MJEŠOVITA SREDNJA TEHNIČKA ŠKOLA TRAVNIK

U Travniku

Šk. 2 0 2 0 /2 02 1 . god .

MATURSKI RAD
Tema: Instalacija i održavanje video nadzor sistema

PREDMET: Tehnika telekomunikacije

UČENIK: Anes Zahirović MENTO R: prof. Amel Bašić

Travnik, Februar 2021

SADRŽAJ

1.UVOD.................................................................................................................................................... 3
2.OSNOVE VIDEO NADZORA .................................................................................................................. 4
2.1.Analogni video nadzor ................................................................................................................... 5
2.1.1.Analogne kamere ................................................................................................................... 5
2.1.2.Koaksijalni kabal ..................................................................................................................... 6
2.1.3.Analogni DVR snimač.............................................................................................................. 6
2.2.Digitalni video nadzor.................................................................................................................... 7
2.2.1.IP kamere................................................................................................................................ 7
2.2.2.NVR ( Network Video Recorder ) ............................................................................................ 8
2.2.3.DVR ( Digital Video Recorder )................................................................................................ 8
2.3.Stvaranje slike................................................................................................................................ 9
2.3.1.CCD i CMOS senzori ................................................................................................................ 9
2.3.2.Progresivno skeniranje i skeniranje poluslike ...................................................................... 10
2.3.3.Detektovanje objekata u pokretu ........................................................................................ 11
2.4.Kompresija................................................................................................................................... 12
2.4.1.JPEG ...................................................................................................................................... 12
2.4.2.MPEG .................................................................................................................................... 13
2.5.Rezolucija..................................................................................................................................... 13
2.5.1.NTSC i PAL rezolucije ............................................................................................................ 13
2.6.Funkcije dana i noći ..................................................................................................................... 14
2.7.Održavanje video nadzora ........................................................................................................... 14
3.ZAKLJUČAK ......................................................................................................................................... 15
4.LITERATURA ....................................................................................................................................... 16

2
1.UVOD

Danas je u modernom svijetu gotovo nezamislivo da je neki objekt javne, a još češće privatne namjene,
bez zaštite. Prije pojave modernih elektroničkih uređaja na tržištu za tehničku zaštitu, mnoge je objekte
štitila samo fizička osoba. Nažalost, sama osoba u jednom zaštićenom objektu, poput velikih trgovačkih
centara, nije dovoljna jer je nemoguće pratiti bilo kakve neovlaštene aktivnosti u takvim objektima.
Naravno, cilj sistema tehničke zaštite nije zamjena ljudskog faktora u sigurnosti objekta, već upravo
suprotno, osim ljudskog rada, razni elektronski sistemi služe kao pomoć osoblju osiguranja. Ponuda
tehničkih rješenja za zaštitu danas je na tržištu vrlo široka, ali zakonski propisi ostali su isti i usko
precizirani kako bi se svaka zgrada pravilno zaštitila. Neki od zaštitnih sistema su: alarmni sistemi za
dojavu požara, ispuštanje plina, sistemi za otkrivanje neželjenih predmeta, kontrola pristupa, prisustvo
računa vremena, putevi evakuacije, novčana zaštita itd. Tehnička zaštita podijeljena je u tri kategorije,
a postoji šest faza provedbe kako bi se osiguralo da se poštuju svi zakoni.

3
2.OSNOVE VIDEO NADZORA

Video nadzor je sastavni dio svakog ozbiljnog integriranog sigurnosnog sistema za objekte, osobe ili
materijalna dobra. Glavna funkcija sistema video nadzora je pružanje informacija o sigurnosnom
statusu na osnovu kojih će korisnik, najčešće fizičko osiguranje, moći organizirati odgovarajuće mjere
zaštite. Arhiviranje video podataka o sigurnosnom statusu zaštićenog objekta ima višestruku svrhu u
procesu analize sigurnosnog statusa objekta, kao i u dokumentovanju incidentnih situacija. Vrlo česta
korisnica ovih podataka je policija u procesu analize incidenta od faze pojave (uzroka) preko
provođenja krivičnih djela do postupka utvrđivanja identiteta učesnika i posljedica.

Dizajniranje sistema video nadzora složen je proces koji se mora uklopiti u rezultate analize sigurnosne
ugroženosti objekta, osoba ili materijalnih dobara uz poštivanje svih postojećih specifičnosti objekta,
položaja i njegove namjene, sve do uklapanja u tehnologija.

