CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ TẬP ĐOÀN FPT

1.1. Quá trình hình thành và phát triển

Công ty FPT thành lập ngày 13/09/1988. Ban đầu, FPT là một công ty xuất khẩu
thực phẩm và tiếp đó là máy móc quân sự từ Liên Xô, sau đó mới chuyển sang lĩnh
vực công nghệ qua đấu thầu thành công dự án cung cấp máy vi tính cho Đài truyền
hình.
- 1994: trở thành nhà phân phối của IBM tại Việt Nam;
- 1996: Khai trương mạng WAN đầu tiên ở Việt Nam: “Trí tuệ Việt Nam”;
- 1998: Trở thành nhà phân phối Oracle tại Việt Nam, cung cấp dịch vụ ISP và
ICP tại Việt Nam;
- 1999: thành lập Trung tâm Đào tạo lập trình viên quốc tế FPT Aptech;
- 2000: nhận Chứng chỉ ISO 9001:2000;
- 2001: ra mắt tờ báo trực tuyến: VnExpress;
- 2002: cổ phần hóa, là đối tác của HP tại Việt Nam;
- 2003: + Trở thành nhà phân phối điện thoại di động Samsung tại Việt Nam;
+ Thành lập 06 công ty chi nhánh;
+ Trở thành nhà phân phối điện thoại Nokia tại Việt Nam;
- 2004: Là đối tác Vàng của Cisco ở khu vực Đông Dương;
- 2005: + Triển khai dịch vụ trò chơi trực tuyến (Game online) có bản quyền;
+ Thành lập Công ty Cổ phần viễn thông FPT;
+ Đối tác vàng của Microsoft;
+ Thành lập Công ty TNHH Software Nhật Bản;
- 2006: + Niêm yết tại Trung tâm Giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh với
giá trị vốn hóa lớn nhất thị trường;
+ Thành lập trường Đại học FPT;
+ Triển khai dịch vụ truyền hình Internet;
+ Nhận Chứng chỉ CMMI – 5;
+ Cung cấp dịch vụ WiMax;
+ Tham gia phát triển Khu công nghệ cao Hòa Lạc và Khu công nghệ
cao TP. Hồ Chí Minh;
 + Tiếp nhận 36,5 triệu đô đầu tư chiến lược từ Texas Pacific Group và
Intel Capital;
+ Kí thỏa thuận liên minh chiến lược với Microsoft;
- 2007: + Là đối tác bán hàng cấp cao nhất Microsoft tại Việt Nam;
+ VNExpress vào top 100 trang web được nhiều người xem nhất trên
toàn cầu (theo Alexa.com);
+ Thành lập công ty TNHH phần mềm FPT Châu Á – Thái Bình
Dương tại Singapore;
+ Thành lập Công ty TNHH bán lẻ FPT, Công ty Cổ phần Chứng
khoán FPT, Công ty Cổ phần Quản lý quỹ đầu tư FPT, Công ty TNHH Dịch vụ tin
học FPT, Công ty TNHH phát triển khu CNC Hòa Lạc FPT, Công ty TNHH bất
động sản FPT, Công ty TNHH truyền thông giải trí, Công ty cổ phần quảng cáo
FPT, Công ty cổ phần dịch vụ trực tuyến FPT;
+ Hợp nhất công ty TNHH hệ thống Thông tin FPT, công ty TNHH
giải pháp phần mềm;
- 2010: + Doanh nghiệp đầu tiên phát triển điện toán đám mây tại Việt Nam;
+ Ra mắt dòng sản phẩm điện thoại di động đầu tiên và kho ứng dụng
di động F-Store.s
Đến năm 2012, FPT là công ty đa quốc gia, hoạt động trên trên bốn lĩnh vực
chính: Công nghệ thông tin và Viễn thông, Tài chính – Ngân hàng, Bất động sản,
Giáo dục và đào tạo. Công ty hiện đã chính thức mở rộng sự hiện diện ra khắp 36
tỉnh thành trong nước và 10 quốc gia trên khắp thế giới gồm: Nhật Bản, Malaysia,
Singapore, Thái Lan, Philippin, Pháp, Úc, Hoa Kỳ, Lào và Campuchia, thể hiện
quyết tâm thực hiện chiến lược toàn cầu hóa.

1.2. Cơ cấu tổ chức và quản trị nhân sự của tập đoàn FPT
1.2.1. Cơ cấu tổ chức
 Hình 1.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức tập đoàn FPT

(Nguồn: Website www.fpt.com.vn)

Công ty FPT hiện có 9 công ty thành viên và 5 công ty liên kết, cùng trường Đại
học FPT, Trung tâm Phát triển công nghệ FPT và các chi nhánh tại TP. Hồ Chí
Minh và Đà Nẵng, dưới sự lãnh đạo của Hội đồng quản trị do ông Trương Gia Bình
làm Chủ tịch và Ban Tổng giám đốc do ông Trương Đình Anh đứng đầu.
1.2.2. Tình hình quản trị nhân sự
Hình 1.2: Biểu đồ nhân sự tập đoàn FPT

(Nguồn: Website www.fpt.com.vn)

 Tổng số nhân viên của tập đoàn FPT là 12.300 người (tính đến năm 2010), trong
đó có nhiều cán bộ được đào tạo chuyên sâu. Đây là nền tảng để công ty không
ngừng tạo nên những giá trị gia tăng hiệu quả cho khách hang và người tiêu dùng.
Bên cạnh việc đầu tư và phát triển chuyên môn, FPT chú trọng đào tạo đội ngũ
cán bộ trẻ sẵn sang tiếp bước cũng như kế thừa lớp đàn anh, duy trì và phát triển
Tập đoàn đến với tầm cao mới. Chương trình “Thủ lĩnh trẻ” là một bước đi chiến
lược của FPT trong kế hoach xây dựng lực lượng vững mạnh với 16.000 nhân viên
và hơn 1.000 lãnh đạo các cấp vào năm 2015.
Nhân viên ký hợp đồng chính thức với FPT được tài trợ để tham gia các khóa
đào tạo, mức tài trợ tùy vào từng vị trí, thâm niên và loại hợp đồng của cán bộ -
nhân viên đó. Ngoài ra, cán bộ quản lý ở FPT có trách nhiệm kèm cặp và hướng dẫn
cán bộ nhân viên cấp dưới, theo hình thức “on job training”. Đối với cấp quản lý,
Tập đoàn xây dựng các chương trình đào tạo riêng như Leadership Building - cung
cấp các kỹ năng mềm; chương trình MiniMBA; các khóa đào tạo hoặc các chuyến
đi thực tế tại nước ngoài….
Chính sách đãi ngộ và thăng tiến của FPT được xây dựng nhằm đảm bảo các tiêu
chí: tương xứng với kết quả công việc của cán bộ nhân viên, cạnh tranh theo thị
trường, công bằng và minh bạch.  Hệ thống chính sách đãi ngộ của Tập đoàn FPT
hiện nay được xây dựng theo hình thức thu nhập trọn gói, gồm các nhóm sau:
+ Nhóm lương: hàng năm, mỗi cán bộ, nhân viên được hưởng 13 tháng lương
theo từng vị trí công việc;
+ Nhóm thưởng: thưởng theo kết quả công việc của mỗi cán bộ, nhân viên và
theo kết quả sản xuất kinh doanh của công ty;
+ Nhóm phụ cấp: Mức phụ cấp là khác nhau đối với từng vị trí công việc;
+ Nhóm phúc lợi: như tiền nghỉ mát dành cho cán bộ, nhân viên; bảo hiểm sức
khỏe cho cán bộ, nhân viên FPT và người thân (FPT Care); ưu đãi về giá cho cán
bộ, nhân viên FPT khi sử dụng, mua các sản phẩm, dịch vụ của FPT….

1.3. Các thành tựu đạt được

Qua hơn 14 năm hình thành và phát triển, FPT đã giành được niềm tin của hàng
nghìn doanh nghiệp và hàng triệu người tiêu dùng. Trong suốt những năm qua, FPT
liên tục được độc giả tạp chí PC World Việt Nam bình chọn là Tập đoàn tin học uy
tín nhất Việt Nam. Sản phẩm và dịch vụ của FPT luôn giành được những giải
thưởng cao nhất của Hội Tin học Việt Nam, Hội Tin học thành phố Hồ Chí Minh và
Hiệp hội Doanh nghiệp Phần mềm Việt Nam. Với những đóng góp tích cực cho sự
phát triển của ngành tin học và viễn thông nói riêng và sự phát triển của nền kinh tế
nói chung, FPT đã được Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất vào
năm 2003.
Một số giải thưởng khác: 7 năm liền đạt danh hiệu Công ty Tin học uy tín nhất
Việt Nam do bạn đọc PC World Việt Nam bình chọn; nhiều năm nhận giải thưởng
“Đối tác doanh nghiệp xuất sắc nhất năm” của Cisco, IBM, HP…; Giải thưởng Sao
Vàng Đất Việt cho Thương hiệu FPT; Giải thưởng Sao Khuê; Các giải thưởng, cúp,
huy chương tại các triển lãm, cuộc thi như Vietnam Computer World Expo, IT
Week, VietGames….

