Komunikasyon at Pananaliksik Kuwarter 1 Modyul 3

Senior High School
2.0
ON
SI
Kuwarter 1 - Modyul 3
ER
Mga Gamit ng Wika sa Lipunan
-V
S
LE
DU
MO
I ON
R AT
NE
GE
T
1S
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation1shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 1: Mga Konseptong Pangwika
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anumang
akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark,
palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon.
Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaang-
kin ng mga tagapaglathala at may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito
2.0
ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang
ON
pahintulot sa Kagawaran.
SI
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
ER
Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
-V
Bumuo sa Pagsulat ng Modyul
Manunulat: Marianne Y. Monzolin
S
LE
Editor: Lorna P. Almirante
DU
Tagasuri: Dr. Clavel D. Salinas

Marivic M. Yballe (Moderator)
MO
Tagaguhit: Marianne Y. Monzolin

Tagapamahala: Dr. Marilyn S. Andales Schools Division Superintendent
ON
Dr. Leah B. Apao Assistant Schools Division Superintendent

I
Dr. Ester A. Futalan Assistant Schools Division Superintendent

AT
Dr. Cartesa M. Perico Assistant Schools Division Superintendent

R
Dr. Mary Ann P. Flores CID Chief

NE
Dr. Novie O Mangubat SGOD Chief

GE
Mr. Isaiash T. Wagas LR Focal Person

Dr. Clavel D. Salinas EPS for SHS
T
Lorna P. Almirante Evaluator

1S
Inilimbag sa Pilipinas ng :
Kagawaran ng Edukasyon — Rehiyon VII, Sangay ng Cebu Province
Office Address IPHO Bldg., Sudlon, Lahug, Cebu City 6000 Cebu
Telephone Number: (032) 520-3216 – 520-3217
E-mail Address: cebu.province@deped.gov.ph
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2.0
ON
SI
ER
-V
S
LE
Unang Markahan—Modyul 3
DU
MO
Gamit ng Wika sa Lipunan

ON
IKATLONG LINGGO
I
AT
ni:
R
MARIANNE Y. MONZOLIN
NE
SHS Teacher II
GE
Juan Pamplona National High School

Tabuelan, Cebu
T
1S
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Panimula
Sa ilalim ng K to 12 Basic Education Curriculum, ang Komunikasyon at

Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino ay itinuturing na isa sa mga Core Sub-
jects para sa Senior High School. Binibigyang pokus dito ang pag-aaral tungkol sa
2.0
pananaliksik ukol sa kalikasan, katangian, pag-unlad, gamit at paggamit ng wikang
Filipino sa mga sitwasyong komunikatibo at kultural sa lipunang Pilipino.
ON
Ang modyul na ito ay idenisenyo sa kasalukuyang panahon kung saan na-
SI
harap sa krisis ang bansa at ang buong mundo dulot ng COVID-19. Sa pamamagi-
ER
tan nito, maaaring maipagpapatuloy ang pag-aaral ng mga kabataan kahit nasa ba-
-V
hay lamang.
Hangad ng gumawa na sa pamamagitan ng modyul na ito, ay maihatid sa

S
LE
mga kabataang mag-aaral ang kinakailangang kaalaman upang matugunan ang
DU
hinihingi ng asignaturang ito. Inaasahan na makaaangkop ang modyul na ito sa pan-

MO
gangailangan ng mga mag-aaral na malinang ang kanilang kakayahan sa paggamit

ng wika sa pasalita at pasulat na pakikipagtalastasan na isinasaalang-alang ang
ON
mga tuntunin at pagbaybay ng mga salita sa Filipino.

I
AT
Para sa ikatlong linggo, inaasahan na matutunan ng mga mag-aaral sa modyul

na ito ang iba’t ibang gamit ng wika sa lipunan at mapagtanto ang kahalagahan nito
R
NE
sa pagkakaisa ng mga lipunang Pilipino. Ang lubusang pag-unawa tungkol sa gamit

GE
ng wika ang magsisilbing tulay tungo sa paglinang ng kakayahang komunikatibo ng

mga kabataang mag-aaral. Mahalagang malinang ang kakayahan ng mga kabataan
T
sa komunikasyon dahil malaking tulong ito sa paghulma sa kanilang pagkatao tungo

