ΟΜΙΛΙΑ Β'

Α ' Κορ. ι, 4 - 9

«Ευχαριστώ τφ Θεr;; μου πάντοτε περί ι:•.~ 1 ών έπί ΤΏ χάριτι

τοϋ θεοϋ τrj δοθε!στ;ι ύμίν έν Χριστ~ Ίησοϋ, δτι έν παν-
5 τί έπλοuτlσθητε έν αυτφ,,.

/. c'O τοίς άλλοις παραινεί ποιείν λή ων· ιι'Εν εύχαρι­

στlq τά αlτήματα ύμών yνωριζέc:θω πρός τόν Θεόν,,, τοΟ­
το καi αυτός lπραττε διδάσκων ήμας άπό τούτων σρχε­
σθαι τών λόγων άεί καί πpό πάντων εύχαpιστείν τ~ Θε~.
10 Ουδέν yά.ρ οuτω τφ θεi;, φίλον, ώς τό ευχαρίστοι·ς είναι,
καl ύπέp lαυτών καί ύπέρ άλλων. Διό καί πάσης σχεδόν
έπιστολijς τούτο πpοτίθησιν· ένταϋθα δέ καί άνα} καιότε­
ρcν, ή έν ταίς αλλαις αυτό πpάττε!. co yάp εύχαρ:στών
καί ώς εδ παθών εύχαpιστεί καί έπί χάpιΤι εύχαριστεί· ή
15 δέ χάp:ς ούκ 6φειλή ούδέ άμοιδή ούδέ άντίδασις· δ παν­
τaχοϋ μέν άναyκαίον λέγειν, πολλφ δέ πλέον έπί Κοριν­
θίων των κεχηνότων πρός τούς δ:ατεμόvτας τήν έκκλη­
σlαν. «Τι;, θεi;, μου». 'Από πολλijς της διαθέσεως τό κοι­
νόν άρπάζει καί lδιeιποιείται, δ καί προφήτης lθος άεί λέ-
20 yειν· «co
θεός, ό θεός μου». Καi είς πpοτροπήν αυτούς
lνάyει τοϋ καί αύτούς τοϋτο λέyε:ν. co
yάp ούτω λέγων
άπό πάvτων τών άνθpωπίνων άναχωpεί καί χωpει πpός
έκεlνσν, δν μετά πολλης καλεί της διαθέσεως. ·

Τοϋτο yάp δύναται λέγειν γνησίως ό άπό τών διω_τι-

25 κών άναδαίνων άεί πpόι; τόν θεόν καί άπάvτων αυτόν πpο­
τιθ-είς πάντοτε καί εύχαpισrών δίηνεκώς ουχ ύπέp της ,1δη
δοθε(σης χάρπος, άλλ',_ ε''τrοτt. τι καί μετά ταϋτα άyαθόν
yίyονε, καi 6πέp τούτου τήν αύτήν άναφέpει ευφημlαν αυ­
τφ. Διά τοϋτο ούχ άπi\ώς εlπεν, ευχαριστώ, άλi\ά, ιιπάν-
30 τοτε περί ύμών,,, παι6εvων αιίτού~ καl 6εi είδi.vαι χάpιν

1. Α' Κορ. 1;4-5

2. Φtλ,π. 416
 ΩΜΙΛΙλ R'
Λ' Kop. 1,4-9

«Ευχαριστώ τόν θεδν μου πάντοτε οιά. σάς, διά. τήν χάριν τοϋ
θ~ου πού !aόθη εlς έσα.ς, οιά το~ Ίησου Χριστοϋ, διότι εlς δλα ~·-
γίνατz πλούσιοι δι~ αύτοϋ» 1 .

1. Τοϋτο συμ6ουλεύει τους αλλους νrί κάιινουν λέγων: «Με εύ­

χαριστίαν νά. γίνωνται γνωστά τά αlτήματά σας πρός τόν θεόν» 2 ,
τουτο καί δ ί'οιος:, τό ε1ψαττε διδάσκων ήμα.ς νά. άρχίζωμεν πάντο­
τε μέ αύτάς τα.ς λέξεις καί πρίν άπο κάθε !νέpγειάν μας νά. εδχα­
ριστώ:ιεν τον θεόν. Διότι τίποτε οέν εlναι τόσον άρεστον εlς τόν
Θεόν ο~ον τό νά. εύχαριστοϋμεν 'Χ.«ί διά. τούς !αυτούς μας καί- οιά.
τους αλλους· διά. τοϋτο εlς κάθε σχεδόν έπιστολήν προτάσσει τοϋ­
το. ~Εδώ ομως πράττει τοϋτο, lπειοή εlναι ~γαλυτέpα _άνάγκη πα­
ρά εlς τάς αλλας έπιστολάς· διότι αύτός που εόχαριστεί ευχαριστεί
και διότι εύηpγετήθη και δ~ότι ελα6ε τήν χάριν· ή δε χά.ρις δεν εl­
ναι δcpειλή ο_υτε ιlι.ιοι6ή οϋτε άνταπόδοσις. Τουτο εlναι μέν άναγ­
καίον νά. το~!ζετα~ παντου, πολυ περισσότερον δμως:, εΖς τήν περί­
πτωσιν των Κο?ινθίων, οι δποίοι παρέμενον &δpανείς προς δσοu·ς
προεκάλεσαν .διαιρέσεις εlς τήν lκκλησία.ν. «Τφ θεφ μου». ·Μέ πολ­
λήν λαχτάραν ά.ρπάζει χαι χάμνει lδικόν του αύτο που &.νή'Χ.~ι εί~
aλους, πριiγμα πού έσυνήθιζον και οΕ προφηται νά. χ.άνουν λέγον­
τες· «δ θεός, δ θεός μου». Προτρέπει λοιπόν χαι αύτους νά. λέγουν
τουτο· οιότι αύτος πού ετσι δμιλεί περι τοϋ θεοϋ &να.χωρεί άπο ~-
λα τά. άνθρώπινα χαί προχωρεί προς lχείνον, τόν δποίον καλεί μέ.
πολλήν λαχτάραν.

Τουτο δηλαδή δύναται νά. τό λέγΥJ πραγματιχως lχείνος που

διαιρχως ιiνε6α.Cνει lπά.νω ιlπό τά. 6ιοτι'Χά. προς τόν θεόν χαι πά.ν­
τοτε αότον προτιμq. ιiπό δλα ιiνεξαιρέτως, χαι συνεχώς τόν εόχ~ρι­
στεt l5χι διά. την χάριν, ή &ποια. τοϋ Ιχει ,tjδη δοθη, ιiλλά χαι διά
~,τι χαλόν του εχιι συμ6η 'Χαt6πιν διά τοϋτο Ιπι.σης τον ύμνει. Διά
τόν λόγον αυτbν δέν εlπεν ά.πλω~ «ευχαρισ cω» ιiλλά «πά.ντοτε πε­
ρι ύμων», διδάσκων αυτούς πά.ντοτε νά. α!σθάνωνται ε~γνωμοσύνην
 38 ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

καί μη6ενί tτέρι,, &λλ' ή τi[, θε4'i μ6νον. «'Επί τrj χάριτι
τοϋ Θεοϋ,,. cΟρ9ς πώς πανταχόθεν αύτούς διορθοϋται;
'Ένθα yάp χάρ:ς έστίν, lργα ούκ tστιν· tνθα tpya, ούκtτι
χάρις tστίν. ΕΙ το/νυν χάρις, τί μέγα φρονείτε; πόθεν πε-
5 φοοιωμένοι iστέ; «Ttj δοθείσr:, ύμίν». Καί δ:ά τίνος fδ6θη;
δ.ρα δι' iμοϋ, ή δι' tτέροu άποσr6λοu; Ού.δαμώς, &λλά
διά Ίησοϋ Χpιστοϋ· τό γάρ, «i.ν Χριστi[, Ίησοϋ», τοϋτ6
tστιν. rιopa πώς πολλαχοϋ τ6, tν, άντί τοϋ, δι' οδ, tστlν.
Ούκ αpα lλαττον τοϋτο τοu, διά. «rιΟτι t.ν παντί i.πλοu-
ιο τlσθητε». Πάλιν διά τlνος,· «Έν αύτφ», φησί. Καί ούχ dπλώς
iπλοuτίσθητε, άλλά καί «i.v παντf,,. rιΟταν ouv καί πλοϋ­
τος 1, καί Θεοϋ πλοϋτος, καί t.v παντί, καί δ ά τοϋ μονο­
yενοϋς, t.νν6ησον τόν αφατον θησαuρ6ν. «~Εν παντί λ6γι,,
καί ·πάσr;ι γνώσει». Λ6γφ ού τi[, _tξωθεν, &λλά τr;; τοϋ θεοϋ.
15 'Έστι yάρ yνώσις λ6γοu χωρίς καί lστι γνώσις μετά λ6γου.
Καί yάρ εlσι πολλοί yνώσιν μέν tχοντες, λ6yον δέ ούκ lχον­
τες, οlον οί lδιώται καί μή δυνάμενοι παpαστησαι σαφώς
άπερ tχοuσ:ν t.ν δ ανοίι;r.
Άλλ' ούχ ύμείς τοιοϋτοι, φησίν, άλλά καί νοησαι καί
20 εlπείν. ίκανοί. ιιΚαθώς τό μαρτύριον τοϋ }<ιριστοϋ i.δεδαιώ­
θη i.ν ύμίν,,. Έν τάξει .. i.παlνων καί εύχαptστlας σφ6δpα
αύτών καθι1πτεται. Ού γάρ δια της tξωθεν φιλοσοφlας,
φησίν, ούδ δ:α τfjς lξωθεν παιδεύσεως, άλλά διά· της χά­
ρ.τος τοϋ θεοϋ, καί τοϋ πλούτου καί τfjς γνώσεως καί τοϋ
25 λόγου τοϋ παρ' αύτοϋ δοθέντος ήδuνήθητε μαθείν τα τfjς
άληθεlας δ6yματα καί δεδαιωθfjναι εlς τό μq.ρτύpιον τοϋ
Κυρ/ου, τουτiστιν, είς τό κήρυγμα. Πολλών y(%p άπελαύσα­
τε σημε:ων, πολJ.ών θαυμάτων, άφάτου χάριτος, ώστε δέ­
ξασθαι τό κήρυγμα. Εί το/νυν t.δεδαιώθητε διά σημεlων
30 καl χάριτος, τlvος lνεκεν παρασαλεύεσθε; Ταϋτα δέ δμοϋ
καί καθαπτομένου καί πpοκατaλαμδάνοvτος αυτούς tστι
τά cρ~ματα.
«rιΩστε ύμας μή ύστερείσθαι iν μη6ενί χαρlσματι».
fνltya t.νταϋθα ζητείται· εl ol πλοvτισθέvrε~ tν παντί ί\ό-

