RESERVE POWER

be welcome

Technical Training Seminar

Marc Van Goidsenhoven Manager

ENERSYS Benelux
2

1
 Format for the Seminar
Introductie
Soorten batterijen
Nomenclatuur van een accu
Principe werking van een loodaccu
Ah – Volt - Umin
Veiligheid
Verliezen naar Aarding
3

Wat is een batterij ?

Ongeacht topologie :
2 veschillende metalen als electrodes
elektrolyte voor
ionen transport
seperator voorkoming kortsluiting
geîsoleerde container
4
 Primaire≠Secundaire cellen
Accu of batterij maakt van in serie geplaatste chemische cellen elektrische energie.

Primaire cellen :
Na ontlading onbruikbaar
Meest gebruikte cellen zijn de droge cellen

Secundaire cellen :
Kunnen na ontlading terug opgeladen worden Worden daarom dikwijls ‘accumulatoren’ genoe
5

Primaire cellen
Zilveroxide-batterij / Alkaline-batterij
6
 Primaire cellen
Voorbeeld
Eenmalig gebruik
7

Secundaire cellen

Na ontladen is herladen mogelijk

Energy out - Energy in

8
 Secundaire cellen
Principe is altijd :
POS en NEG electrode (plaat) + electrolyt
9

Soorten secundaire cellen

Nickel – Cadmium Nickel – Metaalhydride

Lithium Ion – Lithium Polymeer

Lood - zwavelzuur
10
 Energetische densiteit
11

Produktiekost
12
 De Ni-Cd

Nadeel van NiCd :giftig Cadmium

Geheugeneffect

Voordelen van NiCd is:

. langere levensduur dan andere accu's en
. de hoge afname stroom.

NiCd is prima in bvb elektrisch gereedschap

De energiedichtheid van NiCd-accu's is ~50 Wh/kg accu.
Vermogensdichtheid van dit soort accu's hoog : 200 W/kg.

Vanaf 2006 : steeds minder NiCd-batterijen wegens NiMH ( op commerciële markt )

13

Ni-MH
Slecht bestand tegen lage en hoge temperaturen

Lage temperaturen : ladingverlies

Hoge temperaturen beschadiging

NiMH best niet volledig ontladen

Kortere levensduur dan NiCd-batterij

Energiedichtheid Ni-MH ~60 Wh/kg

Vermogensdichtheid ~175 W/kg

14
 Li-ION
Li-ion accu kan meer lading bevatten dan andere

Grootste hoeveelheid energie opslag : ~140 Wh/kg

Kan veel vaker opgeladen worden

Constructie met een polymeer : nog betere eigenschappen

Vermogensdichtheid ligt hoog

~300 W/kg
15

Li-ION-soorten
De bekendste Li-ion chemie samenstellingen zijn:
Lithium Cobalt Oxide (LiCoO2)
Lithium Ion Manganese Oxide battery (LiMn2O4, Li2MnO3, of LiMnO)
Soorten :
Lithium-Ion
Lithium-Ion-Polymeer
LFP-accu : Lithium-ijzer-fosfaat
Li-Air : Lithium-lucht (zeer weinig cycli)
Lithium-Mangaan
Lithium-Mangaan-Oxide
-…
16
 Li-ION, basic specs
Capaciteit vermindert ook bij niet-gebruik, nadeel is dus dat de Li-ion-accu in de tijd na productie capaciteit verliest,
al wordt zij niet gebruikt. Dit verlies is groter bij hogere temperaturen. Door chemisch verval gaat een Lithium beper

Lithium batterijen benodigen besturings (bewakings-) elektronica, een BMS (Battery-Management-System)

17

basic specs
mag geen laadstroom meer voeren, daarom moet een BMS systeem, de geladen cel in “by-pass” zetten, om de andere seriële cellen verder te kunn

aardoor ook bestuurd worden volgens de lading en het aantal “ge-by-pass-te” cellen.
18
 Li-ION, basic specs
BMS : monitoring + management per cel, complex
Elektronica = altijd een ZWAKKE SCHAKEL !
19

WERKING van een LITHIUM cel

Voorbeeld :
20
 LADEN (controle per cel)
Voorbeeld van Lithium lader voor 3 cellen :
21

BALANCING (balancering)

PASSIEVE balancing :