1S
sa malayang pagpapahayag ng kaisipan, adhikain, damdamin at saloobin.
Inaasahang magsisilbing tanglaw ang modyul na ito upang magiging madali,

epektibo, at kapaki-pakinabang ang pagkatuto sa asignaturang ito.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Ang modyul na ito ay binubuo ng mga sumusunod na bahagi:
Dito inilalatag ang mga layuning inaaasahang matatamo sa

pagtatapos ng modyul. Matatamo lamang ito gamit ang
iba’ibang pamamaraan sa pagtuturo tungo sa pagkatuto
Ito ang bahagi kung saan tinataya ang kakayahan at kaala-

man ng mga mag-aaral sa mga araling dapat niyang matutu-
han at kung alin ang dapat pang palawakin at linangin
2.0
Ito ang mga gawaing sinubok ang dating kaalaman ng mag-
aaral bilang panukat sa kanilang natutuhan
ON
Sa bahaging ito, sinusubok ang mapanuring pag-unawa ng
SI
mga mag-aaral sa asignatura sa pamamagitan ng paglatag
ER
ng mga gawain
-V
Dito itinatampok ang paksa ng araling tatalakayin upang ma-
linang ang kasanayan ng mga mag-aaral
S
LE
Sa bahaging ito, ipinahahayag ang mahalagang pag-unawa
DU
tungkol sa paksang tinalakay

MO
Binibigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na mapag-

isipan ang kabuluhan ng mga kaalamang natamo bago
magpatuloy sa susunod na bahagi
ON
Sinusubok ang lalim ng pag-unawa ng mag-aaral sa kabuuan

I
AT
ng aralin
R
Ito ang mga gawaing hahamon sa mga mag-aaral na ilapat

NE
ang kanilang natutunan sa mga aktuwal na sitwasyon o ma-

katotohanang konteksto.
GE
Dito tinataya ang antas ng pag-unawa ng mga mag-aaral

T
1S
kaugnay sa kabuuang araling tinalakay.
Ito ang mga karagdagang babasahin o gawain na magpapa-

lawig sa talakayan na susubok at hahasa sa tibay ng pag-
unawa ng mga mag-aaral. Maaari itong nakalimbag o mula
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Basahin at unawain ang bawat pahayag sa ibaba. Sagutin ang hinihingi ng bawat
bilang. Bilugan ang titik ng tamang sagot na iyong napili.
1. Isang lingguwistang Briton na bumuo sa kinilalang modelo ng sistematikong gamit

at tungkulin ng wika.
A. Dell Hymes
2.0
B. M.A.K. Halliday
ON
C. Bygate (1987)
D. Edgar Sturtevant
SI
2. Nagagamit ang wika upang ipahayag ang nararamdaman, opinion at sariling iden-
ER
tidad.
-V
A. Pampersonal
B. Pang-interaksyonal S
LE
C. Panregulatori
D. Pang-instrumental
DU
3. Nagagamit ang wika upang makakuha ng kaalaman tungkol sa kapaligiran. Halimba-

MO
wa nito ang riserts, pagtatanong, at pag-eeksperimento.

A. pang-imahinasyon
ON
B. Pang-representasyonal
I
C. Impormatibo
AT
D. Pangheuristiko
R
4. Nagagamit ang wika sa pagbibigay at pagpapalitan ng katotohanan at impormasyon

NE
tulad ng pagbabalita, pag-uulat, pagpapaliwanag at pagtuturo.

GE
A. pampersonal
B. Pang-interaksyonal
T
C. Pangrepresentasyonal
1S
5. Nagagamit ang wika upang magbigay ng patakaran, magbigay ng pahintulot o
pagbabawal, pagsang-ayon o di pagsang-ayon
A. pang-imahinasyon
B. Pangrepresentasyonal
C. Panregulatori
D. Pang-interaksyonal
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Basahin ang bawat pahayag at isulat sa patlang kung ito ay BICS (Basic Interper-
sonal Communicative Skills) o CALP (Cognitive Academic Language Proficiency)
_________1. Nag-email si Josef sa kaniyang magulang na nasa Canada ngayon.
_________2. Nagtalumpati ang pangulo ng unibersidad sa harap ng mga estudyante sa

unang araw ng pasukan.
_________3. Isang tula ang sinulat ni Adrian para sa kaniyang nililigawan.
2.0
_________4. Ibinalita sa telebisyon ang magaganap na nationawide transport strike sa
ON
susunod na araw.
_________5. Sumulat si Eric sa administrasyon ng unibersidad upang ipahayag ang
SI
kaniyang pagkabahala sa pagtaas ng matricula.
ER
_________6. Ininterbyu ni Jessica ang gobernadora upang alamin ang tungkulin nito at
-V
ang mga proyektong nagawa sa lalawigan.
_________7. Sumulat ng kanta si Mark tungkol sa kanyang nililigawan.

S
LE
_________8. Nagsaliksik ang mga estudyante sa sanhi at bunga ng global warming.
DU
_________9. May isang dayo na nagtanong sa iyo kung saan matatagpuan ang pinaka-
MO
malapit na estasyon ng pulis mula sa inyong kinatatayuan.
_________10. Sumagot ka at sinabi mo kung ano ang sasakyan niya, kung saan siya
ON
bababa at kung anong kalye ang patutunguhan niya.

