‫ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ؟‬

‫ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ ﺷﺮي راﻣﺎﻧﺎ ﻣﺎﻫﺎرﺷﯽ‬

‫ﻣﺘﺮﺟﻢ‪ :‬ﻣﻬﺮان رودﺳﺮي‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫»ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ« ﺗﻌﺪادي ﺳﺆال و ﺟﻮاب در ﻣﻮرد ﺟﺴﺘﺠﻮي ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬در ‪ ،1902‬ﻣﺎﻫﺎرﺷﯽ ﺑﻪ ﺳﺆاﻻت ﺷﺮي‬
‫ﺳﯿﻮاﭘﺮاﮐﺎﺳﺎم ﭘﯿﻼي ﺟﻮاب داده اﺳﺖ‪ .‬ﭘﯿﻼي ﮐﻪ در داﻧﺸﮕﺎه ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮد ‪ ،‬ﺑﻪ ﻏﺎر وﯾﺮﭘﺎﮐﺎﺷﺎ رﻓﺖ و ﺑﺎ اﺳﺘﺎد‬
‫دﯾﺪار ﮐﺮد‪ .‬ازآﻧﺠﺎﮐﻪ در آن زﻣﺎن ﻣﺎﻫﺎرﺷﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﯽﻣﯿﻠﯽ )و ﻧﻪ ﻫﯿﭻ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﯾﺎ دﻟﯿﻞ ﺧﺎﺻﯽ( ﺣﺮف ﻧﻤﯽزد‪،‬‬
‫ﺟﻮابﻫﺎ را ﮐﺘﺒﯽ ﻣﯽداد‪ .‬اﯾﻦ ﺳﻮال وﺟﻮاب ﻫﺎ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب )ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻓﻘﻂ ‪ 8‬ﺻﻔﺤﻪ اﺳﺖ( ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﺘﺮﺟﻢ‪» :‬ﺧﻮد« ﺗﺮﺟﻤﻪي ‪ self‬اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻮﯾﺶ ﯾﺎ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﻫﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮد ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻮرب )اﯾﺘﺎﻟﯿﮏ( ﻧﻮﺷﺘﻪﺷﺪه ﻣﻨﻈﻮر ﻫﻤﺎن ‪ self‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺧﻮدآﮔﺎﻫﯽ‪ ،‬ﯾﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﯾﺎ درك ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻪي ‪ self-realization‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﺷﺨﺼﯽ از ﻣﺎﻫﺎرﺷﯽ ﺳﺆاﻟﯽ ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻫﺎرﺷﯽ در ﺟﻮاب ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﺟﻮاب اﯾﻦ ﺳﺆال را ﺑﺪاﻧﺪ؟«‪ .‬ﺑﺎ‬
‫اﯾﻦ ﺳﺆال ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﻪﺟﺎي اﯾﻨﮑﻪ دﻧﺒﺎل ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ و داﻧﺴﺘﻦ اﯾﻦ و آن ﺑﺮوي‪ ،‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﻮد ﺑﺮو و آنوﻗﺖ دﯾﮕﺮ ﺳﺆاﻟﯽ‬
‫ﺑﺮاﯾﺖ ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻤﯽﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬
 ‫ﭼﻮن ﺗﻤﺎم ﻣﻮﺟﻮدات دوﺳﺖ دارﻧﺪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺷﺎد زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ آنﻫﺎ ﻋﺸﻘﯽ ﻋﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد دارﻧﺪ‪ ،‬و‬
‫ﭼﻮن ﻓﻘﻂ ﺷﺎدي اﺳﺖ ﮐﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺸﻖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ آن ﺷﺎدي ﮐﻪ ذات ﺧﻮدش اﺳﺖ‪ ،‬و‬
‫در ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮاﺑﯽ ﻋﻤﯿﻖ ﮐﻪ در آن ذﻫﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮد را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي آن ﺷﻨﺎﺧﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺮﺳﯿﺪ‪» :‬ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ؟«‬

‫‪ .1‬ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ؟‬

‫اﯾﻦ ﺑﺪﻧﯽ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﻣﺘﺸﮑﻞ از ‪ 7‬ﺧﻠﻂ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ؛ ‪ 5‬ﺣﺲ ﺑﺪﻧﯽ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺷﻨﻮاﯾﯽ‪ ،‬ﻻﻣﺴﻪ‪ ،‬ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‪ ،‬ﭼﺸﺎﯾﯽ و‬
‫ﺑﻮﯾﺎﯾﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد ﯾﻌﻨﯽ ﺻﺪا‪ ،‬ﻟﻤﺲ‪ ،‬رﻧﮓ‪ ،‬ﻣﺰه‪ ،‬و ﺑﻮ را درك ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ؛ ‪ 5‬ﻋﻀﻮ‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﺴﯽ ﻧﯿﺰ‪ ،‬اﻋﻀﺎي ﮔﻔﺘﮕﻮ‪ ،‬ﺣﺮﮐﺘﯽ‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬دﻓﻊ و ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺜﻞ‪ ،‬ﮐﻪ ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد‪ ،‬ﻣﮑﺎﻟﻤﻪ‪،‬‬
‫ﺣﺮﮐﺖ‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬دﻓﻊ و ﻟﺬت ﺑﺮدن را دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ؛ ‪ 5‬ﻫﻮا ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﺗﻨﻔﺲ و ‪ ...‬ﮐﻪ ‪ 5‬وﻇﯿﻔﻪ ﺧﻮد ﯾﻌﻨﯽ دم )ﺗﻨﻔﺲ‬
‫ﺑﻪ درون( و ‪ ...‬را اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ؛ ﺣﺘﯽ ذﻫﻦ ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ؛ ﻧﺎداﻧﯽ )ﺟﻬﻞ( ﻫﻢ‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﺎﺷﯽ‬
‫از ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪهي اﺷﯿﺎء اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ درواﻗﻊ ﺷﯿﺌﯽ )ﭼﯿﺰي( و ﻫﯿﭻ ﮐﺎرﮐﺮدي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫‪ .2‬اﮔﺮ ﻣﻦ ﻫﯿﭻﮐﺪام از اﯾﻦﻫﺎ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﭘﺲ ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ؟‬

