Professional Documents
Culture Documents
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه :ﻧﺎدر اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ
3ﻓﺼﻞ
239ﺻﻔﺤﻪ
ﭼﺎپ ﻧﻬﻢ1385 :
ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻲ اﻧﺪﻳﺸﻢ؛اﻳﻦ آﺧﺮﻳﻦ اﺛﺮي اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ او ﭘﻴـﺸﻜﺶ ﻣﻴﻜـﻨﻢ؛ و ﺑـﻪ ﻓﻜـﺮم
ﻣﻴﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻢ »ﺑﺮاي آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر ،ﺑﻪ او « اﻣﺎ ﺣﺲ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻘﺼﻲ ﻫﺴﺖ ،و اﺿﻄﺮاﺑﻲ
ﻳﺎدم ﻣﻲ آﻳﺪ اوﻟﻴﻦ ﻛﺘﺎﺑﻢ را در ﻧﻴﻤﻪ راه ِ ﺟﻮاﻧﻲ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ دوﺳﺖ ِ روزﮔﺎر ِ ﻛﻮدﻛﻲ ﺗﺎ ﺟﻮاﻧﻲ ام ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﺮدم»:
ﺑﻪ ﺑﺮادرم رﺣﻴﻢ ﻗﺎﺿﻲ ﻣﻘﺪم ،ﻛﻪ ﺑﺎ دوﺳﺘﻲ ام ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪ ﻛﺲ او را ﻋﺬاب داده ام«.
ﺣﺎل ،در آﺳﺘﺎﻧﻪ ﭘﻴﺮي ،ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ ﺟﻤﻠﻪ ﻳﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ آن ﺑﮕﻮﻳﻢ:
» ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮم ﻓﺮزاﻧﻪ ،ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣِﻬﺮ ِ ﺑﻲ ﺣﺪم ﺑﻪ او ،ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﻲ ﺑﻮده ام ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻋﺬاﺑﺶ داده ام «...
و اﻓﺴﻮس ﻛﻪ ﻧﻤﻴﺘﻮان ﺑﺎزﮔﺸﺖ و از ﻧﻮ ﺳﺎﺧﺖ؛ اﻣﺎ دﺳﺖ ﻛﻢ ،ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻛـﻪ در آﻏـﺎز ِ راﻫﻨـﺪ ﻣﻴﺘـﻮان ﻳﺎدﮔـﺎري ِ
ﻛﻮﭼﻜﻲ داد؛ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺷﺎن ﺑﻴﺎﻳﺪ.
»ﻳﻚ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ آرام« و اﮔﺮ ﺧﺪا ﺑﺨﻮاﻫﺪ و زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﻢ » ،ﻳﻚ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺑﺴﻴﺎر آرام « ،ﻳﺎدﮔﺎري ﺳﺖ از ﻣﻦ و او ﺑـﻪ
ﻫﻤﻪ ي آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در آﻏﺎز راﻫﻨﺪ...
ن.ا.
آذرﻣﺎه 73
1
ﻋﺸﻖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﺿﺮورت ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺎدﺛﻪ اﺳﺖ.
ﻋﺸﻖ ﺑﻪ وﻃﻦ ﺿﺮورت اﺳﺖ ﻧﻪ ﺣﺎدﺛﻪ.
ﻋﺸﻖ ِ ﺑﻪ ﺧﺪا ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ اﺳﺖ از ﺿﺮورت و ﺣﺎدﺛﻪ.
ﻓﺼﻞ اول:
ﭘﻴﺶ از آن واﻗﻌﻪ ي ﺑﺰرگ
ﻋﺎﺷﻖ ،زﻣﺰﻣﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ .ﻓﺮﻳﺎد ﻧﻤﻴﻜﺸﺪ.
*
ﺑﺎﻧﻮي ﮔـُﻞ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ،ﺑﺎ ﻟﻬﺠﻪ ي ﺷﻴﺮﻳﻨﺶ ﮔﻔﺖ :ﺑﺎﻳـﺪ ﺗـَﺨــَﻴﻞ ﻛﻨـﻴﻢ ﻛـﻪ در ﻣِـﻪ راه ﻣﻴـﺮوﻳﻢ؛ در ﻣِﻬـﻲ
ﺑﺴﻴﺎر ﻓﺸﺮده و ﺳﭙﻴﺪ .ﺗﻤﺎم ِ ﻋﻤﺮ در ﻣِﻪ .در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ،ﻣﻦ و ﺗﻮ،ﻣِﻪ را ﻣﻴﭙﻴﻤﺎﻳﻴﻢ -آرام ،و ﺑﻪ زﻣﺰﻣﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺳـﺨﻦ
ﻣﻴﮕﻮﻳﻴﻢ.
در ﻳﻚ ﻣِﻪ ﻧَﻮردي ِ ﻃﻮﻻﻧﻲ ،ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ وﺿﻮح ِ ﻛﺎﻣـﻞ ﻧﺨﻮاﻫـﺪ رﺳـﻴﺪ؛ و ﺑـﻪ ﻣﺤـﺾ آﻧﻜـﻪ ﭼﻴـﺰي را آﺷـﻜﺎرا
ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ -ﻣﺜﻼً ﭼﺮاﻏﻬﺎي ﻳﻚ اﺗﻮﺑﻮس ِ زﻧﺪان را -آن ﭼﻴﺰ از ﻛﻨﺎر ﻣﺎ رد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ،ﻳـﺎ ﻣـﺎ از ﭘﻬﻠـﻮﻳﺶ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ
ﮔﺬﺷﺖ .اﮔﺮ ﺳﺮ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ ﻫﻢ -ﺑﺎ ﺑﻐﺾ و ﻧﻔﺮت -ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي آﻧﻲ ﻣﻴﻠـﻪ ﻫـﺎي ﭘﻨﺠـﺮه ي اﺗﻮﺑـﻮس را ﺧـﻮاﻫﻴﻢ
دﻳﺪ و ﻳﻚ ﺟﻔﺖ ﭼﺸﻢ را .و ﺑﺎز ﻣِﻪِ ﺳﭙﻴﺪ ِ ﻓﺸﺮده ﻣﺴﻠﻂ .ﺑﮕﺬار ﺧﺸﺨﺎش ،ﺷﻘﺎﻳﻖ ِ ﺗﻴﻎ ﻧﺨﻮرده ﺑﻤﺎﻧـَﺪ ،و ﺷـﻚ
ﻛﻨﻴﻢ در اﻳﻨﻜﻪ اﺻﻼً اﺗﻮﺑﻮﺳﻲ در ﻛﺎراﺳﺖ ،و ﻣﻴﻠﻪ ﻫﺎﻳﻲ ،و ﭼﺸﻤﻬﺎﻳﻲ آﻧﮕﻮﻧﻪ ﺳﺮﺷﺎر از ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ،وﭘﺮﻧﺪه وش.
ﻣِﻪ اﮔﺮ آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻦ ﺗﺨﻴﻞ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺑﺎﺷﺪ ،دﻳﮕﺮ از ﻧﮕﺎﻫﻬﺎي ﭼﺮﻛﻴﻦ ،ﻗﻠﺐ ﻫﺎي ﻛِـﺪِر ،و رﻓﺘﺎرﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ آﻧﻬـﺎ را
»رذﻳﻼﻧﻪ« ﻣﻴﻨﺎﻣﻴﻢ ،ﮔِﻠﻪ ﻣﻨﺪ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ .ﺧﺎﺋﻨﺎن ِ ﺑﻪ ﺧﺎك-ﻫﻤﺎن ﻫﺎ ﻛﻪ زﻣﻴﻦ ِ ﺧﺪا را آﻟـﻮده ﻣﻴﻜﻨﻨـﺪ -در ﻣِـﻪ،
ﮔﺮﭼﻪ وﻫﻤﻲ اﻣﺎ ﻗﺪري زﻳﺒﺎ و ﺗﺤﻮل ﭘﺬﻳﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ .ﺣﺘﻲ ﺷِﺒﻪ ِ روﺷﻨﻔﻜﺮان ،در ﻣِﻪ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﭘﺮﮔﻮﻳﻲ ﻫﺎي ﻣﻬﻤﻞ ِ ﻣﺒﺘﺬل ِ اﺑﺪي ﺧﻮﻳﺶ ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ،و ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻧﺖ .آﻧﻬﺎ را در ﻣِﻪ ،اﮔﺮ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻛﻔﺎﻳـﺖ ﻓـﺸﺮده
ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﺎﻧﻲ اﺳﻄﻮره ﻳﻲ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آزادي ﻣﻴﺠﻨﮕﺪ ،ﺑﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮِ ﻧﺎن زﺣﻤﺘﻜـﺸﺎن ِ
ﺟﻬﺎن .ﺑﺮاي ﻧَﻔَﺴﻲ آﺳﻮده زﻳﺴﺘﻦ ،ﭼﺎره ﻳﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰﻣِﻬﻲ ﻓﺸﺮده را ﮔﺮداﮔﺮد ﺧﻮﻳﺶ اﻧﮕﺎر ﻛﺮدن؛ ﻣِﻬﻲ ﻛـﻪ
در درون آن ،ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ ،ﻣﺤﻮ و ﻛﻤﺮﻧﮓ ﺷﻮد .ﺗﻮ از ﻣﻦ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﻛﻪ ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ و ﭘﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﻛـﻨﻢ .ﻧـﻪ؟
ﺑﺮاي ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ و ﭘﺮ زﻳﺴﺘﻦ ،در ﻋﺼﺮ ِ ﺑﻲ اﻋﺘﻘﺎدي ِ روح،در ﻣِﻪ زﻳﺴﺘﻦ ﺿﺮورت اﺳﺖ.
ﻣﺮد ،ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﮕﺎه از رودﺧﺎﻧﻪ و ﻗﻼب وﻣﻮج ﺑﺮﮔﻴﺮد ﮔﻔﺖ :ﺣﺮف ﺗﻮ اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي دﻟﻨـﺸﻴﻦ ﺳـﺎﺧﺘﻦ ِ
زﻧﺪﮔﻲ ،ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎ ﻗﻄﻊ ِ ارﺗﺒﺎط ﻛﻨﻴﻢ .اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟
-ﻣﻪ ،ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪه ِ ﻛﺎﻣﻼً واﻗﻌﻲ اﺳﺖ ،دوﺳﺖ ِ ﻣﻦ!
-ﺗﻮ اﻣﺎ از ﻣﻪ واﻗﻌﻲ ﺣﺮف ﻧﻤﻴﺰﻧﻲ ،دﺧﺘﺮ! ﺗﻮ ﻧﻤﻴﮕﻮﻳﻲ»:ﺑﻴﺎ درﻣﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻴﻢ ،آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﭼﻮﭘﺎن ﻫﺎي ﻛﻨـﺪوان
در ﻣِﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ «.ﺗﻮ از ﺗﺼﻮر ﻣﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﻴﮕﻮﻳﻲ،و اﻳﻦ ﻣﻪ ﺧﻴﺎﻟﻲ ِ ﺗﻮ ،ﻣﺜﻞ ﻛﺎﺑﻮس اﺳﺖ،واز ﻛﺎﺑﻮس ِ ﻣﻪ ﺑـﻪ
ﺑﺎران ِ روﻳﺎ ﻧﻤﻴﺸﻮد رﺳﻴﺪ ﭼﻪ رﺳﺪ ﺑﻪ ﺑﻠﻮر ﺷﻔﺎف ِ واﻗﻌﻴﺖ .وﻫﻢِ ﻣِﻪ ،ﺳﺮاﺳﺮ روزﻣﺎن را ﺷـﺐ ﺧﻮاﻫـﺪ ﻛـﺮد ،و
در ﺷﺐ ِ ﻣﻪ آﻟﻮد،ﺳﺘﺎره ﻫﺎﻳﻤﺎن را ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ .ﻣﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﮔﺎه ﺧﻮب ﺑﻮده و ﺧﻮب ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد :ﺷـﻌﺮ ،ﻟﻄﻴـﻒ،
ﻋﻄﺮ آﮔﻴﻦ،ﺧﻴﺎل اﻧﮕﻴﺰ »:آﻧﮕﺎه ﻛﻪ ﻣﻦ ،ﻛﻨﺎر ﭘﻞ ،اﻳﺴﺘﺎدﻫﺒﻮدم ،در ﻗﻠﺐ ِ ﻣﻪ ،ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺷﺎﺧﻪ ﻧﺮﮔﺲ ِ ﻣﺮﻃﻮب ،ﺑـﻪ
2
اﻧﺘﻈﺎر ِ ﺗﻮ ،و ﺗﻮ در دورن ِ ﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﺷﺪي ،ﻣﻪ را ﺷﻜﻔﺘﻲ و ﭘﻴﺶ آﻣﺪي ،و ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ِ ﺳﻴﺎه ِﺳﻴﺎﻫﺖ دﻣﺎدم واﻗﻌﻲ
ﺗﺮ ﺷﺪي ،ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ واﻗﻌﻴﺖ ِ ﮔﻠﮕﻮن ِ ﮔﻮﻧﻪ ﻫـﺎي ﮔـﻞ اﻧﺪاﺧﺘـﻪ ات را ﺑﻮﻳﻴـﺪم ،آﻧﮕﻮﻧـﻪ ﻛـﻪ ﺗـﻮ ،ﮔﻠﻬـﺎي
ﻧﺮﮔﺲ ﻣﺮا ﻣﻲ ﺑﻮﻳﻴﺪي ،و از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎرت اﻳﺴﺘﺎده ام ،ﺑﺎ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﻠﮕﻮن ﺗﺸﻜﺮ ﻛﺮدي ،و ﺑـﺎ ﻫـﻢ ،دوان،
در درون ِ ﻣﻪ ،ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻴﻢ «.آﻧﮕﻮﻧﻪ ﮔﺎه ،ﻧﻪ ﻫﻤﻪ ﮔﺎه.
-ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﺑﺰرگ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ از اﻳﻨﻄﻮر ﺷﻮﺧﻲ ﻫﺎي ﻣﻌﻄﺮ ﺑﻪ ﻋﻄﺮ ﻧﺮﮔﺲ ِ ﻛﺎزرون ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ .ﺑﭽـﻪ ﻫـﺎ
وﻗﺘﻲ ﺑﺰرگ ﺷﻮﻧﺪ ،ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻳﻚ ﻧﮕﺎه ِ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﺳﺮزﻧﺶ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد.
-ﺑﭽﻪ ﻫﺎ وﻗﺘﻲ ﺑﺰرگ ﺷﻮﻧﺪ ،دﻳﮕﺮ ﺑﭽﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؛ و ﻣـﻦ ،از ﺑﺰرﮔﻬـﺎ ،ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ آﻧﻜـﻪ ﻋﺎﺷـﻘﺎﻧﻪ ﻧﮕـﺎه ﻛـﺮدن را
ﻣﻴﺪاﻧﻢ ،ﺧﺠﻞ ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﺑﻮد .ﺑﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ رﺑﻄﻲ دارد آﻧﻬﺎ ﻛﺎرﺷﺎن را ﻧﻤﻴﺪاﻧﻨﺪ؟ در ﻛﻤﺎل ِ ﻛﻬﻨﺴﺎﻟﻲ ،ﺣﺘﻲ ﻳـﻚ روز
ﻗﺒﻞ از ﭘﺎﻳﺎن داﺳﺘﺎن ﻫﻢ ﻣﻴﺸﻮد ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺘﻪ ﻧﺮﮔﺲ ﺷﺎداب ،ﻳﻚ ﺷـﺎﺧﻪ ﻧـﺮﮔﺲ ،در ﻗﻠـﺐ ِ ﻣﻬـﻲ ﻛـﻪ وﻫﻤـﻲ
ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﻳﺎ زﻳﺮ آﻓﺘﺎﺑﻲ ﺗﻨﺪ ،ﻛﻨﺎر درﻳﺎﻳﻲ ﺧﻠﻮت ،وﺳﻂ ﺟﻨﮕﻞ ،روي ﭘﻞ ،ﻟﺐ ﺟﺎده،ﺟﻠﻮي ِ در ِ ﺑﺰرگ ﺑـﺎغ ﻣﻠـﻲ ﻳـﺎ
در ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮ ﻋﺎﺑﺮ ،در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺤﺒﻮب اﻳﺴﺘﺎد .ﻋﻄﺮ ِ ﻧﺮﮔﺲ را از ﻣﻴﺪان ِ ﺑﻮﻳﺶ ِ ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺑﻴﺮون ﺑﺒﺮﻳﻢ ،ﻣﻴـﺪان
از ﻋﺸﻖ ﺧﺎﻟﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .ﺑﭽﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺪون درك ِ ﻣﻌﻨﺎي ِ ﻧﺎب ِ ﻋﺸﻖ ﺑﺰرگ ﺷﺪه اﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻴﺨﻨﺪﻧﺪ؟ ﺧـﺐ
ﺑﺨﻨﺪﻧﺪ ،ﻣﮕﺮ ﭼﻪ ﻋﻴﺐ دارد؟ ﺑﻴﺎ! اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ .ﻋﺠﺐ ﻗﺰل آﻻﻳﻲ! ﻣﺎﻫﻲ ﺳﻔﻴﺪ را ﻣـﻲ ﻣﺎﻧَـﺪ.ﺳِـﻦ ،ﻣـﺸﻜﻞ
ﻋﺸﻖ ﻧﻴﺴﺖ .زﻣﺎن ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻠﻮر ِ اﺻﻞ را ﻛِﺪِر ﻛﻨﺪ -ﻣﮕﺮ آﻧﻜﻪ ﺗـﻮ ﭘﻴﻮﺳـﺘﻪ ﺑـﺮق اﻧـﺪاﺧﺘﻦ ِ ان را از ﻳـﺎد ﺑـﺮده
ﺑﺎﺷﻲ.
-ﺑﺒﺨﺶ ﻛﻪ ﺑﺎز ﻣﻴﭙﺮﺳﻢ :ﻫﺮ روز ﺷﻜﻨﺠﻪ ات ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ؟
-ﺑﺒﺨﺶ ﻛﻪ ﺑﺎز ﻫﻤﺎن ﺟﻮاب ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ را ﻣﻴﺪﻫﻢ :ﻧﻪ .ﻓﻘﻂ ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ روز اول .دﻳﮕﺮﻛﺎري ﺑﻪ ﻛﺎرم ﻧﺪاﺷـﺘﻨﺪ.
آﺳﻮده روﻳﺎ ﻣﻴﺒﺎﻓﺘﻢ -ﺑﺎ ﺣﻀﻮر زﻧﺪه ﺗﻮ ،ﻧﻪ در ﺗﺨﻴﻞ ِ ﻣﻪ ،درواﻗﻌﻴﺖ ﺧﻴﺎل.
-و ﺗﻮ ،در آن ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ روز ،ﺗﻮاﻧﺴﺘﻲ ﺗﺎب ﺑﻴﺎوري و ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﮕﻮﻳﻲ؟
-و ﻣﻦ درآن ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ روز ،اﮔﺮ ﺗﺎب ﻧﻴﺎورده ﺑﻮدم ،آﻳﺎ اﻣﺮوز ﺻﺒﺢ ،ﺑﺮادر ﻛﻮﭼﻚ ﺗﻮ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺴﺖ ،آن ﺑـﺎﻻ،
ﻗﺰل آﻻي ﺧﺎﻟﺪار ﺻﻴﺪ ﻛﻨﺪ؟
-ﭼﻄﻮر ﺗﻮاﻧﺴﺘﻲ ،ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ﻛﻮﭼﻚ؟ ﭼﻄﻮر ﺗﻮاﻧﺴﺘﻲ؟
-ﻓﻘﻂ ﺳﻪ روز اول ﺳﺨﺖ ﺑﻮد .اﻳﻦ را ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم.
-و ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻴﺨﻮاﻫﻲ از ﻣﻦ ﺑﭙﺮﺳﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ روز اول ،ﺑﺮاﻳﻢ ﺳﺨﺖ ﺑﻮد؟
-در ﻣﻪ واﻗﻌﻲ،ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺗﻮ اﻳﺴﺘﺎدن را دوﺳﺖ دارم ،اﻣﺎ در ﻣِﻬﻲ وﻫﻤﻲ ﻏﺮق ﺷﺪن را – ﺑﺮاي آﻧﻜـﻪ ﺳـﺘﻤﮕﺮان
و ﺳﺘﻤﺒﺮان را ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ِ وﺿﻮح ِ دﻳﺪ ِﺧﻮد راه ﻧﺪﻫﻴﻢ – ﻫﻴﭻ وﺳﺖ ﻧﻤﻴﺪارم.
-ﭘﺲ ﺑﻴﺎ ﺧﻮدﻣﺎن ﻣِﻪ ﺑﺴﺎزﻳﻢ؛ ﻣِﻪ ِ واﻗﻌﻲ ،و در درون ِ ﻣﻪ ،ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺴﺎزﻳﻢ ،و درون ﺧﺎﻧﻪ اُﺟﺎﻗﻲ ﺑﺴﺎزﻳﻢ ،و ﭘﻠﻲ ،و
ﮔﻠﺨﺎﻧﻪ ﻳﻲ ﭘﺮ از ﮔﻠﻬﺎي ﻧﺮﮔﺲ ِ ﻣﺮﻃﻮب ،ﻫﻤﻪ ﻏﺮق در ﻣﻪ .آﻗﺎي ﻣـﻦ! ﻧﻤﻴـﺸﻮد آن ﻧﮕـﺎه ِ ﺧﺎﻛـﺴﺘﺮي ِ ﭘﺮﻧـﺪه
وش را درﻗﻔﺲ دﻳﺪ و ﺑﺎز ﻋﺎﺷﻖ ﻣﺎﻧﺪ .ﻧﻤﻴﺸﻮد ﻛﻪ رﺷﻮه ﮔﻴﺮان را در ﻧﻘﻄﻪ ي وﺿﻮخ دﻳـﺪ و ﺑـﺎز ﻋﺎﺷـﻖ ﻣﺎﻧـﺪ.
اﻳﻦ ﻫﻤﻪ در و دﻧﺎﺋﺖ ،ﻋﺸﻖ را ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮرد – ﻣﺜﻞ زﻧﮓ ِ آﻫﻦ ﻛﻪ آﻫﻦ را ﻣﻴﺨﻮرد.
-اﻳﻦ ﻫﻢ ﻧﻤﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻣﻪ ﺑﺴﺎزﻳﻢ ،ﺑﺎﻧﻮي ِ ﺧﻮب ِ آذري ِ ﻣﻦ! ﻫﻤﻴﻨﻘﺪر ﻛﻪ ﻣﻪ را ﺳـﺎﺧﺘﻴﻢ ،واﻗﻌﻴـﺖ را از ﺻـﺎﻓﻲ ِ
ﺧﻮدﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ ﻳﻲ ﺑﮕﺬراﻧﺪه ﻳﻴﻢ .آﻧﭽﻪ آن ﺳﻮي ِ ﺻﺎﻓﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ ،ﻫﻤﻪ اش اﻧﺪوه اﺳﺖ و ﻧﺎﭘﺎﻛﻲ ،و آﻧﭽﻪ اﻳﻦ ﺳﻮ،
ﻫﻤﻪ اش ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﭘﺎك .اﺻﻞ ،اﻳﻦ ﺳﻮي ِ واﻗﻌﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺗﻐﻴﻴﺮ دادن واﻗﻌﻴﺖ اﺳﺖ .ﺳﻴﺐ ،در ﭼﺮﺧﺸﻲ ﻛﺎﻣـﻞ،
3
ﺳﻴﺐ ِ ﺳﺎﻟﻢ اﻟﺴﺖ ﻳﺎ ﺑﻴﻤﺎر .ﻣﻪ ﺳـﺎﺧﺘﮕﻲ ،ﻣﺜـﻞ ﻃﻬـﺎرت ﺳـﺎﺧﺘﮕﻲ ﺳـﺖ .ﻋﻤـﻖ و دوام ﻧـﺪارد .ﺑـﻪ ﺑـﺎر آوردن ِ
درﺧﺘﺎن ِ ﺳﺎﻟﻢ ِ ﺳﻴﺐ – ﺑﻪ دور از ﺟﻤﻴﻊ ِ آﻓﺎت .اﻳﻦ ،ﻣﺴﺎﻟﻪ ي ﻣﺎﺳﺖ.
