Professional Documents
Culture Documents
P 22328461608
P 22328461608
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 4 โลกของเรา
o m
ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 2
. c
ชุดที่ 6
o k
n
เรื่อง โครงสร้ างโลก
a n
o b
r o
. k
w w
w นางสาววันแรม หมอนอิง
ตาแหน่ ง ครู วิทยฐานะ ครู ชานาญการ โรงเรียนระหานวิทยา
ตาบลระหาน อาเออบึงสามัคคี จังหวัดกาแพงเพชร
สานักงานเขตพืน้ ทีก่ ารศึกษามัธยมศึกษา เขต 41
2
คานา
ชุ ดกิ จกรรมวิทยาศาสตร์ ชุ ดที่ 6 เรื่ อง โครงสร้ างโลก กลุ่ มสาระการเรี ยนรู้ วิทยาศาสตร์
m
ชั้นมัธยมศึ กษาปี ที่ 2 ที่ พฒั นาขึ้ นเพื่อใช้จดั กิ จกรรมการเรี ยนรู ้ เรื่ อง โครงสร้ างโลก สาหรับนักเรี ยน
o
ชั้น มัธ ยมศึ ก ษาปี ที่ 2 ประกอบด้ ว ย คู่ มื อ การใช้ ชุ ด กิ จ กรรมวิ ท ยาศาสตร์ วิ ธี ใ ช้ ชุ ด กิ จ กรรม
วิทยาศาสตร์ บทบาทของครู บทบาทของนักเรี ยน และชุ ดกิ จกรรมวิทยาศาสตร์ ซึ่ งมีใบความรู้
. c
ให้นกั เรี ยนศึกษาและมีกิจกรรมการเรี ยนรู ้ ให้นกั เรี ยนปฏิบตั ิตามอย่างหลากหลาย เพื่อให้นกั เรี ยน
k
ตอบปั ญหาต่างๆ ได้ดว้ ยตนเอง
ผูจ้ ดั ทาหวังเป็ นอย่างยิ่งว่า ชุ ดกิ จกรรมวิทยาศาสตร์ ชุ ดที่ 6 เรื่ อง โครงสร้ างโลกนี้ จะเป็ น
o
ประโยชน์สาหรับนักเรี ยน ครู ผสู ้ อน และผูส้ นใจทัว่ ไป
n n
b a วันแรม หมอนอิง
o o
k r
w.
ww
3
สารบัญ
หน้า
m
คู่มือการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ........................................................................................ 1
o
คาชี้แจงในการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ .............................................................................. 3
ขั้นตอนการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ .................................................................................. 4
. c
บทบาทของครู ........................................................................................................................ 5
k
บทบาทของนักเรี ยน................................................................................................................ 7
สาระ / มาตรฐานการเรี ยนรู ้ / ตัวชี้วดั ...................................................................................... 8
o
จุดประสงค์การเรี ยนรู้............................................................................................................. 9
n
ส่ วนประกอบในชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ............................................................................... 10
n
บัตรคาสั่ง................................................................................................................................ 11
a
แบบทดสอบก่อนเรี ยน............................................................................................................ 12
b
กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่อนเรี ยน................................................................................... 14
ใบความรู้ เรื่ อง โครงสร้างของโลก......................................................................................... 15
o
บัตรแบบฝึ กหัดที่ 1................................................................................................................. 18
o
บัตรแบบฝึ กหัดที่ 2................................................................................................................. 20
r
แบบทดสอบหลังเรี ยน............................................................................................................ 21
. k
กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลังเรี ยน................................................................................... 23
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรี ยน.................................................................................................... 24
w
เฉลยบัตรแบบฝึ กหัดที่ 1......................................................................................................... 25
เฉลยบัตรแบบฝึ กหัดที่ 2......................................................................................................... 27
w
เฉลยแบบทดสอบหลังเรี ยน.................................................................................................... 28
w
บรรณานุกรม.......................................................................................................................... 29
เว็บไซต์อา้ งอิง......................................................................................................................... 30
4
สารบัญอาพ
หน้า
m
ภาพ 1 โครงสร้างของโลก 1................................................................................................... 15
o
ภาพ 2 โครงสร้างของโลก 2................................................................................................... 16
. c
o k
n n
b a
o o
k r
w.
ww
1
o m
c
ชุ ดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ วิธีการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ รวมทั้งข้อเสนอแนะในการดาเนิ นการ
.
จัดกิจกรรมการเรี ยนรู ้ ซึ่ งมีส่วนประกอบดังนี้
k
1. องค์ประกอบของเนื้อหา
o
ชุ ดกิ จกรรมวิท ยาศาสตร์ ชุ ดที่ 6 เรื่ อง โครงสร้ างโลก ตรงตามเนื้ อหาในหลักสู ตร
n
แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 กลุ่มสาระการเรี ยนรู ้วิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์
รหัสวิชา ว22101 ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 2
n
2. เอกสารชุดนี้ประกอบด้วย
a
2.1 คู่มือการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
b
2.2 คาชี้แจงในการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
o
2.3 ขั้นตอนการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
2.4 บทบาทของครู
r o
2.5 บทบาทของนักเรี ยน
k
2.6 ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
.