Sistem video nadzora se sastoji iz:

 Potrebnog broja spoljašnjih i unutrašnjih kamera, zavisno od geometrije objekta, mogućih

prilaza objektu, rasporeda prostorija koje treba nadgledati
 Odgovarajućih objektiva, sa ručnim ili automatskim podešavanjem otvora blende
 Kablovskog sistema za prenos video signala
 Centralnih uređaja, koji služe za obradu i arhiviranje slika dobijenih od strana kamera, i
monitora za prikaz slika

Sistemi video nadzora postoje više od dvadeset i pet godina. Počeli su kao 100% analogni sistemi. Opšti
razvoj elektroničkih tehnologija s trendom prelaska sa analogne na digitalnu reflektirao se u
elementima sistema video nadzora. Današnji sistemi prešli su dug put od ranih analognih kamera
povezanih na videorekordere do mrežnih kamera i PC servera za video arhiviranje potpuno digitalnih
sistema.

Međutim, od potpuno analognog do potpuno digitalnog sistema, postoji nekoliko rješenja koja su
djelomično digitalna, tj. predstavljaju kombinaciju analogne i digitalne tehnologije. Ova rješenja imaju
niz digitalnih komponenata, ali i dalje zadržavaju analogni prijenos unutar kojeg se odvija pretvorba
analognog u digitalni i digitalni u analogni video signal i stoga ne predstavljaju potpuno digitalne
sisteme. U istinskim digitalnim video sistemima, video slike zadržavaju svoj digitalni oblik sve od
kamere preko kablovskog sistema preko IP mreže do video servera i računarskog monitora. Osnovne
karakteristike takvog rješenja su njegova skalabilnost i fleksibilnost rješenja.

U procesu razvoja tehnologija realizacije sistema video nadzora mogu da se razlikuju tri osnovne
faze, i to:

 Potpuno Analogni sistemi: Analogni CCTV sistemi koji koriste video rekordere ( VCR )
 Djelimično Digitalni sistemi: Analogni CCTV sistemi koji koriste digitalne video rekordere ( DVR
), analogni CCTV sistemi koji koriste mrežne digitalne video rekordere ( network DVR )
 Potpuno Digitalni sistemi: Mrežni video sistemi koji koriste mogućnosti računarskih mreža i
njenih komponenti za prijenos, obradu i prezentaciju slika sa kamera. Osnovni elementi ovih
sistema su mrežne ( IP ) kamere, video serveri, mrežni snimači i klijent računari sa
odgovarajućom softverskom podrškom...1

4
2.1.Analogni video nadzor

Danas postoji nekoliko vrsta analognih sistema, ali mi ćemo navesti samo neke od njih. Prvi tip uključuje
analogni CCTV sistem koji koristi videorekorder. Takvi sistemi predstavljaju kompletan analogni sistem.
Dijelovi ovog sistema zapravo su koaksijalni izlaz i kamera. Ovi dijelovi su povezani na videorekorder.
Budući da video nije komprimiran, trajanje jedne trake ograničeno je na osam sati. U određenim
sistemima video nadzora, multipleks ili četverokut mogu se postaviti između kamere i videorekordera.
Multiplex omogućava snimanje s nekoliko kamera na videorekorder ( slika 1.0 ). Međutim, jedina
razlika je u tome što postoji znatno niža brzina kadrova.

1.0.Snimanje pomoću multipleksa

Postoje i sistemi koji koriste DVR umjesto VCR-a. To su zapravo analogni sistemi video nadzora koji
koriste digitalno snimanje. Tvrdi diskovi se koriste u DVR-u za snimanje. Kapaciteti tvrdog diska u
početku su bili mnogo manji, ali razvojem tehnologije ovaj je problem prevaziđen zbog činjenice da
današnji tvrdi diskovi imaju mnogo veći kapacitet i kvalitetu.

Sljedeća vrsta analognih sistema su oni koji koriste mrežni DVR uređaj. Nakon procesa digitalizacije i
kompresije u DVR-u, sadržaj se lako prenosi putem računarske mreže i tako nadgleda putem računara
koji se može nalaziti na dobro poznatom mjestu. Pored navedenog, postoje i sistemi u kojima se sadržaj
može gledati uživo, dok se u nekima može gledati samo na snimku. Pored opisanih, postoje još dvije
vrste analognog sistema za video nadzor. Prva se odnosi na mrežni video sistem koji radi na video
serveru. Drugi tip su sistemi koji se koriste preko IP kamera.

