PRAYMER

CHARTER CHANGE
ng PASISTANG
REHIMENG US-DUTERTE
Enero 2018

Inihanda ng Makabayang Koalisyong

ng Mamamayan (Makabayan)
Enero 20, 2018
 15
2

1. Ano ang charter change? NOTES

Ang charter change, karaniwang tinatawag na "cha-cha" ay ang

pagbabago ng saligang batas, kung saan nakabatay ang anyo ng
pamahalaan, mga karapatan bilang mamamayan, at mga
pangunahing palisiya sa ekonomiya, lipunan, kultura, at relasyong
panlabas.
Pinaigting ng rehimeng US-Duterte ang pagtutulak ng charter
change pangunahing gamit na sangkalan ang pagpapalit ng porma
ng gubyerno tungong pederal at parlamentaryo. Nakasakay sa
panukalang ito ang tunay na masasamang layunin ng cha-cha --
ang maghari bilang diktador si Pres. Duterte, ang “no election” o
term extension ng mga upisyal ng gubyeno, dagdag na mga poder
sa mga dinastiyang pulitikal, ang todong pagbubukas ng
ekonomiya at bansa sa pagsasamantala ng mga dayuhan at ang
ibayong paglabag sa mga karapatan ng at pasistang panunupil sa
mamamayan.
Niratsada ng Mababang Kamara noong Enero 16 ang pagpapasa
House Concurrent Resolution no. 9 na nagtratransporma sa
Kongreso bilang constituent
assembly para makamit ang
nabanggit na masasama at
makasariling layunin sa cha-
cha. Ngunit tutol ang mga
senador sa ipinagpipilitan ng
Mababang Kamara na
pamamaraan ng Cha-cha na Photo: Ben Nabong/Rappler

joint session, particular ang

joint voting. Tiyak lalamunin ng
292-kataong Mababang Kamara ang 24-kataong Senado pagdating
sa botohan. Salungat ang joint voting sa dalawang-kamarang
katangian ng Kongreso. Wari’y deadlock sa ngayon ang usapin ng
pagpihit sa con-ass dahil sa pagtutol ng Senado.
14
Sa balangkas ng umiiral na Saligang Batas nanatili at napalawig ang
sistema ng pahahari, pagsasamantala at pang-aapi sa mamamayan
ng imperyalistang US, malalaking kumprador, panginoong maylupa at
burukrata kapitalista. Gayunman, naglaman ng ilang konsesyon sa
nakikibakang mamamayan na nagtagumpay sa pagpapabagsak sa
diktadurang US-Marcos ang Konstitusyong 1987. Ito ay ang mga
formal safeguards o limitasyon laban sa panunumbalik ng pasistang
diktadura, dinastiyang pulitikal, pang-abuso sa kapangyarihan ng
matataas na upisyal, sa ganap na dayuhang kontrol at
pagsasamantala sa ekonomiya at naglaman ng pormal na garantiya
sa mga karapatang pantao.
Ang pag-aalis ng limitasyon laban sa pasistang diktadura, dinastiyang
pulitikal, pag-abuso sa kapangyarihan at dayuhang kontrol at
pagsasamantala ang siyang nasa likod ng nag-ibayong pagtutulak ng
cha-cha sa ngalan ng pagpihit sa sistemang pederal at parlamentaryo.
Marapat lamang sama-samang, tutulan at labanan hanggang mabigo
ang pakanang cha-cha ng rehimeng US-Duterte.
Labanan at biguin ang pakanang charter change ng
rehimeng US-Duterte!
Biguin ang panunumbalik ng pasistang diktadura!
Ipaglaban ang pambansang kalayaan at demokrasya!
