10

Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 2:
Mga Isyu sa Kasarian at Lipunan
Araling Panlipunan – Ikasampung Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikatlong Markahan – Modyul 2: Mga Isyu sa Kasarian at Lipunan
Unang Edisyon, 2021

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa
modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsulat ng Modyul

Manunulat: Armie V. Cruz

Editor ng Nilalaman: Belinda Bermido
Editor ng Wika: Marcelino S. Cosico
Tagaguhit: Vincent D. Robles
Tagalapat: Joy R. Tolosa
Tagasuri ng Nilalaman: Virgilio L. Laggui PhD / Amabhelle R. dela Merced
Tagasuri ng Wika: Lawrence A. dela Cruz
Tagasuri ng Paglapat: Maesie T. dela Peña
Tagapamahala: Gregorio C. Quinto
Rainelda M. Blanco
Agnes R. Bernardo
Virgilio L. Laggui
Glenda S. Constantino
Joannarie C. Garcia

Inilimbag sa Pilipinas ng ___________________

Department of Education – Schools Division of Bulacan

Office Address: Curriculum Implementation Division
Learning Resource Management and Development System (LRMDS)
Capitol Compound, Guinhawa St., City of Malolos, Bulacan
Email address: lrmdsbulacan@deped.gov.ph
 10

Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 2:
Mga Isyu sa Kasarian at Lipunan
Paunang Salita

Ang Self-Learning Module o SLM na ito ay inihanda para sa ating mag-aaral sa

kanilang pag-aaral sa tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi na gagabay sa
kanila upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang mga kasanayang
itinakda ng kurikulum.

Ang modyul na ito ay inilaang Gabay sa Guro/Tagapagdaloy na naglalaman ng

mga paalala, pantulong o estratehiyang magagamit ng mga magulang o kung
sinumang gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral sa kani-kanilang
tahanan.

Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat ang nalalaman ng mag-
aaral na may kinalaman sa inihandang aralin. Ito ang magsasabi kung kailangan
niya ng ibayong tulong mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon ding pagsusulit
sa bawat pagtatapos ng aralin upang masukat naman ang natutuhan. May susi ng
pagwawasto upang makita kung tama o mali ang mga sagot sa bawat gawain at
pagsusulit. Inaasahan naman na magiging matapat ang bawat isa sa paggamit
nito.

Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang SLM na ito upang
magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag susulatan o mamarkahan ang
anumang bahagi ng modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot
sa mga pagsasanay.

Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan agad sa kanilang guro kung

sila ay makararanas ng suliranin sa pag-unawa sa mga aralin at paggamit ng SLM
na ito.

Sa pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating mga tagapagdaloy, umaasa

kami na matututo ang ating mag-aaral kahit wala sila sa paaralan.
 Alamin

PAMANTAYAN SA PAGKATUTO:

Nasusuri ang diskriminasyon at karahasan sa kababaihan, kalalakihan at

LGBT (Lesbian, Gay, Bi-sexual, Transgender)

Ang modyul na ito ay nahahati sa dalawang aralin:

 Leksyon 1- Diskriminasyon sa Kababaihan, Kalalakihan at LGBT

 Leksyon 2- Mga Halimbawa ng Karahasan sa Kababaihan, Kalalakihan at
LGBT

Kapag natapos mo na ang modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

 Natutukoy ang mga impormasyong nagpapakita ng diskriminasyon at
karahasan sa mga babae, lalaki at LGBT;
 Nasusuri ang mga halimbawa ng mga diskriminasyon at karahasan sa iba’t
ibang bahagi ng daigdig; at
 Natutukoy mo ang kahalagahan ng pagtanggap at pagkakapantay-pantay
na pagtingin sa mga babae, lalaki at LGBT.

Subukin

Panuto: Piliin ang angkop na sagot sa mga tanong. Isulat ang titik ng tamang sagot sa inilaang
sagutang papel.

1. Ito ay ang anumang pag-uuri, eksklusiyon o restriksiyon batay sa kasarian na naglalayon

o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at pagtamasa ng mga babae ng kanilang
mga karapatan o kalayaan.
A. diskriminasyon C. karahasan
B. pang-aabuso D. pagsasamantala

2. Anong bansa ang nagpasa ng batas na “Anti-Homosexuality Act of 2014” na nagsasaad

na ang same-sex relations at marriages ay maaaring parusahan ng panghabambuhay na
pagkabilanggo?
A. India C. Pakistan
B. Nigeria D. Uganda

3. Ang GABRIELA ay isang samahan sa Pilipinas na laban sa iba’t ibang karahasang

nararanasan ng kababaihan na tinagurian nilang “Seven Deadly Sins Against Women”.
Ang sumusunod ay kabilang sa mga ito maliban sa:
A. pambubugbog
B. pangangaliwa ng asawang lalaki
C. sexual harassment
D. sex trafficking

