You are on page 1of 98

SDO MALABON CITY

10

ARALING
PANLIPUNAN
Project L.E.N Localized and Engaging Note
Ikalawang Markahan
Ang Dahilan, Dimensyon at Epekto
ng Globalisasyon
Unang Linggo Aralin 1.1: Ang Dahilan Dimensyon at Epekto ng
Globalisasyon

INAASAHAN

Nasusuri ang dahilan, dimensyon at epekto ng globalisasyon


 Natatalakay ang mga konsepto at perspektibo tungkol sa pag-usbong ng
globalisasyon;
 Naipaliliwanag ang pagkakaiba at pagkakatulad ng iba’t ibang perspektibo o
pananaw sa pinagmulan ng globalisasyon;
 Nasusuri ang pagkakaiba at pagkakatulad ng iba’t ibang perspektibo o
pananaw sa pinagmulan ng globalisasyon.
UNANG PAGSUBOK
Panuto: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Isulat sa sagutang papel ang
titik ng wastong sagot.
1. Ano ang tawag sa proseso ng pagdaloy o paggalaw ng mga tao, bagay,
impormasyon at produkto sa iba’t ibang direksyon na nananarasan sa iba’t ibang
bahagi ng daigdig?
A. Kontemporaryo
B. Renaissance
C. Globalisasyon
D. Pagbabago
2. Alin sa mga sumusunod na salik ang hindi kasama sa pag-usbong ng
globalisasyon?
A. Ang pandaigdigang transaksyon sa pananalapi ay lumago
B. Ang foreign direct investment ay dumami sa iba’t ibang bansa
C. Ang pagpapalaganap ng makabagong ideya at teknolohiya
D. Ang pag usbong ng Cold War kasabay ng globalisasyon

3. Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa pananaw o perspektibo ng


globalisasyon?
A. Ang globalisasyon ay mula sa iilang mga kaganapan na nangyari noon.
B. Ang globalisasyon ay naka-ugat sa bawat isa
C. Ang globalisasyon ay isang walang katapusang proseso
D. Ang globalisasyon ay nag-ugat sa unang bahagi ng ika-20 na siglo

4. Sa anong bahagi ng pangyayari nanaig ang kapitalismo bilang sistemang pang-


ekonomiya na nagbigay-daan sa mabilis na pagdaloy ng pangangalakal,
teknolohiya at mga ideya, na pinangunahan ng Estados Unidos?
A. Post - World War II
B. Post - Cold War
C. Huling bahagi ng ika-15 siglo
D. Gitnang bahagi ng ika-19 na siglo
5. Ang globalisasyon ay isang mahabang siklo ng pagbabago?
A. Chanda
B. Giddens
C. Scholte
D. Therborn

BALIKTANAW

Naalala mo pa ba ang ating aralin ng nakaraang araw tungkol sa Disaster


Rehabilitation and Recovery? Isulat sa sagutang papel ang titik ng wastong sagot.
1. Alin sa mga sumusunod na sakuna o kalamidad ang naitala noong ika-12 ng
Enero 2020 na may sunod-sunod na pagsabog ng apoy at abo sa mga lalawigan
ng Batangas, Laguna at Cavite na nakapinsala sa buhay at ari-arian ng mga
naninirahan dito.
A. Bagyo
B. Lindol
C. Pagbaha
D. Pagsabog ng Bulkan
2. Ito naman ang tawag sa paghahanda ng mga pamahalaan para sa sakuna?
A. Disaster Prevention and Mitigation
B. Disaster Rehabilitation and Recovery
C. Disaster Preparedness
D. Disaster Response
3. Ito ay isinasagawa upang matukoy ang kakayahan ng isang komunidad?
A. Disaster Response
B. Disaster Risk Assessment
C. Capacity Assessment
D. Hazard Assessment
4. Ito ang yugto ng Disaster Management kung saan kakikitaan ng mga gawain na
naglalayong maipanumbalik sa dating kaayusan ang daloy ng pamumuhay ng
mga nasalantang komunidad.
A. Disaster Response
B. Disaster Prevention and Mitigation
C. Disaster Preparedness
D. Disaster Rehabilitation and Recovery
5. Nakatuon ito sa mga kilos o hakbang na naglalayong bawasan ang mga
elementong nakapagpapalala sa negatibong epekto ng sakuna.
A. Adaptation
B. Disaster
C. Mitigation
D. Hazard
MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN
Ang mga Konsepto at Perspektibo tungkol sa Pag usbong ng Globalisasyon.

Kahulugan ng Globalisasyon

 Globalisasyon ang tawag sa malaya at mas malawak na pagkaka-ugnay-


ugnay ng iba't ibang bansa sa mundo. Ito ay ang pagkalat ng mga produkto,
impormasyon,teknolohiya, at trabaho sa iba't ibang mga bansa at kultura. Ang
globalisasyon ang dahilan ng patuloy na pagliit ng mundo sa aspeto ng
pangangalakal, komunikasyon at iba pa.

 Mga pangyayari at salik na naging dahilan ng pag-usbong ng globalisasyon


sa ating mundo.

1. Ang pagkakaroon ng pandaigdigang pamilihan;


2. Ang pandaigdigang transaksyon sa pananalapi ay lumago;
3. Ang mga makabagong pandaidigang transportasyon at komunikasyon ay
umunlad;
4. Ang kalakalan ng transnational corporation ay lumawak;
5. Ang foreign direct investment ay dumami sa ibat-ibang bansa
6. Ang pagpapalaganap ng makabagong ideya at teknolohiya.

Pagkakaiba at Pagkakatulad ng Iba’t ibang Perspektibo o Pananaw sa


pinagmulan ng Globalisasyon.

Napakahalaga ng pakikipag-ugnayan sa ibang bansa na siyang naging buhay ng


bawat bansa, dahilan ng pagkakaroon ng globalisasyon.

“Ang pangunahing layunin ng globalisasyon ay ang pagtutulungan upang umunlad”.


- WORLD BANK at INTERNATIONAL MONETARY FUND
Perspektibo at Pananaw

. May limang perspektibo o pananaw tungkol sa kasaysayan at simula ng


globalisasyon.

1. Nayan Ang ‘globalisasyon’ ay taal o nakaugat sa bawat isa. Ang


Chanda kagustuhan ng tao na magkaroon ng maayos na pamumuhay
ang nagtulak sa tao upang makipagkalakalan, manakop,
(2007)
maging manlalakbay.

2. Scholte Ang globalisasyon ay isang mahabang siklo (cycle) ng


pagbabago. Mahirap tukuyin ang pinakasimula ng
(2005) globalisasyon ngunit mahalagang malaman na ito ay dumaan
na sa iba’t ibang siklo, kung saan ang globalisasyon ngayon ay
may mas mataas na anyo na, kumpara noon;

3. Therborn -May paniniwalang may anim na “wave” o panahon ang


(2005) globalisasyon. Ang anim na “wave” o panahon na ito ay
may iba’t ibang katangian.

Ika-4 hanggang ika-5 siglo


katangian: globalisasyon ng relihiyon
- Islam at Kristiyanismo

Huling bahagi ng ika-15 siglo


katangian: pananakop ng mga Europeo

Huling bahagi ng ika-18 siglo hanggang unang bahagi


ng ika-19 na siglo
katangian: digmaan sa pagitan ng mga bansa sa
Europa na nagbigay-daan sa globalisasyon

Gitnang bahagi ng ika-19 na siglo hanggang 1918


katangian: rurok ng imperyalismo na mula sa kanluran

Post World War II


katangian: pagkakahati ng daigdig sa dalawang
puwersang ideolohikal - komunismo at kapitalismo

-Nilinaw niya sa anim na panahon na ang globalisasyon ay


hindi isang bagong penomenon o pangyayari at hindi rin siklo.
4. -Ito ay katulad ng ikatlong pananaw, na ang simula ng
globalisasyon ay galing sa partikular na pangyayari mula sa
kasaysayan at maaaring marami ang pinag-ugatan o ang
naging sanhi ng globalisasyon.

Halimbawa:
Matapos ang pagbagsak ng Imperyong Roman, umusbong at
lumaganap ng Kristyanismo

Mula Europe, naglakbay ng mga Vikings patungong Iceland,


Greenland at Hilagang America
5. Ang globalisasyon ay nagsimula sa kalagitaan ng ika-20 na
siglo.
Tatlong pangyayaring na may kinalaman sa pag-usbong ng
globalisasyon:

>Paglitaw ng kapangyarihan ng Estados Unidos pagkatapos ng


World War II
>Nagsulputan ang mga multinational corporations (MNCs) at
transnational corporations (TNCs)
>Ang pagtatapos ng Cold War at pagbagsak ng Soviet Union.

Sagutin mo ang ilang katanungan tungkol sa iyong binasa.


1. Ano ang globalisasyon?
2. Ano ang pangunahing layunin ng World Bank at International Monetary Fund?
3. Ipaliwanag ang pagkakaiba ng perspektibong pananaw ni Scholte at ni
Therborn.
4. Ipaliwanag ang pagkakahawig ng ikatlong perspektibo sa ikaapat na
perspektibong pananaw ng globalisasyon.
5. Sa iyong pananaw ano ang kahalagahan ng pag-usbong ng globalisasyon sa
mga bansa?

GAWAIN 1:
Isulat sa loob ng bawat baitang ng hagdan ang katangian ng bawat panahon
na napapaloob sa perspektibong pananaw ni Therborn sa pag-usbong ng
globalisasyon.

Post Cold War -pananaig ng kapitalismo bilang


sistemang pang-ekonomiya

GAWAIN 2
Pumili ng isa sa limang perspektibo o pananaw, ipaliwanag ito sa iyong tamang
pagkaunawa.

TANDAAN
Ang globalisasyon ay proseso ng makabagong anyo ng malayang kalakalan,
pagpapalitan ng produkto, impormasyon at tao dahil sa patuloy na pag-unlad ng
teknolohiya sa komunikasyon at transportasyon na nararanasan sa iba’t ibang panig
ng mundo.
May limang perspektibo o pananaw na pinaniniwalaang pinagmulan ng
globalisasyon. Ito ay ang mga sumusunod:
1. Ito ay nakaugat sa bawat tao;
2. Ito ay isang mahabang cycle;
3. Ito ay binubuo ng anim na yugto o panahon;
4. Ito ay mula sa iilang mga kaganapan na nangyari noon;
5. Ito ay nag-ugat sa gitna ng ika-20 na siglo.

Ang mga pagbabago sa kasalukuyan ay nagmula sa mga pananaw at kaisipan na


may kinalaman sa globalisasyon tungkol sa pag-usbong nito.

PAG-ALAM SA NATUTUHAN
Punan ng tamang kasagutan ang bubble map ayon sa hinihingi nito. Isulat ang
sagot sa loob ng kahon.

Perspektibong
Pananaw
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
PANUTO: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Isulat sa sagutang papel
ang titik ng wastong sagot.

1. Sa anong panahong nagroon ng pagkakahati ang daigdig sa dalawang


pwersang ideyolohikal partikular ang komunismo at kapitalismo?
A. Post World War II
B. Huling bahagi ng ika -15 siglo
C. Ika-4 hangang ika-5 siglo (4-5th century)
D. Huling bahagi ng ika -18 siglo

2. Sa anong panahon nagkaroon ng digmaan sa pagitan ng mga bansa sa


Europa na nagbigay daan sa globalisasyon?
A. Post World War II
B. Huling bahagi ng ika -15 siglo
C. Ika-4 hangang ika-5 siglo (4-5th century)
D. Huling bahagi ng ika- 18 siglo

3. Sa anong panahon mayroong globalisasyon ng Relihiyon at pagkalat ng Islam


at Kristiyanismo?
A. Post World War II
B. Huling bahagi ng ika - 15 siglo
C. Ika-4 hangang ika-5 siglo (4-5th century)
D. Huling bahagi ng ika 18-siglo

4. Sa anong panahon nananaig ang kapitalismo bilang sistemang pang-


ekonomiya?
A. Post World War II
B. Huling bahagi ng ika-18 siglo
C. Post-Cold war
D. Gitnang bahagi ika-19 na siglo hanggang 1918

5. Sa anong panahon naganap ang pagrurok ng imperyalismong kanluranin?


A. Post World War II
B. Huling bahagi ng ika –18 siglo
C. Post-Cold war
D. Gitnang bahagi ika-19 na siglo hanggang 1918
Aralin 1.2: Ang Dahilan, Dimensyon at Epekto ng Globalisasyon

INAASAHAN;
Nasusuri ang dahilan, dimensyon at epekto ng ng globalisasyon

 Natutukoy ang mga pekspektibo o pananaw ng globalisasyon bilang isyung


panlipunan.

 Naiisa-isa ang mga dimensyon ng globalisasyon sa pandaigdigang


katuturan.

 Nasusuri ang epekto ng mga dimensyon ng globalisasyon bilang isa sa mga


isyung panlipunan

UNANG PAGSUBOK

Panuto: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Piliin ang sagot sa loob ng
kahon. Isulat sa sagutang papel ang titik ng wastong sagot.

A. Outsourcing D. Offshoring
B. Nearshoring E. Ekonomiya
C. Onshoring F. Politika

1. Ang pagkuha ng serbisyo sa isang kompanyang mula din sa loob ng bansa


na dahilan upang higit na makakatipid sa operasyon.
2. Ang pagkuha ng serbisyo mula sa kompanya sa kalapit na bansa.
3. Ang pinakasentro sa isyu ng globalisasyon kung saan umiikot sa kalakalan ng
mga produkto at serbisyo.
4. Ang isang kompanya ay kumukuha ng serbisyo mula sa isang kompanya na
may kaukulang bayad.
5. Ang pagkuha ng serbisyo ng isang kompanya mula sa ibang bansa na
naniningil ng mas mababang bayad.
BALIKTANAW

Naalala mo pa ba ang ating aralin ng nakaraang araw tungkol sa Konsepto at


perspektibong pananaw sa globalisasyon? Kung gayon, sagutan mo ang mga
sumusunod na katanungan.

PANUTO: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Isulat sa sagutang papel


ang titik ng wastong sagot.

1. Sa anong panahon nagkaroon ng digmaan sa pagitan ng mga bansa sa


Europa na nagbigay ng globalisasyon.?

A. Huling bahagi ng ika 18-siglo


B. PostWorld War II
C. Ika-4 hangang ika-5 siglo (4-5th century)
D. Huling bahagi ng ika- 15 siglo

2. Sa anong panahon naganap ang pagrurok ng imperyalismong kanluranin?

A. Post World War II


B. Gitnang bahagi ika-19 na siglo hanggang 1918
C. Huling bahagi ng ika -18 siglo
D. Post-Cold War

3. Ang globalisasyon ay isang mahabang siklo ng pagbabago?

A. Scholte
B. Therborn
C. Chanda
D. Giddens

4. Sa anong panahon nananaig ang kapitalismo bilang sistemang pang-


ekonomiya?

A. Post-Cold War
B. Post World War II
C. Huling bahagi ng ika -18 siglo
D. Gitnang bahagi ika-19 na siglo hanggang 1918

5. Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa pananaw o perspektibo ng


globalisasyon?

A. Ang globalisasyon ay nakaugat sa bawat isa


B. Ang globalisasyon ay isang walang katapusang proseso
C. Ang globalisasyon ay nag-ugat sa unang bahagi ng ika-20 na siglo
D. Ang globalisasyon ay mula sa iilang mga kaganapan na nangyari noon.
MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

Ang mga pekspektibo o pananaw ng globalisasyon bilang isyung


panlipunan.

“There is nothing permanent except change”.

-Heraclitus

Ang mga taong naninirahan at pinagbuklod ng iisang organisadong


komunidad na may iisang batas, tradisyon, at pagpapahalaga ay tumutukoy sa
lipunan na ating ginagalawan. Bagama’t may mga pampublikong isyu o isyung
panlipunan na nakakapekto hindi lamang sa isang tao sa lipunan kundi sa isang
malaking bahagi mismo ng nasabing lipunan. May mga isyu na karaniwang
sumasalamin sa mga suliraning kinakaharap ng lipunan. Ilan sa mga halimbawa nito
ay trapiko, kontraktuwalisasyon, mass Transport system, pagresolba sa kahirapan,
de kalidad na trabaho, freedom of Bill at marami pang iba.

Masasabing ang globalisasyon ay panlipunang isyu sapagkat direkta nitong


binago, binabago at hinahamon ang pamumuhay at mga perennial institusyon na
matagal nang naitatag. Ang pamilya, simbahan, pamahalaan at paaralan ay
perennial institutions sapagkat ang mga ito ay matatandang institusyong nananatili
hanggang sa kasalukuyan dahil sa mahahalagang gampanin nito.

Ang mga dimensyon ng globalisasyon sa pandaigdigang katuturan.

Anyo ng Globalisasyon

GLOBALISASYONG GLOBALISASYONG GLOBALISASYONG


EKONOMIKO TEKNOLOHIKAL AT POLITIKAL
SOSYO-KULTURAL
GLOBALISASYONG EKONOMIKO
Ang ekonomiya ang pinakasentro sa isyu ng globalisasyon kung saan umiikot sa
kalakalan ng mga produkto at serbisyo. Mabilis na nagbago ang paraan ng kalakalan
ng mga produkto at serbisyo sa iba’t ibang bansa sa daigdig. Sa paglipas ng mga
nagdaang siglo, patuloy pa ring naglalabasan ang malalaking korporasyon na ang
operasyon ay nakatuon hindi lamang sa bansang pinagmulan kundi maging sa labas
ng bansa.
PAG-USBONG NG MGA MULTINATIONAL CORPORATION –

OUTSOURCING - ang isang kompanya ay kumukuha ng serbisyo mula sa isang


kompanya na may kaukulang bayad. Ang layunin nito na mapagaan ang gawain ng
isang kompanya upang mabigyan nila ng pansin ang sa palagay nila ay higit na
mahalaga.

Dito sa Pilipinas, marami sa mga ito ay pag-aari ng mga lokal at dayuhang


namumuhunan na mayroong malalaking kapital. Ang mga produkto o serbisyong
ipinagbibili ay hindi lang nakabatay sa pangangailangang lokal ng pamilihan. Tulad
ng mga kompanya at korporasyon ng Unilever, Google, UBER, Starbucks, Proctor &
Gamble, Mc Donald’s, Coca-Cola, Seven-Eleven, Toyota Motor, at iba pa. Ang mga
korporasyong nabanggit ay may mga produkto at serbisyong naging bahagi na ng
pang-araw-araw na pamumuhay ng mga Pilipino. Ang mga nasabing kompanya o
korporasyon ay matatagpuan sa iba’t ibang panig ng daigdig. Kung tutuusin ay higit
pa ang kinikita sa Gross Domestic Product (GDP) ng ilang mga bansa.
URI NG OUTSOURCING:

• Offshoring - Pagkuha ng serbisyo ng isang kompanya mula sa ibang bansa na


naniningil ng mas mababang bayad. Halimbawa, nito ay ang mga kompanya sa
United State at mga bansa sa Europe na nagnanais makatipid, kaya kumukuha sila
ng mga serbisyo sa mga kumpanya mula sa mga bansa sa Asya tulad ng Pilipinas
at India. Subalit ang naging dahilan ng pagbagal ng produksyon ay ang pagkuha ng
order at kaibahan ng wika nito para magkaintidihan sa mga transaksyon.
• Nearshoring – Ito ay ang pagkuha ng serbisyo mula sa kompanya sa kalapit na
bansa. Para maiwasan ang offshoring, nakikipagtransaksyon sila sa kalapit na
bansa, kahit iba man ang wika at kultura, inaasahan nilang may pagkakahawig sila
ng bansang nakikinabang sa paglilingkod nito
• Onshoring/ o Domestic outsourcing - Ito ay ang pagkuha ng serbisyo sa isang
kompanyang mula din sa loob ng bansa na dahil dito, higit na makakatipid sa
operasyon.
 GLOBALISASYONG TEKNOLOHIKAL AT SOSYO-KULTURAL
Ang teknolohikal na globalisasyon ay pinabilis sa malaking bahagi ng
pagpapalaganap ng teknolohikal sa mga hangganan. Sa huling dalawang dekada,
nagkaroon ng mabilis na pagpapabuti sa pagkalat ng teknolohiya sa mga peripheral
at semi-peripheral na bansa. Masasabing malaki ang naidulot nitong pagbabago sa
paghahatid ng komunikasyon at impormasyon.

Ito rin ang naging kaagapay sa pagbibigay ng iba’t ibang uri ng serbisyo tulad ng E-
mail. Sa tulong ng makabagong teknolohiya, napadali ang komunikasyon sa mga
liblib at malalayong lugar. Napabibilis din nito ang pag-aaplay sa trabaho, pag-alam
sa resulta ng pagsusulit sa mga paaralan, pagkuha ng impormasyon at balita, pagbili
ng produkto at serbisyo na mas kilala sa tawag na e-commerce.

• Globalisasyong Sosyo-kultural

Ang pagpapalaganap ng impormasyon, kultura, kaugalian, at iba na may kinalaman


sa interaksyon ng mga tao. Nababago nito ang gawi at nakasanayan ng mga tao sa
isang lugar, sapagkat naiimpluwensyahan ito ng dayuhang kultura. Sa kasalukuyan,
ramdam ng Pilipinas ang impluwensya ng K-drama at k pop culture. Karagdagan pa,
mas nagiging konektado ang bawat isa dahil sa modernong teknolohiya. Kasabay
nito ang paglabas ng mga social networking sites tulad ng facebook, twitter,
instagram, kung saan nabibigyan ng kakayahan ang mga ordinaryong mamamayan
na ipahayag ang kanilang saloobin sa mga paksa o usapin. Positibo man ang dulot
nito di pa rin mawawala ang suliranin sa pagkalat ng iba’t ibang uri ng computer
viruses at spam na sumisira ng mga electronic files.

Nagkakaroon din ng intellectual dishonesty dahil sa madaling mag-copy and paste


ng mga impormasyon mula sa internet. Nagagamit ang internet bilang intrumento
upang makapaghasik ng takot at karahasan ang ilan sa mga terorista at
masasamang loob at ito ay banta sa pambansang seguridad.
GLOBALISASYONG POLITIKAL

Ang mabilisang at sistematikong ugnayan sa pagitan ng mga bansa ang nagbigay


daan sa epektibo at episyenteng dulot ng mabilis na palitan ng mga produkto, ideya,
kahusayang teknikal at maging ng migrasyon ng kani-kanilang mamamayan.

Ang layunin nito ay tulungan ang mga bansa upang higit na maisakatuparan ang
mga programa at proyektong mag-aangat sa pamumuhay ng mga mamamayan nito
ngunit maaari rin itong maging hadlang sa pag-unlad ng isang bansa kung ang
kanilang interes ang uunahin at bibigyang-pansin.
Sagutin mo ang ilang katanungan tungkol sa iyong binasa.

1. Bakit itinuturing na isyung panlipunan ang globalisasyon?


2. Sa paanong paraan nakatutulong ang mga multinational corporations at
outsourcing sa pag-unlad ng bansa?
3. Ano-ano ang mga bumubuo sa perennial institusyon?
4. Ano ang ibig ipahiwatig ng paalalang “Think before you click”?
5. Sa iyong pananaw dapat bang mabigyang-tugon ang cybercrime law?
Ipaliwanag ang iyong sagot?

GAWAIN 1: Sumulat ng tig dalawang (2) pangungusap ayon sa hinihingi ng


bawat aytem.

