Segem Notlar

2021

1
Sigorta kavramları
Risk: Herhangi bir tehdidin bir kıymette zarar oluşturma olasılığı. Ör: arabanızı
sigorta yaptırmadan kullanmak.

Sigortadaki karşılığı “riziko”.

RİSK TÜRLERİ

● Kişiye Yönelik
● Mala Yönelik
● Sorumluluğa Yönelik

2
RİSK YÖNETİMİ
● Risk Analizi: Sigortalı ve/veya sigorta ettirenlerin tehlike
oluşturan riskleri inceler. Tüm tehditleri incelenip ortaya
konur.
● Risk Yönetimi: Farklı aşamaları vardır. Analiz sonucu ortaya
çıkan riskler için etkin önlemler alınması sürecidir.

3
Risk Yönetimi Aşamaları
● Riskin Tanımlanması,
● Risk Analizi ve Değerlendirilmesi,
● Riskle Mücadele Edilmesi,
● Risk Yönetim Türü ile İlgili Karar Verilmesi,

4
Risk Transferi
● Riskin yönetim aşamalarından biridir.
● Maddi kayıplar kişiler ile paylaşılır.
● Zarar sigortacıya devredilir.
● Örneğin: Yangın riski nedeniyle evinizi X sigorta şirketine
sigortalatmak. Böylece zarar şirkete devredilir.

5
Sigorta Tanımı
● Sigorta: Birbirine benzeyen risklere uğrayacak olan kişilerin, sigorta
şirketlerine belirli bir prim ödeyerek, kararlaştırılan vade içinde
güvence altına alınan risklerin gerçekleşmesi halinde ortaya çıkan
zararın giderilmesi için talep hakkına sahip olması durumudur.

6
Sigorta Tarihi
● 4 bin yıl önce Babil uygarlığında başlanmıştır. Sigortacılığa benzer uygulamalar.
● Ticaret merkezi olan Babilde kervanların zarara uğraması, soyulması halinde
tüccarların borçları silinir. Sermayedarlar; borcu taşımanın riski karşılığında
borç geri alındığı zaman ise anapara üzerinden bir miktar para alırlarmış.
● Kral Hammurabi bunu yasalaştırmıştır.
● Zarar tüm kervanlar arasında paylaştırılırmış. Bu tehlike yönetimine örnektir.

7
Sigorta Tarihi
Hinduların kredi anlaşmaları:

● Basit içerikli sigorta özelliği taşımaktaydı.

● M.Ö. 600 yıllarında başlandı.
● Toplumda sigorta kavramını geliştirdi.

Ortaçağda deniz ödüncü ve nakliyat anlaşmalarının temeli oluşmuştur.

Deniz ödüncü

Deniz ticaretinin geliştiği yerlerde görülür.

● Kartaca, Roma ve Yunanlar arasında yapıldı.

● Geminin limana varamaması halinde riski üstlenen tüccarın riziko karşılığında faiz niteliği pay almasıdır.
● Faizler yüksek olduğu için yasaklanmıştır.
● Prim Esaslı Sigorta
● Venedik, Floransa ve Ceneviz’de görüldü.

8
Sigorta Tarihi
● Sigortaya benzeyen ilk uygulamalar gerçek anlamda 14. yy’da görüldü.
● Ticaret gelişti.
● Deniz ticaretinde öne çıkan İtalya’da başladı.
● İlk sigorta poliçesi : 23 Ekim 1347
● İlk sigorta şirketi: 1424 yılı Cenova
● İlk mevzuat: 1435 “Barcelona Fermanı”

9
Sigorta Tarihi
● 17. yy Tontines Sistemi

Belirli kişiler belirli bir süre için ortaya belirli bir para koyar.

Süre sonunda hayatta kalanlar parayı paylaşır.

Ölenlerin maddi kaybından dolayı, öngörülen sürede ölenler için ölüm rizikosu hayat
sigortası fikrinin gelişmesine yol açtı.

● 1666 Londra Yangını: 17. yy sigortacılık fikrinin gelişmesini sağladı.

10
Sigorta Tarihi
Llyod’s

● 1688 yılında gemi yükü teminatı veren kişiler kurdu.

● Edward Lloyd’un kahvehanesinde gemi tüccarları buluşuyor. Bilgi alışverişi yapıyorlar.
● 1871 yılında birlik haline geldi.
● İlk zamanlar sadece deniz alanında iken zamanla kara ve diğer sigorta alanlarında
faaliyet gösterdi.
● Kişilerden oluşur ve gemicilik istihbaratı konusunda bir merkezdir.
● Önceden üyeler, 300 yıllık süre içinde hasarlardan tüm malvarlıkları ile sorumluydu.
● Bu sorumlulukların bazıları bazı gruplar için sınırlı sorumluluk olarak değiştirilmiştir.

11
Sigortacılığın Yaygınlaşması
19. yy: Abd’den İngiltere’ye doğru oldu.
18. yy: ABD ilk sigorta kuruluşu: Insurance Company of North America (1752)
1786 Fransa: İlk Yangın Sigorta Şirketi “L’incendié”
Prusya ve Fransa Napolyon Kanunlarında geçmekteydi.
Sigorta denetimi için ilk kanunlar yapıldı.
Osmanlı Devleti: (1858) Bazı acenteler bulunuyordu. Poliçeleri azınlıklar ve yabancı
uyruklu olanlar alıyordu. Fransızca yazılıyordu.

12
Osmanlı’da Sigorta
● 1870: Beyoğlu Yangını ile başladı.
● Sigorta sektörü yabancıların elindeydi.
● 1893: İlk sigorta şirketi: Osmanlı Umum Sigorta

13
Cumhuriyet Dönemi
● Yerel sermayenin güçlendirilmesi esas amaçtı.
● Güçlü ve güvenilir bir sigorta şirketine ihtiyaç vardı.
● 1925: Anadolu Anonim Sigorta Şirketi 500 bin try’lik sermaye ile
kuruldu.
● 1925: Güneş Sigorta: Soleil: Dilini Türkçeye çevirdi.
● 1926: Assurance Gles de Paris: Bozkurt Türkiye Umum Şirketi olarak
isim değiştirdi.

14
Cumhuriyet Dönemi
● 1927: Sigorta Şirketlerinin Teftiş Murakabesi Kanunu yürürlüğe girdi.

Amaç: yerli sermayeyi güçlendirmek, döviz çıkışını engellemek.

● 1929: Milli Resürans T. A.Ş. kuruldu. Yabancı şirketlerin gücünü azaltmak

amaçtı. Milli politika ile sigortacılığı güçlendirmek hedeflendi.
● 1959: 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu yürürlüğe girdi.
● 1980: Sigortada Liberalleşme Dönemi
● 2007: 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu yürürlüğe girdi.

15
Sigortanın İşlevleri
● Ekonomik, sosyal hayatta öngörülebilirlik,
● Güven, emniyet,
● Kredi teminine yardım,
● Dayanışma,
● Uluslararası ilişkilerin gelişimi,
● Finansal istikrarın artması,
● Girişimcilerin desteklenmesi ve iş sürekliliğinin artması,
● Sosyal güvenlik programlarının üzerindeki baskının azalması,
● Risklerin etkin yönetilmesi,

16
Sigorta Sözleşmesi
TTK’YA göre; sigortacı,

● Riziko meydana gelirse tazminat öder.

● Kişi/Kişilerin hayat süreleri, hayatlarında gerçekleşen olaylar nedeni ile para
öder.
●
● Diğer edimlerde bulunur.

17
Sigortacının tazminat sorumluluğu olması için;
Rizikonun Oluşma Şartları:

● Sözleşmede belirtilen sürede,

● Coğrafi yerde,
● Sigortacının beyanı ve kabul olunan hallerde,
● Genel şartlara ekli özel şartlar halinde meydana gelmelidir.

18
Sigorta Sözleşmesi
● Sözleşmenin kurulmasından önceki bir tarihte sigorta yapılabilir.
● Sigortacı, sözleşmede öngörülen rizikonun meydana gelmesinden dolayı oluşan
zarardan sorumludur.
● TTK’ya göre kanuna ve ahlaka aykırı fiilden doğan zarara karşı sigorta
yapılamaz.

19
Poliçede Bulunması Gereken Unsurlar
● Sigortacının, sigorta ettirenin/sigortadan faydalanacak kişinin;
❖ Adı soyadı,
❖ Ticaret Unvanı,
❖ İkametgahı,
● Sigortanın Konusu,
● Teminat süreleri,
● Sigorta bedeli, prim tutarı, ödeme zamanı ve yeri,
● Teminat kapsamındaki rizikoların gerçek niteliklerini belirleyen tüm haller,
● Poliçe düzenlenme tarihi,
● H&M Bak.lığı tarafından yazılan ekli sigorta genel şartları.

