แม่ ไม้ และลูกไม้ มวยไทย

จัดทำโดย
นางสาวพนิดา ชมภูนุช เลขที่ 16
ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 4/2
เสนอ
อาจารย์สมภพ ไตรทอง

รายงานฉบับนี้เป็ นส่ วนหนึ่งของวิชา สุ ขศึกษาและพละศึกษา

ภาคเรี ยนที่ 1 ปี การศึกษา 2563
โรงเรี ยนเทพศิรินทร์ พุแค
แม่ ไม้ มวยไทย
 หักคอเอราวัณ (โน้ มคอตีเข่ า)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นเป็ นไม้มวยใช้บุกจู่โจมในขณะที่คู่ต่อสู้เดินมวยเข้าหาแล้วงอ
เข่าหน้ามากเหมือนบันได ให้เดินขึ้นไปเหยียบแล้วเข่าเหมือนก้าวขึ้นบันได
แล้วต่อด้วยตีศอกที่กลางศีรษะ
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดซ้ายตรง พร้อมกับสื บเท้าซ้ายไปข้างหน้า หมัดขวา
คุมอยูบ่ ริ เวณคาง
 ฝ่ ายรับ - ก้าวเท้าซ้ายสื บไปตรงหน้าฝ่ ายรุ กอย่างรวดเร็ ว พร้อมกับยก
แขนขวาสอดปั ดแขนซ้ายของฝ่ ายรุ ก แล้วโดด เข้าเหวีย่ งคอฝ่ ายรุ ก โน้ม
ลงมาโดยแรง แล้วตีดว้ ยเข่าบริ เวณใบหน้า
 ขุนยักษ์ จับลิง (รับ-เตะ-ต่ อย-ถอง)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นไม้สำคัญมาก เรี ยกว่า รวมไม้ ใช้ป้องกันคู่ต่อสู ้ที่ไวในการต่อย
เตะ และศอกติดพันกัน การฝึ กแบ่งออกเป็ น 3 ตอน
ตอนที่ 1
 ฝ่ ายรุ ก - ชกหมัดซ้ายตรงไปยังใบหน้าของฝ่ ายรับ พร้อมกับเท้าซ้าย
สื บไปข้างหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บก้าวเท้าซ้ายสื บเท้าเข้าหาตัวฝ่ ายรุ กตรงหน้า แขนขวาปั ดแขน
ซ้ายฝ่ ายรับให้พน้ จากตัว
ตอนที่ 2
 ฝ่ ายรุ ก – ยกเท้าขวาเตะกราดบริ เวณชายโครงของฝ่ ายรับ
 ฝ่ ายรับ – รี บโยกตัว ถอยเท้าซ้ายไปข้างหลังราวกึ่งซ้าย ย่อตัวใช้ศอกขวา
กระแทกที่ขาขวาท่อนบนของฝ่ ายรุ ก
ตอนที่ 3
 ฝ่ ายรุ ก - งอแขนขวาโน้มตัวกระแทกศอกที่ศีรษะของฝ่ ายรับ
 ฝ่ ายรับ – รี บยืดตัว งอแขนขึ้นให้แขนท่อนบนปะทะแขนท่อนล่างของ
ฝ่ ายรุ ก แล้วรี บผลักตัว ก้าวเท้าขวาไปทางหลังประมาณครึ่ งก้าว
 ดับชวาลา (ปัดหมัดต่ อยตอบ)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นไม้มวยใช้แก้การชกด้วยหมัดตรง โดยชกสวนที่ใบหน้า เข้าสู่
บริ เวณใบหน้าหรื อลูกตา
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดซ้ายไปยังบริ เวณใบหน้าของฝ่ ายรับ พร้อมกับก้าว
เท้าซ้ายไปข้างหน้า แขนขวาคุมบริ เวณ ปลายคาง
