1

ÖH24£M GEOMETRİ TANIM TABLOSU

1. Nokta, d o ğ r u , düzlem : Geometrinin anlamı sezgiye bırakılmış tanımsız terimleridir. Işlemsel anlamda

sırasıyla sembolleriyle gösterilir.

A A B
AB

2. A, B, C noktaları aynı doğru Uzerindelse, doğrusal noktalardır denir.

3. A , B, C noktaları aynı düzlem üzerinde ise, düzlemsel noktalardır denir;'

4. Doğru parçası Yarı açık doğru parçası A ç ı k doğru parçası Işın

/A B A B A 8 A
O- O- -O
[AB] ] AB ] ya da (AB ] (AB) ya d a J A B [ [ AC

5.
•n m

Paralel iki doğrudan birine dik olan doğru, diğerlnede diktir.

6. VP, Q.€A için [ P Q ] C A ise,

A kümesi konvekstir denir.

Konkav
Konveks Konveks Konkav

n + n + 2 ••
:

7, A y n ı düzlem üzerindeki n doğru düzlemi en çok , en az n + 1 bölgeye ayırır.

8. 1 [ AB ] 2£ [ CD ] • | A B = | CD | dir. Doğru parçaları eş ise, uzunlukları eşit-

tir.

9. AÇİ [ OA U [ OB = AOB DAR AÇI DİK A Ç İ GENİŞ AÇİ

= BOA 6 = 9 0 ° ise
•s
. . - = 0
A
<
mAOB = 8
8

10. a + 0 = 90?
Tümler açılar a + 0=18O" •

C j Bütünler açılar
* (Doğrusal çift)
Ters açılar eştir.

1 1 . Paralel iki doğru başka bir doğru ile kestirildiğinde

a) d, a d 3 b)

Yöndeş açılar eştir. i ç ters

7 açılar
eştir.

c)

»d
of+ıfîl80"
—d,
yer

Dış ters açılar eştir. Karşı durumlu açılar bütünlerdir.

< 1 2 . Kenarları paralel açılar

a) b)

13« Kenarları dik açılar

A
) K b) Bir doğru parçasının orta
dikmesi üzerindeki nokta­
lar uçlardan eşit uzaklık­
tadır.
A' ı flll % [ AB ] 1 CH ve
| A H | = | H B I =»'
| DA | = |DBf ve [CA| = |CBI dir.

14« AOC 2 BOC ise, [ OC açıortaydır.

Açıortay üzerindeki bir noktanın açının kollarına olan uzaklıkları

eşinir. •
 15. AÇI ÖLÇÜLERİ

Derece: Daire çevresinin 360 da Derece • Radyan radyan =* 60° 1 derece = ¿0 dakika
birini gören merkez açının ölçü­ 360 . V 2rr
T ı°=60' • n
tr
sü 1° dir. . : ;
D R radyan = 30°
o* 6
Radyan: Çemberin yarıçap ;, 180 <: ir ' • •' . ' - 2 - radyan = 90°
< 2 •
uzunluğundaki yayını gören ir
Formülüyle birbir­ radyan =» 45°
4 ff radyan = 180°
merkez açının ölçüsü 1 dır. , lerine dönüştürülür.
•. •.""f'î'V".' " ' n 1 dakika = 60 saniye
radyan = 10°
18 • T = 6 0 " .v ,

16. ÜÇGEN

[ A B ] U [ B C ] U [ A C ] = ABC

ABC ni düzlemi; üçgenin kendisi, iç-bölgesi ve dış bölgesi olmak üzere üç ayrık kümeye ayırır.
İleride ilçgentel bölgenin alam yerine üçgenin alam diyeceğiz. (Tanımdan anlaşılacağı üzere üçgenin ala­
nı yoktur.) (Aynı şekilde pratik olman açılından açıların ölçüleri toplamı yerine açıların toplamı diye­
ceğiz.) •• ''• ";: '^Z-İ - ' • •')•