20
Sigortanın Tarafları
❖ Sigortacı
➢ Sigortacılık faaliyetinde bulunan yetkili kişidir.
❖ Sigorta ettiren
➢ Sigortalının menfaatini sigortacı gözetiminde prim ödeyerek teminat altına alan kişidir.
❖ Sigortalı
➢ Riziko ile karşı karşıya olan kişidir.

21
Sigortanın Tarafları
● Lehtar
❖ Riziko gerçekleştiğinde sigorta tazminatını, sigortacıdan isteme hakkına sahip olan kişidir.

● İpotekli Alacaklı
❖ Sigortalı kıymet üzerinde kanunen tanınmış öncelikli bir hakka sahip olan taraf ve gerçek hak
sahibidir.

● Zarar Gören Üçüncü Şahıs

❖ Kanun veya sigorta sözleşmesi ile doğrudan sigortacıya başvurma hakkı tanınan kişi.

22
Sigortalanabilirlik Kavramı
Sigortalanabilirlik Kriterleri

● Homojenlik
● Ölçülebilir Risk
● Ödenebilir Prim
● Dengeli Frekans ve Hasar Olasılığı
● Maddi Olarak Hesaplanabilir zarar

23
Azami İyi Niyet İlkesi
Taraflar, birbirlerine mutlak iyi niyet ile davranmalıdır.

Sigortalı beyanı doğru olmalıdır.

❖ Bu ilke ihlal edilirse, sigortacı poliçeyi iptal edebilir/ödemeyebilir.

Riziko gerçekleşirse;

● Sigortalı zararın azaltılmasına yardımcı olmalıdır.

● Sigorta şirketi saptanan hasarı kısa sürede ödemelidir.

24
Sigortalanabilir Menfaat Prensibi
Sigortalının yasal bir menfaati olmalıdır.

Sigortalının kıymetin zarara uğramasından dolayı parasal bir kaybı

olmalıdır.
● Kişi, hayatını istediği meblağa kadar sigorta ettirebilir.

25
Tazminat Prensibi
Sigortalı malı, hasardan önceki değerine getirecek kadar tutar ödenir.

Zarar görenin ekonomik durumu zarardan önceki haline getirilir.

Can sigortalarında, tazminat bir zararla sınırlı değildir.

26
Tazminat Prensibi
Aşkın Sigorta: Tazminat
Prensibi
● Tazminat poliçelerinde vardır.
● Poliçedeki sigorta bedeli gerçek
değerin üzerindedir.
● Sigorta bedelinin sigorta Aşkın Sigorta Eksik Sigorta
değerini aşan kısmı geçersizdir.
● Sigortacının azami sorumluluğu
sigorta değeri ile sınırlıdır.

27
Eksik Sigorta
● Poliçedeki sigorta bedeli gerçek değerinin altındadır.
● Tam hasarda, en fazla poliçede beyan edilen tutar kadar tazminat ödenir.
● Kısmi hasarda ödenecek tazminat belli oranda indirilir.
● Bu sigortada sigortalı, hasarın bütünüyle giderilmesinden tümüyle
yararlanamaz.

28
Örnek Olay
● Murat Bey evini yangın ve hırsızlık rizikosuna karşı, 50.000 try bedel ile
sigortalatmıştır. Poliçe süresi içinde meydana gelen yangın hadisesi sonrasında
yapılan incelemede, evde 100.000 try tutarında eşyanın bulunduğu, 60.000 try
tutarında da hasar meydana geldiği tespit edilmiştir.

29
Örnek Olay
Bu olayda eksik sigortanın varlığından bahsedilebilir. Poliçede yazılı sigorta bedelinin, sigortaya
konu olan malın gerçek ve makul değerinin altında olması sonucunda eksik sigortanın söz konusu
olması nedeniyle 60.000 try hasarın tamamının ödenmesi mümkün değildir.

Hasar 60.000 try değil de 100.000 try (tam hasar) olsaydı, sigorta şirketinin ödeyeceği tazminat
poliçede beyan edilmiş sigorta bedeli kadar yani 50.000 try olacaktı.

Bu örnekte kısmi hasar söz konusu olduğundan 6102 sayılı 1462. madde TTK’ya göre aksine
sözleşme yoksa sigorta şirketinin ödeyeceği tazminatın hesaplanmasında sigorta bedelinin sigorta
değerine oranı dikkate alınır. Buna sigorta literatüründe “Oran Kuralı”denir.

Tazminat Tutarı= Sigorta Bedeli/Sigorta Değeri x Hasar

50.000/100.000 x 60.000 = 30.000 Murat Bey’e ödenecek tazminat

30
Halefiyet Prensibi
Sigortacı, sigortalıya ödediği tazminat oranında hukuken sigortalının yerine geçer.

Sigortalının hasarla ilgili üçüncü kişilere dava hakkı, tazmin edilen zarar oranında
sigortacıya devredilir.

Kısmen tazmin durumunda, sigorta ettiren, kalan kısımla ilgili üçüncü şahıslara karşı
haiz olduğu haklarını saklı tutar.

31
Örnek Olay
● Fethi Bey, sahibi olduğu konutunu 01.08.2013 tarihinde 100.000 try sigorta
bedeli ile yangın, hırsızlık ve dahili su risklerine karşı sigortalatmıştır.
23.11.2013 tarihinde üst komşusu Perihan Hanım’ın su tesisatında meydana
gelen arıza nedeniyle Fethi Bey’in evini su basmıştır. Bu arıza, Fethi Bey’in parke
ve dolaplarında 8.000 try’lik hasara neden olmuştur.
● Sigorta şirketi ilgili ödemeyi Fethi Bey’e yaptıktan sonra Perihan Hanım’dan
sigortalısına ödediği 8.000 try’i talep etmiştir.
● Perihan Hanım’dan 8.000 tl’nin talep edilmesi, Fethi Bey’in hem sigorta
şirketinden, hem de hasara sebep olan kişilerden çifte tazminat alarak sebepsiz
zenginleşmesini önlemektir.

32
Örnek Olay
Bu gerekçeyle sigorta şirketi, Halefiyet prensibi kapsamında, ödediği tazminat kadar
bir meblağ için Fethi Bey’in yerine geçerek 8.000 tl’yi Perihan Hanım’a rücu ederek
geri ister.

TTK’ya göre, sigorta ettiren, sigortacının üçüncü kişilere olan rücu haklarının
korunabilmesi için imkanlar dahilinde önlem almakla yükümlüdür.
Sigorta ettiren, sigortacının bu konudaki talimatlarına uymak zorundadır. Bu
yükümlülüğe aykırı davranışlar, sigortacı aleyhine duruma neden olduysa kusurun
ağırlığına göre tazminattan indirim yapılır.

33
Yakın Sebep Prensibi
Prim hangi teminatın karşılığında alındıysa, tazminat da o riziko gerçekleşirse
ödenir.

Bir hasarın gerçekleşmesine neden olan, en etkili ve hakim sebeptir.

Hasar poliçede teminat altına alınmış olan bir tehlikeden ileri gelmelidir.

Tek başına belirleyicidir.

34
Yakın Sebep Prensibi
Örnek:
● Fırtına, ahşap binanın çatı duvarını yıkar.
● Çöken duvar, binanın elektrik kablolarını kopartır.
● Kopan kablolar, kısa devre nedeniyle kıvılcım çıkartır.
● Kıvılcımlar, ahşap binada yangına neden olur.
● İtfaiyenin sıktığı su, evdeki yanmış eşya ve komşu binada zarara neden olur.

Bu zincirleme olayları başlatması sebebi ile, hakim ve belirleyici yakın sebep

fırtınadır.

35
Örnek Olay
● Ahmet Bey balık tutmak için teknesi ile göle açılmıştır. Balık tutarken kalp krizi
geçirmiş ve göle düşmüştür. Diğer teknelerden olayı görenler Ahmet Bey’i
sudan çıkarmıştır . Ahmet Bey’in varisleri ferdi kaza sigortasının bulunduğunu
söyleyerek X sigorta şirketinden tazminat talep etmiştir.
● Sigorta şirketi yapmış olduğu araştırma sonucunda, varislere Ahmet Bey’in
“kazaen vefat” sebebi yerine Hayat Sigortası teminatı kapsamında yer alan kalp
krizinden vefat ettiğini tespit etmiştir. Ölümün yakın sebebi kalp krizidir. Kalp
krizi, ferdi kaza kapsamında olmadığı için varislere ödeme yapılamaz.
● VARİSLERE ÖDEME YAPILABİLMESİ İÇİN, ÖLÜME SEBEBİYET VEREN EN
ETKİLİ SEBEBİN POLİÇE KAPSAMINDA TEMİNAT ALTINA ALINMASI
GEREKİR.

36
Hasara Katılım Prensibi
Sigorta konusu, birden çok sigortacıya sigorta ettirilebilir.

Bu prensibe göre, hasarı ödemiş olan bir sigortacı, aynı hasardan dolayı diğer
sigortacıları hasarı paylaşmaya davet edebilir.

