11

Komunikasyon at
Pananaliksik sa
Wika at Kulturang
Filipino
Unang Markahan
Modyul 2
Konseptong Pangwika
Monolingguwalismo, Bilingguwalismo at
Multilingguwalismo

0
Panimula
Ang aralin na ito ay maiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga
sitwasyong pangkomunikasyon.

PINAKAMAHALAGANG KASANAYANG PAMPAGKATUTO:

F11PD-Ib-86 Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman,

pananaw, at mga karanasan.

Pagkatapos ng Modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

• Naibibigay ang kahulugan ng bilingguwalismo, monolingguwalismo, at
multilingguwalismo;
• Naipapaliwanag ang gamit ng mga konseptong pangwika sa mga
napakinggang sitwasyon;
• Nailalahad ang opinyon o pananaw sa mga konseptong pangwika kaugnay
sa nabasang paksa.

Subukin

Huwag kalimutang isulat ang sumusunod sa sagutang papel:

Pangalan: _______________________________ Taon/Seksyon:__________________
Grade Level/Subjek: _____________________Modyul No.:______________________
Pangalan ng Gawain: Subukin Petsa: ________________________

Panuto: Piliin ang letra ng wastong sagot na binigyang-kahulugan. Isulat sa patlang

ang titik ng tamang sagot.

_________1. Ito ang wikang unang itinuro sa tao.

A. Ikalawang wika C. unang wika
B. Ikatlong wika D. Wikang Pambansa

__________2. Ilang wikain o wika ang Pilipinas?

A. 8 C. 50
B. 19 D. 150

1
 __________3. Nagagamit niya ang wikang ito sa pakikiangkop niya sa
lumalawak na mundong kanyang ginagalawan.

A. Bilingguwalismo C. Multilingguwalismo
B. Monolingguwalismo D. Wikang Pambansa

__________ 4. Ano ang ibig sabihin ng MTB-MLE?

A. Mother-Tongue Based – Multilinggual Education

B. Mother-Tongue Based- Multilingguistic Education
C. Mother-Tongue Bilinggual- Multilinggual Education
D. Wala sa lahat

____________ 5. Ang Pilipinas ay bansang _____________.

A. Bilinggual C. MTB-MLE
B. Monolinggual D. Multilinggual

____________ 6. Alin sa walong wikain ang hindi nabibilang dito?

A. Aklanon C. Cebuano
B. Bikol D. Chavacano

____________ 7. Ang tawag sa pagpapatupad ng iisang wika lamang bilang

wika ng edukasyon, wika ng komersiyo, wika ng negosyo, wika ng
pakikipagtalastas, at ng pang-araw-araw na buhay sa isang bansa.
A. Bilingguwalismo C. Multilingguwalismo
B.Monolingguwalismo D. Wikang Pambansa

___________ 8. Ang wikang may simbolong L3 na natutuhan ng isang tao

habang lumalawak ang kanyang ginagalawang mundo dahil ito’y isa ring
wikang nagagamit sa maraming pagkakataon sa lipunan.

A. Ikalawang wika C. unang wika

B. Ikatlong wika D. Wikang Pambansa

____________ 9-10. Ang mga ito ang dalawang opisyal na wika sa ating bansa
ayon sa itinatadhana ng ating Saligang Batas ng 1973.

A. Filipino at Ingles
B. Filipino at Espanyol
C. Filipino at Tagalog
D. Ingles at Espanyol

2
 Aralin Mga Konseptong Pangwika
2 Monolingguwalismo, Multilingguwalismo at
Bilingguwalismo

Alamin

Sa Modyul na ito maiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling

kaalaman, pananaw, at mga karanasan sa mga sitwasyong pangkomunikasyon,

Tuklasin
Pansinin ang mga diyalogo sa larawan. Ano-anong mga salita o
pahayag ang ginamit dito? Bakit mahalagang matutuhan ng isang
tao ang mga wika o wikang ginagamit sa kanyang paligid? Sa
paanong paraan maaaring makatulong sa isang tao ang pagiging
multilingguwal?