17. a) Üçgenin iç açıları toplamı 180° dîf ' b) Üçgenin dış açıları toplamı 360° dir.
A .
mA ı + m B , + m C ı = 1 8 0

c) Bir dış açı kendisine komşu olmayan; MA-

iki iç açının toplamına eşittir.- \":''r •' Çevre = a + b + c =" 2u
2u -a+ b+c
a+ b+c

Genellikle üçgenin çevresi 2u ile gösterilir,

(u ise, üçgenin yarı çevresidir.)

a] Yüksekllk ; bj Kenaförîay
A

B D c
<• ••if.A.f
h , : a kenarına ait . I B D | =• l DC | İse,. B A N a NAC ise,
yükseklik I AD| « V a T. 1
. j A N | = n»
İAH|=h a V , ; a kenarına ait kenarortay n ^ : A na ait açıortay
10

1 9 . a). ;* b) h , n^, a 'özel üçgenler dışında birbirlerinin yerine kullanıla-

maz. Yani kenarortay yükseklik,açıortay ise kenarortay görevi
' görmez.'' (Eşktnar ı * İküktnar üçgtn hariç.)

Herhangi bir üçgende -*

B H NO
dır.
"a<"A < V
a

20. * • Bir üçgende ölçüsü, büyük olan açının karşısında uzun kenar bulu-
nur.
m A <*"/n B > m Ç İse, a > b > c dır.

m A > m B > m C ise, h < a < h ; n ^ < ng < n ^ ,

c

21. • Bir üçgende bir kenar, diğer iki kenarın toplamından küçük, .farkla-
'••' rından büyüktür. • W
••; •'- •* . >5>i ;
•' •".'- . ' • , :

• |b - c|< a< b+ c , fa-c |< b< a+ c . ] a - b | < c < a + b

z 22. a + b + c » 2u ise,
LÜ
O u
< a . bv + V + V
c < 2 u
> h
a + h
b + c <
h 2 u

O n
A + n
B + n
C ^ ^ l V
b - V
c l < V
a < V
b + V
c d i r
'

2 3 . Üçgende Alan
/\ a . h, *\ b . ru
A (ABC) - - A (ABC)

^ c.h, A. a-h b.h h c.h

A (ABC) c •
d) A(ABC) • = —Y~ ~~2~

' A (ABC) * * ~

r ,. H B 8
C

L
 11
24. di t d j ; Taban ve yükseklik­
leri eşit olan üçgenlerin alanla-
rıda eşittir.

A (ABC) = A (DBC) = A (EBC) •

25.
u / —Tir
lı / / .: t
ıh.
!h /
ı /
ı / .1
ra./
E d F , n.

d , 7 dj j Yükseklikleri eşit olan üçgenlerin alan­

A(ABD) m A(ABD) m
larının oranı, tabanlarının oranıdır.
A(ADC) n ,' A(ABC) ~ m + n
A(ABC), = a . h/2 _ _ a _ ' ! "•.> > ! :

' A(DEF) " d . h/2 d '..' \

Kenarortay; Oçgen! eşit alanlı 2 parçaya böler,

A (ABC)
A (ABD) = A (ADC) dir.
2

tu

O 27. E ve D orta noktadır.

o * Bir üçgende iki kenarın orta noktasını birleştiren doğru par-
çası.dlğer kenara paralel ve yarısına eşittir.

IBCI
[ ED ] / { B C ] ve İEDİ- dir.

[ ED ] , A dan geçen tüm uzunlukları ortalar.

28. * , ' B i r üçgende kenarortaylar üçgenin içinde bir G noktasında ke­

sişir. Bu noktaya üçgenin ağırlık merkezi denir,

• " I GD i = — — | A D [; | A G | = - | - | A D f; | A G | = 2.|GD|

C
* IGEİ--TJ-IBEI ; İBGI--J- BE I ; |BGİ » 2.JGE

2 9 . a) j A K | = 1 KF f dir. b)
|KG!=^-|AE|

| A K İ = 3.[KG|
İ G E | = 2.|KG[
dir. • v

\ f(IKGİ - IAG! - l-AKÎ = -J V

a " T ^ *
 '•î:V.'<vV'.-.

