ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์ มัทรี ชัน

้ มัธยมศึกษาปี ที่ 5 หน้า 1

การแปลความและวิเคราะห์คุณค่า
วรรณคดี เรื่อง ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก
กัณฑ์มัทรี
หน้า ๒๙-๓๐

ชื่อ นายพรภวิษย์ สกุลคู เลขที่ ๕

นักเรียนชัน
้ มัธยมศึกษาปี ที่ 5 ห้อง ๑๕

ครูผู้สอน

**ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติม ในบทวิเคราะห์ ท้ายเรื่อง หน้า 33-39

ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์ มัทรี ชัน
้ มัธยมศึกษาปี ที่ 5 หน้า 2

นายสมโภช บรรณารักษ์

รายวิชา ท 32102 วิชาภาษาไทยพื้นฐาน ชัน

้
มัธยมศึกษาปี ที่ 5
ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2564
โรงเรียนปทุมเทพวิทยาคาร อำเภอเมือง จังหวัด
หนองคาย
สังกัดสำนักงานเขตพื้นทีก
่ ารศึกษามัธยมศึกษา
หนองคาย

การแปลความและวิเคราะห์คุณค่า
วรรณคดี เรื่อง ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์
มัทรี

**ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติม ในบทวิเคราะห์ ท้ายเรื่อง หน้า 33-39

 ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์ มัทรี ชัน
้ มัธยมศึกษาปี ที่ 5 หน้า 3

หัวข้อ/ประเด็นในการศึกษา
1. ระบุคำศัพท์ และความหมาย (ไม่น้อยกว่า 10 คำ)
คำศัพท์ ความหมาย คำศัพท์ ความหมาย
กฤดาภินิหาร บุญอันยิ่งใหญ่ วิสุทธ บริสุทธิ ์
ประภาษ พูด สัตบุรุษ คนดี มีคุณธรรม
สมปฤาดี ความรู้สึกตัว อ้ชฌัตติกทาน เลือด เนื้อ
พาหิรกะ ภายนอก อุฏฐาการ ลุกขึน
้
โสมนัส ความสุขใจ

2. ระบุตัวละคร+วิเคราะห์ตัวละคร
นางมัทรี : จงรักภักดีต่อสามี มีจิตกุศล มีความอดทนไม่ย่อท้อตอความลำบาก
เหลาเทวดานางฟา : จิตใจดี สนับสนุนการใหทานของพระเวสสันดร
พระเวสสันดร : มีคุณธรรมสูงเหนือมนุษย์

3. เนื้อเรื่องย่อ (เฉพาะตอน,หน้า ที่ได้รับมอบหมายให้แปล)