‫ﭘﺲ از اﻧﮑﺎر ﺗﻤﺎم آن ﻣﻮارد ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﯽ »اﯾﻦ ﻧﻪ«‪» ،‬اﯾﻦ ﻧﻪ«‪ ،‬آن آﮔﺎﻫﯽاي )ﻫﻮﺷﯿﺎرياي( ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ آن ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫‪ .3‬ذات آن آﮔﺎﻫﯽ ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫ذات آن آﮔﺎﻫﯽ » وﺟﻮد‪-‬آﮔﺎﻫﯽ‪-‬ﺳﻌﺎدت ﺟﺎودان« اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .4‬ﭼﻪ زﻣﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﺧﻮد درك ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟‬

‫وﻗﺘﯽ اﯾﻦ دﻧﯿﺎ‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺬف ﺷﺪ‪ ،‬آنوﻗﺖ‪ ،‬آن ﺧﻮد ﮐﻪ ﺑﯿﻨﻨﺪه اﺳﺖ درك ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .5‬ﭘﺲ ﺗﺎ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن آﻧﺠﺎﺳﺖ )واﻗﻌﯽ داﻧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد(‪ ،‬ﺧﻮد درك ﻧﻤﯽﮔﺮدد؟‬

‫ﻧﻪ‬

‫‪2‬‬
 ‫‪ .6‬ﭼﺮا؟‬

‫ﺑﯿﻨﻨﺪه و آن ﭼﯿﺰي ﮐﻪ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ رﯾﺴﻤﺎن و ﻣﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﺗﺎ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ داﻧﺶ ﻏﻠﻂ آن ﻣﺎر‬
‫ﺗﻮﻫﻤﯽ ﻧﺮود‪ ،‬داﻧﺶ آن ﻃﻨﺎب ﮐﻪ زﯾﺮﻻﯾﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻤﯽآﯾﺪ‪) ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻃﻨﺎﺑﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺒﯿﻪ ﻣﺎر اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ‬
‫ﻓﮑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﻣﺎر اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ وﻗﺘﯽ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﯾﺪ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﻃﻨﺎب اﺳﺖ‪ ،‬دﯾﮕﺮ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺎر اﺳﺖ( ﺗﺎ وﻗﺘﯽ‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎور ﮐﻪ ﺟﻬﺎن واﻗﻌﯽ اﺳﺖ ﻧﺮود‪ ،‬داﻧﺶِ ﺧﻮد ﻫﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻤﯽآﯾﺪ‪.‬‬

‫‪ .7‬ﭼﻪ زﻣﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮع دﯾﺪن اﺳﺖ از ﺑﯿﻦ ﻣﯽرود؟‬

