‫وردي‬

‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮهﻫﺎ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ‬

‫رﺿﺎ ﻗﺎﺳﻤﯽ‬

‫‪٠‬‬
١
 ‫‪1‬‬

‫ﻣﮕﺮ ﻧﻪ آﻧﮑﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﻏﺮاﻣﺘﯽ دارد؟‬

‫ﭼﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﯾﺎدم آﻣﺪ ﺑﻪ آن ﭼﻬﻠﻤﯿﻦ ﭘﻠﻪ؟ آﻧﻬﻢ ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ‪ ‬اﯾﻨﻬﻤﻪ‬

‫ﺳﺎل؟ راﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ دراز ﮐﺸﯿﺪهام روي ﺗﺨﺖ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﮐﺎر‬
‫دﯾﮕﺮي ﻧﺪارم ﺟﺰ آﻧﮑﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ؛ ﺑﻪ »س« ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﻪ‬
‫ﮐﻼس ﻣﻦ دﻟﻢ ﻣﯽﻟﺮزد و ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ او ﻫﻢ دﻟﺶ ﻣﯽﻟﺮزد و ﯾﮏ ﺿﺮﺑﻪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﯾﮏ‬
‫ﺿﺮﺑﻪي ﮐﻮﭼﮏ ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ ﺗﺎ اﯾﻦ دﯾﻮار ﺷﯿﺸﻪاي ﻓﺮو رﯾﺰد و ﻧﻤﯽزﻧﻢ اﯾﻦ ﺿﺮﺑﻪي‬
‫ﮐﻮﭼﮏ را ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ؛ و ﻧﻤﯽزﻧﻢ اﯾﻦ ﺿﺮﺑﻪي ﮐﻮﭼﮏ را؛ ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ؛‬
‫ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ از ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ‪...‬‬
‫»ﭼﺮا ﻫﯿﭻ ﺧﻠﻮت ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪاي ﺧﻠﻮت ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ازدﺣﺎم ﺟﻤﻌﯿﺖ اﺳﺖ در‬
‫ﺗﺨﺘﺨﻮاﺑﯽ دوﻧﻔﺮه؟ ﭼﺮا ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻬﺮهﻫﺎﺋﯽ ﺗﻤﺎﻣﺎَ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن؟ ﭼﺮا‬
‫ﻋﺎﺷﻖ ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ اﻣﺎ ﺑﺎ ﮐﺲ دﯾﮕﺮي ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﯽروﯾﻢ؟ ﭼﺮا ﻋﺸﻖ‬
‫ﺟﻤﺎﻋﯽﺳﺖ دﺳﺘﻪﺟﻤﻌﯽ ﮐﻪ در آن ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ را ﻣﯽﮔﺎﯾﺪ ﺟﺰ ﻣﻦ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮔﺎﺋﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮم؟ ﻧﮑﻨﺪ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪي ﺗﻮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﻔﯿﺴﺘﻮ‪ ،‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﺑﻪ درد ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮدم؟«‬
‫ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻢ‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺧﻮدآزار ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﻧﻪ‪ .‬از اﺗﺎق ﻋﻤﻞ ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ‪ .‬از‬
‫ﺗﯿﻎ ﺟﺮاح ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ‪ ،‬از ﯾﮏ آﻣﭙﻮل ﺳﺎده ﻫﻢ ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ‪ ،‬ﺧﺐ‪ ،‬ﻏﺮاﻣﺘﯽ‬
‫دارد‪ .‬اﺗﺎق ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ؟ درﺳﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ آدم دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻫﻮش ﻧﯿﺎﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻪ‪،‬‬
‫ﻧﻤﯽﺗﺮﺳﻢ‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺷﺠﺎع ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﻧﻪ‪ .‬از ﺑﺰدﻟﯽ ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ ﺧﻮدﮐﺸﯽ‬
‫ﮐﺎر آدمﻫﺎي ﺷﺠﺎع اﺳﺖ؛ ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ آدمﻫﺎي ﺧﯿﻠﯽ ﺗﺮﺳﻮ؛ ﻫﻤﺎنﻫﺎ ﮐﻪ در ﭘﯽ‬

‫‪٢‬‬
‫ﺟﻠﺐ ﺗﺮﺣﻢاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻣﺮگ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ در رگ و رﯾﺸﻪات؟ در ﻋﻤﻖ‬
‫ﻫﺴﺘﯽات؟‬
‫راﺳﺘﺶ‪ ،‬اﮔﺮ زﻧﺪهام ﻫﻨﻮز‪ ،‬اﮔﺮ ﮔﻪﮔﺎه ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﺣﺘﺎ ﭘ‪‬ﺮم از ﺟﻨﺒ ِ‬
‫ﺶ‬
‫ﺣﯿﺎت‪ ،‬ﻓﻘﻂ و ﻓﻘﻂ ﻣﺎل ﺑﯽﺟﺮﺑﺰهﮔﯽﺳﺖ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﻦ ﺧﻮدش‬
‫را ﻧﮑﺸﺘﻪ ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮐﺸﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻘﺎء‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر روزﻣﺮه ﻧﺎﺑﻮد ﮐﻨﺪ ﺧﻮد را‪ :‬ﺑﺎ اﻓﺮاط در ﺳﯿﮕﺎر؛ ﺑﺎ ﺑﯽﻧﻈﻤﯽ در ﺧﻮاب‬
‫و ﺧﻮراك؛ ﺑﺎ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﮐﻪ ﺑﮑﺸﺪ اﻣﺎ در درازاي اﯾﺎم؛ در ﻣﺮگ ﺑﯽﺻﺪا‪.‬‬
‫ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ؟ ﻧﻪ‪ .‬ﻣﺮگ در اوج رﺧﻮت و ﺑﯽ ﺧﺒﺮي! ﭼﻪ رؤﯾﺎﯾﯽ از اﯾﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺮاي‬
‫آدﻣﯽ ﺑﺰدل ﮐﻪ ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ ﻣﺮگ ﺷﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﻧﻪي اوﺳﺖ؟‬
‫ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻢ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻋﻠﺘﺶ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻋﻤﺮم ﺑﻪ دﺧﺘﺮي ﻣﺘﻠﮏ‬
‫ﻧﮕﻔﺘﻪام‪ .‬ﭼﻄﻮر ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﺟﺮﺋﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ اﯾﻨﻄﻮر ﻋﻘﺪهﻫﺎي ﻓﺮوﺧﻔﺘﻪ را ﺟﺎري‬
‫ﮐﻨﻨﺪ در ﭼﻨﺪ ﮐﻼم وﺣﺸﺘﻨﺎك؛ ﮐﻠﻤﻪ را ﺑﺪل ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ آﻟﺘﯽ ﺑﺮّا و ﻓﺮو ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﺗﯿﻐﻪي ﺗﯿﺰش را در ﻋﻤﻖ ﺟﺎن زﻧﯽ؟ ﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﻔﺮت دارم از ﻣﺘﻠﮏ؛ ﺣﺘﺎ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮّا ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻠﻤﺎت؛ ﻓﻘﻂ ﻟﻮدﮔﯽ اﺳﺖ و ﺑﺲ؛ اﺑﺰاري ﺑﺮاي ﺟﻤﺎع روح‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺘﻠﮑﯽ‬
‫ﻫﺴﺖ در ﯾﮏ ﻧﻤﺎﯾﺶ روﺣﻮﺿﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻪي ﺗﻤﻨﺎي ﺟﺴﻢ ﮐﻪ ﻣﻮج ﻣﯽزﻧﺪ در‬
‫آن‪ ،‬ﺑﺎزﺗﺎب ﯾﮏ ﺟﻮر روح ﺧﻮب اﯾﺮاﻧﯽﺳﺖ؛ ﺳﺮﺷﺎر از‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻧﯿﻤﺎ‪» ،‬ﻫﺰاﻟﯽ و‬
‫ﺟﻼﻓﺖ« ‪ :‬ﻣﺮد‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر آب از ﭼﮏ و ﭼﺎﻧﻪاش آوﯾﺰان‪ ،‬راه ﻣﯽاﻓﺘﺪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ‬
‫زن و‪ ،‬ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﻟﺮز ﻟﺮز ﮐﭙﻞﻫﺎ‪ ،‬ﻓﮏ ﻣﯽ زﻧﺪ‪» :‬راه ﻧﺮو ﺟﯿﮕﺮ‪ ،‬ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﯽ!«‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻫﺮﺑﺎر ﮐﻪ ﭘﺎﯾﻢ ﻣﯽرﺳﺪ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻟﺸﮑﺮي ﭘﺮﺳﺘﺎر‬
‫زﯾﺒﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪» :‬راه ﻧﺮو ﺟﯿﮕﺮ ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﯽ! دراز ﺑﮑﺶ ﺗﻮ ﻓﻘﻂ‪ .‬دراز‬
‫ﺑﮑﺶ و ﻫﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﻦ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽرﺳﯿﻢ‪ .‬ﻏﺬاﯾﺖ را ﻣﯽآورﯾﻢ ﺗﻮي‬
‫ﺗﺨﺖ‪ .‬ﻣﻼﻓﻪﻫﺎ را ﺻﺒﺢ ﺑﻪ ﺻﺒﺢ ﻋﻮض ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ و ﺗﻮاﻟﺖ و اﺗﺎق را‬

‫‪٣‬‬
‫ﺑﺮق ﻣﯽاﻧﺪازﯾﻢ؛ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﺜﻞ دﺳﺘﻪي ﮔﻞ‪ .‬ﻫﺮ وﻗﺖ ﻫﻢ ﮐﺎري داﺷﺘﯽ‪ ،‬اﯾﻦ دﮐﻤﻪ‬
‫را ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ ﺑﺎﻻي ﺳﺮت؟ زﻧﮓ ﺑﺰن‪ .‬ﻣﺒﺎدا ﺗﮑﺎن ﺑﺨﻮري ﻫﺎ؟ ﺗﻮ ﻓﻘﻂ دراز ﺑﮑﺶ و‬
‫ﻫﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﻦ‪«.‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﺧﺮج را ﺑﯿﻤﻪام ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬از دﺳﺘﻤﺰد ﺟﺮاح و ﻫﺰﯾﻨﻪي ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺗﺎ‬
‫دوا و درﻣﺎن‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ وﻗﺘﯽ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ اﯾﻦ آدمﻫﺎي ﻧﺎزﻧﯿﻦ اﯾﻦﻗﺪر اﻫﻤﯿﺖ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻓﮑﺮﻫﺎﯾﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﮐﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﺑﮑﻨﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺪاري ﻫﻢ از ﺟﯿﺐ ﻣﺎﯾﻪ ﻣﯽﮔﺬارم‬
‫ﺗﺎ ﯾﮏ اﺗﺎق ﺗﮏ ﻧﻔﺮه ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻤﺪ‪ ،‬از ﺧﯿﺮ داﺷﺘﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﻣﯽﮔﺬرم‬
‫)ﺑﮕﺬار ﻣﻦ و آﻗﺎي ﻣﻌﺘﻤﺪي ﭼﻨﺪ روزي ﻫﻢ ﮐﻪ ﺷﺪه از ﺷﺮ اﯾﻦ ﺗﻠﻔﻦﻫﺎي ﺟﺎﻧﮑﺎه‬
‫ﺧﻼص ﺷﻮﯾﻢ(‪ .‬ﺑﻪ ﻫﯿﭻ دوﺳﺘﯽ ﻫﻢ ﺧﺒﺮ ﻧﻤﯽدﻫﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻔﺮت دارم از‬
‫دﻟﺴﻮزي‪ ،‬ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ ﺧﻠﻮﺗﻢ ﺑﻬﻢ ﺑﺨﻮرد‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻟﺸﮑﺮي ﭘﺮﺳﺘﺎر زﯾﺒﺎ‬
‫ﺗﺮوﺧﺸﮏات ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﻓﮑﺮﻫﺎي ﺗﻮ ﻣﻬﻢاﻧﺪ‪ .‬ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ اﺳﺖ؟ ﺣﺎﻻ ﯾﮏ‬
‫ﺟﺎي ﺑﺪن آدم را ﻫﻢ ﺧﺘﻨﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺐ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ آﻧﮑﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﻏﺮاﻣﺘﯽ‬
‫دارد؟‬
‫ﻣﻼﻓﻪ را ﮐﻨﺎر ﻣﯽزﻧﻢ و از ﺗﺨﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﻣﯽآﯾﻢ‪ .‬ﻣﯽاﯾﺴﺘﻢ ﻟﺐ ﭘﻨﺠﺮه؛ ﺧﯿﺮه ﺑﻪ‬
‫ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﺑﻠﻮط ﺣﯿﺎط ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن؛ ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﺑﺮﮔﯽ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎﻻ ﭼﺮخ ﻣﯽزﻧﺪ‬
‫ﺑﻪ راﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮخ ﻣﯽ زﻧﺪ ﺑﻪ ﭼﭗ‪ ،‬ﭼﺮخ ﻣﯽ زﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﺞ‪ ،‬و ﻣﯽاﻓﺘﺪ روي ﺳﻄﺢ ﺳﺒﺰ‬
‫ﭼﻤﻦ؛ ﮐﻨﺎر ﺑﺮگﻫﺎي زرد دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﭘﺮاﮐﻨﺪهاﻧﺪ اﯾﻨﺠﺎ‪ ،‬آﻧﺠﺎ؛ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ‪».‬ﭼﺮا‬
‫ﻫﻤﻪاش از ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﮐﺞ‪ ،‬ﭘﺮ از ﭘﯿﭻ و ﺳﺮﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻧﻔﺲﮔﯿﺮ‪ ،‬ﻧﻔﺲ ﺑﺮ؟ ﭼﺮا ﻫﻤﻪاش از‬
‫ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؛ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻧﺎﺗﻮان از ﺷﺪن؛ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻧﺮﺳﯿﺪن؟‬
‫ﭼﺮا؟ ﺷﺎﯾﺪ ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ؟ ﺷﺎﯾﺪ ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ؟ ﺷﺎﯾﺪ ﺧﻮﺷﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ رﻓﺘﻦ؟ ﭼﻘﺪر ﺑﺪم‬
‫ﻣﯽآﯾﺪ از ﺗﻪ‪ ‬ﻫﺮ ﭼﯿﺰ‪ ،‬از اﻧﺘﻬﺎ؛ از آﺧﺮ؛ از اﯾﺴﺘﺎدن در ﻟﺒﻪي ﻓﺴﺎد؛ ﻣﺜﻞ ﻣﯿﻮهاي‬
‫در اﻧﺘﻬﺎي ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‪ .‬ﻣﺜﻞ اﯾﺴﺘﮕﺎه آﺧﺮ اﺗﻮﺑﻮس؛ ﯾﺎ ﻗﻄﺎر؛ اﯾﻨﺠﺎ ﯾﺎ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ‪ .‬ﻣﺜﻞ‬

‫‪٤‬‬
‫اﯾﻦ رﯾﻪﻫﺎ و ﻗﻠﺐ ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده اﻧﺪ در ﻟﺒﻪﻫﺎي ﻓﺴﺎد؛ و ﻣﻦ ﻧﺎﺗﻮان از ﻣﻬﺎر ﮐﺮدنِ‬
‫وﺿﻊ‪ .‬ﺳﯿﮕﺎر را ﺷﺮوع ﮐﺮده ام دوﺑﺎره از ده روز ﭘﯿﺶ‪ .‬روز اول ﺳﻪ ﺗﺎ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﭘﻨﺞﺗﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﺷﺶ ﺗﺎ‪ .‬روز ﺑﻌﺪ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪهي ﭘﺎﮐﺖ را ﮐﺸﯿﺪم و ﺷﺮﻣﻨﺪه ﺷﺪم از ﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺑﺎز روز از ﻧﻮ ﺗﺮك‪ ‬ﺳﯿﮕﺎر از ﻧﻮ‪ .‬ﻫﻤﻪي ﻫﺴﺘﯽام دردآﻟﻮد‪ ‬ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞِ ﮐﻮﭼﮏ اﺳﺖ؛ ﭼﯿﺰﻫﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ آدﻣﯽ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ از ﭘﺲﺷﺎن ﺑﺮﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬و‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺜﻞ ﺧﺮ ﮔﯿﺮ ﮐﻨﻢ در ﻫﻤﺎن ﺧﻢِ اول ﯾﺎ دوم‪ .‬ﺳﻬﻢ ﻧﺪادهاﻧﺪ اﻧﮕﺎر‬
‫ﻟﻤﺤﻪاي آﺳﺎﯾﺶ؛ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢِ ﻣﺮگ‪ .‬ﻋﺸﻖ ﻫﻢ ﺳﻬﻢاش ﺑﺮاي ﻣﺎ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺖ ﻣﯿﺎنِ ﻣﺎﻫﯿﺎنِ ﺗﺎرﯾﮏ‪ ‬اﻋﻤﺎق؛ ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ درﯾﺎ ﻫﯿﭻ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﻫﻤﻪي‬
‫ﻫﻮل ﻫﺴﺘﯽ«‪ .‬ﺳﯿﺘﺮوﺋﻦ آﺑﯽ رﻧﮕﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﻧﺰدﯾﮑﯽ اﺳﺖ‪ ،‬از روي ﺑﺎرﯾﮑﻪي‬
‫آﺳﻔﺎﻟﺖ ﮐﻨﺎر ﭼﻤﻦ راه ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ .‬ﺑﺮگﻫﺎ ﺟﺎﮐﻦ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ؛ ﭘﻮشِ ﻫﻮا؛ و دوﺑﺎره‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﯿﺘﺮوﺋﻦ دور ﻣﯽزﻧﺪ و از ﺣﯿﺎط ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﯿﺮون ﻣﯽرود‪.‬‬

‫‪٥‬‬
 ‫‪2‬‬

‫وردي ﮐﻪ ﺑﺮهﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ‬

‫ﺗﺼﻮرش را ﺑﮑﻦ‪ ،‬اﻧﮕﺎر در دل ﺳﺮداﺑﻪاي ﺗﺎرﯾﮏ ﺳﯽ و ﻧُﻪ ﭘﻠﻪ را ﭘﺎﺋﯿﻦ رﻓﺘﻪ‬

‫ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي آب ﺣﯿﺎت‪ ،‬ﺳﯽ و ﻧُﻪ ﭘﻠﻪي ﮐﻢﻋﺮض‪ ،‬ﻧﺎﺻﺎف‪ ،‬ﻟﻐﺰان‪ .‬روي ﻫﺮ‬
‫ﭘﻠﻪ ﭘﺎﯾﺖ ﺳﺮﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﯾﺦ زده و ﺗﺎرﯾﮏ‪ ،‬و ﻫﺮ ﺑﺎر ﻧﺼﻔﻪﺟﺎن ﺷﺪه ﺑﺎﺷﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺒﺎدا ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺷﻮي ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ﺳﻨﮓ و ﺗﺎرﯾﮑﯽ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ رﺳﯿﺪهاي ﺑﻪ ﺳﯽ و‬
‫ﻧﻬﻤﯿﻦ ﭘﻠﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺧﺸﮏات زده ﺑﺎﺷﺪ و اﺻﻼْ ﺑﻪ ﯾﺎد ﻧﯿﺎوري اﯾﻦ ﻫﻤﻪ راه را در‬
‫دل ﻇﻠﻤﺎت ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي ﭼﻪ آﻣﺪهاي‪ .‬ﺑﻪ ﯾﺎد ﻧﯿﺎوري ﮐﻪ ﻫﻤﻪي آن ﺳﯽ و ﻧﻪ ﭘﻠﻪ‬
‫را آﻣﺪهاي ﮐﻪ ﺑﺮﺳﯽ ﺑﻪ آن ﭼﻬﻠﻤﯿﻦ ﭘﻠﻪ!‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺷﺎخ و ﺑﺮگ درﺧﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺎﺷﯿﻪي آﺳﻔﺎﻟﺖ ﺑﺎغ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻪ ردﯾﻒ ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﻣﻮش و ﻏﻢزده ﭘﺎرك ﺷﺪهاﻧﺪ! اﻧﮕﺎر ﺑﻪ ﻓﮑﺮﻫﺎي اﯾﻨﻬﺎ‬
‫ﻫﻢ اﻫﻤﯿﺖ داده ﺷﺪه‪ .‬اﻧﮕﺎر اﯾﻨﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﻨﺘﻈﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﻣﻨﺘﻈﺮم‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﻫﺸﺘﻤﯿﻦ ﺑﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﯾﮏ ﺟﺎي ﺗﻨﻢ را ﺑﺮﯾﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎر اول ﺗﮑﻪاي از ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﺷﻮﻣﺒﻮﻟﻢ را‪ .‬ﺑﺎر دوم ﻟﻮزهﻫﺎﯾﻢ را‪ .‬ﺑﺎر ﺳﻮم آﭘﺎﻧﺪﯾﺴﻢ را‪ .‬ﺑﺎر ﭼﻬﺎرم ﺗﮑﻪاي از‬
‫اﺳﺘﺨﻮان ﺑﯿﻨﯽ را‪ .‬ﺑﺎر ﭘﻨﺠﻢ ﺗﮑﻪاي از زﺑﺎن ﮐﻮﭼﮏ را‪ ...‬آﺧﺮﯾﻦ ﺑﺎر ﻫﻢ ﺗﮑﻪاي از‬
‫ﭼﺸﻢ راﺳﺘﻢ را‪ .‬دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﻋﮑﺴﯽ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ از داﺧﻞ ﮔﻠﻮ‪ .‬ﭼﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ ﺣﺎﻻ ﺑﻌﺪ از اﯾﻨﻬﻤﻪ ﺑﺮﯾﺪن و ﺗﺮاﺷﯿﺪن؟ ﻓﻘﻂ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﯾﮏ روز ﺧﻮد‬
‫ﺣﻨﺠﺮه را ﻫﻢ ﺑﺮدارﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﺒﯿﻪ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻣﺎﺗﺤﺖ اﻻغ‪ .‬ﮐﺠﺎ رﻓﺘﻪاﻧﺪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﯿﺰﻫﺎي اﺿﺎﻓﯽ ﮐﻪ ﻫﯽ درآوردهاﻧﺪ و دور رﯾﺨﺘﻪاﻧﺪ؟‬
‫اﺿﺎﻓﯽ؟ اﮔﺮ اﺿﺎﻓﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺣﺎل و روزم اﯾﻦ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﻫﺴﺖ‪.‬‬

‫‪٦‬‬
 ‫ـ ﺑﯿﺎ دراز ﺑﮑﺶ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﻓﺸﺎر ﺧﻮﻧﺖ را اﻧﺪازه ﺑﮕﯿﺮم‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺘﺎريﺳﺖ ﻣﺎرﺗﯿﻨﯿﮑﯽ‪ .‬از آن ﺳﯿﺎﻫﺎن دورﮔﻪي ﻇﺮﯾﻒ ﮐﻪ اﮔﺮ ﮔ‪ِ‬ﻞﺷﺎن‬
‫ﺧﻮب ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﺜﻞ اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ دﺳﺖ ﺗﻮ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﻮي دﺳﺖ و دارد ﺗﻠﻤﺒﻪ‬
‫ﻣﯽ زﻧﺪ( ﺗﻮ ﯾﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ ﻋﺎﺷﻘﺶ ﺑﺸﻮي ﯾﺎ اﮔﺮ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﺟﺎي ﻋﺸﻖات ﺳﺎب رﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ ﻓﻘﻂ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ ﺧﯿﺮه ﺷﻮي ﺑﻪ آن ﺑﻨﺎﮔﻮش ﻇﺮﯾﻒ؛ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻣﻮﻫﺎ ﭘﺸﺖ‬
‫ﻻﻟﻪي ﮔﻮش؛ و آرام‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاﯾﯽ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر از ﺗﻪ‪ ‬ﯾﮏ ﺳﺮدابِ ﻇﻠﻤﺎﻧﯽ ﻣﯽآﯾﺪ‪،‬‬
‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‪» :‬ﺗﻮ ﻓﺸﺎر را اﻧﺪازه ﻧﮕﯿﺮ ﺟﯿﮕﺮ‪ ،‬ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﯽ« و اﯾﻦ را ﻃﻮري ﺑﮕﻮﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫اﻧﮕﺎر داري ﯾﮑﯽ از اوراد ﻗﺪﯾﻤﯽ را ﻣﯽﺧﻮاﻧﯽ‪ .‬ﻫﻤﺎن وردي ﮐﻪ ﺑﺮهﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ‬
‫وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺎﻧﯽﺷﺎن ﺣﻨﺎ ﻣﯽﺑﻨﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺑﺒﺮﻧﺪﺷﺎن ﺑﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﮕﺎه‪ .‬ﻫﻤﺎن وردي ﮐﻪ‬
‫ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻧﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﯽ ﺗﮑﻪاي از ﻣﺮا ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ و ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ‬
‫ﺟﻠﻮي ﺳﮓ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭼﯿﺰي در ﻣﻦ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ اﺿﺎﻓﯽﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﻠﻘﺎٌ اﺿﺎﻓﯽ‪.‬‬

‫‪٧‬‬
 ‫‪3‬‬

‫ﭘﺮﻧﺪهاي ﮐﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ ﻫﺮﮔﺰ‬

‫ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﺎ آﻟﺖ ﺗﻨﺎﺳﻠﯽ ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‬
‫دﻧﺒﺎﻟﺶ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺑﮑُﺸﺪش‪ .‬ﭼﻮن ﺗﻮي ﺗﻨﺶ ﺗﮑﻪاي اﺿﺎﻓﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻨﻬﺎ را ﺗﻮرات‬
‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻢ‪ .‬اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻫﻢ ﮐﻪ دﯾﺪ اﯾﻦ ﺗﻮ ﺑﻤﯿﺮي از آن ﺗﻮ ﺑﻤﯿﺮيﻫﺎ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ آﻟﺘﺶ را ﮔﺬاﺷﺖ روي ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻨﮕﯽ ﺻﺎف‪ ،‬و ﺑﺎ ﺗﮑﻪﺳﻨﮕﯽ ﺗﯿﺰ ﻣﺤﮑﻢ‬
‫ﮐﻮﺑﯿﺪ)آخ خ خ خ ( ﺗﺎ ﺧﺘﻨﻪ ﮐﻨﺪ آن ﺗﮑﻪي اﺿﺎﻓﯽ را‪.‬‬
‫ﭼﺮا ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻢ اﯾﻦ ﻫﺎ را؟ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ از ﭼﻬﻠﻤﯿﻦ ﭘﻠﻪ ﺑﮕﻮﯾﻢ؛ از آن ﺳﻪﺗﺎر‬
‫ﺟﺎدوﯾﯽ‪ .‬ﺧﺐ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ »ﺗﻮ راه ﻧﺮو ﺟﯿﮕﺮ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر دراز ﺑﮑﺶ و ﻓﮑﺮ ﮐﻦ«‪،‬‬
‫ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻓﮑﺮﻫﺎي آدم ﻫﻢ اﯾﻨﻄﻮري ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪...‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر دراز ﮐﺸﯿﺪهام روي ﺗﺨﺖ و ﻫﻤﻪاش ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ آﻟﺖ؛ ﺑﻪ‬
‫روزي ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﺸﺎﻧﺪﻧﺪ وﺳﻂ ﺣﯿﺎط‪ ،‬روي ﺻﻨﺪﻟﯽ رﻧﮓ و رو رﻓﺘﻪي ﻟﻬﺴﺘﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﻓﺎﻣﯿﻞ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ دور و ﺑﺮم؛ ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﻣﯿﺎن ﭘﺎﻫﺎي ﺑﺮﻫﻨﻪام‪.‬‬
‫ﻣﯽدﯾﺪم ﮐ‪‬ﻞ ﻣﯽزﻧﻨﺪ و ﻣﯽﺧﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﻻﺑﺪ آﻧﺠﺎ ﻣﺮﮐﺰ ﺟﻬﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﭼﻮﺑﯽ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﮔﯿﺮهي رﺧﺖ )ﺗﮑﻪاي ﻧﯽ ﮐﻪ از درازا ﻧﺼﻒ ﺷﺪه ﺑﻮد و‬
‫ﻣﯿﺎﻧﺶ ﺷﮑﺎﻓﯽ داﺷﺖ( زده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﺷﻮﻣﺒﻮﻟﻢ‪ .‬ﺷﺪه ﺑﻮدم ﻣﺜﻞ ﺑﺮهاي ﮐﻪ‬
‫ﭘﯿﺸﺎﻧﯽاش را ﺣﻨﺎ ﻣﯽﺑﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﺣﺲ ﻣﯽﮐﺮدم اﯾﻨﻬﻢ ﯾﮏ ﺟﻮر ﮔﻮﺷﻮاره اﺳﺖ؛ ﻣﺜﻞ‬
‫ﮔﻮﺷﻮارهﻫﺎي ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ؛ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪي ﺳﯿﺎه ﭘﻮﺳﺖﻣﺎن‪ .‬او ﮔﻮﺷﻮاره را ﺑﻪ ﭘﺮهي‬
‫ﺑﯿﻨﯽاش ﻣﯽزد؛ ﻣﺎدرم ﺑﻪ ﮔﻮشﻫﺎﯾﺶ‪ .‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدم ﺧﺐ ﮔﻮﺷﻮاره را ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد زد‪ .‬ﺣﺎﻻ زدهاﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﺷﻮﻣﺒﻮﻟﻢ‪ .‬ﺧﻨﺪﯾﺪم‪ .‬ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﯾﮑﯽ‬

‫‪٨‬‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ » :‬ا‪ ِ‬ا‪ ‬ا‪‬ه اون ﭘﺮﻧﺪه ﻫﻪ رو!!!‪ «...‬و ﺳﺮ ﮐﻪ ﺑﭽﺮﺧﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﻃﺮف آﺳﻤﺎن)آخ خ‬
‫خ خ خ‪ (...‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﮔُﺮ ﻣﯽﮔﯿﺮد ﺟﻬﺎن از ﺳﻮزش ﺗﯿﻎ‪ ،‬و ﻣﻦ ﻫﻤﻪي ﻋﻤﺮ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﮕﺮدم ﭘﯽِ ﭘﺮﻧﺪهاي ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ ﻫﺮﮔﺰ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر‬
‫دارد ﻣﯽرود ﺳﻤﺖ‪ ‬ﺳﯿﺎرهاي ﮐﻪ ﺳﯿﺎرهي ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺣﺎﻻ‬
‫ﻣﯽروي ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ‪ ،‬و ﻣﻦ ﻫﻨﻮز ﮐﻪ ﻫﻨﻮز اﺳﺖ ﻧﻔﻬﻤﯿﺪهام ﺑﻬﺸﺖ ﮐﺠﺎﺳﺖ؛ در‬
‫آﺳﻤﺎن‪ ،‬زﯾﺮ ﭘﺎي ﻣﺎدران‪ ،‬ﯾﺎ ﻻ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﮑﻪاي ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺗﻨﻢ ﺟﺪا ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﺨﯽ از ﺳﻮراخ آن ﻋﺒﻮر‬
‫دادﻧﺪ و ﺑﻨﺪش ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﯿﺨﯽ ﮐﻪ روي دﯾﻮار آﺟﺮي ﺣﯿﺎط ﺑﻮد؛ ﻧﺰدﯾﮏ‪ ‬ﻫﻤﺎن‬
‫ﺳﻮراخ ﮐﻪ ﻣﺎدرم ﻣﻮﻫﺎﯾﺶ را در آن ﻓﺮو ﻣﯽﮐﺮد وﻗﺘﯽ ﺳﺮش را ﺷﺎﻧﻪ ﻣﯽزد‪.‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪاي ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎ را از ﻻي دﻧﺪهﻫﺎ ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﮐﻒ دو دﺳﺖ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﻣﯽﮐﺮد؛ و ﻓﺮو ﻣﯽﺑﺮد در ﺳﻮراخ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎﻫﺎي زﻧﺪﮔﯽام‬
‫ﻣﻌﻤﺎي ﺗﺎزهاي اﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ـ ﻫﺮ وﻗﺖ اﯾﻦ ﺗﮑﻪ ﺧﺸﮏ ﺷﺪ ﺷﻮﻣﺒﻮل ﺗﻮ ﻫﻢ ﺧﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺴﺮم‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﻫﺎﯾﻢ را ﮐﻪ ﺑﺎز ﻣﯽﮐﺮدم‪ ،‬ﭘﯿﺶ از ﻫﺮ ﭼﯿﺰ‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺳﺮاغ آن‬
‫ﺗﮑﻪ ﮐﻪ آوﯾﺰان ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﯿﺦ‪ .‬ﻧﮕﺮان ﺧﻮب ﺷﺪﻧﻢ ﻧﺒﻮدم‪ .‬ﻧﮕﺮان ﭼﯿﺰي ﺑﻮدم ﮐﻪ‬
‫ﺟﺪاش ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ از ﺑﺪﻧﻢ‪ ،‬و ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﯽدﯾﺪم اﯾﻦ ﺗﮑﻪ ﻫﯽ ﺧﺸﮏ ﻣﯽﺷﻮد و‬
‫ﻣﯽﺧﻤﺪ در ﺧﻮد‪ ،‬ﭼﻨﺎن اﻓﺴﺮده ﺷﺪم ﮐﻪ ﯾﮏ روز‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻫﻤﻪي اﻫﻞ ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺳﺮﺷﺎن ﮔﺮم ﺑﻮد‪ ،‬آرام‪ ،‬ﺑﯿﻠﭽﻪ را ﺑﺮداﺷﺘﻢ‪ ،‬از ﺣﯿﺎط ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ﻋﺒﻮر ﮐﺮدم‪ ،‬در‬
‫آﻫﻨﯽ را ﺑﺎز ﮐﺮدم‪ ،‬و ﺗﻮي ﻣﺤﻮﻃﻪي ﺧﺎﮐﯽ ﺟﻠﻮي ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ ﮐﻨﺪن‬
‫زﻣﯿﻦ‪ .‬و ﭼﺎل ﮐﺮدم آن ﺗﮑﻪي اﺿﺎﻓﯽ را؛ ﺟﺎﯾﯽ درﺳﺖ روﺑﺮوي در ﺣﯿﺎط؛ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ‬
‫ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ‪ ،‬در ﯾﮏ ﻧﯿﻤﻪﺷﺐ ﭘﺎﺋﯿﺰي‪ ،‬ﭘﺪر ﭼﯿﺰي را ﭼﺎل ﮐﺮد ﮐﻪ ﺳﺎﯾﻪاش‬
‫در ﺗﻤﺎم ﻋﻤﺮ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮐﺎﺑﻮس‪ ،‬ﭘﻬﻦ ﺷﺪ روي زﻧﺪﮔﯽام‪.‬‬

‫‪٩‬‬
 ‫‪4‬‬

‫آﯾﺎ ﻣﺴﯿﺢ در راه اﺳﺖ؟‬

‫ﺳﻪﺗﺎر‪ ،‬ﺳﺎز اﺧﺘﻨﺎق اﺳﺖ‪ ،‬وﯾﻮﻟﻮن ﺳﺎز دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ‪ .‬از ﺑﺲ ﺻﺪاش ﻻﺟﻮن‬
‫اﺳﺖ؛ ﺑﻐﺾِ ﻓﺮوﺧﻮرده اﺳﺖ اﻧﮕﺎر؛ ﻃﻨﯿﻦِ ﻣﺨﻔﯽِ ﺗﺮس و ﺷﯿﺪاﯾﯽ‪ .‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﯾﮏ‬
‫ﻧﻔﺮ ﺷﻨﻮﻧﺪه ﺑﺮاﯾﺶ ﮐﻢ اﺳﺖ‪ ،‬دو ﻧﻔﺮ زﯾﺎد‪ .‬اﻣﺎ دﯾﺪه ﺑﻮدم ﺣﻮاﻟﯽ ﺳﻪ ﺻﺒﺢ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﻪي اﺷﺒﺎح ﻣﺪرﻧﯿﺘﻪ در ﺧﻮاباﻧﺪ و دﯾﮕﺮ ﻧﻪ ﺻﺪاي رﻓﺖ و آﻣﺪ ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ ﻫﺴﺖ‬
‫ﻧﻪ ﺻﺪاي دور و درﻫﻢِ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪاي‪ ،‬ﭼﻨﺎن رﺳﺎ ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻦ ﺻﺪا ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻔﻪاش‬
‫ﮐﻨﯽ از ﺗﺮس ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‪ .‬دﯾﺪه ﺑﻮدم ﮐﻪ اﮔﺮ وﺳﯿﻠﻪاش ﻧﮑﻨﯽ ﺑﺮاي روﻧﻖ ِدﮐﺎن‬
‫رازﻫﺎش را ﭘﺮده در ﭘﺮده ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺮ ﺗﻮ‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬زن اﺳﺖ اﯾﻦ ﺳﺎز)از ﭘﺸﺖ‬
‫ﻧﮕﺎﻫﺶ ﮐﻦ‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎش را ﺑﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ اﻧﮕﺎر( و ﺣﺴﺎس اﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻘﺪر ﮐﻪ ﻫﺮ زﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻗﻬﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ‪ .‬راه ﻧﻤﯽدﻫﺪ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺧﻮدش اﮔﺮ ﮐﻪ ﻧﺎدﯾﺪه ﺑﮕﯿﺮياش‪ .‬ﭼﻘﺪر‬
‫ﻫﻢ ﮐﻪ اﻫﻞ ﺣﺴﺎدت اﺳﺖ اﯾﻦ ﺳﺎز! وﻗﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎزي درﻣﯽآورد ﺳﺎز دﯾﮕﺮي‬
‫ﺑﮕﯿﺮ دﺳﺖات‪ ،‬ﺑﺒﯿﻦ ﭼﻄﻮر راه ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺻﺪاﯾﯽ را ﮐﻪ‬
‫ﻧﯿﻤﻪﺷﺒﺎن ﺑﯿﺮون ﻣﯽﺧﺮوﺷﺪ از اﯾﻦ ﺳﺎز ﭼﻄﻮر ﻣﯽﺷﻮد ﺷﺒﺎﻧﻪروزي ﮐﺮد؟ ﭼﻄﻮر‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﺳﻪﺗﺎري ﺳﺎﺧﺖ ﺟﺎدوﯾﯽ؟ ﺳﻪﺗﺎري ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ زﺧﻤﻪ زرد و ﺳﺒﺰ و آﺑﯽ و‬
‫ﻗﺮﻣﺰ ﮐﻤﺎﻧﻪي رﻧﮕﯿﻨﯽ از ﺻﺪا را ﺑﯿﻔﺸﺎﻧﺪ ﺗﻮي ﻓﻀﺎ‪ .‬دﯾﺪه ﺑﻮدم اﯾﻦ ﺳﺎز ﺑﺎ زﺑﺎن‬
‫راز ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻢ از اﻫﻞ راز ﺷﻮم ﻣﮕﺮ ﻧﺼﯿﺒﻢ ﺷﻮد آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ؛‬
‫ﺳﻪﺗﺎري ﮐﻪ در ﻣﯿﺎﻧﻪي ﮐﺎر ﺑﮕﻮﯾﺪ‪» :‬ﺗﻮ ﺳﺎز ﻧﺰن‪ ،‬ﺟﯿﮕﺮ‪ .‬ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﯽ‪ .‬ﺗﻮ ﻓﻘﻂ‬
‫ﻣﺮا ﺑﮕﯿﺮ ﺗﻮي ﺑﻐﻞ‪ ،‬ﺧﻮدم ﻣﯽزﻧﻢ ﺑﺮات‪«.‬‬
‫ﭘﺲ ﻟﺒﺎس ﻧﺠﺎران ﺑﻪ ﺗﻦ ﮐﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ دﺳﺖ ﺑﻪ ار‪‬ه و ﭼﻮب و ﺗﯿﺸﻪ ﺑ‪‬ﺮّم ﺷﺎﯾﺪ‬

‫‪١٠‬‬
 ‫ﻣﺴﯿﺢ در راه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد روي ﺷﻬﺮ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺳﺘﺎرهاي در دوردﺳﺖ‪» .‬آﯾﺎ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎﻧﯽ ﺑﻪ اﯾﻨﺴﻮ ﻣﯽآﯾﻨﺪ؟« ﺳﻮز ﺳﺮدي ﻣﯽآﻣﺪ و ﺑﺮگﻫﺎ روي ﭼﻤﻦ ﺑﻪ‬
‫ﺟﻨﺒﺸﯽ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ ﭘﭽﭙﭽﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫درِ اﺗﺎق ﺑﺎز ﺷﺪ و ﭘﺮﺳﺘﺎر دﯾﮕﺮي داﺧﻞ ﺷﺪ؛ ﺳﭙﯿﺪ ﭘﻮش‪ .‬و ﺳﭙﯿﺪي اﺗﺎق و‬
‫ﻣﻼﻓﻪﻫﺎ ﻣﮑﺮر ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١١‬‬
 ‫‪5‬‬

‫از ﭘﺸﺖ ﻏﺒﺎرﻫﺎي ﻣﻌﻠﻖ ﭼﻮب‬

‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ از ﺗﻦ ﺗﻮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻮ را ﺑﺪل ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ‬

‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﮐﻪ اﻓﺘﺎدهام ﺑﻪ ﺟﺎن اﯾﻦ ﮐُﻨﺪهي ﺗﻮت ﮐﻪ دادهام از‬
‫درازا دوﻧﯿﻤﻪ ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﯾﮏ ﻣ‪‬ﻘﺎر دارم ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ ﭼﻮبﻫﺎي‬
‫اﺿﺎﻓﯽاش را ﻣﯽﺗﺮاﺷﻢ ﺗﺎ ﺗﺒﺪﯾﻠﺶ ﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﻪﺗﺎر‪ .‬ﺟﺎدوﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻪ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ‬
‫ﻫﻨﻮز ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﺗﺎ ﺑﺮﺳﻢ ﺑﻪ آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ‪ .‬اﯾﻦ‪ ،‬ﺗﺎزه اوﻟﯿﻦ ﭘﻠﻪﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽداﻧﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﯽ و ﻧُﻪ ﺳﻪﺗﺎر دﯾﮕﺮ ﺳﺎﺧﺖ؛ ﻣﯽداﻧﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﻪي ﻓﻮت و ﻓﻦ‬
‫اﺳﺘﺎدان ﻗﺪﯾﻢ را ﺟﻤﻊ ﺑﺰﻧﻢ ﺑﺎ داﻧﺶِ ﻏﺮب‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺻﺒﻮر ﺑﺎﺷﻢ و ذوقزده‬
‫ﻧﺸﻮم ﺑﻪ اﻧﺪﮐﯽ ﺗﻮﻓﯿﻖ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ ﻫﯿﭻ ﻓﺮﯾﺒﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻣﺮا ﺑﻪدر ﮐﻨﺪ از راه‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ‬
‫ﻣﺜﻞ ﯾﮏ ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻓﺮﺿﯿﻪ آﻏﺎز ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬آزﻣﻮن و ﺧﻄﺎ ﺗﺎ اﮔﺮ ﭼﯿﺰي‬
‫ﺳﺪ‪ ‬راه ﻧﺸﺪ)ﻫﻤﺎن ﭼﯿﺰﻫﺎي ﺗﺮﺳﻨﺎﮐﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ( ﺳﺮاﻧﺠﺎم آن ﭼﻬﻠﻤﯿﻦ‬
‫ﺳﻪﺗﺎر ﺑﺸﻮد ﻫﻤﺎن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ‪.‬‬
‫ﮐﻨﺪه را ﮐﻪ ﺧﺮﯾﺪم ﺑﺮدم ﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﺎرﮔﺎه ﭼﻮبﺑ‪‬ﺮي‪:‬‬
‫ـ اوﺳﺎ‪ ،‬ﻟﻄﻒ ﮐﻨﯿﺪ و اﯾﻦ را از درازا ﻧﺼﻒاش ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ار‪‬هي ﺑﺮﻗﯽاش را ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮد‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﯽ اﻧﺪاﺧﺖ ﺑﻪ ﭼﻮب‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﯽ ﻫﻢ از‬
‫ﮔﻮﺷﻪي ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ‪» :‬ﺗﻮت اﺳﺖ؟«‬
‫ﺑﻨﺪ دﻟﻢ ﭘﺎره ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺑﻠﻪ‪«.‬‬
‫ـ » ﻧﻪ آﻗﺎ‪ .‬ﺑﺒﺮﯾﺪ ﺟﺎي دﯾﮕﺮي‪«.‬‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﭼﻮبﺑﺮي ﺑﻮد ﮐﻪ ﺟﻮاﺑﻢ ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬

‫‪١٢‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﺎ درﻣﺎﻧﺪﮔﯽ ﻧﮕﺎهاش ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﭘﺮﺳﯿﺪن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺟﻮاب را ﻓﻮت‪ ‬آب‬
‫ﺑﻮدم‪» :‬آﻗﺎ‪ ،‬ﺣﻮﺻﻠﻪي ﻧﻔﺮﯾﻦ ﻧﺪارﯾﻢ‪ «.‬دو ﺑﺮاﺑﺮ دﺳﺘﻤﺰد ﻣﻌﻤﻮل را ﻫﻢ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮدم ﺑﭙﺮدازم و ﻧﭙﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺧﯿﺎل دﺳﺖ ﺷﺴﺘﻦ از رؤﯾﺎ را ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﻫﺮﮐﺴﯽ را ﻣﯽﺷﻮد ﺧﺮﯾﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻗﯿﻤﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮق ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم‬
‫ﺑﻪ اﻟﻮارﻫﺎي ﭼﻮب ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر روي ﻫﻢ ﭼﯿﺪه ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺳﻘﻒ‪ .‬ﺑﻌﺪ رو‬
‫ﮐﺮدم ﺑﻪ او ﮐﻪ ﺣﺎﻻ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻨﺎر ار‪‬هي ﺑﺮﻗﯽ و ﻃﻮري ﭘﺸﺘﺶ را ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﺮده‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﯾﻌﻨﯽ‪» :‬ﻣﺰاﺣﻢ ﮐﺴﺐ ﻣﺎ ﻧﺸﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻟﻄﻔﺎْ«‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬اوﺳﺎ‪ ،‬ده ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺴﺎب ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﮐﺎر ﻣﺎ را راه ﺑﯿﻨﺪازﯾﺪ‪«.‬‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ .‬ده ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮﺧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻠﮑﻪي ﺻﺒﺎ ﻫﻢ ﺑﻮد ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ‪ .‬ﺷﺮوع ﮐﺮد‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎراﻧﺪن رﯾﺶ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪم از ﺳﺮﮔﺮداﻧﯽ‪«.‬‬
‫رو ﮐﺮد ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺎرﯾﮏروﺷﻦِ ﺗﻪ‪ ‬ﮐﺎرﮔﺎه و‪ ،‬از ﭘ‪‬ﺸﺖ ﻏﺒﺎرﻫﺎي ﻣﻌﻠﻖ ﭼﻮب ﮐﻪ‬
‫ﺷﻨﺎور ﺑﻮدﻧﺪ در ﺳﺘﻮن ﻧﻮر‪ ،‬آﻗﺎ ﻣﺼﻄﻔﯽ را ﺻﺪا ﮐﺮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ درﻣﺎﻧﺪﮔﯽات را ﺑﺎ ﻫﻤﻪي وﺟﻮد ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺑﮑﻨﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮐﺴﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫دادت ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ آن ﻧﮕﻬﺒﺎن ﭘﯿﺮ و ﻣﺎﻓﻨﮕﯽ ﺷﺮﮐﺖ »ﺻﺮاط اﻟﻤﺴﺘﻘﯿﻢ« ﮐﻪ وﻗﺘﯽ‬
‫ﺑﺎ ﻫﻤﻪي درﻣﺎﻧﺪﮔﯽ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ آﻗﺎ ﮐﺎر واﺟﺐ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺒﻢ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻤﺪي رﻓﺘﻪ از‬
‫اﯾﻨﺠﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎم اﺳﺖ ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎن دﻧﺒﺎل او‬
‫ﻣﯽﮔﺮدم‪ ،‬ﺳﮑﻮت ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬درﺑﺎره دﺧﺘﺮﺷﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻠﻪي ﻣﻬﻤﯽ‬
‫ﭘﯿﺶ آﻣﺪه‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﺻﺒﺮ ﮐﻦ اﯾﻦ ﻫﻤﮑﺎرﻣﺎن را ﺻﺪا ﺑﮑﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺎ او رﻓﯿﻖ‬
‫ﺟﺎنﺟﺎﻧﯽﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪاﻧﺪ ﺣﺎﻻ در ﮐﺪام ﮐﻤﭗ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻮﺷﯽ را ﮔﺬاﺷﺖ روي‬
‫زﻣﯿﻦ و رﻓﺖ ﺗﺎ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ده ﺳﺎل دوري از وﻃﻦ‪ ،‬دو ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎم‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺮخ‬
‫دﻗﯿﻘﻪاي ﭘﻨﺞ و ﻧﯿﻢ ﻓﺮاﻧﮏ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﮔﻮش ﺑﺪﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﺪاي ﺳﮑﻮت ﺑﯿﺎﺑﺎنﻫﺎي‬

‫‪١٣‬‬
‫ﮐﺸﻮرم؛ ﺳﮑﻮﺗﯽ ﻣﺮﻣﻮز و آﺷﻨﺎ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﺳﮕﯽ ﻫﻢ در ﻫﻤﺎن ﺣﻮاﻟﯽ اﺗﺎﻗﮏ‪ ‬ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﮔﺎهﮔﺎﻫﯽ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم وﺟﻮد ﺧﻮدش را ﻣﯽﺗﮑﺎﻧﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ دوﺑﺎر ﻫﻢ ﺻﺪاي ﭼﻬﺎر‬
‫ﺟﻔﺘﮏ‪ ‬ﺟﺮﻗﻪي ذﻏﺎﻟﯽ ﺑﻪﮔﻮش آﻣﺪ‪ .‬ﺑﻮي ﺗﺮﯾﺎك ﭘﯿﭽﯿﺪ ﺗﻮي ﺑﯿﻨﯽام‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫دﯾﮕﺮ اﻣﮑﺎن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬وﻫﻢِ ﺳﮑﻮت‪ ‬ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از دو ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺻﺪاي دوﯾﺪن‬
‫ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ ﺻﺪاي ﻫﻦ و ﻫﻦ ﭘﯿﺮﻣﺮد‪» :‬ﺑﺪو‪ ،‬ﺑﺒﻢ‪ .‬ﺑﻨﺪهي ﺧﺪا ﯾﮏ‬
‫رﺑﻊ اﺳﺖ ﻣﻨﺘﻈﺮ اﺳﺖ!« و ﭘﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺻﺪاي دوﯾﺪﻧﺸﺎن آﻣﺪه ﺑﻮد ﺣﺎﻻ ﺣﺮف‬
‫ﻣﯽزدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ »ﺑﻨﺪهي ﺧﺪا« ﺷﻤﺎره ﺗﻠﻔﻦ ﮐﻤﭙﯽ را ﺑﺪﻫﻨﺪ ﮐﻪ آﻗﺎي ﻣﻌﺘﻤﺪي‬
‫در آن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺑﻠﻪ ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ درﻣﺎﻧﺪﮔﯽات را ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺑﮑﻨﯽ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم وﺟﻮد‪.‬‬
‫ﻻﺑﺪ آﻗﺎ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻋﺮق ﺧﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮﯾﺪن ﺗﻮت اﻫﻤﯿﺘﯽ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﺮاﯾﺶ‪ .‬ﺑﺮﯾﺪ‪ .‬و‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﺗﻮي ﭘﺎرﮐﯿﻨﮓ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻣﺎن و اﻓﺘﺎده‬
‫ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺟﺎن ﮐﻨﺪهي ﺗﻮت‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮياش را ﺧﺎﻟﯽ ﻣﯽﮐﺮدم از ﻫﺮﭼﯿﺰ اﺿﺎﻓﻪاي ﺗﺎ‬
‫ﺷﮑﻞ ﮐﺎﺳﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﮐﻒ دﺳﺘﻢ ﺗﺎول زده ﺑﻮد از ﺟﺎي دﺳﺘﻪي ﻣ‪‬ﻘﺎر‪ ،‬ﻧﻔﺴﻢ ﻫﻢ ﺑﻨﺪ‬
‫آﻣﺪه ﺑﻮد از ﺑﻮي ﺑﻨﺰﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﮐﻪ ﭘﺎرك ﺷﺪه ﺑﻮد ﻫﻤﺎن ﺑﻐﻞ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻦ در‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻪي ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮي ﺑﻮدم‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺠﺰ ﺳﯿﺪ‪ ‬اوﻻد‪ ‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ‪ ،‬ﻫﺮﮐﺴﯽ ﺗﻮت را‬
‫ﺑﺒﺮد ﯾﺎ ﺑﺴﻮزاﻧﺪ ﻣﺮﺿﯽ ﻣﯽﮔﯿﺮد ﺑﯽدرﻣﺎن‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻪ ﺳﯿﺪ ﺑﻮدم ﻧﻪ اوﻻد ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ؛ اﻣﺎ‬
‫ﺗﺎ دﻟﺖ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺧﺮاﻓﺎﺗﯽ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﻧﮑﻨﺪ ﻧﻔﺮﯾﻦاش ﺑﮕﯿﺮدم ﯾﮏ وﻗﺖ؟ ﭼﻮب را‬
‫رﻫﺎ ﮐﺮدم و آﻣﺪم ﺑﺎﻻ‪.‬‬
‫زﻧﻢ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﭼﺮا رﻧﮓات ﭘﺮﯾﺪه اﺳﺖ؟«‬
‫ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﭼﻪ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر از ﺳﺮ ﺑﻼﺗﮑﻠﯿﻔﯽ دﺳﺘﻢ را ﭼﺮخ دادم ﺗﻮي‬
‫ﻫﻮا ﮐﻪ دﯾﺪم ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر دارد ﺧﻮن ﻣﯽﭼﮑﺪ از ﮐﻒ دﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٤‬‬
 ‫‪6‬‬

‫اﻓﻌﺎل ﺑﯽﻗﺎﻋﺪه‬

‫وﻗﺘﯽ آﺳﯿﻪ دو دﺳﺖ ﻇﺮﯾﻒاش را ﻣﺸﺖ ﮐﺮد ﮔﺬاﺷﺖ دو ﻃﺮف آن ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي‬

‫ﺧﻮﺷﺘﺮاش و ﺟﯿﻐﯽ ﮐﺸﯿﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻮﻫﺎي ﻃﻼﺋﯽاش ﺳﯿﺦﺳﯿﺦ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻦ‬
‫ﻓﻬﻤﯿﺪم زﺑﺎن ﺧﯿﺎﻧﺖﮐﺎر اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ را ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﮐﻠﯿﺪ ﺳﺎز ﻣﯽداﻧﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻪ‪.‬‬
‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدي ﺑﻪ ﺧﺎك ﯾﺎ ﺑﻪ آﺳﻔﺎﻟﺖ‪ ‬ﺗﺎول ﺗﺎولِ‬
‫ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺷﯿﺮواﻧﯽﻫﺎي ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻫ‪‬ﺮم ﻫﻮا را ﻣﯽدﯾﺪي ﮐﻪ ﻣﺜﻞ‬
‫ﺑﺨﺎر ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﺪ و ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را در ﻫﺎﻟﻪاي از وﻫﻢ ﻓﺮو ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬از ﭘﺲ ﭘﺮدهي‬
‫ﻟﺮزاﻧﯽ از ﻫﻮا ﮔﻪﮔﺎه ﺻﺪاي ﺿﺠﻪﻫﺎي ﮔﺮﺑﻪاي ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﯽآﻣﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﻫﺎش ﮔﯿﺮ‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮد ﺗﻮي آﺳﻔﺎﻟﺖ‪ ‬ذوب ﺷﺪهي ﺧﯿﺎﺑﺎن و ﻓﻘﻂ ﻃﺮح ﻣﺤﻮي از او دﯾﺪه‬
‫ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬در آن ﺳﺎﻋﺎت‪ ‬دوزﺧﯽ ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺟﻨﺒﺪهاي در ﺷﻬﺮ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻣﯿﺎن‬
‫ردﯾﻒ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﻃﺮح اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻣﺤﻠﻪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ دو ﺗﻦ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﻪﺟﺎي ﻣﺎﻧﺪن در‬
‫ﭘﻨﺎه ﺑﺎدﺑﺰن ﺳﻘﻔﯽ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدادﻧﺪ ﻣﺜﻞ دو ﮔﺮﺑﻪي ﯾﺘﯿﻢ ﺗﻮي ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ‬
‫وﻟﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪» .‬ﮔﺮﺑﻪي ﯾﺘﯿﻢ«؟ ﻧﻪ‪ ،‬آﺳﯿﻪ وﻟﻮ ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﭘﻠﻨﮓ وﺣﺸﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻮﻋﯽ‬
‫زﯾﺒﺎﯾﯽ رام ﻧﺎﺷﺪﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﯿﺎن دﺧﺘﺮانِ ﮐﻮﻟﯽ در ﺑﺮوﺗﺎﻧﯽ دﯾﺪم‪ .‬ﻋﺮب ﺑﻮد‪،‬‬
‫اﻣﺎ آن ﭼﺸﻢﻫﺎي آﺑﯽ و ﻣﻮﻫﺎي روﺷﻦ از او دﺧﺘﺮي ﻣﯽﺳﺎﺧﺖ اﻏﻮاﮔﺮ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ‬
‫در ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﻣﯽﺷﺪ دﯾﺪ‪ .‬ﻣﺮﯾﻠﯿﻦ ﻣﻮﻧﺮو ﯾﺎ ﺑﺮﯾﮋﯾﺖ ﺑﺎردو‪.‬‬
‫ﻧﻪ‪ .‬آﺳﯿﻪ وﻟﻮ ﺑﻮد اﻣﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﯾﺘﯿﻢ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﮔﺮﺑﻪي ﯾﺘﯿﻢ ﻣﻦ ﺑﻮدم ﮐﻪ در ﺳﮑﻮت‬
‫ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﻪي دﯾﻮار آﺟﺮي ﻟﯿﻦ؛ ﻣﺤﻮ ﺗﻤﺎﺷﺎي او ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺑﯽوﻗﻔﻪ‬
‫ﮐﻤﺮ را ﺗﺎب ﻣﯽداد ﻣﯿﺎن ﺣﻠﻘﻪي ﻫﻮﻻﻫﻮپ‪ .‬و ﻣﻦ ﮐﻪ ﺗﺎزه ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺣﻀﻮر ﺟﺎﻧﻮري‬

‫‪١٥‬‬
 ‫ﺷﺪه ﺑﻮدم ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﭘﺎﻫﺎم ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﺎرﺧﺎرِ ﭘﻨﻬﺎنِ ﺗﻤﻨﺎﯾﯽ ﻧﺎﺷﻨﺎس ﭘ‪‬ﺮﭘ‪‬ﺮم ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺧﺪاﯾﺎ ﭼﺮا ﮐﻠﻤﻪاي وﺟﻮد ﻧﺪارد ﮐﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﻪ آﺳﯿﻪ ﮔﻔﺖ و دوﺳﺘﯽاش را ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ آورد؟‬
‫» وﻗﺘﯽ ﻋﺼﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﯽ ﺧﻮﺷﮕﻞﺗﺮ ﻣﯽﺷﯽ!«‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﯿﺰي ﺑﻮد ﮐﻪ ﯾﺎد‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم از ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﮕﺮ آﺳﯿﻪ ﻋﺼﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﺪ؟ و ﺗﺎزه ﭼﻪ ﺗﻀﻤﯿﻨﯽ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ آرﺗﯿﺴﺘﻪي ﻓﯿﻠﻢ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﺳﯿﻠﯽ زد ﻣﺎچ ﻫﻢ ﺑﺪﻫﺪ؟‬
‫ﻧﻪ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﮐﻠﻤﻪاي وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﭘﺲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي زﺑﺎن ﺑﺪﻧﻢ را ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﻪي دﯾﻮار‪ ،‬ﻫﺮازﮔﺎه ﮐﻮنﺧﯿﺰك ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ او‪ .‬اﻣﺎ ﻣﮕﺮ ﺗﺎ ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺷﺪ رﻓﺖ؟ آﺳﯿﻪ ﻫﻤﺎن اول ﮐﺎر ﮔﺮﺑﻪ را دم ﺣﺠﻠﻪ‬
‫ﮐﺸﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺗﺎب ﻣﯽداد ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪي ﻫﻮﻻﻫﻮپ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮏ ﭼﺮﺧﺶ ﺳﺮ‪،‬‬
‫از ﮔﻮﺷﻪي ﭼﺸﻢ ﺧﻄﯽ رﺳﻢ ﮐﺮده ﺑﻮد در ﻫﻮا‪ ،‬اﻧﮕﺎر دﯾﻮار ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﻋﺒﻮر‬
‫ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺜﻞ ﮐﻠﯿﺪﺳﺎزﻫﺎ ﯾﮑﯽﯾﮑﯽ ﻫﻤﻪي ﮐﻠﻤﻪﻫﺎي ﺧﺪا را اﻣﺘﺤﺎن ﮐﻨﻢ و ﮐﺎر‬
‫را واﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﯾﺮم‪ .‬آﺳﯿﻪ ﮔﺎه ﺣﻠﻘﻪ را رﻫﺎ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬ﻣﯽآﻣﺪ ﻃﺮﻓﻢ و ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪاي‬
‫رد و ﺑﺪل ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﻠﻤﺎﺗﺶ ﺻﺪاي ﭼﻖ و ﭼﻮق آداﻣﺲاش ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫)ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﭼﺮا( ﯾﮑﻬﻮ ﭘﺸﺖ ﻣﯽﮐﺮد ﺑﻪ ﻣﻦ‪ ،‬و دوﺑﺎره ﻣﯽرﻓﺖ ﺣﻠﻘﻪي ﻫﻮﻻﻫﻮپ را‬
‫ﺗﻦاش ﻣﯽﮐﺮد؛ اﻧﮕﺎر ﻟﺒﺎس ﺟﺎدوﺋﯽ‪ .‬و‪ ...‬ﺗﺎب‪ ...‬ﺗﺎب‪ ...‬ﺗﺎب‪ ...‬ﻫﻤﻪي ﺟﻬﺎن در‬
‫ﻣﺪار ﺣﻠﻘﻪاي ﺗﺎب ﻣﯽﺧﻮرد و ﮔﺮﺑﻪاي ﮐﻪ ﭘﺎﻫﺎش ﮔﯿﺮ ﮐﺮده ﺑﻮد ﺗﻮي ﻗﯿﺮِ ﻣﺬاب‬
‫ﺿﺠﻪاش ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﯽرﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬آﺳﯿﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ‪ 52‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺠﺎﯾﯽ آﺳﯿﻪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﯽ و ﺑﮕﻮﯾﯽ‬
‫در آن ﻇﻬﺮ ﮔﺮم ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻣﻦ ﮐﺪامﯾﮏ از ﮐﻠﻤﻪﻫﺎي ﺧﺪا را ردﯿﻒ ﮐﺮدم ﮐﻪ ﺗﻮ‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ و ﮔﻔﺘﯽ‪ » :‬ﺑﺮو ﮔﻢ ﺷﻮ اﻻغ ﻣﯿﻤﻮن!«‬

‫‪١٦‬‬
‫ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﯿﺎ ﺟﯿﮕﺮ‪ .‬ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﯽ! ﻣﯽداﻧﻢ ﭼﯿﺰ ﺑﺪي ﻧﮕﻔﺘﻪام‪ .‬آﺧﺮ ﺗﻮ ﺑﺮاي ﮐﺶ و‬
‫واﮐﺶ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺘﯽ‪ .‬ﻣﻦ »اﻻغ ﻣﯿﻤﻮن« ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻓﻬﻢ ﭘﻠﻨﮓ وﺣﺸﯽ‬
‫ﺗﺠﺮﺑﻪاي ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﻫﻤﻪاش ‪ 13‬ﺳﺎلام ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺗﻨﻢ رﻋﺸﻪ؛ دﺳﺘﻢ را ﺑﺎﻻ ﺑﺮدم‪ ،‬آﻣﯿﺰهاي از ﺗﻤﻨﺎي ﺟﺴﻢ و ﺗﻘﻼي ﺧﺸﻢ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ »ﻣﯽﮐُﺸﻤﺖ ﻫﺎ!« زﺑﺎن ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﺮد و در ﻣﯿﺎﻧﻪي راه ﺟﺎي »‬
‫ش« ﻋﻮض ﺷﺪ ﺑﺎ»ن«‪ .‬و آﺳﯿﻪ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﺎدرش را ﺻﺪا ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬دو دﺳﺖ‬
‫ﻇﺮﯾﻒاش را ﻣﺸﺖ ﮐﺮد ﮔﺬاﺷﺖ دو ﻃﺮف آن ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺧﻮﺷﺘﺮاش‪ ،‬ﺑﺮﻗﯽ ﺟﻬﯿﺪ‬
‫از دو ﭼﺸﻢ آﺑﯽ وﺣﺸﯽش‪ ،‬دﻫﺎﻧﺶ ﺑﺎز ﺷﺪ و ﺟﯿﻐﯽ ﮐﺸﯿﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻮﻫﺎي‬
‫ﻃﻼﺋﯽاش ﺳﯿﺦﺳﯿﺦ ﺷﺪ و ﻫﻤﻪي ﺗﺎولﻫﺎي آﺳﻔﺎﻟﺖ ﺗﺮك ﺑﺮداﺷﺖ‪:‬‬
‫»ﯾﻮﻣﺎاااااااااااااااااااااااااااااااااا !«‬
‫و ﻣﻦ از ﻓﺮط ﺳﺮاﻓﮑﻨﺪﮔﯽ و وﺣﺸﺖ دوﯾﺪم ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻧﻮر ﺑﻪ اﯾﻦ اﻣﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ زودﺗﺮ ﺟﯿﻎ آﺳﯿﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺸﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺳﯽ و ﻧُﻪ ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽدوم و اﯾﻦ‬
‫ﺟﯿﻎ ﺗﻤﺎم ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪١٧‬‬
 ‫‪7‬‬

‫ﺑﻬﺸﺖ و دوزخ‬

‫وﻗﺘﯽ زﺑﺎن ﻣﺎدريات ﻓﻘﻂ ‪ 127‬ﻓﻌﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺻﺮف‬

‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻫﺰاران ﻓﻌﻞ دﯾﮕﺮ را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻓﻌﻞ ﻣﻌﯿﻦ ﺻﺮف ﮐﺮد‪ ،‬و اﯾﻦ‬
‫ﻓﻌﻞ ﻫﻢ درﺳﺖ ﻫﻤﺎن ﻓﻌﻠﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻋﻤﻞ ﻫﻤﺨﻮاﺑﮕﯽ ﺑﮑﺎر ﻣﯽرود‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ‬
‫زﺑﺎن ﺧﯿﺎﻧﺘﮑﺎر ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﺗﻮ ﻫﻢ ﮐﺴﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ از ﺗﻨﺖ‬
‫ﮐﻨﺪه اﻧﺪ‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ ﻗﺎﻃﯽ ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ ﮐﺮدن ﻣﯽﺷﻮد ﮐﺸﺘﻦ‪ .‬ﮐﺸﺘﻦ ﻣﯽﺷﻮد‬
‫ﮐﺮدن‪ ،‬و ﻫﻤﺨﻮاﺑﮕﯽ و ﺟﻨﺎﯾﺖ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪي ﻫﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫وﻗﺘﯽ »س« ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﻪ ﮐﻼس ﻣﻦ دﻟﻢ ﻣﯽﻟﺮزد اﻣﺎ ﮐﻼﻣﯽ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻢ‪ .‬اﻧﮕﺎر اﯾﻦ در‬
‫ذات ﺟﻬﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ ﮐﻨﺪ اﻧﺴﺎن را‪ .‬ﻣﮕﺮ ﮐﻪ ﯾﮏ اﻟﮏ ﺑﺮدارﯾﻢ‪ ،‬داﻧﻪ‬
‫داﻧﻪ ﻫﻤﻪي ﮐﻠﻤﻪﻫﺎي زﺑﺎن را ﻏﺮﺑﺎل ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ را ﻣﺎل ﻣﺎ ﻧﯿﺴﺖ دور ﺑﯿﻨﺪازﯾﻢ‪،‬‬
‫و ﻓﻘﻂ ﻫﻤﺎنﻫﺎ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﺎل ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ؛ ﻣﺎل اﻓﻌﺎل ﻣﺎ؛ ﺗﺮاوﯾﺪهي‬
‫روح ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻟﮕﺪ ﻧﻤﯽزﻧﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ دﯾﻮار ﺷﯿﺸﻪاي ﻧﺎزك‪ .‬ﺑﮕﺬار ﺑﺪاﻧﺪ » س« ﮐﻪ اﮔﺮ‬
‫ﭼﯿﺰي ﻣﯿﺎن ﻣﺎ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد ﺑﺎﯾﺪ از ﺟﻨﺲ دﯾﮕﺮي ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬار اﮔﺮ ﭼﯿﺰي ﻣﯿﺎن ﻣﺎ‬
‫اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﻃﻮري ﺑﯿﻔﺘﺪ ﮐﻪ درﺳﺖ در اوج ﺑﯽﺧﻮﯾﺸﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺷﺴﺘﻦ زﻧﮕﺎر‬
‫روح ﺑﻪ ﻟﺬت‪ ‬ﺗﻦ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﯾﺎدش ﻧﯿﻔﺘﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﯿﻪي ﺑﺎﻏﭽﻪ و ﮐﺎرد‪ .‬ﯾﺎدش ﻧﯿﻔﺘﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺷﻼق و ﺗﻦ آش و ﻻش؛ ﯾﺎدش ﻧﯿﻔﺘﺪ ﺑﻪ ﮔﻮدال و ﺳﻨﮓ‪...‬‬
‫ﺟﺴﯿﮑﺎ‪ ،‬ﭘﺮﺳﺘﺎر ﻣﺎرﺗﯿﻨﮑﯽ‪ ،‬دوﺑﺎره داﺧﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﺮوﻧﺪهاي دﺳﺘﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ » :‬ﺑﺮوﯾﻢ ﺑﺮاي رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ «.‬و ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﻣﯽزﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻪاش‪.‬‬

‫‪١٨‬‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﻣﮕﺮ ﻗﺮار اﺳﺖ رﯾﻪﻫﺎم را ﻫﻢ ﺧﺘﻨﻪ ﮐﻨﻨﺪ؟ ﻣﯽﺧﻨﺪد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺑﭽﻪاي‬
‫ﺣﺮفﺷﻨﻮ راه ﻣﯽاﻓﺘﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮش‪ .‬راه رﻓﺘﻦاش ﻣﺜﻞ راه رﻓﺘﻦ ﻫﻤﻪي‬
‫آﻓﺮﯾﻘﺎﯾﯽﻫﺎ ﻃﻮريﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺗﺎم ﺗﺎمِ ﻃﺒﻞ ﺗﻮي ﻫﻮاﺳﺖ؛ ﻫﻤﺎن رﻗﺺِ ﮐﭙﻞﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﻟﻨﮕﺮِ ﺗﻦ‪ .‬ﻣﺮا ﯾﺎد ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﻣﯽاﻧﺪازد‪» .‬ﯾﻌﻨﯽ او را ﻫﻢ ﺧﺘﻨﻪ ﮐﺮدهاﻧﺪ؟«‬
‫ﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺎرﺗﯿﻨﯿﮑﯽﻫﺎ ﻣﺮﻓﻪﺗﺮﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓﺗﺮﯾﻦ و ﻣﻐﺮورﺗﺮﯾﻦ ﺳﯿﺎﻫﺎن ﺟﻬﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻇﺎﻫﺮﺷﺎن ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎﺳﯽﻫﺎﺳﺖ؛ ﭘﻮﺳﺖ ﺳﯿﺎﻫﺎن را دارﻧﺪ و اﺳﺘﺨﻮانﺑﻨﺪي‬
‫ﺳﻔﯿﺪﻫﺎ را‪ .‬ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ اﻣﺎ ﺳﯿﺎه‪ ‬ﺳﯿﺎه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺧﺪﻣﺘﮑﺎران ﺳﯿﺎﻫﭙﻮﺳﺖ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي دﻫﻪي ﭘﻨﺠﺎه‪ ‬آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ .‬اﻧﮕﺎر روزي ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﯿﻨﻤﺎي ﺷﻬﺮ ﯾﮑﯽ از ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽداد ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﺑﯿﺮون اﻓﺘﺎده ﺑﻮد از ﭘﺮده و ﺷﺪه ﺑﻮد‬
‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪي ﻣﺎ‪ .‬ﻋﺼﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ا‪‬ﻟﻤﺎ ﻣﯽآﻣﺪ ﺟﻠﻮي ﺣﯿﺎط ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﮐﭙﻞﻫﺎي ﺑﺰرﮔﯽ داﺷﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺰرﮔﯽ اﯾﻦ ﮐﭙﻞﻫﺎ ﻧﻪ ﺑﯽﻗﻮارﮔﯽِ ﺗﻦ ﮐﻪ اﺳﺘﻘﺮارِ‬
‫ن دﻟﮕﯿﺮِ‬
‫ﺟﻬﺎنِ ﻣﺎدراﻧﻪي ﻣﺤﻠﻪي ﻣﺎ ﺑﻮد؛ ﺳﻨﮓ‪ ‬ﺗﻌﺎدﻟﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ ﺳﮑﻮ ِ‬
‫ﺷﻬﺮ آوار ﺷﻮد روي روح زﻧﺎنِ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‪ .‬در ﺳﯿﺎﻫﯽ ﭼﻬﺮهاش دو ردﯾﻒ دﻧﺪان‬
‫ﺳﭙﯿﺪ ﺑﺮق ﻣﯽزد وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻨﺪﯾﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺣﺮف ﻣﯽزد ﻣﺮا ﮐﻪ داﺋﻢ‬
‫دور و ﺑﺮش ﺑﻮدم ﺑﻐﻞ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬ﻣﯽﺑﻮﺳﯿﺪ و ﺳﺮم را‪ ،‬اﻧﮕﺎر ﻓﺮوﮐﻨﺪ در ﺑﺎﻟﺶ‪ ،‬ﻓﺮو‬
‫ﻣﯽﮐﺮد ﺗﻮي ﭼﺎرزاﻧﻮش‪ .‬ﮔﺎه ﮐﻪ از روي ﻧﺮﻣﯽ رانﻫﺎي ﮔﻮﺷﺘﺎﻟﻮد ﺳﺮم ﺳ‪‬ﺮ‬
‫ﻣﯽﺧﻮرد درﺳﺖ وﺳﻂ‪ ‬ﭘﺎ ﺑﻮي ﻧﺎﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻣﻢ ﻣﯽﺧﻮرد ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺗﻌﻠﻖ‬
‫داﺷﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺻﻨﺪوﻗﭽﻪي ﻗﺪﯾﻤﯽ رازآﻣﯿﺰ‪ ،‬و ﻣﻦ ﻫﺮوﻗﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻬﺸﺖ ﻣﯽﺷﺪ‬
‫ﯾﺎد اﯾﻦ ﺑﻮي دلاﻧﮕﯿﺰ ﻣﯽاﻓﺘﺎدم‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﭼﻨﮓ ﻣﯽزد ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎﯾﻢ‪ ،‬ﺳﺮم را‬
‫ﺑﺎﻻ ﻣﯽآورد و ﭼﺸﻢﻏﺮهاي ﻣﯽرﻓﺖ ﮐﻪ ﺳﭙﯿﺪي ﭼﺸﻢﻫﺎ را درﺷﺖﺗﺮ ﻣﯽﮐﺮد و در‬
‫ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﮐﻪ ﺧﻨﺪهاي ﺑﯽﺻﺪا روي ﻟﺐﻫﺎ داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺣﺎﻻ ﺑﺮو ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻮدت ﺑﺎزي ﮐﻦ‪ «.‬و ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﺣﺎﻻ وﻗﺘﺶ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ‬

‫‪١٩‬‬
‫از رازﻫﺎي ﺳﺮ ﺑﻪ ﻣﻬﺮِ زﻧﺎﻧﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط؛ ﮔﺸﺘﯽ ﻣﯽزدم ﺗﺎ ﺑﻌﺪ‪،‬‬
‫آرام و ﺑﯽﺻﺪا‪ ،‬ﺧﻮدم را ﺑﮑﺸﺎﻧﻢ ﭘﻨﺎه‪ ‬دﯾﻮارِ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ‪ ‬در ِﺣﯿﺎط ﺑﻮد‪ ،‬و‬
‫ﮔﻮش ﺑﺪﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﭘﺮ از اﺷﺒﺎح و دردﻫﺎي ﻓﺮوﺧﻮردهي اﯾﻦ زﻧﺎن ﮐﻪ‬
‫ﺣﺮفﻫﺎﯾﺸﺎن از ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﺪ آﺧﺮش ﺧﺘﻢ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎنﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻬﺸﺖ ﻣﻦ ﺑﻮد و دوزخ اﯾﻦ زﻧﺎن‪.‬‬

‫‪٢٠‬‬
 ‫‪8‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﻪﺗﺎري »ﮐﺎﺳﻪﯾﮏﺗﮑﻪ« ﺑﺴﺎزﯾﻢ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪي ‪1/5‬‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻪﺗﺎر»ﮐﺎﺳﻪﯾﮏﺗﮑﻪ« اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺎري ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﺮﮐﺲ اﻧﺪﮐﯽ ﺑﺎ ار‪‬ه و ﻣ‪‬ﻘﺎر‬

‫و رﻧﺪه آﺷﻨﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺠﺴﻤﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ ﮐُﻨﺪهي درﺧﺖ ﺗﻮت را از ﺑﯿﺮون آﻧﻘﺪر ﺑﺘﺮاﺷﯿﺪ ﺗﺎ ﺷﺒﯿﻪ ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮ‬
‫زن ﺑﺸﻮد )ﯾﺎدﺗﺎن ﻧﺮود ﮔﻠﻮياش را ﺑﻔﺸﺎرﯾﺪ(‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺗﻮي اﯾﻦ ﮐﺎﺳﻪ را ﺑﺎ ﻣ‪‬ﻘﺎر ﺧﺎﻟﯽ‬
‫ﮐﻨﯿﺪ؛ آﻧﻘﺪر ﮐﻪ دﺳﺖﺗﺎن ﻣﺜﻞ دﺳﺖ ﻣﻦ ﺗﺎول ﺑﺰﻧﺪ و ﭘﻮﺳﺘﺶ ﮐﻨﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﮐﺎر اﻣﺎ اﺗﺼﺎل دﺳﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺎﺳﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺎر‪ ،‬ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ‬
‫ﯾﮏ ﺑﺎر در ﻋﻤﺮﺗﺎن ﭼﺸﻢﺗﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ آﻟﺖ ﺧﻮدﺗﺎن‪ ،‬ﯾﮏ ﺑﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ آﻟﺖ‬
‫زنﺗﺎن‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻧﯿﻔﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺧﺐ‪ ،‬ﺣﺎﻻ اول دﺳﺘﻪ را ﺧﺘﻨﻪ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﮐﺎﺳﻪ را‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر اﺻﻄﻼﺣﺎْ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ»ﻓﺎق و زﺑﺎﻧﻪ ﮐﺮدن«‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ اﯾﻦ‬
‫اﺻﻄﻼح ﯾﺎدﺗﺎن رﻓﺖ ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ دﺳﺘﻪ را ﺳﺮﯾﺶ ﺑﻤﺎﻟﯿﺪ و ﻓﺮو ﮐﻨﯿﺪ در‬
‫ﮐﺎﺳﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ روي ﮐﺎﺳﻪ را ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪاي از ﭼﻮب ﺗﻮت ﺑﻪ ﻗﻄﺮ دو ﻣﯿﻞ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬و‬
‫ﺗﻤﺎم‪ .‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ دﯾﺪﯾﺪ دﺳﺖﺗﺎن ﻣﺜﻞ دﺳﺖ ﻣﻦ ﭼﻨﺎن ﻧﺎﮐﺎر ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ‬
‫ﻣﺪتﻫﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺳﺎز ﺑﺰﻧﯿﺪ آﻧﻮﻗﺖ ﻣﺠﺒﻮرﯾﺪ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﯾﮏ ﺳﻪﺗﺎر»ﮐﺎﺳﻪ‬
‫ﺗَﺮﮐﯽ« ﺑﯿﻔﺘﯿﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻔﺘﯽﻫﺎﺳﺖ؟ ﻧﮕﺎه ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ اﺳﻢﻫﺎ‪ :‬ﻇﺮوﻓﭽﯽ‪،‬‬
‫ﭼﺎﯾﭽﯽ‪ ،‬دﻣﯿﺮﭼﯽ‪ ،‬ﻃﯿﻮرﭼﯽ‪ ،‬ﺑﻠﻮرﯾﺎن‪ ،‬ﺟﻮاﻫﺮﯾﺎن‪ ،‬زﻣﺮدﯾﺎن‪ ،‬ﺧﺒﺎزﯾﺎن‪ ،‬ﺣﻼج‪،‬‬
‫ﻋﻼف‪ ،‬ﺣﺪاد )ﻋﺎدل ﻫﻢ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻧﺒﻮد(‪ ...‬ﺗﻤﺎمِ ﯾﮏ ﺗﺎرﯾﺦ‪ ،‬از ﭘﺪر ﺑﻪ ﭘﺴﺮ‪ ،‬ﺣﺮﻓﻪﻫﺎ‬
‫ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻮاده ﭼﺮﺧﯿﺪه‪ .‬ﺧﻮﺷﮕﻠﯿﺪ ﯾﺎ ﺧﻮش آواز ﮐﻪ ﻣﻔﺖ راز ﮐﺎر را ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ؟‬

‫‪٢١‬‬
‫ﯾﮑﯽ ﻋﺮقﺧﻮر ﺑﻮد ﺑﺮاﯾﺶ وﯾﺴﮑﯽ ﻣﯽﺑﺮدم‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺗﺮﯾﺎﮐﯽ ﺑﻮد ﺑﺮاﯾﺶ ﺷﯿﺮه‬
‫ﻣﯽﺑﺮدم)ﺧﺪا رﺣﻢ ﮐﺮد ﺑﭽﻪﺑﺎز ﺗﻮﯾﺸﺎن ﻧﺒﻮد(‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﺮﮐﺲ ﺗﮑﻪاي از‬
‫راز ﮐﺎرش را ﮔﻔﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ‪ ،‬ﻫﺮﺑﺎر ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ آﻧﻘﺪر ﺟﻨﻢ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻧﮕﺎه‬
‫ﮔﻮﺷﻪاي از ﻓﻦ ﮐﺎر را ﻗﺎپ ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬ﻫﻤﻪي ﻣﺴﺌﻠﻪ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻄﻮر ده ﺗﮑﻪ ﭼﻮب‬
‫ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ‪ 3‬ﻣﯿﻞ را ﻃﻮري ﺧﻢ ﺑﮑﻨﯽ ﮐﻪ ﺷﮑﻞِ ﻋﻼﻣﺖ‪ ‬ﺳﻮال ﺑﺸﻮد؛ و ﭼﻄﻮر‬
‫ﺑﺘﺮاﺷﯽ ﮐﻪ ﺷﮑﻞ ﯾﮏ ﻣﺎﻫﯽ ﺑﺸﻮد؛ و ﭼﻄﻮر ﺑﻐﻞ ﻫﻢ ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﺎﺳﻪ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﻣﺎ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ﻫﺮ ﺗَﺮك ﺑﻐﻞ ﺗَﺮك ﺑﻌﺪي ﺑﻮد ﻃﻮري ﮐﻪ ﻣﻮ‬
‫ﻻي درز ﻧﺮود‪ .‬اﻣﺎ ﻣﮕﺮ راز ﮐﺎر را ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ؟‬
‫از ﺗﻮ ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ اي ﻫﻨﺪﺳﻪ و ﺣﺴﺎب‪ ،‬اي رﯾﺎﺿﯿﺎت‪.‬‬
‫از ﺗﻮ ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ اي ﮐﻮﻟﯿﺲ و ورﻧﯿﻪ‪ ،‬اي ﮔﻮﻧﯿﺎ‪.‬‬
‫از ﺗﻮ ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ اي روشﺷﻨﺎﺳﯽ ﻏﺮب‪.‬‬
‫از ﺗﻮ ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ اي ﭘﺸﺘﮑﺎر ﻣﻦ‪.‬‬
‫اﻣﺎ از ﺗﻮ ﺷﺎﮐﯽام اي ﻧﻔﺮﯾﻦ درﺧﺖ ﺗﻮت ﮐﻪ از راه رﺳﯿﺪي آﻧﻬﻢ درﺳﺖ وﻗﺘﯽ‬
‫ﺗﺎزه رﺳﯿﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻓﻮت‪ ‬آﺧﺮ ﮐﺎر‪.‬‬
‫از ﺗﻮ ﺷﺎﮐﯽام اي ﻧﻔﺮﯾﻦ درﺧﺖ ﺗﻮت‪.‬‬
‫از ﺗﻮ ﺷﺎﮐﯽام‪.‬‬

‫‪٢٢‬‬
 ‫‪9‬‬

‫ﺟﺎﯾﯽ ﻣﯿﺎن ﺑﻨﻔﺶ و ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﺪام اﺳﺖ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ؟‬

‫ﻫﺮﮔﺰ ﮐﺴﯽ ﻟﺒﺨﻨﺪي ﻧﺰد ﭼﻨﯿﻦ زﯾﺒﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ دﮐﺘﺮ‪ .‬ﺧﺐ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﻣﯽﺷﺪ آﺳﻮده‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﺮدا‪ ،‬وﻗﺘﯽ درازم ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ روي آن ﺗﺨﺖ ﺟﺮاﺣﯽ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺗﻼﻓﯽ آن ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺻﺎﺑﺖ ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮجﻫﺎي ورﻟﺪﺗﺮﯾﺪﺳﻨﺘﺮ‪ ،‬ﭼﺎﻗﻮي‬
‫ﺟﺮاﺣﯽ را‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻣ‪‬ﻘﺎري ﮐﻪ ﺑﭽﺮﺧﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮي ﮐُﻨﺪهي ﺗﻮت‪ ،‬ﻧﭽﺮﺧﺎﻧﺪ ﺗﻮي ﮐﺎﺳﻪي‬
‫ﭼﺸﻤﻢ ﺗﺎ ﺗﻬﯽ ﮐﻨﺪ آن را ﯾﮑﺴﺮه از ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﻨﺎﺋﯽ‪.‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﻧﮋادﭘﺮﺳﺖ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺣﺘﺎ اﺣﺘﺮاﻣﯽ ﮐﻪ او ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ ﻫﯿﭻ‬
‫ﻫﻤﻮﻃﻨﯽ ﻧﮕﺬاﺷﺖ‪ .‬دﻓﻌﻪي ﻗﺒﻞ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻋﻤﻞ ﭼﺸﻢ راﺳﺘﻢ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﭘﯿﺶاش‪،‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪ ﺷﻐﻞ ﺷﻤﺎ و ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻮازﻧﺪه‪ ،‬رﻓﺘﺎرش ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺤﺴﻮﺳﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪاي ﮐﻪ ﻗﺒﻼَ ﻣﻨﺸﯽاش داده ﺑﻮد ﭘ‪‬ﺮ ﺑﮑﻨﻢ ﺗﻮي دﺳﺖاش ﺑﻮد؛ ﻣﯽداﻧﺴﺖ‬
‫ﭼﻪ ﮐﺎرهام‪ .‬ﺑﺎز ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬ﻻﺑﺪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮد اﺷﺘﺒﺎه ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪه‬
‫)آﺧﺮ‪ ،‬ﭘﺰﺷﮏ ﺳﺮﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﻮد و ﻫﺮﮐﻪ ﺗﻮي اﺗﺎق اﻧﺘﻈﺎرش ﺑﻮد ﺳﺮوﻟﺒﺎﺳﯽ داﺷﺖ‬
‫ﺑﺮازﻧﺪه(‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﻪ ﻧﻮازﻧﺪه ﺑﻮدن‬
‫ﻣﻦ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮاﻧﺴﻮيﻫﺎ اﯾﻨﻄﻮرﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﮐﺎﻓﻪﭼﯽ ﻣﺤﻞ ﻫﻢ‪ ،‬وﻗﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ‬
‫ﻗﻬﻮهاي ﺑﺨﻮرم‪ ،‬اﮔﺮ ﺟﻌﺒﻪي ﺳﻪﺗﺎر روي دوﺷﻢ ﺑﻮد‪ ،‬رﻓﺘﺎرش ﻓﺮق داﺷﺖ ﺑﺎ ﻣﻮاﻗﻊ‬
‫دﯾﮕﺮ‪ .‬ﻗﻬﻮه را ﮐﻪ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ روي ﭘﯿﺸﺨﻮان‪ ،‬ﻃﻮري ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ ﮐﻪ ﯾﻌﻨﯽ‪ :‬اﯾﻦ‬
‫ﻫﻢ ﯾﮏ ﻗﻬﻮهي دﺑﺶ ﺑﺮاي آﻗﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ!‬
‫ﺧﺐ‪ ،‬ﻓﺮاﻧﺴﻮيﻫﺎ اﯾﻨﻄﻮرﻧﺪ‪ .‬ﻋﻤﻞ‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺸﺖ ﺻﺒﺢ روز ﺑﻌﺪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﻧﮕﺎر‬

‫‪٢٣‬‬
‫ﻣﯽداﻧﻨﺪ آدم ﭘﺎﯾﺶ ﮐﻪ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻃﻮري ﺑﺎ ﭘﺮﺳﺘﺎرش رﻓﺘﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫اﻧﮕﺎر ﻣﺎدر اوﺳﺖ‪ .‬ﻃﻮري ﺑﺎ ﭘﺰﺷﮏاش رﻓﺘﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﭘﺪر اوﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﮑﻪ‬
‫اﺗﺎق را ﺑﻪ او ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻮري ﻣﯽرود روي ﺗﺨﺖ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻋﻤﻠﺶ ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ‬
‫اﻣﺎ ﻃﻮري ﺧﻮدش را وﻟﻮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺗﺨﻢﻫﺎﯾﺶ را ﮐﺸﯿﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻇﺮاﻓﺖ دارﻧﺪ‬
‫اﯾﻦ ﻓﺮاﻧﺴﻮيﻫﺎ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻨﺪ ﺑﯿﻤﺎري ﮐﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ روز ﺑﻌﺪ ﻋﻤﻞ ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺣﺴﯽ را دارد ﮐﻪ ﮔﻮﺳﭙﻨﺪي ﻣﻨﺘﻈﺮِ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﮕﺎه‪ .‬ﭘﺲ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ‬
‫ﺳﺮﻣﯽزﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮﻋﯽ ﺗﺴﻼي ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺰﺷﮏ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺑﯿﻤﺎرش ﺗﺎ او اﺣﺴﺎس ﻧﮑﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽﺳﺖ؛ ﺗﺎ ﭘﺰﺷﮏ را ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺒﯿﻨﺪ ﻧﻪ ﯾﮏ‬
‫ﺟﻼد‪ .‬ﺣﺎﻻ‪ ،‬درﺳﺖ در ﻟﺤﻈﻪاي ﮐﻪ داﺷﺖ ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬رو ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺤﯽ ﮐﻪ در ﭘﺎﯾﺎنِ روزي ﺧﺴﺘﻪ ﮐﻨﻨﺪه آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺗﺴﻼﯾﻢ و ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم‪:‬‬
‫»ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﺪام اﺳﺖ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ؟«‬
‫ﮔﺮه داد ﺑﻪ اﺑﺮوﻫﺎ‪ .‬ﭼﯿﻦﻫﺎ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ در وﺳﻂ‪ ‬ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ‪ ،‬و ﻧﮕﺎﻫﺶ ﺑﺮﮔﺸﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ در اﻧﺪرون ذﻫﻦ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﺑﻪ ﮐﻠﻪام زده اﺳﺖ ﯾﺎ ﺣﺮف ﺣﺴﺎب‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ؟‬
‫ف ﺻﻔﺤﻪي ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮم دوﺗﺎ ﺑﻠﻨﺪﮔﻮ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ روﮐﺶ‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬دو ﻃﺮ ‪‬‬
‫ﭘﺎرﭼﻪاياش را ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﻣﯽدﯾﺪم‪ .‬ﭘﺲ از آﻧﮑﻪ ﭼﺸﻢ راﺳﺘﻢ را ﻋﻤﻞ‬
‫ﮐﺮدﯾﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭼﯿﺰ ﻋﺠﯿﺒﯽ ﺷﺪم‪ :‬ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﭼﭗ ﮐﻪ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻢ اﯾﻦ ﺑﻠﻨﺪﮔﻮﻫﺎ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﺎﮐﺴﺘﺮياﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ راﺳﺘﻢ آﻧﻬﺎ را ﺑﻨﻔﺶ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ؛ ﯾﮏ رﻧﮓ زﻧﺪه‬
‫و ﺷﻔﺎف«‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﺑﻨﻔﺶ ﯾﺎ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي؟ ﮐﺪام ﯾﮏ از اﯾﻦ دو ﭼﺸﻢ ﺣﻘﯿﻘﺖ را‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ؟«‬
‫دﺳﺘﺶ را ﮔﺬاﺷﺖ زﯾﺮ ﭼﺎﻧﻪ‪ .‬ﮐﺮاوات ﻗﺮﻣﺰﺧﻮﺷﺮﻧﮓاش ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪ زﯾﺮ‬
‫آﺳﺘﯿﻦِ آﺑﯽِ ﮐﺖ‪ .‬آن ﻟﺒﺨﻨﺪ زﯾﺒﺎ ﺣﺎﻻ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﺮﻗﯽ از‬

‫‪٢٤‬‬
 ‫ﺗﺤﺴﯿﻦ‪ ،‬و ﻣﯽﺗﺎﺑﯿﺪ ﻣﺜﻞ درﺧﺸﺶ ﻧﻮري از ﭘﺲ اﺑﺮ‪.‬‬
‫» ﻧﻪ اﯾﻦ‪ ،‬و ﻧﻪ آن‪ .‬ﺣﻘﯿﻘﺖ ﭼﯿﺰيﺳﺖ ﻣﯿﺎن ﺑﻨﻔﺶ و ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي‪«.‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ رﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎي ﻣﻦ ﺗﺎزه آﻏﺎز ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬آدم ﻓﻘﻂ ﺑﻪ‬
‫ﭼﺸﻢ ﻫﺎي ﺧﻮدش ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻋﺘﻤﺎد ﮐﻨﺪ و ﺣﺎﻻ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻘﻄﻪي اﻋﺘﻤﺎد ﻫﻢ‬
‫داﺷﺖ وﯾﺮان ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮدا ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﭼﭗام را ﻫﻢ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ‬
‫ﺑﺎ ﻫﺮ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﻄﻠﻘﯽ وداع ﻣﯽﮐﺮدم؛ و رﻫﺎ ﻣﯽﺷﺪم در ﺟﻬﺎنِ ﻣﺸﮑﻮﮐﯽ از‬
‫رﻧﮓﻫﺎ و ﺣﺠﻢﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪ .‬راﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اواﺧﺮ درآﺳﺘﺎﻧﻪي ﮐﻮري ﺑﻮدم‬
‫و ﻫﯿﭻ ﯾﮏ از رﻧﮓﻫﺎ و اﺑﻌﺎدي ﮐﻪ ﻣﯽدﯾﺪم ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﮐﺴﯽ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻓﺮدا دو ﭼﺸﻢ ﻣﺼﻨﻮع ﺑﻪ ﻣﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﻔﺖ؟‬
‫دﻟﻢ ﺑﻪ ﺷﻮر اﻓﺘﺎد‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﻪ ﮔﻢ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﺮاي اﺑﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺮاي‬
‫دﻏﺪﻏﻪاي ﻋﺎﺟﻞﺗﺮ‪ ،‬ﭼﯿﺰي اﻧﺴﺎﻧﯽ و دمِ دﺳﺖ‪ .‬دﻓﻌﻪي ﭘﯿﺶ‪ ،‬ﺧﺮوج ﻣﻦ از اﺗﺎق‬
‫ﻋﻤﻞ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺸﺖ و ﭘﻨﺠﺎه و ﭘﻨﺞ دﻗﯿﻘﻪي ﺻﺒﺢ ﺑﻮد و اﺻﺎﺑﺖ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫﺎ ﺑﻪ آن‬
‫دو ﺑﺮج ﻏﻮلآﺳﺎ ﺳﺎﻋﺖ ﻧُﻪ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﻮﺑﺖ ﻋﻤﻞ ﻣﻦ درﺳﺖ ﺑﻌﺪ از اﺻﺎﺑﺖ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ‬
‫ﺑﻮد؟‪ ...‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺎي دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﺑﻮدم ﭼﺸﻢ ﮐﺴﯽ را ﮐﻪ ﮐﺸﻮرش اﯾﻦ‬
‫ﺗﺨﻢ ﻟﻖ را ﺷﮑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآوردم از ﮐﺎﺳﻪ!‬
‫ـ ﺣﺎﻻ‪ ،‬آن ﺑﺎر ﺷﺎﻧﺲ آوردم‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺎر ﭼﻪ؟ ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻓﺮدا‪ ،‬اﻧﺪﮐﯽ ﭘﯿﺶ از ورود ﻣﻦ ﺑﻪ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ‪ ،‬ﻣﺮدي ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ ‬ﻣﻄﻠﻖ رﺳﯿﺪه‬
‫اﺳﺖ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﯾﯽ را ﻧﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس؟ ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺢ‬
‫ﻣﻌﺠﺰهﮔﺮ ﻣﻦ‪ ،‬در آن ﻟﺤﻈﻪي ﺧﺸﻢ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺗﯿﻎ را ﻣﺜﻞ ﻣ‪‬ﻘﺎري ﮐﻪ ﺑﭽﺮﺧﺎﻧﻨﺪ در‬
‫ﮐﻨﺪه‪ ،‬ﻧﭽﺮﺧﺎﻧﺪ در ﮐﺎﺳﻪي ﭼﺸﻢ؟‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻟﺒﺎس ﭘﻮﺷﯿﺪم و راه اﻓﺘﺎدم ﺑﻪ ﻃﺮف در‪.‬‬

‫‪٢٥‬‬
 ‫‪10‬‬

‫ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ و ﺷﺎل ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ‬

