You are on page 1of 29

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ


İnşaat Mühendisliği Bölümü

48.Yıl 1954
İMO Kütahya Temsilciliği

TBDY-2018: Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği-2018

‘Anlamaya çalışmak’

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

01.01.2019 dan itibaren zorunlu 31.12.2018 e kadar yürürlükte

TBDY-2018 içerik: DBYBHY-2007 içerik:


1. GENEL HÜKÜMLER 1. Genel hükümler
2. DEPREM YER HAREKETİ 2. Depreme dayanıklı binalar için hesap kuralları
3. DEPREM ETKİSİ ALTINDA BİNALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TASARIMI İÇİN 3. Betonarme binalar için depreme dayanıklı tasarım kuralları
GENEL ESASLAR
4. Çelik binalar için depreme dayanıklı tasarım kuralları
4. DEPREM ETKİSİ ALTINDA BİNALARIN DAYANIMA GÖRE
TASARIMI İÇİN HESAP ESASLARI
5. Yığma binalar için depreme dayanıklı tasarım kuralları
5. DEPREM ETKİSİ ALTINDA BİNALARIN ŞEKİLDEĞİŞTİRMEYE 6. Temel zemini ve temeller için depreme dayanıklı tasarım kuralları
GÖRE DEĞERLENDİRME VE TASARIMI İÇİN HESAP ESASLARI 7. Mevcut binaların değerlendirilmesi ve güçlendirilmesi
6. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YAPISAL OLMAYAN BİNA
ELEMANLARININ TASARIM ESASLARI 159 Sayfa
7. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YERİNDE DÖKME BETONARME BİNA
TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
8. DEPREM ETKİSİ ALTINDA ÖNÜRETİMLİ BETONARME BİNA
TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
9. DEPREM ETKİSİ ALTINDA ÇELİK BİNA TAŞIYICI
SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
10. DEPREM ETKİSİ ALTINDA HAFİF ÇELİK BİNA TAŞIYICI
SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
11. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YIĞMA BİNA TAŞIYICI
SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
12. DEPREM ETKİSİ ALTINDA AHŞAP BİNA TAŞIYICI
SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
13. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YÜKSEK BİNA TAŞIYICI
SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
14. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YALITIMLI BİNA TAŞIYICI
SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
15. DEPREM ETKİSİ ALTINDA MEVCUT BİNA SİSTEMLERİNİN
DEĞERLENDİRİLMESİ VE GÜÇLENDİRME TASARIMI
İÇİN ÖZEL KURALLAR
16. DEPREM ETKİSİ ALTINDA TEMEL ZEMİNİ VE TEMELLERİN
TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
17. DÜZENLİ YERİNDE DÖKME BETONARME BİNALAR İÇİN
BASİTLEŞTİRİLMİŞ TASARIM KURALLARI

395 sayfa
TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 2
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

Türkiye Deprem Tehlike Haritaları TDTH-2018 Deprem Bölgeleri Haritası: DBH-1996

• Deprem bölgesi tanımı yok • Deprem bölgeleri: I., II., III., IV., V.
• Her nokta deprem bölgesidir
• I. bölge: şiddetli deprem
• Birden çok(16 adet) harita var • IV. bölge: küçük deprem
• Aynı mahalledeki iki arsanın yer ivmesi farklı olabilir
• V. Bölge: deprem bölgesi değil

Haritalara erişim: https://tdth.afad.gov.tr/ TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 3
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

Yeni simge

Deprem yer hareketi düzeyleri(DD):


Yüksek ve çok özel binalarda kullanılır
DD-1: 50 yılda aşılma olasılığı %2 , tekrarlanma periyodu 2475
yıl, çok seyrek olan, fakat olası en büyük deprem

deprem.
Yüksek binalar, yalıtımlı
Deprem düzeyi(DD) simgesi yok.
binalar ve eski binalar
dışındaki tüm binalar Tüm yeni binaların tasarımında kullanılır
DD-2: 50 yılda aşılma olasılığı %10 , tekrarlanma periyodu 475 50 yılda aşılma olasılığı %10 , tekrarlanma periyodu 475 yıl olan şiddetli
AYNI
yıl ve seyrek olan deprem. STANDART TASARIM DEPREM deprem için tasarım yapılıyor.
YER HAREKETİ olarak adlandırılır