3. สิ่ งที่ครู จะต้องเตรี ยม
ครู จะต้องเตรี ยมสื่ อการเรี ยนรู ้ให้ครบตามขั้นตอนการจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ดังนี้
w
3.1 แบบทดสอบก่อนเรี ยน
w
3.2 ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
3.3 แบบสรุ ปการเรี ยน
w
3.4 แบบทดสอบหลังเรี ยน
2
4. การจัดชั้นเรี ยน
การจัดชั้นเรี ยนการใช้ชุดกิ จกรรมวิทยาศาสตร์ ในขณะจัดกิ จกรรม จะแบ่งนักเรี ยน
m
เป็ นกลุ่ม กลุ่มละ 4-5 คน จะมีกี่กลุ่มขึ้นอยู่กบั จานวนนักเรี ยนแต่ละห้อง และเมื่อทากิ จกรรมกลุ่ม
เสร็ จเรี ยบร้อยแล้ว แต่ละกลุ่มจะแยกนัง่ เดี่ยวเพื่อทาการวัดผลการเรี ยนรู ้ โดยใช้แบบทดสอบ
o
หลังเรี ยน
. c
5. การประเมินผลการเรี ยนรู้
k
5.1 ประเมินผลด้านความรู ้ ความก้าวหน้าในการเรี ยนรู ้ จากแบบทดสอบ
- ตรวจแบบทดสอบก่อนเรี ยน
o
- ตรวจแบบทดสอบหลังเรี ยน
n
5.2 ประเมินด้านทักษะ/ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
n
- ประเมินตามสภาพจริ งจากการทาแบบฝึ กหัด
b a
o o
k r
w.
ww
3
คาชี้แจงในการใช้ ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
o m
c
1. ศึกษาคู่มือการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ และปฏิบตั ิตามขั้นตอนในการใช้
.
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ให้ถูกต้องตามลาดับ
k
2. ศึกษาแผนการจัดการเรี ยนรู้โดยละเอียด และปฏิบตั ิกิจกรรม
o
ตามแผนการจัดการเรี ยนรู ้ให้ครบทุกขั้นตอน
n
3. ศึกษาเนื้อหา วิธีการจัดกิจกรรม การวัดและประเมินผลของชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
โดยละเอียด
n
4. ควรเตรี ยมสื่ อ วัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ ให้พร้อมที่จะใช้งานได้
b a
o o
k r
w.
ww
4
ขั้นตอนการใช้ ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
o m
c
ให้เข้าใจ ดังนี้
.
1. นักเรี ยนทาแบบทดสอบก่อนเรี ยน จานวน 10 ข้อ เป็ นแบบเลือกตอบ 4 ตัวเลือก
k
ใช้เวลา 10 นาที
o
2. ครู อธิ บายวิธีการเรี ยนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
n
3. ครู ช้ ี แ จงบทบาทของนัก เรี ย น ให้นัก เรี ย นเข้า ใจบทบาทของตนเองในการด าเนิ น
กิจกรรมในแต่ละชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
n
4. ครู เปิ ดโอกาสให้นักเรี ยนซักถามเกี่ ยวกับวิธี หรื อขั้นตอน หรื อบทบาทของนักเรี ยน
a
ตลอดจนข้อสงสัยอื่น ๆ
b
5. ครู ดาเนิ นการจัดกิ จกรรมตามที่ ก าหนดไว้ใ นแผนการจัดการเรี ยนรู ้ เพื่อกระตุ ้นให้
o
นักเรี ยนเกิดความสนใจในเนื้อหาที่กาลังเรี ยน
6. ครู ด าเนิ น การจัด กิ จ กรรมตามที่ ก าหนดไว้ใ นแผนการจัด การเรี ย นรู ้ โ ดยค านึ ง ถึ ง
r o
ความสามารถในการรับรู ้ของนักเรี ยน และเน้นผูเ้ รี ยนเป็ นสาคัญ ให้นกั เรี ยนได้ปฏิบตั ิตามกิจกรรม
ที่กาหนดไว้ ลักษณะการจัดกิจกรรมการเรี ยนรู ้ ควรปฏิบตั ิ ดังนี้
. k
- อธิ บายเรื่ องราวจากเรื่ องที่ สอน โดยใช้วิธีการต่าง ๆ เช่ น การอธิ บาย การซักถาม
การให้เด็กแสดงความคิดเห็น การสาธิตประกอบการทดลอง เป็ นต้น
w
7. ครู และนักเรี ยนร่ วมกันสรุ ปสิ่ งที่ได้เรี ยนมา โดยให้นกั เรี ยนอภิปรายและครู คอยชี้แนะ
w
8. นักเรี ยนทาแบบทดสอบหลังเรี ยน จานวน 10 ข้อ เป็ นแบบเลือกตอบ 4 ตัวเลือก ใช้เวลา
10 นาที
w
5
บทบาทของครู
m
สิ่ งที่ครู ควรปฏิบตั ิก่อนใช้ชุดกิจกรรม ขณะใช้ชุดกิจกรรม และหลังใช้ชุดกิจกรรม มีดงั นี้
o
1. ครู ควรศึกษาและทาความเข้าใจวิธีการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ข้ นั ตอนการดาเนิ น
c
กิจกรรม การใช้สื่อและอุปกรณ์ รวมทั้งวิธีวดั และประเมินผลของชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ให้ชดั เจน
.