37
Reasürans
Reasürans: Sigorta edilmiş riskin belli bir kısmının/tamamının yeniden sigorta
edilmesidir.

Reasürans Anlaşmasının Tarafları

● Reasürör
● Sigortacı (Sedan)
● Riski devralan sigorta şirketine reasürör, devredene ise sedan adı verilir.

38
Reasürans Türleri
● İhtiyari Reasürans

Bireysel riskin bağımsız değerlendirilmesi,

Sigorta şirketinin devir zorunluluğu yok.

Reasürans şirketinin kabul zorunluluğu yok.

En eski yöntem, isteğe bağlı.

● Zorunlu Reasürans

Trete reasüransı denir.

Riskler, anlaşma dahilinde reasüröre devredilir.

Reasürör kabul zorunluluğu var.

39
Reasürans Türleri
● Bölüşmeli Reasürans

Sigorta şirketi ve reasürör hasarı belli oranda paylaşır.

Türleri; belirli paylı reasürans (kotpar) ve aşkın bedel rea. (eksedan)

● Bölüşmesiz Reasürans

Reasürör, sigortacının zararı belli bir tutarı geçtiğinde aşan kısmı öder.

Türleri; hasar fazlası reasürans ve toplam hasar fazlası r.

40
Reasüransın Faydaları
● Riskin dağıtılmasını sağlar.
● Sigortacının iş kabul kapasitesini arttırma,
● Sigorta şirketinin mali yapısını destekleme,
● Katastrofik hasarları kontrol etme,
● Bilgi paylaşımını arttırma,

41
5684 sayılı Sigorta Kanunu
● AB UYUM sürecinde yeni düzenlemeler yapıldı.
● Kamunun doğru bilgilendirilmesi için denetim ihtiyacı.
● Çerçeve kanundur. Ayrıntılar ikinci plana bırakıldı.
● Sigorta şirketleri, reasürans şirketleri, aracılar (broker ve acenteler), sigorta
eksperleri, aktüerler, sigortacılık faaliyeti sürdüren diğer organizasyonlar,
(havuz vb.), sigortacılık meslek kuruluşları düzenlenir.

42
5684’E Tabi Olmayanlar !!!
● SGK,
● Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (EXIMBANK)
● Özel kanun ile faaliyet gösterenler,

43
5684 2. MD
Aracı; sigorta acentesi ve broker

ACENTE

● Belli bölge içinde sigorta şirketi adına aracılık eder.

● Sözleşmenin hazırlık çalışmalarını yürütür.
● Tazminatın ödenmesine yardımcı olur.

!!! Sigorta acenteliği yapmak isteyen; TOBB levhasına kayıt olmalı.

44
Sigorta Acentelerinin Yapayacağı İŞLER
● BES işlemleri,
● H&M Bak. lığının uygun gördüğü sigortacılık işleri ,

!!! Bankalar, özel kanun ile yetki verilenler ticari faaliyette bulunabilir.

● !!! Sigortacılık dışında başka bir faaliyetle uğraşma yasağı, 18 Nisan 2013
sonrası getirildi. Ör: lastik satıcısının trafik poliçesi düzenlemesi.
● 2 yıllık geçiş süresi,

45
Acente Diğer Hükümler
● Sigorta Şirketleri,
● Brokerler,
● Sigorta eksperlerinin yönetim ve denetiminde bulunan kişiler,
● Bunlar adına imza atmaya yetkili olanlar,
ACENTENİN YK VE DK GÖREV ALAMAZ.
İMZAYA YETKİLİ ÇALIŞAMAZ.
ŞİRKETE ORTAK OLAMAZ.
ÜCRET KARŞILIĞI İŞ KABUL EDEMEZ.
EŞ VE ÇOCUKLAR İÇİN GEÇERLİDİR.

46
ACENTE CEZAİ HÜKÜMLER
● Kanuna aykırı ticari faaliyette bulunanlar, 100 günlük + adli para cezası.
● Kanuna aykırı olarak acentelik yetkilerini başka kişilere kullandıranlar, 500
günlük + adli para cezası.
● Acentelik yaptığı izlenimini uyandıranlar 100 günden az olm. üz., adli para cezası
öder.
● H. VE M. Bak.lığına yanlış bilgi/belge verenler, 1-3 yıl hapis cezası ve 300 günlük
+ şekilde adli para cezası öder.

47
Acente Cezai Hükümler
İtibarı zedeleyen davranış yapanlar, asılsız haber yayanlar,
● 1-2 yıl hapis cezası, 200 günlük+ adli para ceza
Asılsız haberleri medya, tv, radyo vb. ile yayanlar,
● 400-1000 günlük adli para cezası.
Levha kaydı olmayan şirketler ile söz. yapanlar,
● 500 gün adli para cezası.
H. VE M. BAK.LIĞINDAN belge almadan acentelik yapanlar,
● 1-3 yıl hapis cezası
● 400 gün adli para cezası.
48
İyi niyet kuralına aykırı olarak sigorta tazminatının
ödemesini geciktiren sigorta şirketi,
● 300 gün adli para cezası.

49
Sigorta Acenteleri Yönetmeliği
5684 23. madde ikinci fıkra yönetmelik ile düzenler.

22 Nisan 2014 yönetmeliği getirildi.

14 Nisan 2008 RG’DA yayınlanan kaldırıldı.
Amaç: Sigortacılık sektörüne güvenin arttırılması,
Sözleşmenin taraflarının haklarının korunması,
Acentelik sisteminin kurumsallaşması,
Temel ilkelerin belirlenmesi.

50
Acentelik Yapmak İsteyenler
SAY, 2. BÖLÜM. 4. VE 5. MADDESİ

GERÇEK KİŞİLER

● Teknik personel unvanı taşımalı,

● Türkiye’de yerleşik olmalı,
● Affa uğramış olsa bile 5 yıldan fazla hapis ve birden fazla adli para cezası
ödememiş olmalı,
● Yüz kızartıcı suç işlememiş olmalı( rüşvet, devlet güvenliğine karşı suç vb.)
● Asgari mal varlığı şartını yerine getirmiş olmalı, (9.madde)
● Fiziki şartlar ve donanımı taşımalı,
● Mesleki deneyim süresini tamamlamalı. .
51
TÜZEL KİŞİLER
SAY 5. MDDE 1. FIKRA
● Merkezi Türkiye’de olmalı,
● Asgari ödenmiş sermaye şartını yerine getirmeli,
● Fiziki şartlar ve teknik donanımı olmalı,

52
Teknik Personel ve Yardımcı Teknik Personel
TEKNİK PERSONEL
Acentenin sigorta ürünlerinin pazarlanması, satış işlemlerini yapar.
● Medeni hak ehliyeti olmalı,
● 4. maddede olan suçları işlememeli,
● Mesleki deneyim süresini tamamlamalı,
● SEGEM sınavını geçmeli,
!!! 3. kişilere verdiği zararlardan dolayı kendisi ve bağlı bulunduğu acente
sorumludur.

53
54
Gerçek kişi acente ve tüzel kişi acente müdürü
olmak isteyenler;

!!! 14 Nisan 2008 tarihinden önce acente yöneticiliği yapanlar öğrenim düzeyi
şartından muaftır.

55
56
57
58
59
60
61
62
63
Acente Unvanı

● Acenteler unvanlarında, sigorta aracılığı veya sigorta acenteliği

ifadelerinden birini kullanır.
● Acenteler kanuna aykırı olmayacak şekilde özel ifadeler de kullanabilir.

64
Acentelik Yapan Kurumlar
● Bankalar ve özel kanunla acente olanlar TOBB’a bildirimde bulunur. TOBB Kayıt
numarası verir.
● Her yılın şubat ayı sonuna dek teknik personel bilgileri ve acentelik birimleri
TOBB’A bildirilir.
● Bunlara SAY yönetmeliğinin; 5,7,8,9, 10, 12, 16. mddeleri uygulanmaz.
● Finansman ve faktoring şirketleri aranan şartları yerine getirdikleri sürece
Levhaya kaydedilir. !!! Sigorta işlemlerinin yapılmasında, aracılık dışında
uğraşamaz.

65
66
Acentenin Faaliyet Şartları
● Hususi vekaletname ile yetki verilir.
● Bu yetkiler başka birine veya acenteye devredilemez.
● Vekaletnameler, usulü dairesinde tescil edilir.
● Bu yetkilere ilişkin değişiklikler aynı düzenlemeye tabidir.
● Sigorta şirketleri tescilin ardından 15 iş günü içinde TOBB’a levhaya işletmek
için bildirmeli.
● Bu bildirimle beraber elektronik ortamda da kayıt yapılır.

