Konu Özeti: Ağırlık Ve Kütle Merkezi

KONU ÖZETİ Ağırlık ve Kütle Merkezi
ğırlık Merkezi konusuna geçmeden önce paralel

A Bir kalasın farklı noktalarına uygulanılan aynı yönlü
kuvvetlerin bileşkesi nasıl bulunur önce bunu öğ- paralel iki kuvvetin bileşkesi kuvvetler arasında bü-
renelim. yük olan kuvvete daha yakın bir noktadadır. Bileşke-
Niye mi böyle yapıyoruz.....! nin şiddeti bu iki kuvvetin toplamı kadardır.
) Ağırlık Merkezi sorularının çözümünde özellikle

1
çok karmaşık olan tiplerde bu mantık, çözümü olduk-
ça pratikleştiriyor.
2) Ben öyle istiyorum :) Kalasa aynı yönlü, ikiden fazla kuvvet uygulanı-
yorsa bileşkenin yerini bulmak için
Toplam Moment
1) AYNI YÖNLÜ PARALEL KUVVETLERİN X = bağıntısı kullanılabilir.
Toplam Kuvvet
BİLEŞKESİ
u bağıntıyı kullanabilmek için Moment almak gere-
B
Aynı yönlü parelel kuvvetlerin bileşkesinin bulunma- kecektir. Momenti çubuğun sol ucuna göre almamız
sı mantığını aşağıdaki sorular üzerinden açıklayalım. menfaatimize olacaktır.
SORU 1
SORU 2
L
A B C D E F G
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI
F1 F2
F 2F 3F 4F
Şekildeki kalasa uygulanan kuvvetlerin bileşke
(uygulama) noktası neresidir?
Eşit bölmeli kalasa şekildeki gibi uygulanılan dört
kuvvetin bileşke noktası neresidir?
ÇÖZÜM 1
F1 > F2 ⇒ Bileşke kuvvet F1 kuvvetine daha yakın bir

ÇÖZÜM 2
noktada ve onunla aynı yönde olur.
Soruda ikiden fazla kuvvet olduğundan
O
X = Toplam Moment esprisini kullanalım.
x L–x Toplam Kuvvet
Momenti sol uca (A noktasına) göre alalım.

F1 R=F1+F2 F2
2F ⋅ 2 + 3F ⋅ 4 + 4F ⋅ 6 40F
noktasına göre moment alabilirsiniz.
O X = = =4
F + 2F + 3F + 4F 10F
F1 . X = F2 . (L–X)
noktasından itibaren X = 4 birim ilerlediğimizde
A
F2 > F1 ⇒ Bileşke kuvveti F2 kuvvetine daha yakın bir kuvvetlerin bileşke noktasının E noktası olduğu görü-
noktada ve onunla aynı yönde olur. lür.
O
L–x x
2) ZIT YÖNLÜ PARALEL KUVVETLERİN

F1 F2 BİLEŞKESİ
noktasına göre moment alabilirsiniz.

O Zıt yönlü parelel kuvvetlerin bileşkesinin bulunması
F1 . (L – X) = F2 . X mantığını yan sayfadaki sorular üzerinden açıklayalım.
139
SORU 3 Kalasa zıt yönlü, ikiden fazla kuvvet uygulanıyor-

sa bileşkenin yerini bulmak için
F2 Toplam Moment
X = bağıntısı kullanılabilir.
Toplam Kuvvet
u bağıntıyı kullanabilmek için moment almak gere-

B
kecektir. Momenti çubuğun sol ucuna göre almamız
menfaatimize olacaktır.
F1 SORU 4
ekildeki kalasa uygulanan kuvvetlerin bileşke
Ş
(uygulama) noktası neresidir? 2F 3F
ÇÖZÜM 3
A C D F G
F1 > F2 ⇒ Bileşke kuvvet F1 kuvvetine daha yakın B E
bir noktada onunla aynı yönde ve kuvvetlerin dışın-
da olur.
F2
F 4F 2F
şit bölmeli kalasa şekildeki gibi uygulanılan dört
E
O x L kuvvetin bileşke noktası neresidir?
ÇÖZÜM 4
F1 Momenti A noktasına göre alalım.
R = F1 – F2

noktasına göre moment alabilriz.
O Toplam Moment
X=
F1 . X = F2 . (L+X) Toplam Kuvvet
4F ⋅ 3 + 2F ⋅ 6 − 2F ⋅ 1 − 3F ⋅ 4

F + 4F + 2F − 2F − 3F
F2 > F1 ⇒ Bileşke kuvvet F2 kuvvetine daha yakın
10F
bir noktada onunla aynı yönde ve kuvvetlerin dışın- X= =5
da olur. 2F
R= F2– F1
F2 noktasından itibaren X = 5 birim ilerlediğimizde
A
kuvvetlerin bileşke noktasının F noktası olduğu görü-
lür.
L
x O
AĞIRLIK MERKEZİ
F1
Bir cismin moleküllerine etki eden yerçekimi kuvvet-
noktasına göre moment alabilriz.
O lerinin bileşkesinin uygulama noktasına ağırlık mer-
F1 . (L+X) = F2 . X kezi denir.
Ağırlık merkezi fizikte ve mühendislik hesaplarında

Bir kalasın farklı noktalarına uygulanılan zıt yönlü pa- işlemlerin basitleştirilmesi için yaygın olarak kullanılır.
ralel iki kuvvetin bileşkesi kuvvetlerin dışında büyük
olan kuvvete daha yakın bir noktada olur. Bileşkenin Sistemlerde ağırlık dağılımı, ağırlık merkezi etrafın-
şiddeti bu iki kuvvetin farkı kadardır. da dengelenir.
140
Ağırlık merkezinin yeri sistemlerin denge durumunu Homojen Madde :

doğrudan etkileyen bir faktördür. Her yerinde aynı özelliği gösteren maddeye homojen
Bunu örnekler üzerinde ifade edelim. madde denir.
Kalınlığı her yerinde aynı olan bir çubuk için türdeş
C veya homojen çubuk deniyorsa bize verilen mesaj
B şudur.
A Bu çubuğun ağırlık merkezi tam orta noktasıdır.
G
Yatay yüzey
3G
ürdeş ve özdeş küplerden oluşan şekildeki sistem

T G
dengededir. Çünkü sistemin ağırlık merkezi AB nok- Türdeş veya homojen çubuk
taları arasındadır. Bu ağırlık merkezinin doğrultusu
boşluktan geçmemektedir. Direkt zemine etki etmek-
tedir. Ağırlık merkezi boşluktan geçmediğinden sis-
tem dengededir deriz.
Sistem türdeş olmasaydı ve ağırlık merkezi BC ara-
sında olsaydı sistem dengede olamazdı. Çünkü ağır- G
lık merkezinin doğrultusu boşluktan geçmiş olacaktı. Çubuk türdeş veya homojen değildir.
Bu durumda sistemin dengesi bozulacaktı.
Sizce türdeş ve özdeş küplerden oluşan......