3. Α' 1{ ορ. 1 .6
l. ~ύt. 7
 ΕΙΣ ΤΗΝ λ' ΚΟΡΙΝθΙΟΥΣ ΟΜΙλlλ Β' 39

·..ι7.ί .,;~ός ·κανένα άλλον παpά. μόνον πρός τόν θεόν. «Διά. την χάριν
το•) θ~οϋ». Βλέπεις πώς ι,ιέ κάθε τρόπον τούς διορθώνει; .. Οπου δη­
λαaή εlναι ή χάρ~ς οέν lσχύουν τά !ργα· δπου lσχύουν τά. lργα. δέν
δ~ά?χει χάpις. 'Εάν λοιπόν lσχύ~ ή χάρις διατί μεγα.λοφρονείτε;
Δ·ά ποίον λόγον άλα.ζονεύεσθε; «~Η δποίά lδόθη εlς lσα.ι;;». Κα.ί διά.
τίνος έόόθη; ~ι.ήπως 6ι~ lμού η οι' !τέpου άποστόλου; Καθόλου, άλ­
λα 6~α τοϋ 'Ιησού Χριστού· διότι τό, «!ν Χρι:στφ ~Ιησοϋ», α.ύτb ση•
μαίvε·. Πρό~εξε πώς θέτει πα.ντου τό <<'1Υ» άντί του, «οι' ου»· βε-
07.ίως τοϋτο εlνrχι lσχυpότερον τοϋ «οιά». «Διότι lγlνα.τε πλούσιοι
είς δλα.». Πάλιν ~tά. τίνος; «Δι' α.ύτου», λέγει. Κα.ί δχι 6.πλώ; !-
πλουτί~θητε, tiλλά. και «εlς ολα» ... Οταν λοιπόν όπάpχ~ πλοϋτος
Κ7.ί μάλιστα. πλούτος θεοϋ κ.αι εlς, δλα. κa.ι διά. του μονογενούς rιού
του θ~οϋ, σκέψου τόν !q,ατον θησα.υρόν. «Εlς κtίθε λόγον 'Χ.α.ί, 'Χ.ά­
θε γvώ~ιν». Λόγον f5χι ΧΟ1fι..ικόν, άλλά τοϋ·θεοϋ· διότι ύπά:ρχει γνώ­
~~ς χωρι~ λόγον χ.αι ύπάpχει γνώσις με λόγον. Βε6αί.ωι;; δπάρχουν
πολλοί πού lχουν ι,ιέν γνώσιν, ά.λλά. aέν Ιχουν λόγον, δπως εtνι.ιι
π.χ. ol 6.πλοϊκοί !νθρωποι πού δεν ήμπορουν νά !χq,ρά:σουν μέ σα.­
~ήνεια.ν δαα. ι:nιέπτοντα.ι .

.. Ομως lσ!ίς, λέγει, δεν εlσθε τέτοιοι, άλλά. εlσθε Εκα.νοί κα.ι
·ιχ σχ.έπτεσθε χαί νά δι-ιιλητε. «:Καθω~ !στερεώθη ή μαρτυρία. δι&
τόy Χριστόν μεταξύ σα.ς» 3 • Τού~ ψέγει πολύ, διότι δ!ν Ιχοuν τάξιν
0

ιl, τούς· !πα.Lνοuς χa.ι τήν εόχα.pιστια.ν· δι6τι -λiγει- ήμπορiσα.­

τ.ι νά. μιiθητε τά. δόγμα.τα. της ~ληβεια.ς χa.ι νά. στερεωθητε εl; την
μα.ρτυρια.ν του Κuριου, δηλαδή εις τό 'Χήpυγμα., δχι μ! τήν 6οήθει«.ν
της; κοσμικης; q,ιλοσοφlα.ς οϋτε της· χοσμι'Χ.ης:. πα.ιδειιχ;, iλλ& μ.έ
τήν 6οήθέιαν της χά.ριτος τοϋ θεοϋ χα.ί του πλούτου 'Χ.α.ι τη; γνώ­
σεω; xa.l τοϋ λόγου πού lχείνος σας Ιδω'Χ.ε. ~Απελα.ύσα.τε ·δηλrιδή
πολλmν αημειων," πολλων θα.υι•.cχτt:)ν, clςpάτου χιiριτος, ώστε v&. δε­
χβητε το 'Χ.ήpuγμ«. Έ&ν λοιπόν !στεριώθητε διά. αημε[ων χa.ι διά.
τη·ς χιiριτ~, διά. ποιον λόγον σuντα.ράσσεσθε; Μ1 το1}ς λ6γους τού­
,:ου~ συγχ~όνως κa.ι τούς ψέγει κα.l τούς προλα.μ6ιiνει.

«·Ώστε n ι.ι.ή υστερητε εις 'Χ.α.Υέν χtiριαμ.α.»4 . 'Εδώ- ζη"tιtτα.ι

νά. !ξa.'Χ.pι6ωθ~ χά.τι αημα.ντιχόν, χα.τ& π6σον δηλα.δή εlνα.ι ασ.p'Χ.ι­
"οl ι.ιό-ιοι TCOU ιπλ;•Jtlι,θησα.ν ει; 'Χ.ιiθε λόγον, iφs δ~ον Χ«.86λοu δ1ν
 40 ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

yφ, ώς μηδέν ύστερείσθαι έν μηδενί χαρίσματι, ούτοι σαρ­

κικοί είσιν. ΕΙ yάρ παρά τήν άρχήν τοιοϋτοι ησαν, πoi\i\r;;
μάλλον νuν. Πώς οδν αύτούς σαρκικούς καλεί; ιιΟύ yάρ
ήδuνήθην uμίν λαi\ησα,,,, φησίν, ιιώς πνεuματικοίς άλλ' ώς
5 σαpκικοίς,,, Τί οδν έστι είπείν; r,Οτι παρά τήν άρχήν πι­
στεύσαvτες καί παvrοίων έπιτuχόντες χαptσμάτων -καί
yάρ έζήi\οuν αύτά- ύστερον cρ(lθuμότεροι yεyόvασιν· ή
εl μή τοϋτο, δτι ού πρός άπαντας ούτε ταϋτσ οϋτε έκείνα
λέγεται· άλλά τά μέν πρός τούς ύπεuθύνους ταίς κατη-
10 yοpίαις, τά δέ πρός τούς κομώντας τοίς έπαίνοις. r'Οτι yάρ
εlχον lτι χαρίσματα, ιιΨαi\μόv τις εχει,,, φησίν, ιιάποκά­
λυψιv lχει, γλώσσαν lχει, έρμηνείαν εχει· πάντα πρός οί­
κοδομήν yινέσθω,,, καί· «Προφfιται δέ δύο ή τρείς i\αi\εί­
τωσαν,,,

15 .. Εστι δέ καί έτερόν τι είπείν, δτι ώσπερ lθος ήμίν λέ-

γειν τό πλέον άπαν, ούτω καί ένταϋθα είρηκε. Μετά δε
τούτων οlμαι καί τό έαuτοϋ αύτόν αlνίττεσθαι, δτι καί aύ­
τός τά σημεία έπεδείξατο, καθάπερ καί έν ηj δευτέρr,
πρός αυτούς έπιστοi\fj λέγει· «Τά μέντοι σημεία τοϋ άπο-
20 στόλου κατειρyάσθη έν ύμίν έν πάσr:, ύπομονft,,, καί πάλιν·
«Τί yάρ έστιν δ ήττήθητε ύπέρ τάς i\οιπάς έκκi\ησίας; ,,_
'Ή, δπεp lφην, καί τών έαuτοϋ άναμιμνήσκει καί πρός
τούς lτι δvτας δοκίμους ταuτα λέγει. τΗσαν yάρ πολλοί
άγιοι έκεiθεν, οίτινες lταξαν lαuτούς είς διακονίαν τών
25 άylων καί άπαpχή yεγόνασι της Άχαtας, καθάπερ πρός
τφ ·τέλει δηλοί. "Αi\i\ως δέ, κάν μή σφόδρα της άi\ηθείας
lχωνται ol lπαινοι, άλi\' δμως οlκονομικώς lyκειvτaι προ­
οδοποιοϋντες τφ i\όyφ. cσ μέν yάp έκ προοιμίων εύθέως
φορτικά φθεyyόμενος άπέκi\εισε τοίς λόyοις τήν άκοήν
30 π~ά τοiς άσθεvεστέροις. "Αν τε yάρ δμότιμοι ώσιν ol
6κούοντες-, 6pylζονται" αν τε σφόδρα έi\άττους, λuπηθή­
σονται.

5 .. Α' Κορ. 3,1

6. ··a.uτ. 14,26
7•. α.ύτ. 29
8. Β' Κορ. 12, 12-13
9. Α' Κορ. 16,15
 ΕΙΣ ΤΗΝ Α' ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ ΟΜΙλΙΑ Β' 41

ύστέρησαν εις κανέν χάρι~.ια. Δ:οτι, έάν ήσαν είς τήν άρχήν πλού­
σtοι είς κάθε λόγον, πολύ πεpi.οοότεpοv θα επρεπε νά εlνα~ τώρα.
Ιlως λοιπόν τούς όνομά.ζει σαρκικούς; Διότι λέγε~: «Δέν ήaυν-Ιι-
θην νά δμιλήσω πρός έ·σας ώς πνευματικούς άλλ' ώς σαpκικοός» 5 •
Τί θέλει νά είπ~; t/Οτι είς τήν άpχήν έπίστευσαν χα.t εaόθφαν
είς αυτούς παντός είδους χαρίσματα, Gιότι 6ε6αίιq~, τά. έπεθύμουν·
αλλά κατόπιν εγιναν πολύ νωθροί· η, έά.ν δέν συνέ6η τοϋτο, οΕ βα­
ρείς χαρακτηρισμοί του κ~ι είς τήν μίαν και είς τήν άλλην πεpί­
πτωσι ν Gέν άπευθύνονται πpός δλους, άλλά άλλοτε πpός τούς ύ­
πευθύνους ·των κατηγοριών και άλλοτε πpός τούς ύπερηι:pανευομέ­
νους aιά τούς έπαίνους· ~ιότι εlχον &.κόμη χαpίσμαv.t, λέγει. «Εί-
- τε κανείς εχει ψαλμόν είτε άποκάλυψιν είτε γλώσσαν είτε_ έpμη­
νείαν· δλα ας γ!νωνται πρός οίκοaομ ήν 6 , καί « Π ροcpηται lέ aύr.i η
τpείς ας δμιλοϋν» 7.