(Ano ang masasabi ninyo sa ginawa ninyong gawain sa itaas?

Naunawaan ba ninyo kung paano ginamit ang wika? Ngayon, sa
susunod nating talakayan ay may koneksyon sa ginawa ninyong
aktibiti sa taas. Tunghayan natin).
 Unang Wika, Pangalawang Wika, at Iba Pa

Unang wika ang tawag sa wikang kinagisnan sa pagsilang at

unang itinuro sa isang tao. Tinatawag din itong katutubong wika,
mother tongue, arterial na wika, at kinakatawan din ng L1. Sa wikang
ito pinakamatatas o pinakamahusay na naipahahayag ng tao ang
kanyang mga ideya, kaisipan at damadamin.
Habang lumalaki ang bata ay nagkakaroon siya ng exposure sa
iba pang wika sa kanyang paligid na maaaring magmula sa lebisyon o
sa iba pang tao tulad ng magulang din mismo nagmumula ang exposure
sa isa pang wika dahil bibihirang Pilipino ang nagsasalita lang ng iisang
wika. Mula sa mga salitang paulit-ulit niyang narinig ay unti-unti
niyang natutuhan ang wikang ito hanggang sa magkaroon siya ng sapat
na kasanayan at husay rito at magamit niya rin sa pagpapahayag at
pakikipag-usap sa ibang tao. Ito na ngayon ang kanyang pangalawang
wika.
Sa pagdaraan ng panahon ay lalong lumalawak ang mundo ng
bata. Dumarami pa ang mga taong nakasasalamuha niya, gayundin ang
mga lugar na kanyang nararating, mga palabas na kanyang napapanood
sa telebisyon, mga aklat na kanyang nababasa, at kasabay nito’y
tumataas din ang antas ng kanyang pag-aaral. Dito’ may ibang bagong
wika pa uli siyang naririnig o nakikilala sa kalauna’y natutuhan niya at
nagaganit na sa pakikipagtalastasan sa mga tao sa paligid niyang
nagsasalita rin ng wikang ito. Ang wikang ito ang kanyang magiging
ikatlong wika o L3. Sa Pilipinas, kung saan may mahigit 150 wika at
wikang ginagamit sa iba’t ibang bahagi ng bansa, ay pangkaraniwan na
lang ang pagkakaroon ng mga mamamayan ng ikatlong wika.

Sagutin ang sumusunod na mga tanong sa isang buong papel:

• Ano ang unang wika o L1? Sa paanong paraan nalilinang ang

kasanayan ng isang bata o ng isang tao sa wikang ito?
• Ano naman ang pangalawang wika o L2? Ano-anong pangyayari
sa buhay ng isang tao ang maaaring magresulta sa pagkakaroon
niya ng pangalawang wika?
• Paano naman sumisibol sa tao ang ikatlong wika o L3? Anong
pangyayari ang nagbibigay-daan sa pagkakaroon ng isang tao ng
ikatlong wika?
• Ano ang iyong unang wika? Ano naman ang pangalawa? May
pangatlo pa ba? Paano mo ilalarawan ang tatas mo sa paggamit
ng mga wikang ito?

Suriin/Talakayin

Monolingguwalismo, Bilingguwalismo, at Multilingguwalismo

Monolingguwalismo

Monolingguwalismo ang tawag sa pagpapatupad ng iisang wika sa isang bansa

tulad ng isinasagawa sa mga bansang England, Pransya, South Korea, Hapon, at iba
pa kung saan iisang wika ang ginagamit na wikang panturo sa lahat ng larangan o
asignatura. Maliban sa edukasyon, sa sistemang monolingguwalismo ay may iisang
wika ring umiiral bilang wika ng komersiyo, wika ng negosyo at wika ng
pakikipagtalastasan sa pang-araw-araw na buhay.