‫دﯾﮕﺮ ﮐﻼﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدم از ﺑﯽﺧﻮاﺑﯽ‪ .‬ﻣﺪتﻫﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺷﺐﻫﺎ ﺑﯿﺪار ﻣﯽﻣﺎﻧﺪم‬
‫ﮔﻮش ﺑﻪ زﻧﮓ ﺗﺎ ﺧﻮد‪ ‬ﺻﺒﺢ ﻣﮕﺮ ﭘﯽ ﺑﺒﺮم ﺑﻪ راز آن ﺷﺐِ ﻫﻮﻟﻨﺎك! اﻣﺎ ﻓﻘﻂ‬
‫ﺻﺪاي ﮔﺎهﮔﺎﻫﯽ ﻣﺎدر ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﭻﭘﭽﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬ﻧﻪ! ﻧﻪ! ﺑﯿﺪاره!« ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ‬
‫ﭘﻨﺞ ﺻﺒﺢ ﮐﻪ ﭘﺪر ﺑﺎ ﺻﺪاﯾﯽ رﻋﺪآﺳﺎ ﺑﯿﺪارم ﮐﻨﺪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎز‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﭽﻪي ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ‬
‫ﻓﻘﻂ ﯾﮑﯽ دو ﺳﺎﻋﺖ ﻓﺮﺻﺖ داﺷﺖ ﺑﺮاي ﺧﻮاﺑﯿﺪن‪ .‬ﭘﺲ ﭼﺎرهاي ﻧﺒﻮد ﺟﺰ اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﮔﻮش ﺑﺎﯾﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺣﺮفﻫﺎي زﻧﺎن ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‪.‬‬
‫ﻋﺼﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬اﻫﻞ ﻣﺤﻞ ﻣﺤﻮﻃﻪي ﺧﺎﮐﯽ ﺟﻠﻮي ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺑﺎرﯾﮑﻪي‬
‫آﺳﻔﺎﻟﺖ ﺟﻠﻮي درﻫﺎ را آبﭘﺎش ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﮐﺎﺳﺘﻪ ﺷﻮد از ﻫ‪‬ﺮمِ زﻣﯿﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ا‪‬ﻟﻤﺎ‬
‫ﮐﻪ ﻟﺮ ﺑﻮد و دور ﺗﺎ دور روﺳﺮياش ﭘﺮ از ﺳﮑﻪ ﺑﻮد و ﭘﻮﻟﮏ ﺑﻮد از اﯾﻦ ﻃﺮف‬
‫ﻣﯽآﻣﺪ‪ ،‬ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﻫﻢ از آن ﻃﺮف‪ .‬ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ﺟﻠﻮي درِ ﺣﯿﺎط؛ ﻣﺎدرم ﻫﻢ در‬
‫آﺳﺘﺎﻧﻪي در‪ .‬ﺳﺮﻣﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪم از »ﺑﻮي ﺑﻬﺸﺖ«‪ ،‬ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﻣﺪم از ﺑﻐﻞ‬
‫ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬ﭼﺮﺧﯽ ﻣﯽزدم ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‪ ،‬ﺑﻌﺪ دزداﻧﻪ ﻣﯽآﻣﺪم ﭘﺸﺖ دﯾﻮار‬
‫آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ‪ .‬ﺗﻤﺎمِ ﺗﻦ ﮔﻮش ﻣﯽﺷﺪم‪ ،‬و ﺳﺮ را ﻣﯽﮐﺸﯿﺪم ﺳﻤﺖ زاوﯾﻪي دﯾﻮار‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫اﯾﻦ اﻣﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺎدرم ﻟﺐ ﺑﺎز ﮐﻨﺪ و ﻣﻦ ﺧﻼص ﺷﻮم از ﮐﺎﺑﻮس آن ﻧﯿﻤﻪ ﺷﺐ ﭘﺎﺋﯿﺰ‬
‫ﮐﻪ ﭘﺪر ﺑﯿﻠﭽﻪ را ﺑﺮداﺷﺖ و رﻓﺖ ﺟﻠﻮي درِ ﺣﯿﺎط ﺗﺎ درﺳﺖ در ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﺪﻓﻦ‬
‫ﺗﮑﻪاي از ﺗﻦ ﻣﻦ ﺑﻮد ﭼﯿﺰي را ﭼﺎل ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﮑﻪاي از ﺗﻦ ﻣﺎدر ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻓﻘﻂ‬
‫ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺣﺮف ﻣﯽزد‪ .‬ﻃﺮف‪ ‬ﻏﺮوب ﮐﻪ ﭘﺪر ﺑﺎ دوﭼﺮﺧﻪ ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ از‬
‫ﺳﺮِ ﮐﺎر‪ ،‬زنﻫﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﻃﻮري ﻣﯽﭼﺮﺧﯿﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺑﺴﺎط‪‬‬

‫‪٢٦‬‬
‫ﺟﻬﺎنِ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽِ اﻃﺮاف را ﺑﻪ ﯾﮏ ﺣﺮﮐﺖ ﺟﻤﻊ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﻮي ﭼﯿﻦﻫﺎي ﻟﺒﺎس‬
‫ﮔﻠﺪارش؛ اﺑﺘﺪا‪ ،‬ﺳﺮش ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻧﯿﻢ ﺗﻨﻪاش‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﮐﭙﻞﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﺑﻌﺪ‬
‫ﭘﺎﺷﻨﻪي ﭘﺎ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ورود ﭘﺪر ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﻗﺮآن و ﺷﺮﻋﯿﺎت‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺷﺎﻧﺲ ﻣﯽآوردم و دوﺑﺎره ﺑﯿﺮون ﻣﯽزد از ﺧﺎﻧﻪ )ﻣﻌﻤﻮﻻْ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﯽرﻓﺖ(‪،‬‬
‫آﻧﻮﻗﺖ ﺳﺮﺧﻮش از ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﺟﻬﺎن ﮔﻢﺷﺪهام‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دﯾﮕﺮ‬
‫ﻟﯿﻦ)‪ ،(lane‬ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﻪي دﯾﻮار ﻟﯿﻦ‪ ، G1‬و ﻣﺤﻮ ﻣﯽﺷﺪم ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺎت‬
‫ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ ﮐﻪ ﻫﺮوﻗﺖ روز ﮐﻪ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﺮدي‪ ،‬ﻣﯽدﯾﺪي ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺘﻦِ‬
‫ﺷﺎل ﺧﻮﺷﺮﻧﮕﯽ ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻮد از رﻧﮓﻫﺎي ﺳﺒﺰ و زرد و ﻋﻨﺎﺑﯽ؛ و ﻫﯿﭻ وﻗﺖ‬
‫ﺧﺪا ﻃﻮﻟﺶ ﻋﻮض ﻧﻤﯽﺷﺪ؛ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﻤﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻮد‪ :‬ﻫﻤﺎن ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻟﯿﻦ ﻣﺠﺘﻤﻌﯽ ﺑﻮد ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺎﻧﺰده ﺧﺎﻧﻪي »وﯾﻼﯾﯽ«‪ :‬ﻫﺸﺖ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺎﻧﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺷﺎﻧﻪي ﻫﻢ‪ ،‬و ﻫﺸﺖ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ اﯾﻦ ﻫﺸﺖﺗﺎ‪ .‬ﺷﯿﺮواﻧﯽ ﭼﯿﻦداري ﺑﻪ‬
‫رﻧﮓ‪ ‬ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺳﻘﻒ‪ ‬ﻫﻤﻪي اﯾﻦ ﺷﺎﻧﺰده ﺧﺎﻧﻪ را ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﺪ؛ ﺳﻘﻔﯽ دوﻻﯾﻪ ﮐﻪ اﮔﺮ‬
‫ﻣﯽﺧﺰﯾﺪي ﻣﯿﺎن آن‪ ،‬از ﻣﻨﻔﺬﻫﺎي ﮐﻮﭼﮑﯽ ﮐﻪ اﯾﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺗﻮي ﺳﻘﻒ زﯾﺮﯾﻦ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽﺷﺪ ﺳﺮك ﮐﺸﯿﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي اﯾﻦ و آن و ﭼﯿﺰﻫﺎﺋﯽ دﯾﺪ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺧﺪا‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺒﯿﻨﺪ و ﺑﺲ‪...‬‬
‫ﻫﺮ ﻟﯿﻦ اﺳﻤﯽ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﺳﻢ ﻫﺎ ﻧﻪ ﻇﺮوﻓﭽﯽ ﺑﻮد ﻧﻪ زﻣﺮدﯾﺎن ﻧﻪ ﺷﻬﯿﺪ‬
‫ﺗﺒﺮﯾﺰي‪ .‬ﯾﮏ ﺣﺮف و ﯾﮏ ﺷﻤﺎره ي اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻟﯿﻦ ﻣﺎ ‪ F16‬ﺑﻮد‪ .‬ﻟﯿﻦ ﻣﺎدام‬
‫ﻫﻠﻨﺎ ‪ . F17‬ﻫﻠﻨﺎ درﺳﺖ ﺳﺮِ ﻧﺒﺶ ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ و ﺗﻨﻬﺎ زن ﺑﯽﺣﺠﺎب ﻣﺤﻠﻪي ﻣﺎ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻘﯿﻪ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﺜﻞ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ دﺳﺘﻤﺎﻟﯽ ﮔﺮه ﻣﯽزدﻧﺪ ﺑﺎﻻي ﺳﺮﺷﺎن‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﺜﻞ ا‪‬ﻟﻤﺎ‬
‫ﻣﯿﻨﺎر داﺷﺘﻨﺪ ﯾﺎ ﻣﺜﻞ ﺑﻌﻀﯽ از زﻧﺎن ﻋﺮب ﻣﻘﻨﻌﻪ‪ .‬ﻣﺎدرم روﺳﺮي ﮔﻠﺪار را زﯾﺮ‬
‫ﭼﺎﻧﻪاش ﮔﺮه ﻣﯽزد‪ .‬رﻓﺘﻦ از ﭘﯿﺶ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ‪ ،‬ﺳﻔﺮي ﺑﻮد از‬
‫ﺟﻬﺎن ﻣﺮﺋﯽِ اﺷﺒﺎحِ اﯾﻦ ﺳﯿﺎﻫﭙﻮﺳﺖ ﺳﯽ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺎنِ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽِ ﺷﺎلِ ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮيِ‬

‫‪٢٧‬‬
‫آن زن ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻪ ﻣﻮزهاي ﺑﻮد زﻧﺪه از اﻗﻮام اﯾﺮاﻧﯽ‪ ،‬ﻫﻠﻨﺎي‬
‫ارﻣﻨﯽ ﺣﻀﻮري ﺑﻮد از ﺟﻨﺲِ ﺣﻀﻮر ﻏﺮب‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺧﯿﺮه ﻣﯽﺷﺪم ﺑﻪ دﺳﺖﻫﺎي‬
‫ﺑﺮﻫﻨﻪاش و ﻣﯽدﯾﺪﯾﻢ ﺳﺎﻋﺖﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﻓﺪ اﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ در ﺳﮑﻮﻧﯽ اﺑﺪي‬
‫ﻓﺮو رﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎلﺑﺎل زدنِ ﻣﺪامِ دﺳﺖﻫﺎش ﻣﺮا ﻣﯽﺑﺮد ﺑﻪ آن ﺳﻮي ﻫﺴﺘﯽِ ﮔﻢ‬
‫ﺷﺪهام‪ .‬ﻫﻠﻨﺎ ﺳﻤﺖ‪ ‬ﮔﻢ ﺷﺪهي ﺗﻮﻟﺪ‪ ‬ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﺎد ﻧﻤﯽآﻣﺪ و از ﯾﺎد‬
‫ﻧﻤﯽرﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﻣﯽآﻣﺪ ﻫﻠﻨﺎ ﺑﺮﻣﯽﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺎل را دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﯽ‬
‫ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ‪ ،‬ﻟﺐﻫﺎ را ﺑﺎد ﻣﯽﮐﺮد و ﻣﯽﻓﺸﺮد ﺑﻪ ﻫﻢ و ﻣﯽرﻓﺖ داﺧﻞ‬
‫ﺣﯿﺎط‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻨﻮز ﭘﺪر ﻧﯿﺎﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺟﻠﻮي در ِ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎزِ ﺣﯿﺎط‪‬‬
‫ﺧﺎﻧﻪي ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﺒﯿﻨﻢ اﯾﻦ زن را‪ .‬آﺧﺮ ﮐﺪام ﺗﮑﻪي اﺿﺎﻓﯽ را‬
‫ﻣﯽﺷﺪ ﺑﺮﯾﺪ از ﺗﻦِ او؟ ﻧﮕﺎه ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺗﻦِ ﺧﻮاﻫﺮم و ﻧﮕﺎه ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺗﻦِ‬
‫دﺧﺘﺮانِ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ؛ دﯾﺪه ﺑﻮدم ﭼﯿﺰي ﮐﻢ اﺳﺖ؛ ﺗﮑﻪاي ﮔﻮﺷﺖ‪ ‬ﺑﯽﻣﺼﺮف ﮐﻪ‬
‫آوﯾﺰان ﺑﻮد ﺟﻠﻮي ﻣﻦ‪ ،‬و آوﯾﺰان ﻧﺒﻮد ﺟﻠﻮي ﻫﯿﭻ زﻧﯽ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﮔﻔﺖ‬
‫ﭼﻄﻮر ﻣﺎدرش دو دﺳﺖ او را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺧﺎﻟﻪ ﭘﺎﻫﺎ را و ﭼﻄﻮر ﻣﺎﻣﺎ ﺧﺘﻨﻪاش‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ آﺧﺮ‪ ...‬آﺧﺮ‪ ...‬ﭼﻄﻮر ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺮﯾﺪ ﭼﯿﺰي را ﮐﻪ اﺻﻼْ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﮐﻪ‬
‫اﺻﻼٌ ﻧﺒﻮده از آﻏﺎز؟ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﺒﯿﻨﻤﺶ ﻣﮕﺮ ﺧﻼص ﺷﻮم از ﺷﺮ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﮐﻪ‬
‫ﯾﮏ ﺷﺐ دﯾﺪم اﯾﺴﺘﺎده وﺳﻂ ﺣﯿﺎط‪ ،‬روي ﻓﺮش ﺣﺼﯿﺮ؛ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﺑﺮون زده از‬
‫ﺣﺪﻗﻪ‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎ اﻓﺸﺎن؛ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ آﺗﺶ‪ .‬ﺣﺮف ﻣﯽ زد؛ اﻧﮕﺎر ﺑﺎ ﻫﻮا؛ ﺑﺎ ﻏﺒﺎر ﭘﺮاﮐﻨﺪهي‬
‫ﺷﺮﺟﯽ؛ ﺑﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ دﯾﺪ ﻧﻤﯽآﻣﺪ ‪:‬‬
‫‪- Yes… Yes … I am sure. I am sure Mr. Hawking. I am sure.‬‬

‫‪٢٨‬‬
 ‫‪11‬‬

‫ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺳﯽ ﯾﮏ ﻣﺘﻦ ﮔﻢ ﺷﺪه‬

‫ﻫﻤﻪي ﻋﻤﺮ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ ‪...‬‬

‫ﻫﻤﻪي راهﻫﺎ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ‪...‬‬
‫ﺧﻂ راﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻄﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﻘﻂ در ﮐﺘﺎب ﻫﻨﺪﺳﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺪﮐﯽ ﻣﺎﺟﺮاﺟﻮ ﺑﻮد‪ ،‬اﻧﺪﮐﯽ ﺟﺎهﻃﻠﺐ؛ اﻧﺪﮐﯽ ﻫﻢ ﻧﻔﺮت‬
‫داﺷﺖ از ﻫﻨﺪﺳﻪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم‪ ،‬ﻣﻬﺎﺟﺮ ﻗﻤﺎرﺑﺎزيﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﺒﺮدي ﻧﻬﺎﯾﯽ‬
‫ﻫﻤﻪي ﮔﺬﺷﺘﻪ را داو ﻣﯽﮔﺬارد ﺗﺎ ﺷﺎﯾﺪ آﯾﻨﺪه را ﺑﺒﺮد‪ .‬آﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺎﮐﻦ ﻧﻤﯽ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ از زﻣﯿﻦ ﯾﺎ ﺑﯽﺑﻬﺮهاﻧﺪ از اﯾﻦ ﺧﺼﻠﺖﻫﺎ‪ ،‬ﯾﺎ وﺟﻮد آنﻫﺎ را در ﺧﻮد دﺳﺖ‪ ‬ﮐﻢ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ ﻣﺘﻨﻔﺮﻧﺪ از ﻗﻤﺎر‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪» ،‬ﺟﻮﯾﻨﺪﮔﺎن ﻃﻼ«‬
‫ﺟﻨﮕﺠﻮﯾﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻗﻤﺎر ﺑﺰرگ ﺗﺎ ﭘﺎي ﺟﺎن ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﯿﭻ‬
‫ﮐﺴﯽ ﻫﻢ رﺣﻢ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر‪ ،‬ﻣﻬﺎﺟﺮاﻧﯽ از ﺷﺶ ﮔﻮﺷﻪي ﮐﺸﻮر ﭘﺎ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ‬
‫ﻧﻮﺑﻨﯿﺎدي ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﮐﻪ در روزﮔﺎرِ ﺧﻮد ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﺑﻨﺪر ﺻﺎدرات ﻧﻔﺖ ﺟﻬﺎن ﺑﻮد‪ ،‬و‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ آن‪ ،‬از ﻣﻌﻤﺎري ﺷﻬﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺷﯿﻮهي زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺮدﻣﺎن‪ ،‬رﯾﺸﻪ در‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺼﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻔﺮﯾﺢ ﻣﺮدم ﺗﻨﻬﺎ ﺳﯿﻨﻤﺎي ﺷﻬﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي‬
‫ﺧﺎرﺟﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽداد‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺎﺷﮕﺎه ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ ﮐﻪ از ﻣﯿﺰ ﺑﯿﻠﯿﺎرد و زﻣﯿﻦ ﺗﻨﯿﺲ ﺗﺎ‬
‫ﮐﻨﺴﺮت و ﺗﻮﻣﺒﻮﻻ اﻣﮑﺎﻧﺎﺗﯽ داﺷﺖ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻗﻠﺐ ﺗﭙﻨﺪهي ﺷﻬﺮ‬
‫ﺑﺎزار ﺑﻮد؛ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﻗﺪم زد‪ ،‬دوﺳﺖ ﯾﺎ آﺷﻨﺎﯾﯽ دﯾﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﮐﺎﻻي ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﺧﺮﯾﺪ؛ اﺟﻨﺎﺳﯽ ﻧﻮﻇﻬﻮر ﺑﺎ ﻃﻌﻢﻫﺎي ﺗﺎزه و ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪيﻫﺎي ﻫﻮشرﺑﺎ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ‬

‫‪٢٩‬‬
‫آﯾﻪﻫﺎﺋﯽ ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن ﻧﺎزل ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﺒﺮ از ﺣﻀﻮر ﺟﻬﺎن دﯾﮕﺮي ﺑﺪﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺼﻮر‬
‫ﻣﺒﻬﻤﯽ از آن را در ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﺋﯽ ﻣﯽﺷﺪ دﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﻔﺘﻪاي ﯾﮑﺒﺎر ﺑﺮ ﭘﺮدهي ﺳﯿﻨﻤﺎ‬
‫ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎزار ﭼﯿﺰﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻫﻢ داﺷﺖ‪ :‬اﯾﻨﺠﺎ ﻋﺮﺻﻪي ﻧﺒﺮد ﻣﻬﺎﺟﺮاﻧﯽ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ در دﺳﺘﻪﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮي‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﺪام ﮔﻮﺷﻪاي را ﻗﺮق ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫ﺻﺪاي ﺧﺸﮏ‪ ‬ﺿﺎﻣﻦ ﭼﺎﻗﻮﻫﺎ ﺻﺪاي ﻫﺮاﺳﻨﺎﮐﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺒﻬﻢ ﻣﺮگ را‬
‫ﺑﺪل ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎي آﺷﻨﺎ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻓﺮﻗﯽ ﻧﻤﯽﮐﺮد ﺑﺮاي ﺗﻔﺮﯾﺢ رﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﯾﺎ ﺧﺮﯾ ‪‬ﺪ‬
‫ﺟﻨﺲ؛ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﯽآﻣﺪ ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﻣﺜﻞ ﺟﺮﻗﻪ ﺗﻤﺎم ﻓﻀﺎ را ﻣﺮﺗﻌﺶ ﺑﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﭘﺎﺷﻨﻪي ﮐﻔﺸﯽ ورﮐﺸﯿﺪه ﺷﻮد‪ ،‬ﯾﺎ ﺻﺪاي ﺧﺸﮏ‪ ‬ﺿﺎﻣﻦِ ﭼﺎﻗﻮﯾﯽ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﺷﻮد ﺗﺎ آدمﻫﺎي ﺑﯽﺧﯿﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي ﻣﻐﺎزهﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﯾﺎ ﻗﺪم ﻣﯽزدﻧﺪ در ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻫﺎي‬
‫اﻃﺮاف‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺧﻮد را ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻪي دﯾﻮار و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮق‬
‫ﭼﺎﻗﻮﻫﺎ‪ ،‬ﺷُﺮﺷُﺮِ ﺧﻮن‪ ،‬و دﺳﺖﻫﺎ و ﺳﺮﻫﺎي ﺑﺮﯾﺪه ﺑﺪوﻧﺪ از اﯾﻦ ﺳﺮ ﺑﺎزار ﺗﺎ آن ﺳﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎ ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ﮐﻮدﮐﯽﻣﺎن ﭘﺮ ﺑﻮد از ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ‬
‫ﭼﺎﻗﻮﮐﺸﺎن ﮐﺮد‪ ،‬ﻟﺮ‪ ،‬ﻋﺮب ﯾﺎ ﺗﺮك‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن اﺳﻄﻮرهاي ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ از ﻻي‬
‫ﺻﻔﺤﺎت ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﭘﺎ ﻧﻬﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺷﻬﺮ‪ .‬ﯾﮑﯽ رﺳﺘﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ اﺳﻔﻨﺪﯾﺎر‪،‬‬
‫ﯾﮑﯽ ﺳﻌﺪ وﻗﺎص ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ اﻓﺮاﺳﯿﺎب‪ .‬و ﻣﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺗﯿﻢﻫﺎي ﻓﻮﺗﺒﺎل و‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن را ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ ﻣﯿﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﺮﮐﺪام دﻟﺒﺴﺘﻪي ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ‬
‫ﭼﺎﻗﻮﮐﺸﺎن ﺑﻮدﯾﻢ و ﺷﮑﺴﺖ ﯾﺎ ﭘﯿﺮوزﯾﺸﺎن را ﺷﮑﺴﺖ ﯾﺎ ﭘﯿﺮوزي ﺧﻮد ﻣﯽدﯾﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﮔﺮ رﺳﺘﻤﯽ داﺷﺖ و ﺳﻬﺮاﺑﯽ‪ ،‬اﮐﻮان دﯾﻮي ﻫﻢ داﺷﺖ ﮐﻪ‬
‫زﻣﯿﻦ زﯾﺮ ﭘﺎت را دور ﺗﺎ دور ﻣﯽﺑ‪‬ﺮﯾﺪ و ﺗﻮ را ﻣﯽﺑﺮد ﺑﻪ ﻫﻮا ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺑﭙﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺠﺎ ﭘﺮﺗﺖ ﮐﻨﻢ؟ ﺑﻪ ﮐﻮه ﯾﺎ درﯾﺎ؟‬
‫وﻗﺘﯽ آﺳﯿﻪ ﺟﯿﻎ ﮐﺸﯿﺪ‪ ،‬دﯾﻮي ﻟﯿﻦ ‪ F15‬و ﮐﻮﭼﻪﻫﺎي اﻃﺮاﻓﺶ را‪ ،‬دور ﺗﺎ‬
‫دور ﺑﺮﯾﺪ و دور اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ‬

‫‪٣٠‬‬
‫ﺳﺮراﺳﺘﺶ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﻮﭼﻪﻫﺎي اﻃﺮاف‪ ‬ﺧﺎﻧﻪي آﺳﯿﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺞ ﻣﯽﮐﺮدم‬
‫ﻣﺴﯿﺮم را ﻣﺒﺎدا ﭼﺸﻤﻢ ﺑﯿﻔﺘﺪ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺎن آﺳﯿﻪ‪ .‬ﻫﻤﻪي اﻣﯿﺪم اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ روزي‬
‫ﯾﺎ او از اﯾﻦ ﻣﺤﻠﻪ ﺑﺮود ﯾﺎ ﻣﺎ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻨﺠﺎ ﺷﻬﺮي ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ آن ﻣﯽآﻣﺪ و ﻧﻪ‬
‫ﮐﺴﯽ از آن ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻫﻢ ﻧﻪ ﺗﺸﯿﯿﻊ ﺟﻨﺎزهاي داﺷﺖ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﻏﺴﺎﻟﺨﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻣﺤﮑﻮم ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧﻈﻤﯽ اﺑﺪي‪ .‬ﻗﻄﺎري ﻫﻢ ﮐﻪ در‬
‫اﻧﺘﻬﺎي ﺑﯿﺎﺑﺎنﻫﺎي دوردﺳﺖ ﺑﻮد و اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﻣﻘﺎﺑﻞ دﯾﻮارِهي ﻓﻠﺰيِ ﺳﺮﺑﯽ رﻧﮕﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻓﻖ را ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻮد و ﮔﺎﻫﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﮐﺴﯽ ﻧﻪ‬
‫آﻣﺪﻧﺶ را ﻣﯽدﯾﺪ ﻧﻪ رﻓﺘﻨﺶ را و ﻧﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮي را ﮐﻪ ﭘﯿﺎده ﺷﻮد از آن‪ .‬اﻣﺎ ﮐﺎش‬
‫دﯾﻮ رﺿﺎﯾﺖ ﻣﯽداد ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮐﻮﭼﻪﻫﺎي اﻃﺮاف ﺧﺎﻧﻪي آﺳﯿﻪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪي‬
‫ﺑﺎزار ﯾﺎ ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪي ﺷﻬﺮ ﻣﺤﻞ اﻃﺮاق ﯾﮑﯽ از آن ﻣﺮداﻧﯽ ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﺟﺰ ﺑﻪ‬
‫ﭘﭽﭙﭽﻪ از آﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ ﺑﺮ زﺑﺎن ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬و ﻣﻦ ﮐﻪ ﺗﺎزه ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺣﻀﻮر ﺳﻮراﺧﯽ در‬
‫ﺗﻨﻢ ﺷﺪه ﺑﻮدم ﺑﺎﯾﺪ ﻫﯽ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﻣﺒﺎدا ﭼﺸﻤﻢ ﺑﯿﻔﺘﺪ ﺑﻪ اﺳﺤﺎق ﮐﻮر‬
‫ﯾﺎ ﻣﻤﺪﻟﯽ دوﭼﺮﺧﻪ ﺳﺎز‪.‬‬
‫اﻣﻦﺗﺮﯾﻦ ﺟﺎ اﻣﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﻮد؛ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﻠﻨﺎ و ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ‬
‫دو ﻣﻨﺘﻬﺎاﻟﯿﻪ آن ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻠﻨﺎ ﻣﻄﺮود ﺑﻮد ﭼﻮن ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪي ارﻣﻨﯽﻫﺎ ﺑﯽﺣﺠﺎب ﺑﻮد‬
‫و »ﻧﺠﺲ«‪ .‬ﻫﯿﭽﮑﺲ ﺑﺎ او و ﺷﻮﻫﺮش‪ ،‬ﺑﻮﻏﻮس‪ ،‬ﺣﺮف ﻧﻤﯽزد‪ .‬ﺑﭽﻪ ﻫﻢ ﮐﻪ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺤﯿﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺗﻤﺎم ﮐﺸﻮر در اﻗﻠﯿﺖ ﺑﻮدﻧﺪ؛ در ﺷﻬﺮ ﻫﻢ در‬
‫اﻗﻠﯿﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺎ ﻫﻢ در اﻗﻠﯿﺖ ﻣﺤﺾ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﮑﻪ ﺑﻮﻏﻮس ﺳﻪﭘﺮﻃﺎساش‬
‫را ﺑﺮﻣﯽداﺷﺖ و ﻣﯽرﻓﺖ ﺳﺮِ ﮐﺎر‪ ،‬ﻫﻠﻨﺎ ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺘﻦِ ﺷﺎل‪ .‬در ﺷﻬﺮي ﮐﻪ‬
‫زﻣﺴﺘﺎﻧﺶ ﺑﻬﺎر ﺑﻮد و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﺶ ﺟﻬﻨﻢ‪ ،‬ﮐﺎﻣﻮا ﮐﺠﺎ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ؟ آﺳﺘﯿﻦﻫﺎي ﭼﻨﺪ‬
‫ﺗﮑﻪ ﺑﺎﻓﺘﻨﯽ را ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻮدش از اﺻﻔﻬﺎن آورده ﺑﻮد و ﺑﯽﻣﺼﺮف اﻓﺘﺎده ﺑﻮد اﯾﻨﻬﻤﻪ‬
‫ﺳﺎل‪ ،‬ﺷﮑﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺦﻫﺎ را ﮔﻠﻮﻟﻪ ﮐﺮده ﺑﻮد و ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺘﻦ ﺷﺎل‪ .‬ﺑﻪ ﻧﯿﻢ‬

‫‪٣١‬‬
‫ﻣﺘﺮ ﮐﻪ رﺳﯿﺪ دﯾﮕﺮ ﻧﺨﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺷﮑﺎﻓﺖ و از ﻧﻮ ﺑﺎﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﮕﺮ ﭼﻘﺪر ﻣﯽ ﺷﺪ‬
‫ﺷﮑﺎﻓﺖ و از ﻧﻮ ﺑﺎﻓﺖ؟ ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﮔﺮه‪ ‬اول را ﻧﻤﯽاﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬در ﻋﻮض‪ ،‬اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎي ﻧﺦ‬
‫را ﺑﻪ ﻫﻢ ﮔﺮه ﻣﯽزد‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻃﺮف ﻣﯽﺑﺎﻓﺖ‪ ،‬از آن ﻃﺮف ﻧﺦﻫﺎي‬
‫ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎز ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ در ﭼﺮﺧﺸﯽ اﺑﺪي ﺑﺪل ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺷﺎلِ ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي؛ ﻣﺘﻨﯽ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه از دردﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﻼم درﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬ﻟﺐﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻓﺸﺎر ﻣﯽداد ﺗﺎ‬
‫ﻟﺒﻪي ﻣﯿﻞﻫﺎ ﭼﻖ ﭼﻖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺨﻮرﻧﺪ و زﺑﺎﻧﯽ آﻓﺮﯾﺪه ﺷﻮد ﮐﻪ ﮐﻠﻤﺎﺗﺶ را ﻫﯿﭻ‬
‫زﺑﺎنﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎن ﮐﻮدﮐﯽِ ﻣﻦ‪ ،‬ﺣﺎﻻ رﻓﺖ و آﻣﺪي ﺷﺪه ﺑﻮد ﻣﺪام ﻣﯿﺎن ﺟﻬﺎنِ ﻫﻠﻨﺎي‬
‫ﺑﺎﺳﻮاد ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﯽﮔﻔﺖ‪ ،‬و ﺟﻬﺎن ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪي ﺑﯽﺳﻮاد ﮐﻪ ﺑﺎ اﺟﻨﻪاش‬
‫ﺑﻪ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪.‬‬

‫‪٣٢‬‬
 ‫‪12‬‬

‫راهﻫﺎﯾﯽ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ‬

‫راهﻫﺎ ﮔﺎﻫﯽ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ راه‪ ‬ﮐﺞ را آﺳﯿﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ آﻣﻮﺧﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺎ ﻣﺎ درس ﻧﻤﯽﮔﯿﺮﯾﻢ از زﻧﺪﮔﯽﻣﺎن‪ .‬ﭼﻮن راهﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫ﭘﯿﺶ ﭘﺎﻫﺎﻣﺎن از درﯾﭽﻪي ﭼﺸﻢ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺎﻣﻮﺧﺘﻪاﻧﺪ از‬
‫زﻧﺪﮔﯽﺷﺎن‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﯿﻦ ﮐﺎﺳﻪﻫﺎي ﺗََﺮﮐﯽ ﻫﺮﮐﺪام ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﻧﺎﻗﺺ درآﻣﺪﻧﺪ از ﮐﺎر‪ .‬ﻣﻮﺟﻮداﺗﯽ‬
‫ﻣﻔﻠﻮك‪ ،‬ﻗﻮزي‪ ،‬ﻧﺎﻗﺺ اﻟﺨﻠﻘﻪ‪ .‬ﺗَﺮكﻫﺎ ﺟﻔﺖ ﻧﻤﯽﺷﺪﻧﺪ آﻧﻄﻮر‪ .‬ﯾﮏ ﺗَﺮك اﯾﻦ‬
‫ﻃﺮف‪ ،‬ﯾﮏ ﺗَﺮك آن ﻃﺮف‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻪ دﻗﺘﯽ ﻃﺎق ﮐﺎﺳﻪ را ﻣﺜﻞ ﻃﺎق ﯾﮏ ﮔﻨﺒﺪ‪ ،‬ذره‬
‫ذره‪ ،‬از دو ﺳﻮ ﺑﺎﻻ ﻣﯽآوردم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﻣﯽرﺳﯿﺪ ﺑﻪ آن آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺮك‪،‬‬
‫ﻣﯽدﯾﺪم ﺟﻔﺖ ﻧﻤﯽﺷﻮد آﻧﻄﻮر؛ ﯾﮏ ور ﮐﺎﺳﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦﺗﺮ اﺳﺖ از آن ور‪ .‬ﻣﺠﺒﻮر‬
‫ﻣﯽﺷﺪم ﺗﺮكﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﺰار زﺣﻤﺖ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﺑﺎز ﮐﻨﻢ و از ﻧﻮ ﺳﻮار‬
‫ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺎﯾﺪهاي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻇﺎﻫﺮ ﮐﺎر درﺳﺖ ﻣﯽﺷﺪ آﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﺿﺮب و زور‪.‬‬
‫ﯾﮏ روز رﻓﺘﻢ ﭘﯿﺶ زﻧﮕﻨﻪ؛ ﺳﻪﺗﺎرﺳﺎزِ ﻣﺤﺠﻮﺑﯽ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺣﺮف ﻣﯽزد آﻧﻘﺪر‬
‫ﺻﺪاش ﻧﺮم ﺑﻮد ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﻧﻪ ﮐﻼم ﮐﻪ ﭘﺮواﻧﻪ ﭘ‪‬ﺮ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ از ﻟﺐﻫﺎش‪ .‬اول اﻧﻘﻼب‬
‫ﺗﺒﻌﯿﺪش ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﺰد؛ ﭼﻮن ﻋﺮق ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد از ﺗﺒﻌﯿﺪ‪.‬‬
‫زﻣﺴﺘﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻨﺞ ﻣﻐﺎزهاش‪ ،‬ﮐﻨﺎرِ ﭘﯿﺖ ﺣﻠﺒﯽ ﭘ‪‬ﺮ از آﺗﺶ‪ .‬ﺑﺎ دﺳﺖ‬
‫ﭼﻬﺎرﭘﺎﯾﻪاي را ﻧﺸﺎﻧﻢ داد‪ .‬ﻧﺸﺴﺘﻢ روي ﻟﻘﯽ آن؛ ﮐﻨﺎر ﻫﺮ ﻃﺮف ﮐﻪ ﭼﻮﺑﯽ ﯾﺎ‬
‫ﮐﻨﺪهي درﺧﺖ‪ ‬ﺗﻮﺗﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﻃﺮف ﮐﺎﺳﻪاي ﺑﻮد ﻧﯿﻤﻪ ﺗﻤﺎم؛ ﯾﮏ ﻃﺮف ﮐﺎﺳﻪاي‬
‫ﺗﻤﺎم‪ .‬آن ﻃﺮف‪ ،‬روي دﯾﻮار‪ ،‬ﮐﺎﺳﻪاي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﯾﮏ دﺳﺘﻪ‪ .‬روي ﻣﯿﺰ‪ ،‬ﮐﺎﺳﻪ و‬

‫‪٣٣‬‬
 ‫دﺳﺘﻪاي ﻓﺎق و زﺑﺎﻧﻪ ﺷﺪه‪ .‬و ﻻي ﮔﯿﺮهي ﻓﻠﺰي ﻣﯿﺰ ﻧﺠﺎري‪...‬‬
‫آه‪ ...‬ﺧﺪاي ﻣﻦ! ﭼﻘﺪر ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﻔﻬﻤﻢ اﯾﻦ راز ﮐﻮﭼﮏ را؟ آﻧﻬﻤﻪ ﻧﺠﺎر‬
‫دﯾﺪه ﺑﻮدم در ﻋﻤﺮم‪ .‬ﻫﻤﮕﯽ رﻧﺪه را ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﻮي دو دﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺪون اﺳﺘﺜﻨﺎء‪.‬‬
‫ﻫﻤﮕﯽ رﻧﺪه را ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻧﺪ روي ﭼﻮب‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﭽﻪي آدم‪ .‬اﻣﺎ راه ﺳﻪﺗﺎر از ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﮐﺞ ﻣﯽرﻓﺖ‪» :‬رﻧﺪه را واروﻧﻪ ﺑﺒﻨﺪ ﺗﻮي ﮔﯿﺮه‪ .‬ﭼﻮب را ﺑﻪ رﻧﺪه ﺑﮑﺶ!«‬
‫اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺳﻪ ﺗﺎر دﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻪي ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪ از ﺳﺮ راه‪.‬‬
‫اﻣﺎ آن ﺳﻪ ﺗﺎر ﺟﺎدوﺋﯽ ﻫﻤﭽﻨﺎن دور ﺑﻮد؛ دور از دﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺪﺗﯽ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺗﺮﻓﻨﺪ ﺗﺎزهﺋﯽ ﺑﻪ ذﻫﻨﻢ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽداد ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﯿﺰ را ﻋﻮض ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬دوﺑﺎره دﺳﺖ ﺑﻪ داﻣﺎن زﻧﮕﻨﻪ ﺷﺪم‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮔﻔﺖ‬
‫»ﺷﺮﻣﻨﺪهام ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ راه دﺳﺘﻢ ﻧﯿﺴﺖ«‪ ،‬راه را ﮐﺞ ﮐﺮدم ﺳﻤﺖ‪ ‬ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس‪.‬‬
‫در ﯾﮑﯽ از ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺗﻮي ﮐﻮﭼﻪاي ﺧﻠﻮت‪ ،‬اﯾﺴﺘﺎدم ﻣﻘﺎﺑﻞ درِ‬
‫ﭼﻮﺑﯽ رﻧﮓ و رو رﻓﺘﻪي ﺧﺎﻧﻪاي ﮐﻬﻨﻪ‪ .‬ﺗﯿﻎِ آﻓﺘﺎب ﻫﺮ ﺟﻨﺒﻨﺪهاي را راﻧﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺟﺰ ﻣﻦ و ﭼﻨﺪ ﺳﮓ وﻟﮕﺮد ﮐﻪ ﻟﻪﻟﻪ ﻣﯽزدﻧﺪ زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪي دﯾﻮار‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم‬
‫ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‪ ‬راﺳﺖ ﮐﻮﭼﻪ‪ .‬ﻫﻮاي دم ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺷﺮﺟﯽ و ﺗﮑﻪاي از آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻي درﯾﺎ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را ﻓﺮو ﺑﺮده ﺑﻮد در ﺑﻮي ﮔﻮشﻣﺎﻫﯽ و ﺳﮑﻮن ﻣﺤﺾ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﮐﻮﭼﻪ و ﺧﺎك ﺳﻮﺧﺘﻪي زﻣﯿﻦ ﮐﻪ ﺑﺨﺎر ﻣﯽﺷﺪ از ﻫ‪‬ﺮم آﻓﺘﺎب ﺗﺎ ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﯿﺰ ﺣﺘﺎ ﺑﺎدﮔﯿﺮﻫﺎي ﮔ‪‬ﻠﯽِ ﺑﺎمﻫﺎي روﺑﺮو را ﻣﻌﻠﻖ ﮐﻨﺪ در وﻫﻢ ﻟﺮزان ﻫﻮا و ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﯾﺎد ﺑﯿﺎورم ﮐﻪ ﺟﻨﺒﺶِ ﻣﺮﻣﻮزِ اﺷﯿﺎء ﯾﻌﻨﯽ ﻏﯿﺎبِ اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ .‬ﭼﺎﻗﻮ را از ﺟﯿﺐ درآوردم‪.‬‬
‫ﺳﮓﻫﺎ ﻟﻪﻟﻪزﻧﺎن ﻧﯿﻢﺧﯿﺰ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻫﺎ ﺗﺎ ﮔﺮدن در آﻓﺘﺎب و ﺗﻦﻫﺎي ﺳﯿﺎهﺷﺎن در‬
‫ﺳﺎﯾﻪ‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن زﺑﺎنﻫﺎﺷﺎن ﺑﺎزاﯾﺴﺘﺎد از ﺣﺮﮐﺖ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮔﻮشﻫﺎ ﺗﯿﺰ‪ ،‬زل زدﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺗﺎپ ﺗﺎپِ ﻗﻠﺐ ﻧﺒﻮد؛ ﮐﺴﯽ از درون ﻟﮕﺪ ﻣﯽ زد؛ ﺑﺎ ﭘﻮﺗﯿﻦ‪ .‬آرام‬
‫ﺟﻠﻮ رﻓﺘﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺣﻮاﺳﻢ ﺑﻪ ﺳﮓﻫﺎ ﺑﻮد ﻧﻮك ﭼﺎﻗﻮ را ﺑﺎ ﺗﺮس ﻓﺮو ﺑﺮدم‬

‫‪٣٤‬‬
‫زﯾﺮ ﭼﻮب ﭘﻮﺳﯿﺪه‪ .‬ﻋﻮﻋﻮ ﺳﮓﻫﺎ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﻟﺮزان ﻻﯾﻪاي ﻧﺎزك از ﺳﻄﺢِ‬
‫ﭼﻮب را ﺗﺮاﺷﯿﺪم‪ .‬اﻣﺎ در ﻫﻤﯿﻦ ﻟﺤﻈﻪ‪ ،‬ﺳﺎﯾﻪاي ﻟﻨﮕﺎن ﭘﯿﭽﯿﺪ داﺧﻞ ﮐﻮﭼﻪ‪.‬‬
‫ﭼﺮﺧﯿﺪم ﺗﺎ ﭼﺎﻗﻮ را ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻨﻢ در ﺟﯿﺐ ﮐﻪ ﺻﺪاﯾﯽ ﺑﻨﺪ ﺑﻨﺪ‪ ‬وﺟﻮدم را ﻟﺮزاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺻﺪا ﮐﻪ ﻧﻪ‪ ،‬ارﺗﻌﺎش ﺗﮑﻪاي آﻫﻦِ زﻧﮓزده ﮐﻪ ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ از زﯾﺮ ﻻﯾﻪي‬
‫ﺧﺎك‪:‬‬
‫!‪- Oh my god, you finally came‬‬

‫‪٣٥‬‬
 ‫‪13‬‬

‫ﯾﮏ اودﯾﭗِ ﺑﯽﻣﻨﻈﻮر‬

‫ﺗﺎ ﭘﯿﺶ از ﮐﺸﻒ ﻋﺪد ﺻﻔﺮ‪ ،‬ﺑﺸﺮ ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﻋﺪد ﯾﮏ اﺑﺘﺪاي ﻫﺮ ﭼﯿﺰ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺮنﻫﺎ ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﮐﻪ ﺻﻔﺮ ﻫﻢ اﺑﺘﺪاي ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺴﺖ و ﻫﻤﯿﺸﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﯿﺶﺗﺮ از آن ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﻘﻄﻪي آﻏﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻏﺮوب ‪ 31‬دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ ،1949‬در ﯾﮑﯽ از اﺗﺎقﻫﺎي »ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن‬
‫اﺻﻔﻬﺎن« درﺧﺖ ﮐﺎج ﺗﺰﺋﯿﻦ ﺷﺪهاي را ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه‪ .‬ﭼﻨﺪ ﭘﺮﺳﺘﺎر‬
‫ﻇﺮفﻫﺎي ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ و ﻏﺬا و ﺷﺎﻣﭙﺎﻧﯽ را ﻣﯽﭼﯿﻨﻨﺪ روي ﻣﯿﺰي ﮐﻪ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ ﺑﺎ روﻣﯿﺰي ﺳﭙﯿﺪ ﮔﻠﺪاري‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﺮق ﻣﯽزﻧﺪ از ﺗﻤﯿﺰي و ﺗﻠﺆﻟﺆ رﻧﮓ‪ .‬در‬
‫ﮔﻮﺷﻪي دﯾﮕﺮي از اﺗﺎق‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ زرورقﻫﺎي رﻧﮕﯽ را ﺑﺎ ﻗﯿﭽﯽ رﯾﺶرﯾﺶ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اول ﺻﺪاي ﺗﺎپﺗﺎپ ﭘﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﻌﺪ ﺻﺪاي ﺑﺎز ﺷﺪن در اﺗﺎق‪.‬‬
‫ﻫﻠﻨﺎ‪ ،‬ﺧﺪﻣﺘﮑﺎر ﺗُﭙﻞ‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪاي از ﺷﺮوع ﮐﺎرش در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻤﯽﮔﺬرد‪،‬‬
‫ﻧﻔﺲزﻧﺎن داﺧﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬داﺧﻞ ﮐﻪ ﻧﻪ‪ ،‬اﻧﮕﺎر دﺳﺘﯽ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ ﻫﻠﺶ داده‪ .‬ﺳﯿﻨﻪﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺳﯿﻨﻪﻫﺎ ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ ،‬ﺗﻨﺪ ﺗﻨﺪ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﮐﻠﻤﻪﻫﺎ ﮔﯿﺮ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﻣﯿﺎن ﻋﻀﻠﻪ و رگﻫﺎ و‬
‫ﺑﺪل ﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺎت ﺗﻨﺪ و ﭘﯿﺴﺘﻮنوار ﺑﺪن‪.‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﻟﺒﻪﻫﺎي ﻗﯿﭽﯽ را ﺑﺎز ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ او‬
‫ﺧﯿﺮه ﻣﯽﺷﻮد‪ » :‬ﺟﯿﺰز ﮐﺮاﯾﺴﺖ!«‬
‫ﻫﻠﻨﺎ ﺑﺎ ﻟﻬﺠﻪي ﻏﻠﯿﻆ ارﻣﻨﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬آز ﭘﻠﻪ‪ ...‬اﻓﺘﺎده‪ ...‬ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﻪ‪«...‬‬
‫از ﺑﯿﺮون ﺻﺪاي ﻓﺮهي اﺳﺒﯽ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﯽآﯾﺪ؛ و ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺻﺪاي دور ﺷﺪن‬
‫درﺷﮑﻪاي‪.‬‬

‫‪٣٦‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﻗﯿﭽﯽ را رﻫﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ روي ﻣﯿﺰ‪ .‬ﺻﺪاي ﭼﻖِ اﻓﺘﺎدن ﻗﯿﭽﯽ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‬
‫ﺻﺪاي ﮐﻠﯿﺪ ﺑﺮق‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﻪ ﭘﺮﺳﺘﺎر زن را ﮐﻪ ﺧﺸﮏﺷﺎن زده اﺳﺖ دوﺑﺎره ﺑﻪ‬
‫ﺣﺮﮐﺖ درﻣﯽآورد‪ .‬دﺳﺖﻫﺎ از ﻣﯿﺰ و اﺷﯿﺎء ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬از داﺧﻞ راﻫﺮو‬
‫ﺻﺪاي ﻧﺎﻟﻪ ﻣﯽآﯾﺪ‪» :‬ﯾﺎ ﻓﺎﻃﻤﻪي زﻫﺮا‪ «.‬ﺻﺪاﯾﯽﺳﺖ دﺧﺘﺮاﻧﻪ‪.‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ و ﭘﺮﺳﺘﺎرﻫﺎ ﺑﻪ راه ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺮﺳﺘﺎري ﮐﻪ آﺧﺮ از ﻫﻤﻪ‬
‫اﯾﺴﺘﺎده دو ﻟﻨﮕﻪي ﺑﺎز ﻗﯿﭽﯽ را ﻣﯽﺑﻨﺪد‪ ،‬ﺻﻠﯿﺐ ﻣﯽﮐﺸﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﯿﺮون‬
‫ﻣﯽرود‪ .‬ﯾﮑﯽ از ﭘﺮﺳﺘﺎرﻫﺎ ﮐﻪ زﻧﯽﺳﺖ ﺗﺮﮐﻪاي ﻣﯽدود و دﺳﺘﺶ را ﻣﯽﮔﯿﺮد‬
‫ﭘﺸﺖ‪ ‬ﺗﺨﺖ ﭼﺮﺧﺪاري ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف‪ ‬راﻫﺮوِ ﺳﻤﺖ‪ ‬ﭼﭗ در ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮﺳﺘﺎر‬
‫دﯾﮕﺮ ﮐﻪ زﻧﯽﺳﺖ ﭼﺎق ﻣﻮﻫﺎي زن ﺑﭽﻪﺳﺎل را )ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎﻟﻪ ﻣﯽآﯾﺪ( ﮐﻪ‬
‫روي ﺗﺨﺖ دراز ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ ﺟﻤﻊ ﻣﯽﮐﻨﺪ زﯾﺮ ﻟﺤﺎف ﮐﺮپ ﮔﻠﺪاري ﮐﻪ روي او‬
‫را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه‪ .‬ﻫﻠﻨﺎ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺗﺨﺖ را ﻫﻞ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻟﻬﺠﻪي ﻏﻠﯿﻆ ارﻣﻨﯽ‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﯾﺎ ﺣﺎﺿﺮت ﻋﺎب ﺑﺎس‪«.‬‬
‫ﻣﺮد ﺟﻮاﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺖ و ﺷﻠﻮار راه راه ﻣﺪل آﻟﮑﺎﭘﻮﻧﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪه‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﺳﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫راه ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ .‬اﻧﮕﺎر زﯾﺮ ﭘﺎﻫﺎ ﻓﻨﺮ دارد‪ .‬ﻣﺪام دﺳﺖ راﺳﺘﺶ را ﻣﺸﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ و‬
‫ﻣﯽﮐﻮﺑﺪ ﮐﻒ‪ ‬دﺳﺖ‪ ‬دﯾﮕﺮش‪ .‬ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎي راﻫﺮو ﮐﻪ ﻣﯽرﺳﻨﺪ ﭘﺮﺳﺘﺎري ﮐﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ از‬
‫ﻫﻤﻪ اﺳﺖ درِ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ را ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﺗﺎق‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺣﻔﺮهاي ﻣﮑﻨﺪه‪ ،‬ﺗﺨﺖ‬
‫ﭼﺮﺧﺪار و دﮐﺘﺮ و ﭘﺮﺳﺘﺎرﻫﺎ را ﻣﯽﺑﻠﻌﺪ‪ .‬ﻣﺮد ﺟﻮان اﯾﻦ ﭘﺎ و آن ﭘﺎ ﮐﻨﺎن ﺗﻦاش را‬
‫ﻟﻨﮕﺮ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ‪ .‬در آﺳﺘﺎﻧﻪي در‪ ،‬دﺳﺘﯽ زﻧﺎﻧﻪ و ﺳﻔﯿﺪﭘﻮش‪ ،‬ﺟﻠﻮي‬
‫ﺳﯿﻨﻪاش را ﻣﺤﮑﻢ ﺳﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪» :‬ﺷﻤﺎ ﻫﻤﯿﻨﺠﺎ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬اوﮐﯽ؟«‬
‫راﻫﺮو ﺧﺎﻟﯽﺳﺖ‪ .‬ﺑﺠﺰ وز وز ﻣﺪام ﻣﻬﺘﺎﺑﯽﻫﺎ ﺻﺪاﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﺮد ﺟﻮان دﺳﺘﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﺸﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎي ﺑﺮﯾﺎﻧﺘﯿﻦزدهاش‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻒ‪ ‬دﺳﺖ‪ .‬از دﺳﺖ ﭼﺮب‬
‫ﺧﻮﺷﺶ ﻧﻤﯽآﯾﺪ‪ .‬دﻟﺶ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻤﯽ آب ﺑﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮ و ﺻﻮرﺗﺶ‪ .‬راه ﻣﯽاﻓﺘﺪ‬

‫‪٣٧‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﻪ راﻫﺮو‪ .‬ﺻﺪاي ﻧﺎﻟﻪي زن ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﺮد ﺟﻮان ﻣﺤﮑﻢ ﻟﮕﺪ‬
‫ﻣﯽزﻧﺪ ﺑﻪ دﯾﻮار‪ .‬ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ‪ ،‬و راه ﻣﯽاﻓﺘﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻃﺮف ﺗﻪ راﻫﺮو‪ .‬درِ ﯾﮑﯽ از اﺗﺎقﻫﺎ ﺑﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎرﯾﮑﻪي ﻧﻮري اﻓﺘﺎده اﺳﺖ روي‬
‫ﻣﻮزاﺋﯿﮏﻫﺎي ﺷﯿﺮيِ راﻫﺮو‪ .‬ﻣﺮد ﺟﻮان ﺳﺮك ﻣﯽﮐﺸﺪ‪ .‬ﭼﺸﻤﺶ ﻣﯽاﻓﺘﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺣﺎﺷﯿﻪي دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ ﺳﭙﯿﺪرﻧﮕﯽ ﮐﻪ از ﭼﺎرﭼﻮبِ در ﭘﯿﺪاﺳﺖ‪ .‬ﻟﺒﻪاش ﺑﺮق ﻣﯽزﻧﺪ‬
‫از اﻧﻌﮑﺎس ﻧﻮر‪ .‬ﻣﺮد ﭼﺸﻤﺶ را ﻣﯽﻣﺎﻟﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻣﯽرود ﺻﺪاي وزوز‬
‫ﻣﻬﺘﺎﺑﯽ روﺷﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻻي دﺳﺖﺷﻮﯾﯽﺳﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺷﯿﺮ را ﮐﻪ ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫ﭼﯿﺰي ﺗﻪ دﻟﺶ ﺑﻪ ﻟﺮزه ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ .‬ﻣﺸﺘﺶ را ﭘ‪‬ﺮ آب ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺗﻨﺪﺗﻨﺪ ﻣﯽزﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺨﺎر اﻟﮑﻠﯽ ﮐﻪ ﭼﺴﺒﯿﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺨﺎط دﻫﺎن و ﺑﯿﻨﯽش‪ .‬ﻫﯽ دﻫﺎﻧﺶ را آب‬
‫ﻣﯽﮐﺸﺪ و ﺻﻠﻮات ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﮐﻔﺶﻫﺎ و ﺟﻮرابﻫﺎ را ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورد و وﺿﻮ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬روي ﭘﻨﺠﻪي ﭘﺎﻫﺎ ﺑﻪ راﻫﺮو ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ؛ آﻧﺠﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺗﺨﺖ و زن و ﭘﺮﺳﺘﺎرﻫﺎ و دﮐﺘﺮ در اﺗﺎﻗﯽ ﻏﯿﺐ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ـ» ﯾﺎ ﻓﺎﻃﻤﻪي زﻫﺮا!«‬
‫راه ﻣﯽاﻓﺘﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‪ ‬ﻣﺨﺎﻟﻒ‪ .‬ﻧﺰدﯾﮑﯽﻫﺎي ﺗﻪ‪ ‬راﻫﺮو‪ ،‬درِ اﺗﺎﻗﯽ ﺑﺎز ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮدي ﮐﻪ ﯾﮏ ﭼﺸﻤﺶ ﺑﺎ ﺗﻨﻈﯿﻒ ﺳﻔﯿﺪي ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﻫﻦﻫﻦﮐﻨﺎن ﺑﯿﺮون‬
‫ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﻫﯿﮑﻠﺶ ﺗﺎﺑﯽ دارد ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺳﻮال‪.‬‬
‫ـ ﻗﺒﻠﻪ از ﮐﺪام ﻃﺮف اﺳﺖ؟‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮد ﯾﮏ ﭼﺸﻢ‪ ،‬ﻫﺎج و واج‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ـ ﻗﺒﻠﻪ ! ﻗﺒﻠﻪ!‬
‫و اﯾﻦ را ﻃﻮري ﻣﯽﭘﺮﺳﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺷﻤﺎرهي ﺗﻠﻔﻦ اﻣﺪادﻫﺎي ﻏﯿﺒﯽﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮد‪ ،‬ﻣﺜﻞ آدم ﮐﻮﮐﯽ‪ ،‬ذرهذره ﻧﯿﻢﭼﺮﺧﯽ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﻪ ﺑﺪﻧﺶ‪ ،‬دﺳﺘﺶ را‬
‫دراز ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺳﻤﺖ‪ ‬دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ‪ ،‬و ﻟﺐﻫﺎش را‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﯿﺴﺖ اﺳﺘﻐﺎﺛﻪ‬

‫‪٣٨‬‬
‫اﺳﺖ ﯾﺎ زوزه‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﺑﯽﮔﻨﺎﻫﯽ ﺗﻨﺪ ﺗﻨﺪ ﺗﮑﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻫﻦﻫﻦﮐﻨﺎن ﭘﺎﻫﺎﯾﺶ‬
‫را ﻣﯽﮐﺸﺪ روي زﻣﯿﻦ و ﺑﻪ ﻃﺮف دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ ﺑﻪ راه ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮد ﺟﻮان ﻫﺎج و واج ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮد ﺗﻮي ﭼﺎرﭼﻮب در دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬راﻫﺮو در ﺳﮑﻮﺗﯽ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ ﻓﺮو ﻣﯽرود‪ .‬ﻣﺮد ﻫﯽ ﺑﻪ راﺳﺖ و ﭼﭗ‬
‫ﻣﯽﭼﺮﺧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺻﺪاﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﯿﺴﺖ ﺧﻄﺎﺑﺶ ﺑﻪ ﮐﯿﺴﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﻗﺒﻠﻪ! ﻗﺒﻠﻪ! و‬
‫ﻣﯽاﯾﺴﺘﺪ رو ﺑﻪ دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ‪ .‬دﺳﺖﻫﺎش را ﺑﻪ ﻣﺤﺎذات ﮔﻮش ﺑﺎﻻ ﻣﯽﺑﺮد‪» :‬اﷲ‬
‫اﮐﺒﺮ‪ .‬رﺧﺖﻫﺎ‪ .‬رﺧﺖﻫﺎ«‬
‫زن داﺷﺘﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻪ روي ﺑﺎم رﺧﺖﻫﺎي ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪه را ﭘﻬﻦ ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﻪ‬
‫ﭘﻠﻪي آﺧﺮ‪ ،‬ﻧﺮدﺑﺎن ﻏﻠﺘﯿﺪه‪» .‬رﺧﺖﻫﺎ‪ ...‬رﺧﺖﻫﺎ‪ ...‬ﭼﻪ ﺷﺎﻧﺴﯽ!« ﺣﺎﻻ زن ﺗﻮي‬
‫اﺗﺎق ﻋﻤﻞ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎﻗﯽ ﮐﺎر ﺑﺎ ﺧﺪاﺳﺖ‪ .‬ﻓﻌﻼْ ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎري ﮐﻪ از دﺳﺖ او ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎي ﮐﻤﮏ از اﻣﺪادﻫﺎي ﻏﯿﺒﯽﺳﺖ‪ .‬دﺳﺖﻫﺎﯾﺶ را ﻣﯽﺑﺮد ﺑﻪ ﻣﺤﺎذات‬
‫ﮔﻮشﻫﺎ‪.‬‬
‫ـ ﻫﺎﻟﻪ ﻟﻮﯾﺎ‪ .‬ﻫﺎﻟﻪ ﻟﻮﯾﺎ‪.‬‬
‫ـ ﻫﺎﻟﻪ ﻟﻮﯾﺎ‪ .‬ﻫﺎﻟﻪ ﻟﻮﯾﺎ‪.‬‬
‫درِ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ ﺑﺎز ﻣﯽﺷﻮد و ﻫﻠﻨﺎ‪ ،‬دواندوان‪ ،‬ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺮد‪» :‬ﻣﺎﺷﺘﻮﻟﻖ‪،‬‬
‫ﻣﺎﺷﺘﻮﻟﻖ!«‬
‫در ﻧﯿﻤﻪرا ‪‬ه ﺳﺠﻮد‪ ،‬ﻣﺮد ﺧﯿﺰ ﺑﺮﻣﯽدارد‪ .‬ﻧﻤﯽداﻧﺪ ﺑﺪود ﯾﺎ ﮐﻔﺶﻫﺎﯾﺶ را‬
‫ﭘﺎﯾﺶ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﻣﯽدود و ﻫﻢ ﮐﻔﺶﻫﺎ را ﭘﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻠﻨﺎ دﺳﺘﺶ را ﻣﯽﮔﺬارد‬
‫روي ﺷﮑﻤﺶ‪ .‬ﺷﺎﻧﻪﻫﺎش ﻟﺮزان از ﺧﻨﺪه‪ ،‬ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد ﺑﻪ اﺗﺎقِ ﻋﻤﻞ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﺮد‬
‫داﺧﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﭘﺮﺳﺘﺎرِ ﭼﺎق دو ﻟﺒﻪي ﻗﯿﭽﯽ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽزﻧﺪ و ﻃﻨﺎب ﻧﺎف ﭘﺎره‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪- Don't cry my baby, don't cry.‬‬

‫‪٣٩‬‬
 ‫ﻣﺮد ﺑﺎ ﺣﯿﺮت و ﺧﺸﻢ ﺑﻪ دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﭽﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺎف ﺑﺎﻧﺪ ﭘﯿﭻ‪ ،‬ﭘﺮت ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﻫﻮا و‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ‪ ،‬از‬
‫دﺳﺖ ﺳﭙﯿﺪﭘﻮشِ ﭘﺮﺳﺘﺎري ﻣﯽرود ﺑﻪ دﺳﺖ ﺳﭙﯿﺪﭘﻮشِ ﭘﺮﺳﺘﺎر دﯾﮕﺮ ﺗﺎ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﻣﺮد ﺟﻮان‪.‬‬
‫ـ اﻟﻬﻢ ﺻﻞ ﻋﻠﯽ ﻣﺤﻤﺪ و آل ﻣﺤﻤﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ در ﺧﺎك اﻧﮕﻠﯿﺲ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣﺪم؛ در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺴﯿﺤﯽﻫﺎ‪ .‬ﺣﺎﻻ اﺳﻤﺶ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ »ﻋﯿﺴﯽﺑﻦ ﻣﺮﯾﻢ«‪ .‬ﻧﺎف‪ ‬ﻣﺮا اﻧﮕﻠﯿﺴﯽﻫﺎ ﺑﺮﯾﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﮑﻪاي‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺗﻨﻢ ﺟﺪا ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺸﻮم ﻣﺴﯿﺤﯽ ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ‪،‬‬
‫در ﯾﮏ ﺻﺒﺢ ﺳﺮد دي ﻣﺎه‪ ،‬ﭘﺪر در ﮔﻮش راﺳﺖام اذان ﮔﻔﺖ و اﺳﻢ اﯾﻦ ﮔﻮش را‬
‫ﮔﺬاﺷﺖ رﺿﺎ‪ .‬در ﮔﻮش ﭼﭗام اﻗﺎﻣﻪ ﮔﻔﺖ و اﺳﻢ اﯾﻦ ﮔﻮش را ﮔﺬاﺷﺖ ﺳﯿﺎوش ﺗﺎ‬
‫ﻣﻦ ﺑﺮاي اﺑﺪ ﺳﺮﮔﺮدان ﺷﻮم ﻣﯿﺎن ﺳﻪ رأس ﻣﺜﻠﺚ ﮐﻪ ﯾﮑﯽش ﻧﺎف‪ ‬ﻣﻦ اﺳﺖ و‬
‫دو رأسِ دﯾﮕﺮش ﮔﻮشﻫﺎي راﺳﺖ و ﭼﭗام‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﯽ درونِ ﻣﻦ‬
‫آﺷﻮب ﻣﯽﺷﻮد و ﮔﯿﺞ ﻣﯽﺧﻮرم ﻣﯿﺎن اﺻﻮاﺗﯽ ﮐﻪ از ﺳﻪ ﺳﻮ ﻣﯽآﯾﻨﺪ و ﮔﺮدﺑﺎد‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ درﺳﺖ وﺳﻂ‪ ‬ﺳﯿﻨﻪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﯾﮑﯽ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر‬
‫دو دﺳﺘﯽ ﭼﺴﺒﯿﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺶﻫﺎﯾﻢ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺗﻮي ﮔﻮش راﺳﺖام ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫»واﻟﻌﺼﺮ ان اﻻﻧﺴﺎن ﻟﻔﯽ اﻟﺨﺴﺮ*« ﯾﮑﯽ ﺗﻮي ﮔﻮش ﭼﭗام ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﭘﮋوﻫﻨﺪه‬
‫را راز ﺑﺎ ﻣﺎدر اﺳﺖ*« و ﺻﺪاﯾﯽ از ﺳﻤﺖ‪ ‬ﻧﺎف ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ‪:‬‬
‫» *** ‪« No place of grace for those who avoid the face‬‬
‫اﻣﺎ ﻣﯿﺎن ﮔﺮدﺑﺎدي از ﺻﺪاﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻫﺮ زﺑﺎن‪ ،‬ﺻﺪاي ﮔﻨﮕﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر از‬
‫ﮔﻠﻮﯾﯽ ﺑﺮﯾﺪه ﻣﯽآﯾﺪ؛ زﻣﺰﻣﻪاي ﮔﻨﮓ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺣﺮوفاش ﺳﺎب رﻓﺘﻪ و ﻟﻪو ﻟﻮرده‬
‫ﺷﺪه از ﺑﺲ ﻫﯽ ﭼﺮخ ﺧﻮرده ﻣﯿﺎنِ اﺣﺸﺎﯾﻢ‪ :‬ج ﺟﺠﺠﺞ ي ي ي ي ي‬
‫ﻏﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻎ غ غ ررررر‪.‬‬

‫‪٤٠‬‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫* ﻗﺮآن‬
‫** ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ‬
‫*** ﺗﯽ اس اﻟﯿﻮت‪Ash Wednesday‬‬

‫‪٤١‬‬
 ‫‪14‬‬

‫ﻧﻔﺮﯾﻦ درﺧﺖ ﺗﻮت‬

‫در ﺑﺎز ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﺮﺳﺘﺎر ﺑﺎ ﺳﯿﻨﯽِ ﻏﺬا ﺑﻪ درون ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﻋﺮاﻗﯽﺳﺖ؛ ﮔ‪‬ﻞاش ﻫﻢ‬
‫ﻣﺜﻞ ﮔ‪‬ﻞِ ﺧﻮد ﻣﺎ‪ .‬رﻓﺘﺎري دارد آﻣﺮاﻧﻪ و ﭼﺎﻻك‪ .‬ﺳﯿﻨﯽ را روي ﻣﯿﺰ ﻣﯽﮔﺬارد و‬
‫ﻣﯽرود‪ .‬ﺗﺸﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﺳﺮﭘﻮشِ ﻓﻠﺰي ﺑﺸﻘﺎب را ﺑﺮﻧﺪاﺷﺘﻪام ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﻟﺒﺎس آﺑﯽِ ﮐﻢ رﻧﮓ‪ ‬ﻣﺨﺼﻮصِ اﺗﺎقِ ﻋﻤﻞ‪ ،‬و ﻇﺮف‪ ‬ﺻﺎﺑﻮنِ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه را ﻣﯽﮔﺬارد روي ﻣﯿﺰِ ﺑﻐﻞ‪» :‬ﻓﺮدا‪ ،‬ﻫﺸﺖ ﺻﺒﺢ ﺑﺎﯾﺪ آﻣﺎده ﺑﺎﺷﯿﺪ ﺑﺮاي‬
‫رﻓﺘﻦ ﺑﻪ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ‪ .‬دوشﺗﺎن را ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘﯿﺪ اﯾﻦ را ﺑﭙﻮﺷﯿﺪ‪ «.‬و ﺑﺎ دو اﻧﮕﺸﺖ‬
‫ﮔﻮﺷﻪي ﻟﺒﺎس اﺗﺎق ﻋﻤﻞ را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﯽ آﻣﺮاﻧﻪ ﺗﻮي ﻫﻮا ﺗﮑﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪» :‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ‬
‫دﯾﮕﺮي ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺗﻦﺗﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪«.‬‬
‫ﻟﺞام ﻣﯽﮔﯿﺮد از ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺤﮑﻢاش‪ .‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ » :‬ﺣﺘﺎ ﺷﻮرت؟«‬
‫ـ ﺣﺘﺎ ﺷﻮرت!‬
‫ﺧﺘﻨﻪام ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺸﻤﻢ را ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﺑﮑﻨﻨﺪ! ﻫﻤﯿﻦ را‬
‫ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﺤﮑﻢ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ » :‬دﺳﺘﻮر اﺳﺖ!«‬
‫ﺧﻮﺷﺶ ﻧﯿﺎﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻧﻮﻋﯽ ﻫﯿﺰي ﺗﻮي ﺳﻮاﻟﻢ ﺑﻮده‪ .‬ﺗﻨﺪ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد و‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﯽرود ﻃﻮري ﻫﻮا را ﺑﯿﺮون ﻣﯽدﻫﺪ از دﻫﻦ ﮐﻪ ﯾﻌﻨﯽ‪ :‬اﯾﻦ‬
‫ﻋﻮﺿﯽﻫﺎ دﯾﮕﺮ ﮐﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ!‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ ﻃﻮري ﺧﯿﺮه ﻣﯽﺷﻮم ﺑﻪ ﻟﺒﺎس اﺗﺎق ﻋﻤﻞ و ﻇﺮف ﺻﺎﺑﻮن ﮐﻪ ﯾﻌﻨﯽ‪:‬‬
‫»اﯾﻦ ﻋﻮﺿﯽﻫﺎ دﯾﮕﺮ ﮐﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟« ﭘﺎرﺳﺎل ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻋﻤﻞ ﭼﺸﻢ راﺳﺘﻢ آﻣﺪه‬

‫‪٤٢‬‬
‫ﺑﻮدم ﻇﺮاﻓﺖ‪ ‬ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﻮد در رﻓﺘﺎر‪ .‬ﻟﺒﺎس و ﺻﺎﺑﻮن ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ را ﯾﮑﯽ دوﺳﺎﻋﺖ‪‬‬
‫ﺑﻌﺪ آوردﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ وﻗﺖ‪ ‬ﻏﺬا!‬
‫ﺑﺨﺎر ﮔﻮﺷﺖ ﻣﯽﭘﯿﭽﺪ زﯾﺮ ﺑﯿﻨﯽام‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﺑﺠﺎي ﺗﺤﺮﯾﮏ‪ ،‬اﺷﺘﻬﺎﯾﻢ را ﮐﻮر‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮔﻮﺳﭙﻨﺪيام ﮐﻪ آﻣﺎدهاش ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺮاي رﻓﺘﻦِ ﺑﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﮕﺎه‪.‬‬
‫ﺷﺎﻧﻪام را ﺑﺎﻻ ﻣﯽاﻧﺪازم‪» :‬ﻻﺑﺪ ﺗﻨﺒﻠﯽاش آﻣﺪه‪ .‬ﻫﺮ دوﻣﺎن ﻣﺎل ﯾﮏ ﺧﺮاب‬
‫ﺷﺪهاﯾﻢ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﻇﺮاﻓﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻪ؟«‬
‫ﺗﮑﻪاي ﮔﻮﺷﺖ را ﺑﺎ ﺑﯽﻣﯿﻠﯽ ﺑﻪ دﻫﺎن ﻣﯽﺑﺮم‪ .‬و ﯾﺎدم ﻣﯽاﻓﺘﺪ ﺑﻪ زن ﺳﺎﺑﻖام‪.‬‬
‫ﻣﯽآﻣﺪ دمِ درِ ﺣﻤﺎم‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬ﻏﺬا ﺳﺮد ﺷﺪ«‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺣﺎﻻ ﻣﯽآﯾﻢ«‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﻧﻤﯽآﻣﺪم‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺳﻤﺒﺎده را ﻣﯽﮐﺸﯿﺪم ﺑﻪ ﮐﺎﺳﻪي ﺳﻪﺗﺎر؛ و د‪ ‬ﺑﺴﺎب!‬
‫ـ ﻏﺬات ﯾﺦ ﮐﺮد!‬
‫ـ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮرﯾﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺗﺎ اﯾﻦ را ﺗﻤﺎم ﻧﮑﻨﻢ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﺑﯿﺎﯾﻢ‪.‬‬
‫و ﺑﺎز‪ ،‬د‪ ‬ﺑﺴﺎب! اﻣﺎ ﻣﮕﺮ ﺗﻤﺎم ﻣﯽﺷﺪ؟ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻣﺜﻞ آن ﺑﺴﺎزوﺑﻔﺮوشﻫﺎ از‬
‫ﺳﻤﺒﺎدهي ﺑﺮﻗﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ اﮔﺮ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ﺳﻪﺗﺎرت ﺧﻮش ﺻﺪا‬
‫ﺑﺸﻮد ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺜﻞ اﺳﺘﺮادﯾﻮارﯾﻮس ﻫﻤﻪي ﮐﺎرﻫﺎ را ﺑﺎ دﺳﺖ ﭘﯿﺶ ﺑﺒﺮي‪ .‬از‬
‫ﺳﻮﻫﺎن ﻫﻢ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﮐﺎﺳﻪ ﻫﻤﻪاش ﺳﻪ ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫و ﺗﻮ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺗﮑﻪ ﮐﺎﻏﺬ ﺳﻤﺒﺎده ﯾﮏ ﻣﯿﻞ از ﺿﺨﺎﻣﺖ ﭼﻮب ﮐﻢ ﺑﮑﻨﯽ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﺳﺎده ﻣﯽآﯾﺪ اﻣﺎ ﯾﮏ ﻣﯿﻞ ﯾﻌﻨﯽ دهﻫﺎ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﺎﺑﯿﺪن! ﺗﺎزه‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﻮي ﮐﺎﺳﻪ را ﻫﻢ‬
‫ﺻﯿﻘﻠﯽ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺜﻞ آﯾﻨﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺑﯽ ﻫﯿﭻ زﺑﺮ و زاوﯾﻪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺻﺪا‬
‫ﺑﭽﺮﺧﺪ و ﺑﯽﻫﯿﭻ ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﯿﺮون ﺑﯿﺎﯾﺪ از ﮐﺎﺳﻪ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﯾﺪ اﻟﮕﻮت ﻃﺮاﺣﺎن ﻣﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎهﻫﺎ وﻗﺖ ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ ﺑﺮاي ﻟﺒﺎس‪ .‬ﮔﺎه ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎﻋﺖ ﯾﮑﺴﺮه ﮐﺎر‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم؛ ﺗﺸﻨﻪ‪ ،‬ﮔﺸﻨﻪ‪ .‬زﻧﻢ اﻟﺘﻤﺎس ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﺗﻮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﯽ!«‬
‫ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬ﺗﻮي ذوﻗﺶ ﻣﯽﺧﻮرد اﻣﺎ ﮔﯿﺮ ﻧﻤﯽداد‪ .‬ﺗﺎ آن روز ﮐﻪ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫‪٤٣‬‬
‫»ﺑﯿﺎ‪ ،‬ﺷﺎم را ﮐﺸﯿﺪهام‪ «.‬ﭼﺸﻢﻫﺎش از ﺣﺪﻗﻪ داﺷﺖ درﻣﯽآﻣﺪ وﻗﺘﯽ دﯾﺪ ﺑﺮﺧﻼف‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻓﻮراْ ﺳﻤﺒﺎده را رﻫﺎ ﮐﺮدم و ﮐﺎﺳﻪ را ﺗﮑﯿﻪ دادم ﺑﻪ دﯾﻮارهي وان‪ .‬ﺑﺮﻗﯽ از‬
‫ﻧﺸﺎط دوﯾﺪ ﺗﻮي ﭼﺸﻢﻫﺎﯾﺶ‪ .‬آﻣﺪ ﺑﺒﻮﺳﺪم؛ روﯾﻢ را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ او ﺑﺮﺧﻮرد‪ .‬اﻣﺎ ﺳﺎﻋﺪم را ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺟﻠﻮي دﻫﺎن ﻓﻬﻤﯿﺪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺪي ﻧﺪاﺷﺘﻪام‪.‬‬
‫ﻋﻄﺴﻪ ﺑﻮد؛ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻋﻄﺴﻪ از ﻋﻄﺴﻪﻫﺎي ﺑﯽﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺖ ﮔﺮه ﺑﺨﻮرد ﺑﻪ‬
‫ﺳﯿﻨﻮزﯾﺖ ﮐﻬﻨﻪام و ﻧﻘﻄﻪي آﻏﺎزي ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي ﺑﺮوﻧﺸﯿﺖ ﻣﺰﻣﻨﯽ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ‬
‫ﮔﺮﯾﺒﺎﻧﻢ را رﻫﺎ ﻧﮑﺮد‪ .‬ﮐﺎر ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﺣﺘﺎ وﻗﺖ‪ ‬اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻫﻢ ﭼﺸﻤﻢ اﮔﺮ‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﺳﻪﺗﺎر ﻧﯿﻤﻪﮐﺎرهاي ﮐﻪ آوﯾﺰان ﺑﻮد از دﯾﻮار‪ ،‬ﺑﺎز ﻋﻄﺴﻪ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬اﺻﻼَ‬
‫ﭼﺸﻤﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻪﺗﺎري ﻣﯽاﻓﺘﺎد ﻋﻄﺴﻪ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬اﺳﻢ ﺳﻪﺗﺎر ﻫﻢ ﻣﯽآﻣﺪ ﻋﻄﺴﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﻋﻄﺴﻪ ﺷﺮوعِ درد ﺑﻮد‪ .‬درد‪ ...‬ﻋﻄﻄﻄﺴﺴﺴﺴﺴﻪ‪ ...‬ﻣﯽﭘﯿﭽﯿﺪ ﺗﻮي‬
‫ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮ‪ ...‬ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﺴﺴﺴﺴﺴﻪ‪ ...‬ﺗﻨﻮره ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻪ‪ ...‬ﻋﻄﻄﻄﻂ‬
‫ﻃﻂ ﺳﺴﺲ ﺳﻪ‪ ....‬و رودي از آب‪ ...‬ﻋﻄﻄﻄﻂ ﻃﻂ ﺳﺴﺴﺴﺲ ﺳﺴﻪ‪ ...‬راه‬
‫ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ از ﺑﯿﻨﯽم‪ ...‬ﻋﻄﻄﻄﻂ ﻃﻂ ﺳﺴﺴﺴﺲ ﺳﺴﻪ‪ .‬ﭘﺮهﻫﺎي ﺑﯿﻨﯽ زﺧﻢ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد از ﺑﺲ دﻣﺎﻏﻢ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺎ دﺳﺘﻤﺎل‪ ...‬ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻂ ﺳﺴﻪ ‪...‬اواﯾﻞ‬
‫اﻧﻘﻼب ﺑﻮد ﻋﻄﻄﻄﻂ ﺳﺴﺴﺴﺴﺲ ﻫﻪ‪ ...‬ﺑﻪ ﺟﺎي آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏﻫﺎي ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﻓﺎﯾﺰر و روﺷﻪ‪ ...‬ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﺴﺴﺴﺴﺴﻪ‪ ...‬آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏﻫﺎﯾﯽ‬
‫وارد ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ از ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﺴﺴﻪ‪ ...‬ﯾﻮﮔﻮﺳﻼوي ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﺴﺴﻪ‪...‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﺼﺮﻓﺸﺎن ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﺴﺴﻪ‪ ...‬ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﮐﺎر دﯾﮕﺮ ﮐﺸﯿﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ‪...‬‬
‫ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﺴﺴﺴﻪ‪ ...‬ﺗﺰرﯾﻖ آﻣﭙﻮلﻫﺎي ﭘﻨﯿﺴﯿﻠﯿﻦ ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﺴﺴﻪ‪ ...‬و‬
‫ﮐﻮروﺗﻮن ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﭘﻮك ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ را‪.‬‬
‫روزي ﮐﻪ ﺗﮑﻪاي ﺷﯿﺮه را ﭘﯿﭽﯿﺪه در ﻟﻔﺎف‪ ‬ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﻣﯿﺰ‪،‬‬
‫ﮐﻨﺎر ﮔﯿﺮهي ﻓﻠﺰي‪ ،‬و ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻤﺎ را ﻧﺪارد‪ ،‬اﺳﺘﺎد‪ «.‬زﻧﮕﻨﻪ ﻧﮕﺎﻫﻢ ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪٤٤‬‬
‫ﻃﻮري ﮐﻪ ﺑﯽﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻃﻮري ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﻫﻤﻪي اﯾﻦ ﻣﺪت ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮده‪ .‬ﻧﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮِ‬
‫ﻣﻦ‪ .‬ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ او ﻣﯽداﻧﺴﺖ و ﻣﻦ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﺪﺗﯽﺳﺖ‬
‫ﭘﯿﺪاﺗﺎن ﻧﯿﺴﺖ؟«‬
‫در ﭼﺸﻢﻫﺎش ﺣﺎﻟﺖ ﻏﺮﯾﺒﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻮﻋﯽ ﺷﻔﻘﺖ آﻣﯿﺨﺘﻪي دﻟﺰدﮔﯽ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم‬
‫ﺑﻪ ﺳﻪﺗﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ آوﯾﺰان ﺑﻮد از در و دﯾﻮار‪ .‬اﻣﺎ ﻋﻄﺴﻪ ﻧﮑﺮدم )ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ(‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﺳﻪ ﻣﺎﻫﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺪاوا ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ .‬از ﺗﺮﺳﻢ ﻫﻢ دﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﻮب ﻧﺰده ﺑﻮدم‪ .‬ﺟﺮﯾﺎن‬
‫را ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺳﺮي ﺗﮑﺎن داد ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻒ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺧﺪا رﺣﻤﺘﺶ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اوﺳﺎ ﻋﺒﺎس‬
‫ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪ ول ﮐﻨﺪ ﺳﻪﺗﺎرﺳﺎزي را‪ .‬ﻧﻤﯽﺳﺎزد ﺑﻪ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ‪.‬‬
‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﻮب ﺗﻮت‪ «.‬و ﻃﻮري ﻧﮕﺎﻫﻢ ﮐﺮد ﮐﻪ ﯾﻌﻨﯽ اﻟﻮداع‬
‫ﺳﻪﺗﺎرِ ﺟﺎدوﯾﯽ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﻫﻤﻪاش ﺑﯿﺴﺖ و ﻫﻔﺖ ﺳﻪﺗﺎر دﯾﮕﺮ ﻣﺎﻧﺪه‪،‬‬
‫اداﻣﻪ ﻣﯽدﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﺎن ﮐﻨﺪن‪ .‬اﻣﺎ زﻧﮕﻨﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺎ اﻧﺪوه ﺳﺮ ﺗﮑﺎن ﻣﯽداد‪:‬‬
‫»ﺧﺪا رﺣﻤﺘﺶ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اوس رﺣﻤﺎن ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺪا رﺣﻤﺘﺶ ﮐﻨﺪ اوس‬
‫ﻋﻠﯽآﻗﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺪا رﺣﻤﺘﺶ ﮐﻨﺪ‪«...‬‬

‫‪٤٥‬‬
 ‫‪15‬‬

‫ﻋﻮض ﮐﺮدن ﺑﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ روح‬

‫» اﯾﻨﻘﺪر ﻫﺪﯾﻪ ﻧﯿﺎر ﺟﯿﮕﺮ‪ ،‬ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﯽ!«‬

‫ﮔﻮشاش ﺑﺪﻫﮑﺎر ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻫﺮ دﻓﻌﻪ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﺪ ﻣﺮا ﺷﺮﻣﻨﺪه ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﻫﻤﯿﺸﻪ‬
‫ﻫﻢ درﺳﺖ ﻫﻤﺎن ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﻧﯿﺎز دارم‪ .‬ﺣﻮاﺳﺶ ﺟﻤﻊ اﺳﺖ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻣﺘﺮﺻﺪ‬
‫اﺳﺖ ﺑﺒﯿﻨﺪ ﮐﺠﺎي زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﻟﻨﮓ اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﻣﯽﮔﺬارد درﺳﺖ روي آن‬
‫ﻟﻨﮕﯽ‪ .‬دﻓﻌﻪي ﻗﺒﻞ دﯾﺪه ﺑﻮد ﻓﻨﺪﮐﻢ روﺷﻦ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﯾﮏ ﻓﻨﺪك ﻗﺸﻨﮓ‬
‫آورده‪ .‬ﯾﮏ ﺑﺎر ﻫﻢ‪ ،‬ﮐﻼس ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬دﺳﺘﺶ را دراز ﮐﺮد ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﯽ ﮐﻨﺪ‪،‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺻﺒﺮ ﮐﻦ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮوﯾﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ دارم ﻣﯽآﯾﻢ ﺑﯿﺮون‪ .‬ﻓﺮدا ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺎن ﻧﺨﺮم ﺑﺎﯾﺪ از ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﺑﻤﯿﺮم‪ . «.‬و ﺑﺎ ﻫﻢ از ﭘﻠﻪﻫﺎ آﻣﺪﯾﻢ ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ .‬ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻫﺮ‬
‫ﺷﻨﺒﻪ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﻪ ﮐﻼس‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﺎن ﺑﺎﮔﺖ ﻫﻢ ﺗﻮي دﺳﺖاش ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ‬
‫از ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﻧﻤﯿﺮم روزﻫﺎي ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ روي ﺻﻨﺪﻟﯽ‪ .‬درﺳﺖ روﺑﺮوي ﻣﻦ‪ .‬دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﺑﭙﺮم و ﺳﺮش‬
‫را ﺑﮕﺬارم روي ﺷﺎﻧﻪﻫﺎم و ﺑﺒﻮﺳﻢ آن ﻣﻮﻫﺎ را‪ .‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﻫﻤﯿﻦ وﺿﻊ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﺑﺎر‪،‬‬
‫وﻗﺘﯽ آﻧﻄﻮر ﻧﻔﺲ ﻣﯽزﻧﺪ‪ ...‬ﺟﻮر ﻋﺠﯿﺒﯽﺳﺖ اﯾﻦ ﻧﻔﺲزدنﻫﺎي ﮔﻪﮔﺎهاش‪ .‬ﺗﻤﺎم‬
‫ﺗﻦ ﺗﮑﺎن ﻣﯽﺧﻮرد ﺑﻪ رﻋﺸﻪاي ﻣﺨﻔﯽ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﺗﮑﻪاي ﻫﻮا ﮔﻢ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻣﯿﺎن‬
‫رگﻫﺎ و ﻋﻀﻠﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﯿﺮون ﻣﯽزﻧﺪ از ﺳﯿﻨﻪ‪ .‬ﺳﮑﺴﮑﻪ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﻣﺜﻞ ﻧﻔﺲزدنِ‬
‫ﺑﭽﻪايﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻋﺖﻫﺎ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮده‪ .‬آرام ﮐﻪ ﺑﮕﯿﺮد‪ ،‬ﭘﺲﻟﺮزهﻫﺎي ﮔﺮﯾﻪ ﻧﻔﺴﯽ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﻓﺮوﺧﻮرده ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﯿﺮون ﺑﺰﻧﺪ ﻟﺮزه ﻣﯽاﻧﺪازد ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﯽ‪ .‬ﻣﺜﻞ دلِ ﻣﻦ‬
‫ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﻟﺮزه اﻓﺘﺎده‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻧﺸﺴﺘﻪام روي ﻓﻨﺮ؛ ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ ﺿﺎﻣﻦاش در ﺑﺮود ﺗﺎ‬

‫‪٤٦‬‬
 ‫ﺗﻤﺎمﻗﺪ ﺑﭙﺮم ﻣﯿﺎن آﺗﺶ و ﺧﻮن‪.‬‬
‫»س« زﯾﺒﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻟﯽﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﯿﺰي در او ﻫﺴﺖ ﮐﻪ دﻟﭙﺬﯾﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫ﺣﻀﻮرش را‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻏﺮﯾﺐِ اوﺳﺖ ﺑﻪ » ش« ﮐﻪ زﯾﺒﺎش ﻣﯽﮐﻨﺪ در‬
‫ﻧﻈﺮم‪ » .‬ش« ﺑﻪ راﺳﺘﯽ زﯾﺒﺎ ﺑﻮد‪ .‬زﯾﺒﺎﯾﯽ ﻏﺮﯾﺐ‪» .‬س« اﻣﺎ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﯾﻪي اوﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﭼﯿﺰش ﺷﺒﺎﻫﺘﯽ دارد ﺑﺎ او‪ .‬ﭼﺸﻢ ﻫﻤﺎن ﭼﺸﻢ اﺳﺖ وﻟﯽ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ‪ .‬ﻗﺪ ﻫﻤﺎن‬
‫ﻗﺪ اﺳﺖ اﻣﺎ ﮐﻤﯽ ﻻﻏﺮﺗﺮ‪ .‬و ﺳﻦ‪ » ...‬ش« ﺑﺎﯾﺪ ﺳﯽ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺎﻻ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺳﻦ‬
‫ﺣﺎﻻي »س«‪ .‬اﻣﺎ آن ﻟﺐﻫﺎ و ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ‪ ...‬ﻧﻪ‪ .‬آن ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ و آن ﻟﺐﻫﺎ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻌﺼﻮم ﺑﻮدﻧﺪ و ﺷﻬﻮﺗﻨﺎك ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﮑﺮارﻧﺪ‪ .‬او ﻫﻢ ﺣﻮاساش ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺳﺎﻋﺖات ﮐﻮ؟«‪ .‬ﭼﻪ دﻗﺘﯽ! ﻓﻬﻤﯿﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﺎﻋﺖام ﻫﻢ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺨﺸﯽ از ﭘﻮﺳﺘﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﺸﻪ دﺳﺖام ﺑﻮد‪.‬‬
‫ـ ﺑﻨﺪش ﭘﺎره ﺷﺪه‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪﻫﻢ ﻋﻮض ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﯿﭻ ﻧﮕﻔﺖ‪ .‬رﻓﺘﯿﻢ ﺑﯿﺮون؛ ﺳﯿﻨﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﮔﺮدش‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻧﺸﺴﺘﯿﻢ ﺑﻪ ﺷﺎم و ﺑﻌﺪ‬
‫ﮔﭗ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﮔﻔﺖوﮔﻮي ﺗﻦ ﺑﺎ ﺗﻦ ﺗﺎ ﻧﯿﻤﻪﻫﺎي ﺷﺐ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﮐﺎر‬
‫و او ﻫﻢ رﻓﺖ ﺑﻪ اﺗﺎق ﺧﻮاب )ﻫﻔﺖ ﺻﺒﺢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽرﻓﺖ ﺑﻪ داﻧﺸﮕﺎه(‪ .‬روز ﺑﻌﺪ‪ ،‬از‬
‫ﺧﻮاب ﮐﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﭘﻮﺷﯿﺪم ﺑﺮوم ﺑﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖام را ﻋﻮض ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﭘﯿﺪاش‬
‫ﯽ ﺧﻮد‪ .‬ﻋﺼﺮ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻤﯽﮐﺮدم‪ .‬ﻟﻌﻨﺖ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺎدم ﺑﻪ ﮔﯿﺠ ِ‬
‫ﺳﺎﻋﺖام را ﺟﺎﯾﯽ ﻧﺪﯾﺪهاي؟ ﻟﺒﺨﻨﺪي زد ﻣﺮﻣﻮز و ﭘ‪‬ﺮ ﺷﯿﻄﻨﺖ‪ .‬ﮔﻤﺎن ﮐﺮدم‬
‫ﺳﺮزﻧﺶام ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺮاي ﺣﻮاسِ اﯾﻨﻬﻤﻪ ﭘﺮت‪ .‬دﺳﺖ ﮐﺮد و از داﺧﻞ ﮐﯿﻒاش‬
‫ﺳﺎﻋﺖ را ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪ‪ .‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮم ﮔﺬاﺷﺘﻪ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﺎﻋﺖ را ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘﻢ‬
‫دﯾﺪم ﺑﻨﺪش ﻋﻮض ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﺑﻨﺪ‪ ‬ﻗﻬﻮهاي ﻗﺸﻨﮓ و ﻧﻮ‪ .‬ﻣﯽداﻧﺴﺖ اﮔﺮ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮدم ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﺎل دﯾﮕﺮ ﻫﻢ ﻃﻮل ﺑﮑﺸﺪ ﻋﻮض ﮐﺮدنِ ﺑﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺿﻌﻒﻫﺎم را ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﺮزﻧﺸﻢ ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ .‬ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺨﺸﯽ از‬

‫‪٤٧‬‬
‫وﺟﻮد آدم رﺷﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪنِ ﺑﺨﺶ دﯾﮕﺮِ آن‪ .‬ﭘﺲ ﺿﻌﻒﻫﺎم را‬
‫ﻣﯽﭘﻮﺷﯿﺪ ﺗﺎ ﺧﻮدم را ﺳﺮزﻧﺶ ﻧﮑﻨﻢ از ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ‪ .‬او ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﻧﻔﺲ‬
‫ﻣﯽزد ﮐﻪ » س« ﻣﯽزﻧﺪ ﺣﺎﻻ‪ .‬و ﻣﻦ ﮐﻪ ﺟﻨﺲ اﯾﻦ ﻧﻔﺲﻫﺎ را ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ‪،‬‬
‫ﻣﯽﮐﻮﺷﯿﺪم ﺑﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ‪ ‬روحاش را ﻋﻮض ﮐﻨﻢ ﺗﺎ او ﻫﻢ رﻧﺞ ﻧﺒﺮد از ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ﺑﻮدﯾﻢ و ﻣﮑﻤﻞ ﻫﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻬﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ دادﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ ﻣﺎ را ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﺒﻪي ﭘﺮﺗﮕﺎه‪ .‬و ﺑﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫» س« ﺳﻪﺗﺎر را ﺗﻮي دﺳﺖاش ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺷﺮوع ﮐﻨﻢ؟« و‬
‫ﻧﮕﺎهاش را از ﮔﻮﺷﻪي ﭼﺸﻢ ﻣﯽدزدد ﺗﺎ ﮔﺮه ﺑﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻨﺪهاي ﺷﯿﻄﻨﺖﺑﺎر ﮐﻪ‬
‫ﻣﺨﻔﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮔﻮﺷﻪي ﻟﺐ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻟﺬت ﻣﯽﺑﺮد ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ اﯾﺴﺘﺎدهام در ﯾﮏ‬
‫ﻗﺪﻣﯽِ آﺗﺶ‪.‬‬
‫ﺳﻪﺗﺎرم را دﺳﺖ ﻣﯽﮔﯿﺮم‪ ،‬و ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ » :‬ﺷﺮوع ﮐﻦ‪«.‬‬

‫‪٤٨‬‬
 ‫‪16‬‬

‫درﻫﺎ و دارﻫﺎي ﻣﻤﻠﮑﺘﻢ‬

‫ﻣﺜﻞ ﺷﺎلِ ﻧﯿﻢﻣﺘﺮيِ ﻫﻠﻨﺎ ﻫﺮﭼﻪ را از اﯾﻨﺴﻮ ﺑﺎﻓﺘﻪاﯾﻢ از آﻧﺴﻮ ﭘﻨﺒﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ‬
‫از ﻧﻮ دﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷﻮﯾﻢ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﯾﺎد ﻧﯿﺎورﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﺮز ﻣﺮﮔﺒﺎري ﺗﻨﻬﺎﺋﯿﻢ‪.‬‬
‫در ﺗﻤﺎمِ آن ﺳﻪ ﻣﺎﻫﯽ ﮐﻪ اﻓﺘﺎده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﭼﻨﮓ‪ ‬ﻧﻔﺮﯾﻦِ درﺧﺖ‪ ‬ﺗﻮت‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﻣ‪‬ﻘﺎر‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﯽ ﺧﺮت و ﺧﺮت ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮم را ﺧﺮاش ﻣﯽداد از داﺧﻞ‪ .‬ﻧﻔﺲ‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪم‪ ،‬از ﺳﻮت ﺑﻠﺒﻞ ﺗﺎ ﻏﺎرﻏﺎر ﮐﻼغ ﻫﻤﻪ ﺟﻮر ﺻﺪاﯾﯽ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﻣﺪ از‬
‫ﺷﺶﻫﺎ‪ .‬و آب‪ ...‬ﺧﺪاﯾﺎ در ﮐﺸﻮري ﮐﻪ ﻫﻤﻪي ﺗﺎرﯾﺦاش ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﯽآﺑﯽﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻨﻬﻤﻪ‬
‫آب از ﮐﺠﺎ ﭼﺸﻤﻪ ﻣﯽﺷﺪ از ﺑﯿﻨﯽ؟‬
‫ﺷﺶ ﻣﺎه‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺷﺶ ﻣﺎه ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﺑﮕﺬرد از ﻣﺪاواﯾﻢ ﺗﺎ ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﻨﻢ ﻫﻤﻪ را؛‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﯾﺎد ﺑﯿﺎورم ﮐﻪ ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي ﻫﻠﻨﺎ از اﯾﻦ ﻃﺮف ﺑﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ از آن ﻃﺮف‬
‫دوﺑﺎره ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺳﻪﺗﺎر ﺳﯿﺰدﻫﻢ ﺻﺪاي ﻏﺮﯾﺒﯽ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﺎز ﻧﻮ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﻫﻢ ﺧﻮﺷﺨﻮان‪ ،‬ﺑﺎز‬
‫ﭘﺨﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺻﺪاش‪ .‬ﮔﺬر زﻣﺎن را ﺑﺎ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺑﻪدﺳﺖ آورد‪ .‬دﯾﺪه‬
‫ﺑﻮدم زﻧﮕﻨﻪ ﭼﻮبﻫﺎﯾﯽ دارد ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف ﺗﻮت‪ ‬ﺗﺎزه ﮐﻪ رﻧﮓ زرد زﻧﻨﺪهاي دارد‪ ،‬از‬
‫ﻓﺮط‪ ‬ﻗﺪﻣﺖ رﻧﮓﺷﺎن ﺳﯿﺎه ﻣﯽزﻧﺪ‪ .‬از ذﻫﻦام ﮔﺬﺷﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﻗﺪﻣﺖ ﭼﻮب‬
‫ﺟﺒﺮان ﮐﻨﺪ ﻋﺪمِﻗﺪﻣﺖ‪ ‬ﺳﺎز را‪ .‬ﻓﮑﺮ ﺑﯽرﺑﻄﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺗﮑﻪاي ﺷﯿﺮه را‪ ،‬ﭘﯿﭽﯿﺪه در‬
‫ﻟﻔﺎف‪ ‬ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ‪ ،‬ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﮐﻨﺎر ﮔﯿﺮهي ﻓﻠﺰي ﻣﯿﺰ ﻧﺠﺎريش‪» :‬اﺳﺘﺎد‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻤﺎ را‬
‫ﻧﺪارد«‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ‪ ،‬دﺳﺘﻪي اﺳﮑﻨﺎس را ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺟﻠﻮاش‪» :‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﻗﯿﻤﺖاش ﺑﺎﺷﺪ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺮدارﯾﺪ«‪ .‬و‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﻌﺬب ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬روﯾﻢ را ﮐﺮدم ﺑﻪ‬