2.1.1.Analogne kamere

Analogne kamere koriste se koaksijalnim kabelom za spajanje na DVR snimač, a budući da je uz video
kabel potrebno napajanje, tu su i hibridni kablovi koji mogu prenijeti video snagu na kameru, što
pojednostavljuje instalaciju jer nije potrebno postavljati fotoaparat u blizini utičnice.

Što se tiče kvaliteta slike i rezolucije, zbog tehničkih ograničenja, maksimalna izlazna rezolucija
analognih kamera je 720 × 575 piksela. Iako postoje kamere koje imaju veću rezoluciju prema
specifikacijama, ova se rezolucija koristi samo za smanjenje nivoa buke ( u uvjetima slabog osvjetljenja
) i povećanje kvaliteta slike, dok je efektivna izlazna rezolucija i dalje 720 × 575. To praktično znači da
razvojem tehnologije ne postoje uslovi za povećanje rezolucije standardnih analognih sistema.

Uprkos relativno niskoj rezoluciji za moderne standarde, analogni signal nije komprimiran, što rezultira
visokokvalitetnim video zapisom, koji se u nekim slučajevima čak može usporediti s osnovnim

5
modelima IP kamera. Ova snimanja zadovoljavaju potrebe velikog broja korisnika, što u kombinaciji s
pristupačnom cijenom čini analogne sisteme najisplativijim i najprikladnijim u 85% slučajeva.

2.1.2.Koaksijalni kabal

Koaksijalni kablovi su vrsta električnih kablova. Njihova je struktura takva da se vodič, tj. Bakrena žica,
nalazi u sredini, a oko njega je plastična izolacija koja je omotana upletenom metalnom membranom (
paravan ) i na kraju vanjskom zaštitnom gumenom ovojnicom ( slika 1.1 ).

1.1.Koaksijalni kabal

Svaki od ovih dijelova ima svoju funkciju:

 Bakarna žica – provodi električne signale koji predstavljaju podatke

 Plastična izolacija – štiti bakarnu žicu i pravi izolaciju između nje i širma
 Metalni omotač – štiti provodnik od vlage, mehaničkih oštećenja, hemijskih djelovanja
rastvora i elektromagnetnih polja
 Upletena metalna mreža ( širm ) – apsorbuje elektromagnetne smetnje ( šum ) i sprječava
miješanje sa signalom i zaštitni gumeni omotač – štiti kabl od spoljnih uticaja i oštećenja

To su ukratko bile funkcionalnosti, u praksi je situacija mnogo složenija. Bakrena žica i zaslon ne smiju
doći u kontakt jer će se tada šum koji zaslon treba ukloniti prenijeti na signal koji se provodi i kao
rezultat toga dolazi do lošije slike. Takođe koaksijalni kablovi koriste zaslon da bi ih zaštitili od
„prisluškivanja“, tj. signalni prijelazi sa obližnjih vodiča.

Postoje razlike i glavna udaljenost je udaljenost na koju se signal može prenijeti bez značajnog
slabljenja signala. Pri odabiru treba biti oprezan jer ako je za udaljenost npr. 750 metara koristi
koaksijalne kablove RG-59 koji po karakteristikama prenose signal bez slabljenja do maksimalno 350
metara imat ćemo veliko slabljenje signala, buku i kao rezultat lošu sliku na ekranu. RG-59 kablovi imaju
jednu veliku prednost, a to je da su izrađeni u varijanti sa parom napajanja povezanim na kabel i na taj
način prilikom instalacije sistema nije potrebno provoditi dodatni kabel za napajanje već se kamere
napajaju ovim način.

2.1.3.Analogni DVR snimač

Analogni video nadzor je najjednostavniji i najčešći tip video nadzora. Ovi sistemi sadrže kamere koje
se izravno spajaju na DVR putem koaksijalnih kabela, a DVR ( Digital Video Recorder ) omogućava
snimanje s kamera i reprodukciju snimaka. DVR se obično isporučuje u konfiguracijama za 4, 8, 16 ili
32 kamere, a vremenski period koji možete snimiti ovisi izravno o kapacitetu tvrdog diska koji u njega
instalirate. Većina DVR snimača isporučuje se tvornički bez ugrađenog diska, što korisnicima ostavlja

6
mogućnost da instaliraju tvrdi disk prema svojim potrebama. DVR takođe možete povezati s mrežom i
Internetom, što vam omogućava pristup snimcima s udaljene lokacije putem računara ili mobilnog
telefona.

