บทที่ 5

การสเก็ตชภาพพิคทอเรียล
ภาพพิคทอเรียลคือภาพที่มีลักษณะเหมือนภาพสามมิติของวัตถุ และเมื่อผูอานแบบดู
ภาพดังกลาวแลวจะเห็นขอมูลของวัตถุทั้งดานกวาง สูง และลึก การเห็นขอมูลเชนนี้ทําใหผูอานแบบ
สามารถเขาใจรูปรางและขนาดของวัตถุไดงายเนื่องจากภาพที่เห็นมีลักษณะเหมือนภาพสามมิติ
นั่นเอง ดังนั้นในบทนี้จะไดอธิบายขั้นตอนการสรางภาพพิคทอเรียลดวยวิธีการสเก็ตชซึ่งจะมีอยู 2
แบบดวยกัน คือภาพแบบ axonometric และภาพแบบ oblique โดยภาพแบบ axonometric ก็จะมี
การแบงยอยออกไปอีกและแบบที่นิยมใชกันในภาพแบบ axonometric ก็คือภาพแบบ isometric
เนื่องจากสามารถสรางไดงายและรูปที่ไดเสมือนจริงมากที่สุด อยางไรก็ดีผูเรียนตองสามารถเขียน
ภาพพิคทอเรียลทั้งสองแบบนี้ (isometric และ oblique) ใหได เพราะสามารถนําไปใชในการอาน
ภาพออโธกราฟกที่จะไดเรียนในบทตอไป

5.1 การฉายภาพแบบ axonometric และแบบ oblique

การฉายภาพทั้งสองแบบนี้ใชหลักการเชนเดียวกับการฉายภาพที่ผูเรียนไดพบแลวใน
บทที่ 3 นั่นคือนําฉากรับภาพมาวางอยูระหวางวัตถุกับผูสังเกตุ จากนั้นมองวัตถุผานฉากรับภาพ
แลวเขียนรูปที่เห็นไปบนฉากรับภาพก็จะไดภาพฉายตามตองการ ซึ่งถาวางวัตถุในลักษณะดังที่
แสดงในรูปที่ 5.1 และมองวัตถุในทิศทางที่ตั้งฉากกับฉากรับภาพ ภาพที่ไดจะเรียกวาภาพฉายแบบ
ออโธกราฟก แตถาจัดวางวัตถุใหมใหมีลักษณะที่เอียงดังแสดงในรูปที่ 5.2 และมองวัตถุในทิศทาง
ที่ตั้ งฉากกับฉากรับภาพเช นเดิม คราวนี้ภาพที่ไดจะมีขอมูล ของวัต ถุทั้ งสามดานและมีลักษณะ
เหมือนเปนภาพสามมิติดวย ภาพฉายดังที่แสดงในรูปที่ 5.2 นี้เรียกวาภาพฉายแบบ axonometric
และภาพฉายแบบสุดทายนั้นใหจินตนาการวาวัตถุถูกวางตัวในลักษณะที่คลายกับรูปที่ 5.1 แตคราว
130  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

นี้ใหมองงวัตถุในทิศทางที่เอียงทํามุมมกับฉากรับภาพ
บ (ไมมองตั
อ ้งฉากกับฉากรับภาพ) ดังที่แสดงใในรูป
ที่ 5.3 ภาพฉายที่ไดจากการมองว
จ วัตถุในลักษณ
ณะนี้จะเรียกววาภาพฉายแแบบ oblique

รูปที่ 5.1 ภาพฉฉายแบบออโธธกราฟก รูปที่ 5.2 ภาาพฉายแบบ axonometricc

รูปที่ 5.3 ภาพฉายแบบ oblique

o

5.2 ชนินิดของการฉฉายภาพแบบบ axonomettric

ดังที่ไดกล
ก าวขางตนแล
น ววาภาพฉฉายแบบ axoonometric นัน้นมีหลายชนินิดดวยกัน ซึ่งแต
ละชนิดก็จะแตกตางกกันที่มุมของกการเอียงวัตถุกอนจะฉายภภาพ โดยถาเอี เ ยงวัตถุแลววทําใหภาพทีที่ไดมี
ลักษณะดังรูปที่ 5.4กก นั่นคือมุมระหว
ร างขอบกกลองทั้งสามมุม (มุม a, b และ c) มีคาเทากัน เรราจะ
เรียกภาพพฉายที่มีลักษณะเชนนี้วาภาพ
า isomeetric แตถาภาาพที่ไดมีสองงมุมเทานั้นที่เทากัน เชนมุมม a
เทากับมุม c แตไมเทากับมุม b ดังแสดงในรูรปที่ 5.4ข เราาจะเรียกภาพพฉายนี้วาภาาพ dimetric และ
สุดทายถถามุมทั้งสามมไมเทากันเลยก็จะเรียกวาภาพ
า trimettric ดังแสดงงในรูปที่ 5.4ค โดยภาพฉฉายที่
นิยมใชในงานเขี
ใ ยนแแบบวิศวกรรมคือภาพฉายแบบ isometric เพราะมีมีหลักในการรเขียนรูปที่ชัดเจน ด
และงายตอการทําคววามเขาใจอีกทั ก ้งภาพที่ไดยังใหขอมูลบนด
บ านตาง ๆ ของวัตถุไดชัดเจนมากกกวา
แบบอื่น ๆ เนื่องจากมุมมองของภภาพฉายแบบบนี้เปดกวางใในทุก ๆ ดานของวั น ตถุ

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 13
31
 

(ก) isomettric (ค) dimetric (ข) trimetrric

รูปที่ 5.4 ชนิดของภาพฉายแแบบ axonom
metric

5.3 ชนิดของกาารฉายภาพแบบ obliquue

การรฉายภาพแบบบ oblique นี้จะมีลักษณ ณะของภาพเหหมือนกับภาพพที่เราวาดสมมัยเด็ก ๆ
ยกตัตัว อยา งภาพพของกล อ งสีสี่ เ หลี่ ย มซึ่ ง เ มื่ อ ในสมัย ที่ เ ราเป น เด็ กนั
ก ้น ก็ จะเริ่ม วาดจากรู ปสี่ เ หลี่ ย ม
ธรรมมดากอนดังแสดงในรู
แ ปที่ 5.5ก จากนั้นลากเส น นเฉียงเพื
ย ่อแสดงคความหนาขอองกลองดังแสสดงในรูป
ที่ 5.5ข สุดทายก็ย ลากเสนขอบดานหลังของกล ข องซึ่งเหมื
ง อนกับขอบดานหนาก็จะไดกลองสี ง ่เหลี่ยม
ตามมที่ตองการดังแสดงในรู
ง ปที่ 5.5ค ซึ่งภาพลั ภ กษณะนีนี้คือภาพแบบบ oblique นั่ันเอง เชนเดียวกับรูป
ที่ 5.6ก-ค ซึ่งแสดงการวาดรูปทรงกระบอ
ป กแบบ oblique

(ก) (ข) (ค)

รูปที่ 5.5
5 การสรางรูปกลองสี่เหลี
ห ่ยมแบบ oblique
o

(ก) (ข) (ค)

รูปที่ 5.6 การสรรางรูปทรงกระะบอกแบบ oblique
o

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
132  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

จากตัวอย
อ างในรูปที่ 5.5 และ 5.66 จะเห็นวาขัั้นตอนหนึ่งของการสร
ข างภาพแบบ obblique นั่นคือการ
อ
ลากเสนเฉี
น ยงเพื่อแสสดงความลึกของวั
ข ตถุ เสนเฉี
น ยงเหลานี้สามารถลากใหเอียงทํามุมเทาใดก็ได
ไ แต
เพื่อควาามสะดวกในนการวาด ก็นินิยมลากเสนให
น เอียงเปนมุน มมาตราฐาานนั่นคือมุม 30, 45 และ 60
องศา อีกทั
ก ้งสามารถลากใหเอียงไไปดานซายก็ไดดังแสดงในนรูปที่ 5.7