‫‪٤٩‬‬
‫ﮐﻨﺪهي ﺗﻮﺗﯽ ﮐﻪ ﮔﻮﺷﻪي دﯾﮕﺮ ﻣﻐﺎزه ﺑﻮد و دﺳﺖ‪ ‬ﮐﻢ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﻗﺪﻣﺖ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﭘﻮل را ﮐﻪ ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬ﺳﻪ ﺗﺎ از ﭼﻮبﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽاش را ﮐﻪ ﻗﺒﻼْ ﺑﺮﯾﺪه ﺑﻮد ﺑﺮاي‬
‫ﺻﻔﺤﻪي ﺳﻪﺗﺎر‪ ،‬دراز ﮐﺮد ﻃﺮفام‪»:‬ﺷﺮﻣﻨﺪهام‪ ،‬ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ راه‪ ‬دﺳﺖام ﻧﯿﺴﺖ‪«.‬‬
‫از ﺣﺎﻟﺖ‪ ‬ﭼﺸﻢﻫﺎش‪ ،‬از ﮔﺮه ﻋﻀﻠﻪﻫﺎي ﺻﻮرﺗﺶ ﭘﯿﺪا ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻪ‪ ‬دﻟﺶ راﺿﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ؛ ﭘﯿﺪا ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻤﮏﮔﯿﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ و‪ ،‬از اﯾﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻮبِ ﮐﻬﻨﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻓﮑﺮ دﯾﮕﺮي ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ روز ﻣﺎﺷﯿﻦام را ﺑﺮداﺷﺘﻢ و راه‬
‫اﻓﺘﺎدم ﺳﻤﺖ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬دﯾﺪه ﺑﻮدم ﺻﺪاي ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﻪﺗﺎري ﮐﻪ ﺻﻔﺤﻪﺷﺎن‬
‫را ﺑﺎ ﭼﻮبﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ زﻧﮕﻨﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدم ﭘﺨﺘﮕﯽِ ﻋﺠﯿﺒﯽ داﺷﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ آن‬
‫ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﭘﺨﺘﮕﯽِ ﺻﺪاش ﭘﺨﺘﮕﯽِ ﺻﺪاي ﺳﻪﺗﺎري ﺑﺎﺷﺪ ﺻﺪ‬
‫ﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬ﮐﺎﺳﻪ و دﺳﺘﻪاش ﻫﻢ از ﭼﻮﺑﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺻﺪﺳﺎﻟﻪ‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ آوارهي ﮐﻮﭼﻪ ﭘﺲﮐﻮﭼﻪﻫﺎي ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس و ﻧﺎﺋﯿﻦ و اﺻﻔﻬﺎن و ﯾﺰد ﺷﺪم‪.‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ از ﺳﺎﯾﻪي دﯾﻮارﻫﺎ ﯾﺎ از زﯾﺮ ﻃﺎقِ ﮐﻮﭼﻪاي ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﺮدم ﯾﮏ ﺻﺪا‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺪام ﺗﻮي ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮم ﻣﯽﭘﯿﭽﯿﺪ و ﻓﺮاز و ﻧﺸﯿﺐ ﻫﯿﭻ ﮐﻮﭼﻪاي ﻫﻢ ﮐﻢ‬
‫ﻧﻤﯽﮐﺮد از ﻃﻨﯿﻦِ ﺟﺎدوﺋﯽش‪ .‬از دﯾﺪنِ درِ آﻫﻨﯽ ﺣﺎلام ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ‬
‫ﭼﺸﻤﻢ ﻣﯽاﻓﺘﺎد ﺑﻪ درِ ﭼﻮﺑﯽِ ﺑﺎغ ﯾﺎ ﻋﻤﺎرﺗﯽ ﮐﻬﻨﻪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻣﯿﻦﯾﺎب ﮐﻪ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ‬
‫آﻫﻦ و ﺑﺎروت ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺻﺪا اوج ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ و ﮐﻤﺎنِ رﻧﮕﯿﻨﯽ از ﻧﻐﻤﻪﻫﺎي ﺟﺎدوﯾﯽ‬
‫ﭘﺮدهي ﮔﻮش را ﺑﻪ رﻋﺸﻪي ﻟﺬت ﺗﮑﺎنﺗﮑﺎن ﻣﯽداد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻟﺤﻈﻪي اﻧﺰال‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‬
‫ﭼﺎﻗﻮ را ﺑﯿﺮون ﻣﯽآوردم و آرام ﺗﺮاﺷﻪاي ﻧﺎزك ﻣﯽﺑﺮﯾﺪم از ﺳﻄﺢ ﭼﻮب ﺗﺎ‬
‫ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮم ﺗﻮت اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﻗﺪﻣﺖاش ﭼﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪي ﺻﺪاﻫﺎ و‬
‫درﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﮑﺮم اﻧﺪاﺧﺖ ﺗﺎ ﺻﻔﺤﻪي ﺳﻪﺗﺎر را ﻫﻢ ﮐﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﯽﻫﯿﭻ‬
‫ﺣﺴﺎﺑﯽ ﺳﻮراخ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﻢ‪ .‬دﯾﺎﭘﺎزون را ﻣﯽزدم ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﺗﺎ ﻣﺮﺗﻌﺶ‬
‫ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﭘﺎﯾﻪاش را ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﺻﻔﺤﻪي ﺳﻪﺗﺎر‪ .‬ﺻﺪاي وﻧﮓ‪ ‬ﻣﻤﺘﺪ‪‬‬

‫‪٥٠‬‬
‫دﯾﺎﭘﺎزون ﮐﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﺪ ﺣﺮﮐﺘﺶ ﻣﯽدادم روي ﺻﻔﺤﻪي ﺳﺎز‪ .‬ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﺻﺪا اوج‬
‫ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ ﺟﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻮراخ ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﻪ ﭼﻮب‬
‫ﭼﯿﺰﻫﺎي اﺿﺎﻓﻪاي را ﻣﯽﺧﻮردم ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ از ﺗﻦام ﺟﺪا ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﭼﺎﻗﻮ اﻓﺘﺎدم ﺑﻪ ﺟﺎن ﻫﻤﻪي درﻫﺎي ﭼﻮﺑﯽِ ﻣﻤﻠﮑﺖام‪ .‬ﺗﮑﻪاي را ﻣﯽﺗﺮاﺷﯿﺪم ﺗﺎ اﮔﺮ‬
‫ﺣﺘﻢ ﮐﺮدم ﮐﻪ از ﺗﻮت اﺳﺖ ﭘﻮل ﯾﮏ درِ آﻫﻨﯽِ ﻧﻮ را ﺑﺪﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐاش و آن را‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮدم ﺑﺒﺮم‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﻪي ﺳﺎز ﻫﻢ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪاي ﮐﻪ دارِ ﻗﺎﻟﯽ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﻣﻌﻤﻮﻻْ ﭼﻮباش از ﮔﺮدوﺳﺖ‪.‬‬
‫»ﺧﺎﻧﻢ اﯾﻦ دار را ﻣﯽﻓﺮوﺷﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ؟«‬
‫ـ اي واي‪ ،‬ﭘﺲ از ﮐﺠﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬آﻗﺎ؟ ﻣﺎﺋﯿﻢ و ﻫﻤﯿﻦ ﯾﮏ دار ﮐﻪ ﺟﻬﺎز‬
‫ﻣﺎدر ﺑﺰرگﻣﺎن ﺑﻮده‪«.‬‬
‫ـ ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﻟﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ـ ﺧﺐ‪ ،‬ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﯿﻢ آﻗﺎ؟ ﭘﻮل ﮐﻪ ﻧﺪارﯾﻢ دارِ ﻧﻮ ﺑﺨﺮﯾﻢ‪.‬‬
‫ﭘﻮلِ ﯾﮏ دارِ ﻧﻮ را ﻣﯽدادم‪ ،‬ﭼﯿﺰي ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪﺗﺮ‪ .‬و ﭼﻮبﻫﺎ را ﻣﯽﺑﺴﺘﻢ روي‬
‫ﺑﺎرﺑﻨﺪ ﻣﺎﺷﯿﻦام‪.‬‬
‫اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻨﯽ ﮐﻪ در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدم و در ﺷﺶ‬
‫ﻣﺎﻫﻪﮔﯽ ﭘﺪر و ﻣﺎدرم ﺑﻐﻞام ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻬﺎﺟﺮت ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮي ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰش اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻣﻌﻤﺎري وﻃﻦام را ﮐﺸﻒ ﮐﺮدم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫ﻟﺬت ﺑﺮدن از آن ﻫﻤﻪ زﯾﺒﺎﺋﯽ‪ ،‬ﺑﺨﺎﻃﺮ ﯾﮏ رؤﯾﺎ‪ ،‬ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻏﺎرت‪ ‬درﻫﺎ و‬
‫دارﻫﺎي ﻣﻤﻠﮑﺖام؛ ﺗﺎ روزي ﮐﻪ در ﯾﮑﯽ از ﮐﻮﭼﻪﻫﺎي ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻧﻮك‬
‫ﭼﺎﻗﻮ را ﻓﺮو ﻣﯽﮐﺮدم زﯾﺮ در ﭼﻮﺑﯽ ﺧﺎﻧﻪاي ﻗﺪﯾﻤﯽ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺳﯽ ﺳﺎل‪ ،‬ﺑﺮﺧﻮردم‬
‫ﺑﻪ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﺗﺎ ﭘﺮده ﺑﺮدارد از راز وﯾﺮاﻧﯽ رؤﯾﺎﻫﺎ‪.‬‬

‫‪٥١‬‬
 ‫‪17‬‬

‫ﻧﻘﺶ ﺣﺎدﺛﻪاي ازﻟﯽ‬

‫ﻧﺎم ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﮔﺮاﻣﺎﻓﻮن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﻧﻪ ﻫﯿﺰ ﻣﺴﺘﺮ وﯾﺲ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻮﭘﺎز‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﮔﺮاﻣﺎﻓﻮن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﻧﺎماش ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫دوﻫﻔﺘﻪاي ﻣﯽﺷﺪ ﻋﻘﺐﻋﻘﺐ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎي ﺣﯿﺎط‪ ،‬ﺑﻌﺪ دور ﺑﺮﻣﯽداﺷﺘﻢ‬
‫و ﭘﺎ را ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻢ ﺳﯿﻨﻪي دﯾﻮار آﺟﺮي اﻣﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﮐﺶ ﻣﯽدادم ﺑﻪ ﺑﺪن ﺑﺎز‬
‫دﺳﺖام ﻧﻤﯽرﺳﯿﺪ ﺑﻪ ﻟﺒﻪي دﯾﻮار‪ .‬ارﺗﻔﺎع ﮐﻤﯽ ﻧﺒﻮد دو ﻣﺘﺮ؛ آﻧﻬﻢ ﺑﺮاي ﻧﻮﺟﻮاﻧﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻮدم‪ .‬ﺳﺮﺧﻮرده و ﻧﻮﻣﯿﺪ‪ ،‬ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪي ﻃﺎرﻣﯽ و ﻧﻔﺮﯾﻦ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﻪ ﭘﺪر‪ .‬ﺑﻌﺪ از آﺳﯿﻪ ﮐﻪ ﻗﯿﭽﯽ را ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﮑﻪ از ﺷﻬﺮ را‬
‫ﺑﺮﯾﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از ﭼﺎﻗﻮﮐﺸﺎن و ﺑﭽﻪﺑﺎزﻫﺎ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ ﺑﺨﺸﯽ از ﺷﻬﺮ را‬
‫ﺑﺮﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻮﺑﺖ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﭘﺪر ﮐﻪ ﻗﯿﭽﯽ را ﺑﺮدارد و دور ﺗﺎ دور ﺧﺎﻧﻪ را‬
‫ﻏﻠﻔﺘﯽ ﺑﺒﺮد ﺗﺎ ﺳﻬﻢِ ﻣﻦ از ﺗﻤﺎمِ ﻫﺴﺘﯽ ﻫﻤﯿﻦ ﭼﻬﻞ ﻣﺘﺮ زﻣﯿﻦِ ﺳﯿﻤﺎﻧﯽاي ﺑﺸﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺣﯿﺎط ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺑﻪ ﺻﺒﺢ ﮐﻪ ﺳﻪ ﭘﺮﻃﺎساش را ﺑﺮﻣﯽداﺷﺖ‪ ،‬ﻗﻔﻞ‬
‫ﻣﯽزد ﺑﻪ درِ ﺣﯿﺎط‪ ،‬ﮐﻠﯿﺪ را ﻫﻢ ﺑﺎ ﺧﻮدش ﻣﯽﺑﺮد و ﻣﺎ زﻧﺪاﻧﯽ ﻣﯽﺷﺪﯾﻢ ﺗﺎ ﻋﺼﺮ‬
‫ﮐﻪ از ﺳﺮِ ﮐﺎر ﺑﺮﮔﺮدد‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﻣﺪرﺳﻪﻫﺎ ﺗﻌﻄﯿﻞ ﺑﻮد و ﭘﺪر ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ در ﻏﯿﺎب او‬
‫ﻣﺎ آوارهي ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ ﺷﻮﯾﻢ و ﺧﺪاي ﻧﺎﮐﺮده ﮐﺴﯽ»ﺑﻨﻬﺪ دم ﻏﯿﻦﻣﺎن«‪ .‬ﻃﻌﻢِ زﻧﺪان‬
‫را ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر ﭘﺪر ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺎ ﻓﻬﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎدر ﮐﺎري ﺑﻪ ﮐﺎرﻣﺎن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در آن‬
‫ﮔﺮﻣﺎي ﭘﻨﺠﺎه درﺟﻪ ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ زﯾﺮ ﭘﻨﮑﻪي ﺳﻘﻔﯽ ﭘﺎي ﭼﺮخ ﺧﯿﺎﻃﯽ‪ .‬ﻣﻦ اﻣﺎ‬
‫ﻣﺜﻞ ﺑﺒﺮي ﮔﺮﻓﺘﺎر ﭼﺮخ ﻣﯽزدم ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﻮي در‪ ،‬ﻣﺸﺖ‬
‫ﻣﯽﮐﻮﺑﯿﺪم ﺑﻪ دﯾﻮار؛ و ﺑﯽﺻﺪا ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮدم‪.‬‬

‫‪٥٢‬‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎي ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺶ از ﻓﯿﻠﻢ اﺻﻠﯽ‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭼﻨﺪﺗﺎﯾﯽ ﮐﺎرﺗﻮن ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﯽداد و ﻣﻘﺪاري ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺧﺒﺮي از اﺧﺘﺮاﻋﺎت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ﻣﻬﻢ‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﻗﻬﺮﻣﺎنِ اﻟﻤﭙﯿﮏ ﻣﺎﻧﻊِ دو ﻣﺘﺮي را رد ﮐﺮد و ﺗﻤﺎم اﺳﺘﺎدﯾﻮم ﺑﻪ ﻟﺮزه درآﻣﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻃﺮف ﺑﯽﻫﯿﭻ وﺳﯿﻠﻪاي از ﯾﮏ ﻣﺎﻧﻊ دو ﻣﺘﺮي ﻋﺒﻮر ﮐﺮده؛ ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﮐﻤﮏ دﺳﺖ و ﭘﺎ از اﯾﻦ دﯾﻮار ﺑﺎﻻ رﻓﺖ؟ ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺷﺪ! دو ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻮد‬
‫اﻣﺘﺤﺎن ﻣﯽﮐﺮدم و ﻧﻤﯽ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎ روزي ﮐﻪ آن ﺻﺪاي ﺟﺎدوﯾﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪ ﺗﻮي‬
‫ﮐﻮﭼﻪي ﻣﺎ‪ ،‬و ﻣﻦ ﻣﺜﻞ ﻣﺮدهاي ﮐﻪ ﺻﻮراﺳﺮﻓﯿﻞ ﺷﻨﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻢ و آﻧﻘﺪر‬
‫ﭘﺮﯾﺪم ﺗﺎ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻧﻮك ﭘﻨﺠﻪﻫﺎم ﮔﯿﺮ ﮐﺮد ﺑﻪ ﻟﺒﻪي دﯾﻮار‪ .‬ﯾﮏ ﺗﮑﺎن ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮدم را ﺑﮑﺸﺎﻧﻢ ﺑﺎﻻ ﮐﻪ ﻧﺎﺧﻨﻢ ﺷﮑﺴﺖ و اﻓﺘﺎدم‪ .‬از درد ﺑﻮد ﯾﺎ از ﮐﺸﺶِ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﻧﺎﭘﺬﯾﺮِ آن ﺻﺪاي ﺟﺎدوﯾﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آوردم راهﻫﺎ ﮔﺎﻫﯽ از ﻣﺴﯿﺮِ‬
‫ﮐﺞ ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ؟ ﺟﻠﻮي ﻃﺎرﻣﯽ ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺳﻪ ﺳﺘﻮنِ آﻫﻨﯽ ﻣﺪور ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﻘﻒ‬
‫ﺷﯿﺮواﻧﯽ را ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺖ‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﻪي ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﺳﺘﻮنﻫﺎ ﺗﺎ دﯾﻮار ﯾﮏ ﻣﺘﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ‬
‫ﻧﺒﻮد‪ .‬دﯾﺪم‪ ،‬درﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦِ از ﭼﺎه‪ ،‬ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ ﯾﮏ ﭘﺎ را ﺗﮑﯿﻪي اﯾﻦ ﺳﺘﻮن‬
‫ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﯾﮏ ﭘﺎ را ﺗﮑﯿﻪي دﯾﻮار‪ .‬ﮐﺮدم‪ .‬اﻣﺎ ﺳﺘﻮن ﺻﺎف ﺑﻮد و ﻟﻐﺰﻧﺪه‪ .‬ﯾﮑﯽ دوﺑﺎر از‬
‫ﻧﯿﻤﻪﻫﺎي راه اﻓﺘﺎدم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎرِ ﺳﻮم ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺧﻮدم را دﯾﺪم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ دﯾﻮار‪ .‬دﯾﺪنِ‬
‫ﺷﻬﺮ از آن ﺑﺎﻻ ﭼﻪ وﺟﺪي داﺷﺖ‪ .‬ﻣﻨﻈﺮهاي ﺑﺪﯾﻊ ﮐﻪ ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﺗﮑﻪاي از آن را ﺑﺒﺮد و دور ﺑﯿﻨﺪازد‪ .‬ﺧﻮدم را ﻣﯽدﯾﺪم ﭘﺎدﺷﺎه ﻗﻠﻤﺮوي ﺗﺎزه‪ .‬اﻣﺎ‬
‫آن ﭘﺎﺋﯿﻦ ﺻﺪاﯾﯽ ﻣﯽآﻣﺪ ﮐﻪ ﻣﺮا ﻣﺜﻞ ﻣﺎﻫﯽ اﻓﺘﺎده ﺑﻪ ﺗﻮر ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ ﺑﻪ ﺳﻤ ‪‬‬
‫ﺖ‬
‫ﺧﻮدش‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﭘﯿﺎده رو آﺳﻔﺎﻟﺖ‪ ‬ﮐﻨﺎرِ ﻟﯿﻦ‪ .‬ﺟﻤﻌﻪ؛ ﭘﺴﺮ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ‪،‬‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد در ﺳﺎﯾﻪ‪ .‬ﭼﯿﺰِ ﻋﺠﯿﺒﯽ ﻫﻢ ﺗﻮي دﻫﺎناش ﺑﻮد؛ ﭘﻮزهي ﺟﺎﻧﻮري‬
‫ﻧﺎﺷﻨﺎس ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻗﺪرت ﻣﯽﺑﻮﺳﯿﺪ‪ .‬ﻟﻌﻨﺘﯽ! اﯾﻦ ﺻﺪا از ﮐﺠﺎش ﻣﯽآﻣﺪ؟ ﺗﻤﺎم‬
‫ﻣﻮﻫﺎي ﺗﻨﻢ ﺳﯿﺦ ﺳﯿﺦ؛ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﭘﺮﯾﺪم از دﯾﻮار‪.‬‬

‫‪٥٣‬‬
‫ﺟﻤﻌﻪ ﻣﻮﻫﺎﯾﯽ ﻓﺮﻓﺮي داﺷﺖ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻻﯾﻪاي از ﻏﺒﺎر ﺳﺮ و ﺻﻮرتاش را‬
‫ﻣﯽﭘﻮﺷﺎﻧﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﺑﺪه ﺑﺒﯿﻨﻢ‪«.‬‬
‫ﻟﺒﺨﻨﺪي زد آﻣﯿﺨﺘﻪي ﺷﺮم و اﻓﺘﺨﺎر‪» :‬اﯾﻦ را دوﺷﯽ ﺑﺮاﯾﻢ درﺳﺖ ﮐﺮده‪«.‬‬
‫دو ﺗﮑﻪ ﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻨﺎر ﻫﻢ؛ و ﭼﻨﺪ ﺟﺎش ﺳﻮراخ ﺑﻮد؛ ﺳﯿﺎه‬
‫ﻣﺜﻞ ﺟﺎي ﺳﻮﺧﺘﮕﯽ ﺳﯿﮕﺎر‪ .‬ﻧﯽ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻮد ﺑﻪ ﯾﮏ اﻧﺒﺎن؛ ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺰي ﮐﻪ ﻣﻮﻫﺎش‬
‫را ﺗﺮاﺷﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﺑﺎد ﺗﻮﯾﺶ ﺑﻮد از ﻫﺮ ﺳﻤﺖ ﺷﮑﻞ ﺧﺎﺻﯽ داﺷﺖ‪ .‬از‬
‫روﺑﺮو ﺧﺮس ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺷﯿﺮ درﯾﺎﺋﯽ‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎ و ﭘﺎﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ‬
‫داﺷﺖ‪ .‬از ﭘﻬﻠﻮ ﮐﻠﻪي ﮔﺎوي ﺑﻮد ﺑﯽﭼﺸﻢ و ﺑﯽدﻫﺎن ﮐﻪ ﺟﻤﻌﻪ در ﮔﻮشاش‬
‫اورادي را ﻓﻮت ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﯿﺮون ﻣﯽزد از ﻧﯽﻫﺎ ﺑﺪل ﻣﯽ ﺷﺪ ﺑﻪ اﺻﻮاﺗﯽ‬
‫ﻏﺮﯾﺐ ﮐﻪ ﻏﻠﻐﻠﻪ ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺖ در رگﻫﺎ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﭘﺲ ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻏﯿﺒﺖ زده ﺑﻮد ﭼﻨﺪ روزي‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬آره‪ ،‬رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﭘﯿﺶ دوﺷﯽ‪«.‬‬
‫دوﺷﻨﺒﻪ ﺑﺮادر ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ دوﺷﯽ ﺻﺪاﯾﺶ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺎرﻧﻮﯾﺲ ﺑﻮد ﺗﻮي‬
‫ﺑﻨﺪرﺷﺎﻫﭙﻮر ﮐﻪ ﯾﮏ رﺑﻌﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﺪاﺷﺖ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﺰن‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪم‪«.‬‬
‫ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢاش‪ .‬ﺧﺴﺘﻪ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻧﺮخ را ﮔﺮان ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﯾﺎدم آﻣﺪ ﺑﻪ ﺳﮑﻪاي در ﺗ ‪‬ﻪ‬
‫ﺟﯿﺐ‪ .‬دراز ﮐﺮدم ﺳﮑﻪ را ﻃﺮفاش‪ .‬ﻟﺒﺨﻨﺪي زد از ﺳﺮِ ﺷﻌﻒ‪ ،‬و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺳﺮ‬
‫را ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪي رﺿﺎﯾﺖ ﺗﮑﺎنﺗﮑﺎن ﻣﯽداد‪ ،‬ﺳﯿﻨﻪ را ﮐﺞ ﺟﻠﻮ آورد ﺗﺎ ﻣﻦ ﺳﮑﻪ را‬
‫ﺑﯿﻨﺪازم ﺗﻮي ﺟﯿﺐِ ﭘﯿﺮاﻫﻦ‪ .‬ﺻﺪاي اﻓﺘﺎدن ﺳﮑﻪ را ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪ ﺳﺮ ﻧﻬﺎد ﺑﻪ ﮔﻮشِ‬
‫ﺟﺎﻧﻮر و ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ زدن‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﻮﻫﺎي ﺗﻨﻢ ﺳﯿﺦ‪ ،‬ﭘﺮدهي ﮔﻮشﻫﺎم از ﻟﺬت‬
‫ﺗﮑﺎنﺗﮑﺎن ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺻﺪا ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻟﺤﻈﻪي اﺑﺘﺪاي ﺧﻠﻘﺖ ﺑﻮد و اﯾﻦ ﺻﺪا‬

‫‪٥٤‬‬
‫ﺻﺪاي دو ﭘﺮﻧﺪهي ﻏﺮﯾﺐِ ﻧﺎﭘﯿﺪا ﮐﻪ ﺑﺎلﺑﺎل ﻣﯽزدﻧﺪ و از ﺣﻨﺠﺮه رﻧﮓ ﻣﯽﭘﺎﺷﯿﺪﻧﺪ‬
‫ﺑﻪ ذرهﻫﺎي ﻫﻮا؛ ﻧﻘﺶ ﺣﺎدﺛﻪاي ازﻟﯽ؛ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺧﻮدم را ﻧﻪ در ﺳﮑﻮنِ ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﮐﻪ‬
‫در ﻗﻠﺐِ ﺣﺎدﺛﻪاي اﺣﺴﺎس ﮐﻨﻢ ﮐﻪ واﻗﻊ ﻣﯽﺷﺪ در ﺟﺎﯾﯽ ﺑﯿﺮون از زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن‪.‬‬
‫اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﺟﻤﻌﻪي ﺟﺎدوﮔﺮ ﮐﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﻮاي ﻧﯽاﻧﺒﺎﻧﺶ ﮐﺸﻮري را ﺑﻪ‬
‫رﻗﺺ آورد‪ ،‬ﺑﺪل ﺷﺪ ﺑﻪ ﮔﺮاﻣﺎﻓﻮنِ ﺷﺨﺼﯽ ﻣﻦ‪ .‬و ﻣﻦ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪم ﻫﯽ زاغ ﺳﯿﺎه‪‬‬
‫ﭘﺪر را ﭼﻮب ﺑﺰﻧﻢ ﺗﺎ ﮐﯽ ﺑﯿﺮون ﺑﺮود از اﺗﺎق و ﻣﻦ از ﺟﯿﺐاش ﺳﮑﻪاي ﺑﻠﻨﺪ ﮐﻨﻢ‬
‫ﺑﺮاي ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﻬﻨﻢ ﻣﯽﺷﺪ اﮔﺮ ﻧﺒﻮد ﻧﻮاي ﻧﯽاﻧﺒﺎن ﺟﻤﻌﻪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬دﯾﺮي‬
‫ﻧﮑﺸﯿﺪ ﮐﻪ زﻧﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﻮﻓﯿﺎ ﻟﻮرن از راه رﺳﯿﺪ و ﻣﺮا ﻣﺠﺒﻮر ﮐﺮد دوﺑﺎره ﺑﺮﮔﺮدم‬
‫ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ِﺳﮑﻮن ِ ﺑﻌﺪاز ﻇﻬﺮ‪.‬‬

‫‪٥٥‬‬
 ‫‪18‬‬

‫اﻟﻤﺎ‪ ،‬ﺟﻤﻌﻪ‪ ،‬ﻣﻮﻧﺘﻨﯽ‪ ،‬ﺳﻮﻓﯿﺎﻟﻮرن و ﺑﻘﯿﻪ‬

‫ﺟﻤﻌﻪ ﭘﺪر ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ آﻧﮑﻪ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﺳﺎل ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻣﻦ ﺑﻮد‪ ،‬رﻓﺘﺎري‬
‫ﺟﺎاﻓﺘﺎده داﺷﺖ‪ .‬در آن ﻧﮕﺎه ﻏﻤﮕﯿﻦ و در آن ﺧﻨﺪهﻫﺎي ﮐﻮدﮐﺎﻧﻪاش‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻫﺮ‬
‫ﯾﺘﯿﻢ‪ ،‬ﺟﺎي ﺧﺎﻟﯽ ﭘﺪر ﺟﺎي ﺧﺎﻟﯽِ ﺳﺘﻮﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﯿﻤﻪ را ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺳﮑﻪ ﻣﯽاﻓﺘﺎد در ﺟﯿﺒﺶ‪ ،‬ﻣﺮﻏﯽ ﻣﯽﺷﺪ ﮔﺸﺎدهﺑﺎل ﮐﻪ ﺗﻮ را ﻣﯽﺑﺮد ﺑﻪ دﯾﺪار‬
‫ﺳﺮزﻣﯿﻦﻫﺎي ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ‪ .‬و ﻣﻦ ﮐﻪ درﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﻫﻤﻪي راهﻫﺎ ﮔﺎﻫﯽ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ‬
‫ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ دﺳﺘﻢ را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺮو ﻣﯽﺑﺮدم ﺗﻮي ﺟﯿﺐ ﭘﺪر ﺗﺎ ﺳﮑﻪﻫﺎي‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﯿﻨﺪازم ﺗﻮي ﺟﯿﺐ ﺟﻤﻌﻪي ﺑﯽﭘﺪر‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﭘﺪر ﺧﺸﮑﻪ ﻣﻘﺪس ﺑﻮد و‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﺳﯿﻨﻤﺎ رﻓﺘﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﻤﻮﯾﻢ اﻟﺘﻤﺎس ﻣﯽﮐﺮدم ﯾﺎ داﺋﯽ‪ .‬و ﻣﮕﺮ ﭼﻘﺪر‬
‫وﺳﻌﺖ داﺷﺖ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﻋﻤﻮ ﯾﺎ داﺋﯽ؟ ﭘﺲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺳﮑﻪﻫﺎي ﭘﺪر‪ ،‬ﺟﻤﻌﻪ ﮐﻪ‬
‫ﮔﺮاﻣﺎﻓﻮن ﺷﺨﺼﯽ ﻣﻦ ﺑﻮد‪ ،‬رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺳﯿﻨﻤﺎي ﺷﺨﺼﯽ ﻫﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﮑﻪ را‬
‫ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ و روز ﺑﻌﺪ ﻣﯽاﯾﺴﺘﺎد ﺑﻪ ﺑﺎزي ﮐﺮدن ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎﺑﺖ‪ ‬ﻣﻦ ﺗﻤﺎﺷﺎ‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ در ﺧﯿﺎل ﮔﺸﺎدهدﺳﺖ ﺑﻮد اﯾﻦ ﺟﻤﻌﻪ‪ ،‬ﺧﺴﯿﺲ ﺑﻮد در ﺑﺮوز‬
‫دادن ﺟﯿﮏ و ﭘﯿﮏ زﻧﺪﮔﯽاش‪ .‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﻧﻪ از زﺑﺎن او ﻧﻪ از زﺑﺎن ﻣﺎدرش‪،‬‬
‫ﺑﻔﻬﻤﻢ ﭼﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ روزِ ﭘﺪرش‪ .‬ﯾﮑﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ در آﺗﺶﺳﻮزي ﮐﺸﺘﯽ‬
‫ﭘﺎﻧﺎﺗﯿﻨﺎﯾﮑﻮس دود ﺷﺪه و رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻮا‪ .‬ﯾﮑﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ ،‬وﻗﺖ ﺗﻌﻤﯿﺮ ﯾﮑﯽ از‬
‫آن دهﻫﺎ ﻣﺨﺰن ﻏﻮلآﺳﺎي ﻓﻠﺰي‪ ،‬اﻓﺘﺎده اﺳﺖ و ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد ﻣﺤﮑﻮم اﺳﺖ ﻏﻮﻃﻪ‬
‫ﺑﺨﻮرد ﻣﯿﺎن آﻧﻬﻤﻪ ﻧﻔﺖ‪ .‬ا‪‬ﻟﻤﺎ‪ ،‬زنِ ﻟﺮي ﮐﻪ دور ﺗﺎ دور روﺳﺮياش ﺳﮑﻪ ﺑﻮد و‬
‫ﭘﻮﻟﮏ ﺑﻮد و ﯾﮑﯽ از ﭘﺎﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ‪ ‬ﺟﻤﻊ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺟﻠﻮي ﺣﯿﺎط ﻣﻨﺰل ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ‬

‫‪٥٦‬‬
‫ﺳﺎﮐﺖ ﺑﻮد و ﺷﮑﻞ ﺣﺮف زدﻧﺶ ﯾﺎ ﺧﻨﺪهي ﺑﯽﺻﺪا ﺑﻮد ﺑﻪ وﻗﺖ‪ ‬ﮐﺮﮐﺮ ﺟﻤﻊ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﻧُﭻ ﻧُﭻ ِ ﭘﯿﺎﭘﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ وﻗﺖ ﺗﺄﺛﺮ‪ .‬ا‪‬ﻟﻤﺎ ﺷﮏ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺷﮏ را ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ از‬
‫ﻣﻮﻧﺘﻨﯽ ﺑﯿﺎﻣﻮزم از ا‪‬ﻟﻤﺎ آﻣﻮﺧﺘﻢ‪ .‬ﻓﻘﻂ دوﺑﺎر ﺣﺮف زد در ﺗﻤﺎم ﻋﻤﺮ‪ .‬ﺑﺎر اول ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»ﯾﮏ روز‪ ،‬ﻧﻤﯽ دوﻧﻮم ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد ﯾﺎ ﺷﺶ ﺳﺎل‪ .‬ﻣﺎدرم‪ ،‬ﻧﻤﯽدوﻧﻮم ده ﺷﺎﻫﯽ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ داد ﯾﺎ ﯾﮏ ﻗﺮان‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺑﺮو‪ ،‬ﻧﻤﯽدوﻧﻮم ﮔﯿﺸﻨﯿﺰ ﺑﮕﯿﺮ ﯾﺎ ﺷﻨﺒﻠﯿﻠﻪ‪ .«...‬ﺑﺎر‬
‫دوم ﻫﻢ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬ﻣﺎ آﺧﺮش ﻧﻔﻬﻤﯿﺪﯾﻢ اﯾﻦ آﻗﺎي ﺷﻤﺎ ﭼﯽ ﺑﻪ ﺳﺮش‬
‫آﻣﺪ؟«‪ .‬و ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ آن ﭼﻨﺪ ﺑﺎري ﮐﻪ ﻣﺎدرم ﭘﺮﺳﯿﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺮ روﺳﺮي‬
‫دﻣﺎغاش را ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻐﺾ آﻟﻮد ﮔﻔﺖ‪» :‬اي ﺧﻮاﻫﺮ‪ ،‬دﺳﺖ روي دﻟﻢ‬
‫ﻧﮕﺬار‪«.‬‬
‫ﻧﻪ ﻓﻘﻂ در اﯾﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬ﮐﻪ در ﻫﯿﭻ ﻣﻮردي ﻧﻤﯽﺷﺪ ﺣﺮف ﮐﺸﯿﺪ از ﺟﻤﻌﻪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﺟﻤﻌﻪ‪ ،‬راﺳﺖاش را ﺑﮕﻮ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺠﻠﻪ را ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﯽﺧﺮي؟ ﺗﻮ ﮐﻪ‬
‫ﻫﯿﭽﻮﻗﺖ ﻧﺪﯾﺪهام ﭼﯿﺰي ﺑﺨﻮاﻧﯽ‪«.‬‬
‫ﺗﻮﻓﯿﻖ ﻣﺸﻬﻮرﺗﺮﯾﻦ ﻣﺠﻠﻪي ﻓﮑﺎﻫﯽ آن زﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﮐﻢ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﮔﺎه ﮔﺎﻫﯽ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺎﻣﺰهاش را ﺑﺮاي دﯾﮕﺮان ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺟﻤﻌﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻠﺪ ﺑﻮد‬
‫ﺳﺎز ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬و ﻣﻦ ﮐﻪ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮدم راهﻫﺎ ﮔﺎﻫﯽ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ‪ ،‬ﯾﮏ روز‬
‫ﺳﮑﻪي دﯾﮕﺮي از ﺟﯿﺐ ﭘﺪر ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮدم)آﺧﺮ‪ ،‬ﮔﺮاﻣﺎﻓﻮن ﺷﺨﺼﯽ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ‬
‫ﺟﻌﺒﻪي ﻣﻮزﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ دﯾﺪه ﺑﻮدم ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﺳﮑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮد(‪.‬‬
‫ﺟﻤﻌﻪ ﺳﯿﻨﻪي ﭼﭗاش را ﺟﻠﻮ آورد‪ .‬ﺻﺪاي ﺗﻖِ اﻓﺘﺎدن ﺳﮑﻪ را ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪ‪،‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺑﺮاي ﻋﮑﺲﻫﺎش‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﭼﻪ ﻋﮑﺴﯽ؟«‬
‫ـ ﻋﮑﺲ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ‪.‬‬
‫و ﻣﻦ ﮐﻪ ﺳﺮ در ﻧﯿﺎورده ﺑﻮدم‪ ،‬ﻓﻬﻤﯿﺪم ﮐﻪ ﻧﻪ‪ ،‬راهﻫﺎ ﮔﺎﻫﯽ از ﻣﺴﯿﺮ راﺳﺖ‬

‫‪٥٧‬‬
‫ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺎ ﮐﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ در آﺗﺶ ﺟﻬﻨﻢ ﺑﺴﻮزﯾﻢ‪ ،‬ﺑﮕﺬار ﺣﺎﻻ ﯾﮏ ﮔﺮز‬
‫آﺗﺸﯿﻦ ﻫﻢ ﻓﺮو ﮐﻨﻨﺪ ﯾﮏ ﺟﺎﯾﯽ‪ .‬ﭘﺲ ﺳﮑﻪي دﯾﮕﺮي از ﺟﯿﺐ ﭘﺪر درآوردم‪ ،‬و‬
‫ﯾﮏراﺳﺖ رﻓﺘﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻢاش ﮐﻒ‪ ‬دﺳﺖ روزﻧﺎﻣﻪﻓﺮوش‪.‬‬
‫روي ﺟﻠﺪ ﻣﺠﻠﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪» :‬ﺑﻪ ﺿﻤﯿﻤﻪي اﯾﻦ ﺷﻤﺎره‪ ،‬ﻗﻄﻌﻪي ‪ 32‬از‬
‫ﻋﮑﺲ ﺗﻤﺎم ﻗﺪ‪ ‬ﺳﻮﻓﯿﺎ ﻟﻮرن‪ «.‬ﺻﻔﺤﻪي وﺳﻂ را ﮐﻪ ﺑﺎز ﮐﺮدم ﻋﮑﺴﯽ ﺑﻮد رﻧﮕﯽ از‬
‫ﯾﮏ ﮐﻔﺶ ﻣﺸﮑﯽ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﻣﭻ ﭘﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻏﺎﯾﺖ ﻇﺮﯾﻒ‪ ،‬و ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻫﻢ از‬
‫ﯾﮏ ﺳﺎقِ ﺧﻮﺷﺘﺮاش‪ .‬وارﻓﺘﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﻟﻨﮕﻪ ﮐﻔﺶ ﻣﺸﮑﯽ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﻪ درد‪ ‬ﻣﻦ‬
‫ﻣﯽﺧﻮرد؟ ﺧﯿﺮ‪ ،‬راهﻫﺎ از ﻫﻤﺎن ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ درﺑﻪدر دﻧﺒﺎل ﺟﻤﻌﻪ‬
‫ﻣﯽﮔﺸﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﻔﻬﻤﻢ اﯾﻦ ﻟﻨﮕﻪ ﮐﻔﺶ ﻣﺎل ﮐﯿﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺟﻤﻌﻪ ﻏﯿﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻏﺎﻟﺒﺎْ ﺣﻮل رودﺧﺎﻧﻪاي ﺑﻨﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﮐﭙﺮﻧﺸﯿﻦِ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎﺳﯽﻫﺎ اﻣﺎ ﺣﻮل‬
‫ﺷﯿﺮِ آﺑﯽ ﺑﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﻨﺎرِ اﺗﺎﻗﮏ ﺳﻮزﻧﺒﺎن ﻗﻄﺎرِ ﺷﺮﮐﺖ‪ ‬ﻧﻔﺖ ﺑﻮد؛ ﻗﻄﺎري ﮐﻪ‬
‫ﭘﺮﻫﯿﺐ آن را در آن دوردﺳﺖ ﻣﯽ دﯾﺪﯾﻢ و ﻫﺮﺑﺎر ﮐﻪ ﻏﯿﺐ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﯾﺎد ﻣﺎ‬
‫ﻣﯽآورد ﮐﻪ ﺧﺎرج از اﯾﻨﺠﺎ ﺟﺎي دﯾﮕﺮي ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ آﻧﺠﺎ رﻓﺖ ﯾﺎ از‬
‫آن آﻣﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﻄﺎر ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺴﺎﻓﺮي ﻧﺪاﺷﺖ و ﻫﺮﭼﻪ ﻣﯽﺑﺮد ﯾﺎ ﻣﯽآورد‬
‫ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺼﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﭘﻬﻨﻪي ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺣﺎﯾﻞ ﺑﻮد ﻣﯿﺎن ﺷﻬﺮِ ﻣﺎ و ﮐﭙﺮﻧﺸﯿ ِ‬
‫ﻦ‬
‫ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎﺳﯽﻫﺎ ﻣﺴﺨﺮِ ﻏﻮلﻫﺎي ﺑﯿﺎﺑﺎن ﻣﯽﺷﺪ؛ ﭘﺮﻫﯿﺐِ ﺳﯿﺎه و ﻟﺮزانِ ﻣﻮﺟﻮداﺗﯽ‬
‫ﺳﯿﺎﻫﭙﻮش‪ ،‬ﺑﻠﻨﺪﻗﺪ و وﻫﻢ اﻧﮕﯿﺰ ﮐﻪ راه ﻣﯽﺑﺮﯾﺪﻧﺪ ﺳﻤﺖ ﺷﻬﺮ‪ .‬ﺑﻪ ﻟﯿﻦﻫﺎ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽرﺳﯿﺪﻧﺪ اﯾﻦ زﻧﺎنِ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﺎدﯾﻪﻫﺎي ﻣﺴﯽ ﺳﯿﺎه رﻧﮕﯽ روي ﺳﺮ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺮخ ﻣﯽزدﻧﺪ ﺗﻮي ﮐﻮﭼﻪﻫﺎ و ﺑﺎﻗﻼي ﭘﺨﺘﻪ ﻣﯽﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﻋﺼﺮِ آﺧﺮ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮐﻪ ا‪‬ﻟﻤﺎ و ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ و ﻣﺎدرم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺟﻠﻮي‬
‫در ﺣﯿﺎط‪ ،‬ﭼﻨﮓ زدم ﺗﻮي ﺑﺸﻘﺎب ﮐﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ ﻣﭻ دﺳﺘﻢ را ﺗﻮي ﻫﻮا‬

‫‪٥٨‬‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﺸﺘﻢ را ﮐﻪ ﺧﺎﻟﯽ ﺷﺪه ﺑﻮد دوﺑﺎره ﭘﺮِ از ﺑﺎﻗﻼ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺟﻤﻌﻪ را‬
‫ﻫﻢ ﺻﺪا ﮐﻦ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺑﺨﻮرد‪ .‬ﺑﺪو ﺟﺎﻧﻤﯽ‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻣﮕﺮ؟«‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺎﻗﻼ را از ﻟﺐاش ﺟﺪا ﮐﺮد‪ » :‬ﺗﻮ ﺧﺎﻧﻪ‪ .‬ﻣﺸﻖاش را ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ‪«.‬‬
‫ﺧﺎﻧﻪي ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ درﺳﺖ ﭘﺸﺖﺑﻪﭘﺸﺖ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪدو ﭘﯿﭽﯿﺪم ﭘﺸ ‪‬‬
‫ﺖ‬
‫ﻟﯿﻦ‪ .‬درِ ﻫﻤﻪي ﺣﯿﺎطﻫﺎ‪ ،‬از درون و از ﺑﯿﺮون‪ ،‬دﺳﺘﮕﯿﺮهاي داﺷﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗّﺮ ‪‬‬
‫ك‬
‫ﺳﻪﺗﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻮال‪ .‬دﺳﺘﮕﯿﺮه را ﻓﺸﺎر دادم ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ .‬در ﺑﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺎﯾﻢ را‬
‫ﮐﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﺳﯿﻤﺎنِ داغ ﺣﯿﺎط ﺧﺸﮏام زد‪ .‬ﺻﺪاي ﻧﺎﻟﻪ ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬ﺿﺠﻪاي‬
‫ﺧﻔﯿﻒ و ﺗﺮسآور‪ .‬ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺮﮔﺮدم‪ ،‬ﮐﻨﺠﮑﺎوي ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﭘﺎورﭼﯿﻦ ﺟﻠﻮ رﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﺗﺎق ﺑﻐﻠﯽ ﮐﻪ داﺧﻞ ﺷﺪم ﺑﻬﺖام زد‪ .‬ﺳﻮﻓﯿﺎ ﻟﻮرن ﺑﺎ آن ﻗﺪ‪ ‬ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮﻫﻨﻪ اﯾﺴﺘﺎده‬
‫ﺑﻮد ﮐﻨﺎرِ دﯾﻮار اﺗﺎق؛ ﺧﺪاي ﻣﻦ ﭼﻪ ﭼﺸﻤﺎﻧﯽ! ﭼﻪ ﺳﯿﻨﻪ‪ ...‬ﺧُﺪ‪ ...‬ﭼﻪ رانﻫﺎ‪ ...‬ﺋﯽ‬
‫ﻣﻦ‪...‬ﻫﺎي زﯾﺒﺎﯾﯽ!‪ .‬ﺑﻪ رﻋﺸﻪ اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﻋﻘﺐ ﻋﻘﺐ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﭘﺎﯾﻢ ﮔﯿﺮ‬
‫ﮐﺮد ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﺎﻟﺶ‪ .‬اﻓﺘﺎدم زﻣﯿﻦ و ﺗﻠﻨﮕﻢ دررﻓﺖ‪ .‬ﺟﺴﺪي ﮐﻪ روي ﻓﺮش اﻓﺘﺎده‬
‫ﺑﻮد ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺟﻤﻌﻪ ﻧﺎﻟﻪي ﺧﻔﯿﻔﯽ ﮐﺮد‪» :‬ﺑﺮو ﻣﺎدرﻗﺤﺒﻪ!«‪ .‬و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ‬
‫دﺳﺖﻫﺎ را ﻻي ﭘﺎ ﻣﯽﻓﺸﺮد ﺑﻪ رو ﻏﻠﻄﯿﺪ‪ .‬ﭼﺸﻤﻢ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﻟﮑﻪي ﺧﻮن روي‬
‫ﺷﻠﻮار آﺑﯽ ﻧﻨﻪدوزش‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﯽوزن ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﺗﺎق ﻣﯽﭼﺮﺧﯿﺪ دورِ ﺳﺮم‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﻗﺪم ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‪ ‬او رﻓﺘﻢ و دوﺑﺎره ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﻃﺮف‪ ‬ﺳﻮﻓﯿﺎ ﻟﻮرن ﮐﻪ ﻣﻼﻣﺖﺑﺎر ﻣﺮا‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺧﺪاي ﻣﻦ‪ ...‬ﭼﺮا ﺧﻮن‪...‬؟ درﺳﺖ وﺳﻂ‪ ‬ﭘﺎﻫﺎش ﺳﻮراﺧﯽ ﺑﻮد‬
‫ﺗﻮي دﯾﻮار ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻧﺖ؛ و ﺗﻮي ﺳﻮراخ ﻫﻢ ﺗﮑﻪاي ﻻﺳﺘﯿﮏ ﺳﯿﺎه و ﺧﻮن‬
‫آﻟﻮد ﮐﻪ ﻣﺎل ﺗﯿﻮب دوﭼﺮﺧﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎرﯾﮑﻪي ﺧﻮﻧﯽ راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد روي ران ﭼﭗاش‬
‫و آﻣﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﻣﭻ ﭘﺎي ﻇﺮﯾﻒ و آن ﮐﻔﺶِ ﻣﺸﮑﯽِ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﺣﺎﻻ ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪم‬
‫ﭼﺮا دﯾﻮار اﺗﺎقام‪ ،‬درﺳﺖ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺳﺮم را ﺗﮑﯿﻪ ﻣﯽدادم‪ ،‬ﻣﺪﺗﯽ اﺳﺖ‬

‫‪٥٩‬‬
‫ﻧﺸﺖ ﮐﺮده؛ دﯾﻮاري ﮐﻪ ﺷﺐﻫﺎ رﺧﺘﺨﻮاﺑﻢ را ﮐﻨﺎر آن ﭘﻬﻦ ﻣﯽﮐﺮدم و وﻗﺘﯽ‬
‫ﺻﺪاي ﺧﺮوﭘﻒ ﭘﺪر ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﺪ آرام ﭼﺮاغ را روﺷﻦ ﻣﯽﮐﺮدم‪ ،‬ﺑﺎﻟﺶ را ﺗﮑﯿﻪ‬
‫ﻣﯽدادم ﺑﻪ دﯾﻮار و ﮐﺘﺎب ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪم‪ ،‬ﺑﯽآﻧﮑﻪ ﺑﺪاﻧﻢ در ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﻣﺪت ﺳﺮم ﮐﺠﺎ‬
‫ﺑﻮده‪.‬‬

‫‪٦٠‬‬
 ‫‪19‬‬

‫ﺳﻔﺮ اداﻣﻪ داﺷﺖ‬

‫ﺳﻪﺗﺎر ﻫﻔﺪﻫﻢ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﺎَ ﺑﺎ ﭼﻮبﻫﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻗﺒﻼْ ﯾﺎ دار ﻗﺎﻟﯽ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﯾﺎ درِ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺻﺪاي ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺨﺘﻪاي داﺷﺖ؛ ﻫﻤﺎﻧﻘﺪر ﭘﺨﺘﻪ ﮐﻪ ﺻﺪاي‬
‫ﺳﻪﺗﺎري ﺻﺪ ﺳﺎﻟﻪ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻨﻮز راه زﯾﺎدي ﺑﻮد ﺗﺎ آن ﺳﻪﺗﺎرِ ﺟﺎدوﯾﯽ ﺑﻠﮑﻪ روز‬
‫ﺑﻪ روز اﯾﻦ راه ﺷﺒﯿﻪﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻦ از ﻫﻔﺖ ﺧﺎن رﺳﺘﻢ‪ .‬اﮔﺮ آن ﺑﺎر‬
‫ﻣﺮﯾﻀﯽام ﺳﻪ ﻣﺎه ﻃﻮل ﮐَﺸﯿﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺎر ﭼﻬﺎر ﻣﺎه ﺑﻪ ﺧﻮدم ﺗﺎﺑﯿﺪم ﺗﺎ از ﺷﺮِ ﻋﻄﺴﻪ‬
‫و آﺑﺮﯾﺰش ﺑﯿﻨﯽ و ﺳﯿﻨﻮزﯾﺖ و ﺑﺮوﻧﺸﯿﺖ ﺧﻼص ﺷﻮم‪ .‬از ﻫﻤﻪ ﺑﺪﺗﺮ‪ ،‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖام‬
‫ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺷﺪ و ﺣﺎﻻ دﯾﮕﺮ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻏﺒﺎرِ ﺗﻮت‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﺮ ﻧﻮع ﻏﺒﺎر ﯾﺎ ﺑﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻪ را‬
‫ﺗﺤﺮﯾﮏ ﮐﻨﺪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻋﻄﺴﻪ ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺖ و ﺑﯿﻨﯽام را ﺑﻪ آﺑﺮﯾﺰش‪ .‬اﮔﺮ ﺣﺸﺮهﮐﺶ‬
‫ﻣﯽزدم اول از ﻫﻤﻪ ﺧﻮدم ﻣﯽﻣﺮدم ﺑﻌﺪ ﺣﺸﺮه‪ .‬در ﺧﯿﺎﺑﺎن ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ‪ ،‬اﮔﺮ‬
‫ﻣﺸﻐﻮلِ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﯾﺎ ﮐﺎري ﮐﻪ ﮔﺮد و ﻏﺒﺎري داﺷﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺴﯿﺮ را ﮐﺞ ﻣﯽﮐﺮدم‪.‬‬
‫اﻧﮕﺎر در ﺟﻨﮓ و ﮔﺮﯾﺰ ﺑﻮدم ﺑﺎ اژدﻫﺎﯾﯽ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ ﮐﻪ داﺋﻢ ﺟﻠﻮوم ﺳﺒﺰ ﻣﯽﺷﺪ و ﺗﮑﻪ‬
‫ﺗﮑﻪ ﺷﻬﺮ را ﻣﯽﺑﺮﯾﺪ و دور ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻔﺮ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﻧُﻪ دﻫﻢِ ﭼﻮبِ درﻫﺎ و دارﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﻣﯽﺧﺮﯾﺪم ﺑﺎﯾﺪ دور‬
‫ﻣﯽرﯾﺨﺘﻢ ﭼﻮن ﯾﺎ ﺗﺮك داﺷﺘﻨﺪ ﯾﺎ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﯾﺎ ﺳﻮراخ ﺑﻮدﻧﺪ از ﺟﺎي ﻣﯿﺦ و‬
‫ﻣﻮرﯾﺎﻧﻪ‪ .‬ﺧﻮدم ﻫﻢ ﮐﻢﮐﻢ ﺷﺒﯿﻪ اﺷﺒﺎح ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﺎه ﻧﺠﺎري‬
‫اوسرﻣﻀﺎن ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﯾﺎ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎي ﻗﺎﻟﯿﺒﺎﻓﯽ دﻫﺎت ﺑﻪ ﺑﯿﻨﯽام ﻣﺎﺳﮑﯽ ﻣﯽزدم‬
‫از ﮐﺘﺎنِ ﺳﻔﯿﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﭘﻮزﺧﻨﺪ ﺑﻪ ﻟﺐ ﺧﯿﺮه ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﺒﺢ ﻣﺴﺨﺮه‪،‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ اﯾﻦ ﭼﻮبﻫﺎ را ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ؟ و ﻣﻦ ﮐﻪ در ﺧﻮد‪ ‬ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻫﻢ‬

‫‪٦١‬‬
‫ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدم ﺳﻪﺗﺎرم را ﻣﺨﻔﯿﺎﻧﻪ ﺗﻮي ﮐﯿﺴﻪي زﺑﺎﻟﻪ ﺣﻤﻞ ﺑﮑﻨﻢ‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﻗﺎب‬
‫ﻋﮑﺲِ ﻋﺘﯿﻘﻪ ﻣﯽﺳﺎزم‪ «.‬دﯾﮕﺮ ﻃﻮري ﺷﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻮﻗﻊ ﺧﻮاب ﻣﺎﺳﮏ‬
‫ﻧﻤﯽزدم‪ .‬زﻧﻢ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬ول ﮐﻦ‪ .‬ﺧﺐ‪ ،‬ﮐﻤﺘﺮ ﻣﯽﺧﻮرﯾﻢ! ﻧﻤﯽارزد ﺳﻼﻣﺘﯽات را‬
‫ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﻨﺪازي‪ «.‬ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﺑﻪ دﻟﻢ ﺑﺮات ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﭼﻬﻞ ﺳﻪﺗﺎر‬
‫ﺑﺴﺎزم‪ ،‬ﺳﻪﺗﺎر ﭼﻬﻠﻢ ﺳﺎزي ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺟﺎدوﺋﯽ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ‬
‫اﯾﻦ رؤﯾﺎ ﺗﺎ ﮐﺠﺎ ﺣﺎﺿﺮم ﺑﺮوم‪ .‬ﮔﺮاﻧﯽ ﺑﯿﺪاد ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬دﯾﮕﺮ ﻧﻪ ﺣﻘﻮق ﺧﻮدش ﮐﻔﺎف‬
‫ﻣﯽداد ﻧﻪ ﺣﻘﻮق ﻣﻦ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺳﻪﺗﺎر ﺑﻌﺪي ﭼﯿﺰ ﺑﻬﺘﺮي ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻪﺗﺎر ﻗﺒﻠﯽ را‬
‫ﻣﯽﻓﺮوﺧﺘﻢ و ﻣﯽزدم ﺑﻪ زﺧﻢِ زﻧﺪﮔﯽﻣﺎن‪ .‬زﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﯽدﯾﺪ ﺳﻪﺗﺎرﻫﺎي ﻣﺮا ﺑﻪ‬
‫ﻗﯿﻤﺘﯽ ﻣﯽﺧﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﺣﻘﻮقِ ﻫﺮدوي ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺮا ﺑﻪ ﭼﺸﻢِ ﻣﺮدي‬
‫ﻣﯽدﯾﺪ ﻓﺪاﮐﺎر ﮐﻪ ﺑﺮاي درآوردن ﻧﺎنِ ﺧﺎﻧﻮاده دارد ﺑﺎ ﺟﺎن ﺧﻮدش ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺪم ﻧﻤﯽآﻣﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺼﻮر داﻣﻦ ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﻏﻢِ ﻧﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢﺗﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ‬
‫ﻏﻢِ رؤﯾﺎ‪ .‬ﯾﮏ روز‪ ،‬وﻗﺘﯽ دﯾﺪم ﺑﺮاي ﭼﻨﺪﻣﯿﻦ ﺑﺎر اﻟﺘﻤﺎس ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﮑﻦ‪ ،‬ﺗﮑﻪ‬
‫ﮔﻮﺷﺘﯽ را ﮐﻪ ﺗﺎزه از ﻗﺼﺎﺑﯽ ﺧﺮﯾﺪه ﺑﻮدم ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺟﻠﻮي ﭼﺸﻤﺎناش‪ » :‬ﺑﺒﯿﻦ!‬
‫ﻫﻔﺘﻪي ﭘﯿﺶ ﺻﺪ و ﻫﻔﺘﺎد ﺗﻮﻣﻦ ﺑﻮده‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺷﺪه اﺳﺖ دوﯾﺴﺖ و ﻫﻔﺘﺎد ﺗﻮﻣﻦ!«‬
‫دروغ ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﮐﺮد؟ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ زﺑﺎنِ زﻣﯿﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﺗﻘﺪس ﻋﺪد ﭼﻬﻞ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدم‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ اﮔﺮ ﺟﻬﺪ ﻧﮑﻨﻢ اﯾﻦ »ﭼﻬﻞ«‬
‫ﺑﯽﻣﻌﻨﯽﺳﺖ‪ .‬ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮدم اﺳﺘﺮادﯾﻮارﯾﻮس دو ﺗﮑﻪ ﭼﻮب داده ﺑﻮد ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ‬
‫آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮدي‪» :‬ﺑﺒﯿﻦ ﭼﻨﺪﺗﺎ اﺧﺘﻼف ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﯽ ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو‪«.‬‬
‫ﺷﺎﮔﺮد‪ ،‬ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﯽ وررﻓﺘﻦ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪» :‬ﻫﻔﺖﺗﺎ‪«.‬‬
‫ـ ﺑﺮو! ﺗﻮ وﯾﻮﻟﻮنﺳﺎز ﻧﻤﯽﺷﻮي! ﻫﺮ وﻗﺖ ﻫﻔﺘﺎدﺗﺎ اﺧﺘﻼف ﭘﯿﺪا ﮐﺮدي‪ ،‬ﺑﺮﮔﺮد‬
‫ﺑﯿﺎ‪.‬‬
‫ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮدم ﺳﻪﺗﺎرﺳﺎزان اﯾﺮاﻧﯽ‪ ،‬ﺑﺮاي آﻧﮑﻪ ﺷﯿﺮهي ﭼﻮب را ﺑﯿﺮون ﺑﮑﺸﻨﺪ‪،‬‬

‫‪٦٢‬‬
‫ﺑﻌﻀﯽﻫﺎﺷﺎن ﺻﻔﺤﻪي ﺳﻪﺗﺎر را ﻣﺪتﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﺑﺎﻧﻨﺪ زﯾﺮِ ﭘِﻬِﻦ؛ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ روي‬
‫آﺗﺶ ﺑﺮﺷﺘﻪاش ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؛ و ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﻫﻔﺖ ﺑﺎر آن را ﻣﯽﺟﻮﺷﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‬
‫اﯾﻨﻄﻮري ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬از روي ﺣﺴﺎب ﺑﺎﯾﺪ رﻓﺖ‪ .‬ﺻﻔﺤﻪﻫﺎﯾﯽ از ﭼﻮب ﯾﮏ درﺧﺖ‪‬‬
‫واﺣﺪ را ﻣﯽﺧﻮاﺑﺎﻧﺪم در ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ .‬ﯾﮑﯽ را در اﻟﮑﻞ‪ ،‬ﯾﮑﯽ را در ﺳﺮﮐﻪ‪،‬‬
‫ﯾﮑﯽ را در آﻫﮏ‪ ،‬ﯾﮑﯽ را‪ ...‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺗﺮازوي ﻣﺨﺼﻮص زرﮔﺮﻫﺎ وزن ﻣﯽﮐﺮدم و‬
‫ﻧﺘﺎﯾﺞ را ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﯾﮏ ﭘﺎيام ﺗﻮي ﻋﻠﻢ ﺑﻮد ﭘﺎي دﯾﮕﺮم در اﺳﻄﻮره‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺎن ﺑﮑﻨﯽ ﺗﺎ ﺑﺮﺳﯽ ﺑﻪ رازِ ﺳﺎﺧﺘﻦِ آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ‬
‫رؤﯾﺎت ﮐﻪ رﺳﯿﺪي‪ ،‬ﺣﺘﺎ اﮔﺮ ﻣﯿﻠﯿﻮنﻫﺎ ﭘﻮل ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ دﺳﺖ ﺑﮑﺸﯽ از ﺳﺎﺧﺘﻦ‬
‫ﺳﻪﺗﺎر‪ .‬و ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﻪ ﻧﯿﻤﻪي راه‪ ،‬ﺟﻬﺎن اﺳﻄﻮرهﻫﺎ ﻃﻮر دﯾﮕﺮي ﻣﺮا در‬
‫ﭼﻨﺒﺮِ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬داﻣﻨﻪي ﺣﺴﺎﺳﯿﺖام روز ﺑﻪ روز وﺳﯿﻊﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬اﻧﮕﺎر آن‬
‫ﺳﻪﺗﺎر ِﺟﺎدوﯾﯽ ﮔﻨﺞ ﺑﻮد و اﯾﻦ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ اژدﻫﺎﯾﯽ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺳﺮِ آن‪» :‬ﺑﺮﮔﺮد!‬
‫ﺑﮕﺬر از اﯾﻦ ﺧﯿﺎل ﺧﺎم!«‬
‫ﻋﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﻄﺴﻪ!‬
‫ﺑﻪ زﻧﻢ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪» :‬ﺑﻮي ﺳﻮز ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﭼﯿﺰي ﮔﺬاﺷﺘﻪاي روي ﮔﺎز؟«‬
‫ﺑﺎﻓﺘﻨﯽاش را رﻫﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ روي ﻣﺒﻞ و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯽدود ﺑﻪ ﻃﺮف آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ‪:‬‬
‫» اي داد! ﻧﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪«.‬‬
‫اﯾﻦ دﯾﮕﺮ ﺧﻮد‪ ِ‬ﺧﻮد‪ ِ‬اﺟﻞ ﺑﻮد ﮐﻪ اﺧﻄﺎر ﻣﯽداد‪» :‬ﺑﺮﮔﺮد!«‬

‫‪٦٣‬‬
 ‫‪20‬‬

‫ﭼﺸﻢﻫﺎ‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎ و ﮐﭙﻞﻫﺎ‬

‫در ﺑﺎز ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺳﯿﮕﺎر را ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺮت ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺗﻮي ﺑﺎغ‪ ،‬دود را ﻓﻮت‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﯿﺮون و ﭘﻨﺠﺮه را ﻣﯽﺑﻨﺪم‪ .‬ﭘﺮﺳﺘﺎر ﻋﺮاﻗﯽ ﺑﺎ ﻏﻀﺐ ﻧﮕﺎﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫»ﻣﯽداﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﯿﮕﺎر ﮐﺸﯿﺪن ﺗﻮي ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻗﺪﻏﻦ اﺳﺖ!«‬
‫ﺟﻨﮓ ﻗﺎدﺳﯿﻪ داﺷﺖ وارد ﻫﺰار و ﭼﻬﺎرﺻﺪﻣﯿﻦ ﺳﺎل ﺧﻮد ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﺟﻮاب‬
‫ﻧﻤﯽدﻫﻢ‪ .‬از ﮐﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه ﻣﯽآﯾﻢ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﺨﺖ و دراز ﻣﯽﮐﺸﻢ‪ .‬ﺣﻮاﻟﯽ ﺳﺎﻋﺖ ده‬
‫ﺷﺐ ﮐﻪ ﺷﻠﻮارم را ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﻮدم و رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‪ ،‬درِ ورودي ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺳﯿﮕﺎرم را ﮐﻪ ﮐﺸﯿﺪم راه اﻓﺘﺎدم ﺑﯿﺎﯾﻢ ﮐﻪ ﺳﺮم ﺧﻮرد ﺑﻪ ﺷﯿﺸﻪي در ورودي‪.‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﻠﻮي دورﺑﯿﻦ ﺧﻮدم را ﻋﻘﺐ ﺟﻠﻮ ﮐﺮدم ﻓﺎﯾﺪهاي ﻧﺪاﺷﺖ‪» .‬ﻧﮑﻨﺪ ﻃﻮري‬
‫ﺗﻨﻈﯿﻤﺶ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ از ده ﺷﺐ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﮐﺴﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺗﻮ؟« آﻣﺪم ﻋﻘﺐ‪.‬‬
‫ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﭘﺮﺳﺘﺎرﻫﺎ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺑﯿﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎقﻫﺎ‪ .‬در ﻫﺮ ﺷﺶ‬
‫ﻃﺒﻘﻪي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺗﮏ و ﺗﻮﮐﯽ ﭼﺮاغ روﺷﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﭼﺸﻢﭼﺸﻢ ﮐﺮدم ﮐﺴﯽ‬
‫رد ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ .‬در ﯾﮑﯽ از اﺗﺎقﻫﺎي ﻃﺒﻘﻪي ﭼﻬﺎرم ﭘﺮﺳﺘﺎري ﭘﻮﺷﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ از اﯾﻦ‬
‫ﺳﺮ اﺗﺎق رﻓﺖ ﺑﻪ آن ﺳﺮ و اﯾﺴﺘﺎد ﺟﻠﻮي ﯾﮏ ﮐﻤﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ ﻋﻼﻣﺖ دادم‬
‫ﻓﺎﯾﺪهاي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻮد ﻧﺒﯿﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدم ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﻮد‪ .‬دوﺑﺎره‬
‫آﻣﺪم ﺟﻠﻮي در‪ .‬ﻫﯿﭻ ﺻﺪاﯾﯽ از داﺧﻞ راﻫﺮو ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬ﻫﻮا داﺷﺖ ﺳﺮدﺗﺮ ﻣﯽ ﺷﺪ‬
‫و ﻣﻦ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﮐﺸﯿﺪن ﺳﯿﮕﺎر آﻣﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﮐﺎﻓﯽ ﻟﺒﺎس ﺗﻨﻢ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫راﻫﺮوي ﺑﺨﺶ اداري ﻧﯿﻤﻪ ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ از زﯾﺮ درِ ﯾﮑﯽ از اﺗﺎق ﻫﺎ ﺧﻂ ﻧﻮري‬
‫ﺑﯿﺮون ﻣﯽزد‪ .‬وﻗﺖ آﻣﺪن‪ ،‬دﯾﺪه ﺑﻮدم از داﺧﻞ آن ﺻﺪاي ﺧﻨﺪه ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬زدم ﺑﻪ‬

‫‪٦٤‬‬
‫ﺷﯿﺸﻪ‪ .‬و ﮔﻮش ﺧﻮاﺑﺎﻧﺪم‪ .‬ﺳﮑﻮت ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺎﻫﺎي ﻟﺨﺘﻢ ﺗﻮي دﻣﭙﺎﯾﯽ ﯾﺦ زده‬
‫ﺑﻮد‪ .‬دوﺑﺎره زدم‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺗﮑﻪاي ﺳﻨﮕﺮﯾﺰه‪ .‬ﻧﻪ ﺻﺪاي ﺑﺎز ﺷﺪن دري آﻣﺪ‪ ،‬و ﻧﻪ‬
‫ﺗﺎﺑﺶ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ ﺑﺎرﯾﮑﻪي ﻧﻮري ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪي آﻣﺪن ﮐﺴﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮاس ﺑﺮم داﺷﺖ‪.‬‬
‫»اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ داد ﻣﻦ ﻧﺮﺳﺪ؟ اﮔﺮ ﺳﺮﻣﺎ ﺑﺨﻮرم و ﺳﯿﻨﻮسﻫﺎ ﭼﺮك ﺑﮑﻨﻨﺪ؟« اﯾﻨﺠﺎ‬
‫ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻮد و ﻣﻦ ﺣﻖ ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﺑﺎ ﺳﺮوﺻﺪاي ﺧﻮدم آﻧﻬﻤﻪ ﺑﯿﻤﺎر را زاﺑﺮاه ﺑﮑﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﺑﺎز ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ در زدن‪ .‬ﻣﺤﮑﻢﺗﺮ‪ .‬ﮔﻮش ﺧﻮاﺑﺎﻧﺪم‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﺻﺪاﯾﯽ‬
‫ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﺑﺮوم و از ﺧﯿﺎﺑﺎن زﻧﮓ ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬دﯾﺪم ﮐﯿﻒ ﭘﻮﻟﻢ را ﻧﯿﺎوردهام‪.‬‬
‫ﻋﺠﺐ ﺷﺎﻧﺴﯽ! آﺧﺮ‪ ،‬ﭘﯿﺶ از ﻋﻤﻞ‪ ،‬دﮐﺘﺮم ﺗﺄﮐﯿﺪ ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ ﺣﺘﻤﺎْ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ و ﭘﺰﺷﮏ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﮑﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﻋﻔﻮﻧﺘﯽ در ﺑﺪﻧﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫وﮔﺮﻧﻪ ﻋﻤﻠﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪ ...‬آﻧﻬﻤﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﮐﺮده ﺑﻮدم در اﯾﻦ ﭼﻨﺪ روز‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‪...‬‬
‫»ﺣﺎﻻ اﮔﺮ درﺳﺖ ﺷﺐ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺳﺮﻣﺎ ﺑﺨﻮرم؟ اﮔﺮ ﻋﻔﻮﻧﺘﺶ ﺑﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﺎ‬
‫و ﮐﻮرم ﺑﮑﻨﺪ؟« زدم ﺑﻪ ﺳﯿﻢ آﺧﺮ‪ .‬ﻣﺤﮑﻢ ﺑﻪ ﺷﯿﺸﻪ ﻣﯽﮐﻮﺑﯿﺪم و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺻﺪا‬
‫ﻣﯽزدم ﺗﺎ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ داد ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﮔﻮر ﭘﺪر ﻋﻤﻞ؛ ﻣﮕﺮ ﻣﯽ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺳﮓﻟﺮز‬
‫زد در اﯾﻦ ﺳﺮﻣﺎ؟ وﻗﺘﯽ دﯾﺪم اﯾﻨﺠﺎ ﭼﻨﺎن ﺧﺮ ﺗﻮ ﺧﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﺎ ﯾﮏ ﻧﮕﻬﺒﺎن‬
‫ﻧﺪارد ﺗﺎ اﮔﺮ دﯾﻮاﻧﻪاي ﻣﺜﻞ ﻣﻦ دﭼﺎر ﻣﺼﯿﺒﺖ ﺷﺪ ﺑﻪ دادش ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ‬
‫ﮔﺮﻫﯽ را ﮐﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ ﺑﺎز ﻧﻤﯽﺷﻮد ﺑﺎ دﻧﺪان ﺑﺎز ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻻي دو ﻟﻨﮕﻪي ﺷﯿﺸﻪاي در‬
‫ﻧﯿﻢﺳﺎﻧﺘﯽ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﮑﻪ ﻧﻮك اﻧﮕﺸﺘﺎﻧﻢ را ﻓﺮو ﮐﺮدم ﻻي ﺷﮑﺎف و ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫دو ﻃﺮف ﻓﺸﺎر آوردم‪ ،‬در ﺻﺪاي ﭼﻘﯽ ﮐﺮد و ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﮐﻨﺎر رﻓﺖ‪.‬‬
‫آﻧﻬﻤﻪ اﺿﻄﺮاب ﺑﺮاي ﮐﺸﯿﺪن ﯾﮏ ﺳﯿﮕﺎر‪ ...‬آﻧﻮﻗﺖ اﯾﻦ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪهي ﺳﺮداران‬
‫ﻗﺎدﺳﯿﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺳﯿﮕﺎر ﮐﺸﯿﺪن ﺗﻮي اﺗﺎق ﻗﺪﻏﻦ اﺳﺖ! »ﺑﺎز ﻧﺸﺪن‬
‫در اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﭼﻄﻮر؟ ﻗﺪﻏﻦ ﻧﯿﺴﺖ؟« اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮي دﻟﻢ ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ‬
‫ﻣﯽﺷﺪ ﺑﺎ او ﯾﮑﯽ ﺑﻪ دو ﮐﺮد؟‬

‫‪٦٥‬‬
 ‫ـ اﯾﻦ ﻗﺮص را ﺑﺨﻮرﯾﺪ‪.‬‬
‫»ﻣﯽﺧﻮرم! ﭼﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدﯾﺪ؟ ﺧﯿﺎل ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﯾﮏ ﺟﻨﮓ اﺣﻤﻘﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﯽآﯾﻢ ﻋﻤﻞ ﭼﺸﻤﻢ را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﻨﺪازم؟« اﯾﻦ را ﻫﻢ ﺗﻮي دﻟﻢ ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ‬
‫ﻣﯽﺷﺪ دﻫﻦ ﺑﻪ دﻫﻦ ﺷﺪ ﺑﺎ او؟ راه اﻓﺘﺎد ﺑﺮود‪ .‬دم در ﺑﺮﮔﺸﺖ‪» :‬از ﺳﺎﻋﺖ دوازده‬
‫ﺷﺐ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻧﻪ ﺣﻖ دارﯾﺪ آب ﺑﺨﻮرﯾﺪ ﻧﻪ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮ!«‬
‫ﻧﻪ‪ ،‬دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﺷﺪ ﺳﮑﻮت ﮐﺮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﮕﺬار در اﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﭼﻨﺪ ﻗﺮﻧﻪ ﻣﺎ ﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺾ رﺿﺎي ﺧﺪا‪ ،‬ﯾﮑﯽ دوﺗﺎ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺰﻧﯿﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺳﯿﮕﺎر ﭼﻄﻮر؟«‬
‫ـ ﻧﻪ آب‪ ،‬ﻧﻪ ﻏﺬا‪ ،‬ﻧﻪ ﺳﯿﮕﺎر!‬
‫ﻧﻪ‪ .‬ﺟﺪاْ اﻣﮑﺎن ﻧﺪاﺷﺖ در اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺷﻐﻠﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ ﺑﻬﺘﺮ از اﯾﻦ! ﮐﺠﺎ ﻣﯽ‬
‫ﺷﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻦ اﺳﺘﺒﺪاد ﺣﺮف زد و ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻫﻢ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﻼف‬
‫اﺻﻮل آزادي ﻋﻤﻞ ﮐﺮده؟‬
‫ـ ﭘﺲ ﻣﯽﺷﻮد ﻟﻄﻒ ﮐﻨﯿﺪ و ﯾﮏ ﻗﺮص ﺧﻮاب آور ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻫﯿﺪ؟‬
‫ﮐﺎردش ﻣﯽزدي ﺧﻮﻧﺶ در ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪.‬‬
‫ـ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮب‪.‬‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﺮود‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﮐﭙﻞﻫﺎ‪ .‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬درﺳﺖ ﺣﺪس زده ﺑﻮدم‪ .‬ﺣﺘﻤﺎْ ﻣﺎدر‬
‫ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺞ ﺑﭽﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺳﮓ از او ﻣﯽﺗﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﻢ دارم‪ .‬ﮐﭙﻞ‬
‫دروغ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬زﺑﺎن ﭼﺮا‪ .‬ﻗﺎدر اﺳﺖ ﻓﺮﯾﺐ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﻧﻪ‪ .‬دﺳﺖﻫﺎ ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﮐﭙﻞﻫﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﻣﺮد و زن ﻫﻢ ﻧﺪارد‪ .‬ﺳﺎلﻫﺎﺳﺖ ﮐﺎرم ﻫﻤﯿﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اول ﺑﻪ‬
‫ﭼﺸﻢﻫﺎ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ اﻣﮑﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي دﯾﺪن دﺳﺖﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﻓﺮﺻﺘﯽ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼْ ﺳﯿﻨﯽ ﭼﺎي را ﮔﺮﻓﺘﻪاﯾﺪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﮐﺴﯽ‪ .‬ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ‪،‬‬
‫دﺳﺖ دراز ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮدارد‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﮐﭙﻞ‪ ...‬ﺑﺮاي اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮِ ﻓﺮﺻﺖ‪ ‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﻫﯿﺰي ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﮑﻨﯿﺪ‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ را‬

‫‪٦٦‬‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ؛ ﺗﮑﻪاي از ﺗﻦ ﮐﻪ ﭘﺴﺘﻮي وﺟﻮد اﺳﺖ؛ ﻣﺨﻔﯿﮕﺎه روح‪ .‬ﻫﯿﭻ دو‬
‫ﮐﭙﻠﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ اﺛﺮ اﻧﮕﺸﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮرش را ﺑﮑﻨﯿﺪ آدم ﺑﯽ ﮐﭙﻞ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن آﻓﺮﯾﻘﺎ؛ ﯾﺎ ﯾﻬﻮدﯾﺎن اردوﮔﺎه ﻧﺎزيﻫﺎ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺷﺒﯿﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ؛‬
‫ﺑﯽﻫﯿﭻ ﻧﺸﺎن اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ .‬ﻓﻘﻂ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺎديﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮق ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ‪ :‬ﮐﭙﻞﻫﺎي‬
‫ﻓﺮوﺗﻦ؛ ﮐﭙﻞﻫﺎي ﻣﻐﺮور؛ ﮐﭙﻞﻫﺎي ﺧﺒﯿﺚ؛ ﮐﭙﻞﻫﺎي ﻣﻬﺮﺑﺎن؛ ﮐﭙﻞﻫﺎي وﻗﯿﺢ؛‬
‫ﮐﭙﻞﻫﺎي ﻣﻔﻠﻮك‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ » س« ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺗﺎ ﺳﻪﺗﺎرش را ﺗﻮي ﺟﻌﺒﻪ ﺑﮕﺬارد ﭼﺸﻤﻢ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ آن‬
‫ﮐﭙﻞﻫﺎي ﻣﻌﺼﻮم و ﻓﻬﻤﯿﺪم ﻫﯿﭽﮕﺎه ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻟﮕﺪ ﺑﺰﻧﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ دﯾﻮار ﺷﯿﺸﻪاي ﻧﺎزك‪.‬‬
‫دﯾﮕﺮ ﺑﺲ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎب ﻧﺪارم؛ ﻧﻪ ﺗﺎب ﻣﻌﺼﻮﻣﯿﺖ دﯾﮕﺮي را‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﺎب وﯾﺮاﻧﯽ ﺧﻮد را‪.‬‬
‫ﻣﺤﮑﻮﻣﻢ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ! ﮐﻢ ﻏﺼﻪام ﮔﺮﻓﺖ ﻫﺮﺑﺎر ﮐﻪ ﭼﺸﻤﻢ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﮐﭙﻞﻫﺎي »‬
‫ش«؟ ﻣﺜﻞ زاﻫﺪي رﯾﺎﺿﺖ ﮐﺶ‪ ،‬ﺧﻮدش را ﺣﺒﺲ ﻣﯽﮐﺮد ﺗﻮي اﺗﺎق‪ ،‬و ﺳﺎﻋﺖﻫﺎ‬
‫ﻣﯽﻣﺎﻟﯿﺪﺷﺎن ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﭼﻮن اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﯽﺧﻮدي ﮔُﻨﺪهﺳﺖ‪ .‬اﺣﺴﺎس‬
‫ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﻪ ﺗﮑﻪاي از ﺗﻦ‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﯿﻮﻻﯾﯽﺳﺖ ﺷﻮم ﮐﻪ داﺋﻤﺎْ در ﺗﻌﺎﻗﺐ‬
‫اوﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪٦٧‬‬
 ‫‪21‬‬

‫ﺟﺸﻦ ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن‬

‫از ﻫﻤﺎن ﺳﺮﺑﻨﺪ‪ ‬ازدواج ﺑﺎ ﺳﻮﻓﯿﺎﻟﻮرن‪ ،‬ﺟﻤﻌﻪ ﻏﯿﺒﺶ زد‪ .‬اﻣﺎ در ﺗﻤﺎم ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻪ‬
‫آوارهي ﮐﻮﭼﻪﻫﺎي ﮐﺸﻮرم ﺑﻮدم‪ ،‬ﺻﺪاي ﺟﺎدوﯾﯽ ﻧﯽاﻧﺒﺎناش ﺗﻮي ﮔﻮﺷﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻓﮑﺮش را ﮐﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﺗﺼﻮري ﮐﻪ از ﺻﺪاي آن »ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ«‬
‫داﺷﺘﻢ ﺗﺎﻓﺘﻪاي ﺑﻮد از رﻧﮓﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﮐﻪ زﻣﯿﻨﻪي اﺻﻠﯽاش ﻫﻤﯿﻦ ﺻﺪاي‬
‫ﻧﯽاﻧﺒﺎن ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻮد و رﻧﮓﻫﺎي دﯾﮕﺮش ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻮد از ﺻﺪاي ﺳﺮﻧﺎ و دوزﻟﻪ و‬
‫ﺑﺎﻻﺑﺎن و ﺳﺎز ﻋﺎﺷﯿﻖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺳﺮ و ﮐﻠﻪﺷﺎن ﺗﻮي ﺷﻬﺮ ﭘﯿﺪا ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﮕﻮي‪ ،‬در ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎي دورهي اﻗﺎﻣﺘﺶ در ﭘﺎرﯾﺲ‪ ،‬از اﯾﻦ ﺷﻬﺮ اﯾﻨﻄﻮر ﯾﺎد‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪» :‬ﭘﺎرﯾﺲ‪ ،‬ﺟﺸﻦ ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن«‪ .‬ﺑﻨﺪرﻣﺎﻫﺸﻬﺮ ﻫﻢ‪ ،‬ﺑﯽاﻏﺮاق‪ ،‬ﺟﺸﻦ ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن‬
‫ﺑﻮد؛ ﺑﻪ ﺟﺰ اﯾﺎم ﻋﺎﺷﻮرا ﮐﻪ آﻧﻬﻢ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻋﺎﻟﻤﯽ داﺷﺖ و ﺟﺸﻨﻮارهاي ﺑﻮد‬
‫رﻧﮕﺎرﻧﮓ از ﻗﺮنﻫﺎ ﺳﻮﮔﻮاري اﻗﻮام ﯾﮏ ﻣﻠﺖ؛ ﺗﻤﺎم ﺟﻤﻌﻪﻫﺎي ﺳﺎل ﻣﺮاﺳﻢ‬
‫ﻋﺮوﺳﯽ ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﻢ ﮔﺎه ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻋﺮوﺳﯽ در ﯾﮏ ﺷﺐ‪ .‬ﻫﺮ ﻗﻮﻣﯽ ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن و راه و‬
‫رﺳﻢ ﺧﻮد را داﺷﺖ‪ .‬ﻟﺮﻫﺎ ﺗﺸﻤﺎل ﻣﯽزدﻧﺪ؛ ﺳﺮﻧﺎ و ﮐﺮﻧﺎ و دﻫﻞ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎوب ﺑﺎ‬
‫دﺳﺘﻤﺎلﺑﺎزي زﻧﺎن ﻫﻤﺮاه ﻣﯽﺷﺪ ﯾﺎ ﺑﺎ رﻗﺺ ﭼﻮبﺑﺎزي ﻣﺮدان‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ رﻗﺺ زﻧﻬﺎ‬
‫ﻇﺮاﻓﺖ داﺷﺖ و رﻧﮓ ﻟﺒﺎسﻫﺎ و ﺟﻨﺲ ﺣﺮﮐﺎت ﻃﻌﻢ ﮐﻮه و ﺻﺤﺮا داﺷﺖ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﯾﮑﯽ )ﭼﻮبﺑﺎزي ﻣﺮدان( ﻃﻨﯿﻨﯽ ﺣﻤﺎﺳﯽ داﺷﺖ؛ ﯾﺎدآور رزمﻫﺎي رﺳﺘﻢ و ﮔﯿﻮ و‬
‫ﮔﻮدرز و اﻓﺮاﺳﯿﺎب‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺗَﺮﮐﻪاي ﻣﯽزد ﺑﻪ ﭘﺎي ﺣﺮﯾﻒ‪ ،‬و ﺣﺮﯾﻒ ﺑﺎ ﭼﻮﺑﯽ‬
‫ﻣﺤﮑﻢ )ﺑﻪ درازي دﺳﺘﻪي ﺑﯿﻞ( ﺑﺎﯾﺪ ﺿﺮﺑﻪ را ﺳﭙﺮ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭼﻮبﻫﺎ ﻋﻮض‬
‫ﻣﯽﺷﺪ و ﺟﺎي ﻣﻬﺎﺟﻢ و ﻣﺪاﻓﻊ ﻫﻢ‪ .‬زدنﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻْ ﺟﺪي ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ‬

‫‪٦٨‬‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﯽآﻣﺪ ﮐﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﯽ را ﺗﺴﻮﯾﻪ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ‪ .‬ﻫﺮﮐﺲ ﭼﻨﺪ‬
‫دوري ﻣﯽ ﺑﺎزﯾﺪ و ﺑﻌﺪ ﮐﺎر ﻣﯽاﻓﺘﺎد ﺑﻪ دﺳﺖ ﺣﺮﯾﻔﺎن دﯾﮕﺮ‪ .‬ﻧﻔﺲﻫﺎ وﻗﺘﯽ ﺣﺒﺲ‬
‫ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن دور ﺑﺎ ﯾﮑﯽ از ﻻتﻫﺎ و ﭼﺎﻗﻮﮐﺸﺎن ﺷﻬﺮ ﻣﯽاﻓﺘﺎد‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‬
‫ﻣﯽدﯾﺪي اﯾﻦ ﺗﺮﮐﻪاي ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﮕﯽ و ﺑﺎزي ﻓﺮود آﯾﺪ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺗﯿﻎ ﻣﯽﺷﺪ؛‬
‫ﻫﻮا را ﻣﯽﺷﮑﺎﻓﺖ و ﺑﺎ ﻗﺪرت ﺗﻤﺎم ﺑﻪ ﺳﺎق ﭘﺎي ﺣﺮﯾﻒ ﻓﺮود ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬ﺟﻨﮓ ﻫﻤﺎن‬
‫ﺟﻨﮓ ﺑﻮد اﻣﺎ ﭼﻮب ﺟﺎي ﭼﺎﻗﻮ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ دور‬
‫ﺑﺎزي ﻋﻮض ﺷﻮد و ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ آن ﯾﮑﯽ ﭼﻄﻮر ﺗﻼﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ اﯾﻦ ﺿﺮﺑﻪاي را ﮐﻪ‬
‫دردش ﻣﺜﻞ ﺑﺮق ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﻮي ﻓﻀﺎ و ﺗﻮي ﻋﻀﻠﻪﻫﺎي ﭼﻬﺮهي‬
‫ﺣﺮﯾﻒ‪ .‬ﻋﺮوﺳﯽ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎﺳﯽﻫﺎ ﻫﻢ ﭼﻮب ﺑﺎزي داﺷﺖ؛ اﻣﺎ اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﯾﮑﺴﺮه ﺗﻔﺎوت‬
‫داﺷﺖ‪ .‬ﻫﺮ رﻗﺼﻨﺪه دو ﭼﻮب ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي داﺷﺖ‪ .‬داﯾﺮه ﻣﯽﺑﺴﺘﻨﺪ ﭼﻬﻞ ﭘﻨﺠﺎه ﻧﻔﺮ‪،‬‬
‫و ﻫﺮ رﻗﺼﻨﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺎﺗﯽ ﻣﻮزون ﮐﻪ ﯾﺎدآور ﻟﻨﮕﺮ ﻣﻮج درﯾﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﺿﺮﺑﻪاي ﻣﯽزد ﺑﻪ‬
‫ﭼﻮب ﻧﻔﺮ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺿﺮﺑﻪاي ﻣﯽﺧﻮرد از ﭼﻮب ﻧﻔﺮ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﺿﺮﺑﻪاي ﻫﻢ ﺑﻪ ﭼﻮب دﯾﮕﺮ‬
‫ﺧﻮد ﻣﯽزد‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ آﺳﯿﺒﯽ ﻧﻤﯽرﺳﯿﺪ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﺿﺮﺑﻪﻫﺎ ﺗﺮﮐﯿﺐ‬
‫ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﺑﺎ ﺿﺮﺑﻪﻫﺎي ﻃﺒﺎﻟﯽ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﻣﯿﺪان ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ اﻓﺸﺎن داﺷﺖ‬
‫و ﻗﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻠﻨﺪي‪ ،‬و در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﮐﻪ ﺑﺪن را ﭘﯿﭻ و ﺗﺎب ﻣﯽداد ﺑﺎ ﺿﺮﺑﻪﻫﺎي‬
‫ﻃﺒﻞ‪ ،‬ﮔﺎه‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪ اﻓﺘﺎدن‪ ،‬ﺧﻢ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺗﺎ ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺪ ﺗﻌﺎدل اﺳﺘﮑﺎﻧﯽ را ﮐﻪ‬
‫رﻧﺪي ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد روي ﭘﯿﺸﺎﻧﯽش‪ .‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺳﻤﺎع و ﭘﻬﻠﻮاﻧﯽ ﺑﻮد ﻧﻪ ﻧﺒﺮد‪ .‬ﻧﺒﺮد‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﺒﺮد ﺑﺎ اﺷﺒﺎح‪ .‬زﻣﯿﻨﯽﺗﺮﯾﻦ رﻗﺺ‪ ،‬اﻣﺎ‪ ،‬از آن ﮐﻮﻟﯽﻫﺎ ﺑﻮد وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻋﺮبﻫﺎ‬
‫ﻋﺮوس ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر در زﻧﺪﮔﯽام ران و ﺳﯿﻨﻪ و‬
‫ﺷﮑﻢ ﺑﺮﻫﻨﻪي زﻧﯽ را دﯾﺪم و داﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﭘﺲ ﻫﯿﻮﻻﯾﯽ در ﻣﻦ ﺑﯿﺪار ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬زﻧﯽ زﻧﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﻮﺷﺖ و ﺧﻮن ﮐﻪ ﭼﯿﺰي را در رگﻫﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺳﯽ‬
‫و دو ﻗﻄﻌﻪي ﺗﻦ ﺳﻮﻓﯿﺎﻟﻮرن‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم زﯾﺒﺎﺋﯽ‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮان ﺑﻮد از اﻧﺘﺸﺎرِ آن‪ .‬ﻣﺎ ﮐﻪ ﺑﭽﻪ‬

‫‪٦٩‬‬
‫ﺑﻮدﯾﻢ و وﺟﻮدﻣﺎن را رﻗﺎﺻﻪي ﻋﺮب ﺑﻪ ﻗﺎﺷﻘﮏ ﭼﭙﺶ ﻫﻢ ﺣﺴﺎب ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ .‬اﻣﺎ‬
‫اﻣﺎن از وﻗﺘﯽ ﮐﻪ‪ ،‬درﺳﺖ ﮐﻨﺎر ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺮدي اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﮐﻪ دﺳﺘﺶ ﻣﯽرﺳﯿﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺟﯿﺐ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ ﺻﺪاي ﻗﺎﺷﻘﮏ اوج ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ و زن ﭼﺮخ ﻣﯽزد ﺗﺎ ﺳﯽ و دو ﺗﮑﻪي‬
‫ﺗﻦ از زﯾﺮِ داﻣﻦِ ﭼﺎكﭼﺎك ﺑﺮق ﺑﺰﻧﺪ؛ و ﻫﻤﻪي دﻧﺪانﻫﺎ ﮐﻠﯿﺪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻗﺎﺷﻘﮏ ﻣﯽزد‪ ،‬و آﻧﻘﺪر ﺧﻢ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺗﺎ دو ﺳﯿﻨﻪي‬
‫ﺑﺮﻫﻨﻪي ﻣﻠﺘﻬﺐ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﺸﻤﺎن ﻣﺎ ﺗﮑﺎن ﺗﮑﺎن ﺑﺨﻮرد و ﻣﺮد‪ ،‬ﺑﺎ دﺳﺘﺎﻧﯽ ﻣﺮﺗﻌﺶ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺨﺎر ﺷﻬﻮت ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﺪ از ﻻي ﻣﻮﻫﺎ و ﭘﻮﺳﺖ اﻧﮕﺸﺖﻫﺎش‪ ،‬اﺳﮑﻨﺎس را‬
‫ﻓﺮوﮐﻨﺪ ﻣﯿﺎن ﺳﯿﻨﻪ ﺑﻨﺪ ﻟﺮزان رﻗﺎﺻﻪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻤﯿﻦﻫﺎ را دﯾﺪه ﺑﻮد ﺟﻤﻌﻪ ﮐﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺳﻮﻓﯿﺎﻟﻮرن را ﺑﻪ ﻋﻘﺪ‬
‫داﺋﻢِ ﺧﻮد درآورد‪.‬‬
‫ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺧﻮدم ﮐﺮدم ﮐﻪ ﻟﻌﻨﺖ ﺑﺮﺧﻮدم ﺑﺎد‪«.‬‬
‫ﻣﺎدر ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﭘﻨﺎه ﺑﺮ ﺧﺪا‪«.‬‬
‫و او ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪي روﺳﺮي اﺷﮏﻫﺎﯾﺶ را ﭘﺎك ﮐﺮد‪» :‬ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ؟ ﯾﮏ روز‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺒﯿﻨﻢ اﯾﻦ زﻧﯿﮑﻪي ﭘﺘﯿﺎره ﮐﻪ ﻋﮑﺴﺶ ﺑﻪ دﯾﻮار اﺳﺖ ﺗﻨﮑﻪ ﻫﻢ ﭘﺎش ﻫﺴﺖ‬
‫ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﻤﻌﻪي ذﻟﯿﻞ ﻣﺮده ﻋﮑﺲ اﻋﻠﯿﺤﻀﺮت را زده ﺑﻮد روي اوﻧﺠﺎي‬
‫ﺧﺎﻧﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻮﺑﯿﺖ ﻧﺪارد‪ .‬ﺷﺨﺺ اول ﻣﻤﻠﮑﺖ‪ ...‬ﺟﺎﯾﺶ روي ﺗﺎج ﺳﺮ ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫آﻧﺠﺎ‪ .‬از ﺧﺪا ﭘﻨﻬﺎن ﻧﯿﺴﺖ از ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻓﻀﻮﻟﯽ ﻫﻢ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﺑﺒﯿﻨﻢ اﯾﻦ زﻧﯿﮑﻪي اﺟﻨﺒﯽ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﺧﺘﻨﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﯾﺎ ﮐﺎﻓﺮ اﺳﺖ ﻣﺜﻞ اﯾﻦ‬
‫ﻣﺴﯿﺤﯽﻫﺎي ﺧﺪاﻧﺸﻨﺎس‪ .‬ﭘﻮﻧﺰﻫﺎ را ﮐﻪ درآوردم ﻋﮑﺲ اﻋﻠﯿﺤﻀﺮت ﮐﺞ ﺷﺪ ﺑﻪ‬
‫ﯾﮏ ﻃﺮف‪ ...‬و دﯾﺪم ﺧﺎك ﺑﺮ ﺳﺮم‪«...‬‬
‫ﻣﺎدر و ا‪‬ﻟﻤﺎ ﻣﯽﺧﻨﺪﯾﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ اﺷﮏﻫﺎﯾﺶ را ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪي روﺳﺮي ﭘﺎك‬
‫ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪٧٠‬‬
‫ـ ﺧﺪاﯾﺎ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪا‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﭼﺮا اﯾﻦ ﭘﺴﺮ ﻫﯽ زرد ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻫﯽ ﭼﻐﺮ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﻫﺮ روز‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﺑﭽﻪات را ﭼﻪ ﺟﻮر از ﺷﯿﺮ ﮔﺮﻓﺘﯽ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﮐﻠﮏ‬
‫را ﺑﺰن ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ‪ .‬ﻓﻠﻔﻞ ﻣﺎﻟﯿﺪم ﻓﺎﯾﺪه ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺧﺮدل ﻣﺎﻟﯿﺪم ﻓﺎﯾﺪه ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﯾﮏ ﮐﺎري ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮد ﮐﺎرﺳﺘﺎن‪ .‬ﺧﺪا ﻟﻌﻨﺘﻢ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ؟‪ ...‬ﻧﮕﺎه‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﻪ آن ﭘﺪر ﭘﺪرﺳﮓاش ﮐﻪ ﯾﮏ د‪‬مِ ﻣﻮش داﺷﺖ‪ ،‬ﺧﺪا ﺷﺎﻫﺪ اﺳﺖ اﮔﺮ‬
‫دروغ ﺑﮕﻮﯾﻢ! ﺗﺎزه ﻣﮕﺮ ﺟﺎن داﺷﺖ؟ ﻋﯿﻨﻬﻮ ﮐﺮم ﺧﺎك! ﺧﺪا ﻟﻌﻨﺘﻢ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﯽ‬
‫داﻧﺴﺘﻢ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰش ﺑﻪ ﭘﺪرِ ﭘﺪرﺳﮕﺶ ﻧﺮﻓﺘﻪ؟ ﺻﺪ رﺣﻤﺖ ﺑﻪ ﻣﺎل ﺧﺮ!‬
‫ﭼﻪ درد ﺳﺮ ﺑﺪﻫﻢ؟ ﯾﮏ ﮐﻢ ﺧﺮده ﺷﯿﺸﻪ رﯾﺨﺘﻢ ﺗﻮ ﺳﻮراخ‪ .‬ﺧﺪا ﻣﺮا ﻧﺒﺨﺸﺪ‪...‬‬
‫ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ‪ ...‬ﻗﺮﺑﺎن ﮐﯿﺮ ﭘﺮﭘﺮت ﺑﺮم ﻣﺎدر‪«...‬‬
‫ا‪‬ﻟﻤﺎ ﺳﻮآل ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ .‬ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﻧﮕﺎﻫﺶ ﮐﺮد‪ .‬از ﻫﻤﺎن ﻧﮕﺎهﻫﺎ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد وﻗﺘﯽ ﭘﺮﺳﺸﯽ ﺧﺎر ﻣﯽﺷﺪ و ﻣﯽﺧﻠﯿﺪ در ﻣﻐﺰش؛ ﺑﺮﻗﯽ ﺗﻠﺦ ﻣﯽﻣﺎﺳﯿﺪ‬
‫روي دﻧﺪانﻫﺎي ﻃﻼﺋﯽاش‪ ،‬و ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﻣﺪﻓﻮن ﻣﯽﺷﺪ ﺑﺮاي اﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺮم را از زاوﯾﻪ دﯾﻮار آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ ﻋﻘﺐ ﮐﺸﯿﺪم و ﺑﻪ ﺟﺴﺪي اﻧﺪﯾﺸﯿﺪم ﮐﻪ‬
‫ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ ﺗﺎ اﺑﺪاﻵﺑﺎد ﻏﻮﻃﻪ ﺑﺨﻮرد در ﯾﮑﯽ از آن ﻣﺨﺎزن ﻓﻠﺰي ﻋﻈﯿﻢ و‬
‫ﺳﺮﭘﻮﺷﯿﺪهي ﻧﻔﺖ‪.‬‬