-اﻣﺎ ﻣﺎ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻫﻤﻪ ي ﺑﺪﻛﺎران را ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﻨﻴﻢ ،و ﺣﻖ دارﻳـﻢ ﻛـﻪ در ﻟﺤﻈـﻪ ﻫـﺎﻳﻲ ،روزﻫـﺎﻳﻲ از
ﺳﺎل ،ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ آﻧﻬﺎ را ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ.
-ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب! ﮔﻒ و ﮔﻮ را ﺑﻪ زﻣﺰﻣﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ.ﻫﺮ دو ﮔﻮﺷﻢ ﺳﺎﻟﻢ اﺳﺖ.
» در ﻫﺮدو ﮔﻮش ِ ﺳﺎﻟﻤﻢ زﻣﺰﻣﻪ ﻛﻦ« ﺷﺎﻳﺪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ راﻫﻲ ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ ﺑﺪون ِ ﻣﻪ دروﻏﻴﻦ ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ و ﭘـﺮ
زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻴﺎﺑﻴﻢ – راﻫﻲ ﺧﺎﻛﻲ و ﺑﺎرﻳﻚ و ﻗﺪﻳﻤﻲ ،ﻳﺎ ﻛﻮره راﻫﻲ ﻧﻜﻮﺑﻴﺪه وﻧﺎﻫﻤﻮار و ﻧﻮ.
-ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ راﻫﻲ ﻣﺮﻛﺐ از اﻳﻦ و آن .آﻳﺎ واﻗﻌﺎً ﻧﻤﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﺪاﻧﻲ ﻛﻪ...
*
ﻳﻚ روز ،ﺧُﻠﻮاره ،ﻳﻚ دﺳﺘﻪ ﮔﻞ ِ ﻛﻮﭼﻚ ِ ﻛﻮﺗﺎه ﻗﺪر ﺑﺮاﻳﺖ آوردم .ﭘﺪرت ،ﻧﺎﮔﻬﺎن و ﭘﻴﺶ از ﺗﻮ ﺳـﺮ رﺳـﻴﺪ.
دﺳﺘﻪ ي ﮔﻞ را دﻳﺪ .آذري ﺧﻨﺪﻳﺪ.
-ﻫﺎه ! اﻳﻦ را ﺑﺎش! در ﺳﺎواﻻن ِ ﻣﻦ ،ﮔﻞ،ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻗﺎﻣﺖ ِ ﺗﻮﺳﺖ،ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ِ ﻛﻮﭼﻚ! ﺗـﻮ در درﻳـﺎي ﮔـﻞ ،ﺑـﺮاي
دﺧﺘﺮم ،ﻳﻚ ﻗﻄﺮه ﮔُﻠﻚ آورده ﻳﻲ ﻣﺮدك؟
-اﻳﻦ ﻗﻄﺮه،ﭘﺮ از اردات اﺳﺖ آﻗﺎ؛ اﻣﺎ در آن درﻳﺎي ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﻞ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻴﺴﺖ.
آﻧﻮﻗﺖ ﺗﻮ از دور ﭘﻴﺪا ﺷﺪي و ﭘﺪرت در آﻧﻲ ﮔﻢ ﺷﺪ؛ و ﻣﻦ داﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ او ،ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ اﺳﺖ و ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ
ﺳﺨﻦ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ و ﺑﺎ دﺳﺖ ﻏﺬا ﻣﻴﺨﻮرد ،ﻋﺸﻖ را اﻣﺎ ﻣﻴﺪاﻧَﺪ.
-آن روز ،روز ﺳﻮم ِ ﺳﺒﻼن ﺑﻮد؛و ﺗﻮ ﺳﻪ روز ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖ ِ ﻣﻦ ﺷﺪه ﺑﻮدي.
*
ﻋﺸﻖ ،دل ِ ﻣﻀﻄﺮب ﻧﻤﻴﺨﻮاﻫﺪ .ﻗﺮار و آرام ﺑﮕﻴﺮ ،ﻣﺤﺒﻮب ِ ﺧﻮب ِ آذري ِ ﻣﻦ! آرام ﺑﮕﻴﺮ!
*
از ﻛﻮدﻛﻲ ،ﻋﺴﻞ را ﺑﺴﻴﺎر دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ .اﻳﻦ،ﺷﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﺧﻴﺎل ِ ﺧﺎﻟﺺ ِ ﭼﺴﺒﻨﺪه ي ﺷﻴﺮﻳﻦ ِ ﻃﻼﻳﻲ رﻧـﮓ
ﺑﻮد .ﻛﻮدﻛﺎن ِ ﻛﻢ ﺳﺎل،ﻗﺪرت ِ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺪارﻧﺪ .ﻛﻮدك ،ﻋﺎﺷﻖ ِ ﻣﺎدر ﻧﻴﺴﺖ ،ﻣﺤﺘﺎج ِ ﻣﺎدر اﺳﺖ.ﻋﺸﻖ ،اﺣﺴﺎﺳﻲ
و ﻛﻼﻣﻲ ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ .ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﺧﻴﺎل ِ ﺧﺎﻟﺺ ِ ﻃﻼﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺴﻞ را دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ ،و ﺑﻌﺪﻫﺎ ،اﻳـﻦ دوﺳـﺖ
داﺷﺘﻦ ِ ﺧﻴﺎﻟﻲ ،ﮔﺮﻓﺘﺎرم ﻛﺮد.
زﻣﺎﻧﻲ ﻋﺴﻞ ﺧﺮﻳﺪم ﻛﻪ ﻋﺴﻞ ﻧﺒﻮد .دﻟﻢ ﺷﻜﺴﺖ .ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺷﺪم .در ﺑﻪ در دﻧﺒﺎل ِ ﻋﺴﻞ ِ اﺻﻞ ﮔـﺸﺘﻢ ،ﻧﻴـﺎﻓﺘﻢ.
ﻋﺴﻞ ﻓﺮوﺷﺎن ،ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻓﺮﻳﺒﻢ ﻣﻴﺪادﻧﺪ .ﻋﺴﻞ ﻓﺮوﺷﺎن ،ﭼﻴﺰي را ﻣﻴﻔﺮوﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ »ﻣﺜﻞِ« ﻋﺴﻞ ﺑﻮد .دﻟـﻢ ،ﺑﻴـﺸﺘﺮ
ﺷﻜﺴﺖ .دﻟﻢ ﺑﺮاي ﻛﻮدﻛﻲ ﻫﺎﻳﻢ ﺳﻮﺧﺖ .دﻟﻢ ﺑﺮاي ﺧﻠﻮﺻﻢ ﺳﻮﺧﺖ .ﻧﻤﻴﺨﻮاﺳﺘﻢ از ﻛـﻮدﻛﻲ ﺗـﺎ ﻧﻮﺟـﻮاﻧﻲ ،ﺗـﺎ
ﺟﻮاﻧﻲ ِﺗﻤﺎم ،ﭼﻴﺰي را ﺑﺎ ﻟﺬت ،ﻳﻚ ﻟﻘﻤﻪ ﻫﺮ ﺻﺒﺢ ،در دﻫﺎن ﻧﻬﺎده ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ دروغ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ .ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ رﻓـﺘﻢ ،
ﺣﺘﻲ ﻛﻨﺎر ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﻨﺪوﻫﺎ ،ﻋﺴﻞ ِ راﺳﺖ ﻧﻴﺎﻓﺘﻢ ،و زﻧﺒﻮران ﺑﻴﺸﻤﺎري را اﻓﺴﺮده و ﻣﺘﺎﺳﻒ ﻳﺎﻓﺘﻢ ،و ﮔﺮﻳﺴﺘﻢ.
ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ ِ ﻳﻚ ﺟﻬﺎن ِ ﺟﻌﻠﻲ ،ﻛﻪ در آن ﻫﻴﭻ ﭼﻴـﺰ ،ﻫﻤـﺎن ﭼﻴـﺰي ﻛـﻪ ﻧﺒﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ ،ﮔﺮوﻫـﺎﻧﻲ از آدم،
ﺳﺮﺳﺨﺘﺎﻧﻪ ﺗﻼش ﻛﺮده اﻧﺪ؛ و اﻳﺸﺎن ،ﺑﻪ اﺣﺘﺮامِ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻼشِ ﺟﺎن ﻓﺮﺳﺎي ﻏـﻮل آﺳـﺎي ﻛﻤـﺮ ﺷـﻜﻦ ،دﻣـﻲ ﺑـﻪ
ﺻﺪاﻗﺖ ﺑﺎز ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺸﺖ؛دﻣﻲ.
4
روزي زﻧﺒﻮري ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ :ﺑﻪ ﻣﺎ آﻣﻮﺧﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺴﻠﻲ ﺑﺴﺎزﻳﻢ ﻛﻪ از ﺟﻨﺲ ِ ﺷـﻴﺮه ي ﮔﻠﻬـﺎ ﻧﺒﺎﺷـﺪ و ﻓـﺸﺮده
ﻋﻄﺮ ِ ﮔﻠﻬﺎ را در ﺧﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
-اﮔﺮ ﻋﺴﻞ واﻗﻌﻲ ﺑﺴﺎزﻳﺪ ،اﻋﺪاﻣﺘﺎن ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ؟
-اﻋﺪام؟ﭼﻪ ﺣﺮﻓﻬﺎ! در ﻣﻴﺎن ِ ﻫﻤﻪ ي ﺟﺎﻧﻮاران ﺟﻬﺎن ،ﻓﻘﻂ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﻋﺪام ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ – ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ي اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ .دﻳﮕـﺮ
ﻫﻴﭻ ﺟﺎﻧﻮري اﻋﺪام ﻧﻤﻴﺸﻮد،و ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ.
اﮔﺮ ﭘﺪرم ،آﻧﻮﻗﺘﻬﺎ زﻧﺪه ﺑﻮد ،از ﻛﻨﺪوﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﻲ ،ﮔﻬﮕﺎه ،ﺑﺮاي ﻣﺎن ﻋﺴﻞ ِ ﻧـﺎب ِ ﻣﻌﻄـﺮ ﻧﻴـﺎورده ﺑـﻮد،ﻣﻦ ﺑـﻪ
ﺧﺎﻃﺮ آﻧﻜﻪ ﻋﺴﻞ ﻓﺮوﺷﺎن ﻋﻤﺮي ﻓﺮﻳﺒﻢ داده ﺑﻮدﻧﺪ ،ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻛﻨﻢ ﻳﺎ ﻋﺴﻞ ﻓﺮوﺷـﺎن را ﻗﺘـﻞ ﻋـﺎم
ﻛﻨﻢ ،واﮔﺮ ﻧﻜﺮدم ،ﺑﻪ ﺟﺎي آن،در ﺧﻠﻮت ،ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮﻳﺴﺘﻢ ،و ،ﮔﺮﻳﺴﺘﻢ.
روزي از ﻣﺮدي ﻛﻪ ﻣﻴﮕﻔﺖ ﻋﺴﻞ اﺻﻞ ﻣﻴﺸﻨﺎﺳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪم:ﻋﺴﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﺎر ﻣﺎﻳﻪ ي زﻧﺒﻮران دﺳﺘﻜﺎرِ ﺑـﻲ
رﻳﺎي ﻋﺎﺷﻖ ِ ﮔﻞ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻛﺠﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻢ ﺑﻴﺎﺑﻢ؟
ﻋﺴﻞ ﺷﻨﺎس ﮔﻔﺖ :در ﻛﻮﻫﭙﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﮔﻞ ﺑﺎران ِ ﺳﺒﻼن؛ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ – اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻲ ،ﻧﺸﺎﻧﻲ اش را ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻴـﺪﻫﻢ –
ﮔﻞ ،ﻣﺜﻞ درﻳﺎ ،ﺗﻮ را در ﺧﻮد ﻏﺮث ﻣﻴﻜﻨﺪ .ﻣﻦ در ﺳﺎواﻻن دوﺳﺘﻲ دارم ﺷﻚ ِ در ﺧﻠﻮص ِ ﻋﺴﻠﺶ ﮔﻨﺎه ﻛﺒﻴـﺮه
اﺳﺖ.