67
● LEVHAYA KAYDI OLMAYANLARA ACENTELİK YETKİSİ VERİLMEZ.
● ACENTELİK SÖZ. YAPILAMAZ. LEVHA KAYDI GÖRÜLMEDEN KAYIT
YAPILMAZ.
● Levha kaydı yapıldıktan sonra 6 AY içinde en az bir sigorta şirketi ile acentelik
söz. imzalanması, acentenin faaliyete geçtiğini gösterir. (23. madde 4.fıkra )

68
ACENTELİK SÖZLEŞMESİ
● Sözleşmenin tarafları,
● Söz.nin süresi,
● Söz.nin yenileme ve fesih şartları,
● Acente yetkisinin sınırı ve coğrafi kapsamı,
● Levha kayıt numarası,
● Ödenecek komisyonun şartları,
● Tarafların hakları, yükümlülükleri
● Poliçenin düzenlenmesine ilişkin hükümler,
● Hesap mutabakatına ilişkin hükümler bulunmalıdır.

69
● Belirsiz süre için yapılmış söz. yi taraflar 3 AY önceden ihbar ile fesh
edebilir.
● Haklı sebepler söz. de açıklanır.
● Söz.de yer almayan sebepler dayanak olamaz.
● Acente aleyhine olan söz. değişiklikleri, değişiklikten itibaren 2 ay sonra
yürürlüğe girer. Bakanlık bu süreyi yarısına kadar uzatabilir.
● DEĞİŞİKLİKLER, YAP. İTİBAREN 15 İŞ GÜNÜ İçinde TOBB’A
BİLDİRİLİR.

70
71
72
73
Hesap Planı ve Mutabakat
● Hesap ve kayıtlar 3’er aylık dönemler halinde yapılmalı.
● İlgili dönemi takiben 1 ay içinde mutabakat sağlanmalı.
● Acenteler hesaplarını ilgili mevzuat kapsamında tutar.
● İLAN, REKLAM AFİŞ VE PANO
● Acenteler tabelalarında unvanını yazmalıdır.
● Acente plakası, işyerinin görünür bir girişinde olmalıdır.
● Bankalar ve özel kurumlar müşterilerin görebileceği bir yere unvanı asmakla
yükümlüdür.
● Acenteler aracılık ettikleri sigorta şirketlerini internet sitesi var ise orada
yayınlar.
● !!! Segem eğitimini süresi içinde tamamlamayan teknik personel, TOBB VE
TSB’YE bildirilir.

74
Acentenin Faaliyetinin Sonlandırılması
● Faaliyetini sonlandırmak isteyen acente, kararından itibaren en geç 5 işgünü
içinde bunu TOBB’a bildirir.
● Acentelik yetkilerinin tamamının veya bir kısmının kaldırılmasında da aynı
süre söz konusudur.
● Levha kaydı silinir ve gerekçe not düşülür.
● Acentelik yetkisi sonlandırılıp prim borcunu ödemeyenler ise Bakanlığa
bildirilir. Prim borcunu ödeyene dek yetkisi kısıtlanır.
● Bakanlığın yaptığı uyarılara rağmen durumlarını düzeltmeyen acentelerin,
faaliyetleri 6 AYA KADAR durdurulur. (Sigortacılık Kanunu m.32)
● Tedbir amaçlı TSB’YE bildirim yapılır.
● Faaliyetlerini iyileştirmeyen acenteler için bir 6 AYLIK daha durdurma
kararı verilebilir.

75
● Aynı fiili tekrar eden acentelerin uygunluk belgeleri Bak.lık tarafından iptal
edilir.

● Bu acenteler levhadan silinir ve e- ortamda TSB’YE BİLDİRİLİR. Ayrıca

TOBB’da ayrı bir liste halinde tutulur.
● Acente için verilen tedbirler teknik personel için de uygulanır.

76
Sigorta Sözleşmelerine İlişkin Yönetmelik
● Sigortacılık şirketleri başka işlerle uğraşamaz.
● Emeklilik şirketleri sözleşmenin konusuna dahil edilmeyen hizmetleri kullanma
konusunda kişileri zorlayamaz.
● Sigorta şirketleri/emeklilik şirketleri riziko gerçekleştiğinde, tazminat ödeme
yük. başkasına devredemez.
● Reasürans şirketleri için de başka faaliyet yasağı geçerlidir.

77
Sigortacılık Kapsamında Sigortacılık Kapsamında
OLMAYAN SÖZLEŞMELER Değerlendirilen Söz.

● Belli bir emek karşılığı iş görmeyi ● 6102 TTK teminat verilmesine

sağlayan söz.ler dair faaliyetler.
● Sigorta şirketleri
● Emeklilik şirketleri
● Garanti Belgesi kapsamına giren
söz. leşmeler. ● Reasürans Şirketlerinde
faaliyet gösterenler.

78
● Mesafeli yapılan sigorta söz.de TTK tarafından öngörülen poliçe verme
yükümlülüğü devam eder.
● E-sözleşmelerde de poliçe düzenlenebilir. Sigorta şirketi ise poliçeyi
e-imzalayabilir.
● Reasürans söz. de mesafeli yapılabilir.
● Herkese açık öneri ile sigorta söz. yapılabilir. TBK gereği açıkça prim
miktarı gösterilmelidir. Uygulamaya geçmeden 1 ay önce bakanlığa
bildirilmelidir. Teknik personel dışında kimse ürün tanıtımı yapamaz.

79
6102 sayılı TTK
● Acente tanımı TTK’da geçer. Tacir adına işlem yapmayı meslek edinen
kişidir.
● TTK’da hüküm olmayan hallerde aracılık edenlere TBK simsarlık söz. ,
söz. yapanlara komisyon hükümleri ve bunun dışındaki hallerde vekalet
hük. uygulanır.
● Yerli, yabancı tacir adına söz. yapanlar,
● T.C. de merkezi ve şubesi olmayan tacir adına işlem yapanlar,
● !!!Müvekkil aynı bölgeye birden fazla acente atayamaz. Acente de aynı
yerde birden fazla ticari işletme adına işlem yapamaz.

80
Acentenin Yetkileri
● Müvekkil adına ihtar ve protesto çekme, kabul
● Söz.den doğan uyuşmazlıklardan dolayı dava açma, (kendisine de açılabilir.)
● Özel izin ve vekalet gerektiren işlerde malları yenileyemez, teslim alamaz,
miktarını indiremez.
!!!Özel ve yazılı izin almadan müvekkili adına söz. yapamaz. Bu yetki belgesinin
acente tarafından tescili zorunludur.
!!!Acente yetkisini aşarak söz. yaparsa --------> Yaptırım: Müvekkil icazet verebilir
vermezse acente söz.den sorumlu olur.

81
Acentenin Borçları
● Bölgesinde müvekkilinin işlerini görme yük.lülüğü,
● Müvekkilin adına sakladığı malın hasarından sorumlu, (kusursuzluk
ispat edilebilir. )
● Bölgesindeki müvekkili ilgilendiren konuları haber verme,
● Acil olmayan durumlarda emri bekleme,
● Acil işlerde basiretli bir tacir gibi karar verme yük.
● Eşyanın taşınma sırasında hasar görmesi halinde haber vermeli,
mahkeme izni ile sattırabilir. Aksi halde zararı tazmin eder.
● Müvekkilin parasını gönderme yük. YAPTIRIM: Tazminat

82
 Acentenin Hakları
● İşlem karşılığı 3. kişilerden ücret talep hakkı, (kendi katkısı olmayan işlemler için
de ister.
● Acentelik işleminin bitmesinden sonra kurulan işlemler için ücret hakkı,
● Tahsil komisyonu hakkı,
● !!! İşlem yerine getirildiği anda acente; ücrete hak kazanır. Bu kural acentelik
söz. ile değiştirilebilir. Müvekkil işlemi yerine getirdiğinde acente izleyen ayın
son günü avansa hak kazanır. 3. kişinin işlemi yapamayacağı kesinleşirse
acentenin ücret hakkı düşer. Ödenen tutarlar geri verilir.
● Ücret miktarı
1. Teamüle bakılır. Yoksa;
2. Bölge ATM karar verir.
● Ücret Ödeme Zamanı
1. Doğumundan itibaren en geç 3 AY İÇİNDE
2. HER HALDE söz.nin sona erdiği tarihte
● Acente müvekkilden ücret hesaplaması için defter kayıtlarını isteyebilir.
Müvekkil bundan kaçınırsa acente uzmana inceletebilir. Müvekkil izin vermezse
mahkeme karara bağlar. 83
● Acente yaptığı işler nedeni ile ancak olağanüstü giderlerini ister.
● Tacir, yaptığı giderler için ödeme tarihinden itibaren faize hak kazanır.
● Acentenin mallar üzerinde hapis hakkı vardır.
● Müvekkilin malları söz. gereği satılırsa acente bedeli ödemekten
kaçınabilir.
1. TMK 950. ve 952. mdde hük. saklı.

84
Müvekkilin Borçları
● Mallarlla ilgili belgeleri vermek,
● İş hacminin acentenin beklediğinden düşük olabileceğini bildirmek,
● Acentenin yap. işleri, kabul edip etmediğini uygun sürede bildirmek,
● Acentenin hak kazandığı ücreti ödemek,
● Faiz ödemek zorundadır.
Söz. hük gereğince acentenin aleyhine olan şartlar geçersizdir.