Anyo ng Globalisasyon Magandang epekto Hindi magandang


epekto
1. 1.
EKONOMIKO 2. 2.
1. 1.
POLITIKAL 2. 2.
TEKNOLOHIKAL AT 1. 1.
SOSYO-KULTURAL 2. 2.

GAWAIN 2:
Magbigay ng sampung halimbawa ng korporasyon na kinikilala hindi lang sa
Pilipinas kundi sa ilang panig ng mundo. Iguhit ang tanyag na logo nito at lagyan ng
pangalan.

TANDAAN
Ang lipunan na binubuo ng mga institusyon ay direktang humaharap sa biglaang
pagbabago. Ito ay nabababatay sa iba’t ibang anyo at dimension: ang
globalisasyong ekonomiko, globalisasyong teknolohikal at sosyo-kultural at
globalisayong pampolitika. Ang tatlong anyo ng globalisyon ay hindi mapaghihiwalay
ang ang manipestasyong ekonomikal, politikal at kultural sa usaping globalisasyon
ay sabay-sabay na nagbabago ng buhay ng maraming indibidwal sa buong mundo.

PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Pumili ng isa sa tatlong outsourcing na sa palagay mo ay higit na mas makakatulong


para sa ikauunlad ng bansa ipaliwanag ang iyong sagot ng naayon sa tamang
pagkaunawa.
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
PANUTO: TAMA o MALI. Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Isulat sa
sagutang papel ang wastong sagot.

_________1. Nagkakaroon ng intellectual dishonesty dahil sa madaling mag-copy


and paste ng mga impormasyon mula sa internet.
_________2. Sa huling dekada, nagkaroon ng mabilis na pagpapabuti sa pagkalat
ng teknolohiya sa mga peripheral at semi-peripheral na bansa.
_________3. Nearshoring ang tawag sa mga kompanya tulad ng United State at
mga bansa sa Europe na nagnanais makatipid, kaya kumukuha sila ng
mga serbisyo sa mga kompanya mula sa mga bansa sa Asya tulad ng
Pilipinas at India.
________4. Malayang naipapahayag ng mga ordinaryong mamamayan ang
kanilang saloobin sa mga paksa o usapin sa pamamagitan ng internet.
________5. Ang pagpapalaganap ng impormasyon, kultura, kaugalian, at iba na
may kinalaman sa interaksyon ng mga tao ay may kinalaman sa pag-
unlad ng teknolohiya.

Ikalawang Linggo Aralin 2.1: Ang Epekto ng Globalisasyon bilang


Isa sa Isyung Panlipunan

INAASAHAN:
Nasusuri ang epekto ng globalisasyon bilang isa sa isyung panlipunan

 Naiisa-isa ang implikasyon ng globalisasyon sa komunidad at bansa;


 Naipaliliwanag ang mga implikasyon ng anyo ng globalisasyon sa lipunan;
 Napagtitimbang-timbang ang implikasyon ng globalisasyon sa komunidad at sa
bansa.
UNANG PAGSUBOK

Panuto: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Isulat kung TAMA o MALI sa
sagutang papel.

_______1. Pagsasaka ang karaniwang hanapbuhay ng mga Pilipino, at karamihan


sa kanila ay nakikisaka lang din.
_______2. Ang General Agreement on Tariffs and Trade-World Trade Organization
ay nagtakda ng limitasyon sa palitan o trade ng mga produkto, serbisyo at
kapital ng mga bansa.
_______3. Positibo ang lahat ng epekto ng globalisasyon sa mga bansang
papaunlad at mahihirap na bansa.
_______4. Ang economic integration, ay naglayong buksan ang ekonomiya at
malaya ang koordinasyon sa pananalapi at negosyo.
_______5. Sa pagkakaroon ng kooperasyon sa politika,
nagkakaroon ng kanya-kanyang pagtutulungang politikal sa loob ng
sariling bansa.
_______6. Epekto ng globalisasyon ang pagkakaroon ng pabilisan ng pagpapalit ng
produkto at pagpapatasaan ng kalidad nito.
_______7. Wikang Ingles ang umiiral sa pandaigdigang komunikasyon.
_______8. Karamihan sa mga lokal na negosyante ay nalulugi sapagkat mas malaki
ang kanilang binabayarang buwis kaysa sa kanilang kinikita.
_______9.Lumalaki ang sahod ng mga mangagawa dahil sa epekto ng
globalisasyon.
_______10. Maluwag ang mga bansa sa pagpasok ng mga negosyo,at mga
produktong depektibo sa bansa tulad ng Pilipinas.

BALIKTANAW
Naalala mo pa ba ang ating aralin ng nakaraang araw tungkol sa mga
dimensyon ng globalisasyon sa pandaigdigang katuturan? Isulat sa sagutang papel
ang titik ng wastong sagot.

_______1. Ang pinakasentro sa isyu ng globalisasyon kung saan umiikot sa


kalakalan ng mga produkto at serbisyo.
A. Politika C. Teknolohiya
B. Ekonomiya D. Kultura
_______2. Ang isang kompanya ay kumukuha ng serbisyo mula sa isang kompanya
na may kaukulang bayad.
A. Offshoring C. Onshoring
B. Outsourcing D. Nearshoring
_______3. Ang pagkuha ng serbisyo mula sa kompanya sa kalapit na bansa.
A. Offshoring C. Onshoring
B. Outsourcing D. Nearshoring
_______4. Ang pagkuha ng serbisyo ng isang kompanya mula sa ibang bansa na
naniningil ng mas mababang bayad.
A. Offshoring C. Onshoring
B. Outsourcing D. Nearshoring
_______5. Ang pagkuha ng serbisyo sa isang kompanyang mula din sa loob ng
bansa na dahil dito, higit na makakatipid sa operasyon.
A. Offshoring C. Onshoring
B. Outsourcing D. Nearshoring

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

Iba’t ibang Implikasyon ng globalisasyon sa komunidad at bansa.

Sa pagsasama-sama ng malalakas na mga bansa, nagkaisa sila at bumuo ng


alyansa at organisasyon na kinabibilangan ng mga gobyerno. Sa kasalukuyan,
lalong lumaki ang partisipasyon ng mga multinasyonal na korporasyon sa
pandaigdigang palitan ng produkto, serbisyo at kapital. Hatid ng globalisasyon ang
kaluwagan ng mga bansa sa pagpasok ng mga negosyo, produkto at kapital. At
dahil dito, lalong lumaki ang ambag nila sa pagbuo ng mga polisiya sa pagitan ng
mga bansa. Nagkaroon ng kasunduan sa pagitan ng mga bansa at rehiyon. Ito ang
economic integration, binuksan ang ekonomiya at malaya ang koordinasyon sa
pananalapi at negosyo. Ang General Agreement on Tariffs and Trade-World Trade
Organization ay isang organisasyon ng iba’t ibang bansa na nagtakda ng limitasyon
at hangganan sa palitan o trade ng mga produkto, serbisyo at kapital ng mga bansa.
Nahati sa tatlong kategorya ang economic integration, at ang mga ito ay ibabase sa
karanasan ng Pilipinas. Una, benepisyo sa palitan o trade kung saan nagkaroon ng
homogenisasyon sa mga produkto at teknolohiya, kung saan ang mga binebenta o
bentahe sa ibang bansa ay makikita rin sa Pilipinas. Pangalawa ang trabaho.
Pagsasaka ang karaniwang hanapbuhay ng mga Pilipino. Karamihan din sa kanila
ay nakikisaka rin at hindi nila pag-aari ang lupang sinasaka. Dahil dito marami ang
walang trabaho. Kung kaya’t may mga malalaking korporasyong dayuhang ang
namuhunan para magkaroon ng trabaho ang mga Pilipino. Ang mga OFWs ay
nabigyan ng pagkakataon na makapagtrabaho sa iba’t ibang bansa. Karamihan sa
mga Pilipino ngayon ay nagtatrabaho bilang call center agent sa bansa. At ang
Kooperasyon sa politika, ang pagkakaroon ng pagtutulungang politikal ng mga
bansa.

Ang mga bansang sang-ayon sa globalisasyon ay may maayos na pagtutulungan sa


pulitika sa loob ng bansa. Nais nilang maging maayos ang daloy ng palitan kaya
nagkakaroon ng pagtutulungan sa kanilang pagitan.

Ang de-localization o ang pagbabawas ng mga gawaing lokal. Isang halimbawa nito
ay ang pagbili ng produkto sa sitwasyong nakatira ang dalawang tao sa
magkabilang panig ng mundo nang hindi nagkikita. Hindi na lokal ang pamilihan
kundi isa na itong global. Dito ang konsepto ng distansya at teritoryo ay nawawala
sapagkat natutugunan ng teknolohiya ang bahagi ng ugnayan sa mundo.

Sa pag-iral ng globalisasyon sa daigdig, patuloy ang pakinabang ng iilang


malalaking bansa at mga multinasyonal at transnasyonal na korporasyon habang
naiiwan pa rin at maliit ang pakinabang ng mga bansang mahihirap. Magaganda
ang epekto nito ngunit marami rin ang masamang epekto ng globalisasyon hindi lang
sa larangan ng ekonomiya, kundi sa politika, teknolohiya at sosyo-kultural.

Ang mga implikasyon ng anyo ng globalisasyon sa lipunan.

Habang patuloy ang pangingibabaw ng malalaking multinasyonal na korporasyon, at


mayayamang bansa sa pagtatamasa sa pakinabang na dulot ng globalisasyon,
hindi sa lahat ng pagkakataon laging maganda ang epekto nito lalo na sa mga
papaunlad na bansa. Ang pagbagsak ng ekonomiya ng bansa ay nakaaapekto sa
ibang bansa. Kumakalat ito sa ibang parte ng daigdig. Dahilan para mgakaroon ng
kompetensya na magdudulot ng epekto sa ibang bansa. Nagkakaroon ng pabilisang
paggalaw o mobility ng pagpapalit ng produkto at pagpapatasaan ng kalidad nito.
Tumataas din ang kapital at bumababa ang kapital ng mga negosyanteng di kayang
sumabay sa pagbabago. Hanggang sa mawalan ng kakayahan na lumaban sa
kompetisyon, lalo na ang mga lokal na negosyante na namumuhunan, nalulugi sila
dahil sa tax na binabayaran nila kaya karamihan sa kanila ay nagsasara na lamang.

Pagtitimbang sa implikasyon ng globalisasyon sa komunidad at sa bansa

Mayroong positibo at negatibong dulot ang globalisasyon sa komunidad at sa bansa.

Mabuting Epekto ng Globalisasyon


Sa Pamahalaan:
 Nagkakaisa ang mga bansa.
 Ang mga komunistang bansa ay nagkakaroon ng demokrasya
 Ang pagtulong ng United Nation sa pagsasayos ng mga suliranin sa mga
teritoryo na sakop ng bawat bansa

Sa Ekomomiya:
 Ang pandaigdigang transaksyon sa pananalapi ay lumalago
 Nagkakaroon ng maunlad at malayang kalakalan.
 Mas napapabilis ang pagpapalitan ng mga produkto at serbisyo.
 Ang bilang ng export at import sa isang bansa ay lumalaki.
 Nagkaroon ng pakikipagsundo ng mga bansa tunkol sa isyu sa kalikasan.
 Nagkakaroon ng maraming oportunidad para makapagtrabaho.
 Nababawasan ang Monopolyo.
 Dumarami ang namumuhunan (investor)
 Pagdami ng iba’t ibang sangay ng agham na nakatutuklas ng gamot sa
pagsugpo ng iba’t ibang sakit at mga epidemya.
 Pagdami ng bilang ng mga estudyante na nag-aaral sa ibang bansa
 Turismo

Sa kultura:
 Mas nauunawaan natin ang mundo.
 Natatanggap ng kultura ng ibang bansa.

Sa teknolohiya:
 Mabilis na transaksyon at komunikasyon.
 Paglaganap ng impormasyon sa pamamagitan ng internet.
 Naglabasan ang mabibilis na cellphone, computer at mga gadgets.
 Nakagawa ng mga trabahong online-based tulad ng mga dumaraming call
center agents at mga home-based online na trabaho upang makapagturo ng
ibang wika.

Masamang dulot ng Globalisasyon

Sa Pamahalaan:
 Pakikialam ng ibang bansa sa mga isyu at desisyon ng pamahalan.
 Paglaganap ng terorismo at biological weapons.
Sa ekonomiya:
 Pag usbong ng environmental issues tulad ng Climate Change, Global
Warming at iba pa.
 Kahirapan dahil sa paglaki ng agwat ng mayayaman sa mahihirap
 Lumalala ang sitwasyon ng ekonomiya ng mga bansang nakakaranas nito.
 Pagdami ng bilang ng mga taong walang trabaho dahil sa pagkalugi ng maliliit
na negosyo
 Pagbaba ng sahod ng manggagawa
 Nagiging tambakan ng labis at depektibong produkto ang ilan sa mga
papaunlad na bansa at mahihirap na bansa.
 Pagpasok at pagkalat ng nakahahawang sakit sa ibat ibang panig ng mundo
tulad ng SARS at Covid-19 mula sa Hongkong at China
 Pag-angkin ng ibang bansa sa teritoryong nakatakda sa ibang bansa.

Sa kultura:
 Mas tinatangkilik ang kultura ng ibang bansa.
 Nalilimutan ang mga mga nakasanayang tradisyon.
 Nawawala ang ugaling nasyonalismo.

Sagutin mo ang ilang katanungan tungkol sa iyong binasa.

1. Nakakatulong ba ang globalisasyon sa mga bansang mahihirap tulad ng


Pilipinas? Ipaliwanag ang iyong sagot.
2. Bakit malaki ang naitutulong ng teknolohiya sa pagsulong ng globalisasyon?
3. Sa paanong paraan nawawala ang katutubo o indigenous na kultura ng isang
bansa?

GAWAIN 1: Timbangin ang mga epekto ng globalisasyon. Isulat sa loob ng


timba.

mabuti masama
2: Ang Covid-19 ay isa sa pandemyang kumalat sa lahat ng panig ng mundo. Sa
iyong pananaw ano-ano ang implikasyon nito sa ekonomiya ng mga bansa? Sumulat
ng limang pangungusap ukol dito

TANDAAN
May mabuti at masamang dulot ang globalisasyon sa mga bansang tumatangkilik
nito. Dahil sa Globalisasyon naging mabilis ang pagbabago ng pamumuhay ng
mamamayan isa na dito ang pagkakaroon ng pagkakataon na makapagtrabaho.
Dahil may trabaho, at sumasahod nabibili ang mga nais at mga pangangailangan.
May tumatangkilik ng produkto ng bansa at mayroon din na mas gusto ang mga
produktong imported. Ang pagkawala ng ugaling nasyonalismo, ang paglimot sa
mga nakasanayang tradisyon, ang paghina at unti-unting pagkawala ng
pambansang pagkakakilanlan. Dagdag pa ang pagnanais ng maraming Pilipino na
maging mamamayan ng ibang bansa dahil sa mga napapanood na kultura ng iba
kaysa sariling bansa.
PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Isulat ang kahulugan ng mga sumusunod na salita:

1.Palitan o trade-_____________________________________________

2.Economic integration-_______________________________________

3.Kapital-_____________________________________________________

4.Serbisyo-____________________________________________________

5.Kolonyal na pag-iisip-________________________________________

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Isulat ang TAMA kung wasto
ang pahayag sa patlang. Guhitan ang salitang mali at isulat sa patlang ang
tamang salita. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

_______1. Ang economic integration, ay naglayong buksan ang


ekonomiya at malaya ang koordinasyon sa komuniikasyon at
teknolohiya.
_______2. Ang General Agreement on Tariffs and Trade-World Trade Organization
ay nagtakda ng kalayaaan sa palitan o trade ng mga produkto, serbisyo at
kapital ng mga bansa.
_______3. Positibo at negatibo ang epekto ng globalisasyon sa mga bansang
papaunlad at mahihirap na bansa.
_______4. Epekto ng globalisasyon ang pagkakaroon ng pabilisan ng pagpapalit ng
produkto at pagpapatasaan ng kalidad nito.
_______5. Karamihan sa mga lokal na negosyante ay nalulugi sapagkat mas malaki
ang kanilang binabayarang buwis kaysa sa kanilang kinikita.
Aralin 2.2: Ang Epekto ng Globalisasyon bilang Isa sa Isyung
Panlipunan

INAASAHAN;

Nasusuri ang epekto ng globalisasyon bilang isa sa isyung panlipunan

 Napapahalagahan ang iba’t ibang tugon sa pagharap sa epekto ng


globalisasyon.
 Nakalilikha ng sariling tseklist kung papaano matutugunan at maisasaayos ang
mga epekto ng globalisasyon.
 Nakakapagbigay ng sariling pananaw kung paano matutugunan at maiaayos
ang mga epekto ng globalisasyon.

UNANG PAGSUBOK

Panuto: Isulat ang mga salitang maiuugnay sa mga institusyon na nakakatulong sa


pagsulong ng globalisasyon. Ipaliwanag ang iyong sagot.

Mga
institusyon na
kaagapay sa
pagsulong ng
globalisasyon
BALIKTANAW
Naalala mo pa ba ang ating aralin nang nakaraang araw tungkol sa mga epekto
ng globalisasyon sa lipunan , komunidad at mundo? Isulat sa sagutang papel ang
titik ng wastong sagot.

1. Sa anong anyo ng implikasyon ang pandaigdigang transaksyon sa pananlapi


ay lumalago?
A. Politika C. Teknolohiya
B. Ekonomiya D. Kultura

2. Sa anong anyo ng implikasyon ang paglaganap ng inpormasyon sa


pamamagitan ng internet?
A. Politika C. Teknolohiya
B. Ekonomiya D. Kultura

3. Sa anong anyo ng implikasyon ang kahirapan dahil ng paglaki ng agwat ng


mayayaman sa mahihirap?
A. Politika C. Teknolohiya
B. Ekonomiya D. Kultura

4. Sa anong anyo ng implikasyon ang pagkalimot ng mga mga nakasayang


tradisyon?
A. Politika C. Teknolohiya
B. Ekonomiya D. Kultura

5. Sa anong anyo ng implikasyon ang pag-angkin ng ibang bansa sa teritoryong


nakatakda sa ibang bansa?
A. Politika C. Teknolohiya
B. Ekonomiya D. Kultura

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

Ang iba’t ibang tugon sa pagharap sa epekto ng globalisasyon.

Mayroong mga institusyon na nakatutulong sa pagsulong ng globalisasyon; Ang


pamahalaan, mga paaralan, ang mass media, mga multinational corporation, mga
NGO, at mga international organization. Ang pamahalaan ang may pinakamaraming
organisasyon, tanging ito lang ang may kapangyarihang gumawa ng batas na
makakaapekto sa pakikipag-ugnayan sa ibang bansa at magpalawak ng
kooperasyon at ugnayan sa loob at labas ng bansa. Ang paaralan naman ang
makapangyarihang institusyon na humuhubog sa kaisipan ng mga kabataan.
Ipinatutupad ng paaralan ang mga kurikulum na angkop sa mga kasanayan at
kaalaman na angkop sa pandaigdigang standard. Mahalaga ito upang hindi mapag-
iwanan at maging globally competitive ang mga Pilipino. Ang mass media naman
ang may napakalawak na saklaw sapagkat naihahatid nito ang mga impormasyon
sa telebisyon, radio at internet. Ito ang pinakamahalagang tagapagsulong ng
globalisasyon. Ang mga Multinational Corporation naman ay isang kompanya ng
mga assets o kapital ng mga bansa. Napakalaki ng impluwensya nito sa ekonomiya
ng mga bansa sa pagkontrol ng pag aangkat at pagluluwas ng serbisyo at produkto.
Ang mga Non-Governmental Organization ay hindi bahagi ng pamahalaan at hindi
sila nagtatrabaho para kumikita. Sila ay aktibo para sa hangarin na makabuti sa
sangkatauhan. Halimbawa ang Greenpeace at PETA o (People for the Ethical
Treatment of Animals). Malaki ang naiaambag nila sa pagsulong ng mga polisiya at
patakaran ng mga bansa, at ang IGO o Intergovernmental Organization ay binubuo
ng estado na lumilikha ng polisiya na dapat sundin ng mga bansang kasapi nito.
Halimbawa ang WTO at United Nation.

Papaano matutugunan at maisasaayos ang mga epekto ng globalisasyon.

Lagyan ng tsek (/) sa loob ng kahon ang mga kailangan para makaagapay sa
Globalisasyon.

1. Ang pamahalaan ay kailangang may malinaw at matatag na patakaran upang


magkaroon ng maayos na lokal at foreign investors.
2. Matatag na ekonomiya ng bansa.

3. Pagbibigay ng priyoridad sa mga lokal na negosyante na magkaroon ng


malayang kalakalan upang maging matatag sa kompetisyon.
4. Matatag na palitan ng lokal at dayuhan sa pananalapi.
5. Pagsasanay sa kaalaman at kasanayan ng mga mamamayan, upang maging
matatag sa kompetisyon.
6. Pagyakap sa makabagong kultura mula sa ibang bansa.
7. Paghihigpit ng mga patakaran lalo na sa manggagawa.
8. Pagpapasok ng mga murang produkto mula sa ibang bansa na puwedeng
ibenta sa mababang halaga.
9. Pagpapabuti ng ugnayan at relasyon sa iba’t ibang bansa

10. Pagsusulong ng liberalisasyon at deregulasyon para makahikayat ng mga


dayuhan na mamuhunan sa bansa.
11. .Maayos at pantay na patakaran para sa mga manggagawa.
12. Matatag na patakaran para sa may ari ng mga lupa na pagtatayuan ng
industriya at proteksyon na rin sa mga tao at teritoryo ng bansa.
13 Maayos at ligtas na imprastruktura at kagamitan para sa transportasyon at
komunikasyon para sa mabilisang daloy ng kalakalan.
14 Mataas na kalidad ng serbisyo at produkto na puwedeng ipagmalaki at
ipantapat sa pandaigdigang pamilihan.
15 Pagiging maluwag sa pagpasok ng mga dayuhan sa bansa.
Sagutin mo ang ilang katanungan tungkol sa iyong binasa.

(Sariling opinyon )

1. Ano-anong bilang ng numero mula sa tseklist ang nilagyan mo ng tsek? Sa


paanong paraan makatutulong ang mga pinili mo para maiayos at matugunan
ang epekto ng globalisasyon?
2. Ano-anong bilang ng numero mula sa tseklist ang hindi mo nilagyan ng tsek?
Magbigay ng sitwasyon na maaring makasira o magdulot ng hindi maganda ang
ilan sa mga pahayag ukol sa globalisasyon.
3 Sa iyong palagay, ano-ano pa ang dapat palawigin ng pamahalaan upang
makaagapay sa epekto ng globalisasyon?

GAWAIN 1: Sa paanong paraan natutugunan ng mga institusyon ang


pagsulong ng globalisasyon?

1. Pamahalaan
2. Paaralan
3. Mass media
4. Multinational corporations
5.Non-governmental organization-

GAWAIN 2:
Basahin ang pahayag sa bawat bilang. Isulat ang bilang sa bawat aytem ayon
sa iyong pagsang-ayon sa pahayag.

