แผนการจัดการเรียนรูท้ ี่ 6

กลุม่ สาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิชาวิทยาศาสตร์ 5 รหัสวิชา ว23101 ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 3

หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 2 เรือ่ ง อัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ เวลา 1 ชัว่ โมง
สอนวันที่ ………/….……/…………

1. มาตรฐานการเรียนรู้
ว 1.3 เข้าใจกระบวนการและความสำคัญ ของการถ่ายทอดลักษณะทางพั น ธุกรรม สารพั น ธุกรรม
การเปลี่ยนแปลงทางพันธุกรรมที่มีผลต่อสิ่งมีชีวิต ความหลากหลายทางชีวภาพและวิวัฒ นาการของสิ่งมีชีวิต
รวมทั้งนำความรู้ไปใช้ประโยชน์

2. ตัวชีว้ ดั
ม.3/3 อธิบายการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของลูก และคำนวณอัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์
ของรุ่นลูก

3. สาระสำคัญ
ในบทเรี ยนนี้ นั ก เรีย นจะเรีย นรู้ว่า เมื่ อมี ก ารสร้างเซลล์สื บ พั น ธุ์ แอลลี ล ที่ เป็ น คู่กั น ในแต่ ละฮอมอโลกั ส
โครโมโซมจะแยกจากกันไปสู่เซลล์สืบพันธุ์แต่ละเซลล์ โดยแต่ละเซลล์สืบพันธุ์จะได้รับเพียง 1 แอลลีล และจะมาเข้า
คู่กับแอลลีลที่ตำแหน่งเดียวกันของอีกเซลล์สืบพันธุ์หนึ่ง เมื่อเกิดการปฏิสนธิจนเกิดเป็นจีโนไทป์และแสดงฟีโนไทป์
ในรุ่นลูก

4. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. คำนวณอัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูกในตัวอย่างการถ่ายทอดลักษณะทาง
พันธุกรรมที่กำหนดให้ได้ (P)
2. อธิบายการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูกได้ (K)
3. นักเรียนมีความมุ่งมั่นและรับผิดชอบในการทำงาน (A)

5. กิจกรรมการเรียนรู้
ขัน้ ที่ 1 กระตุน้ ความสนใจ (Engagement)
1) ครูกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ด้วยการแสดงแผนภาพการผสมพันธุ์ระหว่างถั่วรุ่นพ่อ
แม่และการผสมพันธุ์ระหว่างลูกรุ่นที่ 1
 ขั้นที่ 2 ขั้นสำรวจและค้นหา (Exploration)
1) ครูเชื่อมโยงเข้าสู่กิจกรรมที่ 2.4 เรื่องจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร
โดยใช้คำถามว่า จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของลูกขึ้นอยู่กับลักษณะของพ่อและแม่ นักเรียนจะคำนวณอัตราส่วนของ
จีโนไทป์และฟีโนไทป์ได้อย่างไร
2) นักเรียนอ่านชื่อกิจกรรม จุดประสงค์ และวิธีดำเนินกิจกรรม
3) ขณะที่แต่ละกลุ่มทำกิจกรรม ครูควรเดินสังเกตการทำกิจกรรมของนักเรียนแต่ละกลุ่ม และ
ให้คำแนะนำถ้านักเรียนมีข้อสงสัยในประเด็นต่าง ๆ
ขัน้ ที่ 3 ขัน้ อธิบายและลงข้อสรุป (Explanation)
1) นักเรียนบันทึกผลการทำกิจกรรมลงในแบบบันทึกการค้นคว้ากิจกรรมที่ 2.4 เรื่องจีโนไทป์
และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร โดยการตอบคำถามท้ายกิจกรรม และร่วมกันสรุปผลของกิจกรรม
2) ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปผล
ขั้นที่ 4 ขั้นขยายความรู้ (Elaboration)
1) ครูให้นักเรียนศึกษาเพิ่มเติม
2) ให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดท้ายบท
ขั้นที่ 5 ขั้นประเมิน (Evaluation)
ครูตรวจสอบการส่งแบบบันทึกการค้นคว้าของนักเรียนและให้คะแนนประเมินตามเกณฑ์การ
ประเมิน (Rubrics Score)

