclu n

(^arti

Pij

cit.y;i

de Smetmt. Gy. j. m.i a.


M,^igRiLuM Uk.
vbiajr<^lioet iJ^ioruSoeieai^^

|X

'^

mtnnncUccre ^'^
quta apeftil9t|uinir quaiKk Canonici ipfi infiiM
la:

fimillkm ia

ntufatMt lafsmt. Ham

dieitDQai^hiiitt.mMm-MM^M^-Sttmin4>

'^

^/^,,

'

&

Btftif.

Tnomas

huciU^uai.oin

alure lunc in co- timtmhi-

priuilegiiteaoeaiacenfeitt mukifier Decfcttiini


citatum Sifita. ai. Irem , quidquid co in gcncre

<jwMn

tcrr.i

'

cam

eft;^uirflunc etiam rocmali-

f
!

i-lutcadus..M>.aaay. quiapio

Tndcncinipubiicacioiiemautietjuic, intjuotaii*

quis difponi potcft , in quo honctiius ccklxctur,


c^uanuTi-^^ kib dio : vt coelum iplum (eaipluin lit,

gmiU-

firmat P. Qjuitanad.iiAiM. 7. titMttKSc

priuikgta Uiraganiiir
dLi:r,:bns ngjTur,

lciUcet comnjiodiT

poftc celebrari

"s fccclcfiznon

iiodccv<nb3t,iae>upaKtit cwbiciilo cok^trarif StnJMrtm


N^C Paiqiialigus Detifkm Ifj.iuMi. Svdar-

'

extra .cclcliam

dmtod doBnrRei^ioficvtiDr Eede& faabea*


,

vnde & prriulcgio Immunitacis

iiruiiur

vt

**

non eft odiosc conrra priuilcgia pronunriaQdWPoirunce^opilipicGtGbfaaoaempn>


rec,

^^ ^
iM tHare, eui idf^^Hm

hibere,fedngwquamKbef ,tantuiii^
nun ,idrju)r !nculecentiarc(pondcrc. Qn6daotcm Camcrz Reiigiolkdccentei St, koacftx 6m
ben^ebfitraat Leiana addaav.^ na. )i s.A k
Diana ctiim' P^rre 6. Tra9. S. Rtfilm. 10. 8t

qi|^Confibumiion loqiutur dc
incfadomoalleligiofiw

^f|iif(>

celebrariona

cx co videtor

ommno

inoiiaim , 5^flK Bpifinpu fiSic^focfft

Digitized by

Google

Di Rigijfs prdMniilntt U CtueUtd. Viide Retigiop,


imra Re%ioios prieKs pera^aniri Ec

iti

non

Vbi ex Ludoutco Lopczaic multos viros dodios

tciKNata prinilegiaperTridentuium tcneiit mul-

titquosadducit&KquitarDiamP4r/ry.Tr452/.
). Rcfoita.^^. P. Quintanad. SiHgHldri{Udto,iutm.
S.& FrJoannt;; Baptifta fttfr}k,nm* $ . licet plures addant , Dummodd ah Epif(Ofisti$nfrcbittttMr ,
vt &. Thoinos Hurtatius fi^ra, num.iix^. Quod

domos ,

iotelligendum cft extra proprias


tra

illas

publici tamen

tt

ornatus.

ica

&

aut iiv

dam rarioncm. Ad Primam autem dico conoedi


liberam

facultatcm cligcndi cclcbramcm

itlara

huic parti lutfragari. fialllius Potittiis

Io.iiiiics

loannes a Crucc, Vakrua, Clarus,Kius^

Sancitis,

Mendou, Freyus,
Odt. %.Di^M.

Ma-

Sl pluret Salnniiiticenfirs

apud Lcandrum ^ Sscramcnto Tomo

giftri

1. Qu/tjl. f g.

.Tr^-

qui probjbilc rcpu-

lac Ec apud Dian.im

line dccentia loci Sc

pcr lioc relpunlua) cTt ad lecun-

14)

tus,()uos addtidt Pr.loailites Baptida . KCrMcutdt

Pttrte i . TrtiUt. 1 1 tR^tUitt


Pr/f 4. 7>*fl4/.4. /Jf/o/rr/.43 cjr P4r/f 1 1

4.

TraciMt.6. Rtfol. ij. vbialios aildit

Galiegoin

Miig.

Iciiicct

8t Martiiiuro i S.lollph. quoruoi


lcntentiam ait
tton audcre vt improbibiletn

itavtOrdinariuscontradiccrc ncqucat niodocxpKcaCO. Adtcrtiam) licecpriuilegia aliqua ca-

rcprobarc.TrtiUcnch Lii.i .s-j.cp.i.diii^.^.a.i


vbi Religiolbs Socictacis in cadcin clTe rcntemii

fum nfctfntatiscxprimanr, non

ab cilHcm pradticari. Cin JidiiSjCorncjus,


Eulcbius de Hcrrcraj Sc Tiiouias Hurtadus,
fcquitur Bencdidus Remigtus in
<)aos alfcgx

tatuai Fauii Tcrtij

fufficic

alia

it.i

crgo

vt eft ci-

Ipccialis

con-

g^acniiayfC fi fiindator , auc BeiicbfTtor inlignis


ygrotet: tunc cnim valdc txptdir, vt Religto
via priuilcgij

lui,

quo

non

ordinari^

vtirur,

iuam

ergaillosgratiiudtneinprotcftetur. Ethaecdrca

przdi^m iaculracem

h m dc aK^aA'<|lHni (U^^

tHUam CrucUu
in ordine

rio

fro

&

P^iiri ParoiherMmeiitimit, 4. TraciM.i; .Cdp.if.s.i^..

i^i mordicus pro

dcccrtac policio-

ifti

eligendo Ccnfeffa-

ad rtferuata

toruM Uceutia ntiMmi

fine Triela*

'

Et huius Aucloris opus approbans P. Ouie*


dus , vt cx ciui Ccnfura inicio ciuldemconOat
nc.

videtuietum lcnccnciam tilam appiobare

ficukas pra:cipua rcuocacut.

'

aic, dc

diim

Opiwomiin omnium dele^m laudac in AuAo


re, 8c earum hindanivnr.i. riatndcm poft lon-

gum

difcurlu;a ablolutc ,nou pcobans Thomas


Hurtadus Tomo z. TrdfUt. 9 npn improliabilem*
pronunii.tc , mali citato Diana Ca;. 1 Pro qul

Kelt^iojij juf-

Tr.

Orcpaoo Mi-

lingulariccr cercac Fr. Itiniparus a

luu-

"**

norita ex Refemutis ftriAiorb ofcwntanAKf ''''V^

^^^^

^F^" omncscapiunctiequecapicnt ver-

buffl
buffl iftud

cuin

non

lint

pauci

cj^ coaKndaiKOppofituni cflie probabile


^fa
''^*'
u..fufr:-

Prouinciatis Panormicanus , <St Vrbani Odlaui


Capcllanus Poeniceiiiijitius apud Laceranum
TriBtnn ii (Mntnfauttu , t . Prtip a. QhjiH, f

qui

qiiod

uU

cxtlHmant, vnde conantur quztitis hinc


au^riutibus pofitionem
^fj^pjQif^^ Exquibusillaprzcipuaefti
nam Builz vlus Rcligiolis concedttur , (icut 8c
circa ele Aioncm Coaicflari^ nuUa cxcealiis,
piioaildiiui'; crgo qucmadmoduQ) aliisconflfr'

lufficcrc

rationibus

indfi

nes diuerlbrtim Ordintun Mog^iitroruin, addens


Pstfcs Sodccaris fiibftripiucos
ttoncs

&

ditur

ordinc aJ refcruata,

illa in

ita 8c ipfis

impcditi

, fi

per Conflitttr

Citm iiism

) . miri ferfusftritu, vt

Jii>

(ver-

tsmmet ofimtr

mmtypkwutihitmu, tttnfihnauiBuRtiiiUTihu

nam

qiim maxtme necejjdriam:

/juvrum m$^9m inBt

r4tiuuki*f.fubti(tMiu.&ciHe.

dn^cur^TieftlurisKgubval^pKiffiaia. Eioui-

|a<r

Sedbisnonobftandbujirenttnctadi^ tlm

demc&tncircaRcligioios aliquid fpcdale voluic

per principia inttinll-ca rvon apparct probabilis

BuUain i|adt;clarauit| vtpacetin


efu onoTum ft laAidmonMn , pieai diem pro-

quod exprci''^

Ppiatifpz,id

hibitis noliiic Rcli^iofis

ci^o

indulgcrc)

vndc&

^,Tft^.9.

ijcx-

^'^***'*

?.Suiti:iTmoj^itRekW.x.Oif.i. mim^. vbi de Re-

affirnut

lijjiofisinpraxiillam fcqucniibus ficconcluditi

cxcipicndos circa clei^ionem

ConfeiTarij oloiflet, vcique &. exprcinnec. Cap.

^0 vtri txiBim tu m^ifiinidtt


ignorsmi^fih 9.SMitm
tmttetttntrsrimfimemtdm tjje frtBiii frtMmm: fi *^*i^

Aj Mids^nti.im, dc dtcimis, At Cap. Ai hoc^ dc

^ucJ e^o miht

pKllit

'

ii

cc-

cum ^iuor iic


priuikgiain BuUi
Conccfladcbeant amplc intcrprctari , vt volunc
lebracione
ica

irantm

.-

nulti Do^torcs^quos addudt


rationcs; 8c

alij

iccm,quos

Dian^
bonas tntficam
Diana
quos Sc

duainc.

Ex quo

fit

nurdh fuiMm 4cmi^T4iiMimt

rt

Acccdit

(floricas ita

Do^lorum complurium au-

fcnciencium, auc pralialMlc exiiUman-

tium.cxquibusfunt Emmanuel Rodeticus , P


ileoriquez,Ludouicus Lopez^DominiaiaSo-^
Jfjejduri Iniiti Tom- i.

.idc.j

fci i-

num.

ijf

^3.

Qmi^niifiiteintiii Mt^t^me ftpuii

Mjjermrnnt

fiiforta/it re

ntn fntii exummMa

fuMLmtmii tmrm^t
stteitntt dtHmdritm

mui
,

Confe/iienes

SnUi

juiirdrunt
yfyoHolie^

jws

jdm lemt.

.-

nux

'

Cy,

clarn^vt

ita icribic t

ilLit irrit.u fuijfi ietlardiiit

vt
,

iridi-

teffare

mnm^mimaBitfrtkMStmit^ttiem^, qnnremttk

fiprihmtmi

enim itel/ertinmietSeU'
iHs.^Hifine fufjiienti funidmente teaedt , vel iitdt td
tfft freidbili;

ipiermitui

qiioi frekdkiU

nt

tfji

tfuirenidm itinfHcliemm. Stcvir

Ronix

dtrigaiur.

325

iit

latam intcrprctationcm in

ordine ad clcctionem Confeflarij adhibeodam


iHc , cum ad abloluttonem mefius obiincndam

CarJinalis

i!lc.

fmiil prabgri aojlrtfentemid argiimuiin

addu>f\is a

con^ric P.Mcndus Diifin.


fequTcnr MW. 4^r. or/'?f F Qj,iintMiad.7'Mi i.
num. 3. dc alij , qui intcr
TrsSfdt, 8. Sin^tiUri
ccccras rationes , qtias a(&Tunc, iUam adhibetu
quia ad abrolutionegi meliiks obancndam con-

exiflimo. Sic

& fcquitur

cum

nm

Lugp Dt^.io. ic Panittntij. num. 98. ica


hk: Hmre^en^mnbiflitittrimfHgnMrifoteii

praelcrtim

non ncgandus t dlkin

Pjrrr f . 7>flUK. it. R^abit. 9S.

fw4M;.

non cflcnt

ba iUius Awc

qui cotum dicit, nthil exdudk , &. in toco pars in-

iMbn
mStmu

vllinu, plurcs a Jducic lliblcriptio-

qtii Csf.

&

^[[^ff^

non fujfidt di dt^

illc

lapicntilTtniuS

dc Pontihcis menic nadciant


habere pocuit clariorem : licec ad Gc pronuncianfcribenSjvbi

dumaded vrgcncia fiindamenca (inc


antipodx,

vci

fi

vt

A Romx

rcmot<orcs quiqiiam fimiliter

poJtiotAcdcbeaiic iudioare. Magifia Veracruz


'

apui

oiy u^cj uy

GoOgle

Mdt

Ctf. t6. mtHi.j. nrfpfMideRVi inOlolEi , i: P.


aitt tatitiPtlaiOTUii) licntiaomntsivre

aplld Fr.Io.inncm B.ipriftatttj5i;r.) ,ficalt ;


ftr Gr^orinm XIII. damtneli frdinim SuMtttn, vt

erttt.

mtlii-'

.1

ftitmiuit ftr liulUiH pa/St tiftlm Ji/tf

.ry^fi^

l'r^Uti

Jiit/iih: jHi

tofumiinutfwnem
f*fKratiJ(

Cr Ijm

Mtndiumikm

dejtnut

<jr

nott 'imelUgJ*tMafim

ftd>

akia 4iho/uiM> Vjhrioms iaii/kmMHrejl.

Om^idif

Ei /jMU yjiu^iMtem pf<.^Mti AMiiot

Rciigiofo Vti TSulla

(kdaramxts.

Frairo prt }t(tirim$

ittttxt

rfM)iiMe$K^kMUMmp*ram.

Diana

iili.-

,
'

qmiAiiaB licdMK

vci

conccilioiws adJucii

&

quoU

UH. 7. uainq*

rcpctic

uoiMque utrm Socicuitm

ob KjdoiNifepiAiptiniridcadik
Et hic ccrti oomi excepcioiie maiort crtdcre
pocius TrullaKh dcbuic qudm aliis minus hdcI

Bsv

cxcipit

Sicuc Sc Dnrett f^.OiHgre^ttimis 6.

liicr acccfiads.

in i|tto vlus Crticrjcat

ob dcclarjtioncm

vtfv (tcittcntuj it4Mms delaOn^, vidcoMt vtn ioch

cixn) improbabtli \n

SocicKUc procUmacur>t)e(;

1 1

Rtfnht.

*4M jkfri.Wi : i$mfgtiBsm

w gpproit

Rf^:i!.trf^.

priAh!t!^corrn:rtf dsf ip!i>:.'.


li^tiut.^l.ti:4t-ty

lor|!!iti!r

4. titstJ, ttc

Slc

ttfi tj}'tt

illci ^|ui

ttoiUt. 4. ['srui 4.

Sic

con-

ntitnftiiiit Cit^kariiM Ckmntts oil-

cltMitt :

ui, e[ii,:m tnnfimnt Vriiruu

rtm f.krnm laprMkiU

j^tndjt^iT^enUtt: fix fitdi SmmiM) FimVihmutf OOanfi t Vttitdt,


y sd teHendji

verisi,

t^u.ishta. omtttf

cr Deaerum

Sic

oftiinnti.

vtdcndusctiam i Adtbtitttibiii ad trti frirei \'ries


imprubabifin|neiui'demreaMniir
ReftLpi
/'.
Otfx irfcnmtMmimu
fiatulc. Sicnt & Bjl1.rus
pi. yaf. t ktf i- vbi alios adducic ; P. Luifius
Tunrianus inSthdk
3 r. Duit. f5-.
ita lcribii

C'pi>tioaem

Efirco S

.-

t.

Dicailinin

Lni;o ftcntus

P. Bardt Psrte

a4- "' ij

F.tMcmlas

de MendoM
trtihmttuai.

Li>.

dusdeMeiidoal
cat COS,

dt

t
\

qiicmqujm debete

PoDciti-

abrulutuin arbicnii.

rice

quod li qui minusfiddcs fili| pronur-.


picum dt dc eorum aircrtioac cur andum^

Coiirra

iiM

qiiid^nid luniparus Fucric protcftacm LuioBicM-

Lopcz Pr/f

z. Iji^rufhrn,

C.:;>.

fol. 5

docec quidem in Pr^ionu Ctacia<

1 i 6'
.

iiHioHenivrantur. AJdtr- cimcti

pei fuos Prxlatos


rio

nou

dum

inciatatiir altqua rcuocar.

& declaraiio Papalis,

non debere

inquietari

ncque impcdai a hiciiltacc libi conccfla. Ctjin


c|go dcciaratio Papaliscxict, vc el\ pcrfpicuutn,
ncque vna, ied nuliipr, de fuibus tV^/wi,nihtl
potcft cx Au^^orc ifto concratiuni ailcgari.
Qiiod autcm dc praxi in Prxcorio Cruciacx od'
dir,^ ilh eft refefenckiin tempora, in qutbus ille
dcchricioncs

icripfit, Sc

ira

non

vrgentes

es tacffST Hiccffione P!iHonMtalis praxisinii.ihjir


vr ex P. Henriquez nupcr dictrbainus.
Sotus aiKem nihil habct adiicrlum. Namx4.

cti.i.n

Tomo

1.

ihJHiiFi.iS.i^Mdii.^.drtitid.i.infobiiitmMiPrimm

lilpcrioniin vftiin

it 'inntrttum

& iia iub-

frtuiltittrum

Sit^Smmt Mi^^fttrmHmfrtdcimitid prvni

f.pt>:iu>itm

lic ail

Quad

'

luct f/c^ii.'atia hortt)

dlifaddmiuunu Religiem

vt

rat inftii Pr<tl4titi^e/idi diteri^MonnilMl

ftkm iiAni

nn

<i

titdti

in(ontm

Et

coiurariiT

apudillos
nlim-

Pro quo

Non eigo

noftram tei*Miqciimphjrimi vfdcDdi


Si prlcrtimapadCjratn i!crn LtigO

Mtndum.

iit.

Vmta, foltdtfiimii

ipnd Fr. loannem

nt.jue irrrfrnr/ihilitpto

Noruia Domini-

Baptiftam/9frr/4r,

doftiflimum

iilc

J*8

cV lcriptir Coiti-

vHi .ibfolfiti fic ftatucns

ijit.rO.ii. drtii.

licct

7lder! quidcmapud.citaros ntMiminc Ounu


Pontificum Decrct.1 pofl"tint qnibns clemmu

laiei pouiIci;io
;

tponfionii

ftuntilr obaudlonr.itciTi ita rcmicinium} fubdic

quiJcm vno &codt;m

lamen id,quod quxllioncm

linentur.

eariamtacitam
inarc.

tollic

cfle fciiicet ii'

dum Pnebd vidcnt, 3c taccnt

'
Icgcs proliilientescurant
j" -

fitis
fitl>ditis
_ ....

inti

Si crjjo rtfiilant^iitcr iuxta illum prorfu

cntmtiant^. Fn> qu ft videndns in cxpdfi-^


lidiie Butl

%*9' M"^

H- P< fkKlciqiK^

1. .

&

^'^*^
minime tiiiflc vt HcguBuHtf qooad dFeiani diOura ^'J..f* '
^^*^
rrucrr ntur nobis aticcm duo (i;u i*atij, adcd
cxipparet coriirD vofuotatis

addat in hnc non audcrc lccrndcninarecoj , qui


BuUMiln ordincad prxdiifltim effcdluin ample-

cauilan)

batid tx If^HtijkiA AMciuittate:

Lt..iJrum///;)r.).

pendium anrc annos 6c. Ex cir.Hi5 autetn pro


tonctvril tenem Fr. Emmahuei Ttmt t.fi.rt^Nl.

ncquc

AuAores in

liddiaer prztti

'(kttfbKcm alkgwmr.

St aH;

pro improbabiiitate

qonn WCat

RiSH^

prMidenmm

contra noftram

iMierdMeiBillonoediinwetMnparci^^ Papz^

Qtiibus addo P.Ildcfonium dc


^antlHl

nikil

fi placeat ipfi ; negamus tamcn placere , ciiiBdt


voluntaie ipfiusMgumenta certiilima teneamus.

praeter ci^-itos

^3 P.

exquo

p9Vterque autem conleiicui & ahf, tterandas repu-

lanc Conftffiohes.

317

babsc i

qui lUMicontentvs iiiiptrotN^

Cdfut ^

quciucr loqiundo

ftr tiMi 4n':hritdiim hnit fdilMrd


5i<^iiie

nnm. 6.

Oj
inMi.,

uMmiim ftfifiim Psfit

rr^jmim

plueipmeiUmt^ttelslittrfiiiibititam*

2. Cdpi 3. 4.

Pmkti

moi) ftttitd fir aftrrt (itMmvkkmfiid Shnifiml'.

rmimenttmfi^tKetfiui&ejin^mi Siirtlle.Qi>irebiis grauiora proferunt Ludouicus Bcia 3.


ffinf. mtrdl. Cdfu (i. Sc Lauicotius Poncl Tmm
linris cct>riir.i,rcmcritarem adiungit, vc videri

exta*

Ixmtiim 1 7. Qf

Ludtmmi
^fiau

&cKgiofis

ejjiditthi, ipiisddeli/KiiieiidifMiitsttm idptmid/im

teft

? i 5

prattica-

ica

rwvt ftd^lAfi BnH^ q ^^o.\d rdciuatorum afaTo-

baiK. Vel ctioai diceaduai.pra<Uicari <|Qidem^uia

Buliz pcrtcncaaCj
.id

fe

Cf^W P.Eicobar

ii!ui:t.2Ct;::i

hdm animi

.t1tildir\$

Ira^tdt.i.Cif.

^9. P. Pctrus HufuvbiphfaniaeieosfMifinnevti-

pritiilcgio

dtrf fkifimiie

v;J: nd'is

7. mim.

qiii coiitra

fomniato

BrTb.'o/ffgM mtridi,

Kjk '

5. Ttrf.

Mtfte frthdkikm,

Hc iile P.
mw. 3 ^7. Oird.

ex^imo.

tMnm it^ uttfsittitu


rtiHfm^

neftt
'

Icrut

%'r*chit.

Sc f^""' f^'

remwtMfre , kixta.
'^J^^'^
CrtKiMl^ pro qMOfaritt ^^|^

ita Pfxkttos pciuilcgio ftriAt

Cdf. 21. Mum. 4.

& lonitudu ime^ftammimt*i^timii


& tddmit PaHti^
fro rffcrujtu

Crmist^ti

'iiuit

ptr

f)
Or- Fj**

cliMS Mtad(c.2^n'.es ptiuikgiofiuUjigMKkre

prcira vt

noh poilint apparenti quoquam


nuMfo vllnemis ^curarf. c
mt.-mor.ibili fcripto

re-

Hh

con-

In Bulla equidein Vrbani Ckbui die


9. Imtif Aim tsy>. PontUicatus fni >4.7..qac
Bulbm Clcmcnris

Oftjui commemorat
irtiiHjrai ^
ex^ CX'
1

......

......aui

^v.!

prclsi habecur vt Kcguiares

ailesio vri
inutlldiiffl

1.

ncKi^^t Bullz pri

m oldine 4d rcfcruata, Wumque tatem


fiiitlc^ fbre/

Vetto

ittioi

poft aSt

hxc

Digiiizeu by

Google

Ds
ti

Pcemtenii^

&

dimimftrstionem

Confejsionii

fiiarum Pr^latirnm^

diKiirije iijj cfitioni

Sck.c

CrHcUtx. Vbide

Regiis proucntihus ex

or-

c?" SeHjtfif-'^

fant h.erefes

Vrbanus
brtiniho Clcmtnticonroiuns, pro quo lic praimiietAt:)treidemClemtHS

ttmtfmnem

St confilltiiltatuit

itciernm tfuantnm *d frxiifhm Mrtieuliim eli^en^

M CvnfeJJtrium &

tifjbitndt

itPit

btbtTtlocum

uim i-rsfnhui

nnm tmi^

l^ituii

iicantium

tttm

rtm

cxtr*

Vrwincij

Ccttgrt^tiiio-

nen Men-

Htjfanix

unihtntii nttpit

Mr.nislfS

ks-

tis

fiUfft

ii^^m fiicrHmPrxUttnimflibitfH

wtm^

Hzc illc.
kjClueac

fctquidad

!ijt d!ci,qiiod

Nonnullas

AifiMam vidcannis
bcljcslumini.

uiiicti

lir

efjenf.

verolirni-

kintenitn dcThuc aTiqui le-

Mcndiis

licct P.

44.

arfir-

metputt Breite prxdidcum , Au^orcm nulluni


\ le nrpcrtuffl eontrariie opinionis alTccIam, tro^
'qHJnccvlfum virurr doif^iirnepluribiis.ifccon|hltis.^d ilint faiic nonnulii obftinarius aducr-

&

^ites , ita qua^ipfi ildduciiqi^ it addiicere alij


*
BofliinCfOponetduuamt.
-

prcbcatur

jr\Icunr er^o

L^Aum ab

catum conccfTione Bullzpuft ipltim

pub!ic.ir.T,

inqui^tacui(asadclcAioncm^Coni'dtaiijliucic'flrttioiis tribtiitor.

Nam

Sed ConcracfV.

Pontificcs in

^
fua Coir-

fiicutione,cam a(reruntpcrpecuu vaiicuram. cr-

gomuK^omefltllamabtpfisiiDiiftatimreoocaCMn,rcbus codi::.. modo ie liabcntibus,& iiio'liootalis Comtictuiunis iuo in robotepcrlifteii'


te.

Puitamemillud

qtiod

talerunt Dttrimenuim
drcalt vAi

ipfi

li:ilicct

Retil4ri! iifdflin^

Nec

feim4xinunii jMti& tlfinimf

tt.trtguUrii frjtiuiiiium:(\ux

9Mt xy.

apertininidpro-

deprchcnlum pcnicus amouere.

qoodfiberilhid

OtUui Qyibus

iuntvcrba Vrbani

iimilia

X Vt

quo

i ffff.

htftioOecitco.de

habct Gregorius
Cardlnalt&Logo :

&mrdti$iKe4t ^& experimento tompertu/n fii Rehpombas isMe fernicitfum exillere , vt earum Re&^efii lititttm fit Ceitfeffmtim fibielxgere. Hasc ftuKaiaixaneqinc m Pontifici& Sede vllo vnquam
tcmpore dcficcrc: ergo nec ftatiin reuocatuni
crcdt
ric

putdl

quod

aiucditpo(ittiffl

in ordine ad illud paullo ftic,

clamanribua tlfo vcllc

fc vt

lo G^. Am* nuter y dcScnt. cxcommunicat.in tf. ficlo'Bonifjcius Otitauus : Alma mdier Ectklid

lcgiUm,cIci:moryii"^

indc conquiiiris.

!-.:i.c

Scd aiuni Pontiticcs in co

33

ccntia pra:di(a.i

mrrtanc

tt^

dcuoluancur.
-

m.ak>mm
-

'prioribus grauia

circ.i
,

Intcrdidti obfctua-

coqutxi cx

incunoei^Aidi

Th^mi UikiiTmtL

ftacutis

loqaefaaiiittr.

repeliccn-i

profilildum nvlpirimft

afrii riitiir

3c Pontificcs vi priuatos Doif^ores

locutos, ratioadduclaluam vim rcrinct. Nam


qtiomodoicumqoe illi de tomKOteittiB oenlcan^
cciifciu ramcn,iS:
^

cs In

codcm

tcftan
-----

flatu

l'uiit;

curqucipiiiedeclarationem cdcrc pcrpctu6va>>


t e^o^ftac illa
(bbitquc , qualitercom^
,

liiOiam

quc iudiciumtaiccitJcm tribuatur. Dcinde, ne- HeemUm


Co^ iMsUm

^ari uequic quin tocalis liccntia in ordinc ad

ftfnonon

e:t!tialfs

Religiofis

rnultipliciccr
potefl.
^
^_

fit

quOd

oftcndl

Vrm:. Q;iia omnfes Rcligio-

^^^^,

ncs illam iecuildutu liiaitaiuca repetlendam iudi-

tjpR-li^ia.

apudScdem i^. ^
Apoftolicamobvitandumdamnum Ucendas la-'

carunt. 5rrw>iC><Quia quampluriau;

pro impccrationc pHuilegiorum egcrunr , vc


-Concdlioncs Cruciatx, & limilcs miniiBclicitx
ipUs habercntur : pro quo videildas P. SuaiCt
fiipr^i ninn. 3. A: C.irJiiialis Lugo num. 154. aJis

iiiquc

cx

citatis. Tcrti.

Quia

cfletconucnicns; quodcft

.iUinoperi veroai
,

alias rclcruatio

lat ,q^iioaJ

cit C-.-vc/;.

Ujri^ni

crimina

11.

feptliibliiflimm

e(l

eitifiitm Sefsionii.

lcilicec,

lij^iolum ihroin po!ii)iir

non

concra deCup.j. vcrbi'; ^,^^

Stuihffimts Vatribus ntflris vifum


..*c

ilianiirft^

Sci'sioae

Pro qn

ftatuic

^jSJ^

Con-

Conrradimit:itKaaifc>teniutidiiaefle,quod fiy*^****

qui rdcruitio pcr liccruiam

qui ftntim

^'"^'

i-

licobtinci\ddidicuiiatcmcxpcrti, gtauiffima
fnniuinipangi^ias i fKqoeiiiia lacrikgia am.

fuaiente fiibiiterumvtilttatt peflmoHtm con-

'^'
I

Dofto-

ne viddicct rcfcruaca habcntcs,&

^^nuficu

quod de

tton vi Pontifices .fcd

ftenonnulUTatioHabiliter oriinat fO-cenful-

tioncm nonnulla

Rcligiolx dtrdplitiae dcttitnenco proferunc ex

Er

tat. Sic illc

'

pertinere

commu-

'

'

finirionem TriJcnrini

tn meliujiiue

'

'

dctrimcn-

:va\Wi :-rocttldubio

dilpofitio talis pcrpctuo pcrlcueret.

fa1^satratien.tH^sreintat
itmmod*

MridnbhotufmodiVtiMwara c6mmoda

Decretum diPoittilicibus rcuo^

in primis

ipfirtnet

Kcligiofis minimetalis iiicultM

c^ni

tumblonopubiicoobutniiepotcft cx Rcligiolip
dilciplins relaxacione , ^uam t-x aliquali dimi
nutione pccimio: .id btlla cotra Inddcles. Lt cgo
quidcm lic arbittor , vnum obfcruantcm RciigioTumniaiutbono publicocoropendiuro affi-rrc
Sc magis vclilicari Cacbolici Rcgij fortunaj
^clici
cjuanicx iisplurcs, qui vi hccntiam pro
,
reieruaiia obonearir ad Bullcconuolant priui*

riainur

3aj)

,quoJ CruciatxconceiTio^ 'uj^mH^

rts particularcs locotos: cuminiaciliiatc

A e
1/
Vrmw rtffnjh
tOi^MMS
'

DCprarlenditur

tfmi

rirponlioncs qiio-

'..

"

atqaiin cafuno-

rc|pinu boni publici

^^.nyf

Confefnmi sdmtmjiratio'

l'a)iue/ni.t jcn

mk>:

'

cm^m

liii)r*^.m

mi^^ntum

Me-

Serotibus

Cir

Cktiuntn fr.tiifH imeiMtm

Ttst>f'

menitim

tajibui Tejeriidtn ,

MeniuMmium

in

vbilibet

fci etnfiem

^itm

jt

OrM/uim cr

(^rumiamcjiie

vidliiuf

qaaadocz lic ftaturis m>


;

efi

raiionabiliicr miuMtit-

fhoiiKonuenieiu uullum occuaicpro muutione,icd ipibrum PomificumiefttmBmto ineontte*


nitns crit lcmper m.igmim li Aattim non perduler , vndc iliud vuliuu pcrpctuo valituruin, & rcs
inecklein ftatu pciltucrant : crgo cuidcns eft al>
eorum mcntc alicnill;ni,'jn tl!"c inutntionem.
Ncqiic cmtii dici potwU cx inunuo boni pubiici Exeom(tiutationcm ilibicoRam
iMm Dcctetom cir* ntnnu
^*.
cx lioc iplum vcrratiir
vt rcilicct non obftante

&

Crini*tie^& nUorum initikorum fne-

S.

niii

conucnienttavidcafpulluljrr

frjcietejjor jn.i pirpt-

dttUrttdt fatultdtem

vdBtiiri ConfiitiitiMe

'^r'^'^

hlfnT-

quibuj* manifcftc conuincitur Ec- Tuiun

cltfiMhnon folitam (T.uurc quod

dnlMr^mut. Sic

fiert friifeniiian ferfttuo

ftria^ glti>iumm

infioitd

Ex

ffiitt ftc.

ijuuad libtreferuMta fuiiieiti frnt ^rtnanimU^

14 f

Rtltgtofis

cjrc

^^2m

ceit-

Mmum.

hi- Cmtiimm

pcnitus ccl- ^rfdim,

didam

quxfrcqucnrius Re-.

n tu rc.i rc

itcrati fcili-

cec tocic^quodcs acci.dcnnt,

Contcllioncd; ctiamciccaiefenaiaScdi ApoftolicK, ploquibus

Iweotia

Digiu^Lu Ly

Google

n^4unmlnJmTk$iksV.JpfmJ^

t46

Cbriftt Vicarius

duur : crgo indubiubile cft

Vicarius Cbrifli

>.

ft Aatni

licentiam di^bin cf-

admodum pemicioiam. Qiiod

Religiofo

autcna dc anguftiis probpii to relcriun dicitur^


y.

prOMC ftnkoB lubmouendanB.

rcfirtililMnNn

Rogo autcm

xialiiiijp-

Quis hicba:rcat?

liccntu etutDjfed cutn viclum limitationc conce-

ficirgucntcs

an

in Prouinciis,

in

quibusBullz vius nun concedicur r dc runtlanc


plurtO angufttasfiinikc umiGiier proFatcbuntur equidem nl vclinc
dtiicriam boiniruim naturam romniare. Tuiic
crgo quid ilUl fitficndum ? Dicent
ApoftoK-

illz iiiuU6

lapfi patiantur ?

tem

e^on

Si

& d!im limitat & mea-

;crgo

luam fi-niliter proctdit- Euidcns


cft illatio crgo omniuo irrationabiliter ad iplillBninM|ilhnadOodorcm cantummodo prouocatur. Pro quo & facit apcrtc id , quod in
eadcm Bulla Pontitcx profitetur . dum Uc aitr
Zkcw^ ftieiaid ^dcfu Aft^tikttftt^it pkrintM'
fu , ttnttfiontm S. Criuisttt Ov. Apoftolicz potcrfiacis plciiioido, non Do^rit eft, led Pooci*
declarat

'

<a Scdc rcmedii pro ciufinodi anguftiis cllc proqui in Prouinciis


uiia. Bcnc quidctn. Ergo

&

fiimt,proquibiM CtucUa coMediiHt dlSkm


poterunt rcmcdiis fubleuari. Vcl CCrte BuIIa pro
omoibus Chriftiani Orbis Keiigiofis conceden-

d eft ne ez ficendc ad leleronadeie^ tn malorum proftindum dcuoluantur. Eft crgo rcrponfio didi omni rationis po[)derc deftkuta.
OiitlS

II

tm$trmJt

tihcii

rcrLHinttamcn,&vtiinDecietiPoii>
obijciunt io eo aliquid non pro(-li-ucnr
i

banduracontincri, fcilicetConfdPrtQocsvirtiKe
Bii]]K6fiasdeieKTiiBtisltiifle imiiilidtt, ifood
verbtilblignificant iani adduiSta
318. '^cn-

ti^bmm S.Cmist^

cjudntim id p^iitiimimitit'

BuUa Clementis opinio

probabilis,i^|cmdicendura ftaotc Vrb^ni dcdaratioftance

ifta cflcc

^^^*
cum*,tiru.

iu
i<K

iidemos caim
itaeircquod dicicur & nihii noui in Bulli Vr- ^***^*^
bani concineri : o^aodum tamen quod aflumi*^JJ]^

1. SolhociMiIliot eftraomen
,

licetaudaciamarguentts,qui Poruificis aflcrcio^

raentis optnioncm didlam fuiflc probabilcm P. m*i ferSuarcz , Vcracruz , Ude^fus de Noucno, Fr. *^/
loannes Baptifta, P. Petms Horcados , Beia , de ^*"^
quibusdidlum
325. 6r 327. antc Vrbani

tcm

An non ,

infimulat.

dum

d<.licit,

(i

facultas

ad abfolucn-

ContcITioinuatidadicendacft^Po-

quidcm bona 6des intercedere,& fic non cf-

tuit

iclacriicga.-fed Pontifcx abfolut^ loquitur, vc


imrtflsih*-

omnes luqui debent quando Coolciljo fic

&

iuril-

Q^od autem tortfiliAio deiue-

didlione carenrl.
rit

'

infiibftanciAnihiifpecialeaddac BuiiClemcncb OAain, lcd idem IbGib inculeecci^inque

tor tlcUicetibnte^cdiAl dettrminacione Cle-

fux dcdarttiooi icgiiiaia coofe


qucnttaconrormem , efacftmdatnento camn-

itr tecutn

X BuUa Vrbaoi O^ui nullum nouum


^roborlialMriad proitaliilnatefflicnten- IWiM
quid co conanrur ofttnJcrc

ww cW. aertdb mdofitptitn psnujji. Vlii mtrari


ncm omnino

VntilCett

lll

t\x nppofitz cx

Poncihccsdcclararunt,qui ance Clementem

Vrbanumin Romansi Sede prasiederunc t Sc


apud Emmanuelcm Rcxlcricum
rcgnUr.q.
Beiam ac Por-

Confticudonea improbabilicatcm prxiacc lencendcprodamarunt. t pro co militauit ctiara


ConlHcutio Pauli V. iira^. Dettmirit Jlm.i6o%,
Ckmencis Dccrccum ptrpccuotponfirmantis,

&

approbant(s,de

quo

Cardinalis Logo wm.

Deinde VriMatBallanottOfliidiivadtfdic,!i|inft

BuUam

&

Clemencis innouauic

amp'iauic

vc

vidcri polTunt

ex renorc ipfius conftac. Vcrbis ilUs : frxfttnftr

lcmo 2.

Otmtntit dttUtstkm

& alios , quo? addncit CardinaltS


Lu|;o jufru. n. i^8. d: juxu cjuldera dolrinz
coniequcntiam locuci Patrcs Congregacionis 6.

frdfemii iiuutnntts

telium citatos,

D-crtto
tci

frfafo,

verbis

iliis:

Qn^re ntt SaarJe^

Ai/joiuirtifuem^utmduljecumrcffrkdtis Cdfwuitc-

nettpiiuudum

tedtntmf/r^^iimtnt

uuqs fe

v!io

mJo ifiea^itmidtfufiriti Mlfihaati^rUntmMr


Sic

ilH.

33&

Vcr^m

rolcrabile

quidem

vt frm*-

cioaJiqua a Pontificibus addudla ad

$mm Uem-

dam

difpoiitionis

eflt-c

fi

ra-

oAcnden-

conueoicntiam vc a priuacis

tttmD
Dodoribtit propofiia dioeretur r qiua id noo fegrtm fine
quamuisinea, dequa agiTheebit mel accidcrc folcc ,
muSyCuidcnciaiiliusfuericdcinonftrau
i$o.

Aflm autem VrbaiiDm in daofiifii cBde Btd^


Iz, vc Do^lorem tantilm locutum non video
ouoniodo poiltcfinc notiTbcologic^ pronunnaii. -EzeoenimfitBoilam oni&am nallum
maius pondus aufloritatis haocrc , quim fi 3l
Mafiieo Barbenoo prodiiflcCf dc ca radone mi,

icerti, iiniUn fi

Rciolutioncs

fi.iiflet

idoftioreT4>eologo inter
Theologicas cuiiii^ita Id

quod tngraucm Scdis Apoflolicz

iniuriaracon-

nacredomtex. Etlitc phibfophandtmodos


tim apparet qu^m

cflc

pemiciofus

poflit,

prxlcr-

tim quando ad incroducendas laziores opinionesvfurpacur. Rogoiam, ao quando PoRcifts


BoiliiBiaiiwtdlK, ftDoaoc procedac, an vc

r.'

tts

ni^^
ttmn wfaj

tmptitit'

Addir

tertt ftientid C^i.

illud

^ttm(iit

t'<ifHttenni opui fit

mttu proprw o- ex

cum ectam
qu^

bAmmtt,

Qmmd fiti r^ntt*, ad Omoey

ioncs collendas,vt exDianapofitum..} iff

quamuis fine verbis prxdidis luain Utis Cle


mens mcnccm cxpreflenc , vt vidcri poceftiniidu^isiMW. 32,8. & eorum quidem verborum
ienfus eft aiius , dc quo Cardinalis Lugo . 1 99.
SeoosinfirSit. Ec Oemcns quidcm ad inftaatiam Procuratoris Carmclitani luum Dccrcuitn
cdidit, &iu non omnibus torfiuo intimatutn^
aocabdsacceptum, ciira oinniimeaiiflSMi ab
vniusRcligioni? hominc ai^iratam non vidcrcnt.
Ac Vrbanus noii adaiicuius mllanciam , iedcz
<ett& fdbntiii , dique Apoftoliccpot^flatis plenicudine, fuara Conftituttonem prorulit
ceftacur.

Habet crgo Ipcdaic poodus,

queattlli, nifi pec afleftacam

vt ipfc

vc ne-

pecdaaeiam coa*

crairi.

}}4

Vigent camen

qm tantAm

fi

umen

vigere poceft

oMSi
f'^

vdiieafe contenderir ventatcm. Si

quod Clcmcns Paulus Vrbanus & alij,


Bullam quoad rcieruata Rdijjioiis noiunt iiiffiagari,cur in BuIB ipsi id ab tpiis non addltum,
ira

^**

i,^

quoomntsquzftiotollcretur? Dum ergo non


aiddicomjCxeo videtur ficri noUe cos abciKfi-

ioBollc circaprzdiaomaickolam esdodece

Rcjgnhm,

Ad qnod diea >Feocifices

proptcr

ladooabikin

Digitlzed by

Google

De

Kegys prouentihfn ex CrttcisU. Vbi de


refptdiun nolle

rationabilcm aliqnem
***

Bull*

tcxtuin alterarc.cx co cnim torranofFcnlionisali-

dacus dc Torres Villalpandus Pcruuianx Iesv

ficit

Frouincix Procuracor cum Clcmencc 06tauo


lupplicarionein fuam humilicer
ageret,

omncs deriuata Kdigiolbs , cum circa iiltus obiigacionemqodlio ade6 fieqnenshaiienaft ex VtfnU'

propofuifrcr, rrlpondit Pontifcx Tanc pruJcntif-

quibus

&

ikboc

it, ofirtt' 7- fin^tilos vlri-jue

fez

.-

exi]lentes$tMS^ttre,Mt

HaxPoori-

uttim*txej}'eitt.

iuxu q ux ad obligadonem fola nocitia fuf^


quomodolibct comparata, 8c fatis illa eft ad

publicatio confbt.

Sc

Non

autem

effe

Commuimatum accepcenir,cxeo'eiiincitur,quia

gnum cquidem , Sc inter primarins Occidcntalis


huiusTraAus Euangclicos Miiu^lros meritilliPrcKici t en cft in Bulll

limMatioacileclancio. Pit

pra:Ji<f^a, fcd

cJaufulis cxtra ilLim

pluribushabctur in Bullis

Qui ergo

parcrenc

occm rcncibiis

pari cx.td^io-

dc priuik-gio agitur , cuius rcuocatio iisinuiris,


ad^uospotinerepocerat, ftare poteft, ficut

&

Suarcz Lsb.t.
dicas

cum

quam lcx , dum pcr iegcm fic

bu$ comparatum. Poffc

in Bulla ita claufulam

Dicent inteUigi dc refeiuatis Sedi Apoftolicx , de


prxccdcrat
conccflijo
Sc
non
de
aliis
,
^ihus pro
rdcruaris inilerioribus Prlaris. Addatur er^o
S2ii(Kid pTdtUtis

r^Mtt.Oicere poterunt acctpien-

duoi id non de leieruarisquibullibct


getKris,

illis fcilicet,

qui cx

fc

fcd ccrti

rcfcruata funt Scdi

Apoftolicz. Svd quia occulta funt , PrxLatis re(eruanttir, licut Epiicopisca, quibus corum fubditi fiicrint

innodari

juxa Concilij Tridcntini

Cum

cnim
SeJsSo/u 24. Cdf. 6.
excipiancur releruata Stdi Apoftolicc , led

dctcrminationem

non

lantum Prxlaris,dcbent cflc hxc ciiifdem or Jinis


cum Papalibusj non autcm alia in qux hominescaderefi^cqucntcr folcnt id cnim vidctur inUtrofimilc. Vcl Jici potcnt dctcrmiiijtiomni illam Pontificis arca cxccptioncm fundari in ulsa.
infbrmarioneProcuratorum & concia TOluntatem Rtligioforum fait.im petitioncm ;aut abeifdcm, fcu maiori corum partc non admiflam : dc
,

fiealicer.

Proquoquidcm

erunc forcequi fa-

n ex addottis

eft

ncceflarium

illaccrt^ in

.*

verfais

Bullc

me- ^miffmiM,

conmc

vt per refcripcum fpe-

ciak,aut per nuntium incimetur.

Videatur Tml-

lencb fafri, mam.ty. qui morti proximus fcnccnciam rcuocauic

Extepru RtffiltritKs ftttd rtjerusts.

(iibiici,

li

I.

fenti excai ,

vnde non

Qt}6d

1
TrdHtt.i. D^M, 4. eMtkmtptii
&a!iis , reuocatKmem MHtgi/ amm
dcberc camJcm publicationcm habcre pltoTttitrMHt

P. Palao Ttmt

P4NiRIai.f.f.a*.
priLiilcgi]

qno viden poccftP*

de Legibus, Qtp.^o. ttum, 7.

Balli appofitz aliquid opponendum , -ne kuamcntum confcicncix ad crimina pronx , vt cx P.


uianulefit^tochtiaiiquefiniftris inierprecationi

EiTc iafuper aliud periligium

^^6

per

fic

Builvn conftriAts poceft , ex co qu6d de Ulific


i Conumirario Criictaae jufiu Rcgis noftri Pl^
lippi C^ard (uppKcatum , vt tcftatur luntperus
titsttCsf.
mMi.a 1 . cx Illuftriilimo Araujo Gc

&

atteftantc refeicXeander/i^<} addu<%us

&ex

co P. Mcndus mab. i z8. fiance ergo fupplicaclonedi^jobligatio Bullxfufpcnditur, juxcamultonim doOrinam, quos adducic lunipenisdudiioi
citatiis, '5"' nnm. 21. Crfeq^. vnde falcem crit probjbiie quod mccudicur , llcuc crac antc illam.
Sed hoc non vrgec nce/acisfiKic.' nam cx eo Hc
Bullamex fc obligacionem induccrc, alias dcilli rMbikftflUMtM,
fiippiicacum non tuifTct. DcinJc
rupplicado

emndtim non habuit


voce

&

ali^s id fuillct

tubis bcnc fonancibus

prxcoiM

publicatum.

C^oJfiRcxiplc lupplicarionem iniunxit vaeft argumentum illud <|Uorumdam


Cru,

num

cum Rcgi concefTum


incclligi reuocatuin : jam entm Rcx ipfe

ciatz fcilicctpriuilcgium,
fic,

noii

reuocatum intellexic. Prxterquam qu6d luppo-

ucant Tribunalis. S. Cruciatz miniftri.arbitrantes obfequium fe ptzftarc R^i cijm umcn nibil

cnim rcuocatur quod concefTum

insrarius eius pouJC RefieiofiiliaMErMcidere fo?


ingrauu

tpkm antem lioc per

Juntati

Ccflum, vt oftendimus/fi

vnum

uil^i), St nob reuoeatio.

Vbi eonfideaadoltin^

115 Rerpondcnc infupcr BuUam pnedidamnoniceqicam.nequeobrcruatamamaiori

fW Sr!U p^rtc

Communiatum ReIigiofarum,quibus

ne-

Mmiwt queaPrzlaiisoocificata,&iuprobabii)tcrnon
obligaie, feennddin receptas ciica bocdoOrinas,

pro quibu';

^ui

&

fpccialitcr

lunipcrus fnpru , jtHm.

1.

neeiac Ctf. i.mim. 16. Qux


cft mfiima. In primis eoim fi

publicaum

tefiionfio faris

Prilatis noriflcata

non

efl

quia

parum de

ipfi

IM^^I^ hoccurantf oe}uc xgrc lcrunc R.cligiolos fuos


tm- Biittc beneficio vti ,tilaeft tadia licemia tiim

cx qua iequitur Bullam prxdiiiam cx fe


Et idcm fiauliter leqi}itut cxeoqudd
recepcanonfir,fiideonlbia, ancneoellmiim
eflet. Cecerum quod ad nocificarionem accinet
fiiftinert nequit ; quia per Bullx ipfius verba
apote conudlitur , iu qua ilc^dicitur Vt Mtem

fitiocftfalla

reuocari fcilicet priuilegium: i4


fuerai

nuco-

Pontifices cft priofca con-

aliquem cxanriquiorilNJs excipiamus. ft ergo dcclarado pii-

dum dp.vlrimc cttatomim.


Vrbaaidfc^m non babuiffi;,qutt iliomcowccfliont t )o. aecepit magnam
aureorum fummam pro conce(Tioi>e , & irafiiic
concradtuf oi\cro^$. QuoU fi reuocatio pro
pcrl rcfcllcnda vcnit

& /fff

ait

Relfgiofis

Bullam

e^^m h^iflec

ftmtijietm

nSdMfit^,
iMnptri

(^ttMrrMriti

rtniUu

mulcikmddbaiflec

ex tali fum ml rcllitu quia ficminoranda coixriburio, &colic<liopecunic(quod tamennon


1

itafiAam

vnde fcconflac aiius mentem non

di<fla,

fuin c co[i:rariam.

obligare.

alicnum. agpatet

.-

cMtitm tt

neceiiarium vt ab omnibus, auc maiori parte fim.

iie|]arcre,& vero credidcrim etiam clauruix in

f^dm- Hunado jnMi.}a7. dicebamus,ade6 facili & ob-

ctt

uuer mt, & Regem H^*m* rixM rx>


isBUU
wi? Stcwuni inam mmiiWM udiiii , om-

daufiitein Bn]Ilcomentc,debentprofedAtoc

KHifitM'

fiommhHs fcrjtnt^uer

ad hoc tantum deAinaris.

tM /

&

vdimt li^hf4Primipis Afefiitlornm,


instieCdmp
tkJhk, vt mtrii
fuyUtiri , ipftifteficfUB- ifiwee^

bicror , PonciBces camcn ab omni Lllius occalionepndenicr (emperare- Vnde ciim PaterDi-

Claufula

vetui/tHs

Ijlme

mftiiiinienndftin.

innotefctt

quid C3tbolicisRcgil>uspararctur. Vel cen2,jfi


ofteniio nuHa in ipfis timeri porru , quod cgo ar-

fD.f>

147

%eligiojts.

ttm omniius

fr^fentiMm

C^o in dilcuriu fatis a rarione

Rcgem noflrum dati pecunil


conod&MwmBallcobrinaifle. C^^amuis enim
ex fumma collcfU debcac certam aureoidm
quanticarem pro fabrica Ecclcfix D. Pctri coofcrrCyin quo nibii appara abiurdi
qu6d umen
.

X4
X

Digitlzed by

Google

Indici Titmlm

Thefaun

148

V. Appendix

^um habuerir

& dod^is non

rcceprafQmmi

nihil dLbuir

luni mUiri;it

nurii

>i

quia Pontifcx acccpit dsCtim

r& tanicn prohibuic Rtligiuiis

fu(r,-

vlum

di-

obftrepat, &inlndiis

exco

oai)bli4^arc Biillam Vrbani contendac,

quod ilan

iit

Rcgio carumConcilio rcgiftrara}


BuUas vniutrfo

in

ftatuciidii " eft

f#j(Ji

Ntautemquis

??7'

CmciL
htimm
^[tf*'

defiiiuri

vt

vticcrtillimum,

OrbiiCliriltuno communc;, aiittas ,qux rcgiiis


iite rtgiftroprzfurit

"

41U|i(mi2.acIndiistaIes

SStd

ctiam

gandi-habere
'

tlnt

modum in-

num. ^34.

diceba-;

inusipiatKlorestameneranchaiulbMdilioiiiinei,'

iciuibus, cohimiandcill pcrd-

559

Omiit6 alia, pro quibus videri dtati


fiturA
nequetnim inrticuri mci cft ifta cx pro- ttaauUm

ivlTo profcqui

kd veriutc firniata,nonnuIla a

attenris lUgiis lciiibus


:

fpecialirtr (.x'ptdiimrur

qux pro

Indiis

vc viJ.ri potcft

apud

Btnannuclcm Kodcricum Tomo

&

obll

quia kgts Ktgiitruin ftjtucn-

teft^de iir-proecdlinc Bullis

^f/UMir. 2.

vim

quidquid dc huc

fic

i.<j!f.reguL^.
,

ca qtue

vtitui*

modemiornttis obieOa diffolocre , ne aliqui no- ^**!f _^f!,


uioribus iftis deledlatt, non ptr viam filutis incc"(^^jj/
danc.lcd Matris cclefix,& do^fttilimorum ho- jhiMfc,
minura hortametuarcAandOjinrecurofuascon

fcicncias ftacuant.quo niliil foliciciiis accuxadimi.'

tfuemub CMUti tmbuktui nn vt


uiffienttsfedvtfipiemti;vtiKMi vtar Apoftoli |iA^5.v.if.Videncurfic|uide vtinGpicnces,&

feODglriti:
i

vc molcftiili-

yidtteit4tpt,fi4ttci,

,ftuip,iJuUa.ui fcrcddcndiquidquamobliyatione

.,r

lcirpoquxrentcs

pollunc,

ergo concra^us

DOBjintladenda condiiionem tlUm drca Reri-^


g{ofu9cn cdtbracus ; & ica cx co illa noii rcfulatiobllL^uio. Sitan}eiiUealiquid conAct accidjflc;cxqLio contra Adimiariospatiibai^inen-^

cnimcxprcfTionc coiiflnmc non

naciapcuituscomprimectir.

^um.iDinio concci&runt :

folacar commodo tranquillicari, decoro. Lieec

atquiilli cain K<.lici;ioUsinordinead tfFc<flum di-

'

declaratio, c]ur uporret, obringnc

nixiftxcontrouerlifccircnc, Kcligionumcon>

reddi^ quiaiplc Bullainconccilicmorealionun'


prj:fctriro''Cleiiicntif Oftaoi"?
Ponpfico ,

m &

/<

XXVHL

ftanduiDomnino cft. Quod fi iprealiodvelitj


drdattc ft exprimat in BuIIl '^. Et vrinatn

Bdh

Cdtp.

conceilioBullzdatababeaturpecunia, inmore
cfle Ron folee , nec decefc videnr ApoAoKeim
Maiff(.nem. \fi\dcVonc\fitpra^C*ptj^.mm.i.
Ccniufi^ dignam aliiraiac (imilem aflotionem
die coHtradu oncrofo. -Poraic aoteb cnatQS Aoflorcx prifati collaiione ad antrrioreTn publicationem pcrtinctue, xquiuocationc );iuiulmodi
Vrbani effe-faboMte.. Oebde ciiamfi

M>

Cruciiinm lpcdV,mr,ad Rcgium ConcIIInm non


auofanntr, lcd ad Concilium Cruciatx iplius, Sc
eftniBoHaad paaoaamm Regium non rpcAcc ,

non

cdutc ambularc, qui vnius iut

rnift* fcnrcntiam arripicnccs

Epkciil j.

iia T.ii*

fum-

.litcrius

rclifto lapientifli-

morum Thcolc^oruro litmine, taliitis filx nego-.


apertum difcrimen adducunt. Ergo//ffmits Itcdli ^ tlcdtorum bcau propago, vemie ,
g
etmu
fcWMIg Domini. lUidi.
f . vt fitg
himrn ) Chrifto promiftiim confcqui mercamur.

rlum

in

mM

&

ffe

Redimnms temfits , s^iiomsm ditt msTifuntt plcni


inquam pcricuiis , & mortis inopinzihoornone
cui fub mortcm otcrribiles. Et q-.iihum (.nr
pinionum iftarum non torqucac amplcxus dc
,

incertoremtdio peccacisadiiibilO,>rmidoloro
anxio, rrcpivljntl, & inrcr cxtrcmas anguftlas dcptchcnlu; Pcr tuta crgo,pcr Iblida^per plaiu,pt
diludda^- Sc placidagradiamur.

& ca^dc qiu .igimuSjfolam priuilcgii llmiritionc


HU cfgo

338

mm^"

4fft>^r* qiiomifta-dcdarariifccomponiiridmir.rcipon-

pcrBullam adduitam
vfum Cruciacz Rcligiolis ouoad prxiacum arti-^
iiMm
jpw^aot
alius conoedit
cblunrf Ad pofteii
iicterminationi parctKiom.

huic ccrtcpofteriori

Quctnadnxxlam

fi

9iSlito$ jubeac>a]ieui neeras^lomo exeac, ecianH


fi tpfe vt cxc.li eidem tubcat,auc copum cxcundi

tx mulrorum fcnrcncia colligitur

j.vr.
'

addudc

& itquitur Diana P*rte 3

fdnt. 4.

flr P^r/r 4.

quam
dit.

oppofitum collkatur. Isenim, cui

potiiis

jufTum iR, jufiione fi^>juta exire neqult

fic

quia

&

ralis jutTio
tic cxpel)^ efi eidem iorimatum ,
falihaeikliet eftDfioib pbfito illo additamento ,

quiod rationabiliter poteft pooi ob finem aliqucm alt.is nullius roomenrieilet. Seeib erit
-,

RA

liccc
1

rcm Hurt.iJum
Ptenitemii^

pud

nonconceoinendi Auloapud P. Gal*papAim,

&

limi'icLT knrlentcui D;j'/'/.i

D^. 7. qui conuarium

i.ie

cucaniur

&

praseraddadMI i Dianl^prQfAnKhcit fiii,illain


tcnent P,Mcndiisj//;>r.i,//;;j. 72. Ballxus r.G1

apud qucm prxtcr alios TamburinwdirAm MttmmTtm %.Di^nt. 1 3 tiHjejl. ^


P.Bauny To/w. .trscltt^,. ij.ii. P.Palaus Temf 3.
trdi. 1 6Ji^.i .Piiaii i o..9.vbi att id P.Suarium

fn* reftrKMtm^a.^t

umqu^m ccftiimtradereT'M.4.drRr/'];i0f ,rr49.

tiotKiKftcrna, jam cnim cunc prohibitio reuoea-

SM,zJ4^. 1 7.. 1 1. vbi dc hoc ncc verbum. Qiit


Camen f*p. 1 6. n. 1 o. probabilius eflc ait Bullx

jtur.i,CuQicrgoPontifcx cxprefscdicatnoncfle

priutlcgio gaudcrc, quia

fux voluntacis vt Butla profit Religiolis quoad


eriamfi de prohibirionc tali
didhmi

iiibicclioncm,

(1

dtcar Prxlatus vt excot non obftante pPohibi-

cfife^lua)

uUa non inlcratur i quando tliam


iutt^lfASifbkM conccdic, pcioriili^oGrioni

anentioin

^**^

rxcularcsihabcrelacultatcm^quiacafuum
non compreheo'tftc cuinmtiniorcm fentcntiam ipfe

&alijtcftantiir

proipterdidamnandus,quia jote fiio vfiisefi*


Sedleiiefiitishoc eftt dtock idttdo'exempt(J

qUOS ^^TJJJ*

tt lunc

res fint, vidAid

cft

Trdclst. 2.

releniario pro- Rcligiofis itlos

potcricisjufijonc, autliccntiatubkcuci

TrjOtf.^. R^/w/.f . aflerentes

Noultiosquoadc!clioncm Confcfrarijeamdcm

exv(i<fria i>ic &, nunc jubcmi oUeqoendum eit>


>A>aGtnvpofita licentfa licec aucficxeat, non

^t&c:

tRios tntegrifiw, Htni^

340 r)Ofletl1osbenefid6

dcrci Proliibtr Pontifcx

nulliaJhlbtT.ilimicacIone:

ik.*;

JiUltS

pro cuidcncia pofitionis no-

ftrfrxmilii!f,r<:ftacrolumadvulgarcextmp]uni

non lubeiu inrcgraoi


propcer aiias raciones , de qoibus ftatim. Qutdquid ergo de rcleriutionc fit,
quoadcfFcAuindidlum cum<P. Suario fcntiunc
P.Flant/i|prd:iicicttiie*NiirioiiMflclb'<

. ij

,^L,o Lj

Google

^e T^fgiij prauentibHS ex

Cri4Ciiat,a,VbidcRfiUgiofis,

nnptos ^iurifli^tone Epilcopi & Parocliomm,


vt ticgtteancibillis ablblui in cadcm diu:ce(i ieu

tatcm reduci Poiicificiun

17.

quQ iJJi

. 94- fic' ftaiuit np^ Detrvitm^


Cu/ifcj.iaiii r.!t:ii:.>;- dewa^tf
(ummitttHr : Uuat tAmtn ^ufertm eium '''^^ .
bmSf fi Hsei^idtn kuHftiKerit vel fer ft iffum,
vtt per dltiim d'^tit4hm , (emel 4//; l>ii in mh9
-

(juia

ouuseft

eommdtm

Moidus

loxtacinx fitds intclligitur non, ntK: voluntatts


Pontihcix vr noniiij lax.un circ.i Coufcirarij clct^ioncm babcanc tacj^lp;cm > ciiai citca hoc

aHirmac

Oicp primo.' Pro Noutciis locum hv


Corduba Vmbenut,

f^"'

illis concedat ,
Profeins , pro
Con^Hjrios plurcstubct in l'io Dccicio
de calibusrd'cruatisai|ignai;i,SicrgQ Noujti) lc

P. Suarcz Cc P. Vafquez
P. Layman Uhr. 4.
apud P. Hurcaduin
TKr^. $ Q^. 4. num. 4. ver[. Colligitur Q^rco.
P.Mcndus/i. 17*. Qnpd in SLu:ict.;tL lic (laIUtuminA^tt^.7. AUj^ititiamtioTHm ^ qux lic

P. Luilius Turriaivj';

quibujk

tm

lis

erMnaridin

aifalitttiJt

xtsHbn
;

f.**,

^iU

Hurtadus. Eik auicm pro


ek oimimo^ eX'
emptioncddumpta ; najn Nouitij oinniiio cxiurtldiilioneEpircopaH.dcconletnwu iunti
q.:<.iucrab omni alii jnfcriori ,&ica cumfpiri-

vndc

&

Supcriores
d;ui

aiios

ocncficio
(eflis

noa

ergo

liinit.itio talis

fptcftat in

quod eft coiiCx|uens, ticut &

<!k

Jjoc noii

quod
runc.

aJ .ibloiutam porcft.itcm

& tncer

ali.is

Jctur gniic

pjcl

nis

iittiH

li

fi

Bulic bcnclicic

nondum
eft

bligacipncfigilUexccpit
praxis arca'6oc

dubicni ncquic

vc (cilicec ad c x p

.ej-go

libnem de-

'

Veniatur

342

lecuitdd. Nouitij

Bullx bcncficto

vri

poiIunt,rccundum v.ilJe
,quam ciuri-Au&orcs

JttMAlU

probabilcin opinioncm

kjdm.

tcncnt ,Sc prxccrci Moure ; Ledcfma , Atofta,


fcquitui DIjiu
Villalobos, quos adducit

&

&

Non cft autcm faP^/f i . Tracl. I t Rtfolitt. i


ciKidprobarc,quiaciimbocdebedldtlll.

Mtt
Pr^f^i

quia vere

& i^h^

ProftlfiRait ,eo

non gauderefine vlli teMMrii


Sccas autem

prorfus dubitatfotie tcneiid.iui.

cqm Rciigioti noo


'

'

ttunead

illud, vt

pequc

Nouitij

i]

cnim,

ex nujlo capi^c impc-

quomious g^u<ie)e .^PF.bviR, &ulli


queant. Quando'auteroiftifemaqu'eoaiiiiaRe*
ji^loni dcuoucrunt , viidc& cura fpiricuaUseodiuncur

rum omnjno

**

PW"

Z^'*''

in vi^ aut proba^-

^^

cft ad^Si4pcri0res Rcli^ionis tradu-

'Ai,vi4etur nbbliMJeroiimilc, polfc pro

illis

por-

cormn Ipiiitualcm.protedlui.n^poi:ft pcrriuc|;e. .Junc autcm


anipiior eis ^HKpiU&tulHt 9^i,^\^i\Ax\] ckcata aiiqua

rcfcrL:.ti

lioc

ad

criamG rcfcr-

uationis lfgt1iiBteiicaniiir,vbiid itacbnititutum


cft,

nwqucuuc pAtcc

^tioneqi*

ditiiciiis eft.

Dico

V.'
jifinUt
.^,
Npuitij funr, nt^^^mJt
.-

frui

ficut

fciuiendum dc QbUtis, fcu Donacis

Kclij^io-

Kcgularcm,

maximJ congruit ad Nouitiorum probationcm. Quamuis


cntm fciri
neciuc
oporreat
ioqui
:
ciaid
drca boc
nifi ctc
potcft rcftfruata .iliqucm cdc confcnum

rum videujf clarum , cum proprcrca ConfcfTatiUix) C3^aordinarium ^uxrat , vt fciliccc lapfus
fiii ittiniis (intSupcrionbus manifefti. Confeftariuin ctiam fcruaturuai lccrctum quoj CLun o-

loqumir,

enr*
fiim; , 4f PpmificiamD^icifetiftdeveris f"^ '
Kcligiofisdeierminaiit. Vnde Sc eos, qui in So^^'^'L'*
cicucc lES
vQt .ikiigionis cmi4crUQi,

rcfcruatio

inauiUftaiioicciu$,qui conkirus eft,aucConEt Nbuitiiim quidcm noft anifeftatti-

nuper naufragio<!''

*'

"

qu^ret qui noii dTctex affignatis/a Religione

i^ari).

Rd^O

Dicotcrtio.QjipoftcuiillaRdtgioiltS

-34}

Rel^ofi

liuc

tuto f^f^f^

dctiimcntum,

'

latim eiiclland.c.

caddudlis, vtvidcri prxlcrrim poteftapud Oiarim, l\ Baffium, Nouitiu.Ti ,q-.ii pro rcfcni.itis
,

Om|^|

rcfcr- Jwife

quas bibit a(]U:(S HOQ pratniS ceuoaJhuc ftbfip^iccaiOIIini lvpeiilltpa|l-

'
vot.i liib cur.i -Mai^lftroram

lalis

"
'

quasad-

quoJ

..

ipli tridijitf,

vt JJiLius t-licronvn;^%

ordux aJ vitam rcliquam ^ IJ quodconiirmari potcdcxeo c|uod aiunt Autftorcs .iHqui

*
.

Pro-

iq

inquam occaliunibus in ppriurn

falfas

inucrit

riam in

cxpellcndum crgo

Uccrccis amoliii ftiidue-

non mirum

ccrtc

L^

c fasculi

proquavatde conucniens efl^cpoteft. Qmsautcm dubiti-r cotnicnicnrcm cdc pro NoiiifK, ad


quorumfuadandam con(cicnti.-c puiicarcm boc
maximdexpedit ; (icutad capiendam kxperleit-

vt

i^uiKilicci lius

icaus la

ordinc ad fpiricualcm gubcniacioncm,

Conttiranum liijc fxcularem

'

.1

Nlhilominii,'; qiiia

potcft qii jd

pi.v.;tic.iri

ductt P. Su9ce% z

adpcccacialiqua limicaxc. Patct Confcqucntia:


'^oia !ijc racionc poifunt limitate pro aliis, fcilicctquia

fi

Ivciigioui-i,

accedcniibus ratioiiibus congruciuio:

& pol-

Confcfl.uiist.iiibusiunfdiiftionem inordinc

fum

ob eaindem rattoncm.

luflincri

approbrftosab Epifcopijficuta: Rebgiolis,

qui iam vota Rcligionis cmilerutu

Qn/}d

repcritur.

Doftorcs ica lcntiunt , 8c quipdad


uationcm .itciiici non cft prorlus ccrcum

lleligionura tranflata,

cft

iiicliiiai;a

gi.iucs

Confeflarios pofl^unt, etiam

iilis

guilMs liberi Nouici; funt \ i^curramus , iallic


cetteillainoncre tclctuationis, rubcutus flippodtionc proccdit ACEerrio : ergo & in Bullx

vt obferuac P.

fualis In

limili ait

quau) in

communein ruioncm de oneribM;

Alicrtione ratio faris efficax

deTriinentum Keligionis vcrgit, vt in


P. Palaus fHfriotm P. Suario ) minus

rtftruatiiKuiii-

nifi tiin Siiptrf$rt kitt

ctup rejhi/ixtnds ^ntnr. Sic


Rcgulasquxquidcm confiliododKirnnorumfa,

illa

eft ,qul in

/iKA4/r;M.J ie

^jt

Cruciatavci qiio.id

incorum'rauorem(li<amcotauoriftc diccnJu<:

tH^uthkideiiiMt^trHuAhrim fut^*-

tios^fti fui ip^ii (iir.i dtjiiu

, non licebic ilquimens Pontificuijl

gibtfsfiint'fc(eruattonisadftriai

habec

Uouitiorum, QMftJsieius ttu^trt^ Sic iUe.

minoiem

Htaimii 'fiefe piiieft Kleruatio.' Sie


1^'"*.

fm/rJ &alij.

^^jMi.

Ckmcns O^Ulls m Dttrcto

MagiUn) Kouitinum

fnli

deohfigaflitur. P.

iutts^coiriaiunjs iU polfc

rcitniatio

3^49

wqn ^imoduoi

di cttrk

Qtti ctiam vt

Lliiuiie Kcniivs.

C./>.

^uidciT)

illa

RtformttkmHmtmnim

de

diuem

tiiine

conftat.

ParoehiH ,<(iquicicm Kdtgionis', excmpdo tiiam


Nouitios comprk.hi:;idit qiiodcx P.Sin io luufit/MMirr. 14. I 5. Cr i^. quibus addciidum tdj
qindliabctiAinGy.tp-MM"' t.P:feobar$ic-

dc

D*

Rjli^mmifMi JHtUtaribm.

344 nOReitiasitKlitlco Cruciata; $ui quoad


l articulum ,in quo Uiinus
t^act
"^'^^'^J^
,

lcncb

immo & qua^ ail^un>

MrjipS. ^.pro

qitomP.

fupponit
i-f^^tuJ^l^cjL

9.

d- ^imulia

I^r,7' BiM*iM.

Dlgitlzed by

Google

IhefaHn ladtci litulm

isa

Jm MuaJ ^^P' ^^'

R^ligionibus Miltr

habct, Ttd gcncralitcr de

rtftnmiM,

taribusiiihil tn rpeciali

HM vnt

11011 Mciidicaiitibiis loquitiir,quia

<

TritWn

ilixnoncom-

prclicnduniur DcCKtts Poiuificiis prohibitio-

ncmCoutinnutbus. QuoJquidcm doftusPatcr


diccrc vcroliuiilitcr potuit co

quo

laibcbar,

tempbrc , anic feptuaginca icilicct annos , non


tamcn Trullcnch eius auAoricatc lubniti, cino
haberct cxprcllas poftcriorum Ponuticum dc-

i& non

citioncsdc Kcligionlbus MendicaotilMll

Mtiidj.Mntibns exprclsc proccdcnics

vt videri

jz8 Eas tamen non

pottllinadiiuLiis

Jffendtx Caf.

EmmanuclL- KuJcrico, idtmquod dc MiiitariaJ nou McnJicantcs cxtendity


bus ain.Ti;trat
AtteiiJenHus lamn ijliitibMteur.
cautcaddcns
i'rJe (i tantumlo^kMtUT de Meniittntibus ^ non tfl
,

^^^*'

Sei{ut fro

^'^'

&

quta

cialem lationem pro Mcndicanhbus fubefle, vc


certum ftacuiccAm tainen de aliis fobdubioiv

dcatur.-iicenimait. nnm. 179. AJ hoe fstHih^


^omUtmr, piktlU vmtrfitmt verborum mm tmgn Cmi.
htmSRqiama^ ftbim.HemScmue$. cn. Sicrgo^
luquc dc Monachalibus adeo Iblicita cura cA.de
Milicaribus certi non videiur aded neem^ vt ca
volticrit liccntix tantopere earam ftann eoo-

Qnoad

omnino cx|eitcs remanere. Qu6d fi


easquoadhoc non cxprcflit, cum cxprcilcrk

non Mcndi-

aliorum
dcbatur.

&

ia^licinii?

Scd beoi

t'3m uf g,it

quia cx vno aliud

non

ln6 cx co quod ibi cxceptio hCti


lederuatione

lit ,

& non in

Eftcrgo poiitto

ifta

probabiltt.

km

mn

referuatis

am

J46 iV Ffirmaoc tmmanucl Rodericus * ft*


Ludodcut iCniceapBd Tfallnicb fromm.
Duh.g. citMto. n. l^. quos Sc ftquitur Lean- '*M^mk
dcr. Tome 1 TrdB.^.Di^. i z. i)H^. 6x.y. Quintaofld. Tlow. I. TniR. j. fin^Hfmi i9. P. BfeolMs

concrarium colltgitur , arguendo

^'''ijiofos diclos

qili llilictt

Militts

lum, Cru-

7^*^

P.x.iminc

>

alia id

im-

Nihilomtn&sfiftJ wofimfleexiflimo

i'r-

fatis

Elfffio CMfeJJaril fro

MUitarcs.

lcquitiir

quoJ txctptio firm.-ii


^ulatn in contrariuni. Excipiuntur quoad oua
&laAilmia;&tion<}uoadaha{ ergo nilul lioet
cirC3 tlta. AJJc circa oua&laAicinia fpecrakm
rationcm luccurrcre ex coqu&d MiKutcs iint>
9t ita non debeat ieiam) tenor ab eirdem cum
omni fuo rigorc ponuhri cijinviribusmaioiibus egcantadarmonim traAationem.

vttbu

quta circa

ad aliam.

pro-

ttiplcTrullfncIi arguit,

Mihkitx

quod circa aniculum


compcrcum cxfine Bulix ipiiusvl-

P.Hendmp^i mm. 174. eonfequen-

u^cm^
i^Utt

idc<6 elTc potuic

pro Rcgu-

non comprchcnduncur

{^(x^

alia

rat ncceilariaaicxprimi

co id probat,

hibitione vdcendl ouis

frmHtgu

qiioad

fir'

ordinc ad

in

.j.cirjtt.

Ctf. 5. verf.

Num.

ReffiUra.

P. Mendus Di!^, 14. C*f. 1 8. Qyprum tundao


menta foot. Tm^. Qjiia ex ibto tenore Bultc,
iiut proccmium attcnd*mi:s,fitTc decrllonem,ncquc Cicmcns , ncque Vrbanus altud ihdicaoc
qnl^m referuata t^inmttkm i frHiSbm mHtuhm
eHgendiCenfefljri/v/i

lt ahfoltiendilcM^iu refenut.

Umtttth

ciatz inJutto ^audcre, quod

^m*

baiu cotligo addtiAis infm. jiS. fic enim hafaet


loqucns dc lirr;;li Dtcrcio Cleinentis OAaui;

cencabVTbanoapprobaiMurt ft fnnocuimirc

DtfkrMiai fddfJtdUdttCg-tmtfsitKmS.Crmistdt^

CrSedi AfeJielK* tfiud JiU refermid pihieBi

-'

vcrbis Bulla:

*BmimhdHk9rHmfr4dR(hnm,ilirminm *i

^iM-

AMMm ^vummm^

tiHcix dcctiionis

tix Rffiularis

'

difpcndiutn

rciticct

oblertun.

vt ex tcnore littcrarum conftat,

db^famus.nitm.eitMio. NamMtlicesiAiialiera'
lo viunnt

& more item fcoiiaritim, pecCaro'


& ita Gue facilis liue

rumoccalionibus implicari
didicilis ablblutio (k,

curius trandgcndus

eodcm modoiUon]n>vitX

vd

gionum Mcndicantium

noncrit magni
ob inftaiuiam RcliMonachalium , in-

ccrtc

niomcnti.d:i^crcniia. Itcm

&

dulta funtillis mulcaconccll.1 vt L-arum Riltgioli

non ponent Cntciatx

concciiionc quoad rckr-

Diffoftiomfutrum PrxlttorHmt
fiut.

poftquam eadem vetba protulit, quz pro

diiciplinf ledundabar. SttmUt.

Trulltnch Vub.Q.

titate.

n. 6.

Quia pro negado

l^pKficio ifto%ltem lipncft mens cxprci^ Pon>

zcrgu cum deonere fubmuuenJo agik


cur, in paitcm cft benigniorem indinandum :
quia iuxu luris regulam.Odia funt reftringcnda
rificuni

Neque dici poccfi non ef(e odium, quod in fauorcm Religionis tendic,ft
maiorem lccuritatem animarum : nam hac ratio-

ft fiuoresampiiandi.

ne nulla cric quantumuis oncran Jis pofitio , qux


lauorabilis non (it quaudoquidcm , quidquid
ius Canonicumdifponit, ad faiutem animarum
dirigitur atque ad vitanda peccata & ii ad Religiofos Ipc^let , ad Rcligionis ctiam bonnm
non conftct ordinati. Ttrtib. Quia cx hac taculca.'

non fcquimturinconucnicntia qof trelcnit*

taciiis

dc

bi$a4duAa.NarTaciuaftuicmProcuratori$ Car-

tc

licet.

artributaiiberalcdlio,{n dctrimcncumRcgularis

Pro MiHt.tiibiisautem nihiltaleoccurnc crgo (ignum


cft dtcifioncm adillas non pcftincrf. Tandcm
Ftzcipua uia Scdis Pontidciae iu cauHa pncicQ-^
C~

-v

llle

gaudcrc , vc vidcri potcft cx adchl^ a IBaffio poft alios. V. Crf/3 rf/fr;/*f/fl.ifi. ^6.Verf

iiata

-*

Stc

verba

meKtatri lbloscalirdertMt'osfonat,proquiba*

jSt fn nivluvocartF(acres,rGd ij tant^jquiapudilm4A<*> Ios Oidiiies ad CtericaKa officia' profitcntur.


Dcindc, inMilitaribus dchcit motiuumPon-.

ciiius 5: ilia

refertimii, bnbat ktttmumt Frstnhm 7


OrJimtm &t.
Militesautcm Rcguiarcs non fotcnt in commu-

Svrm^f

Sic rociK Clcroentis dcclaraciirt qu8V(ift^

tis.

nunt!^ Clcmentis dcclarandappr^ii<;rat,& ilno-

a ufihis
*

Vi-

^jr *hjifUi(ndi

eli^enJi Confrjjtriam

(liini grtiinlur

"

U-

graenris

Noncrgopo-

itt videtur dcdod ex claufull tllil,vbi in

&

Cardinalii LaP. Suarcx Cgf. 1 6. tam. is. 4.


go fitfri. num. 70. dr jfijf t^iii cx cadtm fpc-

Militarcs autera cx

.>diit.rrans,cit.'.ri

MtlMfr*- .cantes.

bm heni

Bulla appoiiram^ ad hanc autcm giaoaitm eoilfcTuatioiicm limitationcm quoad rtltrirata Ipeprsicrcim
^e^ptobanc plures cx addudlis ,

extet{iadtmsJ/teM(Hibcdntes: ntdd exteftio

ctrca

vi-

dWccxeo app.irt; quoJcuin todem Patrc&

mdUreinlsmiticuitr/iriiim. Stcillc.

XXVllL

Mendicantcs verfatur vt conftat pet cxccpcioncin, in tilarum gratiarum uuQcadoocm


ti

ti5

hnrc

cnim grauiora criminafunc, pro quibiK

fius

abtuiUtiu efle non dcbet vc difficulus ipfrxnumipiorumcnminumhabcacur. Vnde

non

referuata potcft quis pluribus conBccrffqut

pro

iUis in

&cligioiu domibus aflignaixar.i^^r-

pigiiizeo by

Google

Vht

lye Rigffs fro/tentitHi ex CtuCkUd.


R^umGHccaiUtiSfta&qaomodoilctogetReiigiofa:

dirciplini

boni publici po:cft

rationt:

iueuitantur, infidelibairuperatis, cx quoniai


potcntia grauiffiraa poflunt in tcckfu damna

quod quidcm

tiiihcii. Qriintl;
ius, icd

luiuru

.-

Pr/tlateritm

Ouam

gcnt

fubicili,

fi

prilcrtim

ordin-irif

lIT

.*

qucm Mod-mi contcndunt,

&

qoeaclfideltmiio teftinioiitodabttaiff.

cligenduf.

Dicjtur eoim Illuftriiiinum Maraldum.quando

cc !

PoniiHcIam ad

C^^^. oon

alia

cxtenlam

coruiiKbat. Procurator

&eligionisagebat,

qux

vertla prxdiifla

iis

lolis,

non

ira;

clo

Carmcli-

cft

f(rnittntijc,ftuCanfe(^misimiti^rtttBn(m

prxcedcntia Sc tequcncia

d:^c{i-

QiiAntum adpr.tdi3Mm

miadiu>ttliitttiiQ>i^eQ*rium

&

dhfokcntli

a ii^-

quidc

Sc in ^lio

^pprobatuin Dccrctum,

ra1iacrloqucndo,cumdeciGonesPonuficixiinta
mtnLcm Poutificum conftruanrur exaf^iiTimi
conluitaiionc

prxmifla,& recogtaitionclcnpto-

rum : quod

non vtcertiflimum

fi

mcncum, Pontificii potcrunt


iiuxrrinxlinls qiioad

refcruacis nihil-

Bc-

iactatur fiinda-

dccillonc;, vt vltio

knfum vcrborum

iaboran-

les troprobari. In cafu

lum illud.rcuocatuur

circa<iuamver(acurdi-

uvul

rii

pro(l'ft6

mo-

Hijj^namr coafe<|aciker erac-facultit pro rcfcriMiOHiniaWolutioiic negir.i : il J oportiiit cam

dc idio. proprip depo- ^'^"^


ineutiilludcft:
nenri Integta fidei adbibetiir vt ex Iqnocentto', ^;^,!^'
Arctlno, Surdo,3caliis, habtt Mj:i is ,\iuon!iius

escprinM,quiadceo;pnKipueagebatur^pofiu-

Lw.^vsridr.Rtfolttt.iy.nam.i. Necracionesiu

Jamesdaalii>(focican.noricunirc!rtt,fea>a!iaiorts

encaceifunt,vtis,qui ficrefpotiec,'arUcnRiir,
c&m fecillimjrn hibejnc rolatloncm.

Jiivcniafi({uM (tele^o

Contcflarij

tflaAaiisgraria, vc in adduila claululi

pmi

ponciim lcnla,

iiidigua cft viro lapicpti coniciftura, ctiam genc.

otMief adaaAorica^

lauliili coIligitur,in

^UriHiu

ir^M^non dUMac fic accipiyex iaferiiu appofici

i)iieabfbiayotealNfeniaiis.l^clic(!tnegarinequcat aliquando particulam,C",cxpofiuiu'n clfc;

quAd Clcmemis Pccretum fuerictailoaatamde j^^^ffff


tamen oblictim illu-n aflcrirur tias quoJ ame T^tnfH
annos tres cum taiua fusrat aniinaducrlionc &
conlultatioiie difpodtum. Qj^Ji autcm in vno

Aii0diamcniioclocoidhabcat,gratisan'critur,

oppofitum lcquatur: duoenim ibidicuntur,


iciliccc non licuilTe eledionem Coafeflarij , netius

'

nouum

& rjtionem reddiccxco '^."^JfJl'

auicm noftro id cft (peciilejquodciaufula dib prudcnictcft ab V^roaClcmt;ntis. j vc fupri


po adic^U i.<i^}^
di^um,noniaafitdiuimhabebaciir> Liwtaatcm vnius alicurus diftum non debeat rationunit
ccaciam tn^nnare : quai^lo tamcni rationiis

Aiff^<mair,nihilcmiexeoconficitur-,ci^fi^

ci^iii

ineohfulriiis De^dwt-

pronuiiciari? Mirartir l!lu(^riir.M.raldus

timiuarMm PraUttrttm (ttkitUi tjjm. Qux lunt


MaaBollxverba. Vbifidlcas inctlligeuda juxca

rationum etficaciam inBrmarc.


149 Scd quis non vide.it hrc

illum verboniin lcnlum.

cain i^fncralts

cam non habcat iimiutioncm itii quU


iiimFrturts,& MtitMkifUiitiiMtulSMrMmrntum
liecilio

'

Monialibus nibil contincbat,& ca nen aJ illos cft


ctumdecilio prorogau. Q;2P'^ -^"^^'^ ''^ '^*^'^*'''
MKi loquantur Pontifices , eft quideiii verifliJc

comprobata. Quin etiam

resambiguafit, nondcbetvniusMaraldiatieftjt

poftulario

nna, occ jbliim ad Mendicaorcs , fed eciam


ad non Mendicantcs. itcm , poftulatio dc

mum; ("cd qiioJ

.btlioreft,ci^mBullamlcgerctaiiclebmaudtretj

cnim cauflam fiix


ad omneseft

cx quibus

oMitum. Iiem mmmifi


in co poluiflc (endi , qucmaffinna- ^^"9*^
ab Vrbano in alio, qui planior 8c ^ora-

eumquidem

&. tanieadecillo

Mendicancesdirciaa

gMi^'

confultusfiut, fortil^irimi feiisiks

Ad prlmum. xot^amBallx,&pollaIado
Procuratoiis tion vrgec,ciimoonftetdcci(ionem

Adqaod

quidemaliqua minimc folidavidco rcrpondcrl.

ulti fcd

ifj|UMir,

ffCMrr*.

potucrint accipi

ci^min eldcm Bulla totum Clementis Occrfr


tamhnoaccar. IIIaftrtfliait,3cEminenriflimus
Cardiiialis attcftitur qui luncquidcm Cardinalis non ctat , e^. cunco meruit vc dc iJlius ne-

au-

qul

Vrbaiii jullu confttuait; ve

1ieaiencer4ueadnitraium,4)iiodintlloalio(biiit,

probare, vc iam oftcndo

^^^j

ca ditpofitioncm implcxl.

Cmi&flwiiisexcra ReligiooeiBtVtdecer, non eft


quxretMius, nec.de %aaria ancmiaibtiliiotacis

^47 Sed profc^6 addaAaiion vrgeitt; quia


jntaiM probanc,aur nimis,s^lOCtiamfiiCilillil
Yrmmo

illius circa

BuilamprxEuam

inflcdli

ir

mtHhlHti

fcd

& ica fibi teflatum lltuftrilTimuin M ir.ilJjm,

cftaaaacur, 8c nullus adicus patcat rcfpirandi


ainnaDUs prx pudore in cotnmi (Tis penc^ pericti^eriorcs^aclcrupuloliorcsjuftoccntcantur.

fenrum quia non iu cxprimcbaiit verba


ClcOKncis , ideo ab Vrbaho prudenter adieifta

rantibus;

wtrfmitnf

Q^ta

i^paret.IcWfMmtacuUateiitanonlblikmaneniStiiradcommunebonttmobcaii(aaidibm,ied

non itjarcum

Pue^iiteudz

non ita vt fubicdiotalls


ad rcicruaca Scdi ApoftoHcx dcbcat exicndt : vnde cidem Sedi quoad fibi rderuaca debenc efle

ti.irar, ab aliquo mortali abloluipoiruntRcgularesuili iidcpuucis,quod caixtme rcpugnac mcott


^ontificum aded iimiiamiaincaruum rereruati*
vt cx DcfrcTo Clcmcntis Vllt. prjekrtim
ncin

fpeiftat,

'^^'J"'"^^

.199, ^*/^'^*

vtcni:;i ccil iuir Catdiii.ilisLugo

icftos cflc dcberc

tQfi<|uidemnecvirtutepriuiIegij vllius,ncc Cru-

IMinqiiiaadilhid

.*

Rel^lbs tuorum Przlacorum diipofirioor(ub-

poti^eik,

&itOI1K-'
knuti.tnnumeri^ calus cxil^imabuncur refenla-

quoad ^bt rt[trtuta ^'f.*^

corum lcnlusclt,circaSacramcntum

l<.eligiolbruui libetcaccmtu

in conlcicntix i'dificatioiK rn

^ii Apoiir)!u.t

jMMS>/Eir,non itcm aducrl!imcs juuanc, ieS vr-

rummum iiis non eft

qnta fKUt
ita

iB^uftias redij^rc, in dcftruiflionem

virmpiuik'

in liccntia Ixculaiibus

conccIiaprorcrciiutisScdi ApoAdicaeraterine.

tft

racidnem addi aliqtiandtf


iioncnc iniitilrt , obfcruat Co-

uitiuuia Lii.i.Vdri4r.c.^.>i.y. Pruquo& vidcndutP.TkSindmi(^Jit0r4Ulik.t.{.x2.Ji.zo.


Vcrba aiitrni ill.i Diihfaoni [nomm
548

damnumilludcompcnraritmaioucnim licviam-

tormidari

& ita

cljulalas,

%lighjti.

quam

tum. Propter

untum

Qutmtum

4JS/ttrMiikmitmPaMeMli^,feiiCurft^mitidiiuiii-

Mim m neiiiuiltUS'-

i- irMieitnt vbi tat tmStmf


^(lii^m conftetillud efle

Sacrameoium Ccm-

ftrtronif^ icdiiiMorisid cUricatis gratii^gHniiHr

3c lefti

}$o Adfccunduoi latis cllc apettjmmcn- /nM^/Mi


fem Ptvirificaat. vcexdhfttsappiret.qaorum if/rMt^wr
atcciuio Gngulariscirca rcgulirem obferua itiam

cacubac

aoleatium dc.b^(it fubordioationcm

g^^S^

Digitized by

Google

^hefaim inlndtci ^itulMs V. Appendix. Cap. XXVtH,

1^1

qtu potii&.num Kciigionis fubftaniia


Vndc AuAores fawenftc propo(!t<
doctni Rtjjularcs non podc Bii!I.im rumere,
quxGta ad id clt:cinolyna,quia Pontifices noUiuc
arca,bocrieguUretnobfaiimiliaairebHi De
qiio didtum
i^f. 6- Jip. 5: videri

mM4i

'

ccMififtir.

..

quiun qu6d mcr^dibik


'

fint Uumtt*

^ll^
Jlwilrr-

Prglati pcr capita fiiMfeortim Wietttet aici ilnici n


vt J^trimciuuin cx l.ixitatc

dem diuerra vaTde ratio eft,ez qu

ejjtfdtkkdtt i/fiut.

illi

Sie Ble

PoiuiHccs cxpcdire iudicattt

<ta

teft

cum tatnen res

ckigitur vitaepertedUo

a Rcligiofisexigitur

, fi qtiid habent
roboris,idcontrarcfciuationem,autReligtotjm

diicipUiiam au^bricaie

: idquodeft cuidetKiusin
quanto pottori jurc credendum velle id
in re taiici momcnti.qualis eft illa, d^qu3 agimus
vt ntilli maior poflit inticitiri ? Siue eigouQor ,
fiue unus (ic, (ic volimt Pomifices^fic wrK^onb

tutam

bono

publicanir ,

&

plen's

partc,

anfi-aAi-

Rcligiofisiniariam irrogabir.

3^

iubct vt

corumdcm

pofTunt, aut dc

finc

<!t decebit

Rthgimm

citlht^

Sk

illc

pii

cric

quis habcc in co

3^4 Dicoprimo.

qu6d

Prariatis lap(iis eius

'

Religiofi

^.r^/o/.^j.vbitjaredeapertedeiduciex

BuUi Vr-'

borfamiaifa fedlcnir 1 eum ekperimearitcoaflec


cos, qui tic ambulaiK , 8c optimos in Rcligione

Dani VIU. prOQumiit. Et quidem pondefarfoiie


dignilTimum occurrit Auftorem hunc bcnignio-

Mttiuros habcnc pro confdentiarom regimine


conlKRinM fiigHmt , ad iadbdkot & ineptos fxpi

opinioncs amplcxum , vd cene vt in


plurim^m, vt profuetur iple, hic nihil deprehett
diflc benignum,e6 quod bcnignitas in hoc genere in magmun prtKuldubio KeKgiooum pcmiiclem redundabit Vnde mcHcj^ ineonlequendae

diucrrcrcA" moribuS"fibi condmiles^quos putant


tiihil miraturos in alijs, ciim in fe ipGs pciora,auc
peffima deprtrhendanc ? Z>0rM/rtffflf},didturt

quoJ

.ib

AiiL^orc alio

dcfumptum : tic enim fcrij^iS.cxcodem

ptcrat P.Q]intanad. vtinfinc,.

fiofinmi.dc
riani

quo lllc fupr^t.n.

noii cur.inc,

quam

PaiLt

ipiritual^s PatK-s

confiifo ad

.acqui

nam

mlctdccen*

quid dcccntius

k iuperiortbus roacuro

gabemandat conlcigi iiat de^nacot

Clcmens VIII. in fuo dc rcferuatia nt Decrcco defignari iubec verbis illis : SHferitres

*J"^<^' qtw'*^''

mv6tfM

iiimtttlt tbus

tptttmr

res lcrapcr

indoflrina argui potcft

Jiim Pnrti

trdn.6.

f^.38.eamvcpTobabilemproponic:cenetetiam
P.Bardi 1 .f.tnul.i.fsp.^.ftn.i.i.4.
alij. Pto

&

batur cx

.idJu<fli^

Jum

fimdamenla Connuitf

feiitcntiz foluercmus.

Dico ieeund&. In Socieene Ibsv fpe- ^4Ml*a:


^**'**
cialiiis przcedens vrgct AlTcrtio pro quo fic fcri3f^

bic P.QjiiiKanad. /iyr^,.

4.

tmnmmlkSSttkutitredo tjfr,

Prsxim tsmen ppeli- ^^'^

&

c*nf4*rij
txpttrtt

fiHguh

c.enfeJJarii<p'rofttbditorttmmmtromdicri^ifHiltHtd<h

pldnhenjeo,vtpotiMd^^ndkmperftciitnem fondn-

CUn.Vitt.

^prMJentei, &fbsri$tttprxditi^fdtimitr^iutis

(emiinReUiiSbie tineftil^efptrfiBnftmemierisdi-

..

4k5

4i^</M;,Ov.

(cmpti, qui

Hac

p|o(rit iara

Ingcnere qnifquam

trtf

4urr

crgo decemiclcgecon'detalibus, tjuod deceat

co

(ibi vcrofimilicer polltceri?

Prxdidta efgo bona quidcm vcrba,(cd verba can(unt lcgcnda in librit,ied in fimicfiB-

ttimmodd
Ca

& languida relinqucnda.


351

Adquartum. Damtnim ex taii licetH

lii pcofi:r|teiis

ninc ^^uiiem. compmilabiic con-

iKqucunt Bullx Agirmt:


induicisgaudereinoiduieadiMareMniili^tt^
ncntCard.Lugo.i9^G-/i'7f DtanaP^^rf^j^..

congrui. Scd

qui buiufmodi

\n

BuUa Cruciatz non vigec pio re>


non habencur. Rderuatio namqurono

&

fi.tfint 77iiintrM&

quidem&

togotam, quooilquifquc

non

illisfpecialcs

Quemadmodum

leuiores folenc
graukiresitinocefam, qtiando
abeorum notitiS rcmoucri. His ergo przmi(Tis

tuujfkitiit^famtmtis^&MfiSkmtremrotMm
ponderare.

'

fpecialilTimum importat, ex fpccialf rtpugnancil.

quam

re^iiits

<pttffiC$i^Mii$kittMip}*mKtH^tBntiit^mitft8um
*Hi,iRtgnUri<.,cemmufi!if7

fpcciali ficultatc

Confcdarij dcf^naci,

feruacis

;rcfrna non tlizrTtConfeffsrliim

iuti*item nonf^tcuiarem

Prouinciis vbi

medclam fciat corum malis appoiK:re,ad-

dttquc;
f^ff^

quiartenco conlitcntiuin

Con-

fumnnm
Qupmodo aurem

rcfcruatTsdcpuct-ncur

autcm omnia mortalia,c6 quod pro

non

contra mentcm illius lu.quod ab cius detcrminalionedefcendtcVEtrefeniauquidempeccatailla


tancum dicuntur, qux i Prxlatis folum abfolut

U^dtitnesReb^i^orKm^peuritijfCemmodu^sconfulere

AMJtf

non

Ibccialcm prohibitioiitm habcnc. Scd occurrit

ftatu

^umJi

^ndimus .

fc^Farijpro

liint

vt

non

P.Mcndus opiiml prxcatitione,)nMi. 191. dicens


ConftlF.irium dcbcre cITe \ inim do^lum timor.Ksqucconrcicntix

"''''''*'*

dctrimenta
,

(ed

moiali abfolul

ergor vbi Crueiaca

rcfcruatis

Sc facisgraue inconucnicns cli

fummum ius non cft his

Religioli a nullo
,

fi

Apoftolicarconfft*

m maiori inqium QtMi Cbrlftnai


fummum ius cft fumma iniuria & rta dum

Clcmcns Vlll.

pcriailo manumifljs.

Ad tertium. Licct
qux cx liccntiipro

lamcn non lcuia

via

quod

S^a

polTuntnili ^ Deputatis

conducic.tic conrciemianuileciiritaircon-

rcb ad cilum paratur

militare. Si

!m*ur(a,c6

concinuat^liccnciivcquiiCon(t(rariocxcra Re>
Ji;ioncin confiteatur, proquo plures Rcligioncs

'

Ad quincimt Sc fcxram

35^

'

qux dcbcc in Kd^tofis

Jndii

%%\

Utdi f

duceie.

(tnceacfcm

CwWMp.

rccolligi

Izcularium quibu s grandts pipS: .\ quibus non ca

ficratisexigua,necmaieriapeceactmotTalit,jiixt^

bus laborc

t^*^^

rcccpcilfiaiam (eiicenttam,pecunix quanticas,qu;

ttrtiam

pccunix rmma

hukifmoeS

liccnti.r

&

progermiiuns amoiiantur

boMtt fendert^

opuf^ut

i-iMt. i.it.it.&. P.Mcndus


vbificatc: QHmfent'w?m'ifiimV'

j^^jHffifffttidminMiefUttoHtBnllitiPralMiv'

ddmtiu

'

ifji^.4.s.]$.

lulitar, fic

<tibfiilio1lrgulanam

pofTiint Trullcnch

pcigeru in probationc^fi crg,o circa acccptioncm

damnum , quod ab

eft

Infiddnxistimert poceft

quodnori magnumcircpottO compcii(anJiinj.


Quod Ct modica iUa pccunia tand ducitur , eam

BMS4 lijjf^ylffgjgr,,iflj,ip[i^il,((ruajiiuvigcra'tHCWt-

fJei

ttibutione d R.digions i^a pro Bullx confircutione cchrcmltitnfCjlin ha Sedes Apoftoltca iad}- litmis txi.
cndcrii ; huculqiK rart tn alirer iudicafTc. Pr.Tter- /^fittf-

iufiin^if in

tmmiSfU

hnit in tjflsndttm

/ri^/rj/fnrirM.Sicitle.'&quidemopcime.

quo

Ex p.^a

: nam (i praxi hu- dJ.rmLm-confona ferucntio- X***?crgo vbi non viect

contra ipfum argui poceft

iufmodi ftandum
ris difciplinz

eft;

quia

oblcniantic

eft
;

ide6erii, quialai^ucfcitob(eruanciadilidpmit&

Tunc vltra : crgo


calc

detrimcntum

lunaW.

Pontifcx concedcns
fcquitur,illud

id,

cx

qwo

ctiam velle con-

AiqaifiocinacdibikeftilePoiidiferio

Digitlzed by

Google

DcRfgtfsfriB^tUHiexChiicmt
Stclo,

agin^us, per

cjiia

tum

lictrc

Id

autem rerpcdlu

Sociciacis ita eirc, Iptciali clt Gregorij iClII. aJ-

Aoritate firraandum
l)!fer

ft^.xr'f

fi

'

qui in Bulu, quxincipttt

R'.mMJlU Pentifi.fm /\Tx\oqnkuT

Ke

& (enferuirivotitmu

'

keptii yt^nturjkjuii^ti^u}

'dmr<r,Qi^^^

nontftinde inftiuudura quoad

iuhiLm

in

fiiiufHis Apofioluis

nicntis VIII.A: Pauli

Huiiis

'fifs

lods

MUt ^tmiicMmaHtfdhtltiuliitnus comejjji

jlWkwf4^ijikilMK^^
ptfli:idiifge.iikt^vt

6mneiRtguUrts

ettMm Mendi-

tmtts kmnfmedi fMutitMtHin vxt pojunt. Hxc ille ,


tiitvi a]ibicmininomsdsia,(Uqiuehlcoinitriinitii-

^jj""? mcpotiuTunc; cxilliscnim AfTertio noftra maS^Si j nitcilc comptobotur : ciim ex iplis conftet Cru-

V .conccirjoiicm aliegarunt.

namquc , in qut> nuignuni Re^tofie


noftri dirciplini dttrimcntum pofll' contingere
Circa illud

iJultis,firie commrtit/ititus^fitttfmati!. perfokisjitte

pro qaibus ctiam CIc-

ftKuilTf
,

qux

alia licitum iu-

Poncitlx adeog$neraliter loquaturj

dicalTc, cirin

icdde rekruatis

Si^f.ctstti

*i'J^

fen-

nenttirPlacresfiabllire vrurn CruciatxinSocieta

vt ptrfonx

Stdttttiitife^ttexpreffa SifpeTisriimeitifdrm

laxitati fauemieni

Dccrfffl 5.

te flon licCre qi!o.id abfoliicioncm i rcfcruaris z

J^fihien,sutreUx*refrafumMt,no/ieJje,ntcforevii-

fM meMta wn^m, tntSedts Ap9filit<t

prxctpuis Thcoiogix luminibus

|Knloceie. Lic^t aoOn^re vfr, nicntio prartact Gregorijconccllidnis iubcauir li txcatanrum co*

rttmHn

^KtJMfUremlnflitMtijrrMlifhtSettttglifJifctpbaMm,
mtdii omnibui rttiatrt

non ex

Knciara

qm

mintdjt 4iitem Ap^oBtorum indiiltDrtim frxtexiu revulareM

fMMi

ijl

indulgcrc ; quod plus videmr habcrc roborif


quaiido videraus'fcripcorcs aliqiios Sociecatis,ct

vtvidiniiBJllfJW.J^o.ergo&Uccnriacn, dc

compcricbant,oponuit ttancdium ctficaxadhibc'


ri.
Vel
resiftanon emtuncMicotapeMB
vc ppilea ob ;Bullam Vrbani
qui Clcraentis
npcnccm ampUiis-dcclarapit ^ &.ita ^rau^s fcriptor
,

les eanflem illullc^runt ,


'pant.

Uc^quuiain .obftre-

'

'

Dico terd6. Bulla non pnxlefi Kcza-* Afftttii j.

3 $7

laribiis tn (rneautreleifaa( P4^fli$,cdnfi in > f*d*fi

SoektK'fine-i*

nfM-

ciicx vfudi nori effe

lifnif

pcriorvlm licet.ciajn

"

gularis& cxcmplaris poctft difciplina rclax^ri,

Bullxlxpiusaddudi: DtMiivai fnenim PfdUt- ^.^^^]^

dfikm etiam
qualc cft id,dc quo agimushot interim dicamus) aliquorum fentencia falfi-

tum,

'

Itcittant ili
iis

prircrtirn

Religione rcdru.iTa

i-xqilibusre-

tatisreuincitur, qui dicunt Praslaiosnon polle


iiibditls

vfiim

CnidMC qooddli^byb

& prxfcrtim Clcmeutis

mcntcm non

runi

fiiine

concefllim

non

cft

liceniia nequic

prxlatorum

tmpartiri.Quod dilcrimen quoad rem ipfam nuiffM.


li

lius

vidctur clTe morocnd.

Ex

prjsfiftis aoiefA

M&n verbisGregori),c&mCruciatamcxpriiTiat, videpoflcadt^


liusvfuminSocietateconccdi.&eiiamlttRelPgibaibtts atiis , communicatione gaudendbuss
ncque enim priuilcgtum iftud pcr Bullam reuocacum, cura in Bulll ipsa facultaiies Rel^ionibus
turclarc dcduci licentiam i Prslads

Mendicantiias dmceffie quoad eonim

FnnA

verhapotiiisquim

PmS)35^ {praEfiuaquidcm
oponuit adduxifle P. Mendum
tmvbi- ftHffrfanwHi
)m|p>- M.iii qutHM.zo3- do(flrinam tUam gene-

fuam de licencii pro uon rcfcruatis etiam


inSo^tate locam haberc contendit : contitt

'^'^^'''ialero

qiiara rcfolurionem

vcrba infinuata

fibi obiecit.

rcferuatis intelligenda demus,

Qu2 quidem vt dc
pr^ncettigenetaliorem aflertioncro conrinent.
'Circa

Quomodo crgo
Pontificcm abfolutloncm c J-clcruads

quod admoncndos

Bulbm prdi<aam

fupcriorcs arbitror, vt

fubditis uitimarc

non

ncgli-

g2nc,folumicferuadsdefoUcid:dumcnimdcaliis
'nUtdieiioe-, tMiiividaiittrprosilis^iifienDam

^m^mnd

fSH

'

quoram plurima atrocb

"
'

'

funt.fcdfrcqucntiaintcr homins.i,vtfurtura,

lapAsscarnis, periurium&c. &licn{iamadab*>^'.

wlarionmi>romKioribus,&
arincxis

adco

Ceilfiirtidfilem-'^

& gencTraliter

libcraliter

Vidcatur Carditlw Lugo

'rt/>

indiilgere?

m Re^a^mirML Uii.

StMtntiM

&f^aMturw:iKfMemrMmi. 191. I^i',^


dktm t ^xXtpiUtMf^M in Rtfigione fejenutts^tx J^,,,-^

1>iii.y.y.

dt

wtMt

tmmhbtt Kj^nUrtm dbfehd sb


BulU
Mwajtoiki0*ttif^^^^^
fmnAjotmfMidMrts ^ colligitHr tx pr<tJiB.ifententili^

Mmdiriit

CerteficxtaUleitientiibociequittirj veicx eo
capite omnflid refisHenda vfdeienii^'

ftquiiur: qula

cum

Non onien-

referuata Sedi Apoflolkit

non fit argumeniura ad illa , ex eo


qa6dnonrei<mma in Religionepoffitteper'iij(>

etcipiantur,

exdpiantur.

'

non

cuoj

cxtcndiilicctaliundepoirintipfi (ob^iemcsprPtiilegiis,auc ^ultate ordinaria,IIccntiam fimilem

fit

in Religionc prohibere,

p^o tefehia-

iJ .'.utem,

Patetcx clauful^

atrociora crimina rcrLruanrur.


crcdibile

de^larauit 0>,

CVocfa^

imiumablblurioneconcedcrc: ad

'

fint.

Aft^eUt^

ram abfolw f DtiHde; Scdi Apbftolioenon ntli

<oflce|>

dercsquiaVrbamB aliorum Pomificum Dccrctis


inCftens,

non

ipbM^riftrHittM , fulwOi
,
Jmt. Rogo enim quam vim illa Libcanr, (1 rtferuataSedt Apoftoiicx vincula pollunt pcccatoSetS

folutionemcolfi.

Non vidco equidemtalis

icnv

tendxfundauientum:ndedkmaitsteaQ^loriia(e
deftituta

fic ,

nori ericmiraib

fi

^loftis mtnifla^

probabilisvidcatar.'

Nec dc Bulllboclocof>lura,ci^ altcrius fit.


Placuit autem circa quoiidianam niatcriam , St
oppido vdlem /tionnibilUioils-aiteaferB, |Mb
quo

forfitan

vnde oportet

opportunior occafio non luccurrcti


iain

iviadigrdli calamuroad

eam

reducere, &inftitutifnNecipai;dlcfinm|pri, VK
poflkiaiidemoolifiiinnatti.

.iii

Tb^MXMdiHTma.

TlTVLVS

Dlgltlzed by

Google

T V L V

VL

PE GVBERNATORIBVS. ET PRiETORIBVS

INDORVM.
E Tndorum nquam GuWnatoribus

Hifpanorum func

qui

& Pntoribus ram de iis


;

diflerere, ampliorii negotij eft

,*

pro qui-

&

lacina. & vulgari


libri integn extanc apud Noiirates
Quc ergo ad nos fpedant breuius difcuciemus. Etiamquidemm ruperioribus ft.!bilirunn oflicia huiufmo& quibus dari ilia opordi vendi non poflc , vnde neque emi
ceac , & an bcnementi prtpcecendi* Cicca alia crgo , qux reftanc , iniUtuenda
ctA^atio t pro quibtis fiiE^aate alia

&

bus

Imguil coofcripti.

'

" P V

Ci A'
.

"T

pemlcpottiis, auccert^non diuitemvditcxiis


aliqui$,qulkiii|unaMntiviolirioiieloaip(ctan{

juraHKDtuni quOd Prdctorcs


lndoram pra?(bnt, fit obligato,

*
>

nainiocoiilcicatu.

Vrmc
.

fruttivt

ilfinoii le

cxcKmi-

ros contralus in

^Vr^

cum

OtT^lw^S

Indis

jiirifdi,

vt

aut pcr Incloi


Hidoi

&

ptraganrur ,
ptraganrur,

lioc iurahoc

mcinuminiproofficijtitulo

exprimendutn

hnMi

\
.

oam

rcs

proftftd adc6 pcriculofa

vt

Crcteofi

labyrin tbuai

^m^ft intrOffiittttK ^ vtloi hnfuiuB

Apoftolus loquitur

i .

Timot. 6. v. 9.

a^uo visrepoiiux
esfwdire-ChcalHeccrgo
Dico primo. luramcnrumdi^lumcftgra- K!\ir!<!':
z
ilttet pbligatorium. Sic O om. Solorzam u^t )>"^">'*
%.diM,$mm.9. Crfr^. &. fcqdture CbUMPltttt ^,V^
omnium do^rini circa iuramcnta Rcgiorunj
.

miiiiAroruin > i|uaiulofiiDrainatcit.im

alis

gra-

niierofal^antemcuhim. Pro quovideripotdl

P.Fragoms Tomo

vt tcfncs Montis-rcgalis Pcruuianus Proro^


D. Soiorzanus Tmm x. hh.^Otp.i, mm. 10.
dt 'm PoliticljPif'75tf. Piaf, TtmlPtru. Circa
cuiuf obttgaiionem grauis iam pridem coiuro*

. Hatio auteaacft manifefta : nam materia circa


quam hirMneniMilioe cadir. cO grauiflimai vnde

eam efle omnino

Solorzanus jb/r^ , A: tnter alia iutamenii ab cif'

.*

!55"*_^^^".'y.

pm ftatio di-fonnam iuflit Ezccllcntiflimus Coi

Ipf,vidrint

diffialioifrai

Diahdi

(icionij fuac reiminis

ttm
imfimart*

Anino-

obuiis Ct vlnis ideiuidcm adroifjarus ?

fcrt

ueriiaextitit,vole(|tibus roultis

Rcgcs Catholici

pmcio multa

Ptg. 514. vtrf. 99.

ad concinendos Prztotesin
,
vt obferuat Dom.

excogjtarunt

ffigeoiem^qinlenqiie erba iptit videntur oftendere; qob nullum apparct ca^ut, vndc aliter pof-

dem przftadonem , pro

4k rationabiiiRT iudicari. Aliisautem,& non inmcoocie Magiflriscontri tcndencibus, &iiKa>


menti obKgarionem nullam eflc alTcrentibus , th
iqudd vlii fcccpta non flt , ciim Prctores omoes
ontradlusineantjcicntihus Proregibas^imm6

MatisTregalis diximus

& fiticntibus,

dum

fibi

fimiliaribus eas przturas

conterunCiiii.quibus ad frcquentiores

& qua;-

mcib)iMtBumlSlMmaaot oppowunitas perui'


detUT. Hoc autem .confctcntiz leuamen aliqui
aiicerfibicoociliant , iurantes ore

non corde

^ol famennoncanitt mulri, fed periurij (c reos


esiftimantC5, ad lucraperoigilant

iione poft cranraftum

officij

rati

Confcf-

tcmpus Sacerdoti

fianMa Ofimia hzc inconuenienria componi , Sc

gy^^. coofdcnti* terriculamenra fopiri. Scd ncfcio


jSfop -M quomodoConfcfljolegitimaeflcpoflit, cuidofirima i lor vcfW de opmimllis non le comitem penituf
ncccflarium adiuneir. Vidct fediuitem prarturi

&

diuitiis exulut fu2 portis indufhii, St


deMqtnfiiiorasiiiododoleaciDe, fineqaoftiie
illz non potuiflcnt ? Scd qualc cmendatioins

fiiofiui,

propolitum io eo

ve&v.

qui in

ea

vtofidnmidem,

antmi dirpofitione

autceiiicoiifimile

mvtrafu

res Proreges lunt

coios oblcruattone plufoliciti , vi d


Co mite

apprimi

t-

&

dc Mjrciiionc de

Momcc-daioUMmcfi compertumqui|fla
fbrmam inoouauit. Tendit namquc ad vttandam raiferorum oppretltonem, 6c lic ad fidem
fil^liciKlam, Jl: ad conicruarioneni rcgnorum
Indicorum, 8c maximas indcobucnrcntcs Reipu-

rionis

blicc CbriftianK niliratcs

quz

Indis dcficienti-

bus euaiKfcunt
ex quibus manifcfti lcquinir
eflc obligatorium , & in cius violationc mortaliterpoflcpcccari: vndc id ncgari fine graui noti
.-

ncMuit, quia ratio ft clara,


fus

(jt

audor

& nullus

qui aduer-

Qnos autem nuper


hoc ooa aduerfari ex di-

inticnicrur.

aducrlbs indicauimus in

eendis conftabit.
j

Dico

innc^abilis

fecund^)
,

quando

grniiter bbligant

o^iligatio di(fla

tunc

cft jtffft,

fublato )uraateuto lcges

prclettim

(i fic

kx natoralis ,

cuius violatioiniullitlam conrinct, autaliam

Umtm
f**^*^"/'9'*^

no

& quidcm dc obligario:


nelcgum,quandox>b]igatiopurdciuiliseft,non
tabilcm dcformiuiem
eftfacil^ dignofccre

qiuncum

illius

pondus

^^.

an

fub mortah, an fub venialiyan purc psnaJis&s dna qood coc 4 Oodxwibiiiinufainnir
fcilicet

i-

Google

De

id mcrit6

lixoccurrunt, vt nihilhrmum

linc

pollic

ftt^udicio fapichtum relinquendum

ltabUiri,&

.'ih

ponduc iocumbit

miiTa eft falus

5c.

Gc

nihil

erga eos rationc con-

craduum fat , pcr quoderaue aocumentunrpatMMar. Obligabit ergo ilHid fld non perpctrand
Calia, quzlege funt naturali prohibita
Sc circa
luBc oon potcrit deluecudo aUexari ^quuconcra
anufdem I^emnilitl loime Mfitttwlo poteft,
,

vtnoniuuat

in

luxuria

quamuis lcgem prohi-

bemcni iiiam ^toc linc, qui viokm, vt li lcx ciuiioBem in


Ks,autGuionMcOcc,mitd'l obl

fxcLilaribustolfcn<iam,dcruetudo huiurmodi fuf-

tiicinaliis,<}uxcontTa

fiucnspoflctiudican.

OMUialcm

I^em

Sed

ininluifle contpiamiii.

non ide^ licita lepucam us


4 Oico tertio conoadhis a Prztoribus
in exeraetotnr, ?t iHilh Imfisfiac iniurta ; anc
liqudd cx ipfis griuc nocumencum oriacur, non
fiini de icthali cu|p&damnaod> , ob iuramenti
vielaiiaacm; SicvOTdoAi tam pridem , quod *
.-

mod6 plurcs tucum rcputanc , & iuxcaeam fcntcnciamprazis mulcorum proeedic. Probatur.*
quiaiurameaiumaddirum legi non obiigat , nifi
iuppofitalcgisobligationc, quamredditarflio-

rem , vc oadunt Do^lores. L. Si ijmt t^tr. C. de


^4iifi8i*.(3r it$ tJfauS CJe tio nmmttt fttnmi.
Fro quo aiiquosadducic Dom.SoIorzanuifi^.}.
Hf.n.6i.Vndc (i obligacio

cft

fub veniali.gra-

uisQoncon(ur|pccobIigatio;&iinuIIa,

erit

pa-

nMrnolb s n^qvusexprcfsc vdic k obligare,


quod numquam accidit, nifi forte ex ignoraiuil,
t^az iacic iouoluntarium. Quod tinc limicatione
iiflllHie ut plures,

quot Iducic P. Fragofus

mnm.^^.chjari Sie autcm conttngit in prxlcmi

namc^mieges didtx untum trucndanc damna


q^C Ilfdillolent inferri, depellere, vbi nulla calia
exunr nc<]uc ipforum pcriciilum
,

dcndum

voiiiifk

Rcgcs Catiioiicos

non

eft cre-

bqucum

lernz damnationis VafalIisinilttre,vccumbonis Auftoribusdiftum '/Ir. 1. ww. 4. &quidem

nc

tali

obiigationc

fatis cft

communi bono pro-

&

uifum :
cuoc obligaciotKm fub lcthaltiKMlcfadmittendam , ibidicm citari dcfcndunt nam

pronocumcntisvicandis adcft nantralis iex , St

piramencum : ilUsaaKmfubUtu , non c^grauiorisobligacionitindicium. Fauctqnod dcle^vfu noncecepcatradunt Dodloresapud Parre

nhitmTtmuTMB.

vfuim
.

Jiinr.

Dij^.

.Pimfl'*

3. n. 9.

'

Item,

licet iint graucs Scriptorcs, qui dicant promfflttnempofle fiAftiorari , ita vt graue meo
peccatum non fit : .iddunr tamcn pro to debcrc
cauiTam vrgentcm intercedcre y vcvideri poteft
lurtmunii
apad.P. Tbomam Sanciom lih. t.itMmrim.
I

dijfi.

num.- 2. qui varios cafus adducit

Atqui

tir

75.

alibique. Fitqiie

tttt eirtm

gonulb modoeftlidcataiisfiAio.
6 DicoquuHO. lurans iineantmoimplen'

Aflirtk^

idjadquod obligatus fub morcali noneft,non mhnt


ia.
peceatmortatlier. SicP. LcfliasJUK. i. Q/. 42. flmdt Ut
Kft/a. ^z.verf.Siprime modo. Probatur exdi^ris.
nMm. ^.quiacumlexnpnobligcc ,non eft obli- framttr
di

gatio iurandi
ttt

iuxca illtus qualiutem : vndc ^i*mein

niii

communis Scripcorum dpftrina incamenaim

iequi naturaro

eoima^^,

qoo

cui.adiidRir , de

P. Sandus fnprilA. C. D^^. 1 1. mm.^. apOd'


qiiem Doftorcs P. Vinccntius Tancredi Je Re6lim TrdH. 4. Lih. x. Di(}>ut. 14. Qtu^. i . c2r Di^.
nnm.^.<^ 6. cum Caietano^oto, GurierreZy
I

6 PP.SuariOfSando^PahotA Leitio. Et eriam


cum de Statutis
proul

agitur

lurarrK-ntum ctrca

in vfu funt dirigitur

Of.

fri.

Qn^. ]).

8.

Kttto. Secus

il!a

dc cjuo P. Azor ju-

& cft communiilima

refoA clufo iuramcnto fui>

iinr, vt

fi ta1i.i

Proquo

P. Fagundcz Tcww i.
Dccalogum. ii>. a. Gip. ij. j. 7. ejr 8. P. PaTome j. Difj^Kt. i. it tnrtmemo. PunUo
.
nnm. 7. & atne cos Guticrrcz de Ittrgmtnio prenq)B Cip. 37. <<r 38. & per hxc quidem quztlio-

mortati obligcnt.
in

laus

ni prxfcnri vidctur racisfif^um


iilltmi aliqui;

circa

quamfu-

ciim umen cx principiis apud Scri-

pcorcs fiuevtceTris,0neiptptobabilibus,re^e^i|il{^

admodum operose

autcm cxpIicatiuMC

C A

lic

reiblnL Flr6ttll*

yT

'

'"

iam

II.

ad qu2
indicorum Praecoruin iurameacuai

Explicantur in particulari ea
excendicur.

il

& plu-

in praeienti

polHt non

qui Tit. 4. nnm. (^.

Azor Tcnm, i Likr. 1 1 Qf. 4. Qui^.


nuHa eft taliscMilfa , vt patet, mtgitrnmquiaadomcium voIunt.uiusvenit ncqucad fingcndum poteft vlium cxcogitari ^auainea : cr>

ics P.

piiori

flc

i$n ctrdt

ci^m Pnctori culiM tran%fci6MHS opponimr,


rcrum contra^biiium amiilione puaitur : ex eo

IjUtcm dcclaratoriam, iuxu recepcam fcntenciam

con-

danuUam, c&mimiolmnariam ladarignoranria


in quibus conftat gnuc pcccatum iuuc niri.

i>

petacur poft fcnttntiam

conllitiilc,

tra^larl

cio fuperiit , Ipina doloris xtemi flttura.


Dico qiiarto. luransorc , noncorde,
5
drea id ,in qtio eft obiigatio lcgis certa, grauitcr
peccat. Idprobo. Quiaofficium darur 4 Regc
iub ea condioonc , qui iic intendi( bono comimim'profpeerea]iBernondsmmisi ergouoii
apponcnj vcrcilbin in contraif^u dcficir, fraudemRegiobtrudic, &l cnuiitionem ocijrcd'

Cr 10. juxta quosnoneft fcientu Sc paticntia

^arl ad pccnaro, id cric

fi ita

^quibusDeilimoromni cftcomroodo tcmuoi^i poteiiric ,llibucrentibus foiicitk nequa ijbi rcftitutionis obligatio cxaAQ oS*

Priacipis ncce{uria,vc Icx dcfinac obligare.Quod

folibi Iiabccurl^ancire poenalOTi , quc huoa


traainm Scrtptofum foiieniiamiuib peceatonpn
ob!igat : vnJc ncc iuramcBtum circa illam , vt
cum aliis.docu P. FagundczTM 1, DugUpmlj^. %.Ctf. 2j. nmn. 9.8C lictt addant oUi-

probabilc

to multorum

vt lcilicet nui-

eorumcom*

mtrcimonium

iniurii$

latis

ttogat . vt in AfTcrtionc proponimus. c poile


Hmeriict conttngcre ccrtum nihi cftexperimeno

graues erga tpros iniuflicix commic:anrur; in id


lasabiis plagas accipiant, quibus

quia rationabiliter prifumftur nori

Indorum

Eft crgo hoc

cert^ iuramcnti

TrMtorti^,
,

&. violatam cimi iuftitia iuramcnti fandUcaccm>.

picfcnti

autemci^m Rcges Catholici lcgct ftatuentes circa


VI a contra&ibus prorlus
Pmoics >n >is
ibftinriit,id profe&o cUrent oelndi grauentur,&

emta

luramihtt

ohltgatione

tegulac 8c totclrca particular leges circumflan-

k...*

:
.

r-

TpX Itwius estenalea, qux grauein iih


I

&

conrinem ,
nqcuqii^ma
poiTunt noii leuia Indis iQfem; ^u

iuftitiam

in (pedali oportet.pcrcarramus.

Digitized by

Google

ijfi
Yichm

^htlkmlndkiTitulfuVL

Prfnioergograuis

Iniuflitla

ft

qmndo vi-

pcdiri,

^tmtwi numlndisvcnditurtaxa a Prztoribus dcfignati


9*y^
pro libitn qux cxccflTiua plani cft.vndeilKmi-

qu6d vinumminucum tamen-non femper vii-

Ct.excoiuftificaridiciiut,
tatim diucndatui

dendicomodoopportunitas adGf, vndci.


fc

iit-

AJcft vtCaciquius dcruofoluat , lautifluni


, c4m eontnjSkus em
vcnditionisimenieniat , 8c maniftfta

bibiturus. Inhis <juidem

ptionis

&

rniuftitii

quo &

!ir

contra iuramcntum dclinquicut. In

dainnuui aliudcft

per vinum

quod

cft

&

cbrictaiis (olicet i

Indorum natiuz

conftitu-

noni nociuum. Vndc funt qui cenfcani abfoluti


effepcccatura mortalc illud

Dom. Reyna

iplis

vendi.

Proquo

t^clo PrkUto Tmt l. Itb.

4.

uOif. 4. & pro eodcm diuerfz cxtant ProOTwnPwQpifioncs.atquc Edifta Przlatorum.


int.

&cand6. Idem

ffi^jj^

eft

ccrnere in tcxtrinis,

quas fuis compcndlis Pritorcs inftituimt , & in


sueros Sc pucllas cu m aliis gnuidioris ztatis

labSraitfcompeliunt, faciscxiguodiurnilaboris

ftipcndlo.

Vbi

fic vidclicet

bclIifTInu cft

dis

eorum

Indos focordi ingcnio,

procliui vdliier

excufatio,

& ad otium

vitaiw- otiofiiaiia

occupari: quaC incommodorum

Uttaiio vni debeat Prztoris

incommotaiiuin

commodo

dc-

miiiiare:

?euhimagisratiorconfonomfit, adeonim*!*

communia
litatcm I.iborcm Adhibitum Tcfcrri,&
iplbrura oncra hoc paiio lcMiora reddi ,ornari

0,

pmm.

EcciC,ftlbueri opera pietaiia.


9 TcTti6. Dumcolcndisaddicuntur

agji^,

vtcppiofismcflibusPx^totcs quqftuolas nundir

tHbmm, iiationese&etceant,vndtfftimiiibonusagricolationis iniungitur

co

ftipcndio laborls pcrmodi-

^ fuo alias difpendio

dum terrulas fuas non

proddeaot : iut
Cetli cariiks ilUs conftat , dumnccefschabentali^s conducerc , auc laborem cum ingenci mole-

vacat colerc

vt neceflatia vtee

iiageminare; fift hoefiii^ Amper licet,

dim

ionntUi propriis laribus ad przdidla diftraftis,


non vacat agcllos fuos proprii auc alicna manu,
diuma aut noauma vedirt.1flcetBim , cum de
contradibus agatur, 8c Indorum damnaaJco
perfpeda Gnt, Bihileorura finciununemimultiplidvioUtione confiftit. lieetenimdWpoffitcumlildianoocxeiceri comraftus, id minimc releuat compulfores, ciim perfpicuum fit eo;
rum laborero c6 tcndcre vt cootniauscx lahb-

ft mifiitKi

MdviHn

tumiiuftibus cxcrceantur.
Quarto, Cum Indi ad vallcs fub aduerI o
vt vinUm,Co(jjjj j^jo conftitutas, mittumur,
{^gfi,^p|^aqgarism, aut quidpiam aliud

i>tftikni.

in

puni vitz pcriculo manifcfto. Ei


ftip n,

hoc quidem , ciipjpe^icuiura tale fif

quod
ntioptoituscompcrtadanonftratrdim timcn
niiiil minus quam (d mincmium cura prouidcai.
Hic crgo inmflitta inhumaniiati.ChiiwftBiape-

dhim mamtfolito cfiedebeict

hiXia id

Aoribus inJignz coniunda.

a^iMt sh

fimt i-

R^ibus Caiholcis,&

neomm fcmnbBcx
gnofcitur

nori prclio emerc illud pofll-nt.fi cifdcm cmptio


pcnnittcrctur. Traditur ergo Cadquio vnu vini
quidratttal rcddiiuro pro co decetB , autduode*'
amoftircgaic5 : quz fumma cum cxorbitans

**

ludcerti,qu(>d

Chrillia-

'^^^l^
Ymn*.

admoduro prxiudidaledi-

"'"^**'

'

Cap. 11.

& prtcralia damna hine emcrgencia/il-

'*"ii' Qaituit^atido liucin his fiucbilIbn^OtterumroiilrtFcriis fcrc conrinuislndj dinciiti,in fuis oppidis vix pcdem aliquando figere

ncnnUtuniuc.

Ex quo

fittmatrimoni)

vfum im^

dum

Indi dt ficiuni gencrjtionibus

iu etiara, tjui Minenias exerccant,,


ni^e iiaitiae Rnhimiur ad inlidelraiR, ft hwticonimpocttMianirctundtndim Indiscnimfublatij,4aumdk4e Indiis.illorum cnimlaborem;
qui fiippteint inueniehdi mflli;- vt eft lucedMiTiniminutis, Sc

fima

manifcrtiiis.

li Scxto j cilm Indis iraduntur aliqua a^ i*^*,^'


6iMHamjibt pocula confidenda vt Mayzium, rimi^
vcl

quiJ fimllc,

& ab cUd-jrr.

prccium

fic fafti rc-

quiritur,iuxta inenrurc prctium ordinatium, vt


j^j^Trf

& 6dendi&vendendiimponanronw,ft'^^

ipfis

commodumPritor!s,aut Prxtoriflzfitquodin
idem recidtc i fiuc ilii vcndant^ fiue non ; vt vcn-

deiedut quis ddieatfmpaiart ; qui pro(cCtb , fi non vendant, bibent , quod pro codem
ad lucrum fic iubentium reputatur : qui fic philofopbanmr.-CituextooMajrfio raenforamhujuspoculifacias.tamivendes. facei^o exmeo,
taniumdem rcdde: vW laboris prctium?Rcddent certe ; fcd & de Iiocdulrito , quia ad negaudumithidaliqualepoceiit auaritMecommentaiii
dfttom*s

&

fufFr^ari.
i

Scptitn6

Quando laborantibus Indis avcndumur,

liqua ad vcftuarium Ipcftantla


prctlo

non

iufto,in

quo

fcd

alfud iniuftitij? admifcc-

;^:

J""
"^^'^^'

laborum mcf ces hoc pailotoluitur^tUisfi^uentiiktmm^tis, quivcmerccdcm recupercm, quacumquefunt rcrurohutur gcnus

quod

liiilicet

iufraodi acccptionc contcnti , quas vihus vcndttiK,adtWiuonncccflario,nequefatis accocn^

modato confbrmant. Itaqut vulgacura illud apudnos; Mali dchitorisvcl in paieisacdpicndamfolutionem Iiicmifllnnimcompfobatar.
14 OCtmo ; cum magni arictum grcgr;,
aut boum armenta a Prztoribus cmpta in ciuitammhMflerio Indorttm femfetuncur , vt in illi^

magno

rcmirtcntium lucro vcndamur. Sic cnira

Indis grauia parantur

incommoda

a<Mri.
-

SSb^T

abfcnriz lon.

coeli , fi^audatz mtrcedisi cftmhi


rebus aliis fiuftuoGus poflent laborarc. Et fi c-

gx, pcregrini
riim

did poflit tocum hoc io pqbiicam

vtilitatem

cedere , dom ctroes pnBdiaohim anhnalium ib


vrbibusabnndchippctunf, id cctre cxcufationi
noneft,Quiatalisprouifioab,alii$ncripotcft,qui

vohUttanoflndoicoadbeani; yndePrctoietfai
huiufmod: rcmiflionibus folicitc cauent ncprzdida ad cos pcrtioere fupremis gubcrtucoribus
innoieftat;a4rdenuntiator fitjnameopito c6i|K
pcttohabitoaciuriJiccpiobato, olcum fuutdfe"
operam perdiiuri. Non crgo communi bfMil
cniflam agunt , fcd fuam ipformtttantiim ,vMfe
non prznrium , fed pcenam iuftiflimam ponerenttir legis
i

& Sacfamcnti

violatores.

tnxrw-n
Indiconim ^Jii^^
,^

Non6.-Qujmdo in

pafcendts

arictum gregibus dixuKiKur, vbi nec dodbrioaid


edoccri

Milfam audire , auc more Chriftiano*

promptum eft.quia in defertis id agiiemods : qnod


tamenad merdmoniaf^JcftA ,quz miniftcrio a-

ruro viucrc

tur ab homindrti cbUimihiioiie

nimaltum cxerrtntut,

dum vendumur

traitibus

vcl

crgaanimaliaeadcin,

& fic etiam

rionis interuenit,ad

qutm

Lcge auaun cft

fcre
,

conrraaus vcndi|'
quidquid dc con-

& mramcQto firmari

Dlgitlzed by

Google

iut>cri:r,^t>ii(bttRl6eari t non<!lrgcr hk ^oftrtnA

^***?*
JJJJ^JJi^

nuK

-*"'

nicliorj

S:

fii

cum ncgotiacio
c^m res , nuUi in ipiis ttStik

fta dtuendit

Tylucn accidat

lA&tatTone.vehditHtiiri

',

"""(|^!a

PMr^ributfiabide

prsei*eitiin<iuLIndis

ij

lldconrra<flusetiam proliiben-

net^otiatio,

^ vatfie.

pratudican polfunif^

ad; quoruffl boinimn lcx,& utfiiint<Mf iiidifhiiit-

ordinatur.

'

Tandem vendere

ttf

iMH

mSn

ii.

^'J

rts,

iniuiiiu

vtcam

Ibluere ne-

qiteanr,in laboreperfiAere compelianiur:

tnim

nm

fti^ ipumn muLt

tiifidita*

D iuus Valcrtanus homUii lo. vbi &

Jxuitt; vt ait

illud ad prxIensinAitutom.- FmHr h6mo vniit vott

JJ*^"

pondos esborreamvcai fi linnferd

vt

cum

gcmitibus

cft

pcrpetuis bftif

eft conmiaiii Oodaciiiii lcnfii6iaittia

fcramiis

codeoi |m>oMleiitei ordinc

pio*.

Giica-

Primum
tt Diecr primd : ex prcAflAvtiii veflfitioncobligatio rcftirutioniiinrurgitjluxia valorem

jtf^l.

juftumr^uiandiay iicc fupoemum, neque infi- '^"J


moin, (ed mcdittiiit' Qgia vciAiefliuiiio ^eti e>- ikimt%^
alc nequit , cum emptorcsignoientacinpactl- rfmfaai.
cuIari:cacftciccahocadhibiKbrq(iila-i

quan

, vt itiliccc commaninci reftiquod ooinnxiqicatidcbcriconftat, pro


quomoduscomMnicmexqiiirendus. SiccxCa-

fetiptores tradonc

caatur

id,

iccanO,P.Molina ,

gcnimina.

Sfe:aiiacflpoffiilicllilinHifta^^
Tjtameritri

immo-

naroquam foUiendafimin

fiiuri piaiii in ei,qtiia

& P. Lctrio cradit Diana ?tnt

TrcAsctf. I^S/. tf%^ qui diuidcnda inter om*'


ocs dtcunr : non lamcn in hoc cafu id conite1 1 .

nicntcr fieri pqteft


liis

quod fadcndum

Taberna-

Dodboieiciadum:,- vcrctlicectahionempailii

ltip<ycffljentcm menfurarit tribnant vfquc ad vc-

qux

Pro quo P. Moiina


qaocaddacicOaaft
nequc enim noua
nlxriia inftitueuda cft,auc vinum Indisabundan-

AMftn ^pcione fuffr^^ cft ; auc ea


fxponititr,&non quadruplt-

liaatribacndum. Miehuseigdfiecaliiialimentonim gencribus iplorum gento accommodatis, fi-

Std
qualcmcumque

uc corum bolpitalibus, Eccleijis , Communitacibus, autaliiipiisopcribus,iascAea,qattadie

tnm fd^nteptnttrmm.

ilie :

vt pcriurij in Prot-

jicmbus Indicis pcrfirequemis

caAingaiunMai

agnofcamus

Sic

cup5ditatC!n,!nquam,immodicam,

duinquadriiplicandapecuniacontendititr,

pro
ijux ad

conrifi-ftn*;

earitantumrolct
rsc

illis

ri.-ci

cxorbicantiiis auj^cri,

quibus pccunia,

non in

d.imriatioritmfarura,vt illadcq\u

8.U.10.
*

lcrd

Sic crcdo
*

let,

quadruplicatam

rn

tlmaiorcm,

Mine^

aKtfi^ladis in

aut alits moicftij opegblii worMt(|lm dilatft'

A)IutiAie,M> kainen

'

ruppofncrihr

nendum. Ytetgo drcapra^iUlacapit, quod

cmit,

arripiatit

Itint

gentcs,d$tunrh4nefletalem, 'dkinqDianitnalM

f^^t^

quamplurium fc tiuri Prrtorcs polqaf dtf ii^tiatioue Clcricii probibita a-

Jtriptorusn

3c

Al.

Pttrus

quadruplica-

at PeusPaccrmill-ricordiaruraeftrf

fcd

horum

non

intcrinis

ellc taiis ib-

vcHeeorumlalute lolidum Ipcitundamen-

tum habeaoWN ^itlliii(Aiit witiN.ai

4d

rolimilcm proportioncm.

^i^.

&

745.

PMrte^ IrMiitt,^

ali)

Rffolut. 4<f.

nivii,So!or7J3iiu5 i;7M. Gii|9.S4.

limmdiis
rc.

Qn

/J. i

7.

& F?r-

ZMium Emhiruito lji4i(0^<iu.tji.y.

///V.2,.vbi ait

Pre-

expendi pofle maleDdo Przdicato-

a vcr6 rcftitmio

hc non potcft

nili

&

ccais pcribnis

in- C*mfifi

ticri ,
circa qipnticatcm finguliy
debicam iucerthudo extai onititmpda, viden di>

*U

cui polFct iocvirn cfFc compniTrinni itixra tloiftri-

nam aliquorum

C A

V T

Qiuilis reftitutionlsohligatio

, quos dockiirituoruai nomine


Nauamjt.4.Gi|p^.n;ff9.^pcoqaoA;doftum Magillriim D imiiiicanum addiicit Diana
fKri,qai &. uon cdc improbabiiecxifttmatiqitia

cicai

III..
cx

przce"!

dencibus capidbus oriatur.

'

'

/^Biriffrmaiiiriarqj|a|ailir<ftijptrMfa^

jtf^^ 17

V-^ mn iimitiittir

nlfi

reflinnrttr glrUtumi

mf^^ quana tnfextOf


*

jjjjj^-

cuius raxiouem D.Thomas luculaNer ttd^,3^p'rrei^.6tm. iMt j. ek co qudd;


nfiitMtre msle/diUtMprflximis

r^s iilgtis

efi^teQiu i fmmidt.

&
:

fasnfjcerf ie miii^

ftiM.bot i^fum

fod

GjEH taiermiredtieuyi(^fmimtmMfim im
p(uatittt2. luxta hic ergo rcgula prordicla de-

Tr:h:mim

'currit , in paiaiiis, toris

compitis,domibus

Si

ohclaiilbus ipfis, grandiotilHisddxbtt apudln'


-

dias charabctibus cxarari.

'

: .

Svi inodo curn Prx-

toribaaagianiscquorumainitbusyvbi prztauo)
ngtdaiB AnAtMrmnirxboQlciipGc , eamdtabb.
faisconatbrabradcre

conacupx

videntesnon vidcanC

ipmt,&

alii$lpcctali, vt

^caudicntes

non inteUi-'

i?c nftfl deftnltMiib<tieficiP flftBfajUMW

Q lalutis aramz cttram non p<s>'


ntms abiecerunc^reftitueadum^ci^uod tniu-'

tnr. Sciantergo,

Sii

conftitttk-viurpanun } (iete-&'fettKiendap*
awWfcCyMe miicrisindigenis, fortialiis t

&

rite td

vt rrcqucnter accidit.intulcrunt

lctant

itautle fcire opcrc iplo ligniBcent

cquidcm,

quodpau-

connncric, quorum tetigerit Deuscorda}

vt

ibtpcuraloqiMrur. Sciant&qiii-oQcia iMattidi


i

'

flaiwe cl incertiaidiiitfpoceft reftitdtio ifierinaupcribus.-

'

quod cijm

accidit. locus eft

compohlio'

ni, vccommunitrrlcribentcsairerunc.

Eft autem pto iundandi probabtHcace,


Bullx iplius compotitionis au>florifas, in qua fic
dicitur : & cft ealUs 1 8. UvnJiMiguao h* vtndidt
-

19

^*^
^^^f^
,

ws M^UMdo porpki^^imdii ttnfMifM meHmi^Men


vcnliiu utn cofa ahnm :on mcTtures ^efofi mtiiiis
,

i vendide
tikdid,

vut tejM Por otrM. 0 mt^^Utda^ 0 P^tde, 0 mdl

mfMtmdt i^uknfe iMett vtiided$,fifmds

(ompontr. Sic Bulla iu-vra Commiflarijcxplicatio-

ncm

:
vnde iu tencc expretse P. Mcndui I^ut
)4.C<f.2Anamrioctdicatnridanidraprocede
rc,qiundo ij^norjncur cmptorcv
vcre cenretv

tur ^oorari

ciim tantum ia

communr

eoruni

babecor nocitia
non' pocerac liqaidcm Coni"
milT.iriLis ignDrarc tabcrnariiiiii vcndcrnera irt
.*

oppido aliquo ptobc

lcire op^idftniy fc

debcre

caaiaeatiaencta^o
ob confliltonem, quae ctiam pcr

'qiiii>urveim cofllbcaicr
r.tmia reputatur,
praicoiies,

& ccdulonei vocatisi nort pdflet

(olli)

Jtrei&mfipoirct, adidnonteneri bcni Adnotac


P, LclTius Ui. z. CMp. 14. num. jz. Beni veium |{waHi*
eft in oppidis Indorum idefle fedlias ob eonim iM/kfim

paruitatem: fcdadhuc tncertittiJo relinquitur, rmdtm


vt, Ucit 6cieilAMi illis reftitucionem (it mihi cer-

OttfiBc oomnoftioob febfidio I oppoCoimc-

T^idriiadifiTem.I>

^'kjuizud by

VL

Thepmrt hdK^ Tttttlm


non

uten iudiccjn
tytShmt

cfie vc

improbabilc rcproban-

dum. Idc6 autcm viam hauc cxonenndis con-

TMiitTti-

icicntiisapcrtani rilinquo ,quiarcftituiiocftdif-

(icillima^poUquaiD

aliciia luoihintia

conucrla

c(l

&

caFncm

languinem. Sii crgo ira grauacis


compofitionispcrtugium , nc pcrcant, duto nulin

.Jum tdkai

.7

aliud.

ad Ipcm

aliqua &cicnda

rcftitutio,

attcmis

iis

quz

illitu

,^..^t<)<>anmKctn podutn verofiniiliter indicarcjdodli

*
.!,>

alicuius Contu/Tanj coDlulxationc pixmiila. Ctr-

o liecundiMn
ao
jillftii X.

iam
mCTces

^uns, ffat tn aftciDi& prxtiiifllislaoorariinc.


ii

iiKcnum cUcc,

inacids

quia

b(,ucdcio

iiJlus

vti

C^iod
liccKC Scd

rton Caci^uiistradcndum

pol.

tacilc

'l**^

ttxtrinsi.

dcbcri c6nfiircrit

Nc-'

ib^ucnda.

lafaoti uifia

laus cumpolicionk, qxnatxplorari

Tmfet in

laboraotifaus

quod

imruoncxjiic parentibus, auc

.'

ad coruoi manus cx

niliil

taii

UcHtione pcrucnict. Addo non tantum cpm"


cnc mcrcedecn , icd plus alivltronci tiquidcm opeiari)itu>n lunt

>

ii'.uici,

&

Liboris

'

claulbra opprclii

pjretitiiB

iuxca

Jcquo &di&ui&XMi/.
ccrtuim

-9-

icd

^iWM.

dio^riaan)

lam

37.

circa

#^.,i,'--^v*^.''*f"

Rarionrm

xeml>.

A/Sw}.
rK

cominuucm
I.

tndc maius dobctur

fraudacam cciam mcrcedcro

eflc

cJaramob

& prztcrcri ob dc-

ac fiJtos

mm

q^jjit

fuifiin

II. ScB.^-

Dodlurcs

de Ui^i:i.i^ dif^.

.^ei/di^ TbttltgjmriU.

a. C(/54. Ccrtc vt

Trscltit.^.

^ & Portcl Toma

cum omni

rigore

nonde-

\ zquiuaJcnccr umcn
ad przdiAum efttdtum. Sicut
cnim , vt siguit P. Valqucz TtmHm. de Rejlitut.
7. quipcrvim , vci fraudem impedic
3.
volcnccm mihiJcgatumrclinqucre , vd aJiudbcn^fkium confcrrc , cx iuftina tcnetur rotum iiluddamnumcompenlare, vt cominunircr Do^lorcs atfirmant : ita & homicida , ciim pcr iolcnum a&ioncm impediac ne ali Jiabcant , quod
ex dcbito aui liberaliiate occiG eraiit habituri
dcbct cx iirftici^ damnum intcgri compcnrare.

bcat

ft

Sc valdc accuratd

ctiam poft illum P. Bu-

ifte

hoottcida ccnicri

lalistftin ordinc

*'

Qdicnim horum

Lu^ TfWfl

De quibus

de Sepitmo PrMfft$.,cj^. z. Artk.


'

'

rcmotum cft,& cdtuingcmiis

Qiiam

rarioiKra

ilte

iudicat cuidentero

licut

&

P. Mzratius Trtihta dt iMftnui, Dilf)Mt.z6. SeB.J.


cir

4.

quiaid

muicis

Thomas Hurtadus TTMQdt.mm.i^z.

St

x.Tcmi 2. ih/^.aS.D*^. 3.9.1 5.


9c nianiftrftum cft in omnibos locum habcre, qui

P.Turrianiu

1.

iniuftz mbrriscauta iuix. Liceccnim

probctur Card.
lo pcndttxes

w,..^
4<^4-

"<'** rt^
fi"""*'''''

obno-

xiuiu,& iunc.do^cinam , adduiltis aJiu,ingcniosc 6i lolisie tuodac Cardin. Lui^o fuprj fuiM^ 79.

&.Dt^t.

cr/fff.

fkfri,.

S. Srfi.S.cxquo P.Buiciibaum
cr y^f. Circa icxtum iaiu
non cflc rationem dubi- Afirtmf.
nullum Jaboris pictium cribuaturpio tittMi.ix:

2.

Dico tcxio

23
tandi,

Ci

contiriflione

&

.'

vcnditione

Jucrum

quidcm

&. iaboris

inuolunrarij, ac dcfatigationis plcni.

ft iniupcr

ccifans, quia lic laborans libi porcrat vci-

lius laborarc.vndc & addcndii cx co ticulo. Q^ia


vci6non iempcr vcndcndi oppoituoitas cflc to-

Irt,& tde6 tine lucro diftrahicur aut bibicur, nun


bibendum alias > indc ciiam icfticuendi nalcitur

quod

obligatio quia

bibitur peritidc cft acG vc

ciim nccctliucinonlcruiac,

& corporis redundanti.

prziudicium animx

Scptimum .itiinc

cft

po-

ftrcmum, circa quz

illa

non ple-

Lugo quoad omncs ab

ficiit

Qu^.

occi-

ikc P. Bccano Tr^^^rK

<fe

habccur cxceflu

uicacis

(cd cciam

gcnus

il^ud capci-

dibct prttio compcn(ari:{icut cnim icruus

&

gcnus quodlibet tcruitutis qualc hlc diipicirui', cum nequeanc milclli indc trxirc, 3c fi id aaciucnt ,
magna i"u3 molcftia , & ieruili cratrtacione ab intento rcuocantur.
prctio xftimabilts cft

it)

Nihil autem iu lcgibus

tnm

oAauum
Dico
rerc,

Rcgum noftrorum cau-

quira. vt Indi in iua libcrtatc plcniflim^

coni'crucncur,dc

quo dixlmus

Tir.

.u^

1 .

Circa

candero.

o^uo

ftatim rcfticutionis

onusappa- Agmitt,

&

phiiolophaDdura iuxtt didla : nam


inerccsplcnclbluenda, kicra ccfljmia coropcn: d mors ex czli tntemperic obtigerir, iam

Im^itii

rrrJ.i4-

(anda

drca QMMTtMm didom

Sc iuxta reloliKioncs iftas

in aliis cft conicicntiz oncribus

nendis agatur

Quod

diicurrenduro.

fi

dc

cueniat vel paucis, vcl pauciiTimis,

cum Zachzo

dcpovcinamfic

illis

nonquidcm

rcddentibus quadruplum

fiquid

aliquem dcfraudarunr ^ hoc enim quisipcrct in


prMfemi fttMlo nejMMw^kd vel tantundcm,linc quo ^*'*'emntpoMdiu, CfctrcumllMnspeaMlMm, ncquc in hoc
fzculo, neque in tTituro,currencibus

'

liccc

fzculo-

rum Izculis, dtmittendum. Pr6 mticram & lamenubilcm ccecicatem, tic lucris hzrcrccaducis
vtztcmi regni cum cormmtorum au^ariotiac

numquam

rcparanda iadura.
onera pcrfcquamur.

Scd

alta

cortim

num. 6.
in ordine ramcn ad przdiiftos eamdcm compleflKur.exquo, S: ctiam Trullench idcm tcntt P.
Butcnbaum fitfri nttm. 1 1 . & ita iuxuiUuni
liiirrr

'St

tij

Icnbaum/s

poccrac tcrtus tHctnitaiibus rubucnirc

valdc

quoruin

moriaraur,& vxorcs,

pgft alios Cardinalo


'

1^1

tur ad aliquid rcftitucndum parcn^ibus

parcntes ctiam rclin-

tum ,obIigatioiK:s hoinicidarum iubeunt,

dc quibus

n^.

lunc,non vidccur rbfticutionisobligatio iubVi qui5 fit caulTa abOrtus,non idco tcoc-

caJcs

illis

Indi ad prxdi^la

ii

tT]ili.raiMlifer indigtTitcs.

cauffi

vidctiu cflc obliga- .<<j^fM|.

Kquealiqmndo

conpull't,in rcgionibus
ixcufpi

'

non

-'

24 Dico lcpiimo ; obligationem cflt roani- A;)}i#*>.*


fcftam , ncc iblum ad rcfticucndum quod cx pre- cndf. ij.

porctt grauiffima

8*'0

rfhou"'

Dico quim6

II

tioncm rcftitutionis,quia impcditio przdiAa,cx "^*S.n.


qua Indorum diininucio , cft caulla valdc rcmocl
damnoruipjdc quibus
Quando autc cauflz rtmti^tJji.

Ccd rupcriiacuz voluputi in

Vbidrobli-

vndcquomoPro qi.'o P.

&

imitilc tunderctur

Dkoqoanifnonpoffcdttlbitari.

ipcciaiis cauiTicirca

uiius incumbit.

da pro compi nrarioirc &cicnda ncquc cnim ad


vDgticm polTunc computui. Citca quartum
Aflfrf/4

/jiu

Don quia

fcd cx damnihcationc

irimcDia rei.dotncfbcr,qux pruiicntcr zftiroan,

crrc4

alij addu^ icicato Cardinali


Moliiia Diji^.Sj.
n.19. lamcircaquintum

lub-

muncm LiaJucndani
quid

modum

cumquc accidac,talc

clTc.

obKjationCm cde com-

}u:u iecundo

pgjjj^

mortis, incuriit

coiKipicndar}.

lalutis

" Caeiqatii ver6 quia ccrii in daonnihcatione iunc


^*'

IIL

Cafi.

alios, obligationem rcftitucioni, qtii caulla.efi

4. dt R^ttntioiK

&

AP VT

'
f.i.

VT

C'A P

i!Iiuircfrnuti,Ttdocrt Aragon. ii.qn..tfi.6ii

"

IV.

*n.i.fMkfmm.Silkccam6ttsa\ij6\caKe$dc

'

V
.

i.

*Wi*

/^ilLaui/nmucncerte illmi , Regll fteetltributis colIcdi,& in arcis pro

JlUHp*

Vj aiicx

narifM*

depufaHi* iuxta lcgum prxlcripca , rcponcn<li,ad coocnftas vri. Qupd^aiaeai honeftaii


ncqjuitcxq-JOCiiiTK^Ufpritcxtu

i-^^njk

(icut

Non

0*aciiibu>dk.tuin rw.

IjK

jnKm,ftllicuendi<bligadonem, diftum iiUm :


pro cpio ^ v ulrii porcA Card. Luj^o Tome i /1

/r^rti/. Ci;>. i.

ccs eius gsrcn-ijin diiri.Tiaiatio

PafQcbis
cjuE

7-

Mm.

rcilicet

Cui

4ii.

vc

Annexum tii,
non letut,
corum portio , ad

cum tnburis

&

hunc ,qui j>ciinus

vcluti

iicicur

cff^x^luos

lutionis

'

etuin Prztoru vcndcre

cxiguiuur.

iqtiidctrt fi

'

&- liccc P4ro<;iu conniuere foteanc,ii

vrget obli^atio .iuxtarccepum do(ftrinam

i-ciFmsJLi^.

2.Cy.

i(;.iiJ(L53.

tinm*
g >tiim

Hrllillini

wmipnt

ciim maniflrftum

IndoruiDCtiam

fit

auari,

& lafliui homincs fint

potcft

dum

ita

Csf. 5.

tcnci P.

Qitfttiontm Lik. l,

tlw wlW tia

&

C^.

Tbomas
1

Dtt^.

a8
vt

'.

'

Me(-

pcr-

Nihilominiis onus boc non vidcrur

iths

quando doannus

rcnr

non erat locata-

^ndum

ad fruAum quocnodotibcc
applicaturuamhocenimniliUmni&ktiiribct.qtiitn
rus, vet

rrr vacaret, habiturus.

Pro quo, Auiloresapud CicacosoccurreiK. Iiem


quia non
,
plane apparct eRMrfamenniar liAatfi ed
ftriam non lpc(ftare qnia nct}ue rei itaturalis cft
aeque arti&cialis , lied oficij , de quo tcges uoa
loointear : 9t CiSitm tfei poceft , ad extraordiWrtWM lliiuftwill t>eriincre , ioMCa^doann.tn
NauarnV
Y 4
eflct,

ti

in^

cum

lacelUa dc panaicaisucioncm , quia iui

1 14. r/4{.Tunietiam
quia peobabifc eftnon Cflc obK^oniBar tcftt-

9. Vi-

^lVWflpllMftefAt&nallt^ilUUii^

^,'

omninocenum iinponendum t exculari cntm mJm*


quM Rcxialia emofumenM non fiwkw,

turionis

vt

j..

cx P. LclUo haulit. nnm.

Tk.

Sancius Tomt i.

paci(ici ,

, nec dcillis fitltx. Qija rarionc Diana iuxt>t-_


VMTttx.TrtB. 17. Reftltu. jo. cxeulandum cen- Z^'."^
ict Rufticum , qui fubreptum ^ (e rmilam hotBtnii praidiuitis per multosatmo? locauit. Qjnd

TrgEI. 5 ciru

lucTO pvilbccum 00

4.

curet

OBttium rt(epam. in
CMMMr Pi^^tftrirAffain.y. &licctP. Sanciusadcommittat dicul
a*f^ um, qucm pcr fc cxercc re potuif&t, dc diui-

dcndo

pofiiMCCK eo

m P. Lcfliutli. xtOf. ft. tmm.i9.

Rcmigtus

ccpcoa vefticuendos ben^ oftendit citatus Cardinalis.MW.ftf'. <Jr 58. cuin P.Tomi Sancio W.x.
OptrumoidbsQtf. ^^i.tt. tex.

per Rcgias ha-

1 7. JWwr. 59. iunAo rHm. 50 proptereaindsinrationcm.


Neque rtem ii dicitLtt

vendi nc-

^S. tum.

dt r^itiuitM. QtutB.

Mrpemeiie vcnditionerti ;nim St fruAus dc

nihii cft

di^um

2. Cdf.

firmMm

jMa-

vt videri

Twa i.Di^

qui vtx

.beniCf vjcetapptobantur.,eonim ofticium vendi

W|airGctni neqoe a]bde quflms

If^tMmtm

nmm. 4. ^tri pluics afitKteidaeie^.


Ncc vaktlidicanirlirgcni non vcndtturum ca-liaocb:quia>aiftaoKobligatiocfteadem,vc
vi<iefiapudCicatospoceft,&apudOinl^'Lugt

qucuni, nitia Rege.CurDcoim Regio nominc


infiiciam adTBiniftrcnt,& Gc virgam Rtgum por(ClKi actitutum accipliiilt,

hvtri.

apud P. Lclllum Ub.

?itnBo. vU. $.

cautum cft,ne in oppidis Indoruni foctun


aencnMsfiaiA<|a3MS Curia Philippka f^.if*
officia

|.

P.&ccai>uai i^ib^|t.i Rt^it Htiem.de. Bona--

git}Ui

PrxtcTquani qu6dtali3

femnitiam,

Hinc<)uicon|oeh]aliena(nlocauit,aut

nam 7tm'%, Dl^. 1.

'

mulriplicatis iudicibus,

tnutiipticaii tnoiefttas,

HH.Etfr^
r._
^
^ ^
luna conMnunem Do^oruro T^,

eqaum Ae. adTcfUturionemienerur,

aliudcos iorcgitniueiftoconftitui,quamIupum
rcgendis outbusapplicari. VndepeadiaribiJS te-

7.

luri

.StuliMt,

poflunt vniiis Prxtoits fuper capin ioipMUi ODtinde litaleslocani teneiues


nus (Iiftinerc.

immitcs

c itincut,

innixam

ob-

wfiiicccflius,3utina^nantltc3svigeat, qtixad
k4asjpeAcc,promeii<MeipfofuniguberiKi<>>
:

&inlbpa eonsn grauiannirotefiiM>>


quod locvim tcncntcs Gnc pcrlbnarum dc^
k&ii conftiaiUBt, iblo niakin praij iaceruevkate iftiicdtt : vnde.aocNScvC Tndoram vem^
llonai accrefcant praoorum hominuia potcftate. Ec quidem talcs Vicarij confticui nequeunt,

m-

>BUu$,odiciincuipc:iTU<httauiemrctaddomt"^"'f'''
*

A
--.r ...
c
JilLS_A.S.
Acwn t^Mittfeum* fiquod
fibieftiua-

ta.RrgicintaMaiioBWi
rrpfM

27 Vidctur aurcm rcftirutiorMSonusinftare;


c^mcntinvcodami4,t)uod noaeftiimoit fed ml^
K^gis, adiMardtJMCMOiaHicncamtafepenl'*'M
ncrc ncc cnim eft fruiftus induftriz
Itrd rci

iocl)Ulibir4nacari}, ctktn ocniW} latisforcuiu.%

eiead fiiidi(tiAenncfonem,quahiier6obuenlat : vnde imineriKi


uij.ircinuf
ad conutbutidncs pro cali c^e^u per-

pctuat.

Abboc

.aattraoneiccaomcmi(crranc PftetfeS'iiBiaipcs , quia jmjHus cft qiii Jamna rcquirat Pale

if

.Valalli

pro

fme Rc^ii fjcultate. Et

v&ndiiio officioMmttKam eOec ireiea,


falarium alTignarc Priconlxn^

lario ipfis

quodauccta diUiuuun.eK,

dibcioac obuefmN BanNlits cosipen&cioiik'

quaP.

com-

piir^ufTvt

(juiaextalibusvenditionibuf plus ccrt^poltenc

wkyi

pattaotur. Si

(i

non debcrtt Rcx

audcni defirre qucrclas ne cos hoftcs infcn-

hinos

Qj6d

&

CDteimMopv(biK,iiequeadriipfcancrilmf]ia

infti-

milliQ rcipc^u ak'.liii a Prtore ladtibilis , non


dlecaeoeUarius tttuius. Ex quo
oficNm xn*
Icvendi nonpofTc, ,ficurnequepofTLTq-iiscffi-

aliui

qiMdein grauitcr pcccant , iiHttt reccptii^


lunam doitrinam, cum (it notabtlis dilatio lb-

plcnaqur

dilcriminis mjtiiflfta.

Aipcndia-opiftHninfe

Jtt ^uo

& non Ipccialis cominUlio^


duo videantur cOe Prxtoret , vnde eft ralio

tixadmiuiitraou

cife

lujitM Ot^.

in

vciiiidoiicfiKultas,ncqueRe^awaKoRmvi*

Rct;iis

nm*^

j^iS^

Rcgio Caftcllr Scnatii


circahoc diirunulari , Hcit contrahiim icei lic,
<qprohibctk>carcdirccli,aotinaircfti..,oa
pcc ipfc P. ^ancius admittir, quidquid dicat AuiJe iquiaiiocuoneftgcnujlocationis^fcdcooinuflioadus, queoi pcr reporfetPmorexertere.
Liccc inquam hoc tn <u in cafu noftroalia
cU ratio , quia rclpcau otiicij talis nulla eft pro

..

A
aKa U<ltcorum CT
Tr^torum
oaem ^fciurimtm^

..JfUMii*

clTc vlu rect-ptum

Digitized by

Google

& (5ar
Niuani , oc jVlaldrri apud Dianani
dinaMiiLt^iMrw. fi.quibus addipotcft dl
q iitit mtrudtum malienc, fed voluiitanipG

Ult

res allcgaci, ^ citato

elus'iib c<^nltarc
ftat

itttiS^M-

qu^

fcilicet

Prxmr

ftum

QupdquidiUH

fi

vcl quidfimile

,.

vt

(i

ctitwii ad

pcrtinrrt

ihiid/jmd

qwiificiniuredilponittir.

de reahs iurh

l>iflu.

poflit

Regum iam

&

..

'

finiili

iilaiium plcnc kuari ccir^inic liborc,

necpocdl htniiuis ex eo

Vnde

3c ciiin rdlituciuli fahrti

MJS'
Auilcs (<^.

Wft

'>

..!.

'

fit

copia Prxcoribus .^bicntandi

'.^

**"

'

rcceptinima lcnteniiia.

modo

'

<f/Rallcgat ,

Dodloruoi knfum ,quo4


expreflos

quAd

q ?6d

fcili-

id etiam de auaritia pronuutiao-

io. v.f

tn jei

.10.

i-i

i^ittm

;t.

vbift-illad Protor quiique Ioli'sa


PaAiieiMiiu VJere ilHti -j.-r/r- v-rr

tiiini$fuii* v.' 1

4. dc de obiig^-

.iibniromoiari.

dcprimuntur dum ''f"*^


"
offidodeccUbrisadSyndicaC&m cnimexoptct ipic
officij , quod aufpicatur , exitum habere felicem,
Jd cam4eceflorc agic, i^iod lecum faciendum i

nim

fc

*
.

In-Syndicatnaliafunc, qiiibor Proto- tiiSya*

9>

ha-

coiifvicntia- grauiiTitnc

.fdliceciiiccelTorin

cumiudesetfnifiiaitar.

:facccflo(e dtfideiar. Sic mi&ris Indis,t}ua: ilbt

func debica recuperare


incutitur;

omnia

non

licet

leftibus

timor

&

difparent.

(Vialeiadla

fen-

.tentiacum cgrcgii Syndicatiraudeprorertur, ob


fedi adminiftraiam iiiftitiam., vc dignu$'pJan&

r<-

qiiem Regia Maieftaspcrgacmaioribus muAd hoc autem eliciendimi eli^ium quid. (lon agat Syndicatu)? fed omnia
adcoinproparulomatttiam !>.ibcnT vt nonflc
optisillaexquiiiti^declararc. hallorum teftium

fci-

induQb, nociiTimum malum eft^ad(|ilOd multa,

Gt,

neribus honorare.

liccc faLiium uon dcbctur OtWtiali, icu ludicf,


// ijiitd
pro tcmpore, quo no^
lAit , 4i frti^dt
Mtiptdtj twifaum iwapoiAjQ^ui fiHK .Citad AuobSi
, ^oris vcrba jergo :iiuf orrtium lcntwinam
^fio rcflicutiouis pcriia!: litut iii opcrtno auo^
.ilbec,cummerccslabori rcfpondcai.-& P. Moli!'. Sancius quos iilc citat dc poena amiiTion.n,
ii uti]ciocum loquutxur,non dc iaiarto vci''

<k

bu

fr-rf
.

lium

DTinii huius gcncris rcductintur

ai.tuu) ThuIs 4. Cap.

viobta

iuftitia

cnrrnprela

irrc-pjrabili^

Mtritn, finDiifi
tnfl.

S,

J. i.

,dccu(1at lententic,

lix impcrio dit^xinuntur.

iucim'n!{si

mtaiui dtmumut

ttt

dc

qiii-

2,.

Indc

tfibuna- E

Jutn omnia juari- "f ^f*

c-incenwn

&

7m jtmt

S.)ncii Afterij

tjU\, iitkrm* T^l^^.


vcrl func,iio- "Mif^ar.
'

fikiu

pmmi'mi-

comflestemim UTraulnu

deripo(cftapudilltim</fj(^.

flh>

pcrlluumomRtnofitinrairiNAaaldovdpiidliH

i^dbJb|Vl, jl^

&

Per Icgcsqui-

extrabailla Dciu, vc Sopbor loquitur a-

fi-.

libi J-i^^ii:;.
iirr

Vcrumnon video^oa

& ccxtus luris

iuftitis cft

tioae ffftiiunoaiiadejkciKahao<oaAttirVt

!iUo'iroiK-tdi(ftis abcodcr\i,iw(.Ui.tOlt-

ta irrctr.ig.ibiicin

ad

piid

gandum rcquirit fentcntiam laltem criminis deT.TrMii^ claratoru Pio quo. Aiiaorcs congerit.Ac til iiin^
dolm

&bumanttatcm

quod dc necclTitate dicr;;r

fcd

eorum

Vjia^im (tlj^d^iuL^eA pcenaliajqaggd bbB

Id

Parochis .igcbatur. Scd quiacon^

pcndos protaBbw. Adduiwquc qu6dfi ReiSko*


rcs i iuit.itis iaciant faculiaiein ie abfcntandi CorrciUori vkra illud teropus yo. dierum , non hcrabitur lalarium , ii abtit vkra 3lot dies.; potecv
tamen iahrium a Redloribus repetcre. Proquo
audorcs viJcndi apud eofdera. Addic tamen P.
rriiuoiii WM. 64. antefcmcnii.imnoncflepri-

iufta

gratis darett-

lis

uihil ingratiiu i'^<a

vcxatione ladonim.IV. dam pceiia iaOe dlMniii aoftrantar, dfi>


uittas, quas dcuouanmt,cuomcnt <S- dc vcncrc

SHy diait'aiio4.ti ampliiHabilieiiiiCjfWMi

& iq.

Sc roultoties aucecedAnt.-(i tamen

-Fruqfuf Tfimt.f^, 4AM^mm. 5). inqtMleK

au&

9.

jMitri-

'JitTtiu^
'

cum

de

cet legc careat

&

CaroIoQyintorcgnantc, dequi
Prazort v(;ifbo J*kr$f, mim. . P.

dom. Comedanc ccg^ Pnetores buti rpteni^


c.^rxque^^
di,opipat^ &eorum rrrnfc Rt

iudubiratata^ iunc,

pro comprobationc. Aat ptx(ionc pcccari ,


KOfipragroatica Rcj;ia Miovidetoy^Amurf.

curotamcn dannbus

dcm i

rragt/mi-

itMSiiji

apud

pofcft

i.iLri

liatMniiaMiitegaltt reuocatiim.

f'^-

& ptoculdubip aUeNfidam -tn afaftnri ta*

libus grauiter

Ex firgii

Qne.otiidcm

cuidamcx

inualucrat ,vt

tur

quod

.nuxilu.ancbrieiaiif^roentifnultiplicatistaber.ois inipji.fitcntw(.

\t

4. i*f- 1. tmm.

enim

tra iuftittam

7urw.2j.Crjfff.CupxxiamdebeTuper li^
gilarc yifrio ^flOnidcnMn ttEti fno fuBgfunr
munere ,an indi vcxcnnn v: aH ifiis ficri iolet
b^nunibwi^ anParochij iniis, qwB adfidqn
.profnoonidamfpedanL, oppomuttnibaaaiar

nullo prctio fb!u-

'

&

ininoti-, ft ^iiidem pro jufti medidiac^

Doro.Solor2anu$/i*.i.

aclducii

undo

Dom.iiolojzanum Ui^.

cidem anncju cuiu$ & cit


proe*daoindai{ria'; pro quo vidnid-^ii

falarij

'*inPolitica/i*.5.JJi^.l. jij.757. ul. x.

qii6d per Vicarium cura huiiiiinodt fiippleatur


uon cnlm Vicario.fcdiUiofficiiim rraJIcum cfl,
coi;lie)}M.cntcr cticft

umen

pridctearm,rtus, varias pro cn aiira-

Uciido fchcdulas cxpcJii.i:,

idiocfue breiii reuerfd

ci^.jJlijd.rtfpoiidet,

&

Contra cjuod Huliun telus Catholicomnj

10.

imtrtij^e vtdeiur. Si auton ablcntia


diiinirfU lk,.Ma vidctur quomodo itidiEcari
nmficr

iKun

riianiR>

* fijrtc alio

torqtlenr

coioiDodutn> talicaia\ ablentiapro prxlciuu


icpucari poteft

30 Eft Inlupcraliud , inquod coniactnrsc E*<


Prstorum impingunt dum ca , qux ad vi^lum ^'"fllf''
fibi*aeolfl&riafiini, minortpretio ab Indisex '^g^^

ad ftfhidialiqdody

eorum

&

non relinquendaip iinealiquo,

aniiiTioncpunitur.

oificij

perdtcs paucos atcuicrcti

pQiTct qiiidcm toli-rari

ciuitatem

i(\

qui locum Prxtoris teneat

vt oiicn-

idqueper

ditsplurcs, falario iiiliilomijius inrc^^^Tn pot-rntcs.

etiam ^lc ocdpiendiB,


cx di&is con^

doAtina poflit

dS quo Pngro'adi:a loquirar

in cafu

lua; dcftrcn-

j*iuulem- fesP,rpuinciaj,adciuiutcs aiucruiut


jMini.
nu-ibi, aix vcrbetiam iK-gciticiuur,

iii<ia

non-cflc cxcuiationem fufficitntcm.-fi dicanir

Pratoreot abicnteni pcr Vicariom leruife

Eihuiulfnocii autcni V)carioroi<lciiiolet coDlcientix grauainen e-

gi^npne diud
nurgcrc,.

cumdcm cft

tur

cium
t/o rtji'iu-

alia ratio efl.

Prxion, & lic (juodiiniiiodo iux jvndeadiwhi-'

T^Mh-

.,*

(unc etii(9

ftriafliviikturlpcftan per<|iinvlc-.eft,ttcoi)fli(utum.

imponatur illt , qu! ieruf- *


Cum crgo Dodo
Aukoieinco ieniu loquan*

nKiifbite ftlari) poena

lmiuiiL\mmff*tii

tin^j rci^i

&

t>i

'

tfW'tiMefrt-

C^i iPVif^Cy-

Digiii^ua uy

Google

pr>iutTiiiii,4httdtis

.MtM&Sms^

frtftfUmi''

ei

hii ,tfuo tK pertTdxtns. Aiisnsiii msttr iM^jMsHu^


tis

timtt^tritm

alia,

i/thnmMa,

multis Indicorum

Hzc ille, dc

crudeBs.

Pmottlm adaptanda :

proquibtKhM4ifimitSe'&fo

& emai' mM W

cOnrcientMerolent,teuocan,vndeadaIu.
Vide Indicein Verb. heiu mtriti Conqui^^ts^
Ctt^bum Rt^um Tndi^nm., OffuUUi Regnpjfdum^
Pmex,R.Y, ly^Mi^ji^irA^ifidcalidjvbidrca PnK>

icbl

T
rPE.

T V L V

II

INDORVM COMMEND ATARIIS.


&

E illisDofn,- Solorsannfl fuse fatis , erudiu dt^Icfuit^


toto fcilicec PbfteriorisToaiiieciHickflilMro,
Tertio Po-

&

Quia tamen

Omnla' ad fontm exterius fpe*


daiit, &ttudalia lura concernunt ; illis relfnquendaj qul
forcnfibus caulRs detendendis intenci , obligaciones coafciencix non atcendunc, ni/l fecundum geDer^leq3,iUam
fationetn loftitfae ius fuum vniCDjque tcibiiencis. Notcigo
muneri vacantts noftro & turn confcientix ventilanres
quc tiica Commcndat.irios occurrere eius generis poliiint non equidem molliticx.

ferfe

ta, ied vtilia proponamus , ej^plicacione noroinis prxmiiil- SuntenimComincadatarij inoonnn illi , quibus ob fpedajia merica ios confertnr,' vr^ derds
Indonioi popuUs , cribubus , aut familiis tribuca exigerepoHinc, qu Regi delbcnDitur ,fubcercisconditionibus .qualcs apponi in fcudi concefTionL folcnt.

Cpmmcadatanj

cuncur autem

quia Indi

eorum

commcndantur ,

tutetx

&

.defen*

in Chriftianis inotibus promcHiendi. Quod -fi (aciant , aKiKlea<


dendi fani
tcf pocerimus coruoi oniinas Creacori caniiQ OknoipotencicomoieDdaDe^'. Pjo

jdbergofif

';

C A

D6 luramcnto Fidclitatis & aliorum ad cuius Commcndaca,

(anguiois pracrogatiui io iia , qui


ad primitiuam Coronam /pc^nt, de qutbus celebris

ex aoiftciafiidt^ ii^ieifibua ^^uof pyeti


v

baufimns.'

T enlas reUi^iMs
Vram illi ante iniieAitutam,iet}
Regi (eruaturoj,&
higf olilequium iu omnibusj
ac pro eb , & regni defenfione,
ac pizrtniin Prouincia; , in qua bcnefidum

Commendx

anicuti funt,, lc.gdaerilH Oouie*-

homincs dc mundo

militnruro';

equis, 9t armis adfiituros

I.

r>rTnoque euni

quoticj ad id fuerinc

quod
Dic(j priujd. luramentum hoc ad id bbligar,
quod in morc pofirum , 8c iuxta probabiiesopt-'

aduocnti
Afrti

Circa

iriones /qaocirai talcm oUigarioiieal ipiid D*ftores occurtunc, de quibu^

nom.

Itk.^t^.

i>i>.

2.$.

&. in.RoliricJ

Comhiinimn)
quod cnim
^iud
-

fru*iu

ad

fi

3. C4p.

pro-illo anxi) eilc

icliratem atrinet

quam jub

Solorzianu$

4. Iraque

non dc^pri

nihil importat

Kcgis ic fiibiedhone fitturosi

El fit fucrt efpMmkai^tmt^g /


T matet ifuehMiuuidtQtfkiLuu,

przibtionem obtigaaLui.

fidelitatem

lari illl'lftfpani

tniflionem in pofleflionem, fe

ip^ chartor dk , fingu^

AUi', aoibus (idelitas

I.
'

(ij

's*.""

'

De

Qnbad

a!ta

vrro

vocatus ftKiit

moltftucn

iis

Vega>-

v^r fe^teittSt

fft nlft^Mod

eflc

4.}utl f*mrfoerimtifc^irmt,

roiwn qutat cquum


fi

eiiicii

T\i

;.^^..