1- Lubos na hindi sumasang-ayon


2- Hindi sumasang-ayon
3- Walang pagtugon
4- Sumasang-ayon
5- Lubos na pag sang-ayon
_______1. Makabubuti kung magsasarili ang Pilipinas at hindi makikipag-ugnayan
sa ibang bansa.
_______2. Mas marami ang makikinabang kung magkakaroon ng sariling internet
ang buong Pilipinas.
_______3. Mas marami ang negatibong dulot ng globalisasyon sa mahihirap na
bansa.
_______4. Dapat makagawa ng mga paraan para umunlad ang kaalaman at
kakayahan ng mamamayan at makasabay sa kompetisyon dulot ng
globalisasyon.
_______5. Masama ang epekto ng globalisasyon sapagkat naiimpluwensyahan nito
ang katutubong kultura ng bansa.
TANDAAN

Ang mga pangunahing institusyon na nakatutulong sa pagsulong ng globalisasyon


ay ; ang pamahalaan, mga paaralan, ang mass media, mga multinational
corporation, mga NGO, at mga international organization. Bawat isa sa kanila ay
may malaking gampanin sa pagsulong ng globalisasyon.

PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Ano ano ang mga bagay na nagtulak sa Pilipinas sa pagkakaroon ng globalisasyon?


Ipaliwanag ang iyong sagot.

Sa iyong palagay paano kaya matutugunan at maiaayos ang mga epekto ng


globalisasyon sa bansa?

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Isulat ang TAMA kung wasto
ang pahayag sa patlang. Guhitan ang salitang mali at isulat sa patlang ang
tamang salita. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

_______1. Ang pamahalaaan ang may pinakamaraming empleyado sa bansa.


_______2. Ang pamilya ang humuhubog sa bata gamit ang pandaigdigang batayan
upang maging karapat-dapat na mamamayan .
_______3. Ang NGO ang lumilikha ng polisiya na dapat sundin ng mga bansang
kasapi nito.
_______4. Malaki ang pakinabang ng mga NGO sa Pamahalaan sapagkat bahagi
sila nito at ito ang nagpapasahod sa kanila.
_______5. Ang mass media ang pinakamahalagang tagapagsulong ng
globalisasyon.

Ikatatlong Linggo Aralin 3.1: Mga Isyu sa Paggawa

INAASAHAN;

Ang aralin na ito ay tatalakay sa malaking hamon sa bansa ang mga


makabagong pagbabago sa iba’t ibang larangan dulot ng globalisasyon. Kaakibat ng
mga pagbabagong ito ay ang mga hamon kung paano tutugunan ng bawat
pamahalaan sa daigdig ang mga suliraning sa paggawa sa kasalukuyang panahon,
mga isyu sa lipunan na napag-iwanan na ngunit hindi pa lubusang natugunan
bagkus patuloy pang lumalala lalo na sa mga usapin sa paggawa.

Sa araling ito, inaasahang. . .


naipaliliwanag ang kalagayan, suliranin at pagtugon sa isyu ng paggawa sa bansa,
naiisa-isa ang mga dahilan ng pagkakaroon ng ibat ibang suliranin sa paggawa,
nabibigyang pagpapahalaga ang mga manggagawa sa ating bansa.
UNANG PAGSUBOK
Panuto: Tukuyin kung ang mga sumusunod ay kabilang sa sektor ng Agrikultura,
sektor ng Industriya o sektor ng Serbisyo. Isulat ang sagot sa patlang ng bawat
bilang ng pangungusap.
___________1. Pagmimina,Konstruksiyon at Elektrisidad.
___________2. Transportasyon, komunikasyon, at mga Imbakan.
___________3. Paghahalaman at Paghahayupan.
___________4. Bangko,Paupahang bahay at Real Estate.
___________5. Pangingisda at Paggugubat.
BALIKTANAW
Naalala mo pa ba ang ating aralin ng nakaraang araw tungkol sa epekto ng
globalisasyon bilang isa sa isyung panlipunan? Isulat ang titik ng tamang sagot sa
loob ng kahon ayon sa hinihinging kahulugan ng pangungusap.
1. Ito ang nagbabantay sa ekonomiya ng buong mundo. Sila rin ay
nagbibigay ng pautang para kumalat ang kalakalan.
2. Sila ay nagbibigay pautang sa iba’t ibang bansa para sa mga
proyektong pampubliko. Itinatag ito matapos ang ikalawang digmaang
pandaigdig.
3. Ito ang tawag sa organisasyong binubuo mg iba’t ibang nasyon na may
layuning pamahalaan ang international trade.
4. Ito ay pagsusulong ng pandaigdigang kalakalan o international trade sa
pamamagitan ng pagbubukas ng mga pambansang hangganan at
pagbabawas sa paghihigpit sa pag-angkat ng mga produkto.
5. Isang uri ng Outsourcing na tumutugun sa prosesong pangnegosyo ng
isang kompanya.

Pagpipilian
A. World Bank
B. BPO (Business Process Outsourcing)
C. Globalisasyon
D. IMF (International Monetary Fund)
E. WTO (World Trade Organization)

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN


Isyu ng Paggawa sa Bansa
Paggawa ito ay tumutukoy sa mga trabaho, empleyo, pinagkakakitaan o
negosyo at gawain. Ang mga manggagawang Pilipino ay humaharap sa iba’t ibang
anyo ng suliranin at hamon sa paggawa tulad ng mga sumusunod, mababang
pasahod, kawalan ng seguridad sa trabaho, job-mismatch at kontraktuwalisasyon.
Mababang pasahod

Suliranin sa paggawa Kawalan ng seguridad


Job-mismatch sa kasalukuyan sa trabaho

Kontraktuwalisasyon

Nagkakaroon din ng suliranin ang iba’t ibang sektor sa ating bansa, ito ang
natatanging bahagi ng lipunan o ekonomiya. Marami ang sektor na bumubuo sa
ating bansa gaya ng; sektor ng agrikultura na isa sa pinakamahalagang sektor ng
lipunan. Lubusang naapektuhan ang mga lokal na magsasaka dahil sa mas murang
naibebenta ang mga dayuhang produkto sa bansa at kakulangan sa suporta ng
pamahalaan sa pagbibigay ng ayuda lalo na kapag may mga nananalasang sakuna
sa bansa tulad ng bagyo, tagtuyot, at iba pa. Deregularisasyon sa mga polisiya ng
estado at pagsasapribado ng mga pampublikong serbisyo ang ilan sa mga nagiging
suliranin sa sektor ng industriya. At ang sektor ng paglilingkod naman ay ang sektor
na nagbibigay ng ibat ibang serbisyo sa mga negosyo at sa mga konsyumer. Ilan sa
mga nagiging suliranin ng sektor na ito ay ang mababang pasahod sa mga
manggagawang Pilipino, malayang patakaran ng mga mamumuhunan at samu’t
saring suliranin tulad ng over-worked.
Kaya ang naging implikasyon sa kawalan ng trabaho at epekto sa sektor ng
bansa ay ang tumitinding kahirapan, naapektuhan ang mental health o kalusugan ng
pag-iisip ng mga tao, pagpunta sa ibang bansa ng mga manggagawa, pagdami ng
mga dayuhan at dambuhalang lokal na negosyante kaya’t nalulugi ang
napakaraming maliliit na negosyo at ang mabagal na pag unlad ng bansa dahil
mahina ang ekonomiya.
GAWAIN 1
Panuto: Suriin ang larawan at alamin kung anong suliranin ito sa paggawa at
sagutan ang tanong na: Bakit ito ay maituturing na isyu o suliranin sa paggawa?
Isulat ang sagot sa ibaba ng larawan.
Pamprosesong tanong:
1. Ano ang naging pananaw mo sa mga nasa larawan?

2. Maituturing mo bang isyung panlipunan ang ipinakita ng bawat larawan?


Bakit?

3. Bakit mahalaga para sa iyo ang bawat manggagawa sa ating bansa?


TANDAAN
Sa bahaging ito ating alamin ang iyong naunawaan tungkol sa ating tinalakay.

Panuto: Sa pamamagitan ng gawain na ito sagutin ang mga tanong na may


kaugnayan sa paksang ating tinalakay. Sagutin ito ng kumpletong pangungusap.

1. Ano ang mga iba’t ibang anyo ng suliranin ng mga manggagawang Pilipino sa
kasalukuyan?

2. Paano nagkakaroon ng iba’t ibang suliranin sa sektor ng agrikultura?

3. Kung magpapatuloy ang ganitong uri ng suliranin sa mga manggagawa, ano


kaya ang magiging implikasyon nito?

PAG-ALAM SA NATUTUHAN
Pangatuwiranan mo!
Basahin ang mga pangungusap sa unang kolum. Ipaliwanag ang implikasyon o
maaaring mangyari sa bawat sitwasiyon.
SITUWASYON PALIWANAG

Ayon sa tala maraming mga Pilipino


ang walang trabaho sa Pilipinas.

Ang mga construction workers ay


madalas mag over-time sa kanilang
trabaho sa kabila ng mababang
pasahod.

Isang nagtapos ng kursong nursing sa


pag-aaral ngunit ang trabaho ay call
center agent.

Nasalanta ng malakas na bagyo ang


sakahan ng mga magsasaka sa
probinsya.

Mas tinatangkilik ng mga Pilipino ang


produkto ng mga dayuhan.
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot.

___1. Ito ay tumutukoy sa mga trabaho, empleyo, pinagkakakitaan o negosyo at


gawain?
A. Sektor B. Ekonomiya C. Paggawa D. Sahod
___ 2. Isa sa pinakamahalagang sektor sa lipunan na lubusang naapektuhan sa
paggawa tulad ng magsasaka?
A. Industriya B. Serbisyo C. Agrikultura D. Ekonomiya
___ 3. Ito ang sektor na nagbibigay ng ibat ibang paglilingkod sa mga negosyo at sa
mga konsumer
A. Industriya B. Serbisyo C. Agrikultura D. Ekonomiya
___ 4. Deregularisasyon sa mga polisiya ng estado at pagsasapribado ng mga
pampublikong serbisyo ang ilan sa nagiging suliranin ng anong sektor?
A. Industriya B. Serbisyo C. Agrikultura D. Ekonomiya

___ 5. Ang mga manggagawang Pilipino ay humaharap sa iba’t ibang anyo ng


suliranin at hamon sa paggawa tulad ng mga sumusunod, mababang pasahod,
kawalan ng seguridad sa trabaho, job-mismatch at ___________.
A. Serbisyo B. Pamumuhay
C. Ekonomiya D.kontraktuwalisasyon

ARALIN 3.2: Tugon ng Pamahalaan upang Malimitahan ang mga


Isyu sa Paggawa

INAASAHAN;
Ang aralin na ito ay tatalakay naman sa pagtugon ng pamahalaan at ng
mamamayan upang malimitahan ang ibat ibang suliranin sa paggawa sa ating
bansa.
Isang malaking hamon sa bansa ang pagkakaroon ng iba’t ibang suliranin sa
paggawa kaya naman gumagawa ng hakbang ang pamahalaan upang
masolusyunan ito. Tatalakayin din sa araling ito ang mga karapatan ng manggagawa
na karaniwang nalalabag sa batas.
Sa araling ito, inaasahang:
 naipapakita ang tugon ng pamahalaan at ng mamamayan upang
malimitahan ang ibat ibang suliranin sa paggawa,
 nailalahad ang mga karaniwang nalalabag na batas sa ilalim ng labor
code at ang kadahilanan nito.
UNANG PAGSUBOK
Sa bahaging ito, ating susubukin ang iyong paunang kaalaman tungkol sa paksang ating
tatalakayin. Sa pamamagitan nito malalaman natin ang iyong paunang kaalaman tungkol sa
paksa.
Sangayon o Di Sangayon
Panuto: Sa pamamagitang ng organizer ihayag ang iyong saloobin tungkol sa kalagayan ng
mga manggagawa sa ating bansa. Kung ikaw ay sang-ayon ipaliwanag ito kung bakit ganun
din kung di sang-ayon.

SANG- DI – SANG-
AYON AYON
1. Istriktong pagtuturing, ang sapilitang
overtime ng lagpas ng 10 oras na
pinapayagang mag over time kada araw, lalo
na sa loob ng 6-7 araw.
2. Igalang ang karapatan ng bawat
manggagawa anumang trabaho ito na di
lumalabag sa batas.

3. Tanggalin sa trabaho, ibaba ang tungkulin, o


ilipat kayo, o bawasan ang inyong oras o
kaya’y gumawa ng masamang hakbang laban
sa inyo, o takutin kayo sa paggawa ng
ganitong mga hakbang, dahil sumali o
sumuporta sa isang union.
4. Pag-usapan ang inyong mga sahod at
benepisyo at ibang mga probisyon at
kondisyon ng empleyo o pag-organisa ng
unyon kasama ang inyong mga katrabaho o
isang union.
5. Mag-aklas at magwelga, depende sa layunin
o paraan ng pag-aklas o pagwelga.

BALIKTANAW
Naalala mo pa ba ang ating aralin ng nakaraang araw tungkol sa isyu ng
paggawa sa ating bansa? Isulat ang tamang sagot sa loob ng kahon ayon sa
hinihinging kahulugan ng pangungusap.

Kahulugan Kasagutan

Ito ay tumutukoy sa mga


1. Trabaho, empleyo,
pinagkakakitaan o
negosyo at gawain
Deregularisasyon sa mga
2. polisiya ng estado at
pagsasapribado ng mga
pampublikong serbisyo
ang ilan sa nagiging
suliranin ng anong
sektor?

Isa sa pinakamahalagang
3. sektor sa lipunan na
lubusang naapektuhan
sa paggawatulad ng
magsasaka?

4. Hindi tugma ang trabaho


niya ayon sa kaniyang
tinapos na pag-aaral

Ito ang sektor Na


nagbibigay ng ibat ibang
paglilingkod sa mga
5. negosyo at sa mga
consumer

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

Tugon ng Pamahalaan at Mamamayan upang Malimitahan ang


mga Isyu sa Paggawa

Isang matinding hamon ang kinakaharap ng mga manggagawa mula nang


ipatupad ang patuloy na paglala ng “mura at flexible labor” sa bansa (IBON, 2006).
Ito ay isang paraan ng mga kapitalista o mamumuhunan upang palakihin ang
kanilang kinikita at tinutubo sa pamamagitan ng pagpapatupad ng mababang
pagpapasahod at paglimita sa panahon ng paggawa ng mga manggagawa. Isang
paraan ito upang sila ay makaiwas sa patuloy na krisis dulot ng labis na produksiyon
at kapital na nararanasan ng iba’t ibang mga bansa. Sa panahon ng rehimeng
Marcos, pinagtibay ang Presidential Decree (PD) 442 o Labor Code bilang
patakarang pinaghanguan ng flexible labor. Nauna rito na isinabatas ang Investment
Incentive Act. Tinalakay sa nakalipas na paksa ang iba’t ibang isyu at hamon na
kinakaharap ng mga manggagawang Pilipino bunga ng globalisasyon. Subalit
nahirapan ang dating Pangulong Marcos na maipatupad ang flexible labor dahil
sinalubong at binigo ito ng mga demonstrasyon at kilusang anti-diktadura hanggang
sa pagsiklab ng pag-aalsa sa EDSA noong 1986.Sa pagpasok ng administrasyong
Corazon C. Aquino, buong-buo nitong niyakap ang neo-liberal na globalisasyon at
kasunod nito, ginawang bukas para sa mga dayuhang mamumuhunan ang
kalagayan ng paggawa. Sinusugan noong Marso 2, 1989 ang Labor Code - (PD
442) ni dating Pangulong Marcos na kilala ngayong RA 6715 (Herrera Law) na
isinulong ni dating Senator Ernesto Herrera. Sinunod ng gobyerno ang mga
patakarang magpapalakas ng flexible labor gaya ng Department Order No. 10 ng
Department of Labor and Employment (DOLE). Department Order 18-02 ng DOLE
sa panahon ng Administrasyong Ramos at sa panahon naman ng Administrasyong
Arroyo ang Department order-A ng DOLE. Taong 2011 ay naghayag ng patakaran
ang pamahalaan laban sa pagkokontrata.
Maraming mahahalagang karapatan ang mga manggagawa, subalit ang
pinakamahalagang karapatan na dapat itinataguyod ng pamahalaan ay ang
karaniwang nalalabag sa batas sa ilalim ng labor code tulad ng mga sumusunod;
 Pagsali sa mga unyon na malaya mula sa panghihimasok ng pamahalaan at
tagapangasiwa.
 Karapatang makipagkasundo bilang bahagi ng grupo sa halip na mag-isa.
 Sapilitang trabaho, lalo na ang mapang- aliping trabaho at trabahong
pangkulungan. Dagdag pa rito, bawal ang trabaho bunga ng pamimilit o ‘duress’.
 Mabibigat na anyo ng trabahong pangkabataan. Samakatwid mayroong
minimong edad at mga kalagayang pangtrabaho para sa mga kabataan.
 Lahat ng mga anyo ng diskriminasyon sa trabaho: pantay na suweldo para sa
parehong trabaho.
 Kalagayan ng pagtatrabaho ay dapat walang panganib at ligtas sa mga
manggagawa. Pati ang kapaligiran at ang oras ng pagtatrabaho ay dapat walang
panganib at ligtas.
 Ang suweldo ng manggagawa ay sapat at karapat- dapat para sa makataong
pamumuhay at pagkakaloob ng iba pang benepisyong kailangan nila.
Panuto: Punan ang graphic organizer ng angkop na sagot batay sa karapatan ng
manggagawa na karaniwang nalalabag sa batas.

karapatan ng
manggagawa na
karaniwang
nalalabag sa batas

Pamprosesong tanong:

1.Para sa iyo, aling paglabag sa karapatan ng mga manggagawa ang madalas


nalalabag? Bakit?

2.Bakit kaya may nagaganap na paglabag sa mga karapatan ng mga


manggagawa?

3.Bakit mahalaga na malaman natin ang karapatan ng manggagawa na


karaniwang nalalabag sa batas?

TANDAAN
Sa bahaging ito ating alamin ang iyong naunawaan tungkol sa ating
tinalakay.

Panuto: Sa pamamagitan ng gawain na ito sagutin ang mga tanong na may


kaugnayan sa paksang ating tinalakay. Sagutin ito ng kumpletong pangungusap.

1. Ano ang mura at flexible labor?


2. Sa iyong palagay, anong sektor ng paggawa ang naaapektuhan ng mura at
flexible labor sa bansa?
3. Bakit umiiral ang mura at flexible labor sa bansa?
4. Sa mga nabanggit na tugon ng pamahalaan hinggil sa suliranin sa paggawa, para
sa iyo ano ang pinaka epektibo? Bakit?
5. Bakit mahalaga na naisusulong ang bawat karapatan ng mga manggagawa?
PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Imbentaryo ng mga Manggagawa

Panuto: Kompletuhin ang hinihinging impormasyon ng imbertaryo ng mga


maggagawa sa iyong tahanan o sa iyong pamilya. Punan ng tamang impormasyon
ang hinihingi sa bawat hanay.
Pangalan Relasyon Edad Edukasyon Trabaho Regular o
Kontraktuwal

Benipisyong Natatanggap: Lagyan ng tsek

____SSS _____PhilHealth _____ Pag-ibig fund


Iba pang benepisyo___________________

Pamprosesong tanong:

1. Ano-anong estado ng manggagawa mayroon sa inyong tahanan o sa inyong


pamilya? Sila ba ay regular o kontraktuwal?

2. Natatanggap ba nila ang mga benepisyong galing sa kanilang pinapasukang


trabaho?

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot.

___1. Ito ay isang paraan ng mga kapitalista o mamumuhunan upang palakihin ang
kanilang kinikita at tinutubo sa pamamagitan ng pagpapatupad ng mababang
at paglimita sa panahon ng paggawa ng mga manggagawa?
A. Ekonomiya B. Paggawa C. Flexible labor D. Karapatan
___ 2. Mayroon bang ginagawang solusyon ang pamahalaan para masulosyunan
ang suliranin sa paggawa?
A. Walang aksyon
B. Mayroong mga batas para matulungan ang manggagawa
C. Mamamayan lamang ang gumagawa
D. Di kaya ng pamahalaan
___ 3. Bakit mahalaga ang bawat karapatan ng mga mangagawa sa ating bansa?
A. Kabilang sila sa bansa
B. Nasa Batas ito
C. Tao sila na dapat igalang at pantay na ituring ninuman
D. Utos ng magulang

___ 4. Alin sa mga sumusunod ang di kasama sa karapatan ng mga manggagawa?


A. Ang suweldo ng manggagawa ay sapat at karapat- dapat.
B. Bawal ang trabahong bunga ng pamimilit o ‘duress’.
C. Bawal ang lahat ng mga anyo ng diskrimasyon sa trabaho
D. Ang may karapatan lamang ay ang mga nagpapatrabaho sa mga
manggagawa

___ 5. Ang suweldo ng manggagawa ay sapat at karapat- dapat para sa makataong


pamumuhay. Ang karapatang ito ng mga manggagawa ay___________.
A. Mali, dahil ang may karapatan lamang ay ang pamahalaan.
B. Tama, dahil lahat ng tao ay may karapatan lalo na sa mga manggagawa
C. Mali, dahil mahirap lang sila kaya dapat mababa ang pasahod
D. Tama, dapat pantay ang sahod ng mga mahihirap sa mga mayayaman.

Ikaapat na Linggo Aralin 4.1: Isyu sa Paggawa

INAASAHAN;

Sa araling ito ay tatalakayin ang kahulugan ng unemployment na itinuturing na


isa sa pinaka suliranin ng bansa. Mauunawaan din natin ang dahilan ng
pagkakaroon nito sa bansa dahil may malaking implikasyon ito sa pang araw araw
na buhay ng mamamayan lalo na sa mga manggagawa. Ganun pa man ay may
kaakibat na pagtugon sa suliraning ito na kinakaharap ng mga mangagawa sa
bansa.
Sa araling ito, inaasahang:
matutukoy ang mga implikasyon ng mga suliranin sa paggawa,
makabubuo ng angkop na hakbang sa pagtugon sa kalagayan, suliranin at
isyu ng paggawa sa bansa,
mapangangatwiranan ang kahalagahan sa pagtugon sa isyu ng paggawa sa
bansa.
UNANG PAGSUBOKPanuto: Isulat sa bawat bilang kung ito ay Sanhi o Bunga
ayon sa ipinapakitang sitwasyon ng pangungusap.

___________1. Ang magkakapatid na Leo at Noel ay tumigil sa pag-aaral dahil


sa kahirapan sa buhay.
___________2. Si Ernesto ay nagtatrabaho ng hindi akma sa tinapos na kurso
kaya mababa ang sahod na natatanggap niya.
___________3. Mabagal ang pag-unlad ng bansa dahil mahina ang ekonomiya
___________4. Patuloy na lumalaki ang bilang ng populasyon kaya
nagkukulang sa pangunahing pangangailangan ang mga tao.
___________5. Gumagawa ng paraan ang pamahalaan para matugunan ang
suliranin ng bansa na may kinalaman sa patuloy na pagdami ng
bilang ng mga umaasa kaysa sa inaasahan.

BALIKTANAW
Panuto: Balikan ang nakaraang aralin sa pamamagitan ng pagsagot at pagsulat ng
TAMA kung wasto ang pangungusap sa bawat bilang. Isulat ang MALI kung di-
wasto ang pangungusap.