DD-3: 50 yılda aşılma olasılığı %50 , tekrarlanma periyodu 72 yıl


ve çok sık olan deprem

DD-4: 50 yılda aşılma olasılığı %68 , tekrarlanma periyodu 43 yıl


ve seyrek olan deprem

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 4


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

Bina Kullanım sınıfı(BKS): Kullanım amacına göre


binalar BKS=1, BKS=2, BKS=3 olarak BKS simgesi yok. Bina önem katsayısı I kavramı var
sınıflandırılmaktadır. Bina önem katsayısı I kavramı
var, fakat tanım farklı.

Yeni simge

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 5


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
Zemin grupları kavramı yok.

Yeni zemin sınıfları(YZS) : tek tablo

ZF zemin sınıfında yapılacak binalar sadece yetki belgesi olan


uzman mühendisler(?) tarafından projelendirilebilir

Yetki belgesi gerektiren durumlar(Bak: TBDY-2018, madde 1.3):


•ZF Zemin sınıfında
•Zaman tanım alanında doğrusal olmayan hesap yönteminde
•Yüksek bina sınıfına giren binaların tasarımında
•Yalıtımlı binaların tasarımında
•Yapı-kazık-zemin etkileşimli temel modelinde
TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 6
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

Yatay elastik tasarım spektrumu: Yatay Tasarım ivme Spektrumu:

Kısa periyod bölgesi: ivmenin sabit kaldığı bölge

(saniye)

TA ve TB değerleri sadece zemin sınıfına bağlı


TL=6 (saniye)

SDS, SD1, TA ve TB değerleri zemin


sınıfına ve arsanın koordinatlarına bağlıdır


Vt Vt

Vt = m Sae(T) Vt = m Sae(T)

T: Bina doğal periyodu


SDS, SD1 : Tasarım spektral ivme katsayıları Yeni tanımlar

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 7


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

Yeni tanım
Düşey elastik tasarım spektrumu:

Yok

Aşağıdaki binalarda düşey deprem hesabı yapılacak:


a) Açıklıklarının yataydaki izdüşümü 20 m veya daha fazla olan
kirişleri içeren binalar (örnek büyük açıklıklı kaset döşeme)
b) Açıklıklarının yataydaki izdüşümü 5 m veya daha fazla olan
konsolları içeren binalar
c) Kirişlere oturan kolonları içeren binalar
d) Kolonları düşeye göre eğimli olan binalar

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 8


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem düzeyi haritaları: Haritalara erişim: https://tdth.afad.gov.tr/
TBDY-2018 Ss değerinin okunacağı haritalar. DD ye bağlı! S1 değerinin okunacağı haritalar. DD ye bağlı!

SDS, SD1 : Tasarım spektral ivme katsayılarının hesabı:


SDS= Ss Fs
SD1= S1 F1 Yeni tanımlar
Ss: Kısa periyot harita spektral ivme katsayısı
S1: 1.0 saniye periyot için harita spektral ivme katsayısı
Fs: Kısa periyot bölgesi için yerel zemin etki katsayısı
DD-1 SS 2475 (g) DD-1 S1 2475 (g)
F1: 1 saniye periyot için yerel zemin etki katsayısı
Ss ve S1 değerleri arsanın koordinatları girilerek ilgili deprem düzeyi
(DD) haritasından alınır.
Sıradan(çoğu) binalarda DD-2 kullanılır
Fs ve F1 boyutsuz değerleri ZA…ZE zemin sınıfları için aşağıdaki
tablolardan alınır. ZF sınıfı için sahaya özel analiz gerekir.

