Chương 1 – Tổng quan về

Công nghệ Blockchain

 Nội dung

1. Số hóa

2. Khái niệm Công nghệ Blockchain

3. Đặc điểm Blockchain

4. Phân loại Blockchain

5. Tổng quan một số ứng dụng

 Số hóa (Digitization)
Số hóa là quá trình chuyển đổi thông tin trên giấy và các
quy trình thủ công thành định dạng kỹ thuật số (Dữ liệu
không bị thay đổi – mà chỉ được mã hóa theo định dạng kỹ
thuật số) ➔ cần thực hiện hàm Hashing để chuyển đổi
một giá trị sang giá trị khác.
(Băm dữ liệu để sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau).
Hàm băm (Hash function) là quá trình biến
đầu vào là một nội dung có kích thước, độ
dài bất kỳ rồi sử dụng những thuật toán,
công thức toán học để biến thành đầu ra
tiêu chuẩn có độ dài nhất định.
Số hóa tồn tại dưới hai hình thức: Số hóa dữ liệu
(Digitization) và Số hóa quy trình (Digitalization)
● Số hóa dữ liệu là hình thức chuyển đổi thông tin /
dữ liệu từ dạng vật lý (analog data) sang định dạng
kỹ thuật số (Digitization).
● Số hóa dữ liệu là bước đệm hướng tới Số hóa quy trình.
● Số hóa quy trình là chuyển các quy trình sang định
dạng kỹ thuật số và sử dụng các dữ liệu đó để cải
thiện quy trình vận hành và KD của doanh nghiệp.
● Số hóa tài liệu, văn bản = scan văn bản,
chứng từ thành định dạng PDF, jpg và lưu vào
ổ C trong máy tính cá nhân.
● Số hóa quy trình là việc sử dụng các dữ liệu
đã được chuyển sang định dạng kỹ thuật số
để cải thiện quy trình vận hành và KD của DN
→ lưu trên nền tảng đám mây, những người
có account đều sử dụng được
Chuyển đổi số

Chuyển đổi số là quá trình thay đổi công nghệ

và con người để triển khai việc tái cấu trúc cách
thức hoạt động, nhằm tạo ra những cơ hội và
giá trị mới cho đơn vị (doanh nghiệp).
Số hóa và Chuyển đổi số trong Chuỗi Cung Ứng

Tìm hiểu về tác dụng của JIT trong:

1. Quản lý kho hàng
2. Sản xuất theo số sản phẩm cần thiết
3. Thực hiện các đơn hàng
4. Quản lý đội xe vận tải hàng hóa
Số hóa và Chuyển đổi số trong Chuỗi Cung Ứng
Vai trò của công ty vận chuyển hoặc công ty logistics
cung cấp linh kiện rất lớn vì mọi vật liệu sản xuất
được đưa thẳng tới khu vực sản xuất và không bao
giờ bị tồn kho tại điểm lưu trữ (?)
➔ Sự hỗ trợ đắc lực của phần mềm tối ưu hoá tuyến
đường và quản lý đội xe giúp cải thiện khả năng triển
khai hệ thống JIT (?)
 Lợi ích của việc số hóa?
Năm
●● Theo
1993báo
có 3%cáotàicủa Pricewaterhouse Coopers (2016):
liệu trên
nghiên
thế giới đượccứu 2000
tích trữ theodoanh nghiệp từ 26 quốc gia có 86%
dạngđược
kỹ thuật
kỳ số
vọng đạt được việc giảm kinh phí và tăng lợi
nhuậnnăm
● Khoảng nhờ nỗ bắt
2002, lựcđầuchuyển đổi số trong vòng 5 năm (?)
thời đại kỹ thuật số vì các tài
● Việc các doanh nghiệp thực hiện số hóa là bước quan
liệu được tích trữ dạng kỹ
thuậttrọng cầnhơn
số nhiều có các
để thực
dạng hiện các bước tiếp theo của
thôngchuyển
thườngđổi số trong tương lai nhằm giúp DN phát triển
khác.
nhanh
● 2007 hơn,
có 94% bắtđược
tài liệu kịp tiến độ phát triển của thế giới.
tích trữ theo dạng kỹ thuật số
● Hiện nay (?)
Số hóa tài liệu = số
hóa các dạng lưu trữ
tài liệu, văn bản, hồ
Mục tiêu: Đa dạng các hình thức
sơ, khác nhau (theo lưu trữ tài liệu nhằm phân biệt các
dạng hộp, dạng kệ, loại tài liệu với nhau, từ đó dễ
dàng quản lý, đánh giá và theo
dạng kho…) ➔ (?)
dõi. Đồng thời việc tìm kiếm sẽ dễ
dàng (Tối ưu hóa không gian lưu
trữ; vừa lưu trữ, quản lý tài liệu
vĩnh viễn vừa Giảm việc mất mát,
nhàu nát tài liệu khi lưu trữ; ….)
● Số hóa bản đồ = GIS hóa bản đồ (Geographic
Information System), nghĩa là xây dựng và phát triển hệ
thống thông tin địa lý cho một bản đồ. Số hóa bản đồ
được ứng dụng phổ biến trong việc định vị các địa
điểm, các khu vực hoặc các dự án về xây dựng, quy
hoạch,… trên diện rộng.