'Αλλά και κάτι άκόμη ήμποpο~μεν να είπωμεν, δτι οηλαaiι,

οπως και έμ,είς συνηθίζομεν νά γενικεύωμεν εν σύνηθες γεγονός,
μέ αύτό ~ό πvεϋμα τό εχει γράψει έδω. Συγχρόνως νομίζω 8τι ύ­
παινισσεται και τόν έαυτόν του, δτι δηλαδή καί δ ίδιος τούς εδει­
ξε τά σημεία, οπως άναι:pέρει και είς τήν δευτέpαν έπιστολήν του
πρός αύτούς: «Τά χαρακτηριστικά δμως τοϋ άληθινοϋ άποστόλου
iπpαγματοποιήθησαν έμπρός σας μέ κάθε ύπι,:..ιονή-ν», και πάλιν·
«Κατα. τί εlσθε λοιπόν κατώτεροι άπό τάς αλλας έκκληα~ας;»• 'Ή,
οπως ε!πον, ύπενθυμίζει και τα ίοικιi του σημεία καί λέγει αυτά ·
πρός οσους άκόμη ήσαν οόκιμοι. Διότι ύπηρχον έκεί πολλοί Χριστtα­
νοί, ot δπσίοι εταξαν τούς έαυτούς των είς τήν ύπηpεσίαν των ά­
γlων και· ύπηpξαν ot πρώτοι Χριστιανοί της 'Αχαtας, οπως clνα­
cpέpει είς τό τέλος της !πιστολης του9. Έξ άλλου καί αν άκόμη οί
lπαινοι δεν άνταποκρίνωνται πλήρως εις τήy πραγματικότητα., πάν­
τως χωρtς ουσκολlαν διευκολύνουν νά λεχθοϋν οσα πρέπει να λε­
χθοϋν. Διότι !χείνος που εόθύς άμέσως d.πό τήν ιiρχήν λέγει λόγους
που δυσαρεστοΟν, συνήθως lχει ώς d.ποτέλεσμα νcί ι.ιή τby άκούουν
οι πλέον ά.νυπόμονοι · αν δηλαδή έχείνοι πού τόν άκοόουν εlναι lσ6-
τιμοι, δργιζονται· και a.ν εlναι πολύ χατώτεροι, θ~ λυπηθοϋv.
 42 ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

r, Ιν' ούν μή τοϋτο γένηται, άπό έγκωμίων δοκούvτων

ε~ναι ποιείται τήν άρχήν. Ούδέ yάρ αύτών έγκώμιον τοϋτο
rjv, ά?ι?ιά της τοϋ Θεοϋ χάριτος, τό yάρ άμαρτημάτων
άφεθηναι καί δικαιωθηναι, τοϋτο της άνωθεν ην δωρεάς.
5 Διά τοι τοϋτο καί ένδιατρίοει τούτοις, ά τοϋ θεοϋ δείκνu­
αι τήv φι?ιανθρωπίαν, ίνα έπιπλείοv αύτών έκκαθάpΊJ τό
νό:η,uα. ιι'Απεκδεχομένους τήν άποκάλuψιν τοϋ Κυρίου
ή~·ών '!η-Jοϋ Χριστοϋ,,. Τί θορuοείτε γάρ, φησί, τί ταράτ­
τετε; ότι ού πάρεστι Χριστός; Πάpεστι μέν οδν, καί rj
10 ήμέpα λοιπόν έπί θύραις. Καί σκόπει τήν σοφίαv, πώς αύ­
τούς άπαyα) ·ώv τών άνθρωπίνων έφόοησεν άναμνήσας τοϋ
eήμστος τοϋ φοοεροϋ καί δείξας δτι ού προοιμίων δεί μό­
νον χρηστών άΛλά καί τέλους. Δεί γάρ μετά τών χαρι­
σμάτων τούτων καί της αλλης άρετης τήν ήμέpαν άνα-
15 μνησαι έκείνην' καί πολλών χρεία πόνων, ώστε δuνηθηναι
πρ~ς τό τέ?ιος έλθείν.
2. Άποκάλυψιν δέ ?ιέγει δεικνύς δτι, εί καί μή δραται,
ά?ι?ι' lστι, καί πάρεστι καί νϋν, καί τότε φανήσεται. ιΥπο­
μοvης οδν χρεία· διά τοϋτο γάρ έ?ιάοετε τά θαύματα, ίνα
20 μείνητε οέοαιοι.
ιιι'Ος καί οεοαιώσει ύμας έως τέλους άνεyκλήτοuς,,.
Ένταϋθα δοκεί μέν αύτούς θεραπεύειν, πάσης δε κολακείας
άπή?ι?ιακται τό λεγόμενον. Καί γάρ οίδεν αύτών καθάπτε­
σSαι, ώς δταν λέγr;ι· ιι(Ως μή έρχομένου δέ μου πρός ύμας,
25 έφuσιώθησάν τινες»· καί πάλιν, ιιΤί θtλετε,· έν pάοδ't) εί\­
θω πρός ύμας ή έν άγάπΊJ πνεύματί τε πραότητας;,, καί,
ιιΕl δοκιμήν ζητείτε τοϋ έν έμοί λαλοϋντος Χριστοϋ; ,,.
λανθαvόντως δέ αύτών καί κατηγορεί· τό yάp είπείν, ιιοε­
οαιώσει,,, καί τό, ιtάνεyκλήτοuς,,, δείκνυσι καί σαλευομέ-
30 νους έτι καί έγκλήματος ύπεuθύνους όντας.
Σύ δε σκόπει πώς αύτούς τi;J 6νόματι άεί τοϋ Χριστοϋ
πρcσηλοί. Καί άνθρώπου μέν ού6ενός, οϋτε άποστόλοu
οvτε δ!δαcκάλοu, συνεχώς δέ αύτοϋ τοϋ ποθοuμένου μέ-

11), :;ι•ί-:. 1,Η

11. 7."J°;. -1.tts
12. :;ι•"ι-:. :Η
1Η. Η' l{ι:Jρ. 13,3
 ΕΙΣ ΤΗΝ Α' ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ ΟΜΙλΙΑ Β' 43

Δ,.ά, νά. μή συμ6~ λο~πόν τοϋτο, ά?χίζει μέ: κάτι πο'J φαίνεται
Βτι εlναι έγχώ:ι~ον· άλλ' δ;ιως aέ.ν εlναι έγκώμιον αύτGη•, άλλά τr1 ;
χάριτος τοϋ θεοϋ· aιότι ή συγχώρησις τών ιiμαpτη11.άτων καί ή λύ­
τpωσ~ς εlναι aώpα τοϋ θεοϋ. Διά.· τόν λόγον ακpι6ώς αύτόν έπιιιέ­
vε: εlς αύτά, τά. δποία αποοεικνύουν τήν άγάπην τοϋ θεοϋ πpό~ τόν
άνθpωπον, οιά. νά. θεpαπεύσ~ πλήρως τήν_ πνευtιατικiιν των ιiσθέ­
νειαν. «Καθώς περψ.ένετε την άποκάλυφιν τοϋ Κυρίου μας ΊηΙ:Jο•)
Χ?tστοϋ». Διατί λοιπ6ν -λέγε~-θοpυ6είσθε κcχί ταράσ'jεσθε; Δι6-
τ~ οέν εlν-αι έaω δ Χpιστ6ς; Εlναι λοι.πόν έaω παρών κα.ί ή ήμέρα
της κρίσεως πλησ~άζει. Πρόσεξε τήν σοψίαν του, πώς:,, ciψοϋ ciπέ­
σ:τασε τήν πpοσοχήν των άπό τά. ιiνθpώπινα, to'J; πpοεκάλεσε φ6-
6ον μέ τό νά τούς ύπενθυμίσ~ τό ψοοερόν 6ημα καί νά τούς aείξ~
οτι δέν πρέπει μόνον νci. άpχίζ~ κανείς καλιος, άλλά καί νά τελειώ­
ν1,1. Δ·ότι οί Χριστιανοί εχοντες τά. χαρίσματα αύτά και άσκοϋντε;
τάς άλλας ιiρετάς πρέπει νά. ένθυμ.οϋντα.ι τήν ήμέpαν έκείνην, και
χρειάζονται πολλοι κ6ποι, ώστε νά. ήμποpέσουν vά φθάσουν είς τό
τέλος.

2. 'Άναφέpει δέ τήν λέξιν «άποκάλυψιν~> ύπο~ηλώνων οτι καί

α.ν ιiκόμή δεν τόν 6λέπωμεν, άλλ' ομως ύπάpχει καί εlναι εaω τώ­
pcχ και θά φανεpωθ~ καί τότε. Χρειάζεται λοιπόν ύπομονή· καί ιi­
κpι6ώς aιά τοϋτο lχετε τα θα.ύματα, οιά νά 11.είνετε σταθεροί εί; τήν
'
πιστιν.

