Republic of the Philippines

Department of Education
Regional Office IX, Zamboanga Peninsula

8
Zest for Progress
Z Peal of artnership

Filipino
Ikalawang Markahan – Modyul 1
Sandigan ng Lahi…Ikarangal Natin
(Pangunahin at Pantulong na Kaisipan)

Name of Learner: ___________________________

Grade & Section: ___________________________
Name of School: ___________________________
Filipino – Ikawalong Baitang
Support Material for Independent Learning Engagement (SMILE)
Ikalawang Markahan – Modyul 1: Sandigan ng Lahi…Ikarangal Natin (Pangunahin at
Pantulong na Kaisipan)
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Noelma T. Biol
Editor/Tagasuri: Ronna B. Laranjo/Michel P. Enero
Tagalapat: Dave D. Cubero
Tagapamahala: Virgilio P. Batan, Jr., CESO VI- Schools Division Superintendent
Lourma I. Poculan - Asst. Schools Division Superintendent
Amelinda D. Montero - Chief Education Supervisor, CID
Nur N. Hussien - Chief, Education Supervisor SGOD
Riela Angela C. Josol - Education Program Supervisor- Filipino
Ronillo S. Yarag - Education Program Supervisor, LRMS
Leo Martinno O. Alejo - Project Development Officer II, LRMS

Inilimbag sa Pilipinas ng
Department of Education – Region IX – Dipolog City Schools Division
Office Address: Purok Farmers, Olingan, Dipolog City
Zamboanga del Norte, 7100
Telefax: (065)212-6986 and (065) 212-5818
E-mail Address: dipolog.city@deped.gov.ph
 Alamin

Pamantayang Pangnilalaman Pamantayan sa Pagganap

Naipamamalas ng mga mag-aaral Naisusulat ang sariling tula sa
ang pag-unawa sa mga akdang alinmang anyo tinalakay tungkol sa
pampanitikang lumaganap sa Panahon pag-ibig sa tao, bayan o kalikasan.
ng Amerikano, Komonwelt at sa
Kasalukuyan.

Gamit ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

Napipili ang mga pangunahin at pantulong na kaisipang
nakasaad sa binasa (F8PB-IIa-b-24)

Handa ka na ba? Halina’t simulan na natin.Kumusta ka na

kaibigan? Binabati kita at natapos mo na ang mga modyul sa Unang Markahan.
Tiyak kong ang dami mo nang natutuhan. Panibagong aralin na naman ang ating
tatalakayin sa loob ng modyul na ito. Tiyak na mawiwili ka sa pagsagot sa mga
gawaing inihanda ko para sa iyo.

Ang araling ito ay sadyang inihanda upang matulungan ka para sa

ibayong paglinang ng iyong kasanayan sa pang-unawa sa tekstong iyong binabasa.
Inilalahad sa araling ito ang ilang tiyak na teknik para sa mabisang pagtukoy sa
pangunahing kaisipan at pansuportang detalye ng isang talata, babasahin o sa
alinmang akda.

PAALALA: HUWAG SULATAN ANG MODYUL NA ITO. MAGHANDA NG SARILING

SAGUTANG PAPEL.

1
 Sandigan ng Lahi…Ikarangal Natin
Aralin Pangunahin at pantulong na
1 Kaisipan

Balikan

Gawain A: Panimulang Pagtataya

Panuto: Basahin at unawain mo ang sumusunod na teksto. Isulat ang
pangunahing kaisipan ng bawat isa at pagkatapos ay itala ang pansuportang
detalye.

1. Ang kamatis na napagkakamalang gulay ay isa palang masustansyang prutas

na nagtataglay ng Bitamina A at C? Ayon sa mga dalubhasa, ang madalas na
pagkain ng kamatis ay nakatutulong upang makaiwas sa kanser sa tiyan.

Pangunahing kaisipan: _________________________________________________

________________________________________________________________________
Pantulong na kaisipan: _________________________________________________
________________________________________________________________________

2. Ang isdang tuna ay isang malaking salik sa pagpasok ng dolyar sa ating bansa.
Ang Pilipinas ang nangunguna sa pagluluwas ng mga de-latang tuna sa iba’t
ibang panig ng daigdig. Mahigit 50% ng mga tunang ito ay nanggagaling sa
Mindanao o sa timog na bahagi ng bansa. Kabilang na rito ang Golpo ng Moro,
Dagat Sulu, Dagat Bohol, Look ng Batangas, at Golpo ng Ragay.