.v

quod efleone

arqia iiabcrc

vt

prdio.adfit inifmsi poteft.


qtii
eqneftrwM (e clafleia
,

ipcdbrerciunr, d^uttantivntk
fio neqdit jUkefle

&

reenidefan-

grouis^ <)uaiai3M|cs pcc-

iemm prouoeamur; qii.i

pius b3l>ent,quod pol-

fimami(ceiv,>n<ktpio nacuix poudt^ic, adui


vidsntur indtBri. Ecqnideinrautcommodl!'^
dcfl^c defrnfioni rofTnnr Mt noii. SiPrimums

magnt taacnda ocLaiio ibenuiutiS',


ft forrinidinis oflentandac

aogmenta

iiiduftric,

ficque amplififiaidl

meritajvcmaioreai Rcgc bonofes

& vtiiir.icunt

eoniiequaflcar. Si SeoiadiMn

oancere

AKum pro fe pGriTunt ii|iwd.Dai<'So(ni'


nus rapiencer di^rlc Cap. a).iMl* m"
fefi. dr Qif. 25. FAnM. Id Metn quod addit;,

eum

& non alium pr6.iaKfeeognofcendo,neque contra ipfum aliqmtcnus jnlurgendo. Hoc

MiMi. {7. loMdaCMiiin aeqtae per ie

autenuUaroin iUiftingciierarcdebetanxvetatero,
quando ciiamfiCbmtBadbttuif non ^nrico
aSi.|uijaio debsioKV vcfimioiwKS KicgljMp

dotnittodiniidiani paniemjxddtHis

fubftrrurnm fcruireteoeri

aiMl,eoiim lideni

fi

neque-per

parat*isfo iulucre

i^i

niua

nikaniiniiiioii eft,r^|di,^<^

siyiuMHncaiiinolrfigaiiecanddakitGeptas

Oo-

Digitized by

Google

dali circa o imeiiici efl, i

Aoiiimi)^iiioiierdianiodttmobligarionis)fe'
clufo crgo turamcnto, vidcndum cft quid probabilitcT ticri

aut iion

ficii

poiLt

fic,in ipfis fit pecuJtaris

valcat mclius ptomoueri.

creldcobligaifoi qiMiittramcntuaivc
AWmmTttnhpr/Ktitnti (df. i non ampliat obli^'^^^

MZ!r
gtl^uio-

4MM

gationcm,

kii iincctoremrc-ddiccam

quzalias

giauiterTrgcbat-'noncft crgo,vt dixi,cLir

Solorzanus
JZ-

Wf

*-

ffu&r

f*?

cqiiis

, li-

non habeant, vt dc mon cft apud tales haixre. ( obligario ptxftHuf


eeflabft^ fiCoimncndaBMiutindianstatefit,
affici po(Tint,li

aut talibus corporls impcdimcntis , DC

fcrilire

quidem

ruiic

prxfcnim intelligendum

quando

ipfis

indigcnis poflunt,

& CommciKiararijiurant

deicnUtfosiie pradcrtim Prouiociam

in ()ui cft

cialis

iuramcnro

rocnrio Prouinctarum,in quibus

fmnaumgnudflimumcIaodicafer.Btiiadr An-

&

mim. 32.

& in Poiirici P<^.

415. Gl.a. qoi it obl&oat adbue itt*riiiifis Commendatariorum antiq j.^s cbufiilas de Indis ih
fidc inftrtiendis apponi,dc iurari

Iknifican'

dam obHgatwBcm w^Jiftami utS^ Rcftowa

vt funt

multx pacc

cetti

quim

iit

acfi

rabl

P A P V T*
.V.*/\lrV.A

aki/Tiroi pcr-

jjoffer

&

pararibus hoftium

ir>-

Cba|m> gcnriiiuscomponantur. jEtdolcndum profccto


eftrrgnaade6opuknUp quorum dtuitiisorbis
r.j .n ;,Tj
vniucrfui exiHat. , nnillecatiBrif ilBiniras noH

X'^Bligariolan2grauinimaeft:&luic
lindicaududum, camoportctma-

V^giscxprofdTadcmonftr^nius.-nec

effe pratGdio,quorumque ciortaies muris poffcnt


argencc roborari. Et Rcgcs quidem ooftri faris

pfOtndaBm gldlCliiatoribus iniui^untiqui

dilucidiiis id pracftari pottft

Scbcdular Anp.

eft

grapscaptandc

potifTmum derclinquunt

ftudio,

quod

fentdFt CdteJkd

an^cndis attcnti

riuulis, cof uffl fOotibus prztcrmillis.

&

y ftrsqut

iet

lei

taks

Ewcmndem*

Detrindy defenfa

lie

InJm^

lot

t^ mmtnd*dos,fdT ne Us dn^r mdl trdtdr


Encemund*

dgrdttiortcibieftti
(en efigcary/sfe
^ y
Us d4eTtn,yhdd4dfita^,ytsftrg9(entxaidEo-

ttmitnddidetdlnuner^iy fte enno cnmf&eni$


ebHgddoi ^

reflitntr

fsrdUtfriadr dt

luj

i^ttt

Ikhin

-y

t<

feriM

kgitimt rdnft

EncQmttndM, vc.

Exquibus

oiifiarobl^ationemiftamtakmeffc , vrpciicca-'
tum mortalc Gt citca curam huiufiiicHli dofnitarc Nccdicipoccftplusccntumiamelaplos an-

vigilare.

&

quara vcrbis Regiae

fdrg^nt rungHn

boccBlpacft 4coucdizi,liitise(Iepofliinti vc
tpcftMK OCBloa qiiiarf>w libadebcBtatPtndAa

&

ad Linunam Audientiam

mfii$ftrfMUtyiittieiuUs,y hs tubiefen en

R^ioruro circa miiiiarem pduaturam , ainiis


fiddam fnd^rfWf , ac hoii pyMiri ifctiiMMMi
ta mducere : parco tamen quia non omnium

fiMrf r bAtfit<, vt feilioaccotoaini foKeiiudide ddancorum quictum ftarum ftudcant pro


dant,

PortfHeysfdhinpieelorigende j^t^gtt^

rnbtcfen ir$dt Ididl

Kt pollcm

<pMcialiapiBdam hocipfe, quo bxc fcribo , tem*


porc fub oculos occurrenria ,
miniftrorum

4 Qti|^ fi ad defenfionem Proutiidac I tn


qu^coinmcndUm poffidenc, piatfeitBmaatMiiui'
il!i,"um
Commcndatarij, fpecialiflimi quadam ratione id
dffrnrumt
Qemmtm' ageredcbentdrcalndDSi^osfibicomineodatos

) { 5

EntemetUii fne refptttndo fitmpre el Ue de les dm*


Jndiu^ fars^ ftitfen detriiudes tn Us cefu de nneftrs

9t lcuis

^lC^.iOqui fic :

ta*

nen,vt thelauros , quos in H ifpaniam n r f-r ittant , reddant ampliores , przlidianis lumpcibus
,

I *
I
*

m
degttDC.
^ Hirpania

,fiBatiiM

pareunt

Oblieatio tucndi Indos in Commendaquiddeiis,qui


tanis expcnditur
:
^
*^ "j*
*

/.

admfum

pctnmcn.acfaucnttquidemmantfcniflimeDeo,
viftoits ^pii^^euadimus , vincendi penitus , fi

id

7l(0<to^fitvltta*

iicccllari)im ,

dmOT fte^oenribatezpcfinnir , dum ita fccuri,


4kmipar.n .^unus,

tonio dc Leoneaffirmat Dom.SolorTanus fitfri

Am*.}^.

bcnKpfodfilem*

aliis

fpc-'

Commen-

pollctCbmmendarariostencriqoos,&armain
ptOBiptM habc^c. Qiipd qttidaoiDpdbusvbi
lccib in

'

tn

dtonm Commendi ,vidcii aliieai iM)iniiiHncm&

kaaui'. fic boc

Cuin crgo

dekiftuiit,1iabearar,exeoapparettnaniicAim
illius obligarioncm ad raltm dchenllont-m fxtendi ; ali^s Regum piiliimorum prouidenria ciroi

lllewqtridrimeripoccft,itavideiuraflCfenAiin|

dtUni*.

Prouinciaruia

BlitioiKm} quod maximumfcoiiimcndatationiai

alhnai-reddihnioluete,vbiid'iiav(iilberii;Qop4

dcHcgnidcfeniioae agiturobeztcros boftesingftKMM t qoia fcr^ Indiii lifflen tncurrus ab

& Indicarum

miiitarercruirium,
or^us cfTe vidcrur.

ca

per (t ipfum ncqueat vcl paratus me^aBpariem

Dom.

lubct

tinm.i.o-Qip. 2. ^.HMimm\

lam iecipcrcnt,& rpiritualem iaiutem tcmponilemquc uraM9K| nipoce miierabiliaa ft mtalA


iniuriis atquc ca^tiorlibus cxpofitornm ; quim

armis adfiiruros

lc prc^V blfaiK , non arguit obl^ationem habendi c-qiios, <Sc armarpccialia inconfcicntil cHc
graucm,rtquando lc ootulcritoccafio, commodeponintbabereprzdidb- Quamuisfortdponi4

aiiquj

quod

id,

Lib.i. csp. 14.

PoliticiPtfg.^z^.Q/.a. vbi aitin CocDf

non minus imm6 magis curatum , cautum^de


fnHTf, vt CbmmtfrKbtarij Indotum in fc clicnte

& laudabilitcr facicndum.


Q^id crgo cum

&in

incndis conAicuendis a piiflimis nodris Regibua

iUiuiinoIcAuinaccidit, qilodali^lMolit^Mllllt

Proquotacu

videatur.

Com-

IMIldatarij de iuramcnto c(lc anxij dcbcanr, licct


ciusobl^tio magiia fit , quando niliilrationc

Circh*-

& ita commune bonum

Vndc iutaroentum ad
bocctiiim videtur cxtcndi ; lic^demUitari taatiiroobligatione, ciim btlkiminnar, proctdt-rc

0cco addtto nul-

'

oaBabbBmsfcferiptitranrmiflione,&variascirIndorum rcgimen dilix>firioncs rigorem obli-

ct

earioois

diAx

mirigaffc

nam

Indis ad

curam

fpvituatinm dati Parocbt, ad poHricam gubcmarioncm 5:cuIrioncm Prxtores , Se. Commcndatarios iuifos acommendaris libi populis

ad boc quidcm obligatione


vinbus coocutari ,
grauiiEm& cowibla BtiB ownAos cfle diibitaii
ncquit: protcrei namqucRegiacuracirca pta:-

di^ere, in vifaiboslcHicet tfilpaB6rimi^qiae6nt


Commcndis prop-nqniorcs: csqwbBavidcniC

dia>ad^tradBftacft<noiMcinllcgccflgfec

oblisatiopracdi^ccilarc..

remotqs

Sfid

Digitized by

Google

t^^^

Sed cctic nou

<r

ro^hij dicitur
^^^^f

jinr,num

ccfTac

nam quod dc Pa-

nihil cutndt,

quim optn cflct pro

r.iclTc

'

!ic^t

adco co-

dis,

O^^r

vt

rcmediiim apudco?

wrba

qoid talc dcprchcnderint,

Qupd autem

adhiberi.

fi

rrtjiiirant

(cpulii fcincl

ad Prartoresartincr, mafit , Indos ab ipGs


vndc a<fkum cft ali:

contmcnt energiajn

Ecclj.4,'

noo 7

vtafTibtlcTi requifqucexhibcat, fed


vt ialiccc ii alias homq auOerus lic

vt faciat:

niltrftiiKeft,d!kmcxplr>raram

crga pauperum

folitns hoftilitcr diiicxari

vim ficiai,& hoc non crga vqum


aut alcerum, lcd erga CongrcgatioqctQ. c guis

<niandO| an magis cxpedirc cos pcnitus^ colli

&

dam ad eos

r^

fibtKste prxbcrc (Mbeanc, quiapaupcrcs


inccnio pauiJI & fui aliasclientclz > Scitamul-

ex

ciplici

circ2

busdc;;iinr, pofTunt attcnderc,

non videat Indorum popalum , auteonim iribum, Commcndacariotraditos.congrcgarionrm


eflc pauDcrum , cica quam Comroendatarij af-

hoc Commcndotariorum fuperuacua deftiinfio; ad quam qnidemexctdtadbns, tnqui-

congregadonem nihffale^pneie-

rcrat,(cd narurac

(Hfnm modttm gubeii rttionw iwdiici', vt teftatur


Dom. Soteraanus cx P. Acoft.r & aliis /j*. 4.
Oif. z. mnm. 4. (}ut4 corum imilti pciores in fuis
{Mrcdon^teis
IVottineSf^mtqiiikm pyrMae,
infcftanresjuxtacumdcm,*. 7. nooeritergo

capite obligacio vigcc eos.beoigne 8t

Vm unegram ptxcrac

ifnncabiUter cdpienifi.

Concilij Lifncoiis Caput

fre-

qucnicrCommcndativcniantfCxquibuspoiluni
ccHMMndem exatUMKS agnorcerie I lie^cauiefi^

cx

Tcrtium

fcribic.

4^. }. qiiod mire in przlen^m caafitAcadk^ fedvttisatmnondemus, du^porrio


videticet

dum

oposfit.necftcil^fidcscorumqucrcHs adhibcn-

miniine fubcrahenda

da,niliqundopru(denscircailJiasponiciudiciuai

k^""* InJicsrum geMtitim

cfformaii. Ecprofanqnidenividefieifampoceft

'Pr^fUes^teteriftemiuijlri

Kihii

ficait:

proui/uiff,

eji

in

txtlefiJt

Ctnt&mn
^*"'"/

)-

,no Bclefi^^i^^^

Dom. SoIoTxanus
14 nttm.i<). & /f<j^.
vbi bene oftendtc quomodo cx PanKborum &

f^ufotuR^itmiiurtim

Pwttoni m de^nationeiion ceflaucrTt ea,de qui


loquimur, obligatiot quod&tenet Antoniusdc

'nm-txi^iiign itkMt , qiiim vt &iwrM ttmro- traamique Dti fj^:?', pjttnuim d^eJum , turtmnHtprt^i-

etum fMuUri poitniu

Leone di Ri^Cmfirmta. i .p.


VfCt*

peculiaiein

enim iubet

iqiiibils poteft

vnde

tionifdHftTHnnbiUmufAiUo^Ecclt.^y^j,

Cofn(ncndaurioitiinroiicitudorncric6il<.cgibu$

j^j^
^^'"^
noftm

& harmidolofi ac pauidi

vix habcbunt vnquano aniiaURi reuerttndL Ao*


diant diuinura Ipiritum diccnten illis; Conrrega-

Et quandoqindeni inParochis iplisclTe


mnnu ruum damnahili^ ne!ligentii porcft.

jtltim- piosft.
circa

&

<Sc bumanis
diuinis ad illani iuH-bus pmjrg^nnir', ex contradiu fcilicct cum Rege 3t iiiramenro : runt namqaclnji pufilfi cor-

deeruni:, qui

ciim manilrfte con-

t-emporibus Parocho? hiifTc

pauciorcs

rjjBimrrt.

i"'^

nia le cxtendit,

&

geric,
ctiainfi

lodosvexari conci-

in qiiibus

patrocinio quomodolibct indigere

l?c

expcnderint

rccupcrarc

poffuK |

Lit. l. tMp.i^, acinPolirici Lib.

dcrant, acaliasminimizqualcstribu5,iudicum

teftionc iuratur
TatshLri poteft,

illi

mic^rare alio cogebanrur

fen-

& n-vl

fua

&

pcr corapofitioi>cro obtinuit ,


Commendatts tradidtr. In quo qoiidem licet illis
argregi^benefccerit,

rc

de lege

fuimcripforum

aeeedenfesanfteri

& fafiidios^

perz

F\- q io habcnir

(ic

ccdi

ipfJ

querclis

t.Ti.li.iti

cofdcm pro
remedio tniftfitiaa finuim acenneie , ft Itk

cnim 9lt oon audebum dieinceps

UgfttiompnaMmatpioieabnBftddaifiom

fi

Commendz

Pro quo

func

(abcMr

in

tencntur i<jicuradrc-

Ncquc adcommuncm ^odiirina^

non

obligat

pqpria

quia

id

Sttht

"^
J^JJJJ,

qaieiie

non habet

lo-

(loponicurob.defcAuqi.S'

, ciiieftlalarianii auiC.^iiKiipi^affigpaaBV,

vt in prxlawconoilgifj
'
num.i^.
.

Commendatos cMipianr ,

repcllanc,

przfato rcfcripto

cum quando

poenali poteft {CiK recurfus^

fcntontiam

cnamComjnendatariosgrauitcr peccarc, fiad


'tt

in

*" -

.*

.uio rcflirutionis infurgit,

fticutioncm.

comraodurarcdundarc:quemadmodumin agricolc commodam cediir quidqdd opportune


eultujplantarum impendttnr.

quo J

..j

nequc obligatiom dcfcnftonis


ablentia proirahatur
fnde

fupcrioribus cxplicatum

&hocquidemCommcndatarii aduerfe mperdehutflent t cfuidquid (cilicec eomin

& ]?^jJjL
& wmL

de quo
j. jDe
tdlmtHtrsi^Henodimphtndo Jerttmebligtitskr^
tuir lo fitt Utl^an. Atqui abfcuies.n^]ucuattaiplc-

tuenint:

fi

manifefta Rcgificrcripci vcrba

fuum raTicn ncgotiumcgrr,

modiComrrcnJati'. .iccurcnt

rcdUitus ablentes imburlarlnt.

quaiKloquidcm co pdlo Commendaa in iiiis


lemMittre <cd%as , &tiaCominendatario fiio
vriks cffc fmpoftenim , ficutfiicraiK antci, pottte

^y.

nam cum co onerc Commcnda tinlMlidcfenfio Prouincia: cum Indorum pro-

&

deompoGiionem tcrrarum deputatorum


illos

ttf.

oblig.Kioiiem talem ad conrcicntiam fpedlarc,


lub moruli confkringcrc, non vidctur pofledu-

Hac dccaufla Commen-

tut

vndc

potm dr-

fiJtmimprtliorumfTxiMm^e.fdttrmm,

8 Et proptcr obligationcm dcfcnlionis alia cmmm'


Commcndatariis tmpo(tta,in fuis fdlicct PrOf tUuMrm
& ih vrbibus Commcndz pro- fmkwmidk
r^|H>
pinquis : dc quo latc dilTcrit Dom. Solorzanus

bicari:

tos dtfeuieados

uinciis rcfidcndi,

Commcndatisf5biterrasaufcrri,quasdiupoflc-

pccuniii

vt

efl:

dataiiusquidamhisproximisannis*ci!kmvidercc

tentil

Qiuprapter doleHs impeus^fdrtld Symdia, &{.

in luis ncgotiationibus te-

faciant.

l^murt

tndcproccdere,exinccrtarerummaximidiftujtinm noticii , quibus oporceat oblu^ari. Qjidd


Sc fuccurrerc
fi etiam adhoc pecunil indigeant ,
Commcndaarij pofliint , id debcnt faccre , quia

BUesexpenfas

"

dientid,*t<^HffHhitni9,i^o^'jhomiuts,fittiitnmMa

ocario aut molcftiai Regio Confilib


pofTunt cnim difpofinoncs atiquz

qoid^id

vtbemtmSu ttmmtnd^ tmmmtmUt

fbi

&

feros^mMereiHrtpsfit

proueniat

.imm przfertim Indi

k ChriHtfumiio E-

frffuilr

"

umfsrali torum mu^mt , prtut Miiujlres


CMfUictaMiftiiismii/^tmthMrum^eMiHmms-'
f-j-rrjrrtua frniinili lihr Crmrmribifoi

Mufi

Ctp.z^.n. j f .

7 Defcnfio auTemmultacompleHtur, de
qui hic prxferrim agimus & iu ad illa om-

n^ignes

ftdfan^

'y.t.t

'^

'

j,,,,,

Foteft amcmaddifeniikn HccncU <on- i^m^imii


folirm a Regc , fcd ctiam i Prorege
pniilr/i-

non

&

Gubcrnacoribus ,,y.bi illi fuptemam habqnc por **f^'^


ttfiatem ; eaianien iwqtncidd caciuQys: <;aiun>

"(^-

ped^.iiqiciK^conoedL Cikiii^

b^ne

Digitized by

Google

l^hefaHnlndict^TitulHsVlL Cap. IIL

164
brcviedicatur

edc fucurum, non vidctur poflc^

cciido Proou;j|t9^re

modi,naniik
rtiiirqiiiidMmim irxtendaut, vtinGloflaquilr
mcliustquide
memini.rcd
lc^iflenie
da.Dccieti

pilit0lllieginir,runtvarijdicctidi

dcGgnjndum ,& aGubernatorcapprobandum^

'

'

habctur.dc quibus Dom. SofrftUmrm cxlltgiis rdciipris


MfQjfM lor2inus [ufTA num. jy. Si qux.autcm damna.
ripimttnm Jpjc Commcndacis obiicnianc, vt plcrumqiic

Commcndafari(5 (arcicnda: bcnc idcm


indudtis oikndic. .40.

accidii',3

oofcic, vt fcmiiiis, pueris,

& Audloribus

textibus

'E quai

qui^ vKumqiie

fit

a Commendatarip^

non

Ldicctin iis, quicauU^fiudiorumftMant id cxceptioncm paciacur , iux


id, quod AutHor idcm congcric
5.
^f|.idcamcn io.cali]]irxli:o(i non cftad rcm,
alterius gencris dirpuiavbide imp
mui.
.11/ t id quidcm quod dc fuftituto di^um "Dtt^meftjdebctiBeriquaudo ComnKndaetiam a Rtge "^""^TfT
***
tribuiEutiilif.. jqnoff Rexqile eflclmpcditos ag-

tiiTi,^ 3tttinisc3uflis,reuocandum.Tun^autcm,
-j-i:-_
^

rtiinqucndum

fc fulcife

m^ UU&im^*.

alUrbttriutncl\Gubeiiiali^hlfDratione(i)od.>.t-.

lubititutuiu

quandopq

pouiW/ Mmcn^ne^ii^cntibusfidMeiim
neceinute rcrum impcd(m l. ^-nn emiu.D.Ex

pra:ciiedccerni,quia citca bretiicatem ,cum'de'

dcgunc Vbi qiiidem

iis,

qui in Hifpania

Siauamin formi ordinirii

eft*&'iUtfiandum.

a^foiiia

conrincar, (i Conmu-ndjtis aliqux iirogantur


iniurix pro ilhs compcnlandis Cumuitudata-

&

graciz tcnor attcndcndus

confticuenduj,

tiruius conccdatur,Subfticucus

quod

ptc) pLiL-ris

faciein

ilii

corum curain

qui

inqi,:air, ra!cs liiu

rios bbii^.iri.

genint qui llcuc iu aliis , dcbcnt \tilitcr ncgO^


tium iftud tractarc,quod adco cft grauc,& qucftuofum s It lcxus auiem Faciaiu , uon idco dctrt

quibusipfi

iuxtacxpcriemiara
"da: taljbus habcri lolitam E. g. fi locum tencntcs
^ralifi iplisonera iimilctinc, corumabftulcrint
t>butarcabrolu[cpotuifn.nt

tcri^af^iCitbona alia iniquis priccxtibus.


!h^]^1^6lis

iftii

Indi ad

itft

wur

^
]hocpenitus rctuiru fTaud.intur

&

.-

In

iniuriis citpofici rclinquutitur.

<

i-A?-

.-

lic pracdifiis

quo

quidcui

'euenniii&A)irSdentUrad iniegrain^eonipenliiiiOT

ncm tcncri

Ai Vrtri

ttikm

r(j

quia protc^Honis cura

non

tx ince-

ad cos fpci^at ^ lld ad P.rxtorcs vndc tx

gmjj Commetidattttis

tri-

quxr
Pratorum inccgran-

foloi felito, portio

d.im dtcra^la cftprofalario

do. ^icuc crgo cmolumcncum imminucum.ica Sc


"dl^^obligacio mitigaca. Pro quo vidcri potefi Doni. So!or7jnus fnprl. Cdp. i^. lutm. ^.^.
yicc tamcn in Praetoribus

ica

dicendum , qui

iu'

tegre^ad 'daimioruin recompcnfationen tcticn


'

habeant plcnam

iuftitix adminiftratio-

'nem,d^ manum validam ad

omncm iniuriam pro-

tur

.
1";

,\v

ri:

ciin^

nupcr diftum , im, de qua.


Dubicari autcm pottft an in ztategran' tmiKm'

przfiare

iuramcncum dcbeant. t vidctur

nc-gatiucrcrpoi^dendum

""^/^^

ciIti ab ciidcm noii '^j;^**^^


unus ,dc cuiusobligationc u ^aenas
uon conftac j non dcbcc libi illud imponere, qui ommnsab cocft bcniBcio putricix rdcuanis. Si autcm damtfi'
pctatur ab co in ipla concciliunc in xcaic diicreoonis,.intclligcndum de xtate,io qui poflit nijicarc, !t dccimum fcpcimum annum iiilrcm ,eplcium tamcn , rcquixit : dc quo Alcxander ab
AlexandfO Zj^. 1. (rM |rMfiM Gi^fao..vlli
& Tiraqucllus liccc in hoc vircs atccnJi opor-

cxigicur,quia

cum

lit

leai : non cnim omnes 111 ca xcatc tcaAatuiis armis idooei i aifaiciio cfi crj^o gajMmmam

*"

^teiilam'; Hmi txpius di^de obtigatione


MagrRracuum qui ex tufticta ad prxdifla cc-

. .
.

|lM>ri

quianon po

ntg igcntia

illis

pucati.

fuccurrAvTioabfeniii tMnei^

'it(ififoleant,^illi
'

mcntumaliquodpucri pacicntur

Et cun

Cbmm^ndacarios

C A

VT

in.

nentur: quidouid neicto quis in re omniuoj coni

feilfil^ c

heptiHiml obftretHfre vtdcatur apud Dki>

iiamP-rrreS, Traf]. 7.

10

CirtMim

abdle irognmUr ,
kotiV'
li

ar."MiML

r,

'lideriilftpedimcntum culpabile
,

vtcarceratio

tioGiaeaflertint,- iecnsaiij
^

.'ii

apud Dom.Soquando autem.

non
,

iit,

in culpa

& exiliuni t>.f^

ddiftumtatenoii

'&'^^lccumafFeratpa:nam pruationis. Ethoc


vltbMim' vt luri 3c ratrani confbrmius. ^mpledUMir dtitus Scriptor mm. 77.

&

a^tur.

X verbii Rdcripti

t%

mm.

addufti

conftat

^**^

fKf Ui

^inari) dicuutut .yidendumrcftac ad qmdtalia vf<r<>

Cftmei^m dommendauri) in oppidis Indorum flbi commendatonmi


d^ere ncqucain, non vidctur quonrado talis io-

(eexieiidatobligaiio.

ao-

ftni^o adcos poftic pcrcifKrc. VcriimexdidHs


iN.5.intcUigi poccft qualitas huiusobligacto-

GutWT

ita ict ibic

fufq.

iis

qui iinc leeirimi abfucritiacuUatc ;fcd

toecjifeinibi redditibus ablcntia:

lempori refpoU'

-detldbus ,qina habctur pro rtfidcnti, vtvideii


poieft. iimit.99.

Q^odcamcniu

videtur acci-

iuz ladsfacereoblH
appa-

Bmignitr

pi^ndHltt>-lif)er-filbAitucum

ddStm

garioni curautrit

fS*f'?f"*

flnentum ,ae fi prxfens adcflct , rcportare. Pro


quofarfunt qifx adducit DoiSlor idcm (ir. Qif.

rcc

nam eo dcficicnte,non

quo litulo pofljt cocum Commcndx cmolu-

Mi.

1> cr /rf}. vbi probat rcfiitutionis bene-

0,^01 iiDBCiinmitdemii:*

fif^

Commcndas iiiftitutas Pm- WP**


loHm fttijt deSriHdulti t Ui
tJfaiemi4r*S*m*ftC0^ti^vo qui inftra> nm^hmk
dltonc cum Parochidaii fiiit,qui proptcrea Do- iiUmim
l~i

nonfoliW fequicur abfoluce


Gominendam non amitri,cuius priiiacione mui-

tctn qilxiddHkil,
/

cire' fpinraalia Ipe-

alia

Au?

& cjifando nuila cftculpa conueniuiu il-

tMmHHaCi^. 2f

abligadone

ciajtius

dtaerfiijlodd loqouittur

nonefle noxiom impcditis

tjnietf filndatur

De

3S.

Kr,^./.

QMando autcm ob impedimenta

nis,dt;qui

Dom. Soloizanus

dp. 24.

mm.

i .

Dmi.Sf

^CommmUiMni, Do'chinrm ditflos,


ve rcmiilos
tughieHtes t tttufini , vtl imfmvt

&

bts^&tmfitros^velitifidtS tO-rspdces^dini^^Meffrt-

j^dtmm Ltdijrsitittr iitftlintia


mtennr

g*t

vt

iHts

vir ille pittace

fum
,

&

modum

opiimi

fide

ceafnltnm

fipicntia inlignis

cide obligitioncm
fuic

PnjloTis

tittimtd-

fM fms Imd dehtm ^MiEfi'


cr efHtittum in ipjis [Merit drdemer

prt fik^

fuifos deftrant:

Co

Jii.

Sic

quibnsitilu-

Timcn iatarinrutn expo-

cidcm tacicndi

Pio^'A(iDPolitidI/i|;.47^.

lacis

dcciarauic.

Digiiizeo by

LiOU^ii

13 luznhzcergo Cotnmcndatarius ceneturgraoiiittdnamoditni agcndi Parochmiinquircre , comiiiendatos fibi Indos incmogandOi


piff^^b ncijue cxpcdLiudo , vt ipG defe&us Patochorum
^0Kk$- nmflieftent } poieric t>un accideie vt ilfidehoe
caccanc , vcl quta inftrui non admodnin curanc,
MBi
ic iuncqucde FaftoratD incurii dolenc, vd

dc etbubellionisfidesaletniDforaiationemroo

tsmf^*-

-^f*'

hoaikjidAiilttiandidrildinqubdbelUo'iiOtt
eft iudex ,
ca ctiim , qux iudicialla non funfi

*** *****

reTpe^ alto dnwris , aot

vt ad paniculaiia dcf-

modo agcndi inicrrd-

&

,ancos ad laborcscomQgz quidem

do<fi:ina: iiicumbat

pellac&bborisprcciapcrfoiuat.

Hos Otana Pmt

MR. x. Rifiin. f |.

^firt A fite*

tbi pro vcraquc partc

cotig^

dicari.

Pro cafii aatemnoftM fiuet

inRuHtyiCTn.tdi^.

<}<:,.

apeiii Soufil

vbiaic> <|UCkI

ytumtr.i.

quando.non cii adiius ad PrzUcum qui itindici


,
winfbrmalepoifit, de iaAo ciimitttf dieuiiB
Eccleliaftici

& in eo continuatur, Ar eft pertcu-

IndlpoirLjnt

nemfacete^vtPrebtopnBieiitet, lu vci^ut
aliis cafibus. Quam dodlrinam .;it Diaiu

ab cifdem

liciteportft

contari

dus
'tur

li

(rrit

intcrrof^arl.

aucemcommodiis inquircnJi

nir)-

dc Chriftianido&rina intcrrogcn-

liidi

qiu.m G prob^ callcant

gcntia; in Pa(torc,

i3L

fignum

inqljifitio

llia

cordata proccdct

tjje

quamquam

mm.
Hr.^

Susintcrrogationc. OccaUone autcm rt<tx irttQiotiis,dequaIaudari Paftorpoterit^drca

noundam

a iudicibus iaids.

Cumqucf;e/^.fa.ijMSaliiiitIemaiitpotidicaRk*
dcm cx Riccio aflFcraci /m.xi Te;c4. Rf/a/.^do.

0-

crit

^i. valdc elfe

int.

crit dili-

hoc iion

ita tjuo.iJ

{.Gcconcludit

fedegt nenfutottttlUndum

inojiri fenttntucpiu ttksttfus Ptat mettfby-

^ moTMUttrvixfejjHnt

ttddtre, Sic illc .cuiuS

admonitio ad iudiccs iaicos nuUiut momenii


lfeddfair quandoquidemiion eftiraUenotaiH

dum.quod

moralirci .accidcre nonpoteft.

cumlndisnonlitopusdelicatiori fcrutatioiK,ne

cigo

^icet imelligamdc roodo agcndi

pwei videnir non ita probdle. Sh ceni

ftram opitilonem habcrl

Paftoris (tnt-

quia noii

in

ita

illis^

iJ .iccidat;

quod

flreple<H

tubnt ftfihumu. /trkt ludtx. Qtfu. x.

bfiimia; vc enim bcn^


rtMtm

5 . numtr.

imnrvim

f in vhsmtim

,/faai slioifutn

ntm

P. Lcflius Lii. i.ctft

ait

xz. mtritoftiffK

ejl

inttgrd

ptffit fieri

iaraftv nmuirtttff }
:

ftr

limtt

liamn

camdem

man

inqu^tit-

Quod

9wudi

comproBa-

pailira acciditi

&

omni fecuritace

Prxterquam qu6d
ait in

R^trks ft

bStiis.nHm. 91. inquifitlo taiis liccK qtmdo


ad maleficia impedienda , Sl eorum occafioncs

& idquidemin
non dcbeat circa hoc lcru-

vidcatur mun. izi.

cam inftrui ,

dc cttm

cranfmicti.

Scd quid

fi

Prslatt

rtmedlum

efficax

ri

videcur

equidcm rcmedium difficile

adeacur Pacronus

rclpondcat a

(i

enini

vc Pra:latum ad[ndncar,

&il^

fe circaifta

prouifum

& in iudi-

Ic

bus mfcntii.
Conftac crgo ex
1 4

cionihilcontra dclatum rcfultoiTe ()b quodde-^

inordincabbonum

diflis

nino extraiudicialcm

Commendau-

fpirittiale

Commeiidz mqutlitioncm

Tndorumfu*

clrc^ l'arochos

facerc pofTc

iudictalis e-

nin> nonlicctcxdcfc^kuiurildictionis

contra Lcclcfiafticam immunitatcm.

illa

om-

2c crrr

Noii

beac caftigari .*quid vltla eft PUronO

unus

culo.

Tbefiitri ladui

<1-

t^i

lem.

l.

rcftptxloftrilia Vl>"

graulter obiigacur,ncc tutaillius efle cdU'^

Idcntia potcft

^iendum?

& Patronus Przlatum vrgcbic

acquc
hicad remedium adhibendum cdBcact itlftani34
compeilctur. Et ad hxc quidcm Comrocnda-

gicabicur

taheimnit

'IKNnii^t^lpto liqucr

NihiJominiis Inftandumifrcenim res mcHus a-

fcnt, e-

cllct tamen ulis, fi inordinc ad intormandum


.Epifcopum aliquorum difha fcripto cxcipcrcnfktmm
tur, ctiamfi Hrmata iuramento quia iuidicialc
Inoneft, qupdtudicisaudloritatenonfit, vtex

^'^i'

non apponanc, vc accidcrc poceft, & vrinam notl


fteqoenter j foknc enim iftavificatoribat committi , perquof nibil videtur in mclluscommuu-

pulis cfTc locusi-adalia vtilius.deriuaiido,dc()ui-

rios

t4f

&

cric linc au<5h>ritate iudicio

Aulor cum hiauarro

loquimur

& vrgcnti incer-

eft cur comfnunltcr timeatur.

przfcnticoniingitjVC

& in calu dc qiio

alias drctuoftamiaA
propccr diftamiam <;nim ,
dimaHimara fspiuscft Eplfcopofcirca modnal
agcitdi Parochoni:n pleniiis infbrmati. go ta-

Commendatariif / it mifnme indidalem infermarionem ciformarenr^ qua: eo ipfo odiolafucupcnicusrciidenda ; &iu oppominiui
raeft,

inquiiltio Ibrmatur lcri^

tollcndas

Rtfoktiio-

fpccialc niale'

rogatioiie. Q|ipdtameii,vtdixi,circaIndosnon

id timmw vtcitatus

tcro moraliiertmprohabtleuiiiidiis,

rur

iii

Non clic au-

menincalusauftiKidiconitngenciiaudkorclIeai

dumcirca

Qmm

8c gcncralius amplcclitiir P. LclTius

non vidcitir lidtuim


non fit) paritcr enim

racionero

iuridica Inquilicio

iufpiu$ rcddicur

ctum

t*km

fieri

^piidem

redditor fu^llui'- (ic iile.

proptcr

fiH

qua'

vix moraliter accidcre pofle

mbm

nfM*

Qupd
fi

docirinam Ulcm iudicem iaicuni


pofle, videtnfrandem affirmare.

t lcfio ponfitnmcin Paftorc timerii Propter


quam rationcm in Cap. hiqiiifiioais de accnfaiio,

autati^<'

firn^^i

ouuiiiio verofimile piopofucia^

pronuntiac

TertU. Catiecur ne inquilitiopis via con.aUquem ptocedatur qui aliquinon laboict

rw.

do

pritis vc

qminfuisojnHdishabiuutj diicuriusatcoUicur,

imptifui

i^

audoriutis>vcmentd debcaclatisptobabilia iu>

lum in mora , poccft iudcx Izcularis informatto-

inJifu mm-

&

Poilunc auc<:m illi cum publica apud eos Um,PafttmsvttiadcIaretvnde&Cbmmendatariospev-

au<Cloricas ludicis

lic^ pro negiitiua ftct,


opp(fitamnoitiudieatcflfeimprbtidNkiki. t
quidcin Do<flores illam tentrnr2<; vr funt,&tanc*

&

t.

l.TrtU, i.

Audlorcs

iumniaad fpiriiuakm curam pertinere poiluilt ;


fieuimlndiafulsParochij aJ Ijbortrs compelita iquittaitkntur , cofdem iuuiibi) babcnt,
'4itthi, uecpeccanillis tntcgre inConftiGone
apctiunt immo ncc fidcm Jiftis adhibcnt , vndc
fiidci apiid muUos adiiuc tundamcuca non iaQa^peniefilttiiePafibnim&qmdcmquoddiceM

Anautcniad hocpofnc

ailis.

gentur,atttpercapirapotioca.*uiliQiKfleviuaei

an

fuipoteft aatftatiodc tirmare , vt padim tecidic


inieAainbntis ;donatibiMlNK , ccMthMftibus ,

incerpoaiconiniunis<juftioefty de<|uipofta'

Nequc tamcn

dmili.

ccndac , lcd gencralitcr dc

inquifirio laiis cflc dcbct

&

..

, ficukiimquc fuccumbac obf^aFacicndum namque ab illo , quod .ibfque


dubio ficret, li dc aufcrenda ipfi Commcndacrar
Aarecur : vni cnim fcncentix non ccdcrcc , ied

fupplicaiisCjdleinfiipplkacionevi^teUyadfupre-

mum

Digitlzed by

Google

Thefaun IndUi Tttulm Vll Cap. IV.


ir.um Confilium prouocarct

ctrwfbtaojdOi GommendaoinihU praKcr tri*


kiaddwe,* IflidfttaWuri nullum perfeni-

nulluroquc notk

moutict lapidcm , nc Commcnd croohimcBtU priuarctur. Cum ergo illa eo cuiDOiimdt


tt fli , cum Ipiritualis totum hoc compkftawr,

kpoflecoiBpelli

mendi;

conon

fitcx

tfTc

ui^par^cr pcrire
oucs, pro

% it(j

Pafioieai

nis,

autcum Paftore

ol obiigationc

(^od

dch.-iiUo-

qusnOQ nbdo qmili^fidendadl,

fat

vlqiiL ad languinis effuuoncmcertandum pro ca,


vndc aima &.cauOs faaboe dcbeot Com mcnda'
& cumilmomnftas lioftiUter inuadcmt
DUS OLCuncrc trgo & in ncgotio falutis anima-

larij

marum pto vitili ctiam dcccrtandum.ld quod cx


mdontaK itiontt cOnuinciRir j quod eft argumennitn

in iurc fortifTimUm

de quo Eucrar-

dusIraiS6.&aIijapudP.SanciamIi*i&ir^-

Dfi#x

*W

* trim, Di^. i

mm. % i

Sicilt 9t

taht aigamennifli

dc miliic corporali ad lpiriiualcm,ex iis, qunad*


! )
dllBfPom. bolorzanus Lih. iXap. i f

C A

IV,

Grauamina cooicienri in Comnaendatariis ex

oneribus cifca Coiti-

rten in(fe

mtntU

tf-

PLuriroatlTcilla pofrunt,propicrqu
vkanda iuiTi ab oppidis abire > tn qui
bos Commcndfi: lunt , Ainillisiieu-

tiquam babitare. Vnde

fi

fccus fadanr,vt accidc-

re folet,e6qu6dcircaillasvilIasauc przdia hat)eadt , aut habitaiione conttnua , aut per maio-

rcm anni paitem,tran&rc(Ibrcs Itgis manitlftii^micompiobaiKur. ExeO priertim qmahahicatio tabs in id lendk , vt feaiiio Indoram in*
dcbito prorfus vtantur. Ita quidcm prxttr iniuriam , dum violentiis opprimuntur cum onere
compenlaciotns iukta inmaijionem bborii^ vidctur ctiam iuramcnti minimc oblcura tranfgrcf-

mtadi.

Qo. Cumcnimiurcnt dcfcnluios fc iodosi id


quod prascipuam Indonimcran*
quillitatemconceTnit,& ita a fc non vexandos :

cerc^iurant,

fperiale

nifi

for-

rcs iAa abfolui poctft. luratur

ycxanc non dcfendunt

ddeniio : dc qui

rd crgo funt violari S*

cramentrPirr4;!>i/i:/4(r/ar msitrstiU

jhdcteniu. Sic Rcicripmm

e Juj ptrfoim

dcquo mim.

5.

Vi-

quomodo hocprxftcnt , qui fctuinis


addi^ tenenc Sidicanc ie qpa ka cogicafle,
non crirot quidem iuramcixi ru
ctim iurarunt
deanc ergo

in tbro aniroz,{ecus in cxteriori

ijuia lcx

ad

huiufmodi ddenlioaem , vii ad pnmpiiaBtvalK


poterunt vt violatorcs cdirigi iuramcntum ,
iuidcm puniri Commendx priuationc , vc in Rc-

&

lcrtpto cicaco habctur exprciTum.

Siue crgo in oppidis Commendz fim,


1 7
"vrbibus yicinis idem prorfus caucndum cft^
inddiitis Ibaiiiii ^n^amm s id prd
fitlicec
ne
..

"

..*.

'

quidquam poflu.

qin in Hirpania , aut


, vt non iunt
Coronx rcgnis tribuca pcndunt: hotno

Kegis funt

ij

enim libcr nullius cft , & lioc tft (.flc libcrum


funtautemlndi libcri iurc pltnillimx libtrtatis,
de quo TUtianmtig^. &fef!- 3c ita fui iuris , St
luxta <t. Uhrrenm.
confcqutntcr nonaltcriiis
,

li^fimmk

7,^

afpelUtiejm

>.

nesfiifriiitrisfimt.
1

Ad praKauendum autem omne Indos R*S^

eiandi pericohnn, Regis PhilippiSe^ndipiiffimo fane Rtlcripto dilpofirum vt niillo pafto

ad Parochias Indorum prxicntcntur Clericiaut

mif-

Commendatariotain ct^tiari. ii. Mmf fMm ftnefcio an peninis obfcruetur. Videturautcm grauisclfe obligacioi quiaexpcrientia docece huitirmoiB concurfii nihS fiat>rabile Commcndatis pofll- rcfulrjrc. Quidquid frd^mmi^
ogo pro obligatione graui legum atfarii Do- tm-^
AoriMis fidet , hic prolvft& tocum ofarinec -Ac
Religioli
1

597.

quod

quodidlumaliquoties ,fcd prifcrTim


&.

Ti:. 1.

.3.

quod ad qucmcumque gradum cognationis


d^quoin Rdcripco , nonttaaedpifcn-

Ipeoat,

enim iptodifelodendi ftfieecin aKquo obmerum inregricatem racio videatur prohibitionis

&

\mttfS

ttibuium cxiijitur,

& itaad id
!et; quod cftomnibus coTri-i.ip;
compclietcad loiam luprcnu.n cui!. fpcdkaipotcftateM. Non dicant ergo Commenda^t.
dosenefuos: fuicnimnon runtj ficut neqoe

dumeft, videeoiielicatiordtbcat inq iifitio ficriiled vidtndum au di^i vt cognacos lugeranci eo

&

prattei

commune bonum

^ Commendatariis ipfis , vndechca btie cocleproptcr


gei RiCglim Qatholicorum extant ,
duriora hzc experimenca ab oppidis cxdiifi ,
gubcrnatiooblaupcnitus, cikm Vafidlonimdciminisfoleac eorum przfoftura concedi. Paucis

er tri

a quibus nihil
td

nullisciiim magis time ri hoitiliias potuit/iuam.

a.

HOdl

modo$detcendiiIe,& itavno gOKrali Rcfcridcquo Dom. Solorxanus Cif.14.

pto prohibtti,

Maa. lei. licct pluta fint qucde pcculiartbus


agant apud curodcm. mm. i c j. Simt ergo Indi
j^jjp
Tclut cenliiarij , iqoibus przici redditus ni^^>M
"
cxigi poteft ; MirfiaK Etnpkydieiuc ad AliK
obligati ptnfioncm rautfccus tributarij

JllHtt.de verb. fym^*t tbi : Ijierorum


fMtiaMM,aan<aafii<jte

menddtos cwnolacis.
16

ti|

in aiib

V V.T

crga illos habc-

ttit
,
W

inconfcientiatutum,
vidcmcum o-

Uetiftiti

fontibustorxica propinantt.

vltcrius roborari poicft

tm3t\tX-

iicc plus iuris

GcniiaM. Qgdr certnflnio


nmdamemo , vt iniquum, 'Coinf hi lationi pecuniaricobnoxibm , kn aheriui ^utualeucis
gencris , reputandum eft quitlquid eidem yidcir
lur aduerfari } vt non fit opus 1 liftgQlaKS loilt*

^iim,Itiam

~w

quando<)uidem cxtraordinarium non :ft,vt pKH


Mdiligencia explicata pro non admittcDdi C&qui cum mcdio fiuliraio

ietqatoi|ft Arfuopcs oonium c:inpos^^Jg-

ccirare,.nihiloiniil^ debec

illa

fcruari

quia fcm-

petsedom , & f^^"", iuxta vulgare pro*.


uerbium,dequo&aIibi, Jf/ie i^ne ferntt. btvt
vcti periculum abfir,eft tamen perictilum fadcndt in pofterum contra legcm ob prxmiflum exemplar,& quilibec fe sequi bonum hidoruro zclacoremcfle contendit; cftque lan^ diHicile ac
ftlde odtofiim , niorum dilcrimina expldrare;
tftm debcatid ftarc fixum nemint,nifi morum inlegritateconlpicuo.Bcncficium tlTc Indicum c6fcrendum. Nequic eigodia cciLrc pcnicusin
hocancillorationem legis, quando nee ceffiK*.
periculum didlum, nccpotcft P.irronusmorum
diicrimina comprobare. Quf quidcm do<flrina
giauiumcftScnptorum , quivaria cxemplaad
comprobationem indticunr.vt vidcri poceft apud
P.P;d*umTM i.Tr^^i.j.PiM^ 14.ff.13.de quo
per

eft

4c^UAiia>.7I^.5 jf;i .cr 7lr.7.ia.i 8:

CAPVr

Digltized

by

Google

modfu m refiitutione (eruandft^,

Commendatanjs

i6y

&- ^gg*^^
dendamdrec
damdredctenninanttaii^cnorniesiniufiitif '^^^'T.^
neroi
tid tcmpocalisteroporalicompeniatione

C A

V T

V.

poflcnt commiiti

Circa iKKKlum reftitatioois a Cqmmendat iriis feruandum , Tbi&pcoaliis


cefpedu Indotum.

UM$Ht

19

"1

'

'

'

J Rodamnis

AI

ff'^

81 inlurits

de qoibusfit-

codipenfarionein adhibendaro,

>

proqua

yUMdum (jcutde Patoribus

pbiiolb-

iuxu diOa lioiL


qtundo Gmilia damna lunr. In
co autem quod nam. 1 8. propofitum , quando
ignorantur ij, quibus damna funt ittKt-talta vide,

fr^tftitmi, Ctf. }.

tur cfi<:Titio,quia

Com mt ndauriis notiores Indi

fuz Comroeodx iuni

Jc Ucilius

ciideai illatt cotDpenfare. Si


tale quid accidac

co

(ane

poflunc damna

tamen aliquando

modo

rcs

dilponi pof-

berur, cdarofi noci iili ffnt , polfit non (blul

e6
qu6d illud fint fuis in cbneratibus confumpturi
& quoniodo tacicnda rcfbtutio. Circa quod di>

dmuitt

cendumeft, litpcnKoafktdeebriciate fijtun

rcftitutionemopportuno tcmpori referuanJam.


Sic Oom. Solorzanus Ult, x, C*f. 24. ium*

1 1

Thoanm ui.^iS%>m.^:
^i.&i.l, ^,66. *rt.^. Cr X. X. ^.3 <3r 3 .^if.

irbiaiific idoiiMTe D.

6%. 4rr. f .

qux citationcs taroulniaiie congdlx

naoi S.DoAorfoiikm, x.XJ^.SxMt^ytii.y/oxy'

^m

incomparabiliter
ralitcr dubitari.

j rrigi [,dc q uo alibi nec

verbura.Citato crgo

loco in Cerfire optim^ circa faoc phSoibphaiur

'

lun liriet ei

PmrtWm

mdtndtnr sd vtiMttttm

nfittnttt

CircahocergonuUaddiCce^e

obligantur.
bicatio

di}

neque yano hoc-pwtnwfillirondolll

fuisroirtlli iHi ^raudart.

11

Si vcr6 ignori fint

fiiiutiOjpoft diligcntiam

ij,

quibus fadenda re- fi^

que vcritalisdici pol-

prx&tui Aufcor Pro^^''*


1, poiTc per pra:dic;itionem dclitto fatisficri ex
b^rinl D.Thom x 2 1. q.69. rr. ^ .
|. vbi ait
qtiod ciim omninocft ignocusis , cui dtbct fictt
rd^icu[io,dcbct honio rcftitiierc fccundilm quod
poicft, fctlicet dando in cleeroofynas pro ialuie
ipfius, fiuc fic mortuus fiue fic vtuusi x qulS.
Do^oris, quz & aliorumeftcommunis dodlnoa , vidctur colligi per prcdicadoncm pofle fieii
rrftitutioncm , quia prxdicacio quando ad igno*
fit,adhibiram, cxiftimat

itamteropcnmMericofdic IpinnMlbmna*
qux quidem pro

ratur inftru^\io ignorantiu.m

laiutc dus ofteiri Dco potcft , cui crat rcftiiutio

gtmttmfortr^Km^ vilttimmMi

deipiriiuaK deimc^yni non loquicur, fiidde


corpora!i,quz camcn in fpiritualc bonurodomi-

Qtuecrgolndtsdcbcncur,
fi dittctas ex ibluitoiie IbocDda Qt,3c veroliuiile
pcoiliM appiiicct f coBKPodion fbiK tcinpon
ICWtunds^qaoJ ll commodurn cempusnon occmrKi id ficri poicft, quod rini/. frtuoL nnm. i
diftmn, vt in sliniciiiif vcAci, td ctiln.afia coo*
cenftrMdjiJdm. Sicillc.

ucnantur.
autcromodoob folam ebrieutu fu^icioocm llipeiidtc: lalMwis ncganda func
tdih
vlfami illia dam&inim drea flipeDdta
relinqueretur, djm tamenlibiri h o nincs iinc Sc
NiiI!o

nalitiHobconfuetudincm cbnctatii^folcnt labonfiuboi ittpendia , nanttnd pcconoii, dcncgan.


Etquidcm, fi dtncgarcntur,magruim indc bono
publico darottum obueniret , noacniio cflent
qi}i laboraie vdlent^dkn feiient le laiwiis (ai dc
bici| mcrccdc ftaudandos.
ao Q^ando aurero ceni credttoic Atm, dubitatum eft ab aiiqttibtu an poflic tcfiitutto fiert
pcr przdicationcm quia illi circa dodhinam
Chriftianaminftruiopushabent, dcproPlcdicatoie habendo icnentur ^erc cxpen&s , vt fpirinialia feminamci/miMliimeunt, iuzta do^ltinam D. Pauli i .Cw.p.v. 1 1 Sints vtHs &tritiitli4
feminMimm md^ntime^, fnestsmdlis vtprs mettr^
.

'

rances dirigitur,genus elcirmolyroB fpirituaiis

Aciendas

mthrtttiilit

's,'>*f'j'^

rrti tartt.

tlm,uinBitiutm. Oiiutki*mmfidtfo/Uaintr^fiit
Tttiont vtibscsJnm , netttmen Atbcr ilk ^tti iktinet
ttm Mktnsm fiki dffrtfrurt , jti vtl rtfermre f,

a.Cor.9.

inftruUo circa Cbri-

fciliccc

tcm fuftcntaiio cx pa(!)oobllgat,& ica cz iuftitii,


qiieroadmodum,&Parochicxiuftirilad-pHKll>
cationcm , 3c alioratn miniAerioruro cxcrcirium

ft

vd tkeri

tu ei^ (ni tfflitiaujtcienis ejl

* js^
V"*

; circa illudcrgoneqylt geneEc idcm diccndum eriam in calu

ftianam dollrinam fiiAis cflet czpCQfiii.ipnMa*


randa : quia de tali Indorum voluixate non cotv
ibt, ad quaro ex iuftitii non tenentur } ficut nequc P rgdicMOrem volmtarium akrc cqpiJquM
dc alio eenere obiigationis fic. Parochorum au-

Eftautcm.dubiubilcaii id.quod loditde-

iunt.

icftitutio Gicillima cft,

&

propofiro, qu.tndo

indubicatum eft

quia

vna etiim.ialutacio Angelica prcciofior cft omnibus Cixfi rhdaurts ,


vna Mtfla idctlam habet

prdcrtim iil cooppidofiac, Ciiii


illc crat tncola. Sic enim etiam ad propinquos
potcftti:u&Ui peruenixe. Scd ccrt^ D. Thooiac
'fi

niignoti reduodat, vt patct cx

illis

verbis

iam

alr

ftUcff dmHbktHtHmaffnxt fr fkktt iffia.

hris.

Lnqueidiuxca communcm dot^rinam dcqua D.Thomn


'***
nuper , iuxtaquam reibturio in bonis fpiritualtbos non -fldmictiiur, qtando corporalia fuppe"j^^

tunt

fi

letincre,

autcm dcbicor

fit

pauper

ea poflcfibi

mukorum iirntenda cft ,

poteft P.

pro qu^ vidcri


Fagundex Tkni %. in Iktd logum, lib, 7^

ean>dcm approbac , addens


tamen de Confilto confefrarij debeic id fteri , vt

cdp.ii. nrm.17. vbi

p^^^^ij.
m*rt,

reAcfiat,qiifaocinofuz paupertatisicAusiades /fr{|t


elfcpotcft. Scd ccfce nullus melior iudcx efle
.

vtdcnu, quamquiiulc ipfo incoromoda paucx peritur , vt dioerc diericd cara leiemil
podic Trfn. j v i.E^ovir viiens fdUftrtdtem mtdm.
Hac cr^o ftante opinione , fitsquilndisdeixt JArmAi
paupcr Ut f non tenctur pnedicatioQedebicBm ^**^
compcnAffc \ <io6d fi neceiritas illius vrgeat ob jjjjrj,
pertatis

qu aliunde fuppleri ne>


,
noncs ittftitiil , (cd ex charicacc

ignoranriaro illorum

queat , id ctni
proucniet,
tionis.

& ittnihilrclcrcad ncgorium rcfthi-

Ent

autero

vtilis

& laudabilis

ille

re-

fpe^his in co qui ptoptCf iplum volucric operaii.

Mi2,Q|iaro quacftionem vcrfiit Fcrdinandus Zu^'


rira

in

qnxnionibus Theologicis

ifu^.-j. &L negacinc rcioluit

TheoIiMOrttCon^inioncrcc

circa

Indos

eftquc coromuni

'-^^

2a

CAPVt

Digitized by

Google

68

Tbefdmt lnd ItMmyU.^^f.

CA

P V

VI.

ikiJem, 8c

In trlbutis exigcndis qualiter grauaci.


Coaain^ndacuriorum conlciencis
polfinr.

X yr

11
'

amui,

fid

tm film
fiHtk.

eftj

iis,

luppctanii paranti

lohk i^ux wx

eodcm modo

fuftaia-

Bi ^Mn&Mkb^ergo CooMMn*

fatariistribina roluunnir;: rran

tamcn omnibus

quibuidaoi enini ipecicrum.pre*.

tiamTolncbf , iom tnani k^e przfixam > qiiMquiJ

tjt

dc prctio currcnn loluiionis tctnpore.

Poiiunt ecgo , 11 vclini ipecics dvlignatas concribiiere,!actfium pfcdiim^in^ieciini^ , quia ai


altcruiram tantum ubliL^jnrur. Aliis bciKticiurri
fpccicrum^ conccditur ( licvius loqucndi babct/
quia in ipsicommendc conccflione nlee beite

ficium eonrcrtur

polLiu tnbutarios

vt

(pecics iribuciKias

.obWaR!.

llior

ad

.Qi^ haiefiduiir

comnmnitef conKRi feleat comminicer


liani Comrocndaurii co non vtuntur , icd in
McttniaioxtanK>daaiiunfffcnuia inc^rumraficGC

$-

l6iitttKti^iunt,paAocimrIiiilis drca hdcimo;


trtUhiit
tirt 1II0

qoodiih libcntcr concurnint quia vcr6 pa&iones, qoas comraendatarij <;um uributariis iliis
f^rt iolem in ordine ad, faaiulniDdi commura*
in

lioiies, minijs fauorabilcs 4

ks ,

iUis eilc folcnt

imin6.&

4^.%^mm.ioi.

M.lje4tp.i6.f*^.j^li.i. LnjMrto,

non obftantibus ti

prx'iudtcf>

probibicz fuut pct reicnpta

Re(^i4,dcquibus Dom.Solorzanus
MNII.8.

IJk.

im^xo.

St in

Polidci

Qoibusumen

p6 ioncs ifbe rcuui prxiudi-

ad

inxqualicas

Frt

25

tamen omnino

impio laluce au-

iniicicixIiisiUtt

mo & fpina in corum cordibus ,


,

Ha txtg-

tem e6rtHnJeni tnii^etkla, ^jtitc^indefjieciebii^


vnam pro alia pccunt quia
witnmnfibi commodiorcm xiticnant. Qopd quidcm li
in le iitiqua ftvoel , auc icn^m acddu, nec ni aliqi paiiidis Lorurn animfs inftratur, tofcrari poKrft , ncque vt tcihalis permutatio ii^ condemnafi.M aueem frcqucna-r ficri , (inereatunioita*
accipicndis a^inir

Jisculpz ncquit quia circa trcquenriarn bjnc in;

uoluiKarij Indifunc

qui probi^ cognolcuut pcr-

iiHjcatlones cafafilH-cue

incommodas

nde ii

eikni aililtKinc,extimorcid faciunc, qui nullos


rcddit contraOuSitecundum piures,d&^ues Do-

aorcs

quos addudc Bonaenn

Tm^ dl^i.it

'^'

..

<

$..rfiU^rmkmm,

P.

Bauny tik I^4t0$m4^

fiiius, Trjtciat. i .Qnj^ 9^ i^erf. Inferiurprimi. Vbi.


Badzam l^. C4Htr*QiKimi
nottcft.etgo quod OMnrocmdatniis fine^ in x>/jH9Ma
permutationibus iftis quomodocumquc itbeai tnci r

alios adducit,

&

licct Audorcs qui validuro coauit-.M'"'*^


aaM.diaini', fcfeiBdciidttirt lanien 1 addaiitjMc- ""'^
faciendumvii ita vclit. qui'aictum pjfTiis Lfl;vnde

opioa(u&

dum.voiuBiacem fijam non apciit vukotur , .q^


mbtainwoaflerunt , iuAe poifidere: ftitadiin*
Indi reiciirtoncm rton pctutK Commcndararios.
oibd vigere/)uo eorumgrauari cQoicicnu^poH
fim; tioit inquam bocitk lit, ncquiftamenaaca^
Gim p; ifcntcm accommodari, quia in Indis.vt rc-

iiafiionanconti^^hisooQ pcumtpuicucratines
tns, ftiianoneft eoma^eiipedandapeciiioa .t r

24 Addendum przcerci; quod licet tolanii ffft-fnrjrr


ueatvtcomaAus nonrefdndaturyqudd tamca ^1^"
dHnnificado rton fit rccomt>edfiinda} ettim Indifl
j*;
nibil petemibusi nullo poteft pafto luftincri. Eft
^^JjU'^
autem in pcrmutationibuadiAisiemperdamnitiCBtio aliqua/iam vnum pto alio ocigicur : quod
Cnim datur, co ipfo qu6dibiQlliDciKin|iieiar_
maiotis vaioris cft : ucuc enim merces vtcroneil'
vilclcunt,iu

quz vltroudtate nihii,aut parum ba

bent; iwdoris preci) luot^vc^ conimunb Thcolurifpcritorum doftrina, dc qua Sc


loporuin,

&

didlumalibi,

&quidcm cum quis rogaiur

vcndit,

rium cft

l^.Luf*

Cum Tuirianum ><|^. 55. deUnitis, duh.


P,
Gaiparem Uurudum Di^. i 4etmrdhlnnji>i^^

non videncur improbandXtquiaprocuidubio vttlcs itiis cllc poWIOK, St


ka quando ra!c?, minimd prohibitx iuxta n gukun <ati$ vulg.itam luris in (cxto. Qued obgrAttdm
dAmni itMUUittr , no eH in eins Jijpeiubum retir^
^HendMtn. Et ita vidto i Corrimtndatani<;timoracz conrcieniiz pradiican , vndc citca boc nou

cftiHiylcnipiihis iniicieadus.

& ita pcr rcAicucionem dcbet

plus valoris habct rcs ab co tradita: o^o cum in^


uitusid dicctKiimi pocius, quia magis inuolunra-

au^oritatc firmcntur

tt*t fr

cum

ciaks nun lint de Indis ipHs annueixibus , St


prapcndeiuibus fianr, Protciloriquceorumdcra
,

tmt, ttttttm

delujUtti^ (4p.6.

dinalcmLugodi|^.2l.^/iiii/i^i'2/r'i

'

Kcginaido, dcRcbelloMMa.y.quibUsaddeCaF-

cAwtdlnittiidtafa^

lionr MEcfiiiCi

cxataKUCjkzibus dtipajitum

v^''*^

quarvocant Tpccies cx Sgricultura icilkct &. opere tcxtrino ; aliilque iuxu


ie^ji6iniiai d aiaO uiatt Jim tmn td IbliieiiT.
dum tributum in tis Ir cxcrccut , non folum quz
ail id

iib.

zqualitatcm rcuocari. Pro quo cicatus AuAoc


cum Nauarto,Sylucftxo,& PP.Sancio, Ldlio,

V;

roluanr, iid in

P.Fagundcz

multis. x quo fic in foro contcicntiz tcncii n*m*


cnmi qui metum incuflic inioftum, ad relftitudo^
liemdamni Hc irTogari,quiaperiniuriam illacum

Gbique

ad bbort 5 boncftos

Iiidt

1/
.

Vh

Ttm.iJi^.l.feci.i 3.quos,a: fequitur; vdcei*1^ nuUajxlos , vt cum aliis tcncc ipfe Bonaciiu I^^"^*^

cum communi

doccc F. Leftius 13.


autem quod de prctio dtca
, etiam cft in quoUbct alio
coiuraccu dtccJiduin obcamdcm rationcm: vnde
4e in pcr m utaiionibus de quibus ioqutmur.
Potcft ctiam in co Comtncndatariorum
4^
>

vc

ttnm.

aiMj^.i 5. num.S. Id

vcnditioneni dtcitur

^
>

,4^
-

vl

conlci(.ntia.grauanitnoniimiisrcbus,quasIndi

frm vi^t
tributmcconceori ,:Jidiciiieocriatdotsfim, mtdmmmf
fcd velint cas cflc fummz xftimarionis : ncquc
cntm cft lcxiquztalem zikiniatioiKm taxct jilBii6
nequeraYare rarionrfriBwt ifjta e t ; quiadididl*

lime id ftarc poiHt, quatcnus

tllx

meliores,&

liores eire pollunc,

vnde fcmper

OMBmendattriorum

po&nn cfle^ nidiora

mcliora cxigcrc,&

dnm

me-

in voluncaie

talia ftio iudicio

-tt

non da-

rentur y vaipiis ddcdlu pccunialuppkndum coo^


Ik miitAvs CtinNiiendatos tyrannicft
icndeic ,

&

diucxare.

Pro

qiio cfl

communis

lurifpcritorum

fcncentiayquos adducit Doin. Soioraanus lf^.

t4f.m.mmm. 7^. quibuftumib


TrtTl.

fffl-io. ctjn

fentic

fttmm

y^t^

Pbuaonius

4.dicentium debitorcm trib*.*^

torum,vej alianun quantitacum,in moneti quatibsTfiiali iblnercpofle.


i{iD ftcfi
^

Pm

i4Jk^<Aiifi* UBmtq^ innnnKBcsiitributioBe

Digitlzed by

Google

Commendatartorum
done noa eft obUgatio ad meliorem ,
het

vfbali fieri rolutio poteft

ita

ciri :a

& m rpecidNli

paritcr dicc-ndum propcer eamdem Ritionem.

16

Qaid

\h indulgendareffltdk)

78.

tutum

&

facicndum
quadidlum a nobisDnML |4

ftcrilibus annis
;

it

ium prxfcntcm applicanda: vbi de Commcndatis


Ad Ipcciesergoquaspertemporumindemrntiam habere mininv^ potucrunt , tribuen-

:
(icutauiem de tribiitis, St collelis ad
dccimas rcgulariter valctargunjeiuum,vt probat
ucrardus ket 72*
qoo tfr Dodlorcs addudt
ira porioriiurcde
D.So!or2anu$iS^.r.rt5^.li

bficntnt

9m

qiiibus odiofius nihil

Ci^m crgo decimc

miniU

tribtitai

lic^ iurcilias dcbcatitur.

delirfhu

noD dcbeat

totum tribututn

arnio

1^9

m pccunii foluatui^

Commendaurius td quod in

fterili

Sl!t*^fi^

noi^.videturadreftitutionem obii- f^^^fi^-

przceflit vt fcilicct

das,vrger( tutaconfcicntii ncc]Ucunt. Siciirnorl

teoentUr,addecimas,qui copiam liqium,t;x qui


(terilitatem neutiquiin ha-

iIlH<Mn^eiCtt*ob

Dco olfcranturjnon fic

obitgationes

gandus, quandiiM|Qblem erga tributarioa Kegm.''^^^


tale quid ^itur ^ vt conftat ex dt^is . t jy.ckat
Cx eo (undamento, qu6d vnius atini ftcrilitas , altcrtus abundantia ooill|M6tur , & ide6 padiio

agimuj.

odiofx luntjC^m

lic,vt

(ic in

aliis accipiat ,

& 179. & ea gentralis dohinal ea-

dccitnisad tributa,quandoquidcm dccitnz

tnbuta

pcnlartpecunil, nec ipe^ierum debet, ne fennis


iMior nrdonrino fuo $ li autem pa^one confti-

fed quili-'

communia e(ient damni

commoda Commcndacariis,&Com[Qcndacis,d^
'

kidlmbcnciiduntbabeant^iecierum, &exeo
COmraoda frr qnr-r.rfT renorrint
tatif vidctuc
exiguum, quod cx ipccicbus puccit iingulis capitibus refponderc. Echxcpro Commendatarits
,

(it latij

adnotalTf

mus

qux

lU^.id

fi

nnrum

Dom.

convr

.Solorzanoa

qnBNH 'Viddldai

G9.}.<>< pndctliiB^

iff.

T y L V

adda-

in finc

Commcruktaitis tuni ad

dicta dc

Peniionarios extendenda^ pro

VIIL
DE GA^fTVLlis CIVITATVM, ET DiyR15lS
I

'E.QKXH opficiawpvs..
non femel admomii
'

fi^^ ^fi
re

adtlLt qH.z pro Indtp fpecialta fimt


v

p tmm ^eneraliter Ubeat

opm inteihninabiU moUremHt,

Cafttfilu ctuuatftm

tradatto oar6landa

Inter plurim^ ergo

traBmpofftnt,

CAPVT
C^pitularcs Ciuicatum

^res

an

|ro

I.

Re-

(iue

eledione Offi-

jCialiumaccipete aliiiurd poffiati

><eqnakm4^acvcaiUud.

'.

"

pretifbculis vrt.Jirt

ris

intentis.

Hoc

'^'

1bl^*th

^^^^^ JT""!^^!.'^ f'


n

accipitur, qui pro

.li.itioiis. liii

niorat contuiiue.

Et hoc fane (ktB veooiimik


l^' p'', vtnolircaadmor-

ptcutiarircr

S^^S W^'''

'"^'^

fpc-

potcft, quatenuj
'"Jfu'"

iii

fort^ *TC-

-'^'^^^SS^SSiiquenriusjubtcrriopuIcn-

imm

.B(

amiMlM^^ ^bOrQmdam

tius alftuaniem, qui vbi

eflc cuiufuis preii)

Rex

tnibi

arden-

longiiis abtft, reguli

oblatione conrcndunt.

quiquidem crunt forri

qwi

la

fieri poflEi^ifflriiaen^,

'

diCiienfaipeilfdmflr

;
'

ii';.

ftannbu!icavcndat,circammora

'sk^^?*^'^A9

atitem in

quancum habcac uiwunuenienticibtimappam, cutn inconuenieunapariter


dfhp3h? TTTdiiriTv, Cim cii^o Rlx
nonob-

ofliciisperpetuis

cialis

fru,.^mMs.

'

vendat , id verofimilius rcddimr ; quia plos indecentizapparerinco, quod otficia v^ndantur,


quilm in eo,qu6d pi-o elefiionf: anliuaKi Oi&iIi<;
ilrr-tttJ acd^t:tr'jr.
Idea na'rque tndccena
Coininufiitcr Alicniur vendicio oriicionKn., quia
miniH aptieu p.-tilo eligumur^ adadgBMoCiiaa

'

qux dc

pM$^tms fto lmi^s^tffk'

:mijfJa,Jiffroiiiit

:.

no^

excurre-

ini.oniieniciitia

<)UC in eledionc annui OiS*


ij ab eligente

occiirrcre poffiTnt.f^H'^-!

.jinpliorarc

me-

indiciumcft voluntads

talc pcccattim tranfgredicntcs


illiui

te

obbBan y '-quod de

extmii nequit pr<B<biidcigiiMbdjia

pie^

iUxta di^ta-TJrtr/. 1

t quod (aitem non Ht peocatum nionale vtat^

diquonMi ftemmm
non pcccare *"jw*t'a

fed fiAliilVcmak i-fcdbarifOMAcx

e6qjQ6d huoc pr r ali:s ii; 'rc mcra gratia cft


ficut & dan;
iqgmjp tcft pro ci , pretium accipi,

(criptorum fenremii

^Ocniin gratis tenetur fiicete id,ad quod ikitl


finHani
non
Qo6^ C Icces iJ

ge translcrendi ofl^eitlttla iiUom^pfo eo prarium ^/1.^^,^


Sic cntm tenent Pe&a , Pctni'; Soto , wnxiWwM
accipit.
Orel!dita& aiijTbeoiogt apudSalooium 'Um

^^ligatur.

videntur in
'^eid

coofd^JgO^tef

l^ljiS^li?*'

qUi dicrtnr

mortaliter eum, qui cum 4abcat (aculiatHn 4 Re-

^MMif

con^i a^mlratttti^pnm

D.igitizecl

by

Google

170
tn

qiri,

Thpu$nlnMTitmksVUlC4f.h

Summd Tnne

&

t. TrsB. 7. Caf.

& loAil-

hibtt interceflionuin

Direiftorio. Ptrt. i. PrMtpto

&

Dl'. 10. CamlMf. 3.

i.

rari

38. wtfw. 79.

Nam

cadcm

rario vidc-

fuppoiiattir

etA in quen eft la-

fiittirum

idoneum inequeipG

ekdo damnum aliquod infertur , ciim nuUutn


htorimriofflduiB giaiii {Mbenduin, & mc-

cabtetaaMa momliier concra lcgcn Daturaienif

cieiidatranflitio

randi

valdc matcrialitcr vidttur

fc

habere

cft in h^e did4 , ex quo obligatio tamum leuis


Ec ita grauem agnofcunt
communiter Scripcorc5,A; vti ccrcum procorum
cxaoune inconh;lIioncttatuu^ciig^,iaFrtfadfirjatf Ftmhtnm ftLioi. mtm. 7. eum P.Le^
fio.Cordubafic aliii. Et Cardinalis Lugo/i*^^^.

poffie oMueftaii.

quod

ad1uumofficiumeligatjVciadaiiud,cuminpr(^
iiibenda hieroli vcnmdone idem in omnibw ic*

fpcftushabcuur

jMrtmu

nihilominus

^>co ptimo : Scnatorcs Vrbaui pcccaac

num.j^i.?.

^mliu UMmaKier

non

fretiodlguntdherd Udeolji fer-

mjionti furu los isbt dfftim

eferHMt^s

fuUtM

tltuionts

oiciinum oumnlo

tortt.

it donJi ftr Priittk^it, e (0-

fiumbrefiiSgmfgrvctes.PtrmpmM^ ne imerliKi^4 frtde

ni refjftBo dt fretie

ni Settme. F.t in-

f^dr etrut fttfenM s fufedimunto^e fertmfs fuys


iudirt^Umemt^ futds sutr , msy* tl tst

^^l*

inateriam vcrlatur grauil&mam

&

di&2

&interceilionecertizpcl(}aeinoocri,&itaa4r

Sim9it^Mnfmr

m^iimMt

eciani aiinuii

ilii

vidctur

Circa ele-

voluna-

facicndas

fccus in

fubornationes

ilia i

blicamvciiit^tcmiproquaiuiUtutumeftvtedad
prioaiamincliiiMm. Iicmquivandh^ludttiioii
cft, nccpublici officij aflumexcrecr in eiustran-

jkdonc can>catocnScnator cligensjpubiicofiingannr mnneib*itaquod aedpit rabdnMddefli

quod

dici

ncquit

cum

officium vendit

flcnc-db

tiulloali9,id.quodfuumc^vcQdente.

deiiitcnxflidea6equcntiiIifooccuxTuiic,i4quc

penittts

nonprolvbet.

etrss ftrfQuasftr inttntfMM^ oisi^sitlmit

vdceni npn

forends turpitudo

nem cligere non videtur efle peccatum graue;vn-

.dumnm

cnimmhalxutibuspubliicaofficiiuurpiftiniM iiH
dicancur ab omnibus quia OHicium non ad pu-

tmrtdtftreUgide. Scc. Atqui propter -inieicewo-

4aMmni]rdAkdslfaittMW9iidannc^

noa

lem fiiam omnthus rcdd^ promulgatione l^is


manifcftam, & ita de vno ad aliud fien ntqui arcil cadem ratio de clci^ione
& tranflanonc omcij : hxc enim Regio nondne
ftt i illa auicm fecus
in hac non apparec trans-

N/

foAgHniiciop<iio(ftfiNiidBainnftcinBaNrf>

intcnditur: quia

gumcntum, Ncciuc

ftrfemti fafe'

P^'* adduifla

quod

^onesautem aSenatoribus

prohibcntUr prctinm accipi,

N^

lequttur,

ocij tranflationem conccdens,

hiodum crandationis ulis prorioi


.-quiacuTi Rcx ipft: vcndcrc illud folcat,

dilpliccre

mfibue-

non

ilidde renuntia-

dijmcopi.irri ttiuuicrcndttacitjcircavcndicionem

uiccncto

grauitcr in l^iflatore decifcr,

Icgfe pariicr

xir&bk
^fj^/^ ru^ede
'

inuitus

nulliusmomcndrcddcrctur; exquibus obliga-donem .lub mortali colligi diximus TituU x.


.flMML 3. ftqnidempQnialis noncft ,cum nullam
poenam aflfignct, neque (tjndaca in pri-fumpdone iVtconftac nequevfu rcic^, quu iliiusob'
linancia vigct in grcmio przcipuo Scnatorum :
ogo nuUumcft indtcium ^ yc obligadonis vim
iih detrahere debeamui
I
4 SoiftnMfledttkHbaapocefttqiwijopm'

tioiie offici)

Rex talem

videturcirca

von obl^andi

Iggfi,

Ezopidonc aucem

dire9u, e

MH^i(-

ne inconuo
,
publicum opprio.

abufutn ez

ccpto prctto coniUnt; vudc inconucnicntia fiunc


perpctua.

e(jitieyfu^ffieneskhs^*unsimmiitl,frvirr
rennmiMmn. Sic lcxtqusquidcm circa

ei^

bonum

cft

-feius Tii ftrfen* fit lo ceu^tre , e sifuien fe rtnMKJ4iv, & Cmfrtrt veto fsra U mn, i h vtim fer

MxfreU'

Nec verum

elc^one loani*
dua annuorum Offid^lium ob brcuius icmpai'
minoribus efle tnconuenicntibus ezpolkuas<
nam reuera tempus breuius nom eft coUeAiai^
dum vna elcflio aliam rubfcquitur & omoes actur.

y pro^

dtPrtturucionadt

leuia inconucnientia

cur incooHetHcatia alia addcnda

JmuftrtlicsjJirtBs.iniMA^Umimtzyku^
Lu

m aMKnrinm vigenr?

nooooAaaie empctoiK& licectniHa


hnt , exeononfeqi^

liibetnr)

f"*^' "* tpitnfe reHuncumn irMfsftrtn^ ttrsi /effet tn hs vttos, qutfe ditren en

Neqoc adduAa

ncgo cnim cx co qu6d Scnatorcs officla cmcri nt,


vendeie poflc i quandoquidem cis ezpreli^ pro-

iilref}>tttde

"

'

f.

'

fifucdMnveuigr ^mtTec4rtitiimmfi^9ymferm9
:

CtM^um,

k.

i^.

niftrationcm.

fredo

Thomas Saaciua. T^m

j.Ct^.wiwOifil.t.nMiibi/.
iS.P*'FiftgofuiTMi. i*';P^. 4f;^.Mnfci^1IC KQtOOifr*
'
'
cam.

pietium accipicntcs pro offioaHum


elc^aionc, qux ficri folct ad Reipublicz admi-

VidcturclatumcxI..8.72raJ^.7.
i$mutCtmUtt. hiqusfiedidnrr Mtmhmufie
nmgim ofjuio de veynte ^ttrLu Rcgtjmem$i , AktldiM , Aiu4CtU:^j^s fieles exuutmi , 0 litrtdtruu^ mf

diguum , fccunduoa

quod dignus eft quod tamcn.non pneftat , ciun


reiprapropteriataoeffionemdigac,&tudignitasmaterialiteruntum fe babeat. Sic crgo nihil

ctli qui Mctio accepto cliec , oon transfeiat of"


iScium i habct tamen abfoluii ftcahaiem cl^en-

&

non lacit coiitn lcgcmipec

iuxta quam tenctur cligcre

aliquo dato frui

duolxis poflrcmis conftat: circaprimum autcm;

di,

ccrius oon figpibcct,

,quam
penitus co caroc. Qsak quidera caliii ,de quo a-:
ginwi * peflSiW'fMfifbnnittr applicarL Et de
Itusillilit, ilhidprctio

lUitM-fA-

codcm aiQ

ope*
idem cnim inquantum idcm , femper cft
naium taccrc idcm. Quia ver6 icx huoianaa^tus
intcmos dire^ prohibeie non poidft; ii quit le
iplaprop^r intcrcedioncmcligat iid tamen cx-

Kqtuiar ;

'

cmmini'

lic

litcrlchaba 'vndeli talu non dlct,

pcacionc pretij oullum Rcipublicz dctrimentum

Mflirtitjl-

cjiifTa tlt^l!oni$j

flt

doeligeretur^, ftaine eadem fonnali ladotK

&

fcd ne intcrctflio vnica

quiiEBMi drifao eflmcdain fi aliM baactpcrid fe,


quLatotum quodad bcnemcnta attincr, materia.

airc& iiiciigcnteaccepto prctioobfiindaitKnloiBquodadducit LedeiiDa, cx eo <)a6(l habeit


cx acccHcenciam ad transfcrcndum utScinm ,

nuilis aiiis rc<|uiliti$ coolldcraiis

vi-

detur probare Cardtualis LugoTiw.2. <^ /^i-

D^itf.

: nam lex noo pr<v


refpe^ omnimodis ope*

cenc boc aon viJetur vrgere

15.

Cofuluf.

n p jb^bilcm exiftiout: ticut

nesdcli Cruz in
j. Qu^l.j. ArtH.

C Wfo,tteandAiSdaM^
tlifiA^ ^mSSoott tti^ lalbXiffBU

'.

v-/,'',

..

ad

reftitu-

.ponda^

Digitized

by

Google

TtfH-

cionccn, fecundiim vaUc

quamcum
umf*cu-

probabikm

ieacentian))

muttts tenec P. Sanctus. Jttpri.i^,

& jc. Cardinalis I-ngo

77, drjfff.P. Fragovbt aJios addudc.


fus jHfra /^.416. Jutm. 41
Qnndo lciticet id, quod dacurtexineiaUbef
Ktatc tribuitur , licctk-gcs munfcipalcs proht.

confdcntias minime ad rcftitutionein prodioes


videaiBUiiemediis iacilioribut dcfi d c. Etr
optandumcqutdem alylum coram fuprcmo lu-

nm

dice reis probabilis opinio

,quando prc(erdm dc

nolcftiilimo ttitur ceflimdooii oocfc, coi paf^

beaoc , ouia non impcdiunc dominij traoflatiociant, oporcec iDam, vt

Omnis

oeats expltari.

expediu dedno ifta maccrc^, quivc ocium

obriMacaliquidconfcrt, Kdenditicft libeniHquatcnui


ler ofFCTrc , etiamij inuitus confrrat

accepcio

gisconftat

oificij nulla

addu^ mm.

Cn

vc

x VLrbis

3. fl fMtd

sm^ m

(i non
AuAorea fentendx
propoliia; affirmant,mtniindeonfi3nttroefle po>

dacio

Iibcr.<lis

iu dcbeat
teft.

ccnfcnda

iiKclligt ,

llc.

Q2<^ qtiidcm

piod

Ncmo enim eleffcori ita liberaliter tribuit, vc

cledione non ftancc cilci aliquatenuscribuiurus.


Trfbttitergo ad obttnendam cieAiobero
St
quorrtododicipoteftlbcralitertribuere ? Certe
ntfiad explicationemtradttamnon habcaturrecurrus: non video quomodo poflit fuftincri. Tribuic eigofiberaliter qaaten
fiffidum non
elbcineat,

non

(ic

datum ,

repetituru}

vci quia

&

Ibffiragtum cmcrc non intcndit, fcdgratum le


procodcm cxhtbcrc. Vndefi tantiytt prointl^

Lcadij apud noiUaccs dtcuncur, qui


RomMiis Adiybas vidennir refpon-

/A

-^dcre,dc quibus Tullius

le-

dweminmeft.itadaie vdle,n

]pff/r/

11.

tributt

VT

elcdione Alcaldiorum
^ualicer
ii) illa kAsasa deUnqiiere SenaioEef

Tbi&deiuranientiobligacioiie.

illi effct , Q officium mer^ ^cacis oScrre'


Qiiod patetcxco,qu6dofficniaiiei habe*

re velit , vt illius acccptio lcgitima fit , ncc (ic ilii


Kfttiuendiilludobli^o. Ciua crgo , (i libcrafitcrnan ffibiiaCj' qnottpro fifft^io deAorii

Dc

grattus
lur.

CA

hslUexJ^tx. Tabularum
Mfi^irf iHiis ,

debp-

j.

fuHte<jMt /Ediks rr-

MMM ^bii$nmuifu ftlemmum

lifyne , ( idcm, quod illis ) *d hnfris Mlplims ptdmn ts primus afctnfmeflo. Illorum vfuiin Indiis,
(cdcum pocc(latc amplioti; func cniroiudices

ordinarij

cciam vbi Regales

Audien^

lonCy

6 Togaci iudices criminum , ac Proutndc t St


quandoquceciamvbi&(imulPrztores, exiguo
profeAd fruOa i fi tamcn aliquo , incomieniencdxiscz eorum elcAione & adminiftrattone minim&compeniando. Siuit ergo illi ad folatium
,

pocius ciuttatum

<\\Am ad conflderabilem vtil^

tjcem huc vfque conferuati,vt fdlim ciuibus ho-

norihca aliqua ocia fuppetatu

ne gubcmacio

fionem , ad nihil tcncturcx iufticii , licuc &. no:i


adcpto licet autemqui tribnieob eledtioncm
obtincndam nonhabcat cxprclsc omnes diftoj

too cumBe diefiMHiir : dt doo Ibleoc nnuacim


eHgt, ncc modJcIs frcqnrntcr rnrbis, rtiG vIm
Pror^is auftoritas lis puicit obuiare. t quod
ad cle^ionem atciner, quarenus non Gnc fubor*
nadonibus c(Ie folec , iam did^um a nobis 1HI0B

rdpci^us, ci^m tamen iu vdtt tribuerc, vc eledio

drca aiia non

& officium aflcctitus cft anrc impimm promif-

dceonooiediiiiurirallatCRdendusiBA-inmil*
los confiisc conccpcos opcrari.
7 Sidicas.Mcecmprohibcntem fubomationts , caa ccum, vc a nobis lunt opiicaw , pfobl'
bt rc Sc confcqucnrcr clcf^ioncm proptcr cas 66i4m,circ nullam:tum etiam fub przdtiftis reIpeftibus cadem habcncineoniientcntia 8c cura
sd modum inceriorem operandi fpc^^t, ad h>rum cxtcrnum &huiiuuas lcges non fpe^lanc.
EftqaidemMdidain<iantia,dlcpro|Nerquam op,

po(ica (cntcncia vidctur llmilior vero

vndc

am grauiflitmi Dodorcs complediuncur

5c

vt vi-

mm. a8. Nqs

dfripoceft apud P. Saodum

autonvt cam quam vc valJt probabilcm ob AuAoflun cam rcqucQcium muiotudincro , &graiRcatem propoluimiisjinRftinodiMndiquemvc
rofimilcm explicetitus ,pra:difbo
phaci

modo philolb-

fumus : &. ad iufiandam didmus,illam qui-

dcn efle vrj;jCttiffinttili j fed liiybMnttt'4oniinon prohibcri quando dacum


liiienle eft fub rclpe^bus explicatis , qui meri
nijtranflaiioncm

tneemi non

funt, quartdoldxfvilloidebet,

tribuitur, regulari, vt rcilLcct implcarur

implgacur promiliK),

wr.

auc

& quod daium e(l,

Qiue cxpttcniO

adhnc'

non

qnod
non

rcpcn-

pcnitus vi^

"9'

nibil

oportct adiiciamus.

Dico prit6. Qui fadiiones nucriaiii;vilde 4fi^

oriimrur turbx

& inimicittz inrer ciucs

occa-

'

fioneeleilionum , grautllimi pcccant , licut& mmmt


(uprcmi Qubcrnatorc^ ,qui hzc fcientes non (hi- fsauna
dcnt cfficacitcr fictioncj huiufmodi didblucte, tfi Mm*^
cctam rclcgacione eorum, qui vix

'

alitcr

conquie-

Rcs cft plana, & pro c^ RegiZextaOC Mh^


dulx.de quibus Dom..Solorzanus0. 4:ri;p. r.
iccnt.

Bum.

4.

&

in Politica IH. 5. (tp.

ft^,

749. in hnc. Et inccr alias pectiliarisexcac , Iti


qu5 itiljet PhiIlippusTcrtiusfacro('ani<ftx meraorix Rcx, vt o(ficia Dccurionum, feu Vrbicorum

^
Sefutoium inqoiecii Decurionibus adtnKuic&f
&afiadrca clcftiorcm pcr Ibrtcs facitndam in ^ ,^
vt^ammiHas, quxcamct) non vbique fuos re- rf^lrS .
V^tV*
eepca. E^Tc autem iBan lickam , quaodlit decln^
Aionc nd oFBcia rxcutarta agitur ; oommunis cft
refblutio, pro qu4 Aoftores coi%eric P. Tiio.'

'

'

fom Sandw St: 1. Vttdigji Ctf. 39. wm. 17. df*


jS. dequornam Dianz wr^. yrfcr>allcgan- py^g^
dus,

& rano cft qiiiaitbftes hoc inodo

iiicliidoac*

Diitii

diud Mfii

quimlmnianimiqacmdamcfmmh'

^um,quocx conununi confcnfu

ha^bencium ius

ad ali^uid id

inier iplbs fone diuiditur , vc illiiia


fic^cmibnobBgeiic. Videtar fltncm niiodlAi

qoia fortes nonexcr-

Ucacur tatisCacere , quacrant aliam fentenciz hu-

in cafu prxtenti cc^Tarc

iulceoiodifekattMes.

Rro cuius probatioiic exnlkaio dirtaliiffiriar^ doaitMvm Imendimui


'

ceocur cx communi (cnlu . led cx Rt^is imperio.

cint
^^^^^^ dMhab2linmni.'^loniiin.
^^^^^^^p^^^^^^^^^^pw' ^^^"y^w^^^^^^^^

Nibilominuspotdl illa mftineri} qutafimcfo


^-^-^---'-^^''-fiRcfpubric*

Im
^^^^

t.

^^^jj^

'

Z 4

Digiu^Lu Ly

GoOgle

Thefimi InM IkMlmVUl Cif. II


ne luum
ftulic,

in

ord!neadcIedliones iu Regcai rran-

vtidcircaitbtdifpon2C,quod commoditif

modo

.afbuTabicur,kibcntc ergoillo vt hoc

fiatir;

& ita riul>


cpaununiscirca lUum conkaiiiis l A
.|iaiiniana,odepoffiKdeftbreprubjri. Si.a>
tepi quifpiam vclit tunc noncfTc Jconlcnlum,cic
,

<)Uo habcacur iuris iniguiorum ccllio

vt videtur

officium.cui lbrsobcigcrit;dici potcftillum


efTc ncctllartura

non

vc rortes licitz fint; quiavcl

Aare puiiunc excommuQtconienru , vel ex Supcnoris impcrio, ft in pow0 in deiiiwiaae fiwr


oUm diuitoriarum apponi.
' I

J^Mt^,

Dico fccuQdo. In dc^Uonibus prxdiclis

fttuH

peccartgtauiter Iblet propBr ineptorttm de%nft>

J*****^

tionf

quia vcl iuuencs

parum cordati

Sc

iuignotijiicucJc Rcipiiblicx llacus igiuri


liter

incapace

eliguntur.

vd

elciftores tales

llli

immu &

Et circahoc qui-

potiori

dcpcndcrt.

quorua dedtone omnes


licct

adcu

curia,

am iocottiiantia dcbctjrequentiiii inaiiari,

prxierdmadumat lenen iBoi ad icilinitio^


nem omtiium damnorura , qux ex praua flicrint

SlMMIfff- Si

clc^ione rccuta. Qi2pd<|uideinvidecur indgbitabile,& yctaleiIladd()GentDo^res,quosadducic DianaP^rr x. Trgl. x. MifullMnte. RefeiM^


6j,la gufquidem de obligatipnc agit circa di-

gniontmdoQionem

emjctfnru
in

'^

!xrr

probac &natores ad illam cencri cum onere re


Aitutioncszquarauis alijapud cumdem contrar
riumteoeant. In quaquidem concroueriia t
bcnignius cum Senatoribus agamus , vt medium

rriis

Iiiramcntum

fcillccc

non addcre nouam

obiigationcm cue^iiue ^led ci fuppo|ljti , iuxca


ipiam obligaiie CAm ci^o Scnacoics ad ckdUo-

iaJtemtencant^oidem ponumusadmonere.Non

moicaii eos omitcere grauc facrilt^ium


fitt

immi nequc lcue

turiuxt.^;;w.

c.

li

oon e-

Kko antmo proocda*


aurcm manifi ftcdvpre-

fi

quis

maiorem alicuius (^gpitatemy 8i, proptcr


bmnanamafiqucmrefpeftamiinnasdignam cligat, nullo modo videturcxcLilari pone apcccato vcniali ^raui , quandoquideo & digntori ali>
qualem iniuriamirrogat qot vti mdior Reipnlicixlat

trUgfH.

blicx pars maiushabcc ius ad honorifica muncrs^


dcinfupercaulaeftdiquonimdafflnorum, quc
Rdpubliecobaehire polTanc , aut fdcem mimi
bonx adminiflrationis , qux vix incclligt pnce^
quomodo Ihrc.fine damnis mulcts pollic , quan-

do, vt alia dcfint , ipfa l>ooi diminucio damnum


cft, cius

prxfertimcompaiaiioae^qaittlboiiiiflk

prociirandiim obliaatur..

C A

'.

fit ita

fa-

con(cicn[i.x remorfibtis

per

mc

lictcarbi-

nencttf.

in confcicn*

'tisfordr fpeciatiiis expltcai.

iJRima

conimprrronalcs morescon-

ScmMI

amohbus

" '-^ ^**-

imp)^cad,inepoosfraddtotim correaionem reddant. Sinc ergo cafli , vel faltem

"^^T*

Etitaquoli-

bet (ibi bcne vifo,f>on ex paflionc,rcd bono zelo


agcncibus,fc obligacioni fux facisiixille ; fubla-

V J lU.

Alcaldiorum obligadones
-

cis

dignorumjrcicdbis indignis,gratiiter vrgean-

&

^Sl^i^^.^^Pi^l^.cliS^^ ^94 neque indignos:


enmiis ci|p d^ipnim ele|Hone concenri : cutj^
przferctm tmcrnomines fzcularcs non

agences,7tf. ff.

Ctf. t. iosiaitGepctflifflam doiftrinam ftabifiui-

<k ex mulcisAudloribus

cile cxceflunidignitatis cxplorare.

'^*^'.

non dignioics noir in $ ft:


D;79 (^tr:o. Fundamen-

///^r.<

nem

cxpiOFKom, iiti oportec camen itKulcsrii.quia


pIOicfciicalMc muerjl errantcum magno Reipubltcz diipendio, vndc (iuc ignorancia, fiuc in-

4i

Itcet

Cur : lacriitsi crunc iodigiios cligcntes t


citm
aHis npo ooHgentar Acandiim probdbilem 0|nnioncmad clcftionem dignlorum , ialtcm fub

opciiuos ludi-

ipli

magna cx panci

Sai de iodignis, in

eii^i

elcdionibus agitur, jolcnc prxftareScnacores,vc


indtgnos digant ^ rei itnc yioiac^ iuramend : ii

nnemiUgnos ,

ne teneixur , ad prouidendum

ces , exquibltt einflcm bontiin

grauc pcocatum recognolcunt. Qiiod

Mnlw^

circa prxdi(ftas clcifilo-

juramencum ica obligat ; c^uod de Ctrtmm,


agcndo oiiicio ; acprxfcrcim dum de

mcmbxaillius prxcipiia, IpLciililTima ablig^Jtio-

dem nequeuucie ckr^orcsifii ea opinione ctKri,


quxindeAioinbaiadfiBcnlaria officbnpn eire
obligadoheni ad digntore$ cligendos aflirTnac
pot^ cnta^ modo dc dignis.^ (^^oribuicrmo

Miiti-

& alias

Diana cumaliis

&

fitkumu

tum cft idem quod dc Prxtoribus

enimtamauain Kipublic2;immc<iiatt curacores , in quos


lacarainonmem fui ipfius cranftuHt, qui

)ico quarcd

ncs

ftdelitcr

uon gcac probaiiooe { & magis pro^6


damnab&iln vrbania Scnatorflws , qu^m k
fuperiori potcftatc dLrccndercnt.

propria commuda minidcriis indorum vci ncqueuntmagis , quamfi Hifpani c0enc , nde
Commendacariisdiccbamus. Si ftcus ficiant,
przccr^ratiia in eo pcccacarepertaircfiitutionis

prorlus clle damnabiles res cft adc6 pcrfpicua,

vt

fpcciaiis eli-, t^^^f^

Nacuidiom feu lod^cn-.

rum. In cuius dctionc ratto in primis habcnda Indonun , vt lcilicct calis iliis iradacur iudex,
qoieonun poflit bonumlpirttualifaepolnkun
promouere. Quod dum non attendicur, grauif
in clciSkionc culpa admiicetur. c vt, quz dc illo
dici pcflunc, breuiter complc^amur : talis prxfe^ura Indis dcbet cfFc prorlus innoxia ; vndc ad

mo-

'ibus jinprobacis , aut lcncs ;id yigiiias


adbo^
JPJ^JJJ.
ncs sdi^i|i)ne3cpcditos exigunc , prorfus iiiuaiifl^'
di, aiit hicnim cx i!!a fiiCturi hcftcrni inco!x,&
'

ne, fqlec altcubt cum Alcaldiis iudcx


g;i,4piididmriiidex

cauci

cernit

i>e lcilicet

turpibtu

quamois4ip|e rdde iit n twpb

poflic

^^JL
tm.

conueriaiionis l(ieocfliDUitraaboccalnri. Seadalum ccnc in tllis grauius pcccatum efl,nec tan.

DimwM-

AclJcndiim in

Gnccum Diana,

(icnonnullis

ta c
*i
Fdxit Dtus vt
tmm . tmd
^inttmjifit frofnturd f fit$$MdeUcitottem Jigmcris^ fMkm
MidhmiiMJionem tius^ftiiaiig/d sdRtifiMu rrr
fk
giat frateimHtur.
1 1
Dico cenid , Fto Indorum ad duicacem
aliquam HifpanoninipcttiDcnrium fiihcmwio^

S (rtpji

iajldruiMt, Js' .

tumaggrf&ians.qrcumftantia,. fed mutan ipe-

dcm ob/pecialam ofidy qnditacem} oriier eoin


non folum cx

violati

auc virtucis fpedalis

communi

lcgc charitads,

contraquam^icandalam,

Acundumdiucriasopiniones) ftdjcx co quod

miIt*i)IS!li
mmnnM.
caiiMoffiei||popriaiii

^$f^igUt

-tA

DicjiLized

by

Google

AkaUwrum ohltganones
C^minune bonucn, ic prauitacuD correAionem
'defiinad. Vude coinmuaiter Ooi^ores circum"

^ftandWBbpqc., vc ibecialcta, & ita iacbnfcfrione


apcrkndam contcAantur : cftquc prima rcfpcflu
aliarumj

qux

vulgari caroiinc dcfignantur

lcili-

in con[cientU foro.
uis

Vnurquirquc crgo

talts.

271

obligationis cranfgrcfSo erte mor-

ira illius

6t Gt probabile

fuo lcnfuabundec:

in

quod Doi5torcs

fuiidatum Sc quiucm Sandii Parrcs grauiflunc in-

uehOntUr in coi, ()ui in dignitaie pofiti,

fpccicm nuitet, at&mct, conHtcndam taincn

tur.

iuxti itiam

opmioiKrm dc

oblii^arionc conritcn-

dicircuml^^niiai ai^rauantcs dcquaCri/. 2. lcd

obl^pdoiw
ucut neque alij non

CMioncip.fcUmlam

cerci

rationc officij

non

tat^it

ipecialis

pauci, vndc paritcr loquuntur dc Prxlato

certumficdiuerlzrattonisclIcobUgationem,quf
cftip Przliilpsa^iadice,

pcccant

abciqiucin virogm-

fe

COiM.T>-

cflciic robon$
^quandopoputorum ad nthil Ipcciale,

rcdtorcs

riri

ia

iub morcaiiinducax , 8c apein coMk inonc dcbcat , funt adflridti. Talis il*

Diui Ilidori

curi

fKM ftmt fiMtu srgmn

ftsiim poJSi

tU fuati

G^.

tic

fittrit',

iW

otficiorum.

Lti. x.

ingerm tntf iKtntt

correpttif

fmre ^

i$e^Bp: rtcU

^iiu

^
\t,

ioilli

<ju4 rt-

fiMpropter

q^od obligjcioncm

^Sf***

ite-

^/i^itrrr^iprtre. Sicille.-vrtdc cft fflemoiabifil

Magni

Diui Grcgorij

fcntentia .fdfler^hi tn-

iu lcnbcntis : RfHtr ftn^tp- D Gripr.


fitmmiKs , tfHMtemts mdb tiae immmidi tu^m.

Parti x, Cdp. z.
*^ktltki$e

circumnanttam notabilicer aggcauai)cem,quia

tis ptHiftt quihoc fiijicpit

eft obligationij trant^rcdjo eiuldemfpeci<:i,fci-

(i)r'iiius

MSiA

& cx iuHiti^i

agcndum aftringun'

Qnxlan^ pon<Jcrjciuncs,admoniciones,& ss.tmm


^

quidcm

illa

iitecingenere hiflirtc; tt

liccncite

tnaiitiam pcrpcndcn-

orticio ad rc<itc

incrcpationcs niillius

ui eft.

Et de fluto <juidcm loqucndo, quod luj 4


dex Keipublicc ficiac, func qui cenfeanc non el^

corum Ipccialcm

,quiaux

tcs

& vi-

lOgnuit,quonim praua excmpla fpccialiiis inducwitad prxiudiciaiem imiiationern cumtamen

concen*

citati

dunt, mihiconrrjrijm foHdiori vidccur racione

Qnti. t ica twncnt i^.^K^uli quos addudc


,
P. Fagundcz Irib. 4. in przccpta Ecclcfi^ Cap. 4.
num. $. Ucet ipfc iion cfli: circumibiuiam , qiia:

ctrt

^
^

cauncenenic
enflm fenetur iu-

yt

iJjT

vt in tlitms ifHeifm

offii*)^

pellutionis itUinttt terftt

munds fnbtnrmmnt

fM

neetfsf^

fmMun idltrtim

fiir^

W*""'

auis non furari

J^J^

dex ciuium boiu cuftodirc i muliiplicuio autem


obligationnm in eodem genere non aggrauac
notabilitcr, viide neque violatloex eo notabililer aggtauatur , Acut in facienic jpiurcs ichpturas
de ea^m re , & promtfllbnem inirn^ence. Sie
citatus Au(ftor >; - 'a^.-^.num. i- cu m Hi nric*
dc Paiacio. Apud eucndcm umcu /^iN. loaor
Baicboloovts de Medinaf
9CS de Medina ,
circiiftjntiam nocabiliter aggrauantcmeflcccn-

Mdd in Jtme/u lntHmfenet. Hz^ DoftorSan^usv


Qjod Miiem ad matertam itiftlcic artlnet i noif

Saxt ^ v& necciTar io in cotucllione aperiendam.

tis

Addunctamen prtoresid

ioriprettocogunturaccipere, ad arbitrium tra- ^j^*^


dentium foluturi. EtioletilKshocopcrif quan* |^Viff*-'
tum eft compeniart peirmiffioi6 multorum quo- fHmtiimm
id vitz Citrpituditkeni , fiue quoad ofticij vfum tmtmmr.

j^ifi

iti tnrat

Aulorcs iubcant

cum

ducitP^r;;

tras-

Tenanir niro^quii Uk eogencrc prauum


cxcniplum non prxbcre, iu vt cx eo alij ad (imi-

noQ fiin vcrolimiliter iiiducfndi

RcipuUlcK

pcntis Contcilariis

)l

poterit

ncutit^uam
concinge-

quidcm

non

nim

non

&

volcnti

non

fitiniuria

vidcli*

vt fiM

tcicnii

e-

vt cftluris rcgula
j

ncniininon iiou.

vidc-

li

onus lubcant ,

vii:tnJwd libitum faculustribuatur

potcrit alio? (imilitcr pcccinrcs corrigcrc,<X:

in Ibii-

Quantiim autetli AtquaOtiBr^u*


Thtologoi cfeuias compo-

cct Tabcrnarij iibcnrcr id

Tabcnurios

Liccc ceiraiue obligatione


podic alia maidr remanere r

|ur-trrgerc,quiacocumiUudreducituradamplioCC^n peccandi liccnrtam, quz circuniftantia non

circa

mutatfpcciem, quiamagis, uc minusnon variant


illam iuzca rcfeptilfimum axioma. Liccbit eio,
vt dixi, commoda hiac adtubid explicarioiie A-

quibus compcniationcm nequeanc cjchibeicw


Tunc cnim Scnaiores Akaldi} ad refticationem cencncur , quta ciim ex ofBcio ad eas viun-

Vuciasdi^s amplc&i.
if Nibiloninus qaodafleiuiprius , vali*
cui non plenc fit
dilTimo (undamcnto inniticur
(jcis pcr addudjta : Rationeenim ,officij tpccialis
obligatioclt,vtnegare pdteRnemoiquiaeanbn

das tencrentur

ciali

tirulooffici)

atqui obligario

ergo cx (petalis

non jcft

^isycikmcirca matctiamgrauiltimam verfetur,


ftexquiiaiuspopuloiam pendcti crgo cftgra-

illi

iniuftitias

vendcndo com.nirerinCJ

id

miniaaiprc^iierunt}

immo

Ibmentum fuli conmucaDicaaidafwir. Hribcnt


tamcn rcfligium Bullx ob incertitudinem dcbitorum , licutde P.rztoribus &. Commcndacartif

^
''

ifiAum. VideecbiiliTSr. 3.'aiHM.'f8.

oriturcx cournunilegecharitatis , nccfpccinlis


vircutts Caiiitaus ,vtctiam eft platium , quia ilix
tttionet (anc cbmmunea omntbm

vidclicct

&

'

ignorandas.

in.Ill

eigo inluf oonfi>*

Ceftiquod tidicas plu!, iDouere excmplum iudids,quiaciim iptciuco genereapcrt^detinquat,


id

\tf/Mf

rcgulas cft apud

nendum

qui vi-

EH

rc vtrcfttcucionis niilla obligatio fiti

rcgnum propagabitur:

cum Se-

iiiia

diccfcdin aliogradisau(ftoricatis,contingercpo-

li.cluj(urix

^itU-

&

fed peccatoriim accruui penitus

Hur-

qann- Oiuia d-

commod^ vcnderc, & ma- T**^ ^''*

iitfxidilem.-

dam ^cndx.

hoc nonfolikm

cum obligacione rcftitutionis

viroaliograuij nonentmcflcinaiorpotcftj niff


dcriiu, aucfcierint^atqui

fttfirtvr,

tiuniicftus

^moioitpdioequidencfti&dqiiaMiis^quc
quatenus magiscx eo moueri poftunc

fmnA.

lani, qui a fua licet

iiim pcccatum

,^U2 obli-

5. Tr*i1.

&

ferie.

lia

7). $

for-

diuerfitati

clarc oftendit P.' PCCrui

Di^.

7. Reftl. 2.
Scaroda obligario^ qu

16

in praxi ampledU,

, licebit illas

rariohcm

illins

Ji

nacorH comnmnis.nc potente vcanftir vc TaSmum.


bcrnarios grai!ient vendenda obuudcntes , inui- ro gra-

bonos

& id quod dc fiuto (U^m cft ad luxurizm

mahcix

cadus. x. i.

inteltigeiidam leclttlb

fcntcntix iftx

ne t*cU futqu-! detmus imfmiut

obitirc comLtuincLn
fpcctficx

&

fcandalo<Sc,quidcm

jy

Tcrtia

in quibus grauia

dioerfat

neludorum domospermittanr,
aimina commicmncur , tuxta

ludomm

9t ladbiciinn qinlicawt.* fiint

/i^<ii|l

fi^*

"^r?"

enimcon;ubcrnia diabolorum ,abominatlonum


icntinx, inierorum fimulaaa,

&

lupaoaribtis

dctcdoicn inquibus qvae coOHiiniunrpMaH

Digitizecl

by

Google

ttinmikpraleAognuufuitttfttlfa quiclemob
viundi nuiora mala aliquando pcrmilTa : do-

Ittdeoobiistribiimr.tlumconimgratiara eopo^
ftoractlius& hoixfHus aucupantur.
Vnfl^A^

nuis aucein didhe nuilius maioris

ilJi

(oftutotoralnleslnufeftiuntur

torum

viondi in-

loaJi

cum

aliiihde

Pro quo

comprobcntui:.
addueeinifi.

(oueanuir

Qni^

fi

vidcri

lo

<)uz communicer accidnnt

poccft

flagicia

illis

cbuUiunr

quancicatcs

j(^a)ctf,circaludumetiamverfacur,pto

i9

>

rckilcant.

ncquc Gubcrnato-

prcdi^,

licut

r>

..V

Hurcadus. i.z. r>'^<

titut P. Pctrus

B^m.
Diana
Dijp.

%.

.G/ 12.

%, Rtfilut.e^. P.

Onate

Pharaoniuj^r^f/.i. Stfiene.

3.

vt alios

n<;m lcnccntiam tutiorctii

& vcriorcmdicit,non

vidcnir oppo(M|Binpctticus improbarc. Procedtc


autem illa iuxta rcccpraro doftrinam dc rcbus
indi:rcntibus
:

..^

ininidrari poiTunt abultiris

iunadSAa^TfM.iMMKr. 144. cir/eff.


4.
Pro qu^ & vidfrt prxtcrca poniinc
4f
P. ifi^idius. X. 2. Di^. 1 8. mtm. i i 4. & P. Gra*
BadiiibMfem ^.xi i>Mr. |.&roborari po-

'

Mttur,

quK

c-Tk

'Ccficxreceptalientcnttadeartiticibustaxillorum,

cabuJarum, icJIcraruni,

qoam aon peccanc .


flnum

in

ku

taxillorum, iuzu

n videripbttft

Commentario.^/^.

:*
.

apnd Cde>

(jrfifj}.

irTy.

ad

fliHm.f<riM},X>JMaB.a.a.P<Oicaftillum,&aJioc. Afii aaeem^^KroflmiGya loaici , dtm expofltioncm mcnlarum non rcprobant


fi przfata
,

abJutdacaucaniur.

Card. Lugo DiJ^t.

Proquo
j

1 .

citati,

asn. . 9t

&prxtci(ra
P. Fragofiis

JittlH' fd^.loy.fiMm. iy<;. vtrf.i. quia cx lc


idoonb^bei.^Jdformitacam notabilcm , cumiudus ex ie fic lidcus , & icgcs de illo totpiences v-

Circaquod P. Onatc a!iquid


omicicndum , dumait^uodecimerhoncftoa luforet altquT milceanmr,
qui contra menias cxponcntium votuntatem iniufie iudcrcnt, oon c(i cis omnino ablohnio donegandar; quiayitia.vt Aipponitur.conmeofoai
fu

non rcccptl.

addii.nctttjqu^m

iarafi

yoJuniatem|tinc,& aliasludus cft iuftuscontrafi Sc prctium pro commodiuuc cxbtbiti ad


illumfit modcratus.
19
c h.Tc quidcm Gubernatoribus & a-

^s,
ii fto

.^**'- ifi$,dcni!ib

mibus

ii!onuimur,tauent,inquorumdo-

t.iciiius

pulTunt ingcntia illagrauamina

conictcnticaucri^ium ipfi aduii'ilam,& c-orum


auiToritas potcftcollulbrcsinoraciocontinerc.

'

'

^Qjia ratioiK liidusin Corporccuftodix inilitaris


vcKdnisadinictitur.iuxta Oianam ,& P- Oiiate
fttpr^^

'

quiavt

militcs nihll cxorbitaus

ludcndo

quomodo nonab*'

& notabiliter dcibrme

obArruattoni przticitur

indo-'

vt

&

iegum"

di^

cxponancur. Licct cnimlcgcs

tatcs

immcnix iudo quanti-

non

oAendunc tamen grauiaeanim tranrri^rcflionc. Tmti

videancur vfu rccepHCi

quia iudus pcr tnaiorem

lit,

i .

omicuni. Non dcfucrunt


autcmqui licicam ulctn cxpoiitioium aiKterenc
apud Diinatu& Trulltnrh qui dum commu1

oftirc^ales^lextcndi

liirdiflimUm

ilidciut,'qoiadminiftrand2 ioihtiz

Dub. 4. Tiulicnch Lib.y.C*p.ij.Dtih

'/y^iV.

ad-

Etqiiidcm ci^m inCaftcil4 ftacutua

inconucnicntia

num.

^j.f .^off.

lif ////////4.

non vidcnir fi

toicrabilia cooo*

Vtide grauia ia fiimiiias pneiudicMt

8.

Psftt %:.7kiBt
3

P. Dicaflilkis Ii*. 2.

Cr/f(y<j.

duos

cotnouuiitcr accidcntta timcaiHur ic

mult^ potidciliexperieiiciicooAeiic, compcr


ttim videtur in co multa mortalia committt. Pro
j^tuJ atquo vidcndi P. Molina Dijput. f zi.

non

(ine dciedu iudcntcs

icgc iit ne quts vttra doos Regalcs ludo cxpo>


nat ; quod io Indiis poflecad oAo, ancttiaaiad'

(fKiMfft^^i^^ nequcunt
aut Prxtorcs , mcnJ'as cxponcrc. F.c gcncramff
MHs.
liit-r toqiicndo dc cxponciKibusiiIas,fi ablurda

pncui

iblnmtur.' ^linsidl<)Mieflnic ludo exponuntur

induc^.

qiix in iUI

Nam PnM

currunt.

cidcmttibuuncMCfpAori.-fiquz iniuAitiXyOntis'
idlittitionis

ob multa,

cita

no-'

iii

fff^_

loi^iieiido

& cz quibus lolct in '^T'***

mi; prcdiAa nnifinun spo&io

iodwSius accrpco'

prctio

ordincad conlcicntignuiainra lelblucio dcfo-

poflum ftuim,

,j)ihil coj^icari iiidignius

minc Cbiifliano. Quot in

hoc ioM habcuc dc&nfofct.


NihtUMniDdB fccundftra' ea

circa

mul*

Sc itt^eiuium inaloriiin caii(Tx ccrtilTimx

Qir

iii

nu<f^cis

vnde vxoraci miniks

rccipiunt

leirdin-fuas

ct"^m qrrsuiflima

eiTc

f'e

domos

carum molefiia,

t'um lutcrmiiubiluim occiiione.

ciumGubernatarum

*:

partcu] ^rocendi-

i)a<iri<,.

immodcratum

& liLu

lolct,

notum- Vniuscx minoribus iiuius Rcgni


ciuicatis Prxtor , citm pcr bicnnium obiitcmiili
vt fatis

incentacam abfuilfctrindoluicexaninaoqaadnH'
ginra millc of^ircgilium

fl-

Kicrum proptcrio

Nam

rcrccptum luduiu dmittflc


ij

ilMtitfg,
c&m.*
,qui ludcrc quzAuotius polkinc, iripoceii^

ad ludum atficiantur , vtucre vt Itboerit permictuntui : ncquc illi lolummodd , Jed


tiores (int

vt

quicumqueadcospoflimcpercinett.SKfwQ2it
ctit7iMagiftratuscommunticrvxoratif5nt,&riiias

maiu(cuJashalxant,totintranciumcongteJIil

pcricolis exponunmr, ft illc vc kllqoid

tibusaccipiant

&ab

i ladc-I
ad eos acccdcrc non vcrcntur,

ipCs indccenter concrc^lan. Stxti.

Q<ua

Ecdefiaftict ad ludendtRn admicttincur , <ft oio'

dum

illi

& conditionej ludi


Nam importunis pre>-

circa rubfl3ntt.im

tranlgrediuntur. Ocisni.

vbat (blent ptoferad hidendnin^adiud t ^oo


ucntu,

fi

pcrJtini ,obligacio rtflitucndi lubcft,

iuxu probabiliilimam kmcntiam , ^uamcua


Tfioims SanciuB Tsns* i V

moitTs ampte^'nir P.
CcnfiliarHm. Lihroi.

C</>. 8. Dff^.

j^.

&

eftiuxta

mcntcmomniumJtimpoicunitatetcumnBctuac^
i quao
do ad id pcr fe , auc pcr atias inuitant ma^racus. Pro quo vidcrt poceft dcidbiiia Cardinal
hibeantur, vt accidere Ireqocnuis poteft

Lugo

d/^. 3

1 .

atatt

^mm. xS; iondts iis , qu

li.ibLt Di^t. ai. sMMi. 148. Tandcm( vt alia omitcam) quia in hoc magna dutum oucnfio ,
icttidalum interccdit,
valde vilcieunc fic agcnces,iocorumoculis,valwDiiiNifnSiiHe con-

&

ictcntia;,

qntbui priuaealucra potiora

iuflicift

funt;^ omntcominuntsbonirefpcdtu.
21 Ethz(^quidemlerecommuniafunc,ei^m Midbr
finialiaquandoquc, quibus abfiuditas coinercij
huius aggeratur.Cotingit cnim niirabilcaliquid,
in oculis multaniin, vcfttticecqiitpentunt,per-

^-^^

^^^
tntm^t^

d.int,& quilucramurnonlucrantur.Quiafcilicet #t/^<ri

committant,adfuntPrztlH militiz. Qu6dauBiiicgccocmolinneimNn fiqucNlGubenMiori-

tollant fcd innciconcludinir,vt iic

-bmaMdbK^ogp^idecurobitiK^^iuigntiii

ludum

lucrantibustton pcrmittitttr, vtpecuniam iiKum

tcdii

rgfratii-

adcraftinum

eonpellMmr. Q|iod ^uidem

il^

in

Dlgltlzed by

Google

(jUlckkicbaUkviuunc, Adnriibui<^(e
excrccm , cum graui iaiuftmi videcur eCe con)
fbriitan cntm non rediret quis ,
tioiorc non recupcnndx pecuniz r^it , vnik (t

&

iun^m

itdeac, Arpiefldat oUigaitio rcfikntiociiseoiergit,

quiataKs mcc\K contraflum inuoluntariufn red-

Pro quo P. Sanciys

dit.

JWiW.J.

probdUKwfendant

ucerofint qtti

& 7.

lioit

atuaiientcni

ad Iudan),quon!odocumqiK id factAr,ctiarD(iper
iniuriam,

non

lencri

ad rcftitutioncm

quod

cius,

lucratus cft { quia ablbiur^ volunurius ludin ItBCj

&ficot pcrdcrc potuit, ita&lucrari , & liicrnns


d reftittxioncm minimc teneraur \ quod lecus
aecidefiet, fi concradus eflet nolkii, wirideripo*
tcftapud P. Molinam Cctcnentem D//^r. ^iff.
iili tainen de coiludentc ]oquuntur,noD dc attra-

hentt-modo difto , licet ratio vidcatur (imilis


quzreuer^ nonefti e6 quod vfu pecuniz fiiz

&

omnino inuolunurie

priuatus dt

coa*

iiuic

Oloniiiiecaseftwntffimisadianfii^
modumatij adinucniuntur qiioriLlie conquirendi per

ludum artificia , au&orc diabolo

in qui-

iniaffiiia vm;ties ftatim oftendk fiMif,ex

bas

bihcam

non

di^^nofci opcrofurr:

(cirarij oiiicio (ito

fit

qai*

& ita con-

potcrunt iattsracere, ex prin->

, ft feoienti per OoAofcs


Vndc nos ad alia.
Quiiua obligatio ed circiimcundi no&u
duttavem ft fidHnouendi quidquid occorrerir

dpiis coanmmibas

Clallicos approbatis.

UJii^
riBir>.

21

noxialc. Circa

quod

doli

.iliqui ita lciKi.int

vc

^^^

lit iuraraeotum drca cuAodiendas leges pri-

^gg^

oefiieric,

Mm.

iTiur,

qood ad Ipeetalem illara

leextend.ir,

non

tJmc:!i

tit

de qua

pcritjrus

loqtti'

i;;ii:IllL r

publicus, (ioodu poft iignum nolz inueniat


noios ,
coit*'
pef vfbcro j etiatn 'cum armls,
fanguiiH os,
illos abirc finat,cij:n ea fit conluc-

&

&

tudo

nulliHn

Sl

vftis

reccpcus

damnum ab

ducnmodo certo

ip(is

alicoi

fciac

in ferendam ^

Qiiodflriam habet locum quando nobiks inuctninttir, pTzfertim fi ex eonim ddacioiie detri'

laeatum aliquod timeatur non eaim oU^at iih>


.*

nmentttm cum

notabili pcriculo, vt eft (encentia

commimis. Sic P.Fragofus


citans

P.Leflium

nccvcrbumi

TtT.

vbi

f^ro

fii^titi:^

loqui

Lib.x. etp.i 3. iwi.

o.mm.

qui magiftratus ik)u

ob mctum

cft,

ciim

cxcuiet

&

Mi^iftranbarlle caroeo veradekMfidbai ,


quitur, vt patet ex contextu.dl: magiftratus etiara
timcre aliquando

nibil

atque cx timore aliquid obli-

quodad

pro

equcftres velicationcs attinet:

de quibus

fimiliter dicei}duni

Quoad agiu-

lodiis pcculiarc habcri.

Hones ver6 taurorum pcccare ptofc^lo didi Magiftraaus poftimc , fi corum vium ftequenciorem
uvlucant

ciim conftet tn Indiis

Indorum

pcriculo

txcrccri

cum

fpecialt

quod cx natura rci d, ^j,^


O^Tuuo in tim,*tait-

iliicitum cft,&fpeciatkerikC]iaiientc

circa hoc rcmpcratilTimc proui- ww*.


quo videndi^s P. Tliomas Sanciiu
mim.i &'ix* Vnde & poterat diH
bitari an gfncralitcr peccatum graiic iu i!!ud pcrmitccrc, ad luprcmos ctiam Magiltratus rcfcrcndum. Quod cquidcm mtht ica vidctur ; ied nihilominiis aftcro illis circa lioc non clTc icrupulum iniicieiidum, quia ad tiibii deferuiei , ni(i cft
qui bona proceduntfidemalamhabereineipianr,
dc ei non obftancc iuxra conruetudlnem opercntur , quamquam Sc (iicuros piures pro certo baberi poiTit qui conleieniias Magiftracaamomnino fintfccuras rcddituri , quicumqucautcm lu- ^^'^*f^
diiint, pro cxpenfis in illis facicndis collc^s
&eere ,
Ofliciales inferiorei, ftti mediadicoe

otnnium

Bull.i

detur

pru

fnfru diA. 3

&

artificeslttemiffibiliexadiionc grauare, ficuc

&

dom

dtas,

celTttatibus

^7o.//.^r. illz tamen non ab aliquibus ,ftd 3>


omoibusanoiit 6t]gulotumKuicate cxigcndz
fiint, t docenc cammuniiier Dodores ,
incer
alios SylucftcT, ViuaIdus,Sayrus, Duardus, Bonacina, quos addocit^&viaenir fequi P.Paiatts
Tmti6. Dijjnt:. J .PMtSsff.MMl. J.qoaodoquidcip
eos citac , ncc CvMicradicic ; fcd neque conrradiI

&

ceiepoteft. cuoiiucoinmimiscxpiiicatio, prp

3ai etiam ftat ? Thomas Sandus Tom


i,j^.^.dMi. 1 .0.2. Sc

i .

Qnfil.

alij.

non eftcertacorum (cnteriBulLuoquzcxifttrcunc noncxcom-

In co autcm

24

tia,quod per

municari collcdas imponcntcs ExcommotkAf.

improportionabile cintbus
,

nuUa in co effe

&iu nequeiniufticia,

Gciit

quas capituhtioncs vitand.is nobilibus potcft


Alios autciii ob prectum aliquod ,

bicrio, prorlusvid;;tur iniulla

tcf^cdum hmnanum , non 3ttingCTc,& in ihuH


commcrcio inut inis diabolicam indulgcntiatn

.R<^atf.2.proportionabilitatcmtamquam ccrrini-

quod

tinam poflinc taksfcr lacras jndulgencitt e*


^are.
23 Poftrema ( vtocztereamaliasad pra^lio
Ofi^c'

nwiwBi ^feasreudcandas) cifca ladospidilieos vcrfatur \


vt niircrmn agftationcs cqutftfc^ vclitstioncs
cannis pro Uivceis adhibitis, comcdiaj, & limilcs,
quod d Iftas animc, niUI eft^qood pto Indi
oecittxacrpeciale: cbcaludotamnndiaoafiae*
,

&

^**^'**'^

ilU^ iuxia a^fm

fisd

mcnfuram faculcacum exigatur


ina)ualitas^icft

du^cri.

Cmims

quod poteft cx ipsa colle<flz expltcacidnc pro- ^fJJ^^


ban: ciimenim pcream noo imponacuronus y^;^.^^

itafinc

ob largttionem concedcre , piaculum clit

jiiJMSS

id

dctrimentum jmmineat ; dummodd Rcfptibhca ex eo notabile dctrimentum tuinimc pati.iAliquid ergo obfimulucis. tumultus, tnitn-

&

cinlc

indt: illis fpe-

tatcm in rc^nis Hilpaniz conccfTz ^ yc cum aMi^


craditD.Etcalonain Ga^ophylacio nirr. i.fip.

air.

(i

'

a Re6h)rtbus pro communibusnefitint ,


ita vlquc ad ctrtam qiunti-

exf^idnibus: &prziereicoUe*
ica tranfit
(fta eft ad aflum vnicunl ,
cum taraenexacflioncsalizfokantxtcrtmc. Quz cuip

gatOTium prztcmjjttere poiTunt,

rerum ad vfiun quotidianum vd


, St aliis
opportunBrom venditores, non vidctur qaomoN* *
do poiTir c.im iuftitia componi. licctenimiHquotum lenceutia Uc ciuitacibus cuUcdLu efie li

P4g. 5*4. vcr\. Aeee-

6t licet videatur dc mini-

ab obi^anone accuUcioDis

liciti

dubitari nequic

m-

fauihtu
'

<

occidit in altis

&

&

colledlaqtf*ibhocdiaarios artificeC^
viliores venditorcs ^raii.it, pro e.xigciidum ar-

res

pro quo.aitfto-

quamplares adducit Diana Tm

mam neceilariam
quod

ftaiucnces.

illis fioffiginir eflie

ibffidens

oportcrc colleftam ad alios cxtt.ndi

ninc ftare poterit

quando

TftS^-im

Qjidd u

qui hoc

dtcatur ii

'&

ita

id

quidcra

non

anno coo-

& ica

aono (eqaend nuiil cribuunc ,


currcntibus annisca (cructurproportio

vt tan-

dem omncs panem oueris conikt (u(tir^ere

Sc

ftiiiqnideaividecur9Nurdum,vcduibrum, ac

powMigWMi; wliiBipl. pagpciain

fudoribus

difpot

ij

i^ucl

by

Google

ThefitmiJMbdTitMbiFIIlCapJr.

17

difpoiucur^qui eam,quani cribuuntpaitam luao


OOinibus habent ludis Circcnfibus

Kpeambn

autcm iniuftz huiurmodi collcdx


lint, non vidcntur cxcommutiicatione cicat^
comprchenfe,quiade illis non eft lermtf. Qaod
etiam cx alii potcA probabili do&rina faluari t
quod rciltcec cum ^otltai cft ad gcniu aliquod
poriorr. Licct

CsaKoni( , ftt' exoefliim


excommunicatio prardiif^i.

in

nbn

illii

incurrltur

Hu-

Nauafrus,

Sic

golinus, CardinalisTolccus, P.Filliuaus,Sojrrus


P.RegtnaUhit , apud P. PalaUm/w/ru juim.

&

Parlamtiuis, Cjpitulis

cr_i;o co!!c<f1:x.

ciim

an

Conciliis ciuitatunn- liccant, cxcolnniunicatioDe

Mii comptclien6*praliabi|ier tmnu^


ProqunMMHonaii^uti

prxfata
dtttt*

C A

P V.T

fi]ndU)rum

rum
mtK

Adminiftratoris oenftium Indo^

& atia ^

Prxpofici^ Haberia;

in

diuaii Fmoriia -dc

'

cxoriri.

'.i*

17 Oicoquint6: qui vocatiisadezttliDi#e ^^jiAs. v|


renuit,c6qij6d frcquentcrr i!iiu': li
luffragium
t
nul- mmmffi^
_^
^
lius momeiui cft in ordinc ad bonuni publicUm| ^*V">^ \
tton ide6de(ifttrrc prorfus potcft ; (i mcrus Seoa-. ^*^***
,

tor

fit.

Ratio

eft

quia

frcc^uentur id acci-

licct

'

iST**

clat,noncftcau]cn moraliterccrtumicai^tunHi
publici laltcm in aliquibns

non

res

flt

VrUani n abcfle ^titAm


Vbi
ad coecttm vocttti in Indiis.
de pcculiarilnis ^uoiuindam i&iii^

nbM^
Ico prliiAf GenettliierloqCwiHlo*

Al^rfht.

ncqucunt Scnaiort<: vocaTi aJro-tUm, abcflc, nullo cxonte iufto im-

D!

pcdimento. Id damrot quia offieio dcfiuic in

momeUti

re itiagni

no

ciuitatis

agiwr, 6t idoixi

bo-

officialibus eli-

obllgatiotalis eft

fubmorta-

Confta^tcxrationcat^dudta; quiarcilvcctcum

hoc oncrc officlum rufccpit cuius prarrogatiuil


ctiamooai
autcm fcnrit honortm
fcnttrc debct vt cft rcguU iuris notiirinu.
Dico tcrd6: kincl aut icqum finc legirfiBl
,

Iruitur; qui

cwlUiabiKile, quaiMionlliilagefldum,
abfcntis fufFraiium

pcccatum iion

proquo

magnimomcnticfli* ,giauc
Probatur

eft.

no

qui vocac

pnoepBQ ;'A:alibd)feaiia in pr^iudicium boni communis non ccdit i cigoooacft

vrgct

fiio

vndectfc mortslc pcccatum qucat.

Dico quan6. Qui in Capirulis Indiaaff


nim meri Senatorcs lunt , magis fpcciali obliga'

w-

rionc ad afliftcndum cactibus tcnentur, quatioo


illos conuocaniur. AiTerdo lUK fupponit in

fi^

iMmSMM. ad
ttftt.

Capitulis Indiarum

lorcs

noh

Officia

funt

eflc aliqubs

quod

qiii incfi

reuera >ca cft

Scoa-

funtcnim

quzdam , qux a Rcgeiilvcilteniur,

penicai

in mclius po(ruiic,\ft
.

yt

dle

-vnuicuxAm fiir|HO iiAiiiftceftuiif v6n pcoeali^


niorcaJitcr fi non vcniat. Sic a forriori tenent,qui
id cdam ailerunc quando con c ludendum liticur k
nwiOri paite, de qutb flAui^<^ol>Wt quia
alTlflcnria In hoc cafii hon defcruietad damnara
rcpciUoduxn, ncque adaliuoi iMgnimomenQt
eq^ tion eft inonaleMSn denegaK^

cfieiQum.*

nequc obftat quod dudumtft i nobtsJicluin


A^trmmfrMtdtmii nam dc ireaUcnci abiencii

quodflOKOiM

iifloiliiUiiM

Kcipiiollcx' .ittinct, per abtenriam ipfam habe^'

tur

dum enim quis adtfte rcnuiE

finiM^eo^ik

pollit

cr

tit

uem iBtnm

v^rff,.

mn vfnut dJtims mtn

In CajifiliHm etrum

mo

St tltrid

mu$.

Gm(

<ii

vJ^p

*
.

19 Dico fcpcim6: ecd prolnbik fic i#i|i


dicendumquandoconftat concludendmffli^:
,
tori parte
(ic enim tet>enc Lcdeima ^ Valcnu
Nicobus Garcia, quos adducit
& fequjtur
;

'

t.Tr*nat.i. Rffebir.iB. Oppofitura

&

'mU

non l\c auiem mcri Stnatorcs


Vionaccciroriclubent, (cdc^ primarii

qiii

onus

officij

in-

ftinitjone , 4c i|a^ cxtum vcnuc grauiter obiigMkur: odv^Meth officia dm illa in quibos
,

oftus acccflbrium eft

ibc,

fatis

ipfe

habcnubus conAc nonnuili

iicuc 4c aliis Senatoribus.

^*^*

tamen videtur verius, & ibliidiori inni^^um funda- Mwnm*


mcnto quod itiKnt Gfll0inalis PaleoctiS,Mol-,tt|^>.;
fcfius, Sc Nfadjri.iga apudeutndcm. Probinirj lilflk.'^
quia Scnatorcs cencncur vt poflunt pro boap.^w;'
puhKco 0(Aai3c ita adciTc quando corum pil^^
icnciama^taefrc vtilitati in ordinc ad illud po~
teftj atqui in hoc calu ita conringit
afllftm. JfMoneftcnta,

ergo dcbenc

partc conrraria

libcrius incitantur

concludendom

&

^Jl

M^l

'^.^T A

W ,*

gandum

atf-

noo

DumPMrtt

quidcm ciim dignicatcm Stnatoriom veli


in cuius conccflione

-^i,

ccetnilinqttosfoi diipiicere, vtd6eefe-aMu(iM''jL:^

nam Ifcet pro

-Ofliillii','^i>onorem cbhfcrri Regijvidctur


ihtcnrio ; indc t-ft vt dc onerc id fumtre poflint,
ita ad cxtum vtnirc pro liqood ipfirplaccai,

'

4^

oetin noiabik daixinum Kcipublicc..ce<dac

valde tamcn mtercfi, vc qtii pro iu(Hficata fulha|antur, plures pro ie habeani > Gc eniro ad Ibffra-

'

imioris yffimarionisfint, Scnatorum cxtui ad-

&

i^

'
/1*
*
rimum Scnatores.
8 Dicoim&i i!eertofi|ateinipli
concludcndtirti altquid pro rc iniufti
qux fcili- fi^i
,

(cribuniur, curo vocc, &. vot6; vt didnir, in CaItts Senacorum prxrogattiiis. t bi


pitdo ,

ceflbriam habeant

'^f

/ida^; . /
Aoritatem tttam Reipublicx fpedlat i nioidl^*.; .ai\
cxcu Cato aiiquis, auc Fabius ioucniacur. Ii4jl|ili[^ ' .^'.

eftcarioditterrar

DicofcaindAf
li.

vbi iclicci <&cioiiniiimi

*"*

gcndis,

flMcnoawlii prodefle poceft ^ AbOiK it/I^S^' ''j^,


ergo ad illnm ratione oAcijcaNnlaivC iaf&|!

iV.

SenaioVes

ihfeluti

'

ciusezeoiplo minijsdociks prooocari.

.*

ij

iempcr,ciiminRcfpubliclCbriftiaollaaiaib^-^:

ddperau: mucari cnim

corum

rtrffr,;i;i*

'
.

'^.^
.|

^ J^:-,

tl

Vndc Rcfpubiicagaudet,^/'
mclioranbipronttKits tum ctiam quia 6c vw/^^.
tur fcandatum, quodmulrisdatttrvidenribus dmultis innotcfcunt.

uci, &ciuiuin iuratos patroDOS,aut concra Keoir.


polrilMn ifjgie , anUs bonum defacbancpl^^Q^
^
rarc ; aut non audete Gc agcnribus tefiA|if^a^-'^
icaomnesqt|ur fuafuiitqucrere,non.^a# J-^Hf
Chrifti; id
>aopci<rtu
c(aoppieab,
j
rum qux iubimpofttionum oncribus. con^cmeiirium.
dcoique : quia licet coociuiio

^^0

^um

pPOPB ialplL^illeatur
poceft tainenll^
WtiriHufct taotttellflllinplrlenrii com-

ptobaiuai;

Digitized

by

Google

De ohligdtlomkus fidelis-Ejiectitofit'.
(bm

Senatorum icelo t>oht


publkttzarddccnnumrationibus, alij, quiin
iRUtem piopcndcbanc conrrariam , in irclius
comtnunncur. Vbi ncquic dici alios priiis fufFra)>robattitn

gaturos

audicis

nam cum

aoct:

rcmperene

id cfl

ex-

vnumdicuric , aliud in fbiro lecreto pcfl->


Vnde quando fic rc*s peragcnda eft,num-

tertus
ciunt.

quameUdc bonu

ta itiius

tunlcfl

liicccUupenitUiidcrpcrandum.

, li

illud

Qgodandem comprotnn

cirra

bus potcft, qui dcx-nc


miid dclibcrandum ^ft ,

quia da nni mulciplicis caufTa funt , etiamfi


ij.qui vcnduncvolunurii vcndtnt, quiaineo

gHim

vendeodi modo inuolnmarium aliqmd admifce-

luiiilpio canifli

ncri

in quo eorum AifiraproftAuruB UidiGanir.

iuftum conftiruant,

&ad idUtutiotiemte'-'

Cum

tur.cx ncctfficarc vrgcntc.

C A P V T

luum quifquc habcac

V*

voluncatem. Accedtt qttod tam infintncum df rcrum prctio agitur, iniuftitiam

Rcipublica: aduiiniftratorcs commitccrc

cx Rcgiis AudicorincqucUnr , cum circa ali-

attt

obli^atioiadtre(Ututionis
ctiam in caJu, de qno <ftnmO|

lici t in priori proptcr violcntiam


prctium dcbcrcc augcn non quiJcm minucndo
panis pondus, lcd aliquid per modum mercedis
tributndo ,<iiixdiurno labori nrponderrr auc
pnuilcyio aiio.quod ciFtc prctio xftimabile,iux-

(inc

11

fic

&

cxiguo lucro,
,

etett*W Unllo

dicendum

fpes

Quod
ruffragi.i
mulc6 ccriius nam muki qui

pottfl didxrautationis.
lecrcca

iatis

emergcrec

publicacam dcccrniina-

m locusfitmraAationi

'tionc

*77.

pcllerefur officium diilum

multis

cnim

.irtificium

cxpeuijs tnftru-

ftum,auca!iud viti qiiirtndsgcnuj , cot iam


airueuic duriirimum cft ad noua diuertere I 8t
ita ci^m vtumur atfuccts cxiguo lucro
quia tiSc
,
Magffltan vrgcnc , neceflSaiH plane imperio
compclluniur.
Pro quo cft dotflrina P. Ldlif
!

Circa obligationes Fidetis-Executoris.


/^OIctoflScium hoci Rcge vcndi

}0

vni taiitum

qux ad

&

niorumaiuem muiiuicit
vffltidd
rttci ipta

rcriiicini. s.

annonaria prouiUo,

9i cttaiidvidiialiuai

roulto pluris valciKctn

quod per Regia

vcndatrcmaliquam inagnl
Sie

M,

f.7i-

'

/lecaodi!impnefencemftatum;vbialicernonfucrit padHone firmatum. Ciim ergo cricicum boc

anno cariiks cmacur ; iniquura cft piftores compenere,teodcmprecio,aucrereeodem,panem


vcndant ; vndc modcracum illis dtbet lucrum
(ignart:idquodcftomnium fenccncia manifeftam r &minbGgMioidKwtioni5 , fi ficus fin
&atn rucrit confcqiicncer alTcrenda.
}i Dico fcienci & volcnci DOn ficri inturiam,
ft iu chtn nulfus piftores id COmmercium cale
,

compeilar,(iipfiilIudcumoncrepridi<fto
ptunc

nulla ex

co obligacio in

Rcipubiicjc

dcracoribusrcfulcabic. bicdcontra

iiifci-

mo-

boccft:nam

Jiceiialesfpontanci{if\t,nihilominuspro

vtilira-

cepuldic& laborancibus merccs cundigna dcbccijr.

Padunt enim voluntar^ id qood finon

/accrcnt,autipfiauta!ijfaccrecogercnrur. ncrc-

Agium panis,omnium maximum, Rcipubltca!


e^o iniufia fietel ilfiy-qot con^

Acfler. Sicui

vcl

ft.inagnumez eo JMmf,

LicecautcmdoLlrinamP-Lenijnon omnes vi- SiJmk^


dum -^(Hrmant &muIo$ in ne- ^JI^**.

ieainiaramplc(3i,

confticutospoftc minoripretto condtt*

ccilitatc

dt retamcnvcri non contradicunc volunc enim minonquidem pmio conduci poiTc i iufto
:

potcft artnis,qui-

CMistriticumvili^emicurapius lucnuiydeitaminus luoum fcquends aimt eo pafto compenl&ri.


Mon enimin hocgencre modus ulis comprn<a
tionbadmiccitur,quiacftcirca rcsjquarumpretiuih variatur , &rcmperillud atteMendttmcft

cgcb.u

do- 'l^fZ*

^1(2 dupltcia damna patiuntur. Fic eciam ex eo


ab DlomininKJacrolb aittificibdefiflere,
&tic Rcmpublicaui indc plu$dcrri:Ticnti capcrc,
vndccmolumcntumquctcbacttr. Ecbocquidciq
licamriilb accidat , eft camen ita acddere mihi

Nec dici

laii lcriiitio

ii

IiW?. i. Z)i|^.j. iMB.i 47. cum aliis. Acqui piftorum opera valde eft nccciraria Rdpublica vc
conftat 3c magnum cx
cmolumenwai capic*

plurcs

pjmras exploracuro.

A'-

tcneturcri^o

&

ingraucs lcrtipulos

cnm minore pondere

tr dLprtlicnfo mu!danrur,!niuftacft condc.Tin.Kio,


ii tHifi

ftatim addem hocdebeie imeUigi ;

capiaccmoluineiitum I 'cunccnim ofcrces noa


mntaenda , iilxta Kauarrtim Gif. 1 f.mtm. 1 08.
/-ff Pro quo (Sriam P. Dicaftillus Lih.i,

nrlinquacar licer

tmu

iire,

miuus

cxi^umlucrum piftoribus
bono Yidnirfieti fdo, icd
fccundikm rcientiam. Ex co enini fit panem

vt nulluiD,aut vaide

&

prctij

domiiius iupplcrc ftipeadium ad quiualcniiam. /^^*"

Soioizonus bi. 4. 0*^. i . num. 1 9. In quo quifieouemia Iblent adoiilcert peocatasft in


primis , 11 panis l^erbi grttU prctiutn ira t.i.xcrLir,

minorisponderisvendi,
vendentet itKidkre r 9t

tam paru6 iocct , non r^mnh


qub necefliiaiepreflus para6 AJMvAf<

fponte tadt((jcuc 6

cirdcrarcrcriiatum:dequibus agicOom.

3em

nLM)

Lilt. X. Cm. I i. H. 61. vbi ait qudd li prclliis


necedlkacenjnuliis exiga6 conuenicquiadoml'
nu5 artipiius darcnoluitituncqiiod opcram fuam

iJlud Ipcdiani,

conuenifCfUepelaeptusaiiteiif adVrbiuios Senatorcs pcrcinCnc anniutini

camcn', actcnta vtiliute

,<{adomtno ei hbore

cius accrcfcic , fccunJu n communcm zftima-


tionem. Pro qiia conciliationc adcft Bonacina

Qitidquidautemdchoc lic aliunJc cftccrtilTimanoftrapoGtio, quia Ivilicecopitices, d: vi,

'

ftuafiivn

vcndiBORi 'pro Reipnblicz bono

a||i

quorum dcflfl:ii t^nnia


& fic non vc vuunuanj

ha

eademiniiitantur,cx

tereturincommuda

pa-

bendi fimt icpiorum vileTcant operK,fcd vc pro


rwceflicare vocati

& ita congrunm

cft iilis

pre-

cium proopcrtS(Sc vi<fluaIibusalTr^rundum,cuiu


violacione onus reftitutionis lupra fc coilanr n*
ctftc cft niinium iufti \lagirtracu5. Vnde cft ct-

iam

coinniiniis

Dodurum

lentcniia

res pofte plus cxigcre raciono oHicij

dcn

Mcrtato- /ufj^

pro quo vi- fmmptfj^

Boiucina fitfrk-Qi^z, PtmS 4.


apud qucmalij.
Sedhocrariusicum lic illud pr0^6

potcft

30.

31

'JP*-

frequtnrius ,rcrumpreria t^^xc.lTiuapermitti

, vel 5?^*^^
bumano imm^k
quod non rarfr acdhliecsre-/Mi|i#
vendentiumcopia ,quc non prohibcnc quia '*
ad potcntiorcs nundinatio corum pcninct, vel

intiina, vel vtiiiracisalicuius iiuuicu, aut

alio rcfpe^u.

Id

qukifua^ fcodm

caiCedaMi ncetio cttpmpc,

Google

Thefaurt Indici Titulus

78

& itA alios fuo finunt arbitrio proccdcrc

fuo pa-

Sic RtiDublWseftcieinniatatam

litcr procciruri.

arpicjtllis,& kcFeiccmilMJS ciuium fjail^atibus,


contranauir ordincoi rerum prctia rublinjata.

EtdaQMiuui ciim videanM v^jucquaque ditfuliim, anlcridderemcdio, fcro licet co^itctur,


pcnicusii^poratmis. Doiflorum onanium icntenpKcuKi. aliudcflc lcgitimuro leu legalc,

lia cft

vulgarealiLkl

rhum

liludquetalediciiiuiaalcgedcfi-

fiut a Principe ,aut lcgitimo alio

riotc, vt a Scnatu,

&c. Rogo iaman

aut vniuerlalis Platonict


fit ad vrum,ctiamfi nc^

&abftnauro atiqtild ,

numquam

adinftjir,quod
ceiTttas

Supe-

talc pretinni

vrgcac, aduocanduro?

Quodcumdici

aliquaiidovTniftacucndus, curnon
roO<|6? Si necciritates pro eo rcquiiitur,quanJo
voccs iU*:ici6niSeddokndumqu6d
aiabr?

nequeac,

&

tntsiinc adeorum perucnturx aures, ad

m ifta dirigimr. Sed

fi ij

quos cu-

non audiunt audicnt

ali);

& quod przlcntibus 6t locis & tcmporibus pro& lods 8t teropotibus profudeUc nequtt
,

alits

turumconfidamus,N4;r*;i;pmc itmimn. luuepalis Sa^ra. 1 6. Sed gradx bencficio conb-

CAPVT

VI.

VUl.

3)
feftitiriiis

lcuis

& kuinima

queat.

Etquod

ad forum exterius attinct , cum in caliis contingcmia rcs ricadtribanktndcfeienda, &ibidem


iuxu circumftantias, quas cxpcndi oportebit, iudiandum;noneftcurhqc lococirca illodproiixius

quidquamadicainas. Teneiidelcui ibuI-

dicunt, quando depofitio in deponcntis 5: Depofit.irij commoduro ccdit : ali| dc Jeuiflima;


li

pro quo

P. Leffins iM. X.

V idcri potcft

Op.

27.

coinnninis
Sivcro infoliiis Dcpofitarij
tefoluriotfUclcuilljmateneri, Vt vidcri apud

Dlli. 3.

ad ftiram ammc fpehr,


,quiccnmoruli culpi Dcpoliuritun ccncri,

Qnod Ktb

34

fi

cx

foia

deponcum

tiatur.

condudic

.]uo

eA D. Ttiomas.

a.

x,fU^.6l.
Ipquens

fic

frepter hoe fi ri fiAtrglnum res dbfjtn


th aunm
fuA culpJ, rion ttmntiir adrtfiitutiincf/i
:

.-

Cr inCdp.vt ClerUorHm^ dtvita,


Qu6d li dicatur hoc ha<y hfncPtaic Ckrnorum.
^

bcri rationc contradlus, in

ficri

Sc ira fcicnti

iniuriam

qucm
,

&

quis voluntftvoicnri nullam

ncc ptopric habcri rarionem poe-

Kcet cuipam prxlupponat;quia rcftitudo


noneftpoena, led obligatio ex viohra iuftirii
oru. Contraeftjquiaeuamfi contradusfic.ex
nullo capitehaberi poteft elle queropiamiein
foro animae ad rccompcnfandum damnum obllgrc. Deinde : quod oblieaiio rccompenfationis
nam fi
in odium culpc, nMiuKfti probatur
culpa nulla

fit

nuente ^ud

omnes

fatcntur vix

quopiam

/s. 10. nullam efle oblieatitmem.

Vnd

fum pirnalc cA obligari fcilicet ad rcftituenduni


id , quod cuipa lcui unriim periic , auc daronificantffleftt&vcdenMif|Meaatnnonefle, eftt*menonusguuifrinuim qLioJ quiJcm humaaa:

co

fcilicet

quod difficilis

nodum ccdat-

Et

in

quando
vtriumque com-

probationis

depofitio in vniusuntiim

aut

fit

Gcnnali DcpoCcario,ciim

ft^endium pro cuftodia iegc taxatum accipiat,


ex qito tn rigoccDepoGtariusnon cft , cum talis

mcrcedcm

rron accipiat

& habctur io.i,i

vf notani

Doilorcs,

SivtjiiitKnta.D.Depoftt.non

vidcnir dubiiari poflc depofitionem ad illius


perrinerc : vndc 3c officium ule
inter Reipublicas
m;^no obtincturtpretio ,

commodnm

&

prxcipua computatur. Qu6d autcm in cius commodum non tantiam ccdat,vidur ficileoftendi

Kflccx coquod
!pofitarii

publicam

taleoriicium

non eftpropter

coanodam , fed propcer tiKcatcai

iiiftitutum

&

eorum , quorum bona

depofiufunt, resvtiiiter agitur, dum tn tuto


CBnoamur. Quod(idepolicio poena&fii tunc

1. 1. nv

i-ftfK V. Drpe/Zricafusfortuiroscxcipir ,<^il|^n

GcccobligadorefticadoiHtefledieenir, Iiqc ip-

cxplorarijvnde fcidictum

qoando

'

rc-

Pharaonium Traci.x. Sejusite^ C(-

yarieiate

clt diftcilc

paflim. SicoC

aim md^iu pttt (uff4 retinkfe^tm tumittttt^


Stc ille. Qupd Se
mihi raitione^perfitadeotaani
obligari aliquem ad compcnfarionem damni,pceua grau iilima cft ergo ncquic lcui culpaE refpon>
dete. Qupd p<Enafit>&tis conflac: namidedculpa praslupponitur. Ec <|n6d illario fit ceruicx
co Iiquet,quiaiiiter culpam leuem, &poenain
grautiCmaro non eft proponio , quz tamen debetinterculpam, & puenam iuftam inucniri ,vc
omnes fiitcntur , & didat ratio manifcfta:nam detnta/i
aliia aliqui gradus ptxnx infligentur imtnerenri,
t"f^
^uandaquidcm culpz vnus aut alter tc^iOBdro
vt fi mereiui duodecim vcrbera , infligantur centum , nonaginu cfficiunt immerciucm. Idca
iudccifum invtroque iure ; fcilicet tn . Sdtuitffet /;

ai^.OpiDionumcxtanie, irfMtrarium cft futiirum: cumaliundc ctiameme^atdiflicuitas.ex

& alios

"JT*

pereat ,aut grauedetriaieittaropi^

Pro

rtK. 6. i Lerf. vbi dc Dcpolitario

culpa nuUa interuenic. Stittimailvij^g-tujltrv/Srf finiBtoi* Vcnn tlKttt


tbmfrj^et
funt :culpaergonontantiim matcrialitcr lc habec,led formaliicr in ordine ad obiigadonein. Ec

t*mim

mihilatiseft vcronmiliscorum opinio


fcnt

inloliusdeponentiseommodum , folumdchta.
Qualis nutem in faticontittt|eO(ia flicrit, valde

cuniJt ni potcft

ikg(j-

le cueii.

ricConfcntit

Ommuntflima hoc Joco quiftio ,


cx qui culpa teneatur^cikn cfle lata.

tium gcr itur, aut ceni fUd. Per hoc ei^o pocelt
Dcpo fitarius , fi qiiidquam ha&tdkim occuneiii^

miis.C. dr fcenis

Generalis Deporuarij obligationespro


toro aaimc

Cap. VI.

aut alterius ,cui adiudicanda funt bonsi

/j,^,

mAst

tjjtiil^^m

iUis

mmtmm

in aceriori foro conftitucre po.tucruiiCy

non ica m confcicnui/|un ex eo granicas onerii


geminatur : quod ncquitprcfumi decximilfic
difponenciumpietacet fi aiias dcmus idconun
non tranrcendere poceftatem.
if
Qai difimrfus videtur eflle d
vnde fentcntiam iftam communiter tam
io^i ampleluntur,faltem tamqi^am probabiiem,
quibus credendum podih in negotio confineiH

ti,quim

BafTzum alios

dum eriam

,& ita pro ilia adduximus


um. 6^. Cardinaiem Lugo Sc

lurifperitis

Titnlo l-Oif. 9.

rcfcrentes , 8t P. Aroicum,viden-

pro Dcpofitario

Difj>M.

i^.de

IiiHi^i/.

nitm. ic.qux &c vaidc placct llcmigio, Traii. i.


btfifHmlmfrfii^MM, f. |i. ac P.Dkaftillo.

Digltlzed

by

Google

Ohligationes T>epofititr(jGtmrAU4*
tSk.utttB4t.%Mm.^ ( i. qut fe remittit ad Tr^^.
9,MMiR, 37. (^y^ff- vbide Depoftcarip. Siciic&

Thoma ^ lefu in Cap.


in fioe

.*

ijf<;w, P*//^ 3 . Cjf.6.

& ante atios caai eU^an^er & robuiU


,

AnBMih PXcflbt
tealiter ioqutcur

IA.X. Op.f. DOit.

le

ge-

obligationc rcfliriitiotns or-

damao dato , DukitMtmu ^faemj- magis tn


ipeciandebnnotnofficto. DdUMriaiKrrM8.
7U4m. 43. vbimagisin (pcclaliagitdc DcpoGto,
jricx

affitmac

lae$ obiiKttionem Ihcuemcs pro cuIjm

letM,iioiimeriqaoa<librdm confciendc
ptas

;,

neniocnim,qLii pigiiori,

recy*

vel rc condu(fla!
i

putccfe tnaiorcm cufiodiam debcn; cx t|iiUti&4


<)uinrdominus ipfe adhikre fole^ Addirtaneii

iMMk^f.COntrariam {enccntiam cHc communioontinariie in piaxi reiuandam. Probabiren),


litaiem ctiaiD fententiae oppofitx recognofcic
Oif.lj.nim.i 1 retcrcns lc ad'dida Dubimmit
%.tttttdz &quidcm ratio ab eo addu^a
nf.jjum.iy.iut hoc probacauc pro aliis nullius

&

rtM,tttim

iiib.dienticfl: fic

cnim arguit

vmUUi (emmi^ efl,

jgWo/oftwqf^

nm tjl scIhs perfefhts in rtiene

jamndjtdinfetftdni,

non iniutit MiMtiontm

trgo

H^MOkmfdmft^t&fm,

<pii4rini*turjHhftt-

tdtomortali: nonenim fot^ebUgsiit mdiorejjem

fm trdfntf cfum fnerit ininrid, tx tfuu nsfdtnr ^infm.


Skillel tph adtem bonvideac rationeni iftaoi
etiam pro

damno

coniingc-nte

in contraftibus

yluscaiisconcravoiuiitatemdominiieftpeccattim

monale

abfolatd lo^ioulo

mc

Depofitarius

fpeciale ius ad ilium habet,ci!im res

dcpoiitt^Br
neque ipfedomtniumproprictatis, auc
Ttile habec. Quod ji proptcrea mOrtalc peccacum
elTe iKgatur , quia nulE violenci& k domiiio rs
aufettur , dc ex vfu nuUum pacicur detrtmentum,
ex eo fic auUum efle peccatum: fi enim tale eflec,
liusilCj

ide6 oeite,qiiia oontn voluncatem illiui non cfl|


alias eflet peccatum mortalc- vcl quia liccc contra
illum

fiti

voluncas;

cft tamenirracionabiiiscalis

qtsndo tuiem taKs eft nullum eft pcccacum dc


non curarc. Qnoti nliundc oftcndi poccft,
ex co fcilicet , qiiod ca
qux fiindicinem acct,

illa

piurRyCikmindepoficuni craduncur, aondebeiit

eadem numero rcddi,


dcpoficarium cranfic

:ca
,

&

di)miniumcarum, in

Qnz foltmD ^ft

icd ei taircn fimilis cft

COnCra^ fccucum

quz

applicacz

infii^iena i

ad daminim in

poicft adhibcri.

imperfc(flus
CulpaieBlm leuis Depolicari)
, ad quod tncpt^ dicitur tfTc ablolutc caulljm
damm,& ica ad rciiici.itioncm obligari (|uia hoq,
ficntaltud , poteft confiicancx cademimperlenon
2Honeadlfis. Qu6d fi rccurracur ad Kgcs
cellac inftantiae vjs : rum leges propcer ai^um
impetieduQ in fero incemo nequeunt onut imponcrc , quo mortalitcr confctentiat gnuxntur :
idco enim pro jpeccato vcniali ncquic maiorcicomntimeatiolnilminart. Videanir cciam Phaeft

iaoniusTr4S.2.S(/?.J. 0/ 9. in finc.
Qjiibuspraciadlisi quz ad Pcpofitarios
^S.
yidenttirgeneraliterpertinere^ircaln^eoit ilvi-

fthudi^ deo fiequcnteraccidcre

ff^ftm.

traditis

depdfi-

vt rcbiis fibiin

ad fua coinmoda vcamur ,

& de re-

compcnfoiode non admocimi vklcnttnrcfleibficiti

itaque mancipijs,iumentl*,

colunc fuai
in

&

alijs

przdia

& mirum in modum locupletantuci

quo qualb

conlctentiz- grauainina iiOehie*

niant perquircncium

!<.

communis

refo[|icio

tilfpfnm cfti X>cpo(ttaiium nonpofle dcpolitovd conna domtni yoldixatem.$ic IwAetarin L.fsitnlnm.
D.dtfofiti. Pro quo &. videri potcft Bon.icina

DrdQ.l. dt temr*chl>Hs,

P.MoIina D#r. ^14

m/.}.
4. PuHclo
P. Leffins C-r;. 17. tktf

<ftufi. 1

Ddit.x. P.Gafpar Hurtadus Di^nt.

o. ie centr*-

Bihs.di^Hit.i. &alijcommuniter decontra&ibuj agentes : qui funt fan^ quamplurimt , apud


quos aliqui cxceptiones funt. i Si Dcpofitarius
.

bon^ fide

non difpiicere domino ^


duoinibdonQB XwRet
ptxcedencemiribiB , .4e in eo

exiftimet id

ctiamfi reipfa dtfpliceat;


4ifpliccrc

poft

conlcqucntcr vluseft

Hcitu(,iameaquzadductc P.Oiiate Tom.x.D^,


4. Addi pnrc(> limitacio quando non
^4. .
t

randi ne damna ditfla fequaiuur > li quid auccm in

'

i^ededicanr;iM certeaucmoia(eeiredcbec, D fiuv*'


fi vfus in rc magni momcnci fit, aut nuUum: nam MfijM

abfolucc damiii caulia tucrit obiigationem cx co


ireflitutionis oriri.

aqt cadti

lceMllt,auc

>

coneedtone staeica ancera yerofimiQNis randaa>


da coniccluris pro re contirujcnti ponderandtjL
}. Qujipdo dcpuUcum cft res confunipcibili&vfil
vt criDciaon , vcl pecunia, ic dep6rnai^tuleft
habitarum fc tantumdem quod r<^ddac, ciimde{K>fitumref>ccet}: in qupaliqui peccacumve-

Quid fi in illis vim noii habcc, ne?


quc jgcneraliter habebic ; dici enim poccric efle
ailumimpcrrtrrnm (Id voluncarium &cum
concluderc

"'rr^

^79

^Exdoo^i exnKQ^

prpcedacuc. x.

vlus cilct noxius deponcnti , vt


ferui otiofi pcnicus

cuentunonfoliiinlicet

eo

fpecialis

fi

depofita pucrc-

mancrcnt.

fed obti^atio efl

laborisaUubitiim

Q^

proeU-

eompenjSBibft

debita facicnda.

J7 luxcahzcergolaciscompcttumciUde- ^^H" ">


pofitarios Indicos noii pofle depoikniim rlb ^*^,.
ditelccrc generalirtr loqiicndo; fi aucem depdfitu ntn Utum pecuniz hc ,
non claula , aut obignaca

^m funaionem acdpiac Jucrari pcreatp poffnm


iuxca nuptr difta

reddenda camcn

illi

ciurdem

quod incereft compen&ndum s non tamcn fi non reddabn;


omnitK) valoris

uc pcrfitAionis, vcl

>

"

'

lucrum et ea faftum cedic dcponcnti


quia vfus
fuic veri domini: 3c vc noii talis eflec , tuic frudiui
indiiibriz, vt ali^ diftii eft de Regiis offidalibus^
'& IPritoribus aliisque. C^uod videcur cxtendcndum ad pccuniam . ctiam ii dauf^ , & obfienaa
,

badaturr.qi^ eriti illidtttn, fed notvreftnnen-:


dum lucrum , fi nullum Inde damnum entergac
lucro compcnfandum' c confequent^r idem
dioendum ik rebnsaliis (ungibiliiMMt fi
pdr

c^

cas ncgotietur

kx

kicrum ncgociationis acquircc

negotianonem prdbiben^i
bnu dida etam , c&m de pnc^ ageremiMt
Videatdr P. Molina [npr'^. Circa iumenca autem
eciarafi

aliquafic

irGisjionlicct , dc eft obligationi compcnfacionis

obnoKios,fi ex laboire

donmcnni altcirius cpnli-

dcr.uionis .iccipiant, vt ordinaric contingit, dura

9oera fubiKc coguncur ^ ^t modis altis laborare.


Id quod drca feruos rwn ica videcur laciendum 1 dttkt
ciim vtilitatc domini in ^n
quia iumenca lecurc ,
polcuis, aucibbuiis rdinquuncur) ciim.i^cn
ibnu nbn debeanc onofi rdinqai. Laborent ei^o
manducant , cScdcahisad vitam neccl^
qilia
uiiis k l)epoficario prouidccur ,
vc faupult
mctces
defllabJaboriMiwroBdircrpqiideiM,

&

&

^bon^ vcioliceti^aioraonfic quimfit

Kxx

illius

proiuni

Dlgitlzed by

Google

^hefauri IndictTitulMVlIl.Cap.VlI.

i8o

Prctium ad neceflj ri 3 pro vidbu reuocitum.Cum


^utemlabor niuico cfTc tnaior ibleat,quiinqui

fclbpdEBvfaucompcnfaris quandoquUeiiivtJt
Suarta pars pretij ioleat vidhjf laborantium rewnderc ; latis cx eo apparct depofitarios ad
Inpenbinidcuitium prcti) reddendam obiigari.
Pro quo cftlfx i- %.Si<ftii. D.Dtfofti. vbi fic
^ , ^
Dcpe6(i. dicitur i Si fasferniim cwjhdieMhm cvnurit fmf
\fitfiniem mtnes hitenMMrii^aifiB^Jt
pntotjfe aBisHtm iUkCTftii frifitmtrtHm tx (onhHo.

h^innm

& colligi-

Vbi id Do^lorcstradiint, 6c exornant,

tur cxdo^nageneraIieorum,dltffldoccnt in
his,

qu*habcntvfumfTuftum,vtffwv,rf^>

d dedioncshuiurmodipcrnioucntur.

J9 Vbi&dii>itaripotcft ( quamuis & du- chttAl.


biumhoccommuneficKdoccalionecariiscon- ;rr^
lir^entii dilcutiendum ) quid fadcndum quando
maior AJguacelius cft notabilitcr impeditus , iu TS!*?^
Vt ad ea, qua: muncris fui funt , 8c homtiaem cxi- '"""i
gunt expeditum, dia uo^uque valentcm

qux

prom-

occurrunt

aut occurrere polTunt

I>tum miniftcrium exhibere.

ad ea

dicendum vidctur dubio procul talem debere aJiunn fubftituerCj qui fatisfacere ofiicio poflit ;

suiem prpcd Bonacina /ofra , Doftorcs plures ,

propnctarium fpcdant dcfignato. Licet cntm


Miniftro non fcruieiui ob infirmintem
intcgrum dcbeatur falarium iuxt.i Regias ordinationes , neque ad eum fpcilct fubftitutum afilgnare { id quidem in illis fingulaiecft, qoia fie
lcgi difpoCtum, & talium otliaotum prouifiones

non fit.

qui de

&depofitari) metlrioiieminle-

fi

vd niim

hocipfereniiK, ioptemus magiftratus id pifl^ fiUkilt


potcHt compttcnti Cihno cx iis.qux ad

ftare

R^io

.irriculus

Artictih iuiemfexto,<iMxH.6z. in

tcftinndoiieagic

Ad quod qoidea

deberedepofitarium reftitucre-vaiorein talis vlus,


ficontn Doonni voluntatem vtatur : illud cnim
<(rrrfrfr<ifcruo$nianifeft^comp!tftitur. Adducit

^ceroulosindoceiecam S.Thoma
trt. rr. cum r.imrn in ei quxftione tjlis

,A:c.

hoc eft quod ordtoah^ comingtt \ dttn rubfti-.


, de fiAAhuenritiiii wlBcieaitt pleniii
nodtiain non habcnt,lcd priuato aliquo idpefia

taeoet

iwc vcrbum quidem dc rebus


de qui
habentious vfumfiuhun ) fcdin redaranoneft
nir rfiiERiib hcfeaimiitficut neque ciica alit* qu
vtdixi.coiiimuniafunt, vt non fil OpOS plOtorit,

odR^empenitwfpcdlant: quod

fecus accidic

qui feniire per fubftimtos pofTunc


,
ftipcndium ab cxerciti officij , 8c varii^ CIUS

in przdi<5Ks

&

fim^onibus vendicant, quafi quotidiaoas

dtii plus aliquid cotxulilTe.

diitri-

Ibqiie tencottir fimifet &iionftr<'

Mioiftns Vrbaaomm Senatuuio.

uiunr.qtiorumrnmcn fcruirium cft ncceflTarium


Reipublicxiergodcbcnt^fumpofljnt , luppkie
defeAoai. Autergoquxrantgratisproarotd^
faatntem officij honore contentum , aut fi non

Tl'Nter pritiMrioi A^aaeeflis maior or

ifbeaiitt in terris

A.

De

'V

VII*

inucniantquiveiitlcruiregratis, rarx cnimfutit

1
ceOo

uitatisnumcratur, de

Tit*k 4.

9. i. .1

quo iam

dum

diflura

de Algua-

nMdem ad Vrbip
iis
c]ua: k rc com-

tbaibri Ptieroridi difta

Imm funtctiam

rcfi:rencl.i in

Refpublica pcnitus caritura.

^Mft*-

qucre, in

nem* Qgclieecidfit, fi illi officio dcfint, Sc


corum incuria, aut lucri auiditate , alioae liumai-

quo id agendum,qaod Regiis eft ordi-

n3iionibusconfiitutum,drcaeorumapprobatio-

norcfpc(5lu,quvdquamdrca carceracos acddac,


fequatur , ab itfdem refti-

cx quo damnum alicui

Vnde

cftdc PrxtoriiHlsdicendum, qui

fi

&

fimiliteir

impcdiri

fint',

loeon lenemes delient defignare


& cum ets
cmoluroema difpartite. Pro quo videri poteft P. stimitii
Fragofin Tm. 1 . P^^.^ao. mtm.6 1 verf ExcujsMr: vbi ex grauibus lcriptoribus firmat impcditnm eaienus non priuari fiJario, aut etiam ofii,

do

non

def^natum. Quamuis dc Rcgiis Audicoribus allA


ficQrio,dcquibus/M^m.
40 Eft autim in Scnatu Vrbano PrDcura-

fv,{,4(,;

Cor,quifcilicctpro ciuitateftet,

mOlM

fuffragatur

vc liber

ille

quando damnum

enim
ab ei obligadone

neqnit^fiibftrtuto

exigi,non haoentevndereddat: noncnim dcbcr


approbatio plus prodcflc ipfi daronificanti fub-

Iriiio

qu^m eidem

fubftituenit piodeflec

&

damnum (imile eo przfcnrc & coopf-r-inrc conqui


cingCTct. Sua crjjo culpa damnum accidit
,

inepcomftMiRiic: quod fi approbatio extitir,


noi approbarunt funt ab eodem dcccpd , -lic^t
forfan bonafideproccflit, &.

rum
do

atrinctjira

tertij

quidcm

damnum

cxcac

ita

elefkio in cius

& quod ad fbr um exteti^

debec caput lecorqoeri :

citit,

firt,
-

fi

&dcbct

f5eri,qnan-

autem boiu ridcscx-

poteritdoifhinaaddudlacapiteprzoedemi

(e tucri
quia fciliLct grauis culpa abfuit : non
crit bona hdes , quandodc futBcicntia fu^ftituti
MWw||> ^ubitauit; qdadubium bonam fidcra exdmiiCf

AiifMM

^j^"^

en eoram mmtftieriiim de(tt,co fit

tutionc fidi compenlandum. Approbatio

reniancat,

'

quandb Mnmi'

funt quicorum fupplere minifterium po(nm,qu^(ccuscuenitiniia,quifin-

cdlos aduttaribusabcfTcj&alios fuo loco

AiJmk

fciltcct

^rotat vnusialij
gularcs funr,

rclin-

p^yj

n nm m

cumiUis agi benigni'dcbcat,quia

munia fum. IUud tanten hoc loco opcrtet ad'


, in IndSs fieififtt iblere maioKs Algua-

iedfle

um,

, dim alta cmtrfumenta paiw


dantur. EtinauditoribusRcgii-i.aliisqut maioribus Officialibus alia eft rario prxtcr diCbs ,

cumdc inchoanda pofTt-fTionc agirur iuxta ca


lux adducii P.LeiTius Lik.i. Otfj6.mm. o. dim
qux
'-r^cenolbneiiiibui *
dBii
,

quatcnus feruire potcft pcr fubftitutum a (e

fi

illam Senatpres ali(]md moliantur,


vrilia

illi

ponat,

fbrfan conira

& vt ea

qux

vtcumque poffunt in Cipitulo proapud omncs quiiuuareadid pofluntj

e(Tc

&

quia-fuperiorcro gubetniiiioiiemerccnr,iicgo-'
tia

protcquatur.

In

quo quidcra grauc

potcfl

pcr iniuriam peccatum irnpcre: dumofficium


nle periundlorii geritur ,
chm nmlta ocear^
mnt pro quibus (oliciruJo dLhJcrarm nihil de
illiscuratur. In quo ctiam piltisauantix fepo'ceftii^ereie.* fiobinrcrcftcaliquod, atlC Omir-

&

fionis

aut commiirinrils pecc.irum admiftarur;

&

obligationem Procuratoriscilc fubmortali}& ^"^


exiuftitiScommacnita, fta cnonpoiliti pio-''
fecutionc dcfiftrrc
cnmmur.is lliitcntia firmar:

&

cuius violatio obligationcro reftitutionis indudt.

rko^-tein,AAii6toieaul|iiKieP.OnaK'

Digitized by

Google

Tm.

t.

br]^.,45. nm.

C^.oi\ q

5 ^

& trcquentcr

dum , in quibUs

comoiune bonum fpe^

qtfx ad

^lant fomnicu!osr rradlantur;

)&

dnfUitiBo

dceonun^cccatis pra;fcnim agu.

'comrnuni

vtiiitote

partidpac , iquam pro

ez iuHitia ergo

toi folicitat %

rtftiiutioms ad offici j
IJimtti

41

cum

fic

potcfl

& cutU

pbligatione

1 1

mm. i%6. &

i^ff^vidiEaiRurciiattdidbilnolMsTiM^
Ciryc^.

&de capitulari

fpccialitislbquendo^pec-

Mpcatus vt Capitulo adGc.

ca^ilic ,

& o^coa- "


'

(bribat,uefinuiakpniK|nf com

^ pcccaturoquidcmgraucefV

qui.i

mcoti roagQiiuo.df^pffid6. Qjioci

:;i

ii

nio-

:i

lcijOC

ui-

:rii

ob pnoaprioa-

igitur
mtnftsfuffidens cligitur
,

quia

fcilictt Jvir nobilis;

ci^mtaoicn talulic ytnuJluseumcxciui^us ad


'cauflSiffl momcnti aliiniiM digeret definforem.

Huic ccrtc falarium foluitur quod perIti(T::':o


fcddcrduo in quo manihct^a eft iniuiticia cum
quandbquidem ialrium non ^ Capitularibus cz fuis facultatibus
,

ieAftu^ftitis obllgattone

roluitur, fcd cx oonis ciuicacts. C|^j5d ii coocia^ac ti);gotium magni monKnii,.aIittS aduocatiu

'qud:rcndus

cui

& fatarium tribucnduni

buscoiaftac ciuican dctrimentum

non

ex qui-

leue

com-

^tarf. Aduoc^tis ergo quicumqiie ille (Ic iura


duitads ita tueri debet,vt ndn defiitat ab eil curi

non vufctur grauttcr


peccarc> qutaex cO,iiuUuii| booo puUico iequir
tur dnrimentum. Obedieoi autera ilk non cft
jftandutij

8t ire dctfcdiet,

ficiq iit. Jb|cct^tmparsoAcijeft, Capicults

id
Hcctadeflet iieetaliJu dbtigatio non videuur adco rigcrofa , quia Ccut reclufo lur.cnemo j non
ejft

oJt>liga|iograuis^9Jmrestradiandaparui .iiiO'

di<Sium,

deiitein obligacioQem, vt icijiccc

grauem^^b-

noh autcm neic leui gnuiem.

lemrfcddat.

terq ua m q u 6d

Pra>-

u ramentum vidctUr le cxtendere

ad omoia. pr;Fdi^.*

ad fidditacem , vt

nihil

autem

res uiftf

cltidacur id, cuius dcfe^i

dimnum aliquod fu|>*


requacur,ad reftitutioncm tcneri.iuxu recepdffi-

vtnequeatviidhiainliie|paan.-ctimtamcn(Inc

mapciQdpiarftidcquibUsanobisdiAumvariis

emq

m hxn. Vidcatur fpccialiier P.Gafpar Hijrtadus

Hccnamquefiucnon

cjcpcnGe (adimdc.

finc,fatisliquetqu3ih(inc eontrariaiuftiriat^
ijualc

onus

iem vera

reftitutionis iiiducant.

putari ,quia libri

noh

PofTuntaii-

confuiri

in

quo

ftniliseftcohidtntizctauus. C^6dfipo(iadhi-

bthun fludium aliquid probabile apparcrit

licct

miihis probabile quikmoppoGcum,id icaCapilulopiopohcndum i eius autem eritdecaiKce

anlntentaiKla

qui&

lis {it

aiidito

adilludpoillibros,cutifcienciaefinceradi-

daniina confulcabic.

quddtUs

OuUum

Non

ciuitatis min\'!?

debec aucem ex eo
prohibilr i1r il!iid .icfi
,

prxtcrmiui LjLii id <ii\od numis


Aduocacovidetui, pgcciic forianliu-

cilct

'piobflibile

dicc prdbiibilittsiitLiicari,

pro quo criam &

& itapIunLins

adduclls

imo

i.fai.-jii. >ium. x6z.,


Diaiu Pr/r 1. TrH. i }.

tcnct P. i-ragoius.

hit.

Aduocaci confilio,

4. Pharaonius

rr<(.'.<'.

'^ff^n^nf j.

difn.

&CardinalisLhgu
41.. 8. Hecde
iUluoteloplura,'ploquoaSadedimui 7SMfc
10.

PQW. II 4. o-ftfi.

V 4*

D^4^jil^.ykimit$)itUHM i.GrcA fiJebtMtM.


P. Fragofus

jir/r.i.

zy^.Nec

pluradei!h>,

fi-

cut ncquc dc aliis houitcr inUentis officiis.,de qui-

ptmmm
^tSf*
'^'^-

busmr/R. i(f.circaquonimobIigationes,&alionouiter crcandorum , iuxra didla philofo-

rum

phandumefti vixenim

aliquid iu implicacuoi
occiirrec,vtveladcoNnfdentizobtigaticui^

fpe^et

ob

legiscirca illnd

po(jrionem,&nTnc

reigrauicasperpchdendack , &inconuenicnci4
ex cian^rmkihi!^ vel propeeriefiaiRioDemeK
damno dato ,aut cituloalio pro quo mutcafunt
i nobisnon lcui difculTionc propoOta. Qyzergoid vnumCx didisoffidum fpcdant adalit
transfen-nd.i, & in mitiorcm 'i.Trrcrn ira inclinao,

dum,

Theologix uutcs proptcryniiis,aut atteriui fummiftx nouum inuentum mihimd defcrannir fn qnciccne magni noftris his
cemporibus nouiuu) cxccilus , quos oporceret
cauorii virga fupremorum in hac materci ludi^
ciimoo)iib^ CiequoaluU ^ vt iamiidalfiiC
vi

prarcipui

SuWicemcftTabcllio ihScnatu vrbi-

3%^Mr3Miii;

falfunilii6ieAimc>iiioninient}&adftipetKiiua^
yt nihil vltra taxam admicunt. Si

gni momenti iic.& ex abfcnci^ fcribantj oon con-

t dicens in cafus conttnnon e0e prblialbile , auc liccc proparum carocn probabiliads habete,

aliquid

intelligcnduiti cfl prxftariiuxtaprxcc-

vicaiuli laboris c^uiQi^

iit

'

inemdfc^&iunimenco poitto,quddvtilepii^

Benib
nabile

AjMikut

m\ iE|Uod nomendfiialicuiai ;{n Cap&uUtra- mwwa.

tur.Qu6dii fub pcenaprxftici tubcrctur^ adeiTe


vidcndum, an iunmcnnun ad idleeKtendar,
viacn<ium,aniuramennunad
id ie eKtendar,
vidctiir txt: nai, cii in dc cxequcndo fidtlitcr oi-

<

cnngcrit,&

vbi miilra

talis.vtfub pr:Eccpto Capitularcsiubcrc tcnfcan-

^./r^. 4. .

fiicacuuis cJc^iooem oeccari grauittt

otli

tun .ilitiucm rcfpciftum

KaiPkU

AJuocatl capiiult

dom

commu-

implememnin ot>ltgatur.