1.4. Tình hình hoạt động kinh doanh chung của công ty
Bảng 1.1: Kết quả hoạt động kinh doanh từ năm 2008 đến năm 2010
của tập đoàn FPT

DOANH THU Đơn vị: Triệu VNĐ

Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010

Tích hợp hệ thống 2.763.286 2.994.543 3.244.477

Xuất khẩu phần mềm 686.927 747.633 1.000.401

Viễn thông 1.259.801 1.850.781 2.457.632

Giáo dục đào tạo 133.093 175.857 279.311

Phân phối 11.737.026 12.744.394 13.339.409

Phân phối sản phẩm công nghệ 3.542.709 4.634.076 5.737.094

Phân phối điện thoại di động 7.971.213 7.728.580 7.072.798

Bán lẻ 223.104 381.738 529.516

Tài chính -
 Bất động sản - 5.127 9.733

Truyền thông & Giải trí 166.283 143.285 83.890

Dịch vụ bảo hành 52.182 68.131 100.057

Khác 7.568 11.911 1.674

Tổng 16.806.168 18.741.663 20.516.584

LỢI NHUẬN TRƯỚC THUẾ Đơn vị: Triệu VNĐ

Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010

Tích hợp hệ thống 320.680 414.791 484.173

Xuất khẩu phần mềm 224.103 209.464 230.151

Viễn thông 356.889 540.032 601.364

Giáo dục đào tạo 43.643 61.241 101.971

Phân phối 420.809 364.298 411.834

Tài chính (39.959) 69.667 107.834

Bất động sản (19.746) (851) (5.103)

Truyền thông & Giải trí 21.041 17.465 4.231

Dịch vụ bảo hành 21.927 26.270 32.115

Khác (109.301) (4.855) 54.623

Tổng 1.240.086 1.697.522 2.023.190

(Nguồn: Website www.fpt.com.vn)
Tập đoàn FPT trong năm 2010 đã đạt kết quả kinh doanh rất khả quan, với sự
tăng trưởng của hầu hết các chỉ số tài chính. Doanh thu thuần năm 2010 đạt
20.516.584 tỷ đồng, tăng 9,47% so với năm 2009, đặc biệt doanh thu của phần mềm
và dịch vụ năm 2010 đã đạt tới hơn 5.700 tỷ đồng, tương đương với mức tăng
trưởng tới 23,8% so với năm 2009.
 Lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế của cả tập đoàn tăng trưởng lần lượt
là 22,08% và 63,15%. Lãi sau thuế cổ đông công ty mẹ năm 2010 đạt 726 tỷ đồng,
tương đương với mức tăng trưởng 61,16% so với năm 2009 chỉ đạt 450 tỷ đồng,
đồng thời cũng vượt kế hoạch tới 33,19%.
Lãi cơ bản trên cổ phiếu cuối kỳ (EPS) đạt 7.860 đồng, tăng 6,12% so với năm
2009. Tính tới cuối năm 2010, số tiền công ty FPT nộp ngân sách đã đạt 1.915 tỷ
đồng, vượt mức nộp ngân sách năm 2009 tới 49,15%.

CHƯƠNG 2: VĂN HÓA DOANH NGHIỆP TẬP ĐOÀN FPT THEO MÔ

HÌNH JOHNSON - SCHOLES
2.1. Giai thoại:
Trong văn hóa doanh nghiệp FPT, các giai thoại đáng nhớ nhất, gắn liền với đời
sống tinh thần của tập thể nhân viên FPT nhất, chính là những câu chuyện về văn
hóa STC.
Giai thoại đáng nhớ đầu tiên diễn ra vào ngày 13/09/1992, khi văn hóa STC
chính thức ra mắt tập thể người FPT. Ban giám đốc đã đích thân soạn quyết định
thành lập STC với câu bông đùa: “Các thành viên STCo sẽ được hưởng nhuận bút,
nhuận giọng, nhuận ngoáy mông.” Hơn thế, FPT còn tổ chức hẳn một buổi biểu
diễn nghệ thuật nội bộ với tiết mục múa “Thiên nga giãy chết” do Thành Nam biểu
diễn mà các trưởng bối FPT đến nay vẫn chưa quên được.
Giai đoạn 1992 - 1994, STC từng bước phát triển và khẳng định vị thế của mình
trong lòng tập thể FPT cũng như xã hội. Trại sáng tác tại khu biệt thự Tây Hồ Hà
Nội vào tháng 1 năm 93, Hội diễn Xuân 1993 trên sân khấu Nhà hát lớn Hà Nội hay
Hội diễn nghệ thuật dân gian Xuân 1994 tại nhà hát chèo Trung ương đã làm cho
văn hóa STC bừng sáng. Các tiết mục múa hát, sáng tác thơ trào phúng, chế lời bài
hát đã làm dậy lên tinh thần STC trong lòng mỗi người.
Kỷ niệm 8 năm thành lập, FPT tổ chức STC-96 bằng hội diễn thi đua giữa các
đội MôHaBô (tầng 1, 2, 4 của tòa nhà 37 Láng Hạ, Hà Nội), đội LaHaTaBa (tầng 3
Láng Hạ), Sài Gòn hoa lệ (FPT TP HCM), Xa mẹ (Các cửa hàng), Yku (Khu Yết
Kiêu và Bảo hành). Trong hội diễn hôm đó còn có sự góp mặt của Ban giám khảo
gồm những nhân vật nổi tiếng như nhà báo Lại Văn Sâm, Henry Thăng Nguyễn,
nghệ sĩ ưu tú Chí Trung, Chuyên gia Việt kiều Cương, Phu nhân Bộ trưởng Đặng
Hữu, Ông Tiến chồng bà Thanh Thanh (FPT-HCM). Với hơn 120 nhân viên FPT
lên sân khấu, biểu diễn hơn 3 giờ đồng hồ, hội diễn này đã trở thành giai thoại bất
hủ trong lịch sử văn hóa của FPT và nhận được sự tán thưởng của xã hội.
Một giai thoại khác kể về sự tích ra đời bài hát truyền thống nổi tiếng của FPT.
Đó là vào một đêm năm 1989, khi FPT vừa thắng một hợp đồng lớn. Cả hội đi ăn
mừng ở khách sạn La Thành (đường Đội Cấn, Hà Nội). Cao hứng lúc say, mọi
người bắt đầu hò hát rất sung. Ngồi cạnh bàn có mấy anh bạn người Tiệp Khắc thấy
hay liền bê một thùng Vodka sang góp vui. Cả hai bên cùng nhau hò hát khí thế
ngút trời. Tàn cuộc, hội bạn ra về, anh Phan Ngô Tống Hưng cao hứng chế điệu hát
theo bài “Đoàn Vệ quốc quân”
“Thằng Tây nó tiến thì mình giật lùi
Thằng Tây nó lúi thì mình giật tiền”
Sau đó, mỗi người góp nhặt vài câu, đã hình thành nên bài ca truyền thống đầy
tính hài hước, sáng tạo của FPT mà cũng rất phù hợp với hoàn cảnh kinh doanh của
công ty thời điểm ấy:
“Đoàn FPT một lần ra đi
Dù có gian nguy nhưng lòng không nề
Ra đi, ra đi áo quần không có
Ra đi ra đi sạch bách mới thôi
Thằng Tây nó tiến thì mình giật lùi
Thằng Tây nó lúi thì mình giật tiền 
Đầy túi mới về!”
Bài hát này vang lên không chỉ trong nội bộ FPT. Trong Hội Xuân 1994, nó đã
được giới thiệu với Đại tướng Võ Nguyên Giáp!
Năm 1991, khi FPT Hà Nội thực hiện chuyển một số bộ phận về tòa nhà số 25
Lý Thường Kiệt. Đầu tiên là Zodiac, sau đó là phòng Tổng hợp mà trưởng phòng là
anh Đào Vinh. Sau ngày anh đi, các ở trụ sở chính rất đau buồn và cùng nhau sáng
tác ra bài “Nhớ anh Vinh” (hát theo nhạc bài “Chim non thân yêu”). Chưa dừng lại
ở đó, mọi người tụ tập cùng nhau “hỏa táng” toàn bộ giấy tờ của phòng Tổng hợp
để lại. Khi ngọn lửa bốc cao, tất cả lặng im cùng nhớ về người trưởng phòng Tổng
hợp đáng mến thì bỗng nhiên tiếng chuông điện thoại réo vang, bên kia là tiếng anh
Vinh hoảng hốt “Chúng mày đốt hết sổ kho của tao rồi!” Mọi người chết lặng, bấm
nhau líu ríu về phòng chờ kỷ luật. May sao, công ty vẫn yên ổn và cũng chẳng có ai
bị kỷ luật cả.