Î2

30. * Bir üçgende üç açınıp iç açiortayı bir noktada kesişir. Bu ndkta_ü£t

' genin iç teğet çemberinin merkezidir. v
' ;
:
• .
* , iç teğet çemberin yarıçapı.r ile gösterilir. '

A (ABC) = u . r ; dir. ( u , üçgenjn çevresinin yarısı) .

1
-dir.

31. * Üçgenin kenar orta'dikmelerinin kesim noktası çevrel çemberin

;• merkezidir. l?:ifv>- '•
:
t'-' :

* Çevrel çemberin yarjçapı R ile gösterilir./•'.';

A ( A f c ) = - ^ • : dir.

32, Bir üçgende iki açının dış açıortayı ile diğer açının iç açıortayının
kesim noktası üçgenin dıştan teğet çemberinin merkezidir.
Dıştan teğet çemberlerin yarıçapları r , r^, r a £ ile gösterilir.

1 1 ' 1 , 1
dir.
a b c
z
r r r + r

( r : iç teğet çemberin yarıçapı)

m
o V V ' a - ' c + V c '
(u : üçgenin yarı çevresi)

33. a + b + c = 2u ise, .

I A E ı = I A F I = u - a ; İBF| = I BD| = u-b,

ECİ = I DC | * u - c dir.

u-c\ . A (ABC) = yju (u - a) (u - b) (u - c)

3 4 . a)

, a + b + c = 2u ise,

| A T | = |AT| -Û

dur.

I AT|=JAT| =u
| BT| = IBFİ = u - e ; |DT| = IKT'I = a
' | C F | - İÇTİ = u - b ; İ E F | = ic—bj dir.
 B H N

36. Üçgende yüksekliklerin A -ABC üçgeni lin yükseklikleri

kesim noktasına orto-
- H K L üçgeninin açıortayla­
. , santr (diklik mer­
rı olur. *
kezi) denir. a = mA

37. ABC üçgeninin çevrel çemberinin yarıçapı R ise,

Z
b.c = 2 . R . h dır.
LU
O
O
o
3 8 . AÇIORTAY TEOREMİ

B N C
B N C
[ A N ] , iç açıortaydır. :•[ A N ' ],dıj'a«;ıortaydır.' İNBİ _>. lABf = İN'BI
İNBİ İABİ İNCf ~ İAC| ;• İN'Cİ
••İN'BI " * İABİ>
İNC| |AC| İN'C| : •JACI

-39. AÇIORTAY
a.b
•^İN'Bİ»-^- , İN'Cİ = a > b

:. ..:r. |b-c! ib-c|

b) I AN I = n A = v/b.c-İBN | . | NC

- > / b ..c . u . ((uu - a )

b + c

>
c
I A N
'I = n
A = VlN'Bl. İ N ' C j - b . c = | b _ 2
c , V b . c . (u - b)(u - c) dir.
 40» Açıortay

,b + c •: I I B ' .a + c ; . HC! a+ b
dir.
;IID[ 3

. 8
k N
f

41» Kenarortay Teoremi

a) . V m - L . j
:
a 2 b + 2c - a
3 3 1
veya b .+ 3
^ = 2 ^

V b = -Y- v
/
2a +2c - b
î î 3
veyaa +c =2V 3 3 3
b + ~ - dir.

b) V v J + V. = -y-(a
2 3
+ b + c )
3 3
dir.

42« a) I Menelaüs Teoremi b) Seva Teoremi

LU
O
O
O

D C

İFBİ 'İECİ İDAİ . İPSİ İECİ İFAİ

= 1 = 1
IFCI |EA| - İDBİ İDC| İEA| |FB|

c) Carnot Teoremi d) Stewart Teoremi

A .

B x H m B m D n C.

b 3
.m+ c 3
. n
V+y +z 3 J
= m
3
+n +k
3 J

•- m .n
m + n

43.
2.a.x = |b -c 3 3

8 . H 0 C
9 » | m § - mC | dir.
r"

15.