Bilingguwalismo

Binibigyang-pagpapakahulugan ni Leonard Bloomfield (1935), isang

Amerikanong lingguwista ang bilingguwalismo bilang paggamit o pagkontrol ng tao
sa dalawang wika na tila ba ang dalawang ito ay kanyang katutubong wika. Ang
pagpapakahulugang ito ni Bloomfield na maaaring mai-kategorya sa tawag na
“perpektong bilingguwal” ay kinontra ng pagpapakahulugan ni John Manamara
(1976), isa pa ring lingguwistang nagsabing ang bilingguwal ay isang taong may
sapat na kakayahan sa isa sa apat na makrong kasanayang pangwikang
kinabibilangan ng pakikinig, pagsasalita, pagbasa at pagsulat sa isa pang wika
maliban sa kanyang unang wika. Sa pagitan ng dalawang magkasalungat sa
pagpapakahulugang ito ay may iba pang pagpapakahulugan ang naibigay tulad ng
kay Uriel Weinreich (1953), isang lingguwistang Polish-American, na nagsasabing
ang paggamit ng dalawang wika nang magkapagsalita ay matatawag na
bilingguwalismo at ang taong gagamit ng mga wikang ito ay bilingguwal.
May mga tanong sa ganitong pagpapakahulugan ni Weinreich dahil hindi nabanggit
kung gaano ba dapat kadalas o kung gaano ba dapat kahusay ang isang tao sa
ikalawang wika upang maituring siyang bilingguwal (Cook at Singleton: 2014).
Maituturing na bilingguwal ang isang tao kung magagamit niya ang ikalawang
wika nang mataas sa lahat ng pagkakataon. Sa pananaw na ito, dapat magamit ng
mga bilingguwal ang dalawang wika nang halos hindi na matutukoy kung alin sa
dalawa ang una at ang pangalawang wika. Balanced bilinguwal ang tawag sa mga
taong nakagagawa nang ganito at sila’y mahirap mahanap dahil karaniwang
nagagamit ng mga bilingguwal ang wikang naaangkop sa sitwasyon at sa taong
kausap (Cook at Singleton: 2014).

Bilingguwalismo sa Wikang Panturo

Makikita sa Artikulo 15 Seksyon 2 at 3 ng Saligang Batas ng 1973 ang

probisyon para sa bilingguwalismo o pagkakaroon ng dalawang wikang panturo sa
mga paaralan at wikang opisyal na iiral sa lahat ng mga pormal na transaksiyon sa
pamahalaan man o sa kalakalan.
“Ang Batasang Pambansa ay magsasagwa ng mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at pormal na paggamit ng pambansang wikang Filipino. Hangga’t
hindi binabago ang batas, ang Ingles at Filipino ang mananatiling mga wikang opisyal
ng Pilipinas.”
-Artikulo 15 Seksiyon 2 at 3 ng Saligang Batas ng 1973

Noong Hunyo 19, 1974, ang Department of Education ay naglabas ng

guidelines o mga panuntunan sa pagpapatupad ng edukasyong bilingguwal sa bansa
sa bisa ng Department Order No. 25, s. 1974. Ang ilang sa mahahalgang probisyon
sa nasabing kautusan ay ang sumusunod:
Ø Makalinang ng mga mamayang Pilipinong matatas sa
pagpapahayag sa mga wikang Pilipino at Ingles
Ø Ang pariralang bilingual education ay binibigyang katuturan sa
magkahiwalay na paggamit ng Pilipino at Ingles bilang mga
wikang panturo mula Grade 1 pataas sa mga tiyak na
asignatura. Ang mga asignatura o araling dapat ituro sa Pilipino
ay Social, Social Science, Work Education, Chracter Education,
Health Education, at Physical Education. Ingles naman ang
magiging wikang panturo sa Science at Mathematics.
Multilingguwalismo