รูปที่ 5.7 มุมของงเสนแสดงคววามลึกแบบตตาง ๆ ของภาพแบบ oblique

สวนการรวาดภาพวัตถุแบบ oblique นั้นก็ยังสามารถแบ

ส งออกเป
อ นชนิดย
ด อย ๆ ไดออีีก 2 แบบดวยกัน
คือแบบ cavalier และแบบ cabiinet โดยคววามแตกตางรระหวางภาพททั้งสองแบบนีนี้ก็อยูที่ความมยาว
ของเสนเฉี
น ยงที่แสดงงความลึกขอองวัตถุที่จะวาาดดังแสดงใในรูปที่ 5.8 จากรู
จ ปจะเห็นนวาการวาดภาพ
oblique แบบ cavalier นั้น เสนเฉีน ยงที่แสดงงความลึกของวัตถุจะมีความยาวเท
ว ากับความลึกจริงิ ๆ
ของวัตถุ ในขณะที่ภาพ oblique แบบ cabineet ความยาววของเสนเฉียงจะเท ย ากับคครึ่งหนึ่งของคความ
ลึกจริงเททานั้น โดยในนวิชาเขียนแบบบนี้จะกําหนนดใหเสนเฉียงที
ย ่แสดงควาามลึกนั้นเอียงทํามุม 45 องศา
อ
และใชการวาดภาพแ
า แบบ cabinet เทานั้น เพรราะภาพที่ไดจะดู
จ เปนธรรมมชาติมากที่สุด

cavalierr c
cabinet
รูปที่ 5.8 ชนินิดของภาพแแบบ oblique

5.4 ภาพ พ isometricc

กอนจะถถึงขั้นตอนกาารวาดภาพ isometric จะขอกลาวเกี่ยวกับการฉาายภาพ isom metric
เพิ่มอีกเล็กนอย คําวา
ว “isometricc” สามารถแแปลตรง ๆ วา “การวัดขนนาดที่เทา ๆ กกัน” ซึ่งจะสัังเกตุ
เห็นไดจากรูปที่ 5.4 วาการจะไดภาพ
ภ isomettric มานั้นจะตองจับวัตถุให ใ เอียงจนกรระทั่งผูสังเกตตุเห็น
มุมระหววางขอบของกกลองมีคาเทา ๆ กัน (เทากับ 120 องศศา) ทั้งสามมุมตามชื่อของงภาพนั่นเอง (iso
แปลวาเทากัน) และกการที่จะหมุนวั
น ตถุใหเอียงจนกระทั
ง ่งเห็ห็นมุมที่ขอบกลองเทากับ 120 องศศานั้น

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 13
33
 

ตามมทฤษฎีแลวสามารถทํ
ส าไดดตามรูปที่ 5.9 โดยเริ่มจากวัตถุที่วางตัตัวตามปกติ โโดยภาพฉายยที่ไดจาก
การวางตัวตามนีนี้จะเห็นวัตถุเพียงดานเดียว จากนั้นหมุ ห นวัตถุตามมแกนดิ่งเปนมุม 45 องศาา ตอไปก็
เอียงวั
ง ตถุมาทางงดานหนาอีกครั้งเปนมุม 35 องศา 16 1 ลิปดา ซึ่งภาพฉายที
ง ่ไไดจะทําใหมุมระหว
ม าง
ขอบบกลองมีคาเททากับ 120 องศา หรือไดภาพที
ภ ่เรียกวาภาพฉาย
า issometric ตามมตองการ

รูปที่ 5.9 การหมุนวัตถุ

ต เพือ่ ใหเกิดภาพฉายแบ
ด บบ isometricc

จากความรูเกี่ยวกับการฉายภภาพของเสนที น ่เอียงทํามุมกั
ม บฉากรับภาพจะได
ภ วาเสนที่ปรากฎนั้นจะสั้น
กวาความเปนจริริง ดังนั้นควาามยาวของขออบกลองที่ปรากฎบนฉาก
ร กรับภาพที่ฉาายแบบ isom metric นั้น
ก็จะสั
ะ ้นกวาความมยาวขอบกลลองจริง ๆ และตามทฤษ
แ ษฎีแลวภาพทีที่ไดจะมีควาามยาวเหลือประมาณ
ป
80% % ของความยยาวจริง ยกตัตัวอยางเชนถาความยาวขขอบกลองมีขนาดจริงเทากับ 12 ซม. เมื่อฉาย
ภาพพแบบ isomeetric แลวขอบดังกลาวจจะไปปรากฎเปนเสนบนภภาพที่มีความมยาวเพียง 9.6 9 ซม.
เทานัน้น แตการทีที่จะตองวาดภภาพ isometrric โดยใชสเกลนี
ส ้ในการรปรับคากอนนวาดจริงนั้นเปนเรื่อง
ยุงยาก ดังนั้นในทางปฏิบัติการการวาดภา
า าพ isometricc ก็จะใชขนาาดจริงในการววาดเพราะสะะดวกกวา
อีกทัง้ รูปที่ไดก็เหมื
ห อนกันเพียงแต
ย มีขนาดทที่ใหญขึ้นเทานั
า ้น ดังแสดงงในรูปที่ 5.100

รูปที่ 5.100 ความแตกกตางระหวางภภาพฉายแบบบ isometric และภาพวาดดแบบ isomeetric

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
134  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

อีกหัวขอที่ผูเรียนคววรจะทําความมเขาใจกอนกการเขียนภาพพ isometric คือคําศัพทที่ใช

เรียกเสนต
น าง ๆ ในภภาพ ใหพิจารรณารูปที่ 5.11 ซึ่งเปนภาพแสดงกลองที ง ่วาดดวยวิธี isometric สวน
เสนสีแดงที
ด ่ลากออกจจากมุมของวัวัตถุเปนสามแฉกโดยแตละแฉกทํ ล ามุมกั
ม น 120 องศาเหมือนตรรารถ
เบนซหัวคว่
ว ํานั้นเรียกว น ถูกวาดดลงไปบนรูป และ
ก า “แกน issometric” เสนนี้เปนเสนอางอิงเทานั้นจะไม
เสนใดก็ตามในภาพ isometric ทีท่ขนานกับแกน isometric นี้จะถูกเรีรียกวา “เสน isometric” ซึ่งจะ
เปนเสนที่ถูกวาดโดยยมีขนาดเทากับขนาดจริงของวั ง ตถุ สวนเส
ว นที่ไมขนานกับแกนน isometric ก็จะ
เรียกวา “เสน nonisoometric” ดังแสดงด
แ วยเสนสี
น แดงในรูปที่ 5.12

รูปที่ 5.11
5 แกน issometric และเสน isomettric

รูปที่ 5.12 เสน nonisoometric

สําหรับแกน
แ isometrric นั้นสามารรถวางตัวไดหลายรู ห ปแบบบ ไมเฉพาะแแตรูปแบบขอองตรารถเบนนซหัว
คว่ําเทานัน้น ดังแสดงใในรูปที่ 5.133 ซึ่งจะทําใหได
ไ ภาพ isom
metric ในหลาากหลายมุมมมอง

รูปที่ 5.13
5 ตําแหนนงตาง ๆ ของงแกน isomeetric

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 13
35
 

5.5 ขั้นตอนกาารสเก็ตชภาพ พ isometricc

การรสเก็ตชภาพ Isometric ที่จะกลาวถึงในหั
ง วขอนี้ประกอบไปด
ป ววยขั้นตอนกาารสเก็ตช
ภาพพ isometric จากวัตถุจริงและจากภาพออโธกราาฟก โดยจะเริ่ิมจากการสสเก็ตชภาพ isometric
จากวัตถุจริงกอนซึ
น ่งมีขั้นตอนนดังตอไปนี้