6. สือ่ การเรียนรู/้ แหล่งเรียนรู้

- แสดงแผนภาพการผสมพันธุ์ระหว่างถั่วรุน่ พ่อแม่และการผสมพันธุ์ระหว่างลูกรุ่นที่ 1
- เหรียญบาท กระดาษปรู๊ฟหรือกระดาษวาดเขียน
- ใบกิจกรรมที่ 2.4 เรื่องจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร
- แบบบันทึกการค้นคว้ากิจกรรมที่ 2.4 เรื่องจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร

7. การวัดและการประเมิน
ตัวชีว้ ดั /ผลการเรียนรู้
คำนวณอัตราส่วนการเกิด
จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของ
รุ่นลูกในตัวอย่างการ
ถ่ายทอดลักษณะทาง
พันธุกรรมที่กำหนดให้ได้
วิธกี ารวัด เครือ่ งมือวัด เกณฑ์ที่ใช้ในการประเมิน
ตรวจการทำแบบบันทึก แบบบันทึกการค้นคว้า ได้ไม่น้อยกว่า 2 คะแนน
การค้นคว้ากิจกรรมที่ 2.4 กิจกรรมที่ 2.4 เรื่องจีโนไทป์ ระดับคุณภาพดี ถือว่าผ่าน
เรื่องจีโนไทป์และฟีโนไทป์ และฟีโนไทป์ของสัตว์ การประเมิน
ของสัตว์ประหลาดเป็น ประหลาดเป็นอย่างไร
อย่างไร
(P)
อธิบายการเกิดจีโนไทป์ - การตอบคำถาม - ข้อคำถาม ได้ไม่น้อยกว่า 2 คะแนน
และฟีโนไทป์ของรุ่นลูกได้ - ตรวจการตอบคำถาม - คำถามท้ายกิจกรรมที่ 2.4 ระดับคุณภาพดี ถือว่าผ่าน
(K) ท้ายกิจกรรมที่ 2.4 จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของ การประเมิน
สัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร
จำนวน 4 ข้อ
ความมุ่งมั่นในการทำงาน สังเกตพฤติกรรมของ เกณฑ์การประเมินความ ได้ไม่น้อยกว่า 2 คะแนน
และความรับผิดชอบ (A) นักเรียนระหว่างและหลัง มุ่งมั่นและความรับผิดชอบ ระดับคุณภาพดี ถือว่า
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ในการทำกิจกรรมการ ผ่านการประเมิน
เรียนรู้

7.1 เกณฑ์การประเมินผลนักเรียน เกณฑ์การประเมิน (Rubrics Score)