Düzgün eşit bölmeli, şekildeki gibi ipe bağlanmış çu-

Yatay yüzey buk dengede ise bize verilmek istenen mesaj nedir?
Mesaj şudur gençler.
bu sistem dengede midir?
1. Çubuk türdeş değildir.
Peki özdeş ve türdeş küplerden oluşan bu sistem . Çubuğun ağırlık merkezi ipe asıldığı noktanın dü-
2
Yatay tavan şeyindedir.
İp
Yatay yüzey Düzgün, eşit bölmeli kalas şekildeki gibi destek üzeri-
Dengede midir? ne konuluyor ve dengede kalıyor.
Bu soruların çözümlerini size bırakıyorum. Peki bu durum bize ne mesajı vermektedir?
Ağırlık merkezi sorularında türdeş veya homojen ifa-

delerini çok sık duyarsınız. Fizik dostları mesaj basittir.
Aralarında küçük bir nüans farklılığı olsa da bu iki ke- 1. Bu fizik adamı delirtir. :)
lime bize aynı şeyi ifade etmektedir.
2. Çubuk türdeş değildir.
Türdeş Madde : . Çubuğun ağırlık merkezi destek üzerine konulduğu
3
Aynı cins maddeden meydana gelen maddeye türdeş noktanın düşeyindedir.
madde denir.
Mesela türdeş çubuk denildiğinde, çubuğun her tara- Katı bir cismin çok küçük parçacıklarından meydana
fı aynı maddedendir denilmek istenir. geldiği düşünülürse, bu parçacıklara etkiyen yerçeki-
Yarısı tahta, yarısı demir olan bir çubuğa türdeş çu- mi kuvveti, yani parçacıkların ağırlık kuvvetleri paralel
buk denemez. ve aynı yönlü olur.
141
Ağırlık kuvvetlerinin şiddetleri belirlenirken, türdeş çu-

buk için uzunluklar arasındaki oran, levha için alanlar
arasındaki oran, küre, silindir, prizma gibi cisimlerde
ise hacimler arasındaki oran kullanılabilir.
G3
4m 4m
Türdeş çubuk
G1 G7 G= 8m
G2 G5
G4
G6 a
b
Bu kuvvetlerin bileşkesi cismin ağırlık kuvvetini, bi- a a

leşke kuvvetin uygulama noktası ise, cismin ağırlık
merkezini verir.
Telden
yapılmışsa
Düzgün türdeş bir çubuğun ağırlık merkezini bulmak ağırlık çevre G = 4a G = 2a + 2b
kolay. Biliyorum arkadaş sadede gel dediğinizi duyar cinsinden yazılır.
gibiyim.
Levhadan
yapılmışsa G = a2 G=a.b
akin ağırlık merkezi soruları genellikle bir kaç ge-
L
ometrik şekilli sistemleri içermektedir. Çok şekilden ağırlık alan
cinsinden yazılır.
oluşan sistemlerin ağırlık merkezi bulunurken, şekil-

lerin ağırlık merkezlerinin bileşkesi alınmalıdır.
Çember Daire Küre
Peki o zaman zurnanın zırt dediği noktaya geliyoruz.
r r r
ençler benden söylemesi
G
Karışık sistemlerin ağırlık merkezini bulurken aşağı-
da ifade ettiğim 5 aşamayı takip edin. 5 aşama so-
nunda sorunun çözümünü bulmuş olmalısınız. 2 4 3
Bulamadıysanız panik yapmayın. Anlattıklarımı bir G
 2
=πr G
=r
π G = πr
3

kere daha alıcı bir gözle okuyun. Çemberin içi Daire içi Kürenin içi
boş olduğundan dolu olduğundan üç boyutlu
ağırlık çevre ağırlık alan olduğundan
cinsinden cinsinden
İşte o 5 aşama..... ağırlık hacim
tanımlandı. tanımlandı. cinsinden
. Önce sistemi geometrik parçalara bölün. Üçgen,
1 tanımlandı.
daire, kare, silindir sistemde ne varsa hepsini önce o
karışık soru içinde görmeye çalışın.
Yarım Yarım Yarım
çember daire küre
. Sonra, o böldüğünüz parçaların (geometrik sistem-
2
lerin) ağırlık merkezi vektörlerinin yönünü, türdeş ise
geometrik ortalarına, değilse soruda belirtilen yere r r r
işaretleyiniz. x x x
Valla buraya kadar yaptıysanız soru yarılanmış de-
mektir gençler. Hadi biraz daha gayret az kaldı. r r r
. Şimdi işaretlediğimiz ağırlık merkezi vektörlerinin

3
sayısal değerlerini yazmalıyız.
Ama nasıl... Soruda ağırlık namına hiçbirşey yok 2r 4r 3r
x= x= x=
dimi... Panik yok fizik dostları... π 3π 8
Soruyu veren Allah çözümü de verir.
142
Türdeş silindirin ağırlık merkezi geometrik orta nokta-

sıdır. Silindir üç boyutlu olduğundan ağırlık merkezi- G1 = π r 2
nin sayısal değeri hacim cinsinden alınabilir. K
h L M
r r 2r r r
r
2 2
G 2 = π(2r) G 3 = πr
K dairesel levhasından L dairesel kısmı şekildeki gibi

G = π r2h kesilip M gibi yapıştırılıyor.
Üçgen şeklinde yapılmış bir sistem, türdeş metal, ya parçasından hiç parça çıkarılmamış gibi düşüne-
K
da türdeş karton gibi bir şeyden yapılmış yani içi dolu rek ağırlık merkezi vektörünü aşağı yönde gösterdik.
olan bir sistem ise, ağırlık merkezinin yeri kenarortay-
Eklenen M parçasınında ağırlık merkezi vektörünü
ların kesim noktası olarak bulunur.
aşağı yönde gösterdik.
ıkarılan L parçasının ağırlık merkezi vektörünü ise