85
Acentelik Söz. Sona Erdiren Haller
● Tarafların 3 ay önceden haber ver. fesihte bulunması,
● Haklı nedenden dolayı her zaman fesih hakkı ol. ,
● Belirli süreli söz.nin süre dolmasına rağmen uygulanmaya devam
edilmesi,
● Müvekkil-acentenin ölümü, iflası veya kısıtlanması.
!!!Haklı sebep olmadan yapılan fesihte diğer tarafın uğ. zarar
ödenmelidir.
!Ölüm,ehliyetsizlik, iflas halinde tazminat acenteye veya onun
yerine geçenlere verilir.

86
87
Denkleştirme İstemi
● Tazminat, acentenin son 5 YILLIK faaliyeti sonucu aldığı komisyon ve
ödemelerin ortalamasını aşamaz.
● Söz. süresi daha kısa devam etmişse faaliyetin devamındaki ortalama
esas alınır.
● Acentenin kusuru sebebiyle söz. fesih edildiyse acente denkleştirme
isteyemez.
● Denkleştirme isteminden önceden vazgeçilemez.
● Denkleştirme istem hakkının söz. sona ermesinden itibaren 1 YIL içinde
ileri sürülmesi gerekir.

88
Rekabet Yasağı Anlaşması
● Anlaşma yazılı olmalı,
● Müvekkilin imzaladığı belge acenteye verilmeli,
● Söz. ilişkisinin bitiminden itibaren en çok 2 YILLIK süre için yapılmalı,
● Yalnızca acentenin çalışma bölgesi ve aracılık ettiği konulara ilişkin olmalı,
● Müvekkil rekabet sınırlaması nedeniyle acenteye uygun bir tazminat ödemeli,

!!! Müvekkil söz. ilişkisinin sona ermesine kadar rekabet sınırlamasından yazılı vazgeçebilir.
Bu durumda vazgeçme beyanının üz.den 6 AY geçmesi ile tazminat borcundan kurtulur.
!!! Haklı sebeple fesih halinde, fesihten itibaren 1 AY içinde rekabet söz. ile bağlı olmadığını
diğer tarafa bildirebilir.

89
Acenteye İlişkin Yönetmelikler
● Yeterli sayıda acentenin bul. yerleşim yerlerinde İcra komitesi önerisiyle
Bakanlıkça yetkisiz acentelerin faaliyetleri kısıtlanabilir.
● 40 Kişilik Sektör Meclisi
● Üyeleri
1. Görev süresi; 4 YIL
2. Yılda BİR KEZ toplanır.
3. TOBB sekreteri gözetiminde kendi üyeleri arasından Başk. ve Başk. Y. seçer.
Üye tam sayısının çoğunluğu ile seçilir. Çoğunluk sağlanamazsa yeni bir
toplantı günü belirlenir.
4. Sektör Meclisi yaptığı çalışmaları rapor halinde İcra Komitesine sunar.
5. SM; İCRA KOMİTESİ DIŞINDAKİ İŞLER İSTİŞARİ NİTELİKTEDİR.

90
SM ÜYESİ OLMA ŞARTLARI
● Levhaya kayıtlı acente olma,
● En az 10 yıl sigorta acenteliği yapma,
● İtibarlı meslek yürütme,
1. Vergi borcu olmaması
2. SGK Prim borcu olmaması,

91
İcra Komitesi Özellikleri
● 9 ÜYELİDİR.
● GÖREV SÜRESİ; 4 YIL.
● 9 ÜYE= 2 (TOBB ATAR.)+ 7 (SM ÜYE. ARASINDAN)

1. TOBB YK üyesi 2. TOBB Gen. Sekreter veya Yardımcısı

● İki ayda bir toplanır.
● Gündem İK Başk. görüşü ile Genel Sekreter tarafından belirlenir.
● Toplantı Tutanaklarını Sig. Gen. Müd. tutar.
● Toplantı yeri: Ankara TOBB merkez
!!!SM VE İK seçimine dair esaslar 6 Nisan 2009 tarihinde TOBB resmi sitesinde
duyrulmuştur.
92
Yanlış Sigorta Uygulamaları Yönetmeliği
● 01.06.2011 yürürlüğe girdi.
● 4632 sayılı BES Kanununa dayanılarak hazırlandı.
● Şirket içi yanlış sigorta uygulamaları,
1. Şirket personelinin 3. kişilerle şirket aleyhine yanlış uyg. yapması,
2. Sigortalı yanlış sigorta ve tazminat sürecindeki yanlış uyg.,
3. Aracı yanlış sigorta uyg. Aracının bariz şekilde
girilmesi gereken öz. yanlış girip prim azaltıcı poliçe istihsal işlemleri!

93
Yanlış Sigorta Uyg. Önlemek İçin Yerine
getirilmesi Gereken Yük.
● Şirket ve aracıların iş dürüstlüğü tedbiri alması,
● Yanlış sigorta uyg. tespitinin gerekli makamlara bildirilmesi,
● Potansiyel risklerin tespit edilmesi,
● Çalışanların Bakanlığın belirlediği eğitimleri almasını sağlamak,
● Yanlış bilginin sonuçlarını hak sahiplerine açıklama,
● Yanlış bilgi yaptırımları:
1. Faaliyetin kısıtlanması,
2. TOBB’a bildirim,
3. Acentelik söz. nin feshi,
4. Uygunluk belgesinin iptali, Sigorta ve Reasürans Brokerleri Yön.
5. Ruhsat iptali.
★ Sigorta şirketi yanlış sig. uyg. nedeni ile tazminatı reddettiklerinde bunu ilgiye
bildirir ve Sigorta Gözetim merkezine işlenir.
94
Örnek OLAY 1
● Restoran sahibi H. sigortadan para
alabilmek için; işletmesinde yangın
çıkarmaları için iki gence para vermiştir.
Benzin bidonları ile yangın çıkartan
gençler restoranda patlama olmasına
sebep olmuş ve gençlerden biri ağır
yaralanırken diğeri ise ölmüştür. Bir süre
sonra iyileşen genç ise H.’nin isteği ile
yangını çıkardıklarını ifade etmiştir. H; 30
yıl hapis cezasına çarptırılmıştır.
Örnek Olay 2
● İflas eden iş adamı Bay Y., 4 milyonluk
hayat sigortası tazminatını alıp zor
durumdan kurtulabilmek için kendisine
benzeyen işçi B.yi öldürüp yakmıştır. Bay
Y dört ayrı şirketten 4 milyon Try’lik
hayat sigortası yaptırmış ve kiraladığı
evde işçi B ile çalıştırmak üz. söz.
yapmıştır. Bay Y. işçi B yerine önce işi
ağabeyine teklif etmiştir. Ağabeyi
kardeşinin daha çok ihtiyacı old.
söyleyerek istememiştir. Bay Y, kiraladığı
evde işçi B’yi öldürüp yakmış ve cesedin
yanına kimliğini bırakmıştır. Kardeşi
B.’ye ulaşamayan Ş’nin ihbarı üzerine
olay ortaya çıkmıştır. Bay Y’de
yakalanınca olayı itiraf etmiştir.
95
Aracı Yanlış Sigorta Uyg.
● Ör: Aracının sigortalıdan aldığı primi
sigortacıya vermemesi ve teminatın ● Aracı Yanlış Sig. Uyg. Önleyen
başlamaması, Kurumlar
● Sigorta primini arttıranın aradaki komisyon 1. TRAMER (Trafik Sig. Bilgi ve Göz.
farkını elinde tutması, Merkezi)
● Aracının riski yanlış aktarması,
2. SAGMER( Sağlık)
● ÖR: A acentesi, hem X hem Y şirketinin işini
yapıyor. X şirketinin kasko fiyatı Y şirketinden 3. HAYMER(Hayat)
pahalıdır. A acentesi bir matbaa ile anlaşıp, X
şirketinin sahte poliçesini bastırır. Tüm
sigortalılara bunları verir. Ancak Y’ye ait
poliçeleri mükerrer tanzim etmekte ve
sigortalılara vermemektedir. Böylece X ve Y
şirketlerine ait prim farkı acenteye kar olarak
kalmaktadır.

96
Sigorta Söz. Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik
● 14 Şubat 2020 RG’de yayınlandı.
● Tarafları bilgilendirmek ve değişikleri haber vermek için yayınlandı.
● Usul ve esaslar.
● 6102 sayılı TTK’daki kurumlar ve risk üstlenen acenteleri kapsar.
● Kalıcı veri saklayıcısı: Sigortalı ve sigortacı ilişkisinin bilgisinin kayıtlı olduğu
e-ortam vb.
● Bilgilendirme ile yükümlü olanlar,
1. Sigortacı
2. Sigorta acenteleri (Sınırlı sorumludur.)
3. Bilgilendirme gereği gibi yapılmamışsa sigorta ettiren söz. fesh edebilir.