1
4. Kauna-unahang transgender na miyembro ng Kongreso. Siya ang kinatawan ng lalawigan
ng Bataan at pangunahing taga-pagsulong ng Anti-Discrimation sa Kongreso.
A. Charice Pempengco C. Geraldine Roman
B. BB Gandanghari D. Sarah McBride

5. Ito ay isinasagawa ng mga sinaunang babae sa China. Ang mga paa ng mga babae ay
pinapaliit hanggang tatlong pulgada gamit ang pagbalot ng isang pirasong bakal o bubog
sa talampakan?
A. breast ironing C. foot binding
B. female genital mutilation D. ligation

6. Anong rehiyon ng Asya ang may mataas na datos ng karahasan at dikriminasyon sa mga
kababaihan?
A. Silangang Asya C. Timog Silangang Asya
B. Kanlurang Asya D. Timog Asya

7. Ikaw ay nakararanas ng domestic violence kung ang iyong kapareha ay:

I. Tinatawag ka sa ibang pangalang hindi maganda para sa iyo at sa ibang tao,
iniinsulto ka;
II. Pinipigilan ka sa pagpasok sa trabaho o paaralan;
III. Pinipigilan kang makipagkita sa iyong pamilya o mga kaibigan; sinusubukan kang
kontrolin sa paggastos sa pera, saan ka pupunta at kung ano ang iyong mga isusuot;
IV. Hindi nagseselos.

A. I B. I at IV C. II at III D. I, II, at III

8. Ang breast ironing o breast flattening ay isang kaugalian sa bansang Cameroon sa

kontinente ng Africa. Ipinapaliwanag ng ina sa anak na ang pagsagsagawa nito ay normal
lamang at may mga kadahilanan. Paano maaaring ilarawan ang lipunang kanilang
kinamulatan?
A. Ang lipunan ay nagpapakita ng paglabag sa karapatan na nag-uugat sa maling
paniniwala.
B. Ang lipunan ay naglalarawan ng di pantay na pagtrato sa mga kababaihan.
C. May kaugaliang nagkakaroon ng pagkatakot sa buhay ng mga kababaihan na
tanging makatutulong sa pag-ahon mula sa pagkakalugmok.
D. Marahas at walang pakialam ang kanilang gobyerno sa karapatan ng mga
kababaihan.

9. Anong paglabag sa karapatan ng mga kababaihan ang ipinapakita sa pagsasagawa ng

tradisyong foot binding sa China?
A. Hindi nila nabibigyang kasiyahan ang kanilang pakikisalamuha sa mga paligsahan
at patimpalak.
B. May mga pagkakataong nais nilang sumali sa mga beauty pageant subalit dahil sa
kanilang sitwasyon ay hindi nila ito naranasan.
C. Nalimitahan ang kanilang pagkilos, pakikilahok sa politika, at ang kanilang
pakikisalamuha.
D. Nabibigyang proteksyon ang mga kababaihan.

2
10. Ayon sa pag-aaral na inilabas ng United Nations Development Programme (UNDP) at ng
United States Agency for International Development (USAID) na may titulong “Being LGBT
in Asia: The Philippines Country Report”, ang mga LGBT ay nakakaranas ng mga
sumusunod maliban sa isa:
A. Bias sa serbisyong medikal, pabahay at maging sa edukasyon
B. May kakaunting oportunidad sa trabaho
C. May mataas na pagkilala sa iba’t ibang lipunan
D. Panggagahasa laban sa mga lesbian.

11. Ang sumusunod ay ang mga kadahilanan na ipinapaliwanag ng ina sa pagsasagawa ng

breast ironing maliban sa:
A. maagang pagbubuntis ng anak C. pagkagahasa
B. paghinto sa pag-aaral D. pagkalulong sa sugal

12. Ang karahasan sa kababaihan ay hindi lamang problema sa Pilipinas kundi pati narin
sa buong daigdig. Sa katunayan, itinakda ang ___________bilang International Day for
the Elimination of Violence Against Women.
A. Nobyembre 30 C. Oktubre 25
B. Nobyembre 25 D. Disyembre 30

13. Ano ang iyong mahihinuha mula sa larawan?

A. May pantay na karapatan at gampanin ang mga babae at lalaki.

B. Mas maraming babae na ang naghahanap-buhay at ang mga lalaki ang
naiiwan sa bahay.
C. Ito ay isang uri ng diskriminasyon at karahasan sa kalalakihan.
D. Ang gawain ng kababaihan ay maaring gawin ng kalalakihan.

14. Ang foot binding ay isinasagawa ng mga sinaunang babae sa bansang _____.
A. China C. Uganda
B. Cameroon D. India

15. Bakit tinawag ni Hillary Clinton (2011) na “invisible minority” ang mga LGBT?
A. Dahil bukas ang kanilang buhay sa lipunang ginagalawan.
B. Hindi sila nabibilang sa pagtamasa ng pantay na karapatan.
C. Ang kanilang mga kwento ay itinago, inilihim at marami sa kanila ang nanahimik
dahil sa takot.
D. Wala sa nabanggit.