1. Isang matinding hamon ang kinakaharap ng mga manggagawa mula nang


ipatupad ang patuloy na paglala ng “mura at flexible labor” sa bansa.
2. Sa administrasyong Corazon C. Aquino, buong-buo nitong niyakap ang neo-
liberal na globalisasyon at kasunod nito, ginawang bukas para sa mga dayuhang
mamumuhunan ang kalagayan ng paggawa.
3. Walang tugon ang Pamahalaan upang malimitahan ang mga Isyu sa Paggawa.
4. Ang Department order-A ng DOLE taong 2011 ay naghayag ng patakaran ng
pamahalaan laban sa pagkokontrata.
5. Ang kalagayan ng pagtatrabaho ng manggagawa ay dapat walang panganib.

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

Ang mga Implikasyon at Pagtugon sa mga Suliranin sa Paggawa

Unemployment o Kawalan ng Trabaho – Isang sitwasyon kung saan ang mga


manggagawa ay walang mapasukang trabaho kahit sila ay may sapat kakayahan at
pinag-aralan. Ang employed naman ay kasalukuyang nagtatrabaho sa isang Gawain
o negosyo.
UNEMPLOYMENT
 Mataas na pagdepende sa agrikultural
na kabuhayan
 Hindi sapat na pamumuhunan
 Sakuna o pananalasa ng mga
Dahilan ng Unemployment sa kalamidad
Pilipinas
 Job mismatch o hindi tugma ang
pinag-aralan sa pinapasukang trabaho
 Kakulangan ng oportunidad para
makapagtrabaho
 Katamaran ng mga tao na magtrabaho
 Walang mapagkunan ng pera ang
mga tao para sa kanilang mga
pangangailangan.
 May gumagawa ng krimen tulad ng
Implikasyon ng Unemployment
pagnanakaw
 Hindi makapag-aral ang mga bata
dahil hindi matustusan ang kanilang
pangangailangan
 Pagdami ng taong umaasa sa
gobyerno
 Nagkakaroon ng brain drain dahil
pumupunta ang mga magagaling na
manggagawa sa ibang bansa
 Mabagal ang pag-unlad ng bansa
dahil mahina ang ekonomiya
 Gumamit ng angkop na teknolohiya
para sa produksyon sa paggawa
 Linangin ang maliliit na industriya sa
paggawa
Mungkahing pagtugon sa mga  Iugnay ang edukasyong kukunin sa
suliranin sa Paggawa pangangailangan ng lakas-paggawa
 Itaas ang antas ng produksiyon
 Tulungan ang mga taong self-
employed
 Kontrolin ang paglaki ng populasyon
 Linangin ang kasanayan ng lakas-
paggawa sa bansa

GAWAIN
Panuto: Suriin mo ang larawan na nasa ibaba, pagkatapos masuri ang larawan,
sagutin mo ang pamprosesong tanong.

https://images.app.goo.gl/uNA1LNisKso7Vq2B7

Pamprosesong tanong:
1. Ano ang nasa larawan?
2. Saan kaya sila pupunta?
3. Bakit kailangan nilang umalis?
4. Maituturing ba itong suliranin sa ating bansa?
5. Kung gayon, mahalaga ban a tugunan ang suliraning ito ng bansa? Bakit?
TANDAAN
Sa bahaging ito ating alamin ang iyong naunawaan tungkol sa ating tinalakay.
Panuto: Sa pamamagitan ng gawain na ito sagutin ang mga tanong na may
kaugnayan sa paksang ating tinalakay. Sagutin ito ng kumpletong pangungusap.

1. Ano ang mga dahilan ng unemployment sa Pilipinas?

2. Ano kaya ang implikasyon ng pagkakaroon ng unemployment sa ating bansa?

3. Bakit mahalagang linangin ang kasanayan ng lakas-paggawa sa bansa?

4. Para sa iyo, paano kaya malulutas ng bansa ang suliranin sa unemployment?

PAG-ALAM SA NATUTUHAN
Ipaglaban mo!
Basahin ang mga tanong sa unang bahagi. Ipaliwanag at ipaglaban mo ang iyong
dahilan tungkol sa kalagayan ng manggagawa sa ating bansa.
1.
__________________________________
Tama bang bigyan
__________________________________ ng pansin ang
kakaunting kita ng
__________________________________ magsasaka sa
bansa?
__________________________________
2.
__________________________________
Mahalaga ba para
__________________________________
sa’yo ang paggawa
ng mga
__________________________________ manggagawa sa
bansa? Bakit?
__________________________________

3.
Sapat ba ang ginagawa
__________________________________
ng pamahalaan sa
pagtugon sa suliranin
__________________________________
sa paggawa?
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Isulat ang letra ng tamang sagot.

___1. Ito ay tumutukoy sa kasalukuyang nagtatrabaho sa isang Gawain o negosyo?


A. Unemployment
B. Employed
C. Underemployed
D. Manggagawa
___ 2. Isang sitwasyon kung saan ang mga manggagawa ay walang mapasukang
trabaho kahit sila ay may sapat kakayahan at pinag-aralan?
A.Unemployment
B. Employed
C. Underemployed
D. Manggagawa
___ 3. Ito ang isa sa dahilan ng Unemployment.
A.Brain drain
B. Job Mismatch
C. Self-employed
D. Ekonomiya
___ 4. Ito ang isa sa implikasyon ng Unemployment.
A.Brain drain B. Job Mismatch C. Self-employed D. Ekonomiya

___ 5. Alin ang di kasama sa pagtugon sa mga suliranin sa paggawa ng serbisyo?


A. Panatilihin ang Job mismatch
B. Paggamit ng angkop na teknolohiya
C. Pagkontrol sa Populasyon
D. Pagtaas ng antas ng produksiyon

ARALIN 4.2: Ang Kahalagahan sa Pagtugon sa Isyu ng Paggawa sa


Bansa
INAASAHAN;
Sa araling ito ay mauunawaan natin ang tungkol sa naging epekto at pananaw
ng globalisasyon sa paggawa sa ating bansa. Matatalakay din natin kung paano
nabibigyang atensyon at tugon sa pagharap sa ibat-ibang suliranin ang mga
manggagawa sa ating bansa. Higit sa lahat ay kung paano napahahalagahan ang
ating mga mangagagawa sa kanilang kalagayan.

Sa araling ito, inaasahang:


naiuugnay ang iba’t ibang pananaw sa pag-unawa sa kalagayan, suliranin at
pagtugon sa isyu ng paggawa sa bansa,
napahahalagahan ang ibat ibang tugon sa pagharap sa kalagayan, suliranin
at pagtugon sa isyu ng paggawa sa bansa.
UNANG PAGSUBOK

Sa bahaging ito ating susubukin ang iyong paunang kaalaman tungkol sa paksang
ating tatalakayin sa pamamagitan nito malalaman natin ang iyong paunang
kaalaman tungkol sa paksa.

Panuto: Isulat o ilagay sa kolum ang pangungusap na nasa kahon, kung para sa iyo
ikaw ba ay nasisiyahan o nagagalit sa pahayag.

Pangungusap:

 May proteksyon ang manggagawa at katanggap-tanggap na


pasahod
 Hindi tinitiyak ang workplace para sa mga manggagawa.
 Palakasin at siguruhin ang paglikha ng mga batas para sa
paggawa at
 Iba ang trato sa mga mangagawa at mayroong diskriminasyong
nagaganap.

BALIKTANAW
Naalala mo pa ba ang ating aralin ng nakaraang araw? subukan mong sagutan ang
nasa kolum.
Panuto: Isulat ang tamang sagot sa loob ng kahon ayon sa hinihingi tungkol sa
unemployment
Dahilan ng Implikasyon ng Mungkahing pagtugon
Unemployment sa Unemployment sa mga suliranin sa
Pilipinas Paggawa
1. 1. 1.

2. 2. 2.

3. 3. 3.

4. 4. 4.

5. 5. 5.

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

Pagpapahalaga at pag-uugnay ng iba’t ibang pananaw sa pag-


unawa sa kalagayan, suliranin at pagtugon sa isyu ng paggawa sa
bansa.

Isa sa malaking hamon sa bansa ang mga makabagong pagbabago sa iba’t


ibang larangan dulot ng globalisasyon. Mas nagiging bukas ang bansa sa iba’t ibang
oportunidad na tuklasin ang potensiyal na pakikipagsabayan sa pandaigdigang
kompetisyon. Kaakibat ng mga pagbabagong ito ay ang mga hamon kung paano
tutugunan ng pamahalaan ang mga suliraning naidulot ng globalisasyon at paggawa,
mga isyu sa lipunan na napag-iwanan na ngunit hindi pa lubusang natugunan
bagkus patuloy pang lumalala lalo na sa mga usapin sa paggawa.
Ilan sa maraming naidulot ng globalisasyon sa paggawa ay ang mga
sumusunod: Una, demand ng bansa para sa iba’t ibang kakayahan o kasanayan sa
paggawa na globally standard; Pangalawa, mabibigyan ng pagkakataon ang mga
lokal na produkto na makilala sa pandaigidigan pamilihan; Pangatlo, binago ng
globalisasyon ang workplace at mga salik ng produksiyon tulad ng pagpasok ng iba’t
ibang gadget, computer/IT programs, complex machines at iba pang makabagong
kagamitan sa paggawa; at Pang-apat, dahil sa mura at mababa ang labor o pasahod
sa mga manggagawa kaya’t madali lang sa mga namumuhunan na magpresyo ng
mura o mababa laban sa mga dayuhang produkto o mahal na serbisyo at pareho
ang kalidad sa mga produktong lokal. Gayon pa man ang ating bansa ay may
kakayahan na makaangkop sa Globally Standard sa paggawa.
Dapat ding matiyak ang maayos na mga trabaho, walang diskriminasyon at
may benepisyong angkop na natatanggap ang mga manggagawa na naglalayong
pangalagaan at siguruhin ang mga karapatan nito. At para na rin pahalagahan ang
kalagayan, suliranin at pagtugon sa isyu ng paggawa sa ating bansa mayroong apat
na haligi sa isang disente at marangal na paggawa.

GAWAIN
“Pananaw sa Larawan”
Panuto: Isulat kung anong trabaho ang nasa larawan, ilagay din ang nagiging
suliranin at maaaring solusyon sa mga mangagawa sa ating bansa.

Suliranin
1. ___________________________
___________________________
___________________________
Solusyon
___________________________
_____________________ ___________________________
Trabaho ___________________________
2. Suliranin
___________________________
___________________________
___________________________
Solusyon
___________________________
___________________________
___________________________
_____________________
Trabaho

Suliranin
3. ___________________________
___________________________
___________________________
Solusyon
___________________________
___________________________
___________________________

_____________________
Trabaho

Pamprosesong tanong:

1. Ano ano ang nagiging madalas na nagiging suliranin ng mga manggagawang


Pilipino?

2. Mahalaga ba para sa iyo ang ginagampanan ng mga mangagawa ito sa ating


bansa? Bakit?

TANDAAN

Sa bahaging ito ating alamin ang iyong naunawaan tungkol sa ating tinalakay.

Panuto: Sa pamamagitan ng gawain na ito sagutin ang mga tanong na may


kaugnayan sa paksang ating tinalakay. Sagutin ito ng kumpletong pangungusap.

1. Ano ang apat na haligi sa isang disente at marangal na paggawa?


2. Sapat ba ito upang matugunan at maprotektahan ang kapakanan ng mga
manggagawa sa ating bansa?
3. Paano ginagawa ng pamahalaang ang pagtugon sa suliranin sa paggawa sa
bansa?
4. Sang-ayon ka ba na sapat ang pagtugon ng pamahalaan upang
masolusyunan ang suliranin sa paggawa sa bansa?

PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Liham pasasalamat!

Bilang bahagi ng lipunan hindi lang nagtatrabaho ang mga manggagawa para sa
kanilang sariling kapakinabangan kundi pati na rin sa kapakanan ng bawat isa tulad
na lamang ng mga “frontiners” kung tawagin.

Panuto: Gumawa ng isang liham sa gusto mong pasalamatan na manggagawa sa


ating bansa sa kanilang bahaging ginagampanan para masolusyunan ang suliranin
sa bansa.

Mahal kong_________________,

Nais kong magpasalamat sa inyo dahil _____________________________________________

____________________________________________________________________________________________

Bilang pagpapahalaga po sa inyo _________________________________________________________

Nagmamahal,

____________________
Pangalan

Pamprosesong tanong:

1. Ano ang naging pagtingin mo sa mga manggagawang Pilipino sa ating


bansa?

2. Masasabi mo bang dapat silang pahalagahan ng mamamayan dahil sa


kanilang mga gawa? Bakit?
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT

Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot.

___1. Naglalayong palakasin ang laging bukas na pagpupulong sa pagitan ng


pamahalaan, mga manggagawa, kompanya sa pamamagitan ng paglikha ng
mga collective bargaining unit
A. Employment Pillar B. Worker’s Right Pillar
C. Social Protection Pillar D. Social Dialogue Pillar

___ 2. May layuning hikayatin ang mga kompanya, pamahalaan, at mga sangkot sa
paggawa na lumikha ng mga mekanismo para sa proteksyon ng
manggagawa, katanggap-tanggap na pasahod, at oportunidad.
A. Employment Pillar B. Worker’s Right Pillar
C. Social Protection Pillar D. Social Dialogue Pillar

___ 3. Naglalayong palakasin at siguruhin ang paglikha ng mga batas para sa


paggawa at matapat na pagpapatupad ng mga karapatan ng mga
manggagawa.
A. Employment Pillar B. Worker’s Right Pillar
C. Social Protection Pillar D. Social Dialogue Pillar

___ 4. Ang tumitiyak ng paglikha ng mga sustenableng trabaho, malaya at pantay na


oportunidad sa paggawa, at maayos na workplace para sa mga
manggagawa.
A. Employment Pillar B. Worker’s Right Pillar
C. Social Protection Pillar D. Social Dialogue Pillar

___ 5. Alin ang HINDI naidulot ng globalisasyon sa paggawa sa bansa?


E. Demand ng bansa para sa iba’t ibang kakayahan sa paggawa na globally
standard
F. Mabigyan ng pagkakataon ang mga lokal na produkto na makilala sa
pandaigidigang pamilihan
G. Mura at mababa ang labor o pasahod sa mga manggagawa kaya’t
madali lang sa mga namumuhunan na magpresyo ng mura o mababa
laban sa mga dayuhang produkto o mahal na serbisyo at pareho ang
kalidad sa mga produktong lokal.
H. Pantay ang sahod sa mga mahihirap na mangagawa.
IKALIMANG LINGGO – ARALIN 5.1 KONSEPTO NG MIGRASYON

INAASAHAN;

Sa araling ito ay tatalakayin natin ang iba’t ibang konsepto ng Migrasyon at


ang mga posibleng kaugnayan dito ng Globalisasyon. Kaakibat ng mga talakayan ay
ang iba’t ibang gawain upang mas lalo mo pang maunawaan at mapagyaman ang
iyong mga natutuhan sa araling ito.

Sa pagtatapos ng aralin, ikaw ay inaasahan na . . .


 naipaliliwanag ang Konsepto ng Migrasyon.
 naiisa – isa ang mga dahilan ng Migrasyon dulot ng Globalisasyon.
 naipapakita ang mga dahilan ng Migrasyon dulot ng Globalisasyon.

UNANG PAGSUBOK

Panuto: Isulat ang TAMA kung wasto ang salitang may salungguhit sa bawat

bilang. Isulat naman ang MALI kung ang salitang may salungguhit ay di-wasto.

1. Ang migrasyon ay tumutukoy sa proseso ng pag-alis o paglipat mula sa isang


lugar patungo sa iba pang lugar.
2. Ang stock ay tumutukoy sa dami o bilang ng mga nandarayuhang pumapasok
sa isang bansa sa isang takdang - panahon na kadalasan ay kada taon.
3. Ang flow ay ang bilang ng nandayuhan na naninirahan o nananatili sa
bansang nilipatan.
4. Ang irregular migrants ay ang mga mamamayan na nagtungo sa ibang bansa
na hindi dokumentado o walang permit para magtrabaho at sinasabing
overstaying sa bansang pinuntahan.
5. Permanent migrants naman ang tawag sa mga mamamayan na nagtungo sa
ibang bansa na may kaukulang permiso at papeles upang magtrabaho at
manirahan nang may takdang panahon.
6. Ang Temporary migrants ay mga overseas Filipinos na ang layunin sa
pagtungo sa ibang bansa ay hindi lamang trabaho kundi ang permanenteng
paninirahan sa piniling bansa kaya naman kalakip dito ang pagpapalit ng
pagkamamamayan o citizenship.
7. Ang migration transition ay nagaganap kapag ang nakasanayang bansang
pinagmumulan ng mga nandarayuhan ay nagiging destinasyon na rin ng mga
manggagawa at refugees mula sa iba’t ibang bansa.
8. Ayon sa datos na nilathala ng workabroad.ph, ang bansang Saudi Arabia ang
nangungunang bansa na malimit puntahan ng mga Overseas Filipino Workers
noong taong 2019 mula Enero hanggang Hunyo.
9. Ayon sa datos na inilabas ng Philippines Statistics Authority noong Hunyo 4,
2020, mas madami ang bilang ng mga kababaihang nangingibang bansa
kaysa sa mga kalalakihan.
10. Ang Pandarayuhan ay isa sa mga dahilan ng paglaki ng populasyon ng isang
lugar.

BALIKTANAW

1. Anong isyung pang - ekonomiya ang pinapakita sa larawan?


2. Bakit magkaugnay ang child labor at ang kahirapan?
3. Sa iyong pananaw, paano malulutas ang problema ng child labor sa
Pilipinas?
MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN
Ang Migrasyon o Pandarayuhan ay tumutukoy sa proseso ng paglipat o pag
- alis ng mga tao o hayop sa isang lugar patungo sa ibang lugar na maaaring
pansamantala o permanente. Malaki ang kaugnayan ng isyu ng paggawa kung bakit
nandarayuhan ang mga tao.

Sa pagtalakay ng migrasyon,mahalagang maunawaan natin ang ilan sa mga


terminong may kaugnayan dito.
MIGRASYON

Ang flow ay tumutukoy sa dami o bilang ng mga


nandarayuhang pumapasok sa isang bansa sa isang
takdang panahon na kadalasan ay kada taon

Ang stock naman ay ang bilang ng mga nandayuhan na


naninirahan o nananatili sa bansang nilipatan.

Mahalaga ang flow sa pag-unawa sa trend o daloy ng paglipat o mobility ng


mga tao, samantalang ang stock naman ay makatutulong sa pagsusuri sa
matagalang epekto ng migrasyon sa isang populasyon.

Sa patuloy na paglaki ng populasyon sa Pilipinas maging sa ibang mga


bansa, nagkakaroon ng malawakang problema sa kawalan ng trabaho. Kaya ang
ilan sa mga kababayan natin ay nangingibang bansa para masolusyunan ang
problemang ito. Ayon sa datos na nilabas ng workabroad.ph noong Setyembre 2,
2019 ang mga sumusunod na bansa ang pangunahing puntahan ng ating mga
kababayan para maging Overseas Filipino Worker (OFW). (tunghayan sa ibaba ang
datos)
MGA GABAY NA TANONG:

1. Anong napapansin mo sa unang apat na mga bansang madalas puntahan ng


mga OFW?

2. Sa iyong palagay, bakit mas maraming mga OFW ang nais pumunta sa mga
lugar na ito?

Mga Uri ng Migrasyon


1. Labour Migration – ang paglipat ng mga tao mula sa kanilang lugar patungo
sa ibang lugar para makahanap ng trabaho.

2. Refugees Migration – ang paglipat o pag alis ng mga tao sa kanilang bansa
upang maiwasan ang mga paguusig o mga taong umuusig sa kanila.

3. Permanent Migration – ang paglipat o pag alis ng tao mula sa kaniyang


bansa patungo sa ibang bansa na wala ng plano ng pagbalik.

Ang tawag sa mga taong umaalis sa kanilang lugar para pumunta sa ibang
lugar ay mga migrante (migrant/s). Mayroon tayong tatlong uri ng migrante; ang
irregular, temporary at permanent.

Ang Irregular migrants ay ang mga mamamayan na nagtungo sa ibang


bansa na hindi dokumentado, walang permit para magtrabaho at sinasabing
overstaying sa bansang pinuntahan. Temporary migrants naman ang tawag sa
mga mamamayan na nagtungo sa ibang bansa na may kaukulang permiso at
papeles upang magtrabaho at manirahan nang may takdang panahon.
Samantalang ang Permanent migrants ay mga overseas Filipinos na ang layunin
sa pagtungo sa ibang bansa ay hindi lamang trabaho kundi ang permanenteng
paninirahan sa piniling bansa kaya naman kalakip dito ang pagpapalit ng
pagkamamamayan o citizenship.

Ayon sa tala ng Philippine Statistics Authority, narito ang ilan sa mga datos

na kanilang nakalap ayon sa isinagawa nilang survey noong 2019.


 Aabot sa 2.2 milyong OFW ang nagtatrabaho sa ibang bansa mula
Abril hanggang Setyembre, 2019.
 Sa 2.2 milyong OFW, 96.8% ay kabilang sa tinatawag nating OCW
(Overseas Contract Workers) o yung may mga kontrata.
 Mas mataas ang bilang ng mga kababaihan (56%) na nagpupunta sa
ibang bansa kaysa sa mga kalalakihan (44%).
 Ang mas malaking bilang ng mga OFW ay nakabilang sa 30 – 34 taong
gulang.
 Isa sa Limang (1/5) OFW ay nagtatrabaho sa Saudi Arabia.

GAWAIN 1: COMPARE AND CONTRAST

Panuto: Ipaliwanag ang pagkakapareho at pagkakaiba ng dalawang salita na may


kinalaman sa migrasyon.

STOCK FLOW

MGA DAHILAN NG MIGRASYON

Iba’t iba ang mga dahilan kung bakit nandarayuhan ang mga tao. Ilan sa mga
ito ay ang mga sumusunod:

a. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay.


b. Paghahanap ng ligtas na matitirhan.
c. Panghihikayat ng ibang mga kamag- anak na matagal ng ninirahan sa
ibang bansa.
d. Pag-aaral o pagkuha ng teknikal na kaalaman.
May mga pagkakataon na nagaganap ang Migration Transition, kung saan
ang mga bansang nakasanayan ng pinagmumulan ng mga nandarayuhan ay
nagiging destinasyon na din ng mga manggagawa at refugees mula sa iba’t ibang
mga bansa.
GAWAIN 2: IN MY OPINION

Panuto: Ipaliwanag ang iyong sariling pananaw kung bakit nagkakaroon ng


migrasyon ayon sa mga sumusunod na dahilan.

MGA DAHILAN NG MIGRASYON PAGPAPALIWANAG

1. PAGHAHANAP NG KABUHAYAN

2. PAGHAHANAP NG KALIGTASAN

3. PANGHIHIKAYAT NG KAMAG –
ANAK

4. PAG – AARAL

TANDAAN

Sa patuloy na nagaganap na Globalisayon, hindi maiiwasan na patuloy din ang


pagdami ng mga tao na nandarayuhan sa iba’t ibang mga lugar dahil na rin sa iba’t
ibang kadahilanan. Maaring para sa iba ang layunin nila ay pagkakaroon ng
magandang buhay, maayos na edukasyon o kaligtasan. Sa pangkalahatan ito ay
hindi lamang sa kanilang sariling kabutihan kundi sa kabutihan din kanilang mga
mahal sa buhay.

PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Kung ikaw ay mabibigyan ng pagkakataon na


mangibang bansa, anong bansa ang iyong
pupuntahan? Bakit mo ito gustong mapuntahan?
Ipaliwanag. _______________________

___________________________________

___________________________________

___________________________________.
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT

Panuto: Isulat ang TAMA kung wasto ang salitang may salungguhit sa bawat bilang.
Isulat naman ang MALI kung ang salitang may salungguhit ay di-wasto.