 ฝ่ ายรับ - ก้าวเท้าขวาไปข้างหน้ากึ่งขวาหลบอยูน่ อกหมัดซ้ายของฝ่ ายรุ ก
เอี้ยวตัวไปทางขวา ปั ดและกดแขนซ้าย ของฝ่ ายรุ กที่ชกมา ให้เอนไป
ทางซ้าย กดให้ต ่ำลง ทันใดรี บใช้หมัดซ้ายต่อย บริ เวณปากครึ่ งจมูกครึ่ ง
หรื อที่เบ้าตา ของฝ่ ายรุ ก แล้วพุง่ ตัวโดด ไปทางกึ่งขวา
 วิรุณหกกลับ (รับเตะด้ วยถีบ)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นไม้มวยใช้รับการเตะ โดยใช้ส้นเท้ากระแทกที่บริ เวณโคนขา
ทำให้เคล็ดจนขาแพลงไป
 ฝ่ ายรุ ก - ยกเท้าซ้ายเตะกลาง ลำตัวบริ เวณชายโครงของฝ่ ายรับ
 ฝ่ ายรับ - รี บยกเท้าซ้ายถีบไปที่ บริ เวณโคนขาซ้ายของฝ่ ายรุ กพร้อมยก
แขน ทั้งสองกันด้านหน้า การถีบนั้นต้องถีบให้เร็ ว และแรงถึงขนาด ฝ่ าย
รุ กหมุนกลับเสี ยหลัก
 นาคาบิดหาง  (บิดขาจับตีเข่ าทีน่ ่ อง)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นไม้มวยใช้รับการเตะ การถีบของคู่ต่อสู ้ โดยใช้มือทั้งสองจับ
ลายเท้าบิด พร้อมกับใช้เข่า กระทุง้ หรื อกระแทกขา เพื่อให้หกั หรื อเดาะ
 ฝ่ ายรุ ก - ยกเท้าขวาเตะกราดไปยังบริ เวณชายโครงของฝ่ ายรับ แขนทั้ง
๒ งออยูต่ รงหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บผลักตัวไปทางซ้าย ยืนบนเท้าซ้าย มือซ้ายจับส้นเท้าของฝ่ าย
รุ ก มือขวาจับที่ปลายเท้าบิดออกนอกตัว ทันใดนั้น รี บยกเข่าขวาตีที่น่อง
ของฝ่ ายรุ ก
 หักงวงไอยรา (ถองโคนขา)
     ไม้น้ ีใช้ เป็ นไม้มวยใช้แก้การเตะ โดยตัดกำลังขา ด้วยการใช้ศอกกระทุง้ เข้า
ที่โคนขา
 ฝ่ ายรุ ก - ยกเท้าขวาเตะกราดไปยังชายโครงของฝ่ ายรับ งอแขนทั้ง ๒ บัง
อยูต่ รงหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บก้าวเท้าขวาเข้าหาฝ่ ายรุ กตรงหน้าเกือบประชิดตัว ข้างตัวไป
ทางซ้าย เข่าขวางอ เท้าซ้ายเหยียดตรง ทันใด เอามือซ้ายจับเท้าขวาของ
ฝ่ ายรุ ก ต้องพยายามยกขาฝ่ ายรุ กให้สูง กันฝ่ ายรุ กใช้ศอกถองศีรษะ
 จระเข้ ฟาดหาง (รับต่ อยด้ วยเตะ)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นไม้มวยที่ใช้ตอบโต้คู่ต่อสู ้ โดยใช้ส้นเท้าฟาดไปทางด้านหลัง
เมื่อคู่ต่อสู ้พลาดแล้วเสี ยหลัก จึงหมุนตัวเตะด้วยลูกเหวีย่ งส้นเท้า อาจทำให้ไต
พิการได้
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดซ้ายตรง พร้อมกับสื บเท้าซ้ายไปข้างหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บก้าวเท้าขวากระโดดไปทางกึ่งขวา ให้พน้ หมัดฝ่ ายรุ ก แขน