1. ถือวัตถุในมืมอแลวพยายาามจัดวัตถุจนกระทั
น ่งไดมุมมองที
ม ่จะสราางภาพ isommetric ได
2. สมมติแกน isometric ขึนในใจบนวั
น้ ตถุจริงที่ถืออยูยู
3. เริ่มสเก็ตชรูรูปกลองที่สามารถบรรจุวัวัตถุตัวอยางไไดพอดี (พยยายามควบคุมสัดสวน
ใหถูกตอง)
4. ขีดเสนรางเเพื่อกําหนดตตําแหนงสําคัคญ ๆ ของวััตถุ เชน จุดหักมุม จุดศูนยกลาง
วงกลม ขอบบหรือรองใด ๆ เปนตน
5. ลากเสนเขมทั
ม บไปบนบริริเวณที่เปนขอบวัตถุเพื่อให ใ ไดรูปสุดทาายที่ตองการ

พิจารณาตั
า วอยางในรู
ง ปที่ 5.14 ซึ่งแสดงขัขั้นตอนการสเก็ตชรูป isometric จากวัวัตถุจริงตามขขั้นตอนที่
แสดดงขางตน

ขั้นตอนนที่ 1 ขั้นตอนที
น ่2

ขั้นตอนที่ 3 ขั้นตอนที่ 4 ขั้นตอนที่ 5

รูปที่ 5.14 ตัวอยางการสเก็ตชภาพ isometric จาากวัตถุจริง (1)

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
136  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

ขั้นตอนทที่ 1 ขั้นตอนที่ 2

ขั้นตอนที่ 3 ขั้นตอนที่ 4 ขขั้นตอนที่ 5

รูปที่ 5.15 ตัตวอยางการสสเก็ตชภาพ issometric จากวัตถุจริง (22)

จากทั้งสองตั
ส วอยางขขางตนนาจะททําใหผูเรียนเขาใจขั้นตอนในการสเก็ตชภาพ isom metric จากกวัตถุ
จริงไดดียิ่ิงขึ้น โดยขอสังเกตุประกการหนึ่งของการสเก็ตชภาพ
ภ isometric ที่แสดงนี้กก็็คือเสนรางทีที่ลาก
นั้นไมจําเป
า นตองลบออกเพราะถาใชน้ําหนักเส เ นเบาเพียงพอแล
ง วก็สามารถปลอยเเสนรางไวเชนนั้น
ได ซึ่งระะดับความเบาของเสนรางนี้ใหผูเรียนจิ
น นตนาการววาถานําภาพพที่วาดเสร็จแแลวไปถายสําเนาา
ดวยเครืรองถ
่ ายเอกสสาร เสนรางนนั้นควรจะตองหายไปเหลื
อ ลือแตเสนทึบที
บ ่แสดงขอบบของวัตถุเทานัท ้น
และเราจจะใชระดับคววามเบาของเสนรางเชนนี้กับทุก ๆ ครั ค ้งที่กลาวถึงการลากเส
ง นนรางในงานเเขียน
แบบวิศวกรรมไม
ว วาจะเป
จ นงานสเก็ตชหรืองานนเขียนแบบดวยเครื่องมือก็กตาม

ในสวนตตอไปจะเปนหลักการในกการสเก็ตชภาพ า isometricc จากภาพออโธกราฟกซึ่งถือ

วาเปนทักษะสําคัญที่ผูเรียนควรฝฝกฝนใหชํานาญ
น เพราะโดยปกติแลววิศวกรจะตอองมีความสามมารถ
ในการอานแบบภาพพออโธกราฟกซึ ก ่งเปนภาพพสองมิติของววัตถุ แลวจินตนาการถึ
น งรูปรางของวัตถุ
ต ใน
สามมิติให
ใ ได โดยอาจจจะตองอาศััยทักษะในกาารสเก็ตชภาพพ isometric เพื่อชวยใหเกกิดความเขาใจใน ใ
รูปรางของวัตถุไดงายยิ
ย ่งขึ้น ดังนัั้นทักษะการสสเก็ตชภาพ isometric นีจึจ้ ึงมีความสําคคัญสําหรับวิศวกร
ศ
เปนอยางมาก
า สําหรัรับขั้นตอนกาารสเก็ตชภาพพ isometric จากภาพอออโธกราฟกนนั้นก็คลาย ๆ กับ
ขั้นตอนใในการสเก็ตชชภาพจากวัตถุ ต จริงที่กลาวถึ
ว งขางตน โดยมีขั้นตอนตาง ๆ ดังนี้

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 13
37
 

ขั้นตอนที
ต ่ 1 เลือกรูปแบบบของแกน isometric ใหหเหมาะกับภาาพออโธกราฟกที่มี เชน ถาภาพ
ออโธกราฟกที่ไดนั้นประกอบบดวยภาพดานหนา ภาพดดานขวาและภาพดานบนนดังแสดงในรูรปที่ 5.16
ก็ควรจะเลื
ว อกแกกน isometric ที่มีลักษณะะเปนตรารถเบนซหัวคว่ําเพื่อใหขอมูลลทุก ๆ อยางจากภาพ
ออโธกราฟกไปปปรากฎบนรูป isometric ไดครบถวน แตถาภาพอออโธกราฟกทที่ไดเปนดังรปที รู ่ 5.17
นั่นคือประกอบดดวยภาพดานหน
น า ภาพดานขวาและภภาพดานลาง แกน isomeetric ที่เลือกก็ควรมี
ลักษณะเป
ษ นตรารถเบนซในรูรูปแบบปกติดัดงแสดงในรูปด ป านขวานั่นเอง
น สําหรับกรณีอื่น ๆ เช
เ น ภาพ
ออโธกราฟกที่ไดประกอบไปดวยภาพดานหน น า ภาพดดานซายและภาพดานบนน หรือประกอบไปดวย
ภาพพด า นหน า ภาพด
ภ า นซ ายและภาพ
า ด า นล า ง ก็ ขอให
ข ผู เ รี ย นลองพิ
น จ ารณ
ณาด ว ยตนเ องว า รู ป
isommetric ที่จะวาดนั้นควรมีลัลกษณะเปนเช
เ นใด ผนังดานไหนควรใใชในการแสดดงภาพดานหหนา หรือ
ผนังด
ง านใดควรจจะแสดงภาพดดานขาง

รูปที่ 5.16 การเเลือกแกน isoometric เมื่อภาพออโธกร

ภ ราฟกประกอบบดวย
ภาพพดานหนา ดานขวาและภา
า าพดานบน

รูปที่ 5.17 การเเลือกแกน isoometric เมื่อภาพออโธกร

ภ ราฟกประกอบบดวย
ภาพพดานหนา ดานขวาและภา
า าพดานลาง

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
138  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

ขั้นตอนนที่ 2 สเก็ตชรูปกลองที่สามารถบ รรจุวัต ถุที่ตองการวาดไไดพอดี โดยยใชเ สนรางแและมี

รูปรางตามแกน isom metric ที่เลือกในขั้นตออนที่ 1 สวนขขนาดของกลลองนั้นก็ใหนนํําขอมูลจากภาพ
ออโธกราฟกที่ไดมาพพิจารณา แตตเพื่อความรววดเร็วในการสสเก็ตชก็ไมจําเปนตองใชชขนาดที่แนนอนก็
น
ได เพียงแต
ง รักษาสัดส ด วนของกลองใหถูกตองตามภาพออ
ง อโธกราฟกก็พอ
พ เชนภาพออโธกราฟกของ ก
วัตถุใหขขอมูลวา วัตถุกวาง 10 หน
ห วย สูง 5 หน ห วย และลึก 2.5 หนวย ภาพกลอง isometric ที่ตอง
สเก็ตชนัน้ันก็ควรมีสัดสวน กวาง:สูสูง:ลึก เทากับ 4:2:1 โดยยประมาณดวย
ว ดังตัวอยางที่แสดงในนรูปที่
5.18 จาากรูปจะเห็นววาภาพออโธกราฟกของวัวัตถุนี้มีขนาดดความกวาง:สูง:ลึก เทากัับ W:H:D ดังนั้น
ภาพกลองอ isometricc ที่จะวาดอาาจมีขนาดความกวาง คววามสูงและคววามลึกเปน 00.5W, 0.5H และ
0.5D หรืรือ 1.5W, 1.55H และ 1.5DD ตามลําดับก็กได