Cuiaffinccil

vrbani

ilc.corum obligacionibas ^ quatenus faibuiij

iunc, videri fpeaaliier poceU P. Fragofut jifri


2}^j|^.

co ettam ufu obligationc


''dGEhmdOeprobaiitaddudb jkP.Onate,/i^^
cumaliasdid pofTir T^rocuratorcm tafcm non
carere eoiolumjemis ,iiibei cnimhonorificamfc^em ,& iftHMiaiaiiet alitol tikinotam duis fit de

jSc

licetcomicerequanra fitilla.qujcin Procuraco-

&auamiiis(tipen(liumnonbabefpedale,noii

rc rtfidct, ad cotius ciuit^tis vriticSitem ddigdato^

ideoccirat ubligatto, quandoquideip

pub&d, BjqalcS(ilut denur


mcro dicunrur vnde & magnoemipredo folcci

ficaih offidiuil ^qui

& quidcmcumio

obligaiio pnefitt iniliKt; imle

,ciuicate concraxit^dc io

iiKulcan-

PjF6curatoiea(icauiramfpeciateQiaUcuiuipriua-,

co , gui \ Capiculo nomcn adfia/cir &: dicim'


ifninnus Ca^tculi , aguei^ceEalios pcr honori-

jtdem Indi-

cis Procuratoribus feriA,

Aa|

iTrVI.V$

i^idui-cd by
I

Google

i;.

T V L V

IX.

DE CONSVLATV MERCAT0RVM,ET ALII5


AI> INDiCOS GONTRACTVS SPECTaNTIBVS;
tnOt

Ercarores in Indiis,

TVikmuBi

pm

fi

non

indicat a littcratis iudiclbus melii^s cauflas

xidia potrio fbBt|de& 16^

ftirihH4,

qucndo

(iatuM pertinent : quia


tiim pliirima ek ISlpsnil
Indias

iri

& non

exlndiisin Hitpaniam tranruehannir

in

iropunc mani(i:ftari ^uz coram ordinariis ludi,


cimnonpoflett'iquiacontru)a legibusfunti
in quibus edotraaan non pofle iubec L.
j. 1%

paud
hoe

^Iwk * 'ft^vifidiffiiiio 9c

cofiiAicvMtis' viujr

24. i. 5 ; Mr ctmfiUt. aufs extra rcgiftrum exportata,ac^ic a!ia,quiaficflK contrahnm,


itt

&

nid

hominum myriadcs occupantur.


Qyando ettam intra r^na ipla Indiarum^uz eft
tanifti dpakmta
drattnb^ piitM ^ nttld rtm^

llratioitecimippnl. Nihilomimis

dinatioinim aiiidi rcpcriuntur. Hinc fiiifbiJm vt


tncrcatura nobilicati non officiat, niti quando ia
nbdrmV/qwsTWinfctdkioiuSiadhi perfbniliter
Cxercctiir.
QiKid cftcotifbrmc /. XequisC. ie

Dico prim6 : Tribunaldiaum zqdfli- 4)^1.


3.
mopotuitiurcfiiiidari.
Probatur rarfonc iam C*fiitml
didkadeexpenentia Mrrcatorum circaea, qux
ipfi trar^ant,quandoquidem
vnicuiqucfuiinartc

tdpoflunt conrioiKrfixconHncrcialcs cxcitan

ccfTario, miilts

& iuribus

ii.

diffittibter. Hif,

alits.

De quo Tira-

qiKlhH'4rNfifirrri 0/>. z/. miw. 7.

Cdf. j 3. w.

9.

&

fijfius

CMf.

o.

ciedendum

cft vi diaum a nobis fHfr}


prx,
commercium non dcbct pro rogaciohc litium impediri I dim fit illud valde Kdpu>
blica; necenarium : id autcm fta conringcrc-t
, fi
tNnneScirca ipfom litcs , ad ordinaru ttibunalia

(jaosadducii D. Solorzanus. LUi. 4. Gr/. t


t o.
in Pulicici Uh. ^.Ckf.i CtL i
Hae^
uiaiM&fyrnfiiG|p. i. jwrw. 18. Vndc videmui

&

eflent defciendx.in qutbus

prcdMtt mercatorilxu Eqmdrium


OrdininiiinGgnimis decbratos,
kilicct lacobiyCalatrabx
Alcantane,quibut maior Hi^
niulcos ex

&

rum confilio

iur. Habcnt .lutcm primam tamum inftantiain,


namabillisad Rcgium Auditorcm pro eo defighatum appellatur,dc quo diximus TmU ^.num.

92. &dc cuiin erc<lionc& authorit.ite iicccflarii ad illud, ^idcndus loannes dc Heuia in Qitgto
kkyrimho (ontrtStum tib.z.Gif.t f circ tOonim
crgo obligationcs ,& contrabuum qnorumdam

generain Indiis pecuiiarium oportetinquifatnus.

Pkoqnofic-

tardarcnrur;
^

Qui
.

CA

V T

.latii

modus

in

vri

potcntiorf s fua

n^otia , & Ircqucntius ob-

pado auariiije iudjdom

quam quod cu in homines diuiies

fint ,

rubprnan

, vtlttterati cfleipIcnt, quotidiana auri priiriginc laborantes.

Dicofecund6. Modusiu^icandi inconfnbmnondebet eflelegibtiscontnmis. Id cb-

quia

3^""

quod pro bono publico inftinitum


m^mwC
P.VWi|i'4^'9'"tum rc-

nffi rrc

Wii^grdTio,

&

porcft

nc Jttm

bono

quam lcgum

ftabilita

publica Jcntcntiaconfirm^ata.

Aflcfloris pcritia dr(;fgit

'vff*
*'

Ad

vt fciJiccC

IcgcJ faciat manift ftas

Atio dubitandi eft, nam vdiodicaiP


cft ex iquo, <^ bono,<5; vt di(flat

autcm multotics eucniecvtconciategesfcripcas iudiccrur, qu quidcm contrarix rjtioni naturali non runt c\ talratio naturaJi>i lic

luDtur fxpcliommts alitcr iudicando. Siautcm


frlwwlAni iegct lcriptas, earum funt Mocacptes
ignari,

rionibusiioniuntobnoxii

bocaoiem

'

dcbeat obreruaii

dum

t*ndi dtf^

nam Mcrcatores

Accedit hoc

^^ii!?
onMKfimlmmaBt^

Coafu-

cx codcm grcmio non imminct quia lua ipfo,


rum agunt ncgotia rikm iCidicanr , iudicandi cns
ab iis, quos hoJie Ci^^ntigcrir iuLliciri.
Prxter-

publifo

iudicandi

fol^ig^

occafionc5pr.l:ciJi;q:!odpi.-r[cu!um in iudicibus

iuris

vclicnt prius tradai

dneienc

rum
'1.

Omncs

rkttem^iBtt &ka$3fidi farusti , vt illius drdina- gMfttf


& prn quibus bSne Htuii fufri
fnim.jj. Exquotorct.vtlitcsalia; inordioaitis j"*"'^
tribunaiaiaiagiuri folitas ntmium quannim ic^
*
ttones ftatuunt

optimo rerum nolbo-

fpeciaic fx ipfis Tribunal erclum


caudishuiufmodi dccidendis, in quo vnus prxfidec Prior,& Conlulesduo^tannuatim eligun'

^hJSb

taits,acfubtiiitates adhibcntur; cum nn rn in


ieonfulatu proccdidcb<:at^M//ff c/ fiimm4r$e,v<-

Ipmi^ nobilitas gloriatur. Qiia vero quz ad


CbncnAus fpccialcs fpeAant , meliils ipfi quam
fWdHttri} ludtccs norunt

&

terei/quia

&fe<jj.&

^ mr; &

lij,

niMri

'

QuzquidemnoDvidcocurquomodoimflintan^ "

tMiim fn-

'

iirindicium

qlli ad ciuilem

htiiul'-

modi tcrminandas, ciiro tandcm non Allcirotif


, fed eohtm , qut de lcgum intclligemiJ parum fdunt. AcccJit mulca apud 1.05

przcipua, przcipiue pro-

Sier-

& congrutntius c{\cz ab ordinariisiiidici-

bu ifta traaart.Licctautcm Aflcilbrem habeanc

]!nmm,nonn(lciiirfien&iis, quiaidipfiim

quarym qbtCfvt ootiria,


,
pnidcmerpofl^unt ludices'^ adiunai cxpcricnria,
ftconraenidine apud ipfos quod mciiuii viruia
,

fucrit iudicare.

tix

Qiiod fiqujdquam

conronum ab eildcm

roiniis iufti-

fuerit

pronurttiatum, a
ludice appcllationis potcnt emcndari.
Vbi a*u-

tcm I^x nullatxprcflaprocafuseontingemilfi^


fatisapparetconucnicns ab illis cx xquo, & bonocaumttra^aritftas. quifuas ptobatascou,

fuctudincs.& lcgcs quattconuentionaleshabeni;


feu ftylum generalitcr rcccpt im ;

quzquidem

atBcndeientur, filegcsciru

hsc cooftiniends

Digitized by

Google

In qmhtii Indicos Con[ulattu gramter peccare contingat,

&

effent,

itaquaiikgesviucapiMleDiBeaiiaut

regula iudicandi.
.'.

liiud

nimium iudicio fidcntes, AffelToris


Conciiium non acceodaot, & quidem vbi Icx non
fi

& dtci ad illud poteft, incencionem Rcgis

conucntione,

iia

ftabilitum, qui iudicio

'
.

Secundd j^mto grauis efteiapius potefti

fpecialcm videtiir difScuIiatcm

AprzdiAa non extendi, cx Mercatorum autem

iudicesfuo

iudicio pronunctari,
iuxtiqaanidjebcat
erir graue peccatum in diflcnfujquando altas

focrit,

non

tali fcfta-

tmfkSi.

rurosconuenerunt, coquddaliter non poflent

compont{

cumefieAu
iuftitta fua cuiquc rcddemur. In quo quidem liRcgis
non
Ut,
eius
tamcn
approbatio
videtur
ccc
periBtino,non enim poftunt iftt lapNarfga.

controuetfiaeito^

ita

in

dili<;

cafibus

non

non amplcdti ;

a!ias

conucniens

cuiquc quod

fic

cft

fuum

rc

"

'"

&. ftylo actentis pofliteirc pra^i^icc conucnientius} vt

omittanus

mod6 fcnrentianeoiam , qui


fccundum minus proba-

affirmant iudiccs pofTc

biiem fentcmiam iudicar^

qu^m

apud Dianam ?irlt%. Tn^tt.


Fracofus TffWB

ttkm id iufticiacxigac

liccbit illud

magis probabilc aiiirmec

fi

quod

Confulatuo] pofte au<^ori-

Kc patiatwr detwmctmmi ;

vcl

"

ceiam tunc diftentire itcelMC^ c^quddid^


attento iure magis probabile cft
xquitaie

iqaia

ac-

titeRegiide prziiRtshidlieate^iHadRcge(tt
tion pertincnr nifi poft fcnrcntiam ; ciim crgo
talia finc,^ cx co quod ifte poti^s ^oan aiius iiia
^wflBdeati riulhim

Tunc enim

probabile pro{(onat.

&

dici poilic

'

.'

valdc indcccns cilcc , vt Regius Audicor


ddiCi
(nrarca RntcMiiiui Kncc , qua: per ieges Reglo
funt Fifco adiudicanda. Addo non videri cur

Bon eciam

dicium non vexari, fine graui itare cuipa nequic


nifi fone Afieiroripfe iddicNKn fimm canti^m vC

IqjMow 10 canfll* in qui vt lalis procedKc Regil


tamen

htdicitm

mmmr*

& ftyloactento, AficlTorisiu-

xquicace infpel&,

non dcbct appellari , quia appeilacio eft k ludice


Dftoritarr; qiind

mug^
vtfnfti <

didtim minus vcrofimile iudicatur; Vbiaucem


AfTciroris iure magis vidcruradius fpcftarc

autem pra;di^is

Ix-rnatores ignorarc. In cafibus

183

bidnuoblb-

i qoo ne^ueat prcfoipta

uart.

tamen, quod de nou quintatis , ncc

regiftratis dicitilr

baoerci

gac

i.

cenonc plurcs

Pi

}. lUfikit,

Ba^us vab9 CmfueatiU, mm. 6. vtrf, HUMkmNWfcCanlinalis Logo ^^uttt.yj.klO^ mm.


1

4c

1
7. varios calus refcrans, in quibus id liccat. Et
1
qui umquim probabiie id ampic^uncur,
quando probtKrilinscftcxparceiorir,&nonex
partcfiLli; vc omictam inquam quiaid in iudi

ddi

mcricddici poteft id mini-

aii)

Regix vofuntati repugnare. Vnde,& appdlari eciam poteric ob camdem ractoncm


quia fi
,
iuftum cft ius fuum vnicuiqu.e reddi,& iuxca Re-

i^j^

tutmh

Pa^.j^^^c. vtrf. jlMnidM propofttio. ptyJninii

ImtnAit^

^'^^
f^ f

tmcu^
/j."'

n/.

cibus, dc quibus ngimus,fpeciaiem videtur iaabe- rtUtta^nta

quod noncoiictur qu6 minusRsi pofficrem cir-

qu6d debeanc Ixmu fide , fet l******


juxta iquitatem, non artentis iiitis fulcmuicatibus & iiibcilicacil>u^iudtcarc i noa vidccur aucem

ca quam Ib tertmtr,fia&appr^iendcrit,libi pe^

bon&iadiclrefideiftexqao^ftbono,quieo,

ledifflcaltatem, eo

gisvotuncatem circa ilidd in pcioKi inftancni iodicacur,benc cti::rn iudicari in lccundl poterit. Per

hicus vcndicare. Sic

qiiod

agpjuc <Eceadi oiodai oon

vcrofimilius apparct

fibi

prxtcrmiflo,

quod ininus eft vero&mile antiBponic :

Imptobabilis.

iilud

"

cnim

demaioriprolMliilitaic,dcracionibusanieponen-

C A

'

di opiniones, ad iudices fpeflare videtur, qui cir-

V T

.1

I.

ta fDibas ludioes Gbafulatus


pecoi^ conciiigat.
1,

ca boc plk>fopbari iubdiiiis pofliu)!;, 4l&obiiga^


cionis llne tcrminos penetrare. .SduarDamqafe
id,quod infpcffbo iurc fibi apparct verius , fbrfi-

grauitcr

can

non cfiTc tale, quia alij circa hoc ocuciiis vide-

& calcs forcielle illos.qui fententiam

re pofTunc,

minus probabiIcracommaniteriudicacapi.iGaiile^

Rimu

id accidcre poccft

quando

contra Tribunalis hulus iniUtutio*

nem

lites

nimtum

proteiantur.

deditis

Con*

tia,

quomodo

dcm

inftitutionis

l>iies

reddidctunti dc quibus

iunt ta-

curt.i

Etloannesqui- Ammm^

Philippicl
,

&

hoc pat^o

labyrintho

dodnnx

mirabiJem fupeUedtilcm aflccutus , qui fchola|


imm6 ntc laciaclillgav

vidctur plcnam notitiaiu habuitlc.

"

Teiti&,in.eoiudicumiftorumgraucj[re p^Mgpg

peccatiim pnrcft,

fi

iurifdiiflioiittntxtLndatiC}ho^ grMMtttfiU

tio, qux tunc datur , cum tKgligcntiacft manifc'


negl^entiaquidem tonc eoouincitur
JSS^/j, fta
lUindo tcnctnr quis intri temptis prxfixam i
twtHufu
lcgc vel ftatucoj aliquid pLrhctre , <k nontecit 1

eniiu cit lilam vturparc

f*"^ '*- Iwccarea^aeaddodt P.Fragofus rai.i^.94|v

Dcbet ergo aut certA eonflare dainrildiQioiie

.^

iadidfiweie.--PotdRamcm
gcre,

iic

id

iniuriam lupremo limnfdi-

non rar6 conttHT ^*"'

rias poilit

&

babiiircr. Vbi eitm quxftio de oiero iure iic, videcur iocuoi haberedoftrma naper adduAa dt

dccilio procrabitur, fudkicacer videcur negiigoi-

tedditur in prxlcoci

tSaooaipMlwH. IWixalyi

"

habercconicquen-''**^
ad multos ctus rdpedb ezcendi.

ciirn nicrcntiira pkircs

mim.^o- mvtroepttvtrficulo. Liccc aurcm non fit


p^r icgcm auc ftatucutn prxhxum ccmpus ad
caUl&s , in coofii]atu decidrndas \ cikm lometi
diim pcr annos
brcitf gcncialicer prifcribarttr
,

Hww^txM

eft

(rcquentauir ntimquam,

non alirer, quam dc

iudicihus iudicandum.

dc Hcuia

coiitraifluum celebris

utfi in pofleflfiooertmt.clfrni padticd dcnege-*


tur. Ex quo h.ilxtur ctiam rcftitutbnis obliga-

macacunk

non pofliint ;

&

iitteratis

Tribunaiis huiuS

Quis autcm non videat in hoc gractictvdelinqui , cum ex co prcter graucs licigantiam mokHii";, 3c muitiplices cxpcnias illis, qui
ius fundatum habcnc , rtbus luis vti non liciac

in faomioibus

eile

ingeniopwtifrllinitlVquasexpericnlcAio,
littcratorum commercium iaxts ha-

cauflxenim ia iilo debcnt


itreuicer, fummarie,& veritateinipedBterminari.
SiekgoannitraiiliranC) & adhuc hib iudice lia cft,
finis

communiter

men aliqui

fttcex di^isflirm. 3.

obcinctur

Quj difcudiis

ftancur.

in ordine

ad cafum occurrentcm, aut laltcm pro-

minus probabili opinionc.


,

quia

Qnx

MUh fmS

cx co (ecurior *f*^T**
"|' v
^|?'

bono communi oiagi*

ff!^

cxpcdiCyTcanflK^kiiicfeicaram pcniocmcs a
Confiir*^^

Aa4

Digitizcd by

Coogle

Thefaun Indicititultu IX. Cap. JIL


& diri hocxnim contra inftitutloncmhuiusTri-

Confulata deddaotur ob Tadones diiflas


<]uaDdoopimoaliquaxquitad(auec , altc.Ttprzlertftida cftiigori iimadhncnti, pcr ca, qux addiicir Heuiaiar.
J7'& ^uandotak quidacd-

iudicenti fic Rcsrc libcraltrcr anrrucnre

du, non eft diccndura fine iunlHidlioneiudicari i


qoitRex in calu probabilis opinionis iUam con-

iura legtrimftfMriannir.

.-

fcrre crcd.nJus cft

|g^'^

ca Saatinentorum sudmmiftrationem

de Pomifict tradunt

ficui

commumccr Thtoiogi,lciiite effeopiijioncscir-

^toncm rcquirciKtm qur

Vtmifitt

thfffrfik.

hHitr

^^f*^

(i

iuiifdt-

rcipfa vera

non fitk

Sacnuaencumritmulr ij:ic:<^ nuilnm , quodprzf^ff^ Mi Saciamento Punufinii accidit. Noil


efttaoBencrcdendani

id

&

Punrificem;

viJx'

it.i

itadodlrinatalis vidcuir approiMta,<3l( luriidi&io-

iRro coaferrineSaciaiiKradmvriiuin toiies

&

aniitiX fidclem tniwS y^rrinr

fii

8c in rpnrabile

quandoque dctrimcratim pacuntur. C^muis


iioencmoiiHunocatamlMj vnde ttonvfgente
neccditate per phniora

Ocquo

diciMiuak

cMemnS

^
^

^f

^ff

'

'
.

& recuriora

gra-

bcpc 6alI/fr4.Mw. lo*

tirf.Otmm.
Qnarr6 pcccantgraiiiter fi caulTii CIcTr^
contm, aut Rdi|^rorui iudtcent, contra quos
litf apud ipibs inKnimCtut Cbmnt ium fcmc
Ha}iifltfrjm.iy.Meyu2m,8c Azcbtdum addttceosi iu vc fi Clericu* mercatutam cxcrctacj
,

non poSt iMwfliaionern dioclaiaie. Sedeft inad


omnino a vcritarcalicnum quia Clcricus im-

'

<

qu
,

'

ihiare

aKquam Ponrificam

CMIM

Veramqui-

tcr

admonitui

bona , qux EcdcCnRxt noo Amr, m or>


fMm MMdincad giabcllz voluriooem , & alia fimilia laico$m

rum

ftatuta

fme

dequo Do^rcsaOianaaddu^

Rtfibtt. 47. &Virtc j. T^matt,


I
tunc poflc coram fzculari ludiceconuenrrt multorum litntenoa eft, quamuis
alij ^ Dtana audiidi ^<faiW/.4^. w<tficonttarium
lentiam , dicentestanriiropollecoram Ecdefiafiico ludiee conuentri. Sed hoc non eft ad propofitum nam pro amiiTtonc immunitatis extat
I.

7yaf.

t. Jl^iikr.47.

&

.-

de

honf^ite ricrtmiim,

Scd

in prlmi;

fcruanda

wu^l^ tbrma cltde crinafflonirione, dc quo tamcn Aumtf^lm,' dorescitfllitMlividentur curare.Ddnde. Textusilleiuxtanarratiitjm p'OCfdit

de
'

Ciericis

qtn

dtcittir

ncgouatonbus quod , noMm jidttuis.

tpm^taf^ ,

fmi*

in

kui,fr tHottm )

in motUU0niim fmtntm ^ii^eQihu frdMtm.

Qn

funt mera illius vcrba t eftauiem vaidcdiucHum


de nonfernaris potriac (Wmmagt^rJiiemijaam"
jibctcirr.T ncsjotiatione

occurrcnrcm imcntare.

lu.tu haec ergo ex dedfione prxdi^a potiiis fir-

Miar nolba,ie pfOffin^cii poftioi nttn uieii


prio

fi

rmat regulam in comrarium

fi

er^^ o

r> r

immunitne amiitenda Iblui ptaefiuuc caius a<inmritur, ditit^dequo loi|iiimor,emiiinodincHb


dctxt
^
*

modo

iiabeacur.

iudicarif Vt (ciliccr

minim^

(tycrint^

Circabocergo iionvidetur poilcdu-

lNiari.'VndeC]ericu,ftRelig^oiwdediMrepoi^
lUntiurildifl!:>riLnl.

'^*'^ **

in

j ri

4;:

cu

&

temerarf.

Nifi fbrtc circa aliqua probabilisopi-

nio fic roinib R^i faucns cunc cnim luxta dM%i


.iMiM.8.prdccdeDdum rKrqoc credcndtim A^^tt
.

conrr:i ilitu;

nbn

clFc pcnitus

voiuntar;m, c|usn-

doauidem opinioncs tolcrat, qu.co iplb, qud^


peoMbiki Cm, poteft iuxca ilte iodicttri.Eei^
tc quod vna via vidctur tolli, pcr aliam rccLijxncur

opulcuctaenimcomiuerct|in

ma^im^^l^

patrimonif commodum militat, dknjlidb


iunutn accTctto , indc donatiua pro temporibui

gi)

necdlicatik babcantur.
lllis,

Et hxc pro Confi^Mi

qUx ad aniinK fonim ipcdant pro aliil^ibr


HeLM conlul.ttui vtiamad tpcctalec
,

tcr-ncltjtas

in Indiis concractus vcniamus. Nec,om!lq|.pf$|h.

(equi pofiibite eft, quatio Sc plurimi ^biit,i^bflfi-

qui pro diutrfiute icgionum prortus ignori


iis

aut!cin<|ux drca

fiinti d abiii

cx

ptzdpuosquoMara difcadd

^exk viiltt.coideiiiicniiadeiiittm

SicetgotMoiul

c APV T

iti.

De

contrai^u argcncearttai pionacuni.

argento puro aiiteqltem qointa pkn SiUt^.


Pi
^RcgtroIuatur, 4i:tnmaflamr^gatUr
'
Srandiorem Kegio fignacuto confignatam,pinn(
cI

iuerforum pondcrum conficiuraur , quarum


commcrciumcommunifEinumapud Mercatoret
liibetur.

Sunt tamen drcaillud aliqua

& ita vtdcndum, quid in eo liccat

diffirifi;!

quiduc

puiitc

confdentias praegrauarc. In primis ftacuendum


eft vtarTrutrt '>?nna$ hiiittfmcKli .iliarum

merciuxn

morcdiucria pio ic.npoic prctia fortiri. Lic^ Emtfn^


enimpcr lcgesiam pridcm Qatutttra fitvtaigemi
Marcha,vu!go M^rJ>:n .utar^Ltni v3lon\ rrgiila,
Marcha iuxta icgciti habcat octovnaas, quas * ~
fitdum fcxagima quiilque r^ales, L.i. Tttnl. a i-.
Lik {.CMffkriMK. NihilominusvAisinualtiir,

&

".'

vt Marchix valor fixus non fii intenMcrcatores, MtrcbM


vndelecundum accidentia temporum variatur:
rdquc non folittn in It^.dii'^ 1/1 cri^ni tn Hifpania , quod luo modo ctiam in auro condt^ic.
Circaquod dubitari ncquit, quin Gc lldcam^
,

qiiandoquidem ica coromuni vfu receprurtf

quf.

maxiroc iuxn natUram rerum eft , & aliarum re>


mnvfatconfermis} ficutenimfarfamcs ftanrtum,

& alia mcralla fixum pretium non habent

ied tuxta raricatem

aut copiam

aliafque rario-

oocancniea rarittur) iia


in argemo ,
auro fimititer affirmandum * legcs autem fixutn
pretiom ftatucntct,de a^etno hoc pinnario non
iiea

ioqaumartcftmineopiolubeancconinAus ce>
lcbrari
vt di&um tmm. x. cuius predum valde
inieriUs efle folet^ quod.R(a mardui valoioa
,

Tandem in co ellc graue


ccft, II iura tUgu ftndentli
I

Zm^

conrra Iq:' l s u J

immi.

perdere immuiiiaatii priutleeium

Q()e()03|
<}Qoa(i

& itifius

ucuitnentum

Et lioc eft quod

quidquid duo

dero cft Ciericuro n^otiatorcm.fi

fMMndtfr'

'

ilo n poffc

dn Asfiias

iniquum videaturilmpercontra Rcium pacriconfi&nritm cibi

aut rationis fimilitudmcn)

dcarifitK (ondUicnfco fignifioent

^r****^

iudicuiit(.iiu

momumin rentemiis ire

, & ufiis iAe ncque


nequein Oo^loribusobdedaiationei^

commaiuterciKeptus inucnitur

"

Regismillum exialt
dicebarous

^J**,**.

pcrquamquoddameftqua-

poAumflabilitum, vt tHon illi

munitate omnimodagaudcc

tittcris,

buiialtscile vidcturi
fi

peccaturo po-

&anA ddnu:

auecaMiuiic &a&BniioiMalc IblaMr.

Hm

Dlgltized by

De contra^u
fte4-

Hac

expcoUs ingemes >

x8j

pinnaruftt argentearum.

Mcr*
quz io.

crgopreti) varitrate ftatcfolcnt

Scd aliundc coiitra^ius di^us videtur

14

a^^-

catotes minetaiiis ad

^JI^

ucndo afgeiito j ae ad faMB pnrinwrin iwigci'

ratione mutui fucium obringat

dofiunt.anricipatampecuniamtraderc, eopftvtin piiuus llbi pedbluaiic, dciignaco prcdO)


cikm pecunia cndiinr , quldquid de pretio fit,

pinnr dicuntur

quod

& vcnditioniscfti

quencia; quiadefiit proptia ratio vcnditionis,


qa9 eft permutatio uierc^ pro prctioi ci^m eigo

quz AuAofade co

Kdpiatur pecuniacom augmento vcddendaiinli-

H-*!!

tcmpore

traditionis

fint

quidctn contradius emptiotiij,

& itttuxta ea rcgulandus


dicunt

cum

b.ibtturz.

rcs anticipac^ foIutioiK

eroi, tradendz poft aliquot tempus,ncque habet, oec ctcditur pionas habituru

Vbi

tuum

emuncur,

plus etiam vakant. Quxquidemiuxuiacispro*


mbilemftmeimtfnrunc, quamcirctcroprionef

qu6dUIarum copia nonihfdcbcac reddcrepittifi


currem. Cum crgo eamm tama copiafit,vc nii>

dat pinnas

fiequentereoflnit,

P-

Bulembaum

in

McduIIa

cum

iis

^^2'

non

przdium non habeac , nec aliunde cale miimhh


mcn
commerci) geiMis ,Wttnineo vidourimereede- t0ub4f
retdaturcnim mutuumcum oblts^ationc huiuf* f

Ww

adducuntur,aut potiuseafdcm.

llc

/f?*.*^

quia ics iradcndapoftaliquoc mentes, miniis va


Ktemptori, qu&n fi ftarim iUitrademor : res c*
nim prxfcns multas habcc opporcuniutes , qitaa
non babcc fiitura. Ttrtii ; cft racio i nobis adduAa,perieufi Inquam perdendi praium $ hofiMnet
.enimcoromcrcium huiufmodicxcrccntcs,dubiz
fidei efle folenc , ergo licitus eft

contra^ talis.

iftas addudt P. Lefln cnm alnt , non


autem opus vc omBCs in concradtusquonibcc
quadrare debeanc , quz pro alio adduaincut,

Rationes

ctediturfic

petcntcm nonliabiittrum iiiri(tiim,Aibi fodditii-

rumquod acccpit,*: pritcrca intcrcfle


exeo
qu^d tnticum doo ceddat, cum obligado itla fic
,

quz pro
i Doao^inB
cnim argiiunr:

PriK^: quia andcip^ folucione emcmes ,pauuu, quod bitciniedio tempofc


Sr.undo
pofTcnt fux pecuniz vfibus obtinere.

lirfnfi

cemodiiidcoenimappomtur, quia

eis,

fic ,

/MMkfM turiadhinHolueri

l3m.

illc

denci duiimus,conftituto ; Quod & non reddanc


pinnaa, reddempecuniaa cumaugmcntovlqne
ad valorcm pinnarum tunc futuruini &. vidctur
lo ,qui anticipau iblutionc

*
,

Roboratur, Sc explicatur. Nam fi quis r>;<ftrrM


^
ad altcrum accedat, dcpctat abeomutuum, re- (fnfrmS
nuatquc illetdicattamen dacorum ic,fi in tricico i^"^
foluat mcflis remporc prcdo ciirrenti , ciim ta-

damurcntniillirpccuniae ,vc feddancptnnasalfi^


gnato temporc, pretio , vt de concraAu prxce-

Sutdcm licitus ob Iimiles rationes

non lit pcrmucacio mercis pro pccutud, nccfucu^


taliieMCUr quaado pretium craditur.

n<-'<jue cum iUis vlium comraerciura habcnt;


a1 ^""^>

Si nT

Prxtcrqium quod nonfitfaargumento ex co procedcnti, qu6d in contra^iudidlonon fitpropriaratio venditionis, dini

ob traudaum fi-

qui Minerari)

tis

dente,iaduras,vt maleparta male dilabantur.


Przcercontradum ditium, qui cum
t}
jBtlm,
Mincrariis iniri folet , aliuseftfimilis, quicirca
fcd

& iu huic con-

Cip.xo.

dem onul^osft tm^naspad, Deo Gc alcfcproui-

conftat euentu-

condngens,vcmintksvaIeant , non vtdetureiTe


diiEcultas, vt viden poceft apud P.Lcinum IM>.2.

ica

&

fir

&monliter

cione:uc enim quzftio proponitur, An iciltcec


emere,ob ancicipacam folutionaai^
vt videri apud Au<fkores potcft. Si ergo ineerrum
lit quale Hnt habiturz predum
iitquc moraliter
,

babeni iidem,iaullonilli filbfidiis indigentes:vnGubfrnatores ipfos vidcmus huiufmodi


dc

plnnas ttiam

liceat minotis

noAro concingittMinerarij entm raro implcnCj Quod promictunt quia multis obligaum

90m

pretium antidpaii

rum>pinnas fcilicet plus valituras}

in calu

6tra<flibus implicacos, qucrelts

fiicnt

tra<5luiapplicacurdoArina illade andcipat& folu-

^nonimplendidclumttur. Quando cnim pe-

cicatis aliis

quam

Quandoergo
prctium amicipat^ ioluicur, fupponitur id, quod

Ji((M/d(i^M,

ciici fricteptMm.y.C4f.^.Duh.7.Jittlr9.htain

qui pretium anticipatum accipit,e6

cmere, vtin contraiflu lucretur.

iiculumcftamtttendipretij,autpaicem illius,Ii*
cct vilius emerc, iiucta recepoiTtmam lentcntiam,

pro qua

is,

noris emantur

Dijp.

in pra:lenti ccrtc militat, qiue ex peticulo pa-

quam fucrintcmptz cemporcanrici-

datumi iacis nuniti^ft^ apparet non cllc rationein


cur non rcddac pinnas , cum poflit cas pretio uli

f^.ii>fif4.jNHW.oj)trimM adduamt. Ce
t^Ii^ racionc$,quzab illis adduncur,omittain,
ilia

'

debgnaio tiadiiiom mi

patz lolutioius: idccrte nequitiiifiincri,namez

ii .Dub.

iS^.StS.i.i.O' |. fionacina

3c pofle temjpore

noriscmi,

7.P.GafparHurtadusD/>.2./fOw*rfi!.<6)^.<y.

hAif

&

co cafi deftruiQtn dietntr cnim quAd fi non fcd-

Card Lugo Dijp. idJi. i oy cfejq.P. Oiutc

*'

ita contradlus vSidicaspretiuro piimaium cflieincer*

etnun quando vaofinuliiier Kdkur iradhionit


ci^ m lit concraAus
temporc plus cITc valicuras

lum,

Iiuiufmodi tenentdodillimi fcriptorcs^ex quibus

iani eft, cum auAai io,

fuiaiius.

P.Molina >^.}tfo.P.Leiiius

^j^'*^

crgowr^, &proptitnonyenae, RaBeconfe

&

mi.

quo
1 nam i&e a quo
^f^lf!

preciotDipfocontra^ conAituto i fi enim in


onantai vt cunenri debeaoc picrio dari , mdh cA
in eo concra^u dtfiiculias. In eo aurem, dc quo
agimus, pro ccrto habco elTe omnino licitum*

'

VitJeiSl.

ininim^ licituS|fed plane vfurarius, vcpotc in

pro mumoo
contra rationem mutui propmm,' vndc

vretioftftiinabiHti poniturciy>
bligarlo

vlurzincurricur turpitudo. Icaque criticiunooo


,-

eflihor^quiancqueeft,iiequefiitiiinm(peratiirs
fi

cnimefletmoralispotentia ad

(^noniit^cola,

illud

etiamfi

&animusrcddendiadfit,

commftus cli ticiras,nRta ea,qnc addodi Diamfmt.i.Tran. 8. Refotin. i6. VnJc non traditur peaini^ oiil mucu6,quia concradbis alius dlo
~
pequir,&addieur obKgacio.ex qui ledAurvfiraria.Qazdoi^irinacfl communilTimaapudomiies;^;cntes dc vlUtis,&cxdchiUDonc viimcon'!!^cm4
ftat, iuxta qiumdidnir^ocrames mutubi Hoc

m cafu

'

eft

autem quoii

<|uzlibetenim vtriqi commtmiividetnrluffieere


nani vbi eft cadbn riuio,eademeft ft iuHs difpo-

eOidequo.agimus,inuenicur. Cikmauffilioml
nespectmil opns habeam , oec mntoam miie
nianc, roodo przdilo fe obliganc, alieni prorfiis

ficio,iuris

inquam non pofitiui cantiim,fed ctiam

diuini adfpntmconfciciuix pcronentiv.

in cogiucione fua i

praxIilo cutTiit

fimiliter in

pinnarum tradirione;fiaK d:
quipcobclciumquidfiE
,

pec^oiamciibucnccs

Digitized

by

Google

Thefauri InMci Tttulns IX. Cap. ///

& iafcdt pwrium atketti mhcommo

ettenturuin; vnde vfararij deprehendantur.ob eo


creditur^
toaiiiquc quod verofimiliKr cuawurum
'Vfnr?mniiwt ilin*?H^ tntAm6 yia tradai mu-

fidt piCDml
fum qut hoc modo eSttyndo
&
mquiveodaM.
mnt^&plun

decrercere

tu6 cmM^mcnfuras tritici accepturus coc jOias


tempore quo plus crtditur valituras , fi ita feei*
triativfilMmcOfWiatnt, vt docet P. Leflius fi^i
mm. ^ 2. & cum conditionibu? ab eodem -

antc ccrtum tcmpus

^^gnx^;
QU^

aiircm pro riJucr":^ parte fiint advrecni : loquimurtnim dt coiitra-

'

ftiii

^Jmau
fntmt-

duda, non
inxH C3 , qu fgniwhVff" dieir alia autcm,
aut mutuo ttiam poflunt
aut nimiiini probant
,

(Tf'*''"

conuenire. PriroaeniroratioeftobJucrum cefTeitiaob pericolomamiMeiid! pmium


ftns,
qux'qu'd^t" accidentatla funt & in miituo pof-

&

Jlincrcpcriri

iuxta lcntentlam communcm i fercs praifens muhasba-

cundamieincx eo, qu6d

beac opportiimtatcs,quas v.ou h:\hn ft!tura;prohatex mutuo luctum pdlc accrelccrc , quia pc-

conia pr*fen fimiltttr plorc habet oppditonitaccs; trgo qui ca fc fc altenat, dum mucu.iih tradtt aJiquid proptcrei locrari poceft. Quod conftatquam fica Catholic4dorinaalieiwim,im
qiiam siiux non lictnt ; liccrcnt autcro ft ob carentiaro pecunia fiis effct lucrum rcportarc. Pro
olMrM. ouovideiidusCaidinalisLugo Dtffr.2^.ikm^

&

cuumcft.
Si dicas : ex hoc fcqui ncque rationem d^J^
1 8
jtnobiiaddiiftamprocafupriori, quandocom iWiiB.
Mincrarits contrahittjr ,eflc legitiroam ; quia ct
co quodcft valdc accidcnurium contraftui ,defumitur; fcilicetex periculo aminendi ptttium.

Refpondco abfolute loqUendo ita quidcm cffb,


(cd quiapcriculum talciuccrtum cft , vtraro
icAi pofle argumentum pioeeder<;,\ bi non dc mtt'n!,vficls ritioiiibos igimuf,

abfit, iuxta illad

& a circumaantiis pcmcui

abftraftis

fed fccun-

dum circumfbntias fctrpcr moralictr adhxrenfcs. Nc nutcm ex eo fo'um prt^bart: videamuriaddi pottll

aum ratio iaiu mfinuata.

nam vcnden- ^f^g*^

tcs pinnas fol.it ione aiiricipaca, cmptores rogat,

c6 quod pt cunia indigcantad cxptntas m mctaliia ciim vlcroncx


lis daborandis mulcipliccs ,

&

inefeeiiWiwiefaiiwiumtiitomfaom^*adi
diint mulri pro rtrfid fnne.
1

luxta hzc crgo

non vidcnjr contra&Us a

dihsadmitteikluahalitOTproliabifefltiBuro^
tfTclicitum, eruntfbrtc qui tenfcant,

&

^gfl-jp^^ ^jci, ^ aiccnriuro pro oblmatione


ror*
o! nori rcpetendi routuom poffc aliquid vhra
cero aaHpi,quod amfdexus cft Caramuel m Thet-

ab aiiquibus affinnari ,qui laroen rcm

lerib,

t'-"- flttid
mif-cft

gMmuM^. qoi fcntcntiam quorumdam

&

hcK tcuroque
probabtlc vt nonnullis videtur apud Caramuelem i in nofiro certc cafii non videtur babcie IcH
xum iqoiiib eo non paciicitor tuxta illud, vt lciJicet rr;^drns anricipat^ pccuniam, ex eo lucrom
relit; quia k obligat ad non rcpctci^m vlque ad
ccitum cempus,qoodquidemdiebcictinpadum
dcdud j fcd alio diueilb fflodo cOBItaAum cnt-

habiturus.

17
cfficiccs

Scd

fit

Sidicas:eTgoiationesfldduh;noafiint
ad probanduro lidtimi cffe minoris e-

quandoquidem duz

flliictifln manocoiinBunes itinc,

& alia mul-

ttkmprobat , ac propterea nihtl t rcfpondcri poeftiiobisnonincumbcreoffloes Aulonun rallbiimfiorefeliitioitfliu prohflliiltbus dtfendey

iCjCuro norifcmel plitrcs earum incfScnccs rcpcriantur ,


pro opiniooe dtla i\\ profcdo
fimtratisgenuinz:vtn^6propteriIlas,accedemcgrauium fcriptorum auftoricate, debeat

&

vaidc prob^ilis iudicari. Incafuautero noftro


ilkEnoaAabcntlocam,vtvidcripoccft apodf^
fKttmntm- Lcflium in rcrtia
& quimi rarione, qiiarum
delurairui, qu6dlicut aK>dtu vcnfwafah* P"*"""***
,

Sr*"

ma-

Caramucl num.

eo, qui cft fafitai) 9c ita

mercaocicipaciiibturione,

'

ftuct pro affcrendi probabilicatc

prio roucui coocepcu, foiurionem eft fuo iudido

pciontspncicfetcnce.

'

itavidi

& per otidm hob vtdeniur otpeildiffe. Ncc

ciraiam foloendamieinpoie mefln nttritiGo,pretio ctufdem afT^^niTo qaod tion dcbet effcair-

^/Wfc

turc,

ft^vemi. Quod fi non


ItgUmtrHStmm. J99.
amplexus cx intcgro , laris ampIcAendi animam
odicauit^dQmflMverofiniiccottaiur oftendereA ad rationem oppofitam,defumptam ex pro-

fiifficieniemflMdiHBK.

":

idtufiterrftfltefeitjObtaio ibii|^
conlcruandiiA <ib neceiE,
tatem pecuflicad lolucodadcbtta , quz tunc inQu quidcol
(UntobexpenrascilcaeoHefll.
pro caTu prdinii mwimliEiie cwuiiadpeifpN

vti

ti^>^

nu

q^

Ec^ ven^iompaffim mercrt i^^un^F^'


iniiKiOoll^cfldis

frti idem pondiis rcmenlbram


Rimsintclligcndiemm lum cum is, tjuimutub
etar leuaiurus, aut incemim ciat
dnifr^*!*
prctium funtrum tcmporc foliitionis & munia-

polrc iraditionts miniis valercnt ritione coptx.

non rolucndum

quia pauct

ve^ polfenr pretid cutfcin,itstcm-

kei^lwkm

plicatisnon vjdcturpoffencgaii,licafintaliqu{
eneialiiei^afleMNe , in mutuo lemptr poflc

taiium ad

Sgt eamdcni

rob^

dlw>ctiJeiidi foiudoiie nneipm

'

'

daidi .ayMrtuiadMcit miltiwfinem aaptowwr,

745. quicumaliiscenlct licicuroefietradercpe,

tens mcffatcmDorc.

lllc

cnim dc emcntcagitab
tjcn tritictfm Inredihir

Quod aucem addit

bligarionem

fcijicct

num. fcjucntlo-

non cxigcndi pecuniaro

vt^

quc ad melEl lemptt efle pretio teftimalbclemt


non eft aUblute admincndum, quando mutuum
cft datumiffquc ad tcmpus illud } quia de ratione
mutui'*!! vlfneqoeacreperi ante cempus, pro

^^J^

quo f^mdi

datur^iuxradidSxwm. if.Cr 1 5. ft enim libe- ptatM


in co tj/^ *
lalis quxdam donario pro IIIo ccmporc ,
abomnibus diiscoittraaibus diftii^uicur, oui
Sicut
autem
pro
itibil
functonttioae
oneiofi
exigipotcftpcrmodumprerij,itanequepromu-

&

tuo;cftcnimcontra(flus,

qucmhumanxnaturz ^/oU*

finccrum di^men inuenit , vt homincs fibi bc


liefaci.int nilii! imirrendo , fcd quod illis non eft

r.-u>

opus pro ccmporc aliquo tribuendo, recepturi


pmltempus ailignatum Sc ita beneaaleotian

ctv

*"Hf

gcneralirtr habtturi.

Qiu

cxpiicarione corruit,

quidquid a Caramueie , 3c aliis , ac przcipuc k


PiLeffioGf.io.eirjs#,iiMr. 14. iuxtaeoium,

nonpropriammcntem addnclrtirnnt addud


Proquoctiam vidcndus Cardinaiis Luingepios^ fuo morc
%o Dif^ut. i<;.SKi.
tk

poteft.

philofoph.nur.

Neque Caramuclconrrarium

feiutCfi/i(//{0siocucusenim

af-

de obligactoncnott

repetendS^cdaMiifiiiidigeaciqiiocuenMfenim
eft

Liyiiizoo Dy

Google

Dc
feft

rattone

contra^u

damni etneigenris aut lucri

phnarum atgtntUfum.
lenore conftat. St dicas

celfantis.

jNcc dc piaiiis pluia modo occurruot^qiUB autein


deilUs diOafiiiie adamtici glebn cxKDdendum, quae in quauis ali^ formi , ante quinutioad
ticu) circumitiri inter Mercatores iblcnt ,

tra

&

cx eo dctri

duni aurum

hoc

eft,

quia

non

eft

verum

vilc

pro

Con

prxJi(n.i obtrudr,

quandoquidcm iulto prctio vcaduncur. DciikIc


^ dc argentum ignobiliori non truftr^
naturi prodiixit vt dcbcant tamquam viliiTima

qu iainmqiicn;limiis pOKft^

pro co

ix.

anmm

aarum fimiliter, JuietD gid>is, Guein puluere, vc


dicicur, circa

magnum

mentuni Kcipublics fcqui

prcciofoobcrudicur, &fimilicerargencum.

alia tracUri, auc pcnicus abiici.

l4lebeailcfaM(njnis vlibus

nullum

fiant

cft

in

C6m crgo
illit

iufU

lcrui-

omnia

Kcipubliae detrinKaaun.

'

fetfeffionem

vJ^f*!*- efle
r<

hcc (ic rario lccunda.


*t Dico teni6 : valor lcgillai ddSgnatus
non obligat in conrcicnna in anro & argenco
Regii Marcbi non lignaco. Probamr ; quia
^JJJIwii*
l^cs de illl nonioquoacari fCooaftat,4|ttui- sasjlkMffc
doquidem illud pcoliibencinocdinK adconccar
Utnti*
^cionem.
Dico quait6 i Aunim
argNMafli non
Ggnacum Rcgia march.i non babcnr minorem

argenti pr/tfin^

'pEr kgn r^i

10
kftttvt

un

flanintin eft yt

aurum

* trium tantum lcgum , vt viilgo dicitur,


pcnk, viginci fcilicct , dc quatucr gtaduucn,

& 1' quos Ciiarafta dicimus <eu ^fubmtSt & e(l

j^^^niamperflctitTirrtum;

U- <em viginti. Q^od

li

&

oro-

vcl vigincidiiorum^vei lal-

^ffp^

auriiices aiio vii fucrint in-

valorem iignatu pro quinca parce vt cx Matienzo


)ibfitamiMM.o. Ratioefti qtila quandoqui- mh^Bv**
dem legei deillis non loquuntur , acftimacio fumenda eftex vtilitaie quam illa pro humants fj^^H^t
pofljmcvfibwcshibacrdeficientccnjmlcgitiino

fragradus pat^SttHf >|peBni.aaiiffiOnis eifilem


iinponitur in Pragmatica Regum Catholicorum

^f

dkxi.lMhjsaiii i^99.uif.i.fueHkx4. Lii. {.


1iu^xj^.com^\l7Awitki PMargenioaMKniidl
lex corumdcm 1 1. ApnlisMfti 1^88. Cr i.sei.

&

prctio,fucccdicnacuraIe,

juxtaomnium

fcribcn-

linlisa. ^.ftacdicur ddMteiuadMbetevndc-

liamdo^riaam. Nec
beri, exeoqti6d adio

cim nummos,vulRo</(/wrM5c quatuorgrana.ncc

gcieft valor aflignarus, Jclta conlcqiicnttr Jjon

poflcaliudabArgcntarsiiadopcraadhtbcti^ vnRegb Marchafigfnii. NtHnmns amem,


fi:udcnarius,vtalij vocciu, non fignificat nionc-

l^natisj cx quibtis quinu pars deoetar Regia


vnde non diM- cum altjf aftimari r nam ticec

am aJiquam

oondaanA non deberi,

iBdMr/(favcirrtf/!*,

alixqusiiabeaairfM*

de nee

iuxta pondus grani

triticei (blitx

rcgubri

moditariseftid,

bore

Qui

Grtd

quatuor ex l^is caxarioitc

ram

'

eumdemMatienzum;vnde derraflaquintipane

Marcham argenrinoni^;nacum

RegiiMarchaminoriszftimariproqiiintaparte,
qaaiciltcct Regi debecur. Cum ergo lcgcs ua

^mattD,

&argencizftimarionefflftatuant,vi

dendum qualis ex

illis

confeicmig obi^acio iuh

onaiur. Circaquod

ii

auro,

Mikt

&argemai^
vtantur, qinm fir per le-

fianrifiees,

& argcnto viliori

ges perroiUum

'

dc tllud vti kgitiroura ven-

dant juxta gradds dellgnatos , pcccanc nKNtalitercum obligatione rcftttutionij. Id quodom-

^JjJj^J***

valor dcberct clTc quadragima trium regalium,


dk non nihil amplhis ^ quamuis /ecttndiim nouiores ordinadones Marchus tanrTim habeac
fezaginta quinque r^alcs , vc vidcri patctt apud
JXEfcalonam ftnutbfnfti Gds^efiyLiof p4^. 1Z9.
nmM.i. Non eft autem crcdtbiic Reges noftros

noa lignad tfaiarcm conftiConKnunem aEftiraarionen


adeo infiarior rcmartertt : non cft ergo fixus
dc ftabilis , vc ne las iit 4 pundko iUius Hxo dc-

iia

Dioopmn6:

creuerit,mod6quadragmta, &oao veadnmmi


mult6 certe maioris quam 11 quintz tollatur parjtis valori Marchus enim argenti Ggnaii icxa^inu
Ibiregalibus, &(exmarapetiniscfliniacniiiiia Mrchijt'

dilcrimen vtdeaiur: ffirw.fiMM 7. adueitic


feu

cpiandoquidem lcx

mitfaigcorias poaefi hiinianis vfibus ptui

aucminusdeicruire. Vndeci^m valor pinnarumi


proximisannisvfquead fexagintaftrdr^alescx*
*

&

orcahocnondecerminac &(ecundumcempo*

ucriam iu Indiislubcri rationem ab di, quam leges geneialiter przfcribuni , lU-cene quoad
communem Marchz zftimationem vix cft iu

quo
Marcham

maioris^

parsdecrahendafic/aloiemefle,qaifierpondeac

in

bgm

4. titMmliUl^M^mm.^i,
ai^enti dioblcruac circa auri zftimarionem ,
t.

tmmo & frequenter

ytannorum proximorum eXperieniia comprobauit. Przterca t non cft vcnun ctiamfi qainca

ctiius ille fcla-

ingenu^ proficetur.

profixifl<E

<jle(fa

fignaris per le-

&. illis noa mtnorii com*


quod fignatomnoneft, qajUn

id,quod fignatum,

quamuisper lcgem3.<tf#TiOiAu.coimGieti>
domm gfanorum ttoaa ftvina pmbeacnr. De
qui exadhiTunl diuifiotK agit ex profeflb Michaisl de Roxas in libiello , quem infaihic.. UriB
ir< f^Mdurti, dc ante Ulum Marienzns ad cipoft Couarruuiam cxadliiTunum ,
niai
Sc eradtttflSmum trafbtorera

argento

lcgcm h*

dcbeacur R^ijquiitacontrahunt ,aciftimant in

, ied giadum peric^ionis argenti ,


hnta minntiflimaa dhttfiones, vfqucadgrana*

qnx

dici pocci^ pcr

voluiHe aigenri

'

<
,

'
'

'

tnere, vt concra-

^finaie.

chccpc<oiiftttpinMMmy.-'faim

pcoalusfii.

pro
niQO apparec mani&ftum quia rcm viicm
1- -R-t<=
imiUIRM
ft
pifciott vendnnc

b yo

Coniuntfla.

frtctii

If

Dioofccaodu: obpradlamviolarioncmlc
gisnoh ileittr c8b fai cifii <SAo monalerpeea>
tum. Probacur; primo ex comraani doArinS
<ile

lcgeciuilipcenali

non

obligante in conlcien-

cii Tales anccm l^cs poMMdcs fimt, vtaBcioaim

Dlgitlzed by

Google

Tkfauri Indici TftulfH IX, C^. IV.

i88

pondera tranruebuntur.&cuiieti eadcin iuta pM.


fehxre cotnpellumur tTonfuelientes ^ aefi
pondcris prikripti tfTciu. Propter quod Con-

CAPVX IV'
^
_

_^

De Contraau

'.is

it'

Regia'
Banai*

arccnti fignttl

Maccha , TuIgO

y^^Irca

23

Barras Regil eft ot^tnatione


dirpolitumj vt millc argcnti pondc-

rulatus Liraanus apud Kegem dc hac cft imuTji


onqucftui , ft
Pror^em refcripeaiB,
Cum cr^o
circa hoc opporcun^ proiiidcrct.
tnfta circa hoc compeniatio clTe queat , oon

fiint iia

&ciemei violaic iafthuB vntetM av-

gueiidu

quod centuni
ra non exccdant
& viginti Marchot tanium habeant , & quod ill*
iura
in
tranfucaionc
ahaiKnwillUlwnRcgia
,

vel

DlFflCVLTAS

II*

IblittDiatrvtidcchcAliocreibluciidaoccunic

.'

IF F

C VLTAS

^^^^

grauiter peccant

fi

BairascflicidnantponderisnotalMliiercxccdcntts ,

fntigm,

Offlciales quie(fcflioni.

& cum rcftitutiqnis obltgatione.

quia fuo ofticio dcfunt in re

Probaturi

m^ni

monicnti

Regiam arilimationcm. Sicavmpn>Btrrl


exccdcntis pondcris cadem Regi iura (bluuntur

imeta

qux pro haocnte pondus le^e dtlpofitum ; vnde


R;ia dcfraudantur iufia,& imOmciiks fidei datx dcfunt in coniraftu , quem ineunt cum ad
oificiumadmiuumur, curandi fcilicetRegtasvtir
liWMitVtRiexeoruminBdclitatenihil mintjs habcat, quamquod ipfi foliJcnJum legibusordinatur.
'

Aifcrtkz.

tgMf .

Quod quidcm iuxu communein do^i-

mmeftjdequafxpius.
24 Dico fccund6 :

Uebcnim moneta

Barrarum pondus a-

legis ceffaK,nc icilicet iura Rcfiia ia iranfuc&io-

"
limiUoi
iHMioricniminoemeflupanrai
quodefraudatioedcqucar, viidenoncft
-verofimile Regis volunutcm clTe ad ubicruan'

oamtiiripdam obl^e;
'

dequoob

fiibrtdciiam potcAv
matcrizleuitatcramcritopofljt dubi-

mri. Qijando autem id eifct (requcos


'*

alia eft

mio.)- qtdafie cx.mukiplicarionc Banarimi


notabilis cSc poteft Regiomm iuriuro defiaudauo.
>f DtcdtRtiA' Qiii Batns filxfierfcimt

jiffMth
fmBaniti rum

not.ibiii

cxec(ru

catenus peccarepotcft

f*"^**^*^ quatenus Officiales Rcgios ad ^eGcandufo iodu^^A^"""*'

"

Qaod-fiillbiionooiHUticnrih,ialeaIfquM
co grauc elfc p:<:c.-inim, quia
.fiat,non vidiiur

iiaiado

BcgaUum iurtum pro

diciturconfiftereinindtui(ibili,addrftin<5tionea
valoris narunlis

fcnvulgaris,

qiti

latitudinem

habet iuxu.reccpciirimatn do^riaam.


Barras cenferi

monetM

cAm fim

Aco^dic
argentuffl

Rcgio (ignaculo confi^^natnm cum v.ilori<; dc


terminatione : nihil enim aiiud vidcmr ni rationem monetz neoeflaripm , lieet lion tta vfua-

Ittacaliz; dclerutt tarocn ad contraAiis amplio-

& moncum

res, vndc

cllc plurcscenlcni.

Ni<-

hilominus

Dicoprim6. Ltciu

rum

eft

contradbtio Barra- yi|^t;

pretto tntralatitudincm iufti variato-' ficeft t*>nr*ra

tranigrefliooe

iti-

doftorum,ac piorum aflcnfu , & vfti comproba^^^i^j^


tum. Pio ouo przlcrum Heuiai* Ukfrimht Cof.
.mmtJf, Probari poteftprirodeziptbvriKqui
curn eonimcft.quiin arte fimpcrili, & i doAis,
ic

piis

apptobacut ,

nihil cft vkeci^iiubitandiun.

Deinde: reapretiozfthnab9es,proutmagis,ft
niinus funt humanis vfibus
pretij

vtilcf;,

poffunc hiberc

varietatem; atqui hoc 10 Barris contio-

gi>,vtexpcrieiidiooimat,&inod&Ji4a.vfi|ttC

adj^. valor carum

cft

imminutlU

eA qu6d

imroenfa quancitas viciaua roonctz in Banas


tedaAafit, flc meodlo icupriiuperfluintibas

cipurgato ergo
;

licita cft in iilis

coru:. "litio.

Heque obeft valorem habcre dcter- Htetifi


minatumper icgem t pamtdnbntoHttqoAmi n immi\

xj

nus pcrcambium permutaripolTitprcdovariato:


boc enim-& in moneti accidit , cuius pcecium
mariiMloniotnm determioatnm eft; jfc nttiilomi
riis

ptrcambium pcrmutarfpotcft variato

quia vnum genus

valorcj

mur, impoGu, fed ali^tcomraquam cantum icur,


quando cum efteAu inra n^aoiQr & contin^

2>iiit Jii.

numqu^m tranfucha-

fcdveladmonbtamfimitac,

vclaliis vfibus

applicetur.

OKoqaarr&. Aliqaando fine vlb (crupulo


Barrx exccftiui ponderb tranfuchi poflTuni Ibludooc communi habcncium pondus lege pta:fcti*
^olitf. PilbatHr} quiamalBodmfearismiiiofif

Candiiialis

Li^o Tmo a. dt lnftitiJl, Di^.

9. aia.8..vlN ak omnes

DbAores Tbeologos,

& luriftas eiufmodi ItKtum approbarc.


iiilitas

monctx alio efle vdlius poicfi^

ftiiacoiiimnnfter9dimRttntDoAotcs,ftv)daj
pro eo potcft fpccialitcr P.LclTius Lib.x. Cdf. 2 3.

gqte eiiam poteftjvt Barra

A|iMii4.

&

caitmricftatrio con fete mia obliget,^ vtoMtgatio aliqua fic , ea noh eft lcge ifta , de qui loqui-

tur,

^JIIIII^

pretionet^uit,. qoia illuro habet leye prie ^.^ ^j^


(criptum (icut
aiia , quorum valor proptereiL tmiftmit'

^'^

fi

cft, in

'

veodi miioriav

minori

vfurecepPim,iillOWfoli>mvulgariopinione,fed ^,^

h'quautuium cxcedat, idque uon (cmpcr , fcd (cmefjjUititcrum fiat,noavideturineograoepecxatwmeflc. Ratio eft i qoia in co videtur ratio
*

varicair,&Tendi,aceoua)oie4l>Aiatt

inereiam.

r^Icoprimo. Rcgij
^l*^y 'L^Barrarum adftant

Lid'

Tfldeiureqaidemnonlicete.itaw vilor

tiofte dijpojitt/m.

J^M^ t*

ejjfe

tA^oJfit,quaadoquiJemJ>erle^em^defitf'

I.

AnfitgrauepeccatumHarrasmatoruponderu efficere, riMdmKegiSfitotdiM'

Barrarum ijuomodo

Contraffatio

'.

Indwifi

ergo valoris iKalts non toHic vartetatcm

fakicHietnaitmtatkfnttiorisvttlttatu,

nonaticndit^

nifi

quam

inordiucad aliquos

les

cffcflut*

cum quis monetara cuderc vult Barrz


dcbcni (ecunduro vabrem iMaWm admicd <k
ci^Ra falMafimiliTr,
whiMi non in peco9A,
Sic ergo

Digitized by

Google

f^^y

ntaj(olIapa(U,vtdidnir,roluitOfiiciafibu^

&

piidcm cocum hoc precij oegotium


dtbcat accipt vfiis declarat,iux quem
depreheiidihicilc potei^, vbi iodiuifibile fit , vbi
ionbus-i

tionem Banarum valdc imminutus eft C2p6d


autem hoc iu fit,ex eo redditur imi^f(ftlifiiMpiit

Rex ipfeperOfficiaks (uo? vcnJtTc Barras folct


maion prctio, auam lit lcgak,eu quod iUud val'*
de fotcataccrchxreinteir MeicicoRs; vi inott

.qtialircT

jpuJi^

liacadiamlttbnr)oikoliibniejndiiiifibili^^
iS
Non cft aiitcm ccTTum id , quod Initio
Itnmnen
mtm- dicuita(i$ dicebatur , Barr kilicec dfe roone-

omzUenmipUneanq^anit exquihnD.Bfea*
.lonaf-^. 117 w*.a.&probariquidempotcft'

quiaKcgiuat &gnatxikUD nonadncitur vci momnr,MWcoimecfaaiefe(egenrvilbrM,aatvi'


loremlcgiSj&quinrampartcmcflcRcgi foliitam.
.Sicenim&afgeaceisvaiis,autaureis iokcapponi, qtiandooddic1lhi qoinatl ^ vii mnm pMNedcmibus cft ordinatum licet id gcncraliter non
pocderiteMoarioaiaiafidari* Cum-ergo ex Re-gio (ignacdovidcacwtaniAm afliilniafletrioiifit
,

proximioribus occafione abrogandae mOnetz^

&

ex maten^ cnim incpc^

Sffgemam,>1fra maeriaaec^liiOKlatamonti9fe
fit

cx

fe

nmcn ad

atguittu^

^JJJJ^jJ^

*1miinil!ispolfenti-(eilcu'mVriiquldiftinlionei

nam

Barrx' tx

puto argtnto

fi:

nuttiquam ligna-

to vt moocta

eiict vfualis , fadl ; valorem lege


taxatum retinere delient , quadnginta fcilicec
duorum argemtorum pondcnim, quz dicuntur,

illudcftprorfiis indiffLiciK;

iicocpkimbum.&caprumiexqaiboieciamnio-

'

'

incommoJa refulnrc, diim ad folutionem adi- *WMfc'


'guntur ;edido pubKcocaurumefi.vclblunionet

qoaodoqutdcm

'

*_.'*,

\
.

prudictalispOterarelIecom(nercio,&nonad> AMaM.
miaemilMiihvditorifius^faiiial^
te*

prJcditlarfLinJ.iincntum.vidcturlanekuilTiTHjni' -

'

quz tamen

occafione alii non muUd poft ad


pcsdiftiim 3f.4 5o.foacreiidar.
30 -Quia vcr6 hzc tanta prctij diminutio

juia gencraiiter viti^u ^ omoes cOnad iunc, vc ar


'Iwlirioniiediaamedsnririim^pectralofos inueniret,
ira Barras emcre ccrtatim ambicrunt;

^E/Qpj^M.Aliacveroex ai^nttrfieTiato^fe^

'vitfani(aA9^,qiMriragtnntaiirifrfi'tilf Uuiusedi^
^is hucufquc pcrfcucrat, iuxta quod pDieft dcbi
moncta tne poflit , idquc
tor credicorem compcllere vt fbltitibnem admrtfine excropiovvnde vc moncta deberet credi,oat, ficuc reipfii multi eompellunhiir. 'Metcatocb
pomnflet td omnino apeit^declarari { cftm ta
autem hoc niodo itduciooit yci gedeMliier- tnmcn oppofitum v idcamiis.
19 Dic6fecmid6. SiueBarrtedicendifint. nuunt,quia id 6biniinurhoti(>riIinimi|p^^ .w^-..'
e6qn6dcrcdttam vidcatur vaci)I!trc.
moncMC , fiue non, qui dcbtt, nonfarisfadtih
J. ,
Vbiqueriporeftancdi'lum tale con(braconfciencicBanras tribuendoi ficrcditor
31
iUienbn fit contentus. Conflacquia folutio taJtt
fcientias folucntium fccuras reJdar quandoqui-

ettntripoceft. Accedit, vafcte inipiDpcMti cHMf'

cam moicm

^^*"

vidcii

vt

'

(ledcbe^vtconftittiatxquaticatem,
"

cdm

demadc6

(ica^

Etfimile quidcxtacinquircndum, etiath E- ninmm


didlo huiufmodiiublaro : quoad prt tirlTi Icg.ilc; amir,i
eam fi quis Ibiuit iuxta itlud , creduor admittere ** "j*'*

niiinllltllOtlibiIitercreditOri,qu^m pecunia;cr-

co^tttr

lutioncsadmittit

tur

&

'

Jliiii

non

fit

fMis pcr eas obligarioni fohttionis

(5c

montta fii^t , quia dcbitor dcbtt foiucrc


illMMt&,quaclieet oonfiteiufdemlpcciei, havbeat camc cumdeTalorem fixum tn ordinc

^fi^

c6moditatcs.*vnde Ibiuiio

magn^

quantita-

litneqaic apud nmlMtregiomtificri^in pecuni^


erea.proptt-r

tncommoditarem accipIei)ti<;,qiiod
Bonacina Ui^. 5 At

in luiia ita kruaii afiirmat

CiwrMCBni,f.>.Pf*ff

i.i.i.

& in Lulitania ccr-

Utat6m parsadmittitur,vtibidemlegedifpofitij,
dequo P. RcbeiIus.P<m2.
i.4?<^^ i.. 7.
Sed quidquid de acrci moncta lit, propter lc^ii
Hifpanii-quxfolutioiiem ficri podc jic iii qua*
<Uinqucn)oneta,ctiamfiaurca,vc) irgenteanotl
fc, duuiffldado fic in

Regno vfoalis

vt videri

po*

teft. I.tf.TiM 4. lii.tf. C^'^ir.Omnc3taracn


foppbnunc, autpotiibaducrtuntpecuniam dcbaeefledtnSeniifalof^icavt Ocdicor tantum'
dcinaccipiltjinminutamoncta , acinaliame'

^Mfc
vnUnt ip
'^'

talUpreciofioris, icavtdrca bocnullusdubitet,

>

men

clicet

Senciii

grauia dctrimenta crcdiiores patian- topi^uit

Aa>iaftiiiCcommut3tiux:atqui ftare po(cft,vC


non (5t arqualitas Barras proioiutione tribuenmido, quia poflunt illz minoris clfe prctij ,

,quta Rez ipleiunapHstium ta!e f3>


vndcnon vfdetOtin eodifcH,

& iufticiain

LdidlitaIisverofimiicTnreddir;quod)iabetP.1w^
.

bclUis

nam,

//>/.),

iuxta

^
vbi adduccnfordinarioriem Lufitk- Pr'if

quam in quacumqUc frtonetl faiisfie-

riaiis p.idlio

prxctflerit

dc folucndo in ^ccic ccrtx monctac


dcfendircohtiri Pinelltim,qui
Itla

.fubirccogitur, cxfincboiti ntjhlici pottft


ftait
cit,

& congrucntiam ibiclem

adJcus ww.

3.

hone-

prO fccidetn addu-

exrra Lufrtiihfamidcm

ponb

probabilitcr dtilndi proptcr (i.nijcip rcccptam

//.^^idr
^tntumC.dtdr.ni:lon'ihuu Cuim confucrudo vim
lcgis obiintat iplc auttm ppoficnm probab)coofiictudincnr, vt tcftaKir Gto><Ia

lius ccntet

/i'r/

.id

qnamillc.C/ffj^i^.WWW.g. (S-p.illa

enimleinper limicatio addcnda : MtS vmUt naa


adttMnr; hn trgo Barra minoravatorlifiti
(juaoido fit folutio cadem deilB tft rario ,acdc
,

inomiannnutiorc. Vbi nonobftatquodde prc-

dotsgali^ poteft quandoquidem vslor alim,


,

qui prceipuc

att

luurinoniineailconmAa-

licfmrilMduiTm.l.

^tg^

vbihmilis Icx noofiiertc, 4^ itaaon SflSf

obligati crtdltorem in fbro confcicnttz ad ac- cmmaiifi


ceptandam alcertus materix pccuniam quando >wrrfd
,

centibus confueluinnem illam Vbic^ue genti^m


(eniari rolitjiiif^lfioirt obtinere v!'m legtV quia eic

gjMiiik

(^uam crcditor

quosadducit,gc(KTaltter loquitur,cijm

cam

iniuftamdixit;quiai*<flufa

decercatnaiefiaconuentiopr.'eceiIit,cP|nellu|,

vtilioii

iitattir

ri pofTc dcbito monetae pne(bntibrir d^idltur,


^'^"ft
A- tcncri crcditorcm ad accepianJum ; crfi fpe- '^***^

fleepoffirdulMtwe. VadendiitAMuedas addi*


ftamlegem , Sc Mritftnzus, qiri cum plurimiy^
flioiietlfdhikufr , quod-fiertpiMfc ftatuit . 9;fSr.

\-y

poftc conutnicntcr conftitlri

& Couarruuia^ cum plcrifquc

.alTis

artcrunt

di-

vrbanitatC TSrrtm

bciiigHLtJtc

crcditorunri

'
.

.'

.i..,

profcdta : qux in dubio pari non debcc e^teix(i


vtob%sioiilemin(brbcbn(Horid^iha
fit

ftriaiiiirtsciunndlnccrprct.Kioiicrn.vt cfl

^^>'-'
'

'-

Do-

dorum icommunis (cntcntia. luxta Jizc erg^o:


loquimur, iuiHjScittaiii v^jfenit^
ttcempiotebUice^iiSeqiiiToIuunc^pitiK^

iediiSlum,.<fei|U()

Bb

KV

Digitizccl

by

Coogle

VkpmrilnSaTihdmlX.Ctf.lV.
tcrecuutifMtenntnunerc

conlciemu

in

fecuri.

j.P. LdTiusIi^ it G^.ii jrmtf.P. Ftliiuciuf

LugolM.

Ciica qiKxl
Dicotcnio. ProbabnevideturEdilum
31

TrsB. j ( .Ctf. I . Ciidimlis


xS.iitifii:iMSeci.y P. Fagundc2ltf.5.D/ii^/M.Gy.i.

Jfirti0y

prxdidumadconlcicnricfoiuin ctiam Ipcdare

mm.i;?.DK2Ail\\xUk.x.Tr*B.9.Di^.tJt.XA%

f^'^"^

In vt(bMeiifediniiiiicoiildenA iiianea(.Prohatm ex diftis nupcr, & prxurca quia prodift i

DiamPiri

fiJ^'

i.

Tksa.%Jt^im 71.

^.IrtFl.i.RefulHt.ii.O' P*rte 5

&

0 y^^Rint

.T/^rff/. i

.Rtffba.ij.

intuitu boni publici.' quod


uiM legitimi potcilate ,
quidem ff $i cdnlcicntic esonentionem non
Jfasrt,

Cr Psrtt y.Trstl. 1 o.Reftba.xi .ar Pdrit^.TrgQ.j.

Vfrt^ prodcflet, parumprofeilo vtile vidcrcnjr,tmmo


^_J^^_ nociuum potiiis elfec , cum cx co coulcicniias

f^t.^.dtCtmrtlhiiis, Qiutfi.i.Piinflo <;.nim.t9.

fmmm

OMnerent nodis
ctdtr

'
.

l'f

& ft^- P. Gaipar Hunadust

ijiiiiriCliiiMt Aigendi^MiCoMfliuaiPhNiio-

&

pusIUulbtfi'.

Vc auieai tan lez, quim edi>


Ctum zquicaci confonum vlteriiU oflendi pofl^t,
cfi ratto i quod kiiicet non vidctut in eo nou-

vocaciiai fuit,

Uif.edclaftun nam ficntcrediiorcompelKnir


adacceptandam rokin'oncm,ita& tUccompcile*
ne fuum creditorcm potcft , vt fimiiitcr accepcec*
QpbdficrediHMcmnon liabct , powft Boma
fcruarc ,& cxpciftarc tempus in quo valor illanimaugeatui; hocenim fre^ucncer euenit, n
,

btemMt-

rcdimannir, reddicut

ccfiant, ouia non

tum, 4)ui BAnai ctiaro viliori


ptcdovelmti^fivolciiietfimjncocomraftii
nimiumquanti^m dcpertlitur. Quodfiintcm-

pus, in

auo pius valiturz fpcrantur

relcruentur,

'toCoeofpatto,autMiiI,autOrphananimliibfidia, aut

Monialium alimcnta aut clcirmofynz,


;

CwA

^utamfiKttccflationerohabcbunt.

'AHf,

videntui Wj^ crc. quta ccofes talibus firor cncnri-

ScdbccnoQ.

busobnoxtji eiimcntm redimumur, non

cft

'6dIcIc!CUiunceiifiiariumtiiuciitre dcittopcra

fieqncBies deteiiocaii

piainteniiimccflanc,

tur per ccnfuariorum mutarioncs

quz

iadlurz

compentamui nouorum porum opcnim adie^one i cdm entm quoadnmi finc homioom^
tnorces, mulcaetiam bona operaquotidizinA^'
jQnmQV. ScAoccqtisiy diftonire infuiyc.

',
,

DIFFIC VLTAS

III.

Comtraffath BMrrMrum quittenm E:ch-

e^a
^ L L'.
ri^^UfT9inhtMVideMtur,nt

AhjUuii

CMjta

KTOn duWum contradarionctn

Barra-

^^rfjniEecIdSafticiseflc prohibicam

fi-

jSttbfitHi'

^ .,

tn

^acRsiimllSbinint^ negoriationis nomine


in luie comprebendunntr
A: iuxta Dodtorum

ifi

frthdmM,
'**"

&

&

pcisftatimquis A>luat}aiJtaIi(|uant6poft^iamfi

leceptasexpiicariones dcbent pradicari

adhibt-

CisctiamIimttarionibos,<|uasdoAlaliaui fubii-

duntjdctiegoriattoneperaHos

vi|cnri necefljtate,&

tur.

cx quo commodtun non lcue conlci|iie*


Er pro vrraque pafte rarioaliqna ftarim oo>

currit

vt liccat

quidcm

gociatio iacris canombus

h C^.

laiSmGdtfm

fi

qux

non

^ i^

qu!a in hoc non l(1 nc- '""^M^


pphi bita , dc qu^ praE-

CMfe^tSi.diA

:Chi(uj^ inSgm^jtfiibuiMifiintndHm .^&sh Ctf.Coa.


mmtmtifiikt tt^tisumi utffm ufftainm. Scc. ^fKas.
*
Eftaniemn^octatioemprio rd, vc cualacre
immutata vcndatur : vt vidcri poccft apud cica-

^m.

tos iatKetliosauicmfitiradidiip.TIioaiasMu

f*'^.

^***^

77. ,4.4/1. cJri. ftin hocvkimofie

loquitur.

Ni ^ctim^e ctriu^ v;nM: ali

luiJ^ifM^

ottmttiHsiiityufrifUfiiiimfiiiktbtftmt

wc4- mm.

tAi vimUt. Sicillercumcifoincafanoftcotiicet quis Barras cmcrit,

non ca vendat,Icd eis

Ait-

uat, auc enui.,non vidctur connra prohibitionem


6cere, vt colIigiRtrcxD.Tbomanupcraddu'

^0 4irtnMrflB,wcdieEcdefiaftidsIoquens,egQ
iilisncgotiarioocniprolubitamdocet^quz^tpib fiicrac cxplicata*^ non alia. Quibusadditur;

Ircquenri,

iunt aliz de qui-

llj^fJj^Tfi^ Tn r''^"
iKtfm^tmrm.La.6'D*h.
\i. nHm.6. V^"
itn.
ctim>reamfoluric>fic. aut aliqn.d cmirurcum
iir

.o

vtaJirioncni

noncxcrccri.

Cumquc alias Canooca prmdiAi

pocnaics fint.

"on dtbem

vcrborum cxtcntii

qu6d poenz

vltra

proptictatcm

luxta vuigatam iuris rcaulam,

fcu odia rcftringcndafinc , iauores

&

Scripcorttmcommuoisdo- rimrsas
&inavndeeriainG cadem ht ratio,vci criammaPro quo pluia
adducit cxempla Diana Ptrtt 1. Trs3.
5 .Miftl- '^Ti^^l^
ampliandi,qu

cft

ior.noncxtenditurdifpofitio.

Umt.

Rrftkit. 66. &. tll latis noubiii* rcfoiucto


oplurium apud ipfum ctrca przapuamdiffical-

lNiswcnj)ott.{l. P. Kcbciius Ptrtt i.bb.^.QuKsl.

<

illrimStB, a. P. Coonoiua rnns

tattm^de

1 JJk,t.,Ul^

^'"'^'"'

aJiqulvtilitatc,mcliusapparci

jP'*'***.

3|

^l^^

PiiaM,aiiendo pretio in- j^^jrtst


lcriotianinM>^odm twovendeodi, ftd feman- m,
di in tcmptis audi valoris ,
tunc eis vtilitcr vtendi, iine vcnditionc tamen , Iblucodo nquam
dcbiia,veiemendoaliquid,quandoquidcm,
pretium eflc poffunt. Sccund6cmcndo vt em-

Bamsdlemoncnni fecundum multorumeftimarionem,inqua videcurcfTc Carnmncl Mss.

Cedefiaftid cmcR Banas pofnon vt vendatK, (cd vt foluant t quod porcA

dupliciicc contingfre i

nreinnn carom noo aocrcAat, obli|pHido cm^


ditorcm vt folurioncm accipiat iuxta prctiumlc>

dcferioiari : func

ferioris prctij vulgaris lunr,

'

Haceigoveritatcconftanii,taCoiicrouerliam Aial
finr,

galc

FcrdinaMdus Ariae dc
Vfmie,,piccMSinGgnts,&reniaicxpetienittli>
gularis,vt de ciui vid libcr vulgatus actttbtur.

enim pro iilis ccofus


tnftiRxi , qui fi obhns Barrv , qnando illc tidiy
yidcmur

'

Dom. D.

cx addomsconftac.* SolAm vidcrar cflb inoon


ucnicns in multis piisoperibus , quz lioc pa^o

'

^^7^

^ /eX

ctaleconueiiemnt,cuius ntnc crat Archicpilo

qozK^ifiunttvidioiuseuamob6niari. Quoad
fcrm catein faderioiii wmertg talorem aiiqui
tulum immutatum, rationi vidctur confbririe, 8c
iacsiamiuxta iiium admittendas contcquciitcr
pocuit imperari.

Dtj^.i. lU (Mttntik'

&

foi,

clufo td\{ko poflc crcdiiorcs cos;i ad ac-

cepcaixiam rolutionemiuxavalorcm lcgalem,vc


lUicKanMct , <)ui iodica in conruleai (benint,
in fblutionibus,
vti ceitum admiitunt > quod

Bonadnali^

J41.

D^ir/. 1 7.
aiij de cootia^tibus ^aicefc EiitC^
Et id quod cx <c vidcbatur omnino compcrtum,
fpecialiter dcdaiandutn iudicaruot PicJati do^i.

Ao-

incxiricabilibus implicanr.

lAoWnzDi^.

P.

^mim

VidaidHi ctiam

f^mli.

Mariv

oiyui^cj uy

GoOgle

Cantra&tt SarrarufH argmearum.


rtui

Aiuoninus Ui.t.iwi^rHm,

Rrflut.Sif.

..

2.
3 R^tktt. 9. Mi. 4. vbt Tui , de quo
ibi(lem;>pUturZi>.4. s T-r.v. D.dt d.tmno:r}ftj]s:
.

W^vlnvis on MHMemu/tt

(immtMj^

291

MUR.i I idem cum P. LeiCo vtl oectum ruppoaic

in cxplicarione definitionts proprix negonaitO'

P.MoVnu

nis.

Dijfui^i^j.tnpri/uipi, fimilictT

loquitsu verbii

iiiis

sui 4i

P.

fommmimsffntrt

Mfikmhmm ^diftm, ^Umifm nm mHfttm airAr


fnita

Vt vcro

j4

non

lieltunl

occurrit Aacim

fit,

iMM

ipia t pccies casus

f***

iiiM>ifefliwktunqnka;iiiia,jbiion<M^
pro necrflariis virx , fed pro habendo Iiicro

D^OKiatioocni prfcieicne

nauximi cofiliilic ncsotiatio. QkxI


r

vbi

in

o(iieo

ex D. ThoiMl mfaini fi^ri,m eorpoiet

ai' J.iplex

dTc gcnus commutationis rcnm^

fjuamficcoanMMnofcttHlfcai j vfel tQtUD I flk


dcnariorum, propternecclfiratcm vitx dccalis
,

non proptie pcrtinct ad oegociatores , lcd magis


ad qeconomkos ,& policicos qui habenc proui-

"
'

domui

dete, vcl

pcrmmacionc ob lucrum

."

m ln.

'nutgndit.

immtimtQ

vbt

ciim rcs immucatadi-

liem intt^^i dt (mmiH4Mm.,&f. &.

ilrahicur.

quiquidem-cambittminKFproprias ncgo-r
& rcsiplalaiis pcr
ijpe^tnrcddiCt.JiuUifium magisioiiciti ncgonatores campferibus ,
magislucci inftances i
8t tamen in cambio vcnditio non cfl , fed mei
permutacio pccuuix pco peqmii cum 4oci ditij

&

i^amii^'

vcl ciuitaci J j rcbus neccnaiiis

mcdf

dli.ju u

tiacioncs cnuroerant, qiiud

vnacnimeit()ua4.iiantfaiis, ^oeceilaha, pcr

mt tlio

veade/tdo^

iiaiUiter Verf Se^fuerm. &. cciatn

ptefii, dt propniifimc ncgodationemaiceilein

(...

.,:

.SiuctTgo Bartamonetanonlit.ruicpro

36

AUa verdcommucaaonif ipccksieft


ddemrfonm t demrios , vel quararaaimque

-fij^gg

advitaiB.

pnecali,^CKciiibilvidecurprocxcufatiQnL

wrum ad dcnarios , non proptcr

gidmftcaaieoQDaA&sbabcri: aun &circamo-. mMM >


aetam eile aq{OCianppQKftVtCOttftarin cada-M .>
b<o,yBiobitcrnotace luuac Caramuelis iprum

vicx, fed propcer lucrum

res ncceflariaS'

quzrcndum

Pri ma au-

Qirr,qutaquantum eft de (e deicruit cupiditati !ucri,qax terminum neictc, icd in infinuum tendit.
HtqS^OoAot: nma cuius doaiiiuqa-lHbemus conrra^him, de quo loquimur , ad priqrem

efl, pocuiircc icilc in tabulis

fpccicm commutationis non Ipedlare

2**

Nc^uc

<

momcnti quo

cftalicuius

dici-

noncOc venditiuncm rciimemptx iioc ill^: nam

m:ihl>n<.

mnnnm^^ium

auKmoinninoinattttale, &imperrinens, qu6d


commutatio perpropriani vcnditioncm fnc auc
alio ooodo , quandoquidem iucrum tx rc inimu-

gmnMat,

vnde Do^otes , cikm nflgodadc finiunr,

oblcTuant nomitK

non

eft

8c vendirionis

qua:

recundiim nrfptaw empcionis

acccptationem

nam

ncgotiatia

rttinnem

& vtdentur

411 altfi

monttn foU

nu-

di(f erre

rtijiiiri

M:,'j;tiim

jivnMum. Sic

ille

fciac

fpaniiaductKrit.

Non vix

ibi

monrt.i cognofci-

numnoos ncgoriacionem
eilepotyiircquatuioquidem nummiioia, vtad'

tanc.

J^jhicortun (4p. 1,

.4fr.

mtufm,ek

ad hoc iniicntiim

cft

vt

menlura quantitatis rei data: kcunduro cius


Qaed ettam cx addu^i conftac:
nara in permiiutioTMbus pourfl cfTc lucrum , 8c
iia.fllacicruirccupidicati , qux termtnum ncfcit,
in inlinitam teitdit, Leue crgo videcur cfiugiii,
qnod tx venditloocdcrumitUr. Vidcatur P.Lcl-

Pcruuu} aliqut , &. Panamcnfi UiCtu : ncq^ f^uta appuls^ dies cft,. fcd cum claili Regia.it Hicur, lcdiinmcnUiiliuiCopucouipictcuf.

'
'

ergoqui lcgtrit , PortiiaiidcUum nun eilciitrulam, ied tcrram firraam. Pernot} icalain $
000
omncs Indi.irum Mcrcitorc! appellynr fcd cx

crioui millibus aurets 'swpiiiialcatci 'nidltbi es;

ttk

RtftlHoigitHr tdvtniiiitnts, ::^emptiai^

nlures,apa<iqoanoneftTluapecuuix; &<fuia

untit D.ThoroaiiSyri

Barrs

Q^od Amftclodami loco pcafiiis dentur

&. recipiantur,id quidcm veriiCinamiieddDlea-^


dum fane cft ad inimicos armandos , muhorum
cx Hirpanis Mi.rc,itoribus auariiiam arim po-

Vtinam Rcgij miniiid

eiTct

tcaitirmu

v^itin$m 1

deanc, &pergai[ic vel lero de rcmediit proui*


dcre. Barrarum llgillum non fufikecejVCpCCimi^
dici polTinciam vidimusmrw.iS.
37 Id aitcem tn quouis poteft altqua coniH- Silmm

.tk\SiSt(r*i(*rf.H^ati^i. Qjjj negoiiationis

lannefetmnsaikni^inchtlam,
xuti. P. R<.bclkb,/>7.i .vbi

no^

vti MiaiiBllt^.

idtamqitam pMefup*

-po&tum indubicabilc proponit,lic diccns ' QiuJitergtfrutdii de piTmHtttittU ^^fiutftfioM 4ul


ftftmsm 4Ui rerum /UpeaiMUis , dut rniim dd res
^
fMm ai vk* ntt^ttem, feu *i burum , ft^ praprie^
,

^VRtfWiMwr.
ri.

Sicitlc,

qux

atcft didi Syi

r.Nrjcru/io num.$ . f^M^oiFulA^gpififr^

p^fdiLidkiTtm^

>

&

& fuicantequam cdct pecunia, Sc eft apud gcntes


dubiccc anie iinientos

(jpdfiik

^<\uiiuUnt: cJr

t^/HU

enditio

'

ilU tribui iuren

^
itpfiii

t^m^

minuts psrtts trsittmtl. .9srr4

nonattcndcrcturillud,ncucic{uaincmcrccuri eil

venditionis, pcrmutatioiiemctiaui inteiiigi

numer^nix

talisemp^io c6 tendit vt lacriirD habeatur,(ieoim

vtilem rei

rioncm prohibicim

'

&

4mt* or 4rytmt4 ( 647^4


nufjde
nomiiunt )
rtdpiMMur: ntHemmitmpHifuffiteret tAntasrgtmi-

fsaitnt^io hHuifiemtdii4kHhi,vd mtMmiirnnumtr


Pnm/tfttUi AiUmrfi4t, Ajnlhlodtnu , Utt petHiAt
tti4mBirrMtredi,C- Tfnpi vuii. Sed
B*rr.ffi^iU4-

lcilicct

f*

nun

ncijiini

&

aliii5 aircratiir

lati pneteiidituri

P^iojo*.

aut in nari-ationibus Indicis

pnEKXtiis

v(\xva

>

obuiis.- licetgolcribit sir.i//o. 814.. Rejjmndto,


InPoriukilo{infHt4t^mMTiiOiesni,.rdxitam,{ttut4

t4m(uftmtigmfA Mmiiimtr4iutfinnit. dr

35

'

uidcare

iie omntHm lAitMrMmiHtT(4trei appeiiuatj Vix ment-.

tar, fitwm

turfub aliocoelo pofitus; quamuis idquod ref


Gcographycis per-

quianon

ta^M
mfMi

pruloqui-

proptec occeflicatcm vtcx : ergoad lecundam,


iu cilc propriam negociationem ; quod
decJarat iiltus finis , quia eil propcer lucrum , licec

&

&d venialiter fbrti dum iuxta audica

'cft

],^.dBtrr*

cem commucatto laud^lu eft quia dcreruit nanali necellitati. Secundaautem iulU vitupcra,

ic-

ininilltrare.

tui,

lcilicetcumjqui loluir,nonncgoti.iri

vi-

quia

neque contra^um inic , ii:d debico lacisiacit,vim


certi iMtUHi Malwtt nam lieec venim fitttmc
non perfici coilCia&um , pcrficitur ramcn ne^otiario,auiaeniptio eo &ue fadla cA yc icilicet lol-

./

'iien^.liKfiim babcatnr. Qu6diieatarioqtttd^

quam vafancc,
merces emic,
i(ed

rcqucrccur cx

deum, qui mulcas

& rc fcruac, vt ex eis lucrum teterar,


dnmlbhtit ci|cm nqn oe
"
'
miitabrurdum^Merca-

iine vemlirione,

'

'

Bbi

''^**

corcs

oiy u^cj uy

GoOgle

^hepHmInMTitulmlX,CMf.I1^i

dkiiiMnmncKariciiimcniaredfttiiidtec^

communicatione ligari , vnde cum dc maouunt


iimAione tan^ ioquitur Canon id exeropli

gotiatiodicittirmercaturti, quiarciliccrcmituf nc

grarii pofitum

toies ccne iion ^ vcn^cDdo, ied ab cmendo tale$

iinc lucrandi

>

vndc nttotiatio a Sy lucftro [ufri

defimiur; CMnMtf<tfi#AMM
mtiUfiiU'

H^XJ!

Sc quidaiifia-

iHffiseft^

&

'

^^inCttrr^wfhiadaliaaicdfiderariiquateniitcine*'

&: lucrari txeo cjiiod emptum


cft,&immuta(umaaditur , intcgrantn^otia^
tionent^ Hinc eft vt in Cap. Eifdem %, dm. 89.

rcadlucraiuliim

illc

efl

mertMtr ^qttih.

quamuis vcfum

(it

tx

iio

dthnitm: Q^Jefl

riario non eft per

StnJM
txttnfloiii

l^|0/iB#-

nobts ad przfcntem pofinonem. t in


eeiemtsf. ex Caffiodoro in ?fHm,yo.c ncgotiaMiiu4i$t^9tiiim,t$^4fii4 pof-

foitvilik(t>tipMrm,t4rihveOei^r4btre}

.f

'

notr-niniiAni i fiAteptbiit-fagdunhg^vt Izdi


poflunt,quibu$aurci vixfuntdc6cic noti.

Cum

aOum

fti

fiindamcntis ftabilitA

iili

ment6

^inego-

vcnditionem cxpGota , lcd pcr

verbum ampliori? (ignificationis.


Ncquctindemquidquamvrgct , quod
de pceoali leg* diccbatur, non cxtcndenda ad aP*
fum non exprcffum fccundum vcrboriirn p.roprictattm ; id cnim damus nccamiis tamcn jjon
cxpreiruipcaAai^quoeftdifpmari
quidemiuxta receptillimam intclligentiamvcndirio in dcfinirionc negotiationis appofita

quam-

cumquc commutationcm
hcndtt

lucratiuam comprcnccinpraclidiumaflcrtionij hiiius opus

&

ad doi^iinatn quaniplurium
grauiiHmoruro
feriptorum recurrere^afleteMium legem poena*cft

lem extendi ad cafum non expreflura

quaiKio

vidctur

penim

& roihi prt}biil>ilisvifa cft


trouerfiapropoGra

ven^tionetn,

licet

pligraria pofita

necemri6

per earo cxpKcctiir fed ezem-

fit vti

fi-cquentior, (ccundiin

ccflariam iMclIigenttam cx audoriiaie fcripto-

ruinearo vtceitamappfobaiiiiam, vtpotineeeP'


nno applicandum cambh:^, in qno propiia ncgogMtnJti tiattocft. Qyandocntm Itgis alicuius iiuclligen-

."

&

proqiia

>

Audtoribus de

confultatts

nam

con-

vbt priroiim cft

'

nonnihiladdtdi,

imrtnfcca probabilitatc nihil folidum occuriifc

Anautcmab

cxtrinfcco

illi

conccdcndafit

^v^J
"

vfc

cgo enim nulli detrahere inconfidisrate pergam , quod auiloritatis do^rina& pietas conciliauit. Addamtamencafnsaliquot
, in
quibus circa contradtationcra iftara pofllnt Ecderint ali) t

clcfiaftici

*^
.
'

fccuri confrientiil vcrfari.

Prim6

40

fi

emat Barras non

quis

anifflo

pwImi^

lucrandicxpre(ro>ftdiiedh>,redvticeiiriibfiias M4faif>
cuftodtat facultates

facili to.jB

pccunix Cquidem

"**
poflunt , non iu Barrx ( aut ctiam oc
T*"
mutualibnelfreqaentes cbmpietlattir , dkm ez- '1^^^
cularioncm habcatobuiam.fcilicct fc iion habcrc

furripi

regaks. Stc autem cmptis illis ) fi occafio aliqoa


ocearfatvehdendi.ftlocrandiinilt^, id1icit&>
ccrcpoterit; txcmplo cius , qui cmit pro fao

buerii.

dicac

an

quodcft vifum conliticrationcdignum : mod6.


autem non aiidco talcm pronuntiare : nara pro

qu6d

non

^g^.
4m*>^
**'

&

teftiHacnm

ncgotiatio

dubitari poffir

an re pcnitus infpcfli ,
hoc ez 'pr!tffflb a^enttbus

rarioeftcadem.dequodiaumyif/r-i: quianon
cfiomnino certa,licetva]deprolabilis.ldaucem
quod inobisdi^him non vidctur poflc ncgari ,
fcilicet

vt

fcio

alij

oppofita poiDt aliquaientis probabilis ludicari,


i(a quidem ccnAiere nonnulli , fcd ne-

fatis

^**^'

ptioisurafatisfity&ei^eosfoIeaicoociflgere,qttt

adhzrendum

Chtyfoftoroi: quia opus imperfedlum in

quod

C/tfii'

: naraauiei,gratiicxempli pofiti (tmt, 9t eatt 6 ad atifvos tant&in d^*

D.

rounirer fcntentiam ilHus capttis approbarunr

^f"^

extcnditur adxquiualcns

komiliamillanijfcilicct 3;8.>/iitltfrj(i<iuMnonefl(:

Maldonatas,quipermittiaitficutaliaantiquiO'
niin, de quo aKas. In hoc ccrt^ Do^tores 'com-

'

cxcmplOaii aoeott modatwn fo lege imponet^'^'''*^'


ceofufam contra fiirripicntcs ccnrum aiircos,qu5

crgo lutcita fe habcant , 6c fcn<


Jjr
tcntia negans Kcere tomt
ade6 fu robu,

iuiit hKranr^ ilk

cmtpm^
''''''flmm

communem doArinam proponem,a:.^"/^

i^i9^dfum,vtill4miff4mimegrtm.,

^ imm tttMi

IfaniiCUrononcftDoaoristami, fed alrerius


DtmfanfinoroniiHudo^rinx , vt obllruauit P.

<Jr 2-4.

rtgeretur,fcriinutilistfTct,cumaurcorumfabire

templ Dei eiintur. Sic

V"

ihn iniarifs janua apctta remancret. Videtmr


BonidnzTomoi.DifjiHt.i .Qtiafl.i .PHnHo S. Kum.

'

accipiti&quiaaliaifcrcieddereturinutilis,

vbiex D.Chrylbftonio nci^cuiarionis explicatio


poponiiur,iieetdcvcnditione^^liieritinci>(io,()Diacofnmtniiterperinamexercctur,niiltt
tandcmdc ipsa fjLU n cntione Hc tandcmdcfiniaturt

Sx
Jlileka*-

itetiiiAqoideinpanaiis.* quia laniaf

ncm

noncftnegotiaiio ,
qui
llmiliter? qiiia vcndcrc cx fe negotiari

debetalr

fauorabilis ftatui EccIffiaftico^diifVamainpIiatio-

noneft.Dcbcntcrgo aAtoncs iAz coniungi^dc V'


,

cft

& tamcn Canon didhis poB''

ikioquiiits in ncgotiationcpcrfefuniiriirnego-

vtiidit

^'"^V

quia frequcmitis

tiationonorit. C^ienimcroitnondieitur^n^O'
tiartT<]tri'fobcinptio

omnibus a&rmari t

viualiqua, exquibusfinonnullafupetlint,po
Ittcro vendere, ^amfi prcaMctfc
fc !pcm Gc faciendi haQiKrocafuro vrget CardinaJisLugo/a^ii

id ita pofTeconringerc

*
'

^imcmnsiqtda finis prunon fijit lucrum , fcd prouifio, deft^W|l^


qui contin^cpoirunt occMrrens.
4r Seetmddr ptxeft quts-BarTas cmerc fi Stemi*;
in Practftatorfe

cipalis

in ilHs

f5.it

folurio debtit qttam aeqneatali'

ipfi

tcr obtinerc nifi

cum magno incommcdo

tunc^^*^'

""P**''^"<*'P">*".<l"a"ipH-'* ilmemptiointeruenit, quiadc pretioeftcou-

hmZmi
fl-ir,

ki

Mf/U

"'"'"*^'^'^'' quiaconflatn!icui n!reri,coniienire,

P"" '^"'^ inteiligcntiaro dtdara .


w>J'iWdo. QaemadnM*^

liwl

t^m

imecerit.Viiita(Mndiciiieqoit8rftanduminttm
ad id, quod txprlmit , manuum fcilictt inicaioiicm j quia communis intciligentia iUum cum li,

&

aliquando

fifmfiuJeMteMtioh. Excommunic.itioncm ftacum , qui manus vioienias in Clericum

mitationediAa nonmepi^ ft coatbt<im

uenrio,& proillisdarurid, qpod cratdcbitum;


Kcct etum fic comrahcre , vt fpcrct quis fc ilCi

qui

ninanltHi^kdpedibaiaatepciinKit;M:

cum

lucro vcnditurum.

Huius

rario

eiatm , quas cafus prxccdentB , fcilicct ninc


intentioncm principalcm ad lucrum non lirigi
fedad rccuperationem dcbiri. Quod intciligcneft

dumctiam

fi

<rMm di^lum
palis

qats
;

non cmerct

nifi Iperartt In*

quia adhuc ttmc intcnrio prind-

dc illo non

eft;

applicintio cti4ro doarinam

CudiialitfLi|go,dir#nupei.

"4 Tcf-

uiyKi^uu

L-y

GoOgle

tmm tx

42 Teni6. Idem licet H quis icei hOt\.\i%


ob commodioraa expoRandi.modum Bams emat, quia moaetaio magoiquamicue cum in-

gionis (Utuj

fit,

vtcommodumindc

Ipe lucri aKcoiaii&^DCcric centuB, <|uando eo*


dcm modo emcrtntur illz , etiamG lucrum nul-

him rpcrareciu' pcr aecidens eoim le habec} oon


unenobllKljMdiaa luari , iawfi qoii fMMi

ob (btus Eccleiiaftid dccorumpcr facros Cano-

hoc quidcm ciun

(pcraret illiidrnon etiam emiiTet

quia ranc et-

iam intentum prscipuumoon eft lucrum ldc6MMiini paiifoefHonhiVt (pes illa fit quafi remooemprohibcrns

nonautcm

finiscmptionis, vc

Qgpd etiaffl itiadctur

diacus Aud^or loquin.

ttco quod ez D.ThomH .Biiwiimn *. 94.


(dlioec eam commurationMlcfle lucro feruicnCcio,& ad iiaoiiacioaem penjBCie^ua non cniiir atiquidadiMeeflinim vtaeper u iieBi^fiidad.
ruiicndamcuptditatem ,qux tcrminum non ha-

procurecuc

virtucc

quud

lcd

tetui'

incommodum' cranrue^ionis,

&

ttaineo

ii^ciKiopropriatK>nexercecur , redcoaiiDtt*
lanoiatiiad prius gcnus percincc,deqtio9.D(K
Aor.
43 Quart6. PotritPradacuiReligioiiis,auc
PriMuntor domus dus nomine Barrasemere , fi
imeHigactnPonubillOiaut Hifpantiplui valicuras.vtex iis venditis necelEuia cooipaict,
Indiis cariori prctio compaiaatur.

tcralia oftcnditur

St alias vcnditio alibi fit

bi ican-

dalum c(t nulhim& occafio cellat diueriionis k


diuinis offidis} necnon per alios exercetunquod
ficere, vbi fcandalum non e(i, & diuerfio tSbk
.tflat,Do^ores addufli renent. Poteftaucem
IpcciaUtcr accidcrc,

quandoad cmenda yEthio-

mandpia ad ptaediorum culturam neceflaaliquis deftinatur. Vbi etiamri illc Religio-

pica
ria,

e(\,liccc

aliqujndo maius

quia in concilio Elibcrtino

conceditur Cletico

Lpuomc

TrsR.i. Csp,6.virf.fedtatm iu (ubdic-

tdt!mm( &cultate y jtrQkjfiOmmr^^^ Jbip^im.


crritre 4mmum 'minxerit , nMm^ntm in Ordinis fui
V'^*''

*Uc

uidkans

vfat

dp-

il^n^idliib^
ftis
non efre damnandum vfum ralis facultattsi
6^ dc hoc alias., Videaniiur di^ Xm$U $. df. 7
,

C A

V T

De ConcnAa

V.

AiBeori vioi.

4?

Cturo de illo Tilnlt 1. Cf. ii.a^


muita adieaa 7?* f.G^. 10.

f\
tiiter

mus,&

qtmui,qui jMriviaf

cuius fincdccontrailu

Minerarios ,

& Mcrcaiorcseft frcqaencini-

aniuftusattcntd prrfertim pretij impro-

portionc porcft mcritodubirari,


bligattoncm

non

Ipcfflac

Si

quod ad o-

diftrahcndi mctalli, (ed

in prcrio feructur

ntr iuxtaiuftidxpofle l^cscolerari.

quidcm maiorefacimproporrio.ciim cnim quintaic mecalli

BtfNynm cbaoaaado

^ mani implidri

anticipckr, implicite

poAcl dumdrescmpiapiuris

iqni

muruac,&

impiidit ficd reflinm<>tevrarAnaarilkd io*


cremcntum, qiio res pluris valer, quam pretium,
daiurexvipai^li prxcedcntis propicr ancidpa-

dfitibmdahm s vc inooaueniens aUitd


Qjod quidem non folum in Barris.fed
cciam in aliis rcrupi contradabiUum genetibiis

nm (blaMciem ,id eft, propcer fian peeoaiK

non

beris,nifi

oriarur.

iiEnaaani*,obadda6hcncioiwi. NcqueiaRcligiofit hoc rcmpcr damnandum , qnamuis videantur illi ad tnaius in hac parte ettcmpium tencri, quamclericirflcalafa.*vc^oaibcatG^

f^mttHtCkrki^-ccl \htucht. Nam corum nc*tffifiifff func multd maiorcs , quibus du m noii
oofiilidir IkPnrlatii', jmuiiEmii uicaaaenidaribishnuaapcritur:vnde non cft credibile velte
Foaoficci , Canonum (acronun Au^res , prJiaDtcMoaontefiiHdnpdteicaioabft iHiijpn,

qui nihil Au^efi^ caa^

,
*.

valens, cradccur

vc-

nic, led fccundarid,

Ecclefiafticii^-

inientione

.-

'atiqnidfiipra fiMtCffiCif

aucquafi rcmoucns prohi-

bcebic

quando lucrum ex primaria

huiusquingcnris argcnti potidcribus

eouir(blurioncm

Tandera. Generalttcr loquqido tun)

44

oKm

ptorumqaedoftriaam. Entcnim prednmnlc


infia innmum , quod omnes condemnanc Cla^
(id Do&orcs cii raciooe quiaboc cifechicrarf

coilibcc akeri Bedefia-

^
'

noii vidc-

dcad primam claflcm comiiiumioiMa leuocaoD. Thomas , Sc non ncgotiato';


da eft ,<]e
(ed prouidusdiipenraior laiis eit Prxlatus appdfiico applicari.

^ V^^

ftatuto

nimia improportio

diguuiuu.

prcno tradcndi , iam vitfimni


quidpoflitvcrofimiliteraffirman. Qiiod aucem

Regi pro

aftiinareiUT,hnuquodpttiiimemetMittr&ll
ge , anticipati empcoies inde viginri detiaiieinnc
contra omncm raxionem,& oonfuetudiiiem,Scri-'

Qnod ftpdceft

^f"^

^*"'"

negoiiandi intra

rusrtc,&|}erreTendat, vidctur finc graui cblpi


Aaie p<^, quia venditio talis relpondetcaipcialli,qac aon dircfti ob lucnim v lcd ob commoditaiemcomparandi oecelTaria cclcbrata cd: vn-

landiii.

mmm

i!!ius

quc ia

Nam in hoc

D.Thomzdo^nam mm. 34 addu^Ura,

pioficifcitur

ob

Siouinciam vbi d^it/ioiMainaa cnBa.^ic Gwa7u 29. & hocrefcrtns P. Bauny Tow. 3. L^.i.m

cafu tnrpts lucricupiditas IKMI csfaibeCjCiditndibus origiaem , Ted ab oeconomic^ prouidentti,

inxta

quod ex fetalenon

lJ,

bonum pollit excrccri. Qu6d autcm indcccntia


pognans abiblutd cum viicure non fit,cx o pr*-

bcu In cafii auteaa noftio emptio non babcc origtneni ^eupidiiaic,ftd &>iMedl!iw,nlalie^

Vfl^ax

.*

ncs cft prohibitum

^cultas

^'Sf^istk

Rclit;torx '^^'^^^^^^^^*

ncquc c.nim tacicnda lunc maia vc


cueatanrfaonai quandoicilkct indcnriibaflr
cft, vt pnficiiiam i x fc rcpugnaoriamhabeatcum

conimodo trantpoRaiur

ermmtx

regulari obfcruanti^ conrettie-

iii

Nonquod indeceus altquid admittcndum

tur.

^*^.

"m^'*

Qutcft optimus dilcurfus Pacris


LieiTij Uk.x. Ctf.h\ . mmn%9, quod vigeo .mam
nien pccoaiam nnra maaana aafcc; coai-pccco
tamcn folucndi lucriccfTanti"; pro rri^inta , aut
tanti tcmporis.

quinquaginta, immd pro ccntum,viginci aiKmeCam HoiTaAl^et ergo qtiemadtBoAno Bni

^nta darcr

tion poirct viginti ampliut accipcre^

iii contradlu dtdoj quandbquidem (i.


^
iKMquinquaginta in pecniiiiacdpit,idtafllMMl
quod valct quinquaginta , vndc acdpH!

ua nequc

,**

.V -

redditur,

lbvcnitrigiiKa,& vigtnn.- Inliiperproanridparioii^^wcVniihniCMiMtMiffiiiiiidlritt

q^a n V|i-.

Dlgitlzed by

Google

Thefat&i Indki litulus IX. Cap. V.


SuccciTu vero tcmporij prerium qutnta-

m sm-

adauAum ,

li$

frtw

cm-

5c coinrad^us aliquantulum

mmus pmium

pcratui , vt tcrtia partc

t'*Biudi-

tur.

Vt viilimus citato Q^f.


mJnuidc intiiftitiihabeat

licrt

mtn cidcm

'

adxquari

(imum,& quia rationc

quod vidcatur

infra in-

lucri ccn'antis habiti,nui[o


faluari. Si

cnim centum

non refpondcnt iuxu ftyium forcnlcm viginfcdmultominus : quomo-

non videtUridpoUcfaluari. Quibusaddi poteft


communis Do^orum fcntcntia circa lucrum
ceflans nemincm fcilicct ad iilius compcnfatib,

Vn

&

de^

vidcri potcrt P. RcbcIIus Psrit

i.Liy.%.Qiittji.j. P.

ttirjrjtt

paAum cxprefse

niii fuerit in

dudtum. Pro quo

Ldlius

lA.i.. Cdpit.'it.

Cum ergo de lucri

Dm-

ccflationc nihil

ijmuU

faf .

ebltiAtn.

non dtbci pretium minui rarionc illius. Prxtcrquam quod dc contraCtM tali loquimut iccundum ca/]ui; illi iuxta propriam rationcm conucniunt , non vcro ex accidcnri : 8t vt dcmus imminurionem prerij di(ftam
rarione accidcmium iuftificari : iila nonade^

1 1

alif.

in contra^u ifto dicatur

ma^na viJcii

poflunt, vt tantam poflint inarqua-

Scdhisnon obftaniibus funt plUrcs qui

47

non dcberi contradlum iftum con-

jMntrfl
cmtTAtfut

demnari tiisomnibusattcnris, qux in illo intcrfunt, Pnaio, llc elTc communlter reueniunt ,
ccptum, i ab ipGs, qui cum exerccnt,alii(quc
vfurarium non ccnfcri. Contradius autem talet
pra;fertim fi vrilcs Rcipubiicx (int, condcmnandi
Don funt,vt adntonenc Dodlores, & in Uiniii ha-

vii!u Rrt-

bet P. Leflius ii^.i. Cj^p.i j./iwi. ^^.vbi dc ccrto

&

Mveu'

"i.^

Cambiorum genere loqucns , aicilladamnanda


''"^ vfuraria videantur c6

Jttmt";*-

quod folura

c$Ii rifr-

ractone longioris tcmporis nuius prciium poftu-

M.

latur

cuBi omnes pafllm illis vtancur: intcr quos


confctcntix rciij^iafx qui ji
multi viri probi,
iubcrcntur ablUncrc, foli laxioris confcientiz il;

&

lis

vtercntur

quo

prctia Cambiorum
nugno Rcipublicxiii-

fierct vt

iftorum crcicercni,&cum

commodo valdcintcndcrcntur. hcquc


quam

obrincri potcric

vc

alim vin-

Mcrcatorcs non pluris

cftimcntconccflionem longi temporis


brcuis.

quam

Sicillcloquitur, caiui prxfenri accom-

daciflimc,cuius lcnticndimoiiumalij prubant.


Sttunis

MiwTflry T-

&
^**""

non potcruiu

in laborc luo progrcdi.

Quando

autcm vltroncx merccs iunt.dt rogantur emptoTilckunt nicrces pro tcrria partc, vt fupcrius
di^ium, immo
pro nicdictatc:proquo Au4^o,

&

rts adducit

TtrtU en

Diana Pdue

1 .

Tr4iLZ.RejolM. 5 3.

Terti6 quia Mcrcatorcsicexponunt

49

ftfunU

periculo araictcndi pictium

jtUttimii,

i^ii

promiiHt.

taleeft, poccft aliquid

communis

^armMn

co qu6d Mincrarij

co,dc

quo P

illc.

quo

ali-

stf*^

cortcingit

^'S*.

ccntum intra vnuai annum luAud^or probac , vc nuper


cx co pofuimus. Karo auccm concingcc ad cam
Mcrcatores

crancur

Jif.in

qucm

citatus

lummam confccnderc , vt expcriencii conftati


pro quoca quxdiximus in finc cicaci Qipitu 10.
conlulcnda praxis enim
.

illa lacis

coiicradus dubix fidei

flt ifte

tum

oflcndic

quim

vcnumqu^mo-

dc quo prxccflit pa>


kum, Dancurergoquacuorcum dcbeancurdcceoi ,
aliquando plura ; Sc quatldoque vix altquid Mercator aflcquitur, Sc fuo quidcm merito.
id

Mcrcatori rcddatur

&

Quiscnim nOn renuat


tix fuccurrat

,fl

modicum

prudcn-

illi

talibus fc fallaciis implicari.

luxcahzc ergo probabilitas di^icon- Prrfifji


tra^tus appareti concra quaro non vrgcncaddu- iMrit*{ii : iam cnim vidimus prerium cx circumftaiuiis eruSm S{t

explicarisiuftum videri

nonficaK]uaIc
tur

Nam

flt

licct

lucrumccflans

C vtrumquc nmplicicer

confc-ra-

bcnc tam^n qualicacibus eorum anentis.


lucrum dccem moratitcr cercum tanri zfti,

quanti lucrum inccrcutii viginci

ctiam aniplius

quando prxlertim

calcm incertitudinem comprobauit;

6c

(oni

cxpericocia

&

infupct

circumftanrix concurrunt alix, vi in contrafiu

lucrumtxcrcfcere poflic preuj imminucione^qtya


rogatur empcor, Sc alla,(^uxdiximu$. Quod au- iMtrum

tem de lucro ceirante,non dedu^o in pa<fium,dia:batur,vcrum cft , vt nondebeat in parciculari

folui^quando folucio fine culpa ditfcrtur.auc pe- fsSum


cuniam mucuans nihil de iilo mcminic Q^ando dtlmu
aucem illo inlpcdo pretium caxacur , 8c vcnditor
.
plane conlcncic \ alia cft ratio i ia ipla cnim prctlxacione rcfpciflus ad lucrurn ccflans habeQiiamuis dict etiam polFic in lioc concradhl
nonactcndiad lucrumccllaos , fedadaliai ex

rij

tur.

quibus prccium cum prxdidia tertix parcis dccradlionc tixacui. l.iccc generaliccr loqucndo do^inaillade improporcionc prctij per compo*
rationcm ad lucriim optima fit, ad inttlligendum
fcilicct excclTum iuxta modum cxpiicaturn:quod NMMuJd
valdediuerfumcftarcfpc^lu lucri tn taxadooe ^*****
prctij;arefpeflu inquain K)cri,quod Mcrcator

Licctctiimquu Morli pecutnaa


{
modo poteric CODtrahcrc , eodcni inquain prcdo , quia &. rogacus
cmiciS: pcriculo lc cxponiciquod
io aiiiscoiicraiilibus accidit , codcm cnim prccio emerc poffunt.qui Mcicatores non funt. licet in ordine ad
vcnditioncm priuilcgium aliquodMcrcatoribus

non Ik
codcm modo
cator

ncc dc lucris cogitct

tribuat

limili

&

plurcs Do(florcs attribuant,vt carii^s fcilicctcmerc rationc oHicij pollinc.

autcin pericuJum

dc pretio dctrahi, vttft

opinio, dc qua didiuin jupr* nnm.

& pro qu^ Au6U>ics


.

Quando

in

in

maius luLiflius vwm.^S. in quo


,

I^Mi

taiis rcipfaciit Itabiturus.

Sccundb : quia Mtnerarij Mcrcatores


togant,e6qu6d G pecunia illisanticipaca dchciat,

4^

rci

crum.vt

macur

litatcm eicaijare.

contctxiant

Quart6. Quia in concra^u


prxhitis occurrunt

F.

virormm

huac tni-

trdcium ex fvrm2 fu2 initjuum non eje. Sic


fo

liprocefliina luao,

i>em obtig.iri
lutft

i srte ilU ftritorum. Uo( tsntnm tffifmo

qua ex

doftarequcat, vt fcxaginta rcfpondcat lucrum


viginri ? Attcntiergo prxcisc ratioiic contradluj
.'^tB-*-'.

^ Dtd^nam deliriniiure^ ^ed proinTHm

IKH

vidcturta-

modo potcft txcelTus illc


'

non

aiddudus i fine iMlitationis aflcrutt , (ic loctltus


vtrum vtntm Imru^ ftt moderdtuniyMn non exuitm^

quia rationcs fadlx pof-

funt applicari limilitcr,c6

'

quod Rcgi tradio. num. 83. quod

tufn lit,qu^km Itgitimum, iiixta

^**"

'^'

tem-

tnticipj^

2.

Ctrca venditionem aliis faffam

Kegem,

congcrit Diana nuper ad-

RefeiMi. %j. quant^m auccm debcac tale


pcriculum xftiroari, cx circumftanriis pcodcc, vc

frieter

difquifttto

dudtus

nicritd

ho locuni babcac, quot .,JUflius ft-jj,'.

5*

/^Vando Mercatoribus vendicur oni OcaM


V^Rcgi
gi vcndunc modo di^o TitaU (.

,.84.

i'*"

5D/ cQntralH ar^nti vim.


fman

e6qu6dex

S4. licinimeire contra^^um,

I.

|Mlte RegtspadioiHMi iropleatur^, vcrofimile &>


cis cfl

cx di^is

^dem mm. 8

Difficiiltas

1 .

tamen

cft: quatkiooccultveiuluncidijs,aamcumUiis

'
vendnut^ vn Re||w tsnjcfiispadbecis tulcftur
ynJc Rtx nullum pacicur clctrimcncum neque
Jwnum puUicom, ad cuKxi kgibus iAis ancixli^

prttv;*

C&maotWM aibculS dlUlidiiRiri aliRr eue>

mt.priuaturenini Rcx emolumenris nrignii

aiecotoeDim;
f^^Uir

^uodbaK&do

quinta pars

iicut

cx

iiydrargyii col-

)m1UgiilBiroil^^

&prxcipu^'

neauc cz bydrargyro

iplo

perpetui

caix^cris, .

^9S
aut confiicarionis bonorutii

,quxadterrO*
rcm tantum videtur ordinaca. AmilTio autcm P*m|
mctalli ipfim, A aliortja boaonim , qux Gmul I* "V^T

.^miuttai, mioMiiiiiii iippooenda

nb adbdgranii cA^ propter iniucrum, cx concractu t.ili non pofTitaliquis

qcpOffttHBur ,
(igiic

lc

pcricuio incuriionis exPoneFC.-5ic

riculo,non quidem oinniiia

cci co, fcd

gac debc(,pixta(o le perioUo exponerci feclusi


ob%uionel^is qu alii^ noo ridetur eiTe fub
mortali

abeo onete

fintcitempti

-dtim cx parte

fCt^. non adimpietur exafid promiiBip


func taxandc penicuchtberue, fed
eft, vt

ilii

(atisiacete

& bpm

aoiii

quantum 'facb

fuo officio poflinc

iioc Ric-

qiMMpquidmivfiM illiui b^n^iHHnnl

^4 QuodautemdeRegu denimento djcefu^p


batur, eius eft miniftrisimpcni|i4nip,dumc(Hi- duritnmtit

non

traflui

ftacur.

noo vidctur cx eo

Commune aurem bonum "f^

prariudicium pari

cum

pouils

eieo traoigieaio coDtrar

tin non debet ai

Htln&omm pfmaSbet, cim

optwndamccdaiKtVndeRexnondebeifctiittM

dcrrim^ntis

propagart

acdpiuBC

gitiflium

Aaqui adhoe

publict detrimeatoi

vcnditio Regi u3a

lufficit

diftiii

fic

cnini prettum le-

quibus acccdit

ocailristAis empiortlMis graui^rtmasenc poenaa


iin';>u(it.i<

ibluro

illt,

& itifMnnr grauitcr peccarc

led ib peccato participcs

mm

quibus pee-

item imp<>nuntur aniirionis bonorum , 8e


mortis. Qti^ndo au u.M |Kriw> wiH iiwt, pccc'

bz

rc grauiter tranli^reflbres.

Hinc

lcripcorn.
P. Fragofu^

beccatum

Tomo

communbcr

rcnent

allertmt Cardinaltt luigo

247. nnm. 195.

ptg.

p^.

&

alij.

lerhale eneiiK-nlas iiidicxponere, at-

-mA ociWtMe pflenMum

fi

illznonvfiifint

In cafa autem noftro^licct quoad mor-

ireccpcx.

Cto nuroquiun llnt exccutionitnandacg ,

^nofiftltiiNMiii

Boi booonia

quoad

qac

apiii

-.

dedarauit.

au^i : ciim metalU diftra^io prb it*.


conigendo fit in diucrfis mineralibus , cutus prouemus, sv^ auc ali^ via in Kcgis,ac rcgtii

ijis

ntaledtqtMl*de!dai:,caneikur:non crgo con<r


tra charicatt m propi iameft ,qui fc quiique dili-

||taB,& Itinerarios intcrcedeie , cui ftari vtriro<fit debeat , di^tum ott^ Ittis. Vt auiem Mercatorcs

"

aliqua[i,ed

iquod ponrcn)pr,au(|b^lc[npcr/cd3liquando

tx quo <|ui^tum deben co.nftac,cx didis Hnk


qoidem comauminterR*

tkmmm. So.&

2?

enim pezi!>,

ctiio< iMU%t|tiiMMB,milina,& arteaaliceim

ipidciair

l^eiKO

inulru, licutneclxfus

xftimari.

dum,quodediuina voluntacc iuquitur D.Thomas I fOT.


9. m.6. m lorporc ^ qux fera.

p<?r

implctur

fiunc

ita

etiam ci^m niala

'

Adcummo
niuini
f''"'^*''*

tiilpliccncia ""'IP^

llbi

cnim loquitur i)Mod retfdcrt vtoUiur ji


fettmHm immtribmt , rtUbitttr
,-

tbttiitM vtlttHtttt

m ipfdm ftiuHium afmm.

Sicnr pnr^tcr^

.yii

yiantinif

.ItflO

fe , rtuMi j Jwm.i volMindtc fcu Anda , mitdit iif


</i
mtliium diiuju vobmtstif till>f ptr tiia jujlitidm pn^
Mitur. Sic ille -itcec .-lutemtranlgrcflorlcgi^di^

non

rciabatur

iit

Hgiam voluiuatcra per iuftir


> dum illi Qti)itac , r^ni o>-

tiam, rclaliinr.iamcD

pulcnciam promoueiido. Potcft crgo rcnccnria


,ifta

vc proiMUlis liiftiacri,

dum i]Ci4 ajicccjMP

lilpoiiuiktair.

fiiDfiouentiinturjquando mctallum apprehcndi-

Mr^obfeiari iolcnc

vndc non videncur a reani

'

5 5

Nihilominis func qui exculcnt, viam ad

57

id vcfofinHkrm conquircnccs, oc cethotninesre^


quaJifiicil!iminil

miU tHtn-

abco conrraftandi

fiierit

gciierc,

quo

fibi

& fa-

miIiaedemxefliM-iisconrulMX,reuocare:de^m-

totoiuim IfKui aifaiM eft iin iDfiMuram > H


gem lcilicet paiflioni non ftare etfi illi hoc mn-

'

doea,^nBd optlicium ilkidn$ceffiutia&BC,noii

tfmmm,

'

cft

iniAini^iiico|HOCcfliira; oeqaefiK

'

M crcatoribus vendcre mo<io cxplicucvc irc-

St illud lege prrrcriptum,

Xlrfuifibile fic,,

non

& ciim iodi-

i(idctuc.|M)fic variari

^oftitucnm endflm, aliis tanaeo vi paflMnt Mo'


wAiluMcontiiMiit^ prcti) iiicrimeiico. In

quo qiiidem

noti tnaioi' vidmir cifc ditScultaSj

arti< aqj^ncoa de qtli(fyiU didiM"! 'MM^


RexaiiteiiipiiatiaMdetemmMHpMifrta^
cum lcgcm ftacuit, magni adfaibki modcracioncc

if^

dflomin Regia$inferacurapotbccac,quiaiUinon

vttdembit de:peBio>vni^aawcuraiiiE, prohibici

lde^copi(>secmum, vtpronneAuftiAftciaiic

uunwQatione c^iMti eimi d cnm

Mhis

pretitim oi&rant

exhibicfones.ied vnica

'

I.

Sunt cttam qui


noii^ mcoftnia

dle

ca^OUMMloA.

Lifl^C

autcm magnafitpoenarumaccrbitas, rarocaraen


ad carmrKkm excufatione deuciiiiur, c iu qood
depoentsexponiemittm loeiilailadii^Amocfi,
casiUficecnonaMigare fiib monali, quianoa

cia rebiis prokibitit aflignare.

llla

fpeifhic

'

quod

intralaricudipemiuftipreti|intellig(-n(ium, nfii<r-

iux;a coromuncn-t'ntenciam.

hoc floo

iit illis

Qnamqumn

in

pecoiiatis fcrupuluc iniiciendusc

candum. VerumqutdemefialiquandoctKa;dtqjaemininus cautum feuerius agi , ne leges iftai

mde

rofficiens judicium obUgaBon

'

<tum comntutKm gftimitiooem ftatuoidalinitp


fi<MC ifedeWg enteis pinois dilton t-t r.
Dixi Metallarios vendere vr po^Tunc, MitalU\6

dificil^ eniin" rxplcari poteft quaiKitas valoris,

iu non tidecur

prcp

ergo lecunr

fiintvlurecepc,prciencicciamcaruivenicappJi<

petiitusTideafiturabfo^aczi (ei id rar6 accidic

"

-ttdbni)

'

aliis intcnri.

1.

Jdracoiwmilicnafaieaniiam. -^'yiatmuids res


^lircr lc habct
licet cnim Rjsgi iuxta pcecium

"

nundtnationibus

CmttfreliumdfffimltMt^

lettoHi eKai ftndi.

faifpife

l^i.

imdmiii^
vnicuiqae boni fide ^cnti rclinquitur : f^ih
nequeobftacdifticqiiodiiabett^.LefljusIi^.a. .
C^. 1. ntfm. 1 4. fciHcer fi pretium Icgirimum fic

minus, vulgare maius , non cftc iicicum cxigere


ecftdeow%ltc,fed fohii lcgMinttm qirifthoci

Bb4

dmi

Dlgitlzed by

Google

duro

cft veruna rci

prctium a Magiftratu defiiri-

fmn, iiccxcedatur. ImtaiUnmagovidccurdicendum prcrij vulgaris taxationein fellb iudicio

inniti,&itanoncurandum,fcdftanduroiudicio

jJJ^

Magiftraiflf , qui fapiemiura confilio adhiblR ,


8c femocb affcdlibus iudicauit- Sic cnim hoc ac-

timum

dpiendumeft: nam

VHtgart

pretia

li

lius fcncentiarfpudiAri.

^J***"
gmmmm,

(aeiet,

dilfici-

'

'

"

'

kmifiWoakt, veodi-

tioncs lllx anticipatx fiunc

/unc rortunati lucccflus.

tari.

Aiiis refoluiio prior ftarc rion potcrit

iu-

"

ictaquam pretio legitimo vulgarc ant^nctidum


Snnanir. t*ofiio c^o pretio lcgitimoinDnjde^
Vtilgarcccfrat, icd impeditur vndcli lcgittmum
cctfiatimvulgarcfuccurric, quodidcmtuctteftwit lcgicimi polkiooew i quia obmmuh ii g*
IHtmtlo{<:mpcrclU-.tJc[i:i. Vndcfiquisignorans
'

'

)ifetiiimlegicimum,iuxuvul^are concraiuit,noa
'

cftad leimdendam^oliltgaRn*' Innn& etiamii


ignorcc , idcm dicendum graues (criptorcs

Hon

P
'<(Smmiamttlmmn,&
affirmant , cx quibus

'

{kiolina

D^. 3 K4. firf.


Ex

Ji^t.iSij.Verf.

htt^

O^CKfriafir. P. Rebtllus tiu<>dodrinam addueein,wi)uaemagiumprobabiiiucemi]abcatP4<7,


aJi(.9.fV4i0.aji.i4.&alii.

57

fffUff

t^m

frtf

.ui

^^U^
'"^

Quidquidautemdehocficin

cafu noftro

non

rcbusalijs,

vidcturvigercilla P.Lcflij

doArina^alionimque , quia illorum racio noQ


habct locom: pretium iiquidem caxacur a lcgc
'ingraciamempcorumiquorumiuvcilicaciconluJinar quod cqutdem iu cuenic in argcnto vtuo ,
jqmxuM in granam Rcgii precium tllius dcccraainacum eft , licec retpia maius fic * quia vc calc
ficrdpcftu Kcgis aliqua confidcrlDCur , propter
Mf oMicaiawaifnoderaciotuic. Qnemadoio-

t!}TZ*ndi
'

'

communisdcfdrinaGccumtquicftiilmorifol-.
iiendi,adrepeiadoocm4anittmiiri'cie^^
cuiuj

tft caulTa.

Sic accldit vc Mccallarij vcl

non

Ibiuaoc, dcitc conlcicntiat gnuamco inaurant t

wl Ibliim quid cm
uaotcs

ne ciediuim aiMMnty limc


le nouis oncribus przgra-

&

indc conquirtntcb

& cmpcorct lucnim

immanc repor*

icnc, centnteMlifittpcoccno^
'

opcrx pretium'Cric plO.iilffiltt-jyidaidft lab*

rcmus..

Btln primii li MdalhitoVcinftiifliKr ft*^^,

59

fibi perfuafit

copiam

vt

non (utiuam

& Regi

fibi

tanum

& eoipQribus

"

tn^talli

i^tis^kcerc

pofllt, adrecompen&tioneminregramiaNnir^'^
ficonfteccmpcorcmabalioempturum^quicon
fiquidem dolo malo

wa^wn ditnpkrcc. Tuoc

caollukmoi cfi. atu lucrt ccflaiicis, nou fedis.


acfi volentem comrahcrecum liquo, cumpcp
6audmi:cqncndu^quoceitumefletlucrum
liabtcuias,retiocarct.

Inqu^dubiumdlencquir,

paAo iuftitia commoiaiMM inaniMii


violatur& violacioulbperrefticutionemdcbec
ad cqualicatemrcuocari. t iu hsc eft commu- t^ttnU fr
nis rcgula a Do^oribus de ccfticiiciooc agcntibus
aflignara- Pro qga vidcri poflurK P. LcUius Ub. "f""^.
quia hoc

z.

df.

a. DMbit.

S.

'

Booacina^kri^^^Ma^ D^.

i.fii.^.i.PfAti.depiuresapadiip(iiin.P^M^

lim dt^.i^o.

exterorum,&indigcnarum,dcquo fcriptorcs iu
macenideContradlibus, dcproqooP.Mo&M
^^'^'iA^' P. Lcflimyij^iawiB.jo. P.Thoroas

60 Non umcn ita cx intcgro obiigatio rc- MW<r4n#


f^PWrir*'*^**,"^^**^ <^'^^ fr^ifir^ Mf
nunc ncccflarinm eft admeralli quantintera e- ***^**

Gip. 7. Diik.4.

tucndam. t utio cft i quia nou crac ccrtum , fi ^^^**^


miilioconcraheret,cufflfideaiconciad|b/er- ^^1.
iTaturum. Sicutenim hic, cum quocontraxit, ft;
Itarc cuntrai,1ui noivpotuit,pontt&alccr,
li- 9***^'-

Sancius 7ai

Qenf&nitm, Lii. i

gratiam&cerevoluicquandoquidcmcmpdoncm
iilamexolam habcc; dc iu pKtiuin vulgare , 4t
oon legirimum ceflarct vulgare cflct multo maius y vnde etiam ftancc illo potcft & boc locuin
,

1-

dum pragmatica tritid folet cflc diuerta refpe^

MNi.tf.<ri>a^.f.nM.io. GardnaUaLugoafK
20'.anii.fia.& :di). Atqui cmptonbus nullam

fcraper

cum tamen inftentifii, Sc Gibi dcbitUm reddiconcendMb. Qma ver6 reddi non cft fiodiliile,
fpccie,vrgentdandumnicantumpccuni2,quaacum luc iat ad ctncndam quatvitatf:ir\ camdem p
guacrunc quidtaiinan1iMi>dum lcgalepretium
(edlccundum vul^are cft mcnrtirarKla,quianon
inueoicnt,ouielitprok^i,vndcre^ iuqua*.
lecumq} vuIf^C)iniiillaadi0wAlit6aio--,
ncm fadcndam vt fcntcntur indcmnes : ciim

tninoris taciac.

'

quarum non

&

exigcrtprcnumlfgrrimumj quia ordinarie precium caxacur in gCatiam cmptorum^ vc non exccdatnrt nonaliHaiivcinftiiion ddcendarar, fi
circumA:tntiz variemur ,5ccommuniszftimacio

"

Mukocia Gquidem

borfpei non itfpondtt^fcittoonbabcm, qtis


poHint Rc^i paricer ,
empcoribus facisfaccre

Mm.i 3. vfai aic , quod & ptctium lcgitimum maim 6 qdkm vttlgaie , oiSauii non cft licirum

Magiftracustaxacioicapuo^m veritatitatciiigti
ftpretium vulgvc deoeK pcninisfidlimirepo*

'''rTS*

Qjiia vero labor corum idf

Quod autem verum pretium (it

luxu quam do&rioam {irctium


vulgare cft verum prettom , & dc tllo contequmtcr loquitur In fccundi afliatiOne : nonergo

illudopificium iraxiimur,

rcddant a Regc iuxta taxam xiidiam cmeiKla.

quia pretium vulgarc iuxca da-

Conftac cx prccedcnri rctblorione cluidem Patris

V.*

Vm \!incrariis argcnri viui Indi ad la- ^^"T^


V-^bonoium

Om expiicationem prctium non cft, ciim non inrtiladirireritoi.

ohligario iUb imponiBir , vc(|ooiinni$vndecti:,,li^r^


qutntalta , feu ccntilabraspro (in^ulis capicibus

j^. quiaalias ix>n eflec iimul pretium vuigare


legicinuifli s cuios coMrarium fupponicur a
pnefttt} Aulore

fi

& potericil-

Eft tamcn illud

'

magiilratus tineconlilio

imponercpcrgat, nibil

'

>

thUgMtiuK sSstXi
'fLffgmff
wymfrmoK,

Jiabeie,9uamiiiscommui>emAnMllteidB0hilir

concra<flui

ces cafus

id

occurrunc

quibus fpeafolecfucoeflus

.
.

Mar4ui4qnjw%i22.vUai(fi9qd.^^

&

non dcRicutum ^^*""'


camcn omnimodam cercitudincm
non habuic , <Sc iu hoc pfzrcriim gcnerefrequen- imimw

CCC vcroiimiJius eflec alccrum

V^nde circa hoc prudcntii


dcfidcrari fruftraii.
confiiuimadhibendum, &probocftatcommuniclbipcohHnlMfils, videriquc,ciuQ.{>oflunt4,

verf. (jusmitislnir rr.

'

Digitized by

Google

contra^tt argenn viuL


tcnen ad reftitutionem, quanci itidicit) pnidcDCis ea Ipcs ik impedito vaicbat.
Pollcrior
heito

Mtem immer,

vtrj.

yemmMmtM eB.

flccipicns

teritmumn qiuifMt rtfiitiuuae fatiendji /i4bcnddm


effergtior$emtir(Mm^itnti4Tum

sm hmnm^tfHoibeT

vt

dtteMds-

viJeitcet

nonfu^kh

imfeditm:

fuit

mminrtjeiim

{fe^dcptnitns i muttkH volumtte


koHum sutemt ^mHiu,v*ittyft*m im
P. MaMMni. P. Vaf^
cortimuncm sliorum fenrum.
Quando aucem Metallarius bona 6de

61

tore.

r^atLira

lra(flus

cmpci6nis,A vcnditionis

'

rcddendum

cogit,

iuftltia

aut

, yd cx
quia con-

,fi

pro

torrc intcrim in

lic

probo i fMmcftm^Kgatio
,

nouum

fpeeialis

do

Qopd

prctium aliquod ix>a ftierit confticutum.


dilur comradiii

&c. Pro quo

obligationc

tali

(fx

fupcrad-

Hn vti^jne,
eam non obligare

cir

1.4.

in

con-

quem

'^letitia^probabiKt^rdidpocefttimctadiaa Tiulo
frxeedenti

mm.

3^

e6 qudd vbt grauis

ctilpa

itadelcgibus

Cardinalis

iftisicntit

'jl;o

D-. j-ji:.

18.XMM. 18. quiffr. 35. Diana;, dc aJiorum


ftiitenciam complc<flinir.

61 Qnoi! eti.im a fimili probari poteft e<


communi docTtrini de qul cciam citatus Cardi,

uGsjfil/MtmHr.

do

58. circa euidlionem

res aiiena vendita cft

alienam vcndidit
imefcfle,

fi

cnim quis

quan-

icieus ciTc

in conlcicntia ad
iplam in,
rcdditum prcrium em-

tcnctur

& damna emptori &

dcte vcro domirto

jxjft

autem ignorans vendidi^ , cognita verinte, cenecur quidem redderc prcctum ctnpcori,
non umcn .id intercfle, vt! damna. Eftautem fimitcin cafu noftro , dum quis vendic quod fuum
tcaera non cft,quia neque reuta cft wi ric, tc
& intrrcfTc non OeiMtiir , fcd aJ
tta ad damna
ptori. Si

prctijacceptiredditionem.

6%
quj

'

'

Dilptif. 3.

Bon.icina dt ContrdiiHfu

SujtH. i.?unclo6.

ii.dicunt e-

aim j qu6d quaodo rca allena perit ofii famiito.

ait,

qaod quan-

vngucm kquicur Trullcnch

8.a eodempriildpio

liua Dijfut.
,

31^ num.

%.

P.Zifikil*

Lth. 7. C4/.

idtenec P.

quoniam eo

ccrminus folurioni prarligirur,

tacite,

ipfo

Mo-

p<

qu6d

UOii^
-

ac viriute

pa^um,qu6d debicor teneaturad iiuereflc; fi non foluat. llam enim tunC


quidediCtinuoitltuari^ illopriuatur. Eutncum

ciaaletur intcruenire

(eqmtnr P,biiare Di^. toy.n.ty.(^x 8.P. ^V,tai


y.Mert n. z. prci codem viilcrur fi uc,quarenus

aliis

firmat lciuenciam

ilbm

vlu

Mcrcatorum recep-

Aum

cam. Si ergo recepta

vfii, pa
Vidctur tadtum
inccrccdcrc,& quod in noftro cafu reccpta fit.vfu

eft

ctiam inani^ftum: ibluufU entm qui poflunt,

cum tamen ad id per iudices noa


qtiia

compdlanftor *

caufTc iftr luccm tribunallum rcformldanr.

Et vium quidem ulcm, ac racinim paAura^ conBcaiencer Uli indactrepocuerunc

morz

quia ptobatto

IncuItiabiHs cft fxp^ ditTicilis, &: in

icommunisagitur

ticut

co ciu-

enim quts ad interdla

compcllitur, poteftde illcdc b icore > 'foos cimH


pcMere. Er in ca(u noftro licct fjcilc prob.iri poffit mctalluro fufficiens dcfuitle

lcem ex recepriffima afo' doArma , dc

pliirlbus citatis

.nd

i9DHb.

non

ncqucat grauamcn improporctonatum imponi,& mortali taiuum rcarui corTcfpondcns,at


eft

ncccflltarenf iucldcris
ncccflltarerrf
iiicldcris tmdti

cftctiam preciumadii-

ciuilibus, \t 1. 2.

grauem
erauem

Ctf.io.num.fi^.

exhibend*; initur racitum padlum,


vr no n folucns ccncatur ad iiucrclTe dcfciiu folutionis obuenieal , 'iovta legcs ciraras
1
feqtuHti Mtcm mimer, yo. cafum iinpofiioiliraris
excipit,quando impoterKiacft inculpabilis,non
carocnob detrimcntumgrauc rti familiaris. Vndc mirum cft a Di.inapro fua fcnrcnria citari

, vccftcommunis do^na proqua


Cardinalis Lugo Dif^ut. a5.mnmr. 1 80. Nequc"
tercium quia lex ralis non cft , etfl aliqua cfle di-

v.dteo^ ifHod (trttloco.

2c

in conrradlibus conftiruiruV rermiflus fohltio^^

nis, vel rci

clcndum

catur

'f (
Nibilomiiiuscommunis ll-nceiuia cpn- Cir>irf4
mr&nitene^qilll c ak P.Ld1ius Lib.z. Ci^.t . H* *fi
mum. 3 3. cotitra^lus tacltoconft nlu vidcnrur fic <'>**'
, vt vidclrcet poftrermiuumtcncaris
ioIueie,veldamnaemergentiacompcniare j nifi

conuentione non conftatjft vtccmftarecdubtan obligarcc

fi

inrelligcndi

contradium

ae^ueacadiroplcrc.. Nec|t9amduinyquiadeuli
Cari poffct,

iaat,^damnum per accidcns vr mancipium


peritc. Tunc fic. la cafunoftro rcs tradcu'

quod

preti),

varditt.

dtrione igicur acceptt preti j res videcur abioluca.

'

&

fic

da nullum habuk toieidle ulmnfiscum.quia non


enci nuUs rumproprietares ; ergo ratione illius
nihil dcbctor tSc, aliundc nibil ctiam cft dcbirum
ratione luai ce&ttb^damin emergcnrisried-

finc tali obliga-

vciiditor

fi

fx-

fame

tione fiare poteft i Vt conftat , ciim co n liftat tan-

fAmiaeonmiucatlonemercii,

rcrum

&

cxipcciali contrabcntium conueBtione


,

dc quo loquimur*

"^*^

Pro quo & vidon poteft P. Amicus Dt^.


compenfa^

Noii pranuro

fortuico roccaili ex-

cradendirem vendinm , renerur ad omnc inrercfll- inrrinfccum rei illius. Vt fi tcmpore,


cuo rcs ctac tcadenda , plus valuit , poftca vel
acKrior eft fidb, tel decrcuic in prtrio j non vcro ad intcrcfle excruilecua>,quale cft lucrum ccfm<>j4

xOiiih^^mm. 9|Mcem oM^tio

Icgc aliqua pofitial.

caiii

Prxcercii, eft ientcntia 3lia,qu3m vti iuri ItoMdO'

tf4

dc moroio inculpabilitcrdcbi-

cionisauioriturexconrradltis iplius

quia vel

ti3,& intcreirc,fcd ad prctij folurioncm.

7Shii/^4irdlrwi.mrw.34.circaDcpoficariom

ralitcr aflcrtntes

cft,

Qoinmunt confbrmcrti proponic, & complcaitur 4"** ***


P. Molina D/jJ. 368. vcif Tertid conciu/io. Vbi aic
quodOcmpcorDretiumtradac , & venditorin ^rem,^

criccflantis, probabiliccr potcft ncgari, iuxt^di-

jion fcilicetrencrinilt ex mortali culpa. Oolo-rcs autem iic tcncntes gcncraltter loqutta(iir de
bntno tx contta^Kbnf prouenienci,qi]onun
dcni f rntio. Pro quo funt etiam ptures, quoj
adducit ie. icquicur Diana Pr;r j . [rtil. 8. KtftAir.4J. <^PMiri.T>9. i {. ft^/W. 49. id gene^

& morSi atqul in cafu


quid

mflnerdid poceftndefleobl^arionem addam-

fedlpdnonruccefljceucntus.ceneri
tn conlcientisl ad compcnfationcm damni,aut lu-

Qmnt

culpa,
iiaiile

vcrofimiliter fperab.7:ur iuxta ordinarium

contraxit,

'Aa

,"{?ue retrl

curfuin,lui cft cxpe^ationc iruftracuint crgo

Sk iHe|ni fetd^ticem

<]iicr 8c

rcncnir ad reftitutloliem

tnaiomHi<iiit,iaucfeituico fimifi, damid,quo(l

ctUdioris:
fw.

non

acceperit in fui, fiu altcrius cencrahciuis , fiuc


in vcriiirquevcilitatem , cxcepco camenpaao,

ica (cribir t

potcft tamcn e-

mete ab aliiSiAr fic cm ptori fatisncere, fnde ooiM


cft

adcafus impotcntiz, vdatadtribttnd fiipe-

riusplOUoc.mdum.
'

0^^//^

Qiipdv:gcrivlteriu$poieftexfit,^g

nmf^

pigiii^uG t/y

Indicl ^ttulus IX. Cap.

Thefaun

198
iillmtm

iftim

gm. Br
9

fc

tcnfir.

gentrsl fe^uiium

venditionts gcnete crauia debitoribm de-

daimjki trimenta congtruntur. C&Qi crgo exccucione


vttntes non peccent ) Itgnum cft fic inter Merca-

ksje

ro

nnm.

&

&

ftff. vbi leicripca alia rcferc

fubftituat

ctiam

difficulr.is,

romdem accepto , rdlhiKiidum il!ud Indis eif- "f^td


<km , omnino exploratumeft ; quia (ic pretium ^L^ft
di6tamimburfans,nullumhabetcitulum adillius (ff\2^aeceptionc. Si aliquti cnim efle potcft,illc profc- 1)

difficulnr.

Vndcconfulcndns

lu$.

Qjpd fiin

A6,quiex afl^nacionc refultar.pro laborc in Mi>

quos non

pen&iioali()tiacxigi poceft,per

CAPVT VL
De

tis

fiftti

Vta de Indb

Metalfaiflb tiecailiit

^
Q;

quxii.im oci4irrunt

&

flc ii^

iurisrct^uh manifeftjjquid

U-

.t C^.Cwa

<ync

nitn conpitmia

/ifM/dr ntMiefmuf

Vbi lod

cirr.

adqinhioiatttnct.iionadobl^aiioiieA ialtiri*
refcrnir,'&

ira

ncqueab%HMfdUtaiioilisindt

vidcturrdulcarc.

'

70

ilHdamilr,

nou ludos,fcd pccuniam pro cifdcm accipiantifc


certam ftat vt non preriam habenc , iuxia Pkt

lan iwnoeiidam,quia expcof maiomttn fiint^

"

ir.i

vt

vt

ij

cjjuibus

pro quolibcccapicc

qnioquaginca argenti pondcn , fiuc o^rcgalcs


^joandoquc accipianc, pro bimeftrf ft nahodes
ampliiis ; & plcrumquc acci Jcrt: ,
perfonalitcr
euntcs prohibcantur
detcmantur, cffrcgcnturquej teftis cft D. Eicatonaln Gazophylaico
JJkr. i.fg. 4?. vt fic occafio mitcendi iudicem^
Gubcrnaiorc , quipcr Prstofc Proamdaram
fiwtaceos^qutacaflignatlsddbaCypecaniictimpenrari,'tuxta caxationcm diftaih , auc fbrri ma'

idrcm.

'

1n quo quidem iade6 apcrta inlufltita eft,


vt nequeat contrahtstaIis in quxftionem rcuotfS

c;tri.

Id

quod PhilippUsTcrtius Rcx

noftcr fuo

Anni 1 6io.Se i ^ .//;/, quod integrutn proponit citatus D. Efcalona pa*.^^.l\\s

Rcgio

rcfcrfpto

eft vcrbis i^notcftatus ,

dc Indis ^ens Pocofini


nus dt U tenit

inoncis Minerartis afligiutis.

Qm

fmttiektUifm,fm^r^miimfitnkUhr

ooollifr

^**'^

rtien Ittflkta fr dthi* ferniitir^

trs irtaoH psrttiuf hi dtchcs fttatts

NihilotmnaiidiionvidecaTpoflencgari,quialndi fubea condltionctradantur ;& licct

uinciarum dlftantiam

fiM Rrpm

cft

refcri pto probftri,dttm ait :

lcrticn (]ui in

contr3iflust.iIiscxcrccri

Ttr

'

prx-

Mineri fac cckbri argemivfollaboranr, poft contraAoi circailHdi


Operxprctium crit Ji!i:ufI^oncm iftam fubirciailMis:l<>Ietnan)quccircaIndos^ qui ex diueriis
PfowincibadnKtanaelTodirtia defignari itnt,

acciJat,*

ntn jUt ftreHm,adepumferiintt;i{uomuiim0ndiiu


k^bthirthtknferiitit^iHfit^dfa^t^^vfit'
Rcgi aurcm ob defraudationcm quintorum non
deberi rcftttucioncm aliquam , vidctur cx citato

contnfttt circa IndotpfoJAioent

liat

boril hutulce deie^lut^m venirtr,aut redire inui-

affigoacos.*

tm Initt

nefitadiibendo, dicfibivtiliiiituro.atqiiilabor
reflat.iTgDftodTnt tituIus.Ncquc ab InJiscom-

mnw. 124.

teUrattdt

& graui-

lum ooculti extnhere & vt poITunt vendcre;


^uod anqaicxeoiuftiticant , quiacacitusconlenfusMtnetafioramefti ex quo omnis ceftac

coftodijB

bonafiJc linc,'nihil moucndum ,qutatuccedct


,& cum ci pcccatonsiii copia. \ndc 7ir/. I

Praxutir-

.'

i.Lt

69 Ecquidcin quan^p Iiidi a iaborcpro- Reniim.


Mbeniar/k vt ooai vcniaofaca>rratur,pretio eo- -

alia

mifumi

1 8.

ciui proaliquopretium acppic,


is
alium,cum tamcn ia acoefKioiiepiCtif

di(fti fuafit

Ik in Politica Uk.xXjif.

fecf^-

addcndum quodpoft hzc faipta


Minaram pnmofitoa mettl-'

In fine

latis.

coroperi

'

o.

approbaii,!!

&

ij,qui eos ad Minerarum laborem accipiuot,aUis 'T'*?^


venduntiufto pteR<Cp.iam fchcdula pr*miirum.In qna tamcn compcmatio prctij videtur

adfit

trs-

cacem pcccaci cumrefljiuriioais obligacione per-pendir, addcns nudinationem aliam Indururo^du S^*^

vndc latiseft rationi conforme


iu obltgaMcrcatores co modo contmhcre ,
tioffemiiiiUtiJB ex non adimplctione refbharc.
dc Hydrargy ro
Eft crgo vtrumque probabilc,
aliquod

u k fftttt,J M Aaugi

hs hmttzhtfui imMil fer (ift


ca^tmum ui eti lujiuis fe dehia ftrmitir^

ltt'tr-it

en

fegHndt

non eft mirum,(ioblig.uioin conlcientix fonon lit. Qnpd lccuf accidit in co, dc c^uo agiin quo nnpotcnti.i non cft licct grauamcn

mus,

ftftsdtd ocherea!t>ia-

trs ttifi ftrtfit ki HAtifttmti ym vtniitim


fmutJbmamm. 8k. Pro quo & alia videndt
apud Dom. Solor7_inufii Tiiai. 1. tik. i ,Cdf. i-f.

vt cxciirntionc! inculpabilis

roorx non admittantur cuAni quando ade6 ricido mcdiofolucioefl debitonimvrgenda. Quia
lciliccrin co communis caufTa vt rtitur.dumqui
txccutionc vtxantur, dcbitorcsctiam luoipoffanieecutionc vcxarc, In cafu autem impotentfx

ert

qttt

ktfi,

toresin vki habeti

jor cai>rMr Jfifl*

y f Mnn^ees verltit^m alguHti h^hMfiM^ts mafo

eiio

uruuh lnJ^titkifu fjf^^*, duit~


dffuttit ijU^MeAfmlemmuhiihteiHt trtkt^
da jemi$4

tumdcm vrgerc, vlque ad cxecutionein fiacnin


vcnditionem bonorum fub hafli

'tutacvin

fm^teUiMmti, a fdm Bmnfmiitt, tu

Ttltuan dt

csinimetdebicoieni cxcufitriireddendo
dcbttoiaddit tainencrcditoreni finepeccato pofcitur

V 1.

itUi mMdelduboEtxxe,7kkMdtifiliira UMlu^d/.

lubct P. Molina t^^t, 754. vbi licct propier


graue dctrimcmuoijquotladunpoccndam reda-

Rtif"'

did poHk quiilcorum obligationcm aliquaoni-

&

Mintt

unuia cmolumenta l'uppcditcnt,quod

tamcnKcxabloIut^iuribusiftis defraudari coca


conlciefitiiqueat ,

ergo

minimd poceft foftiiien. Qgi

in caufta cft vt

dum iuxu

illis

priuttiir

prudencis arbttrium

ad rcftitucn-

obl^ur. Nc*

queRegiomreleripmm obltgarionedi in hociof


ftitix ncgauit.fl-d

ca gcncralitcr alTcrta,

magnum

iilud Rcxiipacrimonij dctriroantum cxpiefliC|(ii

qaoconftsRfliblaftmamviobri. Qgeinadmodum neque in przdidli quincorum exprellione


obligacio confiiicnciz adiefb eft, dequipt)iB

miftum. Qiu ni en tti^aemit. c camcn iKgair


nequit quin grauamen aliquod confcientic

quia

fidcs

KegipraBfttiaviolatur,bono

prxiudidum inicrtar,&canfla eft

lic^.

communi

r R^ij vafalfi

plus impofiiioYiibus grauentur/ium

roa^num

it-

ludquintorumfobfidium dc6cit, &p3ntcrinal'


(a incc-gta, ex

qui illa excrahuntur , pro commu--

aiboiio.fiKDaiopcienliciMai,

Dlgitlzed by

Google

dfufnik

taoi

7}

^MBnw|M

quod

didkile dtcebamtH

frilfcet

pretium pro Indis accipcre, ^os cx alTignahonc


dedrccontingit,eJij|itdkiar,qaiaIiK^

mt^

'TT^

quamura labor eius ftiomur


^'^V* muJto minoris (umetur luxu Rjq^iam

4Mr.

wt iiiqw

iii

videtur aded exccitami


dixi TStuU \ .niim.

iiiiqiiiira

De quo

pretium reporure.

predum libcoacvolenti non ficn- ^ui^


potcft cQ$

3 J- ^hVl*
crolftfii^ft 4cienci
*

riam: quta in eo Indi luam

rc

dimunc vcxationem)

eorum ad inftar , qui ob neceduatcm vfuias io!^


uunt; vndenoneft verimlcimnijftvdflmes
.ffc, eo voluntatis gradu
, qui ad huiufrrodi fuf'

.ficiac : cftcnimvoiuncarium inixiMB,vtCQmmu>


aiipr-Oodores dicunc. Ecquit ^aonvideM tiihumanum cffclndum laborcm fuum diuraum
poodere argenteo rcdimere , & iummam ii^eii>
lonprodicbus pluribut iiMr o|blnioii{saccie>

rcere, cuius

vniuerfum peadMnii

adilfan Ibl

uendam fatis cflc qgeat?


7x Veijlmbeeeiicc|nBiad^quYpiam,f|

cirMfUr

quicxaudiatnuUus
->

cum

dula

cim boc uullqm

lur.

Erittioioi wiic

pratfcrtim citata lche-

iiniccte

lcrupuJum vido'

Afe--'

.r.-.-.^irmiiiiiicNw

quando

obligatto,

fic folucntibos Indis , tnucqpi qnoQri velini prctio iaboiare.

iHuiicur aJ\i

lMnqandoUw<iiii,quicumpmiora(^^

non erx talis &turus, qiulis cius, qui cx argcntco o Ai-rcgali coaductnui faicnim robufi & esperti fum, A: voo die pios anolutnenii pneftant
i

.quiUnaIijduobus> adolcfcentuli, & incrpcrti;


POn eft (imile precium cxufqidum. Vode ct^a
Caciquti pro aliquibus perlmMlmr non coapo*
rcnn1>us

quiefli; plurcs folent, prc tium

redemptionisoiierantynon dcbent fecuudiiinnitmcrum


clKlMri apqualiter, quia in ilfis Dulti iimc viribus
,

inzqua!cs,vc
.

non

poilint conduAitiis exzquari.

Qgs quidcm

oimis deiicata aliqui reputabum


ad nnion non bxrcnt ? ftd Inftma dcljcau

rcs tft,

cum

on^jiem profligcr iniuiiam

taicmioducat.

hoc quadem non

iu

zqualilcuc ali-

oood dminencum eninir , fid fime ingcnua


dum de iniuriis pufillonim agicur , & gnndiplQ
icdcmptionc-laboce^pretio diftcptatur.

CA

reftitui, A. t neque emi. Itcm


quiaaertabm
TCnditioaem nootransfcmirdominium,
rei furtiuz, &iu
vcoditio
Prztcrci t ementes fiuot parttdpet
crf*
minuvcndiiorum , quia vcndlrio ftarc fmc em-

efl inilb.

pdone

fi non eOent
emptOfcs . noR
Incafuitem
manenci maxtmum vtdebatur inconticiiieosi
quia
Indirecencis fidei videmcsrna
ftraicmi, ini

VT

'

non reprobari

cxiftimarepoterant Ileitum efTc

impediri j

fi

feeund^debent corrigi ,

VII.

& HifpoiusMe-

h-

ixireincompenfari,^ cui mcrces eft latis


cxlgua
COoAituta : id ccrte locum noo habet io
lodia

condu^iis,qiitbu5ftipendiumproportioMioni

fuitacamaliiiinmacatnconcunaw, nondebet generalitereorum contrailatio toltrari


rouItO

petmixti

feli-

gere, &fibtpcailtirefi:niare. Q^awemocr


culte fuOulcrunt.publicd vendenda commitiunt,
:

quzqui-

dem Metallarij emunt vt poiTunciicilCjfclnalvC


pofTunt, vendunt & numquam magno prctio
,

juiaponfunt rerumiftamm delicati stftitnatoRi* Ctrca qucm contra^tionts aodum iam


pridem ttrratz St fcriz func habirz confultatiopes^quia res conJideratiooe digniilin^ vjdciuttu-.

Vtcnin jmliean^commonia, ftceiialSn^menuItlccurTebant,

icilicct

porrioncs illajtnc-

caUicas cife fuitiuas,dc iia nonemptibije^

res e-

nin feoiui wndrnBffl t , c^dJ|mt dowiao


l

'ft

minus fiequenuri. Deindc ad huiufmo

conmAnm pcrmitccndum

dl

toendo momenci
bonci publico

d& vid^*

nulla
conlidtrabilis ; quia

vriliseft,

neque

cc Kt^i, &taciIepoieII

piolMben.

74
ifte

Nihilominiis fuos lubutt contraaui


dehmfofes , vnde
audloriiatc publica colepro quo iftz cire raoones ^^ofocrunt.

&

ratus.

Pnma:

ctfi

prohibeaiur.Iodosabhuiunnpdi

fulweptionibus

non delticuros, & veoditurosoc-

adiie ji^e

dantur

fr
<
<

aurem vcilim , piiblicttdialimafa^

nc tcilicctargenricoptacxrraMiiKial^

in quibus luntfurucommunia.dcieranturt

Secunda : etfilndiliinndo peccoK , ikdoaini$ tamcn Mineiarum dcbira ifta rcmitti


dum,

mod6 publicivendanturi fic coim fadlirecuperare

oblau poffunr, vcl citam

Indi promp^

quod

faris

exiguum

cft

comparauone

corum,quz aliis luoiabore comporaux. Sicut


nonpcccacvtndemiator, qairacemomcDmedir,
aut

ciiam per fe ipfos vendant

&

Bibuicor,
ifti vtpote experriorcs
ulia fiiru fi^cooemiiis Iblcot commtaere : tc iu cuio
eoruoa

poma

colligens,

(i

aiiquorum comeflionc

&

laborcm
Indi io fodtnii atgentcis lab*

^dammculli eumcerri

& impe-

diciido contraaationcm diifhm c^aciter


edoCffL Et vt demus iuftificari potfe
fubreptioncoa
cx eo qu6d Indi cxiftiment hoc padlo
ruom

quia multoties lodi in hac furreptione nonpeccam, pinamcoia fibiKceiealiquid

^^ranccs,cibndiueseftvena, fruftaquZ'

nili fQrte

nnan. Q9idenimfurarinooIicear,filicetaiieii
tum > Ei argui qnUem Iwc dilemmate
poiell.
Autlodi pcccant ,aut non peccani in huiufioodi
KHKepQooe: fi primum,eorum dcbci pcccatum

rrs Incindulgentia in laborc finr.

cailariis vfitatus.

^ Olau

7}
jMrl

'

quia

n vcoderent furarentur.

Tcrtia

aiius Tndis

Quo paao cr/am jllorum pecca-

nequit.

ta fouentur

reicruare

CoDtradus

quod

apod doronioa

ft

alicuict col)c<^tonis ,
quidaa labor
cAillKmis adedcft magnos^iionoie plcnoan

non lic tncrum puiam Lidos

ift fib& Iriiiiiprmi

liccrc.

75

Qi?arta:quiaetiaoifipeearecondngar

id ex errontl conlcicntu defccndit,

ncqueopov^

eoa circa hoc picnius io^niere , ne ad maiora


Midadim fimamr nde mami pccearam minoris
permifTionccauctur. Si eoim manifirfta
quando
quc peccau ex uli iine lojqtari poaunt, cur non
etiami]la,quepeocau feipfanon fitnc , nifi quatenus ex erronci conlciciuia pcrpetrantur.
cet

Sic
firequenterdinxicrui inConi^flione defurtts
fe

oeaifim Oombdi laais, Coolcl&rii non dicunc


apertJ in

pecccnt

illis
,

non pcccare , criamfi reoerjl oon


domini illis neceffiiria oon tri-

qiiia

buiint,ne,fiilliieaf9cri|via, adiocoocdla

Thepturi Indici Tituiw IX. Cap:

3QO

qaod unkcn

1161$ tqdilitetttiemunfit quid in

aker illiid|eniuo^

cjuiciunciidcmagunt &'eorowhidole B0
ij
,
fteil^ perfuadec. Quando
dW' 9t fol f
fMlw antemquiseomodoopeTatur, nonpeeccacoMr'
mdmitM' uliter, luzu vaide probabilcni opimbnem . fro
tum ttfrtDoflwrcs adducit Oiana ?*r:c ^ Traclst. 5.
i ji.
Torrc im Stkiht
^/^- J ' ''^"
*

pro quibus liccre compcni

4.

de magifiri*

iuxra
*

'

illos

iudicandum,

5f

qiiorufti
,

mencertumfitaltquosex iUisad fiagitiaoccafio-

ricntia oltcndit

iMMifiitfieve&}ndtii]Igijbiernaiioneludipublici

nrKxKos,

p3r^

ioftii

tooum

itii

ittenditur

lumer.

fiercnt

liuntur

8. <

lHHilfaSremi.

vt

videmus tera-

iutem mcrcesde(bmpcds

Vmfc expecflc com*

moderatum pretium

eopaAo

plus Mcrcatotes diuitan.

quando abundanria

difficultas
,

ccflat

qualis dicbus proximis,ia

exiftimanies fbrte id amplius expediie.*

multaiuftiticoonconformiadeptcfaeiidi.
POH)inlNii'il|tHendn m tD pnmis
.8*
quod Do(florum confenfus firmat prctium rc-

Vftf^g^
vitlfMrt

fedtDCefl'eiupraia,quorcapita.

OebctQgoii-

Hnt iuRMaeM pfiMeAiiubi tuJMu defuBU > om*

qux pro tcmporum varictate ocairrefe


poflunt , expcnfis. Pro quo vidcri poflunt P,
nibus

MoIinaDi/^ffr.j^S. P.LclndsIil.a.C^.i

iis,inquoiiHleiriellratto,non(eiI{ceciiittfcilMAi-

^dOOiinltHUs,quod vendirur.

2.

Tandem;

quia Minerari) fcientcs funft


Itseilbffieri, pbiTenclhdbvlicerenintriidiiexeQt,ftleillUaIiquid donaturos. Tnquotluidem

Bonp^ccdrent tinnqpia^iamredimerentvexAlionirm; tumquiaalmffiiiKVoh ftiaifirrent^^'


catum,fcd pcccari minorationem ; dum cnim
domino rcddunwrpracdida , etfifubpra:6toonere,minus pcccatuin conWHfaritOf > qu^afiji

aiTeruaildis

cert^ opdrtct difcuitamus: poITutiteniminiUii

^ubd quis non emat, iion cuitatur vendentis


peecitum; eitmt enim wtjpltncs emptores. Qine
cft tamcn
&tisprobabUis> &bocfufficitaid negotium prac-

7j

-fic

iis

Quod prarrcrtim

.ratio licct difficilis vidcarur aliqiiibus

vt^MeriiMMb iUliM>e'hieiifad>^^
fnudemur ex quorum opulentia Regiorura iu>
rium copia depcndet , communibiB oecedittamoeairntur , pia opem oafiNMnmr. Sdl

annumearccuperatuitum. Proquovideripotcft
r;Leffiuti^..Gif.it.I]i>M.Dja|.&'P.McpI

tn

ac frigttccrct contrailaiio.

Eft autem

'i

ifiulci

claflium retardatione

Sepdma.* quiaea,qa*iano'iMflttjrnnr,
Tnrifb/>< ^^0-polIuntmuItotieserai , quandononcft fpesdo-

lina P/^/f.

&

'^busrerumpretianitnifqoantAraczertueniii^
St Magiftrams nihil pro communi vtiKtate mo-

ftacaai

poflunt.

acciderccaritatis

teriorarcntur,

proponuntnrprocommuni lb!.itio ,qtiibusabuquorum non habetur taio-f ne


Mieieiti ong <faildiaftft1^
frgmva comaiito<ehti ii
in eo gcneilB f 4e quo loqtnmur , cft nbt.inda
firit* vt

'

pnudoribnscllent contcnti

ponbus

xuntur piures

w/^.

.-

cftpociiircommoditasattcndcnda , hcut m alns


cooeingit : fic cnim multa reiigionfs operi publice fiunt pro fidtlium picrate foucnda cum ta-

iaHCniia F. Snocij Uto mfa MddMfit


4(rtMdemlMirft^mcttiftHia

abuixiant, vix vlla gjnUit

fcfrapulo ratio (bbeft-,

fibi vtilius

-fMiiMifc

Vando mcrccs
I

ttme enim
omnia moderarc vertduntUr quod fl'"'' &
reputam Meicatorcs li cuim gciKra'""^
Hter pretinm aiigerur,emptorcs eflent tuUM,

f'irtor?biJs fri-

fed iiixtaalios

t lictt condudinu maior


fblm foi3t, quia tamen i>pdiieiofcs finiti noii A

'

"

JJi

graenta^vtndentibus.

VIIL

V'T'

teftftcefh^ttlipbdik*

'

AoiSbnM fiTiMn^SMiiSil-Tti^
nnm.

1*

-An Mefcatores Indicl pofflnt merces


11
j

vlti^wrwas proiibicu vendcre, vel


pretlOlB lUlt VaifclBf pCf publicaiD pO-

3.

'

CA

ibtionem poiTunt ad taboraodum enim fltpfi


vircjvrgciuurliepius ,laborisrfpatta proTrahitntur, AowrCcsgtiieralitcrcillonuis.- Pro<juocft

Qp.7. Did.

^^^11^^

liwiuaa^fit. vtqinvenaitlicqucat transrerpcoo*


peccet vendrndo. indi^ enim
minlun,
iniurix fiunt

HOn i'uum,laij^

mcnnliikidi.

multx

non

fcrchda

Sexta: quiaqaaleeimqnepfleMfaibto
qni cmitnoncoopenttir ,

&

Sc

'

voccttmprobabilcm: Qnandoautem peocatafai


<A aHquid , ftcili ooeurrcre ratio coniicniaidatpoceft* Ikitiii pefliccirecoi|^

eniatc

ii

pMcfc&if

vnas lioc,

iniKnMcqtiaiitS'*
Iima hjsc (qitae qoidem apud nuHum
ptovir^^ueMttecxpaifi^M
fbrftndMWMtt viroiuiriruiMconfeieimc davf
pulo pofle contraAationem talera non {(4ftni
pctoiiiri , M' tnmes pnrte ementtom frequen*
lui.-led contracb fc'<>nimntt rentenna

77

dum tamin

adfingujospatincit:

4Mdtli|ri^in rebustalibus malitiam lethalcm ad*uertupt. fcdtjuod diflbnummioot'vt iioniat

fiiilistaKbirs accidat

dddominospfrnjemfenonpof
ia pablici vtnditione coixin|pe

tan<ia,cjcquo

Quinta : nara peccatum talc in I. d;?


Bonconfiatcflc monale : ijuialicetruurtpGer
diaavtauium quid appcchemianti iwh i wi
ytf'

^'"^i^'

ti continere.

IZ^,

VlU.

do^ubliotveaiduimir, IkaiiAiminus peccatuoi


'
'

^***

pe nt nttnt ,nun(iifficikiit-inntineaai,ieiiifii

&

).

S.Diift.

Trulltnch Lii.y. Cdp.zo. Dnb.x. Nauar-

la^Li^-j./'^-!.

Couarruuiasi^.2.vtfi4nM/^.}.

HkMi I ; t^ 4. qilt plOKI tKUtlCllllt, 9c BMlUi pitt'


resP.phate j^r/^.fij.mMv.^p. EritautempnH
4enstlinciudidum,qu^oattentoprett'o,quo

'

Mercktn^eiHtt^, moderaktlm
tur.

cMucnim reUnqtd^

De qui modcratione curra non

cularfDoifhjrcsagant

tllnd

trainparti-

PnMHmii

pro aflignatTontil- ^^fitmftif


Merc^tores de

lins videtur deleruire, 4(>od aptid

Digitized by

Google

Mercatores an rehm pretium pro Mst/i ^c.


feptem aut oto pertiiigit A: >u c^m pe*
cuntareutu6traditurcuni oiiere eeflimdt liKtn
iuxta eam lummaro folet computari , quod dicituf Uri ad damnu. fi ergo moderscum lucnioi
)lri^'ad

'

'

fimOe, cini per contra^sadquiriturmoniincontra^aoe. 'SirieK autem altquando raks

drcumftaatia conairrere^vt lucnim ceilans multb ampIiHb silimetuf. Numquam taraen aded
excedit , .vc quinqaagiii^po<eiiiiiai cr8>uan<
, 8c multo min^, centum prOccnium. Tale
ergo lucrum vltra moderationem eftin estraor'

tUr

4inaria etiam contra^Utiooei

fi

certis in

*
catorum cupiditati blandiri.
ilHt8) Quiacrgo cupidicas maIudfecqoliliMriuj folct, circa hoc dcbet Magtftratuum proui'
-

Adhibendum ergo eoiuro Merr


confitfOfll , qui 8c pcriti, A: Oct fint ti^

dencia vigilare.

confpicui 5 multi enim talcs inueniuncar;

Eft cnim ccrtum ad Magiftratus IptdUre, rcrum

communem

|0t

ftiimtionem non ez'

&

rum pretium defiliih. Omnia


,

poitantur

quod quidem

conllare folet
fic

id

m'inoribus fumptibuf

Sc etiam periculis

quod ali^s

tx.v. 16. In hmtribu


feritHks lsir$intm

f.tpt

feridiits in

auiute

illa fotet

vc

mcric6de iplA Caiiiodori

^ UR ^

vfurpandum itt jmmHi

fey-

39. Pondcrc crgo

luftittx prctta

rerum lunt om^


omnes ad
Vndc Auio-

ilttCaenda} circa merccs

& Conradus

hoOiU

& ne Mercatorum
rdinquann. Mercatoribus ergo pon-

prcipud impontada fiinc. Ec licet


fint, qui 3pud eumdero Cardinalem cenleanc

deraioffittse

non ezpedirc pietia rebus inponere , quia tem'forr^onteitiaB non eft opmilKt , &- BcccffiBi*
tis

tcmporc non feruantur

fatcntur taroen

po-

tcftatem Magiftratuum aU talem prctij impofi-

liontmexiendi.&obligaretpiando rarionMnlb
eft attcnris rircumftantiis: nequc ad fola vtdlualia coardari , vt viderijpoteft apud P. Rcbellum
qut non
jkiuit
ftaft. %. tutm.4.
negat abfolutc conucnicntiam raxationis prctij,
Wstli adloibic citanis Ao^or , fcd quatcnus pec
icddcnsMetfitioliominam inacflinvdtf , ne*
'qocaliacA mcns Nauarri pariter cirati in Ma^nnaliQip.ij.aM*. SS.vndepofidonoftcacom-.
muni onnHJdiScf ipiunm nl cilcirio conifco*
batajpro quaetiam poteft confuli P.Thomas
.
SanciusTMRM 1 Ctt^tn.Sk, t.cm.7 da^ 4
vbi poreftatem taxandi ad onmHrfe eMwwicm

&

ait,

!tdprzferttmade3,qusvitneceflMMlfiinft.

ProqiioacP.OnaccI>i^.tf5.&f2.a.
IHvltrM.

84

thxcquidemcommunis,&lneoiieor

fododtoina adca criam merces pertinet, quz


vhramarinx funt ) nam in illis fictit prettum cflc
vuleare poceft ,

ica 6t

legitimiun.

Attencti

CMm

ttu^anonii taboTtbus perk^,4ecs(ii&k


'A^kmilniia^Tmt.k
.

Btaiilici,

&

&:dciis,

quornodo caxan-

.'.

dc Mcrcatoribus aguntj qui intbrcunia iiau>

S.

firagiorum patiaDiiv.Siimc& Bonacia<

QH^.

1. punfi 4... zj);

pretium ex eo augcri
t

aut

& ncgaptiaita ftnKnciam

Lerrius Cdf. 11. mimer. 29.

mim. 41

&

&quo^

non ai^cn
P

aroplc^itur

Cardinalis

Lugo

ciica boceilcdubit'

8*5
Dico primo. In Indiis non pofTunt Mcr*
j^^jg^
catorespcoiU)iiuvendere>lddebienr pietijra- fgj^Of'
lioneni habere , quzgenmliiecdfligininri non titrtmmm

qnidem

M crcirorutn

iuxca iproriim

communc

fr^&ttM

iudiciam,quod cupkiius dKtc, fcdiuxu piudeotRniiMnfidefaddneni}dqaadiailni. lanahce


crgo iniqui vmditionts funt, in quibus non fo-

lum ccmum proccmum, kd & bwLcencuoi,


cesyflc-tliHnr-iaciinciif%c

do vna cerz

'""^^
'^Mrt'
"

modA fiilBnMik,^iMfi*

Itbra vltra fcx oAiregales venditur.^

vnovenditoUcacttm upnexiguo lucro , oidits


dia hoc (;eriai otm ia^s expeniis, fed ruiBHe

ob Clafllum recardatiozKm. Bl
adbuocfer^medaro tn aliis accidic. Qtjpdex^
An reddtmr inMiifeftam,<S: praneR^cxco qoM
ca qux ex Indiis tnEuropani afporrantur modealtqua indula

&

ratum prctium babenc vc nuper dicebamus ^


argeiuam, atque aonnn tndiciim more aBoftim
(imilium metallorum zftimattir crgo 3c c con:

iierroiaiis,^usaturopaaduchuBturidemcft
pmltii aflenndum.
%6 Dicolcaindo. Noncxpcdit vt omnt- A^i'u
.

iius
fic

mcrcibus pretium lcgicimtim ia^nacur: PMiiMf

P. Molhia Di^irr. 964. verit DiaMnr^ Ga


Lugo D/|^4r. 26.
50. &aU| cttaci

MkwMs*

dinalis

mMri

il-

liicks

non ei^o potelt


o ^Qjitboi pneio^s

reniB nncencar
nomnngistKcen^anx funt,

generali

apnd ctiindem ibidcm

^64.^ pracfcrcini verf. Dttkmm tj}, Vbi in

vt prena

"

tcd in particulari

queat

rhitrio

dina

modo

Card. I-ugo Di(j>.iS.SeU.^.C[ui /.49.

daorfic. Scoctisicem,Maior,Couamiutas,Me

^Mleftex fiildriiiii|lKMddueit Coiurruuias LHt. 3.


Kw.Gd^. 1 4.. J.Videantur criam P .Molina Di(^.

addiKic Do^ores alicrefcs vakkconucniens elfe

de illisagunt; & videri poielt apud P. Molinam


348. ^rincipio; &. in hne. verf. Q$umI9

TCS generatiter toquuntur dc roercibusi vt vidcri

ceisiti!Kj;it.