Pangunahing kaisipan: _________________________________________________

________________________________________________________________________
Pantulong na kaisipan: _________________________________________________
________________________________________________________________________

3. Saging ang pinakamasustansyang prutas na malaki ang naitutulong sa

pagpapalaki ng kalamnan ng ating katawan. Marami ang nagsasabi na ang
saging ay hindi prutas kundi isang uri ng “berry” ang puno nito ay itinuturing
na isang uri ng “herb” Nagtataglay rin ito ng mga sustansyang tumutulong sa
pagpapabilis ng pagbuo ng mga nasirang tisyu sa ating katawan.

Pangunahing kaisipan: _________________________________________________

________________________________________________________________________
Pantulong na kaisipan: _________________________________________________
________________________________________________________________________

2
 4. Isang mabait na bata si Carol. Magalang siyang makipag-usap sa mga tao.
Sinusunod niya ang mga payo ng kanyang mga magulang at guro. Siya ay
tumutulong sa mga gawaing-bahay at mga gawain sa paaralan.

Pangunahing Kaisipan: __________________________________________________

__________________________________________________________________________
Pantulong na kaisipan: __________________________________________________
__________________________________________________________________________

5. Kaming mag-asawa ay nagkakaroon na ng mga problema. Ang aking asawa ay

mahilig gumasta ng pera samantalang ako ay matipid. Mahilig din siyang
lumabas tuwing gabi kung kailan tulog na ako. Gusto rin niya ng iba’t ibang uri
ng sports na talagang ayaw ko.

Pangunahing Kaisipan: __________________________________________________

_________________________________________________________________________
Pantulong na kaisipan: _________________________________________________
________________________________________________________________________

Nasagot mo ba nang tama ang gawain? Huwag kang mag-alala. Halina’t

tuklasin natin.

Tuklasin

Gawain A: Alamin Mo Na!

Ano ang unang ginagawa ng isang mahusay na mambabasa? Tama! Ang
unang gagawin ng mahusay na mambabasa upang maunawaan ang binasa ay ang
pagtukoy sa paksa ng tekstong binasa.
Ano ang paksa? Ito ay nagsasaad kung ano ang ideyang pinagtutuunan ng
pansin. Alam mo ba ang paraan para matukoy mo ang paksa ng teksto? Isa na rito
ang pagsusuri sa pamagat. Kapag nakuha mo ang paksa, madali nang kunin ang
pangunahing ideya.

Ang isang paraan na makatutulong sa pagtukoy sa paksa ay ang pagsusuri

sa pamagat. Ito ang dapat unang bigyang-pansin ng mga mambabasa. Sa
katunayan, malimit na ipinahihiwatig ng pamagat ang paksa ng isang teksto.

Tingnan ang halimbawa sa ibaba. Pansinin ang pamagat:

Basahin mo ang teksto at tingnan kung tungkol nga ba sa pagpapatupad ng

curfew sa Kalakhang Luzon ang paksa nito.

3
 Tama! Tungkol nga sa pagpapatupad ng curfew sa Kalakhang Luzon ang

Curfew: Ipinatutupad na sa Kalakhang Luzon

Ipinapatupad ngayon sa Kalakhang Luzon ang pagpapatupad ng curfew.
Malinaw na ipinatutupad ang curfew sa mga kabataang may 17 taong gulang
pababa. Magsisimula ito ng ika-10 ng gabi hanggang ika- 4 ng umaga. Aarestuhin
at parurusahan ang mga kabataang lalabag sa nasabing curfew.

paksa ng teksto. Malinaw nga na natukoy ang paksa ng teksto sa tulong ng pamagat.

Pagkatapos mong matiyak ang paksa ng isang teksto, ang susunod na dapat
mong itanong sa sarili ay ganito: “Ano ang gustong ipaalam o nais ipaunawa ng
sumulat tungkol sa paksa? Ang sagot sa tanong na ito ay ang pangunahing ideya o
kaisipan ng teksto. Ang pangunahing ideya/kaisipan ay ang pinakamahalagang
kaisipan tungkol sa paksa ng isang teksto. Magiging madali ang pagtukoy sa
pangunahing ideya o kaisipan ng isang teksto kung itatanong mo sa iyong sarili ang
sumusunod na mga tanong:

Ano ang paksa o ang pinag-uusapan ?