Ang Pilipinas ay isang bansang multilingguwal. Mayroon tayong mahigit 150

wika at wikain kaya naman bibihirang Pilipino ang monolingguwal.
Sa pagpapatupad ng DedEd ng K to 12 Curiculum, kasabay na ipinatupad
ang probisyon para sa magiging wikang panturo partikular sa kindergarten at sa
Grade 1, 2 at 3. Tinatawag itong MTB_MLE o Mother Tongue Based-Multilingguwal
Education (MTB-MLE). Nakalahad dito na simula sa araling taon 2012 at 2013,
ipatutupad ang MTB-MLE sa mga paaralan. Naayon ito sa maraming pag-aaral na
nagsasabing mas epektibo ang pagkatuto ng mga bata kung unang wika ang
gagamitin sa kanilang pag-aaral.
Sa unang taon ng pagpapatupad ng MTB-MLE unang nagtalaga ang DepEd
ng walong pangunahing wika o lingua franca at apat na iba pang wikain sa bansa
upang gamiting wikang panturo at ituturo din bilang hiwalay na asignatura. Ang
walong pangunahing wika ay ang sumusunod: Tagalog, Kapampangan,
Pangasinense, Ilokano, Bikol, Cebuano, Hiligaynon, Waray, at ang apat na iba pang
wikain ay ang Tausug, Maguindanaoan, Meranao, at Chavacano. Pagkalipas ng
isang taon noong 2013 ay nagdagdag ng pitong wikain kaya’t naging labinsiyam na
ang wikang ginagamit sa MTB-MLE. Ito ay ang sumusunod: Ybanag para sa mga
mag-aaral sa Tuguegarao City, Cagayan, at Isabela; Ivatan para sa mga taga-
Batanes; Sambal sa Zambales; Aklanon sa Aklan, Capiz; Kinaray-a sa Antique;
Yakan sa Autonomous Region of Muslim Mindanao; at ang Surigaonon para sa
lungsod ng Surigao City at mga karatig-lalawigan nito.

Pag-usapan Natin:

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong. Gawin ito sa isang buong papel.
(Isumite ito kasama sa Tayahin)

1. Ano ang monolingguwalismo? ang bilingguwalismo? ang multilingguwalismo? Sa

paanong paraan nagkakaiba-iba ang mga ito?

2. Bakit kaya sinasabing mahirap maging monolingguwal ang isang bansang

katulad ng Pilipinas? Anong katangian mayroon ang ating bans ana hindi magiging
angkop para sa sistemang monolingguwal?

3. Anong probisyong pangwika ang nagtatadhana ng bilingguwalismo? Sa paanong

paraan ito ipinatupad sa ating bansa?

4. Bakit kaya mula sa bilingguwalismo ay ipinatupad ang multilinguwalismo sa

Sistema ng wikang panturo sa K to 12 Curiculum?

5. Kung ikaw ay magiging magulang, papayag ka bang ang anak mong nagsisimula
pa lang mag-aral ay tuturuan gumamit ng unang wikang kanyang kinagisnan sa
inyong tahanan? Bakit oo o bakit hindi?

6. Sa iyong palagay, paano makaaapekto sa isang batang nagsisimula pa lang mag-

aral ang paggamit sa silid-aralan ng wikang nauunawaan at ginagamit din niya sa
araw-araw niyang pamumuhay?
 Isaisip

Alam mo ba?
Ayon sa maraming pag-aaral, ang mga mag-aaral na naturuan sa wikang
hindi nila unang wika ay nakararanas nang mas maraming bilang ng dropout o
paghinto sap ag-aaral o kaya’y pag-uulit sa antas (Bernson, 2005b: Hovens,
2005: Klaus, 2003; Lewis & Lockhead, 2006: Patrinos & Psacharopoulos, 1997;
Pinnock, 2009: Steinberg, Blinde, & Chan, 1984), may limampung bahagdan ng
mga batang nahinto na sa pag-aaral o ang mga tinatatawag na out-of-school-
youth ang nakatira sa mga pamayanang ang wikang panturo ay hindi ang
wikang ginagamit nila sa tahanan. Si Pinnock (2009) naman ay naglabas ng
isang nakagugulat na puntos: 72% daw ng mga out-of school-youth sa buong
mundo ay nagmula sa mga bansang maituturing na “highly linguistically
fractionalized” o may mataas na pagkakahati-hating panlingguwistika.