1. Ang Pandarayuhan ay isa sa mga dahilan ng paglaki ng populasyon ng isang


lugar.

2. Ang Temporary migrants ay mga overseas Filipinos na ang layunin sa pagtungo


sa ibang bansa ay hindi lamang trabaho kundi ang permanenteng paninirahan sa
piniling bansa kaya naman kalakip dito ang pagpapalit ng pagkamamamayan o
citizenship.

3. Ayon sa datos na inilabas ng Philippines Statistics Authority noong Hunyo 4,


2020, mas marami ang bilang ng mga kababaihang nangingibang bansa kaysa sa
mga kalalakihan.

4. Ang migration transition ay nagaganap kapag ang nakasanayang bansang


pinagmumulan ng mga nandarayuhan ay nagiging destinasyon na rin ng mga
manggagawa at refugees mula sa iba’t ibang bansa.

5. Ayon sa datos na nilathala ng workabroad.ph, ang bansang Saudi Arabia ang


nangungunang bansa na malimit puntahan ng mga Overseas Filipino Workers
noong taong 2019 mula Enero hanggang Hunyo.

6. Permanent migrants naman ang tawag sa mga mamamayan na nagtungo sa


ibang bansa na may kaukulang permiso at papeles upang magtrabaho at manirahan
nang may takdang panahon.

7. Ang migrasyon ay tumutukoy sa proseso ng pag-alis o paglipat mula sa isang


lugar patungo sa iba pang lugar.

8. Ang irregular migrants ay ang mga mamamayan na nagtungo sa ibang bansa na


hindi dokumentado, walang permit para magtrabaho at sinasabing overstaying sa
bansang pinuntahan.

9. Ang stock ay tumutukoy sa dami o bilang ng mga nandarayuhang pumapasok sa


isang bansa sa isang takdang panahon na kadalasan ay kada taon.

10. Ang flow ay ang bilang ng nandayuhan na naninirahan o nananatili sa bansang


nilipatan.
IKALIMANG LINGGO – ARALIN 5.2: MGA SANHI NG MIGRASYON

INAASAHAN;

Sa araling ito ay tatalakayin natin ang kaugnayan ng Migrasyon sa


kasalukuyang kalagayan ng bansa. Kaakibat ng mga talakayan ay ang iba’t ibang
gawain upang mas lalo mo pang maunawaan at mapagyaman ang iyong mga
natutuhan sa araling ito.
Sa pagtatapos ng aralin, ikaw ay inaasahan na . . . .
 naiuugnay ang mga dahilan ng Migrasyon sa kasalukuyang kalagayan ng
bansa.
 nakapagsasagawa ng interview sa kamag-anak o kakilalang tao tungkol
sa Migrasyon.
 nasusuri ang mga dahilan ng Migrasyon sa kalagayan ng bansa.

UNANG PAGSUBOK

Panuto: Basahin at intindihing mabuti ang mga sumusunod na sitwasyon. Tukuyin


kung anong dahilan ng migrasyon ang nais ipahiwatig ng bawat sitwasyon. Piliin
ang titik nang tamang sagot.

1. Malimit na tinatamaan ng malalakas na bagyo ang baryo nila Elsa na naging


dahilan upang sila ay lumipat na tahanan. Ano ang dahilan ng migrasyon ang
pinapahiwatig sa sitwasyon?
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak
2. Noong nakaraang taon ay nagbukas ang bansang Canada ng programa para
sa mga manggagawa mula sa ibang mga bansa na gustong magtrabaho at
maging Permanent Resident sa kanila. Si Cynthia ay naengganyong mag
apply dahil sa mga magandang benepisyo na maaari niyang matanggap. Ano
ang dahilan ng migrasyon ang pinapahiwatig sa sitwasyon?
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak
3. Ang Pilipinas ay isa sa mga bansa sa buong mundo na itinuturing na
mahusay ang Sistema ng pagtuturo ng wikang Ingles kaya ang ibang mga
mamamayan ng Korea, China at Japan ay pumupunta dito sa atin para mag-
aral. Ano ang dahilan ng migrasyon ang pinapahiwatig sa sitwasyon?
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak
4. Mahigit sampung taon ng naninirahan si April sa bansang Japan. Sa loob ng
mga panahon na iyon ay naging maunlad at nagbago ang estado ng kaniyang
pamumuhay kaya inaya niya ang kaniyang mga kapatid na sumunod sa
kaniya sa nasabing bansa. Ano ang dahilan ng migrasyon ang pinapahiwatig
sa sitwasyon?
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak
5. Ang mag-anak ni Abdul ay nakatira sa bahagi ng Marawi subalit dahil sa
madalas na digmaan na nagaganap sa nasabing lugar, napilitan ang
kaniyang mga magulang na ilipat sila sa General Santos. Ano ang dahilan ng
migrasyon ang pinapahiwatig sa sitwasyon?
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak
BALIKTANAW

Panuto: Gamit ang timeline, pagsunod – sunurin ang mga pangyayari na nagbigay
daan sa pag - usbong ng Globalisasyon ayon kay Therborn. Isulat ang titik sa
bawat bilang ayon sa kung ano ang dapat mauna at ang mga susunod pang
pangyayari.
A. Rurok ng Imperyalismong Kanluranin
B. Pagkalat ng Islam at Kristiyanismo
C. Pananaig ng kapitalismo bilang sistemang pang-ekonomiya.
D. Digmaan sa pagitan ng mga bansa sa Europa.
E. Pagkakahati ng daigdig sa dalawang puwersang ideolohikal partikular ang
komunismo at kapitalismo.
F. Pananakop ng mga Europeo

1. 2. 3. 4. 5. 6.

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN


Ang Pilipinas ang isa sa mga bansa sa Asya na may mataas na bilang ng
mga taong nandarayuhan sa iba’t ibang panig ng mundo. Ibat iba ang mgaa
kadahilanan ng mga Pilipino kung bakit sila umaalis o lumilipat ng lugar. Ang pag –
alis o paglipat na ito ng mga Pilipino ay maaaring papunta sa ibang bansa o sa ibang
lugar sa Pilipinas. Maaari din itong pansamantala lamang o pang permanente na.

MGA DAHILAN NG MIGRASYON

1. Paghahanap ng ligtas
na matitirhan. Sa
Pilipinas, malimit itong
dahilan ng mga taong
madalas nabibiktima
ng mga kalamidad gaya ng bagyo, lindol, pagbabaha, pagputok ng bulkan at iba
pang mga halimbawa. Ginagawa rin ito ng mga taong naiipit sa digmaan gaya ng
nangyayari sa Mindanao lalo na sa Marawi.
2. Pag-aaral o pagkuha ng teknikal na
kaalaman. Isa pa sa dahilan ng pandarayuhan
ay ang paghahanap ng maayos at de kalidad na
edukasyon. Sa kasalukuyan, isa ang Pilipinas
na dinarayo ng mga kapitbahay natin sa Timog
Silangang Asya para mag – aral ng wikang
Ingles. Ilan sa mga lahi na pumupunta sa ating
bansa ay ang mga Koreano, mga Hapon at mga
Tsino.

3. Isa din sa dahilan kung bakit nagtutungo


sa ibang mga bansa ang mga Pilipino ay ang
panghihikayat ng kanilang mga kamag-
anak na nagbago ang estado ng
pamumuhay dahil na din sa matagal na
paninirahan sa ibang bansa. Bukod pa ang
ilan sa mga pribiliheyo na maaari nilang
matamo pag naging mamamayan sila ng
mauunlad na bansa gaya halimbawa ng
Canada, New Zealand, England, Japan, Amerika at iba pang mga bansa.

4. Paghahanap ng maayos na
hanapbuhay. Sa kasalukuyan, ito ang
pinakapangunahing dahilan kung bakit
nandarayuhan ang ilan sa mga kababayan
natin. Dala ng kahirapan, karamihan sa
mga kababayan natin ay nagnanais na
mangibang bansa para makahanap ng mas
magandang trabaho na may maayos na
suweldo. May mga pagkakataon din na mas pinili na rin nilang mamalagi sa mga
bansang pinagtatrabahuan nila dahil mas nagustuhan nila ang kanilang pamumuhay
doon. Sa kasalukuyan, tinatayang aabot sa 2.2 milyong OFW ang makikita sa ibat
– ibang panig ng mundo.
GAWAIN 1: BIYAHE TAYO!

Panuto: Sa loob ng kahon ay may mga bansang nakalagay, ibigay ang iyong
posibleng dahilan kung bakit ka pupunta doon at ipaliwanag.

DAHILAN KUNG MAIKLING


BANSA BAKIT PALIWANAG
PUPUNTAHAN
1. Japan
2. Korea
3. New Zealand
4. Amerika
5. Switzerland

GAWAIN 2: PROFILING

Panuto: Magsagawa ng isang virtual interview sa iyong kamag-anak o kakilala na


nagtrabaho o kasalukuyang nagtatrabaho sa ibang bansa gamit ang Facebook,
Messenger, Google Meet at iba pang mga Online Communication Application.
Gamitin ang mga sumusunod na tanong sa gagawing interview.

Pangalan: Edad at Kasarian:

Bansang Napuntahan:

Tagal ng Pananatili:

Uri ng Trabaho/Gawain:

Sang ayon ka ba sa pagpunta ng mga Pilipino sa ibang bansa? Bakit?


Ano ano ang kabutihang naidulot sa iyo ng pagpunta mo sa ibang bansa?

Kung papipiliin ka, gugustuhin mo bang manatili na lang sa ibang bansa o babalik
ka dito sa Pilipinas? Bakit?

TANDAAN

Sa patuloy na globalisasyong nagaganap, hindi maiiwasan na magpatuloy ang


migrasyon ng mga tao. Maraming mga posibleng dahilan kung bakit nila ito
maaaring gawin. Puwedeng dahil sa paghahanap ng trabaho, magandang estado
sa buhay, kaligtasan o pagkakamit ng edukasyon. Para sa mga kababayan nating
mga OFW, masasabi natin na nagtutungo sila sa ibang bansa hindi lamang para sa
kanilang sarili kundi para din sa kabutihan ng kanilang mga mahal sa buhay.

PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Panuto: Sagutin ang sumusunod na katanungan ayon sa iyong natutuhan sa


nakaraang aralin.

Ano ang iyong masasabi / opinyon


tungkol sa pandarayuhan ng mga
Pilipino sa ibang bansa?
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT

Panuto: Basahin at intindihing mabuti ang mga sumusunod na sitwasyon. Tukuyin


kung anong dahilan ng migrasyon ang nais ipahiwatig ng bawat sitwasyon. Piliin ang
titik ng tamang sagot.

1. Ang Pilipinas ay isa sa mga bansa sa buong mundo na itinuturing na mahusay


ang Sistema ng pagtuturo ng wikang Ingles kaya ang ibang mga mamamayan
ng Korea, China at Japan ay pumupunta dito sa atin para mag-aral.
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak

2. Ang mag-anak ni Abdul ay nakatira sa bahagi Marawi subalit dahil sa


madalas na digmaan na nagaganap sa nasabing lugar, napilitan ang
kaniyang mga magulang na ilipat sila sa General Santos.
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak

3. Malimit na tinatamaan ng malalakas na bagyo ang baryo nila Elsa na naging


dahilan upang sila ay lumipat ng tahanan.
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak

4. Mahigit sampung taon ng naninirahan si April sa bansang Japan. Sa loob ng


mga panahon na iyon ay naging maunlad at nagbago ang estado ng kaniyang
pamumuhay kaya inaya niya ang kaniyang mga kapatid na sumunod sa
kaniya sa nasabing bansa.
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak

5. Noong nakaraang taon ay nagbukas ang bansang Canada ng programa para


sa mga manggagawa mula sa ibang mga bansa na gustong magtrabaho at
maging Permanent Resident sa kanila. Si Cynthia ay naengganyong mag
apply dahil sa mga magandang benepisyo na maaari niyang matangap.
A. Paghahanap ng maayos na hanapbuhay
B. Paghahanap ng kaligtasan
C. Pagkuha ng teknikal na kaalaman/edukasyon
D. Panghihikayat ng mga kamag – anak
IKAANIM NA LINGGO – ARALIN 6.1: MGA EPEKTO NG
MIGRASYON

INAASAHAN;

Sa araling ito ay tatalakayin natin ang iba’t ibang epekto ng Migrasyon sa


aspetong panlipunan, pampolitika at pangkabuhayan. Ganun din ay ating tutukuyin
ang mga mabuti at masamang naidudulot ng migrasyon. Kaakibat ng mga talakayan
ay ang iba’t ibang gawain upang mas lalo mo pang maunawaan at mapagyaman
ang iyong mga natutuhan sa araling ito.

Sa pagtatapos ng aralin, ikaw ay inaasahan na . . .


 natatalakay ang epekto ng Migrasyon sa aspetong panlipunan,
pampolitika at pangkabuhayan.
 napagtitimbang – timbang ang mabuti at masamang naidulot ng
migrasyon dulot ng Globalisasyon.
 naipapakita ang epekto ng Migrasyon sa aspektong
panlipunan,pampolitika, at pangkabuhayan.

UNANG PAGSUBOK

Panuto: Basahing mabuti ang mga sumusunod na pangungusap. Ilagay ang

simbolong kung ikaw ay sang – ayon sa sinasabi ng pangungusap. At Ilagay


naman ang simbolong kung ikaw ay hindi sang-ayon.

_____1. Ang epekto ng migrasyon ay mauuri natin sa tatlong aspekto; Panlipunan,


Pangkabuhayan at Pampolitika.
_____2. Kaakibat ng migrasyon ang pagbabago ng gampaning pangkasarian sa
isang pamilya.
_____3. Ang Bologna Accord na nilagdaan noong 1989 ay kasunduang pang-
internasyunal sa pagitan ng mga international accrediting agencies na
naglalayong iayon ang kurikulum ng engineering degree programs sa iba’t
ibang kasaping bansa.
_____4. Sa kasalukuyan, mas madaming kababaihan ang nangingibang bansa
kumpara sa mga kalalakihan.
_____5. Ang Washington Accord ay isang kasunduan na naglalayon na iakma ang
kurikulum ng bawat isa upang ang nakapagtapos ng kurso sa isang bansa
ay madaling matatanggap sa mga bansang nakalagda rito kung siya man ay
nagnanais na lumipat dito.
_____6. Ayon sa pag – aaral, mas malaki ang epekto sa isang pamilya kapag ang
mga kalalakihan ang nangingibang bansa kaysa sa mga kababaihan.
_____7. Bilang pagtugon ng ating pamahalaan sa mga polisiyang isinasaaad ng
Bologna at Washington Accord ay ipinatupad ang K to12 Kurikulum na
naglalayong iakma ang sistema ng edukasyon natin sa ibang bansa.
____8. Isa sa mga di – mabuting epekto ng migrasyon ay ang tinatawag nating
“Brain Drain” kung saan ang mga talentado at mahuhusay na tao ay
nangingibang bansa upang maghanap ng mas magandang trabaho at mas
mataas na antas ng pamumuhay.
_____9. Sa Pilipinas, dahil na din sa pangingibang bansa ng ilan sa ating mga
kababaihan ay tila nagkaroon na ng konseptong “house husband” kung
saan inaako na ng lalaki ang lahat ng responsibilidad sa tahanan pati ang
gawain ng isang ina.
_____10. Ayon sa pag – aaral, kapag ang babae ang nangibang bansa hindi ito
masyadong nakakaapekto sa pamilya kapag responsibilidad ang pag
uusapan sa dahilan na patuloy na ginagawa ng lalaki ang kanyang
responsibilidad bilang asawa at nananatiling “breadwinner”.

BALIKTANAW

Panuto: Hanapin sa loob ng kahon ang ilan sa mga isyung may kinalaman sa Lakas
Paggawa gamit ang mga sumusunod na paglalarawan sa bawat bilang.

1. Ito ay tumutukoy sa kalagayan sa trabaho kung saan umiiral ang pagiging


kontraktwal o hindi regular ng isang manggagawa sa kaniyang
pinagtatrabahuan.
2. Ito ay sapilitang pagpapatrabaho sa isang bata o mga bata.
3. Ito ay tumutukoy sa kaayusan sa paggawa kung saan ang kompanya (principal)
ay komukontrata ng isang ahensiya o indibidwal na subcontractor upang gawin
ang isang trabaho o serbisyo sa isang takdang panahon.
4. Ito ay isang paraan ng mga kapitalista o mamumuhunan upang palakihin ang
kanilang kinikita at tinutubo sa pamamagitan ng pagpapatupad ng mababang
pagpapasahod at paglimita sa panahon ng paggawa ng mga manggagawa.
5. Ito ay ginagamit na terminolohiya sa isang manggagawa na hindi tumutugma sa
kaniyang kuwalipikasyon o kakayahan ang kanyang trabaho na pinasukan.

N O I T A Z I L A U T C A R T N O C

P Q W F C V B N H J K H E R Y I K G

S U B C O N T R A C T I N G A S D D

U Z X C V B N M Q W E L W E R T Y F

T L K J H G F D D S S D A Z X C V G

R Q A Z W S X E D C R L F V T G B J

D P O I J O B M I S M A T C H R E H

C T Y G F B V C D E W B S F G H J J

S E R T D F G J T Y R O E T T N M K

F E F L E X I L A B O R A Z D F H L

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN


Iba’t iba ang mga naging sanhi kung bakit umaalis sa isang lugar ang mga
tao. Ganun din naman ay mayroon din itong iba’t ibang mga epekto. Maaaring ito
ay sa aspetong Panlipunan, Pampolitika o Pangkabuhayan. Maaari din itong
magdulot ng mabuti o di mabuting epekto.

A. Aspetong Panlipunan

Sa patuloy na paglipat ng mga tao sa ibang lugar maaari nitong maapektuhan


ang populasyon ng isang lugar. Dadami ang tao sa lugar na pupuntahan at kukunti
naman ang bilang ng mga tao sa aalisan nilang lugar. Maaari ding
maimpluwensyahan ang kultura ng mga taong orihinal na naninirahan sa lugar na
paglilipatan o ang mga taong papasok sa isang bansa ang magbabago ang kultura.

Nabago na din nito ang kalagayang pangkasarian ng pamilyang Pilipino. Sa


loob ng ilang dekada ay natunghayan natin ang unti – unting pagdami ng mga
kababaihang nagtutungo sa ibang bansa. Ito ang dahilan kung bakit ang
nakasanayan natin na kalagayan ng mga kalalakihan bilang “bread winner” ay
nabago na at kung minsan ay nagpapalit na sila ng kalagayan sa kanilang pamilya.
Kaya nakilala ang konsepto ng “house husband” kung saan inaako na ng lalaki ang
lahat ng responsibilidad sa tahanan pati ang gawain ng isang ina (kung ang ina ang
nangibang bayan o bansa) upang mapangalagaan ang buong pamilya lalo na ang
mga anak.

Isa pa sa epektong panlipunan ng migrasyon ay ang tinatawag nating “brain


drain” kung saan ang mga talentado at mahuhusay na tao ay nangingibang bansa
upang maghanap ng mas magandang trabaho at mas mataas na antas ng
pamumuhay. Lubha itong nakakabahala sa isang bansa dahil sa halip na
mapakinabangan nila ang kanilang mga mamamayan ay ang ibang mga bansa ang
nakikinabang sa kanilang angking kasanayan.

B. Aspetong Pampolitika

Maaaring maapektuhan ng migrasyon ang mga patakaran o polisiyang


ipinapatupad ng isang bansa upang mapangalagaan nila ang kanilang sariling mga
mamamayan. Ganun din ang ugnayang bilateral at rehiyunal ng isang bansa ay
maaari din nitong maimpluwensyahan.

Halimbawa na lang ang ilan sa mga kasunduan gaya ng Bologna Accord at


Washington Accord. Ang Bologna Accord ay naglalayon na iakma ang
kurikulum ng bawat bansa upang ang nakapagtapos ng kurso sa isang bansa ay
madaling matatanggap sa mga bansang nakalagda rito kung siya man ay nagnanais
na lumipat sa lugar na ito. Samantalang ang Washington Accord naman ay
naglalayong iayon ang kurikulum ng engineering degree programs sa iba’t ibang
kasaping bansa. Ito ang dahilan kung bakit may ilang mga nagsipagtapos ng
engineering ay hindi maaaring magtrabaho sa mga bansang pumirma sa nasabing
kasunduan dahil hindi sila accredited. Ilan sa mga bansang lumagda sa
kasunduang ito ay ang Australia, Canada, Chinese Taipei, Hongkong, Ireland,
Japan, Korea, Malaysia, New Zealand, Singapore, South Africa, United Kingdom at
USA.
Para makatugon tayo sa mga kasunduang ito ay ipinatupad ng ating
pamahalaan ang K-12 Curriculum na naglalayong iakma ang sistema ng
edukasyon natin sa ibang bansa.

C. Aspetong Pangkabuhayan

Sa aspetong ito, malaking epekto ng migrasyon para sa isang tao ay ang


pagkakaroon niya ng maayos na trabaho at magandang suweldo na maaaring
makatugon sa kaniyang mga pangangailangan at ng kaniyang pamilya. Bukod diyan
ay malaki rin ang naitutulong nito sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng isang bansa.
Sa Pilipinas, ang ating mga OFW ay may malaking ambag sa ating ekonomiya dahil
na din sa mga pinapadala nilang mga remittances taon – taon. Ito ang dahilan kung
bakit sila tinuturing na bagong bayani.

Bagamat malaki ang naitutulong ng mga OFW sa ating bansa may mga
pagkakataon pa rin na nagiging biktima ang ilan sa kanila ng mga illegal recruiter,
sapilitang pagtatrabaho, biktima ng human trafficking, binubugbog, hindi
pinasuweldo at may iba naman na umuuwi ng wala ng buhay.

GAWAIN 1: GRAPHIC ORGANIZER ANALYSIS

Panuto: Ipaliwanag ang sumusunod na diyagram.

K-12
Washington CURRICULU
Bologna Accord
Accord M

1. Ano ang epekto ng pagpapatupad ng K-12 Curriculum para sa ating mga mag –
aaral?

2. Sang – ayon ka ba sa pagpapatupad ng K-12 Curriculum? Bakit?


GAWAIN 2: GIVE ME FIVE

Panuto: Magbigay ng tig – 5 mabuti at di – mabuting epekto ng migrasyon.

MABUTING EPEKTO DI – MABUTING EPEKTO

1 1

2 2

3 3

4 4

5 5

TANDAAN

Ang epekto ng migrasyon na dala ng globalisasyon ay maiuuri natin sa tatlo.