รูปที่ 5.188 การสเก็ตชชภาพกลอง isometric ทีมีม่ สัดสวนตามมภาพออโธกราฟก

NWP June 2007 Version 0.5 

   Pictorial  Ske
etching 13
39
 

ขั้นตอนที
ต ่ 3 รรางภาพออโโธกราฟกแตละภาพไปบนผนังของกลลอง isometrric ตามตําแหน า งที่
ถูกตตอง ยกตัวอยางภาพออโโธกราฟกดังรู ง ปที่ 5.19 จากข
จ อมูลบนนภาพเมื่อนําามาสเก็ตชกลองตาม
ขั้นตอนที
ต ่ 2 จะไดกลอง isom metric ดังรูปที
ป ่ 5.20 จากกนั้นใหนําภาาพออโธกราฟฟกดานหนาสเก็
ส ตชลง
ไปบบนผนังกลองด ง านหนาดังรูปที่ 5.21 จากนั้นนําภาพดานขวาสเก็ตชลงไปบบนผนังกลองด ง านขวา
(รูปที่ 5.22) และะสุดทายก็สเก็
เ ตชภาพดานบนลงบน
า นผนังกลองดานบนดังแสสดงในรูปที่ 5.23
5 จาก
การสเก็ตชภาพอออโธกราฟกลงบนผนังกลองจะเห็นวาถาเสนในภาพออโธกราาฟกเปนเสนนอนหรื น อ
เสนดิ่งแลวเสนเหหลานั้นจะเปนเส
น นที่วางตััวขนานกับแกน isometric บนภาพ issometric เสมมอ ดังนั้น
การลากเสนใหขนานกั
ข บแกนน isometric เชนนี้เปนเรืรื่องสําคัญมาากเพราะจะเปนตัวคอยควบคุมวา
ภาพพ isometric ที่สเก็ตชนั้นจะสวยงามหรื
จ รือไม เพราะฉฉะนั้นควรฝกลากเส
ก นขนาานไวบอย ๆ

รูปที่ 5.19 ภาพออโธกรราฟกตัวอยาง

รูปที่ 5.20 ภาพกลอง isometric

i รูปที
ป ่ 5.21 สเก็ก็ตชภาพดานนหนาบนผนัังกลอง

รูปที่ 5.22 สเก็ตชชภาพดานขววาบนผนังกลลอง รูปที่ 5.23 สเก็

ส ตชภาพดดานบนบนผนันังกลอง

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
140  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

ขั้นตอนนที่ 4 วิเครราะหความสัสัมพันธระหวางเสนหรือพื้นที่ ๆ ปรากกฎในภาพอออโธกราฟกทุก ๆ

ภาพวามีความสัมพันธน กันอยางไรร เชน เมื่อเราาเห็นเสนประะในภาพ ๆ หนึ
ห ่งก็นาจะคิดตอไดวามันต
น อง
มาจากพืพื้นผิวใดที่ถูกซ
ก อนอยูแน แตพื้นผิวนั้นจะมี
น ลักษณะะเชนใดก็ตองมองหาในภ
ง ภาพดานขางเคียง
หรือเมื่อมองภาพออ
อ โธกราฟกแลลวเห็นชองที่เปนรองทะลุลุไปตลอดแนนวของวัตถุ ก็จะไดรูวาบริริเวณ
ดังกลาวในภาพ
ว isommetric ที่ตตองการวาดจจะตองไมมีเนื้อของวัตถุ (เนื
( ่องจากเปนรองทะลุไปแล
ป ว
นั่นเอง) ยกตัวอยางภภาพออโธกราาฟกในรูปที่ 5.24 (ตัวอยางเดียวกันกับขั้นตอนที่ 3) จากรูปเมื่อดูที่
ภาพดานขวาจะเห็
น น าบริเวณขวาลางเปนสสวนที่ไมมีเนื้อของวัตถุอยู
นว อ ตลอดความลึก ดังนั้นภาพ
isometriic ก็ควรมีลักษณะดังแสดงในรูปขวาสุดของรูปที่ 5.24

รูปที่ 5.24 ภาพ

ภ isometrric เมื่อดานขวาลางในภาพพออโธกราฟฟกดานขวาเปปนชองวาง

ป ่ 5.25 ภาพ isometric เมื่อบริเวณกกลางลางในภภาพออโธกราาฟกดานขวาเปนชองวาง

รูปที

ป ่ 5.26 ภาพ isometric เมื่อบริเวณกกลางบนในภาพออโธกราฟกดานหนาเปนชองวาง

รูปที

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 14
41
 

รูปที่ 5.27 ภาพ

ภ isometrric สุดทายขอองภาพออโธธกราฟกตัวอยยาง

จากนั้นพิจารณารูปดานขวาขของภาพออโธธกราฟกตออีกครั้ง จะเห็นว น าบริเวณตรงกลางดานลางของ

ภาพพ (แสดงดวยวงสีเขียวในรูรูปที่ 5.25) ก็เปนบริเวณทีที่ไมมีเนื้อวัตถุถตลอดแนวอีอีกเชนเดียวกักัน จึงทํา
ใหไดดภาพ isomeetric ดังแสดงงในรูปสุดทายของรูปที่ 5.25 คราวนี้ลองมาพิจารณ ณาที่ภาพดานหน
น า
ของภาพออโธกรราฟกบาง พบบวาบริเวณดานบนตรงกลลางก็เปนรองเช ง นเดียวกัน (แสดงดวยววงสีสม
ในรูปที
ป ่ 5.26) ซึงภาพ
ง่ isomeetric ที่ไดก็จะมี
ะ ลักษณะดังที
ง ่แสดงในรูปที
ป ่ 5.26 สุดททายกลับมาพิพิจารณา
ที่ภาพด
า านขวาของภาพออโธธกราฟกอีกครรั้ง พบวายังบริ บ เวณดานบบนซายของรูปปก็เปนบริเวณณที่ไมมี
เนื้อวัวตถุอีก ทําใหหรูป isometrric ของวัตถุนีน้มี ีลักษณะดัังแสดงในรูปทีท่ 5.27

ขั้นตอนที
ต ่ 5 ขัข้นตอนสุดทายก็เปนเพียงการลากเส
ย นทึบเพื่อสรางภาพ
า isom
metric ใหสมบูรณเทา
นั้นเอง ขอย้ําอีกครั
ค ้งวาเสนรางที
า ่ลากไวไมจําเปนตองลลบออก แตตองลากด
อ วยเสสนที่เบา ๆ เททานั้น

การสเก็ตชภาพ isometric เชชนนี้จะเห็นวามีหลักการใใหปฏิบัติตามมเปนขั้นเปนตอนและไมตตองอาศัย

ฝมือทางด
อ านศิลปะมากนัก (ออาศัยการลากกเสนขนานใใหขนานจริง ๆ เทานั้น) แแตอาศัยประสสบการณ
และการฝกฝนเพืพื่อที่จะไดวิเคราะห
ค ภาพในนรูปแบบอื่น ๆ ไดอยางคคลองแคลว ขขอย้ําวาตองออาศัยการ
ฝกฝนและทดลอ
ฝ งทําดวยตนเเองบอย ๆ เพพราะเปนทักษะที่จําเปนสําหรับวิศวกรรทุกคน