3
 Balikan

Pagsunud-sunurin Mo
Panuto. Punan ng wastong bilang ang loob ng kahon ayon sa pagkakasunud-sunod ng
mahahalagang pangyayari tungkol sa Gender Roles sa Pilipinas. Isulat ang sagot sa inilaang
sagutang papel.

Sa
Ang mga Ang Sa
kasalukuya Limitado pa
kababaihan pagdating ng Panahon
n, mga rin ang
maraming sa Pilipinas ng mga
Amerikano ay karapatang
pagkilos at maging Pag-aalsa,
nagdala ng taglay ng
batas ang kabilang sa may mga
ideya ng kababaihan
isinusulong pinakama- kalayaan, Pilipina ring sa
para sa taas na uri karapatan, at nagpakita panahon
karapatan o timawa pagkakapant ng kanilang
ng mga
ng mga ay ay-pantay sa kabayaniha
Espanyol.
pagmamay Pilipinas. n gaya ni
lalaki,
babae at -ari ng mga Gabriela
LGBT. lalaki. Silang.

Tuklasin

Suri-Larawan
Panuto: Suriin ang nilalaman ng larawan at sagutin ang mga katanungan sa tabi nito. Isulat
ang sagot sa inilaang sagutang papel.

Mga gabay na tanong:

1. Ano ang nakikita mo mula sa larawan?
2. Ano kaya ang nais ipahiwatig nito?
3. Sa iyong palagay, maituturing ba na
malaking isyu sa ating lipunan ang di-
pagkakapantay-pantay? Bakit? Pangatwiranan
ang kasagutan.

4
 Suriin
Mga Isyu sa Kasarian at Lipunan

Lahat ng tao ay isinilang na pantay-pantay anomang kulay, lahi o kasarian. Subalit tila
hanggang sa kasalukuyang panahon ay nananatiling malaking isyu ang hindi pantay na
karapatan at pagtingin ng mga tao sa iba’t ibang kasarian. Matapos isulong ng mga
kababaihan ang kanilang karapatan, ngayon naman ay ang sigaw ng mga LGBT para sa
kanilang pantay na karapatan at pagtingin. Sa araling ito ay bibigyang pansin ang iba’t ibang
isyu na may kinalaman sa kasarian.

Halina’t ating alamin ang mga impormasyong nagpapakita ng diskriminasyon at

karahasan sa mga lalaki, kababaihan at LGBT sa iba’t ibang bahagi ng daigdig.

Diskriminasyon sa mga Lalaki, Kababaihan at LGBT

Mga Sikat na Personalidad na Kinikilala sa Iba’t ibang Larangan

ELLEN DEGENERES (lesbian) ANDERSON COOPER (gay)

Isang artista, manunulat, stand-up comedian at Isang mamamahayag at tinawag ng New York
host ng isa sa pinakamatagumpay na talk show Time na “the most prominent open gay on
sa Amerika, ang “The Ellen Degeneres Show”. American television.”

JAKE ZYRUS (transgender) PARKER GUNDERSEN (lalaki)

Dating kilala bilang Charice Pempengco, isang
mang-aawit na nakilala hindi lamang sa bansa
maging sa ibang panig ng mundo. Tinawag ni
Oprah Winfrey na “The Talented Girl in The
World.”
CHARO SANTOS-CONCIO (babae)
Matagumpay na artista sa pelikula at
telebisyon, nakilala siya sa longest-running
Philippine TV drama anthology program
Maalaala Mo Kaya at naging presidente at
CEO ng ABS-CBN Corporation noong 2008-
2015.
Chief Executive Officer ng ZALORA, kilalang
online fashion retailer na may sangay sa
Singapore, Indonesia, Malaysia, Brunei,
Pilipinas, Hong Kong, at Taiwan.
GERALDINE ROMAN (transgender)
Kauna-unahang transgender na miyembro ng
Kongreso. Siya ang kinatawan ng lalawigan ng
Bataan. Siya ang pangunahing tagapagsulong
ng anti-discrimination sa Kongreso.

DANTON REMOTO (gay) TIM COOK (gay)

Isang propesor sa kilalang pamantasan, Ang CEO ng Apple Inc. na gumagawa ng
kolumnista, manunulat, at mamamahayag. iPhone, iPad, at iba pang Apple products.
Nagtatag ng “Ang LADLAD”

Ang diskriminasyon ay ang anomang pag-uuri, ekslusyon, o restriksyon batay sa

kasarian na naglalayon o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang at pagtamasa ng lahat
ng kasarian ng kanilang mga karapatan o kalayaan.