2.2.Digitalni video nadzor

Najveći tehnološki napredak, u posljednjih deset godina, od svih sistema tehničke zaštite imaju sistemi
video nadzora. Veliki razvoj IT industrije i mrežnih komunikacija rezultirao je pojavom nove generacije
pametnih mrežnih kamera i mogućnošću stvaranja cjelovitog digitalnog koncepta ( slika 1.2 ). Sa svojim
fantastičnim karakteristikama (odličan kvalitet slike, napredne funkcije, napredna detekcija pokreta na
slici, otkrivanje objekata, video stream s digitalnim potpisom ) i izvanrednim mogućnostima integracije,
mrežne kamere postaju standard na polju sistema video nadzora. Cjelovita digitalna rješenja i takav je
postavio visoke standarde i pokazao smjernice za razvoj video nadzora u budućnosti.

1.2.Šema digitalnog sistema video nadzora

Važno je naglasiti razliku između kompletnog digitalnog i hibridnog analogno-digitalnog koncepta. Pod
hibridnim konceptom podrazumijevamo kombinaciju analognih kamera i digitalnog snimača, što znači
da se analogni signal s kamere digitalizira na snimaču i pohranjuje na medij za pohranu, najčešće na
tvrdi disk. Postoji nekoliko problema koji utječu na kvalitetu video zapisa. Prijenos analognog signala
koaksijalnim kablom rezultira gubitkom u kvaliteti video signala, što je proporcionalno dužini kabela.
Kao rezultat, smetnje se mogu pojaviti u obliku gubitka oštrih detalja na slici, zamućenja i gubitka
kontrasta, razlučivosti, pa čak i sinhronizacije impulsa.

Drugi problem je digitalizacija takvog, već u prijenosu djelomično degradiranog analognog signala, koji
se također mora komprimirati kako bi bio pogodan za optimalno skladištenje na tvrdom disku. Ovaj
postupak dodatno pogoršava kvalitetu video signala, pri čemu nivo gubitka kvaliteta ovisi o razini
kompresije. Isto tako, digitalizacija i kompresija velikog broja analognih video signala troše znatnu
procesorsku snagu, pa prosječni digitalni snimači imaju ograničenu brzinu snimanja.

2.2.1.IP kamere

IP kamera se može opisati kao kombinacija kamere i računara. Snima i prenosi slike direktno preko IP
mreže, omogućavajući ovlaštenim korisnicima da vide, čuvaju i upravljaju video zapisima lokalno ili
daljinski preko standardne mrežne infrastrukture zasnovane na IP-u.7 IP kamera ima svoju IP adresu.
Povezan je s mrežom i ima ugrađeni web server, FTP server, FTP klijent, klijent e-pošte, upravljanje
alarmima, programabilnost i još mnogo toga. IP kamera ne mora biti povezana s računalom, jer radi
neovisno od njega i može se postaviti gdje god postoji IP veza. Uz video, mreža ima i druge funkcije i

7
informacije koje se prenose istom mrežnom vezom, npr. digitalni ulazi i izlazi, audio, serijski port za
serijske podatke ili kontrola pomicanja / nagiba / zumiranja.

1.3.IP kamera

2.2.2.NVR ( Network Video Recorder )

Ako se osvrnete na nedavnu prošlost, sjetit ćete se da su se prvi put pojavili kamera i monitor, a
uskoro i videorekorder koji vam je omogućio da snimate jedan video tok na traku, 180 minuta,
brzinom od 25 sličica u sekundi. Ovaj uređaj obično pokreće ulazni uređaj ( na primjer, dugme alarma
u banci ). Tada je počeo koristiti multiplekser, pomoću kojeg smo mogli snimati više video tokova na
jednu te istu traku. Tokom reprodukcije, mogli smo podijeliti video tokove u pojedinačne, jasne
tokove na redovnom ili time-lapse videorekorderu, uz mogućnost ispuštanja okvira. Na taj bi se način
traka od 180 minuta mogla dugoročno koristiti, iako je postojala opasnost od gubitka podataka.