44. ALAN

ı A c - c A(ABC)
a
) Av S,= S = — ^ —
c -s - c -s - ( )
2

A A B C

d)

K C

c Af ABC) c

5 ı — — 3ı S T - S;- S - S ,= S - S
3 5 6 — ^~
o

e)

2
ili
(D B 0 F C
O s _ c _ c _ c - C -s - A(ABC) K noktasından kenarlara paraleller çizilirse,
O 24
A ( A B C ) = (VTI + y/Tı + N/S" ) 3
3
dir.

45. DİK ÜÇGEN

a.h b.c

B a C
(Dik kenar)
cs _ L _ İ _ + JL
a +c2 J
=b 3

6 )
h -b c
: 3 + 3

c) * 30° lik açı karşısındaki d)

dik kenar hipotenüsün
yarısıdır.
* 60° lik açı karşısındaki
dik'kenar, 30° lik açı kar­
B a/2 • D a/2 c

şısındaki kenarın>/T ka­

B /3.a * Hipotenüse ait kenarortay hipo­
tıdır.
tenüsün yarısıdır.
h) Sık kullanılan dik üçgenler:

B
a/2 H
o72 C
 17

içteğet çemberi çizilirse,

1 a\/3
«lir.
ri- - hh 3 6

B a/2 H a>2 C

g) Çevrel çemberi çizilirse, h)

R_h 3 _ — R = 2r
dir. h = 3r

A (ABC) = 3 r J
• VT

P, eşkenar üçgenin için­ P noktasından kanarlara paraleller

de herhangi bir nokta çizilirse,
ise,
İPKİ + |PL| + |PN| = ; dır.

Z
B K
LU
O
PH I + | PK | + [ P L ! = h< dir.

48. İKİZKENAR ÜÇGEN

a) b)
(Tepe noktası)

b = c ve mB = mC h
a = n
A = V
a

B a/2 Ha/2 C

B Taban C

n
B =
"C
18

d) P e [BC] iken e) P £ [ BC ]
A
A . [PK]^[AC]

8 P C B P C

|PH| + | P K | = h b = h c dir. 1 PL | ' + | PK 1 = b = c dir.

[PK]/[AB]
A [ P N ] / [ A C ] ise

|PK|-|PN| =b = c dir.

49. * d doğrusu ABC üçgeninin ağırlık merkezinden geçen herhangi

bir doğrudur.
Z
LU
A A ' = I BB'I + 1 CC'I dir.
O
O
O

5 0 . a) b)

B N C B N c
[ A N ] açıortay ise, [ A N ] açıortay ise, [ A N ] açıortay ise,

|NH| = | N K | dır. |BN| = |NH| dır. A(ABN) İBN| c

A(ANC) |NC| b

51. ÜÇGENDE ALAN FORMÜLLERİ

^ a.h b.h b c.h c

© A(ABC) = © A(ABC) = u . r

(3) . A (ABC) = v / u ( u - a ) (u-b)(u-c)

0 A (ABC) = ^ - a b S i n C = ~ a c S i n B = y - b c S i n A (D A (ABC) = v
,
r.r . r. r
J fa c

a.b.c
© A(ABC) = ( u - a ) . r = ( u - b ) . r
a b = (u-c).r c © A (ABC) -
 19

52.

Sı _ 2 _ a.b _ Ş_L_ a.b

S 5 _L c.d S: c.d

53. TEMEL ORANTI TEOREMİ VE TALES

a) . [ D E ] / [ B C J ise, b)

İAÛI İAEİ
İDBf |EC|

A B

[FE1/[DC]/[AB] ise,
İADI IAEİ İDEİ
dir.
İAB| |AC] |BC| İFD1 İECI
dir.
|DA| |CBİ

c)
Z
UJ [AD]/[EF]/[BC] ise,
O
O 1 a.b
dir.
o ve
a+ b

A B C ^ v DEF ise,

A: D
|AB| İBCİ İACİ , .
B
c

E ve -.—; = - — r = ı—r =
k dır.
|DE| |EF| İDF|
C2iF
* k = benzerlik oranıdır.
* k = 1 ise, üçgenler eştir.