ﻣﻦ ،ﻣﻌﻠﻢ ﺧﺴﺘﻪ ي ادﺑﻴﺎت ،ﺷﺎﻋﺮي ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﻳﻚ ﺷﻌﺮ ﻧﺎب ﺑﮕﻮﻳﺪ ،در اﺑﺘﺪاي ﺗﺎﺑـﺴﺘﺎن،ﻛﺎرم را
ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﺮدم،ﺑﺎرم را ﺑﺮ دوش اﻧﺪاﺧﺘﻢ و ﺑـﻪ راه اﻓﺘـﺎدم .از اﻧﺰﻟـﻲ ﺑـﻪ ﺳـﻮي ﮔﺮدﻧـﻪ ي ﺣﻴـﺮان و از آﻧﺠـﺎ ﺑـﻪ
ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺮزﻫﺎي دروﻏﻴﻦ زاده ي زور...
ﻣﻦ ،ﺷﻨﺎﮔﺮ ِ از ﻛﻮدﻛﻲ در آب ﻏﻮﻃﻪ ﺧﻮرده ي ﺷﻤﺎﻟﻲ ،اﮔﺮ در درﻳﺎ ﺑـﻪ آﺳـﺎﻧﻲ ﻏـﺮق ﻧﻤﻴـﺸﻮدم ،در داﻣﻨـﻪ ي
ﺳﺒﻼن ،ﺑﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ،ﭼﻨﺎن ﮔﻞ ﺑﺎران ﺷﺪم ﻛﻪ ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺧﻴﺲ از ﻋﻄﺮ زﻧﺪه ي ﮔﻠﻬﺎ ،ﭼﺘﺮي از روﻳﺎي رﻧـﮓ ﺑـﺎﻻي
ﺳﺮم ﮔﺸﻮده ﺷﺪ ،و زﻳﺮ ﭼﺘﺮ ،ﻛﻮﻟﻪ ام را زﻣﻴﻦ ﮔﺬاﺷﺘﻢ -روي ﺳﺒﺰ -ﺳﻔﺮه ام را ﺑﺎز ﻛﺮدم ،و ﺧﺴﺘﻪ ي ﺧـﺴﺘﻪ،
ﭘﻨﻴﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ را ﺑﺎ ﺧﻴﺎري ﻛﻪ ﻃﺮاوت و ﺗﺮدي ِ ﭘﻮﺳﺘﺶ ﭼﺎﻗﻮي زﻧﺠﺎﻧﻲ ام را ﺧﺠﻞ ﻣﻴﻜﺮد ،ﻻي ِ ﻧﺎن ِ ﺗﺎزه ي دﻫﻲ
ﮔﺬاﺷﺘﻢ...ﭼﻪ ﻋﻄﺮ ،ﺧﺪاي ﻣﻦ! ﺻﺪاي زﻧﺒﻮر ﻣﻲ آﻣﺪ و ﺗﻮ را دﻳﺪم ﻛﻪ از دور ﻣﻲ آﻣﺪي...
*
ﻇﻬﺮ ِ ﮔﻞ ،ﺑﺎ ﻗﺎﻣﺖ ِ ﺗﻮ ﻛﻪ از دور ،ﻛﻮﺗﺎه ﻣﻲ ﻧﻤﻮد ،ﭘﺮ از ﻣﻴﻨﺎي ﺳﻔﻴﺪ ﺷﺪ-ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ آﺳـﻤﺎن را ﻧﺎﮔﻬـﺎن ،ﻗﻄﻌـﻪ ي
ﺳﭙﻴﺪ ِ اﺑﺮﻫﺎي ﭘﻨﺒﻪ ﻳﻲ ،اﻟﻤﺎس ﻧﺸﺎن ﻛﻨﺪ)اﻳﻦ ﺳﺨﻦ را ،ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻢ(
*
ﻋﺸﻖ ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻮﻳﺶ ِ ﻧﺎب ِ داﺋﻤﻲ .ﺑﻪ ﺳﺮاغ ِ ﺧﺴﺘﮕﺎن ِ روح ﻧﻤﻲ آﻳﺪ .ﺧﺴﺘﻪ دل ﻧﺒـﺎش ،ﻣﺤﺒـﻮب ِ ﺧـﻮب ِ آذري ِ
ﻣﻦ!
ﺷﺶ ﻗﺰل آﻻي داﻧﻪ ﻗﺮﻣﺰِ ِ ﭘﺮوار ،ﻣﻦ ﺑﻪ دام ﻣﻲ اﻧﺪازم ،ﻫﺸﺖ ﻗﺰل آﻻي ﺧﻮب ،ﺑﺮادر ﺗﻮ ،ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﻪ ي ﻳـﻚ
درﺧﺖ ِﺗﻨﻮﻣﻨﺪ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻲ ﺟﻬﺖ ﻣﻲ ﺧﻨﺪد؛ وﺗﻮ ﻫﻤﭽﻨﺎن در اﻧﺪﻳﺸﻪ ي ﻋﺰﻟﺖ ﮔﺰﻳﻨﻲ ﻫـﺎي ﺑـﻲ دﻏﺪﻏـﻪ
ﻳﻲ .ﭼﺎدرﻫﺎﻳﻲ در اﻋﻤﺎق ﺟﻨﮕﻞ – ﭼﺎدرﻧﺸﻴﻨﺎن ﻫﻤﻪ ﺗﺎ ﺑﻦ ِ دﻧﺪان ﻣﺴﻠﺢ .ﻣﻬﻲ ﺑﻪ ﻓـﺸﺮدﮔﻲ رﻧـﮓ روﻏﻨـﻲ ﻛـﻪ
ﺗﺎزه ﺑﺮ ﺗﺨﺘﻪ ﺷﺴﺘﻲ ﻧﺸﺎﻧﺪه ﻳﻴﻢ .ﻣﻪ راﺳﺘﻴﻦ ،اﻣﺎ ،از ژرﻓـﺎي دره ي »ون دارﺑـﻦ«،ﺳـﺮﺧﻮران ﻣـﻲ آﻳـﺪ و ﻛﻨـﺎر
دﻳﻮار »ﺷﻴﻼت« زﻳﺮ درﺧﺘﺎن ِ ﭘﻴﺮ ،ﺑﺮ ِ رودﺧﺎﻧﻪ ،ﻣﺎ را در ﻣﻴﺎن ﻣﻴﮕﻴﺮد .ﺣﺘﻲ ﺗﻮﻛﺎي ﺳـﻴﺎه ﻧﻴـﺰ ﺑـﺮ آن ﺷـﺎﺧﻪ ي
5
ﻧﺰدﻳﻚ دﻳﺪه ﻧﻤﻴﺸﻮد؛ اﻣﺎ ﺻﺪاي آواز اﻟﻴﻜﺎﻳﻲ از دور ﻣﻲ آﻳﺪ .ﻗﻄﺮه ﻫـﺎي ﻧﺎﭘﻴـﺪاي ﻣـﻪ ﭘﻮﺳـﺖ ﺻـﻮرت ﺗـﻮ را
ﺑﺮاق ﻧﻴﻜﻨﺪ .ﺑﺮادرت ،ﻧﺎﮔﻬﺎن ،اﻧﮕﺎر ﻛﻪ ﺑﻲ ﻫﻴﭻ دﻟﻴﻠﻲ ،ﻓﺮﻳـﺎدي ﺷـﺎدﻣﺎﻧﻪ و ﻏـﻮل آﺳـﺎ ﺑـﺮ ﻣﻴﻜـﺸﺪ ،ﻧﻌـﺮه ﻳـﻲ
ﻏﺮﻳﺐ ،ﻛﻪ ﻳﻚ ﮔﻠﻪ ﮔﺎو را ﻣﻲ رﻣﺎﻧﺪ .ﮔﺎوﻫـﺎ ،ﺑـﺮادرت را ﺑـﺪ ﻧﮕـﺎه ﻣﻴﻜﻨـﺪ .ﻋـﺴﻞ ،روي ﻟﺒـﺎس ِ ﺳـﺮخ ﮔﻠـﺪار
دﺧﺘﺮك ﺧﻔﺘﻪ در زﻧﺒﻴﻞ ،روﺳﺮي ﺳﺮخ ﮔﻠﺪار ﻣﻲ اﻧﺪاز ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﮔﺎوﻫﺎي ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ،ﺑﻪ دﺧﺘﺮك ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﻨﺪ .ﻣﻦ
ﻣﻴﺨﻨﺪم .ﺑﺮادرت ﻣﻲ آﻳﺪ ،ﺑﺎ زﻧﺒﻴﻞ ﻣﺎﻫﻲ ﻫﺎﻳﺶ.
-ﭼﻪ ﺷﺪ؟ ﭼﺮا آﻧﻄﻮر ﻧﻌﺮه ﻛﺸﻴﺪي؟
-ﻣﺎر ِ ﺷﺎدي ،ﻧﺎﮔﻬﺎن ،ﻣﺮا ﮔﺰﻳﺪ ﺧﻮاﻫﺮ ﺟﺎن!
-ﺷﺎدي از اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻨﻮز زﻧﺪه ﻳﻲ؟
-زﻧﺪه ام ،اﻳﻨﺠﺎﻳﻢ ،در ﺟﻨﮕﻠﻲ از درﺧﺘﺎن ِ ون ،ﻛﻨﺎر ﺳﺮداب رود ،ﻧﺰد ِ ﺷﻤﺎ ،و ﻧﺰد ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ دوﺳﺘﻢ دارﻧـﺪ و
ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ دژﺧﻴﻤﺎن ﻧﺴﭙﺮدﻧﺪ.
ﻣﺎ ﻣﻴﺨﻨﺪﻳﻢ .ﻣﺎ آرام و ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻨﺪﻳﻢ .ﺑﺮادرت ﺑﻠﻨـﺪ ﻣﻴﺨﻨـﺪد .ﺑﮕـﺬار اﻳـﻦ ﻟﺤﻈـﻪ ي ﻋﻈـﻴﻢ ِ آﺳـﻮدﮔﻲ را
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﻨﺪ .ﻣﻦ او را ﻟﻮ ﻧﺪاده ام .ﻣﻦ ﻫﻴﭻ ﺑﺮادري را ﺑﻪ ﺳﻼﺧﺎن ﻧﺴﭙﺮده ام.ﮔﺎوﻫﺎ ﮔﺎوﻧﺪ ﻛﻪ ﺑـﺪ ﻧﮕـﺎه ﻣﻴﻜﻨﻨـﺪ.
ﺗﻮ اﻣﺎ ﻫﻨﻮز در اﻧﺪﻳﺸﻪ آن ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ روز ﻫﺴﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﺎب آوردم ،و آن دو ﻣﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ درﺑﺎره اش ﭼﻴﺰي
از ﺗﻮ ﻧﭙﺮﺳﻴﺪم و ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﭘﺮﺳﻴﺪ.
-ﺣﻜﺎﻳﺖ ِ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺎﻧﻮي ﺧﻮب ِ آذري ِ ﻣﻦ! دﻳﮕﺮ ﺑﻪ آن ﺗﺎرﻳﻚ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺮك ﻧﻜﺸﻴﻢ.
» -ﻣﺴﺘﺎﺟﺮان ﻋﺎﺷﻖ ،ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﻪ آن ﺗﺎرﻳﻜﺨﺎﻧﻪ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ «.ﻣﮕﺮ ﺗﻮ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﻳﻲ ،ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ِ ﻛﻮﭼﻚ؟
ﺑﺮادرت ﻧﮕﺎه ﻣﻴﻜﻨﺪ .ﺑﺮاي ﺧﻮد ،ﺣﻖ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻧﻤﻴﺒﻴﻨﺪ .ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻼﺧﺎن ﺳﭙﺮده ﻧﺸﺪ.