ค่าน้ำหนัก
ประเด็นการประเมิน แนวทางการให้คะแนน
คะแนน
การให้คะแนนตอบ 3 ตอบคำถามท้ายกิจกรรมที่ 2.4 ถูกต้อง จำนวน 4 ข้อ
คำถามท้าย 2 ตอบคำถามท้ายกิจกรรมที่ 2.4 ถูกต้อง จำนวน 2-3 ข้อ
กิจกรรมที่ 2.4 1 ตอบคำถามท้ายกิจกรรมที่ 2.4 ถูกต้อง จำนวน 1 ข้อ หรือ ไม่ถูกต้อง
การให้คะแนนการบันทึก บันทึกผลจากการทำกิจกรรมในแบบบันทึกการค้นคว้าได้ชัดเจน ถูกต้อง
แบบบันทึกการค้นคว้า ครบทุกประเด็นสอดคล้องกับเนื้อหาในกิจกรรม มีการคำนวณหา
กิจกรรมที่ 2.4 3 อัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูกรุ่นที่ 1 และรุ่นที่ 2
ในตัวอย่างการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมที่กำหนดได้อย่างถูกต้อง
และเขียนแผนผังการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมได้ถูกต้อง
บันทึกผลจากการทำกิจกรรมในแบบบันทึกการค้นคว้าได้ถูกต้อง
และมีการคำนวณหาอัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูก
2 รุ่นที่ 1 และรุ่นที่ 2 ในตัวอย่างการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมที่
กำหนดได้อย่างถูกต้อง และเขียนแผนผังการถ่ายทอดลักษณะทาง
พันธุกรรมได้
บันทึกผลจากการทำกิจกรรมในแบบบันทึกการค้นคว้าได้ และมีการ
คำนวณหาอัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูกรุ่นที่ 1 และ
1
รุ่นที่ 2 ในตัวอย่างการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมที่กำหนดได้ และ
เขียนแผนผังการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมได้
การให้คะแนนพฤติกรรม 3 1) นักเรียนมีความสนใจและมุ่งมั่นในการทำกิจกรรม ให้ความร่วมมือ
ความมุ่งมั่นและความ และปฏิบัติตามขั้นตอนการเรียนรู้เป็นอย่างดี
 รับผิดชอบในการทำ 2) นักเรียนมีความรับผิดชอบทำงานที่ได้รับมอบหมายได้ตรงเวลาที่
กิจกรรมการเรียนรู้ กำหนดเป็นอย่างดี
2 1) นักเรียนสนใจและมุ่งมั่นในการทำกิจกรรมเป็นบางครั้ง และมีการคุย
กันเล่นขณะการเรียนรู้ แต่ไม่กระทบผู้อื่น
2) นักเรียนมีความรับผิดชอบทำงานที่ได้รับมอบหมายตรงตามเวลาที่
กำหนด แต่เกิดปัญหาระหว่างการทำงาน
1 1) นักเรียนขาดความมุ่งมั่นและไม่สนใจในการเรียน มีพฤติกรรมชอบคุย
ชอบเล่นหรือนอนหลับขณะการเรียนการสอน
2) นักเรียนขาดความรับผิดชอบในงานที่ได้รับมอบหมายไม่ตรงตาม
กำหนดเวลาที่ตกลงไว้
7.2 ระดับคุณภาพ
คะแนนรวมเฉลี่ย 6.00 - 5.00 หมายถึง ดีมาก
คะแนนรวมเฉลี่ย 4.00 - 3.00 หมายถึง ดี
คะแนนรวมเฉลี่ย 2.00 - 1.00 หมายถึง พอใช้

8. ข้อเสนอแนะ
..............................................................................................................................................................................

นางสาวณัฎฐ์รฎา ยงศิริ ผู้สอน

 บันทึกหลังการสอน

1. ผลการสอน
 สอนได้ตามแผนการจัดการเรียนรู้
 สอนไม่ได้ตามแผนการจัดการเรียนรู้ เนื่องจาก ..........................................................................
2. ผลการเรียนของนักเรียน
 จำนวนนักเรียนที่ผ่านการประเมิน .......................... คน คิดเป็นร้อยละ .................................
 จำนวนนักเรียนที่ไม่ผ่านการประเมิน ...................... คน คิดเป็นร้อยละ .................................
 อื่น ๆ .............................................................................................................................................
3. ปัญหาและอุปสรรค
 กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ไม่เหมาะสมกับเวลา ควรปรับปรุงในเรื่อง.........................................
 มีนักเรียนทำใบงาน/ใบกิจกรรมไม่ทันตามกำหนดเวลา คือ..........................................................
 มีนักเรียนที่ไม่สนใจเรียนคือ...........................................................................................................
 อื่น ๆ .............................................................................................................................................
4. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข
 ควรนำแผนไปปรับปรุง เรื่อง ......................................................................................................
 แนวทางแก้ไขนักเรียนที่ไม่ผ่านการประเมิน ..................................................................................
 แนวทางแก้ปัญหานักเรียนที่ไม่สนใจเรียนคือ.................................................................................
 ไม่มีข้อเสนอแนะ
ลงชื่อ ........................................... ผู้บันทึก
(นางสาวณัฎฐ์รฎา ยงศิริ)
ครูผู้สอน
____________________________________________________________________________________

บันทึกหลังการสอนตามแผนการจัดการเรียนรู้ฉบับนี้ได้รับการพิจารณาจากกลุ่มงานวิชาการแล้ว

ลงชื่อ ...........................................
( นางพันณี จิตรวิเศษสม )
หัวหน้ากลุ่มสาระวิทยาศาสตร์