Isagawa
Huwag kalimutang isulat ang sumusunod sa sagutang papel:
Pangalan: _______________________________ Taon/Seksyon:__________________
Grade Level/Subjek: _____________________Modyul No.:______________________
Pangalan ng Gawain: Subukin Petsa: ________________________

May mga salita ba mula sa iyong mga binasa na bago sa iyong paningin at
kinakailangan mong ihanap ng kasingkahulugan habang ikaw ay bumabasa?
Isulat ang mga ito sa unang hanay. Sa ikalawang hanay ay subukin mong
ibigay ang angkop na kasingkahulugan nito gamit ang diksyonaryo o sa
tulong ng konteksto ng pangungusap kung saan ito ginamit. Sa ikatlong
hanay ay gamitin ang mga salitang ito sa makabuluhang pangungusap. Isulat
ito sa buong papel. (Isumite ito kasama sa Tayahin)

Salita Kahulugan Makabuluhang Pangungusap

 Pagyamanin/Karagdagang Gawain

Huwag kalimutang isulat ang sumusunod sa sagutang papel:

Pangalan: _______________________________ Taon/Seksyon:__________________
Grade Level/Subjek: _____________________Modyul No.:______________________
Pangalan ng Gawain: Subukin Petsa: ________________________

Panuto: Makikilala mo ba ang tinutukoy na konseptong pangwika sa bawat

pahayag batay sa nakalahad na kahulugan? Isulat sa buong papel ang inyong
sagot.

_______________1. Ang tawag sa wikang nakagisnan mula sa pagsilang.

_______________2. Ito ang wikang may simbolong L3 na natutuhan ng isang tao

habang lumalawak ang kanyang ginagalawang mundo dahil ito’y isa ring wikang
nagagamit sa maraming pagkakataon sa lipunan.

______________3. Ito ang wikang natutuhan kasunod ng unang wika. Ito kasi ang
karaniwang wikang nagagamit sa kapaligiran ng sariling tahanan.

______________4. Ito ang patakaran kung saan dalawang opisyal na wika ang
gagamitin sa pagtuturo ng mga asignatura sa paaralan.

______________5. Sa patakarang ito ay gagamitin ang unang wika bilang wikang

panturo at bilang hiwalay na asignaturang pangwika samantalang ituturo din ang
Filipino at Ingles bilang mga hiwalay na asignatura.

______________6. Ito ang tawag sa pagpapatupad ng iisang wika lamang bilang wika
ng edukasyon, wika ng komersiyo, wika ng negosyo, wika ng pakikipagtalastas, at
ng pang-araw-araw na buhay sa isang bansa.

____________ 7-8. Ang mga ito ang dalawang opisyal na wika sa ating bansa ayon sa
itinatadhana ng ating Saligang Batas ng 1973.

_____________ 9. Ito ang kasalukuyang bilang ng mga wika at wikain sa bansa

itinalaga ng DepEd upang magamit bilang wikang panturo mula kindergarten
hanggang Grade 3.
____________10. Ito ang sinasabing bilang ng wika at wikaing umiiral sa ating bansa.