97
Bilgilendirme metninde olması gerekenler!
● Sigortacı ve acentenin unvanı, iletişim bilgileri,
● Söz. ilişkin genel uyarılar,
● Söz. ile verilen teminatlar,
● Sigorta teminatlarının istisnaları ve teminat kapsamına alınabilecek klozlar, iletişim bilgileri,
özel hükümler,
● Tazminata ilişkin bilgiler
● Şikayet, bilgi talepleri, tahkim üyeliğine ilişkin bilgiler,
● Bakanlığın isteyebileceği diğer bilgiler

!Bilgilendirme metnindeki bilgi ve belgeler eksik olmamalıdır.

!Bakanlık metnin kapsamını belirlemeye yetkilidir.

● Belgenin Saklanması
1. Yazılı : 2 nüsha halinde bir kopyası sigortacıda ol. üz.
2. E-ortam: Kalıcı veri saklayıcısında kaydedilmeli.
3. Sözlü: ÇM aracılığı ile dijital ortamda yapıldı ise sigortacı manyetik olarak saklamalı.
98
● !! Sigortacı, Sigorta söz.lerindeki değişikliği taraflara en geç 10 iş günü
içinde yapmalıdır. Bu bilgilendirme basın-yayın araçları ile de
yapılabilir.
● !!! Sigortacı kendisine elektronik posta vd. ile yapılan şikayetleri en geç
15 iş günü içinde cevaplamalıdır. Sigortacı bu talepleri
değerlendirmek için en az 2 kişilik şikayet merkezi kurar. Bu merkez,
3’er aylık dönemler ile Bakanlığa bilgi gönderir.
● Sigortacı, kamuoyunu bilgilendirmek için web sitesi kurmalıdır.
1. Sigortacının ortaklık yapısı, sermayesi, hizmet alanı söz. dair bilgiler,
riziko gerçekleşirse tarafların yük. lülükleri web sitesinde olmalıdır.
● Yönetmelik hükümlerini H&M Bak.lığı yürütür.
99
Örnek Olay
❏ Sigorta aracısı B ve sigorta şirketi C’nin bilg. yük. olmasına rağmen sigorta ettiren A’ya
sunmak üzere bilgilendirme formu vermemesi,
❏ Sigorta ettiren Ceyda aracını Durmaz sigorta acentesi aracılığı ile LIFE sigorta şirketine
sigorta ettirmiştir. Süresi içinde sig. ettiren C.’nin aracı sel nedeni ile zarar görmüş ve
tamire gitmiştir. Kasko poliçesinde sel teminatı da yer alan D. , L. sigorta şirketine bilgi
vermiştir. Şirket eksper ile araştırmasını yapmış, C.ye ödeme yapmıştır.
❏ Ceyda hasarın tam olarak ödenmesini beklerken, %20 tenzil muafiyeti kloz bedeli
düşülerek ödeme yapılmıştır. Ceyda kendisine kloz bedeline dair herhangi bir bilgi
verilmediğini belirterek Tahkim Komisyonuna başvurmuştur. Sigorta şirketi L. ise aksini
iddia ederek bu bilginin bilg. formunda yer aldığını söylemiş ve talebi reddetmiştir.
Yapılan inceleme ile sigorta şirketi ile acente arasında sel teminatı bul. anlaşılmıştır.
Bununla beraber teminatın dışında formda sadece “kloz 10” şeklinde atıf yapılmıştır. Kloz
10 hakkında ise bilgi verilmemiştir. Sigortacı D.’nin bilg. formunu inceleyen komisyon
formun usulünce düzenlenmediğini tespit etmiştir. Dolayısı ile sigortacının, Ceyda’yı
yeterince bilgilendirmediği ve zararın tamamının ödenmesi gerektiği kararına varılmıştır.
100
Bireysel Krediler İle Bağlantılı Sigortalar Uyg.
YÖNETMELİĞİ
Zorunlu Sigorta Kredi kur. kredi kullandırılması sırasında zor. sig.
kontrol eder. Kredi kullanana kredi kur. bilgi verir.

İhtiyari Sigorta Sunulan teminatların kredi ile uyumlu olması.

Kredi kuruluşu kredi kullanan ile yap. BİLGİ FORMUNU saklar.

!!! 2007 tarihli 26684 sayılı Sig. Bil. Yön. kapsamında olanlar kredi kuruluşlarının aracı olduğu poliçeleri
kapsamaz.

Kredi kur. aracı ol. söz. lerde katılım sertifikası örneği kredi kullanana imza karşılığı verilir. Bir örneği
kuruluşta saklanır. Yüz yüze olmayan hallerde ilgiliye söz. yap. itibaren 15 GÜN içinde sertifika verilebilir.
101
Katılım Sertifikası İçeriği
● Olması gerekenler;
● Sigorta ettiren, sigortalı, lehtar ticaret unvanı,adres, iletişim bilgileri,
● Sigortanın başlangıç/bitiş tarihi, ver. teminatlar, muafiyetler,
● Sigorta prim miktarı,
● Primin bir seferde tahsil edilemediği dur. tahsil yöntemi ve öd. dönemleri,
● Riskin gerçekleşmesi dur. nereye ve hangi sürede başvurulacağı,
● Şikayet Bilgi Talepleri
● Bakanlığın belirlediği diğer konular

102
Bireysel Krediler Teminat Süresi ve Tutarı
Süreler;
1. Azalan tutarlı
2. Aylık
3. Üç aylık belirlenir.
Kredi Bağlantılı Meblağ Sigortaları
● Uzun süreli
● Yenilemeli şekilde yapılır. Son yenileme döneminde kredi vadesinin bitimine kalan süre
dikkate alınır. Kredi borç yapısında değişiklik olması durumunda süreler revize
edilebilir.
● Konut finansmanı için kullandırılan kredilerde yapılan sigortanın bedeli kredi
tutarından bağımsızdır. Maliyetin tespitinde ise arsa değeri dikkate alınmaz.

103
Bireysel Krediler Yeni Poliçe, Prim Hesabı
Kredi kullanan yeni sigorta poliçesini, mevcut poliçenin başlangıcı veya katılım s.
dan itibaren 1 AY içinde kuruluşa ibraz etmelidir. Bu durumda ilk poliçe iptal olur ve
ödenen primler ibraz tarihinden itibaren 5 işgünü içinde kesintisiz iade edilir.
Yenileme ve Bildirim
● Yenileme sorumluluğu kredi kullanana, bildirim ise kredi kuruluşuna aittir.
Kredi kur. bildirimi poliçenin vade sonu tarihinden 15 İş günü öncesinde
gerçekleştirir. Bildirim ; yenileme yapıldıysa yenilenen poliçenin vade
başlangıcından itibaren yapılmadıysa mevcut poliçenin vade sonundan
itibaren 5 işgünü içinde gerçekleştirilir.
● Usul ve esasları Bakanlık belirler. Yenilemede bilgi formu ver. gerek yoktur.
Ancak katılım sert. ve poliçe verilir.

104
● Kredi kullananın sigorta şirketini seçme hakkı sınırlandırılamaz.
● Kredi söz.nin belirli bir sigorta şirketini yaptırılması gerektiği şartı
hükümsüzdür. Kredi kur. kredi kullananın başka bir aracı, şirket ile yaptığı
sözleşmeyi kabul etmek zorundadır.
● İhtiyari sigortalarda yenileme kriterlerinde risk esas alınır. Kredi kullanan
aleyhine değiştirilemezler.

105
Acentelere İlişkin Yönetmelik ve Duyurular
● Genel sektör duyuruları, TSB (Türkiye Sig. Birliği web sitesinde yapılır.
● Acentelerin çalışanları bilgi ve sırları ilgilinin izni olmadan açıklayamaz.
● Sigortalı,sigorta ettiren ve hak sahiplerinin tebliğ ve ihbarlarını kabul eder.
● Acente; branşlara göre uyg. komisyonlar konusunda anlaşma sağlamalıdır.
● Hesap ve kayıt dön. 3’er aylık dönemlerde uzlaşma sağlayacak şekilde yapmalı.
● Hasar ihbarlarını hemen sigorta merkezine iletmeli . Doğabilecek maddi
kayıplar sigorta şirketi kanalıyla acente sorumlusundan tazmin edilir.

106
Örnek Olay
● Torununun nikah töreni için Almanya’ya giden sigortalı A, bu seyahati için B sigorta
şirketinden C sigorta acentesi aracılığıyla Avrupa seyahat sigortası satın almıştır.
Almanya’da rahatsızlanan sigortalı A, beş gün boyunca yoğun bakımda kalmış ve vefat
etmiştir. Vefatının ardından sigortalı A, Almanya’da defnedilmiştir. A’nın yakınları
sigorta şirketi B’ye 10.000 euro hastane masrafları ve 3.000 euro defin masrafları için
başvurmuştur. Sigorta şirketi B, A’nın hastalığının poliçe başlamadan önce olduğunu
öne sürerek poliçede geçerli olmadığı gerekçesi ile masrafları ödemeyeceğini söyler.
● Sigortalının yakınları da bu şartı bilmediklerini söyleyerek Tahkim komisyonuna
başvurur.
● Yapılan araştırma sonrası bilgilendirme formunun imzalandığı tespit edilir. Acente C,
sigortanın A tarafından değil bir akrabası D tarafından yaptırılıp ödendiğini, A ile hiç
karşılaşılmadığı için sigorta bilg. formu imzalandığını söyler.
● Sigorta şirketi hastalığın poliçeden önce olduğuna dair bir belge de sunmamıştır.

