ใบงำน แนะนาระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................

สมกำรเชิงเส้นสองตัวแปร Ax +By+C=0 เมื่อ A <0 และ B< 0 นิยมจัดสมการ ใหม่ให้อยู่ในรูป ที่สะดวกในการแทนค่า x เพื่อหาค่า y ดังนี้
จาก Ax + By + C = 0 เมื่อ A =0
จะได้ By = - Ax-C
A C
ดังนั้น y  x
B B
A C
ถ้าให้ a  และ b   จะได้สมการเชิงเส้นสองตัวแปรที่อยู่ในรูป y = ax +b
B B
เมื่อ a และ b เป็นค่าคงตัว และเรียก a ว่าสัมประสิทธิ์ของ x

คำชี้แจง : จงเขียนสมการต่อไปนี้ให้อยู่ในรูป Ax + By + C=0 พร้อมทั้งหาค่า A, B และ C

1) 3x +7y+1 =0 2) 2y = 4x +3
วิธีทำ วิธีทำ

3. 1 x  2 y  5 4. 4 x  2 y  5
3 3 3

วิธีทำ วิธีทำ
ใบงำน แนะนาระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................

คำชี้แจง : จงเขียนกราฟของสมการต่อไปนี้
1. จงเขียนกราฟของสมการ 3x + y = 4
วิธีทำ

คาตอบของสมการคือ
x 0 1 -3

กราฟของสมการ 3x +y = 4 เป็นดังนี้
นา (x,y) ซึ่งเป็นคู่อันดับที่ได้ค่าของ x และ y จากตารางทั้ง 2 มาเขียนกราฟจะได้
2. จงเขียนกราฟของสมการ 3x - 2y - 6 = 0
วิธีทำ

คาตอบของสมการคือ
x -2 0 2
y
กราฟของสมการ 3x - 2y - 6 = 0 เป็นดังนี้

3. จงเขียนกราฟของสมการต่อไปนี้ลงบนแกนคู่เดียวกัน
(1) y = -2 (2) y - 1
วิธีทำ เขียนกราฟของสมการ y=-2 และ y = 1
คาตอบคือ
y=-2 -2 0 2
y=1
เขียนกราฟของสมการ y=-2 และ y=1 ได้ดังนี้
4. จงเขียนกราฟของสมการต่อไปนี้ลงบนแกนคู่เดียวกัน
(1) 4y - 24 = 0 (2) 3 - 2y = - 3
วิธีทำ

คาตอบของสมการคือ
x -2 0 2
y=6
y=3
กราฟของสมการ 4 y  24  0 , 3  2 y  3 ได้ดังนี้
5. จงเขียนกราฟของสมการต่อไปนี้ ลงบนแกนคู่เดียวกัน
(1) x = 3 (2) x = -2
วิธีทำ

คาตอบของสมการคือ
y -4 0 4
x=3
x = -2
กราฟของสมการ x = 3 และ x = -2 ได้ดังนี้
6. จงเขียนกราฟของสมการต่อไปนี้ ลงบนแกนคู่เดียวกัน
(1). 2x – 3 = 0 (2). 3x - 2 = -5
วิธีทำ

1
x 1
2

y -2 0 2

X=-1
y -2 0 2
1
กราฟของสมการ 2x – 3 = 0 หรือ x 1 และ 3x – 2 = -5 หรือ x = - 1เป็นดังนี้
2
ใบงำน แนะนาระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................
คำชี้แจง : จงเขียนกราฟของสมการ ในแต่ละข้อต่อไปนี้บนแกนคู่เดียวกัน และหาจุดตัด
1
(1) 3x +2 = 14 (2) 3 x  5 (3) y - 8 = -10 (4) 5 +2y = 9
2
วิธีทำ

เขียนกราฟได้

1
จุดตัดของกราฟของสมการ 3x + 2 = 14, 3 x  5 , y - 8=-10, 5 + 2y = 9 คือ
2
ใบงำน แนะนาระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................
1. คำชี้แจง : จงเขียนกราฟของสมการ ในแต่ละข้อต่อไปนี้บนแกนคู่เดียวกัน
(1) y = x (2) y = x + 3
วิธีทำ คาตอบของสมการคือ
x -2 0 2
y=x
y=x+3
กราฟของสมการ y = x, y = x + 3 เป็นดังนี้
2. คำชี้แจง : จงเขียนกราฟของของสมการ ในข้อต่อไปนี้โดยใช้แกนคู่เดียวกัน
(1). y = 3x (2). 3x – y = 2 (3). 2y - 6x = 4
วิธีทำ