«~ο δποίος. και θά σriς στερεώσ~ μέχρι μέλους &στε νά εlσθε

άκατηγό?ηtο~>, 10 • Έοω φιχίνεται &τι προσπαθεί νά τούς θεραπεύσ11
κιχί δ λόγος του δέν εχει καθόλου κολιχ.κείαν. Βε6αίως γνωρίζει ν~
τούς 'φέγ~, δ·πως δταν λέγ~· «Μεpιχοι ύπεpηφαν,εύθησαν ώσαν νά
μη έπpόκειτο ν~ ελθω πρός έσας» 11 • κα.ι πάλιν· «Τί θέλετε; Να ελ­
θω μέ pιi6δον πpός έσα.ς -r~ με άγιiπην κα.l πνεϋμα πραότητος;» •
12

και «Έάν ζητητε ιiπόδειξιν διά τόν Χριστόν, δ δποίος δμ.ιλεί δϊ" έ­
μου»13. Κιχτά fμμεσον τρόπον τούς κατηγορεί έπίσης· διότι τό ν~
είπ~ «θά σας στεpεώσ~» καί «ά.χατηγορήτουι;», δει-χ.νύει δτι εύρί­
σχονται ά.κόμη εις ιiναταpιχχήν και είναι ύπό κιχ.τηγορ{~ν.
Σύ aμω~ πρόσεξε πώς τούς συνδέει κιiθε φοράν σταθερώς μέ
τό ~νομα τοϋ Χριστοϋ. Δέν ύπενθυμίζει κανένα άνθρωπον, οuτε άπό­
αtaλον οvτε 6ι1 Ο~QΚ~λον άλλ~ συνεχώς τον ίοιον τον 1tοθοόμενι:,ν ώσ-
 44 ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

μνηται, καθάπεp άπο μέ6ης τινός τούς κσpηδαpοuντας

άνενεyκείν παpασκευάζων. Ούδαμοϋ yάp έν έτέp~ έπισrο­
λΏ ουτω συνεχώς κείται rό δνομα τοϋ Χpιστοu· ένταϋθα
μlντοι έν 6λίyο:ς στίχοις πολλάκ:ς, καί δ:ά τούτου σχε-
s δόν τό παν ύφαίνει προοίμιον. Σκ6πει δέ άνωθεν. «Παϋλος,
κλητός άπ6στο.λος Ίησοϋ Χρ:στοϋ, ήyrασμένοις έν Χpισrί;,
'/ησοϋ, τοίς έπικαλοuμένοις τό δνομα τοϋ Kup!ou ήμών
'Ιησοϋ Χpιστοϋ· χάρις ύμίν καί εlpήνη άπό θεοϋ Πατρός
καί Kupίou Ίησοϋ Χpισrοϋ. Ευχαριστώ τί;, θεi;, μου έπί
10 τfί χάpιτι τΏ δοθείσΏ ύμίν έν Xpισri;, Ίησοϋ· καθως τό
μαpτύp:ον τοϋ Χpιστοϋ έδεδαιώθη έν ύμϊν· άπεκδεχομέ­
νοuς τήν άποκάλuιμιν τοϋ Kupίou ήμών 'Ι ησοϋ Χ pιστοϋ·
δς καί δεδαιώσει ύμας άνεyκλήτοuς έν τΏ ήμέpf/ τοϋ Ku-
plou ήμών Ίησοϋ Χpιστοϋ. Πιστός δ θ.ε6ς, δι' οδ έκλήθητε
15 εlς κοινωνίαν τοϋ Υίοϋ αύτοϋ 'Ιησοϋ Χ.pισrοϋ τοϋ Kupίou
ήμών. Παρακαλώ δέ ύμας δι-ά τοϋ 6ν6ματος τοϋ Kupίόu
ήμών Ίησοϋ Χp!στοϋ».

c0()9ς τήν σuνέχειαν τοϋ 6ν6μα-τος τοϋ Χpισrοϋ;

0
Οθεν
δηλον καί το'iς σφ6δρα άνοήτοις, δτι ούκ εlκij ούδt άπλώς
20 τοϋτο ποιεί, άλλά τπ πuκν6τητι της κα.λijς ταύτης προση­
yορfας τήν φλεyμονήν aύτών έπαντλών, καl τήν σηπεδ6να
τοϋ νοσήματος έκκαθαίpων. «Πιστός δ θε6ς, δι' οδ έκλή­
θητε εlς κοινωνίαν τοϋ Υlοϋ αύτοϋ». Βαδαί, π6σον εlπεν
ένταϋθα; π6σον μέγεθος δωpεiiς ένέφηνεν; Εlς κοινωνίαν
25 τοϋ μονοyενοϋς έκ.λήθητε, φησ[, καl άνθρώποις έαuτούς
πpοσνέμετε,· τί ταύτης της άθ.λι6τητος χείρον; Καί πώς
έκλήθητιΕ:; Διά τοϋ Πατp6ς. · 'Επειδή yάp δι' αύτοϋ καl έν
αύτ" συνεχώς lλεyε περί τοϋ Υίοϋ, 1να μή νομίσωσιν, δτι
ώς έλάττονος αύτοϋ οδτω μέμνηται, προσlνειμεv ·αύτό τ"
30 Πατρ[. Ού yάp διά τοϋδε καί τοϋδε, φησlν, άλλά διά τοϋ
Πατρός έκλήθητε, δι' αύτοϋ καl έπλοuτίσθητε. Πά.λιν έκλή­
θητε, ούκ αύτοl πpοσήλθετε.

Tl δέ έστιν, «εlς κοινωνlαν τοϋ Υίοϋ αύτοϋ»; "Ακοuσον

αύτοϋ τοϋτο αύτό σαφέστερον έτέpωθι λtγοvτος· «ΕΙ ύπο-
---·---
1-1. Α' I{op. 1,9
 ΕΙΣ ΤΗΝ Α' ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ ΟΜΙΛΙΑ Β' 45

cx.Y νά πpο:;παθ·~ι νά θεpα-r;εύ:;~ τδν πονοκέψαλον ανθpιί>πων πο,:,

τα'J; κατέλα6εν ή μέΟrι. Δ·.δτι πουθενά. εις καιψίαν άλλην έπιστfJ­
λήν aiν εύpί:;χεται τδ ονομ:ι τοϋ Χ?ιστοϋ τόσον συνεχιί>ς, έa6) δ:ιως
είς δλίγους στίχους άναψέ~εται πολλάκις, και με αυτό ύψαίνει δλον
:1χεaδν το πrχ;αίμιον. ΙIFόσεξε άπό τήν αρχήν: «'Εγώ δ Ιlα.ϋ).ος
κ7.λε:;:ιέ·ιας a:ά νά εί'ιιαι άπόστολο; τοϋ Ίησοϋ Χpιστοϋ ... πρός τους
ά.γ~~:; 1 ιένο'J(, ~~ά ~Ιrροϋ Χpιστοϋ ... εις τούς έπικαλουμένους τό ονο­
μα του Κυρίου μας 'Ι ησοϋ Χp~στοϋ ... ας είναι ή χάρις και ή εlp-Ιι­
νη άπό τόν θεόν _Πατέρα καί τον Κόρι~ν Ίησοϋν Χριστόν. Ευχαρι­
aτιί> τδν Οεόν μο,j a~ά τήν χάριν πού έaόθη είς έσας διά 'Ιησου Χρι­
στ,ϋ ... καθιhς &στεpεώθη μεταξύ σας ή μαρτυρία διά τόν Χριστόν ...
~~Οώς περι1ιένε_τε τήν αr.:οκά.λυψιν τοϋ Κυρίου μας Ίησοϋ Χριστου·
δ δ:τοίος καί θi σα.ς στεpεώ~~ άκατηγοpήτους κατά τήν ήμ.έραν τοϋ
1{1ηίο:, μας 'Ι ησοϋ Χpιστοϋ. 'Αξιόπιστος ιlναι δ θεός, διά τοϋ δ­
~οίο·J έκλήθητέ νά lχετε κοινωνίαν με τόν rίόν του Ίησοϋν Χριστόν
τον Κύρ:όν μας. Σας παρακαλώ δε ο~ά τοϋ δνόματος τοϋ Κυρίου
μας 'Ίησοϋ Χpιστοϋ».

Βλέitε:ς στι συνεχώς άναψέρει τδ ονοιια του Χpιστοϋ; 'Έτσι

~t)'αι ψανε?όν καί εις τούς πλέον άνο-fιτους δτι δεν κάμvει τούτο τυ­
χαίως οϋτε άσκόπως, άλλcί μέ τήν ~υκνότητα της καλης αύτης άvα-
9011άς τοϋ ονόματος τ~ϋ Χ?ιστοϋ θε?απεύει τήν φλεγιιονήν των καί
καθ:χ.?ίζει πλή;Jως τήν σαπίλαν τοϋ νοσήματός των. «'Αξιόπιστος εl­
να~ δ Θεός, a~ά. τοϋ δ~ο{ου έκλήθητε νά lχετε κο~νωνίαν με τό~
fi.όy του» 14 . "Ω! πόσον σπουδαίον λόγον εlπε έδω! Πόσον μέγεθος
οω?εά~ !φανέρωσε! «Σας έκάλεσεν δ θεός», λέγει, «νά ένωθητε ι.ιέ
τόν μονογενη fίόν του, καί έσείς προ,·κολλ&σθε εlς άνθρώπους; Τί·
εlναι- χειρότερον ιlπό αυτήν τήν άθλιότητα; Και ποίος σιiς έκά.λε­
σεν; ro.- Πατήρ». Διότι, έπειοή συνεχώς ελεγε διά τόν rιόν «οι' αύ­
τaϋ» και «lν αότφ»·, άπέοωσε τοϋτο εlς. τόν Πατέρα., διά νά 1ιη νο-
. μίσουν δτι δμ~λεί lτσι, δι6τ~ δηθεν δ Πατήρ εlναι κατώτερος αυτοΟ.
Δ·ηλcιaή δέν σιiς έκά.λεσε -λέγει- αύτο(ι fι έκείνος, άλλά. f. ΙΙ αtijfJ
και αύτός σάς έπλούτισε. Πά.λιν «σιiς !κάλεσε», οεν ; ?Οσi~λθιχτε
μόνο~ σας.
. -
κ~ι τί σημαίνει «εlς -κοινωνίαν του ι·ίου cιύτοϋ>,; "Αχουσέ τον
y:ί λέγΥJ ~αψ.έ~τερον -cδ Ίδιον κrί.που ~λί.οu: «Έάν ύπομένωμεν, δ
 46 ΙΩλΝΝΟΥ ΧΡΥΙΟΣΤΟΜΟΥ