Mtr-

Nec folum

locutione comprehendunt

dtContraBibtts.,

ndpretij CiawiiOp| <hMeuunu, &CDritt procal*

jntrctbMt

las

ncccflitates honiinu conducentcs.

ordine

lo-

illud

tMr^uijitti.t fmJcTthui nmfrem*tiir.bl>. /^.Vdriari

Or,

ptrtculu

quae ex India afportaixur

mflior elTe

quendo exccntionetn vlrramarinarum nicrcium


nullam (auum tcd de illis gencralitcr proniintiant i cum conftct innumera eile , qux per mare
tianfuchuntur. Et nauigitio quidcm adc6-&ciiis rcddita eft ad ordinaxia commercia , vt Gne

hgni

ic

nuuifc

fbtmnum^

filMat t ttt-itAaStotcs quidcm deprctb

Je M9,vbi agttdcprccio

fcd criam atiarum

cum

periculis

gerecupiditas.ita dein McrCatoribus, in quibiLS

inquir Apoftolus z.

horrare vUofiilcipiatur.

liiKiit

prndiifbi .xfliina"

motiua augcnt quidcm xllkiMtionem; fed


in illa fui ruoc eerti fines. Qflrmarimodurn in iis,
quz elotigtnquts r^ionibus perierram adducuntur ceru Kftimacio tik,3t non immeiii'a. Noa
rattoeonun,qaaEper maretranf^

ttonis

non Iblftai qu2 ad vidhun per*


vj qu ad ordinarium
fum conhrrunt j quia omnium cadem eft ratio:
^fiAcin a^otis poteft fhigura pretium auprctia ftacuere

illas

oedere,&iuxcaillamprudentium iudtcio poflo


coniiiiacari*4e
Jer pubticam potefiacem eo*

bac ma^-

mia principiis velimus anendeic ,<A} oea licf

more

conftac

8|.Km cft tquiataxacio

pactn^

luaiuimiidincfficate eflcc valdcdtfficm.-

cciam, quiaDoftores agemesdcconiiK


laxationis ptetij

dicdnt

cikm drca ea vcriacur

eam nmc

<}uat

concingeret

ad vfum bominum
fiiii mcn*

fiMQCCcffiMi&Mfdi.^piioiphiriflK

Digitized by

Google

ou^

tunataxatio. .Hacrationc lapidibuspretiom, A:

S9 Dico quATtd. Mcratotes exccfliua prelia Kportamef , oon Iblum peccaiit grauitcr , kd

quibuiiiani
t

aiiis ,

dc ijuibus P. LdFius

Lii.x.

alTignatum cft
f . Diiiir. 3. preciumiiiitfttai

ita

polIcvemJipro vcndcntium

libitu,

ieomuia cfi , quunuis conccamun

A:

multorum

tcncac cicatitf

AiiiRr,ft.CanliniIii Lngo mtm. 47. cuai tlSi


SliEeriain noncflcurdcbrat Gubcmatordc prc^

quo

liocunufc
ttir,qtiod
Cfcuit

vkwlintci Camcr^ccnlis cndH


doodeciili odiicgales oh
cxquifita purpuri pro
,

mod6 d

ncc de garapmis

87
UtMnyfi

OJeo

tcrt.

iieccfljrius

niliUKuAfOinfMlt
'

'

lii

WStftaatBi

vaJdc tpcdicns

eft

rcopulo

iMcTyiftratibusa%ittri:Talcsfunt^inieacom'
muiUk vfus , panni diucrfoirum generum, in qui*
Imi illofi itnieribus ieruicnteS , fericum no n cx^
qntfitum ccta, ferrum ) papjrrus, dc alia qtncMf
tcrit prudcns Magiftratus confilio peritonim an*
Inbito cjianMnarc, an fcilicet C3|||ecellariis (int,
vci Mcrratonun arbicrio rdinqucndaidc quidcm
in ccra , ciim tUa diuino ciikui praclmtdidciiarf
mat, inhumamim, &irn:ilgiofum videtUream
diucndendinn
prctio cxorbitaiite diuendere ,
Mipidicacem linc lubcnis currentcm nolt fkcWH

ki Vtri oOll cftjpisM timcacur lioc pado occul*


matora fijtura Rcipublicq^ dc->
tandas mcTTct ,
trimeuta. Quo cucntu abftineodum k laxatione
Ooftofcaiduertuot , vtuk St cacwartiirfli ncm
conuenicntcs dicunt de quo nitaa. 8 % nam
licetpollicaccttkre vcaJiquandiu occulcaiio

fiac,

uonpoccfteircdiururna,(|niavaldccflccMerca
Dcindc poenis compclli ad vcn(ktidum puiluiu, & corum apothecx vidcari,
toribits nociua.

*"

quxomma
'

tede cedercoc
diutni icfttili),
boni publici zdus in jnibcrnamibus ccrneretur.
88 Ncqueillaqu]wr. 81. iunc addu^
pro excuiaiida huiufmodt remifiBBcfufficiuntt
licetcni.n rt^is iura cx Mercatorum optilciuii
Uu.xn:lUiK, cuituin

CX quibus
lUr.

lui

umcn

dccrcicunt^aculcaces,

eiiam Rcgij proMcnnw h^icnr


iurium fuonim roqnirit air-

NcqucRcx ita

gmcmgm

vc

non

lic illi

potior val.k[iorum ulus,

atiaqniHita,4Bccommod* vincndi ratio. Vult


crgacorpiu Reipublicx vcgctum ,& fucculctv-

Cumefle,

licct

noo impinguctxur

Qiodautemad communes
omnino eft rali modo agcndl

ianguiluga:.

neceiGcaKs tinet,
cotrarium.quando-

quidem iiliscxtancibustyranniceaguiu,cxceirmis
pireriiaplaaindigosonerando.
multii vt dent paucis

quz

Aufciutucrgo a

lupcrfluimt

curo la-

ciusci&cmukotomindigemiam rcmiiGone pcc.

...

>

'

y/^Kf.
va1f.f1
..

talij

cqualia

inaiqualitas ad

riorum fubleuarcPerquod cfteriam ad id,qiiad


de operibu! pii': dicitur , rcfpondcndum. Piccati
namquc iufiicia pcsitrrcDda cft } nee Dcograia
iacriiiciaftiWv qnccxininitia compendfti oifle
(h^^r.-rt in
tumiT. Sicrifktir fdmficium ii^iti.f
,

i^x^i

/mtlti diaiMt

Pfalm. 4.'t>.tf.vbi
ifuii

ctitndit

&

fu$ i^aiid nobuhiui

Mcicaioiuin fiJcwrcflcvoar

ndhn bnnM

'i

id cft iin/riU/. vt habec

CanpcnOsniP^r^lr^. IUiso^ dicitux^jcaa


ipiic aanpiwndoi fttiilfinr,qaM

Um

iwiwininftiAc,

t^.'.^
MtrftTM

ftitutioncm debet

prttium

&

\.

vnltari leqoaianB.

qiiaioal

&

dc

pollant*qoiquebeolucraa<li progrclib,prOr

iktmtBX onancs Auiflorcs dtati, & 'Z^^


aMnctMK, fiuede pretio iKititno j^^gg^
lioc
Ciktt caiM
violano iuftitiz commutatiuc interueniat , &
apcita tapioa ,dumid , quod oon eft dcbttuni,
n^d^^^^b^^A ^^m^^^^^aX&^^^a ^.^^^AB^^S^nss Asdk^^H^^taA^^^^^^^A ^^^^^^ ^^^L.^
MiinncinBnwnm
ouiiniiiiirTomiHmBmipcviv^
ad prrdifla,

aiij,quos ipU

fioe

quorum excedcmpetium poicftaliqiiabdo vi-

adidlinirionMoll%uinr.Hocftonfeq^ nortfi^

kcm reuocasi Vitkatar practct addudtoa Booa

galeris caAoreis

minniferuiatui:.

ranguinc

<tna (iifr^ vcrf.


tmm, QggK vtid inanaMii
liniC.q^ihisindigentia:temporibusvendunt, vc

nobitium

Itfcenli^riKcipublia^ntie

limilibaa^

pilliif

qo* ex uxtigentuiai afudo

non

^""''^

ViU.

Thefkuri hditt TitutM IX.

)0t

oe
Ccs, qoc volupcati aut Tankait pouMS,
ceffitari fenihmt - ereo drui 3lMiioeft.O|ifdff

* -^-^

qucm p.i(Tim impinguni , non po-

In

^^jj^

opixicc iniGNiicninr<
*jo
EtgcncralicerqiHdcmadcrcrcrcmvcn- jbw^
dipolk0|imio,qnoqciia volacric,^iodiMK vnir^
.!.. SihMs. D.ti SmstMf Oi^iiAm
dumincadicicurremtanti valcre.quaniiemipolcfi .non Iblum improbabiic ,led cnooeuincx
Ba6ec , Aragon, proponii Bonacana Ibeo 1pcr addu^o : quamuis ipfe millam ccofuram adhibat i Ccut ncquc ali j ab co addu^i . Qji><mits

7ML

&

P. Mofina Di^.

veif.

Adfe(imim.

dicat Iu

lis-Confulaos quoliiam qui iu cenfuciunt


raife

turpiwr

crroris

er-

qu(>d aliud profedo t&. k cenfivtt

Tbeologici, qui

cft hrefi

prosiaNH.

Nii]ilominusfcntenria iilaiic

ncquit vllo

pado

fuftineri

em nonnulli

licec

cenuerim; dequibus P. Molina I>i^/iMe iib


loyriaii^iquicoiKfanam tantum proponit vt
comihunem. Scd cft valdc iUadiucrw ab ca.circa
quam vtrfamur \ quando fdlicet proptcr mcr-

cium raritatem

piclti iccicfcuoc

ifit

^V**^

^**^

cunc eninicft

diueria ratioabca, qu.T pro icntentiadidla t^ene-

raUterpropuattur

queiniii^cticiiicct in

quotinaque pofle pro

arbiirio

vcndcii

cucocu
, iqidid

eflc contra iuftitiara vidctur manifeftum.

Vrmmm

Vt cr^o incalu ,d9M> loquiitntfpco- Jmimm


91
babilitcrlicc&chsciiiadinMnfiiccimnai^ In
primi quia

Dodoresgraucs doccrtea

quas

oon habciit prcctumtaxacum a Principeivel a


cmMfU
comrannihoniiniiai aritimatione, polle ()ucm
vcndcrc prctio quo vokicrit; cuiufmodi funt htnln ij,

gcmmc, hdcones

l^tus atatiquZjpi^tjcyo*

<v*/r(->

ceKi,caiies in^nfls, &a}(a. aicpkites, quoc''"*.


adductt Bonacina
2,^. atqoi in .cafu

noihromctccs oon habcoc pcewun taiatum k


PriadfNyacqucctiun vidcamr lidkielcaiMaNa-'
ni xftimatione
quia (j i!!a defumettda cft i
,

peritis MercacoriiHis ,

iili

fuot in

hoc modo vi-

kndipriiDani ,*iia aradnniilcnBUcniarpprobaTc,CLim probialiis fioc.&citncntcsDcuan

nonergo dccetainuum commiQi aftimacioae


picriainbabcicr.

91

Deindc DoAoresettarograitei

funtj qui ^***"^""

affirmancpolicMcrcatotcapreaum augeie, ^b

Dco iiBriiicii

wftniMiaffiBtiMMJiic^iiKcaitoamiDiH

cA-f* ffo

^ ^^j^

Ktunt auofari^vidcndumanyiatat altqua,


iwni poMit Mffnoi CDiilieicnria proccdnci ^noi
tuncacddet, cum probibilitatis aliquid iu oppro quo
pofitaiaiKoda6iGdcdcpicbenl4iffl

in

aiidiaiiadaiamBMffi.vKfiflHM&fiteMi^

einunUmm

itt

qiMI

Dlgitlzed by

Google

Mercatores an rebtupmmnjpro lthitu^c.


^ay^.

4Ui UIx

dum aifirmant

ai'porubantur.autca|iU ab faoftibus, vel

damnum illud rccompcniari poteft cariiis vcnauz cft leniemia Scod m 4^. i $ . f.a;

HiTfMtcr;.

im uia- iendo

tantcs

& aHorum i

fiiius titulus

'

neccfntatl> obflare E

V(nonliccatinpcnuriarerum,quodin ""^
Aibliaftaiione; exHK> manifeM ieqaiiurm Hlai
quac noii

cdliraii

fcd voluprati

aut vanttati

cQev3deteniies,qwaiReiaiHmdaiiitioreiviidc^
bantur, dumillilucrorum ccnulcatcmprocsiofGl

feruiuntipoilcaMerGatoriiMisvendico prccio^
quod pocueiinteiwrquere. PMefuntcrgodeHcaulintca,vtb]rflum, kuanumjCofrcfiutn, Ca>

KddunticrgoprobabilitcrpolTunrdamiMilUaii-

meracum, voigoOm^ity. Purputam^pai^noal

Aocotum>quzvenduo^,pretiocompei>toe.

tuC) Puntas Flandricas,a(nbarum, mufcuro, alga*

Przcerta,lcntenciacftD.Antonini,

Itam ,mappa$ Alemanicas,tibialia rarioris textnraey


thcriftra iubciJiffima

wrru.

roictere iniuftitiam, id

diAo modovendcre^

(euimpciideacttiempiDiis remplurisvcndic, cd-

^*" "^

^***""

AngHcum>lericastelas,quibiisaelicari{esttoii-

Anjtf gdii Conradij & Sylueftri,quos adducit Nauana


lim faf m,^ Ctf.z. lurav. 30. cum qui ex Icoitate memis)
93

j^igggf

'

dicityr^

'

fiom lemporflw gtartb danma patiuntur , qtMH'


doquidcm pccuniaj otiofas habcnt, & conn a<f^a{ioirffieCy vnde& videmus eorum clei^mQlyoas

r'

Qiiod h

fiwjue ntiib aocMit.

ita

oeflarfaro effe,

nonenim ducibus tantis dccflc afleclx poruerijr,


Merutotcs his rctardacionis dalTunc

& ricdelideriuinrcmcomparaiidiTerui-

dom dcclarantcs , iatis eo oftendunt rcm iibi ne-

jrf.i.tdmiemBidotia>idemf. 41

505

ca& Hiicitttm pro-

iUui in uli

quod etiam ali) communi-

flammeola , 9c hfs iimilia


Si

antemhoc admitcacur,

e* eo ad aiia iicri argomehtum potcft, quia diffi-

terieneot.

tosemptor.

nem amplc^tur kntcntiam ,

iic

concludii

.*

proptcr eamdem racioncm augendum.


96 Tinicm f-.h$may fi^ri Ajjertioin rerttu ]
cum lic ftatuat />ffcr fTotHde debitor empteri dtte-

fii

fmr^cntUvidmrvermJiUtitndoii^ifretijtxudMtnr.

Hic ille :

quibus fkis oftcndit di^^am

fentcntiam tflc probabiJem

,cumruam,& com-

rounem tant^m dicat vcriorem : & ita intellexit


P.Bauny LiA. Je imtra3i!ms eftntfl. z.verj. An m-

ni.probet,ica lubdit

W. C^od

Bonacina /vfr4

d: indicat

l^if,yintii,Qu4ttd.\h\

mm- ij.

cum reuccnciam commu-

5cmproponar,ficconcludit : QuidfiiddJiifttiftiiimat i nn:rdfmm.6\xxA crgo contrarium rcnticnW^iliquorum renien|ia.iuhil notandii depreliaH


dittir,nilj

quod commoiu

& vtriori rcfragetur.

&

quicnim cx imprudcnti.iemit non vidcrur cilc


Kiens, &. volcns , ciim genus ignorantiz iit im,

94

Item invenditionerubhan.^ illodcenfe-

quod cxcorquen.

gxvtnJi.

rac ptccium juftum

foixiA diai ref iectiiiram

7<fy. s

>MUC'

poteft

k coandenca tntouc

mulco valcat, dcquo dixrmus


4|. O*

num.

alias, Tirul..^

& videri cciam

poteft

BoascirM/Hpr4ieiMb*i.tiii^J^4m|iwp^
rcs

Aulorcs3dducIc.

Ergolimifiorr dicipoteft

Confcquencia oftcndiiurt
iitm<|iiodibifiM&lidlM)tittm&uor, poceftUc
&cerc gencralis ncccflras, quz nonhabet lcgcm:
^titaoroncsDoftojcsconueniuot^uandotalis
fft^inctia GCTtim cepiiioeKt EcliDeMoimmiiiiiec

temporc penuriz.

dicacurin fubhailaiionc id cfli; litttumqota Cc


flBem omninorvoluniaricxmicifc iincm^ ac pru-

dmMaleffltribiiiccicocflba,vnde*donmopr;nec
iumituc , cumnequc ignoramia, nec vis
fiaus, Dcquc ocioidlitaa cogat ; in falu ctiam 00,

'

ftro

idem dki poteft*.* ft^ood ad^nonndam

vioa,& fraudcmfpe^at,maniieftum efi } <}uoad


HQCdlitatem ver6tftratio&U t quiancccilliias^
de<|n& loquimur* piecium augec. EcpraMcKA
|lam*|KNcfti Vtair>; qu| in (ubhanatione rait CX
iKCciEtateemac^iilijKfleilicatiiiiiuiijqQfiniocfcibiis

tcmpoK F^nortz occui^nm.iitoptccei

Poftores

Qnit,

ttmtntmlrgriAftnun- f^tudimtr Ijbuu-

fitfcniittmi,nereJhrHdtidieitdmmpot{ftfuff\cer:,

^"'f^^

hit ex

dnime itm freximo dilltritm Jt

qui licitum talem vtBdkiimil

mo

/;

m posierHmjiit-

ttfi,'Mffm$^midi^ondettc i^tofertritxfaitm^t^itmff

ftJiortmfni panitentii f.n effe

rdiiet<fu< tuifue

adtur* eji t;^tid

Stboltiiigem Do(loriim

psrtiim turbd do:etfcd maftorum

<

tdmtpfi fmmtk

qn.tm Tfuelegemm

^m MumeTofd Hon-bbiimtriim

'

homimim ioBri-

ejl

virtiifeftitJidMtium^mg,Jrdudem^ftitiiitr

it^i fret^ liu^et

wndtml mUlMtlif^ d^tfMkiie

ehirittii d.imtdxtt ddutrpanr

metfitdttm

rtjiuueiuli

fufHtuc n'nti<jutm,

am ftnrt

n^iAut^mmnmuBkHf^.

fmdoaia.

g^num

tide^fr^dbtinfTtftcrAucioreSytftitiUmfibi 4:f(ndtniiUmexi^imdtu , etfi iuxts esmftrptddtadum non

prabiAili

Quisautcmnon vidcateamdcni cilc raitoncm ,


quandoquisfpfnitancuseiniipenurizremporc;
ioiroomaior vidctur cfTc rario.qttia in lioc vcrti^s
comprobatur , quod intcr rcgulas luris lubctui
volcmi non fieri iniuriam :
lidalioet fciemi ,

tiimjui

Tiijhmw
y^"-

ftor^Mere exufftmfreiij, infet^ Ufimifitriiii^ jta^ilS


dk fttefl. & ratione i nobisaddild&, A: comma-- iSri^

quz farts

hit er^

t^

HaiciHeMugtt

apparec quani6idpotiu$ in noftro

fic

caludiccndum,vbi nuUafiaasinteruenic^fcdveodieor id apcrc^ pctir; qud^l iuftum pucac

ptor fciens

& volcns cmitj

fclcns planc

& em-

penuriam

Qyojd ampliuS^Yt|;cbit,
iie^nta aftionero cmpc^^

itidycerc cariutcfni.

Idaattii legci

intramcdictatcm

jnfti prctij,

Bfipobtt I

's

fccurosin confclen-

tiareddcre vcndicorcs,quodlaciiIjmiDrobac

Corvo Y>mwdirirf^.

ir<//wwWr//q8;iMiji. J^f^.

D.
'

5.

Vbl &t!iu'kos prO

eoAui^resadduciti vcnondebeaa^l^Bauaj

JoArimm adroirarir'*
97

Vidciur anrem

cltUio tion cilc

przdii-li Au^oH< cortad rcmiqula Aireicioccitiajrupr4

qiiamc4doi6hifta eafenmifiieraeipto iliimtf ln


tra latitudinem jufti prctij

'

.
,

^jflj^,

iMMpMk

mrnS^

fld j^cncralicerdeex- ^'^^'".rA

qwo UElio eiie potcA i non ei|p>


prolft lUMimlkaf' r^iquttido Ai
alieracft fcrcno. Ad quod ttlpoodtTi 1n primi^
poMfll quidquid dccofic,niiiaiM>a ioeftam
dlftlii kw i <M?lfttti!i<<t^ici
fedMlflr,-it<
ceilu pretij

apci4e

in

ail retn

hitxlo diccndi

fit ,- ipli

vi'dcrim

qui dum rcripra

$c4
infiafiMnlMpbttft j lie^ Auftor diAM
fic nMnUfffli itedHMtir oc quadam icKcndt pR>
euulgaii(t CaomnMimiuifarz comroietunc.

Digitized by

Google

304
aliiargumcntum

inftrucre.

Sunt enlm

CMt quod quando dempdo cft ittoa


iufti prctij

non

fidclicatcni

coiwra juftittam

cft

vt videri potcft

dt-

<)ui

IwPidiiiWfr
fcd

contn

apud P. Moiinain

Dij^ux i^i. cuius oppofitimi Knetiple

licui

&

P. Fiiliucius TrtHar.i^.fuim.yi. Bonacina /w^m^


vtrf. Rejfnimieo ncHpoJJe^ /ni.6. Sc

lentcncian] ait confulenduin

onus

illi

reludanti

quam

Iiixci

effi:

poeniientt

fed

non impontndum, quiaconScd cgo adbuc bieteo noa

Cardioalii

Li^o .87. fed quiaaiHrmadiu

ita

de iUl ncqueat pnStiek dobiquz Oinnino funt ccrtxcirca


concradus, ampitrdti
& ira eam lencnt quoc-

eft vfu recepta


tari, fcd

quati alix,

quot

&

tcmpoributfcributx ,
mukisretro aii
Vidcantur plurcsapud
dui. l 'erf. Securula fenientu.St P.
cumdcm,
hit

nis (cripta pcrvulgarunt.

2itaamQg*fi.A, dt vjHrj. P. Tujrianus i.l.Ttm.


i.Dij^t. 6t. Dmb.x. P.Palaus Dijput.^. de luflmi,

traria cft probabilis.

iMKiiicns

mukot

& virane

illasdoftital ,

quando vnum tantummo,


do lupprclTo Dominc rc^t P.Moiitu : quidauid
ftanrcsita fchticntcs

dtm circ

fnbkU-

deiKxfttileniemift, dc<)uia|piiNik^pMlMbilii
crudiro : crgo non crit
vifa cft viro dofto ,

&

damnaodus qul

iuxia iiiam in iauorcm poenitco-

DtcaiHUui lit. . IhBm* te. Dl^aut. x. Aal. 4.


Maldtrus P4^.-^6.
99 Htbct autem feoieotia ifta indubicabtfe
ftndamencuin in ture Canonico proptcr duO" tmmBm
rum Pontificum dccifionci fcilicct Alexandri wfaMC.
Tenij ia Cap. In ctiatm dt vfnris.
Gr^ortj
,

&

^um ittHcMiit. Httieil^&liids tperiamttviiin - Nom, in Cap.Niii;Mif/Mdniiti(Jli. Prior qiini


nclatamillam,& fpatiofam, pcr quam filij pcrditionis ajnbuljnc,ampk^uiuur. Nun umcn (ioc
-' '

**
animadueifioiK
piKieitu iidum , quod
Auitor habcc in principio didx quiflionis , vbi
AUcimte- ita icrib.ir : Prefuufu^ bM
t* de tmftoris
iHjJem imfmdentij, ifftXm de ^mhnnt wuBtid , ttm ftilUtt

doh^fitMdefie emtattmvendittr (irfumHtmt <jiioJ


vti vltr iu^i frtiif dimtdtum
;

ftun aum /tgi tmtm ,

Saift0t$miim. Siejlfeiqoiflaciinappomces*
vijires valet tantum dcccm aureis , de

cmplum,

ccpiiocrtt vltra dimidium

jufti

& wio^

pccuj.

dmdt medhncxigatur,
Hoc

tim ttntHm.

incradmidiwii .jHaUtergo ticri poHc cx fcriptorum

6 id comrouui eorum lit


cAm canien' eonuariom fla*'

ii;npeod4f|pponic , ac
aflcslu firmatun

tim allcrat: non crgoitaaccipicndum vt verba


lircieicrre videnrur,lcd itavCknlusfiti quoidam
wEc lcriptorcs (ic aflcremcs; altasimmerit6fie
flmimaddcKtc O-dtvtrsfithttdtttftianteft^itmr^ tmfittmrttlis^ Crtxttmfutmr rtBitneitdi thltj/ttU* Ec immerit6 ectam Aatim cflie iUicitum
affinnarcb .Qgtxl quidem animaduertifle oportct ,quiaek voo aliquando boni Audoris vcrbo

tuadueitcnierooQto, ioict occaiio abfurdzopi-

SttliaBMaiii

:\

<

C A P V T

"'.

'>
.

.'^f:'-

dcclaratnon

concraiJtum vfurartum

cfle

mcrces, quas vendii, dc vicra quinque

fortsHLuflni. mimifiie ftbititnii ttitftrt vtkturjt.


Q^sfiintveiMPoQtificis luitaqmgfi fiacacci-*
pi pofTant pro valcntibus quinquc tempore ccle-.

fic

habeada

quia

fi

quinquc tantum darencur cemporc folu-

&

tionistvenditoc luaumiibrvoius.an)ittcret}
<)uidem Ponttfis ad aogBiencwiiittud pretij (atts

dubium fit pius minusue folutionis temporevaliciirai. Vndefi vaideprolKd>ilisfpesfir,


id<ritceniut> Tidetoraotemdiciic, quodob
folum dubium fittantumdcm folucndum,quaneftc ait,fi

tum

fi

probabilis

ac cerdtudini xquiualens eflet

ia DoAo- p
comnMniter tradum anwiibcflo cftiaMn- n^memdum dubium.quilm fpem.in quo non videtur eHe <'<h^ftf
dubium pofle , quando fpes yerofimile habec
fpcsi quia lacto vtdaur eile diucrfa,&

res

fiiodaoietilttm.

Immo

-r**

quia OiBoide lucro


detrahendum:quia fpes non xquiualct pofl^arioni I St ica in I. Mtmii xc^.ie regtBt inris , fic didtat: Minus ejl tnienfmhkre, ilitamrem. Proquo

frcquen? apud

fMAo^iorci tntntio de contracUixis


, ea quibus prz aliis fijs^ ,
8e accurar^ P, Molina Diffiut. 314. &
.

p;rauitcr

tttifi^ duabus lcqq.

&. Dt^uitt. 3^5.

ttmtmntf

C ardtnalis Li^o o^m. x%

tftOia

ingenios^, vt fiu

fic

lauseiiam

& cx

aliis,

lcrip^tfunccx.Socictatc noftra ,aut

|Sa

jamH^

nouiqriba

d nnm. Z6. folid&dt


qui poft

eum

quorum lcri-

in lucemfiunco poftcii prodie-

runc luxuquos, & alios pro certa ftatuendacft


fcincotia, amrmaiu licKum cfte cariits vendere &
aliquid vltra fortem exigefc ratione lucri ceftaih'
cis.

Proccrta quidcm

non

tanttim (peculatiud

jQquendo.contraria prohabilis

noo

uc.4

^uam

'

-,

oppoiSia lemoiiia

fic

l^ pnhH
.

leo

IT [trttm

bUis.

lucro ceflante

''''''^

aliquid vidciur

kerf Him itm fttet. Hiadc6 certa fit t qdiMtat


tunc cnim communis , dc
reccptiirima lciucnui cft cancumdcm valerc
juxtaca , quz habet P. Lcilius L^.x.t^. xt.

ijxs, vt dixi

Ditk. 9' ii<^c

Mu^ aynici

nt ftf

etiam tunc

moda certitudo non cft,

'

iS^r-jmi^^^
lnoitM-

maoSeftom eft ntub ce0anris ioed U fieri poiTcv

fi

ratia
...,-.

P.MoiinaDf^y!>M/. 316.

IX.

& quomodo in con-

traflibus Indicis tUjus

Csf.
Ctf.

ciiutuf,

^^^T^

oraci contra^his, e6 <)u6d pius valicurai IjNrratur,

poenitus pofTinioni

De lucroCetTantc

G quis
noir

liliras

valeK,pralavendtt, ibluendiseoiempore,
valorcm h^ibicura:.
n^iDicurz.
quo talem funt vaiorcm
JmUiim
t<fi MmHiim

'

..

Pid

ergo poceft Ponttfioem ctntiim vcUc exccfliim illum praij atftimandum


fccundum rationem dubij , in quo plus,
minus valoris fblet atcendt -vilde didio'itla,

^'"^

&

Cr-

H^'4t^

Plus MxMiM,eft ita in vfu vt applicart pofliretiam


,

cum locus iMO eft in ordiRe


fic

ad minus ,

fi

tamen

in ordiiK ad plus, quiain ipfo, quod plus ft

minus, quod tamcn non curatur , fci


folusexceflua, tacionc cuius di^ocaij^vfurpa*
tur. Icaque cAm Pootitex ait r M|P diMraijfiriW
WMflns rrJ.nwje vtknrji ; idcm cft acfi dicepoteft

cflJ:

ret: Piiisytktmti. in ipfo autem esccfluvaloniefepliH, Aminus pbteft , liddf efle ncqucac
in neccflario cxccffu fcx ad qClinquc : fi ergo

duimiro dicc an mcrccs valicune cflcnt (ex li^


bni i aur hifti , oon poflcot prq iat lUmt

Digitlzed by

Google

tnhereMeftnidiiMbnmfqi&ratieiiftn con-

vendijquapreriaaiftiKfflmnmiefleriiieeituni,

&iamtnu5valerent

Oebetergodu'

iuxt3di(fla.

bitUD clle drca valorcm vkra icx


ininus

incemimj

lucium

3t

^tutam.

loa Excap. autetn >to4Jtrr jam citato ^,^-,^


idem , quodex Cdf /i<ftiii^ikprobatur quoad ^lio-

eflcc

e&radamniiineximnoti valor^

vnde vnumtdio.compcnlaiur. Sic eigo

baim dici poteft

t& accipiendum vt

Pks mmfit

fcnrus fit

licitum pretij

iircaiilks

minuluc,

que {-lic enim decifio radoni confonat , & com*


Do^rum fenfui non contradicic licek
oiodw toqqciidi Pontificit dind- fideap

'

pofTe

indiearc.
difficultas alia

non leuis

quia

,tmpr^ circacMadcmdedfioncm;anfcilicctitaillacur-

fj^^* ratjVtaugmentum
torpoflk

^jJ^JJ^

vdndeie

prerij

di(Clumhabcrc Mcrca-

ewffww

DtjpHist.

bans.quiainboczquaJitaspfcttifirnntnrtnceii*
qui ritnc confummatur, cilm
,

dcndusrf.Sffi. 8.

tcmporc , quo rcs


phisvalet, ergoprcciumtunc currcnseftanOfr'
dcndum. Ncc adlicrfari cxiftimat dccitiomm.

in

rcs

ia(Pa>-

f^itci-

df.
i//<

'N.juivtjui

dubM

in

quo

fit

lic

habccut

vel dtM mertes vtntltt , vt sjapltKi

^kjm mnc vt-

ktmtt mttne tenmM mifut fro afdtm :

&

iitmcaruniciTcdiuerfum,
capitis

iHum ptsterX3loflas

morias

cft

communis

lud,

non,ad tcmpus cft

'

luxtaquem hxc

eft

vera

fit('

fl

omnino oppoika ^ro.

anpleAittir,

<3n[ura-

'**f^-

latis clare

tndi-

'

ncn

vcndirtiri cei^

Acccdit

crant ccrto feruandKj

alteri cfTc

contingcns ramen

j^fi^j^

ficxeO

.quo&vidcndusP.Molina
CaiiftMlij Lugo. mim.9 ^
cit , iuxtaquos fpcs non

Ac

7itfiipribidiaTm.L

i.irciit

aiiahusluaiiadurarcdditurdubia , iuxu du>


Iniimdcbecaagmentum prctii modeniri t fpei c*
nim habcnda taiio cft,vcftw. 00 Jiximii5,pro

canttuoc cootradumperfici, quando les tradinii , vocac enim iUud Kmpiii coiimiaaii fi
Cum tamcn
tdmen t* in tew^muntltilhtt.
uaUo modo dict poffic leaipoiie folntioais con,

ca!ej tncmorii-

dcndas

Pii^r/>< /ofr/? rrw^ere

ipla Pontificis verba

non

"

tamen

ic felutfonis,fedqnianonerw cenamfticwvct>'

li

Et

diflas

caritis

difficileeftil-

poflc: pre(iumicaaugerijVCtale.rtr,()uak tiBffipo>'

jtktimitMum rtt uMtuteitftMtnubtkmiiaimi^


iBwftw mmkt umfm tmmitliittitit finmvi'
dittirus.

quid mcrccs

Vbi tamen

nisaded vlitacxlaiuaii?
104 Ad quae dfcarinpnnnt cenlmi^vMcri, ^^.^

aon.aiiumieniumfaalicniPomiitcisvciiNi, /7/4jiww veiiMm-

viden-

iftoQp.NiH^Vf.quianonconftat.mcrces iftas
fltniatidflsintempus , qiio plmctm^nfiiiinr.
QuomodQ ergo pcitcft modllSlfle CpWtwftniO"

quam diacm auAor

quid
Siccrgo Ven-

temporc ibludonb habicuFC. luxulucccrgo


fbnari{tdedfioa^./fliKM,eCiamfixnda^
fauotabilem ilnrcntiair: Caictant. Ncquedcci-

mm eg m umfn tmtnBiit >w


poficio, fed

aut colleftiones

ctrca illos dcbcai confuli, aut

ittoonefti feinitRiis 'fetnpofl


ancndcndum. luxta Caiecani crgo lcnccntiara

rttveniiturm. Qiue cft

iionefle ceicum,ne<|ucprobabilcm-liibcrimul^
toties coniefluram de malori valore.qucm fini

dirrM. Ergofiveiiditurus,cunc confummacin:

icR6icctet,e!ijm!i KmpotecontrjnHs (d

qu6d merces quamplurcs nk cnA'


earum me- A m^v.

lesdiuinapcitbecis inclu^ cciurancur.

contnAai^

gsmijfiitmeneMtemftre (omrtBta nan fntrttven'

rni',

Quandoergo vcndunc, noo cedaccmam


lucmm, larpius ciiim conrinyjit vt mcmorix ta-

iblutioni$a(icodedum.AiquihocfiareoonpolIc
.cftnanileftaaesaddadadecifione.'0|p.NMf>

coiNnAoi,

0;/^'?.

c.xphcacionera,

lec.

.lnrcuncconfummatur conua^uSfOgoquotics
(luc res (cruanda lit.Guc

19. vt-

,t6,citmeas vcnduiit, iiulisvcnditor nonadcf-

fi

jionlblaiiiir,nonel!i:cenfiinnatii

PMoliii.i
aitnDi.c

partimprzfcntipecuniavcndunt;

propcerei ampHori pretioietf


veridi potcft dilata lolationc, quia ijuatido folui-

& ita

vocant

iacriceflaotttintavu.

vbifolidasj&vr^entcs rationcs adcJucit, Fgo illudfoliituexpcndo, quod videtur apcrtc coa-

Nam

'

Amicus

dcntes, autcrcdito pcnitns, aut partim crediti,

MoUna

^{^''^^vcff.DiA^

ttinoere.

probfloiliicr procedcndotolcrari.

lcnlus Scri-

P.

fcd etiaia

Cjt 1

j^.

Quodautcm O.Thoniwiioa

congruam

qu.i$

dumquid

Glollas vtriufque

& videriprzfcrtimpoteft

vbi

tmua^ knr alidi diflrlhaiK cerras

Ait e-

pcrperim eiimdem tepotai^. Sed concra

pconipi^.
'

mtm.

lujtui*.

-uientibus vendunt,e6

ttmat $

tfmfire tnntracliis Hon fiteT4t vtnditttrui.

cxrantei pofliiit vindi,<Sc P.

lo. dt

ex^

nhJcxaiUtuT .,e^nipnmi.^^tnMmyViHnm,ekHm,

jjj^'

Bnc

tantiim Ipcs

Q^^javeroin Indiis cafus di^us con- Cft^


103
tingcrc poccU,quud lcilictt vcndcns dilati folu- Wiltionepla
,lreqiMntids quam aKbi , quia
Mercatorcs copiam mcrcium aliis aliundc vc-

KdHoae hu-

pro-

fioutftalij.

fcilicetdrcap^etiumieaiiporefaiatia!-

non

aducrfernr bcnc ofttiui

traciu vcndicionis

JJ^JJJ,^.

illud

vcro mtclligcndalitproco

folutio : atqui folutio

lucrum

tuftttiam, quia

atfirmatCaictanus 2.2. <jrf)i.78.rr.i. -/j.pro-

fi;

fumi

neque lucrum, qitod ccfTafe diciturt


Si enim hzc ratio vim

nondum erat.

Hfi^ ! vbi qu6d non

^r^*

c#

8c ita

quo venditor merccs erat vlque ad


tempusfolutioiii aiTignatum feruaturus. Inquo

jWfWM

ftm.

An

illud

c(k contra

dlas

promittcnti, C quinquc traderetdeprxk:nti,aut


cafu

^fZ^^

picr quod^lus accipi potcft , noncftciim rc8


vendmr.Quodautcmfpesiucrivcndipo0It,explorata rn tft apud fcrtjjtorcs pro quovideri
poccft ioannes de Mcdina G)i. de Rejlituthm

de icuera vcndidiflet huic fcx libRM

aliericuicumquc.

taimim

puuitm'

baberet, lcqneicnirdecifionei Ponciticum addtt-

ctiamli paratus eflet rocrcc ftatim

quod crat tempore Iblutionis hatntucnti Vnde


non vrget lacio , quac pio oppofiti lententiiadducitur} lcilieeeid, qaa^noncft, vendinon

.*

leiierii

Sed cft vlteritis

lucri ccfl2tione

lcnti

quknlcxlibras,nonptuf,minimie,quamquinmuni

augmentum cx

quam rcs dc prs,


vakat i quta d id tantikm accipcretur, quod
vaicat , tunc feiiditor lucrum ittodimitieret-

ide6 enim piut acdpi poteft

VMtitras Sic

plus

eftautem

licct illilatisfiac-'

coauaf^ -^n tifnms Mgitk.Eit^f)0 afvuct


Ihiiemiamdtdamlbfido dMfinMfam

ctotamennoafiidi*
qu^n quinque valiraras', 0 cnim

dIi:tpcti iionpofliaii, quia lunc


.

trabitur obligatio,

tunc cqia

ftz pcti poiTunt.

ikieriii&

bium

iUmabilis*
'

fit^rjN
vl>i

addu^t. Bxgftfmm

"

* P.SUtt eddif* awMyji

ccfta

eft prctio

- tlhmMt^

iuxn jiUBcdam locum babcre potcft


'"^
Cc 3

Digitizecl

by

Google

rhtfimd imbd Titid JJ(. Qf. IX,


eoaimuaibas <af* iikd .ac&uoibiiiu$te^

* C^ietini fenrcnt, qur probau auUkwc vmicii iio carct. potcft lufc

ooatrdHttir,

Wl

^T

mprctijinpoflcruro

co

ticulo

flituri,cx

e*endioooB, vnde,

atppiiD-

vM-

tutouaefenduialius,

Mti ifirjnoiit**ilrfiii1iii aMunftiKi


dlc iblctpcriailunifoiotionij

tiis^itppoikis

rr

liiili ilrtilMI

oidi-

qui

luffi-

deas o6,uiitf diKiiDim & 1^00 dicicsMtt. C^.


'Mi.EdfiiMn<Mdc&Bari. qyiCmmriiiai*
pleaincur doftrinam, dictntis ww. 75 S- pccU-

<)U^ aumenKVAimMticiwyifiDri rmb

tittmcracam plus vakvc

^rjjf

pro<jtiiblwliaii*i^ ,

drcalodiai aJtquid Ipcciakbusdicn , v idto in


fofo vfitatifllaum ctotf&MkiulBKKfa

dkicuiii-riiM^ daiead ttMW.

Vmiua^,,MiM

daaMiadicur. aon dk cquiikiB damnum c *j^m,


mei9etisdc{uapoftei, Indioucudmcuaipne- i*t*"^
mioob lucrfim^iBwf , qrft ! o proponio
lnfaeiv a4 faicrum , qaud quii it^ p ac-

godationemhab(Uf4Wi gwdcoaMBUijitcr, c m
/^i disi.kptcn ttH odo OOilCMMiLSdl tHai dMMi.

dMciic

quod
qox

lic daoics ocgociatioiM tioa va^

caot, mliiUi,

miniiuiinoiii nuniatiooibas

cxcrcctur, quia vidcticct 6 ifti muniom (ioepc^


io]|l8riccdai)ltfdxur,aintttcturlucruffl,qaod

fx

dnMUtruMeeJjMs ntmatmiijUmltai.

N capitibus citatis oon funt de mutuo


>*liM:iPontitoccs, io onHnc ad lucrum
oefbm, ftddevendiiiaiicjvodedubiuripotcft

**f 1
ibun iMTi

aiiiificatiniiloaliquiclaccipcrc ratiooc cclFantis

luari^

A iluK qui ncjjcnt

qui ai>-

h viddi<

iobitiii4geacJBDMnaoqui^4B quodifr
fcitur Iblutio

Ain

fjicciali

ilfi

qoos adducic

.Maiioj^4^. |i i.naLimutauuitt quitafMSiOMiMnuliitalBieoiNiariaMeeMt, pioqud

Lu^o

ctiam vidcripotcft Cardiiulis

Tyi(f>i.z%.M.

S7. P. BaMny#. x.ieCemniiA/u itdi. 6. f.S^.


s^Mid (ytfomolij^.GeliMrHnnadut, Di$m. |. dr
CimraChlmi difjvut. 9. Ctf. 1 o. Caramuc! /r.750.
MumplurcscocieKi;K. t muU6 lutct. P. Or
f
kmia^tm ivf.mm. 97. qui ciia Modiaao

aei proco Qcoeilariasrolidc & diligL-nrcr cxcur*


LkieacAuiStoteniaudaire domcilicumiJi*-

iir.

aKfaweiuscoNlaaMiiAwio ia otere faiiiefaMe


Pto quo cft otiain praxis rccepti(Tima , &
fc M
,

aii9fi^:iqiiiainutuumcfleiancttmeigit, vc

nriMie aiiM

niliil

turln cafu

de

rxigitor

etqui

quo loquimur

hot

Mwk

quia pro

mu-

loo ai>loiut^4Mbili^gitur ; e^odiil J&tooncra


iMiasnebneffij ccffaiio aotem liicri onotfpn
ncque
ci^keft quod mutuuui cx lc non dicic
inawani tuHtut iUud mratit iubirc yiu ctt pre
fincltaBaUle.ArainlMolitigac, -niliinc^
,

SicufSiiat

noncommunis, ad

illudi imnioii

onuf tak auicuaaiiem premcMi*id caim eft coor

ln taieocfi),tntttuivniuer^fieraooeptwi.linr
CuumcBim per Oci prouidcntiam &humanx
,

oaioric rcciprocam affe&ioncm iikludhim eft io-^

cerhomines,Ttvnus,aliuminiieoelIicKibua<coa>'

muotbut aroicabiliter adiuuarenvode ks iftanok


lumdchuicgrauaroea adiiccse, quo bomineta

Vnde ickm aliom


ooa nneniead cnportandam
n
pecufMam,aiit rem aliam in cios doatam, fcd Tat
iMrndacicrolo rctardarencur<

Mllf

eft

petcnd dare

^niienim iiiis

quiaohue iUudexporiationit,

CjcpClifil

fiMiendx

diiEcillimara

Ergo (imiliter , non cft


bligMQ rubcuodi iaduram lucri , quia ii iuci^
Six, t yaldcmoiefia dlc ia iiain diflScilit mutuacio
feddcretlijiHKncionem.

redderetur. Vix cnim bominet adduci poftunc


admutiunduin , aiara ei fubtati ob)igatione,

muruo altLri dato cflet

Pdhoc

tuumdarcDOOcftaegioiiM
dati aitcn

: crgo rationevniut raunri noa


oequit in a.utuo alio Ituri ccfiaotis

Qjji diicurlust^iuxucommunctn do^rinim, adinitccntiiim pro lucro ccffft^ poiic pra^uiium atcipi. Frxtcrca , lumpcl

&

OMMUttiopiererpcctu huiut.

oium

quibus bcii pottft

acquc omrdpcftu ai ali-

illiuc,

iinc

^uam aliam ncgcmatioocm ex d quis lucrum


edpit. E^o ^olut^ noiwim eacauffa lucril^
qiiod tamcanum rarionc potcft aJmitti. Itcm
,

'

iixc prsiUtio autiK dicitui Ivcita acccpto pramiolucri , qMUi ftt alian jprsftaaoaeffl lucri
potcrat- Tunc vlrra. llla alia
habcri potcrat
oraemluro
fKzmiuro habcrt
^Kcfiaiiociictliciaiquia amiftcrctur iuctwDiO' /
ffdOon lomu icfgo ebToiut* toqueodo ^\tm^ -r.
potcft lucri prxmium accipi fmc rdpeftu ad aitam. Patct iliatio. Naznpropcercaiomuni^Dp^^^ , i^^

acft prxitoiainlacriceflantis tiiroi

quod

pcr ncgotiat!Qi<m h.-b

, quia dqt'
pntcrat.vndc

'^,

Jl
'

negociauoiine lelpcAu Mocgoitatioacmaltain^

k leloai prMniuni liabetvpocell

.*

fieie hafaee
'

'Mattuifto

ifta

r<.

r[K<flu jltcrius

crgo

crit

per

fc

^-^

Inemiua. Taadun : tou colk^o nucuado-, f


1000, qweab i^fieripoifijiit, nnncun cxtnv
omtK-sruiKeturdcm rarioiciucrumrcrpidt,

&

Bi<i , cago iioic coUedio oultum icfpicic iucrumy


ieitia|MQaiMrioneiinpamonliri , qwanon
habcnt aliam racioncm particalariccr fumpcx^tc
o fMnwuiii vnde boc ridetur peoicM indobir

tatunk.
1

07

iWanc

crgo gTautrer

& cum

reftho-

^
'

,
>

JT^^.

cioniiooere, quicxiiociannbiticulolucrafKur uJmmii0 mumoi auia WnrariMconcradas cftipro quo fuHiff^

tderipotdt P. Lcflius

in Rcroloctonibiis

hu'nis verb. .fnnr Oifm.

poA-

led quia mulri in

hoc

gcncre comiadationb funt, inquo fine conlocntic remorfu pcocedurK , & muki eos lecurotreddunti cllctque alde pcri ulo4iKn vctle
liunc iucri conquirmdi modum abrogarc t quz-

.*

eendttmanlllealium dcpoicit fuftincri & videturqutdemcxcoquodnonc-ftpcnitutalienus i


proprta ncgotiattone.

Qui cnim pccunias

oet, licet

mk6*

ciuin conferrc

proficua<i cjpitalr Integro

....

Vn

mMiouir

fiedcilec

fMteium reporiari.

Qebfinlefibl
rcnc}

oillll filiminrtian [ttfiiajf-

tribucashaiMturus,

njcioncfnpoLlectakLicrumiiiibicti

4una praxim communiftiina: opimonis : quid erfgo

lic

aucunniMiiufti&caricootnSuaiifiumy

ttcocooftac ) quia in iMltei adaoiriiarfai*


miuBi ob bcrura ccUans, io qumt&mpcr ncgo-

Mcrcator nonfil, deGderat cat


;

a'i^t breui

.^d

fibi

isa-

efie

nrrico-

ium tndigcntixicduocudua. Sicergodctidcrans,.

& tB eo gtfncTC non


fjemioliqiio

Meretmi

cxpCTtus, vidtt

atn

k(K pecuRfas i Meratoribos

8c iplcetiam ofTcTt

dari

modum

fnio(hun, icd 6cilioreTticuni iLKraudi

Cnftfmatn. Qu(l>d
accirw-To

rf

(i

non

eun

nihilcupicm

tnucnirctficvoifcmcra

./wwf,vtdicitUr/iIiuratnodihnlu-

crandi quzf crct^ licct iiuiluffl in rpcciali tHid

fe

otOBginaetil f da aceflttas oon oecurrit. In


hoc ergo rton vtdct\jr conrncmii inrcnicnirc
probari potctlcx^eoquod tatnjfauaraens
<|tttlP ptiahab3e admittit P.Ldlius Ui.iXjif.xoi
* jtxrw.
9f. itjrxfHs priccdcnribus pfobuionibus,
tx acplictDonibus 4 c.^. & abfolut^ appro^

&

Lugo 01.94. 1"^

bitCmlriAiis

fciliretfi

peouniamquisdfftinatleritncgotiatibttt,

lotnte

twnab*

ied dumtaxat Cub conditionc, vt (idicat

viros altos doitinimos affirmat P. Lcflius.

mtm.

Ei

Mal-.

zi

I .

Ncque

108

obftaie poteft

ordinarij qusieteiRiinilHMo ,
grati.im i ncgoriatione

tis

id

quz

incipit,

Da^Mklii,

noh

qiiatcjius rpi.citfs tontrB^tuseft,

fit,

rcpugtut vcratiunc altcrius contra^us lccuritas


'habesnur^qui quidcn minimi ottioius focio fil^
Vtnoncftin calu noftio; qiiaiidoquidcm qut

non

capitjlc aflccuratv id

prctto accfipto^

Ex

tacii gratis

redtufto

coll^iiur' Bdllam^Siial

QuintihochonprohtbcrcjcJiusmtnseftgratia

mcnjniuftumex

focietacc

proucniciu arooHri

tantiW voluit

non

ltiicorUitl

cflct,fed

defetiur.

vi

110

Qiiancumautc(npoftconrra<5lus

poicft

ccn6

non
t communiter ^uidem

dc&niri.

fe ineiii,autoAo rribuunnir
Sccf

tftos,

Mercacdr lUUMpKciKt obligatur, pr^

certi vltra

quando prailcriim

<eftKiiofttncumbiint,a: qtiiaccipiuM ihfnfont


frcm Mcrcatorc^ Qno cuentualirerf*ennc P.I^i-

&

P.

I.cfTiiis.

mtm. 101. adducii Sotum^^ Kauarruffl, gencraBceralKranesiiontifbftaremuniaiarioiitcdcro'


ganim vt polTir dc prxmio Itfcri pacifci, qut mu-

tuumtradu,vbiaddo non obftaiealiquid imioloiinrl}adiisjssri,ici!hn Audirar^


potentcs ali) pccunras fictradunt, ouandoqui-

dem

iUat

vere proficuz funtacdpiencibus. So:us

^fiaiiquiamrieflctKadnegoriatloiiefllerOes,

&vcl)cncules mutiuntcs idcm lucri prxmium


haberc ; tunc enim initiftiilimum idcflcc , quandoquideraperncgoriationemiitbililliscommodl ecNdeact 'fi aqpNiaiiottcm telleaK OBet*
Cerc.

Potcft eriam aliter mtmiatio

109

eonim qui

3c

&

ca(UUus ,
uncium vidctur babcre iocum coa*
tfaduiiimMI ,'nou aotem Socictittit* St Caidl''
nalis Lt2ga Jqjtsm pro ccntum in cxcmpfum addoci^ Bonaciaac|uiik|tie ,aJi) fo(,,PaierLe^
u!' fi<?iicftnnef fyieaftlllUf ofi!c^'*
dcri

deccm prohibcndos.

crum magnum occurrtt, vtin PorrabcHo acct*


dete foIc nuodinarum teiopoiVi tbi millc6 na*
isrlidereilSreieedlitf';

quidam niiTique (}c pectt(kb qu^m fcgitimus


ntamiribuudt,quia|^cTatfOftyfoiCAfi4(<i)Mtt
lucrum (ibi accrelcefis dfcprtlinflHBf tt jtafdmr
-

modi, vcladdamnum

eflelicitum,licetqaidaffl
.

negenc ef 4|u3Ntt Henia in Ubyrimho .Csf. 1


Antonio Gonam. 1 1 cum Naoarro
me$ , pro quo & Pragmaricam quandam addul<!-^
cilitencnt tamen mulri , qnoi; idducunt ,
6i. 1.

&

quuntur Diana

Ptrt.

1 .

Ttdd.Z.

Rtfslitr.

nacina Dil^ia. 3. Je ContrnHibns Qit tf}.


11. Cardtnaits

Lugo

Dijjiutdi.

30; Bo*
Ptm^fe

j.

30. mim. 40.

&

Di>ut. 3 . de CjntrdBln
fcfj. P. Gafpar Hurtadiis
l>^i$b. 1 7. P. Lcflius itt Refolnt. cinttii V. .nmiL mtm. 3.
{ vbi forniam aliam adducif.
2.7>icl. iO.D//;tfM.Dff*.2l.
P.Dicaflillus.

&

P.On3tcDflj*f. 1C7.S^3. li.

494. qnotiliaratio

Dii^ fiamiimfo

eft

&

Pharaoniiis

ad damnutn.quimcxMcreatnrl.&iumofuare
jogentes pcconia: Mpiat cd

dc(-runt

Hoc

4d eXfalllilnlilMl'{ule*

Mnad

Ccrto.vcl

Cara-

<;.

curarionis CapicaIisAaliusa(recurattonidetcT-

accipit prxftitam.

nkmr.

Sic

muel namer. ^c^. duodecrnT quod tamcn iH


IndrMtoneaittumaMf^pnteft qtTaiuft>lu|'

plus placct, vnde

vendirionem iocertt pro


pcr aflccurarionem ab co,qui pacuniam

/m|w^

qui tribiiunt negeaadooi

ncgotiationialiisnonvacant,excu(ari.Pcrcon-;
trafhim fciliccc rocicrars , cui addatur aliusaflelucri, vcl per

^ii^^

aiiquitidd-nhijb>

oCia non vidcnir tribuendum,

ilo.-c|uoiadducitft lequirar P.GaifttrHtfna'^

C/r^*, pro quo

cA
fHMiir*.*

Lcilius P. Filiiucius,& Bartboiorocus a S. Fauv!iis r^;^:w/r.rf?

''

prium muruum,fed apparcns.


eit quibui

Idenimefficcre potcrit

vt pianmtRO luert 0t aims , iiira antcm t tioii


dtbc.ir cflc proportionatum. Et ita tcmcnt P.

'*

d^

dehc.npvcunta5 rrrDUcnri rcmantrc

tantum conciradUb focialis adcrgo in eoima^Sii


pro-^

mium

abftincrc

'

vta(Tccurafiofirc tuftopraJmio

cx

Non eft

ftJpro-

non

prij coniinodi re(beku.

'

conAitutione prohibuit

immjantei

-fic

iflc

^^^^

Id een2iMiivii]gct! quialicttdttidOiielbdeGk^

voluifleillum^eOnndcm probibere. Vtide Ufflti

^polTit

quia rcUcri

^'^^'^'^

ihjslocictatii,iuata quaxnlbcius noiidcbeif- ^mtrmut


curitatcm Capitalitliabcrc, pcHcuIo in Ipctum fiitifiiM'
altcrum rcie^to, qnod 5: SixtUi quiritus fpcciali rl/jf^

lucrumccflatex ncgodarione, quc mutuatariis

$mki mntMMm ftttrtht

i. f*j^. Ht. INSi. f . Poieft et^o ideitf


obeamdem rarioncm in cafu noftro dki.

ittiuiio

noii cft va-

inffstilfln& fertlcturcqilih

d^ficienribusquzrcrctur. Idquodtcncre eriaOi

lucri 'ceftantis pctt

deim.

ci^itt

Sidicacur obrtarcnaturami^ram contra-

liras.

Cumoue talc noii inue&iaiaritt eafti noRro , lc


fdretdoftus Pontifcx graues aiiftorcs hiiitirmodi contra^um approbarc , incrcdlbile prorltis eft

fHkmmgitim
tunc prtmium

letieri cenet P. Annicus fniri.

"

cum codcnt , duohiaih

fiim \ crgo Sc

deid rcpugntt,

dem

&

lucraturi lirtaftdm,

H^tOkilSsWn* SSjM*;*

tritiiicndo.

Tnquoquf-

prsrtriOfnluetlinffliHub drfMtt

"^^^T

eninJ *"

Tftuarium vitium admiicecor.

f^-

fdpumuC'

Cto ipd habcndd atias per ncgoriaticmcm

hot

=^

(I

niinus erat ftiturum , dupntnib pf^iuo)


eft,quod fine vfiir* faSc ftJre iwtftrirtTaKf

hioandlpeftis penifus cxpungenda^qu? ad vlginri ouinquc aliquand6 lu^uffl etiendic,rademultas

Mercatorum

(^tlactie

pafliM

cnntimdlOltini

rgo circa hoc Con-


r(MO< hicroruai iftorum itrdJ-

ia<5ur4, confpitfiurttnr. Sif^t


fcfl^ari)

pcruigilts

dum p<]enifentibiArelirtqaanc,qna$eicduej^
prsct^ilei ageie

fokt.

lil^fMMD peidfciflMii

ittflnBl'

**.

'

"

quia tres did^i coh-

alifiio

c^einaxaryJkti

Cc A

_^

CAPVX.

Digitized by

Google

30

C A
De

pcricults,

'

Indtcis

VT

t ^nkk qoi folair *.'led poft aliquaai


mutuancis moleftiam , quia y!i antc folutionctn
noq toluturum ftatuto tempore^

X.

fignificauic fe

qux habenda raQO.in


Coocra&ibu^

nontcnctur proptcreiad
inolcftiam ingcrercc
aliquam tcftiturioncm. Vbi non vidctur fatistv
;

eeieqi|o4.fipA> dicunt, molcftias non cfTc ob>


noxiascoropcniationi , quia nun fucruntin pa-

Clrca kioc diiierfiB occORCfe


(um^csqiiiiNtt

vc illuderet,ficac ttivii-ficri (bkcvcl cxalio fine

in gcncrc

ImJiiMtMQ rattoM perlcuU an pactfd U-

sU^m pntmio

.ati ie

bonorum xftimabilium

fertim in ordipe ad contradus

pojjit'

pcciniil
nthii

pra:-

cnim

tale

vh

eftapud iwmines. Q^iod exeovrgest


pofFumus quta fi quis ex mutuo acccpro ingcntn

'

'

autem dcduccrcotur ,clle prerioooaipenliuMlaai namadus inBeminoaiimc

DIFFICVLTAS
'

^mdcduttc i

fic

ieroi2ciciamconcipiat|ngi\po<cUmutuans pro
pcoficioncm pccuiihjttm atigcre t nom
alti r}tiotK,rufi quia adus intcrior cft- crgo idem

ilh co
tl

RegoTius
Re

Nonus in CMp.

dcccmit

icami

Httogfuui,

tmm

tpieHtintem^

tm
A

auui ad

wmuumfiauU
nftMi ;
fili fitfdf>it in ftptrkulitm, rtctpu-

ih

MliiftU vltrs

Ktiiigicnti

jmtm , T^^airiiu tH

illcr } per quod ridw tK habeic locam polfe


contradtum airi.ciiratIonis quo mutiuns in lc

pcncuiufn pecunue

quoti ad routuaa-

luicipic,

'^S^* rium pcitmeliati e6 qudd pcr iniJtlMMn mnifeira fi pccunia ptrcat.mutuaraturiiominium ;

&

.
'

"*

A.
'

'

'

Licetautemvidcaturcontra^usifte
iepcus,quiacumpecumaapudalNimfiiianrtc,
libito vluruni,

&

qui

^liquam diligentiam

fertfit

rr.ur.ia: nccjue.-.t

fpc-

adiiiixrt:, vtlalua

& qui rtcipitto ipfo ncgligtnrioriliel


poflfit:

nihilominus contra-

munumi

dc firequenter

cbncinf^rc inci0Nis^ Ponctfce indicatisi in


iwuigationc fcilictt, & nundinij,quando mutua-

pfXUota..mam aut kinerumjiertculiiezponince*iim^ttiilunv

iulcipit,& in

fi

iepencdliitt

pccnnia pcreat,eiusdamno

pcrtt.

noii vt d{raf init quia dominus mucuaiaduscft^ed

vc cflecufMotis t qut nmcn pfsnmim aflecundonis rccipit,& hic quidcm contra^us apud na-

&

didtur darc ad Dcriculum.naiiri ri^igtiiVM,


Iblet cr ad nrioncm'
in LiiGtamaaccidere crga nauigationcm Ifxlicam teftatur P.
ftratts eft in vfu,
iris .

duodicim pro ccnium. Et idem

Molina Di^Ht. j 8. quod areeii ficri non pofle


IKOecGloaa cttati capitis, & alij nonnulli.
i

III
mu-

Foceftaucempeikttlumaiitcraccide-

tci

mutuauc

dcledauoi>cmy

iterikm rediie

quia amicum &cii dc

mammoiu

iniqaaatif. Quaru;quiapccuitiafflr

aotrema-

mco. Tcnia
liam

rtcuptrauit

cnim

!..ibct

fed apcriculo libcratum: licutfpccialem Ixririam

babctquipoft lctbakm.morlNtm conJccutus cft


Imiiistm c 4cfic aKc HuhiftDDdi aaiem aAo*
poffuntcfrcdurabilcs , ciim^a>cn molLftiaob
^
pericuium folutione tranbc^ Habct Ci^i&i'
plcnam compcnfarioncm.
I i 4
Item cum acccdit aliquts munium pc^ M^ala
CtturaSj,
non dcprcbenditur taUs, vt de l'olucio> t wmBm
ne poflic pkn^effc fccurius , rcpclli poteft ; d^tn
ergo non repcliatur , fcd cius pctitioni qui roga- ^j****

&

tur^nuacimaniRftum

iwn

vidctur velledarc raucuii,

obftantepcriculo, dc

ica

voluncatem nuicut

T Dianaiyiv

qoosad^ucic P. Salas Tr*a. it vfnriy, Jtik. i x. .i.


t. TrsB, 8. Rtfolni. ij. Cardinalis
igimfim'
iuuu. 79. nec Qne folido fut>
LugO Di^t
latheiito : nam mutuaarius aut foluturus eft, vt
eft obligatus,drcalocuiB,& tcmpus, & fortts in-

acgriMnvWCneilcli primum ,folucionc ipla ccl &t omne periculum , & ita non.cft pro quo dct li aiitem noo Gnc cxpcn-

'tcat conipinlationem

djmnis aliis fubfccutis cx rctardaci folutioilla ccrtumeft obl^ari, fic ira pro periculo
non cft noiu compenfatio (acicnda. Moleftiz

ne,ad

ibiirf^

^i^fii^nti^coiifiA^in^n^ictaiei&ftiiidttidinis internx tonnmco,prctio ^'mabtlei non

mifi.

hxatjplim

Qm 9iStm iiucrioics^ui iu contra^iim

'

Atqoiinunaa

rcfpcdkiim.ad periculum babeie.

vt tale ncquit lucrutn relpicere: crgo ncc rarione

pcricaltpotcft intcndi. Si dicas

mnlcftia, aut

rpicialc aliquid

ceameratio ad Izuciam conciltaiHlaai : noo cnioi


ttninnrhabi t, quod habc
antc roatuatitNienf

cra&tis, vnum

cum

'

quia rcucra cx folutione Ijieciaies dclc*

plcnc confidl ponit.vnde piTiculum cft aucamit'fifw^


. expenfis. Idauicm nen (affiocrc, vt aliquid accipi
exigimul- Cypjg
fo^tem poiI]t,graucs$criptores ccnicnt,

^^

oe

re.quiafctlicet motttacariiiiiioncftpcHena, cui

tendi rottem, auc tccuperandi

a^b,
jbrnlH

^uam fi non NRuafliECrtmicaanf Sc eo ipfo h* '*'^'^


Duiftct,quocaruit,& modo ctiam habcrct. Coii-

ti pro
Ctaiero

nen^cftf

fidtm,

dtcascnm P. Otcaftillo ii^. x. itluio.0^.2.iMMi.af4tmoleftiamnoo

Si

&ationcsfatR. Prijia qota mncuans bcneleiit.


Sccunda , qulaco palo bonuin acquiliuit no-

ca

mmptfi

13

compc-nlaii pcrreddinoneinrci ,lcd cx iblutio- cm^tfm

tra cft

^hupotcftvttlisefle
"

Jli(l,7taB.

Uriopcrit.

ctiAodicnda reddi

pcofacur.

ui^atdm, Sic

/Smw.

cft de molcfiii dtccndum. Prctcitiuam qudd fi


quid moleftiaB illaciiipcft,gaadit} folaiioiuscoiiH

duos

eflc

con-

&

mucui , alium ol> pcrie^tMn. Id'


videtur iam didiis futficiencer impugnatum ; quta
ieroper rcfpcdus ad pcriculuro habctur.

lerea

fi

przccflic

contra^us
grauetur ,

conrra^s muciii,
cx qao

alius fucccdcrc

Etprz-

liDli

pOBcft

miituarariut

& oiutuum rcddatur contraAus lucra-

tioasrel^ieAu mutuantis

Canjcommodum cft

qui tanKtt in iBttBllH

prorfus inftitutus.

Oico primo. Contrafius mutui (ecundijm priorem expKcattOHCm llllccpti lericuli eft Aj^Mwt.
*^
licitus. Sicplores, quos adducit P. Salas /ayrj
I I

DiA

3.

num.

I .

quos

Sc lilc lcquitur.

P.Moltna
77. P.

'

Djtfwr. 1 1 8. Cardinalis Liigo. pifrTi mam.

Laymam Uh. 3.

TrtU.

.^.

O;.

nKmtr.

(T

3.

19

PaUus Diffnt*'. 4. de iufttiu, pHHcU. 1%,


P. Baun^. Lii. z. it ComTdiiibm, S^ti^. 14. 8nacina Difpnr.
jn.ff7. j. Punclt
nnm i . Ca-

jBk. P.

<;

ramuci mm.7i^.&. aiij.

Kauo cftckra naro con-

Digitized by

Google

Dtlttero ianmistoohfmcitiim.
titftnsttlbettn

Attoiraamam

cfi ,quieft contradtuiafTecuracionis

cum

iplb

crgo

mutumie. Patet conre(|ueotia

exotsmMtujerfiauitutKi in Pdit/um

n6

EftauBeneipIicacio ilngularis,

Laymam

vltima

i!!iiis

quam

(enlus

dcficftre parciculam

ncganccm

&

omnino oppofitus,

ber.rjon nulla addit.qu? oper^ prcrium

lc-

Lcgcndum

Qux & piacet

<i^eni(ii.

conrormis

cft

Moait indinare Fadiineium Ui.

& in

1. CoiaroiKrf.

Cdp. 4S. Ncqueilla omnino voluntarla vidcrur,


fedexiplomodoloauendideducirur, quatenus

i^Hofie <fu itt itum


flattmfieaddicPonrifn.
foBdos .,vt tliottmfort tctiicm ftn grsni, vini, vtl.

ki mtHfurd rtidMtm , mut kttt

tmu fks v*lt4iir,

prioricafii vfmam efle

licibtuati fiia

tetmtt^

aliter fiiaac

Nam paiticub j(^fir Gmiles. cafus

liter

(tcut7Hn, xirro&c.
1

namprticuIa.^fr,defimiles,vtriiMi^tfjfMr.

quttas fin^uetar

5f/ qHo^iMe oitnSt it frimigautit

gr^t /U. Vbi

fimilirijdincm oblacionis

pofira cft parcicula, Qmepie.

ingencre

cum tamen in

rigoic

adueriariuaeflctcoUocanda, vtexverbistexcni
colligicur ; iTgn-ficsturcnim Abtlemaliter, ac
obtuiiiic, dc quodicitur

4lsmm ptftmnbes iies


lerr^ munfrt Dcmino.

vr

tfftrret

vrr/'.

j.fiiSlMX

Cmn in fitdHkU

Vbi notant

Interpretes

Cainum non clcda, 9c mclioraobtulifle


autem Abelem,& hoc voluifle Satpturam
ficatc, diini obtuliflc

fecus

Itgni-

dc primocrnitisaffirmauir.

Diccndum crgo AkltMttm oiauiit dt frim*eniWi, Sed non iupofitam , quia particub
,
'

fidaonrftcriim^.deflintaK'

'

'

VidcanicP.Coiats

cum eerritudiiie non

rei dectararctur ftuUus. Quisenim graris,

&

Verdm

119

vl*>

Nemo

Knetur periculum perdendi fiibire , fine Ipe hi'


cmMfi.SieiIle,ai^uensdeindecxGrammarica.
curo bona

viri

do^

venta,

C|M

aduenere oportuit ipfum nauigaiurum non cflc, >S*


qui recipit vhro tortcm,{'cdeum,qaiiMRqganno ^"'^
Irem Poncificem declarantem contra- ^^'*
cribuit.
^mefl*evfurariuffl,nonefle Adrianum,led Grc^oriumNonnm. Ar^umencum infupcrpfbbat
quidemnihiI,<]iiiadelt:cundoad-primum incongrui arguitur. In itcundo cnim eft contradhis

empdonis,

cnditionis anticipati folutiOiM, itl'

qiio prctium

valori; rei fecundilm

contingentias adxqiutur
in ordine

pcrdfrc in

i!!o pi]rcft;in

dtus mutui ,qui

remponjm

&. dircde celcbratur

ad vtilicacem emencis

,i|lii dle

primo autetn

adcommodum

lacmri,db'

eft

contri-

danrit oondtri-

g^r&ex tegratuitoseft. Neque

cftineoperi-

ihBDpadaidt,ftiiOn lncandi,quia non eft


contnUiut

>
.

vt igitur

feruenir cqualiras.

\^
.

iucrandi^ac propte^

trd vdkt (etalibai periculis exponere


,

"

'

detidi

Cainum

poterlreniia

quando iuxta ilias, fi non cum exadb proprietar


te, cum fufficienri tamen poteftfenfat teeepciflinmi icrineri. Quod quidcm in przfenri accidit ;

quidcm ob

Sed ccrti fiindamennim iftud valde Je1 7


"Vf"* ueeft, vbieommtinisOoAoramfeRfiis, abti>
Mmthmn
quifljmacxcmplafia, Gloflx veiercs , coircifbi
fSmm- poftexa&amdiligcnciam textus aliterbabere
,
depRbendamar. Ncqucobrigidat.Giimmaticz lcges in fin^ulares cft fentetmas abcundum,

^*'*^

pRicalo|Krdeiidl ft locrandi

praimium lucrari ; vcl totum capicalc


perdere. i^itur fi Pomiicz buiK feomdum abu*
fam excoMr, Jcbet ei tam eaitifiieiHompnmBon
eti.im fmnc latet crgo
vel fi ilUim conJemnet
mendum, debctque parti^la^NM^ toUi, aut doc
vtroldqae. <igodaKit nottdcbcactelK
fecimdo , led debcre in primo prrtermiflam reAinii} ficpeobac. St nauigaturus tkclaranK AdRanoPtomifice vhiafimcm lecipcve nonpofr
(]t,declararettir debere le exponere pcricolo pei^

git,nonficpart}cu1iifirr,qaa;adnerfacmaeft;

quiade aliquo genereagitur^n quoconueniunt,


licct in aliis (it diftercntia. Sic Genef. 4. v. 4.

*^

vcl itlud

iun-

06 femper iungit fenfemiai quoad ieofiim cum>


dem, fedindcxcftaKeunifimilitudinis, faltem

k exponit fimi-

lusredpitaliqttid vltraibifan,

lo*

cuturus.fic vide!icet:/ZEr4irrr^i/tf& non:ii!&'


firo^r.

frtkM'

duoboi , anmedio Iblido , me ezpono perieulo


perdendi,& lucrandi ;atl|aiine.qui nauigatu-

iaHrM,v(rifmiliteriulnt4itir,itoaieb{texht(vlurt'

cumergo

ad- j^cjr,,

vtnmpm^ vtl miim,fiM&imtmftrt fMtrim tdrMuryftf4/i. Sicille;

flierit

Arguit vlterius TbeOiogice , vt nequeat icniai*


ria Pontificis ctim ncgatinne confiftcrc, hoc modo:liiinevrurzcuIpipoteft iicri fecundum illud, qood Ponrifexdefinir , etiani ftiaiad primum ^eftenim fumma rarionls paritas. Nam fi
bodie cikm menrura vendicur duolnii iblidtf,
pt^umfinevfimelaliedareaMituo deeenlbSdos, rcccprunis dccem mcnfuras maximd quia
,
eum dubitem an Ibluitonis tcmporc valicurx fint

vjjrrjrwii

P. Palao,

'

ptopofiti redditdr. Itaque vbi dicitur

VfiirariujeflctiiftMdiis.

ixxafle. In primis cnim Bernartium vocat Be- mk


MriMB. Deiiideaikiaxca P.La^m tnTcstn td
cflcaperriflimum men^fum qnod cnmen illenoo
dkir,fed probat circa hoc Bernartij furpicioncm.

per

&

tl8 Circaquod CaramuciMUM. 759. cijm ^*'*""''


Textus emedarionem ptopofinm maximepro-

quam

ex Bernartio dc vtilitate

BtrHt-

cs-

niidccilio.inbilcnseomnino proccdir.

^j^

cinitttii
,

affimure,fic enim in fcnfu mutatio nui

afliertioni

fMM^

& primos

tiailx,i^0frf,aliam ex aduerfatiuis ponendanl

"

gcndx hiftoria: : Lit. z. rubiiiiuum s lciliccttextum didli captris cflc comiptum , Jle b cbnfiila

frT,jMM^

o- hone^M

fixaaiODCspiicaooiiei vidietia|NidfiniOf po(>

fSttii, tx

(^pqne

adhibet P.

Kfy*

rtliiiof.tf

tuatano non pofle tale onut imponi : bcnc taflKBli tn illud omnino vltronec cooueniatar. Ar

H0^''^'

Ueres

hm.8tc. Taaicrgodi&ipuli ^audio rcplebantur, & SpirituSan<fbo, &iulcribendum: DifcifMfi t*mt Oy. Sed vna particula pro^Iii fubftinm. taaidemiiaeanttquitatis,d: comn)niileoruomi^one, quando dc cmendattoM
Textus Hcentia vfurpatur racius fuiirct loco par-

^onero cxplicari connenicnccr potelh Qy. HsIBitnti vt lctlicct tantilm libi vclit Pontifnc mu-

funt.
jl^rfirik

Vhitenlia

SpiriiM SdnElo.

{ tic cnia
EKii<Kam'fMdUMirwu mh-

anum'contfadum,vtnuperarguebamui. ContracA; qubexeolequitur, quod vbi obl^ano


aoa eftypoterit contraftuidi^usiiuri, vndeab(blatc loqucndo vfurarius non eft, dc iu bcc benedidinguit P.MoUna, & iuxu talem diftin<>

^fSI^

mtims.

&

prxceflcracv. 50.

^ri*

'

aduerlaciuain piracuiani rcquirebat

nufla apparct raiio dnKrfitat. St dicn^primo


nnituamtm non poflc obligarc mutuatarium ad

^^

rtfkktinm gMHi$o

3c

quia

P9

Kin ibl Stin8itcrifS. ly.u fi. l>j(:^M0fw

dkierlb Ikkuf''

Thefkmi

310

>

contra&usiiiorumutAat, <]ui ad lucrum orcltco fiquinir ancikm


ad
vsiinir. Sed ikmi
pcrdeiKfum cxponere mucuancem ; quis moralt-

ali cnim quod mucuo datitmcft,peRt,Domiiiojpnir, iminiitMioittT


quam, Sc tcnccur integrc (olucrti Hcct anrcm pctcr non le exponit ,

imituMarioimpolJCum^ quipoteft alkcxiracorem

&

pro aHccuratione foluendum

lit

quodivutuanS

tamquam prAmiUni cztgic} tunc enim tioh videlur

ibict clk iien exigua , & dilapidationis, quia


compertui tltad cft , quod proiKtbio aoftrtt
circumkrtur ; (fttntuitt tinunum, ttntum td itm'
aim. ConccdodifUidebcneatguicx recundoad
primam , (ed non ide6pairieubk ncgatioiM tol'Jenda cft, quiaca conftance ,poccft vcriiTimus ii<
lius conllace fcnfus i lciliccr vfurarium elle cenr

fH'*

t*

giaraikumlbmMiinuenW. Sed vrgeri poteft'iil


cafu, quo iiirccuracor calis non fit , fcd cui ideni

cx co quod apud dominum cciam poterat pcrtmultotics accidic, vt apud mutuacaiium


fdi^rii
pcriculo cxcmpta (ir, quod apud dominaiii
Libcratui ttiam cuftodicndi cura,qux
fubiifTct.

ftimnm-

An

an 0

.-

re^

ttem alicuiin fii^ foitem , de vidctur tmtn diAi'


y</7fr/jonf ;'rf^rf//.''>r< rcfpondcndum, quia cft onus

v. 3 1 Mmum ddttt mid


babcmus Uud
^MKs.Sc lubctprMeR^coaapnlaiioiwn

gclio
inde

It.

fingularis.occurnt (juxftio

mutuaiarius aflccurationem ofifcrac


abalio faiflam. pofTit mutuan? cjm noii acc( -^r-;vclk in le pcriculum iuftincrc pcc additio-^

iliuddicit,quod camcn gratis dandum ex Euan<

\7 Bi

lic

rtculum aliquod Hc gcueraiiter loqucpdo, id non


cft prctio compchrabile , quia ratioiBMmiiexle

Lucx

DIFFICVLTAS

V.

illi

oinis fptcialc

Nihilominiis idem

imponi

dicendum . quu cciam cft onus prerio


& ft* MUcni fKjft-hcc feripca foikite
CUamttciem , tt. 777. verf.vlt. & ctrtc cumiam
manians dc fccuritatc no curetyanimus vliuariua
apericur , dum pka ex mututfliiibciedefidaii;

vidctur

fiimabile,

&iionrituIofecuritacif^
doiteaiitiMi paiiiari.

qus qfieitttt4citafa*

Tcnduni <?ontradlum , quando routUatatio omig'


ibluendo: aflccurationis imponitur.

blFFIGVLtAS

Cuntqiie.ft

& aliar latis commodc expoGtiones a Do-

hxc,

dtoribut adhibcaniur, retenti ncgatione

om>-

11

aiiloJni^^ pro illius fubftra^ione pugna


C)ux quidcm a tnc idc6 didU func , vc
tur.
vidtanc icriptores

de

qui alios carpunt

quia pro mtnfura

Au^orc

qul

a!ios

&

acule^ri&t

diU concra P.

audtoritace

li

menfi tuerioti

fic

tetKnc plures, quos addncit

quitur Bonacina Pnnfic


Palatis fkfra

Vr 17.
ii

Punch

l^B 1.

5. citdio.

Et

fit

lolucionem fuo cemporc

augmeotum illud preri; letineie.

probibilis opinio, vc vidimus,

qux

l^natione contra^lum , voluntalque contrahen


tium pro legc fiicric,non viJctur deco quidquam

& fe

tolli fine iniuftitia poiFc.

prarterca P.

probabiJe ^

7. P. Bi\ty{iif/* lu^n. 19.

Nihiiominus priuscft

Humdus D^.^. diffuub.

DIFFICVLTAS

zo. P.Bccanusi^^. ^.dtyfnrM. P.Oaatci)^^


magu ex profaffoSifik 8. P^D^
107. nt.30.
caftillus Dipit.i.cittti^n. zz^. o-/?^. Maldcnis
%.x.f*l.^9Jiib. 1 4. P. Turrianus ^tkOii Ceat,
i.IM.84<QrUf. CaramaelMNi.7tf Vbi inal*

dwnmodd de titplo attftLprc(i)eosi-

A^dfideaiiiBaidKiii|uancw^

Cardindis Lugo Di^.i^.mm

O- fetpf. P.Galpar

^'^

con&quenter vidctur dicendum non c0c obl%>


tioncin ad folucndum. Aliutvlc autcm cum prcrium rei fit lotum illud , & lub ea fit pretii dtli-

lio Dico fccundo Pro pcriculo rccupcC3ndi,quod dacur, fiue mutuo , fiut alitcr, potcft
accipi, autccedcnce circa iUud

W- padlione,

&lpecialisdiS-

affirmar accipi 1)6 puilt aliquid ob citulum didlu*

Mh

j)rsmium aliquod

brtctif*

{ioftic

Nam cum

'

778.

fibiprctiilm augtii

prxftans

V tdcancur a ci
minus.dignitama
DiicafiiUtttt

auaopMOp. Vbi

cuJtasoccurrir,3ncmptor,quifcit ratiotie pericu-

.cjtada ioibcndi ratioae- ouandiiiii

^lis proculdubio reiniciecur.

tato

dic,&cileeft

valdc

lll.

txt r\Ixidecaliprxmiopacifcendum,qiiod
quaodo pcriculum in vcndirione acci- m$rmf^

IV4

&

tos congcrit. Ratio


tio

cft

quia pcriculum

cft

zAimabUe, vt fonftat cx coMralu aflrcura-Vnde fi- quia non


mutuo dart.nifidarccureifccuritasA alitis

ciflet, nifi

aiI(:curacor4aret4U-,.iic6deQ^prodato(jbiaii-

turanonB pieiiu > mfati 10 co oonmheiidi modo


iniuftum mifccrctur. Ergo quemidniodum alcer

quia folenr pctcnres Dtu.fi

vtllc:

muruo autcm

.'Iperfonaruin fuaruro dubiam pro foiutidli6dem abfcoriderc, &cilesfifcdubere,qui"^^Aibus pofHt plerrf confidi, indc oriturdubium , aii ^"fc^igr
debcant quando foluunt aliquid fupra ibttem f0i^
dRctret qUilKeueraisqoi macuauir,idnonfti

prc-

ribiMs comnianiter probato.


.

TN

tl)

cum przmio

pcriculi,

lunrarcm.

plcnd fatis&ciere mu-

di^um ignotanri periculum,

nam mutuatarius
non plus {jiaiMCur,. ,quam cs aflecuracione liciti

periculum

iniuriam incboaram,

& quafi in vli, ipft

umM*

fi

mtifuanci

penfisi cui vtpore inchoatx,

&

peecuoeicaiettir
,

&'ex'^

& non pcrK.-^, non

ttnctur poftea latisfaccre } vt


,

non adccinet fo-

lorioiMmidfics^uiamiibfipiemolefti^

quoad fubftantiam
4

inamlnni finiwiioiic folttls loftis i- cflEeere tamen ^miaiii

ria

'

CircacjLiod P. Gafpar Huttadu$yi/>r.i f.Oi^tik

cuans quod alter crac babicurus cxigcre poteft t


c6 qu6d afTecurationem non pccac votani in

pcriculum amilTionis fuftintre,

inunlunta^

. vnde vidctur debere illi aliquid fupid


fimvnVfeddI,<i^o4Kquitctniita6ampnuarivo^

ait eriamfi adfit

ita

riusRiit
'

pretium haber^cxqttojniKuttm
ionii (bliKMie \ omn afiml
fbiueiuli affccur;itioncm ftcum ftrrct , ita 8c muaiIe^utacion,is

fupra obligarion?

&

umcn ab ea iniu-

ienetur (ohicionf

& qaoad mbleftias & ex,

penliuaflecurare, velaliquidpropcriculoceni-

pore mann oonfertcvcl poAdClbiuendum in pa-

Aii m dcdiiBew, Iwyfc doflitbi

mu

ut yidew

mt9tK

Digitized by

Google

mttao

t)t tucfo iti


ft{murumtoMdreperfedaai

qiMMdfeitisa-

^miffioiKn], &kaooiiocdiMMc^ioluckNieiiiiiH
'tiMMlkuiurinodi coaipenU , %ttiimm0tmm

eo calu,

iponliun

ffm, quife talcm (imiibt ,caipOBK omninr

fi

qu3[n vlm

fi

Fiabet, tantilaicflilt

quo pro decem non itt maior fecurtpro ceARimi


td id fuficicacer le-

in

Miqu^m

ntliU min^s habev. Atqooad lucrumexpericulo


aUadioerii oU^itfo videtur,
inkiiMnt m6io
^etibm pnlUb qtnmdoqaUei ilto primi
mutuans comra (Mm voluntatcm. Vndc fi certA
con(Uretka efiieifOrrnalicuivkiactiiry 4)aol

dubictri nequii) ^uia

firkulMt,

fncnrum autem

cft.

ilff
Coocrndir aittrm Cafamuel w.771.
f*^^!**
femlMDfefiibitBorMtdfe, quam Do<aoreide z/^T!^
iilaagentescxiftimant dt
773. affirmat pro nSSmmi
iecttrif ate pRrmi} quando noneft maior qui
,
CaptnKi, pofte prcxnium cx'^i, & pro prrimo
przmij prsmium aiiud tn inhnitum. Addicau*
lOB M4I.774. omoia iila przmia iccundaiia,lidc

Ji,

(aH attnun cipoait p-

infiiiimftK iyncatiiegoremaric^

^ nOnperuentre
ado^^ampartcm primari), pro ()ua computtmarithmeticetubdic^a^ calculacione. Sed ad

kl4 r\fcotciTi6. Pro


non

ternos aiiucinir,
exigi

hc

qtii

lcm moraicffi labor ifte iupcruacaueus apparet


^
ftdmr iifatAfleitiontitn prarfato JtuAned^

moleftii ih ttrtU]^

ran<f o dcbito,cjinc folCrm

dcnmrefle pugnarites

ad aftus tn-

5iAm$mt

vidctur qutdqitam poiie

Jc iKricufo negsnn

&

(cribit n;r>.

778.

tittto.

mo efft
l

fc

mtnetsmntn freeeittnf. Sk
lecundaTia.acccdant

Aai)am pancn>

Vlfdl

tffl;

Un Mr-

mini.

mm. esde/n.

19.

x quo

lic^

priinarif :

iHc. Addt. Si przmia


non pcnwniaoc adoergo lunt enccflitM

cdliuBnycft;

dina i>.^. Ja. itRfflitm. s. iHdetnftrtnrif&Tmrn, fi grjiuc 8t roolcftum alicui fir pecunia caTciCj

&

A;p'v.T

:-/..'C

pofTc eo dtuia aliquid cngerr. Quam TruHench


lA.j.Ctf.i^. Dab.ii. non rnTprobabilem rcpu^
tat

!.

Me

xi

De cUxnao
\

non ftanteftKrfeAnP^ Leffiai


in Mcrcaroribus. Verb. Mwtnnm ^Anm. 9. inRefof.
fQtUmmi. Scd P. Onate Di^. loj. amiit, 149;
ntefic conBTA fideni {jciieianiiep de Mtdimc ki^
tcnt'a focunis. Qu! ccrtc Auiftorcm mn vidcrtir
legifle. vc ex citaiianc criano appct % vixic twn
8i eciam

contradus.

emercrente circ lodicptf

^"

ablbluti ample^Utur P. Oicaftillns/w^fi

mm.i^y.

"

patec ad obicfftionein

Fuit autem lentcntia loan. de

mn Jsvkramfnintmii

.'

Mt rctanlandx poflclTionis

& non eft anncxiTm rmmio/cif gt.-ncnlcaHuJ,de


quo

mm.j-j^

fpedtu ilKus. Pacn


qiiia illud eft dccem pro
ccmom & ita ^oportione Arruata pais dedmar delMktt fiv pK^miam tecundannm ia
rota pnrmtorum coUcftibae: oftamesBtte

fion benc itKui id mokftias rcdticittrr , qtiarum


cftcaufla^ nibilcftatiad, quam damnum immilieiB amrooob

Prima

turinfnitmfrtetffiii. Rmieeflifiia

2f 4. vtiDf obiicir CiTamticI nniit.


Probatar aucCTn cx df<5li$ mm. 1 1 1.

ed pericuhim, almd

mfimtAm. ScCunda ntKn.77(;. Iapr.mHi

pemtciolam , cdm tamcn eidtm fub

Alwda^o

&

P. Dicaflillus ftifr^fum. 2 0. oppofitJfn fenrentpeculatiii^ , dc moraft-

kiam vocat improbabrlcm


ter in prazt

inter

frtfr^imio Mondetfetunrttemfii^ieM'

uj*, fTf ptrkitUfrdamj fturit dtHmcfetMninm fr*minmtx^re; &fr$periadtJitMnditertuim^


ftvn

fpecMiier

117

Lius

3%

cft hic ritulas

propcer

qucm

aliquid lupra fbrtcna oxigi poiltt

J-\

'*'iasmcomnumrinaiamiciitenciam
pnj qud phires ccm^ric CjramUcl fieprj numer.

7 5 .&

dir

vidCfi praitcrejt pofTuHC

Bomdna Dim.

T,t

lUnmt

tmtrgunt

*^
I^i^

3.fv^/r.|.PMi4^TnHnch Zj.7.ap;t^Mi

MalderUf

X.ti,F^. 444. P. Turrianus

2. a.

Ttmtx.Ea^Mt.Dni.^. 9hmiotm%.TrdiM.i,

y?. |. Ci^

Sc illud contra praxtpuam AfiertioeiB-g Qamii pro ftearhne* ex^tai

'

quid potefl, vt dccem pro cc nrttm, pro deccm


m-*>*>

*>-

curiaic ctiam pocctit aaquid pcci^

&K

iii iiifinitniD,

mium
'du(D

P.Mo)imi)ii^. 3x4. GnCaalift


DHfur.i^.SeR s. P.GaipaT HunadusDiJ^.
ydeCiimrdciiiM^Dig^h^?.Aaaiati.^piit.xo

Lugo

C
I^w

twmef. tx^

infititru

cft^

nniec

*Ufilta,Stfhff.9.tgiitida.liki^
3 1 P.Palam Difpnt.^. itCmmntttits.^tincio 1 7.
P. Bauny l^. a. TrtHm.s. ^afi. zo. O-ftff, ?i
FtQiaciM nMfltoiH
Jf. P. Dinttlin
2. 7>tfltt. 10. Diffm4*Dt. 7 P. Onatc
1 07. ff^ 1 . P. Bibobn dc Meodoxa
7%nS^
MMllf^^.34^. P. ^BofbmbMnn-li. f.TMiyr. ^t
Cdp. 3. Dnt. 7. nam. 10. vt alios' omitinm. Qui

fc-

& proco aiiud,

Mn

Bt its'pio ecntun dabitur piv^

lic-

prx i:if delieiur. TM cpnMf


dcccm nihil' dcbcri , qtiiillla
prnium, ctfi non plus &cora cenlcri

pro. pcriculo

dico pro recuritaie


fiifficieDS

Asbent

Hbcenim pendcres

obicruMni, vis aiimio diUendenie aaud.E. Jdalif

iinn^4lnnantt|pnofi:dibeiT^itf'fiini>de<in^

lluiiiiiiuiu jtftTnMi

&modo contrahendi

VSi dicunt alifiui


pofle peti fidetufibcem nro dccero; Sed qoidcm
cft^impReatio
iweo^
Capitair,
fi pariter detuir prb
tionc,

mocnbn fidciuilbrc ccfl^ pericaltim

quia

t:i-

pro dccem^
nOBfa pro cenium, ea rtlponfio poeerit fMfn'

.men fiidl? pqcef^

fideiuiflbr inueniri

npfococafu.
^ccui aliquid detrahatur

Licft^etiamfit difBcili?
,

nifi

er

da(& tam iecascaiei

minikcnini valent inccita qaiunrlMaisi^ 'M^it^

Hk

D^.

n rjiiod aimdici ncqucar, fbtcn-

pro pcriculo Capitalis oibilvdebere

&am in pac^tum dummodo folucio fiat tcmporc


nato quia foitd mutuaoiiuteo f um oiien!
Si dinc finit Mnpknwi >
,

dc
^

mn ncc|niMffr

iea-proeo dulTTO aliquid dt-bcrfy-jl


loteiTv Auiiorf aen

cangum^

Mare, qtita

quam muruum cx
dicit ,
iudieandum dum mutuu niiui <k obli^atfoniSc iutta ratioiicm

'

'

,iim pofin adiicBic. Ht*

t"c

Digitized by

Google

7*

jii

htfaun Indtci TUulus IX. Cap, XI.

nibus diiScultatibus circa cbinniifliOMiBeili Q*


ffiiflic

AnfuthS.

firra Inijia nccurric

Priin6, folcrealiqoocloertlincsnill*
nio quxrcrc nominc datnni , qui tamen nultuDl

Vbi quzripotdlan

vidcntur fpccialc drcicre

*^^^^

'

cucntusifti inopinati rariores lunc, noii dcbct.dhiML

pfynium a;qualc cfle iHi,qod propier proMi&nf

|MR>ob%ttioneiKNiiC|KccndimutuunT,ctiaaifi
nrio vi^ens occurrar, poflit aliquid cxigi. Liccc
cnim de raciom: roucui tii, vt non repctatur anre
tempusdc(ignatum,idlionviikciircutrere,cijm
latto tnopiiiart eucntusoccurrit: harccnim vidc-

pertculum

prikuni i)cquii;qu6d

ditioiicni

icilicet velit

umpati, cum habcat apudaliuinid

d*mno

Et

poflit obuiarc.

ita

iamueljn.765.fpccialiccr

quando pro rolurione

efi

Vidcnduscti.im

viJctur tcncTc

lic

maioris praemij cxailio

ttncm necellarium
dcducatiir, lld

dctcrmin.itioncm nonnull.1

f.MAm.

Ktji

qumdoquidcm

(nbdit r.itncn

fme fiiptriuHidi fu^uns mijjt

qux U94t

ni;^m. Qux tinmtatto pttitcr currit, fi^^


prxhxus litfuic non , quia vtrobiqiie
eft cadem. t ita imdiigendum quod cx

lltfifo

'

.^^

& monbu*

Iblito

non apparct

alius

proptcr ilium pcti

&

ita

titulus

quo

.^i

i^^ic

intcllij^cndum cft

vt in llmiliait P- Dica^lillut

decpmraftu trigeniinOf.^eqyn ^irMnn. iqj^


ctim aliis.
440. Potcrit crgo mucn ir.uiLH negareiilud.it auti.apctacur,n(.cproptcrca jd dam'

Quod cciam pt-obabilucr dict


mucuum llnc ubligaiione aliquii
lcd cum tcrmino pretixb

ntlecuta obligari.
poteft

ttiainli

ipcctali fucrit

foluttonis

pcti, ctijmii

probabilc,

quia to iplb non pofle antc tllum re '^Sitmm'


qtiidpiam inopinacum obuencnr.cft tm.

& illud dclcndit

G^>t7' m*-

quo

datum

8i.

Nauairus in MMHt(i&

ob ius comparacum adWotiM


commodantc Ccucncque

priuari ncqiiit a

donat Jirius
uenerit

^:^'.
t^^dif^-

^^^^'

doiuta , quidquid daatori lupgt^


qut debuir prouidm fibi pro ttlmn'
rc

tcrminiis

fuccciTibus

facio

illos, viiuscli

& dum
nullum

non

libi

prouidic cxcipicndo
ad rcpcutionun iusie*

pra<vfloprobacO^.|oS.i.^rMMi,or)i4.

iennOe.

%.lnUTrogihii,0' ftf^.ViOc^uoSc^.hmKWinum.

tji
Sccundo (olcnt Indici GMbcrnatores, GiAmiZ
">
ncbeiaurumKegiumaugcant, quiquounnis

98. P. Dicaftiilus Ak^.S. Maldcrus 1.1.^41^.449.


DtA.i^.eciViu

^xtmmo'

'

^9

Qjpd 8c probari poteft cx

'''iv
:

Hilpaniamcranfmittitur, inagiMmpecttniaeco.
piam a Mercatoribus mutuam accipcrc, (iJ fiiie

(tnrentiae-

4m tm-

iaSiem P.MQlinaE drca commodatum , pro quo

prcmio aljquo

fMafkt..

0j|^.a94.biiim AngelOk4eS)riiieftroaflarit,

t6 poceft an tdliceac,

qiioJ

liccc

obligatio

fit

non repctcndi

illud ante

tributis, Sc

lucri,

^*"^^

^ exi^
Mtnm.

auc dimDt. , kt quzri oscri- i

Heh ibtOen^Mi curcmcs MMi


iiiribus aliis
qus in Rcgi.ii arias frc-

^n

tcmpus^proquo coo^modipisconccfla rfi/tiamfi petacur quin pottilisifi commodaiario fine Kr


Ikrro iplius conlcniu aufcrrctur, accipicns ram in

quenter ailcruiKur. Raito autcm dubiundi cft :


'{"^.J^
quia Mcreatores non faaliemociolam pccnnian^
^
iu dum ei priuantur, lucrum eorum cTtfrat, d:
.-^.u

coofcientix fijro^ quam incxtcriprijtcncrctur ad

damnis ie non leuibuaaponum , pro quibus camenndbm Kcompen^tioneHi.aeripium, nifi

iotetdfe tfaBooofimsipe jcftiaiiioii

Canonicuhi

wlnt

tndlM nihilominus

Oiecnrat,cuinonpoflit,nHiccimBiodanimrepe^
icndo contrjtic, polTc ita faccrc in vtroquc foro,
proptcr tfolHutacem pradumpcam cotnmodaitfiar

ccrUyi ^ui non cft apjicUatto ,

Sc Ciutle

fi

inopinac6

ttixta

poilir aliquid accijpi

ccndumobhgatioitcminconfcicnticfbni^quaii*
qui daccaaflam cbnaaftiii
graues AudlocciKlieni^deqttodi&im2SnA7

4iuw.2a.

admiwwwm

pro obligattonc non rcpeten, in hoccafu loqut-

c^ obligatio

talis eft:

mticuoadftrifb,&itapwiOjaftimamliad<rflctinr,
dobitantcr iudicari.

Cum crgo paci iftnfidMui paofisdl^


1 50
yohihiiii^ dfcini fc wwi ^ic l
i
.

g i^mmmh

.**

do ille tanii^i cft ,

di muiuuni,fiiUillHnain dicit

tw,fi<mneeair|; non

'T'^

nili ad oaticntiaiiu;
vndcApoflbmgrautorafibtdamnanibtKrerttdlt
vt mcru% gr.;u!s iion fit tcucm futlicercad indu~

dc otmtibu eft fingulis prxfiiiMndnm ^


quod Tci Ipfiiis natura doctt. Proquo &
F,2iUas J)^it.i.ile-b^,Omimi(. Piim8%.
Dicaflilfiis M.. TVmff. 7. mhp. 8. aStque; Oifaa
ci-go in miituo cadcm ratio fit , idcni videtur pariccrafleTCDdom. 14cqoeCaKliaalisLugo,qui
ficcirim

I)^yaw.af . imiWL f 7. Icmemiam

&

fortecxpenfarum in rccupcrarionc ; nec vidctur


dicipoflcidfpomclaccre^ quiavixcft qutiion
(iKtarinttiimv AtenmmetujEadcRie uictnSftaci^
tcm virum, nc [cllicetira Gubcrnatorum prouO'

commodami dctrimentum iHquod

morc

aliquiJ

pracraium ptti polTit

pretio

circa cuius Iparif

fr.idit

ipU),

damni pctatur j intclligendum tft ad nonpeteodum dcbttumancc tempus dcljgnatumobligariy

Ca-

datnna omnia ttncbitur.etiani lucri ccirantis.qusB


cx raoia lecuta tucrint } & non dcbtrc rcddere
mdkctramfi petacur. Et i.QMnJ$foiatiMi addac^
qiiod quando tcrminus prifixns non tft, nnttuatanus dcbci tllud iolucre quando mucuans repericric;non vtr6fi flacim petat

&x vtroqoe*.
Non vidctur,

Chriftianis viuit

lenirinam debeatreddiialioquinmutuatariinnd

':

hoc cxprdsiin pdiia|.c|u6d i pcrlona, qnaf ab

vluraruin cupi<iitatt rcpucucuralicna,

JvHnL

to

juftiticari.

quis

mutuolocucus,

ait cllc

'^.

vt

i)UO

tcrminus afliBiMimi.
vbi obligationcm non

ctumli indigcac

St quia

tcmporibus aliquod pcriculum xe.

prxfoto pottftadiur)gi

tiiliis iftc

comp^^^^. penfiibileni4 EtcmmP.Molina.licetcnimD/^.


aflcrat qu6d li ttrminus pnhSicrrtiif
199.
fnMitivt
xustuit adrcdditioncmmiitui, illud intra takm
mtuifitrepctciidt,

darum ;

cuperat>onisabcft,licetiMlll4ooubilc uonlit}||'

humanam con-

Eraliud iuxca

pcti polTcc, vc videtur

rariflimi bis

lur effc mutuancium imns, cum id tradunt,quQd


fibinonfbre ncceflartum pro tcmpore mou*^
rionis arbitntitiir.

qtuiub'iiemcontri6tai r<>cieuHs inirc vdiiit


cun cripUd ilU oUieationc, dc quA ditum Ml. ^^^**'^'
I09.inquonecpropriarattoo)iituieft, neqvc '^
ad {ucnim ccllans liabeauif icfpcdlus. Qnia vcrd uAn^jf.

'

i^a^ Adbocdicenduinviiletur,finon om- zww/&di


''*ff'
nino gratuito calis rouruicio fiat ; obligacioncm
indeadlucra,auxdamna relujttre, ficucconrin- "'^' 'w*
gcretquolibctajioad fimilema^mconipellente. luxtarcccpciflimamdoclrinamdcobiigado^
nc.calisquando mutuum cftcoadlum. Pro qub
f Ipcaali.laquitur P Molina t^fm. j 1 5 . i

|wjN*WMW<fafi8ffn|a

Digltized by

Google

De ^amna

'
'

emergentei

obligatimi^ ii lacra , & damna rcfultanti?^


iAud kibnar,li vaiaUusuico Regi^ut alctri Do-

dumafuprcmis Gubcmatoribus

minocemporali niuilinai<kt,<)ttniDeric6 timct


fore ab eo vexandum , aut graues mokl^ias ab
co paniirum, nili mutuuin illida. Proquodc
Soius I3. 6. 4t m^itU^ ^ttft. i . drt. 3. CtmUf. 3.
in cadem caius Ipccie loqucn!. Rarus autcm cft,
.quiomninogracuito cribuat, & sca iuxca id^quod
gcncraliter accidic , iudicanduim .Saoc ainem a*
liqui nimis opulenti, qui ncqucunt totJ) quam
Jbapent,pccunid ncgpttari,& h mucuum dec m'u
.tmneit re Aat, quopoinntdainno ctrilibet fuperuenienti obuiam irc. Ec hi (blent grariitto mutuaie Rcgi , quia iic gubernanttiim graciam libi
adamitiaiiMeuariamaucupaintur} vnde taJibus
przmiuro nullum tribticndiim prxtcr iIlud,quod
ipfis cftcx gratitudiue dcbicum , auc debito alio,

confulic,

^uijiifticiaiiionfir.

apodBonacinam
3

Pko quo AuAores


8*

nec

cft

fcicnciiim coaiiUis

lcnciuncur

nis

qui

ralcm

cipaliccr

(^.cfl.

contrarium

Jimt

ca

aliiim

Q^od &

docct P. Fiiliucius TrtEl, J4.

&

13^ Qupd auteroa4 cxpenlas aninet,


daninacxmora foluiioms iecata, pofle com-

<^

pen&tioncm cxigcrcin cunfcicntix iorOjCertius


cftquamvtdabeat pluribus dcinoiiftrari< Potc*
runt eigo dcAaodtti vti compdi&tione ib h ,
qux occurTcnt. In quo quidcm gubernantium
confcieniix vtdemur oaeraad2,vt foiuamjloear

'fr*/

ces

Regium

patrimbiiiiHn Ib

eompen&nonom

pericuiisa. Mercatoril>us vcrofimilirer 6ciendis

exponendum. Dici cnim neauit Gubcrnatorcs,


mutuunt exigunt , vt toefiiunim annoom

duffl

Ri^

vtilitcr gercrc} cum


imptnguent, n^octum
cnim id, quod niuta6 accipicur fitquim primito

folucndum , quod in przienti eft auAiiin, anno


cftleqiKllti,eRe^thefaurodetrabendum,
fempcr arcx R^ix immenfis debicis onerandx
quod quidcm non vidctur iuxu 'Reglam cfle
voIunMcem. Rex crgo lUC iMMMie mlplus ha'
bcc ,& alioquidamnacompenlarionum pacitur:
funtcrgo illa |^bcrnancium iilaudabili procedcndi modo cribucnda , & ica Regio patrimonio fua^
intcgritas per rcftitutioncm iurta prudcns fa-

&

cicndam arbitrium , tribuenda.


iabit

fi

Quod tunc

reftitutvo damnificacis fiac

vnde

ccl-

fpcrari

eos acompcnfitlorlibuscx Regtis iuribus


radendis abftciuuros. Sed quis eric , qui ita repoflic

ftitiiat ?

videtur fanc

Rex commodjflipii

ei$m /!>

memdnm

ft,

maummi

'

6iQBiC|

ctnfitoics coropclli po^

cirra r]uod

neque in mutu Jtionis ailu aliquid

AJJirii t2

Aiiccitcalblucioiiis

roodum

^l^^

in Ipsciaii coniicn-

tum,faiis6dtqut nttidemaigebtetss ivddit, cciamfi minoris iim v:iloris fint. Hoc rcncnt non
foliim qui exiftimant fieri faris reddcndo eamifcm qoauuiaicm , quoc adducit CSaraniud. wm

730. fedetiam

cxiis quida-T)

qui alitcr circa id

letKiuiK, vc Sylucfter. v.yfnn.

-^alia eiufdcm

mMKr.j)4. cum<:goRcx dcbeatgrouficart Ui>i


jbbaenKndbito non erictfonin lationem motdi
G proptcrca qifiQibuatur.

^mmm

tioiiis edifti

cxaum. 7j6..conibnaii fcilicet pofle routuqm


dari obl^ando allqoem ad id,quod tXda tenetur
.

controuerfum valde

4iacntt'cracAftiKordl'<quefld teiiipus publica- Jnnt fgi

^eausararmac

Faccrt

f**

j^^^f^

Dico prirao, ti mutuans pecuniam vi-

3S

iiicntronuiiiifflvtipfetit,tra&ClnamudMni.
do(flrina alta
74G. vbi plurcs allegacicuius ,

&

itffuub. Sc

vc accipiant

mm QjQdo ex iuftitiz debico , noo iit tiibueudum, ex

edidlum.

modum cx mutuo etiam prctio JBftImabi!c,dum-

tmmidi

mutuum dcdit ancc abrogatioPro quo vidcnd.i


qux diximus
qui

ftioum rerinere,hde

fiucminus prin-

liue aliis noncflet routuatanus linc

CotmvL

lic ci

'

amiddani,
hncm. Loquicurcnim dc mucuante ob recompcnUtioncm non gratutiani, qualis
nott eft ctt de qu4 loquimur \ Ipcrare eiiimcom-r

ob

anhis

dulcndi cftc6lus

tcis,quotmutu6dacifucrunt,ciimiam minori
cfle valoris vidcancur co iplb, qu6d proxime finC
fuum valoremaniifTuri. Mod6cnim kinc minus
vciles, quianonerit, qui vcndcre pro iUisvclic
iuxuvaloiempcifiinum,neqaead aiios contia-'
ftns admirtentiir. Aliunde aukm dum dc imminuttonc valoiis cdidliun non exut , vidcncur pr^

fpe, fuie etiain imKMnuriuafiiifliK ob


vc!

modo

.S:

an fami exunte cdi Ai proirrcndi circa iiUniinttionem vaJorispofrit ficri fokirio t:Ttidcmargert-

d.ir

fiuc principalitcrlperct,

'
'

ob vuiitam pecumam
;

fitfrJiQ^.

Igerans Uicrum cx
ifl

cniiis

m dubiMni verticur quomodo

ibluendum

mutu6 pccuniam Principi,


mucuo tamquam prccium, Sc
tccompcniinioaero non gratuitam , nec iibo*
,

drca Regium pttridXMi|uiD


"

Terti6

134

proxtir-cclapfis

fuod cum aKis aiUtt Mn. 9. wn cfle vrunnrioin


n;ent.ilircr

untratis.

videndi

Df^wr. j. it contraflibn<

PmO 2. mm. 6. 7k Gr

in Hifpanlaitl

fic enim & fibt


& corum conlcienciis, lciencer, aut iH''

rcdcuncibus donatiua poftulat

*tainn,qu3m

qudd non

fcio breuiter

Q^.

1
f. qualicec motttarepeeii'

ininucndam

precij foiuatur;

in

valorc,

niU quando illam

-mozeflem-expenlanlst 'Proquo Alexandnlni


adducit /

Ex

'|/io<///i/-<.

quovidetui- iJ^ni fcnti-

re in calu, quo quis mutuaueric nibil de raucuaiBOne ct^iunsrfli^ehimedm WxttiAtspeeii-

niam cfTct Sc non mox cxpcnfurus, lu quir pccuniam maioris vatotis exigerb, velab inuicoac,

, un ntnt faabert lucnihicx itioiud.


Quodtamennon ita accidit,cumpcconiam mor

cipere

ecac expenfurus quia idem luctum, quod modi6

babec , ficexpendem habdlb.'' I^ro quo eriain


eftP.Bauny.TArf.^ 5.J2:/.*/?. j7.Di.5. vbi fic
ait

fiffouiiof si

^nttiitm^Bs,

dkm^ ma Mayf, jw ncn

ftrntttrMtrttWHMttti^tkiitiui-

iem 4 mmuttirio ftttrt fteS. &c. Halwur creo j^^^^j*


xasio in mutuo de feruandis pecunib f
tu wnt y,t ttpd>
alorcrefcat.^fiuedtmittuatur ,eademcftbaben- m
daratiot & quidcm quando augeiur prcdum.

&

Rario cur debcat

talis

reipe^as habcri,

illa eft,

qu6d muruans ex beneficio detrimhilum pateretur

ad quod nulla iex obligat

cfletdamnofacharitas

& eft fatiscompertum

vrlde fiia fibt

vtciiatus Auiftorarguit,

atqui cum decrcfcif valor

&tantinndcni ceddirur , ac illud quod muttiaaa


erat (cruaturus nullum damnum Incurritj ergo
,

&

ica neque o,
bli^oicfinutloois Etquldedi quodinrebm,
circa quas conrraclus cxercentur , habenda Gc

nulla in eo iuftitix violacio cft

rariotemporis ferUandi, vel

non

firtiundi illasa

negarinequit ^quia
Ktrti^ant}.

milicor in
'

fic habetur maniftiftiblG^.


dc vfuris, dc cjuo iam diAum : ergo fi-

pccunia

quta quoad hoc eadem.om-

'

y?ff*

.^|

:ariumttoeieNanw*

Dd

Digitized

by

Google

num, 81. P. Molina Dtj^. 1 1


iim Qufdiaaleiti Lugo Dif^ut. 2 5

Caranriuelctn Mrmer.jj {. viide tie^i


iw(|uir,quin hoc ncvaIdeprobamle.Cofltranum

8"^^ vtprobabilcin AllcTtiontpropono,

'.*..

ifimii

24. verf. r//, P. Filliucium TrtU. 34.

jMM. eo.

RcipubUce iMcreile vidctur , qu6d vntu podib iMud'.


aSas^Uai piduur. t gmertSHet loqirtti^'||^;T'!'

|. Qtp.i.

veT iir^fw
IMI.

TitulwlX Citp.XL

Theptttrt Indtci

514
ram Uk.

do>debitoribu$

ilti

V
,

iila contra Crcditorcs Dei exprobrantis


vox
Ettmius dAttmsv^tmftfit^,
s.
CircaidanBemquodobftarepoiie
radongpitf.

HiVL'

oncHne adpmim^muraanemmniUI.
pcrdit,
miituaurinsgrlui fe oncrccx partc li-

ittm

&
& in prxfcnti caulla magis vidccur fauct>-

&

cutor ( 4c takauliquem nouimus ) qui vr lit in6maa peonnia SeSniwc iqabd l^acario folueii-

alicnum

dum. Scdeftillud<MnniaoitulHcia,(5c gddtale


quiacontra maniMam cctVKoris vo-

.tcftatoirdcbitumtepetefet.nullofflddd eflcttali
(bludonc contentUs. Si ergo teftatort non fie-

cbrillimurn._

lnntaiem,&faIegatarijineadem volumaccfundatum Eft item cffnmlegdi depoGci} vnde (i

gcntiimi rcmcdium

iiammusvlitatam,cx quograiiiaincomtnpdaitt
conuiau huuiano l^iicic|^ur.jH96 videttw cft

'
'

jifirdt
etru,

tafemexmanioiaauram fiaurus , clletenim


btic r-ur Mrioncm
qux opportunum eftiiidi-^
,
valdc odioramredderc jft

137

t.

icc fttta^eigoncque legaurio

proxima

eft

mu-

fatis^citqui dcbccali^

<iu'dobaliostiwlos,nilinomincaltcriiis aga(fcJJI^^jJl^^

retifc infcriuscft

cundi^mexphcationcm ftatim cxhibcndam. Pro


hoc ftat communis vfus , dcqup ocnlanisteftis
Caramuel , yt ipfe tcftatur .7^8. quando
temporc Phtlippi Tertij in Hilpaniacuprca mo-

nc cogcrentur poftea diH


,
Vidimus hocctiamannisprz-

argcntea: monctae mutationc vulgatii, cie-

ditorescnim perpoidbiempobScamcompdl**
baniur lolutionemaccept.irc iuxta valorempu-

Mdwi^yQuodquidem

mcritohcripotuit,^^^

rolunonecdebent acccptari cum fiuncmoneti

..

mannnrif .fcdrcipc^sadlacromhdietiir tc
ira non currit in illis fundamcntum
AfTcrrioprimx, quod lcilicet mutuum lic beociicium,
exquonullusgrauaridebct. Quddfi eontingat
in foro cxtcrioricompclli. Sicgratuit6
mutuan
madroincre fblucionem , id in fbroantmcniUlprodait,vndenranMariaradplenamrecomnis

pcnfationcm manebit

tcrcnctir

&

eft

^communiahaK

ncceflariarumcoptanon daiWttri <|uandoqu.


non cfTcnt qui vcndcTcnt, aut ctrt^ mu!c6
maiori prctio id faccrent. Cum crgp in coivra>.
ilibus rerum iflamm i|infeBnir monenr
vaiorv
&qi:i vcndunttram accipcrecompcllantur; debct itcm valor idcm in ordine ad folutiones rctineri inon cnim aliud a]uius patinir,& moneor
valordebctcITeidcm proomn;bus,quando non

mutuum noD

omninograiuiiumi (caaimpnRifiooh>Iocnmi
b^H^ak
nur damniim cmergcns Ratio efl, quii ,^,0.
contradus taics ordinaric nonfiuntingraiiaia

antemmonctacurrc$,& vkiaiiSjdumauaoritaic
piiblicinonmutatur. Etlicctobdifamationem
minoris yidcaturva!oris,eo no obftinte poflunt
ieredtorc$compeIli,vtadmittat,quia&ipliluos
eriampofluntcompellcre creditoRS$c(btenim
inconucnicns.fifolutioncsnonadmitquia contra^tio. ceflaret.
rcrum

om-

vtneceflari6legatariasinilKg

currenn,quatcumquciIlafit,vrvidimns.X9.Eft

"Mgnum

ille

ccltans

di!igeitfii,quigrauabanturxrc alieno,vcnditorcftindere.

ctiam in mucuaurtisi quancio

&

ribus facisfaciebant

qucm

partcm oon tnodicam pcrditurus.


jp Dico quart6 qooddiiflum eftderp- -^l^^*
lutionc in fupertori AiTcnione
, imell^nilum
i

eft i huius enim routationis rumorc


fparfo ccrtis coniefturis magna iblicitudinc-,
,

leritis

in

lit

neta routaci

plum

ne itts fuum ^ranftulic. Et limllc trir, fi qui$j


quod i leftacore in optima moiKta accepic velic
Barras iribucndo cseqai , quarum pretiuoi fo*

OiootCftfd. Quandc) pecunta

tu.irionidiflz

ef[i

^^21"

cworcmdepofita, Sc drcaquam nuUa ellc varia- /"n*


cio valoris queat. Tunc autem non decrit exe-

expcndcrc nibil dc prxlcnti valore perditurus.


Raiio cft : quia nullus hpc
muiuumdar,

'

quando iam cft deftinata mutuatioai , in qu^ mi^


nor valons eft tiitura ^ mfi mnniaraeam poflic
norisval6n$eftjfntura."mfi

pa^

diximu;, nn/R.

tor iubcat dttcrminjtini aliquam pecuni quart


^Mntmat'
(itatemioopus piumcoufcrri, quxiitapudexe- imimtt-

j8 Limitatio autcm in AiTcrtione addtia,


Njlfiiiwwndhrwj
quia concingit, vt tcfta-

"OP'^"''^'"^^"'^'!^ videtur vrgere,


Kffatiti.
Oico |ccando. Qtnmutnam aedpie
Smftii(i cam foluat
;#/. ptatniam, non viJctur latisfaccrc
mtiuem

Operum

muruaiartis , quia magis tgcni , vnde


eo*
ruman^^iintx (iiblcuantli. Pntcrquamquod ra-

.'i

quim creditorlbus fa-

de

ficut

& vifumP.Filliucio,quianMgisvidcturfauoca-bile in

eft potids,

Mopcer radooeinaddudUin. Hi$m. i


.
A(imSm>
enim tnttrnidoMtwlnnvangufttnr vn'-

endtttni

;al|i

in

Dci

ociilis

oWigarus.

aliisextralodias funt.

iamrpcdafiaveniamas.

'

C
V

^*^.

PVT*
'

YII
Ail.

r*rm^Ac

'

^lr
.^''J._?nfcr JPCWUmiMUr,
FStWIpm tCClCliaftiCOCUm.

r^J^

dcrn

cft

auaoriufc pubiici

varianii.

Qu6d 0

"
.

credt

<ora]iqim'fit,qnieompaffacacdpere, nequea

luxtavaloremcumdemcxpcndcre.quiadcbitot
ipf non eft, vt

compdkre crqdiipiem poflicncc

cenfltaihabw,quemihW,*iiaioefl*arium

n -

'""um vndc circa alios breuioribus

cft ciaufulif

^"(''''''^'liuiiiiicec&iiwnnulGtdjnriutM

r^o

.....

Cte^

tBtltrMJfm

rxidum

'

de

illa

TaHlo

num

28

Dlgitlzec

&

L/y

v^oogle

jb^ contraiifhtu InMcts circa EceUfia/iicos,


fciij

loco cinro dixltnus

Rcligiofo^

M MMUtkHm

om-

qfii
,

hftw m Caf. PUfmt. Vbi tamci)


non c(l fermo. CondK Atttem etCtf,Sidmi
m Ckmi^ytt Moiuchi. a qux quz ad ncgotta-

niumrpiricualibono,acprxfertimlndoruiricon-

'^fM

'

'

31;
Idcm hade Monacbis

t$JM(ert ^ffefioaes Scc.

uerfioni.&tnfidcpromodomdcbentdttcndcrci
videturdedeccre. Quodquidcmcgolicarbitror,
dcdeccrc quidem ob ranonci di<Sbs , fed nihilommus non peatoegaoiter ^ &CB4Qaione alicuiushibucrint , rwque ram commod^ poirii-vt
nlicnare : dummodd prxdia in pago non inlaiuhn finr,wqaofi^icetIndicuJtorcs de vitape-

Wonera fpedeac,ftri&ii^s
bis

Di^riaik

illis :

dum, f

Rcligiolis inhiberi,ver-

mmtm

dtctrnimui puniejt-

iffgMiM

RtBgieiffmm ^MiJ^Msm Mh^Mii frxlclonm iOu fhi-

'"
^MifMtrit Mtiemtri. Sic ibi cx Alexattlro Tercio
^'j^J *
iiiCoDcilioTuroncnli.Cumetiam inpribciCa-' ^^^'^

Monachorura habcatur mentio;


Capicc illam noncxc4rc,vt cii
nunifcftumt &Hocdcbent ParaehtReguIarcs
attcndcre quia & prohibitio comperta crt, Sc
.Do^Uwrcs in ea agnolccnda , & afTtrcuJa conucpitc cprcfla

quorum aliqui ioueniuntur. RatiO


quzminus deccm,obrattonesalimiTpfcialis comiauentiz folenc licita reddi.
Stc D. Paulus irtdeccns llbi iudicaiiit habcrc, qui

ricHtentur,

nil refcrt inalio

cftjquiaca,

alimcDta miniftrarct circa cuangelij pridicano-

<>^ ncm occupato, vndeait 1. Gr.9. V. ift.SMljmi


.S4^u. ^^n^f
pottjlne
nt
fed omniM (MjlixeMUU

,i

alieiu pjzdia conducuntur.vt vcndantur trudos.

rat,diccnsii.5. >(g;iA-i4ei /5rf/?4rfffl


MMlierem fefvtm (irt^mdMUMdi iftut Cr cetni AptfrM$taebimili,fltOfkuiQapd crgo mi-^
fitli ,

vcrf.

fe^

Apoftoli

dcccris vidcbatur,

ali)

GafparHurtadus Di^.i.
17-

laciebant,

gioforum domibus

Coca

& abufus

illius ,

in propriis

tniniitiuscflct venalis

RcK-

C*/>. 1 5

Hum. 6. P-

it CofUrt{iihMi,diguuUdte

Miiwns.^onicimde Re^MtioHt Di^.z.

'

2.'

'

non Unc grauinoa in Aeligio-

qtiod cz endhionedebctur. Si ergo prstdia npil


conducantur, vt vendantiirfruftus,& quzftuscx
iHis fiat.fcd

Ex

jbiCCBpiipropagari;

.g.

ex

aliis

non

^fis vbiidtaccrc

Xt*

fiuibu$,non currit prohibitio.

ficonducaninr

pafcantur, quia

'

"

DtJ^tdt. x6. '

mm.j^. P. Oicaftillus Lih'. x.


TmiI. 9. Di^. 1 snw.zjS. Sc aliL qui communi'tcradclunicxhuiurmodi contraan dcbere aleaualam, vclquocumque alio nomicK voceturid^

nam

vvTi'.

J^<</^- 9- i^it^io

ad idcDgebac necci&tas ^ Sc tndecentia iUa


jM^bicudioevtrtiittlqit^tciedliacia-pu^^
ruro fuppkbatur ,vt nullum Euangelio obidac^luipviJeiretur.. xiftima autem indeceaiiam

^re noh tpieniMkun ,

Lugo

Idem dktrem. Cardinalis


numer. i$ . P. Lclfius Uhr. i.

<)uia

*.

^Z^,

Pro quo vidcri poflunt P. Molina Dij^Mt. 341.


g ^^ -.

&

niii

Addurit tamen id contingere ^aando

43

fu4$ffidicMhmdeMimM4ifUtCki^$.t.Kainea
JbUo pnemifetfi09 ApolMof noa in

vtpropria animaliaibi

cft

locuscommodus Rcli-

poirinc.

^^V^

Qjiodamplianduiny

'Cnamfi pa(cantur vt ben^ cnutrfeiveiidi mefiis

PeJ^iMUui
hlighfi^^^
,~

fm mfftiMtumm

Vbi&ampliatio aliaficnrccund
lioipoieftjVidchcetctumfi animaluemaimif,*

tofllnt.

j^

r-r

VtiiMtm ft^^tm.

Ibidiuaitoalanwr,

& cufentur

vtficperinilar

cum lucro polUnt.


Noaemmimmutatavcndunturj quodcommtntter t>6ftores reqdinint ad propnam ncgotyftriam mtliora rcddita vcnji

Clt hocadoupcrdidlaconfcqucns , de
quo P.MolkM Di^. )4i. \. TertAtt'

jifutMi 141

M|

^Ia^

ferMMJidMd. Vbiait RcHgiolos in Indii

nonauUosrnionum

^Mg^^

lia,

^Zm,

viJiori

preoo, codendos

qux

&

Br.nd-

Videanir CanliMdflldr

ipfe

ceflitascogit

auifloritasficfacicntium cfTe

C^MiJafiuib

pottft affjtim fut-

go nnm.
tui

19. Sc

li,. &c

Aectwmk^0iK(p^lA^

JefiimAtt^r^t SuietMtis.

f^^^m^

ob pafcua,vd ob aquas irrig^ioni ncceifariai^vcl M^h,


ri nti.i,

qux funtfcmper

frequcin.i(Tlina

ob

'

rixas

quamalij, circuoiflhntiaitcram fwicere potae-

fulfarariones^ttmaliiies. SSc

runi. Pro quibuscft caput. liultM fn: ,n<Ck'


nrt,v(iAfM(Jb.toqapficqcConcilioMogun-

licet

MT

fMM

Mjjfaras

mgitim tfl kiuriKtnim

rDn)

io

C^.

&

cxprefDolores intclliguat,
fiib in Gf Ptmnat. 1 1 . Qudft. j. ex Conciho 1 .
,Canhagincnfi,in quo Nicolaus Papa Epilcopis
CaftiUanislicdixiirclegttur. Verba duti Capifum : DerrtMit iptnr ftn^ SjnodMt , WMfiKai
dUmefsetTMm.hoc e{l,nnfHufiiiB,Jmfcltiiti^
.

ibi

ft^ores ^egMm,

gencralitcr

^btltt fMnt dtato,

erlMsil)is:r/if^0m/>(A(ruriM rerttm ,4MtPr-

Vt

^^*^*^

Atm, & r. v. 7. in his crgo tk

fimilibuscafibus, licctcx condu(f^i$ prcdiisvcn-

Rcligiofus conduxit i ()uod

quidem probbitum

& Lotli^

"HonftterATSt %*bhdrt

danturfTudus,n0ocpntr^uenituriuriscan6mci
dirpofitionibgs ,ii|i(ia qiias tolum rtegotiatio ob
dircfkum fincm quxftus^cicndiprohibetiir,que

Illudnonitaezcufabilc,vendercagro-

ftu^s quos

Atrafaam

lom-

cognati,

A-

ii

14X

Kc.7;i.'$i

& iufti.

mttaiter,GeMtf.iyv.6.yMde<^f4SUefirixMiMt(r

txtr*

fropter nttefitstesdiMtrfis, tpis legtmui fMnUos

.^,^,

propcerTttandadaffliAeicJvtanrs prcdiis^oeeoi^

tufticanonun/leficinotu zmuiacioncs,infidias,

tino

f44lieAfiooiMkicaiKor,e6qu6dadddhinun
Jl^jliS^
propriorum prxdioru notabilitcrconferant, vel

fidensicum virido&i^dcprobifim^quimciius,

_f^^tt^MiMtHpMi,iu.2tQeiMcnuat
4r Aiaw Capi. mlm.

2^"^'

videtur

quansqdkroiiofifltimum

diffietiliaiehoh'<^afar.

illis

Quod

tur.

quo diclunnii.jj.A melioratio

eftc frudlus mduitriz,

in Eufopa,

necefTaria funt empta tranfmittanPaccrprobatj, quiaad illiidne;dummoi|jyinaaneeeilki&bmiKy


fe crrtii.eant,'^: non ccdatinlucrum, quod crt
occdljiaci cantummodo indultum. c lianc eius
'doftiinamalijpoltell fimcafflpieti; proqii&^

fcrftuk inde

tiDrcT.;dc

ilianim irudiusemerc

mnori

Teuiidama4^
tocoTicifto.

r^':

JT

vc.ttidcripoccdtota

>!tr

dknii^vit

Mm^

'

nonautemeum, qui imra rarionisconqcK^

tur limitcSj^ nihil inordinatum aut lcandalci oc-

cafiortcm prxiiens, conftat prxfcfcrre.

Vidcatur

C3rdin.Lago in Rr^^A^i or^/. ^.r^ 3 D^ioi


).tquoddiuumcftdeRcligiofis, ciiam
.

de Clcricis cft inccllieeodum, circa qiios umcn


''
"."
afiqai^&asialintad&eoduin.
.

Digitized by

Google

i:hefaurilndKiJitulus IX,C4p,XlI,

)I6

pircofi,(|Uia vident,nec

J ll^

',

r^Mttti^ rl0,,ff.^
mCfm^mChtmm,
.

J
li^

p%lWi^lfmimimi

j^tm
\

prohibmt, aut pubiaijt

&eicntei ; tadtumitas cnim cius.qui prohibcre


poceftiCiin&dldprobiberepofljt, cflcaciudiipcnfario
innumeri docent AuaoreS apud

loanemSanciumiliMi#.44

Proquo IW-ri

.J.

ftvid6iidwP.Paiau$T#.i.;Mf/4r.3.i^ff.P*l''*f^
^*"*^
j. vbi&aliosaddudt. Vidcnturautem eiad dilpcnfacioneni di^m ratione mouerif
^uialii le* EtcIefixmeliklsuanGgufKur , dmtt
condudlorcs lccuriorcs habcntur,qui & Prslaros
7?9 rz.

i^f /T^ Irca prohibttionem in gome ^en>


'-Vjfito Ddm. Solortftilus 7Vf i; lak
*m4ua,

caf.

i rt.

mim.6b. 6-

<r

& in Polirica

Prf^.

70.

in particulari loquendo conduccrc alicno^ agros


deridprohibeiirar, vtvidimus: eli quo nonnullividcntiir colligcre non cflc fibi prohibitam

Ctofi

jnkAtf.

(ru^uum dedmalium condu<f^ionem,vnde videtQus alSqnoi coiwnaAttionc Qa, non foliim diuii

bcsjfcd ctiam opulcntoscu.ir)irc

'

fcd

noncffc

il-

licitam videtur oirnino compcrcum.Tum cx

iam

). A&hnty id rpedatiter|^
ii.Tum criam iuxra id quod Doftotommuniccr circa prohtbitioncm negotiatio;;*
'llniffiriiirant. EmuntfiquidcmfhiAifswimintfTatofveii !jnt : ncque id titulo allquo pictaris ,
aut ncccilitatis honcftant 2 & fupra condu^iolicm ai;rorum aliquidcfflhcoaflipfitb, vmlellb

CoiicilioLimenfi
hibcntcV^^j.

rcs

'

iruAus,qui poAeiLimmutati venduniur. Sl autem

icduAoii

cum

lucfo vc^idat 1 quod ficri


t erunc eciam qui af-

probabile apparct.

liabeacmoleDdiiiiim

proprium

obiiiucailiDnem inco

contri^us
quatur,&

fbcicratis inirur ,vi

foiius

tou

cura

illi

Lugo . i9iCam P. MoUn*

.tf^yiuius 2.2.^.77.<rr.4.Renatus a Valleapud

quod & ipleamLugo, pcceatum,af>

DiiuamPmi^.trMfl.j.refol.S^.
pleAitur addans cum Card.

nialc^uiunim,ii aliquantulilkm curc


BciMlenttcin

eb

intenientat

derat P. RebellusP^irfr 2.

Sc fupcrin-

quod & prius tradt

.9.^1^.18. mhi.S.

Prctcreadicunt,fi peradnnniftrosidfjdaiic^n j^aBi^


, vc quafi caufsr ftrttd^
,

A syiuio

cionibus,&c.(^uoadrubflatbm
lio

idem erit (i ^uando dccim conduAoribus traduntur,ClericuscondilAoinfuppomr,qoifuo

quasperfeiprosnequcuntcxcrccrc. Sicenimha^
bet Regulalurisin Sextoji. QiiiftchpersliMmj^

nomine conducat,cum "tamen rciptaCIericus

frrinde, 4(ft fuiMtptrleipfiim.

g''!

'

iccn, aJ

cau(am-'ficP.Lcfliusduda(ndtatus(;i^i>f.xvr/;-t;i^.

vofuntatcmfadem, vndcmanifdlfieftinh^c

Tales autcm fimitationes non fcruariabaliguibus, cx eo oftendicur qui.i Mcrcatorcs vtantei

t^S

'
.

'

Etlicec EpifolpipofiSllcCleHcbadmi-

tmtid- niftrationcm aliquam committcrc renimdiJlarum.vr habeturin Cap. Veruenit xi.i\uje^.i.non


idc^ poiTunt condudhonibus iftis annucrc , cikm
jSfPf

prohibitio ^fupremapotcftatcdefcendit.ninfbr-

teindcccnciiccfrantedifpenfent,vtvidenturpofle
lacerc

quandoquidcm id non inuenttur tn fpe-

dali prohibirum; tuxta multorura dortrlnam.

Pro quovidendus P.Thomas Sancius Lib. i.dt


MMtriwtm Di^f, 6 1 . mKr. j. vbi quamjpluies
adducir. Scd an ex Proiiinciali Concilio idpro-

dicendum
Videpti atiiem mnbociea di^en&ie

'

^
rr
i

ri-ifwr

^ifi

reputamur,&deju(tacaulanonconftac,ncque
vlIaffJcciaKsapparct.

.Sibi

erpo conrulanr,

ratii>-

nemdaii,&acceptiDcoob('aardotafcmdignicaCem, quam geruncexaAiiiim^ reddiniri.


148 Dubitari autem potcft an iufta cauffa
Ctliin negociarione pcriiftanc

vt plura acqui-

rancm operibus piecms expendendal Ad qnod


dicendum f fi n^ofiario non pcnitus pcr alios

^** f**

^l^2T'

excrccatur

, ied ipfi habeant principalcm influxum, ita vcMcicaiorcs reputentur , romirol fb


finem diflum negotlationcm hone4ari, quiap^

hibedti oriatur fpecialis impollibilicasi

illam caldcm diftra^iones incurrunCj quas ob fi-

infirSu,

nesaltos,

-4

tie-

gotiationemtalemdiL-berciuflamaiiquamrubcfrc

le-

pcccarc, vc cfl rcgula iuris noiiflama.

'

i Clcricoru voluntatc dcpcndfant^fcribendo,

& re(ctibcndofrcqucnrcr,quuJ(acereettamIaid
roIent,dumadminiftrosadhibctncgotiationibiiSy

pcra(ftu-

*^

"jfi^"

ff*^

& modumomt-

fas.'Verbaen{mIcgtsamplelicur,red conira

ibfkjfm,

pccunix, ac lucrorum comrouoi-

^P.Mplinavrr/'. /imii(Miim,de Cleiicoin-

ip(c

^^Mt

m,

rclinr

cmptiontbus,&vcnditionibus,cambii$,penmic-

tefiancar. Inlpedeautemcaruspneicntisloqiii-

Qu6d lciiicerpecmiia iia tfaiiamrlbdb , 6.

j^jt. )i4.dk'4ri,& CardinalbLugomr. 34.


obmuIca,qu'adducuncfimiIu,&minimeIicere

tocum (icnegotiumjx:rrcprincipaliter

jfr

tiaie.

cjcplicatumampUxkitur IManayAr^ri in (ine. Qy6


influxumttaexplidnvpofl^umus, vtadminiftriia

vidcri polIiiM

quanl),qutaliehi bencficijfrufliuconducit.

frudns vende^
P. Mofina fii-

Pto quo

1; .

idebere itanegotiauonrintcndere

liabere vide-

-4

&

1 .

prindpalea fint, quod bcn^ i Renato

ientuf.'

rf/s/.^

quia mutatio illa non eft cfl&^us induftriz


Clcrid , ncque ex aliquo (nouenit, quod

tin-^ acfipentttts iromutati tales

Bfifiitti

fr^AS.

Ds lic , eamdeiAque indccenciam

figfiift

'

cario fe. Iia Card.

lioii

nam Pjrfe i

ii^.l^.VTf.Vtrumau!(m,ii?.h(:(^\otA.i.ttf.i%

fa^am. (^odtamen nonvidcturadmittcndumj

.-

rcs plurcsatfinnant^qui videri

da,vt n Clcricushabeatraolendinum , & fruflus


dedmales emat, fiue quolcumqbe alios vt tn h-

firflicnc Jicere iflud , citamfi Clericus

tiiftiatores lunt dc vtrumoue hoc , (cilicet AMi*^


laiemfnircpofle,vel^altdinatotiiri,Do^^

Tinitacfo'ca^)' i^'fbrfiurii conduftio toferan-

Hnam
Bth

ne imAi videantur merdmonia proeedere,


liorum, quibufcum fodctarcm ineunt , vel adoi

mitationesaliqnas ,quasiAinon vidennirobicr-

tMk.

b^amos difpd^lione , vt poflnnc


cOmmuni fcTeomnium A**'**'
nomi- ^^Jm.

judicio Mercatorcs rcnianere, licct eorum

hiagis prohib:r:i dcbcat judlcari.

:'

it^^.

Contii^ic etiam Aa Indiis Mercatores D$hhtuh

147

idiquostiam

bbtcnta.ficri ClcTicos,(cd

tio

y^f^

& qu2 congreganc, in vruf

pofluhtapud DiH
Cr 71.
aliis Jodl
dtacB.);.
Botiadtiam^]^: 3. irwnitt:^f;
PtinRo
n. f 9. Addunttamenitafcntientcs, li-

Siquidcm qtianconducuncur agrinon ibiempiio aliquainteina ii , quiaiKquc agri ipfi ncq:fhiAa3 emtirimt ih condndlionc autcm dccimarum cmuntur

vcrcnturoftcndcrc

randempioscrcduntumpcnrariiquod nonitaia
Ixcularibui eucnir,nespefieiKiieftmani^um.

fi

n^oiiaKncuf iocuimiMf;

ftfflbi

^Miy

Dlgltized

by

Gopgle

Ik. c&ittt43$ikt Indkii tirca Eccbfufikiis.


Ibnt ,

nibii"; rcn:oi!erc.

qbxftioneni

Vidc 1 1 C**^*/ pcr ronm


.

Ddnde ibU

tcrciarow

>

Cap. M,.IufHm,ncclmci,vclMBn4chi. ScandaluroprxtereiperfeueracpaucisenimcaufTx tlta^


1NetMisinnoce(cuiit;&qai6non]hr, rionredi
dc hlliufiixxii Iblicitiidinibuj fcntiunt , vtcxpc'
.

HcoiA

T^RgCnttdrcftciiirJem Cdncilij dccifio


gj^fej,
C^.^f. concra Indorum Parochos nehtmM

nef(6t!ahin, iieenimhaljetpoligraiiitflitomcri^^}^

di<ba quia ob piciatcai in mulcis viJctur dilpcn,


iari,vcpropierorpbanorum, &viduaffurodden-

deMfonttfrtximo decretoprtftfkitfVt$st^m4flubt-

niinis pcJiidcr

irm

^Jdrco

SsncU SynodMs fnk d(- .

AnMfm^sftrfi,vel/^iiaMifa^mfirfiiimk
fi*ns umfte, cnm

ddminiculo ,prt)pter timorem Dei', vt ha-

mercdtHrdnl exertert

qaibufiiii InJit

beniruiCy.PcnMsttf 11.^^1. |.vlttdcottocla-

fr^unui.li^i^Mt<iHeftctrd.fii4etHiitjiit*krtfrMr

tioneeltrermd.

m^frmgi^^imMt d^tscokrt^tvthttiJ^srta-

x quo habcmus

149

qaod fi

in

Conctlio

(i^Mt d/timdliditntrt^Vtlhcdri:

communicatioi()rolAoincUTTenlaptofeltlV,
illosnohligct,quieareck^lgrauitcrineogenere
ntHi deliquerint, iuxta datasexplicationes quia
per alios Ita,
videlicet non per fe,fed per atios,

mimrdlidfiki curdndd mitttre

Ih:

cura eifdem relibquatiir

nis rcfpeftibus

ttim

In quo lic poft atia :

dlifs

& condudHoneUo
AcUom i.tdf.^.

quando

juijiitlnJts iffts

dd

veleoram oftrdmltcd'

Iniis negottiri^ nccfHt

iflornm ^Hodliht tgerit

diifba

fcilicct

(t principalis influxu

Qa tMte mdb, fm/fi^Miii

cialts

ttidm

(Hfitnsfroidu/AiiBmiiMptt^Ute^

tusnon

"^h tf)itdfiiuo((ttrrere,flriilefrM^^ MtifiiperfiMEC'

num. 148.

6t per

illain,

eft

Dummod6

nam & caufTa etiam par- ^'jT**'


^*^*
, vt cx Philoibpbia

concraifbusaliascx feillid-

de quodi^^uin

(ic,

Pr^toribus agercmus.

cum d.eIndorum

Titule6.(tf.i.

Q^dit jf^^/^^'

clefid({icd,CHiHfcamifMC ^rdini^ iignitgtisitfir, Ht^ttiif

aiendis pecoribus didtur,ad greges pcrtiner ,qr)s

Qutb*iiM ltiiesfrohikitdm,<fHdcum^
f/r, loloremtmnmtf^mam Cltnms mtrcdtufa
feydm ieierit,fr/eter feenM a jnrt , ntefiu Comilto fu-^

CaftetU didmus Gdnsie itCdfUUd. uucs, boucs,


dt capreas 1 ifta enim ad iridiim pcrtincnt non
ergo vidccur prohibitum , equos alcre, 5c propagationem eorum , Itcut aliorum animalium

tioaim

Sdcrii

fefioreimfefitdffipuiiitneHdmHs

txummKnicdttonii

eiM

expliean- 'f^"^"rf-

fcd curocau- j^**/*^

prindpalis effc |)oceft

notttnt

i efta

ntoi aicinet, iuxta

dum

IdtiHsftrfere^&lniorHmftAitivtbtmtMttrwitmmumdikerterit

ftr iffos

iffis

xtmmmtitMtitm UtJt ftmtntid ft noutiit innoidImt. Sc il ; vbi quod ad inccrpofitaro perfo-

hbncftatiA talis eft cxcommuni-

catio Concilij LiinenGs Tciti).

cum

rri imi^nf nf^ut

'

&

CMc*i^

'

*
t

aliquo<)ntraderico^iuxociatidnivacaittcscx-

ttcmlidrii

j
t j
Indotum
quU^UtX
^nnm Limei^

tnoftodecentifiat', fiKisiofbcattflavidKturprc^

Flico iniigntt

^^^l^^.

'

'

,
l
'^^rocbos

onftat. Si autcro negotiatio pcr alios

^tmexoiMMftnim ftrfmMrumcfHitmidii^ttdi^
2ri^ai.

J,

neceflitatts

nriointekcuintotieitiiiliDitritor, vtvidiiiiuscx

517

qim IxH Canoifei AiidMit {imttt tkitto-

femeniidm't^fifUimmtdt.S\c Gondliam a Sixto


V. approbarum;quodciimdcquacumqiiepcrfo-'
****^' na Ecclcfiaftica loquatur,folum facris Ordinibus

accuriue. Pr^etermlfTum fan^ aind

* qoia in Pcinconucnicm cx curahuiufmodi deprchenlum ; (i umcn cquz, <Sc afinx auc


i camn pariier alerentur ad mulorum , & mula-

tnuio nullum

omatos cbmprchendit , iuxta commUnem DoAorum fentcntiam ,pro qui vidcri omnes citaci

eft

rum gcncrationcm,

mairtr cfTe difficultas pofTet^

qnia indc anunala prodcuiu proucbendis mer-

po(runt.DcBcnchciausaucem,tnfacrisnonconftitutis,m^tsdubiacatt(Eicft,&funtquinegenc
obligari,communiorautcm,&praxirccepra'rn^^^j^
tcntiaaiiirmariproqul vidcri Audorcspoliunt,
^inmt$
vtnmpu quos adducic Bonactna ^j^. 3. de tentrdFl. 1^^. t .
P/f*-?tj 5.; 9. Diana fr<3.8.fi/4r.Rf/o/.73.Card.
Lugo4(^.i6JM/.36.&alij.SedcilroprobaMis

cibus apta
rius

<^iottm teteni!ooem |kud]6 infe

vcrat. Si ergo notl ad cum efFekd ad vcndcndum iimplicitur tenean,


don vidaiur prohibido dieai ilkwila} gdSe*

Conciliam

(kMftt

tur

rationem vrgere.

152.

A^roscolere^GcOndu^iOnc.iam

vi-

priorfenlentiafic, tUipoceiiCy^uiToIdetik, le

dimusnonlieetetatinAequcnieracdditin Pa- dpimk

tueri.

rochis

{o

Indorum , qui proprios agros non polfidcnt. Si autem condudli non ftnt,& tantum pro
neceflariis ad vi^m coluntur , idem quod de
pccoribin indulgctur. Vndc ctiamfi agri conduii fint, idcm per Concilium licebit. Vbi nondcHcau comnieo(urarione{)nxedenditaieft,vtnihil
amplius.quam quod ncccfririum cft, colliganiri
ciim enim id neque omnioo cxiU cogncrid
,
neque annorum iir femper MiaddemquefirrtilH

ReligioibsaUtem prohibiciotle di^a^dlc

ilituspoHiist nifiquateriusconlmaIiqitede)uTe

communi fum, non ligari

ftante illorurrl

cxcm-

pdonCtrecepcii&ma fententia eft , pro qua vidcri


poceft P.Soafez0.4 Jlr Ji;^jr.ao.P.Palaus tom.

lJni8,^Jifj' '!-Ptti^i> ..1 1. P.Amicusi/jfJ^t.f


J^^ynjiLL}4i .Crftfi.8c maximein ipcdc Ipqucns
Maoarviis QMmff a. itfifukiirhy 8c plures alij ,
quosaddacit & fcquitur Diani ?drt.\.trdBdt. 10.
I

Ref^. u .

ta5,ad copiarndcbctconatusdirigi.&licctaliquij

& alij paiTiau neque obftac diAum Con-

vendcndum

dKum efle i PoHiificeconfiroiaBiBi, etiitnft teru


confirmitio llt,qma confirmatio nonampltatdifpolicioncm, i(:d roborat , quatenus maiotis facic

J^eiica qund Barbofi

in (ollecldTieii

li^ll^ibus

di Mclnm ca-

Qftiodalibttslattdtelesianis

non efi contrarium dcciiio-*

&

idftaricnis kx Cdf. Prefefmt, ie tmtijStiie Priim'

fut n.-j.& I 3.x hts non audiendus D.Villaroel


qpi fdTte X. cfM*S. 1 >. e$.%'m. 1 67. ait Rdigiofos

teftet^id

tiiCondlIi|ndicandomf9p)kIicindoDoArinMti
quam habct circa cmptioncm Sc vcndirtoncm
Cardinalts Luso Di^t.i6. num, 31. Sc cft etiam
dliorum , quM
in peoortbus pariier adkendum. Td aurcm , quod dcanimalibus pro mcrci

Dtdmm^
^

bus vebendisadditur , duo gcnera corum com- mcrdh*


^icAitolr. Primum afienim pcmatoorum, quos vAme ,

vocartcGMi^/iMjrAcr/rrMjqutcumadgcnusCameloruro acccdant vebendis roerdbusaptiilimi

Digitized

by

Google

Thefim

|t8

Hai alercParochi

rcputantur.

Indtci

litulm / JT. C^. XU[


ftmtiu mtris3^.

rolcnt.& tencfOi

6aem peraKot

dum fucrint cmpta. Qjod licct ncget P.M olina

fiaaricancSnoA fantalUi Clericit , ctaoi Piirochis imt rdiLli


quia vbi artificium intcrucnit
n^ociatio non eft vc Cxpiui didlum, & przicr-

3i)X.infine,redarguitiaiiiencuniGaidi>

ttmJMDV.3).&oitiKralhiraofficinv,fiuciiigenia>

amlonMi ,
mtupcr nunicros duflorum Pwr* appcllant.
Hc tciicrc , &. locare non liccti vtctcliccc cufto-

dKcnda/k daccndaper Indoc


imulof^probabiic

Dijfut.

tft id liccrc, ctiamfi

domi nata

illius.ficutU
.

fuiflcnt.

dJitur pcr ipliun coiDprebcnfa.

ad locan-

QiK)dver6eo

Quod ad

ad optficium cmuntur

Molinam Dif^.i^i.

ver{.

funt mitti, qui ncc iocari eft auccm manifcftum


alicna: Parodiix Indos non poiTe locari k Pai^odiOfdE itaneemittt, qiiod Tacis oftendic delndis
propria: ParochixclIefermonem,miQiocnimad
Si crgo Parocbus mincralc
ilibic^os rpe^ac

&

Csp. 1 6- riMm. i .
in Politici ?dg. i yc O/. i
/. cum Indis dcniquc n^otiariParochi prohil<i)t<mdmm bcmiir,quod accidit dum illis vinum,& familiate
.

poculum, Chiihd^ veftes

iplis

& alia vcnduhtur

.*

OUtquas Indiipfi cx propriis labonbus merccs


flequilitasvendcrePatochi$compcUuniur,tnquibus non

Iblt^^m multa indigna, dc Tordida , fcd etiam iuiufta frcquentcr repcriuntur.' QiipdfiPap
fodnii autrem fccum aut lororem bibcai,
carumnomincaliquidprxdid^orum agatUTinon

ideovidenturexcufandi ci^m

confltci

lucnimeo-

rum ad ipfos perrinere. Pro quo vidcrc poteft P.


lUbcItus PdTtt t. lMi.9.i^j^.-j%.nHm.%. Qu6d fi
panis vcndacur publice, vbi cmi ab aius etiam po-

ccft

cuius vendictonis lucrum

cflefulct,

&

latis

moderamm

ctiam valdc crcdibilc ad marrcm,

ita

autfororcm pcrtinere,non debencconcilurisdccreriaranrgreflbresrcpuiari*


idemcfldcqui-

5^

bufdamaliis.
liis

firitfu.

NcgotiariaurcfTiperlndoscuraa-

cuoc accidit

ciim ab ipfisoncrata animalia

ducuntar/krcfttmviHrianimcommerdumagttatur. Dum aucem, neque cHm dlmper ipfoidxaxur


^

juxta

quod

ditmtmu

CtrcS T>iJ^n[atiOMem notattda

t{( X^Idcnduraiamreftacid, quodin hunc


' locum rcmifimus } an liceat Epifcopis
dfca prohibitioncs prx6tas dilpcnfarc ; 8c gc- T,^*^
'
nenlitcr loqucndo vidccur liccre, ficui Ji6l(im
tuim. t ^6. fi vidcliccc caufTa ifta fit. In fiiJti jutcm fsmii^Um
coiHingenciarar6tali$cauflaoccurTct,&iurar6 fifvinL
CCampoteritdirpenftrioiuftarcpcriri. Autcniai
necefiitas cft, 3c tunc non cft opus dirpcnlationc.
Autvtilitas,
tunc per alfos poceft ncgotiari,
qlNNllicne iam vitKmus , 8c prancr Andorcscitatostdrcnet BaflanKV.C<rri^M,mr.i4. InPa*
rochis autem Indorum nequc nccelTiras vi^ct,,
quta fuffidcntem habec ruQraiationcm quod ft
ncgotiatio ipfa argutt, qux non cft iiifi ex lupcrabundantibut inftrucnda. Vcilicas aucem nulla

&

potefleflculis.quzprxpondctaicqiNar rilitt*
tilndorum.aPatochisanfcoinncs aliascxquircn-

dx,

&

ncgotiationibus

iilis

conliat impcdirt*

QdodquidcmCondHuroelegancerezprcflit
tacoC^<>f

fic

diccns

ci-

(jimKeophyti iHi ed Je Cofxibm

f**
f^If' tymfcdnildiiimgrdiie[i^li]$tmUftimiiifirii(lji*J*^
niifmi it{hr*m non mtiiocrem frisat^Jbm Akis ia

tempordlittuipfgrHm fi^ibui oaupdmur^

^^iuhm de-

Msnt ^tHdlihm imrtmtntu duitri.

quidem rationes,& fcandafi Icilicet4e inAniftib*


nis tadlurx,

Eademcmm

cft tumauatumdamnircmipintualis Iiidorum i qui alicnis com-

rcmotundaf

poralis, Sc

in

nrio

Parochis,

nodiMddiAipcoprianoncurant,nequeiaftctti
plcn^ dc diuiim pofltinc pro Alne eoiUm op*
pordinit.

Cnl^

Parochus Indos Parochiz fux ad alios Indorum populos mittatapud quos merdmooium
ritia:

f^XtHt.

i
-n

aliorum ttominc non Hifpaiti loliitn vcniunc, kd

poflRciieTCcri.

wumtt

potuit Concilium gcncralicetioqui

quicumqac tiSf, criiun IntHs quod eonringere poteft, fi

jjlMjlMi

apud P.

Sedtndnm efi. Cardin.

communcm rentemiam amplc^kndo.

liabcac>tionprohibcturIiidortunaliofuniitJai>

Kt(f>u lu

vtvidcri potcft

Lugofifrimimtr.^i.P.fWiiiKiumTrdBtt.i^,
mm.2i dc alios. Si aurcro knm ex propriis gre-

mincralla aninct, (aris perlpi-

niftcrio.quivoluntaricvolucrintlaborarc: ne^ucunt autcm habcre nifi in illis hxreditario iure


iucecdaiu, dc quu O SoIorzanusTMv.z.li^.i.

Tf4 Poft acommamcKionis lenicmtam


pronunriatam fic additur : Scidnt ttidm PdrocJ.i
/W(irif;m/;i^AiMi<^i4/(M^rw,/4/>n(7ra')
Un^liimiSt uttin^ifufifnmtifttsftbt ejj\

SitmkU'

communis quideai
(enienttacftEcck(iaftictsnonlicerequandolaDf

? 3

fidnisautcrD pro laniiicio

nt. SicUlcarguit.
I

Dcof-

deprcbcndi.aquiilliiubcniurabftintre.

aniiaocinerir,nonvidccurlaci$> ouia iioct pr>


dia<niafcaniaiolocandi,idnoneuetilfic!tene-

Vc inMi

t quideiii <)u-

godarii crgo&idcmin iumcntis erit nili firc<^Heariacmptioni5 rpccicm ncgotiationis babue-

tamffu

EMtn^eft^MJi

qtti

aamikriMmjiifitfawUiDtQ^mMl Cr Mtmrnui^^'
^pi^mt. Hc eoncUmiii: quccuai poft oe*
communicarionislcntcnriam pofita fint , non vi-

ftimilttiiiB

tmmk

Ke.jue enim

Seouidua
OMnlbMwniii, Aov-

viIipr<rtiocmunt,iDaiorivcfkiciMlot.

oim adc6

vrgcnrc^

fint,

dcat rariflime eucacurum vt ccflcnt ,

Sic ibi.

quis
dic

Qgs

non vf-

lic poffic

i^otiatio laAinerit Tum criam qula dhn dlfpcnfatioParochoalicuiab Epifcopo confertur,


impoiIUiile ell cum omncs circumftancias prxuiderein negoriationefbitenK, vndenoncflfigcneralircr cauflam altquam difpcnlandi fub-

ris

&

eflc pro aliquo ahj ,


generaUtcr iUam proce?dere, quiaimpoflibilemonliiercft inoAnibtt*
aiflibus inconuenicntia ccfTare. IJ autem Paro-

chorum .conTcicntix rcltnquerc , oimis pcticiilo&mcft. Ocftroiic nmen lllai ad~^~^~~

Digltized by

Google

DiComl^ Froumuilh
CKeoffiinameitionem , ertc fbrteqm cenrear,itata probabilcm fcnrcnriain, aflereiirem diTpciifa-

'^^"^

m!fMM

iniufti

datam

rflj

lcgeAipeiioiis.

vMijlm*fi

Thomas

nmfiim

ducic P.

%>5<f-

Dt^Mttt. 1 7.

validam , quando non


Pro quo quam plures ad'

effc

Sanctus li^r. 8.

</r

sm. 27. Diana Pr/r

R^<>&tf.}x.arRccemioiti a^ eiw

MMtrimm

Tr^.

o.

w Acf.C^
ii

cilium auiem Prouincialc in ordine ad Icgcs conlieadas

& confcqucnter

in ordinc ad difpenta-

donjK.non efle fimerh fingolu Epiicopis Knet


P. Arringa TrA&. itltgHm^Dijjutdt,
fim frtftmt

ctt-

8.

57.

cr D^asst, ig. StQ.z. Veriim hoc non videturaccominodaripcsfhirf cafuipoilc:, quandoquidem Concilium approbatum cft i Sixto
Quinto. Quando autem approbatto , qu ic
idein ctnn confinudiioiK vMieRtr , acceditj Con-

cilium Prouiiiciale iuxta aufloritatcm

mavonisr^tamtumcft,
fictar ne<](iein

nnon

coiifir-

liceai in

fiviecoinintnny inftnoribus

Sancius

cellettCttr, Confilian Regium Indiarumcomra ficrit , & HrxPhilippi


Sccundus iudicio fe Concilij pkne confoiman^

adPonificem

fcripfir,fiipplicanifC

Sedccrt^,

licct

pRedifcam Confilitmi

non pciiili

'

terct colli.fcd fui ilhm auflorirate confirmarct.


.Cui ptiflimx, &cofiucnicnciirtmzpofiuiati<im
mmuiflePOiicificem nonvidccurpcwledabietti

Confirmauic crgo , fcd modo dido , quia nihil


amplius neceflamim videbarar. Ckrus volebac
C0m,A; pro coadSedem Apolloficam appellauit,
cim \ Conc ilio, conuenicmii profpcla,confer-

uandam

fiiiflfs

Poft exadam noti-

iudtcatum.

ciam,ftaaditis partib,a Pon^excmnialMr.

Manet ergo

firma, ficuc fentenria qua;Ubet

Apo-

Dum enim Conci- ^^!!^-

Prouiiicialenonfaalwtiir,

chrameft
alia. Qtipd

vim habiturum dccretum tale,ficuc&


fi proceflu temjx}ris Concilium aliud

contcasiit

iadicaneric,quia dioerfUierit icramflatus,incegrum erit Pacribus excomroiAiicacionem toJIere,

quiare^pereafdcm

ducir.

approbamm fic

vidiri

aicnfis vaiid^

fk)Jtca audoricate roboiaca.

D^. S7. mfgts/um. 30. ^aliotadr

Sidiijm

Ciim enfm Proctitacores Clt-ri Paeraecoram Pootifice inftaflenc vt ex-

fcntem-

NumaKad

&videii poceft prdeniiii-P.

dict cafiimjirc-y^'^'^
I pr^

ebmmanicatiodiCfaf

eo,

pLnlnrc ,nifi iufti inceruenicntc cauda ^excuius

1^9

di^

caulTx ddclu reddinir inualida difpenfano,


ftcitatitradunc

mtShnidte^

propofitii habecur fpectatinr

caullatdiifoliiitur,

nata eft, vceft regula

perquas

iuiii noclflnlka. Otf. 8.

qus

nod tamen videtur eonfirma-

iine pranudicio rocliiu femientium iakk vcBli^

tumcoconftrinationtsgcnerc,quo Prouindalia
Concilia ad tdem ailftoritatis culmen, quo GeiKralia, rutencdeOAris iuxca quod non dubitac
Cardinalis Bcllarminus Lik. i.de Cotuiliji C*p. 5.
alTererc ca crrare non pofle, Sc oppoficum profatercmerariumefle , erroaeum,
bxrefi prO"
ximuni. Ncquecciam alio confirmacionis gcne-

neque vti cerca , (cd per conie^hiram non pem-

&

re

approbacum apparcc quod inlcrius fki

men
in

tali

vt eius decrcca ncqueanc in Concilits

ca-

aliit

pollic coiiiedlari.

'

indpit
I

tMttt fitttt

setepimut. Dit 7. Maij.

anni

& aifcrtur imcgra a P. Quintana Tam. i.


a^

<;o7.

TWfiL 6. Smpd. f . in ea enia,


reliais paeois
tn fiio robore, excommunicationem tollic a CocilioLiaaeffiprziertim impoiicum

aMCnCkriane0ociacoica.

nullumenimverb im
.ipptobationeextac, ex quo fimilis au^loncu

Prouincialibus abrogari

'

cus inaerofimilem. Scdiara tollendz excommu- js/mw /*


ntcationb atra aPaulo V. iublara in Bulla, qmc Utnsm^

licut aliat

Keque enimBuMa

approba-'

Carafa,nomiiic Congrcgacionis Caidinalium,Concilio Tridcncino inccrpretando przpofitorum Ar'

G R

SI

O.

tiooistll pro hoccxpcdita.fcd Cardinalis

chirpifcopo

Limano

exluomunerc,

&

luz

vU

vtfnmfun tmtniMtm stque


.4fmMt,vtttoio,iptti9mMi^trit^titi%dAm,cr
frt ijlorum populmtm fd!>at, gtefue ^(lef/tjlicii iochittjc

ak

7tmittmtt;

(tnjerustiottt
.*

ma

mMttto

vbl qtridem ndlim

obfttiuttiMm.

Sic

Pondfiddm pnKcpnim

elociec, ft Cardinalis folius

Congregationis no-

nine.loquicur} nullum exfc ctiamprxceptum


gifiicieot f ftd itdmoiinionem pro eo,quod etiam
el non cxtantc ab Archiepifcopo crat diligenter

Cmjb-

^^3^

acciuandum,Synodum,tnquamjfic emendacam^
fta|icaemiedaidam, &pro ilHnaoUeniatiooe
IpecialcmfolicituJincm adhibendam. Vbi ficx
co^uod Pomiitx Cardinalibus Congr^ationis
tiegotium remilcrit, ouodabeisaAnm efl vfdntnr aj>probarc

immO

&

confirmari; ralisccrr^

conttrmatio fimplcjc efl, ptr

quam non velle P6-

^gt''*'' cificemrdaacaramvariare , quampluiinmOo^orumfentcnciacft , quosadducic Barbofain

V*^^

coUc^aneisIi(.a.71rii jo.Gi!p.Pmltf.licec

bocexiUoeapicenon dedoeainr.
I
}7 Etpcr hoc rerpoiidcri potefladid,

quod in

Mf^nfaii $ JhtnHl

rercrtbir;Conciliumdiiura

apra:taci$ Cardinalibus,

.&ii)ftitaosiiiinidil%enierperle&um , fic (ubdcns Jiuru Synitdtm frjtc1dm ei Arrtplitudirum

fHm

Ctrca jiotejhnm

adnocacionibus ante ipfum Concilium

C Emcnciam circa hoc P. Arriagz. 115.'


I $8
^przmtfima^
quam lamcn operz JT^^,
prcnumfuentnonmhil immoran. Amrmat tile,
Concilium non eiic quolibcc Epifcopofuperiusi fa4fs>

<^

icd

dum

legis

aliquidftatuunt,

qudd lcilieecvimlbf!|E^Xi-

aut ftaruci habirurum,

vnumquemqueid/*?"'*"'*

circa fua dioeccfim dicernere,quod in dkecefima

*a!S!^
S7nodopocerat,&fiepttfetalellegn, ancfti' nrtwjfni
tuta iuxta diceccfum numcrum,tnaioricamende- dojTMnjn
liberadone cx Pauum au^ritat^ inquilNls Qf f".
pientia,probftas,

& experwntia tolaiceniiiMfe.

Vndc non folum

quilibet Eptfcopus difpcnfare

infiatutis, &legibusConcilj)potcrit,fedcaec

haA ^Arogare, ficnt poteft illa, qoc in Sitedbm


Synodoabipfo fucrint dcfinita. Hoc probat
Pram: quia nulius tcxtus Canonid iutis , ez iiti
^oi i DoAoribas adducnhtur ^'Id probat ) Immo
aliqui contrarium viJcntiir indicarc. Stcutdift.

incuius initio dicicur : T^^toforttMmuttr Cott- Si^t

1 8.

|jC(vrr.Y ;r*Jw/3< appdrtt) futit

kmm$tti k^- C^Mm.

nieniu m,& ti (OHflinictiium, non tutem ti corrigti^

ittM

fttmtttmtftJ)4ruEfiifrtttt$

inditendi .tjuoddliAS fistutumefl^

CNMi

ttd

&<juoieeHera-

kttr /mt ^t^ttlatr tbfattsri frttttftttttti^,

D4 4

ibi.

es

Digitized by

Google

Tkfaun

|2<o
^^'\

'

nudum

remiftamapertcdcmonftrarc. 1 Ldp. 1. ctw*

" 9' q"^- 3

&-fuiii ordiMM* fmriM , iifimill | r i^emdri


fuidnr, innhtaisomnibui et>rtimtxtmftio^& friai-

dccilio

vl>> (*c

dicttur

N
Cmih^

Si fiile

ctli

non loquatur exprefsc

in calu

Con-

ciiijfidiamcn vidctur lupponcre quandoquidemtcquiricomnium Conntiiiin,& volunutcm,


ciuodcommodi ficri non potcft nitiinConciJio. Tuncfic: omnium conicnlus rcqutricur :
cr|;onondlmdorvisinConciIio,quiminquo,

libet
lH

Epilcopo. Euidcns

cft corirtqiientia

quia

roaior vis eirct,pcr iilam poircc quiiibcc in pjr-

Prxterea,aiui

I60

tmib

potcft cx cod.cm

diM,emMi

ncquc ctiam

lalis

maiorvishabeturcx
confiai^

cftadfincm, proptcrqucm
Concilia taliaiubcncur confir^ari : er^o nullo
modo eft cdis moior viinis illii, oifi ordine
ad corrciHoncm, & punitioncm criniinum non
gcauiorumiopdcopis,vcdirponiturin ConciKo Tridcncmo S^Bm 4. C*f. f . dt RiftrmnectlTirio

qui

t)Hidrmi

omi^

Efifctfdbiarifdi9ini jnidujuur^diiiiieitemtxeii^ttt

intdfihMi^in^uiiutiitire

f, Ifxujlitn

ttmmtari^&Ctm^ itut^

Efifccpif, diitCcncilic VroiiincidB inif-

fes fottjidi trihui*

(emr* tl>tdujues

Mtem ut-

SieCtsng^^

frtttdtitdiim.

Gallamm.

luxra edltio-

ncm Lugduncnicm/4vi< i<$|i. Vbi dicinequic


poccftaccm Coodli) ad omneseMcndh qnaienHt
illius dccrcta vim habcnta proprio Epiicopoi.
Nam co pa^ rcs crat omnino iodubitata ^ ne*
qaededuaiioneindigensfftitalol&mpioCimcilij

iurifdiftionecrgatotamprouinciam,a:fub-

Subdi-

cxcmptos dcbcrc parcre Epifcopo


excmpti nonfunt, omninocj^-

in ii$,in qiiibus

ploratum

eft 1

vbi

& obTcruaiiduro quod didcuri

*m CtmUit Pmimidi, Eft ergo ditKrft


Epifcoporum,
Concilij Prouificialis potcflas,

&haM:admulcai'ecxtaidic

ad

quz

EpilcxMO'.

mm poteftas neqnit cxtendi. Qupc itetn cx C6cijio oftcnJi

cbicpotcft, dutn potcftateciftM

vt diftin^bs proponit

S^m utsttC^.

de eoneurfii ad Paroditalb Benefida'


<5:

'

fic ait

a''

mna*U frereiim*

.*

Eifi rpifi apo

nure,

8. vbi

lociuittu^,

dut Syntdt Pre- j^,^'

mdtiifur tn^^if Oiptdirt,

ptrtSfhmfdStmvmtiMr

ifiivtkm mtHkkOfs
crgo diucrfa potcftas ConciJi) ,
fin-

&

fioiu.

fic ibi

Dico prim6: In Concilio ProuinciaU


oiaioreftvtsftautorfwbioitfinead l^cs,&

gulorum Epifcoporuminordineadftatuca.
te^
Prpquoacfiincatic Caidinalium declarationcs drca citatum Caput. ^ . apud cutndem.'^(urumprimafichabctiM/mMJ^)(/i l>(^^
ttimm ^i*rt{ Metropolitanum,cuius Synodo ""^'

i6i

Aatuta

quim in

fingulis Hpifcopis

Sc ita

Con-

dlium^pcriiiscft iingiilisEpiicopis. HoceiTe


cert u
atemai P. Suarex LAjsJtkiiius C*f. i
iMiv. 4. dc mcritb ; quia DoAores omnes ita af^

firmantautrupponimc.

Firmacpraxu,&CanoEc quidcm

CondliuroProuinciale pofle ftatutacondcrcindubitatum eft, vc ex ploribus Capicjbus diftinft.

Itcmcf Cy. <<faarnkw/rPy<d iidit


C^. Skmtkmdetea^ttionibM.ExComdlioTti8. conftat.

tfj

ri

vcnientta poccftate.,

iuxu Canonid iuris dii-

pofirioncm. Quodioprimisconftatcx Gf^.J^-

C^. Epi- Jiofu*,tit*t* ibfiin3. 1 8.in quo iic habctur ex Conlcopiu 1 8. cilio Cartht^ienfi 4. C^. 16. ^fttput mtSynt'
dffimS.

rfi' oi>ligttts\

Ufifcefn^

denrino fufra C*f. x. Tunc vltnu Statuca huiufmodi tencntur obferuare Epilcopi vri a Itiperio-

jjl^"^*'

tifimdtimmpt'

rifiltAfoncm , ctiaimfi Princeps ipfe boitatus fit


co>; nd ta!i. m conuentum proptcr bonum pubil:

Conci-

Cardina-

eit dcclaratio

Prdterem

PmuindafumoomMnbciitadagdidumdcbono
communi, nonidcocx naturi rci, autcxconccflionc PrincipisjCenierentur habcre oouam tu-

nica vidcntur decreta. comprobare.

r,t.

babcns

trettrumCeutilij Premmidlif omn."

ditos etiani cxcmptos, dcbuic dcclarari.

fcr,

Pro quo &

laccncntur.
lioqi fic fe

mc namquc

curo

tul et.

Hxc

tmegTdmMtdJtt.

dcijue
^

cificem: vciimiiUi fircularcsiudices diueriaruro

ncquc

P*^^

lium,cxquibu5liquct pilcoposCaadIiiiubiek(K clTc decrccis ; quandoquidcm cxcmpti ad il-

rccognitione lonnnis

conedEone Pontifids t tfm de iila non

.,

Itffd fdiud

lori partcrcrrcnnir.

Kam maior bec yb nonompctit Concilio cx


& infiitutio-

">* 9***

julnftm'

nnlli Artbiefiftepe

cmu4 SjHBtio Prsamtidli tum dbfi uuertjje JthcsMf^

m rtmt^^

ne Ecdedz a Chrifto ; quia ftat congrqari piicoposi&ttoQamtneaCoi^rcgarione miiortm vim cflcjncqucadconccdcndamtcncri Pon-

'

i>i

Efiftefi^

dlifiem vicinifm Metrvfslittnnm femtl tbgtnt,

rwr,

ticuhriGoriad aeceptaadacMleges,qiinu*

natUrarei,i'uppo{hoordinegrati,

mtmum

itfa
Vtaoieniteztusalios comimmis iurts jxCmtU
omittam,iuuatm2xime cx Concilio Tridcntino LtTnhn

fic faabeoir.

Ud fiidm l'*rorhidm diu^d leHtduertt , gndui fui


ftmul jnindttbit^ &fitdgmtirTitumerit. Qua

f*H>*^

Concilio infcrto-

gari.

tUm ?*fd M hdtm , JuSiaiia fvdUlHUt. iSit .


ibitx Symmacho Papa.
159 Arguic lecundo t cx Cap. ullus Pri*
^nPti-

iju.

cft

lemefljtj^yiopQCcftpgrftaimAcodcinobli

kgtiji()fiotdmtiilara4feTl'reUMCtMfii$u*fr/^m-

am9,'
fMAi:

ciim crgo Epiicopus nonact'

paeieneatur ; maniftitum

vclunntt cnntttmCompDumiiahHm Eftfccftrumtx*

<

flans CoDcilio, quidquid ftacunim fueric, fufci-

'

Sic ibi

deaidiAindiouisCapitilUnibilipecialefiatauilt

refcrcndum> Capuc vcr6 Coaa&s


C^.Coii' diA. 17. potiiisvidctureainualidareConcilia:Gc
ibi dicitur : Concilid Sacnhum ExcUfu^U,
tnim
*U"7

tMrmkm

^m;.

in oidine ad fagcs ftuuendas* Quod fi Cap. vkiF


mum qitidquamdelcgibusinnuir, addiaecdaiii
S)

C^}^u\

Cap.XlL

Indici ^ttulusJX.

Aliaautemduf-

exCabiloncnGConcilioQ^.

dumiremnt*rdet, finon f*tisgr*tHiut^*te inhihtdtur : fi( t*men vt in ferftn* fn* kgmnm mitttt

fifHimm,(^iMfMimltm)fSlfHiSjmim

cft

interfim )

w in het darete

xterum eti*m frai*ti is*

feritrestipiibmHt8mmBer*mh*btnri htet etrmi G^iaiAf tuttrUhmm t fii* Q^uU ttnentw


*d etmdtm el^tru*ntidm detrettrm m CimiUt Pr^
aMiM tuiittrm , fiim ifp fr*i*ti eligtntes. Secundaiiaeft. Ci[psriiikAi exfM^r^inintfiir

fenttn Detrtt* inSymitPrtuiruidJi fdcid.Ext^mbus dilucidi apporet iuriiHi^ioncm Condlij diucriam efle , quandoquidem Capicuia ad obicr-

uandam Decrctorum

tenencu r

kd ipfi paiiBer dicuntur fubie(fli.

quia Pr;-

Tertia in hunc

proccdir. Et notdnfitim

<^uad
^

txen^tiu^tfn Atetr^eittdaum

corum pugnare ncquic cxempcionci&


roodum

'

9c oon lariom
qua: ciim

imrocdiarzfubicdlioni? ad Pr.i^latos

Epifufus

vuinum femelelefft,&

thuJfhtridkmMSymkimvfiit^imfi^ tibeo-

ij

i^uci

by

Google

'

ikm MarMbtiufmfdk y

n^iitd emjUnitimh
fditjs ohferttanlts. Sk Cmgrt^nif! ^tnO" hot nttiMt txtmuoau : ndm Comikumk-

h$eM SyHMO
Jnit

ixcmptitnem Mttttft^iMamm'. Sic Congre-

Mfit

gtcio.

^uibus fit fipi^poi obn exempcos

HOD KMWII
d inKrelTcntiam

tcneanciir.

VideoturauteiDpfiinaydeTecuixlade^

1^4

pagiNK \ ilharfmde 9vriMA

clirtiio inter <e

excmptos ad obreruandam decrctorum rencri}


^vod unoen hxe fiegc>iddita radooe quia Co^
iiKQin^TrideniilMiiiiFloifttitilir de ifMMiwntta, irt
rciiquis autem feruat exemptioncm * quod pariScd ccrti non
ter<lc aliis vkktar iccipifndiiai
fiinc imer-lt fNi^iftiMsi bi' pniH6'dkiere sliiiuit
podic non ptignare iCjuia prior de prarlatis infc*
-

tiOribusloqiiiiur,pOfteriorde pi(eopis,quibus

CMcUiofli pWW Hteitctefligitiain , feruari in IKt


txemptiontm impcrat : dcaliisautcm nibil ftaSedperftardifficultas;quiaConcitiomext

tuir.

|iKM

diSMmiintt Epircopos cxcmpto debcf

ordtnaca rcruare vcrbis


filttim tifirth

lo

illis

.*

&

<j<

il>i

oTihnitts

rgo quoad obleruanciam ool-

modo flHs' ejieiiipifo

ftffimgtmr*- Htbec-(S'

aptam cxpltcjiioncm, per qUam omnis


repugnaiitix vmbtarcmouctur. Tenicnnir EptnrH.n lioc

.
'

fiopi-adobfettiinifanididnR) (|iiodnc^triii^

cum

quic,

(u

ita

mei CorKilij pcrfpeAa;

te*

nenturaim4iligcntcr curare ft trfilettientur,


qutydfti CtMicilio pra:cepcuffi. Tbiennir 'ttcni
&. infcrtorcs ali) Przlati : fed ncque illi , ncque
ifti

&compcUi

pofluntadaliferatntitm cogi

inCdndHa Pronifi li

Bft crgo
id

non coerciua ,

cSreoHm

Gcucalibt fxpe concingit,& in

fLrthiffih

ftf^
JkM,&

dida cotligitur abibJuU

indepcndentia hiffragio fingulorum

communc bonum

& mini^s principaiicer ad E*

Viide>

qu6d

icilicet

ncqueac illius

; nod
ob praKtam iam digui^

corretio -ique ad fufpenfionem tcndere

quia infcrior not)


cacis :

iic ,

tcd

inftrioreineniiB efle ex eo conftat, c]iiia

ab

prouiii-

CoociKnm

Tridencinum Gfp. i.Se/Sonis z.^.citato, fioes, Cenei&M


quos Prouirtcialia Itxlent cqngtegari Srmmrin

propter

Concilia , proponew, fietit ftndbfi aJrW Gnaii


imaerftii

Bawm

ccn- eftttogfat^

fromodertniis wiorHnSy lorri^mdis exee^Him!^

tonymimlis jdbiffid exJittris -CuMwfavj

nmmmtm. ^aiod. m

frU^

tuT

ptU ieor:

dePkadato- ftSitnMmf
rum corrcdVione nlhil exprefl^um, licct cercum ftJoifiM
iii cx lacris Cartonibus , etiam ad co rum corre^ i*i,
tfonenroidiniri. Srd qutaid-iniiius prindpale
cft, idco nonexprdrjm, prxcipui^ aliis declara-

ftrmijHs

>

tis.