‫وﻗﺘﯽ ذﻫﻦ‪ ،‬ﮐﻪ دﻟﯿﻞ و ﻋﻠﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﻨﺎﺧﺖﻫﺎ و اﻋﻤﺎل اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺎﮐﻦ ﺷﻮد )ﺧﺎﻣﻮش ﺷﻮد(‪ ،‬دﻧﯿﺎ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .8‬ذات ذﻫﻦ ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫آﻧﭽﻪ ذﻫﻦ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﯾﮏ ﻧﯿﺮوي ﺗﻌﺠﺐ )ﺣﯿﺮت( آﻓﺮﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺧﻮد ﻗﺮار دارد‪ .‬آن ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﺗﻤﺎم اﻓﮑﺎر‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻓﮑﺮي ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﯿﺰي ﺑﻪ اﺳﻢ ذﻫﻦ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﭘﺲ‪ ،‬ذات ذﻫﻦ ﻓﮑﺮ اﺳﺖ‪ .‬وﺟﻮدي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎم دﻧﯿﺎ‪ ،‬ﺟﺪا از اﻓﮑﺎر وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬در وﺿﻌﯿﺖﻫﺎي ﺧﻮابوﺑﯿﺪاري‪ ،‬اﻓﮑﺎري وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ ،‬و ﭘﺲ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻫﻢ‬
‫ﻫﺴﺖ‪ .‬درﺳﺖ ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻋﻨﮑﺒﻮت ﺗﺎرﻫﺎ را از ﺧﻮد ﺧﺎرج ﮐﺮده و ﺑﻪ درون ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬ذﻫﻦ ﻫﻢ ﺟﻬﺎن را از‬
‫ﺧﻮدﺳﺎﺧﺘﻪ و دوﺑﺎره در ﺧﻮد ﺣﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ذﻫﻦ از ﺧﻮد ﺧﺎرج ﺷﻮد‪ ،‬دﻧﯿﺎ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ وﻗﺘﯽ ﺟﻬﺎن‬
‫واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻤﯽﺷﻮد؛ و وﻗﺘﯽ ﺧﻮد ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮد )ﻣﯽﺗﺎﺑﺪ(‪ ،‬دﻧﯿﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺎﺛﺒﺎت ﻗﺪم و ﭘﺎﻓﺸﺎري ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي ذات ذﻫﻦ ﺧﻮد ﺑﺮود‪ ،‬ذﻫﻦ درﻧﻬﺎﯾﺖ رﻓﺘﻪ و ﺧﻮد را ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﮔﺬارد‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ ﺑﻪ آن »ﺧﻮد« ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﻢ‪ ،‬روح )آﮔﺎﻫﯽ ﻣﺤﺾ( اﺳﺖ‪) .‬اﯾﻦ ﺟﺎ ﻣﻨﻈﻮر از روح آن روﺣﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﯿﻢ‬
‫اﺷﺨﺎص دارﻧﺪ و دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻮﻫﺮه وﺟﻮد اﺳﺖ(‪ .‬ذﻫﻦ ﻓﻘﻂ در واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﺎ ﭼﯿﺰي دﯾﮕﺮ وﺟﻮد‬
‫دارد‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﯾﯽ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ذﻫﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪن ﯾﺎ آﻧﭽﻪ ﭘﺲ از ﻣﺮگ از ﺑﺪن ﻣﯽرود‪ ،‬ﻧﺎﻣﯿﺪه‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .9‬روش ﺟﺴﺘﺠﻮي ذات ذﻫﻦ ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫آﻧﭽﻪ در اﯾﻦ ﺑﺪن ﺑﻪﻋﻨﻮان »ﻣﻦ« ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ذﻫﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻫﻤﺎن ﺟﺎﯾﯽ در ﺑﺪن ﮐﻪ ﻓﮑﺮ‬
‫»ﻣﻦ« در اﺑﺘﺪا ازآﻧﺠﺎ ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺮود‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ اول از ﻗﻠﺐ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﻗﻠﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﮑﺎن ﻣﻨﺸﺄ ذﻫﻦ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﻪﻃﻮر داﺋﻢ ﺑﻪ »ﻣﻦ« »ﻣﻦ« ﻓﮑﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﻣﮑﺎن ﻣﯽرود‪ .‬از ﺗﻤﺎم ﻓﮑﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ذﻫﻦ‬

‫‪3‬‬
‫ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻓﮑﺮ »ﻣﻦ« اوﻟﯿﻦ آنﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻘﯿﻪ ﻓﮑﺮﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻌﺪ از ﺑﺮوز آن ﻓﮑﺮ‪ ،‬ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺑﻌﺪ از ﺿﻤﯿﺮ‬
‫اولﺷﺨﺺ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻘﯿﻪ ﺿﻤﯿﺮﻫﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ :‬ﺑﺪون ﺿﻤﯿﺮ اولﺷﺨﺺ‪ ،‬دوﻣﯽ و ﺳﻮﻣﯽ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪ .10‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ذﻫﻦ ﺳﺎﮐﻦ )ﺧﺎﻣﻮش( ﻣﯽﺷﻮد؟‬

‫ﺑﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮي »ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ؟«‪ .‬اﯾﻦ ﻓﮑﺮِ »ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ« ﺗﻤﺎم ﻓﮑﺮﻫﺎي دﯾﮕﺮ را ﻧﺎﺑﻮد ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ ،‬و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﻮﺑﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﮑﺎن دادن ﺗﻮده ﻫﯿﺰمِ آﺗﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود‪ ،‬ﺧﻮدش ﻧﯿﺰ در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﺎﺑﻮد ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬آنوﻗﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ درك‬
‫ﺧﻮد )ﺧﻮدآﮔﺎﻫﯽ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺧﻮد( ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .11‬اﺑﺰارﻫﺎي ﭼﺴﺒﯿﺪن داﺋﻢ ﺑﻪ ﻓﮑﺮِ »ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ؟« ﭼﯿﺴﺖاﻧﺪ؟‬

‫وﻗﺘﯽ اﻓﮑﺎر دﯾﮕﺮي ﺑﺮوز ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﻧﺒﺎﯾﺪ آنﻫﺎ را ﺗﻌﻘﯿﺐ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﭙﺮﺳﺪ‪» :‬اﯾﻦﻫﺎ اﻓﮑﺎر ﭼﻪ ﮐﺴﯽ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ؟«‪ .‬ﻫﺮﻗﺪر ﻫﻢ ﮐﻪ ﻓﮑﺮﻫﺎ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﯿﻦ را ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬ﺟﻮاﺑﺶ اﯾﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪» :‬ﺑﺮاي ﻣﻦ«‪ .‬ﺑﻌﺪ اﮔﺮ ﭘﺮﺳﯿﺪه‬
‫ﺷﻮد اﯾﻦ »ﻣﻦ« ﮐﯿﺴﺖ‪ ،‬ذﻫﻦ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ و ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﻮد ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬و آن اﻓﮑﺎري ﮐﻪ ﺑﺮوز ﮐﺮدﻧﺪ ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﮐﺮدن اﯾﻦ ﺷﯿﻮه‪ ،‬ذﻫﻦ ﻣﻬﺎرت ﻣﺎﻧﺪن در ﻣﻨﺒﻊ ﺧﻮد را ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ذﻫﻦ ﮐﻪ زﯾﺮك اﺳﺖ از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﻣﻐﺰ و اﻋﻀﺎي ﺣﺴﯽ‪ ،‬ﺑﯿﺮون ﻣﯽرود‪ ،‬اﺷﮑﺎل و ﻧﺎمﻫﺎ ﭘﺪﯾﺪار ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ؛ وﻗﺘﯽ در ﻗﻠﺐ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬اﺷﮑﺎل و ﻧﺎمﻫﺎ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺟﺎزه ﻧﺪان ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﻪ از ﻗﻠﺐ ﺑﯿﺮون ﺑﺮود ﻫﻤﺎن ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آن »ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻦ« ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬
‫اﮔﺮ ذﻫﻦ در ﻗﻠﺐ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪» ،‬ﻣﻦ« ﮐﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﻓﮑﺮﻫﺎ اﺳﺖ ﻣﯽرود‪ ،‬و ﺧﻮد ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ )ازﻟﯽ و اﺑﺪي( اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﯽدرﺧﺸﺪ‪ .‬ﺷﺨﺺ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻤﺎمﮐﺎرﻫﺎ را ﺑﺪون ﻣﻨﯿﺖ )اﮔﻮ( »ﻣﻦ« اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﺨﺼﯽ اﯾﻦ ﮐﺎر را ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم‬
‫اﻋﻤﺎﻟﺶ ﺑﻪﻋﻨﻮان ذات ﺧﺪا )ﺷﯿﻮا( ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .12‬آﯾﺎ راه دﯾﮕﺮي ﺑﺮاي ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ذﻫﻦ اﺳﺖ؟‬