Maaari itong sa aspeto ng Panlipunan, Pampolitika o Pangkabuhayan. Ito rin ay
maaaring mabuti o hindi mabuti. Sa Pilipinas, nararanasan na natin ang patuloy na
pagdami ng mga taong nagnanais na magtrabaho sa ibang bansa upang matugunan
nila ang kanilang mga pangangailangan. Karamihan sa kanila ngayon ay mga
kababaihan na nagbigay - daan sa tinatawag nating peminisasyon na nagresulta
naman sa pag-usbong ng mga tinatawag nating house husband. Nararanasan na
din natin ang tinatawag na “Brain Drain” dahil sa kakulangan ng trabaho sa ating
bansa kaya marami sa mga manggagawa natin ay gustong magpunta sa ibang
bansa. Habang tumatagal isa ang migrasyon sa magiging isa sa pangunahing
epekto naman ng globlisasyon.
PAG-ALAM SA NATUTUHAN

“Ano ang epekto ng patuloy na pagdami ng mga


kababaihang nangingibang bansa sa isang pamilya o
lipunan?”___________________________________

___________________________________________
___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

___________________________________________

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga sumusunod na tanong. Ibigay ang
tamang sagot.
_______________1. Layunin nito na iakma ang kurikulum ng bawat bansa upang
ang nakapagtapos ng kurso sa isang bansa ay madaling
matatanggap sa mga bansang nakalagda rito kung siya man
ay nagnanais na lumipat sa lugar na ito.
_______________2.Ito ay isang konsepto kung saan inaako na ng lalaki ang lahat
ng responsibilidad sa tahanan pati ang gawain ng isang ina
(kung ang ina ang nangibang bayan o bansa) upang
mapangalagaan ang buong pamilya lalo na ang mga anak.
_______________3. Ito ay tumutukoy sa pagdami ng mga babaeng nangingibang
bansa kumpara sa mga lalaki na siyang kadalasang
nangyayari sa nagdaang mga panahon.
_______________4. Ito ay naglalayong iayon ang kurikulum ng engineering degree
programs sa iba’t ibang kasaping bansa.
_______________5. Ito ay isang konsepto ng migrasyon kung saan ang mga
talentado at mahuhusay na tao ay nangingibang bansa upang
maghanap ng mas magandang trabaho at mas mataas na
antas ng pamumuhay.
IKAANIM NA LINGGO – ARALIN 6.2: MGA HAKBANG SA
PAGTUGON SA SULIRANIN DULOT NG MIGRASYON
INAASAHAN;

Sa araling ito ay tatalakayin natin ang ilan sa mga posibleng hakbang upang
ating matugunan ang mga suliraning dulot ng Globalisasyon. At aalamin din natin
ang ilan sa mga naging bunga ng migrasyon sa Pilipinas at sa buong mundo.
Kaakibat ng mga talakayan ay ang iba’t ibang gawain upang mas lalo mo pang
maunawaan at mapagyaman ang iyong mga natutuhan sa araling ito.

Sa pagtatapos ng aralin, ikaw ay inaasahan na. . . .


 nakabubuo ng angkop na hakbang sa pagtugon ng mga suliraning
dulot ng Migrasyon.
 nakalilikha ng isang pag – uulat ukol sa malawakang bunga ng
migrasyon sa bansa at sa daigdig.
 napapalalim ang angkop ng mga hakbang sa pagtugon ng suliranin
na dulot ng Migrasyon

UNANG PAGSUBOK

Panuto: Kumpletuhin ang mga sumusunod na pangungusap.

1. Ang “Migrant Workers and Overseas Filipinos Act of 1995 ay kilala din sa tawag
na _________________. Layunin ng batas na ito na mabigyan ng proteksyon
ang lahat ng mga manggagawang Pilipino na magtatrabaho/nagtatrabaho sa
ibang bansa laban sa anumang uri ng pang – aabuso.
2. Ang "Anti-Trafficking in Persons Act of 2003" ay isinabatas upang labanan ang
Human Trafficking sa Pilipinas. Ang batas na ito ay kilala rin sa tawag na
_________________.
3. Ang ____________________ ay ang ilegal na pagkalakal ng tao upang
pagsamantalahan, sa paraang sekswal o sa sapilitang paggawa, pati na rin
upang ikalakal ang laman-loob nito.
4. Umabot sa ________milyon ang bilang ng mga taong nandarayuhan sa buong
mundo noong 2019.
5. Ang Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons,
especially Women and Children ay nagkabisa noong ____________________.

BALIKTANAW

Panuto: Tukuyin kung ang mga sumusunod na logo ng mga kompanya ay Multi-
National Company (MNC) o Trans – National Company (TNC).

1. 2.

3. 4.

5.
Mga Gabay na Tanong:
A. Ano ang pinagkaiba ng mga Trans – National Companies at Multi – National
Companies?
B. Sa iyong palagay, ano ang kaugnayan ng mga TNC at MNC sa nagaganap
na Globalisasyon? Ipaliwanag.

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN


Sa patuloy na paglaki ng populasyon ay patuloy din ang nagaganap na
pandarayuhan ng mga tao upang makahanap ng maganda, payapa at maunlad na
pamumuhay. Dala na din ng epekto ng Globalisasyon ay ang patuloy na pagtungo
ng ating mga kababayang Pilipino sa ibang bansa para magtrabaho at matugunan
din ang mga pangangailangan ng kanilang mga pamilya.

Bagamat may iba sa ating mga kababayan na nangibang bansa ay naging


matagumpay sa kanilang pagtungo sa mga pinili nilang mga bansa, may ilan pa din
ang nakaranas ng iba’t ibang problema dulot ng migrasyon.

Mga Suliraning Dulot ng Migrasyon

Marami sa mga kababayan nating mga OFW ang napupunta sa mga maayos
na trabaho at employer ngunit may iba din naman ang nakakaranas ng iba’t ibang
pang aabuso. Isa na ang sapilitang pagtatrabaho,kung saan pinagtatrabaho sila ng
mga gawain na hindi naman kasama sa kontratang pinirmahan nila, may iba naman
na sobra sa oras ang trabaho pero hindi sapat ang pinapasweldo o kung minsan ay
hindi talaga pinapasuweldo. May iba naman na nakakaranas ng mga pang aabuso
gaya ng pananakit, pagkulong at minsan ay sekswal na pang – aabuso. Para
maiwasan ang mga ganitong suliranin ng mga OFW ay ipinasa ang Republic Act
No. 8042 o ang “Migrant Workers and Overseas Filipinos Act of 1995. ” Layunin
ng batas na ito na mabigyan ng proteksyon ang lahat ng mga manggagawang
Pilipino na magtatrabaho/nagtatrabaho sa ibang bansa laban sa anumang uri ng
pang – aabuso.

Isa pang isyung kinakaharap ng mga tao na may kinalaman sa migrasyon ay


ang Human Trafficking. Ito ay ang ilegal na pagkalakal ng tao upang
pagsamantalahan, sa paraang sekswal o sa sapilitang paggawa, pati na rin upang
ikalakal ang laman-loob nito. Ito ay isang uri ng modernong pang-aalipin na kung
saan ang mga amo o ilang indibidwal ay nagdudulot ng pisikal o sikolohikal na
pang-aabuso kung saan maaring maramdaman ng isang tao na hindi na niya
maiiwan ang ganoong sitwasyon. Para masolusyunan ang isyung ito, pinagtibay ng
United Nations ang Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in
Persons, especially Women and Children, na nagkabisa noong Disyembre 25,
2003. Layunin nitong protektahan at tulungan ang mga naging biktima ng
pangangalakal ng tao na may buong paggalang sa kanilang karapatang-pantao. Sa
Pilipinas, meron din tayong batas laban sa Human Trafficking ito ang Republic Act
9208, o mas kilala sa tawag na "Anti-Trafficking in Persons Act of 2003".

Noong 2019, naitala na ang bilang ng mga migrante sa buong mundo ay


nasa 272 milyon. Kung saan 70 milyon sa mga ito ay mga sapilitang napaalis sa
kanilang bansa (refugees, asylum seekers and internally displaced persons).

GAWAIN 1: FILL ME IN

Panuto: Kumpletuhin ang sumusunod na diyagram ayon sa iyong natutuhan sa


nakaraang talakayan.

MIGRASYON

1. 2.

SULIRANIN

3. 4.

SOLUSYON

Magbigay pa ng ibang posibleng solusyon sa mga suliranin ng migrasyon.


GAWAIN 2:
REPORTER’S
NOTEBOOK

Panuto: Sumulat ng isang pag


– uulat ukol sa malawakang
bunga ng migrasyon sa bansa
at sa daigdig.

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
__________________________________________________________________

___________________________________________________________________

_________________________________________________________.

TANDAAN
Sa ating pagtalakay sa migrasyon bilang isa sa mga epekto ng Globalisasyon,
dapat nating tandaan na may dalawang mukha ang epekto nito sa mga
manggagawa na nangingibang bansa. Sa iba ay maaaring mapalad sila na naging
maayos at maganda ang kanilang mga naging estado sa buhay. Sa kabilang banda,
meron din namang hindi pinalad at naging biktima ng iba’t ibang pang aabuso ng
kanilang recruiter o ng kanilang mga naging amo. Mayroon din namang iba na
nagiging biktima ng Human Trafficking. Bagamat madaming suliranin ang naidulot
ng migrasyon, gumagawa naman ng paraan ang ating pamahalaan at ang
pamahalaan ng ibang mga bansa upang maingatan ang kani – kanilang mga
mamamayan na nandarayuhan.para makaiwas sila sa pang aabuso ng ilang
mapagsamantalang mga tao.

PAG-ALAM SA NATUTUHAN
Panuto: Kumpletuhin ang sumunod na mga kahon
Mga Hakbang sa Pagtugon ng mga Suliraning Dulot ng Migrasyon

3 BAGAY NA IYONG 2 KAHALAGAHAN NG IYONG 1 BAGAY NA


NATUTUHAN NATUTUHAN GUSTO MO PANG
MALAMAN

1. 1. 1.

2. 2.

3.

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Kumpletuhin ang mga sumusunod na pangungusap.

1. Ang ____________________ ay ang ilegal na pagkalakal ng tao upang


pagsamantalahan, sa paraang sekswal o sa sapilitang paggawa, pati na rin
upang ikalakal ang laman-loob nito.
2. Ang Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons,
especially Women and Children ay nagkabisa noong
____________________.
3. Ang "Anti-Trafficking in Persons Act of 2003" ay isinabatas upang labanan ang
Human Trafficking sa Pilipinas. Ang batas na ito ay kilala rin sa tawag
na________.
4. Umabot sa ________milyon ang bilang ng mga taong nandarayuhan sa buong
mundo noong 2019.
5. Ang “Migrant Workers and Overseas Filipinos Act of 1995 ay kilala din sa
tawag na _________________. Layunin ng batas na ito na mabigyan ng
proteksyon ang lahat ng mga manggagawang Pilipino na
magtatrabaho/nagtatrabaho sa ibang bansa laban sa anumang uri ng pang –
aabuso.

Ikapitong Linggo Aralin 7.1: Globalisasyon


INAASAHAN;
Ang aralin na ito ay tumatalakay sa suliranin at epekto ng globalisasyon.
Inaasahan na sa bahaging ito ay makapagbibigay-mungkahi ang mga mag-aaral ng
kani-kanilang sariling pamamaraan sa pagtugon sa mga suliranin at epektong dala
ng globalisasyon, dagdag pa rito ay inaasahan ding makapagbibigay ang mga mag-
aaral ng mga napapanahong balita na may kaugnayan sa Globalisasyon.

Sa araling na ito inaasahang:


 nakapagbahagi ng sariling pamamaraan kung paano tutugunan ang mga
suliranin at epekto ng globalisasyon.
 nakapagbigay ng opinyon sa mga napapanahong balita na may kaugnayan
sa globalisasyon.
 napahalagahan ang iba’t ibang tugon sa pagharap sa epekto ng
globalisasyon.

UNANG PAGSUBOK
Panuto: Tukuyin ang inilalarawan ng bawat bilang. Piliin sa loob ng kahon ang iyong
kasagutan at isulat sa patlang ang inyong sagot.
- Guarded Globalization - Australia at Africa
- Asya at Africa - Globalisasyon
- Brain Drain - Fair Trade

_____________1. Tumutukoy sa pandaigdigang palitan ng produkto, serbisyo at


kapital ng mga bansa sa iba pang bansa.
_____________2. Layunin nito na mapangalagaan ang mga maliliit na
namumuhunan at pagkakaroon ng patas na pang-ekonomiyang
sistema sa daigdig.
_____________3. Dalawang kontinente kung saan matatagpuan ang tinaguriang
“Bottom Billion”.
_____________4. Layunin nito na matulungan ang mga lokal na namumuhunan
upang makasabay ang mga ito pagdating sa kompetisyon sa mga
dayuhang negosyo.
_____________5. Itinuturing ito bilang masamang epekto ng globalisasyon, dahil sa
paglabas ng mamamayang Pilipino upang magtrabaho sa ibang
bansa, nagreresulta sa pagkaubos ng mahuhusay at bihasang
manggagawa sa bansa.

BALIKTANAW
Hanap Salita
Panuto: Hanapin sa ibaba ang mga tinutukoy na salita ng bawat bilang at isulat ito
sa patlang.

A B C E D A S F G H J K L O P I X
H O U S E H U S B A N D M N B V C
Q R E T S G H J K L O P Q W E R T
A E D G K F M I G R A S Y O N D F
Z M D G I G P O I U Y T R E W Q A
W I C B L H Z X C V B N M L J H S
S T R Y L J P L M N J I U H B V G
X T F H I K Z S D F G T R E G H V
E A F N N L A W D T Y G F U J K L
D N V U G E Z C B H K P R E S G N
C C T J M R S C G H J O P F R Y T
T E M P O R A R Y M I G R A N T S

____________1. Ito ay ang pagkilos ng mga tao mula sa isang lugar patungo sa isa
pang lugar bunsod ng iba’t ibang dahilan.
____________2. Tawag sa perang ipinadadala ng mga OFW (Overseas Filipino
Workers) sa bansa.
____________3. Tumutukoy sa mga OFW na nakatapos ng propesyon ngunit hindi
nagagamit pagdating sa ibang bansa ang kanilang mga kasanayan
dahil sa mas mababa sa tinapos nila ang kanilang magiging trabaho
doon.
____________4. Tawag sa konsepto na kung saan inaako ng lalaki ang lahat ng
responsibilidad sa tahanan pati ang gawain ng isang ina.
____________5. Tawag sa mga mamamayan na nagtungo sa ibang bansa na may
kaukulang permiso at papeles upang magtrabaho at manirahan
nang may takdang panahon.

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN

Ang mga sumusunod ay ilan sa mga solusyon sa pagharap ng hamon ng


globalisasyon na isinasakatuparan sa iba’t ibang bahagi ng daigdig.
Guarded Globalization – Ang pamahalaan ay nagiging maingat sa pagbubukas
ng mga multinational companies upang maprotektahan ang interes ng mga lokal na
namumuhunan. Layon din ng guarded globalization na matulungan ang mga lokal
na namumuhunan na makasabay sa kompetisyon sa mga malalaking dayuhang
negosyante. Halimbawa ang pamahalaan ay magpapataw ng taripa o buwis sa mga
produkto o serbisyong banyaga. Sa ganitong paraan mas tatangkilikin ang mga
lokal na produkto o serbisyo dahil sa mas mababang halaga ng mga ito sa merkado.
Isa pang halimbawa ay ang pagbibigay ng subsidiya, ito ay maaaring sa anyo ng
pera o pagbabawas ng buwis sa mga produkto o serbisyong lokal upang mas mura
ng maipagbili ang mga ito.

Fair Trade – Binibigyan diin ng fair trade ang mga sumusunod:

 Pangangalaga sa maliliit na namumuhunan


 Patas na pang-ekonomiyang sistema sa daigdig
 Pagpapanatili ng tamang presyo ng mga produkto at serbisyo
 Pangangalaga sa karapatan ng mga manggagawa
 Pagbibigay ng ligtas at sapat na trabaho sa mga kababaihan at mga bata
 Paggawa ng produkto na ligtas sa lahat
 Pagtulong sa Bottom Billion- pagtulong ng mga mauunlad na bansa sa isang
bilyong mahihirap mula sa mga bansa sa Asya at Africa.

“Komprehensibong Kaunlaran sa Globalisasyon para kay Duterte”


November 16, 2017 Posted by Balita Online
MATAGAL na nating nakilala si Pangulong Duterte bilang isang matalinong
pinuno, determinadong sugpuin ang krimen, partikular na ang ilegal na droga, at
pursigidong nagsusulong ng matatag at epektibong pamahalan. Noong nakaraang
linggo, nakita natin ang isang naiibang bahagi ng kanyang pagiging pinuno nang
magsalita siya tungkol sa globalisasyon at ang masamang epekto nito, sa Asia-
Pacific, Economic Conference (APEC) CEO Summit sa Da Nang, Vietnam.

Sa kabuuan, ang globalisasyon, ayon sa kanya, ay tunay na naging kapaki-


pakinabang sa pandaigdigang ekonomiya, subalit may masamang epekto rin ito sa
ilang ekonomiya, kabilang na ang sa Pilipinas. Hindi patas o pantay-pantay ang
pag-unlad, aniya. Higit na nadama ang kaunlaran sa ilang bansa, kaya naman ang
mga bansang gaya ng Pilipinas ay dumadanas ng “brain drain”, dahil
nagsisipagtrabaho sa mauunlad na bansa ang mahuhusay na Pilipinong
manggagawa.

“We must ensure that globalization does not just lead to wealth generation
but, equitably, wealth distribution as well,” sabi ng Pangulo. Binigyang-diin niya ang
pangangailangan sa isang “inclusive environment where everyone has the
opportunity for growth.” Maaari itong maisakatuparan sa pagsusulong ng
kumpetisyon at pagtutulungan sa negosyo.

Sinabi ng Pangulo na tatalakayin niya ang usaping ito sa pakikipagpulong


niya sa mga pinuno ng iba’t ibang bansa sa Association of Southeast Asian Nations
(ASEAN) sa Maynila. “If Europe can do it with its Union and America is starting to
revive its industries, why can’t we, the ASEAN, do it?” aniya.

Tinukoy ni Pangulong Duterte ang isang punto sa kanyang mga komento


tungkol sa globalisasyon, na ayon sa kanya ay isang mahalagang usapin para sa
mga bansa sa Timog-Silangang Asya. Aniya, dapat na pag-aralan ng mga ito ang
umiiral ngayong pagluluwas ng raw materials sa mauunlad na bansa para lamang
umangkat ng finished products na yari sa nasabing materyales, sa presyong apat
na beses na mas mataas sa bentahan nito.
Noong Marso, sa kasagsagan ng alitan ni noon ay Environment and Natural
Resources Secretary Gina Lopez sa industriya ng pagmimina, nagbigay ng
mungkahi ang Chamber of Commerce of the Philippine Islands, ang
pinakamatandang organisasyon ng mga negosyante sa bansa. Hindi tamang basta
na lamang natin iluwas ang mga mineral na nakukuha sa ating mga minahan, anila.
Dapat na iproseso natin ang ore para makalikha ng iron, copper, nickel, at iba
pang metal na ginagamit sa paggawa ng finished products. Sakaling
maisakatuparan natin ang lubos na pagpapaunlad sa ating ekonomiya, posibleng
tayo mismo rito sa Pilipinas ang makalikha ng sarili nating produktong pambenta.

Umaasa tayong ang opinyon ng Pangulo sa globalisasyon at ang mga


panukala sa pagpapaunlad ng ekonomiya ay magbigay-daan sa isang bagong
kabanata para sa administrasyong Duterte.

Gawain 1 – Ang Aking Hakbang


Panuto: Unawain ang mga sitwasyong nakapaloob sa talahanayan sa pamamagitan
ng pagtala ng mga nararapat na hakbang kung paano mabibigyang-solusyon ang
naturang isyu o suliranin.
ISYU/SULIRANIN NARARAPAT NA
HAKBANG
1. Pagtulong sa mga lokal na mamumuhunan
2. Pagbibigay ng ligtas na trabaho
3. Patuloy na pagtangkilik sa mga lokal na produkto at
serbisyo
4. Pagtulong sa mga mahihirap na bansa
5. Pangangalaga ng karapatan ng mga manggagawa

Gawain 2: NEWS-TO-GO
Mula sa balitang nabasa sa itaas na pinamagatang “Komprehensibong Kaunlaran sa
Globalisasyon para kay Duterte”
Sagutan ang diyagram sa ibaba.

RUBRIC SA PAGMAMARKA
Pamantayan Deskripsiyon Puntos Nakuhang
Puntos
Pagpili ng Isyu Akma ang isyu batay sa 5
artikulong binasa
Pagtukoy ng Wasto ang mga impormasyon at 5
Suliranin at angkop ang natukoy na suliranin
Saklaw
Pagbuo ng Mahusay at makatotohanan ang 5
Solusyon solusyong nabuo
Pagbibigay ng Malinaw na naipahayag ang 5
Pagpapahalaga kahalagahan ng balitang binasa
Kabuuan 20

TANDAAN
Ang pagkakaroon ng ugnayan sa ibang bansa ay hindi masama kung tutuusin
dahil hindi maipagkakaila na may dalang pakinabang ang globalisasyon sa isang
bansa. Ngunit dapat siguraduhin ng pamahalaan na pantay ang magiging
pakinabang ng bawat isa, dapat iwasan na masamantala ang mahihinang bansa at
upang maiwasan malakas na bansa lamang ang makinabang.

PAG-ALAM SA NATUTUHAN

GLOBALISASYON

Panuto: Isulat ang mga salitang maiuugnay sa konsepto ng globalisayon.


Pamprosesong tanong:
1. Ano ang iyong naging batayan sa pagpili ng mga salita?
2. Ano sa iyong palagay ang maaaring gawin upang matamo ng bansa ang
mabubuting epekto ng globalisasyon at maiwasan ang hindi mabuting epekto nito?

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Ayon kay Paul Collier, ang mga bansa sa Asya at Africa ay dapat
bigyang pansin dahil sa suliraning pang ekonomiyang kinakaharap ng
mga ito. Ang nabanggit na kontinente ay nabibilang sa tinatawag na
_________________
A. Bottom Billion C. Bottom Trillion
B. Bottom Million D. Bottom Population
2. Tawag sa pakikialam ng pamahalaan sa kalakalang panlabas na naglalayong
hikayatin ang mga lokal na namumuhunan at bigyang proteksyon ang mga ito upang
makasabay sa kompetisyon laban sa malalaking dayuhan.
A. Fair trade C. Economic Integration
B. Profiteering D. Guarded Globalization
3. Paglalarawan sa pagkaubos ng mga propesyunal upang magtrabaho sa ibang
bansa para sa mas malaking kita o oportunidad
A. Career Move C. Brain Drain
B. Economic Integration D. Deskilling
4. Ito ay ang mabilisang palitan ng produkto at impormasyon, tao at bagay
A. Guarded Globalization C. Fair Trade
B. Globalisasyon D. Bottom Billion
5. Ito ay ang tumutukoy sa moral at patas na pang-ekonomiyang sistema sa daigdig.
A. Fair trade C. Economic Integration
B. Profiteering D. Guarded Globalization

ARALIN 7.2: Globalisasyon


INAASAHAN;
Isa na marahil ang isyung kinakaharap ng Pilipinas ay ang globalisasyon sa
paggawa. Inaasahan na sa pamamagitan ng aralin na ito ay maiugnay ng bawat
mag-aaral ang kani-kanilang karanasan sa mga pangyayaring kaakibat ng
globalisasyon sa paggawa.

Sa aralin na ito, inaasahan na:


 matalakay ang mga tugon ng pamahalaan at mamamayan upang malimitahan
ang iba’t-ibang suliranin sa paggawa.
 maiugnay ang karanasan sa mga pangyayaring kaakibat ng globalisasyon sa
paggawa.
 makapagsulat ng isang editoryal na naglalaman ng mga pansiriling pananaw
at kaisipan tungkol sa epekto ng globalisasyon.