5
 Bagamat may ilang pag-unlad na sa maraming bansa sa mga pagkilos para wakasan
ang diskriminasyon laban sa kababaihan, tila wala pa ring puwang sa lipunang ito na
matamasa ng mga kababaihan ang pantay na pagtingin sa kalalakihan. Sa pagpasok ng ika-
21siglo, patuloy pa rin ang pakikibaka ng kababaihan sa iba’t ibang bahagi ng mundo laban
sa iba’t ibang uri ng diskriminasyon.

Maging ang mga kalalakihan ay biktima rin ng diskriminasyon. Tinawag naman ni

Hillary Clinton (2011) na “invisible minority” ay ang mga LGBT, ang kanilang mga kwento
ay itinago, inilihim at marami sa kanila ang nanahimik dahil sa takot. Marami sa kanila ang
nahaharap sa malaking hamon ng pagtanggap at pagkakapantay-pantay sa pamilya,
paaralan, negosyo, lipunan at maging sa kasaysayan.

Isa si Malala Yousafzai na nakaranas ng diskriminasyon. Siya ay nakilala dahil

sa kanyang paglaban at adbokasiya para sa karapatan ng mga batang babae sa
edukasyon sa Pakistan. Habang lulan ng bus patungong paaralan, nang siya ay barilin
sa ulo ng isang miyembro ng Taliban noong ika-9 ng Oktubre 2012. Nagsimula ang
mga pagpapahayag ni Malala ng kanyang adbokasiya noong 2009. Lumawak ang
kanyang impluwensya dahil sa kanyang pagsusulat at panayam sa mga pahayagan
at telebisyon. Ito ang naging dahilan ng banta sa buhay at pamilya ni Malala. Sa kabila
ng mga pangyayari, hindi ito naging hadlang upang ipagtuloy ni Malala ang laban para
sa edukasyon ng mga kababaihan sa bansang Pakistan.

Foot Binding- ay isang tradisyon na isinasagawa ng

mga sinaunang babae sa China na kilala sa tawag na lotus
feet o lily feet kung saan ang paa ng mga babae ay pinapaliit
hanggang sa tatlong pulgada gamit ang pagbalot ng isang
pirasong bakal o bubog sa talampakan. Ang pagkakaroon ng
ganitong klase ng paa sa simula ay kinikilala bilang simbolo ng
yaman, ganda, at pagiging karapat-dapat sa pagpapakasal.
Subalit dahil sa ang mga kababaihang ito ay may bound feet,
nalimitahan ang kanilang pagkilos, pakikilahok sa politika, at
ang kanilang pakikisalamuha.

Mga Halimbawa ng Karahasan sa mga Lalaki, Kababaihan at LGBT

Ayon sa United Nations ang karahasan sa kababaihan ay nag-uugat sa kasarian na

humahantong sa pisikal, seksuwal, o mental na pananakit o pagpapahirap sa mga
kababaihan. Narito ang mga kaugalian sa ibang lipunan na nagpapakita sa paglabag sa
karapatan ng mga kababaihan.
1. Breast ironing o breast flattening- ay isang kaugalian
sa bansang Cameroon sa kontinente ng Africa.
Isinasagawa ito sa pamamagitan ng pagbabayo o
pagmamasahe ng dibdib ng batang nagdadalaga na gamit
ang bato, martilyo o spatula na pinainit sa apoy. Ang
paliwanag ng ina sa kanyang anak sa pagsasagawa nito
ay upang makaiwas sa: maagang pagbubuntis ng anak,
paghinto sap ag-aaral at pagkagahasa.

6
 2. Female Genital Mutilation (FGM)- isang proseso ng
pagbabago sa ari ng kababaihan (bata o matanda) na
walang anumang benepisyong medikal. Ang gawaing ito
ay pinaniniwalaang makapagpapanatili sa mga babae na
walang bahid dungis hanggang sa maikasal. Ayon sa
World Health Organization (WHO), may 125 milyong
kababaihan bata o matanda ang biktima nito mula sa mga
bansa sa Africa at Kanlurang Asya.

Ang karahasan sa kababaihan ay hindi lamang problema

sa Pilipinas kundi pati narin sa buong daigdig. Dahil dito, itinakda
ang Nobyembre 25 bilang International Day for the Elimination
of Violence Against Women.

Ang GABRIELA (General Assembly Binding Women for Reforms, Integrity,

Equality, Leadership, and Action) ay isang samahan sa Pilipinas na laban sa iba’t ibang
porma ng karahasang nararanasan ng kababaihan na tinagurian nilang Seven Deadly Sins
Against Women.

limitadong access sa reproductive health

incest at iba pang seksuwal na pang-aabuso

sexual discrimination at exploitation

Seven Deadly
Sins Against panggagahasa
Women
sex trafficking at prostitusyon

pambubugbog/pananakit

sexual harassment

Hindi lamang ang mga kababaihan ang biktima ng karahasan na nagaganap sa isang
relasyon o domestic violence maging ang mga kalalakihan ay biktima rin nito na nasa uring
emosyonal, sekswal, pisikal at pagbabanta. Maaaring ding maganap sa heterosexual at
homosexual na relasyon ang ganitong uri ng karahasan.