2.2. Các nghi lễ:

Ở FPT có rất nhiều lễ hội diễn ra suốt năm. Vào đầu năm thì có Hội Xuân FPT,
cuối năm có Sơ kết thi đua, Tổng kết hoạt động, giữa năm có ngày Kỷ niệm thành
lập 13/09, Hội làng… Đó là chưa kể đến Olympic FPT (ở Hà Nội) hay F-Game (TP
HCM). Những sự kiện lớn như 8/3, 30/4, 1/6, 2/9, Noel, Worldcup, lễ đón thiên
niên kỷ… đều được FPT hưởng ứng nhiệt liệt qua các buổi liên hoan, lễ hội, hội
diễn.
Năm 1993 là cột mốc ra đời các lễ hội ở FPT. Bên cạnh đó, để các hoạt động văn
hóa được trau chuốt và chuyên nghiệp hơn, Đoàn FPT đã được thành lập. Các sự
kiện được lên kế hoạch ngay từ đầu năm. Ta có thể điểm lại một số nét đáng chú ý
như sau:
2.2.1. Các hoạt động thể thao:
Vào cuối tuần, các phòng ban FPT thường rủ nhau làm vài trận bóng để lên gân
cốt, sau đó đi nhậu ăn mừng. Phong trào bóng đá ở FPT mạnh đến mức nhiều doanh
nghiệp khác biết tới nên mời đá giao lưu, trong đó rất nhiều công ty là khách hàng
của FPT. Dư âm của những trận bóng này còn kéo dài mãi trong những cuộc nói
chuyện của nhân viên FPT và được đăng lên cả email chung, được bàn tán suốt cả
tuần sau đó, thậm chí còn kéo nhau cá cược cho trận tuần sau. Sức mạnh tập thể từ
đó được xây dựng vững chắc hơn, nhân viên trong tập đoàn cùng nhau chung sức
làm việc, vì nhau mà chiến đấu đến cùng!
Những trận đá bóng kể trên chỉ là bộc phát, đá giao hữu. FPT còn tổ chức các
Cup Xuân Hè, Cup 13/9 (kỷ niệm thành lập FPT) và Cup Thu Đông theo thể thức
Thụy Sĩ, mỗi Cup kéo dài đến 2-3 tháng mà VFF nhìn vào có lẽ phải ganh tị. Ở
FPT, năng lực thi đấu và kỹ thuật còn hạn chế nhưng tinh thần đoàn kết, niềm vui
được chơi thể thao dù thắng dù thua thì không đâu có thể sánh được.
 Ngoài bóng đá, ở FPT còn có các môn thể thao khác như bóng chuyền, cờ vua,
cờ tướng, đua xe, bơi lội, bóng rổ, kéo co, cờ lau tập trận, đá cầu, việt dã, cầu lông,
bóng bàn, nhảy cao, nhảy xa, leo núi, nhảy túi, đẩy xe cút kít, chèo thuyền... Những
cuộc chơi này đều có trao giải, nhưng dưới những cái tên rất hóm hỉnh, thể hiện nét
hài hước của người FPT như Giải loài Cá, loài Hoa, loài Ong, loài Chim, loài
Bướm, loài Ngựa; giải Củ chuối, giải Nửa chừng xuân, giải Đầu gà, giải Đít voi…
Những giải kể trên không diễn ra một cách lặng lẽ mà có lễ khai mạc hẳn hoi. Có
rước đuốc, duyệt binh rầm rộ, có cả xe mui trần mà trên đó, anh Ba, giữa một rừng
cờ hoa, vẫy tay chào trong khi xe tiến vào lễ đài, đã trở thành một hình ảnh khó
quên trong lòng tập thể, mà những giải lớn như V-league hay Tiger cup cũng phải
chào thua.
Kể ra như vậy hẳn đã thấy được mức độ ăn chơi có tổ chức ở FPT. Nhưng có lẽ
người ngoài còn chưa tưởng tượng được rằng những hoạt động này có cả Liên đoàn
hẳn hoi. Thế giới có FIFA thì FPT có FFF (Hà Nội) và FFA (TP HCM). Trong Liên
đoàn còn có chức danh Chủ tịch, Tổng thư kí và nhiều ban bệ khác rất hoành tráng,
có hẳn điều lệ được ban hành rõ ràng, in ấn nghiêm chỉnh, phát cả thẻ hội viên cho
người tham gia. Ngoài Liên đoàn Bóng đá, FPT còn có Liên đoàn Cờ vua, Liên
đoàn Quần vợt, Liên đoàn đá cầu FAF…
* Các hoạt động văn nghệ:
Người FPT không chỉ biết làm việc kiếm tiền mà còn rất hào hoa lãng mạn. Minh
chứng cho điều này là hàng loạt lễ hội văn nghệ diễn ra suốt năm tại nhiều sân khấu
lớn. Mầm mống của những hội diễn hoành tráng này là một nhóm vài người ngày
đầu thành lập FPT đã thường hát nghêu ngao những bài ca tự chế. Sau này, lực
lượng nhân viên FPT phát triển hùng hậu, hơn 1000 con người trong một tập thể,
nên hoạt động văn nghệ cũng phát triển rực rỡ theo.
Năm 1993 với Hội Xuân là đánh dấu sự phát triển của phong trào văn nghệ FPT.
Từ những tiết mục nghêu ngao hát trong lúc cao hứng sau chầu nhậu, văn nghệ ở
FPT đã tiến lên một bước cao hơn, các “nghệ sĩ làng” phải tập luyện chu đáo, có bài
bản theo kịch bản được duyệt bởi cấp lãnh đạo. Bù lại, mọi người được bước lên
những sân khấu quy mô lớn, sáng rực rỡ, nhiều khi cùng diễn với cả những nghệ sĩ
nổi tiếng trong Nam ngoài Bắc như Thanh Lam, Hồng Nhung, Thanh Ngoan…
 Một trong những lễ hội nổi bật có thể kể đến là Hội Xuân, Lễ Sơ kết, Tổng kết,
Kỷ niệm thành lập FPT 13/9, Hội làng… Năm 2000, FPT mở cuộc duyệt binh lịch
sử đón thiên niên kỷ mới đã được lên cả truyền hình. Cũng trong năm này, đón
mừng sinh nhật thứ 15, FPT đã tổ chức Đêm hội Trí tuệ Việt Nam. Lễ hội này
hoành tráng đến mức gây tắc nghẽn đường phố Hà Nội, và hình ảnh ca sĩ Mĩ Linh
vượt rào chạy là hình ảnh được báo chí truyền đi khắp cả nước trong tuần sau đó.
Để vinh danh những nghệ sĩ FPT tiêu biểu, công ty còn lập ra Viện hàn lâm nghệ
thuật STC, tổ chức cả Liveshow cho nghệ sĩ lớn của FPT là Khắc Thành. Ngoài ra,
những nghệ sĩ khác như Nguyễn Thành Nam, Trương Gia Bình, Nam Dũng, Bạch
Điệp, Hưng Đỉnh, Nguyễn Khắc Thành, Lê Quang Tiến, Nguyễn Điệp Tùng, Phan
Quốc Việt… mãi là những cái tên sáng chói trên bầu trời nghệ thuật FPT.
* Các hoạt động xã hội:
FPT tự hào là tập đoàn có những hoạt động xã hội, hoạt động thiện nguyện thiết
thực và luôn trực tiếp tham gia chứ không chỉ đơn thuần đóng góp của cải vật chất.
Chính điều ấy đã làm cho văn hóa FPT có sự đồng cảm sâu sắc với những hoàn
cảnh khó khăn trong xã hội, đồng thời rất năng động, chủ động ngay cả trong những
hoạt động tình nguyện.
Tập thể nhân viên FPT đã đầu tư xây dựng trang web Vicongdong.com nhằm
mục đích tổ chức những chương trình hoạt động tình nguyện trên quy mô lớn, kêu
gọi các tổ chức khác cùng tham gia để tạo nên sức mạnh cộng đồng giúp đỡ cho
những hoàn cảnh, số phận khó khăn khắp trong và ngoài nước. Trên trang web này,
FPT cũng tổ chức chương trình trao giải Chim Én dành cho 5 cá nhân và 5 tập thể
có hoạt động tình nguyện vì xã hội nổi bật nhất trong năm. Tổng giá trị giải thưởng
hơn 100 triệu đồng là đóng góp không nhỏ cho các cá nhân và tập thể này tiếp tục
hoạt động ngày một hiệu quả hơn.
Từ năm 2009, FPT mở ra Chương trình Mầm nhân ái. Các nhân viên sẽ đề xuất
các ý tưởng, dự án hoạt động xã hội. Ban lãnh đạo công ty sẽ chọn ra 10 ý tưởng
hay nhất, thiết thực nhất, có ý nghĩa nhất và trao phần thưởng 20.000 USD để thực
hiện dự án.
 Từ ngày 13/04/2010, FPT triển khai “Ngày tiết thực vì cộng đồng”. Theo đó, tất
cả bộ phận của FPT, kể cả Đại học FPT đều tham gia quyên góp vào ngày thứ 13
hàng tháng cho mục đích từ thiện.
Ngoài những hoạt động kể trên, FPT còn nhiệt tình tham gia vào nhiều hoạt động
khác như kêu gọi ủng hộ cho nạn nhân bão lụt ở Việt Nam, nạn nhân sóng thần ở
Nhật Bản, giúp đỡ nạn nhân chất độc màu da cam, trẻ em ung thư, hiến máu nhân
đạo, tài trợ cho các vùng sâu vùng xa để xây cầu, mua canô cho vùng hay bị bão lũ;
bên cạnh đó, FPT còn trao nhiều suất học bổng cho các học sinh khó khăn, hỗ trợ
chỗ ở cho các thí sinh thi Đại học… Những hoạt động ấy là ngọn lửa nhân ái luôn
tỏa ra ấm áp từ mỗi tấm lòng người FPT.