UNANG PAGSUBOK

Panuto: Isulat ang TAMA kung wasto ang pangungusap at MALI kung hindi.

_____1. Ang ILO (International Labor Organization) ay ahensiya ng United Nations


na may 187 member states. Layon nitong bumuo ng mga polisiya,
programa, at pamantayan upang itaguyod ang disenteng hanapbuhay sa
lahat ng tao sa daigdig.
_____2. Ang pagkawala ng mga hanapbuhay sa mauunlad na bansa ay isang
mabuting epekto ng globalisasyon sa paggawa.
_____3. Ang labor force ay tumutukoy sa kabuoang bilang ng tao o populasyon na
nagnanais ng matungo sa ibang lugar na may intensyong manirahan nang
permanente o pansamantala.
_____4. Isa sa malaking isyung kinahaharap ng Pilipinas sa larangan ng paggawa
ay ang isyu ng kontraktuwalisasyon.
_____5. Ang Department of Trade and Industry (DTI) ay isang departamentong
tagapag-patupad ng pamahalaan ng Pilipinas na responsible sa paggawa
ng mga polisiya, programa at serbisyo, at maging ugnayan ng pamahalaan
sa paggawa at empleyo.

BALIKTANAW
Gawain - Crossword Puzzle
Panuto: Buuin ang crossword puzzle sa pamamagitan ng pagtukoy ng mga salita sa
bawat bilang.
1. 2.

3.

4.

5.

Pababa Pahalang
2. Isang masamang epekto ng 1. Pandaigdigang palitan ng produkto,
globalisasyon kung saan nauubusan ng serbisyo at kapital ng iba’t ibang bansa.
mahuhusay at bihasang manggagawa 4. Layunin nitong makatulong sa mga
ang Pilipinas dahil sa pagtatrabaho sa local na negosyo at makasabay ang mga
ibang bansa. ito sa kompetisyon sa dayuhang
3. Pangangalaga sa mga lokal na negosyo.
namumuhunan at pagkakaroon ng patas 5. Tawag sa mga mahihirap na bansa
na pang-ekonomiyang sistema sa mula sa kontinente ng Asya at Africa.
daigdig.

Ang globalisasyon ay proseso ng internasyunal na integrasyon bunga ng


pagpapalitan ng mga pananaw, produkto, ideya, at iba pang mga aspeto ng kultura
ng mga tao mula sa iba’t ibang bansa. Bunsod nito ay ang pagkakaroon ng trabaho
ng mga Pilipino dahil sa mga dayuhang negosyo, paglago ng teknolohiya, gaya ng
mga gamit pang transportasyon at pangkomunikasyon at nakatutulong din ang
globalisasyon sa pagbaba ng gastos sa paglikha ng mga transaksiyon o palitan.
Dahil sa globalisasyon, nagkaroon ng tinatawag na economic integration. Isa itong
kasunduan sa pagitan ng mga rehiyon at bansa na naglalayong buksan ang
ekonomiya para sa palitan at koordinasyon sa negosyo at salapi.
Ang Economic Integration ay nahahati sa tatlong (3) kategorya:
1. Benepisyo sa Palitan o Trade - pagpapalitan ng mga bansa ng produkto,
serbisyo o kapital
2. Trabaho - dahil nagpapadala ng kapital sa bansa ang malalaking korporasyonng
dayuhan, nagkakaroon ng trabaho at pambili ng produkto ang mga mamamayang
Pilipino.
3. Kooperasyon sa Politika - mayroong nabubuong pagtutulungan politikal sa
pagitan ng mga bansang nagpapalitan ng produkto, serbisyo at kapital. Mas
nakatitipid ang malalaking korporasyon kung sa maliliit na bansa nila dadalhin ang
kanilang negosyo dahil mas mura dito ang bayad sa lakas-paggawa kumpara sa
sariling bansa. Ito ay nagdudulot ng de-nasyonalisasyon sa parehong bansa dahil
tinatanggalan ng trabaho ang mga mamamayan sa bansang mayayaman at de-
nasyonalisasyon din sa bahagi ng mahihirap na bansa dahil nalulugi ang mga lokal
na kompanya sa sariling bansa.

Negatibong Epekto ng Globalisasyon


1. Epekto sa Ekonomiya – dahil bukas ang bansa sa pakikipagpalitan at negosyo
sa ibang bansa, pinahina ng mga polisiyang maituturing na magbibigay proteksiyon
sa sariling ekonomiya. Halimbawa, ang paglahok ng bansa sa GATT-WTO kung
saan sinasabing nagtatakda ang organisasyon na ito kung ano ang itatanim sa mga
bansa at kung ano ang materyal na ipapalit natin sa ibang bansa. Sa halip na itanim
sa bansa ang mga pangunahing pangangailangan mas pipiliin pang unahin ang
ibang mga tanim na kailangan sa ibang bansa. Walang bayad sa tariff at tax ang
malalaking dayuhang korporasyon na pumapasok sa bansa dahil bahagi ito ng
kasunduan sa mga bansang nasa loob ng GATT-WTO. Mas malaki ang pakinabang
ng mga malalaking korporasyon sa paglalagak ng kapital sa Pilipinas kaysa
nakukuhang pakinabang ng Pilipinas at mamamayan nito. Nalulugi ang mga lokal
na namumuhunan dahil malaki ang binabayarang tax sa kanilang negosyo
samantalang mas maliit ang kanilang negosyo kumpara sa malalaking korporasyon.
2. Epekto sa Politika – malakas ang epekto ng ekonomiya sa politika ng isang
bansa. Ayon sa mga eksperto, kung sino ang may hawak ng pang-ekonomiyang
kapangyarihan, sila ang may hawak ng pampolitikang kapangyarihan. Sa ganitong
kalagayan, nakikipag-ugnayan ang malalaking dayuhang korporasyon sa mga
mambabatas ng bansa upang mapanatili ang kanilang maayos na ugnayan.
3. Epekto sa Kultura – malalim ang ugat ng kolonyal na mentalidad sa mga Pilipino
dahil sa kasaysayan nito na ilang daan taong pananakop ng mga dayuhan,
hanggang sa kasalukuyan ay nananatili pa rin ang kaisipan na mas higit na
maganda ang mga produktong gawa ng banyaga. Masasalamin ang ganitong pag-
iisip mula sa kasuotan, pagkain, awitin, babasahin at iba pa. Ang ganitong pag-
iisip ang isa sa mga dahilan bakit nalulugi ang mga lokal na namumuhunan sa
bansa.

Globalisasyon sa Paggawa

Mabuting Epekto ng Globalisasyon sa Paggawa

Para sa mga taga-suporta ng globalisasyon, umunlad ang antas ng


pamumuhay at nagbigay-daan ang globalisasyon sa mga bagong paraan ng
pamumuhay ng tao. Sa aspekto ng labor market, napapalawak ng isang
manggagawa ang kaniyang karanasan at kasanayan mula sa kaniyang unang
trabaho at mas naging higit na mahusay sa kaniyang sumunod na trabaho. Ang
labor market ay lugar kung saan ang mga manggagawa at empleyado ay nakikipag-
ugnayan sa isa’t isa. Sinasabi ring nakakatulong ang globalisasyon at ang
Intenational Outsourcing sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng mga papaunlad na
bansa. Ang outsourcing ay isinasagawa ng maraming kompanya upang
mabawasan ang kanilang halaga ng gastos sa produksiyon. Inililipat ng kompanya
ang ilang bahagi ng trabaho sa ibang kompanya kung mas makakatipid ito kaysa
ang may-ari nito ang mismong kokompleto sa naturang produksiyon.
Hindi Mabuting Epekto ng Globalisasyon
Sa pananaw ng mga kumakalaban sa globalisasyon, hindi ito nakabubuti sa
aspekto ng paggawa maging sa mga bansang maunlad at bansang papaunlad pa
lamang. Ang pagkawala ng hanapbuhay sa mga mauunlad na bansa ay isa sa hindi
mabuting epekto ng globalisasyon, pinahihina nito ang mga trabahong may
kinalaman sa pagmamanupaktura sa mauunlad na bansa, sa pamamagitan ng
pagtangkilik ng mga kompanya sa pabrika ng mga papaunlad na bansa dahil sa
mababa ang pasahod sa mga manggagawa nito. Maari itong humantong sa
pagbaba ng moral at seguridad ng mga manggagawa sa maunlad na bansa dahil sa
pagkawala ng hanapbuhay nila sa pagmamanupaktura at malaki naman ang
posibilidad na makaranas ng pang-aabuso ang mga manggagawa tulad ng
mababang pasahod, limitadong benipisyo, at iba pang hindi makatarungang
kalagayan ng maaari nilang maranasan.

Isyu ng Unemployment
Noong Enero 2017, naglabas ng ulat ang International Labor Organization
(ILO) na inaasahang tataas ang bilang ng walang hanapbuhay sa buong daigdig
para sa nabanggit na taon.
Talahanayan 1.1 Unemployment Projection, 2017-2018
UNEMPLOYMENT UNEMPLOYMENT
(SA MILYON) RATE (%)
2016 2017 2018 2016 2017 2018
Daigdig 197.7 201.1 203.8 5.7 5.8 5.8
Maunlad na Bansa 38.6 37.9 38.0 6.3 6.2 6.2
“Emerging na Bansa” 143.4 147.0 149.2 5.6 5.7 5.7
Papaunlad na Bansa 15.7 16.1 16.6 5.6 5.5 5.5
Pinagkunan: ilo.org
Lakas Paggawa sa Pilipinas

Lakas paggawa (Labor force) o tinatawag ding “working population”, ito ay


tumutukoy sa kabuuang bilang ng tao o populasyon na nagnanais na magkaroon ng
hanapbuhay at may kakayahang maghanapbuhay sa isang bansa o lugar. Kabilang
sa lakas paggawa ang employed o mga taong may hanapbuhay at mga taong
mayroong negosyo. Underemployed naman ay ang mga taong hindi akma ang
trabaho sa kanilang kasanayan o mas mababa ang sahod kung ibabatay sa kanilang
kasanayan at unemployed, mga taong walang hanapbuhay ngunit aktibo sa
paghahanap ng trabaho.

Tunghayan sa ibaba ang talahanayan para sa tala paggawa sa Pilipinas para sa


taong 2016.
Talahanayan 1.2 Lakas Paggawa sa Pilipinas batay sa Kasarian, Hulyo 2016

KASARIAN KABUOANG LAKAS MAY WALANG


PAGGAWA HANAPBUHAY HANAPBUHAY
Lalaki 26, 515, 000 25, 104, 000 1, 410, 000
Babae 16, 771, 000 15, 849, 000 922, 000
Kabuuan 43, 286, 000 40, 954, 000 2, 332, 000
Pinagkunan: Philippine Statistics Authority.
Talahanayan 1.3 Lakas Paggawa sa Pilipinas batay sa Rehiyon, Hulyo 2016
REHIYON KABUOANG LAKAS MAY HANAP WALANG HANAP
PAGGAWA BUHAY BUHAY
NCR 5, 602, 000 5, 239, 000 362, 000
CAR 796, 000 758, 000 39, 000
Rehiyon 1 12, 152, 000 2, 037, 000 116, 000
Rehiyon 2 1, 541, 000 1, 487, 000 54, 000
Rehiyon 3 4, 674, 000 4, 378, 000 296, 000
Rehiyon 4A 5, 982, 000 5, 521, 000 460, 000
Rehiyon 4B 1, 275, 000 1, 221, 000 55, 000
Rehiyon 5 2, 397, 000 2, 301, 000 96, 000
Rehiyon 6 3, 466, 000 3, 299, 000 167, 000
Rehiyon 7 3, 340, 000 3, 183, 000 157, 000
Rehiyon 8 1, 943, 000 1, 858, 000 85, 000
Rehiyon 9 1, 578, 000 1, 505, 000 72, 000
Rehiyon 10 2, 124, 000 1, 998, 000 127, 000
Rehiyon 11 2, 132, 000 2, 041, 000 91, 000
Rehiyon 12 1, 932, 000 1, 865, 000 67, 000
CARAGA 1, 129, 000 1, 079, 000 49, 000
ARMM 1, 220, 000 1, 182, 000 38, 000
Pinagkunan: Philippine Statistics Authority.
Noong Marso 16, 2017, nilagdaan ni kalihim Silvestre H. Bello III ng DOLE ang
Department Order No. 174, s. 2017 na may pamagat na Rules Implementing Articles
106 to 109 of the Labor Code, as Amended. Ayon dito, ipinagbabawal ng kautusan
na ito ang labor-only contracting o pagtanggap ng isang kompanya ng mga
manggagawang kontraktuwal nang paulit-ulit.

Gawain 1: Mag-isip ng isang usapin hinggil sa globalisasyon sa paggawa na


kailangan iresolba sa kasalukuyan.

RUBRIC SA PAGMAMARKA
Pamantayan Deskripsiyon Puntos Nakuhang Puntos
Napapanahong Nakapili ng napapanahong 5
Usapin usapin.
Pagkamalikhain Naibahagi ang usapin sa 5
malikhaing paraan. Maayos
ang pagkakasulat.
Nakapagbigay ng wastong
halimbawa sa usapin.
Solusyon Nakapagbibigay ng wasto at 5
posibleng solusyon sa
usapin.
Kabuuan 15

Gawain 2: Pagtapat-tapatin.

____1. Kabilang dito ang employed at unemployed a. DO 174, s. 2017


____2. Layon nitong pangalagaan ang kapakanan ng
mga mangggagawang Pilipino b. unemployment
____3. Walang trabaho sa kabila ng kakayahang c. lakas paggawa
TANDAANmakahanap ng trabaho
____4. Hindi akma ang trabaho sa kasanayang d. DOLE
taglay ng manggagawa
____5. Iniutos ang tuluyang pagbawal sa labor-only e. underemployment
contracting

Ang globalisasyon sa paggawa ay hindi na isang bagong penomenon kundi


isang pagpapatuloy ng malakihang pagbabago sa pandaigdigang ekonomiya kung
saan ang iba’t ibang bansa ay nagsasagawa ng mga hakbang upang matugunan
ang hamon ng globalisasyon na may kaugnayan sa paggawa. Isa sa mga
nakararanas ng kontraktuwalisasyon ay ang mga manggagawa sa pabrika ng damit
o garment factory. Ang mga ganitong suliranin at hamon ng bansa ay patuloy na
hinaharap at tinutugunan ng pamahalaan sa pamamagitan ng Department of Labor
and Employment.

PAG-ALAM SA NATUTUNAN

Gawain: Tugon sa Isyu.


Panuto: Ibigay ang kahalagahan ng mga sumusunod na programa o proyekto ng
pamahalaan at ng iba pang organisasyon makikita sa ibabang tsart na tumutugon sa
mga isyu sa paggawa sa Pilipinas.
PROGRAMA/PROYEKTO KAHALAGAHAN
1. Special Program for Employment of Students (SPES)
2. Government Internship Program (GIP)
3. Labor Market Information (LMI)
4. Public Employment Services (PES)
5. Continuing Professional Development (CPD)
PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
TAMA O MALI
Panuto: Isulat ang,
- kung ang una at ikalawang pangungusap ay tama.
- kung ang una at ikalawang pangungusap ay mali.
- kung ang unang pangungusap ay tama at ang ikalawang pangungusap
naman ay mali.
- Kung ang unang pangungusap ay mali at ang ikalawang pangungusap
naman ay tama
.

______1.
A. Ang labor market ay lugar kung saan ang mga manggagawa at
empleyado ay nakikipag-ugnayan sa isa’t-isa.
B. Walang negatibong epekto ang globalisasyon sa mga manggagawa ng
mga mauunlad na bansa.
______2.
A. Tinatawag na unemployed ang mga manggagawang hindi akma ang
trabaho sa kanilang kasanayan.
B. Underemployed ang tawag sa taong walang hanapbuhay ngunit aktibo
sa paghahanap ng trabaho.
______3.
A. Ayon sa ILO (2007), tinatayang aabot sa 5.8% ang bahagdan ng
walang mga hanapbuhay sa daigdig.
B. Batay sa datos na inilabas ng PSA, noong Hulyo, 2016, ang tatlong
rehiyon na may pinakamataas na bilang ng walang trabaho ay ang
Calabarzon, NCR at Gitnang Luzon.
______4.
A. Tanging pagpapalitan lamang ng produkto, serbisyo at kapital ang
namamagitan sa mga nakikipagkalakalang bansa.
B. Ang kontraktuwalisasyon ay tumutukoy sa gawain kung saan
tumatanggap ang mga kapitalista ng mga manggagawa bilang
“contractual” kaysa maging “regular” sa kanilang trabaho.
______5.
A. Trade ang tawag sa pagpapalitan ng mga bansa ng mga produkto,
serbisyo o kapital.
B. Dahil sa pagpapadala ng kapital sa bansa ng mga malalaking negosyo,
nagkakaroon ng trabaho ang ilang Pilipino.
Ikawalong Linggo Aralin 8.1: Globalisasyon
INAASAHAN;
Ang aralin na ito ay patungkol sa pag-iral ng globalisasyon, inaasahan na
ang mga mag-aaral ay makapagbibigay ng kani-kaniyang kaisipan hinggil sa
hinaharap na may kaugnayan sa globalisasyon. Inaasahan din sa mga mag-aaral
sa bahagi ng aralin na ito na maiugnay nila ang kanilang mga sarili sa mga
oportunindad na dala ng globalisasyon.
Sa araling ito, inaasahan na:

 masuri ang suliranin at epekto ng globalisasyon sa bansa.


 makapagbibigay ng kaisipan hinggil sa hinaharap kaugnay ng pag-iral ng
globalisasyon.
 maugnay ang sarili sa mga oporturtunidad na dala ng globalisasyon.
UNANG PAGSUBOK
Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.
_____________1. Ayon sa kaniya, pinagyayaman ng globalisasyon ang daigdig sa
larangan ng siyensiya at kultura at nagbibigay rin ng pakinabang
sa maraming tao ukol sa kabuhayan.
A. Abhijit Banerjee C. Amanda Zen
B. Albert Einstein D. Amartya Sen
_____________2. Ang mga sumusunod na mga pahayag ay tama, MALIBAN sa isa.
A. Malaki ang naging tulong ng e-mail sa iba’t ibang
organisasyon para sa karapatang pantao
B. Lubusang binago ng teknolohiya ang komunikasyon
C. Ang cellphone ay isang communication gadget na madaling
ihiwalay sa pang araw-araw na gawain.
D. Lalong pinalawak ng globalisasyon ang agwat ng mahirap at
mayaman.
_____________3. Ano ang tawag sa mga taong gumagamit ng social networking
site bilang midyum o entablado ng pagpapahayag?
A. Citizen C. Millennials
B. Senior Citizen D. Netizen
_____________4. Ang pag-copy at paste ng mga impormasyon mula sa internet ay
isang halimbawa ng anong suliranin?
A. Intellectual property C. Intellectual rights
B. Intellectual dishonesty D. Intellectual disability
_____________5. Ito ang tawag sa pag-atake at panlilinlang sa isang tao upang
makuha ang kaniyang mga personal na impormasyon?
A. Phishing C. Scam
B. Fraud D. Spam
BALIKTANAW
TAMA O MALI. Panuto: Isulat ang “T” kung ang pangungusap ay wasto at “M” kung
di-wasto ang pangungusap.

____________1. Ang kontraktuwalisasyon ay tumutukoy sa gawain kung saan


tumatanggap ang mga kapitalista ng mga manggagawa bilang
“contractual” kaysa maging “regular” sa kanilang trabaho.
____________2. Underemployed ang tawag sa taong walang hanapbuhay ngunit
aktibo sa paghahanap ng trabaho.
____________3. Ang Labor market ay lugar kung saan ang mga manggagawa at
empleyado ay nakikipag-ugnayan sa isa’t isa.
____________4. Ang mga empleyado ay tumutukoy sa kabuoang bilang ng tao sa
populasyon na nagnanais na magkaroon ng hanapbuhay at may
kakayahang maghanapbuhay sa isang bansa o lugar.
____________5. Ang outsourcing ay isinasagawa ng maraming kompanya kung
saan pinananatili nila sa kanilang bansa ang produksiyon, sa
kadahilanang mas mababawasan ang kanilang gastos pagdating sa
produksiyon.

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN


HINAHARAP KAUGNAY NG PAG-IRAL NG GLOBALISASYON
May mga katanungan tayo na nais nating masagot patungkol sa
globalisasyon, kagaya ng “Ano ang mga dahilan para pangambahan ang
globalisasyon? “Mas mapauunlad ba ng globalisasyon ang antas ng aking
pamumuhay? at “May dahilan ba ako para maging positibo hinggil sa hinaharap
dahil sa globalisasyon? Sa bahaging ito, ay ipapa-unawa na ang globalisasyon ay
maaaring magharap sa atin ng mga pangamba at gayundin ng pag-asa.
Ayon kay Martin Wolf, isang “kolumnista sa pinansyal” ang globalisasyon ang
pinakamalaking pangyayari sa ekonomiya sa ating kapanahunan. Nagbibigay ito sa
ngayon ng walang-kaparis na mga oportunidad sa bilyon-bilyon tao sa buong
mundo.” Ngunit sa kabila ng mabilis na pagbabagong dinala ng globalisasyon, hindi
pa din maiiwasan na may mga sumalungat pa rin dito at hindi maniwala. Isang
halimbawa nalang ay ang kaguluhang naganap sa pulong ng World Trade
Organization noong Disyembre 1999. Ngunit ano nga ba ang nag udyok sa
kaguluhang ito sa Seattle Washington sa Estados Unidos? Ang naturang protesta ay
bunsod ng mga pangamba sa epekto ng globalisasyon sa tao at planeta.
Kung may ilan na inaakusahan ang globalisasyon bilang ugat ng mga
problema sa daigdig hindi lahat ay itinuturing na banta ang globalisasyon,
pinaniniwalaan naman ng iba na ang globalisasyon ay isa sa mga lunas sa mga
naging problema sa daigdig. Hindi kaila na lahat tayo ay naaapektuhan ng
globalisasyon at higit na makaaapekto pa ito sa hinaharap. Ayon kay Amartya Sen,
isang Nobel Prize Awardee, pinagyaman ng globalisasyon ang daigidig sa larangan
ng siyensiya at kultura at nagbigay rin ng pakinabang sa maraming tao ukol sa
kabuhayan.
Base sa Human Development Report 1999, ang globalisasyon ay
maghahanap ng pagkalakilaking posibilidad na maalis ang karukaan sa ika 21 siglo.
Iginiit naman ni Thomas L. Friedman sa kaniyang aklat na pinamagatang “The Lexus
and the Olive Tree” na higit na hinimok ng globalisasyon na huwag makipagdigma
ang bawat bansa sa kadahilanang pinatataas nito ang gastusin sa pakikidigma sa
mas maraming paraan kaysa sa anumang naunang kapanahunan sa makabagong
kasaysayan.
Samantala lubos na kapaki-pakinabang sa ilang mga organisasyon para sa
karapatang pantao ang internet upang mas maging mabisa ang kanilang adhikain.
Halimbawa, dahil sa paggamit ng electronic mail ay naiparating ng iba’t-ibang grupo
ang kanilang adbokasiya na siyang nagtulak upang matagumpay na maisakatuparan
ang internasyunal na tratado noong 1997 na nagbabawal sa mga nakatanim na
bomba. Ipinakikita nito ang isang makabagong pamamaraan ng pagsasagawa ng
internasyunal na diplomasya, kung saan magkasamang nagtutulungan ang
pamahalaan at pangkaraniwang mamamayan upang lutasin ang krisis ng mga tao
sa mundo.
Sa kabilang banda, isa sa pinaka-kinababahala tungkol sa globalisasyon ay
ang lalong lumalawak na agwat ng mayayaman at mahihirap. Dagdag pa rito, ang
pagkabahala sa kapaligiran, mas nabibigyang pansin ang pagpapasigla ng
ekonomiya kaysa pangangalaga sa planeta. Panghuli, ay lalong nawawalan ng
katiyakan ang trabaho at kita ng mga ordinaryong mamamayan, dahil sa pag-iral ng
kontraktuwalisasyon.
OPORTUNIDAD NA DALA NG GLOBALISASYON
Lubusang binago ng teknolohiya ang komunikasyon sa nakalipas na dekada.
Ang pakikipag-ugnayan at pagkuha ng impormasyon ay mas naging mabilis, mura
at madali. Ayon kay Dr. Pertierra, ang cellphone ay hindi lamang isang
communication gadget, nagsisilbi rin itong ekstensyon ng kanilang sarili kaya hindi
madaling ihiwalay ito sakanila. Netizen ang tawag sa taong gumagamit ng social
networking site bilang midyum o entablado ng pagpapahayag. Maituturing silang
mga prosyumer, nangangahulugang pagkonsumo ng isang bagay o ideya habang
nagpo-prodyus ng bagong ideya. Sa kabila ng mga positibong naidudulot ng
globalisasyong teknolohikal, hindi pa rin maiiwasan ang mga suliranin na maaaring
kaharapin gaya ng mga viruses at spam na sumisira ng mga electronic files, isa pa
sa mga nagiging suliranin ay ang phishing, nangyayari ito sa pamamagitan ng pag-
atake sa isang indibidwal sa pamamagitan ng panlilinlang upang maibahagi nito ang
kanyang mga personal na impormasyon sa online, halimbawa, pagkuha ng mga
impormasyon tungkol sa bank account. Isa pang suliranin ay ang intellectual
dishonesty kagaya ng pag-copy and paste ng mga impormasyon mula sa internet.
Gawain 1: Guhit-Opinyon
Panuto: Iguhit sa loob ng kahon ang iyong sariling paglalarawan tungkol sa pag-iral
ng globalisasyon sa hinaharap. Ipaliwanag ang iyong iginuhit na paglalarawan sa
nakalaaang patlang.
Paliwan

_____________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
________________________________________________________________

Pamantayan Deskripsiyon Puntos Nakuhang Puntos


Kalinisan Malinis ang paglalarawan at 5
walang mga bura
Kaangkupan Angkop ang paglalahad ng 5
ng Konsepto nilalaman sa konsepto na
inilalarawan
Kalinawan ng Lubhang malinaw ang 5
sinasabi mensahe at pananalitang
ginamit
Kabuuan 15
Gawain 2: Netizen Journal
Panuto: Ngayong panahon ng pandemya, malaki ang naging tulong ng teknolohiya
upang tayo ay makaharap sa mga suliraning dulot ng COVID-19. Sa pamamagitan
ng gawaing ito ay iyong ibabahagi sa ibaba ang iyong mga naging gawain sa pang-
araw-araw na ginagamitan ng teknolohiya at ipaliwanag ang kapakinabangan nito sa
iyo.