Tuncvltta. Brgo in ordine ad pnncipakm

fiiiem,pTo qtio-AaitunirclIcpofluinvncquicCoiv
cilium a linguloaimfcntcnta pcnderc. Patct

nam ciradonc commune bonum

latio.'

poflctimpcdiri, vc

il-

^Kild

pcrfpicuoairfieniinti'
ginti Epilcopi circi rem aliquam conucnianc,
eft

&

vuus
'

immd etfi plures.

refiftat, nibii fitt

'

VndeitineflkacilSmiinftofidoerfiir InflMmiM
acfingularis fententiz fundamenturii de-: tjfiest^

itftf

illius,

ftrueudot fi:iiiGet td ftatuta codenda in Condiio


PnmiaciaR omniom Epifcoporum conftnfiiiri
teqairi- \ cuius oppofitum tencnt Do^oirs de
Jioc^Knies^ &vtdertpofluntfpedalitaCar->
dinaKs Tulchat Tmtt^, OmlMfient ; $4. ft&e^
phanusQuaranta. V. CtndSnm FrouimiMk n. 19.
tt^io* piuraadducent vcicercum ftatuentesin

ConcXo PMdndefi

tat

nwori l^bfhngionmt

numero conchidi

, Gcut tn aliis regulariter conSen ceiTtia entm Ula quorumdam sidci

quorum.dcquaP. Sandus fnfri

&

ciarum ordinantur

mij ifalVistoiisdttto , in quo ci^ poteftas

limicaiio adbibecur

trgo

cldix- intcntioncad

BHeopioraay comAiaiieai.'

tit^it.

trf-

ctum crit in ordine ad ftatuta. -Id quod vrf^l nam ConeiKtprodiBieitliacx^iccipuft. Ectalis

fDateri plrxfenci occarric (imile in Ctf. GrSni tth

buatur ProutnciaHConcilio ad corri^ndos pr^


Ittott qui indigiios adBcncficia cKgunivrque
d fitrpenfiohem, circa Metropolitani deliauni

Ufm ^tM-

ieftate

gffeitntiam

fctf

Concilio Prouinciali folum Archicpifcopum halicrefuffragtum dedfiortudF, aboleca eft


probabilis,lioeCvirdoClusitlius

fundare cenetur

im^xus

ipfe

6c im-

P.

Uttm

prbbabt&atem Fmtz ti*-

communem

icDtenciam

quidquid enim nonnuUi ex antiquio-

tlbas dixcrint

firmanun.

contrariuminutolabilieft praxi'

Qnpmodo aotcm Capuc

PWaM.

eo ad Concilium poteft appelUri. Pro quo Ab*


bas Hoftiends , & alij apud P. Sancium 13. 8<
auSMarimmk Di^tMt. 17. .3.

temcorrclio,immd& ccatioin Concilio.fine


liirpenfioiic

dencino

quo

ftc

tamcn,
:

queat , eonftat exTri-

ftarc

St^auii. Qi/

dtcitur

tiuoi

fi

de

"6.

Rtfcmn^iiu

Gahrtddliitm,

ivc

& tdumm

txiUpdrum PrttUtimhdc fennntrij trtBimt, eitiffit


einferitstnmt n^fijewrrs fueriitt, ttt fntm fwtionem
filnm detTtB*utTint \ Epfopum Ar(biefijttfiui Ar,

^ftfnfum ^&fiftriortiSynodiu

frotiinfUlii scri'

,tirtn^^1^itfifr*dilM togert dekegt. &t.


Atqaeexhoc,&iuribu5aliisindicai6<;
tis,

ac prxlcrtim

Cdf.

Tridenlini, alia inftrui ratio poceft

cifium Proviin^^iiJe

cft

CondHj
: nam Con-

^.Se^onis 44.

fupcrius fingulis Epilcor

pitioordincadcorre^ionem grauiuni deliftoMHB>ArdiR^dcf<|ttibilsiuraloquuDtur, vnde CO'


rutil

quonl^t rcfiftcnte potcft

^oncm quc
,

circa illiuscorre-

fibi bene vifa itK.Ttnt ftatucre

er-

go & refiAenle'cBMn poteft ftatutucn aliquod legale condere quod ad proiiincix bonum vidc,

ftt cxpcdtre.

Conreqoentia xonftat : quia ex po-

167 r^IcotkdilA&iSappsficio(Mnanis,4k
JLi/fiindltifliitMSiiuicentiasvcriiate , ne- Ntfmw.
que Fpifcopi', neqiie 'Archiepilcopos poflancT^ifivjM;
pro libitu in lcgeConciIi|dirpenueAfidilpClWfif Aw
lcnt irrita cft dilipienlatio- - quia in

Pro quo
tato. P.

Tsmo

kge

fiiperioris.-

fpecialitcr videndi P.Suarez,C^.

Thomas Sandus

*. jiJ.

.Trafl. j .D>lj>.6.fun8

nacina Tom. i. Dtnt.

S-d-^yJJ^^

37. P. Palaus
o- c?* 1 1 Bo.

/^p^
ceilf..'. i

i.PunBo t .*.i 4. PyWiiyiii


Gif. 9. nnm. 48 P.

jtjfrf/*.

P. Salas Dij^tdt. 8. de kgitni

Lik. r .Trsci. 4. Cdp. zi.mnn,^. a-Csf.


^Jj^"*'
4.^
7.$. ^.niim.Z. D. VilKiroclP^n/ r.
addic Archieptlcopum a Con- s,rm (l
Art, x. QMin.

Ltyinao

dlio poflc cxcommunicari. Si aaieito iirfla raiio ctnfpi mji*fuhfit^difpenrare poffuncquiatelis Vidctur Ccm^'H^*
diij cile voluntas ,

pto quo P. Suaiezy^rpri .7,:


F.Sandni

"

Dlgitlzed by

Google

eft^&dus(btllUni]]iI abfun!! contlnent, po- ^****


ob%aic. copfinnatiofic Pomi^cis.ad *

n!ij coinmun;rcr
liccc td
P. Sanciiis liiivi. ir
ocgct ttiam Aichicpilcopo Dom. VUUfocl mm
,

5.ne(^ecbtcaavrgenc.
Atl primum cnim dinmu5 cxnre pluau^oruace
Condl^>qaaiDmaliqttaaaiMinMmis>quiatiiem
opponuntur ttxtus facilcm fiabcnt lolutionciri}

mrimmm

ic iuiis Caoooict dccilioDcs pto

LcAmAi

^mmk
.

"

'

piiocipio

9i qtio4

^;r!^!

D^a^Umi 1 8. profcnur
ctkm adilludlomncsmMannir

Kipondctc: confljt enim Concilia Prouihcialia

nimtumpiobK,

T$m. it

Bibliothcce Pamraii. Dcbcnt crgoomnescx>


plicarcquotnodo ftarequcat ,vt ad confticuen-

iLii.;.

.ar
.t

citaiducuin.ratis

^ccWlkae

ftaoiifintiadboeeinm

cijm proiisquai adgenerale

& fpcoalium

ftaoiMm Mt.itiA

bcPonrificamproatdentiicon

defintrc Con^
fultum. Quod autcm ftacuerc
dlium Prouiudalcponic, ex cadem diftindlioaa
^Bp* cetnftac .*cum in Cap.^(/r^MadduAom.ttfi.
^"fy'^ Tom wt Cap. Dtftrmimut ibi : Qm* todem tjutc i

Cuuili Mcid fvnl ,vtltl^mt4.^ MtfcKntMr.


I

}Uk autem i eritate atictutm in eoCa-

jMteagideSjrnpdcidjoQoeiaiil., c^verbaiJtii

iimcxprc(ra, ^fic]|abeantvI)c9a*iiMi{r<^M

?rmMm

Cnnitmm i^mMr. &c.aPror


"^flP'
con
inda cnim Prouindaie didtur : quod
Ccxtusipfemani^ftaCyCum
ineodicaturconuo
t^dtmm^^r.
candoscjireabEpifcflpoomncs Abbaccs, Pxef^ititl^

&

.l^A

&

:
,

bytcros
plebem , vc illts rcfcru quz in Concilio afta , & definica func Cum cnim Abbates ad
Synodumdioecelanam concurrant, &exClcro
^wmphirc?, non eratopus conuocari cos ad no-

tidam in diocccfanl Sytiodo a^orum ingeren./


4>m. Aziturcrgodc Concilio Prouindali^qup
cAmredit Epifcopus , id dcbcc intra
menilcs
agcre quod ihidrm a Concilio Tolcrano agcndum intiniatur. l.c ica iiuclicxit Glofla itein cx
<^"obus Captcibus przccdentibus manifeftc conSimimm
di~rft(anJi ftacdiocccrmam Synodum non efle Concilium;
mMcnUm naminpriori, lciliccc VrefitT LidtfisBiun ^^iiAiiC"W. bcncurpiicopi^ qui Mccropolicaoi oon funr,
CoiKi]iofacere:in (quenti aurcm SynoJt:<: con,

->

gnganda

prxfcribiiur.

Cumci^o

lu hnalicita-

todeConcilio in Prouincia habico dcccrnicur,


* compcrtilTTmum cft ad diceceianam
Synodiiin.
\" uoneflc rttcrcndum.
*

ciliai-

^utd
fii<i6ti
.

Sancflz rrucrcntiam

tnqtiam

2; quia vltra

obSaM

dcbitUm prz-

ft.aucem aaaior ratio in CondiioPtKb

'

'

'

maiortm flfioi atiAoricaiem. Ad famr'


dlcodcbicunuinum non ellc talc , [|iioptcr
\

dde^um ConluUationis vis oblig^ndiiic fta^U


Gondln dcneganda, vcadda^c^mnineafiiiip
tioii(.lt.uis
iii quo pcccatum aJiquod poccft admMccri , li non liti itac latii. 3^NH|

ergodeDitun

peaiiusprooidetQrrffaKUca<nimdtND& Pob^I^
ce conHnnata non iuntiponunc facile abrogai^

aConcir

lioaiBot ffinc P.SuarcK titm ittt.^ai

au^oricacis rojbur}

&

txma

vc l^iesinMiiutabiliorcs

fofeiebxcCondlia confiimationcm

1^<H>

ramlegaffla Pondficepunulare.
.
Ad Caput Nntfw Primai. Dico inpii171
tnis verba illius iuec efle: /faii Metisft^itanm

Ifiptfm

.'

fiU si fium

ftlummode frifrum
fertiaa Ptrotbum ) fne CtMfili, <Jr vabattMt
nitutCmi^oMiMUsiiiim Ef^tforMm extr* smedi'
(^mfi

m-

iftiJitmtmioit

fftdm fMt

^idem fiAtstAit^
o^vMiMm. SicSaa^

ftritMl

&fMtdtgerit, irriiMmtrit,
CalixcusPondfex ^in.i. Deiode rcrpoo*
dcoibidcConcilionooeftcfcrmoneffl , fcdne
MccropoKtanus circa Paroehias foffiaganeorum
fi inrromittac, iJiis iQuiris ; vndc omniom ConGlium & voluncas requiritur , fi de omnium dl
Parochits aitquid difpontndum. Vc difponacurcrgo dc Parochia vnlus, non iufficir C6filium,&conlcniu5aliomm,ciiam mPnnate.
Quodquidcm cx Cap. Arcbitfifi^Mi. Qiuifi.tsr
irjwhabcrurpcrfpicuuiTi; fic cnim habctur ibi
ditlifiuc

'

Arthieptfccfus mbtl dc tp^fciporum caiijiis dut tiifs


commuMilws ,iMxia jUittta AftflihrMm ,MlfifMtfmt'

clerum iUcntm *gtt CeniUie^

mcfutillx sf^nmAnt,

rtift

ipuntumad fu4i futirut ?sToihui, jmt Juo ceajet^


&c. c expltcacionem iiljm adhibet Gloftafil
dicens; dicltur ergo qi:od nnllNrPnm.f^vel Metrtf^dnmdthtt finuiomuteTt dt jpeudUiui ne^otifi

fMi

fMuf^, t^^ifii ^6ctmut ^ vetvolmtt0t,

$icGlo(Diiquamprompcam

Ac lacilcm explici- (jjjgL

fi prai&tus iegillcc Au^lor, coi|)paiirct


ianenullumindtato Capicc fundamniiiim pfo'

tioncra,

fingtjlari

iUa fentcnria rcpcrin.

Corui!;iProiiincialiainualidarewidetur,qu8tc-

ous jiiquiu fibiconcra Sedis Apoftolicai voluntarcm vfurpaoc, &maiorancgociatradanc* vc


t.x lcqufnr:busconftsr iR-m dcbcrc illaare pu-

comieniqanfltma prorfiis tmpcdiri de


<\uofmm. KT^. & vtdcmus cx ipla Conciliorum

'7

CaputCar/ff4 ex

i^|ZrE.

i^.caKiittir

bi^Utioncm^^cHii Apoliolicjc prxfencari.


4)<iocilpiixii,.

non

lctus difficuiias

kmmim f^a^,

Pro

& declaracio Caidioalium circa

t^mcliHmCiipiir i.c]nuvaStliems X/^.

rrmiafU'

Laiidand i

fiiMt.

'7* Ad racioticm vltiroaokdicocx Conci- iiiwi*


;
liorum Prouindalium inftiiatlooe hae habeTi; f*fi**iut
"''
nam aliasferi elTcncpro comrouni bono inuti-

CiC6ft.

vadisadidtitulisconquilitisj dciakciQ

bonum

jac.AC.

ex

on)oespofrrtobtigare,aucinpatcicalarialiquo^
ncccflaria noii

Dtcirm-

poteft

vctnciiatl

dum

quialicuiusi^radiis ,aut

^t^M

ooieueieniHun^ebaim ApoaoliccSedi,q|niPQ
inhoc cxhibendam ptaxis communiirima pcrliiadet
Tum cdiWn quia bono corooNmi .opa

iKqucnnt congregari c dicendum vidctiir


lioncongrr^riadconftitaendum> &definien.>
daill,ncq^u:adidvim habcrc , qUod gcncraliter

......

& probari

M. lO.

Cardinalium dcflArarioiK oiaaM vcrhii iilis


Abttams sHtem td ^titm Afihk*m dtaujMoi St^,

miiiMmtd
ftaot.

ftola 66. intcr piftoUs. S, Hildcbciti.

. tf.

&marioaePomilimnonindigcnt

ulnetalijob

'

'

nimmi wmSA , ftoJfccddit P. Swmct ^.4. ^tjZa-

ir/lr^i^M.

SyiK)to di<n<y6iw^/imn flanua vt obligcntcoo-;

tuendam cogi, ciim paHintcondere ftatatavtct

*
-

id
'

iiQ|}i;;>]uaiadcorrtgcndtim>rcdcsiaml cottfti-

Proquo HoVBiXSi^ lcindubiracumvidimusmrM.


<'ccund{is ia laibicde Conciiio Nancteitfi
^t^a
*Ti,g^ &S. Hildcbcrto cekbracot M^tit lerri^nit
awr, &flttMeMdt cMftituit. Sic ilk & LREpi'

ceft ftaum

Icd tircn

illui.i

cft

nam Coociitum Pro-

CQipfe qu&d

Mnrf CPiyigafBi.
lij

iia,

quando cxyniuscoocrario

tudicio

polTcm

llacatt

inibuidonc liac nou habcrii babctur camenex.


difpontione tuns Canontct, icoinc dita hoctoc
v!dirr;u<;

dccifiones.

iltam lirovanf

vjdcMur.

Qj_r omriii

vc conuaria

In.^

Mfcbini

it.i

po(K'i<;iiiLTn

mtoimc prubabiiit

Swrij libcocer

Digitized by

Google

'

CiMbpredor,qirfoaiAnioiBmam)ftiiadui^rataiia

)queTnadniodaari!(}uis prxdidi3,aut aliaetaaret,

ei0jeflctcftatur,vtvidtmus.iffi.Cametiini

&vtn<leret,vtex ils,qua(libinecdIanac(Tcnt ad

oertafit ,oppofitaocquttelIeprobabtli8i quod


cnim ceito opponiiur, hMvm dcbcc repotari , St

fuftcnutionem tompararet,(nuoU edec euaiio


(i dtcerct cx co facultJTcs faas non Jccrelcere, fed
funcntationi$commoditatcinbaberi} codempftriter modo in cafli, de t^uo loqui(nur,eft judicantiumt quiancut in prtorimt^nutn accrcfcit lu'

qaodfalfara

cum

nequic

probabtlibus appareM.
'

"

veritatis

conicAuris

Pro qnibacc latii^adait*

popcramibus.

...

crum
-

yi

tSc
'

Dt MUU&$6 aifjs Keli^iofwum ,

CU-

l*;rj

quac habct P. Pcllizarius rom.

C OlentapodiHospharm.icopoli3vidcri,

dla vim habuic

Rciigioii cxtra

piane
oflicinam aromatariam har

btrcClericuspoteft

Dicoiertib, oificina di^a ntquic haberi in


propatoto , icavcportatncaltemczeac.conftatt
quia id fine fcandalo ftare ncquir vtdctur enim

Uiudcileprzctpuumaromauvcndcntisodicium,
aliorttmmorv, quipublicashabcmtabeau,fi*
cucde panccoilocx propiio firumeiito.quivcndidomincquit, bcoitamcn peralios,cx P. Pelfizario, ft

Lc2ana aSrmac I>iana Pariv

S.Rtfehfr.^x

11

ra!i<; artis peritis


fcd ctiam alia immutau ,
qwc empu func vc neccflaria proprio vliii & funon verd fi ad hiA-andtim empta
innt Jiiccle lic^t cum aliis vhii proprfo nctclTi'
,

pirtfaeratic r

Probaiurcx di&isduobus prionbus para-

graphis, &vtdendnipnelcrcimCardina]iiLiigo

Di^t.3.6.. 32. AP.FagmdezXi^


(sf.ii.

&

'

i.itb^mS^

num.i.

copiammedicamcntorumcxporc.^rc,vcpartecorumvendita, (umpcus.quosEccleltaftici , ca ad
propriumvfumenKndopoflimtficere^fuppleatH'
tur. HocvidcturcIarum;quiaeft negociacio dire^e ad iucrandum inftituu: facis enim magnum
lucrum eft fttmpus in medicamentis emendts euirafTe^tn

de

coCmm fic agens fit locupletioi'. Sion

illo dfcitur

qut bona fide aliquid alienum

confuropfit, teneri fcilicct ad reftituendum illud


in

quo

fitftus cft

locupletior

non c eo qudd

plusaliquidacquificritlempcr,fcdquiaidhabct,

quod non

ftiiflct

habitufus,e6

qu6d fumptus

(a-

^i ab ipfo fuiflent. Vt fies dibno viAam qoofacir rumprus facicndos in eo habcr

tidianum

mod6,& ita rjnont ilioru.Ti dicicur locuplcrior.


Ad qucmmoJunr (c habetilla pbarmacopolif induftria

nihil tnini

minus lubcc
in

iilis

lic

trugnos

acsocittione

per copiofn n

emens, 8c

fliiilct

tfta

corum vrum

diftralieiis, ciitn

ia&urus tumpcus,

.Adus

tamen

& itaez

cft toaipic^ior s

toltciiJa

Ex quo

rL-quiciir id

nou

quoJ

licere in'
'

immutaca vtndunturjnifijiutca Aflatitfiusqui'


tx nioderatioucin.
17 Sunrcciaffl tnlndiis , quiconflciendc

calcis,

& latcrurn coqucndorum fornaccs habcar,

pro quo thiopicorum maacipioium minifteriovcantnr,&prol1lis


Diro llxto ; liccni fbrnaccs przdi^x pro ^^ttitt^.
ctli

^^"^

pro iliis

^'^"'^

xdihcii& Ecclcfiafticoruni eas habeiitium,


,

quz

tton func

Sic P.Pi.lIizarius/rt/'',* (>J'.<;^.I4.

fr titHei^

(|uoDianaP4r 1 1. Tr/i^.tf. RyW/.4t.&ra-|r9rffr.


cioex pnedt^Ms ft obutai qata ibt-ncgodado
nropria iion tft, ncquc aliquid quod pcr Epikdam vcniat fimilitcr comprthcniuxn , vt AuAores ioqaunrardequibaklaffl /Sr;i^cvplica,

tis
<S: pri-lcrtim
P. Moliiia D/f/>/<r. 541. S.^t(imJmj^. Etquidcm xJificare Keligiofii iicec>
;

hoc mtnifterio propriorom maneipionim

A: ad
vri :

crgo

& calccm, ac latcrcs conHccrc, tx

bus acdilicium

Dicoquinto, nonllceccit Europiii^encem

jf^ff,

inrm

Bulla prardi-

prxHicx Conflitutionis. Aldit autein

ncccfTaria

Dicoquartd, vbtfinefcandaloidOarc
t^,vendipoUuncn(mfi>Kkmcon(e&a,aprz-

P
d:Ct\s

rits.

vi

concingat aliqoa fetidi

.rr^flS.

i'^^

ifi^^.

Komx

Aircrtione quinta probauimus

jj,^

J^^iji?!.*

qtum,ofliciiusdtaas,qaaridoea-<|iMBCniuiictir

cAdeRd^tofis.

mtt,

quia rcuocaca cft mulcorum po-

miirats vendiimur.

vt immutara diucndat.

.ftlasn<fifta,qaiacllmftii>fndiiflrUt,ftldem

df^f.

cicaCusPaierlicefetila, quiainipfisresarttfieio

fiipfceiusarrispcricusfir,

& mediciiuiia Bon einac

Sed ncquc
,

forumvaldc conucnicntia judicarunt

quibus frfrX

Dico fecundo

dcrcruiunt,

i!Sih:.6. C*f.

tentiorum precibus, quipharmaeopoliaRel^io^

negociacionisexer'-

rcamiidemeft dciUodtcendlMDtacdeceteriSjdc

H^z,

eam pro Roma Ciincuni voiutc obiigare. Ez


quohabcmus quzduofas arces gcncralicer non
cffe prohibitas.

difi;.
1

led

dutitur

jA^^j

ita&inalios

fit ,

vbiaddMCirBiillam Vrbatii VIII. qui


aoxftuofa'; o-nnt? :irtcs Rciiginfis prohibuit.

in qu^Mls fccularibus pharmaca ex rcfkmMttHi^


-lNBlildicneDiiieUiftCxEttropia4dliftaivcn-

Pro quibus
DicoprimA. Si Clerid ,
proprias domusgcnut boc

fmtiptus fuftentationis cuitantur

p,o rcfolutlonlbm

nmumemiMaam,
Ci,,

dum

fijcultatum nulla diminutio

funJpiuscuiationisfamiiiat ,quitircingcntcsr>-

alTur^it.

Q;j(>J

hoc

in

iis,

qui-

autcmea,quc fo-

perfunt, vendi pollinc, cx co prolianir

quiafi

quz immuuta vcadantur,licitumeft,


neccflariisemuncar .dcnonczdi-

quandocum

tcA&lucriincemione, multo poci&sEctlMC, hi


folius ituluftrix fru^ftus diftrahuntur.

177 Dico lcpcimo, etiamti fomaccsdi^


non conftruantur pro a:dificiis propriis Ecdeiia(Vcor

dem

ini

iK! in

01

40Bntt>9(i

pr^

Ml

uin terrisadqiisftttroaxciiV ^*^.***,

facicndum, A: iuancipiorum miniftcno,non

vidcturincoquidquam CanouicakgcprohibiOmi. Id pftm tMionenupcr addoftftt qola in


co ncgotiatio propria non cft , cumnbnlitempcio , & vtciUicio rcrum finc caruin muntione ;
neque tmpropria & qtis per Epikciam prohibttaccnlcatur; quia id miMihi cxprclfum. Exfimitibus autcm argutt ncquic
quia nullum eft ,

qubdadxqutt & potius ex illis potcft AlTcruo


comprobari. Vcn irn fcrri emi non poflc vtei
,

-^.

fcrrum pcr miiiiftros condu(flos txtrahatur >


_
doccnt aliqui apud P. MolinamfMfT^ ^ St/m^ fini
illa

qaibusipfevidetittigqnlatKis^iiveaapiidtfiim

tuc

Digitizedby

Google

Thtfam InMci^uulmlX.Csf. XIL

S4
non tamen

rcputail^6)lerMonachof fcrrum confidatur. Ratio autem difcriex Cardinali Lugo fnfrkmm.


S4.4|uitic6mdminiftri conduftiiunt eonntt
opc rx cnnmtcr, vt poftt i vcndantur t quod ta-

Rir

td illicttutti

tQiois luiiii potcft

n)cn in Moflachorum opcris oou apparet. x


quoiogai poteft pro cim noftroiKi qiio non
cmuncur laborantium opcrx cum fint nuncipu ) & Itcet mancipia ipia ctppu linc, corutn tamancipia
fllien Qper; proximc non cmontar ^
prO muitis lcriiirc pofT' iU,V. (jiiibus corum opcTM non vcndumur. t per accidcns eft , quod
labori pnnlidoflppliceiitnr. Uerocft ficmRodir
vux,vtpcr Monachos cooSdaiinc inum * dc
,

&

ir

'

Mi^

wm

n mm

mm.i^,utm,

quo

Cardinalis Lujj;o

lin,

f SKj$inm cy/,aliique ;

cum

non condudlis

id

fit

& P.Mo-

A ver6 cihn iinnt

nonlicere,

pcr iannilot condudos, dc

Item

ahter vidcntur fcntire.

ctni

ftione vt

commodo

fuflinctur. luxta
, (i

qUx iion vidctur ne-

vendcndum coUigapud CMmam Prr. 1 1

nix ad

rir,licha]ifer fen tiat Rota

diArai^ione
li

lludcnt

illis

remedtum adhibcrc ; ne

necelEiriadelinc, rclaxatio trreparabilis Tubfc-

Vbi Sc Bonacin difeanbs fi^agatur AMdK]

qaanir.

tom.i.^.l.dtcomT*B.<f.

1 .

Vnmlo

f . .i ^.i.Tertis

jcwcw^vbiaiuqu6dciunncgotianocxfeindi;
feiens fir, non cueirArcdpabrlts tiific^ proh%i
tioiiem

cuni .lutcm

niillib!

o^u6. Idcm

Dico

178

ticeti etiacnfi

ad

operasprasdidlas condaAiti) aliqtiiadliibctntilr*

itum HmtUem n

Quod probo

MMMMr.

venditio , openecnim noQproprii


cinptio
vetidontar > <;aia conmAus locationis ab

busvc

in primis,quiaibi in rigorc

diuftifus

contraL^^u imptIor.is

ri

QQnis ponicur. Dcinde

ii

pauciorcs

illi

non

iuui.niaturprohibi-

tumnegotiari peralios, noadebct,idvtiillic(,tttmcondemnarf : ftaddittalem tn&ccntiam


fi qu;i trt, non cfTc moralcm, fcd ciuilem, qualis
cR illa, quatn Princeps , aut alius eximiz vir dignitatis

pcr alidB negocundo incurrerer. Sic itle


qnc qddcm ad qua:ftaofas atiea.
vt cikm ex fe indiffercnces finc
:
^

pbilorophatur ;

applicandum

bonum

Itcriorum in ordinc ad
vllaiadtura digiiolcitur

fpiritualc fidcliuni

tucura ccrtc,fi ncccfla-

riadccncnt, quxita RdigioGs cribucnda funt,


(icuc a Concilio cftTridcnrinodifpofmim : SefCdp. 1. de RtfuUnkus , vcrbis illis t AUfitnt X

j^.

dmSti

5; .

vttmm

Hbmvtri^KMit*f$ifmmttfenmttanti
fHpptdtxfittui piUftTtath

09. probabilitcr locuta.

P*g-<)

'

'^.'^

aitesfindiandalo,ift nMlabai

Icandalum poccft , vbi cx occupacione tali nuliua


ad pcccandu
prouocaciu- : ficuc neque mint-

gotiacio prohibita

*^

i'*!"

<|ai per quacflnoAs

quam inalio
; non cnim maior 111 vno ,
, & fortc maior cft in locarione , Sc rclpcdtu fnancipioriim tflc pofcft. Qutbusaddi potcft praxis probcium, & lapicntium,
quc finc fcandalo^immo ctm iii^iiti Reipubliet
indeccncia apparct

At.

ceceilitaccs vrgences iuu, dificiie daioQandi liinct

ncque alias inbeniantur prohibiis , non debent


vt illicitc tnduci,.4tqaod de indMmiift ab eodS
dibum,parircraccommod3ndum; nequeritneri

ciatur

Ac itmf-

m altis,vndc & mtnos n^otiaoorf hk

ipfis,& generaliccr loquendo, cvim Rcligiororum Prt

E>IIe iumenca vt locccur, tcnct citatus Cardiualis


inanmfew, dequo tc fuftAH. 1 52. ergo
cipia,vt ex eorum fabort aliqiiid vtndcndura cli-

&

teTHtn em-

irtiiii<tu^in

ait;mhl^uc jiifetjlm ta

tpidm pnfejSifmt

conut-

m^mi fuuf-

tifit^ nibii ttu

.^,,

finmtbdent^etHr.S^CxmiSSmoi

cft

Vlll.

|.

Avtnditint

com-

Bararimie lAanctpioram, non idctur cfle prohfbitionis ratio,qin:i veluti adiutorts

adhibeniury quorum

opax pncTcrrim attcndun-

aatentaat plurcs

tnrt

ii

iint,

luccunic alia

mancipiorum

fatis

automnet conduUtij
de qua

recepta dotflrina

&

I s 5. Ecclciiinicos fcilicctptwc
#MrM.J3.i47.
|)eraIiotnegoitari,quodde propria ncgotiatione
AttAoresa&mant etgo& impropria poteric

pcr altosexercen,&
iic^

^uii itl

iliis

Clcricus

ita

per (amulos conduAitios,

alTiftat

aut Religiorus aliquis

ptiefidmr. In quo quidni iwnloaandac limi>


tarionci omncsillx , qu pro ncgotiarlonc ("unt
appolitx i quiacumca,dc qualoquimur, ntgotiatio proprianonit tHeque de itla eftcum przdidlo rigore pronuntiandum. Quod in Rcjigiolis fpecialius currit, qui ob negotiationem huiuPtnodi awnbni a minifteriis octeliafticif abflnbuntur, qiundo vni , aitt alccri ciira conimittitur

binc autem aliijuanculum diArahi ob

munebonam,
I.iti

&

com-

danuiabiJenoneft.quia&Prz-

Proairarorcs multas patiuinur diftra-

^oncs ,

Aau

quas communis boni relpcdlus iancti<)iiia Ifaietnit nitnimd pcikt Rd^giolacoa-

rcndum,&

circa

moduincosfurtiueintroducen-

di dc fraudationc jurium

rum

*?(^I5!!
(iiboni.iiionc diftum aiiQbitrtr/.{.MDis. 1127'*'*

14J. Modbidcaucumadiccerint,remhancadc6
ciTc Chriilianis confcicntiis pcricuiolam

vt

(i

aptari dcbiac , vix aliquid ocpofnc plcna fccuriras in huiurmodi

ad rq^ula* iufticiz

quo

currat,

&

Molinam />/^. J4Jf,


proponenda (icut &. P. Kdielii

fcflb verfauit. Poft P.

cuius

&

II. I .

^n^to.fiB. t.&x.8t P. FragolG rmw ^

aflerta

Di(}i.ll. S. 2.
Ille

Gr

fufictat in

crgo lomo

mediuin protuIilTc.
Gip. i. p.smef
, LH. 1

i. Confibtrttm

Dnk 4. poft aliquoc

iafta fiindamciita iuxca rao- eneM

fuisrtgnis adducuntur, cfTc Iiiiuf}a[n,A:

cum obiigationc refiitucodi libertatem}quia titult

Indiis aliquorum vfu rcctptuin in ordinc fciliccc


ad neccfTaria pro ipiis , ic etiam ad vendendum.
Q}i<>d quidem ndoneipioitnsXc^bus nnpcr,
...
,

ikqniidftniiihocpluaeft

Omm

principiacoinauniierM^ia,bfufaiicii '''^^^
'*
pronunciau.
Primam, contraOadoaemiAam, qu^ X.- PrMMu*.
ralia

letuituiibcommoniterloqaendorunttmufti , Kcet rcfpcdlu aliquorum contingat rituluni iuflum


atare. Ci^m enim qui iint talcs ignorctur , non

Dico nono t

>

Pro quo libtt ca , quz P.


Thomas Sancius.qui quiltioncm magis CXpiO-.
contradtu rcpcriri.

licentetiam Ecdcfiafticis

79

imM

ft^nM

Rcgiorum,& miniflro-

gutin;proomnibusvafbttimgeneribos,catin

^^;^'.^

V:.icoromanisfttameneiiainEuropatb,

"thiopcs

fifteredifcipliiu.

9*

/^Ontnduf ifieiicettnlnditsfrcquetis,

180

vt vix aliquid fpcciaie occurrat pro Indiis difqui- fm

'debeQciniii0l capri

qui mulcd plures runt, iak

DiaQHepiiuaiL

Digltlzed by

Google

gutmAn.

Secundum,fi Mercatoreis contra^lanccs


titulos ,
deprchende-

i8i

&

cx^flimeexaminarcnt
rctit cire iuftos

licira

HoC

criLt contrailatio.

umcn elfc rooialiter impollibik

& dtiigcntum^

()uam adhtbeiecomfmiaiiietdKimtai^- oinitino


lupcrhcijkmtirc procompcltO-*hibettlf tfcitt
nihil iuuac in propofico.

'

TtrttMm.

cmuntab
.

'

MerntKMCi qtri

allis

in

magno numero

qucunc

mituraMercac9ribus,^quic(Aexihio|>iaad^dacant,proptereamdem rationem. Poft viiami


aotem , aut aJteratn venditionem fadlam, non tehcti ad taicm dt!I{^cntiam , quia iam tton eft pof-'
quoham titult capOtf (k iir
hbllie togndfci
,

diligtntia cnetrupefnacua.

Quiinum,mcncemvnim)^'velakerum
,' iicetlldperuentac pofie^ dabimn aii

tidc

w j6r

&

ereo ne-

fcquitur .ntqueqiiihtumfttrc

inquo&illi tauttP.Molina
,

5. ^"^^JIJ]^

is. Qo>ndo enim-poft bolcquitUr dubium , licct nullaadhi-

<0> Di^ntat.

nnm fidem

qua

bcri diligeocia poiiit *

probacdi^usPatcr,cotnmunitertikwlMs..(cruicu-'
tbeftintoflus} ergo debet ittdicpFi tiitta iQud.

Qm.'madmodum

li

quis

rem aliquam bona

vbi

cum multis ati; quotics qui^ bon2

pollidcrc coepit

cum

fl

fidc aliquid

dcinccps iudiccca-quaii pro-

oabilitatc ad

vtramque partcm

{dam,{i fa<fU

liitficicnti

diligenti^

rem ndn
non poteft viu-

peccare morialiicr,

cctc dubtutn, pofle eavriinerc,quia in pari dur

'fttinonpoffirAipdnkredubiuiDrationibusprobAbilibus , tcneri tnanumittere , quia poiTcffio


cummataBdenihit iuuai.quandoeftatiUSj qui

biomeltorefieoadictopoflidencis. Atquiin ct^


fu noftro non eftaequalisprobabilitas ad vtram-

ticiiiO captiUitatis ,

quc panem, fedmoralisccrtitudo deintufto citulo ,'aitcch!i&ccti^ probabilitas, qucdcdiiaai


fcre vincat ; crgo ncqtiit ftrruum poiTiLlcrc.

poctusjiusbabdkt, lcilicetipfeiEthiopt, quihapolTiflioncm liix libcrtatis.


oet iu$ naturale ,

&

AddicbociittcUi^yniiiis,iquoeroir,habucric

%oiiam fidem t tune emm cam in eiiMr (liiieedafe


iits , non tcuetur manumittcre. Tandcrrt Palaci)

jmumm.

^,'85^ Vndeiicquclcxtumft^ircpoteftquoad ^.^^^


-dittlirnitationem

mens

poftquamcalcsp^
blhri veiidendi expoiiannir, ribn efli 6bHgatiotatis cicuium.

nantur

& id

igj

iuxta nupcr di^ ; eigQ aequic


,
raalam fidem depom-rc., cum qua poiGSctfQjifadmodum li lcirLC rcm aliquam eUe fiirtiiiaffl, ij

boc certum eft

aiio taraco

'

tprimumquidem,ac(ecifndania|ier

id <^<ci4

tii&nebaiuftnodi concraAaciotii rcpugnanc. t

SHc^^

VI

primum ftarc dcbcat, ncCcfiaritun

lulliticare.Non-^itur coiri-

muniter IdqucnJo u\k intcrccditexamen,

ficita

nequccommunitcr contrat^aiio licec , vndc rc


ip& Prima affertio no cft a fecunda diuerTa, quia

fhtrs.

prima conditionalem illaro dc diligcnti examine


Bon excludit. Tertium item apcri^ contradicit:
fieut diam Quaitum in prio ri eius parte.

Limi-

-qflaiiiic

Cationem autcm mtnime eftc ^auotabilem cx eo


patct , qUia aBnnai iam non poflie diligentiam
-adblberiieigo reftituedacft fibcrta: Panet ex jiritno,

'

'

.1 ('(.cundt)

&

eam

efneret,

id pofllelEoins

liniltnn prouocare

Qupdautem addit in hne circa lcnten- x


qoc i nobis funt dida, confir- f*** ^
mat t it enimminoc benS illam allleririfle empi

Z6

tiam Paladj , ca

torcm ,'Ethiopum,poflquam jd nos addu(fli sijt,


p^/J^
publicc vcnduntur , non tcncri ad amplioiem f,

.-quiacontra^Utioiniuftadici-

& cam oncrc refttcutionis

: ex eo qu^ t;,
qin addncatmir i tommainteT loqoeado , ias lU
benacisrerincntt qui autem ab adduccntibus cmunc , nuiorem iacerc diUgenciam ncqueuot dc
neque eincre;ergo poft vrato, ft^ilienm venditionem id cft dkendum, quod tn prima; quandoquidem viriotacft ortgo , 3c vt taliscognita.
Prxterquam q>i6d maniicftum eft emeiiMS ab

tur ,

condcmnatur, quandoquidcm prxiuni-

P"

polTidcri

conclufio in cafu proccdit quo quis emat cum


dubio { an qui vcnditur iuHe, vcl uiiuiie fucritc^
ptuatquicquidem non vidctur aliis confoiMie
quibiis contraaatio irta ablblutc iniufta pronuntiatur , non ob dubium, lcd ob moralcm ccrttcudincm. Scd fit illud de dubio veniak feoipet
profcl6 talt dubiumeftj qiila numquam poteifc
vcriiasdcprehel)di.-ergo ncque mah poterit depbni fides, ctkm aftercie iconftct ^rimam poOcilioiitm a Mcrcitoribus trocnttum cum dubio fuiflc,
vcleile dcbuilTe, vode vlteriorespoiicnocesiic*

cft affirma-

"

craihitio

boni dc

noripoflctodibaaadccrius fide fcQieri.fedrefticiiere abfque ifulMO tenercnir. l^ver6Scaita

,^y rc id, quod in fecundo dc adhibico diligcnticxarigK** mtncdicitur,locumnonhabere. Namfiloouitl


" ^
iiabct,5: iu dcbct prsfumi ; crgo immerito con-

^^^iur

pcrfuafitiiniuftum cfTc fcruitutis ticulirai> acqat

Dodor illc j ex quibus camcn


quod &ueac, fi inilsr-fi! compbquod commuakcr ttdlfiCji MBCnSic

datur ,facilepoteftoftcndi.

rMwMii*

, in ;qua eft faaoraiitle ; quia e sagniih


nequit illam dcponere ex bona

qus ex

igiiorantia proctxlebac, dlc


tn eo ceftat ; tdefteniro-mal& iide etiiit t qoia fibi

inquifitionis circi iuftuni rnptiui-

nibil elici poITe

inala lidc,

fidc alccrius

(injicchciamrdi^cicafrerctitis ,

ncm vltcrioris

fide

enKiic,& ppftea iciat vendtcam efle ab co,de quo


pibbabiHwinv prafumitur eam rurripuifle , vi
clnfuttiyftm pnetibra dt, aut alius Gmilis, auc
"rerincrinequit ,iathfi fa^^ta dilr^cntii ncqueac
domiiTusccrtus.deprchi:lidi)quod quikmiuxta
cettiomfiiadarocntumcA Audloris eiufilcm .3.

'

dubiu dc

l/^l^^^ fi.
>

cxplqraur^ fj&j^

vcricas

po^flto ftat pro liliemin,quia Ikiatt hina^on- ^iAiM

iriiiabioaMlidrei^cOnditio poilidcntis.
Svxtum ttim', qui mala fide cmir, aut

VnLu^

Ex quo

184

It
tion ttncri manumittcrc
,
fa^UdiiigennahcqucacvcHtas dcprehendi^quia

fucrii iufte captus

^,1

mLinitci-Accidtiuiaiudicari jatqui.vc dixiraus,ac

Quamim : idem cllc, quandp vnus j auc alter

bona

cmv^

non

ftquentes emptores

qut ctnuDCur lccuA coniicicncia pofTi

deri.

captiuitatisconnct.

inquificioae rititU

mtn^

niiilco

qui cx iEchiopia miitros iftos

adducunc , pecqite tnorcaliccr.&adrcftitutioiietn tenen , riifi 'dSA diUgaicii'd^ iufto lindo

>

qui ex Atbiopti adducunc copioram banc

mercem) de

P^ff<=

'

.
,

Tercium

iis ,

{nqmfirionem,ltd poiTe opinari lidtivendLqaod


exeoiic improbac irpM , (vt prob/uii}^ fiutt

ramwiaiti itt ifftfiuim. Tancum illc. Ciim ergo


fima eommotiiain oppofi.nnn fic , & de nullo tn
particulari roaior babmccmiadopilftil
, qHMB
ea,qua; de omnibuscoinmuniter h.ibttnr vt ezpcticncii conft^ : fic cx co de nuiiius luilo citulo
.

3i^ArfKi.rakl.

Digitized by

Google

'TbcfMmJnMTiiHlMslX.C^.XU.
nonroluRientum, fednequeprobabileainotiliam fuccurrere

& iu iiiiufte

t(a.

poHidert.

mam didbm ^ fidedignis ortam probauerat


~

.ioboii4MMuftttteflilmii

iple

Fk qiw^

nemincbMint.

tf>

/WMWmancipiacx luisregionibus a(portataIidti


cmipolle , quia non fpcftaiad fubdttos exami-

TMW wASMiU TronanHAU.vt /4MJI#

(ielibuselIeiiiiuAam,&iiiiquam,dlcomneseam
cxercenief eflfe in ibnt demmttionb cterme

Lufiouiea fixibens ,

^I^I^P^
iiT

fluUlH0l^fMtntiM /tMU

nareanmerccslicitcarportftiturin rfgnumj fed


adPrincipemi cum er^o ilk vidcaturprobaK^
nbaft area idftropuloiii^s tndagandum.
190 Cijm ta!i$ fit huius Dodloris rcfjlu- CuAium
uo,quiexadiiilimerem iftam inueftigauit iater

p.Mdhu
^^rmmmi-

pRinMtm ex J^ut. 3 5 (ic procedit , vt>


1 gmiailonemetncntium mancipia abin-

87

^^*^

aflirraat

iDeinqoaTtftconc]afioiie,vbrabfo1ntelbquitur}

C^.i.mm. ft<3r8.eomiIlamapprobare&abf-

ii$

Qsipd quidcm oqn yidco

^h^W ,
iurt^ Dij^. vmcs dt luFlitis im ttiurt,
Pnndo f.num, 1 negaditionemifldiam
pf>
macmptionc condcmnans , pro lcnrcntia fiia
meriti P. Molinam allcgat. Cuius quidan Pii"^um proounqanun ctim PSancij priino iMni
confonet latis apparct ex ep non poflcpro nc1

fimcnamrartucri. Sicergo ciim prxmififlct,con-

Vnde P.

Vnmm.

Palaus TrsB. it

timti^

goiiacioue

quod iamexipb po-

vt nihil magis perfpicuum

&

clufioncquaniidftatuit

patrocinium aduocari

ifta

i nifi

fortc

fliiaiiBjEvmqoSlemnon kK^uitur dc bcllacaptis


4LCtanis, quodcumaliquibusexillisgtntimis
iofltimefledixerat,OiAiMf. 34.Ttcum Angolanis,
fiqm font altj ManMe leOte Profirflbrei, qui

quatenusde bcllo Captis alitcr videnir fentire,


quandoquidem illud cft iuftum commum im-

omncm
Dc iis

pfius Patris facit, quil>ij(fitf.


J4. $. Pdulusvtri
aicvifamarcinftruftioQem, qua:iRcge Seba*
^iAno data cft poft longam diuuflionem
CS-

mo & Kegiorum ludicum

&

eoiploimmancodiuminChriftianosad
boltilitatcm

expromptum

prxfcfcrunc.

ameni',^! bellum gerentaf cum aHii eos capium,

&vcndum,
88

falu^confcientia

fieri

poteft} quiafic

magnum

ilIudbonum,minim2aliitocoiiicqucotur, ebar-

bana

cdufti,bi qttft

faaiioniQi|)od^quimiuN

minum more viuere comperiuntur.


Tertium, non

iirtimm.

aliter

Scd

'

kruitutcm iftorum.&

cuiufque-illorum permittcndain, quamfi luce


clarins cam iuftam cfle conftet , tum quod libcr-

fct

Tom

ctiaro

qn&d vc magrio

ef-

morefquc Chri, vt fides noftra


,
iocis propagarcntur.Addit,tempo-

adiumcnto

fliaoi, in iliis

189 Quartum,xi|/^. 3f.adfinem,^3tf.


eum,qui cmitab co , qui bona fide ccepit poiTidere,& poflci de iufto titulo dubitanit, non te-

poftca fubiicit

/w//7<r

gcnti fodioas
ucrat

191

Circafecundum pronuntiacum meric6 DtSuwi'

quidem annucndum
ne, funtftm
negotiationi
(i.d

fcd

cum

hdem
ifti

iniuriis ftabiliri

vacanccs

lucti flu Jio

fit

mclior condido poflidentis.


/ipri

emcntcm cum

inuin-

ignorancu , fi pOftca dubitare incipiat, non

fcBttli

dUniB^fikaldiligBwa ibAiHm paflc^

'^-

addita prarcautio-

fcib.et fdlujetnjcientij fierifofiit.

.vult Cbriftus

fidet

Non

^"''T.

aJjl^

ciiiQ alias

negotiom

ad illam penitus

noa^^^^

mouean-

Vndefi fciicntco$,quos a(portaot,Chri-

flianos minitni finutos, fimifiter

HOn

crgo

ipfi;

afpQmientr

drca auro prcriofiorem

tcmirrogacaciniurixcx

fidei

libcrca-

commodo,

^od

CMeflbne fiquitur , compenlabiles benfiancnr.


SIc infidelium

fiJij

inuiiis poicacilNlS

ncquennc

baptizart.

QiiodaateminTcido habetur,

Quintum vnde

qux io eotradhi cflefiimifu^pr

pbtiiis agcbacur.

cefiartum pro fcruitutc permittenda

tefiitucrc, ciim

neqne Mimkil

ii^^jyiSiei&rdiibhisequidedeob-

neriint^r2reftitoere,fidadInbitidil%ciiti&,^

cibili

tli^nh'

^eruat^ inftrudlionc.vbt deauaritia cfTc fari:; fun.daufulpiciopoterat, quandobellumilludnon


tantiimobvindicandasiiiiutias, fcd propterar-

nonexiMrati veritate,tantiim tcncrtpartem reIHtuerciuxu dubij quantintcm; quia in ius fuccedita!terius,quin^iidiligcnrianon tcnebatur

Angolx

Qit

dt militti tkatdmt , vUs ftds fitit HHhs


^
tfM.^feJu,f*aem]HfnaMoifU^ihsMditifh^

tur.

,& ita

ituro

Bhtficiafifr ergtjmt tx*8c ftruatd

^aintrMMfftdmttUdsdkMtrmttMttntMbdiitrete-

dubinio

ductm

agant,

tianj:iumnaufiagare.

pofTtt ,

nlbfcriam comrooda ex bomaniori commcKio


fucura, 3c fic condudit : '^ndmuii duttm dUui non

/aM,iiriMMfli /ititi^irfnr.Sic ilk,apcrti


indicansinnegotiacionetfticOBfiieniiM ncgo-

de iufittia

S^*
^"'^

fentcntia iudicatum.

Confcicncix, cIcfkoDuci concra

Regem

tatiscaullzi quippcqua: piiiliiiucft, pcrfcfit

(uffiragmdiun.

certe vt dubitari

filio

icfolutio didla proccdir.

Secundum,duroaliaviaad fidcm Cbrt<


flianam tndocaidam in illas r^ones hon ibecurrit,fiiuendumcflc negotlationi ipfiquantum
1

J^JJ^

quando crimcn tale cft, vt


feruitu; (it piuportiotuta illnis peaacTcrtia etiam eflc iicitum, quando paremesfamcprefli filios vcndum * vt quicumquc alij faccrc poflunt ;
nile fi boc tntei iCthiopes accidat , iure fe pofredafti funt

a viro

dici

^ 'P^p
inueniri poflc vidcatur.

tutcm

paritcr affirmarc. P

OUOOM^

aliquando geri a Lufiianis. Seainda Keert


itcm fi ij ,qHi venduntur ob fua crimina,in ferui*

/"rit reliiaa

^!!^
^^TZl^

lujiitidO' iwt,

tlc

niens^o^dr&adc6 teftata

tantopotitcrit , eikin

qui illud gerunt, vt con-

riiigit

'

P. FaguodczZ/^. a.

fcnipiilo excrccri poflc

cresenim prxccdcntesfunt conditionalcs. Prima


cmptorem , fi ij ,qui cmuncur.bdIo

fcilicet liccrc

tufto capti lint ab

^*'*

Primum cius pronuntia^^'^ atJeo nt^otiationt luiiufmoJi contradicar,

, tilfi

in
qucmfortc inuincibilis igtiorantia cxcufc).
ffiianeminemefleeorum, aodetaflMmare. Sic
,

obmeliorempoflideatbcoiididoiiem
cuiusnihilreitituerecenetur ^ vnde nequepircem , nequc totum,quando bona fidc poflemo-

pii,

& fapicntcr diilum

fed ceni

eft

quidem Cktmn^.
"j^

non cffe ne,

vt luce cla-

tu^ai!^^
^/t^
dcduccndiim. Cimi cnim negoriationi faucn- Uc* cUri^
dum fit, quancum falua confcirntii ficri pofTit,
non cft certc neceflarius titulus iuce clanor ,cum
fiifliiMicflciHmfatibilemi tani oMtt confiaentia
rioritUustttuIus fit, ex priori cft pronuntiato

pOKft'^*

De con/facIf4 yEthiopicommmanapioram,

fi tkttlus

liiTct

^JH!^

hice clarior ad lcruitutcia permitteudam

in leruiciTcem redigi

valec vt vcndiiio jultitk.tta

non poterunt

requirhur, beltocapci Angolani

317

ci.imcn de hniiirmod: mcrcibu<; non fpcfla- 'j^


rc.lcd ad PiiiKlptiii, cjuc.n uincn vidcmus vcn- *fT
dicionem permicccrc- n uii tlcut hxc ratio non

prolK^lk lcntentia Kneri drca riculum


urmodi , ficnt cifca alci, ftde belto cft racis
cotmnunts iencentiA inccr Recenciorcs. t vcr6

Ctft

noncrunc

ahis vcndc nrcs duumntn


ncque /t^trt im

iic ,

in ftatu .vtcrnz daninationis.ica

quiajuftitiaiiliusbcUiiXMi

VtMr<r^r^/?(/?wfdicebamus.

eft luceclarior.

Vidcndus P. Rcbcllus mm.i 3.tx <]uo P.Fragofu5.2<y.

uitandorum cauf& fubdiri anteni, qui xeom*


mnni famainiuftitijm agnofcunt nec permiftionis jus babenc . ncqucuut neeotianoncm didlaai,
dttmemunt, fouerc,ilKos.etteconlbrTes , & non

191 In <^uarto anrcm tft difficiiltas


non
nim videtur ad plus ttncn cjui cmic ab co qui
bon^ coepic iidc poftidcrc liccc poftca dubicauep
,

ftiUm

tjff

r*f*hiriaHi

tma

tmi-

ttm afvj-

rit,quam iple vi-nditdr, qui in

Et

ccdir.

ita

ius illius plene luc-

P.!!anciusr<(rQt/. 4.

canciim vtrbis

quc iccm

j^.

hoc abfolmeafrerit , binenccm codcm iure


fdtmUbi- poift: lc cueCi 1 cicat aurem pro eo P. Molinani ci'tacom,item .1 le, lHi.x. it .Mdtrim. dt^M.^i ir.2S.
N<ir.i,

cii

& milliiis reftitutionis obli^acionem

^ii

rcftiioibncin niliqitara factepdais cfrepr'

tcribit

Sc

modum

ac quantitem

indic.it, Diftit.

puderevuUtittHr flurimA

omma

&

citato

t.i
*

Jijg funt,licitfer-

awK^id

bibtiHbifi^findimifiilieRt:

s^ort*ri exiUh

mmtsm

perfH^dciU

miII in fiMgiiUri idperfiuJeiit

>

Hcilie; quaj.quidcm.vt dixi.no^.lAcistaciunt,


-qtmeiirni plorinu mancipia iniufl^ addidb (crituti, vcndaiKur , licct de hoc in Tpeciaii nO(|

di pr.t/iJi

.'{<

3 5 , $. Sit KihiUmiHiis j nili quatenu ait non circ


obligationem aunamiffionii' .Sed
prObiH
iiixt.i ilh n
bilis vidcacur fcntcntij P. Mnlrnx

ca,

oricurdiAiumiquomodo circalibcrtateui fit par-

xum onerc reftitutionis.qui lin; priuio cxaminc Sor^J

conftct , debebattanvcn poGtiui conftarc, iuxca,


qiw idem Pater docet incicaco j. Sit niljiloiu-.

dm

J, D<,?'r.

rialis

facienda fcfttnmo

dam

lcruitiorum dimiiiutione,

ftdicipoteft

Are velit dominus

fioien-

fi

y.bi aic

;effc hirto

peccarc lctbalicer eum

ablatum.

&

ma cft,
eam calui pixfenti aiapcac , vtncx^ueant .Mcrcaiorcs Lulitani mancipia ab inBddt-

preriuiii

cruuc qui iudtcent id contra

ntioncm fcruinitis cflc } fcd certc non eft , quia


dominium rcrum aliquarum baberepo^
pro quo pluKS cafos adducit P. Itfolinai
,
Di^r 38. &. exco P.Galpjr Hurtadus Z>f//ffr. \

Qu6d autcm

k..c cmcrc.
bus

pradiimtKio ft fitil
Sei iam *d Jt

fimdata, ab

fiint

tlmpHm : vbi probat intcr .tthiopcs rartiri

8.

ez quibus vnus

eft

tur,

qui fine examiiic

& vt partc alia prtti) d.ii4 (c

19;
btfs

f'aucar,cum

fiftltrm

cmunr

alii; ei is

&

nonclTc iiiiscrcdcnduinlacisconftat.i cuinnul


liu^

fi Jei

Qudd fi Merdtorcs ipfi in^

ceftes fint.

ftumtitulum

fcruicutis aifirmant, Cliriftianipro*

k&6 homincs,cumtamcn ordinarie ralisiion fit^

taiiendum,
In quinto nihil eft

ab

quia c;:iam cuoi


;
Luritanicmunt,nonconftatillishunc,
tllaaa
cfti iuftc capcum, & licet vcndcntcs idaflSrmenr,

lux liredimar ; in
jus

cafuenimdtibix kruitutis cxiftimo pofledominum compcllia judice, vt rLdcmpcioi>cmadmittar, quia cft ius iliiusifflper^dhun^cftmaxiaii
libertiiti

illa

dilcurrus cft prorius intir.nus

bcrtatis,

naeflfl

GiUncigo mancipiay(|ucadducimi!i
maxima cx p.irtc t.ilii linc , Sc bcllo c.ipra ab

eildem Luliunis perpjuca comparatione illor


rutn;fit plani ex co pcccare letfialiter iuxta ipfam

ip6,non admiacre, volensconreruarc

eodem oncndinir %

.facUaiafta.'

c^m et ali-

quid d domino datur , vt cius (it ; drtale domi>


nium cfle per<<Aum, dcau affirmanc. Pro qoo
Onacc Tomo 1 Di^pHf. 4.
mm. i i 1 Poceft aucem leruus td , quod datur
Tidcri eciam potcft P.

&

vcroGmiiitcr piaJuinitur mii*mi


Q^at dotarina conuaun^-

lerui

i inre^Di^iilt.

quo

DMcaliquid, dc

& mcliori rraifU-

rione.vt inftar lamuli habcatur,Qaod

u ms-

b c. NcPrmnm ^
r inrrrm iy.< .1

itiam appr

nuod

ofrx diif/neilotikiis pr.fTalatabui

indi-

vndenonbencallcgatusvidaur P.Molina,

t*a6tis

fr^tifKm^ adiidc inhftc verfJa f

iAn tisHm tn Ipecie cafbs praelentn Jot|iKitt*, iderii


tencr,

lcd

racis^cit

quod negodttori-

VI ipfe Pater mulcts profcquicur ; quid-*de barbaris ad Europa^s merficulas , <k pucriles ornatusanhelancibus, xquum fiicric r<mamus 2 Es

eorum ma!a fidcs a citaro ati<f>ore


cnim loquicur Di^t.i^.Ce^

fuctit conaftata; tic

dhf. 4. QmBefe^neyi^MiiaMm extrmt

fMshttrpeiat'

rf , rfl(f^u! in fldtu djnwaticjiii jcttrnit

mfi /jutm in-

uimilnhi tgnorAiuu extufct, tn quA mminemttntm ejjt

t/ffirmmttmimm. Sicille.
Denique quod^in fexco dicinir non videtur

lusergo, & aUis Doiflorts tanti prmunfiarts babemus negotiacioncm iftamcircdamnabilcm, vt


.nequeemcrcLuficaai Mercatoresquant,neque
.cometpsemer fcndere. Vnde
idem de em-

&

qui ab c'lv!i.-m emunt , diccnptionc corum


,dum , conle^uen^ia do^inc videoic clariifiaNft
,

Primo pronuntiatoxontbrinari ,pco qoo praroejmmmtfi denriaMifM citttMlem addiiAia vidaiiivNr opcni^
immitim

fim^ milirarc. S! tnim Mcrcatorcs cales vcndcrc


nonpoflunt: creonequeab eirdememitcadem
iwo tnlpiore eiacioncquq ftat prt^ wndiioK i quia fcilicec corum, qui vcnduntur , non cft
Terofimiiistitululeiaitutis.

;_

-,11.

^pt^fKtj

j.,

fro JEthoptm UktUti


,4tU0f.MffniS fftf}kmMtmr*

Etquidemvtdrca

Teitiam pronuwtianimvidimos

dtatn* AaAnr

ad lenricutem admictcndam cttulum luce ^lariorumextgit ; cumcamen ntbil takin-venditione


apparcat ,quam proptcre^adcA aceihiOpdcmnat: non crgo empcio licet, vU4diUam linilat

minim^ ftindus occurrit.


i9^ Necratislacit.quodaitadfiibditos.id-

C EEliime

i.

&t. Qtufl.

^ quid P. Molina

o. ii^.;

in deceftaticmcin

ttationisbuius,citatis }fj|^r.j4.cir

(>iid-

Jibeoiercomplc^icur , &orroborac,racionum
.ft;

nnpiioniAii..irrcfiagidMHum^

mentis,

&

p jtMmt

nego-

j^.acaimular,

firma^

quidem pondcre in ca cft


afleru compulltisj oon vcricus iaam odium paiivcritatis

Digitized by

Google

Thefauri IndtciTitHluslXXitf.XIL

3^8

turanijcium patrisafFc<fluoblituicontraLufittl*
nosfiiiminar,doaiirimus,&degniiiflbniiiLiifi-

Hjimn

amnmc

^iMtAfpr- Magiftra

Cum

Mtrt.

Sociccatis noftrx

aliis

ncgoriaiiofiein efle liciiMii

Mcrcatores ordinaiioncs Rcgias ferucnt

li

quod icado6iiUuni Patrcs judicarunt.


&icrupulum prononreruatts ncclcuem

uantur

ramij. Scd iiliusallcrra vidcamuf.

Vrrmtm

Sicut

tff

In quibus placci quidcra emptioncm 0''^'**

i$f
,

czamine

<

circa ticuium Teruitutis iaciendo.

codcm

iniuftitiicontraftui hiiiufmodi.ab

runtur.

prout fiMae<K,
quos iftud
cuncur
Regijs minifti is
cxanicn ipc^t , ^ui et parcc emptio dc manu
pcccacoTum non caret lcroptilo,fi prciertini acocv
cdsfi

inodttierboscimnt

ali)9

affc-

dat verofimilts qiicri)nor:ia

quod

llrui
,

iiiiiifti: fir

quamuis rcgulariter non tcncatur


Iwros fertio ct^ere,afiirnMmi feinioAi fotmute

hha

'

leruus

dctineri,&

modo,quo

idf'a5lumfiierit, narrantf.

Addit. r0<<rczaius. Si Mercator concA


j^nwiJbw.
tiftamtK' przfcriptam a Rege fimnaftt' lefdos oiafil fide
tim tmfiM cnitTit , ntc pauciores illi fint refpc^lu aliorum
,

mL^

'

quod annishis proximi


Luiitani caua

&

^dcm

gros populos ad

Cbriftiaivw) iiKk&flb

PMnioi SocienKis noftrc redudofy


& crudi.liirimam vcxationera, opiMrclTos vinculis in Braliliam dcporurunt} vb{
osvdmMidpia, poftpoiitis bumanis & diuinis
Icgibus, neque ancntis Pomifidis ocitrtttis, ll
Eiborlbiiii

poft cxdcj,

raturos fine bumano iblatio diu

Bocentis, qui

fibi

iatfVuram dcbct imputarc.

Si

non cft xquum quempiam dam-

quii

'tfo ludiee'}

hum ade6 graue fmc lua culpa pati immo ctiam


\

quo euentu pro-

ficuljpatantilhnfueritvenialis}

damnum
hoc cfle melius ait qu4m

ponipHatihn cuTpg

dum.

Et

tantftm

lubeoti-

fi

dicaiur

^Gc opncs vendi, fed admonitis emptoribus de


Incerttnidine ^raKUtls

qaod ettam ndetttr

Quod

probabile reputarc.

circa libcrtatcm

fi

pro illa cftc in vtrociue fbro


xqualc fit dobium pro KrahMfc

dubium occurrat
juficandum , fi
affirmat .7.

emptioncm, fed etiam poft emptionem, teneri


Mcrcatoresindagareveriutemi quia fummalc

-fidei

poireflbrcs

^vanm doilum

'manumtttcre. Si

inucftigandum

quod fi indagationc ncqueant


deprnwndetc ; teixn
autcm borufide emerim, ad

ierimutis

fimilicer tencri

veritate aurera

BOn explorata tcneri reiHtuere iuua didb mm.


,

192. &pra;tcr iniuftum dtulum feruitutis, addtt


iniuftitiam aiiam cx co quod miieri ifti certiilimo

moitis pericub in nauigarionibus

cxpomimar
Itemexeo

vtquotidiantj ncpcrimcntis conftat.

qu6d

laborandum in auri , dt aigeati


emuntur , qui labor illiiiucompoitauBs

piurcs ad

fodinis
cft,

&adquem,nin morccdigni,neqifcnntcon-

demnari. Addtt aucem ex P. ^uario poirc licitam

eiTeemptionemadUioRmmfcfiHliilKatalblbor iufto aliquo prrtio compenfetur, 8c in niui^ationecommoddiiiis prouidcat(tr,n pofltnt reipirarc.

inodo

fuftincri potcft

fcmpulo ft ire non poUt: cmpiioiieai


apud nos,quai)do taks lunt vcndicorcs.

finc graui

198 lamqaodadpnMnniosaaioec* Sicul- OMSfMi>


pi Mcrcatoris accidit omncs dcbere manumit,

tijvidetur optima ratione

riitxlari.

men anmeniiintnM empioram

Poflct

ade6

c(fe ezi-

guus,vtnondti)etctproptere^ vcndirio aliorum


impcdiri. Qvip euentu iuxta conioCluras agendtl,

n idlicei tot extrabantnr

quot inioltt cmpti, in

^uibu^ verofimilc aliquid appareat,

licet

non

ita

^undatum

vtprobabiiem laltcm poifit reddcte


,
perfiiafioiKmtftceiteinterrogandoemptosvfi;
cft crcdibifc non poiTe verolimilcm notitiam
hauriri. Qjiod auiem ad foites aainet , valdc vi- Sgd i

deMrd^fetiMcnimfianiibm^lbrectiamFO-iMihfc
ceft magium mieruicurccopiam eorum remancqui nuUo ad iiiam lituio poiTuai addid, dc
Milenfin {oidcm eonim, fi demr, non cft Iii9rc,

quia

iiuiiti

hciunt intcr anguftias depre-

henfi, tali volentcs

k foitunz committere

Kam non intlenMmcViam recuperandz


tis.

dutn

iibata-

Ab hero aioem compelK nequeunt, quta ncNI

veriimeiredomiaum multitud(ni$,(cdeorum
tmtikm , qui licit^ empti funt. ludcx autem Hi-

-eft

ftiinonio corumdcm dirimenda &. vcroiimitibnt mmiiliii om'eduiis , n lciiicet ali j de aliis
imenT^enror,ab inuicera fepar.iti. Pofle cnim
querimonias iftorum efle verofimiies ipfi; P. Re-

r^Hi

.,

bcUusaffirtnatinHM.^.

niamndmmf ,dk9ddii-

^Uquidcm oftendunt

,vendi non poflTe

''^

admo-

nids emptoribus, quia iniuftitia rclpedu inno'ceniinmilMeeflkrex co, qut tKque rigerofi
prerio

tieque modcrato vaidi pofTunt, ficut ne-

argeti-

vdnonicruus^ pr <i^ilortim f ft vMktH\rTi

&

fpanusnoneftcompecensre^icduinaocenrium^
eocnimipfo, qu6d iniufte cmpri ftinr, alccrius
fori cenfemur , ad quod ante cmpctoiKm peranebant. Iiem iudez nuUum poteft inWMeMem
ad icruitutcra obligpe. Vicfctur ergo res ifta te- r<f ,^b;-

tuKdo<Siia

dumaunim,

gencraltter profiitun

vt

qoeemi. Etqtiodiiie additde l&uore iibcrtatib


'liocvidenirpiobare^qaiacftmidnlihmi ccpiale
fitclrca quemlibct iIlorum,quod fcilicet, fcnius,

Hoc enim cx magno torios oibb com-

tum eruitur

huiufmodiitaconfidcnter inhiarc. Qu.Tcrgodc

re

nodluque,
,
dcfcnfione oportuit, innoiam non audeant ad prxdaoi

Vnde pro

fcruatis Regiis ordinationibus apud ^tluopes


poiHt pRrfumpiio futTragari ? Fic u^itur cx didii

cicns

&fifitmitM : iniuftam cfle


196
negothribnem oftendit,^Armam;ncm fblftmao-

'

cft id,

adum regione.

ccntcs armari

auicmfineculpiTboIogica,mittcndaseire fortes nner feraes, cx eorum conieufut <|iijMlfi


TCnuant, ad id compcllendi i Mcrcatorc qui
dominus dus muititudinis exiftit , vcl ab ordina-

mrf

Pro quo

Uderunt.

"^^'^

Ptonas S. PMli indigenx


Paraquariis finiiia,
armaca manu iu cos Ixpiiis irrupcrunt , & inre-

manumittendbs , qliianicln>rcftcoiMlitiotHKK
ccntium: fi autcm paudorcs fim iwtiftcempri,
Cr tf.juxta
omncs poiTc vclldi. Ukm Mtatm
propriamlcntentiamailerit, qu6d'fiucnumcrus

ul|Mcmptorisnondcbct cederein iniuriamiV

'

tingcre.

in Paraquariacft

''l"''u"t<^ffiptii>0'^fi<^><iu>aforma feruata, de

*'
.

lfc^

dciipBi oonfeftmt^nin taWnnvidtaBiw con-

|ir

omncsitaadniixtt,ndiccrmDonpoiruit-,orones

& culpa
diAorum zqualis tit fiue inxqualis
Mcrcatorum cucncrit, nullum poiTcvendi^quia

'

'

fu}uidcm pian^ ollenduut Kcjjia

Ilia

"^j^^

^jmZT

Hoc enimcaoftenduncquarpro ur

illum fupcreue.

2lJjJjJ[*^
*

^^^^

flelidnm, quaiKio Rcguinilliprzlcripuler'

Digitized by

Google

2)^ tontra^u yEthiopicorum mancipiorutH,


Qjiod cfe.bona Bde etDcimbus di^um,

'

cire mSm

nonpollecinUe(]uenteradari(a,quando<)uidefn

tiutiAm-

ank Mi %. non diibium, fcd moraliccr c^tftiAldcft,omftat


ex ^dts mmr. 1 84. Nauigationis itcm pcricuii
fle certiflmia faris cx addu^is conftat pro quo
,
*<ft

tiuottdtana expcriinaiia pofituniis cumulare.

Swvtr6ad
^***^"* fpcdtan;

& cum

non
poftunt cmptionc com-

rubftanti.imcontra<aationisil!a
iufta

'"^ capt hmt.talia IbJ*!*'*^*^

'Irtitincommodadeprehcndi. Si autcm in naui-

lLmui

gatione fpecialis dc iliis habeatur cura

pauct et-

iam periclitariibtem ; vcaccidk quando tllicx


'plonim Mercatorum roanibus iii aliorum deuc"'""^ poccftacem.Id aurcm quoddc fbdinis auargcnti dicitur^ tantum habet paiirolMiinivc
''^t
nequeatquafi inucroGmile, rtfutari. Erit autem
rfri". E
f^iado -omnino k ratione aHcnaaijjli id^quod de iltis di-

amn
Mf

iTT

cft namque
magiu diuMiicxs: ^tiiiopes namque iufto
tindolenii rupponunnir,
difficoluu de illit

metalla tftodicnda compelfuntur

j^'

in

illis

cft.an
auri

fi

tales

apud

infideles fint

& argcntf fodinas apericn4stt

emi

poftlnt ad

vt

Angoiani,

ncgotiatibnem relpcAu Mcrcacorum in Alchio

Quod equidem intclligcndum bmm yCM


prxdi^i praifumptionc. Acqui illa invtuJHlfeommunitercenat (iciK enim Auiilores iftita- *'^'*'.
km przfumptioilcm nun habcnt ob coinmupia emcntium.
eft ftante

nem

^ll^^

famam,ira

coinmunitcr habcrc pof- Aj,,


'
illa crgo dcdcicn*
"
ce>nori|>oiicntftareempuo;videaniiir,qcde
noxia prxfumptione conlcicntiarutn di^^onini
ilii

fum; iu enim pubiica

dicicur

ptioncm

, fi

iuftacothpcnfatio prociufmodi

fiat

ipH non nifi tmiipnabBiRrrccttftbunt.- Atqut


lndijnL;Ibta!i5Compenfariofit}crg6dfUcrfacft
tn Mis raiio habemusergoex Aud^ore dilo nicfie, qaod negociacioni, dc

liit

-ilfii0tagaii.

qua agimus^ pof-

-.

..

Mcrcatoiura idem Audtor adduat mm. i<f.


201 loannea Caramuel iii Theologia mo- frii
rali num. 440. C" 44 1 dc Indis loqucns aicr pof- Cmtm^
le fcruos cffici quando ab aliis Indts capti, fiue
,
iufte,quiaintcrcosbdlaiaftaedefio0ane,fino
iniuftc .quiaabcifdcm erant occidcndi; quod

200 p\Otn. Solorzanus Ta.

k^imm. 108.

na, P. Rcbcllo

/f^<j.

i.Lii.^. Ctf.ft

adduftis P.

Moli-

Auguftino Barbofa ,Soto, j


Mercato icontra^tioncm iftam^ eo^
,

dclma , &
dem,quo illi gradu,videtar improbare. Pro eo-dcm cft Nauarrus m MmmmIi Laimo Csf. 23. m.
96. CrmJii^tHoCMf.ii.in MdJitwmtits m4 citd.tmmm.96. Qf. 23, Paius de Nauaria Lti. 3.
ifjtifliflWi
Cjpui.MWii S15. aiefe non audere

iuftificare

tum

qui

tatione emcrct,dc
Iiere,

cum ea fu(*picionc

itiim difcrniim Jit

& dubi-

qua Mcrcariis tcftaturcflede-

ob publicamiamam

iniuftx acquifitionti^

cir prohahi!'

facere folent vc eos comcdant} imroo

& aliquan-

do eonrai carnes in maocHo eniendas exponeiCfc


Ncc pofletnnrum, Ced ctiam dcbirc li poflinc
,

t
quia dcbct co pa^o lubucniri in extrenecriUncoeoiiftiMitist neqnedlfirobligatio^
nem, vt iiKgr.uis, quando fic periditanccs ha.^

caicrc

'
'

-nA

bent

quo

valeanc

'
.

qu.uiiuis

ncmincm

citec,'pne*

iertim P. Sancij Q4V Qy. 4. nam. i . qui id iux


taprohabitemlencendammultonimibtuit,iux-

fif ir

taciuam noii tcneturquis gratis fubuenire abcuit

if*^

,quando

tibi

id taccre alio modo potcft

wrf

vi mutuart i*^**....

do, vtlcommodanda. Dt Aithiopibus autcm /**"**.


'

cicatus Audk>rnihili'peciale tradit, tcdTemittic

ad P. Sancium , vndc negotiationi ifti non aliter,qtmillcfauet,&fjcparum,autnUjil. Eft


^SL-
autem in codem notaiidum , ita i<:ribere iniiio
nmrwiiM
iUiusdabii;<v/if./jw femoritmmiUidex titiiii nn fmM.
4mHi^tHtt4$4ddiuifubduditJ , M mMts &{. dciita
vnit^
ilgo citm rcfolutio eiuklem proa-dac : iit finfe
drca Nigros id addit qund diximus. Przter
Nigros crgo apcrtc liamncat cx Indiis muici
fc

feiruonim millla in Hilpaniamaddud.

V.

tidd fikiiitMt gt^


qU i ff^iwH
uuffm iitdiidadM0m
.

'

tciuiam fcqiiitur

dtbcnt

lidclcs fiSii pciorisclTc

Pncccrca de eruu cciam.ilibl^

cenlait P. Siiarez Kciiam fatuiam em-

tucnmt, nequc

'

tan^ cxtraordinaiits,ac pcricuiofifcruiciis.c{uam

cflTciniuftam

&ali}. IndiaiiCem^ncquelnfua tnfidelitaieinoi

qucndo

'

3^9
eam

de reincdio prouiderc^
-ieilieetflbeitaiem. 1n quo quidem alionim ieo*

conditionis.^

....

confideratis circumftantiis

dtikium ileimitflitiMt

men

a vcritatc cft prorlus alicnum

fua libcrtatcfruuntur

Quodi*

Indi

cnim

prxtcr Chilenos aliquoa


bello capcoapoft tcnacilTimam ,
infeftillimaai
,

&

rcbdlioncm ; exquibus nclcioan aliquis in Hiipaniam fucric dcpoiunts. Quod aucem cim

orum intantesvideatur Reguu dkora deonii


r
fi ir -Tiim iiiftirinmi dirtimij%ri>7hiiiif

ii.s.a.
jtoir P. FagtimbKCiiif. x. tkMfMi^it

C*jj.

.;

cr

!. f.

ftpntt

vnus cft , qui ncgotiationem iflam J' ^ 'i


.dctendcndam tuii3cpcric,|adoipiMa,.quccoiiaa 4" /"^
flbmoKiielumtKjCOfHitaf Mfpoiidere.
lamen, quod negari ncquir Mercaiorcs in
jlrtia

inr;

Fmmr

mfiMkitMtkveritUiii^'}^ jtrHUMiii ccniUrttt qux funt


AaM^'il^verba.Fnnctfcus Garcia ic centr^^iAHs. PmtttmtU.
4/ i. CMp. 7. omnino infenius cft ifticontrafta'

cioni, licuc

P (.^^

tamcn

&

P. Palaus citarus iam jmm.

9q.

43 di^ , vc conieqttens
P.lltqp-

emi iccunda empoone 4


quod tarocn eft intcl!ij!;cndum,
quando pradiimptio non eft in cootraf ium ,iuxaddit poiTe

MercaroTibiT;

Fragcfus Tom.

j. JJh.

f>oflit

cfledeArina. P.

10. Dijfut. 22 mtm.

fi^ Ratrem licbeUuiQ kie

3.

&

cranii^ribic ^ dc . 1

ibcoit qa&d-HeeeJe6odi ab iainattia poflkemptiu

^thiopum, qux fit in

Lufitania

ii

ina

Mcr.catorum (^taifiimpcioaem bonx ndct cx-

iNmwNiilm

nibilQaHniis

tbio^a.ance emptioncm roauqpiocum ddbeie


fernmitittinilomcaanMnate'; alib fanmni jm't*
ftam. Hoc crgo cum fticcrc dcbcant, &rcipla'

bcerc

aedcndum

elt}

quandoquidero contia<

linm noqoitconiproblri. Proqao adiHttfidi: k


Rcgcin illis p.irriba<i miniftros cflc depotatos,
qoi

'

diligcntoraduigikiii^ut etiam non


oCdf fiii ita faidiiriolbi efedere , vtbtncgo*

tci iiuic

Jtecc

lio adcu gr.mi

& confdentiis grailandisi fupf4

modum obiioxio

poftpolito

Odttmorcdii&*

malent , Deo A Regi pariicr indddea.


4BBr*r
Dico primd : nagoclacbdlft& 4ec^- "^i""'
3
dum tnaiorcm partcm mancipionmi , qui in illis tircM ,

&cumonc-!

pan3MiBUincur,eft.iUiciu,uiiufta

Ee

Digltized by

Google

Tbiiim Jmliei Tifdm im. C<^. Xli.

pltc^antur

tx conuinciim.
<^^".?

Dico fecundd. Mancipiorum copiam \ Mcr*

2-

mtt*mf.

cx Africc rcgionibus aTponaac


^qui
aoirdlJicitumemcteinlildiiSt&Elltopi. Hoc

^yiLiKw,

cdim cxdiAis

cuniMtrcado,&

& aiteto an

fit

&

Don pocciit^vt cicdojre^ frnticinibuioon pior


hari. Sicctiiiii&inKrtptotiiiniiiiiktiefteeiao-

rc*auo$ pro eturdcm caufx dcfcnGone militaa*


tes

tus

JjjylJJ^

& vidcri poflunt illa rupcruaoi^

coaftinm. Sed certd pro vcricate pugnafle ,


agonizafTepro iufiitia, vt Scriptura loquicur,

conftat.

pimj,

""^

vltimx huic Ancrtiont Ilbencius in-

i>xrcnces| yiulc

Oicotertio: nequevnum aiitfllteniDiiMiiei>


licct emere cx cilclem, ftance fil^NdoneyOb
fundamcnt.i d\li. Sic Nauarra ntm. ii f cita-

Ajf^m}.

k*m di

^^

qunt paoqqui ptafficicom"

&ftabifatfiiBt.

fereiti(iitfoni*.Sfedtacl,quodftntioMii|jii?

ratiocft

daniiquiadevnOf

iuflo liiiilo ciiipCW ^ginonniriar

itdccopiaafportatorum.
Dicoquarto. Gcncraliccr loqucndo de.iuxca
^SfMinr fa^cipia diAa,non Ucereemcrc huiufmodi mancipi.i, ctiamfiplure$domioo$ babuerint. ProbjcontTliM"

^^vv

timtmtm- tur : quii cx mukiplicatioQe domiuorum non


^wi" inelionMUt liittlOs temitutis ) contra Itbtnaieni
fiquidemnon inprxfcrtptio , vr habecur coo-

Quin etiam

allegauimus.

deleruirc prztercil poccrunc

quii, oobit

di^

mandpionilll

iftorum domini humanius cu m ipfis annc, (cientes iu$ dominij , quod in ipfosfc habcre ociftimanc ,cncade6 dubium, vcopusiic in reifbyOe

lumcn

vericacis obGftjc,

Adaperiat

larc.

clauGs fetiocuiit ani^a

vcinam Deus

illos

quosauart-

ciaexcoecarefolec,crudelisEryonis,ioiis,qui^d|c

.emunt prius dura paflba. poftmodam dnrionii

....

OcquifllclMEeliia.

niuni iurcpta:fcriptum.i. ft*/.C. <<f/r<5(iryrMCcnlta

li

%>/m/r.CiimtamenieoiWtfioaHUicipium poflic concra fcniitutcm prifcriberc Ipatio


f

& l^ll^^t^^L^^t
itttiim

Mtmfr*

/>r.);A:comroumccrcradunticriptore$,

mitmtm.
.

Mcrcatua Cirdt* G^p, i $. cx iiifeaa originc


twnpcwcft aquft fiuw prort^lcie. Vidcaniar dfr*

dkamw.iSj.
204 Dico
aSM'^*
>

...

uBOM

auioto. Erapcio dida

inladiii,

iuftiacart poteft aliqualiter.

rrMt

fmtmnir

Sc

fcffr fuf!i-

(^ut:tDocboresaliqoi,l)Ccceorum quiJam incoii-

^^'

^qoemerad fuamipiortimdodrinam,eanon

^T^^iy. cflcaperte damnabilem affirmanc , inunfr fttli


-

'

P. Molina , P- Kcbellus videndus .4.


P.PaIaus,P. Fragofu9,P. Fagundez.tali).5-

fiiucot, vt

: quia ita eft communi praxi receprum/)uje


onncs flatus complc&itur : Eptfcopos, Rd^jpo-

timdi

'

-*'

fes, finc vllo in hac parte fcrupulo procedcotes.

Tmto

cmtt,

quia

Rcx non folikm permitlit fed dc ipiit

& vendit, caius cxemplum feqoi ioiegiain

ft vafalliljCiiroincodtbcatit iuftirir cxcmpla-

ad rcruiendum nata, vt multi expcn,

flaremrpublieaiftaneqtieat.Cjkmeigoviliffinii
iftlincer horoincs Gncdirptnfari cumaliquo re^uifito turisgeiutumpotcfl^nc Indicxregiocies^
qua>ttmeonfcruMionc<reibriftianaagitur/ab

(|ueurH fineroagix) peifcMO)in iulJtlieital:ii^


iinqui,

& ita conuenientcr

Quam

quidem

non a^re
*'

(apidumipfis,&vilipnccerei preiioconilK, fi
cum vini prciio componacur. Eft camen Indis''^
noxi(im quiacatidioiisillt iianirc feruidohoc
Aauflo nm'fie|oenc&as.nicMiioruro periculia
Jncalefcunt. Vtrif^ue autcm cbriccatem tuluctfa
cuiuscHc folcntcxitusinicliccs,cQedibusperpetratis

qu6d fi mioora damna

talu tamciiy

quc

&

noa iinc finguine foleant

firequcntari :
oecarrcnduroquidemtalibus ,fublat^ malorum occa-

fione

& iufticia in Magiftratibus & charitas in

cmnibus vidcntur
ftrinamhiliii

Accedit ad dorecipien-

poftutare.

qiia

ii<

cum

iAis a.Mrur,

multonim docfbrina de liata vcnditione rerum


iiMii&rcntium vidctur intirmari, qiiatKioreipr:

co cadaocftatu , qui adedneceflarius comproin^


T^a>:^uia a^rtacio corum io Indtas
nequitiropeifiri ,quia ad eam peiuiituudaBrJmiRc^ts noftri vrgenres
vnh & auAorizandam
habem rationcs Ci^m creo alportandi fint, nfr-

7X^>

Mff r\E illo non'ioiaKrit6doliNaBiai tn fit


^^^^
*^hciius,quia Indi.&NigHeonimium gmquantum vtuocur , c6 qu6d & (^idumipfii, & rtfi

reputantcs. X^ms/o, quia ctim mancipiaiflavi-

nir.

fir^

yjifMt-

dam, magnum hocvidcri oblbculutm, dcquo

MiiiaproitKiiis adeofurtc.iieccflarij, cfiti^ iUis

t^" *>*

lUMM

Concii um Limenle j.Aiittfiti.Csp.zo.Ex quo

" a|lpArcat>cmprorcsdcbcteefirecontentW.Sfx/6:

"'

mandpfa cacomnwaiicationM ftiiminai


ad domiiiorum inftantiam ; coriun ius ccrtum

non videtur circa i1!a codem quo circa aJioa,cxaUflimQ iure agcndum ^ icd mioore cttuJo, dttiMnoddaliquis non penteia inaaofiaili

*:'

aantes

aleaimn

^ """^"

cia przluccre. jQ<rf/.-quiabpifcopicomrahl-

dunc,

-.,.

&vcbc-

illi ,

patiuntur

leruituti addfcuntor.

liccc in afliduo
,

labore fint,

fed inter laiioranduro tri-

pudtarc foletK, dummod6 de ahmcntis proHH


dcanir, <Scdies habeancalaboribusfcriacos.

xot

QuxeigoaDobispro

ioiufliciioego-

iWeabJ^cMeaAnMlniin

dupoculiiftius,rariofpecialisexaduerlbeA|o^
ftaculum inquam tidci in rcgionibus iftis penitus

propuliandum : okm fnmm* tfl

rstit

ftx fn nlt-

ffm fmlt^ Kilini>dMwnr,& didhnnnaafemd:


Quod

fi

ratione ilHus in

muhis difpenfatur

8c

prtutlcgiaexcendi poilunt, vcettmukoiumdo&in,nHiii6po(iuidagaidam-, -Mic<NanieiH

dum cft,in quonulla tft opusdifpeitfationc, Icd


cumomatflareicaepoceft , dc pi^cipui cum

ioftKia eonftart. ftmc ncibtilb


cbtriMnf
D. Pauli Corittf. 8. verf. 8. O fr^f!^. Ktqnt tmm

awBidf iwriisMH tiiimMimiu ,mtfie ^MMmad


CMMriMMS , i^iwMU , vidM jaMMiai

1.

Or.

t.

*-(^

^hat^

fikati* vtjirt cfjcnJiiHkm fuu infhrmt. Et

mm fiiemtid frutr

ftrHaim

popttr ^ium Chr^iu mtnmis iH

ft mittm feuMtts im

f-gtrts

fHmim tmtm ii^iimmt

& ptrmkmtt an-

O^mmfmulk, jQoa-

m nuinfi ifU (cmUSa^m frmrtm mtitm


dvMA* t*rmm i dtmmm ,
fiidtnm meum fttjidtiii^r. NuUus auicm (ratcricavidetur inRmiaa

frtfttr

vtlndus, aucNigcxad ebrietarem maxime prodiues^nequeadueriiisillaffl fidciconftandiro-

bsiKL

Digitized

by

Google

t)e ContraciH hydromelkipocfili

Dico prinj6. Valdc probabilc eft non


liccrchuius pocuH vcnditioncm, ooa Iblumed
qu6d non liceat res indiSerentes abtt(iifu,en-

*07

jfiMi.
fnithu

vMi

$fi

wmtttn.

dcrc

qui

talcs

corum

eft ientaitia
I

(ddu^s.
-

<juo$ adducit

qux

nHmtr.

Oiana

P^rre

Pra:tcrci

&

aliis locts de quibiM


1 44. led ob rationes nupcr

Tra^Ut. 8. RtfdM^^t,

pffu Tttklo

verofimiliterpraruidcntur

qutadoAoies venditio*

iKfn rerum indi fifercoriuiii apfMbbanln ^''quaiidq^bulus praruidetur , proporrionatam caudatn

'

veadirionis rct^uirunt , vt viUcri poteft

apud Di>

SMHn* qui coldcin adducit.' id quodlpedjdiKr


inculcat P.Thomas Sancius. Non vidcturautem

^ualis cfle .cauHa proportionau ia przfenti

&

(blaati&mpoceftvtililas wndiiioni^
queac;
pj!'xlf'- cft cnim migna. Atqui li liicratio valcrcr, lcnjvcndirio iadtffcrcntium eiitx licin > icmper
l^j-

cnmexvendiriooevciJitasnRMichtif,' ftexcoa-

^JT*'

non

non cfTc magna pro


vcndentiumcondirionci &praxerc4 frequentia
cinuatione

poceft

& damna alia

de quibus nuper , cum


iropcdioiento fidci , adc6 raagna llint mala , vt
vtilitas dida non vidcacurcumiiits babcrc propoiuonem. Oamna cnim iogemia iunt , non

peccaca
*-

illius

'

'

IMitaipoiariz vtilitatea,
lia, temporalia ifta : inter

ddnde iUa

quz cflc

rpiricuap*

proporrio

nequit , cum Ipiritualcs vrilitates temporalibus


debeant aiuefcrri } quandoquidem &vitatpfa
multotics poftponcnda tft ob faUttem alterius
fpiritualcm
^

vt cft rccepiiirima

Theologorum

:ntenria,exquo6tproportiocnlicerededealiis

philofophandiun

vriliratibus

Cjlia ild

ioier Ct

contigerit comparari.

ao8

jf^i^

vetiditio ulis potcft

Probatur

probabilitcr fuftincri.

fTfitiiU

iUius proportioaata caulTa

primo exco-

nimdodlnna, qui cenleiu re^ uidiftcrentes pol'levcndi, etiamualiqutalMruripnelaancuriwl-

.*

quando

eft

atqui cilc propot"

tioiutani cauflkm pMriterdicai imiltivtiiitatctn

cx vcnditione fccutam
ftraiiuntur

aliis

quta

^****- **

I^^^m^^
^4

propri di- m^hAi,*


>
incommodo retinendy

cum

(ic res

quos adJucii P. Bau,


ny ii*. i it Contrtclib'/) TrsFitiiu 1. Qujefl. 11.'
quibufcum iple lcntti: ncque ex co fit vcndiriO'>
nnn general iter lioeit , vktn femper ex endUo'
ne vrilitas conlcquatur. Potcft namque com-*

vcvideri potc(l apud eos


.

inunis do^ina cnoi praxiiAi pofirionc conftare: quia imillWiteidt fciKBtione rri , oaafraba-

furo tradirur

nulla Ipecialis vtilitas lequiiur:

ii quis taiis abulurus a^edat empnoiKa] affcAuM,4:aliosl6raulnonabalurtis, neiqulcpribit


vendi, fi res indiuiJm lit quia ex tali non vcn-

vt

dicione nullum patitur dctrimcncum

qoidem nbn amifbro


copia

lit

vendie.

Si

* quandoantem renin

abufuro non vendat

Sc

ja<fburani

non venditiontsincurrit, adquod noocenetur,


quia jam pro venilirioiie eauflatratimiabijis occurrit.

Teni6

ato

'

quia inrpedaltcafu

de quo tuihu

loquiinur, fpecialis etiaro racio videtur futfraga- ^rMfi<r

Nan

Nmfi aao /amni^endi ad


foHus aqu potum id mim vidcrcnir mhumanum; vioum autcm & carius cA dc itaeorum

xi.

Indi, ft

non ita confbnne ,

pranereiol^

8c

gtsnoxium.vtconftac, ci)m&calidius,&apttd9
cHrictati cotKitandx. Poffuntcrgofjimiliarcpoculum (ibi commoditifltmo prerio comparare.
Qn^ veritaie luppolita , cogcndi non funt vt in
,

mcnfuras

fibi

8c

manifcitum

vt cft

'confequenrer emere
lliis

nec

dicaspro Indisfamiliarcmpotumhabcri

MMaysioconficiunt, &cfteordmtonptenocum i!!iid dc quo loquimur valni conueniens

Hitff

kwM

'

'

quecn

&

biberlncquicitlisvifMvfiiStnineqaetniiif ; qol
viliori pretio coniparaturS ncqiic i!I:u5 mode-

rooldftiflimus red-

tIfa',intaiKxibiApofluntka Seiniiractipecdimforniiudo.iliis cft merit6 permittendus, licct nofi

quires indifferemes vendi pofle neganr

-raroexecflus aliqiuj^tfnervendcniiumiiitendo-

malo corum vfu przuifo

flanceaucem hoc il;


judicto,quodeftettamalionim, vbiatf(|oa
iuxta quam dcbeat id>
adduci repilx poicd
lius

quod

gcncr^litcr iicct

jadicari.

in paniculari illicitum

Vnde idcm ftKTMM;

7.

ad ctrcum-

reoocw fcruato ordine charitacis.


^xquofic ex fclicitam eilc vcnditionem , Sc
Cjttm ob circumftantiaa viciari polTe : quod
quidem & in rtbus ad bomtm ex inftitutione fui
ordtnaris conungcre poteft , vt It quts Rolaflantias id

X09

'

'

Pcrgngpatetad ea

irt

<^iiicaifaerfe
ftf0,jf
dtccbantur : licetenim tnconucmcnriaattquaex
vcndiiione di&i pocult oriantur , iliaprxterin*
tcnrionem vendenriumfunc, &(ieCvinum(bIenK
eadem, ant mjiora lenriri."Cuius vcnditionem
etiam abuiu praruifolicitam
lutm.

afTcrit

P.Salas fui>ri

i. ftanre cauft^ rationabili (icut in aliis.

Quxrendum
lior

fane k prrdid^i?

fubtrahatur

&

iicet

ad

fi

potus

hdcm

illc

faci-

plenius

Sccttod^w Q|iia)o&oimV|;vidiiniii

cionet quod autem de compaiacioiie damni

ad bjrprbciifim

f*

ipfu<n Ac

rtores.

nem mifceamar.

hauricndam huiulmodi potus tncommodet, id

CftmrinmiiHIKrt^tlbabfbldttnbna

it^

vliM dcic^

liamcaBac

&

ccB obligMi. P.SuarezD^M. io.dr CM(r


fiS^ |nw^. Doram cofum fenientiam vo-

cat

dc noxiura judicetur : nam ncqueomntbuscom'modicaieft fliiiispocAti iaeientfi,' ifipndeRinf


licct vendtbile
quiin vrbibu5commorantur ,
habeatur , intipidum tamen cft : vnde Gcui pro-

do-etur, vndcnoneftcredibileadiiiud veodai-

>

ratttsvuisnoziuscft, cxodlbiaaccm io rcqu'insincommddat, qtri non poeeftlirdd:irtlin*


per prouidetiti& cohiberi. Accedit , pra:di(Jlos
expediens videri ea
durislaboribustxerccri ,
-noricoVt eififero , per quz poflfiint liboranoes
recreaii, & ita nequc poculnm iftud,quo rccreatS

lum vium eropturus accedat

'

vnde Sc

Kuvmtfft.

f-^ritn

potcrunt quas voluerinc


faniiliolis fufficlentes:

^^.

tiadicAa limitarionc quando lcilicet vcrJ indi&rentcs (itntt dc juxu comrounem difpofrimMmfd OMlkHn aon oniaine. Qnpd prceiP"^ docuit C^etanus 1. 1. j[^<r/2. i o. 4r/. 4. &
addiKtc P. Salaa dc coocradibus Dni.
>
47. 1\ri^Mfit l aprt f ^d^ OBwfaiwe. Ef Piana
htntUMif, dequo& nos Tiru!o i. nnmer. 144.
jMiff, tir/f)|. Ractocongiua cilc pocel^ quia
Itincontradbi emptionbi ftlvenmcioms, qii
Oranino ncccfLriusad conuiilum cft humanum,
ad paaBdi^um eaamen vendcntcs tencrencur,
difeenKn^ictlicerqi&ndbonnm, nmsad^nnip

<^'" "^-

'^^***'^

condirioni

pubiico bibant

Dico fccund^

551

Hcitam vendltioncm talcm dieunr

alij

&cercnt

ftante

huias prohibi-

Digitlzed by

Google

Thefanri Indici Titulus IX. C^f. XII.

33IfMrituaUs

venm
ttnitmfpi

eft

quideat

led cuiri niisliniittiioaibos aeeipiendiiiDi;

multa cx co fccjucrcntur

aliis

Trlmjtitfiro

& taxmoTalis dtccbwir

qux communl-

ter^DoAotibusnonaduiittuntur; vtquoditftiniiio damni lemponlis ficti poiTic pcr otaao*

ximi ^4-

hes

aut

fuffragia fpirituaiia

2t

quod

MtftsMrm*

&

rcrum indiftcremium,
ergo Vt nujlus damDtini
ficaltftintelli^cndum
licrioslpirituak intendat fuz propriz vtilicatil
imuitu, prxbcndo cauflam cx fc ad illud orditutam i quod auiem vitari ieioper dcbeat omnis
nc"
jlGiMqecftlio* diutnil^iMfi pnedpitur
quc ex obligationc anteponcndt (aluationcm allcrius vicz propriz in certis caiibus y beniargui*

frifntfr*' inotoUccar venditio

.*

qnn pro iliis

|ur

PiCtmttMfiu cum CommauUtstgi

nuJlo

eft fpecialis ratio e6 qSimi


rcipecf^u autem alioi
vpde aliz cxccpnoncs ab ills rc>

Ui

quem func in his parcibus habirurx. Iit


,
quo quidem miUe exoriri controucrliz; lulenCj

dici poccft

periequi

6u$

mo

y
,

fciri.

fi

cr pcrmmitwr ^/{/puldb^Mt.ttisM Hio


neifue

Hxc

ik

vn2 ^
illc,

Sc alia

fti

quod

fibi

noo

vcllet

ab eo

&

4ifii-

iiiiempca, tioa ciieraititeleoQroccMDmjttenda


mntgio , auc cardius ad porcum pcrucnruro :

doiflri-

'fennb crac , (ed deprohibiti \ mandusacionc in-

vbi iudcx eft in

jHH^^.no 4|iip videatur dtacus

inierpKa

ducctiribus finc aliquo vfu licito

vccntibus poculo

di^o

licec

cefcanc,

ai }
Dico primo. Si Commendatariusnon
HMieoiemenmetces , quas in mandatis habet ,

jSt

qualis cft

aliaseroar, quibus

Facianc

iimtn

funt

vcrofjmilia

Sc

vcrofimHcs h.ibcre ratos.

non

111^

Qnod

li

alias

emac,

ncgotian , non tenetur


eas admtnere; eifipcicant criamcalbfoicniio^'
Commcndatario percunc , qui tcnctur Comin quibus

lolitus

rocndanti plen^ iatisfaccre.

Sic habctur .33.

Vbi Gr^orias Lopez,exquo


Hcuia in labiryntho Cajj. 4. nitm, 14. Si ramcn r>;/ ,7
^dem modo pcriiunc merces lils , quas debe- /^*^^
batcn e,. ani mani ilH Commehdatarhim ad
TSw/L

iii

a. P*rf. 3.

fatisr

turticicn-

cia, vt probatnlitasialcemdi&i contra&ils aolficdeftnfari.

las

^*-"^

& Conimeih*
& fumpcus cuca

nihil contraiuftitiai(iKit

tiari,

jilfirtiii.

^"^*

Commcndans folcbatnego- '"""^^

dans tchcnir eas adniiiiecc

aliquando cx-

non

vnoquoque cau(Tam jomffimi

dirempnmi-f I cainen ndnnnlli npliaii chi>

'ctfliiicofnininacor. Etirc plcne.bcc

,
-

(icpro huiufmod! quzftiones prolixi&s aeitare

immolatai

'

e^oopda

pria minoribus; dciicdcaliis. (^iKid

n**" addamnsaliud clTc quem mo cxcmplo


ad aliquid prouocarc , de quo in calu uoitro
nihil cxut, licut in exctnpio .il D.AHilo^ad^
dudioi aliudrem indifFcrenrcm iradcrc , commodum proprium ipc6laodo , quz ex fe malum
noninduciti & itanonpiodecoiurahoc ex do^lrini Apoftoli argumcntuni ffformari , qui
non agcbat de humanis cuntradibus ad conuiftum necellariis , ied dc cxcmplis ad inalum in-

'

Videant ergo ifti fi pMunin (uas aliis pro


funLlionc commitcerenc , quomodo cas

nondtfxrc, quia mcliora funt , refcruarc fibi ,


nuDus bona Coromcndaixi leienundo : quae

boc enimintorunicmplis fieri (blcbac, &ica


gcnus quoddam cultus corumdem ccniebat^^.

alteri iacerc

neri.

ciga cadcm non efle fomptus inxqualiteT fjcienr


dos , vc maioribus ciux alieiiii (nnc , confter pro>

idoli& rucrant

V~^'^

dobium aliquod inddinir,

namilJam, quam Apoftolus fuo exeroploficmac, addiamadspetie^Dcmj &nonadillius


ligcrofum przceptum peittnere. Tum
ctiam , quia tn illo Capitenon de re inditfcrcnti

quam eotim^ qnc

Omnm ^

'^Lg

adminiftrandasvdlcnc ,
deprcheodcnc ftatim
debere
illn vc proprias emaier qiuremunc

'jsi,id

'^fMami

obliga-

quam
(imili

UfvkMtmf

cx quibus conftat

przlentis eas

pi ^omoJpctwn^^ntmiinyWfiit, IdelifhytMin,
jid

Confulatus 00-

Iblci

inftitUti

prindpiuro illudincfiigabile tneorum


lenc,
non dcbcre qiiemfit confidcrarionc dcfixum

ilM Mdgiflri tpiimi


tfficitini fut e.xemplo dotere
qux fTMifit ,
/KM itM jftu iM^t fiue inu^e
Isitm cdiifjAm ftchsbctiiT

eft

non nihil pro confcienciz

eiim iatis mdtmfi^


quod mer^ conrcicntiam Ittingac
perfpe&um habcant quid juftiiiz leges pofiu- Utt(,

&

lcd

^eeimk talibus tn

caiwi^S.aicibiApoftofamadpef6fttOic
& cos moncre vt vitcnt (candaconucrttrc
lum infirmorum. Scd luculentii^ D> ChrvloAottiut in eun locam in lcribic drca vtrf. i }.
,

dooBMIf a&Ctfle. Ec cenc ad illorum incclligcnciam non multieft opus difcufTione , (i homines veliiu juxu illiusccrudidaminaoperari:

>

Vnde non

cupari.

'*

jafto

rero

magua ex pane ad
perfclionem ipcd^arc charitacit i t nonad itr
gorolam obH^i^atioiiem i cum conflct ea , quz
iictia cx te luot , vt manducatio caiuis , non teneri-quemplain omitKie^ ;6 qa6d alios tode
(candalizctur quando cx vfu corum commOdum aliquod reporuc. Vnde P. Corneiius cirtum quia

dm quas nimu quantikm

Diui .uucin
ctlam Auftoics admittuntPauli dodlrina citm modcrattone ciiamaccipit ;

pro labore , & induftria prerio deiignato , ad racionem fcilicet (cpcem , auc oto
pro centnro , fiue plus , auc minus , iuxta valotcnr

ffilla

da

V-^ Hifpaniam commode lcmpcr nauiga-

knc aliis c6 contendencibus tradcre , vt conuenienRr inplioent & merces empcas adlpor-

dttmuinificirrepaiabile

lum oon ira

/^VorMincMornlhdirfnonpoffinciii'

re, vt indc merces afpoitent , pecunias fuas fo-

nihiltalctencri, ettam in (bro confcicmiz

vc

, in quo cranc afponandz , di(pc>


.1^ VMtamcnadiionndamcft,mi6dliConfi

nauigium

nicndatarlus potuit peauuas fido Fa^tori rcHn.

qocrc ) dc lic ncgcxium Comoictidantit vtiliicr


I ioxta cara pfaffumere ddnic vokmtatem , alitcr vid<.['.;r J -cDdum (tc cnim pccunia:

agcie

non c^Tcnt

periturx.

Quod

laiMifciipconiaidflttcina,

cx com*
iuxuquam, qtnin
colligitur

Digitized by

Google

MmAtomm

Commtnddtams
CbmfP&odclmquii, rem

alienflrn

volunntein dirpcn&ns , de

contradomf-

cai u tbrtuiEO

ni

x.Di^Ht.dfi.mm.j^. QuodinceUigenduaicunl
Itmiutione addu^) quando fiuiicec rcs qod erac

jWM*
**

fiimfiter|Krinirar

quodquidem

P.OfiaieTtiM

aHrci^ctnlCyqu^mdcbuit,

add^nes

nam

Vbi

&

& inculcanda addittfla regula.vt

tribuiflec.

215
Dico quarto G Comtricndatarius noo i^fim 4*
habeatin mandatis vt fpedaics merccs afportet, ^T***^

liucftatumpccuni<jrctiDcntc$,quadadcaiiisfub-

fiMcbm nihii przftar.


^14 Dico iecundo. Quando commcndajfrmz.

ftillefiii,

Miini tarius non tnuenit mcrccs i commendantc deGmftiiMM gtiaras , non foium poceft aliasemcrc , inquibus

poiica applicare,

C*""'*^

fuinenda,

f I!e

ncgotiari folet

Commeadantis pecuni& indifcnminatimemat, non poteft meliora gcncra libi

jjti^

futitncn

iMk.

cationeni vtiletn voiiturumi /'Wccr^o

Quodftin

fhmSter.

dum amid cos mcrces uncikm vberiofcfinaeninntnr. Needici ^otefteositaeilede*


bere contentos , quandoquidcm domi fui quicti

VKiilarct,

forcs , qoi coromoniter aflirmant mandacum cxtmdi ad Hnrilem cafnm, in quo cft paricas ntio-

EcmuIt6potius

ni$.

fi

cadcm

iipudcos ,quosadducicP.Onate /ii^riDj(^.44.

fM^-

mim. 9 3.

& finrifiier apnd eomphires atios, qocM

Imttdim- congcrit

D. Solorzanus Tem.i.Liir.i.CMp.^.
mandatum,quamuis

M*^

refidenc,citm

riculia

commendatariiseft

vtvidcri poteft

j^ft,

fi CoiitffliMidaiartns ecnrioft

ciatiinguftui

dum

mandacarius ea

facit,

ordinac, Sc
cffet,

vicina iunt.

Qita?

cxc-

iolum facultatcro mandatarij oiU:ndimt,fed etiam


obl^atibnem s nainifipoteftjtenecuiipoceft e^
nim virtute mandati , mandatum autem obligationcm inducic , ctilm fic contra(^us , vc commu^
BiteftDo^rcstradunt, vndc & obligarioaem
prx-

Knrih^)etfiKcialemtacioncm,quando^uidcm,
tc'4n(iintiijMefcaioic*iK>lancpecuniasluas haciim 8c ipfi apud
bcrl h commendatanis otioras
,

feillasotioiascflCyiilucrioccalioafruIgcat,

nime

mi-

A^rti\.

)jj.Q tertio.-fi trcrccs

quldem fuppcranr,

lednonincaquantitatc,quxluciaiiuxtadcfiderhim Commcnda ntii^ Commendatariit non


poteftComcndatarius i!l.is omnes fuo nominc

^j^^^

f^ofjt

Mw i fl" eroere* icd dcbet comoda diftributionc vci, & ^


i**?"' '^tucosinconlcfentta nonenC) & oliligacio re**

-fliturionisincubet.

Probatur:quiacuhoconerc

comendarioncm airumpfii :obiigauicenim ie ad


cmcndas tales merces,fi eKtarent:atqoi enam,1ioedioo ]neacopta,vt vtriquc fuiiiciannergo de-

fcilicetemprionis In ininti

remiilionc, aut alportationc inercium


.

cx quibus

danihum aliquod Commcndami lubfecutum, ^"I^J^


pro Commendacario eflc (auorabiiitet iudicanft!^i^
dum: cenent Socinus^c Deciiio Geniienfis,apud
HeuiamGc/. 4.Mr4r,iNM.f. qoi idcm tenets
fcd lioc in foro extemo prj^cedit \ quoad internum cnim confdcntia ConmCNdatarij cooiMS
'
nicndaeft; &iicoram Oeo non^^ineniacgr* '" "

^cm culpatn \ fc in negotiatione cOrnmifTam

ad

nihilfc ccncri poteftfibi probabiliter periiiade-

ergo

ipfe dubitec

pro eo fbc pofldfio/k

rcgula rcceptiffima fc cueri

de meRorf

poteft

dubio conditionc. Pro qoo rft


ientMcia Scripcoknm , qnos miper addlijcimus,
qui dicunt abfolutcnon clTe conrra Commendatar ium iudicandum, quod ^tem in ioro exteitod tcitMendum eftrnonex eo'<qtfM ver^ pof^
poiFidcntis in

'

fidcaturaliauid,dc

tuendum, icd ex

quo dubitetur

.m

fit

reitti

poflcfljonelattus lumptsl iuris,

uat libeftaiis f ei^o (nrifieet poreft quts pro ie


in dubio tali iudicare, qui in talipofleflione cflt

btp3rtira,vcdicit\ir,dIfFeremiaobligationi latis-

quiavceftcommunis Doiiorum fentencia, fbiqnando huius difpouriones non

tuepriii^ fiUtoiifiilendi. Id pottft

faoA sdhr

modo

iaccrc.Si dicas no ita ic obligaifCjVt ccnfendus fic


'Qlll&mruaffl^re<leteriore,& fepriuare facul
*

'

Dicoquinto. Stdtibium incidateirca Aghtkfi

adminiftrationem, in

fe; Si

paiiancnr.

aliquantuldni

'

117

quidem non

parir, quiaaliisinocilis rcddercrur, q'.;od in

ncn

'

eoinxeflfCbmmendacarioromlaboribi. &perienlfaindiilgcndum. Vndcficirca hocDoaifi^


de agaiic, nonvidenctir adieflitillioilcndiqiilBI
*
.
obligandi.

qux mandaro

'

in tlUa

AriOi cbnfidmtur , pofleper xcjuipollens ad'


impleri , & verofimilem roandancu voiuntatem
iequcndo,

inHm,

8e fuo fpe-

Commcndanccspanem habcrci

qtieretitr,&idem cfle dcmandatb, acdeilliii

aliqua

accommodaca ctnac, ycHe

iMni.f8. O^j^ff.aflerentes

excquitur,qu mandans.fiprxfeni

tamen Commendacarij nijKnis peexponantur r nam quidquid faDtfrikf ki


, iufto prxmio compenCitin',
iuxa commuiKm xftimadoncm, vode fupta it>
lud
non debenc aliod fibi aflnm^ niefiemmi
roercium ciedlione, Non videtur camen in boc
aritbmeticivieodumneccfliuriu proportionc}& IijrJih^

Crrnyirr

ttfti firaMe4encip|ilian-

iifrit-

referuatis.

qtriahatc videtur clFc fic

contra^ntium mcns^nequevlluspeeuniasfuas
aliierfcraderet ; hoc enim paAo tmn iU&m Mcf*ficultarcs minucrcntur , fed& credicuni

Habctautcm Ancrtio fuos ctiam dtfcn-

dunr.

Commcndanti

& pnctcreij

catorum

HH Ibail pecMitt
feiicdmmenditorto fiW
CorrimcndafTrr. Qj-i entm dubirctcarum impli-

Ltfimm

altis

Fiuiusprobacibcxeadcro inefragabiliregali de-

fcdin confcicntia tcnctur.

Probacur t quiaflc eft vultmtas Mcrcatorum,


qUi nutn<[uam pficuiriam liaberc volunt oiioftm.
Etcertc vidnt oporrcc commendatariu$,id,quod
paulv iuperiiis diccbamus , quid fcilicet feQec ip-

MfiZt*

fcilicec talil

fibi a Coramendatario faciendumvcHet^uipfepecutiias commetidz nomine

confideret,C|uid

eit)s,quamoosporuimus,cademrattoeft, quod
fcilkec non eflcnt periune pecu ni x Ix, fiuc ftaro mufato dum mercc^ tn cius locum fucctflerc ,

'

Commcndanti cmit,lucruraeft proporrionatum


omnia fatis oftcndunt cauflam
Oommeiidatarij abfolut^ non fieri detertorem.

liabicarustquz
'

di^m Umitationem

gcneraiis Aflertionis

illius

'

nibus comparatam jcommodiiis emit , ic crcdttttmauget,acprxTKteiestuiipfismercibus,quas

C0ntingit,& hoc cciim

do

J5l

quia licetcx e3 parte cauflsun raam dcterloaliquo modo ^uieK videatur \ re taoicn vcii

lAlblute loqtKiido n^ociuin agic (uuni * duin 6nim copiam pecuniz adductt cx comaiendatio-

in cafiinoftro

cft |uxta meiitem corum,


2UOS pro Aflcitione citaulmus , dum dicunc
loromendatarium teneti de cafii rotoito , quan*

rcm

tcnc-

^^aI^
iMirar

coiigcrit,

tari

rum

confcienric

fiitldaiMBr

ntfimpiiope i^nod in cafii pcsfenti

jp

..

adzquandum eft ford eXfCtnO,


io

conrii^it.

ai8

Dica

7.^

'

Digitized by

Google

TThefauri Indici liitulus


Dicofexi6:.fi ncctflarium &&,pccuad Mppfiandas|iercc , cuin luaa cdlan'
Vtf^n.
fiimcrc ,debet
iiMtf) tc , aur d.nnno cmcrgcntc mucuam
mcaftm i Commciidacarius mutuaiipois buius damoa par
^

-.^^.

..

ai.H

p(op>dcrc,comc'mitnhlintitere illa,cum ingen^


li.prmiio pecuniis.companuis. Quod cft une
iniqitum. Sicui ergo dc mcrcibus ipli didum

cui triouie , efle

tft

Ajjamnt

4.

iu flc dc lumptibu*, lic cnim

vrK lua hcri,li Coinmeiidarario) <;am,


4)aam ipfc modo ii.ibct , curam dcmandallcf. Et
Vp||(:tipr

rfitio vil

cUr^

i)uia.comtnct>d3tio

cvm

|toc

o-

&

idetn inconuenicns eit circa


ncrc (tilcipiltu:
l^miptuscondiiflionismcrciiim , qiii dlcpote-

cmptioncm

rai cifca ipfaruiii

cnim herct

lic

jUtrrcarort^tKico ciras mcrccs adnenire, vt nihii,

niomciui jlicujus c(icr,lucrarcturX^od li


vcndialiiHopoUe,

c.n<id

iiicatiu caic iMbita>,c;iiccti3

^^^j^
fium iuh

j^.
.

regulam in

rcddcre ccrriortm, iuxta iu-

j^fA^/tf

qua

lu

ino(lum..|Ms,^'tr;<<^^
eporter.

Si

vero non

circumlt.intia:

dicitur

non iuuau

inhunc
^at

vbnjHt^

ieniertB(i

prxfumi quctt

iia

&

e<>.

&

vidcri

P. I.iirius lih. z.Otf. ii.

Lugo Dij^r.

num.i^.

pcr. intbrtuniuti)

non debcre
ir,. num 4

po^
,auc

compotari.

Bonjcina
Dil}m. i- it CMtrsSihts. Hg4cii.x. VimcU f . -ay.
9pMd <)mq^ Nauarrus , Cooarrauias , &Pacm
V4M!|a^ Rffginnldus. luxia hzc crgo iit llimr

illifint

pcp pjercuUD. otportationes indircriminatim fali , Commendatario cft cxccflTus adlcribcndus.


^thyciuxta miiiortm.rc|ttuitiam,alijct;iimlcuiorcm culpam liifficeKad illadaibttnnttir.PR>
quo Hcliia' /"rt^^rj ntuntr. 40. P. Onatc Tcmo 2.
t>ij^*t. 44. w<w.

i)i>,

O" jc^. vbi piurcs icxtus

alix

T*'

ccrtioran oportct, uitu

quia citca donarioncro reipc^u alteriuseft inuoluntarius cx ignornntia


nacio.

& ica rcdditur nullado-

Qucmadmodum fi.^^ recumadduce& aSuiexifliinaiu eum elle fitiumj,

puerum

ret

ipfi donarioncni roomcnti alicuius vcUcc (accre, Tgumim


rencrctur amicuscuin i)onflc,fiiium declararc. '"'^^

CliL inttf tuit

^*)** prtidctuia ^tauiter culpabilis liiicctiamti

^l^JjJJ^^'

ris

illo

pcr iKcidcns,autcoututgciitcr etga cas.fiuncjvc

pruscura proportionc patticndos; quodfitm-

89*

Cofnroendaurium,quia comnoneft necci^

larium ipfuro de

ladam , AMk^fpi oqtincrec.


221
Circa lecundum autem

iDUiiiierfic naui^aiHcs talcs liiot ,

ad venditipcic.m fimilem compcilctnrv PKriom


cnifii nictcium non avigt ndiim tx liimptibus, qui

vbi bciKobtis^-uat liiniptus

-.

imegri, acH giaciad

Et quia taccns confentir&vidctitr , iuxca regulam

funtpto

<'

litfDpcus.

5ii(ret , compotare. Ecdrea prinuim cutp, diftio^onc vjdetur loqoenda<n^


enim pecuoiat tribuciis fcire przfumacur eum,

triim luris ftpru

Car.di4ulvs

tnlKi^-

ccsnon it.icaic conft.ii)tts<xpon.iTit, cas commodioii prctio dt(bai)ijt , viidc & Coouncudaua

imprudcntiam Indos

(ic

IdnonlatisBcit ;oam comcommendariut jwr-

cMnaMinitef.doccnr.Scripcorci

ft9-

&

imixyicre. ,

mfh AAa

alkjui vt ca

f*^

Cap. XII.

remtotam aperire; & pneceiei an polTic id,


quod cx rumptibus minuitur , Commeildani

ri

cum Commcndttite fenriir. Solem cmm


ruaiunc , curcnt, pccunias cum
, qoc
inodcrato d.imno recipere > &dc aliis npniu

iker

T)i ptm-

IX.

inendampcrciQent.An Idlicetdebett

"'^*'"

ad rp(l!riin'onem tcncrttur.

Nequitenii9(iubiuri,..<]uiq tacitumicasilla

pb

cacicumitaBcm

fi

rallaciadl-

dqbe(.lumpcta

imcgri computare, quta ctkm refltintio fic fiicieni- mimitifda inutuanti,pcrindc cft,ac ll iuxta prctiumcom- fmt^d
municcr recepium tribudlet 5i aticemgraciailli/'^*'"^

plend6Aaca, videoir faiicvcrofimiledietiim


dcbt-re Commcndantem frui, quia pccuntz fine
vlio diTcrimipe.runc uibutx,:

vndc puiandus

eft
^

dc

tribuens mdireAe--voIuifle Commendaod


gratiHcariobrclpcdlum amici,velezgratitudine,

eoquod deamico vtilcm


bdeiu i vel,(ac co qtibd

ipd.

fic velic

confidcnciam baeum ad vlrcriores

commendai proutxare. Vnde

abfoluce

ncgo*

riumamici agit.-adquod criam fofficit vcllefc


amicum bcncuolum oftcndcrc, vt ncgocia

erga

md^ & iucundius apedbt.

,
Vt ctim quia
propter eum criam fcxrium,
,
qucmlcictionlibctucr rclidlurum. Auccumfcr-

fiia

&

inuitaramicum

'

iNft|;oatcmnendosaddudt..
II

CmmmUh
tsttm CittteiUtitm

rte faffjtm

mmtfli

l^Iiwm^
/m-

D;co kptniio

<)

(Uuru^Ximiptus

li

CommtnJatarius

inucniac aJiqurm

f.\-

qui piopter

diligcncia

eft aiud priuar


quod co ipfo nondcbt-r cx
cornmunc. Qyemadmodurn li
doroinut liaoit vcneccumiperiaKcotDraoAtaie
mtrces C6mn'jcndiiJ!ii;:.an!porrjrc, non rcnf

gggjyjjg^^ vrilitffem inpendir,


,

Commcndaotts pia;^crrc,aut caruni


iuarum in.camdem nauim in-

p^trero cur^parce
terre.

l|^i|oquidcm pro partc contrar-a

fciii-

pulusc^poteft,quiacum nauis Dominus cominoditaicm illam rcmiflioiic prctij cant6ainienT


dat^amicor conrcrre,
alicna

conna eius vokiniiteni ju^

contKhendo.

intuitu, nihil de iliius

cu^uaiu,vc iUx abaliis


t
u

mercibus in

fpeciali

Amc diuefix qux ad com-

y.

polIuntiaUqualiter j^jgtnmt'

pofle

pretij

recinere;ietiamfipofft:tal>vnoenKre,eon-

co rclidlo, alm;n quxficrltjquLs

ftituto prctio,
illa

non

JJJ*^!*"

eytraordinaria, ell debiiaia

Mandaiario fiddi. Pro qt^ Dodores ^ quoa adducir , Sc fcquitur Bonacina Dij^nr.
dt ReflttHumt j^tifi. 2. PM^i 6. Mtim. i 4. Lx quibus addunt aliqui id ventm bdKre, eciamfi vendensdti

cac fc ^r.uia illlus

minori piccio vcndere. vc vidcceiicc ctiam Pharao-

riapud cumdcmpoceft. c

ntw m Apftn^te Tr^ttm x. St^tm 1 4. C</i j


Ex quo videtur ficri ncquc in cafu noftto , it^
quod CommctHiatario in gratiam cius cribuitur,
polTe fibi rerincre,quia negpuum Commcndantis agit,

Ipeciali

210 Maiot vidcfttir cfle difficultas , fi quis


p^^yniam dWi' minoriiuao tfibuat Comtneitr

Tcncnt quidero communiier OoAOn mmifnOt


n-seum, quiinlnori picttodlquid emic, qu^m n^t"^
**
ei fuerac confticvtum , nQU
parrem^illam

Comr

*'c,,.Probatur; quialiQiribujcns,minioK

retur merccs

^rnHcu"""

vidcrur.nitfni

OppliCari..

aut gratis

li,itum hcix fic.nm

jjiffiemlim

non

ca ,(^u;p uicta lunc num. z

autaliumrdpedum priujturo,dper
autcum moderato lucro tradatjvt rcbus Iqis prouideat,non tencturcommo(fiiatem iHfm eofDq|Dnein ficere, fed (tA iommi
vti,& bona Commcnd.intis vt potucrit tranfpor,

vobiigatioite ticn

amicitiam.,

cunias

comcfturum nouic,
oppolinim iinprobabilc; qiiia

ealpimiiii(iic,'es(|UO-ibcium

& ab amico petcre mutuas pecuniascuqi


comroodiuce nullam

ezctaordinariifli

diligcntiam conrinec

222

noa debear CmtrmtrS


f***quod limirarioncm
auiggerauoiiem, quando dj-

Sed certc

vt improbabile

ccnferi oppofitii. Primi ficit,

iilam,auc pocius

^'^^

Digltized by

Google

De C^mmmUtarifs Mmdtmm^
aiinutio prcrij Et in

ntbus additur
iJMf-

Stiunio P.

vt

tio

quz non otnnino ceru

Au4laec, ^uos adducit, 8c 'jj^*^^.


Bonacina/^''^. 19. Atqui non mi- ^^^^1^
nor ratio apparet ad buiuimodi retcncionem ob
gratiam diAami cigo poierit etiam ftare. Minoc mnh.
oficndituT i quia homincs ita prctium rcmttrerc

Azorium Ptrte

cr vtnditt

fio.

cam addcntem

fibi

potcrat rctiiiete,vtfiiiAumindu'

fi:quitur

ica

fcribcnr: Kufi^fiatf Merutwr Cditdixtril: Egt


tiu^ttiH dromatumfretmm mimo ; <^u'u idtm ditert

non eft ordinarium in

ipfis

fcrcntia valde materialis cft

partemitlamprccio ademptam retinere fibi^quia


quaaIncFOKores ue dfaere confiieaerum :

cut res cmiiur

confiictudiiK,

ctiMD res ipfa perfiiadere poteft , cdm conmtalios cari^s vcndcre , diutrfa prorfus ratio tfl
ita

poterit fic emcos ^tanx iUius

&

cofptqpdum

re-

litate

tu

vc ipfc voluit
nihil

8t

fic

quomodo ab

cmi potuit
i crgo

alio

habct minus, quam babere dcbuiHct

R^itmu , Of
folidtatore

fiidt

doAri-

Rr/Atf.

ii.

in cuiusgratiaB

Ncc de Commcnda-

oflkium.

rarijsplura, licet addtaliapoflcnt} (edfiinciUa

fed vnumquenique horum , vt lam admonui


ad cribunat conlacntic lemittere ; quod fi fiat

Bon

crit

gari.

cur debeanc ConfillaOII itlUcUia

DequoiuKiatis.

adeo contra juftitiam , 4c ita etiam conin


MtCtm contcieniia di^miaa ^pcfK militanvt non fit pro illis neceflaria dircuflio
tia ,

T V L V

de

gratis confertur

appreclacam habcc,

nulh ilH fit iniuria.'


i fi ic qui cmtt , opc&
tam diquam cxtraordinariam adhibuiflet
lici&iiioti pretio cmiiTet tdquodmiuusiupre-

minim^ deftitutum. Pro quo

P. Lcfiij verb.

pifihiimu, vbi

'qiia

lam accipic , ex eb qu6d

quod
di^

diniinuticmem? EfteTgo,vtdtxi,hocprobalii>

cam'(conflct4e0nci& tali
aliiiiuieiui firudoi debet in emetitem redundale; cui, &nonalieriyuliii, ^ui vendit, comQiodum tmpartiri. ijMMrrdi quia is qui lem ilportare, Itni^

przterea

& in ordineadeum

, nuJlius confideracioiiis ^ auid


enim cius iroereft , quod lalMfe alaaiuspicnm
fi
ipH- intcgrum tribuit > Aut
fit imminutum,
quid plus babet ob teipedum nundaurij fiidiam

non cx Mcrcatorum
cs vero animo iu loqui, qiiod

apparucrlc

fi:d

dc.

laboK^attc meriroamicicicidhabitumlit,

Hxctlle: iuxiaqucmcxcononpotcftficcmcns

do vcrofimiliter

^
'

fiiit ,

ftrix, vt docent

fit*

m-

}. li*. 8. Gi/).2^. dt

in fine

pti^bi emfterihm umfittiiit. Imm nee jitff^dt , f id


ibeint i 'ifw Hdii^ ^in-immU. aiifirnuiierit.

'

i)5

gramm alterius non ab om-;

INDK^CIS MINERARIIS,
E

inquam, quos Mt Kcr osiiicimus , feuHydraigfr


Aytgueros;- ib6 quod argento viuo ad argenti nMr
pcrftdionem vtantur de quibus non pauca in fiipcrioribus ditf^a
qux dabit Index verbo Mineraritfs.
Nunc addidinTe aliqua non tuerit leuis operx pretium,
litset breuitcr diflcrenda. Pro illis enim regulailia, de
qu3 Titulo ^r^Afiiiif iijii. xo6. fatis Aiperque efle pofTet
quoad confcieotix ncgotium. Si quid autem bona
fide adum contradici contingat , ad Minarum erit ludiccm recurrendum : vel
etiam ad Regia Prztoria, (i rcs maioris moroenti fit , juxta fpeciales leges. quz
pob Minis cxtanc, > iudiciam expcaandmn. Quia vevb ab iib miilta fiimt cifca
& itancque difpocacioneopos pfoeifdeai, emiine>
qusefledubicatio nequit
rando potius, qu^m difputando, ea (latim proponemus, nefipcccecesuiuistadti, ^C|g|Kaliquoniodo videamur. Sicergo pro ilUs
,ri(Mj,

tui

CA

V T

Secund6.' qQtadmaniieibtioaemMiiiarutn
luJoi nMigBii polKdaflontbo* crfaditeatiipcrtrahere conantur , ciim tamen nibil innftlC0[^

I.

Enumerataqu^dam incjuibusMinerarij maaifcitc dciiQ(|uuQ&

teiu, <|uikmcaruiD iropletionero.


Teitift ;
fcftatione

Moa

vexames

pro cxtorquendft
,

non

tatl

mani-

prccibus importunii

tara^ro, dc minisi ied duri,

& afpcri tra^b^

Rimo : quivttnnen&uir M<n3f,

tionc.

Indosconfiilunt

fiifpicentur 1 cir-

Quart6; qoifadoiiiKilnMlccumadducunt,
vtieruiantinMinemttmo -nqutfiitone, jaftum
Aipendium negantes , & iatis^dHonem pro do>

caquodvidcripolSintikDofaii

fcAnogtmpioptiai^lqaaigDiBKcttndons

ad

illaruro

etiamfiilloi

detc^onero

ope dcemonis

vfiiros

Digitlzed by

Google

Thfdm InM Titmtm X* tip. L

))6

vaiix cuiuldam fpci dulcedine

^quibus tamcnd vrgeantur, abfcedentj velU

alledli,pcrtiiom(:s,&coUesva^antur,&prce-

ablcedeit nequeani^confumehtiff
Vn cfecimo vltra dclignatum lcruicio tempus

Qgnico^ qui

ptum annux Confi:iTioilil, icPlMcbaljc CoiiattliH

dainentcs inuitos,dceOdclttfti{icndio vdlcL-nV


conient6s,qaod proiii, qul ad Mlnas mlttuncur,
Rcgiis cfl Icgibus conflttutum flipetidlum iHuc^

nionis iHm impieot.

Sexi6r ad UboKntfonquifitionis dldc fu^.


(lincndnm, furantes cmilas,& fortc alia, abicine-

SiHiim.

bro ceoiporcdeijgnationisi eutn valde e^igbum


ttc,^alus*'expiaitms,nbri carM
quia riccftjiidicioprudcrirandum^j'tamch
Vitta tedjnus auicm detetrtis
ituin judidKun).

aucpropiusdegcnabus , exiftitnantes
debcreiMmiianKtaUieo numiiiiddcroatr 4e fc^
ftiuKioncmiiUcmpusdMpiClOfninciffMttffilli

rmcibtts

fo.nniantjdilRrcmcs.

Septimd

mctalliim cxtrahunc

'

ex KQnis ab

<]ui

aliif

muendt

volunuriis opcrariis datur , & efl m\xk6mi\in \


neciuc illud eft pt-oporcionacum , quando et-

ad
con-

Sc pra:Liciiicnccs cos

&

Kcgids Odicialcs rcgillrandum adducunc ,


tcndciucs lc in afTignationc partis pcr lcgcs iacitndceflcverisintti;motibus praeterendps -$

lim laDori vfMentia adiungibr

&

fpecidis

mogna tamen ex^arvnde illi nou parum luotum la|>oruintruhideftaudaninriqnodcnmlndiainr


pKnf non

vt id

tc alicquuntur

iti

I-lorpitium cligunt,in

pcr nbdcm

&

ducunc. Vadit ilk


,

vinculacur

&

capiuntur

fic

lublcruiant

mur
cia,

etfi

&

Indicanun diuittartim tnlbnttnia fieciuci^

Ad

qua: quidctn

ii

tz : dc quo Ordinatio
iamditum.

fctre

RcgmnnoArorumpictasingcmilcet,
&' rcmcdiura pergct prxrcntillimuin adhibcrc

ncquc ^o

aliud inucnio

tfonen^ pet Minifttos


atnandatis iongiijs,

niti

gcncralcm

dum

ca

fit

MinarDmdomi-

'

Ntmim.

quod dc dicbiis

quxpro ipfis dc

quibus multos vacxcipiunt;,

tblctenduminndidireperimititrt

Dccirno quinto Accipicntcs Indos defigna- rnnmui'


cos aliistradcmes prcdo ad rationeni
tionis ,

&

dc quo

didum /w/r^

Dedind: CompcIlenRiilfmaiibboraodum
caliter^.vtdicidciilis Prophedcum iltudqueac.
Ls/iinM ddtdtur Tttfiiti. Ifi quo gencrc; iniu^-

quolndicradlantur ^minimc curantcs.


Decimofcptimo. Argcntcis pinnis vilCall

i|nl'intibus valdc impares lUnic

laboris pcnlb pariarc

im^trufTj

nUUrn

homincs Kdpublicx turbatores

vndead

ftipenndit votttntatioium

manum c-ft cos ,

Vndc &

horas laboris

inarum Titul. i o. ^um. i. c?"


^.(icut&himisvrgcrc:Indienim colunt ing>

dcti^nat ordinaiio

tiHlub- nIo,vt vrgcri


ri

non dcbcanr.fcd l'oo laborandi mo-

rciinqui,tuxta

quam paulacim muiu pcihciunt,

Dnimmf

neadiib Mincrarij pcttruuntur.


Dedmoquatto. SumpcuseXccfliaoi lacferto

przccpco iuiu, przfercim acdpiendum, de aliis,


quzproHirpanisq)iidemdcpra:ccpco Imic.non
veropiQ ipfis , ffM fwjctj debctMK dicaiiduiu
1
mfirm,'
.

itMtifi.

vC

Accipfenrrs pccuniani i

conuiuinrLim oiicntatione
j

taniur audire,
'

**

Cs- 3.

lutioncgrauandos, obpTiuilcgiaquibusin^Oitdi-

'

Nondt

qulMosdtdNisiefliuUlab^rarccompcllunt ,fi prxlirttim Miffam non pcrmtt-

lo.imnt.x.

non 'oiMtflbiis fuflfe^loros , & lc pon cflc pro fo

itiSyCtiamfialiquiddc Kcgiis tu)Uiibusmiouen-

pcnfabic

Tttule

multis l.olucadam argcnccis pinnts ciim lcianc MSiiufc

duBiv QypdaiimcaraciooemiiiusfucritiaiaiQrum thdauiorMai fiOpiidilW^ Kbcraiiias om-

Dcctfnotertio.

f;

vilica-

im^errimos facicndam

qUod eft

^o-

vid^ , audiui umcn a


iu rcshabcc^ quid roin-

& hoftcs noftros fpoli/s pretinfifrimi$,'& nu-

lofiflimis cxultantcs i

iw^urntls , &^uiadiurno luccedens. necnoa


qUiacoalMaboranir. Qu quidem i Confefr
fariis opoicct aduerti , vc 6 aliquorum cx Iftis
Dcus cecigerit corda , quid fui Ik mutKcis
fcehces , cidero non definc ,pnedidh}rum coiH
fdetftiastoc coiicradts onctibas rdenantes,
horr quidcmtaboris perieger habencurdcfini-

Mzc quidcm non

digniilimis

aditdlione preti), qut

augetldum;vidclicct, quiatabordufdemgeneriscUmdiul^no tquij maiorit moldlix,c6 qu6d

&

traKerc.

i!!a

.*

quibufcumiltimahtaii rituviuunc vxoresfuas


compcilantes : cum contingac non ferod cflc
itcrum in tacic Ecclcfix conillos vxoracos ,

de

Ncquc

borcm taxacio Aijxndii non currit , Vndc alitcr


cxzquandum , & multipUciex capite reddicur

}useci

prouidccur

ret.

valdeefl,vcnupcrdicct>amus.Etadiiiumioium- afitdtimodo obligaiicur dta Dodurtnim aufem la- mrfm Oa>

busappiicantur,ltncfpecxicusivc vcroaliquale

cui cxcridtio mccalli concedi-

honcf^atur

% dlurni enira laborb pfetium


prolaborantibusdtllgnatofibicemporc, cxiguu

&

bum |MUrem & 3d

Cnius coadlionis inhumatiitas Hatim appa'

prorfus iniquum

alij

liabcancb illisfbbliditmi.defteminis,

aitcrl

tur*

iuxta prctium diumi laboris cfle foict

doncc
optatus ouroerus compleatur. Complcco ex^o
craofportaoonem patfodmo
ad edndlionem .
noAis vtuniur. Sic niift.ii illi Miiurum libor;clauditur

aiMi.

dkm'petdMdt

domino Mini I.ibbr.nifTint ct^untur laborarts

^uu

ingrcflus

nUm-

Ditodecimo DilptaSjlut ^ratfs j aul prtvocamur autcm duplat


i

iaborcs nocflurni Indoruttl':'qul

In forum excunc,

primum

ncicnda

tio acccpco cribucnccs

comcl^'biliaaliquactmntcs,Indumcx adliantibusy vtea indomumexportct, daco prctio coiv


vbi

ad laboraudum in Minis Indos minis, &tiraudibu$ apientes. In PotolinumopplJum , aut aiiud cx nuioribus veniunt ifti ,

Odauo:

Minas habcnccs.

dtbita racisfadUo

f^f^
An.

pto qul^MiUri

dolor ! fcd rft , erit , quando ivfquc adnouifllmum fu^t quadrantcin rcddi^

turi.

IKntoribiis pofjfl frtqucntcr accidere.

atibi

teft

tttiam r Priih

obcineanc,

plttricubicuiaCoiriJidieiuit.

^^^^^

nanifeftainbria fa'jMpendi|(iefaudarioife;fntM

Jit.prMed.Cjtp. a.

Decimoliext6. Vcences fiunuiis accrbis, crude1ibus,iniiuman{$,vtfenieatopus,&demodo*i

quod , & pondctofum incrinfcciis admifccntcs fyimmm.


pondcre argenti vcndenduni.
Dccimoodlau6. Pinnas non cxafte dcpuran- ^^'"l^
tcs , vt argcnti viui non nihil rc^dcat , vt maius
fiepondns6ciac prctiofiorcs.
7 Dtcimonono. Compellcntcs ad laborcm r^tamm
Indos, qui morbofc corrcpcos atfiEaiaai, quam- MaM*.

Digltized by

Google

t3t Indicis MmtrdirSt.


nbn fitTtflbi&f delwt enimcisciedi, tfxiM
non rumroliti mbrbum fi:nu!arc .-cnt aurcrain-

trit tlle

huinanius ^ ii mdrbi apjparcant Hgna,

& ad iabo-

randumconi|)enutort vel G exigacur ab eis , vt


alios pi o II- ll;bAi<iunc vcl ad conduccndos precium ab eitdcm euorqueajit qualecumque illud
ih , vel fi ante feea|ienttai tnn^ valetodinem
ad laborcm rcducantur.
Vigefimd. AdMinas auri pcrtrahentes Indos*
3U0S infalubre coelum in vita: difcrimea con,

atadducerc; foletentni illiid in icgionibiis ca-

nis

labohbus

10

fine iniutli recOpcnlatione potiri.

Trigefimolccundd.

& fuper-

Qni durantc

lite TrtfftmS-^

&

fidciufTioiie dati

Hum poftca iuramcnto confirmar.


Venduninr , noii anileftant debita ootam Ta-

in conquilicione

& ttu^uoiiore cum rcucra

iu

Minatum

tuiirc

vt cis pars ea-

cumbat , vidcndum iferius.


8 VigeGrooquartd. Q^i ci^m przconnaii'

MinXjVt

veniant ,qui emerc vclint,curanc

nullum calero accidcr^,


partcs habeant

Qui

Trigclimdiertii.

Tw-iB-*.

corum Min

ciira

vt ita ipQ ampliores in ea

in quibus aut laborare Tuo

no-

minefaciant ,autaliisvendanc, hma Proicgias


Op3inationc5.

Vigclimoquint6. Quj licentiam petcntcs ad


ftftnmiarmaprohibicaiKtdo veftigacorum Min.iriirn, iurantll cirjcm non malJ vruroSjlcdtanluni iu ordinc ad licitain vcftigationcm

cum

lamenanimumhabcant vtcndi illis pro libito ad


fas, &nefas:&iacaiir^umctiamtoeoniavlu

deirimchtum

cedit.

Triacamodu arto. Volcnces Vti priuilegio Trig^imi^.


MmeraniscDnecflo, de quo dudum cicatus n. 7. funmik

& 9- vc ilon foIuantdebiaconmAaante lldina-

tum, auc liigeniorum emptioncm.


Tr^fimoquinto. Qui in vcnditioue uut cm- ThitfimU
^
ptioneMinarum enormiflimam Ixfioncm infe- fi w nM*
rimt , CO prxtexru, qnod illj non poccft tudiciaiiterallegari,dci]iiu iJcm /^. 123. numer. 11.
quod & de cnorrai p.uitcr aHtTcndum.
Trigcfimofcxto. Defmohcium emolumenta Trin^i^
knpedicns , (^uibus vtt omnibus permitritur fub A*'*'^
quibufdam limiiaciooibtis :iSr. 10. Ordinadomim. /mm. i.
i

ToUemes ^na timtiane*


Minarum vt fuas amplifictnt cum dccrimento
contcndences terramcfle commuvidnorum
Vigcfiroo(ext&.

fi

voluntariifunt

quancilm.

nifi

fitprii

mm.

ConmtodipO-

6.

TngefimOodau6. Ot^cnm Indoi ad iaboics


,

vndeex fiimo hydrargyrico graue in Indos vcniredamnumpollit, y*r/>rj w;/. 9. vbi& aliapro

dicntcs propriam vcnam.ad alien:im perringunr,

damno ifto vitando proiiidcnrur.

in

illius

e^otTionc prbcedatu

quam improbi-

faiemobieniauit,& cxpreiHcGcorgius AgricoJa.

4e ti MttMllica

ipuiem btm/us

libr.

verbis

i .

vemUs

illis

rum

impreki

preximjs venis e^nemihu

domo

bent lcparjtas a

bcncficij

quod vOcanCf

Qyaterdccimo. Qui Indo Aiaculpa cxfumo


prcdiAo,pro quoetl etiam Ordinacio. 10. grauiterdamnificato defignatam fatisfataionem

non

mS^Mt mtrUte foMcntts,ia*&en*m polfe/h/tmimS'

tfibuit, dequajW(r,vbtde fpccialibus prxcaudonfbus in ordine ad damnum prxdi^um tfui-

dimt. Sicilie.

tandiiin.

Vigefimolcptim^.

Qi^ii

Minarum

femitai,

vtlegcs praclCribunt.non apcam,vt per cas kcurc,

&

iiiofrense podic arobulari,

rantium minui

&

moletlia labo-

&pcricula przcaueri. In qno

i]uidcm etiamfi lcges dceflencalix ,vnius cluri-

ns

4^iuftitix legis

iuperqoe (iiflicereiic.
Dirucnrcs pontcs intra

fatis

Vigcfimoo^iauo.
MinasbbrciA(sex eadem terra metallicay vc
n)enUumeztni^aiK,tri1uidepcticoloex eamni
demolitione curantcS.

Vigeiimonono. Non curantes vt fcatx Minammtalesiint^ qoaleslegescxigunt: exquo,


aut maior in labore molcAiaproacoia^ aot fpcciale

pcriculum ttrocatur.

Trigefimoi
rigelimoi vtui
Qui

fodom halicns In Ikfidft ^ $i

Tvtgifmm,

e^Mtmm.
prxrercos pro quibus dcfign.\iuur.
Trigcfimo nond. Qui fornaccs pro de{Hlrando pcr ignem argento ab hydrargyro , non haalios

nem; tn quo quidem non mtnuspeccanc,qtt&m


c]ui pndiorLim fuorum rcrminos tranlgreil!i
diuncur , vc C|uz aliorum func tibi vfurpem. Pro
<pio extant ieoerz kgcs deidem eH cumeiFo,

11
Trigcfimoftildra6- Quilndis pcnfum rf^rjEwJcerco reddaidum imponunt ,cilkm non defacant,
tucrint, laborare.

commtttitur.

fi

iSSr"

bcIIione,qiii vciijitionis adta contc<^urusafl3Ut.


vc legc prxlia:ibitur ,de ^po citatus AudorjSyri

f^l t 1. Mmtr. 6. id ettim in gratie creditomm


Qii! iiirant aliquds fccurh

tur

Trigtfimt*^

t*"-^

ircaMinam,poftleeundara fentcniiamob ap-/*^*>

habcant.

ritus

nimdem afCgnecur c^m camen rnieta non fiie^


rint. An aUccm rx hoc rcftitUlldntS omn itt-'

3)^^MMk

Trigefimoprimd. Excrabentcs mecalla, ncc


folueiices partem per Icges taxatam domlno
nutoris fouurx,vulg6 Socalim^ qui in co cfficiendo copiofam pecuniam cxpcndit, volentes aiie-

VigcfimolecUtld6. Qiii in dcGgnatione partisRegi applidmd* iuxulcgura difpofitionem,


ciim noua Mina dctcgitur, iurant eam eflc cx veiocuplctiore ,

Vifffimum

a. ptg. 115, TiHm. 4.

dc non dctT;iudandiparce
qux iu poirdtione
,
non ctl; nihilominftsn]etaIlaoceultat,fteontia-

nott iir.
VigLflmntcrrio.

Vilf^mm

XiS.

ftitiotoatiqut ilKs |KrinittaNes> .vt lulwndofcs

Vi^elimoprimp ,Gcntilitios

tm'

f.

pclfarionem intcrpofitara

lidioribiis iiiLtcniri.

VH^mam

defiunptibusimerrogatus, plures fnnt fuitTc.


re ipfa fxierint quod iurameotum in cafis.
K^uam
cialiieees rcqutrunt , dc quo Dom. fcaionai

Qiiadragclimoprim6.Qm iii modorolutionisnon lcruant id,quod lcgc ftacutum cft,fi in


ufiifiC; namaliqua non vidcncuretTe in vibs
vcquod lolutio fiacininctaUolndiscflbilbribnst
dcquo/;/(M. 12

Q^iadragelimorecundd.

NbH

fijldentles fti-

Mlr4*

non laborancquancx maia rti geteiidx di-

pendiii Indisdicbus, quibus

do per eos non ftat


fpofitione. .
1

Tandi

(cd

) . vbi

pcndium iuftum

iilia.

qui gcncralirer loquendo

iabori

fti- ptndttim

Indorum non prxbent,

Imiitrtd-

fiieundiimvariaeordm minifteria. fet t>er anti- dtmUtm


quiorcs Ordinationes valde exigua pro aliquibus difcmrlm
piemliariit
eorum ioucniuntur ailignaui qux tainico potlc4
QcaiioriconfidesAddoe faDcaiidb.
.

Fl*

Vnde

gra-

&

irrifrHi

UitKt

Dlgltlzed by

Google

ThtfutrHtuliei

rdinationes ytOi^
peccint , qui ad prioics
.uocaiu ciirr. dcbcsnt pof^ciioribiis ndliatrcrc;

tiiker

quae quidcm cx co prctium auxeiunt

impropomonaram

illodomniiio

quia prius

eft deprciicn-

Icge fignatum in iiidiuifi-

Prctiumautcm

fiim.

&

lu{lommunts Thcologorum ,
circa hoc dcberent
>
fut: ipfoium meminiffc qua:-

biiiconliilere

&

tifperitorum ftncenriacft

profcilo Minerarij

relz circaobliganonem auinucpaitls loluendae


i iBxm, cnim procrmi cemporum res ni-

Regi

mium variatas & ea; .im


,

pretiiim excrcuiflc,

ac

proinde fumptos in Aiincrarum iKgotiatioiM:


aiult6clbaiioies &iamoderandas penfionei. Cdm CI^O hoc ctiam rcfpedu Indorum
conringat , qui multa etiam cmcrc opus babcnt}
cur non ciiam de augendo Aipcndio poflint metic&poAulare ? Olim plures , vnde & labor mi-

nor

: modo pauci , vndc & maior bbor idemtiOiim Indici rudiores i nunc iciopttMonim pridem bonofum domtn, mine

dcoi rcpctitur.
li,

iuxracorum tcnuitatem. * Ex quo


minus ad itruscinlum obnoxij debcnt rcputarij
nde & confcquentcr fcruicntibus , cum Iibri

ampliomm

pcnitus

fint,

maiusdcb

Qiii difcurfus

^nari.

I.iboris

ftipLndium

omnium

alTi-

recic lcntien-

TuulmX. C*f.H.
Nam Ord/Et ex hoc probaiur
naitoncs iftzpoenam ftacuuittincrau%tciIores
vnde iuxta multorum feiicencMiniioitoU^^uc

JienC.

in ccmfcicntia. Trrn

num circarcm
,

in fecrctocompclli

nariun dctcc^io nullo

modo

occultnri potcft,

tu oblsgare quod cunc accidet, quando Kex ob ^lfJT


illarumviolarionemtncenrfleaHquodmagnimo- a^!^
mcnti amilcrit; quod eniin talc non cft.iion vide- q^tr
cur curandum in iciAa > in q^ui dc tcn^ agitur *!fltumi
nonpaImis,autpetfibiiiinenfittandi. FrolMtun dM.

ina: ad Re^em (ff6kaac : ergp ao n dcbec


carum difpofinonc Ibelionem grayem fuftincre. Antecedensconftat ex di^is, &confequentia

quia
in

mior

p.irti

vndc

li

parsiila,qux tn Minis proxl*

dctccloris dcbct Rcgi jlTi.^n3-i,p,irur!

grauittr pcccatur coira

jLiltiliara,<St

nou

tantumcontra rcligionen^ ob jurameilCi &Uicaf<f


tcm A idcm eft fi vcnadiues Jicatur pauper vt
vilius cmatur. t iicdcaliis, in quibus eftdctrimentum roanifeftum. Non vidctur autcm talc ,
;

II.

^^^

^ **^

fpetiant, ordinationes diftx pofiunt in confcien-

vtilis lit,

CAPVT

""^

qux

ode ncouc ij , qui gubernant , fuo cuca iiias offidodnlre, vtdcteftorem agerepco Hbitlifinanr. HrguobiBfKio infino aniinc necc^itt
'

n.
non cK.
14 Dicolecaiid&. Ihii, qtaadius Regis

ft legitima:

llMslit

IbfomiiM

quatenus 'forum extcr- rmmAuk


didicili vcrlari poftlt: '^""*

qua rattonc
muiii dt vcfttgalibus philolopljantur;atqui hax
habet,quia
locum
non
Mi>
tacioin cafu prxlcnti
lcgcs ftaruunt

quatAioncs noniuccrtas traulcamus, pro^ui-

Qbligacioin
,

prxcepuoi

vndeoportuit vnumqiKnM|ae ad agqida

numrceuKs in matcrin ifta conBrmatur. His


pi imtllis, ad
crgo quT pmnino iunt certa
,

eatcnu imponi poteft

fiquisdctciftor afSrmet amicumfuilTc dctct^fo-

Vtrum Ordinattoncs

nem

& iuridicam

circa

detedlio-

inanifeftationem

Minarum, obligent iDforo cunfcieu*

jg^^ I.
ltS*'

^ Vnc e^uidcm

13

11

fgSit*

illa;

multz , de quibus

2.
, ii*f. .
io4.0'jlcff.&piroiiiBeaeralicarl&'

qucndo
Oicopria<^. QrdinattoRes,quzaHqiud(liC>

r
>

ponunCf in <|adNll nequeius Rcgis violatur,


neque ccrtio iusquscfitum adimitur , non obltgant in confcicntia. Probatur prMi; quianon
cft indictum calis obljg^<ait. nc cx voluncaie
lcginatoriscxprcfB

aut cx mircri.r griuit.ite,

quamfolam aonlutficcrc graucs Scriptorc? tcnA, vt di^um a nobis non femcl vcl quia fi in
confcientianon obligarct, nuiliuscflct momcnti
ad rcm bono communt valdc conuenicntcni ;
nam inprimismukc ex ditflis Ordinationibus
mngni mnrucnri non funt. Quod cnim intcrcft
%

&non

poftquadragtntarcgiftrcnnir?Ec vtaltquid profcA6intcrfit ,idnonvidctur fuffidens ad confcicntias,

quddMiiispofttngintadics,

& prs/ercim reacu tcchalis criminis

oncrandas.

magni momenci finc in ordine


ad temporalcs vtilit.ircs non funt timcn tales,

Dcindc

ctiamfi

vtexcatumtrantgrclTionequidquan) circa mofct pertdilorum tmmfneac , aoc ttn^adonem


Rdpublicx , vcl periciilum aliud ciufdem inducat.

Ad hocautcm vc finis illius

ratiseiTc poccft

obciiKri ponfit,

gubcrnanijum loSdnido , qui


ftfiiidii labontmlp;

icaii%^ORipuniais

nislbcium, licct ex co fcquacur parccmMinx


habiKirums ficuccnimniinvoeaFepoce-

graiis

rat, vt in conquifitioneiuuaret, itaA:

vocare in'

vcnC bo^diK^oitSB
ade^Regiprofieus pnemium. Videcor
faccrc pofTc prctlo acccpto.quando iJ in Kegiam
vtiiicatcm caidic, vt li dete^r Gt pauper , vt elTe
ordinarii (blenc, ncc habens ea , qucad laborandum in Min.i neccflarium cft, cx quo Rcgia vtiliconfortium

fdicitatis potcft,

Cas tmpcdiecuc } promouenda fane fubfidio tUo


peconiK ob conraitittm affirtnacdm Quidquid de
mendacto fic,es<)uibiiieoiici jofti-

peciurio auc

tiam nihil

rcfultat.

Dicotcrri6: ordinationcs.qux difpo- ^**?*'


in ordine ad jus ccrtij feroandum
obIlt^.mt grauitcr in foro confcienttr. Rariocft
ji^/.
obuii^ quia incarum violationeconcra juftitiam bmdUnm

ij

nunc aliquid

/-ij

lum aliqux,dc quibusO/. Prxqux dcln.iis Min.trum dctc^o-

pcccatur. Talcs
ttdtiUi,

El

illx,

ribus loquuntur

'"js

vcvidcn potcft apud citacutn

Ciim

Efcalonam fsg. \o%. mtm.

3.

etiam haberc poflint, non

nifi

cni'T>

viobta

Mina'

iuftitia .ib

remonec,c&milIishasefit<onceaa&euhas, vcapod
iliisexcluduntur. Simili^er, qui cxtrancos

comdcm P4. io<?. nnm. 7. Jtcm qux dc prxcomzationc Minarum proccdit , vt non fciocromiccanr.qui poft iltam acceflerunc^iamenfan afib
jus quxficum Tttiik i OrJirut.mm. i z. Illa etiam
quxeft Tttuh i../imtr. i.iQ-i. circaparces , in
<)utbusexce(fns mcn(iirxfutt, &pcrtt^cislbiteiitiiii) lliiitaliis adiudicatx,ncqucuntcntm con,

cra iliorum

volunuicm

cecineri , nili aliquid Ipe-

ciafeoccofrac, radoaecuitts fbrom conlcfenciae


poflkprobabiliBcr foco.amma; ttoncdnformari.

Digitized by

Google

"i^^ lndkii Minerkr^)t,

T alfy inAiper
iQtroitupir

cxYitMe C.H.

illa

6c conccdtnilo

Minx portamad Miius

vndeiquod dicitur. SWj


Ui mtJUi > ita eft iuielligcndum^vc
.domtni obAec prcleciuioni.,

vrnditioriemcornpe!Ii

aiitiingrc-

fuert fttn ftffiir

pofliluio ptioris.

^^***",,
DicO c^iifliTo brdrnationcs qiix circa
^^^"^" vltanda lndorum damna , & alionim foriitdn

ilatio autcni trt clara; qdii ncino poirtlFione

luHm,
tsis

idini,

^ tMtkm

proprij fundi ctiam a Il^c pucei^ expelli

obij^ant grauiifer -ih-fero aniittis ; dbiisnonnulls Cdpne prjceJe/tti funt indicati- , Sc

<?^tant

dl fxTtpicua, vbi quicktn leges

ratio obligationis

Aarttatis, 8c juAitijCvq;eht, ncqiK raribneduiltl

Qijia

eft aulus, ctiani datoprctioillius

tnigxdii autcm iuc occalione excitata copioM^

mus

ne.quc

vllum

iiMilaKni

entm

tcieruic

aJi^ in(bt de-

vt HUMtr.

3.

agitur j.Kr;.

diceba-

nequc opi fuitaddt illam , quandoquidcm )am


cttr, &ratispreiet, &ttaftoodebuitnouus
hquciB piMhi ctiiiftittiiat niDiiDe timortiis.

c ApVt

De

lird

Sc

fundis

alieiiis

Dico quinco

tioncs

W Onfi-

priprcs Ordina-

rctldenrihns

pbiiic

pomam

Priraa

Tititli i .

im-

conquititioni

fi

dicas

xftimabiiis, 6c

inducticft lcruicus pretio

iacommoda mulcaf qux facilc


quiaMinzfunc Regis,&

as

cuin

ooere cSodiendas iippcedic^ i|d<)llod

dc damiio coinpcnljndo.
Quod ii MitiCc^iKeteaalcrint , vnum pro centuiTi domino rtddcndum. Si vcro conquidcores

citpofl^climititcr cir.caiUumproccdi.

potcft

iundum repetcri:
jtem lempore

debet dbmiiio

Mincadiudicarijcxa-

flindi pars

gima vl(urum;neque illa pio partc cft pretij comfimandB,ciicdhc-?.^

DicopimA. Pcccat graulter

18

oblblu-

Miodrum conquiiicioiii rdi ftit^


qoia Otd^natfeni Rcgis ki bonant

obligant Conquircntes.

ra commbdior accidct

nuAWrata

Pro quo

eft illud

D. Padfi AiWk
,

tmpcdtri

vc

(1

qux pccunia conftltcric

aut pofl Ipacia

hoc

C A
titinarum

non longa fecurdper^

ad quos fpc(^tuc>pro mritt

i),

V T

iV.

conquilicores homlnes finc

EX

iam Jiu vacantes, &

Cuiusratioellc vidctur quia pcr

vera iudicia

'Mo nditalisbaliedUirf mcn;u

/ccuti.

Dico rccundo cfiiod dc vincis dicitur,%Md!.'turcxtra rcm ,quiavbi vinexproucniunc, ntque


tmmmm- auri ncque argeti Miiue efle poflunc.Vnde volc1

illis

conquircre merito poteft rtljfti,quia

Aud adeo vtile

quc enjm crcdcndum,


trocinium exhibcre
adlior xftimatto

direndum^tm

veitt

niaiLegendus
.Dicor terditl

do

de (ideiufliond damno-

& njiienienfi Minam

tn ^xor

non obftcr doraini ciufddm ftindi pofnon dcixc per poieftaiem publicam ad

alieno

iciljo

c jutt

Piiniusli^.j^.^1^.4.
.*

impcdiri, &. ita

litcs ibfet

cft

opus

quod ad IiocTpib-

0dU

ne-

Um fitttds

conlcicntir controJientium rcmirtitur

enim

pnidenier ordinnrio

Mtnaium non pofl^c Ix-

lioncin ctiam cnormiffaip allegari.

malitiosc videmurprocedere,aut inrcientcr.Idera

<(faillifMdeMxiiretisftuAireris

babctut in OrJmMh

di^is Cdp.t.vtrf.

venditione

tilws in

ibompd*

caodiiini.

fruftrji, vndc
talcspollunc ab
nutufmodi occuparionc rcpelii,& curari.vt ad Ctnam mentem reducantur , lomnia potius, qium
ifti

pifetiiim 'quoinbiflo

rationes, proptcrquaspofllc coni|lfili<(

occupationi

in^^t^^aniM

verf.

raiis

poKrunc neliutaibiiiari.

Dtitfmdmr0ir.

Qfi tmttm rtfifiiimt, iffifbi itmnitientm tc^nirunt ;


ngmfrimnts nm fmu timeri bmftrn,.ful m*St
UHA itfwni ItqiuniB quia muicotics oceoneie
|ftfffillK

erdinttimt

lil]|ifnda,fed

X.&$. i^i ref^ht poteiUii

j^s:

Qtiodcx

(oprobacurr nam-terra oum eooneietranfic, ^^'^^


^ cum co ab Eccleliaflicis acccptacur : nequc
eniin debciu illi boact comippni fe omonctje
ciim pri^ibtimex Qkiqiri&ione talt iiqliiin ipfif
lic damnum fupenicnturum
immo magnum
pollitemolunKiUMm prouehire, expenfionc , dc
|iaite Minz, quam^tli per (e exeicere neqneanc^
pollunctamcn vcnJcrc ^ 5.: rcdtHtus in ciconddcr^es. cofiftiitiRrs. ^.Qparouis hoc quiius cpn
uenletit fii ob Miijarmi fiHemiai ft kavcndiiio

CMlmt t
rcfifti.

........

it

ii ioQuendOj qtii

COmtliunc promulgatz ncquii cnii-conlciLniii

"*

po^iincperuideri. Item

<Dico fexr6 ii pagus in


Minaeft
conquIrcnda,ad EcclcliJm pcrtiiicat terofimile

Qui cctlaiuc . vaiditum

f.

(''H"*''''*

damna pcnoiui. Id ctitc non lacisfacic , quia'*'**


^zterdamna, amiflioncm fciliccc fhi^uum ex

ptfliont deputatis i &iimiltbus. Secunciadevokntibusconquircrcin vincis,.iui arborctiSjA: his

prctio redliibno. Regiftrationii

^V'

quiaefl

Prolbatt^r;

A ira cx juftitia

fc

iunduni cmcre voiuerint i nulium iltis tributt


omit reifoquitdr . ntquit auem ad vendiiionem comptIli,nili obMinaruni profccutionem.

.2.&J.

obligacio /oluendi iilam eft AlliTth

di^in terris Commcnda; agricuitura cxcrcicis,

fideiuflio imponitlir

K. 001.1;.

cuullis plantis aliisue

dux

Irca lioc lunc

17

quinmm. & decimas, ^f^P*

iucDi moduill iblucndi

communem pcouonc iQlucndi racionem.

prctium oncris impoliti,

vfurpare.

Ynde& feriptorescommunieer

2.1.

gnuiiin Confctimciac ^ro.

lii.

Minas

conquirencibus

ica,vcdogma certinimum lcciiti, pronuntiant.


\
Dicoquarto. Pciilio yni^spro centum, Agink^,
.20
ita cft accipicnda, vt horidebeanc dewiciexpeuf^;, i* ptn^ ^

'

iuCtx obligationis

eft iikiicium

"

De

prxcepri vidttor rpeciaiis malitia in tranlgrtflio-

cbrandam

fttfmt ei-

njli

ll-cus cirta

nc comrabi , quia prcraum tale foliUn


fld ebl^ationen

2> eireM

comaMiniDonoobftare conftnenr*
vincam Niiboth res fc liabebat
Rcgi Acbab ad volupcatem , & non ad neccilif
tatem, anrdenrem , ctfi impiiflAmus , fn tameit
qiiateiMis-illa

lcgcs vclic iniuriis pa- t^mimm,

& prxtcrc^ prctij iufti

difficilis

prob.irionis cft

ex-

Mina

a.

niitnqtioii quidjncraicconciucac,oftendic;

namque

feniles. vifx

folent

quandoque

langueicerc, Sf vcl finiri,vcl vix fumptus xquatura pr.aEbcre.

c aliqus^ndp c contrario

accidic ,

non fpei[at{i i vndeexcb, qubd poft


ycriditioncmdcprchcndicur non potcii cnormis

ifiuttiis

hdio probari

quaxKioquidem veodicio juxca

Ffi

pKcien^

Dlgitlzed by

Google

Thep^uri IndfciTitulus X, Cap,F.

540

prlnrcm ftimationem rt\ vendit* dcb celcDfari,& non cXUcntu,qiu vaiiusc^Ie poccA, &
'Ciulei<)uimic, &qui vcndit, lcexponunc, vc eft
communis do^rina in iailurctis in fponfionibus, ailccuraiionibus j ludo,&aliisconipro>
,

eucndum
uc

Px hoc

Vhnviiri

mtrm, vel

enortnilliimm hefionem , eim


quod cx Minllperarc
fit ,

ialtcfn

.idc6 inccrtdm

&

Lu, poiTic.

icaquouisprctio poceft obrineri

magis

h.)c c];iiJtrm

i ccHira-

onfoi rnc difpofitioiii

[c

l^k

f^- dcqui didlumr ob incenicudincm naoKjuc la'


tenaom diolttanim K&i judicare poniicqnadfi-

quod

bet prccium c(Tc iuftum, circa

volnptatcm

>

,.5l

f^*^

jD>co iecundd

'

nt^4n> prt tus

circa

fublacis dolis,

nuper

quod

lus nequit alligart

report.irc potcil
intcr
cicnti

.ili.ii

luris

nun

ikrt

qiii ta.ncn

non

1x^0 non

licct

pro foro ani-

iuslic,vcy/<^j T^at/. 5. Gij^. lo.

'fitcic

/'/

aic

reguta

lcicnci

nas proprias parum folicitit vndc & Indospro


iolit! , dc quibus
didlum io iuperioribtts. Mod6 de vcnditionci
quzrimusi an icilicct Hceat ciim ad proprijar-

inuoluntarium

qni.i ij^norantia

noti crgo ordmatio ad

...

rMM

tri>

mffM Af'^*^'*'

ficut

ne-

corum

dcHcrtt

& vt occurrerc diee'-

>

nuiloritarc fulciri

exceptio cominunis tcgulz

talecontingac.

'

'

'

/it

hemcsfibil^iiidreapreriom

ftatoere, qiiod

regutalurts admittic io Sexro

dum

fi metallum di^um venvbi Rcgia iura niagnum wigtmjM


,
'!'
dctrimcntum habitura i non licet vendido,
& cil grauc pcccacum cum oncrc refttcucionis. fr"^'.
Ftofamr ) quia meullum iihid aRcge e^Iege

datur e6 deicrcndum
Itint

traditnr

vt in

Minarum

tiinu infumatur
inriam h:Aituro ;

cius

qut cmit

cummodum

tndc

fru-

iuorum

&

qui cmit ad id fe ofaKgac,


nonreccpturusaIiasmctaIIivnci.i l.; ei^o con-

ucncioni did;

non

ibn$,grauitcr peccac,cum^ue

a]iitRiniftiisiaribusdefiiiidecnr,niilhfeftjcca

ncmcamdcmoccurrere, quia etiam ineo dacotcominanis cflfmatid r fddiieb cnim pAitdrumhabctnrquid Mina rcecns inuenw promitCikmetgocononobftance.-poifiQicontratat. Ci^metgocononobftance,poifiQicontra-

Omtrsd oc (tminiiim Jkffm

& prxfcrcim maioii

mcntum.
ij Dicoprim6.'

qnr,i

citm caoicn niliii

Diccs in cafu prioris AfTcrtionisratior

OlltiTfr

jtrtitm

cil

.*

quiainitlisrpecialisratioei\,qu4

prsneiMli notl occurrit

rctur
^

gentibeocficiumtribuaiur,

pilio uiiMcaidiiaMiKi iKfa ppaMtlHlkl*

quat

qnz Do^lorescircamodosaliosvendi-

tioois dicunt
}fi.

& conicn-

iniuriam nccjue dolum. ]^.2{.


dolo ad coniiroticndum ioducitur,

forum tonicientiz dcbet eztendi


qucea,-

fic

citBera aeceptos vcnderectiani

eo quilquam commoducn
licet ccrca

ffAr/o

Q^.f,

m^callum quod pro argcoci bmefieio acdptunr, prcciodi^o, aIiismaioricradunt,crgaMi>.

atqui dolus in confcicntii

&

I/f/.9.

diximus. Hinc aliqui lucri occafioacmarripien*


tcs,

nonobftatquiaiuxuillamdo-

diccndns conicntirc

cft

*'

'

nohliceti. neque ex

.*,'.

nas aut proprias


aut fibilocitjs compcriuotur^ itlud quidcm moderaco prcito ttadit, cum
camen lcaindAm vulgaren cfiimactoiiem aM>

Mitia iamcogniufic, ds

cnorntis in co

tereiki ordinatio

\r

ciim iblusRex
per Officialcs fuos Mioenrlis ^mn^
vendere poflit} qoi haibeK Mt*

&

twiliter > 8c ita iufttriam notabilicer violat. Pra-

f*

Rgentum viuum

diftis liifi-

Piobaturcxdiflisyir^rrfTiriw/f^. M.it9.
fema tcrtiffl prctium, Sc dehidc, qinaianacominunem zftimationem Miiu hzctancum valeti
ereo varians notabtliter pretium, Izdic etiam no

'

D
t/
V
l

Ak
,

'Kixu petiiorum iodidtimilKasvalor fic'defini-

^7"'*'

.Jiljs;.
0 pittiO,yeildltur.

fcicntcr pcrfiiaderi.

Circa vcodiciooein Mi-

Hee vidcnir es

foudfti.

Mhutu

cuius

iiirtim cvrni-priin6deiegmtort iuftiim prtiitlai

cenferi probabiltrcr potcil illud

concrahcnccs conucniunc

Minernrijsan poflit viuum argcntum


quod pro Minis propriis
yendere
^i^^^ ^
Ofliciahbui moaera-

MinaMQ n-

Proqiio

Dicoprimd.

24

iHmt^^

Mini

fecus accidic io

probatum , Sc iimiliccr mancipium, dc


cxpericMii nuUa hafacnir, vt alia oaufrt
tam , de quilMa fieqaeoiia csperifDfntt Hie*
cutrum.

anr

probabilitcr, poteriifCtiaiAili

ditioncliccre.

quod

quo

giciTuripani. Qjpdc^inhij,aca)ii$iiccc,iil^
0:111

qusnoniimc tccMimatui

fisinrebusmiiitis,

"f"^

ad coropqifift*
vcronmilc ; vnde

ceflu

ornatum leruiunt, obptrcgrinitatcm xltimjbjies. Sicenim


(eniiuiic,Socns,& Nauarra, apud P.LciGum
i.C;.if..i^.&alij Q_iod & prob.int BcJ-

TitiBifHt

eciam pol-

per experinniaffl cft coiNUlio.dqircheiifa..- vt


fidoK C vipiliBcniinw>uum ajitcr xiUoiatur ac iaro tempori pro-

modumhunc venditionis

Occcflariar, fcJ jd

conucifo pocius ar-

ellc obligacio confcieotiai

per eft

'eeiilcaiuTiuftum,circaquodpartctconucmtmry
communisicncenciaBrmatm vcnditionefiib haila,dc<|ua didtum alius,& vaid^cciamprobabi.

vc ictlicctin caiu priori

tn nonnullis aliis eft

partcs fcicn-

conuencnuit- c circa aliqua


vcquodlibccpretiuQi
,

ter &. prudenter

muoi iudtcio pollic quoad priium aifiimari,


efttanen vcrofiinle tudkiiini illolid cflc max
vndc ncque omnium , neque peritorura icm-

qiJ>spo(cit,nonapparcc vndccalislziioaccidtrre

Vt^rM:!'

dico inftanciam |ion vrgere ;qu6d

dam IznoiKm. Ecccrci ideft


tancum diximus .opppiitwn pulTc vcroiiaiilita:
fiiftinefi Et rft ftmdiaeria io.vQDoqiie lado iaa.
infiniiata: Mina cnim rcccns dctc*fla, ctficom-

aiitem videtur dcduct in vcndl-

tionc hutuimOdiiWHpoflt: locum haberecnor-

ffit dm

id^m ia Glfil hSSelSU^ah

vim alicjuam habct

fi

udem^t

vidctur

Ad quod

diccndum.

'

faata;

cnim

tur

fic

habtt-^

m^t Hffitfum-

rio,obquampointapeoGMO &<C^tlRionttOIIO*
rciic vendenscxciirari.

Bico ftcundd ; fi qais meiaSnai CcdplaK . AitM**


quod fi Ip^c noncmiiTct, aliis tndenduai filiA f*V*'>'''
Kt iiiis iu Miois laborancibus . pcccat. edaoi t!'^*'

'

, com oUigatiisnc rcftitncionis. Pft>baturi quiain contradu dcltnqueos modo di-

fioitafitar

Aogratic

damnom

aitis inferc, ^uiiNis

metal-

lum

Digitized by

Google

De InMcu
lum maioti prcdo vcad

t \

qu(^ iUud

moderato > tuxtlnxaun k Kcge iaipofinni

Minerar^t,
^cionis ^viix ne<]uit iafirnutti^

eiant

28

pico

fuifTct

Mcuiiuxn CQiens , & ven


l/quod nmi ablji dtndaih
j

etii

hSMkuem

cvcob

meuiiucpdi^umiis^quoslcicinMinisluisaoi] ^^'^!^^
labo^i. Rcf|}Qndfeogiautierpeccarc,& rcneri vimMmntm
ad rc^litucioncm damnorurn , quz cx venditioQC Mwin in

tcrtio.

c]uia vnuliquiiquc

dateu) a^^oaaro

fuam habct qiun-

vidcatur j|taHucr pec"

incomnAii, honniDdl

ad reftitutionero aliqium obltgatut, vt

eft ica

<'

'

'

SrJ qu:i dc ReglO Mlniftro vcjidente

lens ttMido liAo

non

de 900 (fcqps

'

Ar*^*

ir prL!::.

non

tfliinfUgiutn poiTumiMiriiDoniuai leduodate.


aucem ih MeAuoi chn , qui imoie*

TdwMr

diaucauilaeft

,&

>Mt tti
^^**

quiatalesbomincs nutnquatn

poific vCTofimiliicr acci^ari.


^ob^ur^.. .refticueie iblcnt , debicis pkirimis prxgrauati,
quia juxu
Rez non paticur iuitiMi iiioK^D |;:rMe dedici poflfunt pritnand teneri
oxnmilUiier aeddunt , c(V in rebut
irimpicum } ^uod e^im ipfe daturus fuiflct,
ca *
metatlum
ad
cfrcAuro
eumdem
ietnel.diaum
alius
indidiidiiib',
dabit
vKqon
moraubut
, cui
txaditur : lucrum autcm , quod ex t^H vcnditiont
altir.
.

qtiia

.^,..

repbita^firuiluiitidaftriz eO /licct'cimi infideli-

An aotcm M&wMrtb darl

menllitm didlutn

Neganc ptura Regia

cfcdito po^fit.

rcfcripra

^z^'^

'/'t*^*^

'2^ 'Dices'.* contta(flutn vcndttiouis prior


ob ditficilem folutionem > vi)de au4p miilia g^^f^^
ris (iiinc nulluin objrationem indicatam quta -j^ijpnt^omra pondctuni Kcei cs*kdiBliao<U
it>fft*
Rcgi kftinuoluncarius, ciimexignorantiapro.cbnfidenciali venditionc dclvnrur
quoram |ja.
quorum
i**"''
cciit : fi enioJ coilftarci cmptorcm litum luii 10
Elurima Dumquam loiuendai i]ui.t .id impofll"*
Q^od equidcm
liicaicm tetlKM 'debtcores.
iT^l. Mi"ii5 oon labor^e , ncque tpculli vncia ad
Minzrum cxittrate non accidit , Itcct aliquando
bcncficium trj^lcrerur. Scd lic hoc non' leuItiT
ulcs ftnc , lcd fumpcuum iftorum bominum
ad probationvin panis contrariae dcfcruiat, vnde
non tamen pcnicus
granditacc , ex iqutbus mulri fuperfiui , A: vanL
llla valde verofimilis cft
'

0 fttd
mmi^

conuinctt

vtpars

alia

non debeat aliquomodo

^" '.^

probainliterrepunri. Lic^tenimignorantia faciar toaolumarinin generaliier loqucndo > id

.j^.

eriTTAc:''

urr.rn exceptioncm tiabet

mutciTc^

quando coturahens,

rcc,

ffT*

^^^

'

^fi^.
jTTfr--*-

vt

turam rerum

taiiuro raciiaccm ,

noo procedac

ex iis quac idcm habent prcctum , 6c volcbac fibi . auc alKti ideruare > 4tfic in aliis. In cafii
auccm Doftro finlHfer iceidic , quta'1lex fic

diftum

nufqtum

eflc

nuUum

Idcm meullum

dmL Qipd
,

fignificauic

conmdura

&

penitai irritaadum;
ISe vcndieum fbo noci fim ffah,

aucemnonreddaturnulluscontra-

nc eo qu6d fit IcgeprohiUcu * vnde aigui

pofiaad probandumveimirioncmiaftimabeo,
4|iBiiietaIlumemit, ei&nuUatn; commuoiflima
fty

^imcscl

ficnini ica nofi

luppeteret,
ti

fii-

concrabens

gi

& injtcetiura

ai^endumt cpntra|^s fitHinnar ccnmfi cs


& cum quis vcndlt iiiimiignorar.;ia procedat
ce, quem talem cfle ignorauit mihiiDe aii^
venJIiunis* Aoc rero mdioicm pfoalii^dcdR

rclcriptis

&

id , quod reacriaoti fiueoooviileininim piFoWilS babetL' Vt eftm

quis vcndic aliquid vil! prerio, ignorans citd

&m

Nihllornintf, Rc^ij aliqui MiBiftri

rccupcrandi peprsdi^is non ob{ttntibu$ ,


Hcutis ameuifis , eontta ilb egerunt ; quiai4fiim ipfis fic Rcgiipatrtmonijcaudain vtillus a-

vendctaur

quandoquidem Minerartj

tmcre pecunia non potcrant

iplosiadbirz ingentes

>

parum argenci
,

detriincuu

pricleiH

vnde

Sc in

inR^em,

icfaea Iwtittm fobyeom pcaiMi^eta vtah leai


(cquerentur.
Er pro f<.ci.i l:,itc rcf t^pi jtioiiis
ipeciaiia ficmamema proutdauut. Quas omiua
cAm tK pefcirfiaribui dreamlbiitiic pendeanc
ncMi .ilii rci^iilj
qulu lU-i^ij fcruiri) poft matulam ddtberarioocm veoiunc mcnfuraoda. Vndc
.ooeraodv cbtdeicnnv txtne'tantdm perieuluih
cum finc .Tgri,;i ratione mculluni
tncumbit
cdii^ veoditu^ , qux vcndicip , fiiion KSti
i

-cedat'

giiim

fdMcucioBi> okigatio,

MinUbum

vt ifitarionem-

fubocietiir ,

Rc*

hosquidem an*
, ciim fit ma4c lUK dc Mi^ariis, v^

graiutura. c

aut Ijmdicatum

ni^Aum damnuro

pttiepcofaibiliBnpo-

9i

Di^ltlzed by

Coogle

XV

DE PROTECt6rIBVS

AC

IN^^^

QVIBYSDAIyl

S^^

ALIIS,

^rhn!irnrum Regum noftrorum prouidemia crga Indos exi& pateinz pietatu^


cupiiter alia plena Chrjftuina:
kl
vrbibus piscipuis refideanc ad quos illifuis re^otiis accur*
ranc qua: ab illis pro poteflate fibi traditS poflunt dirigi , 8C
libesllis ioromtia pxomoueri. Neque cnimquidquain ager^
^eWtetpcdifVponent , fioe iaiifeclicio , liue cxtia iilixf (iflSe ilI' liiSyiTt^x D.Fcliciano a Vega obicruat D. Solorzanus. Ttm%
2. i/^. i.Cap. 17'. nurkfo.Zc in Politica 7/^. xj^. Ir "J-lB. in cnmsf.x. men
rioncm corum facir, quibus Senatoria toga ficut Rcgiis Auditonbus cum FifcaImm titula & pracrogaciuis aliis attribuia. Std quando btc icribo iam in Peruuio generatio tauain,Proteftonim expnda eft, quz vt credo , no dduaet vt f^ut^
^at vc vcrbisScriptura: vtar. DeiUis crgoacwcndahoclocononnulla, 3: dej^Utbufdam alits 1 quia Jioc nmxifne pro. Indis vicietiit ipeciale.; pcp f^iiibus
uiiu ui

clucct, tjuod Indis fpeciales ProteC^orcsaflrignalr,aqiii


,

'

'

'

'

iila ex amore non proceduot;


vnde labn ia moleAd fennc' eoRm ba^ghMi

pedidoaepi^guia

C
-^'

'

A P V

'

1.

tlcputfionem.

