UNIVERZITET U TRAVNIKU

Farmaceutsko-zdravstveni fakultet Travnik

ODSJEK/SMJER: STOMATOLOGIJA

PRIKAZ SLUČAJA

Studenti : Delila Garanović Mentor : doc.dr. Mervana Dizdarević

Amerisa Bubalo

1
Sadržaj:
1. UVOD......................................................................................................................................2

1.1. Dentalni plak.....................................................................................................................2

2. Karijes......................................................................................................................................2

2.1. Podjela karijesa.................................................................................................................3

2.1.1. Bijela mrlja................................................................................................................3

2.1.2. Caries superficialis.....................................................................................................3

2.1.3. Caries media..............................................................................................................3

2.1.4. Caries profunda simplex............................................................................................3

2.1.5. Caries profunda complicata.......................................................................................3

3. Pulpitisi....................................................................................................................................3

3.1. Podjela pulpitisa:...............................................................................................................3

3.1.1. Akutni pulpitis...........................................................................................................3

3.2. Kronični pulpitisi..............................................................................................................4

4. Endodontski postupak..............................................................................................................5

5. Prikaz slučaja...........................................................................................................................5

5.1. Stomatološka anamneza....................................................................................................6

5.2. Višeseansna terapija:.......................................................................................................10

o Obrada kanala na radnu dužinu 19mm...............................................................................10

o Slika broj 7- PUNJENJE:...................................................................................................10

5.3. višeseansna terapija:........................................................................................................13

5.4. obrada kanala na radnu dužinu 21 mm...........................................................................13

6. ZAKLJUČAK........................................................................................................................15

2
 1. UVOD
Jedna od najznačajnijih mjera za očuvanje i unaprijeđenje oralnoga zdravlja. Zadatak oralne
higijene je redovno uklanjanje i čišćenje materija iz usta koje mogu štetno da djeluju na zube,
parodoncijum i oralnu sluzokožu. Glavni ciljevi oralne higijene su: 

 da se ukloni dentalni biofilm i oteža njegovo ponovno formiranje

 da se zubi očiste od mekih naslaga, ostataka hrane i različitih fleka

 da se stimuliše gingiva

 da se pastom za zube unesu sastojci koji sprječavaju karijes, paradontalno obolijenje ili
osjetljivost vrata zuba

Poznato je da su mikroorganizmi koji se nalaze u dentalnom plakovnom biofilmu primarni ili

kauzalni faktori koji uzrokuju nastanak karijesa, gingivitisa i paradontopatije. Plakovni biofilm
se kontinuirano i iznova formira na površinama zuba neposredno nakon njihovog čišćenja. Ipak,
svakodnevnim temeljnim uklanjanjem dentalnom plakovnog biofilma, posebno pažljivim
čišćenjem interdentalnim prostora i gingivalne i subgingivalne regije zuba, može se spriječiti
nastanak ili kontrolisati tok karijesa, gingivitisa, paradontopatije i periimplatitisa.

1.1. Dentalni plak

Dentalni plak je organizirani mikrobiološki ekosistem, čvrsto vezan proteinskim matriksom i
ekstracelularnim polisaharidima za površinu zuba, sa aktivnošću enzima u smislu inicijacije
karijesa i oboljenja parodoncijuma.

2. Karijes
Karijes je patološka destrukcija tvrdih zubnih tkiva izazvana vanjskim uzrocima, progresivnog
toka, ireverzibilne prirode, koja se sa gleđi ili cementa širi u dentin, kasnije zahvaća pulpu sa
mogućim daljnjim komplikacijama u parodontalnim tkivima, ugrožavajući ponekad udaljene
organe pa i život pacijenta.

3
 2.1. Podjela karijesa
2.1.1. Bijela mrlja
Optički fenomen koji se ispoljava zbog različitog indexa prelamanja svjetolosti.

Reverzibilna faza karijesnog procesa, u kojoj dolazi do demineralizacije i remineralizacije.

Pacijenta se educira o nekariogenoj ishrani,pravilnoj oralnoj higijeni i navikama, i preporučuje se
korištenje visokokontentriranih fluorida.

2.1.2. Caries superficialis

Početna karijesna lezija zahvaća samo površinski sloj – caklinu. Došlo je do prekida kontinuiteta
cakline i pojave kaviteta.

2.1.3. Caries media

Karijes koji zahvaća caklinu i polovinu dentina – otvoreni su dentinski kanalići.

2.1.4. Caries profunda simplex

Vrsta karijesa koji se približio pulpi, ali poslije njegovog uklanjanja, između pulpe i dna kaviteta
preostaje sloj tankog, ali čvrstog i zdravog dentina.