‫‪٧١‬‬
 ‫‪22‬‬

‫ﺟﯿﮕﺮ‬

‫اﻧﺴﺎن ﺷﻬﺮش را ﻋﻮض ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺸﻮرش را ﻋﻮض ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﮐﺎﺑﻮسﻫﺎ را ﻧﻪ‪.‬‬

‫ﻓﺮﻗﯽ ﻫﻢ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ ﺳﻮار ﮐﺪام ﻗﻄﺎر ﺷﺪه ﺑﺎﺷﯽ و در ﮐﺪام ﯾﮏ از اﯾﺴﺘﮕﺎهﻫﺎي‬
‫ﺟﻬﺎن ﭘﯿﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﯽ؛ اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﻣﻪداﻧﯽﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ‬
‫ﻟﺒﺎﻟﺐ اﺳﺖ از ﻫﻤﺎن ﮐﺎﺑﻮس‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي ﻫﻠﻨﺎ‪ .‬ﻫﯽ ﻣﯿﻞ ﻣﯽزﻧﯽ‪ ،‬داﻧﻪ‬
‫ﻣﯽاﻧﺪازي‪ ،‬ﯾﮑﯽ زﯾﺮ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺑﺎﻻ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺎﻓﺘﻦ ﻫﻤﺎن‬
‫ﺷﺎﻟﯽ‪.‬‬
‫ﺳﺮاﻧﺠﺎم‪ ،‬اﺗﻔﺎﻗﯽ ﮐﻪ ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد‪ ،‬واﻗﻊ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺪر ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻦ ﺗﺤﮑﻢآﻣﯿﺰ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ ﮔﻔﺖ‪ » :‬آن ﻗﺎﻟﯽ را ﺑﮕﺬار روي دوشات و ﺑﯿﺎ‪«.‬‬
‫ﮐﺠﺎ؟ ﮐﺪام ﻗﺎﻟﯽ؟ ﮐﺪام دوش؟ در آن ﺻﺒﺢ ﻣﻪآﻟﻮد ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﺎزﮐﺮده ﺑﻮدم و‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ ﭼﺮا اﺛﺎﺛﯿﻪي ﻣﻨﺰل اﯾﻦﻃﺮف و آنﻃﺮف ﺣﯿﺎط اﻓﺘﺎده‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ‬
‫ﭼﺸﻢﻫﺎي ﺧﻮابآﻟﻮدم را ﺑﻤﺎﻟﻢ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﻣﻨﮓ ﺑﭙﺮﺳﻢ‪» :‬ﮐﺠﺎ؟«‬
‫ﭘﺪر ﮐﻪ رﺧﺘﺨﻮاﺑﯽ ﺑﻪ دوشاش ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ ، F2» :‬ﺑﻐﻞ ﻣﻨﺰل آﻗﺎي ﺳﺎﻻري«‪.‬‬
‫و راه اﻓﺘﺎد‪.‬‬
‫ﺳﺮ درﻧﻤﯽآوردم‪ .‬ﺑﺎز دور و ﺑﺮ ﺧﻮدم ﭘﯿﻠﯽﭘﯿﻠﯽ ﺧﻮردم‪ .‬ﻣﺎدر ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ‬
‫ﭼﺎدرش را ﻣﺮﺗﺐ ﻣﯽﮐﺮد ﺑﺎزوﯾﻢ را ﺑﻪ ﻣﻼﯾﻤﺖ ﻓﺸﺮد‪» :‬ﺑﺠﻨﺐ ﻣﺎدر‪ ،‬ﺣﺎﻻ اون‬
‫روي ﺳﮕﺶ ﺑﺎﻻ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬ﻫﺎ‪ «.‬و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺗﺸﺘﯽ ﭘﺮ از ﻇﺮوف ﺷﯿﺸﻪاي و‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻤﻪﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن را ﺑﺮﻣﯽداﺷﺖ ﮔﻔﺖ‪» :‬دارﯾﻢ ﺧﺎﻧﻪ ﻋﻮض ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪«.‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﺗﮑﻪ اﺛﺎث ﺑﺮداﺷﺘﻢ و راه اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﻮدم ﮐﻪ از آن ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪٧٢‬‬
‫ﻣﯽرﻓﺘﯿﻢ و دﯾﮕﺮ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﺒﻮدم ﻣﺴﯿﺮي ﻧﯿﻢداﯾﺮه را ﻃﯽ ﺑﮑﻨﻢ ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﭼﺸﻤﻢ‬
‫ﺑﯿﻔﺘﺪ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺎن آﺳﯿﻪ‪.‬‬
‫‪ F2‬ﻟﯿﻨﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﮐﻮﭼﻪ آنﻃﺮفﺗﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺰدﯾﮏ ﻓﻠﮑﻪ؛ ﺑﺮِ ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫آﻧﻄﺮفاش ﻣﺤﻠﻪي دﯾﮕﺮي ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﺪ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺰرگ و ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺘﻔﺎوت‬
‫ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي درﺳﺖ و ﺣﺴﺎﺑﯽ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﯾﮏ در داﺷﺖ ﺑﺎ اﯾﻮاﻧﯽ زﯾﺒﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺑﺎز ﻣﯽﺷﺪ و در دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮرد ﺑﻪ ﺣﯿﺎط ﭘﺸﺘﯽ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺨﺼﻮص ﮐﺎرﮔﺮان ﻓﻨﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ »ﺳﯿﺒﺮﻧﺠﯽ«‪.‬‬
‫در ﻫﯿﭻ ﮐﺠﺎي ﺟﻬﺎن ﻧﻈﻢ ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ اﯾﻨﻄﻮر ﺗﻮي ﻣﻌﻤﺎري ﺷﻬﺮ و ﻣﺤﻠﻪﺑﻨﺪي‬
‫آن ﺑﻪ رخ ﮐﺸﯿﺪه ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺷﻬﺮ‪ .‬ﺑﺮ ﮐﻨﺎرهﻫﺎي ﻣﺸﺮف ﺑﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎن و‬
‫ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻋﻈﯿﻢ ﻧﻔﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻧﯿﻢاﺳﺘﻮاﻧﻪي ﺧﻮاﺑﯿﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‬
‫»ﺗﻮﻧﯿﻠﯽ« ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ و ﻣﺨﺼﻮص ﮐﺎرﮔﺮاﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻐﻞﻫﺎي‬
‫ﭘﺴﺖ‪ :‬رﻓﺘﮕﺮان و ﮐﺎرﮔﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺎرﺷﺎن ﺑﺎزﮐﺮدن ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻓﺎﺿﻼب ﺑﻮد؛ ﻣﺜﻞ ﭘﺪر‬
‫ﻋﻠﻮ ﮐﻪ ﯾﮏ روز در ﯾﮑﯽ از ﻫﻤﯿﻦ ﭼﺎهﻫﺎي ﻓﺎﺿﻼب دﭼﺎر ﮔﺎزﮔﺮﻓﺘﮕﯽ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣ‪‬ﺮد‪،‬‬
‫و ﻋﻠﻮ ﻧﻔﺲ راﺣﺘﯽ ﮐﺸﯿﺪ ﭼﻮن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮔﺮﯾﻪاي ﻣﺎﺳﯿﺪه ﺑﻮد زﯾﺮ ﭘﻠﮏﻫﺎ و ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﺻﻮرﺗﺶ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ از ﺷﻐﻞ ﭘﺪر‪ .‬درﺳﺖ در ﻣﯿﺎﻧﻪي ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺧﻄﯽ‬
‫ﺷﺮﻗﯽـﻏﺮﺑﯽ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﮐﺎرﮔﺮي را ﺟﺪا ﻣﯽﮐﺮد از ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي‬
‫ﮐﺎرﻣﻨﺪي ﮐﻪ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﻟﻨﺪن ﺑﻮد و ﺟﻠﻮﯾﺸﺎن ﺑﺎﻏﭽﻪي ﺑﺰرﮔﯽ‬
‫ﺑﻮد ﭘﺮ از ﮔﻞ و ﭼﻤﻨﮑﺎري‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺮﭼﯿﻨﯽ از ﺷﻤﺸﺎد و ﺗﺎﺑﯽ آﻫﻨﯽ در ﻣﯿﺎن ﭼﻤﻦ‪ ،‬و‬
‫ﻣﺒﻠﻤﺎﻧﯽ ﯾﮑﺴﺮه اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‪ .‬ﻣﻦ ﺗﺨﺖ ﻓﻨﺮي و ﺗﺸﮏ ﺧﻮﺷﺨﻮاب را‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﯿﻦﺑﺎر‪،‬‬
‫در ﯾﮑﯽ از ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ دﯾﺪم‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﻬﻤﯿﺪم ﭼﯿﺰي ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﻮﻟﺮ‬
‫ﮔﺎزي ﮐﻪ ﻫﻮاي ﭘﻨﺠﺎه درﺟﻪي ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن را ﺑﺪل ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻨﮑﺎي ﺻﺒﺢِ ﺑﻬﺎر‪ ،‬و‬
‫ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺸﮏاش را ﭘﻬﻦ ﮐﻨﺪ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‬

‫‪٧٣‬‬
‫و ﮐﺎﺑﻮس ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ ﺗﻤﺎم ﻋﻤﺮ اﺣﺴﺎس ﮐﻨﺪ ﺻﺪاﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽآﯾﺪ از ﺳﻤﺖ ﻧﺎف و‬
‫از ﺳﻤﺖ ﮔﻮشﻫﺎي ﭼﭗ و راﺳﺖ‪ ،‬و آن وﺳﻂ ﮔﺮه ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺗﺎ ﺑﺪل ﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻓﺮﯾﺎدي ﮐﻪ اﻧﮕﺎر از ﮔﻠﻮي ﺑﺮﯾﺪه ﻣﯽآﯾﺪ‪ :‬ﺟﺠﺠﺠﺞ ج ج ي ي ي ﯾﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯽ‬
‫غ غ ﻏﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻎ رررررررررررر‬
‫ﻧﯿﻤﻪﺷﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺻﺪا آﻣﺪ‪ .‬ﭼﺸﻢ ﮐﻪ ﺑﺎز ﮐﺮدم ﺗﯿﻐﻪي ﻧﻮري ﮐﻪ از اﺗﺎق‬
‫اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﺑﻪ ﺣﯿﺎط ﻣﺴﯿﺮ ﻧﮕﺎﻫﻢ را ﺑﺮد ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ‪ .‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ ،‬ﭼﺮاغ اﺗﺎق روﺷﻦ‬
‫ﺑﻮد اﻣﺎ ﺧﺪاي ﻣﻦ‪ ...‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺳﺮم را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭙﻢ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺮان و ﺑﺮادرﻫﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻃﺮف ﺣﯿﺎط ﺧﻮاﺑﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻏﺮق در ﺳﭙﯿﺪي ﻣﻼﻓﻪﻫﺎ‬
‫و ﺗﺎرﯾﮑﯽ‪ .‬دوﺑﺎره ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﻃﺮف اﺗﺎق‪...‬‬
‫ـ ﺟﯿﮕﺮ‪ ...‬ﺟﯿﮕﺮ‪...‬‬
‫ﻣﻦ ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ ﭼﻪ رﺳﺪ ﺑﻪ آﻧﻮﻗﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪاش ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﻫﻢ اﮔﺮ ﻫﻤﺎن ﺻﺤﻨﻪ را ﺑﺒﯿﻨﻢ ﻓﻮراْ روﯾﻢ را ﺑﺮﻣﯽﮔﺮداﻧﻢ و ﭼﺸﻢﻫﺎ را‬
‫ﻣﯽﺑﻨﺪم ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﭘﺪر ﺑﻔﻬﻤﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺪارم‪.‬‬
‫ـ ﺟﯿﮕﺮ‪ ...‬ﺟﯿﮕﺮ‪...‬‬
‫ﭘﻠﮏﻫﺎ را ﻣﯽﻓﺸﺮدم ﺑﻬﻢ و ﮔﻮش ﻣﯽدادم ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻪي ﻣﺎدر ﮐﻪ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد روي‬
‫زﻣﯿﻦ و ﭘﺪر ﺑﺎ آن ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪ و ﻫﯿﮑﻞ درﺷﺖ ﺧﯿﻤﻪ زده ﺑﻮد روي ﺟﺜﻪي ﻧﺤﯿﻒ و‬
‫ﻻﻏﺮ او‪» .‬ﭼﺮا ﻣﺜﻞ ﮐﺮﮐﺲ‪ ،‬ﭼﺮا اﻓﺘﺎده روي ﺳﯿﻨﻪي ﻣﺎدر ﭼﺮا ﻣﺜﻞ ﮐﺮﮐﺲ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﺟﮕﺮش را درآورد‪ ،‬ﭼﺮا؟«‬
‫ـ ﺟﯿﮕﺮ‪ ...‬ﺟﯿﮕﺮ‪...‬‬
‫ﻓﻘﻂ دو ﻗﺪم ﺑﻮد ﺗﺎ ﮐﺎرد ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﮔﻮﺷﻪي آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ؛ ﮐﻨﺎر اﺟﺎق‪.‬‬
‫ﻓﻘﻂ دو ﻗﺪم ﺑﻮد ﺗﺎ ﮐﺎرد آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺗﯿﺰ ﺑﻮد وﻗﺘﯽ ﭘﺪر ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ روي ﮔﻠﻮي‬
‫ﻣﺮغ‪ ...‬ﮐﻪ ﺗﯿﺰ ﺑﻮد وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺮدارم‪ ...‬ﮐﻪ ﺗﯿﺰ ﺑﻮد اﮔﺮ ﮐﻪ ﺑﺮدارم‪ ...‬ﮐﻪ ﺗﯿﺰ ﺑﻮد اﮔﺮ‬

‫‪٧٤‬‬
‫ﺑﺮدارم ﻓﺮو ﮐﻨﻢ‪ ...‬ﮐﻪ ﺗﯿﺰ ﺑﻮد اﮔﺮ ﻓﺮوﮐﻨﻢ ﺗﻮي ﭘﻬﻠﻮﯾﺶ‪ ...‬اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻟﺮزش ﺗﺮس‬
‫ﺑﻮد‪ ...‬ﺗﯿﺰي ﻟﺮزش ﺗﺮس‪...‬‬
‫ﭘﺪر ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪ .‬ﺻﺪاي ﭼﺮق زاﻧﻮﻫﺎ‪ .‬ﺻﺪاي ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ‪ .‬ﺻﺪاي ﭘﺎ‪ ...‬ﻧﺰدﯾﮏ‪...‬‬
‫ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ‪ ...‬ﺣﺎﻻ از ﮐﻨﺎر ﻣﻦ‪...‬‬
‫ﺣﺎﻻ از ﻻي ﭘﻠﮏﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻧﯿﻢ ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺷﺒﺢ ﭘﺪر ﻣﯽﮔﺬرد از ﮐﻨﺎر ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬
‫ﺣﯿﺎط؛ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﺪ از ﮐﻨﺎر ﺗﺮس‪ ،‬از ﮐﻨﺎر ﻟﺮزش ﻣﻦ‪ .‬از ﮔﻮﺷﻪي ﺣﯿﺎط ﺻﺪاي‬
‫درررررﻧﮓ ﺗﮑﻪاي آﻫﻦ ﮐﻪ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﻮد روي زﻣﯿﻦ‪ .‬ﺻﺪاي در ﺣﯿﺎط‪ .‬ﺻﺪاي‬
‫ﺑﯿﻠﭽﻪاي ﮐﻪ ﻓﺮو ﻣﯽرود در ﺧﺎك‪ .‬ﻧﯿﻢ ﺧﯿﺰ ﻣﯽﺷﻮم آرام‪ .‬درﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺟﻠﻮي‬
‫در ﺣﯿﺎط ﺷﺒﺤﯽ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ‪ .‬درﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺗﮑﻪاي از وﺟﻮدم‬
‫را ﭼﺎل ﮐﺮدهام روزي‪ .‬ﮔﻮد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮔﻮد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮔﻮد ﻣﯽﮐﻨﺪ زﻣﯿﻦ ﺧﺎﮐﯽ را‪.‬‬
‫ﻧﯿﻢﺧﯿﺰ ﻣﯽﺷﻮم‪ .‬ﺟﮕﺮ ﻣﺎدر را ﭼﺎل ﻣﯽﮐﻨﺪ آﻧﺠﺎ‪.‬‬
‫ﺻﺪاي رﯾﺨﺘﻦ ﺧﺎك‪.‬‬
‫ﺻﺪاي رﯾﺨﺘﻦ ﺧﺎك‪.‬‬
‫ﺻﺪاي رﯾﺨﺘﻦ ﺧﺎك‪.‬‬
‫ﺻﺪاي ﮐﻮﺑﺶ ﺑﯿﻠﭽﻪ ﺑﺮ ﺧﺎك‪.‬‬
‫ﻫﯿﭻ ﺻﺪاﯾﯽ از اﺗﺎق‪.‬‬

‫‪٧٥‬‬
 ‫‪23‬‬

‫ﺧﯿﺮه ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ‬

‫»س« ﺷﺒﯿﻪ »ش« ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺷﺒﯿﻪ ﻧﻪ‪ .‬آن ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ و آن ﻟﺐﻫﺎي‬
‫ﻣﻌﺼﻮم و ﺷﻬﻮﺗﻨﺎك ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﮑﺮارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻫﻤﺨﻮاﺑﮕﯽ ﺑﺎ دﺧﺘﺮ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻮد وﻗﺘﯽ ﮔﻔﺖوﮔﻮي ﺗﻦ ﺑﺎ ﺗﻦ ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ‪ ،‬دو ﺣﺲ‬
‫ﮔﻨﺎه و ﻟﺬت ﺗﻮاﻣﺎن ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺮا از درون ﺑﻔﺮﺳﺎﯾﻨﺪ؛ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻋﺸﻖ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ را‬
‫ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﺒﻪي ﭘﺮﺗﮕﺎه‪ .‬و وﻗﺘﯽ ﻫﻤﻪي ﯾﮏ ﺷﻬﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ دادﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ را‬
‫ﺟﺪا ﮐﻨﻨﺪ از ﻫﻢ‪ ،‬ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻢ ﺑﺎ ﺳﺮ ﻓﺮو اﻓﺘﻢ ﻣﯿﺎن ﺧﻮن و ﺗﺎرﯾﮑﯽ ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ ﮐﻪ! ﻓﺎﯾﺪهاي ﻧﺪارد‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﯿﻢ؟«‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺧﻮدت را ﺣﺮام ﻧﮑﻦ! ﻓﺮدا ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﺷﻮي زﻧﯽ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ‪«...‬‬
‫دﺳﺘﺶ را ﮔﺬاﺷﺖ روي دﻫﻨﻢ‪ .‬ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺸﻨﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺳﺮ را ﭘﺎﺋﯿﻦ اﻧﺪاﺧﺖ‬
‫ﺗﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻨﺪ اﺷﮑﯽ را ﮐﻪ آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻐﻠﻄﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻧﻔﺲﻧﻔﺲ زد‪ .‬از ﻫﻤﯿﻦ ﻧﻔﺲﻫﺎ‬
‫ﮐﻪ »س« ﻣﯽزﻧﺪ ﺣﺎﻻ؛ ﺳﮑﺴﮑﻪ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﯾﮏ ﺟﻮر‪ ...‬وﻟﺶ ﮐﻦ‪ .‬ﻫﻤﻪاش ﺗﮑﺮار‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﯾﮑﯽ ﮐﻪ آن ﺑﺎﻻﺳﺖ ﯾﺎ ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي را ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﺗﻮي ژنﻫﺎﯾﻢ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻋﻤﺮ ﻧﻮح ﺑﮑﻨﻢ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﺗﮑﺮار ﺷﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺷﺪه‪.‬‬
‫»ش« ﻣﯽﮔﻔﺖ ﯾﮏ ﺟﻮر ﻟﺤﻦ ﻣﻬﺮﺑﺎن و ﭘﺪراﻧﻪ در ﺻﺪات ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﻠﺐ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻫﺮﮐﺴﯽ را ﮐﻪ ﻣﺠﺮوح اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺮوﯾﻦ ﭼﻪ؟ آﻧﻮﻗﺖﻫﺎ ﮐﻪ ﻟﺤﻦ‬
‫ﭘﺪراﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻢ! ﻫﻤﻪاش ﺳﯿﺰده ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد!‬

‫‪٧٦‬‬
‫وﻗﺘﯽ اﺳﺒﺎب ﮐﺸﯿﺪﯾﻢ و رﻓﺘﯿﻢ ﺑﻪ ﻟﯿﻦ ‪ ، F2‬ﻫﻤﻪي زنﻫﺎ و دﺧﺘﺮﻫﺎي‬
‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﺑﺮاﯾﻢ ﺗﺎزﮔﯽ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎْ دي ﻣﻤﺪ ﮐﻪ زﻧﯽ ﺑﻮد ﭼﺎق و ﺑﻠﻨﺪﺑﺎﻻ‪ .‬ﻣﺎ‬
‫ﺳﺮ ﻧﺒﺶ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﯿﻢ و او ﻫﻢ درﺳﺖ روﺑﺮوي ﻣﺎ؛ آن ﻃﺮف ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺗﻮي‬
‫ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﺳﯽﺑﺮﻧﺠﯽ‪ .‬ﻋﺼﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ ﺗﻮي ﻃﺎرﻣﯽ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‬
‫ﯾﮏ ﺧﺎن ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﺣﺮف ﻧﻤﯽزد‪ ،‬ﺧﯿﺮه ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ روﺑﺮو و ﺟﻨﺒﺶ آدم ﻫﺎ و‬
‫اﺷﯿﺎء را زﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ؛ ﻃﻮري ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ اﻧﮕﺎر اﮔﺮ ﻟﺤﻈﻪاي ﻏﻔﻠﺖ ﮐﻨﺪ‬
‫ﺟﻬﺎن ﺑﺎزﻣﯽاﯾﺴﺘﺪ از ﭼﺮﺧﺶ‪ .‬ﻫﻤﻪي ﺷﻬﺮ ﻣﯿﺪاﻧﭽﻪاي را ﮐﻪ ﮐﻨﺎر ﺧﺎﻧﻪاش ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎم او ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪ :‬ﻓﻠﮑﻪي ديﻣﻤﺪ؛ زﻧﯽ ﮐﻪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ارﺗﺶ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮد ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎرﮔﺮان اﻋﺘﺼﺎﺑﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ‪ ،‬رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺟﻠﻮ و ﯾﻘﻪ ﭘﯿﺮاﻫﻨﺶ را درﯾﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ‬
‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﯾﮏ ﻟﺸﮑﺮ ﭼﯿﺰي را ﺑﺒﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﮐﺴﯽ ﻣﯽدﯾﺪ‪» .‬ﺧﺎﯾﻪاش را دارﯾﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺰﻧﯿﺪ!«‬
‫ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ در آﻓﺘﺎب ﺑﻮد اﻣﺎ ﻃﺎرﻣﯽ ﺧﺎﻧﻪي ديﻣﻤﺪ در ﺳﺎﯾﻪ‬
‫)ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪي ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي روﺑﺮو(‪ .‬ﺳﮑﻮي ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ﺟﻠﻮي ﻃﺎرﻣﯽ ارﺗﻔﺎﻋﯽ داﺷﺖ ﮐﻪ‬
‫راﺣﺖ ﺑﻮد؛ ﻣﯽﺷﺪ ﻧﺸﺴﺖ و ﭘﺎ را روي ﭘﺎ اﻧﺪاﺧﺖ؛ اﻧﮕﺎر ﻣﺒﻠﯽ از ﺳﯿﻤﺎن‪ .‬و ﭼﻮن‬
‫ﺳﺮ ﻧﺒﺶ ﺑﻮد و ﻧﺰدﯾﮏ ﻓﻠﮑﻪ‪ ،‬ﻫﻮاﺧﻮر داﺷﺖ‪ .‬ﻫﺮازﮔﺎه ﻧﺴﯿﻤﯽ ﻣﯽآﻣﺪ ﮐﻪ ﻏﻨﯿﻤﺖ‬
‫ﺑﻮد در آن ﮔﺮﻣﺎ‪ .‬اﻣﺎ از ﻫﻤﻪي اﯾﻨﻬﺎ ﻣﻬﻢﺗﺮ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ديﻣﻤﺪ ﻧﺎراﺣﺖ ﻧﻤﯽﺷﺪ‬
‫از ﺳﺮوﺻﺪا‪ .‬ﺑﻘﯿﻪ اﻋﺘﺮاض ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ اﮔﺮ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ ﺟﻠﻮي ﻃﺎرﻣﯽﺷﺎن‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﯾﮑﯽ از روزﻫﺎي اواﺧﺮ ﺑﻬﺎر‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم اﯾﻦ ﻃﺮف ﻃﺎرﻣﯽ ﮐﺘﺎب‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪم ﮐﻪ آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﺗﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ آن ﻃﺮف‪ .‬ﭼﯿﺰي ﻣﺜﻞ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺮق‬
‫دوﯾﺪ در رگﻫﺎ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر ﺑﻮد ﮐﻪ از ﻓﺎﺻﻠﻪاي ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺰدﯾﮏ دﺧﺘﺮي را‬
‫ﻣﯽدﯾﺪم‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪي ﻗﺒﻠﯽ ﻃﺎرﻣﯽ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﻮد رد ﺑﺸﻮي از ﮐﻨﺎر‬
‫ﯾﮏ دﺧﺘﺮ‪ .‬ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻮد ﻓﻘﻂ‪ .‬و ﯾﮏ ﻧﮕﺎه‪ .‬و ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻋﺒﻮر ﺗﻤﺎم‬

‫‪٧٧‬‬
 ‫ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮوﯾﻦ درﺳﺖ روﺑﺮو ﻧﺸﺴﺖ و دو دﺧﺘﺮ دﯾﮕﺮ دو ﻃﺮفاش‪ .‬رﯾﮓﻫﺎ را‬
‫ﻣﯽرﯾﺨﺘﻨﺪ روي زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﯾﮑﯽش را ﭘﺮت ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻮا و ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ‬
‫دوﺑﺎره ﺑﮕﯿﺮﻧﺪش ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮑﯽ از رﯾﮓﻫﺎ را از زﻣﯿﻦ ﺑﺮﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ؛ ﻧﻮﻋﯽ ﻋﻤﻠﯿﺎت‬
‫ژاﻧﮕﻮﻟﻪ‪ .‬ﭘﺮوﯾﻦ ﭼﻬﺎرـ ﭘﻨﺞ ﻣﺘﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﺎ ﻣﻦ‪ .‬رﺳﯿﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫ﻫﯿﺠﺎن اﻧﮕﯿﺰي از ﮐﺘﺎب‪ .‬ﮐﺎرآﮔﺎه ﻣﺎﯾﮏ ﻫﺎﻣﺮ داﺷﺖ ﮐﺸﻒ رﻣﺰ ﻣﯽﮐﺮد از‬
‫ﺟﻤﻠﻪاي ﮐﻪ روي ﺗﮑﻪاي ﮐﺎﻏﺬ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ » :‬ﻧﯿﺎ ﻫﺸﻘﻦ رارف ﻧﻢ ﺗﺴﯿﻦ«‪.‬‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﮐﯽ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺮم را از روي ﮐﺘﺎب ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮدم؛ و ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎ ﻣﺤﻮ ﺗﻤﺎﺷﺎي‬
‫ﺑﺎزي او ﺷﺪم )ﮔﻮر ﭘﺪر ﮐﺎرآﮔﺎه ﻣﺎﯾﮏ ﻫﺎﻣﺮ!(‪ .‬ﭼﻘﺪر ﭼﺎﺑﮏ ﺑﻮد! ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ‬
‫رﯾﮓ را ﺑﮕﯿﺮد از ﻫﻮا‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮏ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺎﻫﺮاﻧﻪ ﻫﺮ ﭘﻨﺞ رﯾﮓ را از زﻣﯿﻦ‬
‫ﺑﺮﻣﯽداﺷﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ از ﭼﻬﺮهاش ﺑﯽﻣﻌﻨﺎﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺻﺒﺢ زﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻬﺮهاش‬
‫ﻣﺜﻞ ﺻﺒﺢ ﺑﻮد‪ ،‬و ﻣﯽدرﺧﺸﯿﺪ ﻣﯿﺎن آﻧﻬﻤﻪ ﺻﻮرتﻫﺎي آﻓﺘﺎبﺳﻮﺧﺘﻪي ﻣﺮدﻣﺎن‬
‫ﺟﻨﻮب‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﯽﻫﯿﭻ ﺗﻮﻗﻌﯽ‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﮕﺎه ﻧﻤﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺧﯿﺮه ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺻﺒﺢ‪،‬‬
‫ﻓﻘﻂ‪ .‬ﺟﯿﻎ آﺳﯿﻪ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻫﻢ ﮐﻠﻤﻪﻫﺎ را ﯾﮑﯽﯾﮑﯽ‬
‫اﻣﺘﺤﺎن ﺑﮑﻨﻢ ﻫﯿﭻ ﮐﻼﻣﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷﮑﺴﺘﻦ ﻗﻔﻞ‪ .‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﺑﺎ‬
‫ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺣﺮف ﻣﯽزدﯾﻢ ﺑﺎز ﻫﻨﻮز ﺣﺮﻓﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻮد ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﺑﻮد‪ .‬ﺣﻀﻮر اﯾﻦ زن ﺳﯽ و ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ در اﯾﻦ ﺷﻬﺮ‪ ،‬آﻧﻬﻢ‬
‫در ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﯽ ﻣﺎ‪ ،‬ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻤﯽ ﺑﻮد ﻧﺎﻣﻨﺘﻈﺮ‪ .‬ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن درﺳﺖ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ‬
‫ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬ارﻣﻨﯽ ﻧﺒﻮد اﻣﺎ ﻣﺜﻞ ﻫﻠﻨﺎي ارﻣﻨﯽ ﺑﯽﺣﺠﺎب ﺑﻮد )اﻏﻠﺐ ﺑﻠﻮز و‬
‫داﻣﻦ ﻣﯽﭘﻮﺷﯿﺪ( و ﻣﺜﻞ ﻫﻠﻨﺎ از ﻣﻌﺪود زﻧﺎن ﺑﺎ ﺳﻮاد ﻣﺤﻠﻪي ﮐﺎرﮔﺮﻫﺎ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﭼﺸﻤﻬﺎش آﺑﯽ ﺑﻮد و ﻣﻮﻫﺎي روﺷﻦاش را ﺑﻪ ﻃﺮز زﯾﺒﺎﯾﯽ ﮐﻮﺗﺎه ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﭘﻮﺳﺘﯽ‬
‫داﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺮق ﻣﯽزد از ﺗﻤﯿﺰي و ﻟﻄﺎﻓﺖ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﯾﮑﯽ از زﻧﺎن ﻣﺤﻠﻪي ﮐﺎرﻣﻨﺪي‬

‫‪٧٨‬‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻠﯽ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم ﺗﺒﻌﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻪي ﮐﺎرﮔﺮي‪ .‬ﻋﺼﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﻟﻤﺎ و ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬او ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽآﻣﺪ دم ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ؛ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﯿﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﺮم ﮐﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﺳﻨﯽ ﻧﺪاﺷﺖ اﻣﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻮد ﮐﻼس ﺷﺸﻢ اﺑﺘﺪاﺋﯽ ﺑﻮد‬
‫و‪ ،‬ﻣﯿﺎن آﻧﻬﻤﻪ زن ﺑﯽ ﺳﻮاد‪ ،‬ﺳﻮادي داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺣﺮف ﻣﯽزد‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﺑﺎر ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﯽآﻣﺪ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﻗﺮض ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬و ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ ﻣﯽداد درﺑﺎرهي‬
‫ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎي آن ﺑﺤﺚ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬ﻏﺮوب‪ ،‬ﭘﺪر ﮐﻪ از ﺳﺮ ﮐﺎر ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻢ‬
‫ﻋﺒﺎدي ﻣﯽرﻓﺖ و ﻣﻦ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪم و ﺧﺎﻃﺮهي ﯾﮏ ﺟﻔﺖ ﺳﺎق درﺧﺸﻨﺪه و ﻟﺐﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎز ﺑﻮد ﺑﻪ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﻬﺮﺑﺎن‪ .‬ﻋﺠﯿﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﻪي زﻫﺪ‪ ،‬ﭘﺪر از او‬
‫ﺑﺪش ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﺧﻢ ﻧﻤﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﺣﺘﺎ ﺑﻪ ﮔﺮﻣﯽ ﺣﺎل و اﺣﻮال ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺳﻼم ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ آﻗﺎي ﻋﺒﺎدي‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﮐﻪ ﻣﯽدﯾﺪ ﭘﺪر ﻣﺨﺎﻟﻒ‬
‫رادﯾﻮﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺐﻫﺎ ﺻﺪاي رادﯾﻮﯾﺸﺎن را ﻃﻮري ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺗﻮي‬
‫ﺣﯿﺎط ﺧﺎﻧﻪﻣﺎن ﻣﯽﺧﻮاﺑﯿﺪم داﺳﺘﺎن ﺷﺐ را ﺑﺸﻨﻮم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﻻﻻﺋﯽ وﯾﮕﻦ ﺗﻤﺎم‬
‫ﻣﯽﺷﺪ و ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدم‪» :‬ﺧﺪاﯾﺎ‪،‬‬
‫آن ﻣﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻬﻮش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﺳﻤﺶ ﭼﯿﺴﺖ؟ از ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺷﻮد ﮔﯿﺮ آورد؟«‬
‫ﻧﻪ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﮐﻼﻣﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺧﯿﺮه ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ‪ .‬و او ﯾﮑﺴﺮه ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد رﯾﮓ را ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﻗﺎپ ﻧﺰﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﻮزد و دور ﺑﯿﻔﺘﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻔﺮ ﺑﻌﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﯾﺎ ﭼﻪ ﮐﻪ رﯾﮓ را ﺑﺎﻻ اﻧﺪاﺧﺖ اﻣﺎ دﺳﺖ را‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﺒﺮد ﺳﻤﺖ‪ ‬رﯾﮓﻫﺎي روي زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻻ ﺑﺮد و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﻦ‪،‬‬
‫در ﻫﻮا ﺗﮑﺎن ﺗﮑﺎن ﻣﯽداد؟‬
‫اﯾﺴﺘﺎد‪.‬‬
‫ﻗﻠﺒﻢ اﯾﺴﺘﺎد‪.‬‬
‫رﯾﮕﯽ ﻫﻢ ﮐﻪ ﭘﺮت ﺷﺪه ﺑﻮد در ﻫﻮا اﯾﺴﺘﺎد‪.‬‬

‫‪٧٩‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﺳﯽ و ﻫﻔﺖ ﺳﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ آن رﯾﮓ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﺗﻮي ﻫﻮا اﯾﺴﺘﺎده‪.‬‬

‫‪٨٠‬‬
 ‫‪24‬‬

‫ﺳﺮخ ﻣﺜﻞ دو ﻟﮑﻪي ﺧﻮن‬

‫ﺷﺮﻣﻨﺪه ﺷﺪم‪ .‬ﭼﺎﻗﻮ ﺗﻮي دﺳﺘﻢ‪ ،‬دﺳﺘﻢ ﺗﻮي ﺟﯿﺐ‪ ،‬ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﺳﺎﯾﻪي زنِ ﭘﯿﺮ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺳﮓﻫﺎ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﻣﻦ‪ ،‬اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺳﺮﭘﺎ‬
‫و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﺟﻨﻮن آﻣﯿﺰ زﺑﺎن را ﻣﯽﺳﺎﺋﯿﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻮا‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﭘﯿﺮزن‪ .‬ﺳﺎﯾﻪ‬
‫ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺳﺎﯾﻪ ﺑﻮد اﻣﺎ ﺳﺎﯾﻪي ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻣﻦ ﭘﺴﺮ ﺻﺪﯾﻘﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺴﺘﻢ‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪» :‬ﻣﯽداﻧﻢ ﺑﺮاي ﭼﻪ آﻣﺪهاي‪«.‬‬
‫ﻟﺮزﯾﺪم‪ .‬دﺳﺖ ﮐﺮد و از ﻻي ﭼﯿﻦ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ ﭘﯿﺮاﻫﻦ دﺳﺘﻪ ﮐﻠﯿﺪي ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪ‪:‬‬
‫» ﺑﯿﺎ داﺧﻞ‪ «.‬ﺟﺰ اﻃﺎﻋﺖ ﭼﺎرهاي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺟﻬﺎن ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ اﯾﻦ ﭘﯿﺮزﻧﺎن را ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﻮﺗﯽ از ﭘﺎ ﻣﯽاﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭘﺎدﺷﺎه ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻧﻨﻪﺣﺒﯿﺒﻪي‬
‫ﺧﻮدم؛ ﻣﺎدر ﻣﺎدرم‪ .‬ﯾﮏ وﺟﺐ ﻗﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﮔﻮﺷﺖ ﮐﻪ ﻧﻪ‪ ،‬ﻫﻤﻪاش ﺻﺪ و ﭘﻨﺠﺎه‬
‫ﮔﺮم اﺳﺘﺨﻮان ﺑﻮد و ﻣﺸﺘﯽ ﭘﻮﺳﺖ‪ .‬از ﺑﺲ رﯾﺰه ﭘﯿﺰه ﺑﻮد اﯾﻦ زن ﻣﯽﺷﺪ ﮔﺬاﺷﺖ‬
‫ﺗﻮي ﺟﯿﺐ و ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬ﮐﺎري ﻣﯽﮐﺮد اﯾﻦ ﭘﯿﺮزن ﮐﻪ‬
‫از ﻫﯿﭻ ﺷﻌﺒﺪهﺑﺎزي ﺑﺮﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﺮدم اﯾﻨﻬﻢ ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎي اﯾﻦ‬
‫ﭘﯿﺮزﻧﺎن ﺑﯿﻮه اﺳﺖ ﺑﺮاي دﺳﺖ و ﭘﺎ ﮐﺮدن ﻟﻘﻤﻪاي ﻧﺎن و ﯾﮏ وﺟﺐ ﺟﺎ ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻮاﺑﯿﺪن‪ .‬ﺳﻬﻤﯽ ﮐﻪ از ارث ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ آﻧﻘﺪر ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺑﻮد ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻓﻮت ﺷﻮﻫﺮ‪،‬‬
‫ﻫﯿﭻ ﺳﻘﻔﯽ ﻧﻤﯽﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ زﯾﺮ آن ﺑﻘﯿﻪي ﻋﻤﺮ را ﺑﺴﺮ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎﭼﺎر ﭼﻨﺪ روزي‬
‫ﺧﺎﻧﻪي اﯾﻦ ﭘﺴﺮ‪ ،‬ﭼﻨﺪ روزي ﺧﺎﻧﻪي آن دﺧﺘﺮ؛ آﻧﻘﺪر ﺧﻔﺖ و ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ را‪ ،‬زﯾﺮ‬
‫ﭼﺎدري ﻓﺮﺳﻮده‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮد از اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ آن ﺧﺎﻧﻪ ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ روزي ﺧﺪا دﻋﺎﯾﺸﺎن‬

‫‪٨١‬‬
‫را ﻣﺴﺘﺠﺎب ﮐﻨﺪ و اﺟﻞ را ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﺳﺮاﻏﺸﺎن‪ .‬در ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺴﺮ‪ ،‬از ﻋﺮوس ﺣﺴﺎب‬
‫ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬و در ﺧﺎﻧﻪي دﺧﺘﺮ‪ ،‬از داﻣﺎد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪاي ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ ﻫﻤﻪاش‬
‫ﺧﺪاﺧﺪا ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﮐﺴﯽ ﻟﯿﻮاﻧﯽ آب ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺪﺑﻨﺪ ﺗﻦﺷﺎن ﺗﯿﺮ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ از درد‬
‫اﻣﺎ ﻣﺜﻞ دﺧﺘﺮي ﭼﻬﺎرده ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ از ﺟﺎ ﺗﺎ ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺣﻀﻮرﺷﺎن‬
‫ﺑﻪدردﺧﻮر اﺳﺖ در اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ‪ .‬زﻧﺪﮔﯽﺷﺎن ﻓﻘﻂ ﻓﺮوﺧﻮردن درد ﺑﻮد؛ ﺑﻌﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﻣﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﺸﯿﺪه ﺑﺮ اﺳﺘﺨﻮان؛ اﻧﺒﺎﻧﯽ ﭼﺮوﮐﯿﺪه از ﺷﺮم و ﺧﻔﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﻧﻨﻪ اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ اﯾﻨﺠﺎ را ﺑﺨﻮان!«‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﺴﻢاﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﯿﻢ‪«.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺧﺐ ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻪي ﺳﻮرهﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﺴﻢاﷲ ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻮد‪«.‬‬
‫اﻧﮕﺸﺖ را ﻣﯽﭼﺮﺧﺎﻧﺪم روي ﺣﺮوف ﺟﺎدوﯾﯽ ﮐﺘﺎب‪ ،‬و ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺘﻢ‬
‫روي ﻧﻘﻄﻪاي‪» :‬اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﯽ ﮔﻮﺋﯽ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ را!«‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ » :‬واﻟﻔﺠﺮ ان اﻻﻧﺴﺎن ﻟﻔﯽ اﻟﺨﺴﺮ«‪ .‬ﻫﻤﻪي وﺟﻮدم ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﺮد ﺑﻪ‬
‫ﻟﺮزﯾﺪن‪ .‬ﺑﻌﺪ اﻧﮕﺸﺖ را ﻣﯽﺑﺮدم ﻻي ﮐﺘﺎب و ﯾﮑﯽ از ﺻﻔﺤﺎت دﯾﮕﺮ را ﺑﺎز‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم‪» :‬اﯾﻨﺠﺎ را!«‬
‫اﻧﮕﺸﺘﺶ را ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺟﺎي اﻧﮕﺸﺖ ﻣﻦ ﺑﻮد و ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽداد‪.‬‬
‫اﻧﮕﺎر اﯾﻦ ﻧﻪ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﮐﻪ ﻧﻮك اﻧﮕﺸﺖ اﺷﺎرهاش ﺑﻮد ﮐﻪ ﺣﺮوف ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه را ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮت ﺑﺪل ﻣﯽﮐﺮد‪» :‬اﻟﺮﺟﺎل ﻗﻮﻣﻮن ﻋﻠﯽ اﻟﻨﺴﺎء ﺑﻤﺎ ﻓﻀﻞاﷲ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻋﻠﯽ ﺑﻌﺾ و‬
‫ﺑﻤﺎ اﻧﻔﻘﻮا ﻣﻦ اﻣﻮاﻟﻬﻢ ﻓﺎﺻﻠﺤﺖ ﻗﻨﺌﺖ ﺣﻔﻈﺖ اﻟﻠﻐﯿﺐ ﺑﻤﺎ ﺣﻔﻆ اﷲ واﻟﺘﯽ‬
‫ﺗﺨﺎﻓﻮن ﻧﺸﻮزﻫﻦ ﻓﻌﻈﻮﻫﻦ و اﻫﺠﺮوﻫﻦ ﻓﯽ اﻟﻤﻀﺎﺟﻊ و اﺿﺮﺑﻮﻫﻦ ﻓﺎن اﻃﻌﻨﮑﻢ‬
‫ﻓﻼ ﺗﺒﻐﻮا ﻋﻠﯿﻬﻦ ﺳﺒﯿﻼ ان اﷲ ﮐﺎن ﻋﻠﯿﺎ ﮐﺒﯿﺮا‪«.‬‬
‫اﮔﺮ ﮐﺴﯽ از ﺗﻮي ﮐﻼﻫﺶ ﭘﺮﻧﺪهاي ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورد‪ ،‬آﻧﻘﺪر ﻋﺠﯿﺐ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﮐﺎر او‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ دروغ ﻣﯽﮔﻔﺖ؟ دﻓﺘﺮ ﻣﺸﻘﻢ را ﻣﯽآوردم و روي ﺻﻔﺤﻪاي‬

‫‪٨٢‬‬
‫ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻢ‪» :‬ﺳﺮ در ﻧﻤﯽآورم! ﻧﻨﻪ ﺣﺒﯿﺒﻪ ﺳﻮاد ﻧﺪارد اﻣﺎ ﺗﻤﺎم ﻗﺮآن را ﺧﻂ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻂ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪ «.‬ﺑﻌﺪ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ ﺟﻠﻮﯾﺶ‪» :‬اﯾﻦ را ﺑﺨﻮان‪«.‬‬
‫از ﺑﺎﻻي ﻋﯿﻨﮏ دﺳﺘﻪ ﺷﺎﺧﯽاش ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد ﺑﻪ ﻣﻦ و ﻣﺜﻞ ﮐﻮدﮐﯽ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺷﺮم ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬ﺷﺮﻣﻨﺪهام ﻧﻨﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﮐﻪ ﺳﻮاد ﻧﺪارم‪«.‬‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﯽداﻧﻢ ﺑﺮاي ﭼﻪ آﻣﺪهاي!« ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و ﻧﮕﺎه‬
‫ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺳﮓﻫﺎ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺳﺎﯾﻪي دﯾﻮار ﻟﻤﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻨﺪﺗﻨﺪ زﺑﺎﻧﺸﺎن را‬
‫ﻣﯽﺳﺎﺋﯿﺪﻧﺪ ﺑﻪ ذرات ﻫﻮا‪ .‬دو ﻟﻨﮕﻪي در را ﮔﺸﻮد‪» :‬ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﯿﺪ«‪.‬‬
‫ﺻﺪاي ﻗُﺪﻗُﺪ ﻣﺮغﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﻮي ﮐﺎﻫﮕﻞ و ﭘﺸﮕﻞ‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﺎ آﻣﺪ‪ .‬از‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﻫﺸﺘﯽ‪ ،‬دﺳﺘﻪاي ﻣﺮغ و ﺧﺮوس ﭘﯿﺸﺎﯾﺶ ﻣﺎ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدﻧﺪ ﺳﻤﺖ آﻓﺘﺎﺑﯽ‬
‫ﮐﻪ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد وﺳﻂ ﺣﯿﺎط‪ ،‬ﺣﺮﮐﺖ ارﯾﺐ آﻧﻬﺎ از دو ﺳﻮ)دﺳﺘﻪاي ﺑﻪ راﺳﺖ‪،‬‬
‫دﺳﺘﻪاي ﺑﻪ ﭼﭗ( اﻧﮕﺎر ﮔﺸﻮده ﺷﺪن دروازهاي ﺑﻮد ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ‪ .‬ﭘﺎ ﻧﻬﺎدﯾﻢ ﺑﻪ آﻓﺘﺎﺑﯽ‬
‫ﮐﻪ ﭘﻬﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد روي ﺧﺎك ﺣﯿﺎط‪ .‬ﻣﺮﻏﺎن‪ ،‬آرام آرام از دو ﺳﻮ ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺴﺘﻦِ دروازه‪ .‬ﺟﻠﻮي در اﺗﺎق ﻧﺸﻤﯿﻦ‪ ،‬ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﻔﺮﻣﺎ ﺑﻨﺸﯿﻦ ﺗﺎ‬
‫ﻫﻨﺪواﻧﻪ ﺑﯿﺎورم‪«.‬‬
‫آﻓﺘﺎﺑﯽ ارﯾﺐ ﺧﻄﯽ زرد را از روي ﻓﺮش ﻻﮐﯽِ ﮐﻒ‪ ‬اﺗﺎق ﻣﯽﺑﺮد ﺗﺎ روي ﺗﺎﻗﭽﻪ‬
‫ﮐﻪ ﭘﺮ ﺑﻮد از ﻋﮑﺲﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻤﻌﻪ‪ ،‬و ﻣﻨﻌﮑﺲ ﻣﯽﺷﺪ ﺗﻮي ﻧﯿﻤﻪي ﭼﭗ ﯾﮑﯽ‬
‫از ﻗﺎبﻫﺎ؛ ﻃﻮري ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﻧﯿﻤﻪي راﺳﺖ ﺻﻮرت ﻣﺘﻼﺷﯽ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺤﻮ ﺗﻤﺎﺷﺎي‬
‫ﻋﮑﺲﻫﺎ ﺷﺪم‪ :‬ﺟﻤﻌﻪي ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺟﻤﻌﻪي ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎﻟﻪ؛ ﺟﻤﻌﻪي ﺑﯿﺴﺖ و‬
‫ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬و ﺟﻤﻌﻪي ﺳﯽ ﺳﺎﻟﻪ‪ ...‬ﺑﺎﯾﺪ ﮔﺮدن ﻣﯽﮐﺸﯿﺪي و ﺧﻢ ﻣﯽﺷﺪي ﺑﻪ‬
‫راﺳﺖ ﺗﺎ اﻧﻌﮑﺎس آﻓﺘﺎب ﺻﻮرﺗﺶ را ﻣﺘﻼﺷﯽ ﻧﮑﻨﺪ و ﺟﻤﻌﻪ ي ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ را‬
‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻫﻨﺪواﻧﻪاي‪ ،‬ﻫﻦﻫﻦﮐﻨﺎن‪ ،‬ﺗﻮي ﺳﯿﻨﯽ ﻗﻞ ﻣﯽﺧﻮرد و روي دﺳﺖﻫﺎي‬

‫‪٨٣‬‬
‫ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬دﺳﺘﺶ را ﮐﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦ آورد ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﭼﻬﺮهاش‪.‬‬
‫ﭼﻘﺪر ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺳﯿﻨﯽ روي ﻓﺮش ﻓﺮود آﻣﺪ‪ ،‬و ﭘﯿﭻ ﭼﺸﻢﻫﺎي‬
‫ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد ﻣﺮا ﯾﺎ ﮐﺠﺎ را ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬ﮔﻢ ﺷﺪ ﺗﻮي اﺗﺎق‪ .‬آن‬
‫ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﻬﺮﺑﺎن ﮐﻪ ﭘﺨﺶ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﻮي ﺻﻮرﺗﺶ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﺮا ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮده‪ .‬ﯾﺎدم‬
‫آﻣﺪ ﺑﻪ روزي ﮐﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺟﻠﻮي در ﺣﯿﺎط‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺧﺐ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ‬
‫دﯾﮕﺮ!«‬
‫ﻣﺎدرم ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬آﺧﺮ‪ ،‬ﭼﯽ را؟«‬
‫ـ ﻧﺮﯾﻨﮕﯽ دﺧﺘﺮ را‪.‬‬
‫ﻣﺎدر ﺗﻮي ﭼﺎرﭼﻮبِ د ِر ﺣﯿﺎط ﻃﻮري ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر روﺣﺶ ﻟﺒﭙﺮ زد‬
‫ﺗﻮي ﺑﺪن‪» :‬ﭼﻮﭼﻮل‪...‬؟«‬
‫اﻟﻤﺎ دﺳﺘﺶ را ﭘﯿﺎﻟﻪ ﮐﺮد ﺑﺮد ﻃﺮف ﻟﺐﻫﺎ ﺗﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻨﺪ ﺑﺮق دﻧﺪانﻫﺎ و ﺷﺮﻣﯽ‬
‫را ﮐﻪ دوﯾﺪه ﺑﻮد ﺗﻮي ﭼﯿﻦﻫﺎي رﯾﺰ ﺻﻮرﺗﺶ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺑﯽﺻﺪا ﮐﺮﮐﺮ ﻣﯽ‬
‫ﮐﺮد آﻧﻘﺪر ﺧﻤﯿﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف زﻣﯿﻦ ﺗﺎ ﻫﻤﻪي ﺷﺮم ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪ ﺗﻮي ﯾﻘﻪ ي‬
‫ﭘﯿﺮاﻫﻦاش‪.‬‬
‫ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺐ‪ ،‬ﺑﻠﻪ دﯾﮕﺮ!‬
‫و ﻣﺎدر اﻧﮕﺸﺘﺎﻧﺶ را ﮐﻪ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮد از ﺣﯿﺮت‪ ،‬ﺑﺮد ﺑﻪ ﻃﺮف ﻟﺐﻫﺎ‪» :‬آﺧﺮ‬
‫ﭼﺮا؟«‬
‫ـ ﺧﺐ اﮔﺮ ﻧﺮﯾﻨﮕﯽ دﺧﺘﺮ را ﻧﺒﺮﻧﺪ ﮐﻪ زن ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ اﮔﺮ زﻧﺎﻧﮕﯽ‬
‫ﻣﺮد را ﻧﺒﺮﻧﺪ ﻣﺮد ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫و ﺣﯿﺮت ﻣﺎدرم ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺧﺮوﺳﯽ از ﺗﻮي ﮔﻠﻮﯾﺶ ﺟﯿﻎ ﮐﺸﯿﺪ‪:‬‬
‫» زﻧﺎﻧﮕﯽ ﻣﺮد؟«‬
‫ـ ﺧﺐ اﯾﻦ ﭘﻮﺳﺘﯽ ﮐﻪ ﺳﺮ ﻣﭽﺎﭼﻨﮓ اﺳﺖ زﻧﺎﻧﮕﯽﺳﺖ دﯾﮕﺮ! ﺳﻮراخ اﺳﺖ!‬

‫‪٨٤‬‬
 ‫ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ ﮐﺎرد را ﺑﺮداﺷﺖ‪:‬‬
‫ـ ﻣﯽﺑ‪‬ﺮي ﯾﺎ ﺑﺒ‪‬ﺮم ﺧﻮدم؟‬
‫دﺳﺘﭙﺎﭼﻪ ﻧﮕﺎﻫﻢ را از روي ﻗﺎب ﻋﮑﺲ دزدﯾﺪم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬اﯾﻦ ﺟﻤﻌﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻨﻪ‬
‫دوﺷﻨﺒﻪ؟«‬
‫آﻫﯽ ﮐﺸﯿﺪ و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﻠﻪ‪«.‬‬
‫ـ ﺣﺎﻻ ﮐﺠﺎﺳﺖ؟ ﭼﻪﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ؟‬
‫ﮐﺎرد را ﻓﺮو ﮐﺮده ﺑﻮد ﺗﻮي ﻫﻨﺪواﻧﻪ‪ .‬دﺳﺖ و ﮐﺎرد ﻧﯿﻤﺪاﯾﺮهاي رﺳﻢ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﻫﯽ ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪ و ﮐﺞ ﻣﯽﺷﺪ‪» :‬دﺳﺖ ﻧﺬار ﺑﻪ دﻟﻢ ﻧﻨﻪ ﮐﻪ ﺧﻮن اﺳﺖ«‪.‬‬
‫اﻧﮕﺸﺖﻫﺎش را ﮔﺬاﺷﺖ ﻻي ﺷﮑﺎف‪ .‬دو ﻧﯿﻤﻪ از ﻫﻢ ﺑﺎز ﺷﺪ؛ ﺳﺮخ ﻣﺜﻞ دو ﻟﮑﻪي‬
‫ﺧﻮن‪.‬‬
‫دﻟﻢ ﻓﺮو رﯾﺨﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﭼﯿﺰي ﺷﺪه؟«‬
‫اﺷﮏﻫﺎﯾﺶ را ﺑﺎ ﭘﺮ روﺳﺮي ﺳﺘﺮد‪ .‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»در ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ؟ ﺑﺮدار ﺑﺒﺮ! ﭼﻮب ﺗﻮت اﺳﺖ‪ ،‬ﺻﺪ ﺳﺎﻟﻪ! اﻣﺎ از ﻣﻦ ﭼﯿﺰي‬
‫ﻧﭙﺮس‪«.‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫*» ﻣﺮدان را ﺑﺮ زﻧﺎن ﺗﺴﻠﻂ و ﺣﻖ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻮاﺳﻄﻪ آن ﺑﺮﺗﺮي)ﻧﯿﺮو و ﻋﻘﻞ( ﮐﻪ ﺧﺪا‬
‫ﺑﻌﻀﯽ را ﺑﺮ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻘﺮر داﺷﺘﻪ‪ ،‬و ﻫﻢ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ آﻧﮑﻪ ﻣﺮدان از ﻣﺎل ﺧﻮد ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ زﻧﺎن ﻧﻔﻘﻪ‬
‫دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ زﻧﺎن ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ و ﻣﻄﯿﻊ آﻧﻬﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ در ﻏﯿﺒﺖ ﻣﺮدان ﺣﺎﻓﻆ ﺣﻘﻮق ﺷﻮﻫﺮان ﺑﺎﺷﻨﺪ و‬
‫آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ ﺧﺪا ﺑﻪ ﺣﻔﻆ آن اﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮده ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪ‪ ،‬و زﻧﺎﻧﯿﮑﻪ از ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ و ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ آﻧﺎن‬
‫ﺑﯿﻤﻨﺎﮐﯿﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺨﺴﺖ آﻧﻬﺎ را ﻣﻮﻋﻈﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻄﯿﻊ ﻧﺸﺪﻧﺪ از ﺧﻮاﺑﮕﺎه آﻧﺎن دوري ﮔﺰﯾﻨﯿﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎز ﻣﻄﯿﻊ ﻧﺸﺪﻧﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ زدن ﺗﻨﺒﯿﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ اﻃﺎﻋﺖ ﮐﺮدﻧﺪ دﯾﮕﺮ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺣﻖ‬
‫ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﺳﺘﻢ ﻧﺪارﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﺪا ﺑﺰرﮔﻮار و ﻋﻈﯿﻢ اﻟﺸﺎن اﺳﺖ‪ «.‬ﻗﺮآن ﺳﻮره ﻧﺴﺎء آﯾﻪ ‪33‬‬

‫‪٨٥‬‬
 ‫‪25‬‬

‫دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس‬

‫دﯾﻮي ﮐﻪ دور ﺗﺎ دور زﻣﯿﻨﯽ را ﺑﺮﯾﺪ ﮐﻪ رﺳﺘﻢ روي آن ﺧﻮاﺑﯿﺪه ﺑﻮد‪ ،‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﺑﺮدش ﺑﻪ ﻫﻮا‪ ،‬دﺳﺖ ﮐﻢ از او ﭘﺮﺳﯿﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﭘﺮﺗﺖ ﮐﻨﻢ؟ ﺑﻪ ﮐﻮه ﯾﺎ درﯾﺎ؟« و‬
‫رﺳﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺖ اﮔﺮ ﺑﮕﻮﯾﺪ درﯾﺎ‪ ،‬ﭘﺮﺗﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻮه‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﻪ ﮐﻮه«‪ .‬در‬
‫زﻣﺎﻧﻪي ﺑﯽرؤﯾﺎ‪ ،‬ﭘﺮﺗﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﯽﺳﻮآل‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﮐﺎﺷﯽﻫﺎي ﺳﭙﯿﺪ و ﮐﻒ‪ ‬ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺷﺒﯽ ﺳﯿﺼﺪ‬
‫ﻓﺮاﻧﮏ‪ ،‬ﭼﻬﺎرﺻﺪ و ﭘﻨﺠﺎه ﻓﺮاﻧﮏ ﻣﯽدادم آﻧﻮﻗﺖ ﻣﺮا ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ ﺑﻪ اﺗﺎﻗﯽ ﮐﻪ دوش‬
‫ﻫﻢ داﺷﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ اﯾﻨﺠﺎ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺤﻮﻃﻪي درﻧﺪﺷﺘﯽ ﮐﻪ ﺣﻤﺎم ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺨﺶ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰش ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﻪ دوش ﯾﺎ ﺣﻤﺎم‪ .‬ﭼﺎرﭘﺎﯾﻪي ﻓﮑﺴﻨﯽ ﺧﯿﺴﯽ آن‬
‫ﮔﻮﺷﻪ ﺑﻮد اﻣﺎ ﯾﮏ ﭼﻮب رﺧﺖ ﻧﺒﻮد ﺑﺮاي آوﯾﺨﺘﻦ ﺣﻮﻟﻪ‪ .‬ﺗﺎزه‪ ،‬ﭼﻪ ﺣﻮﻟﻪاي؟‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖ و ﻧﯿﻢ‪ ،‬ﭘﺮﺳﺘﺎري در اﺗﺎق را ﺑﺎز ﮐﺮده ﺑﻮد و ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺮذياﻟﺠﻮﺷﻦ‬
‫آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﺎﻻي ﺳﺮم) ﭘﺮﺗﻘﺎﻟﯽ ﺑﻮد(‪:‬‬
‫ـ ﺳﺮﯾﻊ دوشﺗﺎن را ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺸﺖ ﺑﺎﯾﺪ راه ﺑﯿﻔﺘﯿﻢ ﺑﻪ ﻃﺮف‪ ‬اﺗﺎقِ‬
‫ﻋﻤﻞ!‬
‫ﯾﺎدم رﻓﺘﻪ ﺑﻮد از ﻣﻨﺰل ﺣﻮﻟﻪ ﺑﯿﺎورم‪ .‬ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﻣﻼﻓﻪي ﺳﻔﯿﺪ ﻧﺴﺒﺘﺎْ ﮐﻠﻔﺘﯽ‬
‫را ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻮدش آورده ﺑﻮد و ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻨﺎر ﻟﺒﺎس اﺗﺎق ﻋﻤﻞ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﻢ داد‪» :‬ﺑﺎ‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﺧﻮدﺗﺎن را ﺧﺸﮏ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﺶ ﻣﯽ آورم‪ .‬اﯾﻨﻬﺎ ﻣﺎل اﺗﺎق‬
‫ﻋﻤﻞ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺖ ﺑﺮدن ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ روﯾﺘﺎن‪«.‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﭼﻬﺎرﭘﺎﯾﻪي ﺧﯿﺲ‪ » .‬ﺧﻮاﻫﺮ و ﻣﺎدرﺗﺎن را ‪ «...‬ﻣﻼﻓﻪ را‪ ،‬از‬

‫‪٨٦‬‬
‫ﻧﺎﭼﺎري‪ ،‬ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي رادﯾﺎﺗﻮر ﺷﻮﻓﺎژ؛ ﺑﺎ آﻧﮑﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﺟﺎي ﺗﻤﯿﺰي ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﻒ‪ ‬ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ﺧﯿﺲ‪ ،‬و آن ﺗﻮري ﻓﻠﺰي ﺿﺨﯿﻢ ﮐﻪ روي راه آب ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﻮﻟﻪاي ﮐﻪ ﺣﻮﻟﻪ ﻧﺒﻮد و ﺷﺒﯿﻪ ﮐﻔﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺻﺎﺑﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﯾﻊ ﻟﺰﺟﯽ‬
‫ﺑﻮد و رﻧﮓ ﻗﻬﻮهاي ﺗﺮﺳﻨﺎﮐﯽ داﺷﺖ‪ ...‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﻼخﺧﺎﻧﻪ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ‬
‫ﺣﻤﺎم‪ .‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎْ ﮐﻪ در ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪاي ورود ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺘﻨﯽ را ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﺟﻠﻮﯾﻢ ﮐﻪ اﻣﻀﺎء ﺑﮑﻨﻢ‪:‬‬
‫ـ ﭼﻨﺪ درﺻﺪي اﺣﺘﻤﺎل ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ورم ﺑﮑﻨﺪ و ﻣﺠﺒﻮر ﺑﺸﻮﻧﺪ ﺑﻌﺪاْ‬
‫دوﺑﺎره ﻋﻤﻞ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ـ ﭼﻨﺪ درﺻﺪي اﺣﺘﻤﺎل ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﻞ ﺟﻮاب ﻧﺪﻫﺪ و ﭼﺸﻢ ﻫﻤﺎن ﻣﺨﺘﺼﺮ‬
‫ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ را ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬
‫ـ ﭼﻨﺪ درﺻﺪي اﺣﺘﻤﺎل ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ‪...‬‬
‫ﭘﺎﯾﻢ ﮐﻪ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﭘﺎرﯾﺲ‪ ،‬وداع ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﺎ رؤﯾﺎ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ :‬در‬
‫ﻫﻤﺎن ﻣﻨﻄﻖاﻟﻄﯿﺮ ﻫﻢ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺷﻮق دﯾﺪن ﺳﯿﻤﺮغ ﺳﻔﺮي را آﻏﺎز‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ از راه ﻣﺮﻏﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ از ﭘﺎ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻧﮕﺎر ﮐُﻦ ﺗﻮ ﻫﻢ ﯾﮑﯽ از ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺮﻏﺎن؛ وﻗﺘﯽ ﺗﻮاﻧﺶ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﺶ ﻧﺒﻮده از اول‪...‬‬
‫ﭼﻘﺪر ﻣﯽﺷﺪ آب ﺑﯿﻨﯽ را ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎ دﺳﺘﻤﺎل؟ ﭼﻘﺪر ﻣﯽﺷﺪ ﺳﯿﻨﻮسﻫﺎ را در‬
‫ﺟﻨﮕﯽ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ رﻫﺎ ﮐﺮد ﺑﻪ دﺳﺖ وﯾﺮوسﻫﺎ؟ ﺗﯿﺮ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ ﺳﯿﻨﻮس ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺴﯿﻢ‬
‫ﺧﻨﮏ‪ .‬ﮔﯿﺮم‪ ،‬در ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﯽﺷﺪ ﮐﭙﯿﺪ ﺗﻮي اﺗﺎﻗﯽ و درﯾﭽﻪي ﮐﻮﻟﺮ را ﺑﺴﺖ ﺗﺎ زن و‬
‫ﺑﭽﻪ را اﺳﯿﺮ ﺧﻮد ﻧﮑﻨﯽ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﮕﺮ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ رﻓﺖ ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺠﺎ‬
‫ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻮﻟﺮﺗﺎن را ﺧﺎﻣﻮش ﮐﻨﯿﺪ ﻟﻄﻔﺎْ؟ )ﭘﺪرم ﻣﯽﮔﻔﺖ رادﯾﻮيﺗﺎن را ﺧﺎﻣﻮش‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﻟﻄﻔﺎَ ﻫﻢ ﻧﻤﯽﮔﻔﺖ(‪ .‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭼﻪ رﺑﻄﯽ داﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺴﯿﻢ ﺧﻨﮏ ﯾﮑﯽ‬

‫‪٨٧‬‬
‫ﻣ‪‬ﻘﺎر ﺑﺮﻣﯽداﺷﺖ و ﻫﯽ ﺷﯿﺎر ﻣﯽزد ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮان ﺟﻤﺠﻤﻪام؟ دﺳﺖ ﺷﺴﺘﻢ از‬
‫رؤﯾﺎ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﻧﮕﺎر ﮐُﻦ ﺗﻮ ﻫﻢ ﯾﮑﯽ از ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺮﻏﺎن؛ ﻧﺎﺗﻮان از اداﻣﻪي راه‪.‬‬
‫ﭘﺎﯾﻢ ﮐﻪ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﭘﺎرﯾﺲ‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﻧﯿﺎﻣﺪه‪ ،‬ﺷﺶﺗﺎﯾﯽ ﺷﺎﮔﺮد ﺛﺒﺖ ﻧﺎم‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮاي ﮐﻼس‪ .‬و ﻣﻦ ﮐﻪ ﻫﻤﻪاش ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﻓﺮاﻧﮏ راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮدم‪،‬‬
‫وﻗﺘﯽ دﯾﺪم ﻫﻤﺎن روز اول ﺳﻪ ﻫﺰار ﻓﺮاﻧﮏ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻒ دﺳﺘﻢ ﺑﺮاي ﺷﻬﺮﯾﻪي‬
‫ﯾﮏ ﻣﺎه ﺷﺎﮔﺮدان‪ ،‬ﭼﻨﺎن اﺣﺴﺎس ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﮐﺮدم ﮐﻪ ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﻢ را ﻣﻬﻤﺎن ﮐﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﺷﺎﻣﯽ ﺷﺎﻫﺎﻧﻪ در ﯾﮑﯽ از رﺳﺘﻮرانﻫﺎي ﮐﺎرﺗﯿﻪ ﻻﺗﻦ‪ .‬ﺻﻮرتﺣﺴﺎب را ﮐﻪ آوردﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺎزه ﻓﻬﻤﯿﺪم ﮐﻪ ﻫﻤﻪي درآﻣﺪ اﯾﻦ ﭘﺎدﺷﺎه ﺣﺘﺎ ﮐﻔﺎف اﺟﺎرهي ﻣﺎﻫﺎﻧﻪي آﭘﺎرﺗﻤﺎﻧﯽ‬
‫ﺳﯽ ﻣﺘﺮي را ﻫﻢ ﻧﻤﯽدﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر زﻧﮓ زدم اﯾﺮان و ﺑﻪ زﻧﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﻟﻄﻔﺎَ ﭼﻮبﻫﺎ‬
‫را ﺑﻔﺮﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺘﯽات ﺑﺎزي ﻧﮑﻦ‪ .‬ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻪ را ﺑﻔﺮوﺷﻢ و ﭘﻮﻟﯽ دﺳﺘﻤﺎن ﺑﯿﺎﯾﺪ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﻻزم اﺳﺖ ﺑﮕﻮ ﺗﺎ ﻗﺮض ﮐﻨﻢ و ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺟﯿﮕﺮ‪ ،‬ﺧﻮدت را ﺧﺴﺘﻪ ﻧﮑﻦ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ دﮐﺘﺮﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺖ ﻫﻤﮕﯽ‬
‫ﻣﺴﯿﺤﺎ ﻧﻔﺲ‪ .‬ﯾﮏ ﻓﻮت ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮب ﺧﻮب ﺷﺪم‪«.‬‬
‫ﺑﯿﺮاه ﻫﻢ ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﻢ اﻟﺒﺘﻪ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﮐﻪ اﯾﺮان ﻧﺒﻮد‪ ،‬آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏﻫﺎﯾﺸﺎن ﻫﻢ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ﯾﻮﮔﻮﺳﻼوي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺳﺮ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺪاوا ﻣﯽﺷﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻗﺮصﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﯽدادﻧﺪ ﺑﺮاي ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮐﻪ آب ﻏﻠﻂ ﻣﯽﮐﺮد راه ﺑﯿﻔﺘﺪ از ﺑﯿﻨﯽ‪ .‬ﻫﻤﺎن وﺳﻂ راه‬
‫ﯾﻘﻪاش را ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ »ﻣﺎدر ﻗﺤﺒﻪ! ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ از ﺟﺎن اﯾﻦ ﻋﺎرف ﻋﻠﻢ‬
‫ﮔﺮا؟« آب ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر دﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻪ ﻋﻘﺐ ﻋﻘﺐ ﻣﯽرﻓﺖ و ﻣﯽﮔﻔﺖ »ﻣﺎ ﺳﮓ‬
‫ﮐﯽ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ ﺟﺴﺎرت ﮐﻨﯿﻢ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ؟«‪ .‬ﺗﻨﺪﺗﻨﺪ ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻢ و ﻣﯽﻓﺮوﺧﺘﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺷﺎﮔﺮدان‪ .‬ﯾﮑﯽ از ﯾﮑﯽ ﺑﻬﺘﺮ‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺳﻪ ﺗﺎر ﭼﻬﻠﻢ آن‬
‫رؤﯾﺎ دوﺑﺎره ﮔُﺮ ﮔﺮﻓﺖ و‪ ،‬ﺑﺎ ﮔُﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ رؤﯾﺎ‪ ،‬آن ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺳﺮ ﺑﺰﻧﮕﺎه آﻣﺪ ﺳﺮاغ‬

‫‪٨٨‬‬
‫ﺷﯿﺦ ﺻﻨﻌﺎن و ﺑﺮﺻﯿﺼﺎ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن راه ﺑﺴﺖ ﺑﺮ ﻋﺎرف ﻋﻠﻢﮔﺮاي ﻣﺎ‪» :‬اﺣﻤﻖ‪ ،‬آﺧﺮ‬
‫اﯾﻦ ﭼﻪ ﺷﺮﻃﯽﺳﺖ ﺑﺎ ﺧﻮدت ﮐﺮدي؟ ﺗﻮ وﻗﺘﯽ آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ را ﺑﺴﺎزي‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺎزه رﺳﯿﺪهاي ﺑﻪ اﺳﺘﺎدي! ﺣﺎﻻ ﻋﺪد ﭼﻬﻞ ﻣﻘﺪس اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دﯾﮕﺮ ﭼﺮا‬
‫ﻋﻬﺪ ﮐﺮدي ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ ﺗﺎر ﭼﻬﻠﻢ دﺳﺖ ﺑﮑﺸﯽ از ﺳﻪﺗﺎرﺳﺎزي؟«‬
‫ـ آﺧﺮ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﻏﺮاﻣﺘﯽ دارد‪ .‬ﻋﺮﻓﺎ ﻫﻢ ﻧﻔﺲ را ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﺑﻪ‬
‫وﺻﺎل‪.‬‬
‫ـ ﮐﺪام وﺻﺎل‪ ،‬ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ!؟ آن ﭼﻬﻠﻤﯿﻦ ﺳﻪﺗﺎر ﻫﻤﺎن وﺻﺎل اﺳﺖ دﯾﮕﺮ! ﺗﻮ وﻗﺘﯽ‬
‫ﺑﺴﺎزياش ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﭼﻨﮓات درش ﺑﯿﺎورد!‬
‫ـ آﺧﺮ‪ ،‬ﻫﻤﻪاش ﮐﻪ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ! اﮔﺮ ﻧﭙﺬﯾﺮي ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺑﺪﻫﯽ آن ﺳﻪﺗﺎر را ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﻤﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﺰارﺗﺎ ﻫﻢ ﺑﺴﺎزي ﻧﻤﯽﺷﻮد آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ!‬
‫ـ ﺗﻮ ﺣﺎﻻ ﺑﮕﻮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺳﺎزم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪ ﺑﺰن زﯾﺮش!‬
‫ـ آﺧﺮ ﻧﻤﺎز ﺷﮏ دار ﮐﻪ ﺗﻘﺮب ﻧﻤﯽآورد‪...‬‬
‫رﺳﯿﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ آن ﭘﯿﭻ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻫﺰار ﺳﺎل آﻧﻬﻤﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮش‬
‫ﺷﻌﺮ و ﮐﺘﺎب ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﺮس ﺑﺮم داﺷﺖ‪ .‬ﻧﮑﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺮدﯾﺪ ﻫﻤﻪي‬
‫رؤﯾﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺎد رود؟ ﻧﮑﻨﺪ ﻧﺮﺳﻢ ﺑﻪ آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ؟ ﻧﮑﻨﺪ آن ﺳﻪﺗﺎر ﭼﻬﻠﻢ ﻫﻢ‬
‫ﯾﮏ ﭘﺨﯽ ﺑﺸﻮد ﻣﺜﻞ ﻫﻤﯿﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺗﻨﺪ و ﺗﻨﺪ ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻢ و ﻣﯽﻓﺮوﺧﺘﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺷﺎﮔﺮدان؟‬
‫ﻣﺎﯾﻊ ﻗﻬﻮهاي ﺑﺪ ﺑﻮ را ﻣﯽﻣﺎﻟﯿﺪم ﺑﻪ ﺗﻨﻢ و ﺣﺲ ﻣﯽﮐﺮدم ﺳﺪر و ﮐﺎﻓﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫آﺧﺮ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻮي ﻣﺮگ ﻣﯽداد اﯾﻨﺠﺎ‪ .‬ﻫﻤﻪي ﺑﯿﻤﺎران اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﺮدان و زﻧﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎﻻي ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل‪ .‬وﻗﺖ آﻣﺪن ﺗﻮي راﻫﺮو ﺑﺮﺧﻮرده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﯾﮑﯽ دوﺗﺎ از‬
‫اﯾﻦ اﺳﮑﻠﺖﻫﺎي ﻣﺘﺤﺮك ﮐﻪ ﯾﮏ ﭼﺸﻤﺸﺎن را ﺑﺎ ﺗﻨﻈﯿﻔﯽ داﯾﺮه ﺷﮑﻞ ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﻮدم ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ اﯾﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ؟ ﺳﻦ ﭘﻨﺠﺎه را ﭼﻪ ﺑﻪ آبِ‬

‫‪٨٩‬‬
 ‫ﻣﺮوارﯾﺪ؟‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﮐﻒ ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ﺧﯿﺲ‪» :‬ﻧﮑﻨﺪ دﯾﺸﺐ ﮐﻪ ﭘﺸﺖ در ﻣﺎﻧﺪم ﺳﺮﻣﺎ‬
‫ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﻢ؟ ﻧﮑﻨﺪ ﭼﺸﻤﻢ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﮑﻨﺪ و ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﮔﺎ ﺑﺮود؟‬
‫ﻧﮑﻨﺪ ﻫﻤﯿﻦ ﻓﺮدا ﯾﮏ دﯾﻮاﻧﻪاي ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﯾﯽ را ﺑﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس‪ ،‬و دﮐﺘﺮ‬
‫ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎم‪ ،‬ﺗﯿﻎ را ﻣﺜﻞ ﻣ‪‬ﻘﺎري ﮐﻪ ﺑﭽﺮﺧﺎﻧﻨﺪ در ﮐﻨﺪهي ﺗﻮت ﺑﭽﺮﺧﺎﻧﺪ در‬
‫ﮐﺎﺳﻪي ﭼﺸﻢ؟‬

‫‪٩٠‬‬
 ‫‪26‬‬

‫ﻣﺜﻞ اﻓﺘﺎدن ﺳﮑﻪاي در آب‬

‫ﺑﺮاي ﻣﻦ اﻧﻘﻼب ﻧﻪ در ﻫﺰار و ﺳﯿﺼﺪ و ﭘﻨﺠﺎه و ﻫﻔﺖ ﮐﻪ در ﻫﺰار ﺳﯿﺼﺪ و‬

‫ﺳﯽ و ﭘﻨﺞ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد؛ ﻫﻤﺎن ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﭘﺪر ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻣﯽﮔﺮﯾﺴﺖ‪» :‬اﻟﻐﻮث‪ ،‬اﻟﻐﻮث‪،‬‬
‫ﺧﻠﺼﻨﺎ ﻣﻦ اﻟﻨﺎر ﯾﺎرب«‪ .‬از آن ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪي ﻫﺮ ﮐﺪام از ﻓﺎﻣﯿﻞ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺖ‬
‫اول ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺑﻮد‪» :‬آن رادﯾﻮ را ﺧﺎﻣﻮش ﮐﻨﯿﺪ!«‬
‫ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي وﻗﺘﯽ ﺷﻨﯿﺪ رادﯾﻮ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ ﻟﺒﺨﻨﺪي زد ﮐﻪ ﻣﻌﻨﺎﯾﺶ‬
‫را ﻧﻔﻬﻤﯿﺪم‪ .‬اﻣﺎ ﻃﻨﻄﻨﻪي اﻣﯿﺪ ﺑﻮد در اﯾﻦ ﻟﺒﺨﻨﺪ‪ .‬از آن ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻻﻻﯾﯽ‬
‫وﯾﮕﻦ ﺗﻤﺎم ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ رادﯾﻮ ﺳﺎﻋﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﺪ‪ .‬ﺳﻘﻒ‬
‫ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ دوﻻﯾﻪ ﺑﻮد‪ :‬ﻻﯾﻪاي ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺑﺎ ﺷﯿﺒﯽ ﭼﻬﻞ و ﭘﻨﺞ درﺟﻪ ﮐﻪ ﺷﯿﺮواﻧﯽ ﺑﻮد‪،‬‬
‫و ﻻﯾﻪاي دروﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﻣﻼْ ﻣﺴﻄﺢ ﺑﻮد؛ ﭘﻮﺷﯿﺪه از ﻗﺸﺮ ﺿﺨﯿﻢ ﻏﺒﺎر‪ .‬زﻣﺴﺘﺎﻧﻬﺎ اﯾﻦ‬
‫ﺳﻘﻒ دوﻻﯾﻪ ﻣﺄﻣﻦ ﮔﺮﺑﻪﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ ﮔﺎه ﺗﻤﺎم ﺷﺐ را ﻣﺮﻧﻮ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻓﻀﺎي ﻣﯿﺎن دو ﻻﯾﻪي ﺳﻘﻒ‪ ،‬در ﻗﺴﻤﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻬﯽ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﺣﯿﺎط ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻧﺘﯽ از ﻫﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﮔﺮﺑﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺴﺖ‪ ،‬از روي دﯾﻮار‬
‫ﻣﯽﭘﺮﯾﺪﻧﺪ و ﻓﺎﺻﻠﻪي ﻣﯿﺎن دو ﻻﯾﻪ را ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و‪ ،‬اﮔﺮ ﻋﺸﻖﺷﺎن ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ‪،‬‬
‫ﺗﻮي ﺣﯿﺎط ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺸﺘﯽ ﻓﺮود ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ‪ .‬آه‪ ،‬اي ﮔﺮﺑﻪﻫﺎي ﻋﺰﯾﺰ‪ ...‬ﮐﺎش ﻣﯽﺷﺪ‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺴﺖ ﻋﺒﻮر ﮐﻨﻢ از ﻣﯿﺎن دو ﻻﯾﻪي ﺳﻘﻒ‪ ...‬ﺑﻨﺸﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎ‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮﺗﺮ ﺑﺮوم‪ .‬دراز ﺑﮑﺸﻢ ﻣﯿﺎن ﺑﺎزوﻫﺎ‪ .‬ﺳﺮ ﺑﮕﺬارم روي ﺳﯿﻨﻪﻫﺎ‪ ...‬ﻏﺮﻗﻪ ﺷﻮم در‬
‫آﻏﻮش ﻣﻬﺮﺑﺎن‪.‬‬
‫ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي زن ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﺎﻟﮏ زﺑﺎن و ﻋﻘﺮﺑﻪي ﺳﺎﻋﺎت‪ ‬ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﺒﺎﻧﻪ روز ﻣﻦ‬

‫‪٩١‬‬
‫ﻓﺮق داﺷﺖ ﺑﺎ ﻫﻤﮕﺎن؛ ﮔﺎه ﺑﯿﺴﺖ و ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﺎه ﺑﯿﺴﺖ و دو ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬و‬
‫ﮔﺎه ﺑﯿﺴﺖ و ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ و ﻧﯿﻢ‪ .‬ﺑﺴﺘﮕﯽ داﺷﺖ ﭼﻘﺪر ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ ﺟﻠﻮي‬
‫در‪ .‬او ﻣﺎﻟﮏ ﮐﻠﯿﺪي ﺑﻮد ﮐﻪ ﻗﻔﻞ زﺑﺎن ﻣﺮا ﺑﺎز ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻧﻪ ﻣﺜﻞ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ‬
‫ﯾﮑﺴﺮه زﺑﺎن ﺑﻮد و ﻧﻪ ﻣﺜﻞ ا‪‬ﻟﻤﺎر ﯾﮑﺴﺮه ﮔﻮش‪ .‬ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد آن ﭼﻬﺮهي ﮔﺸﺎدهي‬
‫ﻣﻬﺮﺑﺎن ﯾﮑﯽ دو ﺟﻤﻠﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ و ﮔﻮش ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ ﺗﺎ ﺗﻮ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﻬﺶ ﺑﭙﺮي از اﯾﻦ‬
‫ﺳﺮ روز ﺑﻪ آن ﺳﺮ روز‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ ﭘﺮ را دوﺑﺎره ﻗﺮض ﺑﮕﯿﺮم از ﺷﻤﺎ؟«‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺻﺪاﯾﯽ ﺷﻨﯿﺪم در اﻋﻤﺎق وﺟﻮد؛ ﭼﯿﺰي ﻣﺜﻞ ﺻﺪاي اﻓﺘﺎدن ﺳﮑﻪاي در‬
‫آب‪ .‬دو روز ﻧﻤﯽﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪي اﺣﺴﺎﺳﺎﺗﯽ را ﭘﺲ آورده ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻪ‬
‫اﺗﻔﺎﻗﯽ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ آن را دوﺑﺎره ﻗﺮض ﺑﮕﯿﺮد؟ ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﭘﯿﺎﻣﯽ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ در ﻫﺎﻟﻪاي از اﺷﺎره ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﺷﺪ؟‬
‫ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺪون داﺷﺘﻦ ﭼﺸﻢاﻧﺪازِ وﺻﻞ ﻫﯿﭻ ﻋﺸﻘﯽ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﯿﭻ‬
‫ﭼﯿﺰي ﮔﻨﮓﺗﺮ از اﺣﺴﺎﺳﺎت ﭘﺴﺮﺑﭽﻪاي ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻟﻎ ﺷﺪه اﺳﺖ وﻟﯽ ﻫﻨﻮز‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻪ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎل ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬از اﯾﻦ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺷﻮﻫﺮ داﺷﺖ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﻫﻢ ﻣﻮﻗﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯿﺪان ﻧﺪﻫﺪ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﻫﻤﻪي ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ را ﻧﮕﻪﻣﯽداﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﭘﺴﺮ ﺑﭽﻪاي ﺳﯿﺰده ﺳﺎﻟﻪ‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ »ﺷﻤﺎ«‪ .‬ﭘﺲ اﯾﻦ ﻓﻘﻂ ﺟﺴﻢ ﻣﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي او ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﺻﺪاي رادﯾﻮ از ﻣﯿﺎن دو ﻻﯾﻪي ﺳﻘﻒ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﺮد و ﻃﻮري ﻣﯽﭘﯿﭽﯿﺪ ﺗﻮي‬
‫ﺣﯿﺎط ﮐﻪ اﻧﮕﺎر رادﯾﻮ ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ اﻧﺪﯾﺸﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم‪ :‬ﺑﻪ داروي ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ! دﻟﻢ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ ﻃﻮري ﺑﺸﻮد ﮐﻪ ﻣﺎﻟﮏ‪ ‬ﺳﺎﻋﺎت‪‬‬
‫ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻐﻞاش ﮐﻨﻢ ﺑﯽآﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﺪاﻧﺪ ﺑﻐﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﻃﻮري ﺑﺸﻮد ﺑﯽآﻧﮑﻪ ﺑﺪاﻧﺪ ﻃﻮري ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ‪...‬‬

‫‪٩٢‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺑﺮاي ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ«‪ .‬و در ﻫﻤﺎن ﺣﺎل ﮐﻪ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﯽزد ﻃﻮري‬
‫ﻧﮕﺎﻫﺶ را دزدﯾﺪ ﮐﻪ ﯾﻌﻨﯽ‪ :‬ﻧﭙﺮس‪.‬‬
‫ﺳﮑﻪي دﯾﮕﺮي اﻓﺘﺎد در ﭼﺸﻤﻪ! ﺻﺪاﯾﯽ ﻓﺮاﺗﺮ از ﺗﺤﻤﻞ روح‪ .‬ﻣﺮدهاي از ﮔﻮر‬
‫ﺑﺮﻣﯽﺧﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺑﺮاي ﮐﯽ؟«‬
‫ﻣﺎدرم دم در ﺑﻮد ﺧﻮاﻫﺮم ﻫﻢ اﯾﻦ ﻃﺮف‪ .‬ﮔﻮش ﻣﯽدادﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﺮفﻫﺎي ﻣﻦ و‬
‫او‪ .‬ﺧﻮاﻫﺮﻫﺎ و ﺑﺮادرﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﻫﻢ آﻧﻄﺮفﺗﺮ ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﮔﺮمِ ﺑﺎزي و ﺷﻮﺧﯽ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﺮاي ﭘﺮوﯾﻦ‪«.‬‬
‫راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻔﺖ؟ ﯾﺎ ﺑﺪل ﻣﯽزد؟‬
‫در آن دوﻫﻔﺘﻪاي ﮐﻪ ﻣﯽﮔﺬﺷﺖ از اﯾﺴﺘﺎدن رﯾﮕﯽ در ﻫﻮا‪ ،‬ﭘﺮوﯾﻦ ﺣﻀﻮري‬
‫ﺑﻮد ﻣﺪام در ﻏﯿﺒﺖ‪ .‬ﺷﺒﺤﯽ ﺳﺮﮔﺮدان ﮐﻪ ﻣﯽآﻣﺪ و ﮔﺸﺖ ﻣﯽزد در رگﻫﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ردي از ﻣﻪ‪ ،‬ﻋﻄﺮي ﻧﺎﺷﻨﺎس را ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ ﺗﺎ ﻫﯽ از ﺧﻮد‬
‫ﺑﭙﺮﺳﻢ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ دارد ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ .‬ﺣﺲ ﻣﯽﮐﺮدم ﺣﻀﻮرش را‪ ،‬اﻣﺎ ﻏﯿﺒﺘﺶ را ﻧﻪ‪.‬‬
‫اﻧﮕﺎر ﺷﺒﺤﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﺟﺎي اﺷﯿﺎء ﺧﺎﻧﻪ را ﻋﻮض ﺑﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬اﺷﮑﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻧﺪارد از ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ؟«‬
‫ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﭼﯿﺴﺖ‪» ،‬س« ﻋﺰﯾﺰ؟ اﺷﮑﺎﻟﯽ دارد؟ اﺷﮑﺎﻟﯽ دارد ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺸﺶ‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ را ﮐﻪ ﻣﻬﺎر ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻋﻀﻠﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻓﻨﺮي رﻫﺎ ﺑﮑﻨﻢ ﺗﺎ اﯾﻦ‬
‫دﯾﻮار ﺷﯿﺸﻪاي ﻧﺎزك ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﻣﻦ و ﺗﻮﺳﺖ دررررررﻧﮓ ﺑﺸﮑﻨﺪ و ﻣﻦ ﺑﮕﯿﺮﻣﺖ‬
‫ﻣﯿﺎن ﺑﺎزوﻫﺎ؟ ﻧﻪ اﯾﻨﻄﻮر ﻧﮕﺎه ﻧﮑﻦ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺳﺮت را ﻣﯽاﻧﺪازي ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ ...‬ﻗﺒﻞ از آﻧﮑﻪ‬
‫ﺳﺮت را ﺑﯿﻨﺪازي ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ ...‬ﻧﻪ‪ ،‬اﯾﻨﻄﻮر از ﮔﻮﺷﻪ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﻧﮕﺎه ﻧﮑﻦ‪ ...‬ﻧﻪ‪ ،‬اﯾﻨﻄﻮر‬
‫وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺳﺮت ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ ...‬اﯾﻨﻄﻮر ﮐﻪ از ﮔﻮﺷﻪي ﭼﺸﻢﻫﺎ‪ ...‬اﯾﻨﻄﻮر ﻧﺨﻨﺪ‪ .‬اﺷﮑﺎل‬
‫دارد ﻋﺰﯾﺰ ﻣﻦ! ﻣﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻫﯽ ﭼﺮخ ﺑﺰﻧﻢ ﺗﻮي داﯾﺮهاي ﮐﻪ ﻫﯽ دور ﻣﯽزﻧﺪ‬

‫‪٩٣‬‬
‫داﯾﺮهوار ﺗﻮي ﯾﮏ داﯾﺮه ﮐﻪ ﺗﺎ اﺑﺪ ﻫﯽ ﭼﺮخ ﻣﯽزﻧﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ ﻫﯽ دور ﯾﮏ داﯾﺮه ﺗﺎ‬
‫اﺑﺪ داﯾﺮهوار‪ ...‬ﻧﻪ‪ ،‬اﯾﻨﻄﻮر ﻧﮕﺎه ﻧﮑﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻟﮕﺪ ﺑﺰﻧﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﺸﻪ‪.‬‬

‫‪٩٤‬‬
 ‫‪27‬‬

‫ﺗﮑﻪاي ﺗﻮر ﺳﭙﯿﺪ‬

‫ﻣﮕﺮ از ﯾﮏ دار ﯾﺎ ﯾﮏ درِ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﭼﻘﺪر ﭼﻮب ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآﻣﺪ؟ وﻗﺘﯽ ﻫﻤﻪي‬
‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﻫﺎ را ﻣﯽﺗﺮاﺷﯿﺪي و ﻫﺮﺟﺎ را ﮐﻪ ﺳﻮراخ ﺑﻮد)ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺟﺎي ﻟﻮﻻ‪ ،‬ﺟﺎي‬
‫ﻗﻔﻞ‪ ،‬ﯾﺎ ﮐﻮﺑﻪ( ﺣﺬف ﻣﯽﮐﺮدي آﻧﻮﻗﺖ از دري ﺑﻪ آن ﺑﺰرﮔﯽ ﺣﺘﺎ ﺑﻪ ﻗﺪر ﯾﮑﯽ دو‬
‫ﺳﻪﺗﺎر ﻫﻢ ﭼﻮب ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد رﻓﺘﻦ از اﯾﻦ‬
‫ﮔﻮﺷﻪي ﺧﺎك ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪي دﯾﮕﺮ ﺧﺎك‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮادرم زﻧﮓ زد ﮐﻪ راه ﺑﯿﻔﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﺑﯿﺦ ﮔﻮشﻣﺎن ﯾﮏ در ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻫﺴﺖ‪ ،‬دﯾﮕﺮ ﻣﻌﻄﻞ ﻧﮑﺮدم‪ .‬ﺑﺮادرم ﺟﻠﻔﺎ‬
‫ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ؛ ﻣﺤﻠﻪي ارﻣﻨﯽﻫﺎي اﺻﻔﻬﺎن‪ .‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم اﯾﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺰﺧﺮﻓﺎت‬
‫اﻋﺘﻘﺎد ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ آﻧﺠﺎ ﻣﻌﺪن ﭼﻮبﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﻮت اﺳﺖ‪ ...‬ﭼﻪ ﮔﻨﺞ ﺑﺎدآورد!‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ را ﺳﻮار ﺷﺪم و رﻓﺘﻢ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﺧﺎﻧﻪاي ﮐﻪ ﺑﺮادرم ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﺘﻌﻠﻖ‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ؟‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﭘﺸﺖ ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬ﯾﮏ ﺻﺪا ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻮي ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮم‬
‫ﻣﯽﭘﯿﭽﯿﺪ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﻪ ﮐﻮهﻫﺎ و ﺑﯿﺎﺑﺎنﻫﺎي دو ﻃﺮف ﺟﺎده و ﻃﻨﯿﻦ اﯾﻦ‬
‫ﺻﺪاي ﺟﺎدوﯾﯽ اوج ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﯿﺎﺑﺎنﻫﺎﺋﯽ را ﮐﻪ‬
‫ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽدﯾﺪم ﺑﺎﯾﺪ از وراي ﺧﻂ ﺗﻠﻔﻦ ﻓﻘﻂ ﺻﺪاي ﺳﮑﻮت ﻣﺮﻣﻮزﺷﺎن را‬
‫ﮔﻮش ﺑﮑﻨﻢ آﻧﻬﻢ در ﻣﺘﻦ ﺻﺪاي درﻫﻢﺷﮑﺴﺘﻪي آﻗﺎي ﻣﻌﺘﻤﺪي و ﺣﺲ ﮐﻨﻢ‬
‫ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر دارد ﻓﺮو ﻣﯽرﯾﺰد؛ ﺻﺨﺮهاي زﯾﺒﺎ ﮐﻪ ﺳﺮ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﯽﺳﻮد‬
‫اﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﺗﮑﺎنﻟﺮزهاي دارد ﺑﺪﻟﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺎك ﮐﻪ آوار ﻣﯽﺷﻮد روي‬
‫ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ‪» .‬دﺧﺘﺮم‪ ،‬ﺟﺎن را ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﮕﯿﺮد از آدم‪ ،‬ﺛﺮوت را ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬

‫‪٩٥‬‬
‫ﺑﮕﯿﺮد از آدم‪ .‬زن آدم را ﻫﻢ ﻫﺮﮐﺴﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﮕﯿﺮد از آدم‪ .‬اﻣﺎ دﺧﺘﺮي ﮐﻪ از‬
‫ﮔﻮﺷﺖ و ﺧﻮن ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ...‬ﻧﺴﺒﺖاش را ﺧﺪا ﻫﻢ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﮕﯿﺮد از آدم«‬
‫ﻫﻠﻨﺎ ﻓﻨﺠﺎن ﻗﻬﻮه را ﮐﻪ ﮔﺬاﺷﺖ ﺟﻠﻮام‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﮐﺎش ﭘﺎﯾﻢ ﻣﯽﺷﮑﺴﺖ و‬
‫ﻧﻤﯽرﻓﺘﻢ ﺗﻮي آن ﺧﺮاب ﺷﺪه‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻫﻤﻪاش ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ارﻣﻨﯽ آﻧﺠﺎ ﺑﻮد؟ آن دو‬
‫ﺳﻪﺗﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐﺎرﻣﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺎ را داﺧﻞ آدم ﺣﺴﺎب ﻧﻤﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬زن ﻫﺎﮐﻮﭘﯿﺎن ﻋﺮق‬
‫ﻓﺮوش ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮد ﺷﺐ و روز ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ ﭘﺸﺖ ﭘﯿﺸﺨﻮان ﮐﻤﮏﺣﺎ ِ‬
‫ل‬
‫ﺷﻮﻫﺮش ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم روز ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدم ﺑﻨﺸﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺘﻦ ﺷﺎل‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﻮﻏﻮس‬
‫ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ از ﺳﺮ ﮐﺎر‪ ،‬ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ ﺗﺨﺘﻪ ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد ﺑﺎ ﺧﻮدش«‪.‬‬
‫ـ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎزي ﻧﻤﯽﮐﺮد؟‬
‫ـ اولﻫﺎ ﭼﺮا‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻦ اﺳﺘﻌﺪاد ﻧﺪارم ﺑﺮاي ﺗﺨﺘﻪﻧﺮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮﺷﻢ ﻧﻤﯽآﯾﺪ‪،‬‬
‫راﺳﺘﺶ‪ .‬ﻫﻤﻪاش ﻣﯽﺑﺎﺧﺘﻢ‪ .‬او ﻫﻢ ﺣﻮﺻﻠﻪاش ﺳﺮ ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮدش ﺑﺎزي ﮐﻨﺪ‪ .‬ارﻣﻨﯽﻫﺎ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﯿﺪ‪ ...‬ﺷﻮﻫﺮ ﮐﻪ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد از ﺳﺮ ﮐﺎر‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺨﺘﻪ ﻧﺮد و ﻋﺮق ﺧﻮردن؛ زن ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺬﯾﺮاﯾﯽ ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﺷﺐ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻠﻨﺎ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭼﯿﻪ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻤﻪاش دارم ﻣﯽﺑﺎزم‪ .‬ﮔﯿﺞ ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﻪ‬
‫ﮐﯽ؟ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺧﻮدم‪ .‬ﺗﺮﺳﯿﺪم‪ .‬ﭼﺸﻢﻫﺎش ﯾﮏ ﺟﻮري ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ ﺳﺮم را‬
‫ﮐﺮدم ﺗﻮي ﮐﻤﺪ و ﮔﺮﯾﻪ ﮐﺮدم‪ .‬ﭘﯿﺮاﻫﻦ ﻋﺮوﺳﯽام ﻟﮑﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد از ﺑﺲ ﻫﯽ ﻫﺮ‬
‫روز ﺳﺮم را ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻢ ﻻي ﻟﺒﺎسﻫﺎ و ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻫﻠﻨﺎ‪ ،‬ﻫﻤﻪاش‬
‫ﺗﻘﺼﯿﺮ ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺣﺮﻓﺶ را ﻧﺰﻧﯿﻢ‪ ،‬ﻣﻦ ﮐﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪام‪ .‬ﮔﻔﺖ ﭘﺲ ﭼﺮا ﻫﯽ‬
‫ﻣﯽروي ﺗﻮ ﮐﻤﺪ و ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ ،‬ﻫﻠﻨﺎ؟ دﻟﻢ ﻣﯽﺳﻮﺧﺖ ﺑﺮاي ﺑﻮﻏﻮس‪ .‬ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ‬
‫او ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺎراﺣﺖ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻦ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﮐﺮد؟‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪاي وﯾﻼﯾﯽ ﮐﻪ روي ﻃﺎﻗﭽﻪي ﺑﺨﺎري ﺑﻮد؛ ﺧﺎﻧﻪاي ﭼﻮﺑﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺳﻘﻒ‪ ‬ﺷﯿﺮواﻧﯽ و ﺣﯿﺎط ﭼﻤﻦ ﮐﻪ دور ﺗﺎ دورش ﻧﺮده داﺷﺖ؛ از ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺎﺳﻤﻪﻫﺎ‬

‫‪٩٦‬‬
‫ﮐﻪ درﺳﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺮاي ﻫﺪﯾﻪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻘﺪر دﻟﮕﯿﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽِ ﻫﻠﻨﺎ‪ .‬آﻧﻄﺮفﺗﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﯾﻮار‪ ،‬ﻋﮑﺲ ﺑﻮﻏﻮس ﺑﻮد در ﻗﺎﺑﯽ ﻣﻨﺒﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﮔﺮد و ﺗﭙﻞ؛ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ‬
‫ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﻢ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ در ﺟﺎﯾﯽ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ؟« و ﯾﺎدم اﻓﺘﺎد ﺑﻪ آﻧﻮﻗﺖﻫﺎ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ از ﮐﺎر‬
‫ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ آﻧﻄﻮر ﺳﻪﭘﺮﻃﺎس را ﺗﻮي دﺳﺖ راﺳﺘﺶ ﻟﻨﮕﺮ ﻣﯽداد‪ .‬ﭼﻘﺪر ﺧﻮﺷﻢ‬
‫ﻣﯽآﻣﺪ از ﺷﮑﻞ اﯾﻦ ﺳﻪ ﭘﺮﻃﺎس ﻫﺎ‪ :‬ﺳﻪ ﮐﺎﺳﻪي ﯾﮏ ﺷﮑﻞ ﮐﻪ روي ﻫﻢ ﺳﻮار‬
‫ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬و دﺳﺘﻪاي ﮔﯿﺮهدار ﻫﺮ ﺳﻪ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻦ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﻇﺮف ﻧﻮﻋﯽ زﻣﺎنﺳﻨﺞ ﺑﻮد‪ .‬ﺻﺒﺢ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﯿﻠﺮﺳﻮتﻫﺎﯾﺸﺎن را ﻣﯽﭘﻮﺷﯿﺪﻧﺪ و راه‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﺎدﻧﺪ ﺑﺮوﻧﺪ ﺳﺮ ﮐﺎر‪ ،‬ﻫﯿﭽﮑﺲ ﺳﻪﭘﺮﻃﺎﺳﺶ را ﺗﮑﺎن ﻧﻤﯽداد‪ .‬ﻋﺒﻮر آرام و‬
‫ﻣﻮﻗﺮ ﺳﻪﭘﺮﻃﺎسﻫﺎ ﻃﻮري ﺑﻮد ﮐﻪ اﻧﮕﺎر اﯾﻦ ﺳﻪﭘﺮﻃﺎسﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ ﺳﺮ‬
‫ﮐﺎر‪ ،‬و ﮐﺎرﮔﺮان ﻫﯿﭻ ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﻣﮕﺮ زاﺋﺪهاي ﺗﻨﯿﺪه ﺷﺪه ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪاي از ﻇﺮف‪ .‬و‬
‫ﻋﺼﺮ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻪﭘﺮﻃﺎسﻫﺎ ﭼﯿﺰي ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﻣﮕﺮ زاﺋﺪهاي ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎزﯾﮕﻮﺷﺎﻧﻪ ﺗﻮي دﺳﺖﻫﺎ ﺗﮑﺎنﺗﮑﺎن ﻣﯽﺧﻮردﻧﺪ‪ .‬ﺑﻮﻏﻮس ﺗﻨﺪﺗﻨﺪ ﻗﺪم ﺑﺮﻣﯽداﺷﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻗﺪم‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺗﻦاش را ﻫﻢ ﻟﻨﮕﺮي ﺑﻪ راﺳﺖ‪ ،‬ﻟﻨﮕﺮي ﺑﻪ ﭼﭗ ﻣﯽداد‪ .‬اﻧﮕﺎر‬
‫ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮد ﺑﺎ ﺷﺎﻧﻪاش ﻫﻮا را ﮐﻨﺎر ﺑﺰﻧﺪ ﺗﺎ راه ﺑﺎز ﺷﻮد ﺑﻪ ﺟﻠﻮ‪ .‬آن ﮐﭙﻞﻫﺎي ﮔﺮد و‬
‫ﺑﺮآﻣﺪه ﻣﺜﻞ ﺑﻐﻀﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻗﻠﻤﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻮي ﺗﻦاش‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽﭘﯿﭽﯿﺪ ﺗﻮي‬
‫ﻟﯿﻦ ﻓﻘﻂ ﻟﻨﮕﺮ ﺳﻪﭘﺮﻃﺎس را ﻣﯽدﯾﺪي و ﮐﭙﻞﻫﺎ را ﮐﻪ اﻧﮕﺎر آﻣﺎس ﮐﺮده ﺑﻮد از‬
‫ﺿﺮﺑﻪاي ﻣﻮﻫﻮم‪ .‬ﮐﭙﻞﻫﺎي ﻫﻠﻨﺎ ﺷﮑﻞ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﺷﮑﻠﯽ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻪ‪ .‬ﻫﻠﻨﺎ ﭼﺎق ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ اﻧﮕﺎر ﻫﻤﻪي ﺧﻄﻮط ﺑﺪن در ﻫﻢ ادﻏﺎم ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﭙﻞ ﻣﯿﺎن آﻧﻬﻤﻪ ﭼﺮﺑﯽ و ﮔﻮﺷﺖ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺧﻮد ﻫﻠﻨﺎ ﮐﻪ ﮔﻢ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮياش ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد در ﺣﺎل ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪن اﺳﺖ ﯾﺎ‬
‫ﺷﮑﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪن‪.‬‬

‫‪٩٧‬‬
 ‫ﻫﻠﻨﺎ ﺳﺮش را ﺑﺎﻻ ﮐﺮد‪ .‬ﮔﻔﺖ‪» :‬رﻓﺖ ﻗﺮه ﮐﻠﯿﺴﺎ‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺑﺮاي زﯾﺎرت؟«‬
‫ﺳﺮش را ﭘﺎﺋﯿﻦ اﻧﺪاﺧﺖ و ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺘﺎﻧﺶ ﺑﺎزي ﮐﺮدن‪ .‬ﻟﺐﻫﺎش را‬
‫ﺑﺎد ﮐﺮده ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻫﻢ ﻓﺸﺎر ﻣﯽداد‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﺷﮑﺶ را ﻧﺒﯿﻨﻢ ﺳﺮم را ﭼﺮﺧﺎﻧﺪم و ﺧﯿﺮه ﺷﺪم ﺑﻪ اﺗﺎق ﺧﻮاب ﮐﻪ درش ﺑﺎز‬
‫ﺑﻮد و ﮔﻮﺷﻪي ﮐﻤﺪي ﻗﻬﻮهاي رﻧﮓ ﺗﻮي ﭼﺎرﭼﻮباش ﭘﯿﺪا ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺳﺮش را ﺑﺎﻻ آورد‪ .‬ﮔﻔﺖ‪» :‬از ﻣﺎﻫﺸﻬﺮ ﮐﻪ آﻣﺪﯾﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻪي ﭘﻮﻟﯽ را ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖ‬
‫ﻧﻔﺖ داده ﺑﻮد ﺑﺎﺑﺖ ﺑﺎزﺧﺮﯾﺪياش ﮔﺬاﺷﺖ ﺟﻠﻮام‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻫﻠﻨﺎ ﻣﻦ ﺗﻮ را ﺳﯿﺎهﺑﺨﺖ‬
‫ﮐﺮدم‪ .‬از ﺧﺎﻧﻪ و زﻧﺪﮔﯽات آواره ﮐﺮدم‪ ،‬از ﺷﻬﺮات آواره ﮐﺮدم‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺑﺮﮔﺸﺘﯿﻢ ﺳﺮ‬
‫ﺧﺎﻧﻪي اول‪ .‬اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ و زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎل ﺗﻮ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮوم ﺧﻮدم را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫رﻓﺖ ﻗﺮه ﮐﻠﯿﺴﺎ‪ .‬اﻣﺎ ﯾﮏ ﺳﺎﻟﯽ از او ﺧﺒﺮي ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻧﺎﻣﻪاي آﻣﺪ از دﯾﺮي در‬
‫ﻟﺒﻨﺎن‪ .‬ﮐﺎﻫﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ :‬ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ زﻧﯽ را ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ﮐﻨﺪ‬
‫ﺧﻮدش را ﻫﻢ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ﮐﻨﺪ‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬او ﻫﻢ اﺻﻔﻬﺎﻧﯽ ﺑﻮد؟«‬
‫ـ ﻧﻪ‪ .‬از رﺿﺎﺋﯿﻪ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺪر ﭘﯿﺮي داﺷﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﺧﻪي درﺧﺖ ﮔﯿﺮ ﮐﺮده‬
‫ﺑﻮد ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺶ و داﺷﺖ ﮐﻮر ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺣﺎذق اﺳﺖ‪ .‬ورش داﺷﺖ آورد ﺑﻪ اﺻﻔﻬﺎن‪ .‬آﻧﻮﻗﺖﻫﺎ ﻣﻦ ﺗﺎزه ﺷﺮوع ﮐﺮده ﺑﻮدم‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎر ﺗﻮي ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺴﯿﺤﯽﻫﺎ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﺟﻮان ﺧﻮﺑﯽ آﻣﺪ‪ .‬ﺷﺐ ﺳﺎل ﻧﻮ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺎ داﺷﺘﯿﻢ ﺑﺴﺎط ﺟﺸﻦ را آﻣﺎده ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬ﺑﻮﻏﻮس ﻫﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه‪ ‬ﭘﺪرش آﻣﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﯾﮑﯽ از ﭘﺮﺳﺘﺎرﻫﺎ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺟﯿﺰز ﮐﺮاﯾﺴﺖ‪ ...‬ﺷﻤﻊ ﻫﺎ!‪ ...‬ﺟﺎ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ ﺗﻮي درﺷﮑﻪ!« دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ دﺳﺖ ﮐﺮد ﺟﯿﺒﺶ اﺳﮑﻨﺎﺳﯽ درآورد‪ .‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻫﻠﻨﺎ ﺑﺮو ﺗﺎ ﻧﺒﺴﺘﻪاﻧﺪ ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻤﻊ ﺑﮕﯿﺮ‪ ،‬ﻟﻄﻔﺎْ‪ .‬ﻫﻮا ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺮد ﺑﻮد‪ .‬دﺳﺖﻫﺎم‬

‫‪٩٨‬‬
‫ﯾﺦ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد از ﺑﺲ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ را ﺷﺴﺘﻪ ﺑﻮدم و ﺑﺮق اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﻮﻏﻮس اﻧﮕﺎر‬
‫ﻓﻬﻤﯿﺪ‪ .‬دﻟﺶ ﺳﻮﺧﺖ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﻣﯽروم‪ .‬ﭘﻮل را ﮔﺮﻓﺖ و رﻓﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﻣﻮﻗﻊ ﯾﮏ‬
‫زﻧﯽ را آورده ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﺎه ﺑﻮد و از ﺑﺎﻻي ﻧﺮدﺑﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ .‬از اﺗﺎق‬
‫ﻋﻤﻞ ﮐﻪ آﻣﺪﯾﻢ ﺑﯿﺮون‪ ،‬دﯾﺪم ﺑﻮﻏﻮس ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ اﻣﺎ ﯾﮏ دﺳﺘﺶ ﺷﻤﻊ ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﮏ‬
‫دﺳﺘﺶ ﻫﻢ ﻟﺒﺎس ﺗﻮر ﺳﭙﯿﺪ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺑﯿﺎ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻋﺮوﺳﯽ ﮐﻦ‪«.‬‬
‫ﺳﺮش را ﭘﺎﺋﯿﻦ اﻧﺪاﺧﺖ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ ﺑﺎزي‬
‫ﮐﺮدن ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖﻫﺎش‪ .‬ﺗﺎزه ﯾﺎدم اﻓﺘﺎد ﮐﻪ دﺳﺘﺶ ﺧﺎﻟﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻦ‪ ،‬آن ﺷﺎل‬
‫ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي ﺟﺰﺋﯽ ﺑﻮد از ﺑﺪنِ ﻫﻠﻨﺎ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﺑﺎﻓﯽ؟‬
‫ﭼﺸﻢﻫﺎﯾﺶ را ﭘﺎﺋﯿﻦ اﻧﺪاﺧﺖ و ﺧﯿﺮه ﺷﺪ ﺑﻪ دﺳﺖﻫﺎ‪ .‬ﻫﺮازﮔﺎه از زﯾﺮ اﺑﺮوﻫﺎ ﻧﮕﺎه‬
‫ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﭼﺸﻤﺶ ﮐﻪ ﻣﯽاﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻦ دوﺑﺎره ﭘﺎﺋﯿﻦ را ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬دوﺑﺎره از‬
‫ﻻي دري ﮐﻪ ﺑﺎز ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ اﺗﺎقِ ﺧﻮاب‪ ،‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﮐﻤﺪ ﭼﻮﺑﯽ ﻗﻬﻮهاي رﻧﮕﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﮔﻮﺷﻪاي از آن ﭘﯿﺪا ﺑﻮد‪ .‬ﺗﮑﻪاي ﺗﻮر ﺳﭙﯿﺪ ﺑﯿﺮون زده ﺑﻮد از ﻻي در‬
‫ﮐﻤﺪ‪.‬‬

‫‪٩٩‬‬
 ‫‪28‬‬

‫ﺳﻼم اي ﮔﺮﺑﻪﻫﺎي ﻧﺠﯿﺐ‬

‫ﺷﻤﺎ ﻫﻢ اﮔﺮ ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻮدﯾﺪ ﻣﯿﺎن ﮐﺸﺎﮐﺶ ﺟﺴﻢ و روح‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻫﻢ اﮔﺮ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ‬
‫ﺟﻮان ﺗﺎزه ﺑﺎﻟﻐﯽ ﺑﻮدﯾﺪ ﮐﻪ ﺟﺴﻤﺶ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﻣﯽرﻓﺖ و روﺣﺶ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮي دﺧﺘﺮي ﻫﻢ ﺳﻦ ﺧﻮد‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽدﯾﺪﯾﺪ اﯾﻦ زن ﺳﯽ و ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪي ﻣﻮﻗﺮ‪،‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﮐﺘﺎب را ﭘﺲآورده‪ ،‬دودﺳﺘﯽ آن را ﺑﻪ ﻃﺮف ﺷﻤﺎ دراز ﮐﺮده‪ ،‬ﺟﻬﺎن ﺑﻪ‬
‫اﻧﺪازهي ﻗﻄﻊ ﺟﯿﺒﯽ ﮐﺘﺎب ﭘﺮِ ﻣﺎﺗﯿﺴﻦ ﮐﻮﭼﮏ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ‪.‬‬
‫روي ﻟﺐﻫﺎي ﻧﺎزكاش ﻟﺒﺨﻨﺪي ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ رازي ﻫﺴﺖ! و ﮔﺮه‬
‫اﺑﺮوﻫﺎش ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﺎش ﺗﺎ اﯾﻦ راز ﺑﯿﺮون ﻧﯿﻔﺘﺪ از ﭘﺮده! ﺧﻮاﻫﺮم ﺗﻮي‬
‫ﮐﻮﭼﻪ ﺑﻮد و ﻣﺎدرم ﻫﻢ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد در آﺳﺘﺎﻧﻪي در‪ .‬ﮐﺴﺎن دﯾﮕﺮي ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ از‬
‫در و ﻫﻤﺴﺎﯾﻪﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﺷﺎن ﺟﻠﻮي در ﯾﮑﯽ از ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ‬
‫ﺑﯿﺘﻮﺗﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻫﻢ ﮐﻪ زاغ ﺳﯿﺎه ﻣﺎ را ﭼﻮب ﻧﻤﯽزد‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺣﻀﻮر‬
‫ﻣﺎدر و ﺧﻮاﻫﺮ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﺗﺎ آﺑﺮو ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺑﺮاي اﯾﻦ زن اﮔﺮ ﮐﻪ راز ﺑﯿﺮون ﻣﯽاﻓﺘﺎد از‬
‫ﭘﺮده‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﮐﻪ از ﻣﻦ دزدﯾﺪ و دوﺧﺖ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﻓﻬﻤﯿﺪم ﻣﺮﮐﺰ ﺟﻬﺎن‬
‫آﻧﺠﺎﺳﺖ؛ ﻻي ﺷﮑﺎﻓﯽ ﻣﯿﺎن ﺑﺮگﻫﺎي ﮐﺘﺎب‪» .‬ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻪ ﭼﯿﺰي ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ؟« ﻫﺮ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻧﺖ ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬وﻗﺖ ﭘﺲ دادن‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ آن را ﯾﮏدﺳﺘﯽ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻮﯾﻢ دراز ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ دودﺳﺘﯽ دراز ﮐﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﻣﻌﻨﺎي دﯾﮕﺮي‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ ﺟﺰ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ دو دﺳﺘﯽ ﺑﮕﯿﺮﻣﺶ؛ ﻣﺤﮑﻢ! ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﭘﺎي‬
‫ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﺑﺮﯾﺪه ﺷﻮد از اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﺎﻟﮏ‪ ‬زﺑﺎنِ‬
‫ﻣﻦ‪ ،‬ﻋﻘﺮﺑﻪي ﺳﺎﻋﺎت‪ ‬ﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺘﺎب را ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺑﺎ اﺟﺎزه‪ .«...‬و‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺎدت‬

‫‪١٠٠‬‬
‫ﺟﻨﻮﺑﯽﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻘﯿﻪي ﺟﻤﻠﻪ را ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺎت ﺷﺎﻧﻪﻫﺎ ادا ﮐﺮدم؛ ﺗﮑﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﻨﯽاش‬
‫اﯾﻦ ﺑﻮد‪» :‬ﺑﺮوم ﮐﺘﺎب را ﺑﮕﺬارم ﺗﻮي اﺗﺎق و ﺑﺮﮔﺮدم‪«.‬‬
‫ﭼﻬﺮهاش ﺑﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻄﺮي ﺣﺎﻣﻞ ﭘﯿﺎم ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﯽﺷﺪ‬
‫ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪي از ﺳﺮ آﺳﻮدﮔﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﯿﺪ‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ؛ ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪي از ﺳﺮ آﺳﻮدﮔﯽ‪ » :‬ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﯿﺪ‪ .‬ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪«.‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﮑﻪ وارد ﺣﯿﺎط ﺷﺪم و دﯾﮕﺮ ﺧﯿﺎﻟﻢ راﺣﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﻻي ﮐﺘﺎب را ﺑﺎزﮐﺮدم‪ .‬ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮد‪ .‬وﻟﯽ از ﮐﯽ؟ ﺗﻮي ﮔﻮﺷﻢ ﺻﺪاي‬
‫ﮔﺮﺑﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺷﺐﻫﺎ ﺿﺠﻪ ﻣﯽزدﻧﺪ زﯾﺮ ﺷﯿﺮواﻧﯽﻫﺎ‪ ،‬و ﭘﯿﺶ ﭼﺸﻤﻢ رﯾﮕﯽ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﺗﻮي ﻫﻮا‪.‬‬
‫دوﯾﺪم ﺗﻮي اﺗﺎق و ﮐﺎﻏﺬ را ﺑﺎز ﮐﺮدم ‪:‬‬
‫»ﻣﺤﺒﻮﺑﻢ آﻗﺎي ر‪«.‬‬
‫ﺳﺮم‪ ...‬ﮔﯿﺞ ج ج ج‪...‬‬
‫اﺗﺎق ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﺮاغ را روﺷﻦ ﮐﺮدم و دوﺑﺎره ﻧﺎﻣﻪ را ﺧﻮاﻧﺪم‪:‬‬
‫» ﻣﺤﺒﻮﺑﻢ آﻗﺎي ر«‬
‫ﭼﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻏﺮﯾﺒﯽ‪» :‬ﻣﺤﺒﻮﺑﻢ آﻗﺎي ر«‪ .‬از ﺳﻮي ﮐﺪاﻣﺸﺎن ﺑﻮد؟ دﺧﺘﺮي ﮐﻪ‬
‫آﻧﻘﺪر ﺟﺴﺎرت داﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ دﺳﺖ ﺗﮑﺎن ﺑﺪﻫﺪ و ﺑﮕﺬارد رﯾﮕﯽ ﺑﺮاي‬
‫اﺑﺪ ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻤﺎﻧﺪ در ﻫﻮا؟ ﯾﺎ از ﺳﻮي زﻧﯽ ﻣﻮﻗﺮ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺨﻦ‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ؟‬
‫ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر در زﻧﺪﮔﯽام »ﻣﺤﺒﻮب« ﮐﺴﯽ ﺑﻮدم و اﯾﻦ ﻋﻈﻤﺖ ﻣﯽداد ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ‪ .‬اﺑﻌﺎد ﻣﻦ از اﺑﻌﺎد اﺗﺎق ﻓﺮاﺗﺮ ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﺳﻮﻣﯿﻦ ﺟﺰء‬
‫اﯾﻦ ﻋﺒﺎرت‪ ،‬ﻋﺠﺰ ﻣﺮا در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺮﺳﺎم اﯾﻦ ﺟﻬﺎنِ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮم ﺑﺮﻣﻼ ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ » :‬ر«‪.‬‬
‫آﻧﻘﺪر ﮐﻮﭼﮏ و ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺷﺪه ﺑﻮدم ﮐﻪ ﻫﻤﻪي ﻫﺴﺘﯽام ﺧﻼﺻﻪ ﻣﯽﺷﺪ در ﯾﮏ‬

‫‪١٠١‬‬
 ‫ﺣﺮف‪» :‬ر‪«.‬‬
‫» ر‪ «.‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ اﻧﺘﻬﺎي ﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ اﻣﺎ ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ‪ .‬ﺧﺪاﯾﺎ‪...‬‬
‫از ﺳﻮي ﮐﺪام ﯾﮏ از اﯾﻦ دو زن اﺳﺖ؟ »ر« ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ و ﺑﯿﭽﺎرهﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺪاﻣﯿﮏ از اﯾﻦ دو وﺿﻊ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻧﺸﺎﻧﻪي ﺳﻌﺎدت ﺑﺎﺷﺪ و ﮐﺪاﻣﯿﮏ آﻏﺎز‬
‫ﻓﺎﺟﻌﻪ؟‬
‫»ر« ﯾﮑﯽ دو ﺧﻂ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺤﻤﻠﺶ ﺗﻤﺎم ﻣﯽﺷﺪ و ﺑﯽﺻﺒﺮاﻧﻪ ﻣﯽرﻓﺖ‬
‫ﺳﻤﺖ اﻧﺘﻬﺎي ﮐﺎﻏﺬ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺗﺮس ﺗﻤﺎم وﺟﻮدش را ﻓﺮاﻣﯽﮔﺮﻓﺖ و ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ‪.‬‬
‫ﻫﯿﭽﮑﺪام از آن ﺟﻤﻼت دلاﻧﮕﯿﺰ ﻫﻢ راه ﻧﻤﯽﺑﺮد ﺑﻪ ﻫﻮﯾﺖ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‪ .‬اﮔﺮ ﮐﻼﻣﯽ‬
‫ذﻫﻦ او را ﺑﻪ ﺳﻮي ﭘﺮوﯾﻦ ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬ﮐﻼم دﯾﮕﺮ ﻟﺤﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي داﺷﺖ‪ .‬اﻧﮕﺎر‬
‫دﺳﺘﯽ ﻣﺮﻣﻮز‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺒﮏ » اﯾﭽﯿﻨﮓ«‪ ،‬ﻣﺘﻨﯽ را ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﺮ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ را‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ اﻓﺎده ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم‪ ،‬وﻗﺘﯽ دﯾﮕﺮ ﻫﻮاي اﻃﺮاف ﮔُﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد از‬
‫ﺣﺮارت‪ ‬رگ‪» ،‬ر« رﺳﯿﺪ ﺑﻪ آﺧﺮ ﻧﺎﻣﻪ و اﻣﻀﺎي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهاش را دﯾﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ داروي ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺳﻼم اي ﮔﺮﺑﻪﻫﺎي ﻧﺠﯿﺐ‪ .‬ﺣﺎﻻ‪،‬‬
‫ﻫﺮﺷﺐ ﺑﺎﻻ ﻣﯽروم از دﯾﻮار‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺴﺖ از ﺷﮑﺎف ﻣﯿﺎن دو ﻻﯾﻪي ﺳﻘﻒ ﻋﺒﻮر‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي آﻧﮑﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺮوم ﺳﻤﺖ ﺣﯿﺎط ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺸﺘﯽ‪ ،‬راه ﻣﯽاﻓﺘﻢ‬
‫روي ﺧﻂ ارﯾﺒﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﻮر ﯾﮏ ﻣﺴﺘﻄﯿﻞ ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮاﭘﺎ آﻟﻮدهي ﻏﺒﺎري ﮐﻪ‬
‫ﻣﺤﻮﻃﻪي زﯾﺮ ﺷﯿﺮواﻧﯽ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه‪ ،‬ﻣﯽرﺳﻢ ﺑﻪ آن ﺳﺮ ﻟﯿﻦ‪ ،‬و ﻓﺮود ﻣﯽآﯾﻢ ﺗﻮي‬
‫ﺣﯿﺎط ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺮوﯾﻦ! ﻧﻪ‪ ،‬دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺎزي ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻪ داروي ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ‪ .‬آﺧﺮ ﭘﺮوﯾﻦ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮ اﺳﺖ؛ ﺗﻤﺎم ﺷﺐ! ﺧﻮدش ﻧﻮﺷﺘﻪ در ﻧﺎﻣﻪ‪.‬‬
‫آه آﻗﺎي »ر«؛ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‪ ...‬ﺗﻮ ﻣﺤﮑﻮﻣﯽ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻫﺰار ﺑﺎر اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ را‬
‫ﺑﺮوي و ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺮﺳﯽ ﺑﻪ آن ﻣﺤﺒﻮب‪ .‬آﺧﺮ ﭘﺪر و ﻣﺎدرت ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﻧﺪ ﺗﻮي اﺗﺎق‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﺧﻮاﻫﺮان و ﺑﺮادراﻧﺖ ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﻧﺪ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‪ .‬ﻫﻤﻪي ﮐﺲ و ﮐﺎر ﭘﺮوﯾﻦ ﻫﻢ‬

‫‪١٠٢‬‬
‫ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﻧﺪ ﺗﻮي ﺣﯿﺎطﺷﺎن‪ .‬و ﻣﮕﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ اﯾﻦ ﺳﻘﻒﻫﺎ ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟ ﻧﺎزكﺗﺮ از‬
‫ﺳﻔﺎل‪ .‬ﻫﺮ ﺗﮑﺎنِ ﮐﻮﭼﮑﯽ آﺷﻔﺘﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺧﻮابِ اﯾﻨﻬﻤﻪ را‪ .‬ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ‬
‫ﺑﯿﺪار ﺷﻮد و ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ :‬دزد!‬
‫ﻧﻪ‪ .‬ﺗﻮ ﻣﺤﮑﻮﻣﯽ ﻓﻘﻂ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﯾﺴﯽ‪.‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‪ ...‬اﯾﻨﻘﺪر ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻣﺮﻧﻮ ﻧﮑﺶ از ﺗﻪ ﺟﮕﺮ! ﻗﻠﻢ ﺑﺮدار‪...‬‬
‫ﺑﻨﻮﯾﺲ‪ ...‬او ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺞ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺳﯽ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻨﻮﯾﺲ!‬
‫ﺑﺮدار ﻗﻠﻢ را!‬
‫ﺑﻨﻮﯾﺲ‪:‬‬
‫ﯾﻪ ﺣﺎﺟﯽ ﺑﻮد‬
‫ﯾﻪ ﮔﺮﺑﻪ داﺷﺖ‬
‫ﮔﺮﺑﻪ ﺷﻮ ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ ﻣﯽداﺷﺖ‪...‬‬

‫‪١٠٣‬‬
 ‫‪29‬‬

‫ﻣﺜﻞ ﺗﮑﺎن ﮔﻬﻮاره‬

‫ﮔﻔﺖ‪» :‬دﺳﺖﺗﺎن را ﺑﺮدارﯾﺪ‪«.‬‬

‫ﺑﺮداﺷﺘﻢ‪ .‬ﺧﻮن ﺷﺮه زد ﺑﯿﺮون‪ .‬دﺳﺘﻤﺎل ﮐﺎﻏﺬي را ﮐﻪ ﺟﺪا ﮐﺮد‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﮑﻪ‬
‫ﮔﻮﺷﺖ ﻗﺮﻣﺰ و ﻣﻠﺘﻬﺐ آوﯾﺰان ﺷﺪ از اﻧﮕﺸﺘﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬دﮐﺘﺮ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻮ!«‬
‫ﺧﯿﺮه ﺷﺪ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ‪ .‬اﻧﮕﺎر اﻧﺘﻈﺎر ﻧﺪاﺷﺖ اﯾﻨﻄﻮر ﺗﺤﮑﻢ را‪ .‬ﻟﺤﻨﯽ دادم ﺑﻪ‬
‫ﺻﺪام ﮐﻪ ﺣﺘﻢ ﮐﻨﺪ اﯾﻦ ﻧﻪ ﺗﺤﮑﻢ ﮐﻪ درﺧﻮاﺳﺘﯽ اﻧﺴﺎﻧﯽﺳﺖ؛ ﻃﻨﯿﻦ اﺳﺘﯿﺼﺎل‬
‫ﮐﻪ در ﺻﺪاي ﻫﺮﮐﺴﯽﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده اﺳﺖ ﺑﺮ ﻟﺒِﻪي ﭘﺮﺗﮕﺎه؛ ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ‬
‫دوﺑﺎره ﺳﺎز ﺑﺰﻧﻢ؟«‬
‫ـ ﻣﻮزﯾﺴﯿﻦ ﻫﺴﺘﯿﺪ؟‬
‫ـ زﻧﺪﮔﯽام از اﯾﻦ راه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﺮاغ را ﭘﺎﺋﯿﻦﺗﺮ آورد و دو ﺗﮑﻪي ﺟﺪا ﺷﺪهي ﮔﻮﺷﺖ را ﻓﺸﺎر داد ﺗﺎ ﮐﺎﻣﻞ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ از ﻫﻢ‪ .‬دردي دوﯾﺪ ﺗﻮي ﻋﺼﺐِ اﻧﮕﺸﺘﺎن‪ .‬ﭘﺮﺳﺘﺎر ﮐﺎﺳﻪي اﺳﺘﯿﻞ را‬
‫ﮔﺮﻓﺖ زﯾﺮ دﺳﺘﻢ ﺗﺎ ﺧﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﺮ ﺷﺮ ﻣﯽﭼﮑﯿﺪ‪ ،‬ﻧﺮﯾﺰد روي ﮐﺎﺷﯽﻫﺎي ﺳﻔﯿﺪ‬
‫اﺗﺎق‪ .‬دﮐﺘﺮ ﭘﻨﺒﻪ را ﻓﺸﺎر داد ﻻي ﺷﮑﺎف‪ ،‬و ﺑﺎز ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﮐﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ زﺑﺎن‬
‫ﻣﯽآﻣﺪ؟‬
‫ﭼﺸﻤﻢ ﮐﻮر‪ .‬ﺗﻘﺼﯿﺮ ﺧﻮدم ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺠﺮﺑﻪام ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ وﻗﺘﯽ ﺧﺴﺘﻪاي‪،‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﺣﻮﺻﻠﻪي ﮐﺎر ﻧﺪاري‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ رﻫﺎ ﮐﻨﯽ وﮔﺮﻧﻪ ﺧﺮاﺑﯽ ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺟﺰء‬
‫اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺣﻮﺻﻠﻪ و دﻗﺖ ﺻﻮرت ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬وﻗﺘﯽ دﺳﺘﻪ را ﻣﯽﭼﺴﺒﺎﻧﯽ ﺑﻪ‬

‫‪١٠٤‬‬
‫ﮐﺎﺳﻪ‪ ،‬ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ ﯾﮏ ﺻﺪم ﻣﯿﻞ زاوﯾﻪي اﺗﺼﺎل را اﺷﺘﺒﺎه ﮐﻨﯽ ﺗﺎ ﺻﺪاي ﺳﺎز ﭼﯿﺰ‬
‫دﯾﮕﺮي ﺑﺸﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﺗَﺮك را ﮐﻪ ﻣﯽﭼﺴﺒﺎﻧﯽ ﺑﻐﻞِ ﺗَﺮك‪ ‬دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ دﻗﺖ ﮐﻨﯽ ﮐﺎﻣﻼْ‬
‫ﻟﺐ ﺑﻪ ﻟﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ وﮔﺮﻧﻪ اﺧﺘﻼف ﺳﻄﺢ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﻮد؛ آﻧﻮﻗﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﯽ ﺑﺴﺎﺑﯽ ﺗﺎ‬
‫ﻫﻤﺴﻄﺢ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺴﻄﺢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻇﺎﻫﺮ ﮐﺎر را رﻓﻊ و رﺟﻮع ﮐﺮدهاي‪.‬‬
‫ﮐﺎﺳﻪ ﮐﻠﻔﺖ و ﻧﺎزك ﮐﻪ ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﮐﺎﺳﻪ ﮐﻪ ﯾﮑﺪﺳﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ ﺻﺪاي‬
‫ﺳﺎز ﺑﺴﺘﮕﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺎﻧﺲ ﺗﻮ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪات‪.‬‬
‫ﺗﻘﺼﯿﺮ ﺧﻮدم ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ آﻧﻬﻤﻪ ﺧﺴﺘﮕﯽ‪ ...‬ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﮐﺎر دﺳﺖ‪ ‬ﺧﻮدم ﺧﻮاﻫﻢ داد‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﻣﮕﺮ ﻣﯽﺷﺪ؟ دو ﻫﻔﺘﻪي ﺗﻤﺎم اﻧﺘﻈﺎر ﮐﺸﯿﺪه ﺑﻮدم‪ .‬ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد اﯾﻦ زه ﮐﻮﭼﮏ‬
‫را ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﻢ ﺗﺎ آﻣﺎده ﺷﻮد ﺑﺮاي ﻧﻮاﺧﺘﻦ‪ .‬ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺳﺎزِ ﺧﻮب ﻫﺪﯾﻪاﯾﺴﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﺻﺒﺮت ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﺮد؟ از ﻫﻤﺎن روز اول ﮐﻪ ﺷﺮوع‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯽ ﺑﻪ ﺧﯿﺴﺎﻧﺪن ﭼﻮبﻫﺎ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺑﺒﻨﺪﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻗﺎﻟﺐ‪ ،‬ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻮد‪ :‬ﯾﮏ‬
‫ﺻﺪاي رؤﯾﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﭘﯿﭽﺪ داﺋﻢ ﺗﻮي ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮت‪ .‬در ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﮐﺎر‪ ،‬اﯾﻦ ﺻﺪا‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻘﺪر رؤﯾﺎﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮي ﮐﻪ ﻫﺮ زن آﺑﺴﺘﻦ‪ .‬ﻫﻤﻪاش ﻣﻨﺘﻈﺮي ﮐﯽ‬
‫ﻓﺎرغ ﺑﺸﻮي‪ .‬دﻟﺖ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺒﯿﻨﯽ ﭼﻪ ﺷﮑﻠﯽﺳﺖ رﯾﺨﺖ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ‪ .‬ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از‬
‫دو ﻫﻔﺘﻪ ﺟﺎن ﮐﻨﺪن‪ ،‬ﺻﺒﺢ از ﺧﻮاب ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪه و ﻧﺸﺪه‪ ،‬ﺷﺮوع ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﻪ‬
‫ﻻك زدنِ ﺳﻪﺗﺎر‪ .‬ﻫﯽ ﻻك ﺑﺰن! ﻫﯽ ﺑﺎ دﺳﺘﻤﺎل ﺻﯿﻘﻞ ﺑﺪه ﺗﺎ ﺑﺮق ﺑﯿﻔﺘﺪ و ﻻك‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮرد‪ ‬ﭼﻮب ﺑﺮود! ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺸﺖ‪ ‬ﺷﺐ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ آﻣﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد ﺟﺰ اﯾﻦ زه‪‬‬
‫ﻧﺎزك‪ ‬دورِ ﮐﺎﺳﻪ‪ .‬ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﻤﺶ و ﺗﻤﺎم‪ .‬ﭼﺴﺒﺎﻧﺪم‪ .‬دو ﻣﯿﻞ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ اﺿﺎﻓﻪاش را ﻣﯽ ﺑﺮﯾﺪم‪ .‬ﺗﻨﺒﻠﯽام آﻣﺪ ﺑﺮوم ﺗﻮي ﺣﻤﺎم و اﯾﻦ ﮐﺎر را روي‬
‫ﻫﻤﺎن ﺗﺨﺘﻪاي ﺑﮑﻨﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻢ روي وان و از آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﯿﺰ ﮐﺎر اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬زه را ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﻟﺒﻪي ﻟﻐﺰﻧﺪهي دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬و ﺗﯿﻎ ﻣﻮﮐﺖ‬
‫ﺑﺮي را ﻓﺸﺎر دادم روي آن‪ .‬ﻧﯽ ﭼﻮﺑﯽﺳﺖ ﻓﺸﺮده و ﺳﺨﺖ؛ ﻗﻄﻊ ﻧﻤﯽﺷﻮد ﺑﻪ‬

‫‪١٠٥‬‬
‫آﺳﺎﻧﯽ‪ .‬از ﻓﺮط ﻋﺠﻠﻪ‪ ،‬ﻫﻤﻪي ﺗﻮاﻧﻢ را روي دﺳﺘﻪي ﺗﯿﻎ وارد آوردم‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ‬
‫ﺑﻪ ﯾﮏ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺎر ﺗﻤﺎم ﺑﺸﻮد‪ .‬ﺳﻪﺗﺎر ﻟﻐﺰﯾﺪ و ﻫﻤﻪي آن ﻧﯿﺮوﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻗﻄﻊ‬
‫ﮐﺮدن زه وارد ﺷﺪه ﺑﻮد ﺻﺮف دو ﻧﯿﻢ ﮐﺮدن اﻧﮕﺸﺖ ﺷﺪ! آﻧﻬﻢ اﻧﮕﺸﺖ دوم دﺳﺖ‬
‫ﭼﭗ ﮐﻪ ﻧﻘﺸﯽ اﺳﺎﺳﯽ دارد در ﻧﻮاﺧﺘﻦ ﺳﺎز‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻣﺎه آﯾﻨﺪه ﮐﻨﺴﺮت دارم ﺗﻮي ﭼﻨﺪ ﺷﻬﺮ ﻫﻠﻨﺪ‪«.‬‬
‫دو ﺗﮑﻪي ﮔﻮﺷﺖ را ﭼﺴﺒﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻢ و ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺑﺎ ﺟﺪﯾﺖ ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ اﻧﮕﺸﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺳﻮزن‪ ،‬ﻟﻄﻔﺎْ‪«.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺘﺎر ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻧﺦ و ﺳﻮزن را ﺑﻪ دﮐﺘﺮ داد‪.‬‬
‫ـ اﻣﯿﺪي ﻫﺴﺖ‪ ،‬دﮐﺘﺮ؟‬
‫ﻧﮕﺎﻫﻢ ﮐﺮد‪» :‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻨﺴﺮت ﻫﺎﯾﺘﺎن را ﻟﻐﻮ ﮐﻨﯿﺪ!«‬
‫رﻧﮕﻢ ﭘﺮﯾﺪ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺳﺮﻃﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪاي‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻓﮑﺮي ﺑﺮاي ﻗﺒﺮ‬
‫ﺑﮑﻨﯽ‪.‬‬
‫ـ ﺑﺮﯾﺪﮔﯽاش ﺧﯿﻠﯽ ﻋﻤﯿﻖ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺟﺎي ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦ ﻋﺼﺐﻫﺎي‬
‫ﻗﻄﻊ ﺷﺪه دوﺑﺎره ارﺗﺒﺎﻃﺸﺎن ﺑﺮﻗﺮار ﺑﺸﻮد ﭘﻨﺞ ﺷﺶ ﻣﺎﻫﯽ ﻧﻮك اﻧﮕﺸﺖات ﺣﺲ‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﮐﻢﮐﻢ درﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪«.‬‬
‫درد‪ ‬ﺑﺮﯾﺪﮔﯽ ﮐﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﮑﻨﺠﻪي ﺳﻮزن ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﮐﻤﺎل ﺷﮕﻔﺘﯽ‬
‫اﺣﺴﺎس ﮐﺮدم درد اﯾﻦ ﺳﻮزن ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞﺗﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ درد ﺑﺮﯾﺪﮔﯽ‪ .‬ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺑﭙﺬﯾﺮي ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻮزن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺖ ﺗﻨﺖ ﻓﺮو ﺑﺮود‪ .‬اﻣﺎ ﺗﯿﻎ را ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮد ﺗﻦ‪.‬‬
‫ﯾﺎدم اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻪي ﺑﯿﭽﺎره‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺳﻤﺖ‪ ‬راﺳﺖ‪ ‬ﺻﻮرت و رگﻫﺎي ﮔﻠﻮش را‬
‫ﭼﺎكﭼﺎك ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﯿﻎِ‪ .‬ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ » :‬دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﻟﺐ ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﺷﺖ ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬ﭼﺸﻤﻢ ﮐﻪ ﻣﯽاﻓﺘﺪ ﺑﻪ ﭼﺎﻗﻮ ﺣﺎﻟﻢ ﺑﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﻦ‪ ،‬ﺑﺒﯿﻦ‬
‫ﭼﻄﻮري ﻣﯽﻟﺮزم؟« و دﺳﺘﺶ آﻧﻘﺪر ﻟﺮزﯾﺪ ﺗﺎ ﭼﺎﻗﻮ اﻓﺘﺎد روي ﻓﺮش‪ .‬ﮐﻨﺎر ﺳﯿﻨﯽ‬

‫‪١٠٦‬‬
 ‫ﻫﻨﺪواﻧﻪ‪.‬‬
‫از ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻨﺖ آﻧﺘﻮان ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻪ راﻫﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﮐﻪ اﻧﮕﺸﺘﻢ را ﺑﺨﯿﻪ زده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ دﯾﮕﺮ ﻟﺰوﻣﯽ ﻧﺪاﺷﺖ ﻋﺠﻠﻪ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎ وﺿﻌﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺣﺎﻻﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﯽﮐﺸﯿﺪم ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺻﺪاي ﺳﺎز ﺗﺎزه را درﺑﯿﺎورم‪ .‬ﻫﻮس ﮐﺮدم ﺑﺮوم‬
‫ﮐﺎﻓﻪاي ﻟﺒﯽ ﺗﺮ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﮐﯿﻒ ﭘﻮل ﻫﻤﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺎ آن ﻗﺪرﺗﯽ ﮐﻪ ﺿﺮﺑﻪ وارد‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﺎر ﺗﻤﺎم اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﻫﻮل ﮐﺮده ﺑﻮدم ﮐﻪ ﻓﻮراْ ﯾﮏ ﺗﮑﻪ‬
‫دﺳﺘﻤﺎل ﮐﺎﻏﺬي را ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﻮدم دور اﻧﮕﺸﺘﻢ و ﺑﻪ زﻧﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﻨﺪ ﮐﻔﺶﻫﺎﯾﻢ‬
‫را ﺑﺒﻨﺪد‪ .‬ﮔﺮه را ﮐﻪ زد ﮔﻔﺖ ﺻﺒﺮ ﮐﻦ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻟﺒﺎس ﺑﭙﻮﺷﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﭼﯿﺰي‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻨﺖ آﻧﺘﻮان ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻐﻞ اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ زدم ﺑﯿﺮون‪ .‬در آن‬
‫وﺿﻌﯿﺖ ﮐﯽ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﯿﻒ ﭘﻮل ﺑﻮد؟‬
‫ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﺑﺎﺳﺘﯿﻞ ﮐﻪ رﺳﯿﺪم رﻓﺘﻢ ﮐﻨﺎر ﮐﺎﻧﺎل‪ .‬ﺑﻌﺪ از دو ﻫﻔﺘﻪ ﺣﺒﺲ در‬
‫ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻗﺪم زدن ﭼﻪ ﮐﯿﻔﯽ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ دﻟﺸﻮرهي ﺗﺎزهاي ﺑﻪ ﺟﺎﻧﻢ اﻓﺘﺎد‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺷﺪنِ اﻧﺘﻈﺎرِ ﺷﻨﯿﺪن ﺻﺪاي آن ﺳﻪﺗﺎر ﺗﺎزهﺳﺎز ﺑﻪ ﮐﻨﺎر‪ ،‬ﮐﻨﺴﺮتﻫﺎ ﭼﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﺪ؟ ﭼﻪ ﺟﺎﻧﯽ ﮐﻨﺪه ﺑﻮدم ﺗﺎ ذره ذره ﺟﺎي ﺧﻮدم را ﭘﯿﺪا ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺳﯽ‬
‫دي ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﺧﻮﺑﯽ روﺑﺮو ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻣﺮﺗﺐ دﻋﻮت ﻣﯽرﺳﯿﺪ از ﮐﺸﻮرﻫﺎ‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ اﻧﮕﺸﺖ‪ ...‬ﻟﻐﻮ ﮐﻨﺴﺮتﻫﺎ ﺿﺮﺑﻪي ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﻮد‪.‬‬
‫از ﭘﻠﻪﻫﺎي ﺳﻨﮕﯽ ﺣﺎﺷﯿﻪي ﺳﺮﺳﺒﺰ ﮐﺎﻧﺎل ﭘﺎﺋﯿﻦ رﻓﺘﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺐ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻْ ﭘﺮﻧﺪه ﭘﺮ ﻧﻤﯽزﻧﺪ آﻧﺠﺎ‪ .‬ﺗﮏ و ﺗﻮﮐﯽ ﭼﺮاغ ﻗﺎﯾﻖﻫﺎ روﺷﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺸﺴﺘﻢ‬
‫روي ﻟﺒﻪي ﺳﻨﮕﯽ ﮐﺎﻧﺎل‪ ،‬ﺧﯿﺮه ﺑﻪ اﻧﻌﮑﺎس ﺷﮑﺴﺘﻪي ﻧﻮر ﭼﺮاغﻫﺎ در آب‪ .‬ﺣﺮﮐﺖ‬
‫ﻣﻼﯾﻢ ﻗﺎﯾﻖﻫﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻮجﻫﺎي ﻧﺮم‪ ،‬اﻧﮕﺎر ﺗﮑﺎن ﮔﻬﻮاره‪ .‬آرام؛ آراﻣﺒﺨﺶ‪ .‬ﺣﺲ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم ﮔﺮدوﻧﻪاي ﮐﻪ اﻓﺘﺎده ﺑﻮدم در آن و ﻣﺪﺗﻬﺎ ﺑﻮد ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﺟﻨﻮنآﻣﯿﺰ ﻣﺮا‬
‫ﻣﯽﭼﺮﺧﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن از ﻧﻔﺲ اﻓﺘﺎده‪ .‬ﭼﻪ ﺳﮑﻮن دﻟﻨﺸﯿﻨﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎرﯾﮑﯽ دروﻧﻢ را‬

‫‪١٠٧‬‬
‫ﻧﻮري آرام آرام روﺷﻦ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬و ﺷﺎﻧﻪام از زﯾﺮ ﺑﺎر وزﻧﻪاي ﺳﻨﮕﯿﻦ آزاد ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﮕﺎر اﯾﻦ ﻧﺎﮐﺎر ﺷﺪنِ اﻧﮕﺸﺖ اﺧﻄﺎر ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﺎري را ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﺟﻠﻮي‬
‫اﺳﺐ و ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ! ﻣﻦ ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ را ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﭼﻪ ﮐﻨﻢ؟ ﮐﻪ اﺣﺴﺎﺳﺎت‬
‫دروﻧﻢ را ﺑﻬﺘﺮ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻢ؟ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮب‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ اﻧﮕﺸﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ روز ﺑﻪ روز‬
‫زﻣﺨﺖﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ؟ ﻧﻮازﻧﺪه ﮐﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﯿﺎه و ﺳﻔﯿﺪ ﺑﺰﻧﺪ! ﻫﻤﻪ ﯾﮏ ﮐﺎري‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺸﺘﺎﻧﺸﺎن روز ﺑﻪ روز ﻧﺮمﺗﺮ ﺑﺸﻮد‪ ،‬و ﻣﻦ ﺑﺎ ﺳﻪﺗﺎرﺳﺎزي روز ﺑﻪ روز‬
‫اﻧﮕﺸﺘﺎﻧﻢ را زﻣﺨﺖﺗﺮ ﻣﯽﮐﺮدم!‬
‫آدﻣﯽ ﭼﻪ آﺳﺎن دور ﻣﯽاﻓﺘﺪ از ﻣﻘﺼﻮد‪ .‬ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﺗﯿﻎ ﮐﻤﯽ ﻋﻤﯿﻖﺗﺮ ﺑﺒﺮد‪.‬‬
‫آﻧﻮﻗﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﯽآﻣﺪ آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ؟ ﺣﺎﻻ ﻣﯽدﯾﺪم ﺗﻤﺎم آن ﺷﺎﻧﺰده‬
‫ﺳﺎﻟﯽ را ﮐﻪ وﻗﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺮاي ﭘﺎﺋﯿﻦ رﻓﺘﻦ از آن ﺳﯽ و دو ﭘﻠﻪي ﺗﺎرﯾﮏ‪،‬‬
‫راه را اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺎ ﻣﻘﺼﺪ‪.‬‬
‫ﺧﯿﺮه ﺷﺪم ﺑﻪ روﺷﻨﺎﺋﯽ ﻣﺎه در ﻣﻮجﻟﺮزهﻫﺎي آب‪ .‬از ﻧﻮر ﻫﺪاﯾﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﺎﺑﯿﺪه ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ دﻟﻢ اﺣﺴﺎس ﺳﻌﺎدت ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺳﺒﮑﯽ رﺧﻮﺗﻨﺎﮐﯽ ﺗﻤﺎم وﺟﻮدم را ﻓﺮاﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫اﻧﮕﺸﺘﻢ ﺗﯿﺮ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻧﮕﺎر ﻧﺎﮐﺎر ﺷﺪنِ اﯾﻦ اﻧﮕﺸﺖ ﻏﺮاﻣﺘﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﻣﯽدادم ﺗﺎ ﺑﯿﺮون ﺑﯿﺎﯾﻢ از ﮐﺠﺮاه‪ .‬ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮوم؛ زﻧﻢ ﻧﮕﺮان ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪١٠٨‬‬
 ‫‪30‬‬

‫ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺎزي ﮔﻠﻒ‬

‫ﺧﺎﻧﻪي ﭘﺮوﯾﻦ ﻫﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﻣﻦ اﻟﮑﺘﺮونِ ﺳﺮﮔﺮدان‪ .‬ﻫﯽ ﭼﺮخ ﻣﯽزدم دور ﻟﯿﻦ‬
‫و‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﺮ ﭼﺮﺧﺶ‪ ،‬ﯾﮏ ﺑﺎر از ﺟﻠﻮي ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﺮدم ﺗﺎ ﮐﯽ ﭘﺮوﯾﻦ ﺑﯿﺮون‬
‫ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﻣﻦ ﻧﺎﻣﻪ را ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ او‪ .‬ﻣﺎدرش ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد دم در‪ ،‬ﺑﺮادرش ﻫﻢ‬
‫اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﺗﻮي ﮐﻮﭼﻪ‪ ،‬ﺗﻮپ را ﺷﻮت ﻣﯽﮐﺮد ﺑﻪ دﯾﻮار ﻟﯿﻦ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺿﻊ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻢ‬
‫ﭘﺮوﯾﻦ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﻣﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻣﯽﺷﺪ ﺟﻠﻮي ﭼﺸﻢ آﻧﻬﺎ ﺟﺴﺎرت ﮐﺮد؟ » ﺧﺪاﯾﺎ‪،‬‬
‫ﮐﺪام ﮔﻮري رﻓﺘﻪاي ﭘﺮوﯾﻦ؟ دﯾﻮاﻧﻪ ﺷﺪم زﯾﺮ وزن ﻧﮕﺎهﻫﺎي ﻣﺎدرت و اﯾﻦ ﺑﺮادر‬
‫ﮐﺮهﺧﺮات!« ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ ﺳﺮ ﻧﺒﺶ ﺑﻮد‪ .‬از ﺟﻠﻮي در ﮐﻪ رد ﻣﯽﺷﺪم‬
‫ﻣﯽﭘﯿﭽﯿﺪم ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬ﺗﻮي ﮐﻮﭼﻪي ﭘﺸﺘﯽ‪ .‬ﻧﺎاﻣﯿﺪاﻧﻪ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﻻي دﯾﻮار‬
‫ﺣﯿﺎط ﻣﯽﮐﺮدم و رد ﻣﯽﺷﺪم‪ .‬ﺑﺎز روز از ﻧﻮ روزي از ﻧﻮ‪ .‬ﺑﺎ ﻫﺮ ﭼﺮﺧﺶ ﺟﻨﺲ‬
‫ﻧﮕﺎهﻫﺎي ﻣﺎدر و ﺑﺮادرش ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻋﻮض ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎر اول ﺑﯽﺗﻔﺎوت ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎر دوم‬
‫ﮐﻨﺠﮑﺎو‪ .‬ﺑﺎر ﺳﻮم ﺧﺸﻤﮕﯿﻦ؛ ﺧﺸﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﭼﺮﺧﺶ اﻧﺪﮐﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻌﻠﻪور‬
‫ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﺷﺎﯾﺪ ﭘﺮوﯾﻦ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺑﺎر رﻓﺘﻢ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪ را از‬
‫ﺑﺎﻻي دﯾﻮار ﭘﺮت ﮐﻨﻢ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‪ ،‬ﺗﺮﺳﯿﺪم‪» :‬اﮔﺮ ﮐﺲ دﯾﮕﺮي ﻫﻢ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‬
‫ﺑﺎﺷﺪ؟ اﮔﺮ اﺻﻼْ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﭼﻪ؟«‬
‫از زﯾﺮ ﻧﮕﺎه‪ ‬ﺧﺸﻤﺎﮔﯿﻦِ آﻧﻬﺎ ﻋﺒﻮر ﮐﺮدم و‪ ،‬ﺳﺮاﭘﺎ ﺧﻔﺖ و ﺧﺸﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺎر ﻫﺰارم‬
‫ﭘﯿﭽﯿﺪم ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﻏﺮاﻣﺘﯽ دارد‪ .‬ﺗﺎ ﮐﯽ ﻣﯽﺷﺪ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي‬
‫ﻧﺎﻣﻪرﺳﺎن ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻣﯽﺷﺪ؟ آﻧﻬﻢ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﭘﺮوﯾﻦ از ﺗﻤﻨﺎي ﺗﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻣﯽﺷﺪ از ﺿﺠﻪﻫﺎي دﯾﻮاﻧﻪوار ﮔﺮﺑﻪاي ﻧﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺷﺐ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﭼﺮخ ﻣﯽزد‬

‫‪١٠٩‬‬
‫زﯾﺮ ﺷﯿﺮواﻧﯽﻫﺎ و ﭘﻨﺠﻪ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ ﺑﻪ دﯾﻮارهي روح؟ ﺗﺎزه‪ ،‬از ﮐﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻢ‬
‫ﻋﺒﺎدي ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ را ﻧﻤﯽﺧﻮاﻧﺪ؟ آﻧﻮﻗﺖ ﭼﻄﻮر ﻣﯽﺷﺪ ﺗﻮي روياش ﻧﮕﺎه ﮐﺮد؟‬
‫اﻟﮑﺘﺮون ﺳﺮﮔﺮدان ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﺟﻨﻮنآور ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻮﻗﺖﻫﺎ ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ ﻓﺤﺶ رﮐﯿﮏ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﺑﮕﻮﯾﯽ اﺷﺮف‪ ،‬ﺑﮕﻮﯾﯽ ﺷﻬﻨﺎز‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﭘﺮوﯾﻦ‪ ،‬ﯾﺎ ﻫﺮ اﺳﻤﯽ ﮐﻪ اﺳﻢ ﺧﻮاﻫﺮ ﯾﺎ ﻣﺎدرِ ﮐﺴﯽﺳﺖ‪ .‬ﺟﻮي ﺧﻮن ﺑﻮد ﮐﻪ راه‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﺎد! ﺑﺮدنِ اﺳﻢ ﺧﻮاﻫﺮ ﻓﺤﺶ ﺑﻮد آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻦ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎم ﻫﺮ ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ‬
‫ﯾﮑﺒﺎر از ﺟﻠﻮي ﺧﺎﻧﻪي آﻧﻬﺎ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﺮدم! اﻟﮑﺘﺮون ﺳﺮﮔﺮدان ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮادر‬
‫ﭘﺮوﯾﻦ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﯾﻘﻪام را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﮔﻔﺖ‪» :‬ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ﻫﯽ از ﺟﻠﻮي‬
‫ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ رد ﻣﯽﺷﻮي‪ ،‬اﻻغ ﻣﯿﻤﻮن؟«‬
‫ﻧﻪ‪ .‬اﯾﻦ دﻓﻌﻪ دﯾﮕﺮ زﺑﺎن ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﻣﯽﮐﺸﻤﺖ ﻫﺎ! و‬
‫زﺑﺎن ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺟﺎي ﻫﯿﭻ ﺣﺮﻓﯽ را ﻋﻮض ﺑﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫ـ ﻣﯽ ﮐﺸﻤﺖﻫﺎ!‬
‫ﻣﺎدرش ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﮕﺮ ﺗﻮ ﺧﻮدت ﺧﻮاﻫﺮ و ﻣﺎدر ﻧﺪاري؟«‬
‫ﻣﺸﺖ ﺑﺮادر ﭘﺮوﯾﻦ ﻓﺮود آﻣﺪ ﺗﺨﺘﻪ ﺳﯿﻨﻪام‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺸﺘﯽ زدم ﺗﺨﺖ‬
‫ﺳﯿﻨﻪاش و اﻟﮑﺘﺮون ﺳﺮﮔﺮدان ﺑﻪ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ از ﻣﺪار ﺧﺎرج ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎر دﯾﮕﺮ دﺳﺘﯽ ﺗﯿﻎ ﺑﺮداﺷﺖ و ﺗﮑﻪاي از ﺷﻬﺮ را ﺑﺮﯾﺪ؛ ﺣﺎﻻ ﻓﻘﻂ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‬
‫ﺧﯿﺎﺑﺎن درازي ﺑﻪ ﻃﻮل ﯾﮏ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺖ ﺗﺎ دﺑﯿﺮﺳﺘﺎنﻫﺎي دﺧﺘﺮاﻧﻪ و‬
‫ﭘﺴﺮاﻧﻪ ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺮوﯾﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﯾﻢ ﻣﯽرﻓﺖ؛ دﺧﺘﺮي ﭼﺎدري‪،‬‬
‫ﻻﻏﺮ و زردﻧﺒﻮ ﮐﻪ ﻟﯿﻦ ﺑﻐﻞ ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺟﻠﻮﺟﻠﻮ ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪاي‬
‫اﻧﺪك‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺷﺎن‪ .‬ﭘﺮوﯾﻦ ﻫﺮازﮔﺎه ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻣﺮﯾﻢ ﻫﻢ‬
‫ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ‪ .‬و ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﺮﺻﺪ ﺻﯿﺪ اﯾﻦ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﻣﺎﻧﺪم‪ .‬ﺗﺎ ﺑﺮﺳﯿﻢ ﺑﻪ ﭼﻬﺎرراﻫﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن دﺧﺘﺮاﻧﻪ را ﺟﺪا ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻓﺮﺻﺖ ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺞ ﻧﮕﺎه ﺑﻮد؛‬

‫‪١١٠‬‬
‫ﺑﺮﻗﯽ ﮐﻮﺗﺎه ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻟﻤﺤﻪاي ﻫﻤﻪي اﺷﺘﯿﺎق و ﻣﺤﺠﻮري را از ﺗﻨﯽ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻨﯽ‪ .‬ﯾﮏ روز‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﭘﺮوﯾﻦ و ﻣﺮﯾﻢ ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬دﯾﺪم ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺟﻨﺲ ﻧﮕﺎهﻫﺎ‬
‫ﻋﻮض ﺷﺪ؛ ﻣﺴﯿﺮ ﻧﮕﺎه ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از روي ﻣﻦ ﻟﻐﺰﯾﺪ و رﻓﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ دورﺗﺮ‪،‬‬
‫ﭘﺸﺖ ﺳﺮم‪ .‬رد ﻧﮕﺎه را ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ .‬ﺧﺪاي ﻣﻦ! اﯾﻨﻬﺎ ﮐﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ؟ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم‬
‫آﻣﺪ ﮐﻪ ﻗﺒﻼْ ﻫﻢ آﻧﻬﺎ را ﻣﯽدﯾﺪهام‪ .‬اﻣﺎ ﻓﻘﻂ در اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﻬﻤﯿﺪم ﻣﺎ‬
‫دوازده ﻧﻔﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎﯾﯽ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ او را ﺗﻌﻘﯿﺐ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﻟﺒﻪي‬
‫ﺗﯿﺰ ﺗﯿﻎ و ﺗﮑﻪﻫﺎي اﺿﺎﻓﯽ ﺗﻦ! ﻓﻘﻂ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﯿﺰ اﺿﺎﻓﻪاي ﻧﻤﯽدﯾﺪ‬
‫در زﻧﺪﮔﯽام‪ .‬آﻧﻘﺪر ﺑﺰرﮔﻮاري داﺷﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﺎ ﺳﺆال ﻧﮑﻨﺪ وﻗﺘﯽ دﯾﺪ دﯾﮕﺮ ﻧﺎﻣﻪاي‬
‫ﻧﻤﯽدﻫﯿﻢ ﺑﺒﺮد‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺷﺮم ﻫﻢ ﺗﯿﻐﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﮑﻪ ﺗﮑﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫آدم را‪ .‬ﺣﺘﻢ دارم ﺷﺮح ﻣﺎوﻗﻊ را ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮش ﻣﯽﮔﻔﺖ؛ ﺑﻪ ﻧﯿﺖ‪ ‬ﺟﻠﺐِ ﻫﻤﺪردي‪.‬‬
‫اﯾﻦ را از ﻟﺒﺨﻨﺪﻫﺎي ﺷﻮﻫﺮش ﻓﻬﻤﯿﺪم‪ .‬ﺷﺐﻫﺎ ﮐﻪ ﻗﺪم زﻧﺎن زﯾﺮ ﺗﯿﺮ ﭼﺮاغﻫﺎي‬
‫ﺑﺮق ﺧﯿﺎﺑﺎن درس ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪﯾﻢ‪ ،‬ﺷﻮﻫﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬درس ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ دﯾﭙﻠﻢ ﺑﮕﯿﺮد و ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﮐﺎرﻣﻨﺪي‪ .‬ﻣﯽدﯾﺪﻣﺶ ﮐﻪ ﻧﮕﺎﻫﻢ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﺗﺎم‪ .‬ﺣﺘﻢ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﺪ ﭼﻪ رﻧﺠﯽ دارد ﻋﺎﺷﻘﯽ در‬
‫ﻣﺤﻠﻪي ﺗﯿﻎ‪ .‬در اﯾﻦ ﺗﻨﮕﻨﺎي ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﮐﺎرﮔﺮي‪ ،‬ﺣﺘﺎ ارواح ﻫﻢ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻗﺮار‬
‫ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ را ﺑﺒﺮﻧﺪ زﯾﺮ ﺷﯿﺮواﻧﯽﻫﺎي ﭘﺮ از ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر؛ ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺎﺗﯽ از ﺷﺐ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ‬
‫ﻫﯿﭻ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪاي ﻧﺸﻮد ﺧﺎر زﻫﺮآﮔﯿﻦ؛ در ﻣﮑﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﺳﺖ ﻫﯿﭻ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺗﯿﻎ ﻧﺸﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮﯾﺪن ﺗﻦ‪ .‬درس ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎﯾﺶ را ﺑﯿﺮون ﺑﮑﺸﺪ از اﯾﻦ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن‪ .‬ﺑﺒﺮد ﺑﻪ‬
‫ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﮐﺎرﻣﻨﺪي‪ .‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﯽ دراز و ﭘﻬﻦ ﺟﺪاش ﻣﯽﮐﺮد از ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي‬
‫ﮐﺎرﮔﺮي‪ .‬آن ﺑﻬﺸﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﺪر ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻫﻤﯿﻨﺠﺎ ﺑﻮد؛ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺰرگ ﺑﻪ رﻧﮓ‬
‫اُﺧﺮاﯾﯽ؛ ﺑﺎ ﺣﯿﺎط ﭼﻤﻦ و ﭘﺮﭼﯿﻨﯽ از ﺷﻤﺸﺎد؛ و ﺗﺎﺑﯽ در وﺳﻂ ﺣﯿﺎط ﮐﻪ ﻣﺪام در‬
‫ﺟﻨﺒﺶ ﺑﻮد‪ ،‬و ﺑﺎ ﻫﺮ ﺟﻨﺒﺶ‪ ،‬داﻣﻨﯽ ﮐﻪ ﭘﻒ ﻣﯽﮐﺮد؛ درﺧﺸﺶ ﺳﺎﻗﯽ در ﻫﻮا؛ و‬

‫‪١١١‬‬
‫ﮔﯿﺴﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﻼل ﻣﯽﺷﺪ در اﻣﺘﺪاد ﺑﺎد؛ ﺧﻨﺪهﻫﺎﯾﯽ دﺧﺘﺮاﻧﻪ ﮐﻪ از ﺟﻨﺲ‬
‫دﯾﮕﺮي ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﺑﯽﺗﺸﻨﺞ و ﺑﯽدرد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﻮﭼﻪاش دوﭼﺮﺧﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ رد‬
‫ﻣﯽﺷﺪ؛ دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ درﻫﻢ؛ رﮐﺎب ﻣﯽزدﻧﺪ در ﻫﻤﻬﻤﻪاي ﻣﻼﯾﻢ از ﺧﻨﺪه‪ .‬ﺗﻦﻫﺎ‬
‫ﯾﻠﻪ؛ ﺑﯽ ﺗﺸﻨﺞ و درد؛ ﺑﯽ ﻫﯿﭻ ﻋﺮﺑﺪه و ﻫﯿﺎﻫﻮ‪ .‬دورﺗﺮ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﯽ‪ ،‬در ﻋﻤﻖ‬
‫ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﮐﺎرﻣﻨﺪي‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي اﻧﮕﻠﯿﺴﯽﻫﺎ ﺑﻮد؛ زﻧﺎن ﻧﯿﻤﻪﺑﺮﻫﻨﻪاي ﮐﻪ آﻓﺘﺎب‬
‫ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ روي ﭼﻤﻦ؛ و آﻧﺴﻮﺗﺮ‪ ،‬ﺑﺮ ﮐﻨﺎرهي ﺷﻬﺮ‪ ،‬زﻣﯿﻦ ﮔﻠﻒ ﺑﻮد و ﻣﺮدان‬
‫اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﮐﻪ ﮐﻼه ﻟﺒﻪدار ﺑﻪ ﺳﺮ داﺷﺘﻨﺪ و ﮔﻠﻒ ﻣﯽﺑﺎﺧﺘﻨﺪ؛ و ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺷﺎن‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎي ﻋﺮب ﮐﻪ ﺑﺎرﻫﺎﺷﺎن را ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ )ﺳﺎﮐﯽ ﭘﺮ از ﭼﻮبﻫﺎي ﮔﻠﻒ(‪ .‬ﺑﺎرﺑﺮ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ اﻣﺎ ﺳﺮ و وﺿﻌﺸﺎن ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬اﻏﻠﺐ ﻫﻢ دوﭼﺮﺧﻪي ﻫﺮﮐﻮﻟﺲ داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻮل ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽدادﻧﺪ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽﻫﺎ‪ .‬ﭘﺪر از آﻧﻬﺎ ﻧﻔﺮت داﺷﺖ؛ ﻣﺜﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﺎرﮔﺮان‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﻋﺮبﻫﺎ ﻓﺮﻗﯽ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺸﺎن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺎرﺑﺮان ﮔﻠﻒ ﻫﻤﻪ ﻋﺮب ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﻄﯿ‪ّ‬ﺮ ﻣﺮا ﮐﻪ دﯾﺪ‪ ،‬آﻣﺪ ﻃﺮﻓﻢ‪ .‬ﯾﮏ وﻗﺖ ﻫﻤﮑﻼس ﻫﻢ ﺑﻮدﯾﻢ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﻏﯿﺒﺖ ﮐﺮد و‬
‫ﺗﻨﺒﯿﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﺎ ﻣﺸﺖ زد ﭘﺎي ﭼﺸﻢ ﻣﻌﻠﻢ ﺷﯿﻤﯽ ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ اﺧﺮاﺟﺶ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ از ﻣﺪرﺳﻪ‪ .‬ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪي داﺷﺖ؛ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ از ﺑﺮادرش ﻫ‪‬ﻮوﯾﭽﻢ ﮐﻪ ﺳﺮ دﺳﺘﻪي‬
‫ﭼﺎﻗﻮﮐﺸﺎن ﻋﺮب ﺑﻮد در ﺑﺎزار‪.‬‬
‫ﺳﺎك را از دوﺷﺶ ﭘﺎﺋﯿﻦ آورد و از داﺧﻞ آن ﭼﻮب ﮔﻠﻔﯽ را ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻟﺒﺨﻨﺪ زد‪ .‬اﻣﺎ زﯾﺮ ﺟﺬﺑﻪي ﻧﮕﺎه ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﺮﺳﻨﺎﮐﺶ ﻣﺜﻞ ﺗﯿﻎ ﺑﻮد اﯾﻦ ﻟﺒﺨﻨﺪ‪» :‬از‬
‫اﯾﻦ ﺧﻮﺷﺖ ﻣﯽآﯾﺪ؟«‬
‫ﺳﺮ ﭼﻮب ﮔﻠﻒ ﻣﺜﻞ ﺳﻢ اﺳﺐ ﺑﻮد و از ﺟﻨﺲ ﻓﻠﺰ‪ .‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﻻﺑﺪ اﯾﻨﻬﻢ ﻣﺜﻞ‬
‫ﭼﻮبﻫﺎﯾﯽﺳﺖ ﮐﻪ دﺳﺖ ﺑﻌﻀﯽ از ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻮد؛ از ﮐﺎر اﻓﺘﺎده و دور اﻧﺪاﺧﺘﻨﯽ‪.‬‬
‫اﺑﻠﻬﺎﻧﻪ ﮔﻤﺎن ﮐﺮدم ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﭼﻮب را ﺑﺪﻫﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ‪ .‬ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺷﺪم‪.‬‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪... :‬‬

‫‪١١٢‬‬
‫اﻣﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﺣﺎﻟﺘﯽ ﺗﺮﺳﻨﺎك ﺗﻮي ﭼﺸﻢﻫﺎش ﺑﻮد ﮐﻪ وادارم ﮐﺮد ﺑﻪ ﺳﮑﻮت‪.‬‬
‫اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﯾﻢ زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪي درﺧﺘﺎن ﻋﺮﻋﺮ؛ ﮐﻨﺎر ﺷﻤﺸﺎدﻫﺎي ﺧﺎﻧﻪاي ﮐﻪ زﻧﯽ‬
‫اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻧﯿﻤﻪﺑﺮﻫﻨﻪ روي ﭼﻤﻦﻫﺎﯾﺶ آﻓﺘﺎب ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺳﺮش را ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ؟ ﻃﻮري ﻣﯽزﻧﻢ ﺗﻮي ﺳﺮت ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﺗﻮپ ﮔﻠﻒ ﺑﺮود‬
‫ﺗﺎ ﻧﺰدﯾﮏ آن ﺗﺎﻧﮑﯽﻫﺎ!« و ﺑﺎ ﻧﻮك ﭼﻮب اﺷﺎره ﮐﺮد ﺑﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪﻫﺎي ﻓﻠﺰي‬
‫ﻏﻮلآﺳﺎﯾﯽ ﮐﻪ ردﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ در اﻧﺘﻬﺎي اﻓﻖ؛ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺟﺴﺪي ﻣﺤﮑﻮم ﺑﻮد‬
‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﻏﻮﻃﻪ ﺑﺨﻮرد ﻣﯿﺎن ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﻣﺨﺎزن ﻧﻔﺖ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻫﯿﮑﻞ درﺷﺖ و ﺑﺎزوﻫﺎي ورزﯾﺪهاش‪ .‬ﺑﺎدم اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﻫﯿﮑﻞ‬
‫درﺷﺖ و ورزﯾﺪه ﺗﺮ ﻫﻮوﯾﭽﻢ‪ ،‬ﺑﺮادرش‪ .‬و ﺻﺪاﯾﻢ ﺷﮑﺴﺖ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﻣﺪ‬
‫از ﮔﻠﻮ‪» :‬ﭼﺮا؟«‬
‫ﭼﺸﻤﻬﺎش‪ ،‬دو ﭼﺸﻢ ﻋﻘﺎب‪ ،‬ﻧﮕﺎه ﺧﺸﻤﺎﮔﯿﻦاش را ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد از ﻧﻘﻄﻪاي ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪي دﯾﮕﺮي روي ﺻﻮرﺗﻢ‪ .‬اﻧﮕﺎر دﻧﺒﺎل ﺟﺎي ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ‬
‫ﻣﯽﮔﺸﺖ ﺑﺮاي وارد آوردن ﺿﺮﺑﻪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺟﺮﺋﺖ داري؟ ﺑﺎز ﻫﻢ راه ﺑﯿﻔﺖ دﻧﺒﺎل ﻧﺎﻣﺰد ﻣﻦ!«‬
‫ﺗﺎزه ﯾﺎدم آﻣﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آن دوازده ﻧﻔﺮ ﮐﻪ او را دﻧﺒﺎل ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﻣﻄﯿ‪‬ﺮ ﺑﻮد!‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺮدان اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي زﻣﯿﻦ ﮔﻠﻒ ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﮏ دﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﻤﺮ‪ ،‬ﯾﮏ‬
‫دﺳﺖ ﺗﮑﯿﻪي ﭼﻮب ﮔﻠﻒ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎ‪ .‬دﺳﺘﺶ را از ﮐﻤﺮ ﺑﺮداﺷﺖ و‬
‫ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﯽ آﻣﺮاﻧﻪ ﺻﺪاﯾﺶ زد‪» :‬ﻣﺎﺗﺎﯾﺮ!«‬
‫ﺐ ﺻﻮرﺗﺶ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺗﻨﻢ‬
‫ﺖ ﻣﻠﺘﻬ ِ‬
‫ﻣﻄﯿ‪‬ﺮ ﺳﺎك را ﺑﺮداﺷﺖ‪ .‬ﺑﺮق ﻣﯽﺟﻬﯿﺪ از ﭘﻮﺳ ‪‬‬
‫ﻟﺮزﯾﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﮐﻪ ﻧﮕﺎﻫﻢ ﻣﯽﮐﺮد ﻣﺸﺘﺶ را در ﻫﻮا ﺗﮑﺎن ﻣﯽداد؛ ﻫﻢ ﺣﻮاﻟﻪ‬
‫ﺑﻮد و ﻫﻢ ﺿﺮﺑﺖ!‬

‫‪١١٣‬‬
 ‫‪31‬‬

‫ﭼﻪ ﻓﺮﻗﯽ داﺷﺖ ﻫﺴﺘﯽ ﻣﻦ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ِﺷﺴﺘﻦِ رﺧﺖ؟‬

‫ﭼﻪ ﻓﺮﻗﯽ داﺷﺖ ﻫﺴﺘﯽ ﻣﻦ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ِﺷﺴﺘﻦِ رﺧﺖ؟ ﭼﺮا ﻧﻤﯽﺷﺪ از راه‬
‫دﯾﮕﺮ رﻓﺖ؟‬
‫رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﭘﯿﺶ دﮐﺘﺮ ﻣﻌﺎﻟﺠﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﭼﻪ ﺷﺪه؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﻣﺮﯾﺾ‬
‫ﺑﺸﻮم‪ ،‬ﻟﻄﻒ ﮐﻦ ﭼﻨﺪﺗﺎﯾﯽ آﻣﻮﮐﺴﯽ ﺳﯿﻠﯿﻦ ﺑﻨﻮﯾﺲ و ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﻢ‪ ...‬اﺳﻤﺶ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ؟‪ ...‬از ﻫﻤﯿﻦ ﻗﺮصﻫﺎي ﺿﺪ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ‪ .‬ﺧﻨﺪهي ﻋﺎﻗﻞ اﻧﺪر ﺳﻔﯿﻬﯽ ﮐﺮد و‬
‫دﺳﺘﻪي ﮐﺎﻏﺬ را ﭘﯿﺶ ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﮐﺮد؟ آﺧﺮ‪ ،‬ﺑﺨﯿﻪي اﻧﮕﺸﺘﻢ را ﮐﻪ ﺑﺎز ﮐﺮدﻧﺪ رﻓﺘﻢ ﺳﺮاغ آن ﺳﯽ و‬
‫دوﻣﯿﻦ ﺳﻪﺗﺎر‪ .‬آن زه ﻟﻌﻨﺘﯽ را ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻟﮑﻪﻫﺎي ﺧﺸﮏ ﺷﺪهي ﺧﻮﻧﻢ روي آن‬
‫ﺑﻮد ﺑﺮداﺷﺘﻢ و ﻣﺜﻞ ﺑﭽﻪي آدم ﺑﺮدم ﺗﻮي ﺣﻤﺎم‪ ،‬ﮔﺬاﺷﺘﻤﺶ ﻻي ﮔﯿﺮهي آﻫﻨﯽ‬
‫و ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ار‪‬هاي ﻇﺮﯾﻒ آن دو ﻣﯿﻞ اﺿﺎﻓﻪاش را ﺑﺮﯾﺪم‪ .‬ﺻﺪاي ﺳﺎز را ﮐﻪ‬
‫درآوردم از ﺷﺎدي ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﺧﻮﺷﺨﻮانﺗﺮ از ﻫﺮ ﺳﻪﺗﺎري ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدم ﺗﺎ آﻧﻮﻗﺖ‪ .‬ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﭘﺮت ﺷﺪم ﺑﻪ ﺟﻬﺎن اﺳﻄﻮره‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺷﺎﯾﺪ ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮن ﺧﻮد ﻣﺘﺒﺮﮐﺶ ﮐﺮدهام ﺻﺪاﯾﺶ اﯾﻨﻘﺪر ﺧﻮب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎر دﯾﮕﺮ رؤﯾﺎي‬
‫آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﻢ اﻓﺘﺎد‪ » :‬ﻫﻤﻪاش ﻫﺸﺖ ﭘﻠﻪي دﯾﮕﺮ ﻣﺎﻧﺪه‪ ،‬ﺣﯿﻒ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ؟ اﯾﻨﻬﻤﻪ ﻣﺮارت ﮐﺸﯿﺪي‪ ،‬اﯾﻨﻬﻤﻪ ﺳﺎل اﻧﺘﻈﺎر! وﻗﺘﯽ ﺳﻪﺗﺎر ﺳﯽ و دوم‬
‫ﭼﻨﯿﻦ ﺻﺪاﯾﯽ دارد ﺑﺒﯿﻦ ﺳﻪﺗﺎر ﭼﻬﻠﻢ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ!« وﺳﻮﺳﻪ ﮐﺎر ﺧﻮد را ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﻫﺸﺖ ﭘﻠﻪي ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه را ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﯽروم؛ ﻣﺤﺘﺎط‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي آﻧﮑﻪ‬
‫اﻧﮕﺸﺘﺎﻧﻢ زﻣﺨﺖ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﺎل ﻓﻘﻂ ﯾﮑﺒﺎر دﺳﺖ ﺑﻪ اره و رﻧﺪه ﻣﯽﺑﺮم؛ آﻧﻬﻢ اول‬

‫‪١١٤‬‬
‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﺧﺒﺮي ﻧﯿﺴﺖ از ﮐﻨﺴﺮت‪ .‬ﻫﺮﺑﺎر ﻫﻢ‪ ،‬ﺑﺠﺎي ﯾﮑﯽ‪ ،‬دو ﺗﺎ ﺳﻪﺗﺎر ﺑﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻣﯽﺳﺎزم و ﺑﻘﯿﻪي ﺳﺎل را ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﻢ ﺑﻪ زدن‪» .‬اﯾﻨﻄﻮري ﭼﻬﺎرﺳﺎل دﯾﮕﺮ‬
‫ﻣﯽرﺳﯽ ﺑﻪ آن رؤﯾﺎ!«‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر ﺷﺪ ﮐﻪ اول ﻫﺮ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﭘﯿﺶ دﮐﺘﺮ‬
‫ﻣﻌﺎﻟﺠﻢ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ :‬دﮐﺘﺮ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﻣﺮﯾﺾ ﺑﺸﻮم‪.‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪ را دراز ﮐﺮد ﻃﺮﻓﻢ‪ .‬ﭼﮏ و ﭼﺎﻧﻪ ﻧﻤﯽزد‪ .‬ﺑﺎر اوﻟﻢ ﮐﻪ ﻧﺒﻮد‪ .‬داﺳﺘﺎن را‬
‫ﻣﯽداﻧﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﭼﮏ را ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺗﻮ دﯾﻮاﻧﻪاي‪ ،‬ﺣﺎﺿﺮم ﻗﺴﻢ‬
‫ﺑﺨﻮرم!«‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﺑﻠﻪ‪ .‬ﺧﻮدم ﻫﻢ ﻣﯽداﻧﻢ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻓﺮﻗﻢ ﺑﺎ ﺑﻘﯿﻪي دﯾﻮاﻧﮕﺎن اﯾﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫دﯾﻮاﻧﻪ ﺑﻮدن ﺧﻮدم آﮔﺎﻫﻢ‪«.‬‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻣﻮاد ﻻزم ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺎر ﭼﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﺋﯽﺳﺖ؟«‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﻣﻘﺪاري ﭼﻮب ﺗﻮت‪ ،‬ﻣﻘﺪاري ﭼﻮب ﮔﺮدو‪ ،‬ﻣﻘﺪاري ﺳﺮﯾﺸﻢ‪ ،‬ﺑﯿﺴﺖ‬
‫ﻋﺪد آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻗﻮي‪ ،‬ﻣﻘﺪاري ﮐﺮوﺗﻮن‪ ،‬ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﻢ ﻗﺮص ﺿﺪ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ!«‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪ‪ .‬ﭼﮏ و ﭼﺎﻧﻪ ﻧﻤﯽزد‪ .‬ﻣﯽ داﻧﺴﺖ ﺳﺨﺖ اﺳﺖ دﺳﺖ ﮐﺸﯿﺪن از رؤﯾﺎ؛‬
‫ﻣﺨﺼﻮﺻﺎْ اﮔﺮ ﺻﺪاﯾﯽ را از اﻋﻤﺎق ﺟﺎﻧﺖ ﺷﻨﯿﺪه ﺑﺎﺷﯽ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‪ ،‬ﻫﯽ ﻣﯽﭘﯿﭽﺪ ﺗﻮي‬
‫ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮت‪ ،‬و ﺧﺎرﺧﺎر ﺗﻤﻨﺎﯾﯽ ﭘﻨﻬﺎن داﺋﻢ ﭼﻨﮓ ﻣﯽزﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﮕﺮت‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‬
‫ﺷﺐ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻫﺰار ﺑﺎر از دﯾﻮار ﺣﯿﺎط ﺑﺎﻻ ﻣﯽروي‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﻬﺶ از ﺷﮑﺎف‬
‫ﻣﯿﺎن دو ﻻﯾﻪي ﺳﻘﻒ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﯽ ﺗﺎ ﺑﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺒﻮﺑﺖ‪ .‬ﺣﺘﺎ ﺳﺮ ﻓﻠﺰي و‬
‫ﺗﺮﺳﻨﺎك‪ ‬ﭼﻮبِ ﮔﻠﻒ و ﻫﯿﮑﻞ ﻧﮑﺮهي ﻣ‪‬ﻄﯿ‪‬ﺮ و ﺑﺮادر ﭼﺎﻗﻮﮐﺸﺶ ﻫﻮوﯾﭽِﻢ ﻫﻢ‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮ را ﺑﺎزﺑﺪارد از رؤﯾﺎ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﺮ روز ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﺎﺷﮕﺎه ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ؛ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﺎزوﻫﺎم را ﮐﻠﻔﺖ ﻣﯽﮐﺮدم؛ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي دﻓﺎع از ﺳﻮراخ ﻣﺰﺧﺮﻓﯽ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﯾﮏ‬
‫ﺟﺎي ﺗﻨﻢ آﻓﺮﯾﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻣﻄﯿﺮ و رﻗﯿﺒﺎن ﻣﺘﻌﺪدي ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮﻧﻢ ﺗﺸﻨﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﯽ دﻣﺒﻞ ﺑﺰن ﺗﺎ ﺑﺎزوﻫﺎ ﮐﻠﻔﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﯽ ﻣﺸﺖ‬

‫‪١١٥‬‬
‫ﺑﺰن ﺑﻪ ﮐﯿﺴﻪي ﺑﮑﺲ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﯽ ﮐﺸﺘﯽ ﺑﮕﯿﺮ ﺗﺎ ﻓﻦ ﺑﻪ ﺧﺎك ﻣﺎﻻﻧﺪن ﭘﺸﺖ‬
‫ﺣﺮﯾﻒ را ﺑﯿﺎﻣﻮزي‪ .‬ﻫﻤﻪي اﯾﻨﻬﺎ ﻫﻢ ﭘﻨﻬﺎن از ﭼﺸﻢ ﭘﺪر‪ .‬ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ اﮔﺮ‬
‫ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ اﯾﻦ ﻣﺮدم را ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﻦ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬ﻣﻌﻠﻢ ﮐﺸﺘﯽ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﻓﻦ ﯾﮏ ﺧﻢ را ﯾﺎد ﺑﺪﻫﺪ ﻣﯽدﯾﺪم رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﭘﺸﺘﻢ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر‬
‫ﭼﺴﺒﯿﺪه ﺑﻪ ﻣﻦ‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽدﻫﺪ در ﺑﺎرهي ﻓﻦ ﻓﺘﯿﻠﻪ ﭘﯿﭻ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﯾﮏ‬
‫ﭘﻨﺠﻪ ﺑﮑﺲ ﺧﺮﯾﺪم و ﯾﮏ ﭼﺎﻗﻮ‪ .‬دﯾﮕﺮ ﻫﯿﭻ ﻧﻘﻄﻪي اﻣﻨﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ وﻗﺘﯽ‬
‫ﻻتﻫﺎ ﻣﯽاﻓﺘﺎدﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻫﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي آﻧﮑﻪ درﺑﺮوم‪ ،‬ﻣﯽﻣﺎﻧﺪم و ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫آﻧﻬﺎ را ﺗﻌﻘﯿﺐ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬از ﻫﻮوﯾﭽﻢ ﺧﻮﺷﻢ ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬ﭼﻬﺮهي ﺟﺬاﺑﯽ داﺷﺖ و‬
‫ﻫﯿﮑﻠﯽ ورزﯾﺪه؛ ﻣﺜﻞ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ‪ .‬آن ﯾﮑﯽﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻻت ﻣﯽزدﻧﺪ‪ ،‬و ﮔﺎﻫﯽ‬
‫ﻣﻀﺤﮏ؛ ﻣﺜﻞ ﺑﻬﻤﺌﯽ ﮐﻪ ﺳﺒﯿﻞ ﻫﯿﺘﻠﺮي ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ و رﯾﺰه ﺑﻮد اﻣﺎ ﺑﻪ ﻃﺮز‬
‫وﺣﺸﺘﻨﺎﮐﯽ ﻓﺮز ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻮوﯾﭽﻢ ﻟﺒﺎسﻫﺎي ﺷﯿﮏ ﻣﯽﭘﻮﺷﯿﺪ‪ .‬ﻣﻮﻫﺎﯾﺶ را روﻏﻦ‬
‫ﯾﺎردﻟﯽ ﻣﯽزد و ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي وﺳﺘﺮن ﻣﯽﺷﺪ دﯾﺪ ﺻﻮرﺗﺶ‬
‫را ﮐﺞ ﻣﯽﮐﺮد و ﺷﯿﺸﻪي ﮐﻮﮐﺎﮐﻮﻻ را ﺳﺮﻣﯽﮐﺸﯿﺪ‪ .‬از ﻫﻮوﯾﭽﻢ ﺧﻮﺷﻢ ﻣﯽآﻣﺪ؛‬
‫ﻫﺮ ﻋﯿﺒﯽ ﮐﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف ﺑﻬﻤﺌﯽ و ﺑﻘﯿﻪي ﭼﺎﻗﻮﮐﺸﺎن‪ ،‬ﺑﭽﻪﺑﺎز ﻧﺒﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺣﺎﻻ‬
‫ﮐﻪ ﭘﺮوﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ » :‬ﻣﻄﯿ‪‬ﺮ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﮐﺮده اﺳﺖ ﯾﺎ دﺳﺖ از ﺗﻮ ﺑﮑﺸﻢ ﯾﺎ روي‬
‫ﺻﻮرﺗﻢ اﺳﯿﺪ ﻣﯽﭘﺎﺷﺪ!« آرزو ﻣﯽﮐﺮدم اﯾﻦ ﺑﺎر ﺑﻬﻤﺌﯽ ﺑﺰﻧﺪ و دل و رودهي‬
‫ﻫﻮوﯾﭽﻢ را ﺑﺮﯾﺰد ﺑﯿﺮون‪ .‬ﺗﻤﺎم ﯾﮏ ﺷﻬﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ داده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ را‬
‫ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﺒﻪي ﭘﺮﺗﮕﺎه‪ .‬ﺑﺎ »ش« ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺷﺪ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﯾﮑﯽ آن ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﯾﺎ ﭼﻪ‬
‫ﻣﯽداﻧﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﭘﺎﺋﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاي ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ ﻋﻤﺮ ﻧﻮح‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﺎز ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﺗﮑﺮار ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺷﺪه‪ .‬ﭼﻪ ﻓﺮﻗﯽ‬
‫داﺷﺖ ﻫﺴﺘﯽ ﻣﻦ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺷﺴﺘﻦ رﺧﺖ؟ » ش« ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻣﺎدر ﺗﻬﺪﯾﺪ‬
‫ﮐﺮده ﮐﻪ اﮔﺮ دﺳﺖ از ﺗﻮ ﻧﮑﺸﻢ ﺧﻮدش را ﻣﯽ ﮐﺸﺪ‪«.‬‬

‫‪١١٦‬‬
 ‫ـ ﺧﺐ‪ ،‬ﻣﯽﮔﻮﺋﯽ ﭼﻪ ﮐﻨﯿﻢ؟ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺪا ﺑﺸﻮﯾﻢ‪.‬‬
‫ـ ﻣﻦ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ زﻧﺪﮔﯽام را ﺣﺮام ﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ او‪.‬‬
‫ـ ﺧﺐ‪ ،‬ﺑﺎﻫﺎش ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻦ‪.‬‬
‫ـ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ﺗﺎ دو ﮐﻠﻤﻪ ﺣﺮف ﻣﯽزﻧﯿﻢ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺸﺪ ﺑﻪ ﺟﯿﻎ و داد‪ .‬ﻣﺘﻨﻔﺮم‬
‫ازش!‬
‫ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺎدرش او را دزدﯾﺪه ﺑﻮد و راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ‬
‫ﭘﺎرﯾﺲ‪ » :‬ﻣﯽروﯾﻢ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ دﺳﺖ آن ﭘﺪر ﭘﺪر ﺳﮓات ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﺮﺳﺪ!« وﻗﺘﯽ ﺳﻮار‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﻨﺰ ﯾﮏ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﯽ از ﭘﻞ ﻣﺮزي اﺳﺘﺮاﺳﺒﻮرگ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎدر‬
‫ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ را ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﺗﻤﺎم ﻣﺪت دﻋﺎي »اﻧﺎ اﻧﺠﻠﻨﺎ« ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬ﺳﺮ و ﭘﺰش‬
‫آﺧﺮﯾﻦ ﻣﺪ ﺑﻮد اﻣﺎ دﻋﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ ﺗﺎ او و ﺑﭽﻪاش ﻏﯿﺐ ﺑﺸﻮﻧﺪ از ﭼﺸﻢ ﭘﻠﯿﺲ‬
‫ﻣﺮزي ﻓﺮاﻧﺴﻪ و آﻟﻤﺎن!)ﺗﺎزه‪ ،‬اﻧﺎ اﻧﺰﻟﻨﺎ را ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻔﺖ» اﻧﺎ اﻧﺠﻠﻨﺎ«(‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬‬
‫ﻣﻦ ﺗﻮ را ﺑﻪ دﻧﺪان ﮐﺸﯿﺪهام ﺗﺎ رﺳﺎﻧﺪﻣﺖ ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺑﮕﺬارم از ﺗﻮ‬
‫ﺳﻮءاﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ اﯾﻦ ﻣﺮﺗﯿﮑﻪي ﻧﺮه ﺧﺮ ﮐﻪ ﺳﻦ ﭘﺪر ﺗﻮ را دارد؟«‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻣﯽﻓﻬﻤﻢ‪ .‬ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﺪ ﻫﻤﺎن ﺑﻼﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺮ ﺧﻮدش آﻣﺪه ﻋﯿﻨﺎْ ﺳﺮ‬
‫دﺧﺘﺮش ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮوي ﺑﺎ ﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺳﻦ و ﺳﺎل ﺧﻮدت ﺑﺎﺷﺪ‪«.‬‬
‫ـ ﻫﻢﺳﻦ و ﺳﺎلﻫﺎي ﻣﻦ ﻣﺮا ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻨﺪ‪ .‬اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻫﻤﻪﺷﺎن ﺑﭽﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ـ ﺧﺐ ﻣﯽﮔﻮﺋﯽ ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﯿﻢ؟‬
‫ـ ﺑﺮوﯾﻢ آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ .‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭼﺸﻢﻣﺎن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﯿﭻ آﺷﻨﺎﯾﯽ ﻧﯿﻔﺘﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ .‬ﭼﻘﺪر ﺑﺎﯾﺪ از اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﻪ آن ﺷﻬﺮ‪ ،‬از اﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ آن‬
‫ﮐﺸﻮر؟ ﻫﻤﻪي زﻧﺪﮔﯽام ﺷﺪه ﺑﻮد ﯾﮏ ﻓﺮار ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﺑﺎر‬
‫ﻫﻢ ﮐﻪ ﺷﺪه ﺑﻨﺪ ﺷﻮم روي ﯾﮏ ﺗﮑﻪ زﻣﯿﻦ‪ .‬ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدم از اﯾﻦ ﻫﺴﺘﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺷﺒﯿﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮيِ ﻫﻠﻨﺎ‪ .‬از اﯾﻦ ﻃﺮف ﺷﮑﺎﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﺗﺎ دوﺑﺎره ﺑﻪ‬

‫‪١١٧‬‬
 ‫ﻫﻤﺎن ﺷﯿﻮه ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻧﺦﻫﺎ؛ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن رﻧﮓﻫﺎ‪.‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﻣﻌﺎﻟﺠﻢ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺗﻮ دﯾﻮاﻧﻪاي« و دوﺑﺎره ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ ﺧﻨﺪﯾﺪن‪ .‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﻫﻤﺮاﻫﯽام ﻣﯽﮐﺮد ﺗﺎ دم در‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ دﺳﺘﺶ را دراز ﻣﯽﮐﺮد ﺑﺮاي‬
‫ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﯽ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺟﺪي ﺷﺪ‪» :‬ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﺎش! ﻫﯿﭻ ﺧﻮﺑﯿﺖ ﻧﺪارد ﺧﻮردن‬
‫اﯾﻨﻬﻤﻪ آﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ و ﮐﻮروﺗﻮن!«‬

‫‪١١٨‬‬
 ‫‪32‬‬

‫ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻧﺦﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﺎن رﻧﮓﻫﺎ‬