I
AT
_________11. Inutusan ng ina ang kanyang anak na linisin ang kuwarto dahil may
darating na bisita.
R
NE
_________12. Sumulat si Edna sa kompanya upang mamasukan bilang Sekretarya.

GE
_________13. Iniulat ng bawat estudyante sa harap ng kalse ang kasaysayan ng kanil-

ang pinaggalingang lalawigan.
T
_________14. Pinagbawalan si Carla ng kanyang magulang na gumimik kasama ang

1S
barkada.
_________15. Nagpalitan ng mensahe sa facebook ang magkaibigang Claire at

Michelle upang kumustahin ang isa’t isa.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Kasanayang Pampagkatuto:
1. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya (facebook, google, at iba pa) sa pag-
unawa sa mga konseptong pangwika (F11EP – Ic – 30);
2. Nabibigyang kahulugan ang mga komunikatibong gamit ng wika sa lipunan (F11PT – Ic – 86)
2.0
Ano ang mga dapat asahan sa modyul na ito?
ON
SI
ER
-V
S
LE
DU
MO
I ON
AT
Narito ang mga inaasahang magawa ng mga mag-aaral :

R
NE
GE
1. Nabibigyang kahulugan ang mga komunikatibong gamit ng wika sa lipunan;

T
1S
2. Nakabubuo ng isang maikling dayalog batay sa nakitang larawan gamit ang iba’t ibang gamit
ng wika sa lipunan;
3. Napahahalagahan ang iba’t ibang gamit ng wika sa lipunan
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Natatandaan mo pa ba ang paksang nabasa mo noong
nakaraan linggo?
2.0
ON
SI
ER
Kung ganoon, balikan natin ang iyong natutunan hing-
gil sa mga konseptong pangwika bago tayo dumako sa pani-
-V
bagong paksa.
S
LE
DU
MO
1. Ano ba ang Unang wika? Ikalawang wika? Ikatlong

ON
wika?
___________________________________________
I
R AT
_______________________________________________
NE
GE
2. Paano ba masasabi na ang isang tao ay Monolingguwal?

Bilingguwal? At Multilingguwal?
T
___________________________________________
1S
________________________________________________
_________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Gawain 3. Ano ‘ka mo?
PANUTO: Pag-aralan nang mabuti ang mga larawan sa ibaba. Isulat sa kahon ang nais ipa-
hayag ng tao hinggil sa kanyang iniisip. Maaaring bumuo ng dayalog kung kinakailangan.
2.0
1.
ON
SI
ER
-V
S
LE
DU
MO
2.
I ON
R AT
NE
GE
T
1S
3.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Subject to further validation for IP compliance, this material is for first quarter use only. Circulation10
shall be limited to public schools within the jurisdiction of the Division of Cebu Province. LR-PIPCV
4.
2.0
ON
SI
ER
-V
S
LE
DU
MO
5.
I ON
R AT
NE
GE
T
1S
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Ang wika ay kasangkapan sa komunikasyon. Gingamit ito ng tao sa lahat ng bagay kung
kaya ito ay itinuturing na napakahalagang aspeto sa buhay ng tao. Ito rin ang ikinaiba ng tao sa
lahat ng nilikha ng Diyos. Dahil sa wika, nagkakaroon ng kasangkapan ang tao na makiisa sa
lipunang kanyang kinabibilangan.
GAMIT NG WIKA
2.0
Madalas banggitin ang pangalan ni Michael Alexander Kirkwood Halliday o mas kilalang
ON
M.A.K Halliday sa pag-aaral ng pagpapaunlad sa pagkatuto ng wika. Isa siyang lingguwistang
SI
Briton na bumuo sa kinilalang modelo ng sistematikong gamit at tungkulin ng wika.
ER
Ang wika ay ginagamit ayon sa pangangailangan ng tao. Ito ang nagsisilbing kasangkapan
-V
upang maipahayag ng tao ang kanyang hinahangad at maisagawa niya ang kanyang mga nina-
nais. Sa madaling salita, may particular na gamit o tungkulin ang wika at ito ay nakabatay sa S
LE
pangangailangan o paggagamitan ng tao.
DU
Inilahad ni Halliday (1973) ang pitong gamit ng wika na makikita sa murang edad ng mga
bata. Ayon sa kanya, ang mga bata ay naggaganyak na madebelop ang wika dahil ito’y nagbib-
MO
igay sa kanila ng iba’t ibang gamit at tungkulin sa pakikisalamuha sa kapwa.