DD-2 SS 475 (g) DD-2 S1 475 (g)

DD-3 SS 73 (g) DD-3 S1 73 (g)

DD-4 SS 43 (g) DD-4 S1 43 (g)


TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 9
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

Deprem tasarım sınıfları (DTS ): Yeni tanım

Yok

I=1.5 olan I=1.2 ve


binalar I=1 olan
binalar
Bina yükseklik sınıfları(BYS): Yeni tanım

Yüksek
binalar.
Sadece
yetki belgesi
olanlar
tasarlayabilir

BYS=1 olan yüksek binalar yetki belgesi olan uzman


mühendisler tarafından projelendirilebilir. İlgili bölüm: 13
TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 10
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
Bina performans düzeyleri:
KH: Kontrollü GÖ: Göçmenin
SH: Sınırlı hasar önlenmesi
hasar
KK:
Kesintisiz
kullanım
Yeni binalar için tanımlı değildi
Göçme

Yüksek binalar(BYS=1),
yalıtımlı binalar ve eski
binalar dışındaki tüm
binalar

Yüksek binalar(BYS=1)

DGT: Dayanıma Göre Tasarım. Tasarım kuvvetlerinin tasarım dayanımlarını aşmaması ilkesine dayalı değerlendirme ve tasarım
ŞGDT: Şekil değiştirmeye Göre Değerlendirme ve Tasarım. Betonun kısalması, çeliğin uzama veya kısalması, kesitte dönme miktarı, kat
yer değiştirmesi kontrolü ilkesine dayalı değerlendirme ve tasarım.
TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 11
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
Düzensizlik tanımları:

AYNI

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 12


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
DAYANIMA GÖRE TASARIM=DOĞRUSAL HESAP (DGT): Yüksek binalar, yalıtımlı binalar ve
eski binalar dışındaki tüm binalar

• Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler


• Süneklik Düzeyi Sınırlı Sistemler • Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler
• Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDS Çerçeve+SDY Betonarme Perde) • Süneklik Düzeyi normal Sistemler
• Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDN Çerçeve+SDY Betonarme Perde)

……. Yeni tanım


Yükseklik
Akma dayanımı sınırlı, burada D 1.5 (sabit tek değer)
D 1.0 BYS=1 YOK!
Tasarım dayanımı
Dayanım
fazlalığı
katsayısı TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 13
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
Yüksek binalar, yalıtımlı binalar ve
eski binalar dışındaki tüm binalar

• Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler


• Süneklik Düzeyi Sınırlı Sistemler • Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler
• Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDS Çerçeve+SDY Betonarme Perde) • Süneklik Düzeyi normal Sistemler
• Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDN Çerçeve+SDY Betonarme Perde)

Yeni tanım
Yükseklik
sınırlı, burada
BYS=1 YOK!

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
DAYANIMA GÖRE TASARIM=DOĞRUSAL HESAP (DGT): Yüksek binalar, yalıtımlı binalar ve
eski binalar dışındaki tüm binalar

• Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler • Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler


• Süneklik Düzeyi Sınırlı Sistemler • Süneklik Düzeyi normal Sistemler
• Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDS Çerçeve+SDY Betonarme Perde) • Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDN Çerçeve+SDY Betonarme Perde)

KISITLAMALAR:

• Süneklik düzeyi sınırlı salt çerçeveli taşıyıcı sistem sadece DTS=3, 4 olan binalarda kullanılabilir.

• DTS=1a, 2a, 3a, 4a olan (I=1.5) binalarda süneklik düzeyi sınırlı taşıyıcı sistem kullanılamaz.

• BYS≤6 (HN>10.5m) ve DTS=1a, 2a olan binalarda karma taşıyıcı sistem kullanılamaz.

• Perdesiz dişli döşemeli sistemler süneklik düzeyi sınırlı taşıyıcı sistem kabul edilir, sadece DTS=3, 4 olan binalarda kullanılabilir.