‫» س« ﺷﺎم ﻣﻬﻤﺎن ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻔﺘﻪي ﻗﺒﻞ‪ ،‬وﻗﺘﯽ آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﮐﻼس ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد‪ :‬اﻧﮕﺎر ﺳﺮ ﺣﺎل ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ‪ .‬ﺣﻮاﺳﺶ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻫﺴﺖ! درﺳﺖ ﻣﺜﻞ »ش« ﮐﻪ‬
‫ﺑﯿﺴﺖ و ﯾﮏ ﺳﺎﻟﺶ ﺑﻮد اﻣﺎ ﭘﺨﺘﮕﯽ زﻧﯽ را داﺷﺖ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ‪ .‬او ﻫﻢ ﺣﻮاﺳﺶ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻮد! ﯾﮏ ﺷﺐ دراز ﮐﺸﯿﺪه ﺑﻮدﯾﻢ ﮐﻨﺎر ﻫﻢ؛ ﺳﺒﮏ از ﺧﻠﺴﻪي‬
‫ﮔﻔﺖوﮔﻮي ﺗﻦ ﺑﺎ ﺗﻦ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﭘﺮ در ﻫﻮا ﺑﻮدﯾﻢ؛ ﻓﺎرغ از ﺛﻘﻞِ ﺳﯿﺎره‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﺷﺪم ﺑﻪ ﭘﻮﺷﯿﺪن ﻟﺒﺎسﻫﺎﯾﻢ‪.‬‬
‫ـ ﮐﺠﺎ؟‬
‫ـ ﺑﺮوم‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﮐﺎﻓﻪ ﻫﻢ ﻧﺒﺴﺘﻪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﺳﯿﮕﺎر ﺑﮕﯿﺮم و ﺑﺮﮔﺮدم‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺻﺪاﺋﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ رﺧﻮت‪ ‬ﮐﺮﺷﻤﻪ داﺷﺖ ﺗﺎ ﺧﻮاب‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻧﺮو‪«.‬‬
‫ـ ﯾﮏ داﻧﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻮي ﭘﺎﮐﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﯿﭽﺎره ﻣﯽﺷﻮم ﺗﺎ ﺻﺒﺢ‪.‬‬
‫ـ ﻧﺮو‪.‬‬
‫اﯾﻦ زﯾﺒﺎﺋﯽ ﺑﺮﻫﻨﻪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﻣﻮﺟﯽ ﻣﯽداد ﺑﻪ ﺗﻦ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺒﯿﻪ رﻗﺺ ﺑﻮد‬
‫در اﻋﻤﺎق آب‪ ،‬وزﻧﯽ ﻣﯽداد ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻼم ﮐﻪ ذﻫﻦ ﻣﺮا ﻣﯽﺑﺮد ﺑﻪ ﯾﮏ روز دﯾﮕﺮ و‬
‫ﯾﮏ ﺧﻮاﻫﺶ دﯾﮕﺮ‪ » :‬ﺳﯿﮕﺎر ﻧﮑﺶ!«‪ .‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ داﺷﺖ ﺑﻪ دود‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ‬
‫ﺧﻮدش ﻧﻤﯽﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ رﯾﻪﻫﺎي ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ .‬ﺳﯿﮕﺎر را ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﮐﻨﺎر؛ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ رﯾﻪﻫﺎي او‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ رﯾﻪﻫﺎي ﺧﻮدم‪ .‬ﺷﺶ ﻣﺎه ﺗﻤﺎم ﻧﮑﺸﯿﺪم؛ ﺗﺎ روزي‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮدش ﺑﺎ ﯾﮏ ﺟﻌﺒﻪي دهﺗﺎﯾﯽ ﺳﯿﮕﺎر ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ آﻣﺪ‪» :‬ﺷﺶ ﻣﺎه اﺳﺖ ﮔﻢ‬
‫ﺷﺪهاي‪ .‬دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ دوﺑﺎره ﻫﻤﺎن آدم ﺳﺎﺑﻖ را ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ «.‬راﺳﺖ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪.‬‬

‫‪١١٩‬‬
‫اﻓﺴﺮده ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬ﮐﺞ ﺧﻠﻖ و ﺑﯽﺣﻮﺻﻠﻪ‪ .‬دﯾﮕﺮ دﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﺎز ﻧﻤﯽرﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﯿﭻ‬
‫ﮐﺎري ﻧﻤﯽرﻓﺖ‪ .‬ﺑﺴﺘﻪ را ﺑﺎز ﮐﺮدم‪ .‬دوﺑﺎره ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ ﮐﺸﯿﺪن‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﺑﺎر‬
‫ﺣﻮاﺳﻢ ﺑﻮد‪ .‬اﻏﻠﺐ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ او در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻻي ﭘﻨﺠﺮه را ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻢ‪ .‬ﯾﺎ‬
‫ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻤﺘﺮ ﺑﮑﺸﻢ‪ .‬و ﺣﺎﻻ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻧﺮو‪ «.‬آﻧﻬﻢ اﯾﻨﻄﻮر ﺑﺎ‬
‫ﮐﺮﺷﻤﻪ و ﺧﻮاﻫﺶ‪ ،‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﺷﺎﯾﺪ ﺣﻮاﺳﻢ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺎز اﻓﺮاط ﮐﺮدهام‬
‫و ﺳﯿﻨﻪاش اذﯾﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﭼﻪ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ دو ﭘﺎﮐﺖ ﺳﯿﮕﺎر‬
‫ﻣﯽﮐﺸﺪ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺐ ﺑﯿﺪار اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺼﻮرش ﻫﻢ ﻋﺬاب آور اﺳﺖ ﺑﯽﺳﯿﮕﺎر‬
‫ﻣﺎﻧﺪن ﺗﺎ ﺧﻮد ﺻﺒﺢ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻨﻬﻤﻪ‪ ،‬ﺷﮑﻨﺠﻪ ﺷﺪن ﺧﻮدم را ﺗﺮﺟﯿﺢ دادم ﺑﻪ ﺷﮑﻨﺠﻪ‬
‫ﮐﺮدنِ او‪ .‬ﻟﺒﺎﺳﻢ را درآوردم‪ .‬درﺳﺖ در ﻟﺤﻈﻪاي ﮐﻪ ﺧﺰﯾﺪم روي ﺗﺨﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم‬
‫ﺑﯽﭘﻨﺎﻫﯽام ﺧﻮدم را رﻫﺎ ﮐﻨﻢ در آﻏﻮشاش‪ ،‬ﺑﯿﺮون ﺧﺰﯾﺪ از ﺗﺨﺖ‪ .‬ﺑﻮر ﺷﺪم‪» .‬‬
‫ﭼﺮا از اﺗﺎق ﺑﯿﺮون رﻓﺖ؟« ﻓﻬﻤﯿﺪن زنﻫﺎ دﺷﻮار اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻐﻞ اﺗﺎق ﺧﻮاب‪ ،‬دري ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎز ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ اﺗﺎﻗﮏ رﺧﺘﮑﻦ‪ .‬ﺻﺪاي ﺑﺎز ﺷﺪن در اﺗﺎﻗﮏ آﻣﺪ‪ » .‬ﻧﮑﻨﺪ ﻣﯽ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻟﺒﺎس ﺑﭙﻮﺷﺪ ﺧﻮدش ﺑﺮود؟« از اﯾﻦ ﺟﻮر دﯾﻮاﻧﮕﯽﻫﺎ ﮐﻢ ﻧﮑﺮده ﺑﻮد‪» .‬وﻟﯽ‬
‫اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺐ؟« ﮐﻤﺘﺮ دﺧﺘﺮي ﺟﺮﺋﺖ ﻣﯽﮐﺮد ﻧﯿﻤﻪ ﺷﺐ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﯿﺮون ﺑﺮود‪ .‬اﻣﺎ‬
‫از اﯾﻦ ﺟﻮر دﯾﻮاﻧﮕﯽﻫﺎ ﮐﻢ ﻧﮑﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از ﺗﺨﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ آﻣﺪم‪ .‬ﻫﻨﻮز ﭘﺎﯾﻢ‬
‫ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻤﺎن وﺿﻌﯽ ﮐﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻟﺒﺨﻨﺪي داﺷﺖ‬
‫از ﺟﻨﺲ ﻫﻤﺎن ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﺮﻣﻮز ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي داﺷﺖ وﻗﺘﯽ ﮐﺘﺎب را دو دﺳﺘﯽ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ ﻣﯽداد‪ .‬ﻫﻠﻢ داد آرام روي ﺗﺨﺖ و ﺳﺮ ﻓﺮو ﺑﺮد در آﻏﻮﺷﻢ؛ وﻗﺘﯽ دﺳﺘﺶ ﺑﺎ‬
‫ﭘﺸﺘﻢ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﭼﻨﺪﺷﻢ ﺷﺪ‪ .‬اﻧﮕﺎر آن اﻧﮕﺸﺖ ﻫﺎي ﻟﻄﯿﻒ ﺑﺪل ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﻨﺠﻪﻫﺎي ﯾﮏ ﺣﯿﻮان؛ ﭼﯿﺰي زﻣﺨﺖ و زاوﯾﻪ دار ﮐﻪ ﭘﻮﺳﺖ را ﺧﺮاش‬
‫ﻣﯽ داد‪ .‬ﺑﺎ ﺣﯿﺮت ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ .‬ﺑﺴﺘﻪاي ﺳﯿﮕﺎر ﺗﻮي دﺳﺘﺶ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬ﺑﺠﺎي ﮐﺎر‪،‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﺐ را ﭘﯿﺶ او ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬ﻣﺎﻧﺪم ﺗﺎ ﺳﻠﻮل ﺑﻪ ﺳﻠﻮل ﺑﺒﻮﯾﻢ و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﺗﺎ‬

‫‪١٢٠‬‬
‫ﭘﻨﺠﻪ ﺑﯿﻨﺪازم ﺑﻪ اﯾﻦ ﺿﺮﯾﺤﯽ ﮐﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﺷﺎﻧﺲ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻤﺎم ﯾﮏ‬
‫ﺷﻬﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ دادﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ را ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﺒﻪي ﭘﺮﺗﮕﺎه‪ .‬ﯾﮏ روز ﺳﺮ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﮐﺮدم و دﯾﺪم ﺣﺎﻻ ﻓﻘﻂ ﻋﻠﯽ ﻣﺎﻧﺪه و ﺣﻮضاش‪ .‬از ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺞ ﺷﺎﮔﺮد ﮐﻼس؛‬
‫ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﺗﺎ ﺳﺒﯿﻞﮐﻠﻔﺖ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﺷﻬﺮﯾﻪﺷﺎن ﺣﺘﺎ ﯾﮏ ﭼﻬﺎرم اﺟﺎرهي‬
‫ﺧﺎﻧﻪ را ﻫﻢ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ .‬ﻫﻤﻪاش ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ؛ ﯾﮏ ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي ﮐﻪ ﻫﯽ از‬
‫ﻧﻮ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد؛ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻧﺦﻫﺎ؛ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن رﻧﮓﻫﺎ‪ .‬وﻗﺘﯽ از ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ‬
‫ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﻣﺪم‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻟﻄﻔﺎْ ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﯿﺪ‪ «.‬اﯾﺴﺘﺎدم ﺟﻠﻮي در ﺣﯿﺎط‪.‬‬
‫دﺳﺖ ﮐﺸﯿﺪم ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﭼﻮب‪ .‬دﻟﻢ ﻧﯿﺎﻣﺪ ﭼﺎﻗﻮ ﺑﯿﻨﺪازم‪ .‬رﮔﻪ ﻫﺎش ﺷﺒﯿﻪ ﺗﻮت ﺑﻮد‬
‫اﻣﺎ ﺗﻮت ﻧﺒﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻮد اﯾﻦ دري ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﺗﺠﺎوز در اﻣﺎن ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺧﯿﺮه‬
‫ﺷﺪم ﺑﻪ ﭘﯿﭽﮏﻫﺎي دﯾﻮار ﺣﯿﺎط؛ ﺑﻪ ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ ﮐﻪ ﺧﺎﻣﻮش ﺑﻮدﻧﺪ و دﻟﮕﯿﺮ ﻣﺜﻞ‬
‫دﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﻠﻤﺎت را از ﯾﺎد ﺑﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ .‬ﭘﺎﮐﺘﯽ ﺗﻮي دﺳﺖﻫﺎﯾﺶ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻣﯽداﻧﯽ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﯽ ﮐﻨﺎر ﻟﯿﻦ و ﻣﺮا ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﯽﮐﺮدي‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ دﻟﻢ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﭽﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﮐﺘﯽ ﺗﻮ ﻧﺪﯾﺪهام‪ .‬ﺣﺲ ﻣﯽﮐﺮدم ﺗﻮ‬
‫ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺧﻮدم ﻫﺴﺘﯽ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺻﺪاﯾﺖ ﮐﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺟﺮﺋﺖ ﻧﻤﯽﮐﺮدم‪.‬‬
‫ـ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻦ اﯾﻨﻘﺪر ﺗﺮﺳﻨﺎﮐﻢ؟‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪ‪» :‬اﺧﺘﯿﺎر دارﯾﻦ! ﯾﺎدﺗﺎن ﮐﻪ ﻫﺴﺖ درﺑﺎرهي ﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ!«‬
‫ـ ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ارﻣﻨﯽﻫﺎ »ﻧﺠﺲ« ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮوﮐﻠﻪي ﭘﺎرﭼﻪ ﻓﺮوشﻫﺎي‬
‫ﯾﻬﻮدي ﻫﻢ ﮐﻪ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎدرم ﺑﺎ دﺳﺘﭙﺎﭼﮕﯽ ﻣﺎ را ﻣﯽﺑﺮد ﺗﻮي ﺣﯿﺎط و در را‬
‫ﻣﺤﮑﻢ ﻣﯽﺑﺴﺖ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ اﯾﻦ ﺟﻬﻮدﻫﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ را ﻣﯽدزدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ و‬
‫ﺧﻮﻧﺸﺎن را ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ‪.‬‬
‫ـ ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪم اﮔﺮ ﺻﺪاﺗﺎن ﺑﮑﻨﻢ دردﺳﺮ درﺳﺖ ﺑﺸﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬وﻟﯽ ﻣﻦ ﯾﮑﯽ ﻗﺪر ﺷﻤﺎﻫﺎ را ﻣﯽداﻧﻢ‪ .‬ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ اﺷﺮﺑﻪﻣﺎن را‬

‫‪١٢١‬‬
‫ﺷﻤﺎ ارﻣﻨﯽﻫﺎ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮐﺮدهاﯾﺪ و اﻃﺮﺑﻪﻣﺎن را ﯾﻬﻮديﻫﺎ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎﻫﺎ ﻧﺒﻮدﯾﺪ ﻻﺑﺪ ﻣﺎ‬
‫ﺗﻮي ﻋﺮوﺳﯽﻫﺎﯾﻤﺎن ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪ‪ » :‬ﺑﯿﺎ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺎل ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ «.‬و ﭘﺎﮐﺖ را دراز ﮐﺮد ﻃﺮﻓﻢ‪.‬‬
‫ﮔﯿﺞ ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ » .‬ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻪ ﭼﯿﺰي ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ؟« ﭘﺎﮐﺖ را ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﮑﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺘﻢ اﯾﻦﻫﺎ را دور ﺑﯿﻨﺪازم‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﭼﺮا دﻟﻢ ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﻮد‪«.‬‬
‫ﺗﻮي ﭘﺎﮐﺖ را ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم‪ .‬ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي ﻫﻠﻨﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﺦﻫﺎش از ﺑﺲ ﺑﺎز ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد و از ﻧﻮ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد دﯾﮕﺮ ﮐﺮﮐﯽ ﺑﻪ آن ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬دﯾﮕﺮ ﺑﻪ درد ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺧﻮرد‪ .‬وﻟﯽ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺷﻤﺎ ﭼﺸﻢﺗﺎن دﻧﺒﺎل‬
‫اﯾﻦ ﺑﻮد‪«.‬‬
‫ﺑﻠﻪ ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي ﻫﻠﻨﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻢ‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﺳﺎﻋﺖ ده‬
‫ﻧﺸﺪه‪ ،‬ﺑﻪ »س« ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ » :‬ﻣﻦ ﺧﻮاﺑﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪاﺳﺖ«‪ .‬ﻣﺜﻼْ اﻣﺸﺐ دﻋﻮﺗﺶ ﮐﺮده‬
‫ﺑﻮدم ﺑﺮاي ﺷﺎم‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ‪ ،‬ﺑﯽﺧﯿﺎل ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي ﻫﻠﻨﺎ‪ ،‬ﻟﮕﺪ ﺑﺰﻧﻢ ﺑﻪ آن دﯾﻮار‬
‫ﻧﺎزك‪ ‬ﺷﯿﺸﻪاي!‬
‫ﺟﺎ ﺧﻮرد‪ .‬ﻫﻔﺘﻪي ﻗﺒﻞ وﻗﺘﯽ آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﮐﻼس ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ » :‬اﻧﮕﺎر ﺳﺮ ﺣﺎل‬
‫ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ‪ «.‬ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﻫﻨﻮز ﻓﺮﺻﺖ ﻧﮑﺮدهام ﻧﻪ ﻧﺎﺷﺘﺎﯾﯽ ﺑﺨﻮرم ﻧﻪ ﻧﺎﻫﺎر‪ «.‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫ﺷﺶ ﺑﻌﺪازﻇﻬﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﯽ از ﺟﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‪ » :‬ﭘﺲ ﻣﻦ ﺑﺮوم ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﺑﮕﯿﺮم‬
‫ﺑﺮايﺗﺎن! ﺣﺘﻤﺎْ وﻗﺖ ﻧﮑﺮدهاﯾﺪ ﺑﺮوﯾﺪ ﺧﺮﯾﺪ‪ «.‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻣﻤﻨﻮن‪ ،‬ﻏﺬا ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻓﻘﻂ‬
‫وﻗﺖ ﻧﮑﺮدهام ﺑﺨﻮرم‪ «.‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﭘﺲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺧﯿﺎل راﺣﺖ ﻏﺬايﺗﺎن را ﺑﺨﻮرﯾﺪ‪ .‬ﻣﻦ‬
‫ﻫﻢ درﺳﻢ را ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻋﺠﻠﻪاي ﻫﻢ ﻧﺪارم‪ «.‬ﻟﻮﺑﯿﺎﭘﻠﻮ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺗﻌﺎرﻓﺶ‬
‫ﮐﺮدم‪ » :‬ﭘﺲ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﯾﮏ ﻟﻘﻤﻪاي ﺑﺨﻮرﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﻌﺬب ﻧﺒﺎﺷﻢ‪ «.‬ﺧﻮرد‪ .‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»ﻣﺪتﻫﺎ ﺑﻮد ﻋﺬاي اﯾﺮاﻧﯽ ﻧﺨﻮرده ﺑﻮدم‪ «.‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﭘﺲ ﻫﻔﺘﻪي آﯾﻨﺪه ﮐﻪ آﻣﺪﯾﺪ‬

‫‪١٢٢‬‬
 ‫ﺷﺒﺶ ﻣﻬﻤﺎﻧﺘﺎن ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻏﺬاي اﯾﺮاﻧﯽ‪«.‬‬
‫ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻣﺜﻼْ ﻣﻬﻤﺎﻧﺶ ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﯾﮏ ﻏﺬاي اﯾﺮاﻧﯽ! »ﻣﻦ ﺧﻮاﺑﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ« !‬
‫ﺧﺐ ﭼﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﺮد؟ وﻗﺘﯽ ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﻟﮕﺪ ﺑﺰﻧﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﺸﻪي ﻧﺎزك‪،‬‬
‫ﺧﻮاﺑﺖ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ‪ ،‬ﻫﻠﻨﺎ؟‬

‫‪١٢٣‬‬
 ‫‪33‬‬

‫ﻟﺤﻈﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﻟﯽاﻧﺪ از ﮐﻠﻤﻪ‬

‫از ﺧﺎﻧﻪ ﺑﯿﺮون آﻣﺪم‪ .‬ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ رﻧﮓ‪ ‬ﻣﺴﻠﻂ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﻪ ﺑﻮد و ﺷﺮﺟﯽ‪.‬‬
‫ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي دﯾﺪه ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﺻﺪاﯾﯽ ﻧﻤﯽآﻣﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺻﺪاي رﻓﺖ و آﻣﺪ ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ؛‬
‫ﻧﻪ ﻋﺒﻮر ﮔﺎهﮔﺎه اﺳﭙﮑﺘﻮرﻫﺎ)‪ (inspecteur‬ﺑﺎ آن ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮصﺷﺎن ﮐﻪ ﺟﺎي‬
‫ﺳﺮﻧﺸﯿﻦ اﺿﺎﻓﯽ داﺷﺖ )ﻣﺜﻞ ﻣﻮﺗﻮرﺳﯿﮑﻠﺖ آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ در ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ دوم(‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﺣﻀﻮر ﮔﺎهﮔﺎﻫﯽ ﮐﺎرﮔﺮان ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﭙﻮشِ ﺳﺮاﭘﺎ ﺳﯿﺎه‪ ‬ﺑﺎ آن ﻣﯿﻠﻪﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪي ﮐﻪ‬
‫ﺳﺮﺷﺎن را ﺑﻪ ﻫﻢ وﺻﻞ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﯽ دراز ﺷﻮد و ﻓﺮو ﮐﻨﻨﺪ در ﭼﺎﻫﮏ‬
‫ﻓﺎﺿﻼب و ﺗﺎ ﻫﺮﺟﺎ ﮐﻪ ﻻزم ﻫﺴﺖ ﻣﯿﻞ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺑﻪ اﻋﻤﺎق ﺷﻬﺮ ﺗﺎ راه ﺑﺎز ﺷﻮد و اﯾﻦ‬
‫ﮔﻨﺪ و ﮔﺜﺎﻓﺖ ﺑﯿﺮون ﺑﺮود از ﺗﻦ زﻣﯿﻦ‪ .‬ﻧﻪ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﺻﺪاﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﺣﺘﺎ ﻧﺴﯿﻤﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺠﻨﺒﺎﻧﺪ ﺑﺮﮔﯽ را‪ .‬ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﻣﺪرﺳﻪ ﺗﻮي دﺳﺘﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﭘﯿﭽﯿﺪم ﺑﻪ راﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﭼﯿﺰي ﺗﻮي ﻫﻮا ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﺮس را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﮐﺮد؛ اﻧﮕﺎر ﺳﯿﻢ ﻟﺨﺖ ﺑﺮق را وﺻﻞ‬
‫ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ذرات ﻫﻮا‪ .‬آﻣﺪﻧﺪ از درون ﻣﻪ ﺑﯿﺮون‪ .‬ﭼﻬﺎر‪ ...‬ﭘﻨﺞ‪ ...‬ﺷﺶ‪ ...‬ده‪...‬‬
‫دوازده ﺗﺎ‪ .‬اول ﺣﺮﮐﺖ ﭘﺎﻫﺎ را دﯾﺪم‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻟﻨﮕﺮ ﺗﻦﻫﺎ را ﮐﻪ از ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺑﻮد ﻧﻪ از‬
‫ﺣﺮﮐﺖ؛ ﺑﻌﺪ ﭼﻬﺮهﻫﺎ ﮐﻪ ﻫﯽ واﺿﺢﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ :‬ﺑﺮادر ﭘﺮوﯾﻦ و ﭼﻨﺪ ﺗﻦ از‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎي ﻓﺎﻣﯿﻞﺷﺎن ﮐﻪ ﻫﻤﮕﯽ ﻣﺜﻞ او از ﻣﻌﺪود ﺑﻮﻣﯿﺎنِ ﺷﻬﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺸﺎﭘﯿﺶ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﻋﻠﻮ ﺑﻮد ﮐﻪ از وﻗﺘﯽ ﭘﺪرش ﺗﻮي ﭼﺎه ﻓﺎﺿﻼب اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﭼﻨﺎن‬
‫ﺷﺮارﺗﺶ ﮔﻞ ﮐﺮد ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺳﺮﭘﻮش را ﺑﺮداﺷﺘﻪاﻧﺪ از روي دﯾﮓ‪ ‬ﺑﺨﺎر‪ .‬ﺧﻮاﺳﺘﻢ‬
‫ﺑﺮﮔﺮدم‪ .‬درِ ﺣﯿﺎط ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﭼﭗ‪ .‬درِ ﺧﺎﻧﻪي ديﻣﻤﺪ ﭘﯿﺪا ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫راه ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﺎز ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻏﺮور ﻣﯽﺑﺴﺖ راه ﮔﺮﯾﺰ را‪ .‬اﻓﺘﺎدم ﻣﯿﺎن ﺣﻠﻘﻪي آﺗﺶ‪.‬‬

‫‪١٢٤‬‬
 ‫ﮔﻮﻧﻪي راﺳﺘﻢ ﺗﯿﺮ ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺨﻮان ﭘﺎي ﭼﭙﻢ ﺗﯿﺮ ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻬﻠﻮي راﺳﺘﻢ ﺗﯿﺮ ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻟﺐ ﺑﺎﻻ ‪ ...‬ﺷﮑﺎف‪.‬‬
‫ﭘﻬﻠﻮي ﭼﭙﻢ‪ ...‬ﺗﯿﺮ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺨﻮان دﻧﺪه ﻫﺎ‪ ...‬درد‪.‬‬
‫زﯾﺮ ﭼﺸﻢ راﺳﺘﻢ ‪ ...‬ﺧﻮن‪.‬‬
‫از اﻋﻤﺎق وﺟﻮدم ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻗﺎﺗﻠﯽ دوﯾﺪ ﺗﻮي ﻋﻀﻠﻪﻫﺎي دﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﺟﯿﺒﻢ ﭼﺎﻗﻮي ﺿﺎﻣﻦ دار‪...‬‬
‫از ﻓﺸﺎر اﻧﮕﺸﺘﻢ ‪ ...‬ﭼﻖ!‪ ...‬ﺻﺪاي ﺗﯿﻐﻪي ﭼﺎﻗﻮ‪.‬‬
‫ﭘﺮﯾﺪﻧﺪ وﺣﺸﺖزده آﻧﻄﺮف ﺟﻮب؛ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﭘﺸﺖ درﺧﺖﻫﺎي ﺗﻤﺒﺮ‬
‫ﻫﻨﺪي‪.‬‬
‫ﻣﻬﺮه ﺑﻪ ﻣﻬﺮه ﮐﻤﺮ راﺳﺖ ﮐﺮدم‪ .‬زاده ﻣﯽﺷﺪ ﻗﺎﺗﻠﯽ از درون ﻣﻦ‪ .‬ﻓﺎﺗﺤﺎﻧﻪ ﻧﮕﺎه‬
‫ﭼﺮﺧﺎﻧﺪم ﺑﻪ اﻃﺮاﻓﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮﮐﻪ ﭼﺸﻤﻢ ﻣﯽاﻓﺘﺎد ﻗﺎﯾﻢ ﻣﯽﺷﺪ ﭘﺸﺖ درﺧﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎن از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺻﺪا آﻣﺪ‪:‬‬
‫ـ ﭼﻖ!!!‬
‫اﯾﻦ ﺻﺪا‪ ،‬ﮐﻠﯿﺪ ﺟﻬﺎن ﻣﺮگ ﺑﻮد! ﭼﻖ‪ ،‬و ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﺎزﻣﯽاﯾﺴﺘﺎد از‬
‫ﺣﺮﮐﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ .‬ﻋﻠﻮ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽآﻣﺪ ﺑﺎ ﺑﺮق ﺗﯿﻐﻪي ﭼﺎﻗﻮ! ﭼﻖ! ﺑﺴﺖ‪ ،‬و دوﺑﺎره ﺑﺎزﮐﺮد‪:‬‬
‫ﭼﻖ! ﭼﻪ ﻗﺎﺗﻞ زﺑﻮﻧﯽ ﺑﻮد ﻗﺎﺗﻠﯽ ﮐﻪ در دروﻧﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺟﺮﺋﺖ ﮐﺸﺘﻦ ﻧﺪاﺷﺖ ﻗﺎﺗﻞ ﻣﻦ!‬
‫ﻋﻠﻮ ﺟﻠﻮ آﻣﺪ؛ آرام؛ ﺗﻤﺎم ﻟﻨﮕﺮِ ﺗﻦاش ﭘ‪‬ﺮ از ﺗﻬﺪﯾﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻓﺮار ﻣﯽﮐﺮدم دﯾﮕﺮ‬
‫ﺧﻮابﻫﺎم ﺣﺘﺎ ﺟﺮﺋﺖ دﯾﺪار ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﭘﺮوﯾﻦ‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬او ﻫﻢ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﺳﻤﺖ‪‬‬

‫‪١٢٥‬‬
‫دﯾﮕﺮِ ﻣﻪ؛ ﮐﺘﺎبﻫﺎش ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪ در ﯾﮏ دﺳﺖ؛ و دﺳﺖ دﯾﮕﺮش ﮐﻪ ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪ روي‬
‫ﮔﺮﯾﻪي ﻟﺐ‪ .‬ﻣﺮﯾﻢ ﻫﻢ ﺑﻮد؛ زﯾﺮ ﭼﺎدر ﺗﺮس‪ .‬و ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪ ﺗﻤﺎم ﺳﯿﺎﻫﯽ ﭼﺎدر‪ .‬دﻟﻢ ﭘﺮ‬
‫ﺑﻮد از ﻗﺘﻞ‪ ،‬و دﺳﺘﻢ ﻟﺒﺎﻟﺐ ﺗﺮدﯾﺪ‪ ...‬ﺻﺪاي ﻏﺮﺷﯽ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ! ﻋﻠﻮ ﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮار؛ دﯾﮕﺮان ﻫﻢ ﻫﺮﮐﺪام از ﺳﻮﯾﯽ‪ .‬ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺟﻨﺒﺶِ اﺷﯿﺎء آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ‪ ‬ﺻﺪا‪ .‬ديﻣﻤﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽدوﯾﺪ ﺑﺎ ﭼﻮبدﺳﺖ‪ ‬ﺑﻠﻨﺪ و ﺻﺪاي ﺧﺸﻢ آﻟﻮد‪.‬‬
‫ﻓﺤﺶ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ ﺑﻪ ﺟﺎن اﯾﻦ » ﺑﯽ ﭘﺪر ﻣﺎدرﻫﺎ« ! در ﺣﯿﺎط ﺑﺎز ﺷﺪ‪ .‬و ﻣﻦ ﮔﻢ‬
‫ﺷﺪم ﻣﯿﺎن ﺳﺮآﺳﯿﻤﻪﮔﯽ ﻣﺎدر‪ ،‬و ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﺳﯿﻨﻪﻫﺎي ديﻣﻤﺪ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮگ‪ ‬درﺧﺘﺎن ﺗﻤﺒﺮ ﮐﻪ ﻣﯽﺟﻨﺒﯿﺪ و ﻣﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﯽرﻓﺖ‪ ،‬و اﺷﻌﻪي ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫رﻧﮓ اُﺧﺮا را ﺑﺎز ﻣﯽداد ﺑﻪ ﻫﻨﺪﺳﻪي ﺷﻬﺮ‪.‬‬
‫ﯾﮑﯽ ﭘﻨﺒﻪ ﻣﯽآورد‪ ،‬ﯾﮑﯽ آبﺟﻮش‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﻣﺮﮐﻮرﮐﻮروم‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺧﻮن ﮔﻮﻧﻪي ﻣﺮا‬
‫ﻣﯽﺷﺴﺖ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺧﺎك ﻣﯽﺗﮑﺎﻧﺪ از ﭘﯿﺮاﻫﻦ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺑﻮﺳﻪ ﻣﯽزد ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎ و ﮔﻮﻧﻪﻫﺎم‪.‬‬
‫و ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺑﺎزﻣﯽآﻣﺪم از ﻗﺎﻟﺐِ ﺗﻨﯽ ﻗﺎﺗﻞِ‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﮐﻮدﮐﯽام‪،‬‬
‫ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﺗﺮس از ﺟﻦﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺎز ﻣﯽزدﻧﺪ در ﺗﻪ‪ ‬ﺳﻮراخِ ﻣﺴﺘﺮاح‪ ،‬و ﺑﻪ ﻓﺮدا‬
‫ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ ﯾﺎ ﻫﺮﺟﺎ ﺑﺎﯾﺪ از ﺟﺰﯾﺮهﻫﺎﯾﯽ ﻋﺒﻮر‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﻣﺴﯿﺮِ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢِ ﻣﺪرﺳﻪ را؛ ﺟﺰﯾﺮهﻫﺎﯾﯽ ﭘﺮ از دزد‬
‫درﯾﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺸﻨﻪي ﺧﻮن ﻣﻦ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﻣﯽدﯾﺪم ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﭘﺮﻧﺪهاي را ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ ﻫﺮﮔﺰ اﻣﺎ ﻣﻨﺎدي ﺗﯿﻎ ﺑﻮد و ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ ﺷﺪن‪ .‬و ﺑﺎز ﮔﺮﺑﻪاي ﺟﯿﻎ‬
‫ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ در ﺗﻤﺎم ﺑﻨﺪ ﺑﻨﺪ‪ ‬ﺗﻨﻢ ﺗﺎ ﺑﺨﺰم ﺑﻪ ﯾﮏ ﭘﺮش زﯾﺮ دو ﻻﯾﻪي ﺳﻘﻒ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ‬
‫در آن ﺳﺮِ ﻏﺒﺎر ﺑﺒﯿﻨﻢ ﭘﺮوﯾﻦ را دراز ﮐﺸﯿﺪه ﺗﻮي ﺣﯿﺎط؛ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﺧﯿﺮه ﺑﻪ‬
‫آﺳﻤﺎن و دﺳﺖﻫﺎ روي ﺷﮑﻢ؛ اﻧﮕﺎر ﺣﺠﻤﯽ از ﻫﻮا را ﺑﻐﻞ ﮐﺮده‪ ،‬و ﻧﻤﯽﺧﻮاﺑﺪ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻣﻦ؛ و ﺗﮑﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﻫﺮ روز؛ و ﻫﻤﻪي اﯾﻦ رﻧﺞﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻫﺸﺖ‬
‫ﮐﻠﻤﻪ! و ﻫﻤﻪي اﯾﻦ رﻧﺞﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي دو ﻓﺮﺻﺖ دﯾﺪار! دﯾﺪارﻫﺎﯾﯽ در ﺳﺎﯾﻪي‬

‫‪١٢٦‬‬
‫دﯾﻮارِ ﻟﯿﻦ؛ دﯾﺪارﻫﺎﯾﯽ آﻧﻘﺪر ﺗﺮس زده و ﻧﮕﺮان از ﺳﺮرﺳﯿﺪنِ اﯾﻦ و آن ﮐﻪ اﺻﻼْ‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﯿﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ ﻓﻘﻂ‪ .‬ﭼﺸﻢ ﮐﻪ ﻣﯽاﻓﺘﺎد ﺑﻪ‬
‫ﭼﺸﻢ ﻫﻢ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺸﯽ دردﻧﺎك ﺗﯿﺮ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ در رگ و ﻋﻀﻠﻪ‪ .‬ﮐﺶ ﻣﯽآﻣﺪ ﺑﺪن ﺗﺎ‬
‫ﺑﭙﺮد و ﺷﮑﻞ آﻏﻮش ﺑﺸﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺎهﻫﺎي ﻧﮕﺮان ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‪ ‬راﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺎهﻫﺎي‬
‫ﻧﮕﺮان ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‪ ‬ﭼﭗ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺑﺎﻻ‪ ...‬ﺑﻌﺪ‪ ...‬و دﯾﮕﺮ ﺗﺮس آﻣﺪه ﺑﻮد آﻧﻘﺪر‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﻪ ﻋﻀﻠﻪﻫﺎ ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ؛ ﻣﺜﻞ ذوب ﺷﺪنِ ز ‪‬ه ﮐﻤﺎﻧﯽ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪه‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﺳﺮﻫﺎ ﻓﺮوﻣﯽاﻓﺘﺎد ﺷﺮﻣﺴﺎر از ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ‪ .‬و ﻟﺐﻫﺎ ﻗﻔﻞ ﻣﯽﺷﺪ از ﮐﻠﻤﻪﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽﮔﺮﯾﺨﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﻫﯿﭽﮑﺪام ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮاي ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ اﯾﻨﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﺗﻬﯽ از ﺷﺄن اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ .‬آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻣﺮگ را ﻓﻬﻤﯿﺪم‪ :‬ﻟﺤﻈﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺧﺎﻟﯽاﻧﺪ از ﮐﻠﻤﻪ‪ .‬ﻟﺤﻈﻪﻫﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮاي ﻋﻀﻠﻪ‪.‬‬
‫دﯾﮕﺮ ﻧﻘﻄﻪي اﻣﻨﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻮﭼﻪاي ﮐﻪ ﻣﺤﻞ ﺳﮑﻮﻧﺖ‪ ‬ﯾﮑﯽ از اﻗﻮام‬
‫ﭘﺮوﯾﻦ ﺑﻮد ﺣﺎﻻ ﻧﻪ راه ﮐﻪ ﺧﻄّﻪاي ﭘ‪‬ﺮ از ﻣﯿﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﻤﻪي راهﻫﺎ ﺑﺎز از ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﮐﺞ‪ ...‬ﺣﺎﻻ ﻫﻤﻪي راه ﻫﺎ ﺑﺎز از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ‪ ...‬ﺣﺎﻻ ﻫﻤﻪي راهﻫﺎ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ‪...‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‬
‫ﺑﯿﺎ ﭼﺮخ ﺑﺰﻧﯿﻢ زﯾﺮ دوﻻﯾﻪي ﺳﻘﻒ‪.‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﻏﻠﻂ ﺑﺰﻧﯿﻢ ﺗﻮي ﻏﺒﺎر و ﮔُﻪ‬
‫ﺑﯿﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‪.‬‬
‫ﻧﺘﺮس از زﺧﻢ ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ‬
‫ﻧﺘﺮس از ﺷﮑﺎف ﻟﺐ‬
‫ﻧﺘﺮس از درد اﺳﺘﺨﻮان‪.‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‪...‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‪...‬‬

‫‪١٢٧‬‬
 ‫‪34‬‬

‫ﺟﻬﺎنِ اﻓﻘﯽِ ﺗﺨﺖﻫﺎي روان‬

‫ـ اﯾﺮاﻧﯽ ﻫﺴﺘﯽ؟‬
‫» ﻟﻌﻨﺖ ﺑﺮ ﺷﯿﻄﺎن! از ﮐﺠﺎ ﻓﻬﻤﯿﺪ؟« ﺧﻮدم‪ ،‬ﺗﻮي ﺧﯿﺎﺑﺎن ﯾﺎ ﻣﺘﺮو‪ ،‬اﯾﺮاﻧﯽﻫﺎ را‬
‫از ﻧﮕﺎهﺷﺎن ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ؛ از ﺣﺎﻟﺖ‪ ‬ﺑﺪن؛ اﻧﮕﺎر وزنِ ﺳﯿﺎرهاي ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﺮد روي‬
‫دوشﺷﺎن‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ روﭘﻮش ﺳﻔﯿﺪ‪ ،‬ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪ و اﻧﺪام ورزﯾﺪه اش‪ .‬ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬از ﮐﺠﺎ ﻓﻬﻤﯿﺪي؟« ﭼﻪ ﺳﻮآل اﺣﻤﻘﺎﻧﻪاي! ﺧﺐ‪ ،‬ﻫﻤﻪي ﻣﺸﺨﺼﺎت‬
‫ﻣﻦ ﺗﻮي ﭘﺮوﻧﺪهام ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ!‬
‫ـ » ﺑﯿﺎ دراز ﺑﮑﺶ ﺟﯿﮕﺮ!« و ﺑﺎ دﺳﺖ ﺗﺨﺖ ﭼﺮﺧﺪاري را ﮐﻪ آورده ﺑﻮد ﺗﻮي‬
‫اﺗﺎق ﻧﺸﺎﻧﻢ داد‪.‬‬
‫از ﺗﺨﺘﻢ ﭘﺎﺋﯿﻦ آﻣﺪم‪ .‬اﺣﺴﺎس زﻧﺎﻧﻪاي ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺖ داد‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﺑﯽاﺧﺘﯿﺎر دﺳﺖ‬
‫ﺑﺮده ﺑﻮدم ﻃﺮف داﻣﻨﻢ ﻣﺒﺎدا ﭼﺸﻤﺶ ﺑﯿﻔﺘﺪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪ و ﺑﺴﺎط‪ .‬اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ زﻧﺎﻧﻪ‬
‫ﺑﺮاﯾﻢ ﺗﺎزﮔﯽ داﺷﺖ؛ ﻋﻨﯿﻒ ﺑﻮد و ﻣﻀﺤﮏ ﭼﻮن ﺣﺮﮐﺘﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻤﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺎل ﺗﻦِ ﻣﻦ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪي ﭘﯿﺶ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺧﻮدم را ﺗﻮي آﯾﻨﻪ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم‪،‬‬
‫دﯾﺪم ﭼﻪ رﯾﺨﺖ زﻧﺎﻧﻪي ﻣﻀﺤﮑﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﺮدهام ﺑﺎ آن ﻟﺒﺎس اﺗﺎق ﻋﻤﻞ)ﺷﺒﯿﻪ‬
‫ﭘﯿﺮاﻫﻦ زﻧﺎﻧﻪ ﺑﻮد‪ ،‬آﺧﺮ( و آن ﮐﻼه ﮐﺎﻏﺬي ﺳﺒﺰ رﻧﮕﯽ ﮐﻪ داده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺒﻨﺪم ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮم)ﺷﺒﯿﻪ ﮐﻼﻫﯽ ﮐﻪ زنﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﻨﺪﻧﺪ وﻗﺘﯽ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ دوش ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ‬
‫ﺑﺪونِ ﺷﺴﺘﻦِ ﻣﻮ(‪ .‬ﭼﻪ ﺷﺎﻧﺴﯽ آوردم زن ﻧﺸﺪم ﺑﺎ اﯾﻦ ﻗﯿﺎﻓﻪي ﻧﺤﺲ! ﺷﺪه ﺑﻮدم‬
‫ﺷﺒﯿﻪ‪ ‬ﺟﻨﺪهﻫﺎي دوزاري‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻢ دراز ﺑﮑﺸﻢ روي ﺗﺨﺖ‪ ‬ﭼﺮﺧﺪار دوﺑﺎره‪،‬‬

‫‪١٢٨‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻮاﻇﺒﺖ از ﻻي ﭘﺎ‪ ،‬دﺳﺘﻢ رﻓﺖ ﻃﺮف داﻣﻦ‪ .‬ﻣﻼﻓﻪ را ﮐﻪ ﮐﺸﯿﺪ روﯾﻢ‪ ،‬ﺗﺎزه‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭼﯿﺰ ﻋﺠﯿﺒﯽ ﺷﺪم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﭼﻪ ﮔﻔﺘﯿﺪ؟«‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺗﺨﺖ ﭼﺮﺧﺪار را ﺟﻠﻮ ﻣﯽراﻧﺪ‪ ،‬دوﺑﺎره ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﮔﻔﺘﻢ‪،‬‬
‫دراز ﺑﮑﺶ‪ ،‬ﺟﯿﮕﺮ!«‬
‫ـ ﺷﻤﺎ اﯾﺮاﻧﯽ ﻫﺴﺘﯿﺪ؟‬
‫ﮐﻢ ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻮدم اﯾﺮاﻧﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر اﻣﺘﻨﺎع ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ از ﺣﺮف زدن‬
‫ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺎدريﺷﺎن‪.‬‬
‫ـ » ﻧﻪ‪ «.‬ﺧﻨﺪﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﮔﻔﺖ‪» :‬ﯾﮏ وﻗﺘﯽ دوﺳﺖ دﺧﺘﺮم اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻮد‪«.‬‬
‫و ﭼﺮخ را ﻫﻞ داد‪ .‬از آﺳﺘﺎﻧﻪي در ﮔﺬﺷﺘﯿﻢ و ﭘﯿﭽﯿﺪﯾﻢ ﺑﻪ راﻫﺮوي ﺳﭙﯿﺪ‪ ‬ﺳﻤﺖ‪‬‬
‫راﺳﺖ‪ .‬ﭼﻘﺪر ﻓﺮق ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻧﮕﺎه‪ ‬اﻓﻘﯽ ﺑﺎ ﻧﮕﺎه‪ ‬ﻋﻤﻮدي‪ .‬راﻫﺮوي درازِ ﺑﺨﺶ‪ ،‬از اﯾﻦ‬
‫زاوﯾﻪ‪ ،‬وﻫﻤﻨﺎك ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﯿﺪ؛ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎْ ﮐﻪ در ﻃﻮل راه‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ‪،‬‬
‫ﭼﺸﻤﻢ ﻣﯽاﻓﺘﺎد ﺑﻪ اﺟﺴﺎد ﻣﺘﺤﺮﮐﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭼﺸﻢﺷﺎن را ﺗﻨﻈﯿﻒ ﺳﻔﯿﺪ داﯾﺮه‬
‫ﺷﮑﻠﯽ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﻤﻮدي آدم ﺑﯿﺸﺘﺮ زﻣﯿﻦ را ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ؛ واﻗﻌﯿﺖ را‪ .‬و‬
‫در ﺣﺎﻟﺖ اﻓﻘﯽ)ﻣﺜﻞ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ دراز ﮐﺸﯿﺪهام روي ﺗﺨﺖ‪ ‬روان( ﺳﻘﻒ را؛ وﻫﻢ را؛‬
‫ﺳﻔﯿﺪي ﯾﮑﺪﺳﺖ را؛ ﺳﻔﯿﺪي ﻣﺘﺤﺮﮐﯽ را ﮐﻪ ﻫﺮازﮔﺎه ﭘﯿﭻ راﻫﺮو ﯾﺎ ﺣﻀﻮر ﺟﺴﺪ‬
‫ﻣﺘﺤﺮك دزد درﯾﺎﺋﯽي ﯾﮏ ﭼﺸﻤﯽ وﺳﻌﺖ ﻣﯽداد ﺑﻪ داﻣﻨﻪي وﻫﻢ آن‪ .‬ﺗﺨﺖ‬
‫اﯾﺴﺘﺎد‪ .‬ﮔﻤﺎن ﮐﺮدم رﺳﯿﺪهاﯾﻢ‪ .‬دﺳﺘﯽ ﺳﭙﯿﺪﭘﻮش دراز ﺷﺪ‪ .‬ﺟﻬﺘﺶ را ﮔﺮﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫دﮐﻤﻪي آﺳﺎﻧﺴﻮر را ﻓﺸﺎر ﻣﯽداد‪.‬‬
‫ﺻﺪاي ﺗﻮﻗﻒ ﻓﻠﺰ‪ .‬ﭼﺎﻻق!‬
‫ﺻﺪاي ﻓﻠﺰي ﺑﺎز ﺷﺪن در‪ .‬ﭼﺎاااق!‬
‫ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎﻣﺪه ﺑﻮد اﻓﻘﯽ ﺳﻮار آﺳﺎﻧﺴﻮر ﺑﺸﻮم‪ .‬ﺳﻘﻒ ﻧﺰدﯾﮏ ﺻﻮرﺗﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎزه‬
‫ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪم ﻓﺸﺎر ﻗﺒﺮ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻪ‪ .‬اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﻣﻘﺎﺑﻠﻢ‪ .‬ﺑﺮ و ﺑﺮ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺿﺮﺑﺎن‬

‫‪١٢٩‬‬
‫ﻗﻠﺒﻢ ﺑﻪ وﺿﻮح ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﮑﺴﺘﻦ اﯾﻦ ﺳﮑﻮت‪ ‬ﺗﺮسآور‪ ،‬ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺮاﻧﺴﻪ‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﺳﺨﺖ ﻧﺒﻮد ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻦ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ؟«‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬زﯾﺎد ﺑﻠﺪ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪﺗﺎ اﺻﻄﻼح‪«.‬‬
‫ـ ﻣﺜﻼْ؟‬
‫ـ ﯾﮏ اﺻﻄﻼح ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺷﻢ ﻣﯽآﯾﺪ‪.‬‬
‫ـ ﮐﺪام؟‬
‫ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺟﯿﮕﺮﺗﻮ ﺑﺨﻮرم!«‬
‫ﺗﺮس ﺑﺮم داﺷﺖ‪ .‬ﺳﻌﯽ ﮐﺮدم ﺣﺮف را ﻋﻮض ﮐﻨﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬دﺧﺘﺮ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد؟«‬
‫آﻫﯽ ﮐﺸﯿﺪ و ﮔﻔﺖ‪» :‬دﺧﺘﺮ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺣﯿﻒ‪«...‬‬
‫» ﭼﻪ ﻃﻮر؟«‬
‫ـ از ﭼﻨﮕﻢ درآوردﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﭼﺮا دﻟﻢ ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ ﺷﻮر زدن‪» .‬ش«‪ ،‬ﭘﯿﺶ از آﺷﻨﺎﺋﯽاش ﺑﺎ ﻣﻦ‬
‫ﻣﺪﺗﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ ﭘﺴﺮ ﻓﺮاﻧﺴﻮي زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻣﯽداﻧﻢ‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ دردﻧﺎك اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬از وﻗﺘﯽ ﮐﻪ رﻓﺖ ﺑﻪ ﮐﻼس ﺳﻪ ﺗﺎر رﻓﺘﺎرش ﻋﻮض ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﯾﮏ روز‬
‫ﯾﺎدداﺷﺘﯽ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ رﻓﺖ‪ .‬ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺣﺎﻻ ﺑﺎ اﺳﺘﺎد ﺟﺎﮐﺶاش‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .«.‬ﺟﺎﮐﺶ را ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﮔﻔﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻘﻒ آﺳﺎﻧﺴﻮر ﻫﯽ ﭘﺎﺋﯿﻦﺗﺮ ﻣﯽآﻣﺪ و دﯾﻮارهﻫﺎ از ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻃﺮف ﻓﺸﺎر‬
‫ﻣﯽآوردﻧﺪ‪ .‬ﺳﺆاﻟﯽ ﻧﻮك زﺑﺎﻧﻢ ﺑﻮد اﻣﺎ ﺟﺮﺋﺖ ﻧﻤﯽﮐﺮدم ﺑﭙﺮﺳﻢ‪ .‬در آﺳﺎﻧﺴﻮر ﺑﺎز‬
‫ﺷﺪ‪ .‬دوﺑﺎره وﻫﻢِ دراز و ﺳﭙﯿﺪ‪ ‬راﻫﺮو! ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﻓﻬﻤﯿﺪم ﭼﻪ ﻫﺮاﺳﯽ دارد ﺑﺮده‬
‫ﺷﺪن‪ .‬رﻓﺘﻦ ﺑﻪ اﺧﺘﯿﺎر اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ وﻗﺘﯽ ﺗﻮ را ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ‪...‬‬
‫از دري ﮔﺬﺷﺘﯿﻢ‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺧﻮد را در اﺣﺎﻃﻪي ﮐﻮﺗﻮﻟﻪﻫﺎي ﺳﺒﺰﭘﻮﺷﯽ دﯾﺪم ﮐﻪ‬

‫‪١٣٠‬‬
‫ﻫﻤﮕﯽ ﺳﺮﻫﺎ را ﺑﺎ ﮐﻼﻫﯽ ﮐﯿﺴﻪاي ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮد را در ﺟﻬﺎن دﯾﮕﺮي‬
‫ﻣﯽدﯾﺪم‪ .‬ﮐﻮﺗﻮﻟﻪاي ﮐﻪ درﺳﺖ ﺑﺎﻻي ﺳﺮم اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺳﻼم!« ﻟﺤﻨﺶ‬
‫دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﻮد اﻣﺎ ﭼﻬﺮهاش ﯾﮑﺴﺮه ﻧﺎﺷﻨﺎس‪ .‬ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ‪ .‬اﻧﮕﺎر‬
‫ﻓﻬﻤﯿﺪ‪ .‬ﺧﻮدش را ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮد‪ .‬دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻘﺪر ﻋﻮض ﺷﺪه ﺑﻮد در اﯾﻦ‬
‫ﮐﻼه و ﻟﺒﺎس ﺳﺒﺰ! ﺑﺮاي ﻣﻦ دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﮐﺖ و ﺷﻠﻮار آﺑﯽ و ﮐﺮاوات ﺷﯿﮏ‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﺟﻮر رﻧﮓ آﺑﯽ ﮐﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد)در ﺗﺒﻠﯿﻎ اﯾﻦ رﻧﮓ اﯾﻨﻄﻮر ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻨﺪ(‪ .‬ﺑﺮاي‬
‫ﻣﻦ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﻗﺪ‪ ‬ﺑﻠﻨﺪ و ﻣﻮﻫﺎي ﻧﻘﺮهاي‪ .‬آﻧﻄﻮر ﮐﻪ دراز ﮐﺸﯿﺪه ﺑﻮدم و‬
‫ﻫﻤﻪ را ﻓﻘﻂ از ﮐﻤﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﯽ دﯾﺪم دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﮐﻮﺗﻮﻟﻪاي ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد‬
‫روي ﺳﯿﻨﻪام‪ .‬ﻻﺑﺪ ﺗﺎ ﻟﺤﻈﻪاي دﯾﮕﺮ ﺟﮕﺮم را ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ از ﺳﯿﻨﻪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﭘﺪر‬
‫ﮐﻪ ﺧﯿﻤﻪ زده ﺑﻮد روي ﺳﯿﻨﻪي ﻣﺎدر‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺷﺐ ﺑﯿﺪار ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺷﻮد و‬
‫ﭘﺪر ﺳﻪﭘﺮﻃﺎساش را ﺑﺮدارد و ﺑﺮود ﺳﺮ ﮐﺎر‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﻪ ﭼﻬﺮه و ﺣﺮﮐﺎت‪‬‬
‫ﻣﺎدرم‪ .‬ﻓﺮق داﺷﺖ ﺑﺎ ﻫﺮ روز‪ .‬ﮐﻨﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺮﮔﺮدان؛ و ﺑﻔﻬﻤﯽ ﻧﻔﻬﻤﯽ ﮐﻤﯽ‬
‫ﻏﻤﮕﯿﻦ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﭼﺮخ زدم ﺗﺎ ﺑﺮود ﺗﻮي اﺗﺎق‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﯿﻠﭽﻪ را ﺑﺮداﺷﺘﻢ و رﻓﺘﻢ ﺑﯿﺮون‬
‫ﺟﻠﻮي در‪ .‬ﻫﻮا اﺑﺮي ﺑﻮد و ﻣﻪ رﻗﯿﻘﯽ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ‬
‫زﻣﯿﻦ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﺷﻢ ﭘﻠﯿﺴﯽام ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﺪاﻧﻢ زﻣﯿﻦ ﮐﻨﺪه ﺷﺪه ﻓﺮق ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫ﺑﺎ زﻣﯿﻦِ ﺑﮑﺮ‪ .‬ﭘﯿﺪا ﮐﺮدﻧﺶ ﮐﺎري ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬آرام آرام ﺧﺎكﻫﺎ را ﮐﻨﺎر ﻣﯽزدم و ﺑﻪ‬
‫ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﻣﺸﮑﻮﮐﯽ ﺧﯿﺮه ﻣﯽﺷﺪم ﺣﺘﺎ اﮔﺮ ﺑﻪ ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺳﻨﮕﺮﯾﺰه ﺑﻮد‪ .‬رﺳﯿﺪم ﺑﻪ‬
‫ﺷﯽء ﻣﺸﮑﻮﮐﯽ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﺟﻠﻮﯾﻢ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺳﺮ ﺑﺮﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺪاﻧﻢ ﺟﮕﺮ ﭼﻪ ﺷﮑﻠﯽ‬
‫دارد‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬رﺑﻄﯽ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﻪ ﺟﮕﺮ‪ .‬ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻨﮕﺮﯾﺰه ﻧﺒﻮد؛ ﭼﻮب ﻫﻢ ﻧﺒﻮد‪ .‬اﻣﺎ‬
‫در آن ﭼﯿﺰي ﺑﻮد ﻣﺜﻞ ﻧﺸﺎﻧﻪاي ﮔُﻢ از وﺟﻮد اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ .‬ﻧﻪ آﻧﻘﺪر ﺳﺨﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ از‬
‫ﺟﺎﻣﺪات ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ آﻧﻘﺪر ﻧﺮم ﮐﻪ ﺑﺸﻮد ﮔﻔﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﺗﮑﻪ اي از ﺗﻦ ﮐﺴﯽ ﺑﻮده‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﺣﺘﯿﺎط ﮔﺬاﺷﺘﻤﺶ ﮐﻨﺎر و اداﻣﻪ دادم ﺑﻪ ﭘﺲ زدن ﺧﺎك‪ .‬دﯾﮕﺮ رﺳﯿﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ‬

‫‪١٣١‬‬
‫زﻣﯿﻦ ﺳﺨﺖ؛ ﺑﻪ ﺗﻪ‪ ‬ﮔﻮدال‪ .‬دوﺑﺎره ﻧﮕﺎﻫﺶ ﮐﺮدم‪ .‬ﺷﺒﯿﻪ ﭼﻐﺮ ﺷﺪهي ﻫﻤﺎن ﺗﮑﻪي‬
‫اﺿﺎﻓﯽ وﺟﻮدم ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻧﻪ ﻧﺦ داﺷﺖ ﻧﻪ ﺳﻮراخ ﯾﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬زﻧﺎﻧﮕﯽ‪.‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ آن را ﺗﻮي دﺳﺘﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم دوﺑﺎره ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮ‪ .‬دﯾﺪه‬
‫ﺑﻮدم ﮐﻪ ﭘﺪر درﺳﺖ ﺟﻠﻮي در ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد آن ﺷﺐ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل وﺟﺐ ﺑﻪ وﺟﺐ‬
‫ﻣﺤﻮﻃﻪي اﻃﺮاف ﮔﻮدال را دوﺑﺎره ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ وارﺳﯽ‪ .‬ﺳﺎﯾﻪاي ﭘﺸﺖ ﺳﺮم‬
‫ﺗﮑﺎن ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬وﺣﺸﺖزده ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ .‬ﻣﺎدر اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد و ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻃﻮري‬
‫ﺷﺎﻧﻪاش را ﺗﮑﯿﻪ داده ﺑﻮد ﺑﻪ درﮔﺎه ﮐﻪ ﯾﻘﯿﻦ ﮐﺮدم ﻣﺪﺗﻬﺎﺳﺖ آﻧﺠﺎ اﯾﺴﺘﺎده‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺻﺪاﯾﯽ ﺿﻌﯿﻒ و ﻣﺮﯾﺾاﺣﻮال ﮔﻔﺖ‪» :‬دﻧﺒﺎل ﭼﯿﺰي ﻣﯽﮔﺮدي؟« ﺗﻪ رﻧﮓ‪‬‬
‫ﻟﺒﺨﻨﺪي ﻣﺮﻣﻮز ﺑﻪ ﭼﻬﺮه داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﭘﻮﻟﻢ ﮔﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ رﻓﺖ‪ .‬دﯾﮕﺮ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻓﺎﯾﺪهاي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ آن ﺷﯽء ﻣﺮﻣﻮز‬
‫ﮐﺮدم و دوﺑﺎره ﺧﺎكﻫﺎ را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪم ﺗﻮي ﮔﻮدال ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﭘﺪر ﺑﻮ ﺑﺒﺮد‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ در ﻣﻪ؛ ﻫﻨﺪﺳﻪاي ﻣﺒﻬﻢ ﮐﻪ ﺗﻬﯽ ﺑﻮد از ﻫﺮ ﻧﺸﺎنِ ﺣﯿﺎت! اﮔﺮ ﮐﺴﯽ از‬
‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪﻫﺎ ﺑﯿﺮون ﺑﻮد‪ ،‬اﮔﺮ ديﻣﻤﺪ آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﻣﯽﺷﺪ رﻓﺖ از او ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬اﻣﺎ درِ‬
‫ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﺷﯿﺸﻪي ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ ﺗﺎرﯾﮏ‪ .‬ﻫﯿﭽﮑﺲ ﺗﻮي ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻫﯿﭻ‬
‫ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽﺟﻨﺒﯿﺪ‪ .‬ﺣﺘﺎ ﺑﺮگ درﺧﺘﺎن ﺗﻤﺒﺮ ﮐﻨﺎرِ ﺟﻮب؛ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﯽﺗﮑﺎن‪.‬‬
‫ﺧﯿﺮه ﺷﺪم ﺑﻪ ﻣﻪ ﮐﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﻣﯽآﻣﺪ‪ » .‬ﯾﻌﻨﯽ‪ ،‬وﻗﺘﯽ دﻓﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯽﭘﻮﺳﺪ؟ اﯾﻨﻄﻮر ﭼﻐﺮ ﻣﯽﺷﻮد در ﯾﮏ ﺷﺐ؟«‬

‫‪١٣٢‬‬
 ‫‪35‬‬

‫ﭘﺮﻧﺪهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﻨﺪ از ﮐﻬﮑﺸﺎنﻫﺎي دور‬

‫»آدم ﻧﮋادﭘﺮﺳﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻧﮋادﭘﺮﺳﺖ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ ﻧﻤﯽآﯾﺪ‪«.‬‬

‫اﯾﻦ را ﺑﺮوﻧﻮ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻧﻤﯽداﻧﻢ دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﺑﻪ او ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﺨﺖ را از‬
‫ﺟﻠﻮ در اﺗﺎق ﻋﻤﻞ ﻋﻘﺐ ﮐﺸﯿﺪ‪ ،‬دور زد و ﺑﺮد ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪاي از اﺗﺎق اﻧﺘﻈﺎر‪ » :‬ﮐﻤﯽ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﯿﻢ‪«.‬‬
‫دﻟﻢ ﺷﻮر زد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ اﻓﺘﺎده؟ ﻧﮑﻨﺪ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﺋﯽ را زده اﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮج‬
‫ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس؟ ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺑﺎزوﻫﺎش‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪش‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻬﺮهاش ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻮد‬
‫از ﺧﺸﻢ و اﻧﺪوه‪.‬‬
‫ـ ﺗﺎ ﭼﻬﺎر ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﺑﻪ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖﻫﺎ رأي ﻣﯽدادم‪ .‬ﺑﻌﺪ رأﯾﻢ را دادم ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺎر ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺪﻫﻢ ﺑﻪ ﻟﻮﭘﻦ!‬
‫ـ واﻗﻌﺎْ؟‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﮐﺴﯽ را اﯾﻨﻄﻮر زﻫﺮآﮔﯿﻦ ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻣﮕﺮ ﻣﻦ ﭼﻘﺪر ﺣﻘﻮق ﻣﯽﮔﯿﺮم ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺎﻫﯽ دو ﻫﺰار‬
‫ﻓﺮاﻧﮏاش را ﺑﺪﻫﻢ ﻗﺴﻂ ﻣﺎﺷﯿﻦ‪ ،‬دوﻫﺰار ﻓﺮاﻧﮏ ﻫﻢ ﺑﺪﻫﻢ ﺑﺮاي ﺑﻨﺰﯾﻦ و‬
‫ﻣﺨﻠﻔﺎت؟ ﻗﺒﻼْ ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﺎرت ﺳﯿﺼﺪ ﻓﺮاﻧﮑﯽ ﺗﻤﺎم ﻣﺎه را ﺑﺎ ﻗﻄﺎر از ﺣﻮﻣﻪ ﻣﯽآﻣﺪم‬
‫ﺳﺮ ﮐﺎر و ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺘﻢ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻧﮑﻦ ﺑﻪ ﻫﯿﮑﻠﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪهام ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﯽ در‬
‫ﻓﻀﺎي ﺧﺸﻦ‪ .‬از اﯾﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬آدﻣﯽ ﻫﺴﺘﻢ ﭘﺎراﻧﻮﯾﺎك‪ .‬ﯾﮏ روز‪ ،‬دوﺗﺎ ﺳﯿﺎه‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ روﺑﺮو‪ ،‬دوﺗﺎ ﻋﺮب ﻫﻢ ﮐﻨﺎرم! دﯾﺪهاي‪ ،‬اﯾﻦ ﺻﻨﺪﻟﯽﻫﺎي ﻗﻄﺎر دو ﻧﻔﺮه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬دوﺗﺎ اﯾﻦ ﻃﺮف‪ ،‬دوﺗﺎ ﻫﻢ رو ﺑﻪ روﯾﺶ‪ .‬ﻫﻤﻪاش ﯾﮏ ﺟﺎي ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻨﺎر ﻣﻦ‬

‫‪١٣٣‬‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ ﻫﯽ ﻣﺮا ﻫﻞ ﻣﯽدادﻧﺪ ﻃﺮف ﭘﻨﺠﺮه‪ .‬ﺗﺮس ﺑﺮم داﺷﺖ‪ .‬ﻗﻄﺎر ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮐﯿﻒ ﻣﻦ ﻫﻢ ﭘ‪‬ﺮ ﭘﻮل‪ .‬ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم ﺑﺮوم ﺟﺎي دﯾﮕﺮي‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ﭘﺎﯾﺸﺎن را دراز‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ و راه را ﺑﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ از ﻣﺎ ﺑﺪت ﻣﯽآﯾﺪ؟ ﻧﮋادﭘﺮﺳﺖ ﻫﺴﺘﯽ؟ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻨﻄﻮري آرام ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽﺷﺎن ﻋﯿﻨﮑﻢ را ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﺬاﺷﺖ‬
‫روي ﺻﻮرﺗﺶ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽآﯾﺪ؟ ﺑﻌﺪ ﭘﺮت ﮐﺮد ﺑﺮاي آن ﯾﮑﯽ‪ .‬ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‬
‫روي ﺻﻮرتﺷﺎن و ﻣﯽﺧﻨﺪﯾﺪﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪاش ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪم ﺑﺸﮑﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ از ﻣﻦ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻫﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ! ﺑﻌﺪ ﮐﻼﻫﻢ را ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺎزي را ﻫﻢ ﺑﺎ ﮐﻼﻫﻢ درآوردﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﮐﯿﻒ دﺳﺘﯽام را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎر را ﺑﺎ ﮐﺎﻏﺬﻫﺎ و ﻣﺪاركام ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺳﻮاد ﻧﺪارﯾﻢ‪ ،‬ﺑﺨﻮان ﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺎﻗﺖ اﯾﻨﻬﻤﻪ ﺗﺤﻘﯿﺮ را ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫از ﺧﯿﺮ ﮐﻼه و ﻋﯿﻨﮏ ﮔﺬﺷﺘﻢ‪ .‬دوﺑﺎره ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم ﺑﺮوم ﯾﮑﯽﺷﺎن ﭼﺎﻗﻮﯾﺶ را‬
‫درآورد‪ .‬ﻫﻤﻪي ﭘﻮلﻫﺎﯾﻢ را ﮐﻪ ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ ﮐﯿﻒ را ﭘﺮت ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﻮي ﺻﻮرﺗﻢ‪ .‬ﺗﻮ‬
‫ﺑﻮدي ﺑﺎز ﻫﻢ ﺳﻮار ﻗﻄﺎر ﻣﯽﺷﺪي؟ ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪم ﺑﺮوم آن رﻧﻮ آﺑﯽرﻧﮓ را ﺑﺨﺮم‪«.‬‬
‫ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﮐﻪ ﻣﯽ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺰدﯾﮑﯽﻫﺎي ﺳﺤﺮ ﺗﺎزه ﭼﺸﻤﻢ ﮔﺮم ﺧﻮاب ﺷﺪه ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﭘﺪر ﺻﺪاﯾﻢ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﻮدم ﮐﻪ ﻏﺬاي ﭼﺮب و ﻧﺮﻣﯽ ﻫﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ اﯾﻦ ﻫﻤﺎن آب و داﻧﻪاﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ‪ ‬ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‪ .‬ﺳﻔﺮه ﮐﻪ‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﯽﺷﺪ ﭘﺪر ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﺮو آن ﮐﺘﺎب دﻋﺎ را ﺑﯿﺎور‪ .‬دﺧﺘﺮﻫﺎ ﺗﮑﻠﯿﻒ ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﻫﻨﻮز‪ .‬آن دو ﺑﺮادر دﯾﮕﺮ ﻫﻢ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ از ﻣﻦ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ و ﻣﺎدر ﺑﻮدﯾﻢ و ﭘﺪر‪.‬‬
‫ﭼﺸﻢﻫﺎم ﭘﺮ ِﺧﻮاب ﺑﻮد اﻣﺎ ﭘﺪر ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﺨﻮان! ﭼﺸﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﭼﻘﺪر ﮐﺸﺶ‬
‫دارد ﺑﺮاي ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ؟ از ده‪ ‬ﺷﺐ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ آرام و ﺑﯽﺻﺪا ﮐﻠﯿﺪ‬
‫ﻻﻣﭗ را ﻣﯽزدم و ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﮐﺘﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﮐﺮده ﺑﻮدم زﯾﺮ ﻟﺤﺎف‪.‬‬
‫ﮔﺎه ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﯿﻞ‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﮐﺴﯽ ﺑﯿﺪار ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺘﻢ زﯾﺮ ﻟﺤﺎف و در آن ﺗﺎرﯾﮑﯽ‬
‫ﭼﺸﻢ ﻣﯽدوﺧﺘﻢ ﺑﻪ ﺣﺮوف‪ .‬ﻧﺰدﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﻪ ﺗﺎزه ﺧﻮاﺑﻢ ﺑﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﺪر‬

‫‪١٣٤‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮ ﺑﺮاي ﺳﺤﺮي! ﭼﺸﻢ اﺳﺖ! ﻣﮕﺮ ﭼﻘﺪر ﮐﺸﺶ دارد ﺑﺮاي‬
‫ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ؟ ﺣﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ دﻋﺎي ﺳﺤﺮ ﻫﻢ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪم‪» .‬ﺧﺐ‪ ،‬ﭼﺮا ﯾﮏ رادﯾﻮ ﻧﻤﯽ ﺧﺮد؟‬
‫ﮐﻠﯿﺪش ﮐﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد آدم اﺳﺖ! ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ دﻋﺎي ﺳﺤﺮ را ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪ رادﯾﻮ را‬
‫ﺧﺎﻣﻮش ﮐﻨﺪ‪ «.‬اﻣﺎ اﻧﮕﺎر ﻟﺞ داﺷﺖ‪» .‬ﺑﺨﻮان!« اﯾﻨﻄﻮري ﻫﻢ ﻗﺒﻮل ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ » :‬ﺑﺎ آواز! ﻣﺜﻞ روﺿﻪ ﺧﻮانﻫﺎ ﻗﺸﻨﮓ ﺑﺨﻮان!« از ﺻﺪاي ﺧﻮدم ﻧﻔﺮت‬
‫داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺗﺎزه آواز ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪم! ﻫﻤﯿﻨﮑﻪ ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﺮدم ﺻﺪاﯾﻢ ﺧﺮوﺳﮏ‬
‫ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ و ﻣﯽﺷﮑﺴﺖ ﺗﻮي ﮔﻠﻮ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ‪» :‬اﯾﻦ ﭼﻪ ﻃﺮز ﺧﻮاﻧﺪن اﺳﺖ؟ ﻗﺸﻨﮓ‬
‫ﺑﺨﻮان!« ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪم؛ ﺑﺎ ﺑﻐﻀﯽ در ﮔﻠﻮ‪ ،‬و ﭘﺮدهاي از اﺷﮏ در ﭼﺸﻤﺎن‪...‬‬
‫ﺑﺮوﻧﻮ داﺷﺖ اداﻣﻪ ﻣﯽداد‪ » :‬ﺗﺎزه‪ ،‬ﭼﻬﻞ درﺻﺪ ﺣﻘﻮﻗﻢ را ﻫﻢ ﮐﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎﻟﯿﺎت و ﮐﻮﻓﺖ و زﻫﺮﻣﺎر ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﮐﻤﮏ ﻫﺰﯾﻨﻪي ﺧﺎﻧﻮاده و ﺣﻖ‬
‫اوﻻد و ﺑﯿﻤﻪ و ﺣﻖ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﯽ و ﻫﺰار ﮐﻮﻓﺖ و زﻫﺮﻣﺎر دﯾﮕﺮ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺧﺐ‪ ،‬ﺑﻠﻪ‬
‫ﭘﺪران ﻣﺎ رﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻤﻠﮑﺖ اﯾﻨﻬﺎ را ﻏﺎرت ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺒﻮل‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﮔﻨﺎﻫﯽ دارم؟‬
‫ﻣﻦ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق اﯾﻨﻬﺎ رﻓﺘﻪام ﺗﻈﺎﻫﺮات‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﻢ‪ ،‬آﻧﻬﻤﻪ ﺑﻤﺐﮔﺬاري‬
‫ﮐﻢ ﺑﻮد‪ ،‬دارﻧﺪ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫﺎ را ﻣﯽزﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﺮجﻫﺎي ﺷﻬﺮﻫﺎﻣﺎن!«‬
‫اﺳﻢ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ و ﺑﺮج را ﮐﻪ آورد وﺣﺸﺖ ﮐﺮدم‪» .‬ﻧﮑﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﻮﯾﻖ اﻓﺘﺎدن‬
‫ورودﻣﺎن ﺑﻪ اﺗﺎقِ ﻋﻤﻞ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺑﻮده؟« ﻣﻦ ﻫﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﺮوﻧﻮ‪ ،‬آدﻣﯽ ﻫﺴﺘﻢ‬
‫ﭘﺎراﻧﻮﯾﺎك‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ ﻧﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ دارم‪ ،‬ﻧﻪ ﻗﺴﻂ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺮج ﺑﻨﺰﯾﻦ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫دوﺗﺎ ﭼﺸﻢ دارم ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﺷﺎن دﺳﺖ‪ ‬ﺑﺮوﻧﻮﺳﺖ و دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ‪ .‬دﮐﺘﺮ‬
‫ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﻫﻢ در ﺟﻮاﻧﯽ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ ﺑﻮده‪ .‬از داﻧﺸﮕﺎه ﮐﻪ ﺑﯿﺮون آﻣﺪه ﯾﮑﺮاﺳﺖ رﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ اردوﮔﺎهﻫﺎي ﺻﺒﺮا و ﺷﺘﯿﻼ‪ .‬اواﺋﻞ ﺑﻪ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖﻫﺎ راي ﻣﯽداد‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﻃﺮﻓﺪار ﺳﺒﺰﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﺧﺪاﯾﺎ ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ دﯾﻮاﻧﻪﻫﺎﯾﺖ را‬
‫ﻧﻔﺮﺳﺘﺎده ﺑﺎﺷﯽ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﺋﯽ را ﺑﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس؟ آﻧﻮﻗﺖ‪ ،‬از دﺳﺖ دﮐﺘﺮ‬

‫‪١٣٥‬‬
‫ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﻫﻢ ﺟﺎن ﺑﺪر ﺑﺒﺮم‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺮوﻧﻮ‪ ،‬وﻗﺖ ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮي ﻫﻤﺎن آﺳﺎﻧﺴﻮر‬
‫اﻧﮕﺸﺖﻫﺎﯾﺶ را ﻓﺮو ﮐﻨﺪ و ﺟﻔﺖ ﭼﺸﻢﻫﺎﯾﻢ را از ﮐﺎﺳﻪ ﺑﯿﺮون ﺑﯿﺎورد‪ .‬ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﻫﻠﻨﺎ؟ ﯾﮏ ﺷﺎل ﻧﯿﻢ ﻣﺘﺮي ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﺮﮐﺠﺎ ﺑﺮوم رﻫﺎﯾﻢ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮاي‬
‫رؤﯾﺎي آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ ﻫﻤﻪي درﻫﺎي ﻣﻤﻠﮑﺘﻢ را از ﺟﺎ درآوردم‪ .‬ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﭘﯿﺪا ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺮاي رؤﯾﺎي دﯾﮕﺮي‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻫﻤﻪي ﺑﺮجﻫﺎي ﺟﻬﺎن را از ﺟﺎ‬
‫ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﯾﯽ اﻣﻦﺗﺮ از دﻧﯿﺎي ﮐﻮدﮐﯽ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ؟ آﻧﺠﺎ را ﻫﻢ از ﺟﺎ درآوردﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺟﻤﻌﻪي ﺑﯿﭽﺎره ﭼﻪ ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ آﻧﻄﻮر ﺗﮑﻪ ﭘﺎرهاش ﮐﺮدﻧﺪ؟ ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻫﺮ وﻗﺖ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻪﺗﺎر ﺗﺎزهاي را ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﯾﮏ ﮐﺎرد ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﯽ ﻣﯽاﻓﺘﺪ از‬
‫دﺳﺖ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪ روي زﻣﯿﻦ؛ ﮐﻨﺎر ﺳﯿﻨﯽ ﻫﻨﺪواﻧﻪ‪ » :‬ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺘﻢ ول ﮐﻦ ﻧﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﺑﺮو آن ورِ آب‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﺎدر اﯾﻨﻬﻤﻪ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎﺳﯽ ﻫﺮ ﺳﺎل زن ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮي‬
‫ﻋﺮوﺳﯽﺷﺎن ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﯿﻨﻪزﻧﯽ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺎدر آﻧﺠﺎ ﻫﻢ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎﺳﯽ‬
‫ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺑﻨﺎدر‪ ،‬از دوﺑﯽ و ﺷﺎرﺟﻪ و ﮐﻮﻓﺖ و زﻫﺮﻣﺎر ﻫﻤﻪ ﭘﺮ از ﺟﻮانﻫﺎي‬
‫اﯾﺮاﻧﯽﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮو آﻧﺠﺎ‪ .‬ﺟﺎﻧﺖ را ﮐﻪ از ﺳﺮ راه ﻧﯿﺎرودهاي! ﮔﻔﺖ آﻧﻮﻗﺖ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺻﺪاﻫﺎ‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﻢ؟ ﻣﻦ اﯾﻦ ﺻﺪاﻫﺎ را از اﯾﻦ ﭘﺮﻧﺪهﻫﺎ ﻣﯽﮔﯿﺮم‪ ،‬از اﯾﻦ درﺧﺖﻫﺎ‪ ،‬از‬
‫اﯾﻦﺻﺪاي ﺑﺎد‪ .‬ﮐﺠﺎ ﺑﺮوم وﻻﯾﺖ ﻏﺮﺑﺖ؟‪ ...‬دﯾﺪه ﺑﻮدي ﮐﻪ ﭼﻪ ﺳﺎزي ﻣﯽزد‪ ،‬ﻧﻨﻪ؟‬
‫ﻣﺎر را ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ از ﺳﻮراخ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‪ ،‬ﯾﮏ روز ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﺮدﻧﺪش ﺗﻮي‬
‫ﺑﯿﺎﺑﺎنﻫﺎي اﻃﺮاف‪ .‬ﭘﺰﺷﮏ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ اول ﮐﻤﺮش را ﺷﮑﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﺎ‬
‫ﺗﯿﻎ‪ « ...‬اﺷﮏ ﻫﺎﯾﺶ را ﺑﺎ ﭘﺮِ روﺳﺮي ﭘﺎك ﮐﺮد‪» .‬دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﻟﺐ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺖ‬
‫ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻮد‪ ،‬دور از ﺟﺎن‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﺠﺎ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﻧﺸﺴﺘﻪاﯾﺪ ﺷﻤﺎ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺎدر ﻫﻮس‬
‫ﮐﺒﺎب ﮐﺮدهام اﻣﺮوز‪ ،‬ﺑﺮو ﮔﻮﺷﺖ ﺑﮕﯿﺮ‪ .‬رﻓﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﮐﻪ ﻫﻨﻮز اﺳﺖ دارد‬
‫ﻣﯽرود‪ ...‬ﺣﺎﻻ ﻫﻤﻪي روزﻫﺎﯾﻢ ﺷﺪه ﺟﻤﻌﻪ‪ ...‬ﺷﻨﺒﻪام ﺷﺪه ﺟﻤﻌﻪ‪ ...‬ﯾﮑﺸﻨﺒﻪام‬
‫ﺷﺪه ﺟﻤﻌﻪ‪ ....‬ﺟﻤﻌﻪام ﻫﻢ ﺷﺪه ﺟﻤﻌﻪ‪ .‬ﮐﺎش ﻻل ﻣﯽﺷﺪم آن روز‪ ...‬ﻧﻤﯽداﻧﯽ‬

‫‪١٣٦‬‬
‫ﭼﻪ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﮔﻠﻮ و ﺻﻮرت ﭘﺴﺮم! ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﺎري ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﮐﺴﯽ‬
‫ﺳﺎز ﻧﺰﻧﺪ در اﯾﻦ اﻃﺮاف‪« Oh... Mr. Hawking! .‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﯾﮏ ﮐﺎرد ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﯽ ﻣﯽاﻓﺘﺪ روي زﻣﯿﻦ؛ ﺑﻐﻞ ﺳﯿﻨﯽ ﻫﻨﺪواﻧﻪ‪ .‬و ﯾﮏ‬
‫ﺻﺪا ﮐﻪ داﺋﻢ ﻣﯽﭘﯿﭽﺪ ﺗﻮي ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮم‪ .‬ﺻﺪاي ﺣﻨﺠﺮهي ﭘﺮﻧﺪه ﺑﻮد در ﺳﺎزش‪.‬‬
‫ﻧﻪ از اﯾﻦ ﭘﺮﻧﺪهﻫﺎي زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﭘﺮﻧﺪهﻫﺎي ﺧﻮاب‪ .‬ﭘﺮﻧﺪهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﻨﺪ از‬
‫ﮐﻬﮑﺸﺎنﻫﺎي دور‪ .‬ﺻﺪاﻫﺎي ﻏﺮﯾﺒﯽ دارﻧﺪ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﺻﺪاي آﻏﺎز ﺧﻠﻘﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ اﯾﻦ ﺻﺪا را ﺑﯿﺎورم ﺗﻮي آن ﺳﻪﺗﺎرِ ﺟﺎدوﯾﯽ‪ .‬ﺻﺪاي ﺟﯿﻎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﭘﺮﻧﺪهﻫﺎي روح ﻣﯽزدﻧﺪ وﻗﺘﯽ ﻫﻤﻪي ﺣﺮفﻫﺎ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ ﺑﺎ ﭘﺮوﯾﻦ‪ .‬ﺻﺪاي‬
‫آن ﻫﻤﻪ ﮐﻼم ﮐﻪ ﻣﺮده ﺑﻪ دﻧﯿﺎ ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ و ﻧﻤﯽرﺳﯿﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﻨﺠﺮهي ﻣﻦ و او‪.‬‬
‫دوﺳﺎل اﻧﺘﻈﺎر‪ ...‬و ﻫﻤﻪاش ﻫﺸﺖ ﮐﻠﻤﻪ! ﻓﻘﻂ ﻫﺸﺖ ﮐﻠﻤﻪ! ﻫﻤﻪاش ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎل اﺳﺖ ﻣﯽدوم ﺗﺎ ﺑﺮﺳﻢ ﺑﻪ آن ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ‪ .‬ﭼﻬﻞﺗﺎ ﺳﻪﺗﺎر را‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﻇﺮف ﯾﮏ ﻣﺎه ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ ﻫﻤﯿﻦﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺴﺎزوﺑﻔﺮوشاﻧﺪ‪ .‬و ﻣﻦ‬
‫ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎل دﻧﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدم روي ﺟﮕﺮ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺗﺎزه رﺳﯿﺪهام ﺑﻪ ﺳﯽ و‬
‫ﺷﺸﻤﯿﻦ ﺳﻪﺗﺎر‪ .‬و ﺑﺎز دو ﺳﺎل دﯾﮕﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫دو ﺳﺎل!‬
‫و ﻫﻤﻪ اش ﻫﺸﺖ ﮐﻠﻤﻪ!‬
‫ﻫﻤﻪاش ﻫﺸﺖ ﮐﻠﻤﻪ!‬

‫‪١٣٧‬‬
 ‫‪36‬‬

‫ﯾﮏ ﺟﺴﺪ و ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻃﺒﺎل‬

‫ﺳﻮزن را ﻓﺮو ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﻮي ﯾﮑﯽ از رگﻫﺎي ﻧﺎزك ﭘﺸﺖ دﺳﺘﻢ‪ .‬ﻻﺑﺪ از ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻣﺠﺮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮﻓﯿﻦ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ ﻋﺼﺐ ﻫﺎي ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‪ .‬ﭘﯿﺸﺎﭘﯿﺶ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده‬
‫اﺳﺖ‪ » :‬ﯾﮏ ﮐﻤﯽ درد دارد‪ .‬اﻣﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞ اﺳﺖ«‪ .‬ﺧﻮﺷﻢ ﻣﯽآﯾﺪ از‬
‫ﻇﺮاﻓﺖﺷﺎن‪ .‬وﻇﯿﻔﻪي ﺧﻮد ﻣﯽداﻧﻨﺪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﻼﯾﯽ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺮت‬
‫ﺑﯿﺎورﻧﺪ‪ .‬دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﻫﻢ ﻗﺒﻼْ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده اﺳﺖ‪» :‬ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ ﻣﻮﺿﻌﯽﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ‬
‫ﺳﺮوﺻﺪاﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ در اﻃﺮافﺗﺎن ﻫﺴﺖ ﻣﯽﺷﻨﻮﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﯿﺰي اﺣﺴﺎس‬
‫ﻧﻤﯽﮐﻨﯿﺪ‪«.‬‬
‫ﻫﺮ دو دﺳﺘﻢ را ﺑﺎ ﮐﻤﺮﺑﻨﺪي ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺨﺖ‪ .‬ﮐﻤﺮﺑﻨﺪ دﯾﮕﺮي ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ‬
‫از روي ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ ﻋﺒﻮر ﮐﺮده و ﺳﺮ را ﻣﯿﺨﮑﻮب ﮐﺮده اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺨﺖ‪ .‬اﻣﮑﺎن ﻫﺮ ﻧﻮع‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺘﯽ را ﺳﻠﺐ ﮐﺮدهاﻧﺪ از ﻣﻦ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ ﺣﺎﻻ ﺳﻮزﻧﯽ را ﻓﺮو ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﺷﻪي ﭼﺸﻢ‪ .‬اﺿﻄﺮاب ﻣﺜﻞ ﻣﻮﺟﯽ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد در ﺗﻤﺎم رگﻫﺎﯾﻢ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫وﺿﻊ ﭼﻘﺪر ﺷﺒﯿﻪ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﺮدهاﻧﺪ از ﺷﮑﻨﺠﻪ در زﻧﺪان‪ .‬ﺑﺎ‬
‫اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ آﻧﺠﺎ ﺳﻮزن را ﻓﺮو ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ زﯾﺮ ﻧﺎﺧﻦﻫﺎ‪ ،‬ﯾﺎ آﻟﺖ‪ ،‬ﺑﯽ ﻫﯿﭻ ﻣﺨﺪر‬
‫و ﻣﺮﻓﯿﻦ‪ .‬ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ دوﺑﺎره ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽدﻫﺪ‪» :‬اﻃﺮاف ﭼﺸﻤﺘﺎن را ﺗﻤﯿﺰ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪«.‬‬
‫ﺗﻤﺎس ﭘﻨﺒﻪي ﻣﺮﻃﻮب را ﺑﺎ ﭘﻮﺳﺖ ﭘﻠﮏ و اﺑﺮوﯾﻢ اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ‬
‫ﺣﺎﻻ ﻧﻮﺑﺖ ﺳﻮزن اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺼﻮرش وﺣﺸﺘﻨﺎك اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﺎرهاي ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺗﺴﻠﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮم‪ .‬ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ را ﻣﯽﺑﻨﺪم و ﺧﻮد را ﻣﯽﺳﭙﺮم ﺑﻪ رﺧﻮﺗﯽ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮐﻪ‬

‫‪١٣٨‬‬
‫آرام ﻣﯽدود در رگﻫﺎ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ‪ ،‬در اﯾﻦ اﺗﺎق‪ ،‬اﺻﻞ اول اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎر‬
‫دردي را اﺣﺴﺎس ﻧﮑﻨﺪ‪ .‬ﻋﺒﻮر ﺳﻮزن را از ﻣﯿﺎن ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺣﻮاﺳﻢ ﺑﺎﺷﺪ دﯾﻮاﻧﮕﯽ ﻧﮑﻨﻢ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ ارﺗﺒﺎط ﻗﻄﻊ ﺷﺪهي‬
‫ﻋﺼﺐﻫﺎ را ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﺗﺨﯿﻠﻢ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﻢ‪ .‬ﮐﺮدهام ﻗﺒﻼَ‪ .‬دﯾﻮاﻧﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد دﮐﺘﺮ‬
‫دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺳﻪ ﺗﺎ آﻣﭙﻮل ﺑﯽﺣﺴﯽ زدهام‪ ،‬ﭼﻄﻮر درد دارﯾﺪ؟ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫اﮔﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺪ دﯾﻮاﻧﮕﯽ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮدم را ﺑﺴﭙﺎرم ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫رﺧﻮت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﯽدود در رگﻫﺎ‪ .‬دﯾﮕﺮ ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ‪ .‬دﯾﻮاﻧﮕﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺣﺎﻟﺖ اﻓﻘﯽ ﺧﻮدم‪ ،‬و آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮي ﮐﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ در ﻣﻐﺰم )دﮐﺘﺮ‬
‫ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺘﻢ‪ ،‬و دﮐﺘﺮ ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ ﺳﻤﺖ ﭼﭙﻢ(‪ .‬ﻣﺮا ﻣﯽﺑﺮد ﺑﻪ ﺷﺐ اول ﻗﺒﺮ‪.‬‬
‫درد را ﺣﺲ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﯿﻎ ‪ ،‬ﻣﺘﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺎر ﯾﺎ ﻫﺮﭼﻪ‪ ،‬ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻋﺒﻮرش را از‬
‫اﻟﯿﺎف ﭼﺸﻢ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ اﯾﻦ ﻧﮑﯿﺮ و ﻣﻨﮑﺮِ ﻣﺪرن ﺣﺎﻻ دارد ﻧﻘﺐ ﻣﯽزﻧﺪ ﺑﻪ اﻋﻤﺎقِ‬
‫ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻠﻤﺎت ﻣﺮدهاﻧﺪ در ﻣﻦ‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻧﺎﻣﻪي اﻋﻤﺎل‪،‬‬
‫ﻣﯽﺗﺮاﺷﺪ و ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورد ﻫﻤﻪي ﺗﺼﻮﯾﺮﻫﺎﺋﯽ را ﮐﻪ ﺑﻠﻮرِ ﻧﻤﮏ ﺷﺪهاﻧﺪ در‬
‫ﻋﺪﺳﯽ ﭼﺸﻢ‪ .‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﭘﺮوﯾﻦ در آن روﭘﻮش آﺑﯽ ﻧﻔﺘﯽ ﺑﺎ ﯾﻘﻪي ﺳﭙﯿﺪ‪ ...‬و ﮔﺮﯾﻪاي‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪ روي ﻟﺐﻫﺎي ﻣﻌﺼﻮﻣﺶ‪ .‬ﯾﮏ ﺟﺴﺪ ﮐﻪ دو ﺷﺒﺎﻧﻪروز ﻃﺒﻞ زدهاﻧﺪ‬
‫ﮐﻨﺎر رودﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ آب‪ .‬و ﯾﮏ ﻧﺎﻣﻪ‪ ...‬ﻫﯿﭻ ﺟﺴﺪي ﻃﺎﻗﺖ ﻧﺪارد‬
‫اﯾﻨﻬﻤﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺑﻪ زﯾﺮ آب‪ .‬ﭼﻘﺪر ﺑﺎﯾﺪ رﻧﺠﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ از ﺻﺪاﻫﺎي زﻣﯿﻦ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻪاي زﻧﺎن ﺳﯿﺎﻫﭙﻮش و ﻣﺮداﻧﯽ ﺑﺎ ﮐﻼهﻫﺎي ﻟﺒﻪدار‪ ،‬ﺗﻤﺎم روز‪ ،‬در ﺳﮑﻮﺗﯽ‬
‫ﺳﺮاﻓﮑﻨﺪه‪ ،‬و ﺗﻤﺎم ﺷﺐ‪ ،‬در ﮔﺮﯾﻪاي ﺧﺎﻣﻮش‪ ،‬ﭘﺎ ﺑﻪ ﭘﺎي ﻃﺒﺎل رﻓﺘﻪاﻧﺪ از اﯾﻦ ﺳﺮِ‬
‫رود ﺗﺎ آن ﺳﺮ‪ .‬و ﭘﺮوﯾﻦ در اﻋﻤﺎق آب ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺰﻧﯿﺪ ﻫﻨﻮز‪ .‬در ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺗﮑﻠﯿﻒ ﻋﺸﻖ اﺳﯿﺪ اﺳﺖ ﯾﺎ ﭼﺎﻗﻮ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ ﺧﻮﺷﻢ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﯿﺎن رودﺧﺎﻧﻪ و اﯾﻦ‬
‫رﯾﮓﻫﺎي ﺧﯿﺲ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﭘﺮﺗﺸﺎن ﮐﺮد ﺗﺎ اﺑﺪ ﺑﻪ ﻫﻮا‪ ،‬ﺑﯽﻫﺮاس از ﻣﻄﯿ‪‬ﺮ و‬

‫‪١٣٩‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﻣﺮد ﻓﺎﻣﯿﻞ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﯿﻎ ﻓﺮو ﻣﯽرود در اﻋﻤﺎق‪ .‬دردي ﮔﻨﮏ ﻣﯽﭘﯿﭽﺪ در‬
‫ﻧﻘﻄﻪاي از ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺮون ﺑﯿﺎورد ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻠﻮر اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻨﻬﻢ ﻧﻨﻪﺣﺒﯿﺒﻪي‬
‫ﺧﻮدم ﮐﻪ ﺑﺎز ﺧﻮاب اﻣﯿﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ دﯾﺪه اﺳﺖ ﺷﺐ ﭘﯿﺶ‪ .‬ﯾﮏ وﺟﺐ ﺟﺎ ﻧﺪارد‬
‫ﺑﺮاي ﺧﻮاب اﻣﺎ ﻫﺮﺷﺐ ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ از اﻣﺎﻣﺎﻧﺶ‪ .‬ﺧﻮابﻫﺎش را ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪،‬‬
‫ﻃﻮري ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﻣﺨﺎﻃﺐ او ﮐﺲ دﯾﮕﺮيﺳﺖ؛ ﺷﺎﯾﺪ ﭘﺪر ﮐﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ در آن اﺗﺎق ﻣﻔﺎﺗﯿﺢاﻟﺠﻨﺎن ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻠﯿﮥاﻟﻤﺘﻘﯿﻦ‪ ،‬ﯾﺎ ﻧﻬﺞاﻟﺒﻼﻏﻪ‪ .‬در ‪‬د‬
‫ﮔﻨﮓ دﯾﮕﺮي ﻣﯽﭘﯿﭽﺪ در آن ﺗﻪ‪ ‬ﺗﻪ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻣﻘﺎر را ﻣﯽﭼﺮﺧﺎﻧﻨﺪ در ﺟﻤﺠﻤﻪام‪.‬‬
‫اﯾﻨﻬﻢ ﺑﻠﻮر دﯾﮕﺮي‪ .‬دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ دو زاﻧﻮ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﭘﺎي ﺑﺴﺘﺮ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪي‬
‫ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬و ﻣﺸﺖ ﻫﺎ را رو ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺗﮑﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﻃﻮري ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺗﻤﺎم‬
‫ﺳﯿﺎرهي زﻣﯿﻦ ﻣﺨﺎﻃﺐ اوﺳﺖ‪:‬‬
‫*! ‪Oh, lord, I must forsake you ! I must forsake you‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺗﻨﺶ ﭼﺮك ﮐﺮده اﺳﺖ ﻧﻨﻪدوﺷﻨﺒﻪي ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪ‪ .‬دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ‬
‫ﻗﺪش ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬رﯾﺶاش اﻧﺒﻮه و ﭼﺸﻢﻫﺎﯾﺶ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي‪ ،‬ﻣﯽدود در راﻫﺮوﻫﺎي‬
‫ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ادارهي ﺑﻨﺪر و ﺑﺎ دﻫﺎن ﮐﻒ ﮐﺮده ﻓﺮﯾﺎد ﻣﯽزﻧﺪ‪» :‬ﻣﻦ ﻫﻤﯿﻨﺠﺎ‬
‫ﻣﯽﻣﺎﻧﻢ! ﻣﻦ ﻫﯿﭻ ﮐﺠﺎ ﻧﻤﯽروم!« ﺑﺎ ﮐﺸﺘﯽ از ﺑﺼﺮه آﻣﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺮود ﺑﻪ‬
‫اﺻﻔﻬﺎن‪» .‬ﻣﻦ ﻫﻤﯿﻨﺠﺎ ﻣﯽﻣﺎﻧﻢ ﺗﺎ اﯾﻦ دﺧﺘﺮ ﺑﺮﮔﺮدد ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ‪ «.‬ﺑﺎ ﻣﺸﺖ ﻣﯽزﻧﺪ‬
‫ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻪي رﺋﯿﺲ ادارهي ﺑﻨﺪر‪ ،‬ﭼﻮن ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﺎ اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻧﺪارﯾﻢ ﺑﺮاي‬
‫ﭘﺬﯾﺮاﺋﯽ از ﺷﻤﺎ‪ .‬دﮐﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺜﻞ دﯾﻮاﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﯾﻘﻪي ﭘﺪر اﯾﻦ دﺧﺘﺮ ﻫﺸﺖ‬
‫ﺳﺎﻟﻪ را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ او را ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﺑﯿﺦ دﯾﻮار ﻫﯽ ﺗﮑﺎﻧﺶ‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ و ﻓﺮﯾﺎد ﻣﯽزﻧﺪ‪» :‬ﺗﻮ اﻣﮑﺎﻧﺎت داري ﻣﺎدر ﻗﺤﺒﻪ! ﺑﮕﻮ ﮐﻪ داري! ﺑﮕﻮ ﮐﻪ‬
‫داري!« ﻋﻮض ﺷﺪن ﻧﻮر را ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ ﺟﺰ ﯾﮏ داﯾﺮهي‬
‫ﺳﯿﺎه‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﯾﮏ داﯾﺮهي ﻣﺒﻬﻢ ﻗﺮﻣﺰ‪ .‬ﺗﯿﻎ‪ ،‬ﻣﺘﻪ‪ ،‬ﻣ‪‬ﻘﺎر ﯾﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﻓﺮو ﮐﻪ ﻣﯽرود در‬