ON
MGA GAMIT PALIWANAG HALIMBAWA

I
AT
Pang-instrumental Nagagamit ang wika upang mai- “Gusto kong kumain.”

pahayag ang kanyang pangan- (berbal na pagpapahyag, pag-
R
gailangan tulad ng pakikipag- mumungkahi, pakikiusap)

NE
usap
Panregulatori Nagangamit ang wika upang “Huwag kang pumasok dito.”
GE
sabihin sa iba kung ano ang (pagbibigay ng patakaran, pagbibigay

dapat gawin ng pahintulot o pagbabawal, pagsang-
T
1S
ayon o di pagsang-ayon)
Pang-interaksyunal Nagagamit ang wika upang “ikanalulugod kitang makilala, Piolo.”
bumuo ng relasyon o ugnayan (pagbati, pag-iimbita, pasasalamat,
paggamit ng wika ng tahanan o di-
yalekto)
Pampersonal Nagagamit ang wika upang ipa- “Sa tingin ko, wala talagang
hayag ang nararamdaman, magkakagusto sa akin.”
opinion at sariling identidad (pagpapahayag ng sariling damdamin:
galit, tuwa, lungkot, hinanakit,gulat,
atbp.)
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Kung titingnan ang mga naunang ibinigay na mga gamit ng wika, ay makikita na ginagamit
ng tao ang wika upang matugunan ang kanyang interpersonal na pangangailangan sa pagpapa-
hayag ng saloobin. Sa madaling salita, kumbersasyunal ang dating ng mga naunang binanggit
ng mga gamit ng wika o mas kilala sa tinatawag na BICS o Basic Interpersonal Communicative
Skills.
MGA GAMIT PALIWANAG HALIMBAWA
Panrepresentasyunal Nagagamit ang wika sa pag- (pagbabalita, pag-uulat, pagpapaliwa-
2.0
bibigay at pagpapalitan ng nag, pagtuturo)
katotohanan at impormasyon
ON
Pangheuristiko Gamit ng wika bilang (pagtatanong, pangangatwiran, pag-
SI
kagamitan sa pagkatuto ng bibigay kongklusyon, paggawa ng
mga kaalaman at pag-
ER
haypotesis, pagbibigay katuturan,
unawa . Ang gamit na ito ang pagsubok/pagtuklas, pagbibigay
batayan ng kaalaman sa iba-
-V
ibang disiplina. Isang paraan puna, pagsusuri, pag-eeksperimento,
upang ipakilala ang S at iba pa)
kabataan sa gamit na ito ng
LE
wika ang pormal na edukasy-
DU
on.
MO
Pang-imahinasyon Nagagamit ang wika upang (pag-awit ng isang mang-aawit,

maipahayag ang malikhaing paglalaro ng malikot na isip ng maka-
kaisipan. Pinahihintulutan din ta, mga larong pangwika, panunukso,
ON
ditto ang paglagay ng sarili panunudyo, pagsalaysay nang labis,

sa katauhan ng mga naba- pagtula, pagbibiro, at iba pa) ilan
I
AT
basa/nakikita sa telebisyon. lamang ito sa mga pagkakataong

Pinahahalagahan ang gamit gamit ng imahinatibo ng wika upang
R
na imahinatibo kung nag- aliwin ang sarili o ibang tao

NE
bubunga ito ng artistikong

paglikha ngunit sa kara-
GE
mihan, nagsisilbi itong isang

susi sa mga pagkakataon
T
sa paglikha at pagtakas sa
1S
katotohanan.
Ang pangrepresentasyunal, pangheuristiko at pang-imahinayon ay mataas na tungkilin ng

wika o mas kilala sa Cognitive Academic Language Proficiency (CALP).
- Sipi mula kay G. Montera at N. Plasecia. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino: Phiazarra Pub. House, Corp. p.29-31
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Ayon kay Halliday, habang nagkakaedad ang bata, nakadedebelop na siya ng mga ideya
o kaisipan. Siya’y nag-iisip, nagsusuri, lumilikha, nagtatanong ng mga kaalaman, nakikisangkot
sa mga usapin at nagbibigay ng pananaw ayon sa kaniyang paniniwala at desisyon.
BASIC INTERPERSONAL COMMUNICATIVE SKILLS (BICS)
2.0
at
ON
CONGNITIVE ACADEMIC LANGUAGE PROFICIENCY (CALP)
SI
ER
Ang akronim na BICS at CALP ay tumutukoy sa distinksyon na ipinakilala ni Cummins
-V
(1979) sa pagitan ng Basic Interpersonal Communicative Skills at Cognitive Academic Lan-
guage Proficiency.
S
LE
Ang BICS ay tumutukoy sa pang-araw-araw na tungkulin ng wika sa tao. Halimbawa nito
DU
ang pakikiusap (request), pagmumungkahi (suggest), paghingi ng pahintulot (asking permis-

MO
sion), pagbabawal (restrict, prohibit), pagsang-ayon (approval), pagbati (greet), pag-imbita

(invite), pasasalamat (giving thanks), at iba’t ibang pagpapahayag ng sarili: galit, tuwa, lungkot,
ON
hinanakit, gulat at iba pa. (De Guzman, et.al., 2013)

I
AT
Ang CALP ay tinatawag rin akademikong wika sapagkat kadalasan itong ginagamit sa
mga sitwasyong pangklase at iba pang sitwasyong nangangailangan ng kritikal na pag-iisip o
R
NE
mataas na antas ng pag-iisip.