จากกตัวอยางขางตนจะพบวาถ า าเสนในภาพออโธกราาฟกเปนเสนนนอนหรือเสนดิ น ่ง เสน

เหลานี
า ้เมื่อไปปรรากฎในภาพ isometric แล แ วก็จะกลายยเปนเสนที่ขนานกั
น บแกน isometric เสสมอ และ
สามมารถนํ า ขนาาดจริ ง ที่ เ ห็ นในภาพออโ
น โธกราฟ ก ไปปใช ว าดได เ ลย
ล แต ถ า ในนภาพออโธกกราฟ ก ที่
พิจารณาอยู
า นั้นมีเสนที่ไมใชเสสนนอนหรือเส
เ นดิ่ง เราจะะเรียกเสนนั้นว
น า nonisom metric line ซึงการวาด
ง่
ภาพพ isometric ของเสนชนินดนี้ไมสามารรถลากไดตรงง ๆ เหมือนกักับเสนที่เปน isometric line แต
จะตตองอาศัย ตํา แหนงจุดเริ่มต ม น และจุดสุส ดทายของเสน เพื่อบอกกแนวของกาารวาด โดยตตําแหนง
จุดเริริ่มตนและจุดสุ
ด ดทายสามมารถวัดระยะะเปนจุดพิกัดในแนวนอน
ด และแนวดิ่ง โโดยจะเทียบกับจุดใด
ห ่งในภาพออโธกราฟกก็ได จากนั้นนํนาระยะจุดพิกัดที่ไดไปกําหนดจุ
จุดหนึ า ดเริ่มตนและจุดสุดท
ด ายบน

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
142  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

ภาพ isoometric โดยตองวัดระยยะไปตามแกนน isometric เทานั้น เพืพื่อใหเขาใจหลักการที่กลาวมา า

ไดมากขัขั้น ใหศึกษาจจากตัวอยางใในรูปที่ 5.28 จากรูปเปนภาพออโธกรา
ภ าฟกดานหนา และดานบนนของ
วัต ถุชิ้นหนึ่ง ซึ่งจะเห็นไดวา ใน ภาพดานหนนามีเสนที่ไมมใ ชเ สนนอนนและเสนดิ่งออยู 2 เสน ดัังนั้น
ขั้นตอนกการเขียนภาพ isometric นี้จะเริ่มจาากการสเก็ตชชกลองที่สามมารถบรรจุวัตตถุนี้ขึ้นมากอนดั อ ง
แสดงในนรูปที่ 5.29

รูปที่ 5.228 ภาพออโธธกราฟกที่มี nonisometric line รูปที่ 5.299 ภาพสเก็ตชกลอง isom

metric

คราวนี้ถถาตองการลากเสน nonisoometric line ก็ตองพิจารณ ณาจุดเริ่มตนและจุ

น ดสุดทาายของเสนนัั้นบน
ภาพออโโธกราฟกกอน อ จากภาพพออโธกราฟกของวัก ตถุในรู
น ปที่ 5.30กก จะเห็นวาเสสน nonisom
metric
line เสสนดานขวาจจะเริ่มตนจากกจุดสีเขียวที่มุมมขวาบนแลละมาสิ้นสุดที่จุดสีฟา โดยยจุดสีฟานี้มีระยะ
ร
พิกัดที่เมื่อวัดจากมุมล
ม างซาย (จุดสีชมพู) ไปปตามแนวนออนจะมีระยะเทากับ x และะมีระยะเทากักบ y
ในแนวดิดิ่ง เมื่อไดขอมูลเชนนี้แลวก็
ว ใหไปกําหนนดจุดพิกัดดัังกลาวบนภาาพ isometricc ตอไปดังแสดง
แ
ในรูปที่ 5.30ข
5 เชนเดีดียวกับจุดสีเหลื
ห อง-แดงที่เปนจุดพิกัดสุสดทายของเสสน nonisom
metric line อีกเส
ก น
เมื่อไดจุดเริ
ด ่มตนและจุดสุดทายขอองเสน nonissometric linee เชนนี้แลวก็ลากเสนตรงงเชื่อมระหวางจุ
า ด
ทั้งสองได และเมื่อลาากเสนอื่น ๆ ตอก็จะไดภาพา isometricc สุดทายดังแสดงในรู
แ ปที่ 5.31

(ก) (ขข)
รูปที่ 5.300 การกําหนนดจุดพิกัดขอองเสน nonisoometric line

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 14
43
 

รูปที่ 5.331 ภาพ isoometric เมื่อมีเสน nonisometric line

รูปที่ 5.322 ตัวอยางที่ 2 ของวัตถุทีท่มี ีเสน nonissometric linee

รูปที่ 5.333 ตัวอยางที่ 3 ของวัตถุทีท่มี ีเสน nonissometric linee

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
144  Fundamental of Engineering Drawing 
 

สวนรูปที่ 5.32 – 5.33 เปนตัวอยางของวัตถุที่มีเสน nonisometric line เหมือนกัน ซึ่งผูเรียนควร

ทดลองฝกฝนการสเก็ตชภาพ isometric เพิ่มเติมดวยตนเอง ขอที่ตองเนนย้ําอีกครั้งหนึ่งเมื่อ
ตองการสเก็ตชภาพ isometric ใหไดดี สวยงาม ดูแลวไมบิดเบี้ยวก็คือ เสนที่เปนเสนนอน
หรือเสนดิ่งในภาพออโธกราฟกจะตองถูกเขียนใหขนานกับแกน isometric เสมอ ดังนั้น
ผูเรียนจึงควรฝกการลากเสนใหขนานกับแกน isometric อยูเสมอ สวนรูปที่ 5.33 มีขอสังเกตุ
เพิ่มเติมอีกประการหนึ่งคือรูวงกลมที่เห็นในภาพออโธกราฟกกลับกลายเปนวงรีเมื่ออยูในภาพ
isometric ซึ่งในหัวขอถัดไปจะแสดงขั้นตอนการวาดวงรีเชนนี้บนภาพ isometric

5.6 การเขียนวงรีในภาพ isometric

เนื่องจากถาวงกลมไมไดวางตัวอยูบนระนาบที่ตั้งฉากกับทิศทางการมองของเราแลว
วงกลมนั้นจะปรากฎเปนวงรีใหเราเห็น ซึ่งผูเรียนสามารถทดลองไดดวยตนเองโดยหยิบเหรียญ
ขึ้นมาเหรียญหนึ่ง ซึ่งถามองตั้งฉากกับดานหนาของเหรียญ (ดานที่เปนวงกลม) เราก็จะเห็นเหรียญ
นั้นเปนวงกลม แตถาลองหยิบเหรียญขึ้นมาแลวจับใหเหรียญนั้นเอียงทํามุมกับแนวการมองของตา
เรา จะเห็นไดวาเหรียญนั้นจะปรากฎเปนรูปวงรี เชนเดียวกับรูเจาะที่เกิดขึ้นบนผนังของวัตถุ ซึ่งตาม
หลักการสรางภาพ isometric แลวทิศทางการมองเพื่อใหไดภาพ isometric นั้นจะไมตั้งฉากกับผนัง
ของวัตถุ จึงทําใหรูเจาะบนผนังปรากฎเปนรูปวงรีในภาพ isometric นั่นเอง การสรางวงรีในภาพ
isometric นั้นสามารถทําไดหลายวิธี แตวิธีที่จะนําเสนอตอไปนี้เปนวิธีที่เรียกวา four-center ellipse
วิธีการนี้เปนการสรางรูปวงรีโดยประมาณเทานั้น ทําใหรูปวงรีที่ไดจะผิดไปจากรูปรางของวงรีจริง ๆ
อยูบางแตก็แตกตางกันเพียงเล็กนอยเทานั้นดังแสดงในรูปที่ 5.34 และเนื่องจากขั้นตอนการสราง
วงรีดวยวิธีนี้งายตอการจดจํา จึงทําใหเปนที่ยอมรับและนิยมใชในการสรางวงรีเมื่อตองการเขียน
ภาพ isometric นั่นเอง