2. ครู ค วรค้น คว้า และอ่ า นเนื้ อ หาที่ เกี่ ย วข้องเพิ่ ม เติ ม จากหนัง สื อ เรี ย น คู่ มื อ ครู และ
k
หนังสื อเสริ มประสบการณ์ ต่างๆ ในวิชาวิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 2 เพื่อให้มีความรู้ ความ
o
แม่นยาในเนื้อหาให้มากยิง่ ขึ้น
3. ครู ค วรเตรี ย มการจัด กิ จ กรรมวิท ยาศาสตร์ ล่ ว งหน้า และเตรี ย มสถานที่ ต ลอดจน
n
สื่ อต่าง ๆ ให้พร้อมก่อนใช้ชุดการเรี ยนรู ้
n
4. ครู ควรเตรี ยมสื่ อต่าง ๆ ที่ กาหนดไว้ในแผนการจัดการเรี ยนรู ้ แต่ละแผนและไม่อาจ
a
บรรจุลงในชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ได้
b
5. ครู ควรตรวจวัสดุ อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่มีอยูใ่ นชุ ดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ให้เรี ยบร้อยทั้งก่อน
และหลังใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ทุกครั้ง
o
6. การจัดชั้นเรี ยน จัดนักเรี ยนนัง่ เป็ นกลุ่ม กลุ่มละ 4-5 คน คละ เก่ง ปานกลาง อ่อน ตาม
o
ความเหมาะสม เพื่อฝึ กทักษะการทางานกลุ่ม (ทักษะกระบวนการ) ร่ วมกับผูอ้ ื่น
r
7. ครู ควรชี้ แจงบทบาทของนักเรี ยน เวลาที่ ใช้ในการประกอบกิ จกรรมแต่ละกิ จกรรม
. k
หรื อแต่ละแผนการจัดการเรี ยนรู ้ ให้นกั เรี ยนทราบ
8. แจ้งจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
w
9. ให้นกั เรี ยนทาแบบทดสอบก่อนเรี ยน เพื่อประเมินความรู้เดิมของนักเรี ยน ก่อนเริ่ ม
เรี ยนในแต่ละชุด
w
10. แจกชุ ด กิ จ กรรมการเรี ยนรู ้ ให้ นั ก เรี ยนศึ ก ษาและแนะน าวิ ธี ใ ช้ ชุ ด กิ จ กรรม
w
วิทยาศาสตร์ เพื่อนักเรี ยนจะได้ปฏิบตั ิได้อย่างถูกต้อง
11. ดาเนินการสอนตามกิจกรรมการเรี ยนรู ้ที่กาหนดไว้ในแผนการจัดการเรี ยนรู้
6
12. ในขณะที่ นกั เรี ยนปฏิ บตั ิกิจกรรม ครู ควรให้การดู แลอย่างทัว่ ถึ ง และให้คาแนะนา
กรณี ที่นกั เรี ยนไม่เข้าใจในกิ จกรรมต่าง ๆ และต้องพยายามกระตุน้ ให้นกั เรี ยนปฏิบตั ิกิจกรรมด้วย
m
ตนเองมากที่สุด
13. หากมีนักเรี ยนคนใดเรี ยนไม่ทนั ครู ควรให้คาแนะนาหรื ออาจมอบหมายงานหรื อ
o
เอกสารให้ศึกษาเพิ่มเติมในเวลาว่าง
. c
14. ให้นกั เรี ยนทาแบบทดสอบหลังเรี ยน หลังจากที่เรี ยนโดยใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
k
เสร็ จเรี ยบร้อยในแต่ละชุด
15. เมื่ อ นัก เรี ย นท าแบบทดสอบก่ อ นเรี ย น ครู ค วรตรวจค าตอบแล้ว แจ้ง คะแนนให้
o
นักเรี ยนทราบทันที และเมื่อเรี ยนจบเนื้ อหาให้นกั เรี ยนทาแบบทดสอบหลังเรี ยน ครู ตรวจคาตอบ
n
แล้วแจ้งคะแนนให้นกั เรี ยนทราบ เพื่อดูความก้าวหน้าของตนเอง หากมีนกั เรี ยนไม่ผา่ นเกณฑ์
n
ครู ควรให้นกั เรี ยนรับชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ไม่ผา่ นเกณฑ์ไปศึกษาเองเพิ่มเติมนอกเวลาเรี ยน
a
16. ครู ควรสรุ ปผลการใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ สภาพปัญหาและข้อเสนอแนะ
หลังจากใช้ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ แต่ละครั้ง เพื่อนาไปปรับปรุ งในการใช้ครั้งต่อไป
o b
r o
. k
w w
w
7
บทบาทของนักเรียน
m
สิ่ งที่นกั เรี ยนควรปฏิบตั ิก่อนใช้ชุดกิจกรรม ขณะใช้ชุดกิจกรรม และหลังใช้ชุดกิจกรรม
o
มีดงั นี้
c
1. อ่านคู่มือการใช้ชุดกิ จกรรมวิทยาศาสตร์ และบทบาทของนักเรี ยนให้เข้าใจก่อนลงมือ
.
ศึกษาชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
k
2. นักเรี ยนรับชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ คนละ 1 ชุดที่ครู ผสู้ อน
o
3. ทาแบบทดสอบก่อนเรี ยนจานวน 10 ข้อ โดยใช้เวลา 10 นาที เพื่อประเมินความรู้เดิม
n
ของนักเรี ยน
n
4. นักเรี ยนศึกษาชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ตามขั้นตอนที่ระบุไว้ในบัตรคาสั่ง
5. ทาแบบทดสอบหลังเรี ยน จานวน 10 ข้อ โดยใช้เวลา 10 นาที เพื่อทราบความก้าวหน้า
a
ในการเรี ยนของนักเรี ยนหลังจากทากิจกรรมเสร็ จเรี ยบร้อยในแต่ละชุด
b
6. บอกคะแนนที่ทาได้จากแบบทดสอบหลังเรี ยนทุกชุดให้ครู ทราบเพื่อบันทึกลงในแบบ
o
บันทึกผลการประเมินด้านความรู ้จากการทากิ จกรรมตามชุ ดกิ จกรรมวิทยาศาสตร์ เพื่อหาคะแนน
o
สรุ ป
r
7. หลัง จากท ากิ จ กรรมเสร็ จ เรี ยบร้ อ ยแล้ ว ให้ นัก เรี ย นเก็ บ วัส ดุ อุ ป กรณ์ ป ระกอบ
k
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ให้เรี ยบร้อย
.
8. ในการทากิจกรรมตามชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ทุกชุด ขอให้นกั เรี ยนทาด้วยความตั้งใจ
ให้ค วามร่ วมมื อ และมี ค วามซื่ อสั ตย์ต่อตนเองให้ม ากที่ สุด โดยไม่ ดูเฉลยก่ อนท ากิ จกรรมและ
w wแบบทดสอบ
9. หากนักเรี ยนคนใดเรี ยนไม่ทนั หรื อเรี ยนยังไม่เข้าใจ ให้รับชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
ไปศึกษาเพิ่มเติมนอกเวลาเรี ยน เพื่อให้เข้าใจมากยิง่ ขึ้น
w
8
o m
c
สาระที่ 6 กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก
มาตรฐานการเรียนรู้
k .
o
ว 6.1 เข้าใจกระบวนการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นบนผิวโลกและภายในโลก ความสัมพันธ์
n
ของกระบวนการต่างๆ ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ ภูมิประเทศและสัณฐานโลก
มีกระบวนการสื บเสาะหาความรู ้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่ อสารสิ่ งที่เรี ยนรู ้และนาความรู ้
n
ไปใช้ประโยชน์
ตัวชี้วดั
b a
o
สื บค้น สร้างแบบจาลองและ อธิบายโครงสร้างและองค์ประกอบของโลก
r o
. k
w w
w
9
จุดประสงค์ การเรียนรู้
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 เรื่อง โครงสร้ างโลก
o m
c
จุดประสงค์ การเรี ยนรู้
.
1. บอกส่ วนประกอบต่าง ๆ ของโลกได้
k
2. อธิ บายลักษณะต่าง ๆ ตามโครงสร้างของโลกได้
n o
a n
o b
r o
. k
w w
w
10
ส่ วนประกอบในชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์
ชุดที่ 6 เรื่อง โครงสร้ างโลก
o m
c
1. บัตรคาสั่ง
.
2. แบบทดสอบก่อนเรี ยน
k
3. กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่อนเรี ยน
o
4. ใบความรู้ เรื่ อง โครงสร้างโลก
n
5. บัตรแบบฝึ กหัดที่ 1
6. บัตรแบบฝึ กหัดที่ 2
n
7. แบบทดสอบหลังเรี ยน
a
8. กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลังเรี ยน
b
9. เฉลยแบบทดสอบก่อนเรี ยน
o
10. บัตรเฉลยแบบฝึ กหัดที่ 1
11. บัตรเฉลยแบบฝึ กหัดที่ 2
r o
12. เฉลยแบบทดสอบหลังเรี ยน
. k
w w
w
11
บัตรคาสั่ ง
o m
c
1. ทาแบบทดสอบก่อนเรี ยน
.
2. ศึกษาใบความรู้ เรื่ อง โครงสร้างโลก ด้วยความตั้งใจ
k
3. ทาแบบฝึ กหัดที่ 1
o
4. ทาแบบฝึ กหัดที่ 2
5. ทาแบบทดสอบหลังเรี ยน
n n
เวลาทีใ่ ช้ 3 ชัว่ โมง
b a
o o
k r
w.
ww
12
แบบทดสอบก่อนเรียน
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 เรื่อง โครงสร้ างโลก ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 2
จานวน 10 ข้ อ เวลา 10 นาที
o m
c
ลงในกระดาษคาตอบ
k .
o
ก. แก่นโลก--->เนื้อโลก--->เปลือกโลก
n
ข. เปลือกโลก--->เนื้อโลก--->แก่นโลก
n
ค. แก่นโลก--->เปลือกโลก--->เนื้อโลก
ง. เปลือกโลก--->แก่นโลก--->เนื้อโลก
a
2. ชั้นใดของเปลือกโลกที่มีสิ่งมีชีวติ อาศัยอยูม่ ากที่สุด
b
ก. ชั้นแก่นโลก
o
ข. ชั้นหิ นไซอัล
o
ค. ชั้นเนื้ อโลก
r
ง. ชั้นเปลือกโลก
k
3. เมื่อใต้เปลือกโลกมีอุณหภูมิสูงมาก สารต่างๆในบริ เวณดังกล่าวจะเกิดการเปลี่ยนแปลง
.
ตามข้อใดมากที่สุด
ก. เป็ นของแข็ง
w
ข. เป็ นของเหลว
w
ค. เกิดการรวมตัวเป็ นก้อนใหญ่
ง. เกิดการผุพงั เป็ นอนุภาคเล็กๆ
w
4. ชั้นใดของโลกมีความหนาแน่นมากที่สุด
ก. ชั้นไซมา
ข. ชั้นเนื้ อโลก
ค. ชั้นหิ นไซอัล
ง. ชั้นแก่นโลก
13
5. ชั้นใดของโลกที่มีหินบะซอลต์มากที่สุด
ก. ชั้นแก่นโลก
ข. ชั้นเนื้ อโลก
m
ค. ชั้นหิ นไซมา
ง. ชั้นหิ นไซอัล
o
6. ชั้นแก่นโลกมีธาตุอะไรเป็ นองค์ประกอบมากที่สุด
. c
ก. เหล็ก มิกเกิล
k
ข. ซิลิคอน ดีบุก
ค. สังกะสี อะลูมิเนียม
o
ง. แคลเซียม โพแทสเซียม
n
7. ในแต่ละชั้นของเปลือกโลกมีความหนาแน่นต่างกันอย่างไร
n
ก. เท่ากันทุกชั้น
a
ข. ชั้นนอกมากกว่าชั้นใน
ค. ชั้นในมากกว่าชั้นนอก
b
ง. ไม่แน่นอนขึ้นอยูก่ บั แหล่งกาเนิดหิ น
o
8. หินหนืดที่แทรกขึ้นมาสู่ เปลือกโลกแล้วเย็นตัวลงกลายเป็ นหินในข้อใด
o
ก. หินอัคนี
r
ข. หินแปร
k
ค. หินตะกอน
.
