Projekt

Lenda:histori

Tema:Periudha helenistike

Punoi:Klea Konci

Klasa:xA

Shkolla:Gjergj kastrioti
Pozita gjeografike,klima dhe bota bimore e shtazore
Në kohën antike, Helada përfshinte pjesën më jugore të
Gadishullin Ballkanik. Në kuptimin më të gjerë të fjalës,nocioni
Helada i përfshin edhe ishujt në detin Jon dhe detin
Egje.Toka,kryesisht ishte malore.Mali më i lart ishte mali Olimp.
Në Heladë nuk kishte lumejn të mëdhejn Lindjes së Lashtë.Nga të
gjitha anët, përvec nga ana veriore, ishte e rrethuar me det. Bregu
lindor kishte më shumë gjire të përshtatshme për limane, shumë
gadishuj dhe ishuj. Ajo mundësonte kushte të volitshme për
zhvillim e lundrimit detar.
Gjithashtu ka një klimë të ngjashme me Mesdheun sepsembrohet
nga Malet Karpate nga erërat e ftohta, veriperëndimore në dimër
dhe në verë merr force nga flladet e jugut te Gjirit Persik Në
vetvete,pemët nuk janë aq të sakta sa të na bëjnë.Kjo është
njohuri e re me vlerë të madhe, sepse klima ndikoi seriozisht në
bujqësi, dhe kjo ishte larg forma më e rëndësishme e jetes se
lashtë ekonomike.Por kemi edhe nje larmishmeri te madhe te
bimeve dhe kafsheve te te gjitha llojeve.Tigri,luani,dhelpra etj

Kultura,zhvillimi ekonomik
 Në disa fusha, kultura helenistike
lulëzoi, veçanërisht në ruajtjen e së
kaluarës. Shtetet e periudhës
helenistike ishin fiksuar thellë me të
kaluarën dhe lavditë e saj në dukje të
humbura.Ruajtja e shumë veprave
artistike dhe letrare klasike dhe arkaike
(përfshirë punimet e tre tragjedianëve të mëdhenj klasikë, Eskili,
Sofokliu dhe Euripidi) janë për shkak të përpjekjeve të Grekëve
Helenistë. Muzeu dhe biblioteka e Aleksandrisë ishte qendra e
kësaj veprimtarie konservatoriste. Me mbështetjen e bursave
mbretërore, studiuesit e Aleksandrisë mblodhën, përkthyen,
kopjuan, klasifikuan dhe
kritikuan çdo libër që mund të
gjenin. Shumica e figurave të
mëdha letrare të periudhës
helenistike studiuan në
Aleksandri dhe zhvilluan
kërkime atje. Ata ishin poetë
studiues.
Në periudhën helenistike,
kishte shumë vazhdimësi në
fenë greke: perënditë greke
vazhduan të adhuroheshin dhe të njëjtat rite praktikoheshin si më
parë. Sidoqoftë, ndryshimet socio-politike të sjella nga pushtimi i
perandorisë Persiane dhe emigracioni grek jashtë vendit
nënkuptuan që ndryshimi erdhi edhe në praktikat fetare. Kjo
ndryshonte shumë nga vendndodhja. Athina, Sparta dhe shumica
e qyteteve në kontinentin Grek nuk panë shumë ndryshime fetare
ose perëndi të reja (me përjashtim të Isis Egjiptian në
Athinë),ndërsa Aleksandria multietnike kishte një grup shumë të
larmishëm të perëndive dhe praktikave fetare , duke përfshirë
egjiptian, hebre dhe grek. Emigrantët grekë sollën fenë e tyre
greke kudo që shkuan, madje deri në Indi dhe Afganistan. Jo-
Grekët gjithashtu kishin më shumë liri për të udhëtuar dhe
tregtuar në të gjithë Mesdheun dhe në këtë periudhë mund të
shohim perëndi egjiptiane si Serapis dhe perënditë siriane
Atargatis dhe Hadad.
Kultura helenistike prodhoi vende mësimi në të gjithë Mesdheun.
Edhe pse në disa shtete të caktuara nuk kishte vetëm periudha
zhvillimi por edhe rënieje në disa degë, degët e saj, nëse e
shqyrtojmë në tërësi, tregtia tregon një aktivitet intensiv.Sipas
studiuesve, tregtia gjatë asaj periudhe mund të ndahet në
vendase dhe ndërkombëtare. E para kryhej në mbretëritë dhe
shtetet që i përkisnin "sistemit" helenistik, pavarësisht nëse ishte
tregti e brendshme apo tregti midis rajoneve të së njëjtës mbretëri
apo midis shteteve të ndryshme. Kjo e fundit u zhvillua midis
botës helenistike dhe shteteve përtej kufijve të saj, të tilla si India,
Partia, shtetet arabe të Jugut, Italia,
vendet e Ilirëve, Thrakët, Keltët,
Sarmatae dhe Skitët.
Gjithashtu, tregtia mund të
karakterizohet, në varësi të karakterit
të saj, organizimit të saj dhe mënyrës
se si është kryer, si tregti tokësore,
detare ose lumore. Më e rëndësishmja ishte tregtia e detit, e cila
po kryhej në Mesdhe, Detin e Zi, Gjirin Persik dhe Detin e Kuq.
Sidoqoftë, u pengua nga mungesa e progresit në lundrimin e
anijeve. Megjithëse luajti një rol vendimtar në ekonomitë e
shteteve helenistike, e vetmja arritje e dobishme e asaj periudhe
në lidhje me tregtinë duket të jetë përdorimi i velës trekëndore.
Kjo ishte mbështetur në një tra të gjatë duke formuar një kënd
prej 45 gradë me velën qendrore, një fakt që mundësoi lundrimin
më të mirë në kushte të pafavorshme të motit.Sidoqoftë, okupimi i
tregtarëve të detit fshehu rreziqe dhe ankthe të mëdha.
Arti
Arti helenistik është arti i periudhës helenistike që zakonisht
merret për të filluar me vdekjen e Aleksandrit të Madh në 323
para Krishtit dhe përfundon me pushtimin e botës Greke nga
Romakët, një proces i zhvilluar mirë nga 146 pes, kur u mor
kontinenti Grek , dhe në thelb përfundon në 30 pes me pushtimin
e Egjiptit Ptolemaik pas Betejës së Actium. Një numër i veprave
më të njohura të skulpturës Greke i përkasin kësaj periudhe, duke
përfshirë Laocoön dhe Bijtë e Tij, Venus de Milo, dhe Fitorja me
Krah të Samothrakës. Ajo
ndjek periudhën e artit
klasik grek, ndërsa arti greko-
romak pasardhës ishte
kryesisht një vazhdim i tendencave
helenistike.Në fushën
arkitekturore,
dinastitë pas Hektorit rezultuan në
plane të mëdha urbane dhe
komplekse të mëdha të cilat ishin
zhdukur kryesisht nga shtetet
e qyteteve deri në shekullin V para Krishtit.Tempulli Dorik ishte
praktikisht i braktisur. Njëri vëren pamjen e shumë vendeve të
dëfrimit dhe kohës së lirë, veçanërisht shumëzimin e teatrove dhe
parqeve. Monarkitë helenistike ishin të përparuara në këtë drejtim
në atë që ato shpesh kishin hapësira të mëdha ku mund të
ndërtonin qytete të mëdha: të tilla si Antiokia, Pergamoni dhe
Seleukia në Tigër.