• Kirişsiz döşemeli sistemlerde deprem etkilerinin tamamını alacak perdeler bulundurulması zorunludur.

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 15


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

DEPREM YÜKÜ AZALTMA KATSAYISI Ra(T): D D

D D

Azaltılmış tasarım ivme spektrumu

Eşdeğer deprem yükü=taban kesme kuvveti Vt:

Vt= m SaR (T) ≥ 0.04 m I Sds g Azaltılmış eşdeğer deprem yükü Azaltılmış eşdeğer deprem yükü»

?
?
TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 16
Kütahya Merkez, Alipaşa mahallesi, Sebil Erenler Caddesi-Uygun sokak köşesi

Sayısal örnek:
Kütahya Merkez, Alipaşa mahallesi, Sebil Erenler Caddesi-Uygun sokak köşesi
Enlem: 39.4207450, boylam: 29.9874730 , zemin sınıfı : ZC (zemin etüd raporundan) olan arsada
Düzensizliği olmayan perde+çerçeveli bina: Yüksekliği: HN=27 m (9 katlı apartman=konut I=1), T1=0.8 Saniye
Tablo 3.1 den I=1 için BKS=3 (bina kullanım sınıfı)
Deprem Düzeyi: DD-2

https://tdth.afad.gov.tr/ adresinde Türkiye deprem tehlike haritaları sayfasını açıyoruz.


DD-2 (SS 475) haritasında enlem ve boylam girilerek Ss=0.879 g okundu (kısa periyot harita spektral ivme katsayısı)
DD-2 (S1 475) haritasında enlem ve boylam girilerek S1=0.222 g okundu (1 Saniye periyot için harita spektral ivme katsayısı)

! .###1
S,- .T1/ = = 0.416 g
0$ .2

1.055 g
Tablo 2.1 den ZC ve Ss=0.879 g için Fs=1.2 okundu(Kısa periyot bölgesi için yerel zemin etki katsayısı)
Tablo 2.2 den ZC ve S1=0.222 g için F1=1.5 okundu(1 saniye periyot için yerel zemin etki katsayısı)
0.333 g
SDS=SSFS=0.879.1.2=1.055g (Kısa periyot tasarım ivme katsayısı)
SD1=S1F1=0.222.1.5=0.333g (1 sn periyot tasarım ivme katsayısı) 0.422 g

Tablo 3.2 den SDS=1.055>0.75 ve BKS=3 için DTS=1 (deprem tasarım sınıfı)
Tablo 3.3 den DTS=1 ve HN=27 m için BYS=5 (bina yükseklik sınıfı)
TL=6 (saniye)
Tablo 4.1 den R=7, D=2.5 (bina davranış katsayısı ve dayanım fazlalığı katsayısı)
0.06 0.32

Spektrum karakteristik köşe periyotları:


.### .### T1=0.8
T 0.2 ! 0.2 0.06 saniye, T) !
0.32 saniye
$. %% $. %%
" " Arsaya özel yatay elastik tasarım spektrumu
Deprem yükü azaltma katsayısı: T1=0.8>TB=0.32 Ra(T)=R/I=7/1=7
45 .0/ .6$71
Azaltılmış tasarım ivme spektrumu: S,3 .T1/ 3,.0/
=
8
= 0.06 g
Eşdeğer deprem yükü(taban kesme kuvveti): Vt=m SaR=m.0.06g= 0.06 W W=mg (bina ağırlığı, kN biriminde)

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 17


Kütahya Merkez, Alipaşa mahallesi, Sebil Erenler Caddesi-Uygun sokak köşesi

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 18


Kütahya Merkez, Alipaşa mahallesi, Sebil Erenler Caddesi-Uygun sokak köşesi

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 19


DEPREM ETKİSİ ALTINDA YERİNDE DÖKME BETONARME BİNATAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
Malzeme:
Malzeme: Beton: C25/30… C80/95 kullanılacak. C25/30-C50/60 için
Beton: C20/25… C50/60
TS500-2000 kuralları, C55-C80 için TS EN 1992 1-1 kuralları uygulanacak.
Çelik: S420, B420C
Çelik: B420C veya B500C kullanılacak.