2.3. Biểu tượng

2.3.1. Logo
FPT mong muốn trở thành một tổ chức kiểu mới, giàu mạnh bằng nỗ lực lao
động sáng tạo trong khoa học kỹ thuật và công nghệ, làm khách hàng hài lòng, góp
phần hưng thịnh quốc gia, đem lại cho mỗi thành viên của mình điều kiện phát triển
tài năng tốt nhất và một cuộc sống đầy đủ về vật chất, phong phú về tinh thần.
Logo FPT kế thừa và phát huy những giá trị cốt lõi của Thương hiệu FPT với 3
màu đặc trưng mang những ý nghĩa riêng: màu cam thể hiện sinh lực, sáng tạo, chia
sẻ cộng đồng; màu xanh lá cây biểu hiện của sự thay đổi, phát triển; màu xanh
dương đậm liên tưởng tới trí tuệ và sự bền vững, thống nhất.
Thêm vào đó, logo mới của FPT có những nét cong dựa trên đường tròn hội tụ và
lan tỏa sức mạnh từ những ứng dụng công nghệ tới cho cộng đồng. Những đường
cong uyển chuyển liên tiếp, có xu hướng vươn lên, tựa như những ngọn lửa bùng
lên sinh khí và năng động.
Kiểu dáng 3 khối màu quen thuộc được tạo góc nghiêng 13 độ so với chiều thẳng
đứng, tạo cảm giác đi tới vững vàng. Số 13 là con số linh thiêng luôn gắn bó với
lịch sử thành lập và thành công của FPT. Chữ FPT được thể hiện bằng font chữ kỹ
thuật số Phantom Digital, tạo ấn tượng công nghệ và hiện đại ngay từ cái nhìn đầu
tiên.
2.3.2. Văn phòng
2.3.2.1. Cơ sở vật chất
Trang thiết bị chỗ làm việc của văn phòng Công ty FPT được tổ chức và trang bị
đúng đắn góp phần nâng cao năng suất lao động và hiệu suất công tác đồng thời
giảm nhẹ sức lao động của nhân viên văn thư.
Máy móc thiết bị chủ yếu của Công ty là số lượng máy tính cá nhân tương đối lớn.
Tình trạng thay mới và nâng cấp một phần tài sản cố định diễn ra khá tốt. Số máy
tính mới được tăng lên rất nhiều, số máy cũ được thanh lý liên tục.
Mỗi phòng ban đều được trang bị máy in và điều hoà, máy fax.
2.3.2.2. Nhân sự
Văn phòng Công ty FPT bao gồm :
+ Bộ phận tài sản, văn thư
+ bộ phận phục vụ quá trình hành chính bao gồm: Lễ tân, tổng đài, đón đoàn, tạp vụ
+ Bộ phận lái xe bảo vệ
Văn phòng FPT có các bộ phận chuyên môn, nghiệp vụ, với những chức năng
không giống nhau. Mỗi một bộ phận phụ trách một công việc riêng biệt để tránh
tình trạng giải quyết công việc chồng chéo, mỗi nhân viên trong phòng được quy
định và phân công công việc một cách cụ thể.
Thực tế cho thấy văn phòng FPT không có tình trạng một người kiêm nhiều công
việc khác nhau, vì nếu có như vậy sẽ ảnh hưởng rất lớn đến công việc chung của
toàn công ty. Quan hệ giữa các bộ phận là quan hệ ngang cấp trong cùng một hệ
thống nên vừa có sự phân định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn rõ ràng vừa có sự
phối hợp lẫn nhau để hoàn thành tốt nhiệm vụ của văn phòng.
Hầu hết các nhân viên văn phòng đều có trình độ Đại Học, hay Trung cấp và được
bố trí công việc đúng với chuyên môn, nghiệp vụ của mình.
2.3.2.3. Ngôn ngữ
Toàn bộ các hoạt động của FPT đã diễn ra trong một môi trường sống phong phú và
đặc sắc môi trường văn hóa STC. STC là một sân chơi tuyệt vời: STC thật giản dị
và gần gũi với mọi người. Nó giúp cho Thành viên tự tin ca hát, tự tin biểu diễn, tự
tin thuyết trình. Nhờ STC mà công ty đã phát hiện được nhiều tài năng mới, và
những tài năng này cũng nhờ STC mà tự tin vững bước trưởng thành.
Dù STC có nhiều kiệt tác trong đủ lĩnh vực như văn, thơ, nhạc, kịch, hội họa,…
nhưng đặc sắc nhất trong STC vẫn là lời các bài hát. STC cũng có nhiều lời hát trữ
tình, cũng có nhiều lời hát giầu chất thơ. Nhưng chính tính sáng tạo và trào lộng
trong các lời hát đã mang lại sức sống tươi trẻ và dữ dội cho các giai điệu STC ngày
hôm nay.
2.3.3. Cóc FPT
Linh vật của Đại học FPT chính là con Cóc Việt Nam. Quá trình lựa chọn linh vật
của đã hoàn tất và cụ cóc đã chiến thắng hết sức vẻ vang. Tại sao là cụ cóc? Hãy
dành thêm thời gian để tìm hiểu vì sao cụ đã vượt qua các thử thách để trở thành
biểu tượng. Trong văn hóa Việt Nam, con cóc đã trở thành biểu tượng huyền thoại
của sự thịnh vượng và may mắn. Con cóc cũng là hình tượng của sự thông thái
trong nền văn hóa Lạc Việt cổ, nền văn minh đầu tiên của người Việt Nam.
Hình ảnh của con cóc đã xuất hiện trong hàng ngàn năm trong các di chỉ khảo cổ
học. Hình ảnh con cóc rất gần gũi trong nền văn hóa lúa nước và là một họa tiết đặc
trưng trên các trống đồng của người Lạc Việt suốt hàng ngàn năm trong lưu vực
sông Hồng ở miền bắc Việt Nam.

