Biotechnologia

i inżynieria genetyczna ……………

1. Dopasuj do każdego rodzaju biotechnologii resztek roślinnych w specjalnym pojemniku

odpowiedni opis i przykłady zastosowania. przez bakterie i grzyby oddychające
(0–2) beztlenowo.

Rodzaj Przykłady Kompost jest stosowany przez rolników

Opis P F
biotechnologii zastosowania jako nawóz naturalny.
W wyniku kompostowania powstaje
P F
biogaz.
Biotechnologia
nowoczesna
5. Co to są : Organizmy zmodyfikowane
genetycznie (GMO)
…………………………………………………
Biotechnologia
tradycyjna …………………………………………………
…………………………………………………
6. Działanie jakich enzymów przedstawia poniższa
Opisy ilustracja? (0–1)
A. Wykorzystuje organizmy, komórki czy A. Ligaz.
enzymy, które są zmodyfikowane B. Enzymów restrykcyjnych.
za pomocą technik inżynierii genetycznej. C. Polimeraz DNA.
B. Wykorzystuje naturalnie występujące D. Polimeraz RNA.
w przyrodzie organizmy lub produkowane
przez nie substancje. 7. Wykreśl wyrazy tak, aby powstały zdania
prawdziwe. (0–2)
Przykłady
1. Kiszenie kapusty i ogórków. Organizmy zwierające obcy materiał
2. Produkcja insuliny przy użyciu bakterii. genetyczny nazywamy organizmami
3. Produkcja tworzyw biodegradowalnych. odpornymi / transgenicznymi.
4. Produkcja kefiru. Sekwencjonowanie DNA polega na ustalaniu
kolejności nukleotydów / genów danego
2. Wyjaśnij pojęcia. (0–3) organizmu. Cząsteczka DNA, która służy do
wprowadzania genów do określonych komórek,
A – fermentacja- to sonda / wektor.
…………………………………………………
………………………………………………… 8. Podaj prawidłową kolejność etapów
wprowadzania genu do komórki. Wpisz numery
B – inżynieria genetyczna od 1 do 4. (0–1)
…………………………………………………
…………………………………………………. ........ Pobieranie plazmidu przez bakterie.
C – klonowanie ........ Połączenie genu, który został wycięty
………………………………………………… z genomu innego organizmu, z plazmidem
………………………………………………… za pomocą ligazy.
........ Rozcinanie enzymem restrykcyjnym
kolistej cząsteczki DNA plazmidu.
3. Zapisz równanie fermentacji etanolowej. (0–1) ........ Rozmnażanie bakterii, podczas którego
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
plazmidy są przekazywane do komórek
potomnych.
.................................................................................................

9. Podaj nazwę techniki rozdzielania cząsteczek

4. Oceń prawdziwość zdań. Wybierz P, jeśli w polu elektrycznym, którą obrazuje poniższa
zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. ilustracja. (0–1)
(0–2)

Kompostowanie polega na rozkładaniu P F

 14. Przyporządkuj rodzajom klonowania
Nazwa techniki: odpowiednie przykłady. (0–2)
A – klonowanie naturalne
10. Wykreśl wyrazy tak, aby powstały zdania B – klonowanie sztuczne
prawdziwe. (0–2)
1. Klonowanie DNA służące do badania
Do badań potrzeba niekiedy wielu tysięcy kopii funkcji genów.
danego genu. Szybką metodą ich uzyskania jest 2. Bliźnięta jednojajowe.
powielanie genu za pomocą enzymów 3. Bliźnięta dwujajowe.
restrykcyjnych / polimerazy DNA. Do 4. Klonowanie roślin w celu uzyskania
przeprowadzania tego procesu służy urządzenie organizmów o danej cesze użytkowej.
zwane termostatem / termocyklerem. 5. Rozmnażanie bezpłciowe przez podział
Kopiowanie genu przebiega w trzech etapach. komórki u bakterii.
Są to: rozdzielenie nici DNA, przyłączenie 6. Klonowanie zwierząt w celu zwiększenia
wektora / startera oraz dobudowanie populacji gatunków zagrożonych.
nukleotydów. Technika ta jest nazywana 7. Pączkowanie stułbi.
w skrócie GMO / PCR.
A ...............................B .................................
11. Wybierz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1)
15. Wybierz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1)
Bakterie z gatunku Agrobacterium tumefaciens
Pierwszy ssak, którego udało się sklonować
są wykorzystywane do ……………………….
z komórek dorosłego osobnika, to

12. Wybierz prawidłowe zakończenie zdania. (0–1) A. owca.

B. szczur wędrowny.
Terapia genowa polega na C. mysz domowa.
A. wymianie całego zestawu genów pacjenta. D. wilk szary.
B. wprowadzeniu prawidłowej wersji
uszkodzonego genu do komórek pacjenta. 16. Oceń prawdziwość zdań. Wybierz P, jeśli
C. wycięciu uszkodzonych fragmentów DNA zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe.
z komórek pacjenta. (0–2)
D. wprowadzeniu całego nowego zestawu
genów do poszczególnych komórek Porównując profile genetyczne dziecka
i domniemanego ojca, możemy ustalić lub
pacjenta.
wykluczyć ojcostwo. P F
13. Do klonowania ssaków używa się metody
transplantacji jąder komórkowych. Podaj etapy Analiza DNA jest wykorzystywana
przebiegu tego procesu:. (0–2) w systematyce do ustalenia przynależności
organizmów do odpowiednich grup. P F
........

Badanie materiału genetycznego jest

…………………………………………….. wykorzystywane do ustalania przebiegu ewolucji. P F
. Do ustalenia ojcostwa potrzebna jest tylko próbka
…………………………………………… materiału biologicznego domniemanego ojca. P F
……………………………………………
………………………………..