RUBRIC SA PAGMAMARKA
Pamantayan Deskripsiyon Puntos Nakuhang Puntos
Nilalaman Wasto at angkop ang 5
nilalaman ng citizen journal
Pagbuo ng ideya Malinaw ang pagkakabuo 5
ng ideya. Gumamit ng
malawak at makabuluhang
detalye. Wasto ang
paggamit ng mga salita.
Daloy at Maayos ang daloy at 5
Organisasyon organisasyon ng sanaysay
Kabuoan 15

TANDAAN
Malahaga na mapag-usapan at maunawaan ang mga pagyayari na may
kinalaman sa pag-iral ng globalisasyon at mapahalagahan ang mga oportunidad na
dala nito. Malaki ang epekto ng globalisasyon sa pang-araw-araw nating mga
gawain, marahil may mga magdududa rito, ngunit hindi maikakaila ang naging
tulong nito sa siyensya at kultura, Malaki ang tulong na dala ng globalisasyon ngunit
kailangan din maging alerto sa mga maaaring masamang maidulot nito sa atin
kapag tayo ay hindi naging maingat. Kinakailangan na lubusan nating maunawaan
ang konsepto ng globalisasyon ng sa ganoon ay magkaroon tayo ng maliwanag na
ideya kung papaano natin masusulosyunan ang mga suliraning kaakibat nito.
PAG-ALAM SA NATUTUHAN

Gawain 1 - Pagbuo ng Diyagram


Panuto: Kompletuhin ang diyagram sa pamamagitan ng pagtukoy sa mga positibo at
negatibong dulot ng globalisasyon.

PANGWAKAS NA PAGSUSULIT
Panuto: Isulat ang titik ng pinakatamang sagot sa patlang.

_____1. Alin sa mga sumusunod na sitwasyon ang nagpapakita ng pagiging isang


responsableng netizen?
A. Palagiang pagse-selfie at pag-update ng iyong status sa facebook.
B. Pagsusuri ng mga impormasyon upang maiwasan ang pagbabahagi ng
fakenews.
C. Pagpo-post sa social media ng lahat ng iyong mga saloobin, sa
kadahilanang ikaw naman ang nagmamay-ari ng social media account.
D. Pag-add ng mga kaibigan sa social media kahit na hindi naman ito
kakilala para maparami ang friend list.
_____2. Ang mga sumusunod ay mga paraan upang makaiwas sa phishing,
MALIBAN sa isa.
A. Palagiang i-click ang mga natatanggap na link sa iyong e-mail.
B. Huwag ibigay basta-basta ang iyong personal na impormasyon kahit
kanino man.
C. Mas makabubuti kung naka-private ang lahat ng iyong social media
account.
D. Ugaliing i-tsek ang URL kapag ikaw ay nakakatanggap ng kahina-
hinalang e-mail.
_____3. Bilang isang mag-aaral, sa paanong paraan mo maiiwasan ang “intellectual
dishonesty”?
A. Paglalagay ng reference sa mga impormasyong iyong kinukuha sa
internet.
B. Pag-copy and paste na walang kaukulang citation.
C. Paggamit ng smartphone habang kumukuha ng pagsusulit.
D. Pagkuha ng gawa ng ibang tao, at isumite ito bilang iyo.

_____4. Alin sa mga sumusunod na pahayag ang pinakamabuting dulot ng


globalisasyong teknolohikal?
A. Mas dumami ang gadgets na ating mapagpipilian.
B. Mas maraming Pilipino ang nagkaroon ng trabaho.
C. Mas napaunlad ng globalisayong teknolohikal ang antas ng
pamumuhay ng lahat ng tao sa mundo.
D. Mas nagkaroon ng mabilis, mura, at madaliang pagkuha ng
impormasyon at pakikipag-ugnayan.

_____5. Bakit itinuturing na prosyumer ang mga netizen?


A. Dahil ang ilan sa kanila ay kinikilala bilang social media influencer.
B. Dahil sila ay mga aktibo pagdating sa paggamit ng social media.
C. Dahil sa kakayahan nilang mag-produce ng bagong ideya mula sa
isang bagay
D. Dahil sila ay maaaring kumita sa pagiging isang vlogger.

ARALIN 8. 2: Globalisasyon
INAASAHAN ;
Ang araling ito ay inihanda para talakayin ang tungkol sa multiculturalism sa
Pilipinas bunsod ng globalisasyon. Inaasahan na makapagpapakita ang mag-aaral
ng isang tsart patungkol dito. Inaasahan rin na makapagbahagi ang mga mag-aaral
ng repleksiyon sa pamamagitan ng poster tungkol sa hinaharap ng kabuhayan ng
mga Pilipino kaugnay sa globalisasyon.
Sa araling ito inaasahang:

 nakapagpapakita ng sariling tsart tungkol sa multiculturalism na dala ng


globalisasyon.
 nakapagbabahagi ng sariling repleksiyon sa pamamagitan ng poster tungkol
sa hinaharap ng kabuhayan ng mga Pilipino kaugnay ng globalisasyon.
 napahalagahan ang pagpapanatili ng kulturang Pilipino sa gitna ng
globalisasyon.
UNANG PAGSUBOK
TAMA O MALI. Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pahayag ay wasto at MALI kung
hindi.
____ 1. Bago pa dumating ang mga Espaňol sa Pilipinas ay may multikulturalismo
na ang bansa.
____ 2. Tanging produkto lamang ng ibang bansa ang nagpapadala bunsod ng
globalisasyon.
____3. Ang kultura ay nagsisilbing palatandaan ng pambansang identidad.
____4. Maging sa kasalukuyan nananatili ang pag-iisip ng mga Pilipino na mas
maganda ang produktong dayuhan.
____5. Mas nakabubuti sa Pilipinas ang pagtatampok ng kultura ng iba kaysa sa
sariling bansa.

BALIKTANAW
TUKUYIN. Panuto: Tukuyin at isulat sa patlang ang inilalarawan ng bawat bilang.
_____________1. Ayon sa kanya, ang globalisasyon ay pinakamalaking pangyayari
sa ekonomiya sa ating kapanahunan.
_____________2. Ito ay hindi basta isang gadget lamang, dahil nagsisilbi itong
ekstensyon ng isang indibidwal na hindi basta-basta madaling
ihiwalay sa kanila.
_____________3. Dahil dito, mas napabilis ang komunikasyon at nagkaroon ng mas
mabilis at murang pagkuha ng impormasyon.
_____________4. Isang suliranin ng globalisasyong teknolohikal, kung saan
malayang nakakapag copy and paste ang sinuman ng mga
impormasyon sa internet.
____________ 5. Panlilinlang sa isang tao upang makuha sa online ang mga
personal na impormasyon.

MAIKLING PAGPAPAKILALA SA ARALIN


MULTICULTURALISM NA DALA NG GLOBALISASYON
Ayon kay Dr. F.P.A Demeterio III ng De La Salle University, ang usapin
tungkol sa multikulturalismo ay umusbong dahil sa mas naunang moderno at
Europeyanong konsepto ng “bansang estado”. Magkaiba ang ibig sabihin ng
“multikultural” at “multikulturalismo”. Ang “multikultural” ay tumutukoy sa
pagkakaroon ng isang estado ng maraming bansa. Samantalang ang
“multikulturalismo” ay isang kamalayan o ideolohiya.
Bago dumating ang mga Espanyol sa ating kalupaan, monokultural ang
sitwasyon ng kalat-kalat nating mga tribu. Ngunit ito ay nilikom ng mga Espanyol sa
ilalim ng iisang kolonyal na teritoryo habang pinapanatili ang kani-kanilang pang-
etnikong pagkakaiba-iba. Kaya mula sa pagiging monokultural na mga tribo, naging
isang multikultural na teritoryo ang tinipung kapuluan.
Ang isang hamon ng globalisasyong nagaganap sa larangan ng ekonomiya
para sa iba’t ibang lipunan o bayan ay kung paano mapapanatili at lalo pang
maitataguyod ang kani-kanilang pambansang identidad sa harap ng mga
pagbabagong dala at dulot ng nasabing globalisasyon.
Sa kabila ng mga kaginhawaang naidulot sa ating buhay ng globalisasyon,
may mga pangamba sa posibleng di magagandang kahihinatnan nito. Ang ating
kultura ang palatandaan ng ating identidad, kung kaya gumagawa tayo ng mga
paraan upang mapanatili ito. Subalit, sa harap ng mga pagbabagong dala at dulot
ng globalisasyon sa ating kultura, pinangambahan na maaaring maglaho ang ating
kultura.
Dahil sa globalisasyon hindi lamang produkto ang dinadala nito sa Pilipinas
pati na rin kultura ng ibang bansa. Hanggang sa kasalukuyan ay nananatili sa
kaisipan ng mga Pilipino na mas angat ang produktong dayuhan. Mas ninanais ng
mga kabataan ang k-pop kaysa sa OPM. Mas inaasam ang mga imported na gamit
kaysa sa gawang Pilipino. Ang ganitong pag-iisip ang isa sa mga dahilan kung bakit
nalulugi ang mga lokal na namumuhunan sa bansa. Mas ninanais ng maraming
Pilipino na maging mamamayan ng daigdig kaysa mamamayan ng Pilipinas dahil sa
pagtatampok ng kultura ng iba kaysa sariling bansa
Gawain 1
Favorite List Chart
Kompletuhin ang tsart sa pamamagitan ng pagtala ng iyong mga paborito.
Ang Aking Paborito Kasagutan Dahilan
1. Pagkain
2. Musika
3. Palabas (Pelikula o
Telebisyon)
4. Mang-aawit
5. Artista

Gawain 2:Picture Analysis


Panuto: Unawain ang ilustrasyon sa ibaba. Kumpletuhin ang mga hinihinging datos
sa dayagram na may kaugnayan sa mga larawan.

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fenglisho https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.disco


.simonandschuster.com% 2Fbooks% 2FBTS-K-pop- nlycafe.com% 2Fen% 2Fblog%2F00011% 2F&psig=AOvVaw1pa4jAnZ vermnl.com% 2Fsamgyupsalamat%2F&psig=AOvVaw1TZOzuf7pnuPk
Kings% 2FHelen- T2waPeJ49IoLgA&ust=1597808248811000&source=images&cd=vf a6YK2bR2j&ust=1597808482171000&source=images&cd=vfe&ved=
Brown%2F9781645171379&psig=AOvVaw3sCrQUEo63odd9IfJ e&ved=0CAIQjRxqFwoTCJjQgNfpo-sCFQAAAAAdAAAAABAI 0CAIQjRxqFwoTCOjA4cXqo-sCFQAAAAAdAAAAABAD
N8nlr&ust=1597807928932000&source=images&cd=vfe&ved=
0CAIQjRxqFwoTCOCMzrfoo-sCFQAAAAAdAAAAABAD
1. Kung bibigyan ka ng pagkakataon, anong pamagat ang maaari mong ibigay
tungkol sa ilustrasyon?

2-4 Ano ang suliraning kinahaharap ng Pilipinas sa bawat ilustrasyon?

5. Ano ang susunod na mangyayari kung lumala ang mga suliraning ito?

TANDAAN
Ang globalisasyon ay katagang ginamit ng ilan upang ilarawan ang lumalawak
na pandaigdig na pagkaumaasa ng mga tao at mga bansa sa isa’t isa. Gayon na
lamang kabilis ang takbo ng prosesong ito sa nakalipas na dekada o higit pa. Ang
pangunahing epekto ng globalisasyon ay multikulturalismo at sa panahon na mas
ninanais ng mga Pilipino ang mga produktong dayuhan, kailangan humanap tayo ng
kaparaanan kung papaano mapapanatili ang ating pagka-Pilipino sa gitna ng
globalisasyon.
PAG-ALAM SA NATUTUHAN
Creative Write-Up Making
Magsaliksik sa mga pahayagan o internet, maaari ring sa pamamagitan ng
pakikinig ng radyo o panonood ng telebisyon tungkol sa isang napapanahong
suliranin ng mga Pilipino pagdating sa kabuhayan. Bumuo ng malikhaing write-up
tungkol sa nasaliksik na paksa. Maaring lagyan ng larawan o anumang guhit ang
write-up. Isaalang-alang ang sumusunod na pamantayan ng pagmamarka ng write-
up.
RUBRIC SA PAGMAMARKA
Pamantayan Deskripsiyon Puntos Nakuhang Puntos
Nilalaman Wasto at angkop ang 5
nilalaman ng write-up sa
paksa.
Pagbuo ng ideya Wasto ang paggamit ng 5
at estruktura wika. Malinaw ang ideya at
gumamit ng makabuluhang
detalye sa write-up.
Gamit ng larawan Akma at nakatulong ang 5
o guhit larawan o guhit sa
pagbibigay-linaw ng write-
up.
Kabuuan 15

PANGWAKAS NA PAGSUSUSLIT
TAMA O MALI: Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pahayag ay wasto at MALI kung
hindi.
_____________1. Maging kasalukuyan nananatili ang pag-iisip ng mga Pilipino na
mas maganda ang produktong dayuhan.
_____________2. Ang kultura ay nagsisilbing palatandaan ng pambansang
identidad.
_____________3. Tanging produkto lamang ng ibang bansa ang nagpapadala
bunsod ng globalisasyon.
_____________4. Mas nakabubuti sa Pilipinas ang pagtatampok ng kultura ng iba
kaysa sa sariling bansa.
_____________5. Bago pa dumating ang mga Espaňol sa Pilipinas ay may
multikulturalismo na ang bansa.

SANGGUNIAN
 Araling Panlipunan, Ikasampung Baitang – KaYAMANAN Mga Kontemporaryong Isyu
pp.93-95
 Learning Materials (LM.AP10-4.21.17.pdf) pp.153-162

 https://www.youtube.com/watch?v=_hy86EuhVEs
 Learning Materials (LM.AP10-4.21.17.pdf) pp.166-177
 https://www.slideshare.net/AileenEnriquez/ap10-modyul2-mga-isyung-pang ekonomiya
aralin1-and-2
 Araling Panlipunan, Ikasampung Baitang – KaYAMANAN Mga Kontemporaryong Isyu
pp.98-100
 https://www.slideshare.net/SimYouheng/the-effects-of-globalization1
 Araling Panlipunan, Ikasampung Baitang – Mga Kontemporaryong Isyu pp.98-100
The library publishing Edisyon 2015
 https://www.slideshare.net/EdisonSacramento/unemployment-78756690
 [slideshare id=78756690&doc=unemployment-170811074359]
 https://youtu.be/RdyeJNZGraE
 https://www.slideshare.net/edmond84/isyu-sa-paggawa
 https://www.slideshare.net/RayMartinBenjamin1/mga-isyu-sa-paggawa
 https://karapatanmanggagawa.wordpress.com/kasaysayan/
 https://www.youtube.com/watch?v=8y9HlfHXj8s&t=362s
 https://www.youtube.com/watch?v=m6pJSlg2N6M
 https://mail.google.com/mail/u/1/#search/irene?projector=1
 Sanggunian:
 Slidesshare
https://www.slideshare.net/kazekage15/kawalan-ng-trabaho-unemployment-58133597<iframe
https://www.youtube.com/watch?v=RdyeJNZGraE
 Photo
https://images.app.goo.gl/uNA1LNisKso7Vq2B7
 Learning Module
 https://mail.google.com/mail/u/1/#search/irene?projector=1
 Youtube channel
 https://www.youtube.com/watch?v=3Cc5nFA0ATk
 https://www.slideshare.net/nwied/module-2-isyu-sa-paggawa
 https://www.slideshare.net/nwied/module-2-isyu-sa-paggawa
 Images
https://images.app.goo.gl/ahPrHtPUE4W8B7Ku7
https://images.app.goo.gl/MyzoheY7Q1QSqrNR9
https://images.app.goo.gl/twas2vaTk9tp6QE8A
 Kontemporaryong Isyu (Grade 10 Module)
 https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.workabroad.ph%2Fblog%2Fite
m%2F207%2FTop-10-Countries-and-Job-Specializations-for-OFWs-in-
2019&psig=AOvVaw0JgJpGtDr_YaYLFtwMYMjS&ust=1597657727249000&source=images&
cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCMiP-fy4n-sCFQAAAAAdAAAAABAD
 https://psa.gov.ph/statistics/survey/labor-force/sof-index
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fpixabay.com%2Fvectors%2Fsilhoue
tte-business-man-
3148201%2F&psig=AOvVaw2I1l3SAQUlkkvlzwk4w9Qk&ust=1597652134891000&source=im
ages&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCLjmupSkn-sCFQAAAAAdAAAAABAK
 https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Ffreesvg.org%2Fsilhouette-of-
refugees-fleeing-from-the-
war&psig=AOvVaw0pVNs0BxOxGN6qway7yc7i&ust=1597721203921000&source=images&c
d=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCLj5qciloesCFQAAAAAdAAAAABAK
 https://www.google.com/imgres?imgurl=https%3A%2F%2Ffreesvg.org%2Fimg%2FGraduatio
n-Boy-Silhouette---1.0.0.png&imgrefurl=https%3A%2F%2Ffreesvg.org%2Fgraduate-
silhouette&tbnid=b6KBIPjzBOcTlM&vet=12ahUKEwibv6eHqKHrAhWVAaYKHfCsDdUQMygH
egUIARDeAQ..i&docid=uOaFQFwH74uPKM&w=600&h=600&q=graduation&hl=en&safe=acti
ve&ved=2ahUKEwibv6eHqKHrAhWVAaYKHfCsDdUQMygHegUIARDeAQ
 https://www.google.com/imgres?imgurl=https%3A%2F%2Fwww.publicdomainpictures.net%2
Fpictures%2F180000%2Fvelka%2Ffamily-
dinning.jpg&imgrefurl=https%3A%2F%2Fwww.publicdomainpictures.net%2Fen%2Fview-
image.php%3Fimage%3D174489%26picture%3Dfamily-dinning&tbnid=Hlqx-
U_DwTsgWM&vet=12ahUKEwi8qLizraHrAhVowIsBHUDWBl8QMygEegUIARDGAQ..i&docid
=SfLB8e0ADU5pTM&w=1920&h=1086&q=family%20conversation&hl=en&safe=active&ved=
2ahUKEwi8qLizraHrAhVowIsBHUDWBl8QMygEegUIARDGAQ
 https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcSJNu50SorgyRXPhVAI6fbM-
wGGFGfMxoE39w&usqp=CAU
 https://freesvg.org/img/BeagleScreens--Quill.png
 Kontemporaryong Isyu (Grade 10 Module)
 https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Thumbs_up_font_awesome.svg/
1024px-Thumbs_up_font_awesome.svg.png
 https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/22/Free-clip-art-thinking.jpeg
 https://live.staticflickr.com/3785/13943342113_6dbcab63d3_b.jpg
 https://live.staticflickr.com/4153/5174864992_490747b706_b.jpg
 https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/7-eleven_logo.svg/1055px-7-
eleven_logo.svg.png
 https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/GSK_logo.png
 https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Accenture.svg/1280px-
Accenture.svg.png
 https://www.officialgazette.gov.ph/1995/06/07/republic-act-no-8042-2/
https://tl.wikipedia.org/wiki/Pangangalakal_ng_tao
 https://www.un.org/en/sections/issues-depth/migration/index.html
 https://c0.wallpaperflare.com/preview/958/133/189/trainer-board-class-classroom.jpg

 LM AP 10
 Mercado, Michael M. and Hernandez, Rose Angelie M. (2017), Mga Kontemporaryong Isyu,
Quezon City, Philippines,
 De Guzman, Jens Micah (2020), Mga Kontemporaryong Isyu, Valenzuela City, Philippines,
 http://balita.net.ph/2017/11/16/komprehensibong-kaunlaran-sa-globalisasyon-para-kay-
duterte/?fbclid=IwAR02mMfzhST3r5QJbSRrsaWxT13_WcGsubvgb1GyH0qcb5T5c6mtZsQjH
YI

 LM AP 10
 https://ejournals.ph/article.php?id=7268
 https://ejournals.ph/article.php?id=7900
 Mercado, Michael M. and Hernandez, Rose Angelie M. (2017), Mga Kontemporaryong Isyu,
Quezon City, Philippines

 De Guzman, Jens Micah (2020), Mga Kontemporaryong Isyu, Valenzuela City, Philippines,

You might also like