2. 4. Cấu trúc
2.4.1. Cấu trúc Fractal:
Về cấu trúc chung của tập đoàn FPT, ta có thể nhắc đến dạng cấu trúc lưới
Fractal được xem như triết lí cốt lõi về sắp xếp cấu trúc tổ chức và hoạt động của
FPT trong suốt 15 năm qua.
Triết lí về Địa tức Fractal, là quy luật về cấu trúc hệ thống dạng lưới, có thể được
nhận thấy trên hầu hết các sự vật và hiện tượng trong tự nhiên và xã hội. Nói đơn
giản thì Fractal là kiểu cấu trúc hệ thống mà ở các tiểu hệ, ở mức chi tiết hơn, ta lại
tìm thấy sự nhất quán của hệ thống trong biến đổi. Ví dụ như cầm một chiếc lá soi
lên nắng chúng ta sẽ thấy gân lá hình fractal: về tổng thể chúng ta thấy các gân lá
phụ chạy từ gân lá chính. Nhìn kỹ gân lá phụ, ta lại thấy các gân lá nhỏ hơn chạy từ
các gân lá phụ một cách tương tự. Cứ như thế, rất nhiều gân lá được tỏa ra vô số
nhánh nhưng vẫn có cùng một gốc và liên kết vô cùng chặt chẽ với nhau. Từ sự nhất
quán trong các hiện tương tự nhiên như vậy, khái niệm cấu trúc fractal được đưa
vào thực tiễn hoạt động quản lí của tập đoàn FPT theo các tiêu chí:
- Cốt lõi đơn giản: Triết lý cốt lõi về cấu trúc hệ thống Fractal là một phương pháp
tư duy hùng mạnh. Nó giúp khi tổ chức đúng một nơi có thể được tổ chức đúng
nhiều nơi, tìm ra quy trình tốt trong một việc có thể hiểu quy trình tốt cho nhiều
việc, thành công ở một nơi có thể nhân ra nhiều nơi.
- Cấu trúc nhất quán: Sự nhất quán đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống bộ máy
quản lý cũng như phân công nhiệm vụ và đào tạo cán bộ trong nội bộ công ty.
- Biến hoá khôn lường: Mặc dù có chung cốt lõi để hình thành và định hướng cho
toàn bộ tổ chức, các phân nhánh cấp dưới có thể tùy nghi biến đổi cách thức hoạt
động cho phù hợp với nhiệm vụ cụ thể, tạo tính linh hoạt và mềm dẻo khi cần thiết,
đồng thời kích thích tính sáng tạo của các bộ phận có liên quan.
- Tráng lệ: Được biểu hiện qua hệ thống mạng lưới vô cùng rộng lớn và hùng mạnh,
không những bảo đảm được tính chặt chẽ mà còn tạo được vị thế vững chắc cho tổ
chức trong hoạt động quản lí cũng như kinh doanh.
Một ví dụ trong Fractal chiến lược tại FPT: tại Tổng hành dinh, Ban Tổng giám
đốc đưa ra chiến lược xuất khẩu phần mềm, chiến lược này được đưa xuống bộ
phận Fsoft bằng chiến lược xây dựng lực lượng lập trình viên, nâng cao hệ thống
quản lý chất lượng cao CMM, xây dựng tiềm lực công nghệ (Java, C++, VB…),
tiếng Anh và chiến lược Fsoft được tiếp tục đưa xuống G8 với việc bổ sung năng
lực tiếng Nhật, nâng cao mức độ hài lòng của khách hàng Nhật Bản. Bên cạnh đó,
Ban Tổng Giám đốc sang Nhật Bản và tìm đến lãnh đạo cao nhất của các công ty
phần mềm hàng đầu của Nhật Bản thuyết phục họ sang thăm Việt nam để xem xét
khả năng giao cho FPT gia công phần mềm. Khi đoàn đại biểu của họ sang Việt
nam, Ban Giám đốc Fsoft thuyết phục họ về chiến lược phát triển của mình, G8 tập
trung xây dựng quan hệ với từng người trong đoàn. Một trong các kết quả là gần
đây Hitachi Soft đã giao đề án đầu tiên cho Fsoft. Qua một "trận đánh” nhất quán và
mang tính hệ thống như vậy, FPT không chỉ nâng cao hơn vị thế chiến lược của
mình, mà còn cả củng cố sức mạnh cốt lõi trong định hướng đã chọn.
2.4.2. Cấu trúc về sự hài hòa các mối quan hệ:
Ngoài cấu trúc tổ chức và hoạt động dạng Fractal, tập đoàn FPT còn có mô hình gắn
kết các mối quan hệ nói chung trong tập đoàn theo các triết lí chung về sự hài hòa
Âm dương Ngũ hành. Cụ thể như sau:
2.4.2.1. Quan hệ đối lập
Trong cuộc sống, có nhiều mối quan hệ đối lập nhau hoàn toàn, tuy nhiên
không phải trường hợp nào cũng loại trừ nhau. Theo triết lí của FPT, con người phải
biết được điểm mạnh điểm yếu của bản thân và những người cùng hợp tác, để dung
hòa giữa các bên và tạo ra sự hài hòa trong các mối quan hệ cũng như trong công
việc. Các chính sách và chiến lược của tập đoàn cũng không nằm ngoài triết lí đó:
xem xét mọi mặt của vấn đề, các mặt đối lập trong chừng mực nào đó sẽ bổ sung
cho nhau, cùng nhau đi đến sự thống nhất và phát triển.
Ví dụ về sự thành công trong việc áp dụng triết lí về quan hệ đối lập của tập
đoàn FPT: Trong quá trình sáp nhập FPT Hà Nội với FPT Hồ Chí Minh, sự hài hòa
giữa miền Bắc và miền Nam, giữa Trung ương và Địa phương đã được quan tâm
đúng mức. Kết quả là sự thống nhất công ty toàn quốc đã được thực hiện nhanh
chóng, được quần chúng ủng hộ cao. Lãnh đạo đặc biệt quan tâm sự cân bằng giữa
định hướng chiến lược với công tác quản trị. Trong kinh doanh, FPT đặt chỉ tiêu
doanh số và lợi nhuận. Đó là những ví dụ hướng tới hài hoà âm dương ở FPT.
2.4.2.2. Quan hệ tương sinh tương khắc
Theo văn hóa phương Đông, khái niệm Ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ)
và sự hài hòa Ngũ hành được ứng dụng rộng rãi trên rất nhiều lĩnh vực tự nhiên và
đời sống xã hội. Các “hành” trong Ngũ hành có quan hệ tương sinh tương khắc cực
kì mật thiết với nhau, được thể hiện qua sơ đồ cơ bản như sau:
 Tuy nhiên, để đạt tới sự hài hòa ngũ hành thì khó hơn hài hòa âm dương, đòi hỏi
sự hiểu biết cao hơn rất nhiều. Và việc ứng dụng sự hài hòa này trong công tác kinh
doanh cũng là một bài toán khó nhưng cũng cực kì hấp dẫn đối với các nhà quản trị.
Trong tập đoàn FPT nói riêng, việc quản lý, điều hành hoạt động chung theo triết lí
này thực sự mang lại hiệu quả. Ví dụ, tập thể Ban Tổng Giám đốc FPT là một ngũ
hành khá điển hình. Với những năng lực và cá tính riêng biệt, hệ thống này đã tạo ra
một sự cân bằng khá tốt trong việc xem xét, thảo luận và ra quyết định cũng như
khả năng tự điều chỉnh. Sự hài hòa của ngũ hành này cũng là một nguyên nhân quan
trọng dẫn đến tính hiệu quả cao của Ban Lãnh đạo FPT trong suốt thời gian vừa
qua.Ví dụ khác là ở các phòng ban, trong khi một số có nhiệm vụ hỗ trợ cho phòng