μένομεν, καί συμδασιλεύσομεν· εί συναποθνήσκομ-εν, καί

cυζήσομεν». Ε1τα, iπειδή μέγα ε'!ρηκε, προσtθηκε κ::1.ί 7,ο­
yισμόν πληροφορlαν tχοντα άναντ{ρρητον· «Π:στός» yάρ,
φησίv, «δ θεός» τουτέστιν, άληθής. ΕΙ δέ άληθής, δ έπηy-
5 γείλατο καί ποιήσει" έπηyyε{λατο δέ κοwωνούς ήμας ποιή­
σειν τοϋ μονοyενοϋς Υlοϋ· έπί τούτο yάρ καί έκάλεσεν"
«' Αμεταμέλητα yάρ τά χαρlσματα αύτοϋ καί ή κλησις τοϋ
Θ.εοϋ». Ταϋτα δt προοικονομεί νϋν έν τ~ λόyι,,, ωστε μή ·
μετά τό σφοδρόν των έyκλημάτων εlς άπόyνωσιν αύτούς
10 έμ.πεσείν. Πάντως yάρ τά παρά τοϋ θεοϋ lφεται, ι!ν μή
σφόδρα ήμείς άφηνιάσωμεν· κ.αθάπερ οί 'Ιουδαίοι καλού­
μενοι ούκ 1'θελοv δέξασ6αι τά ά ► ·αθά. Τοϋτο δέ ούκέτι τοϋ
καλοϋντος ~ν άλλά της έκείνων άyνωμοσύνης. λύτός μέν
yάρ έδούλεrο δοϋναι, έκείνοι δέ μή .θελήσαντες .λα6είν
15 tαυτού,, έξέ6αλον. El μέν yάρ εlς έπ{πονον καi έπlμοχθον
έκάλει πρfiyμα, ούκ ~σαν μέν ούδέ οδτω συγγνώμης αξt(?Ι
πσραι-rούμενοι, πλήν άλλ' εlχον αύτό τόϋτο λέγειν· εl δt
έπί καθαpμόν κ.αί δικαιοσύνην καί όyιασμόν καί άπολύ­
τρωσ.ν καί χάριν καί δωρεάν καί τά παρεσκεuασμέvα άyα-
20 θά, ά 6φθαλμός ούκ ε1δε καί οδς ούικ f1,κουσε, καί θεός δ
καλών καί δι' έαυτοϋ καλών, πο[ας ι!ν εlεν συγγνώμης
άξιοι οί μή προστρέχΘντες;

Μή τοlνυν τόν θεδν αlτιάσθω τις. Ού yάρ παρά τόν

καλοϋντα γίνεται τό μή πιστεDσαι άλλά παρά τούς άπο-
25 πηδώντας. 'Αλλ' lδει, φησl, καί ακοντας έναyαyείν. "λπά­
yε· ού yάρ διάζεται, ούδt άναyκάζει. Τlς :yάρ έπi τιμάς
καl στεφάνους καί εύωχlας καί πανηγύρεις καλών ακοντας
καi δεδεμένους lλκει; Ούκ lστιν ούδε[ς· τοϋτο yάρ όδρl­
ζοντός έστιν. Εlς yέενναν ακοντας πtμπει, εlς δέ δασιλεlαν
30 έκόντας καλεί· είς τό 'JTUP δεδεμένους άγει καl οlμώζοντας,
εlς δt τά μυρlα άyαθά ού χ ουτως· έπεί τοϋτο καi αύτά
διαδάλλ.ει τά άyαθά, εl -μή τοιαύτη αύτών έστιν ή φύσις,
ώς καί έκόντας προσδραμ~ίν καί χάριν εlδ6τας πολλήν.

ιr>. Β' Ψιιι. 2, 11-12

ω. ι»(Ι)ιι. 11,2<J
 ΕΙΣ ΤΗΝ λ' ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ ΟΜΙλlλ Β'

πωσοήποτε θα συμ6α.σtλεύσωμεν· !ιi.ν ά.ποθνήσχ.ωμεν μαr.ζί του, δπωσ­

οήποτε θιi. ζήσ~ιεν μαr.ζί του» 15 . Κατόπιν, !πειSή εlπεν·μέγαν λόγον
προσέθεσε χαί αναvτιρpητον διχαιολογίαν· λέγει· «Διότι δ θεόι; εl­
vαι ά./;ιόπ~στος», οηλα.Sη ά.λ.. ~θής· !άν δε εlvαι ά.ληθής, θιi. πpάγι.ια­
τοποιήσ-r;ι οσα ύπεσχέθη· διότι οιιi. τόν λόγον ιiχpι.οώς αύτbν μ.ιi.ς !-
χάλεσεv. «Διότι τιi. χα.plσματα χαι ή χλησιι; τοϋ θεού οεν ά.νακα­
λοϋνται»16. Αύτιi. τα γp~ει τώpα εlι; την ά.ρχην τηι; !πιστολης του,
ώ~τε νιi. μή πέσουν είι; ιiπόγνωσιν μετα τιi.ς σψοδρας κατηγορίας
του έναντίοv των. Διότι δπωσδήποτε θα συμβούν δσα θέλει δ θεός,
έκτος, άν εμείς Ιχωμεν τελεlως ά.ψηνιάσει, δπως ά.χρι6ώι; ot 'Ιου­
δαίοι, πού, !νφ έχαλοϋντο ά.πό τον θεόν, δεν fιθελον να οεχθοϋν. ~α
αγαθά. Τοϋτο πλέον οεv ώψείλετο εlς τόν χαλουντα, ά.λλιi. εlς τήν
ά.γvωιιοσύvην έχε!vων· διότι δ μ.εv θεός ¾Ίθελε νιi. προσψέp~, εχείνc~
aέ μέ τό να μή θελήσουν νιi. δεχθουv ά.πέppιψαν τους !αυτούς των.
Έάv οηλαοή τούς έχάλει εlς έπίποvον και κουραστικόν εpγον, οέv
Οα. ήσαν οϋτε τότ~ άξιοι συγγνώμης, έαν δεν έSέχοντο, ά.λλιi. τοό­
λάχιστοv θα εlχσν τήν δυσχολίαν τοϋ lοίου τοϋ εpγου ώς 6ικαιολο­
γίαν· έψ' όσον δμως μιi.ς καλει εlς χαθαpισμόν και οικαιοσύνην και
άγιασμόν καί ά.πολύτpωσιν κcχί χάριν καί οωpεάν και τα ετοψ,α ά.­
γαθά, τα δποία δψθαλμός οεν είοε καί ους οεν ¾Ίκοοοε καi. καλών εl­
νcχι δ θεός και μόνος του μας καλεί, ποίας συγγνώμης θα ήσαν ά­
ξιο~ 5σοι οεv θα πpοσέτpεχον;

Κανείς. λοιπόν ας μή χατηγορt τόv θεόν, οιότι· ή ά.πιστία lέν

δψείλεται είς τον καλοϋvτα, άλλά είς εκείνους πού ά.ποψεύγουν.
'Λλλα θά lλεγε κάποιος δτι _επpεπε και χωρίς τήν θέλησίν των να
τούς έπαvαψέρ~· μακράν τ9 τοιούτον, διότι οεv βιάζει οϋτε άναγχά­
ζει. Ιlοίο; οηλαδη καλεί εlς τ~:.ιάς χαι στεψd.νους καί εύωχίας καί
πανηγύρεις καί σύρει τους πpοσκεκλημ.έvους παρά. την θέλησίν των
και aεμ.έvους; Κανείς"'τουτο θα τό εκαμ.νε κάποιος ά.λαζών. Εlς tYJY
κόλασιν τους στέλλει παpα την θέλησίν των, εις:. την 6ασιλείαv ο­
μως τώv οόpανώv τούς καλεί με τήv θέλησίv των· εlς το πϋρ τους
ψέpει οεμέvους και θρηvούvτrχς, οχι ο:ιως κατά τόν ίοιον- τρόπον καί
ει; τα &πειpα άγαθά" οιότι τοϋτο aυσψ'Υfl-1,Εί τά raια. τα ά.γαθά, έάν ή
ψύaις των aέν εfvαι τοιαύτη, ώστε οι πpοσκαλούιι.ενοι να προσέp­
χιί}νται με ·την θέλησίν των και πολυ εύγvωμονοϋντες.
 ~Β ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

3. Καί π6εεν ού πάντες αύτά αlpοϋντσι, φησ[,· Παpά

τήν οlκε!αν άσθlνειαν. Καl τlνος lνεκεv αύ,=ών ούκ ικκό­
πτει τήν άσθέvειαν,· Kc:l πώς, εlπέ μαι, καl τlνι τρ6πφ ικκό­
ψαι ίχpfιν; Ούχl κτlσιν εlpγάσατο διδάσκοuσαν αύτοϋ τήν
5 φιλανθpωπlαν καl τήν δύναμιν; «01 ούpανοi» γάp, φησ[,
«δ ηγούνται δόξαν θεοϋ,,. Ούχl καί πpοφήτας tπεμψεν,·
ούχί καί έ~άλεσε καί έτlμησεν; οuχί iθαuματούpyησεν; ού
νόμον lδωκε καί γpαπτόν καl φυσικόν; ού τόν Υlόν άπέ­
στειλεν,· ούκ άποστόί\οuς lπεμψεν; ού σημεία εlpyάσατο,·
ιο ού yέενναν ήπεlλησεν; ού δσσιλεlαv iπηyyεlλατο,· ού καθ'
tκάστην ήμlpαν άνατfί\λει τόν ήλιον αύτοu,· ούχί -~πεp
έπ!:ταξεν, οuτως ευκολα καί />9δια, ώι; πολλούς ύπεpδαl­
νε ν αύτοϋ τα προστάγματα τrj πεpιουσίι;r της φιλοσοφ1αι;;
ιιΤί lδει ποιησαι τ~ άμπελώνι καί ούκ iποlησε;»
15 Καί διά τl μή έποίησεν ήμiν φυσικήν τήν γνώσιν, φησl,
καί τήν άpετήν; Τίς ταϋτά φηοιν; δ
0
Ελλην η δ Χριστια­
νός; Άμφότεpοι μέν, άλλ' ούχ ύπέp τών αύτών, άλλ' δ
μέν ύπέp της γνώσεως,: δ δt ύπtp τοϋ δ[οu φιλονεικεί. Ού­
κοϋν πpώτον πpός τόν ,S,μέτεpον έpοϋμεν. Ού τοσαϋτον
2) yάp μοί έστι των lξω λόγος, δοον τών οlκεlων μελών. Τί
οδν φησ.ν ό Χριστιανός,· Αύτήν tδει τήν γνώσιν ,jμίν ένθεί­
ναι της άpετης. Ένtθηκε μέν οδν· εl γάp μή ένέθηκε, πό­
θεν ,1δειμεν τά πpακ.τfα καί τά μή πpακτέα; πόθεν ol νό­
μοι καl τά δ~καστήp:α,· 'Αλί\' ού τήν γνώσιν άλλά τήν πpii-
25 ξιν αύτήν. Καί τlνος tμελλει; λαμδάνειν τόν μισθόν, εl τό
παν lμελλεν lσεσθαι. τοϋ θεοϋ; Εlπέ γάp μοι, σt κα1 τόν
0
Ελ).ηνα άμσpτάνον:rας δμοίως ό θεός κολάζει; Ούδαμώς·
εχε'ς γάp τέως τήν άπό της γνώσεως παppησίαν.
ΤΙ οδν; εί τις αρα εlπε νϋν, δτι ύπtp της γνώσεως καί
30 σύ καί δ Ελλην τών αύτών άξιωθήσεσθε, δpα OtJι( dν έδu­
0

