LATİN EDEBİYATINDA DİDAKTİK ŞİİR

Didaktik şiir, öğretici olması, öğretilmek istenilen düşüncenin olabildiğince

kısa ve öz olarak açıklanması bakımından Romalıların ciddi ve faydacı kişiliğine,
ayrıca Latincenin sadeliğine uygun bir tür idi. Nitekim didaktik şiir Roma’da
erken dönem itibari ile rağbet görmüştür Latin şiirinin babası olarak kabul edilen
Ennius (İÖ 3. yüzyıl) ile başlayarak pek çok ozan, fikirlerini ve bilgilerini
aktarmak için şiir biçimine başvurmuştur.

Lucretius (yak. İÖ 99-yak. 55)

Eseri: de Rerum Natura

Konusu: Epikuros Felsefesi.

Epikuros (İÖ 337-İÖ 270): Epikuros felsefesinin ana öğretisi: Tanrılar,

insan üzerinde herhangi bir etkiye sahip değildirler.

Vergilius (İÖ 70-19)

Eseri: Georgica

Konuları: Toprak, bitki, hayvan, doğa sevgisi; eski Roma geleneklerinin (mos maiorum)
ve bunları yeniden gündeme getiren Roma İmparatoru Augustus’un yüceltilmesi.

Dört kitaptan oluşan eserin her bir bölümünde çiftçilikle ilgili bir konu işlenir:

1. Kitap: Hasat
2. Kitap: Ağaç bakımı (asmalar, zeytin ağaçları)
3. Kitap: Hayvan bakımı (At, sığır, koyun, keçi)
4. Kitap: Arı bakımı ve bal üretimi

Publius Ovidius Naso (İÖ 43-İS 18)

Didaktik Eserleri: Fasti (Roma Takvimi)

Ars Amatoria (Aşk Sanatı):

1
 Manilius (İS 1. Yüzyıl)

Eseri: Astronomica

Konusu: Astroloji

1. Kitap: Kuzey ve yarım küredeki yıldızlar, hayvan burçları, saman yolu. Gezegenler,
kuyruklu yıldızlar. Evrenin oluşumu üzerine mit teoriler.
2. Kitap: Burçlar, burçların birbirlerini etkilemeleri, kimi tanrılarla ilişkileri ve insan
bedenine etkileri.
3. Kitap: 12 burç.
4. Kitap: Burçların insanlar üzerindeki etkisi.
5. Diğer yıldızlar ve bunların insan üzerindeki etkileri.

Germanicus

Eseri: Aratea / Phaenomena (Doğa Olayları)

Konusu: Astronomi.

Columella (İS 4-10)

Eseri: de Re Rustica (Tarım)

Konusu: Tarım (Çiftçilik için bölge seçimi, çiftliğin inşası, çiftçilik, bitkiler, ağaçlar ve
bunların özellikleri, çiftlik hayvanları, arıcılık ve bahçecilik; çiftlik sahibinin karısının
görevleri)

Önerilen Kaynaklar:
Lucretius ve Eseri, Ayşe Sarıgöllü
Evrenin Yapısı, Lucretius, çev. Tomris Uyar, Turgut Uyar
Lucretius Carus, Varlığın Yapısı 1-2, çev. İsmet Zeki Eyüboğlu
“Fasti’nin Açtığı Pencereden Roma Takvimine Bakış”, Ekin Öyken, Sosyoloji Dergisi
Vergilius, Bucolica’lar, Georgica’lar, Türkan Uzel
Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri, Diogenes Laertios, çev. Candan Şentuna
Roma Yazınının Sürgün Ozanları, Mehmet Özaktürk, TTK