GE
Samakatuwid ang BICS ay kadalasang gamit ng wika sa pang-araw-araw na pamumuhay

ng tao. Gingamit ito sa loob ng tahanan, sa pakikipag-usap sa kapwa at maging sa sarili kung
T
kaya nabibilang ditto ang pang-instrumental, panregulatori, pang-interaksyunal at pampersonal

1S
na gamit ng wika. Malinaw na gumagamit ito ng kumbersasyunal na paraan ng pakikipag-

ugnayan. Sa ibang banda, ang CALP naman na kinabibilangan ng pangheuristiko, pang-
imahinasyon at panregulatori ay mataas na antas na ang kinakailangan sa pagpapahayag at
pakikipag-ugnayan at kadalasang nangyayari sa loob ng paaralan. Kung iisipin ang mga
halimbawang gamit ng wika sa nabibilang sa CALP ay kadalasang ginagawa ng mga
kabataang mag-aaral sa loob ng paaralan.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2.0
ON
SI
ER
-V
S
LE
DU
https://ecdn.teacherspayteachers.com/thumbitem/CommUNITY-Pronouns-for-Learning-Language-Clip-Art-38-Pieces-BW-and-COLOR--4032343-1536063877/original-4032343-4.jpg
MO
I ON
R AT
NE
GE
“Napakahalaga pala ng mga gamit

T
ng wika, ‘no? Ibahagi mo naman

1S
sa akin ang iyong masasabi

tungkol sa larawan sa itaas. Isulat
sa kahon ang kahalagahan ng
gamit ng wika sa lipunan batay sa
larawang ipinakita”
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Panuto: Basahin nang mabuti ang mga pahayag sa bawat aytem. Piliin ang tamang sagot sa
mga pagpipilian. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Litong-lito si Emman sa dami ng nakatakdang Gawain kaya naisipan nalamang niyang

pumunta sa silid-aklatan upang magsaliksik.
A. instrumental
2.0
B. Heuristik
C. Imahinatibo
ON
D. Regulatori
SI
2. Naging maayos ang pag-uusap sa pagitan ng mga bansang Pilipinas at China at human-
ER
tong sa pagkakaroon ng kasunduan upang malutas ang sigalot sa pinag-aagawang teritoryo
ng dalawang bansa sa West Phillipine Sea.
-V
A. Personal
B. Imahinatibo
S
LE
C. Regulatori
DU
D. Heuristic
3. Simula nang maglagay ng mga babala ang MMDA sa mga kalsada, nabawasan ang mga
MO
aksidenteng dulot ng hindi pagtawid sa tamang tawiran.

A. interaksyunal
ON
B. Instrumental
I
AT
C. Personal
D. Regulatori
R
NE
4. Marami ang dumalo sa panayam ni Pangulong Duterte tungkol sa kaniyang layuning ma-
sugpo ang kriminalidad sa bansa kamakailan lamang.
GE
A. heuristic
B. pangrepresentasyonal
T
1S
C. Imahinatibo
D. Instrumental
5. Nahirapan si Johanne sa pagbabagong nangyayari sa kanyang buhay kaya naman nag-
simula siyang magsulat ng mga saloobin niya sa kaniyang talaarawan.
A. interaksyunal
B. Heuristic
C. Personal
D. Regulatori
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6. Masayang nagbabatian at nagkakkamustahan ang mga tao sa pagdiriwang ng ikalabing-
walong taong kaarawan ni Marie.
A. impormatibo
B. Interaksyunal
C. Instrumental
D. Imahinatibo
7. Bagaman unang subok ni Nessa na magluto ng cake naging masarap ang kinalabasan ng
2.0
kanyang luto dahil matamang sinunod niya ang pamamaraan ng pagluto nito.
A. personal
ON
B. Heuristiko
SI
C. Imahinatibo
ER
D. Regulatori
-V
8. Marami na sa mga kabataan ngayon ang nanonood at nakikinig ng makabagong tula da-
hil sa mga matalinghaga at masining na pagpapahayag.
A. imahinatibo
S
LE
B. Interaksyunal
DU
C. Regulatori
MO
D. Instrumental
9. Nanood kami kagabi ng pag-uulat sa telebisyon tungkol sa paparating na bagyo sa ating
bansa.
ON
A. heuristiko
I
AT
B. Impormatibo
C. Personal
R
NE
D. Instrumental
10. Nahumaling si Alvin sa Nakita niyang patalastas na may tagline na “wala pa ring tatalo
GE
sa Alaska!” kaya bumili siya nito.