.1

'

iQdOrum qUlbaS UDt

,FrOCC @fcoreS

obljsaCioaibllS iOClSl Coflfciea

'

Rtma^

iic

ci^ quam

(oJiciie

falarium acciptunt

i||>lb,

a^ndi

contingete

quid pcr hutufmodi inhumnnnm 9gendi .mOdum babetur i iuzu di^a ^li^.^ cum communi
I>eAoram iententia,hic maximc Ipcumliabentc , vbi <Jc miterorum caufTis agitur , pro qiiibus
congruum faiarium habcnt Proce^orcs. Qupd
fia]i(|iiid
-

omniDO fponiwiei o&rant , quod ex

circumftantiis cor.iici porH^,

pcditioncm

(it,

tc

iiifTragari,

oU^edoiiiieonieaunrvf''

vixclt crcdibilft i cordc-pro-

gmaS*.& cibuj,adminiftri$. Poft ncgorium auttm cxpe|Sm*4w. dinim,nonita videtur lcrupulus V]^cre.x{uia
fit*

*ffi** ^tuncgratitudinii cinilo dattin 8c farit efle exf^in


lbkt,<(00dlndi oftcninc: lulentquc zgrc fcnc

quod

Non

"^-"^ijne|oriicB-

huiufaiodi inceru traciunc

di^um,

dc quo ^ciaai

& compotitionis

Bu!!a prTftat

bcneficiuiii,

conuenicnter hucadrcifccTi-

Kmi^

&

'

detatis.Auftoret.

Tenia obl^anb

circa breuirjrcm cxpe-

Tir^dfi

ditionis yiR^fjpecCaiii propterd^ grauiccr Pro eAores , qoi altii occupationibus intetitt , quz
ad Indos Ipc(!tint , non nifipoft morjs mokft::;

^*^
"'^^T^

'^^m*f^

ipiis,&ircqt)enternoxias., attiugMnc ciatQco-

ganmrlHUub
non

rar?)

inralobri caelo dioiii^s agere

mortc

finirc Ictigtum

ncm tu^m terminare.

In

atic

&

^-''"'*

przcenGo-

quo quidem ad

intel-

i*'*'^

%endilm quam graue cx


nandi

tis

'

cum re-

pro quo

dumjrciiigrumopcimumpeccatorum, Obligacio
refticutionis di^pertinet adcaufbn,
fUnSf dt qui vulr^iria carmina, quxomnes CTponunt dc rciticutioBe agenccs, prsrcrtiro So-'

gelica mioiftcria ctrca illos excrccnt.talia Iblcnc


repulcrint. coatriftentMr.

caufla fiint,

circo.

iinobis

ci^

Ij

& damnonim

liio poterant impcdire. Quii vcro dignolci non poterit ^quot, ^lf qualia datnna
iinc,^c lefticocio tll.pa^ disquari , cov*
tcndum reftitutionis gcncre qitod DvxT:orrs

donariorum repuliam ,quiain pcrlonz contemfum, & ex dcie^u amorts exiftimant ita lccum
^tvnde & maximd fpiritualc viri , quicuanadmincre , ne

oflkiQ deiimt

q^uia

qus patrocinjo

G ante ncgotijcx-

quaTi(K> oeque tj,qui ditiores iiinc^monquidquam otleraiit catmarum patMlris ,rafi-

ccdi Tc
.'

nuiUtcfHJ juia^itundtnD,

ettamfi fpontanea;

dtantur

uia ,& multiplicia ciTe peccau pofle^ Sc

iycutiontsonere

modo

&

.inccpt94cU%ot,&iniuriisfitquentil)u$oppri- '^**^
laemur. Dtanm de lioc alib, kd identtdem rc- "'"^ ^**
**''
pettndum, & Inculcandum talibusln hocgra-

ladis

qni ieii vCMint.dpcram iim>


nns promptam exhibcnt contribuei^ibu faciliorcs. In quo quidem grauiilmic dciinqukur,
eitmicftitotionis oncre , p cift Mm cft ywd-

fioteft,4nni

* SccuDdavihutnaiio?.,&affabiks fclndis
exhibeanci c&m enim iHi indolb ilmMfoHs finc,
^ Protcaorem 'mlnas liiim.iiium" inucniant , ab

aduigilaodum ,

ilia eft ; ne ab
munera cxter^qumiB,
quod non tantum verbis.,

rr<u

modo onus

o^s

(rigido ifto patrociconfcicnciz confurgat, ttoni

raulium philofophari

cum

res

ade6

perTpicuaik. Poffet autem excuiatio aliqua drcx


ifta prztcndi, G rccens illud arbitrium dcToga-

Prote^ioribus , qui Fifcales criam Tribunalis


Cruciatz Gnt ,
in abrcntil Fiicalium in Regijs
rnnntiif linr1 ifiiiiw'nni yct^

&

Digitized by

Googl

541
cxecDnoni mlamiari , pcrpetuum habcremr.
Ceflaiiit tamen iliud in Peruuio , vt initio Tituli
didiuiti, ( an alibi nclcio ) quia id miniu eft coivonilens iodteatuin Comenira occupotio Utoomniiim prxcipua,
twtTt cfFtt multiplex , vna
Indorumcura noitpoierat oppoituac , 8c iuxu

midts

ft

iCftiitt^ccanenrittiWewgentiain ruftitiert.Fictuc

crgo primnm nouilTiitum,

dc notdflillMIIII ^ prin
.-,-,.,

Oiuai przpoftera mutatioiie.


,

C^rta, ne refpedu

jf

Indos aJ

tiantUT

.Tliqua

cnr

'

tfihm. i

Nec dubita

iuftitia, de

&

<ge,

8-

Dem. Etccrte quando


ipfiicUni ipirituale

901

'^'"'i""

f eperietut.

cum-

adirc

imm6 & Dcus


tcrrcftris

ipfe pcr-

Ijnguiiu-

icuia poilint cx omiirii protcdtionc i*'*"*"'*

Quod

(it.

vt ctiamfi i Rti^io Indiarnra


adc6 verum cft
r r,iiier
Conlilio dccictum ajiquod veniat Indisaduer- c(> /,ni4,
00*
fum.ciJem lit fub obligatioiie dti5la virilircr ob
fiftcr>dmn quia cx minus tcgiitma informitione ^'^i^^^K
crcdendum cft origtncm bibuiire : Indoriunc,

nimcMifibab huius Concilij domima.iMnigniff


(empcroculis inipiciunrnr
vnde quod contra-

quod magnonnT-

JimenuUMr msnui

&

audiendum cum iufti-

fc libeucius

mifcricordia

damna non

,id quarritur

ita

'fucccdere,qate <ciitflecgRMie pcccatum

non quxruntur , quia


temporale comnioai a

nonattendirur

hoc ctiam reftitutionis obligationem EfHigd*


intCTccdcrc poflc non vidctur dnbitabilc
cum tMimn*:

mthi

i^no; dtiit

la-

ircriim Magiftrt

ga. t in

illi

&

piuri mtt

Sc

Orat, inalioautcm cupiditas

;uAm ,<^foj}tfSt)temtM*murmmitem. Dcquibus ic Apoftolus lklmr.x.v. 1 3. citato Ilaiz


l(o 8. V.

ttam'ut Hericordiaro pro miferis petit,quam


cum pecuniam fibi. In priorienira per cum ipft

Chriiti;qua;runt. Sunc

ofidonati

s-erebitur fcmcl

oon quircns.nequceorum.qui

*ut<^ Iesu Chrifti pufiili ifti,qui in eum credunt,


poftulati ab i[>ro, 4Sc ^ Patre vii hereditas propria
, vt apudftfihmum ex^t vaiem ?fdm*
17,8. PiflHld amttCf dsh ttif Oemes h*rtditdtem

2i qi, J:
i

non

demdiebet pro liidontmdefenfionc, vc prxmium


Lboii rclpondear
iniuft^ alias reportandum.

^fpeoifiom, ad qood eriam fiwide) titfiolentil induct : quibus omnibns Protedloris offitid conKtaeumdem, chjriiati , ac iuftitia: fatis-

nonqux Iu

curo vrgerc, iimorc poftpolico

rtftif

& iaakHimiitt

JarianifibiabfquequadranRi detniftione ledda-

fafturti velif , fua

cum octo fulccptum. c auemadnKMium vc

atiquo priukopa''

dettirocntunt ailatura. EoruiD ticjuidem coiKraTfaMM-' <ftus4MKikabipreappfobar},&ponftiTC)qa^


BMffj^tcr accidcre rt ij prx iudicij paruitate, facilc in
aliquidcqnlentiant , quod tion leuc iic addudhi-

lUitetiam

nStm

Circaquxvtiliterpotcrit Protcftoris conlidcra-

i&and|

1% ftrunam,

tio imerdum occupari. tt in quiiua hac obliga^I^J^


tioneconfcicntiam gram'rer onerari polTc, indu^,7'^biratumcft;
vidclictt nihil tx otTicio Protc- tmm U^onttaCyfedpattium femper pctitioncm expc- m^teriAet. Ncetiaiorieeilat,dam Mi^iftratdara fopcrlonim voluntas obflitcrit
hoc cnim oni^i

ob!ig3rc,qnipfi$ lunt

il'

nu

riumApparct noii di.liuc

dtkuilviiiis^ iieaclicio

fufcipieindum.

6 Scxu: fi quid occurrar pro Indomm bono conoentens , dtidab Indkis Magiftratibtis

Hforrcndum.quod fcev vt Qtli*/uim i^miin ttmftre vni-

tecderHnt. Pfalm. lo. v. 9.


'

firmtUUkt

quitur
nair

Dtm

: Pbi$<s

flhr.Ac.v. lolIilteinporequidciiivttlmDei:

'

yimbit

poftlieniBff pMiciems mtniik licaidifponi

rnodi nonvidctur elTctempus vultuscius;


non halxtur ab hoininibus , quem

tion curari, piorpiciint

nmj^ ad illum

'l*^'

drfwertnt

Ii*we ;l^aiBr

<"edpuatitcfpe-"

ci^ Oci vtthiM

vbi

Catnpcnfw

Piirajrfirafis ,ii^r^ fkiits

,DtmiM fitS Wd^f^^

tflrndtns

'

'

cx

0.

'

P V T

I I.

ladoruau

VT^Iidcrfis pofnnt onaibuslndi farisfiicere, A: quBdampittatis opcra


valdc

vcilia,promoucre

aliomodo procorumdcm iuuamine confticuti.


Hortim Adminiftrator Hifpanu pcr fuprcmana

9 O' >.
timeMisenm. ?rc-

poieftacemdefignattir ^Sc aliaifar bflkittmemi-

fliaaorftlfcittts pr9rficMttr.Eaii 94. tr. 1


Ocnli dcmini fltper

imh^

& vdrmlm

iplis

eooiiaaniratibus cenfus cmi>ti

J^^i'

mulri

abeoram

'

vesditteric

ftaosnotabiles dcprehcndat.Sit crgo Dciinftar,


PtoteAordicicur roultorum bonorum

teaar fttaitid^ firmmtnttim vtrtutis

in his id,

deatur.Ecnnoxiai^fiarcaeofuinftrudtioncra in
itbl'fidri,ASuranKmoffi dminiftratione de-

dumficibr

" *

Qti^

De Admioidracore cenruum

A^hiZ
^
owdom
fiutiMt.

'

Hcgio Coh-

Ec

aut dc

IKpeifdiopf li^>4aciiiciiainnimiuftinent,
niinucnd^trafbric^m gencraUrcr augcmlutn vi-

bciicftcio lcimus aliqua a

pto booo lodoium ondinaca.

it^Knoacx lati dirpofitionewiminentia


fi pratfcrtim noua oncracirca Mi-

iabores ioiponcnda przlenciat

nMii^
<

mus.

rcprarfcinrt:

naram

lacis

Temedinm oppoiwiMHn , aut opportand^MMlH^' J


tumab iis, quibot cftcxecurio CotMMndecat'.
ipfi viderint , dum liMttd vidcnda ali pMpcri*

contra Indosdifponi pcr piwlilcam poteftsKcm, auf quamuis aliam intelligat, occurrat

'

diuerfiffni partfbus aggrauari^

ncum

liqijid

"

& fc- "'J^^

Et obli-

aiidi^yciim irfmrm
qiiidem lubftantia-

cft (ictit

qui^niliMaiM I^(;iam vatancaiem nimisfunc

oScio , quse videntur nocttura , depcllat i hoc


cmmipromproceftionisnomenimponat. Si-

"f*^"

Ca/3ttuitt

*^ '^^*

<)uod:td*tenMirfi-coaifofitiMicni ^ieAac. la

teiUss

lcd

ciiiu^i

aut Regtum

'

iilio

f&*m*kt

^ .
eosi^.
'f QhMiit; PfotriHoiitlndortim it a
bett , vtnon cxpc^lct torum qucrclas
.

tts

lis

mtm'

efuhufiirnum imtnfHm^ f* tempore irttnm

Kegiumeft Itidiarum
quo^cdixioius , in-

iu

pottits priuin<; affc(^t(bus dilponunrur.

tatip i^ gtauis quidcm


t pwiicAionis patrt Sc

dtm^ontemptOHbus vindcx inlitri.irum ruarurn


t^rribilis apparebit. ?mtetsvt (MsmtmiffMS
'

dattm>caafl4benigm'sinlptetuncaroooK9,

bus omnia fubiiertunt ,duni a mulu'"; nihil ampKusquim coiJiinodum proprium attenditur.
crir ^erirW tttfar,

,.iJ

Confiiwmrecurrct^dum

fiue

cum pncemirrcnfia vrbiconim Scnarorum,


cumvocc, JcfufFragio, vc dicimrinCaptiulo.
lur

ttimeM tr-

Ad ledfionctn aaieaiciaffunai,.<|Ucirca hoe'

inmikni, defrttMtit ^tnfitnis^


'

-conridicpoffinittRcgitta pervi^^AiJ^irnr

Ff4

pm

uibuuali

Digitizecl

by

Google

Thefrm

144
tribiinali afliftit

iint

latis

cuius obli^ationes

vidLiuur ptdripicuz. Scd

Indici

Tuuks XL Caf. IJ.

ciini iutlici?

vt , <^uij ccnlui praeddt in (auoKtn Indonm


Conftiiutilunt,cxquorun) ftabilitate ingcntiain

/.^rf
f

imdex, la

^T[^
l^ll^J^

nvi<Kacqualit<rpt:ndacurpecunia,curaiet8'
mencitbcc, vt ratio iiliusab accipicniibus rcd-

pericoto cft fnudttidi ois OMOxia, pro <)UO


extra^a cA. In quo quide^n (i diiTunularccoit-:
iitiat ohuiuacra ab cildem acccpca , de grauitade reflhunonis oblig^
delidi confiat, ficut
cione Commumuci faciendx omniutn coruniy

ccm gcneraliter loqucDdo & non dc vna ^ aue


altcralcntcutiainrc uun mukum prxiudiciali^
^mevcoficscclndosgrauia detrio^ta iubi.CUfOs, 6i coramune etiam b^Muim iri non Ituitcr
imminutum. Immo in paii piubabiiitatc idtm
viJctur diccivium , ob cauKk-m ractoncra. lu
eoliquiik i) rnm iurc probabili concunic l'pc-

qux eidera-fubrra^b

hi)jtrtm

iftsutmm^

Vndc (atis

verolimilicer dici poceft

xqualiratcm

illatn iuiis contingcrt.-,

rel*pe<his.
nitn)C|u.itn

piii-

in

iunt dcbitores rcputandi

quii oppowncii falM imr^

idr i

& dummodo

iit

tradacur

Indorum

mcn

in fiuorem

& ratioiw cA,vc

eUt^Kioittibitcmiamfeiendioontracom, cttcA potius ius ,co cnim ipfo iuditkicAiili mapisdcbitai vnde rcpu|pac oi)liga(ioacm ciJc ad
iUam dciugandam : denegari awa nbn dehct
necclTat lo nili quatcnus minus dc iure eft, cum
tus obiculum luftitix lit , Sc ita cft implicacioin
ierminiSyqu6diiispotius(it ,&9uudtUidebcaC
,

tuftttiadcnegari

& qu6d

fit

ius debilius vt

nuntiari pro illo lcutcixia dcbeac, 4c

quarum

klbalcpotcrit criroenincurri

JtacquH

^,'*"***

PiadPCMnd. Adminiftrator

pro

illis

Owo

damnomm

DicD

4*V4 mm-

tcrtio.

(i^ym

7^2!.

^^n* y
dum.Iictt
lio

'

Afnk^.
vMfi.
^^H'!***

ouia

fi

in

iicetlau

leuis

ubik4i

In qtio

quidem

quod tamcn

modo de-

iura cauait,dc

^^

aUeno elle llberalis.


fi coo^nulos conciliafeiibi ftu-

lingar, quta lodicii


dcc ,c6

quid lodi tribuant , cum propnum


CuaKnonicarii ^ minte.^

quoJ onines cx

viio quafi

grcmio func^

peccacatTi eocuin.cft riianiieftao^|,dc rcftituiionts

dcluur

tio nulla cft,e6

inuiri.

9 Dico quan^ Adminiftracor curare debet ; vtquodex ccnfibasfbhiinir, vtiliiercx*

qu6d

id,

& 4omini) criu^a-

quod datur,eft alienum^

vndcdltliinumcoaimittuRt acciptentes,&cum
cennmfic(MiMMiBefiituraa AdiDiniftratoci to-

pcndatur , fine corum conftitutionis attento , 8t

'

agimus, AdmioiAratoris Doaeft,&itaf vt pbrali


iun|perkofum quotoindam locpiar t ex alidio
corio nondebec longascorrigias iacere, &. quod

fr^KedtMU : circa ProteAdmtnillraioee dicen'


hoc non itarigida vidcatur obliga-

dkmimiquibuidcradicuc.quodiaici^craraft>

non

QUodcitinvl~uapudc9s,quicxarcisKceii;ftudenc debica per Ofliciala leddi ad humfmodi


minintriiimdcputaco^ Pccunia autem , dc qu2

Quidquid dc acccptionc munr-

...

fbrtc fit,

traditadedili>

penitus congruit : nam pecunix proprix vnufquifquc efidomtnus, divccam rccupci cc , poteft impedimcnta luborrwtionc dcpcllere ; ij,

Ctonflar

vincalttra tion oUcnrum ; vbi

talis illc

opportunumr&rcgula

non iit , fed ex bonts

prctio rcdimi vc-

Adminiftratoi vitarc
nifi

dc quo ncqueat qt^quam iperari vcundis vctca-

aliquaviltoripre-

li:iUcet

,auckuiflun Gt df <yiodiAiin

9.. ^y.

iudtcecotnpcllato:

cionibus

ntibus ad alia nonlinc damnis obitcnientia

recurrunt, vcodendo

^JJJjiJ^'

genci& pro pecunra propria in cafu prTfcnci


reftitucioaem.

falui fubitftionc polTiti

pccunia cxigcTciur

dcbtr

cio,velqoid(tmtle.
J^JfciM'?.

qmtwiim

ftraroris

xatio Iblet

CXeodcm. Pollcauccm damna contingnre, non


vidctur ne^ari pode. Nam lndi cx cenluum
pennontbtu fokm taxac imegrarc,&1llisdeftcit

mutu^

tiiitmim.fiib

lecundo. TeiKtur , fi didk)

Imquac ad

.r

m^.jt

in tc ^aui dclinquic
c.

viriliter

rolct, habcrc.

mortalitcneturcorum folutioiicm (olicucprocurare, ikc btimanis. rcfpe^ibus cam rcddcre


difficiliorem;raciocftchni>cpiiacoacmodkium

jffirtitt

vc Caci-

Dicofcxti. AddiiniftvacordiAualbi* ^j^l^


ctcidebctcauere , ne expcnfz ttimixin redden- fm(mmm
"
ditodbjpKU9titfiamfolciicctciam ad bocplu- iMdN
waMUiiiiric iiuticic^ omflcsvoluntcmohi asft
meotum cx pallio paiiperis , aut iufti , vt dici

tranlgrelTione

Sc ita

dim offidq dife'

ft

Circa Adminifivaiorem vcr6 obltga-

tionc fctjuerKts lunt ,cx

"jf"**"*

ii

ficfiipemis Magiftratibus poAulanti- w^,^

aliia.7if.

pco-

dcm circaiudicem.
ohrtgMf*-

n A4n^-

omnia tcntarct.vt
locum non iia^ret cxtra^io i iu & pro pecunii
Comiouiitatumliidorum paritcr rcpugnandnm.
Solct namquc Gc mutu6 accepta di&iie rcddi
pro quo etiatn cft diligenta. iniiacndum , ac fi
de pecunix proptic leeupcracione ^ctnr.
Hxc cnim c rcgula opcima , quam Do^ores
adliibere 1q1k ad dcclaraadtim iualis dcbeac
cfe diMgemia eoruro , qui reaalKnasadmiaH
ftrant , vnde & culpx qualitas dcducatur , an (ci-

}us

'

vel cofiari

quia io co ocditiarie lo<|uaido inordinate agunt. Et qurmadmodaai fi pcofcia Adonm

ablolut^ ptobabi,

bus >aut iubeotibu. QjJibus licct obl(:quenduas tumtm m


fic,dum propeidbta iubent , obdftendum ca- '^^'^-

Dixiautem,/(rerc/n<r/iir,

^uia valdealieoum abmiicatc .

obligaiio talb
quia ramcn de

Dico quinto. Curarc debec ne pecimil AP'**'

xo

iudicare.

fic

ct^ceqfifautioarcam delacacxtrahatur, vt

pedttsdtAoipoieftexKquan'. Tara autem debilcclTc pottft


vt ctlainillis adiundis miniis
potcft iudez Jieet non lencanir

licei

getwer iniiocaro.

Itiilisexclutisiuslndorumdcbtiiusfic, pefrct^

le.

prxctpui dcbkori$

quovi in vlusnon dcbitos expcnderiutf, prxcipui

cnm quia lcinper pto ludis lunt Ipccialillim^ racionc,


*m vodeintparttc aduerfiefbpeiacur. Qjjando lciK^^^^!' ctt!ri.Iulis Jiilis icrpcctibus iusxqu.ilc c(l,nam

probabile lit i

defcAum

ituu;

Ca^iquiis Ipcrari ncquit ioluturos alfquando,

tmtdi.

&

mitcrabiiiumperloiurum,i3icommuimbo-

ciatis

^mTnu'

^jlMi

lim C,
non poilit inomnibuspopulis*

agtndi nnodo obleruato

"^">^<-' bonumvaldcinde<lepcndccfenMCoqui-dciE iunitiMdenKninc, lcmper tbueatur. Vn*


^c V idctur cotnmunis iam icntcntia de opinione
probabtli ,quam iudcx co inple^i poccft , cciam
^diaiprobabiiiori ,bic locum uon habcrc

ttifrtkm-

Hr

da^r.. Pccunia eata) tn Caciquioruai maniUts

dicMrt jHx-

dm

ipic adeflc

& conic^ueoKir com-

commoda,

cos rdultanc
ttfgm, 7

cxtrahicUr

li

nim

ilia Ipcxialii

'mwbDC opis inCUlidMCi Pe^|10 hac fiittl>.

CAPVT

Dlgltized by

Google

C A P VT

knc* mmii&iiegidiconfiteaotari fiuCViiBl^


midi ,& adraccn Jj in conftlllonc pcdnua pro-

IIL

dhics

tum quuiiiaboli

deCcAuin upAcinds

Vti AdminiAratorcHorpitaiiuin

Indorum.
Xtmii quidemRegum nonrorum

IZ.

magis propccr

,vtad prxdilamaiTi{lcntiam ab

ferre

iis

quos

rieuafeCr,d!iJKuictmi4MlSacmiotnproemunr MvftL
muncrc IpLftcr pTaf.:ti vi jciuur txccdcrc, dum imtdM d-

tantium Indorum curacione.

id vliirpant

dixiipus, vi^cantur^

ciiis<)uidcml<e-

eftci^commifrai& Scoa^in conficiiuKtVO*

tali

nccre

illius

pofTunt adminiftri

& juxia

qui in txtremis funt

viros,&fcminas diuifiooc peicomlubueniendi graianiibai rarione


Indorutn morcm ornatis , mcdica-

xitatc, inter

rooda

fiue

lcclis fupra

mcntis, vidlu, lolicicudiuc, vc nulli quidquam

deliCyC&mcoiiiingat aliquando fupra treccncos


zgrocos numcrari &nuperfupra quadringcn-

tosiquod tamen nonfrcqucns

magnus umen

quia aliiindeaducnienteslb
Icnt pjfTim infirmari. Dchuius cigo,& aliorum

fismpcrnuroerus

ftlnHafpH
qui fum fa<'

cbaritatiii

reguJas eoruih
pofiti

zxcttA lahiii^

peccanccitcacurafflllujurroodincgligeiiies
fi

qui propterei Sacramencis deftituti

aut

bene inftrud^i pcreant, eorum animx a Oeo de


tpforum funt mMilbos requircnd x
v c cft apud
Ezcchiclcm 25. r. ?3;. & rpeci.il(.n) h.ux curara
circa Indos ncccliariain rccognolctni Concilium Limcnfe , Ahvm %l Ctp. 25). fic habet. lis
,

tfui t

vilt drcednm ^dtnt cf^ram Parochi

CrMMxime

ptruttUfe ttmfere,

iHMir :cfuU

f faftiiKi

nenm fukjiitUdM

qu! mcrirr.tm (xnrft

vr

tfiftitnt

fi

mifmKifgitiifMlimv
laniauttm Parochorum

daU Przlatoium

vicc

mis

Jw^ dimiitcre , aut Ecclefiafticz libcrtatis violatx


fuipicionc. Talescctti Bencficiaiii non iiuit, ied
meru habem mmifteriuroivnde ficut (ponievo-'

tum cum excommunicationc propofitum , le


tueri caii vlti poilinc . quod & fa^um interpofi-

fatisfaciemcs expclli.

kgitima non fic, comra charicacem peccabitur , fi non conira tuftitiaro, nifics
infamia in Oc dixnifiram refulgrauc rcqucrcturincoromodum,

^jgiijiQf,,.raliqi
aliqua

uret j

vcl aliud

VI qui in Dciichciorum oppoiitione repelleixius,

c& quod miniisaptusad iJla crcdatur , quc Cl^


rata Indorum funt qut eifdem infirmis & com,

modo lociorum adiutus , pciTimc cft inucnius


Vnde in nominationibus , quc ab

fuccurrilTc.

Epiicopis fiunt bona cx hoc mcrita Iblent receniiiri,

& qui przlemam Paixoni ca non parum x-

qm proxt-

lolicittflime

vigilandum

Circa curam autem

mi tnotti fum

quim

Adminiftiatori

eorum

tum depucatb hebdoma-

'-'-'-^'Ipcdali^niiarimcannnitd^

qu.ra

Pr.el.nis

rantftm conccdi

vfm ft
tutriftfmt

mvs

appelbtioneadnidieem Apoft61teom'ddega'<.
vfitatam. In nuo vcronmile

tum juxta formam

apparecappcUatiouem locaro haoerc potuilTc,^


qtttft illa cftk per Canone fii<crb' varitt tn fodi
pcrmifla )t quando
quandc fcilicct friuola non eft. In cafu auccm didlo n on fijit firiuola: quia licct ea, de
quibus agitur , ad Przlacorum juriltliftionero Sx lbgi$
ordtitarie Ipe^m * Hofpicafia tamen il&fub /"*"^
Regis protcilionc fiinc ,& raodus coS gubcrnandi jam diu vigcns indicio efle poteftcum Prila- 'pii^HL^
tb itatfrcconcord.itiim cui concordiz debeaC;

roodcrnus Prilatus ftarc; quia hoc Rcgiz Ma-',


dcbetur ,cui circa hoc fingularitcr cfle de-

jeftati

ftmidnm
1

dubium cxortumcfttncnfi.busproxivn iQi conua-Raslaiofutii noimmmandd

polHipc.'

ift

Excoautcro jquddcircaadffliniftratio'

16

nem in rpiritualibus CapeUaAis diAis liotmulb m


vfu habcantur

eaufla

"

Iboinieneo dcpnibendic,poceft fiiiefninrfaevm>

fi

fimguntur cx ipc-

ad o^iktitaaortem didam-

miiiam, qui^ iil facere&poflum & debeiit.


QjuCapeliaaumdomihabet- , dcmituisaptum

lum ita & poflunc non

KB,%.

G^*^

& (ohor'

conccflionc, vndc dc iuftitiz,

ft charicaiit legibutf

Limnfr^

ommM ^commjjM

ft[tmt ittrty *liifitm ub'

conftringuntur.

cati

Criuum-

fc 'npiuart^

non ^i^'

uudtm.

pva:iciumadftamoriuitis. Siquemobiigatioi\i fuznon fatisiacienicto obfenieni*^ rband di-^

di^li grauiflimi

Mitr, 4tqtltlil4isfr^ert$mtxborlMtioae dhhdtSjf-

8c

confulcntesi

EtCapeliani quidcm

Hulpicalium AdminiftratoiibusaUquid oporut


anlunmus ,&pro eo
Dico primo. Adminiftratores dili deIJ
Cmt bott Ipccialitei ciica Ipiriiuak lodonim bonum
ttmfgi' proutdere,>id(nieo Capdlanos conquiitndorf
c]m .rgrotisaniftantjSacrameataminiurent,

'

>

j|Brifililtonem, led occonoroic^ procedentes,'

Holpitali

omiubui , qtuein Euiopa func ampiiilima, componcndo , fiue aedificij pulchritudine , ]ztitii,la-

mili(ei|Uu$infirmantis Parrcs, nequevfurpaDCes

cbaritatc.

& fola ad hoic addfidi & ada^


Quod quidcm cernere przcipuc licet
Diuz Anas ciuitacis lleguai,cum

lemporalta

accipicfpiriciuJia coUaturot; ita

lumarij omoes,

iii

'-**'

'*

lubcacftobii|;^Ktonetcceptu$

viri

primarij,eletionc eoruro iquibus HolpicaliuttS

Scd Am.

&

Adonniftnuori AtpoidKni (blaknr, fie-

qucncius autem gratis rounus tftud obcunc

iplus ncquit pertincie.

Mifla , do&rinsi ChrilUaDa docenda ,


io ne^
cefliiaribasipiritoalibtis fibii& ftmilicprodiHU
adfucurum vrgerc eum ad przdidla ponet,quta

cx prxdiis,CfnCbus,fidtIium ckcmoiyn;?,
vt.comaiod^ pollHtt fiiAeouri. .( aliquando
ditus

qoidea

,quod ad

cenetlB in hoeivero percgrinantnr. Sknr cidm


fi quis Capellanum domi habcrcc proditrendl

tum cx Noucnis portione conCdcrabili defisoaU t tum cx c&^ibusaliis competenti fubiiak>deftiliato. Hibencaiapmerei pinguesred'

StUf

CsfeOmti

f ^^'^*

Cumenun negodumfpl

p[ouidciuiadifpoiitum> vt 'pP''^^
cipuis vrbiliat, Ae ippidBiliis,bicomiTiOdc ficri poffit , Holpicalia fiot pro argro-

gum ipforum ptctas m^^ni Kbetriime fiioeurric,

Mr|M

railaciis

&. pateriias fupcruicionci

Vndc mirabilcs Dti mirericordias in


huiuiinodi ibkmus cxcrcmc agemium artkutis
expcriri. Solemautem dpcHaninomiiilHi^re
xpofiti.

crctiim

Taris deciarat

Sefionm.

Concilij Tridcncinidc-

Cip. 8 Je Reformdtione.

ctlm ftatuat Epilcopos poirc


lia vtficare , ita fubdit.

Vb

& debere Hpfpita-

"Hon tgmen fnt fmbRtgina

immitimt tm^im mtfiie4mmikmii. Qnx


raiio

Digitlzed by

Google

n4

thipiiiiiitiimXMiuXl.CAf.nt,

vadolicet Ttan peniius' conuincat , ncqulcta-'


mcn friuolarepuuri. Ciba prxfcztiindubiufn
admintftta'

prxduftuiD circa Sacraixiemoraai


fiODeiiinoiivcrrflreiur

nim allquodj quoad

vi rx ilio ea

conrc(5ltoiicni

auc eo-

fujm

dii-

rcma^rcnt & iu <k>ii\ aiiqut ccxiiUctunL


17 Egotamen pmaduixi Prxbto fcmpcr
bia

'

iodicaui, quia id, quodde vfu aficni poccii , nc^icddem incommodarcideconcordij cnim no

rr.
.

'

<oiiAat,& iu

cA in

iilc

tui iuris

poifciiionc.Qiiod

ter6ab3liisvfusfueiictoicratus,nitiilobftat,quia

me^ptun

non poflttM inn fui ccirolum infirmare par cnim in parcm non habcc
potcIUccm , vc iura danant^ Hiuc locKioni ia-

tfife^fiti*

gcfta

tz proprio nonrinealimmfeflbve nontenenir


ftarcfucce(ror,vtboftorc$rradunt,quo5addu-

pellanigrauedctrimcntumcxpenH/t
prU ()uo
;
i8 6icoiccund6t Adipiniftiatot,Bc^Te- ^^**.**
C(rfk^-Horpicalitieddittbiiliioffii pecuni^ cali
ncgotiari; fi tamch propccrca qui ncctflaria pmffjf fft9niAracor^ni rciMrtaipur

Hofpiuli iunccariiiseroac ^aucdetcrioriscondi-

Qjod

ttir.

ftat

ad ncgoriationem attinet, cx eo coh-

quibus non cft ingrata ncgociatio} immd vidctnr ftttura |rati<Iima , vc co palo finc, qui libentcradminirarionil'edcdant,ditaopushocadt-6
nccdririuin oon deficiat, fed incer viros poccnccs
|>romoueacur. Aliud auicniin Afleitibiieprofolicum indubinbi!ceft,quandoquidcm

djmnum

wn itnth

^ Barbofa

tra

dairiM

prxlcrilMiur.

roinoripreiioctiifflemcrcturt

pnt^fk-

nafauL

quia Hofptalit pcopnia negbciatiofd deftrofi^


ibi certc grauc confcicntix pr.iuamen cft,
rr-

if/r<;|24l lEf^tfi

Alie^i. 99.

qui in cius dicrced func,

^c^^
^JJJ^
frir^ww
jiMMrfwtt.

non

in cafu przrcnti

JtPrjefcriftionibiis^

tn

Arg. >uod ne^htittt4^ vtl tmiHrittt Pftf-

^ti,ttei$frMMtfitdt

fHatffm^&t. EclicecpdflcA

adiku pcr tacicurnitatem contra F.pilcopum prx,

quod cx loio Tiiulo dido comprobari

Ecclcfiam

non

pofTct pni'

rnm prifcriquu camcn ilia Sc


ribi

liliuem habcrec

non

eft

Acquicxco,qu6dipfchabearj

Hofpitalc deterioris condictOtris

pocius mciioris cflcdcbcac

cum

habens Adminiftra*

Cor,qui de necciiariit commodiflime fibi pKJOidcrc potcft; crgo ncquit tnaiori prctio illas agge
rerc.ncque obftac prctiu dTc juiluiquia racio ad*

duAaperiiftktnamritalesmercc(nonhabem

taciturnitatcm

( fi

& iixc um

potcft rcfpcftu

minori prctio cmerer intra latitudincm

iufti

Hofpitalc comniodiiaccm lUam habcrct

&

ergrf

fitcircadiaocCa-

qu6d incra latilttdinera ioftl pceiif flcoliftare no>


quir. Qiiando prxfcrtiru rcs paupcrum apCHT
quac no ddxc cilie roaccria ai.^cndi popcta cooa^
mdda^cAm o iliit pfoocnic dcciimemMUte

potcft extraiudicialiter proccdtns co


,
excomrounicare,ciciainfiappcUaucrint,quiaap-

Proquodcferuiunt ca , qux cicatis aliis addudt


VkoaaianiDtj^t.iidtR^ittitiu Qit/^.z.?iailh

quia prxter

r[jm titulns rpccialisrcquiritur,vc vidimus. nulcrgo datur. Ciim ergo Axchiepilcopu in

ius

poflcuu^nefiiciurifdidilionis
ptrllanos

f^^*^

goacofficidadkltenctur. Quod cx eo apcrci


conutndcur ; rum fi ipfe merces talcs non haberct, minori prctio erocrcc , & Horpitalc cam vti-

do^ritu

fiitttihutmjtxte ; qui taiucn hlc ddicict

fkellationoa InipendiciciKcnRaffl

quando Epi-

fcopus procedit %t pars ad confcruationcm iurium fuoium : hc conftac cx Cap. /airrrf^Myir


Cap. Crmi nwffr Gmmum , 4e
AffelUtkmhtt ,

&

^uod

^^jT*.

inco daiintliaapeRttnt Hbfphafi inftst, ex o6icHnnem commodiratera quxrere,

iHanequicobAarc. Quodautcmticulusnonficv
cxcoconftat, quia nullus oncndi potcft prxtcr

omnium Przlatorum oftcndi. ) c

mn

queororoodft haberipotcft ; atqut commode


liaberi poteft rts, qux emitur romori prctio : cr-

iic aii ;

longiiTimum ccropus requiric,& ctiam citulum,vt


t***ft*- manihftcdccidicur in Cap. Ifijcfipum tUPr.ffiri'

ntrn

Dico fcrTi6. Adminiflrator nequit prq- ihfMt;


prias mercci maioti ptcuo Hotpitali obcrudfeie,fpiiman]iflbaGopoffinc,velalimabipib ^f^Mtr
caliJcmcmcrct , ctiamfi nuiorius prcti) intra la- mtrasmt.

tmmiunfdUittAm. Vbi Glofla vcrbo FtSiirsmt

Knfifi-

juQxndtrt

&

ftitutiooisobligatioinaniiicftai&huic (imiliaalia

cio enini debet

affirmac, qi|ad&iridcrurccrtum,quiaatiascon-

jiff4^

oonemiturcune,

ticudiiiempictijiafticoiKiocanir. Probatur;quia

pcio ex caciturnirarc proccdati

rum,etfiprjcfcnricinercturpccunii,& mtlius,<fc

futtmifoHiutPuitifkibusiitrtkiitftitfttiititfrMttA'

|ra

dubitari. iixcmplum fit


acnduro triticum qood finieopiolian fiico-

^uoiicO.Cij^oriusMagnus. StiiOMivttJitte
mimtty itiianAMttn , dtiue fttienum ntfbm ^

/cribi

^A^^^^

ex co cmcrgcrc ncquit
fi

eflcpoflunt.

vadcturaccidcrc^obediena^aQipeiUnisArcbicptfcopo dencgaia. Proquo&eft tUniMi tca^

C^.Nihil tus in Cxp.tiihilprtdefl


fiodcft.

delii*

Cap. Cmtun kt**t , kPn^ftio'


GrcaquodvaiiostoiRnconeeijcGiofla,
^ vidcnJus trl.im Barbola McgMt,
Ncc
coniuctudo contra Epiicopum valct, pcr quam

^Ji^^^ (/./rmH^ernrwaB&i^^
iw^r
iff confjfetudiae
quod
^Ulj^l^

it^-

& con-

obedknriam Epifcopo

"f'

quis cxca nullus lasditur ncquecontra vo-

luntatcm DoiidlltefilOoa>lmitcntmefiHo(pi
tale ipfum, fcu paupcres ^ qui in illo curanrur

fi'"

reoeicrdunj
tam abomnibus
fi0ff^ft

liiAilij

donis, grauitcrpecfetttftftdicftiltmoilemtcne- 'Aat*

aMon. 14. <lr t f <

vrri
.

& P.JiloKoa Di^. ; (a. f.

5Sf

dJiter.

20

Dicoquarco. Grauitcr peccat

Admim-

AfM^

Arator, qu! ex propritt nieTcibat aliqoatnoniie^ fmttmid

liundciuftificatum; fienimialenonfii,quiaaii(

ccfticutiusic

cs Jalfi pnclumptioncdclecndft , fiae3inilanCbm partit,qux non Dci 2clo, dd cupiditatt inrdinat^^ rooiMur t aliter poccris in foro cont

de rompnbut
nus,

iucumbiciuxcadod^amreceptiilifitperfluis , qno^ non ddKcdonn*

cuiu<i .it^iciu

nLtotium, ajmittcrc.

pOClCtiqciiainobcdientiafiiiegrauifcaDdalofta-

videndus P.^olina Diipui


3 S Qii*nJo niM* :
vlMaitecnerieum.cuiusncgociumgcricur,admit^
terc tantiim cxpcnlas iuxta valorcm fubfccutc

iciMnJolcii&dcrcagitutioquiacfUeuaKCar

jjiilitacu ,

fticiilicjodfeari: incsgerioriaiitcmolMdifco-

rempcr aucem aiiqua

r4lMi*'

Pro quo

liiitas

cflepoieriiin

Digitized by

Google

tk in calu, de quo loquimilr, quanJoquidcm ea,


aliquam commoditatem adduVnJ^ viJ-^rur ex hoc nblvjj.irio didla mollri.
Sedccttcnon ira conniuendum elt litoriira honiinumaujrittx, vt ficut de viduis quibufdam ab
Apoftolo ditJlam : Inxuriari in Cluifti) , id cl^

qac iaferunciir ;

pfr rationem impcrati moderatione rcganturj


relidiuicllpericiibimmanifeftum. Etiefidiuipe*

cetit;

riculum quantum

Chrii^iani noiiiinis obccntu Ikenlius ialuutrc

^naitttr

tibnUlinJi

iiaft ifljfiib adminiftracionts

pauperum

V- prxt^ ?vrn cnpidltati


famulantur.
P. Moiina ica iqcdle^nUum ^ft

Qaod

Chrifti

crgo

air

yi vtilttas illa
qaatenas-ntione 11loruro idobtinctur.qiioJ permodcrationcm cofiimpnniai debeac nnitci

rumdem babaecut,ia eo, auod il lubeatur

cen
leridebeacnegotionmi gdior viilicerncgociam
pcrfccifTc. Vt fi viginti cxpcndlt pro rc vtili, cum

decem l(jflkercnt>valor fublecut vtilicacis injde-

ccmcamdm cornputandus,& decem itero taniikm


admlttcnda.

Pro quo

& vidctidus

P. LcHius

iUfolutiofuiits fefibHmn.v.RtjiitMtufitfM 8. Si
Tfilicas

vero

noii habeax ginus aliquod iKceilicath, It-

CBCaKl vohipcatnnaliquam auc

mO(fitatem defeniire poiljc


rt

iit

maiorcm com*

in quibus nega-

nequic quin aliqtiavtilitas fic, rcdnotitaUs',

qux iuxta Domini voluntacem (ttt ttKpc fSaaifk'


cienJa eft rcftttutio.
iDcciali

proponi,

Qnx

& iuxta

ntitc penicas. iudicanda.

multisexemplum,

fi

qnidern nequeunt in

rcrurn occuiui> v-uos


Sit autcro

vnum

adminiftr:itor pileos iu cius

quos
Hi enim pro ladb'

apothccis coirodcndos itnea diftnbuat


*

pru

conaak(cenies iecum firranr.


InroIIri. Vcl fi Ltnteola ad opcrienda capica,qux
Scctludis grata lini, & in vfu apud rouUos > dari
tam^i noiffoleitt, niO foiti alioitas fpedalii ne(cflitas poftularct.'

21

Oico quiot^. Adminiftrator debet

ita

falocilndoramatceiidere, ficatetiam Deputati,


vt

non pcrmictant

cosnifi vaktudinc firmata dl-

micci. Racioefti <]uiaijidialtccrrocedences obnoxij funt pfttcdofiflimo reci^Kiio. Cillm enim


invi(5lu, acaliis.adcorporis fiinentatloncm per-

tiaGndbui^dttieiecuin agui(i de vix vUa f ituboc

Mcdicorum

fir, frtfls

in

'

lirdem, vcgcncralia

pronun(i.iui dculicnt,' cxperimenta

comprobarunt t dib quidcm obligacio g;railis cft, quia circa marcriam grauem
ad quam le
otiicium extendic : & in iioc quidero non folum
cootca charitatem pcccart poc<^ , |ed etiam con'
,

tni ioftitiam

quia Indi

iiis

iiabcnt ad curationcni

didlam , quo oon fiuc tniuria priuaotur, vnde Se.


addlimoainde fecuta, qut priuaiKfit , rcparanda
cft obllgacus.

Iccm dimitlto

detrimcncuntcedic}

ftc

Hofpitali

in

lalis

enim eic^

redire lijlenc

grauius zgrocanfes,ihide 9t maiores fumptas

ga corum tunt faclcndicurarionetny&illdecdainobUgacto cuiationts emergic.


la. i>fco<c6. Prx&ci ccnatc debcnc ne Af.rth 6.
foemtnz adinfirmosacccdant,ququidcmroro- f" "'i^res , autcciam vxorcsfeemenciri lolcnc, ciim
linr pcllices. Ec quia hoc facil^ non fcmper cxCapcll uiis eft fcrio foOjmendan- yj*^*"'''
,
dum,qui ipforum Confifinones audiunt, vc ipfos
porcncer admoneant,quibu$ illi facilius rem omiiem noo tia vcrebuntur aperire. Maximum pio-

plorari poicft

gentiaifta periciilum

firdo

l-x-rcfccnte

pcccaco,duin peccati tncicamci(Ui::i iJiixret,ncc


mortisipfius propinquiftlmx ^fpciftu,

\\xc

quidcm

circa Hofpitalia

rccdMR\

Indorum

t%

quibus multa poflunt JBuropzorum Hofpicalibiiiapplicari. In aliis autem nibil cA Ipedale,


quod pro Indicis difcutiendum occurrat , quibua

Rcgia

, 8c Noucnorum
cum prouenribus aliis,

libcralicate fuccurijtur

pars latis copiola trtboicar

de quibus di(lum Ttinl.x. num. ^^.Sicut & dealiis, ad quos fpecialcs pro Indiis obligattones fpe*
dant,ft per hkaa perfeow CTCrcentur. Oe qinbufdam aliis minutiora quxdam tra^antibus
Qon eft opus diilcramus * quia de opus nimiuoi<i qnid ad eorum obliqoantnm excrefimt ,
paciones pcrcincc, cx diftis potcrit nott

inKUi^. Ergoadaliacranicamus.

'Digltized'by

Google

N D E X

HOC FKIUO THESAVkl


TOMO CONTINENTVR.

EORVM QViE
INDICI

IN

Titulum

Prior numerus

indicat

Pofterior

jmrginaleni^nifiaiiud notetur.

'

'jUutirtuiffm.

A rttiene tluiikaU itnmi

^^c^^^^^ X Mhf(nti.i
^**"^

^^

{ftt*

Cukrntionkii. Tjt:x9,lM

U Q^dldrtffu

DtiBimii^ifititiim,

muhipkx.
Abloluuo.

^'i^dim^fmi,

&

T.i.itx

JfuUm miiBdm deheMnt.

.1^4

fjiuik eeruM i^immt<r ebhgMtenes. T.Z.Cdf.x.O^

7!i.(

iSiuspreiitJifnfllffUtM.

Hm

mftu

errajfe i

imttim JJliisriim

tmtri

o-

7-^/'.

MtiMminfaBe,

Auditwes

mH

fuffutientM infidtliumjedfirmim idiui fumiti

mf^fltit)^atm.
.

o.

KeijMe opinienem tantum preiahikmftcutum tiru-ix^

^iO-fe^j^.iAilJl^mrfftisSsfe

V^*^^

'

n&quesfir-'
'

-mmm..
Academia.

AldnnderSacnn.

&

Cr
i7i. vbij^iuks & wiksd-

qtdd circt ilLu Rtffj

Alcadij, al. .^dllcs.

IbiiO'*
M^elutio virtute Iniuk^nrlarum.

1 1

fol-

119.0;

Mlxditimdeteti.
T. 5.2.1 5.

i/ itant^e fr BulLnemtdcnie

fefim.T.^

iiS
,

Ibid.

doiirina

jtmdefuturo.

Aeddemiit tnSc*

Itnd'

tund* vniat.

olUittiems 'm

PreHU ntn faffiun rtitikMi*'

ftrBKUm.iyj.

'

j^KMtiiiiiaifS,

Abfeni.

Adlus.

'

iXJ^jifff

Alguacdius.

A^umdB Hutrii Cmwii eMi^ttienti.

iJuittxuritrmnadianmtMmtStiMm^ HMejlDci'

Adamtrt.
Anttformstam mulitrem nomind Mttttdatiius

T.4.

i^utS^

pf^.Mliix.

VHkiitti,

T.8.}8.tiP39
Altare portatik.

ittqt-

wk,txUikmmmdKumtntOi
Amicitia.

Acirniniftfacttti
Ketfiiirfaitre dondtiones.

Limit/uio ^u/edjtm.

Kotand* repllg

143.

T. j .

ViJe etitm.

OTM MgMMMI

Qiufrehdndt^&quiveriMm.

De meiU Ammm , or jflw mBlt ,

T.%.n.^.<Sri%

firftienis.

tirtiillmt,

Appellano;

^,JFt.

Ihilndex.

De

ac ohligdtionihus

7.4.94. (^^ff.-

De AbKiii^sttnCmfimm Sn&tnm. Tat*iif.t


.

T.|.i2,ij}

Anruta.

T.lJi.9

in Htodo ddmini-

Admini^rttione

H^sbm tnivim.

Vhi
'

^addmfrodlijt.

&

r.4,55

j^tunde inftmeatiAEf^ttinonddmfdtur.T. 11.17,

A()ua.

Of.j
Vt Vendi 1 Rf^f

Atluocaiiifc
Seiuteris fromtioae diffu,
T.X'S
Ttnmtmtirtf^nftigiumtk immmeximiirig fA^

ftiutum,

Indih

(^tifnt.

T. 5 .

tfj.

Jbifliuixeaqmspofiit dgtmerefy

quam adtm fimk

T.4f.\Si

tliuum tkU^itims,

fe^.
r.8.41

JkAitit4t9CdpitHBfrk(/ii.

ArcbiepMcopus.
tftmmuili CtndBt ejje

JuHenm , Cr

ifiibit drtd

7.9.1^4

iUumpo^it.

/Edificatio rpimualis.

SiuemodoiUiffiimumtiiitK tlfia,4mHlai inliiiiu

Sibimillumhshert

'm^vttuiiidfmim

^dificacib omieibtti,

Mmm Vtf^bU

Indi comfelli.

ArgcntufB.

1*.! .1

49.<^ 1 50

i&chiopcs.
commerrio

cirta ipfof.

fe^. diliti/x.

Dtvalore acpretia
nhjs.

S^frdkiUtii tindilkip*Di/fy,&Ri^fiaikb x
T.f.f^lf

2)e cotttra^u cirta tofdtm tx frefejfe.

afmmtm
t6$

noirprohands.

IjH^ltUlSt

iptafiie circa effluentem poii irrigationtm.


.

Ti^. 1 So

ZTlegilmscircsHlHi ^

iW

Jft

T.^. 54. juniiisprMedtnt^s.

Argemumvivuin.
t>ttSo. T.\.Of.tx* yHmulMfr bitntniortun
muWidL
n.itf
Simmbmitkiakifldmiiii4iiimi T.^.p. fV
v.

AIc3uala.

i^dtkttiirkRtii^i^ntxcaiti&lsttrilfm. T.}.iisi

iertmtdUfremiertt

Digitleed by

Gopgle

iNDEX TdMI
Argu

tienes.

AfimHiqaaadovdlegt.

f6.^

"*

4tm ex H^Mm JMR ^um fn f$o figt

frohtiitu.

Sv-^s-fei^.VtnloAtix.

IkAudittrejiiditttmtnuiprfimdtriim.

Aro^L

'Ao

l>RIMI

Or^iMfif^mtmfnimiihitfniti^ tpm Mgd^

Tii.lAX

/r^.Ibladar.
BtV^tstortCU^Rlgiit.
Dttt^fiifrttxtfMdittxtttttr^i

'

hSSiBat,

^mtiir.

'

Stmtus de-

pi

Ik'fSnentem4iorunt<kkKlMkrfiilkAM,

9%.

DePr^inCenfulM.
Di ikdieu maii^ Ami4t4.
AuaritiaL

vH tfKiJ f^tcudt p iMdifS.

ft^'
CfifrM

CMr4an4rosjudi(es.

T.4.90

Vt tffe in EabfH^i$ptiitimm;at fidm i^ehmt.

....

7.5. /4?

'

xot.&fiiff.

AtudtnAa vt imtii^dt

fee^. vbi

itHitfitrt,

i $. CiT

Index.

QruftUrtum.

'f^fiimih^ut.

"

'.
Dejuii(eMii^d."* \ \
.drtdmhoatrtmttt^ ytftfUNjfifiM vinHn* fum.

iJtipmimrgdix.vndemEf^tojMs^^mmllL T.i,
t 4.

pj

"

ji4,<^fi*|;

&f(ff.

AudicoresRogianimAudiemiarum.

AdfeaeiumyttemMtm^,

n f^i^

Qnoniodp honer^ndi if

145. drM-

T^.^j.&ftff,
QMomodotorrigendi.
52
Vux profntdf milUi 'mdxime mcejf^ri^-^ vndelnMd

TfailiMfex;

frimfittHSfojiftnutit&propMg4tit.

1mfriiblt.i5 contraria

rff fiJri

T4;x
qni flbtHemU i^Ulf,

Ortd quodPro-rtffifMiium.

2.

D^^mltmes cir(4 dlum.

Dt

lh\.

tkahnm iKmai irmiMiim, nt^ USn

tircM

JkftrfmuA
foris

tximflum.

kjtf.

6r^ tnm liru liKMh

U iBm

K fMtid^fiti

V nmtemmituri.

tnditm fn hriitfmtdi bffic^s ^im/k ftirfis, vbiftSs


merln) aiimsttaidiim.

t'jo.&fef^

Aueria nuris OctaHi

AtiriQml

ii^*tnt4ltbusqK4mfudenli.

M^t^tmlm&giidM,

Ibid.

dtffuult4tes 4li^not.

An^erriex Hifp^niJin

ktjmllksittmmUtit

fentcnti.f.

& hkm^t*s, ^4
tMCh^imtmi^miits ftaims, C

^it4ttmdfi*ctfulda4M^

freliibitie,fitut

&

r. 5 . 5 o. C>*/*ff

Indiasfieat , fl^ muesam

(ir(4 arientutn.

'

14
144

AtxPiniAiik;Mfli|9M

vir-

tfi

4d

fine ^114

didtolipartes.

idisrMfrofri*4mif4trsfMttJimiiiiAitidttmtf4t4.j

Dmct^bmibHliii

Urmemum

mams mi fbu tU^iOeifili

drc4

qu^kgtsproeifdem.

j,
'

^fUnt^&pocHkm^vtpofitUrttiftre.

Qntem,

tjuinondum

10

<^ ftff^StmmflM idifrt

frel>{em4tic4/fu.tf1io.

WwiB Bafffmiirdtit tmmbuspr^omiidis. T.z. i %


Barr^ argcntcxDtil&i,&timr4aMtiemitifdim,
1.9,0^.^

1 j

fi^atretipertntuloamkiiiAcemr4ci4ttti4m frofttr
cfficium.

A Htli^iofls vtpofint.

x%
x

3 . vbi

ejje illos

teris ^nmos.

IM iitiumfrnr^iiiintp^ttittr feume^ficut

&feri gd

tritmmBM vnitmts,
ntrt.

14.

UnfSttaimtmftUrifttvHefUtttmtpiiittUmifdtf

5.

"^-^

rmm *u*tttdum.
Ttnnipi4maiimmmm tiK9ti^Mtmm. ii. YH
df^^tmiacirc^bttimtriffml^nmM^dt

'

litrrendMfamt,
1

Orr* refiitmioHem faUrti diffitultM


txfeditdaim vnti
bferifdtieiieer^4

Regtam volunwem.

mertaii

Ibi

ftq^.

Index marginalis.

^'1^!***^*"**''

Qiiidtireufunerulium modtrationem.
Epifcoperitm vt cellitertfofiint.

3j

Ibilnfcx.

'ThdMaIiMliGiToin.1,

^mkntm /*-

c^psfitiim

71-& fefi.
'

c-

tdeffe pnhf^ih.

Quomodo Principes fr^dtiiu debe^nt

js

vttJentemiJ.

77

ModusphihftpbmiMCmdhtiatlMgefT*dicl*f!mem'
tt.fiOtjc.P.!!'.

7.2.1 8^

CeHtr4<ifiemeffit4citer4rffiitrir.

sg.&fetjq.

&nri^tm, ad d^ttttm cinfirrt

iuxtd quorumdamjententiam.

IM

Beneficifs ^^efitio
frttttulfit.

nmfucitntStmm; Stm mde

'

'

"

a6.&

Ibi Indcx.

^SHMludiiesCot^eriutoresReiiiioform
jtf,

in emni tt^fr^igimiis

fttmhrt.

f
iS.&fefi.

Dfffi^fnfufervi^mvSma.&Rmmits.

:fa^erepofit.

&

^g, tt>jSff

^Affiptfia reetntior AuSlor.

FjckfiiSicsrum mi

ffJ.Grtf^

mn ft^re.

lni^emmm ,

tdfimnm, ?rom4tiene <& coUe3is, qitid PeJ2nt.l6


Cr/f.lbilfldcx.
ipaUd

OMM/fc,

Ibid.

Dtlhtdtttmifffs vt ipKMHt }udi(4re.

r.r.40

Bnatiiralts.

Quitentgnt

Ol%tw f^tmiomtpo d4mmt tm^ur.

''.la*

Afwm, w^fl/^ dignierum prxttT^^ifiieaemJim ftttMtt

'

'

...

Bdaefiaum EcctefiaAiann

'

Ig/yIW /lijfa ft^y,,^fbCTj|L'

t>ei\lis.

Bonadcfijnftorura.
r.4.76, O-feifj. vbideillcrrimiiidict.

An ^t4farsdebe4t^4ittpo(itfrofuQr4rus txftdi.Z^
mafimoremMdRtgemffeamt, iifiiimm$ttgnmit

Vtmttmmi-

imr^duimumpmlm,:

Anjidvmm,

'

T^i.jff.&^S

^
Digitized by

Google

mDKX TOMI

PRJMI

BcnetncricL

Vcndicio.

Bona naufrj^anrium.
Hfn fofjt ptT kgem i fruafitm fift
7.5.104
.V
.

Sm tMmm

Quid dt merHrieitw,
UttHatsm , ntc vtltdsm (^fumfticntmfine

yide Conquifitbres, Bcncfiduai Ecdtfiaftiaiii^


officia

lh\d
Pfttlsti

Sttmis.

iilgkfh,

fitxpiikSi kjmt. lof.

ii^^n^t.

ttfilUM^

z^f

Qus C4U/S4 jn^ ^ftfkw^mH itoft BfudfOn

Cifiu

jod
HutfieriEakfi^^ (ntk txtmmtimat ientm BmU*

Ibiii

i^wniMij:yimMrdMtmtmtiua,%C
...

gt>ttuprJmims$nMenirnJis.

CtM.

ItNd

*?7
Kmiiimtmbmhxtfiuipeft.

hrw
(isdcrehciiemt.

Dtmudm^ufisiiMm p*Jfi,

&

extrflKJtJd.

.107
Mgttiine Rtgittikmk
ic8.ciri09

Bona vacantii,inucnta atque incerta.


"Mfmm^entnt. T. 5.8(7. &fe^<j. B^MmHi^
mjtl^iiMdiamtta^Mo^tiTKos.

89

'^j.^^q

i^tsAuiBMmt^ii^eiuiitior^iMiitttk
BuUa;..

Menisies ifHin4ju*rtMriM todtm priml^g/mitrt^pt'

ut femfiemts snttjtxtgifimum.
Etisiiinieiun^exviteiUitprsetpte.

Ouid (ertum jtixta llUm in fiMxi.

34

T,^,<^^

lldtv, Alcxand.

W.O-

tthuextommurucatio.

GriM \i.de

grtttsrumtluurumfititimtmt
gratisrum

T.uJ^6%.'&0

rtttntient BnSdritm.

Xxtemmnnicttio 5

91

c 92

9. tentrii hsnmmu,

lirci

174

Ktuitios gtudtrt pojjt^nen ObUtos.

119^

Sdumimmmmltstimiii.

, fiprtuiiegium

slr

oSff.

288

Grct Mcnitles rtfebttio ttdem.

De Indulgentns genatUter cemtf^s,


289 290
Dr tndulgtmis Mttris priuilegitti. x^x.O-Jtfi. vU

gaUl^ji non cemprthtniiert

tnl^tttMlMy^ftMmiii,
T. 3. 100
KtfKkttrmmiifimmiimfmimesyVtPrirtgis,

28y

Rehgiofinen Mcndictmes vigaudctm

if.n.70

Dt txumHuuiiuttitni

Vf^tfifl.

Sujpenfi^

aSx. & iSj


pitndulgtM^s amunHMRebgiefis dr/'4MliMiW.^84

4. Contrd jute>lticbs ht ceu-

fsittim*riim^fuUittrfrtitd4t.

O mmilJdruim.

Hen iniitgere ilit, niji td ferfontltt.

v. (iKiix, cr.siM.

Qve4lim.

circt

Anfit necejjtrit Rtk^iifis sd Indul^emut Imrsnim^

mtf^

ei':'ft)'!iim rt^j^rart.

Ibid,

i> priuikgie ^uodtm 0 rdinu D /if^fo.


Ibid
J vfiu Bn^fitsdieiuuit^ulis pe^t 4 Prjttttii
Smitsri.
x66.&ftfj.
Sfltitlt priuileffum Scdetntis. 270. &fiflVtim'
tdnitdoHrint

StiHx in R'gio iHAiATiim CoHfiliodn id^jM

259
16*4

txtujiSubs.ftdsMfHmit.

<

t3tmmikVm it Imgtitmimtnm , mmiftih

fntjcctindum

tft

SM<rrw jfitii lemedit.

Siiunfif^mt efun^nnsriis mutifitm ffmrdittt

notttn digna 'tii.tdom.

y^sntihiu fiblfle titl^i , sm


ifuinfitjitsrk^mfilPlmsris. 097. Cr O-pff.

Jniulgenti* fre

101
J)t

txtmtmmtM^tm*

firrtaiifiansdUics

tri-

T'.^

54

hmsBM.

Crc4 laipkntt! htru mmfrl^mitSi. T- 5. 1 04.0* 1 05


Exccjjus i/i gtbelJit BfitfiHontm^fnbti^ii excommunt-

T.S.i^

(tt.^.ftutt ntcttUeai,

Bulla

Cencefwnrm

iSius tirc*

S.

Crucinz.

OrMtimm vsht^ nen ef^n-

T-A-^i
QK*m(pu^mfiin Indifs.
T. 5.211
EUffe temperffnUkmmmiudirtfutenfidntJedptr

li^.crii^

trtnmpberi^miinmvtkrtimd^mm^e^itfmit

114.

(S-/><7f.

Sufiemi Trthndludecrttum

circd

fttFf

1 8
iMulitifitndaur . muM-muftia msteris&terfe nen
bOtt.
Ibid
Ex nona fuhUcMtiont vr^tur.
219
rttie.

A in n^eiie OufistM fefitnSfimidt Vrtrtft suBt'


rttsttm fium immftimt ^bumtmidmfmrtt

221

flW^mimi^mtinesntur.

Ibid

Indu mkndkk im mhmrfi^ast.

QuiferuitrttiHm mrmnt (irithot vemmt.


224
Veiefundmes *n ttidm meniuAmts dktndi.
225
Orts Xjfimi tuorum , IsBuimefUm , krM , tSr htyri,
fiiiUi\tn neusrisiM lud^
uff. Cr fcfj.
Defanunt.
ijo
^^t^S^^ ^^ff^^^^^^^^^f^f^

JtefutHttr

J02.30J

rtuofemnr.

5 c 7 Crfe^^.
.

Quid autndetdfuiuUrts ttntum ^citt.^o^.Crfiy.

BuBmtfiumrtmlmmrm 4p>
309

(uittemfuhnsuenJ/im.

Df ftcullttihu)

noii renoiatis pro Religiops.


;<r//w f/l

lliiui

Jl

<S.

514

fujfr^geiur Rett^iefis ftetd reftrutlt.

&fiff.
Ptrttm tffirmtnttm

1>W

rd/w t(grstiuai*

priuik^iatiip!! interprtisfiil.t.

Ibid.

W0^ut> iutrit^fnMUmu

^SKfi^v^p^^

fidtsfiiU^bus , H^imfisg^Mu frtmta^ tx Pi*


tifi.

ia

aunoritJte.

J18.

CS" /ifj^.

Decretd tirts iliud (emefiem Buils minime renouui,

JJO

Jii,sjfiirtie.

NiltfjtfjOKrjira/rvWinHC^^

^ tm^eifiemtr

3}i
ThtoUgitt cenfur* djgM nrj^j^ f^rAu KT/f.
3 3A
Ueuumtdirrirthm Climemis Bi^tfleniitm *
r^nfii txtifnfifys ienfmstnr.
Cur nen tfptfttt esutptimnlsufi^ijtfti^i
"J.
dtUum.

'

^^t^^^U^^^Ej ^i^^^R^Bp

Crif 1

trsditientm BulkrH^.

qHdttxprjettdtntiputtiatiene fMperfuerunt^O'

' .'
xio. o-ftf^
T^xseimmfynsfretnJ^s.

|oo

tetits fnetiesi

QuidmmineEul^mHim,

jlnfuffifiti Religiojum

lealiis frehibiiiint.

fsmesdics.

Indu^tntis Absrinm sn

^Kc^f ^r^^ip^kjp

dittnenpredejjet.

VuBsm

FffaiijfaiflSiiiirirftfMififrtf

iSr

txeoreitHa.

digrffuut,

n^^tSit
7,^^

Sufflicttum Pemififi rej^onjis tiis^ cenirs

fi*m vali33

Digitized by

Google

INDEX TO.MI
Pm^lkmfuitriBm'mf iifi^t.

V dr^M*

Ibtd.

FJlIIHt

Nm tmri fumfidM ff-MxufahuiHtxtrtMl Ukt-

'

tHtmt.
Ibid.

'Btmmf^iriniMkTltMitttmftrsJifrfcfFrri.

nf^txh^d^JfMuUit.
MfcmMm tattnim viMlni ^rid frttfimi
mtHstebtrtMti.

iii
vth-

CbrUtiaimtt

btCk^iMni

KtifiAliti fiMmitm

itdutMM improhonmtiBmtStqitiftmHstxttrmimM/idt.
T.j.Sq

}|5>

^ ^ra^

>IMi9(r>nMii^fm. j^o. ^i^*

Chriftus.

Ottntkit hjereiitMtem dsindm

freiHi^peccMtMrtfeniMri,
trofeQcs fuk (iirM ^MkffHyerum

vtrfMmixm

fitMi.

t<l

khmtmm^fiidf^, }4|.- ilA

ii$ttr frMtrn.T.i.it

JktM^rimKijftMi^m.

0*///j.

T.i.Cfp.if

>

Clcricuj.

titlimms ntn

MeniuMUs tn ^suitMnt ilk

mA tum-

QHomoiofofit ftt Mlits ^tg$t$Mri. T. J^.

'

^lUvjumimfrtdnmmliUemdnttM

AtDMM.irfHiL-

-fff
ttmr*

DtfvgAfuf^dnmfApi p^ifjt.

Ibid.

'

tHfUS.

fnSitiamvlnriirfrtkilh

V*iiiofttfiufi.ioj.

miivtit'mmrim.

,01^
106. B^iMriMrmii,''
StifwnnfttumMrutM&m

iffirnriimi.

ibjj

T^nnpoifefuopriuilegiorenHntwt.

K ;r/<^ RegidMrikm fuai


frotff^t napnrmiMim ,

f^Mitt

(tfus

ASMmmi-

r^Mif

fijj^^liii,

iluiiarMSMcinMipfMm.

157-

Jbltcilivtudif^r

uSmfMtminmi^irri-fmit. x^x

^,,,

Xi^&feif^.

BuradcfuiKaorum.
tirtM

^'f-M^

tfiBr.

"

Demixtmifrorenit,rdifficub.a.%4^tyftft.iMm'

...

T.j.4

Compcnfac.o.
.

'

"

-..i

&

si CdnenicMtm juxtu mertm tmtiMrum,MmiittfjMrifr4^mmim, ftiflurMtn&t

epfcfttiene

'

y^aftiMft

'

f^omedettrumMfftrtitfi^httir^.
Quiifit hnrtfim ftftrt.
Charitas.

Iind.lo.

CintrMillMmfimiiifmmnhtm ftfiftiumh
Cirri.

t1icftimlBdiciTakIi

19
d*!

^"'ItbttnligQimilffr^iiiiUmi^fmikmm'

Ctntilij

r.4. 5

'

'S2uMiipiiieHMtimyiitificUiiiSmtiiiiiif.f.tAi

i'

tifieniM.

'

Concilium.

Bnl^^iMiligMrigtntrMliftr^fiextn^iJim, Itgihu
0 Genertltum Condliorum.
\
50

T.,1.8^. <irj6ff.

'

(iriM m^<^i4ti^$m Ettk'


fiifi'^um<^Hmitim^Sf^ii^ Tg <4g ti<s

hitlimktt vnUi tkttffmU,


'
Cwflirt.

T.5.87

'

Omilij Limealis prehiliuu

'

fuffrMiin.

timfMormi fdttnftMm.

WfcBollACOilipolitionis.

'

u-'-

CaoonicUS.

'

'

T.f.ltfjtf

Componno.
,

'

0- flni

^^'i^rBulUm^ircM.mrtM^irtiiti^

ift>li<.

fmHlBmmimm.

2S2

xAriwtti^MiAlM^

,,.

An ktMti^i^epium^ Rt^e vtmiuum ,

dedimiiiMtofruaaexeUemefjnMiimiiiMtM.

'AStiimittbuhisiimiiiMtu.

IN

Communio.

fnfUrfimiflm.

vuMm tMmum nuMrtMm fMrttm j^mOt

irM^r/<>.

T-S-J3S>

ftt^efftebltiMtioMiiilMmintrMsmmmfulimortMb,

RffcluttocircMCMfumBuU^.xU- vHfttuliMnsfu^

C-tf/dwr^

^T.9.ai.AH-

^f*^,DiOtSDtfn^.

terit,tfmtimvititisfimihiiinf4em.
tMniMiechinM^ciMiis.

^[jgj^^.*-*^/^^**^

Ibid. dr/f^,.

il/i--*r* Hifl>Mnorum.

trCmtthumaiitM^^it.x^x.x^i<{mifrtX'

<-ommendatarij Mercatorum.

'

'

8 O- 60

Tmcatitim^nMfreiilM &:d^StnltM* fiMiMm

t)thMbtntt

^/,,,

Ja^itrumvMlor ieitMt MUgeri.


iSj
jj, CmmitniMtmenm tk^Mtimhm. T.7.
Ibi
*
.v.
lodex BttimiMJii,-

T:*.ii<> 19

.T.^.tjp

'

tnwmrrum.^^^OkitclMfeluuntur.*.et
DeRer^sCemmeniis.
T.f .iJd.<jr/6M.'

iU,emoi.vtitMfefiitinreJl,luuontfriMmnt*lni^
j

..

CommeiKbelndicx Commcndatarius.
"
<:rtMK,^ri,^Cw ,;/?,<,r;r*//^^ T.1.C7

^ fnmumnfumimipmf^mtifiimrmHi'
T>

dom^

MneseiusMncekrtRtkgitfinutMm.

2J4
0;fNiMr

Q>mmt(jAT*if4atltM i

141

eiimitprequemi Miufu(eiifia.

i^i'&fitn*<Mmvnli

11
V. ^V.A. #1j /r^ -rt
\iwtxkihtisBuU,sftomoicfiMtinMcmf,^.
t;fc

t.i,i}8.d>Jif|ft'

tirnlrtmlsriMs HliUsfuiturMmMifurdihvi^ert.

T.^.iji

$ft(iMlisi^liltMtcirtMoHigMtinem(omfcfitienis,&

i 3 5.

T^S.tfA

Cbca.

BuHaCompofirionis.
fiatrrMtinInii)sfroe(UMkttttiuMmitMti.

^MMniein

121

iMmmtaitbefMurHmfMMtfurm.

dr

'

*>^54

KigMtiturtfeliui.

fnStdamt^iAiSlte^lmvrftrt.

T^

i tf.

i47.d>t48.
CUnntm non ptratnm iti crinune frojefui
ffAfri ^
^ftittt Uuo uonfoQt.T.^
loe.f^fmtmiMm^t'-^

iem.ttigmir^&itMiUtMriiutMgnutmr 344
f ro no reJeruMtisv^tsbHUMt, J^fi f^fiff*

(S-

"

Cbiliumlndicarum artaua expc^ino.

fr^tHfiimeg

T.p.ior

PreuinoMHs uiKleruMtt fiftM (mguks E-

fifitfmi

i^i.&fifi.

YiiiMdm^fcopus.
Conclomror.

V/ ieieMntfdfiemiius
Sl^imimiMm

&

trocerHtus

loipti.

T.4.1 6

109

txctQns.

-bnxufMHIu ^

fimimmiti^ wmi&ti9dnm

JMNt

fcien-

Ibid.

Gg

nl

'Digitized

by

Google

IMDEX. TOMt. PRIMI


ijmdfiHe ibH^ttt tfwhwmft dn R^Mm
exiiiofj.

Cjt 1 1

frjttUra iotHmema.

1.

gaticntm.

Ibid

\d froctdert tfUMae certa hthettir dt digntttte mtiti*

vh memtrMddtHUilfk

114.

ly

fs ntnjrtifuensfro hitts.

A d Eulffiajiica maximc propenendts digmtres.


Cfft*?attattmemdHiiiHmit th^tftskttr^itraji^
r.i.ia*^
imiHUrmtmPirkitkmimMm

FmculMm det^tioKU VftMMdiim.


a}
/Id Efifcofstiu non mbHnaUui^diafves f^i'
,
digni jnxta ftaru Cantnts.
^4.0^25

SihfMpfiktj^itttn.

RtHfftfifritfirtimrefeUendt.

Pnrtsit ..miStr

Qtutimmmmiiht frtii^tiu

'

'

ConfcfUo.

moraliteT lo^eud

ilisfffftf ,

'mtrttiid

&ptr

Mtiidtm

noHfuffuit

fot^

di vittndd

tj^ ikligttitjif

funMrit.

^T.^.^f

ccnfmidmtm^fn

damcircatitimimmimlipfftfmmh

>

X'S*^H

fecrationtm,

40.41.

tf*

4J.

RttitfjtndamtntdJitfTtfanentgatiua.

cr>M. Ibi

Baimttixitfati*,

Commntatiui.

49

An ex d^Hkltamf tmmfitmdiis rstit txptmtnr, 50

fgmmeniiifilmitf

^hii ik^r^

mi^'^

6^
69,

<;i

Vm^dkmmnm^mmjii mxttMmbfiJhtmmftnftMda.
^ijuai^iilifoiligaA,

'^

Ibid.&-65
6<i.&ftt^.

HmfritfiniUt Mmimirkm fumidt umrait^^m


fttmmiulffiMrumvtnditione.T.^.iji.f^iyX

tfo

Ck>nfilium^

'*

Confiliarij.

rmu txftllere.

io$.&ftff.

S^diui Ef^ttflt.

tx^&ftfj.

,
i

irimtfidl^jitiiP
5

tim^ik
iHf.&flf^

Confuctudo.

'

mmtmm mfmfii

Konfroiaiurtxdi&tvmmDtlkrii,

x.

s.

fbilo^.

ContraOoi

^20
*
*

JSr

mmii^.

R^b'

Imkn ^ & aker

.Gr43iH8f9|j|^^gj||^

Ctnfiliar^Mmtfuuitnm Rrffamconfcitmiam^ &/uts

'

ConrulaciMercatorum.

fkOiC T. 9. G9I

Dttemn^ ikttmgtmmviimm hmr

Indiaruin.

tft

S^m^mMk. xvf.%it.vli^tm6iiriiigmit4
ligfi f^tt^iiui non ahcgare confuaudints.

'yUlrv. Auifirafa Regiaritm Aiidwnthraihi

Condlium Rcgiarum

iiii^mfiiffMf^

Difiyh nmmm^ ii i dim Eulfiflkm.

'*

rt^mkkk iBi , (fmmdi d '^mtHtri*

MpMo

T.
'

frkakpRtUpMum,& f^idi^Siilm^tfmifSjfim
'

S^umiiiiuiU^MmRtntOrikimms.^^

Stat iSa

it^.f

9t.tf>/ifi.-

"

AnJitm^s

-'

BuBmm^fmmmfifit.

I^ifpdex.

Vbilndex.
ilklimkmimUsinemrtildirmit,

90

mitkRtlifit^i.

Ptm^tiat

"

fti,& t^uid tirca iSos liaksm d^tmtl,

ff.j^j

iffdUtumJied

Qijtlii

EtiaminOtrttii.

9i
r^r

%l

adJfikeri fojjt,^ut. fjr

uttiemitarnm,
loo.&ftff,
Smi leiikusipitmiiitmMmm..
103. &fi^,
TuriationitmauDtrm^fi&^^ii^^, mifijSm^

itecmfijiat.fetcarimt^uiur,

'*

remedium

f$

alittmmmmmiumimmi. %s
PrffirendiinBentfimmm tAlimif
6i.&6i

ttCenfltriiatorikHs vtdeiitant ab

Jibiii

$4

Er^filits^o-pvjitros

Conrcruacor.

m km^i^

miirrtliimm i a

RecurfuminbiiipigitikmHSenm,
Rekgufn vt Itctat.

lodcx.

Debere liikit QnKellm^s

^4iio,(tfImiuh froftrtitnatufifhktffmm.

0-eti4mfimrittfn8timiifi.

DtmgSmmtm^mmttffiumm Mn^mtrt fe/St,

OrtareatrfnminEtcieliafUeisfervtamvioUmijt.

Sm^Bimmakiffiilmfrmmnifkmmtx' gratit''

tObidtio

lodicem marginalexxi.

OffttummmfittiKmMumi^kiK^mim, 0>mh.

Conqiufitorcs.

'

$t*&fifli

44<<^i^-lbiliulez.

&-ftfl,

...

Qj^grtH^mttiS.

Coairinadab

SkttMMentum.
ift kBgatinne peteaM

T.|w|

xf

t^^nm vkmt ih

"

fltt.

'

9
f%

fmkmeig4 B^fiUkmfims^ mmrmtiikm.

Cum Rege ferieulrfm.

T.l.i

Im eemraOm fumm fOififik nflkmi kt

IbtiL
1

Bmt iehm rtmmnni tenfukn. tr mgBm tfft InMs-

SmmMi rtmmmiim.
turrare.

'VbiA.

tmtmm biikmm mmm mtkimut'

SiAmortuR
'

t.

^toikRVJl^Wltftf itMMtf

^/||f

^fc^^ftl^^p^BrtBB ^2^1^10'*

riorum.

Siginam ad talt muam idimt.

7.flr8

Jklendenda tn 'dbi
dtiitrja loca.

In censradibmfub imelUBaclaMfula^ Rebus

J5i

i9|
/Ti/f/, /(Afij

patiuntUT arbitrium.

AntinpstajDlHticnt vt enagtfff,

mfK inde ^aw

ttirnnfn^tltnd*.

mem ttmmmRtgffrifmnJbg/iimtu.
4^fe<n'

14.

Omraamm&
Imri,

T,^C^.'%

11*1 3.

"

Decomra^iu&arrarum.

JkmmniQmmgimiivki,

Kemid fpiritualia fith mortali

Ibid.

T.yj^

Metgfaim^nuiius,amrtf(indendMu

DetmmiOmfaimmimdrffmmniikif''

r idmm Mm^rts frt Hii nmttn :

59

fic ftatt

tibus.

'

'.

Caf.4
'

Caf.^

SklfaMkmmfk iikmfiMili Hfn*

fimmon^fineffamfulfs^

dff

mmtmnmm-

Digitized by

Google

INDEX: TORI PRIM4


6i

omptnfttm-vi.

CimtUiesfufuftradditMr ftntrddm

frHumttidm

MiHm

J)t cuttTtclu (ir(4 InJifi pr Minerii 4/3v4tos.

Dt ftmdiit

pi^

tiru

Dcpo(il-arii!S.

Ex^fHl^tmemur.

& T8.j|. &fef^,

i.4.1 96.

Ibid.

%Mdtiir^mhiAutDffejit4rijgenindii,

Cdp.6

4rimi ik UUh /Arcfm.

Y:

Ltitm dijitmifimt vidtt^ ifugu,

& rtgxjSr idei Rtx-

mt^Mm.
OgndFbti Sctietstn qitomoM

ctntrtri* ft djjicurttio

tfitsbt, vHtUtmrti3tttr^/ki, im ttnitf sddsm'

~
169
iutwt.
BttMtnQitMEid^t^oniminlml^Si i^o.&ftff,.

7'.i.8o.a>8i

AifHppkiumvemt inuitta.
T.4.18P'
S^wuvidnkiimvtbulttUinieditfftriiStm re.tttlkm.
T.y.$4
Vmfkx fermiitbilis (entrt non dttmJfMH VUbi
imjei hum^noi rtjyjw;.
T,i 1.4
^

..<...'

.-

\ Sat,f)tjt(if.

9umrtUH CommmdMtmmm am Mauvrikn*


. Jl.Clr/fff.

Mtmn^iduMfim wttmttiffitfirmtii.
im femptr anSm

CentrtBM

213

^pMWMM.

ik

frf^

Non

...

& indi

<^ed mifdicUouii quid dic4t.


rwiidijj trm^ktimm Mm iw

T.

T-i.ix^

yMW ixmffUkxdi-

nm.

r^Htnth-

T.^-

Cmmendd

&

&frkrm4mdmm

Jnditrum i

& Indiz.

Alexancjcr VI.

Pentijiie. Viie

S^i^l^iitPmugtUijeftUi*.

QrnmimmiMisfundmfmmmex

94
164

Doittiud,

T.9-ii%

itdria.

JUre <fue4t.

fkmMisvt^nftttt.

n^siiipi^eidniilhm iw jhiiiw I
iMifi^tim in

'

fmtth^Ki. jfiiimimmm

f.uti

T,i.t4,&l^
" .T.$.tf*

polTir.

Sj

..

Culpa.

..

Dommiuin.

Don itio,

hlii*rnm. ViJc

Lo(utf4ierfii^donuMio tnpt.

CoaiMrfio..
"^Md tMtfua^fttunit.
.

Ben^enti/iimuj ProteJor.

'Bi^umaiiuhyiromtlitiptaut,

Ibilniiex.

S.

(irc4fidei preptfttitmMI,

ftttftttt

fioMttiidetinurnm.

Mm impktJiitMditwiefm im
4*

Tiiifjc

..

T1.3
Stti^

Xj.O^/ffj.

.'

^.2.4$
ftttu friori

mm4^

[ot4km.

48

MfteflerHiMi fr^du^fjt ntc ttmeM-teMfimbm

fmrir
tmn^tkitimefuum^exemfU Cu t i iim. Ibiii
.Qiue fit juditikm r^uUriter mm,ti^0tuit4. T i.xj

Sgnt,

Di iamm 4 Pr^arHiiu Indn ilUtis^ &qiuimk ohligttiaati.

T.6.ij^.Crf*f.& T.y.9.

..

^ mm

DLdMmnotmergenti, T.^.Qtf.ii,

fUiBMadOt&tJiki.

Refigio^iptMftterei^nt,

Prnfimftnm

Pritittt fuffitere

Dubium.

Dcbitor.
bKuifthUuer morHi nim tenaur sd (ompenfttient. T.

9.6tJJA^ftfiuJeitttiatfit fbmm
Dccim.
Dtctmtlti (tuJjM 4d

iuditti

ntrt.

f.O-tfg

T.l.44.(<f.O')^f-

..

Ebricras.

nmfurnmpertinin,

-.

^7

.i

IKdis

& Ut^fbftii

Poftjix) in

t6finmfrsxi^& tfifid Tbtoimnm fetmftmi'


imfmimtui.ttn. Cmtikgimbt Jnamm tfnf^
61 .
dtm. \ 9.
Cregiruti
iefenfm. 60*
Quxfiionem nmfiiim^fii^i.
tfx.<^tf|*,
K^i
tl
m
dmt
tii
^,

4
,ff4tidum0rimmi^
i

illu

vtlde permfiifi.

T.^.toC
t.1.9

U^f^t^l^mm iH,vnde ienttio Iw


'

di*rum.

3''^/'fl*

^ktvmmiAimiimmukitiiSKtx

&

ixfttiU

Tti.t'A

ttm^kl^^i^ mmi^sttM^ vUeuin-'

^H^tu,

tlijs

Eccltlia.

lM,^butt8isfrmtdmmm^

Qmi^e

tiritiutdtamtHdi iiieTtum. Ibid. cSr^^.

4f

Etitm fitm infeudnm 4ia En^bithtiifm ddMtnr, tdfo

T.8.3S

J,9Aty

ttntnm BiUfit^uoi ftrti-

l)iimmHmmmikiimhvmii0hfitr.^o.fin>
tt (ognitio iuAidahi eorum.
S6
.

UivtftMemf^^Sh&'fmmrtiklk ktttKfMtuiefn

.0'/<ff.

^^124

..

.Buludit hentmfidem.

fufmimdn,

An tliijutndoiidCnifimm figww totfiwwi


,

ii-<^fin'
velumttm.
1 44

Ixtmi^mmfk^ifUmei^Mmkikt*

34

fHefum&itfiffiai*'

;.

InduirmiiAttStimiimi friifiiimibifm f^/it eogni-

&

.'^JM,
DeSeri tx MMre

yUfiodex

& ftf^.

T.4.1%.

lionem.
ftrtiArtji

Qilfiidrifi

18

(tlligttur.

1 toMftkmin

& tr^em.

hire Ctilonito

T.^.^tf

47

dOeri.

HM* Cxfdreum iMf&um deknjhtjmmil^ f^ttione


J.f.ltmptrtlum.

'

iibHMmgmitiytMm&iemmii,
^

Dcclarario.

lE^i^ilMditnm

..7f

ndoMmtmitmiidnm^*

RegihM

47

Ouholicis.

..SiMttHorum licentitnon fojji EttbfmiMlmlifs.ejctrMii

^
'

immnmjtti fyclef^ic^ non tmfimi- Ibid

KenprdtederettmumdeQubedrMMii
Iff
(^u^fiodt

Qujt fermitii tjuetntt

4^

'.

58

fnmoiitne.

ReiigiifinmCHmii Mm de-

^ffktimtiMmjruUui in

Ibkl

ttmm iAmf v^HmexfmA,

ttuimfifutttfjoribu} referuemiir^

'

'
:

T.^.tlli-& it*
'

^fmtifitiMfumvimhditst.
_-.

".

.,.

"1

DflBHNMl.

-.

T.i.i

'"

Prolndify^itiiidiffefiiio.
.

Qfmmfkjiifii^ijfmt ^ AMni Eitli^kmti ^it


Ibid
fn^kitmu
EcdcGg3
'

htilliio trte inuento thtfturt


t

_ ThclaunlndkiToaa.{.

'T*S'6yjptfift'

Digitized by

Google

TOMt PRIML

iMDfiX
i^cettfiamci.

T.ifMl$4!r xio

Ugibiii ctHiBits vt tmfitiitttf.

Fflbnea.

Vidt Clcricus, ContrailusJtnOIUlliia.

Ekaio.
fW^nciKficivim Eccltliafticutr, ConGliumlndiaruni tpucupus , Protcx , Scnatorcf Vi^
,

T.%a%

QgiifigufiutiiiBiiMOiiiimtu

Epikcia.

Hutmoio l^tm

Ix tktefsttttt ftruitnti

Epircopus.

T^

i^nitatemmitmmiKMMetq^rtfiBmii

& vltrtnet iAetur iu^um

^ftifmiiilm^ fetlmams ^ijuimimiitif.

Fe(btm.
" XtS

incSgfTuiits.

qi((.f>H.i'i

pejiti

mMv

Ktt fttffiiientCT

ItitHjt.

Cenftcrttit

Cr tti^itMWid fMf tUmfvtiamt. 4

Bfifepdfit

ttunrU funtti

Fidciuflbr.

i^wtffii tiUgttw, cumtrimmi^

FidelitBataitor.

Ibid.

preiiifum.

illii

Z9
39

'

tmfkrgtimH qnim ptrmiioft im

Fidef,FtMi.
TiiiUs

12}

iWi k RegibM pefje iitxtd ftcni Cmmmu , vnii trgtmetunM fro eiaiilfittie.
Qttomedojd^ttUitms tmfenftntur.
IftJJim hebert (pUt

vtkiHt fittikes

, <

Vpificpi

Fiiy

ftil^.

eMieii^^ Mkm mm frdfriiii

i^tiflixx,

Ktque tttiwnittttm

ttuBitre fnetejjen,

frt^riU

ntim

fiilhendi

tjtu/ido agit

pm-

eum

VU tfiiod ti> eriu

tum

mji

141

'

mU'

Rxponens filiHm

tjji co^nitie.

reftiUrt

ipfe

ttrtt iumttieui.

wkHftnmm^

NmfM ftrttu^uisUifHti.

'

Bon.t tiiientiiiit pcffe i pttre

Ibidcm.

utn. Ibidem.

illiiu fententitm ftr tffdlttt^nem^


Ibidetll.i
jut iurt iefeniem

I^in ctfus

ad lengumtemputA^
'
'

fiettuks

Fi&elii,Fiicus.

hffidhmtUpgitm , l^tfkiktr tiru iStspettun


tmtit^m,
T,4.i6i.<rft^ Ihiait^

AKUepticopii 0*!

Videv. ConciliuiDytir.v.

7.4. i J9.

140
Sujpenfumfrtttutitsmmu^mm

Suti fef-

fe (ine titnle.

Ken

utfiit

m tgu^cm, iniumu'

vt fuimti

tHdtumrifuidnt

VxiUfi/tfiitx

Antttefjorti

T.1.35

eiuture

tmm viieri.

mc

pmmmn txmth jkfmtuneifmifn ^^Mmw

lllts its

T.11.17

fenfnttudinem Vtlere contra neriium


'

8y

iiknt.

Ibid,

'T.f.i-fi
'HiiiftntHtiir fitrelttittimAmt^itntm frefrie no-

.Cmtn

Filiiu.

98

Btntttat*

jigmfket.

/jtiid

T,9,

Dc emmedtt,fii ftfittum fimiuUtmtit.tfh

ftmilidm

fit^eCMntfrit applictnits.

ftfJ^dmmiiBHiuviti*

fidetirtd

184. d-

T. 1

feriiire pofit.

m ludijs idktr i Matms tmQmMf

fulti eifiMiuium

Pejjuni hi!/ereHf(um, Grpaenji ptcuHUurtM imfener*

vr

T.^-Jil

Tmmiir Kultfmfiictm ief(Hitrt


Jiomen

infideli

JHhttu

2f
i z6

'

dr/nai.im.

T.%.y>.<3r [tfi.

tius tkbtttitues.

4 fnkBntm Hffritattm^

aiiijlratitr.

'

2/09

Ibidem.

(urfn.

Ttbclltemius UktrsrL

Vojje pro uiii

StmitiMfMif^ieUt tlegMiimdmk JUBmsiif'


ShuktEfijitfuseligcndus.

T.4.10;

iip.

pfnitu^^ek/uld.

T.i,p,.

i>Hi4amimilitiiihmimitBtimf'&fiiifmi$*

iMniAf^cB^ Qui EpifcoiMNHn defidatt,fte.

VtMhtM nr(4m*

Famuhif.

T.^.zjS

coniitt, c-dlid deipfd

BencEcium.
ETconimuiitcaRiO'
Qtiorr.cio fit nieiicinalis.

T. 3.

Snffonit fMttum mtrttde , fiitfut

50.

tmrs

d?"

Viitmxm&Wu^T

tfertut'

9n

mmi^ imSimi &TtitimMi m^n fiiMi'

usndd.

Fotma.

Vim ftmmtiBtiimmiH,

mminxu tfimuimfraMikm 'fiMkimi.T.^x

'

l'.<^.ii4.<iry^

T.^.ixt

De excemmiuuuifiom te^TM Ptrpthi UimwtBtmh


trtfitnta,

t.faft
1
$7

SididtMUia,

Exemplum.

'

/^Ejttrtlt

hr
Et

ftntTAliter pcr txemflt

Regiius

'

'*

fcxpericmia.

Qu^e

cirut

mnhm p

ttmi

fiiffcit fii''ii(r(ioms.'

Quemoio pt deren*-

tuttfltrit,

"

&

& non

foli

Regi

99
I

oc^

Medcrta4.iisiLurtkiu ua etdtm utedtje btkcuttkut,

r.f.}tf
ContlnHi) ftfrrLts ixceffum etrum iniicure.

'

tii 6eiu^titrum frttiiflm exftrti fti^irtnM, Ibidem

tUm
frl

Ibid.

Ami^UM ceufuetuitmm ueu (i^ere.


Ibid/
Jtn , ir yMyaw iufiiai itHimm tmm mBm^ tttit
utue tuflu,

T.I.14

Qh'i4 Gtiuh-^ium.

fei ferictAtm

ue mcn impefttttuum tnhuiu^umt

Prineipibus (Hprinus

RemtnoTHm td cm imfvteuiae tBftt^iu.


Peitnum i^uii,

infcriorum pr/^ertim

T.^tx.O' 13
ttmupAm ttm imHtmukm,
*
T.5.247.
Konarchnt rrgiilam.
Gnt merum extmplt viit Auditoics , Confiitarij,
' CoB6lbim
Rcginm , Filius , Parocbu<,PraX|
Kdig^ofin, Rc^ubns,

tffi

Tj.98

txen^tiuStMii jiylmin Pr^egihi ginertlittf


non pTebetMr,mtximi: in rehni riik(it'}uii.T.'^.^i

tpl

um Mjp"'

i#w>S

(tuteutit.

ujtficijs
:

Regijs

fwr
.1

umffhmf ulifum

j|

coufiituipejje.

ftBtfffit

Digitized by

Google

rom

1MDE2C

PRIML
Immunitas Ecdefiaftica.

arttCthelLa.

Gci<u

T.4 99-

j^W f9 /icfflus; di^Ktiir la

Cridstit.

180. cJrjo/
i ftfai ^itulk prc CmivUttriim

T.

S^unimiMm

Ecclilitjiicos

vt

Mum iedtf, &ti BMA

fiiutnm.

cfiicdt fiiflineri.

C-fe

j.

jtj.

v''i

n^wn

digiu aliqua.

ObBgttientm efferejiitnttomt ftoMdo (omr* immit-

...

mttm fmmnr, vtiartum fitttwkur.


!:.

(omrarU

pra\f,

ft,h
mrt4
R^Hkkddeftclm.

tmm ikidAt

&1XX
.

ii6.

>

Si non (omrilmtm, td refiitmmKm temri.


1 2
Bjtmfiu td Stdtm Afofldicam v^sado nettfjtrim.
I XX. O"fttf^. vbi vtrtetM jcnteuttdrum,

HzKds.

'

J4(tittrikaimndifimttmri,0rfit4ilLi.

T.}.8o.c&'8i
7^4,101'

fiikiSmm (fkum.

Ii^

fiicts.

vitsn im

T.Uiot

^imtattimfr^tttxtitrbm

ixtMlit&litiramAkmdmiitiiitkri tiEtckf*-

i6

iSi^iumh

Thtmtm Seii.i^im pcfitumwmiiai^/fitiiMtttt


umraCirdmtiem iHio.
iii

T.I.Sf

9iiim*Htmiti4tmt4m nfiifim tfuigmtrski


,

09
4

mn

Et qmd cncA (^um j^ctMkm. T. 3.


.cir 1 1 x
Dr GMl^ imft^tne am tUigtiimt n^kmimiU i

Oractciulo*

Gubcraatofe.

5. 1

fmtentit tint augmentum fnt^

rcnanfmr *Hd

jo8

'QjfmafU$ htim

T.J. 108.

RiihU dd Sgmfctnlim UfoHem Bbertttii.


JJmddufdem trgHmcntnm.
1 1 o. cr T.

Aiimiim fdlttm

ffifcefum.

HoniemfellendoiaLmt

ixf

'

tx6
11/

fottfimi.

Uged^tfift^irtmuMt.

hxretkus.

fmmt^itmimi^tdfim^iiin^'. 8.

QVdntun

CAthdki arn

hdrrticis

deitmuti^krt fttrtm dtfUrMt

hi:l>.:\

C(f j non ieiKTt

mkm.

m^duUffit tontrHmt

ftcnltttet
-

131

raUs cKm tSk wm inmUt

'

VfliUtMt.

SiProfri4tmfi,gitkiiit,iimiiiijfmmBi
Bkii.

..

l^MiimitUtvnm vtdthtMt ^JUmdritmrMRitm-

Hifptoiti.'

mimuidinm ohfermttttis
k(*,<jrtiJ4em tnfmt fnHtmm,
fw/frr'?

tierem.

StikAftfio'

r..8i

indoriim.

T.i i.

i^emedo po/sit tfjc THurfmi' "


i
Regem tum a!;-y<i.i j"
d-^sjluU exigit , nen tffe temeri tondemnandHm ^ftit iftmom vtiturfroiior
KH.
UbSdem.
'

Jil fii/i

C^.

fdjm ^tfiljftde iHtmUtt Epifetfi


kti^imm^iHimtinm

|||

,if Hi^tnix exfktta.

HofpKole.

^B^lMui

Bitl^

1 G(-

3.

po/Snt in re.

^Ssittikus. i6. Cr

17

A'iS!)iMhinf>:. ?;o!.!nJa

Huiniiitas.

cma

Pontifuuni J^fftftioaet

nta toHeMimmfretM/>Uitstm tfimtnum

CMmmim fi VfaMV.
ReBptfts non veture

quit

tur, vbi PritttltgiHm Sotiemit,

Qutd qutttnui

Liuaconet

QmrM

16

tm imm'
140

.141

fdHortkile.

tmmnmtmm

37. &fe^fj,

*i exiS^mk

vdkn imfmtMiimm.

T.4?*
ntn^mtaet.

tit

T.it

StMtuum tiru

5 Ji O^/iiffi

merttt v^titas vt fit lomrt uvottioai

Tj.141
,

Legts dmbs vl

^^^itntiMram

tAU^m Bttt/i^uos.

An fefSt fretiiitri
f!aiiimmilfmimmitfiiimti^

M ft^mmmt wmtten

vlt

% poMbeme

^ iwtnio

sHfud.

pt Meiui

x6x
(tnfultmttmc.

'

nufihnim.

ifT^.

J?')

^.
Ibidcm.
tktmftesfittiviuumto'
'

PrMgmatua

hOkk
j

de Papyri

fgtMtM

&

wm f^t MdEttl4^txtaA.

c;^

aRe^ fubtendi-

Inform uso

/i GMkelU
.

ao8

nen fiti
crftfii

uuuj

tuidtjidi'

?Mrethim* ftlmiii firi fofsu i


Ctmmendaiario.
T.7.14^
Ckrkmti^ttiMttr fitndo feri frimk^ium mkktdt,

T.(^cz.^ao}

ktS mftrmtHtemna^iit figMm^ & ftmiiii

qntil fiff.att

m^umtift sd frmiitmm

42

tionenen tttnsftirenii-MmBtltfiMm ,Rehgio'


fo^. ^i181

idi

jjMM*^ pmmtd i^^itnem.mfri/iifi


'Jfeigtwjnjj^i^l^lftiifffi^

1484

t^O-tp-fefj

txcUliis vcnisntttr.

Mmitiih

extnftre.

tS?'

nt fttma

mHrrttfir tiiiif^ttimm

Tivitfjetoaira tikm effitium vendi


* fOii'ifiMMij AfilbriH

3 S".

"'

S^uid dt pj>ititndi}AUtri,

,Di

IWj^OMK^

iaJkiiM Eeel^^^ieu

fmuitHimiiHfimmCmitrjiiffStmia.

fexa?jfmm

iiuii*^

t.Jlt9iaiitCii^iifiiSiiliim
Ipnorantia.

Qu*

f^mtd p^^r^tiemm.

Indi.

liMirjvUr.SeruKas.

14
Digitized by

Google

INDX- TOML PRIML


Mhnm^t&nA^ ^fitmttdMtt.

T.i .109*

Ibidcm.

(t.Kfflt.

Monii

LAtr ftJii&M

migmm

t^imtibm fi^iSuulk

De paflonda (itt.t.
De hojpit^i vurum.

TnforiinMiiey,-''

fontndg tiurs vt (ogi ^etnt,


De fdnneuim offanii. i JJ.rWai

De

134

friustu

dotttitus.

yi dehdnt (onfftdts

Xn^i fiid

Ititermiai,

in

liient

f^unt in (et^tiemid obkgdie

d(ius iudkidle>.

Tijlis

Iiidex

vim

fnt

qutntoritm

detinentes

& fKim btti&t fmlmdm,

cir

perei fnt.

\adi fumcdo sb sbtp^nis vt gsmt deiutentiir

rnm faffUaim

T.l.^o.
*

Rtgifs

&

dh

Sr^mKm

omnAiu

dtiere

nen

dehitis

ex

^ie

dSftid
ttmts inrdmentmn.
tjm in Fefit
po[j:

Imhrt, crsdriAtMtitmm

nihii Com/nendstsrifS fr<sttr

sa'ipi fejfe j <|

igg

M Stmt. 0)

iiidicem

fct;

srktrinm

mL

vuimmMji

O^gtudere iure fkn^idins S"

AfR^ ttmrsnm Ithrmitmiifsmimr ntnU-

ftst.
T.7.15
*
S^snde ktits.
Ibidcni.
Aniudtx Iditiu ftfitsnfioritdttm fudm interpenert
in informstione a^x fit (ontrs Eui^t^iinm sdi^
ftrmsndnm P-rsldtnm'
14

Mntrii/shrsntu. T.9.

(tnnsihitiitsljidti bt

'

Siau<(f^ihtrtdit<ts f^utsts sb

T.i t .4

ipfe.

Indix.

drttm non felum

RegtiM

(onjuifid, j:d Jvmindtuj

Cdtholitis a Vomifiie dtirihitUi


iiis

>juo

Circd pcenam iomm\[ii non

Csfji'

Sine to

i%%
190

mtrtnti mitSb-sgrmkaii.

nen tfji
Qnit fim i0m imbtidles,

T.7.8

htrtatis.

Dt

O-txet

fansmimftnert.

Cms

Mini^ris Ecdejt^ieis

fro t ebligdtio.

T.4ritfi

MJmIk

txtrsiudiddli notitis Vt.flfib

neqnt mbt&tina.

meredtur IndeUs.lhiAtm.

97

mtnsdfinttfttimtvtmtiAmti,

Pro

tjudlis

Murim tffi^ rmitmm

rei.riiin.

Zelum iH iMm mdnJmtudMt tfmptrsndnmt Cjf enm ttt-

fii
159
,

"

in Syndtcatu non

218
&to-

I^Mf

mmttnf^iiitst^m, T,^

'

Qnsndt adkxtrtsrlfifik

fpm-

t.^.i.

Ati^MtMsU extmpti.
fiHlud^sntsffid^ikm
Ad vmden^M w tmtibKtnM

&

%'ff

reteptdm fenttnttdm iudicdns

fdtert vidttur.

A f^mJintfasfMit

Qiidmum id terum
Lima^s CendHe

'
.

quid funt leges^ CS" grs^^

'

"
21 o
Imti vr /^wwirMr MKttmifmrgtiMsrigrmi,

201
Btmgni trdBtndi

Et

54. &'./iff*

& Adtus iudicialcs.

Centrd fTohdititm

Mukrmt

txmsttris ^rduiute.

idttr

(ontrtilHdimtM frUu/egi sBfUMUgsiidtai

109
ttnfj*

T.$.

Mgstmm,

Inftni^tionr.^.

fernirie.

indts in Curis mittii

Jtend Ktgio Fijti trsdtrti

f^ddle.

tttt^ftmit S.TUiKndltt

T4.Z03
Indtts

Vw.';

IiiqnifitorCS.

JtSfidjs dltfs.

In terum fdHorem

fnAi

yidt^Cwtknunfr.

(tnslrHaione Etfbfisriim.

De iMdienartim

"

Iniuria.

Vtrkis Jldre pejfutt


,

d^rAlH,

folje

T.i.17

fsriim ftqHviiikd,

'

iiiio pofiit freti rtJSrtli. f^Uis qitxpo.

tf ccmmerdo

3<

Bellum.

Lx Indi/s mijjs

Ad

Dt
Dt

fundendui^ fiitn

lofiddis;
Vidtf

Vro (olendd (.mm non

,& frtfts

^fnii^rmit.

128

ftffnM {cmfeSL

Agfitulturg.

feruiiio in

vifitdtienu

117

dei.

ifi iLiioi

Jk

Gr(dmiidum

116,

Hu4m4ktli(t>tfi jdtnfic^at.

niillumin

iffis.

brim Mtxdndri.

& J^,

T. l .1.

Ibideau /Uut fidOtr


*

'

Vtitsts

tele-

Pontifitium (oncefsiones.

3.

&

mMm hdtm.

T.9%

T.9.J

&

Ejim alii^Udndc fr.tftrmdMm.

Certum donationti fitnddmmimk ptftte^dtt lctlefix


trgd frofd^stientm filti.

imSmm todm

J.

luxtd efinientm minuipreiidinimuui^ksfefHsnt,

Centrd lurd Rtstd etidm tudusrs slifisade fefft. 10,

fiff.

'

H^ism* msttnttUt ftkt.

18

^smmkf^^imis iUtrum.
'

'

jMdtCtnfiiistiu^

lurameoruni.

j^y
^^iud

Induigeniia.

'

fimnttstn digns dt-

<'exflitdts.2.^^.0' ftff.

Sriiti.Et
Indiilgemis

m^ fhurl:
nen

PrtMStstpinitntsMH

^hinMim tmb^gmtim

pt.

160

'

relfondtt,<r eo mHltiflitato fotef}

effe

iA^dtH (jui

iirrtgsntii,:

<.

xji.&XfX

f^^stif r^ii^tmfKmdstxiMrsiittMU tmtm^dti

aj^.d' fe^, vtt fnii

MUtns th&get.

/k^m^immimt, Vt,

Mttitis in iursnte retpurstnr.^

Ordterijs ife-

30^^ 303

/.4.14^4.

mtrtsli.

nfHamiS;^uiutMjlm f^^^mrstim

frofertie. 3 c i

jQW nenine Ecdejis inttliigttur. /'>/ dt


tsMd* dtOriMM,

fmBm

iwrdmmt PrsterHm Induerum s

r.Mi^ct.

Mtn tUqet fuk

AnUdulgtmisv^UtitMii ttiitSfUiiittft^i^ftfOferi pre Indulgtntid imf r^ertiendtd sSifiii

vfu honreeeftsn^n extenditur.lbideiOt

fim'hfritriikinrmnintt Akditsrnm. De fttrff


ftruandc v!

.i^g

&

<Sr T.tf .4, T^i dt


.

Muus tm0m firtftnmllistsm

fttmtnmlids.'

\egum eifernsntism fa^ ntn flm tHigm


qntmtit impifrttsadnm.
T.^.jr

Jd HMMts

Ktigiofn (omtffd vifitsntitus Jiu$ Etclefijs prffr.fttd


.

(trcd

txtti^ni ,

S^uidfit, &feti^srktir(s1ISjU^ilfmltst.T.^.i'^%

'
.

dr de

dt^eriftis

^triffiffBtM i^iniim^

Digitized by

Gooqlc

iKDEX TOMI tRlML


iarm

^^lMm/e

veritttm. 79. vhi ie

ptfsit lelanio

htnit tu^dcM$$sne &t,

m UpT
Edrum pretraihtie vt grmtef
Regienm Anttmmi.
LuCfum.

fm-yii fittiJisfisftitddim,

Bt

7.8. tl

Sejutmura Vrbiconim.

iiiramenio

AktUutnm tkt* atikSm


m^ferdgmdim.
Pr iwMWi MeSiemtm^ Gird8 PiAmL
Ikiiirsmeiue

QmUM

jjgied

efl

&

dillri^ktiiul

AnftmiimiBmGilkrmUm fefmt

'%i.&%3>

'

T.

Magiftratui.

T.^.i/i.tiri/a

'

fiffr

GubernatOr , Prccor.

tyt

EScperlearia ,PificulBm:

Mahim.

& ie oi&'

Ma ncipium
^^itmm^CrjBtbit^M

'

m.IiidL
.

'

Ltgts circM metMlU

en

m^pm kl mitffiemii.

nenelligtrt.

^8
cS

>f

'

ii^i&eil^mienedtferettiiivxenm^f'*ti inln-

'Am m"imiii4trMnpre i

70

'

>

frmimm inMBi tfuntit

ite

fenMejH

&

dtlegefreHean-Hi^MmM.
Pteditndam legihiu fhet ttrnm exmimtf etum tim
itiStrMm iuHifitMtienediMtMtMr.
T.4*f4
ttx fe^eritr fiMiie mn ttnfeattr frierm iing^j
tnptertmiMfofutink^fiMtm frkpiiiiL
73

Matrimonium.
;

^4
mm ftmim$tit itm^itljgmt ti r^mSit*

llim

ttfftre

M^tfwMi,

7
vUtM-

Mimy? (im tMtie

mrfrtfdrnn^tril^fSri^mf^ftriiidim* T.f.
If. <2rT.7. 18

Minddm.

<A. vfu

non receptM nen eUjgfi.

1 98.

7(?.0*

V^i

Hm f^t

T.j^.ti^.-Crftfq.

Mbfebiti frehikrti tjr li!fft.tKktredentes

mittMggk ^ nen

eUlgtrii

^^^j^tm^M^t^ ^^^.^^.^

TWffljfTiiuifjiWi

Liges Hi^Mnittfiemtde
-

fint.

tmrtri*

1)0
u-^.

CMnomte

btri

mm
13 j

MitrimemMm kt^ndidk m9 fim mmdlf

134

fojfe.

Idemde fil^s,&ifMmidl>^tmrttk(fieMt.
ijf
Mtttimemid^mtit^ O^fiii
timttAtiitMtie-

mHU

5$
OfftitlSfmJUgpvlfrttiMmm.

Tlf>9*^i2ff'

Merdmlr , UtiQm*
MirmtrvmkdKlm,
T.9.37
me
GaMMMM^, mfrt fetrk sffafii
Hmmm
jj^^
-

Imtffi 4 /^/W iMjpm.

jt^ttithnlkm''Jllidhiret Rtgii fiftim imrs Fw

Pefieneremvtlen fimMttMr.

ntm.

mn kt titKlmmf^i

'T^4,iff.ai'/?it.

T.1.119
,

110
fiiie extti^eni ti
foiMfi) BnSJi interfretMndd
wm exfrefjg. T.j.aS. 0*r.(.to. Or i5i. vH

.xxz

MiffiiiliB^

52;

Legtt interfrttMtienm.
-

ARMtfeii

freiMkik

Decimx.
i^M^ fjc
RefftmektmmMmt Ortmifi ryfre dekmm.
T.t.<>H'* Jl^-

tes.

'

T-9- 38

LtmtMtio ^ciMlis.

F7:/if

f.\.^.ir6f

'/'

i^nde M;

^tldtfHld

mmdMtMm

T.J.139

-^.9.114

Cmrarmmtjfe

itbCt^ ^094^09 ^M^^MWNKMP ^t^Sc^tt^

90^^

d* yftdtmfliMndM.
'i^MHde pMnker ti^.

CkiM

nm eM^mm

'

i^MMb de eMtemeetfim^ vmk teO^end*.


fmules

exteffii

Mmtimmmmmm mmerifrttitt

r^.|.
ermitMf tU^ulMitii9tfim/$iikHBi.
96.
97
kgifidiorfi veiuntMti ihHgMtitmm ftnden.
97

iM^

Deke fer*fafeBim tim^ ^tlmim t6$mfHi

TI*tA.j

'

ittl

dedit.

Lex.

'

& ftff.

Mandacutn.

txiHiiUmmij

Labdc.

i^^yekiiiu^

iMbididi

MsMgmimii* T.^.i^. De imi

80.

l^tttjfet (ejjMnteillimfitt.

finrr

fo

69

'

^Mtfr^ fi4miafiitim'gmtm^tc)ttingjn,
'^

<

iir..-

vt ifimtk

jttmiMSemitfiimmtkfiiMfr^fermiifmmerkit
^Mtitmre^iimimi,'^'

T.8.i7.<ir_/eff,

^imiiifiu mertMlinmMmimi.
jpriiriiw frefriui temeftM* e:^k*tMt. tftfid^ 7.
vU cir ntt*ndd iechind arat r^B^Hiimlt,
b^itidleedkivte^ftitMdM.

T.5.XI9

Ludus.

lufticil.

CmmitmiuM

digiu.

Ux grtie feteiikenignetnterfntm.

jf Rff/iw CithtScfi pTcpttr IruHrtnm Ettk^Mrum

fmeiUontm.

am

T.9.1

eU^mU. T.^.^tf. 0)> f t

Dei^ex frtfeJf.C4p.,9. ^HetMM


^

1*.4.i4
fUpts

Regid fetiPtt* ittgetumh.

T.U

dtfimdlti Mttriim

?o

ptmUtimtm

ttiifuiitttm tniret

utdiijki^ ftjJeluAere (^fiusies

Pr ktn (eJfMiue tfHMnde

las Patronatus.

mi fefsit fertie

Prefter ilbid

dmnd.

lUim

ii*uuid fojiit tsdtre

1kiHr*mcn:c Pr,ftomm iaitmmVliiAtm.

78

queMM,

CJr

vrgeMt, Mltt noit T.

rirf-i

^.C^l

l^fm^<irT.3.Cf/.|.\^,T.4.C^.io

ttn^llfil

ktifiMteris rttft^t.

" mm^wm^^w^

WMVIOTH^P ^^^WF#IP*

tf^mmtm^t^ne frmijfMMtteffmu '^MO


'

'

VkreiUdifimitMm vikfimk.

Licentia.

SlHMntbtmk imfumir^ <r

idti ta^fdiBi,

T.

Mmi^^i

h "Mnmirdhmuj

iii

"

"

rmimiigk^,
'

T.9.48

Mirmeret^ fka fifsefetm

T.S.ji
itrmii

INDEX TOMI PRtMi.


4f.ioj.

Meriea.
ftirii,Officia, Venditio.

Af4utrefett,&pr0til^mimmanftUlkliillh

Mcaiii.

Dtt^tinafmiltgU.

'

fiiitxtp.iii.Qrfiflr

...

Cri i./<ff.

'jr.f.244.

Meulla.
Indi,

Mihx./fnMincrz, Qtiinuim,

j^Milr,

A^cmumi

i^*ni
fimtnft.

CSr

eHt

mtm

i-^
oiaHtm J^QeMt <sr ^Kt^is tUigdtis
\y.ti^^m.T.i.itli.tS^ib9'tilAarcaiffMm

trtJ^

T*pi9

fnv^dhrumhni^ irft/iieniis.

Miiue, fcuMinera;.
QiiMiagtiuinUlieUlvr^f^fiafrsfirammiihrtt.
T.i.icy
Jbt Utdi4diliiimti^UifieMt.

Rmw

aUtpii

Ibidem.

)^ff.

T. f . 31.

<fi

.J^tt*.

mgjmtrMSter

fieri

Bonii^uimitMstieneift.-

ftffene^cnt.

fei

Mttria

iititeittte

inAff ^m^

<:!r

CmStSimRigm.

...'i49
*

<

O^s.

\^

_Iuxt*inuntiemm

non fntfcriU T.11.17


Obltgaao.

Epiftept

fe cblig^rt

voklldt'fik*ndM.Es

vnde imenrtv di^oJceadM.

*-

r.to.-Bbilnila(.

Minidri Euangclici.

tie

^>f'iO

Olkiales Regij.

RntitH^hs

* ^njffifnHnmL

m*ioris friiuuMSt
.

Ml^bidkMVtmuindi^t*tiiT EMrifMmijM.X.i.j$
J)tmrimiMBtMtihUtia

,T'S-h9:fiif Ibilnd.

Cmifreaire nen

feftentihit.

tornmm^simiHlMk GMtbekerum Rtum

..

..Iblden.

<)*4<fity1|Mfe^.

..ji.i^/ifPcainia.

^>ii) f,WMwii.
i

Mbnopoiiuin.
^

..

..

T.t.i 57
fUMndt

Muncra.
T.^.li.Ofefi.

fVf ir Frertffkm^ pTMfidHiu^ Auditeriiui, jSr Mbjs.

IbUodo..

CemrM^eut^tivqeMf.
:
'

Ihide.

MtemmtffmiiikiflifkMei^Mt.
I> Pf/ii hk^o P.rcmcdor.
,

'MmtMlis,(umtiV.^.j.

...

O'*^
.

15.

^f

<Sr /iff.

Qifomoiv vniis fn MStnm^hfS^'ift.ienfcientii fer*


ttneutur.

'
^

zf,Crfiff,

.-40

CkeuiuosKtuenosex decimis,i{un
fmtimemnmed eorumex*3nntm.
tto
SinM tteiii cire* veHti*l m*rittmum ,vulgo Kicaoxi'

i}./iffi.

ns

'N.oteMd* pr^fertim icflrin*.

(Suomtde in fmkfjdtHm t*ntum oilig*ti *d

*.J.

n.itarwnr.

%t
**^%

I^Serattsfeliitiimmvtfeuem aimtiitrerefiitutie
28
^

rifj2go.

......

QgnmMtrjdfMimitmimkiimMtfiaifmmtitidk.

OQi(i*JesnunernmTriiHHMlmmfnulciru idem,

1.

..

Gru^dntMitiimfiuStirta^

yi.Mttiftreindkesfefskit.

fufflutunt,

Vr* (^fkiMSim Mfdfimik^

EfjiftccMum griue ctmr* ch*rit*ttm.

Dt Mentf^tHutts. T^.ii^.Cr ftff.vU


iMm^tmtdiipfes.

\1

'

^i^'^itm^in!^Hc*li^mrttmiHmlibeT*k%

j<r

iMfiomonetMienerefefskfitrifektit.ZB^Cr.Jinie/^ir

'

Herrendum iikrum
'

T.p.zS.Cr

18 0*19
tfW^mi,^

...(-,

rm ikJm ^ufiem.

17
exMQionem ftcuniMriMm imft-

fln'*.

P>i^"

rMiitiekfeftt.

Sluorumimiim iMMtMdjeiau^

4fi

feiUiri.^

Prtmipi^

"Barr^ srgtntt f en fint menet*,

tmR/^fttmus.i^cjiff,

Vhi ex qHMtlti^ ttmtmtltr. SttrHitSM

non vidcri (onuenitntet Mrceri.


4^
Ht^ane nmim non mfenfoi.
Ibid.

pitnfenfs fecui^^srtfiMre.

j|^*|

W jfclpf

^^^^

fuppettrt neceffliries.

Vtifilles Puuificis

militm.o^,

C?4J

Montti..

0%4f m reflituiieniitxndfi$fiklSMim wltkriflibt

fnt^tx<fiAm^imp^tMntrtt^imtq

IMtil,

'

^ifii^riMnf^sii^

ExWTM M emladaikt.f ff^im M*^*

H lOfWift^t

'.

'

Ibilndez.

re-

'

*"

!
.

fefji.

Df Offuitiibus JWWrm.W^jjiw. is.<-,^

40

M^ritalistffifiHm.

lEgrigf fiiimti fr$

T.i.yj.

OMniu
^^Ontrsiehanm

.y

Minenuij.

JitiKitxfnf^

$um & Miits

44

41
^eaeiiDu fromitnaier-

ExH^tMtikuenon

-O

i^i .Ifc-

^tttdte ititiuniMr

friftum.

T.i'.aft

tUgeniofum *iniheritstitem

gtnerdUs fro

ma

pi

vcnirt.

yideQfUaa^tO*

Pre

'

T.9.^f. ^flff.

Sf.b^ro^

itmtm *9ri ^ vdiniunttritiniectfuUicef

Ko

fie
>

34

& ^o.inxtAtHlfmMm /w

Nt^otiatio.

QHoim^ twtr* ^Mim Eule^icum,


ContnAusj Pkrodii.

'.

Csrc* qiioi iiffunbM.

mmint

Nq^otia

"Ke^otiatitfpuil.

IbiuieJD.

ifmmitinnenterm^9i^llmtr0^

dBv. )4.

S^d nei^etkJtdttiMt Etcl^u^tes.

Notorium.

Jd loHfenfiim pefnU in Iiulifi m iaii natrri,

/ri

'

Kauis.

iwijltBtllUS. CruciatZ,

OjMMf

..

.......

Argentuai viuuai, Aur

fi4tiiieMktlefirtre.t

lo^.&fM.

Vojftrt^mmrif^imtis,

HlrCmM)ui(koKs,v^<;/r4. rBcncficiuin,Iu^

tu

reflitutie-

-mrmtdmJfmitfUuum.
ij
Cirt* non igetemet tmfimU^mm^tffAnm Vt
ffrtn itbtMm,

Digitized by

Google

INDEX TQMI

I^RIMi.

Offidam.
'^cli^cffuio

fr/tiitiu ttnetto

mtft^ fnffckn-

fni

tm pre iSt Mtn tutttum.


BmmH*vtvtiififim.
HttMHdadoBriM.
'

fig fr^tUtiam ,

T. i .77.0^ T. 1.4
T.jt;i5i.Gr ftf^.Sei

vt venii neeiiitMt

cnm vmpotm ftiim titrri

trt itflrihitinam,

fti

,-

'

lAierfe fentemie tirct

70

mtmittienis.
^Ji-^^ffflT.8i
Cffiimm trtn^eribilt tn v<n futt,
tkoikittione tbgeyuli itgnHnm tli fMitrtnfiit^
.

iOinj ehligttionem

& in fr*'

T.\.6%.0'6(S

MorttU , fi iiinitjs

ex nttMrtHtttt fit nUior.

Preithkoff^nm^tntrifytrieii^niert. 9%.&itff.
Okfigttie fmrmikmm nmtr.
yj. vH CvntU^

dentimDttnmm'tnfimmm,.

S^n fnrnndm JSkr


rmu

tz

mtmiii RMUerihiu Bckft'


T.4.39. cSr^o

PaupCT,

Opino;

Cmnrnbt^dmtlfmiiriMm

m fN^uh^p*

vtritttt hthttuT.

r.4.zo

jfemmnnifegtreujii^ fttnietmtrnnd

ifi

hSfCrsifittmem imfmms.
Vnitm Doifertnt td

MMm

Siaemttb mrtfiiUit i

Pentifitt ,

ftnertH-

Vnmaikm kt itktmt imftmn ,m ieHtt imtrtt rtptm.


.T.ysn.&9X^
_
Pstiptriim in

f^i fipunn fA ffmtmnt,

..

Pcccatum.

StikmnSfiiii

& 9x^t

tm frt^t-

('ilirtrtpm^tmfirmm,^..

'

r.9.8

207

^Tfibattni.

Ibidem.

l^inHm m ft mmtnk,

rmrttlittr.

T-i-^A

Pttittmn tentumeH* vndt fnrtt mtim.

6t-

Ktfintiiimmfmntnm fiirtt,.
Hentfl merttlt td ftctre^fitiftt

Oratio.

VUtBimCimamik

T'9'7^

fimimitkm

dSutiirtniffit^

Hcle^ vtmtt td imtniM IndMlitmUg.

Pccunia.

Rililiofu Sedetntu

fltntt fbtejli

De vitittt,

im t$ Emhnri^in mtmlirsri.

'

.^.7.1^

in trHrn ni f^ktitmm,,

ffftCnifiintfi

35*j 314.-

Ordinatlonef.

S^oii RtffkeUiitnt.

o-Jtfi.

mUxMtn.

911

'

f^uOi^ fierifojje feUtimim,


J^rchatioOriiHMT^ritfdritKrt&ti

rMnmtBttX'

tiimi^frehtniitm.

tmsuiiifmiiabriiinerforum

OrstOTtum.
ji nomine

T,t,^^Ti^

ta^mii^vimnk^ftmfcruMmti^t ftt"

aitmttmmmmiUgti'

lumitkHftit fttia ftdtm.

ft^ di ettnrtmiminmk nv

ettioiiiimlmnmeiil^^iinim,

Jatur,

Dt i&ii ttitm viifLt qH^ionts.


T. j.k Sj O" fifi.
Dt Sae bmuUierif,
Eaftyttarit.
$3
CMBtmmeritiiiMniiffMt iRiff ,mm filimM!^

&

Pacriarcha laduHnbft*
jQitf i&eemtdi

volimtd-

tflio

Peritia.

7,1.96^ tirjiff. Fhi dtRii-

SigiidU, &ff4m mjttfftm


T.1.39

jaimfirii.

Pcriculunt.

Snimt^enis fttisvt fnUitt Qr


'

'

fiM ^ fttefftte dit^

nMmmmenmmnr.

* ftipii

T.i.i^
"^.-^XkikJ
ftHaiUJi oftmtt tmftOmr ftimg,

'

AntentrtendtrtmediftiBilimk.
AiortMkeJJt

ptt^tttmmtmftBuiiffiu urt^
mnm tx Pent^it iefinttiem. Dne gUif X

HAiert

Chrifioitti.

Etemntsentstemm^

^MW lithtt vim CanfiitHte.


^HEitf ^^mkkm^r^p

T.i.i

Ibidcm.

i^j^f^K^^f 9t^^^^^t^f^t^ ^Si^ ^^^^ ^^e^^tfi^

erttnU.

17

vim ^tistimit ntn Imlnt. T.l.y i


Xffi toitrtntimt fmtStMm latt tttmfnm fer vitm
Ifftui toltrtnttt

Qfi

jii^rtgtTi viittnr tx ftnxi

KnM^.

MHmtmttirttFiitbnmJkfiilftmemwm
rttiru

Vi^fiis

cirtt

jx
nAmkHft'

itftnfoTKm fuMitorum.

'

77

d^inrfm vt ntnrjnm mimmi freittninm teii'

78

flM.

fk fmtmfifktmmmmntkmtftituii^ii

mn,

..

conjli-

T.|.si:

^lMm^u

.v-

tngeri fretinm

:.

fetifi.

^ PwazntgcaKtt,

T<^,tf^
r
"

Ifti^CoiiM^i

Ptenaj
Tien eUmtt mUi iniids fenttmim. T,

vUf^infBi CmOh
Pan* Miemoie eriintrii fnt

^6^ 7 c.
mkmiiit fimmm

nriitriijrin,

T.4.61

veUmat vnit flt.4t (mi^sri,

^ffVl'

X.j>*i

$0.

S^pm.

T.^,iox,<3r.fifi.

Paieous.

'S)

fo^ms fuiorahiHs tUt.


1^4
Pcent tomnufsi funde imnrranr, T.j. t ^S.Cr ftqq
*'
J)t fmibCnmernOrii^llU,
i^y.^ftt^u
Hfreptoris ttrim oili^ttionts.
Ibidera.
(^ret frebihtitntm nt imUtes Bcliftjliti HLj impo-

141.149. urjfM,

DeftcmsinlSAu

t^^ vH tt^HfitaunsH^

in,

fmmitmmmmii^ fkm nefu

Ripynit
DiilU,

Etgff^ntidt

iS itSrinivtnfntimmiStit.

Pro Con^wftcriim

9t

Poteftttis ein$ tmflitnio.

miii)

lUitd

Ibidcm.

vioknti.t.

Vhi

BipifiJ^ie Ho circt contrtam. Ctf. 10

rMmktslftfit.

eiit ttitmf,

r.9i3).

mmtr

rAhabi

Ponorium.
Seidfit, T. j. 1 23. vn^i AloioxatifiBgo,

INDEX TOMt PRIML


IhMcodcato.

T.^
Prrncepsr

'

Prazis.'

Etiamji Priitripts infiitlts tumtrttntier^iutrifitfent''

'

'

'

mitn.
'Abs

ium IxniiM Rtiitrum OQuklium

r.j.is

i Pirta^M.

rtfiiBionem t.xer(tm. Ibtd.

'
Snilknim.ij. vh Umitttit fimlmii;
'Aiturm 'iiimiis^tm 9f 1

FSAr BenefidomtCanoflKiis^Qxifiliiiiii Regiddij


'

Rex.

'

PrthiUtio tlia inj

Przcepturti.

nmtrtbtUie.

IkM intttnii RtipofkaMail 9U^4t,ttt*mfi in ptr-

S^moitoje 9(ret cinM mU/itlhmSiiMm eommitm-

Prtmeps ftrtmu

T.1.124

jj^

sj

loto falttit defiitutii

fr^trtim tum

ftrtmts htnemeriii.

Printtfs vt ftfiitfuUititimvikm

Pe fhfh row

Prxmiutn.
llUmtt^UumiittttHmtxiutt,

ijMmr,

S^tmfkWiipropriumvtntrtriftterittts;

fnitMh

ia8

DifpcnTuio ^ pi(copuSi Reli-

,
'-'-^^

-*

jf

Aduerjt dHnMMtnr.

Praclatui.

Con&liom

gfefiifc :

ProhiHtiemi umierueittui.

Prscdicaror.

y$di

'

Amttfi0mMtimaiditahMk

^S-^S

tktilMrietjJaftrimbim.

Hrrtufwm.
IMr >>ndomiDr.

T.t.i^'

Vin ftd Chrisiumi

f^tdrtgimeHcenntrforumiUi^
PrthiMo Pomifictt firct Indicam nanlgii^

Pracbcndar.

rittttfedimtvhferiailiMphuifmi.

Chrijlitni Vrincipes crrctfttpernaturalia eBvia&ter jti-

l-4.Ar^-&M<f-

miww y

iflb^

T.a.t&gl

ttr^^ukmtoptcca-

tum.

^i>47

cif.ij
T.3.9X

iiuinemiikPrlikipumvenitnt.

Koji rx

Pnn ipif vohtntii ithet aJ ahfoftiendam fromptier ,


quim tJ teujemmuidumfrtjumi.
T^. 1 89
VbmauBntii metmmimiiidiimiimimimmMumtim

Ibid

htCcnqilif:nrih'!l.

dCfafitd, jti <x Isifris ^t4tit*tt fit^^^m^

$4

T.5.19'

Prxfcripiioi
Criartsimitnttfddriffitefi,

Tlf.ioo

- tot . Wrir TScs/tf;'

rtqnirdtllr.

ignf.rantid fufjuitt.

02.

Cir

Menepelit qutnJe ftSit tonteJere.

TimrimiMt^uHmfumftitinfirtimit

tgt^

R^mm iiv Ca^roi

^MmcdfiJt i Mfs iilg tnmftfim affofimftfftffi"

Priuikffum
extaaH.

PUfOMkUM, drSeruus.

FtuertRtligienait ^bfiiU ififtiftmm

tJ

Pre-rtgei

mit

T 3-148. cjr

149

uimtau
i

T.j.i8i-

Prxfenuriot
Pacronus,Prorex, Rex.

hi

fmnrMlhii txttnJi "ii rittkm ftrittteM ,


td loi y^gt ttfeum.
t liqutmhiHigtt. 231. vhiJe

&

Je ems

Pnefidcs.
Re^ifSrmttff)

89

Priuilegium.

InSmm frs^Uu ftihu Mf/Tioniins

An

itu

xif
Btilla

tmfefitiim.

i.i.cr/tjq.

ftutrtMl M itt inttrfrtttnJum, vt vtrht nen tjUU-

Grmmimriim saifUmtmtfUipaer*Bterpnemm-

irm,&-fui^iamiimJMafiaiafmmakmk

'

vr^tgntnr.

'

Prxfumptio.

'

Kimdirkiirkx

Pejft tx ptrtt

'

m iildfiinJdri,

o-f( ctjfm
krifumkmimieftricuB tjl im/^tg*

U ftrHaim
r.5'.|

Pretiutn.

'

'Jiiig&ipottflc*Uimtmimtmfm,

xft

fUtJtmfitu diffuiirtttlhJ.

tir(ti^uiiiffinlar,%i6.

Pf(jS

mtri

ofjuit 'juelittr

atten/fendum in rttrtUH.

Rti th ifwito vendit.t mtiiis pretium.

i^lfueM^mt.
Wtum in vlAMiMnm mertihis^

'

dtfi^tmiiHr.
aliji

InJ^s. 84.

Et

S^
^thtfag

'

'

'

tfktmitmins,

RttionejkmftiiM'mfl/Sfalflfmigp^

8<f

" 87
T.j^M

ykbVtaiiao.

Wiiawr

S^JfMuUritgfetimttpMi RiII^m: J12.


poniiur
Crtrtirtf

ijuit

Priuileg:t

tjuihi ftriitritim freiMtns ccntingtt.

fesUnitMmnHxtt lUt.

vKfm

Rthgienum utn jiMt

TrtJtm. penitm reuecatt.

PrirtMitutimieBrimlfg:^ f>uidnectfftr'iam*,
-

Bt ebligttierubuitorumtn Reg^t AaAmft, TJ|.i ly


T.S.40

Prorex.

T^X>f.t
7.

&

ft.jq.

17. &ftqf(.

Viit iibftiHb d>mnHi!j|GiibaBiir,ygriirioyfc

|2i
35

Procinator.
SHPtitarutiireQqutMbi^htHi.'

tkfarimmidiT^tamiaim.
Obligttie

vhamuaiuih

Prartcr Indorun}.

tifehit\ Httpnia

ufuai^ttitiitentfmatltiid.
.

negtns pruftrtur. StJ centrtria vt venfnuhs pre-

&

Nm inNfau mfmMimi Mbifjf^Mt,


bi

Mi pii >

jirf

Ifriuilefft SeiittttitiJMentenctJert

'

Siins dtpinstit ti H/^OfimifftBmtO'

'iuSm,-^'

^7-*J

Qrtsffmimi^miim & vi^me liftnuitio ptcuB*'


Yii.
r.<).$<f. csr 8i

PriM^liamMiamumfreCtmemietultrium, 4 vim

^^7.

'

ReHrufmm amtiaenfuhrihimhamui

Pralttes, nt^ut iurt T.pifccporttm.

82

204

AKeff tUfatnifimtder/uumslmm.
fsiyt0l^ti-iUif ffiiUm m^Kn^hm

tUaumiudiarim^

dr ftfi.
triailtgit

Prttium

^oS

friia^Abmitfmmiliifr$taiMii1ta^ifiram,

T.i.Vn'
T. 4 1
difj^dtm m fiJutim fHtmmn.
-

Viidt iujlitm ttnftniiim.

tantum aimim , queJ ia fememii tliter

tuenit.

Priuiltffumpre itifirmistJlucrtnits bnfa^gmrirj

'

Fmum imttritas vtlJoLt Rtgit ebfhene pAmr^ ifaa


in InJice ^ijtla funirt^

olf

cti>.'iirr!ion"H

i^iturtxtmfleie(efb^jm Ofiru i^pii):^

itjimiufftm.

Je^ui
Jtcuiut

T.fJi.i.Bri

Digitlzed by

Google

INREX TOMr
'

Mriti ottdus ftanms.

PRIMI.

Oriiiutionti

&

UjlritclitlUi

tUmlimmi]

fMfiit

verim4iuUtafLig0.i$.^fifl. AfiffMiMlk

mm.

oHigMtiaim.

Qtt*Umieh<gteUgtTtConf({Jiriiim. 5. vfnfr^ecUrtun
txtittflitm Ixall. Comitii ieFneates.

flnJinm

Relt^ionis

^flltrm,&fittiif

ijltiispuiluf.

(S

bfturiiatmomtiiMifttturut ttrfMH^tSime,' 7

f^ulJindfdmijmttfiMiMmMitM Xtr^MHt

yf

1h ntgetionim

rtttiTitttinit ^Muiterpttm^

eHig^ttttnnitutiomt,

gji.

jo

?eu4TegrMititertmfli*mesfote^em.

$1

fmkmMm

Stylm fer txemflsru jitiitMnii^ eiftlm


froidniin,

mjximc

&

ex fto

...

IttimoAjfcfferiiytflsreieiediU.

circa EcclelMica.

*'

tdiit lnbrui,

Crauteorum fetftttum

^mms

QiuBitirtttftmilkm..9. <^/r^.iiif fiM

iimniu

Ibtd.

j.r/j quMkiiUos

effe

OtBgMtio r^Hmtmis ifumiie exUk.

MuHerM vt v*ltMt Mtfifere.

exemfltim.

Ket iekitM remittert.


Het^e tnutumentM neiHgtre ,

'

Ptffit tirta

X4f

StifendiM non fofje attgere^&

RtluUMtlgrMuitMtemfettmi/l^i^^ubm.

61

Vofje

6z

E.V

wt* ijiitm in^wrarnr.

ExfommutMtiHMiHiUtiMtentre si (UTMniumvt eM

Aniiteriku tlfirmtm,

64
mortakm.6%. vUfdd

citl^sm nunejje aperte

de cxtorie.ab Atiiiiertbuift^rMgfe.

ria^Ct.

Ken fo^

& in

Ibid

C>*

tterfatere^

f 9. vhtgdi.fi ^fifitm

Jk9et^mim,cumnotMndMioQnmt,
Proteabclndonjni*

Tji^.i

DtiUoexfrojefo.

'
.

.''"PiletL'

MfmieritmofjKinmimfiffMiL
n

^9m_vttteuiitmm.

T^:t^i
-

'

Qiiiinum ractanorura.

rtumaiBe-

An iebeaturintenjcientis.
re^frtthfit 'm^dchm ii

efuta,-j6.vbimodMtin*fr9nifiomminlniiis^&

mtmmm

^(T

it^f

eo fetearigrMmttr, 1

yo.O-fi

rniih^.

adtftamfolem-

Kon fofse tn Periiuium vtniemesfer terram

airacafH*fartt(uyes^eifentmim^
72.
Aiii^nfAHm !-:l:';n!m teneri.
^
Mmrtmit;^mtmnonfMiliiiimffi,<fi9forman-

tjiiodfrime het

^4. Etin eo ffccdri t-r^ mi-:^'::tT.

iurijiiciiotitm extrcere ante

OppefitHm vt fit pTobaliik.

Ibid

mortakm tjft, <t (um ebUgatione rtf^itmumi. 69. vbitfuid mkfirttmrn ii^im ll^
gikm.

Adoffieiadebenttli^idinioTes,C-

Aimfi*

nktrf^^onem.

Violatientm fejje

Ket^tformaiitercontrMchaTttatem.

i ^i
,'13

NonftfitStemUmiare ^tiificanii Tjukfus

'

iUam militare-

&ks tmfmifi^ ^m

caiif?a.

Vt fef^ iebiteribui conteiere itlationts.


'

De ^iigMtiMetin* iilMhafytmji0im. 6 S.&


(jffuicrm ven.^iiinnem lontrt

150

licitum.

Um reueearefine jMjla

ubligationem

O' qtiomoie faiienia.

148

non benc ar^iti,

non ejje

Hmfiffi tdkrejHs tfiiJtfieum,


g3

, (S""

qnxiam aiid.

ab eriinariji extemmunieari.

int^tiifitoribiis

Regiiiariter

mSt

^ ut frihJftatdkm.

<ur/i.

Pejje tn oiri.fuorie^raue efje peccatiim

F^..','/*.'

44

iiU ienigne judicari.

66

refiifiitioms,

f v ^iio obligatie rejiit'

'tentiiiu.
,f

04
0(7

VtkL

IniefeEiHfoDs mortt^erfettMrf.

hibenia

107
14
1 4|

Prafumftam Rtgis fuffictre veluntatem.


Kec afpreheJifa eb fanam Cenuttifi

56

Crftff.
Sdeos honerMnios teneri.

0$. Gr

tioms

^4

fnrtitM 'juMnio ittenure temntnr.

Cafns fpeiiMlis

Kon fcjje facere itnMtitmexkllilft^s,

kH^erumQm^mtf^frmiime.

tfiie

^i.&fe/i(l.

43. cjf^ij.
ft. &S'fl-

/rt/-.

pro

vkiliiiifTelrMMeiiimmftKurem^

VtpojSntMiMlifsfimmammm,

mn

aifolute

30. Srji

KonfoffeoffitiMveniere.'

Mhter

103. vbicircttemfui qtu^erifof'

pplicari.

Of^gMtio ad rejUtutiontm in froregiktts.

I bi I ndex.

,'

lot

&

Sifm non peffe-ud idht effi

tMm m ?rertgikus non aimiuenim^nn&iirfmeffenitm , mmamc fi nice(Jariiii

18

AnuRelioiofis.

Sint

iiiii

io.&xi

xi. (Jr fiff.

'AefuAMsfintfirufuh.

BnlUm Cvnxfetus fadentts.

ft e^ttit^, Sei

1 5 . Cj"Jij<|.

Pcrmiffb m fofSt (omtiere.

-sptr

peccMri^rMmter. I oi.

14

ContTMiUie vt fofiat.
7<Miiim ie

mimusn

Licemitm Kegnexfrejjtnf efje nKefjMrUm

oforttdt.

AuMiiiiefcefiihtifiigieniiiU

'Hmft^iii^mitreGMtm*^.Mmm^mmth

11

Olfl^mio emnid ctrcum(^i(ienii.


i

91

Cru tnrtoritm iuiimmU^immvtfHuntttttiii^,

fsnitmt 4tmimm,*

Jkttmmtmiuf^SltsmMfermittmibtt/i^iimnm

fSrenfumiSmes.

^fi MffelUtiotus ajmtjenteiuijt

mmtdmttmu.

tuueiiimttr fri^re'

T.^.^a,& fifi.

SeineneJJtfreeeMttHmm, VtexRegia

du).

ferm

-U**tAm,

tittajufiiiUexerteriwieiiieMt^&exen^hDM-

nboi matutine

7<^M-

^'^*riaritu,frettofisl^iibns.

77-&7%

fonfiat.

peccatores interficieitdoSy tfiei

jdmiiimbt^iiet^ffermm^m&imfrebesextttr-

M..

Koa pofje

(tnerttos fro

7p.8o.jr8i

ana turMm0gtt.mmpdkm.

'81

'

^ikuSmktere

fentrntias impeiire.

hierumtejuriinimimvkliuit.
Im eo

.RatBuAiiiio.'

&jniitm
12114 iefmaro^

Ibid.Cr83

'

84

non fufjttit pre abjoktitm, iii^^tS

XlS^^Xlf.

OeefmdmfmfiimeHffi^atm^tt^m.

Ibid.

ttiiA.

ddOnmu

RegiftnuB
QttxillmsrMtto^&eit^^jlfit,

t^rnMmium notateparumhummmtr^mit.
T|ie&iiriIiidiciTom.I.

vbi notoJtda

MtttkiMffmt.

.'

'

'

,T.$.}7

.'.r.t^O'^

mOEX

TOMI

PRIMI.

Regula.
r.j.ij)
Ad digncfctnlim Uftonem immmitats.
Cind tbU*ttBium i mtdo tdmi/ufir4rm$i. r.s. 5.

Di imftditiui t 0'tfulatT^s*iHmand4i.

bf^/^tHbftp ftHituuom chUgi

iilumitbambiAvtt.

ird

Pr tMdtm 4B4 i priAM ^ifkAm , 4r faiiw

tm

fjocoptrt.
'

RefUmdo&ioi^iitai.
T.%.%6y,&^i0%
Rcx.

Relatorcj.

^bnm chli^tt tonis.

J^fr/^trtim ik Ccrifi W^mwtttm.

(vTHfSstttmRtkmskBfltndjido'

Pojjunt a 'Pmtifict

QtrHtm frfrif Hltus

m8ms,

Wks tni^tmai JtcJl^pHWN Aaapm. tm fnittmi,

pru'

Behtu

T.1.16.

QjuifofhntfMtftiMitinms.

iijtMt* lintt^^i^ju iibs i mwlt t^aUi mr</SSi^

r p. 1 40.

&fen^.

I* vtudentt illd
BenigMM

tt.

aru M^ttititiM mufii

o-jtfi.

s<r.

rttm^Lttimt fifie

L^mtt?tiu^tstfJeiM bid^s,

'MMMiMkMfertfMsd^erfM.
Rcftinuio

ftixtM sSifMm. ^

Profio&T.

1.

infiMr tMiium,

& quMiiterexcifieadum.

^c.

r.A. 99-

'

&

24.
jttdice.

iMlMdys. 16-j. Std nc qiu ergs iMdos tMMtmi


fMr^l^SnUmimpertaMt.
xk%

Pbfbint iribiita Indt^ imponert.

jr-y^.

70.

171.

Km

ftMMMfr^ttrtuiM^iMqstii.
MamisUktrMmihBi
Per ctfitM fekeMdum

T.^^j.C&Jeff.

Et fiidfi dtiqmd dcctpuu : fiem exiimdijifeiniMtid.


'

'

171

91
173

BtjMrMMlemifMift.

Em

<Sr 8.

2.

dr

3.

8.

<j. 1

OfficidlibHs.

T.5. f.

'

\jf

4%

vitluitiMBtitMm

centendiiK:.

77
78

ScdfuMdMmtntiim gtntrdlittr nenMdmutitnr.

SMUeHitiM /Ugaiha re^M

Eid^

vtiSs

Cr

iittrM.

I!

r.tf.17
iiHomido fdiUitdM.
'

lEstimiitidio (jhmHs,

tMCommtnddt.trif..
it^.

iZ.&JtM.

pojie txcommmicMri u^^Pentifiit.. Fj <\um de


Kc-a
c a fope

T.j.S.&^

TittorHmiwtdrtMi^^fd^uiMiWmtuityW, r<f.
158
An ixfei/fiMt Re&^fis CmumfUrm fitri tM Mgrtrmn
diflrilwtiont.
if^cc^^Oi

Qmd ^Hdndo ^otifunttndittrh, li , iMftjH ftm-

RtxtH^ntmmM^MMm fettfi

ferfefitfiiiramat.
y
tx Htteftii i ^OttriUt mHtii ni ek^tm 'lUJgMM
dnfit Hlius otHgatio. T.S.' C.

& 7.

rffc

i!Um , Jf

eligtmwiMdigMi. 10. Ei (iimffMUMMiMr

tm^S\. IxiMdMim^j/lim>
ExMt^entia imp<t.ibiS,CrfUlldtA.

Tnk^
it

'

T.^.6
'

150

xo

r.j.i4S.(Sr

imfii.

cMmgtntTMlido^iHM.

tHtitnddinrtmfdtmgeMeris.

Bj^MfroebiiiMtteMe.

re^tmsnith^mitt'

Jmt neM^m ftrvumi

Ex boMis, Cr Athiri". imfriis


^i- &" ftiV^Ex lignMtioMtjptJidttone^ <j- diiid pro %rii^atitnt.i66
It^iU tm0t u tamtH ftttMiMm ntt^HtMt exftMsd.

tt ^dHttrtxcpendd.

QtumiBsfrefiitmitmmi
ferre.

17

a- hitipto modofoltttioHisdrfMM^ites^ilrMBts.

tximuushidii ilUtis

MtMi-

^tgiiejfiiiumjubditortimdffei^

24.

3.

cirtM

M^mtm ^uiSMm^,

T.i.i*i

84. &fttiq.
-

EMtiuekirMm

ftrtrMm

Rf o>y

73

Qumtde ftjfionfnri OnfiHMrHs., exfeufM

QmdtirtMfMMUUM , ittm vtTM (fms definit Mfud offitu ,


um BeMefitij t^Mtirem , tsel iMdititur, vt run vifM.
<iuihis ilbui ebli^Mtio in

Qmdcircdinfidelei ^ &rethistmuirfiSt MCfiMmtMM.

'
17(1.1 77-

77

BcMMildMmiexcefiM.

"Hifcr

tMMUM iM

vhifibdm^

ig^t.&fe<i^.txT,t
hdtntia. ]C<,. C~ ii^.C.' EltMM

Etidmiiirifi!t'):v:'r,i

Ex muutrur ntnfHint

Extii^iMtMf&iiudHdoilU.

11'

ffsi^ ftttm.

OffitiMhtMirMriMf^vtMdere.

Si^HMUs aiiMi tH^Mtil iM CuiFtrMMtlfft^uifMU/k dMMtMi.

.)

\i9.<jrjiff:

'

Ch^um

vt exfiMtMdMm, T.5.i}|../iMSb'

appreht/ifs

rtjenuri.

itrL

.Anntfd

iM(AusfrMted.

Exmtrdbns non

officit Mittri

&ftf].
ExfulUtM Idolotdttid iu ludifs vicloriM pojjtfiiafoitt-

T.5.17}

vMMm Prtnlmitaim^km ^fumtdtin d^s tMget,

tonfcitntia
'

Re^f

ptr ttMturfMm td^erMMiMr ,

ttMtriJedopfefitMmtJft prohMiiiltm.

RdTcriptuni.

tS^MftMm Plii^

.1

(fui

AiMiMerMirtm UtnsbithsMtMfiJ^ttM^i8ti^.to9

vidertj^f&^jmk-

do ltx(irCMili*m)ujUjicttMr.

'jld

fbidt

do8riM*.2y-.'v(i

digniorli frxftntdtiontmjttxtd veriortm ftnttmiMm


.

entt viginitdn: an

8tf
dc rtntmliMnt! mcejjdrii.

circd rjdefidlliei) proui/itnes

Jm OmtMititAus

Reniinriario.

Hon fncld

77

quoddiintar potefl

vH

^^fuberiVrMmsftt'-

ttidendum.

fffj,

tkfi4im.

IW lodcx.
ij^.

ntgotidticntm obftriidndM doclrjitd.

qinlit tndectnti4ikM

Muuidm

7!^.

coMfirre.
87.
Sed M9M fiMeUiMektaitft^MU Mtifis, MUiximeiM Et-

&

ftsMmfit.

bMhere

.84. &

Schtiitlit

T.^.m6

Viit^dntaprotABtmtane itetptto. It iftiid illiif^tms cx VMintibui J-j(hfif kvn* dli<^d cti^iisMda.


Mlij},^tnd lUit liteMtiMut
GrtMaMtradiu iMlMdijs,

l^-<^ft<\<f.

iMduMHmju^KtutM

Diiii^futun,vtitMter(MbgiMemjudittt.
is.
P^mit dliquM ogms huBMiMt Cmeri inmtfUri

tMetitttf.

fiitnri.

Qtmlis fiitma.

ii.&$9-

r.4.48
>&rMM^4ifi iufirm ^/umk-t^^s

rtrui

SamAttn fw-

TJtii^eBtvs i

Ft flimU^

expt):!^'.

fuk murtt^.

T.j.jtf.dr/ifj.

iUii/ji BcHtfiiidti.

QrtM

T.1.2S

iiMtiMiilndiMttim.

Tttinm Mim^w

Rdigiloiili.

%9

ttcr.

fcienti

...

reJaaderetMtrMiium.

& r6i

Ttrre'Jituticn(mi)iintf^rum,

nn.t ilS

& frudtmt (enutmre

Rtxm itmrMBnvt /linMtm

peteji.

ttdfklt.

&

Ibi.

teMfnHr , creiimmtii'

199
Saceidos

Digitized by

Google

m.DEX; TOMI PRIMJ.


S

SKetikNb

Rtthpro eodcmi

loi

Vm qnmttie fi^btn 'rMkm,

164

Antrftit Cbikf^sntt>M(MjJd.

OVtlua t
2)eicfr

?tmugtlm

bmmih

..-^-4' '

firtfcu tifi'ere,

iwggi

nwriiiHM

SaCslkKiini*.

^ flMii|ir

XJni fnftAfitf

'

^jnpmh

ku

iff^M

DeititrieftHeiumEt mjiodum ttitm HtmenttrHm.

19^. $.1

169

Qtmrt likruam hoh

^udUnrts,

ittimfitrt

^ ;

ftjft

ftniakm r^intienem ltitrtttis,&

iimii irodbf

1 1x

(^it fMkrtTurdumofis

)Sm

Ji^4uiimimfitittih^^iitartbriim.i^
Amif iefair fimkmtm ikt^tmk

1)0

f^mdtitkttturnmUborttMt, ftttttmt. xxi


l2try f^mio fitndo tx tiftMM frMtrim tirr.

..Tdfa9

'

<ir. 9( >iiwrf Hi^Mits Hi^ejjle JeruHs qnttt,


Setmtktittituiiis* Mettejfe
tltritr, T.f.i^^

x.

deimtMgttL T.i<i^.til
nit obdtfrtudMim
,.'

S^itmid^imMdd , fro tontrtBibus^

O^tlus. T.9.99

tot.c^to^
SpoIIa.

ftrtinere.

iimirMHfreltit fr^tm
Scandalum.

T. 5 .7S. vM

^'^iftmm ^tlitfmiute i Muii^s


. /r.

Rtiijs

tol^tn^

^4-j8.<Sr/fjii.

Stynm^

'

i^iifMiffiN<|ijyl<i/(^^^
iwBrti-iw.. ." .

.**',.

iMdtubu) haiti ^uuiim

ttmt ftri^

, fttiu

ytnAftnfii

Rfffm

frtfml^i

Spes.

Salina:.

Vtfi^ in lud^i ti

ntfiit infom,
'
"
tmdf ttr^unur pro ferfp/nsi
Ok mixtiMem EMrefM crtlteriKs fti^ia ^ficMl-

fimiliuulfmm tri'

|l|prjM>

^k^tiiMd vt tauingAt

Q'^* lenwrnm Uhms.


SenHfm m rtbMs mfi i domiHU etnm

Salariimi.'

fHfficuim fne

'

IMcni..

'

'

lOf

P<^ rtjjenitdn Mtnrtnm Cr^mutiffim Mwyhi

T.44I18.

..

luramcmuai.
Syndicawi
T.^Ctf. 10. tirtM Pfmtf O^ISmtm:
GauBrmtrtsimBttt,
.
3*.tf.ii

.^/^1
"
"

.Ttj-jt

iSimi^mf^k p^ ftii^

J>e ilfo

7,i.ii.&n
SecnBnnB*.

'

ttmnt fctrttitidM,
^nditortsmumtit tiiMttmtM^,

..

v*

T>

^.4.144
i^Srti^/fSf*

TafadiariiHi

149
f

I^JndL

Senatore Vrbani. Vuteo Rcgtdores.


jM.mfiftre4iifudfifibuiitifittl^ tk8iim.T.$.

Qtiid ctrtt

foMtiibiivioluiiis,

Jft*

Tabdlia.

numtmm tutfkitmm SSs fr^^iaii

T.4.Z04
AnttxtmftruaTedcbtttfaBtrtrttmjifittttitm.VbMi

ytfettmtttm^^ mMjtia^iitrmitAtSmtt.

8.

^Sftii*hs

dtffitultts

tiru ^jliiutiieKt in
'

frou^ene.

erfift'
J)e Wtrimiiirtmemt.

t%

'jteMfftiimii^utionis ob*rtmiiTdtnsiitf,x

PrMoritU

zo6.&ftao.

SlmditetiifiBiiimiiifhimeiid iM

Uam

ferdtti.

Scnci.

Sifitndo ftki criifitiiiaairrt^.

207
,8

'

ntHem friHtmfif MMrMif Inv


fHcrint.
T.^.iSS
.Att SMformttionemfMBori^^rt pcfmcoHtrt BcleCtJtfnimmitttdwfrtUto.
T.7.14

'

'Ta.51

^Jiir^nm frncitntp^afoiHontUitnios.

T.^

SfumiiohoiitrtildifdH^io officiofirfia^.

V*'

'jm;f?M

nontmm y/iifUl^Miik!^

CfUtiUimfipt,

-"

'

mttienJo^

/.-^
^

'Sc^dnijlii
iiA( firmmiUmifrt ikflm

'

'>

UvMk

^Af'

.^ffl^Xll^^titiiiiyrftftiCtfttiili.

^^^^

T.s.tf

Tabernz Regir.

,:Mp^tnfti9nem nec^tmm.

-iri^.f 8..

toitretin{uttMdinm.

Tcftis.

r.l.lM
tll

hfmtmiimihfiiMdfmMfMtii vtiks.i%%
iiMMNM.

>fl^<^i^*
reHii.

Jlf^Aittmmmmm

T. 1 .99
klikimtt tma-

98.^100

iitmttr.

fifii,VlmAim,.iifi,0'pgf^fn' ^

biUtients.

TiKiauriIiKlid.Toin*L

CirctteJlesdo3rint multifUx.T.^.tjti&ftfl.S.t

Kon

fojfe iurtre fideili tdhtbtniti inimito

18}

^ditmi*

imummttmuiimrtd

ti^tiftimiftt

dr fm,

Senikus, Seruus.

M* f^Ai firmtmm

Q/fgiiMm

'
'

t!

i8j.c3r/f^.

Seniitiuin lildoruiii.

Jnfa

-Aj.ijOI

Terminus.

f>tterimnttdtoit^rmtmmmtmiii^^^

'

Aiferfonidetomfdli netfUtunt.

Conflitiaiones

"

^^'''^'"^m

lExihtrittit^ttii^ti^iimAtmfinfifkm.^9

Hmit fri

T.8.4
"

,'

Te flafneiJi uin^
Executh tjutntum diftrripofsit.

T.4. 80
Adqutm j^iietfaUifttiiftumckrk! ^hMtltkii
Ji%

St fktnil fitm

tf

tftTd fit.

.HiiA

-|W

Digitized by

Google

INDEX TOMI PRIMI.


iMMMr

Or

h4*

fmUm

miESmmm tt f^mii^
Thcfauras.

Cuim ptiuxuiintrfi: fuilen!i.tJ.


UladmUfitittnuiua. $ j. Cr/et?-

& 41

vln 4lira

57

Qmitxi^oReiiiebtttur.
'

Vaix^ttu fiiat

'

Anleitsfroilk ebligent intonflkltUk,

tf<

57. Grfi-^f.

t>e intuntiidrte Ditmo/uf.

jlMMri V/ iifM i mrt4ritu,&' l^titlntifrttti-

74

T.6.2ffvCr/fff.
Extens irius vadi ftt^.

.37.

venditiaat jrujUrumtrgeTUi

6%

mHmUs ^nhqtf

"fum. Cdf.j.
feric n emi ^ ftrtorikus ifmdM.
77
tihitu Mtritterum vtn-

in Inisjsun merces fofint pri

vhi*UfTSk,

. C^. 8. 1>M cirfd frtiinm mnltM ftitu iigmt.


Imr ^Hurn ii^ frttif ititftitmiHilKut ohHgtimtm r^miiimt.
9^-<^-^

J8

Sspitntut vt dinexiis.

Lttiminvinert,itus tH fermtiMm
Tributurti.

T.i.x^fo.&fe^.

ytifttfdnt Tndtiimfsni.

A fAUftrHmtmni^.

nu.

77

loi,

Vinca, Vinum.

Steril:tathtenT^ure quid

mas Msaimitm ttg^rt ,

QuAm budnsvinum

17 9

iier^mum , noa obliirt.

{ti

T.$,^j

In tnSaumifuaiit iMfgmiti mi tmfiiS^imnm*


Et ijM^ non rrtdentis rem veniitm.

Frufi

QiiimtiettJliHMtDtitimor in Eu* ^
1

179

Prxttrts nn vtniertfifiiMt-iffiAmkfmm $iamHmi

Timor.

'

liegri.

Dt
>

xg
T.^.S^

ftrte Regii.

ini^i .) Rj^tvaiiittemit^txftgtttmemitf^iit

4i.J;JefJ(

<3rinuientHmtnloitJ*CTO.

mme emem.

Ctmrtfbiivaiiititmiektejjilikr.

Qumdo compulfio tjje fofsit tx

Miriinrii.r.

tiru^tnaaitertta^

T.4.41. O^T.s.i

Venicndiim ^iiii c(fiens^bil /GM ftt^nfinisrti

in taipitt.,.

r.$.i2].

fam fiitiijVfli f

impcptum.

Kfnitkri^t^ fttMtur.

^*"*^

lUui

TS$S

yinerum flmH9

Irtiis

vendrre tn ft feattum mtrttle.


tt frtbikri

T.6.y

fUf

fttntra , Cr

'

jUi^initJ}tiiKnfneittiM^Ggfmt,
Steribtdiis ttmfore

nm

ichtrt

T.y.X%

ttfoifi ia fttmm JtAa^a

Virm5.

Ibickin.

Vtfiuno*

J^itorts

in Syndi^im v: fe^

Cy. 10. Vbi lodcx.

m^

^^hnttmBelifit/bti inmmtmij tk^mm/ui

Vaeaio.

rtftt.

VAiMtio ^rlefinmifma^i^irMtiitrimtmm,
T.i.37
';jl^p^mtmviit E(^ck{ia,<irBpiao^,flf
*'
iiMMCdofiliiini Rcpium.

iMftrmntitms ftcidi

T.f.iSC

Valfallus.

'

'

TiegBgenli

Vcaigal.

& i/SmuUih

tltn

tj)e

oiligetitMim i*

Sfcttrfu

OjftHlis

imfMik

fi^' ttrtnm

T.$.a4

W iBi,fhUtm
iS

LHimidBei^.

VtcHglmruimitm AUDoacri^ZgO *fM&

o-fi*^imttimiUk
Vcndiuo

m InSis,

izj.c/f^i.

Vbi& Emptlo.

Raitliiffameivt veiiitfiemtt. T. i . 1 44. Or/cff.

vhnttmtiMiiaHmi.^T.^^^
T. i
OffitU vt venii fefsint.
.

'

MfuitimikfMfiiim,

non fonuifitmk,

7.9.^07. SraoS

Vfura.

Qlpifitji^ifmitiiittmtmM in)iti(ift4jilmii^
tmemt.
7.9.1^-4$. eSr io(
Ottsremim fetuni* nihU foffe exigi.
t6

Kttmiinrmk mrfrtmuruo nibilf^ tnig,^

tfitigtitntmr^lltimiinimit..

'

ttnm

Inderum dre

mmammmtliknt fimi,ium

'

V^fdlemmffMenttn* RtxCjthoKcus Mi fnklt^


'"'
Mll<tf iftrerprtt/tnd Vtkm/m
MMM
'
^

Pr^etore

C^feqq.

T.$,t67*&^

19

Vxor.

Hkt fi lu^mutitid ,fM f mtrinm0it^


Dtt ftfifAg Ai^
immftere &it fermt
.1

mui nomenutninum^uiin^ofmt,
Inlndip

id fjiecuUittr

fmitmkmf

T.j.y

tHmmutx hm

frminarHM i^eBu.
10
An tentttur fei^ut vtrum transfrettMem i Irntm,
r.4. 5 5. CSr feiiq. lir imerf fenttmnt tirtgh
fotenti

ntrtlem Mgttionem^ &io8rind muhtpU.x.


Quemoio pKteZtt deficiouHms tf^MM in^tdilms
fir l^tm itf^utit,
7i'i-99
'

Digitized by

Google

A D D I T I O N E S
V
AD.tOMYM PRIOREM

THESAVRI INDICL
Csrca PiAfanonem.

gtiftrrEir(fvwf ifuU rdrifJmum exemplum^ litet ex^trs rtm , ntn efi omittendum) SS. Stittmmum git-

h miree

imlufnm. perfetui

Per^ifiaTlK&ari 'comticlbk
tioneab Auilonbus cuulgata

hit X fiue frouidtns

addi polTunt

MKm inf^Slerem

udcdum tpptn(um

gtjla-

Dominum ^exemflo Dauidis rimfe femper{ Pfalm. i


v. 8. ) tmtuum igB^

vt Thefuwki fr^
Didfif^

rt Ei(lcfi.ifii(iiThefintrm,

iiiMcem.fiue prjefidiim

c 4-

muletnm td emnia efnihs cinumcin^i^Mur ^^trun-'


,

_
(jr

Inmv t

MHM StiutM ?ticme>uam

fhefurM ejce^MfUrum ^ Thefniirm

fittdeni<iHe (lued prifiis Ciii^imiii

hum Vontificem de Vdrifs


uif?imi AitBorts

Idterranui

appofitione r^fpc&us , merit6 potuitattribui ; vt funt Thtftnrf* StierdouHs , Thefsmits Chrp-

7^iut,a^^i3ruSl,

TbefmrMs incxhaaPia , lieftmm


i^^inti4rHm y ThefdurMs RtUptfaritm, ThtfMtrm

Wum gMum

Srio/tOmRiMK

Thefsurus

ingenuciexcidiire miiii

(vum

iniefidens

Ammi.

Ltrftmm^^Mf" & M. MatthB


tls

IiuU'

quitlcm

-vtili

lucubratione

feu Traflstu de .HifiionHus, /^.jyi

^is parsinia : Dk jMb' mdm


tiH,^ fi;thuiii.

Afartiiiez, fa-

vt tcAacur P.

A^m'

A-

legzmhtdeSmtttr^t StAtmh t qui & ??^^''


"tuni ocamriffiEt
lus fuiflet alius

, fi>rfipn

opm

conquillcus.

SKnci iion magM

noftro TimScd rcs cft mo-

Chca

Neqtie
unlw ,<fcdiflimHe yemtut ffumna
in opcrum Titulis
, vi Aurcoics

eaaKkm , vei ceic^ ^milem , aut


1 aucde(tiofcr6 omienkaic. Sic D. HionMi

Opusin
ft

Euanfjtlia (~irf* dlxir,

pttts
!<:,

quod

Sc pari-

inJDD. LuThtwhloannem. (mfm ?h^tfkiit

Titqlos

ftf ut

eft,

qncm non

JaciscircaTiculum ,.vtdclicati Cenibrcs,


-

rff

AE>

principiis

'

pracmiitendam lempcr piidicauoncm^


necaifijoArepcllfajjii&Rfr:

&

ftaic Pontificeth
antc cxpcricntiam talcm poffc donaiioiiem 6-*

cere, quiamoralicerccrcumhabctur prxdicatio'nemioarbiris rcpcllcndam, deqvo num.z^ji


i44-. Et in donationc id ncccfT.\:i6 intellijgendum. QujE quidcm ita cum diclis a nobi^
f ; }.'bomporMm^a j vt (1 fpcs Gi Prxdicatores di&o mcxio prxmriTosjliquiJ tfFccJluros , id fierf
debcac ; quod eft eciam K^iis infi^u^otbitt

Q.

fedim kijk,'

&

tlTVLVM

PAnmnios

J.

'

Vi

'

Smptor'tm. lot t

'

autctn dcrpcr.-.rum negotium fit, indo'^J'f1'kbarbjtrorum inlpc^l , vc quid peii^itio ilia,

&

PtwdkmMh^tHatim fine vtititne peikulua)?

Balinghem mKllaMhMoSS.

Virginiii ficdc iilo lciibic

quxcft

^KMidiim. Cikm eo tamch

9co AleKaiidio

tuxra

=coiijbiitMil,de quibus cttatiA

Po.Q eucncilatamau-

f c aur maiorc parte popiili tcrqirt quacerque,


aJ arma venicfKium ,
Kegem pottitatc rcgii

vbi ad dilcximen agnoicendura, ci^nf de

Tbco)ogia

m^M^^neataiiVi

illis fubtnde fermotoeidk* necefiarhim eft 4


Au<ftorum diuerOtaccm prouolarc. Efbxc qui-

dcm

nuper P, Verricelli

iem didi'i|iiaKiudn Pomiiiciz poccAacis (enlentianlm^ranetate quiftioncni rcfbhit rjndcm

, ohiefltoii
ifatka oliildiquif fuerit

cit.us

f nobttihftrttAaprObiiip.

Tif/4irriy frtuim ^y^iridtrmm Vhdofophi-

1^9

feqq. Vtg de la*

r\EfcnditiIlam

priiEinis in

vni conflar placuif-

(um , ZaiiMCUs ^iritus/is , Trinmfbus mtrtis , ^ulum Miruk j bcc non Moralium Conniiorura,
Rcfolucionum Rcrponforom , Praxium ,Sttia-

m^rum

mKhnlu ,

*-^TiV/9 1
qmied. 8.ex profcflb probac
mni potttfile iit ea errare Pbnctfice^, quod taaiquim omnino ccrtum videturftaEiitiy et yce-

.taprvfticit P. Baithaiar Cordetius

an

Vu !-

inlblcns illud

^circa mateiiaqi
e^iGi

eumdem

S.

x.

aum. 4

diarum HnHtifidA douatione.

quia nec Tinilus penitas fi,

iS.pnlchnim miramlum gi

aureum. Hxcillt. Vidc c^jan^

1n Hiftoril PP. Cleridbruni Re^ularium ii


8. ex quo Anj^clus Maria Vericelli Temt
fo!.

ab eo rciipriim
tribus diAiudluin Toniis , Sc

Pacris Pecri larrici Gallic^

pefcil^ntifiylo

!.::il''!n

Kauilerus tOmU'

TbOf
ft apud eum ratk>ncm opcimam ex Indorum conucrllonc pro codcm Poittiiice iaciaitcm. De quo ft P. Sylot

Fatcor autern

Thefuirifm rergm

num Boziam Uk. y.CMf. 6.

Thffatrui io-

licet

O- nonr

^t^aimdtmCmrmeie^

& tfnd BrouinmTsm!)

fUdUiht relsffOHis^

Thefjinrni

Cucenus

fmHAf : tmen gr*-

ma^nn n^neruit

rim

Panuiniis

tuli

dfcnjtai h^etici

tmlHCubelki ujMA trHM^ mtt

SS, Rofartf

W'w,M-

titum frtfenianeiim ai uiiyrs xurniidtit. Et

&

H^m$m
fttjw , Thtfmnu^ Chrtit^mno
"O^lurmlui^Oift^, ThtftitrMi Imgt* Ptra^urut:
otnitum illa, quibus ob inataijr celkmbun,
ad quem vidanrh:^tttsin Tiie qua agicur ,

^Ufffi

Se^

dJc tSb Au^

tipmd Acttni uigeod itSkuAi fi eoim*cadii'

Hh

tBTi

Dlgltlzed by

Gopgle

aAddstmes ad

TUfaumm Indmm
nn pracfaatn , ficut & dim

Cur , vt fp5 acci Jic , dammim rcquerur permagtiuro cx i^-uangdicorum mopii mimftvonlm :
nccrin|ue bclli occalio nugiiciclccnti , vnde
gotium HJci inlclicitcr pogrcdictur. Sic acd-

&

Hla$, de quibut rftf


ex mcntc alioiuni poGtas cam Knrentiatrf
namque modus ipfe proponcnd}
ono inhll calc habetur , neque eftilabniiir

pci

ptriculo pcrucrlionis did,uiii

piendumquoddc

lud

. ie fde
a P. Arriaga D^futt,
\ P. Suario ,
Knm. 38.G-/fff. ncc bcnc, ncc conuaiiemar
.
itnpugmium.
-

Hmi Orbn fcx


i'ruM Ajjertig,
fimtmtrMSur mt* CttMk^fiUttm fu^ifund^,
In te^bm Bhnttzi

(:{o

Rex

qiiii

SiciIle,impcdimencaliuiu<aiOdi

Mbusin

i fiitmitrtKit. Udtnmi

no$ conWtutos

corumd-Jiilrii fcr Xtt^oi

f^ecptens

Aritloi.

29. in -quo

Setu/tda

fic.

ftdimtnrs prcftiinda

Snmmi

i num.

Ptntifex

lo. i^f?

^id

luim.

Ajfrrm. Otfr.fdtH* iMt'

fidei

fub Itkmt9

Rege^pmit

ladenim regna CtibtUiu

regtius

f^um retli
Hi^nemm Pr*J-

fuiijciendotriidere:tiH4re rees infidcks

vtX

debellari ,

t^tmuii ex timore

t^tnslittttifem
ft rrrttim

fi

mimuk mrdUter

e in/idtli regimine fidem

fu'>

ptftgtri

Qui ita ciim Ibiuat ,miium


cllquododdMm.222. Aflcrtioncraaddatpriononfojji.

'

p^eMiMr,

HxL

ricontiarwm
non

eiftit

illc.

ica ic!!ictt

vtrhrum

dimenttjidei

rniinif Rtxethnkns

Hut tllunde tlifidtmfe-

fr*tiseexgtncrarirtpmie

freur-

iiicut <Sc

j/efjc

ra recognofcit

x duplici

bac Aflcrtioiic

fidci.

Lim Miem nnm.

caucrit , ex aliis^
tllS

non

k adiniins &

probatis, videiurv

ebftiiiceftrpoafione^ incondlffa por*

mar.erc.

Nequecnun

fic ait

mrav.

& fitmltlrfi

9t.Dkt

}^nmi>. I-ttft,

c^ ffmrnti.i aljrroi.^ pr(fe

ictitiam iiquidem Doftraro

AtnAeficctddicttirio
pultr ccTtitudo

noa lcm^r

& indf-

fed cftm flMMifit eftfo

qualcm Ponrifices Jubuerunr,

aut conlcruandx fidet (^iAacola prsiiidcntur,


qudta dint ^tHa, flantc Tndofwn tndolctd ntiuas fupctfluioncs prcirrpiKTlrT^I,

t (|uidcm iu

inftabiUcate.

non poccft vlli fenti


J^u^or

joiii^cnta

^^-

cxplicata feDteoiia

quod

cenfitrS ,

'df*^

cnim l*. argumcmadUuit,qucconcralcmcnciampncinifcKaCy


iTcquitdiSitcri.

rfWff/w

omnino necrfluiritm prBdicttionem cfle flaiiieiitem. Sicnimilla tot eft obnoxia cttriuris , non
oportuitea , quz contra ipfani notNcam , argo.

menrorumfoltxionibuttnfirmare. t^nrterquam

tpAd oenfune didlx non videncur merit^ htlrotnatz , cikm non foluf Genc-fius dc Sepulueda,
vt ilk aflcric , icnten^is ablblutx oegantis AuAorextitcrlt

Thomas enim Bozius de fignit

Ecclcfjx LH. 4. Ctf.