กราฟของสมการ y = x , y = 3x - 2 และ y = 3x + 2 เป็นดังนี้

x -1 0 1
y = 3x
y = 3x - 2
y = 3x + 2
กราฟของสมการเป็นดังนี้
3. คำชี้แจง : จงเขียนกราฟของของสมการ ในข้อต่อไปนี้โดยใช้แกนคู่เดียวกัน
(1). y = 3x (2). y = -3x - 2
วิธีทำ
x -1 0 1
y = 3x
y = -3x - 2

กราฟของสมการ y=3xและ y=-3x-2เป็นดังนี้

จุดตัดของกราฟทั้งสอง คือ
4. คำชี้แจง : จงเขียนกราฟของของสมการ ในข้อต่อไปนี้โดยใช้แกนคู่เดียวกันและหาจุดตัด
(1). y = x + 1 (2). y = -2x + 1 (3). y = - 1 x + 1
2

วิธีทำ กราฟของของสมการ y = x + 1, y = - 2x + 1, y=-1x+1

2
x -2 0 2
y= x+1
y = - 2x + 1

y= -1x+1
2
กราฟของสมการคือ
5. คำชี้แจง : จงเขียนกราฟของของสมการ ในข้อต่อไปนี้โดยใช้แกนคู่เดียวกัน
y  2x
(1). y - 2x = 0 (2). 1 (3). 2y + 6x = 6
3

วิธีทำ

X -1 0 1
y = 2x
y = 2x + 3
y = -3x + 3
กราฟของสมการ y = 2x , y = 2x + 3, y = -3x + 3 เป็นดังนี้
ใบงำน แนะนาระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................

การหาจุดตัดบนแกน X และแกน Y ของกราฟสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปรอาศัยหลักการ ดังนี้

1. กราฟจะตัดแกน Y ที่จุดr=0 เสมอ
2. กราฟจะตัดแกน x ที่จุดy = 0 แสมอ
การตรวจสอบว่าจุดที่กาหนดอยู่บนกราฟของสมการที่กาหนดหรือไม่
ถ้าจุด (a, b) ใด ๆ อยู่บนเส้นตรง L เมื่อแทน x ควย a และแทน ด้วย 6 ในสมการ เส้นตรง L แล้วจะทาให้สมการเป็นจริง แต่ถ้าแทน x ด้วย
a แล้ว สมการไม่เป็นจริงแสดง ว่า จุด (a, b) ไม่อยู่บนเส้นตรง

คำชี้แจง : จงพิจารณาสมการเชิงเส้นสองตัวแปรแต่ละคู่ต่อไปนี้มีกราฟเป็นเส้นตรงที่ขนานกันหรือตัดกัน

1. 2x + 3y - 5 = 0 และ -6X - 9y + 8 = 0
วิธีทำ

2. X - 2y =5 และ 2x - y=3
วิธีทำ
ใบงำน การแก้ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................

การแก้ระบบสมการเชิงเส้นโดยการแทนค่าตัวแปรนั้น มีหลักการทาง่าย ๆ คือ จัดสมการในรูปตัวแปรตัวใดตัวหนึ่ง แล้วไปแทนค่าลง

ในอีกสมการหนึ่ง แล้วดาเนินการแก้สมการโดยใช้สมบัติการเท่ากันของจานวน จริง พอสรุปเป็นขั้นตอนได้ดังนี้
ขั้นที่ 1 จัดสมการในรูปตัวแปรตัวใดตัวหนึ่ง
ขั้นที่ 2 นาสมการที่จัดไปแทนในสมการอีกสมการหนึ่ง
ขั้นที่ 3 แทนค่าเพื่อหาค่าของตัวแปรที่เหลือ
ขั้นที่ 4 ตรวจสอบคาตอบ

13 x  y  5 ①
1. คำชี้แจง : จงแก้ระบบสมการ
8x  y  5 ②

วิธีทำ
2. คำชี้แจง : จงแก้ระบบสมการ x+ 3y = 10 →①
x+5 = 12 →②

วิธีทำ
3. คำชี้แจง : จงแก้ระบบสมการ x+y = 15
xy = 34

วิธีทำ
4. คำชี้แจง : จงแก้ระบบสมการ
y  x2  2x  1  ①
y  x 1 ②

วิธีทำ
ใบงำน การแก้ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................