Ç
2x yukarı yönde gösterdik. Parçalar daire olduğundan
ağırlık merkezinin değerini alan olarak aldık. Şimdi
z y
sıra öldürücü vuruşumuzu yapmaya geldi. Zıt yönlü
paralel kuvvetlerin bileşkesi mantığını kullanarak sis-
2y 2z
temin ağırlık merkezini bulmamız artık an meselesi.
x
P
Üçgen şeklinde yapılmış sistem türdeş tellerden ya-
pılmış ise yani içi boş ise, ağırlık merkezinin yeri her πr 2 = P kabul ettik.
telin ağırlık merkezi orta noktalarından işaretlenip,
bunların bileşkeleri alınmak süretiyle bulunur. 3r
Yani telden yapılmış bu üçgenin ağırlık merkezinin r






yerini bulurken kesinlikle kenarortayların kesim nok- O r 2r

tasını almayın.
4P
G2 P
G1
G3 Ağırlık merkezi
O noktasına göre moment alalım
4P ⋅ r + P ⋅ 4r
= 2r
G1 G2 + G3 4P + P − P
4. Sistemden parça çıkarılıyor ya da ekleniyorsa çı- üm bu ekleme ve çıkarma operasyonları sonucunda

T
karılan parçanın ağırlık merkezi vektörü yukarı yön- ağırlık merkezi, K'nın ilk ağırlık merkezine göre r ka-
de, eklenen parça aşağı yönde çizilir. dar sağa kaymış.
143
PRATİK YOL 7r
x= −r =
5r
2 2
L cm uzunluğundaki düzgün türdeş bir çubuğun Sistemin ağırlık merkezi K'nın ağırlık merkezine göre
ucundan x cm kadar kısmı (mavi renkli kısım) kesi- 5r
lip hemen aynı taraftan çubuğun üzerine katlanırsa kadar sağa kaymış.
2
ağırlık merkezi
(Katlanan Kısmın Uzunluğu)

2 PRATİK YOL
kadar kayar.
Çubuğun Toplam Uzunluğu
Uzun türdeş bir telin ucundan x kadar uzunluğunda
bir parça kesilip atıldığında, telin uzunluğu ne olur-
L L
x
2 2 sa olsun ağırlık merkezi ∆x = kadar yer değiştirir.
2
x
x
G
Z ∆x
x2
Z= (Ağırlık merkezini kayma miktarı) 
L
G′
x
∆x =
2
PRATİK YOL
ir çemberin çapı doğrultusunda sağ ve soluna iki

B PRATİK YOL
çember yapıştırılır ise, oluşan yeni sistemin ağırlık
merkezi yapıştırılan büyük çember tarafına doğru ka-
yar. K
Ne kadar mı kayar ?
L M
Uzun iş değil mi?
Normal metodu kullanırsanız evet uzun iş. Lakin bu r r O 2r r r
soru için basit bir meteodla hatta hiç işlem yapmadan







x
kafadan işlem yaparak sorunun üstesinden gelebilir-
siniz.
Yapıştırılan çemberlerin yarıçaplarını çıkarın.
Evet hepsi bu kadar ÇIKARIN: K dairesel levhasının içinden, L dairesel levhası çı-
Ağırlık merkezi yapıştırılan çemberlerin yarıçapları- karılıp M konumuna yapışıtırılıyor. Soruda sistemin
nın farkı kadar büyük çember tarafına doğru kayar. ağırlık merkezi ne kadar yerdeğiştirir ( ∆x) diyorsa
Yalnız bu mantığı sadece yapıştırılan çemberler için bunu bulmanın bir yolu daha var. Hemde ne yol. Tam
kullanın. Gidip her soruda kullanmaya kalkmayın. pratik. Bayılacaksınız.
Adamı
öğrettiğine pişman etmeyin.
K PL 2
π

2
2r K π ⋅ (2r)

M dairesinden L dairesi çıkarılıp, M gibi yan tarafa ya-
K
pıştırıldığında sistemin ağırlık merkezi r kadar sağ ta-
K rafa kayar.
L 7r 7r Nasıl müthiş pratik değil mi?
r 2r 2r 2 2
Pçıkarılan : Çıkarılan parçanın ağırlığı (alan cinsinden)
Pilkdurum : Sistemin ilk durumunun ağırlığı (alan cinsin-

den)
x x : Çıkarılan parçanın ağırlık merkezinin yer değiştir-
mesi
144
PRATİK YOL 5. Yönlerini ve ağırlık merkezi değerlerini yazdığımız

vektörlerin paralel kuvvetlerin bileşkesi mantığı kulla-
nılarak bileşkesi alınır.
Ağırlığı G olan levhanın, G′ parçasını (mor renkli) ke-
Bulunan bu bileşke sistemin ağırlık merkezi olacaktır.
sip 1 numaralı konumdan 2 numaralı konuma x kadar
Hayırlı uğurlu olsun.
yol aldırarak getirdiğimizde, levhanın ilk ağırlık mer-
kezi O'dan O′ ne ∆x kadar kaymış olsun.
G
G′
O O′









1 ∆x 2
x
G′
∆x = ⋅x
G
PRATİK YOL
KÜTLE MERKEZİ
Ağırlığı G olan levhadan, ağırlık merkezinden (O nok-
tası) x kadar uzaklıktaki G′ ağırlıklı parça (mor renkli) Kütle merkezinin bulunması, ağırlık merkezini bulun-
kesilip atılıyor ve ağırlık merkezi ∆x kadar kayarak ması ile aynı mantığı taşır.
O′ ne geliyor. Sonuçta bu iki kavram hemen hemen eş anlamlı fizik-
sel ifadelerdir.
G′ G
Kütle merkezinin soruları genellikle kareli sistemler-

O O′ de verilir. Olayın formül boyutu vardır. Lakin sorula-
∆x rın soruluş tarzı pek de formülü kullanmaya gerek bı-
rakmamaktadır.
x
unu neden söyledim.
B
G′ Kütle merkezi sorularına bakılırsa genellikle iki kütle-
∆x = ⋅x
G − G′ nin kütle merkezi aralarındaki karesel uzaklığa bakı-
larak hemencik bulunabilecek tarzdadır.
Şayet soruyu yazan benim gibi cins biri ise formülü
kullanmaktan başka çare kalmayacaktır.
PRATİK YOL
m
Bir sistemde levhanın herhangi bir parçası kesilip baş-
ka bir noktaya taşımak için izlenen yol her ne ise, lev-
hanın ilk ağırlık merkezide aynı yolu izleyerek kayar.
3 4m
1 K
O 8m
3m
L
K
4m
Ağırlık merkezi O noktası olan levhanın K parçası rneğin bu üç kütlenin kütle merkezini bulmak için
Ö
eğrisel bir yol izleyerek, şekildeki gibi 1. konumdan formül kullanmak tam bir çılgınlık olur. 3m ile m'in küt-
2. konuma getirilmiştir. Bu durumda levhanın ağırlık le merkezi 4m olarak K noktasında. Oluşan bu 4m ile
merkezi (O noktası) aynı eğrisel yolu izleyerek 3 nu- sorudaki 4m'in kütle merkezi 8m olarak L noktasında
maralı konuma gelmiştir. olur.
145
Bazen de öyle bir soru çıkar ki kütleler arasında ilişki KÜTLE MERKEZİ İLE AĞIRLIK MERKEZİ
kurulamaz. İşte o zaman formülü kullanmaktan başka
çare kalmaz.
AYNI KAVRAMLAR MIDIR?
ünlük yaşamda, mekanik sistemlerle ilgili birçok
G
problemi çözerken sistemi noktasal bir parçacık gibi
düşünmek bize kolaylık sağlar.
ekanik bir sistem boyutları ne olursa olsun sistemin

M
tüm kütlesi bir noktada toplanmış gibi hareket eder.
Bu noktaya sistemin kütle merkezi denir.