( Pontifici }

vbim.

ita fcribit

mfiitks futun

tuttirtk ntiiMtifnimvbiitmimfit
utre.

vuictui dici polli: Aikrtio-

& tnlfapcr

tme pxdntiunem , ft e* nat


wyw/i deieMihtknm reges ii^Ubkt, Addtt nnm
fei. cflc piarum aurtum o^nfiuam. luxta fci>-

pofle ati Eccielia pri-

48. difparitatem coiKtur ihducere ct eo quod


Papa iurifdiAioncm habct in populum iam Chri'ImnUm quxtndired^iad Principem infiddem
exicnditur. Cumtanicn rc(flam ilhttoncm iudi-

dccvidetur ncgaile, ftance ceftitudme

dum

ttmfrxrit,

uari iurifdilionc in fubditos Chrifttanos, quia

Jemfer o- indilimiie

ptz Hdci imp^dimenca rcmouendafpoflc Papam


turildS^one cjhntci rcgi^. Qux
eftD. Tliomx i nobis adJutfli
j. ciittoA^ofietior imm.ii6. PreitiuimepbH ^eipiairtx

confcrnandaE

mtiddium principui

icntat,

145. proptcr.fufce-

redlam itle iudicat i]l.itioncm.

aliacxrcgimine (fot idltcccilll

ncque nc(^ir; pcne verolknffiteMppttet^


ob addu^las 4 nobis rationcs.
7 Et iuxta licc loquendo , minin
CcrfiTri r- iIrip!f'T quam in lcntentiam negancem dcbcrc pr.Td!c3tionem praxedcrc , fdcm iir*

Pitpam

impcdimcntum

ifit.

diifla,

cximefv.fideieii k

(Ji

f.cn ..juod aiIc;ruLfrc illum vndimus

dcbellari

poftc-

Iioc ipfo \idctur adeflc morale

riorafuificientia ludicat ad

infiddis fcnoic coiHieiti

julMtiiik

debcUationem. QModcrgo contcndimui c(l,ci>


iamfi idpfiiiiDa cnent, titamenccfai^
rrr prT!imantr,po{reaPontifice donationem

'Atitmm, mtteitmtftptdiit ith^lm videmnfjei


ir^dek^ IniitrMm f ti remonrnJn fnfipiendx fidei
uiftiimntMf |aM fab tthmtt frintift funt martiiter tennSie tlle. Dopficti autem prccedencis
;;/.

ef}e

de cjuibus difttun i alif dtre^ tendemdi ad ira''


pedicndamfideipopagnrioium. Ethaccpofte^

OithaGtt Re^iicKedcre^ vt reHji vik^titm tnte pr*-

lcnIonispriorfucr.it.

ncn

Quis liic iiau propnam incnccm loquenfiem nonagQO&KAoaortatt t quidcmilie i:^.


num. aia. 5^247. duo impcdnncntorum gcne-

Sicauicm ttabecittarTfrrji 40b^fM. Cx'


infertur

Refl>

4>j9tc.

70.^11 firmam vidccur reliqaijS:.

inphd Afftrnene prjctedenti reclc

Et

detur griaii Chidftnftm

Itidstimf! fcfi frjtdictttencn; r-piriv:,

quatenusfiindaQMnciMiiilud quaitum
admiitit } Aflcrtioncmtamen altam,quani

non

vt pAitfiu lndiiMttnie frktetur

doiifiatuicPonHfn)

habci wiMi.

don'

Indiartini

&tcn:m

xhmvtrimiiHli* (quibus Pizdicatorcs tuitte-

qu^ SeH. 11 . ( lcx vidclicct addu^ a ) eumtrtuimMs^tuntnM foteriiii^tUx mhntcttiitijfi.


SIc ibi. 'Qnod connrmar. ."247. Sed 'cum
Atlcrtionis praMiid.x mctniOfric

EjiH.-r f-?,

nlvi nOi-nd-.mr

nitnt,

nori

Indi

(i

qu6diuxrapropriamloqiuiur memcmiliaipfiu

Pr^draieres^ Ukrsm!\ue jnbdilii fuftaien'

djt fidei fttultatem Itrgitur^

qlias

m kiunitliHm. Qajceftilliui copfequentia.

Frc-

rmMMMMif. yexmw Cr
fdkmfim uttfturi.S\c

& A-

prardicarionem admittcrcnt, vcri dorosoi nou


Ergofei^tt
dTenCjlblurqueeflct ticutasiine re.

Strmp SMriotum Utluum lutf^esfMm


kfimermitttntm^fii

tftetu

Ciita

di&i,

fcnrentii

habuUre,* Regcs Caiholicos

iiifidcbti-

late prolccunis, quz hmi ; I rhnin rt^is fMmpfum.


ImpimitJi feelexam (eOtrs iem. ImfMnitM eotunt

fitltnM

kribcwium l)ylum.

quc pro

C. ea,

ca do^oarD fifopriam ingerit confunonem^


Arccdi: r.nio ab eodt-m 3d-Jiif>a mim. Sg. qul
probct donatioocni Pontinciam Uanm tttcilum

taoreHt^orumReiHmfidttl'r^duit9reinmf^tt

ne^Mtt^.

fcnionibus fbrmandis h ndanuma odduxerc^


dhibtta felponlionc ditioluit- magtuxn fSt^e cJr-

plor

i^iiMfuo/tfniiiivlt hnp{Ji>;!cntd

ium rcec-p:um

crgo Sed,

fccitncabccquidcmfiatueracprarfatutScrir
V(i7. 1 1. in quadiiai injshabct Airertiones;

teiuntittnr , id

Atqui

itt

ncn modi

ntitjjtrmm td jtlutem

lufsnf

ivf-

tiim iuxit immtn

mmdminiopri'

hit! perefi

tmmmum^

qHstmus

tfi

juciuaniuttt-

Digitlzedby

Google

Thukm, L

Circa
ttks </3

uMe vtikdibtuum fnt^aM. Sic iUc, nuUo

mcido nbcdbrium i^Dper iadicans lefpeaam


aJ prxJicationcm fum cciaro inniimeri Aulo-

ran

Cap.

I.

Hiadaiiieiito proceffum.

Qifidquid

aSi^ni^

inoidiiiadi

aliquo-

le

ab UiiLait

fiierit

gjkwicamyifilfidt opsccpciedodMintaiil*'

vtvidcriapud cuindem, cum quo ditpuuqui Pontifici direftani


fliusf proutyWtnKf.
circa lemporalia fupri infidtlcs cribuutu porercs,

f*'-

fiatem. ^ipmodo crgo eflt: temcrariuni poteC^

qoodco hindanMnco

iriticur

gtauifHmorum Scriptoriim

quaraplunum&

aflcnki roboraro

daprobiute inlignibus

S<

pugnai

cuius Sc aliqiia

*t6

iiUruoi^fiait&lil-

Marifotus illeeft, qui in^ramaiittmi ira fcribit i

'^TS

6doncOrbts

JL#' o* wlf^n

ArttMUn im-

argumcnca

Ai.

diUoIititcgt

citad U^mMtuK^ % . dc ide , v bi contendit non


efie iusin fiocldii ad tnfcKndum bcllum Prinr

Amtrium ^^kgdims

'

'

niii iuftx vindi-

ncqucfiluis Bdeauc mcntcpoteftamatri.

Kcgcs

a barbaris

Chridiaiiiiriini hla^i^iinf Bti

mgdo^

bio procul dcridebuni.


ii
(^antoattiemnolifoldmitlte,

jy ieK-

ipli

gionls zelo i Catholicis

dc more in

loannc
LopodcPaiado|liubioscftcompo(ua, acquca
i^rolo V. tta^^Frandfco FiKarro captam
futlTe pofreirtonein. In qui 4c de adinictcndis

Pi CarofdsScritiaf'

llc

Rcgfm

noftrutn

&

propt jiekt.

Tdi Belgij
Hatc

ilie*

Ciim crgo Oeus CachQticum aeUtm ind^rtoroni


Prtodpum .deisftione 'tt domfnarione IndicO'*
rLirti

ne

regiiorumfucnt muncratus

Irrctragabili cft,

fobrii, iuQ^,

geinirc negotio;quidquid dc

ficuc

OuiinuOtrinitiuisaudit. Tkis Eftquid JU imretico


,

&r a viro dof^iirimo

fi

Ezqutbos

fr, nchili;Hms ,fijjQ'jrij}o [mviutt.

VLprsmifl^proceftatione, cuius formuiim ex

Qusutum alloquicur : A/md tmttm


Vim wuffMlbii S 'miii quuj pit fiiit:
riwM
tifAfmwu^iu. Gzrmtni*
TliinS mttgnMt ferre
tiyi

aliqUibos eoitim dcfumptam, tt Larini redditam

Quod

adlum KegibLis

PiiiJippum

^^t^iOritas

xMMi.j^o. Cr iQO-apudomnes^Iodicarumrcmro Soiptqjes, cx qUibus atiquos addodc, nibll


rrequentii^s quam virtucc donationis Aiexandri

Przdicacoribus cxprefla meniio.

fit

inuioiabilis au<5lorttacis Scripto^

nus in Politiro-Cliriftiano
.

grapbos. Quod quidem ell meiidtadi in luce tli^


quatcnus c:iliL;are : vt cnim ait citatiis Scriptor.

aliis,

reseicpendunt*

poniifle. inftidebellari obrie*

pultam cr|^o pr.xdicationcm nihil n!c accidiiTe


procerto haber,quLade co aihii apud Hiftotio-

31

Rogandus ian^
occupatom rae-

ctdcbanLalios , eolquc immolabanc Ooemooiis*

vndc Ivgitimifucuri Gnlli , iifdem expulfiie,


niU quia i Oco Orbts domini conftituti 2 Qjjod
runt

tunaccenfi, iiiscandemacqutfiuire. Addicpoffc iam dici, ob barbaritm qua homine ilii oc-

cxhlbct

imfv

&

maie Cra^biti, ali^uicctamoccili jCueri adievindicand^oi patila-

comcdcbant &c.

aollro ht-

Hcnrici

deripotcfl tjb.% CAp.xo. vbidc Itifulis Fomnatis , lcu Ciii.uri^Sardlna,


CortJca,noh leui
flifpani Indiarum illcgicimi

namct^m Hifpantpacificumdie&iQiiand
,

ofmpMtoriiiis txpnlfu

fipongiadigna pruloqulrur.

pataabHiipaais America a^entem, Ponc^dc


dofUtionisncutiquim meminilTc, ncquc alium
tx

&

, tensrtm mr^e hminui.


Sic ille, mahi
duidem agicatiis fpiricu in Apoftolicim Scdt-m
Kmcl & itcrumvinis pcftifcrumeuomence vtvi-

cft Oo^orum fcnfum , &cclei^


(iipraximdonationibus Poncificiis comprobaum. Miror autcm cumdcm AMM. I S< dc occu-

lituium occupacioiusagnofcerc

ff^Torwn

ttt^Ms enoU(}et

ujjet

oamiunem

Hiiiibus habuinfcnc

ethminum otulit

(^rms ) ImdiuHi Mtgm tisuhi dd Iitdes v^ue

'dpibdt iiolaxibus Euangelij Prxdicacores admittere, contra communctn fcntcntiam ; bene


yildem eft , quia reuera fcncentia illa concra

cailig^ca.

fafimiorislitceratursiiuiitArisi

S .Qubd anicm Sl. 1 1

.SCTiptonS alteriUS ITiaie^fCentlft

>

C^omodocciam
piaso&ndeaa
jtuics , quod totplacuit viris pietairlk
rcandA|.olu(D|&

argumentofa*

&pidinco(e

quorumdam Con-

quilisorumexce(iibusfiieTit .qui

numquilmtn

qHignacioRibus quanrumuis la^imts poiTunC

vin-

, 8e. ob propulfandum WbaEthmcis infcrendunr, minim^


Scdem
erar rcctirfus ad
Apoftolicam necenariut,
quem tamcn Rcges Cacholici iuxu dodiflimotiimvirorumicncentiamhabucrunt.
9 Qiiamuif autem Indi, ciim primi^m ca,
qux ad tidein ("pcftant , audicrunt , quaseo-

dii^ citulo foli^m

peniiui euicari.

iieailielhMnerat

i^/i^ rril^Jjk lO. G^. t4.K. 7. vbildCGjIIos , 8t Britaiinos in Aiis expcditionibut pa-*
rtktn fuillc icliccs ,cd quod fine Poiuificits aulpi-<
dii,propierqiui.Hiipiili fidiciores.
la Ex ^uibus compertum habcctir Hifpa-

fHairtidlttl^llob potucrint fufTi:icnccm eociloi

maleuolustlle criminacor in dcdicacione ption*


lut, fibl confonus in Prxfationc, In qua lic lo*

nos Rcges minime Orbis impcrium affc^larc, vt

fbrmarcconceptum-, vnde eieitio Prx.licarorum


nonvidctur cts VI culpabilis imputanda , <k fic

St

dQiiem.'Niluloniai!isquia
viris

iudicatum

plcmm

fic eft

ii

'Hormjtnnes Belgis

(tmmmiis

iuftifica-

& Indi homlnibus (uperiorisa-

diucxpQfiandum

ni^otium dei promoucri

.poflctAidco (|oqA fide

4e

oop

1ie!tt<ofi(Timis

toaiunSlis

vcrofi-

Deo

ininiB Ciceiore animiariandlius,


nlfit^de
fjdem aliquam adhibcre dcbucrunc : ncquc ,()
fine luflkicMi

fiterk

,'Ci^s huefUaiuut^
Thtrfirrtm vri

rianem mindri.

Imperio

item preximitiit.

fapienciflimii

dcd fupraconamunemeorumcapacufcis

StttioMruttUfir p*r*t4 ai omiStiHKUt*

^m ftrttnum^

aeebaUiilia^ine moklanda iuxiaea, cputtra&ita


ditViftoru RtUEhone 1 . de IniiinHm.
^eque^I^fficicns protefiatio ad

Procodcm ftat Thomas Bozius

tum,

"

Amenc4, tiim Iniu

i^tmnl fftirt6^nm W^4ng^

adrimhmterrt

mmf,

tn eiin pernuioit

3cc. In quibus diin itcuc infcrnus fe


prodic xmulatio '; 4am ad deftrudioneoi oraoi-

>.

moJam
cam

Hifpani; Monarchia; tion foW n GalHoptatarmari potentiam , fed mundum Ikii

^lociiia niilrtte.

Qupd guKlemdiAdtoliu

Digltlzed by

Google

Jddimnes AdThefaurum Indicum

farix eflcnttotdc fuccefforc legitJmo qtintt^

cximium illud fidci


prxGdtdm. Ecclcfii propugjuculum, & Romaneqii^t dubirarl,vt

votum

<liontm
i]!.i

&, vi sat dicaxn, tartariScdnon ita Oeus fabernacolum

bvllicofiflimiiillis natiouibus

liarchailbRleraiK

rcgnura .diaboli pefliim

ga!!'x

cum Hiipano Mo-,

quiqiinHiItabanc procJcius,rcdditam

fibi

ibic

dcfinenc cyoraie.

(
^

"

ad tloi

QiialUaineiri

4.

C>*

Egt)

179-

Anrnnitim

Patritij

cicati

qui Iii. ^ prtats Hiftorix iic


.

$Mihu Prkrm

ft*jf ex \ttditilnu
rauiUn,ii rr^i ^err

ntmo^O' exfnpre-

mo Ale^illrgiu-jauttjurumjyndum sueftt. Etiuaw


^n^t Emmmtii^ finifiet ir feni^s
i fkhetuU fffreksts

giianti,'nonfjllU$ vaiesintcr ipla crcpundia dc-

/SKnMr.Sic ilfe. Fferi autero pofle Reeei poptii'


ptllifcra conni n iumuItuariaconclam.ntionc

cantarat P. dionyfius Ptuuiu^ Panegyrico 9.'


vbiqiJxadditdelriMn>plmexin"fidelibus terras,

bus pcnittB rcic^anda

Ludouico nnnc

firliocer re-

CliriftiuionimfiicruHt, incolcncibus

qoxoiim

JMuf terrs tii*fift* * w ftrmam (munBU > Si


pro Hifpano Lulicano reponamus.Scd maior tlie
Phiiippo TV.
Quam hoc ridcrvJum & ipfis
nix Ingaliis q ncm Alfonfiis Kcx HcnrtcQL Co
mici vt Jotcm Tercfix filix nothx lcgauir,tor3 fit
maior Hilpania cui <St tot aliaadiun(f^a regna ,
,

&

biliflrimura

Hifp.mumnomcn, quod

^liantum qiuntom eft , pro Gallica jam ^lorii


ininrac , ino^ioftfmeadaci)! nullacenui dece-

Pcrgft crgo

illc ,

dr

Lih. 1. Oif. 20.

ita.

& nfi Pinu^dllis fer dolu & JrdiiiM fU'


pef^
Tanvitdns
(jruMe oiuemQet
A Cap. 2 Cnitu regnuM
lcribit ;

/:

Afriitt prtHifitit

cii.m

totafie

1 .

Bem&t

JTfir

^idi netbifis

ermit^Philippni II. CdJltH^t

Cp.7.t'tn

taus b^du^
liberteiem

cr

& tmnt

k^ttm h^rAs

octttpsiiit. EtLih.y.
rbfii^Mimiha^J^

Rtx

o-intiiifdem

)tamicM (^Bi'i^imt\i)

, tfui

i/itiidque

OrieiitiAiaim

loMinei illt Pinhfpi /T.

eemperauit^

tfiiemjilti fuifjue

Hzc

virtiite tutetur.

illc

q;regic mentita eft iniquitai

alia
fibi.

vi-'

m^or

erma 6"

in quibus

Hcflricuni lc-

gitin)u:n hircdem cxclufum ait , qiicm pacificc


rtgnainem viJic mundus; licctnon defucrinr,
ipii poftScbaftian!

moitero Pbilippo

ccflionis aJftruxcrint

quod abnint

II. jus Tuc-,


ille

quia

nonitafotidis tuudamciins hibnixum vidcbatur.

Sed iiliaoribi& ccrtealij regna non fetnel occuparonr, Anconium Ici^icimum hxrcdcm Sc iplc cft
tpficiattis Hcnt icus, qui vututc ^cuis Pontifici)
^pyi; ijlimillegitimitatc fentcniiam pronuntiauit,
mipfiini,

& falfos

fledjjnpcta.

qiiofilamtcfttj animaJucrllo-

Dcquo

locuieoitragit Hieronjrmus

.Coneikagi^us , Pacritiui Gcmienio in Hiftorii


dc coniundlionc Portu^alliz cum regno CaftclUtljJ/^l. Sik|(isimusUJcy

nonc^uuiemaccci-

Jtiriffn.fuaJjt ptrfofj^ Pfrntatterrii^i

'

tnmeiiftstp^sf^ernMt opef,^iuifctimetiKt

ruuium cKcidcntalium opulcntiflimuin


nocnftiim t Hhc' iHod apod' VKO
Gallicum
:
Kam^uiilhtriMdinanteiMt vinbHihoRHi'

fioanalb Atplofiile commema, vc

latur.

'

it nobilifllmt ac validiflimi Prindpatus. Scd


parct Oricntalis India ; Sc (^ifid illa ad vnum Pe-

memoris.JiecRcgibusgratificatifuismaJedicenGoinicn

'

ctiam fuaiaclaiuibus Lufitanis? VnusUle Hitpa-.

ptena,a^rc quidcm

ad ca ra(;m()rum & calamumilcdto , quztemporibus belli intauftis aCU funt , aur di^a : ied
ncccflarium cft autoris illius maririroi, pacis imtiit

fcnfi*

non crgo proptcr*-

Anronium debet MagntWRliltpplliapj

dufor vUiirationeculpari.
14 iFefidtarem pizccrc^ , quaninloaiill
fuo Quarto fcriptor illc depra:dicac obliberutcm fibi futfque comparacam , aium fcoucntibua
remittamus. Et illnd fani qudd Ck eodempofi*
tum fuprii iuuatincauflam prafeniem aduoearet
Qniiinim (^i reti^imim lfi^ia$$ , keBiei^J&imi mgtie^

/utt$veritacilocusfi:,&

& ita a Clirirtianis

mm

hilariratis ac fclicicatis

cft,

cluhiin

noncquideminuide-^
binius, rcdgratulationc illos ingcnul prolcqucy
muf. i luiabtmus prtcibus,& iiMlitari,fi opus hierit, appar.icui lic cnim dc Kegis noftri iagcnuita-.
te conhJo, qui Gallicamiam glorl.nn, |ion atie!c J prdpriam ducit , prctiorifllmo pi^ore
ftabilis foiJcris aitributo, ScrcnilTima Maria Vtfcfli Okiiri/amJ :n dtliii;! filia, & pulchra jam proi^
j).ucnce , tali profcifio rponlo Jcbita qiulcm &
prxclara ciufdem dtciJra, & n.-ituri acgritixornamenta Gt^ularifllma depofcebant. Quz diim
oi.Kulo conHgnata

c3gtto

fcqucniir doitriru

fortunarifTiinc rcportandis, vtinam pari.fiut vetitj;is

lllu-

/ fhiRpfo Diijtu. 3.

i/i

verU tum m^gtH MUniiMle

jfMids^reSiiuIiijite amiiipi mtejiere kBis.

obtcndi

exponunt apuJ

Au(florcs

'

Siic Cihriilianiflimo

^rf^.

loqatnit^

non

ii

Car^mutkiD

vcrba hibiiciam

parcm

anutiituigratul^ti^proipliusconfcruatiotjc

diiici

dtin relpenlioneAd Matiifenum Kcgni Portu-

ac

pofltrt

populi prouocMMiQ.

ift

nR rir

ftriiiimum

re, ttipudiarc, rtgnaic,

Mrc,rcltnqu.

|i;!orixruidcfcrct, vt trlumphct iniquitas

Vndv vt jns firmiiis

"ncs.

&

ruiiu
njc Seiis forttffimum braditiiin,caddtj
fua Iibcuiir hiTcfi campum.in quo poflic exulra-

Etapud Carolum Wcrpxum Ii^.4.rapais Maor>


refiani S. Ignart j, quod coAlbittt
*

llSnt Mttriferis opitlenttiPenmisfifiSs


.

Lmtntfs msH fkrm tfts.

iniPlgjwtft 16;

iUezandert>iaKii'il.'i .Cii a ii

Ffoeodemlfie "

'

Tiitkti

tn^M metMlH

fmUkfiytirrtntU^filbgtnttiumuifix*

f^ntt^

turiferis pretiofe

Peruuui

'

terris.

A dolos obuc*
non puduit, licit ad
caufla'm Indiarum gehieraltter non f^Kiflet
quia
Mrr.cn abi!!a alienum non cft
& dc Oricntali
lam quod

pcr traudcs

niflc PortugaliiamaflcruilTc

paritcr pronuntiatur,

operx prctium

tmmanem calumniam

euidcntcF refcllamus.

fraudibus Tcgalis profcft6 Pbilippi

H.

dolis

&

fucrit

vt

animus fupra modum alienus , \(ni iuftiriz ritv


Chtiftiano femper inremtis.* TfMMotius efl ^'nUif
vuf^etihs, ijifjm CMhcHnim Re^rm
inmtli^mum
Plnliffum Prindpti n(lri tuum, imnihitt fuiranuitm-

&

fiefeailerSR^uiprieliixiffe yCiirtJifiKji^liiiitmiim
pr.ffigeiaT

vttr4qu

:>

nu''.3 enfrt

^tttd idvdrimd^

mlld m^IeuoUmissipandmintitdret

sumiiim'^

tAfrefiiMdemifonfengnmrgttmfeilUhtHtm^/iS^
/tquitdtem

neturtmEkmnisexiitret^ftimiu/lMsmm

Lufitani Au^loriiTecbaruntydcieftii

plaadoW-

Digitized by

Google

htexccptione iraiorts , Fatris inquam Frandfil


dc Mendozajfcriptis fuis Orbe loto noii(nroi,In
OratuMe I . quz cxtac LU>. 6. Vmiarij ,
in ortu
Piiilippi IV. Regis noftii cft babita ConirabricsK

4ftoi

in templo Socittaiis

Acadcinii

bcr,

(crupulo
rit ,

quod quia ad Galliam (pcku

totius turofit vetis

& Clementu VIU.

icdhibcCyabaoqttiiendo pcr doios


.

non tantum Pr^fulikui,

.'i6

Rcm

rerici rcdditi fiiiflent

cft Philippas

cum hC'

poceniiorcs , a Catholicb

Rcx Catbolicus regni

Procedlor 8c

Defcntbrdclignatus Ann. 1 585. Quod quidem


illc tingulari moderationis exemplo noluii acce, ctiamft pro co Pontificis , &magiionilll
Principnm preccs acctfliircnt. Nolebatde noiio
principatu libi conquifiio fpeciosa illa compclUctonenotari. Sed mortuo Regcipfius Lcuiro ,

piare

Parlamcmum

cdiftum cdidit a Confiquocontincbatur CainuiAum Hirpaniarum Regem D.


clTc Rcligionis Caprincipalcm
Philippum II.

]io

Parificnfe

(btusappiobatum

in

tholicx Piotedorcm, itlius Kt^ni ialutis zciatoNni,de qoo ciddeanprdaia gefta tan pcidcm ,

continuau auxilia Carolo IX. & Hcnrico


RcKibus impenia j quando illi fc hxteticorum ac
fili3rinatkotumadiNHariosojhndernmex.vno
ic

illo dclidcrio

profcdla,vtco

>rlcueraict fidcs ,

in

Rcgno Catholica

icftimonium pcrhibcbaiit.

nrienwmBOefenforii acFraieftoriiadmific,
A(COl^pctoncmCatholicam fcri^ & conftanter
diiiim^ Oe quo AuAorcs multi, exquibus P.

& alia

il

uftria

commemorat. Habemus ergo nihii

& ifu^tlumm hmi

'

exempla

contra iufti'

molitum , neque dolo malo


firaude expugnationem qtiaro piam aggrcflum
qui oblatos ctiam doniilMmonii tiwik adcdcon-

VaO'

&

fromnxiarunt, cum jm Rtgti adei tfjtt maniftjlum

Bfmbimjtlt nihilalmii^gaidMmr^e^ ijuum vt ilkd

SdfHenrici lentius

agit

3c

divncunfiaturcxpirat.

Pro codcm P. DianaTirrr ic.

18

TrdBatn dt feieHatt ex authorandi Rtges Refolut.

o.

vblCbriftophorum Bclolduoi Gcrm^iuim lur^


confultum lui io faculutc doif^itTimum Ioqilen>
teiq.inducit , & modum a Rege Philippo in caiiJiediAcprofecutioneferuatum , quipro typo
omnibu? Chriftianis dcbcret cflc Principibus
cxjif^iiTimc proponcnicm. Sed omnium elegaiio
tiirinic I uitus Lipfia lA, %.ii mtmiii
ixuqSt
Politic, Qip-J. rcm eft iftam profccutus qui au,

,& midum (icloqaititr

diaturdigniflimus,vir intcgcrrimi iudici;

nniidlabeadulationis inte^us,

poft e narratam elcfbioncm Ferdinandi Caftcllac

&

Inhmtis in Rcgcm Aragoniz : Pukhra tkQie,


qumiitmtmLift^mtnm trmmiftrimitmi, Hmm
flurts

Rtgnum ilki mortuo

Stbi^iano compettiant

pd$ ift^fie tuuJu. Phikffut Rex Ht^amarxm, Akx'

miiet?amtiDmeUirmmiibm^ ImamisbmeM*
gsntiieabvxete , Auceaiu) r.otiis jrd qtti leminmm

&

Comitrrehat
Kegina Gal^ , G*>
timimiAitiSttttvntfita^JfUitatinibXOm^Btt
Bonenienfil^uj rtpeirio. Rtx ftnex Htnricus mederifif
ttmt maiufoiaat, Crvtlkviithumifidftirdm-

eridijt vekka/.

msinrMt , ^nmStwttmmintttt^amt.

EofiitoNiemnbcrgtenirnmr^^
Fhilippo II. cuius

fttbScit ac orJinarfii

Hixrico, o-c.

Gallicam etiam& quod rubMcic

&

/^m Pnfefj^tu vtrum ttiam lefuitu cir rrant^uf


mitxmimmiam profofuijjtt , mdgne cenftnfu emxtt

niflloiuscotnprobanu'*

muSj attingit. Hcnrico III. rcgnantc

dc Chaucs) Ccn-

fuidttotenegoiioemiiti

^^iBidtli^enterftdfJtt

Psntificit

& 6audes alie-

Ferimttim9Mhm

n^

vnum ex Ordint .Wnerum ^

Mixmi ef^Mfiliui vrgtbatiir Stys, faulrn (eakfaerit,


ttiUtmimjMimiti^ &c. Vbt prcdararo eftcei^
Berc iuftittz documcntu m. Qui cnim iuft^ parta

Chiintjii

Vr^diiaiorHm^cg' HonattiJorum ako^

fsuili ctklnrieres totiiu Hif^aniK Jheoleiet teu^idmtt

<iSttfttm,tifkmmb frOhm iMktfti^fmt,


qux

ctiin

ncgotio prucene-

ht^rumjitdicu ipfi fatnfaterent^ nec infolt Dminicanerum efimene Mt^Mefuiidum e^t fKtartti rtm (um slietmiiOrSiimB Mtim^t^,t$mmmikmiii^

fukdiMturniacfr}i(if?imiRr^nifnem vahdifSmoiarees,

m /0/^0 ut d^ali beHe de

<

nimexfrmifiptiii^dmmfitimie,

>.

put qtM $t
Qiii quanto

in

vt jus j qttod iptt adftrucbatit multi, pcninis

femtntiam Fratru Ucehi

cadit. Sic ci^o ille Lib. { . Cap. 1 . $ . 3


?iUffmn
IltfpdnorumdMinmiiiiRegtmStitimlHmiie^kiMm,

tfnkm^nuM^e wIks

ilfe

tJt. 4.

Philippus cu

fejfertsfni.Qrdim

opponund

Kcx

incLircrceret, cxptndcns , hxc intcr ah'a lcribir i


Citm Muitm etum in moio ataJi(onffien!u fua r*tUmmb^dtrewHet , jAm amt exc^uifiuast dtbmrt

przAanti(TiiTia-

que ciuifatistotiusfrequenti^coDrpitante. Quo


niivlamento ialo , quidquid de dolis & fimoibus imiidia protulcrit gcrmanus illius cft partus
sAimandus. Pro quo & facit P. loanixs dc Rho
Pmtt*.Hifimmumv^rumvirtittm,fkiiihii^.-

mox mfiuk Sk

Coneftaggius multa

&

/aj?

StftSf

eum cfuin^ Gubernatorts tle&i,Cr vndeni iniStet,


fKtanmt : Cr qMamqu^m freni

tarditate aut jrigori

tiz didUminafuiflie

i PhiSffMm Rtgtm,iiviim4iiMsiia^(riktrt^obfefuH

aut

^dui dijjtmientis. Qutmftcum feri Antonius faerm,


fkms vtht ftr fk^i^ ilLu vnda* jTrthtur. Ita

mntcr recufauit.
Qundo eigo Poitugalliara inui{tC,non
17

fa3ieMi,di/MMaf&deni<{uearma.

niAtJS

iuftitii,

uit, armatus

&

quiro firrro copias immiffas armaiplc Dci adinftar, dc quo Sapient.

&

20. IndMitfre tberafeii^itim <^4r


%. V. 1 9.
(ipitt fre galea judidum ctrtum. Sumtt fcutum inex-

fi^nabik Oifttfatem^ Quoiuftitix iure rccogoito


Hacijft HenridM ff^nam ipfi fub quiboldam pa-

Aionibus tradcrc qiias recenfetloannes Antotnus ViperaDUS ia Hiftorii de obtciua Potni,

ganta,Tbiftllladlpeeble.
adfeaceerjit;

Qi^bfiitmMitmm

oiivttlefectrtiipaciionibuirtgnHmPhi'

fijfHraiui : ilgatftt aa jut vlkm fremratamm i


tmttithmtiBiiMSsfiedbahtt^fnfin, Stiifiitiii'

wMtmviimfiiiiiig^fiiiiftmiiiif^fltt,

&

wlfiflkm PiU%Ks ii^erret (

inienio

kmter

nilms veile

Quatamenpri-

& farata balehat) fto fn

ac tardi agere^ legatiombii>

<j.<ot Ifgio-

rem canjicere : X vi t{Hiiem aieb aBtmu

^m Amonius Hk

caput

turbarum.yi^hu

th

A Himii

Rcft^ in CajltHi tjjet^ C^in Canotio quofiam D. Btne-

diUi^gnare Rege PhiJiffo,


met rtffM&t

dtumfurgem

(um
fifjtt.

latttaret ; iik nec txtraxitg

in Hk velm tem emuigmn

Simik in

ft^htttiimifirl^atMmfmmtmmdt^
jtmin Hiffama, tnmtjjtnt

imat'

alio Comprtiiore

Bri^tnt^cMim filiMmt^^iMmaAfam^ii
'^klin -^m ii

DMte

^ infeliciHli

f^mmiem
vi&via

rc-

timniam ttnftrent , immi rtttnertnt ; ilkfirmMi im


^faiHtCmf^,9iMnfttemymyliberttmAm^, Sti
.mfitfk^tmiiiimmfmmmmti^timt^iMttafit^

Digitized by

Gopgle

ad T^hefrurum InMcum

jiMtioftes

m6mt

fcJdnttefm4^fMamdi^Ht4ri ^Tkeohjgm^^eoiertiur tofias


ffSf O-CoHjhUiiCm fetit;
mmiis mvr*
fr$mtttk, l hmite er*t UfiMia ,

adcdce1ebtisgIomft, 'vcrperareliceatnebuld^

num didtcria vi aii(i

&

mxigi UtmHiterimmorMurJterum^^Titoiton-

& fer Daim & Fidtm obte^Mtur

tmtt^

tm fen^uujnt tdutrtnt
Oifmftmcdo ^

marunr. TumdentfteFerdinaniH' Dii\

fm no

Om/tes vno ore

jtif

Alb^initdfitf

fdH^imfe fere^

Si

temrnfT^litimdixerim ^vtnrsnitxtreittiseumfemi-

An

Armi<s- vrbdnd lurtd ctn^e^taem.

x.

foHtMrij

sjftr'

(jrJeftUdgitttdditrum^ielMjttdmjtm totdmfuhjcir,

imtffdcbo Antonio,

luminis opprimendal licut

Qf. 7. ab eodeffl (cripninf non


fioe iniuria veritam : lic enim ibi: tkaUMg^
UA,

muri tormentimoHris difieSi , nemtte fropttgn4tnte t


jtUthnt ; tiM muUfi* mikti nefirt detratjed

vott-

liherii

tctprid jimsfni eijet

ftdjHiert.

& quod

'

nosfsnUi

tlfifim it^qmfdk,
mttus

e^uod

Wm b^taHmi

momento

efiiiffitirramtt!

,ii$Ut

viemfnto

moio viBmtt
ersmns. Sk ille , qui Flauiobrigam vocac , qiwE
vtil^o Fntmerrdimi , & Latinc (cribentibus /0mifimus, mHtdts^uefortit/ievicit

tirrnin*f Fonterruind,

qui

6ntdrrdbid^Fons-KMd^Fm-

tiih$nsfinngemesMKdl*l^MniMfiitrMtirrSfiitJi^

SUMmtf^^mt-rnfidM. QuamdcIil.t.G^:;^/

torport: TeJi;i,vt retuli, fed cum ddmirdriene dSftn

num. 94^ vocari

^i dtttndent in

terttm,

rt

rerpondentc in finc Capuu>v bi vukaru Poituam


Hifpanlae hOMMia congeri^
vbat. 'IfctFlauiobrigam , de qui Plinius I>i. 4.0^. 20*

tam^fertnns^ vd^fmili^

m^trem PhiHppum fe fi^. MtMMr


mteKrr?

Klmmm

,i?::L:!ioaddrmdimpeBdt. i1xcL\pCiiisaid

&

&

Alij de Flauiobtig^ alicer , dc qui,


dc Biibai'
hodftus Arnaldasdihnttitu teN(*jriK|^
Z^. t Cr/.8. vbi & Coloniam noucna ciuitatuni

aliorum dulobturanduai os Maricimi ijltus ,


deinlati'nttbminumloquaw{iimffiN(itt. '

Ncc

19

prarterti;iidunn cxtac

Z./i. 1

0/>.

vbi fitigularem diuiiix Prouidcmiz dilpontioAicedRone iftipcrpendit , Sc poft da'

Mm{n
ilc

concludit

.'

Figintiduoerdttt

Et Innmmtrt

ait Piild^ohng^m.

[uiPhibfpum Re-

gem anteHMMttC-fatt^tMel^ttiinnihm. Et$th


MwifKff FmU vttM^Mm vtiit
fmitf&: ^r^mtrtiA'

&

affirmattiFonterrabiadiuerramdiiigentioiette-

ram Hilbaitoniniieftaraarlaiptores, & Bil


h^um cUc , nobilifTimua) Cannbric totius en*
porium , videri apud Philippam Cluuerium poleft Xa^l i.

ImrtmSmm

cvi

GtifftifiiM Cnf,

mulcum me'dcbcre nanmtofaikindepMCde*

tmntsilHfHnt. Quid^. Kifivnnmfdcertnt Hi^MniM

'

tottmcdpiit.

MdnHs

fdutr Kitminis

X1

hMtgente {AH{iriam ce) fe efltndit^ fi^ftr htrtditM'

Fatinomine quid

inteiligat,

ponittnitio Capicis

Gc Chriftiani cx-

Atin,ipaDenmt&

'

Rthffe-

Non talc iilud :


.

ItfitsftrtiitMkhrm

',

t0etHltUllUtmt&

Vnde Magnus nfiKpposamn polIiellioBem iriblicns,

lus

& iiiipfis rt
ciLiffl

r^i

ibidcra

portis,Pace-Iulin,conftitu-

ob fuperucniemcm morbum

in prfentiflimiiai

vbc peniettlum tncidiflet ,

&

dcipeniailfiiiivhacoraauinitcrbabcrctur,nuIlo
circa

cxpugnationcm fctupulo hxfit , aut ab ipla


Et tamen etac iUecon

abftinciiduin judicauit.

^ienriaelncoblcruandflimuscultor Sc. cuftotrid,


quod t'n co miximc crcdendum articiilo , cum

Rcgis rcgum,

& Dominidominamium

cremcn-

doKTrmuiulifiAendumverciiatar, vbi deicignocaelorum vertebatiir qiinrRio quodobterrenum rdinqucndum alijs , amictere vclle , auc
,

apertoamittendi

le

expoCuifTc pcriculo, ingcncis

qiiicicm iiirfirudcntii

yndeaprudcnti(liti;i0

imm^ dc infanix elTcc;


nonhumana &Poiitic&

tantdm,liidCltrtmiiiMctiain pradenria eximib

Philippo ptnitus alicnum.

20

lam quid ad hxc

Dolen-

przferriro ciim in viros

tnagnos calannis ftrit^itur

& S^uncum Gal-'

'

tflrUm

aliquis

Vtmm ttmm'

Trkui^iimm

LcucatxTriumphanti opponerc, tnquoamat>


nioris Poi>matis argumentum. jSed ^nt HilfNai
agendorum quikm dicendbruni aidficet ine&o*

Etquidemquod

vcrfibus

non

ccfebratuta

adhuc (ni fallor) exa^Iimi laiBcn cftnarraitone vulgatum , fueeeflSbas onudbus per dieS
fingulos adnocatis

vulgari prtib fertiionc

Ladno deinde , eoque pereleganti \

8c

P. lofepho

Moreiecx noflra SoCietare, hoftibus, vbi

iib di-

gnt, tngcnui exhibita laudadone. Qpod deobiequio 8c concordia in Gallico denderacis milite,
vndcanimus Hifpanisreddicus, mctusillis, es

quo V)Aorisfelidiai,fiIolatio eorum prcieBdl>


tur, ficvtvelint, numquim enim in talibus excufacio deeHc iokc-

Illud ccrtum de uli obfc.quij&concordia; defedlu nihil Hifpants ^hiiio*


tuiffe militibus , & in concordcs ac obfequcfnccs
exercitum pro lolucnda oblidione formatum
pariter irrupturum
ficw
in oI^dyMielletdaei^
:

Tarraconis,

ncqueunt

& alijs

fiiniiibus

&

acddic, in qaibus viloris


dcfc&ibus oUcurari. Nec

noaam

illud , ciint iam pridem iia (eripilethr


Lucius Marinxi: Siojliis Ub. 3. dt rtbui H'^dni<
orutHMiMmi feiii-RMhd CMlIit thfintiAm
ftr^
litars. Vtnon&ofMiant^niailiMiidcseniplAaB
produxiflc , ctkmcapca& incenfa^ Gallis Ro;

fcriptor iiie ?

diimlanitnluiriscxaritascalamniasnncfperefticuiionis txcurrcre , vthinc fcribcnces modum


io dicendo perdifcant

&

ocuiis pracfcntarint
doncc Hifpano fuperucnicncccxercitufoluucftobfidio^&dcho-:
tt9ws,numero, equ&etu,fletoiitaeritis
propngnacuHs rupenoribus , memoranda fzcuUs omnibus vifloria reporuu. Ecpofiet merito Poc'

rcs.

(Jitif[.t>!nu'.nit trniis.

Sedi]oataks.profeft6caullas,vcincai'unofiro,

nemincm autem propugtun-

&

'

'
i

tormentis Gailicis ;

lorum

MtafitrM^nefmit
Jls erdt.

difiedli

nniM ttidquam Nomantiam

falGITimum. Siccnim ftrenui


fbrritera ciuibus a^um, vt propugrucio diutcmcxtitiirc

mmteBs^ttiMmFMtim, ii^i Vttidimihm i ifpe*


tttmque diuinum, &c.
Long^ crgo k. Cbriftiano ilio pc^ore futc
^uodapud LueanDfB lc^curlil^. i.de Gariflrtt'
bello cotifa ^Roflamin Ranpnhlkani toqucn-

tem:

iam.

Qutd muri

veriflimum fan^

Sicil]e,qui

tetfCtMAimilutintTementdftricrenit.

Ad rem

flinato.

net femet iti

omni quandoquc

gladbpcniiciatioc. ScdincljniiUinsMoaaMHi

ma

Camillus Mtitm in ftMMrmMVrkii ft^inflrnit

frinm^ tmmfit hmd mtkn immm'GMlIi fitfi


fiiMfMiMimvtitrmt,>Q^jfofk fogam

fitm,

rcdincn

Digitized by

Google

Circa Tuuittm /.
rediiuegrato beIlo> ttiudnntmMaitinMit \

(i^iMMur

& lummA fiAlm mi^ftbiiMs.

,,

t Llwo, Plaearclio

^.Am. 166^. num.


Srzdidi

nobilis vir

dum

5. Qnia vero hi obddionc


Didacus Butronius , ^uiex
& prb aaer*
,

difrupicinrtr illam Sc Prxtoriameuolahs.liama-

tofrufto

ItKus datu^ retiingueiido igni

pretioiis nietallis eruieindistncu-

in ptlas archabaliarias obculic

Dcaidk libefalitacc,&

in

nonro rupcrucnicntc

&

cum

hoflibus

lam;

in quavirprxclarus<S: flrcnuus

D.HicroRoj.n y Sandoual Gcncratein Ouocin


EtdcGallica claflc jjm illc amc cgrcf-

nymusdc
a^cbat.

fun^ ccnior B(^'u$, vciperc diei piigna:proximi,

daturus

cum i

ilei^ ac Pa-

cxcrcitu, prouidiilcc.

Claudcndu;n lurrationc aha , quc ^ad


Scnptorcprzf/Wr Lihe cr Capiie concinctur
,
dc Marchionc Brcflcro viginti & vni naui-

il

liauiico fpcculatore fex Ifuiflent luties

ad-

horiiomcm peruir<j,cr.is,inqi)ir,p!iircs rninr certum numerum cxprimciis, qucni probc nouerar.

opportuni

.^irain-

lormentorltm dirplofione, dum dliter rcnucrcnt


prdiandi.
F^lfum crgo cft Prxtoriam fundh mni%

moderaiione momencum ; quod dc ill^ a nobis


dilum non dcbet penitus cxtrancum ^ conliderationclndiarumxftimari. Hinccxportati olo-.
dccim illi oili-rcgaics , quos illc dc(l:!luricntc

plumbo

Prxt(}rt prora rcltdlo

iii

Prxromia milliaitai il^iis ekitrtfum conac


, manu, conftantiA , largicacc ,

triam fidccontcntus, mclius aliquid

ignemppflantemdi-

cendiamad 'twm diAanttam , Numine 6uente,


difclula vt noccrc ampliiis non pofllt , vnde &

tulicinduAria

luh^yiufi

tormcnurius ex quadam

Gallica dtiplolTus nairi retinaculum incendiariz

icndo cx miirulibus cuniculis damnoprobcinftrudlus,.

colfocita

ipouiflct. Globiis etvip

Sic

& Flord P. ^lumus Tim

'cniuio in Pttnifn redrcrat diucs

buit,

C^. it

tliecis &c loculis

cajira

portum rcpctcre

A!p6litrat ciinc ll-curc

fed indi-

Tndias Occidcntalcs lpciftat,i.l db

gniim daxit HilfMnicafortiruiiincccrtamcn.licct

(ato, fidc- folita

non

v'ji

bus Prxfcdto
vismiUfjem

gh imieam
pteJio

quod
nAuimrum

jtf.

in

i-r.rrii

iem *^regm l^fi


mfrft!

r^rn^rf^j^nrnfujlinere

Prtttoriaitt

ehfcurdefiu in noclefcfutMS ttnes ^

df^tHha

cumctdn

t; n.-.tit^

mare

i/it

/f,

i^ncconfumpti^, in pcrium, vndefilucrant


,

& mnt

aflccuti^

quo

'{Sinicx

in

c j

Hifpanicx

ignc dilperiit

&

tocidcm

an multiim inde

fiiilTcnt ?

cendiaria nauis

prorx inictlo

non

uerlaria: circumdediircnt

ciim (cprcm

expcdirionibus Gallorum Sc Bri-

tannnorum

vndc

illain

ad-

quxad pugnandum

<om1nil^,fmeislniiexz roanibus,inuic.)t.r, ncutiqnam annucrunt. Et conflagrarc quiJem Prxtoi ia cccpic, farali licut alia , dc qu^ dixtmus , in-

circalndias

ciis aufpiciis.

excefliis

vt

noui

cdquodfincPonttfi,
Vc nonnullorum Hifpanoruai

nin.i^quancum ab

|lr(iclamati

Bcl^io

a^m

nr.:^i,i

faiptoribos

videaiit

i-K^ntnm iniufts

Gaiii^uidAbipiis

dum iuftam inuafioMil ; lim

TempU antifia

riinnt veterum dccora aitMfmMli^


f^rffnAmiMi ipfe pudor , itM mmrikn ntm

Prafkit.

Ileiil Terr.ii [n^rrr.r n.-!tiir3

T^Uv.i:.

Qtho Zilius in Camo aco ab obfidiooe Hbc

Sic

Ch

lato. Qsfid apiid

Periiiiium dcferebantur , & inrcmplo D. P.iult


LimeoIIsVrbis, vbihxc faibo, prctiolis func

vclut

.1-

oblecuri duttoribus, nrbitr.mtur.

quortTm corpora llomanis ex Ccenicteriis cxttaimlauQoritate^k Pitribiit Sadecatisin

exteris'

dc quibus ibidcnt* m^-debeanc

Sc iiiroliti,

occupationis allumi
in

ccndio peritura, nili Deus peculiari prouidentil,


6b quatuordecini Sinftorum Martyrum prcccs,
lc^i

inter

pofica niim. i^.

Pritonxin-

Icinbus )ar>plicita,ferrco

rcr!ri.-icuIo

fc

qiir^de Tbdmi Bbnd


depar^m&Kcibiis

Idcatitar

Vi

anhclanri peccata conftifus

poflif fortitudo Gallica gloriari

aatieiii ifi<

quibus

Ctrc4 Capfif II, mfine.

qui ad portum klicius cnatauit. Et ca fola nauis,


Jion (|uatuor, vtin narratione ,combufta. Q^iid
fi

.&

.M j chio ipie , iaceidott i Soaetaie ipGs

fliii5l;b;,N p.irircr

Quod

ftrisprxliicuris?

Galio Rcgius', in quo Marchio de


inictSlo

duos meofcs re^-

fiicrint

dem letti^ norifiiMe fjencola, non iamcttiiiM


minibiis, ccG hinc etiaiirillftjfed cim %ijek inon-

e^iqnibus G.ilionesdccem4duae.aii-

Cardcnob Prxfcdlus,

fuifle, ip(a poft

periculaobftrinxeraiu^^uis accula, qoandoqui-

Im

cum

aduer-*

noresprxcurforix, rdiqux onenrii! , euradaoptxlldtjViis. Pni^nacum eft vento a Gallis


prafrepto.

compu-

cum nd conlerend.is
Ex Prxtoria iucre criginta^liUi

tcrim folutafiipcris vota

rriginca

eraitt

& lex infupcr inccndiarix.

jOmi^zd.
'

Niuet

exi^^'}

Ir.i

nan^atiti defhonftraatt.

(ita

conftai aberratam.

tiabuit.'

in nof}^

muhi po>
manus noO fueric

rauoiiem non

iis
,

^ '24.

illa

(tptcm, vt fliiSmiis, impetifai ex oiimibbf


ad qiniLlrin^cr,tos. Omiiran^ naulgandi dclibe-

vicc ptriculo fluifluabant, iu quibus a vc-

jntatis portu plurimLttp

&circaportum albclccnte die prxlium


? Ndcneraf amiflorani milirara k

farifs

ilU, (^allica

rcrnij

crallis

deucntum.

m naucs
hafnanitatc & vrbapitate (ubiun(!la
^ram reccptts,qui tnerfis Hifpatiicis ci^m miftifcftc)

btnc Latinirf/i.<Jicrr

ab arcnis

poruitcccca

tucrunt

omijft muiigandi in Indtam Orci-

Hic

&

VEx Gaiionc Marchinnis Cardciiofa euasc"

tari

itmnkimieUenuiMe fkbn xntn fn^eris folmnt ,(\miasfc tnterfericttU o(/(tniixerani.

fibu-

tk quampluffes , bt'aXSi defiderati non

fifi

intcr

ihftaaratiinA

0(. Rt&m^ (UJlis Hijbdntcx , malit^velifqtie , Cr


g:tl:rnitimkik^t',ii^m^iveri Mbfirrt^finrutfirHiu

ilomcn, impcgit.
tquidcm G infecuti fugitntcm, quomodo nor
cui

riici lictoris,

^os vt tou

nhforbtrei

dici.inr,& aliqiii

ftri

o^fifttttrriretim^immiiMAtu^fi^tm-

te^txci!nu;rdnt

dicitur

careanr, quibus olim inUriidt.K in vadurh Hilpa-

twim finult

po^iitm

quod

quta ricqnc abfottx illx


vna tantum cx prxcurloriis,qua$ Patsffles No-

&

t^namiiii

MltumtaptJJtn-

ijr

Galtunci t^uatuor per lemios incertHitrios (cm-

kifiit ,

lamcnta numerandum

thiUm kS* fi0ia^tm ,

in Ouiienidkm

f;,tif.r.f

caducis a mari abfortis

tnicrc^x Ctltones Re-

imfsr finmero.eeTtdicntcm tdmen,

inkcu-

tlonc ftigicntium nauium accenfls ignibus

it<m intiHextfJis 7!i^a-

fcribit

Dc

armamtntis,dtti,Tvtarc.

parsbii,';

FontcrraUam

Virginisjn tlabuUim vcrlain

exbibcnt.
'
.

vbi Sacetloof

cit.iti

nArrariones

Vtde Tcflimoncioca^eaQHii ioauo


ucri

AdStiom ad ihefkurum Indkum

6
Aut

tsfcit

^/5,

cr

feJ4nte

emit)Mifiiimi^mmiThtA-

Conjiilrii eius feiit

\nhmiu

frottmdt.

a(le6cekbrisgIomft, NrtfpcfaxelkeatiMBuId'
num diiflcria vi taiui lutninis opprimenda : Gcnt
&. c^uod lji>. z.Ctp y- ab codcm icripcum aon
lioe iniuria vericatis : Qc ciiim ihi f FttMr^tt

jdmiiue de eo tertior (op4i

tTdt Li^iinii<

mms mers

<y

maof: tsmmiteitimmctaihr.iterumfitferifostoiitiotdt,

& per Denm & Fi4em

chtefiMtttr

Oftnfempdi ,

Omnes viw

feJfnitre.

hot

non

felitsrii

AlbjtiTsiigfitf

Crfeftudgimtd Jierum j^dtie Uifitdntdm tottmfithjdr^


vttefrteS Ameiuo, fii Regem fe firitm tfmfi,
tdmenfr^lium ihxosm ^viterani exttnrnuuwfrfr:-^
srmi
vrbMd tiirtd (onmfiimm. An nos fdiiiia

&

Lt^tau fktrat i

mhiii f 'jffingentos dvulfi


(orp.-n

redijt,vt rituli

tmiteiitm Rtges

fic fiiijjt.

nectemere dmiiriodJ drmi

itirpellit.

obturandiiai os Maririmi

illius ,

19

Ncc

iuccefTionc

ficcOQcludii

ifti

"

'

&

&

poft alia

Ftitntidueerdnt yfiiPbibffiimRe'

ni'

Pr^mirtiii

fucce/St.

fxiior tiitminis

'

nec jemelin

ftinato.

ii

hdegente{Au^iriardiit>)jeeflendit,ifutepcr hdredad-

tes^O^mbltmilidincrementdftritreuit.

temextitiflc,

& Rthgie-

gnaculis fupcrioribus

Mtnfttrd^uejmk
.

'

Mon talc iilud :


'
.

metuSiC' (dttjpuinuenit drmis.


Sednonulcs profeft6caulIas,vtincafunoftro,

viideMagnusPbiHppusariiuspolIeflfonemmO-

leqiiio 8c

& Dominidominanrium

do fe TriDwuli fifiendam vcrelKttar ,

umquidadbaec

Doleo-

modum

'

certum de

tali

nilMl Hifpanii

obfe-

&

oequeunc limiiibus defedibus.obilcurari. Nec


iflod ', cAm jam prideA icii ictipferit
Lncius Marinzus Siculus Ub. 3, dt rebui Htfjtni4

noaom

tirtdiiMiim: Feiu-KtbiiiCdllis ib^stiAimO' ftr-

*kia,

Vt non fitlo^anriqniai ilhid cmmplum


c^mcapta& inccnfa^ Gailb Ro,

produxifle

ma

dicchdo pcrdifcant , przfertirn cnm in viros


magnos calamus ftringitur , onuii quaodoque

frimque

SNiopcmicldior. Scdindjrn iUioi MonafdMi

fiim,

in

Illud

defcAa

& in concordcs ac obfcquAil

ioiuenda obltdione formatam


p^nccrirrupturum : ficacfttnobfidMmellerdz,
alijs accidit , in quibus vidlorir

Tarraconis,

& Poiitici

lcriptorilie ?

e.vcrcitum pro

&

fiitutioniscxcurrere, vtbinc fcribemes

& concordiz

tuiffc militibus

aperioraniittcmS feexpofuiflepericalo,ingentis
infanix cfTct ;
quidcm imprudrntix, imm6

Philtppopcniiiis allenum.

illa

quij

dnmfiniirrlR>rbczai!anttcdaoiniasfinef)ierfr*

vbt

diQpod de obconcordia in Gallico defidcraus milite,

culario dcelTc iuiet-

tremen-

vbi de ii>

gnocoelorum vcrttbaturquTft-o quodobterrcnum rdinqucmlum alijs, aroictcrc vclie , aut

nonbumana

melio-

vndcanimus Hifpanisredditus, metusillis, cs

ciim

CbriftiaiMeiiam prodenria esimio

Hifpam

celcbratUfll

quo vidoriz(elicinu,filolatio eorum prccenfilur, fic vt velint


numqu^m enim in talibus et,-

^ienttelutiobrcruanriftimuscultor Sc cuftos:id,
,

non

gni, ingenui exhibiu laudarione.

expugnattoncm fcrupulo hzfit , auc ab ipfa


abftinendum tuuicauit. t tamcn erat ilie conartictilo

vcrribus

inquoamx*
funt

Moreieex noftra SocietarCj hoftibus,

cjrca

qtjod in co nuxime credcndum

Ecquidcm qnoJ

arrifices

&

10

adhuc (nifallor) cxadifllma tamen eft narra


tiotie viilgatum , rucceflibus omnibus per dies
fingulos. adnotaris, vulgariprius rcrmone
Sc
JLatino deinde , eoquepcrcicgantii P. lofcpho

tus, eum tbiJem ob iupcruementem morbum


Inmeieniiiliaium vicx pcriculumincidiftet,
deipeiaiaiUius vita communitcr h.iberetur, nullo

yndeiprudcnriflic^,

Rdim

res.

liens,&inipnsregniporris,Pace-Ialtt,conftini'

Mntdm ,led

mcmoranda fzculis om-

Poematis argumcmum.
agendorumqulkm dicendoival

JEffiDtuii

Rcgis rcguni,

nibus vi^oria rcponau. tjpofict mciito Poelariim aliqaU FMai


Vivmfimtm'
oioris

h^f$rtMM*ldm

vt propugnatio diu-

Lcucats Trinmphanti opponcre

'

a^him,

tunm itiquam Niinaiid ftSagunnMn Gal


lorumoailisprzrcsxarinc: donec Hifpano fupcruaiientecxercitafiilattieftobfidio^&fkboft9Kn,nuroero, cquinni , c loniMii iii tt prepa*

quod apud Liiaiiimi knnirlj^. t. de CttSaW


bellocontra^lUltittlkamRnQpllblicanilOqueOr

Jl) erat.

} nemincm nucem propugntthUlfTimum. Siccnim ftrcnui St

fbrritera ciuibus

mmtOs^itmmFmHm, U^i Prwwifcwrf , t^tre'


tumque diuinum, &(.
Longe crgo k Cbrifilano illo pcdiore fmt,

cem

"
Ad rem iam.
Qubdmuri di(ieli tormenris Galltdi

fcriflimum fan^

Siillc,4|Ut'

Fatinoroinc quid intelligat, Gc ChriftianicxponitinitioCapiris: At tn,fii Dtum,

^C^.xo,

&

alitcr ,

&

tmmitSfimt. Quid^. HifivnnmfdurtmiMmAt

M.

de qui, de Bilbal*
hudft ArraldiM OSwmiku teNicitM Vt^nA^t
li^. i . Cjtf.%. vbi
Colotnain noucm cininilim
afirmat, i FonterraUa diuerfam diligendoret re
nim Hilbaiucarum teftantur fcriptorcs ,
fiilbaumeuc, nobiliflimum Cantabrix totius ctS*
porium , vidcri apud Philippum Cluuerium poccft lit. 2. Imndndimi Gteirdfimti Cdf. |. cuh
oMlrijm me' dcbere luiiiimvolaitindeptticde

gem dmeibdnt, Crfricce^sene leptimi drcebdnt. It Id-

tottiiscaptit.

de qui Piinius Lib.

AHj de Flauiobtig^

Lih. i

Cdf: j 2 /

Et mnMmere

PhUfiehrigtm.

%i

FJauiobrigam

perpendit

mtnifHeFtUd vocddnt venit ar

ait

Feni-Rdbtd, Fcnty-

Quim Sc lA. i

Fem-ri^ilbii..

refpondentc in ftnc Capitis a bi vuk[^rM Portuum


Hirpantar niowiw congerit, Rhiimm yocat.

Otf. f .
vbi (ingularera diuinx Prouidcntiz difpofitio-

nemin

<Sr*

num. 94. vocari

hixcLipCiusad

prartercDndum excac

& aUorum duT-

fem farinx iiomi num loqueiitiuin uMqoa.

nemine froptiniinte

meiiis
aiiod momento qti^iuerdmKs , mementc
mt^mnSy mutdtdftefortiau vich , qni mode viBorei
cnMMMi 'Skifkf'
Fkniobr^nn ocat , quatf
FtienttTriliid ^ 8e Latine fcribcntibus />a^

RMhe,

tetiim, qui sttettdent in re tdm opfortHtu^ vtUi^ fdtili,

imiHmerem PWifpum

ma dMLuu miktt no^ro dterdtjed

tirrdbid, Foatardbid^ Fontdrrdbid^

rtUepio Jue

fedcttm admirdtione dhtpu

noflris dtfseiU

jtttktMt

lififAm O^ammB*. BmtbifHmrimm rti^ tmHt

ore jns dfj^-

Tun(dtmfiterdtnandH;Dtt\

rturunt.

miri rormtntis

vod-

liberii

iitsfeti^ksijHe eitcerent ecqntd junifm ejjet ;

Camillus ddim in fimiriitn vrHi foleinjlrmt


(otuurfn

hmd

mtmrt mmtnte CsSi

ftfi

fMWWilflMiiiiAm..Qg^poft fii^

Dinitizpd by

Google

dtSa omnU chtinHit u^ft


rcdinccgrato b( !1
td^mmur^ &junumm \mdm (Udu rtUQM*.. Sk
de Ltuio, Plucarclio , A: JFlorb V. SalumusTMW
A)tn. i^Ci.nnm. 5. Quia vcto hi obGdione
t

J'-'i

pra^da nobiiis vir Oidacus


Fcrtniioin Patriain rcdterac

tcndo cx raurilibus

AroAus

dum

Bucroiiius

cuniciilis

qiii

ex

& pro auer-

diiics ,

dainnoprobcin-

precioris niecallis eruendis incu-

buit,. Przcorcth milicarein agcns cxinilum contulvindaftna, aianu,conftantia, largicace , ac

tbccis

& loculis collocata

rnouiflct.

igiieiii^;Kail&i|iefiiih

Globus cnim tormenrarius ex quadart)

Gallica difploliis naui rtcinaculum inccndiaris

Prfctoriameuolans.hamatpfrufto ih Prxtorix prora rcliAo


^ficaindifrupic.incer illam 2c

.-

eam difljnciam , Numine Eiuente*


noccrc amplius non pofTct , vndc 8t
locusdjcus reftingucndo Igni ,
cum boftibus
cormcncorikm difplollont, dum alitcr rcnucrcnt

ccndiariatid
dilclula

vc

&

pneliandi.

moniencum \ quod de illa a nobis


dii^um non dcbct penicus cxtranaim ^ conlidc-

ijHii

rationc Indiarum xAiinart. Hinc exportati oto

nymus dc Rojas y Sandoual Generalein Ducem

decim iili odlii-icgalcs


qims illc dtftcl:unt.ntc
plu:nbo in piias arcliaoufurias oBculic , ducurus
fibffnlicacc,& In Rc^^m ac Patriamtidcconccncus, mclius aliquid
opporcuni

agLbac.

noftro (upcrucnicncc cxcicitu, prouidilTcC.

tum numcrum txprimtus, qucm probc

>

xfioderationc

DoK^

lanc, niti

Claudcndum

21

Tndias Occidcncalc;

narracione alia

, quse tc ad
ab Scriptorc prx-

r;ie:l:.it, jJ:

dc Maiichionc BrcHcro viginii & vni iiauibus Pt ifciflo lcribit quod (tim intellextjji: KijfavijmcUjjem ^S. nuiiigioriim ^ tjuerfid Gdiiones Re-

v*ji

gij diniiccm
iB:t(i!}

Octmnitkmtni^inmMn ftt^i^nmi

tn

Cir/t infortii tivK^^atcmfH^irure

'g"Jl'"

fneyfi:

ittpt

ies

/^iiittnzr

per !tm'iv initnJUrios com-

wsvtlct*
cr ftfdnntr^ imtmi mimia'^ fa^t'

ebjcur4t[ue in noiicjecittiu tznti ^

aSriH

qnxmuit

^''CM^M M^iani tunimfundo

>

Cxhunr-

w gJfnmtapejjen-

imiJtT mtmtro,tgredientem tdmen^

exdtsuertat

{nmeaiu^.

n-in:^ alforlrrre: //ure

ti

l'y
,

Indum

Otci-

intmkm deOtri^mt ; fibU vetn ftiferis foltiiim


ins fe iwerfericHU obU'iiiKergni.

humanicatc

Hxc illa, (jallica


iis ui nauu

& vrbanitaie lubiunAa

conRac abcrracdm.

Naucs

Ilts lic lubuic.

^Callica

8c.

omnts z6.

:.

fcx

"bas

prxfidiariis.

jjrxrcpto.

oncrarix

Pugnacum

Qy\'.6 Rc;.:ius

'Cardcnofa Pja-kdus
;eilm co
fn

Marchio

fliii'^'!')^";

ipfc

ipfis

Ec ea

tendiana niulHi[^non tembus )applicica,ferrco


prorx {iilcifio ctiiuculo cum lcprcai inain ajquxad pugnanduin
ueriaria: circuuidcdiirciu
'^COinij^,fnteKjlilhexx manSMiSf inuicarx, neuriqn,im anmicrunt. Et coi)flagr.nre quidcm Prxtotia ca-pir, fitali iicuc alia , dc qui diximus , io.cendio pcrittir^, tii0 Deus peculiari pounienttS p
*ob quatuordtcim Sanrtornm M.irryrLim preccs,
" quorum
corpora Komanis cx Coemcteriis cxtra

Aa

legluQ^nttddrieiite3k Pactibiis Socienttsin

Pcnniium dcrcrcbaninr

&

in

tcmplo D.

Limeofis Vibis, ybibxc fcribo.


1

*vi

<]u!a ncqiic

intcr

tk

fibu-

ablbttx

illte

dicunt,& aliqui

ftri

bciic 1

Cf/fr,|icct

..itini

rein

cireant, quibus otim infttudx in v.-tduib Hifpa'


iHct iicttms, cut ab arenis crafTis riotiieri, impeglt^

EtquiJcm

InfcCLiti

fi

fugltiKcm, quoniodo

non

aftccmi^ .&circaporcumalbclcentc die prxliuni

Mbiiiafdm ? Niiinertu amifloruni ntiliitom ^


quo potuiccceca illairi no^e ira irxa^^compu-*Ex GaltooeMarchionisGardcnofacuasd''

rc quampltires
,

>

bc'aKn defiiieniri ncm multi p(}-

cuin ad corifcrcn J.is

manus non

fueric

deuenrum. Hx Prxtoria fuere

tTiginta(|;ib aduerftptcm, vt dtSitmus, impct?ta^& cx onAirbcif


qiiadringcntos. OinilTam naiiig.indi delibc-

nii

rationem non fuille, ipfa poft duos menfes .repe*


cfta

Qucld aoieni

rau^atiti defhonftKnnt.

tcriai folurafupcris

vora

fiicrinc

quibus

vtt-.

fe inteif'

dem leiiia non (u^e pericula , non iam cum horotnibu$,ecfi hinc; ctiam illa,(ed

ctlD^pieH

ftrpra;Ulcutis2

Cin4 CaphtiLin fine.


.Kf

fola nauis,

&

numerandum ;

inlccu-

igiitbtis

rficfrur

& vna Untdotex przcurron'is,quas ?4tt^Ho-

pcccaca confclTiis

'

lamcnta

quod

flc

narracione,combufla. Quid
rotrdem luilTtnt
an mulcum indc , vnde
/ fi
poffir forcicudo Oaiiica gloriari ? Prirorix in-

caducis a mari abfortis

vcnro a Gallis
Marcliio de
,

cnacauic.

noucrar,

, fcd indidnxit Hilj\inicjfottirudinccertamcTi,Iicct

tlone fugicntium nauiuin acccnfis

in q'!0

ihoii((rani6if,irlEin

'

gnnm

cum duo-

Ikcrdoci 4 Socimcc

h.-Iicius

eft

inicJa i^ncdilpcriic

p.irircr anhclanti

ad portum

(]ui

erauc rriginta

mfuper inccndiarix. Hifpanicz

iiorcs priciirforix, reliqux

ance cgrcf-

periculaobftrtnxcrant,quts accufcc, quandoqut-

qnibus Galioncs dcccm, dux.mi-

cjC

ille

pugnxproximi^
nauesad^

fpecuiaiore fcx fuilicn^

farijs

eoium reccptisj^ui nrtrlis HirpaTttds , ciliri mi


.^lefttf vt^ii^i^to flu^uabaiK, in quibus a vecatts portu ^i!iuimiim

ftrcnuus

horizonccm pcruirc^,cr,is,inquit,p!urcs crunr,cer-

tucrunc

omijf* n*tu^*nit tn

merD.Hiero-

Prxcoriani. fundt)

Apdl^rattunc fccurc portum repecere

tari >

& WlPU

cft

Et Jc GAlIica clade jam

ciin^ l liauiico

iHtia,igne(on(nmpti^,i/j fcrtuin, vridffAniraii!

nuftrtait t

crgo

qua vir pixclatus

ccrcior tacTus, vclj>cre diei

llini

Hi^snuje^ maUy^veitiqtte ^ or
^uternkMbtdim^', liiimWm vtri
D ferro , fliiRtliiuiue tltjlh

Crt.

in

non paribus armamciuis,dccralarc. Dc

Lsbro or Cifui continccur

(aro, fidc iblita

F.ilfiim

P.ujli

prcttolis func
''

lr 7Idcantur qu

ei

Tbomi

poftca wvw. 19. dc pariim

ft

BoziO
licibus

expcdiciunibus Galluigm Sc Bri-

eo quod fit^e Pomifi


cii> .lufiiiciis.
Vc nonnullorum Hifpanorurrl
cxcciVus nirniiquancum ab exterir fcriptonbus
prodamatr , de quibus itndcm > nktilebeane
vt noui & infoHtl, Sc vclut argu.mencum iniiiftx

tannnorum

circa Indias

Occj.ipationis allumi , vidcant Galii guid jib iptis


tnBelgioaftuai|dOmiuftamintiaoacif; fub

obfccuri duAoribu$,arbitr.intur.
,

TemfU amifiM (umr vttemm dttord nkdfirtitH^


fl^iiUhitim^pdr ,iititmntrihiiiam'
Pr/eficit. lieti\

Ttrr.n fii^icn^ riaturt reliniit.

SicQrhoZilitistn Camcraco ab obOdiooe tibft*


mto. Q^id apiid Fonierrablam , vbi Sacellani
Vlrginisjn

Ibbutum

cxbibcnt.

VtdeTciUmoi^o caccanMtf

vcrlii n

citatl narraciones

"'^^

-.

Digitized by Gov.^v.

JMtianes adThepuirum inMcum.

facrilcgum perpctraniRi (acinuicuius meminUIe


animus cxliorKlcit. Elhzc omnia minimc annuntibus CkriAtanifrixDts Rcgibus , lcd dokntiIai .&^amiiaiiribicoaiaeddiflc. Necok
quiiiiquam poterit Indicis ConquifiinilMll CK*
probaii. Seddebtsiatis.

ijifpditio ^ideii polHt, dum pcr eam cKgcntlum


potenas coarbtur i adalia non excctukdam

erunt qui ccnlcanc^licctnondefintqoiob maf(>ritatcm rationfa extendendam arbitrtntur. Mancceflaiium apparet


giscniin coniitnicns

&

futun\s Parochus cx Dicccelanisljtpiurus cum


de proxtmo,& curaro imrocdiata iiabiturus.

illis

29'
Scd ccrtd ratio illa non prorlus vigct,
quiainTcxtuminime babct fiindamenmm , in
qUode prxmio tantuin agitur,quod iisdebccur,
qui per omnia oificia Ecckfiz lcruierunt ; vndc
par cft ad cum prumoucri gradum , qui cft tummus in eo generc : id quod mmica ia BcQcficiis

.Ctrca Cafut, P'!!*

tlbi

de Digniorum ele<Jlione, ad EcclefiJUca pfsienim Dcneficia.

aliisti^

Principcs habcntcs liberam prouifio-

ncm^vt lunc Poiitic<:s,Kc^cs, & aiij


fuptami,commtinemfemciiria aQnnanuamproponit, & eidem fubfcribcnrem Cardinakm Ltt*
go. Pro.qua Sc. ftacMagtftcr Lczana Umo x .C^.
nim. t%.0'T$m%
I
1 3. n. 1 3. Negari'

itcm vt probabitem cx Trullench,

i;.im

ginaldo,

&

P. Re-

quam & Machadus communiorcm

&

&

fic conclodic
magis receptam poceftmir,
vt vermi fdUAr, nonvidetuT TKcifndumj, fententis
Offiuul Lugo , ^MM fere Jea^ Sgmtetf i fnmftulMikri
uinofn fofjunt. Hscillt. Si ergo
ron habt.atiirin prompiu, om!x<; idcntur circa

clcUoocmd^nitniciiicct(uilla licira , &fioe


fcrupulofacWnda, conuenire. Q^od prolndiis
rnilitarc cunftat, dum ad Officia , Si BcncBcia in
iplis

,qui

non iunc

cogniti ali^* cliguntur.

Et'

&

'

virnam inicr di]wicur ergo Izpiib. Fateor ,


digniores cantum error nccfcadindtgnot
gnoscxtcdat,quod in ptiinaritsdi^nitacibuspcrdoltfidum. .Orandus ergo DomiRUi neilii
CO,qui nCti diuinz gloria; imcntione pcrducitttr,vt clcAiones dirigat, ficquc mittac Opcrarios

&

in

non cnim rcdz imencioni de>


perfiert pre hns vtimuate.
Tamburinus in Decalogum Lih 8.

mcflem fuam

eric, <fni*t

?hiif. 1. P.

TrsBttu

ccrntrc

|. Ctf/. 4.

&

4. negatiuz lcntcntiz ad-

hzretio Beneficiis oronibus fimplicibas^ftconferentibus auc ("uffr.ii^^inibus qiriburcumqnc cx-

Quoabkde

quibus procxtrancocligcn-

in

conucnitntii pofllint

Ipcciales ellc

& prz-

rogaiiucdesinillo*|uibus dicecctanaius qualitjsabundc fuppk-ntur. Qiioti A in tpilcopis

fuo ctiam modo locum habcrc potcii iuxca lurts


dilpofitionem rpotcfteiMmcxtraneus poftulari
proquoTcxtus phirtsadducit Gloila incitato

Cap.

Poftulationcm autcm ab cicAione


Cap. (^it> diau J3iqua pro gciKrali prouiiinnt,.idom-

KiiUHi.

diftingui habetur exptdlein


f}inSl.6i. in

nta

Bcncticia ncccflanO cxtcudcnda,

fcilicct

gis vrgcc Cup. tfifiofns

C.Und

in

non

aiieruv. l.ultli*

quofic IulKtur

liiHt

t Q^. Ncr

miritis

in

quo ex

deccrnitur

peregrini,

& txtrsim, <t fit

i>if;

in

fim

igioti fumt

ibi,

Pon-

Cttlcfltne

N emeritti

rifice fic

ma-

Utntt

fr.tfereniim eleclio-

netfs, quiliencnttiUMt in frcfris ui^,

Ecilefiit
,

sd -

fri lrr fnwrm jiisnim mtrentitr

ili^aMmunm ,

t^lmmmm , fr^onantur.
Sic O. Pomtfcx. Scd quidcm cum
boc Capot itnmediacomalteri fit , dt
dos maior explicatio, cx co argui non lcuiter

30

poflerius

poreft

vt excradioecelani liciu

& conucnicn*

cflcclcfbio poflit .'qutatttncuncum.

di

lile

przdi-

, ciim anti
crgo ab Epilcopo probe nocus

Capitis dilpoiitione repcllitur

o- velle

tra concurfum.

do

ignotus

Si

cft.

aut Patrono

tar6 potcft

latis

pcripc:tus

vt accidere

noa

& pcr cxameDiimipet idoueus de&

Din-prehcnlus ,eligi conucnitnter potcrit ,


ccfanoconcurrcnti przfcrri , li^tjnt imparcs aliajs

Cum fupponamus talem cumbona


Epifcopiliccntiaad concurium proParochiaBcnchcio ncccliario prccccdcntcm deucnire.
Qnpd c6m accidtt non eiTctales pro pcrcgrinis
qualicaces.

otiicus ijecuiaaibuc

(iii

15.

li

Circa Cafi$t idem*

&

extraivti5

An

Vbi-de Dioecefanis.

fcilicccinBene-

/iciorunn prouifiqne fiot aliisi}ecdlar

fm.

x.imCbffs

Lit.

Pro

illis

tnim

Cjtpn jS-

ftat

lioos peregrinosmftttui pofiedilponitur. Vcrbtt

Ommunis Do^}ort:m

deri

ndtJtCktitis ftrtfrinu, vbi cx diipcoiacionc Cle*

rio praeterendi.
%. .i*f

18

habt ndos noti dccrunt qui lcnctanr,

communis lciitcntia iii coturarium fit,vt vipgteftapudGr^onim Lopez..i|.7ir.if.

licct

rcntcntla cft

Dieccianos cile in Bciiiciiciomm


protrifionftHis

& Canonici iuris audloritatc fulcinir

Hshut

Tenobts frcfoaente didicimiis

qHid qni-

Eultpii

licct

multi

fnhhis

,*

lunt

(Ktmm^ fkttfaemiistiuitiiittsitMiimEfl^

Tcxtus, qui cx Oecrccoaddacuncur, de Lpilcopis tsnidkm procedflK


vc viden poteft J^hnR,
C\. 6-<?J. inquarumpriorc ratio illa inculcna
cxC^.>iad!firioccurric

illius

dsm trsisfi Etiltfisrum tus iunfditiiuui . i*

quod

pnrfetcndos

tnmjif^tpie fiue

inllirtiere

non vertntur

ftsiuilUrstioiitlittrit

tntim^ sStmm :

Atcendrntt:. igimr ii

&sSsiUJuMi^sirum.iiti-'

tmqnifiimi tmjttsBttrr^tHit'

ffiif ^i}i!oi :ibi licei eos exinde

remouere, ni[i sli^uos ex

dij^Hfstiene ia eifdtm Eulefiti duxeris

dim ttendu,

Stc HorioritisTcrrius Epilcope i^egincnit

ds

tranfegit

atttem : in eliena impendit minimt iher

h^st fHttsh/ debasm

sitir fih vtndusrt^ sudtst

liccc

dc iam

inftitutis

kx]uacur,idem cftdc

tucndiscumfuorum Epifcoporum

vbi

infti-

liccntii ve-

mnitiem. Hsecilri.'Ecincu1cstaqtndem iffarefpcAu omnium Bcneficiorum ; quia relpcftu

nienribusdicendiim , vcaiBrmac Gbfla ,& cft ia

omniiimlocuai) habete vidccur. Scd ciim odiolit

fcfiumi

illis

maior lario q^nio tim, vt vidcn* mam.

31 E

Digitized by

Google

Et \nutii* qutdf m

13. BctKficia

lurifpcririj

rum

t>i<eceranis cfTc confcrcndj dcceniiciir,'lieeiliin

in

tfi

Rcx

AlfonCiis

dtUshifosdfU

I^lefid

Dcbin frimcrdmente

Sed cilm vcrba

Si tes vbitre ^ uies

xan poffinc ,
itidicnri

quibus vtitur

fe jetn fAr*

eiio ,

(i

aliundc hjbfri mrt^is idoiici

interCajteHjios,

licecfi-

BCff.

quz

ipft pro aueraone

Edi^

fiuiswpareCy qui^m

immciito

propo-

Tcxtus

gni

dfdcm

locis nati.

Et

boc

Capitis, fuper

illiuj

qui

Re-

nens

non

niti

ncr.
cis

vel fi de ipjt non inuenitHr

Vbiquidem dc cledionc Summt


:qu6d (i ad Epifcopos ex

ji a crgo rcgula.quampropraxi propojdtOom. Solorzanus Tomo %. iMf ^'Ctf. 1 9. n.

dcbcantnccdlarideligt.-imniodt

if.cx bonis Au^Oribus dcfumptara ,'videtur


oppottutu,dumitalcribit: Sr/v/ri^r^mr/t
ftmnttUKrm ^fiBstmmfrMa^^ftdfemttio,
toltdtio deknt multum dtteadere ,vtceterii ftribus',
BJN0 d*ti Mlifu mtriiorHin di^aritttt , dummodo

ucnlentia

jllwlMf rtfiilitd noH dt[it

tdij

hi extrdueis

apuJ qucm

Vbi

fcd aliquam

aUjualem. Qiatido ergo notabiiis eft

lus per miniltros

cum

non

prxfcrcndos

cflc

id

debtac incelBgi

in'

dtt^um Ct/.j. Quodquidem ad ftabiitendaia


fidcAivalde neceflanumeft; vnde fi procul
de vltimi? finibu'; acccrfiri Operarij poflcnt, qui
nt^oriuin iftud mslius proinouerenc

budjMtiier6cwnd(mi.Sic t^mJlitAj)tnt
eim ertnt lerofotymis , tfHod retefijjtt SdHurid

v. 14.
,

idclkc
AfofitB, Atf.t^
verbum ""^^-

diuini verbi miniftrum

&

Philippum' , pocenten

opere&lermone, ^quoftSimon Magus conuerfus,qui Mfrir

J^M

vtrtntet mj.xim4s fieri^

O*

JllJ^^ -M'4*<rr. v.i 3.

Scd quia rcm Chriftia-

regulariter.quod noncoiiic quin polfic aliqiian

nam

do

poftoii exiftimarunt ,cos vrbane ro^iiKcs intfc-

difpcnfart.

Neqixc hisobftat

jj

quoJ ex Glofla

in

mrlius ftabiliendam \ Pctro Sc loanne

rnnc,

& negotij tanti momentum

m*rifsno

fiH^deCkrkh^t

vcncrandus Incerpres.

fi ibi ejl tdonttts

Ltiti^* tltgtndin

Tiin':

fu^uii

fnd

PrjtttHs,

eji

iii

Iohhs. Sed

t recjmntHr fiod ^ttfti'


qai-vid(afdediici non ci^

fidettteT* tulefi* eli^itur


tmtt. Sic

ClofCt.

lcanendendum
lis tit

excclT:;m in cxtranco

vt nullus

maior

eiTc polFir

hiro tigniBcracttr ciktn dicicur

oprimo cnim

Kon inqu.im

nifita-

hoc e-

QHcd^oftinmt

nullus maior aut mtlior effc potcft.

Glodz verba non iuntex


quod quidcm 'fivqilciMer ia
TkifiimiMiLTm.U
obftat

iitegro appofita
,

Vt diitturnus(!J'f

ftulari

ojlcnacifAtur

.vtdtximus

cx

cx

/jyrc

quodiapicn:; dixic

Qua

A-

propoiicnces.

fmlHi^wi ttoii primo

ij. aJducic dLiJnm citatu Scriftotnam. ao.dccnim habei ilia; iiaks IjitijHvd

Cif^. r. /).^'?/-'/.

^'^'
hgmtem. AU.%.
Habebant cquidem Samaricxegrcgtura

Drr, miftmm sd ees Petrnm

Coramendacarits Ittter adueniflc,

lieos

accuranda^

vt

&

&(icnone<reprorrus ignocum , iuxu pnn^


denrii Cny>ira etufdem Tituli. Echocvkiraum'
vidctm pbne conuincere vc licet demus excra-

eft

don.irionc Indiarum ,grauillnnis verbis iniunxlr,

ptorlusiiabetKli, quide itccndaOrdioariorum


ndnnBVCiiiiint, iaxTaaltqabnsm lementiam:
vdfihatKn^ vctalcs , cum eis poncdifpcn^
*firi ; varxz tttdtHm Oifm fimtk. Supponitur

eiiim

maxime idoneos

ficenim Alexander Vf. CathoKeif Regibus

non func

quilcs

cnim raagisidoneus,omnibuspeipenGs,nontRMkMieo, Diofr*


licct, puccf^ anrcponi. IndGrum cnim la-

qqpdcft iuxcaea, qua:circaLegis

pcrc^rinistantu n pronuntiarc

fomttem miii^Hiut. Genef. J7. v: S.

minusdiiticultatishabets qui

aiicer iu-

incclligcntiamdicebafflus. TlcriS}, (feexttaneis

vixconii-

taii

cftque in eo iua coo-

quifocif in Ecclefir gre-

cetano

feu

liieioipfius&alionmi,quosciat,eft(acicndum.
SatiHdn^ non quamlibct idoncitatem fuffictrcfcd
rr^j,f/4/M

nonenim

34 lamquodadParaciaslndorumfpe^bt,

obferuandumPnM non aifcrcrc ilium fingularcra eam dWrkoraro ifparicatcm non dcbere
obftarc prxlationi Diotcclani

& fertgrtms

plurcs.

mio flicrunt libcntcraccipiuntur iu Principcs,


neque eis folet cultus debicus exhiberi. Qupd.
iam olim in Ibmno lofcjih graphicc,& ad pollerorum cxemplumadumbratum^dumHUiiiK^

cui prificicndt funt,non

deratio habetur quatitate

&

Hic ille

racionis

trahendum , conftac iam vfu reccptum

vt ex Ecclcfixercmio

Pontili-

ierrao eft

idcntitate

EIp'

iit-

ex ti* fnm*-

nuere^ cxcepcio enim apcrta eft, vc ca incmuia'.


BUm rcj^ula non obfcurc Brraari vidcatur.

^<ffrrrf/r.

in

qn^m

videncur in-

facis

fiihiliKr

lcges

Ccx\6 iniungciues vcPatrimonialia

QKUTaiibus pcxbeantur

&

enmappcllct nota-

fom lUumnonimporac , cum lic iiabcac:


gtturiuttmit^^Eifl^d gremio Jreperitiir

cikm AiliipoflintParoctnantt tribui

rdpedu tonringet. tver6


quem c.idit, excd'-

trari pofidonis

niaPatrimQnia)iaeirnc, autfere omuia ciTcnc


ordioari^ Itint in

Iiixta

ilb.

parum roboris

fic

pnedlAs

Dom. Solorzanus

Hi'c

bomu ,vt

tfitjdfit

biiem: quziinocabilisdicendacft,idcerticoiv-

Rcgia Curiafre-

quentiaexcmplaluccurrunt.Alias Beneficiaomtalia

au-

loMnts dixe-

IncM/i/islicer

in pr^din Detreitli,(jim noii<.

cxmdtaMTani adaMmmtar r id quod in fintpH- ^


cibu.s frcqiicntilT^mum jCumad Canonic3tus,qui
ipta

Qu6d

videtur indicare.

Et fiig^tHtmttim

fittpim^.

ficiisetiam Curatis,quxPatrinioniaiianonrunc,

pcrconcurlimi obciiiendi lunt

(atij

ipfa icntiac ftadm exprdfit > lic dioens : Si


aMstr ptrs CtfitHkeSgtt itt^ Eetlifi*,thA9 <MISs.
Jixtrg dc Fhjtouc. Cjtm notif cUm- Et Cap. Ch/m

Hmniiqttalibs lcmperficincofi^aiioneirerCmdi. Vndc Hifpania adconcurlum pro Bcne-

mnimr. EcdeCuFactiin

tem

fiifficiens

queaniilocusreiinqutvidctur arbiuio,

loqucndi

ipfc

fcilictt,

iu intcrpre-

n non qucitbec capacii

dcbcac

non dcbeatco-

vt

filoiVlire a ttUi ^fue fcdn

fffdeflo; finede tcittrticfte [et ie f^ttttObi^o.


Sicille.

deprchcnditmis

ciucionibiisindifcriminatim fidesadbibcri

enim poft prrfata fubdit ; /> diriint qMiiUm.


Non ergo iuxta propriam Jocuta
rocnieii
icdalioruin& cerce non plurium , "Vt modot

lic

frefeirtar

Sd-

Scccr

etiam dc cauHa po-

alia Ecclclia Pra:Iati

p.Cj^^
f
*

'

'

pol-

func,quiapcrcos resmcliuseftEccleilaiticaprovalde ad intencum confbc Cap. Ai


mouenda

&

i/Br# dc Inftitutionibus,inquo

Tercius

i^ijotirt*

fic

Innoccntius

mHndsmni fHiuenHS nuaedtit

tedlM* ( Conftantinopoliianum Patriatebam)


vt vira. tttterdtos,
ah)^ iiomos vndectim^uc m-

&

itcltfiis , &mdximc i
i^ikmnimf^fimm.Stc Ciicaqiiod

^tnem dnxerint^ in frieditiis

Mmi

.11

Glolti

Digitlzed by

Google

t6
Ctofla

(ic

y^ntm^t^baomm ttfkt ,iiim-

tmulo loiijkt debonitditftrjonx. Fj illtiJCdp. Alxos,

de uuogiutii hfiitw.

Sic

t ad rem

iila.

CircA CitfmtXlL in ^M*.

roagis

loflnnts . Afij^reaf in Glolta nMigindi ntkMiem


!(rri
it nouo contterft. Vnde non
feiUu,

mt

De

obligatione Confeflatij , ouaDdo,


Pboitens ignoraittiS.ltboraivMdiKia

VaKtiuiuum, vc Pauiarcha vol<:iMi,fedaliun

decttamdebebantainnAri Aabjliend^B coniierliopb admiin.


autem valde noubilis circa boc dt*
|(

ftiii^, qtilvarar Fr. Enuiianiiel Rodtrfctii


Itme t , . T^l. nnjfjl. 3 ^ driic. i. vbi aic quod
fi Rcx in proiiUtqnc procedic vtOelttatus Pontificis.iuxtaconciifliones Alciandii Vl.& Pij V.
.

tenctur Dicecefatios eligere

Iioii

ndclibctconquiljtos ilccus
iius

fcd tdoneos

procedit vt Patro-

fi

quia hic ad Dioecciaaortun elediionem o-

Pro quo addlldl Cap. Drrfm/RM 16.


Cap. Hmtmnr 7 1 dif>. & D. Anto-

bligatur.

^fk^i. 7. Si

AinutBi./.

7i/.

12.C1/. li. $.4.; pnnafio.Sd.


nihii

habetad intcndmt,

fcd tantum vt fuiidacores Eccltfiariim idoncos

pcictiteot rectores carum Lpilcopis

OtdtnariofiMtali przlcntatione

& horum

irrica lic.

Eftau-

temillud ConcilijToIctaiii 4. aliis^. x Cap.


vcK) Htnsmitr uoftra potius politio robora, fie

cnim

iltud :

Bmsnm

tffirdmiiixta ft/iclcriimCdnDmim

tur.

fmkttd^M tm^sttu^

vt^r^

JiifiifidtMr.^nijia

Orifiimtttm
innnun
vtin

tiumit vtniens PrtJrfttr ntn

Fjilepis * VDl>t! fnndtis

MUt nb eo ptr (mmtnJttiti-t! litter.u j'if(ifidr

fifiofe,

cft illud

bic ibt-

D. AuguAiiii io Sermor

nfc<tnohm ad populim. Ciim crgo excepcio*


ncm addat vcnicnti ciim Ilttcris commcndatitiii^

co aperti dcducitur id , <)uod aoica dice-

fyoi cx

Oce(|.contingere vt quts inculpatj!

ignoret matrimonium clTe inuaiidtl

cura aiiquo iinpcdimemo contra-

^um,ci^m fadien fikt fiiiSe in comradione peccatum.Tunc quidem fi notitia nocicura creditur,
bona fide rcHnquendus. Qyod betic oblcruat P.Thomas Tamburinus Ofitfinh i.lii. j.
in jua

m. 9. fiifficic
parrialcm.

tamcn

(ibi

-cmiii bonam fidem cife


Vnde fcicns peccatum clTe fiirari } fi
non cHe obligatuir ad re-

perfuadeat

cateCap. Vutraimus

nir

37

himm. Vndc& fiefbm iihidorum Canonuni


luxra

iionis ,qua; in vfii cft

nominauerit , a Prorcge, PrxCdc aut Gu


bcrnatorc prxlentari finc icrupulo potcrityiiifi
in alijs quniitatibus miniis habcns inueniatur.

iimiliccr

tii profiiturus. Sicut

fuo eA in crrore dimit<(

traifio liccrc dcbiti

pmm tameo eocon^

pctitionem

iugc non amplitts obbgare.


cxcmplacongeri. Leander
l}iirat.

Diana

Tr^.

?trit 7.

TViiS. 14.
d'.:cit

circa

aut mortua con-

ficatia poffunt

Tmmi. ThiS.f.Ol'

i.Qu/i^. 127. dcftifq.

nori-

tali

& qui poft yotum caftitatit

Marrimonium concraxic j

3. Rtjtint.

Vidcndus eriant
Pmlt j o>
19.

&

xo.im fbtt. Vbi Bovdooam ad^impcdimc-ntum petirionis dcbiti, de

non ingcrcnda noritia ob poicuium,quod regularker etiaro txcunit conmii*


quod & in huius gcncris impc(]Uo rcguiariici

tendi facrilegij

dimcncis, quz

lciitcec

dirimcncia

non

funti part-

icrvidenirafleiviMliini nguhiiier cniiii

poKft

dnifrripeneuluai.

formam crgo prouiEpilcopus aliquem ta^

iMlinitaaccipicnda.

(i

fiitmionem

tendus,(i dcveritateedodlusnihil cA

C$rca Cafut.

XiV.

leni

Non

36

De rerum indiflferentioni TCn^fioiie^


Titulo 4. niim. 45.
<k quibitt

&

vidctur autcm diftin^io prsedidla

quoad praxim quidquam habcrc momcnci ,quia

||

fcmptr Ilcxin huiulmodi prouilionibus Bencfivt Fatroniis proccdui ucque cnim fc fo-

ciurum

lo Benefictarfos conftituere poteft,ftance przditix dtk;^arionc

fcd

ab Epilcopisdcbemilli Ca-

nonicam in(titucionem accipere

credibile il-

quidem non eft Pontifioes omnimodam ad cffc-

^umadc6

Ipiritualcm contulifle pcrlonz laicar

faculiaccm

, licet

tque..

in gradu fublimillimo conAi-

VtPMfoiMis crgo prooidtt, Keet

ilfiiM.

Patrotutus ampHoribus priuilegiis gaudear. Et

in ncc tenetur tolos proponerc Dimceranos, fed


condignoa, vt in Cap. Dtttraiimu dtato dicitar,
cx vkimis.ficxpcdire vifurn fiiii^ii^ aJuocaros.
VideaturBoirms Tpimx. Titul. j.nHmer.j^u vbt
,

quos cicat, affirmat, ceitunicflccx


ttnre iuris minime cxtcros excludendos , neque
VHaffl efle Textum id natuentcm , il-d tanci^mde
dc coi^tuentia , de quo Mtm, 4 1
cx

aJiis

Girdeillis P. Francifcilt
Stkclu Lib. 9. Qu^efi.
fefi.

poA

fcripca viius

mtm. 4.

&

&

tyii vi-

deacur dignitrimus: qui amrmat vt vcndi indiflb-'


rencia poflint abururis, fulEccrc

fucuram

iaduram

eoruflx

quz non vcnduncur : hzc coimi

debct rationabdis caufla. Cuiu^ quidem 1'


tiodifficilereddirur, ciim communiialfafenten-'
feri

tia Ik pro bono Ipiricuali altcrius in cbariQteo


vi|pe,vtvicipudcbcat afiqundo
culoexponi. Videturcrgo hoc in Dci bcnignao
indolem ic&rendum > qui cikm Cciac bommes ad
vttc fiiAenatibiwin comibeidis indigere , (ic e*

exerccri permittit, ac iufta reputac

vt

illa

ccflcc

anxictas, quxex concradbtntium praua potcft


iaiencioneconfuf gere , dum quts nihil pranum
intcndic

fed

qucmque fu

conicicntiz relin-

quit, &remittic, folumqueipfe vtilitatcm feruatis regulis iuftiriz proctirat.

Thtologi

vcrofiroili

Quod

ratiodnarione

quideos
deducuil^

tum cx difcutfu dCko , Hcet non itacxprcflus apud ilkn babcanu ; tum quta in Scripcuris nihii
contrarium occurric : tum deniquc , quia Ecclc(ia fcicnsrententias drca hoc minime fcrupulolasgrauium Scrtptorum exurCi oihil circa illas,

i^fioi

daaMUlc pi^cf * Iniinit

ficnim inueoiflccy

Digitized by

Goo<^I

lMflcr,vnqile&^MiiudODe

pridemiauio-

iatn

biMli profcrijpfiflct.

^r

autcm doArina didta cum


communi rcntcntia de obligariora: le cxponenJi

t>

morti$periculoobaltcriusliilutem,quod&fi*w

cxco
quod non

p.

TlitUlo
^
ir!

roborari

nam

& QcdamilartJtim

rurD,

quiaipfc

eo

pcrire.

Et^o

ctiam vcndere rem indifFcrcntcm


miliaris pcrcat

&

&

nc

liud

iu

non

fuluto Rcj^io

pure poenth,eorutn
foluert tributa

arlrilrio reoiitncur^ afi vcliix

&

tenditione iliascmunt ;
quia quod cutn vno.
amittunt , cun aJio lucrannri pcopieraaciauentionis poenami Sic

iUi

4* Conttraquos obiici poteft , fbntc obligattone tuturali foluendi tribuca, non latisfacere
eum , qui dch-audar ex co qu6d l pcriculo in-

Pontiiiumcxplicans7>31rirA<^&MH^,2

curretMli poenara expouit

1|. jt0.7...79^l8;tk

gprevcftmpcri peticulo

nihii

vnquam

niiuns

'

Ibluat,

vendicioae ofiiciorum.

poccfi concin'
,

ficque

ncqut

qui ea
nutlu;

fit
,

vjlus

oblieationis
cui facienda

cfirefticutio, cootcntusericdiauna^iuo iilofo-.


iciHoac

fi

non

ci

iohntur,

Sfe illam fpcculatiue Hctcain affirmat

dcbitor periculum amplioris folutionis incurrat,

ri

P.BardiinSfilr&M LH.i.j^i4iS,i9.

ad quod cuadaidutn debitoris poieft induftria

J^SeddefiaoiHidmnftnonmiex

incuifabili nccfffitatc pracfticandam

picnden. SiaottneOnilmPriadp^
obligationis modo contcnium
iiiorumieaceniiaOo^orum :

pro quo

Mim.6. StQe vendcaceai Priacipem


obiigari 1 conpeniationicaidanwot B, deqat

nw. ip. Videturcreo auftor

iftc

incuatibilem

necei&aiten vt rariiliak coatimewcn leputaret


beni ^cerenir dettao Hdtatai cfle
pofle.venditionem. Et cgo quidem id latis vero-

ipfi &tc^ntui:

cft

coHeftum

<

pocuiii ciim rcucii nort ita

commodi

copiofum fit , vt arbi-

architeai funt pdUdlit vndfe.'


paflimdiftraausfiunt, &fraudatum enormiter

tnorum iftorum

jFtlcum vcrifljmii conclamatur. P.

iil)ili^wli*.8.

Tamburinus

eft^opitt

qujecx violitione naturalis


iuris fatis eft tnanifcfta. Vc ergo do^iia iila
verofimilisfit, videRir.dioendlan obligariooem
noncfrcdciurcnaturali,fundaritamcn in illo,ac
cflecidem valdc eonfbrmen ; led Principum vo^
lonwti prdcrrim inm*ti, qui propterea, dtun pci*

occurraniaaMeme-

aliunde hiberi

cquidcm.

obiisacioactm cilc de iurt^^titraii

culpam exprimerc

celcbratas cognouerint: quidquid

enicncxillisad nccrlTitatum

ftarcr

wnPifnciptf timattntilitaant,non

iudicoA iudicabuni etiam qia vendtciones

non pridem

ied quac talisjp-

Iqrotiacoaiedara ) Picent quia pcnwae*


preffit, culpam ticuit. Scd contraj quia cum

fiks iMrt

<*r 4.

qma

liber euadat

"T^

fpectalitcr

dium

ficut

tatioiwaiodot vc

fimile

& conlequenter obligatio-

naturaiisminiroelijtisfaciat;

ratiooe contentus

>

& fic fc expooanC

-,

cuip nuiabili Prindptt

enolDBKnco. Et idfan dicendum ft de menci


prardidlas gabellas, q uibus ini pucandum cft^
4fiaudencar,dam ncn inuigilant-, quia fub hac

De

non intcndunc con-

vd fraudare

pcricujo luendc poertae

40

l^na

quemihus pcocatHli pcncults obnozit)^ ninane-.


re: V, Banii combaat inafleito P. TadBbiiitnai
in DetMlogMm
Of* > > 1* 4* WMf; }|* ^TAff*
Jic^c itHm. 16. pro vino maiorcm rationeai relitrac
vul^6
eicofari
Caupones affifniac
?"
.Qibafinus Tomo i. Ui. 1. Csf. 9,MM.j^j, 4e
r//i/. ii.MirMff'.3;i.
alij apud Bo(riumTM3
Lcandcr Tem. 1. TrscUt. 9. DijpMt. 9. i^^. 19.
Grca Cdf. 1 1 vbi de Indorum ieruitutc , videri
potcft P. VcrricclK nobifcum fentiens .S: Bulh!

C^pHt ^f^K

fykiis

traucmrel^i iMturaiiircdcuaitu^teturdelcge

-faxibiienoncoopcrandi peccato alterius vrgctur,


multoties dcbcbit i vcnditione ccflarc , aut frc-

CirtVf

neque

Ircra

-in.

dlfta vedligalia fTaudantcs-

,
vcl alia probibiu veamiarj-& iiinilia quarcUmi. nain Ucet'.
de ioie iMtnralf Princip%as oibtica lebBnttm

Licec

xafco^uis circa obligucioncm itiam ex gcncrali

<

to. Tra[!.

vcifligali.

qui concra prohiblttoaen


fccant , vel palcunt ouc-s in pratis

cnin ez oniiffione Vnia aot ahetiiis Vemficionu


non videaturgrauis fuftihcnda iaflura dumta-

eos, qui^in Suroinibus vetitis pUquitur : DcqlM.

eos

rcs ipfi fa-

c(t

ou >
fc
&

Riftlat.^. lcilicec aon pec^arc mbrtaliter eos


^
qui merces vetius cntducunc cx vno tcgno inft-

pocerit quis

quod mult6 minus

Cafpenfi, &aliisicquentia pronaniian vc -prolMJiiKa

IH,

^ proponit Diana P4r

dum iniufld

inuaditf voluntaric lc pcricuio ezponit

5 5

Ty'XNaUatrO,

41
.

proptcr dcfcnfio-

IKmvitx,honoris I & rci familiaris potcft quis


afiamt}cidefe , ctbmfi fciat in peccato moricu-

ciiani'Talr in

num.

5.

prpximiim ccrtat damnat!oni5 non cftjCiim polTit


iiK}d6 pcccans , dc pcccato poUca poeniccrc , &
^eftpr^atapontioexaKacoamiuiiiterrcccpt
lciiiter

^uentious.

inacci<littn-cfoideqao^t(iitif, vbi pcriculuin-

toon

ui-

-Oe OOllgaf lOflC tabUCatUID*

habetlimiratioiicisquiaid rar6contingit,<?k:

oppolito litjuerctur ccru damnatio

VUIi
K i /.

r",^.
.h.j^
\^ltt^
K^a^Hl

Non pugnat

3i)

nxt4ntiim,denonculpxroentionttfiMpn^ad
iUamfol^mvida|tKW$gc*
.

"*

Wi^r.j. C^. 7.1.3. w.j.

abiolut^ in doaiinoofficioiiimonoiumad^

-.

..,.>.

natcicvcDdicionefn.

'

...

Digltized by

Google

AD YlTVLVM
-

CtfCd

f.r of^enJIt;

tl.

licctquoadlegcs pacnalcsm.!iu5ab

eo probari pociiiflc proouittiatciaco . /r^i^ilr-<


Mf. VndcncftpttiirqooadfiidhiniioiicfttmM

CM^ m*

quood poteftaccm
4Dianadi<
quitmtBfie lyBdeMicft diftinaionc

ieilRiiitia

dtgna ccnrurik

fecus

obligaiuli, &iiiaiBcipiei]4iia()ttod

Deoblieatione lcgls ciuilis in foro ani-

Cucacap.<fA.5.ProaHd.ara
lll.dequoai:TlCub3.mWI.9.&^
.f^.am;^eiocii.dfeitofid. g76rarn?nXT.?:rgi;^^

Quod

^r*^UnaFMtt jo.Ttn^hir.i^.Rtftt.

43

llencciKiMnaliquomm

A:

nonexiguxauitoritaiis

Iqcs

Ittiaffirmanc

44.

quidem

adducit

noa

ciuiies in conicicntii

b^i^ imoi&MffUtoqwdam neqaeoUgaK


podc comendunT. Qtiorum

rcrolutio

non

vcr

noii obftat aflcrtioni noftrat

cflecxTiitulo^is

vix rdiicef

quieara in partcro

inclioaiit.'

VOaenim aucakcrahiruiido nonfscic ver. Vlde*


dusLeandeiP^w* 3. Trn^tt, 5. D^.io. X^m^
'

^t''
rirfiiffinipnni
Qsi& Q!f^ }c.cauSa$ie&aomlM
27.

tot dCCBIlit

ctefil fticot laiMiAin ipfd

tantum drca leges p<enales , led yniueriim


fMMdic,liciK&co(um. quiapiidcBMidMiw.
ianir

non

nent taltem fub mortali

'i&j

obligarc

CiresCsPtft yjl,

quod

8c

fay Eccjeiiafticit aatuw

^.iJ**!Sl*
toqueMdo. Sed feiiu^. podiaw iH
proh.ibit^ ludicat atatus Auctor, addem, Kr

<

De 10011^0 ptr viam riolenti* ad IiKii-

((er

cas Cancellaiias.

te^^liitu^i^SS^^^i^

De.,o;^Thulo4.Cp..

SSS?:!li^^^fl;:^

V|.(iialtonUafdbnoarcgi-

h Cfupcrcdbiiiddito^feWfc.-

?"s m

Regio CoofiUo

ilimH\^mHMSfnMdlhmkMjcriffgi: dtios.
conchidic : <Sr cmmmim t^emt

hrtcras Generaiium

illtus fine fic

ucrfiis

m^i/4fli^^MaiKw,idficciobl%crcoonpo(ic}^
Vtptmic de feOo non obligare fubnMrtaHdfr'

tatis.

qoando. Potmt

eml

ampiii^s dicerc iuzta ea

qmeex P. SuariodedimusMiw.j. huiusCaptas.Ec alijiettamamplci^imiur , vt P. Valcmia t^m^


.VtmSo 6,s. QiBd vtrl' ^timti
ccrtum efle de fidc, qucm addu-

z. Dijf>Mt.j.Qti^(f1. 5

vbi

ait vidcrt (ibi

dtft ftcfuhur

P. Salas Dijjnt .io.de Le^iktu

mmk

Et P. Granadus Ttm 2.
Cttroti,y. Dij^ut.x. num.i. vbi tamquim vciita*
icm G^ticam contra brerieoc >id' Amrict
quod & indicatLczana Toim |. iierh. LtgtsRtfftQKortr', firibit.

7. 5.

jrMMn,i<4p. Licet Sotus apudP.Valentiam


iictuiMAtotaaclfecoiitaidtt| vtoppafinm'
ilr

temerariuffr.

&

MMT. 4.
alij , noo idc6cenieodi func i^cenfurA
ftBMi(iHm'pwrfWI reviiwithai iMtraiii qvod

Nec
000 inmiam
.laclwio, tcCTfiiril d^gwMrfrullfcntwbhi aih cft
cnimffilpitfaiio. Ciimenim vcritatem diOanr
quidcmfiarbitrarcntur, minlroctacuincnt.

dicM k cooaario

fic aigui

poftts

vt cbmnnmrrer reeepcam cb AuftoriiNis amplo*

^ncur,^cum eividencurqadinieamf^i^otf

cdmmnMRr apod

fllei

Waii cdm

oitiiit^&ie

oppofitum grauem cen Airam


mcreatur. Quod non ita acddcret , G iccus de

inquam

tall

cuiu$

loaliHie ftncirent; ctkm

cntm

id fingularcfit,

cxprimcrctur fane: (ic eoim fenrire, & non aperti


faccri, iugcnui Tbeologi non cft , & hic vakli
cxpe^eni|Vtdo^foipiofete^ notieximerentur

tam

quam videmus

incuriiflc

/""X
1 f

Via poft

&

VtMam

in contro-

aliliode

COIC

fcrtpta ctcatts locis

non'

nullacucoerunt, dequibui
csoitc coniroucffig, dnm Rdl-k
giofi inter fe circa iu przlarionis contcndcntts^
ttd tribunalia przdi^ vaide fcruidum habu^
^

iccurfiun

& res eft raro quodam

minata: virum

cfl

cafus buiulniodi

arbitrio ter-

hoc loco aliquantulum


piouc

mu inftiind Aierk,

cxrcjt

diP>

currtfle.

Ftfn |>rlmt$ab(uame,vtiu&em agamin iii^


^uae aU morcs Ipedanc , urbas cz ambicioni
ipiriiu concitams,

ezoru iadcftandili

%>

giHando. Nihil ad mcifta Iprituum pondcncoriDorainoreiinqucnda. Qujs cnimiaecfin'


Atcuic iudicem lupcr Religioros , qu^ft moraor
,

Q^muisautem

Gnc quitiullam cenfu*


Ton iffidint , vt Imnnet Pomios Dif^st, 2 ^ .
nHrrt.ij, P, Arriaga Toma 1. in i. 1. Dij}>unr. 16.

44

4%

ReligiofoNm

proptcr afl^crrionem pracia-

noneigoaudicndus Philtppusi

entepaninqai4HiiTlN*IogMl0^.tft

Jpfi magiftri

& a-nbitlouis

pcrfpe^kiuacque

damna

(atishibent

eiaai nug|unidiaeui,cuiiw

Milfaid><alil deftiiiii mBadtw


eflcindorijo Dti m:,gis

quam

>'

JWedi

habitarcinpco-

cacecum cahenucuiii ekgow,. ' pcaeiacionuoi


ceMMpfH loquiiendam? ll^uiij erit nt^^pm^
.fltfi>ff'f tmm4mikims sStim tiiceitu DMmn
Mmth. aa vne. s^mntmfit vetiitrit imtr uf mj

ftri^ftv^ mimfiir. Vt praKjari didum i


la f (. & fcholx fiue alumaoft*

Caffidoro ZiK

fermaliac cceleftis Magifler


dicere vcriiCmi potuerant

hc cuatdtceret*qui
: Stte im rtlifimm

mmic,

Kt-fiam jkmm tt. Qtf. 19.^.^x7. vcin'.


rcfitgamus rclis^iote abreuumifldonis confcquc-

ciameflc lcgirimamezplorum aaibitum,&a(i^.

matampropcer amoremr Chrifli fcruitutem


fcruire.rcgnarc eft,&

vera eft iiu

fic

magnicudo ,

aGis

citf

coram Dco,in quo

cfle

maioicm. Stmm^

T^^,tfmiiim.mmi^0fim

Digitized by

Googl

derfances condeainari t quas 9c de!egactoiie

,T!ondtemilUinvjnam

g!;riiin pdrif'

Vcrba lunc Diui

Knim.

fic icnbit

Mditm , fwr

futlttjimits.

verbis Achalariei

Catltjdoruin 11^.9. 25.


tHiat vt Itcum dpud vos bs-

qcii .ipiul

L$ifum

calj/imp!.

Seraaonc Uc abilicactone

Hoc fpe6kx

Ec<tuoci ad

claudcndum,
kttt

Balilij

lmd$ JBmna tn^dtrttitm

&

tem

cogiiicionem,iicur

modi agaidi

Se.

acdo'

Qjod

InnocenciusTcrtius apprimc dignofcens in concilio Laceranea11 ,cum circa cckbracioncniirieMMliuaiOipicnlorri,quapud Monachos nonnullos non tranc
ia vrujopporcunc.difponercc , lic lubdiiiic aJmcftici giibcrnacionis.

Koceni MMtem in

humfmAmit4tii

frimordtis diui

Oilaiiatfs Oritnis vkmo<. Ahbatts 4J fr/tjlindum

fi-

CTMxikum emrtwmm ^ tismfimi


kmi^mfiiCd^iiMttMnmi tx hng ttft nM

bscouiiltum,

fkmus

infwm.ttl

oblcura nonef)

CtiamThcodorki.aac alMriasex regibasRooue


dominantibus , vnJi. & Ro:ii3iiis Gochi pcrmix, vccommodos quique
iodiocs babeienc , qaod i Caifiodoro fie expreffum Lii. 7- Formula j. Cot, DcoiuuMte , fium-ti
Gtthts vok^um hs^iidre permixtes

ne qu4 imerion-

^an ,vtfi/okt, iudijtiplifutie ju^teretur^neceffg^tm


JbmMVi immfiiUimem vifum koms monhn hnH
<

nuj

'umfrtbMum , *dvot Cotmttm defiimrt qui fecumHtm


nellrsimtrdiiosCpthotbemdekm Mmfmms
Romanum tutumfmrir

fifiidtti^imtrG^hMm

&

^ffrtn^emgetium ,ddhiHto ftktprudtme RomMmtCer^dklt rdtiem difiringtre. Imer duos


; ^em.p^t
fitsfer preuindn
vnuuf^ut fua iuru ^ruentur

qUs ad Cancd^
iariasRt^iasdum veaiunc, magnum folentimptdimencamexpcdicioni negoitorum infcrre , ac
negotio promouenJr fidei ilon pariim obelTe,
cuius peculiaris cura Regibus noftris a Svdc c(t
Apoftolici lub graui confcieutix oncre dcnundata , vc ex Tict^ i . prioribos eft Captttbus ta^
nifeftum,

48 Qnoiiigcnerc illud obkiuandum : w-*


nit.quod li concingat Patentes aliqais lineras
,

litigatioiiibus

ccllari^

acccptentur,poterunt Rcgix

nuiaic

Can-

cxtraiudicialeai nociciain

li

quia cciTac motiuun


Regiprohibictonis,pacislciitceccurbands pericutum;
quia in rcs huiufrrtodi noa cft coniie .

&

nicnslaica Prztorta nili cxgraui ncccilitatc fcin: TOde neque pro hoc videcor Regtaiui^
uo, qui fcmocr rationi cll (Sc xquitaci conformis , vrgcre. Pro quo flat id , quod Oom. So'

geiiere

i.TodoJofidl.

Oc

ccllantc Anali caulfa diipoli-

OA non obftac h

riontf.

Rcgio Confltio

non

(emei iudas colligi Patcnces


ip(p

Quomodo crgo

vc

abUirdum

R.cltgiolb.s iudiccnt

nuior abique dubio

47

St, iiidccorum
feeubics , pro

ratio vidctur

4"'*

P*"^

vrgcrc?

rclcripu R.cgia, de

'^i^o* Doni.Solorianu$TMwa.I(^. j.Cdp.ie.

numi^.

&

in Policicl pag.^jzj.in

fine,& 728.

quxdam Gencralium ,auc iupremonim iiUoium Prclacioicam mandan non ftfctii^caucum vc

nanturin Indiis execiuioni madari, nifi apud fuCon&Uum fuainc rcgiftraia}

premuii^^iUajClMn

Jd qddetn^fr&rupoto fuftineri
jiunJimi cnim
i^Qfi

cfl a

poicft :

Cirholico Hegc

K^ium (y^otiliuuidcccrnic j

9cifti>

cuius no-

athil

immu-

concrartum prouenircgiaillavox apud CifliodorLi n Lik

icaci Scclefia^M aperii


ic.

Vbi

&

6. FermiiU 9. conj{rue adroaac:CM/4^/tf/fDi

fi^m

marntrmit tiH inlirmmm* ii^tid , ^ud-

do iUud ffdtum neiu

effe perfpexeris

nuai C- diiuius

fgt^temumre mdnddM, SicillepauuDOoi) ic^i)


CuratoremaUocucus. Entaiaerd camtaltadtl^
ponunciv prababtli falcem fundamcnco difpo(iciones nituncur

&

au^rius

fapicnciuan

ex-

irinfccam concinareauAoiitatem potc(l,&filffi'*


non dcbeanc ftatim quafiittli 9t mioilifA*

xiCfVt

jitfimlmliciTom,

materiam releripcoram pro Reli'


num. 07. & Poliricx ps^. 7 }<?.

lorsantis circa

giofis tradit fuprji

non

regidrjcas in

& remitci ad ipfuin, vc at codcm Scripcore

ctmftac prioribus chacis locu

quia.n ica

ftereCj

aiiquorumforte inftancia qucrelanciutn intcrcclfic

vttlcurbeliarum luipicio,

ligiofi in

pofteri^m rirca

calia fieicnc caucioreS|

Rcgijquc: Coiifilij tnaiiJata

dcancur. Focic

& vc hocpadlo Re-

minim^ concemni vi^

& pro coJcm iJ.quod .ipud eum-

dcm cxut num.

^6. cr pti.

%. Los lefuitaif

-ji^).

^lam non habcrc locum oflv-nJit c6 quod nihil


iorum gubcrnatio urbidum habeat, a Kcucrcndidimo P.Generali ptcne dcpcndens : Atjue u-

.jqao

dilfi

tucrinc airccucz. Kacio eft

vbicircaRcligiolos Sociccacis Iesv rcgiftrumdi-

fic

Rtiicrciidiir. G^ncr.iliimi
am aliorum rtOO Ce^
giihitas uaitlinitti, iiiL{ac a RciigioUsfinecoI''

itri^imus (ogrutores^vt

&c.

'

nouum modum

& l!andalaeraai<^

mitemRommuiRoiiMmmtdm,

'Jioo

de quo loqoimur,

folcntciiim tiirb.uc Rci-j^ioris

^uandoque ilia , qux


gubemactonbinducttnc ,vnJe

familias

d{fic (OHtrMdiclioae Scc. Sic

.^l^|U)usconAttucum

Edicla

A-

EmmanuL! RoJcri-

^^.drt.i.i. Aiuertenium.

Illarum aucem tacio in cilu

.habetur Cap./i* Singitlfi dejiatu Monachorum.Sic

'

ff.

regui

pcntia foriiifccus iiifpiciuticur

Sic illc

46 Deiode , fiua plurimaium iiuec RcligioLbscontroaer&nimaedfio ex nondaeia^


Confticurionuo) , variorumque fcripcorucn ad
infticucuro pmiaeucium , conructudinum, ac
perlonarum pendc , ad me tlla non i'pe<^ ,
acbiirorabcnamiiTizpofle Ubs riti.ac re&i
quacnJam enim experimenulem
componi
icieiKiam ida rcquirunc, &. perlonarum incimio-

i.

Fr.

afflrinat

niti

pi-)ftoIic.ii

cus Tome

ieo nulliim ii^nrbinm drsnrt pntt

Vbi crgo difturbiorum

vcrhn

coiillac abcifc

tlliu?

funr.

penculum^

calealiquidpoceftfineRcgijmandati violatione
pcrmiai. Tuncautfmin viroquefbro valida

'

adU virtucc Littcrarumi


49 Iltud ditfirilius , aii cotte(flis Patenribus

runt

idem dicctidum

fit,

valiJa icilicct al

futura.

Ad

quod dico,aAiancc collc^ioncm omniuo v.tnon eft fiindamefkum quod pro

lidafisn; , qiria

inualiditatt: vrL^fit

iurifdiflionetn cni

n fuprcr

musPrzUcusconfert , aucezercctinordiiiead
adlam,pro quo iUam habec, ft omniilo fpiricaa'*
liselt
qiixdum manifcftc impedita pcr Supe;

riorem potcftacem non cft , iuum fonicureile^


Aum: noneftaucemliiperiortaica poceftas, vt
conftar.

{O

Ad quod

dici poteft \''imv

Superiorem

daripofleranonedetegationis;quia, vcaicFr.
E trinnucl In^r} t!!a n h.ib.inRegc^ noftri in
,

&

ordiue ad Paceucium deteniioiiem, vnde


coufiqticniar tidencor habcre inor^neadcfltrAas
nrionc quoraai fic prohi,

!es itfis lefiihinces

&

biiioy

Digitized by

Google

AdJuiones adThefHtrim indicum

14
bkio

cx vtilgari .ixiomntc

i^oifutittt&.c

(juu
la

cum

^boc

ca jaiplicuJinc

di adininiKtuo) X

lictt (iias

fcclus

do,<j^uu poiiunt

aAis

velie probibene tS'

Emmanuclem dc vcroque foro ioquciitem cttato bco vbi fpccialirer devi(i,

tatioiK id txadit regimim OrJiuis vtl giAtmdtiMi

ctmtmtntt : raiioncm rcddern his verbis, cx quibosprzfiium deducit pofitioneiB : Qmsinhtt


ncn imptdxtKJ ggivrnttio pri

AucloremhuiK Dom. Soloixipo

Untnon loqoanir in eafu, de quo eft

qiixdio

quando

illius canoen reloUitio

do

non

cooBa
earam

interpretanda

fi

fcd

& licct rr^iftro

lius

&rem

oftcnfts

Incdd^icompcrtMO.

non

Nequchoc vidctur

mttMtur Rtli^i(^is

Ecquidem graiic eft Prxlatisonus


&aliquieorumpro viribus funcconati
illuddcclinare i acReuKndUrComnufiarius
Irdf.irum PP. Minorum, qni in Re;.^i.i Ciiria rciidct ,idohtiauit ,c6 qu^ a Kegfirex tribtu,qui
cidem ltRefpolndiafumoiiertinnirCbntilio,ad

in rifdsm

potcft apud Dom. So4i.crm.7)o. S.Tr^i.

ait iJ

Inrcntnm

qui.ieft

nuJum fafliimrepugnantium

maodacis Przlacorum

&

ftntmi agamtts

gcnerc /upcriorcm rupplicatiooc iotcrpofit&egit vt Commtflarij Pacences rcgtftto fubiieemi*


tur, quodcft lacilcaiTecutus. Quia vt RcucrcndilTimus Gcneralis Ordinis Prcdicatoium tcgiftro Patcntium iuarum mt^is videbatur obfi-

uuitmcionem,dc hoc

tur

vcl

li

habitus

fi

ciimcamendc

vbi caii lecarfus

eft

valore ft-

non laibe-

&

Patcntci coIIclIs; poft

cft

quzftto, an vim nibilo-;

vidclicet

co nonobAance,
eanim tenorcm

faltem tn fbro interiori ioxta

profequancur aur etiam in exreriori , li non (inc


(jut reclament mecu ii>currendz Generalium
.-

ftere, in Regiisnouioribaslcbedulisrcgiftrutfi

ofteofionis.

& pe-

^4

&

CikmergograucooHl

nMiijts faaiicaiu

uliaiiscircaillorumPatcntcscurra,neiincrrgi-

amiHordnti'

non fiicifcnJ.Tiitrcndum , non videtur


penitus improbandum iudicare. t prztcre4recorfiisiHeadProieges A Audiemiasinon ptohc

m vidcri

non .cft vccoiiaiiic vdk ipToa PacaMn fiiai

Prmncm

dum

Ciim autem ReiicieiKfiflltmiis MiniflerGeneraKs


argrJ fcrret infcriorcm fibi Pnlatum iii co cflc

fic

Dom.Solorzano

bus^d^tm &jtltm frmtorjUnRtgwSen*tufr4fith


Uri,^tiiurm^teftrRtl^ifit4li8mmPMiriitkt'
idProre^es ^O" Atiisfrui-n
rum ntnieiifiuntnr
iul Re*um StnatMm
rtcmitar ^iu Mi<0^^M,
Mrimiir,iKKr fthtdidm fkfrirtkt^t. SietOe. Qui,

rcgiftri,

ftrotrankanc,intiniator.

mm

boDofucccliut commitcit,
, conditionibus

vrgentibus fpccialiseorummencioaddita,

noticia

haberi,

conucnicoter improbatum , dum (ic ait ;


ttiMi^ diO* Litrerd
mmpttHisimittidckt :

prxcermilTis.

lorzanumj[i^r4/Mp.

licet ali^s
ipfis poftit

contcntorum in

CwH Mir<

^:?

&

Cxi^'

auftoritaci propria; conTaleiis

libitum clia uur,

Sc

deolHcio Dclcgati. c inBfe^


tiai|agaacelMtaB^. , dc clcdionc alibique.

fublcqui dcfcdu. Vnnlcjuifquc ergo vt po-

tcft, ftatuic,

eidinarinai ftyhim
,

tionls Littcriinon CTcdi.vt cft iurc

Cap.

obnoxix non (int,

nonnullainconuL-nicncia poftc aliquatldo

vt fupreroi Przlati velinc

przlertim del^aiionem atiquam conttneant

ftium robiirobtincntjcumcarocn fciant Pontificcs prorcgiftro congruas rationcs occuncrc,

ante lecepwyneni snoUo enim mo*

cikm fcianc Ddegato

inucntunturdleclarare.

in co imitaiuurPutuUiLiasdcciaonc$,qua:ab[blutae funt

fi

vidctur verofimrie

Paimtes fuas non leoepcas , neque tntimataSy


Paoaioctis' etfeAum iialiere , ctkm idfic

conJitionalitcr ftatiiunt,

& ratio,

in

dtmiipficJtud

ablbtuia eft, ficuc

tnr i (ectis

Littcrzfunt colle^Z,

fcilicct

qitamcxeodefn adduxiracif. Eetta <iaidetn^


dctur diccndum quando Patcntcs rcccptz in
Piouinai ftmt
iotimatz ac poftei colligun-

illis,

Ac deindeprobi digrtoAnnci ex
Rcgiim voluntaiem grauia poflc incommodaiuboriri ,Acqnoadtb<umanimzcon'icicntiaspericlitari
dum quidam conftri^of (c
rcpuunt alij deobligacos fe pcnitus arbitrancur. Scd ncquchuc multum momenti cominet,

Kuaiquam cnim

coacra-

cflc

riuoB , tfd

vfu contra

cft

fti

oUenianciavifiiatioBeprainoiaadladoninicoucrfionrmvaldcconduccrepotcft. Dicoaurem

matur^i lubit^ virorum iapicntium deiiberatto-

alitct

(tnuiertenJts Indii^

umMur. SiciUe. luoatur inquam, quia Rdtgiola

zquura eofdcm pr{ftarc,lieiKC< g(a>


cauilas.&adRdigionum ipfirani

Pizlaiorum voluntas

ne,difpollttim.

qtiia

$.

trinuui iiabct Fr.

uiflimascfle

bonum

Et biqcvideiiiriain cofiAaKquid fikdc


poA Paccncium colledionem diccndum, iil

itaquzcircabocdiximus, indc vcniuntrobosanda , cum non (ic viii lanti audiortias conieB*
ncncia, I
nl\\i autcm apertiore affcrrione cor-

inuaJulan-

conduccntcs, proptcrqu.isficcftab

Rgybovalida apod lofaaitwbH

^tf/,affiroiatGdIsireeanameiiftumin vtroqaelbrob la quo quideai fignificare non obtcurevidetinranrccollcdionemvimluam Inbcrc,

do,lcda|{endo nc cffcL^um habcant. Sicucdkm


proliibcnc nc Epifcopi hnc Exccucorialibits c6lccrcntur , 6c Bullas in Rcgio Caincrz Coniilio
icgiftrari iubentiConlccraiiQnea quidem omnino prohibcrc coiiantur, & proprcrca priJitfla
diluonunci quo nou obitantc coniecratio aiitcc
fa&a,rouroliabebkefS;Airab
Dico
potcft Prilatorum volun.tatem taJcto clTe , vt nolint Patcmcs luas iouitis
Regtbus robur tn fero eon^nric habete * 6c
cnim Rcgia: voluntati magis feconformes cxhibentjVC cft

finr

quo Dom. Solorznnin in Polidca ff^. 7zS.

Patctcs ipfasjcd eo mc-

non pollunc autcm

quod

co

bcamur.

cxccptioncs babcac,dequo

Patcntium quim

ncn furriuri^

exiAinuoies maius cile inconucnioil

w fulNc^iic iUnd ltMnftiiaa]ia qu^ m

u mcuirtuiti u) ScliolaAicis, in prxknti admitto,

& dico Kcgcs nnOros magis

prorfu? valort drftinii

^ifiratz-'

dclic valdc cxorbicans

ab l^cclctixconliieuidine, noRdldifkomodo
ixcci>denda. Sin nio^ did poccrit KcgcswK
ilros habere tta iurili^oneni pro fbro auiimr,
vc Ccnfuras fulminare pofltnt in ordine ad cxccutioncm vrgcnJam,<}uiadelcgata potcftasin fui
amplicudinc ad idmnailecEtendic. Axioma 1tcmilliid

omoi

vflww-

Pr^^i^fr
,

ooii

non imMcnunir conaT-

potefias di^ta

cikin

'

fn

Pcrgic aiitem citatus

$.poft

ifits

Dodlor

in Politi<ia/

iic fcribit : 7 fgrtfu ttftit


timMjtifieLa pjt ^ fifiifit

addu^im

tmtnntnitmes

Oqffs fu^n Im fn^

*c

Im
-

fjoz

'

rci^i-

ftiatio

Digitized

by

Google

untum

Itratto

eftinellor

& conu4.'iiiciitior non

v.tloris (int

Qijod qui Jcm tunc

ccrtius

dcctarationein Cooftttutionis
'

rius.

In

darioaeiConucniuum. Adduncur

tdk feaSeob

auc

auc

Rcrgio

in

<

ftin-

nouio-

dc quibus
gubcr-

//i/>ri,qttacenus ratiooc illorum tnnouari

nacio pOCeft.Bcbocpa^eciam iJla,qucddc>


gationr Ti con:tncnt , dici dcbencad ordinaria:

Dv.-crcci alte^

quo quidcm ita lcrupulos^ a

&

ribus alia,vt coUacioaes Migi(icrioruin,dcclara-

tionesConllicudonum,&aIioruiii

cUtn Prz!uoru.ii

X,ictcrx dilpcnliitonem aliqujxn contirtenc

Mmpe* xdabio & ercdiio Prouinciarum

ilianullius

a^a ,c&m boi&COiiC Religioliaaant,

regiilrando indtjks eodeoi

(|ui

torzanus s(. %i. 5t in Polttlca^.

crgo omnuionecciikru, iu vtlinc

Co-

gubcrnuioncm pcnincre
qu.iccnus pro illius
a PatiibtttMinonbus Prouincic. .nlBCredladirpolitione neceiCu-ia, vcnominatio-*
nes Prxuidentium in Capituiis quanJocx Eu3c. impctracam, iuiTcrit rcgiftraropa non ventunc, auc cx alio rcgno,Yt diximus.
Qjpd crcdo in odium tuitlc atFci^.ux circa
li.
Opponicur enim Ordinacitto fifinoidinaruH
hoc quorutndaai-libertttis \c\im conftet alias hoc

llUo acluio nupcr

vc Littcras circa declaxacio-

tieaiilHriidaiodi

JUmana; petitam

adgubernatiuiicaiordiuariam percincref
lex rcgiAri non vrgct ,de quo ftacim.

55
przf^irib

ciim canen dclcgadoncstttgHbecnuioilC CXCCar

iliqili<

fMdinariae

rtattonaarpedanc.icprsEcsttt dDficiciltis
f^ri impcdiripolTenc, difponancur. Cdmentm

VioiiiiicMnini ,fiindicioiie*Comieniiiu

Vilicatorumgeneraliiim

aut Prouinciatium al-

& Religio(i)rura,

figiMtioAaaalmillio
iMiiiiiiitiofies PrsfidrBtium pro Capitulii : 8l
, licut

ftaiim additur

0 t^M qiu innoutrtH tn Ix ReSgio-

im^-ymfiunnm k tUMHu

MU

t. InambuitUiidpru^obkittandum,noa
adigMnoaes ^nfimoniai , nifi
quando illi ex Europa aittPhiiiinciis atiis deftinaitcur:dicicurcnim t vury^udtres guurdks,
JPnaimStkt. Qj^atttem tat eifiicai Prooiaciia
cliViintur, non dicuntur otnnino proprti micti.
t codc.n n)odo acciptendum quod diciturde

per

addu^^ a

rm ii dUf>

Nam

noiiit.ircs admirtit

dem

^i. O" ftM.

bmagitur,
nihil

gobemario' oidinaiia mdcas


Uintenimtllz pro variccace
,

vel

&

'

led Prxlati pro

cum

ret

in Politica pj^.

vt

fa^m in con>

SoloRMttsaMi.5i.4e

7J1. f L4 Segundd. Qu6dli

ilri

Reigia Cancellaria fc

oon

incerpoluit

aiiia

de

hocmemio
matur,

cxpreffiinoa habemr exeoidfb^'


qiio.Ia nobis di(ftii.n dc- v'aIorea(ligna-

rionum pro vttoque tbro

lunt,
exeo capicr incer illace-'
non prohii}cncur,cum ccfTecpeniwtratiOprohibitionisiuxujir^rrM dicla. Hac
ptra ractone difpenractones Pontifictse , & De4iMil|iM^^dinalium pro toa Ecckfia i non
debmtr^tlWan, vtaduertii Fr. Emmanuel //>r4, additi racione ^ nobis cx codcm propoiica,
'fMid i btc mmmftiuur fftiernstit fre tonuertedii Ind:f, fed itiMetur.
Nequ * cnim Ordinarium
iaeaacceptionc lumendum iuxra quam \ deie

Regb

iiinliiiilii

Rcligionis,

ftatuerc dignolcuntur.

Qkk 3c oportebit coofulere


tfoiierfia,4eqttiDoffl

Vbipi(erria
aii imdc-

fpiritu

bono

ex certa (ciencti , vet ad oblcrttandonim Re

lii^ioforum inilintiam

lum ftatui: vndc ad ordinaria gubcrnatioiw ipe.fMM|||0|Pfll

'

iudicent perdnere.

cx ambitionis turbuleuto

prchcndicur

totMte tlgtintriu erdtiu-

oUeruanciat rcdintegratioocm aut conli:ruatiorequi(ic ,


ica^bftaic netfuninc contierfloni Indorum ,auxtranquilloregionum ItiJica-

jlfm

iudice^

aiias

fi

&

mm

ucicnc iapicntcs

intauorcm furircmoru n Pratlatoruin arbitrentur ,Sc ad ordinariamgiibcrnacioni:mea,de qui<

quia

fiioiodulgerearbitrio vciioc, pericliari poftunc


obea, quac inobis didk; nHmer. 60. rcftc qui-

ita in Capiculis genecetBpocum nccciiarix ,


^faiibmdc PraaineiaiibiK paffim di^poniintr.Sune
inrupfrilli; ad bonum llelii^ionLim regiineni&
,

fub quaKlioaem vcoiunt, &'ica arbiofio locuseftf

Dom Sotorzano iutm.


le

dnm potius id quod

modum /jNOant, quatenus Cine illis conllftercre^ nequitgubernatio. Qjia


verd i(i caiuum contingcmia , ii Re^ia Practoria

OciiidegeaaiBlia illacondafio, Oc^Sh


alteri vidcri contrifiurea ta

aittrmvi

eft pariibr-

/jatinngHMrejita Us ReH^ioni'^

nam : t ut

fer leditponere

concraria in-

accipicnda vt prarcedens,

Prxtidentibus Capiculorum

\vjf"

R^iu iclicdulas

riumgubemandi

ita

diccaduninon ik

de inuocationc dicicur , ad cxcraordinaria noca


bilicer ciTerefecciidum , iion ad ea
qux licct a^*
,
liquandonouafitt, abibluti canicn ad ordina-

si gokier/u ^riliMsht

idkri incluias

mis dcrcrmin.icio,&

iinc.

fcilicectauorabilicerqux ad H.clijcionum

qoibustiecellarium ci^ rcgiilrum, vt extiadkio it

eKB6o

non

f7 Htnc dedttd icroliiiio muhaiOmdifficultatum poteft circa praxira occurrcntiu.n , vc

QtHtrc^igicurdrcaidi^aodmlcbeidiilb
Jicinir vbi fpecihcantur nonnulla , pro

eciamli rcgiftrum in

Coofifiq defidcwturi
fiibucicadsiam pecttliaics.

q jibu^

prxia<lis^

Teetfliares Kef^ettunes cirea priediff4.

Vbi fpeci.iliter dirquiriturquid dicatur


ad ordmariuin gubernauoneni Ipe
Aare.

A.

aliqut inepceccnfiMnmci
16^ diftnigiiiciir ,
vlitatum , ac
fed pcoat idcm cft ac conlut-tum

leoepcom. Sic

nimque communis modus

io*

^aoidilMbcc, eui fe R^ias lchcdul* coofiir^


ronf^Ktx fcHedula , dequi Dom. Som-n'
.

lof lamis tutm. 41.

& in

Policica fag.

7)1. Vnde

pkNaeoram,<]tHtlliie regiftroUncnifiioi ficn


prohibcntur, ad delegatam non pertin^pO'

ie(bcam,vtnQ|miaaaonesGommiiiariqff^

Vm^

Oteftaecidese,vi ef poflofaim
uinci^jVeltxcaufRs non Iciiibus
ucrendiilimuf Gcneraiis iubeat
dtffifrri Capituli , Sc
finico

R-

cd^
Pro-

uincialatus tcmporc,-aut Prouirt.tal-i ipfe, auc


olius Viqiriut

lit

vrqueadcdebiationis tcmpue

i Heoefendifllmo defignacom. Vbi dobinri


pbteft
boc ad Oidinariam gubernacioncm
li

rpedar.

Digitlzed by

Google

ThepMrum

t6
fpcf>cr,

&

iKiuiis

coliigendc vcmant

fi

Parcntcs rcgiftratinoD Gnr.ab Aii-

autearum

R E

cnriiis

Indicum^

O L V T

II.

pcrmtncndos. Circaqtiod procaliisconringen-

Aduocatorum

lia ,varia fuere iudicia

8c

V* kHmms

quo-

gtiknatioaia jfsti$ ftMli*

rumdanialiorum, ncc non iudicium i^orunit


rdbkjtumqtie nndcm cx fententiaplunnmpro

m,

EtquJdem non Gne folidiffimofundamcnro. Vbi de circumftantiis nona-

valorc Paicmium.

ffl

go, fcd limplicitcr ftatuo PQfitioncrojquxfirniarurexdiftiisadconuenientem fiquidcro gubcrnatiunem nectfTiria!: cfle poffuut huiufmodi

dum

prorogationes, in quibus Religionum ftatui mcliori conliiIinAr,& fic

Indorum

nis

cttam ncgociumconuerfioin hdc promotio me-

corumqae

Jius pcragitur

& vrgctur, qiuccniis ad illam Re-

Kgiofi poflunt Ordinc^ adiuuarc


rtiiirnt

cum OoArinas

vc reucra

td-

lcu Paiocluas Judonun

eo mem <|u6d Vicarios deGgnetur,

f9

&

hoc nccclinfirmanda rLtblLttio.quia


iarium cftadconucnicntcm gubcrnatiooem,cftcft

que additamemum conreaacns dilaiioiiemt nerutura Prouincia. Vnquc cnim finc Ptiljro
dc

ftante vaiiditatc prorogationis

io ea eft dcfi-

gnatiotalisinclofaqaali accefloria: edamfiaBb


pcr ca , quac aJJucic
prohibita contcndatui
:

Dom. Solorzanus Tmo x. U>. Cr/.^. nHm.jj.


*in politica ptg. 8a. (. T HaMtM. Vlri prolMt
i .

qu6d

licet

hnaconx per fe

inaccellionem.

Proquo &faciunc qux dcln-

db Gmilitcr loqucns
aanw.

mts

2<J.

ciT'

27.

habct libr eedem Csf. 17.

& in Politica

167.

//g.

$.

termij$s.

Firmart pritcrca Pofirio inapoteftex

eo quvd

li

Capituli futuri breuius Ipaiium dcfi-

gnarctur ,volentcProuinciali cedere tnrifuo, vt

nipsa

nccidit,

non

cffct

calisnouitas,qux rr^i-

in Rcgio ConGlio oeccflariii haberet iuxlaRcgias fchcdulas,vt nemo ncgat ; quiapfoco.


rationcs adduift<j miHtant crgo" idcm
prorogatiouediccndum, cumparitcr illx vidcantur pro
o niliiaK. Vbi dia ne<)uit in prorogaiioDe

ftrum

inieruenire Vicartj

Gcneralis dclignationc-m

<(uiaid nouitatem gubernatioois non toliit, cu

poflkiHfttamtnbiieuiafido fermino

cxtcndcndo
obftac
iltis

ita

<|un in

Sicutcrgo in priori non

rcpcriri.

neque in pofteriori

& lic cx verbis

0 ttf4i tfKeiHnmurmtm bt RtBgittm^ argui ncQuod ad Vicarium actitxr nullius

quit. Irem.

cft , quia ratione nouitatis non habcc


repugnanttam fpccialcm , vcvidimus ;neque ex
CO quod ad ordin .rt.;m gubcrnationcm noti
f pe^ct : quia fi ex co qu6d cxtraordirurium id

momenti

fit,

rcpugnantia eflct

in brcuiat^ etiam Proiiii-

cidaia talc quid accidit


admtttinir.

<^ .itliiloniinus I!fiiJ

Et Rcgii quidcm khcdulx tam de

pofitiuis fcu ampliatiuisa^ibus

iuiidirponttnK,

dilticilius

didmn tam?

an fimilitcr dicen-

ftabitifcr

brcuius fpatiuti>

(^pdl <|uid6m auc pro toca Rcligione contingcrc poteft, aurpro liidiis fpecialiter. t in pnuri cucntu contcqucntcr addi^
tmm. 70. allcrcndum non cflc rcgiftrum nccel^

defignetur.
.

farium
tur

quia

cum nihil fpccialc pro Indiis ftatua-

nihii circa cas fpccialitcr

innouatur

ncquc

ordinaria gubemacioii^tifur,quiaordtnariaiam
aJiacft ,6c

lic

Schcdtilanim Rcminnvm forilMfer-

vnde

dun^s qinavalde extraordinartaftiMxabilisin^


nouatio cft.ac multiplicitiotx i!!u Capitulorum
fcquitur

quam dc

prioa-

pariiBr vetant extindtio-

acqueinconucnicncia cx illisaugentury

Indorttmquc l*piritualia ac temporafia detrimen*


ta
ob frcquLiuiorcs abfcntias Parothorum &
eoruro muucioncs, qux in Capitulis Gcri ibiem.
Qnar <mnta confiderKtone fumdigna vt meri'
to crcdi dcbcat Rcgiam voluiitarcm cflc
nc eo
iuconfuUo executioni mandaur id , cx<)UO ilU
,

litUcqountttr.

& ab agris lcparati,

permutari, aut alienari ncqucant 5 bcni


tamcn uanGre cum fundis venditis poflunt quaii

vendi

illud

pro Capuuiis

fi

altcra vicc

tucur. In pofteriori auccm aittcr videiur diccA^

piures liabcaat.

non

L-^

S9ff'ttMt,

vna aut

62

Dices vrgere prxdi^a ctiam

cum

in-

nouatioilla cftgcncralis pro tota Rcligioneyde.

qua aliterpronuntiauimus. Refpondeo , etiamli.


itt ft, difpofitioneminSchfldnlis Rt^is concea*
tam in gcntrali ftatuto nonproccdcrc,cum iliiu
vcrbacalum, dc quo cft l'ermo,non ccxpprehendant^lecusinaNo, quiaob ^iectiliia tem opor-.
tuicde

enim

pronuntiare.

Non

Confiliutr) pcrfuafit id,

quod

vno,^ non
Rcgium

fibi

dc

.^lio ira

prococaRetigione a viris do(5lis'de prudencibu


ftatucnJam pro bono lvLHi;-onis crac, fpeciati
ludiarum coinmodo obtuturum. Cumalias^i-

c3e ipfi fiiturum

fcirct

portunutn acciderct

fi

quidquam non ita (p-,

fuprcmo* Prilatos

admo-

ncret vc circa ludias Uilpenlationcm adhibcrent^.

<piamipGiMaiiquamTccQGkrent. <^pd<|ui(icm
in RuHis Pontinciisparitcrcft dicendum , qur

cum pro toia bcclcGa lunc

]mmo ConfiUodetinemnr
earum allqux non
tes.

Quod

cfle

nullo
s

modo in

iu-

fttamen polldnt'

rcbus Indicis congrucn-

dumeueciit, prodtipcniationecicc

ApoftoGcc iiipplicaiur,ficur in mtitds


quTdeiure communi (uni vndecoc priuilcgia
ipfas Sedi

conccfla vidcmus
pcnlati<neSy& ad

qu cot ficre funi in ilb difRegom noib-orum inftamiaii

plurimz illarum conccfla: rcperiuntur.

6%

licet it^

accclcratione Capitulonim

nciones adduAc vim habere videamur Ipeeblem , quod non ica in diiatione accidit
nihilo-

minus (igenerali pro Indiis ftactKO decemerctur,


dicendum ;quia innouacio valdc excraordinaria 8c HOllbiliseft , &|Nro KBipo-

fimfloer videcur

jiemProulnciarum.^.ac earom crc^onem de

nim varietace poflunc

quo Rtftlut.

vnde oporteat fit>e Rcgia notitia talia no cxcqui;


cum fciamus minora vaidc regiftro fubminendft
eflciuxta Rcgias fandionri. ttvtr6 diaturnuin
rcgimen non pariim lubdms lolct cllc molcftum vndc ex hoc capite crunt fortafse qui ccnkut lUs^s npftras piflimos ad.iioc ctiam de-

inconnentencia occurrcre,

bere

Digitized by

Google

lEm

daliMiclcAio
Coiifilianis dccreta prarogattonutn cxa-

commo

qaodiBlUii|ioiMiiniparuin

\aibm

gradus , qui Cc in muliis

&rlHcAerfqucm

ibrMtatt bferidrfi
fanr diiierfi.

uliis

Ncquc

&

molrfhjs HcligiolisaniiQiscxoncrora colcrantia

vcrixi.C^ i^,
ft LcsaiMCififS.y.cS^ io. de fimiinciu ver^
bumvlIucD bab , led laiNikro de Bcckliis, Mo-

PiMtfacoiutBiiwfeilai viain peifitdioou

aaftcriiSyVei

ditfici^.

ieaialilb,arper

atlegac

Conuencibusexcmptts. Ec hiuc eft


pcciiliari mcntionein

it fine priuilcgi) alicuius

pt^ dea.Trrjc,Jiccme

Vitum SummoJ yism ms-

diumm tmnM mitm , (im


maim*
Mto. 1 1 8. Qii^ li ad cnmiKlai*irigimfaioraitt
viafl),dilaado cft cordi* iicccflaria

quid de

Cd-

filioium cft viidicendam ,quaa) conftat cfle re-

liqniiarAioran^ Vidacur D. Bemardut Scr-

Societate noftrd ftacucum (k

apud

infticuendi Prouincias

Cr im Decreto

P. Gciicrale refi*
i

oS.

Qiarrey/tt. t.

& in 6.Cenifef.j^

Qm^re^dt.i.

jjT.

poidlj:emnouas

il.

dcre,vc videri poteft in Ourtt

qudd gcncralicer Qnt priuilcgto id ficri point, te>


nec undem Lexaiu Tm$ ^.m Msri mmviu PP.

^udkmmmn eiiaiPicirino,Santore,iSc Trimarcfao

RESOLUtlO

i.Nequeex eo quod

.9-io.e>ri

III.

reucrik

fiijr

plurcs

cia in diftndiu

4 TNRegin
*

SetitihiBa

tin<fliones

&

cspreg^pofliccs-

errftioncs Prouinciarutn

^ffmimiM. HuMmuKB jpcctdHfia cauuontn


vbi dc cTi 1 onc agitur ratio illa dfe potcft,nc
,

lctlifict

hoc

"*

multipliccncur Capituia, dc io-

^iila

xiimis,

qu

tn Ecc!e(iis,ac

MonafteriisaccidiCt aryuiad Prouincias potcft,


quttdfi omlciplkannirBcdefiCiftMcHtafteria^

cx mulciplicarionc oriri di*

& IndorotD conucrfiont ofliciiiru fubfc'

tuc*

diuerfa occupsLces fpa-

InFMoindariiawft muiriplicationctant&ai

innouatio in

fic

domus

aiicno,quod merico AeriproiiiDC-

moJo

gubcrnacioni

domorum

earumdcxn , pcs quod Ordinaf iis nuUum videiiir


prsitttfciam inporetri. In RcKglodc aineni Minorum fpccialis prohtbitio ob cauflas bcnd vKat
anci^uacaiuxu diftos. Ec
acque x alioruaa icncencilciica Ptoatn,
Religionum aliarum, onianinique (enfu.

eflc pocuicvquc.ft iana

cias

^aiKur. QjddfilMcnoaobftaattiHn fubgene*

circa ret ^auitace(n> retSU coliigituripocuifle Re->

lalihuiufmodi confideraiionc ; vtiJiiaccs appa*


fCCm, propcerquasaliter fieri debeac, v^Kxi

{Sesnoftrmiddifponerecircalndicas

qusc pneponderare incommodndi^ vtdeancur,


id<)oidem attenci eft coofideratione dignil&*

u inconuefiienciacellanc,.c^ ex muicipltcacionc iamvt'


diiiHls,cjtaaCil|mla pro ele^onibus nonluii*
beat , non vidctur prohibitio didia ad iUjm ex*

MMm & icii6


,

Rcgio

cft Confllio referuacum.

Qu6d verd neque exttr^ui GtK ilKus bencplacito

Schedulis
tff

tCodi,ficuc

dorumcauflz incommoiiarc puceft, quaccnus


9ttUti ioiigiilsdiflanc , dc Oo^rirurios rariib

iion

voflitntvifiure, ll querclaslndomffl audirc;dc

iioc quidem

licet

cxprcflum noo

OH cmriutide fpeftanciboi ad
Vrrnmonem poflct vctirum

eflct, fub gcne


ordioariam gtK

repucari, quiavalde

axQraofdioarimn dc noiabtlc cft,

&gul>emauo

quod

in

allacis reperitur.

Qji a vero

nequcant, cauiFaillagencralis inprimis occurrit , qu^ lciltcet extin^io talis res valde nacairi*
ita RciMa nociiia digna.
Ocindc, Inliieft ,

&

.cx eo

non

'

in Sociccace I e s

exccudicur quoad ViUtatorcs,o&

Vc aucem dc mulciplicatione id
;fa& deexcioAione diccndum , quia
dt cur exccpcaoa in voo, in aiio inciuiam afferere debeamuii qiiaadoquidem neque cctfac
rpeciaHusvrgenc, oeijueracioeftaliqua ,cxqu^
pofllt dilcrimen verolimilitcr coniedari. Pro quo

fiaailes raciones.

proccJir

eft

&

vulgarisdoArinaTexcibus
I>oAocHraiil>
Oora. Solorzano (iftrt Cdp. x6. n. 8a.

Juftrata a

au6d vna detemiinaiio

refpioens piura, pari-

c quod
non rciliccTcflecredendum

roriniter dciemiiiak dcierminabOta.

Fj qiMdcm

6<,

crcifVionero ituiufmodi

non

fwflcficri lioe.liccntia Scdis Apoftolicz gciifr-

ny

ici lo<|UC iiilowloctt liCiiHO iVcic t>G({p. t&


imm. 14. Fr. limmanue! Rodericus Tw J. f|.
m^U\,%\.mtk.%, TbiDoqioiikm ercdKoocm
pfomiHiaHiciRHmiiiai , sco cwiDCieuB uwi
'

uonem,

Dc

aoifiibit<lionem rcfpcflu akc^ius.

ReKgione aucem Ailin<um,& Ipeciali in ei orobtbitione, ^ic iUdtm,& Ttim i fK4||i43.Mr. t


'^^Kxl quidcia fi ica eft , iacis cx eo dilpicicur
^uanri Kcc res momenti tit , quam fibiSedes Ar
poftolica rclt ruauic.Ec ex eo in&rre licet no iti>mtiitb Reges noftros irca icm Kiklem id dequod vidimtis. Beo4 verum eft argu^
ercuiffe
mencum , quod cx lure adducit citaott AaJtOh
.

n qoode Epifcopis ita difpoficum idoeainK

noua Sedcs Epifcopalis conftituaciir neque illius fiatdiuilao, aut lubicdiio abiquc Papz
-mooiucc , quiadc fiflnlibus idctn fit iudidum ;
nonvideri vrgens, nam fimilitudocxada non
feiliccc

cft

fiptfcopi.entm a fbio Poopfice conftituus-

"^-^
lor iimi4( Aiciriipiftofi ^momt

iiem fundat

jMra*.

8}.

concedentemaliquid,eos,(}uibut coocedic fidiocrlb inve ccnferi voloiflcc t fiib eodem eibd-

rum rcnore

fociaflc.

Qu^

autcm inaottatio uuxuis ctrca


7
ftomnciac , ledablblaBicfeAk> prabibecur,ium
eftleuefirndamentumvc quis ccnlcat eacntaac^m ereftioncm iatdli|^ndam^ per. ii|uam ca,

qus nuKo aodocce&a crac .de nodo coolGciiiCiir , nun ver6 quando iam ere^ diuidicur. Pro
quo ftat Fr. Emmanuel riM.drtfC. 8.vbi hoc
diftitiguere videcur

dum aic lore

prohiberiRo*

g'u]aiCicriainGeHefaics,ne poiriiu nouasPro-

uincTaseTigenc& fiindare

occpofiintcrcdasdi-

uidere,nec vuam Prouinciam alceci Pcouinoue


Aiiod crgo eft iuxta ipfum,ft iuxa ici
veritacem, erigerc dc fundarc Proaindarfi,ac ere-

dim diuidere
rigi

tuncenim praprtc iundari auc c-

PiouincianaiidiKiiiirf fifHCc^mvnadomai'

in duas diuidicur

non

dicitur quxlibct illarutn

fiindari|(edfuDdatdiuidi.

.(
'*

ficiaaliis..Etco*
'

Digltized by

Google

cominett , cum ex daabuf fic vna

mira

citiir

Auhm fk vna i
nim

non enim

,aut vtraiiiqut

cooAKOtjiion fle yei iirfnemtoii tMeanf. fUh


quo &racit id,quod ex Metiano priclaro luris
coiifulto oblcruat D. bolotiium l ome i. Lti.Xf
Qy. 7. imm. xf. Sc- kt Pcriirica ptg. 301.$. ilMM

cxcmplo do-

cum

lciiicctez

ahecam

diciimis

ea-^

jxr coniunflioncm cxtin-

luxukbxc crgo

gui.

non eiihn H'

cariiniextingui. ficui in

unis pcr contrjriiim adilu^o

dici poccft

ia< tncAfibosdiAis non


dilpofitione'" fint , non

loqui
cfTc

qni nt. Ccniifir

itr

ftcjkni odliofae

tiant

vcrbaad

mi-

lcnliis

nus fauorabii pertra^ieoda iuxta vulgaria iura,


tc Do^hfraai oouia axtbmata , de quibus prc
fcrtim Vaiafcusw .-Jvi^w-tf/^Wi InriiLti. 0. n.i-u

& lizcquidcm ienccntiam

i(t.im

verolimilcm

dem

0'>

niatur expefla
i>eri;quia

etiaih

non omnia

dulis probibencur

Crorti,

li

demus eam Iiue

prohi'-

priuiicgia

rxiant.^ieenimtn muitiseftcernerc, qupaffim impttrannir


& dcquibus Nos77//i2.

fedAlflainodnmfillCpptiiksailaillfa

quod di^m

'

'

.*

4Jbi

CaftiS pecultans.

j.

<- 1

dc fejnfiiRefolutio rerpondeni

'

A.

ille

dnri

& cirea Prouinciarum

uacbnem

in pra:&ti

accidere

fi*

Tunc ne Re-

vtcns Omnimoda , qu ilii pro raris & implicacuentibuscompaitiid jqaodcftfiauAi, ratum


h.ibtrrc?

quod

(i

Religionis confcrrc poicft,*&

rcnudnt, aut crtntradicanc aliqui?

ordiiuric guberaatipni coofijr-^

qniaeam opormitiant cireamftamlaram


v.iriari. Sic etiam nouimus Epilco-

occurrum

pum fine Executorialibus contraexpiefliun pra>,


iubitionem Caincellaris Regix conlMiwiam^dr
*'tePontificiile offidumncutiquam impeditum,
'
Regni cxccutionem Buldlkm taxnen pc^
*

l^m

biium qute non func in Coofilio Camcrx pr-

''KniiiC, dc

coufiiMtHiem pidaa^

&

mocmPnelacoiamvolancattai. Vide ..tff . DIco qui6. Si coUeiflis Patemibut


7i

dilpendio Relieiofi

'Ibiusfiias^feScrbedfilasobieraan'. ^lamai
mnlta in Rcgiis ac fuprcmis probata Confiliis,

qu2 non erant

cfle

^mem

pitulorum^ Ac nouomm cclebratio giauia in


cortaenieritbi continent ,
non finc fcandalb
accidunt.-neccredcndum eftRegc5 Piini'noi5:

'iiiei

refol utio-w

contendant,a;ficaliorum noliniagercfubftiiur
tos,videnturcen ineo grauiter peeaace, quia
'ea.quac ad fiiram confcientix fpebnt, co pa<ft{*
muttis dubia rcdduntur,
commuoi daouM
no ocoirricur modo conucniemi St fiidliyin
pcricuium fubcft nullum. Non dcerunt autcm
tjui cenieant in eo grauicer non peccarc , qtii^
pdbdiiHter proccditur , iuxta diftade
^<?torun1poft Patcntium colleftionem , queiii
func<)uinegcnt.^eontendenta caiem clIe rvpro>

fupremorutn Prxlatorum.
69 Dico fccundd. Regios Miniftros pofle
6hmicoierare,ftInmvttm Confilium de fie
adlisadmonere. Racio eft, quia inualidatto Ca-

uiuo cum

fic

"cm vicimamcactranfmarinis partibuscxpe^arcp

ritate

Keligiofifijmibs

quoad exceciu^
pcrieatecwbarionam,

Qu6d fi nouiter eledli legicimos fc Ptilatos

quid t! & lUm) Magiftratus ? quomodo cft rcs


adc6 diificiiis componcnda ?Ctrca quam
Dico priiro , iuxtadiila num.Ci. O- ft<fn. a^
'ti cfte valida
quia non eft folidum fundamentum vnde pollint infirmari,intenKnieiiceauao

& cciam

tiouitercletflisatrribuenc
icavc, fi Prouincia
dioila fiieiat
duo cunc clof^ Prouincialcs vni
pofle4<ieAo j fi vnhasdwi vnuilnnc cle^tia
duobus umquam delegacisoAuiem fuam confiH
ratpoteftatcm,quantamdeid|ecoromuniacfpe-

iniKi*

PatentfiMis

giaPrartoria tolerare id poterunr, aut Prorcx

nonrcgiftracisvnioautdtuifiofiat,& ficeonfe-

qucnccr Prcuinciaiium cledKoHl.

drthctlc

UOcandi Gt & fic noua cdcbranda Capitula


tUnc quidem ad icdandas coolciei^tac Prciati
nte coOeaionem Ptaoriim elefif viees fu^

doQrinl fim-

Oceft

finc

qma non dccrunt dciatorcs,


&ccdcrcoportebit propcer tnctura ludxormu.
Cftmei^iwadptteiwilbniminbocfoeof^
quod cnt

'.prspbna-itl-TltuloquaKllOIli.

KS

4(?o7>

4eaW polHc

inftru^his, qaia'iet

Dico quarto , fi poft ceiebrata CapuEuij|


71
Placeniel^iganttir, &eafiimcecuiiopcoha*
bentur, quoi (brum intcriusid ftarc poter^

& coniilio aliorum

tnagis vrgcnt.

ob rattoncn:>la:piiJsreddicam,qu^&ilicetcommunt Inidiarum bono incommodm neqiMaiK^

t qui-

Aiftinctidum iudieat^

&

lure prohibita Rcgiis Scliclilis

&dtim

buiufmodi opinabilcs fcmper funt


& tunc parendum ipG,ncquc ab Audicoribus obGftendum,
iusiaea, quc haiMt Dom. Solofzam /lyrJk e^
Csp. 4. rtam. 76.
Ltb. 4. G^. i o. m$m,
J. cSr
^ff. & in Politica/{. Z7<^. intine drLii.f.Gi^.
i|.circaiiiitina.qtaiDhoc oifiiy&fiinilibtw

in Regiis Schedulis ioue-

quando pro

AudicDtia

difponi.

tudicio.Audirotltmaduerfetur ,veliique fuo ture


vti,poterit equidttm, iundta przrogatiui Pa-*

'

cum miUo modo

fi

ifta

faBappareriion.dle ad Omninaodam recuneiH


dum. Si ver6 feeus ientiat, 8c Ptotcgis tudidnm

formare pro contraria autem tam wdimusquot


&qualiafundamcntafuccurram. Pro&biCGcib*
ne aurem vnius Prouincis adaltenO de'll0U0
indufta , lioncft cur debeamus quzftionem mo,

vtca difsimnUr gtt ^ for 0 lo tur

Rcgiac Audicntia: arbitrio

ftendunt , vt fi Rc<jiis Prastoriis placeat , poflinc


iinc fcrupulo eideu fc in casus concingentia con-

ncrc

!i

y emlMTt^ ttde. Sic iik adducci aliosJiljr*


dodrinam iUuftranMfl.
70 Dico tcrtio Praxis Omniaiodiin Pro
legibus nccclTaria non cft , iis ftantibus qtic dt-.
mus quia tk vln ilU nion func, (Wire illa potcft, 4;

Kegias Schedu-

poft Capitula cdcbtaca,eiapfiim fictcinpus,qu6d


inHcli^oiribasadeoffameftedebcaiionempraBfinitum, babcntcnim fixos& inulolabilcs dics ,
tuncRcl^ioqusuis ad faaftamurecurrat, 4:
iidearqoifiumtnnltllaficPr^usfiicurus , vc
Rcgiarum Audienciarum dectetismorcmgerant.
De quo idem eft quod dc Prouincialibus dicen-*

dum

73
>

dc q uibus A^tritone prMtitnti.


Dicafcxtd. Sicontrouerfiaaliqoainter
.

Religioios circa cafum nopcr propoficum


4)eamr>dnmpiarestiM iuSM pratljKionem

.picttoiHinwftlbaitoc0ieiidiw

Digitized by

Google

L ^lV,

Cifca Tftulum Ilh Cap,

let pcT ftaruta fpetialia

fticoruni iuriuni ludices cflc confticuit? Ibi certc

fias

non

de iure \ vt cflct illud


agi,& non dc iurc
aliud dc rcftitutione
aut proprictatc. Sicut
^
fpoliati, qiue quidcm non rard confingitur ,

de

fsiSto

tommunc

a^itur

led

pcrhigium,dc

przfitas magis in fpcciali pcrtingat

Qe. Compromiiratij
demautaitcrius Ordinis

-torcs,

AD TITVLVM

RcIigikJti

apud P.

vt

Cirfeijij.

Immo

De oMigatione Proregis ad frequentiam


ContVfUoais.

3c

Tr\ Ro generali obligatione ob vitandum

7J
'

Exempno pro damnatioiK; rccurfuuin huiufxnodi/M itf.cSr 17 etiamfi Maldcrus, Portel

& Soufa illos admittant, cum fupcrior non adcft,


vult Rcligiofum dcfcndere,

grauamcn

iniuftumpatientcm. Et gcncralitcr rccurfum pcr


viam violentiz probat cum aliis Leandcr Pdrte
4. TrtBti.y Di^Ht. 1 4. Qu^i. 13, & eorum iu'dicio ftctur : qu6d fi ftarc nolit qui in co viclus

& turbasexcitcr

tunc poterit

Regium

auxiliura

Si collcftis Patentibus

Dico fcptimo.

&

ccantc cfTeiClum innouationis in Prouinciis ,


lcbracis Capiculis morc folito , ad inftanciam ali-

quorum, rc itcrum

dilcufla,

tionibus, iUz reddantur

permittatur

quorum

cle<fti

ftant plurcs,

7. TrtlUt.

dimli

iurifdii^io

remanebtt. Ratio

Lugo

& nouis allegatis

dcbcnt ccdere Prouincialcs


ncquc in foro confcicntiz

cft

quia

cum

nequc

cft

inconucnicns afta

formam

obligationepcraccidens rationcfcandaliloquun-

Nec dici poteft illud e(Tc paftiuum ; quia


cOm ftet fcntcntia quampluiium,de qui diximus^
accedcnte fublimitacc pcrfonz ad peculiare exem-

plum obIigatz,pluc quam palliuum eft:probabicniin exiftimari poteft illum effc in

tu; luffragantc infupcr expcricntii

nuila

&

lurisrcguhm , pro quo& TcxtuSiSc Auciorcs


adducunt Rodericu$,Suarc2 i4%4/. 3. Valafcus
1

&il.8c

nnm. ^1.

&

in

Politica
iii. S- Delo qudl. Eft autcm valdc
diucrfuscalusabcOjdcquoinylj^fVr. ^.ibienim
impcditi non funt dcligiuto a fuprcmis Prilatis

remjwre

corum

cclcbrarc, fcd rcipsa cclcbrarunt

przfciipium,

iuxu

& aiba omnia valida cxtitcpcciilurcm formam

runt.- vndc juxta Rtli^ionis


nequeunt Capitulum aliiid celcbrarc
vt Przlatus

i$ fit

fcd agcre

qui iuxtJ propriaj Conftitu-

ncquc ad aliud Audienciarum


dccretacompcIlent,quiaidfuarum partiumnon
eft ; fcd prohibcre tantum nc valorcm habcat

tioncs clTc dcbct

id,

quod

cft

contra lcgcs dc rcgiftrandis Paccnautcm Allerrionis prz-

tibus conftiiutum.In cafu


fcntis

Capitulum non fuit Icgicimum

8c legitimi

celcbratio pariter impcdita,vnde ccflantc impcdi-

mento potcft Irgitimc

celcbrari, Sc

Iil.

J.

De

mal^

obligatione reflitutionis pro


cxpcnfis a Religiofis.

iii

Solorz.inus Lib. i.Cdp.

malo ftaabhor"

fic

Circa Caput IV,

75

Noui

cuanida dcclarare.

in Axioinatibus luris /jt.I. num. xi.

de

rentibus Sacramenta.

przfcrl-

crgo eligantur Prouincialcs , fi aliud non occurT3t obftaculum, vt non occurfurum vidctur.quia
proptcrci Patcntcs collcdz rcdduntur, &. impc
juxta vulgarcm
diiis agcre non occurrit rempus

Dom.

num. 4^.

rcucri dcpre-

cclebratis,quia hac de caufla Gcncralcs fo-

km Capitula

?rtt

cum Caf

iitcr

atquc ipfarum cxccutio

Capitulisirritacuadcre contra

ptam

ipfe

Cr fe^q. ncget ; id tamen tancum ftatuit communiter loqucndo , quia Gc CarJinalis ccnfet vnde neuter videtur obligaiionem excludcre , cum
fpecialcs drcumftantii concurrunt
neque de

ra-

in vtroque foroj idquod concra illarum tcnorcm


cft fa<flum,nullum cxtitir,& ita nullo raodo fub:

& licet

Difpnttt. i^.de Panitentiu^

hendatur Patcntcs fuilFc validas , & ri^iftro non


indiguiirc, ac rationc carum habcatur iurifdiiflio

iiftere potcft

quos adducit Diana

1. Rf/i/w. 21).

tur.

conucnicutcr implorari.

74

pcriculum incidcndi in noua pcccata

Verb.

non

IIL

L num. 4.

Circa Caput

vidcri potcft in Oftrt meralt

licubrcs
iuxta Lczanam Tomo 4probi, 8c bonz tamx
jttmm^t, verbo, RanfdSit , num. 8. qui & vidcndus

aut

nolo

qui cllc poiFunt ciur-

fcd

dUm id ago,nouas in me controucrfias excitare.

&

Sancium

quz controuer-

fiifto

&

Thomam

prouideri:necde his plura,

vbi plura force defidcrcc quifpia,

iudicum omilium ludice, qui talli ncquit , irridc'


uir. Quid crgo facicndum } Eliganiur arbiira-

ljk.6.Qip.i }.flw.6o.

llL

$.

Rcgiam Canccllatiain dcfcrri , vt vidctur


inaiiikftiuii. Qmscnitn laicos judiccs Ecclclubet ad

confcqucntcr

eligi Prouincialis .'vnde ad Prxlatil alium non eft


tKCurfus ncceflatiu$,quidcficicnteProuitKialifo-

Bligationem

&%.

cultas, quia
ligiofi aut

Sc circa

3.

Reli-

ncgac

cafibus

in

Hicronymus Garcia

ReguUrt TrtUtt. 4. Vtrte

num.j.

reftituendi-

giofo quatuor

D^uh.

in

Politic^

5, Dub.

duos priores non

5.

eft diffi-

proccdunt ciim finc iaiHrurafamz Rc-

Conuentus

rcftitutio ficri nequit

illorum ad inftar polfunt

c^m pecuniam

alij

: 8c.

occurrere. Tcrtiut

amico
Religiofus acccpit > tunc cnim damnum nullum
eft palTum Monaftcrium. luxta quod diccnduna
eft, ncque accipientcm i Rcligiolo ad rcftitutionem tcncri , quia cx eo quod non rcftituatur
damnum fpccialc non rclultat , nihil enim minus

eft

habet;

licct

turpitcr cxpcniain ab

Religiofus contra paupcrtatera pec-

cauerit; ftatenrim illud

przfatam fcntcntiam
in

quo Audior didiis

quod
ita,

non vioIataiuftiti3,juxta
qnod tft fanc diiBcilc.fccl
cft

alios fccutus

Rcligiofus accipit, ftatim

cum

licni, St

prau^ expcndicur

confcquenrer

in Fratrc

fit

juftitiz viol.itio.

Minorc diccndum

nam

Rcligionis

8c

contrcilacio cft a

licet

Qupd 8c

enim Con-

ucntus dominium non adquirat vfum tamcn ita


a nullo fine tiolatianc iuftitiz poiHc
habet ,
,

eo

fpoliari
niO forte qui dcdit noliicrit dominium, aut ius aliud a Conucnru adquiri , fed ad
Hbcram omoino difpofitionem Religiofi pertin<re J tunc enim potcrit dtftirfdlio illa locuml

haber^^

Digitized by

Coogle

tubeie^uia votum paupmatis ad id fc potift extcndcrc. Vt aum dc fic datis difponi nequear
^uin

dilpoittio de quantitate

iit

non

lcui concra

Prxlati voluntatcm,& vlus rct proprix,tsuiM|diai'


proprir : licct cnimin rigore propria non lit,ita

tamcn cavtuurlldigioru^acli

proprtaeflcc.

Pro

quo vtdendtis Cdird.Lugo Dif^zub bifL%, Sp,'it


Diann Pdrte y.Trtci. i.Ref. S.contra Ouamuelc
ofiendcns vouun paupcrtatis aon Ibluin proptiei

wd

tateaixc1tidere

viboictMKnPndati
, quod turpirer ex-

ctisun

Quartus

volunt.itcm.

li

id

pcndii,cuin liccntia Pridatilubcbat ,


poilcc expcridefc
naneri)

communibus

iia vc licit^

ex bon non cric Mo-

qiiia

fcd cx peculjanbus elei-

U^uodppopcer

inolynis,aucba;feditatc.

m^adduAam \

ratio-

MonaAerij botn
propria co padbo non dcfiaudari , nequc roinijs

aein

icifioKt

aliiwulbabereyvenit atHrmandiiin.

QgpctKntu

iuwer dicen4u(u>licct prxdidliiis Au^lor id oon

mean

cxpriimc, acdpic
.

fd KftittidoiMiB 1196

4encri.

ScdcontrariumtenentcommuniierDo-

77

^torcs, cx quibus plures congcrit P.

HermannQS

Biilciiibium in Medn^d* Theolo^i^ Mordlu Lili.^.


C(/.i.

cum de lix quu infertur cenius cflc

nHm.6.c\ai loquuncur

Duir.j^.

ccntia Przlati id

tit.

qiiandojinc liccmia cxptnJitur

ad vfus
ratio

licicos accributj

vc

oppofuum

Quod cnim

qua: rolumcft

citpro co

lit illi

dc rubftantia

ita

vrgcns

peninicdcliicutum.

bonorum Moiuftcrij
: cum cuim quid-

diceb.itur, eft lanc lcuiliiinum

quid Religiofus adqqittt, aut babet Monuieri)


t, diftiinltin illa bonoriim niliil ad ncgotium
przrcns conducitjdum conua voluntatemdomfr*
nt atieiMitn comieAatiir.cx qoo oritnr ttftiiuiio-

Qucmadmodum

mentum generaliter aolme, lU in ordirie ad licN


ra; ficUt

vt

ncquit aperirepoTtam aiircrcndo feram,

nuiquilque ad

id,

qUod

Neque excmplum de

volucrit

pignore

cgrediatur.

ad rem

: quia
potcft gcncralem vfuraconcederc, nonlic Prarlatus, qui
boncftus adminiftrator,itKta pecblikrS
cftpiot
obligationem ftatils. Vidcri cri.un pnrcft Diana

dominus pignoris eo

iplo

eil

quod

talis,

&

Tr*U. 1 1. RM.^. vbi pro lctuentia di^ cumdctn


ctnn idiitainiocit Cardinalem.
79 Eft itcm nonnulloriim optnio qucv'
,

Au^r

rum

Rifiba.

idcm mcminic P*rte i o. Trsiltt. iz,


afleicntnim Religtoltim fic ezpen-

dcntcm pcculium

non

tcncri ad reftitutionema

coquodnumquam habcacrci cmufoimque domi<^oro. Quz quidemntmvMetu ptght o An


i'

dlorl placerc , vndc concludic fc tiollc illiusaCK'


dorcin cile. Sed ccrt^ , ctiro ietitentiam Hieronytni Garcb^ circa catbm praKedenteni non im
probet , in punfto pnefenri nihil videtur nouc
difficultaris reperiri. Cum enim dicac ille non orir!

obligacioncm reftiturionis

centia ad

expendendum

quando

in vfus lidcos, dc

crat

li-,

habeiu

pcculium liccnriaro taJcm habeat,nihi! quoad rcm


iptam occurrit.in quo poftit efle dircrimen.Soliiin
in racione AiTcrtioinsdiucrfitas efle poteft-,

quia

priorisiIIaeft,qu3m vidimu$;& poftcrioris, dcfe-

dus dominij,& quood hoc quidem merito

reiici

fentenciaifta debet, quia cikm violata inflitia Gc


^
obligatio prodamni compcnfatione rclinquitur,

ad quod cum varij eflc roodi qucanc , parumrelercquoddominium nonfaaibaKar,cumeciam


co deficiente , poflk efle compenfacio. t qui->^
dem cum pcculium Rdigiofo conccditur. Sicres
ii^ar,vc Prlslacui illud conoedenf, ad vAs Ifeiiaa

ficuc li dc bonis paraphernalibi ,


non docaUbus.raptnaConcingact. Habet enp Monaftcrium aliquU miinis.quaniliabeKtyil iMn (ic^fleC

cxpcndaq uo vfque tanquantjkmft


ip,
religiosc diflipacum. Qui agcndi modus , cum
iic latis conuenicns, rcipia intcrccderecredeadus
ft. Sie ettto Rel^iofoi k pacolio non abftinenf
concra iufticiampcccat,quia Religionisbona finc

turpittr dilliibutuai.

iicenciiconfumic.

nis obligatio.

li

Aibripcrccab babeiuc Maioracum cz

quis aliqviid
iis ,

qux ad

MXoratum non' rpcAant.in or<fine ad reftinirioncm iitip: rrincutcr fc hnbcict diU diueriitas
;

&

'

78

Necdid

pbtefl^nifaifplas

ii

dum

oon conicitur , io iUoium poffcuioPndatus licentiam^cutn volucrit


ncquc ratio illa vltcrius vrgct, etiamfi

in cos

reuocare

8
li)

Et

non

z quo rario illa

licct dici

dc doounii

'

cormit.

in vfus fuifret licicoscoltatumjquia

poteft

vt fialitcr

ab co abftineat
curadem Monaftetio reddatm-

MofiaAefinni

iiabiturum,

ne cft,&

ca fub conditioi>econccd.it

tur, Rcligiolus

poITu abftlncrc ab vfu pccu-

eilitrcfticurioi|cm , lcdimplcDonem

coo-

cradus fubcicondirioiieinittnd noltfais momen*


ftt quzftio de nominc:& prxterei

tieftyCfim iam

reftitutionrs

ciim compenfatio damni fit,ment6 rcftitutio dici

cz co non tmpeditut : vnde tl quis pccuniam


"abaliquo^aiiamcomduio amicis inftnieAdode^
ftinaucrar, mrarctur , ad reftttutionem mancret
obligaius cuni tamcn tranladto tempore , quod

iMllieiHem modum inetmdi illum, a nobis ezpltcatum,cui le Przlatorum voluncas videtur taciti

nanitt noit habcac

quia obligatio

dcrignatum eratconuiuio , nihilhaberet minus,


&lic3liis. Vidco Cardinalem Lugo fitpr\Di-

confbrmare. Videatur Lezana Tome 2. C^. i S.


li.
Clbi. fienefieruro,n.xo.c3r 7te
3 3. dr ToM
4. verb. Ludus mtm. 13. vbi Sc obligationcm

4Z. viam oftcndere, vt probabii quia iciliccc

rcftitucionis , inualidicatem Itcentix etiam pro


]udo,& obligarionero obfeiutidi Bullam Cle-

mencis VIII. delargitione muncrnm in Bcneficiatbcciam Indicisrecognolcit. Sedverb. Dtmp


mm. 8. a^Ermac poflc licitedari IkReligiofis milncraijs, a quibus plus ff^crantr. Quodjnuare

num.

literpciflitdida fententia dcfendi

*led gencraliter auterendo

contrarie volunratis

qua

impedtmentum
ftante,cftct

faat

pcccntum

, & qua non ftante concra illam


Qucmaidducii.&proeolaadacDtam

nm. t o. tempera-

coiura iuftitiam

pro

iwrieft.

fuptA Refol. zz. ficut 8c Mnch.idurn IJk ^.Pdrre 1.

ineiicum Bulfae atacc addticic cx Dedaraciooc


5. Congrcgationis Cardinalium , modcftam
,

TrsBdt. ( DtittMttnto 1 1 mm. 3. Scd haba iliji


qtwd pace viri cantt ficdiOum, plusTubtUtntic,
quWfblidimii: quia ftciaius nequit impcdi-

JQjicft deieniiaiit pro

coiura^ ipfo comprebeoia,iuxu con-

Prxlatusnon tanrim liceniiam conccdir ad vliis


licitos, vcrum neque ad iUicitos, quia non potefl:

ffHt, 3.

