Roxas Avenue, Roxas City, Capiz 5800 GRADUATE SCHOOL – MAT
MA. CINDY A. MALICUDIO Prof. MARIBEL BUENAVIDES
Taga-ulat Propesora
Filipino 414
ANG PINAG-UGATAN NG TULA
KASAYSAYAN Sa dahon ng kasaysayan ay madudulang ang pinag-ugatang karunungan ng mga tao noong unang panahon. Ang kalawakan ng papawirin, ang kagandahan ng paligid, ang mapangaraping guni-guni at mga damdaming namimiyapis sa bawat makata ay para-parang bagay na nakatawag pansin sa kanila para lagumin ang kagandaha’t kariktan ng mga bagay na ito. Sa katotohanang iyan na siyang tanging kayamanan ng makata ay nagawa iyang buuin ang panginorin at lumikha ng sarili niyang sagimsim. Dahil dito, nagsimula siyang kumatha-katha, bumigkas-bigkas at humabi-habi ng mga salita’t pariralang may tono, sintunog o tugma, may dalit at indayog, may lundo at aliw-iw na sukat makakaaliw sa pandinig ng balanang sa kanya’y nakaririnig. Sa kaubud-uburan ng mapangaraping guniguni at mayaman niyang diwa ay nagawa niyang magtala ng mga kaisipan na ang tanging kadluan niya ay ang kalikasan, ang dagat, ang hangin, ang ulan ang kaparangan, ang mga bangin at ang mga luntiang mga dahon na nasa kaniyang paligid. Malayang naabot ng kanyang mga mata, nadarama ngunit hindi mailagay sa mga palad para salatin datapwa’t naroon ang diwa at kahulugan. Ang pagiging makata ay taal sa tao. Ito ay nag-uugat sa isang pambihirang kahiwagaan na dili iba’t sila lamang ang nakatatarok. Ang kapangyarihan ng sining na ito ay sadyang ang damdamin lamang ang siyang makadarama at makapagpapaliwanag.
PANULAAN BAGO DUMATING
ANG MGA KASTILA Alinsunod pa rin sa kasaysayan, ang panulaan ay nag-uugat at sumibol sa kamalayan ng ating mga ninuno noong panahong hindi pa man nakadaong ang barko ng mga Kastila sa ating lupain. Maipalalagay na ang panulaan ay kasabay na sumilang sa kapuluan noong mamalasak ang panitikang salindila at bukambibig na sinasabing matandang panitikang Pilipino o ang katutubong Panitikan. Dito nakilala ang bugtong, talinghaga at palaisipan na sa dahilan ngang taglay ng mga ito ang sintunog o tugma ay maipapalagay na unang anyo ng tulang tagalog.
Sanggunian: SULYAP SA PANULAANG FILIPINO pahina 50-51