1.4.Network Video Recorder

2.2.3.DVR ( Digital Video Recorder )

Ubrzani razvoj algoritama video kompresije ( JPEG, MJPEG, MPEG-4 itd. ), Brzina obrade računara i
mnogo niži troškovi skladištenja podataka doprinijeli su popularnijoj upotrebi DVR uređaja. Na neki
način, DVR se može izjednačiti u funkcionalnosti s multiplekserima, s računarskim diskom za pohranu
snimaka, umjesto trake. Vrlo je praktično da je sve upakovano u jednu kutiju, uz dodatak priključaka
za povezivanje. Ako se DVR zamijeni kombinacijom multipleksera i videorekordera, korisnik ima
ugodno, ali u isto vrijeme ograničeno rješenje i ima mogućnost nelinearnog pristupa snimljenom
materijalu, koji se obično odabire na temelju ID-a kamere, vremena i datuma. Konzistentnost kvaliteta
snimljenog materijala može biti bolja od one dobivene analognom trakom, iako kvalitet arhiviranih
slika može ( ali ne mora ) biti bolji, ovisno o odabranom algoritmu kompresije, kao i o specifičnoj
konfiguraciji.

8
U principu, postoji nekoliko mogućnosti programiranja za parametre snimanja pojedinačnih video
tokova ( rezolucija slike, broj sličica u sekundi, opcije početka snimanja, vrijeme početka / završetka
itd.). Međutim, treba napomenuti da je DVR uređaj koristan na mjestima gdje su analogne kamere
kablovima povezane na DVR. Bolji DVR-ovi sada su opremljeni UDP ( CAT 5 ) mrežnim priključcima, tako
da im se može dodijeliti IP adresa kako bi se omogućio pristup preko Ethernet mreže. Jasno je da postoji
mnogo razloga za ograničavanje DVR-a, ali još uvijek postoji mnogo ograničenja.

1.5.Digital Video Recorder

2.3.Stvaranje slike

Jasno je da je kvalitet slike jedna od najvažnijih karakteristika svakog fotoaparata. Ova je značajka
posebno važna u aplikacijama za sigurnosni nadzor i daljinski nadzor, gdje imovina može biti ulog.
Prilikom određivanja novog sistema, instalacija mrežnih kamera mogla bi biti garancija kvaliteta slike.
Mrežne kamere, za razliku od analognih, osim što mogu snimati i prikazivati slike, mogu obavljati i
njihovu obradu poput upravljanja i digitalne kompresije za mrežni transport. Kvalitet slike može varirati
ovisno o nekoliko čimbenika, kao što su izbor optike ili senzora slike, procesorska snaga i nivo
sofisticiranosti algoritama u procesorskom čipu.

2.3.1.CCD i CMOS senzori

1.6.Izgled CCD i CMOS senzora

Senzor slike kamere omogućuje pretvaranje svjetlosti u električne signale. Kada se gradi kamera,
postoje dvije moguće tehnologije za senzor slike kamere:

 CCD ( Charged Coupled Device )

 CMOS ( Complementary Metal Oxide Semiconductor )

CCD senzori izrađeni su pomoću posebne tehnologije za proizvodnju kamera, dok su CMOS senzori
zasnovani na standardnoj tehnologiji koja već postoji u memorijskim čipovima, kao na računaru.

2.3.1.1.CCD tehnologija

CCD senzori se u kamerama koriste više od dvadeset godina, a među mnogim prednostima ističe se
bolja osjetljivost na svjetlost od CMOS senzora. Veća osetljivost na svetlost znači bolju sliku u uslovima
slabog osvetljenja. CCD senzori su i dalje mnogo skuplji jer se izrađuju pomoću nestandardne obrade,

9
a ugradnja u kamere je komplicirana. Pored toga, kada se pojavi svijetli objekt (poput lampe ili izravne
sunčeve svjetlosti), CCD se može objesiti, što će se odraziti pojavom vertikalnih pruga iznad i ispod
objekta. Ova pojava poznata je kao prosipanje.

2.3.1.2.CMOS tehnologija

Što se tiče kvaliteta slike, nove prednosti CMOS senzora približavaju ovu tehnologiju CCD
konkurentima, ali se i dalje ne odnosi na kamere koje zahtijevaju najbolji kvalitet slike. CMOS senzori
imaju niže ukupne troškove za kamere nego kada su kamere pravilno podržane. Ova tehnologija
omogućava izradu manjih kamera. Postoje i senzori znatne veličine koji omogućavaju razlučivost reda
megapiksela u mnogim kamerama. Trenutno ograničenje CMOS senzora je njihova lošija osjetljivost na
svjetlost. U normalno osvijetljenim okruženjima ovaj nedostatak je neprimjetan, dok u uvjetima slabog
osvjetljenja postaje značajan. Tada je slika vrlo tamna ili bučna.