ง. หินดินดาน
w
9. ข้อใดเป็ นส่ วนประกอบของพื้นผิวโลกที่จดั ว่าเป็ นเปลือกโลกชั้นใน
ก. พื้นโลก
w
ข. มหาสมุทร
w
ค. แหล่งกาเนิดน้ าพุร้อน
ง. แหล่งภูเขาไฟ
10. หินหนืดประกอบด้วยธาตุอะไรบ้าง
ก. ธาตุเหล็ก ซิลิคอน และสังกะสี
ข. ธาตุซิลิคอน อะลูมิเนียม และดีบุก
ค. ธาตุเหล็ก อะลูมิเนียม และแคลเซียม
ง. ธาตุเหล็ก ซิลิคอน และอะลูมิเนียม
14
กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่ อนเรียน
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 เรื่อง โครงสร้ างโลก
m
ข้ อ ก ข ค ง
o
1
c
2
.
3
k
4
o
5
n
6
n
7
8
9
10
b a
o o
k r
w. คะแนนเต็ม
คะแนนที่ได้
10
ww
15
ใบความรู้
เรื่อง โครงสร้ างโลก
m
โลกของเรามีอายุประมาณ 4-6 พันล้านปี โดยช่วงเวลานี้ยงั ไม่เกิดสิ่ งมีชีวติ บนโลก มนุษย์
o
เราเพิ่งเริ่ มถือกาเนิดบนโลกเมื่อประมาณ 0.003 ล้านปี มานี้เองโลกของเราก่อกาเนิดจากการรวมตัว
c
ของอนุ ภาคจานวนมากภายใต้แรงโน้มถ่วงมหาศาลจากอนุภาคเล็กๆ เป็ นมวลขนาดใหญ่ข้ ึนและ
.
ใหญ่ข้ ึน จนกลายเป็ นดาวเคราะห์ในที่สุด
k
จากการสังเกตสิ่ งรอบตัวพบว่า ส่ วนที่อยูบ่ นพื้นผิวโลกประกอบด้วย ดิน น้ า และอากาศ
o
ห่อหุ ม้ อยู่ จัดเป็ นปัจจัยที่สาคัญในการดารงชีวิตของสิ่ งมีชีวติ ส่ วนที่อยูใ่ ต้โลกลึกลงไป ส่ วนใหญ่
n
จะเป็ นของแข็ง ในรู ปของดินหิ น แร่ ถ้าพิจารณาในระดับลึกลงไปอีก พบว่า โลกมีอุณหภูมิสูงมาก
จนถึงระดับหนึ่ง
a n
โครงสร้ างอายในโลก
o b
รู ปร่ างของโลกมีลกั ษณะกลมแป้ นคล้ายผลส้มเขียวหวาน ส่ วนบนและส่ วนล่างที่เป็ นขั้ว
โลกเหนื อและขั้วโลกใต้จะแบนเล็กน้อย มีเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ย 12,700 กิโลเมตร
r o
จากข้อมูลและหลักฐานต่างๆ ดังกล่าว นักวิทยาศาสตร์ แบ่งโครงสร้างโลกตามลักษณะ
k
มวลสารเป็ นชั้นใหญ่ 3 ชั้นคือ ชั้นเปลือกโลก เนื้ อโลก และแก่นโลก ดังภาพ
w.
ww
ภาพ 1 : โครงสร้างโลก 1
ที่มา : http://www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?ID=77447
16
o m
. c
o k
ภาพ 2 : โครงสร้างโลก 2
n n
a
ที่มา : http://www.vcharkarn.com/lesson/view.php?id=1073
r o
เป็ นชั้นนอกสุ ดของโลกที่มีความหนาประมาณ 60-70 กิโลเมตร ซึ่ งถือว่าเป็ นชั้นที่บางที่สุด
k
เมื่อเปรี ยบกับชั้นอื่นๆ เสมือนเปลือกไข่ไก่หรื อเปลือกหัวหอม เปลือกโลกประกอบไปด้วยแผ่นดิน
.
และแผ่นน้ า ซึ่ งเปลือกโลกส่ วนที่บางที่สุดคือส่ วนที่อยูใ่ ต้มหาสมุทร ส่ วนเปลือกโลกที่หนาที่สุดคือ
w
เปลือกโลกส่ วนที่รองรับทวีปที่มีเทือกเขาที่สูงที่สุดอยูด่ ว้ ย นอกจากนี้เปลือกโลกยังสามารถแบ่ง
ออกเป็ น 2 ชั้น คือ
w
1.1 เปลือกโลกชั้นนอก หมายถึง ส่ วนที่เป็ นแผ่นดินทั้งหมด ประกอบด้วยธาตุซิลิคอน
w
ร้อยละ 65,275 และอะลูมิเนียมร้อยละ 25,235 เป็ นส่ วนใหญ่มีสีจาง เรี ยกหิ นชั้นนี้ วา่ หิ นไซอัล(sial)
ได้แก่ หิ นแกรนิต ผิวนอกสุ ดประกอบด้วยดิน และหินตะกอน
1.2 เปลือกโลกชั้นใน หมายถึง ส่ วนของเปลือกโลกที่ปกคลุมด้วยน้ า ประกอบด้วย
ธาตุซิลิคอนร้อยละ 40,250 และแมกนีเซียมร้อยละ 50,260 เป็ นส่ วนใหญ่ มีสีเข้ม เรี ยกหิ นชั้นนี้วา่
หินไซมา (sima) ได้แก่ หิ นบะซอลต์ติดต่อกับชั้นหิ นหนื ด มีความลึกตั้งแต่ 5 กิโลเมตร
ในส่ วนที่อยูใ่ ต้มหาสมุทรลงไปจนถึง 70 กิโลเมตรในบริ เวณที่อยูใ่ ต้เทือกเขาสู งใหญ่
17
m
นับจากฐานล่างสุ ดของเปลือกโลกจนถึงตอนบนของแก่นโลก เป็ นหิ นหนืด ร้อนจัด ประกอบด้วย