σχέρανας; "Εγωγε ο1μαι' ε1πε~ γάp dν δτι lχων εδpείν

οίκοθεν τήν }'Vώσιν δ
0
Ελλην ούκ ήθtλησεν. · "Αν οδν καί
------
17. Ψαλ. 18,2
lR. cJ• ι i οσοφ ια : ;Εlς; · τούς; έχκλ ησιαστιχούς; ΦηγραφJ!ς; δ 8ρος; ση­
ιι~ίνει γ~νιχ-::=-), την χριστιανιχήν θεολογιαν χαι τήv χατά. Χpιστόv !σχησιv
καl ,ω~ν.
1U. Ήσ. 5,4
 ΕΙΣ ΤΗ"ι Α' ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ ΟΜΙΛΙλ Β'

3. Καί aιi 1tfjίoν λ/:Jγ,;•1 δλeιι aεν προτιμ~ijν αύτά; θ¼. l).ε'γ 1
κάποιο:;;. "Εξ αίtίας τη; ιaιχη; των άσθενεία;. Καί οιi Π'Jίον ί.δΤ~y
~έν !ξα:pανίζει τή~ ά:1θένειάν των; Είπέ μου ~ιω;, μέ ποί~•ι -Cj:ι~,.
πον επρεπε νά. τή'ιl tξαψανί:,'ΥJ; Δέν !ar~ιιιούpγη']ε την χτ!σιν, ~ 6,
' :pανερωνει
ποια ' τη' v ψιι.α-Υ
" θ ρωπιαν
' χαι' την .' ' του; Λ εγει
' .'Juναμιν ' 1:..ι~,.
λα~τJ: «Οί ουρανοι ;ι r1 γοιjvται τήν aόξαν τοϋ θεοϋ» 17 • Δέν ε-,τειλε
·
και προiτ,τα;;· Δέ ν · 1 ·"
του;, c.Χαι.ε:,ε χαι' 'Jεν
... ' το~;
' 1 • .
·c.τιμη-,ε; Δ'εν έθ/1,
"'J"
ιι:χτο1ργr1 :1εν; Δέν εaωχε χαί γραπτον ν6μrη καί νόμ~ν τη; ~Jνtt"
aτρεω;; Δέν ε:,τε:λε τόv fί6·1 του; Δέν ε.,τειλε το~; άπο'lτόλο'Jς;
Δέν εχ:χνε ,η:ιεία; Δέν χρη:1φ.οποίη-,ε ώ; άπει).ήν τήν χ~λα1t"Ι;
.1έν ύπε,χέθη 6α?ιλείαv; ΚαθΥΛιερινώς δέν άν:χτέλλει τόν ήι.t6•ι
τ,;υ; r,O,:x παρήγγειλε ~!v εlναι τ~ον κατορθωτ¼. χ:χί ε~χολ:χ, &~ ..
τε πολλοί νά. ύ1tερ6ο'}ν τ¼.; !vτοί.ά; του μέ τήν πολί.ήν ;;ιιλο-,ο:p!~·Ι
των ;18 «Τί επpεπε ν¼. είχε χά:ιει εί; τόν ιiμπει.ώνα χ:χί ~έν τό f,
χ.α:ιε ;» 19 •

