‫سال سوم ـ شماره چهارم‬

‫پاییز و زمستان ‪1399‬‬

‫صفحـه ‪41 – 7‬‬

‫‪ .1‬فارغ التحصیل سطح ‪ 4‬حوزه علمیه قم‪ ،‬دانشجوی دکتری رشته ادیان ایرانی ـ دانشگاه ادیان و مذاهب‪.‬‬
8
‫‪9‬‬

‫‪ .1‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.171‬‬

‫‪ .2‬همان‪.‬‬
 ‫‪10‬‬

‫‪ .1‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.279‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪.282-282‬‬
‫‪11‬‬

‫‪ .1‬همان‪ ،‬ص ‪.122‬‬

‫‪ .2‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.122‬‬
‫‪ .3‬همان‪ ،‬ص ‪.193‬‬
‫‪ .4‬همان‪ ،‬ص ‪.122‬‬
‫‪ .5‬همان‪ ،‬ص ‪.141‬‬
 ‫‪12‬‬

‫‪ .1‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.154‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص‪.154‬‬
‫‪ .3‬همان‪ ،‬ص ‪.183‬‬
‫‪13‬‬

‫‪ .1‬همان‪ ،‬ص ‪.185‬‬

‫‪ .2‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.182‬‬
‫‪ .3‬همان‪ ،‬ص ‪.193‬‬
‫‪ .4‬همان‪ ،‬ص ‪ 257‬و ‪.258‬‬
‫‪ .5‬همان‪ ،‬ص ‪.181‬‬
 ‫‪14‬‬

‫‪ .1‬همان‪ ،‬ص ‪.282‬‬

‫‪ .2‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.279‬‬
 ‫‪xvafna‬‬

‫‪xvamn‬‬

‫‪xvafna‬‬

‫‪xvafna‬‬

‫‪15‬‬

‫‪ .1‬همان‪.‬‬
‫‪ .2‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.9‬‬
‫‪ .3‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.12‬‬
‫‪ .4‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.111-121‬‬
‫‪ .5‬ویدنگرن‪ ،‬دینهای ایران‪ ،‬ص ‪.121‬‬
 ‫‪16‬‬

‫‪ .1‬ویدنگرن‪ ،‬دینهای ایران‪ ،‬ص ‪ 127‬و ‪.128‬‬

 –

17

xvamn xvafna

.112 ‫ ص‬،‫ همان‬.1

 ‫‪18‬‬

‫‪ .1‬ویدنگرن‪ ،‬دینهای ایران‪ ،‬ص ‪ 112‬و ‪.111‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪.111‬‬
‫‪19‬‬

‫‪ .1‬کامران فانی‪ ،‬زرتشت سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪17‬؛ کامران فانی‪ ،‬مقاله زرتشت مستشرقان‪ ،‬مجله نشر دانش‪ ،‬شماره ‪،4‬‬
‫خرداد و تیر ‪ ،1312‬نقد و نظر‪ ،‬ص ‪12‬‬
‫‪ .2‬زرینکوب‪ ،‬تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن‪ ،‬ص ‪.21‬‬
 ‫‪20‬‬

‫‪ .1‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.28‬‬

‫‪ .2‬دهباشی‪ ،‬زندگی و اندیشه زرتشت‪ ،‬ص ‪.1112‬‬
‫‪21‬‬

‫‪ .1‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.32 ،29‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪18‬‬
 ‫‪22‬‬

‫‪ .1‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.74-72‬‬

‫‪23‬‬

‫‪ .1‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.92-89‬‬

24
‫‪25‬‬

‫‪ .1‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.94-92‬‬

‫‪dhvamsa‬‬

‫‪26‬‬

‫‪ .1‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.95-94‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪.19‬‬
 ‫‪‬‬

‫‪27‬‬

‫‪ .1‬همان‪ ،‬ص ‪.17‬‬

‫‪« .2‬نقل القاضی عن ابن عباس‪ ،‬أنهم کانوا سبعین ساحرا سوی رئیسهم و کان الذی یعلمهم رجال مجوسیا»؛ فخرالدین رازی‪،‬‬
‫تفسیر الرازی‪ ،‬ج ‪ ،14‬ص ‪.199‬‬
‫‪ .3‬ابوریحان بیرونی‪ ،‬تحقیق ما للهند‪ ،‬ص ‪.19‬‬
 ‫‪magos‬‬