ban khác (tương sinh), trong khi số còn lại có nhiệm vụ thanh kiểm tra các bộ phận
khác (tương khắc).

2.5. Quyền lực

Vai trò lãnh đạo vốn là mô ̣t trong những quan tâm hàng đầu của FPT, như chúng
ta đã thấy FPT xây dựng nên tâ ̣p lê ̣nh triết lí về lãnh đạo - FPT Leadership Building
- đúc kết qua 20 năm xây dựng và phát triển. Minh chứng cho thấy đô ̣i ngũ lãnh đạo
vững mạnh là mô ̣t nhân tố tạo dựng vị thế vững mạnh của FPT hiê ̣n nay: từ 13 nhà
khoa học ban đầu dẫn dắt mô ̣t công ty phần mềm không tên tuổi, trụ sở…qua hơn
20 năm, FPT đã trở thành mô ̣t tâ ̣p đoàn công nghê ̣ thông tin lớn nhất Viê ̣t Nam,
ngày càng mở rô ̣ng lĩnh vực kinh doanh, mức doanh thu hơn 200 triê ̣u USD mỗi
năm và đô ̣i ngũ lao đô ̣ng hơn 1500 người.
Theo những người lãnh đạo ở FPT được đánh giá cao bởi các tố chất chung sau:
dám nghĩ dám thử sức, có hoài bão lớn, có sức lôi cuốn, năng lực, trung thực, công
bằng.
2.5.1. Đội ngũ lãnh đạo của FPT là những người dám nghĩ, dám thử sức và có
hoài bão lớn
Đầu tiên phải nhắc đến Trương Gia Bình, hiê ̣n là Chủ tịch HĐQT, TGĐ FPT.
Những người quan tâm sâu sắc đến FPT đều có chung mô ̣t nhâ ̣n định “Yếu tố quan
trọng nhất quyết định đến sự thành công của FPT là nhờ FPT tâ ̣p trung được mô ̣t lũ
quái nhân có sừng có mỏ, tâm huyết mô ̣t lòng đi theo FPT từ lúc hai bàn tay trắng
đến tâ ̣n bây giờ”. Điểm nổi bâ ̣t nhất của Trương Gia Bình chính là “người có hoài
bão và ước mơ lớn”, đến mức những người quen biết anh hầu hết đều cho rằng
những ước mơ đó quá viển vông và không ai tin nó sẽ thành sự thâ ̣t. Năm 1988, khi
chỉ có 2 bàn tay trắng, anh đã tâ ̣p hợp được 13 nhà khoa học thành lâ ̣p ra FPT và
ước mơ sẽ trở thành “mô ̣t tổ chức hùng mạnh”. Không dừng lại ở mô ̣t thành công
nào, không thỏa mãn với bất cứ cái gì đã đạt được, Trương Gia Bình luôn không
ngừng nghĩ về những ước mơ lớn hơn, những mục tiêu xa hơn. Năm 1990, khi chỉ
có 30 nhân viên với mức lương 15 USD, Trương Gia Bình đã học tâ ̣p theo mô hình
tâ ̣p đoàn của Daewoo, Mitsubishi. Năm 1998, khi FPT đã trở thành công ty tin học
dẫn đầu của Viê ̣t Nam thì anh mơ ước xuất khẩu phần mềm với mục tiêu 5000 lâ ̣p
trình viên, 200 triê ̣u USD xuất khẩu và 8 tỷ USD trên thị trường chứng khoán.
Phó TGĐ FPT phía Nam Hoàng Minh Châu: khi hầu hết các công ty tin học cùng
thời điểm có mức doanh thu hằng năm khó có thể vượt qua con số 10 triê ̣u USD thì
anh không chấp nhâ ̣n, anh lần lượt đưa FPT miền Nam vượt qua các con số 10, 15
rồi 20…và tên tuổi vượt mă ̣t những công ty khác lững lẫy trong giới CNTT như
CMT, Seatec, Genpaciphic.
 Nhờ những mục tiêu không ngừng được đă ̣t ra của vị CEO và những nhà lãnh
đạo khác mà FPT không dừng lại ở bất cứ thành công nào.
2.5.2. Những nhà lãnh đạo của FPT là những người có sức lôi cuốn, hấp dẫn và
thuyết phục người khác
Những nhà lãnh đạo đời đầu của FPT luôn là những người có tầm ý tưởng
lớn, vâ ̣y điều quan trọng là làm sao để thu hút nhân tài đi theo góp sức thực hiê ̣n.
Điển hình là CEO của FPT: Trương Gia Bình, dù hầu như các ý tưởng của anh đều
bị cho là viển vông thì anh vẫn có cách thuyết phục và làm cho những người khác
tin theo. Minh chứng là anh đã tâ ̣p hợp được 13 nhà khoa học tài giỏi cùng xây
dựng nên mô ̣t FPT hùng mạnh như ngày hôm nay.
Năm 1988, khi hầu hết FPT đang vui mừng trong chiến thắng và kỉ niê ̣m 10
năm thành lâ ̣p thì Nguyễn Thành Nam –GĐ FSOFT đề xuất mô ̣t hướng chiến lược
mới “Xuất khẩu phần mềm”. Bằng niềm tin của mình, anh đã thuyết phục thành
công các vị lãnh đạo FPT Đồ Sơn bỏ phiếu ủng hô ̣ chiến lược này.
Không thể không nhắc đến mô ̣t nhân viên hiê ̣n nay của FPT đang rất “hot” ở
nhiều chương trình truyền hình quốc gia, đó là “GS Cù Trọng Xoay”. Anh này tên
thâ ̣t là…, vốn là nhân viên của FPT nhưng nổi lên nhờ khả năng ăn nói, văn nghê ̣,
khuấy đô ̣ng không khí. Khi hoạt đô ̣ng trong FPT, chương trình nào cũng có mă ̣t anh
đóng góp, nhờ có anh mà văn hóa FPT càng thêm chất vui vẻ, náo nhiê ̣t.
2.5.3 Những nhà lãnh đạo của FPT đều có bằng cấp và năng lực thực tế
Mô ̣t điểm chung mà ta dễ nhâ ̣n thấy đó là các nhà lãnh đạo của FPT không
những có năng lực, tố chất thiên bẩm mà còn đều là những người có bằng cấp cao
trong xã hô ̣i. Đô ̣i ngũ thành lâ ̣p FPT ban đầu gồm 13 nhà khoa học đều tốt nghiê ̣p
cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ từ những trường Đại học danh tiếng của Liên Xô cũ.
Ví dụ như Nguyễn Thành Nam- Giám đốc FSOFT: khởi điểm không phải là
dân CNTT nhưng khi gia nhâ ̣p FPT, anh đã hoàn toàn tự học hỏi, nghiên cứu nhanh
chóng khẳng định vị trí của mình trong FPT và giới Tin học Viê ̣t Nam. CEO
Trương Gia Bình là tác giả của các học thuyết Fractal, Thác số- cầu vượt,
Leadership Building…Năm 1995, TGĐ FIS Đỗ Cao Bảo là người xây dựng mô
hình “4H” – phương pháp quản trị khách hàng nhiều tầng, nhiều lớp. …
2.5.4. Công bằng luôn là một phẩm chất thể hiê ̣n sự công minh trong cách đối
nhân xử thế của bộ phận lãnh đạo FPT
Mô ̣t ví dụ trong cách đánh giá thành tích nhân viên của Giám đốc FPT
Communication Trương Đình Anh: anh yêu cầu mọi hoạt đô ̣ng của nhân viên phải
được cụ thể bằng số hóa, và kết quả đều dẫn đến lương, thưởng hoă ̣c kỉ luâ ̣t, sa thải
tùy mức đô ̣ nă ̣ng nhẹ. Mô ̣t ví dụ khác là phó TGĐ FPT Lê Quang Tiến: anh là
người hết sức rạch ròi giữa công và tư, đã được tin tưởng giao toàn bô ̣ tiền của FPT
cho mình anh nắm giữ. Phó TGĐ FPT Bùi Quang Ngọc thì nổi tiếng về tính cụ thể
và tỉ mỉ, rất nhiều người đã bị anh mắng chửi, nhiều lúc không biết nguyên cớ vì
đâu, nhưng sau này thì ai cũng phải công nhâ ̣n rằng “Tất cả những người được anh
Ngọc chửi thì đều trở thành Giám đốc cả”.