Ang bansang Uganda ay nagpasa ng batas na “Anti-Homosexuality Act of 2014”

na nagsasaad na ang same-sex relations at marriages ay maaaring parusahan ng
panghabambuhay na pagkabilanggo.

7
 Ayon sa pag-aaral na inilabas ng United Nations Development Programme (UNDP) at
ng United States Agency for International Development (USAID) na may titulong “Being
LGBT in Asia: The Philippines Country Report”, mayroong mga natuklasan ukol sa LGBT
sa Pilipinas:

L may kakaunting oportunidad sa trabaho

G may bias sa serbisyong medikal, pabahay at edukasyon

B may panggagahasa laban sa mga lesbian

T patuloy na pagpatay sa mga LGBT

Binabati kita! Matagumpay mong natapos ang ikalawang paksa – Mga Isyu sa
Kasarian at Lipunan sa ating Modyul 2. Ngayon naman ay dumako tayo sa ilang pagsasanay
upang ating tayahin ang lawak ng iyong pagkaunawa sa aralin. Ihanda mo na ang iyong
sagutang papel at simulan na.

Pagyamanin

Gawain 1: Akrostik

Panuto: Punan ng wastong impormasyon ang bawat letra na magbibigay kahulugan sa

salitang DISKRIMINASYON. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

D
I
S
K
R
I
M
I
N
A
S
Y
O
N

8
Gawain 2: HALO- LETRA
Panuto: Buoin ang mga halo-letra upang matukoy ang termino na hinihingi sa bawat pahayag.
Isulat ang sagot sa nakalaang sagutang papel.

1. Anumang pag-uuri, ekslusyon, o restriksyon batay sa kasarian na naglalayon o

nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang at pagtamasa ng lahat ng kasarian ng
kanilang mga karapatan o kalayaan.

IDKSIRANYNSOIM _________________________

2. Isang tradisyon na isinasagawa ng mga sinaunang babae sa China na kilala sa tawag

na lotus feet o lily feet.

OFTO GNIDNIB _________________________

3. Isang batang aktibista para sa edukasyon at mga karapatan ng kababaihan sa

Pakistan.

AMALAL OYUAZAISF _________________________

4. Ito ang pagbabayo o pagmamasahe ng dibdib ng batang nagdadalaga sa

pamamagitan ng bato, martilyo o spatula na pinainit sa apoy.

RBSEAT RINONIG _________________________

5. Karahasan na nagaganap sa isang relasyon.

ECITSMDO IVLECNEO _________________________

6. Isang proseso ng pagbabago sa ari ng kababaihan (bata o matanda) nang walang

anumang benepisyong medikal.

EFAMEL EGTILAN UMALTIITNO _________________________

7. Ito ay nag-uugat sa kasarian na humahantong sa pisikal, seksuwal, o mental na

pananakit o pagpapahirap sa mga kababaihan.

AKARAHASN _________________________

8. Tinawag ni Hillary Clinton (2011) na “invisible minority” dahil ang kanilang mga
kuwento ay itinago, inilihim at marami sa kanila ang nanahimik dahil sa takot.

GLTB
_________________________
9. Batas nagsasaad na ang same-sex relations at marriages ay maaaring parusahan ng
panghabambuhay na pagkabilanggo.

IHOOMSAULEXYT CTA _________________________

10. Samahan sa Pilipinas na laban sa iba’t ibang porma ng karahasang nararanasan ng

kababaihan na tinagurian nilang Seven Deadly Sins Against Women.

AGRBEIAL _________________________

9
Gawain 3: Show Mo, Pananaw Mo
Panuto: Buoin ang graphic organizer na nagpapakita ng sariling perspektibo o pananaw,
sanhi, epekto at saloobin tungkol sa Diskriminasyon sa mga lalaki, kababaihan at LGBT. Isulat
ang iyong sagot sa sagutang papel.

Perspektibo o
Pananaw

Diskriminasyon
sa mga Lalaki,
Sanhi Epekto
Kababaihan at
LGBT

Damdamin at
Saloobin

Gawain 4: Tama o Mali

Panuto: Suriin ang sumusunod na pahayag. Isulat ang TAMA kung ito ay wasto, at kung mali,
isulat ang salitang MALI. Isulat ang sagot sa iyong sagutang papel. Nabuo ang Artikulo IV ng
Saligang Batas noong 1987.