3
Sagad-sa-buto sa kawalanghiyaan, iginiit ni Speaker Alvarez na
itutuloy pa rin ng Kongreso ang pagpapatawag ng con-ass kahit
tutol at kahit wala ang Senado. Naglabas na ang apat na cluster ng
House Committee on Constitutional Amendments ng mga
panukalang pagbabago sa Konstitusyon. Pangunahing nilalaman
ng praymer na ito ang natura bukod pa sa borador ng PDP-Laban
at panukalang Resolution of Both Houses No. 8. Maaaring may
mga maging pagbabago pa, malilit at malalaki, sa nilalaman mga
panukalang cha-cha sa pagtakbo ng labanan ukol dito.
2. Ano ang mga pangunahing layunin ng charter change
na isinusulong ng rehimeng Duterte ngayon sa
Kongreso?
Sa gitna ng lumalalang pandaigdigang krisis ng kapitalismo at ng
lipunang malakolonyal at malapyudal sa Pilipinas, at bilang tugon
sa lumalaganap at lumalakas na paglaban ng sambayanan,
isinusulong ni Duterte at ng kanyang naghaharing pangkatin ang
panukalang charter change upang higit na makonsolida ang
kanilang kapit sa poder at mapag-ibayo ang imperyalista at pyudal
na pagsasamantala ng sambayanang Pilipino.
Nagsisilbing sangkalan ang panawagang “pederalismo” para sa
kagyat at pangunahing mga layunin ng cha-cha ng rehimeng
Duterte. Kabilang dito ang sumusunod:
a) Ang pagsesentralisa ng kapangyarihan sa
kamay ni Duterte. Sa Transitory Provisions ng
panukalang Konstitusyon, mula sa ratipikasyon
nito hanggang sa katapusan ng kanyang termino
sa Mayo 2022, tatanganan ni Duterte ang
kapangyarihan ng Presidente at Prime Minister. Ibig
sabihin, masesentro sa kanya ang kapangyarihang ng
lehislatura at ehekutibo. Ibibigay rin sa kanya ang
kapangyarihan ng oversight sa buong gubyerno, kabilang
4 13
ang Hudikatura at mga Constitutional bodies. Sa madaling sabi,
maghahari siya bilang diktador.
b) Ang pagpapanatili sa puwesto ni Duterte at ng kanyang mga
kaalyadong pulitiko sa
pamamagitan ng iskemang “no
election” at term extension.
Garapalang niraratsada ni
Duterte at ng kanyang mga
kaalyado sa Kongreso ang
charter change sa modang
constituent assembly sa pag-
asang mararatipika ito bago
sumapit ang halalang nakatakda sa Mayo 2019. Kung gayon, hindi na
matutuloy ang eleksyon at mananatili sa poder hanggang Mayo 2022
ang mga incumbent na Kongresista at Senador bilang mga
awtomatikong kasapi ng interim Parliament – kahit pa yung mga nasa
huling termino na nila sa ilalim ng 1987 Constitution.
Mananatili rin sa poder ang mga incumbent na provincial governor at
mayor ng lungsod, na bibigyan ng awtomatikong puwesto sa mga
State Commission na mamumuno sa mga regional State sa ilalim ng
pederalismo. Magsisilbing mabisang incentive ito sa kanila para
ikampanya at ipanalo ang ratipikasyon ng panukalang Konstitusyon.
Lalong pahihigpitin ng pederalismo ni Duterte ang kapit sa poder ng
mga political dynasty sa bawat rehiyon.
Sa bagong konstitusyon, walang makapipigil kay Duterte na
tumakbong muli bilang Presidente o maging Prime Minister
pagkatapos ng Mayo 2022.