' . . , '1
κ αι -
~~~τι ~~ν μα; εχ.:χμε ψ'J-,ιχην την γvω~ιν και την αρετη'ιl:
'W ' ' - ' ' ., •

θ¼. ελεγε χiπο~ο;. Ποίο; l'lχ'Jρίζε-::αι αυτά; δ !θνιχ.ο; η δ Χ?t~τ~α_ ..

vό;; Καί οί aύο, ciλλά. οχι aιά. τήν ίaίαν :χlτίαν· δ μέν πpώϊ:ο; φι­
λονειχεί ;ιά. τήν γνώ~ιν, ένφ δ δεύτερος δι& τόν βίον. Λοιπόν πpω­
τον θri. ιiπαντήσωμεν είς τόν ί8ικ6v μα;, διότι δέν σκέπτομαι τό:,ον
τοι;; εξω τη;, πίστεως δ~ον τά. ίaιxti μα; μέλη. Τί lσpιuρίζεται ~οt­
πόν δ Χρι-,τιανό;; 'Έπρεπεν δ θεος νά. θέσtJ lντόζ μ~, τήν l~!α.ν
τήν γνώσιν τη; ά.pετης. Τήν lθεσεν λοιπόν· διότι, lά.ν δέν τήν lθε­
τεν, tiπb ποϋ !γνωρίζαιιεν δσα !πρεπε χαί οσα .δέν lπρεπε νά. χιίνω­
ιιεν; Ποϋ στηρίζονται οι νόμοι χαί τά. 6ικ:χστήρια; 'Όχι λοιπόν τήν
γνώσιν, άλλά. τήν lοίαν τήν πραςιν. Και τίνος μισθόν lπρόχειτο νά.
λαμβtiνtJι;, lά.ν τό παν ήτο lpγον τοϋ θεού; Είπέ μοu, δ θεό; τιιιω~
ρει !σέν~ χαί τόν lθνιχόv lξ ί~~υ, ot(J.Y 6.μαρτtiνετε; Κ~θδλοu, δι6tt
σύ Ιχεις ιιέχρι τώρα τήν παρ?η~ία.ν πού προέρχεται ά.πό την γν&,..
σιν.

. Τί λο~πόν; 'Εάν χάπ,:~; σοϋ lλεγε ttt)p~ δτι χ6.ρ~; ιt; τή'Ι
γνώσιν κα.ι σύ χ~ί δ 'Έλλην θά. ά.ξιωθητε των lοίων ά.ιιοι6ων, clpf:ί
γε δ1ν θ¼. lουσαν(J.αχιτει;; 'Έγιl) τουλάχιστον τό νο:ιίtω· οιότι θ~ 1,.
λεγε; δτι ό •Ελλ11 ν, lνιj) ~~ύν:χτ~ 1ι6ν~; -;ou νi ε~p~ τήν γνω,ιν,
 ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

έκείνος λέγr:7 δτι lδει τόν θεόν ένθείναι τήν γνώσιν ήμίν
φυσικώς, ούχi καταγΕ;λάσr;ι καί πpός αύτόν έρείς, διά τί
yάρ μή έζήτησας; διά τl μή έσπούδασας καθάπερ έγώ;
καί μετά πολλής στήσr:7 της παρρησίας καί έpείς δτι άνοlας
5 έσχάτης ~ν τό έyκαλείν τι;i θει;i, δτ! μή ττj φύσει τήν γνώ­
σιν ένtθηκε. Ταϋτα δέ έρείς, έπε:δή σοι κατώpθωται τά
της γνώσεως· ούτω καί τά τοϋ οίοu εl κατώρθωτο, ούκ άν
ταϋτα έζήτησας, άλλ) έπειδή άπ.οκάμνεις πρός τήν άρε­
τήν, διά το_ϋτο τούς άνοήτοuς τούτους πpοοάλλr:7 λόγους.
10 Πώς δέ καί έχpην ποιfjσαι άνάyκr;ι γlνεσθαι καλόν; Ούκοϋν
lμιελλεν ήμίν τά di\oya φιλονεικείν της άpετης, ατε ήμών
σωφρονέστεpα lνια δvτα.

'λλλ' έοουλόμην, φησlν, εlναι άνάγκr;ι καλός καί πάν­

των άποστεpείσθαι τών μισθών η πpοαιpέσει φαϋλος καί
15 κοi\άζεσθαι καί τιμωpείσθαι. 'Αi\λ' ούκ tστιν άνάγκr;ι ποτέ
καλόν εlναι. ΕΙ μtν οδν άyνοεiς τό πρα.κτέον, δείξον, καί
τ6τε ipοϋμεν δπεp εlπείν δεϊ· εl δέ . οί δας πονηpάν τήν
άσιλγειαν οδσαν, τlνος lνεκεν ού φεύγεις τό πονηρόν; Ού
δύναμαι, φησlν. 'Αλλ' lτεpοι ol τά μείζω κατοpθώσαντες
20 καrηγοpήσοuσl σου καί έπιστομίσουσt σε έκ περιουσίας
πολi\ης. Σύ μtν yάp ίσως καί μετά γυναικός ών ού σω­
φpονείς, c!i\λος δt καί χωρίς γυναικός άκέpαιον διατηρεί
τήν dγνεlαν. Τlνα οδν tχεις άπολοyίαν τό μέτρον ού φu­
i\άττων, tτέpου όπέp τά σκάμματα πηδώvτος,· 'Αλλ' ούκ
25 εlμl τοιούτος, φησl, τοϋ σώματος τήν φύσιν ~ τήν πpοαί­
pεαιν. 'Επειδή μή θέλεις, ούκ ιπειδή μή δύνασαι" καi γάp
δεlκνυμι πάνrας πρός άρετήν έππηδεlως lχοντας. ι'Ο γάp
μή 66ναταl τις ποιησαι, ούδέ άνάγκης έπικειμένης δuνή­
σεται ποιησαι· εl δt άνάyκης έπικειμένης δύναται, δ μή
30 ποιών παρά πpοαlρεαιν 06 ποιεί. Οlόν τι λέγω· dναπτηναι
καl πρός τόν οίJpανόν dpθfjνaι σώμα tχοντα δαpύ, πάν­
τω~ !(αl άδύνατον.

-
ΤΙ οδν; .εl δαοιi\εύς lπi:ταξε τοϋτο πpαξαι καl θάνα-
τον ~πεlληαε .. λή,ων δτι τούς μή πετομtνους άνθpώπους
 ΕΙ Σ ΤΗΝ Α.' ΚΟΡΙΝθΙΟΥΙ ΟΜΙλlλ Β' 51

οiν ήΟέλησεν. "λ ν λοιπον χαί έχείνο~ λέγ~ δτι δ θεός lπρεπε νά.
Οέ:,-υ &ντό; μα~ τήν γνώσ. ν χατά. τρόπον φυσιχόν, δεν θα τόν κο­
ρ~ϊaε,jσ~; κ~ι aέν θά τοϋ είπ~ς· Διατt λοιπόν οέν την εζήτησε χαι
έ,j; .1~ατί aέν ε:~πευσες, οπω; άχρι6ώς εγώ; κ«ι μέ πολλήν παρ­
ρη,ίαν θi σταθ"Ώ; καί θά. είπ~ς οτι είναι ή μεγαλυτέpα μωρ(α τό yα,
κ~τηγο?~ χανείς τόν θεόν, οτι οέν lθεσεν έκ φύσεως τήν γνώσιν lν­
τbς τ!Jϋ ανθρώπου. θά ειπ~ς αύτά, έπειοή σύ εχεις χατακτήσει τήν .
γ'Ιώ:1~'1. "Ετσ~, αν είχες κατορθώσει χαί τά. της ζωης, δεν θα έζ-f~­
τεις αυτcί, αλλά έπειοή εχεις ά.ποκάμει εις τόν άγώνα της ά.ρετης,
~ιά το1το προ6άλλεις τούτους τούς ciνοήτους λόγους. Ηώς 011.ως ε­
Π?επε νά θεωρηται καλόν αύτό, τό δποίον χάμνει κάπο~ος άναγκα­
,τικώ;; ~Εν το~αότ~ περιπτώσει τά ζώα θά. συνηγωνίζοντο ιιέ έμας
~ιά τήν αρετiιν, διότι ιιε?ικά. είναι σωφρονέστερα άπο ή1ιας.
θά ελεγε κάποιος: ".Αλλά θά ήθελον να είμαι καλός άναγκα­
:,τικώ; καί να ciποπερηΟώ ολων τών rl11οι6ών παρά νά. είι..ιαι μέ τήν
θέλη,[ν μου φαύλος καί. vά. κολάζωμαι καί νά. τιμωpοϋμαι. "Αλλά
aεν είνχι ποτέ ουνατόν νά είναι κάποιο; άναγχαστιχως χαλός ...Εάν
:ιέν λοιπόν αγνοi,); τί πρέπει να πράξ~ς,. δείξέ το, καί τότε θά. είπω­
μ~ν δ,τι πρέπει· έάν ομως γνωρίζ'Ώς 8τι ή άσέλγεια εlναι πονηρα.
ϊ:?άξ· ς, aιά ποίον λόγον 8έν άποφεύγεις τό πονηρόν; Λέγεις, Δέν
- δύ•jαμαι. "Αλλά &λλοι πού χατώpθωσαν μεγαλύτερα θά σέ κατηγο­
piι:,ο"Jν καί θ:ι σε άποστομώσουν με πολλά έπιχειρήματα. Σύ ~ηλα­
~ή ί~ω(,,. πα? . 8λον άτι εχεις γυναίκα, οέν εlσαι σώcppων, ένφ α.λ­
λι:ι;, Ιν χαl στ·ερείται γυναιχός, οιατηρεί ά.κεραίαν τήν ά.γνότητά
:a!J. Ποίαν λο~πόν άπολογίαν εχεις δια τό οτι aέν τηρείς τό μέτρο~,
έ,φ άλλο; ύπεp6αίνει τό σύνηθες. ~Αλλά -θα ελεγε κάποιος- ή
ψj~~; το~ ~ώματ6ς μου καl ή 6ούλησίς μου aέν εΙναι τέτο:α. Δεν
είνα~, zπειaή aεν θέλεις, οχι !πειaη lεν lύνασαι· οιότι άποδειχνύω
~τι δλοι aύνανται νά. άσκi1 σου~i την ιiρετiιν. Δηλαaη χάπο~ος ο,τι
aέν aύ,ιαται νά τb κάν~, οεν θά ουνηθt νά το κάν~ οϋτε καl οτιχν εύ­
ρί:,χεται ει; τήν άνάγκην· έχείνος οι..,ιως πού ούνατιχι, οταν ιiνιχγκά­
ζεται, έάν οεν το κάμν~, οέν το χάμνει, έπειοη οέν θέλει. Tb iξijς
περίπου έννοώ: Είναι δπωσa-ι~ποτε άaύνατον δ άνθρωπος νά πετά­
ξ7ι1 καl νά ~Υικωθ~ πpος τον ούρανόν, έπειaη εχει σώιια 6αρύ.
Λο~πόν; ·"Εα.ν κάποιος βασιλεύς τόν διέτασσε να πpάξ-υ τοϋτο
καί τον ήπείλει μέ θάνατον λέγων οτι aιατάσσει Ot άνθρωποι που
 52 Ή ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

άπ:;-τέμνεσθαι. κελεύω καί καlεσθαι ή άλλο τι πάσχειν .

το.οϋτον, άρα αν τις ύπήκοι:σεν; Ούδαμώς· ού δέχεται
yάρ ή φύσις. "Αν δέ έπί σωφροσύνης τό αύτό τοϋτο yέ­
νηται κ-:ii θ,:j δ:ατάyματα τόν άσελyαίνοvτα κολάζεσθαι,
5 καίεσθαι, μαστίζεσθαι, μuρία πάσχειν δεινά, άρα ούκ άν
έπ~ίσ~·η-:αν ποί\λοί τ~ προστάyματ!," Ούχί, φησί· καί yάρ
κείται καί νJν νόμος ό κελεύων μή μοιχεύε:ν, καi cύ πάν­
τες πείθονται. Cύκ έπείδή ό φόοος ήσθένησεν, άλλ' έπειδή
).ήσεσθαι πpοσδοκώσιν οί πολλοί· ώς εί παρfjν αύτοίς
10 άσελyαίνειν μέλλουσιν ό νομοθέτης καί δ δικάζων, ίσχuσεν
άν δ φόοος έκοαλε'fν τήν έπ:θυμίαν. Έπεί κάν έλάττονα
ταύτης έτέραν άνάyκην έπα, άγω καί λαοών αύτόν έκ
της έρω,;.~.[νης γυναικός άπαyά} ω καί δήσας καθείρξω, δu­
νήσετσι ένεyκείν καί μηδέν π:χθείν άηδlς.
15 Μή τοίνυν λέ,ωμεν δτι δ δείνα φύσει καλός καί ό
δε!να φύσει κακός. Ei γάρ φύσει άyο.θός, ούδ:ποτε δυνή­
c:εται γενέcθαι κακός· καί εί φύσει κακός, ούκ αν ποτε γέ­
ν~ιτο ά)·αεός. Νϋν δέ δpώμεν 6ξυρρόπουι; τάς μεταοολάς
κσί άπό τούτων ε:ς θάτερ-:,. μεταοάλλοντας καί άπ' έκεί-
2σ νων εlς ταϋτα μετaπίπτοvτας. Καί ταϋτα ούκ έν ταίς γρα­
φαίς lοτ;ν lδ~ίν μόνον, οΙον δτι τελώναι yεyόνασιν άπό­
στολοι καί μα6ηταί προδόται καί πόρναι γυναίκες σώφρο­