107
● Olayda bilgilendirme yük. yerine getirilmiş midir?
● Sigortalının yakınları taleplerinde haklı mıdır?
● Sig. Bilg. Yön. gereği bilg. yük yalnız sigortalıya değil sigorta ettirene ve ilgili
taraflara da yapılmalıdır. Söz.ye taraf olan D’ye form usulüne uygun imzalatılmalı
ve teslim edilmelidir. D’ye bilgilendirme formu verilmediği için eksik
bilgilendirme yapılmıştır.
● Hem bilg. yük. eksik yerine getirildiğinden hem de hastalığın poliçe tarihinden
önce old. ispatlanamadığından tazminat yerine getirilmelidir.
● Defin masrafları teminat dışında olduğundan bunların sigortacı tarafından
yerine getirilmesi mümkün değildir.

108
Türkiye’de Sigorta Türleri ve Uyg.
Sosyal Sigorta Toplumun karşılaştığı risklere karşı devlet
tarafından oluşturulan sigorta.

Özel Sigorta Beden Sigortası (Meblağ) : Poliçede

yazılı sigorta bedeli tazminatı oluşturur.

Tazminat Sigortası: Amaç maddi kaybın

karşılanması. Sigortacının sorumluluğu
poliçede yazılı sigorta bedeli ile sınırlıdır.

Mal Sigortaları: Yangın,hırsızlık,deprem

Can Sigortaları: Sağlık,hayat,ferdi kaza
Sorumluluk Sigortaları: Üçüncü kişi
sorumluluk, mesleki sorumluluk

!Hayat sigortalarında kişiler istediği bedel üz. sig. yaptırabilir.

109
Mal Sigortaları

● Konu: Malvarlığı değeri, önceden belirlenebilen hak ve alacak

● Amaç: Sigorta ettirenin zararını tazmin etmek .
● Alt dal: Yangın,kaza,nakliyat, mühendislik,tarım sigortaları

Yangın Sigortaları

● Yangına neden olan her türlü olay bu kapsamdadır. Fiziki hasar. Yıldırımın neden olduğu vd.
● Teminat Dışı Olanlar: Savaş, ayaklanma gibi hallerin nedeni ile oluşan zararlar. Herhangi bir nükleer
yakıttan meydana gelen zararlar,

Kaza Sigortaları

● Oto Sigorta: Trafik, Kasko, Yeşil Kart, İhtiyari Mali Sorumluluk

● Oto Dışı Sigorta: Hırsızlık,cam kırılması, sorumluluk (işveren sor. vd. )

110
Kaza Sigortası Kapsamında Olan Teminatlar
● Maddi zarar teminatı: Doğrudan zarar gören mal üz.deki kayıp. Sigorta
eksperi tespit eder.
● Sağlık giderleri teminatı: Trafik kazası nedeni ile mağdurun tüm tedavi
giderlerini kapsar. Artık SGK sorumluluğundadır. Sigorta şirketinin sor.
yoktur.
● Sürekli Sakatlık Teminatı:Tedavi sonrası devamlılık varsa., engelli sağlık
raporu alındıysa geçerlidir. Raporun aksini ispat yükü sigorta şirketine aittir.
● Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı

111
Kaza Sigortası Kapsamında Olmayan Teminatlar
● İşletilme halinde olmayan araçların sebep olacağı zararlar,
● Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri,
● İlgililerin sigorta riski kapsamında olmayan tazminat talepleri,
● Sigortalının eşinin, birlikte yaşadığı kardeşlerinin, evlatlığının mallarına
gelen zarar sebebiyle tazminat talepleri

● Trafik sigortası poliçe vade bitiminde yenilenmezse, her ay için yüzde 5 oranında ceza
ödenir.
● Trafik sig. kapsamında tedavi giderleri tedavi süresi bitinceye dektir.
● Sigortalı sorumluluğunda olan olayı en geç 10 gün içinde sigortacıya bildirmelidir.
● Mevcut söz. sigortalı değişirse bu tarihten itibaren 15 gün içinde herhengi işleme gerek
olmaksızın ve prim ödenmeksizin yeni işleten için söz. yapılana dek geçerlidir.

112
Yeşil Kart: Bu sigorta ülkeler arasında seyahat edip başka ülkede kaza yapanların
her ülkede ayrı bir sigorta yapmasını önlemek ve hakları teminat almak için yapılır.
Kasko Sigortası: Karayolunda kul. izni olan araçların neden old. zararları teminat
altına almak için yapılır.
● Aracın yanması, devrilmesi, bir araca çarpması,3. kişilerin yol açacağı zararlar,
aracın çalınması teminat halleridir.
● Dar kasko, kasko, genişletilmiş kasko, tam kasko teminat dışı hallerdir.

113
Kasko Sigortası Teminatı Dışında Olan Haller
● savaş, askeri olaylar nedeni ile meydana gelen zararlar,
● nükleer atık ve yangından doğan zararlar,
● çekilme hali hariç araçta yap. tasarruf nedeniyle doğan zararlar,
● aracın sürücü belgesine sahip olmayan biri tar. kul. doğan zarar,
● aracın alkollü içki alınarak kul. doğan zarar,
● aracın sigortalı ve sorumlu kişiler tarafından çalınması seb. ile doğan zarar,
● aracın kara,deniz, nehir ve havada taşınması nedeni ile doğan zararlar,
● aracın fazla yük-yolcu taşımasından doğan zararlar,
● terör eylemini durdurmak için alınan önlemlerden doğan zarar (kimyasal
bulaşma)
● !!! sürücünün kimliğinin tespitini engellemek için kaza yerinden ayrılması. (5.5.)

114
● kasko sigortası, aracınıza gelen maddi zararları teminat altına alır. Trafik
sigortası ise 3. kişilere zarar verilmesi durumunda yaptırılan zorunlu bir
sigortadır. Maddi ve bedensel zararı teminat altına alır.
● Kasko sigortalı aracın çalınması halinde, 30 gün içinde bulunamazsa
sigortalı durumu sigortacıya bildirir. Sigortacı tazminatın ödemesini
bekletebilir veya ödeyebilir. Eğer tazminatın ödenmesinden evvel araç
bulunursa sigortalı aracı almak zorundadır. Tazminat ödendikten sonra
aracın bulunması halinde sigortalı tazminatı iade eder veya mülkiyetini
devreder. Çalınma dolayısı ile zarar varsa sigortacı bunu tazmin eder.
Yalnızca hırsızlık teminatı alınabilir mi?
Hırsızlık teminatı yangın, mühendislik gibi mal sigortalarına ek olarak
verildiği için tek başına alınamaz.

115
Hırsızlık sonrası çalınan mallar kısmen veya
tamamen bulunursa ne olur?

● sigortalı bu durumu sigortacıya bildirmelidir. Sigortalı malın değerini ödeyerek

geri almalı veya mülkiyetini sigortacıya devretmelidir. Geri alınma durumunda
çalınan şeyde kıymet eksikliği varsa sigortacı zararı ödemelidir.

● Cam kırılması da kaza sigortası kapsamındadır ama sigorta teminatı dışında

kalan halleri var!!

116
Nakliyat Sigortaları: En eski sig.lardandır. Sigortalının taşıma sırasında doğabilecek hasarlara karşı
menfaatini korur. Malın denize atılması, karaya vurma, yangın, infilak, karaya oturma,çatışma, yükleme
sırasında doğan hasarlar teminat kapsamındadır.

Mühendislik Sigortaları:

İnşaat sigortası, montaj bütün riskler sig., makine kırılması sigortası, elektronik cihaz sigortası ol. alt
dallara ayrılır.

Teminat Dışı Haller

● Aşınma,yıpranma
● envanter açıkları
● inşaatın tamamlanan kısmında doğrudan veya dolaylı oluşan zararlar,
● inşaatla alakalı tüm kara,hava nakil aracı ile yüzen araçlar,
● savaş nedeniyle doğan zarar
● plan,proje hesap hatasından sigortalı malda doğan zarar
● kusurlu işçilikten doğan zarar

117
Makine kırılması sigortası kapsamında hırsızın
makinelere vereceği zarar karşılanır mı?
hırsızlık ve hırsızlığa teşebbüs teminat kapsamında değildir.
Tarım Sigortaları: tarımsal üretimi, hayvanları riskler karşısında güvenceye alan
sigortadır. Konusu: 5363 Tarım Sig. Kanunu, büyükbaş,küçükbaş, sera, çiftlik
hayvanları, bitkisel ürün vd.
Sorumluluk sigortaları:
● Hukuki sorumluluk sigortaları
● Motorlu taşıt üçüncü şahıs mali sorumluluk sigortası,
● tehlikeli maddeler sorumluluk sigortası

118
Ülkemizde uygulanan sigorta branşları

119
Sigorta Genel Şartları Benzer rizikolar için eşit teminat
sağlanmasını amaçlar. Her bir sigorta dalı
için risklerin kolay yönetimi sağlanır.