ลงชื่อ ...........................................
( นางพันณี จิตรวิเศษสม )
ปฏิบัติหน้าที่รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ
 แบบบันทึกการประเมินคุณภาพการเรียนรูข้ องนักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 3
รายวิชาวิทยาศาสตร์พนื้ ฐาน (ว23101) หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 2 พันธุศาสตร์ I
แผนการจัดการเรียนรูท้ ี่ 6 เรือ่ ง อัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์.
คำชี้แจง: ทำเครื่องหมาย ✓ ในช่องค่าน้ำคะแนนแต่ละด้านตามจุดประสงค์การเรียนรู้ โดยประเมินตามเกณฑ์ Rubrics Score
ด้านความรู้ (K) ด้านกระบวนการ (P) ด้านเจตคติ (A)

ระดับคุณภาพ
คะแนนรวม
เลข ชือ่ -นามสกุล/
ค่าน้ำหนักคะแนน ค่าน้ำหนักคะแนน ค่าน้ำหนักคะแนน
ที่ รหัสนักเรียน
3 2 1 3 2 1 3 2 1
1 ด.ช. เกรียงไกร บุญประกอบ
2 ด.ช. กชกร รักษาแดน
3 ด.ช. กฤตเมท รักษาแดน
4 ด.ช. กฤษณะ เสือวงษ์
5 ด.ช. เฉลิมพล จั่นศรี
6 ด.ช. นิติภูมิ กาเหว่าทอง
7 ด.ช. ภัทรพล ฮวดตี๋
8 ด.ช. ภูมิ มุ้ยประเสริฐ
9 ด.ช. ศักดิ์ดา สุภผล
10 ด.ช. ศุภากร อังกาบเอี่ยม
11 ด.ช. อนุชา บุญเกิด
12 ด.ช. อนุชา เลาะมิน
13 ด.ช. อนุสรณ์ พาพรมมา
14 ด.ช. อาทิวราห์ ลีรุ่งเรือง
15 ด.ญ. ขจาริน แสวงทอง
16 ด.ญ. ฉัตรมินตรา บุญอยู่
17 ด.ญ. ดวงรัตน์ พานิชดี
18 ด.ญ. นนทวัล บัวจร
19 ด.ญ. วัชรินทร์ ฝุ่นทอง
20 ด.ญ. วิมลรัตน์ ดลสุข
21 ด.ญ. ศิริพร แสวงทอง
22 ด.ญ. สรวีย์ อินทรพงษ์
23 น.ส. กัญญา ภูแข็ง
24 ด.ช. นิภัทร จันทร์เพ็ญ
25
 26

เกณฑ์การพิจารณาคุณภาพ
- คะแนนรวมเฉลี่ย 6.00 - 5.00 หมายถึง ดีมาก
- คะแนนรวมเฉลี่ย 4.00 - 3.00 หมายถึง ดี
- คะแนนรวมเฉลี่ย 2.00 - 1.00 หมายถึง พอใช้
สือ่ การเรียนรูแ้ ผนการจัดการเรียนรูท้ ี่ 6: แผนภาพ

แผนภาพแสดง การผสมพันธุ์ระหว่างถั่วรุ่นพ่อแม่และการผสมพันธุ์ระหว่างลูกรุ่นที่ 1

ฟีโนไทป์ของรุ่นพ่อแม่พันธุ์แท้
จีโนไทป์ของรุ่นพ่อแม่พนั ธุ์แท้

เซลล์สืบพันธุ์

จีโนไทป์ของลูกรุ่นที่ 1 (F1)

ฟีโนไทป์ของลูกรุ่นที่ 1 (F1)
สูงหมดทุกต้น

ฟีโนไทป์ของรุ่นลูกรุน่ ที่ 1 (F1)

จีโนไทป์ของรุ่นลูกรุ่นที่ 1 (F1)

เซลล์สืบพันธุ์

จีโนไทป์ของลูกรุ่นที่ 2 (F2)

อัตราส่วนระหว่างต้นสูงกับต้นเตี้ย
ฟีโนไทป์ของลูกรุ่นที่ 2 (F2)
เท่ากับ 3 : 1
 สูง สูง สูง เตี้ย

ภาพแสดง การผสมพันธุร์ ะหว่างถัว่ รุน่ พ่อแม่และการผสมพันธุร์ ะหว่างลูกรุน่ ที่ 1

 ใบกิจกรรมที่ 2.4 จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร

กิจกรรมที่ 2.4 จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร?