● Số hóa tiền tệ = ?
● Đọc bài - Xu hướng phát triển tiền kỹ thuật số và đề
xuất chính sách ở Việt Nam – Tạp chí Tài chính
21/12/2020 của ThS. Nguyễn Thị Ngọc Loan
 BC 3.0 cho phép sử dụng các sổ
History of Blockchain Đầu năm 2014, Blockchain
2.0 được sử dụng để phân
cái BC cho nhiều ứng dụng, để
theo dõi tất cả các dòng tài sản
biệt giữa bitcoin như một tài trên 1 sổ cái, để kích hoạt các HĐ
Bitcoin trở thành tiền tệ sản với "Blockchain như một thông minh và tài sản thông minh
giao dịch để hỗ trợ các tài cơ sở hạ tầng tin cậy phân
sản mới. Tháng 4/2014, tán có thể lập trình được"
có hơn 80 trường hợp sử
Năm 2009 Satoshi dụng sổ cái tiền điện tử
Nakamoto tạo ra
Bitcoin và thuật
toán “đào” nó trên
Internet
 2. What is Blockchain?
● Blockchain được phát minh vào năm 2008 và ngày càng phát triển (?)

● Là các khối dữ liệu lưu

Block (khối) trữ trong các khối thông
tin được liên kết với nhau
bằng các ràng buộc mã
hóa, và có khả năng mở
Blockchain
rộng theo thời gian.

● Khối thông tin là những

cuộc trao đổi, giao dịch
Chain (chuỗi liên kết)
trong thực tế.
 2. Công nghệ Blockchain là gì ?

● Mỗi Block chứa các thông tin về thời gian khởi tạo và
được liên kết với các khối trước đó.
● Các Block hoạt động độc lập và có thể mở rộng theo
thời gian.