Özel Şartlar Genel şartlara eklenen koşullardır. Açık

olmalıdır. TTK ve sigortalı aleyhine
olmamalı.

DDK 1994: Hazine Müsteşarlığı SGM ve SDM

(4059 s. kanun)
2018: SGM, CBK ile H&M bak.lığına
devredildi.

Broker Sigorta veya reasürans söz. yaptırmak

isteyenleri temsil eder.

Sigorta eksperi Kayıp ve hasarların miktarını nedenlerini

belirler.

120
Dask (Zorunlu Deprem Sigortası)
Doğal afet sigortaları kurumu.
2000’den itibaren deprem sigortası zorunlu hale geldi.
Teminat Kapsamında Olanlar
● 634 sayılı kat mülkiyeti kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler,
● tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken ol. inşa edilmiş
binalar
● bu binalar içinde yer alan ticarethane,büro ol. kul. bağımsız bölümler,
● doğal afet nedeniyle devlet tarafından yap. binalar.
Zorunlu deprem sigortasında sigorta bedeline arsa bedeli dahil değildir. Sigorta tazminatının
hesabında, rizikonun gerçekleştiği yer ve tarihte binanın piyasa rayiçlerine göre bedeli esas
alınır.
!Sigorta yapılan binanın değeri bedelin üstünde ise dask yapılması kaydı ile yangın sigortası
ile ihtiyari deprem teminatı verilebilir.
121
6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu
06.2012 yürürlüğe girdi. Bu tarihten dask bu kanun ile faaliyet gösteriyor. Bu kanunla meskenler zorunlu deprem
sig. kapsamına alındı.

tapu müdürlükleri tescil ve terkin işlemlerini zorunlu deprem sigortası belgelenmedikçe yapamaz.

● Sigorta Tahkim Komisyonu : Sigorta uyuşmazlıklarının çözümünü yapar. Üye olmak isteyenler yazılı ol.
komisyona başvurur. İlgili kuruluş tahkime üye olmasa bile hak sahipleri tahkimden yararlanır.
● Başvuru Süreci: 1. Sigorta kuruluşu 2. Tahkim
● Sigorta kuruluşundan 15 iş günü içinde cevap alınamazsa tahkime başvurulur. Başvuru formu ile yapılır.
Faks ile başvuru kabul edilmez.
● Tahkime başvuru ücretleri vardır. Belgeler ile beraber banka makbuzu eklenir.
● 0-5000 tl : 100 tl
● 5001-10.000 tl: 250 tl
● 10.001-20.000 tl: 350 tl
● 20.001-... : tutarın yüzde 1,5’u

122
Sigorta Tahkim Komisyonu
● Ön inceleme sonunda raportörler en geç 15 gün içinde karar verir.
● Başvuru kabul edilirse hakemlere iletilir. En geç 4 ay içinde karar verilir.
● Uyuşmazlık tutarı 5000 tl olan kararlar kesindir. Bunun üstünde olan miktarlara
bir kez itiraz edilebilir.
● 40.000 tl üstü: Temyize gidilebilir.
● Hakem kararını komisyon müdürüne iletir. En geç 3 iş günü içinde ise taraflara
bildirilir.
● Talebi reddedilenler için tespit edilen vekalet ücreti asgari vek. ücretinin ⅕’idir.

123
Sigorta İle İlgili Kurumlar
Güvence Hesabı: Zorunlu sig. ile ilgili başvuru alır.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi: Sig. uygulamalarına dair güvenilir bilgi elde etmek için kuruldu.
Alt birimleri var.
● Tramer (Trafik SGM): Trafik sig. ilgili güvenilir veri almak.
● Haymer: Hayat ve kaza branşında faaliyet. İstatistiklerin doğru biçimde oluşturulmasını
hedefler.
● Sagmer: Sağlık ve hastalık branşlarında.
● Hatmer: Etkin hasar yönetimini amaçlar.
● EGM: Emeklilik Tasarruf Kan. kapsamında kuruldu. (2003) Merkez: İstanbul. Bes’in etkin
işletilmesini amaçlar.
● Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu: Yurtdışında geçerli sigorta belgeleri düzenler. Ülke içinde
yabancı plakalı aracın neden olduğu hasarları çözer. Bu plakaların tazminat talepleri ise
zorunlu sorumluluk kapsamında değerlendirilip giderilir.

124
Tarsim(Tarım Sigortaları Havuzu): 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu kapsamında
oluşturuldu. İşlemleri Tarsim A.Ş. yürütür. Devlet sigorta söz.lerinde çiftçi adına
prim desteği sağlar. Desteğin miktarı CB kararı ile belirlenir.

125
Acente ve Pazarlama
● Acenteler, müşteri ile birebir iletişim halinde olan aracılardır. Şirketi temsil yetkisi.
● Sigorta pazarlamasında, müşteri arzularını tatmin etmek için acente önemli rol oynar.
● Olumlu davranmak, bilgileri tam aktarmak, dürüst olmak,
● Tasarrufun sağlanması, bütçe kontrolüne katkı,
● Rekabet ortamının derinleşmesi
● Banka sigortacılığı da yeni bir gelir kaynağıdır. Ürün çeşitliliğini arttırarak katkı sağlar.
● Bankalarda sigorta satışı şubeler, ATM, ÇM ve internet ile yapılır.
● Bankalar sigorta yapmak için müşteriyi zorlamamalı ve 6502 Tük. Kor. Kan. göre
hareket edilmelidir.

126
Sigorta Sektör Büyüklükleri ve Dağıtım Kanalları 2021 raporlarına bak!

Sigma Raporu vd.

127
128
Sigorta Fiyatlaması
Homojen riziko gruplarında fiyatlandırma büyük sayılar ilkesine göre yapılır.

Homojen riziko grupları: Oto, konut, bireysel sağlık, ferdi kaza, zorunlu deprem
sigortası

Ör: oto sigortada sigortalı ve araç prim hesaplanırken ayrı değerlendirilir. Aracın
renk, kullanım tarzı, yakıt tipi gibi öz. değerlendirilirken sigortalının yaş,medeni
durum,meslek vd. değerlendirilir.

Homojen olmayan rizikolarda ise poliçe ve iş bazlı fiyatlandırma yapılır.

● Yangın, nakliyat, mühendislik kurumsal yangın sig.

129
Risk primi fiyata etki eden en önemli unsurdur. Hasar oranını ifade eder.

● Risk primine eklenecekler

○ Hata,yanılma payı
○ Genel gider payı
○ Katastrof payı
○ Aracı komisyonu payı
○ Kar beklentisi eklenerek net prim bulunur. Net prim + vergiler= brüt prim (Sigortalı öder. )

Enflasyon, döviz kuru prim hesabını etkiler.

Birleşik Rasyo= Gerçekleşen hasar/kazanılan prim + genel gider oranı+ aracılara ödenen komisyonlar

B.R < 100 : Şirket Karda, B.R. > 100 : Şirket zararda

130
Hasar Süreci

Hasarın Hasar Hasarın Hasar

Gerçekleş İhbarı Tespiti ve Dosyası
mesi Ekspertiz

Hasarın
Tazmini

131
Hasar İhbarı
Sigortalı web sitesinde erişebileceği hasar branşına ait bilg. formu ile sigortalıya başvurmalıdır.

● Hasar bildirimi aşamasında istenen bilgiler:

○ Poliçe, acente numarası
○ Sigortalının adı/soyadı, ticaret unvanı
○ Hasar tarihi
○ Tahmini hasar miktarı
○ Hasarın mahiyeti
○ Ekspertiz yapılacak yerin açık adres ve tel.

Sigortalı zorunlu haller dışında hasar konusu yer/şey üz.de değişiklik yapmamalıdır.

Hasar dosyasında olması gerekenler,

● Hasar dosya numarası

● Poliçe no.
● Poliçe hak sahibinin ismi
● Özet rapor
● İlgili sigorta türü, dosyanın açılış tarihi, hasar tarihi, ihbar tarihi, hasar tanımı
132
● Hak sahiplerine ilişkin bilgi
● Değerlendirme tarihi
● Eksperin kimliği
● Raporun yazılı veya e-nüshası
● Hasarın tutarı
● Ödemelerin tarihi

Hasarın tazmini sürecinde sigortalı taleplerinin karşılanıp/karşılanamayacağı

konusunda bilgilendirme yapılmalıdır.

133