‫ﻧﻪ‪ .‬اﮔﺮ از راهﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ذﻫﻦ اﻗﺪام ﺷﻮد‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ذﻫﻦ ﮐﻨﺘﺮلﺷﺪه‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﻧﺸﺪه و ﺑﻪ راه ﺧﻮد اداﻣﻪ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻨﻔﺲ ﻫﻢ ذﻫﻦ را ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮد‪ ،‬اﻣﺎ ذﻫﻦ ﺗﺎ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﻨﻔﺲ‬
‫ﻊ ذﻫﻦ و ﺗﻨﻔﺲ ﯾﮑﯽ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﺷﻮد ﺧﺎﻣﻮش ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬و ﭘﺲ از آن دوﺑﺎره ﮐﺎر ﺧﻮد را ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻨﺒ ِ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻓﮑﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ذات‪ ‬ذﻫﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﮑﺮِ »ﻣﻦ« اوﻟﯿﻦ ﻓﮑﺮِ ذﻫﻦ اﺳﺖ‪ ،‬و آن ﻫﻤﺎن ﻣﻨﯿ‪‬ﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺗﻨﻔﺲ از‬
‫ﻫﻤﺎن ﻣﻨﺒﻌﯽ ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﯿ‪‬ﺖ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﭘﺲ وﻗﺘﯽ ذﻫﻦ ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻨﻔﺲ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و وﻗﺘﯽ ﺗﻨﻔﺲ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ذﻫﻦ ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ در ﺧﻮاب ﻋﻤﯿﻖ ﮐﻪ ذﻫﻦ ﺧﺎﻣﻮش اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻔﺲ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﮐﺎر ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺷﺨﺺ ﻧﻔﺲ ﺑﮑﺸﺪ و دﯾﮕﺮان او را ﻣﺮده ﺗﺼﻮر ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ .‬در وﺿﻌﯿﺖ ﺑﯿﺪاري و اوج ﻣﺮاﻗﺒﻪ )ﮐﻪ ﺷﺨﺺ‬

‫‪4‬‬
 ‫در ﻣﺮاﻗﺒﻪ ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ(‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ذﻫﻦ ﺧﺎﻣﻮش اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻔﺲ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻨﻔﺲ ﺷﮑﻞ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ذﻫﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎ زﻣﺎن ﻣﺮگ‪ ،‬ذﻫﻦ ﺗﻨﻔﺲ را در ﺑﺪن ﻧﮕﻪ ﻣﯽدارد؛ و وﻗﺘﯽ ﺑﺪن ﻣﯽﻣﯿﺮد‪ ،‬ذﻫﻦ ﺗﻨﻔﺲ را ﺑﺎ ﺧﻮدش ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬ﭘﺲ‪،‬‬
‫ﭘﺲ روش ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻨﻔﺲ ﻓﻘﻂ ﮐﻤﮑﯽ در ﺟﻬﺖ ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ذﻫﻦ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﯽ ذﻫﻦ را ﻧﺎﺑﻮد ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺪﯾﺘﯿﺸﻦ ﺑﺮ اﺷﮑﺎل ﺧﺪا‪ ،‬ﺗﮑﺮار ﻣﺎﻧﺘﺮاﻫﺎ )ﺗﮑﺮار اﺳﺎﻣﯽ ﺧﺪا(‪ ،‬روزه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﯾﺎ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ‪ ،‬و ‪ ...‬ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻨﻔﺲ ﭼﯿﺰي ﺟﺰ ﮐﻤﮏﻫﺎﯾﯽ در ﺟﻬﺖ ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدن ذﻫﻦ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﻣﺪﯾﺘﯿﺸﻦ ﺑﺮ اﺷﮑﺎل ﺧﺪا و ﺗﮑﺮار ﻣﺎﻧﺘﺮاﻫﺎ‪ ،‬ذﻫﻦ در ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ذﻫﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﺣﺎل ﺣﯿﺮت و‬
‫ﺷﮕﻔﺘﯽ ﮐﺮدن ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .‬در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاﻗﻌﯽ ذﻫﻦ آن ﻣﻮﺿﻮعِ ﻣﺪﯾﺘﯿﺸﻦ ﯾﺎ ﻣﺎﻧﺘﺮا را ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ذﻫﻦ ﺑﻪ‬
‫ﺷﮑﻞ اﻓﮑﺎر زﯾﺎدي ﮔﺴﺘﺮش ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺿﻌﯿﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬وﻟﯽ وﻗﺘﯽ آن اﻓﮑﺎر ﺣﻞ ﺷﺪﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ذﻫﻦ در ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻣﯽﺷﻮد )در ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد( و ﻗﻮي ﻣﯽﺷﻮد؛ ﺧﻮب‪ ،‬ﺑﺮاي ﭼﻨﯿﻦ ذﻫﻨﯽ‪ ،‬ﺟﺴﺘﺠﻮي ﺧﻮد راﺣﺖ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .13‬ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه اﻓﮑﺎر از ﭼﯿﺰﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮجﻫﺎي اﻗﯿﺎﻧﻮس ﺑﻪ اﻃﺮاف ﻣﯽروﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺗﻤﺎم آنﻫﺎ‬
‫ﻧﺎﺑﻮد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ؟‬