ﻋﺴﻞ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ :در »رودﺑﺎرك« ﻣﻌﻠﻤﻲ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ،و آﻫﺴﺘﻪ آﻫـﺴﺘﻪ ،ﻣﻘـﺪﻣﺎت ﻳـﻚ ﺟﻨـﮓ ِ ﻛﻮﻫـﺴﺘﺎﻧﻲ را ﻓـﺮاﻫﻢ
ﺑﻴﺎورﻳﻢ .ارﺗﺶ ِ ﺷﺎه ،ﺗﻴﻤﺴﺎرﻫﺎي ﺧﺴﺘﻪ ي ﻋﻴﺎش ﻗﻤﺎرﺑﺎز ،ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ آﻣﺪ ،ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد! ﺑﻴﺎ
دﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﮕﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﮕﺎﻫﻲ ،ﺑﻮي ﺗﻌﻔﻦِ ﻧﮕﺎه ِ ﻳﻚ ﻣﺎﻣﻮر را دارد ،ﻧﻤﻴﺸﻮد؟
-ﻧﻤﻴﺸﻮد .ﺗﺎ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻫﺴﺖ ،ﻫﻴﭻ ﻧﻘﻄﻪ ﻳﻲ ازﺟﻬﺎن اَﻣﻦ ﻧﻴـﺴﺖ .آن ﻣـﺮد ،ﺑـﺎ دل ﺑـﺴﺘﻨﻲ اﺳـﺘﻮار ﺑـﻪ اﻳﻨﻜـﻪ در
ﻟﺤﻈﻪ ﻫﺎي ﻣﺼﻴﺐ ﺗﻨﻬﺎﻳﺸﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺬاﺷﺖ ،آﻧﮕﻮﻧﻪ ﺑـﺎ اﻃﻤﻴﻨـﺎن ﻣﻴﮕﻔـﺖ »:ﻋﺎﺷـﻘﺎن ،ﻫﺮﮔـﺰ ﺗﻨﻬـﺎ ﻧﺨﻮاﻫﻨـﺪ
ﻣﺎﻧﺪ «.ﻣﻴﮕﻔﺖ ،ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﺶ ﻧﮕﺬارﻳﻢ ،ﻧﻪ ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ ﻳﻚ اﺻﻞ ِ ﻃﺒﻴﻌﻲ ِ ﻣﺎدي اﺑـﺪي را ﮔﻔﺘـﻪ ﺑﺎﺷـﺪ .ﺑـﺎز،
راه ﻣﺪ ِه ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ِ ﻣﻪ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ وﻗﺘﺖ ﺑﻴﺎﻳﺪ ،و ﺑﺎز ،ﺣﺼﺎري ﻧﺮم از ﺗﺨﻴﻞ آﺳﻮدﮔﻲ.ﻧﻪ...ﻣﺎ آﻣﺪه ﻳـﻴﻢ ﭼﻨـﺪ
روزي اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ ﺗﺎ رﻳﻪ ﻫﺎﻳﻤﺎن ﺑﻲ ﻓﺸﺎر ﻧﻔﺲ ﻛﺸﻴﺪن را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎورد .از اﻳﻨﺠﺎ ﺑـﻪ داﻣﻨـﻪ ي ﺳـﺎواﻻن ﺗـﻮ
ﺧﻮاﻫﻴﻢ رﻓﺖ و ﭼﻨﺪ روزي ﭘﺪرت را ﺷﺎد ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد .ﻳﻚ ﻛﻨﺪو ﻋﺴﻞ ،ﺑﻪ ﻗـﺪر ِ ﻳـﻚ ﻗﻄـﺮه ﻣﺤﺒـﺖ ﺷـﻴﺮﻳﻦ
ﻧﻴﺴﺖ .ﺷﺒﻬﺎ دور ِ آﺗﺶ ،ﺣﻠﻘﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ زد و ﺳﻴﺐ زﻣﻴﻨﻲ ﻫﺎي را در ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ ِ داغ ِ داغ ،ﺑﺮﺷﺘﻪ ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﻛـﺮد.
ﮔﻠﭙﺮ ِ اﺻﻞ .ﻧﻤﻚ ِ ﻧﺮم .ﻣﻦ دوﺳﺖ دارم ﻛﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﻪ ﮔﻞ ِ ﻛﻮﭼﻚ ِ ﻛﻮﺗﺎه ﻗﺪ ِ ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﺑﺮاي ﭘﺪرت ﺑﺒﺮم .اﻳﻦ
ﺑﺎر ،ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﺧﻮدش) .ﺧﺎﻃﺮه :دﺧﺘﺮك! ﻗﻠﺒﺖ را ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺴﭙﺎر! ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ،ﭘﻴﺮم ﻛﺮده اﺳﺖ(.
-ﻫﺎه! ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺘﻪ ﮔّﻠﻚ ﻣﺮا ﺷﺎد ﻣﻴﻜﻨﺪ.
-آﻗﺎ! ﻫﻤﻪ اش اﻳﻦ دﺳﺘﻪ ﮔﻞ ِ ﻛﻮﺗﺎه ﻧﻴﺴﺖ .ﻋﺸﻖ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ .اﻳﻤﺎن ،ﺳﺨﺖ ﺗﺮ از آﻫﻦ ِ آﺑﺪﻳﺪه .ﻣﻦ-ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد
ﻛﻮﭼﻚ -ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ روز در اﺗﺎق ِ زﻳﺮ ﭘﻠﻪ ﺑﻮدم و ﭘﺴﺮﺗﺎن را ﻟﻮ ﻧﺪادم.ﻛﻢ اﺳﺖ؟
6
ﭘﺪرت ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ اﺳﺖ و ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ ﺣﺮف ﻣﻴﺰﻧﺪ و ﺑﺎ دﺳﺖ ﻏـﺬا ﻣﻴﺨـﻮرد ،ﻧﺎﮔﻬـﺎن ﭼﻨـﺎن ﻟﻄﻴـﻒ ﻧﮕـﺎه
ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﻧﺮﻣﺘﺮﻳﻦ ﭘﺮ ِ دﻧﻴﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ِ ﻗﻠﺒﻦ ﻛﺸﺪه اﺳﺖ؛ و ﻧﺎﮔﻬﺎن در وﺳﻂ ِ ﮔﻠﻬﺎ ﻣﻴﻨـﺸﻴﻨﺪ-ﻧـﺸﺎﻧﺪه
ﻣﻴﺸﻮد ،ﺑﻪ زاﻧﻮ در ﻣﻲ آﻳﺪ -و ﮔﺮﻳﻪ ﺳﺮ ﻣﻴﺪﻫﺪ ،و ﺗﻮ اﺷﻚ ﻣﻴﺮﻳﺰي ،و ﺑﺮادرت ،و ﻣﻦ...
اﻧﺴﺎن ،اﻳﻨﻘﺪر ﺧﺸﻦ ،اﻳﻨﻘﺪر ﻟﻄﻴﻒ؟
اﻳﻨﻘﺪر رﺣﻴﻢ،اﻳﻨﻘﺪ ﺑﻲ ﺗﺮﺣﻢ؟
اﻳﻦ ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻳﻲ و ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻳﻲ ﺧﺪاي ِ ﻣﻦ؟
آﻳﺎ آن ﭘﻴﺮ ﻗﺒﺎدﻳﺎن راﺳﺖ ﻧﮕﻔﺖ ﻛﻪ »:ﻫﻤﻪ ي ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ از ﺗﻮﺳﺖ ،اﻣﺎ ﺟﺮات ﺳﺮزﻧﺶ ﻛﺮدﻧﺖ در ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ«؟
*
...و ﺷﺐ ،ﮔﺮادﮔﺮد ،آﺗﺶ را ﻣﻤﻠﻮ از ﺧﺎﻃﺮه ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ.
و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﺎﻃﺮات ِ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ،از» ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ روز ،ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺳـﺎﻋﺖ ،ﻧﺨـﺴﺘﻴﻦ ﻟﺤﻈـﻪ ،ﻧﺨـﺴﺘﻴﻦ ﻧﮕـﺎه و ﻧﺨـﺴﺘﻴﻦ
ﻛﻠﻤﺎت آﻏﺎز ﻣﻴﺸﻮد «.ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ،از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ زﻧﺪان ،ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺷﻼق ،و ﻧﺨـﺴﺘﻴﻦ دﺷـﻨﺎم ﻫـﺎي ﻳـﻚ
ﺑﺎزﭘﺮس.
ﻋﺸﻖ ،ﻧَﻔﺲ ِ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﺳﺖ ،و درد :دردِ ﺟﺎري ،ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ِ ﻫﻤﻴﺸﻪ.
و ﺑﻪ ﺳﻴﺐ زﻣﻴﻨﻲ ﻫﺎ ي ﭘﻮﺳﺖ ﺳﻮﺧﺘﻪ ي از زﻳﺮ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ در آﻣﺪه ي داغ داغ-ﻛﻪ از اﻳﻦ دﺳـﺖ ﺑـﻪ آن دﺳـﺖ
ﻣﻲ اﻧﺪازﻳﻤﺸﺎن -ﮔُﻠﭙﺮ ِ اﺻﻞ ﻣﻴﺰﻧﻴﻢ و ﻧﻤﻚ ِ ﻧﺮم...
*
ﺧﺪاوﻧﺪ ِ ﺧﺪا ،ﭘﻴﺶ ازآﻧﻜﻪ اﻧﺴﺎن را ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﻨﺪ ،ﻋﺸﻖ را آﻓﺮﻳﺪ؛ ﭼﺮا ﻛـﻪ ﻣﻴﺪاﻧـﺴﺖ اﻧـﺴﺎن ،ﺑـﺪون ﻋـﺸﻖ ،درد ِ
روح را ادراك ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛـﺮد ،و ﺑـﺪون درد ِ روح ،ﺑﺨـﺸﻲ از ﺧﺪاوﻧـﺪ ِ ﺧـﺪا را در ﺧﻮﻳـﺸﺘﻦ ِ ﺧـﻮﻳﺶ ﻧﺨﻮاﻫـﺪ
داﺷﺖ.
*
و ﺷﺐ ﺳﻴﺐ زﻣﻴﻨﻲ ﻫﺎي داغ را ﺑﺎ ﮔﻠﭙﺮ و ﻧﻤﻚ ،داغ داغ در دﻫﺎن ﻣﻴﮕﺬارﻳﻢ
و ﺷﺐ ،ﮔﺮوه ﺑﺰرگ ِ ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن ﻋﻄﺮ ِ ﮔﻠﻬﺎ را وادار ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ آﻫﻨﮕﻲ ﺗﺎزه ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺑﻨﻮازﻧﺪ.
و ﺷﺐ ،ﺟﺎده ﻫﺎ ي ﺧﻠﻮت ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻲ را ﭘﺮ از آواز ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ.
و ﺷﺐ ،ﺟﻨﮕﻞ ﻋﺒﺎس آﺑﺎد را ﭘﺮ از زﻣﺰﻣﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ.
و ﺷﺐ ،ﺳﺮاﺳﺮ ِ آﺳﻤﺎن را ﭘﺮ از ﻧﮕﺎه ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ.
و ﺷﺐ ِ ﺑﻠﻨﺪ ِ ﻫﺮاس را ،ﻧﺎﮔﻬﺎن از ﻓﺮﻳﺎد ﭘﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ :ﻣﻐﻮﻟﻬﺎ...ﻣﻐﻮﻟﻬﺎ...
*
_ آﻫﺎي ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ﻛﻮﭼﻚ اﻧﺪام ِ ﭼﻜﺶ ﭘﺬﻳﺮ ِ ﻧﺎﺷﻜﺴﺘﻨﻲ! ﺑـﺎز ،ﻣﺪﺗﻬﺎﺳـﺖ ﻛـﻪ از آن ﺗﺮاﻧـﻪ ﻫـﺎي ﻋﺎﺷـﻘﺎﻧﻪ ي
ﮔﻴﻠﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﻮي ﻣﺎﻫﻲ و درﻳﺎ و ﻧﻴﻠﻮﻓﺮآﺑﻲ و ﺧﺰه و ﻛﻠﺒﻪ و ﺑـﺮﻧﺞ و ﭼـﺎي و ﺑـﻮي ﺟﻤﻴـﻊ ﺳـﺒﺰﻫﺎي ﻋـﺎﻟﻢ را دارد
ﺑﺮاﻳﻢ ﻧﻤﻴﺨﻮاﻧﻲ...ﺗﻤﺎم ﺷﺪ آن ﺣﻜﺎﻳﺖ ِ» ﻋﺎﺷﻖ ،آرام و ﺑﻪ زﻣﺰﻣﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻧﺪ «.؟
_ ﺗﻤﺎم ﻧﺸﺪ ﺑﺎﻧﻮي ِ ﺧﻮب ِ آذري ِ ﻣﻦ! ﻛﻤﻲ اﻣﺎن ﺑﺪه ﺗﺎ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم روزﻫﺎ ،ﻫﻔﺘﻪ ﻫﺎ ،ﻣﺎه ﻫﺎ ،ﺳـﺎﻟﻬﺎ و ﻗﺮﻧـﻲ ﻛـﻪ
ﻧﺎﮔﺬﻳﺮ در آن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ،و ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﻋﺎﺷﻘﺎن ِ ﺻﺎدق -ﺣﺘـﻲ اﮔـﺮ ﻫـﻴﭻ ﻣﻌـﺸﻮﻗﻲ درﻛـﺎر ﻧﺒﺎﺷـﺪ -ﻳـﻚ
ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ آرام ﻣﻲ ﺳﺎزم؛ ﻳﻚ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻛﺎﻣﻼً آرام.