‫‪magician magic‬‬

‫‪28‬‬

‫‪ .1‬معیری‪ ،‬مغان در تاریخ باستان‪ ،‬ص ‪.121 ،119‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪.121‬‬
‫‪29‬‬

‫‪ .1‬بنونیست‪ ،‬دین ایرانی بر پایه متنهای معتبر یونانی‪ ،‬ص ‪.78‬‬

‫‪ .2‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.19‬‬
‫‪ .3‬ژینیو‪ ،‬ارداویرافنامه‪ ،‬ص ‪.41‬‬
‫‪ .4‬دادگی‪ ،‬بندهش‪ ،‬فصل ‪ ،4‬پاره ‪.22‬‬
‫‪ .5‬اوستا‪ :‬کهنترین سرودههای ایرانیان‪ ،‬ج ‪ ،2‬ص ‪949‬؛ اوشیدری‪ ،‬دانشنامه مزدیسنا‪ ،‬ص ‪.172‬‬
 ‫‪30‬‬

‫‪ .1‬هنینگ‪ ،‬زرتشت‪ :‬سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ص ‪.31‬‬

‫‪ .2‬زرینکوب‪ ،‬تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن‪ ،‬ص ‪.12‬‬
‫‪ .3‬یسنا‪ ،‬هات ‪12‬؛ اوستا‪ :‬کهنترین سرودههای ایرانیان‪ ،‬ج ‪ ،1‬ص ‪.152-144‬‬
‫‪ .4‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.181‬‬
‫‪ .5‬معیری‪ ،‬مغان در تاریخ باستان‪ ،‬ص ‪.121‬‬
‫‪31‬‬

‫‪ .1‬الیاده‪ ،‬شمنیسم‪ :‬فنون کهن خلسه‪ ،‬ص ‪.585 ،584‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪.581‬‬
‫‪ .3‬همان‪ ،‬ص ‪.581‬‬
‫‪ .4‬الیاده‪ ،‬شمنیسم‪ :‬فنون کهن خلسه‪ ،‬ص ‪.125‬‬
 ‫‪ .1‬عفیفی‪ ،‬رحیم‪ ،‬ارداویرافنامه‪ ،‬ص ‪24‬‬
‫‪ .2‬آموزگار و تفضلی‪ ،‬اسطوره زندگی زرتشت‪ ،‬گزیدههای زادسپرم‪ ،‬ص ‪138‬؛ رضی‪ ،‬متون شرقی و سنتی زرتشتی‪ ،‬ج ‪،1‬‬
‫گزیدههای زات سپرم‪ ،‬ص ‪ 157‬و ج ‪ ،2‬زراتشتنامه‪ ،‬ص ‪ 57‬و ‪58‬؛ اسفندیار بن آذرکیوان‪ ،‬دبستان مذاهب‪ ،‬ص ‪ 78‬و ‪.79‬‬
‫‪ .3‬الیاده‪ ،‬شمنیسم‪ :‬فنون کهن خلسه‪ ،‬ص ‪.42‬‬ ‫‪32‬‬

