Professional Documents
Culture Documents
Chương 3-Phân tích tín hiệu miền tần số
Chương 3-Phân tích tín hiệu miền tần số
HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3
1
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ
3.1 Biến đổi Fourier
3.1.1 Định nghĩa
X ( ) x ( t ) e j t d t (Biến đổi thuận)
1
x (t ) X ( ) e j t d (Biến đổi ngược)
2
F
X() được gọi là phổ của tín hiệu x(t). Ký hiệu: x(t ) X ( )
Tổng quát, phổ X() là một hàm phứcPhân tích thành các phổ thành phần
x ( t ) X ( ) X ( t ) 2 x ( )
d. Tính chất thay đổi thang đo:
t
x ( t ) X ( ) x ( ) a X ( a ); a 0;
a
Ví dụ 4: t T
T
T Sa (
2
)
3t T T
Sa ( ); a 1 / 3
T 3 6
t 3 T
3T
3T Sa (
2
); a 3.
6
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.1.2 Tính chất (tt)
e. Tính chất dịch chuyển trong miền thời gian:
j t 0
x (t ) X ( ) x (t t 0 ) X ( ) e
f. Tính chất dịch chuyển trong miền tần số:
x(t )e j0t X ( 0 )
x(t ) X ( ) j0t
x(t )e X ( 0 )
Tính chất điều chế
1
x ( t ) cos( o t ) X ( o ) X ( o )
2
1
x ( t ) sin( o t ) X ( o ) X ( o )
2j
7
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.1.2 Tính chất (tt)
Ví dụ 5: Cho x(t) có phổ như hình vẽ. Vẽ phổ của tín hiệu y(t)=x(t).cos0t ?
x ( t ) y ( t ) X ( )Y ( )
1 Ký hiệu
x ( t ) y ( t ) [ X ( ) Y ( )] tích chập
2
*** Định nghĩa tích chập: x ( t ) y ( t ) x (t ' ) y (t t ') d t '
8
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2 Phổ của một số tín hiệu thông dụng:
3.2.1 Phổ của tín hiệu năng lượng:
a. Xung vuông:
t T
T TSa ( )
2
x(t) X()
1 TSa(T/2)
T
-2/T
2/
T
t
-T/2 0 T/2 0
4/T
-4/T
9
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.1 Phổ của tín hiệu năng lượng (tt):
b. Xung tam giác:
t 2 T
T Sa ( )
T 2
1 x(t)
X()
T
Sa2(T/2)
-2/T
2/T
0 -T 0 T 0
-4/T 4/T
10
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.1 Phổ của tín hiệu năng lượng (tt):
c. Hàm Sa:
Sa (0t )
0
2
0
X()
x(t)
Sa(0t )
1 / 0
- /
/0 0
t
0 -0 0 0
- 2/0
2/0
11
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.1 Phổ của tín hiệu năng lượng (tt):
d. Hàm Sa2:
2
Sa (0t )
0 20
x(t) /0
1
Sa2(0t) X()
-2/0 -/0 0 /0 2/0 t 0-20 0 20
12
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.1 Phổ của tín hiệu năng lượng (tt):
e. Hàm mũ:
t 1
e u (t ) , 0
j
Hàm x(t) không chẵn phổ X() hàm phức
1
| X ( ) | ; ( ) arctg
2 2
13
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.1 Phổ của tín hiệu năng lượng (tt):
f. Hàm e-|t|:
t 2
e 2
2
14
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.2 Phổ của tín hiệu công suất trung bình hữu hạn:
a. Hàm (t): (t ) 1
x(t) X()
1
(t)
t
0 0
b. Hàm x(t)=1:
1 2 ( )
x(t) X()
1
2
t
0 0
15
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.2 Phổ của tín hiệu công suất trung bình hữu hạn:
a. Hàm u(t):
1
u (t ) ( )
j
|X()|
1
x(t)
0 t 0
16
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.2 Phổ của tín hiệu công suất trung bình hữu hạn (tt):
d. Hàm ej0t:
j 0 t
e 2 ( 0 )
Chứng minh: X()
1 2 ( )
2
1 e j0t 2 ( 0 )
0 0
Tính chất dịch
trong miền tần số
17
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
d. Hàm ej0t (tt):
C os ( 0 t ) ( 0 ) ( 0 )
x(t) X()
1
t
6 4 2 2 4
2 0 0 0 0 0 0
-1 -0 0 0
Sin ( 0 t ) j ( 0 ) ( 0 )
x(t) |X()|
1
t
1 1 7 3
0 5 9
2 0 2 0 2 0 2 0 2 0 2 0
-1 -0 0 0
18
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
jn0t 2 (*)
x(t )
n
X ne ; 0
T
trong đó:
t0 T
1
Xn x(t )e jn0t dt ; n 0, 1, 2, 3,... (**)