7
*
ﻣﻦ ﺑﻪ ﭘﺪرت -ﻛﻪ ﺑﻪ آن دﺳﺖ ﮔﻞ ِ ﻛﻮﺗﺎه ﻗﺪ ِ ﻣﻦ ﻣﻴﺨﻨﺪﻳﺪ -ﮔﻔﺘﻢ :اﻳﻦ ﻗﻄﺮه ،ﭘﺮ از ارادت اﺳﺖ آﻗﺎ؛ اﻣـﺎ آن
درﻳﺎي ﺷﻤﺎ ،ﺑﻪ ﺟﺰ ﮔﻞ ،ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻴﺴﺖ.
آﻧﻮﻗﺖ ﺗﻮ از دور ﭘﻴﺪا ﺷﺪي ﻛﻪ ﺷﺘﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻦ ﻣﻲ آﻣﺪي ،و ﭘﺪرت ﻛﻪ ﻋﺸﻖ را ﻣﻴﺪاﻧﺴﺖ ،در آﻧﻲ ﻧﺎﭘﺪﻳﺪ
ﺷﺪ؛و اﻳﻦ ﺳﻮﻣﻴﻦ روز ِ زﻣﻴﻦ ﮔﻴﺮ ﺷﺪن ﻣﻦ ،ﭘﺎي ﺳﺎواﻻن ِ ﺗﻮ ﺑﻮد.
_ دوﻣﻴﻦ روز .ﺳﻮﻣﻴﻦ روز ،دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰي از ﺗﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻣﺪه ﺑﻮد ،ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد!
*
_ ﭼﻪ ﻋﻄﺮي ،ﺧﺪاي ﻣﻦ! ﺻﺪاي زﻧﺒﻮد ﻣﻲ آﻣﺪ و ﺗﻮ را ددﻳﻢ ﻛﻪ از دور ﻣﻲ آﻣﺪي..
*
ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ﻛﻮﭼﻚ اﻧﺪام دﻳﺪ ﻛﻪ دﺧﺘﺮك از دور ﻣﻲ آﻳﺪ)آن روز دﻳﺪه ﺑﻮد( ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ،از اﻧﺘﻬﺎي ﻳـﻚ روﺳـﺘﺎي
ﻛﻬﻨﻪ ي ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪه از اﻋﺼﺎر ِ ﺑﺮ ﺑﺎد رﻓﺘﻪ
ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ در راه ﻋﺸﻘﺶ ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﺑـﻮد ،از آن روﺳـﺘﺎ ﻛـﻪ زﻣـﺎﻧﻲ ﺻـﻮﻓﻴﺎن ﺑـﺰرگ
ﺻﻮﻓﻴﺎﻧﻪ ﺑﺮ درﻳﺎﻫﺎي ﻋﺸﻘﺶ ﻗﺪم زوده ﺑﻮدﻧﺪ و ازﻛﻨﺎر ﻗﻠﻌﻪ ﻳﻲ ﻛﻪ زرﺗـﺸﺖ ِ ﭘﻴـﺎﻣﺒﺮ ،ﺧـﺴﺘﻪ ،ﺑـﻪ دﻳـﻮاره اش
ﺗﻜﻴﻪ داده ﺑﻮد و ﮔﺮﻳﺴﺘﻪ ﺑﻮد و از ﻛﻨﺎر ﻣﺨﺮوﺑﻪ ﻫﺎ ي ﻗﺼﺮ ﺣﺴﻦ ﻟﻮ و دﻳﻮاري ﻛﻪ ﺟﺎم زرﻳﻦ ﺣﺴﻦ ﻟﻮ ﻫﻤﭽـﻮن
روﻳﺎي ﻳﺦ در ﻛﻮﻳﺮ ﻣﺮگ ،ﺟﺎي ﺧﺎﻟﻲ اش را ﺑﺮ دﻳﻮار ﻧﻬﺎده ﺑﻮد ،ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ درﻳﺎﻳﻲ از ﮔﻞ ﺑﺮﺳـﺪ ﻛـﻪ در
آن ﻫﻴﭻ ﻗﺎﻳﻘﻲ ﺗﺎب ﻧﻴﺎورد.
دﺧﺘﺮك ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻴﺸﻮد و ﻣﻦ او را دﻳﮕﺮ دﺧﺘﺮك ﻧﻤﻴﺒﻴﻨﻢ.
دﺧﺘﺮك ،ﭼﻨﺪان روﺳﺘﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ آﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﭼﺘﺮ ِ روﻳﺎﻫﺎﻳﻢ را ﺑﺒﻨﺪم.
دﺧﺘﺮك ﻣﻴﺪود ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻦ -اﻧﮕﺎر ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ِ آﺷﻨﺎي ﻗﺪﻳﻤﻲ.
دﺧﺘﺮك ،اﻧﮕﺎر ﺧﻮاب دﻳﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻘﺶ ﺧﻮاﻫﻢ ﺷﺪ.
دﺧﺘﺮك ،ﻣﻴﺪود و اﺑﺮ ِﻋﻄﺮ ،از او ﻧﻤﻴﺘﺮﺳﺪ .ﻓﻘﻂ ﺧﻮﻳﺸﺎن را ﻛﻨﺎر ﻣﻴﻜﺸﺪ و داﻻن ﻣﻴﮕﺸﺎﻳﺪ.
دﺧﺘﺮك -ﻛﻪ دﻳﮕﺮ دﺧﺘﺮك ﻫﻢ ﻧﺒﻮد -آﻣﺪ ،ﺑﻲ ﭘﺮوا ،ﺗﺎ ﺑﺎﻻي ِ ﺳﺮ ِ ﻣﻦ .دﻳﺪم ﻛﻪ دﺧﺘﺮ ،ﺑﺎﻻ ﺑﻠﻨﺪي ﺳﺖ ﺳِـﺮو ِ
ﺷﺎﻋﺮان ِ ﻗﺪﻳﻢ را ﺷﺮﻣﺴﺎري آﻣﻮﺧﺘﻪ.
و ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ِ ﺳﻴﺎه ِ ﺳﻴﺎه :ﻣﺨﻤﻞ ِﺳﻴﺎه.
ﻣﻦ ﺑﺎ ﻟﻬﺠﻪ ي ﮔﻴﻠﻜﻲ ام ﮔﻔﺘﻢ :ﺳﻼم!
دﺧﺘﺮ ،ﺑﺎ ﻟﻬﺠﻪ ي ﺷﻴﺮﻳﻦ آذري اش ﺟﻮاب داد»:ﺳﻼم!« و ﺑﺮ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪ.
دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻴﺪاﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ،و ﺑﺎز دﻳﺪم ﻛﻪ دﺧﺘﺮ ،آﻧﻘﺪر ﺑﺎﻻ ﺑﻠﻨﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧـﺪ ﭼﻬـﺮه ﺑـﻪ ﺟـﺎي ﺧﻮرﺷـﻴﺪ ِ
ﺻﻼت ِ ﻇﻬﺮ ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ.
دﺧﺘﺮ ،زﻳﺮ ﻧﮕﺎه ﭘﺮ ﺷﺮم ِ ﺷﻤﺎﻟﻲ ام ﻟﺨﻨﺪ زد و ﺑﻪ ﻧﺮﻣﻲ ِ ﻣﻪ واﻗﻌﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ:
اﻳﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ؟
_ ﺑﺮاي ﻋﺴﻞ آﻣﺪه ام :ﻋﺴﻞِ اﺻﻞ.
_ﻣﻨﻢ.ﻣﻨﻢ ﻋﺴﻞ ِ اﺻﻞ
8
_ﻋﺴﻞ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ ﻧﻪ ﻛﺪوي ﻋﺴﻞ-ﺑﺎ ﺻﺪاي ﻫﺰار زﻧﺒﻮر ِ ﮔﺰﻧﺪه ي ﺑﻲ ﭘﺮوا
ﻋﺴﻞ ﺧﻨﺪﻳﺪ
_ﻣﻨﻢ ،اﺳﻤﻢ»ﻋﺴﻞ« اﺳﺖ ،و اﺻﻞ ِ اﺻﻠﻢ.
_اﺳﻢ و رﺳﻤﺖ ﻳﻜﻲ ﺳﺖ.ﻣﻴﺒﻴﻨﻢ.
_اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻤﺎن و ﺟﻨﺪ روزي ﻣﻬﻤﺎن ﭘﺪرم ﺑﺎش و ﺑﺎ ﻣﻦ ﺣﺮف ﺑﺰن! ﻳﺎزده ﻣﺎه اﺳﺖ ﺑﺎ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺑﻪ ﺟﺰ ﭘﺪرم ﺳﺨﻦ
ﻧﮕﻔﺘﻪ ام؛ و ﻣﻦ و ﭘﺪرم ﻓﻘﻂ آذري ﺣﺮف ﻣﻴﺰﻧﻴﻢ.
آﻫﺴﺘﻪ و ﺧﺠﻞ ﻣﻴﮕﻮﻳﻢ :اﮔﺮ ﻧﺎﻫﺎر ﻧﺨﻮرده ﻳﻲ ،ﺑﻨﺸﻴﻦ! ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻟﻘﻤﻪ ﻳﻲ ﻫﺴﺖ .ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﭘﺨﺘﻪ و ﻣـﺎﻫﻲ ِ
ﺗﻦ دارم .ﻧﺎن ﺑﻪ ﻗﺪر ﻛﺎﻓﻲ.
دﺧﺘﺮ ﻧﺸﺴﺖ.
ﻛﻨﺪوي ﻋﺴﻞ از دﻳﻮاره ي ﺧﻮرﺷﻴﺪ ،ﺟﺪا ﺷﺪ؛ اﻣﺎ آن آﻓﺘﺎب ﻛﻪ آﻣﺪ ،روﻧﻘﻲ ﻧﺪاﺷﺖ.
ﻋﺴﻞ ،ﺑﻲ اَدا ،ﺳﺮ ﺳﻔﺮه ام ﻧﺸﺴﺖ.
و ﻣﻦ ،ﺑﻲ ﻫﻮا ،دﻟﺒﺴﺘﻪ اش ﺷﺪم.
*
ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﻤﻴﮕﻴﺮد
ﻋﺎﺷﻖ ﻧِﻖ ﻧﻤﻴﺰﻧﺪ
ﻋﻠﺸﻖ در ﺑﺎب ِ زﻧﺪﮔﻲ ،ﺳﺨﺖ ﻧﻤﻴﮕﻴﺮد.
ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﺗﺎزه ﭘﺤﺘﻪ ،ﻋﻄﺮ ِ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري دارد.
ﻋﺎﺷﻖ ،ﺑﺎ ﻧﺎن ﺧﺎﻟﻲ و ﻇﺮف ﭘﺮ از ﻣﺤﺒﺖ راﺿﻲ ﺳﺖ.
ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ :ﻣﺎ ،ﺑﺎرﻫﺎ ،ﺑﻪ ﻫﻤﺎن آﺳﻮدﮔﻲ و ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ،در ﻗﻠﻪ ﻫﺎ ،ﺟﻨﮕـﻞ ﻫـﺎ ،دﺷـﺘﻬﺎ و در اﺗﺎﻗـﻚ
ﻣﺎن ﻧﺎﻫﺎرﺧﻮردﻳﻢ ،اﻣﺎ ﻧﻪ ﺑﻪ آن
ﺣﺎل ،ﻛﻪ آن روز ،زﻳﺮ زﻣﺰﻣﻪ ي داﺋﻢ زﻧﺒﻮرﻫﺎي ﻋﺴﻞ ،و ﭼﺘﺮ ﻋﻄﺮ ،ﭘﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻛﻨﺎر ﺟـﻮي را ﻫﻤـﺴﺎﻳﻪ ي ﭘﻨﻴـﺮ
ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻛﺮدﻳﻢ -ﺑﺎ ﻧﺎن ِ ﺗﺎزه ي دﻫﻲ.
