การเขียนรูปทรงเรขาคณิต

สัปสัดาห์
ปดาห์ท่ ี ท1-2
ี่
2
เนือ้ หาในสัปดาห์ ท่ ี 1
Geometrical Construction
1. ใช้ หลักการทางเรขาคณิตแบ่ งครึ่งเส้ นตรงและส่ วนโค้ ง
2. ใช้ หลักการทางเรขาคณิตเขียนส่ วนโค้ งสัมผัสเส้ นตรง 2 เส้ น
3. ใช้ หลักการทางเรขาคณิตสร้ างเส้ นโค้ งสัมผัสกับเส้ นโค้ ง 2 เส้ น
แบบสัมผัสนอกและสัมผัสใน
4. ใช้ หลักการทางเรขาคณิตสร้ างเส้ นตรงสัมผัสกับวงกลม 2 วงที่
กำหนดให้
5. ใช้ หลักการทางเรขาคณิตสร้ างรู ปทรงหกเหลี่ยมให้ อยู่ภายใน
วงกลม
6. ใช้ หลักการทางเรขาคณิตสร้ างวงรี โดยใช้ วงเวียน
วัตถุประสงค์ สัปดาห์ ท่ ี 1
1. เพื่อฝึ กการใช้ เครื่ องมือพืน้ ฐาน
2. เพื่อฝึ กฝนการสร้ างรู ปทรงเรขาคณิต
โดยใช้ เครื่องมือเขียนแบบ
Geometrical Construction
 ความสั มพันธ์ ระหว่ างเส้ นตรงกับเส้ นตรง

(a) เส้ นตรงขนานกัน (b) เส้ นตรงตั้งฉากกัน (c) เส้ นตรงตัดกัน

Geometrical Construction
 ความสั มพันธ์ ระหว่ างเส้ นตรงกับเส้ นตรง
การสร้ างเส้ นขนานกันด้ วยวงเวียน

โจทย์

Step 2 : ลากเส้ นสัมผัสส่ วนโค้ ง GH จะได้ เส้ น

Step 1 : ลากเส้ นตัง้ ฉาก EG และ FH แล้ ว สร้ าง
ขนานกั
เส้ นโค้ งด้ วยวงเวี ยนรั ศบมีเส้เท่นากัAB
บ XY ดังรู ป
Geometrical Construction
 ความสั มพันธ์ ระหว่ างเส้ นตรงกับเส้ นตรง
การสร้ างเส้ นขนานกันด้ วยไม้ ฉาก

โจทย์

Step21:: ใช้
Step ลากเส้
ไม้ ฉนากตัง้ 45
ฉากและ
EG แล้ วสร้ าลากเส้
30-60 งเส้ นโค้นง
ด้ วยวงเวียนรั ศมีเท่ ากับ XY ดังรู ป
สัมผัสส่ วนโค้ ง GH จะได้ เส้ นขนานกับเส้ น AB
Geometrical Construction
 ความสั มพันธ์ ระหว่ างเส้ นตรงกับส่ วนโค้ ง
การสั มผัสกันของเส้ นตรงและส่ วนโค้ ง

Step12: :จากเส้
Step ใช้ วงเวี
นตรงยนลากส่ วนโค้นตังดัง้ ฉาก
AB ลากเส้ งรูป
จากจุด T ยาวเท่ ากับรั ศมีของส่ วนโค้ ง
การสร้ างส่ วนโค้ งสั มผัสกับเส้ นตรง
Geometrical Construction
 ความสั มพันธ์ ระหว่ างเส้ นตรงกับส่ วนโค้ ง

การสั มผัสกันระหว่ างส่ วนโค้ งกับส่ วนโค้ งทำให้ เกิดจุดสั มผัส

Geometrical Construction
 การแบ่ งครึ่งเส้ นตรงและส่ วนโค้ ง
Geometrical Construction
 การแบ่ งครึ่งเส้ นตรงและส่ วนโค้ ง
วิธีที่ 1 ใช้วงเวียน