c) Ang pabubukas ng patrimonya at ekonomiya ng Pilipinas sa
tuwirang pagmamay-ari at control ng dayuhan. Matagal nang
adyenda ng naghaharing uri ang todong pagbukas ng pambansang
ekonomiya at patrimonya sa pagmamay-ari at kontrol ng kanilang
mga imperyalistang amo. Sa cha-cha ni Duterte, wawaksiin ang
anumang probisyon sa konstitusyon na sumasagka rito. Iluluklok sa
at kapakanan ng mamamayan. Sentral na layunin ng cha-cha ng
rehimeng US-Duterte ang bigyang matwid at tangalin ang anumang
sagka sa panunumbalik ng pasistang diktadura at para sa todong
pagsasamantala at pang-aapi ng mga dayuhang imperyalista,
malalaking kumprador at panginoong maylupa sa bansa. Pinahihina
ng panukalang mga pagbabago sa Konstitusyon ang pagkilala sa
kapangyarihan ng mamamayan, binabawasan ang proteksyon sa
mga karapatan ng mamamayan at tinatanggal ang prubisyon para
sa pag-unlad ng buhay ng mamamayan.
Sa isang panukala, pinakakapon ang kapangyarihan ng
mamamayan. Pinapapalitan ng "Sovereignty resides in the Filipino
people through suffrage” ang nakasaad sa Konstitusyong 1987
na "Sovereignty resides in the Filipino and all government authority
emanates from them." Pinakipot ng panukala ang kapangyarihan ng
mamamayan sa halalan lamang. Ibinabasura nito ang prinsipyo na
ang mamamayan ang pinakamakapangyarihan sa anumang
panahon, hindi lang sa panahon ng halalan. Ang kapangyarihan ng
mamamayan ay mangyayari sa pamamagitan ng mulat at sama-
samang pagkilos para igiit at pangibabawin ang interes at
kapasyahan ng mamamayan o ng mayorya sa lahat ng panahon
kahit kontra ang mga halal na upisyal na ang kapangyarihan ay
pahiram lamang ng mamamayan at sukdulang patalsikin ang mga
nasa kapangyarihan na taksil sa bayan.
Pinatatanggal ang pagkilala sa mga mahahalagang karapatan at
ipinaglalabang patakaran para sa pag-unlad mamamayan. Pinaaalis
ang mga prubisyong sa Konstitusyong 1987 na nagbibigay ng
pormal na pagkilala sa karapatan at pangangailangan sa sariling-
kaya at industriyal na pag-unlad, repormang agraryo, seguridad sa
trabaho at makatwirang bahagi sa produkto ng paggawa,
pagbabawal sa demolisyon nang walang relokasyon, libre o abot-
kayang pampublikong serbisyong pangkalusugan, karapatan ng
mga Moro at iba pang pambansang minorya at katutubo sa sarling
pagpapasya at iba pa.
Sa pagsusuma, pasasahulin ng pakanang cha-cha ng rehimeng US-
Duterte ang reaksyunaryong Konstitusyong 1987.
12
 Pagmamay-ari ng mga lupain;
 Paglinang, pananamantala, at paggamit ng ating mga likas
na yaman;
 Pagmamay-ari, pagpapatakbo, at pagtayo ng public utilities;
 Pangungupa ng mga korporasyon ng mahigit sa 1,000 ha. ng
lupain nang mahigit sa 50 taon;
 Pagpapatakbo ng sarili nilang mga unibersidad at iba pang
institusyon ng edukasyon; xxxx
 Pagmamay-ari at kontrol sa mass media.
Tiyak na lalamunin ng mga dambuhalang bangko at korporasyon ng
US, China, Japan at Europa ang pag-aari ng malalawak na lupain,
negosyo, public utilities, paaralan at mass media sa kapinsalaan ng
mga Pilipino. Magiging iskwater ang mas maraming Pilipino sa sariling
bayan.
Tatanggalin ang probisyon sa Konstitusyong 1987 na nagbabawal sa
mga dayuhang base militar, tropa, at pasilidad maliban kung may
tratado. Tatanggalin di ang mga prubisyon kontra sa pagpasok at
presensya ng armas nukleyar sa bansa at salungat sa gera bilang
kasangkapan sa ugnayang panlabas
Lalong magiging military outpost ng US ang Pilipinas sa
pakikipaglaban nito sa Tsina at iba pang imperyalistang karibal sa
pagkontrol sa Asia-Pasipiko at daigdig. Gagamitin din ang presensya
ng pwersang militar ng US at iba pang dayuhan laban sa kapwa nating
Pilipino na naghihimagsik dahil sa pagsasamantala at pang-aapi ng
imperyalismong US at mga papet nitong lokal na naghaharing uri.