V
a V
b V
c
V
d V
e V
f n
E

r R u
r' R' u'

55. BENZERLİK TEOREMLERİ

a) (A.A.A) veya (A.A) : İki açısı eş o|an üçgenler benzerdir.

b) (K.A.K) : İki kenarı orantılı ve orantılı kenarları arasındaki açıları eş olan üçgenler benzerdir.
c) (K.K.K) : Üç kenarıda orantılı olan üçgenler benzerdir.

Benzer üçgenlerde herhangi bir orantılı kenar çifti eşit uzunlukta ise, üçgenler eştir.
 0 * [^^n v e
t^*n e
5 P Ç '
a r a j r a
bölündüğünde oluşan alanlar
A ,3A ,5A ,7A dır.
* A ( O B C ) = A ; A ( B , C , C . / d j ) = 3 A ; A ( B C j C B ) = 5A...
l 1 a 3 3

z * | B , C , | = a ise, İ B C | = 2 a , | B C | = 3 a ,
2 2 3 3

LU
( B C | = 4a
4 4 dır.
O
o
o

57. KONVEKS Ç O K G E N

• Çokgen n kenarlı ise,

a) İç açılar toplamı -(n-2).180° d) Yıldızıl çokgenin iç açıları toplamı

z b) Dış açılar toplamı = 360° (n-4).180 a
dir.
LU n(n-3) e) Çizilebilmesi için en az 2n — 3 eleman gere­
c) Köşegen sayısı
2 kir. Bunlardan en az n — 2 tanesi kenar ve
O 5 - „ en çok n — 1 tanesi açıdır.
O
• Düzgün konveks çokgenlerde,

360° 180 . ( n - 2 )
a) Dış açı - • = ot b) İç açı = 180°-a c) İç açı = dir.
n

z
LU mA + mB |mB - m D |
a =• | AC.| = e (köşegen)
O
H | BD| = f (köşegen)
(Komşu iki açı için) (Karşı durumlu iki açı için)
cc
o A(ABCD) = — .e.f.Sina
a
d) | Köşegenler dik i s ~ ^ ^ f ' f) Köşelere olan uzak
lıkları toplamı en
a) a + c = b+
z
2 :
d'
\d küçük olan nokta
köşegenlerin kesim
/ >
b) A(ABCD) = - ~
u

0 \ noktasıdır.

K L M N paralelkcnardır.
 21

59. PARALELKENAR

a) b) C
> 0 a C
D a

A 7f B S
A
li
H
/
s
[AB]//[CD],[ADJ^[BC] a + 0 = 180° dir. A(ABCD) = a . h , == b . h b

JAB| = | D C | , | A D | = |BC| dir Çevre = 2 (a + b)

İ 0 A İ = |0C|
ve |ACl * |BD|
|OB| = |0Df

g) h) °.

z
LU
o
t- e 4-f =2(a 4-b )
2 2 2 2

cc
o
60. PARALELKENAR

a) b)

A B A B
AKB^FKD
K L M N dikdörtgendir. K L M N paralelkenardır.
EKB<v AKD

A K 1 = |KE| • |KFf
2
dir

d)

|AA'| + jCC'I = [BB'I + |DD'| = 2 . | 0 0 ' | İBB'l - |DD'| = |AA'| + [CC'I

(Paralellik durumundada doğrudur.)
22 i ^L-Sy-Sit
61. PARALELKENAR (ALAN)

\ a) c)

s2

A~ B

S, = S 2

A(ABCD)
S, =

d) O e) D f
> 0
-#—f—**-
S
' / S2

S
4 / S
3

_ A(ABCD)
* »
S =S =S =S
1 : 3 4 = s

S =S '=S =S
l J 3 4

J 2

h) 0 °

z
LU

a —•—# B
<r
o A(ABCD) A(ABCD)
Sl=S; S,= — . A(ABCD) Sı=S,= S =
o 8
3

A(ABCD)
s =s =
4 5
12 •
A(ABCD)
k) S = 5

A(ABCD)
Sl =

S,= S :