Kolon en küçük kesiti: Kolon en küçük kesiti:


h En küçük kenar=250 mm

h
En küçük kenar=300 mm
min D=350 mm b
Min D=300 mm b
Min Ac=Nd/(0.4fck) Min Ac=Nd/(0.5fck)

Kolon donatı oranı: AYNI


Kolon donatı oranı:
Min ρ=0.01, Max ρ=0.04 Min ρ=0.01, Max ρ=0.04

Kolon ve perdelerde çirozlar, her iki uçlarında Kolon ve perdelerde çirozlar, her iki uçlarında
mutlaka boyuna donatıları ve dış etriyeyi mutlaka boyuna donatıları saracaktır.
saracaktır.

Bindirmeli ek bölgesi
Kolon boyuna donatılarının bindirmeli ekleri, kolonun Kolon boyuna donatılarının
serbest yüksekliğinin orta üçte birlik bölgesinde bindirmeli ekleri, mümkün
yapılacaktır. olabildiğince kolon orta
bölgesinde yapılmalıdır.

Bindirmeli ek bölgesi

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 20


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

Sarılma bölgesi koşulları, alt ve üst uçlarda: Sarılma bölgesi koşulları, alt ve üst uçlarda:
Lc ≥ Ln/6 Lc ≥Ln/6
Lc ≥ 1.5 uzun kenar Lc ≥ uzun kenar
Lc ≥ 500 mm Lc ≥ 500 mm

Sc ≥ 50 mm Sc ≥ 50 mm
Sc ≤ Min [150 mm; küçük kenar/3; 6φboyuna ] Sc ≤ Min [100 mm; küçük kenar kenar/3]

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 21


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
Kolon tasarım kesme kuvveti:
D: Dayanım fazlalığı katsayısı
M, ; Mü M, ; Mü
V- Min ; V@ ; VA ; DVB V- Min ; V@ ; VA ; VB
L> L>
Max V- 0.85 fck Ac Max V- 0.22fcdAc
Kolon veya perde
Döşeme
Kiriş enkesiti:
bw ≤ bk+h kiriş
bw ≥25 cm
Kiriş
h ≥ 30 cm
h

h2 < 3t
bw

bk İzin veriliyor. Döşeme elemanları ile


beraber modellenecek, kiriş gibi donatılacak,
ancak çerçeve kirişi olarak kabul
bw ≥25 cm edilmeyecek.
h1 ≥ 30 cm
h1 ≤3.5 bw
h1 ≥3t
h>Ln/4 olan yüksek kirişlere aralıkları 300 mm
geçmeyen Ø12 gövde donatıları konacak yatay
ve düşey doğrultuda çiroz düzenlenecektir.

t
Yükseklik
boyunca
e≤35 e≤35 e≤35 çiroz aralığı
bw>40 cm ≤ 60 cm

Kiriş eksenine dik doğrultuda etriye


kolları arası e ≤ 35 cm olmalı.
Yastık ve temel kirişlerinde önemlidir.
Kiriş boyunca çiroz aralığı
TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu ≤ 40 cm 22
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

Kiriş donatı oranı: Kiriş donatı oranı:


AYNI P
P
Min ρ 0.8 QRS , Max ρ 0.02 , Max.ρ U ρV / 0.85ρb Min ρ 0.8 QRS , Max ρ 0.02 , Max .ρ U ρV / 0.85ρb
PTS PTS

Kiriş tasarım kesme kuvveti: Kiriş tasarım kesme kuvveti:


D: Dayanım fazlalığı katsayısı
MJK ; MJL MJK ; MJL
V- Min VGH I ; V@ ; VA ; DVB V- Min VGH I ; V@ ; VA ; VB
L> L>