A. imahinatibo
T
1S
B. Regulatori
C. Instrumental
D. Interaksyunal
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Panuto. Gumawa ng dayalog mula sa larawan.
2.0
ON
SI
ER
-V
S
LE
DU
MO
I ON
R AT
NE
GE
T
1S
https://cdn3.vectorstock.com/i/1000x1000/85/32/conversing-people-in-flat-vector-23258532.jpg
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Basahin at unawain ang bawat pahayag sa ibaba. Sagutin ang hinihingi ng bawat
bilang. Bilugan ang titik ng tamang sagot na iyong napili.
1. Isang lingguwistang Briton na bumuo sa kinilalang modelo ng sistematikong gamit

at tungkulin ng wika.
A. Dell Hymes
2.0
B. M.A.K. Halliday
ON
C. Bygate (1987)
D. Edgar Sturtevant
SI
2. Nagagamit ang wika upang ipahayag ang nararamdaman, opinion at sariling iden-
ER
tidad.
-V
A. Pampersonal
B. Pang-interaksyonal S
LE
C. Panregulatori
DU
3. Nagagamit ang wika upang makakuha ng kaalaman tungkol sa kapaligiran. Halimba-

MO
wa nito ang riserts, pagtatanong, at pag-eeksperimento.

A. pang-imahinasyon
ON
B. Pang-representasyonal
I
C. Impormatibo
AT
D. Pangheuristiko
R
4. Nagagamit ang wika sa pagbibigay at pagpapalitan ng katotohanan at impormasyon

NE
tulad ng pagbabalita, pag-uulat, pagpapaliwanag at pagtuturo.

GE
A. pampersonal
B. Pang-interaksyonal
T
C. Pangrepresentasyonal
1S
5. Nagagamit ang wika upang magbigay ng patakaran, magbigay ng pahintulot o
pagbabawal, pagsang-ayon o di pagsang-ayon
A. pang-imahinasyon
B. Pangrepresentasyonal
C. Panregulatori
D. Pang-interaksyonal
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Basahin ang bawat pahayag at isulat sa patlang kung ito ay BICS (Basic Interper-
sonal Communicative Skills) o CALP (Cognitive Academic Language Proficiency)
_________1. Nag-email si Josef sa kaniyang magulang na nasa Canada ngayon.
_________2. Nagtalumpati ang pangulo ng unibersidad sa harap ng mga estudyante sa

unang araw ng pasukan.
2.0
_________3. Isang tula ang sinulat ni Adrian para sa kaniyang nililigawan.
_________4. Ibinalita sa telebisyon ang magaganap na nationawide transport strike sa
ON
susunod na araw.
SI
_________5. Sumulat si Eric sa administrasyon ng unibersidad upang ipahayag ang
ER
kaniyang pagkabahala sa pagtaas ng matricula.
-V
_________6. Ininterbyu ni Jessica ang gobernadora upang alamin ang tungkulin nito at
ang mga proyektong nagawa sa lalawigan.
S
LE
_________7. Sumulat ng kanta si Mark tungkol sa kanyang nililigawan.
DU
_________8. Nagsaliksik ang mga estudyante sa sanhi at bunga ng global warming.
_________9. May isang dayo na nagtanong sa iyo kung saan matatagpuan ang pinaka-
MO
malapit na estasyon ng pulis mula sa inyong kinatatayuan.

ON
_________10. Sumagot ka at sinabi mo kung ano ang sasakyan niya, kung saan siya
bababa at kung anong kalye ang patutunguhan niya.
I
AT
_________11. Inutusan ng ina ang kanyang anak na linisin ang kuwarto dahil may
R
darating na bisita.
NE
_________12. Sumulat si Edna sa kompanya upang mamasukan bilang Sekretarya.

GE
_________13. Iniulat ng bawat estudyante sa harap ng kalse ang kasaysayan ng kanil-

ang pinaggalingang lalawigan.
T
1S
_________14. Pinagbawalan si Carla ng kanyang magulang na gumimik kasama ang

barkada.
_________15. Nagpalitan ng mensahe sa facebook ang magkaibigang Claire at

Michelle upang kumustahin ang isa’t isa.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Bisitahin ang inyong mga Social Media (SocMed) Accounts: Facebook, Twitter, Instagram
at iba pa. Pumili ng limang (5) posts mula sa inyong mga kaibigan at tukuyin kung anong gamit
ng wika ang ipinapakita sa naturang post. Kung sa wikang Ingles nakasulat ang post ay maaari
itong gamitin subalit kailangang isalin ito sa wikang Filipino.
2.0
ON
SI
ER
-V
S
LE
DU
MO
I ON
R AT
NE
GE
Natapos mo rin ang