νες καί λr;ισταί εύδοκίμησαν καί μάγοι προσεκύνησαν καί
άσεοείς εtς εύσέοειαν μετέοαλον έπί τε της καινfjς έπ[ τε
25 της παλαιάς· άλλά καί καθ' tκάστην ήμέραν πολλά τοιαϋ­
τα συμοαίνοντα ίδοι τις αν. ΕΙ δέ φυσικά ην, ούκ dν μετέ­
πεσcν. Καί yάρ φύσει παθητοί δντες, ούκ αν πστε άπό
σπουδης yενοlμεθα άπαθεiς. Τό yάρ φύσει τι δν, cύκ άν
έκπέσr;ι τοϋ κατά φύσιν. Ούδείς youν άπό τοϋ καθεύδειν
30 έπί τό μή καθεύδειν μετtπεσεν, ούδείς άπό τοϋ φθε[pεσθαι
έπί τό μή φθεlρεσθαι, ούδεlς άπό τό πεινfjν έπί τό μηδl.πο ..
τε τοϋτο πάσχειν. Διά τοϋτο ούδέ tyκλήματα ταϋτά tστιν,
cύδέ όνειδlςομεν tαυτού~ tπί τούτοι~· ούδέ μtλλων τι, τινι
 ΕΙΣ ΤΗΝ λ' ΚΟΡΙΝθΙΟΥΣ ΟΜΙλlλ Β' 53

δέν. πετοϋν νά άποχεψαλισθοϋν χαι νά χαοϋν η χά.τι !λλο τέτοιο νά

πάθουν, αρά. γε θ~ ύπηκο~ε χανείς; Καθόλου, οιάτι εlναι ιiντίθετον
άπb τήν φύσιν . .,..Αν τό ί-ο:ον συμ6t μέ τήν σωcpροσuνην και δ 6α-
.
σ~λευς έκοώηι οιατάγι-ιατα δ αισχρός νά τιμωρηται, νά καίεται, yά .
μαατιγώνεται, νά παθαίν1J !πεφα οεινά., άραγε πολλοί θά έπείθον-·
το εις τήν διαταγήν; 'Ό:χ.ι, λέγέι· διότι 6ε6αίως ισχύει και τώρα
νόμος που ιiπαγορεύει τήν μοιχεlα.ν, κα.ι ομως δέν ύπακούουν όλοι,
οχι έπε~δή έξησθένησεν δ cpό6ος, άλλα έπειδή οί περισσότεροι έλ­
πίζουν δτι οέν θά γίνουν άντιληπτοί· οιότι, έάν, όταν έπρόκειτο νά
κάνουν αίσχράς πράξεις, rισαν πλησίον (Χύτών δ νaι1aθέτr;ς χαι δ
οιχαστή;, δ φό6ος θά ήτο ίχανος νά &φαιρέσ1J τήν έπιθυμίαν των .
.,. Αν έπι6άλω ποινήν &λλην έλαcpροτέρα.ν αύτης και, άcpοϋ συλλάβω
τόν μοιχόν, τόν άπομαχρύνω άπό τήν έρωμένην τού χα! δέσμιον τόν
ψυλαχίσω, θά ουνηθ~ νά.. τα δποψέρ'Ώ καί οe:ν θά πάθ'Ώ τίποτε 6αρύ.
Νά μή λέγωμεν λοιπόν οτι δ δείνα είναι έκ φύσεως καλός και
δ Όείνα έκ φύσεως κακός· διότι, έάν είναι έχ φύσεως άγαθός, ούδέ­
ποτε θά εlναι Qυνατον να γίν'Ώ χακός:,· καί άy εlναι έκ φύσεως κα­
κός, ποτέ δέν θα ήτο δυνατόν νά γίν'Ώ καλός. Τώρα ομως 6λέπομεν
δτι συ1-ι6αίνουν άπότο1-.1.οι μετα6ολαι και οί άνθρωποι μετα6άλλονται
και μεταπίπτουν άπό το καλον εlς το χακδν και άντιθέτως. Καί αύ­
τά δέν εlναι ·sυvατσν νά τά ίδωμεν μόνον είς τας γραφά.ς και είς
τή,ν Καινήν χαί είς τήν Παλαιάν Διαθήχην, οτι οηλαδη τελωναι
εχουν γίνει ά.πόστολοι και μαθηται πpοδόται και πόpναι γυναίκες
σώφρονες και &τι λησται άπέκτησαν καλήν ψήμην και μάγοι προ­
σaκύνησαν χα..ί ότι ά.σε6είς εγιναν ευσε6είς' θά ήμποpοϋσε κάπο!ο.ς
ν.χ ϊa~ οτι πολλά τέτο~α συμβαίνουν καθημερινώς. ~~ά.ν δμως εκ
φύσεως ήσαν δ,τι -ησαν, δεν θά ύ<pίσταντο άλλαγήν. C!Ως γνωστόν,
έΚ: ψ:J=1εως ύποκείμ.εθα. εlς άλλο:ώσει~, και πστέ μέ τήν ιimιησιν δεν
θα ήμποpούσαμεν να γίνωμεν ά.μετά.6λητοι· διότι ο,τι χ.άτι είναι έκ
ψό-σεως ποτε ί5εν θα ητο δυνατδν νά γίν'Ώ διαι:pορετιχόν. Ούοείς 6ε-
6αιως κατώρθωσε να μή κοψ.ciται, ένώ ήτο είς τήν ψύσιν του ν&
χρείάζεται τόν ϋπνον, ούδεις έπέτυχε τήν ά.ψθαρσίαν, ένώ ύπέκει­
το είς τήν φθοράν, ούοείς έπέτυχε νά μή πειν~ ποτέ, ένω έχρειά.ζε­
το τροcpήν. Δι& τον λόγον τοϋτον αύτά οϋτε θεωροϋνται παραπτώ­
ματα ου-τε χλευάζομεν τους έαυτούς μας δι'' αύτά, οϋτε κανεις ποτέ
θέλων να χατηγοpήσ1ι κά.πaιον τοϋ είπε, «ώ συ φθαρτέ και μετα-
 54 ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

έγκαλείν εlπεν, ώς φθαρτέ καl παθητέ· άλλ' ή μοιχεlαν ή

5 πορνείαν 1'· τι τών τοιούτων άεί προφέpομεν τοίς ί,:πεuθύ­
νοις, καί δικασταίς προσάyομεν τοίς tγκαλοϋσι καί κολά­
ζοuσι, καί έπί τοίς tναvτίοις τιμώσιν. ιΌταν οδν καί έξ ών
πρός άλλήλοuς ποιοϋμεν καί έξ ών δικαζόμενοι πάσχομεν
καί έξ ών νόμους έyράψαμεν καί έξ ών tαuτών κατσyινώ-
10 σκομεν, κdν μηδείς δ κατηγορών δ, καί έξ ών ρr,θuμοϋvτες
μέν χείpοι·ς, φc-δούμεvοι δέ 5ελτίους yινόμ,εθα, καί έξ ών
α}λο~~ς δρώμεν κατορθοϋντας καί πρός α.'(ροv φ:λοcοφίας
άφικομίvοι·ς, ευδηλον δτι καί έφ' ήμίν κείται τό κατορθοuν·
τί μάτην ψuχραίς tαuτούς άπατώμεν οί πολλοί προφάσε­
σι καί άπο)οyίαις μή μόνον σuγyνώμην ού φερούσαις, άλ­
λά κα! κόλασιν άφόρητον, δέον τήν ήμέpαν έκείνην τήν
φ::,5ερόν πρό των 6φθαλμών txovrας άρετης έπψεJ~είσθα,
καί μι1<p,;χ πονέσαvτας .τούς άκηράτοuς λα5είν στεφάνους;
Ούδέν yάρ ήμών ταϋτα προστήσε-ται τά ρήματα· άλλ' οί
σύμδουλοι καί· τά ·έναντία κατωρθωκότες καταr:,. ..• νοϋοι
τοι~ς δ;αμαρτό-νοντας πάvτας, τόν ώμόν δ έλεήμι...ν, τόν
πονηρόν δ χρηστός, τόν θρασύν δ έπ:εικής, τόν 5άσκανον
δ φ:λόφρων, τόν κεvόδοξον δ φιλόσοφος, τόν prι,θuμον δ
σποι·δαίος, τόν dκόJ~αστοv δ σώφρων. Ούτως οίσει τήν κρl-
σιν ήμίν δ θεός, tκάτερά τε στήσει τά τάγματα, τούς μέν
έπαι·νών, τούς δέ κολάζων. ,Αλλά μή yένοιτό τ ιvα των πα­
ρόντων γενέσθαι τών κολαζομένων καί άτιμουμi:νωv άλλά
των στεφανοuμtνων καί τών της 5ασιλεlας έπιτuyχανόν­
των" ης ylνοιτο πάντας ή μας έπιτuχείν, χάpιτι καί φιλαν­
θρωπίι;ι τοϋ Κυρίου ήμών Ίησοϋ Χριστοϋ, μεθ' οδ τφ Πα-
τρί αμα τφ &yί4) Πνεύματι, δόξα, κράτος, τιμή, vϋν καi
άεί καί είς τούς αlωνας των αlώνων. 'Αμήν.

---·----
20. Βλ. α.νωτi:,ω.
 ΕΙΣ ΤΗΝ Α' ΚΟΡΙΝθΙΟΥΣ ΟΜΙΛΙΑ Β' 55

6λητέ· αλλά τήν μο~χειαν η τήν πορνειαν η χ6.τι σχετιχόν πιiντο­

τε τα α.ποaίaοιι.-εν εις τους υπευθύνους χαι τιχ φέρομεν· εlς τούς δι­
καστά.ς, οί δποίοι τα κατηγοροϋν και τιχ τιμωροϋνt !νώ τιμοϋν τcί
άντίeετά των. 'Όταν λοι-πόν ή πείρα ιiπό τά.ς; σχέσεις μεταξύ των
α.νθpιίmων, αι καταaικα.στικαι ιiποφ6.σεις των διχαστηρlων, ή θ4-
σπ~σ~ς νόμων, αι κατηγορίαι έναντιον τοϋ iαυτοϋ μας, χαι δταν ιiχό­
μ rJ κανείς ?ΕΥ ιιιχς κατηγοp~ και τό γεγονός δτι με τήν ρύθμισιν μιν
γινόμεθα χειρότεροι, ιiπδ τόν φό6ον δε καλύτεροι και τό δτι 6λέπο­
μsν !λλους να κατορθώνουν και να φθάνουν εις τήν !κραν 6αθμιδα
τηη; φ~λοσ!'Jψία.; 20 , οταν έξ 8λων αύτων εlναι φανερόν &τι χα.ι !ιιε'ίς
η:ι.πο?οϋ:ιεν να κ:ατοpθώ:1ωιιεν, οιατί ματαίως οι περισσότεροι !ς~­
πατωμεν τούς έαυτούς μας με ιiστηpίκτους προφ6.σεις χαι ιiπο~ο­
γίας, πού οχι μόνον οέν φέρουν τήν συγγνώμην ιiλλιχ και ιiφόρητοv
κ6λασιν, ένω πρέπει εχοντες:, πρό των δcpθαλμων μας !κείνην τήν
ψο6εραν ήμέpαν να φpοντίζωμεν δια τήν ιiρετήν, χαι ιiφοu κοπι6.:­
σωιιεν δλίγον, να λά.6ωμεν τούς ιiληθινούς στεφά.νοuς;
ΟΕ λόγοι αύτοί καθόλουν οέν θα μιiς δικαιολογήσουν· άλλα τό
γεγονός δτι συνάνθρωποι ι.ιέ τήν tδίαν ciνθρωπίνην φύσιν εχοuν κα­
τορθώσει α.νώτερα θα ιiποτελt αίτίαν καταδίκης οι" δλους οσοι ά.πο­
τυγχάνουν, ή ϋπαρξις τοϋ φιλανθρώπου θ<ί έλέγχ1'J τόν σχληρόν, τοϋ
έναpέτου τόν πονηρόν, ή ϋπαρξις τοϋ έπιεικοϋς θιχ !λέγχ')'J τόν δρ­
μητικόν, του εύγενικοϋ τόν φθονερόν, ή ϋπαpξις του φιλοσόφου θά.
έλέγχ11 τόν κενδοοξον, τοϋ φιλοπόνου τόν ράθυμον, τοϋ σώφρονος
τόν ιiκ6λαστον. 'Έτσι 'θα μιiς κpίν~ δ θεός και θα χωρίσ1J τούς ιiν­
Αpιi>πους εις ~ύο μέρη, καί τούς μεν θα !παιν~, !νω τούς !λλους,
Ai τιμωρ"Ω. "Λλλά είθε κανει_ς ciπό τούς παρόΎτας νά. μή εύρεθ~ μ,ε­
ταξύ των τιιιωρουμένων και περιφρονημένων, ιiλλά. μεταξύ των στε­
φανουμένων καί των κληpονόι.ιων της βασιλεΊας· είθε δλοι έμείς νά.
έπιτύχωμεν αυτήν ιιέ τήν χάρ:ν ~~αι τήν φιλανθρωπ!αν τοϋ Κυρίου
ήμιi>ν "Ιησοϋ Χριστοϋ,· εlς τόν δποίον ι,ιαζι με τόν Πατέρα χαι τό &-
γιον 1Ι νεϋμα ιiνήκει δόξα, ~ύνα-μις, τιιιή, νϋν χαι ιiει χαι εlς τού;
αίωνας των αιώνων. "Αμή-ι.