➔ Thuật ngữ Công nghệ Blockchain ra đời

https://kiemtienonline360.com/tim-hieu-ve-cong-nghe-
blockchain-lich-su-hinh-thanh-blockchain/
 3 nền tảng công nghệ tạo nên CN BC
● Mật mã học (Cryptography): Blockchain sử dụng các hàm mã hoá
đối xứng
● Mạng và tán
phân bất đối xứng, hàmP2P
(Distributed băm, chữ ký điện
Network): Tất tử
cả để
cáctạo ra một
thành viêntài
liệu số
tham anvào
gia toàn, minh
mạng bạch
đều và vai
đóng không
trò thể xóađương
tương - sửa.với
Mỗinhau
ngườivàdùng
đều
● Cơ chế đồng thuận (Concensus Mechanism): Các thành viên tham
thamgiữ
nắm giacác
vào mạng đều sở hữu cặpcủakhóa chung (Public key) và khóa
gia vào mạngbảnxácsao
nhậngiống
các nhau
giao dịch trạng thái toàn
(Transactions) mạng
theo luật đồng
riêng (Private key) của mình, khóa riêng do chính chủ sở hữu nắm giữ
Blockchain.
thuận, chỉ Transactions đạt được số lượng đồng thuận nhất định mới
➔ không những giúp bảo vệ an toàn cho người tham gia vào mạng
được coi là hợp lệ và lưu vào mạng Blockchain. Và lúc này, thông tin
mà còn chứng minh 1 giao dịch được tạo ra từ 1 người bằng cơ chế
được các Transactions đó mang theo mới có giá trị.
tạo chữ ký số (duy nhất) từ cặp khóa này. Ngoài ra Blockchain còn sử
dụng hàm băm để đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu.
● Hàm Băm (Hash) được ứng dụng rộng dãi trong tìm kiếm và truy xuất dữ liệu trên Database kích thước lớn, và làm
giảm chi phí tính toán trong tập dữ liệu lớn. Ngoài ra, nó còn dùng để xác thực tính toàn vẹn của dữ liệu.
3. Hệ sinh thái blockchain
 KẾT LUẬN Công nghệ BC là gì ?
● Theo Don & Alex Tapscott trong cuốn Blockchain Revolution (2016):
"Blockchain là một sổ cái kỹ thuật số không thể bị phá hỏng ghi các
giao dịch kinh tế, có thể được lập trình để ghi lại không chỉ những
giao dịch tài chính mà có thể ghi lại tất cả mọi thứ có giá trị".
● Theo Wikipedia, Blockchain là một cơ sở dữ liệu phân cấp lưu trữ
thông tin trong các khối thông tin được liên kết với nhau bằng mã hóa
và mở rộng theo thời gian. Mỗi khối (thông tin) đều chứa thông tin về
thời gian khởi tạo và được liên kết tới khối trước đó, kèm một mã thời
gian và dữ liệu giao dịch.
● AI và Blockchain trở thành những công nghệ hàng đầu trong cuộc
Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (cuộc cách mạng lần thứ năm
của khoa học máy tính)
 4. Các đặc điểm chính của Blockchain
Số hóa
●● Chuỗi - hầu hết các
Blockchain dạng
thông thể thông
bị làmtin
giảtrên BC đều
và phá hủy được
(Chỉ bịsốphá
hóa, từkhi
hủy đó không
trích xuất
cònvào mỗi bút toán khiến cho ứng dụng CN này trở nên rộng hơn, đa dạng hơn.
internet).
Cậpbiến:
●● Bất nhậtchỉ
dữcóliệu theokhởi
người trìnhtạotựBlockchain
thời gian (người
– (dữ liệu
nắmđược
giữ lưu dấukey
Private thời
theo- mã
gianbívĩnh
khóa mật)viễn), đảm bảo
mới được quyềntínhsửaxácchữa
minhcác và xác thựcđược
dữ liệu của thông
ghi bởitin; trongđóđó(…)
người mỗi
BCcơsẽsở
trên biểu hiện
đồng dữ liệu
thuận củađược
những chứa
người trêntham
block trước, giúp các block trong
gia.
chuỗi liên kết được với nhau.
●● Bảo
Niêm mật dữ liệu:
phong mãCác hóathông tin, dữ
- Khi một liệucụ
block vềthể
cácđược
chuỗiniêm
blockchain
phong, được phân tán
ta sẽ không
vàthể
an thay
toàn đổi
tuyệt
hayđối. Chỉ
can có người
thiệp vào nó, giữ
giúpprivate
phòngkeytránh
mới việc
có quyền truychép,
xóa, sao xuất. hay
chỉnhbạch:
● Minh sửa dữ
Ai liệu,
cũngtừcóđó
thểtạo ra một
theo tài sản đi
dõi đường sốcủa
có giá.
blockchain từ địa chỉ này tới
địa chỉ khác
● Phân vàMỗi
tán – thống kê toàn
người trongbộ
hệlịch sử trên
thống địamột
đều có chỉ đó.
bản sao của ghi chép. Ngoài
ra, Blockchain chỉ có thể được cập nhật khi đạt được đồng thuận của số đông