‫‪ .4‬آموزگار و تفضلی‪ ،‬اسطوره زندگی زرتشت‪ ،‬وجرکرد دینی‪ ،‬ص ‪159‬؛ رضی‪ ،‬متون شرقی و سنتی زرتشتی‪ ،‬ج ‪ ،1‬ص ‪.123‬‬
‫‪ .5‬الیاده‪ ،‬شمنیسم‪ :‬فنون کهن خلسه‪ ،‬ص ‪.292‬‬
‫‪ .1‬هات ‪ ،44‬بند ‪ 2‬و ‪11‬‬
‫‪ .7‬آموزگار و تفضلی‪ ،‬اسطوره زندگی زرتشت‪ ،‬وجرکرد دینی‪ ،‬ص ‪ 112‬و دینکرد هفتم‪ ،‬ص ‪ 92‬و ‪91‬؛ رضی‪ ،‬متون شرقی و‬
‫سنتی زرتشتی‪ ،‬ج ‪ ،1‬ص ‪ 124‬و ج ‪ ،1‬ص ‪ 99‬و ‪122‬؛ اسفندیار بن آذرکیوان‪ ،‬دبستان مذاهب‪ ،‬ص ‪.84‬‬
‫‪ .8‬الیاده‪ ،‬شمنیسم‪ :‬فنون کهن خلسه‪ ،‬ص ‪.193‬‬
 ‫‪ .1‬آموزگار و تفضلی‪ ،‬اسطوره زندگی زرتشت‪ ،‬وجرکرد دینی‪ ،‬ص ‪159‬؛ رضی‪ ،‬متون شرقی و سنتی زرتشتی‪ ،‬ج ‪ ،1‬ص ‪123‬؛‬
‫ابوریحان بیرونی‪ ،‬آثار الباقیة‪ ،‬ص ‪.299‬‬
‫‪ .2‬ابوریحان بیرونی‪ ،‬آثار الباقیة‪ ،‬ص ‪ ،298‬الیاده‪ ،‬شمنیسم‪ :‬فنون کهن خلسه‪ ،‬ص ‪.125‬‬
‫‪ .3‬الیاده‪ ،‬شمنیسم‪ :‬فنون کهن خلسه‪ ،‬ص ‪ 192‬و ‪ 197‬و ‪.199‬‬
‫‪ .4‬آموزگار و تفضلی‪ ،‬اسطوره زندگی زرتشت‪ ،‬وجرکرد دینی‪ ،‬ص ‪ 159‬و ‪111‬؛ رضی‪ ،‬متون شرقی و سنتی زرتشتی‪ ،‬ج ‪،1‬‬
‫‪33‬‬
‫ص ‪ 123‬و ج ‪ ،1‬ویجرکرت دینیک‪ ،‬ص ‪.125‬‬
‫‪ .5‬اشه و سراج‪ ،‬آذرباد مهرسپندان‪ ،‬ص ‪19‬؛ پورداوود‪ ،‬ویسپرد‪ ،‬ص ‪159‬؛ ژینیو‪ ،‬ارداویرافنامه؛ جعفری دهقی‪ ،‬راهنمای‬
‫کتیبههای فارسی میانه‪ ،‬کتیبه کرتیر در سر مشهد‪ ،‬ص ‪.128‬‬
‫‪ .1‬یسنا‪ ،‬هات ‪ ،1‬بند ‪1‬؛ یسنا‪ ،‬هات ‪ ،2‬بند ‪1‬؛ یسنا‪ ،‬هات ‪ ،3‬بند ‪8‬؛ یسنا‪ ،‬هات ‪ ،4‬بند ‪11‬؛ یسنا‪ ،‬هات ‪ ،1‬بند ‪5‬؛ یسنا‪ ،‬هات‬
‫‪ ،7‬بند ‪8‬؛ یسنا‪ ،‬هات ‪ ،17‬بند ‪18‬؛ مهریشت‪ ،‬کرده ‪ ،29‬بند ‪115‬؛ ویسپرد‪ ،‬کرده ‪ ،1‬بند ‪9‬؛ پورداوود‪ ،‬ویسپرد‪ ،‬کرده ‪ ،9‬بند ‪1‬؛‬
‫خردهاوستا‪ ،‬اویسروثریمگاه‪ ،‬بند ‪ 1‬و ‪ 1‬و ‪.9‬‬
‫‪ .7‬یشتها‪ ،‬ج ‪ ،1‬ص ‪ 113‬و ‪ ،487‬پاورقی ‪4‬؛ اوستا‪ :‬کهنترین سرودههای ایرانیان‪ ،‬ج ‪ ،2‬ص ‪.994‬‬
‫‪ .1‬دانش‪ ،‬بررسی تطبیقی حقیقت وحی در اسالم و مسیحیت‪ ،‬ص ‪135‬؛ شجاع‪« ،‬نقدی بر رهیافت «تجربه دینی» خاورشناسان‬
‫بر وحی»‪ ،‬ص ‪.122‬‬
‫‪ .2‬نک‪ :.‬عباسی‪« ،‬نقد همسانانگاری وحی و تجربه دینی»‪ ،‬ص ‪82‬؛ علوی مهر‪ ،‬مسئله وحی و پاسخ به شبهات آن‪ ،‬ص ‪-133‬‬
‫‪152‬؛ قدردان قراملکی‪« ،‬حقیقت وحی‪ :‬تجربه دینی یا عرفانی؟»‪ ،‬ص ‪.52‬‬
‫‪ .3‬شکوری‪ ،‬جریانشناسی تاریخنگاریها در ایران معاصر‪ ،‬ص ‪332‬‬ ‫‪34‬‬