งอกำบังตรงหน้าแล้วใช้เท้าซ้าย เป็ นหลักหมุนตัว เตะด้วยส้นเท้าขวา
บริ เวณท้องหรื อคอ
 ปักลูกทอย (รับเตะด้ วยศอก)
     แม่ไม้น้ ีใช้เป็ นหลักในการรับ การเตะกราด การเตะเฉี ยง โดยใช้ศอก
กระแทกเข้าที่หน้าแข้ง
 ฝ่ ายรุ ก - ยืนตรงหน้าพอได้ระยะเตะ ยกเท้าขวาเตะกราดไปยังบริ เวณชาย
โครงของฝ่ ายรับ จากขวาไปซ้าย โน้มตัว เล็กน้อย งอแขนทั้ง 2 ป้ องกัน
ตรงหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บผลักตัวไปทางซ้าย พร้อมกับก้าวเท้าซ้ายฉากไปข้างหลัง ใช้
แขนขวางอศอกขึ้นรับเท้าของฝ่ ายรุ กที่เตะมา แขนซ้ายงอป้ องกันอยูต่ รง
หน้าสู งกว่าแขนขวาเพื่อป้ องกันพลาดถูกใบหน้า
 ตาเถรค้ำฟัก (ต่ อยคางหมัดสู งก้ มตัว 60 องศา)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นหลักเบื้องต้นในการป้ องกันหมัด โดยใช้แขนเปิ ดขึ้นปั ดหมัดที่
ชกมาแล้วต่อยหมัดสวนที่ปลายคาง
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดซ้ายตรง พร้อมกับก้าวเท้าซ้ายไปข้างหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บก้าวเท้าซ้ายสื บไปข้างหน้าของฝ่ ายรุ ก ทางกึ่งขวาของวง
หมัดภายในของฝ่ ายรุ กที่ชกมา งอเข่าซ้าย เล็กน้อยใช้หมัดซ้าย ชกใต้คาง
ของฝ่ ายรุ ก แล้วใช้แขนยวาที่งอป้ องหมัดซ้ายฝ่ ายรุ กที่ชกมาให้พน้ ตัว
 ยอเขาพระสุ เมรุ (ต่ อยตั้งหมัดต่ำก้ มตัว 45 องศา)
     แม่ไม้น้ ี ใช้รับหมัดตรงในลักษณะก้มตัวเข้าวงใน ให้หมัดผ่านศีรษะไป
แล้วชกเสยคาง
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดซ้ายตรง พร้อมกับก้าวเท้าซ้ายไปข้างหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บก้าวเท้าขวาพร้อมกับย่อตัวต่ำเข้าหาฝ่ ายรุ ก งอเข่าขวา ขาซ้าย
ตึง ย่อตัวต่ำเอนไปข้างหน้าประมาณ 45 องศา น้ำหนักตัวอยูบ่ นขาขวา
พร้อมยืดเท้าขวายกตัวเป็ นแหนบ พร้อมกับพุง่ หมัดชกขวาเสยใต้คาง
ของฝ่ ายรุ ก หน้าเงยดูคาง ของฝ่ ายรุ ก แขนซ้ายกำบังอยูต่ รงหน้าเสมอคาง
 อิเหนาแทงกฤช (ศอกวงใน)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นหลักใช้รับหมัดชกตรงด้วยการใช้ศอกเข้าคลุกวงใน