2.3.2.Progresivno skeniranje i skeniranje poluslike

Danas postoje dvije tehnike za stvaranje video zapisa: progresivno skeniranje i skeniranje u pola kadra.
Koju tehniku odabrati, ovisi o primjeni i namjeni video sistema, posebno kada je sistem potreban za
hvatanje pokretnih objekata i omogućavanje da se detalji vide na pokretnim slikama.

2.3.2.1.Skeniranje poluslike

Slike ove vrste skeniranja koriste tehnike razvijene za CRT prikaze TV monitora, a sastoje se od 576 (
PAL ) / 480 ( NTSC ) vidljivih vertikalnih linija na standardnom TV ekranu. Skeniranje pola slike dijeli ih
na parne i neparne linije, a po mogućnosti se ažuriraju s 25/30 sličica u sekundi. Malo kašnjenje između
osvježavanja parnih i neparnih linija stvara izobličenje ili "rijeku". To se događa jer samo polovica linije
prati kretanje slike, dok druga polovina čeka osvježavanje.

1.7.Skeniranje poluslike

Efekti polovične slike mogu se nadoknaditi. Mehanizam kompenzacije je postupak pretvaranja ovog
videa u kontinuirani oblik uklanjanjem mreškanja. Taj se postupak naziva dupliciranje (slika 4.2). Neki
mrežni video proizvodi, poput video servera, integriraju filter koji vrši dupliciranje, što poboljšava
kvalitet slike ili donosi bolju rezoluciju ( 4CIF ). Ova funkcija uklanja probleme s analognim video
signalima i kamerama. Skeniranje pola slike godinama se koristi vrlo dobro kod analognih kamera,
televizije i VHS video zapisa i još uvijek je najpogodnije za neke aplikacije. Ipak, danas kada se
tehnologija prikazivanja mijenja pojavom LCD-a ( Liquis Crystal Display ) i TFT ( tankoslojni tranzistor )
monitora, DVD-a i digitalnih fotoaparata, postoji alternativni način snimanja slike na ekranu poznat kao
progresivno skeniranje.

10
2.3.2.2.Progresivno skeniranje

Za razliku od skeniranja u pola kadra, ovaj metod skenira cijelu sliku liniju po liniju svakih 25/30 sekundi.
Drugim riječima, snimljene slike nisu podijeljene u zasebna polja. Računalni monitori ne moraju dijeliti
linije kako bi prikazali sliku na ekranu. Linije imaju savršen redoslijed 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 itd. ( Slika 1.8 ).
Praktično nema "treperenja". Međutim, kod ove vrste skeniranja, u aplikacijama za video nadzor može
biti teško primijetiti detalj na pokretnoj slici, na primjer, čovjeka u pokretu. Međutim, da bi se u
potpunosti iskoristila ova vrsta stvaranja slike, potrebni su najkvalitetniji monitori.1

1.8.Progresivno skeniranje

2.3.3.Detektovanje objekata u pokretu

Kad kamera prepozna pokretni predmet, oštrina slike ovisi o korištenoj tehnologiji. Na slici su prikazane
4 JPEG slike snimljene različitim kamerama pomoću progresivnog skeniranja, 4CIF polovičnog
skeniranja, odnosno 2CIF ( slika 1.9 ).

Analizom slika primjećujemo sljedeće:

 Sve tehnike kreiraju čistu sliku pozadine

 Reckaste ivice zbog kretanja kod skeniranja poluslike
 Zamrljanost kretanja izazvana nedostatkom rezolucije u 2CIF primjeru. Samo kod progresivnog
skeniranja može se identifikovati vozač

1.9.Primjer detektovanja objekata koji je u pokretu

11
2.4.Kompresija

Svaki sistem digitalnog video nadzora koristi kompresiju za kontrolu veličine pohrane i pregleda
datoteka koje se prenose mrežom. Potrebna propusnost i pohrana podataka govore nam da je
nekomprimirani video nepraktičan i skup, pa su tehnologije kompresije došle do izražaja kao učinkovit
način za smanjenje količine podataka poslanih preko mreže. Danas su dostupne mnoge različite vrste
kompresije. Tehnologija kompresije može biti u vlasništvu isključivo jedne kompanije koja ju je stvorila
i koja je podržava ili se temelji na standardu i podržavaju je mnoge kompanije. Odabir prave kompresije
od vitalnog je značaja za uspjeh vaše instalacije video nadzora.