‫‪ .4‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.282‬‬

‫‪ .5‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.282‬‬
‫‪ .1‬همان‪ ،‬ص ‪.281‬‬
‫‪ .7‬همان‪.‬‬
‫‪ .8‬همان‪.‬‬
‫‪ .9‬عباسی‪« ،‬نقد همسانانگاری وحی و تجربه دینی»‪ ،‬ص ‪.87‬‬
‫‪35‬‬

‫‪ .1‬قدردان قراملکی‪« ،‬حقیقت وحی‪ :‬تجربه دینی یا عرفانی؟»‪ ،‬ص ‪.53‬‬

‫‪ .2‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.281‬‬
‫‪ .3‬شهمردان‪ ،‬پیمبری زرتشت‪ ،‬ص ‪.14‬‬
 ‫‪36‬‬

‫‪ .1‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪ 281‬و ‪.282‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪.281‬‬
‫‪ .3‬عباسی‪« ،‬نقد همسانانگاری وحی و تجربه دینی»‪ ،‬ص ‪92‬‬
‫‪ .4‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.279‬‬
‫‪ .5‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.254‬‬
‫‪ .1‬همان‪ ،‬ص ‪.12‬‬
‫‪37‬‬

‫‪ .1‬عباسی‪« ،‬نقد همسانانگاری وحی و تجربه دینی»‪ ،‬ص ‪.92‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪.93‬‬
‫‪ .3‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.277‬‬
‫‪ .4‬نیبرگ‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ص ‪.277‬‬
 ‫‪38‬‬