ธาตุเหล็ก ซิ ลิคอน และอะลูมิเนียม แบ่งเป็ น 3 ชั้น คือ
o
2.1 ชั้นเนื้ อโลกส่ วนบน เป็ นหิ นที่เย็นตัวแล้ว บางส่ วนมีรอยแตก เนื่องจากความเปราะ
. c
ชั้นเนื้ อโลก ส่ วนบนกับชั้นเปลือกโลกรวมกันเรี ยกว่า ธรณี ภาค (lithosphere) ซึ่งมีรากศัพท์มาจาก
k
ภาษากรี ก ที่แปลว่า ชั้นหิ น ชั้นธรณี ภาคมีความหนาประมาณ 100 กิโลเมตรนับจากผิวโลกลงไป
2.2 ชั้นฐานธรณี ภาค (asthenosphere) มีความลึก 1,002,350 กิโลเมตร เป็ นชั้นที่มีแมกมา
o
ซึ่งเป็ นหินหนืดหรื อหินหลอมละลายร้อน หมุนวนอยูภ่ ายในโลกอย่างช้าๆ
n
2.3 ชั้นเนื้ อโลกชั้นล่างสุ ด อยูท่ ี่ความลึก 35,022,900 กิโลเมตร เป็ นชั้นที่เป็ นของแข็งร้อน
n
แต่แน่นและหนืดกว่าตอนบน มีอุณหภูมิสูงประมาณ 225,024,500 องศาเซลเซียส
b a
3. แก่นโลก (core)
o
แก่นโลก (core) มีองค์ประกอบเป็ นธาตุเหล็กถึง 80% รวมถึงนิกเกิลและธาตุที่มีน้ าหนักที่
o
เบากว่าอื่นๆ แต่ในขณะที่สสารที่มีความหนาแน่นสู งอื่นๆ เช่น ตะกัว่ และยูเรเนียม มีอยูน่ อ้ ยเกินกว่า
r
ที่จะผสานรวมเข้ากับธาตุที่เบากว่าได้ และทาให้สสารเหล่านั้นคงที่อยูบ่ นเปลือกโลก
k
แก่นโลกแบ่งได้ออกเป็ น 2 ชั้นได้แก่
.
3.1 แก่นโลกชั้นนอก (outer core) มีความหนาจากผิวโลกประมาณ 2,900 - 5,000 กิโลเมตร
ประกอบด้วยธาตุเหล็กและนิกเกิลในสภาพที่หลอมละลาย และมีความร้อนสู ง มีอุณหภูมิประมาณ
w
6,200 – 6,400 มีความถ่วงจาเพาะ 12 และส่ วนนี้มีสถานะเป็ นของเหลว
w
3.2 แก่นโลกชั้นใน (inner core) เป็ นส่ วนที่อยูใ่ จกลางโลกพอดี มีรัศมีประมาณ 1,000
กิโลเมตร มีอุณหภูมิประมาณ 4,300 - 6,200 และมีความกดดันมหาศาล ทาให้ส่วนนี้จึงมีสถานะเป็ น
w
ของแข็ง ประกอบด้วยธาตุเหล็กและนิกเกิลที่อยูใ่ นสภาพที่เป็ นของแข็ง มีความถ่วงจาเพาะ 17
ชั้นต่างๆ ของโลกมีลกั ษณะและสมบัติแตกต่างกัน ทั้งด้านกายภาพและส่ วนประกอบทาง
เคมี โครงสร้างและส่ วนประกอบภายในของโลกจึงเป็ นสาเหตุหนึ่งที่ทาให้เกิด ปรากฏการณ์ทาง
ธรณี วทิ ยา คือ แผ่นดินไหว และภูเขาไฟระเบิด
18
บัตรแบบฝึ กหัดที่ 1
m
1. เปลือกโลกมีลกั ษณะอย่างไร
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
c o
.
…….……………….…………………………………………………………………………..
o k
2. เปลือกโลกส่ วนบนเป็ นชั้นหิ นแข็งประกอบด้วยหิ นหลายชนิดเรี ยกรวมๆ กันว่าอะไร
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
n n
b a
o
3. เปลือกโลกชั้นในประกอบด้วยหินอะไรบ้าง
r o
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
. k
4. แก่นโลกชั้นนอกมีลกั ษณะอย่างไร
w
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
w
…….……………….…………………………………………………………………………..
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
19
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
o m
. c
k
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
n o
8. ในหินบะซอลต์จะมีซิลิกา และแมกนีเซี ยม เป็ นองค์ประกอบอยูม่ าก
n
ดังนั้นจึงเรี ยกเปลือกโลกส่ วนล่างนี้วา่ อะไร
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
b a
o
9. ชั้นใดของโลกมีความหนามากที่สุด
o
k r
.
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
w w10. เปลือกโลกหนาประมาณกี่กิโลเมตร
w
ตอบ…….………….……………………………………………………………………………….
20
บัตรแบบฝึ กหัดที่ 2
m
มาใส่ หน้าข้อความด้านล่างให้ถูกต้อง
c o
.