7. Paano makakaapekto ang cha-cha sa karapatan at
kapakanan ng mamamayan?
Malalaki at seryoso ang masamang epekto ng cha-cha sa karapatan
5
konstitusyon ang mga prinsipyo
ng neoliberalismo.
d) Ang pagpapalabnaw sa mga
demokratikong karapatan at
karapatang pantao at
pagtanggal ng review power ng
Judiciary, at pag-alis ng
anumang sagka sa pagpasok ng
mga dayuhang base militar, tropa, o pasilidad.
3. Ano ang mga pagbabago sa sistemang pampulitika na
itinutulak ng rehimeng Duterte sa pamamagitan ng cha-cha?
May dalawang mayor na pagbabagong nilalayon ang cha-cha ni
Duterte sa sistemang pampulitika: ang paglipat tungo sa anyong
parlamentaryo ng gubyerno at ang pagtatag ng pederal na istruktura
ng republika.
A) Parlamentaryong Porma ng Gubyerno
Ang parlamentaryong porma ng gubyerno ay bubuuin ng Parliament,
President, at Prime Minister at kanyang Cabinet.
1) Parliament of the Federal Republic of the Philippine
 Itatatag ang Parliament of the Federal Republic of the
Philippines, na binubuo ng dalawang kamara, ang Federal
Assembly bilang pambansang Legislative Department, at ang
Senate, bilang legislative body na kumakatawan sa mga
regional states.
 May 300 kasapi ang Federal Assembly. Ihahalal ang 80%
mula sa mga distritong lehislatibo, samantalang ihahalal ang
20% sa pamamagitan ng sistemang party-list ng mga partido o
organisasyong sektoral na rehistrado sa antas pederal o
pangrehiyon. Kakatawan sila sa marginalized sectors.
6 11
 Magkakaroon ng minimum na tatlong kinatawan ang bawat
regional State sa Senado na direktang ihahalal ng mga
registered voter sa rehiyon.
 May tiyak na taunang alokasyon sa federal at state budgets
para sa imprastruktura, kalusugan, edukasyon, at social
services ang bawat distrito. May katumbas na alokasyon ang
bawat Senador at kinatawang party-list.
2) The President
 Ang Presidente ang Head of State. Direkta siyang ihahalal ng
taumbayan sa 5 taong termino na may isang re-election.
 Powers: oversight power sa lahat ng sangay ng gubyerno,
kabilang ang legislative/executive, judiciary, constitutional
bodies, independent bodies, departments, agencies, and
offices of government; head of international relations and
foreign affairs; Commander-in-Chief ng AFP; appointing
power; pardoning power; residual power
 Kabilang sa kanyang functions proklamasyon ng nahirang na
Prime Minister
 “All powers, functions and limitations of the President of the
Philippines under the 1987 Constitution and the laws of the
land which are not herein provided for or conferred upon any
official shall be deemed, and hereby vested, in the prime
minister, unless otherwise provided by the constitution.”
3) The Prime Minister and the Cabinet
 Ang Prime Minister ang head of government; ang Prime
Minister at kanyang Kabinete ang bumubuo ng gubyerno at
tumatangan sa kapangyarihang ehekutibo. Ihahalal ang Prime
Minister ng “majority of all the members of the Parliament from
among themselves.”
 Functions: prepare the program of government; prepare the
annual budget of the Federal Republic; execute all laws,
lawful orders and decisions of the Federal Supreme Court;
Lilikha ng Constitutional Court na may eksklusibong saklaw sa
constitutionality o validity ng anumang batas, tratado, kasunduan,
kautusan, regulasyon, atbp.; election protest cases sa antas
Pederal; at mga kaso sa pagitan ng federal at state government, ng
mga state government sa isa’t isa, at sa pagitan ng state at local
governments.