2.1.5. Caries profunda complicata

Vrsta karijesa gdje bi poslije kompletnog uklanjanja karijesnih masa otvorili komoru pulpe, tj.
karijes je u kontaktu s pulpom.

3. Pulpitisi
3.1. Podjela pulpitisa:
Po toku:akutni, kronični. Po lokalizaciji:parcijalni (koronarni),totalni. Po vrsti
ekrudata:serozni,purulentni.

3.1.1. Akutni pulpitis

a) Pulpitis acuta serosa partialis

Klinička slika: Javlja se spontana bol (obično noću),na perkusiju je neosjetljiv jer zahvaća samo
krunični dio. Pacijent lokalizira bol – jer se proces nije proširio do apeksa, tj. bol ne iradira.
Elektrotest pokazuje snižen prag nadražaja – javlja se bol i pri malim vrijednostima struje (0,5
mili ampera).

4
 b) Pulpitis acuta serosa totalis

Klinička slika: Javlja se spontani bol,osjetljiv je na perkusiju. Pacijent ne lokalizira bol,bol

iradira. Elektrotest pokazuje snižen prag nadražaja – javlja se bol i pri malim vrijednostima struje
(0,5 mili ampera).

c) Pulpitis acuta purulenta partialis

Klinička slika: Spontani „pulsirajući„bol,pacijent lokalizira bol (zub),bol ne iradira. Elektrotest

pokazuje povišen prag nadražaja – potrebna je jača struja da bi dobili reakciju, gnoj izaziva
nekrozu pulpe i tkivo odumire.

b) Pulpitis acuta purulenta totalis

Klinička slika: Javlja se spontana ''pulzirajuća'' bol. Zub je osjetljiv na perkusiju. Pacijent ne
lokalizira bol, bol iradira, elektrotest – povišen prag nadražaja.

3.2. Kronični pulpitisi

Nastaju sporijim tokom, kod otpornijih zuba, može nastati kao posljedica akutnog.

Dijele se na:

a) Pulpitis chronica clausa (zatvoreni)

b) Pulpitis chronica aperta (otvoreni)
c) Pulpitis chronica aperta ulcerosa
d) Pulpitis chronica aperta proliferatia (polpi pulpe – hiperplazija)

Klinička slika kroničnih pulpitisa:

Slaba bol na provokaciju, slaba osjetljivost na perkusiju.Bol je lokalizirana i ne iradira.

Elektrotest pokazuje povišen prag nadražaja.

4. Endodontski postupak
Endodoncija obuhvaća: dijagnozu i terapiju bolnih senzacija u usnoj duplji nastalih kao
posljedica oboljenja pulpe ili oboljenja apeksnog parodoncijuma, direktno prekrivanje oboljele

5
ili traumom oštećene pulpe, pulpotomije (amputacije) pulpe, endodontsko (nehirurško) liječenje
oboljele pulpe i apeksnog parodoncijuma i kombinirano endodontsko-hirurško liječenje
oboljelog apeksnog parodoncijuma (apikotomija, hemisekcija).

Sam endodontski postupak obuhvaća uklanjanje karijesnih masa okruglim dijamantnim svrdlom,
uklanjanje koronarnog dijela pulpe okruglim čeličnim svrdlom, formiranje pristupnog kaviteta za
ulaz u kanale korijena, ekstripaciju korijenskog dijela pulpe pulp ekstripatorom, njegovo
proširivanje proširivačima, kao i uklanjanje razmaznog sloja dentina turpijama i strugačima,
prilikom čega se kanali konstantno ispiraju irigansima od kojih su NaOCl i NaCl najčešće
upotrebljavani u kliničkoj praksi. U kanale korijena se postavlja medikacija koja se proteže od
fenolskih preparata, antibiotika, hlorheksidina, fiksativa, a Jodoform Chlumsky i CaOH 2 su
jedne od najčešćih. U narednoj seansi, ako je pacijent bez tegoba, pristupa se opturaciji kanala
korijena gutaperkom i pastama koje mogu biti na bazi smola, kalcijum hidroksida, cink oksid
eugenola, a MTA (mineralni trioksid agregat), Endoseal, AH plus su samo neke od njih. Nakon
opturacije se postavlja privremeni ispun, te ako je do naredne seanse pacijent bez bolnih
senzacija, definitivni ispun.

5. Prikaz slučaja

o Opći podaci o pacijentu

 Pacijent : Z.H
 Spol : m /muški
 Godina rođenja :2003

5.1. Stomatološka anamneza

6
  Pacijent Z.H se javio u martu 2021 godine u polikliniku Medical centar Travnik zbog
rutinskog stomatološkog pregleda.
 Kliničkim pregledom je uočen veliki broj karioznih i frakturiranih zuba.
 Pacijent se nije žalio na bol, a ekstraoralnim i intraoralnim pregledom nisu uočeni edemi.
 Nakon anamnestičkih podataka i kliničkog pregleda napravljen je plan terpije za sanaciju
zuba.