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดซ้ายตรง พร้อมกับก้าวเท้าซ้ายไปข้างหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บก้าวเท้าซ้ายสื บไปข้างหน้า ตัวเอียงไปทางซ้ายเล็กน้อยตัว
เอนประมาณ 60 องศา น้ำหนักตัวอยูบ่ น เท้าซ้าย งอศอกขวา ขนานกับ
พื้น ตีระดับชายโครงฝ่ ายรุ ก ตอบด้วยแขนซ้าย
 ชวาซัดหอก (ศอกวงนอก)
     แม้ไม้น้ ี เป็ นไม้มวยที่ใช้ป้องกันหมัดคู่ต่อสู ้ เป็ นหลักสำหรับหลบหมัดตรง
ออกทางวงนอกและตอบโต้ดว้ ยศอก
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดตรงซ้ายยังบริ เวณใบหน้าของฝ่ ายรับ พร้อมกับก้าว
เท้าซ้ายสื บไปข้างหน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บก้าวเท้าเอนตัวไปทางกึ่งขวา ตัวเอนประมาณ 30 องศา น้ำ
หนักตัวอยูบ่ นเท้าขวาพร้อมรี บงอแขนซ้าย ใช้ศอกกระแทก ชายโครงใต้
แขนซ้ายของฝ่ ายรุ ก
 ปักษาแหวกรัง (รับวงใน)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นไม้มวยใช้ป้องกันและตอบโต้ เมื่อคู่ต่อสู ้เข้าปล้ำและกอดรัด
แม่ไม้น้ ีเป็ นไม้ครู ของการเข้าสู่ วงใน เพื่อใช้ลูกไม้อื่น ๆ ต่อไป
 ฝ่ ายรุ ก - ชกใบหน้าฝ่ ายรับด้วยหมัดซ้ายตรง พร้อมกับก้าวเท้าซ้ายไปข้าง
หน้า
 ฝ่ ายรับ - รี บก้าวเท้าสื บไปข้างหน้า เฉี ยงไปทางกึ่งซ้ายเล็กน้อยภายใน
แขนซ้ายของฝ่ ายรุ ก ตัวเอนประมาณ 30 องศา น้ำหนักตัวอยูบ่ นเท้าซ้าย
พร้อมงอแขนทั้ง 2 ขึ้น ปะทะแขนท่อนบนและท่อนล่างของฝ่ ายรุ กไว้
โดยเร็ ว หมัดของฝ่ ายรับทั้งคู่ชิดกัน (คล้ายท่าพนมมือ) ศอกกางประมาณ
1 คืบ ศีรษะและใบหน้ากำบังอยูร่ ะหว่างแขนทั้งสอง ตาคอย ชำเลืองดู
หมัดขวา ของฝ่ ายรุ ก
 สลับฟันปลา (รับวงนอก)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นไม้หลักหรื อไม้ครู เบื้องต้น ใช้ป้องกัน ใช้รับและหลบหลีก
อาวุธของคู่ต่อสู ้ โดยหลบออกวงนอก นอกลำแขนของคู่ต่อสู ้ ทำให้หมัดตรง
ของผูช้ กเลยหน้าไป
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดตรงซ้าย พร้อมกับตัวเท้าซ้ายสื บไปข้างหน้า หมาย
ชกบริ เวณใบหน้าของฝ่ ายรับ
 ฝ่ ายรับ - ก้าวเท้าขวาหลบไปทางกึ่งขวา 1 ก้าว พร้อมทั้งโน้มตัวเอนไป
ทางขวาประมาณ 60 องศา น้ำหนักตัวอยูบ่ นเท้าขวา ขาขวางอเล็กน้อย
ศีรษะและตัวหลบออกวงนอกของหมัดฝ่ ายรุ ก ใช้มือขวาจับ กำคว่ำที่
แขนท่อนบน ของฝ่ ายรุ ก มือซ้ายจับกำหงายที่ขอ้ มือของฝ่ ายรุ ก (ท่า
คล้ายจับหักแขน)