Lulusawin ang Judicial and Bar Council. Ibibigay sa Prime Minister
ang kapangyarihang magnombra at, kung may pahintulot ng
Commission on Appointments, magtalaga ng Chief Justice at mga
kasapi ng Korte Suprema at Constitutional Court, mga lower
collegiate court, Ombudsman at mga Deputy nito, at mga Chair at
Member ng mga Consitutional Commission.
Sa Human Rights, itatakdang mandato ng Commission on Human
Rights ang pag-imbestiga sa mga government and non-government
parties.
6. Ano ang itinutulak na mga pagbabago kaugnay ng
pagpasok ng dayuhan kapitalista at pwersang militar?
Itinutulak ng mga mambabatas sa sulsol ng mga dayuhang
kapitalista at imperyalistang bansa na amyendahan o baguhin ang
mga prubisyon sa Konstitusyong 1987 na naglilimita sa pagpasok at
operasyon ng mga dayuhang kapitalista at pwersang militar ng
ibang bansa.
Isinusulong nila ang mga makadayuhang amyenda sa mga
prubisyong pang-ekonomya ng Konstitusyon para baguhin o
tanggalin ang patakarang 60/40 pabor sa pagmamay-ari ng Pilipino
sa mga negosyong pinapayagang makapasok ang mga dayuhang
kapitalista.
Itinutulak din ang dayuhang pagmamay-ari sa mga bahagi ng
ekonomya na eksklusibong para sa mga Pilipino gaya ng:
10
ekonomiya na kontrolado ng mga Pilipino (“the State shall develop a
self-reliant and independent national economy effectively controlled by
Filipinos”) at sa repormang agraryo (“the State shall promote
comprehensive rural development and agrarian reform”). Sa kabilang
banda, ipapasok sa panukalang Konstitusyon ang mga batayang
prinsipyo ng neoliberalismo: “the State shall enhance economic
efficiency and promote free competition in trade, industry, and
commercial activities.”
Pahihintulutan ang todong pagmamay-ari at kontrol ng mga dayuhan
sa lupa, likas na yaman, negosyo, at iba pang mahalagang bahagi ng
ekonomiya sa pamamagitan ng pagtanggal sa 60-40 limit sa foreign
equity sharing sa sumusunod:
 Exploitation, development, and utilization of natural resources;
 Ownership of alienable lands;
 Franchises on public utilities;
 Practice of profession
 Ownership of educational institutions;
 Mass media
 Advertising.
Itatakda ang equity sharing, terms and conditions ng mga joint
venture, atbp. sa pamamagitan ng lehislatura.
5. Ano ang mga pagbabago sa hudikatura na isinusulong ng
cha-cha?
Sa Hudikatura, tatanggalin ang kapangyarihan nitong duminig at
magpasya sa mga petisyong nakabatay sa “grave abuse of discretion
amounting to lack or excess of jurisdiction” ng anumang sangay o
bahagi ng Gubyerno.
7
enter into contracts, including loans, in behalf of the Federal
Government
 Prime Minister “shall appoint all heads of executive offices,
including cabinet members and the police officials from the
rank of Police Director.”
Itinatakda ng Transitory Provisions ang proseso ng paglipat sa
parlamentaryong anyo ng gubyerno:
 matapos ang ratipikasyon ng bagong Konstitusyon, sa Mayo
2022 idaraos ang unang halalan sa ilalim nito
 matapos ang ratipikasyon ng bagong Konstitusyon, kagyat
na malulusaw ang kasalukuyang Kongreso. Papalitan ito ng
interim Parliament. Ang mga incumbent members ng
nalusaw na House of Representatives at Senate, “and by
appointment of the President, the Members of the Cabinet
with portfolio” ang bubuo sa kasapian ng interim Parliament.
Mananatili ang interim Parliament hanggang sa mahalal ang
mga kinatawan ng regular Parliament.