ง. มหาสมุทร จ. แก่นโลก ฉ. เปลือกโลกชั้นนอก
k
ซ. หินหนืด ฌ. เปลือกโลกชั้นใน ญ. แก่นโลกชั้นนอก
o
ฎ. เปลือกโลก
________1. ความหนาของเปลือกโลก
n n
a
________2. พื้นผิวโลกส่ วนที่เป็ นพื้นดิน
b
________3. ส่ วนที่เป็ นชั้นนอกสุ ดของโลก
________4. หินไซมาซึ่งประกอบด้วยสารประกอบซิลิกาและแมกนีเซียม
o
________5. ชั้นของโลกที่อยูถ่ ดั จากเปลือกโลก
o
________6. ชั้นของโลกที่มีสถานะเป็ นของเหลว ประกอบด้วยธาตุเหล็กและนิกเกิล
r
________7. ชั้นในสุ ดของโลกที่มีความรัศมีประมาณ 1,000 กิโลเมตร
. k
________8. ชั้นของโลกที่มีความหนาแน่นมากที่สุด
________9. เปลือกโลกส่ วนที่บางที่สุด
w
________10. ธาตุเหล็ก ซิลิคอน และอะลูมิเนียม
ww
21
แบบทดสอบหลังเรียน
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 เรื่อง โครงสร้ างโลก ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 2
จานวน 10 ข้ อ เวลา 10 นาที
o m
c
ลงในกระดาษคาตอบ
1. ชั้นใดของโลกที่มีหินบะซอลต์มากที่สุด
k .
o
ก. ชั้นเนื้อโลก
n
ข. ชั้นแก่นโลก
n
ค. ชั้นหิ นไซมา
ง. ชั้นหิ นไซอัล
a
2. หินหนืดประกอบด้วยธาตุอะไรบ้าง
b
ก. ธาตุเหล็ก ซิลิคอน และสังกะสี
o
ข. ธาตุซิลิคอน อะลูมิเนียม และดีบุก
o
ค. ธาตุเหล็ก ซิลิคอน และอะลูมิเนียม
r
ง. ธาตุเหล็ก อะลูมิเนียม และแคลเซียม
k
3. ข้อใดเรี ยงลาดับความหนาของชั้นต่างๆ ของโลกจากน้อยไปหามากได้ถูกต้อง
.
ก. แก่นโลก--->เนื้อโลก--->เปลือกโลก
ข. แก่นโลก--->เปลือกโลก--->เนื้อโลก
w
ค. เปลือกโลก--->แก่นโลก--->เนื้อโลก
w
ง. เปลือกโลก--->เนื้อโลก--->แก่นโลก
4. เมื่อใต้เปลือกโลกมีอุณหภูมิสูงมาก สารต่างๆในบริ เวณดังกล่าวจะเกิดการเปลี่ยนแปลง
w
ตามข้อใดมากที่สุด
ก. เกิดการรวมตัวเป็ นก้อนใหญ่
ข. เกิดการผุพงั เป็ นอนุภาคเล็กๆ
ค. เป็ นของเหลว
ง. เป็ นของแข็ง
22
5. ในแต่ละชั้นของเปลือกโลกมีความหนาแน่นต่างกันอย่างไร
ก. เท่ากันทุกชั้น
ข. ชั้นในมากกว่าชั้นนอก
m
ค. ชั้นนอกมากกว่าชั้นใน
ง. ไม่แน่นอนขึ้นอยูก่ บั แหล่งกาเนิดหิ น
o
6. ชั้นใดของเปลือกโลกที่มีสิ่งมีชีวติ อาศัยอยูม่ ากที่สุด
. c
ก. ชั้นเปลือกโลก
k
ข. ชั้นหิ นไซอัล
ค. ชั้นแก่นโลก
o
ง. ชั้นเนื้ อโลก
n
7. ข้อใดเป็ นส่ วนประกอบของพื้นผิวโลกที่จดั ว่าเป็ นเปลือกโลกชั้นใน
n
ก. พื้นโลก
a
ข. แหล่งภูเขาไฟ
ค. มหาสมุทร
b
ง. แหล่งกาเนิดน้ าพุร้อน
o
8. หิ นหนื ดที่แทรกขึ้นมาสู่ เปลือกโลกแล้วเย็นตัวลงกลายเป็ นหิ นในข้อใด
o
ก. หินตะกอน
r
ข. หินอัคนี
k
ค. หินดินดาน
.
ง. หินแปร
w
9. ชั้นใดของโลกมีความหนาแน่นมากที่สุด
ก. ชั้นแก่นโลก
w
ข. ชั้นไซมา
w
ค. ชั้นเนื้ อโลก
ง. ชั้นหิ นไซอัล
10. ชั้นแก่นโลกมีธาตุอะไรเป็ นองค์ประกอบมากที่สุด
ก. เหล็ก มิกเกิล
ข. ซิลิคอน ดีบุก
ค. แคลเซียม โพแทสเซียม
ง. สังกะสี อะลูมิเนียม
23
กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลังเรียน
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 เรื่อง โครงสร้ างโลก
m
ข้ อ ก ข ค ง
o
1
c
2
.
3
k
4
o
5
n
6
n
7
8
9
10
b a
o o
k r
w. คะแนนเต็ม
คะแนนที่ได้
10
ww
24
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 เรื่อง โครงสร้ างโลก
o m
1. ข
. c
k
2. ง
o
3. ข
n
4. ง
n
5. ก
6. ค
a
7. ค
b
8. ก
o
9. ข
o
10. ง
k r
w.
ww
25
บัตรเฉลยแบบฝึ กหัดที่ 1
1. เปลือกโลกมีลกั ษณะอย่างไร
o m
. c
ตอบ เป็ นชั้ นนอกสุ ดของโลกทีม่ ีความหนาประมาณ 60-70 กิโลเมตร ซึ่งถือว่าเป็ นชั้ นทีบ่ างทีส่ ุ ด
k
เมื่อเปรียบกับชั้นอืน่ ๆ
o
2. เปลือกโลกส่ วนบนเป็ นชั้นหิ นแข็งประกอบด้วยหิ นหลายชนิดเรี ยกรวมๆ กันว่าอะไร
n
n
ตอบ หินไซอัล
b a
o
3. เปลือกโลกส่ วนล่างประกอบด้วยหิ นอะไรบ้าง
r o
ตอบ หินบะซอลต์
. k
4. แก่นโลกชั้นนอกมีลกั ษณะอย่างไร
w
มีอุณหอูมิประมาณ 6,200 – 6,400 มีความถ่ วงจาเพาะ 12 และส่ วนนีม้ ีสถานะเป็ นของเหลว
ตอบ หินแกรนิต
26
o m
. c
k
ตอบ หินอัคนี
n o
8. ในหิ นบะซอลต์จะมีซิลิกา และแมกนีเซี ยม เป็ นองค์ประกอบอยูม่ าก
n
ดังนั้นจึงเรี ยกเปลือกโลกส่ วนล่างนี้วา่ อะไร
ตอบ ไซมา
b a
o
9. ชั้นใดของโลกมีความหนามากที่สุด
o
k r
.