รูปที่ 5.34 ความแตกตางของวงรีจริง ๆ กับวงรีทวี่ าดดวยวิธี four-center

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 14
45
 

ขั้นตอนการเขี
ต ย
ยนวงรี ดว ยวิวิธี four-cennter
1. กํ า หนดตํ า แหน ง ของจุจุ ด ศู น ย ก ลางงวงรี ที่ จ ะวาาดโดยลากเ ส น ร า งสอง เส น ที่ ข นานนกั บ แกน
isometric และตั
แ ดกันที่จุดศูนยกลางววงรีที่ตองการร
2. สรางรูปสี่เหลี
ห ่ยมขนมเปปยกปูนดวยเสนราง โดยมีมีความยาวแแตละดานเทาากับเสนผาศูนยกลาง
ของวงกลม (ขนาดเสนผผาศูนยกลางววงกลมใหดูจากภาพออโธ า ธกราฟก)
3. ที่กึ่งกลางดานของสี่เหลีลี่ยมขนมเปยกปูน ใหลากกเสนตั้งฉากอออกไปจนกววาจะตัดกัน ซึ่งจะเกิด
จุดตัดทั้งหมมดสี่จุด โดยมี
โ จุดตัดสองจุ ส ดอยูกลางรูปและอีกสองจุ
ก ดอยูใกกลกับมุมปานของรูป
สี่เหลี่ยมขนนมเปยกปูน
4. ใชจุดตัดที่อยูใกลกับมุมปปานเปนจุดศูนยกลางแลวลากส ว วนโคงรัศมี R (มีขขนาดเทากับระยะจาก
ร
จุดตัดนั้นไปปยังจุดกึ่งกลาางดานที่เสนทีท่ตัดกันลากมมา)
5. ใชจุดตัดที่อยูในรูปเปนจุดศูนยกลางเเพื่อลากสวนโโคงขนาดเล็กที ก ่มีรัศมี r ใหหเชื่อมตอกับสบ วนโคง
ในขอ 4 ก็จะไดวงรีตามตตองการ

ขั้นตอนที่ 1

ขั้นตอนที่ 2 ขั้นตอนทที่ 3

R R r r

ขั้นตอนที่ 4 ขั้นตอนทที่ 5

รูปที่ 5.35 ขั้นตออนการวาดวงงรีดวยวิธี fouur-center

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
146  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

ปกติแลวขั
ว ้นตอนขางตง นจะใชเมื่อต
อ องการเขียนภาพ isometric ดวยเครืรื่องมือเขียนแบบเทานั้น แตก็
สามารถถนํามาประยุกตใชเมื่อตองการสเก็
อ ตชชภาพไดดวยเช
ย นเดียวกััน โดยในกาารสเก็ตชภาพพนั้น
ขั้น ตอนนที่ 1 และ 2 ก็สามารถทํทําไดเ หมือนเดิมเพียงแตตเ ปลี่ย นเปนการสเก็
น ต ช เ ทานั้น เอง สว น
ขั้นตอนทที่ 3 ก็ใหเปลีลี่ยนเปนลากเสนตรงจากกมุมปานไปยัยังกึ่งกลางดานตรงข
า ามทั้ังสองดานแลละทํา
เชนนี้กับมุ
บ มปานอีกดานหนึ่งดวย ซึ่งก็จะไดจดตั ดุ ดที่เปนจุดศู
ด นยกลางขอองสวนโคงเชชนเดียวกับกาารใช
เครื่องมือ สําหรับขั้นตอนที
น ่ 4 แลละ 5 ใหทํากาารสเก็ตชสวนโค
น งโดยกะปประมาณเอาจากตําแหนงของ ง
จุดศูนยกลางที
ก ่ไดจากจุ
า ดตัดของงเสนในขั้นตอนที่ 3 และขนาดของรัศมี ศ สวนโคงดังที่แสดงในนรูปที่
5.35 ซึ่งการเขี
ง ยนสวนโค
ว งเพื่อใหหไดรูปวงรีที่สวยงามนั้นตตองอาศัยกาารฝกฝนอยูพพอสมควร ซึ่งเมื ง ่อ
ฝกฝนจนนเกิดความชํานาญแล
า วก็สามารถที
ส ่จะสสเก็ตชภาพววงรีโดยลดขั้นตอนที
น ่ 3 ลงงก็ได

การสเก็ก็ตชภาพวงรีที่แสดงมาแลลวนั้นใชสําหรัห บกรณีที่มีรูรูเจาะอยูบนผผนังกลองดานบน
เทานั้น แตถามีรูเจาะอยูบนผนังกลองดานอื่น ๆ ภาพวงงรีที่ไดก็จะมีลัลกษณะที่แตตกตางกันอออกไป
โดยที่ขั้นตอนการวา
น ดยังคงเหมือนเดิ
อ มเพียงแแตการขึ้นรูปสี่เหลี่ยมขนมมเปยกปูนจะะไมเหมือนกัน รูป
ที่ 5.36 แสดงลักษณ ณะของสี่เหลี่ยมขนมเปยกปูปูนและวงรีทเกิ ี่ ดขึ้นบนผนนังกลองดานนตาง ๆ ซึ่งจะะเห็น
วาวงรีในภาพ
น isometric จะมีอยูยแค 3 รูปแบบบนี้เทานั้น ดัดงนั้นผูเรียนจึ
น งนาจะจดจํจํารูปแบบของวงรี
บนผนังกลก องดานตาง ๆ นี้ได ขออย้ําอีกครั้งวามีแค 3 รูปแบบบเทานั้น

รูปที่ 5.36 ลัักษณะของรูเจาะบนผนั

เ งดดานตาง ๆ ที่ปรากฎเปนวงรี
ว บนภาพ isometric

รูปที่ 5.337ก แสดงตัวอย

ว างภาพอออโธกราฟกของวัตถุที่มีรูเจาะ ดังนั้นเมืมื่อเขียนภาพ isometric แล แ วก็
จะไดภาพดั
า งที่แสดงในรูปที่ 5.377ข สําหรับตััวอยางนี้มีขอสั
อ งเกตุเพิ่มเติ
เ มคือ เมื่อววาดวงรีเพื่อแสดง
แ
ขอบของงรูวงกลมบนผนังดานหนาในภาพ
า isom
metric แลวและเนื
แ ่องจากในภาพออโธธกราฟกจะเห็ห็นวา
วัตถุมีความหนาไม
ว ม กจึงตองวาดส
มากนั ง วนของวงรีเพิ่มเติมเพื
ม ่อแสดงขอบของรูบนผผนังดานหลังด ง วย

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 14
47
 

โดยระยะหางระหหวางสวนขอองวงรีที่วาดเพิ่มกับวงรีเดิมนั้นตองมีคคาเทากับความหนาของวัวัตถุ โดย
ถาวััตถุที่พิจารณ
ณาอยูนั้นมีความหนามากขึขึ้นระยะหางดดังกลาวก็จะตตองมากขึ้นดวย และถาความหนา
ค
ของวัตถุมากขึ้นถึงระดับหนึ่งก็ง จะทําใหบางส
า วนของวงงรีที่ตองวาดนนั้นถูกซอนอยูหลังวัตถุดังแสดงใน
ง
รูปที่ 5.38

ขอบรูดานหลั
า ง

ระยะหาง (วัดระยะตาม
แนวแกน isometric)
ระหวางวงงรีตองเทากับ
ความหนาาของวัตถุ

(ก) (ข)
รูปที่ 5.37 การวาดดสวนของวงรีรีบนภาพ isoometric เพือ่ แสดงความห
แ นาของวัตถุ

รูปที่ 5.38 ตัวอยางของวั

า ตถุที่มีความหนาจจนกระทั่งไมเห็นขอบของงรูดานหลัง

5.7 การเขียนสสวนโคงใด ๆ ในภาพ isoometric

ในบบางกรณีบางงสวนของวัตถุจะประกอบบไปดวยสวนโค น งใด ๆ ดัังแสดงในรูปที่ 5.39ก
ซึ่งการเขี
ก ยนสวนโคน งเชนนี้บนภาพ isometric ตองอาศัยการกําหนดจุ า ดพิกัดดบนเสนโคงนั้นในรูป
ออโธกราฟกกอนดั
น งแสดงดวยจุดสีเขียวในรูปที่ 5.39กก (ยิ่งกําหนดดมากก็จะไดสสวนโคงที่สวยมากแต
ก็เสียเวลามากเชชนเดียวกัน) จากนั
จ ้นสงผานข
า อมูลของจจุดพิกัดดังกลลาวมายังภาพพ isometric แลวคอย

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
148  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