พระนางมัทรีเมื่อทรงได้สติข้ ึ นมาก็รีบลุกออกจากตักพระเวสสันดร แลวขึ้ นถวายบังคมทูลถามว่าลูก
ทั้ งสองอยู่ไหน พระเวสสันดรจึง ตอบว่า ลูกทั้ งสองนั้ นได้ให้แกพราหมณ์ชราไปเมื่อวานนแล้ว พระนางมัทรีกราบทูลวา พี่
เป็นคนที่มีคุณธรรม ต่อให้มีสิ่งของมากมาย หากเห็น ยาจกมาไหววานขอก็จะให้ แม้แต่ลูกรักทั้ งสองซึ่ งเป็นทานภายนอกพี่ก็
ให้ได้ แม้แต่ทานภายในเช่น เลือด เน้อ อวัยวะก็ยังให้ได้ พระนางมัทรีถามพระเวสสันดรว่าทำไมจึงไม่บอกเรื่องนี่แก่นางแต่
แรก พระเวสสันดรเห็นว่าพระนางมัทรีกลับมาจากป่าเหนื่อยมากและได้ กล่าวว่ามัทรีอย่าได้กังวลเลย ลูกทั้ งสองคนหายไปไกล
ตาแล้ว จากนั้ นมัทรีจึงกล่าวว่าลูกสองคนนี้ ได้เลี้ ยงดูมาอย่างดีขออย่าให้มีอกุศลตระหนี่มาปนกับน้าใจของพระเวสสันดรเลย
พระนางมัทรีที่เป็นราชธิดามหาสมมุติวงศ์วิสุทธิ ได้สืบเชื้อสายมา มีใบหน้าที่ผุดผ่อง สีเหมือนเนื้อทอง มีเกียรติยศใหญ่โตอัน
ล้าเลิศ
เหมือนกษัตริย์ มีความศรัทธาปราบปลื้มเคารพนับถือ พระนางมัทรีชื่นบานบริสุทธิด้วยทานกุศลอันพิเศษ ฝ่ายเทวดานางฟ้าทุก
วิมานต่างก็ยมิ้ แย้มตบมืออยู่มากมายพร้อมร้องชื่นชม สรรเสรญเมื่อเห็นว่าการเจริญทานบารมีน้ ั นสมควรดีแล้วทั้ง พระอินทร์ที่
เป็นหัวหน้าอันใหญ่สุดบนสวรรค์ ก็มาโปรยปรายทั้ งพวงแก้วและพวงทองร่วงโรยจากกลีบเมฆเพื่อที่การสักการะบูชาแกพระ
นางมัทรี ผู้ทรงทำอนุโมทนาทานแก่พระเวสสันดรผู้เป็นสามรด้วยทุกประการ

4. วิเคราะห์คุณค่า

**ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติม ในบทวิเคราะห์ ท้ายเรื่อง หน้า 33-39

 ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์ มัทรี ชัน
้ มัธยมศึกษาปี ที่ 5 หน้า 4

4.1 คุณค่าด้านเนื้อหา/ภาษา
ท้าวเธอจงตรสประภาษวาดกรเจามทร อนสองกมารนพใหเปนทานแกพราหมณแตวนวานนแลว
พระนองแกว เจาอยาโศกศลย จงตงจตของเจานนใหโสมนสศรทธา ในทางอนกอกฤดาภนหารทานบารม ลจฉาม ปตเต ช
วนตา 4.2 คุณค่าด้านวรรณศิลป์
- การสรรคำ (การใช้ถ้อยคำ,คำซ้ำ,สัมผัสในวรรค,สัมผัส
พยัญชนะ,สระฯ)
- โวหารที่ปรากฏ
- บรรยาย,พรรณนา,เทศนา,สาธก
- สำนวน สุภาษิต คำพังเพย
***(วิเคราะห์เฉพาะที่มีปรากฎในเนื้อหาที่แปล)

- ภาพพจน์ที่ปรากฏ
- อุปมา,อุปลักษณ์,นามนัย,สัทพจน์,บุคคลวัต,อติ
พจน์ ฯ
- กวีโวหาร หรือ ลีลาการประพันธ์ (รสทางวรรณคดี) ที่
ปรากฏ
- เสาวรจนี,นารีปราโมทย์,พิโรธวาทัง,สัลลาปั งคพิสัย

4.3 คุณค่าด้านสังคม
- สะท้อนค่านิยม ให้ระบุ
( สะท้อนค่านิยมเรื่องใด...........ปรากฏในข้อความตอนใด............“ยก
ข้อความมาประกอบ 2-3 บรรทัด”
- ความเชื่อ (เรื่องใด............ปรากฏในเนื้อหาตอน
ใด.............)

**ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติม ในบทวิเคราะห์ ท้ายเรื่อง หน้า 33-39

 ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์ มัทรี ชัน
้ มัธยมศึกษาปี ที่ 5 หน้า 5

- วัฒนธรรม ประเพณี ที่ปรากฏ (เรื่องใด............ปรากฏ

ในเนื้อหาตอนใด.............)

**ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติม ในบทวิเคราะห์ ท้ายเรื่อง หน้า 33-39