ตอบ แก่นโลก
w w10. เปลือกโลกหนาประมาณกี่กิโลเมตร
w
ตอบ 60-70 กิโลเมตร
27
บัตรเฉลยแบบฝึ กหัดที่ 2
m
มาใส่ หน้าข้อความด้านล่างให้ถูกต้อง
c o
.
ง. มหาสมุทร จ. แก่นโลก ฉ. เปลือกโลกชั้นนอก
k
ซ. หินหนืด ฌ. เปลือกโลกชั้นใน ญ. แก่นโลกชั้นนอก
o
ฎ. เปลือกโลก
ข. 1. ความหนาของเปลือกโลก
n n
a
ฉ. 2. พื้นผิวโลกส่ วนที่เป็ นพื้นดิน
b
ฎ. 3. ส่ วนที่เป็ นชั้นนอกสุ ดของโลก
ฌ. 4. หินไซมาซึ่ งประกอบด้วยสารประกอบซิลิกาและแมกนีเซียม
o
ค. 5. ชั้นของโลกที่อยูถ่ ดั จากเปลือกโลก
r o
ญ. 6. ชั้นของโลกที่มีสถานะเป็ นของเหลว ประกอบด้วยธาตุเหล็กและนิกเกิล
ก. 7. ชั้นในสุ ดของโลกที่มีความรัศมีประมาณ 1,000 กิโลเมตร
. k
จ. 8. ชั้นของโลกที่มีความหนาแน่นมากที่สุด
ง. 9. เปลือกโลกส่ วนที่บางที่สุด
w
ซ. 10. ธาตุเหล็ก ซิลิคอน และอะลูมิเนียม
ww 11. ข
12. ง
13. ก
28
เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน
ชุดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 เรื่อง โครงสร้ างโลก
o m
. c
k
1. ข
o
2. ค
n
3. ง
4. ค
n
5. ข
a
6. ก
b
7. ค
o
8. ข
9. ก
r o
10. ง
. k
w w
w
29
บรรณานุกรม
m
กรุ งเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
o
จรัส ประดัลภ์ และคณะ. (2548). สรุ ปเข้ มวิทยาศาสตร์ ม.2. กรุ งเทพฯ : แม็ค.
c
บัญชา แสงระวี. (2547). หนังสื อเรียนสาระการเรียนรู้ พนื้ ฐานวิทยาศาสตร์ ม.2 เล่ม 3 ช่ วงชั้นที่ 3.
.
กรุ งเทพฯ : วัฒนาพานิช.
k
ประดับ นาคแก้ว. (2548). หนังสื อเรียนเสริมมาตรฐานแม็ค วิทยาศาสตร์ ชั้ น ม.2 เล่มที่ 2
o
ช่ วงชั้นที่ 3. กรุ งเทพฯ : แม็ค.
ปรี ชา สุ วรรณพินิจและคณะ. (2550). คู่มือเตรียมสอบวิทยาศาสตร์ ม.1-2-3 กลุ่มสาระการเรี ยนรู้
n
วิทยาศาสตร์ . กรุ งเทพฯ : ไฮเอ็ดพับลิชชิ่ง.
n
พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และคณะ. (2554). หนังสื อเรียนรายวิชาพืน้ ฐาน วิทยาศาสตร์
a
ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 2. กรุ งเทพฯ : พัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.).
b
ยุพา วรยศ. (2551). หนังสื อเรียนรายวิชาพืน้ ฐาน วิทยาศาสตร์ เล่ม 2 ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 2
o
(พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุ งเทพฯ : อักษรเจริ ญทัศน์ (อจท.).
ศรี ลกั ษณ์ ผลวัฒนะ. (2548). สื่ อการเรี ยนรู้ และเสริมสร้ างทักษะตามมาตรฐานการเรียนรู้
r o
ช่ วงชั้นที่ 3 (ม.1 – ม.3). กรุ งเทพฯ : นิยมวิทยา.
k
สถาบันส่ งเสริ มการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี. (2548). โลกดาราศาสตร์ และอวกาศ
.
(พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุ งเทพฯ : องค์การค้าคุรุสภาลาดพร้าว .
สมพงศ์ จันทร์ โพธิ์ ศรี .(2551). คู่มือเตรียมสอบวิทยาศาสตร์ เล่ มรวม เทอม 1-2 ม.2.
w
กรุ งเทพฯ : ไฮเอ็ดพับลิชชิ่ง.
w
อุษา สุ ทธินาค และคณะ. (2550). คู่มือสาระการเรียนรู้ พนื้ ฐาน วิทยาศาสตร์ ม.2. กรุ งเทพฯ : แม็ค.
w
30
เว็บไซต์ อ้างอิง
m
http://spay1.blogspot.com/2009/08/blog-post_30.html, สื บค้นเมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม 2554.
o
http://www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?ID=77447, สื บค้นเมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม 2554.
. c
o k
n n
b a
o o
k r
w.
ww