______1. Ang karahasan sa kababaihan ay hindi lamang problema sa Pilipinas kundi pati na
rin sa buong daigdig.
______2. Ang pagkakaroon ng lotus feet o lily feet sa simula ay kinikilala bilang simbolo ng
yaman, ganda, at pagiging karapat-dapat sa pagpapakasal sa bansang India.
______3. Maging ang mga kalalakihan ay biktima rin ng diskriminasyon.
______4. Marami sa mga LGBT ang nahaharap sa malaking hamon ng pagtanggap at
pagkakapantay-pantay sa pamilya, paaralan, negosyo, lipunan at maging sa
kasaysayan.
______5. Makikita sa mga bansa sa kontinente ng Africa at rehiyon ng Kanlurang Asya ang
pagtamasa ng mga kababaihan ng pantay na karapatan sa kalalakihan.
______6. Sa kasalukuyan, nananatiling malaking isyu ang hindi pagkakapantay-pantay ng
mga tao batay sa kanilang kasarian.
______7. Nakilala si Malala Yousafzai sa kanyang paglaban at adbokasiya sa bansang
India.
______8. Ang karahasan sa mga kababaihan ay hindi bago sa lipunang Pilipino.
______9. Ang kasarian ay malaking hadlang sa pagiging matagumpay sa iba’t ibang
larangan.
______10. Ang pananakit na pisikal, mental o emosyonal ay normal lamang sa isang
relasyon.

10
 Isaisip

I-share Mo, Natutunan Mo

Panuto: Ibahagi ang iyong mga mahahalagang natutunan kaugnay sa paksang tinalakay sa
modyul na ito. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

3 Mahahalagang natutunan ko sa modyul na ito.

1. ____________________________________________________________________
2. ____________________________________________________________________
3. ____________________________________________________________________

2 Mahahalagang kaalaman na nakapukaw ng aking isipan:

1. ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
2. ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_

Kaalaman na aking isasabuhay:

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

Rubrik sa Pagtataya ng Kaalaman at Pag-unawa sa mga Isyu sa Kasarian at Lipunan.

5 – Ang mag-aaral ay may buo at detalyadong kaalaman at pag-unawa sa mga Isyu sa

Kasarian at Lipunan.
4 – Ang mag-aaral ay may kaalaman at pag-unawa sa mga Isyu sa Kasarian at Lipunan.
3 – Ang mag-aaral ay may kakulangan sa pag-unawa sa mga Isyu sa Kasarian at Lipunan.
2 – Maraming kakulangan sa kaalaman at pag-unawa sa mga Isyu sa Kasarian at Lipunan.
1– Walang pasyang naibigay tungkol sa kaalaman at pag-unawa sa mga Isyu sa Kasarian at
Lipunan.

11
 Isagawa

Critical Analysis Paper

Panuto: Pumili ng isyu na may kinalaman sa diskriminasyon at karahasan sa mga lalaki,
kababaihan at LGBT. Ang suliranin o isyu na susuriin ay nakabatay sa mga datos at
impormasyon na inilahad sa modyul na ito. Maaari ring magsaliksik sa aklat, magazine o
internet sa pagpapalawak ng mga impormasyon. Isulat ang awtput sa isang long bond paper.

Panimula/ Maikling pagsasalaysay o paglalahad ng nilalaman ng Analysis

Introduksyon: Paper.

Suliranin: Paliwanag sa suliranin na susuriin. Ilalahad dito ang salik at

dahilan ng pag-usbong ng suliraning ito.

Paglalahad ng Paglalahad at pagsusuri mga datos. Ang mga datos ay batay sa

Datos: mga impormasyong tinalakay sa modyul na ito.

Konklusyon: Pagbibigay konklusyon sa mga datos upang makabuo ng mga

pahayag na magiging batayan ng solusyon.

Solusyon: Kauukulang solusyon na makatutugon sa suliranin.

12
 Rubrik sa Pagmamarka sa Critical Analysis Paper

Kraytirya Eksperto Mahusay Nagsisimula Baguhan

(4) (3) (2) (1)

Kalinawan Ang nabuong Ang nabuong Ang nabuong Ang nabuong

at kompre- analysis paper ay analysis paper ay analysis paper ay analysis paper ay
hensibong lubos na nakapagpaha- hindi masyadong hindi
ideya nakapagpaha- yag ng malinaw nakapagpahayag nakapaghayag
yag ng malinaw na ideya at ng malinaw na na ideya at
at komprehensi- konsepto ideya at konsepto konsepto
bong ideya at
konsepto

Maayos at Maayos na Nakapaglahad ng Walang nailahad

sistematikong nailahad ang datos at na datos at
Paglalahad at nailahad ang mga kaugnay impormasyon impormas-yon
pagsusuri ng mga kaugnay (relevant) na tungkol sa tungkol sa
datos (relevant) na datos at paksang sinuri. paksang sinuri.
datos at impormasyon
impormasyon tungkol sa
tungkol sa paksang sinuri.
paksang sinuri.