Step3 เส้1Step
Step โค้ งทั2ง้ สองจะตั
นกางวงเวี ใช้ยAนให้
ดและ BCเป็และานจุ
กันมจุดากกว่ Dดแล้
ครึ่ งศูหนึ
วนใช้ย์่ งไก
ม้ บลางส่
รรทัดวลากเชื
นโค้่ องมจุดัดงนทัรูง้ตรง
ของความยาวเส้ ปสอง จะได้
AB
เส้ นตรง CD ที่แบ่ งครึ่งเส้ นตรง AB ดังรู ป
Geometrical Construction
 การแบ่ งครึ่งเส้ นตรงและส่ วนโค้ ง
วิธีที่ 2 ใช้ไม้ฉาก

StepStep 1 ลากเส้
2 ลากเส้ นตัง้ นฉากจากจุ
จากจุด Cดตัและ D ด้ วนยมุ
ดของเส้ มที่งเ้ ท่สองกั
ตรงทั ากันบโดยใช้ ไม้ ฉAB
เส้ นตรง ากจะได้
เส้ นแบ่ งครึ่งเส้ นตรง AB ดังรูป
Geometrical Construction
 การแบ่ งครึ่งเส้ นตรงออกเป็ น n ส่ วน
วิธีที่ 1 ใช้วงเวียน

Step 23 เขี
Step Step ยนส่ นวนโค้
เชื่องมระหว่
1 ลากเส้
ลากเส้ รัน
ศมีBC
Rางจุ
เริทำมุ
่ มดต้ตันดมทีจาก
่ 5 กัBบตัจุกัดบกัAเส้
ใดๆ บเส้นนตรง
แล้ วตรง BCนออก
AB
ลากเส้ จาก
จุดอื่นๆ ไปหาเส้ เป็นนตรง
n ส่ วAB
น เช่ น n =เส้5นดัขนานไปกั
โดยให้ งรูป บเส้ น A-5
Geometrical Construction
 การแบ่ งครึ่งเส้ นตรงออกเป็ น n ส่ วน
วิธีที่ 2 ใช้ไม้บรรทัด

โจทย์

Step
Step142Step
Step ลากเส้
วางไม้
ลากเส้3 นลากเส้
นบตรง
จากจุ
รรทัดOM
นดทาบลงบนเส้
จากจุ
แบ่ทำมุงระยะไปยั
ดมOใดๆ
ไปยั
นกัตรง
งบเส้
จุเส้
ดนOM
นตรง
Nตรง
แล้MN
ว
MN
แบ่ให้
งระยะให้
ขนานกัเบท่เส้ากันนตรง
ออกเป็
ONนดัnงรูส่ปวน
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การเขียนส่ วนโค้ งสั มผัสเส้ นตรง 2 เส้ น
แบบที่ 1 การเขียนส่ วนโค้งที่เส้นตรง 2 เส้นตั้งฉากกัน
โจทย์

Step
Stepดตั21ดจากจุ
Step 3 จากจุ C ใช้ดเน
วาดเส้ ป็ Aนจุ
โค้และ
งดรัศูศนมีย์BกRสร้
ด้าวงเส้
ลางแล้ วนเส้โค้
ยวงเวี งนตั
รังศสัดมีมกัผัRบสกัเส้
นยโค้ มาตั
บนเส้ดAB
นกัตรงทั
น ง้ สอง
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การเขียนส่ วนโค้ งสั มผัสเส้ นตรง 2 เส้ น
แบบที่ 2 การเขียนส่ วนโค้งที่เส้นตรง 2 เส้นทำมุมแหลม