T
ikatlong Modyul,
1S
klasmeyt.
Magaling!!! Kita kits ulit
tayo sa susunod.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Panimulang pagtataya BICS o CALP
1. B 1. BICS 6. CALP 11. BICS
2. A 2. CALP 7. CALP 12. BICS
3. D 3. CALP 8. CALP 13. CALP
4. C 4. CALP 9. BICS 14. BICS
5. C 5. BICS 10. BICS 15. BICS
Pababalik-aral
1S
T
1. Unang wika—ang unang wika ay tinatawag din bilang katutubong wika. Ito ay arterial na
wika na natutunan natin mula ng tayo’y isinilang
GE
Ang pangawalang wika, ayon sa dalubwika ay tumutukoy sa alinmang wikang natutuhan ng

isang tao matapos niyang maunawaang lubos at magamit ang kanyang sariling wika.
NE
Ikatlong wika. Sa mga taong nasa labas ng katagalugan, ito ang wikang Ingles. Sa orihinal
R
na kahulugan ang ikatlong wika ay wikang kasunod na natutunan matapos ang pangalawang
wika.. Ito ang wikang natutunan sa tulong ng telebisyon, radio at mga kakilala
AT
I
2. Ang isang tao ay maituturing na monolingguwal kung siya ay nakapagsasalita at nakauuna-

wa ng iisang wika lamang, bilingguwal naman kung siya ay matatas sa dalawang wika at mul-
ON
tilingguwal naman ang isang tao kung siya ay may sapat na kaalaman at pag-unawa sa higit
sa dalawang wika.
MO
Gawain 3. Ano ‘ka mo?

DU
Iba-iba ng sagot. Nasa guro ang pagpapasya kung ilan ang ibibigay na marka.
Pagnilayin
LE
S
Mahalaga ang gamit ng wika sa lipunan sapagkat naipapakita nito ang mga sumusunod:
• Nakatutulong ito sa pagpapahayag ng sariling kaisipan
-V
• Nakatutulong ito sa pagkakaroon ng ugnayan sa mga kaibigan gayundin sa lipunang gi-
ER
nagalawan
SI
• Nagkakaroon ng pagkakaintindihan ang dalawang taong may magkaibang kinalakihang
kultura at paniniwala
ON
• Nakakamit ng tao ang kanyang mga ninanais gamit ang wika
Subukin ang natutuhan
2.0
1. B 6. B
2. C 7. B
3. D 8. A
4. D 9. B
5. C 10. A
Susi ng Pagwawasto
15. BICS
14. BICS
2.0
13. CALP
ON
12.CALP
11. BICS
SI
10. BICS
ER
9. BICS
-V
8. CALP
7. CALP
S 6. CALP
LE
5. BICS
DU
4. CALP
MO
3. CALP
2. CALP
ON
1. BICS
BICS O CALP
I
AT
BICS O CALP
R
NE
C 5.
GE
C 4.
D 3.
T
A 2.
1S
B 1.
Pangwakas na pagtataya
Iba-iba ng sagot. Nasa guro ang pagpapasya kung ilan ang ibibigay na marka.
Ilapat ang natutuhan
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
TALASANGGUNIAN
Aklat
Montera, Godfrey G., Plasencia, Norly R. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kultura.

Komprehensibong Sanayang-Aklat sa Filipino para sa Senior High School. Phiazarra
2.0
Publishing House, Corp.
ON
SI
Eletronikong sanggunian
ER
-V
https://www.slideshare.net/pesiaplaza6291/ang-tungkulin-ng-wika
https://www.researchgate.net/profile/Jim_Cummins5/
S
LE
publica-
tion/242539680_Basic_Interpersonal_Communicative_Skills_and_Cognitive_Academic_Langu
DU
age_Proficiency/links/0deec534e935738b3a000000/Basic-Interpersonal-Communicative-Skills-
and-Cognitive-Academic-Language-Proficiency.pdf
MO
I ON
R AT
NE
GE
T
1S
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2.0
ON
SI
ER
-V
S
LE
DU
MO
I ON
R AT
NE
GE
T
1S
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Department of Education, Region VII, Division of Cebu Province

Office Address: Sudlon, Lahug, Cebu City
Telefax: (032) 255-6405
Email Address: cebu.province@deped.gov.ph
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Komunikasyon at Pananaliksik Kuwarter 1 Modyul 3

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Komunikasyon at Pananaliksik Kuwarter 1 Modyul 3