‫‪١٤٠‬‬
‫ﭼﺸﻢ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺒﻬﻢ ﻧﻮر را ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ دردي ﻫﺴﺖ ﻣﺒﻬﻢ در اﻋﻤﺎق ﺳﺮم‪.‬‬
‫اﻧﮕﺎر ﯾﮑﯽ ﭼﻨﮓ ﻣﯽزﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﺎوﯾﺮي ﮐﻪ آن ﺗﻪ‪ ‬ﺗﻪاﻧﺪ‪» .‬ﯾﮏ ﻣﺎه ﻣﺎﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪي ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﺗﮑﻪ ﺟﻞ ﺑﺮﻣﯽداﺷﺖ و ﻣﯽﺧﻮاﺑﯿﺪ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﮕﻮ‪:‬‬
‫‪this is the door .‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﮕﻮ‪That is the window .:‬‬
‫ﮔﺎﻫﯽ ﻫﯽ راه ﻣﯽرﻓﺖ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‪ .‬ﭼﺮخ ﻣﯽزد ﻣﺜﻞ دﯾﻮاﻧﻪﻫﺎ و ﻣﯽﮔﻔﺖ‪! :‬‬
‫!‪Oh, lord Oh, lord‬‬
‫ﺻﺪاﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽآﯾﺪ از ﺳﻤﺖ ﻧﺎف‪ .‬ﺻﺪاﻫﺎﯾﯽ از ﺳﻤﺖ ﮔﻮش ﭼﭗ‪ ،‬ﺻﺪاﻫﺎﯾﯽ از‬
‫ﺳﻤﺖ ﮔﻮش راﺳﺖ‪:‬‬
‫ـ ﭘﮋوﻫﻨﺪه را راز ﺑﺎ ﻣﺎدر اﺳﺖ**‪.‬‬
‫ـ!‪*** Out, damnéd spot‬‬
‫ـ واﻟﻌﺼﺮ‪ ،‬اناﻻﻧﺴﺎن ﻟﻔﯽ اﻟﺨﺴﺮ‪****.‬‬
‫ﭘﺪر ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﺑﺨﻮان! ﻫﺸﺘﺼﺪ رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﺧﻮاﻧﺪهام و ﻫﻨﻮز ﯾﮏ رﯾﺎل ﻫﻢ ﻧﻢ‬
‫ﭘﺲ ﻧﺪاده اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﺮدك ﻫﻤﺸﻬﺮياش‪ .‬واﻋﻆ روي ﻣﻨﺒﺮ اﺳﺖ و ﻣﻦ‬
‫ﺗﮑﺒﯿﺮﮔﻮﯾﺎن ﻣﯽاﯾﺴﺘﻢ ﺑﻪ رﮐﻌﺖ‪ ‬ﻫﺸﺘﺼﺪ و ﯾﮑﻢ‪ .‬ﺳﺨﺖ اﺳﺖ دﺳﺖ ﺷﺴﺘﻦ از‬
‫رؤﯾﺎ‪ .‬ﺑﺎ ده ﺗﻮﻣﺎن ﭼﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد ﺧﺮﯾﺪ! ﺧﺮﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﻪ‪ ،‬اﮔﺮ ﭘﺪر ﺑﻔﻬﻤﺪ‬
‫ﭘﺎره ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻫﻤﻪ را‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻔﺎﺗﯿﺢ اﻟﺠﻨﺎن ﺑﺨﻮاﻧﻢ و ﻗﺮآن‪ .‬از ﻫﯿﭽﮑﺪام‬
‫ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺷﺒﯽ دو رﯾﺎل ﮐﻪ ﺑﺪﻫﻢ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ ﻫﺮ ﺷﺐ ﯾﮏ ﮐﺘﺎب ﺗﺎزه‬
‫اﺟﺎره ﮐﻨﻢ‪» .‬ﭼﺮا ﻧﻤﯽﺧﻮاﻧﯽ؟« دزداﻧﻪ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺮدﮐﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﺸﻬﺮي ﭘﺪر اﺳﺖ و ﮐﺎرﻣﻨﺪ اﺳﺖ و ﮐﺮاواﺗﯽ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺜﻞ ﭘﺪر رﯾﺶ دارد و ﻣﺮﺗﺐ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺳﺮم را ﻣﯽﺑﺮم ﻧﺰدﯾﮏ ﮔﻮش ﭘﺪر‪ » :‬ﺑﮕﻮ اﻗﻼْ ﻧﺼﻔﺶ را‬
‫ﻓﻌﻼْ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﮐﻪ ﻫﺸﺘﺼﺪ رﮐﻌﺖاش را ﺧﻮاﻧﺪهام!« از ﻣﻦ ﺑﺮاي ﭘﺪرش ﮐﻪ ﺗﺎزه‬

‫‪١٤١‬‬
‫ﻓﻮت ﺷﺪه اﺳﺖ ﻫﺰار رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﺧﺮﯾﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ده ﺗﻮﻣﺎن‪ .‬اﮔﺮ از اﯾﻦﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﯽﺧﺮﯾﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺷﺎن ﻓﺮوش ﻧﻤﺎز اﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺻﺪ ﺗﻮﻣﻦ ﻣﯽداد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺧﺮﯾﺪه اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ ده ﺗﻮﻣﺎن‪ .‬اﻣﺎ اﻧﮕﺎر ﺧﯿﺎلِ دادنِ ﻫﻤﯿﻦ را ﻫﻢ ﻧﺪارد‪» .‬ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺗﻮ‬
‫ﺑﺨﻮان‪ «...‬از ﻟﺤﻦ ﭘﺪر ﮐﻢﮐﻢ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻣﯽﺷﻮم ﮐﻪ ﺧﺒﺮي از ﭘﻮل ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻫﺮدوي‬
‫آﻧﻬﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﮐﺮده اﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ زور ﻫﻢ ﮐﻪ ﺷﺪه ﻣﺮا ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ! ﺳﺨﺖ‬
‫اﺳﺖ دﺳﺖ ﺷﺴﺘﻦ از رؤﯾﺎ‪ .‬ﺗﮑﺒﯿﺮ ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ و ﻣﯽاﯾﺴﺘﻢ ﺑﻪ رﮐﻌﺖ ﻫﺸﺘﺼﺪ و دو‪.‬‬
‫وﻟﯽ دﯾﮕﺮ ﺧﻠﻮﺻﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﻢ ﭘﺎره ﭘﻮره ﺷﺪه اﺳﺖ ﭼﯿﺰي؛ آﻧﻬﻢ در‬
‫اﯾﻦ ﻣﮑﺎن اﻣﻦ! اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ دﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﺎز ﺷﺪ ﻣﺨﻔﯿﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﯿﺐِ ﭘﺪر‪ .‬ﺳﻮزش و‬
‫درد را ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ در آن اﻋﻤﺎق‪ .‬اﻧﮕﺎر ﺗﮑﻪاي ﺑﻠﻮر ﻧﻤﮏ ﭼﺴﺒﯿﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ آن‬
‫ﺗﻪ‪ ‬ﺗﻪ‪ .‬ﺗﻠﻔﻦ زﻧﮓ ﻣﯽزﻧﺪ‪ .‬ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮم از ﮐﻨﺎر »ش«‪ .‬ﮔﻮﺷﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮﻣﯽدارم‬
‫ﻧﮕﺎش ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﻼﻓﻪ را ﮐﺸﯿﺪه روي ﺗﻦاش‪ ،‬ﭼﻬﺮه اش ﭘﺮِ ﺑﻐﺾ‪،‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ‪ .‬ﻫﻤﺎن ﺻﺪاي ﻫﺮﺷﺒﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮ از ﻧﻔﺮت و درد‪» :‬ﺗﻮ ﺧﺠﺎﻟﺖ‬
‫ﻧﻤﯽﮐﺸﯽ‪ ،‬ﻣﺮدك؟ ﻫﻤﺴﻦ دﺧﺘﺮ ﺗﻮﺳﺖ!« ﮔﻮﺷﯽ را دور ﻧﮕﻪ ﻣﯽدارم از ﮔﻮﺷﻢ و‬
‫ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﺷﻘﯿﻘﻪﻫﺎ را ﻓﺸﺎر ﻣﯽدﻫﻢ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﺑﻪ »ش«‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ روزﻫﺎﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﮐﻼﻓﻪ ﺷﻮد و ﺑﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﯿﻢ آﺧﺮ‪ .‬روﯾﺶ را ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ دﯾﻮار‪ .‬ﻣﯽداﻧﺪ ﺣﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺳﺎﻋﺖﻫﺎ ﮔﻮش ﺑﺪﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﺰار ﺗﯿﺮ زﻫﺮآﮔﯿﻦ ﮐﻪ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﺪ از ﺳﯿﻢ‪ .‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪:‬‬
‫»ﻋﺰﯾﺰ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺎ ﭼﻬﺎر ﺳﺎل اﺳﺖ ﺟﺪا ﺷﺪهاﯾﻢ از ﻫﻢ!« ﺑﻐﻀﯽ ﺑﯽﺻﺪا ﻣﯽ ﺗﺮﮐﺪ زﯾﺮ‬
‫ﻣﻼﻓﻪي ﺳﭙﯿﺪ‪ .‬دردي ﺗﯿﺮ ﻣﯽﮐﺸﺪ در اﻋﻤﺎق ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻬﯽ ﺷﻮد‬
‫ﯾﮑﺴﺮه از ﺗﺼﻮﯾﺮ؛ از ﻫﺮ ﺑﻠﻮر ﻧﻤﮏ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﭘﺮﺗﮕﺎه ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﺑﺲ‪ .‬ﺑﯿﺎ ﭘﺮوﯾﻦ‪ .‬ﺑﯿﺎ ﻏﻠﺖ‬
‫ﺑﺰﻧﯿﻢ در اﻋﻤﺎق آب‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﻣﺎﻫﯿﺎﻧﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ از ﺟﻨﺲ رؤﯾﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﯿﺎ اي‬
‫»ش«‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ در اﻋﻤﺎق آب ﻫﯿﭻ ﺻﺪاﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺻﺪا ﻣﺎل زﯾﺮ ﮔﻨﺒﺪﻫﺎﺳﺖ؛ ﺟﯿﻎ‬
‫ﻣﺎل زﯾﺮ ﺷﯿﺮواﻧﯽﻫﺎ‪.‬‬

‫‪١٤٢‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‪ .‬ﺑﮕﺬار اﻋﺘﻨﺎ ﻧﮑﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﺪاﻫﺎي ﻃﺒﻞ‪ .‬آﻧﺠﺎ ﻣﺎﻫﯿﺎﻧﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ‬
‫از ﺟﻨﺲ رؤﯾﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬار ﺑﮕﺬرﻧﺪ دﺳﺘﻪﻫﺎي ﻋﺰا‪.‬‬
‫ﮔﻮشﻫﺎش را ﺑﺎ ﺻﺪف ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه‪ .‬ﺑﮕﺬار ﺑﻐﻠﺘﺪ روي رﯾﮓﻫﺎي ﺗﻪ آب‪.‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‪ ...‬ﺑﯿﺎ ﮔﺮﺑﻪي ﻣﻠﻮس‪.‬‬
‫ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
‫*‬
‫اﺷﺎرهاﯾﺴﺖ واروﻧﻪ ﺑﻪ ﮐﻼم ﻣﺴﯿﺢ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ »ﺧﺪاﯾﺎ ﭼﺮا ﻣﺮا واﻧﻬﺎدي« ‪.‬‬
‫** ﻓﺮدوﺳﯽ‪ ،‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ‪.‬‬
‫*** ﺷﮑﺴﭙﯿﺮ‪ ،‬ﻣﮑﺒﺚ ‪.‬‬
‫ﻗﺮآن ‪.‬‬ ‫****‬

‫‪١٤٣‬‬
 ‫‪37‬‬

‫ﺑﺎ ﻋﯿﺴﺎي ﻣﻐﺮﺑﯽ‬

‫درد ﻧﺪارم‪ .‬اﻣﺎ‪...‬‬

‫دراز ﮐﺸﯿﺪهام روي ﺗﺨﺖ و از ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎق ﺧﯿﺮه ﺷﺪهام ﺑﻪ ﻧﯿﻤﯽ از ﺻﺒﺢ در‬
‫ﺳﺎﻋﺖ‪ ‬ده‪ .‬ﺧﯿﺮه ﺷﺪهام ﺑﻪ آﺳﻤﺎنِ ﺳﭙﯿﺪ و ﺑﺮگﻫﺎي ﺳﺒﺰ درﺧﺘﺎن ﺑﻠﻮط‪ .‬ﺣﺲ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ ﭼﯿﺰي ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﻣﻦ ﻣﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﭼﯿﺰي ﮔﻨﮓ‪ .‬ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﭼﻪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﭼﯿﺰي ﻣﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺴﯽ اﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﺣﺲ دﺧﺘﺮي ﻋﺎﺷﻖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﻼف ﻣﯿﻞاش‬
‫ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪه اﺳﺖ ﺳﻘﻂ ﺟﻨﯿﻦ ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺣﺴﯽ ﮐﻪ »ش« داﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ رﻓﺖ‬
‫ﺗﻮي دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ روي ﻣﺒﻞ؛ ﺧﯿﺮه ﺑﻪ دو ﮐﺒﻮﺗﺮي ﮐﻪ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﭘﺸﺖ‬
‫ﭘﻨﺠﺮهام‪ .‬ﻣﯽﭼﺮﺧﯿﺪﻧﺪ و ﺳﺮ ﻓﺮوﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ ﺗﻮي ﮔﻠﻮي ﻫﻢ‪ .‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﭼﺎره‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﭘﯿﺎم ﺗﻘﺪﯾﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺧﻮدش‬
‫ﯾﮏﺑﺎرﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎر و ﺑﻨﺪﯾﻞﻣﺎن را ﺑﺒﻨﺪﯾﻢ و ﺑﺮوﯾﻢ ﺑﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎ؛ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﭼﺸﻢﻣﺎن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﯿﭻ آﺷﻨﺎﺋﯽ ﻧﯿﻔﺘﺪ؛ ﺑﯽﺧﯿﺎل اﯾﻦ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﮐﺎر‬
‫دﯾﮕﺮي ﻧﺪارﻧﺪ ﺟﺰ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦﺗﻨﻪي ﻣﻦ و او‪ .‬از دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ ﺑﯿﺮون‬
‫ﻣﯽآﯾﺪ؛ ﻧﻮارِ آزﻣﺎﯾﺶ ﺗﻮي دو اﻧﮕﺸﺖاش؛ اﻧﮕﺎر ورﻗﻪي اﻣﺘﺤﺎن‪ .‬ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻬﺮهاش‬
‫دو اﺳﻼﯾﺪ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ اﻓﺘﺎده روي ﻫﻢ‪ :‬ﯾﮑﯽ ﺧﻨﺪان‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﻧﮕﺮان‪ .‬از ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎﻻ‬
‫ﻧﻮع راه رﻓﺘﻨﺶ ﻋﻮض ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻟﺖ‪ ‬زﻧﯽ آﺑﺴﺘﻦ ﮐﻪ وﻗﺖ‪ ‬رﻓﺘﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﺮ ﻟﻨﮕﺮي‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﻪ ﺗﻦ اﻧﮕﺎر ﯾﺎدآوري ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻮد و ﺑﻪ دﯾﮕﺮان ﮐﻪ ﻋﺰﯾﺰﺗﺮﯾﻦ‬
‫ﻣﻮﺟﻮد ﺟﻬﺎن در درون اوﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﻮدم ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ ﭼﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ اﺳﺖ ﮐﻮدﮐﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺎدرش ﮐﺴﯽ ﻣﺜﻞ او ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﯿﺴﺖ و دو ﺳﺎل ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺪارد اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻘﺪر‬

‫‪١٤٤‬‬
‫داﻧﺎﺳﺖ ﮐﻪ زﻧﯽ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ‪ .‬ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﯽ ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﺪ ﯾﺎ ﻧﮑﻨﺪ‪ .‬ﻣﯽداﻧﺪ ﭼﻪ‬
‫ﭼﯿﺰي را ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﭼﯿﺰي را ﻧﻪ‪ .‬ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﺪ روي ﭘﺎﻫﺎﯾﻢ‪ ،‬و ﺳﺮش را ﻣﯽﮔﺬارد‬
‫روي ﺷﺎﻧﻪام‪ .‬ﻧﻮارِ آزﻣﺎﯾﺶ را از او ﻣﯽﮔﯿﺮم‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ آن ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﺳﺮم را‬
‫ﻣﯽﮔﺬارم روي ﺷﺎﻧﻪاش‪ .‬ﺑﮕﺬار ﺳﮑﻮت ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬار ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﻧﻮﺑﺖ‪ ‬ﺳﺨﻦ‬
‫ﮔﻔﺘﻦِ ﺷﺎﻧﻪﻫﺎﺳﺖ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﯽﻣﺎن‪ .‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪» :‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮوﯾﻢ‬
‫ﺑﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ «.‬اﻧﮕﺸﺘﺶ را ﻣﯽﮔﺬارد روي ﻟﺐﻫﺎﯾﻢ‪ ،‬و ﮔﻮﻧﻪام را ﻣﯽﺑﻮﺳﺪ‪» :‬ﻓﺮدا‬
‫ﻣﯽروم درش ﻣﯽآورم‪«.‬‬
‫ـ ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺧﻄﺮ ﺑﮑﻨﯽ‪.‬‬
‫ـ ﻓﻌﻼْ وﻗﺖ ﺑﭽﻪدار ﺷﺪن ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ درسام را ﺗﻤﺎم ﺑﮑﻨﻢ‪.‬‬
‫دروغ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﯿﺰي ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺗﻮي ﮐﻠﻪاش ﻣﯽﮔﺬرد‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ‪ ،‬ﮔﺎﻫﯽ‪،‬‬
‫زﻧﺎن ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎﻟﻪ ﻫﻢ ﻣﯽروﻧﺪ داﻧﺸﮕﺎه‪ .‬ﻧﻪ ﺑﭽﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺷﻮﻫﺮ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﻣﺎﻧﻊ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫اﯾﻦ را ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﻫﻤﺎن روز اول ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم »ﻧﻪ اﻫﻞ‬
‫ازدواﺟﻢ‪ ،‬ﻧﻪ اﻫﻞ ﺑﭽﻪ‪ «.‬ﮔﻔﺘﻪﺑﻮدم‪» :‬ﭘﺪري ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ اﺣﺴﺎس ﻣﺴﺆﻟﯿﺖ ﺑﮑﻨﺪ‬
‫در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﭽﻪ‪ ،‬اﮔﺮ ﭘﺪر ﺷﻮد ﺟﻨﺎﯾﺘﮑﺎر اﺳﺖ‪ «.‬ﺷﺐ‪ ،‬از ﺣﻤﺎم ﮐﻪ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآﯾﻢ‪،‬‬
‫ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ دراز ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ روي ﺗﺨﺖ دﺳﺘﺶ را ﮔﺬاﺳﺘﻪ روي‬
‫ﺷﮑﻢاش؛ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪاي در رؤﯾﺎ‪ .‬از ﺣﺎﻟﺖ دﺳﺖ‪ ،‬از ﺧﻢ اﻧﮕﺸﺖﻫﺎ‬
‫ﻣﯽﻓﻬﻤﻢ ﻣﺸﻐﻮل ﻧﻮازش ﺑﭽﻪاش ﺑﻮده‪ .‬ﻣﺮا ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ دﺳﺘﺶ را ﻣﯽدزدد! ﺳﺮ‬
‫را ﻣﯽﮔﺬارم روي ﺷﮑﻢِ ﺑﺎردار و ﻣﯽﺑﻮﺳﻢ‪ .‬ﮔﻮش را ﻣﯽﭼﺴﺒﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺮم‪.‬‬
‫ﮔﻮش ﻣﯽدﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﺪاﻫﺎي ﻣﺒﻬﻢِ ﺟﻬﺎنِ ﻧﺎﻣﺮﯾﯽ‪ .‬ﺳﺮ را ﭘﻨﻬﺎن ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺗﻮي‬
‫ﻧﺮﻣﯽي ﭘﻮﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎش اﯾﻦ ﻧﺎف‪ ‬ﮐﻮﭼﮏ دﻫﺎﻧﻪي ﭼﺎه ﻣﯽﺷﺪ و ﻣﺮا و ﮔﺮﯾﻪ را‪...‬‬
‫در ﺑﺎز ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺟﺴﯿﮑﺎ‪ ،‬ﭘﺮﺳﺘﺎر ﻣﺎرﺗﯿﻨﯿﮑﯽ داﺧﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ـ ﺧﻮب ﺧﻮاﺑﯿﺪﯾﺪ؟‬

‫‪١٤٥‬‬
 ‫ـ ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﻣﻤﻨﻮن‪.‬‬
‫ـ ﺑﺮﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ دﻣﺎي ﺑﺪﻧﺘﺎن را اﻧﺪازه ﺑﮕﯿﺮم‪.‬‬
‫وﺣﺸﺖ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺗﻮي دﺳﺖ اوﺳﺖ ﺷﺒﯿﻪ ﻫﯿﭽﮑﺪام از‬
‫دﻣﺎﺳﻨﺞﻫﺎﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل دﯾﺪهام‪ .‬ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﺷﺒﯿﻪ ﭼﺮاغ ﻗﻮهاي‬
‫ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎ ﻧﻮﮐﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ و ﺗﯿﺰ! ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﺑﻪ ﮐﺪام ﺳﻮ ﺑﺮﮔﺮدم‪ .‬ﺷﯿﺮﺧﻮاره ﮐﻪ‬
‫ﺑﻮدﯾﻢ دﻣﺎﺳﻨﺞ را ﻓﺮو ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﺗﻮي ﻣﻘﻌﺪﻣﺎن‪ .‬ﺑﺰرگ ﮐﻪ ﺷﺪﯾﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ زﯾﺮ‬
‫ﺑﻐﻞ‪ .‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﮐﻪ ﺷﺪﯾﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ زﯾﺮ زﺑﺎن‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺷﺪ ﻧﻮاري ﮐﻪ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ روي‬
‫ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ‪ .‬ﭼﺎﻧﻪام را ﮐﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﺳﺮم را ﺑﺮﻣﯽﮔﺮداﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬ﺧﯿﺎﻟﻢ‬
‫راﺣﺖ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻗﺮار ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻨﺠﺎ ﻫﻢ ﭼﯿﺰي را ﭘﺎره ﭘﻮره ﮐﻨﻨﺪ‪» ...‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ ﺗﻮي ﺳﻮراخ ﮔﻮش!« اﻧﮕﺎر دﻣﺎﺳﻨﺞ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺳﻪﭘﺮﻃﺎس ﻧﻮﻋﯽ اﺑﺰار‬
‫اﻧﺪازهﮔﯿﺮي زﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ را ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪ .‬ﻃﻮري ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﯽزﻧﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ » :‬اﯾﻨﻘﺪر ﻓﮑﺮ ﻧﮑﻦ ﺟﯿﮕﺮ‪ ،‬ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﯽ!« ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪهام؛ اﻣﺎ دﺳﺖ‬
‫ﺧﻮدم ﻧﯿﺴﺖ؛ اﻧﮕﺎر ﭼﻨﺪ ﺑﻠﻮر ﻧﻤﮏ ﻫﻨﻮز ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ آن ﺗﻪ‪ ‬ﺗﻪ‪ .‬ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ ﺳﺎﻋﺖ‬
‫ﻫﺸﺖ ﺻﺒﺢ وﻗﺖ داده ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮود درش ﺑﯿﺎورد‪ .‬ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﯿﺪارم ﮐﻦ ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺑﺮوﯾﻢ)آﺧﺮ‪ ،‬ﺗﺎ دمِ ﺻﺒﺢ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ ﭘﺸﺖ ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﭗ‪ ،‬ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﭼﻮب(‪.‬‬
‫ﺑﯿﺪار ﮐﻪ ﺷﺪم دﯾﺪم ﺳﺎﻋﺖ ده اﺳﺖ و او رﻓﺘﻪ‪ .‬دﻟﺶ ﻧﯿﺎﻣﺪه ﺑﻮد ﺻﺪاﯾﻢ ﺑﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ از ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎﻟﯽ را داﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ دارم ﺣﺎﻻ‪.‬‬
‫ﺟﺴﯿﮑﺎ دﻣﺎﺳﻨﺞ را از داﺧﻞ ﮔﻮﺷﻢ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورد‪ » :‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ رو ﺑﻪ راه‬
‫اﺳﺖ‪«.‬‬
‫راه ﮐﻪ ﻣﯽاﻓﺘﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف در‪ ،‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ‪» :‬ﮐﯽ ﻣﺮا ﻣﺮﺧﺺ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟«‬
‫ـ اﻵن دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﭼﺸﻢﺗﺎن را ﮐﻪ ﻧﮕﺎه ﮐﺮد ﻣﺮﺧﺺ ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪي اﯾﻦﻫﺎ را ﻣﯽداﻧﻢ‪ .‬ﻫﻤﻪي اﯾﻦ ﻣﺮاﺣﻞ را دﻓﻌﻪي ﻗﺒﻞ ﻫﻢ ﮐﻪ آن ﯾﮑﯽ‬

‫‪١٤٦‬‬
‫ﭼﺸﻤﻢ را ﻋﻤﻞ ﮐﺮدﻧﺪ ﮔﺬراﻧﺪهام‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ زودﺗﺮ از ﺳﺎﻋﺖ ﯾﺎزده ﻣﺮا ﻣﺮﺧﺺ‬
‫ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬از ﻓﺸﺎر ﺗﻨﻬﺎﯾﯽﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻮال اﺣﻤﻘﺎﻧﻪ را ﻣﯽﭘﺮﺳﻢ‪ .‬اﻧﮕﺎر‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ او را ﺑﯿﺸﺘﺮ در اﺗﺎق ﻧﮕﻪ دارم؛ ﺣﺘﺎ اﮔﺮ ﺷﺪه ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﻃﻮل ﯾﮏ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻧﺪن ﺑﺎ ﺣﺲِ از دﺳﺖ دادنِ ﭼﯿﺰي ﮔﻨﮓ‪.‬‬
‫ﺑﯽاﺧﺘﯿﺎر دﺳﺖ ﻣﯽﺑﺮم روي ﻣﺤﺎﻓﻆ ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﭼﺸﻢ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﺷﯿﺸﻪ ﺷﻔﺎف‬
‫اﺳﺖ و درﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺻﺪف‪ .‬ﺧﺎرﺷﯽ ﻣﯽدود زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ‪ ‬ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ؛ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺗﮑﻪاي ﻧﻮار ﭼﺴﺐ ﺻﺪف و ﺗﻨﻈﯿﻒ را ﭼﺴﺒﺎﻧﺪهاﻧﺪ روي ﭼﺸﻢ ﭼﭗام‪» .‬دﯾﮕﺮ ﮐﺠﺎ‬
‫ﻣﺎﻧﺪه؟ دﻓﻌﻪي ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺑﺖ ﭼﯿﺴﺖ؟ رﯾﻪﻫﺎ؟« اﯾﻦ دو روز ﮐﻪ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدم ﮐﻤﺘﺮ‬
‫ﺑﮑﺸﻢ ﭼﻘﺪر آﺳﺎن ﺷﺪه ﺑﻮد آﻣﺪورﻓﺖ‪ ‬ﻧﻔﺲ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف روزﻫﺎي ﻗﺒﻞ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﻗﯿﺮ‬
‫ﻓﺮو ﻣﯽﺑﺮدم در ﺷﺶﻫﺎ‪.‬‬
‫در ﺑﺎز ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ورود دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﯾﻌﻨﯽ داﺧﻞ ﺷﺪن ﮐﺖوﺷﻠﻮار ﺧﺎﮐﺴﺘﺮيي‬
‫ﺷﯿﮏ‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎيي ﺧﺎﮐﺴﺘﺮيي ﺷﯿﮏ‪ ،‬و ﻟﺒﺨﻨﺪ‪ ‬ﻣﻬﺮﺑﺎن‪ .‬ﻧﻪ‪ .‬اﻧﮕﺎر ﻫﯿﭻ دﯾﻮاﻧﻪاي‬
‫ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﺋﯽ را ﻧﺰده اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس‪ .‬دﺳﺘﻢ را ﺑﻪ ﮔﺮﻣﯽ ﻓﺸﺎر ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ ﺣﺎل و اﺣﻮال ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺴﺐ را ﺟﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ از ﭘﻮﺳﺖ‪ ‬ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺻﺪف و ﺗﻨﻈﯿﻒ را ﺑﺮﻣﯽدارد‪ .‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﺮّاق ﻣﯽﺷﻮد ﺟﻬﺎنِ اﻃﺮاﻓﻢ‪ .‬ﻫﻤﻪي ﭼﯿﺰﻫﺎ‬
‫ﺷﻔﺎف و ﺗﻤﯿﺰ و ﻧﻮ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﺴﺖاش ﭘﻠﮑﻢ را ﺑﺎﻻ ﻣﯽﺑﺮد‪ » :‬ﻟﻄﻔﺎْ ﭘﺎﺋﯿﻦ را ﻧﮕﺎه ﮐﻨﯿﺪ‪«.‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ داﻣﻨﻢ و ﻣﻼﻓﻪاي ﮐﻪ ﮐﻨﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ از روي ﭘﺎﻫﺎﯾﻢ‪ .‬از ﺷﺮم‬
‫ﻟﺒﻪي ﻟﺒﺎس را ﻣﯽﮐﺸﻢ روي ﺳﺎق ﺑﺮﻫﻨﻪي ﭘﺎﻫﺎ‪.‬‬
‫ـ ﻋﺎﻟﯽﺳﺖ!‬
‫ﻧﺴﺨﻪ را ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ و ﻣﯽرود‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﻦ ﻣﺎﻧﺪهام و ﺻﺒﺤﯽ ﮐﻪ ﺟﻼ داده ﺷﺪه از‬
‫ﻣﻌﺠﺰهي اﯾﻦ ﻋﯿﺴﺎي ﻣﻐﺮﺑﯽ‪ ،‬و ﺣﺴﯽ ﮔﻨﮓ ﮐﻪ ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﭼﯿﺴﺖ؛ ﺷﺎﯾﺪ ﭘﺎﯾﺎن‬

‫‪١٤٧‬‬
‫ﭼﺸﻢﻫﺎي ﯾﮏ اُدﯾﭗ ﺑﯽﻣﻨﻈﻮر‪ .‬ﭼﺸﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺳﺎﺧﺖ‬
‫دﺳﺖ دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٤٨‬‬
 ‫‪38‬‬

‫ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫ‪‬ﺮم ﻧﻔﺲﻫﺎ‬

‫ﻣﺪﺗﻬﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻗﯿﺪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را زده ﺑﻮدم و اﮐﺘﻔﺎ ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻫﻤﺎن‬
‫ﺗﺪرﯾﺲ در ﻣﻨﺰل‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﮐﻨﺴﺮت ﺑﺮاﯾﻢ ﺷﮑﻨﺠﻪاي ﺷﺪه ﺑﻮد ﻓﺮاﺗﺮ از ﻃﺎﻗﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽدﯾﺪم ﻫﯽ ﻋﺠﻠﻪ دارم ﮐﺎر زود ﺗﻤﺎم ﺑﺸﻮد و ﺑﯿﺮون ﺑﺰﻧﻢ از ﺳﺎﻟﻦ‪ .‬ﺧﻔﻪام‬
‫ﻣﯽﮐﺮد ﻫﺮ ﻓﻀﺎي ﺑﺴﺘﻪ و ﻫﺮ ازدﺣﺎمِ ﺟﻤﻌﯿﺖ‪ .‬دﮐﺘﺮ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻧﯿﻤﯽ از ﺷﺶﻫﺎ‬
‫ﻣﻮﯾﺮگﻫﺎﯾﺶ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه‪ .‬ﺣﺎﻻ ﭘﻨﺞ ﺳﺎل اﺳﺖ‪ ،‬زﻣﺴﺘﺎن و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮهي اﺗﺎق‬
‫را ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺬارم‪ .‬و دﯾﮕﺮ ﻧﻪ در ﺟﺸﻨﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻧﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ‪ .‬ﺧﻔﻪام ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫ﻫﺮ ﺳﻘﻒ و ﻫﺮ دﯾﻮار‪ .‬ﺧﻔﻪام ﻣﯽﮐﻨﺪ ازدﺣﺎم ﺟﻤﻌﯿﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫ‪‬ﺮم ﻧﻔﺲﻫﺎ‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ﻫ‪‬ﺮم ﺣﻀﻮر ﻫﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﺣﻀﻮر زﻫﺮآﮔﯿﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮد ﻣﺮا و »ش« را ﺑﻪ ﻟﺒﻪي‬
‫ﭘﺮﺗﮕﺎه‪ .‬ﭼﻘﺪر راه آﻣﺪه ﺑﻮدﯾﻢ ﺗﺎ ﺑﺮﺳﯿﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ؛ ﻫﻤﻪ ﻫﻢ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ‪ .‬ﻣﻦ اﯾﻦ‬
‫ﻃﻮر‪ ،‬او آن ﻃﻮر‪ .‬ﭼﻘﺪر آﻣﭙﻮل زده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﯿﻔﺘﺪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ‪ .‬ﻧﯿﻔﺘﺎده ﺑﻮد! آﺧﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺪدل ﺷﺪه ﺑﻮد آﻗﺎي ﻣﻌﺘﻤﺪي‪ .‬ﭘﻨﺞ ﺳﺎل آزﮔﺎر آﻣﭙﻮل و ﮐﻮﻓﺖ و زﻫﺮ ﻣﺎر زده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﭽﻪدار ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻤﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﺳﭙﺮمﻫﺎ ﺟﺎن ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻣﻘﺼﺪ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﭽﻪاي در ﮐﺎر‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن زده ﺑﻮد و ﻣﺎدر »ش« ﺣﺎﻣﻠﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺪ دل ﺷﺪه ﺑﻮد آﻗﺎي‬
‫ﻣﻌﺘﻤﺪي‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ »ﭼﻄﻮر ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ؟«‪ .‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﮐﻪ ﻣﺎدر »ش« ﺑﯿﺮون ﻣﯽرﻓﺖ‬
‫از ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬وﻗﺖ‪ ‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ آﻗﺎي ﻣﻌﺘﻤﺪي ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﺶ ﺑﻪ زﯾﺮ ﻣﺸﺖ و ﻟﮕﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﮐﺎرد‬
‫آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ ﻗﺎﯾﻢ ﮐﺮده ﺑﻮد ﺗﻮي ﮐﻤﺪ‪ .‬ﮐﺎرد را ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ زﯾﺮِ ﮔﻠﻮش‪» :‬ﮐﺠﺎ رﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدي؟ ﺑﺎ ﮐﯽ؟«‬

‫‪١٤٩‬‬
‫ﭼﻪ ﮐﺎرﻫﺎ ﮐﻪ ﻧﮑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﭽﻪ را ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﮕﺮ ﻣﯽاﻓﺘﺎد؟ اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ‬
‫و »ش« رﺳﯿﺪه ﺑﻮدﯾﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ‪ .‬ﻣﻦ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ‪» ،‬ش« از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ! اﻧﮕﺎر رؤﯾﺎ را‬
‫ﻣﺘﺤﻘﻖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﻪ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ وﻗﺘﺶ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺶ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫دوﻣﯿﻦ ﺟﻠﺴﻪاي ﮐﻪ آﻣﺪ ﺑﻪ ﮐﻼس‪ .‬درﺳﺶ را ﺑﻠﺪ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻨﻄﻮر ﻧﻤﯽﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺧﺎﻧﻢ! اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻧﺪارﯾﺪ ﻧﻪ وﻗﺖ ﺧﻮدﺗﺎن را ﺗﻠﻒ ﮐﻨﯿﺪ ﻧﻪ وﻗﺖ ﻣﺮا !‬
‫ﻣﺜﻞ ﯾﮏ ﺑﺎرﻗﻪ اﺳﺖ زﯾﺒﺎﺋﯽ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮔﻢ ﺷﻮد زﯾﺮ ﺧﺮوارﻫﺎ ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻟﻤﺤﻪ ﺗﺠﻠﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮔﺎﻫﯽ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون ﺑﯿﻔﺘﺪ از ﭘﯿﭽﻪ‪ .‬ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ‬
‫ﺑﺒﯿﻨﯽاش در آن ﻟﺤﻈﻪ‪ .‬ﺳﺮزﻧﺶ ﻣﺮا ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪ ﺳﺮ را ﭘﺎﺋﯿﻦ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻟﻤﺤﻪ ﻟﺮزهاي ﻋﺒﻮر ﮐﺮد از ﻟﺐﻫﺎش‪ .‬و ﻣﻦ دﯾﺪم آن ﺑﺎرﻗﻪ را‪ .‬اﻧﮕﺎر‬
‫ﺑﺮاي آﻧﮑﻪ ﭘﺎﯾﺶ ﺑﺮﯾﺪه ﻧﺸﻮد از ﮐﻼس‪ ،‬ﭼﻨﮓ زده ﺑﻮد ﺑﻪ اﻋﻤﺎق وﺟﻮد‪ ،‬و آن‬
‫دﺧﺘﺮك ﮔﻤﺸﺪهي دروﻧﺶ را ﯾﮏ آن ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻧﻬﺎده ﺑﻮد؛ آن زﯾﺒﺎﺋﯽ ﻧﺎب! ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻮد ﺑﺮاي ﮐﺞ ﮐﺮدنِ راه‪ .‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎْ ﮐﻪ آن ﺧﻂ را ﻫﻢ دﯾﺪه ﺑﻮدم؛ ﻫﻤﺎن‬
‫ﺟﻠﺴﻪي اول ﮐﻪ ﻃﺮز ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﭻ دﺳﺘﺶ را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽﮐﺮدم روي ﺳﻪﺗﺎر؛‬
‫ﺧﻄﯽ ﻣﺜﻞ ﺑﺮﯾﺪﮔﯽ ﺗﯿﻎ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﮐﺮدهاﯾﺪ؟ ﺟﺎﺧﻮرد‪ .‬ﺳﺮش را‬
‫ﭘﺎﺋﯿﻦ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬آﺧﺮﯾﻦ ﺷﺎﮔﺮد ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﮐﺎر ﺧﺎﺻﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺮوﯾﻢ ﮐﺎﻓﻪ‬
‫ﻗﻬﻮهاي ﺑﺨﻮرﯾﻢ‪ .‬اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﮑﻪاي ﻃﻼ را ﭘﯿﺪا ﮐﺮدم اﻓﺘﺎده ﺗﻮي ﻟﺠﻦ‪ .‬روزي‬
‫ﯾﮏ ﺑﻄﺮ ودﮐﺎ ﻣﯽﺧﻮرد و ﯾﮏ ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻗﺮصﻫﺎي آراﻣﺒﺨﺶ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﭼﻨﺪ ﺷﺐ‬
‫اﺳﺖ ﺧﻮاب ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﭘﺪر ﻣﺮده‪«.‬‬
‫ـ ﺧﻮاب ﮐﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ـ ﻣﻦ ﺧﻮدم را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﻢ‪ ،‬وﻗﺘﯽ دﻟﻢ ﺷﻮر ﺑﺰﻧﺪ ﯾﻌﻨﯽ‪...‬‬
‫ـ ﻓﮑﺮ ﺑﺪ ﺑﻪ دلﺗﺎن راه ﻧﺪﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫ـ ﻣﻦ ﺧﻮدم را ﻧﻤﯽﺑﺨﺸﻢ اﮔﺮ ﻣﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٥٠‬‬
 ‫ـ ﺧﺐ ﭼﺮا ﯾﮏ زﻧﮓ ﻧﻤﯽزﻧﯿﺪ ﺑﻪ او؟‬
‫ـ روﯾﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ـ ﭼﺮا؟‬
‫ـ ده ﺳﺎل اﺳﺖ ﻫﺮﭼﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺟﻮاباش را ﻧﺪادهام‪ .‬دﯾﺸﺐ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﺎﻣﻪﻫﺎش‪ .‬دﻟﻢ ﺑﺮاﯾﺶ ﺳﻮﺧﺖ‪ .‬دﯾﺪم ﭼﻪ ﭘﺪر ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﺑﻮده‪ ...‬ﭼﻪ‬
‫اﻟﺘﻤﺎﺳﯽ ﻣﯽﮐﺮده ﮐﻪ دو ﺧﻂ ﺟﻮاب ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ‪.‬‬
‫ـ و ﻧﻤﯽﻧﻮﺷﺘﯿﺪ؟‬
‫ـ ﻣﺎدرم ﻣﯽﮔﻔﺖ اﮔﺮ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﮐﺠﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﻣﯽآﯾﺪ و دوﺑﺎره ﺑﺮت ﻣﯽﮔﺮداﻧﺪ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺧﻮدش‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ » :‬ﺑﯿﺎ ﺑﺮوﯾﻢ و ﻫﻤﯿﻦ اﻻن از ﺧﺎﻧﻪي ﻣﻦ زﻧﮓ ﺑﺰن ﺑﻪ ﭘﺪرت‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ » :‬زدهام‪ ،‬ﺑﯽﻓﺎﯾﺪه اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ـ ﭼﺮا؟‬
‫ـ از آﻧﺠﺎ رﻓﺘﻪ‪.‬‬
‫ـ آدرﺳﺶ را ﮐﻪ دارﯾﺪ‪.‬‬
‫ـ آﺧﺮﯾﻦ آدرﺳﯽ ﮐﻪ از او دارم ﻣﺎل ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﭘﯿﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ـ ﺑﺪه ﺑﻪ ﻣﻦ آدرس را‪.‬‬
‫ـ اﻵن ﭘﯿﺸﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاﺑﮕﺎه زﻧﮓ ﻣﯽزﻧﻢ و آدرﺳﺶ را‬
‫ﻣﯽدﻫﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺪر ﻣﻘﺎﻃﻌﻪﮐﺎر ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب ﻫﻤﻪي اﻣﻮاﻟﺶ را ﻣﺼﺎدره ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﺎرﻣﻨﺪ ﺷﺮﮐﺖ راهﺳﺎزي »ﺻﺮاطاﻟﻤﺴﺘﻘﯿﻢ« ﮐﻪ رﺋﯿﺴﺶ ﯾﮑﯽ از‬
‫ﮐﺎرﻣﻨﺪانِ ﺳﺎﺑﻖِ ﺧﻮد او ﺑﻮد! آدرس را ﮐﻪ از »ش« ﮔﺮﻓﺘﻢ ﮔﻮﺷﯽ را ﺑﺮداﺷﺘﻢ و‬
‫دﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷﺪم‪ .‬ﻣﻦ ﮐﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﮐﺸﻮرم را ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺮاي ﭼﻮب‬

‫‪١٥١‬‬
‫ﺳﻪﺗﺎر‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﭼﻬﻞ و ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ‪ ،‬از ﻃﺮﯾﻖ ﺧﻂ ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎن‬
‫ﮐﺸﻮرم را ﻣﯽﮔﺸﺘﻢ دﻧﺒﺎل آﻗﺎي ﻣﻌﺘﻤﺪي‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﺟﺎي ﺛﺎﺑﺘﯽ ﮐﻪ ﻧﺪارﻧﺪ اﯾﻦ‬
‫ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺟﺎدهاي ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ ﺑﻌﺪ ﮐﻤﭗﺷﺎن را ﺟﻤﻊ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪي دﯾﮕﺮي‪ .‬ﻋﮑﺲاش را ﮐﻪ »ش« ﻧﺸﺎﻧﻢ داد دﻟﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﺮد زﯾﺒﺎﺋﯽ!‬
‫ﻗﺪ رﺷﯿﺪي داﺷﺖ و ﻟﺒﺎﺳﯽ ﻓﺎﺧﺮ‪ .‬اﻣﺎ ﺣﺎﻻ در ﯾﮑﯽ از ﮐﻤﭗﻫﺎي دوراﻓﺘﺎدهي‬
‫ﺷﺮﮐﺘﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑﺪل ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮد داﺋﻢاﻟﺨﻤﺮي ﮐﻪ در ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﺶ روز‬
‫ﺑﻪ روز ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ و ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ‪» :‬اﮔﺮ ﺧﺪا ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺰودي ﺑﺎ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﭘﻮﻟﯽ‬
‫ﮐﻪ ﭘﺲاﻧﺪاز ﮐﺮدهام در ﻣﻤﺴﻨﯽ ﯾﮏ ﻣﻐﺎزهي ﻓﺮوش ﻟﻮازم اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﺎز‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .«.‬ﯾﮏ ﺷﺐ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﮐﻪ دراز ﮐﺸﯿﺪه ﺑﻮدﯾﻢ ﮐﻨﺎرِ ﻫﻢ و داﺷﺘﻢ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي‬
‫ﭘﺪرش را ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪم‪ .‬دﯾﺪم ﻟﺮزش ﺧﻔﯿﻔﯽ ﻣﯽ دود ﺗﻮي ﺗﺎرﻫﺎي ﺗﺸﮏ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﻨﺪه‬
‫زدم زدم روي دﺳﺖاش‪» :‬ﺧﺠﺎﻟﺖ ﺑﮑﺶ دﺧﺘﺮ!«‬
‫ـ ﭼﺮااا؟‬
‫ـ آﺧﺮ‪ ،‬ﺗﻮ ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎﻻ‪!...‬‬
‫ـ ﺧﺐ دﺳﺖ ﺧﻮدم ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ـ ﭼﺮا؟‬
‫ـ ﻋﺎدت اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ از ﻫﻢ‪ ،‬ﭘﺪرم ﻣﺮا ﺑﺮد ﭘﯿﺶ ﻣﺎدرﺑﺰرگام‪.‬‬
‫ﺧﻮدش داﺋﻢ ﯾﺎ ﺳﻔﺮ ﺑﻮد ﯾﺎ دﻧﺒﺎل ﮐﺎر ﭘﺲﮔﺮﻓﺘﻦ اﻣﻮال ﻣﺼﺎدره ﺷﺪهاش‪ .‬ﺗﻤﺎم‬
‫ﻣﺪت ﻣﻦ ﺑﻮدم و ﯾﮏ ﭘﯿﺮزن ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﮐﻠﻤﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﻠﺪ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺧﺐ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ ﺣﻮﺻﻠﻪام ﺳﺮ ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬ﯾﮏ روز ﻣﺎدرﺑﺰرگ اﻧﺒﺮ داغ را از ﺗﻮي ﻣﻨﻘﻞ آﺗﺶ‬
‫ﺑﯿﺮون آورد و ﮔﺬاﺷﺖ رو اﯾﻨﺠﺎم‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل از ﺳﺮم ﻧﯿﻔﺘﺎد‪ .‬ﺧﺐ ﺗﻘﺼﯿﺮ ﻣﻦ ﭼﻪ‬
‫ﺑﻮد؟ ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻪ ﺣﻮﺻﻠﻪام ﺳﺮ ﻣﯽرﻓﺖ‪ ،‬ﺑﯿﺮون ﻫﻢ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺑﺮوم‪.‬‬
‫ـ ﭼﺮا؟‬

‫‪١٥٢‬‬
 ‫ـ ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﻣﺎدرم ﻣﺮا ﺑﺪزدد و ﺑﺎ ﺧﻮدش ﺑﺒﺮد‪.‬‬
‫در ﺑﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﺟﺴﯿﮑﺎ ورﻗﻪاي را ﺑﻪ دﺳﺘﻢ داد‪ » :‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺮوﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺮﮔﻪ را‬
‫ﻫﻢ ﻟﻄﻔﺎَ ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺣﺴﺎﺑﺪاري‪«.‬‬
‫وﻗﺘﯽ اﺗﺎق را ﺗﺮك ﻣﯽﮐﺮدم‪ ،‬ﺣﺲ ﻏﺮﯾﺒﯽ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﮔﻮرﺳﺘﺎن ﺑﻮد‪ .‬اﻧﮕﺎر‬
‫وداع ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﺎ اﺟﺴﺎد ﺗﺼﺎوﯾﺮي ﮐﻪ دﻓﻦ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻻﺑﻼي اﺷﯿﺎء اﺗﺎق‪،‬‬
‫ﻣﻼﻓﻪﻫﺎي ﺗﺨﺖ و ﮔﭻﻫﺎي ﺳﻔﯿﺪ دﯾﻮار‪.‬‬
‫در ﻃﺒﻘﻪي ﻫﻤﮑﻒ‪ ،‬ﺟﻠﻮي در اﺗﺎقِ ﺣﺴﺎﺑﺪاري‪ ،‬ﺑﺮﺧﻮردم ﺑﻪ اﺟﺴﺎ ‪‬د ﻣﺘﺤﺮ ‪‬‬
‫ك‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮدان و ﭘﯿﺮزﻧﺎﻧﯽ ﻫﻔﺘﺎد ﻫﺸﺘﺎد ﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ روي ﭼﺸﻢ راﺳﺖ ﯾﺎ ﭼﭗ ﻫﺮ‬
‫ﮐﺪامﺷﺎن ﺗﻨﻈﯿﻒ‪ ‬داﯾﺮه ﺷﮑﻞِ ﺳﭙﯿﺪي ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ‬
‫روي ﯾﮑﯽ از ﺻﻨﺪﻟﯽﻫﺎ ﺗﺎ ﺻﺪاﯾﻢ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﺮاي ﺗﺴﻮﯾﻪ ﺣﺴﺎب‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻮي ﻣﺮگ ﻣﯽداد‬
‫آﻧﺠﺎ‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﺣﯿﺎط‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﺗﺎﮐﺴﯽ ﺧﺎﻟﯽﯾﯽ ﻣﯽآﻣﺪ و ﭘﯿﺮﻣﺮد ﯾﺎ‬
‫ﭘﯿﺮزن ﯾﮏ ﭼﺸﻤﯽ را ﺳﻮار ﻣﯽﮐﺮد و راه ﻣﯽاﻓﺘﺎد‪ .‬ﺳﯿﮕﺎري روﺷﻦ ﮐﺮدم‪ .‬دﻟﻢ‬
‫ﻟﮏ زده ﺑﻮد ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮدم‪ .‬از روي ﭘﻠﻪﻫﺎي آﺟﺮيي دمِ در ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم و‬
‫ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻗﺪم زدن در ﺑﺎغ؛ ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي درﺧﺘﺎن ﺑﻠﻮط‪ .‬ﯾﮏ وﻗﺘﯽ‪،‬‬
‫از ﮐﻨﺎر ﻫﺮ درﺧﺘﯽ ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﺮدم‪ ،‬اﮔﺮ ﺗﻮت ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽﮔﺸﺘﻢ ﭘﯽ ﺻﺪاﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫زﻧﺪاﻧﯽاﻧﺪ ﺗﻮي درﺧﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ‪ ...‬ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻗﺪم ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ رؤﯾﺎ‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬در اﯾﻦ ﭘﻨﺞ‬
‫ﺳﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﮐﻪ دﺳﺘﻢ ﺗﻨﮓ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺳﻪﺗﺎري‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدم و زده ﺑﻮدم ﺑﻪ زﺧﻢِ زﻧﺪﮔﯽام‪ .‬اﻣﺎ رﻓﺘﻦِ »ش« دﯾﮕﺮ ﻧﻪ ﺣﻮاﺳﯽ ﺑﺮاﯾﻢ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻧﻪ دل و دﻣﺎﻏﯽ ﮐﻪ ﺑﻔﻬﻤﻢ رﺳﯿﺪهام ﺑﻪ ﯾﮏ ﻗﺪﻣﯽي آن ﭼﻬﻠﻤﯿﻦ‬
‫ﭘﻠﻪ؛ از ﺑﺲ ﻫﻤﻪي رؤﯾﺎم ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﺮﮔﺸﺘﻦِ او‪ .‬ﭘﺎرﯾﺲ ﻫﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن؛‬
‫ﻧﻘﺸﻪاي ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﯾﮑﯽ ﺗﯿﻎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ از ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎش ﺑﺮﯾﺪه‬
‫ﺑﻮد ﺗﺎ ﻓﻘﻂ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﮑﻪاي ﺑﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﺎردﯾﻮاري آﭘﺎرﺗﻤﺎﻧﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪي‬

‫‪١٥٣‬‬
‫ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ردي از او ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ او رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮاي اﺑﺪ؛ ﮐﻪ‬
‫اﯾﻦ ﺗﮑﻪﻫﺎ ﺑﺮاي اﺑﺪ ﺣﺬف ﺷﺪهاﻧﺪ از ﻧﻘﺸﻪي ﺷﻬﺮ‪ .‬ﺗﻘﺼﯿﺮ ﺧﻮدم ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫»ﮐﻮن آﺳﻤﺎن ﮐﻪ ﭘﺎره ﻧﺸﺪه ﻣﻦ ﯾﮑﯽ اﻓﺘﺎده ﺑﺎﺷﻢ ﭘﺎﺋﯿﻦ! ﺑﺮو ﺑﮕﺮد‪ .‬ﺣﺘﻤﺎْ ﭘﯿﺪا‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺟﻮان ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻢ ﺗﻮ را ﺑﻔﻬﻤﺪ‪ «.‬ﻣﯽرﻓﺖ و درد‪ ‬ﻣﻦ ﺷﺮوع‬
‫ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﯿﻨﮑﻪ زﺧﻢ اﻧﺪﮐﯽ اﻟﺘﯿﺎم ﻣﯽﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺖ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ »ﻫﯿﭽﮑﺲ‬
‫ﻣﺜﻞ ﺗﻮ ﻣﺮا ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﺪ«‪ .‬ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ او ﻣﺮا ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﯿﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺨﻔﯿﺎﻧﻪ اداﻣﻪ‬
‫ﻣﯽدادﯾﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻤﺎمِ ﻣﺪت ﺗﺮس داﺷﺖ ﻣﺒﺎدا ﮐﺴﯽ‪ ،‬آﺷﻨﺎﺋﯽ‪ ،‬ﺑﺒﯿﻨﺪﻣﺎن‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ‬
‫اﯾﻦ ﺗﺮسﻫﺎ ﺗﯿﻎ ﻣﯽﺷﺪ و ﺗﮑﻪﺗﮑﻪ ﻣﯽﺑﺮﯾﺪ از روح‪ ،‬ﺑﺎز ﺗﺸﻮﯾﻖاش ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﺮود‪.‬‬
‫ﻗﺒﻮل ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ .‬ﺧﺴﺘﻪ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪﯾﻢ از ﭘﻨﻬﺎنﮐﺎري و ﺗﺮس‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﺮ‬
‫رﻓﺖ و ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺗﮑﻪي دﯾﮕﺮي از روح ﻣﻦ ﺑﻪ ﻏﺎرت ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬ﺑﺎر آﺧﺮ ﮐﻪ رﻓﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺎزه ﻓﻬﻤﯿﺪم ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﻏﺮاﻣﺘﯽ دارد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺑﺎر ﮐﻪ آﻣﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﻏﺮاﻣﺘﺶ را‬
‫ﺑﭙﺮدازم‪ :‬ﻫﻢ ازدواج ﻫﻢ ﺑﭽﻪ‪ ،‬ﻣﯽروﯾﻢ ﺑﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ .‬اﻣﺎ وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﺳﺎل ﮐﺸﯿﺪ و ﻧﯿﺎﻣﺪ‪،‬‬
‫ﻓﻬﻤﯿﺪم رﺳﯿﺪهام ﺑﻪ آﺧﺮ ﺧﻂ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﭘﻨﺞ ﺳﺎل اﺳﺖ ﻫﺮ ازﮔﺎه زﻧﮓ ﻣﯽزﻧﻢ ﺑﻪ‬
‫آﻗﺎي ﻣﻌﺘﻤﺪي‪ .‬آﺧﺮ‪ ،‬ﭼﯿﺰي ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺣﺴﺎﺑﺪار از ﭘﺸﺖ ﺷﯿﺸﻪ دﺳﺖ ﺗﮑﺎن ﻣﯽداد‪ .‬ﺳﯿﮕﺎر را ﺧﺎﻣﻮش ﮐﺮدم ﺗﻮي‬
‫ﺟﺎﺳﯿﮕﺎري و از ﭘﻠﻪﻫﺎي آﺟﺮي ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻢ‪ .‬در ورودي ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد ﺑﺎز‬
‫ﺷﺪ‪ .‬اﺟﺴﺎد ﻣﺘﺤﺮك ﯾﮏ ﭼﺸﻢ ﺑﺎ ﻧﮕﺎهِ ﺧﻮد ﻣﺴﯿﺮ ﺣﺮﮐﺘﻢ را دﻧﺒﺎل ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫اﺗﺎق ﺣﺴﺎﺑﺪاري داﺧﻞ ﺷﺪم‪.‬‬
‫ـ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﯿﺪ ﺑﻨﺸﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫زﻧﯽ ﺑﻮد ﻣﻮﺑﻮر‪ .‬ﭼﺸﻢﻫﺎش از ﭘﺸﺖ ﻗﺎب ﻗﻬﻮاي ﻋﯿﻨﮏ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ درﺷﺖ‬
‫ﻣﯽزد؛ ﻣﺜﻞ ﭼﺸﻤﺎن ﻣﻀﺤﮑﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﺳﺎده روي ﺗﮑﻪ ﮐﺎﻏﺬي ﻧﻘﺎﺷﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ و ﻣﯽﭼﺴﺒﺎﻧﺪﯾﻢ ﭘﺸﺖ ﺷﯿﺸﻪي ﻋﯿﻨﮏ و وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻤﺎن ﻣﯽزدﯾﻢ‬

‫‪١٥٤‬‬
‫ﻏﺮاﺑﺖ ﻣﻀﺤﮏاش ﺑﯿﻨﻨﺪه را ﺑﻪ ﺧﻨﺪه ﻣﯽاﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﭘﺮوﻧﺪهي ﻣﺮا ﺑﺎز ﮐﺮد‪ » :‬ﭼﮏ‬
‫ﻣﯽدﻫﯿﺪ ﯾﺎ ﭘﻮل ﻧﻘﺪ؟«‬
‫دﺳﺘﻪ ﭼﮏام را درآوردم‪.‬‬
‫ـ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﯾﺪ‪ ...‬ﺳﯿﺼﺪ ﻓﺮاﻧﮏ‪.‬‬
‫ﭼﮏ را اﻣﻀﺎء ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ـ ﮐﺴﯽ را دارﯾﺪ ﺑﯿﺎﯾﺪ دﻧﺒﺎﻟﺘﺎن ﯾﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺗﺎﮐﺴﯽ ﺑﯿﺎﯾﺪ؟‬
‫ـ ﻟﻄﻔﺎَ ﯾﮏ ﺗﺎﮐﺴﯽ ﺧﺒﺮ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﭼﮏ را ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﺟﻠﻮاش‪ .‬ﺗﻠﻔﻦ را ﺑﺮداﺷﺖ و ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﺷﻤﺎرهاي را‬
‫روي ﮐﺎﻏﺬي ﻧﻮﺷﺖ و دﺳﺘﻢ داد‪ » :‬ﯾﮏ ﺳﯿﺘﺮوﺋﻦ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي رﻧﮓ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻨﻬﻢ‬
‫ﺷﻤﺎرهاش‪«.‬‬
‫ﮐﺎﻏﺬ را ﮔﺮﻓﺘﻢ و راه اﻓﺘﺎدم ﻃﺮف ﺣﯿﺎط‪ .‬ﭼﺸﻤﻢ ﮐﻪ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ درﺧﺘﺎن ﺑﺎغ‬
‫دوﺑﺎره آن ﺻﺪاي ﺟﺎدوﯾﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪ ﺗﻮي ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮم‪ .‬دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﺟﺴﻤﯽ را ﺗﺎ ﯾﮏ ﻣﺎه ﻗﺪﻏﻦ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺲ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ از ﯾﮏ ﻣﺎه دﯾﮕﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎر ﺷﻮم‪ ،‬و ﭘﺎﻧﺰده روز ﺑﻌﺪ ﺑﺮﺳﻢ ﺑﻪ آن ﺳﻪﺗﺎرِ ﺟﺎدوﯾﯽ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﯿﺰي ﺗﻪ ذﻫﻨﻢ‬
‫ﺧﺎرﺧﺎر ﻣﯽﮐﺮد »از ﮐﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﮐﻪ آن ﺳﻪ ﺗﺎر ﭼﻬﻠﻢ ﻫﻢ ﯾﮏ ﭘﺨﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﺜﻞ‬
‫ﺑﻘﯿﻪي ﭼﯿﺰﻫﺎي دﯾﮕﺮ؟«‬
‫آﻓﺘﺎب درﺧﺸﺎﻧﯽ روزم را ﺟﻼ ﻣﯽداد‪ .‬ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس در آن دوردﺳﺖ ﭘﯿﺪا‬
‫ﺑﻮد؛ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻋﻈﻤﺖ ﺑﺮجﻫﺎي ورﻟﺪﺗﺮﯾﺪﺳﻨﺘﺮ‪ .‬ﭼﺸﻤﺎﻧﻢ ﺗﻬﯽ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ از‬
‫ﻫﻤﻪي آن ﺗﺼﺎوﯾﺮي ﮐﻪ ﺣﮏ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻏﺸﺎي ﻇﻠﻤﺎﻧﯽ‪ .‬اﻣﺎ اﻧﮕﺎر آن ﺗﻪ‪ِ‬‬
‫ﺗﻪ‪ ‬ﻫﻨﻮز ﭼﻨﺪ ﺗﮑﻪ ﺑﻠﻮر ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺪر ﻧﺎﺧﻦ ﺷﺼﺖ ﭘﺎﯾﺶ را ﻗﯿﭽﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻧﺎﺧﻦ‬
‫را ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺖ آن را ﮔﺬاﺷﺖ ﮐﻒ دﺳﺘﻢ‪» :‬ﺑﺮو اﯾﻦ را ﯾﮏ ﺟﺎﯾﯽ ﺗﻮي ﮐﻮﭼﻪ ﺧﺎك‬
‫ﮐﻦ‪«.‬‬

‫‪١٥٥‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻧﺎﺧﻦ درﺷﺘﯽ ﮐﻪ ﮐﻒ دﺳﺘﻢ ﺑﻮد‪ .‬آﺷﻨﺎ ﻣﯽزد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫»ﺧﺎك ﮐﻨﻢ؟«‬
‫ﻣﺎدر ﮔﻔﺖ‪» :‬آره ﻣﺎدر‪ ،‬ﺷﯿﻄﺎن ﺟﻤﻊ ﻣﯽﺷﻮد‪«.‬‬
‫ﭘﺪر ﮔﻔﺖ‪» :‬اون ﺑﯿﻠﭽﻪ را ﺑﺮدار‪«...‬‬
‫ﺑﯿﻠﭽﻪ را ﺑﺮداﺷﺘﻢ و رﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﯿﺮون‪ ،‬ﺟﻠﻮي در‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻢ روي زﻣﯿﻦ و ﺑﯿﻠﭽﻪ را‬
‫ﻓﺮو ﮐﺮدم در ﺧﺎك‪ .‬ﺻﺪاﯾﯽ در ﮐﺎﺳﻪ ي ﺳﺮم ﭘﯿﭽﯿﺪ‪:‬‬
‫ﺟﺠﺠﺠﺠﺠﺠﺠﺠﺠﺠﺠﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﯿﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﻐﺮرررررررررر‬
‫رررررررر !‬

‫‪١٥٦‬‬
 ‫‪39‬‬

‫ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس و اﻋﺘﺼﺎب رؤﯾﺎﻫﺎ‬

‫ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﭼﻮبﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ در اﯾﻦ ﭼﻨﺪ روزه ﺧﯿﺴﺎﻧﺪه‬

‫ﺑﻮدم و ﯾﮑﯽﯾﮑﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺗﺎ ﺷﮑﻞ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻮآل ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم‬
‫دﺳﺘﻢ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺳﺮﮔﺮدان اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدم ﮐﻨﺎر رﻧﺪهاي ﮐﻪ واروﻧﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدم‬
‫ﺗﻮي ﮔﯿﺮهي ﻓﻠﺰي‪ .‬دﺳﺖ و دﻟﻢ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﻤﯽرﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﺧﻄﺎر دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ رﺑﻄﯽ‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز دو ﻫﻔﺘﻪ ﻫﻢ ﻧﻤﯽﺷﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﻞام ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ اﻣﺎ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻪﺗﺎر ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‪ ‬ﺟﺴﻤﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪاش ﻇﺮﯾﻒﮐﺎريﺳﺖ‪ .‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ آن‬
‫اﺗﻔﺎقِ ﻋﺠﯿﺐِ ﻟﺤﻈﻪي آﺧﺮ ﻫﻢ رﺑﻄﯽ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮي ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻪ‪ ‬ذﻫﻨﻢ‬
‫ﺧﺎرﺧﺎر ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ دﯾﺪنِ آن ﺻﺤﻨﻪ ﻫﻢ در اﯾﻦ دو ﻫﻔﺘﻪ ﻟﺤﻈﻪاي راﺣﺖام‬
‫ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺗﺎﮐﺴﯽ ﺳﯿﺘﺮوﺋﻦ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮيرﻧﮓ از در ﺣﯿﺎط‪ ‬ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن‬
‫داﺧﻞ ﺷﺪ ﻣﻦ آن ﻃﺮف ﺣﯿﺎط ﺑﻮدم‪ .‬ﺟﻠﻮي ﭘﻠﻪﻫﺎي ورودي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﻪ ﺗﻮﻗﻒ‬
‫ﮐﺮد ﺟﻮان ﺳﯽ ﺳﺎﻟﻪاي از ﻣﯿﺎن اﺟﺴﺎد ﻣﺘﺤﺮك ﯾﮏ ﭼﺸﻤﯽ ﮐﻪ ﺗﮏ و ﺗﻮك‬
‫روي ﭘﻠﻪﻫﺎي آﺟﺮي ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺒﻮر ﮐﺮد و زودﺗﺮ از ﻣﻦ ﺧﻮدش را رﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ و درِ آن را ﺑﺎز ﮐﺮد و اﯾﺴﺘﺎد رو ﺑﻪ ﭘﯿﺮزن ﯾﮏﭼﺸﻤﯽ ﮐﻪ ﭘﺸﺖ‪ ‬ﺳﺮِ او‬
‫ﻣﯽآﻣﺪ؛ ﭼﻮب زﯾﺮ ﺑﻐﻞ داﺷﺖ و ﺟﺎي ﯾﮑﯽ از ﺳﺎقﻫﺎش ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻻﺑﺪ ﺟﺎﯾﯽ‬
‫اﺷﺘﺒﺎﻫﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬از ﻣﻦ ﻧﭙﺮﺳﯿﺪ ﭼﺮا اﻋﺘﺮاض ﻧﮑﺮدم‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎَ از ﺳﺮ‬
‫دﻟﺴﻮزي ﻧﺒﻮد‪ .‬اﯾﻨﻬﻢ ﮐﻪ از ﭼﺸﻢ ﺳﺎﻟﻤﻢ اﺷﮏ ﻣﯽآﻣﺪ ﻫﯿﭻ رﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﺿﻌﻒ‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﻌﻀﯽ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ آدم ﻧﮕﻮﯾﺪ‪ .‬ﻣﺸﮑﻞ را ﺧﺎﻧﻢ ﺣﺴﺎﺑﺪار‬
‫ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮد و اﻧﺪﮐﯽ ﺑﻌﺪ ﯾﮏ ﺗﺎﮐﺴﯽ رﻧﻮي ﺳﯿﺎه ﺑﺮاي ﻣﻦ آﻣﺪ‪ .‬در ﻋﻘﺐ را ﮐﻪ‬

‫‪١٥٧‬‬
 ‫ﺑﺎز ﮐﺮدم‪ .‬راﻧﻨﺪهي ﺳﯿﺎﻫﭙﻮﺳﺖ رو ﮐﺮد ﺑﻪ ﻣﻦ‪» :‬ﮐﺠﺎ ﻣﯽروﯾﺪ؟«‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس‪ «.‬و در را ﺑﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫ـ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻗﻄﺎر ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ؟‬
‫ﺗﺎزه ﻣﺘﻮﺟﻪ اﺷﺘﺒﺎﻫﻢ ﺷﺪم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺒﺨﺸﯿﺪ‪ .‬ﻣﯽروم رو دو ﻻ روﮐﺖ‪.‬‬
‫ﺣﻮاﺳﻢ ﭘﺮت اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪ‪» :‬ﻣﯽداﻧﯿﺪ‪ ،‬اﻣﺮوز راﻧﻨﺪﮔﺎن ﻗﻄﺎرﻫﺎ اﻋﺘﺼﺎب ﮐﺮدهاﻧﺪ‪«.‬‬
‫اﻋﺘﺼﺎب! ﭼﻪ ﮐﻠﻤﻪي زﯾﺒﺎﯾﯽ! ﭼﺮا رؤﯾﺎﻫﺎ اﻋﺘﺼﺎب ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ؟ وﺳﻂ آﻧﻬﻤﻪ‬
‫ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺎﻟﯽ ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻤﭙﺎرهاي ﺑﯿﺎﯾﺪ و ﺻﺎف ﺑﯿﻔﺘﺪ ﺗﻮي ﺧﺎﻧﻪي آﻧﻬﺎ؟ آﻧﻬﻤﻪ‬
‫ﺟﺎن ﮐﻨﺪه ﺑﻮد آﻗﺎي ﻋﺒﺎدي ﺗﺎ ﮐﺎرﻣﻨﺪ ﺑﺸﻮد و ﺑﺮوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻪاي ﮐﻪ در آن ﻧﻪ‬
‫ﺟﯿﻎ ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ درد و ﻧﻪ ﺗﺸﻨﺞِ ﺗﯿﻎ‪ .‬دﯾﭙﻠﻢاش را ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫آﺑﺎدان؛ ﻣﺤﻠﻪي زﯾﺒﺎ و ﺳﺮﺳﺒﺰِ ﺑﻮاردهي ﺷﻤﺎﻟﯽ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‪...‬‬
‫ﻣﺜﻞ آﻧﻮﻗﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮق ﺳﺮش را از ﮐﻨﺎر ﺑﺎز ﮐﺮده ﺑﻮد و ﻣﻮﻫﺎ را ﺷﺎﻧﻪﮐﺮده ﺑﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻮﺗﺎه ﮐﻪ آن ﻣﻮﻗﻊ؛ ﻓﻘﻂ ﺳﻔﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آن روز ﻫﻢ‬
‫ﻣﺜﻞ آﻧﻮﻗﺖﻫﺎ ﺑﻠﻮز و داﻣﻦ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻫﯿﭻ ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﯿﻢ‪ .‬اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﯾﻢ دمِ در‬
‫ﺗﺎﮐﺴﯽ‪ .‬و ﭘﺴﺮ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ ﭼﺮا ﻣﻦ و ﻣﺎدرش ﺑﻬﺖزده ﺧﯿﺮه ﺷﺪهاﯾﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ‪ ،‬در‬
‫ﺳﮑﻮت‪ ‬ﻣﺤﺾ‪» .‬ﭼﺮا ﻋﺸﻖ ﺟﻤﺎﻋﯽﺳﺖ دﺳﺘﻪﺟﻤﻌﯽ ﮐﻪ در آن ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﻫﺮ‬
‫ﮐﺴﯽ را ﻣﯽﮔﺎﯾﺪ ﺟﺰ ﻣﻦ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮔﺎﺋﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮم«؟‬
‫وﻗﺘﯽ »ش« ﺑﺮاي آﺧﺮﯾﻦ ﺑﺎر ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺳﯿﻨﻪﻫﺎﯾﺶ را ﻋﻤﻞ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻦ را‬
‫ﻫﻤﺎن اول ﻫﻢ از روي ﻟﺒﺎس ﻓﻬﻤﯿﺪم‪ .‬دﯾﺪم ﭼﯿﺰي ﺳﺮ ﺟﺎﯾﺶ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﻧﮕﺎر‬
‫ﺗﮑﻪاي از ﺗﻦ او را ﺑﺮﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺗﻮي ﺗﺨﺘﺨﻮاب ﮐﻪ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺷﺪ و ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن را‬
‫ﺑﺮداﺷﺖ ﺟﺎ ﺧﻮردم‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻨﮑﻪ زﯾﺒﺎ ﻧﺒﻮد‪ .‬زﯾﺒﺎ ﺑﻮد؛ دو ﺳﯿﻨﻪي ﺑﺰرگ اﻣﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﻋﺪه‪.‬‬
‫اﻣﺎ اﯾﻦ ﺳﯿﻨﻪﻫﺎ ﺳﯿﻨﻪﻫﺎي ﮐﺲ دﯾﮕﺮي ﺑﻮد؛ ﺳﺎﺧﺖ دﺳﺖ دﮐﺘﺮ ﺑﻼن‪ .‬ﭼﻪ ﺟﺎﻧﯽ‬

‫‪١٥٨‬‬
‫ﮐﻨﺪه ﺑﻮدم ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻮدم و ﺑﻪ او ﺑﺒﺎوراﻧﻢ ﮐﻪ آن ﺳﯿﻨﻪﻫﺎ زﯾﺒﺎﯾﻨﺪ؛ ﺳﯿﻨﻪﻫﺎﺋﯽ ﮐﻪ‬
‫آﻧﻘﺪر ﺑﺰرگ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ وﻗﺖ ﺧﻮاب ﺗﻮي دﺳﺖ و ﭘﺎ وﻟﻮ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ و ﮔﺎه ﮐﻪ ﻏﻠﺖ‬
‫ﻣﯽزدم زﯾﺮ ﺗﻨﻢ ﻣﯽرﻓﺖ و ﺟﯿﻎ او درﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬وﻗﺖ راه رﻓﺘﻦ ﻗﻮز ﻣﯽﮐﺮد ﺗﺎ‬
‫ﻗﺎﯾﻢﺷﺎن ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﺟﺎﻧﯽ ﮐﻨﺪم ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻮدم و ﺑﻪ او ﺑﺒﺎوراﻧﻢ ﮐﻪ آن ﺳﯿﻨﻪﻫﺎ‬
‫زﯾﺒﺎﯾﻨﺪ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﮐﻢﮐﻢ ﺑﺎورش ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺮش را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺳﯿﻨﻪﻫﺎ را ﺟﻠﻮ‬
‫داد و آن زﯾﺒﺎﺋﯽ ﺧﯿﺮه ﮐﻨﻨﺪهي ﭼﻬﺮاش دوﭼﻨﺪان ﺷﺪ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ‪...‬‬
‫آن ﺷﺐ ﺑﻪ ﺣﺮف ﮔﺬﺷﺖ )ﻣﮕﺮ ﻣﯽﺷﺪ ﺑﺎ ﮐﺲ دﯾﮕﺮي ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ رﻓﺖ؟ آﻧﻬﻢ‬
‫وﻗﺘﯽ ﺑﺠﺎي ﺑﻮي ﻣﺴﺖ ﮐﻨﻨﺪهي ﺗﻦاش ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﺑﻮي داروي ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ‪ ،‬ﺑﻮي‬
‫ﻣﺮگ در ﻣﺸﺎﻣﻢ ﺑﻮد؟(‪ .‬از ﭘﺴﺮ اﺣﻤﻘﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ او رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﯿﺮ داده‬
‫ﺑﻮد ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻪﻫﺎش‪» :‬ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ درازﻧﺪ«‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺧﻮاﺑﯿﺪﯾﻢ ﺑﯽآﻧﮑﻪ ﻋﺸﻖﺑﺎزي ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫»ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ آن ﺳﯿﻨﻪﻫﺎ را زﯾﺒﺎ ﺑﺒﯿﻨﻢ اﯾﻦﻫﺎ را ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ‪ .«.‬اﻣﺎ ﭼﻪ‬
‫ﻓﺎﯾﺪه؟ اﻧﮕﺎر آن ﻏﺒﻄﻪاي ﮐﻪ ﺗﻮي ﻧﮕﺎﻫﻢ ﺑﻮد و آن ﯾﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﻮي‬
‫ﺻﺪام ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺻﺒﺢ آن روز‬
‫ﻗﺮار داﺷﺖ ﺑﺎ ﮐﯿﻨﻪزوﺗﺮاپ‪ .‬ﻗﺮار ﺑﻮد ﮐﺎر ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﺑﺮﮔﺮدد‪ .‬اﻣﺎ ﮐﯿﻨﻪزوﺗﺮاپ ﮐﻪ‬
‫ﻗﺮار ﺑﻮد ﻣﺎﺳﺎژ ﻃﺒﯽ ﺑﺪﻫﺪ ﻣﺎﻟﯿﺪ‪ .‬ﻫﯽ ﻣﺎﻟﯿﺪ‪ .‬ﻫﯽ ﻣﺎﻟﯿﺪ‪ :‬ﭼﻪ ﺳﯿﻨﻪﻫﺎي زﯾﺒﺎﺋﯽ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﭼﺸﻤﺎﻧﯽ‪ .‬ﭼﻪ اﺑﺮوﺋﯽ ﭼﻪ ﺳﯿﻨﻪﻫﺎي زﯾﺒﺎﺋﯽ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﻣﺎﻟﯿﺪ ﮐﻪ دﺧﺘﺮ ﺧﯿﺲ ﮐﺮد‬
‫و »ﺑﻮي ﺑﻬﺸﺖ« ﮐﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪ ﺗﻮي اﺗﺎق آﻧﻮﻗﺖ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ روي ﺗﺨﺖ‪ ،‬از ﺟﻠﻮ‪ ،‬از ﻋﻘﺐ‪.‬‬
‫از ﺟﻠﻮ‪ ،‬از ﻋﻘﺐ‪.‬‬
‫آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻦ ﻫﯽ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻦ ﻫﯽ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬اﻣﺎ او ﺣﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺣﻮاﺳﺶ ﻣﯽﺑﻮد ﮐﻪ ﺷﺐﻫﺎي ﺷﻨﺒﻪ ﭼﺮاغ اﺗﺎق را ﺧﺎﻣﻮش ﻧﮑﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬
‫دﯾﻦ ﯾﻬﻮد ﻣﯽﮔﺮوﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﮐﯿﻨﻪزوﺗﺮاپاش ازدواج ﺑﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫رﻧﺪه را از ﺗﻮي ﮔﯿﺮه ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورم‪» :‬از ﮐﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻪﺗﺎر ﭼﻬﻠﻢ ﻫﻢ‬

‫‪١٥٩‬‬
‫ﯾﮏ ﭘﺨﯽ ﻧﺸﻮد ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪي آن ﭼﯿﺰﻫﺎي دﯾﮕﺮ؟« ﭼﻮبﻫﺎ را ﺟﻤﻊ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪،‬‬
‫ﻣﯽﮔﺬارم ﺗﻮي ﮐﯿﺴﻪاي ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ و ﺑﺮﺷﺎن ﻣﯽﮔﺮداﻧﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮐﻤﺪي ﮐﻪ‬
‫ﻣﺨﺼﻮص اﻧﺒﺎر ﮐﺮدن ﺧﺮت و ﭘﺮتﻫﺎ ﺑﻮد‪» .‬ﺑﮕﺬار ﺧﯿﺎل ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺳﻪﺗﺎر‬
‫ﺟﺎدوﯾﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ آﻧﺠﺎﺳﺖ؛ در ﯾﮏ ﻗﺪﻣﯽ‪ .‬ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷﻮم‪ ،‬ﭼﻨﺪ‬
‫روز ﺑﻌﺪ ﺗﻮي ﺑﻐﻞ اﺳﺖ‪ «.‬ﮔﯿﺮه را ﻫﻢ ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﻓﺮدا را ﺑﺎ ﺧﯿﺎل راﺣﺖ‬
‫ﻣﯽروم ﺑﻪ دﯾﺪنِ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي‪ .‬ﻣﻨﺰل ﭘﺴﺮش زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮي ﻣﺤﻠﻪي‬
‫ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ‪ .‬ﺑﻪ او ﻗﻮل دادهام ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭘﺎي ﺗﺎزهاش ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮوﯾﻢ )ﭘﺎي ﻗﺒﻠﯽاش‬
‫ﭼﻨﺪ روزي ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﻮد(‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻗﺮار اﺳﺖ ﻫﻤﻪي ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي‬
‫دﯾﺪﻧﯽ ﭘﺎرﯾﺲ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﻗﺪم ﺑﺰﻧﯿﻢ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻢ را ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ و ﺻﺪف و ﺗﻨﻈﯿﻔﯽ را ﮐﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر‬
‫ﺑﺴﺘﻪام روي ﭼﺸﻢ ﭼﭗام ﺑﺮﻣﯽدارم)دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻓﻘﻂ ﻣﻮﻗﻊ ﺧﻮاب‬
‫ﺑﺒﻨﺪ؛ روزﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﭼﺸﻢات ﻫﻮا ﺑﺨﻮرد(‪ .‬ﻣﯽآﯾﻢ ﮐﻨﺎر ﭘﻨﺠﺮه‪ .‬ﻧﮕﺎه‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن آﺑﯽ دوردﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس در آن دورﻫﺎ ﭘﯿﺪاﺳﺖ؛ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺎن ﻋﻈﻤﺖ‪ ‬ﺑﺮجﻫﺎي ورﻟﺪﺗﺮﯾﺪﺳﻨﺘﺮ‪ .‬ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﺧﯿﺮه ﺑﻪ ﺑﺮج‪ ،‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺮوازِ ﺧﻮﻧﯿﻦ ﺳﺎقِ ﺳﭙﯿﺪ درﺧﺸﻨﺪهاي در ﻫﻮا‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﯿﺶﺗﺮ از آن ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻓﮑﺮش را ﺑﮑﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﻋﻘﺐﺗﺮ رﻓﺘﻢ دﯾﺪم ﻧﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻫﻢ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﮑﻪاي ﻧﺒﻮد ﮐﻪ از ﺗﻨﻢ ﺟﺪا‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ؛ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺒﺎدي ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻣﺎدرم ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬وﻗﺘﯽ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣﺪي ﺗﻮي ﯾﮏ‬
‫ﮐﯿﺴﻪي ﭘﺮ از آب ﺑﻮدي‪ .‬ﮐﯿﺴﻪ را ﺑﺎ ﻗﯿﭽﯽ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ و ﺗﻮ را ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورﻧﺪ‪.‬‬
‫ـ ﭘﺲ ﺑﺮاي اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻢ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺪارد!‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪ‪.‬‬
‫از ﭘﻨﺠﺮه اﺗﺎق ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‪ ‬دﯾﮕﺮ آﺳﻤﺎن؛ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺗﮑﻪاي اﺑﺮ‬

‫‪١٦٠‬‬
‫ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي اﯾﺴﺘﺎده اﺳﺖ در اﻧﺘﻬﺎي اﻓﻖ‪ .‬از ﮐﻨﺎر اﺑﺮ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﺋﯽ ﺑﯽﺻﺪا ﻣﯽﮔﺬرد‪.‬‬
‫ﻣﯽرود ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ؛ ﺳﻤﺖ ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس‪ .‬ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدم و ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﻢ‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﺑﻪ‬
‫ﭘﻨﺠﺮه‪ ،‬روي ﮐﺎﻧﺎﭘﻪي رﻧﮓ و رو رﻓﺘﻪي ﺳﯿﺎه‪ .‬و ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ورد؛‬
‫ﻫﻤﺎن وردي ﮐﻪ ﺑﺮهﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ در ﻧﯽﻧﯽ ﭼﺸﻢﻫﺎ ﺑﺮق ﻣﯽزﻧﺪ ﺗﯿﻐﻪي‬
‫ﺳﺎﻃﻮر ‪.‬‬

‫ﭘﺎرﯾﺲ ـ آورﯾﻞ ‪ 2002‬ـ آورﯾﻞ ‪2007‬‬

‫‪١٦١‬‬
 ‫اﺷﺎره‪:‬‬
‫اﯾﻦ رﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺎر ﻧﺨﺴﺖ‪ ،‬در آورﯾﻞ ﺳﺎل ‪ 2002‬و ﺑﺎ ﻧﺎم »دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج‬
‫ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس« ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻣﺎن آﻧﻼﯾﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﯽاﻟﺒﺪاﻫﻪ و زﯾﺮ ﭼﺸﻢ‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪت ﭼﻬﻞ و دو ﺷﺐ )ﻫﺮ ﺷﺐ ﯾﮏ ﻗﺴﻤﺖ( روي ﺳﺎﯾﺖ ﺷﺨﺼﯽ‬
‫ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫»وردي ﮐﻪ ﺑﺮه ﻫﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﻨﺪ« رواﯾﺖ ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﺷﺪهي ﻫﻤﺎن ﻣﺘﻦ اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ اﯾﻦ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ رﻣﺎﻧﯽﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه؛ در زﺑﺎنﻫﺎي‬
‫دﯾﮕﺮ را ﻧﻤﯽ داﻧﻢ‪ .‬ﻋﻨﻮان »رﻣﺎن آﻧﻼﯾﻦ« ﻫﻢ از ﺟﻌﻠﯿﺎت ﺧﻮد ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬از اواﺳﻂ‬
‫ﮐﺎر‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﺐ در ﮐﻨﺎر ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺨﺸﯽ از اﯾﻦ رﻣﺎن‪ ،‬ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎر‪ .‬آﻧﭽﻪ در زﯾﺮ ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿﺪ ﻫﻤﺎن‬
‫ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ رواﯾﺖ اول اﯾﻦ رﻣﺎن ﭼﻬﻞ‬
‫ﺑﺨﺶ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎ ادﻏﺎم ﯾﮑﯽ از ﺑﺨﺶﻫﺎ در ﺑﻘﯿﻪ ﻣﺘﻦ رواﯾﺖ ﻓﻌﻠﯽ ﺳﯽ وﻧﻪ ﺑﺨﺶ‬
‫دارد‪ .‬ﺟﺎي ﯾﮏ ﺑﺨﺶ ﻫﻢ ﭘﺲ و ﭘﯿﺶ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺮاي روانﺗﺮ ﺷﺪن ﻣﺘﻦ‪ .‬ﭘﺲ‬
‫ﻫﺮﺟﺎ ﺻﺤﺒﺘﯽ ﻫﺴﺖ از ﺑﺨﺶ ﻣﺸﺨﺼﯽ از ﮐﺎر رﺑﻂ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ‬
‫رواﯾﺖ اﯾﻦ رﻣﺎن؛ و ﻟﺰوﻣﺎَ ﻫﻤﺨﻮان ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎ رواﯾﺖ ﻓﻌﻠﯽ‪.‬‬
‫ر‪ .‬ق‪.‬‬

‫‪١٦٢‬‬
 ‫ﯾﺎدداﺷﺖ ﻫﺎي رﻣﺎن دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج ﻣﻮنﭘﺎرﻧﺎس‬

‫دوﺷﻨﺒﻪ ‪ 18‬ﻓﻮرﯾﻪ ‪2002‬‬

‫درﺑﺎرهي رﻣﺎن آﻧﻼﯾﻦ‬
‫»ﭼﻬﻞ ﭘﻠﻪ ﺗﺎ آن ﺳﻪ ﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ« ﺗﺠﺮﺑﻪاﯾﺴﺖ در زﻣﯿﻨﻪي ﻧﻮﺷﺘﻦ رﻣﺎن‬
‫آﻧﻼﯾﻦ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻓﯽاﻟﺒﺪاﻫﻪ‪ ،‬ﺑﯽ ﻫﯿﭻ ﻓﮑﺮ و ﻃﺮﺣﯽ از ﻗﺒﻞ‪ .‬آﻧﻬﻢ زﯾﺮ ﭼﺸﻢ‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن‪ .‬آﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ دﺳﺘﯽ ﺑﺮ آﺗﺶ دارﻧﺪ ﻣﯽداﻧﻨﺪ دردﻧﺎكﺗﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫ﯾﮏ رﻣﺎن اﺳﺘﺮوﮐﺘﻮر)ﺳﺎﺧﺘﺎر( اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮ ﻣﺘﻨﯽ)ﻓﺮﻗﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ ﭼﻪ ﻣﺘﻨﯽ(‬
‫ﺑﺮآي آﻧﮑﻪ ﺑﺪرﺧﺸﺪ ﺑﺎﯾﺪ اﺳﺘـﺮوﮐﺘﻮر ﻣﺤﮑﻤﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﯾﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﯾﺎ‬
‫داﺳﺘﺎن ﮐﻮﺗﺎه ﯾﺎ ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ رﻧﺞ ﮐﻤﺘﺮي دارد‪ .‬ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﻮﺿﻮع واﺣﺪ‬
‫ﺳﺮ و ﮐﺎر دارد و داﺳﺘﺎن ﮐﻮﺗﺎه ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻٌ‪ ،‬ﺑﺮﺷﯽ اﺳﺖ از ﯾﮏ زﻧﺪﮔﯽ ﯾﺎ ﯾﮏ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‪ .‬ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻٌ ﺑﺎ ﻣﻘﻮﻟﻪي زﻣﺎن ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬رﻣﺎن اﻣﺎ ﺑﻪ‬
‫دﻟﯿﻞ ﺗﻌﺪد ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻌﺪد ﻣﻮﺿﻮعﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻌﺪد زﻣﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ ﻣﮑﺎنﻫﺎ‪ ،‬و‬
‫ﺑﻪﻃﻮرﮐﻠﯽ ﺗﻌﺪد ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﮐﺎر رﻣﺎن ﻧﻮﯾﺲ را ﺷﺒﯿﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر‬
‫ﻫﺮﮐﻮل و ﻃﻮﯾﻠﻪي اوﺟﯿﺎس‪ .‬اﮔﺮ ﻓﮑﺮ اﺻﻠﯽ ﭘﯿﺸﺎﭘﯿﺶ ﻗﻮام ﻧﯿﺎﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﮔﺮ‬
‫ﮐﺎرﻫﺎي ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ ﺑﺮاي ﮐﻤﭙﻮزﯾﺴﯿﻮن اﺛﺮ ﺑﻪدﻗﺖ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻊوﺟﻮر‬
‫ﮐﺮدن اﯾﻨﻬﻤﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﯾﮏ ﻣﺘﻦ ﻣﻨﺠﺴﻢ و ﻫﻤﮕﻮن و‪ ،‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪،‬‬
‫آﻓﺮﯾﺪن ﺟﻬﺎﻧﯽ ﯾﮏ ﭘﺎرﭼﻪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪي اﺟﺰاﯾﺶ در ارﺗﺒﺎﻃﯽ ارﮔﺎﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫اﻣﺮﯾﺴﺖ اﮔﺮ ﻧﻪ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺳﺨﺖ دﺷﻮار و ﻃﺎﻗﺖ ﻓﺮﺳﺎ‪ .‬دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺑﺪاﻫﻪ‬
‫ﺳﺮاﯾﯽ از دو ﺟﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪:‬‬
‫ـ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ اﯾﺮاﻧﯽ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﮐﻼﺳﯿﮏ ﻏﺮﺑﯽ‪ ،‬ﻣﺒﺘﻨﯽ اﺳﺖ ﺑﺮ‬
‫ﺑﺪاﻫﻪ ﻧﻮازي‪.‬‬

‫‪١٦٣‬‬
‫ـ ﺗﻌﻠﻖ ﻣﻦ ﺑﻪ آن ﻧﻮع ﺗﺂﺗﺮي ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽﺳﺖ ﺑﺮ ﺑﺪاﻫﻪﺳﺎزي ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﮕﺎن‪ ،‬و‬
‫ﺗﮑﯿﻪي اﺻﻠﯽاش ﺑﺮ ﻋﻨﺼﺮ »اﺗﻔﺎق« اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪي ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻃﻮل‬
‫‪ 17‬ﺳﺎل ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﺂﺗﺮيام ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ آوردهام‪ ،‬ﺑﺪون اﺳﺘﺜﻨﺎء‪ ،‬ﻣﺘﮑﯽ ﺑﻮدهاﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫دو ﻋﻨﺼﺮ‪ ،‬و ﻧﻪ ﺗﺤﻤﯿﻞ ارادهي از ﭘﯿﺶ روﺷﻦ ﮐﺎرﮔﺮدان‪ .‬ﺧﻮب و ﺑﺪ ﯾﺎ درﺳﺖ و‬
‫ﻏﻠﻂ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﺷﯿﻮه رﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺪارد‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﯿﻮهاﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺗﺮﻏﯿﺐ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر‪ .‬آﯾﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﮐﻤﭙﻮزﯾﺴﯿﻮن زﯾﺒﺎﯾﯽ آﻓﺮﯾﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر‬
‫اﺳﺘﺮوﮐﺘﻮر ﻣﺤﮑﻤﯽ داد؟ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻔﯽ اﺳﺖ‪ .‬و درﺳﺖ ﺑﺮاي ﺟﺒﺮان ﻫﻤﯿﻦ ﻧﻘﯿﺼﻪ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﺮ رﻣﺎن را ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻢ‪» .‬ﻫﻤﻨﻮاﯾﯽ ﺷﺒﺎﻧﻪ‪ «...‬را ﺳﯿﺰده‬
‫ﺑﺎر ﻧﻮﺷﺘﻢ و »ﭼﺎه ﺑﺎﺑﻞ« را ﺑﯿﺴﺖ ﺑﺎر‪ .‬در واﻗﻊ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ رواﯾﺖ ﻫﺮ رﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻢ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺣﮑﻢ ﻫﻤﺎن ﯾﺎددﺷﺖﻫﺎﯾﯽ را دارد ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن دﯾﮕﺮ ﭘﯿﺶ‬
‫از ﺷﺮوع ﮐﺎر ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﯾﺎدداﺷﺖ ﻧﯿﺴﺖ و از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا‬
‫رواﯾﺘﯽ اﺳﺖ داﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ از راه ﺟﺴﺘﺠﻮ در ﺗﺎرﯾﮑﯽ اﺳﺘﺮوﮐﺘﻮر و ﻓﺮم‬
‫ﺧﻮدش را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪ .‬و در اﯾﻦ ﮐﺎر ﻓﻘﻂ ﯾﮏ راﻫﻨﻤﺎ دارم‪ :‬ﺣﺲ زﯾﺒﺎيﺷﻨﺎﺳﯽ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ رواﯾﺖ‪ ،‬از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻧﻮاﻗﺺ ﺑﺴﯿﺎر دارد‪ ،‬ﺑﻌﺪاٌ ﻧﺎﺑﻮد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪي رواﯾﺖﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر؛ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻧﺴﺨﻪي ﻧﻬﺎﯾﯽ‪ .‬ﻣﻦ ﻗﺼﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‬
‫اﯾﻨﺠﺎ رﻣﺎن ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎري را ﻫﻢ ﺑﺎ ذات وﺑﻼگ در ﺗﻌﺎرض ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪي ﭘﯿﺶ‪ ،‬ﻣﺪﺗﯽ ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻮدم‪ .‬ﻗﺮارم ﺑﺎ ﺧﻮدم اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم‬
‫دورهي ﻧﻘﺎﻫﺖ ﺑﺮوم ﺳﺮ وﻗﺖ رﻣﺎنﻫﺎي ﻧﯿﻤﻪ ﮐﺎرهام‪ .‬دور ﻣﺎﻧﺪن از ﻓﻀﺎي‬
‫وﺑﻼگﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﯿﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺸﺪ‪ .‬اﻧﺠﺎم دادن دو ﮐﺎر در آن واﺣﺪ)‬
‫رﻣﺎن و وﺑﻼگ( ﻫﻢ ﺑﺮاﯾﻢ ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ)اﺻﻼٌ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ را ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﮐﻨﺎر‬
‫ﻧﻬﺎدم(‪ .‬درﻣﺪﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻮدم ﻓﮑﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ذﻫﻨﻢ ﻣﯽﮔﺬﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ »اﻟﻮاح ﺷﯿﺸﻪاي« را دوﺑﺎره راه ﺑﯿﻨﺪازم ﺑﻪ ﺧﻮدم ﮔﻔﺘﻢ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ‬

‫‪١٦٤‬‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻮد ﺑﺮﮔﺮدم ﺳﺮ رﻣﺎﻧﻢ ﺑﯿﺎﯾﻢ ﯾﮏ ﺟﻮر ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﺑﯿﺎﯾﻢ ﺑﺒﯿﻨﻢ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﻣﯿﺎن ﻫﻤﻪي اﯾﻦ ﻓﮑﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ رﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺪارﻧﺪ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺮﻗﺮار‬
‫ﮐﺮد؟ ﺷﻮﺧﯽ ﺷﻮﺧﯽ اﻧﮕﺎر دارد ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﯾﮏ رﻣﺎن‪ .‬آﯾﺎ ﺗﻮاﻧﺶ را دارم ﺗﺎ‬
‫ﺑﻪ آﺧﺮ اداﻣﻪ دﻫﻢ؟ ﻧﻤﯽداﻧﻢ‪ .‬آﯾﺎ رﻣﺎن ﺧﻮﺑﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟ ﻫﯿﭻ ﺗﻌﻬﺪي ﺑﻪ ﮐﺴﯽ‬
‫ﻧﺪادهام‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﻢ اﯾﻨﺴﺖ ﮐﻪ‪ ،‬در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪» ،‬ﭼﻬﻞ ﭘﻠﻪ ﺗﺎ آن‬
‫ﺳﻪﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ« رواﯾﺖ اول رﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ‪ ،‬ﺗﺎزه‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎر دﯾﮕﺮ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ ﭼﯿﺰﮐﯽ ﺑﺸﻮد ﯾﺎ ﻧﺸﻮد‪ .‬آﻧﭽﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ ﺟﻨﯿﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﭘﯿﺶ ﭼﺸﻢ ﺷﻤﺎ دارد ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﻓﺮدا ﭼﻪ‬
‫ﭼﯿﺰي در اداﻣﻪي ﮐﺎر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪهي اﯾﻦ اﺛﺮم‪.‬‬
‫ﻣﯽداﻧﻢ اﯾﻦ ﮐﺎر ﻧﻮﻋﯽ ﺧﯿﺎﻧﺖ اﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﺮﻧﺴﯿﭗﻫﺎي ﻫﻨﺮيام؛ ﯾﮏ ﺟﻮر ﻧﺸﺎن‬
‫دادن ﻟﺒﺎسﻫﺎي زﯾﺮ ﺧﻮد ﺑﻪ دﯾﮕﺮان؛ ﯾﮏ ﺟﻮر ﻧﺸﺎن دادن ﮐﻮدك ﻧﻮزاد ﺧﻮد‬
‫ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ ﺑﻨﺪ ﻧﺎﻓﺶ ﺑﺮﯾﺪه ﺷﻮد و ﺗﻨﺶ از ﺧﻮن و زردآﺑﻪ ﺷﺴﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻦ‬
‫اﯾﻦ ﺧﻄﺮ را ﻣﯽﭘﺬﯾﺮم‪ ،‬ﭼﻮن از اﻫﺎﻟﯽ ﺧﻄﺮم‪ .‬در اﯾﻦ راه ﭘﺮ ﻣﺨﺎﻃﺮه ﺣﺴﯿﻦ ﻧﻮش‬
‫آذر‪ ،‬ﻗﺎﺻﺪك‪ ،‬ﻣﺮﺗﻀﺎ ﻧﮕﺎﻫﯽ و ﺗﻨﯽ ﭼﻨﺪ از وﺑﻼگﻧﻮﯾﺴﺎن از ﻣﺸﻮﻗﺎن ﺟﺪي‬
‫ﻣﻦاﻧﺪ‪ .‬اﻣﯿﺪوارم روﺳﯿﺎه ﻧﺸﻮم‪ .‬اﮔﺮ اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺮاﯾﺘﺎن ﺟﺎﻟﺐ ﻧﯿﺴﺖ زﺣﻤﺖ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪﻧﺶ را ﺑﻪ ﺧﻮدﺗﺎن ﻧﺪﻫﯿﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ وﺳﻂ راه ﺑﻪ ﺑﻦ ﺑﺴﺖ ﺑﺨﻮرم و‬
‫وﻟﺶ ﮐﻨﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻫﺮ آدﻣﯿﺰادهاي‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﮏ‬
‫ﺷﺐ ﺳﺮﺣﺎل ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻣﺰﺧﺮف ﺑﻨﻮﯾﺴﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺘﻌﺎرف‪ ،‬آدم ﺷﺐ ﺑﻌﺪ آﻧﻬﺎ را‬
‫ﭘﺎك ﻣﯽﮐﻨﺪ و از ﻧﻮ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ‪ .‬اﻣﺎ در »رﻣﺎن آﻧﻼﯾﻦ« ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺠﺎﻟﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﭘﺎك ﮐﺮدﻧﯽ ﻫﻢ در ﮐﺎر ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﺟﻮر ﺑﺎزي ﺑﺎ دﺳﺖ روﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﺎك؟‬
‫ﻗﺮار ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﻮدم اﯾﻨﺴﺖ ﮐﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ وﻗﺘﯽ ﻫﻢ ﻧﺎﻣﻪي‬
‫ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻢ ﯾﺎ ﭘﺸﺖ ﮐﺘﺎﺑﯽ را ﺑﺮاي ﮐﺴﯽ اﻣﻀﺎء ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻣﺸﻐﻮل ﺗﻤﺮﯾﻦ‬