Katı cismin, sürekli bir kütle dağılımı olduğundan, bu
cismin her bir küçük parçası yerçekimi kuvveti etkisin-
y dedir.
m1
iribrine paralel bu kuvvetlerin bileşkesi ağırlık mer-
B
m2 kezini verir.
m3
m7 m4 erçekimi ivmesi, bütün kütle boyunca sabitse ağır-

Y
x lık merkezi kütle merkeziyle çakışır yani aynı noktada
m6 oluşurlar.
m5 erçekimi ivmesi olmadığı durumlarda kütle merke-

Y
zinden söz edilebilir fakat ağırlık merkezinden söz

edilemez.
ani kütle merkeziyle ağırlık merkezi kesinlikle aynı

Y
kavramlardır denilemez.
erin merkezinde yerçekimi ivmesi büyük olduğunu

Y
düşündüğümüzde her katı özdeş ve türdeş olan bir
gökdelenin kütle merkezi tam ortada olur fakat ağırlık
merkezi tam ortasında olmaz.
lt katlara inildikçe yer yüzeyine yaklaşıldığından yer-

A
x eksenine göre toplam moment çekimi ivmesi artar dolayısıyla bu noktaların ağırlık
x=
Toplam kütle değerleri de artar.
m ⋅ ( − 2) + m ⋅ 0 + m ⋅ 3 + m ⋅ 4 + m ⋅ 3 + m ⋅ ( − 2) + m ⋅ ( −1)
1 2 3 4 5 6 7
x=
m +m +m +m +m +m +m
1 2 3 4 5 6 7
Alt katlarda ağırlık değeri daha büyük olduğundan

gökdelenin ağırlık merkezi ortasında değil alt katlara
daha yakın bir noktada olur.
y eksenine göre toplam moment

y=
Toplam kütle Gökdelenin
kütle merkezi
Gökdelenin
ağırlık merkezi
m ⋅ 4 + m ⋅ 3 + m ⋅ 2 + m ⋅ 0 + m ⋅ ( − 2) + m ⋅ ( −1) + m ⋅ 0
y= 1 2 3 4 5 6 7
m +m +m +m +m +m +m
1 2 3 4 5 6 7
Buradan kütlelerin kütle merkezinin (x, y) koordinat-

ları tespit edilir.
146
TEST 1 Ağırlık ve Kütle Merkezi
1. 3.
Ağırlığı önemsenmeyen eş bölmeli şekildeki çubuk

kuvvetlerle dengelenmiştir.
Üçgen levha şekillerdeki gibi asıldığında dengede
kalabilmektedir. Buna göre çubuk nereden asılırsa yatay konu-
munu bozmaz?
Buna göre levhanın ağırlık merkezi neresidir?
A) K B) K-L arası C) L A) K B) K-L arası C) L
D) L-M arası E) M D) L-M arası E) M-N arası
4.
P düzlemi içinde şekildeki gibi bükülmüş düz-

2.
gün ve türdeş telin kütle merkezi nerededir?
A) K noktasında
B) KL uzunluğunun orta noktasında

Ağırlığı önemsenmeyen eş bölmeli şekildeki
çubuğa etkiyen kuvvetlerin bileşkesi aşağıda- C) L noktasında
kilerden hangisidir?
D) LM uzunluğunun orta noktasında
A) K B) K-L arası C) M
E) M noktasında
D) M-N arası E) N (2001 / ÖSS)
147
5. 8.
Aynı maddeden yapılmış şekildeki düzgün ho-

mojen dairelerin ağırlık merkezi, O noktasına
kaç r uzaklığındadır?
(3r ve 2r dairelerin yarıçapıdır.)
Özdeş karelerden oluşan düzgün türdeş levhanın

19 20 13 3
A) B) C) D) E) 2 taralı kısımları çıkarılıyor.
13 13 19 2
Bunlarla beraber aşağıdaki parçalardan hangi-
leri ayrı ayrı çıkarıldığında denge bozulmaz?
I. K ve L
II. M ve N
III. K ve N
IV. L ve M
A) Yalnız I B) I ve II C) II, III ve IV
D) I ve IV E) Hepsi
6.
Aynı maddeden yapılmış r ve 2r yarıçaplı şekil-

deki düzgün türdeş çemberlerin ağırlık merkezi
O noktasına ne kadar uzaklıktadır?
A) r B) 1,5r C) 2r D) 2,5r E) 3r
9.
7.
|DF|=|EF|
Şekildeki türdeş üçgen levhanın B ve C noktaları
Şekildeki düzgün türdeş levhanın ağırlık mer-
bulundukları kenarların orta noktalarıdır.
kezi O noktasıdır. Taralı parçalarla birlikte han-
gi parçalar çıkarıldığında ağırlık merkezi yine O ADE üçgeninin, ABC üçgen kısmı kesilip atıldı-
noktası olur? ğında yeni ağırlık merkezinin F noktasına uzak-
(Kareler özdeştir.) lığı kaç cm olur?
(|AF| = 6 cm)
A) M ve N B) K ve L C) S ve T 1 2 4 5
A) B) C) 1 D) E)
D) K ve N E) M ve L 3 3 3 3
148
10. Aşağıdaki özdeş ve düzgün parçalardan olu- 13.
şan metal çubuklar O noktasından asıldığında
hangi şekildeki gibi dengede kalır?
(|KO| = |OL|) Eşit uzunluktaki, sırasıyla 3m, m, 2m ve 4m küt-
leli yapışık düzgün türdeş çubuklardan oluşan
A) B) C) sistemin ağırlık merkezi aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) K B) K-L arası C) L
D) L-M’nin ortası E) L-M arası