*
ﻣﺮد ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ آذري ﺑﺮ ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻨﮕﻲ ﻛﻪ از ﻣﻴﺎن ﮔﻠﻬﺎ ﺳﺮك ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮد ،ﻧﺸﺴﺖ -ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز ﻛـﻪ از رﻓﺘـﻨﺶ
ﻣﻴﮕﺬﺷﺖ؛ ﻛﻪ از ﭘﻲ ﮔﻔﺖ وﮔﻮﻳﻲ ﺑﺎ ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد در ﺑﺎب ﮔﻞ ،در آﻧﻲ ﻧﺎﭘﺪﻳﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد؛ ﻛﻪ ﻋﺴﻞ را دﻳﺪه ﺑـﻮد ﻛـﻪ
دوان ﺑﻪ وﻋﺪه ﮔﺎه ﻣﻲ آﻳﺪ .دو روز ،ﺷﺎﻳﺪ
ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ﻛﻮﭼﻚ ،در ﺳﻜﻮت ﺑﻮد و ﺳﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ؛ آذري ﺻﺒﻮر اﻣﺎ در درون ﺟﻮﺷﺎن .ﻋﺴﻞ ﺷـﺎﻳﺪ آن دورﺗﺮﻫـﺎ،
ﻻي ﺑﻮﺗﻪ ﻫﺎي ﮔﻞ ،ﺳﻜﻮت را ﻣﻴﺸﻨﻴﺪ ﻧﻪ زﻣﻤﺰه ي زﻧﺒﻮران ِ رﻫﮕﺬر را
ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ،ﻋﺎﻗﺒﺖ ،ﻓﺎﺻﻠﻪ را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ :آﻗﺎ! ﻣﻦ دﺧﺘﺮﺗﺎن را ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ.
آذري ﺻﺪاﻳﺶ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺟﺜﻪ اش ﺑﻮد.
_ ﻫﺎه! اﻳﻦ را ﺑﺎش! ﻋﺴﻞ ِ ﻣﺮا ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ .ﻛﻮه ِاﻟﻤﺎس را .ﻫﻤﻪ ي ﻛﻨـﺪوﻫﺎي ﻋـﺴﻞ دﻧﻴـﺎ را ،ﻳﻜﺠـﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫـﺪ! ﺑـﻪ
ﻫﻤﻴﻦ ﺑﭽﮕﻲ ،دو ﺳﺎل در زﻧﺪانِ ﻧﺎﻣﺮادانِ ﺳﺎواك ﺑﻮده ،ﻣﻴﻔﻬﻤﻲ؟
9
_ﺑﻠﻪ آﻗﺎ .دو ﺳﺎل ِ ﺳﺨﺖ ،ﺑﺎ ﺷﻜﻨﺠﻪ.ﻣﻴﺪاﻧﻢ
_از ﺗﻮ ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺮ اﺳﺖ ،از ﻫﺮ ﻟﺤﺎظ.
_ﻣﻴﺪاﻧﻢ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻨﻲ ﻫﻢ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻤﺶ.
_ﻗﺪش دوﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻮﺳﺖ.
_اﻣﺎ ﻣﻦ ،ﺧﻮدش را ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ ،ﻧﻪ ﻗﺪش را!
_ﻗﺪش را ﭼﻄﻮر از ﺧﻮدش ﺟﺪا ﻣﻴﻜﻨﻲ؟
_ﻗﺼﺪ ﺟﺪا ﻛﺮدن ﻧﺪارم آﻗﺎ! ﻫﻠﻮ را ﺑﺎ ﻫﺴﺘﻪ ﻣﻴﺨﺮﻧﺪ .اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻫﺴﺘﻪ را ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺨﺮﻧـﺪ ،ﺧﻴﻠـﻲ زﺷـﺖ
ﻣﻴﺸﻮد؛ اﻣﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﻢ ﻫﻠﻮ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﺴﺘﻪ اش ﻧﻤﻴﺨﺮد.
_ﻋﺠﺐ ﻧﺎﻛﺴﻲ ﻫﺴﺘﻲ ﺗﻮ!
_»دﺳﺖ ِ ﻛﻢ ﺣﺮف زدن را ﻣﻴﺪﻧﻢ.دﺑﻴﺮ ادﺑﻴﺎﺗﻢ« ﺳﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮدم ﺗﺎ ﻣﺮد را ﺗﻜﺎﻧﻲ ﺧﻮرده ﺑﺒﻴﻨﻢ.
آذري ،از روي ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻨﮓ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ .ﮔﻠﺸﺎﺧﻪ ﻫﺎ را ﻛﻨﺎر زد وﺟﻠﻮ آﻣﺪ .از ﭼـﺸﻢ ﮔﻴﻠـﻪ ﻣـﺮدِ ﻛﻮﭼـﻚ آذري،
اﺑﺘﺪا ،ﻧﻴﻢ ﺗﻨﻪ ﻳﻲ ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ ﺑﻮد -ﺑﺎ دﺳﺘﻬﺎي ﺧﺸﻦ ِ زﺧﻢ آﺷﻨﺎ؛ آﻧﮕﺎه ﻓﻘﻂ ﺻﻮرت ﺑﻮد -ﺳﻮﺧﺘﻪ زﻳﺮ آﻓﺘﺎب ِ ﺳﺮد ِ
ﺳﺎواﻻن؛ و ﺳﺮ اﻧﺠﺎم ،ﻧﮕﺎه؛ ﻧﮕﺎه ِ آﻧﻜﺲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻟِﻪ ﻛﺮدن ِ ﻟِﻪ ﺷﺪﻧﻲ ﻫﺎ ﻣﻲ آﻳﺪ ،ﻳﺎ ﺧُﺮد ﻛﺮدن ﺧﺮدﺷﺪﻧﻲ ﻫﺎ.
ﺗﺎب آوردم و ﺳﺮ ﻓﺮو ﻧﻴﻨﺪاﺧﺘﻢ .ﺗﺎب آوردم ،ﭼﺮا ﻛﻪ ﺟﺮﻣﻢ ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺑﻮد و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﺮم ،ﺑﺪ ﻣﻴﻜـﺸﻨﺪ .اﻣـﺎ
آﻧﻜﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﺳﺮ اﻓﻜﻨﺪه ﻛﺸﺘﻪ ﻧﻤﻴﺸﻮد.
-ﺗﻮ ،ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮدِﻛﻮﭼﻚ اﻧﺪام ِ ﻧﺎزك دل،ﻛﻪ ﺳﺮ ﺑﻪ زﻳـﺮي ﺧـﺼﻠﺖ ﻧﺠﻴﺒﺎﻧـﻪ ﺗﻮﺳـﺖ ،ﭼﻄـﻮر ﺗﻮاﻧـﺴﺘﻲ آن ﻧﮕـﺎه ِ
ﺳﻮزﻧﺪه ي ﭘﺪرم را ﺗﺎب ﺑﻴﺎوري؟ ﺗﻤﺎم ِ ﺻﺤﺮاي ِ ﮔﻞ ،ﺷﺪه ﺑﻮد ﻳﻚ ﺟﻔﺖ ﭼﺸﻢ ،و ﻣﻦ ﻣﻴﺪﻳﺪم.
-ﻫﺎه!ﭼﻄﻮر ﻣﻴﺘﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺗﺎب ﻧﻴﺎورم و ﺑﺎز ﺗﻮ را در ﻛﻮﻟﻪ ﺑﺎرم ﺳﻮﻏﺎت ﺑﻴﺎورم؟ ...و ﻣﻦ ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺗـﻮ ﻣﻴﺒﻴﻨـﻲ.
ﺻﺪاي ﻋﻄﺮ ﺗﻮ از ﺻﺪاي ﺗﻤﺎم ﭘﺮﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﮔﺮوﻫﻲ ﻣﻴﺨﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻠﻨﺪ ﺗﺮ ﺑﻮد.
آدري ،ﺑﺎ آن ﺻﺪاي ﺑﻲ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﭘﺮﺳﻴﺪ :ﻋﺎﺷﻖ ﺷﺪه ﻳﻲ؟
ﮔﻔﺘﻢ :ﻋﺸﻖ ،ﻧﻤﻴﺪاﻧﻢ ﭼﻴﺴﺖ .ﺑﻲ ﺗﺠﺮﺑﻪ ام.ﺗﺎزه ﻛﺎرم .ﻧﻤﻴﺪاﻧﻢ اﻳﻨﻄﻮر ﺧﻮاﺳﺘﻦ ،اﺳـﻤﺶ ﻋـﺸﻖ اﺳـﺖ ﻳـﺎ ﭼﻴـﺰ
دﻳﮕﺮ .ﻓﻘﻂ ،ﺳﺨﺖ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻤﺶ.
-ﺳﺨﺖ ﺧﻮاﺳﺘﻦ ،ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻋﺸﻖ ﺑﺎﺷﺪ.
-ﮔﻔﺘﻪ اﻧﺪ»:ﺑﻪ ﺷﺮط آﻧﻜﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﻤﺎﻧﺪ ،و ﻧَﺮم«.
-ﻋﺠﺐ ﻛَﻠَﻜﻲ ﻫﺴﺘﻲ ﺗﻮ ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ِ ﻛﻮﭼﻚ!
-ﺑﻪ زﺑﺎن ِ ﺧﺎﺻﻲ ﻣﻴﺴﺘﺎﻳﻴﺪم.
-ﻧﻤﻴﺴﺘﺎﻳﻢ ،ﻣﻲ آزﻣﺎﻳﻢ.
-آزﻣﻮﻧﻬﺎﻳﺘﺎن ﺑﻪ ﻛﺎري ﻧﻤﻲ آﻳﺪ آﻗﺎ! ﺑﻴﺶ از آن ﻣﻴﺨﻮاﻫﻤﺶ ﻛﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ،ﻛﺎرا ﺑﺎﺷﺪ.
-اﻣﺎ اﮔﺮ او ﺗﻮ را ﻧﺨﻮاﻫﺪ؟
-ﮔﺮﻳﻪ ﻛﻨﺎن ﻣﻴﺮوم ﭘﻲ ﻛﺎرم .دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ ،ﻳﻚ ﻃَﺮَﻓﻪ ﻣﻴﺸﻮد اﻣﺎ ﺑﻪ ﺿﺮب ِ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻧﻤﻴﺸﻮد ،واﻳﻦ آن ﭼﻴـﺰي
ﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ :ﻣﺮدم ،آﻧﻬﺎ را ﺑﭙﺮﺳﺘﻨﺪ ،آﻧﻬﺎ از ﻣﺮدم ﺑﻴﺰار ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻣﻦ ﻧﻪ ﺳﻠﻄﺎن ِ ادﺑﻢ ﻧﻪ ﺳـﻠﻄﺎن ِ
ﻋﺴﻞ .اﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ و ﺑﺪاﻧﻢ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺧﻮاﺳﺖ ،ﮔﺮﻳﻪ ﻛﻨﺎن ﻛﻮﻟﻪ ﺑﺎرم را ﺑﺮﻣﻴﺪارم و ﻣﻴﺮوم.ﻓﻘﻂ ﻫﻤﻴﻦ.
-اﮔﺮ ﮔﺮﻳﻪ ﻛﻨﺎن ﺑﺮوي ،ﺗﺎ ﻛﻲ ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻴﻜﻨﻲ؟
10
-ﻧﻤﻴﺪاﻧﻢ آﻗﺎ! ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ،ﭼﻄﻮرﺑﮕﻮﻳﻢ؟ ﺑﺮاي ﮔﺮﻳﺴﺘﻦ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻛﻪ ﻧﻜﺮده ام.
-ﺑﻪ اﺷﺎره ،ﺳﺨﻦ از ﺧﺼﻠﺖ ِ اﺻﻠﻲ ِ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﮔﻔﺘﻲ .ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻫﺴﺘﻲ؟
-ﻣﻨﻈﻮرﺗﺎن ﭼﻴﺴﺖ آﻗﺎ؟ ﺷﻤﺎ ،ﻫﻤﻪ اش ﺳﻮآل ﻫﺎي ﺳﺨﺖ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ.ﻣﻦ ،ﺷﺎﮔﺮداﻧﻢ را اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻤﻲ آزارم.