Komprehensibo Komprehensibo Komprehensibo Nakabuo ng Walang

at lohikal na at lohikal ang ang nabuong konklusyon. konklusyong
konklusyon nabuong konklusyon. nabuo.
konklusyon.

Kaakmaan at Nakapagmung- Nakapagmung- Nakapagmung- Walang

kalinawan ng kahi ng akma at kahi ng akmang kahi ng solusyon naimungkahing
solusyon malinaw na solusyon sa sa isyung sinuri. solusyon.
solusyon sa isyung sinuri.
isyung sinuri.

Tayahin

Panuto. Piliin ang titik ng tamang sagot. Isulat sa sagutang papel ang iyong sagot.
1. Ito ay proseso ng pagbabago sa ari ng kababaihan (bata o matanda) nang walang
anumang benepisyong medikal.
A. female genital mutilation C. purdah
B. foot binding D. ligation

2. Anong rehiyon ng Asya ang may mataas na datos ng karahasan at dikriminasyon sa mga
kababaihan?
A. Silangang Asya C. Timog Silangang Asya
B. Timog Asya D. Kanlurang Asya

13
3. Ito ay isinasagawa ng mga sinaunang babae sa China. Ang mga paa ng mga babaeng
ito ay pinapaliit hanggang tatlong pulgada gamit ang pagbalot ng isang pirasong bakal
o bubog sa talampakan.
A. breast ironing C. foot binding
B. female genital mutilation D. ligation

4. Ang “Anti-Homosexuality Act of 2014” ay nagsasaad na ang same-sex relations at

marriages ay maaaring parusahan ng panghabambuhay na pagkabilanggo. Saang bansa
ipinanukala ito?
A. India C.Pakistan
B. Uganda D. Nigeria

5. Paano mo mailalarawan ang breast ironing o breast flattening bilang isang kaugalian sa
bansang Cameroon sa kontinente ng Africa?
A. Ang lipunan ay nagpapakita ng paglabag sa karapatan na nag-uugat sa maling
paniniwala.
B. Ang lipunan ay naglalarawan ng di-pantay na pagtrato sa mga kababaihan.
C. May kaugaliang nagkakaroon ng pagkatakot sa buhay ng mga kababaihan na
tanging makatutulong sa pag-ahon mula sa pagkakalugmok.
D. Marahas at walang pakialam ang kanilang gobyerno sa karapatan ng mga
kababaihan.

6. Ito ay ang anomang pag-uuri, eksklusiyon o restriksiyon batay sa kasarian na naglalayon

o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at pagtamasa ng mga babae ng kanilang
mga karapatan o kalayaan.
A. diskriminasyon C. karahasan
b. pang-aabuso D. pang-aapi

7. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa tinatawag na Seven Deadly Sins Against
Women?
A. pambubugbog C. sexual harassment
B. pangangaliwa ng asawang lalaki D. sex trafficking

8. Alin sa sumusunod na gawain ang nagpapakita ng domestic violence?

I. Tinatawag ka sa ibang pangalang hindi maganda para sa iyo at sa ibang
tao,iniinsulto ka;
II. Pinipigilan ka sa pagpasok sa trabaho o paaralan;
III. Pinipigilan kang makipagkita sa iyong pamilya o mga kaibigan; sinusubukan kang
kontrolin sa paggastos sa pera, saan ka pupunta at kung ano ang iyong mga
isusuot; at
IV. Nagbibigay ng regalo

A. Il B. I at IV C. II at III D. I, II, at III

9. Ang karahasan sa kababaihan ay hindi lamang problema sa Pilipinas kundi pati narin
sa buong daigdig. Sa katunayan, itinakda ang ___________bilang International Day for
the Elimination of Violence Against Women.
A. Nobyembre 30 C. Oktubre 25
B. Nobyembre 25 D. Disyembre 30

14
10. May kamag-aral ka na nakararanas ng pambubully o pangungutya sa inyong paaralan
dahil sa kanyang oryentasyong sekswal, ano ang iyong nararapat na gawing hakbang
upang matulungan ang iyong kamag-aral?
A. Ipagtatanggol mo ang iyong kamag-aral na nakararanas ng pambubully sa
pisikal man o berbal na pamamaraan.
B. Ipagbibigay-alam mo ito sa iyong guro upang mabigyan ng karampatang
aksyon.
C. Ililihim mo na lamang ito.
D. Di ka na lamang makikialam upang di na madamay pa.

11. Ang foot binding ay isang sinaunang tradisyon sa bansang China, anong paglabag sa
karapatan ng mga kababaihan ang ipinapakita sa pagsasagawa ng tradisyong ito?
A. Hindi nila nabibigyang kasiyahan ang kanilang pakikisalamuha sa mga -
paligsahan at patimpalak.
B. May mga pagkakataong nais nilang sumali sa mga beauty pageant subalit dahil
-sa kanilang sitwasyon ay hindi nila ito naranasan.
C. Nalimitahan ang kanilang pagkilos, pakikilahok sa politika, at ang kanilang
pakikisalamuha.
D. Napoprotektahan nito ang mga kababaihan.