Ano ang nais ipaunawa ng sumulat tungkol sa paksa?

Ang isang teksto ay binubuo rin ng mga pangungusap na nagtataglay ng mga

pansuportang detalye. Ang mga pansuportang detalye ang nagbibigay-linaw sa
pangunahing ideya upang maunawaan ito nang lubos. Ang mga pansuportang
detalye ay nagtataglay ng mahahalagang impormasyon na tumutulong sa
mambabasa upang lubusang maunawaan ang tekstong binasa. Gayundin
nagtataglay ito ng mahahalagang impormasyon na tumutulong sa mambabasa
upang lubusang maunawaan ang pangunahing ideya o kaisipan ng isang teksto
tulad ng petsa, pangalan, lugar, paglalarawan, datos, istatistika at iba pang
mahahalagang impormasyon na nagbibigay-suporta sa pangunahing ideya.

Mahalaga ang pagkilala at pag-unawa sa mga detalyeng nagbibigay ng suporta

sa pangunahing ideya/kaisipan dahil sa:
1. Ito ang susi sa lubusang pag-unawa ng pangunahing ideya/kaisipan.
2. Nakatutulong ang mga ito para madaling matandaan ang mahalagang
impormasyon sa isang teksto.
3. Makatutulong din ito upang maunawaan ang pagkakabuo ng isang
teksto.

Ang pagtatamo ng mga kasanayan sa pagtukoy sa paksa, pangunahing

ideya/kaisipan at mga pansuportang detalye ng isang teksto ay isang magandang
simula upang ikaw ay maging epektibong mambabasa.

Naging malinaw ba sa iyo ang mga ipinaliwanag ko? Tingnan natin. Heto pa
ang isang teksto.

Basahin mong mabuti at alamin ang paksa. Tukuyin o buuin ang

pangunahing ideya/kaisipan, pagkatapos.

4
 Mangosteen: Mahika ng Kalikasan
Ni Ligaya Tiamzon Rubin
Liwayway, Disyembre – 2003

May mga nagtataguri sa mangosteen bilang reyna ng mga prutas sapagkat kakaiba at
natatangi ito. Maaari ring ito ang prutas na sinasabing paborito ni Reyna Victoria ng Great
Britain.
Hugis piramido ang tuktok ng puno ng mangosteen. May katagalan itong lumaki.
Brown na papaitim ang matigas na kahoy nito at may kulay dilaw na dagta. Pinaniniwalaang
magiging mapakla ito kapag natalsikan ng dagta nito ang bunga. May mga dahon itong
manilaw-nilaw na berde, makapal, madulas, makinis at hugis oblong. May kumpul-kumpol
itong bulaklak na may tulduk-tuldok na pula. Kaakit-akit tingnan ang mga petalyo nito na
kulay berde sa labas at kulay dilaw sa loob. Tulad ito sa mga ornamental na bulaklak.
Ayon sa mga tala, mula sa Thailand ang mangosteen. May mga nagsasabi naman na
mula ito sa peninsula ng Malay, Molucca at Sunda Island.
Karaniwang makikita ang mga taniman ng mangosteen sa Mindanao. Sa mga tropikal
na bansa ito madalas na tumutubo.

Gabay na tanong:
1. Ano ang pangunahing kaisipan ng binasang teksto?
2. Anu-ano namang mga detalye ang inilahad sa teksto na nagsasabing
kakaiba at natatangi ang mangosteen?
3. Bakit sinasabing kakaiba at natatangi ang mangosteen?

Nasagot mo ba ang tanong? Ihambing mo ang iyong sagot dito. Ito ang mga
detalyeng sumusuporta sa pangunahing kaisipan ng tekstong binasa.

Itinataguri ang mangosteen bilang reyna ng mga prutas sapagkat kakaiba at

natatangi ito dahil sa:
1. Hugis piramido ang tuktok ng puno nito.
2. May katagalan itong lumaki.
3. Pinaniniwalaang magiging mapakla ito kapag natalsikan ng dagta ang
bunga nito.
4. Brown na papaitim ang matigas na kahoy nito at may kulay dilaw na
dagta.
5. Sa mga tropikal na bansa ito madalas tumubo.