'

poccft in

dtdtis a

difcrcum
licentii

nobispoceft.

ac fine fufpicioneatnbicionis

'cum

Prdi localih^onatidnem approbanib.


J&Qk drai Tuulum 17.

Digitized by

Google

CireaTttulmnllLCap.lK
itRJii.

cum

^^.drft^^- Qjiidquid dicat Vcrricclli

aliij.,quosciut iowo i. j^/tjl. ^i.jiuM. ii. viO'


JiHam paupmneo] negans ab hibenM Ijceptiwi

^JlcralcO) in incrctrici^ iargitionc.

Qiix /cnttntia ,

81

fi

di formulis inconctnnis.
didiis,

dc quibus

Sed his per orcafionem


pro lcncenciadidli vidcn^

ali^s

dusetiam 'Oiana PdrteS. lVj0.tf.

ft^fiifar.f;.

vbigencraliter idem probat contra aliquo5, Sc

probabilis cft

cuxtit

ctiacninFratribusMinoribus: qiiia licct quoad


bonorddominiun-i aliiin illis ratio fit,
in adminiArationc immcdiata pecuniz cildein prohi>
bitt; qaoad vHim ramen cuaittoeniiaPMlatorum facalratem habent penitus expcdiram. Necme obftac iu Occrctis Capitulorum Genaalium
JwdlMncitiCttDClemeiKMvri reguhiB
citio donationiim .ifTum? , quia pnter obligatiomcm Bulls ipiius ipcdaiitcr acccpute , nuila a-

&

fpecuiittr dc eligcntibus ad Maioratura

Cathc

dram , Capellam ,

dc pauperes pro (fiAribtwndi


clcv;moiyn2, drca qiios affinriant aQqu apnd

cumdem.

Cir4CapmDtcimim:tmu$m^
Ubi de grauaminibus imporKionum
refpedu Ecclcriufticoruni de t^uibus
,

]ktpecu1taritvidenrii]ioBgi.iita temperamcn*

tum

a S.

Congregatione

adhibitii

cifdcractiam

lu^iragatur.^ Necdicivlteriilks potcft Potttificcm

MaitcmtMiamibenorum dominhmiefle

tubcns bonorum dominiuia


iniMtameftdrca donationei Imtiirmbdi : quia
vei*6 Przlato adminiftrado eftillorum commiria, iuxniJliuslicentiam rcs ita dirigitur. Sunt
,ergo racioncsdi&z vald^cfficaca vc do.nacionef
.getKraiiter fimiaMlidJC, ledpro AdircTimioeintcr PP. Minores & ali^s , parum habentfimnPr

ccitUD MocM(tcnum

|is ,

Xcatpro immuoitateb'iUis ,iii ca

84

IHr fibiB ,icquibw

inin-

tnnVjCiim immoder^tas d imnct largitionci.Nana

vodc doAi ^ipcorcs iu ie iKiunc.

dflsiN^JM, nooibi*

Rotz , quzeft vfdiDaapud Dianam Vmt 8. Specialicer autem ap*


ptobatur praxis, dequa %. 4. de iuramento in n
Ib Dccilio Sacrz

ne anni

addicurtamcn

fiolica approbari

, fi

id

Cleri

debereicSede

(it

Apo-

conienlu iccepta.

Etproea adducicur P. AzorPrri.i(. p.Gy.


a t. $.

QMmnm priuileginm.

f^trj.

I iHhiHm vttut

w. &f. Vbiquidcm bicAudor conlciTTum


iamSedis Apoftolicz requiric , icd non ad pra^

xim przdi^am

Cdpm hem l^usriHm*


fi foAm niim. 41.

Cirtd

dicendi
Jf Odi d

Lugo

Cardinilis

^M. 4.

lnpii*,MHm, 49.
f o. itN propoiitus , vt icUicet

i>

iuK obl^atione rcftitutionis , non peccet , pioIcd

Dknc vilos Pmt %.

non tum

R^ftbt.

pcnitus vidctur amplexus

ieiKinaudcre improbarc illum., ytpot^

34.

lulum

vixi

U-

pientlirimi, proteftatos^addens tanoerarflepro-

oalMlcm. SedccrtcnQneratcurlccirca

i!!iiin ica

cautum bftcnderet , ciimablbluceeum iam


fcc amplezus Pirtt 7. rrsS. 1 1 . R^tkt. i^.

fpecialiuspertinerc,

dum

iufcribic: Hoc enim

frtkdt foKmtfftrttitrti {tnfintmmtm ,

VoMt^u

amfenfti ,vel

fi

Vt Rtwuui

jdtnmnort paret t^irm, -

pfitfi snQtritMit hMtMfHudt gtlfc^tm CJerui

[aksju^

mm mttm fiUmiQiritM mttrHm art, Pro

refo-

non rcdicn;i,tm ampliorent


quimitaccra miincanni,4e^uaM(.i 14. quaiH
do volunrarius contenfiis exncic , qucni Ratuit

lutione aiitcm circi

qui a Rcligioro acdpit in doiurione pcccitc, led

IxilMlis

bellz.

, benetamen ad folutionera
gt
Addit ucuen id
quodadlndtas vidctur

iui^>

prrfjra Dccirto

nihilampiius

ciuldem doftrin.^ confcrt,duni

rcddendum iudicac,(icuc nec P. A-

or,. toiusfiepidslaudaia tcmentia

mm

eSit^

Quidca pnnm przdidiam , tum circa alia.


qnidincoaciariumtcneat Vcrricclli Tm i.m.
jNralL DwS. 8. Qhi^^- 1 3. cbntendens impbfidonemdiAam non aducrfari Ecclcfiafticx iminuiiicad.

Sccus i.eandcr P*r. 4. TrQ. 3. Di^, 1 8.

iiu4. 10.

Ciffd C4fu$ Slmnimm.


Ubi de venditioneofficiorum a ProreSibus, eo qu6d udioeligcndi non fic
ebica , dc 4U0 u. 46.
feqq,

%<,

przdida cookilcnda , cx (|ua kibccur qualecuin*


que remoaendumprsiodiciomccleufticctmmunitaiis

T)
I

hilpone accipi, licct rtlpcdlu niillius Jetcrmin.itidcbiu tit, Si a& co rpccialitcr, qui pure difpetiiator eft quales luot Prorcgcs &. Gubcrnaioiei
Indici. Vidcatur ille,t'ft enim dodus vlqucqttaq^
icd , fcholaftici inquam Sc morali dodrini prx-

iotim cxcultus parikm etMm


.*

Scbolaftici in alio

TiiflairiltikKTtm

'

fed magis accendendara rarionera Sacro-

'

rura Canonuro. Violari illara c^ra Eccle(i3ftics

perfonxquoiiistBodo impediuncur , veltiraidio*


fesreddnntiirin exercicio iuris ac libettatis ipfis
compt tcnris quod ex otficialium laicorum or,

diniua aipcriuccin munerum laorum adrainiftracionccontingit


ihfenli

ficc.

dcquiaillis funifre()ueiner

Pro quibus eriam adcunditspro re

nau Thomas dcl Bcne Ttmo


clefu^i*TrtB,%. Qui C^.

Immunitate Eet
Dub.j. Secl. 1
quiftioncm praEfacam de redhibicionc in finc
annicollc^z rummz po-craAac, & cum llota

inuentores. Ecri-

cooneiiv-, ditaraen noncicat^, fcd Alterio, dc

licidumquidem vide6iff nonmilloi cx HMs cefnere,cximioi Theolo^ii Principes irapugnan|cs &ii)urbaoc reiiciences quiiiuldam lo^uco;

fiue dirediiilludcontingat .(iuein-

ft noniniuBreiMium ItitcnBae etbali imertweta-

folent genere fzpiils cl.nidicarc.vnde 8c talcs eire

IbicmUxiorum rcnccnciaium

dire^ j fiue pnndpaliEer, fiue io conwqucmiami


cioni,

83

^'^^* ^^^"^- '.^*


opcimc probat pro aftionc abfoluce debita quoad lublbnriam ni-

In Vafus ergo contingentil DecifJo eft

Dt]ardo,(S: cx ifto (tatuit interede

verd aiiquod prxcctltc

Kk

rcddendum,

(i

iocommodun Vide item


drci

Digitized by

Google

Chts ^it^IF.

VIL tfJCIIl

Cap.

'

V. inauftlk^eaRuF^inlegus

circa ceroporalb

:'j

catto pro

illis

AU (}ua: dici

non

nc,icd

cat^m pro

pofcft Dccitloncs

"

fplritualtbus

vnde

^uoad Iioc non fantcommuoiter rec^ptx.

quo &

CifCd

C^^^iif J[Hli
C

'

ff

.\;

'

Pro

"

taciunt

'Audlorcj

qur

gcncralius

.quomm

varia

Angclus Boflius /'iir/i i. Tamh i. nujk. 581.


tt^. &. dc non reccptione teftatur Piana.

Ver6BulladuaAon

&

V 6d Qon ilc propri^ cale proMe Nai^


bona ia Ul>. 4. RtcopiUnsni^. Ttt. i Zrmm* 1 00. dc guo & Noe m Ai-

9jk

^'o

obftet,

fiMkcMar;

zo. Ol^i 7.

<)uia Auftores poft illam lcribcntcs pro commutvcacione ctiam in ccmporaitbus (nili^uic > vc

ihi^mslWklm.to. miw.

loannesi Crtfce, Raphad ilTune,l<CMiiiies Bft*


5c Hicronymus Garcia apud
ptifta Lezana

j^ftacis eil j

qiic

fundimtinum

clTc pott

fl

non

vcl <]uia

non

vnde
ctHnmiUMUU^ftiiarum ctiam ampiiau. Qyid*
quid auiein die hoc fii , pro Sodetate noUa cft
adhibica pr.idi(fti iimitJtione

aiini

.118;

Ubi de Academicis accipteoti&us prz.


niKamaffidcnrFC, cutn WiDaffiftaot.

Vx ibi di(ibi comprobat

5j

An%de

Mcn-

P.

AttitmitolA.x.

Qiu^
,

NCirca
laici in

iwfe

if.pofthcc rcriptavirustqtirta*

c6ni
nien non audcacdamnarcconructudincm
tamendicenda fitpotiib corruptcla^nonfineadf
ibntumi dftitfibtM;', wit vao^citott^inifiaM

"
'floMnwens.

VIL

Ci9M

Cind Cspia XlF.

iudices

1.40.

perrolamcotnpiunicationcm ctdem competar,


rpecialco) & cxpreflam concepiqaem.
ted

l9co,&ctiam./u(^,

di^Mm > cum non

difficoltas circa priuilegium

Ubi nn

j.cfeiiao&KotqnnS
'

vciquia poft cam Pontificcs ali) Rcligto,


Dnin inultarum priuilegia ampHflirM' confirma^
,

p.sr!!6. rr*:}. 8. ."^-^.W

rece-

pca

runt

qux in
eam babcac ^ualicaceoa , quando aoQ

Iniuria

tlla

&

<|u6d ne-'
1 47.
fccundo gradu Ilfx Ma-

infenurratione officij ,'qim iv^WiatJXlaa

cumdem Dianam
49. ciwJi. quibus addeoifas Leahd^thstM Dij^Ht. 6. Q>iiill. j^&^6i.
'&.

<'

f-:

Kotz noo collere^

prolttfenliBiiedt^feiiio^ coiuran*;-

<

coiioel&idem(ieccrmnir,Tcicili6e( coinmuni-

F.pifcoporui

rpoliisfeiQtromiuerepofljuc

C4put

XFIL

Egatid P.FagundctZ/f.tf.^/fCc-

G^. ^ /fr. 1 4. cir


cuitctolutionem.ncauebieui
cuWrefolutkmcm, nequebreiwm
S. Tncl. <f,
illara ,ad vcrbum habcc Diana
2f|iir. vbm*. oihii citca refolutionem dcfoo
wclgwTiiii- aypafobmioocm, e6 qudd dmfbnet
di^Btab ipfo alibi,pro quo locum non cirat fpedalem : lcd habetur ?srtt ^.Trscl. Jltftlitt. t i.q.
1

Ybi pro co adducit

Manham

Francifcun

Mar-

cum. & Auguflinum Barbofam, ficac pr<oppolj(oGucictrez,Cabedum,&CebalIos;quorum


ruiidamcntum folidum quidem eflct^ li PrzlaiO'
nmi EcclcGz circa hocdili^entia imneiiaN^
nequc poflet Capitulo plcnc tn hac parte confidi. Sic enim crcdibilc elt non futurum id Scdi Atisca fiducia

non

fuppetir

cxcac Vt Scdevdidfue

^t)C de

aihtl

iurc p.icronanis

iiitra

annum

jlitf.tftf.circadilpcntatiopcs>
66.circa(UipcnMtiopcs.(itrccta$
iitf.

dtrcdU^ VicariisgeVtcanisge-

11-

iKiallbus, nafia mifla/aciam. Eftaiiiem VBOBBt'


fllllftamia

.....

'"

'

.,

dc.quo

$4. /7,.;.'

propofllMMd^Clf*
mina ctljm ,qux ad Tribunal S.

Ddlrih!im: ibi

Inquibtionis lpeiim';> exiwnden^

-^tam Baianl6Atiiiacto'tmdtr MogiAer


mutu
Soufa in Apherifmispre etdtm Lilr. i^XUf.
ll.q(|Kin Conquiiitorum Indicorum pofteiis

COnil^cntcr po^crif

pralicari.

VIllJ^f^ Ji^
naih.V7i.&i7iV

Circ4 Caput

Dc iuramcnto cum ajquiuocatione

...

quo

Gic de

dc

T/j^A)^. Clap.f.

.1

>A
*-

C.

illo

P. Bardi

Selechs

Liht

j^'^." 10.' in Hius .finc. a-lU


praxim eft notaa Ja doiftritta,

circa

.quam.e]t.aHis.prap0fU(:.id

guium rcnfum

^iq^ meme
prppMnone cooH

l<3ljcv:c

addicur , debem-iKim ellKrnli

h.ibcrc; fientm incoogruus

(icy

Icem,, aara^on,
nmujsrxiut.
nibiljvx^t' iton
daraAon,.oc^f it fpi,ciale
:c
i
.^^^ jj^
ad verificatioiKm.pofle
fenfy prO'
farLquivniucrfalitcr apprchem
hendicur.& cft pof-

alti^aid

fibQnilicetpropccrcapacitatisd
propccrcapaciiatisdiriedum

oon dt

obuitts. Neqiieericinconiieoieiiiadmonere ta-

...

^4

'^tos,

vl-

"

funCjConferri prohi

tra quctn ooDcfl vila vacacio.poro^nda,quod


cftproprium Indiarum Reuocatio mimiiardm
pro audiendis Confcfnonibus Regul?ribu5 conqcflaruni , lieu ^probacionibus. Qupm^do ctr
NlinSedei Apofimiei non plehl conndatt often'
duncea,quz habct Diatu Pirte^.TrsB./^. Reftt-

miiftlfiO& fpdionim

'

"

vndeTitukis inreger
mneuetur. Bcnciicia,

non

Dcntur : dimifloriarum collacio

1:1

'

Ec quidcm in mnt-

poflolicx prorfus ingratum.

;.

temperand is poenis etca Btiiettett^

'

ie,tiamieineorenruinquoadmonensincedtt.
Qinbusaddtpoceft,non folumprorodlbushanc
do^nam fuccuirete^lcd etiam pro aliis,quando

&

debct protinus rtintenogatur ,


tunc niim vniucrfalis iih npprchcnCo

iTubit^ quis

/pondcrc

ieafu^ ponibiiis

95

& in coutuio dicere

lacis cric ,

ConcIuditillaMflvi. i2.

^rinatn

CircaCdptitXJI.de num.90.

przdidbm do>

ruftincri poiTe , licctjuraiDcntum oti-

^hae \rdle fe vc alter

.^S ribus.dequaac w.9i

quiuocationc ; tunc cnim, fi ijlicitd petit, potcrit


iuratiirusdicere le in iuramenco nulktDadhibirurumjtqtAuocatioDein,imm6<ftHl inntfe} nt>

*^ IV,

tclli^cndoadditumaliqaidintcriiis. E.g. nolle

quiuocare^niodaindebicQ Tcl ^uid /inul^ iu


vtciimtaliadditoaflfMioeicteriorven^^
QuoJ quiJcrti ("atis vcroGmilccft & vtprocc.*

fcd fta-

(a-

Vidci^us e^ni PjdqualigusX)fi(i^45f.


Vidcqduse^m
Paiqualigus DMi^ 4^ ^

ocgando an^uiuocacionemeo inodo,qao illaniiiiegare potcft : St pocoac quis fc iuiare velle


teft

eidcm

fieri

74- Quod ftabToluri tdgetP.TwitNi^^


Dtulogum, Lib.Z. Tr^EUt./^. Cdp. i . .|. anv;,}].

HtoflMtfU taonefle
,

iinmcnior tlee-

>llus

emplo eius, qui doiuttticcred^i. NonemaiH


tcm obligationcm rcftitutionis fiabct ille cum
multis , quos adducitio AUri-mdrMAOitonm^,

dcrc Ijnclccupuio ponitiaddqiduin id,quod nutnrttculori aliquid interiiis concipiatur

quis antea

cx fiartholoiiura k Sanfio
habec Lczana,
, St Morono ,
Mm-mffKi Mimmmtm , nim. 67. cx-

.*

pcrapporiirabiiTclltcet

fi

mofynas fedflet
Faufto, Candido

Vn
VL

linl^ffafsiftdNSBiWM^

coiuienic

qutdetn tiitcUigcndo de conccpcibus^meMil^

quibus verba refpondenc, inquibuseflc xqaino<!adb

communem

fu:tta

tit<^iilc

Dialc^icaruaa

XX, U nun). iji.

Cfrca Caput

do<brUiafl|i,.ex PailoioplioruiP|jiipl||K,4q$|||.

ptam. Et quia hoc

lubtiliuv

capnii accomnK>datuni

id

t ft

omnium

ncc

quodnupcr

Vbi dt Daminis foqoifitoriBiiS;

dixiojus

deicquiuocaciopc modo ill.icito <acilius vlurpandMri^ Si hoc ctiam addamus, inftrui miniis capa-

99

ccs pofTc vt zquiuocacioncm lub iuramcnto ncgeni , rcrerendo fc ad peculiares modoi, quoc
Goo^ariusfcic, <5:c(Tc licitojjpfi fciunr,quibus
Deus vt credamus itibct , vel vt iuuenc lub contatioiK, &. femperfiiieanimo mentiendi.
Videatur *cV5Jrf) P. Hctmanpus Bufcmbaum in

^"^Potteie vt San^ra Tribunal pcf


lcunib abundet pro neccdariis vli-

V->^biii , .ft qodd non fit anendendum ad praclenicmtantummodo n.itum in quo


,

indigcnda non

eft, lcd

ad tticuros ciicmus

&

lic

pofiepeeiMliariaspoenas imponi, ex Aui^oribus

bonznocx ofiendk Oiana PMe

to. 2>ftsr. S.

Rcfikt.S.
pit^-^.

pofle

vbi'generalerarega|atn exaltii

fcilicct iurari

iufta cauila

left ,

&

tradic.,

cum

vb{eftiinoecaltan crtiaiem.^ fine mendacio

6c:ji)Itatur

Cm^CofiitXXFIiL

iquiuoc.uitvK quorics
ipla quiuocatto licet
quia

De duratiodac Bullz

'

nuilairrcuertntia ht iuramciMO.

baqufi qUQtics Uctia cft,a)uiuocatto


liuifiMi uiiaiiKiiitiin

publiibatione,

Cruciai, atcenta

dc ^ua Mtmxoy,

cft eciani

tdlwwpin illa licia^uotief

lOP #^ "1 bmmunis quxftio cftquomodoGt


I
computanduSannusdurationisBul'^^-^ lae , ^ra eontingerc poflit , vc all'

ratio pro Ipfa vtilitatit

"f llltTllt 1

9t gKncialilCf

poo .kuitco nucoicntia

AD TITVLVM

quando poft

V.

\ Nobis difta,

X.

C^. 6:

*ytw6
lia iuftitito

&

Hcnriqiicz
firmat P.

ic Vluri^

'

L\b.

Arfknl. 6. Cenfecidr^o

lit

cum

licita

fcd

V^enSm vir doAus, &

noncon-

fru^tu induftriz.

dics prartcrci

qtri

& nani-

qui a Pafchatc in

fiucDrdiiorfplarific, fiuclongiiks protrahatur.

EcckCaftlturo
ibi

quidameniai
dcfendant , vt P.

loquoeftilttMrfiasfijiKriciihim

pecunil

Vx

&

Pa{chacompuiar(fokc. dt (ic obligatio anuuc


Confeffionisi Doftoiwiis nntlcti eiponi 9 ini
vt 1 piiblicacionc in publicatione atccndi dcbcac

-VbLiie.Offidaliuin Regiorunx.,ne^
j^ouacione cum Kegfa

GibaliDUsT0iN0

An icilicet lolaris anniis e^ ilcbeat

ralis;an Ecclefiaftici adinftar

Qum. 14..

clapliim illum

aliquos , atquc etlam anie cxplctum publicecur.


'

Viuon n^aricer

Lit.

annum

efTc

20. KM.

li/. 7. G(^.

2,.

qui in Glofla

0. afHrmac plures Salmanticenles

Thcologos

& lurifpcritos ira cenluiffe

Io5 rcfcrcns.

P. Efcobar de

Mordlis Thtolo^/t

Baidif BnlUm
$. I.

lii. 7. St3. 1.

Pme

Do^res
,

nonnat

Mcndoza Tomo
Proikm.

j,

."

P.

TrMiUt: 1. Qef. 6. Secl.i.

Ludouicusi Cruce,TrulIcnrh, Antonius


Villalobos , loannes Sancius apud P.

Gomez,

Mendum

D</;r.i.taas.f . Llditfaorom aliqui id

tantijm admittant qn.indo compuracto difta fauotabiliseft, quia

fcilicct

fupra

annumfolarem

diesaliquotexcuminc , non ver6 ci^m paucioret


fiint.

Sacisciiaai

pcobaiMknr feataitiam

iftacn

ccnfet

Digitized by

Google

Cirattintiim KC<if. XXVlll.


ccBftt DiaiitaMbliiteloqiMiio^i M,\ i .f^A,
y I .in cao)C|uc DSoIorz. videturinclinarcTffw.i.

dt^Sdercntur Anaores.

A^.}^iy.i(Ji.l4.0ppolinniaucc:mcum EcnmaiHiekll6dbtioo4<iiAMnco Lop<z, Vcga,Bajtfio


Legior}(rnfi,tcatt P.Mcndiis /^''.1, & pro cadcm

ceoti, circa

fcncciitiam

co vldetur rarioeOediacHa. Exanaoentmnihil


decralii pOLcft
quiaiic
PonciBcc conccflum %
auccin exbicnmo } quia Bulla pro anno
'concdli eft etiim icliie^ Indiarum , ad quas
,

polie

toaraKsSaadiisinCElidcbsi^j^. \

.ii:ciis

dnn MhdaHi,iAi PiXhomini SMdaaii I ftan<


<

llMrj.Vt^^.BMfUO-ifaAr^,
i.

fa<flaexccnGo, vciad parttisacceiGirias

A:aii|.

Et feiitemu quidc i fta.iuiniori .vidcT

lot

imoicmittjMolinl

difiai lolisantdcfignat , vt

& aduerrantes faien-

qui iblum ad confuetudinc lecurrunt Commi/Iariorum fcicntia 9t aflenfu comprobacaoi.


Sed cer.cc dum rununi Pontt&ceannuiii abTotiNi

Uegivoluntaria, 3citadcilliiJ dctrahi porcrtc,

^uod eidem vilum

non haixtur, quidcpiid aliud


pra;terca,adik,ad ncccnariam non videtur fuffi-
dem finnhjtem Quis autetn dcconreulu Pon-

10
oppotitum

icm

dum jum

fi

viroj JolIos

cam

tcncrc fcnccntiarh

10

teatia:

Bulla itaooooe|da

in qulbus

nium publicari. An fcilicet etiam (bncc publicatione tali,durct qux poft publicatiunci ante-

iftitut

Diana /5/'^

antio

iblai^i,id iciidi:bac intcUi^i

non valeacBaV}

le

vt vlcra illum

nBiikMnmus G publicario

anteillum cxplctum fiat , eo ipfo cxpirct r quia


Vidcrialicuipoieft ii:mpcr a publication&annuoi
ine^oatidtin , inxritenorem Bullc vcitiitillif;

QmiMTt Ammm^kiitpihlksrumi pri^frntium

i/t ftit-

^ulocitfrfMtiiifKUadd iadttdMiiM. Qu6driex


acddeoti aliquo antc cxpletum faftacft , vt quia
ontecedenspublicatio (crius faiSla, Sc oporteatad

ct^oi

&

non

cncalitcr prxlufut.ndum, cui voluntascft

Commilfarij contbrmis

non
com-

y^.quanniis annus

cflcftacuxcs,copfcqucmer id dtccrc tcneocur y


l|tnlin eo'<A cdkiffitiita qnzftio: lic^reuera
an ftantc fcntcntia de
qu.-cftio etiam cdcponfic

Nam

fii, vc tingi^Iis annis dcbe


Ikut cx cius tcnorc conlbK %

cdGone difpolicus poenitus obfcruandus.


104 Quibus addcnd"j n dc Rcgis volunta-

& vc valde pcolNUiilc amplc-

^folaris acdpiendus : uixta h.inc eiiim


fkitandi ratibneoi tantum ( vc vidctur ) habere
lociim quadlio potcft : fohrem nJmquc dcbcre

maqi^ftiun relinquicor non potuitle ab eo,


gratia fadla ,
i quauis alia infefiorc &coltatc dcccrni , vt vna. BuUaperbiennium deleruirct. Licic eigo.prluiIegii$ vcamur
ctjm volumiu ; in inodb camen vci:iidi tbrma cft
iu eilHero prxlcripca leruaoda. Liceacergo Rcgibus noftfis, vt hoc demus , Bullx concvlljone
uon vciili camcn vtcndum illa,modus cft 111 cou-

edencem fumpta cft , vl<|ue adbiennijczpleriojKtn. Quod quidem c^m pcr annum Bulla conpcdttur.aifirmanc Fr.Emmanucl, Vcca, Lc2.ina,
4c loanncs Sancius

qiiia

liquidcin vcra ad Ponti-

km eft talti

probabilitatefionceM,drcalndiasrpecia-

vidccur clFc dicultai

publicatio

fieri

,& vtHulquCleiip

bicnnium \
^biicationc in pubKcacionem indultum; cum
taHQencontingat aliquando ance expletum bienlis

Re

{ur: dc.res.ipla dijucide oftenditur.

Hocergoiuppofico

ratio eft

^ciam voluiuacemdilpufitio cft pi xfata rcfcrcnSienim R^^noftri id fiKcrc poircnt , non


eftcc curadScdcm Aj)olloIicam recurlus haberc-

Pontificot, jtt-jgnibiM.opinioaain-.cittni

yarietates.

i\t

da.

^jccitta 6m.coiu:cifiooi$ Cruciacc non vidcat


flBidRj^nKlk^ remiupcrgffc fitHmc,-vtft
alia

veroGmile

& liinilitcr cde ticutdcanoaaHpU'

m .ir.ciirn iolumus.

veriri-

yiodcac coofeTriwftaliiriciMciiur/fireicwemuoi.'
illi

Iparium co-

.ipp.ui

iatis

fc opinari iudiicant,.oon cft.vcdixi >rolidum

Sciun(

brcuiiis-

modusdilus pubacauouis audluntacc Grceorij


XIII. ftabilicus eft , vc ez Breni coinRat e
Srpttmbr:!, Anm \ jyS.dequo Dom. Solorzanus
Hm, ly Sc Dom. j^lizalooa Lit. D. Vndc iimilis
Qmaino habcnda raiioiquiacontra Poorifidam
dilpofitionciT) iri nequit, nequc in lubft iiKi.i, ncquc in inodo. Nccitci poccft tuiircpriuilegium,
Artegubm generdeincxcare qubd pnuilcgiis irti-

nihi!

Vcl

& eo dctraulo, obli-

ad

bticatione philoraphauJu'n.

Idaaus.lpecuk iPoDuficibusaKrtbutuin. Prx'


terqaibr qnU oDnftnrus tafis ndn eft exploranis.ciimeum multi ncs^ent, fcntcntiam lcilicct de
ibjanaiuto dc&ndcntcs , qut raioiroc audercm le
jfolniiteiis.'

Nihilominiis

li&iscenitmpodtt tcftimoniiim reddcrc longiiK


ihbisrcgiohibus^in quibus Builx cU vius , conMentis? Imm6nec Commiirariorum , quibus

fuerit

giido cadeai onfifteic


ai<^ta.

exigeutis conrcnlus

Qciiailif0srmnnn<opponim
oppoGtioncna non vcrcntur

&

hir,

autbrcuiationcm anni,

Coronc,

deijMP Oom.Solorzanus fnfrkiutm. t^.


i6,
quem addiidc O. Efcalona
GMi^BfhyUdo ftg.
140. Lit. t. $ m*rffHt. Additio ergo vidctur

turfitadiinciico caoulKrfrf

circa ^implijcionem

luxta pnorem amcni


loqucndo, &c. vt vtrolimiHori rcbicnnium dicuius teftat } quia pro

leiicentiam difftam

'

riihil

:
nam cx praxi iuxta.
minus habct : qui cnitn

fiuUa fuerit yiu;^ viquc ad expktuin biennium ,


non ide6 aliam ibmere defiocc poft prcdidtun
rrrminiim, qu.r qiiidem vlqiic ad lcqucntem pnblicattoncm vim tamumbabcbit

cumannusi

publicatiotiedebctt incboari,idxca Pontffids de-

clarationem, de
illam

qui.

f>.

Vnde

lumenda cercis dcbct tcrminis

Bulla poft
circumii:rt-

bi , ali^ nihit cricfcmim in decurfu AM|oentiani


publicuionum , ci^m numquam in illis biennium

compleatur.
tlant
Sc

Quamquam

dc eniDcibnequi lcn-

indioandam biennium ab txpleeo

finicndum poft pnblicationc n

eft di^oni>ob.funiicm

alio

ficutdeprio-

raiif^nemi Sc CUQC ctiam

dcftinatum pro annis prxcedentibusdieffi reuo-

qoi* ob amplii^
;ge m nihil miirils babiturum
tioncm illam non detinenc Bullam fideles fiimcle ; & dummodo tmra cempus pubHcationa

caiiiid nooXuffragari,quemadniodtimnon fiif-

tiolligatur

fifagatnriumqiti BuIIam poft dies allquot apubIicacione,qu: abfens h. loco publicationis Hiic ,

tulum colleflio poftponatur,cum cadem candctn


fit futura 8c Iblcnt illi circa hoc liberatiores etrc
,
vc nuUum ex hac parcc incommodum dcbcat Re-

cum

id per accidens fe habcac.

Quod quidon

pecunia, nibil

KKrt qu6d

aliquan-

dki etura non improbabiliter poceftr


,

Th^mn yiitiTm.L

KJc|

lof Ei

Addimms ddT^he^mnm Im^cHm

t6
~

: qaia ob ii^enRin loeoram

1 of

tuni accidercr poceft vt publicatio

Li~

.-dnbitari potcft

an qui

JLimx

5t

Argyropolim

craii'

fiollaailaiDplit

Dodorum opbiones , quas vs^


lcines illud lucrari lcquuncur vixeffcc
^oiln*
dulgentiam obtineret. Sccundo quia cum opi'*
,
nioae probabili valide abfoluic Sactrdos i te^
adfint dloeffc

diAaii'

prii^s fut:

mSyquam Ai^opoli

AuHr , bencficio Bulbe gaudcre podk vfque ad


publicationem feriiis ibi aut alibi facitndam. 0'rFr. Era>
'caquud negant Ludouicus Lopez

&ruatis

m fiiu iu^*

fcntiendum, quod

obtineatar j fic enioj

&

ri^ngeac. Ad Primum eniiodlct potcA ioMWm

ilUrttm dkrHm inttr-

'^"X communilcntcntii^-deducivix

,(o^drtanrohnBptiu4ri. Sicillc, addcns fta-

flifio

iurirdiAioncm tribuenee Pontificc|,ctfc

de Apoftolicc Sedis bontgaitate credendua


&aigumcntuaUfimiljvaIdeeft vi^ens vtconls
munitcr Dodlorcs tradunt , fautntclurc &
Canonico
Ciuili. Verum Fundamenta ifta
cft

nkiDUelapod P. Efcobar ,qui contrarium ttnei


com loanneSancio citata .W/. Problem. 2. qui
ww. 457. li concludit : Htncpttimmejjt Ftmtifitu imtefuitmm

go dt vt Indulgentia lubilxi

&

ftuunim qui

r):

InduIga)(iamobtin:ac,cumcon^tCOinmum*

iin>

'&'mifkm fiw^tatdtMtthU^ ktftUm

Fiddes k Gonfellaritt eifarhbe dirigi, vel,


$
dodi fiut , aut etiam indoAi , tenori conceflto*
nis adhzrere, &ratiiis
opiaioaiibBl illkvtir ez
qoibusdubia reddkureonWciRio Anno 1 |oo

flremt pibb(no\, rejpechi rripiemii Bfflhm compu-

qno

tim dejpcrcgrinis

alitcr

Sed quidcm Tui

loimnbSaiiincf defumpcam'.

mcmor nam Secl.

xat, iu fcribcns:

Wi

Otp. 3
ijt

ter

contrarium ftaHie-

Mttnftk

Ttc^ittur BHila^

ftt i ditpdikmonu in Mtttofelt

m ^ni Biti-

viuos, 8c defundo<;- pro quibus potuit applicari*

tat Lil/. 1. Otp. 20. S. 1. fcd pro //*. x. reponendum cft Ub. 7. vbi id non dicit * ied iu loquitur;
Bafo CrUMt*, ifutMi tamnm mtiMfokt , noft
ctnlctur reuocatavrqiicKi cxpletum aniiiun fr
f*iillo poji per ho( tjuid mnt BniU frm>mleiitr in Mt-

Sic cx lacobo Gardmo iubec P. Balinghon


at
X4Minaf%pboiir ic.Oflttm mim, 3.108 Ad Sefumbtm, poo bene exopia^itf*

bui drca iuriidiAiooein argui : ibi tn im de xtcrni lafcite agitur Sc duriflimam eflcc dainnari
a.
liqucm ob iion obtentam abfolutionem
qiri 0
,

ftiintmm eppidt ptimiptH^

mqttt framilgtti fokt.

Hxc ille

diuerlb in cafu

autem ciim loanncSancio


TruHencb quantum ad rententie iliius

locutus
ftntit

:,

pnioiKiil cft tecutus probii)ilem

in noftro

i.Dt^. io.)Vrw.

&iuxtado>

^anitBtnEcclcfiaMagiftrorum^quos Chriftut
eft & prudenter ope^

iubctaudiri, confidenter

prob.nbiliratem, lieGC ipfe contrariam tueatur


I.

Anninittcaw

reuelatum cft 4 Vitgine Deipari deooco


fibi Clccioooainea Indal^eniiani confecatos
8c

Um mt^. Sc ille cam P. Henriqucz, qaem ci^

trepoH einjdem dimelis

Bonifacius VIII. lubilxum

celljt ,

ficut& P. Mcndusi

Quod

ratus.

in

matcriMndiilgcntiarum

alitcr

locutus etiam iuxu rciitentiam dc anno Ecclcfia-

conftat acciderc ,qux ad ialucem ncccflaruB


ooa

ifKco S^I^.^YMtaiiiMtar; 17.

f"Q(;

Ftiarcquidcmopcimo fic diccndum,


taiis nimiscii quantum excciriua,

lorr

tcntixidSacramentocontingat, quoddiximus
nonlicct iilud ad aiia cxccndere Sacramcau.de
bc n nitace Chrifti fic eflo credibile
proimatisMh*

quia ampliatio

fiindamento lbbaiza,piraffltz inquara


voIuntJtis Poncificis
ne quis tanro bono finc
cu pa priuctur : quo argumcmo ctiam dici potc-

dcbili

nequcincafu, dc quo Agimoi.


Vnde
quod additur dc argumcmo a fitniii
, wMmtm.
,

'

rit

cum
Eu m ({iii tonge diOac 4 loco

Bulla

'"^^ t

reuera fimilicHdanoa tncercodfeL


vtvidimus. Vel fiquidquamprobat,inaltnciik
vaiidum Sacramentis, quod cicaci AuAores

, vbi pitUieamr
ncquc acccdcrcad illum porcft.line i^!i()s

K-aJi fu mpcionc

& Ib.lLim in voto, illa frui poflc.

neu
iii|aamadmittendum iudicahant Pro comroi}^

Ceici <}affic priaari dokr canfo bdnopoft cx<


j)Ietum biennium fpatio , fi loiigii\s abfit , fiimat
liUus bicnmj BuJlam pro co loco decurrcntis ia-

tbenim exiguaefteletmofyna

EtqoeaMdawdum xcQqiiAd iaPomi^

f^nrcntia ftat poft alios P.

Tincli^tx

nibusaccommodira, maiorcique folent homincs impcnlastaccre pro rebus ^tne minociaii^


,

5'" Suarium

..

^^'

;07TVuathocIoc6circaea.qihabetDi.;

ISirr^Jif-i'-'^-^"
ntmitramonrf. Tener
COn aw;
flle

'/

Bulcmbaum in MtG^. 1 Ui^,

Tr^iS. 4.

3.

uTm. 8.

41.

Ubi dc opinione probaBiU iamat^fi^


Indulgcmiarmn.
^

^^^^ Tl'

&

tf.

addiKwia Bonactnam , Pa>


Thomam Sancium. Quidqutd

coatrarium teocac Vccricelli^TiM

tompahdiiltie r mtwieoriliuiic.'

'

Mtrskt Zi*.

^ ^*^' ^mM'

A: ftatiiNiaoii>

?^?*-

^deS. lofeph, & Paulum Manam C^.


Scd Lcandcr cam tantiin, proponit vi xqu^ pro-

Ubi de pnuilegio ad celchranduin ia

^*""^ Rcligioforuin.
oj,

-p.

l^'^^^''^;^^^.^

Eilioegerat ctiamDiana P^,r^.

""adprohibendam cclebr!^oZ7&?u^
damqui ncgcnt.quideDriuileiofiMai;
^*"" 2:anon^<!i
i^ST^^io fo"
dalcro.qui vinutepriuilegiidifti

nondum

poft moiini
''^""^

ra cam"a fil
2iwt, viribu^

VifitaXTShuiodic^

Si^Tl oL^
t^''
Fm,AtmmAmtmimHmmu^t^if^. fe pnuilcgr) difpcao. Oc
quo i me brcuitcr di^

'

Digitized by

Google

tum,{cd quod fatis eOe videbatur. Vifus poftc^


]P,

Vcrncclli

TrtBdtit dt Mifaeniik*^

c^ui

il^.pum.io. aflirmatpolTc infirmum


]ebtriie,etiamG infirmitas

tamcn hon indc


pli, lcnpli:

(Jc

non

Sed cgo quod

fcri-

pri-

non acteiulit,fediieeo,VT^alijs fumma


cimallegatur,eftlocutui. Bcn^ autemcuin Duoa , & Lezana improbat Palqualigum,id excendenKoi kd ReljgioKM in fccularium domibui
yqtanw, qubdijfc a Kbhii pcaBfticinn.

uilegtj

vjum "BuIU qv^ad referuMtn im Kf'

Vio \7Mcnlus
j.

....

1.

lum

^ mm. 1

Reftbii.

tesiicerevlum adducit

&

Curijt,

HemrafenteQii4Ma,cumcirca prdiS4*tum

Au^ori ptxiato uota

quibus eciam h'


iactmar! icfponib qualiAquorumextatnihi! cx co

Boilii poile, co iKMi pbitantc :

illi

Aibil

fiiifrct

Vbi dc iurgmenco Prxcorum , pro quo


. videjRMv. 109.
lio.
11}

Q
I

quodab aflTertiQpe dida

cMbuertcAttAoremifiura dtmouere. Quiliicfti


przdi&o adeo crcdit, qviomodo fciucntiim contrariam certiilimam ierc pronuntiac vetf. S*i
Non equidem videncnr poffie ftcili

tmifimii ?

& quz
ifttcomponi. Vttlc.iini
de vnico tcfte habci ?mt^ T^dHst. x. D^itf.i |.
idem Qhj^.6\.

Q^.^^.

Circa
:

Via Przrorcs iurant

non cxer-

fc

cicuros contradus,etiam aiiis lici-

rof.fieiHodmeiiieconcipient , vc
contradkus ex fc licitos non finC

modb illicicis inituri. Qu6d

(i lex fone fub tervrgenrioribui ieratur d inramento circa


contra^us nulllo modoexercenJos, ad huiuf-

raodi amiittocatioiics excludendas

confcientiarum, feu petra fcanda!i,&

C\c

uoftrorum valde alienum

Tunc crgo

titmiskcit

piccate.

a Rcguin

locus xquiuocationi iuxta di(5la


Rcgcs luftiftimi , ac Piifliini fatis

&

efleconcenu pocrunt,

fi

Przcorescontraiftiis ii-

nc violaiione tuftittz Sc charitatis p(nigant,circa


quod prsftiieiiltf, l^mpktO/
id iuramcnco
,

Vide ftadm diccnda.

AD TfTVLVM VIL

&

ouibos illa
gorium plan^ & plcn^ eonfiirere :
fjou iLicdciunt, neque aoipHora , ik in itid obfir-

C$rcsCafHtIV.n,i$4

funeAui:a.Orndu$ Oeu

vtmittat tucem iiiam ft iieautim

mcliii;

fiius etiaiQ eric

quod ft alta addi pofiem, k


adduAa fiquiderb videnrur nc-

riKii lenfu ccedidcriffl

&

bono Inoontm confiilendum : eric qui illam obicruetnullus,& ica morum lliberit oilcndiculunt

habetur

^ilblBabftineo

VI.

ttiiiiis

OUidoiipMsfaacdJeiioriduaam, vt ij, ad quos


PotKi6ciom Decrtnim fpcftat , ^circnt vti fe

cumquc

aifiurie yt lodticuiittr ad ccnniiiaf

ari^iotes.

cir-

lo.vbt improbabilicacemii Nobisauertam ikDtlfut. ii.


Et Lcander Tom i.TrsBdt.
QuJ^. S 8> teflatur ic idcm firmiflTimc alfcrturum*
nibiUgia rupplicatio,de quieft di^um,obftaNii
Sedrtccum occu!uilla fit , devuius non ocu-

cquidem

ob fty-

cumi quoad Indulgemias umeo ne ilU vilefin^efid^ variitio

tuit.

uorriiuis deboiiilec

canc &pctiuenMnim.

AD TITVLVm

&

teilimoDio

ctiam pro dcfurKais

Sc

78. vbialios neganabfurdam Eulcbij de

caabfoluuonemisjar* momfieriumcsiilenuum,
Qgod genmliccr R:nct Lel|iiinif f wiiif Hir
?^nj TfuB.i.O/. 19. rttm.iy.Ttmi i.vtrb. Btdl*
Crjujjrjf, xnm. 29. <ir Tme 4. vtri. Qpiw^ mmm.

lati leiiis

1 .

rcgulas CanfcUarix, Ucit oppolituin oedeac proMbile t 9c quidena liect in prxdiftis variario Gt nouorum volunrate Pontifi-

eciam pro co Diana P^rff 8-

V fVtfflU.y.

blefiarU, it

num. 187. &lcqq.

eft nulla

CiiCM

aH

iMd/ttginttje fiationutH

G,

AuAor tcnorcm

poiTit cxire.

fort^ citacus

Qg^*

ipilim ce'

(icadeo grauisi

6in dn

&

Vbi^de inceiatioQe jurancis ,


an juxU
iltam obUeacio reeulanda,
rulanda 'qiiiiido

floAiafufficit.

Kxalinai
1

<4

tii pRo5odccadsNbuictijextacDecrenim

R.P. Gcncr. Claudij Aqi^.iuiua pro

tB.6. Qud^.i i.tnfi/mtn non Iteear eomrarittm


de&ndcic aur confqk-Te ciu$ , de quo imm. j j i

Pro quo

A gcncralitcr ftat Lezana Temt

1 .

Qif.

pro epdero 6cit quodaddndc Diana

24. .7. 8t
P<rr; 6.tr4cl.S.Refel.lo.de rfM-/f<,qu.T Rcligio-

non funt, cxR.P Thcodoro S:rado Generali


PP. Carmelitarum iirmance poteftarcm reftrusix

lSoiill,quia funt

Ji

iurifdiftione

Ordinariorum cx-

mptz , vnde plenHubiunt Prxlatorttm


dlioni

iurilcli-

& ita poiTunc per lefinviionnr' eaitim

coDfcieniia

nodoari SkapuALmdMmalif

^^^^ incentionem iurancis regulandam


obligaiiQOcm, diii i NoUi^Iicr iif

I
foro

St-

uti Prouincia, cum aliis apud P. Bardi t SeUcbt

externo propricratcm vcrborutn

communi accepti(>nciudtcanduii.u fu., vt tuxtai


comrounem icncenciam pibponic P. Anir Taacr
in

Lih.

Ca^.

Oitxtl.

&.

quia contfngcrc

pocdi Commcndatanum iurarc reipia veltc , led


oon le obligare.oltlieatjoiiem cx eo noirconilitr-'
gcrc, cuius tranrj^rcltio facrilegium fit, bt nc Jem
i

explicat iuxta aiioruin


lein

O^.

do^inaip

4. Q^^l. z. qtiod

laus probabi-

icciio alij.

Ec boc'

iniftisjficut in alii iuranttbus, dcbet oblt:ruari


^

inquireudo , dum ccmiulunc pro confciemii


compon^ndi , an obllgare ftrvonierinc,an ieeos.

'& caNH ho6 feMMhttn dicanc, edamfi de exdi^

Klb4

olui'.

Digitlzed by

Google

non mcmincrinr

oloiitatciurandi
titcrit

di,

Sc rcncra

rci violati iuranicnti

non lumvt

i!la

damnan-

cft;

ntquc tx vi illius, ad cius j juod 0'iiBWaiii

compcnfatione- Addip aufcm Wc


Ljuiiuo faniulorum copia no

pofTc vt

Audor

iinciiigi

id

enim

fi

fit ,

ocurioncm vrgendi.

rent.lccus tft

Scd quidfi fc iurartc i|icmi|j)ittim , dc


obli.^ationt tamcn intcnri (ubdobiiriw^-Vefiiif
quiJcm cft obligatos remancrc; quiacbmmuniccrloquendo oblit;atio cft annexa volunratt iUrandi. QiJod fi ralis non ftiiflTet , aliquam pTofe-

Lugo

fpccicm (ingt.Uris illa cXC^O


Niliilominusprobabile exiftimo oppo(immji<luia

ah
it)
.

ita

reliquifTct.

his,dequibusloquimur,& fimilibus

vtP-

tbres,dcquibus nuper ) loqucndo regularircr difpolirio animi taliscft , vt fc quam minirotktn.iwf^


mofint, velint obligarc, quiagrauis cenfetur,

&

tt ita licet ade^ cxprefTa


mcmoriam non rcfiJcar,
couicdlati. Pro quo
vaidc bona
itetn,
boAa
,
rcnpcorilMS
bonis
cx

tdb ido^

obll^atio.

exclufio obligatioiiis in
verofitniliicr

lamcn ppteft

&

fundamenta fuccurrunt apud Citatum CMpte Ult


fcntenciaai
4. i^/r<^i. 3. Licct ipfc contrariaai
nieatnr. In calb amen noftro fpedales circui-

ftantix ciim

turum

fint

non

verofimile cft

ficw &aIio

quotjio

,cft

lcnicmiapi,
'

flmplesai .

*"

-'

TITVLVM

A.D

refraga-

Ctrca

VUI.

CaputT erttum,

car faoMirum

& ita

& conon kriiientc,alij fuppcteCum

diandum.

alitcrltniiai

tamen Cardinaifs

quddcondu-

quia to iplo

cum co

vulc

contraAu^,

inire

ad juftitiam in co (criiand.Tm obfi^3tiir,Ju-,

xuidjquodconttaiUisipkfccuudum
tct

ic

impor-

vtlciiicctoperse prbportionata mcrcc! trir

buatur.

hoc ergo

Iii.\ta

crianifi fucuri alij fint,

viie operarutn
quia umcn ompcs ,ncccilitas
luarttmpretiomiopiellic, txmi eppii non in'
ftat" Nauarrus
pcdicur obligatio. Pro gua

&

hk.l.Of^tiivm^ Tttuk 18. Om^bo i. ft^Jtrttm


inpriori^ittone.' SHlVKfticdm idoo*
nnm.
iicaquifi mcrccs cfrc pollir, vrin propofitopondcratit Do&Oks , qutbulcum lo^uitar Atigcluy
cxed viliiis>enic aeBof&n$ PM* r. MOT- 1 9
ftimanda, infto
neitaris, &.

t^^mcii prccio,circLi;Tiftantia vltro-'

copia tamulorum

io^^ & cxpen,

s^, ficutft vriliaK eNlcRiicioididtaDie.

l&tp&t

dcnifiilxlignKi&midi opcra^&communi alias


mercede coiidu^hiro , Ic aliquis.o/Icrat non rogacus, autde vduncaie finriendi requifitus, non
videtur aliqui merccdb portionc ^audandus, vd
certc minima , ftame feruiti) quaiicatc iion raino*
u quam elTctaliorum , qui ad fcruicndum pof-

Et pro famulis vidcri poteft P.


G-bilmus Tflwo I. ie vfitm, Csf. 8. Artkhl. j.
lilud ad rcm , cx
<( KMM. z6. vbi pro lilis rauka.
neccflitare ferutenri ob exiguum ftipHiHiii,inafi
nifi ex mifcricordia fic rrrcntti? ;
iiis dibfri
uixKn vcile miniftatumfit , aliquid audcudum.

fcnt inuiiari.
-

.6Cinum.i3.i4*^i5-

Vbi de eircum^lantlu (aadsii


Gubecnatoce.

'

''N
b

Nnm.

in.

Siciiitm).
'

P.Tamburinus

Opn/c-

qnodeftdeCoD^Ae,l#. l.C^

2.

AD TITVLVM

Oflcflctalen* prxcisJ rxione oifi'Contclcij , vt cxpltcari dcbcat in


fione^tcnet

frJ,iiJN.l8o,

Circ^ Caput, ///,


Vbi de cootradu

La^o Diptl.iS.dePimitm-

cx Cardinali

Qnjdquid aurcm

illi

IX-'

velint, ftac

argepceajraoi.

pioDariifD.

nofti refolutionls integrita$,qux, vt reor , DtUtni Tribunalis, iiialisUMllC^asillfieofiffiai^#U

Uj

Aoriutc fulcttur.

..

Bard;

tcnec

m f(!eFh'sLii.i.Qtt.fll.

5.

$.8.

cmi poftc frumcmum a noa

habente fegete j , amicipad Ibk. _


liciiumen poflJt habcrc ilkid commoJc Sc fub
tali fpc^ ica vt reueii contraaus ex parte vuiuf>
'

Vbi de exponeotibiis cmdUs ad luduai*


t.j^

que ad trumenmm tendat. Plo qoo Sottitadti


cdncludens tamcn iuxta vfiim hodiemum cfl*e
pcriculofum,

Robabile cfte non fkecare mortaliter illos

iiixu aliorum

Machadus Tw
5 .liiHit.% ^tmimwni ^tmm.f.
tcnct

DianaP^rrry.

trsHdr.

-y.

Re/fi/wf.-

^utd fibi coniioQans^iplc vidcric,

Chtd
.\T>i
!

de

m-T

Ut.

J9.

&

nttnttam

alij

3.

pinnarum appltcacOdem tetMC

P.TamburimiS

f^

Scd niim-

& vfuram paIiiatain.Qupdquiiksi

poteft concrai^ui

JJWirfppil*,

L^.

8.

trMHdt. 3,

Ci^.7, $. e.fiitm. 21. vidcri eciam poteft Diana

Psne

3.xr4^Ar.S,R/o//.

i5

& P. Fagundczli^.

iudiccnt.

Cdptit r.n.|i.

iufto ftipendio

fitatc

1 .

rt

famuUex

Vbidc

neceC-

pro exjguo feruientis.

Vfturo dcbcri docet Carditulis


iecotuf P.Tfflbutifli(^nM*^

Lugo

lucro ob priuationcm pecunis

110

proquO&MrMr.tX^.

j\*

Gicde

DiapaP4rf( S.fr^Otf

illo

7.Rr/eiW.<sj.

ftcnmCafdinaliLo*

go,acPatribusGafpare Hiirtado,ac

D^caftiUo, fenKnciam

lioii,

I.edefira:

&

Cwamuc-

Digitized by

Google

C4.Ui.if IX,

i9

danwJcBicigciMML Tenpor^ ve rd prcfft-

tb

Jf^macXa , eios roppreflb nomiiK ,en(aridi<>'


sjMD txtftiniac. Scd certc Mcdina non vidcntur
imlegiflle, cuiiureQteariamiam dciliauis vtiab

ex vtnditione pigtiorum aliquid iuperfic


lucro cx caunis praedi^ tUford principaii ,

Affine eenfura reilcicur i


quia moleftia
8, s.

AkaequSkOjdomino pignoris efle reftttaenduaiu


Eft itirm drca vfurariorum hxredes
114

ex priuatione vix eft (hmabilts. Necjue Ciuanrael , qui illins fecoeri auftofwate eonuaiilic,
illius ^fttdioin co locutus rciifu vndt alitcr

iliniiionem tencri,^ <lois,pib;tf(ffraleniibat


vtris djrigendam, iuxta rcguias a Doaoribus tra-

ipfo expreflam

qiitf

tuto,

&

T.miburino fuffafUp.

P.

fi

propolira qusftio

& re|ponfum

ceflahee ;damtM> eiiieigente


bis-

Ubi de lucro

7.1

'

iex

.',.<

''Kmunio ob

.lai
-

%Jbsttiii,mm.ii,

iu ,quo nciilint mutuum cum. lucro petituri.


,S(^icn$ itcm cum communi P. Qlbalimis-TMN

iori pretio

&

dcacur

fed in

itioatc.

communi pro co ptcnniam

Ob periculum idcm tradu

.S.4.4jr<^.4. wMr. 1. qot

vtcrquc.

dixcrat

iam

aut

mbram

pectmil

crcditi,quimnumcrati, poffc ma, cuin aliis , quos rc.tcrt


probac
,

vcndi

io.tm&. iz.

Pi*r/f i.

ftfA(rl 28..

TmS?; 8. Rrfolur. zi.

de quoft
Noset-

fc

&
'

pdlari

ac G,

iUis inuri

cum

fairicitis

taro

inlimufantur

aliqua

nota vidcatur. Scd ccrtc

ciiva cam opi*


venuncenieat^
vt oppollram dcbeat, liccc cum

quam quis amplcdlitur

titonHn ,
confcqucns

eft

formidine, bl(am repuureavetumenim fiUib


eftimmedCitdcoiimriaai. Non crgo ezcdritt
contrarius, qi]ando 14

rooleftiz videctn" cfTc

Supdiueftcontequens, atfirmatur, &iieqai*

vt ncccfTarium altquilldo

ftcoram iadice poftularc Et cLnfucrunt, approbantc PontiHcecum Dccrais alus dc quibus


przcisc nibil
tbi , rtfione miicuL immediate
,

&

fi

Htxi> aliquid ascipiaiur racione peticuU probabi, nonefle inqui^


dunimodO) habcitur ratto qualitatis pe-

videcur dicctuium

ciim apud, Scriptore*

tnodus diccndi prxfatusoccurritcirca opioiones


communiter reccptat,n prcferrim grauium Au-

Aorumfint,ninc9iu, dcquo
piid Cardinalem

i6. P.

Lugo

MolinAmTowff

agimus.,

Vta-

t9.de [/ijiktM^mm.
4. Trif/. 3. DijpittMT.

69,
ium.6. & alioj latis modeftos Scriptorcs, ioict
quot emincc CouarruLiiasiqui tamerividcndoite

Qudmms fsdism

Cdp.

di-

padtis in 6. i.f. |.

numer. 4. Nihilomtnus ab eo vidctur abftiiKil'

& earum AuQucd quidem


,dum pro-

dim>*qiiand6 optnioncstales funr,


ftores reucrenrii^s perrra<fbndi.

ex eo oftcndi poceft quia

Poiuifices

pofirion aliquas grauibus dignas cniuris iUI


auftoritarcrraduncunt, imer ccnfuras aliasno-

t^m

taifitaris

acuimulanc. Sic Clemcns VIII. io

liier inuninen(i9,piroatincafif

DmiCocirGadsibltKioncfflabientii) (efMntiaiBr

tandos

quod acci{ntar.

aiErmanccm vocatfalfamjtcmcr.iriam, 8c fcandalofam jVC videri poccft apud P. Suarium


ns. 1
ii Pearitmht Sm.
Innoeenrius X.

Qiia:ommnocoalbnaocti9, qiicliuR^Nobia

d.imnan<; propofitioncs Cornciij lanfcnij IprLii-

ftabilita.

Ib Epilcopi circa

ricuU
'

Bum. 28. Suam autem


cotpmuilodrinam propagnsit" eoncra Roc^ll,

em

'

irnlttim.

boc loco^ quam


aliR , cgfifert indimtenrias probdbiles fiiiras ap*

cfTcacciptetKlum vlrra fortcm principalem

quiZif. i.inDecdld^um^Preceptty.Cip.^ niim.Si,

&

laa Efteriam pro eodcm td quod habet


VcnicclU TrsastinU Mi^tmhui Qm^. lotf. vbi
refett in regno Stnarum lcgc ftabiUtum cfln ittil
niucuo triginta pro ccntum accipiantdr flUquc
rcfpeilu lucri ft(T.\nti , aut damni cfnergentis.
QiKefitumque li Sacra Congrcgatione Caidinalium fub Innoccntio,X. quid circa hoc agendaiB
miniflris EuangeHcis
quiaddcbant in recuperandapccuni^ aliquodcHc pcriculum obfugam

dcbitoris

plus aliqutd

non immerit&

fitquenriiks vcndi

cam failam coRmelkuac c

te

bifis.

licct

TititU 5.

nem

dcitle.

SMiwlf ait fwft


qucmpiam aflircurationem afrumcrc cum
|)rcmio; quod Sc prior dizerac , cum fponte id
jmw. 9. aflenc ez mor
fit. mrar. 4. qoi & .$
folutionis nou orlri obligati6neminconfcicnti.i,
Mcrcatorum,
aut ii adicjpusdeconluccudine
'.aomtio iroemetHtt'. Qnod & nmetP^GihaKfucritpaiftumi
dequo
r
.asmnn. ja. n
cnora culpaQp.d; Art. %. mtm. x. &. ndi

V<

Vx folent

DiianaP^rrr

X . de f funs Lih 2. Ci/>. 5. Artk. 6. <^(<ff. vbi


;dc damno emcrgcntc,l'ubdic Aftu.9.CnfeiUno 8.
.lioeft,etiamG nuUus in particubripericurus vi-

tXf

wnMiMu Md

JH
:./

.fddens id fiett pofle etiaot quando KqtM


non Kabrt pccuniam dcftinatain , nifi pro ca-

oonfiieiiiift

PontiHcii auAoritate poliit


dcquoalij iudicalMnC;
,

iucram ccffans poHe


cumcommuni P.

Oif.

non

enm

coUigi

aliqutdaccipi,tenec

^TatnlHiriuus

ac pcrictito^Ho-

^r

& pretio rerum,

ceffante,

.-qu6d lciUcec laltem vt

probabiKs poflit fuftineri.


ieciiritate ad praxim aduocari

venduncui: ad creduum.

^QS
..

ad rc-:

tradiram, iam eflc quafi canot)i7.,iram, vt

liceat circa illam bacficare

ilJos

fiiic

Exquibus babcmus dodlrinamde iuao

ditas.

niffl^ &quifunCj.placitis iicnqeudUm4_;-

probabilicacis cjuldcm

& id

poptioneintcr perienloni

iz}

mos

ac lcruaci pro"

Qu.Tfiaimcdam'deV(warii9,qe<kK

publicas habent

8c 3 Magiftracibus

vc cas

fM.n deferant , compelluntur. c refpooTum eeneraiiter vfurario in ftatu

Isptizandos.

Quod fi

pcrmaneoMS ina ciflb

compellantur

li^

i|Uid.v|lfarorton accipcre,etiam recepto pigno*

fe I latione oneris

quod

fubtre

cogancur ,

&

curiDciifiadi&Q^^iociKn,inkri^u<^acefliiH

&

habec : i^msm
SemiffUgUHi mhriMMt frmmkmu gnmitim'-.
rimi Hete^tttem si pnguhs mSIks etidm *d initimB

quarum

fic

fiti',<^iHht(trtmhttfniti^fMv^Mte*m grtimtdtmege, (m foffet hmnMsviAtntM ref^ert


b*mitMmitiUrtnmi.fir
, vel ktemfertre , fn^am

&

vtiukm Jdmntmtfi.

ncm

Sic ille. Cuius Conftiruriocoofirmac A^declaracSS Dom. Alcxandcr

VOincoiiflK 8Bel.intriii

duiilKai '4b iff.

OSf

IMf,

tWA

4i'\fiVf Pontilicatus Sccundi


plures nuoKFCt magpo cocius

qai vil-

Ncquc obftat Declaratio Car


apudcumdun ,cumexcahabeatur lo-

videtur adhxrerc.

Ecd^ boi

dinalium

boucs , quos pro fins eoleodis agris


habcnc dumvacant: ncc folum illlos , icdcoi
qni mS mde luito retimntia. Modus enim
,
licicus cft (i cmpti fint^ctianifi pro emoiumcnta

cari pofle
'

lAir

tn

f!

i!!ud

Qniittoalia,quiaproinAitutoiueci
tantum addideritn, Auftorcm aliquan

ctiatn

non

vidcri a motieftia
dienuin ; fic cnia
totius cxcmP. Suarius ,
Rdtgtent 'Xrtci 4. Lik i Cap. i 5
piar , TJW 1.
Mni>4.va]dc deccpcumait loanncm Medinam
dfcarcm ,de qu.i ibi fcrmo. Sed vcrd , cumde
nagnis Au&onbusagitur , co vti loquendi mor
do, Ihicirrcuereniiji non SiMt , vt fi de Suarlo ip>
fo aliquis ita loqucrctur , & rault6 magis dc Di-

dccipcuiB

tuilic airercre,

'

locadonb, vtoeiiii

Scriptoribtts itrruandipenitus

'

pnclirum inodcnii
.

uis Tboffia^

C^rca

Booaueatura , St iimilibus.

lau^

do qucac, a Pra;ito

ad

cnpcorum

id negantes

v.-i!tru

tntrces

augcat prctium

minuat.

Quod

venduiiiur

cant ,

inccntione, nam ex eo nihil ei\ damiubiie , fi


emantur ad vfum proprium , fcd tali animo , vc
fi quidquam %icrfiuat , pretio currtnti vendatiu'. Imm6 addo , etiamii non fupnF.itac
poflia
,

& alium ttculiim prxter luciioeffiHKisqux-

rendum ibidcm oi^ndimus , cftaucem


Quaroquam &dici po(Gt

vcroCmilis.

bic latis

cariori prctio vendi

rufficcre

qui vcnalesnQiiliabfiiicammas)
'

.'

rcpcmtui
-

Mdmcircdmta. io$,

Ubiiie

contra(f^u ad

cem

poliis idem tenet Lczana Tom l . Oif. 9.. 391,


addcn? ramen id per fa:cuhres peragendum nc
mcdicamcntd corrumpantur. Vctum ii pcr Fracrem latcum id 6ac , vix eft indecemis aliqiiaEi
,

exccnij!:

lani

"V

12S

Efendit illum P. Gibalinas Tvms

D,
ductt

nifi

officinatporu in propatulo

quo padio & fumjpcuscum

coutiucnie.

^iJt -i^tm tt Ltir 6.v\>i Lezanam,


P.RaynMidu,Badcnum,& aliosadac commuem pro co fiarc Theologorum

commodum habea-

dnmnum itcipU-

vt illud

tur

cxplorata.

fpcratur futurum opportunotempore


, C
quod neceflarium eft , & commodiori prctio
comparandum portft cnim dici tn prilcnti fopcrfiucrc,quiUquici dctuturolit- Dc Pharmaco-

conditutum k timorata: (onfcientjxMcrcatoribus ( funt cnim huiu$gcner^|rilfe'


fic ciTc vfu fori

res

RM'

&m

Ipcciali-

de quo a Nobis didlum hacTitulo


-104. vbt de Mcmocii^* ijuas :vor

(j*

Irstt. 7.

Jolut.

teraircri;Aukor ditus<;um P. Oicaftillo^quan'


ilo merccs mari alportatx in magna quanticaft

num. ipj.

Pt 8.

aff.^cooRcnaio jkVaUe coniiicwdincBi


cfTc in contrarium,& iuxta id, quod didlum mm
1 74. de vcaditiooc eorum
in
, qux ^mpa
vfum propriam , vidwnlcic Idem Rtfimt. 7. vbi
CUmcodem dotctpofTe vcndi cariori prctio , G
Kak tuiicoccurrat , dummodo ad vcndeiuium
nonflnccitopta. Quodintelligcndtimdcdire^

vnde

,raj:itas

ob tabcrn? indectntiaro,

X*f aflirmac Diaoa

cumtaTicn ad crtditum
plurcs Ut^ vndc iutrat comtnunis rcgula circa
contraAitoi iiujuigiodi , vt mukinido emptoruoil
rninus

OntiaPacm Lavmam& RcbdlaB

30

mo-

Au<^re,cug).aliis.icdditury

quia dcprcfenri cft peticic

EccleHaftld-' ih domo propria


aac Monafterio poinnt venaefe tIt
num exibis pnedm

Ratio vt vcndi ad crcditum didlo

17

efufdem Cofitis,

Ubl an

lem.
1

S. 7.

ft letoiiias

lir,

laxulan iiendi ctii-,

magiu seftimanda liabenPs

cLim rariinuenianturfxculares

quibus pecooil

iine teitibuscoil^endlpoflic lccttfc ^^"!*

Romanorum (enfum oQendic AuAor idem, ob


prpmiflioncmnon repctendi routuij negat quidqtiam accipi pone.Etcenicc cootraiium efleiaprobabilc

l^Kmm firmac rationibus

5.

foluiione aiguneii*

ctJm Csramaclc Qatuir. iioC;cilCA

mtm.

'

1 3.^.

&

QMnna Gs*-

/ff.

Cins Caput XtL

l|t

^\

Gic de

fraOatu de

Vcrricelli

illis

Mifllonibus

f)*/r/?.

pro

Scdlioncs

1C7, per plurc

ipfis militans

129

EotcntiamP-Moiinx & Cardina-.


fis Litto aUiieit Oiana Pw %^

prx-

iinimciHiOHlinariam concra^rioncm S18, 9,


quatuor fcqucntfbu^.Ll:
v\x rcfpiraculum reliDquens , quu poilit auc vcudens , aut emens,
i

iuepoftvnam , liuepoftphnes

venditiones.fc-

curus in confcicntia remanere. Id tantum eflc


allcuiationi pluribus poteil qucxi habet JWM.jia.

iMctimP.Salait.a. TiMa.TrS.

Delocationc animalium an licitaClericis & ileiigioiis,de (][uo Mum, i ^x*.


111'

ioiiaii*

cipiorvun.

probabi-

torum licet abfoluti fententiim ncque ampleAatur , nec refpuat , pro quo tum. 7. & quioque
pro cencum in annoezeo tknloaccipipoflie^
fut

Ubide.concradu rhlopiconmi

Cjp. 8. ctiam rpcculariiic n. ^

lcdP. T&mburinus Csp. i.custo .

Vnic: ^tcl.

2 j. num.

8c aliis,dc

8.

Si^.

quibus ntwi.

88.ai&rmat.,fcilicetnonienf;riad zcfticucioncm

cam,-^aoi^finicdialiolionfiddpaffiilbe.
Communitcrcnim fic accidit quando mancipia
poft iteracas: veoditiones emuntur. Qyod inceUir*
gkureiiaiQB ddmiro aliqood fiipemeBiaci addit
!

iM^am rtfwMi^a

infut ReMkut

Psrttu

Digitized by

Google

Cirtd

tuU I

lUmeJJi

o. StB. X.

froparticHt dtihi

rej}itu:io>ierfj

p^ltot

OHorm Jeriututtm

Mque

hoc

^imtm X* C4f. IL tgc


mtm.
,

UtiiaKn v6lim

qui

<wwijinoini

it^tsitlvimtrijfte vitrm lovmy


Sic ille. Fucrunc eriam & alibi clades liquas &. hcqucntcr cxpcrimur , vt carum

si fitr fito

x.fttk'

ftdptndovt

jftbkr. Sic Ule

ttri.

miles

multb flMMiancur pluics dicbusfit^ti^


Mincrarum labore freQuid circa iilam lentcntiam ex litatt
Cspil conftat : lld opoiiet ib iaimoderaittia
csaggerationum Religiofos przfcrtim homines
tcmperarr. Michaelab Agia id dc&ndity quod

q|llMii>

qu^ pcr annos multos.

Indtilgcic.

qucntato.

LV

AD

CtnaCaptttJI.

X,

M.

dizimus

ikiitm^

qui dcpeiwioditmtcatmiiit,ne<

^ Socictate Iesu firit, vt P. Verricclli affirniac,

rd (iatioi\uin pro
jJbi de. obligatione
Minerariis.
i

mun.

V6<1

iiljc
y

communi

non obli*

in confcientii

dc quibus ibi

coltigitur

cx

proquaAu-

doflrina,

ilores adducit Bonacina Teme z. Dijpnt.

.Qti^i^.

PhmBoj. num. 2. obligationem lciliccc non


rfle , c^m populuslegan vt obligatoriam non

.1.

accipit

&

dc voluncate potcft Principis

iumi. Id quod rpeciabta habcc locum

ita

prac-

cum

ij,

^ibusfegcsiai|KMiiarprikmde hujufmodi
^iigationibus curatiiros poteft verofimiliter ar(limari. Tales autem cile Mincrarios quts , cofidflnqin iiQWi ignoiat \ Q^bA fi qoi Ijntdrca
8c dc Ordirurio^ulcicntix n^otium attcnti
,

nibus hsiitmi , cos de obiigationis qualitate ineftt1de


jinri&Conielfamcxpcdiit, qaia
Sc j^rauiam lapfuum pcricula priftac
kjbric
amcucra. Taks autcm kgcs , oux coniultoris
dicdntitr propri^ cft talcs cttt lioil adeft proprii ac alias , affirmac Kauarrus io Commcntario Cf. FrsttTtntJif i%.fh^, 2. ad calcem Coa-

Hndf

tdUmiie. Mi. t to..


1

gcnc

lcd Frandicanus abique controuaixa,


I.

SiS^' 09. dcfodini5 - vh peftc,venc-

34

Dom.

natttquc animahbus infcd^is: dc quibus Ht

SotonMWf

iy. de locaeeftapnisad

jfiiprik

cruditionis oftt.-nratior>etrt,fid inurilis faniquan-

tiim ad moraie negorium actinct : nullae cnim u-

ksiniienianturMdtrae,inqaibas-cait(uiperica'

lum

Gcut ncquc cx infedc quoldcraijjb^. 1 10.


Cafkt. Ncque,fi
talequidquamacciderit, Gubern.itorum pictas
gnuiart anfeUoa iftos inhumano ingreflu hujufmodtpidcttir. Curur equidem diligaiterab
fubfit

ftatioiie

C.X diiflis

cauiris

Dsmonum,

com Oom. SoioitanolVMWMr

dum compuHio ifta pcrdurat , biimaiii A


commode compulli ptrtra^encur. Siquidpiara

ipiis vt

mini^ pium aut humanum imerucniat, iuxta hu-

^on potdloiiMiMicHiid&Aiiiaeitiimltiiepr*

caucrc.

AD T

'

lIliorumMiM).7.
'Alia

tuiilrimi Capttt

x.

qu/C

MifimkM, Tt-

WdeCoeodio&cpBniaidaniprodierim

Qu6d immmuri

nar-

alicubi cantopcre Indi,

jdiam profe^ cauilam habui(,cum iu in iis Proliinciis, in qiubus Minermim effiiffio nulfai,acdclilTc vidcamus. In Noua Hifpania Anno
54^.
^atio icx mcoiium innumeros pcitisabfumplit,
1

MmmtArrwin y

vc roribirFr. loannes de Torqucmada in

Cap. }.
Pami.Lih.
itj^MoU mmtr partt it U titrra,tkdmdt mkk^-

tbi4laai$i.

roioairtagrMtitmimuioa y

nmu uiu^uRty

Qux funt illius erba. EtiliHL i$75. Jmmanior alia fuperueniens ftragem majorem edidic .dequaScripcoridemCi/. 21. Durifor titmfo ituus itvaauo^ y fkltM p$nie , ^ue arruyai
yi^myifajt toit U iierrd ,y iifni^f]ii(itrsn dffpstUiosiabiiiM^ tfut lUmamtsHueud-E^jiaha. Addkqoe fic: Funatiu Ugtme fie amriitupidtAa^fi
Wt$.

fdra

trter iejhues ii

mortdUdi que

rrd t^.t sitrrd

U mifmd tfue Dm Feraanio Cortet fyfu* Comfdiieros


fvtfu^disn
fm m^mtfit h tii^^ffunmkt
,

XI.

ad Ti-

Qiu^, 1 08. vbi a congerie


quz Doni. Solorzanus plcnl conculcrat manit
T9m0x.Uk. i.Cdf. 14. i5.(3r itf.nonnuUisadieAis de Mhielii Hifpani* , eede muhis Indo*
fin millionibus bujufmodi vcxarionc peretnpdk Qupd ncquaquim cA vciiti confotmeb
lationcs.

T V L V

etiam pettiHent,

cclli Trdiidtu litdto de

^ ndt ^

Ctrca CapHt

'

pro Tndorttm coa/ifioe

'

"D

Vbitati dc illis poteft an teneeiRnr

xcnodochla InJorum
vidcanc an

comiuodc

vifitare
illis

Dc quo cgo nondubiio gcncrallter

qiicndo

tutK enim

lovt rario vidctur apera demonftrare t

maxime

non foli^raquoad
quoad animx falaieffl. Vn-

indigcnt,

corporis , lcd etiam

de noo

vC

proui*

deflRir.

Giie fcandalo

(bre

folcr

H Protc^rtorcs

donaos buiulinodi numquam dcprebendancur


vtfitare ,acfi adcot ainumt vidcaimirperiHieicw

Ec quidem ci^m Cbri^lus


rus

iit

io iudicio

lcm

fc

exprobratu-

duris ciya infirmos coidc vcrbis

pmmtram , ^ mt v^atis

illis

me. Matti. z ^

crga cos cxhlbitiuuni putamus

.-

In

Qua-

qui Pro-

ccdorum fungemcs ocio commiilos ^bi paU'*


pereolo* detreftant pcniciisMfitare.

1^6 Dixi auccm GfA/ritiirrr lotfueni ^ quMl


aliquando ules poflunt drcumftanriac concur-'
lere

quemLtmend xenodocbio vidcrc licer,

vt vtdeatur obligario pnefatacieflare

admodiim

in

cuius admtntflratiouem

rum grcmium

Mercatorum Cantabro, cum quibufdam

gratis aiTumpiit

liipcx primoribus

,dcquo

Cdf. ). &rarisdilt-

genter in eadem adminiftrationtfc j^ctunt. Eft


autemipGsmoIcfVum tj quiiquam cxptoraturus
tcccdat , an rci vt eft opils proccdant , cd qu64
parum ipfis videatur fidi , timcrtque non fine
fundaroento poteft eos (tc mokftia affc^s ab
^l>u*^% dcAicuros.
omirddevtiMt^

Digitized by

Google

tAMtiofjesadThefaumnhJiatm

}t
Vbi

157

dicet fortafii aliqais vlilntionem

taliter ioftitui poflc, vt

dixcrim,conrrC(5t.imnj.

Proce&o^ laudarurus po-

tlibfiuimsHlminiftmoffttmceiilbrittiitriii acce-.
dar. Sed ccrtc cum vifitatio to tendcre dcbcat vt
iniinnaKiumneGdCtactbuscoplulatur,^uocumr

crcdetic

icientes

maniftftus

vilinrc in Protci5loribus

nec laudati.

ncque homincs ade6

inftancis

a^onum.

Pco quo &. ciuii dc Poncificc loquentcs , mulu


quandoque, alib nooferenda , propter vitanda
maicra damna tolerante. Ciim lamen in calil
noftro ilianon fint, fed folum omiAio aAionis ,
qu vcilis dfe poflet , & inipediis circumftantiis
nocicuia potiijs iudicarur. Si cnim damna cflenc

Nihilominus non iudico pcnitusexcu-

vcrir-

landos, quia, vt nihii viiiiacione liii obdncant in


ordine ad prooiouetKlam.curatioaero, ratio lcandali perfc;ucr.u

i!!!s

cuia: pocii^^omiilia

quam

didimulacioncs iblcnt,

clle vidctur iurca leges charitatis.

38

dc

cikm vrilicer negotium iftud agator,


in ahis ae
ddic , in quibiM noa minds Tttkt cflc aKquando

czpctimciuo qualcs babeanc

laudum iftarumcfie^s, oUcRiaris dcfeaibas,&


non fitn? iHonpn dedccore propalatis. Subl jci
autem obl^ione vifitationis ex fioe prxdido ,
qux remanere alia potcft , commnnis offlttibi
1

dici

qttto adminiftricio appareaci re tamcnveii fic Ar


gererc ad curam A adminiftrationcm pcrtinct,

quc id nlni PraceAor effidac, vffitarion (copus


Ctit adminiftratoribus

Vnde

poK^i non Ibliitn eiTc Doiaiu Dei , lcd PortM'


CtMt lieec blunanv pcttKi JMnir uJmitmmti^
miferU,& Peru mortn cfll- videantur. Er liccr non
tinic

cofnpCTtaautveroGmilia, tunc aliter dicendum


dretenim peccatum grauiftimum fe non potcntcropponcre, &ob hutiunot re(j)e6lusmi(erabilcs vndcquaque pcrfonas in pcnculiofiorc miicrix cxcrcmo iiidcicnlas Icgibus chatttatis St 'm\
,

pij dc fcr-

uentes Ipiruui charitatis, ua lcuiter huic operi in-

cumbunc v-M quanKumque animaducrGotKm


vrbani & opponuni propofuam , abcofintftacim ,recciluri. Vnde ibi trcptdare Protcdiores
videmar;vKi m>n cft titnor , id cft folidaaifiui-,
dainentum ad illum. Si tamcn illi bonx con-

fins violatUfidr^^
'

o U
^K

fcieniixacdo^ilMU,&indcac<aauda,obincon-

r\

tiMiefriafiblnoca,^fitariottcpfiftaM^fartN^^^
Ittnt con(i:icnti rclinqui.

T
1-

\jt
Ji I V M.
AadiV

1
L

'

V^irca rationes

Qii6d li fcandalizanturaliqui, miniis


I j9
idmalnmeft, quimvcopusade& tnGgne dfsfici.ir,tx ctiiiis dehdu gr3uioramalaadcorpus,&
.

propter ^uas Indi opuS

habent PtOKaote'
'

anumunXpc^ntu lubojj(cncui'In macprta cfiim

iUahlOl efl^

peculjuei

^ftlA

fcandaK hoc debec femper obferttari . vc maioriR

"T^ Tntmisin linc jiw|.><ffaifA Indos

momcnti prxccpcum minim^ prrrcrcarur ob


.Vnde fi qujs tenctut opjtuUri

JL-^ proptcrca

Protc<aoribus valdc intentb.

circa eorum

indigcrc.

iiiud vitandMflB.
tt&c! tndlgenri

& ali id videns accepcarns

occafioncm malcdiccnrisc

fic

auc alccrius peccari

tniferabilcs

curam

vndequaque perfonas

Quod

liccc

efle

&

kuis vi-

deatur pcrfpicuum

grauis, tenetur opituJari inaigcna,quia pnccpcum bencfaciendi illi plus habet pondcris, quam

bandum

taincn

iis, qui intcreos degunt; proi


videmJumque quod ex co ha-

beatur confidcrationc dignum, vulibus pco tplo-

ptagceptum vitandi occafioncm: 3c iniquumeft


vt proptcr cuiufque roalitiani alius patiatur de*

trimcntum, vtben^dilcurritP.PemMlittiiad
deMetidoaai.2. Dij^w. i^rj. s.a8. Seer^o
iniquumctit vt Indi paupcies graue dacnnumia

a Proteitoribus

fuis infirmiwribus vitifari

|
'

'

pariaii-

j*
*

j,
i*M>

^fM^ 9X

*imUt

'&iMk'tm mOm
W^Mkt
^

tur,ncaliquibusmalofieeiitiscprxbeaturoccafio,

qui poflTant&dcbcnciudic?/
bcrc.

fui

audaciam cohi-

141 ORofequicur illos Dom. SolorzanusT*^,


aT
1. Lii. t .Ctf.iy. 8c in Polirici Lik.u

Ecquidem makdiccnuz peccatum, ci^m

palfiuum fcandalum eft , es malici) , ft.lion pa(-

& funcobuij

Conc, aur infirmitace, ordlnariiproiienir, cuius


vicandi minor cft obli^atio , vc communicer cra-

G;.28. Cr 19

dimclcriptores.

inopia,pa)mMniai adiirilari
6i<\\ioiM AiiitiemihiiAiTtmumi.TMm.e^.c^xixi^

Facit pro

140

eorum

,abiebiflima fcilicec

cot>ditio, nouitas coauerfionis,pauj>ertai^

rufticatio, difcurs^s

codcm

id

quod habet P.

num i o

vcrbigracia,inbonis ccIcfiz,communiterteixrri

quid de mulris fit vrbanc excultis , dc quo iMem^


ftquiaiuxtaid , qttOdceauBaniter acddicl^es
fcrunrurjIndiquicuTiquc quandode corum 6uoreagitur , mifcrabilcspcrtonzhabcndiiunc

Aim'fi6tt omitteiefiiamcuram,'necpefdereb6na

ficiciam

non finc^im

temporalia proptcr fcandalum aliorum


fi damnum ccmporale fit grauc.

loquitur

T.pht{. i.

Z>, licec ingenio vatidi

Suarius Dijsut. 10. ie C}utritatt,l(H. 3

quorumquis non

airiniisrebiiB,
l*ed

curaror, vtl dilpenfacor

vt eft

ybi

domtnas,

eft

EpilcopuS

prci-

Q^m do-

ptii

&

^dutttJt^

dbinamibincacoampIeftttttr P.RihasTsawt.

taeeminflitt!EK,ft vtbitimtncotc.

non obftamibus frui polTunr

7.

ilia

l iccT citario

errcc

caiui prxfentr ada-

Eabifis, vbi PlroteAor ciuanHem agic,& nontcH


mdcdamno graui tempotali vitando agicur ,
ied etiam dc (piticaali ,

<um ccni^um fit ad

Indotum zternam filtttcm aenbdocbiotttm tnadmlniftrationem Itim, Sc rcbm


iDopaicoi^teidqiiodpaflimnmnibuSyVCfic

j^itlttionem

'

f.

'

'

"

Apolblof

& iemefUii

fiiculucibus iiipia cenui-

Tr43*t.6. Diffut.6. ?m(lo


circa Sc^ionem. Eftquc

vc

StdtiHts StnllorHm^

Scoccmmhia

prinilcgiis

omnibus

Scdc ,A.pofto!ici,& Rcgia bcnignitatc conoefijst


iis gaudcre przrogatiuis, qua; ex ticalo m}ita
fcrabilium perfonarum oriuntur : re cnimvera

&

Indi quicamque,Indi func ,

& oatiira mileri

dc

parikmeapacn.* fiqnid autetn Dei indulgenai


cxccllentius habeant , non dcbent proptere^detcrioriscficconditionis^ dlcbittaMiiit beneficiif

'

deftitui.

Digitlzed by

Google

CoroliartHntchtaquAddm IndorHmpnuilegia.
Proquofaclt
viduisdoccnt Couarru-

dtftiiui, qutldtuina fuccurrunt.

id

quo4 deorphanis Sc

)|

pro iniuriaacCcpia aiitdcpellen^da agiturnon fo'


iiim Indi,fcd mifcrabilcs

omncs petlbnz in Indijs

pcrfiitantttr: quod cft aliis iuri communi tonSiu^

tHT nfiis

D.

Sc

Ft-l-ci iniis

mrt^ fm toii^t. uum.

Ex ttcum aliis,quo$ cium,

a Vct^a

3.

G/).

foto (cUkct Cttic gaudere, fi velinc , ccamG di*


uicrs fint. Sic ctiam L. vnid C. <}u.indo {mftrgvidndm ad (ukm. Poll pupiittr iiuer fugilkm
I0S& vfduMConmieinoratos pro bencficto , de
cjuo ibi , pro aliis ita fubjit : Ahj<juefsrturu iaiuTM mijtrabiUi , o-(. Ex quibus videtur infecri
cnm , qui in paupcrtatem & mifentni ftatUfnfii&
culpa iiKiJic,a prxdif to cxcludcndum bcntficio,

&

f)uuidiionaccidi( tortunx iniuria

nnt oncraikim Aacoic citati

Plrzfes 8t

VtnM

Blib.z.

codem

icfcripto dicitur,

x quibus habctut quam in^utnanunl

43

fic niitliros iftos,

& ide6 miieramies,ditiexare.

Si

cnim miferabilcsperfonidicunturilli, de quibus


natura raouccur ad aiifcrandiim,vc cx multis pro^
ponic D.to\atmmot.C(ip.iy. .1 < nacaram ceitl

numanam

cxuifTc vidctur

tiui

imiierium naturJB

jplius ratioui adc6 confotme , non ag^nofcic, iiui


Riino qtiodam impettt ad vexandai nhben ani^

mas,&

Prob dthr Pieij


!

mm^miiHim^,ipifeAmmmutmitimit ieferitnr,
Vuhur iffe,cuius vita efi cadauer tlienum^ttme uugni'
tudinis carpMs/iu.exiffiis u6tUmsfr^miurinfelitts,fei

&

6.

lcx id

concurat, pro iii, qu* coromunitcr accidunc


ftituca. Marius AntoniusIi^. *.>WrpRr/i&h
ti$iKm,

refol. 1 1.

mm.

habetur^ cx qaibus illud PhilippilU. rocmoris


teriMedie 14. Apriiis kTiS. fbi.iMft aliallcl
DemMneTMnue eftvs vafJiUos , ffteomo ijittiU iithe^
refcriptis

(m ferfenM tim mjerdi/iti y Mecefifmi.u de mexiU


fmriik b^^y tmid*i tiiiuniatte , riipw
ftrmptrtdei, yrgrihi^nci dvexachtne^
losmMVfiles i

U SknU

mtCeroM

immfegenus effe tegmftune. Sic Thcodoricus verbis

rubit^usftio, pio qul

iMddtum
''

y en fu

fcAifrfftitmdtfi

in Titulo Filcalis llegij Indiaruro Conltlij

R^is

ciuldcm<//f io.

1617. duo

iniij

m feuerius qn^^m

iitturiit

alijf

tUarum (om*,

puniendtt. Vbi de

144 ^^Tatproco

Philippin. Rcgisnoftrt;

clariflimipietatisaciuftio^^cculi^re-'

ver-

Dtcuytfrottuionyiimf^^tmiVef^.
mjjpohtsy nufertkles ft ttn*por min margado
y
tmtffmUft v^ilMtiM y iiyMfftdM ^ folititi fitmfn
lmfttfmnliiit^tmmiig.\\mi^xiKmAit-bctccnlcri contiariuiri iJ,quod hib<;tLir in Rcgto
btsiUis:

zefcripto

iSaU

fenfatioue, cttm ifi^VA vtiU,

Wtt4fmla$t , y gMernt
Pi n qno & Ordinatio primi

fu

tam

tenioituiJtdeio,<:^c.

mtgn tccifitrem vtmm fbutt^tnm $imm ferftifmm


ftniettftn^

tem,tli) (Jtdit^ ore dAmtt,toto{ue fue

tmttihus nititurfubuemre,& homines ftrctre neifutunt

Ca(IiodoriIift^w*Mrai9. HiiK.jan|iterit^

o.

Et ttaquidcm cx Rcgiis

141

ccncr.im Chrifti 2C Mattis Ecclcfii gre-

^m, lemcl itcrumquc raptacur.

r-r-

quodioconfidnnttonem non vcnit,iKquc

in

nunc rcucra
nnm. 9. Qyia b|c
paupcr cft, quidquid de caufla mifericfiieric,

Ctpitii,num.i. j. Stdfifiis.

tk

mrnm, Qip.
iilc

nihiloini-

mc, vt

die

fcriptum ad Limanam Audienciain


t^.Decfmb. ^pj.quod babetur Tom.^ScheiH"
i

Itrum ludictrnm ftg.i69 in quo poft al ia fic : OS


mtndtefue detifuitdeUnte ttllitittil rM mtyor rigof
.

4/ffi r.(fii'.i!es

ren i

los

fieiniiiritren,ifi4dieren, imtltraia-

Indios

piefiUi mifmes dtiites ft ttmttiefett

fic ifai'PMri;>/2 (j/nt en (snfjti dt Indmpferfonm

tumrahsElPdneks, yeJlem^uuirSttmm^ttimlm

milirMs,ilHepreffgnenelcsfligty lujUcisiUfiu imti-

lunicUi del dsjlritodt

fiUy iik Us fuyos, Crc. Et inferius. Que en Ui tmifm


iilubi9S, operfonMmifertiks, fe ht de gutrdm

cribus infi:nlus, qui exigius

ll^imhirrferids

qu6d

lciliccc

qucrclanccs

ccneantur Bdeiufrioncm adhibere.

non

Non inquam

debec ccnicri contrarium, licicinterlndos^miicrabilcsperlbnasvidcaturftaiui diftioftiol^ua

vnumenim

Indos mifcrabiles pcrfonas non cflcj

membtumdiuidens nondcbctin aliosclaudi, ju, & apud lurifpcritos

xca Diale^ca priKepca

coniunkio,Cj:^,aui diucrfa iieHt,autcft rcpctitiua


iiDaiiiuni.

Proquo Cenedus Singul.

50. Gmilicu-

doflinicmiii0^.diii^4^ianlti^mrcperitur. Ciim
enimRcgumnoftrorummensadco fitin prifenti
articuio maoifvfta>non eft crcdcndum in ii$,quz
,

quidquaai

F.c

quia vitan-

obfaiKHcmlndoruffl dirponebanc
rninus fiuorubileintcrfcri voiuifre

dalcgumcotre4^io,ctiam impropriatione verboram, iazn^odMDttiwm lciibennum do^lrinam


dequiMaiius Antoninus Lii. i Refol.^6. tnfine.
Vbi qudd pociiks ica accipicnda verba vc nibil o.

peiciitar.lnno(boautem^ufifieimpgropriatia(nc aut redundantia ftat ft ifus congruus, fi vnura


1

tantummodo

(iibintciledum

ftilicet, Orr^j^-r.fic:

vctbum

adiiciatur,

fnt*i^mil1iiAesy otrtiper^

fimu^'itts.yu\t enim Rcx vt indiilto illo non


pfcftandx fideiuflionis ,quando contraaliqoeat

ThefmilndidTm, I

tft AudienJit.

probaiKttr imefti

ceflus in hac cflc ccnfuri

Sic

accipi-

illc,

alidbus iiihumat

plus

dicuf ex*
cnim confulcn

dum geiuilitiogcneri, quam extranco, quia pro*


pioquiusiliud.' magis crgo Hifpanisab

Regc,

quim Indis

& vt magis non

lit,

HifpanO

xqualitcr

ampk&itur, cquitate.
Sic DewE)tifii;v.tt. tt^emcontrsiliomiel^
ialcem ci,<piam iuAicia

dam ftatuens , vulc illam circ communcm


ftrtiiSeritbuttittem

aic t

vekus euiiere

dutit

mirte

VbTliceC RabU Siteknoii idnond^


ocddence Gentilcm, fcd ludaium.inteliigcnduni
wtttUntt,

velit,

communi Dolorum

fcnfu

talis intelli-

gcntiareiicicur, ciim ftet concta illam id

quod

dicencccodcm v.20.occidciH
temlcruura, reum cnc homicidij crimini? r elt
quo inferunc elTe & capitalis pcenx, vc viden po^

i^i|fifMaiubeiul ,

teft

apudP. Comelium

fticix feructur,

quia lolus

vt icilicet atqoalitas iu-

Dcus

vicar

& morcis eft

Doniinus, viidc priuans illa quicumquc ilk Gc ,


cSdem debet poena mulflari , quia dominus vicaB
non cft. Qciod (1 in fcTuo ira aiftuns,ciicahomt,

ncin iibcram nulUcircdubtcatiopoteftquo mi-

nds (ic paritcr raciendam.


1

4^

Hanc crgo

iurias violarc

is

iuftiti* arquitatem clrca fn-

vtdccur
.

ifiis

& vidcrl potnit

>

qui Indorum acque

Ll

Hiliift.

Digitized by

Google

ad Thepturum Indicum.
feniione, quia imbelles & inermes, ac ftmpticidl''<

jidditiones

Hifpanonim ineo diiparem flacuic rationem , vc


'granlus debeam iUorum prx iAi^ iniufta damna
puiiiri. Cum ftct alias communis (cribcntium
dolrina^irca iniuriarum compcnfationcm actc-

'

e&m inxqualis
dendtim {Nirflnafum ftatbm ,
tftolyimibiiaCt|U3lem conditionem , & vi!iorem ahetins compcnlatio eam dcbcat proporlioncmreroaiel^^Quod qtttdem-iR citatbExodt
vi^Ofer^ltcct ; cumcnim in illo talionis
pna ftanmii' , vt oculuna pro oculo , dentcra
pro dtmc damnificator rcddcrc tencrur,in lcrvt icilicct pro emto ocuuiralicer eft decrttum

Cipiie

16 aurexcuflb dentc,folaciiirdem libcrtatccomparatio (acicnda fufficicns habcatur Sic v. z6.


a^.Aeiaoccilionc ctiam illud addtttlr vtrf. 2t;
Sin afii^mvnoi(i(V(liiu!}h'(i fiiperuixerit

mHfnb-

Suiitautcm liidi viliorisconditionis


RU^ttlorum comparationc !icct lcrui non fini;
JldCjlicenim fcruorum iuiurix, c6 quocl (rriii
uiclni fan4.

minoris iflimantur ,quafi

Jlint,

^(ic,tbeihbibhini

cutA reudrd
lit

Ctt ,

cjuis

lcgibtttjmvrMf jfrm

moio

habeanr;-

cadcm mcrobrornm

ftd

Vndc Romani ettath

rario <\ux Sc vit.

tilfem

qui casirro-

ij

Ufurum dominium

ita'i1bn

at\ti-

^i^^on

v:dt

veriim etiMm ferois fdcJ-a

impenfire

dmHtviadutrant ^ vt fcribit Aulus GclliusNeflikmyl^tgnnmtJA^xo.C^. i.Caufltieigoivi'


liorieftcoudirioric pcttnda
lilia cumquisijiiiuriam

kruo

& atwndjttir

vndc

intulic atieno.

Idem

cifotncalu'noftr(><Hcendum , pro quo Ddm.


34. adducic GoSpIorzanusO;. 27. tifrff.
TraiUiM defot^ttiik
niccium dc Amefcua

j h/wwiw
fe
w
feipfiimUk, a. Osf. 13. . 24. rw/.
rjlirmantem |&pLatta) Uata tfobiUore cOe In-

do

digniorem.
I

^V.Et

ipfc

..

quidcm 6bm;SoTorzamjj qii-

{Itoncm agiiani , .(Stproliumanalndorum tra^btiune cruditc difciirrcns prfatum RegitlM


relcriptum paium pradlicari tcftatui^fert^

Ooid-

rationetn. Sicnnm. 35. citM.Ctf. lyJSc


T efie ftr venfuraWin Politicai^'tf.'.C;.28.
cctiple pro ilUus iutlihcationc hiiiitet exemplis

dudlam

oHdu^Kii

mJ^iSr

W.

tutm.

4t i.

Dtlui ifula,

T
S
a- mi"' 1
V" ^^">*^ 'f Fcrdinando Zurica <^4^. 4- indus, ctia:n a4dit compcnfationcm minorcm dcbiri Indjis , ipforum

Qui

''

attcnt.lqiialit.itc

dv.v.

fxpc foleant cUc cbrij

&

mo ritu vhtences

dnftiplioi luris

pericntia roborato,odioGfl[iina fidcs

tedditur Chriftiana

&

& prolcfljo
qu^

Indl fadis ma^^is

vcrbiscrcdunt, vndc fit vt nomcn Chrifti inter


quod dilum alias abApo,
ftoIoRM.2. W/.24. vrurpatinhac cau& Coii-'
cnitim Limcnfc fccundum Psrte i, C4f. 112.

eosblaiphemetur

Dcinde, ludi matoic quam Hifpaoi indigeix dc-

illc

pce-

atquelegtbus Populi

Homani
au-

vfu,

ien qMim frapimfios , ttttttdimf/m

vHam

tcstettfitit.Keifue peiat

efje

tuttr*

a^nd

fddniti aflimdtumtfl^

qt/jmfiquis frobmturtHtHtem dtnfui bMbtafjt.

Iiem,ficageiMlp,o6nMlanilMimiiai

148
cauHa

(cA cti.im Hi)p,\norum agitur

maximi

quorum

indorum conlcruacio

intcrcit

magni

enimilli auri fl^entiquc thefauri.quibustotus

mundu5

ade6 magnx in Dei obicquium, ac Hii^anix ^loriam aguixur , Iudia

dir.itur

&. res

Q^amio
commodura

funr deficfchdbus pariter dcfe(fluri.


temmaijnum aliquod Rcipublicx

cuipiam ex aliorura accrefcic incommodo.,


poteft operam adbibent. Pro quo ft efl Jf iud

ilii

Au-

Aoris citati cx codcm Cicilio hc loquentis


Omnibut ftidem wtutum teaeriiuj exercemUs t9

.*

knd^(ue jfiifamKMimtt

f f*nm trigint

smpHiudinis in?1xr eminiit ,fej

pdem

nittmtt

mnium msxime 4/-

tnm
Sk CufMhtb^Snmt k^i
Vbi
M. Attilii Keguli , &aiiorum , de quiinis ValeriusMasimusIi. i. Gj^.i. Ckero lA. i.Offitieriim alijquc hiftoria tangimr. lam pro vtiliutelndorumexpcndaatur Ki^ia ilta verba addu^. Mra. t
Tot jSr ^nt* Aummi wifef i n.
fne frjtofui

(oiuit ,

ptnEidmfie biAuitt

fiMm ifiAm fubSti.

iui confirmjnde fida pnhtic^e (tufft iedil. 8cc.

Ctrtns.

149 Dicofccund6, Oporteretmaxim^przfitumTeicriptum praflicari : conftat , quia cura


iuftunticeoiiiieniinisfit, ncqoecoc praxivllum
fit deprehcnrum incoramodum , non cft vndc ab
illa dcbcat abftincri. Vbi legibus viuitur, ibi&:
felicitcr : neque vtra poifunt in c4 Republic4
cffe fobtia , vbi Icgum obfcruatio frigct , Sc timent

illx

qux cimeti

tnim ftnft
eonfidere

&

feluiui
{ajn<

nii

orum arccntur iniuriu ifuz ft frequcntcs fiiu,


vt titncri poteft magno eam fundamcnto ab ex'

rigor

lAy^Madbintcrprctandirquc, fcicnti^

iiili\

hoc cfl valde cx,


& Europzi ali) ab

fpc<Stac

AoritatequeiliuftrishabeiGeliius fuprA verhis


iHis: Sif tStnttm
/UtJK MUtftnm tariarem ht-

(dem dc iniuriis circa honorem ipeculircr di(ftum ,'icdcircaomn:s vidciut ctiam applicandum,cflm'mniNtfimfl1s'rado.
147 Dico prim^. Prxfacum rcrcriptum
eft tuftum &conucoicns. Id probo , tum cc di-

oncrc Pontificix donacionis


pcdiens : fic enim Hii^ani ,

quam

naiis,dum aU iion iuificiunt caiuioncs.P(^eR:a

eertifinu funt

idisjtttmquiaadcontterfionem Iridortia de
jpiidiligcntiiTtmc .igi a nonris Rcgibus dcbetcx

maior eigo defenfio conoe'

IndtlUbRefpariiat cBeniela ; atqui dienmffi


offenfx maiore poHunt quam proxtmorum poeb
ni vindicari : lic ex au^ricate Sexci Czcili) iif

abicftas Uni conditionis., iiequc iniurias niultijni


Qijpd quieuKtit aii? 'j^^^pan comniduant u r
.

nicnter adhibctur.ad

potiiis dcbuilTcnt.

fii kmim^

Tihuos ntn timrre

de fliskgm
?

litn pnhlic*

human^ vit* foittid , infirmtrnmditjhmi. AmdtevmUo-ftmriimvt'

f^mm

criBvjiientid pre^it. Cal^odori verba funt


.
Theodorici nomtne Lih. 3. 17. Q^>d licccia
fit ,
credo enuttliMlt coaienti , fi aNnniMa

cumipfis agaturiurc ,acCOCWlllll&lri0ii0n-aMneant iotpunitak V.nde

ifo
nituta

Die(>terif6.RcaincOfidetiirflbnicofivt yirxdiflum rcfcriptuin quoadezccf^

Aim {>rzfatum coromunitcr non obl^et : poffcc


lamcnquamloque in atrocioribus ddiAis obieruari , aut in aiiis , in quibus vindtdbe ezemplmn
valdc proficuumputamur. Vtfkt terrirtimggt,
^uiSmfosnttuill^ntktt. \'i idcm qui nupcr ciufdem
'expeifiMltZ^.^. 1
Oicoquarto. Qt^iod ad compcnfatio151

ncm

in materianonorisipcd^iac

noncftomni^

mod^ xqualiiatetradlandum , quia abicb Indoruincx infima plebc conditio c^m valde dif'
v paiem conftituat ftatum ,
non cxkit atqualem

Dlgitized by

Google

Jjr

'gndum
qiiu
rant

,dum

&

vt didlum cft, de

quandoque nullum,

hoc paruui, aut

agiturvcrbis,

fulis

Jiicnti,

duilis

ihiiemaidc Aaciitoris Kcgifinccr-

e.xrat

ucntione

& rolciaiiiias pra0ooblorum,

A: vr-

agicur

quod tamcn lublacutn pcc aiias , iicuc


,
ntO eumdeiebus
qux trigiiira auricommunispondcra ex-

;udicio prudi.nti3. Contclluiij lacista-

ccUaiu. AJitcrUcta ooligafiooemucquc ciuijcin

Aiodubio procul adhibcnda. Nuilumenime(^

ncque n.uuraJem indiicere.& iu fioflenullicsipniv

lur

liia trt

Thtologia pniicipiinn pro hactnattreccptum , quod oon ipUs tauc^. t Ucuc tn

jn Morali
ria

genimlilHifrPsgalisuoiieft Biri(k:4ljqtn.-per

dorcs cxccpta
a^unus , vt nou

iii

cOnrrailtus obiici .atfarinatcitatus

-tf5.& 69. quii^ aum. 79. pro

opus

rottmptt. num.

.M

bic niliad cooaflmncs in

uc roonrriaiiadriM^orcs remififle,
I

bonorc

Qua^ cA kniemia

vcl caJcc.

priicripris , vt fieontrario ro ieceriiN,

Dij^nr.

quiveriiisy alapis ,^calcibus

loiuu frtrqutnrcr pullari


inctrno iintiri,doiore

: li

lic

&

nis

tamcndc icniendo

cntm Ind.^^rum
placatur animus, & quolibct lunr bcntuolmU Ijgno coimmi , ncquc in eo gradu injufacil^

.mtmimanCjinqtio Hifponi

puerorummo-

I.iccC atircm qisi iiTtcr co-; nobilcs

rc.

&

vrh.ine

dodlrituconucnicnccrapphcctur .dcbuiUcc inquiri ,


ailcrtio pro co propoGta comprobarf.-

&

fuAibus

pultaiucs cogitarcnt.

fcdnlbil plcrumque minus:

Ctim

valde probabilis

fit

hciidum pcr illam prorlus inhabiles , vt iu conmatrimonij clandcitini conftat ^.-vU KOeptiim cil Concilium Tridcntinum quoad hoc,

tra(flu

quibuldam

Sc in

OrJinc r.itrcn ad praxim vix aliquod notabiiis

nioDilptitMr. C.

jCiiro

eoim nOf

placcrur aniiiuis, ttiam

2}

t.tf

Or.adi

Indorum contradus

&60.
I

turaliter obltzentur

iuramento

fum

rc
ft

Jia

&

i!la,

ajffiftefitia

cfoitrnflihtts ;hi-

firmeittiirque iSi

nortMuUis alits eirca

pcculiatcsfolcmnitatc? ad cc!c-

bracionis firminccm indicuntur

rixextaml^^ulz
luis

Tomoi.

Lik.

I .

pro quibus va-

dc quibds

Dom.S9bix*

ij. nuik

ia-Polih

f^tp.

&

omictam.

concrahendom ornnimodi

vbi id nonaccidic

Pro qiio

iacit

rccognoiccnda
nocandaobteruatio apud

Difjnirat.

y.num.

efle,ncquc aiTcrcndim vbi

^ohibits iilisiineafl^mia pra^diaa


P OMiaAarioneseirca
nidices& mobio
ftaint

alios

autem Rcgia rcfaipt^

finePi0tt96Lonimafliltttt>

Jj.

vbitradic

ircitationem- obiigationis naturalis iatis ariim


fiftitcontradlui. Fjcir itc

cxprclsc

lc.ic

/ii.

rx

non

re-

ji, lUriu

5.ibi: jtdJgun utruo pr9metie^-4otT9<S^:.WatA


es

naturtlmtjuc de (omphr por

ifu*jt:o es

lint

'

obuios

inhabintace od

ibiiita

dctur

'53

de Centrtilikia 0^|Jhlf.'4*

ria prohtbentia obligationeih luniralem exclude-

P. Oa3rt.fiiprA

Protefforis

an in

vt

i.

Non videntur

ff

videcur.

vaUant

z.de iMjiiHn

Eocftquidcminiuriatuiilie comeou'.' acqui


ad nihrl aiiud dcbet lattsfiiabtendere : habeiiw'
camumdemponi, ijoeqoia
wr , iiuc quia dcfiacnrc panc aliqui, ab injuria-'
to iic rclaxatio. Pro quo batc ratis. Videat qui

,vt

Torai>

j. mm. f
& 9. ?., Palaus
detH^nmmaatbmyfmiQg^

C/.

$.4. P. Oiiatc Tcmo

^4sAtnt fine

Lugo

Cardinalts

inre Dt;j>u[,

111.

I^ffvt.tt.tmm.^S. P. Fragofiis-rffm
Lj6,i\
Dijpiii. 1. mmer. 2--<f. P. F.;i;i!nJ(.z dt :u'h!iaar
Fartt 7. DifjiM.

S.

&

fe> qoos adducunt


quantur P. ThomasSuicius lA. 6. UMatfitm^
nnm. 2 P. Molina Di^uiti. i jo.

& ad quamcumquc vclicquis virtuitia perrinere.

1 y. dr iiiltMs

6x ad 4ifirahis

C^odinsomtaAibns

dcgrauilfimi Scripiores

*laiis6diofns habcc, quocumque ritolo obueniat,

iiotneiitdadin>lMnLiigo &%m

licec ius

aiiis ,

& minorum fpecialiils tradunt mulq

^upiliorum

LvJqucadvcjiiaE pctitionem, id cvrt^ rationem

i^oqtiodluiiicic

ic

^foramiudicepetirionem.

motnenii vidcuir cllc diicrunco

pronuntieiKur, oUigarionem niKUfialem


parcrc dum pacronznon redduntur ad conrranulii

lite&iinepcaiiahevem,lal lieneuala tn(!>.irionc.


l icct aiitcm Dodlorcs communiter
lcntuuiam concraitamtcoeant >& obligadoncm
leftinxionis pn> bdb lionore'propugnent; id

mm priftarc,qiiocius

atfirmans

rcntcnr!,i

contradtus ctiaind pcr lcgcm prohibcantur

cdacatipluscas pondcrciu, placancui lanc taci-

gtmesaffirmeitrBceeflariam cflc id drea iniwi*-

ncqucd-

Qiiod quidcmctiamcommu^rbeola^orum lcmeotia finna: dc krgibus 8c


codtndUbust^entium, vtnoniir opiUquempiam in rpeciali compelbre.
r^4 Scdanin hoccalu in qiJo Ilimu5, ca
uiiicerobligcntur.

de fiqua lemieet obltgatio ad- pfatcanduni erir,


i|UOd variis modis ficrippieft , quando injuriaco
id gnnim fiiturum fpetiKiir, autde eo ipll curanr: Qux dodbiiu pro Indis accommodata vi,

adorum va-

cipem ob bonum publicum ita potcftateq) ad


contrahcnduta lubdim liniitase pcculiaribus

P.

45. qaei fecoti att) t eA


eniminjiiTia tranlitns, qUx ad iummum inco,
animi rclinquit,vO'
cft.ezacerbationcm
dit illata

dLrur

thndft. Scd Dom. Fe-

nihi! dicit;

conliilti ali)

tl

adducit

ptrte . dc ft-

Sc in Policica i.nit-

iiciu ncque luri^


incaius ooibilpccic ooniocuti (iisd
gcncralius apad itlom ; dum aflerancpofle Pri-

rciUcucioncm
ileneri ;Vel1i (bfnnoni aiiqiiod fueritm corpore,
tale tamtn qLioJ hnc flitnptihus ctirjri pofl:: v
iialapa ,tliftc

& cdam. 1 AurtfK

ioreauc nuilitatc

iioc dainnoalio,ottUa(n

'MohnfleTV^S. 4.

quo

9 :m o

4idtlnas de bbtigiRtone nanirali , it

Ht tuncquidcm qui cenkant pro lx(b

<;

Doftor/.

codcm

.Dom. Feliaanum i Vega m Q^. Ex

Do-

ncquc Indorum ,. de qtiibus

ita

iUtutum

& nellilci

t;raucs in los confiimcli.r i.ifbcn-

li

OtropmUi^ &-in quadam ex

tica .

cu-

& aianus cc(Tan(.

Quia vcru intcr eos plurcs liliK


b^.ic

nihil

hambre.

,^

/r /fl

^^tif

frftrnm

kx quo vaiidum pro

argumentum

(bfflipoflc

Indis vi-

wib' homincp

inliiper libcri.-

,1^6

Dico prirao. Difficii^ oftendi poteft


Proteaods alfiflentlaconinhentes , fl
vt latis pcrcipiaiu quod agimt
nacuralitcr non ubiigart. Idprobo: namiiait^Bod fifffitiM fimdJiuinitinn pto 'cxdodendl
__^^ ^ maxime cx eo qu6d legcs
LIji
cuca

Ifldosfine
ira

cspaccs finr

'

'

5^

^Mtkm

Thepwrtm Indicum
aut compenfarione vtantur

(hint,vtcomaiuniier Au^onaatfinnaot :atqui


ratiscoturoucriumeA,&idc6iiainlaiisddMum,
<)iMndi>lcges ita refifianc , vt nulla rcrultet obli>

^vmAtiftfrk fnm. 24. quocieicumque id commodd ttcuperare ncqueunt , in quo funt Ixfi ij,

gario

aiam

cft

EcquidemP.TboamSancittsXi^.i.i;

M4trimemtiD^pM.f.mM^i6iaihmmAii&onbus hanc rcgulam

vr

diftraxir, ncqiit nt

bona in eo ttdc

ci re-

Kttllump*fiHm,milUmeenitmtt-

C. icki(^ibu!,\\)\:

ntm, witinm crmracium inter eos vtkmM fiilffetuiiim,


tfatotmthimt
Irx

Itgt to/itrthert

fnhibtnte.

D.i{efnlciiiJ}tril>fiJ, '\bi:

Ji^j..

fatis

lumhxvenittimi-

^iuQtr
,
KttUacigbremanetobl^ado;

iat Qdttrrtre vtluerit

vidctur autcmid maniteftc ctficere ouan-

tiam

noncfTcli^nLi:n

Icgis

icguhm camdcm nrii^nii vcnhn aibitrancur.


I f7
Ec argucrc poflumus cx pluribus lcgtbus rcfiftcatibus contradlibus puptltoturo apud

mm

dttnD^pft. iZ.titMtH^mtm.i-s.

-pccfpiau^:

&

tamen

illc

qim^mtmU

obiiv;acionein nitura-

leoii tn ip^s cum Au>5lorum a^mine luimcrofo


defendic , & num. ^6. ad legcs rcfpondcc i licec
Tcfpon honcs aTtqux lUM odco vtiStx Sc veroG'Hiiles

videantur. Licer ergo lcgcs Indicx concr.ti-

^tbus Indorum fine Procc^otis ailh>ricate r&^iftam.exconii^UitfididumpiocxcIudenda nat*


turjli obligationc

ac penitus inconcufluin fim-

Pro quo & ftat id qiiod


cum alns proponit P.Onate Di^.y^tk0li,nitm.

damenturo

deriuari.

tunc contraduj

<f

& cum

quis iudicac

fuam : ex

rfle

S.

At^elo Boilto Totm

854.

qataddiKfine violcnchidfiicartitb: CiiipcafneB


incalunoftro debirum liquidum fit cxlcntcnrii

fnblatxna-

&aii]ctiamej(Nouionbus

.turaliaobligaiionis.'

&

temcfle finin,iiamfi afiBertnd*cec,ftnu]Ins poffidet, poteft fibi idiudicjrc doncc conftf r non

& probans rrfiftcnfiillicicn';

fuit nulKis in vtroquc foro lecunddm


prol^biiem opinioncm , cum qu^ 8c

Prr< a. TrMtitit.%.Rej0itit. 3.

dacnntraAam tpfiiin cmnino vitianc & caUanc ,


quod cft illi prork;'; rt!ifti.rc. Sic illc philofopbati^T i apud quem tamen regulam przdidlam
tepiobiR Mrncfaaca,diccns

co locuplctior fiCtus eft

proccliui licuc rcpcccre in iudicio

-incomia^Hbiisreniandam-prarrcribiti vtlcxob
pitblicum bonum potcft hanc obligaiionem ira:

Fa>>

pcnfatio licet ctiam probabilitcr, vc in lcgaio CS


icftamcmo mind!. lolcmni,ccncnt muici,&exP,
^^nanoPwttt.TraBst.^.Ctf.-p. QiutR.y.Cm'
r/Ir/.i
habct Diana P/rfr
Transt.^.RefiL tt f.
^umhxBcs ab inteftato retinet. Etinconqxnfatione pcc imiwit pfo fiini'CK PP. hdSo ic
Tannero, & cx Aragonin & loannc dc h Cruz

cpttt^ne Itbtrstttr.

radonenire
gttlx cITcaic , qtiia licct cx quolibcc comraftu
obiigationaturalisoriatur,iiucnimnaturx tidcm

pcdiie

tcnctP.

aliis

Contradlus

Cw

L.

vti

cum

vc

pdteft,fincdb]iganonereddendi pretium iu&


compcritationt vti, Ti rcm ncqucacobtinerciquia

L.'HMjMium.

fiftens, ncucra oricur obligacio.

1^9 'Qj{dd1S Indusredi vendidlt.& pretium

ccrtam proponit. Si lcx

rcprobcc coiurad^uin, iplumque probibcac

probabilc

qui contrahtre fine att&Qrinne lceiuis piQlit


bencur.

auc re(iftcnti^nonobftamc,nil)iloroiniks

oriatur.

aurem podt

AcahoclmeidR^iisrercriptisconcraAuirefi-

reddendum. Minorectani,qai

judicis nccdiarid

id, qood fbkiic, recaperare-nequir , poceft dcw>


tum 1 ft alidnJc, naii (olutrc, vc cuin alijs tciiet
P.Thomas iianciusfiifri .34. c^m caroea tti>

xiatpfiim,^dMn||iaafltecaiiitfazii^ii(fr>
ncaiur nifi pdft -illdids feicwriin -CCepllHll
redhibere;
1

60

Lic^autemdebicum iSta non fic,c(iB

fit dcbicum in ipe , iociis dl cotopeafi^


doni, cx P. Tannero Taau 3. Dif^.^
<|uando temporc prxfixo non ell commod^ ob*

camen

'iinendua,idaffimnntt;& OianaidvaMc com<


mendame, qiiia quotidianum P*rte 2 Tnii. 6.
Rtfolttt. ^d. Quud autera diximus de nun fako
,

locupletiorc

iuxta

communcm

fcriptorum

do*

lluUiisfitquanducilcxrcGftit,oblig.i[ioncm oin-

^lrinimeftde reftituiioncloqucntiiim, vtrationerciacccpcx bdnafidenontcneaturquis, nifi

sieinexduiienst jdnmensionlolitumius communefacere, nifi quando contraclus ipfe cx fc

inquanttim (atus eft locupiedor Ei finicqai


incafunoftro obligationcm naruralcm tantiim

tfj. vbi ait ita quidcrn cfTc vt

nulluscft

quia dceft

illi

aliquid ctlenttalc

vt

piopier dcndum in ooidbiru , vcl rei , de qu^


ncqueac cflc contrafhis ; vel ob curpitudincm
coiicrabcntiSyVtinvi& doio&c. Atquiincafu

ooflro idhil

boram

cfle fiipponicnr

ndn drgo

naturali obligationi locus denegatur.

158 Oicoiccundo. Prolndorumviundis


iocommodis parft miraercft quod obBgario naturalis in

coruin concraftibus cxtet. Id probotnam

inprimis adlipncro habcncad^tendam rcfcti^


fionemconitadhis, qaimddMoprocalobrine-

agnofcanc,quando Minorfaloseftlocup]etior,
pro quo P.Thomas Sanciui >Mnii^.a. id non admittcnj

fcd cft fanc probabile

quia ciim valde

probabiicric,ablbiuceloqucndo,nonconruigere

obliptioncm naturakm

fimffiier 00^

rium, lcntentia ptzfata mcdia cft,addCWaiiq[iad


priori,&nc^ansali^uidoppofitx.
itfi
Dicoceitio. Indorafflconcraduscir*
ca ca , qux ipfis fine Procfftoris alTiftcntiS prohibeutur,communtccr loqucn4o,no.ufirtn^titr
quidquiddefirmiiatebqiosgcnerii

tanmemo,

Do-

butit. Si dicas futurosfumptusinlitc, id nihi! of^

fit

fidc} tnaiofcs coiro io rcpctitione cxtraiudidali

dlores varietate fcnccnciaruro quxftioncm agilamet, vt vtderi poccft apod P. OiiKue cetens co'
piofiorem D^r.
.^r.trrrfi/ffS^^F.^. Qjiodpro-

impnidenMr j^aKcsimhabent pro fe opinionem

fticniiyft Id fflii debenc

pucare.

Deindc

valdeprobabilemdenullitacccontra&t)S,quaie
tucri potTunt , acfi oeru oointn6 ienienriaRher,
Confeflarios corum agere paites conuenten-

&

tifTimum erit, imroo

quia alias occafio

& fcre femper necefTarium,

orit

cildem in fbtu peccad re-

maiKiidi, cum valdidifficulcerobrinendiniab


dsfitvtvclcfiiaiauc,elale'daianontcpccmi^

circa alios limilitcr cotuialientcs.dc qiio

00 cx eo quod
mrar.

P.Thomas Sanciu$/^i
eodcm adduccns fcilicc: ad

ccncc

6. alios pro

coiifirmaodos talcs rontraAUs nx)uiri in iurantibuspubcnatcm , nec fuAcere proximos ctTc illi

ob dde^him capacttatis ad rcs huiufmodi


conuenicntiaro

&

quo.id

incoromodl, jdiicernendas.

&mt.antaBiUii tadi fimillimt, comrounircr


,

!o~

qucndo

Digitized by

Coogle

Gmtarmm dt Tefi^mensis Ji$dffmm.

37

mA), ^qo0m.if4iioiigoinniacnti>
nrmantur.
i6i Dico quand. Ifldi BuSorii
Europxls nnilds ex^equandi , ficut naturalitcr
obligari poflunt

vtdtzi(nus, ita Sc iuramcntO I

non cnim dubiuri potcft plurcs cfle , qui Euippcbs mulcos ezccdanc in aRate quatuordcdna
MIDorum,qui pubcrtas tnchoatur. Ec ciiro non
l^nxisde priuilcgio aliquo pcculiari jlPrtnci|ie'
concedo Indis, qund pro cttdcnipoffit ftuodbiUkt excendi , lcd de t^blij^ationc ex iurc diuino

V\ E

6s

confurjjcntc } id ccrt^ attcndcndum pro ci, quod


ptaedpucconfidenuionii efie Ibtet , mcntisin*
K;ritas in iur3pribiis,quamluj prxfcrtim ancnjlMthtitt.S4irMmtatMfMhnim,mim, f.C. Si

dic:

mhnfiuvtiiMtt itObi.
aisiuppetit,

Cum er^tliaiapcadi'

eotumcoamftMiiitaniiMDpo*

Dtcoqnincd. lurainenialndMiMiai*

4 8 S P

Palaus temo J.D^.}. dt mr*mtm9,D^J^A*tiMU9


1. verf. Stxti, fsrattet. P. Vincanmii Taocrcdl

mm. z.

it Rtliii9tttJrt(lMtJ^lA.x, Djffiir, 1 7.

&

ciilm obligarioncra nacuralcm

Qnamuis

a!i'|.

videaiKUr induccre, hoc cft incemim

& d 000,

bbllanie fiint relcindibiles : quod iatb efle viderur vt locus fit relaxarioni. Similitcr-ergo de Indts diccnduro. Et licct ij , dc qutbus Ajjtrtkit

pmtiiaA, pabcribaiezequcntur, quorUmiufamcnta rclaxari ncciucunt , ex Authcnt. citari


iimiMfibttT fi^tiMUwr : quoddoccrc om-

ibi.-

tiim Gabematoribus dcfignacus Hla lcribat

duo

&

aut tresteftes afliftant, fiue vicini fiue foemi-

C^odfi poftci co-

fim compeccnte

comprobctur, qui

iudice

mcnram vxk faAamptQWinmnnr ,

fibt

cxcciirioni

mand.irt tubctur ; quidquid litiscontra illud fuerit

Idcnimlndorum mulca

tntctuacum.

fimpli-

dcai opcntar, it fcr%entium auttefliam

copiinon

repettl.

Exqui

fzpiilk/

cfle neoeflarium vt teftamcncimi fcnpco fijtti mul-

&

toricscntm qni (ciac fciiberc defiderabicar,


Gubcrnator decrit , qui fcicntcm dtfignct. PotcnuK crgo tunc indi vitimam fuam volitotacem
coritai ib, qid adfiieitnt dedaribe.
166 Sed numquid duo tantam InJi fuffiicntidceorum di(Stis,nulloaddtcoadniinic)llOf
indac dderri poccrit , vt lcgittmum proooiiciec
ceftamentum ? Difficilc fane id videtur,neqaeln
eo cafu loquitur Dom. Solonuinus, qui prcter
tcftcs

adconfe^onem cum

qui adfiierint

m ,qu

eorum di(5lj fcriptts conrbrntent ,


bctur. Surquc infupct illius dof^rtiu

fidcs

dancvcexbmniamciiam memeUbccP.O&aie
num. 40. Quoad hoc camcn poffiiat
Hif^ux
iatpubcribus aflimilari t tom <|uta funtquicenJeanr cpntra^ Minoram ctiamfi puberes finc,

mim.

mm.

3. ica

vtduo

illa

agerc

iliis

fi

'^^.

fcilicct

nonfirmart iuramento, ncque Auchencicam dc

quando

|lne aikloritate

Tutorum

cohcrahunc , led quaiidio cam illL Tametiam


qnnliiclainagicur dc priuilegio Indorum, licit
non fpcciali, fcd iurecommuni coaccfTo: vhde,

quia fjuorabik, dcbct enendi maximc e&ifi fifidci , pro quA lum-

musin negMio retijjionis ac

noa

ratlonevidetur

bente,alio$ requiric adcomprobadonc

mP6mAi,

&i

num

fcx lodi

lcrii

b u s,

adhi-

Ctf. todtm,

ItifmilMsid : qudd
idoociim c-

unt4m

cianc.
I

Dico prim6. Diio

(>7

fidcm ficere poffunt

fi

teftes

cx prdiftic
d', ponanr.

vcrofimiliter

lum cum ad prunumianduin


vt cx
ccftameniini validttm id uncum cxigatur
Id probari poceft

'

ccftium depofirionc iudcx

fibi

pcrluadcac illos

vcrum dicerc , d boc duorum teftificationc obrinen poteft , habcNf equidero quod ncccfiariom
fccundam reccptam praxim iifdicaiur. Atqui iJ

Jiftum fxpiil. Q^odauccin


tUxationem fufficererationem illam
fx iorantiu'" condicionc dcfumptam , conforme

duonim leftificationc babcri poteft , quia vcrofiiriiliter poflam deponere, dam foTi^cio non ob-

cft gfauium fcriptorum dodlrin* , qui dcimpuberibus loqucntcs affirmaiK defckum ^arii faffieic,vc vlderi poteft apud P.Sancium iiun n. 1 7.

lidumfic,

rm

Proteloribus intro^

fc

mitrcrc,quiam ordinead ceftandum hobcnc Inplcnam libertatcmi nifi in illis falficaccm aliquam incerueniire intelligatur. Iccm , rcccpcitm
A rcnibu; virinii xc roclTe vc finc Tabt-nionc
gacis ficri poifint , luriii;'- rcquc vt alii^uij ab codi

vcVbn difpcnfationem omncm ,rclaxationem , 8c


omnc aiiud concrauenicndi rctncdium ezclu-

na-afinnac P.Sandus

finnactniifoiion dcberc

ttshabcai dc lcriptis conibrmia deponunc , tefta-

quim quod

LopcE IJi.x. it Co4trd3ibtn^ G;. 3 y

1. LiS.

& in Po-

vemm eflc pcrfuadcac,c6 qu6d fpccimen verica-

oblig^o. Sed id tena , licte


obl^arioncm namralem agnolcat Lndodcni

fir ftff.

uliunT

alia caufTa

fufttt eft nacuraits

Oom.So!orzanus Ttme

Ctf. 27. nnm. 74.

func,. poterunt k Przlatis relaxare. Negat boc


P. Sukius de PupilUs loquem tdni, 1t7< quia rcInatio talis eft in prxiudicium tertij , rclpeiau

caprxdifla finc

illb

liticiZi^.a. Ctf. a8. $. lX^ii*l,(m*fitmt 8c af-

nat,fiopportun^occurrerint.

|enintroix>rari..

itf)

IV.

I.

'pe Tifsmtitif lhm0,-

m!!it,u ratio, vt

dixiinus,ad

Dico fcxt6 tamquam probabilc ProIndorum irri-

54

teftorcs poffc turaraenu pracdiA

CarcficutdcTUlOlibaaDoaorbaffirmant apud
P.SanciumaV<fr. nUm. 17. Ludouicus Lopez, P.
Palaus

& P. Tancredi nuper addufti.

Protefto-

&

ob eamdcm
1! riamque inftar Tutoruro funt ,
"rationcm Indis aflignati ,inopiaminqusm iudicij
modcrandum ; vnde & vtrifquc competi^ vt a^aab ipfisfiiae totvm auaorinRiniM

ad

fc

&

fiia

eniius habcantur quoad d"'"

uiat fa!Gtatis

quia ex co qiiod tcftimcncum va-

reporiant,

atic

ncqiKabaliquo iodudHcomfirmari poteft ex co quod iu


mukis teflameiKis, c6 ^u6d priuil^ua iinc , ccperiuntur.

Q^pd

-fla doo miiiime allis idonei vt famclcnces .ad-

mittunnw,
bcros.

vtttua:

fteminx in teftamento

Pro quo l>iana

inccr li-

Psrtt 7. TrtElts. 6. RefoL

3j. P.Fragofin Tm i. Z.4- Difpm. 6. 1.2.


mtm. 1%. cum Glofla, Baldo , lulio Claro, Sc P.

Molma :

& quamplures alt{,quos addudt 8c (c-

quitur Angclus Boflius Tms a. Titnlo 9. Mrw.7f


linJL 10. WMf .7. I n teftamento 'ad pias cau.'fioL

MoqHoOianaiS|^jRfM^ itf.P.Mofina
"

ThdmiriiiiiiuTmX

commodi

(lihu ipii

iraiamptOnmi

'

Llj

C^.

Digltrzed by

Google

^ddttwnes adThefaurum InJicum

^8

Dii^.i j^.P.FragofusmiM.tfz. BoiriusMW-Si.


alios congcrcns. In tcftaoicnio mtlitis , dc quo
P.MofiiisJ}i^r.ii9- apudqucm ali). P. Fragofus mtm.iOi,. Diana Rrfa/.vr 47.cum FcrdinanJo
Vafquio tk Hunnio, Boilius mm. 78. cumaliis:
ATml. 1 1 .nMm.^.Si cHc camdcm rationcm temjjorepcftis, lunt quiccnfcant ipud P. MoJinam
Dtinrtummum^ dc Dianam Rtjol.
Di^t.ixj.

ms.70.<^
ftfq. 8i prifcrrim nitm. 75. qui&depercgrinb
Q^id
miniro
&
duo Indi
ergo
titdsomiM. 78.
,
|>to liidoiiim teftamcmo irtpari nweffimeiliffi
37. quod

aliis

citacistenec Boilius

ciant.autctiam vbi ratio

cum

ctiamfiminoriit

fimilis vidctur militarc

quandoqafdem'6aiQiiim ntxiiiii
compcriuntiir.

dcbcatrcputart iulficicns,
prtuiicgiati

aflbinetvbtqueconfHenidiaenimdeuiflevcIndi
modo expltcato teftcntut , ncque de ciuiutum
incolis quidquam diucrfum aneueret. t racio

quidem ab eo addu^a

ira

tenendum

dum pro ea tenut fotcaniitate multam


fimplicit.trcm allcgat

Addit

tnfinuat

&

Indorura

qu quidcm vbique

vide-

fi^cqucntete fcribctuium^

Aidoncorumtcftium' defeAam: quodquidcm


nonarj^iiit nlitcr diccndum,quando&fcnptorc

&copiatcAium liabcri faciie pofltinr : led frC'


quencem illamrationem incauflifiitircvrgeneralisillis

cantur

facultas ad teftandum

modo

difto

& ita ctiam


Iittbusobnoxia,fi in vnolocohocmoio, & ia

omncs

verd tales itne difFerrntii

pro Indis autem

alia efl ratio

quia

ad quz iudicantur pertincrc. Vndc pro


quod de ciue teftanEe in rure , fortuito

quos cirat BolTms


cx quo e conucriu pro KuOicis viget
argumemuro. luuac item quod de illis dooenr
ibi

xgrotante,traJuntmnlti

luv. 1 07.

Baldus, Imol.i,

^ Ripa

cx quibus P. Fragofus

Qu6d fi Rufticus Vah>


idtaaientorure.tnorianirinciitiiaie, lH-dvtadiiena, ctiam poft annum , tcnamcntum fuftinc-

/Hfri i. Stms duendum.

bitur,e6 qubd.non cranftuletic domiciliuai. Imni6cifiiraittleTant,


,

quos adJucic

^nentIaron,Corneqs
Boflius mmtr.

& fcquicur

jo.

& ratio pro co vrK eadem,cx hominum iuiiuimodi fimplidtatedcfompca,qox eosctiam

in ci>

uitatibus comitatur : & quarab Impcratore proponicur in ^mbeat. ilt u^Hm. Cdnt. <ffiies.

mmm

&

iu cenec Ncgrciros apud Boflium

Ex quoficlnk ethoii&Hifpanii ,

jmmlioS.

iaquamaliquaiMOtransfi-etareconringir, pofTc

modo praKiidlo teftari ,iicutiam iii nuri. Pro


autem priuilcgiatis ciroi Jtoe in nauigatiooe
Indid, vt funt militci , & in cxpedttione verfanaliis

tcs^ vidcri potcft P.

Fragofus itnm. i cp O*

1 1

p.

fbiiiBc baber.

Primo

170

mtlites ftipcndiatos in

ardbos

Indicis locoruin hoftiliumcxiftcnte$,adprxlian-

dum

paratos

per Tcxtus

&

de quo
,
communi confbrme

priuilcgio gaudere

Quod

180.

tri-

bueretur iquia res cflcc mulcis dubi js,

cis iuuat

alij

i% Oico fccund6. Indi d^gcmes in of^'


TsibelBo, dcceHes legiifdis Hifpanoram, vfai
mi fuppctunt , debcnc iua lcgcs regni tcftari.
Sic vlu recepcum lic^t Dom. Solomnus ft^k

tur fuHragari.

potiui dues

c jmpledlt

fcrcpcr accidens contingic vt incobc ciuitatum


finc, curn nudiosecurctur vt ad fui oppida rcdu-

cft iuri

Audores apud Bofilum

Titiib

lu

lMr.i8.

Cumetiamfrequcnter accidat vt in oppidis ctiam Hifpanorum


qui pro eis Ibibac ndn i oppottotid aeeedac ,
nequc rcftcs valcant aduocari. Et qttod ratione
lociliccc,ctiamiicccraciofieimpedimcnti, iuxu

Scaindo non gaudcrc prsGdiarios in tcrris


non hoftiiibus . icd pro iJlarum quictc conftitu
tos , quamnit^ fiipendiatos. Scd paud profeist&

ct,qacexa1iishabetBoffiasnr4r7lwli9.Mi.
1 1 I. &
cft iuxta dila ab ipfoxMM. <;i
O" 6z.
Adcmilitibus 7if/.i i.MMS.}!. Idcovcrofimi
Icoroninovidenirqoodlk Dt>m.$olorzanodici-

ri:

alio alircr

dcbercnt

illi

rcAari.

tur

cfTt c;crK ralitcr

accipicnJum. Quidfilndi

roore Hifpiaorumincorufnoppidislspdielieih'
tiir,

idnontdfitqainliwfiaund<ma

giisiudicflwCf 'dbciiua in 6x6


flineri.

Neque

itfip

obftat

dninieteftamero', cuius

cumd
dum

oonicicmi IU-

'

(i

eft

obSel Rufticam in

d&as

incob, debere

qulciuesalij,folemnitateteftari

licec

iureaccret minor folemnius pro illiuste-

ftamcnto mfteeret: ccfi rureteftatUific> cilii


rtftamenrnm non valeblt , firooriatur intt^ anjturo in ciuitatc

vc cura aliis tenet P. Fragofus

M. f 33.eam afTcrcns ractonem ez L.


fi.ffnrM. D. ie

kgttis i.

quod

ritij.iy.

caiifla priuilegij

Refpondco enim
pMlbifKco quidero domicilturo mucanienidltnii

ccflatfpriuilc^ium ctiam ceiFac.

eJlUrc priuilegium

ciuium haurit

quia ci4m

ciifis

fit

morcs

&licct fimplidorisit^enij fic,id

nonintereft ,qaiaait^faiplaribasdaicactimiii
colisdebcret ticulus idem actcndi

cikm

fic

ccr-

lom in duiuribus imiltos fimpliccs & bardos. ac


rofttciom (pfis i ulllcis inifcniri ; quodefietttnft
dicillimum. Non crgo dcbuit in gencralidrfpoficiooe Uiud ftacui dilotinen ; lcd defauic iiJa

in Indiis lunt

<|iiilicetin tcrrls hoRitibus

non

linc,nondeb6UlCpiriatiiiuris indulgcntii poci*

iemperenimhoftilealiquid timeripoRftab

extcrisautinrranciSjVtnccefTarium fit quodamroodo cfTc iu prodn^Uu Pro quo O. Pctnis


Aoendamrat in Didionario miponico eili.
C<i//fm
vbi ait miliccs rcgni NauamB.
1 7?.
Graiutz,.Ncapolis , &Scadonarios Luficanic
dido prim*tegio gaudete. Ec de Scarionarijs
alijs

vuig6 lU lurmdt idcra cenenc pluccit

quos ciuc ic l^uicuc BofiiusMMM Tjm/. ii.mim.^S.


Terci6 , qui Vliflypone ( idem eft de
1 71
aliis Hifpania: pottubus ) militix nomcndcderunt, Sc Rcgiisexpcniis ad Oricnulem Indiatn
nauigant ( idemeft de Occidentali) autdafiibus vchuntur ob cauflam militiz, quimdiu naui-

gant no poffc
roilitandi

ccftari iurc miIiMri,quamuis aniroo


nauiecm. BsiEgidio Lufiuno iC* L.im

C.ifS*cr.Et</r/i.;..i,. 7.^:8. Ratiocflrepotcft;

quia talcs ncque in caftrb fuot,neqi in cxpeditioBe,icu

prodn^ ,

praclium
%.lUit.

aacpninia diljMfitioae ad

cum camcn Impcraror

luftinianus.

& |. SailkiiUimfliifiit.demHitMrittfismtm:

icqairac vt in caftrit , aac in expedicioQe fint.

Naues enim

i!Ir,

dcqBibus

cicatus icripcor

non

eos vebunt vt propiios miiiies i fcd cales alilN

fit*

Hnos. Siaicdeijs,qut4Pbiici6oe,aacaltjtPtin
cipibus mtttuntur Impcratori,aucalti$ Dominil,
icua Mercoda apud Boflfiumjijpri immtr. 52. ex

iHit

Digitized by

Google

cnim fir poftca dclc(flus ^ Generali Duce,nccniai^omnes lic milTi indi^Tcnter admit^
Quod equidcm parikni vcrofintiie appartt ; nomcn cnim cxpcditionis benicnius cft

quandocumqiic rciiocarcJL eciana poft publicl*


tioncm (cftium , atquc in &cuo(ia inftancil per
cofikmarricnlo^j ftdtre^coiurarios , nouoi

intcrprcriudum:

commiucrc

|uc

prodiicerc rcflcs

Se. (ic in cxpcdicione eltc dicuncur, qui reabonmialta cori xpediunc, &ad

p:a;lian.lLirn

cum

longis lictc ictncribus, progrcdiun-

Cum cciam
naukationc ip(i occurrcre
octafioneprg!&wcB poHmtt propter quod^
Oiilites in nauibus hujufmodi propri) conuehunKur.

Au^^femire

Etiuvidecuridea^

tnr.

eoimr
172

& ci^M^ium

mibi!5,

nibiislndicis przticiuntur

bas

ducn

5:

rcdcuntcs

vt prztldio

& tutas

gligcncia adfu Cm^. 6. i.

mcn

rarioni.

Si

&

'innCncquit profc^io

id

lis

dita negligcntia iudicuin Ri.j;iorura,

po<-

^tuiui:

neeari,de quitMU ne-

^idio coj, qui

&

non

viriatur.

pratdiaaquidcm ctkmdubium

incidcric

obcflc
circa

quta

pcr inurilc

vtile

adRegibstodicesfiiericcaofladeltti,

ben^vifum

ft;cr:r

arrcntis

Doiftorum

fcntenriis

tum non folemnb

jum

(incilHus polTint gnHiamitie

reiicicndara (^robat,

cum lit Ca-

daiuftiiii inifcrabilibus pcrfonis aduigilent ,rati&ant accidic vc ad Eccleliatlicos rccurfus babea-

Q^od iile

in Indiis fperialitcr

Bobadilla in

Gy. 17.
loquitur icdgenerali-

Kr ,cxquoficpro illisdoiarinam
milicare.

Modum

demiadocebit, ne
occurri

habcri quear,

Politica Libr. x.

MHk iio<NedeilIisille

di<itam

vrgcn-

aucem PrIatorum pruvniut damooconiiMi

dum

roulta.Sc grauiora fcqiunrur.

>7^ Sccundum ^ Cum ludi contra eoc **


gunc, iquibus fpoliad, abeifilcmczpeniasdandastcnent Auilores apud illum tdem C4p, n.
j,
quod fifbrtein litc fuccumbint, npu cflc red-

Ptoquibus&alitsbttfacts.

tttuU

cxquibus

uerenondebct , iuxucicatum O. Felicianutn


quiacum iudiccs R^ij in HilpaniJ pro rcddcn-

iudicabunt. Qijod autcro a me diauro .pro forO

fiiftinai.

non idto

9t

poecritconftieiniciuuan?,' vc teftatiienia mili-

cffc aic.'

'^3., LA. l^Cdf. y. mmb. 61. dum cam negant^io


eo fcnfu fijcrint ob non pcruila.-nab ipfis, mo-

ipft pr<)uc

&

nonicadilpolitio.dtcommuniDo^orum fcnfu
'oborata. QucidancemScriptorcsUli, cxquli>"s aliquos cctara alkgat
Oop.&>bfsanucI>r

pro officialibus,remigibu$, &aliis.


nn*. f 9. vbi de medico , 8c Cancellario.

Quinto ait cum citato

aliquos adducit. D. Pclicuuus a Vcga in


Cap.
Xiwr exfHfcepio, nkm. ii. qui tamen num.
13. [f

<ir/rff.

73

vbt ali-

dtccn^isemm

gauit Audtor. Vidcacur Bolluis fnpri fuim.46.

Immo Qtmi iw( ,

fcncientesridcin

nabcndum cum qui cam vtllcc adpraxim rcuocarCi quod <k dc Gallii tcftatur. Som etiam aliqni pnttim eamdcm |n Hifpanii negantcs,etiam

in cxpcditionc

nauigantadlndorfumpribus Regiisanimocxerircrcacoram , licct milites nuncupentur,


non polTr (inc communi folcmnicatc rcftan. Scd
teni fi ftipcndium accipianc ,
omnia obcant
milltuffl monia , mercaturc animos non videtor

^QOs addudc

>on datinegligencia iudicis fzcularis

Hatc ille
beni ca

ideopriuilegio vti militari

Scd ccaecMattlictia

commuueiq lcnccotiam Canoniflarum : in.Hifo


poniacanien oeaciqoam admitteodam , fed rtfut

cnimomnes prxdidi c6 quod

adbelium tneundum tendant,


cfle dicuiituc

fuo c.isabhoftilicueantur

io portum rcducant.

vki circa fitjem.

nc

nntiim fcri-

occupancur in
cxpedirionc, cumpropcrtnt ad bel!um inciindiun cum boftibus. c idcm ait dc iis,qui ibluuut
Ipoftu ad Infiilai expeOaniri naoes ex Indii

fcaber prioiiafleitioni riiinirod conlbnx,

fit

ac nautas , quia U. miliccs reputancur L. tx

clafie ,

^ofu

'75 Primum, Indum re proprii pervim


rpoliatum, pofie cauflatn liiam cortm Eoclefiaftico iudice profequi , dummodo in
laico

qui na-

w tmftrt D. it mm, tiftdm. qitia

Curiz

de Aillid^isapudcumdem. Occurrunt triam apud iplum doAifTiuium Ptx&dem alia,(]uxin fuorero Indorum poffiinc aduocari , ex quPMM

renkncur miliccs L. vnict S.lum

qiiin

fideitiffip^

i-

K4m4nhosD.dch\inoriuaft^:(j.txmiUs. tcsl*mcnto.

vb alij legunc Trurchti Lufitanotiieni

&

Sic habct iik

negac Couarruuias Pradicaruqi fu^.


Cgf, 7.

ficuc & oranes remtges in clafiibus Sc trtre-

ri ,

iibcrari.

non przftand^

lcd iuxta iauorabiies Joctmii


Tt
poft licis conceftacioncm
qJod

licntencix

in cafu

jiibdic

iure polfe milicari cefta-

prxJiiflo alio dc

rum

indubicabile, NauarchosiScTriL-rarchosnauium
,

ne in CafHtulis coiura Prxtores , de quo $ i


In qtiibaldamiamcndiuerfie occuroint Oodto->

Quarto ex eodem gidio ttmquiun

Indicarum

iuJiciariam conruraaciani non


CuriJt caliim h tbcre
3 pcrnis

noi\ confc^t inaemarij

pnmUgia pacuriHntur,

i fiMCsfitu.

CcrtiquiboBafideacccpit, nee
, incodciencurfi>ro'fioo

fiOnaeftlocuplctior

/^Ongcricilla Dom. Solorxanus Temo


L^. i.G^7.mMI.40.&'/r4f.dc
inPofitica /^. a^.Gi^ A.fiincquefc(Hnwonii
in integrum dolii m & fraudcm in eis non prz1.74

iiimi

a tutciis

&

aliis

cnfiri tiietcoraro ck6


'

oncribus^ fimijibus cxft fiibhctaiormidia

at-

imdiendas , pro quo Rcgia refcripta extanc > ft


Concilij Ltmenfis /ccundi admoniao .Plit.
Cdp. 1 40. Venire poflc:coMmtnfinmKnta,qtlc
przHntauerint, 6c conitfiionem fui Aduocati in

itbdloi^bm
"*.'

i^fialikmincoaciacoti fcd

eftobligatiM,

quodAiudicadobAuni 6b6

uare.

177 Teitium.non polTc cxtra propri)domiforum trahi, vt in Curii refpondcant Csf.


7,
nim. 2. i.Hnkntfrdttred. Vbi graue dubiuni
eilij

mcrgit , ao Id eriam
tcr priuil^iatus

ftcc quando

vc

fi

adlor eli timiU* ~

Indus contra Indum agK,

c<i|efia<qoameodem priuilegio g.iuderc probatiMbr. 1 . yermm de lakfis ) ^njua pauper

popillus Scc. dequolucntcnteragic. ilL4f;o*!f'


.diwrfii Aii^teramfcntcnriasadduciiiftfcfener

L 4
1

Dlgitized

^AddUum fdTheputnm InScmBi

40

condudens non pofTe , ftantc generali regnia ,(k oaa in L. iti <r miiats, D, de exa^i tnttr.L. Vtrtim, %. Utm tfuemwr. D.it mMriUls.
nlitcr

fterio folltos

lunc

In

'

dum

cos ad accufationem

loiptl-

a fidejullionc prxftanda libercntur.


jufta iit,& Indi

priuilcgiatusvti priuilc-

ncquk contra pariter priuiicgiacum. < iti


B*o
ifpaoiapmdfirmatMnioAciidic S,SqHm$lnit

ni6,<|ttiaMfaiqttfioodi cxpoftularioncs

tiUem.

Jpftitiar

mortali fic>ouodabe{re aliquaixlo poteft

ft autcm facis verofimtlis optnio Mat'


1 78
thgi dc AfflSttw i0 CufiittHiamHMftht. Uk,tt
4iiihrif.i
numer. ^^. atfirmanris cum , qui
cauila

priuilcgium habct tortion

traheic

ad

fyndicatustempus ,ciim

Curialc. Quoti

ft

Vbt

abcntki.

icfuerint cumuiac2

aicf

uiIc;io

orphani

& minoris

modt fit manHrA^


tjelcumquc inter
,

Ofl^,

quzpotcft do

vcl

litiganrt

fi

cum

fiiTpefttmi.

"

piiuilcgiatos

cft,

& inde

natis

proquibus

&
,

&

femints apnd HtTpanos


mtxtim progcnicts , Mc-

tn.

inquam Ac Mulacis quos vocanc ^ ex u-

'topitticmeetaeqoeladia.vel^thfopibusonis.
iSj
Oicoprimd. ./Ethiopcs , quicumque

in praxi to'

virif , fieor

ftiztis

priuilegij htriuf-'

tnodifunilamrnnim mifcria litigantiumfit


potiiii lAiJC[-.dumvidetur,in

fumma

quibus mifcria

in

(|uil>usnoQUla(}usuiIadisrtmpiicicasprxler-

tun in

incerpretatiQ-

iit

dolMci! tieqm'cnn-

&iu^uacdelndia
dida Ame , 9t illorttm llaiai non tepognanc , os
pcnitiii adaptanda. Sunt vcr6 & libcri muki ,in

]lpudCouarruinaffl/if^4//7yW;/0Ci;p(ru.Quainualuit

cfttcarcntiafcilicctlibercacis;

&

cmn arbitrio ifflinqiri. Etcilm

vix cflc locus dubiopoteft

urabilcj efTc pcrloius

fi

&nonmale

tnquam wtif4
Qutnit tmferdttriMtr fmiSm
vOiim. Cui
lex Kegniconfoaat.41.7v. tS. f4rt.j.ftcH*

docrgorcifunt&conuend,idex

auocies cale quid occurrerit

/fx

finr

>^nificum delibcrtate^unCidlccuoc, ac

qux quo-

idcm prorrus fiwiendam.

.'

C I fcrui

i8i

fetninafii^ iu-

probabilistamen>
,

ciim adlorcj funt

neDo^orum

VJ

j^j^ ^ ,^^
ySthhtes i,S
^ vL*
Jtt J
i
MMm tXMm
Yn (p*
M MtXUt^

cribunal hujuf-

lAxca

179 Id quod vltcriws potcft dedararf , &


comprobari. Nam kx concedens pnutlcgiuitt
noo coneedit mrcfii At
nifi

KHi-perlotni dtftit ,
ptrtc,

vrgcTC^cxpcil-

jttftwcjtinteS-a~

tjr*

rc viduitatis fc tucri vclit

fiindMa fufpicio

non

ri ,

ac inandpioium

injuriis fret^uentcr

more

tra^lati

vn^e

cxpofiin

om*

pro Indis apprimcfacit,qu!busil!udcxThoma

nibus pubtidsconewrfflnafiiic cowroueifiifodis poftponuntur. Ctim ergo vtex Cyno.At-

kKtmp\s i'ttc idiptcxuT Omuesmifertkiies fitmMs^


utmHtm te mtferthliorem (^ftriiie tfi, p-e^B-

bcrico^

&

0^7

i.Qterim

.e^limes.

quamr

V^ndc dodtrinara hanc arbftror fub

grauis peccari rcatu ^ judicibus pradhcandam;


mfi ctrcumfbntix tales occurranc , quz in contrarium vrgcant , Sc d commircrationcm pol-

nulluscritquicircahochzrerc po(Iit| Ucet iiiis


apad Sciipiorcsnea iiii>
niantur.

majorcm tiacenim iudtcantium anunum


ptimoue ie .
180 C>Tnrnm CaufTas Indorum ante (jm,

qucin

TabalKliibcnRirdefer{ptnAlO'Oidineepc-'
diantltr..Sic G;.7.
3. $. Hn<ffftfir:bl addinit vfu obtcntum vtSabbaco cuiuflibet hcbdoMonaAeiioittm, qadt
nMdacauflx pauperum
omnino cxatnincnpauperibus zquiparantur

&

cur ad earum expedicaui di&ticioncm.

tinibnik
18-t

fcatl

Q^od v-

'

'

Hisaddoclrcapriuilegium

fiuo dculq innixum

illuj

pr^'

vc iuic fi^ulliooe polCac

IndiIifcd(MComraPioiacKmvo1oerinrjanie
fcilicet , aitt poft fyndicatum, przfentarc, de quo
Dom Solorzanus titm. Cdp. zj. numtr. 5a. esr
o* /ffivri,0/.i.
fefj. dcinPotidca f^.
I. T
mtfm* ,
Mf. beni ipfum adueicere
.

mU

itiqttM^TittimibuiinMos lodocua liiiinh

Bartholo habcl Couarruuias citato


,tfiti4 ^ judict.'! arbitrio rcU-

quae fint mifcrabiles dicendz perfonr.

exprefli nooiinib us

itnc

nessritasin K.egiisPrxtoriisc(adlandas

'

>n> finc, milcrabiles fum pcrfonx, & ttalndij


quoad prcrogatiuas calium cKcquatidi. Id coikftar, nam eorum eft laris miferanda coaditio,qiiM

pauperes ,rauItorum

ei

quo majorprocoro*
Qui difcarfi

inifcrationdratiodcprchctiditur.

9tm)

f,

Oir{ietrilHinaladducerc,etiam{ipri-

noa tnanittfta

res

fic ctlilB

id gcncrautcrtcnct mcallri.vil-

\x, vclciuitacts.eommiinttacc,

roinum

lcd

non

gicur 4 laiibus violacx.

primipoflitntjautcciam a viduis, A:.pupillis,potcntioreshabencibusdefenforcs. Quod cft qut*.

cxrimu-

Ex quo quidem obligatio rciUnon oritur , juxtacCNiimoncmScnpto>


fumdoftrinam dc violatatantitmmodo chaiitatc. Nifi ob acccleratam cxpoltulationcm antc

vidccur fpccialitcr

dem Couartuuixdoartnacoriformc

fcd priuatz

lant nmultatcs.

quidcm rcfpcdlu Indorum


oblcruandum,quando illi contrafuos Gubctnacorcs^uni, ^quiltusfacilcop-

ronim

aut ptetati^ zclus

tutionis

roboratuin,

^oSk priuilcgiarum cx non ita 6rma

fiJs6lieKifiauKlum neud(]Uam adtgantur, pec


catumgraue non eftex le: quidquid de odia

Seio-hst prffctui in Authent. it Sancliptmii

S.

^>fi^.CtlUt.9. quod

vt fic

quoquidcm, Gaocufatio

'

184 Picofccund6. Circa Meftizios&Muhtos,^oittmcftatiefMlcndnsibius.SieiHmHiA^


panorum morc aganr ,ncque fimplicesfint auc
pauperes , corum iunt ctiam more tradlandL
Hinc Mcftizij fub Proteteris cnit non ranr
ciira

fe

pofTc

liifficienrcr

rcgcrc

ccnftantirr:

quamuis aliqui finc itucr Indos nari & cducatt,


qui nibilib Indis ^tierfum pneieferaiic , eoram
iam morc vcftiti , ad quosdebct etiamcura 1
Prote Aoris cxtcndcre fi ipfi vclinc ) nam td fbr*
refi^encvvt tnrinscomnftibas agerelibritkspoinnt, & domicilium pro libitu commutarc. Qgod aucem de Mulactt di^m , de iibeslsonti^mpiocedicffienfan mandpia fint ,quia
ex capc!
nari,idem eft quod de .fithiopibus al
ercnduro > quando , aiamfi

liberi eflcnt

debcitc actendi paupcnas

quzquiacommum-

eorum

przdi^s occnstic , juxta eam judicahdurof


cib) aliis pM^oBKit tt abicdU ot^ne increncsKuip
cer tn

Digitlzed by

Coo^le

CmilariMm dt jil^f$haf
llifficiat-'

Sffiebam

licec

Innt namqiic mnlti,

ficiit

iiiciiium nrilerlae

eired friuiiegU.

k folo non
& Mcflizij

viu

f.

adcdlaatc viuetitcs ^& in honorc habiti vc nulliN cos mifenbiles repatct , Mtffie in* corum fitig'i$ ad commiftrrattoncm pcciiliarcm mircrabi-

4'

<,

cAm diuites (bm , multi mit

tiduas ,

fmtsti fangMiM^

ori^o

adtfficU MkfM^ ,

nqmj^a.

titulof

^ mMT/trm

oufiinbi-

kspcrlbn.is numtraiidas ncg^nt, ficuc3c pupUIbf, vcvideripoal^ ^pud Gouaftuuiam Qy. iff.
^^kmt. i.Primmttfitf. Qdfsbira^iferabaes?li'
cacdiuitcs , idluLientcs, quo mitcrias pofTmc
omncs propuH.irc>:Pccuhiam inquam j de^ua
icccns , fcd elcgan^ Pofit:

obftet

,(}uideni

libiu perfonii dtfbitain,^moueatur.

ex ^4^ifit

Tt

.1

r\ E hoc

i.S(dr

Dom. Solorzanus dtsft Op.'


y^w^Aj" Pofiaca

iy. nit^tr. 77. dr

G/.

ij). /jg.

^tlilia

tt facra

14!. Ci/. I (2r }f^.' vbi in eorum


fauoieafdoluicadmittendasad.oronia, &ctrcirum aui

, fi

capactras iuppetar, ndl^u^

ludzorum

Mau-

jure caiJiSdos

> aujuc iaOrdincs admiBa


dos. Quod cgo in Indis rarifllini admitrerem :
valdc cuim cqucftriufn Ordiuiim fpletuior de>
rei cerd
concemptui habcrecur , cflccque iadocoriim nimis equc Itrci homincJ ob tbrirtarcm

ter eos nobilesad Equeftrcs

&

Cujus

Hirparu vcrfio

.Diofd

Rtieni*

ilbL

&

futit^

rrf /

f*rtt{tu rufitt

VtrfK ft sistg , kMtitU.


C^lM fi alitcr dicemlum , vt apiid eumdem alij,
dequo & pipri num. ^4. idto cAquia in Icge
ipilL expreilum , in qiu dc viduis &. pupiliis mcnao ^radtf beMmBidm boc non dbiiii eil<km, lii

eetratioproipfisnonadco
-

;|^.

cflct

vrgcns

In calu autcm noAro nulla

dcne-

c(t lcx

qux

.fnedi&os exprimat ,dc alioqui ratio non iumagaruripfis cx qiiofitnullam futurum judiccm,
:

luaibrio habitos

cum

quod

in talibos potcti

magno

fundamcnco^quilquis eos noucrit^lill^Neati;

InJorum gcnere
ac Nigrordmpromilcuc loquitur i dim tamen
^tntck hoc valde ditieHus lit in comittunr ciiimtione Conccptiis " eS Nigris enim ori^undi lircc
Et

citatus quidero Auif^or de

cx eo capitcpolCncputiacem habcre laoguiias,


quia neqiieIu4ri,neque'Maiiri: noncatncnn^
biliutcm rj-jia
mancipiis dcfccn Junt j quo,

^ui

vti priuilcgutis

faucndum

in HtigiUatbitrc-

tW'.

Q1.6J

(ifbrte.aliquis fit, ptr

me

ccrte

& tucri ic poteric ez co dpod talcs PoiimMopma tn or-

lii^bit

tificiis

priuSegiit liidofiim te

dinc ad res fpirituales

anitnz pcr-

fcu ncgotta

quo dtlum Jitiiio MMHKr. 1^4.


qaamquim II tioil tiM (blidttm ut pro cuen-

fruancur, dc

.*

lione

cnim prxfati

ftat

Poncificqm exprefTa

in

Hnburdamdcciaratio,viKkad alia ficvcrolimiWMipliacio. Quod (cctif tnHt oeidit ,dequi.htt 'i^mus:nuli>us cRtm Tegts, lur pcculiaHs
rcicripti pro eo indultum rcpcrtcui; Scd t^m UinilcextataUquid,vt inouitNiOam aKiiaccidict
pocciitioknciy ftpi^iorum ac viduarum dtuiTtrai

owaiphvBafaeilci infiiaofemprsdifto-

tum.

rum ahtecapciuitaccm genus probari

nobilc nul-

lo modopoiceft , vndeft ceteris paribut Indigentt pofthabencur.

.187

Qyia cr6 iaSocieute noftra

nim de paritate didi excat io Giiigr^.


rc ^2.

ftatu>

Omf*

5v

z8. obieruarc iuiiaB


^nerc nobiics vulgofa*?

inC}. Dccrtt

^ 3.

cos, qui cx Indorum


beniar , mtOtnnbabcTt nde impcdi
ct(4to Dttrttt

i8. fccus

(x

Sit

ignobilcs,vfque ad quilH

es eodem de Tartert^
ftaltis^aboncludcnte: iiicraquos tamen gradus difpcnfarc R. P. Guicralcin poflc, ibidcrn

tum^iadum

habctur.

inclufiui.

Qji^autemincoOccmo

Indica

iic

progcnies inehira , ex eo conftac , quk mintnod


Cidufa compcritur. Vbi cnim ? & quia qoando
P.babitus inuenitur
opuscft , ad eumdem
pro difpeniaiione recurfus. Etfi quandoque anvcicur : pro qudcd^
,nominedilpeiifi*ionis
liiiic

mm

cpiAolas poccrunc confulcie Prouindales.


fadhim alircr aliqukndo, idccrteboiii^dei
^pdxn non fuffhgari, ibidem dedmtin*' li
qttodiaiihiopioH>ccttiu$iaido6*, ,
. :^

'^i

Dlgitized by

Google

N D E X

D D

,A

'

O N V M

TOMVM PRIOREM

AD

'

'

THESAVRIJ INDICI.
marginales hic tantum indicantur.

ISIuxneri

"

ytthiopcs.

'

Dccima;.

"

'

'

..

ILkrum ctujfes ud Uices nen ^Bmtc, tjuid^md vnui


Aniem Inienim

ti

*\

ipfli

A
1

Ken dektnturtxprjedifs

gn oifiet Jtngtanis
sd mub* reftifitx.

8fi

ex

defet^o

feluMtttct ex

litStrum txfKputionem

ftntifitim ^ifirt txintiHntut

eiujdimdefn^mtt,

&

AN

. 't>

udmttrrt.

Bcncmcriti.

'Bona
refiituend.

0
:

2r

II

"
,

"

ElcAiou

D Ben^M Ittkfi^^icM

tm ttigmtrti

huieMtiltM IHrtrMm frea^Mnem

-':

AnprMjftrenia

tBgendi ti

& ifndpti

&

Indifs Dieeceftm.

*Z

fffl- *

netund* quxdum.

'"^

'

viif V. Elcftio.

"

'

Famulus.

TemfetdnltiircMiiiospanx.

An

tnd^*

it^erripo/St ntlentituj tutngel^ Prxdinttres

Eifi^j/!xf

X\

'Bclhim.

Bcncficiuin.

Cxr

Sft

?2

ietiMtiontm

&

& mutt^entiMHt.

B
%

87.

Insv.

iMudMtut ei ceufiMntiMm,

.'

hdhent.

nm

(nm donaiontj

...*.

tfi> <frf

ntn i^Mnte BuUM Ptf


Didacus Biitronius.

Angclus Maria Vcnicdli.


illuu trgf

RtUgiifrrum cenduBii.

ipficonducuntjMntepriuilegiivt

Dsri communicMtienem pritalegimim etUm in decimif,

O-fiafffUrts datotio tri4 Euih^ri-

',

BiMm.

*is^<pix

SpeciMleHludin SotietMte

j,-

Alexandcr VI.

mui

M
8

CMfu.

& 18}

eri^o

furiidtt

tmfcrtHUt

liii^

ftrfonx.

Mut Mbtr tx Theelogu Mduerfentur in pecuJim

friiiiltiifs tfUi-

teinpordliaf tftid

24

inccrta.

Et mtduipro rejHtutienepttuBms.

QVodiu^um

^iptndium tx nect/kMtt

ftriaentii.,

Fonrirrabia.

BuIiaCnidata.
GrcuiUiuj durstitnem

S2hm vrhs.

QumIu tiiu cn^MntiM

centTM CMlHcMm in-

difficubttes ptcuEMres txpeditx.

quMUs pro cm fututui

Mmui .

87.

&

fifl'

110
lii

kehgiofoi nin pof}e t* vti quoMd rtfcruMtu.

QmdHtuit^.

io. O" /<ff.

citrfitttm.

Gallia.

EIus

in IndiM nMuigMtienes vndt miniis feka.

Confcflarius.

Qy*

ilhus

MgMtio circM

tM

in (fiihus Pcemttns

Ulmriff tptorMntiiculpiMi.

J2

ContraQus.
ArgentcMrum pinnMtum ex fimiii in jrumtnte decUrM-

.112

tiu.

LecMtiemi truituhum vr Uctut Eccl^Mflictt.

1 1

De centrMUu Ktgrorum.
Dt ttntrMaAm btdtnim

iavne.

vidt.

JI

V. lodi. Dttripliei

Indix. Indi.

Qr^M ji^i Mh

HifpMniMrum. Rtgthut

10. &feqn.
IndiMncbgiMdminerMpe^nt.

Sunt nufcrMMet perfon^ VMries

McijuifitM.

i; j.dr i}4
titules.
1 4'

& 142.
Siuim grmes uediiUMt^e ipfts iniurid.
tur^s netdndum txeirtplm.

vhi vid-

Stiteriin

INDEX ADDITIONVM.
liL:^ sltjs fnme/td^ ex

Seueriiis <f.i

qiieddifenMtur rdtioiu

rtfcriptt Regio

cr Rtmdjwru/n txtmplit.

j^)4m

de

vtiles.

48

Mfftiztj.

1 ^

1 5

SukPretecleriscurttnpHt.

6" ditttrftrum feute/tuarum

fine tfuiltmi* Prttecitrit.

ipfis

R-^i/>

Ordinttienihs.

jj

Miiir"

^oncihAtiane.

Aji (Ali^enttir adturdlittrin toniTd3tifUs

Ibld

Mincrari).

Vt ebli*eaturiiiforo tnmx

ebiigatioaegenertliter circM

'^W

i.

t>W

MuUtis.

l'iieHdo tpjis Lxfi honoris rt^itutieyerhis^Upi,^c.

hctt

i8^(>l8^

AHgtMdettttlnderMmpriuile^ifs.

144.

An

prohibitis

virtute priHilegn celebrtn po/Tii in ctmtris Keligto'

iji. <y feiq. vhi^j-

ferum tH/^rmisineifdem

&fe^'(,

degtncibus,

jo

generdlis Jo:lrina.

De Hlorum teci*mentis.

6.^.

VtriA illorum priuHe^ia vt mifertMium perfonsrum.

174.

&feif<l.

Vi {foli*ti an pojSnt *d Excl^^ifUm iuiitm reeurre^

ntmfcheduUruminteUigentU.

stf. Cg^fi^^.

I2S

re.

Expenfjs pro

I te

tn ipfis JUre iebtdnt fpoBtmes.

ExtrMproprij/lomicilifforumdntrdhiquetnt.

jj^jirwn CMiiffit

tnte alisstxpediemU.

fi4eiitfionem

due

1 jG^
_

177

Officiales Regti.

l8o

Ql^enude negetitricum Regik ptcHi2 /pttHtt. 92

i UpituHi tdnerfus Pr/ttores nen

dei/ent,cr ffecitlis refelutie tircM eos,(iiipJorumcir-'


(t cspituU

Ori^o ex

0uitttesin9uhtrnttione ^u/e dittntHT ,pto Rept-

ipfis

vtumnr

mim{\trio.

i^it

nen ebfUtftn^uinis purittti td /nultt re-

^ifiu.
Specitle pro Soeiettte I

e s v.

8^

pTobtbilis

Opiniu.
tn ftlft dtci 'juttt..

Andicietitmdeceptum Auclorem.

12$

t i6

CumetlicetcompenftiiovccfiJtt.

^cimdebaHmefiia.^.

ifia

yide luraiiicntum.

Indulgcntla.

Qytmit tb

108.

02;
.StttimtmmtpkMdTf/t.
I

..

112
.,.

(4

JieHU^ dnSri/u.

regnum
"

,
.

Il J

i^Cr

Prettflons,,&c'.

Lttfittntx
eiitjdem

feqj.

1 i- tS^ Lfi

SinguUrisDeipromdemitiHfHCtt^HtLHjiitHi/t.
Prxdicatio.
-

t/^i^entit

Qutndo pr/tmittindt vt expugntri irffUetts pe^m.

i6i.&ftfl^

reUxtn VI pupiHorHm.
isttm a Prettilort.

^ mtturtttte
fW
14. &

elt^it.

co/^met tem rtD/is {nSs frohliites fnt

"Peffe

etcuptrit,

ts.

R.

II. fcL

(enfiitOy iufiitiJiy

Vt Gtllix tuxiBttus.

S^uliter Cf Cemmendttanj^vlfi uT do<Iriat petuHaris.

j4

diuitt/t ; pr/t Orieattli Indit.

Philippus

Qutntocum

\ndui vt itrartpo^inr.

Pr/tteres

illo

luramcntnm."
Qimaquiutcttiene.vtMttM

'

'^cruuKlm.

OfimtprtktiiliscirctillM nonfu^uittui^fnonvtri.

tgj
1^4

&fei<lv

Priuilegium.

Vtde Indi, tfUotJilloTum priuitegit^vbi

'

& dt

frimltffjs

tmfertbtlium perfoHtrum.

PnHilegitiHs comrt frimltgittum, vtgtudett priuile-'

sjj. c^fifj.

gio.

Prorcx.

DEt//rj

oiHgttiont in cenjcieHtix fore petulutrts

^ ^

doHrtnt.
./l^

Quemed Ommmeii vti


Bieats.

L*ls

Prptc^lor.

^2

Inderum tnttntttur tdviftttnd* xeaedechit iSerHm

Maicftatis crimcn.

jiH ttk in Auditorum Regwrnm inhonorttiau.

cum dofhiHM vtiti.

22

Acit tb ladij fine

Libertas cclc(i.iftica.
QuHHdtiilli pr/eiudifttur ptr impefitiones

rtddtnS imtmtbus in fine tnai.

& dtprtxi
84. C &f

Lucrnm.

2S

<^ )^ff

vtlttm.

16^

QttiitirtHMtjii\iei.

iii

in miitiio tulieritttt Af^Jk.i ctmpr'

bttumjiaa ob dtmaum emtrgtHS^& firiaiU.

'

LictttxcoatrtButrifiifeminclMdauc.

i3!8

, .

Qucrcl*.

iyUtfHm toitttAfrMerts , xitit v. IndL

..

.**.*'

B. G. Marilbti^.

SlaiflrH fdeifcripter, cemrt fum t nura. i^Vh


tx iffe pr/ettBemU pfeudo regis.
1
EiufdtmHOHVtrtntrrttiode ntHtBfr/tlie cum tUfe
iMlifS.

iUiHs tjSjiemit vt

&fe(^.
Orctt^tmtntt^fuifefit.
Vidt V, Iuraaiau|i)iiu

ilQ

Obttrentitmpecunijetnlitett.
licere

jo-

<3r

iiUrum ebferutmiu feticitM.

Ctfjtme

fe/St ttrtn Ribgifforum tk'

22- &jefi.

Rccurfus per viam violentis.

QVthtr Religiefes itittut

fi tx smkitim.

Qutlis bcitus.

Rttol^tt PttttmiMHt Htn idmaHait.

2j
47-^ 4^

INDEX ADDITIONVM.
QtaJdt ilUritm VMkreJifioa

48^ C- feif^.

reffftrAt^.

ll/Mt/eferui) iniurut

Qiitliter d
Regj/t Aiiibenri/t f^nt.

S>u$djHmuUrt

in Regmfihedulii inieUi^iiuT.

nenji*bili

?^

Cir fe<]q.

& de frartgttitnt CtpiiuU

Qulddtjldhii.

tmu

vtipo/St

Omt^odM.

\lhrum controuirfix mtlun dpnd etfdem trsSmttur^ Cr


Iditis.

2.i

S^audo *rbitridffumendj^&<\iuki.
De vnione tc dtutjtime Vrouiatisntm qutd iurt
Re^ijs

Qttid i Sedetdte

(d>lig4tione

EptftspoTum (fkomode juditts

f^olijs

ftid

&

ctutum.

fe<fii.

6.

6i

Affirrtiettes.

retlitmiems pro maJe expenfis

fumgrtierMii UetittU ^

feff.

vbi&dt BemfitiMrifs.

jS^

'

Teftamennim.

TN qmius fuffitiMnt dtu tefles^ttiMm famin^t.

nuiigatM.

Qtrim.

Ibti

iJrufiitiinciuitMte.

Miliium.

i^o. G: 1 71

Aitorum miHti^e offitiMEuM^

Ticulus.

QrtMTituhmeptriiehfiruMtit.

KottndM fi*iMm

circM

& VefHgalia.

Hlonaa obSitttoruM. 41

O*

41.

2^

Litge.

1 72.

Indtfum. ridt V. Indi.

Sfl

)utdcircM opiiuentm^n^ttUrem

^Ciuis rMre ttjldmis jv vdkMt cum felemnitdte rurM&.

TTibua,
81

t^arttttttertdMrepof^nt, &ftiidcircM bixBtilU Cle-

V II

intrf

ttum

S^tdde?[\Minorihus.
mentis

Itici ft

laitttTt qutMJit.

IbiJ

Itsv.

Pro tdfu fpecitli netekiles

De

70

RcligioG.

Sifji.liilti

4^

141

6.1' <5^/W'

Vrortxi[Hvmoda

indecore *

1
.

Ibid

dtqut Mreuutioru.

iegt Vfteri.

Spolia.

6.i

ihfid mnikttUmi \U srdt/urue giiberit*iiei$ii ncmine

J^Wyffperuliier froMiis

vt vindtCMtx in

Romtnis.

Vide V. Recurfus.

Vendido.'

Rcltquix San^onim.
Ai illis MMxHium cum mifMMi tuerttit..

2^

OFJidtmmvtBieMt.
IlhtitM

Prtrtpius

etiMM ei tittdum

&era tU-

Ihemt.
lnJbfferemium

Scandalum.

& fre OBs ttftruMsdM

8j
dt3rii$M,

Cr

QyMEs circHmf}tntitfctnJMliin

Guhemsttrt. iitf

Et tm expontnsibui menfxs td ludnm.


Prepttr Hlud

dittMomnipotens.

nt emittimUm indigemitiM epituUtifr

nem.
"Htifut

JkprttiovenditorumMdcreMtum.

PecuMu

Ij8

ttmftrMlmm Mdmii^rMtieiKiiti

Vinuro.
XtEttkfi^idiMitvettdiindemilmsprtfrifi,

Vniuerfitas.

Scnuiui* ScnuK.
indfrum

depHlfi.

, ...

!"

'

gtttH^-

i^q

luHerijsfefiit.

iz^.&fi^,
1 84

40

1ittiMfifUut(tAlUhisMi$lmrmnii^

||

S,

Gc

You might also like