ลากเสนเชื่อมจุดเหลานั
า ้นเขาดวยกันก็จะไดภาพ
า isometricc ของวัตถุที่มีมีสวนโคงใด ๆ ตามที่ตองการ
ง
ดังแสดงในรูปที่ 5.399ข

(กก) (ข)
รูปที่ 5.399 การวาดสวนโค
ว งใด ๆ บนภาพ
บ isom
metric

5.8 การรเขียนภาพ oblique

ในตอนตนของบทนี้ไดอธิบายชนินิดของภาพ oblique แบบตาง ๆ ไปแแลว ซึ่งแบบที่เรา
จะใชคือแบบ cabineet และมุมเอี ม ยงเพื่อแสสดงความลึกของวั
ก ตถุเทากั
า บ 45 องศศา ภาพวาดแบบ
oblique นี้เหมาะสมมกับวัตถุที่มีสสวนโคงแบบววงกลมเยอะ ๆ เพราะการวาดภาพดววยวิธีนี้ถาจัดภาพ
ใหดีแลวส
ว วนโคงที่ตองการวาดจะะสามารถวาดดเปนวงกลมมตามขนาดจริิงไดเลย โดดยไมตองวาดดเปน
วงรีเหมือนวิธี isomeetric ดังตััวอยางการวาาดรูปทรงกรระบอกที่แสดดงในรูปที่ 5.66 ดังนั้นถาวััตถุที่
ตองการรวาดภาพ obblique มีวงกกลมหรือสวนโโคงของวงกลลมเยอะ ๆ ก็ควรที่จะเลืออกใหดานที่มีมสี วน
โคงนั้นหัหนออกเปนดดานหนา เหหมือนกับตัวอยอ างการวาดทรงกระบออกที่เลือกเอ าดานวงกลมหัน
ออกมาดดานหนาหรือดังตัวอยางทีทีแ่ สดงในรูปที่ 5.40

รูปที
ป ่ 5.40 การรเลือกเอาดานที่มีความซัับซอนหรือมีวงกลมมาก
เปนภาพด
น านหนนาของการเขีขียนภาพภาพพ oblique

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 14
49
 

อีกขอแนะนําหนึนึ่งเมื่อตองการวาดภาพ oblique ก็คือควรเลือกเเอาดานยาวขของวัตถุมาเเปนภาพ

ดานหน
น าดังตัวอยางในรูปที่ 5.41ก-ข
5 แตอยางไรก็ดีถถาวัตถุที่จะวาาดนั้นขัดแยงงกันระหวางกการเลือก
ดา นยาวของวั
น ต ม าเป น ภาาพด า นหน า กัก บ การเลื อกส
ตถุ ก ว นที่ มีค ว ามซับ ซ อ นขของวั ต ถุ ม าเเป น ภาพ
ดานหน
น าแลว ใหหพิจารณาเลือกเอาสวนทีที่มีความซับซอมมาเปนภาพดานหนากอน เพราะภภาพที่ได
จะดูสมจริงมากกกวาและยังวาดไดงายกวาดวยดังแสดงงในรูปที่ 5.422

(ก) (ขข)
รูปที่ 5.41
5 การเลือกเอาด
อ านยาาวของวัตถุมาเป
า นภาพดานหนาของภาาพ oblique

รูปที
ป ่ 5.42 ตัวอย
อ างการเลือกเอาด
อ านที่เปนสวนโคงมาเป
ม นภาพดา นหนา

5.9 ขั้นตอนกาารสเก็ตชภาพ พ oblique

การรสเก็ตชภาพ oblique นันไม
น้ ยากแตตองอาศั
อ ยหลักการและความเขาใจเกี่ยวกั ว บระดับ
ความลึกของวัตถุถเล็กนอย กลลาวคือถาวัตถุถที่จะวาดภาพ oblique นัน้ มีระดับความลึกเดียว เชเ น
กลองสี
อ ่เหลี่ยมธรรรมดา (รูปที่ 5.5) หรือทรรงกระบอก (รูรูปที่ 5.6) หรืรอวัตถุที่มีภาพหนาตัดใด ๆ แตมี
ความลึกเพียงระดับเดียว กรณ ณีเชนนี้การววาดภาพ obliique สามารถถทําไดโดยวาาดภาพดานหหนาของ

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
150  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

วัตถุโดยยใชขนาดจริงไดเลย แลวลากเส
ล นรางเฉีฉียง 45 องศาาเพื่อแสดงแนวความลึกขของวัตถุ จากกนั้น
ก็ลากเสนเขมเพื่อแสสดงแนวความมลึกของวัตถุจริ
จ ง ๆ โดยใชชขนาดความมลึกเพียงครึง่งเดียว (วาดภภาพ
แบบ cabinet) สุดทายก็
า ลากเสนปดทายใหขนานกั
น บขอบรูปด ป านหนาก็จะได
จ ภาพ obblique ของวััตถุ
ตามที่ตองการดั
อ งแสดดงในรูปที่ 5.443

รูปที่ 5.43 ขัข้นตอนการเขีขียนภาพ obblique ในกรณี

ณีที่วตั ถุมีควาามลึกเพียงระะดับเดียว

แตถาวัตถุ
ต ที่ตองการรวาดภาพ obblique นั้นมีระดับความลึกหลายระดดับ เชนภาพออโธกราฟกของ ก
วัตถุที่แสดงในรู
ส ปที่ 5.44ก
5 จากภาาพสามารถกกลาวไดวาวัตถุต นี้มีความลึกสองระดับดวยกัน โดยรระดับ
ความลึกแรกวั
ก ดจากขขอบดานหนาสุา ดไปยังผนันังรูปครึ่งวงกลมที่มีรูเจาะ สวนระดับความลึกที่สองงก็จะ
วัดจากผผนังรูปครึ่งวงงกลมที่มีรูเจาาะไปยังผนังดานหลังสุดของวั
ข ตถุดังแสดงในรู
แ ปที่ 5.44ข จากรระดับ
ความลึกทัก ้งสองนี้สามมารถแจกแจงพื้นผิวของวัวัตถุที่เกี่ยวของไดสามระดับดังแสดงใในรูปที่ 5.44ขข อีก
เชนเดียวกั
ว น

ผิวที่ 3
ระดับที่ 2
ผิวที่ 2
ระดับที่ 1
ผิวที่ 1

(กก) (ข)
รูปที่ 5.444 ตัวอยางวัตถุ
ต ทมี่ ีระดับความลึ
ค กหลายยระดับ

สวนขั้นตอนการวาด
ต ภาพ obliquee หลังจากวิเคราะห
เ รูปอออโธกราฟกเชชนนี้ไดแลว ใใหเริ่มตนจากกการ
สเก็ตชรปกล
รู องที่สามมารถคลุมวัตถุ
ต ทั้งหมดไดพอดีกอนดังแสดงในรูปที่ 5.45 ซึ่งภาาพที่แสดงนั้นเปน น
การสเก็ตช
ต ภาพกลองบนตารางสี
ง ่เหลี
เ ่ยมซึ่งสามารถเทียบขขนาดของหนึนงช่ องบนตารรางใหเทากับหนึ บ ่ง

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 15
51
 

ชองจากภาพออโโธกราฟกไดเลย เ สวนควาามลึกนั้นใหประมาณว
ป าแนนวทแยงมุมขของชองในตาารางหนึ่ง
ชองมี
ง คาเทากับความลึ
ค กในภภาพออโธกราาฟกหนึ่งชองดง วย ดังนั้นจะเห็
น นจากภภาพออโธกรราฟกของ
วัตถุนี้วามีความลึก 4 ชอง ซึ่งถาเขียนภาาพ oblique แบบ cabinnet ก็จะใชคววามลึกเหลือเพี เ ยงสอง
ชองเท
ง านั้นจึงทําให
า ภาพของงกลองที่สเก็ตชมีความลึกเทก ากับสองงชองในแนวทแยงมุมนั่นเอง น และ
จากภาพของกลองที อ ่แสดงนันก็
น้ จะเห็นพื้นผิวทั้งสามระดับที่ไดวิเครราะหไวกอนแแลวจากรูปที่ 5.44ข