Ang pagtukoy sa paksa ay mahalagang hakbang sa pag-unawa, ngunit

kailangang tiyakin na alam at nauunawaan mo rin ang kahulugan ng pamagat ng
tekstong binabasa. Huwag isipin na maibibigay mo agad ang pangunahing
ideya/kaisipan ng isang teksto sa pamamagitan ng pahapyaw na pagbasa sa una at
huling pangungusap nito. Kailangang basahin mong mabuti ang kabuuan ng teksto
upang matiyak ang pangunahing ideya. Tandaan na ang pangunahing ideya /
kaisipan ay ang pinag-uusapan sa alinmang teksto. Ito ang iniikutan ng talakay.
Mahalagang basahin nang may pang-unawa ang anumang teksto upang matukoy
ang pangunahing ideya nito.

Basahin at unawain ang tekstong nasa ibaba at sagutin ang mga tanong
tungkol dito.

5
 Batas ng Lansangan
Manilyn A. Sison
Ang Sulo, Mataas na Paaralang Torres
Disyembre, 2002

Isang makabuluhang hakbang ang pagpapatupad ng barangay curfew

mula ika-10 ng gabi hanggang ikaapat ng umaga sa may 897 barangay sa anim
na distrito ng Maynila sa mga kabataang 17 taong gulang pababa batay sa City
Ordinance No.8046 na itinakda ni Manila 6th District Councilor Julio Logarta.
Layunin ng ipinatutupad na curfew na mapangalagaan ang mga
kabataan sa masasamang elemento tulad ng pagtutulak at pagkalulong sa mga
ipinagbabawal na gamot at mga marahas na pangkat na gumagala sa lansangan
tuwing gabi.
Makabuluhan ang layunin ng ordinansang ito- ang pangalagaan ang
mga kabataan at makaiwas sa pagkalulong sa mga ipinagbabawal na gamot,
pag-inom ng alak, paninigarilyo at pagsusugal, mailayo sa maimpluwensiyang
barkada at lalo’t higit sa lumalalang karahasan sa bansa na karaniwang
nagaganap tuwing gabi.
Kaugnay nang pagpapatupad na ito, may mga kaparusahan sa mga
mahuhuling kabataang nasa labas ng bahay sa ganitong oras ng gabi.
Tunay na malaking tulong ang barangay curfew sa paghubog ng mga
pag-asa ng bayan. Magkakaroon ang mga kabataan ng disiplinang pansarili,
katangiang makapagpapaunlad sa kanilang katauhan at paghahanda sa pagiging
responsableng mamamayan ng bansa.

Ano ang paksa ng teksto? Tama ka kaibigan, ang paksa ng teksto ay ang
pagpapatupad ng curfew na agad na matatagpuan sa unang talata ng teksto. Ano
naman ang pangunahing ideya nito? Di ba, “Isang makabuluhang hakbang ang
pagpapatupad ng curfew sa Lungsod ng Maynila.

Ngayon ay handa ka ng sagutan ang susunod na Gawain.

SAGUTAN: Lagyan ng tsek ang bilang ng mga pansuportang detalye.

_____1. Mapangalagaan ang mga kabataan sa masasamang elemento tulad ng

pagtutulak at pagkalulong sa bawal na gamot.
_____2. Mabawasan ang mga kabataang nagkakalat sa kalye.
_____3. Maiwas sa pag-inom ng alak, paninigarilyo at pagsusugal ang mga
kabataan.
_____4. Mailayo ang mga kabataan sa impluwensiya ng barkada.
_____5. Mapalaki ang kita ng mga panggabing negosyo.
_____6. Ipatutupad ang curfew sa 897 barangays sa anim na distrito ng Maynila.
_____7. Ang curfew ay para lamang sa mga kabataan sa mga baranggay na sakop
ng ika-anim na distrito ng Maynila.
_____8. Ang mga kabataang 17 taong gulang pababa ay sakop ng curfew.
_____9. Mula ika-10 ng gabi hanggang ika-4 ng umaga ipatutupad ang curfew.
_____10. May mga kaparusahan sa mga kabataang lalabag sa ordinansa.