S =Sa3
s =s5 6

62. DİKDÖRTGEN

b) o
J L

r
A a B

A(ABCD) = a . b Paralelkenarın tüm özellik- IAC| = IBDI

Çevre = 2 ( a + b) lerini taşır. IACI = v a + b J :

|0A| = |OCi = İ0B| = I O D I

 +9-

23
d) P noktası dikdörtgenin içinde e) P noktası dikdörtgenin dışında ise,
ise,
P
D C

|PA| 2
+|PCı =|PB| +|PD|
2 î

| P A | + |PC| = |PB| + |PD|

J 3 2

63. EŞKENAR DÖRTGEN

b) c)
a

A a e A H
Paralclkenarın tüm n
a = h
b = h
l
özelliklerini taşır.
d) e) f)

z Köşegenler
LU birbirlerine
O diktir.
(-
tZ
A a 8
1°
A(ABCD) = a . h [AC]JL[BD] A(ABCD)=-
Q
Çevre = 4 . a |AC|*IBDI
OA| = |OC| ve fOB| = İODf dir.

i)

A K B

e 2
+ f 2
= 4a 2
h = 2r K L M N dikdörtgendir.

64. KARE

a) c)
b)
J L

a
a

1 F
B

A (ABCD) = a 2
Paralelkenar, dikdörtgen; |AC| = |BO| = a v^2 = e = f
Çevre = 4a eşkenar dörtgen özellik­
leri taşır. A(ABCD)= :
24

65. YAMUK

n U s t taban c
u
C

[AB]//[CD] dir. [ E F ] orta tabandır

a+ c
|EF| =

Alt taban

d)

A(A8CD) = - İ İ £ . . h
A(ABCD) = |EF|.h

|DK| = | K H | = -

b) c)
D c C D c

z
LU
O
r-
tr Orta taban köşegenleri
•o
ortalar. IEK| = - | - I K F | = -—- |AK| = |KC|
o ;
(AKı = |KC| !LB| = | L D |

İEK| = | L F |
|KL|=-
İELI = |KFi = •

C [MN]//[AB] dir.

1
x
H 1 ve a. c
a+ c a+ c

2.a.c
|MN| = (53-c) !0F| =
a+ c a+ c

A ( A B D ) = A(ABC) (Taban ve yükseklikleri eşit.)

s + s =s + s
3 4 2 3

s =s 2 4 s =s = /s^T
î 4 N 3

A(ABCD) = ( S^ +
2
v
r
s/T ) z

W
>
 25

67. DİK Y A M U K b) Köşegenler dik olarak verilirse

h = V a . c dir.
a) D

a =
c - r
[ED]^[AC] çizersek
r, A B C D dik y a m u ğ u n u n
DEB dik üçgeninde
iç teğet ç e m b e r i n i n y a n -
h •= a . c
2
dir. çapıdır.

68. İKİZKENAR YAMUK

b) D c C
s\ ^ I
c -
a +^180 3 DAH s CBK

A a - c H- -
K a-c a
2 2

z
LU c) Köşegenler dik olarak verilirse, d) Köşegenler yan kenarlara dik ise,
O
y- dir. dir.
cc
••o
a

a H a

69. Bir üçgende üç kenarın orta noktası ile bir yükseklik ayağının oluştur­
duğu dörtgen ikizkenar yamuktur.

| | J |L
E D =
A
= l B F | . ,HF|= - ^=|BF|
, A
- ] E D | = | H F ! ve

HDEF ikizkenar yamuktur.

B H o

7 0 . ikizkenar yamuğun kenarlarının orta noktalarının oluşturduğu dörtgen eşkenar dörtgendir.

b) A [AC]1{BD] C) A
e .f
A(ABCD) -

Çevre = 2(a + b)

IOBI = |OD|
 7b
26
72. ÇEMBER
a) c)

Kesen

Düzlemde sabit bir n o k ­

tadan eşit uzaklıktaki nok­ (AKB)

taların geometrik yeri bir Teğet; değme noktasında

çemberdir. çapa ve yarıçapa diktir.