Max V- 0.85 fck bwd Max V- 0.22fcdbwd

Perdeler:

Dikdörtgen perde(Betonarme duvar ): h≥20 cm kısa kenar


h≥25 cm kısa kenar
h≥kat yüksekliği / 20 kısa kenar
h≥kat yüksekliği / 16 kısa kenar
b/h≥7 Uzun kenarın kısa kenara oranı
b/h≥6 Uzun kenarın kısa kenara oranı
Ac ≥ Nd /(0.35 fck )
L, I, T, C, Z perde(kollu perdeler):

a≥25 cm, b≥25 cm


a≥kat yüksekliği /16
b≥kat yüksekliği /16

Ac≥ Nd /(0.35 fck )

Her bir doğrultuda en az bir perde kolu uzun kenar/kısa kenar ≥6


koşulunu sağlamalıdır. Aksi durumda, taşıyıcı sistem elemanı o
doğrultuda perde olarak sayılmayacaktır.

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 23


Perde uç bölgelerinin, perdeye birleşen diğer bir perdenin içinde düzenlendiği
durumda; her bir perde uç bölgesi perde gövdesinin içine doğru 300 mm’den
daha az olmamak üzere en az perde kalınlığı kadar uzatılacaktır

Çirozlar yatay ve düşey donatıyı dıştan saracaktır

Kritik perde yüksekliği boyunca perde uç bölgelerinin her birinde toplam düşey
donatı alanının perde brüt enkesit alanına oranı en az 0.002 olacaktır. Bu
yüksekliğin dışında bu oran 0.001’den daha az olmayacaktır

Perde uç bölgesinin geometrisinde ve donatısındaki geçiş, üç kat boyunca


kademeli olarak yapılacaktır.

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 24


Gövde donatılarının perde uç bölgesinde kenetlenmesi sağlanacaktır.

Yatay gövde donatılarının perde uç bölgelerinde kenetlenmesini sağlamak için yatay veya
düşey gönye (90o kanca) yapılabilir. Yatay gövde donatılarının uçları veya gönyeleri ile
perde dış kenarı arasındaki mesafe 150 mm'den büyük olmayacaktır.

Perde uç bölgesi sargı donatısı, kapalı etriye ve çiroz donatılarından oluşacaktır

Yatay gövde donatılarının uçlarında kanca kullanılmazsa, bu donatılar boyuna


gövde donatılarının iç tarafında kalacak şekilde düzenlenecek ?

Bindirme boyu 1.5Lb’den küçük olmayacak, bindirmeli ekteki yatay donatıların uçlarında
90o li kancalar oluşturulacaktır.

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 25


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007
Perde tasarım eğilme momenti ve kesme kuvveti diyagramları:

YENİ
Perde tasarım kesme kuvveti:
.MJ / .MJ /
V- min WX V ; V ; VA ; λDVB V- min WX V ; V ; VA ; VB
.MG / G @ .MG / G @

Boşluksuz perdelerde ∶ λ=1.2, Max V- 0.85 fck Ach Max V- 0.22fcdAch


Bağ kirişli perdelerde ∶ λ=1.4, Max V- 0.65 fck Ach
YENİ

Perde boşluk donatısı:


Kesilen toplam donatı boşluk
kenarlarına yerleştirilecek, Ø8/150 ile
sarılacak.
Boşluk boyutu sınırları: H1
L1 ≤ %20 x perde genişliği
H1 ≤ %20 x kat yüksekliği
L1