2.6. Kiểm soát

Tuy văn hóa doanh nghiệp của FPT luôn đề cao sự tự do trong công việc, nhưng
FPT, nhưng để kiểm soát, đánh giá quá trình hoạt động, FPT đã đưa ra một hệ thống
với tên gọi “Quy trình FPT”. Quy trình FPT là hệ thống tài liệu đưa ra các chuẩn
mực cho các hoạt động của FPT như: Sổ tay công ty, Sổ tay lãnh đạo, Sổ tay nhân
viên, Sổ tay quá trình,...
Quy trình FPT được xây dựng và hoàn thiện từ FPT thành lập cho tới nay với
những nguyên tắc cơ bản: Định hướng khách hàng, tham gia của mỗi thành viên,
nhất quán và đa dạng, thước đo thực tiễn, cải tiến và đổi mới liên tục.
2.6.1. Định hướng khách hàng
FPT là một doanh nghiệp luôn đăt khách hàng ngoài việc thực hiện các chính
sách khuyến mãi, hậu mãi công ty còn thưc hiên phương pháp “ kiểm soát nhu cầu
khách hàng”. Với phương pháp này, nhu cầu của khách hàng, kể cả các nhu cầu
tiềm ẩn sẽ được thu thập, quản lý và theo dõi để đáp ứng tốt nhất qua việc ứng
dụng các phần mềm FSS, Fsoft. Và nhiệm vụ yêu cầu của FPT đề ra đối với bộ
phân bán hàng không chỉ là nâng cao doanh số mà còn phải tìm hiểu những nhu cầu
của khách hàng.
2.6.2. Tham gia của mỗi thành viên
Với mong muốn của ban lãnh đạo công ty: mỗi người FPT tiếp cận sáng tạo
đến các mục tiêu và kế hoạch của FPT nói chung, cũng như của các đơn vị nói
riêng. Trong mỗi dự án, ban lãnh đạo FPT khuyến khích sự tự do sáng tạo của nhân
viên, qua hình thức để động viên và ghi nhận sự đóng góp của họ , tạo điều kiện
thuận lợi để họ hoàn thành nhiệm vụ. Tất cả những vấn đề chung của FPT, đều
được ban lãnh đạo tạo thuận lợi cho nhân viên tham gia đóng góp ý kiến.
FPT đưa ra hệ thống đánh giá, xếp hạng cho các cá nhân năng đông sáng tạo,
những sáng tạo và thành tích của cá nhân đều sẽ được ghi nhận và tưởng thưởng
xứng đáng trong các hội nghị, lễ hội truyền thống của công ty.
2.6.3. Nhất quán và đa dạng
Để tận dụng nguồn lưc của doanh nghiệp một cách hiệu quả, FPT xây dựng
và duy trì một hệ thống quá trình có nội dung thống nhất cho toàn công ty. Điều này
giảm thiểu được sự mâu thuẫn trong quá trinh hoạt động của các bộ phận. Mặt khác,
đối với từng bộ phận riêng biệt, quy trình này sẽ được điều chỉnh để phù hợp với
các đặc thù của bộ phận đó. Nhờ quy trình này việc kiểm soát cac hoạt động của
toàn công ty cũng như từng bộ phận trở nên dễ dàng.
2.6.4. Thước đo thực tiễn
Các quyết định, đánh giá tại FPT ngày càng dựa trên các thước đo thực tế thay
cho việc đánh giá theo thói quen, cảm tính. Thu thập dữ liệu và thông tin đầy đủ,
chính xác và có độ tin cậy để có sự đánh giá đúng và khách quan đang đươc FPT
chú trọng thực hiện. Qua đó các quyết định, đánh giá sẽ đạt hiệu quả trong quản lý
và kinh doanh và giảm thiểu rủi ro khi đầu tư.
2.6.5. Cải tiến, đổi mới và sáng tạo liên tục
Hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực công nghệ thông tin không ngừng thay đổi,
điều này đòi hỏi sự cải tiến kịp thời của FPT. Tại FPT, cải tiến và đổi mới là trách
nhiệm và quyền lợi của nhân viên công ty. Từng nhân viên sẽ phải sáng tạo, nỗ lực
không ngừng để tự khẳng định mình và theo kịp sự thay đổi của doanh nghiệp. Mỗi
bộ phận sẽ có kế hoạch cải tiến và đổi mới, tổ chức thực hiện, theo dõi và đánh giá
định kỳ. FPT không ngừng nâng cao năng lực tổ chức và cá nhân, chất lượng sản
phẩm và dịch vụ thông qua các hoạt động cải tiến, đổi mới và sáng tạo liên tục.
 CHƯƠNG 3. MỘT SỐ ĐÁNH GIÁ, THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
3.1. Ưu điểm:
3.1.1. FPT Gen là ứng dụng của triết học lẫn lý thuyết âm dương ngũ hành
Đây là một điểm đặc sắc trong việc xây dựng VHDN ở FPT. Doanh nghiệp sớm
nhận ra những quy luật vận động chung của triết học đều có thể áp dụng để phân
tích mọi hoạt động của mình. Đặc biệt, thuật âm dương ngũ hành còn được xem sét
để giải thích và vận dụng vào việc quản lý nhân sự lẫn các quy trình kinh doanh.
3.1.2. Con người – hiền tài là cốt lõi của FPT
Cùng với sự phát triển của các lý thuyết quản trị, yếu tố con người ngày càng thể
hiện rõ tầm quan trọng trong việc quyết định sự thành bại của một tổ chức. FPT
cũng không nằm ngoài quy luật ấy. Ở FPT, con người đã được xem là cốt lõi của sự
thành công và trường tồn. Triết lý về con người cũng chính là triết lý đặc trưng, yếu
tố then chốt nhất trong văn hóa doanh nghiệp FPT.
So với các mô hình VHDN khác, điểm khác biệt ở FPT là con người được ví như
những hiền tài - những con người vừa có tài, vừa có tâm. Mỗi thế hệ ở FPT đều là
những cá nhân xuất sắc trong công việc. Họ không ngừng cố gắng trau dồi chuyên
môn, nâng cao kiến thức. Bên cạnh đó, họ còn theo đuổi, mài giũa cho mình cái
tâm, tâm trong công việc và tâm trong cuộc sống. Đó là sự trung thành với tổ chức,
sự đoàn kết, tình bằng hữu với đồng nghiệp và tính nhân văn với xã hội.
Vì những lý do trên, quyền con người ở FPT luôn được các cấp lãnh đạo đảm bảo
cam kết giữ vững và phát huy tối đa. Chính điều này đã góp phần duy trì sự vững
mạnh của yếu tố con người trong VHDN của FPT.
3.1.3. FPT đề cao trí tuệ tập thể
Mặc dù văn hóa STC đề cao giá trị con người – hiền tài nhưng ở đó cũng không
có chỗ cho những nhà độc tài, cho những quyết định cá nhân được đề xuất một
mình. STC là tập hợp giá trị văn hóa của tập thể nên trí tuệ của nó cũng phải là của
tập thể. Nếu nhân viên FPT được yêu cầu xử lý một công việc cụ thể nhất định, họ
có trách nhiệm phải đề xuất quyết định nhanh chóng, và họ cũng phải khôn ngoan
tham khảo thêm ý kiến của các đồng nghiệp. Nhân viên FPT cũng phải chủ động
đóng góp vào công việc của đồng nghiệp một cách hợp lý, không thái quá, đồng
thời cũng phải đảm bảo chất lượng công việc mà mình được giao.
 Đề cao trí tuệ tập thể còn được đề cập ở việc mọi cá nhân làm việc tại FPT phải
biết và tôn trọng lịch sử công ty, hiểu rõ những giá trị mà tập thể công ty muốn
truyền đạt. Đồng thời, cũng phải biết học hỏi truyền thống văn hóa, bài học lịch sử
của dân tộc, những nét đặc trưng, nổi bật của văn hóa Việt Nam để áp dụng vào
trong thực tế kinh doanh và quản lý hàng ngày.
3.1.4. Văn hóa FPT thấm nhuần tầm nhìn của doanh nghiệp
Một VHDN trường tồn phải luôn song hành với một tầm nhìn chiến lược bền
vững. Ở FPT, tầm nhìn ấy đã xuất hiện ngay từ những ngày đầu thành lập: "FPT
mong muốn trở thành một tổ chức kiểu mới, giàu mạnh bằng nỗ lực sáng tạo trong
khoa học, kỹ thuật và công nghệ, làm khách hàng hài lòng, góp phần hưng thịnh
quốc gia, đem lại cho mỗi thành viên của mình điều kiện phát triển đầy đủ nhất về
tài năng và một cuộc sống đầy đủ về vật chất, phong phú về tinh thần" và ăn sâu vào
tâm trí của mỗi cá nhân trong tập thể ấy. Đây chính là kim chỉ nam, là ngọn đèn hải
đăng dẫn đoàn tàu FPT đi đúng lộ trình và cũng là giá trị văn hóa mà FPT cố gắng
để truyền đạt tới cộng đồng.
3.1.5. FPT có hệ thống tài liệu khổng lồ
Chỉ riêng về tài liệu quy trình, FPT đã có hơn 10000 trang tài liệu các loại ở các
cấp, bao gồm cả các chính sách, các quy định, hướng dẫn và biểu mẫu. Hệ thống ấy
còn được tiêu chuẩn hóa theo các yêu cầu của ISO 9001:2000. Đó chính là những
tài liệu thiết thực nhất để mọi cá nhân FPT thực hiện theo và cũng chính là công cụ
giúp hệ thống hóa mọi hoạt động dưới sự tác động của mô hình văn hóa vốn tự do
STC.
Độc đáo hơn nữa là các tuyển tập thơ, bài hát, sử ký, sách đỏ và rất nhiều các tạp
chí nội bộ. Nếu ai đã từng một lần đến với Đại học FPT thì chắc hẳn đã từng cầm
trên tay cuốn “Cóc Đọc”. Đó là một ví dụ rất tiêu biểu cho hệ thống sách báo đồ sộ
ấy. “Cóc Đọc” không đơn thuần là một tạp chí, một sân chơi mà còn là công cụ
tuyên truyền văn hóa của công ty. Nó thể hiện rõ ràng và đầy đủ những giá trị của
STC. Hay nói cách khác văn hóa STC đã kết tinh thành “Cóc Đọc” nói riêng và
toàn bộ những tài liệu nói chung.
3.1.6. STC là văn hóa mới, đặc trưng cho FPT
 Nếu phân theo lý thuyết của Quinn, văn hóa STC chính là một mô hình VHDN
hợp tác kiểu “gia đình”. Nhưng STC đặc biệt bởi vì nó là tập hợp những giá trị rất
riêng của con người FPT. Đã có rất nhiều lần ban quản trị FPT tổ chức những tọa
đàm thảo luận về định nghĩa văn hóa STC, nhằm đưa ra định hướng phát triển STC
cho phù hợp với văn hóa dân tộc. Nhưng kết quả thu được là: không gì cả. STC đơn
giản là STC. Đó là phong cách sống của người FPT, suy nghĩ của mỗi cá nhân sẽ
không bị kìm kẹp, cầm tù bởi những tư duy khuôn khổ giáo điều. Nói cách khác,
đám đông sẽ là người quyết định văn hóa STC là gì, những giá trị của nó sẽ được
giữ lại nếu phù hợp với đạo đức cộng đồng, ngược lại sẽ bị xóa bỏ ngay lập tức.
Hệ thống nghi lễ đặc biệt, đa dạng, phong phú và mang âm hưởng văn hóa Viêt
Nam xưa: lễ Tất niên, lễ Rước trạng,… Đây là cách FPT hòa trộn giữa những giá trị
cổ xưa vào hiện đại, gìn giữ và phát huy những giá trị đó để khẳng định cội nguồn
dân tộc, bản sắc quê hương, tạo tiền đề công ty xây dựng một cơ sở VHDN riêng
biệt để phát triển trên thế giới trong tương lai.
Chúng ta biết rằng đặc thù của công việc nhân viên IT là phải thường xuyên tiếp
xúc với máy tính nên thời gian họ sống giữa cộng đồng sẽ bị rút ngắn rất nhiều. Và
thay vì được hòa mình với mọi người, họ sẽ chỉ phải đối mặt với các dòng code lập
trình và deadline. Chính điều này sẽ làm gia tăng áp lực công việc lên họ. Và nếu
nhu cầu xã hội của họ không được thỏa mãn thì các nhu cầu cao hơn sẽ không được
tiếp cận. STC đã góp phần xoa dịu những áp lực đó bằng cách cung cấp cho nhân
viên FPT một môi trường tự do đúng nghĩa để họ thoải mái thể hiện cái tôi của
mình. Đó cũng chính là tôn chỉ của STC. Nó bao gồm những hoạt động nhằm gỡ bỏ
khoảng cách giữa lãnh đạo với nhân viên, là chất keo để gắn kết mọi người và giúp
người FPT đảm bảo hiệu quả công việc nhưng vẫn tận hưởng trọn vẹn đời sống tinh
thần.