โจทย์

Step 3 ใช้ วStep 1Step

ลากเส้
งเวียนวาดเส้ นนโค้ขนานที
2 ลากเส้งสันมตัผัง้ ่ อสฉากจากจุ
ยูกั่ หบ่ าเส้งจากเส้
ดตันดง้ ตรงทั
นตรงทั ง้ สองด้
สองเส้
C ไปยั นงรัเส้ศนมีาตรงทั
เนเท่
ท่ ากัาบง้ กัสอง
บCBRหรื
(รัอศมีCA
)
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การเขียนส่ วนโค้ งสั มผัสเส้ นตรง 2 เส้ น
แบบที่ 3 การเขียนส่ วนโค้งที่เส้นตรง 2 เส้นทำมุมป้ าน

โจทย์

Step 3 Step 1 ลากเส้

ใช้ วStep
งเวี นขนานที
ยนวาดเส้
2 ลากเส้ สั่ อมยูผั่ หส่ ากังจากเส้
นนโค้ตัง้ ฉากจากจุ นCตรงทั
บเส้ดตันดตรงทั
ไปยั ง้ สองด้
ง้ สองเส้ รัาศนเท่
เส้ นนตรงทั ากัากับบRCB
มีงเ้ ท่สอง (รั ศหรื
มี)อ CA
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การเขียนส่ วนโค้ งสั มผัสเส้ นตรง 2 เส้ น
ตัวอย่างของชิ้นงานที่มีส่วนโค้งสัมผัสกับเส้นตรงสองเส้น
Geometrical Construction
 การสร้ างเส้ นโค้ งสั มผัสกับเส้ นโค้ ง 2 เส้ น
แบบสั มผัสนอก Step 2 จากจุดศูนย์ กลาง A
และ B ลากส่ วนโค้ งด้ วยวง
โจทย์
Step
เวียนรั1ศมีกำหนดให้
เท่ ากับความยาวR=2
เป็R1 นรั
+ Rศและ R2 +นRโค้ตาม
มีของเส้ งที่
สัลำดั
มผับสจะได้
กับส่จวุดนโค้
ตัด งPทัดัง้ งสอง
รูป
แล้ วลากเส้
แบบสั มผัสนนอก
โค้ งด้ วยวงเวียน
รัศมีเท่ ากับ R จะได้ เส้ นโค้ ง
ที่สัมผัสกับเส้ นโค้ ง A และ B
ดังรูป
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การเขียนส่ วนโค้ งสั มผัสเส้ นโค้ ง 2 เส้ นแบบสั มผัสนอก
ตัวอย่างของชิ้นงาน
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การสร้ างเส้ นโค้ งสั มผัสกับเส้ นโค้ ง 2 เส้ น
แบบสั มผัสใน

โจทย์ Step1 2จากจุ

Step จากจุ ดศูดนย์Cกลาง
ลากเส้
A และ นโค้B งลากส่
ด้ วยวงเวี
วนโค้ งยด้นวยวง
เวีรั ศยนรั
มีเศท่มีาเกัท่บากับc ความยาว
จะได้ เส้ นc-aโค้และ
งที่สc-b
ัมผัตามลำดั
สกับเส้บน จะ
ได้
โค้จงุดตัAดและ C ดังB รูปดังรู ป
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การสร้ างเส้ นตรงสั มผัสกับวงกลม 2 วงทีก่ ำหนดให้
แบบที่ 1 ใช้วงเวียน

Step
2 แบ่134งสร้
StepStep
Step เส้ านงวงกลมรั
ลากเส้
ลากเส้ เชืเป็ศให้
ตรงนนAB
AE ่ อมีนมขRนานกั
–ส่ วr นเท่
2BC โดยใช้
บเส้านๆดตรง
ไปตั กัBกับนเป็วงกลมที
BDนจุแล้
ดศูจวุดนลากเส้
จะได้ ตัย์่ จดกลาง
ุดX Dนแล้เชืว่ อลาก
ม
ครึ่งวงกลม ABจุตัดดEกับและ วงกลม D ซึ่Rงจะสั
– r มทีผั่ จสุดกัCบวงกลมทั
ดังรู ป ง้ สอง
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การสร้ างรู ปทรงหกเหลีย่ ม
แบบที่ 1 รูปหกเหลี่ยมภายในวงกลม (Inscribed Hexagon) โดยใช้ วงเวียน