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 26


Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TBDY-2018 DBYBHY-2007

500 kN
1000 kN 500 kN

1000 kN
2000 kN 1000 kN

500 kN
1000 kN 500 kN

Bağ kirişi

TABLO 6.3 - BAĞ KİRİŞLERİNE İLİŞKİN MİNİMUM KOŞULLAR


Bağ kirişi sınır değerleri: Zemin grubu
Deprem
En küçük kesit 300x300 mmxmm, donatı oranı Koşulun tanımı bölgesi A B C D
0.005, etriye Ø8/200, net beton örtüsü 50 mm
olmalıdır. Bağ kirişinin min eksenel kuvveti* 1, 2 %6 %8 %10 %12
3, 4 %4 %6 %8 %10
Bağ kirişinde eksenel kuvvet(çekme-basınç)
Minimum enkesit boyutu(cm)** 1, 2 25 25 30 30
Ne 0.10Sf Ng
3, 4 25 25 25 25
alınır. Nk bağ kirişinin bağladığı kolon veya perdenin Minimum enkesit alanı(cm2) 1, 2 625 750 900 900
düşey yükler ve deprem etkisinden oluşan en büyük 3, 4 625 625 750 750
eksenel tasarım kuvvetidir
Minimum boyuna donatı 1, 2 4φ14 4φ16 4φ16 4φ18
3, 4 4φ14 4φ14 4φ16 4φ16
Minimum etriye[çap(mm)/adım(cm)] 1, 2, 3, 4 φ8/20 φ8/20 φ8/20 φ8/20

* Bağ kirişinin bağlandığı kolon veya perdelerdeki en büyük eksenel kuvvetin yüzdesi olarak.
** Minimum enkesit boyutu, bağ kirişinin serbest açıklığının 1/30’undan az olamaz.

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 27


Modelleme: û8
xˆ 1
• Taşıyıcı sistem daima üç boyutlu modellenecek. û11 û7 Uzay çubuk sonlu eleman
(her düğümde 6 serbestlik derecesi var)
Yük
û 10

• Kolon ve kirişler çubuk sonlu eleman olarak modellenecek. xˆ 2 û9


û12
û2
• Perdeler (bodrum perdeleri dahil) sonlu elemanlar kabuk
eleman ile modellenecek. û5
û4 û6
û3 xˆ 3
• Düğüm noktalarında 6 serbestlik derecesi olacak. û 1

• A2(döşeme süreksizliği) ve A3(planda girinti-çıkıntı) türü


Kabuk sonlu eleman
düzensizliklerin bulunduğu ve/veya döşemelerin rijit diyafram (her düğümde 6 serbestlik derecesi var)
olarak çalışmasının öngörülmediği binalarda ve betonarme
kirişsiz döşemeli sistemlerde döşemeler iki boyutlu sonlu
elemanlarla modellenecektir.

• A2 ve A3 türü düzensizliklerin bulunmadığı ve düzlem içi


önemli şekil değiştirmelerin meydana gelmeyeceğinin beklendiği
Çatlamış kesit rijitlikleri
planda düzenli binalarda, betonarme döşemeler rijit diyafram
olarak modellenebilir. Tablo 4.2. Betonarme taşıyıcı sistem
Geçiş katı: elemanlarının etkin kesit rijitliği çarpanları
Rijitliğin ani değiştiği kat
• A2 ve A3 türü düzensizliklerin bulunup bulunmadığına
bakılmaksızın geçiş katlarının döşemeleri, yeterli döşeme
Geçiş katı
kalınlıkları alınarak, iki boyutlu sonlu elemanlarla modellenecektir.

• Dayanıma Göre Tasarım kapsamında(DGT) betonarme taşıyıcı


sistem elemanlarının kesit özelliklerinin modellenmesinde Tablo
4.2’de verilen etkin kesit rijitliği çarpanları kullanılacaktır.

Eğilme rijitliği EI, kirişlerde %65, kolonlarda %30 azaltılıyor.


SONUÇ:
• Daha büyük şekil değiştirmeler ve daha büyük yatay yer değiştirmeler olacaktır!
• Sınırlamak için daha büyük kesitler seçmek gerekecektir.
TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 28
Bu kez bu kadar

TBDY-2018, Anlamaya çalışmak. 05.05.2018 Kütahya. Ahmet Topçu, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 29

You might also like