CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO 1.1. Tổng quan về rủi ro 1.1.1. Khái niệm về rủi ro - Theo từ điển Tiếng Việt: Rủi ro là điều ko lành, không tốt, bất ngờ xảy đến - Theo từ điển Oxford : Rủi ro là khả năng gặp nguy hiểm, hoặc bị đau đơn, thiêt hại - Theo George Rejda : Rủi ro đc hiểu là sự không chắc chắn , gây ra những mất mát thiệt hại ( Risk is defined as uncertainty concerning the occurrence of a loss) - Rủi ro là những sự kiên bất lợi, bất ngờ đã xảy ra gây tổn thất cho con người - Rủi ro là một biến cố không chắc chắn - mà nếu xảy ra thì sẽ gây tổn thất cho người hoặc cho tổ chức nào đó ( giáo trình QTRR) - Rủi ro là tiềm ẩn của tổn thất, xảy ra bất ngờ, ko chắc chắn ms gọi là rủi ro ( đây là 2 điểm cần phải chú ý khi xử lý) Phân biệt rủi ro và nguy cơ rủi ro ( nguy cơ tổn thất) - Nguy cơ rủi ro ( nguy cơ tổn thất – chance of loss ) được hiểu là những đe dọa nguy hiểm có thể xảy ra, được đo lường bằng xác suất. - Nguy cơ càng cao thì tính bất ngờ càng giảm và ngược lại , tính bất ngờ tỷ lệ nghịch vs xác suất + - Về thời gian : rủi ro chỉ ở thời điểm, còn nguy cơ thì kéo dài Phân biệt rủi ro và các mối đe dọa ( threaths) Sự bất định ( tính ko chắc chắn – uncertainty) : là sự nghi ngờ về khả năng của chúng ta trong tiên đoán kết quả tương lai của 1 hoạt động trong hiện tại - Hai yếu tố phản ánh mức độ bất địn h + kết quả tron tương lai ( ko biêt, biết) + Xác suất ( khả năng) xuất hiện kết quả đó ( không biết, biết ) - Sự bất định phản ánh khả năng luôn luôn thay đổi , ko dự đoán trc đc về kqua trong tương lai - Quy tắc Festinger: “ 10% cuộc sống đc hình thành bởi những sự việc xảy ra ko thể kiểm soát đc; 90% còn lại của cuoọc sống đc quyết định bởi thái độ, phản ứng của bạn đối vs những sự việc xảy ra vs mk. ”
Phân biệt rủi ro và tổn thất
- Tổn thất ( loss) đc hiểu là những thiệt hại, mất mát về tài sản, mất cơ hội có thể đc hưởng các lợi ích do rủi ro gây ra. - Rủi ro và tổn thất có quan hệ mật thiết vs nhau: + Rủi ro là nguyên nhân, tổn thất là hậu quả + Rủi ro phản ánh cả khía cạnh địn tính, tổn thất chỉ định lương s + mọi rủi ro đều coi là tổn thất đc , tuy nhiên nguyên nhân gấy ra tổn thất ko chỉ có mỗi rủi ro.
Sự tồn tại khách quan của rủi ro:
- Sự vận động ngẫu nhiên, bất ngờ của vật hiện tượng - Hạn chế trong nhận thức của con người - Rủi ro có thể đi kèm những cơ hội thuận lợi - Con người tự gây ra các rủi ro - Sai lầm của con người : bất cần, chủ quan, trạng thái tâm lý,… 1.1.2. Các đặc trưng của rủi ro: Tần suất rủi ro:(Adverb of Frequency) - Tần suất rủi ro là đặc trưng nói lên tính phổ biến hay mức độ thường xuyên xuất hiện của 1 biến cố rủi ro - Tần suất rủi ro biểu hiện số lần xuất hiện rủi ro trong 1 khoảng thời gian hay trong tổng số lần quan sát sự kiện. Biên độ rủi ro ( mức độ nghiêm trọng của rủi ro) - Biên độ rủi ro là đặc trưng thể hiện mức độ tổn thất mà rủi ro có thể gây ra nếu nó xảy ra - BĐRR thể hiện tính chất nguy hiểm, mực độ thiệt hại tác động tới chủ thể - BĐRR thể hiện hậu quả hay tổn thất do rủi ro gây ra Tính đối xứng của rủi ro 1.1.3. Phân loại rủi ro Phân loại theo tính chất của rủi ro: Rủi ro thuần túy: dịch bênh, thiên tai, tai nạn,… RR suy đoán ( đầu cơ ) :