 มอญยันหลัก (รับต่ อยด้ วยถีบ)
     แม่ไม้น้ ี เป็ นหลักสำคัญในการรับหมัดด้วยการใช้เท้ายันหรื อถีบเข้าที่ยอด
อก หรื อ ท้อง
 ฝ่ ายรุ ก - ชกด้วยหมัดซ้ายตรง พร้อมกับก้าวเท้าซ้ายไปข้างหน้า
 ฝ่ ายรับ - ผลักตัวเอนไปทางขวา เอนตัวหนีฝ่ายรุ กประมาณ 45 องศา ยืน
บนเท้าขวา แขนทั้ง 2 งออยูต่ รงหน้า เหลียวดูฝ่ายรุ กพร้อมยกเท้าซ้ายถีบ
ที่ยอดอก หรื อท้องน้อยของฝ่ ายรุ กให้กระเด็นห่างออกไป

ลูกไม้ มวยไทย
 ท่ าพระรามน้ าวศร
ฝ่ ายรุก-เดินมวยเข้าประชิดตัว ยกศอกคู่หรื อศอกเดี่ยวขึ้น กระแทกลงที่แสก
หน้าหรื อกระหม่อม ของฝ่ ายรับ
ฝ่ ายรับ-งอเข่าก้มหัวลงเล็กน้อย เพือ่ ชะลอแรงกระแทก ยกแขนซ้ายขึ้ นปก
หน้าปะทะศอก ที่กระแทกลงมา พร้อมชกสวนออกไปด้วยหมัดขวา
 ท่ าขุนยักษ์ พานาง
ฝ่ ายรุก-เดินมวยเข้าชกด้วยหมัดตรงไปที่บริ เวณหน้าของฝ่ ายรับ
ฝ่ ายรับ-ก้าวเท้าเฉี ยงออกวงนอก หลบหมัดที่ชกมา แล้วก้าวเท้าขวาประชิดตัว
มือขวาโอบลำตัวฝ่ ายรุ กจับทุ่มด้วยสะโพก
 ท่ าเถรกวาดลาน
ฝ่ ายรุก-เดินมวยเตะสู ง หรื อยืนในลักษณะเท้ายืนคู่
ฝ่ ายรับ-เดินมวยเข้าหาในระยะที่เตะกวาดได้พร้อมกับก้มตัวลง ให้เท้าของฝ่ าย
รุ กเตะผ่านศีรษะไป แล้วเตะกวาดไปที่เท้าซ้ายที่ยนื อยูข่ องฝ่ ายรุ กอย่างสุ ดแรง
ถ้ายืนจดมวย ให้เตะกวาดขาที่อยูข่ า้ งหน้า
 ท่ าฝานลูกบวบ
ฝ่ ายรุก-เดินมวยเข้าชกด้วยหมัดขวาตรงไปที่ใบหน้าฝ่ ายรับ  มือซ้ายตั้งมัน่
ฝ่ ายรับ-ก้าวเท้าขวาทแยงเข้าวงใน ใช้แขนซ้ายปั ดหมัดให้เบนออก พร้อมกับ
ใช้ศอกเสยเข้าที่ปลายคางของฝ่ ายรุ กทันที
 ท่ าสั กพวงมาลัย
ฝ่ ายรุก-เดินมวยเข้าชกด้วยหมัดขวาตรงไปที่ใบหน้าของฝ่ ายรับ มือซ้ายตั้งมัน่
ฝ่ ายรับ-ก้าวเท้าขวาประชิดตัว ใช้แขนซ้ายปั ดหมัดให้เบนออก กระแทกศอก
ขวาเข้าที่ยอดอกของคู่ต่อสู ้
 ท่ าหงส์ ปีกหัก
ฝ่ ายรุก-เดินมวยเข้าชกด้วยหมัดขวาตรงไปที่ใบหน้าของฝ่ ายรับ มือซ้ายตั้งมัน่
ฝ่ ายรับ-ก้าวเท้าซ้ายเข้าประชิดตัว แล้วใช้แขนซ้ายปั ดหมัดให้เบนออก 
กระแทกศอกขวาเข้าที่หวั ไหล่ขวาของคู่ต่อสู ้
 ท่ าทะแยค้ำเสา
ฝ่ ายรุก-เดินมวยเข้าเตะด้วยเท้าขวาที่ซอกคอฝ่ ายรับ มือทั้งสองตั้งมัน่
ฝ่ ายรับ-ก้าวขาเฉี ยงไปทางขวาเล็กน้อย ตั้งแขนซ้ายกันเท้าที่เตะมา ย่อตัวลง
พลิกตัวเล็กน้อย  ถีบด้วยเท้าซ้ายไปที่ขาซ้ายที่ยนื เป็ นหลัก ของฝ่ ายรุ กให้หงาย
หลังล้มลง