D) E)
14.
11.
O1 ve O2 merkezli yarıçapları eşit d ve 2d özküt-
leli düzgün homojen iki kürenin kütle merkezi
O1’e uzaklığı kaç r 'dir?
4 2 3 1
A) B) C) 1 D) E)
Şekildeki bükülmüş düzgün türdeş metal par- 3 3 2 2
çası nereden asılırsa yatay konumu bozulmaz?
(|PN| = |ON| = |OR| = |RS| = |ST|)

(|OK| = |KL| = |LM| = |MN|)
A) N B) M-N arası C) M
D) L-M arası E) K-L arası

15. Düzgün geometriye ve özkütleye sahip, gökdelen-
ler gibi görece yüksek yapıların ağırlık merkezleri
ile kütle merkezleri arasında az da olsa bir fark var-
dır.
Bu tür düzgün ve yüksek yapılarda kütle mer-
kezi ve ağırlık merkezi ile ilgili;
I. Kütle ve ağırlık merkezleri arasındaki fark bina-
ların depreme dayanıklı olması için özellikle ta-
12.
sarlanmıştır.
II. Ağırlık merkezi, düşey olarak kütle merkezin-
den daha aşağıdadır.
III. Kütle ve ağırlık merkezleri arasındaki fark bina-
nın her noktasındaki yer çekimi ivmesinin aynı-
olmamasının bir sonucudur.
yargılarından hangileri doğrudur?
P düzlemi içinde şekildeki gibi bükülmüş düz- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
gün ve türdeş telin ağırlık merkezi neresidir?
(Kareler özdeştir.) D) II ve III E) I, II ve III
A) K B) K-L ortası C) L D)L-M ortası E) M 2017 LYS

149
1. Düzgün türdeş ve özdeş levhalardan oluşan 4.

aşağıdaki sistemlerden hangisi şekillerdeki
gibi dengede kalabilir?
A) B) C)
Şekildeki 4m, m ve 10m kütleli aynı düzlemdedir.

D) E) Buna göre bu kütlelerin kütle merkezi neresidir?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
A) K B) L C) M
D) N-M arası E) L-M arası

2.
Aynı maddeden yapışmış şekilde çember ve tel

parçalarından kurulu sistemin ağırlık merkezi
K noktasından ne kadar uzakta olur?
(π = 3 alınız)
(Çember ve tel düzgün türdeştir ve kalınlıkları eşittir.)
r 2r 6r r
A) r B) C) D) E)
2 5 5 5
5.
3.
Ağırlık merkezi X, Y, Z olan K, L, M blokları eğik

düzlemler üzerinde dengededirler.
Özdeş ve düzgün türdeş kare lego parçaların- 37o, 38o’ye çıkarıldığında blokların devrilmeleri
dan oluşan sistemlerden hangisi şekillerdeki öncelik sırasına göre nasıl olur?
gibi dengede kalabilir? (Kareler özdeştir.)
A) Yalnız 2 B) 1 ve 2 C) 2 ve 3 A) K, L, M B) K, M, L C) L, K, M
D) Hepsi E) 1 ve 3 D) L, M, K E) M, L, K
150
6. 8.
Taralı G1 ağırlıklı parça ile G2 ağırlıklı diğer par-

G
ça şekildeki gibi dengede olduğuna göre 1
G2
oranı nedir?
(Kareler eşit uzunluktadır ve düzgün türdeştir.)
1 3 1
A) 2 B) C) 1 D) E)
Aynı düzlemde bulunan şekildeki kütlelerin 2 2 4
kütle merkezi, (X,Y) koordinatları cinsinden
aşağıdakilerden hangisidir?
A) (2, –1) B) (1,2) C) (–2,1)
D) (2,1) E) (2,2)
9.
Şekildeki gibi iplerle asılmış çubuk dengededir.

T2 gerilmesi sıfır olduğuna göre,

I. T1 gerilmesinin büyüklüğü çubuğun ağırlığın-
dan küçüktür.
II. K noktası çubuğun ağırlık merkezi olabilir.
III. Çubuk homojendir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) Yalnız III
7.
10.
Aynı düzlemde bulunan üç cismin kütle merkezi K

noktasıdır.
Buna göre, M1, M2, M3 kütlelerinin büyüklükleri Düzgün homojen küp ve eşit uzunluktaki düzgün
arasındaki bağıntı aşağıdakilerden hangisidir? homojen parçalardan kurulu sistemlerden hangi-
(Kareler özdeştir.) si şekillerdeki gibi dengede kalabilir?
A) M1=M2>M3 B) M1=M2<M3 C) M1=M2=M3 A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 1 ve 3
D) M1>M2>M3 E) M3>M2>M1 D) Hepsi E) Yalnız 3

151
11. 13.
P ağırlığındaki eşit bölmeli düzgün türdeş şekildeki

gibi P, 2P, 3P ağırlıkları ile dengededir.
Buna göre çubuk nereden asılırsa dengede ka-
lır?
Şekildeki düzgün homojen daire düşey düzlemde-
A) K B) K-L arası C) L ki ip yardımıyla dengededir.
D) L-M arası E) M Eşit yarıçaplı K, L, M, N dairelerinden hangileri

aynı anda çıkarıldığında levhanın dengesi bo-
zulmaz?
A) L ve N B) L ve M C) Yalnız N
SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI D) L, M ve N E) K ve M
12. 14.
Özdeş ve düzgün türdeş küpler birbirine şekildeki

gibi yapıştırılmıştır.
Özdeş küpler birbirine yapıştırılarak şekildeki sis-
Buna göre sistem nereden asılırsa dengede ka-
tem oluşturulmaktadır.
labilir?
( |KL| = |LM| = |NP|) K, L, M, N, P parçalarından hangisi çıkarılıp sis-
tem serbest bırakılırsa yatay konumunu korur?
A) K’dan B) K-L arası C) L-M arası (Küpler düzgün türdeştir.)
D) M’den E) M-N arası A) K B) L C) M D) N E) P

152
1. 3.
Birbirine yapıştırılmış özdeş ve türdeş küpler ile K, L, M sistemlerinden, taralı özdeş ve düzgün
türdeş üçgen levha şekillerdeki gibi sürtünmeli türdeş daireler çıkarıldığında hangilerinin den-
eğik düzlemler üzerinde tutulmaktadır. gesi bozulmaz?
Buna göre sistemler serbest bırakıldığında K, (İpler karenin ve dairenin merkezinden geçmektedir.)
L, M cisimlerinden hangileri devrilmeden dura-
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M
bilir?
D) K ve L E) L ve M
A) K ve L B) K ve M C) K, L, M
D) Yalnız K E) Yalnız L
4.
2.
Şekildeki r yarıçaplı düzgün türdeş K dairesi 2r ya-

rıçaplı düzgün türdeş büyük daire içinden kesilip
Bölme aralıkları ve ağırlıkları eşit iki yamuk blok yan tarafa yapıştırılmıştır.
şekil-1 ve şekil-2'de dengededir. Buna göre yeni şeklin ağırlık merkezi O nokta-
Bloklar şekil-3'deki gibi yapıştırıldığında siste- sından kaç r uzaklığında olur?
min ağırlık merkezi neresi olur? (Noktalar dairelerin merkezidir.)
A) L-M arası B) M’de C) M-N arası 1 3 1