คำชี้แจง : จงแก้ระบบสมการ
1. 3x + 3y = 15 และ 2x + 6y = 22

วิธีทำ
2 จงแก้ระบบสมการ 3x – 2y = 5 และ 2x + 7y = 9

วิธีทำ
 2. จงแก้ระบบสมการ 5 x  4 y  11 และ 3x  5 y  23

วิธีทำ
4. จงแก้ระบบสมการ 0.3x  0.5 y  0.1 และ 0.01x  0.4 y  0.38

วิธีทำ
5. จงแก้ระบบสมการ 4 x  3 y  4 , 10 x  9 y  1

วิธีทำ
ใบงำน การแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................

คำชี้แจง : จงแสดงวิธีทา
1. มะลิซื้อส้มโอผลเล็ก ราคาผลละ 30 บาท และผลใหญ่ราคา ผลละ 35 บาท คิดเป็นเงิน 950 บาท เมื่อนามารวมกันและขาย
ไปผลละ 40 บาท ได้เงิน 1,200 บาท จงหาว่ามะลิซื้อส้มโอแต่ละขนาดอย่างละกี่ผล
วิธีทำ กาหนดให้ x แทน จานวนส้มโอผลเล็ก ราคาผลละ บาท
y แทน จานวนส้มโอผลใหญ่ ราคาผลละ บาท
คิดเป็นเงิน บาท
เขียนสมการได้ ดังนี้
นามารวมกันและขายไป ผลละ บาท ได้เงิน บาท
เขียนสมการได้ ดังนี้
แก้สมการได้ ดังนี้

ดังนั้น คาตอบที่ได้คือ
x คือ ส้มโอผลเล็ก ผล
y คือ ส้มโอผลใหญ่ ผล
2. ถ้าผลบวกของมุมภายในสองมุมของรูปสี่เหลี่ยมรูปหนึ่งเป็น 137 องศา และผลต่างของมุมสองมุมนี้เป็น 73 องศา
จงหามุมภายในทั้งสามของรูปสามเหลี่ยม
วิธีทำ กาหนดให้ x แทน ขนาดมุมภายในที่ 1 ราคาผลละ บาท
y แทน ขนาดมุมภายในที่ 2 ราคาผลละ บาท
ผลบวกของมุมภายในสองมุมของรูปสี่เหลี่ยมรูปหนึ่งเป็น องศา
เขียนสมการได้ ดังนี้
และผลต่างของมุมสองมุมนี้เป็น องศา
เขียนสมการได้ ดังนี้
แก้สมการได้ ดังนี้

x = องศา
y = องศา
z = องศา
3. เมื่อเฝ้าดูนกกระจาบจับดอกบัวในสระแห่งหนึ่ง พบว่า ถ้านกจับดอกบัวดอกละตัวจะเหลือนก 1 ตัวที่ไม่มีบัวจับ และถ้าจับ
ดอกละ 2 ตัว จะเหลือ บัว 1 ดอกที่ไม่มีนกจับ อยากทราบว่าในสระนี้มีดอกบัวกี่ดอกและนกกี่ตัว

วิธีทำ

4. เมื่อสองปีที่แล้วนายเอกอายุเป็น 6 เท่าของบุตรชายของเขาเอง อีก 18 ปีข้างหน้านายพลจะมีอายุเป็น 2 เท่าของบุตรชาย

ของเขา อยากทราบว่าปัจจุบันอายุของเขาทั้งสองเป็นเท่าใด
วิธีทำ
ใบงำน การแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................
คำชี้แจง : จงแสดงวิธีทา
1. ชายคนหนึ่งพายเรือตามน้า 5 ชั่วโมง ได้ทางเท่ากับพายเรือทวนน้า 7 ชั่วโมง จงหาอัตราส่วนระหว่างอัตราเร็วของการพาย
เรือในน้านิ่งกับอัตราเร็วของกระแสน้า
วิธีทำ

2. ซื้อข้าวสารมาสองชนิดราคากิโลกรัมละ 18 บาท และ 27 บาท นามาปนกันและขายไป กิโลกรัมละ 24 บาท ได้กาไร 20%