‫‪ .1‬همان‪ ،‬ص ‪.258‬‬

‫‪ .2‬همان‪ ،‬ص ‪.111‬‬
 ‫‪1‬ـ اسفندیار بن آذرکیوان‪ ،‬کیخسرو‪ ،‬دبستان مذاهب‪ ،‬به اهتمام رحیم رضازادهی ملک‪ ،‬چاپ اول‪،‬‬
‫انتشارات طهوری‪ ،‬تهران‪ 1312 ،‬ش‪.‬‬
‫‪2‬ـ آموزگار‪ ،‬ژاله؛ تفضلی‪ ،‬احمد‪ ،‬اسطوره زندگی زرتشت‪ ،‬چشمه‪ ،‬چاپ نهم‪ ،‬تهران‪.1389 ،‬‬
‫‪3‬ـ الیاده‪ ،‬میرچا‪ ،‬شمنیسم‪ ،‬فنون کهن خلسه‪ ،‬ترجمه محمدکاظم مهاجری‪ ،‬چاپ دوم‪ ،‬نشر ادیان‪ ،‬قم‪،‬‬
‫‪ 1388‬ش‪.‬‬
‫‪4‬ـ اوشیدری‪ ،‬جهانگیر‪ ،‬دانشنامهی مزدیسنا‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬نشر مرکز‪ ،‬تهران‪ 1371 ،‬ش‪.‬‬
‫‪5‬ـ بنونیست‪ ،‬امیل‪ ،‬دین ایرانی بر پایهی متنهای معتبر یونانی‪ ،‬ترجمه بهمن سرکاراتی‪ ،‬چاپ دوم‪،‬‬
‫نشر قطره‪ ،‬تهران‪ 1383 ،‬ش‪.‬‬
‫‪6‬ـ بیرونى‪ ،‬ابوریحان محمد بن احمد‪ ،‬تحقیق ما للهند‪ ،‬چاپ دوم‪ ،‬نشر عالم الکتب‪ ،‬بیروت‪1423،‬‬
‫ق‬
‫‪7‬ـ بیرونی‪ ،‬ابوریحان‪ ،‬محمد بن احمد‪ ،‬آثار الباقیة‪ ،‬ترجمه‪ :‬اکبر داناسرشت‪ ،‬چاپ ششم‪ ،‬امیرکبیر‪،‬‬
‫تهران‪.1389 ،‬‬
‫‪8‬ـ پرچم‪ ،‬اعظم‪ ،‬بررسی تطبیقی مسائل وحی و نبوت از دیدگاه قرآن و عهدین‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬انتشارات‬
‫کنکاش‪ ،‬بهار ‪ 1382‬ش‪.‬‬
‫‪9‬ـ پورداوود‪ ،‬ابراهیم‪ ،‬ویسپرد‪ ،‬اساطیر‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬تهران‪.1381 ،‬‬
‫‪11‬ـ پورداوود‪ ،‬ابراهیم‪ ،‬یسنا بخشی از کتاب اوستا‪ ،‬اساطیر‪ ،‬چاپ دوم‪ ،‬تهران‪.1387 ،‬‬
‫‪39‬‬ ‫‪11‬ـ پورداوود‪ ،‬ابراهیم‪ ،‬یشتها‪ ،‬اساطیر‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬تهران‪.1377 ،‬‬
‫‪12‬ـ جعفری دهقی‪ ،‬محمود‪ ،‬راهنمای کتیبههای فارسی میانه‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬سمت‪ ،‬تهران‪ 1395،‬ش‪.‬‬
‫‪13‬ـ دادگی‪ ،‬فرنبغ‪ ،‬بندهش‪ ،‬ترجمه مهرداد بهار‪ ،‬چاپ چهارم‪ ،‬انتشارات توس‪ 1392 ،‬ش‪.‬‬
‫‪14‬ـ دانش‪ ،‬اسماعیل‪ ،‬بررسی تطبیقی حقیقت وحی در اسالم و مسیحیت‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬انتشارات مهر‬
‫امیرالمؤمنین‪ ،‬قم‪ 1387 ،‬ش‪.‬‬
‫‪15‬ـ دهباشی‪ ،‬علی‪ ،‬زندگی و اندیشه زرتشت‪ ،‬چاپ سوم‪ ،‬نشر افکار‪ ،‬تهران‪ 1392 ،‬ش‪.‬‬
‫‪16‬ـ دوستخواه‪ ،‬جلیل‪ ،‬اوستا کهنترین سرودههای ایرانیان‪ ،‬چاپ پانزدهم‪ ،‬انتشارات مروارید‪1389 ،‬‬
‫ش‪.‬‬
‫‪17‬ـ رازى‪ ،‬فخرالدین ابوعبداهلل محمد‪ ،‬تفسیر الرازی‪ ،‬چاپ سوم‪ ،‬دار احیاء التراث العربی‪ ،‬بیروت‪،‬‬
‫بیتا‪.‬‬
‫‪18‬ـ ربانی گلپایگانی‪ ،‬علی‪« ،‬تجربه دینی و مساله عینیت»‪ ،‬مجله قبسات‪ ،‬شماره ‪ ،21‬زمستان ‪.1381‬‬