12. Ayon sa pag-aaral na inilabas ng United Nations Development Programme (UNDP) at

ng United States Agency for International Development (USAID) na may titulong “Being
LGBT in Asia: The Philippines Country Report”, ang mga LGBT ay nakakaranas ng mga
sumusunod maliban sa isa:
A. bias sa serbisyong medikal, pabahay at maging sa edukasyon
B. may kakaunting oportunidad sa trabaho
C. may mataas na pagkilala sa iba’t ibang lipunan
D. panggagahasa laban sa mga lesbian

13. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa mga kadahilanan na ipinapaliwanag ng ina sa
pagsasagawa ng breast ironing sa kanilang anak na babae?
A. maagang pagbubuntis ng anak
B. paghinto sa pag-aaral
C. pagkagahasa
D. pagkalulong sa sugal o bisyo

14. Saang bansa isinagawa ang tradisyong foot binding sa mga sinaunang babae?
A. China C. Uganda
B. Cameroon D. India

15. Ang mga LGBT ay tinawag ni Hillary Clinton (2011) na “invisible minority”, ano ang
ipinapakahulugan nito?
A. dahil bukas ang kanilang buhay sa lipunang ginagalawan
B. hindi sila nabibilang sa pagtamasa ng pantay na karapatan
C. ang kanilang mga kwento ay itinago, inilihim at marami sa kanila ang nanahimik
dahil sa takot
D. wala sa nabanggit

15
 Karagdagang Gawain

Sulong Ekwalikad

Panuto: Gumawa ng Advocacy Campaign Poster na nagpapakita ng pagsusulong ng

pagkakapantay -pantay ng kasarian o Gender Equality. Maaari itong gawin sa isang buong
bondpaper o sa pamamagitan ng pagpopost sa social media.
RUBRIK SA PAGGAWA NG CAMPAIGN POSTER NG
PAGKAKAPANTAY- PANTAY NG KASARIAN O GENDER EQUALITY

Pamantayan Mahusay Sapat Kaunti Kulang

5 4 3 2
1. Pagpapakita ng mensahe
2. Kaangkupan ng konsepto
at iba pang materyal na
ginamit
3. Pagkamalikhain
4. Pagkapamanlikha
(Originality)

16
 17
SUBUKIN BALIKAN TUKLASIN PAGYAMANIN
1. A May kanya-kanyang HALO-LETRA
2. D 1. 5 sagot 1. Diskriminasyon
3. B 2. Foot Binding
4. C 2. 1 3. Malala Yousafsai
5. C
6. B 3. 4 4. Breast Ironing
7. D 5. Domestic Violence
8. A 4. 3 6. Female Genital Mutilation
9. C 7. Karahasan
10. C 5. 2 PAGYAMANIN A 8. LGBT
11. D AKROSTIK 9. Homo- Sexuality Act
12. B May kanya-kanyang
13. A 10. GABRIELA
sagot
14. A
15. C
PAGYAMANIN C. ISAISIP TAYAHIN
May kanya-kanyang sagot May kanya- 1. A 9. B
kanyang sagot 2. D 10. B
3. C 11. C
4. B 12. C
5. A 13. D
6. A 14. A
7. B 15. C
8. D
PAGYAMANIN
TAMA O MALI ISAGAWA
1. TAMA 6. TAMA May kanya-
2. MALI 7. MALI kanyang gawa KARAGDAGANG GAWAIN
3. TAMA 8. TAMA May kanya-kanyang gawa
4. TAMA 9. MALI
5. MALI 10. MALI
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian

Education, Department of. 2017. K to 12 Gabay Pangkurikulum sa Araling Panlipunan 10.

Pasig City: Department of Education.

—. 2017. K to 12 Kagamitang Pang-Mag-aaral sa Araling Panlipunan 10: Mga Isyung

Pangkasarian Pasig City: Department of Education.

Most Essential Learning Competencies Matrix, Araling Panlipunan pp. 284-307

Philippine Statistics Authority (PSA). 2016 Kababaihan at Kalalakihan sa Pilipinas.Isang
Estatistikal Hanbuk
https://psa.gov.ph/sites/default/files/Kababaihan%20at%20Kalalkihan%20sa%20Pilip
inas%201996.pdf

18
 Para sa mga katanungan o puna, sumulat sa:

Department of Education, Schools Division of Bulacan

Curriculum Implementation Division
Learning Resource Management and Development System (LRMDS)
Capitol Compound, Guinhawa St., City of Malolos, Bulacan
Email Address: lrmdsbulacan@deped.gov.ph

19