Step 321ใช้
StepStep
Step รั4ศมีลากเส้
วาดเส้
วาดวงกลมด้ เท่นาโค้กังบวรันยวงเวี
ศABมีตรงเชื
เวาดเส้ บ่ อนศAB
ท่ ายกันรั มีโค้เท่งโดยใช้
มแต่ ไปจาก ดุดAจะได้
บ จOA
าลกัะจุ และ
และรBู ปBOไปตั
Aโดยใช้ 6ด
วงกลมจะได้
ดศูดนศูย์นกจเหลี
ย์ุดลาง
กC,
เป็ นจุ
เป็ นจุ ่ ยD,มมี
ลาง E และนFโค้ งตัดกันได้ จุด O ดังรู ป
และเส้
วงกลมล้ อมรอบดังรูป
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การสร้ างรู ปทรงหกเหลีย่ ม
แบบที่ 2 รูปหกเหลี่ยมภายในวงกลม (Inscribed Hexagon) โดยใช้ ไม้ ฉาก

Step 23 ลากเส้
Step ลากเส้นนตรงทำมุ
ตรงเชื่อมจุ
มหกดต่60
าง และ
Step 1 วาดวงกลมด้ วยวงเวียนรัศมีเท่ ากับ
120องศา ผ่ านจุดศูนย์ กลางของวงกลมจะได้
ครึ่งหนึ่งของด้ านกว้ างที่สุดของรูปหกเหลี่ยม
จุดตัด D, E, F, G
 •การเขียนส่ วนโค้งสัมผัสเส้นตรง 2 เส้น

Geometrical Construction
 การสร้ างรู ปทรงหกเหลีย่ ม
แบบที่ 3 รูปหกเหลี่ยมนอกวงกลม (Circumscribed Hexagon) โดยใช้ ไม้ ฉาก

Step
Step 312 ลากเส้
Step ใช้ ไม้ ฉนากตรงเชื
วาดวงกลมด้ ่ อ60
มจุดองศา
30ว–ยวงเวี ยต่นรั
าง ศลากเส้
มีเท่ ากันบ
ครึ
สัม่ งผัหนึ
สกั่ งบของด้
วงกลม านแคบที
แต่ ละส่่ สวุดนของวงกลม
ของรูปหกเหลี่ยม
ลากเส้ นรัศมีแบ่ งวงกลมออกเป็ น 6 ส่ วน
เท่ าๆ กัน
Geometrical Construction
 การสร้ างวงรี ด้วยวิธีส่ ีเหลี่ยมด้ านขนาน

Step 53 ลากเส้
Step ลากเส้ นน โค้เชื งรั่ อศมจุ
มีเท่ดากัEบ กัr บ
โดยใช้
จุ ด A F
Step
Step
Step 2
1 ลากเส้
วาดสี ่ เ น
หลี ทแยงมุ
และ H เป็ นจุดศูนย์ กลาง จะได้ วงรีดังรูป น
4 ลากเส้ น โค้ ง่ รั
ย ศ
มด้ มี เท่
า ม
ากัและแบ่
บความยาวเส้
นขนานขนาด ง ครึ ่ ง
ด้เท่และ
ตรงาานทั Dง้ สีโดยใช้
EA จะได้
่ ของสี จจ่ เุุดดหลี
ตัGด่ ยและ
กับเส้ นผ่ านศูนย์ กลางของวงกลม
F และ
มด้ า
E H ดัดงศูรูนดปย์ กA,ลาง
นขนานจุ
เป็ นจุ
B, C และ D
Geometrical Construction
 การสร้ างวงรี ด้วยวิธีส่ ีเหลี่ยมด้ านขนาน
จบสัปดาห์ที่ 1
อย่าลืมทำการบ้าน
ด้วยตนเองและทบทวนบทเรียน
ผ่าน e-learning