Kompresija slike i videa može se izvršiti sa i bez gubitaka. Sa kompresijom bez gubitaka, svaki piksel je
nepromijenjen, pa ovaj metod daje identičnu sliku nakon dekompresije. Međutim, u ovom je slučaju
omjer kompresije vrlo ograničen. Najpoznatiji format kompresije bez gubitaka je GIF. Kako je omjer
kompresije ograničen, ove formate je nepraktično koristiti u mrežnim video rješenjima, gdje se
pohranjuje i prenosi velika količina slika. Zbog toga je razvijeno nekoliko metoda i standarda kompresije
s gubicima. Osnovna ideja je smanjiti stvari koje su inače nevidljive za ljudsko oko i značajno povećati
stepen kompresije.

2.4.1.JPEG

Motion JPEG je najpoznatiji standard koji se koristi u mrežnim video sistemima. IP kamera, poput
digitalne fotografije, snima pojedinačne slike i komprimuje ih u JPEG format ( slika 2.0 ). IP kamera
može snimiti i komprimirati, na primjer, 30 takvih pojedinačnih kadrova u sekundi ( 30 fps - kadrova u
sekundi ) i učiniti ih kontinuiranim protokom slika koji prolazi mrežom do točke promatranja. Brzinom
od 16 kadrova u sekundi ili više, promatrač primjećuje pokretni video. Ova metoda je poznata kao
Motion JPEG ili M-JPEG. Svaka tako komprimirana slika ima isti zajamčeni kvalitet koji se određuje
nivoom kompresije odabranim za IP kameru ili video server.

2.0.Primjer kompletne JPEG slike od 3 sekvence

12
2.4.2.MPEG

MPEG standard je jedna od najpoznatijih tehnika audio i video streaminga. Ovaj standard pokrenula je
krajem 1980-ih grupa Motion Picture Experts. Osnovni princip MPEG-a je usporedba dvije
komprimirane slike prenesene mrežom. Prva komprimirana slika koristi se kao referenca, a samo
dijelovi koji se razlikuju od referentne slike šalju se sa sljedećih slika. Slika se rekonstruira na tački
osmatranja na mreži na osnovu referentne slike i podataka o razlikama. Uprkos većoj složenosti,
primjena MPEG video kompresije daje manje tokova podataka koji se prenose mrežom nego što je to
slučaj sa Motion JPEG. Slika pokazuje da se šalju samo informacije o razlikama na drugoj i trećoj slici (
slika 2.1 ).

2.1.Osnovni princip rada MPEG-a

2.5.Rezolucija

Rezolucija u analognom i digitalnom smislu je slična, ali još uvijek postoje neke razlike u definicijama.
U analognom videu, slika se sastoji od linija ili TV linija, jer analogna tehnologija potiče iz televizijske
industrije. U digitalnim sistemima slika se sastoji od piksela ( elemenata slike ).

2.5.1.NTSC i PAL rezolucije

U Sjevernoj Americi i Japanu NTSC standard je najdominantniji analogni video standard, dok se u Evropi
koristi PAL standard. Oba standarda proizašla su iz televizijske produkcije. NTSC ima rezoluciju od 480
redova i koristi brzinu osvježavanja od 60 izmjeničnih polja u sekundi ( ili 30 cijelih kadrova u sekundi
). PAL ima rezoluciju od 576 redova i koristi brzinu osvježavanja od 50 izmjeničnih polja u sekundi ( ili
25 čitljivih sličica u sekundi ). Ukupna količina informacija u sekundi je ista za oba standarda. Kada se
analogni video digitalizira, maksimalna količina piksela koja se može stvoriti ovisi o broju TV linija koje
se mogu digitalizirati. Sa NTSC standardom, maksimalna veličina digitalizirane slike je 720x480 piksela,
a sa PAL 720x576 piksela ( D1 ). Najčešća rezolucija koja se koristi je 4CIF 704x576PAL / 704x480NTSC.

13
Rezolucija 2CIF je 704x240 ( NTSC ) ili 704x288 ( PAL ) piksela, što znači da je broj vodoravnih linija
podijeljen s 2 ( slika 2.2 ). U većini slučajeva, svaka vodoravna crta prikazuje se dva puta ( takozvano
"umnožavanje linija" ) na monitoru, kako bi se sačuvale prave veze na slici. Ovo je način za
prevladavanje zamućenja pokreta prilikom skeniranja poluslike, a ponekad se koristi i četvrtina CIF
slike, tzv. QCIF ( okrenuto iz četvrtine CIF ).