-ﻋﻠﻴﻪ ﺷﺎه؟ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ؟
-ﻣﻦ دﺑﻴﺮ ادﺑﻴﺎﺗﻢ.
-ﭼﻪ رﺑﻄﻲ دارد؟
-ﻧﻤﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ادﺑﻴﺎت ِ اﻳﻦ آب و ﺧﺎك را ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮ ﻛﻨﺎر ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ»:ﻛﻪ ﺑﺮَد ﻟﻪ ﻧﺰد ِﺷﺎﻫﺎن ،ز ﻣﻦ
ِ ﮔﺪا ﭘﻴﺎﻣﻲ؟ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻮي ﻣِﻲ ﻓﺮوﺷﺎن ،دوﻫﺰار ﺟﻢ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻲ« ﻣﻦ از ﻋﺎﺷﻘﺎن ِ ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺴﺮو ﻗﺒﺎدﻳﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻢ.
-ﺗﻮ ﻛﻪ از ﻋﺸﻖ ،ﭼﻴﺰي ﻧﻤﻴﺪاﻧﺴﺘﻲ.
-از ﻋﺸﻖ ﺑﻪ زن ،ﻧﻪ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ِ ﺳﻴﻪ روزﮔﺎر ِ وﻃﻦ.
-اﻳﻦ ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺴﺮو ﺗﻮ ﭼﻜﺎره اﺳﺖ؟
-ﺷﺎﻋﺮ اﺳﺖ آﻗﺎ!
-ﻛﺠﺎﻳﻲ ﺳﺖ؟
-از اﻫﺎﻟﻲ ِ ﻗﺒﺎدﻳﺎن ﺑﻠﺦ اﺳﺖ آﻗﺎ!
-از آذري ﻫﺎ ﻛﺪام ﺷﺎن را ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ؟
-ﻋﺴﻞ را.
-ﻋﺠﺐ ﻧﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺘﻲ ﺗﻮ! ﻣﻨﻈﻮرم از ﺷﺎﻋﺮان ِ ﺑﺰرگِ آذرﺑﺎﻳﺠﺎن اﺳﺖ.
-ﺑﺎز ﻫﻢ ،آﻗﺎ! ﻓﺮﻗﻲ ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ .ﺷﺎﻋﺮ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻗﻄﻌﺎً ﺷﻌﺮي ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺷﻌﺮ آﻓﺮﻳﺪن ،ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ از آن اﺳﺖ ﻛـﻪ
ﺷﻌﺮ را زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻴﻢ .ﻳﻚ ﭘﺮده ي ﻧﻘﺎﺷﻲ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺒﺎ ،ﺳﻮاي آن اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ را ﺑﻪ ﻳﻚ ﭘﺮده ﻧﻘﺎﺷـﻲ ِ زﻳﺒـﺎ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﻢ.
-از ﺣﺮف زدﻧﺖ ﭘﻴﺪاﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻣﻴﺪاﻧﻲ؛ اﻣﺎ دﺳﺖ ﻛﻦ ﺑﮕﻮ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻛـﺪام ﮔـﺮوه و ﻣﻜﺘﺒـﻲ؟ ﻛـﺪام
ﺑﺎور؟ ﻛﺪام راه و رﺳﻢ؟
-ﻧﻤﻴﺪاﻧﻢ .داﺋﻤﺎً ﻣﻲ اﻧﺪﻳﺸﻢ ،ﺷﺐ و روز ،در ﺗﻤﺎﻣﻲ ِ ﻟﺤﻈﻪ ﻫﺎ-در ﺑﺎب ِ راﻫﻢ ،ﻣﻜﺘﺒﻢ،ﻣﺮدﻣﻢ ،وﻃﻨﻢ.ﻣـﻦ ﻣﺘﻌﻠـﻖ
ﺑﻪ ﻧﻔﺮت ِ از اﺳﺎرﺗﻢ و ﻧﻔﺮت از اﺳﺘﺒﺪاد؛ اﻣﺎ ﺑﻪ ﺑﺎور داﺷﺘﻦ ،ﻋﺎدت ﻧﻤﻴﻜﻨﻢ .ﻣﻴﮕﻮﻳﻢ :ﺗﻮﻫﺮﮔﺰ ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ وﻃﻨـﻲ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﺎدت ِ دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﺶ ﻣﺒﺘﻼ ﺷﺪه ﻳﻲ ،ﺑﻪ ﺟﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻲ ﺟﻨﮕﻴﺪ.
ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻬﺮورزي ِ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ،ﻋﺎدت ﻛﺮده ﻳﻲ ،زﻧﺪﮔﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داد.
ﻧﻤﺎزي ﻛﻪ از روي ﻋﺎدت ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد ،ﻧﻤﺎز ﻧﻴﺴﺖ ،ﺗﻜﺮار ﻳﻚ ﻋﺎدت اﺳـﺖ .ﻧـﻮﻋﻲ اﻋﺘﻴـﺎد ،ﺣﺮﻓـﻪ ﻳـﻲ ﺷـﺪن،
ﭘﺎﻳﺎن ِ ﻗﺼﻪ ي ﺧﻮاﺳﺘﻦ اﺳﺖ.
ﻋﺪت ،ردِ ﺗﻔﻜﺮ اﺳﺖ ،آﻏﺎز ِ ﺑﻼﻫﺖ اﺳﺖ و اﺑﺘﺪاي ددي زﻳﺴﺘﻦ .اﻧﺴﺎن ،ﻫﺮ ﭼﻪ دارد ،ﻣﺤﺼﻮل ِ ﺗﻤﺎﻣﻲ ِﻫـﺴﺘﻲ ِ
ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻪ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﺳﭙﺮدن اﺳﺖ؛ و ﻣﻦ ،ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻣﻴﺎﻧﺪﻳﺸﻢ ﻛﻪ ﻛﺪام راه ،ﻛﺪام ﻣﻜﺘـﺐ ،ﻛـﺪام اﻗـﺪام ،در ﻓـﺮو
رﻳﺨﺘﻦ اﻳﻦ ﺑِﻨﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
-ﻣﻐﺰت را ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر ،ﻟِﻪ ﻣﻴﻜﻨﻲ ،ﻣﺮد! آوارﮔﻲ ِ اﻧﺪﻳﺸﻪ ،دﻳﻮاﻧﻪ ات ﻣﻴﻜﻨﺪ.ﺑﻪ ﭼﻴﺰي اﻳﻤﺎن ﺑﻴﺎور ،و ،ﻣﻮﻣﻦ ﺑﻤﺎن!
دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺪﻧﻴﺶ ﺗﺎ ﺷﻚ ﻛﻨﻲ .ﻓﻘﻂ ﺑﻨﺪه ي آن اﻳﻤﺎن ﺑﺎش ،ﺑﻨﺪه ي آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻗﻠﺒﺖ ﻗﺒﻮل ﻛﺮده ﻳﻲ .ﻫﻤﻴﻦ.
11
-ﻓﻜﺮ ﺧﻮﺑﻲ ﺳﺖ آﻗﺎ! در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻧﻴﺰ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻓﻜﺮ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد.
-ﻋﺠﺐ...
-ﻧﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻣﻦ .ﻧﻪ؟ اﻳﻦ اﺻﻄﻼح را ،ﺑﻪ ﻋﺎدت ﺑﻜﺎر ﻣﻲ ﺑﺮﻳﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻫﻢ ﺷﺘﺎﺑﺎن رﻧـﮓ ﻣﻴﺒـﺎزد.ﺑـﺎر
اول،ﺑﺮاﻳﻢ ﻟﺬت و اﻋﺘﺒﺎري ﻋﻈﻴﻢ داﺷﺖ .ﺑﺎر دوم ،ﺷﻴﺮﻳﻦ اﻣﺎ ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎر ﺑﻮد .ﺑﺎر ﺳﻮم داﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي ﺟﺰ ﻳﻚ
ﺗﻜﻪ ﻋﺎدت ﻧﻴﺴﺖ.
-در اﻳﻦ ﺑﺎره ،ﻣﻦ ﻫﻢ ﻓﻜﺮ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ﻛﻮﭼﻚ! اﻣﺎ از اﻳﻨﻄﻮر ﺣﺮف زدﻧﺖ ﭘﻴﺪاﺳﺖ ﻛـﻪ ﻋـﺴﻞ ِ ﻣـﺮا
داغ ﺑﻪ دل ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﺮد-ﺧﻴﻠﻲ زود.
-او ،داغ ﺑﻪ دل دارد آﻗﺎ! ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺮاﻳﻢ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ.
-ﭘﺲ ﻧﻤﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﺎ او زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻲ؛ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ دﺳﺘﺶ را ﺑﮕﻴﺮي ﺑﺒﺮي ﺑـﻪ آن ﺟﻨﮕـﻞ ﻫـﺎ ﭘـﺮ ،و ﺗﻔﻨـﮓ دﺳـﺘﺶ
ﺑﺪﻫﻲ.
-ﻣﻦ ﻣﻴﺨﻮام ﺑﺎ ﻋﺴﻞ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻢ.ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ و ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﺳﺮﺷﺎر ،ﺑـﺪون ﺗﻔﻨـﮓ ،ﺑـﺪون ِ ﺣﺘـﻲ ﻳـﻚ ﭘﻮﻛـﻪ-اﮔـﺮ
ﺑﮕﺬارﻧﺪ.
-ﺧُﺐ روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻴﮕﺬارﻧﺪ .ﻣﺮض را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده ﻳﻴﺪ .ﻣﺮض ﺑﺪي ﻫﻢ ﻫﺴﺖ .ﻳﻚ ﮔﺎوِ ﮔَﺮ،ﮔﻠﻪ را ﮔَـﺮ
ﻣﻴﻜﻨﺪ .ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻤﻴﻨﺸﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺎ ،ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ِ ﻣﺴﺮي ،ﺗﻤﺎم ِ ﮔﻠﻪ ي ﺧﺎﻣﻮﺷﺶ را ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻨﺪي.
...
-آﻧﭽﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻠﻪ ﻣﻴﻨﺎﻣﻴﺪ آﻗﺎ ،ﮔﻠﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻳﻚ ﮔﺮوه ِ ﺑﺰرگ ِ ﻋﺎﺷﻖ ِ ﺻﺎدق اﺳـﺖ -و ﺑـﻪ ﻇـﺎﻫﺮ ﺧـﺎﻣﻮش .ﭘـﻨﺞ
ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺧﺎﻣﻮش اﺳﺖ ،و ﺻﺪﻫﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﺎﺳﺮ زﻣﻴﻦ زده اﺳـﺖ و ﻏﻼﻣـﺎن و ﺧﻮاﺟﮕـﺎن ِ
ﺧﺎﻣﻮش و وﻓﺎدار ِ درﺑﺎرﻫﺎ ،ﺻﺪﻫﺎ ﺳﻠﻄﺎن را ﺑﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﺻﻮرت ،ﺗﻜﻪ ﺗﻜﻪ و ﺳـﻮراخ ﺳـﻮراخ ﻛـﺮده اﻧـﺪ و ﺑـﻪ دار
آوﻳﺨﺘﻪ اﻧﺪ و ﻗﻠﺐ ﻫﺎي ﺳﺮﺑﻲ ﺷﺎن را ﺧﻨﺠﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﺮده اﻧﺪ .ﻏﻼﻣﺎن و ﺧﻮاﺟﮕﺎن ،ﺑﻪ ﭼﻴـﺰي ﺑـﻴﺶ از ﺳـﻼﻃﻴﻦ
وﻓﺎدار ﺑﻮده اﻧﺪ؛ و ﻣﺮدم ﻣﺎ ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ در ﺗَﻦ ِ ﺳﻜﻮت ،ﭼﮕﻮﻧﻪ زﻫﺮي ﺟﺎري ﺳﺖ.
-ﺗﻮ...ﺗﻮ..ﺗﻮ ﺧﻄﺮﻧﺎﻛﻲ ،ﮔﻴﻠﻪ ﻣﺮد ِ ﻛﻮﭼﻚ!
-اﻋﺘﻘﺎد ،ﺧﻄﺮﻧﺎك اﺳﺖ آﻗﺎ!
-و ﻋﺸﻖ ،از آن ﻫﻢ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺗﺮ اﺳﺖ .ﻣﻦ ﻣﻴﺪاﻧﻢ.
*
12