A) 1 B) 2 C) D) E)
D) N’de E) N-P arası 2 2 3
153
5. 8.
Yarıçapları 2r ve r, uzunlukları 2L ve 4L, yoğun-

lukları d ve 2d olan yapışık düzgün homojen si-
lindirlerin ortak ağırlık merkezleri K noktasın-
dan kaç L uzaklığındadır?
1 3 1
A) 1 B) 2 C) D) E)
2 2 3
O ucundan duvara menteşelenmiş şekildeki
düzgün homojen çubuğa duvarın uygulayaca-
ğı tepki kuvvetinin doğrultusu nereden geçer?
6. A) K’dan B) K-L arasından C) M’den
D) M-N arasından E) N’den
P düzlemi içinde şekildeki gibi bükülen düzgün

homojen telin, ağırlık merkezinin düşeyi nere-
den geçer?
(Kareler özdeştir.)
A) K’dan B) K-L arasından C) L’den
D) L-M arasından E) M’den
7.
9.
Kütleleri 2m ve m olan düzgün türdeş yarım iki
yapışık daire levha, K noktasından asıldığında
levhanın alacağı son durum aşağıdakilerden
hangisi gibi olur?
(O noktası merkezdir.)
A) B) C)
Şekildeki düzgün kapların bir kenarının uzunlukla-

rı X ve 4X iken kalınlıkları eşittir.
D) E) Musluk, dolu kabı doldurmaya başladığında sıvı
seviyesi nereye geldiğinde denge bozulur?
A) K-L arasından B) L’den C) L-M arasından
D) M’de E) M-N arasından

154
10. 13.
Şekildeki dairenin içinden K dairesi çıkarılıp L’deki

gibi yapıştırılmıştır.
Buna göre ağırlık merkezi hangi yöne doğru Aynı maddeden yapılmış ağırlıkları P, P ve 2P
kayar? olan düzgün türdeş tellerden oluşan şekildeki
(O noktası büyük dairenin merkezidir.) üçgenin ağırlık merkezi neresidir?
(Kenarortay üzerindeki aralıklar eşittir.)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) K-L arası B) L noktası C) L-M arası
D) M noktası E) M-N arası
11.
Eşit bölmelerle ayrılmış üçgen levha şekildeki gibi

iplere bağlı olarak dengelenmiştir.
T1>T2 olduğuna göre üçgenin ağırlık merkezi K, L
ve M bölmelerinden hangilerine denk gelebilir?
A) K ve L B) L ve M C) Yalnız L
D) K ve M E) K, L ve M
14.
12. Şekil-1’deki küresel cisim serbest bırakıldığında ok

yönünde yuvarlanıp şekil-2’deki gibi dengeye geli-
yor.
Kürenin merkezi K noktası olduğuna göre,
Aynı sıvı içerisinde bulunan düzgün homojen I. Kürenin ağrılık merkezi K noktasıdır.
X, Y, Z sistemlerinden hangileri şekillerdeki II. Kürenin ağırlık merkezi L noktası olabilir.
gibi kesinlikle dengede kalamaz? III. Kürenin ağırlık merkezi L-M arasında olabilir.
(Bölmeler eşit aralıktadır.) ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) X ve Y B) Y ve Z C) X, Y ve Z A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) Yalnız Y E) Yalnız Z D) I ve III E) I, II ve III

155
1. 3.
Şekildeki düzgün homojen çubuk, tekerlekler üze-

rinde dengededir.
Çubuk tekerlekler aracılığıyla ok yönünde ha-
reketlendirildiğinde K ve L tekerleklerinin çu-
Şekildeki kenar uzunluğu a olan küçük kare, kenar
buğa uyguladıkları NK, NL tepki kuvvetleri nasıl
uzunluğu 2a olan büyük kare levhanın içinden ke-
değişir?
silip yan tarafa yapıştırılmıştır.
NK NL Buna göre yeni şeklin ağırlık merkezi neresi
� � olur?
A) Değişmez Değişmez (Noktalar eşit aralıklıdır. N ve K karelerin merkez-
B) Artar Azalır leridir, sistemler düzgün türdeştir.)
C) Azalır Artar A) K-L arası B) L noktası C) L-M arası
D) Artar Artar D) M noktası E) M-N arası
E) Azalır Azalır
2.
4.
Şekildeki eşit kalınlıktaki birbirine yapışık düzgün

türdeş X, Y cisimleri dengededir.
Bölmeler eşit uzunlukta olduğuna göre X cis-
Şekildeki birbirine yapıştırılmış X, Y, Z küreleri F
minin özkütlesi dX ile Y cisminin dY arasındaki
kuvveti yardımıyla dengelenmiştir.
d 
Buna göre sistemin ağırlık merkezi aşağıdaki- oran  X  nedir?
lerden hangisi olabilir?  dY 
A) K-L arası B) L noktası C) L-M arası 9 4 2 1

A) B) C) 1 D) E)
D) M noktası E) M-N arası 4 9 3 4
156
5. 7.
Şekildeki yarım dairenin merkezi O noktasıdır.