‫‪19‬ـ رضی‪ ،‬هاشم‪ ،‬متون شرقی و سنتی زرتشتی‪ :‬ترجمه متون پهلوی صوفیگری و عرفان زرتشتی‪،‬‬
‫چاپ اول‪ ،‬بهجت‪ ،‬تهران‪.1384 ،‬‬
‫‪21‬ـ زرین کوب‪ ،‬عبدالحسین‪ ،‬تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن‪ ،‬ترجمه مجدالدین کیوانی‪ ،‬چاپ‬
‫سوم‪ ،‬انتشارات سخن‪ ،‬تهران‪ 1392 ،‬ش‪.‬‬
‫‪21‬ـ ژینیو‪ ،‬فلیپ‪ ،‬اردویراف نامه‪ ،‬ترجمه و تحقیق ژاله آموزگار‪ ،‬چاپ سوم‪ ،‬انشارات معین‪ ،‬انجمن‬
‫ایرانشناسی فرانسه در ایران‪ ،‬تهران‪ 1381 ،‬ش‪.‬‬
‫‪22‬ـ شجاع‪ ،‬محمد اشرف‪« ،‬نقدی بر رهیافت «تجربه دینی» خاورشناسان بر وحی»‪ ،‬مجله‬
‫قرآنپژوهی خاورشناسان‪ ،‬شماره ‪ ،5‬پاییز و زمستان ‪.1387‬‬
‫‪23‬ـ شکوری‪ ،‬ابوالفضل‪ ،‬جریان شناسی تاریخنگاریها در ایران معاصر‪ ،‬قم‪ ،‬بنیاد تاریخ انقالب‬
‫اسالمی ایران‪ ،‬چاپ اول‪ 1371 ،‬ش‪ ،‬ص ‪332‬‬
‫‪24‬ـ شهمردان‪ ،‬رشید‪ ،‬پیمبری زرتشت‪ ،‬انتشارات انجمن زرتشتیان ایرانی‪ ،‬بمبئی‪ ،‬نوروز ‪1311‬‬
‫باستانی‪.‬‬
‫‪25‬ـ عباسی‪ ،‬ولیاهلل‪ ،‬نقد همسان انگاری وحی و تجربه دینی‪ ،‬مجله رواقاندیشه‪ ،‬شماره ‪ ،34‬مهر‬
‫‪40‬‬
‫‪.1383‬‬
‫‪26‬ـ عفیفی‪ ،‬رحیم‪ ،‬ارداویرافنامه‪ ،‬چاپ چهارم‪ ،‬انتشارات توس‪ ،‬تهران‪ 1391،‬ش‪.‬‬
‫‪27‬ـ علویمهر‪ ،‬حسین‪ ،‬مسئله وحی و پاسخ به شبهات آن‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬مرکز بینالمللی نشر المصطفی‬
‫(ص)‪ ،‬قم‪ 1392 ،‬ش‪.‬‬
‫‪28‬ـ قدردان قراملکی‪ ،‬محمدحسن‪« ،‬حقیقت وحی‪ :‬تجربه دینی یا عرفانی؟»‪ ،‬در‪ :‬قبسات‪ ،‬ش ‪،21‬‬
‫‪ ،1381‬ص ‪.15-51‬‬
 ‫‪29‬ـ کامران فانی‪ ،‬مقاله زرتشت مستشرقان‪ ،‬مجله نشر دانش‪ ،‬شماره ‪ ،4‬خرداد و تیر ‪ ،1312‬نقد و‬
‫نظر‪ ،‬ص ‪12‬‬
‫‪31‬ـ معیری‪ ،‬هایده‪ ،‬مغان در تاریخ باستان‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی‪،‬‬
‫‪ 1381‬ش‪.‬‬
‫‪31‬ـ منشیزاده‪ ،‬داود‪« ،‬ورقی از تاریخ شرق شناسی‪ :‬شرق شناسان و شرق شناسی در آلمان»‪ ،‬مجله‬
‫یادگار‪ ،‬شماره ‪ 48‬و ‪ ،49‬فروردین و اردیبهشت ‪.1328‬‬
‫‪32‬ـ نیبرگ‪ ،‬هنریک ساموئل‪ ،‬دینهای ایران باستان‪ ،‬ترجمه سیف الدین نجم ابادی‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬نشر‬
‫دانشگاه شهید باهنر کرمان‪ ،‬کرمان‪ 1383 ،‬ش‪.‬‬
‫‪33‬ـ هنینگ‪ ،‬والتر برونو‪ ،‬زرتشت سیاستمدار یا جادوگر‪ ،‬ترجمه کامران فانی‪ ،‬چاپ چهارم‪ ،‬انتشارات‬
‫معین‪ ،‬تهران‪ 1392 ،‬ش‬
‫‪34‬ـ ویدنگرن‪ ،‬گئو‪ ،‬دین های ایران‪ ،‬ترجمه منوچهر فرهنگ‪ ،‬چاپ اول‪ ،‬نشر آگاهان دیده‪ ،‬تهران‪،‬‬
‫‪.1377‬‬

‫‪41‬‬
42