‫‪١٦٥‬‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻦام‪ .‬ﺑﺮاي آدﻣﯽ ﮐﻪ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل اﺳﺖ ﺑﺎ ﺧﻮدش دﺳﺖ ﺑﻪ ﯾﻘﻪ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﭼﯿﺰﯾﺴﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺟﺪيﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ در ﻣﻦ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ‬
‫ﮐﻪ در ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﺧﻮد را ﺧﺴﺘﻪ ﻧﮑﻨﯿﺪ‪ .‬و اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ از اﻫﺎﻟﯽ ﺧﻄﺮﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻢ اﷲ‪.‬‬
‫از ﻓﺮدا ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺘﻨﻪ ﺳﻮران اداﻣﻪ دارد‪ .‬اﻣﺸﺐ ﭼﺸﻤﻢ ﺑﺎزي درآورده و ﺑﺪﺟﻮر‬
‫دارد اذﯾﺘﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﺣﻮاﻟﯽ ﺑﺮاي ﮐﺎر ﺧﻼﻗﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﭼﺸﻤﻢ ﮐﻮر‪ ،‬ﺗﻘﺼﯿﺮ‬
‫ﺧﻮدم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ دﺳﺘﻮرات ﭘﺰﺷﮏام ﮔﻮش ﻧﮑﺮدم و اﯾﻦ ﭼﺸﻢ ﻣﺎدر ﻣﺮده را ﭘﯿﺶ‬
‫از ﻣﻮﻋﺪ‪ ،‬و ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﮐﺸﯿﺪﻣﺶ ﺑﻪ ﺧﺮﮐﺎري‪ .‬ﺗﺎ ﮐﻮر ﺷﻮد ﻫﺮآﻧﮑﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬
‫دﯾﺪ)ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺎ ﮐﻮر ﺑﺸﻮد ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﭘﺰﺷﮏاش ﻋﻤﻞ ﻧﮑﺮده و دﯾﮕﺮ‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺒﯿﻨﺪ‪ .‬ﻣﺘﺮﺟﻢ(‪ .‬ﺑﻌﻮﻧﻪ ﺗﻌﺎﻟﯽ‪.‬‬

‫ﭼﻬﺎرﺷﻨﺒﻪ ‪ 20‬ﻓﻮرﯾﻪ ‪2002‬‬

‫ـ ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻗﺒﻠﯽ رﻣﺎن را ﺑﺮدم ﺑﻪ ﯾﮏ ﭘﺮوﻧﺪهي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺗﺎ در دﺳﺘﺮس‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬

‫ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ‪ 21‬ﻓﻮرﯾﻪ ‪2002‬‬

‫ـ ﺑﺮ اﺛﺮ ﯾﮏ اﺷﺘﺒﺎه ﻓﻨﯽ‪ ،‬ﺑﺨﺶ دﻫﻢ ﺣﺮوﻓﺶ درﻫﻢرﯾﺨﺘﻪ و ﻣﻐﺸﻮش ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدي ﻣﺮﻣﺖ ﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﯿﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ دوﺑﺎره ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪.‬‬
‫ـ ﮐﻢ ﮐﻢ دارد ﺑﺨﺸﯽ از ﭘﯿﮑﺮهي رﻣﺎﻧﻢ آﺷﮑﺎر ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺳﻪ ﺧﻂ داﺳﺘﺎﻧﯽ‬
‫دارم ‪:‬‬
‫اﻟﻒ ـ ﻣﺎﺟﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭼﻬﻠﻤﯿﻦ ﺳﻪﺗﺎر‪.‬‬
‫ب ـ وﻗﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﯽﮔﺬرد‪.‬‬

‫‪١٦٦‬‬
‫پ ـ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎي ﺷﻬﺮ ﮐﻮدﮐﯽام‪ .‬از اﯾﻦ ﺑﺎﺑﺖ دﯾﮕﺮ ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻧﺪارم‪ .‬اﯾﻦ ﻫﻢ دﯾﮕﺮ‬
‫ﺗﮑﻨﯿﮏام ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺧﻂ داﺳﺘﺎﻧﯽ ﭼﻄﻮر ﻫﻤﺎن رﻓﺘﺎري را ﺑﮑﻨﻢ ﮐﻪ در‬
‫ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﮐﻼﺳﯿﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺧﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﺳﺎز ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ .‬ﻣﻬﻢ‬
‫ﺣﻔﻆ رﯾﺘﻢ اﺳﺖ و ﺗﻌﺎدل رﻣﺎن ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﯾﻦ رﻓﺖ و ﺑﺮﮔﺸﺖﻫﺎ‪ .‬ﺧﻄﺮ اﺻﻠﯽ‬
‫آﻧﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻪ ﺧﻂ ﭼﻄﻮر در آﺧﺮ ﮐﺎر ﺑﻪ وﺣﺪت ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎر اوﻟﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻄﺮي ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﻫﻤﻪي ﭼﯿﺰﻫﺎي ﺑﯽرﺑﻂ‪ ،‬رﺑﻄﯽ‬
‫ﻫﺴﺖ)ﻣﮕﺮ ﻧﻪ آﻧﮑﻪ ﻫﻤﻪي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺳﺮﺷﺎن ﺑﻪ ﺗﻦﺷﺎن ﻣﯽارزد ﭘﺎراﻧﻮﯾﺎك‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ و ﻣﮕﺮ ﻧﻪ آﻧﮑﻪ ﺣﺪي از ﭘﺎراﻧﻮﯾﺎ ﻧﻮﻋﯽ ﻫﻮش اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﮐﺸﻒ‬
‫ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺎن ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽﺳﺖ ﮐﻪ دﯾﮕﺮان ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻨﺪ؟(‪ .‬ﺗﻮﻓﯿﻖ ﯾﺎ‬
‫ﺷﮑﺴﺖ ﻣﻦ اﻣﺎ در اﯾﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ رﺑﻂﻫﺎ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺎل ﺑﺮﻗﺮار ﺷﻮد ﯾﺎ ﭘﻮﻻد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻋﺸﻖ درداﻧﻪ ﺳﺖ و ﻣﻦ ﻏﻮاص و درﯾﺎ ﻣﯿﮑﺪه‬
‫ﺳﺮ ﻓﺮو ﺑﺮدﯾﻢ در آﻧﺠﺎ ﺗﺎ ﮐﺠﺎ ﺳﺮ ﺑﺮﮐﻨﯿﻢ‬
‫ﺑﻘﯿﻪاش ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫ـ ﺟﻤﻌﻪ ‪ 22‬ﻓﻮرﯾﻪ ‪2002‬‬

‫ﻧﻤﯽداﻧﻢ اﯾﻦ ﻓﺮوﻧﺖ ﭘﯿﺞ ﭼﺮا اﻣﺸﺐ ﺑﺎزي درآورده‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺧﻂ اول را ﺑﯿﺨﻮدي‬
‫ﮐﻠﻔﺖ ﮐﺮده‪ .‬ﻫﺮﮐﺎر ﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﻢ رﺿﺎ ﻧﻤﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ـ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﺎدت ﻣﻌﻬﻮد‪ ،‬ﻫﺮﺷﺐ ﻗﺒﻞ از ﻧﻮﺷﺘﻦ‪ ،‬ﯾﮏﺑﺎر از اول ﺗﺎ اﯾﻨﺠﺎ را‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻢ‪ ،‬اﻧﺪﮐﯽ راﺳﺖ و رﯾﺴﺖ ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺑﭙﺮدازم ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺎزه‪ .‬اﯾﻦ وﺑﻼگﻫﺎ‬
‫ﻧﻤﯽﮔﺬارﻧﺪ‪ .‬ﭘﺮﯾﺸﺐ ﺧﻮاب دﯾﺪم ﻗﺴﻤﺖ دﻫﻢ ﻣﺰﺧﺮف اﺳﺖ‪ .‬از ﺧﻮاب ﮐﻪ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﺷﺪم ﯾﮏ ﺑﺎر از اول ﺧﻮاﻧﺪم ﺗﺎ رﺳﯿﺪم ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ دﻫﻢ‪ .‬دﯾﺪم ﻫﻤﻪي »ي« ﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻢ رﯾﺨﺘﻪ و ﻣﺘﻦ ﮐﻤﯽ ﻣﻐﺸﻮش اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺧﺐ ﺑﺪ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ‬

‫‪١٦٧‬‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﺗﻮﻗﻊ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ از اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ .‬اﯾﻨﺠﻮر ﺑﺨﺶﻫﺎ ﻧﻮﻋﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬
‫ﮔﺬارﯾﺴﺖ ﺑﺮاي ﺑﻌﺪ‪.‬‬
‫ـ ﯾﺎدم ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺮدا ﺑﺮوم ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺴﯿﺤﯽﻫﺎ‪ .‬روز ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﺮﮔﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﻧﻔﺮﯾﻦ ﺗﻮت‪.‬‬
‫ـ اي داد و ﺑﯿﺪاد‪» ،‬ش« دارد ﻓﺮاﻣﻮش ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ـ اﯾﻦ دو ﻗﺴﻤﺖ اﺧﯿﺮ ﻫﻤﻪاش ﺷﺪه ﺗﻐﺰﻟﯽ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻌﯽ ﮐﻨﻢ »ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن‬
‫ﻣﺴﯿﺤﯽﻫﺎ« را ﺑﺮﮔﺮدم ﺑﻪ روﺣﯿﻪي ﻃﻨﺰ‪ .‬ﭼﻘﺪر دﺷﻮار اﺳﺖ راه رﻓﺘﻦ ﻣﯿﺎن ﺗﻐﺰل‬
‫و ﻃﻨﺰ‪ .‬ﻃﻨﺰ راه ﻧﻤﯽﺑﺮد ﺑﻪ ﻓﮑﺮﻫﺎي ﻋﻤﯿﻖ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﻢ آن ﻧﻮع ﺧﯿﺮه‬
‫ﺷﺪﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻫﻤﯿﻦ دو ﻗﺴﻤﺖ آﺧﺮ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﮐﺮد؟ اﯾﻦ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻣﯽﮔﯿﺮم اﯾﻦ ﺗﮑﻪ ﻃﻨﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ روﺣﯿﻪي ﻫﻤﺎن روز ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻤﯽ دوﭘﯿﻨﮓ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﻟﯿﺰاﻧﮑﺴﯿﺎ‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﺪه‪ .‬ﯾﺎدم ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺮدا ﺑﺮوم دﮐﺘﺮ دوﺑﺎره ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬
‫ـ ﯾﺎدم ﺑﺎﺷﺪ زﻧﮓ ﺑﺰﻧﻢ ﺑﻪ ﻏﻼﻣﺸﺎه‪ .‬او ﺣﺎﻓﻈﻪي ﻣﻨﻔﺼﻞ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ از‬
‫اﺻﻄﻼﺣﺎت ﯾﺎدم رﻓﺘﻪ‪ .‬ﺑﻪ آن ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﺗﻮﻧﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ؟ ﺗﻮﻧﯿﻠﯽ؟‬

‫ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ‪ 24‬ﻓﻮرﯾﻪ ‪2002‬‬

‫ﺑﺪاﻫﻪ ﺳﺎزي ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ﭼﻨﺪ ﺗﻦ از دوﺳﺘﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻪاﻧﺪ در ﺑﺎرهي ﺷﯿﻮهي ﮐﺎرم در »ﭼﻬﻞ ﭘﻠﻪ ﺗﺎ آن‬
‫ﺳﻪ ﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ« و ﻧﯿﺰ در ﺑﺎرهي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻓﯽاﻟﺒﺪاﻫﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ‬
‫ﮐﺮدن ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎي روزاﻧﻪام در ﭘﺎﯾﺎن ﻫﺮ ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ اول‬
‫ﭘﺎﺳﺦ دادهام‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﮐﻮﺷﺸﯽ اﺳﺖ ﺑﺮاي روﺷﻦ ﮐﺮدن ﺑﺪاﻫﻪﻧﻮﯾﺴﯽ‪.‬‬

‫‪١٦٨‬‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ در ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ اﻫﻤﯿﺖ دادن ﺑﻪ ﻧﻘﺶ »اﺗﻔﺎق« ﯾﺎ ﺑﻪ ﻗﻮل‬
‫ﻓﺮاﻧﺴﻮيﻫﺎ ‪ Le hasard‬اﺳﺖ در اﻣﺮ آﻓﺮﯾﻨﺶ ﻫﻨﺮي‪ .‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮا‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺗﻌﻠﻖ دارد ﮐﻪ در آن ﯾﻘﯿﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬او‪ ،‬ﺧﻮدﺷﯿﻔﺘﮕﯽ ﮐﻤﺘﺮي دارد و‬
‫داﻧﺶ ﺧﻮد را در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎي اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻧﺎﭼﯿﺰ ﻣﯽداﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ‬
‫ذﻫﻦ ﺑﺸﺮ آﮔﺎه اﺳﺖ‪ ،‬و ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي راهﻫﺎي »ﻣﻄﻤﺌﻦ« از ﺑﯿﺮاﻫﻪﻫﺎ ﺑﺮود‬
‫ﺷﺎﯾﺪ در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﻪ ﭼﯿﺰي ﺑﺮﺑﺨﻮرد ﮐﻪ در ﻣﺨﯿﻠﻪاش ﻫﻢ ﻧﻤﯽﮔﻨﺠﯿﺪه‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻫﻨﺮ ﺧﺎﺻﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬و اﺻﻼٌ ﺑﯿﺶ از آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻮع ﻫﻨﺮ رﺑﻂ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻧﮕﺎه ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ و درك او از ﺟﻬﺎن ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺪاﻫﻪ ﺳﺮاﯾﯽﻫﺎ در ﺷﻌﺮ و ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪ .‬ﺗﺂﺗﺮ آﺧﺮﯾﻦ ﻫﻨﺮي ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﻌﻨﺎ‪ ،‬ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ ﺷﯿﻮهاﯾﺴﺖ اﺑﺘﺪاﯾﯽ‪ ،‬و‬
‫ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ ﺑﻪ دورهاي ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﺧﻮد را از درك ﺟﻬﺎن ﻋﺎﺟﺰ ﻣﯽدﯾﺪ‪ ،‬و‬
‫ﻣﯽﮐﻮﺷﯿﺪ از راه ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻧﯿﺮوﻫﺎﯾﯽ ﻓﺮاﺗﺮ از ﺗﻮان ﻓﺮد)اﺗﻔﺎق( ﺟﻬﺎن اﻃﺮاﻓﺶ را‬
‫ﺑﯿﺎن ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﭘﯿﺪاﯾﺶ و ﮔﺴﺘﺮش ﻓﻠﺴﻔﻪ و داﻧﺶ‪ ،‬اﻧﺴﺎن ﺑﻪ اﯾﻦ ﮔﻤﺎن رﺳﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫اﺑﺰار ﻻزم ﺑﺮاي درك ﺟﻬﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺳﯿﻘﯿﺪاﻧﺎن ﮐﻼﺳﯿﮏ ﻏﺮﺑﯽ و‬
‫رﻣﺎن ﻧﻮﯾﺴﺎن ﻗﺮون ﻫﯿﺠﺪه و ﻧﻮزده‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را ﺑﺎ دﻗﺘﯽ رﯾﺎﺿﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﻫﯿﭻ ﺟﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدف و اﺗﻔﺎق ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻤﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻫﺎﯾﺪﮔﺮ دوران ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﻪ ﺳﺮآﻣﺪه و ﻋﺼﺮ ﺗﻔﮑﺮ آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺮوزه‪،‬‬
‫ﺑﺮﻏﻢ ﻫﻤﻪي ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎ‪ ،‬داﻧﺶ و ﺗﻔﮑﺮ ﺑﯿﺶ از ﻫﺮ زﻣﺎن دﯾﮕﺮ ﺧﻮد را ﻋﺎﺟﺰ‬
‫ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ از ﻓﻬﻢ ﺟﻬﺎن‪ .‬ﺑﺎزﮔﺸﺖ دوﺑﺎره ﺑﻪ ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ ﻧﺘﯿﺠﻪي ﻃﺒﯿﻌﯽ‬
‫ﺷﮑﺴﺘﻦ ﻫﻤﻪي آن ﯾﻘﯿﻦﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻗﺮون ﭘﯿﺸﯿﻦ اﺟﺎزه ﻣﯽداد‬
‫از ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻨﮕﺮﻧﺪ و اﯾﻦ ﺟﻬﺎن را داراي ﻏﺎﯾﺘﯽ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻗﺎﺑﻞ درك اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ‬

‫‪١٦٩‬‬
‫اﻣﺮوزه ﻫﻤﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻫﻢ اﮐﺜﺮﯾﺖ ﺑﺎ ﮐﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﯿﻮهﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل روي ﻣﯽآورﻧﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﯾﻨﺴﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺗﺎﺑﻮﻫﺎ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪه و ﻫﯿﭻ ﻗﺮار و ﻗﺎﻋﺪهاي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﮑﻢ ازﻟﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺴﺎب‪ ،‬اﯾﻨﮑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺎزﯾﮕﺮي اﺳﺖ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬
‫ﺷﺎﻫﺪ دارد‪ ،‬ﺳﺨﻨﯽ اﺳﺖ از ﺳﺮ ﺑﯽاﻃﻼﻋﯽ‪ .‬ﺑﯽاﻃﻼﻋﯽ از ﺗﺎرﯾﺦ ﻫﻨﺮ‪ ،‬و ﺑﯽاﻃﻼﻋﯽ‬
‫از ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺑﯿﺎن ﻫﻨﺮي‪ .‬ﭼﺮا؟‬
‫‪ 1‬ـ در ﻫﻤﯿﻦ ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﻫﺮﺷﺐ ﭼﯿﺰي ﺣﺪود ﺻﺪ و ﺳﯽ ﭼﻬﻞ ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺻﺤﻨﻪ ﻣﯽرود‪ .‬از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد‪ ،‬ﭼﯿﺰي ﺣﺪود ده درﺻﺪﺷﺎن ﺑﻪ ﺷﯿﻮهي ﺑﺪاﻫﻪﺳﺎزي‬
‫آﻣﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻘﯿﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺷﯿﻮهﻫﺎي ﻣﺘﺪاول ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﻣﯽآﯾﻨﺪ؛ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ‬
‫ﺳﺎده ﮐﻪ ﺑﺪاﻫﻪﺳﺎزي وﻗﺖ و اﻧﺮژي ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻣﯽﻃﻠﺒﺪ‪ .‬و ﺑﺮاي ﺗﺂﺗﺮي ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﮔﯿﺸﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻃﺒﻌﺎٌ آﻣﺎده ﮐﺮدن ﮐﺎر در ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﻤﮑﻦ و ﺑﺎ ﺣﺪ اﻗﻞ‬
‫اﻧﺮژي ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ اﺻﻞ اﺳﺖ؛ درﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﺳﯿﻨﻤﺎ‪ .‬ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ اﻣﺎ اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫اﯾﻦ ﺑﺪاﻫﻪ ﺳﺎزيﻫﺎ در ﺧﻠﻮت ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد )ﯾﻌﻨﯽ در ﻣﺤﺪودهي ﻫﻤﺎن اﻓﺮاد‬
‫ﮔﺮوه( و ﻧﻪ در ﺣﻀﻮر ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮان! ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض ﻫﻢ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬
‫ﺷﯿﻮهي اﺟﺮاي ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪاٌ‪ ،‬آن ﺑﺨﺶ از اﯾﻦ ﺑﺪاﻫﻪﺳﺎزيﻫﺎ ﮐﻪ ﭼﯿﺰ‬
‫دﻧﺪانﮔﯿﺮي از ﮐﺎر درآﻣﺪه ﺣﮏ و اﺻﻼح ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي اﺿﺎﻓﯽاش دور‬
‫رﯾﺨﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي اﺳﺎﺳﯽ آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺮﮐﺖﻫﺎﯾﯽ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺷﺪه‬
‫ﻫﺮﺷﺐ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت اﺟﺮا ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 2‬ـ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺘﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺂﺗﺮ آﺧﺮﯾﻦ ﻫﻨﺮيﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ‬
‫رو ﻣﯽآورد‪ .‬ﯾﺎدﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻗﻮاﻋﺪ ﺳﻔﺖ و ﺳﺨﺖ را ارﺳﻄﻮ ﻧﻮﺷﺖ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺂﺗﺮ‪ ،‬ﻗﻮاﻋﺪي ﮐﻪ ﺗﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﯾﮏ ﻗﺮن ﭘﯿﺶ وﺣﯽ ﻣﻨﺰل ﺑﻮد‪ .‬رﺋﺎﻟﯿﺴﻤﯽ ﮐﻪ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﯿﺴﻼوﺳﮑﯽ ﺑﺎب ﮐﺮد در ﺗﺂﺗﺮ‪ ،‬از ﻗﻮاﻋﺪ ارﺳﻄﻮ ﻫﻢ ﺳﻔﺖ و ﺳﺨﺖﺗﺮ ﺑﻮد‪ ،‬و‬

‫‪١٧٠‬‬
‫ﺗﺎ ﭘﯿﺶ از ﺑﺮوك و ﮔﺮوﺗﻮﻓﺴﮑﯽ )ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻬﺎر دﻫﻪي ﭘﯿﺶ( وﺣﯽ ﻣﻨﺰل ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ‬
‫اﯾﻦ ﺣﺴﺎب‪ ،‬ﻧﮑﻨﺪ اﯾﻦ دوﺳﺖ ﻣﺎ از ﺗﻤﺎم ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﺂﺗﺮ ﻓﻘﻂ ﺗﺂﺗﺮ روﺣﻮﺿﯽ را‬
‫ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬و وﻗﺘﯽ ﻫﻢ از »ﺷﺎﻫﺪ« ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ از ﺗﻤﺎم ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻘﻂ‬
‫ﺑﻪ آن ﺷﺎﻋﺮان دﻟﻘﮏ درﺑﺎري ﻧﻈﺮ دارد ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﻃﺒﻊ رواﻧﺸﺎن در‬
‫ﺣﻀﻮر ﺟﻤﻊ ﺷﻌﺮي ﻓﯽاﻟﺒﺪاﻫﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻀﻤﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ داده‬
‫ﻣﯽﺷﺪ؟ و ﮔﺮﻧﻪ ﭼﻄﻮر ﻣﯽﺗﻮان از ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎﺷﺎن آﺑﺴﺘﺮه ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي اﺛﺒﺎت‬
‫ﺑﺪاﻫﻪﺳﺎزيﺷﺎن ﺷﺎﻫﺪ ﺑﯿﺎورﻧﺪ؟ ﭼﻄﻮر ﻣﯽﺷﻮد از ﯾﮏ ﻧﻮازﻧﺪهي ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﺟﺎز‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﯿﺎورد؟ ﭼﻄﻮر ﻣﯽﺷﻮد از ﺳﻠﻤﺎن رﺷﺪي ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﺪاﻫﻪﻧﻮﯾﺴﯽاش ﺷﺎﻫﺪ ﺑﯿﺎورد؟ ﺷﺎﻫﺪ آﻧﻬﺎ ﻫﻤﺎن ﺷﯿﻮهي ﮐﺎر آﻧﻬﺎﺳﺖ! ﻻﺑﺪ اﮔﺮ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻫﻢ ﻫﻨﺮي اﻧﻔﺮادي ﺑﻮد اﻣﺜﺎل ﮐﯿﺎرﺳﺘﻤﯽ و ﭘﺮوﯾﺰ ﮐﯿﻤﯿﺎوي ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي‬
‫اﺛﺒﺎت ﺑﺪاﻫﻪ ﭘﺮدازﯾﺸﺎن ﺷﺎﻫﺪ ﻣﯽآوردﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪاﻫﻪﺳﺎزي آﻧﻬﺎ در ﻗﯿﺎس ﺑﺎ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎيﻫﺎﻟﯿﻮد اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻤﻮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﮐﻪ در آن ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻣﺜﻞ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ از ﭘﯿﺶ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻋﺎﻟﻢ ادﺑﯿﺎت‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهاي ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﮐﻪ »اﮔﺮ ﺧﺪا ﻧﯿﺴﺖ ﭘﺲ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ« ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪي دﻗﯿﻖ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ و ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي را ﺑﻪ ﺷﺎﻧﺲ و »اﺗﻔﺎق« واﮔﺬار ﻧﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻨﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ داﺳﺘﺎﯾﻮﻓﺴﮑﯽ ﺑﺮاي ﯾﮏ رﻣﺎن ﻫﺸﺘﺼﺪ ﺻﻔﺤﻪاي ﺟﻬﺎرﺻﺪ ﭘﺎﻧﺼﺪ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﯾﺎدداﺷﺖ ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ‪ .‬او‪ ،‬از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا ﻣﯽداﻧﺴﺖ درﺑﺎرهي ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻨﻮﯾﺴﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﺷﺨﺼﯿﺖ در اﯾﻦ رﻣﺎن ﻫﺴﺖ‪ .‬ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل و آﯾﻨﺪهي آﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﺮ او روﺷﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎ ﻫﻤﻪي ﺟﺰﺋﯿﺎت را ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ ﻗﻠﻢ را روي ﮐﺎﻏﺬ ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻠﻮﺑﺮ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﺷﺶ ﻣﺎه اﺳﺖ ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ؛ ﭼﻮن ﻣﻘﺼﺪ ﺑﺮاﯾﺸﺎن از ﭘﯿﺶ‬
‫روﺷﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺮﯾﺰد و‬

‫‪١٧١‬‬
‫ﮐﺎر را ﺑﻪ ﻧﺎﮐﺎﻣﯽ ﺑﮑﺸﺎﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﻃﻮري ﮐﻪ ﮔﺎه‬
‫ﮐﻤﭙﻮزﯾﺴﯿﻮن ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﺑﯿﺶ از آﻧﮑﻪ آﻓﺮﯾﻨﺸﯽ ﻫﻨﺮي ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻮﻋﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪي‬
‫رﯾﺎﺿﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻫﻨﺮ ﻣﺨﺘﺺ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ آن داراي‬
‫ﻣﻌﻨﺎ ﺑﻮد و ﺣﺮﮐﺖ ﺟﻬﺎن ﻏﺎﯾﺘﯽ داﺷﺖ روﺷﻦ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﮑﺖ ﯾﺎ ﻧﺎﺗﺎﻟﯽ ﺳﺎروت ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ »ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﯾﮏ ﻗﻠﻢ و ﯾﮏ ﮐﺎﻏﺬ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ« ﺟﻬﺎن ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ و‬
‫ﻋﺎري از ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ‪ .‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي اﻣﺮوز ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ آن ﻧﺒﻮغ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫اﻧﺪازهي ﻓﻠﻮﺑﺮ روي زﺑﺎن ﮐﺎر ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎٌ ﺑﯿﺶ از او ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن‬
‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ دارد‪ .‬ﭘﺲ ﺧﻂ زدن و از ﻧﻮ ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻣﺮي اﺳﺖ اﻟﺰاﻣﯽ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﮐﺴﯽ‬
‫اﯾﻦ را ﺑﻄﻼن ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ ﺑﺪاﻧﺪ ﭘﺲ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﻣﺎﻫﯿﺖ رﻣﺎن را ﺑﻪ درﺳﺘﯽ درك‬
‫ﻧﮑﺮدهاﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﻘﺼﺪ روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﺗﻌﺪاد ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ‪ ،‬و‬
‫وﻗﺘﯽ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل آﻧﻬﺎ و ﺣﺘﺎ ارﺗﺒﺎطﺷﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻨﻮز روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻧﺘﻬﺎي‬
‫ﮐﺎر ﮐﺠﺎﺳﺖ؟ و ﭼﻨﯿﻦ رﻣﺎﻧﯽ ﻗﺮار اﺳﺖ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻫﺴﺘﯽ ﺑﺪﻫﺪ؟ اﯾﻨﺴﺖ‬
‫ﻣﻌﻨﺎي واﻗﻌﯽ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻓﯽاﻟﺒﺪاﻫﻪ‪ .‬ﺑﺎزﻫﻢ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﺴﯽ اﯾﻦ‬
‫ﺷﯿﻮه را ﺑﭙﺴﻨﺪد ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎ ﺟﺎي ارزﺷﺪاوري ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺤﺚ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺎﻫﯿﺖ‬
‫ﭼﯿﺰﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺗﻤﺎم آﺛﺎرم را ﺑﺠﺰ دو ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ )ﻣﺎﻫﺎن ﮐﻮﺷﯿﺎر‪ ،‬و ﻣﻌﻤﺎي‬
‫ﻣﺎﻫﯿﺎر ﻣﻌﻤﺎر( ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺷﯿﻮه ﻧﻮﺷﺘﻪام‪ .‬آن دو ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ‪ ،‬آﺳﺎنﺗﺮﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﻮدهاﻧﺪ ﮐﻪ در ﺗﻤﺎم ﻋﻤﺮم ﻧﻮﺷﺘﻪام‪ .‬ﺑﺮاي اوﻟﯽ دوازده روز وﻗﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪام و ﺑﺮاي‬
‫دوﻣﯽ ﻓﻘﻂ ﻫﺸﺖ روز‪ .‬ﻫﺮ دو ﻫﻢ ﺟﺰو ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ اﺳﺘﻘﺒﺎل‬
‫را ﺑﻪ ﺧﻮد دﯾﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻨﺤﺎل ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدﻫﻢ ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﺘﻦ رﻣﺎﻧﯽ ﻓﯽاﻟﺒﺪاﻫﻪ ﭘﻨﺞ‬
‫ﺳﺎل رﻧﺞ ﺑﮑﺸﻢ‪ .‬ﭼﺮا؟ ﭼﻮن اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ راﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﮐﻤﮏ آن ﻓﺮاﺗﺮ از ﺧﻮد ﺑﺮود‪ .‬ﻣﻦ ﺳﻪ رﻣﺎن ﻧﯿﻤﻪ ﮐﺎره دارم‪ .‬ﺑﺮاي ﯾﮑﯽ ﺑﯿﺴﺖ‬
‫ﺳﺎل ﻓﮑﺮ ﮐﺮدهام‪ ،‬ﺑﺮاي آن ﯾﮑﯽ ده ﺳﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي آن ﯾﮑﯽ ﭘﻨﺞ ﺳﺎل‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﮐﺎري‬

‫‪١٧٢‬‬
‫ﻓﮑﺮ ﺷﺪه ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺨﺎﻃﺮهآﻣﯿﺰ اﺳﺖ ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺻﺮﻓﺎٌ از ﻣﯿﺎن ﻓﮑﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﮐﺴﯽ در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن از ذﻫﻨﺶ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﭼﯿﺰي ﺑﯿﺮون ﺑﮑﺸﯽ و از آن ﯾﮏ‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﻣﻨﺴﺠﻢ ﺑﺴﺎزي‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎري ﻫﯿﭻ ﻧﺎم دﯾﮕﺮي ﻧﺪارد ﺟﺰ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫ﻓﯽاﻟﺒﺪاﻫﻪ‪ .‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهاي ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهاي ﻣﺘﺪاول ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ‪ ،‬ﺣﮑﻢ ﻣﻌﻤﺎري را دارد‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﻋﻤﺎرﺗﯽ ﺑﺴﺎزد‪ .‬او از ﭘﯿﺶ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ اﯾﻦ ﺑﻨﺎ ﭼﻘﺪر‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻃﺒﻘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﮑﻠﺶ ﭼﻪ ﺟﻮريﺳﺖ‪ .‬ﻓﻀﺎي ﺳﺒﺰش ﭼﻘﺪر و ﭼﮕﻮﻧﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ‪ ،‬ﮐﺎر ﻣﻦ در »ﭼﻬﻞ ﭘﻠﻪ ﺗﺎ آن ﺳﻪ ﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ« ﺷﺒﯿﻪ‬
‫ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﺸﻨﺎﺳﯽﺳﺖ ﮐﻪ اﺣﺴﺎس ﮐﺮده زﯾﺮ اﯾﻦ ﺗﭙﻪ ﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﻣﺪﻓﻮن اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ‬
‫ﺟﻮر ﺷﻬﺮي اﺳﺖ؟ ﻧﻤﯽداﻧﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﮐﺎﻣﻞ ﯾﺎ ﻋﻤﺎرﺗﯽ ﻣﺨﺮوﺑﻪ؟ ﻧﻤﯽداﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺣﻔﺎري را از ﮐﺠﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺷﺮوع ﮐﻨﺪ؟ ﻧﻤﯽداﻧﺪ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم از ﺟﺎﯾﯽ آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﺗﮑﻪ آﺟﺮ اﯾﻨﺠﺎ ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورد از ﺧﺎك‪ .‬ﯾﮏ ﻇﺮف ﺳﻔﺎﻟﯽ آﻧﻄﺮفﺗﺮ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﺟﻤﺠﻤﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ ﯾﮏ دﺳﺖﻧﻮﺷﺘﻪ آﻧﺠﺎ‪ .‬او راﻫﯽ ﻧﺪارد ﺟﺰ اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﺑﯽوﻗﻔﻪ ﺑﻪ ﮐﻨﺪوﮐﺎو اداﻣﻪ دﻫﺪ و در اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ﺗﺼﻮر روﺷﻨﯽ از‬
‫آﻧﭽﻪ ﮐﻪ در زﯾﺮ ﺧﺎك ﻣﺪﻓﻮن اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ ﻣﺪام ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﮑﻪﻫﺎي ﺑﯽرﺑﻄﯽ‬
‫ﮐﻪ از دل ﺧﺎك ﺑﯿﺮون آورده ور ﺑﺮود‪ ،‬و ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ از اﯾﻦ‬
‫ﻃﺮﯾﻖ ﺟﺴﺘﺠﻮ را در ﻣﺴﯿﺮ درﺳﺘﯽ ﺑﯿﻨﺪازد و ﺑﻪ آن ﺳﺮﻋﺖ و دﻗﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي‬
‫ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺣﺎل‪ ،‬از اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺠﻮي ﮐﻮرﮐﻮراﻧﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻣﺴﺘﺮاح ﻋﻤﺎرﺗﯽ ﺑﯽارزش‬
‫ﻧﺼﯿﺐ ﺷﻮد ﯾﺎ ﻋﻤﺎرﺗﯽ ﺑﺎ ﺷﮑﻮه ﭼﻮن ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻫﺮﮐﺲ ﮐﻪ ﺗﻦ‬
‫ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﺴﺘﺠﻮﯾﯽ ﻣﯽدﻫﺪ ﭘﯿﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺑﻤﺎﻟﺪ‪ .‬ﺧﺘﻢ ﮐﻼم‬
‫اﯾﻨﮑﻪ‪ ،‬ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ ﻣﺮاﺗﺐ دارد‪ .‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﺳﻨﺘﯽ آﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪاﯾﯽﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪي ﺑﺪاﻫﻪ ﻧﻮازي‪ ،‬ﻧﻮاﺧﺘﻦ ردﯾﻒ اﺳﺖ در ﺗﺮﺗﯿﺒﯽ‬
‫اﺑﺘﮑﺎري‪ .‬و ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪي ﺑﺪاﻫﻪﻧﻮازي ﻧﻮاﺧﺘﻦ ﻗﻄﻌﺎﺗﯽﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺮﭼﻪ‬

‫‪١٧٣‬‬
‫اﺳﺘﺮوﮐﺘﻮر ﺳﻨﺘﯽ دارﻧﺪ اﻣﺎ ﯾﮑﺴﺮه اﺑﺘﮑﺎرياﻧﺪ و ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه در ﻟﺤﻈﻪ‪ .‬در رﻣﺎن‬
‫ﻧﻮﯾﺴﯽ ﻓﯽاﻟﺒﺪاﻫﻪ ﻫﻢ ﮐﺎر ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻨﻮال اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻐﺰ ﺧﺮ‬
‫ﺧﻮرده ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺧﻮدش را ﻣﺤﺮوم ﮐﻨﺪ از ﺗﺮاش دادن ﮐﺎر و اﺳﺘﺤﮑﺎم ﺑﺨﺸﯿﺪن‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺮوﮐﺘﻮر آن‪ .‬ﻣﮕﺮ ﯾﮏ ﺳﯿﻨﻤﺎﮔﺮ ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮا در ﭘﺎي ﻣﯿﺰ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺧﻮدش را‬
‫ﻣﺤﺮوم ﻣﯽﮐﻨﺪ از ﻫﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮي ﮐﻪ ﮐﺎرش را ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺑﺪﻫﺪ؟ ﺑﺪاﻫﻪﺳﺮاﯾﯽ ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻋﻨﺎﺻﺮي ﮐﻪ دﺳﺖ ﺗﺼﺎدف در اﺧﺘﯿﺎر ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻗﺮا داده‪ ،‬و ﻧﯿﺰ ﮐﺸﻒ‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوﯾﯽ ﻣﺎﻓﻮق داﻧﺶ ﺑﺸﺮي ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﺮده‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻨﮑﺎر‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻗﻮل ﭘﯿﺘﺮ ﺑﺮوك‪ ،‬ﮐﺎﻓﯽﺳﺖ آدم ﺷﺎﺧﮏﻫﺎي ﺣﺴﺎﺳﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪهﻫﺎﯾﺶ داﺋﻢ آﻣﺎدهي ﺷﮑﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺧﻮد را ﯾﮏ ﻣﺪﯾﻮم‬
‫ﻣﯽداﻧﺪ و ﻧﻪ ﯾﮏ ﺧﺪاوﻧﺪ داﻧﺎي ﮐﻞ‪.‬‬

‫ﭼﻬﺎرﺷﻨﺒﻪ ‪ 26‬ﻓﻮرﯾﻪ ‪2002‬‬

‫اﻣﺸﺐ اﺣﻮاﻟﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﺑﺮاي ﮐﺎر ﺧﻼﻗﻪ‪ ،‬دﻧﺒﺎﻟﻪي رﻣﺎن را ﻓﺮدا ﺷﺐ‬
‫ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻢ‪.‬‬

‫ﭼﻬﺎرﺷﻨﺒﻪ ‪ 27‬ﻓﻮرﯾﻪ ‪2002‬‬

‫‪1‬ـ در ﻣﺘﻦ دﯾﺸﺐ ) ﺑﺨﺶ ﭼﻬﺎردﻫﻢ( در ﯾﮏ ﻣﻮرد ﺑﺠﺎي »غ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدم‬
‫»ش« اﯾﻦ ﺣﻮاس ﭘﺮﺗﯽ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻪ ﮐﻞ ﻣﺘﻦ را ﻣﻐﺸﻮش و ﻣﻨﻈﻮر را ﻋﻮض ﮐﺮده‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎﯾﻠﯿﺪ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ را دوﺑﺎره ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ 2‬ـ در ﯾﮑﯽ از ﺑﺨﺶﻫﺎي ﭘﯿﺸﯿﻦ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدم ﻣﻮﺳﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻤﻨﻮن از »ﺑﺎﺑﺎ و دﺧﺘﺮش« ﮐﻪ ﻟﻄﻒ ﮐﺮد ﺗﺬﮐﺮ داد ‪.‬‬
‫‪ 3‬ـ اﯾﻦ ﺣﻮاس ﭘﺮﺗﯽﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﮐﺎﻓﯽ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫‪١٧٤‬‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺣﺎﻻ رﻣﺎن دارد ﻣﯽرﺳﺪ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از آن ﭘﯿﭻﻫﺎي ﺧﻄﺮﻧﺎك ﮐﻪ اﮔﺮ‬
‫ﮐﺎﻣﻼٌ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻧﺒﺎﺷﻢ اﺣﺘﻤﺎل ﺳﻘﻮﻃﻢ ﺣﺘﻤﯽﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺳﺘﻮن ﻣﻌﺮﻓﯽ‬
‫وﺑﻼگﻫﺎ ﺗﺎ ﻣﺪﺗﯽ ﺗﻌﻄﯿﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻌﺪادي از ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ وﺑﻼگﻫﺎي ﻧﻮرﺳﯿﺪه‬
‫را ﺗﻮي ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه ﻫﺎ وارد ﮐﺮدهام‪ .‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ‪.‬‬

‫ﺷﻨﺒﻪ ‪ 2‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫آﮔﻬﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﮐﻮراﺳﯿﻮن‬
‫رﻣﺎن »ﭼﻬﻞ ﭘﻠﻪ ﺗﺎ آن ﺳﻪ ﺗﺎر ﺟﺎدوﯾﯽ« را ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮدم ﺑﻪ ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪي‬
‫ﺗﺎزه‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪:‬‬
‫ﯾﮏ ـ »اﻟﻮاح ﺷﯿﺸﻪاي« ﻫﻤﭽﻨﺎن ﯾﮏ وﺑﻼگ ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ؛ ﯾﻌﻨﯽ‬
‫روزﻧﻮﺷﺖﻫﺎي ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد در ﺑﺎرهي ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ و ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ‪.‬‬
‫دو ـ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪان ﺑﻪ آن رﻣﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻄﻠﺐ را دﻧﺒﺎل ﮐﻨﻨﺪ ﺑﯽآﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﯽﻋﻼﻗﮕﺎن ﺑﻪ آن رﻣﺎن ﺣﺎلﺷﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد از ﺣﻀﻮر ﻣﻄﻠﺒﯽ ﺑﻪ آن درازي در‬
‫اﯾﻨﺠﺎ‪.‬‬
‫ﺳﻪ ـ ﺣﺎﻻ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺎ ﺧﯿﺎل راﺣﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﯽ از ﺣﻀﺮات ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺗﺮا ﺑﻪ ﺟﺪﺗﺎن‬
‫اﯾﻨﻘﺪر دراز ﻧﻨﻮﯾﺴﯿﺪ!‬
‫ﭼﻬﺎر ـ ﯾﻌﻨﯽ آن ﺳﻪ ﺗﺎ دﻟﯿﻞ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﺒﻮد؟‬

‫ﭼﻬﺎرﺷﻨﺒﻪ ‪ 6‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫ﭼﻪ ﻋﻘﻠﯽ ﮐﺮدم رﻣﺎن را ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮدم ﺑﻪ ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪي ﺟﺪا ﮔﺎﻧﻪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﺠﺒﻮر‬
‫ﻧﯿﺴﺘﻢ ﻣﺜﻞ ﺳﮓ ﺑﺪوم‪ .‬از آن ﻣﻬﻤﺘﺮ‪ ،‬ﺑﺎ رﻫﺎ ﮐﺮدن اﯾﺪهي اوﻟﯿﻪ )ﻧﻮﺷﺘﻦ رﻣﺎﻧﯽ‬
‫در ﻣﺤﺪودهي وﺑﻼگ( ﺣﺎﻻ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﯿﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺘﻀﯿﺎت اﯾﻨﺠﻮر ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺗﻦ ﺑﺪﻫﻢ‪.‬‬

‫‪١٧٥‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﻧﮕﺮان ﻧﯿﺴﺘﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ زﺑﺎن دﺷﻮار ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﻨﺪهي وﺑﻼگ ﻗﺎﺑﻞ ﻫﻀﻢ ﻫﺴﺖ‬
‫ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻨﮓ ﺣﻮﺻﻠﮕﯽ ﻓﻀﺎي وﺑﻼگ‪ ،‬ﻓﺼﻞﻫﺎ را‬
‫ﮐﻮﺗﺎه و ﻓﺸﺮده ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ‪ .‬از آن ﻣﻬﻤﺘﺮ‪ ،‬ﻣﺠﺒﻮر ﻧﯿﺴﺘﻢ ﻫﺮﺷﺐ ﻓﺼﻞ ﺗﺎزهاي‬
‫ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﯽﺷﻮد ﯾﮏ وﻗﺖﻫﺎﯾﯽ‪ ،‬ﻣﺜﻞ اﻣﺸﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺨﺸﯽ ﺗﺎزه‪،‬‬
‫ﺑﺮﮔﺮدم ﺑﻪ راﺳﺖ و رﯾﺴﺖ ﮐﺮدن ﺑﺨﺶﻫﺎي ﻗﺒﻠﯽ‪ .‬اﻣﺸﺐ ﭼﻬﺎرده ﺑﺨﺶ اول را‬
‫راﺳﺖ و رﯾﺴﺖ ﮐﺮدم‪ .‬ﭼﻘﺪر اﻏﻼط ﺗﺎﯾﭙﯽ و اﻣﻼﯾﯽ داﺷﺖ! ﭼﻘﺪر ﺑﻌﻀﯽ ﺟﻤﻼت‬
‫ﺷﻠﺨﺘﻪ و ﮔﻨﮓ ﺑﻮد! اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻨﻬﺎ از ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺑﺪاﻫﻪ ﺳﺮاﯾﯽﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫اﯾﻦ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﺑﯿﭽﺎره ﭼﻪ ﮐﺸﯿﺪه اﻧﺪ از دﺳﺖ ﻣﻦ! ﺣﺎﻻ‪ ،‬ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن ﺑﻌﻀﯽ‬
‫ﺟﻤﻼت و ﺧﺬف ﺑﻌﻀﯽ دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺘﻦ رواﻧﯽ و روﺷﻨﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﺮده اﺳﺖ؛‬
‫دﺳﺖ ﮐﻢ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪي ﺗﻼش ﻣﻦ ﻣﻌﻄﻮف اﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن‬
‫ﭘﯿﮑﺮهي رﻣﺎن‪ .‬آﺧﺮ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﻢ ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ و ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ ﮐﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟‬
‫ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر راﻫﺸﺎن را ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ و آﻣﺪﻧﺪ ﺗﻮي ﮐﺎر‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﻨﻢ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ دﻧﺒﺎل آﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﺪوم ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﮐﺠﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺮا ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﭼﻘﺪر اﺣﺴﺎس ﺳﺒﮑﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ‬
‫اﻣﺸﺐ‪ .‬اﻧﮕﺎر وزﻧﻪاي را از روي دوﺷﻢ ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮدا ﺷﺐ ﻫﻢ آن ﺷﺶ ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه را راﺳﺖ و رﯾﺴﺖ ﻣﯽﮐﻨﻢ و اداﻣﻪ ﻣﯽدﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻘﯿﻪي ﮐﺎر‪ .‬اﺻﻞ‬
‫اﯾﻨﺴﺖ ﮐﻪ اﺳﮑﻠﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺟﻮد درﺑﯿﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﮐﺎر ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻨﺸﯿﻨﻢ ﺑﻪ‬
‫اﻓﺰودن ﺟﻤﻠﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻓﻀﺎ را ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ‬
‫ﺗﺎش )‪(tache‬ﻣﺜﻞ ﺳﯿﺎه ﻗﻠﻢﻫﺎي ﭘﯿﮑﺎﺳﻮ‪ .‬آن ﺗﻮﺻﯿﻒﻫﺎي واﻗﻌﮕﺮاﯾﺎﻧﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ‬
‫ﺧﻤﯿﺎزه ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺎش؛ ﻫﻤﯿﻦ و ﺑﺲ‪ .‬اﻣﺎ از آن ﻣﻬﻤﺘﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن‬
‫ﺟﻤﻼﺗﯽﺳﺖ ﮐﻪ ادﺑﯿﺎت ﻣﺤﺾاﻧﺪ؛ ﻫﻤﺎن ﺟﻤﻠﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ رﻣﺎﻧﯽ را‬
‫ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻨﺪ ﻫﯿﭻ ﺳﯿﻨﻤﺎﮔﺮي ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮدنﺷﺎن ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫آه ﭼﻘﺪر ﺟﺎي اﯾﻨﻄﻮر ﺟﻤﻼت ﺗﻮي رﻣﺎن اﯾﺮاﻧﯽ ﺧﺎﻟﯽﺳﺖ؛ ﺟﻤﻼت ‪Littéraire‬‬

‫‪١٧٦‬‬
‫ادﺑﯿﺎت ﻣﺤﺾ! ﻧﻮﺷﺘﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ در ﻧﻤﯽآﯾﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن دﻗﯿﻖ اﯾﻦ‬
‫ﭼﻬﺎرده ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻣﻦ روﺷﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﯾﺪهي‬
‫ﺑﻨﯿﺎﻧﯽ رﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪام ﺑﻪ دﻏﺪﻏﻪي اﺳﺎﺳﯽام در اﯾﻦ ﺳﺎل ﻫﺎي اﺧﯿﺮ‪:‬‬
‫ﻫﻮﯾﺖ ﻣﺎ ﭼﯿﺴﺖ؟ ﻣﺎ ﮐﯿﺴﺘﯿﻢ؟ ﻣﺎ اﯾﺮاﻧﯽﻫﺎ؟‬

‫ﺷﻨﺒﻪ ‪ 10‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫ﺑﺮاي آﻧﮑﻪ ﺑﺪاﻧﯿﺪ ﭼﻘﺪر ﺑﻌﻀﯽ از ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺴﺘﮕﯽ را از ﺗﻦ ﯾﮏ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﯿﺮون ﺑﯿﺎروﻧﺪ‪ ،‬دوﺗﺎ از اﯾﻤﯿﻞﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ اﻣﺮوز درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮدم اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻘﻞ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ؛ اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻮن ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﺻﺎﺣﺒﺎﻧﺸﺎن رﺿﺎﯾﺖ دارﻧﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ از آوردن ﻧﺎم‬
‫ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه ﻣﻌﺬورم‪:‬‬
‫آﻗﺎي ﻗﺎﺳﻤﯽ ﻣﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺨﺸﻬﺎي رﻣﺎن ﺷﻤﺎ را ﭘﺮﯾﻨﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪام‪ .‬ﻣﻦ در ﺧﻮاﺑﮕﺎه‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﻣﻦ ﯾﮏ دوﺳﺖ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ دارم ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ اﯾﻦ رﻣﺎن ﺷﻤﺎ را ﺑﺮاي‬
‫او ﻣﯿﺨﻮاﻧﻢ و او ﻫﻢ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺳﺮاغ ﺑﺨﺶ ﺟﺪﯾﺪ رﻣﺎن ﺷﻤﺎ را ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬او از ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮐﻪ از ﺷﻤﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﺗﺸﮑﺮ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ‪...‬‬

‫‪ba salam;aghayeh ghasemi emshab geryeh kardam be khater-e‬‬

‫‪madari keh salhast jawab-e soalash sale digeh ast.wa khandidam‬‬
‫‪beh khaterh madari keh ghorbaneh kir-e parpar-e pesarash‬‬
‫‪mirawad.shayad hichwaghat khodam ra beh khater-e drughhaie keh‬‬
‫‪beh in pirzan goftam nemibakhshidam agar emshab matlab-e shoma‬‬

‫‪١٧٧‬‬
 ‫‪ra nakhandeh budam.‬‬

‫ﭼﻬﺎرﺷﻨﺒﻪ ‪ 13‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫ﻫﻨﻮز ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻔﻬﻤﻢ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ اﻓﺘﺎده]اﺷﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻣﺎدرم در ﻫﻤﺎن‬
‫روزﻫﺎ[‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻨﻮز ﮔﺮﻣﻢ؛ ﻣﺜﻞ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در ﺣﯿﻦ ﺑﺎزي دﺳﺖ ﯾﺎ ﭘﺎﯾﺶ ﺷﮑﺴﺘﻪ‪.‬‬
‫دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺎرﮐﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮم ﺧﺎﻟﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺧﺎﻧﻪاي ﻣﺘﺮوك‪.‬‬
‫ﻣﯽداﻧﻢ اﮔﺮ ﺷﺮوع ﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻓﮑﺮ ﻫﻢ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬اﻣﺎ وﻗﺘﯽ ﻧﺸﺎﻃﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺗﻠﺦ ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﻦ ﺑﺮاي روﺣﯿﻪي رﻣﺎﻧﻢ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺖ؛ ﭼﻮن ﺑﻪ اﻧﺪازهي‬
‫ﮐﺎﻓﯽ ﺗﻠﺦ ﻫﺴﺖ و ﻣﻦ ﺑﻨﺎ دارم اﯾﻦ ﺗﻠﺨﯽ را ﺑﺎ ﻟﺤﻨﯽ ﺷﻮخ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤﻪاش‬
‫دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺨﻮاﺑﻢ‪ .‬از دﯾﺸﺐ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﻫﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪهام و ﻫﯽ دوﺑﺎره‬
‫ﺧﻮاﺑﯿﺪهام‪ .‬ﻧﻤﯽداﻧﻢ؛ ﺷﺎﯾﺪ ﺧﻮاب ﻫﻢ ﺷﮑﻠﯽ اﺳﺖ از ﮔﺮﯾﻪ‪ .‬ﻣﯽروم ﺑﺨﻮاﺑﻢ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻗﻮل ﻟﻮﯾﯽ ﻓﺮه ‪:‬‬
‫‪avec le temps va‬‬ ‫‪tout s'en va‬‬
‫ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻣﯽرود ﭘﯽ ﮐﺎرش‪...‬‬

‫ﺷﻨﺒﻪ ‪ 16‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫ﺧﺐ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﮐﺎﻓﯽ ﻣﯿﺎن ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي داﺳﺘﺎن و راوي ﻓﺎﺻﻠﻪ اﯾﺠﺎد‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬و ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﯿﺎل راﺣﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ ﻫﺮ ﺑﻼﯾﯽ ﮐﻪ دﻟﻢ ﺧﻮاﺳﺖ ﺳﺮ راوي ﺑﯿﺎورم‬
‫ﺗﺎ رﻣﺎن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺧﺎﻃﺮه را ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ‪ .‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎْ ﭘﯿﮑﺮهي اﺻﻠﯽ رﻣﺎن‬
‫درآﻣﺪه‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﯽداﻧﻢ ﺳﯽ و ﻧﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﻮاﻫﻢ داﺷﺖ‪ .‬ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻢ ﮐﻪ آﻗﺎي‬
‫ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ ﮐﯿﺴﺖ‪ .‬ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ ﮐﻢﮐﻢ ﺧﻮدش را ﺑﺮ ﻣﻦ آﺷﮑﺎر ﮐﺮده اﻣﺎ ﻫﻨﻮز‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﻢ اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ارﺗﺒﺎﻃﺶ ﺑﺎ ﻣﺴﺘﺮ ﻫﺎوﮐﯿﻨﮓ ﭼﯿﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻠﻨﺎ ﻫﻨﻮز رازش را‬

‫‪١٧٨‬‬
‫ﺑﺮ ﻣﻦ آﺷﮑﺎر ﻧﮑﺮده‪ .‬ﮐﻢﮐﻢ دارم ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽرﺳﻢ ﮐﻪ اﯾﻨﻄﻮر ﻧﻮﺷﺘﻦ رﻣﺎن‬
‫ﻧﻮﻋﯽ دﯾﺪن ﺧﻮاب اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﯿﺪاري‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮوز و ﻓﺮدا ﺑﻨﺸﯿﻨﻢ و ﻃﺮﺣﯽ از‬
‫اﺳﺘﺮوﮐﺘﻮر رﻣﺎن را)ﺑﺮاﺳﺎس آﻧﭽﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه( رﺳﻢ ﮐﻨﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﻢ‬
‫اﻣﮑﺎﻧﺎت اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ آن در آﯾﻨﺪه ﭼﻪ ﺟﻮر ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻌﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻘﯿﻪي راه را‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﯿﺖ و در ﻣﺴﯿﺮ ﺗﺤﻘﻖ ﻃﺮﺣﯽ ﻗﻄﻌﯽ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺑﺮوم‪ .‬ﮐﺎش‬
‫ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻘﯿﻪي ﮐﺎر را ﯾﮑﺴﺮه ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ و ﺗﻤﺎم ﮐﻨﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﻋﺎﻟﻤﻪ اﯾﺪه آﻣﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ‬
‫ذﻫﻨﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ ﻓﺮاﻣﻮﺷﻢ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫ﻫﺮﺑﺨﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺛﺒﺖ اﯾﻦ اﯾﺪهﻫﺎ‪ ،‬ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﻢ ﺑﻪ وﺑﻼگ ﺧﻮاﻧﯽ! اﯾﻦ ﻫﻢ از آﺧﺮ و‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﺎ‪ .‬ﭼﻘﺪر اﺣﺴﺎس ﺳﺒﮑﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ اﻣﺸﺐ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫ﻣﺮا دﭼﺎر ﺧﻮﺷﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ آن اﺣﺴﺎس ﺧﺸﻢ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﻣﺎدر ﻫﻢ ﺟﺎي‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ آراﻣﺶ داده‪ .‬ﭼﻮن اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﻢ رﻣﺎن دارد ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ از رﻧﺞ ﻋﻈﯿﻢ اﯾﻦ ﻣﺎدران‪ .‬و ﺷﺎﯾﺪ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ او‬
‫را ﺧﻮﺷﺤﺎل ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫دوﺷﻨﺒﻪ ‪ 18‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫ﺑﺎﯾﺪ ﺣﻮاﺳﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‪ ،‬در ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ رﻣﺎن‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺗﻼﺷﻢ را ﻣﻌﻄﻮف ﮐﻨﻢ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎﺑﺮد ﺳﺎﺣﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ زﺑﺎن ﻧﻪ ﺳﺎﺣﺖ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ آن؛ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﮐﻪ ﻓﻌﻼ ﺗﺎ ﺣﺪود ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺑﺨﺶ ﺑﯿﺴﺖ و دو و ﺑﯿﺴﺖ و ﻫﻔﺖ اﻓﺘﺎده‪ .‬ﺑﺮوم ﺑﺨﻮاﺑﻢ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖ‬
‫و ﻧﯿﻢ ﺻﺒﺢ اﺳﺖ‪ ،‬دو ﺑﻌﺪاز ﻇﻬﺮ ﻫﻢ ﺷﺎﮔﺮدان از راه ﻣﯽرﺳﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﻬﺎر روز‬
‫ﻫﻔﺘﻪ ﮐﻪ ﺗﺪرﯾﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ رس ﻣﻦ ﮐﺸﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ :‬ﭘﻨﺞ ـ ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﺮوﮐﻠﻪ‬
‫زدن ﺑﺎ ﺷﺎﮔﺮد‪ ،‬و ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺷﺘﻦ رﻣﺎن‪.‬‬

‫‪١٧٩‬‬
 ‫*‬
‫ﺑﺨﺶ ﺑﯿﺴﺖ و ﺷﺶ را ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ ﮐﺮدم ﮐﻤﯽ ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺨﺶﻫﺎي ﭘﺎﻧﺰده ﺑﻪ‬
‫ﺑﻌﺪ را ﻫﻢ راﺳﺖ و رﯾﺴﺖ ﮐﺮدم‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎن آدم ﺑﺎﻻ ﻣﯽآﯾﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﯿﺰ ﯾﮏ ﻣﺘﻦ ﻫﻤﺎﻧﯽ ﺑﺸﻮد ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ‪ .‬اﯾﻦ ورﺳﯿﻮن ﺗﻤﺎم ﮐﻪ ﺑﺸﻮد ﺗﺎزه اول‬
‫ﮐﺎر اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﮐﯿﻔﯽ دارد وﻗﺘﯽ ﺟﺎﻫﺎي ﮐﺞ و ﮐﻮج ﻣﺘﻦ ﺻﺎف و ﺻﻮف‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ‪ 24‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫دو ﻣﺎﻫﯽ ﻣﯽﺷﺪ ﻣﻄﻠﺐ ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪي ژونآﻓﺮﯾﮏ در ﺑﺎره رﻣﺎﻧﻢ)ﻫﻤﻨﻮاﯾﯽ‬
‫ﺷﺒﺎﻧﻪ( روي ﻣﯿﺰم ﺧﺎك ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻫﻤﺖ ﮐﺮدم و ﺗﺼﻮﯾﺮش را ﮔﺬاﺷﺘﻢ‬
‫ﺗﻮي ﺳﺎﯾﺘﻢ‪ .‬اﻣﯿﺪوارم ﯾﮑﯽ ﻫﻢ ﻫﻤﺖ ﮐﻨﺪ اﯾﻨﻬﺎ را ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮدم ﮐﻪ ﻧﻪ ﺣﺎل‬
‫و ﺣﻮﺻﻠﻪاش را دارم ﻧﻪ وﻗﺘﺶ را‪ .‬ﭼﯿﺰي ﮐﻪ در ﻧﻘﺪ ژون آﻓﺮﯾﮏ ﺑﺮاﯾﻢ ﺟﺎﻟﺐ ﺑﻮد‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ردي از ادﯾﭗ در ﻃﺮح اﯾﻦ رﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬درﺳﺖ دﯾﺪه اﺳﺖ؛ ﺧﻮدم‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻢ! ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﺮدم ردي از ﻣﺎﻫﺎن ﮐﻮﺷﯿﺎر ﻧﻈﺎﻣﯽ در آن ﻫﺴﺖ‪ .‬ﮐﺎر‬
‫ﻣﻨﺘﻘﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎﺳﺖ؛ ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ردﻫﺎ؛ آﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﻧﯿﺖ ﻓﻬﻢ راز‬
‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﯾﮏ ﮐﺘﺎب‪ .‬اﻏﻠﺐ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن و ﻣﻨﺘﻘﺪان وﻃﻦ ﻫﻢ دﻧﺒﺎل ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎ‬
‫ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ اﻣﺎ ﻧﻪ ﺷﺒﺎﻫﺖ در ﻃﺮح‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺟﺰﺋﯽ از ﯾﮏ اﺛﺮ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﯽ از اﺛﺮ‬
‫ﯾﮏ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي دﯾﮕﺮ؛ آﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﻧﯿﺖ ﺗﺨﻄﺌﻪ و ﻣﭻﮔﯿﺮي‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﺗﻘﺼﯿﺮي‬
‫ﻫﻢ ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن در زﻣﯿﻨﻪي ادﺑﯿﺎت‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﻘﯿﻪي زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎْ ﻣﺎ دﻧﺒﺎﻟﻪرو و‬
‫ﻣﻘﻠﺪ ﺑﻮدهاﯾﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ‪ ،‬اﯾﻦ دوران دارد ﺳﭙﺮي ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﻻزم اﺳﺖ در‬
‫ﻗﻀﺎوتﻫﺎ اﺣﺘﯿﺎط ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺧﺮج ﺷﻮد‪ .‬ﺷﺒﺎﻫﺖ در ﻃﺮح‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﺷﮑﺎﻟﯽ ﻧﺪارد‬
‫ﮐﻪ ايﺑﺴﺎ ﻗﺪرت ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬاري را دو ﭼﻨﺪان ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ »ﮔﺰارش ﯾﮏ ﻣﺮگ«‬

‫‪١٨٠‬‬
‫ﻣﺎرﮐﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﺮح »اودﯾﭗ« ﺳﻮﻓﮑﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﻤﯽﺷﺪ ايﺑﺴﺎ آن درﺧﺸﺸﯽ را‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ دارد‪ .‬آﻧﺎﮐﺎرﻧﯿﻨﺎ را ﺗﻮﻟﺴﺘﻮي‪ ،‬آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﯾﺎ ﻧﺎآﮔﺎﻫﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﺮح‬
‫ﻣﺎدام ﺑﻮاري ﻓﻠﻮﺑﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﻫﯿﭻ از ﻗﺪر ﺗﻮﻟﺴﺘﻮي ﮐﻢ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن‪،‬‬
‫در ﻫﻨﺮ‪ ،‬آﻧﭽﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ اﺟﺮاي ﯾﮏ ﻓﮑﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﻮد آن ﻓﮑﺮ‪ .‬اﺟﺮاي ﺗﻮﻟﺴﺘﻮي‬
‫از اﯾﻦ ﻃﺮح‪ ،‬اﮔﺮ ﻗﻮﯾﺘﺮ از ﻓﻠﻮﺑﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﮐﻤﺘﺮ از آن ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﯿﭻ ﻫﻨﺮي‬
‫ﺑﻪ اﻧﺪازهي ﻧﻘﺎﺷﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺪ درﺳﺘﯽ اﯾﻦ ﻧﻈﺮ را ﺑﻪ وﺿﻮح ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ .‬ﺻﺪ ﻧﻘﺎش را‬
‫ﺑﻨﺸﺎﻧﯿﺪ ﺟﻠﻮي ﯾﮏ ﻣﻨﻈﺮهي واﺣﺪ‪ ،‬ﺻﺪ ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺳﯿﻨﻤﺎ‪ ،‬وﺿﻮح اﯾﻦ اﻣﺮ از ﻧﻘﺎﺷﯽ ﻫﻢ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬آﯾﺎ ﻻزم اﺳﺖ ﻧﺎم ﻫﻤﻪي‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ را اﯾﻨﺠﺎ ردﯾﻒ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻨﺎرﯾﻮي واﺣﺪي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ؟‬
‫اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ را ﻣﺪتﻫﺎ ﺑﻮد دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ در ﺟﺎي دﯾﮕﺮي‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‬
‫دﯾﮕﺮي‪ ،‬ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬ﻓﺮﺻﺘﺶ ﭘﯿﺶ ﻧﯿﺎﻣﺪ‪ ،‬اﯾﻨﺠﺎ زدم‪ .‬ﻏﺮض‪ ،‬ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻢ ﮐﺮد اﯾﻦ ﻧﻘﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﮐﻤﺘﺮ از ﻫﺮ ﮐﺴﯽ آﮔﺎه اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﺮﮔﺰ ﻗﺎدر‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ از اﺛﺮش ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﮕﯿﺮد و ﺑﺎ دﯾﺪي ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﺑﻪ آن ﻧﮕﺎه ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪاي ﻫﻢ اﻟﺒﺘﻪ ﺻﺎﻟﺢ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮاي ﻗﻀﺎوت‪.‬‬
‫***‬
‫ـ ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎد ﻧﺎم رﻣﺎﻧﻢ را ﻋﻮض ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺮد‪» .‬ﭼﻬﻞ ﭘﻠﻪ‪ «...‬ﮐﻤﯽ ﮐﻬﻨﻪ‬
‫ﻣﯽزﻧﺪ‪ .‬از »دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس« ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺧﻮﺷﻢ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬ﻓﻌﻼْ ﻋﺠﻠﻪاي ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﻢ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻧُﻪ ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ـ اﯾﻦ ﻧُﻪ ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه را ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻤﯽ ﺳﺮ ﺻﺒﺮ ﺟﻠﻮ ﺑﺮوم‪ .‬ﭼﻮن ﺣﺎﻻ وﻗﺖ‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﮐﺮدن ﻋﻨﺎﺻﺮﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﭘﻞوﭘﺨﺶ ﮐﺮدهام در ﻃﻮل ﮐﺎر‪ .‬ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻫﯿﭻ‬
‫ﻣﻮﺗﯿﻔﯽ ﺑﯿﺮون ﺑﻤﺎﻧﺪ از ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻧﻬﺎﯾﯽ اﺛﺮ‪.‬‬
‫ـ ﻓﻀﻮﻟﮏ در ﻧﺎﻣﻪاي ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮده ﮐﻪ رﻣﺎن را‪ ،‬ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ‬

‫‪١٨١‬‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ‪ PDF‬ﺑﮕﺬارم روي ﺳﺎﯾﺘﻢ‪ .‬ﺿﻤﻦ ﺗﺸﮑﺮ از ﻟﻄﻒ اﯾﻦ دوﺳﺖ ﻋﺰﯾﺰ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ رﻣﺎن ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم ﻧﮕﺎرﺷﺶ)ﺣﺪ اﮐﺜﺮ ده دوازده روز دﯾﮕﺮ( ﺑﻪ ﮐﻠﯽ از‬
‫روي ﺳﺎﯾﺖام ﺣﺬف ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﯾﻦ رواﯾﺖ ﭼﺮكﻧﻮﯾﺲ ﮐﺎر اﺳﺖ‪ .‬و ﯾﮑﯽ‬
‫دو ﺳﺎﻟﯽ ﮐﺎر دارد ﺗﺎ ﺑﺸﻮد آن ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺗﻮﻗﻊ و ﺳﻠﯿﻘﻪي ﻣﻦ اﺳﺖ از ﯾﮏ اﺛﺮ‬
‫ادﺑﯽ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺪت ﮐﺎﻓﯽ ﻧﺒﻮد ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن رﺧﺖ ﭼﺮكﻫﺎﯾﻢ ﺑﻪ دﯾﮕﺮان؟‬

‫ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ ‪ 26‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺑﯿﺴﺖوﺳﻪ ﺗﺎ ﺳﯽ رﻣﺎن را دﯾﺸﺐ ﺑﺎزﺧﻮاﻧﯽ ﮐﺮدم؛ ﮐﻤﯽ زﯾﺮ اﺑﺮو‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺪاري وﺳﻤﻪ ﮐﺸﯿﺪم‪ ،‬و در ﻣﺠﻤﻮع از ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﺴﯿﺎر‬
‫راﺿﯽام؛ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎْ ﺑﺨﺶ ﺳﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﺎراﮔﺮاف ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ آن اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﭼﻔﺖ و‬
‫ﺑﺴﺖ ﮐﺎر را ﺑﻬﺘﺮ ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﻮﻧﻪ ﺗﻌﺎﻟﯽ ‪.‬‬

‫ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ‪ 31‬ﻣﺎرس ‪2002‬‬

‫دﯾﺸﺐ آﻣﺪم ﺑﺨﺶ ﺳﯽوﻫﻔﺖ رﻣﺎن را ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ‪ .‬دﯾﺪم‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﭘﺮﺳﻮﻧﺎژﻫﺎي‬
‫رﻣﺎﻧﻢ‪ ،‬ﯾﮏ ﺷﻌﺮ ﺗﻠﺦ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﯾﮑﺴﺮه ﺗﻮي ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮم ﻣﯽﭼﺮﺧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه اﻫﻤﯿﺘﯽ اﺳﺎﺳﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﮕﺬارم ﻓﻀﺎي ﻣﺎﯾﻮس‬
‫ﮐﻨﻨﺪهي ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺸﻨﺞﻫﺎي اﺧﯿﺮ در وﺑﻼگﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺸﺖ ﮐﻨﺪ ﺗﻮي رﻣﺎﻧﻢ‪ .‬آﻣﺪم‬
‫ﺑﻨﺸﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ وﺑﻼگ‪ ،‬دﯾﺪم آن ﺷﻌﺮ ﺗﻠﺦ ﻫﻤﭽﻨﺎن‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﭘﺮﻧﺪهاي ﻣﺤﺒﻮس‪،‬‬
‫دارد ﭘﺮ و ﺑﺎل ﻣﯽﮐﻮﺑﺪ ﺑﻪ ﮐﺎﺳﻪي ﺳﺮ‪ :‬ﻣﻦ دﻟﻢ ﺳﺨﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ازﯾﻦ‬
‫ﻣﯿﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪي ﻣﻬﻤﺎنﮐﺶ روزش ﺗﺎرﯾﮏ‪.‬‬
‫ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻧﻘﺾ ﻋﻬﺪ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬از ﺧﯿﺮ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﮔﺬﺷﺘﻢ‪.‬‬

‫‪١٨٢‬‬
 ‫دوﺷﻨﺒﻪ ‪ 1‬آورﯾﻞ ‪2002‬‬
‫رﺿﺎ ﺷﺎﯾﺎن ﻣﺸﺎﻃﯿﺎن )در ﯾﺎدداﺷﺖ ‪ 29‬ﻣﺎرس( ﻣﻄﻠﺒﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪاﺳﺖ در ﻣﻮرد‬
‫رﻣﺎن آنﻻﯾﻦ ﻣﻦ‪» :‬دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس« )ﭼﻬﻞ ﭘﻠﻪ ﺳﺎﺑﻖ(‪ .‬ﺿﻤﻦ ﺗﺸﮑﺮ از‬
‫ﻧﻈﺮ ﻟﻄﻒ اﯾﻦ دوﺳﺖ ﻋﺰﯾﺰ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪاش ﺑﻪ ﺷﻮﻗﻢ آورد ﺗﺎ ﮐﺎر رﻣﺎن‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﯿﺪ درﺑﺎرهي ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﯽ اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ؛ ﻧﯿﺰ از ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﺗﻠﺦ و ﺷﯿﺮﯾﻨﺶ‪ .‬ﻓﻌﻼْ ﻫﻤﯿﻨﻘﺪر ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ روزﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻓﻀﺎي وﺑﻼگﻫﺎ ﺷﻮقاﻧﮕﯿﺰ ﺑﻮده ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻦ ﺷﻮخ و ﺷﻨﮓﺗﺮ و ﻣﺘﻤﺮﮐﺰﺗﺮ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬و روزﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اوﺿﺎع ﻣﺘﺸﻨﺞ ﺑﻮده ﺗﻠﺦ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻓﻀﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪام‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ از آن ﻧﻈﺮ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن ﭼﻬﺎر ﻧﻮع ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ )‪(Solitude‬ﮐﻪ‬
‫ﮔﺮه ﺧﻮردهاﻧﺪ ﺑﺎ ﺳﺎﺣﺖ ادﺑﯽ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه)ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺑﺮﮐﻨﺎر ﻣﺎﻧﺪن از‬
‫ﺗﺸﻮﯾﻖﻫﺎ ﯾﺎ ﻣﺮدمآزاريﻫﺎي دﯾﮕﺮان( ﻫﻤﻮاره ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺮﻃﯽ اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺮاي‬
‫آﻓﺮﯾﻨﺶ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﭘﺎرﯾﺲ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫دوﺳﺖ دارﻧﺪ ﺑﺮوﻧﺪ و در ﯾﮏ ﮐﺎﻓﻪ ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻮﻋﯽ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺣﻀﻮر‬
‫دﯾﮕﺮان‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎز اﯾﻦ ﻓﺮق ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن در ﯾﮏ ﮐﺎﻓﻪ ﻫﯿﭽﮑﺲ اﺟﺎزه ﻧﺪارد ﻣﺰاﺣﻢ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺷﻮد و ﻧﻮﺷﺘﻪاش را ﺑﺨﻮاﻧﺪ؛ ﭼﻪ رﺳﺪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﮐﻨﺪ ﯾﺎ‬
‫ﻣﺮدمآزاري!‬

‫ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ‪ 4‬آورﯾﻞ ‪2002‬‬

‫ﻣ‪‬ﺮدم‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻮﺷﺘﻢ و ﺗﻤﺎم ﺷﺪ رﻣﺎن! ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻫﻢ ﺷﺪ ﻫﻤﺎن ﭼﻬﻞ ﺑﺨﺸﯽ ﮐﻪ از‬
‫اول ﻗﺮار ﺑﻮد ﺑﺸﻮد‪ .‬ﺑﺨﺶ ﺳﯽوﻧﻪ و ﭼﻬﻞ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻢ‪ .‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮوم ﺑﺨﻮاﺑﻢ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻧﻌﺶ ﻏﯿﺮﻣﺘﺤﺮﮐﻢ‪ .‬ﺧﻮدم ﻧﻤﯽداﻧﻢ ﭼﻪ ﻏﻠﻄﯽ ﮐﺮدهام‬
‫اﻣﺸﺐ‪ ،‬ﭼﻮن ﺣﺎل ﺟﺴﻤﺎﻧﯽام ﺧﻮب ﻧﺒﻮد اﺻﻼْ‪ .‬اﻣﯿﺪوارم ﻓﺮدا ﮐﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮم‬

‫‪١٨٣‬‬
 ‫ﻧﺒﯿﻨﻢ ﮐﺎر ﻣﺰﺧﺮف ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻤﻌﻪ ‪ 5‬آورﯾﻞ ‪2002‬‬

‫ـ ﺣﺎﻻ ﮐﻤﯽ ﻧﻌﺶ ﻣﺘﺤﺮﮐﻢ‪ .‬دﯾﺸﺐ ﻧﻌﺶ ﻏﯿﺮ ﻣﺘﺤﺮك ﺑﻮدم‪ .‬ﻫﻨﻮز ﺟﺮﺋﺖ‬
‫ﻧﮑﺮدهام دو ﺑﺨﺶ آﺧﺮ رﻣﺎن را ﮐﻪ دﯾﺸﺐ ﻧﻮﺷﺘﻪام ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﯿﻨﺪازم‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﻤﺎﻧﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺮدا ﺷﺐ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﯽداﻧﻢ ﺑﺴﯿﺎر در آن دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮد‪ .‬ﮐﻞ رﻣﺎن را ﮐﻪ‬
‫اﺻﻼْ ﺣﺮﻓﺶ را ﻧﺒﺎﯾﺪ زد‪ .‬ﻗﺮارم ﺑﺎ ﺧﻮدم اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺨﺶ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮏ ﺑﺎر ﻫﻤﻪي رﻣﺎن را از اول ﺑﺨﻮاﻧﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻨﺒﻠﯽ ﻧﮕﺬاﺷﺖ‪ .‬ﻧﺘﯿﺠﻪاش ﻫﻢ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﯾﮑﯽ از ﻣﻮﺗﯿﻒﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﮐﺎر )ﺗﮑﻪ ﺗﮑﻪ از دﺳﺖ دادن ﺑﺪن( ﻧﺎﺗﻤﺎم ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن در رواﯾﺖ ﻓﻌﻠﯽ‪ ،‬در اﯾﻦ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻋﻀﻮي ﮐﻪ ﺑﺮﯾﺪه‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﻧﺎف راوي اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﮑﻪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻘﺐﺗﺮ ﻣﯽرﻓﺘﻢ و ﻣﯽرﺳﯿﺪم ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮﯾﺪه ﺷﺪن ﻋﻀﻮ دﯾﮕﺮي ﮐﻪ از ﻫﻤﻪي اﯾﻨﻬﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬و اﺻﻼْ ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ‬
‫اﺳﺘﻌﺎري ﺑﻪ ﮐﻞ ﻫﺴﺘﯽ راوي ﻣﯽداد‪ .‬ﺧﺐ ﻓﺮاﻣﻮﺷﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ ﺑﺮاي ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ‬
‫رﻣﺎن‪.‬‬
‫ـ ﻗﺮارم ﺑﺎ ﺧﻮدم اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ رﻣﺎن را‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺗﻤﺎم ﺷﺪن‪ ،‬از روي ﺳﺎﯾﺖ‬
‫ﺑﺮدارم‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺗﻦ از دوﺳﺘﺎن ﻧﺎﻣﻪ زدﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن دوﺳﺖ ﻧﺪارﻧﺪ رﻣﺎن را ﺗﮑﻪ ﺗﮑﻪ‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮوز و ﻓﺮدا ﺧﻮاﻧﺪن آﻧﺮا ﺷﺮوع ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﻣﯽﻓﻬﻤﻢ؛ ﭼﻮن‬
‫ﺧﻮدم ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻄﻮرم‪ .‬ﻣﺤﺾ ﮔﻞ روي اﯾﻦ دوﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺎ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪي دﯾﮕﺮ اﯾﻦ‬
‫رواﯾﺖ اول را ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺷﮑﻞ روي ﺳﺎﯾﺖ ﻧﮕﻪ ﻣﯽدارم‪ .‬ﻟﯿﻨﮏ اش ﻫﻤﯿﻦ ﺳﻤﺖ‬
‫ﭼﭗ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ـ دوﺳﺖ ﻧﺎزﻧﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد اﻫﻞ ﻓﻠﺴﻔﻪ و ادﺑﯿﺎت اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺪود ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﯿﺶ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪاري از رﻣﺎن ﮐﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﻮق آﻣﺪ و ﻣﻄﻠﺐ‬

‫‪١٨٤‬‬
‫ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ژونآﻓﺮﯾﮏ در ﺑﺎرهي »ﻫﻤﻨﻮاﯾﯽ‪ «...‬را ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﺮد‪ .‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ‬
‫اﻧﺪازهي اﯾﻨﻄﻮر ﻣﺤﺒﺖﻫﺎ ﺧﺴﺘﮕﯽ را از ﺗﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﯿﺮون ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﯾﮑﯽ‬
‫دو روزه ﺗﺮﺟﻤﻪي اﯾﺸﺎن را ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﻣﯽﮔﺬارم روي ﺳﺎﯾﺖ‪ .‬اﯾﻦ دوﺳﺖ‬
‫ﻧﺎزﻧﯿﻦ ﮐﻪ ﻣﺒﺪاء آﺷﻨﺎﺋﯽﻣﺎن ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻘﺪار اﮐﺘﻔﺎ ﻧﮑﺮده و‬
‫ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﻄﻠﺒﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ درﺑﺎره رﻣﺎن »دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس« ﻣﺮا ﺣﺴﺎﺑﯽ‬
‫ﺷﺮﻣﻨﺪه ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﯾﺸﺎن وﺑﻼﮔﯽ دارﻧﺪ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮدﺷﺎن‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل‬
‫ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎري از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﺮده‪ .‬ﻧﮑﺎت ﻇﺮﯾﻔﯽ را ﮐﻪ اﯾﺸﺎن در اﯾﻦ‬
‫رﻣﺎن دﯾﺪهاﻧﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ در اﯾﻦ آدرس ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪ .‬ﺳﭙﺎس وﺑﻼگ را ﮐﻪ اﻣﮑﺎن‬
‫ارﺗﺒﺎطﻫﺎﯾﯽ از اﯾﻦ ﻧﻮع را ﻣﯿﺎن ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ـ ﻣﻦ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻢ ﻓﻘﻂ ﺳﻠﯿﻘﻪي ﺧﻮدم را‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﻮاﻧﻨﺪه‪ ،‬در ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮم‪ .‬ﻫﺮ ﻧﻮع ﻧﻮﺷﺘﻨﯽ را ﮐﻪ ﻣﻌﻄﻮف ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺳﻠﯿﻘﻪي ﻧﻮع ﺧﺎﺻﯽ از‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺑﻼﻧﺴﺒﺖ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺧﺮﺣﻤﺎﻟﯽ ﻣﯽداﻧﻢ‪ ،‬ﻧﻪ آﻓﺮﯾﻨﺶ ادﺑﯽ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ از‬
‫اﻧﺘﺸﺎر آﺛﺎرم ﺑﯽﻧﻬﺎﯾﺖ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻣﯽﺷﻮم وﻗﺘﯽ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﭘﯿﻐﺎﻣﯽ ﮐﻪ در ﺑﻄﺮي ﻧﻬﺎده‬
‫و ﺑﻪ درﯾﺎ ﻓﮑﻨﺪهام ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺨﺎﻃﺐ اﺻﻠﯽ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪي ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ درﺳﺖ ﮐﺮدهام ﺑﺮاي اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻄﺮي را‬
‫درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬از ﻓﺮدا ﺷﺐ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻟﯿﻨﮏاش را ﻫﻤﯿﻦ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫)اﮔﺮ ﻫﻢ ﮐﺴﯽ ﺑﻄﺮي را درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮده اﻣﺎ ﺗﻮي آن ﭼﯿﺰي ﻧﺪﯾﺪه‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﻘﺪاري آت‬
‫و آﺷﻐﺎل دﯾﺪه‪ ،‬ﻏﺮوﻟﻨﺪ او را ﻫﻢ در ﻫﻤﯿﻨﺠﺎ ﻣﯽﮔﺬارم(‪.‬‬

‫ﺷﻨﺒﻪ اﻧﮕﺎر ‪ 6‬آورﯾﻞ ‪2002‬‬

‫داﺷﺘﻢ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮم را ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﺮوم ﺑﺨﻮاﺑﻢ‪ ،‬ﻓﮑﺮي ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ از ﺧﺎﻃﺮم‬
‫ﮔﺬﺷﺖ‪ :‬ﻋﻨﻮان ﻫﻤﻪي ﺑﺨﺶﻫﺎي رﻣﺎن را اﮔﺮ زﯾﺮ ﻫﻢ ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ‬

‫‪١٨٥‬‬
‫ﺷﻌﺮي اﺗﻔﺎﻗﯽ ﺑﯿﻨﺠﺎﻣﺪ‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻢ‪ ،‬و ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺎر ﻫﯿﭻ ﺑﺪك ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺣﺎل و‬
‫ﻫﻮا ﭼﯿﺰي ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﯿﺎن ﺷﻌﺮﻫﺎي اﻟﯿﻮت و ﺳﻼن‪ .‬در روزﻫﺎي آﯾﻨﺪه ﺑﺎ‬
‫ﻫﻤﯿﻦﻫﺎ ور ﻣﯽروم ﺗﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﭼﯿﺰك ﺑﻬﺘﺮي از آن در ﺑﯿﺎورم‪:‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻧﻪ آﻧﮑﻪ ﻫﺮﭼﯿﺰ ﻏﺮاﻣﺘﯽ دارد؟‬
‫وردي ﮐﻪ ﺑﺮهﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ‬
‫آﯾﺎ ﻣﺴﯿﺢ در راه اﺳﺖ؟‬
‫ﭘﺮﻧﺪهاي ﮐﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ ﻫﺮﮔﺰ‬
‫از ﭘﺸﺖ ﻏﺒﺎرﻫﺎي ﻣﻌﻠﻖ ﭼﻮب‬
‫اﻓﻌﺎل ﺑﯽﻗﺎﻋﺪه‬
‫ﺑﻬﺸﺖ و دوزخ‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﻪ ﺗﺎري »ﮐﺎﺳﻪ ﯾﮏ ﺗﮑﻪ« ﺑﺴﺎزﯾﻢ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪي ‪1/5‬‬
‫ﺟﺎﯾﯽ ﻣﯿﺎن ﺑﻨﻔﺶ و ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ‬
‫ﻧﻨﻪ دوﺷﻨﺒﻪ و ﺷﺎل ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ ﻣﺎدام ﻫﻠﻨﺎ‬
‫ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺳﯽ ﯾﮏ ﻣﺘﻦ ﮔﻢ ﺷﺪه‬
‫راهﻫﺎﯾﯽ از ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺞ‬
‫ﯾﮏ اودﯾﭗ ﺑﯽ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﻧﻔﺮﯾﻦ درﺧﺖ ﺗﻮت‬
‫ﻋﻮض ﮐﺮدن ﺑﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ روح‬
‫درﻫﺎ و دارﻫﺎي ﻣﻤﻠﮑﺘﻢ‬
‫ﻧﻘﺶ ﺣﺎدﺛﻪاي ازﻟﯽ‬
‫اﻟﻤﺎ‪ ،‬ﺟﻤﻌﻪ‪ ،‬ﻣﻮﻧﺘﻨﯽ‪ ،‬ﺳﻮﻓﯿﺎﻟﻮرن و ﺑﻘﯿﻪ‬
‫ﺳﻔﺮ اداﻣﻪ داﺷﺖ‬

‫‪١٨٦‬‬
 ‫ﭼﺸﻢﻫﺎ‪ ،‬دﺳﺖﻫﺎ و ﮐﭙﻞﻫﺎ‬
‫ﺟﺸﻦ ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن‬
‫ﺟﯿﮕﺮ‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻫﻤﺎن ﻣﺮﻏﺎن‬
‫ﺧﯿﺮه ﺑﻮدم ﺑﻪ ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ‬
‫ﺳﺮخ ﻣﺜﻞ دو ﻟﮑﻪي ﺧﻮن‬
‫دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس‬
‫ﻣﺜﻞ اﻓﺘﺎدن ﺳﮑﻪاي در آب‬
‫ﺗﮑﻪاي ﺗﻮر ﺳﭙﯿﺪ‬
‫ﺳﻼم اي ﮔﺮﺑﻪﻫﺎي ﻧﺠﯿﺐ‬
‫ﻣﺜﻞ ﺗﮑﺎن ﮔﻬﻮاره‬
‫ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺎزي ﮔﻠﻒ‬
‫ﺟﻬﺎنِ اﻓﻘﯽِ ﺗﺨﺖﻫﺎي روان‬
‫ﭼﻪ ﻓﺮﻗﯽ داﺷﺖ ﻫﺴﺘﯽ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻣﺎﺷﯿﻦِ ﺷﺴﺘﻦِ رﺧﺖ؟‬
‫ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻧﺦﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﺎن رﻧﮓﻫﺎ‬
‫ﻟﺤﻈﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﻟﯽاﻧﺪ از ﮐﻠﻤﻪ‬
‫ﭘﺮﻧﺪهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽآﯾﻨﺪ از ﮐﻬﮑﺸﺎنﻫﺎي دور‬
‫ﯾﮏ ﺟﺴﺪ و ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻃﺒﺎل‬
‫ﺑﺎ ﻋﯿﺴﺎي ﻣﻐﺮﺑﯽ‬
‫ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫ‪‬ﺮم ﻧﻔﺲﻫﺎ‬
‫ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس و اﻋﺘﺼﺎب رؤﯾﺎﻫﺎ‬

‫‪١٨٧‬‬
 ‫*‬
‫ـ ﮐﺎش‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺷﺒﺎﻧﻪ روز ﭼﻬﻞ وﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻮد‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻣﺎ ﭘﻨﺠﺎه درﺻﺪ ﮐﻤﺘﺮ ﻋﻤﺮ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ اﻣﺎ‪ ،‬در ﻋﻮض‪ ،‬ﺻﺪ در ﺻﺪ‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎر و زﻧﺪﮔﯽﻣﺎن ﻣﯽرﺳﯿﺪﯾﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ! ﻋﻤﺮيﺳﺖ ﻣﯽدﯾﺪم ﯾﮑﯽ ﭼﯿﺰي را‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﺮده اﺳﺖ ﺑﮕﺬارد ﺗﻮي ﺗﻤﭙﻠﺖ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن‪ .‬ﻧﮕﻮ ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻮد!‬
‫ﻋﯿﺒﯽ ﻧﺪارد‪ ،‬اﮔﺮ ﺟﻬﺎن ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ ﻣﯽﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺎ ﻫﯿﭻ اﻧﮕﯿﺰهاي ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ ﺗﺎ در‬
‫ﮐﺎرﻣﺎن ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺧﻠﻖ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﻤﭙﻠﺖاش ﻧﻘﺺ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻫﻢ اﻧﮕﺎر‬
‫در ﺳﺮﺷﺖ ﺗﻤﭙﻠﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﮏ ﺟﺎﺋﯽش ﻟﻨﮓ ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ‬
‫ﻣﯽﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺎ دﯾﮕﺮ ﻫﯿﭻ اﻧﮕﯿﺰهاي ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺗﻤﭙﻠﺖ ﺑﻌﺪي ﺑﯿﻔﺘﯿﻢ! ﺑﻨﺎ‬
‫ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻓﻠﺴﻔﯽ ـ رﯾﺎﺿﯽ ـ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻓﻮقاﻟﺬﮐﺮ‪ ،‬اﻣﺸﺐ ﻓﻘﻂ اﮐﺘﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﻟﯿﻨﮏ ﺻﻔﺤﻪي اﻇﻬﺎرﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن در ﺑﺎرهي رﻣﺎن »دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج‬
‫ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس«‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻐﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪.‬‬

‫ﺟﻤﻌﻪ ‪ 12‬آورﯾﻞ ‪2002‬‬

‫ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪاي وﻗﺖ ﮔﯿﺮآورده ام اﯾﻦ دو ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ و ﺑﺮوم‪.‬‬
‫ـ رﻣﺎن را از روي ﺳﺎﯾﺖ ﺑﺮداﺷﺘﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ وﻗﺖ آﻧﺴﺖ ﺗﺎ ﺑﺮود در ﮐﻮره و ذوب‬
‫ﺷﻮد ﺗﺎ‪...‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي وﺑﻼگ ﻫﺎﯾﮑﻮ ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫رﻣﺎن روي ﺻﻔﺤﻪام ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ ﺗﺸﮑﺮ از ﻧﻈﺮ ﻟﻄﻒ اﯾﻦ دوﺳﺘﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ‬
‫دﻟﯿﻞ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﻘﯽ اﺳﺖ‪ :‬رﻣﺎن از ﻧﻈﺮ ﺧﻮدم ﻫﻨﻮز ﺗﻤﺎم ﻧﺸﺪه‪ .‬اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﯿﻦ اﮐﺘﻔﺎ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺗﺠﺮﺑﻪاي ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﻤﻊ در ﻣﯿﺎن ﻧﻬﺎده ﺷﺪه‪ .‬اﻣﺮوزه‪،‬‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ روي دﺳﺘﻨﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺟﺎي ﻣﻬﻤﯽ در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ادﺑﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد‬

‫‪١٨٨‬‬
‫اﺧﺘﺼﺎص داده‪ :‬ﭼﺮا اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ را ﺑﻌﺪاْ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺧﻂ زده؟ ﭼﺮا اﯾﻦ ﺑﺨﺶ را ﺑﻪ‬
‫ﮐﻞ ﺣﺬف ﮐﺮده؟ ﭼﺮا‪ ...‬؟ ﻣﺪت ﯾﮏ ﺳﺎل اﺳﺖ ﺧﺎﻧﻢ ﺟﻤﯿﻠﻪ ﻃﺎﻟﺒﯽ زاده ﮐﻪ‬
‫ﻋﻤﺪﺗﺎْ روي ﻫﻤﯿﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﯾﮏ ﮐﺘﺎب ‪ 366‬ﺻﻔﺤﻪاي روي »ﺑﺎغ‬
‫ﺑﻬﺸﺖ« ارﻧﺴﺖ ﻫﻤﯿﻨﮕﻮي ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺗﻔﺎوت ﻧﺴﺨﻪي ﭼﺎپ ﺷﺪه را ﺑﺎ دﺳﺘﻨﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮده‪ ،‬اﺻﺮار ﻣﯽﮐﻨﺪ دﺳﺘﻨﻮﺷﺘﻪ »ﭼﺎه ﺑﺎﺑﻞ« و »ﻫﻤﻨﻮاﯾﯽ ﺷﺒﺎﻧﻪ‪ «...‬را ﺑﻪ‬
‫او ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻪام ﻣﻦ ﺟﺰ ﻧﺴﺨﻪي ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻫﻤﻪي دﺳﺘﻨﻮﺷﺘﻪﻫﺎ را ﻧﺎﺑﻮد ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎور ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ؛ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﮐﻪ روز اول ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺧﻮدم را ﺑﺎ اﯾﻦ ﻧﻮع ﮐﺎرﻫﺎ‬
‫اﻋﻼم ﮐﺮدهام‪ .‬اﺻﺮار او ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ دارم‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪام ﮐﻪ اﯾﻨﻄﻮر ﮐﺎﻟﺒﺪﺷﮑﺎﻓﯽﻫﺎ‪ ،‬در ﻧﻬﺎﯾﺖ‪ ،‬ﮐﻤﮏ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰمﻫﺎي آﻓﺮﯾﻨﺶ ادﺑﯽ‪ .‬و ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدﻫﻢ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‬
‫اﯾﻦ ﻧﻮع ﮐﺎﻟﺒﺪﺷﮑﺎﻓﯽﻫﺎ ﮐﺲ دﯾﮕﺮي ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ »دﯾﻮاﻧﻪ و‬
‫ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس« ﺑﻪ ﺻﻮرت آنﻻﯾﻦ‪ ،‬ﻧﻮﻋﯽ ﺗﻦ دادن ﺑﻮد ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖﻫﺎﯾﯽ از اﯾﻦ‬
‫دﺳﺖ‪.‬‬
‫ـ ﮐﻤﺎل‪ ،‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهي وﺑﻼگ دﯾﺪن‪ ،‬در ﯾﺎدداﺷﺖ ‪ 9‬آورﯾﻞ‪ ،‬ﺗﺎﻣﻼت ﺧﻮدش را‬
‫روي »دﯾﻮاﻧﻪ و ﺑﺮج ﻣﻮﻧﭙﺎرﻧﺎس« ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻨﺎ ﻧﺪارم در ﺑﺎرهي اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﯾﺎ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮﻫﺎي ﺑﻘﯿﻪي دوﺳﺘﺎن ﻧﻈﺮ ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﻫﻤﻪي اﯾﻦ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮﻫﺎ را ﻫﻢ اﮔﺮ‬
‫در ﯾﮏ ﺟﺎ ﺟﻤﻊ ﮐﺮدهام ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ دﺳﺖ آﺧﺮ ﺑﺸﻮد از ﻣﯿﺎن‬
‫آﻧﻬﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﻌﺘﻨﺎﺑﻬﯽ ﻣﻮاد ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮد ﺑﺮاي ﺻﺤﺒﺖ درﺑﺎرهي ادﺑﯿﺎت‪ .‬اﻣﺎ ﻧﮑﺘﻪاي‬
‫ﮐﻪ در ﻧﻮﺷﺘﻪي ﮐﻤﺎل ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺟﺎﻟﺐ ﺑﻮد اﺷﺎرهاش ﺑﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﺑﻮدن ﮐﺖ و‬
‫ﺷﻠﻮار و ﻣﻮﻫﺎي دﮐﺘﺮ ﭘﺎﻧﺘﯿﻪ اﺳﺖ در آﺧﺮ رﻣﺎن‪ .‬اﻗﺮار ﻣﯽﮐﻨﻢ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎﻣ ْ‬
‫ﻼ‬
‫ﻧﺎآﮔﺎﻫﺎﻧﻪ و ﺑﯿﺮون از ارادهي ﻣﻦ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﺎﻟﺒﯽ! ﺷﺎﯾﺪ‬
‫ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ اﻧﺪازهي اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﮐﺮدن آن‬

‫‪١٨٩‬‬
‫ﺑﻦﻣﺎﯾﻪاي ﮐﻪ ﺧﻮدم در اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪ .‬ﻣﺮﺳﯽ ﮐﻤﺎل ﺑﺮاي اﺷﺎرهات ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ! ﯾﮏ ﺑﺎر در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪاي ﮔﻔﺘﻪام‪ :‬آﻓﺮﯾﻨﺶ ادﺑﯽ از ﺟﺎﯾﯽ ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﺲ‬
‫ﻋﻤﯿﻖﺗﺮ از آﮔﺎﻫﯽ‪.‬‬

‫‪١٩٠‬‬