ต้องใช้อัตราส่วนอย่างไร
วิธีทำ
 3. เมื่อ 5 ปีที่แล้ว อายุของพี่กับน้องเป็นอัตราส่วน 5 : 4 อีก 10 ปีข้างหน้า อายุของพี่กับน้องเป็นอัตราส่วน 10 : 9
ปัจจุบันพี่อายุมากกว่าน้องกี่ปี
วิธีทำ เมื่อ 5 ปีที่แล้ว พี่อายุ x ปี
น้องอายุ y ปี
เมื่อ 5 ปีที่แล้ว อายุของพี่กับน้องเป็นอัตราส่วน
x:y=
แก้สมการ ดังนี้
วิธีทำ
ใบงำน การแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................
คำชี้แจง : จงแสดงวิธีทา
1. ลูกปัดหินสีราคาบาทละ 2 เม็ด ลูกปัดพลาสติกราคาบาทละ 3 เม็ด ใช้เงิน 30 บาท ซื้อลูกปัดมาทั้งสองชนิด นับจานวนลูกปัด
ได้ 70 เม็ด ซื้อลูกปัดหินสีมากี่เม็ด
วิธีทำ

2. นาแปลงหนึ่งเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ด้านยาวยาวกว่า 2 เท่าของด้านกว้างอยู่ 4 เมตร ถ้าเส้นรอบรูปของที่นาแปลงนี้เป็น

50 เมตร แล้วนาแปลงนี้กว้างกี่เมตร
วิธีทำ
3. ตุ้ยนุ้ยเลี้ยงปลาเงินและปลาทองไว้ในบ่อเดียวกัน จานวนปลาทองเป็นสองเท่าของจานวนปลาเงิน ถ้าตุ้ยนุ้ยใส่ปลาเงินลงใน
บ่ออีก 6 ตัว และนาปลาทองออกจากบ่อ 5 ตัว แล้วในบ่อจะมีจานวนปลาเงินเท่ากับจานวนปลาทองพอดี ถามว่า ตุ้ยนุ้ยเลี้ยง
ปลาเงินและปลาทองไว้ในบ่อทั้งหมดกี่ตัว
วิธีทำ

4. แม่ค้าขายลูกชิ้นปิ้ง มีลูกชิ้นและไม้เสียบลูกชิ้นจานวนหนึ่ง ถ้าเสียบลูกชิ้นไม้ละ 1 ลูก จะเหลือลูกชิ้น 2 ลูก ถ้าเสียบลูกชิ้นไม้

ละ 3 ลูก จะเหลือไม้เสียบลูกชิ้น 6 ไม้ แม่ค้ามีลูกชิ้นทั้งหมดกี่ลูก
วิธีทำ
ใบงำน การแก้โจทย์ปัญหาสมการเชิงเส้น 2 ตัวแปร ชื่อ......................................................ชั้น...............เลขที่................
คำชี้แจง : จงแสดงวิธีทา
1. พ่อค้าซื้อข้าวเจ้าและข้าวเหนียวมาผสมกันรวม 14 กิโลกรัม ข้าวเจ้าราคากิโลกรัมละ 25 บาท ข้าวเหนียวราคากิโลกรัมละ
32 บาท จากนั้นขายข้าวผสมราคากิโลกรัมละ 36 บาท ได้กาไร 20% ของราคาทุน พ่อค้าซื้อข้าวเจ้ามากี่กิโลกรัม
วิธีทำ

2. ข้าวถุงตราบัวแดง น้าหนักถุงละ 5 กิโลกรัม มีข้าวหอมมะลิผสมอยู่ 40%ข้าวถุงตราบัวขาว น้าหนักถุงละ 5 กิโลกรัม มีข้าว

หอม มะลิผสมอยู่ 60% ร้านอาหารแห่งหนึ่งต้องการข้าวสาร 100 กิโลกรัม โดยมีข้าวหอมมะลิผสมอยู่ 56% ร้านอาหารแห่งนี้
ต้องซื้อข้าวถุงตราบัวแดงและตราบัวขาวมาผสมกันอย่างละกี่ถุง
วิธีทำ

3.
ทาสีบ้านหลังหนึ่งถ้าใช้ผู้ใหญ่ 4 คน จะทาสีเสร็จใน 3 วัน ถ้าใช้เด็ก 12 คน จะทาสีบ้านหลังนี้เสร็จใน 4 วัน ถ้าใช้ผู้ใหญ่ 3 คน
และเด็ก 4 คน ช่วยกันทาสีบ้านหลังนี้จะทาสีเสร็จในกี่วัน
วิธีทำ