Slika broj 1 – uočavamo veliki broj karioznih i frakturiranih zuba u prekaninoj regiji maxille.

Slika broj 2- prikazani su pristupni kaviteti , pronađeni su ulazi u kanale zuba 11,12,21,22.

7
Slika broj 3,4- ekstripacija zubne pulpe je izvršena s headstrom strugačem iso 15.
Uklonjena je zubna pulpa kod zuba 11; 12

8
Slika broj 5,6 punjenje kanala 22

9
 Obrada kanala zuba 22 sa kanalnim instrumentima i hemijskim irigansima.

5.2. Višeseansna terapija:

1. Dolazak- preparacija pristupnog kaviteta , uklanjanje zubne pulpe i irigacija sa naclo 2.5%
te postavljanje intrakanalnog uloška solutio chlumski. Postavka privremenog ispuna za
koji je korišten cavit.

2. Dolazak: uklanjanje privremenog ispuna i uloška te postavka novog uloška i zatvaranje.

3. Dolazak: uklanjanje privremenog ispuna i uloška te obrada kanala.

o Obrada kanala na radnu dužinu 19mm.

 Inicijalni file- k-file iso25

 Maf-35
 Irigacija- naclo 2.5% ; nacl
 Korištena je step back tehnika, inicijalni file je bio proširivač iso25, master file je bio
proširivač iso35.

o Slika broj 7- PUNJENJE:

 Gutaperka- glavna gutaperka iso35, ostale gutaperka poeni iso20.

 Sealer: endoseal mta.
 Korištena tehnika lateralne kondenzacije.

10
 slika br 8,9,10

definitivno punjenje kanala 12

11
 Slika br 11,12. Punjenje kanala 11

obrada kanala zuba 12 sa kanalnim instrumentima i hemijskim irigansima.

12
 5.3. višeseansna terapija:
1. dolazak- preparacija pristupnog kaviteta , uklanjanje zubne pulpe i irigacija sa NaCl 2.5%
te postavljanje intrakanalnog uloška solutio chlumski. postavka privremenog ispuna za
koji je korišten cavit.

2. dolazak: uklanjanje privremenog ispuna i uloška te postavka novog uloška i zatvaranje.

3. dolazak: uklanjanje privremenog ispuna i uloška te obrada kanala.

5.4. obrada kanala na radnu dužinu 21 mm.

 inicijalni file- k-file iso30

 maf-40
 irigacija- naclo 2.5% ; nacl
 korištena je step back tehnika, inicijalni file je bio proširivač iso30, master file je
bio proširivač iso40.
o slika broj 12- punjenje:
 gutaperka- glavna gutaperka iso40, ostale gutaperka poeni iso25.
 sealer: endoseal mta.
 korištena tehnika lateralne kondenzacije.

13
 slika br 13.

poslije endodonske terapije, postavljeni intrakanalni kolčići i provizorne krunice. plan

terapije je izrada fiksne nadoknade u frontalnoj regiji maxille, u cilju funkcionalne i
estetske reahabilitacije pacijenta.

14
6. ZAKLJUČAK
Pacijent je primljen sa veoma lošim stanjem oralne šupljine, kako tvrdih, tako i mekih
tkiva, sa niskim stepenom oralne higijene. Zubi su sanirani endodontski i restaurativno.
Nažalost, ortodontska terapija (koja je potrebna) nije moguća, zbog prevelikih destrukcija
kruna. Kako bi se omogućio što bolji estetski , a još važnije, funkcionalni efekat (fonetski
i mastikatorni), moguća riješenja su metalni kolčići i protetske krunice, ili fiberglass
kolčići sa kompozitnom nadogradnjom, ovisno o defektu pojedinačnog zuba. Ova
rješenja su itekako bitna za svakodnevni život, imajući uticaj na sociološki, psihološki
aspekt, te ono najvažnije-opće zdravstveno stanje. I na kraju ćemo se vratiti na bazu
stomatologije, a to je prevencija. Prikazom ovog slučaja smo shvatili koliki je, zapravo,
njen značaj, u svim sferama našeg života.

LITERATURA

1. Slavoljub Živković “ Praktikum endodonske terapije “, Beograd 2011

2. Slavoljub Živković “ Osnovi restaurativne stolatologije “ , Beograd 2019
3. Slavoljub Živković “ Mašinska instrumentacija kanala korijena zuba “ Beograd 2013
4. Edwina A.M Kidd “ Osnove zubnog karijesa “ Data Status 2010

15