‫ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ و ﺑﺎﻻﺗﺮ رﻓﺘﻦ ﻣﺪﯾﺘﯿﺸﻦ ﺑﺮ ﺧﻮد‪ ،‬اﻓﮑﺎر ﻧﺎﺑﻮد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .14‬آﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﭼﯿﺰﻫﺎ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ از زﻣﺎن ﺑﯽ اﺑﺘﺪا ﻣﯽآﯾﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻞ ﺷﻮﻧﺪ و ﺷﺨﺺ‬
‫ﺧﻮ د‪ ‬ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ؟‬

‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪون ﻫﯿﭻ ﺷﮏ و ﺗﺮدﯾﺪي در ﻣﻮرد اﯾﻦﮐﻪ آﯾﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر )ﮐﻪ ﺳﺆال ﺷﺪ( ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺎﻓﺸﺎري ﺑﻪ‬
‫ﻣﺪﯾﺘﯿﺸﻦ ﺑﺮ ﺧﻮد اداﻣﻪ داد‪ .‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﮔﻨﺎﻫﮑﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪» :‬اوه‪ ،‬ﻣﻦ ﮐﻪ ﮔﻨﺎﻫﮑﺎرم و ﻧﻤﯽﺷﻮد«‪.‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ آن ﻓﮑﺮ »ﻣﻦ ﮔﻨﺎﻫﮑﺎرم« را ﮐﻨﺎر ﺑﮕﺬارد و ﺑﺮ روي ﻣﺪﯾﺘﯿﺸﻦ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﻮد؛ اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﻗﻄﻌﺎً‬
‫ﻣﻮﻓﻖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬دو ﺗﺎ ذﻫﻦ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ذﻫﻦ ﺧﻮب و ذﻫﻦ ﺑﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ذﻫﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از دو ﻧﻮع ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪-‬ﻋﺎﻟﯽ )ﺧﻮب( و ﻏﯿﺮ ﻋﺎﻟﯽ‪ .‬وﻗﺘﯽ ذﻫﻦ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻋﺎﻟﯽ اﺳﺖ آن را ﺧﻮب‬
‫ﻣﯽﻧﺎﻣﺪ‪ ،‬و ﺑﺮﻋﮑﺲ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ذﻫﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ اﺟﺎزه داد ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﯿﺰﻫﺎي دﻧﯿﻮي و ﻣﺮدم دﯾﮕﺮ ﺑﺮود‪ .‬ﻫﺮﻗﺪر ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﺮدم دﯾﮕﺮ ﺑﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﺒﺎﯾﺪ از‬
‫آنﻫﺎ ﻣﺘﻨﻔﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻢ از ﺧﻮاﺳﺘﻪ )آرزو( و ﻫﻢ از ﻧﻔﺮت ﺑﺎﯾﺪ اﺟﺘﻨﺎب ﮐﺮد‪ .‬ﻫﺮﮐﺴﯽ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ دﯾﮕﺮي ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮدش داده اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﯾﻦ واﻗﻌﯿﺖ درك ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﻪ ﮐﺴﯽ از ﺑﺨﺸﺶ اﺟﺘﻨﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ؟ وﻗﺘﯽ ﺧﻮد ﺷﺨﺺ ﺑﺮوز ﮐﻨﺪ‪،‬‬

‫‪5‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و وﻗﺘﯽ ﺧﻮد ﺷﺨﺺ ﺧﺎﻣﻮش ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﺧﺎﻣﻮش ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮاﻧﺪازه ﺑﺎ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ رﻓﺘﺎر ﮐﻨﯿﻢ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎنﻗﺪر ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﻮب ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ‪ .‬اﮔﺮ ذﻫﻦ ﺧﺎﻣﻮش ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﺮد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻫﺮﺟﺎﯾﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .15‬ﭼﻪ ﻣﺪﺗﯽ ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺠﻮ را ﺗﻤﺮﯾﻦ ﮐﺮد؟‬

