FILAMER CHRISTIAN UNIVERSITY

AUTONOMOUS STATUS- CHED

GRADUATE SCHOOL
Roxas Avenue, Roxas City 5800
Tel. (036) 6212-317 Fax No. (036) 6213-075
fcugraduateschool2000@yahoo.com.ph

MAT-FILIPINO
FIL 416 – Maunlad na Retorika

NERE MAE B. SABADO GNG. MELODY BLANCE

Tagapag-ulat Propesora

Komposisyon – ang pinakapayak na paraan ng pagsulat ng mga natatanging karanasan,

pagbibigay ng interpretasyon sa mga pangyayari o sa kapaligiran at puna sa mga nabasang akda
o napanood na pagtatanghal.
Talata – ang komposisyon ay binubuo ng mga talata. Ang talata ay binubuo ng isang
pangungusap o lipon ng mga pangungusap na naglalahad ng isang bahagi ng buong pagkukuro,
palagay o paksang-diwa.
Haba ng Talata at Komposisyon

 Ang haba ng talata at komposisyon ay naaayon sa dami ng tatalakayin ukol sa kaisipang

dapat ihiwalay sa iba bagama’t ang mga ito ay magkakaugnay. Kung gayon maaaring
maikli at maaari ring mahaba ang talata o komposisyon. Sa isang ideyal na larawan ng
talatabinubuo ito ng lima hanggang pitong mga pangungusap.
 Sa komposisyon, teknikal na pagsulat at pagsulat sa online ang haba ng talata ay
tumutukoy sa bilang ng mga pangungusap sa isang talata at ang bilang ng mga salita sa
mga pangungusap na iyon.
 Walang hanay o tamang haba para sa isang talata ang mga kombensiyon tungkol sa
angkop na haba ay nag-iiba mula sa isang paraan ng pagsulat sa iba at umaasa sa iba’t
ibang mga kadahilanan, kabilang ang daluyan, paksa, madla at layunin.
Mga Halimbawa at Obserbasyon

 Ang haba ng talata, tulad ng haba ng pangungusap ay magbibigay sa isang sanaysay ng

isang uri ng ritmo na maaaring pakiramdaman ng mga mambabasa ngunit mahirap itong
pag-usapan. Ang isang maikling talata ay maaaring maging tamang uri ng pause sa
sumusunod sa isang mahaba at kumplikadong isa. Ang isang serye ng mga talata tungkol
sa parehong haba ay maaaring magbigay sa mambabasa ng isang napaka-kasiya-siyang
pakiramdam ng balance at proporsyon . ( Diana Hacker at Betty Penshaw )
 Parehong Haba sa mga Sanaysay – walang itinakdang patakaran tungkol sa haba ng
talata mahaba o maikli ang mga ito bagaman dapat tandan na ang pinakamaikli at
mahaba ay bihira at dapat mong pangalagaan ang kanilang paggamit. Ang mahusay na
gumagana ay kadalasan ay isang timpla ng mas mahaba at mas maikli ang mga talata sa
loob ng gitnang saklaw. Layunin na mag-iba ang haba sa halip na maghanap ng isang
hanay ng pormula. Ang talata na maglalaman ng 150 na salita ay maaaring tungkol sa
average para sa kung ano ang pinakamadalas na gagamitin sa isang sanaysay. ( Jacquelin
Connelly at Patrick Forsyth )

Kaisipang nasa Talata

1. Panuto – ang panuto ay mga tagubilin , gabay o direksyon sa pagsasagawa ng mga
Gawain.

Halimbawa:
Bilugan ang mga titik ng tamang sagot.
Isulat ang T kung tama ang mga pangungusap at M naman kung mali.

2. Pagsalungat – ito ay pahayag na nangangahulugan ng pagtanggi,

pagtaliwas,pagtutol,pagkontra sa isang pahayag o ideya.

Halimbawa:
Kung sino ang gumawa ng batas, siya ang unang lumabag.
Ang kanyang kagandahan ay nasa kanyang kapangitan.

3. Sanhi – ang sanhi ay tumutukoy sa pinagmulan o dahilan ng isang pangyayari.

Halimbawa:
Magdamag tumahol nang tumahol ang aso kaya hindi nakatulog ng maayos si Gino.