Cel-balancing is een manier om zwakkere cellen te compenseren

door de lading op alle cellen in de keten gelijk te maken
waardoor de levensduur van de batterij wordt verlengd

De levensduur van de batterij zal verlengen door het gebruik

van een intelligent oplaadsysteem

Hier een voorbeeld van PASSIEVE cell-balancing

22
 BALANCING (balancering)

Passieve balancing, vermogensverlies :

met shunt geselecteerde cellen en met vermogensweerstanden,
om lading van de hoogste cellen te verwijderen
totdat ze overeenkomen met de lading van de laagste cellen
het regelcircuit en het balanceringscircuit
is de eenvoudigste en goedkoopste implementatie van celbalancering,
maar het grote nadeel is dat het eenvoudig energie in warmte omzet,
inefficiëntie in vergelijking tot de
actieve celbalanceringsmethode

23

BALANCING (balancering)

ACTIEVE balancing :
Actieve cel-balancing : gebruik een actief element (condensator of inductor)
verplaatst energie (stroom of spanning) van de ene cel naar een andere cel, een typische toepassing:

zoals u op het schema, met de besturing van MOSFET,

kan energie van de bovenste cel worden overgedragen naar de onderste cel
het energieverlies tijdens actief balanceren kan bijna als verliesloos worden gezien

24
 Li-ION : vb pakket voor auto
Zie de BMS : monitoring + management per cel, complex
Elektronica = altijd een ZWAKKE SCHAKEL !
25

26
 Lithium cell-samenstelling
VOORBEELD van een Lithium cel
27

Lithium al 4e generatie
Al drie generaties voorbij, nu al de vierde generatie Lithium

dangerous safe safer safest,…

28
 Lithium al 4e generatie

Carbon anode Silicium-composiet-anode Ultra-dun-metaal-anode (spaart elektrolyt)

2025-2030
Op heden 20202025
Men verhoopt om zo de prijs te kunnen laten dalen Gevaar : kwaliteit, levensduur, theorie & praktijk …

29

Roadmap-toekomst(?)
30
 Productie
Clean-room nodig !

Productie = complex

Prijs : (grote aantallen)

min ± 500 € /kWh

Zeldzame grondstoffen

Giftige materialen

Goede elektronica nodig om in te bouwen in het accu-pack

31

vb. datasheet - Li-Ion NMc

32
 Praktisch verschil Li-Ion & Lood

LOOD :
LITHIUM :
- Goed gekende technologie
- Nieuwe technologie
- Eenvoudig
- Complex : extra BMS elektronica
- Weinig defect-gevoelig
- Gevoelig voor defecten
- Goed betaalbaar
- Dure productie
- Minder capaciteit per
- Hoge capaciteit per gewicht
gewicht
- KS of elektronica defect
- KS kan, maar goede zekering
 brandgevaarlijk
 verder geen gevaar
- Bij brand of breuk, zeer giftig
- AGM : bij breuk geen gevaar
- Ideaal bij dynamische toepassing
- Statische toepassing ideaal
- Plotse “cut-off” spanning
- Langzame spanningsdaling

33

Recyclage

LOOD 99,9% LITHIUM

recycleerbaar, materialen kunnen herbruikt
opworden
heden quasi nog niet recycleerbaar
men zoekt oplossingen

34
 Loodzuur batterijen
35

AGM battery construction

Strap Post

Safety valve + flame arrestor

AGM separator

Positive plate

Negative plate

AGM = Absorbing Glass Mat

36
 GEL batterij
Electrolyt is gevat in een gel
37

Open en gesloten batterijen

38
 Google UPS backup
39

Catalogering naar gebruik

Starten van verbrandingsmotoren
Moeten grote piekstromen kunnen leveren gedurende zeer beperkte tijd
Kan vrij grote laadstromen verdragen.

Traktie - batterijen
Hoog aantal diepe ontladingen
Worden opgeladen om daarna zonder lader ontladen te worden.
Kunnen geen piekstromen leveren en verdragen geen lange ladingen
40
 Catalogering naar gebruik
Stationaire - batterijen

Staat continu op lading en wordt ontladen wanneer er geen laadstroom aanwe

Worden door een “Float-spanning” op 100 % capaciteit gehouden.