‫ﺗﺎ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮاﺗﯽ از ﭼﯿﺰﻫﺎ در ذﻫﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي »ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺘﻢ؟« اداﻣﻪ داد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻓﮑﺮي آﻣﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ‬
‫از ﻃﺮﯾﻖ ﺟﺴﺘﺠﻮ در ﻫﻤﺎن ﻣﻨﺸﺄش ﻧﺎﺑﻮد ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .16‬ذات ﺧﻮد ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫ﻓﻘﻂ ﺧﻮد اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﻘﯿﻘﺖ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺟﻬﺎن‪ ،‬روح ﻓﺮد‪ ،‬و ﺧﺪا‪ ،‬ﻇﻮاﻫﺮي در آن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﻪ ﺑﺎﻫﻢ‬
‫ﻇﺎﻫﺮﺷﺪه و ﺑﺎﻫﻢ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﻫﯿﭻ ﻓﮑﺮِ »ﻣﻦ« ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫را ﺳﮑﻮت ﻣﯽﻧﺎﻣﻨﺪ‪ .‬ﺧﻮد‪ ‬ﺧﻮد ﺟﻬﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮد‪ ‬ﺧﻮد »ﻣﻦ« اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮد‪ ‬ﺧﻮد ﺧﺪا اﺳﺖ؛ ﺗﻤﺎم اﯾﻦﻫﺎ ﺧﻮد اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺷﯿﻮا‪.‬‬

‫‪ .17‬آﯾﺎ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ آﻓﺮﯾﺪهي ﺧﺪا ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ؟‬

‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﺪون آرزو )ﺧﻮاﺳﺘﻪاي(‪ ،‬ﺗﻼﺷﯽ ﯾﺎ ﺗﺼﻤﯿﻤﯽ ﻃﻠﻮع ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و در ﺣﻀﻮر ﺻﺮف ﺧﻮد ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد آﺗﺶ‪،‬‬
‫ﺷﮑﻮﻓﻪ دادن‪ ،‬ﺑﺨﺎر ﺷﺪن آب‪ ،‬و ‪ ...‬ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﯿﻦﻃﻮر ﮐﻪ ﻋﻘﺮﺑﻪ ﻗﻄﺐﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﭼﺮﺧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﺣﻀﻮر ﺻﺮف ﺧﺪاﺳﺖ ﮐﻪ روحﻫﺎي ﺣﺎﮐﻢ ﺗﺤﺖ ﺳﻪ وﻇﯿﻔﻪ ﮐﯿﻬﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ 5‬ﮔﺎﻧﻪ )‪ 5‬ﻻﯾﻪ( ﺧﺪاﯾﯽ‪ ،‬وﻇﺎﯾﻒ ﺧﻮد‬
‫را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮐﺎرﻣﺎﻫﺎي ﺧﻮدﺷﺎن اﻧﺠﺎم داده و ﺳﮑﻮن ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪا ﻫﯿﭻ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﯾﺎ ﮐﺎرﻣﺎﯾﯽ ﻧﺪارد‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫وﻇﺎﯾﻒ زﻣﯿﻨﯽاي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺗﺄﺛﯿﺮي ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎ ﯾﺎ ﻋﺪم ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎي ‪ 4‬ﻋﻨﺼﺮ دﯾﮕﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ‬
‫ﺗﻤﺎم ﻓﻀﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺄﺛﯿﺮي ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ .18‬از ﻣﯿﺎن ﺗﻤﺎم ﭘﺎرﺳﺎﯾﺎن )روﻧﺪﮔﺎن راه درك ﺧﻮد(‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬

‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﻮدش را ﺑﻪﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ﮐﻪ ﺧﺪا اﺳﺖ ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر داﺋﻢ و ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ‬
‫در ﺧﻮد اﺳﺖ و ﻫﯿﭻ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻓﮑﺮي ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ﺧﻮد ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻤﯽﮔﺬارد‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺮ دوش ﺧﺪا ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬او‬
‫ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ازآﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻗﺪرت ﻋﺎﻟﯽ ﺧﺪا ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮدش و ﺣﺮﮐﺖ ﻫﻤﻪﭼﯿﺰ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺎ ﺑﻪﺟﺎي واﮔﺬار ﮐﺮدن‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ او‪ ،‬ﺧﻮدﻣﺎن را ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻧﮕﺮان اﯾﻦ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﭼﻪﮐﺎري ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم داد و ﭼﻪﮐﺎري ﻧﺒﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم داد؟ وﻗﺘﯽ‬

‫‪6‬‬
‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﻗﻄﺎر ﺑﺎرﻫﺎ را ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬ﭼﺮا وﻗﺘﯽ ﺳﻮار ﻗﻄﺎر ﺷﺪﯾﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﭼﻤﺪانﻫﺎﯾﻤﺎن را ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﻮدﻣﺎن در دﺳﺖ ﯾﺎ‬
‫ﺑﺮ دوش ﻧﮕﻪ دارﯾﻢ و آنﻫﺎ را ﺑﺮ ﮐﻒ ﻗﻄﺎر ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪ و راﺣﺖ ﻧﺒﺎﺷﯿﻢ؟‬

‫‪ .19‬ﻋﺪم واﺑﺴﺘﮕﯽ ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫وﻗﺘﯽ اﻓﮑﺎر ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ آنﻫﺎ را ﺑﻪﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﺎﺑﻮد ﮐﻨﯿﻢ ﺑﻪﻃﻮريﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ را ﻋﺪم واﺑﺴﺘﮕﯽ‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺜﻞ ﻏﻮاﺻﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮوارﯾﺪ ﺑﻪ ﮐﻒ درﯾﺎ ﻣﯽرود‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ در درون ﺧﻮد رﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ و آن ﻣﺮوارﯾﺪ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬

‫‪ .20‬آﯾﺎ ﺧﺪا و ﮔﻮرو )اﺳﺘﺎد ﻣﻌﻨﻮي‪ -‬ﻋﺎرف( ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در رﻫﺎﺳﺎزي روح ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ؟‬