Naunawaan mo na ba ito? Tingnan ko kung ano na ang natutuhan mo sa

mga araling tinalakay. Sagutin mo ang pagsasanay na nasa ibaba tungkol dito.

6
 Suriin

PANUTO: Basahin at suriing mabuti ang tula at sagutin ang hinihinging

impormasyon sa ibaba.

Isang Punongkahoy
Jose Corazon de Jesus
Kung tatanawin mo sa malayong pook,
Ako’y tila isang nakadipang kurus;
Sa napakatagal na pagkakaluhod,
Parang hinahagkan ang paa ng Diyos.

Organo sa loob ng isang simbahan

Ay nananalangin sa kapighatian
Habang ang kandila ng sariling buhay
Magdamag na tanod sa aking libingan.

Sa aking paanan ay may isang batis

Maghapo’t magdamag na nagtutumangis;
Sa mga sanga ko ay nangakasabit,
Ang pugan ng mga ibon ng pag-ibig.

Sa kinikislap-kislap ng batis na iyan,

Asa mo ri’y agos ng luhang nunukal;
At saka ang buwang tila nagdarasal,
Ako’y binabati ng ngiting malamlam.

Ang mga kampana sa tuwing orasyon,

Nagpapahiwatig sa akin ng taghoy;
Ibon sa sanga koy may tabing nang dahon,
Batis sa paa ko’y may luha nang daloy.

Ngunit tingnan ninyo ang aking narating,

Natuyo, namatay sa sariling aliw;
Naging kurus ako ng pagsuyong laing,
At bantay sa hukay sa gitna ng dilim.

Wala na, ang gabi ay lambong ng luksa,

Panakip sa aking namumutlang mukha!
Kahoy na nabuwal sa pagkakahiga,
Ni ibon, ni tao’y hindi na matuwa.

At iyong isipin nang nagdaang araw,

Isang akhoy akong malago’t malabay.
Ngayon, ang sanga ko’y kurus na libingan
Dahon ko’y ginawang korona sa hukay.

SANGGUNIAN: Ikalawang Edisyon Pluma 8

7
Gawain: Piliin o tukuyin ang pangunahin at pantulong na kaisipang nakasaad sa
binasang akda sa pamamagitan ng pagbuo ng balangkas nito na makikita sa
ibaba. Ang pangunahing kaisipang taglay ng tula ay ibinigay na para sa iyo.
Ngayon ay itala mo ang pantulong na kaisipang nagpapatunay na ang buhay ng
tao ay kagaya ng puno, may panahon ng pagyabong at panahon ng pagkatuyo.

Isang Punongkahoy

Pangunahing Kaisipan

Ang buhay ng tao ay kagaya ng puno, may

panahon ng pagyabong at panahon ng pagkatuyo.

Mga Pantulong na Kaisipan

8
 Pagyamanin
Panuto: Suriin ang bawat larawan. Bumuo ka ng isang talatang
nagpapakita ng pangunahing kaisipan at pantulong na kaisipan.
_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

9
 Isaisip

Sa kabuuan ng araling ito, madali mong mauunawaan ang tekstong iyong

binabasa kung susundin mo ang dayagram na nasa ibaba.

PAKSA / PAMAGAT
(Tungkol saan o kanino ang teksto?)

PANGUNAHING KAISIPAN
(Ano ang gustong ipaalam o nais ipaunawa ng sumulat tungkol sa paksa?)

MGA PANSUPORTANG DETALYE

(Sumasagot sa mga tanong na…)

Sino Ano Saan Kailan Bakit Paano

Tayahin:

A. Panuto: Unawaing mabuti ang bawat aytem sa ibaba. Piliin ang titik ng
tamang sagot upang mabuo ang nais ipahayag. Isulat ang sagot sa inyong
kuwaderno.