Kunnen grote piekstromen leveren
41

Nomenclatuur van een batterij

Batterij :
geheel dat zorgt voor de noodstroom

String :
elke batterij bestaat uit 1 of meerdere strings

Blokken :
elke string bestaat uit 1 of meerdere blokken

Cellen :
elke blok bestaat uit 1 of meerdere cellen
42
 Nomenclatuur van een batterij
Deze“ BATTERIJ “
bestaat uit :

 1 string

 4 blokken

 Elk blok heeft 6 cellen

43

energie – spanning - stroom

Energie hoeveelheid – elektrische lading

Een ampère-uur staat voor elektrische lading. Symbool : Ah.

Het is de totale hoeveelheid lading die bij 1A in 1h heeft gestroomd

Elektrische lading  Q (in Coulomb), “energie” eenheid : C

Q = I * t 1C = 1A * 1s

1Ah = 1A * 3600s (3600s = 1 hour)

André-Marie Ampère (wiskundige)

44
 energie – spanning – stroom
Energie hoeveelheid – elektrische lading

Energie = vermogen x tijd(E = P * t)

Een accu slaat geen vermogen op, maar “energie” !

Energie wordt berekend in Watt-uren (Watt x uren = Wh) of …

Kilowatturen (1 kWh = 1000 Wh).

Energie = product van accucapaciteit (Ah) x spanning: Wh = Ah x V (V : werkspanning van de accu)

Lading in Wh : product van STROOM x TIJD x SPANNING

 (I in Ampère – t in hours – U in Volt)

Lading in Ah : product van STROOM x TIJD  (I in A en t in hours)

45

46
 energie – spanning – stroom
Berekenen capaciteit in Ah
We hebben bvb 20Ah nodig
(stel gedurende 40h een verbruik van 0,5A)

Keuze ontladingspercentage (50%, 60% ontlading)

Rest (50-40%) moet in accu blijven

Indien 50% ontlading  accu moet dubbele capaciteit hebben

= 20Ah * 2 = 40Ah

LET WEL : accu dient nadien spoedig herladen te worden

47

energie – spanning – stroom

Berekenen capaciteit kan ook in Wh
We hebben bvb 240Ah nodig
(stel gedurende 40h een verbruik van 0,5A)

Keuze ontladingspercentage (50%, 60% ontlading)

Rest (50-40%) moet in accu blijven

Indien 50% ontlading  accu moet dubbele capaciteit hebben = 120Ah * 2 = 240Wh (maar capaciteit van een accu wordt in Ah uitgedrukt)

LET WEL : accu dient nadien spoedig herladen te worden

48
 VOLT – Ah
49

50
 Volt

Elke cel van een loodaccu heeft een spanning

> 2 Volt

Open klemspanning
< 2V x aantal cellen
is een defecte batterij !
51

Volt
52
 Ah

6V105 = 6V / 103Ah / 10h / 1,8V / 20°C

6V105 = 6V / 108Ah / 24h / 1,8V / 20°C
6V105 = 6V / 62,8Ah / 1h / 1,8V / 20°C
53

54
 Temperature versus Ah
20°C = vertrekpunt berekening
55

Spanning versus temperatuur

Spanning ifv de temperatuur
56
 Eindspanning ifv ontladingssnelheid
Hoe sneller ontlading, hoe lager de eindspanning
57

Lading ifv de open klemspanning

SOC : State Of Charge, indicatie lading bij Voc
58
 Leeftijd bepalende factoren
Diepe ontladingen

Slechte controle op de float spanning

Grote cycli of kleine cycli

Slechte kwaliteit van de laadstroom (excessive ripple)

Hoge omgevingstemperatuur
59

Opslagtijd versus temperatuur

Hoge temperaturen = korte opslagtijd
Opslagtijd van geladen accu’s is gelimiteerd Advies tijd voor opslag batterijen :

•6 maand op 20°C
•3 maand op 30°C
•1,5 maand op 40°C
60
 Leeftijd versus temperatuur
Hoge temperaturen  verkorte levensduur

Optimale levensduur (is bij 25°C)

Temperatuur °C

61

Leeftijd versus temperatuur

62
 U minimum
Minimumspanning is in verhouding tot de wijze van ontlading.

Hoe trager de ontlading hoe hoger de Umin.