3.2. Một số hạn chế

3.2.1.VHDN kiểu “gia đình” là một con dao hai lưỡi
STC của FPT đã giúp xóa nhòa làn ranh quyền lực giữa các cấp quản lý và nhân
viên. Đó là lợi ích dễ dàng nhận thấy nhất nhưng cũng tiềm ẩn một rủi ro rất lớn.
Trong một tập thể, người lãnh đạo luôn cần phải có một cái uy nhất định, luôn yêu
cầu có sự tôn trọng của nhân viên cấp dưới. STC cũng đã phần nào gây ra sự khó
khăn trong quyết định của các nhà lãnh đạo. Sẽ như thế nào nếu cấp dưới chỉ xem
chỉ thị cấp trên như lời nói của “người nhà” trong khi nó lại có tính quan trọng cấp
thiết đối với công ty.
Không chỉ thế, vì đã gần như là “anh em” của nhau nên sẽ có một số thành phần
lợi dụng điều ấy dẫn đến lười nhác, thậm chí để trục lợi cá nhân. Một người anh dù
trách móc đứa em cỡ nào thì nó vẫn là em mình. Họ sẽ dễ dàng để tình cảm lấn át
việc công. Đó cũng chính là điều tối kị nhất trong kinh doanh, công tư phải được
phân chia rạch ròi thì mục đích của các bên mới được tiếp cận.
3.2.2. STC dễ bị công chúng hiểu nhầm là văn hóa “sốc”
Dạo trước, chúng ta sẽ rất thường xuyên đọc được những nhan đề báo nói về các
sự kiện khác người ở FPT, như là: Học viên FPT múa khỏa thân, Hình ảnh phản
cảm về các chàng Borat Việt, Bài hát chế theo nhạc quốc ca,… Chúng ta phải chấp
nhận là ở FPT, họ có cái tôi và khao khát thể hiện cái tôi đó, đôi lúc bằng những
phương pháp khác thường. Nhưng ở đây, một số cá nhân lại đang đi quá đà, trở nên
vô văn hóa trong mắt công chúng. "Đoàn FPT một lòng ra đi,... thằng Tây nó tiến
thì mình giật lùi, thằng Tây nó lúi thì mình giật tiền..." hay "ai ngờ kháng chiến
thành công", "may mà kháng chiến thành công" chưa thể hiện được cái tôi thì đã bị
cộng đồng phê phán vì chẳng khác gì lời lẽ phản động. Và còn nguy hiểm hơn nữa
khi xuất hiện một số bộ phận thanh niên xem đây là hành động “có cá tính”, “độc
đáo” và hết mình hưởng ứng sự lệch lạc ấy.
3.2.3. Văn hóa STC đang xuống dốc
Sau hơn 20 năm phát triển, văn hóa STC bây giờ đã không còn được như thời
hoàng kim của nó, dần trở nên “loãng” và chỉ còn là “hình thức”. Nhận định này
được rút ra từ nhiều nhân viên trụ cột trong công ty. Vậy nguyên nhân là do đâu?
Thứ nhất, có đến 80% cán bộ tổng hội FPT là mới, họ chỉ hiểu chứ chưa đủ sức
truyền đạt đầy đủ giá trị cốt lõi của STC. Thứ hai, do áp lực cạnh tranh càng trở nên
gay gắt và nền kinh tế Việt Nam gặp nhiều khó khăn, việc cắt giảm chi phí ngày
càng được FPT cân nhắc thực hiện. Và tất nhiên, nguồn ngân sách dành cho các
hoạt động truyền thống ngày càng trở nên hạn hẹp. Những người tổ chức sẽ gặp
nhiều khó khăn để làm cho chương trình hấp dẫn. Người tham gia cũng không nhiệt
tình vì còn chịu áp lực doanh số, nên không thiết tha mấy với các hoạt động tinh
thần. Thứ ba, sự đòi hỏi về mặt mới lạ và chất lượng của người FPT ngày càng cao
hơn cũng là nguyên nhân dẫn đến việc nhìn nhận văn hóa STC “nhạt”. Và cuối
cùng, đó là sự trở lại của ông Trương Đình Anh với vai trò Tổng giám đốc. Vị lãnh
đạo này nổi tiếng khá gay gắt và luôn chỉ quan tâm đến doanh số và lợi nhuận. Do
đó, môi trường làm việc của FPT ngày càng trở nên o ép, ngột ngạt. Tất nhiên, văn
hóa STC khó lòng có thể tồn tại và phát triển trong những điều kiện đó.
3.2.4. STC khó phù hợp với nhiều nền văn hóa khác nhau
Nhìn nhận tổng quát, ta thấy văn hóa STC mang lại nhiều lợi ích cho doanh
nghiệp khi hoạt động trong nước, nhưng câu hỏi đặt ra là công ty có nên áp dụng
mô hình VHDN này nếu FPT muốn mở rộng hoạt động ra thế giới. Thực tế, mô
hình văn hóa kiểm soát được đa số các tập đoàn lớn chọn lựa khi thực hiện kinh
doanh đa quốc gia. Chính vì tính phân cấp rõ ràng, hiệu quả công việc gắn liền với
quy trình cụ thể nên mô hình này rất dễ phù hợp với các quốc gia riêng biệt có nền
văn hóa khác nhau. Còn đối với mô hình văn hóa gia đình của FPT, yếu tố cam kết
lại được đặt lên hàng đầu. Nếu có sự khác biệt lớn về văn hóa, ngôn ngữ thì yếu tố
cam kết sẽ khó đạt được hiệu quả của nó, dẫn đến mục đích chung của tập thể
không được thỏa mãn.

3.3. Giải pháp

3.3.1. Lãnh đạo đóng vai trò then chốt trong STC
Việc vừa hòa nhập vào STC, vừa giữ vững vai trò người cầm lái chính là thử
thách lớn nhất của các nhà quản trị các cấp trong công ty FPT. Thực tế cho thấy,
STC đã góp phần vào việc lựa chọn những vị trí lãnh đạo. Hầu hết những nhà quản
lý cấp cao của công ty hiện nay đều xuất thân từ đại học FPT hay gắn bó với công
ty nhiều năm. Chính vì thế, họ đã được tiếp cận với STC nên dễ dàng gắn bó với
công ty. Ngược lại, những ứng cử viên khác sẽ dễ dàng bị đào thải bởi STC nếu họ
không thích hợp. Bên cạnh đó, thay vì thể hiện quyền uy thì họ lại chọn việc thể
hiện thực lực của mình để giành sự tôn trọng của nhân viên. Hẳn là chúng ta ai cũng
đều ngưỡng mộ một cá nhân với một bề dày kinh nghiệm và bằng cấp. Dù thân như
người nhà nhưng tiếng nói của họ luôn có một giá trị nhất định, luôn khiến mọi
người nể phục và tuân theo.
3.3.2. Cái tôi STC cần phải được chọn lọc kĩ lưỡng
Những scandal gần đây của FPT đều gắn liền với sinh viên của trường Đại học
FPT – cái nôi sản sinh ra các thế hệ nhân viên mới cho công ty. Vì là sinh viên nên
họ luôn mang trong mình những ý tưởng táo bạo, có khi là “quái dị”. Nhưng những
cái mới nếu không được hướng dẫn tiếp cận đúng đắn thì sẽ dễ dàng bị công chúng
hắt hủi. Chính vì thế, các hoạt động văn hóa của trường Đại học nói riêng và của cả
tập đoàn FPT nói chung luôn cần được lựa chọn kĩ lưỡng, phải thỏa tiêu chí: Phù
hợp với công đồng; Lạ, thể hiện được cái tôi nhưng không quá phản cảm. Nhất là
những ý tưởng mang hơi hướng phương Tây cần phải có các cách tiếp cận nhẹ
nhàng, không quá ồ ập. Nếu làm được điều đó, STC sẽ dễ dàng được chấp nhận
hơn, sẽ trở nên đặc sắc hơn trong con mắt của cộng đồng.
3.3.3. FPT cần có chiến lược hồi sinh văn hóa STC
FPT cần có sự quan tâm sâu sắc hơn cả về vật chất lẫn tinh thần trong việc giữ
gìn bản sắc văn hóa công ty. Đó là một công việc nghiêm túc và cần được thực hiện
một cách hệ thống. Văn hóa doanh nghiệp tốt sẽ kéo theo nhiều cái tốt khác. FPT
cần thưởng xuyên tổ chức các sự kiện lớn cho toàn thể nhân viên, thu hút tất cả mọi
người cùng tham gia. FPT cũng nên tham gia vào các sân chơi của giới trẻ, với tư
cách là thành viên chứ không phải là nhà tài trợ để góp phần truyền bá văn hóa STC
ra cộng đồng. Và cuối cùng, cần xây dựng những gương mặt văn hóa tiêu biểu tồn
tại dài lâu, điển hình như Giáo sư Xoay, một trong những người đi đầu trong công
cuộc mang STC ra giới thiệu với cộng đồng.
3.3.4. FPT cần có chiến lược xây dựng hạt nhân văn hóa
Để giữ vững mô hình văn hóa gia đình và áp dụng nó ở nhiều môi trường kinh
doanh khác nhau, FPT cần có những kế hoạch cụ thể để phát triển những hạt nhân
văn hóa tiêu biểu. Về định nghĩa, hạt nhân văn hóa chính là những giá trị cốt lõi,
tinh túy nhất mà FPT cần phải truyền đạt được khi thực hiện việc mở rộng hoạt
động ra thế giới. Và tùy thuộc vào những nền văn hóa cụ thể, kết hợp với những giá
trị đặc trưng ở đó để tạo nên một mô hình văn hóa phù hợp.
Tàu liệu tham khảo:
FPT Gen
Cameron.K. S and Quinn.R.E (1999).Diagnosing and Changing Organizational
Culture.New York: Addison-Wesley
http://www.iamvn.com/vn/default.aspx?news_id=198
(Nguồn: báo nội bộ FPT “Chúng ta”, “Văn hóa STCo”, đăng ngày 02/10/2007,
đường dẫn: http://my.opera.com/chungta/blog/show.dml/1378794, ngày truy cập:
05/09/2012)
(Nguồn: FPT Gen – Văn hóa STC – mục 3.3, 3.4, 3.5)
Trang tin tức FPT – mục Trách nhiệm xã hội