1.

Rozszyfruj daty i określ ich znaczenie dla polskiego romantyzmu:

a) 1822 r. - wydanie Ballad i romansów Adama Mickiewicza

b) 1864 r. – moment upadku powstania styczniowego

2. Przeczytaj cytowany niżej fragment Romantyczności, a następnie:

Adam Mickiewicz Romantyczność (fragment)

„Słuchaj, dzieweczko!” – krzyknie śród zgiełku Starzec,

i na lud zawoła: „Ufajcie memu oku i szkiełku,

Nic tu nie widzę dokoła.

Duchy karczemnej tworem gawiedzi,

W głupstwa wywarzone kuźni.

Dziewczyna duby smalone bredzi,

A gmin rozumowi bluźni”.

„Dziewczyna czuje – odpowiadam skromnie

– A gawiedź wierzy głęboko;

Czucie i wiara silniej mówi do mnie

Niż mędrca szkiełko i oko […]”.

a) objaśnij, czego dotyczy konflikt między narratorem a starcem - spór dotyczy możliwości ludzkiego
poznania

b) wskaż metaforyczne znaczenie wieku jednego z rozmówców - starzec-doświadczenie wiekowe,

życiowe

c) porównaj światopogląd obu bohaterów –starzec był racjonalistą, jego rozmówca irracjonalistą

3. Przeczytaj cytowane niżej fragmenty wierszy, a następnie:

Adam Mickiewicz Stepy akermańskie (fragmenty)

Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu,

Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi,

Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi,

koralowe ostrowy burzanu. […]

Stójmy! – jak cicho! – słyszę ciągnące żurawie,

Których by nie dościgły źrenice sokoła;

Słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie,

Kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła.

W takiej ciszy – tak ucho natężam ciekawie,

Że słyszałbym głos z Litwy. – Jedźmy, nikt nie woła.

Juliusz Słowacki Hymn (fragmenty)

Smutno mi, Boże! – Dla mnie na zachodzie Rozlałeś tęczę blasków promienistą;

Przede mną gasisz w lazurowej wodzie Gwiazdę ognistą...

Choć mi tak niebo ty złocisz i morze,

Smutno mi, Boże! […]

Dzisiaj, na wielkim morzu obłąkany,

Sto mil od brzegu i sto mil przed brzegiem,

Widziałem lotne w powietrzu bociany

Długim szeregiem.

Żem je znał kiedyś na polskim ugorze,

Smutno mi, Boże.!

a) porównaj oba utwory i wskaż trzy podobieństwa w kreacji podmiotu lirycznego

-zwraca uwagę na naturę i przyrodę

-osoba mówiąca (podmiot) jest autorem

-podmiot tęskni za ojczyzną

b) nazwij i wypisz trzy różne środki stylistyczne służące poetom do kreacji pejzażu w utworach

-epitet-lazurowej

-porównanie - Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi

-peryfraza-gwiazda ognista
4. Przeczytaj cytowany niżej fragment, a następnie:

Cyprian Kamil Norwid W Weronie (fragment)

Nad Kapuletich i Montekich domem,

Spłukane deszczem, poruszone gromem,

Łagodne oko błękitu;

II

Patrzy na gruzy nieprzyjaznych grodów,

Na rozwalone bramy do ogrodów, I gwiazdę zrzuca ze szczytu [...].

a) podaj autora i tytuł utworu literackiego, do którego nawiązuje Cyprian Norwid w swoim wierszu;
Romeo i Julia William Shakespeare

b) określ, na czym polegają te nawiązania;nawiązuje do kłótni między rodami

5. Uzupełnij tabelę dotyczącą gatunków literackich charakterystycznych dla romantyzmu.

GATUNEK AUTOR, TYTUŁ TRZY CECHY GATUNKOWE

Sonet Adam Mickiewicz Precyzyjna budowa

składająca się z 14 wersów,
są podzielone na 4 strofy o
regularnej budowie,
wyszukana tematyka,
podział na część opisową i
narracyjną

Adam Mickiewicz, Łączy w sobie cechy liryki

Romantyczność (emocjonalność), epiki
Ballada
(narrator) i dramatu (akcja,
elementy dramatyczne)

Oda Adam Mickiewicz "Oda do – wywodzi się z antyku

młodości" greckiego;

– wysoki styl służący opiewaniu

 postaci, zdarzeń lub idei;

– podmiot liryczny zwraca się

do adresata, którym może być
zarówno postać, jak i
upersonifikowane pojęcie;

6. Przeczytaj cytowany niżej fragment, a następnie :

Cyprian Kamil Norwid Bema pamięci żałobny-rapsod (fragment)

Dalej – dalej – aż kiedyś stoczyć się przyjdzie do grobu

I czeluście zobaczym czarne, co czyha za drogą,

Które aby przesadzić, Ludzkość nie znajdzie sposobu

Włócznią twego rumaka zeprzem jak starą ostrogą...

I powleczem korowód, smęcąc ujęte snem grody,

W bramy bijąc urnami, gwizdając w szczerby toporów,

Aż się mury Jerycha porozwalają jak kłody,

Serca zmdlałe ocucą – pleśń z oczu zgarną narody…

.............................

Dalej – dalej – –

a) scharakteryzuj rolę wybitnych jednostek w historii, walka o dobro narodu, reprezentacja kraju

b) odwołując się do tytułu, określ tożsamość bohatera lirycznego oraz okoliczności powstania utworu.
Bohater liryczny jest Józef Bem - który był bohaterem, utwór Jest poświęcony pamięci bohaterów i
ich czynów