C100 : Umin = 1,85 >V /cel C10: Umin = 1,8 V /cel C4: Umin = 1,7 V / cel C15: Umin = 1,6
63

van het gevaar !

uw beschermingsmiddelen
ekent “brandwonden”
ndachtig
en batterij = werken is aan een elektrische installatie, onder spanning, zonder zekering met piekstr
64
 Aardfouten
65

Peukert
op de capaciteit
teit beschikbaar. In 1897 ontdekte Peukert, dat de relatie tussen ontlaadstroom I en ontlaadtijd T (van volledig geladen tot volledig ontladen) bij be

oge ontlaadstroom presteert.

end op basis van metingen gedaan op een accu of op basis van ontlaadtabellen of grafieken
66
67

Peukert
Verhouding stroombelasting en beschikbare capaciteit
68
 H² > 4% …(!) battery room
69

Praktijk voorbeeld – in Ah
Vb-1 : Berekenen van de juiste cel - (PowerSafe) met temp-factor

50V telecommunicatie systeem: 24cel-batterij, 102A afname, min 42V

nodig om in bedrijf te blijven, 2h standby gewenst

Minimale spanning, bereken Vpc 42V / 24cel = 1,75Vpc

Gevraagd 2u “stand-by” (back-up) bij 20°C en 5°C

IN TABEL (op volgende dia): zoek naar batterij die (bij 20°) gedurende 2u >102A kan leveren, zonder onder de 1,75Vpc te gaan

 type 2V310 (levert 2u*112A) zou in principe goed zijn,…

 maar is de cel sterk genoeg bij 5°C ??

70
 Tabel : cel – stroom – tijd – Ah
71

Berekenings voorbeeld - Ah
Vb-1 : rekening houden met de temperatuursfactor - (PowerSafe)

TABEL temp-invloed
 opzoeken reductiefactor naar 5°C
 reductie van de energie is factor-0,9
 112A*0,9=100,08A
 type 2V310 is te klein !

Het volgend model in de tabel is 2V320

en levert 130A (bij 20°) maal F0,9 (voor 5°C) = 117A

 GEBRUIK dus 24*2V320

72
 Berekenings voorbeeld - Wh
73

Berekenings voorbeeld - Wh

BYPASS

Charger Inverter

Battery

74
 Berekenings voorbeeld - Wh
UPS calculation

Pac : cos phi : 40.000 VA 0,80 No cells : U float 213 cells 2,28 Volt / cell
Umin :1,80 Volt / cell

Efficiency : N° String : Autonomy: 0,96 U float tot : 485,64 Volt Umin bat : 383,4 Volt
1
120 min

Pdc : 33.333,33 Watt Pdc/cell : 156,49 Watt / cell Aging factor :

1,20

Battery Pdc : 33.333 Watt Inverter Pac : 40.000 VA Load

U floating : 485,64 Volt

N° cells :213 cos phi : 0,8

N° of 12 Volt blocs
: 35,5 Efficiency : 0,96

N° of 6 Volt blocs :71

N° strings :1

383,4 Volt
86,9 Amp
Umin UPS : I max battery :
I max battery-string 86,9 Amp
:

Without AGING
factor

With AGING factor

N° Strings :
For each string : Watt
/ cell
Pdc/cell :156,5 Watt / cell
Umin /cel :1,80 Volt /cell
N° Strings :1
For each string : Watt / cell
1
Pdc/cell :187,8 Watt / cell
Umin /cel :1,80 Volt /cell

75

Berekenings voorbeeld - Wh
Vb-2 Keuze maken van de juiste cel - (PowerSafe)

UPS vermogen 40 KVA - cos phi = 0,8 rendement 0,96

Invertor : 33,3kW (= 33300 W) – 486V-DC - Umin = 383V-DC

Moet 1h standby kunnen leveren

Bepalen aantal cellen : 486 / 2,28Vpc = 213 cellen

Min Vpc = 383 / 213 = 1,798  1,8Vpc

WATT /cell  33300 W / 213 cells = 156,33 WATT /cell

Vandaar aanbevolen : 156,33 W – 1,80Vpc bij 20°C

ZOEK IN VERMOGEN-TABEL (volgende dia)

 6V130 is de kleinst passende cel

76
 Tabel : cel – vermogen – tijd – Wh
77

BELGIUMISTOP
78
 Thank You
79