Λυσίου υπέρ Αριστοφάνους χρημάτων

Ο Αριστοφάνης έπεισε τους Αθηναίους να εκστρατεύσουν προς βοήθεια του βασιλιά της Κύπρου
Ευαγόρα, που πολεμούσε εναντίον των Περσών (390 π.Χ.). Ύστερα από την αποτυχία του
εγχειρήματος, θανατώθηκε χωρίς δίκη και προτάθηκε η δήμευση της περιουσίας του. Ωστόσο,
μετά την απογραφή της, κάποιοι τη θεώρησαν μικρή, κατηγορώντας τους συγγενείς του και
κυρίως αυτόν που είχε πλέον την ευθύνη για τη διαχείρισή της, τον πατέρα του ομιλητή και
πεθερό του Αριστοφάνη, για υπεξαίρεση μέρους της. Ο ομιλητής θα προσπαθήσει να
υπερασπιστεί την τιμή της οικογένειας και κυρίως να τιμήσει τη μνήμη του πατέρα του, που είχε
στο μεταξύ πεθάνει, και να αποδείξει ότι, όταν πέθανε ο Αριστοφάνης, η περιουσία του δεν
ξεπερνούσε τα τέσσερα τάλαντα.

Πολλὴν μοι ἀπορίαν παρέχει ὁ ἀγὼν οὗτοσί, ὦ ἄνδρες

δικασταί, ὅταν ἐνθυμηθῶ, ὅτι, ἂν ἐγὼ μὲν μὴ νῦν εὖ εἴπω, οὐ

μόνον ἐγώ, ἀλλὰ καὶ ὁ πατὴρ δόξει ἄδικος εἶναι καὶ τῶν ὄντων

ἁπάντων στερήσομαι. Ἀνάγκη οὖν εἰ καὶ μὴ δεινὸς πρὸς ταῦτα

πέφυκα, βοηθεῖν τῷ πατρὶ καὶ ἐμαυτῷ οὕτως, ὅπως ἂν

δύνωμαι. Τὴν μὲν οὖν παρασκευὴν καὶ προθυμίαν τῶν ἐχθρῶν

ὁρᾶτε καὶ οὐδὲν δεῖ περὶ τούτων λέγειν· τὴν δ’ ἐμὴν ἀπειρίαν

πάντες ἴσασιν, ὅσοι ἐμὲ γιγνώσκουσιν. Αἰτήσομαι οὖν ὑμᾶς

δίκαια καὶ ῥᾴδια χαρίσασθαι, ἄνευ ὀργῆς καὶ ἡμῶν ἀκοῦσαι,

ὥσπερ τῶν κατηγόρων.

Μετάφραση
Η θέσις μου κύριοι δικασταί, εις τον δικαστικόν τούτον αγώνα είναι λίαν δυσχερής, όταν
λάβω υπ' όψιν μου ότι, εάν τώρα δεν ομιλήσω καλώς, όχι μόνον εγώ, αλλά και ο πατήρ μου
θα φανή άδικος, και θα στερηθώ της περιουσίας μου. Είναι ανάγκη λοιπόν, αν και δεν έχω
ικανότητα διά την διεξαγωγήν τοιούτων δικαστικών αγώνων, να βοηθώ τον πατέρα μου και
τον εαυτόν μου, όπως δυνηθώ. Την μεν προπαρασκευήν λοιπόν και την προθυμίαν των
εχθρών μου όλοι τας βλέπετε και δεν υπάρχει ανάγκη να είπω τίποτε περί τούτων· την δε
απειρίαν μου ουδείς αγνοεί, από όσους με γνωρίζουν. Θα ζητήσω λοιπόν από σας χάριν
δικαίαν και εύκολον, να ακούσετε δηλαδή και ημάς ευμενώς, όπως ηκούσατε και τους
κατηγόρους μας. Διότι κατ' ανάγκην μειονεκτεί ο απολογούμενος, και αν εξ ίσου ευμενώς με
τον κατήγορον ακούετε αυτόν. Διότι οι κατήγοροι μεν προ πολλού επιβουλεύοντες ημάς,
χωρίς αυτοί να κινδυνεύουν εξύφαναν την εναντίον μας κατηγορίαν, ημείς δε διεξάγομεν τον
αγώνα τούτον καταφοβισμένοι, κατασυκοφαντημένοι και διατρέχοντες τον έσχατον κίνδυνον.
Πρέπει λοιπόν σεις να ευνοήτε περισσότερον τους απολογουμένους από τους κατηγόρους