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Senior High School

Tagasuri: Dr. Clavel D. Salinas

Tagaguhit: Marianne Y. Monzolin

Dr. Leah B. Apao Assistant Schools Division Superintendent

Dr. Ester A. Futalan Assistant Schools Division Superintendent

Dr. Cartesa M. Perico Assistant Schools Division Superintendent

Dr. Mary Ann P. Flores CID Chief

Dr. Novie O Mangubat SGOD Chief

Mr. Isaiash T. Wagas LR Focal Person

Lorna P. Almirante Evaluator

Gamit ng Wika sa Lipunan

Juan Pamplona National High School

Sa ilalim ng K to 12 Basic Education Curriculum, ang Komunikasyon at

Hangad ng gumawa na sa pamamagitan ng modyul na ito, ay maihatid sa

hinihingi ng asignaturang ito. Inaasahan na makaaangkop ang modyul na ito sa pan-

gangailangan ng mga mag-aaral na malinang ang kanilang kakayahan sa paggamit

mga tuntunin at pagbaybay ng mga salita sa Filipino.

Para sa ikatlong linggo, inaasahan na matutunan ng mga mag-aaral sa modyul

sa pagkakaisa ng mga lipunang Pilipino. Ang lubusang pag-unawa tungkol sa gamit

ng wika ang magsisilbing tulay tungo sa paglinang ng kakayahang komunikatibo ng

sa komunikasyon dahil malaking tulong ito sa paghulma sa kanilang pagkatao tungo

sa malayang pagpapahayag ng kaisipan, adhikain, damdamin at saloobin.

Inaasahang magsisilbing tanglaw ang modyul na ito upang magiging madali,

Dito inilalatag ang mga layuning inaaasahang matatamo sa

Ito ang bahagi kung saan tinataya ang kakayahan at kaala-

tungkol sa paksang tinalakay

Binibigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na mapag-

Sinusubok ang lalim ng pag-unawa ng mag-aaral sa kabuuan

Ito ang mga gawaing hahamon sa mga mag-aaral na ilapat

ang kanilang natutunan sa mga aktuwal na sitwasyon o ma-

Dito tinataya ang antas ng pag-unawa ng mga mag-aaral

kaugnay sa kabuuang araling tinalakay.

Ito ang mga karagdagang babasahin o gawain na magpapa-

1. Isang lingguwistang Briton na bumuo sa kinilalang modelo ng sistematikong gamit

3. Nagagamit ang wika upang makakuha ng kaalaman tungkol sa kapaligiran. Halimba-

wa nito ang riserts, pagtatanong, at pag-eeksperimento.

4. Nagagamit ang wika sa pagbibigay at pagpapalitan ng katotohanan at impormasyon

tulad ng pagbabalita, pag-uulat, pagpapaliwanag at pagtuturo.

_________1. Nag-email si Josef sa kaniyang magulang na nasa Canada ngayon.

_________2. Nagtalumpati ang pangulo ng unibersidad sa harap ng mga estudyante sa

_________3. Isang tula ang sinulat ni Adrian para sa kaniyang nililigawan.

_________5. Sumulat si Eric sa administrasyon ng unibersidad upang ipahayag ang

_________7. Sumulat ng kanta si Mark tungkol sa kanyang nililigawan.

malapit na estasyon ng pulis mula sa inyong kinatatayuan.

bababa at kung anong kalye ang patutunguhan niya.

_________12. Sumulat si Edna sa kompanya upang mamasukan bilang Sekretarya.

_________13. Iniulat ng bawat estudyante sa harap ng kalse ang kasaysayan ng kanil-

_________14. Pinagbawalan si Carla ng kanyang magulang na gumimik kasama ang

_________15. Nagpalitan ng mensahe sa facebook ang magkaibigang Claire at

Narito ang mga inaasahang magawa ng mga mag-aaral :

1. Nabibigyang kahulugan ang mga komunikatibong gamit ng wika sa lipunan;

3. Napahahalagahan ang iba’t ibang gamit ng wika sa lipunan

1. Ano ba ang Unang wika? Ikalawang wika? Ikatlong

2. Paano ba masasabi na ang isang tao ay Monolingguwal?

igay sa kanila ng iba’t ibang gamit at tungkulin sa pakikisalamuha sa kapwa.

MGA GAMIT PALIWANAG HALIMBAWA

Pang-instrumental Nagagamit ang wika upang mai- “Gusto kong kumain.”

gailangan tulad ng pakikipag- mumungkahi, pakikiusap)

sabihin sa iba kung ano ang (pagbibigay ng patakaran, pagbibigay

MGA GAMIT PALIWANAG HALIMBAWA

Panrepresentasyunal Nagagamit ang wika sa pag- (pagbabalita, pag-uulat, pagpapaliwa-

Pang-imahinasyon Nagagamit ang wika upang (pag-awit ng isang mang-aawit,

ditto ang paglagay ng sarili panunudyo, pagsalaysay nang labis,