1. Ano ang gustong ipaalam o ipaunawa ng sumulat o may-akda tungkol sa

teksto?
a. detalye c. mensahe
b. paksa d. pamagat

2. Ang ___________ ay maaaring isang salita o parirala na nagsasaad kung

tungkol saan ang teksto.
a. detalye c. mensahe
b. kaisipan d. paksa
3. Isang teknik na makatutulong sa pagtukoy ng paksa ay ang pagkilala sa
______________ ng teksto.
a. detalye c. paksa
b. mensahe d. pamagat
4. Ito ang pinakamahalagang kaisipan tungkol sa paksa ng isang teksto.
a. paksa c. pansuportang detalye
b. pangunahing ideya d. pamagat
5. Ang mga _______________ ang nagbibigay-linaw sa pangunahing
ideya upang maunawaan ito nang lubos.
a. paksa c. pansuportang detalye
b. pangunahing kaisipan d. pamagat

10
B. Panuto: Suriin ang sumusunod na mga talata at tukuyin kung alin ang
pangunahing kaisipan.

6. Maagang pumapasok sa paaralan si Tonyo upang makapag-review sa library.

Tuwing nagkakaroon ng oral recitation ay palagi siyang nakakasagot. Kapag
nakauwi mula sa paaralan ay agad niyang ginagawa ang kanyang mga
takdang-aralin kung kaya mataas ang markang nakukuha ni Tonyo. Si Tonyo
ay mabuting estudyante.
a. Maagang pumapasok si Tonyo c. Mabuting estudyante si Tonyo
b. Nakakasagot sa klase si Tonyo d. Mataas ang marka ni Tonyo

7. Si Patricia ay isang mabait na bata. Kapag nakikipag-usap siya ay kakikitaan

mo talaga ng paggalang. Sinusunod niya rin ang payo ng kanyang mga
magulang, guro at iba pang mga nakakatanda sa kanya. Tinutulungan niya rin
ang kanyang mga magulang sa mga gawaing-bahay.
a. Matulungin na batasi Patricia c. Magalang si Patricia.
b. Mabait na bata si Patricia d. Masunurin si Patricia.

8. Napakagandang tingnan kung ang ating mga ngipin ay maputi. Kapag ito’y
walang sira, tiyak na mabango ito. Kapag araw-araw kang nagsisipilyo, tiyak
na walang sasakit at walang masisirang ngipin. Kaya dapat talagang
mapangalagaan ang ating mga ngipin.
a. Maputing ngipin c. Pagsisipilyo ng ngipin
b. Mabangong ngipin d. Pangangalaga ng ating ngipin

9. Ang paborito kong bulaklak ay rosas. Gustong-gusto ko ang amoy nito kaya
araw-araw akong namimitas nito sa aming hardin. Tuwing birthday ko ay hindi
mawawala ang rosas sa dekorasyon.
a. Ang paborito kong bulaklak c. Pamimitas ng rosas
b. Ang amoy ng rosas d. dekorasyon sa birthday

10. Palaging nag-aaway ang aking mga magulang. Kung si papa ay matipid,
mahilig namang gumasta ng pera si mama. Mahilig din si mama na lumabas
kasama ang mga kumara nito kahit gabi na. Gusto ni mama ang sports habang
si papa ay mahilig magbasa ng mga libro. Natatakot ako na baka maghiwalay
sila.
a. Ang mga hilig ni papa c. Paghihiwalay ni papa at mama
b. Ang mga hilig ni mama d. Palaging nag-aaway ang aking magulang

C. Panuto: Basahing mabuti ang susunod na mga talata at salungguhitan ang

pantulong na kaisipan.

11. “Anak, huwag mong ipasok ang iyong kamay sa butas. Baka may ahas riyan. O
kaya nama’y mousetrap at baka maipit ka. O baka naman may mga insekto
riyan at makagat ka pa.”

12. Ayon sa pag-aaral ay nanganganib na lumubog ang Maynila sa darating na 2020.

Kaunting ulan lamang ay binabaha na ang siyudad.

13. Marami sa ating mga kabataan ngayon ay nalululong na sa masasamang bisyo

gaya ng paninigarilyo, pagsusugal, pagsali sa mga illegal na fraternity at maging

11
 ang paggamit ng mga ipinagbabawal na gamot.
14. Naawa ang isang ina sa kanyang anak. Ramdam niyang nais ng kanyang anak
na makapag-aral. Minsan ay nakikita niya itong nakatanaw sa mga
estudyanteng dumadaan sa kanilang tahanan.

15. Ilang taon na ang nakararaan nang maipasa ang Republic Act 9003 o ang Solid
Waste Management Act. Ang batas na ito ay naglalayong tugunin ang isa sa mga
mabahong suliranin ng ating bansa – ang tamang pamamahala ng ating basura.