Dairenin yarıçapı 9cm olduğuna göre yarım
dairenin ağırlık merkezi O noktasından kaç cm
uzaklıktadır?
(π = 3 alınız, daire düzgün türdeştir.)
A) 3 B) 4 C) 5 D) 7 E) 4,5
Dikdörtgen K, L, M blokları şekildeki gibi üst üste

konulduğunda sistem dengelenmektedir.
Buna göre,
I. M cismi türdeş olabilir.
II. M cismi kesinlikle homojendir.
III. L cismi homojen değildir.
IV. Sistemin ağırlık merkezi K cisminin üstüne
denk gelir.
8.
(|CD| > |AB| = |EF|)
A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III
D) II, III ve IV E) I, III ve IV Şekilde, düzgün türdeş telden üç tane çember ya-
pılmıştır.
Bu üç çemberin ağırlık merkezi O’dan kaç r

uzakta olur?
A) 1,3 B) 2,3 C) 2 D) 1 E) 0
6. 9.
Şekildeki eş bölmeli ve ağırlıklı çubuk ipler ve G

Şekildeki düzgün homojen K ve L çubukları denge- ağırlığı yardımıyla dengelenmiştir. İplerdeki geril-
dedir. me kuvvetlerinin şiddeti T1 ve T2’dir.
İp gerilmesi 3T ve 4T olduğuna göre K çubu- T2 > T1 olduğuna göre,
ğunun ağırlığı GK ve L çubuğunun ağırlığı GL I. Çubuk homojen olabilir.
G  II. Çubuğun ağırlık merkezi K-L arasında olabilir.
arasındaki oran  K  nedir? III. Kuvvetlerin bileşke noktası N-P arasındadır.
 GL 
(Aralıklar eşittir.)
1 1 A) I ve II B) II ve III C) I ve III
A) 12 B) C) 4 D) E) 8
12 4 D) Yalnız I E) I, II ve III
157
10. 12.
Şekildeki özdeş ve düzgün türdeş küpler birbirlleri-

ne yapıştırılmıştır.
Buna göre bu sistem nereden asıldığında ko-
numunu bozmaz?
A) K noktası B) K-L arası C) L noktası Şekildeki (X,Y) koordinat sisteminde bulunan

düzgün türdeş üçgenlerin ağırlık merkezinin
D) L-M arası E) M-N arası (X,Y) koordinatları aşağıdakilerden hangisidir?
A) (4,5) B) (5,4) C) (3,4) D) 4,3) E) (4,4)
13.
Eşit bölmeli ve ağırlıkları GX ve GY olan iki çubuk

şekildeki gibi dengelenmiştir.
İplerdeki gerilme kuvvetleri T1 ve T2 sıfır olma-
dığına göre,
I. T1 > T2 dir.
II. X çubuğu çıkarılırsa T1 = T2 olur.
III. T1 + T2 = GX + GY dir.
11. ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) I ve II B) II ve III C) I ve III
D) Yalnız III E) I, II ve III
Şekildeki eşit uzunluktaki kendi içlerinde düzgün

türdeş yapışık küplerden oluşmuş X ve Y blokları
dengededir.
14.
Buna göre,
I. A küpünün altına kendisi ile özdeş iki küp, B kü-
pünün altına da kendisi ile özdeş bir tane daha
asıldığında denge bozulmaz.
d 1
II. X = dir. (d: özkütle)
dY 2
III. C ve B küpleri çıkarlıdığında denge bozulmaz. Şekil-I'deki 100 cm uzunluğundaki türdeş çubuğun
ucundan 20 cm'lik parçası şekil-II'deki gibi katlanıyor.
Buna göre, sistemin ağırlık merkezi kaç cm ka-
A) I ve II B) II ve III C) I ve III yar?
D) Yalnız II E) I, II ve III A) 10 B) 40 C) 5 D) 8 E) 4

158
1. 3.
Şekildeki K çemberi, L levhası, M tel parçaları düz-

gün türdeştir.
Bölmeler eşit uzunlukta olduğuna göre K, L,
Şekildeki düzgün türdeş küresel cisim destek üs- M sistemlerinden hangilerinde ağırlık merkezi
tünde dengededir. O noktası kürenin merkezidir ve sistem üzerindedir?
küre eşit bölmelere ayrılmıştır.
A) Yalnız K B) Yalnız L C) K ve L
Sistemden K ve L parçaları aynı anda çıkarıl-
dığında dengenin bozulmaması için hangi iki D) L ve M E) K, L ve M
parça daha çıkarılmalıdır?
A) Yalnız N B) N ve P C) M, N ve P
D) M ve R E) P ve R SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI
4.
2.
Şekildeki eşit bölmeli düzgün türdeş levhadan par-
çalar çıkarıldığında ağırlık merkezi ok yönünde
kaymıştır.
Buna göre,
I. K levhası çıkarılmalıdır.
Merkezi O noktası olan 12 cm yarıçaplı dairenin ta- II. K’nın üzerine levha eklenmelidir.
ralı kısmı şekildeki gibi kesilip yan tarafına K nok- III. L-M-N levhaları çıkarılmalıdır.
tasından yapıştırılmıştır.
hamlelerinden hangileri yapılmalıdır?
Buna göre dairenin ağırlık merkezi kaç cm ka-
yar? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 1 B) 1,5 C) 2 D) 2,5 E) 3 D) II ya da III E) I ya da III

159
5. 7.
Şekildeki küresel cisim serbest bırakıldığında ok

yönünde hareketlendirmektedir.
Cisim yeterince uzun yolda 3/4 kadar tur atıp dur-
duktan sonra ters yönde hareketlenmektedir.
Şekildeki düzgün türdeş ABCD kare levhasından,
Cisim kaymadan döndüğüne göre ağırlık mer-
AEFG kare levha kısmı kesilip atılıyor.
kezi nerededir?
(O noktası kürenin merkezidir.) |AB| = 8m, |AE| = 2m olduğuna göre ağırlık mer-
kezi kaç m yer değiştirir?
A) O noktasında
B) A parçasının üzerinde 2 2 2 2
A) B) 2 C) D) E)
2 3 4 5
C) B parçasının üzerinde
D) C parçasının üzerinde
E) D parçasının üzerinde
8. 18m uzunluğundaki düzgün demir çubuk kat-

lanarak eşkenar üçgen yapıldığında, sistemin
ağırlık merkezinin üçgenin tabanına dik uzaklı-

ğı kaç m olur?
2 3
A) B) 3 C) 2 3 D) 3 E) 2
2
9.
6.
2r yarıçaplı D dairesinin içerisinden r yarıçaplı B

dairesi çıkarılıp B' olarak D dairesinin yanına, r ya-
rıçaplı C dairesini çıkarıp C' olarak diğer yanına
yapıştırılıyor.
Buna göre yeni şeklin ağırlık merkezi neresi
1 m’lik özdeş demir çubuklardan oluşturulan
olur?
şekildeki A harfinin ağırlık merkezinin O nokta-
sına uzaklığı nedir? A) K-L arasında B) L-O arasında
3 3 1 3 C) O noktasında D) O-M arasında