2.2.Veličine NTSC i PAL rezolucije u pikselima

2.6.Funkcije dana i noći

Neka okruženja ili situacije ograničavaju upotrebu umjetnog svjetla, pa su infracrvene ( IR ) kamere
ovdje posebno korisne. Takva okruženja uključuju primenu video nadzora u uslovima slabog osvetljenja
( gdje su uslovi osvetljenja niži od optimalnih ) ili situacije u kojima je nadzor diskretan ili nejasan.
Infracrvene kamere, koje mogu koristiti nevidljivo infracrveno svjetlo, a mogu se primijeniti, na primjer,
u stambenim naseljima, a da ne ometaju stanovnike. Oni su također korisni u situacijama kada bi
kamere morale biti očigledne.

2.7.Održavanje video nadzora

Redovnim pregledom sistema, servisiranjem i održavanjem sistema za video nadzor, značajno se

smanjuje vjerovatnoća kvara sistema, ali mogućnost kvara ne može se u potpunosti eliminirati. U
sistemima video nadzora, zamjena pojedinih dijelova nakon određenog perioda rada takođe igra važnu
ulogu. Obično se mijenjaju punjive baterije, ispravljači ... Prilikom postavljanja sistema video nadzora
potrebno je znati i primijeniti sve karakteristike dobrog sistema video nadzora, a to su:

 Dobre pozicije kamera za snimanje stićenih lokacija

 Što veća zaštićenost instalacionih kablova
 Kvalitetan prijenos slike
 Snimak u realnom vreemenu, bez dodatnih kašnjenja
 Mogućnost čuvanja snimaka u željenom vremenu kao i njihovo premotavanje
 Mogućnost jednostavnog upravljanja.

Pri ispunjavanju ovih uvjeta potrebno je uzeti u obzir sve faktore koji mogu utjecati na kvalitetu sistema
video nadzora, kao što su: veličina zgrade, položaj zgrade, vremenski uvjeti kojima će oprema biti
izložena, količina svjetla prisutnog u zgradi. Tek nakon razmatranja svih faktora, moguće je započeti
projektiranje, instaliranje, testiranje i puštanje sistema u rad.

14
3.ZAKLJUČAK

Sistemi video nadzora imaju višestruku ulogu u zaštiti imovine i ljudskih života. Prva funkcija je
odvraćanje provalnika od namjere da počini neko djelo činjenicom da je objekt zaštićen sistemom
video nadzora. Druga funkcija je otkrivanje pokreta u zaštićenom području ( npr. Sistem se može
programirati tako da daje alarm ako se kreće van radnog vremena ). Treća funkcija je snimanje video
zapisa koji se može pogledati u bilo kojem trenutku. Video nadzor se najčešće koristi u svrhu
upravljanja gotovinom u bankama, mjenjačnicama, zaštite od krađe kupaca, zaposlenih i dobavljača,
nadzora vitalnih proizvodnih procesa, utovara / istovara robe, nadzora vanjskih površina i otvorenih
skladišta i parkirališta pravovremeno otkrivati neželjene događaje na objektu ili služiti kao dokaz
određenog krivičnog djela ili druge štete. Nadalje, sigurno postoji preventivni efekt postojanja takvog
sistema, u smislu psiholoških efekata na ljude s potencijalno lošim namjerama. Uprkos činjenici da je
sistem video nadzora ozbiljnija investicija, dugoročno se takav sistem isplati smanjenjem potencijalne
štete i efikasnijim nadzorom svakodnevnog poslovanja. Dizajn sistema za video nadzor zahtijeva
poznavanje karakteristika svih elemenata sistema kako bi odabrani elementi zadovoljili potrebe
aplikacije. Ako je video nadzor u funkciji zaštite, podliježe zakonu o privatnoj zaštiti i projekat je
klasificiran.

15
4.LITERATURA

https://blog.avmarket.rs/podesavanje-rutera-za-video-nadzor/

http://www.stasanet.rs/index.php/sites/default/files/wd_purple.pdf

https://ipvm.com/reports/ip-networking-book

https://www.elektronika.ba/

Princip telekomunikacija – Miroslav L.Dukić

16
Datum predaje rada: / / godine.

Komisija:

Predsjednik:

Ispitivač:

Član:

Datum odbrane: / / godine. Ocjena: ( )

17