 Maghahalal ng interim Prime Minister ang mayorya ng lahat
ng Members of Parliament. Magiging kasapi sila ng Cabinet.
 Si Pangulong Duterte ang tatangan ng kapangyarihan ng
Head of State at head of government hanggang mahalal
ang President at Prime Minister sa Mayo 2022. Pipili siya ng
bagong Cabinet mula sa mga Members of Parliament, “He
shall have supervision and direction over the interim Prime
Minister (Isuperrvise ni Duterte ang sarili niya kung siya ang
interim minister?) and Cabinet.”
B) Pederal na Istruktura ng Republika
Mula sa kasalukuyang unitary system of government, kung saan
nakakonsentra ang kapangyarihan sa national o central government,
isinusulong ng cha-cha ni Duterte ang pagtatag ng federal system of
government, kung saan nahahati ang kapangyarihan sa
pamamahala sa pagitan ng Federal Government at mga regional
State.
8 9
Ganito ang panukalang hatian ng kapangyarihang lehislatibo:
Exclusive legislative powers ng Federal Government – national
defense and security; foreign affairs; currency, money, and coinage;
trade and commerce with other countries and among states; customs;
borrowing money on public credit of the federation; immigration and
citizenship; national territory; transportation, postal service, and
telecommunications; intellectual property rights; national finance –
taxation, budget, and audit; meteorology, standards of weights and
measures, and time regulation; federal aid to states; census, surveys,
and statistics;
Exclusive legislative powers ng mga regional State – state and local
elections; state civil service; state justice; public transportation and
public utilities; state socio-economic planning; state finance; state aid
to local governments; agriculture and fisheries; forestry; environment
and natural resources; industrial development; mining; waterworks;
administration and enforcement of state laws and programs; basic and
higher education and state higher education; cultural development;
regional and local language development; police and law and order;
state public works; games and amusement; marriage;
Concurrent powers ng dalawa – administration and enforcement of
Federal laws and programs; health; education (Federal standard for
and regulation of higher education; standard setting for and assistance
to basic and secondary education); social security; social welfare;
cultural development; sports development; research and development
for agriculture, forestry, fisheries, environment and natural resources,
industrial development and mining; the establishment, management,
and maintenance of penitentiaries; national language development;
public safety/law enforcement; environment and ecological protection;
energy; tourism; ancestral domain; population management; labor and
trade unions; science and technology; common infrastructure –
national power grid, roads, highways, airports, seaports, railway; to
charter cities and create municipalities.
May general supervision ang Federal Government sa mga State.
Hahatiin ang teritoryo ng Federal Republic sa limang estado na may
sariling Konstitusyon, bandila, sagisag, atbp.:
 The State of Luzon
 The State of Visayas
 The State of Mindanao
 The State of the
Bangsamoro
 The State of Metro Manila
Itinatakda ng Transitory Provisions
ang proseso ng pagtatatag ng mga
regional State:
 sa loob ng 18 buwan matapos ang ratipikasyon ng
Konstitusyon, magsasabatas ang interim Parliament ng
State and Local Government Code na iiral sa lahat ng
estado. Sa pagsabatas nito, itatatag ang State Commission
na tatayo bilang interim government ng mga Estado;
 ang State Commission ay bubuuin ng mga incumbent
governor at mayor ng mga highly urbanized cities at
independent component cities na saklaw ng regional State;
 ang State Commission ay collegial body na may legislative
at executive powers. Pamumunuan ito ng State Chief
Administrator na ihahalal ng Commision;
 bibigyan ang State Commision ng minimum na 5 taon upang
makapaghapag ng organic act na isasabatas ng Parliament.
4. Ano ang mga pagbabago sa patakaran sa ekonomiya na
isinusulong ng cha-cha ni Duterte?
Sa Declaration of Federal State Principles and Policies, tatanggalin
ang mga prinsipyong nagbabanggit sa nagsasariling pambansang