จุดประสงค์ 1) หาจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาด
2) วาดภาพลักษณะของสัตว์ประหลาด
3) คำนวณอัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของรุ่นลูก
วัสดุอุปกรณ์ วัสดุที่ใช้ต่อกลุ่ม
1) เหรียญบาท 2 เหรียญ
2) กระดาษปรู๊ฟหรือกระดาษวาดเขียน 1 แผ่น
สถานการณ์ สัตว์ประหลาดมีลักษณะภายนอกที่แตกต่างกัน 7 ลักษณะ แต่ละลักษณะถูก
ควบคุมด้วยยีนที่มี 2 แอลลีล และแอลลีลเด่นสามารถข่มแอลลีลด้อยอย่างสมบูรณ์
ลักษณะต่าง ๆ ของสัตว์ประหลาดมีดังนี้
1) รูปร่างของหัว
2) จำนวนตา
3) การมีรูจมูก
4) จำนวนเขา
5) จำนวนขา
6) จำนวนแขน
7) การมีฟัน
วิธีดำเนินกิจกรรม 1. โยนเหรียญบาท 2 เหรียญพร้อมกัน เพื่อหาจีโนไทป์และฟีโนไทป์ในแต่ละลักษณะ
ของสัตว์ประหลาด กำหนดให้ด้านหัวของเหรียญแทนแอลลีลเด่น และด้านก้อยแทน
แอลลีลด้อย โดยใช้สัญลักษณ์ตัวอักษรภาษาอังกฤษที่ให้ไว้ในตารางแทนแอลลีลเด่น
และแอลลีลด้อย บันทึกผล
 กิจกรรมที่ 2.4 จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร?
วิธีดำเนินกิจกรรม ตาราง แอลลีลเด่นและแอลลีลด้อยของลักษณะต่าง ๆ ของสัตว์ประหลาด
ลักษณะ ลักษณะที่ควบคุมโดย ลักษณะที่ควบคุมโดย
แอลลีลเด่น/สัญลักษณ์ แอลลีลด้อย/สัญลักษณ์
รูปร่างของหัว หัวกลม/A หัวสี่เหลี่ยม/a
จำนวนตา 2 ตา/B 1 ตา/b
การมีรูจมูก มีรูจมูก/C ไม่มีรูจมูก/c
จำนวนเขา 2 เขา/D ไม่มีเขา/d
จำนวนขา 3 ขา/E 2 ขา/e
จำนวนแขน 4 แขน/F 2 แขน/f
การมีฟัน มีฟัน/G ไม่มีฟัน/g
2. นำพี่โนไทป์ของลักษณะทั้งหมดที่ได้จากข้อ 1 มาวาดเป็นภาพสัตว์ประหลาด
3. กำหนดให้สัตว์ประหลาดที่ได้ในข้อ 2 เป็นพ่อ จากนั้นเลือกจีโนไทป์ของสัตว์ประหลาด
ที่เป็นพ่อลักษณะใดก็ได้จำนวน 1 ลักษณะ เช่น เลือกสัตว์ประหลาดที่มีหัวกลมที่อาจมี
จีโนไทป์เป็นฮอมอไซคัสหรือเฮเทอโรไชกัส
4. เลือกลักษณะของแม่ที่เป็นลักษณะเดียวกับที่เลือกจากพ่อ จากลักษณะที่กำหนดให้
เพียง 1 ลักษณะ ดังนี้
4.1 หัวกลมที่มีจีโนไทป์เป็นฮอมอไซคัส
4.2 ตา 2 ตา ที่มีจีโนไทป์เป็นเฮเทอโรไซคัส
4.3 ไม่มีรูจมูก
4.4 เขา 2 เขา ที่มีจีโนไทป์เป็นฮอมอไซคัส
4.5 ขา 2 ขา
4.6 แขน 4 แขน ที่มีจีโนไทป์เป็นเฮเทอโรไซคัส
4.7 ไม่มีฟัน
เขียนจีโนไทป์ของแม่จากลักษณะที่เลือกไว้
5. นำพ่อมาผสมพันธุ์กับแม่ แล้วเขียนแผนภาพเพื่อหาอัตราส่วนของจีโนไทป์และ
ฟีโนไทป์ของลักษณะดังกล่าวในลูกที่เกิดขึ้น
คำถามท้ายกิจกรรม

1. จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของแต่ละลักษณะเป็นอย่างไร
2. สิ่งใดกำหนดฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดในแต่ละลักษณะ
3. เมื่อนำพ่อมาผสมพันธุ์กับแม่ ลูกที่เกิดขึ้นมีอัตราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์เป็นอย่างไร
4. จากกิจกรรม สรุปได้ว่าอย่างไร
แบบบันทึกการค้นคว้ากิจกรรมที่ 2.4 จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร

ชื่อ-นามสกุล..........................................................................................ชัน้ .................เลขที่...........กลุม่ ที่............

ลักษณะของสัตว์ประหลาดหรือฟีโนไทป์ทไี่ ด้จากการโยนเหรียญบาท

ลักษณะ ด้านของเหรียญทีโ่ ยนได้ จีโนไทป์ ฟีโนไทป์

ลักษณะของหัว
จำนวนของตา
การมีรูจมูก/ไม่มรี จู มูก
จำนวนเขา
จำนวนขา
จำนวนแขน
การมีฟนั /ไม่มฟี นั

 เมือ่ นำฟีโนไทป์ของแต่ละลักษณะมาวาดเป็นสัตว์ประหลาด จะได้ภาพดังตัวอย่าง

 อธิบายแต่ละลักษณะของแม่ จะมีจโี นไทป์ดงั นี้

………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………….
 เขียนแผนผังการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม

พ่อ แม่

จีโนไทป์ของพ่อและแม่

เซลล์สบื พันธุ์

จีโนไทป์ของลูก (F1)

ฟีโนไทป์ที่แสดงออกมา ....................... ....................... ....................... .......................

ดังนัน้ รุน่ ลูก (F1) จะมี ................ลักษณะ คือ..........................................................................

จีโนไทป์รนุ่ ลูก (F1) คือ ................................................................................................................
ในอัตราส่วนเท่ากับ ................................................................................................................
 แนวทางการบันทึกการค้นคว้ากิจกรมที่ 2.4 จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร

ลักษณะของสัตว์ประหลาดหรือฟีโนไทป์ทไี่ ด้จากการโยนเหรียญบาท

ลักษณะ ด้านของเหรียญทีโ่ ยนได้ จีโนไทป์ ฟีโนไทป์

ลักษณะของหัว ก้อย-ก้อย aa หัวสี่เหลี่ยม
จำนวนของตา ก้อย-ก้อย bb 1 ตา
การมีรูจมูก/ไม่มรี จู มูก หัว-ก้อย Cc มีรูจมูก
จำนวนเขา หัว-หัว DD 2 เขา
จำนวนขา หัว-ก้อย Ee 3 ขา
จำนวนแขน ก้อย-ก้อย ff 2 แขน
การมีฟนั /ไม่มฟี นั หัว-หัว GG มีฟัน

 เมือ่ นำฟีโนไทป์ของแต่ละลักษณะมาวาดเป็นสัตว์ประหลาด จะได้ภาพดังตัวอย่าง

 อธิบายแต่ละลักษณะของแม่ จะมีจโี นไทป์ดงั นี้

1. หัวกลมที่มีจีโนไทป์เป็นฮอมอไซกัส จีโนไทป์ คือ AA
2. ตา 2 ตา ที่มีจีโนไทป์เป็นเฮเทอโรไซกัส จีโนไทป์ คือ Bb
3. ไม่มีรูจมูก จีโนไทป์ คือ cc
4. เขา 2 เขาที่มีจีโนไทป์เป็นฮอมอไซกัส จีโนไทป์ คือ DD
5. ขา 2 ขา จีโนไทป์ คือ ee
6. แขน 4 แขนที่มีจีโนไทป์เป็นเฮเทอโรไซกัส จีโนไทป์ คือ Ff
7. ไม่มีฟัน จี โนไทป์ คือ gg
 เขียนแผนผังการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม

เลือกพ่อที่มีขา 3 ขาซึ่งมีจีโนไทป์ Ee และแม่ซึ่งมีลักษณะเดียวกับพ่อคือจำนวนขา จากโจทย์กำหนดให้

แม่มีขา 2 ขา มีจีโนไทป์ ee แล้วนำมาผสมพันธุ์กัน ลูกที่เกิดจะเป็นไปตามแผนภาพ

พ่อ แม่

จีโนไทป์ของพ่อและแม่ Ee ee

เซลล์สบื พันธุ์
E e e e

จีโนไทป์ของลูก (F1)

Ee Ee ee ee
ฟีโนไทป์ที่แสดงออกมา ขา 3 ขา .......................
....................... ขา 3 ขา .......................
ขา 2 ขา .......................
ขา 2 ขา

ดังนัน้ รุน่ ลูก (F1) จะมี 2

................ลั ขา 3 ขา และ ขา 2 ขา
กษณะ คือ..........................................................................
จีโนไทป์รนุ่ ลูก (F1) คือ Ee และ ee
................................................................................................................
1 : 1 หรือ 50 : 50
ในอัตราส่วนเท่ากับ ................................................................................................................
 เฉลยใบกิจกรรมที่ 2.4 จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดเป็นอย่างไร

เฉลยคำถามท้ายกิจกรรม

1. จีโนไทป์และฟีโนไทป์ของแต่ละลักษณะเป็นอย่างไร
แนวคำตอบ ตอบตามผลการทดลองของแต่ละกลุ่ม ซึ่งขึ้นอยู่กับการโยนเหรียญบาททั้งสองเหรียญว่า
จะออกด้านใด เช่น ลักษณะของหัว ถ้าโยนได้เหรียญด้านหัว -หัว หรือด้านหัว-ก้อย จะมีจีโนไทป์เป็น AA หรือ
Aa ตามลำดับ ซึ่งจะมีฟีโนไทป์เป็นหัวกลม แต่ถ้าโยนได้เหรียญด้านก้อย-ก้อยก็จะมีจีโนไทป์เป็น aa ซึ่งจะมี
ฟีโนไทป์เป็นหัวสี่เหลี่ยม

2. สิง่ ใดกำหนดฟีโนไทป์ของสัตว์ประหลาดในแต่ละลักษณะ
แนวคำตอบ จีโนไทป์ของแต่ละลักษณะ

3. เมือ่ นำพ่อมาผสมพันธุก์ บั แม่ ลูกทีเ่ กิดขึน้ มีอตั ราส่วนการเกิดจีโนไทป์และฟีโนไทป์เป็นอย่างไร

แนวคำตอบ คำตอบขึ้นอยู่กับจีโนไทป์ของพ่อและแม่ที่เลือกมาผสมพันธุ์ เช่น ถ้าพ่อมีจีโนไทป์ Ee และ
แม่มีจีโนไทป์ ee จีโนไทป์ของลูก คือ Ee และ ee ในอัตราส่วน 1 : 1 และมีฟีโนไทป์คือมีขา 3 ขากับมีขา 2 ขา
ในอัตราส่วนระหว่างมีขา 3 ขากับมีขา 2 ขาเท่ากับ 1 : 1

4. จากกิจกรรมนี้ สรุปได้วา่ อย่างไร

แนวคำตอบ การเข้าคู่กันของแอลลีลทำให้เกิดจีโนไทป์แบบต่าง ๆ ที่กำหนดลักษณะที่แสดงออกหรือ
ฟีโนไทป์ที่แตกต่างกัน เป็นผลให้สัตว์ประหลาดมีลักษณะแตกต่างกัน การเขียนแผนภาพการผสมพันธุ์จะทำให้
สามารถหาอัตราส่วนจีโนไทป์และฟีโนไทป์ของลูกได้