Kakayahang Sosyolingguwistiko

SPEAKING
Dell Hymes
 S-settings at Scene

lugar at oras ng usapan; naglalarawan sa kalikasan ng

sitwasyon ng pag-uusap
 P -participants
mga taong sangkot sa usapan: ang nagsasalita at ang
kinakausap
 E - ends
layunin at mithiin ng usapan gayundin ang maaaring
bunga ng pag-uusap
 A – act sequence

pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari habang

nagaganap ang pag-uusap
 K - keys
pangkalahatang tono o paraan ng pagsasalita: pormal
o di pormal ang takbo ng usapan
 I - instrumentalities

anyo at estilong ginagamit sa pag-uusap: pasalita,

pasulat, harapan, kasama rin ang uri ng wikang gamit
 N-norms

kaangkupan at kaakmaan ng usapan ng isang

sitwasyon
 G-genre
uri ng pananalita na nakalahad mula sa isang
sitwasyon: nagsasalaysay, nakikipagtalo, o
nagmamatuwid
KAKAYAHANG
PRAGMATIK
Mabubuhat mo ba
ang kahon na iyan?
Hindi mo naipasa ang
takdang aralin?
Okay lang, ayos
naman.
Bakit ka nag-iingay?
Hindi ako ang may
kasalanan niyan.
 PRAGMATIKS
• gamit ng wika sa mga kontekstong
panlipunan at kung paano lumilikha at
nakauunawa ng kahulugan ang tao sa
pamamagitan ng wika. (Yule, 1996)
 PRAGMATIKS
• Pagpaparating ng mensaheng ninanais –
kasama ang lahat ng iba pang kahulugan –
sa anumang kontekstong sosyo-kultural.
(Fraser, 2010)
 PRAGMATIKS
• Tumutukoy sa kaalaman kung paano
naiuugnay ang wika sa sitwasyon na
pinaggagamitan nito.
(Chomsky)
 PRAGMATIKS
• Ayon kay Badayos at mga kasama (2010),
ang pragmatiks ay kinapapalooban ng
tatlong pangkalahatang kakayahan sa
komunikasyon:
 PRAGMATIKS
1. Ang gamit ng wika sa iba’t
ibang layunin;
 PRAGMATIKS
2. Paghiram o pagbago ng wikang
gagamitin batay sa kinakailangan o
inaasahan ng tagapakinig at/o
sitwasyon;
 PRAGMATIKS
3. Paggamit ng tuntunin sa isang
talastasan at mga naratibong
dulog.
 PRAGMATIKS
SA
KOMUNIKASYON
KAKAYAHANG
PRAGMATIK