Tayahin

Huwag kalimutang isulat ang sumusunod sa sagutang papel:

Pangalan: _______________________________ Taon/Seksyon:__________________
Grade Level/Subjek: _____________________Modyul No.:______________________
Pangalan ng Gawain: Subukin Petsa: ________________________
Panuto: Basahin ang mga sumusunod na mga katunangan at piliin ang tamang
sagot at isulat sa sagutang papel. (Paalala: Huwag kalimutang isulat ang pangalan,
taon at seksyon, bilang ng modyul)
 ____________ 1. Alin sa walong wikain ang hindi napapabilang dito?
A. Aklanon C. Cebuano
B. Bikol D. Chavacano
____________ 2. Ang tawag sa pagpapatupad ng iisang wika lamang bilang wika
ng edukasyon, wika ng komersiyo, wika ng negosyo, wika ng pakikipagtalastas, at
ng pang-araw-araw na buhay sa isang bansa.
A. Bilingguwalismo C. Multilingguwalismo
B.Monolingguwalismo D. Wikang Pambansa
_____________3. Ilang wikain o wika mayroon ang Pilipinas?
A. 8 B. 19 C. 50 D. 150
_____________4. Nagagamit niya ang wikang ito sa pakikiangkop niya sa
lumalawak na mundong kanyang ginagalawan.
A. Bilingguwalismo C. Multilingguwalismo
B. Monolingguwalismo D. Wikang Pambansa
_____________ 5. Bakit mahalagang maipatupad ang asignaturang MTB-MLE sa
kindergarten hanggang sa ikatlong baitang?
A. Masasabing mas epektibo ang pagkatuto ng mga bata kung
unang wika ang gagamitin sa kanilang pag-aaral.
B. Ito ang ginagamit na wika sa kanilang tahanan.
C. Mas madali ang pagkatuto ng mga bata kung ang wika ng
tahanan ang gagamitin.
D. Ito’y ipinatupad na probisyon para maging wikang panturo.
______________6. Lumaki si Ana sa Samar pagkatapos ng kanyang elementarya
lumipat siya sa Maynila para doon ipagpatuloy ang kanyang pag-aaral at doon na
rin siya nakapagtapos ng pag-aaral , nagtatrabaho at bumuo ng sariling sariling
pamilya. Ang wikang gamit ng tahanan ay tagalog dahil na rin sa nakapag-asawa
siya ng isang Bulakenyo ngunit gumagamit din siya ng wikang Waray kapag
kinakausap niya ang kanyang mga anak.
Sa kalagayan ng kanyang mga anak, ano ang maituturing na unang wika o
inang wika ng mga ito?
A. Waray C. Waray at Tagalog
B. Tagalog D. Filipino
____________ 7. Ang mga ito ang dalawang opisyal na wika sa ating bansa ayon sa
itinatadhana ng ating Saligang Batas ng 1973.
A. Filipino at Ingles
B. Filipino at Espanyol
C. Filipino at Tagalog
D. Ingles at Espanyol
_____________8. Ano ang nakasaad sa Artikulo 15 Seksyon 2 at 3 ng Saligang
Batas ng 1973?
A. Probisyon para sa bilingguwalismo o pagkakaroon ng
dalawang wikang panturo sa mga paaralan at wikang
opisyal.
B. Makalinang ng mga mamamayang Pilipino na matatas sa
pagpapahayag sa wikang Pilipino at Ingles.
C. Guidelines o mga panuntunan sa pagpapatupad ng
edukasyong bilingguwal.
D. Nag-aatas na gawing wikang panturo ang wikang Filipino.
____________ 9. Ang Pilipinas ay bansang _____________.
A. Bilinggual C. MTB-MLE
B. Monolinggual D. Multilinggual
___________ 10. Ang wikang may simbolong L3 na natutuhan ng isang tao habang
lumalawak ang kanyang ginagalawang mundo dahil ito’y isa ring wikang nagagamit
sa maraming pagkakataon sa lipunan.
A. Ikalawang wika C. unang wika
B. Ikatlong wika D. Wikang Pambansa
Sanggunian
Dayag, Alma M. at Del Rosario, Mary Grace G. Pinagyamang Pluma:
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino, Pheonex
Publisher House Inc, Quezon City, 2016

De Guzman, Nestor C., et al. Komunikasyon sa Akademikong Filipino.

Cebu City: Likha Publications, 2013

ADM Module, DepEd