‫ﺧﺪا و ﮔﻮرو ﻓﻘﻂ راه رﻫﺎﯾﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬روح را رﻫﺎ ﻧﻤﯽﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬درواﻗﻊ ﺧﺪا و ﮔﻮرو ﯾﮑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر‬
‫ﮐﻪ ﭘﺮﻧﺪهاي ﮐﻪ در دﻫﺎن ﺑﺒﺮ اﻓﺘﺎده راه ﮔﺮﯾﺰي ﻧﺪارد‪ ،‬آﻧﯽ ﮐﻪ در ﻣﺤﻀﺮ ﮔﻮرو ﺗﺤﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ اﺳﺖ ﻫﻢ ﻧﯿﺰ راﻫﺶ را‬
‫ﮔﻢ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻼش ﺧﻮدش را دررﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮي ﮐﻪ ﺧﺪا و ﮔﻮرو ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪ .21‬آﯾﺎ ﺑﺮاي ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ رﻫﺎﯾﯽ را ﻣﯽرود ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺤﻮه ﮐﺎرﮐﺮد و اﺻﻮل واﻗﻌﯿﺖ را ﺑﺪاﻧﺪ؟‬

‫درﺳﺖ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ آﺷﻐﺎل را دور ﺑﺮﯾﺰد‪ ،‬ﻧﯿﺎزي ﻧﺪارد ﺑﺪاﻧﺪ آن ﭼﯿﺴﺖ و آن را ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮد را درك ﮐﻨﺪ ﻫﻢ ﻧﯿﺎزي ﻧﺪارد ﮐﻪ اﺻﻮل واﻗﻌﯿﺖ را ﺑﺪاﻧﺪ ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت آن را‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﻨﺪ؛ ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎري ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮑﻨﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم آن ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪيﻫﺎ و ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﭘﻨﻬﺎن ﮐﺮده‬
‫اﺳﺖ دور ﺑﺮﯾﺰد )ﭘﺲ ﺑﺰﻧﺪ(‪ .‬دﻧﯿﺎ را ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﺧﻮاب داﻧﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ .22‬آﯾﺎ ﺗﻔﺎوﺗﯽ ﺑﯿﻦ ﺧﻮابوﺑﯿﺪاري اﺳﺖ؟‬

‫ﺟﺰ اﯾﻦﮐﻪ ﺧﻮاب دﯾﺪن ﮐﻮﺗﺎه اﺳﺖ و ﺑﯿﺪاري ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮق دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎت ﺑﯿﺪاري در ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﺑﯿﺪاري واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮابﻫﺎ ﻫﻢ در ﺧﻮاب واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﻨﺪ‪ .‬در ﺧﻮاب ذﻫﻦ ﯾﮏ ﺑﺪن دﯾﮕﺮ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻫﻢ در ﺧﻮاب و ﻫﻢ ﺑﯿﺪاري‪ ،‬اﻓﮑﺎر‪ ،‬ﻧﺎمﻫﺎ‪ ،‬و اﺷﮑﺎل ﻫﻤﺰﻣﺎن رخ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .23‬آﯾﺎ ﺧﻮاﻧﺪن ﮐﺘﺎب ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ رﻫﺎﯾﯽ ﻓﺎﯾﺪه دارد؟‬

‫ﺗﻤﺎم ﮐﺘﺎبﻫﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاي آزاد )رﻫﺎ( ﺷﺪن ﺑﺎﯾﺪ ذﻫﻦ را ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮد؛ ﻣﺠﻤﻮع آﻣﻮزهﻫﺎي آنﻫﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ اﯾﻦ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﺧﻮاﻧﺪن ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺳﺎﮐﺖ ﮐﺮدن ذﻫﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬

‫‪7‬‬
 ‫ﺟﺴﺘﺠﻮي ﺧﻮد در درون رﻓﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺠﻮ را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﮐﺘﺎب اﻧﺠﺎم داد؟ ﺧﻮد را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﺮد‬
‫ﺧﻮدﺷﺨﺺ داﻧﺴﺖ‪ .‬ﺧﻮد در درون ‪ 5‬ﻏﻼف اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎ ﺧﺎرج از آنﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ازآﻧﺠﺎﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﮐﻨﺎر ﻧﻬﺎدن‬
‫اﯾﻦ ‪ 5‬ﻏﻼف ﺧﻮد را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮد‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮان در ﮐﺘﺎبﻫﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر را ﮐﺮد‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﺷﺨﺺ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ‬
‫ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪ را ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .24‬ﺷﺎدي ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫ﺷﺎدي ﺧﻮد‪ ‬ذات ﺧﻮد اﺳﺖ؛ ﺷﺎدي و ﺧﻮد ﯾﮏﭼﯿﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻫﯿﭻﭼﯿﺰي در دﻧﯿﺎ ﻫﯿﭻ ﺷﺎدياي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﺎ‬
‫ﺑﺎ ﻧﺎداﻧﯽ ﺧﻮد اﯾﻦﻃﻮر ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺷﺎدي را ﻣﯽﺗﻮان از ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬وﻗﺘﯽ ذﻫﻦ ﺑﯿﺮون ﺑﺮود‪،‬‬
‫ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﺧﻮاﻫﺶﻫﺎي او ﺑﺮآورده ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﮑﺎن ﺧﻮدش ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ و از ﺷﺎدياي ﮐﻪ ﺧﻮد اﺳﺖ ﻟﺬت‬
‫ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬در وﺿﻌﯿﺖ ﺧﻮاب‪ ،‬ﻏﺶ‪ ،‬و اوج ﻣﺮاﻗﺒﻪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ آن ﭼﯿﺰِ ﺧﻮاﺳﺘﻪﺷﺪه ﺑﻪدﺳﺖآﻣﺪه ﯾﺎ آﻧﭽﻪ دوﺳﺖ ﻧﺪاري‬
‫ﺣﺬفﺷﺪه‪ ،‬ذﻫﻦ ﺑﻪ درون ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد و از ﺧﻮد‪-‬ﺷﺎدي ﺧﺎﻟﺺ ﻟﺬت ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬ﭘﺲ ذﻫﻦ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺘﻨﺎوب و داﺋﻢ از ﺧﻮد‬
‫ﺑﯿﺮون رﻓﺘﻪ و ﺑﻪ آن ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬زﯾﺮِ درﺧﺖ ﺳﺎﯾﻪ ﺧﻮشآﯾﻨﺪ اﺳﺖ‪ ،‬آن ﺑﯿﺮون زﯾﺮ آﻓﺘﺎب ﻫﻢ ﮔﺮﻣﺎ ﺳﻮزاﻧﻨﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ زﯾﺮ آﻓﺘﺎب ﺑﻮده وﻗﺘﯽ وارد ﺳﺎﯾﻪ ﺷﻮد ﺣﺲ ﺧﻨﮑﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦﻃﻮر از ﺳﺎﯾﻪ ﺑﻪ آﻓﺘﺎب‬
‫ﻣﯽرود و ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد ﯾﮏ ﻧﺎدان )اﺣﻤﻖ( اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﺳﺎﯾﻪ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ذﻫﻦ ﻓﺮدي ﮐﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﻣﯽداﻧﺪ‬
‫ﻫﻢ در ﺑﺮﻫﻤﻦ )ﺧﻮد( ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ذﻫﻦ ﯾﮏ ﻣﺮد ﺟﺎﻫﻞ ﺑﻪ ﺑﯿﺮون ﺑﻪ دﻧﯿﺎ ﻣﯽرود و وﻗﺘﯽ ﺣﺲ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ ﮐﺮد‬
‫ﻣﺪﺗﯽ ﺑﻪ ﺑﺮﻫﻤﻦ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫درواﻗﻊ‪ ،‬آﻧﭽﻪ دﻧﯿﺎ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﻓﻘﻂ ﻓﮑﺮ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ آن دﻧﯿﺎ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻓﮑﺮي وﺟﻮد‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ذﻫﻦ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ و وﻗﺘﯽ ﮐﻪ دﻧﯿﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ ،‬وارد ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ .25‬ﺑﯿﻨﺶ ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ )ﺣﮑﯿﻤﺎﻧﻪ( ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫ﺧﺎﻣﻮش و آرام و راﺣﺖ ﻣﺎﻧﺪن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺧﺎﻣﻮش و آرام و راﺣﺖ ﻣﺎﻧﺪن‪ ،‬ذﻫﻦ ﺑﺎﯾﺪ در ﺧﻮد ﺣﻞ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻠﻪﭘﺎﺗﯽ و‬
‫داﻧﺴﺘﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ و آﯾﻨﺪه و اﯾﻦﺟﻮر ﻣﺴﺎﺋﻞ رﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﺑﯿﻨﺶ ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫‪ .26‬راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﺣﮑﻤﺖ )ﺧﺮد( و آرزو ﻧﺪاﺷﺘﻦ )ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻦ( ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫آرزو ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺣﮑﻤﺖ اﺳﺖ‪ .‬آنﻫﺎ ﻓﺮﻗﯽ ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦﮐﻪ ذﻫﻦ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﯿﺰﻫﺎ‬
‫ﻧﺒ‪‬ﺮد‪ .‬ﺣﮑﻤﺖ ﻫﻢ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮ ﻧﺒﻮدن ﻫﯿﭻﭼﯿﺰي اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻋﺒﺎرتدﯾﮕﺮ‪ ،‬در ﺟﺴﺘﺠﻮي آﻧﭽﻪ ﻏﯿﺮ از ﺧﻮد اﺳﺖ ﻧﺒﻮدن‪ ،‬آرزو‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﯾﺎ ﻋﺪم واﺑﺴﺘﮕﯽ اﺳﺖ؛ و ﺗﺮك ﻧﮑﺮدن ﺧﻮد ﻫﻢ ﺣﮑﻤﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .27‬ﻓﺮق ﺟﺴﺘﺠﻮ و ﻣﺪﯾﺘﯿﺸﻦ ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻔﻆ ذﻫﻦ در ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪﯾﺘﯿﺸﻦ ﺷﺎﻣﻞ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﯿﻢ ﺧﻮد‪ ‬ﯾﮏ ﺷﺨﺺ ﺑﺮﻫﻤﻦ ) ﺧﻮد(‪،‬‬
‫وﺟﻮد‪-‬آﮔﺎﻫﯽ‪ -‬ﺳﻌﺎدت ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ‪ ،‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .28‬رﻫﺎﯾﯽ )آزادي( ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﻪ درون ﺧﻮد ﺷﺨﺺ ﮐﻪ در اﺳﺎرت اﺳﺖ‪ ،‬و درك ذات ﺣﻘﯿﻘﯽ ﺷﺨﺺ‪.‬‬

‫‪9‬‬