รูปที่ 5.445 สเก็ตชภาพกล

า องที่สามารถคลุ
า มวัตถุ
ต ทั้งหมดไดด

จากนั้นกลับมาวิเคราะหพื้นผวทั
ผิ ้งสามบนภภาพออโธกรราฟกอีกครั้ง จะเห็นวาในบบริเวณพื้นผิวที ว ่ 1 นั้น
จะปประกอบไปดวยพืว ้นผิวสี่เหลี
ห ่ยมผืนผาดังที่แสดงดวยสี
ย เขียวในรูปที
ป ่ 5.46ก สสวนพื้นผิวที่ 2 ก็แสดง
ดวยพื
ย ้นผิวสีสมในรูปเดียวกัน แตพื้นผิวที่ 3 ไมสามารรถแสดงในภาาพดานหนาขของภาพออโโธกราฟก
ไดเนืน่องจากเปนพื
น ้นผิวที่อยูดานหลังสุดของวัตถุแตแสดงไดดวยเสย นสีฟาในนภาพดานบนน เมื่อได
รูปรางของพื
ร ้นผิวในแต
ว ละระดัดับแลว ก็ใหวาดรู
ว ปพื้นผิวนั้นลงในระดัดับที่ถูกตองดัดังแสดงในรูปที
ป ่ 5.46ข
โดยใชขนาดจริงจากภาพออโ
จ โธกราฟกไดเลย เ ซึ่งภาพสสเก็ตชจริง ๆ ควรจะเปนดังรูปที่ 5.47

แตละพื้นผิวจะถูถูกวาดดวยขนาาดจริง
จากภาพออโธกกราฟก

(ก) (ข)
รูปที่ 5.46 พื้นผิวในแตละระะดับของวัตถุตัวอยาง

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
152  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

รูปที่ 5.47 สเก็ตชพื้นผิวในแต

ใ ละระดับในตํ
บ าแหนงทีท่ถูกตอง

รูปที่ 5.48 ลากเเสนทึบแสดงขอบของวัตถุถ

เมื่อไดเสนรางเรียบรอยแลวก็ใหลงเส
ล นทึบเพื่อแสดงขอบข
อ องวัตถุ ซึ่งก็จะไดภาพ ooblique ที่สมบบูรณ
ตามตองการดั
ง งแสดงงในรูปที่ 5.488 อีกตัวอยางหนึ
ง ่งของการรเขียนภาพ obliqueo จากภภาพออโธกรราฟก
ของวัตถุถูกแสดงไวในรู
ใ ปที่ 5.49 จากตัวอยางนี ง ้ขอใหผูเรียนศึ
ย กษาและลองทําตามดดวยตนเองเพืพื่อให
เขาใจขันตอนการเขี
น้ ย
ยนภาพ obliqque มากยิ่งขึ้น

รูปที่ 5.49 ตัวอย

อ างการเขียนภาพ
น obliquue จากภาพอออโธกราฟก

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 15
53
 

รูปที
ป ่ 5.49 ตัวอย
ว างการเขียนภาพ oblique จากภาพพออโธกราฟก (ตอ)

5.100 บทสรุป
ในบบทนี้ก ล า วถึ งการเขี ย นภภาพที่ เ รี ย กวว า ภาพพิ ค ทอเรี
ท ย ลซึ่ง ภ าพที่ไ ด จ ะมีมีลั ก ษณะ
เหมืมือนภาพสามมมิติทําใหผูออานแบบสามมารถทําควาามเขาใจกับรูปรางของวัตตถุไดงาย จาากนั้นได
นําเสสนอลักษณะะของภาพพิคทอเรี ค ยลสองงแบบดวยกัน โดยแบบแรรกคือภาพแบบบ axonomeetric ซึ่ง
สามมารถแยกยอยออกไปได
ย อีกสามแบบแตเราเลือกใชชแบบ isomettric เพราะสาามารถวาดไดดงายกวา
และะเห็นรายละเอียดในดานตาง ๆ ของววัตถุไดชัดเจจนกวา สวนแแบบที่สองของภาพพิคทอเรี ท ยลที่
กลาวถึ
า งคือภาพแบบ obliquee ซึ่งก็แบงยยอยออกเปนสองแบบ น แบบบแรกใชคววามลึกของวัตถุ ต จริงใน
การเขียนภาพซึ่งจะเรี ง ยกวาภาพชนิภ ด cavvalier แตถาใชความลึกของวั ก ตถุเพียยงแคครึ่งเดียวในการ
ย
เขียนภาพก็
น จะเรีรยกวาภาพชนิด cabinet ซึ่งเราเลือกใใชภาพชนิดหลั ห งนี้เนื่องจาากภาพที่ไดจะมี
จ ความ
สมจจริงมากกวา อีกประเด็นหนึ ห ่งของการเเขียนภาพพิคทอเรี ค ยลใหสวยงามโดยส เฉพาะการเขีขียนภาพ
แบบบ isometric ก็กคือการเขียนเส น นใหขนานนกับแกน isoometric เมื่อเสนนั้นเปนเสสนนอนหรือเส เ นดิ่งใน
ภาพพออโธกราฟก จากนั้นไดดแสดงการเขีขียนภาพของรูเจาะหรือขอบของวงก ข กลมซึ่งเมื่อปรากฎใน
ป
ภาพพ isometric แลวจะกลายยเปนวงรี ซึ่งวงรีในภาพ isometric i น้นี้จะปรากฎแตตกตางกันไดสามแบบ
เทานัน้น ซึ่งผูเรียนควรจะต
น องจดจําลักษณ ณะของวงรีในแบบตาง ๆ นีน้ใหได หัวขอถัดไปเปนการแสดง ก
การเขียนภาพ oblique o ซึ่งในนกรณีของภาาพแบบ obliqque นี้ ถาเลือกมุ อ มมองไดดเหมาะสมแลลวสวนใด
ก็ตามที
า ่มีลักษณ ณะเปนวงกลมมจะสามารถวาดเปนรูปวงกลมได ว เลยไมตองวาดดเปนวงรีเหมืมือนภาพ
isom
metric ซึ่งก็จะสะดวกมาก
จ กกวา ถึงแมววาภาพแบบ isometric จะให จ ภาพที่ดดููสวยงามมากกกวาและ
สมจจริงมากกวาก็ตาม ผูเรียนก็ควรที่จะฝกฝนการเขี
ก ยนภาพทั
น ้งสองงแบบใหไดคืออแบบ isomeetric และ
แบบบ oblique ใหหเกิดความชํานาญ า

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
154  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

แ กหัด
แบบฝ

1. จงสสเก็ตชภาพ isometric แลละ oblique จาากภาพออโธธกราฟกที่กําหนดให

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 15
55
 

2. จงสเก็ตชภาพ isometricc และ obliquue จากภาพอออโธกราฟกที่กําหนดให

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
156  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

3. จงสสเก็ตชภาพ isometric แลละ oblique จาากภาพออโธธกราฟกที่กําหนดให

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 15
57
 

4. จงสเก็ตชภาพ isometricc และ obliquue จากภาพอออโธกราฟกที่กําหนดให

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
158  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

5. จงสสเก็ตชภาพ isometric แลละ oblique จาากภาพออโธธกราฟกที่กําหนดให

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 15
59
 

6. จงสเก็ตชภาพ isometricc และ obliquue จากภาพอออโธกราฟกที่กําหนดให

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
160  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

7. จงสสเก็ตชภาพ isometric แลละ oblique จาากภาพออโธธกราฟกที่กําหนดให

NWP June 2007 Version 0.5 

  Pictorial  Ske
etching 16
61
 

8. จงสเก็ตชภาพ isometricc และ obliquue จากภาพอออโธกราฟกที่กําหนดให

NWP  June 200
07 Ve
ersion 0.5 
162  ngineering Drawing 
Fundamental of En
 

9. จงสสเก็ตชภาพ isometric แลละ oblique จาากภาพออโธธกราฟกที่กําหนดให

NWP June 2007 Version 0.5