Karagdagang Gawain

Gawain: Kakayanin ko... Gagawin ko...

Bumuo ng isang talata na nagpapakita ng pangunahin at pantulong na
kaisipan hinggil sa sumusunod na paksa. Pumili lamang ng isa.

1. Ang buhay ay parang kandila.

2. Pagkahawa ng maraming doktor sa sakit na covid-19.

3. Mga taong naninirahan sa paanan ng bulkan.

Binabati kita! Natapos mo nang sagutan ang modyul na ito. Maaari ka ng magpatuloy
sa susunod na modyul.

12
 13
TAYAHIN:
1. c
2. d
3. d
4. b
5. c
6. c
7. b
8. d
9. a
10. d
11. “Anak, huwag mong ipasok ang iyong kamay sa butas.
Baka may ahas riyan. O kaya nama’y mousetrap at
baka maipit ka. O baka naman may mga insekto riyan
at makagat ka pa.”
12. Ayon sa pag-aaral ay nanganganib na lumubog ang Tuklasin:
Maynila sa darating na 2020. Kaunting ulan lamang
ay binabaha na ang siyudad. 1. /
13. Marami sa ating mga kabataan ngayon ay nalululong 2. x
na sa masasamang bisyo gaya ng paninigarilyo, 3./
pagsusugal, pagsali sa mga illegal na fraternity at 4. /
maging ang paggamit ng mga ipinagbabawal na gamot. 5. x
14. Naawa ang isang ina sa kanyang anak. Ramdam 6. /
niyang nais ng kanyang anak na makapag-aral. 7. x
Minsan ay nakikita niya itong nakatanaw sa mga 8. /
estudyanteng dumadaan sa kanilang tahanan. 9. /
15. Ilang taon na ang nakararaan nang maipasa ang 10./
Republic Act 9003 o ang Solid Waste Management Act.
Ang batas na ito ay naglalayong tugunin ang isa sa mga
mabahong suliranin ng ating bansa – ang tamang
pamamahala ng ating basura.
Susi sa Pagwawasto
Mga Sanggunian:
AKLAT:
Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 8 (K to 12); pahina 152 – 156; Alma M.
Dayag, et.al; 2017; Phoenix Publishing House, Inc.
Project Ease, Filipino 1 Modyul 8, Pasig City

INTERNET/WEBSITES:
https://www.google.com/images
https://slideshare.net/mobile/cli4d/ang-pangunahing-paksa-at-mga-pantulong-
na-detalye
https://drive.google.com/file/d/0B9ErwJkQyXJJZThWQnUzeEZvV2c/view
https://www.slideshare.net/mobile/31mikaella/pamaksa-at-pantulong-na-
pangungusap
https://www.slideshare.net/annsheryl/modyul-9-43109627
http://cstcgroup8safilipino.blogspot.com/2017/07/
https://www.google.com/search?q=flowering+of+plants+using+hose&tbm=isch&ve
d=2ahUKEwjkrJLN-5TsAhVH6ZQKHVtmC0cQ2-
cCegQIABAA&oq=flowering+of+plants+using+hose&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECCMQJ
zoFCAAQsQM6BAgAEEM6BwgAELEDEEM6AggAOgYIABAIEB46BAgAEBg6BAgAEB
5Q0mZYnp4BYJGiAWgAcAB4AIABuwqIAcVukgEPMC4xLjQuNC43LjQuMS40mAEA
oAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWfAAQE&sclient=img&ei=WJ52X-
SgCcfS0wTbzK24BA&bih=639&biw=638
https://www.google.com/search?q=evacuation+during+flood&tbm=isch&ved=2ahU
KEwiKkuKC_JTsAhV4zYsBHWjcAboQ2-
cCegQIABAA&oq=evacuation+during+flood&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECCMQJzoECAA
QQzoHCAAQsQMQQzoHCCMQ6gIQJzoFCAAQsQM6AggAOggIABCxAxCDAVDyS1ig
hgFguYgBaANwAHgAgAGlBYgB41CSAQkyLTcuOC4yLjiYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6
LWltZ7ABCsABAQ&sclient=img&ei=yJ52X4qOJfiar7wP6LiH0As&bih=639&biw=638

14