● Hợp đồng thông minh: Các kỹ thuật số được nhúng bởi một đoạn code
những người tham gia, giúp bảo vệ, giảm nguy cơ lừa đảo, đồng thời không
(IFTTT), cho phép chúng tự thực thi. Trong thực tế, sẽ có một bên trung gian
còn cần tới một quy trình xác minh tập trung.
bảo đảm các bên liên quan đều tuân thủ các điều khoản(….?)
 6. Các loại công nghệ BC (3 loại)
- Public: Ai cũng có quyền đọc, ghi dữ liệu. Quá trình xác thực giao
dịch đòi hỏi phải có hàng nghìn hàng vạn nút tham gia. Do đó tấn
công vào hệ thống Blockchain này là điều không thể vì chi phí khá
cao. Ví dụ: Bitcoin.
- Private: Người dùng chỉ có quyền đọc dữ liệu. Tổ chức này có thể
hoặc không cho phép người dùng đọc dữ liệu trong một số trường
hợp. Vì đây là một Private Blockchain, cho nên thời gian xác nhận
giao dịch khá nhanh vì chỉ cần một lượng nhỏ thiết bị tham gia xác
thực giao dịch.
- Permissioned: Một dạng của private nhưng bổ sung thêm một số
tính năng nhất định.
 Hacker là gì?
● Người lợi dụng các lỗi bảo mật của một hệ thống máy tính
hay phần mềm để làm công việc "xâm nhập trái phép vào hệ
thống mạng“ nhằm chỉnh sửa, thay đổi thông tin, dữ liệu với
nhiều mục đích tốt xấu khác nhau.
● Với mục đích xấu: tấn công bất hợp pháp vào hệ thống máy
tính của Chính phủ, Ngân hàng hay doanh nghiệp để lấy cắp
dữ liệu và tài nguyên.
● Với mục đích tốt: vào hệ thống hay phần mềm, ứng dụng,
website để kiểm tra hệ thống an ninh, phát hiện lỗ hổng nhằm
kịp thời sửa chữa và cập nhật nâng cấp.
Hacker có tác dụng gì trong hoạt động của CN BC?
Hacker là những người đặc biệt thông minh. Trong môi
trường ảo hóa của Internet, rất khó để nắm bắt và nhận diện
hacker → chuỗi BC có thể bị phá hủy → phải chống hacker
xâm nhập trái phép vào tài khoản/hệ thống bằng cách:
● Nâng cao an toàn bảo mật cho máy tính và hệ thống mạng đang sử dụng;
vá lỗi bảo mật để hạn chế kẽ hở cho hacker tấn công
● Thường xuyên cập nhật phần mềm
● Tuỳ thuộc vào loại blockchain ứng dụng trong các ngành, nghề, lĩnh vực
khác nhau (ghi lại những sự kiện, hồ sơ y tế, xử lý giao dịch, công chứng,
danh tính hay chứng minh nguồn gốc, …) để đặt vấn đề bảo mật cụ thể
Với bản chất phân tán của dữ liệu theo chuỗi khối,
Hacker rất khó có thể truy cập tất cả phiên bản cùng
lúc, do quá trình mã hóa chỉ diễn ra một chiều → Dữ
liệu như “cuộn chỉ rối” không thể bị giải mã ngược
thành dữ liệu ban đầu.
➔ Các Hacker muốn thâm nhập để đánh sập hệ thống
CN BC là cực kỳ khó thực hiện, vì Blockchain đảm
bảo độ an toàn và tính riêng tư gần như tuyệt đối.
6. Các phiên bản của CN Blockchain:
- BC 1.0 - Tiền tệ, thanh toán (Currencies): gồm chuyển đổi tiền tệ, lập
hệ thống thanh toán kỹ thuật số (2008 – 2012)
- BC 2.0 - Ứng dụng trong tài chính và ngân hàng (Smart Contracts):
mở rộng quy mô của Blockchain, đưa vào các ứng dụng tài chính và
thị trường (Các tài sản: cổ phiếu, chi phiếu, nợ, quyền sở hữu và các
điều liên quan đến thỏa thuận hay hợp đồng) (2012-2016)
- BC 3.0 - Thiết kế, giám sát (Organizing Activity): Đưa Blockchain vào
các lĩnh vực giáo dục, chính phủ, y tế, nghệ thuật…
- Ngày nay BC tạo ra một đợt sóng thần CN phủ lên toàn bộ các lĩnh
vực ngành nghề từ truyền thống lâu đời cho đến các ứng dụng công
nghệ mới nhất và không có giới hạn(?) – 2016 đến nay
CN BC trở thành công nghệ đột phá nhất của thời
đại CM CN 4.0 và hiện đang được ứng dụng vào 4
lĩnh vực chính: (1) hệ thống giao dịch thanh toán,
(2) chứng nhận sở hữu trí tuệ, (3) các hợp đồng
thông minh và (4) xác minh nhân dạng (ID).
Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) 2019 dự báo: 10%
GDP toàn cầu sẽ được lưu trữ trên blockchain
vào năm 2025 ➔ Tác động của CN BC (?).