A) 3 B) C) D) E)
2 6 2 2 E) M-N arasında
160
10. 13.
3r yarıçaplı düzgün türdeş dairesel levhadan r ya-

rıçaplı K dairesi şekildeki gibi çıkarıldığında ağır-
lık merkezi X1 kadar yer değiştirmektedir. Sadece
2r yarıçaplı A dairesel levhasından B dairesi çıkarı- r yarıçaplı L dairesi çıkarıldığına X2 sadece r ya-
lıp B' olarak üst tarafa, C dairesi çıkarılıp C' olarak rıçaplı M dairesi çıkarıldığında ağırlık merkezi X3
yan tarafa yapıştırılıyor. kadar yer değiştirmektedir.
Buna göre ağırlık merkezi ne kadar kayar? Buna göre X1 , X2 , X3 arasındaki ilişki nedir?
(O = levhanın ağırlık merkezidir.)
3 2 ⋅r 3 ⋅r
A) 3 ⋅r B) C)
4 2 A) X1=X2=X3 B) X1>X2>X3 C) X3>X2>X1
2 3 ⋅r 3 ⋅r D) X2>X3>X1 E) X1>X3>X2
D) E)
3 3
11.
14.
O merkezli 2r yarıçaplı B dairesel levhasından bir

kenarı 2r olan A karesi şekildeki gibi çıkarılıp A'
olarak yan tarafa yapıştırılmıştır.
Buna göre ağırlık merkezi kaç r kadar değiştirir?
( π = 3 alınız.)
1 3 3
A) B) C) 1 D) E) 2
2 4 2 Dikdörtgen prizmaya yatay eşit şiddetteki F1 ve F2
yatay kuvvetleri ayrı ayrı uygulanmaktadır.
F2 kuvveti prizmayı x noktası çevresinde döndürü-
lebilirken, F1 kuvveti prizmayı Y noktası çevresin-
de döndürememektedir.
Buna göre,
I. Prizmanın ağırlık merkezi AO arasında olabilir.
II. Prizmanın ağırlık merkezi OB arasında olabilir.
12. X uzunluğundaki düzgün türdeş bir metal çubuğun III. Prizma homojen değildir.
4m’lik kısmı ucundan kıvrılıp kendi üzerine yapıştı-
rıldığında ağırlık merkezi 2m kadar yer değiştiriyor. ifadelerinden hangileri doğrudur?
Buna göre çubuğun uzunluğu nedir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 8m B) 10m C) 12m D) 16m E) 24m D) I ve III E) II ve III

161

Konu Özeti: Ağırlık Ve Kütle Merkezi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Konu Özeti: Ağırlık Ve Kütle Merkezi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KONU ÖZETİ Ağırlık ve Kütle Merkezi

ğırlık Merkezi konusuna geçmeden önce paralel

) Ağırlık Merkezi sorularının çözümünde özellikle

F1 > F2 ⇒ Bileşke kuvvet F1 kuvvetine daha yakın bir

Momenti sol uca (A noktasına) göre alalım.

2) ZIT YÖNLÜ PARALEL KUVVETLERİN

noktasına göre moment alabilirsiniz.

SORU 3 Kalasa zıt yönlü, ikiden fazla kuvvet uygulanıyor-

u bağıntıyı kullanabilmek için moment almak gere-

Ağırlık merkezi fizikte ve mühendislik hesaplarında

Ağırlık merkezinin yeri sistemlerin denge durumunu Homojen Madde :

ürdeş ve özdeş küplerden oluşan şekildeki sistem

Sizce türdeş ve özdeş küplerden oluşan......

Düzgün eşit bölmeli, şekildeki gibi ipe bağlanmış çu-

Ağırlık merkezi sorularında türdeş veya homojen ifa-

Ağırlık kuvvetlerinin şiddetleri belirlenirken, türdeş çu-

Bu kuvvetlerin bileşkesi cismin ağırlık kuvvetini, bi- a a

oluşan sistemlerin ağırlık merkezi bulunurken, şekil-

. Şimdi işaretlediğimiz ağırlık merkezi vektörlerinin

Türdeş silindirin ağırlık merkezi geometrik orta nokta-

K dairesel levhasından L dairesel kısmı şekildeki gibi

ıkarılan L parçasının ağırlık merkezi vektörünü ise

yerini bulurken kesinlikle kenarortayların kesim nok- O r 2r

O noktasına göre moment alalım

4. Sistemden parça çıkarılıyor ya da ekleniyorsa çı- üm bu ekleme ve çıkarma operasyonları sonucunda

(Katlanan Kısmın Uzunluğu)

ir çemberin çapı doğrultusunda sağ ve soluna iki

Pilkdurum : Sistemin ilk durumunun ağırlığı (alan cinsin-

PRATİK YOL 5. Yönlerini ve ağırlık merkezi değerlerini yazdığımız

Kütle merkezinin soruları genellikle kareli sistemler-

ekanik bir sistem boyutları ne olursa olsun sistemin

Bu noktaya sistemin kütle merkezi denir.

m7 m4 erçekimi ivmesi, bütün kütle boyunca sabitse ağır-

m5 erçekimi ivmesi olmadığı durumlarda kütle merke-

zinden söz edilebilir fakat ağırlık merkezinden söz

ani kütle merkeziyle ağırlık merkezi kesinlikle aynı

erin merkezinde yerçekimi ivmesi büyük olduğunu

lt katlara inildikçe yer yüzeyine yaklaşıldığından yer-

Alt katlarda ağırlık değeri daha büyük olduğundan

y eksenine göre toplam moment

Buradan kütlelerin kütle merkezinin (x, y) koordinat-

Ağırlığı önemsenmeyen eş bölmeli şekildeki çubuk

A) K B) K-L arası C) L A) K B) K-L arası C) L

D) L-M arası E) M D) L-M arası E) M-N arası

P düzlemi içinde şekildeki gibi bükülmüş düz-

B) KL uzunluğunun orta noktasında

Aynı maddeden yapılmış şekildeki düzgün ho-

Özdeş karelerden oluşan düzgün türdeş levhanın

A) Yalnız I B) I ve II C) II, III ve IV

Aynı maddeden yapılmış r ve 2r yarıçaplı şekil-

A) r B) 1,5r C) 2r D) 2,5r E) 3r

D) L-M’nin ortası E) L-M arası

(|PN| = |ON| = |OR| = |RS| = |ST|)

D) L-M arası E) K-L arası

A) K B) K-L ortası C) L D)L-M ortası E) M 2017 LYS

1. Düzgün türdeş ve özdeş levhalardan oluşan 4.

Şekildeki 4m, m ve 10m kütleli aynı düzlemdedir.

D) N-M arası E) L-M arası

Aynı maddeden yapışmış şekilde çember ve tel

Ağırlık merkezi X, Y, Z olan K, L, M blokları eğik

Taralı G1 ağırlıklı parça ile G2 ağırlıklı diğer par-

A) (2, –1) B) (1,2) C) (–2,1)

Şekildeki gibi iplerle asılmış çubuk dengededir.