T t0
19
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.3 Phổ của tín hiệu tuần hoàn (tt):
Phổ của tín hiệu tuần hoàn có dạng:
X ( ) 2
n
X n ( n 0 )
20
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.3 Phổ của tín hiệu tuần hoàn (tt):
a. Phổ của dãy xung vuông đơn cực:
x(t)
T = 5
A
…… ……
0 t
-T -/2 /2 T
21
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
a. Phổ của dãy xung vuông đơn cực (tt):
Cách 1: sử dụng công thức (**)
T /2 /2
1 jn 0 t 1 jn 0 t
X n x (t )e dt Ae dt
T T / 2
T /2
A S a n 0 A S a ( n )
T 2 T T
Cách 2:
t
Ta có : xT (t ) A X T ( ) A Sa( )
2
n 0
X T ( n 0 ) A Sa ( )
Xn 2
T T
A n 2 n
Sa ( ) A Sa ( )
T 2T T T
22
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
a. Phổ của dãy xung vuông đơn cực (tt):
Suy ra, biểu thức phổ:
X ( ) 2
n
A
T
Sa ( n
T
) ( n 0 )
X()
T=5
2A/5
-6/
4/
2/
2/T
23
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.3 Phổ của tín hiệu tuần hoàn (tt):
1 t
b. Phổ của phân bố lược: x(t ) |||
T T
x(t)
1
t
-2T -T 0 T 2T
24
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
b. Phổ của phân bố lược (tt):
T T /2
T
Cách 2:
Ta có : xT (t ) (t ) X T ( ) 1
X T ( n 0 ) 1
Xn
T T
25
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
b. Phổ của phân bố lược (tt):
Suy ra, biểu thức phổ:
2
X ( ) 2 X n ( n0 ) ( n ) 0
n T n
Như vậy:
1 t
||| |||
T T 0
X()
0
-20 -0 0 0 20
26
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.2.3 Phổ của tín hiệu tuần hoàn (tt):
Ví dụ 6: Xác định phổ của tín hiệu tuần hoàn sau:
x(t)
A
Ex (0)
Từ định lý Parseval :
1
Ex
2 ( )d
29
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.3.1 Mật độ phổ năng lượng ESD (tt)
Ví dụ 7: Cho tín hiệu sau. Hãy xác định () và Ex ?
t 1
x(t ) e u (t ) X ( )
j
2
2 1 1
( ) X ( ) 2
j 2
()
Tính năng lượng:
1/2
1
Ex
2 ( )d
1 1 1
2 2 2 d 2
0
??? Cách khác
30
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.3 Mật độ phổ:
3.3.2 Mật độ phổ công suất PSD (Power Spectrum Density)
Đặc trưng cho phân bố công suất tín hiệu trong miền tần số
t
T ( ) xT (t ) x(t )
( ) lim ,trong đó: T
1
T T T() F
xT(t)
Quan hệ giữa PSD và hàm tự tương quan:
F
( ) ()
Định lý Parseval về công suất:
T /2
1 2 1
P x li m xT (t ) d t ( )d
T T
T /2
2
31
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.3.2 Mật độ phổ công suất PSD (tt)
Các cách tính công suất của một tín hiệu:
Từ định nghĩa:
T /2
1 2
P x li m xT (t ) d t
T T
T /2
Px (0)
Từ định lý Parseval :
1
Px ( )d
2
32
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.3.2 Mật độ phổ công suất PSD (tt)
Ví dụ 8: Cho tín hiệu sau. Hãy xác định PSD và Px ?
t t T / 4
xT (t) u(t) t
1 u(t)
T
T / 2 T
T T jT /4 t
X T ( ) Sa e -T/2 0 T/2
2 4
T 2 2 T
2
T ( ) X ( ) Sa
4 4
T ( ) T 2 T
( ) lim lim Sa ( )
T T T 4
4
Tính công suất:
1 1 1
Px ( )d ( ) d 2
2
2
33
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.3.3 Mật độ phổ công suất của tín hiệu tuần hoàn:
Phổ của tín hiệu tuần hoàn:
X ( ) 2
n
X n ( n 0 )
34
7/15/2021
Trường ĐH Giao thông vận tải Tp.HCM
Khoa Điện - Điện tử viễn thông Bài giảng: Lý thuyết tín hiệu
Chương 3 PHÂN TÍCH TÍN HIỆU MIỀN TẦN SỐ (tt)
3.3.3 Mật độ phổ công suất của tín hiệu tuần hoàn (tt)
Ví dụ 9: Cho tín hiệu sau x(t)=Acos0t. Hãy xác định PSD và Px ?
X ( ) A 0 0
A A
2 0 0
2 2
A2 A2
( ) 2 0 0
4 4
Tính công suất:
A2 A2 A2
Px n
n 4 4 2
hoặc:
T 2
1 A
Px A 2 cos 2 0 tdt
T 0
2
35
7/15/2021