Kirişler eş ise, e) Merkezden kirişe indi­

yaylanda eştir. rilen dikme; kirişi ve
kirişin yayını ortalar.

|OH| = | O K | - | A B | = |CD| g) Paralel kiriş­

ler arasındaki
tr Eş kirişler merkezden eşit
yaylar eştir.
Ol uzaklıktadır.
m

LU
O
73. Ç E M B E R D E AÇI
1)
a) MERKEZ AÇI

mAKB= a Çemberin yay ölçüsü

360° dır.

2) mAKB = 180°

B Yarım çemberin yay

Bir yayın ölçüsü onu gören merkez ölçüsü 180° dir.

açısının ölçüsüdür.

b) ÇEVRE A Ç I

D o»0

Aynı yayı gören çevre

açılar eştir.

2) a = 2ß
m AKB
Aynı yayı gören mer­
kez açı çevre açının 2
Çevre açı gördüğü yayın ölçüsünün
katıdır.
yarısına eşittir.
 c) TEĞET - K İ R İ Ş A Ç İ
D d) İÇ A Ç I

a = 0

^_ m A D + mUC
a = - _
2)

(T=T(

e) DİŞ AÇI

mBD - mAC
mTB - mAT

LU
a
L 7
5
LU
0 + 0=180°
O

74. ÇEMBERDE KUVVET

a)
b)

I P A I . |PB| = ı P C | . |PD[
] P A M P B | = !PC|.|PD!-=İPT| 3

(PCA'vPfü)

P açısının açı­
ortayı merkez­
den geçer.
 '''' '*İS*''.:-f '' '
:

2N

O merkezli çemberde ; P den geçen geçen en kısa kiriş P noktasında [OP]

ye dik olun [DE] kirişidir.

* I PA | • I- PB | = | DP | • | PÇ |
* P, [ DE J nin ona noktasıdır.
* P den geçen en kısa kirişin uzunluğu;
Bu noktaya göre kuvvetin karekökünün 2 katıdır.

76. O R T A K DIŞ T E Ğ E T
IO,0,| = d
| TT'l = x ise,

x = / d - (r
v
3
:

.Çemberler dıştan teğet ise,

T
x = v ' (rı + r ) ;
3
- (r 2 - rj 3

2V/77T7:

77, O R T A K İÇ T E Ğ E T
LU
ITT'I = x
O-
|0,0 i = d
:

= v d -(r +r
/ 3
l :

ITT' I = ! KK*

78. TEĞETLER DÖRTGENİ

a) a -t- c = b + d c) A(ABCD) = r . ( a + c ) = r . ( b + d t
b) Kare,eşkenar dörtgen, d) İkizkenar yamuk; teğetler dörtgeni
deltoid birer teğetler olarak verilirse h = 2r = v a - c dir.
dörtgenidir. e) la - b l = |d - c| ve İd - a ı = |c - b|
dir.

79. KİRİŞLER DÖRTGENİ

a) mA + mC = 180
mB + mD = 180°

b) Kare, dikdörtgen, ikizkenar yamuk kirişler dörtgenidir.

c) a . c + b . d = | A C İ • I BD |
 81. KUVVET EKSENİ

p
iki çembere göre aynı kuvvete sahip olan noktalar merkez
doğrusuna dik bir doğru oluşturur.

a) IPO,|î-rî =IPO, | - 2
r\

rı - r 2

b) İAI| =
2 10, .0:1

ce
LU
Cîi
2 I T N 1 = 1 NT' 1
LU 1 AK = 1 KT' 1
O

82. A L A N - Ç E V R E

a) b)

0—1 Çevre = 2 * r I AKB| = 2îTr •

360
Alan = n r 2

c) d)

Tarai; alan = ffr* gradyan cinsinden ise,

360
AB = r.6

Sradyan cinsinden ise, Taralı alan i AB I . r

Taralı alan = —-— r 2 (Üçgenin alanı gibi)